1/118

TÜRKİYE CUMHURİYETİTİCARET BAKANLIĞI

TÜKETİCİNİN KORUNMASI ve PİYASA GÖZETİMİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

Denetimlerin Sıfır Atığa Etkisi

Meral KARAASLANPiyasa Gözetimi ve Denetimi Dairesi Başkanı

Ticaret Bakanlığı

• Tüketicinin Korunması ve Piyasa Gözetimi Genel Müdürlüğü

•Bakanlığın sorumluluğunda bulunan tüketici ürünlerinin piyasa gözetimive denetimini yapmak veya yaptırmak, denetimlere dair mevzuat, politika veuygulamaların koordinasyonunu sağlamak görevleri Bakanlığımızaverilmiştir.•Böylece Bakanlığımız; hem tüketicilerin ekonomik çıkarlarını, hem de sağlıkve güvenliklerini koruma görevini üstlenmiş bulunmaktadır.

GENEL MÜDÜRLÜĞÜN GÖREVLERİ

Tüketicinin korunmasına ilişkin politikalar oluşturmak.

Tüketicilerin sağlık ve güvenliği ile ekonomik çıkarlarını korumak.

Tüketicilerin çevresel tehlikelerden korunabilmesi amacıyla işbirliği yapmak.

Tüketicileri aydınlatıcı ve eğitici tedbirleri almak, tüketicilerin kendilerini koruyucu girişimlerini

özendirmek.

Bakanlığın sorumluluğunda bulunan tüketici ürünlerinin piyasa gözetimi ve denetimini yapmak.

PİYASA GÖZETİMİ ve DENETİMİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI

• 4703 sayılı Kanun uyarınca sorumluluğumuzda olan ürüngruplarında mevzuat hazırlamak, denetim yapmak veidari yaptırımları takip etmek.

• Gümrük ve Ticaret Denetmenlerinin uzmanlığınıartırmak amacıyla eğitimler düzenlemek.

• Yıllık Denetim Planları hazırlamak, illere göndermek vedenetim sonuçlarını takip etmek.

• İlgili sektörlere yönelik eğitim ve bilgilendirmeprogramları düzenlemek.

• RAPEX bildirimlerini takip etmek.• İthalatta Ürün Güvenliği denetimi yapmak.• Güvensiz Ürün Bilgi Sistemi’nin teknik altyapısını

sağlamak ve geliştirmek

GÖREV

ve

FAALİYETLER

•Tekstil, Hazır Giyim

•Ayakkabı, çanta ve diğer deri ürünleri

•Kırtasiye Ürünleri

•Çocukların Kullanımına ve Bakımına Yönelik Ürünler

•Oyuncaklar

•Yiyecek Taklidi Ürünler

•Emzik, biberon

•Deterjanlar

•Kağıt ürünler ( Çocuk bezleri ve hijyenik pedler)

•Kuvvetli asit ve bazlar(Yağ-çöz, por-çöz vb.)

•Havuz Kimyasalları

•Diş fırçaları

•Mobilyalar

•Bisikletler, Kasklar

•Stor Perdeler

•Lazer İşaretleyiciler

•Çakmaklar, Mumlar

SORUMLU OLDUĞUMUZ ÜRÜN GRUPLARI

Genel Müdürlüğümüz piyasa gözetimi ve denetimini re’sen veya şikayet üzerine Ticaret İlMüdürlükleri bünyesinde istihdam edilen denetmenler aracılığıyla yürütür, piyasa gözetimi vedenetimi sonucunda gerekli önlemleri alır ve cezai müeyyideleri uygular.

Hali hazırda 32 ilde görevli 116 denetmen bulunmaktadır.

DENETİM

Risk analizi sonucunda

belirlenen yıllık denetim planı

İhbar/şikâyet RAPEX

DENETİMİN ŞEKLİ

Teknik düzenlemenin öngördüğü işaretler

ve/veya belgeler üzerinden inceleme

Duyusal incelemeTest ve muayene

GİDERİLMEZSE PARA CEZASI

(2018 yılı için alt sınır: 4.578 TL üst sınır 57.235 TL)

Aykırılığın giderilmesi için süre

Teknik Düzenlemeye Aykırı mı?

Güvenli mi?

PİYASA GÖZETİMİ ve DENETİMİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI

GÜVENSİZ ÜRÜNLERE YÖNELİK PGD KAPSAMINDA UYGULANAN YAPTIRIMLAR

Yıllık denetim planı, tüketici şikayeti, kaza veya yaralanma haberleri üzerine ya da re’sen denetimlerbaşlatılabilir. 4703 sayılı Kanunun 11 nci maddesi gereğince güvensiz olduğu tespit edilen ürünlerin;

Piyasaya arzı yasaklanır,

Piyasadaki ürünler toplatılır,

Toplatılan ürünlerdeki güvensizliğin giderilemediği durumlarda ürünler kısmen ya datamamen bertaraf edilir,

Alınan önlemler, ürünün taşıdığı riskler, tehlikelerden korunma yöntemleri vb. bilgilerin riskaltındaki tüketicilere etkili bir şekilde duyurulması

sağlanır.

Duyuru veya duyuru şekli uygun bulunmaz veya yetersiz görülürse, ülke genelinde dağıtımı yapılaniki gazete ile ülke genelinde yayın yapan iki televizyon kanalında ilanı suretiyle risk altındakikişilere duyurulması sağlanır. Ayrıca güvensiz ürün bilgileri www.guvensizurun.gov.tr adresinden deilan edilmektedir.

Bunun dışında Kanunun ilgili hükmü uyarınca idari para cezası uygulanır. (2018 yılı için 21.749 TL ila286.175 TL arasında bir idari para cezası takdir edilebilir.)

Toplatılan ürünlerdeki güvensizliğin giderilemediği durumlarda ürünler kısmen ya da tamamen bertaraf edilir

Bertaraf Prosedürü

Güvenli hale getirilemeyen veya güvenli hale getirilmesi imkânsız olan ürünler, üreticinin belirleyeceği yerde ve yöntemle denetmen gözetiminde bertaraf edilir.

İl müdürlüğünce, bertaraf edilen ürün miktarını, ürünün ne şekilde bertaraf edildiğini, bertaraf yerini, tarihini ve tarafların yetkililerinin ad ve soyadlarını içeren “Ürün Bertaraf Tutanağı” düzenlenir.

Güvensiz Ürün Bilgi Sistemi(GÜBİS) kullanıma açılmış olup; www.guvensizurun.gov.tr vewww.gubis.gov.tr internet adresleri üzerinden sisteme ulaşılabilmektedir. Söz konusu sistemde yetkilikuruluşlar tarafından güvensizliği tespit edilen ürünlerin bilgileri yer almaktadır.

PİYASA GÖZETİMİ ve DENETİMİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI

İthalat Denetimleri

İthalat aşamasında gerçekleştirilen ürün güvenliği denetimlerinin risk analizine dayalı olarak

elektronik ortamda çağdaş kamu hizmeti anlayışıyla gerçekleştirilmesi projesi (İRİS) 2 Mayıs 2016

da devreye alınmıştır. 2018/12 sayılı Ürün Güvenliği Tebliği kapsamındaki ürünler

denetlenmektedir.

GTB-İRİS projemiz, TÜSİAD ve Türkiye Bilişim Vakfı (TBV) tarafından 14.sü düzenlenen e-Türkiye

Yarışmasında, “Kamudan İş Dünyasına e-Hizmetler” dalında 2017 e-Türkiye Ödülünün sahibi

olmuştur.

Gümrük ve Ticaret Bakanlığınca Denetlenen Bazı Tüketici Ürünlerinin İthalat Denetimi Tebliği (Ürün Güvenliği ve Denetimi: 2018/12) kapsamındaki ürünler

• Hijyenik kağıt ürünleri (çocuk bezi vb.),

• Emzik, Biberon, biberon başlığı, alıştırma bardağı

• Eldivenler,

• Kırtasiye, okul ve büro malzemeleri,

• Mouse pad,

• Kol düğmeleri,

• İmitasyon takılar ve cep telefonu kılıfları

• Saat ve saat kordonları

Dış Kullanıcı Tarafından

İRİS ÜzerindenBaşvuru

İRİS Referans Numarası

Oluşturulur

Riskli Görüldü

İlgili mevzuatta yer alan hükümlere uygun olduğunu gösteren akredite

bir laboratuvardan alınmış test raporları/ihtiyaç duyulması halinde

numune alınması

UYGUN DEĞİL

Başvuru İRİS Üzerinden Olumsuz Sonuçlandırılır

İthalatçı Firmaya Bildirim

İRİS Referans Numarasının ithalatçı firma tarafından gümrüğe bildirilerek, İRİS numarasının

kontrol edilmesi ve ithalatın gerçekleştirilmesi

UYGUN

İRİS Referans Numarası

OluşturulurÜrünün İthalatına

İzin Verilmez

Fiili Denetime Tabi Değil

(Riskli Görülmedi-Muafiyet)

Risk Analizi

İRİS Referans Numarasının ithalatçı firma tarafından Gümrüğe bildirilerek, İRİS numarasının

kontrol edilmesi ve ithalatın gerçekleştirilmesi

SONUÇ

“Kimyasalların Kaydı, Değerlendirilmesi, İzni ve Kısıtlanması Hakkında Yönetmelik”

Çevre Bakanlığı tarafından 23 Haziran 2017 tarihli ve 30105 (Mükerrer) sayılı Resmi Gazete’ de yayımlanmıştır.

Bakanlığımızı ilgilendiren ürün grupları ile ilgili kısıtlamalar 23 ARALIK 2017 tarihinde yürürlüğe girdi.

MEVZUAT

Tekstil ve Deri Ürünlerinde Kısıtlanan Kimyasallar

AzoRenklendiriciler

Fitalatlar

Nikel

Alev Geciktiriciler DMF Pentaklorofe

nol

Kurşun

Krom VINonilfenole

toksilat

Organostanik Bileşenler

kadmiyum

Nonil Fenol

Poliaromatik Hidrokarbonlar

(PAH’s)

2011 yılı kısıtlı kimyasallar

2017 yılı kısıtlı kimyasallar

AzoRenklendiriciler

Fitalatlar

Benzen

Alev Geciktiriciler Ağır

Metaller

Poliaromatik Hidrokarbonlar

(PAH’s)

BisfenolA

Kadmiyum

NonilFenol ve

NonilEtoksilat

Uçucu organik

bileşiklerToluen

Kurşun ve Bileşikleri

Kırtasiye Ürünlerinde Kısıtlanan Kimyasallar

2011 yılıKısıtlanmışKimyasallar

2017 yılı Kısıtlanan Yeni Kimyasallar

Deterjanlar

Deterjan Yönetmeliği

•27.01.2018 tarihinde Deterjanlar Hakkında Yönetmelik yayınlandı.• Mevzuat, Avrupa Birliği mevzuatı ile birebir uyumlu hale getirilmiş oldu.

• Bakanlığa bildirim zorunluluğu kaldırılmıştır.

• Deterjan, hava aromatize edici ürünler

• Hijyenik pedler ve kağıt ürünler

Yüzey aktif maddelerin biyolojik parçalanabilirliğine dair kurallar,

Etiket bilgileri, İmalatçılar tarafından Bakanlığa ve sağlık

personeline ibraz etmek üzere bulundurulması gereken bilgiler,

Fosfat ve diğer fosfor bileşiği içeriğine dair kısıtlamalar

DETERJANLAR HAKKINDA YÖNETMELİK

Tüketicilere yönelik çamaşır deterjanları:

• Sert suda Ek-7’nin B bölümünde belirtilen standart çamaşır makinesi yükü için yıkama sürecinin ana devrinde kullanılması tavsiye edilen deterjan miktarında toplam fosfor içeriği 0,5 gram'a eşit ya da daha fazla ise piyasaya arz edilmez.

Tüketicilere yönelik otomatik bulaşık makinesi deterjanları

• Ek-7’nin B bölümünde belirtilen standart dozajda fosfor içeriği

0,3 gram'a eşit ya da daha fazla ise piyasaya arz edilmez

Yürürlük: Yayım tarihinden 1 yıl sonra – 27 Ocak 2019

DETERJANLAR HAKKINDA YÖNETMELİK•İçerikteki Fosfat ve Diğer Fosfor Bileşiklerine Dair Kısıtlamalar

Tek kullanımlık kapsül deterjanlarla ilgili düzenlemeler

Maddelerin ve Karışımların Sınıflandırılması, Etiketlenmesi ve Ambalajlanması Hakkında Yönetmelik Ek-2 Bölüm 3.1.’de belirtilen düzenlemeler saklı kalmak kaydıyla, Küçük çocukların ambalajı açmasını

zorlaştıracak şekilde iki elin koordineli eylemini belirli bir güç ile birlikte gerektirerek küçük çocukların ambalajı açma yeteneğini engelleyen, dış ambalajın ömrü boyunca tekrar tekrar açılma ve kapanma

koşulları altında işlevselliğini muhafaza eden bir kapak ile donatılmalıdır.

Çözünür ambalaj:

Kazara ağza alınması durumunda, en fazla 6 saniye süreyle oral itici davranışa neden olan güvenli konsantrasyonda caydırıcı bir ajan içermelidir. 20°C’de suya konduğunda sıvı içeriğini en az 30 saniye muhafaza etmelidir. Standart test koşulları altında en az 300 N'lik mekanik basınç dayanımına direnç göstermelidir.

Dış ambalaj: Ürünün veya bireysel dozların görünürlüğü engellenecek şekilde opak, mat ve benzeri nitelikte olmalıdır.Kolaylıkla tekrar kapanabilen, kendi kendine ayakta durabilen bir yapıda olmalıdır.

Tek kullanımlık çözünür ambalajda bulunan ve sıvı olan tüketicilere yönelik çamaşır deterjanları veya tüketicilere yönelik otomatik bulaşık makinesi deterjanları, bir dış ambalaj içerisinde ihtiva edilmelidir. Dış ambalaj (b) bendinde, çözünür ambalaj ise (c) bendinde yer alan gerekliliklere uygun olmak zorundadır.

Halihazırda deterjan grubu ürünlerde Nonilfenol ve Nonilfenol etoksilatlara yönelik kısıtlamalar bulunmakta ve denetimlerde gerekli kontroller yapılmaktadır.

DETERJANLAR HAKKINDA YÖNETMELİK•Nonilfenol ve Nonilfenol etoksilatlara yönelik kısıtlamalar

Tekstil ve Deri Ürünlerinde Kısıtlanan Kimyasallar

Tekstil ve kimya endüstrilerinde sıklıkla kullanılan ve yarattığı çevresel kirlilik yükü açısından önem taşıyan nonil

fenoletoksilatlar (NPE)’ın nihai tekstil ürünlerinde kullanımına ilişkin getirilen kısıtlama 31.12.2021 tarihi itibariyle yürürlüğe

girecektir.

YILLAR 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 TOPLAM

DENETLENEN ÜRÜN SAYISI

44.423 27.220 73.672 715.658 2.608.145 2.258.393 1.920.392 3.508.136 11.156.039

GÜVENSİZLİK TESPİT EDİLEN

FİRMA SAYISI

77 44 135 327 155 65 54 27 884

GÜVENSİZLİK TESPİT

EDİLEN ÜRÜN SAYISI

13.872 3.017 1.888 45.908 76.479 51.904 6.620 45.824 245.512

UYGULANAN İDARİ PARA

CEZASI MİKTARI

554.715 TL 148.237 TL 629.993 TL 1.554.814 TL 1.869.619 TL 1.085.822 TL 1.156.369 TL 590.606 TL 7.590.175 TL

İstatistikler

Okul Dönemi Denetimleri

2017 2018

Okul Kıyafeti 15.714 9.068

Güvensiz - -

Kırtasiye 131.851 115.016

Güvensiz 1.982 3.598

Ayakkabı 3.472 2.188

Güvensiz 38 23

2018 yılında 19 ilde gerçekleştirilen denetimlerde; okul kıyafetleri, ayakkabılar ve kırtasiye ürünleri kontrol edildi.

Tüketicilere yönelik mal satışlarında, ürünün ülkemizde üretildiğini göstermek üzeretüketicilerin dikkatini ilk bakışta çekecek nitelikte “YERLİ ÜRETİM” logosu hazırlanmıştır.

Fiyat Etiketi Yönetmeliği’nin “Etiket bulundurma zorunluluğu” başlıklı 5 inci maddesinde;18/9/2018 tarihli ve 30539 ve sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan, 3/10/2018 tarihindeyürürlüğe girecek olan düzenleme ile değişikliğe gidilerek etiket ve listelerde bulunmasızorunlu bilgilere;

d) Malın satış fiyatı ve birim fiyatının uygulanmaya başladığı tarih,e) Üretim yeri Türkiye olan mallar için, Bakanlıkça tespit ve ilan edilen şekil, logo veyaişaret.

hususları eklenmiştir.

“YERLİ ÜRETİM” LOGOSU

Meral KARAASLAN

• Daire Başkanı

• m.karaaslan@ticaret.gov.tr

• 0312 449 45 60