16
Tài liệu Khóa học Chuyên đề NLXH – thầy Phạm Hữu Cường Vượt lên hoàn cảnh Hocmai.vn – Ngôi trường chung của học trò Việt Tổng đài tư vấn: 1900 58-58-12 - Trang | 1- I. TÀI LIỆU BÀI GIẢNG: Giữa một vùng sỏi đá khô cắn cây hoa dại vẫn mọc lên và nở những đoá hoa thật đẹp… Suy nghĩ của anh, chị về hiện tượng trên. A. Yêu cầu về kĩ năng : Biết cách làm bài văn nghị luận xã hội về một tư tưởng, đạo lí. Kết cấu chặt chẽ, diễn đạt lưu loát ; không mắc lỗi chính tả, dùng từ, ngữ pháp. B. Yêu cầu về kiến thức : Có thể trình bày theo nhiều cách, nhưng cần làm rõ được các ý chính sau: 1. Giải thích hình ảnh : - Ý nghĩa trực tiếp : sức sống của cây hoa dại giữa vùng sỏi đá khô cằn. - Ý nghĩa hàm ẩn : ý chí, nghị lực và sức sống mãnh liệt của con người vươn lên hoàn cảnh. 2. Bàn luận : - Trên thực tế, ta vẫn thường nhìn thấy nhiều loài hoa dại vẫn sống và nở hoa giữa những vùng sỏi đá khô cằn, những miền cát nóng đến bỏng rát, những miền núi đá hoang vu… Và ta ngạc nhiên đến sững sờ trước sức sống và vẻ đẹp kì diệu của những loài hoa ấy. - Hiện tượng thiên nhiên nêu trên hàm chứa nhiều ý nghĩa thật sâu sắc, gợi ra nhiều suy tưởng đẹp : + Vùng sỏi đá khô cằn là nơi không thuận lợi cho sự sống. Thế nhưng, dù hoàn cảnh sống có khó khăn, khốc liệt bao nhiêu, sự sống vẫn xuất hiện (cây hoa dại vẫn mọc lên) , cái đẹp vẫn hiện hữu quanh ta (nở những chùm hoa thật đẹp). Đó cũng chính là tứ thơ của Xuân Diệu : “Sự sống chẳng bao giờ chán nản”. + Suy tưởng về sức sống và nghị lực của con người. Nhiều người rơi vào những hoàn cảnh khó khăn, đau khổ đến mức không thể tồn tại được. Nhưng họ vẫn sống, vẫn vươn lên, bằng tất cả ý chí, nghị lực, niềm tin và khát vọng. Họ đã sống có ích cho đời, cho người. (dẫn chứng bằng những tấm gương trong đời sống và trong văn học. - Phê phán những người sống trong hoàn cảnh thuận lợi nhưng đã không biết sống đẹp, thậm chí trở thành người xấu, có hại cho xã hội. 3. Bài học nhận thức và hành động : - Không ngừng nỗ lực vượt khó trong học tập và trong đời sống. VƯỢT LÊN HOÀN CẢNH TÀI LIU BÀI GING

TLBG.vuot Len Hoan Canh

Embed Size (px)

DESCRIPTION

jhg

Citation preview

Page 1: TLBG.vuot Len Hoan Canh

Tài liệu Khóa học Chuyên đề NLXH – thầy Phạm Hữu Cường Vượt lên hoàn cảnh

Hocmai.vn– Ngôi trường chung của học trò Việt Tổng đài tư vấn: 1900 58-58-12 - Trang | 1-

I. TÀI LIỆU BÀI GIẢNG:

Giữa một vùng sỏi đá khô cắn cây hoa dại vẫn mọc lên và nở những đoá hoa thật đẹp… Suy

nghĩ của anh, chị về hiện tượng trên.

A. Yêu cầu về kĩ năng :

Biết cách làm bài văn nghị luận xã hội về một tư tưởng, đạo lí. Kết cấu chặt chẽ, diễn đạt lưu loát ;

không mắc lỗi chính tả, dùng từ, ngữ pháp.

B. Yêu cầu về kiến thức :

Có thể trình bày theo nhiều cách, nhưng cần làm rõ được các ý chính sau:

1. Giải thích hình ảnh :

- Ý nghĩa trực tiếp : sức sống của cây hoa dại giữa vùng sỏi đá khô cằn.

- Ý nghĩa hàm ẩn : ý chí, nghị lực và sức sống mãnh liệt của con người vươn lên hoàn cảnh.

2. Bàn luận :

- Trên thực tế, ta vẫn thường nhìn thấy nhiều loài hoa dại vẫn sống và nở hoa giữa những vùng sỏi đá

khô cằn, những miền cát nóng đến bỏng rát, những miền núi đá hoang vu… Và ta ngạc nhiên đến sững

sờ trước sức sống và vẻ đẹp kì diệu của những loài hoa ấy.

- Hiện tượng thiên nhiên nêu trên hàm chứa nhiều ý nghĩa thật sâu sắc, gợi ra nhiều suy tưởng đẹp :

+ Vùng sỏi đá khô cằn là nơi không thuận lợi cho sự sống. Thế nhưng, dù hoàn cảnh sống có khó khăn,

khốc liệt bao nhiêu, sự sống vẫn xuất hiện (cây hoa dại vẫn mọc lên) , cái đẹp vẫn hiện hữu quanh ta

(nở những chùm hoa thật đẹp). Đó cũng chính là tứ thơ của Xuân Diệu : “Sự sống chẳng bao giờ chán

nản”.

+ Suy tưởng về sức sống và nghị lực của con người. Nhiều người rơi vào những hoàn cảnh khó khăn,

đau khổ đến mức không thể tồn tại được. Nhưng họ vẫn sống, vẫn vươn lên, bằng tất cả ý chí, nghị lực,

niềm tin và khát vọng. Họ đã sống có ích cho đời, cho người. (dẫn chứng bằng những tấm gương trong

đời sống và trong văn học.

- Phê phán những người sống trong hoàn cảnh thuận lợi nhưng đã không biết sống đẹp, thậm chí trở

thành người xấu, có hại cho xã hội.

3. Bài học nhận thức và hành động :

- Không ngừng nỗ lực vượt khó trong học tập và trong đời sống.

VƯỢT LÊN HOÀN CẢNH

TÀI LIỆU BÀI GIẢNG

Page 2: TLBG.vuot Len Hoan Canh

Tài liệu Khóa học Chuyên đề NLXH – thầy Phạm Hữu Cường Vượt lên hoàn cảnh

Hocmai.vn– Ngôi trường chung của học trò Việt Tổng đài tư vấn: 1900 58-58-12 - Trang | 2-

- Trân trọng cuộc sống của chính mình và mọi người.

C. Hướng dẫn làm bài:

I. Mở bài:

Giữa một vùng sỏi đá khô cằn, cây hoa dại vẫn mọc lên và nở những đoá hoa thật đẹp. Hiện

tượng thiên nhiên kì lạ ấy cũng gợi lên tâm trí mỗi người nhiều suy nghĩ sâu xa về thiên nhiên, con

người và cuộc sống.

II. Thân bài:

- Trong thế giới sự sống của muôn loài, sức sống của thiên nhiên thường bao giờ cũng rất mãnh

liệt và bền bỉ. Ngay trên vùng đất khô cằn nắng cháy, những cây xương rồng vẫn lớn lên và nở những

đoá hoa. Ngay trên những mỏm đá khô cằn nhiều khi vẫn thấy xuất hiện những khóm hoa, bụi cỏ… và

bên những vách đá cheo leo vẫn có những cây thông, cây tùng mọc lên vững chãi.

- “Vùng sỏi đá khô cằn” không chỉ là nơi môi trường sống của thiên nhiên trở nên vô cùng khắc

nghiệt, tưởng như không loại cây cối nào tồn tại nổi mà còn có ý nghĩa gợi lên hoàn cảnh sống, hoàn

cảnh xã hội đặc biệt khó khăn, vô cùng khắc nghiệt.

- Cây hoa dại mọc lên trên vùng đất ấy và nở ra những đoá hoa thật đẹp không chỉ chứng tỏ sức

sống mãnh liệt, kì lạ của thiên nhiên, mà còn cho thấy những đoá hoa của loài cây ấy đã mang lại vẻ

đẹp cho vùng đất khô cằn, xoá đi cái khắc nghiệt cằn cỗi của môi trường sống. Cây hoa dại ấy cũng

giống như những con người luôn có khả năng vượt lên trên hoàn cảnh để sống và tồn tại, khẳng định

bản thân để đóng góp cho cuộc đời, cống hiến cho xã hội những gì tốt đẹp. Hình tượng cây hoa dại mọc

lên và nở những đoá hoa đẹp giữa vùng sỏi đá khô cằn đã gợi lên những suy ngẫm về mối tương quan

giữa sự sống thiên nhiên với môi trường, con người và hoàn cảnh.

- Có lần nhà phê bình Hoài Thanh viết: “Sự sống muôn hình thức, mà trong những hình thức

nhỏ nhặt lại thường ẩn chứa một nguồn sống dồi dào”. Vì vậy hình ảnh cây hoa dại… là biểu tượng

của sự sống, hiện thân cho sự sống – sự sống của thiên nhiên, sự sống của con người. Hình tượng thiên

nhiên đặc biệt ấy, sẽ đánh thức và khơi dậy một niềm tin mãnh liệt vào sự sống: “Còn da lông mọc còn

chồi nảy cây” niềm tin “sự sống chẳng bao giờ chán nản”.

- Dù môi trường sống là vủng sỏi đá khô cằn, cây hoa dại vẫn mọc lên để khẳng định sự sống

của mình, đồng thời mang đến cho đời những đoá hoa thật đẹp. Thiên nhiên còn vậy huống chi con

người! Vì vậy hình tượng thiên nhiên ấy, cũng gieo vào tâm trí mỗi người niềm tin vào chính bản thân,

vào khả năng của mình, thôi thúc mỗi người vượt lên và chiến thắng hoàn cảnh. Loài hoa dại ấy, giúp

mỗi người nhận thấy rằng sự sống bao giờ cũng là điều đáng quý, thiêng liêng và phải sống ngay cả khi

cuộc đời tưởng chừng không thể chịu đựng được nữa. Tất nhiên, cũng giống như cây hoa dại biết dâng

hiến cho cuộc đời những đoá hoa thật đẹp, con người không thể chỉ biết sống, biết vươn lên và tồn tại

mà cũng phải biết đóng góp cho cuộc đời những đoá hoa, sự sống, những giá trị tiến bộ có ý nghĩa.

Page 3: TLBG.vuot Len Hoan Canh

Tài liệu Khóa học Chuyên đề NLXH – thầy Phạm Hữu Cường Vượt lên hoàn cảnh

Hocmai.vn– Ngôi trường chung của học trò Việt Tổng đài tư vấn: 1900 58-58-12 - Trang | 3-

Vượt lên trên hoàn cảnh sống khắc nghiệt vừa là vì sự tồn tại của bản thân nhưng cũng phải là vì người

khác, vì những người thân yêu và vì toàn xã hội.

III Kết bài:

Hiện tượng giữa một vùng sỏi đá khô cằn, cây hoa dại vẫn mọc lên và nở những đoá hoa thật đẹp

không chỉ là hiện tượng thiên nhiên kỳ thú mà còn ẩn chứa những ý nghĩa sâu sắc về đời sống xã hội,

về cuộc sống con người. Cái đẹp của cuộc đời và nghệ thuật vẫn nảy sinh ngay trên những gì cằn cỗi

nhất, bởi vì “sự sống chẳng bao giờ chán nản”…

II. TÀI LIỆU THAM KHẢO:

1. Bài tham khảo số 1:

Cuộc sống không phải là một dòng chảy tẻ nhạt ! Tất nhiên, đâu đó trong cõi trời đất này vẫn tồn tại

những điều tưởng chừng là không thể có. Và chính những cái lạ lẫm đó làm cuộc sống đẹp hơn, cho ta thêm

phần khát khao để sống hơn, có ích hơn. Tôi muốn nêu ra đây những cảm nghĩ riêng tư của mình về một

cảnh tượng mà bạn hẳn đôi lần thấy đâu đó nhưng chưa chú tâm để ý cho nhiều !

Cảnh tượng ấy là hình ảnh những cây hoa dại vẫn hiên ngang mọc lên trên cát sỏi khô cằn, nở ra những

chùm hoa thật đẹp.

Bạn hẳn đang tự đặt ra trong đầu muôn vàn những câu hỏi. Cái tôi muốn nói đến là gì ư ? Là nỗi

thắc mắc mà chính tôi chẳng thể nào biện giải được: nguyên do nào cuốn những cây con lớn dần lên, trên

mảnh đất khô cằn kia ? Nguyên do nào ? Đời tôi đã qua một chặng chưa được dài lắm. Những kiến thức e

còn cạn nông, chưa kịp đập dập. Nhưng cái cảnh kia cũng ít nhiều gợi được trong lòng tôi nhiều mối nghĩ

suy. Ngay cả giữa chốn hoang vu, nhiệt độ cao, độ ẩm thiếu, vậy mà cũng có những sinh vật chống chọi

được. Không những thế, chúng còn đẹp ! Có phải tạo hóa cố tình trong chuyện này ? Tôi chợt hình dung

những bông hoa kia như những con người thực sự. Là có tay, chân, mình mẩy, cảm xúc, lý trí. Nếu ta là cái

cây kia liệu bản thân mình có đủ can đảm để sống trong một môi trường khắc nghiệt nhường kia không ?

Cuộc sống vây lấy chúng ta bằng lưới nhọc nhằn. Cả nước nhọc nhằn. Thập niên 80 thế kỉ trước, chúng ta

sống thế nào ? Kiến thiết rồi xây dựng, biết bao là khó khăn. Thập niên 90, chúng ta hội nhập, vẫn còn là

một cây con !

Tôi thường rẽ vào những con hẻm nhỏ. Không hẳn là một sự chạy trốn. Mà để tìm lại hình ảnh của

những năm 80 ấy. Bây giờ cái xưa cũ đã không còn nữa ! Đất nước đổi mới thật rồi. Những chuyến xe hối

hả đưa hàng, những anh công nhân cười nụ cười lấm vôi. Và đúng là khi nhìn cảnh ấy, tôi lại nhớ hơn bao

giờ về những cây non dại mọc giữa đá sỏi. Chúng ta đã không chịu đầu hàng nghịch cảnh. Và nghịch lý

cuộc sống về một loài cây nay trở thành cảnh thực trong xã hội mới. Chính những loài cây kia thực sự dạy

cho tôi một bài học. Tôi tin chúng ta không nên buông xuôi, đầu hàng bất kì khốn khó nào. Thơ Mãn Giác

xưa còn ấm mực : "…Đêm qua sân trước một cành mai". Thúy Kiều vùi dập thân xác mười lăm năm vẫn cố

giữ chút lòng son. Cô gái chèo thuyền sông Hương mà Tố Hữu có lần gợi nhắc cũng gặp gỡ Kiều bằng hai

Page 4: TLBG.vuot Len Hoan Canh

Tài liệu Khóa học Chuyên đề NLXH – thầy Phạm Hữu Cường Vượt lên hoàn cảnh

Hocmai.vn– Ngôi trường chung của học trò Việt Tổng đài tư vấn: 1900 58-58-12 - Trang | 4-

chữ cảnh ngộ. Đời tăm tối vẫn mở bừng ánh sáng cho những kẻ thiếu ý chí, nghị lực hay lầm lỗi vươn lên.

Cũng bởi "chỉ sợ ta thiếu một mảnh buồm căng…".

Loài cây vô thức cũng tiềm ẩn cái bản năng sinh tồn mãnh liệt thế kia, chúng ta chẳng thể kém thua.

Nhưng làm sao để vươn dậy đây ? Khó cho ta là tập cách thích nghi với hoàn cảnh. Nhớ rằng cái hoài bão

trong mỗi người thường lớn lắm nhưng để thực hiện được thì chớ nên ngại ngùng cho hoàn cảnh mình. Dù

nó có tồi tệ đến đâu. Sau đó hẵng dựa vào nỗ lực bản thân – quá trình của đào sâu, suy nghĩ, lăn lộn…

Vậy đấy, chỉ là một cảnh trí bình thường nhưng dường như đó là một câu nói đầy hình ảnh mà tạo hóa đôi

lần thì thầm vào tai chúng ta. Mọi điều đều có thể xảy ra trong cuộc sống, xảy ra ngoài cả những định liệu,

những toan tính có phần hạn hẹp của loài người…

Song, mối suy nghĩ của tôi không chi bó hẹp trong cái khả năng sinh tồn kia. Ý tôi muốn nói thêm

rằng hình ảnh kia còn làm cho tôi nhớ Chí Phèo hơn bao giờ hết… Tôi tin rằng trong những con tim sỏi đá

đâu đó vẫn mọc ra những chồi tươi tốt. Một kẻ tưởng đã mất hết nhân tính vẫn có thể làm ta ngạc nhiên vì

những hành động "rất người" của hắn. Có lần, tôi nghĩ về Chí, sâu hơn những lần khác, thấy hắn rạch mặt

khác xa khi hắn húp tô cháo hành ! Thì ra chỉ là một cái cảnh nho nhỏ cũng khiến con người ta dễ liên

tưởng đến nhiều thứ. Tôi lại những dòng trên đây để cho thấy bóng dáng của bông hoa dại không chỉ thấp

thoáng ở lao động, ở kiến thiết, ở cuộc mưu sinh dài đằng đẵng mà còn ở trong tâm hồn mỗi người chúng

ta. Nhất thiết đừng nên để nó biến thành sỏi đá…

Nhưng dòng suy nghĩ của tôi không dừng lại ở đây. Theo cái cách thông thường chúng ta vẫn chấm

dấu chấm bé nhỏ cuối một câu đơn. Tôi nghĩ mãi rằng tại sao lại là hoa dại chứ không phải hoa hồng mới

có cái năng lực lạ lùng kia ? Rồi tôi cũng tìm được câu trả lời thỏa đáng. Hoa hồng kia kiêu sa. Hoa hồng

kia mỏng manh. Làm sao có thể chôn vùi thân xác ở một nơi hoang vu ? Người cũng vậy thôi. Anh sinh

viên sư phạm vừa tốt nghiệp loại ưu được điều về một vùng cao lập tức tìm cách trốn tránh… Ngày tết, lễ

lạc, người ta vẫn mua hoa hồng về cắm. Hoa hồng ơi, làm sao hoa hồng hiểu được nỗi khổ của những loài

thực vật sống nơi cằn khô ? Hoa hồng ra đấy chỉ héo mà chết thôi ! Còn hoa dại kia thì nơi nào cũng có thể

sống. Tôi hiểu con người hãy tập cách sống khổ một chút đặng khi đủ đầy không quên cái khổ, cái nhọc.

Tôi kính trọng những cánh hoa dại ở điểm đấy.

Chính tôi cũng cố gắng đuổi cho kịp thế giới này. Yêu những trang viết của mình vô hạn, vì trong

đó có nhọc nhằn của cha, của mồ hôi của mẹ… Và tôi quyết định đi làm thêm, tự trang trải cho cuộc sống

vốn dĩ không bình yên của gia đinh. Tôi chưa đủ già để cầm bút viết hồi kí nhưng thấy tạm bằng lòng với

những suy nghĩ bây giờ. Tôi thấy mình hơn những đứa bạn xung quanh ở cách nghĩ suy, những đứa như tôi

biết tối nào cũng đua xe ở ngã tư Lê Duẩn mà vở thì nhan nhản những lỗi chính tả không thể tưởng…

Tất cả trên đây chỉ là những phân tích, suy ngẫm có phần chủ quan. Và sau tất thảy những sự kiện dù nhỏ

nhặt hay trọng đại đến với chung ta trong cuộc sống, ta mới hiểu mình cần lắm một lòng tin vào chính

mình. Ngay một bông hoa bên đường cũng hiểu cho điều ấy, chúng ta chẳng lẽ lại chịu thua ?

Chỉ sợ không đủ sức để đi tiếp con đường cuộc sống thênh thang phía trước!

Page 5: TLBG.vuot Len Hoan Canh

Tài liệu Khóa học Chuyên đề NLXH – thầy Phạm Hữu Cường Vượt lên hoàn cảnh

Hocmai.vn– Ngôi trường chung của học trò Việt Tổng đài tư vấn: 1900 58-58-12 - Trang | 5-

2. Bài tham khảo số 2:

Giữa một vùng sỏi đá khô cằn, cây hoa dại vẫn mọc lên và nở những chùm hoa thật đẹp.

Hình ảnh ấy tạo một cảm giác cô đơn,lạc lõng thậm chí là bị đày đọa nhưng bông hoa bé nhỏ ấy vẫn

kiên cường,hiên ngang.Nó chống chọi với những điều đó với tất cả sức lực nhỏ bé mà bền bỉ, như cánh

chim bé nhỏ chao lượn giữa cơn giông bão tìm đường về tổ và cuối cùng nó đã chiến thắng. Chiến thắng tất

cả những khó khăn, gian khổ ấy mà trở thành một đóa hoa đẹp, bừng cháy sức sống, nó vượt lên những sỏi

đá khô cằn, giữa nắng gắt để trở thành một điểm chấm phá trên bức tranh hoang mạc nỏng bỏng và khắc

nghiệt. Đó thực sự là một phép màu của Chúa, là một trong rất nhiều những điều kì diệu của cuộc sống này,

như môt câu chuyện cổ tích. Và hơn nữa, đó còn là một trong những bài học giản dị, sâu sắc và cũng tuyệt

vời nhất mà cuộc sống đã dành tặng cho chúng ta.

Trong đời,ai chẳng đôi lần gục ngã trước những khó khăn, thách thức...Tất cả như đám mây đen

khổng lồ, che lấp những tia sáng của tương lai, làm cho chúng ta kiệt quệ,mỏi mòn,mất ý chí chiến đấu,

muốn buông xuôi. Và đây cũng là lúc chúng ta đối mặt với chính mình, là thời khắc mà những quyết định

sẽ ảnh hưởng đến quãng đời còn lại của chúng ta. Lòng dũng cảm,bãn lĩnh,sự quyết đoán...tất cả sẽ được

thể hiện một cách rõ nét nhất.

Kì diệu thay, có những người khi gặp khó khăn, trắc trở thì họ trở nên cứng rắn, mạnh mẽ hơn cho

dù họ vẫn có thể thất bại nhưng họ đã cố gắng đến mức cuối cùng.Họ nhận thức được rằng,một khi họ

buông xuôi, họ sẽ mất tất cả.Công sức học hành bấy lâu,tiền bạc,thời gian...những thứ đó sẽ tan biến cùng

với đám mây đen đang vần vũ trên bầu trời. Họ đã được Thượng đế ban cho một món quà mà không phải ai

cũng có : nghị lực. Với món quà đó,họ đã biến những nỗi tủi nhục,đắng cay thành một thứ vũ khí sắc bén

mà không có một loại khí tài nào trên Trái đất này có thể sánh được. Họ đã vượt qua chông gai để xua tan

đám mây đen ấy. Và ánh sáng đã trở lại, tâm hồn họ có thể bị chai sạn,rách nát nhưng nó đã trở nên mạnh

mẽ và thiêng liêng hơn bao giờ hết. Họ biết rằng dù con đường có đẹp đến mức nào cũng phải trả giá bằng

những mũi gai đau đớn,bằng máu và nước mắt...

"Chặng đường nào trải bước trên hoa hồng

Bàn chân cũng thấm đau vì những mũi gai

Ðường vinh quang đi qua muôn ngàn sóng gió

Lời hứa ghi trong tim mình

Vẫn bước đi hiên ngang đầu ngẩng cao...."

(trích bài hát "Đường đến ngày vinh quang")

Nhưng cuộc sống đâu phải chỉ có những điều tuyệt vời như thế, bên cạnh đó vẫn có những kẻ hèn

nhác,yếu đuối,chưa gì đã từ bỏ những ước mơ của mình.Họ sẵn sàng vứt bỏ tất cả hoài bão để sống một

cuộc đời vô vị,chán ngắt thậm chí là tàn tạ,vật vờ.Họ như một chiếc bóng lẻ loi đơn chiếc cứ đi đi về về

trong cái xã hội nhộn nhịp,năng động này.Suốt đời lẩn tránh, sống ủ rủ và khi về già, chắc chắn họ sẽ nuối

Page 6: TLBG.vuot Len Hoan Canh

Tài liệu Khóa học Chuyên đề NLXH – thầy Phạm Hữu Cường Vượt lên hoàn cảnh

Hocmai.vn– Ngôi trường chung của học trò Việt Tổng đài tư vấn: 1900 58-58-12 - Trang | 6-

tiếc những tháng ngày lãng phí, không sống hết mình. Hối tiếc vì đã chấp nhận làm một bông hoa úa tàn,

khô héo, không tô điểm cho đời.

Vâng, chúng ta sẽ vượt qua tất cả khó khăn,trắc trở. Cho dù con đường hoa hồng có nhiều gai đi thế

nào chăng nữa thì nó vẫn là con đường của vinh quang,của thành công và theo một câu nói khá nổi tiếng thì

trên con đường này " không có dấu chân của kẻ lười biêng". Thân xác có thể tả tơi,mỏi mòn nhưng ý chí ta

vẫn luôn tồn tại một hạt giống - hạt giống của khát vọng và hoài bão - rồi nó sẽ đâm chồi nảy lộc, sẽ trở

thành một đóa hoa dại đẹp đẽ để tiếp thêm sức mạnh cho chúng ta vượt qua những ghềnh thác cheo leo, đi

đến bến bờ của những giấc mơ. Đau đớn, tủi nhục, nước mắt sẽ tan biến khi chúng ta đi hết con đường và

chạm tay vào đỉnh vinh quang. Mặt trời sẽ chiếu sáng, vầng dương sẽ cài lên vai chúng ta vinh quang của

những người chiến thắng, ta sẽ ngẩng cao đầu và tự hào vì chúng ta đã đấu tranh không mệt mỏi với những

phút giây yếu mềm của bản thân và những gian nan chồng chất. Những bông hoa dại sau khi vượt qua

những điều khắc nghiệt của thiên nhiên đã nở và...

"Ngày đó, ngày đó sẽ không xa xôi

Và chúng ta là người chiến thắng

Ðường đến những ngày vinh quang không còn xa"

Cuộc đời vẫn trôi đi, những khó khăn khác lại đến và chúng ta sẽ phải chiến đấu một cách ngoan

cường. Hãy sống và đấu tranh sao cho đến lúc sức tàn lực kiệt, ta không phải hối tiếc về những tháng ngày

tuổi trẻ bị hoài phí. Những gian truân, vất vả sẽ trở thành những chiến công bất diệt trong trái tim của mỗi

conngười. Vì loài hoa dại kia sẽ úa tàn và chúng ta cũng không sống mãi, nhưng những dấu chân mà chúng

ta đã in trên đường đời, những thành công trong cuộc sống sẽ tô thắm cho bước tranh cuộc sống muôn màu

kia, như loài hoa dại ấy đã gợi nên sức sống cho vùng sỏi đá khô cằn.

(Theo sách Chuyên đề Văn nghị luận xã hội)

3. Bài tham khảo số 3:

Bàn tay của tạo hóa thật diệu kì. Nó tạo nên bao nhiêu cái đẹp, có những cái đẹp bất ngờ đến ngỡ

ngàng. Khi nghĩ đến đá sỏi khô cằn, hẳn như một phản xạ tự nhiên, bất kì ai trong chúng ta cũng sẽ ngĩ đến

sự chết chóc, khô héo, nghèo nàn và tàn lụi. Nhưng ở những nơi như vậy tạo hóa vẫn tìm ra cái đẹp, tạo ra

cái đẹp rực rỡ, tỏa sáng đầy sức sống và kiêu hãnh, những chùm hoa trên đá.

Trên hoang mạc khô cằn bỏng rát vẫn có những loài xương rồng phát triển, sinh sôi, nảy nở và còn

kết hoa nữa. Vùng sỏi đá khô cằn vốn là vùng đất dường như không có sự sống, nghèo nàn, hoang vu vậy

mà cây hoa dại vốn nhỏ bé mông manh là thế, mọc hoang dã, không có bàn tay chăm sóc của con người mà

vẫn sinh sôi nảy nở, luôn tràn đầy sức sống, luôn mạnh mẽ, vẫn đâm chồi nảy lộc như thách thức với cuộc

sống. Thành quả tất yếu của sự cố gắng không ngừng nghỉ là những chùm hoa, những bông hoa tuyệt đẹp.

Chúng xứng đáng với vẻ đẹp kiêu sa đó, sau khi đã trải qua bao nhiêu thử thách của cuộc đời, trải qua nắng,

gió và sự cần mẫn kiếm tìm sự sống ở nơi tưởng như không còn sự sống. Đất mẹ không tuyệt tình với ai

bao giờ, người không ruồng rẫy, bỏ rơi những đứa con của mình mà chỉ dạy cho chúng cách sống, cho

Page 7: TLBG.vuot Len Hoan Canh

Tài liệu Khóa học Chuyên đề NLXH – thầy Phạm Hữu Cường Vượt lên hoàn cảnh

Hocmai.vn– Ngôi trường chung của học trò Việt Tổng đài tư vấn: 1900 58-58-12 - Trang | 7-

chúng nếm trải khó khăn để rồi trưởng thành và cảm nhận được hết cái đẹp, cái diệu kì của cuộc đời này,

những thành quả ngọt ngào.

Đó cũng là một bài học đáng giá với con người. Con người sinh ra mang trong mình những khả

năng đặc biệt và sức mạnh vô biên để vượt qua những phong ba bão táp của cuộc đời. Con người chính là

sản phẩm hoàn mĩ nhất của tạo hóa. Trong cuộc sống biến đổi khôn lường này con người luôn phải vật vã

để bước đi trên con đường mình đã chọn. Không có con đường nào là con đường không có chông gai và

cạm bẫy, không có ai đạt được thành quả mà không có đau thương, bầm dập. Tôi chợt nhớ đến câu hát:

"Chặng đường nào trải bước trên hoa hồng

Bàn chân cũng thấm đau vì những mũi gai

Đường vinh quang đi qua muôn ngàn sóng gió

Lời hứa ghi trong tim mình

Vẫn bước đi hiên ngang đầu ngẩng cao..."

(Đường đến ngày vinh quang).

Đúng vậy, dù con đường có đẹp thì điều đó không có nghĩa là không có đau thương. "Thất bại là mẹ

thành công", quan trọng là ý chí và nghị lực, không được phép bỏ cuộc, nếu chỉ vì con đường khó đi mà bỏ

dở thì không bao giờ thành công. Vì trên con đường trăm ngả, không có, dù chỉ một, lối đi dễ dàng. Trong

một câu chuyện tôi đọc có hai cô gái mê kịch nghệ, một người lớn lên trong gia đình truyền thống, có bố là

đạo diễn nổi tiếng, mẹ là minh tinh mà bạc. Cô được rèn luyện, gọt giũa từ nhỏ vì thế kĩ thuật diễn của cô

rất tốt và sớm được mang danh hiệu thiên tài. Song cô luôn khổ tâm và dằn vặt vì khi nhắc đến cô họ không

bao giờ quên thân phận của cô, "thiên tài Ayumi, con gái đại minh tinh Utake", đó là cách họ nói về cô, cô

thấy mình luôn núp dưới cái bóng của mẹ và vì thế cô đã phải nỗ lực cố gắng rất nhiều để vượt ra khỏi cái

bóng quá lớn của mẹ. Cô ganhtị với một cô bé nghèo, mồ côi cha, rồi mẹ cũng ra đi do căn bệnh phổi khi

mà cô bắt đầu nổi danh trong làng sân khấu. Tất cả như sụp đổ, mẹ mất cô cũng không còn đủ dũng cảm để

đứng trên sân khấu. Tất cả lại về con số không, cô mất tất cả. Nhưng có một thứ luôn tòn tại trong sâu thẳm

trái tim cô là ước mơ, là đam mê cháy bỏng với kịch nghệ. Nó chưa bao giờ tắt. Tuy khong được học múa,

học hát, học vũ đạo nhưng khi đứng trên sân khấu cô như hóa thân thành nhân vật, cô quên mất mình là ai,

cô quên mất mình đang diễn, bản năng mách bảo cho cô biết mình phải làm gì và nhờ vậy cô sớm vượt qua

tất cả mọi chông gai trên bước đường đời để rồi trở thành một siêu sao như mình hằng mơ ước. Để có được

điều đó cô đã phải trải qua bao đắng cay, vùi dập và sự hãm hại của các thế lực đối địch nhưng cô chưa bao

giờ bỏ cuộc. Họ là hai số phận, hai hoàn cảnh trái ngược nhau. Tuy Ayumi có vẻ may mắn hơn khi con

đường của cô có vẻ như đã được trải thảm, đã được dọn sẵn nhưng rõ ràng cô cũng không hề dễ dàng gì khi

bước đi trên đó để vượt lên đỉnh cao nghệ thuật và thoát khỏi cái bóng của mẹ mình. Maya lại may mắn có

được cái năng khiếu nghệ thuật bẩm sinh, bản năng của một người nghệ sĩ nhưng ngược lại cô đã gặp

không ít những khó khăn trắc trở trên đường đời. Rõ ràng con đường dù đẹp đẽ thế nào thì vẫn chứa chất

khổ đau.

Page 8: TLBG.vuot Len Hoan Canh

Tài liệu Khóa học Chuyên đề NLXH – thầy Phạm Hữu Cường Vượt lên hoàn cảnh

Hocmai.vn– Ngôi trường chung của học trò Việt Tổng đài tư vấn: 1900 58-58-12 - Trang | 8-

Có chăng một con đường bằng phẳng? Ví thử tồn tại một con đường như vậy, khi đạt được vinh quang liệu

còn có ý nghĩa gì. Bởi lẽ vinh quang là thành quả của sự cố gắng, hi sinh, cả mồ hôi và nước mắt, có khi là

xương máu. Vinh quang không phải là thành quả mà theo tôi là quá trình thực hiện.

Có những người sinh ra không may mắn, họ bị những dị tật bẩm sinh hay vì những tai nạn đáng tiếc

mà thân thể họ không được nguyên vẹn nhưng nghị lực đã giúp họ đứng lên và chiến thắng nghịch cảnh để

rồi dành lấy thành quả đáng tự hào như: chị Nguyễn Thị Nga, tuy người chị chỉ cao 1,29m nhưng đằng sau

thân hình nhỏ bé ấy là một nghị lực lớn lao, nó đã đưa chị vào cánh cổng trường ĐH Khoa học xã hội và

nhân văn TP.HCM, và cô bạn của chị tuy vừa câm vừa điếc nhưng vẫn có thể mở một cửa hàng lưu niệm

để tự nuôi sống bản thân. Người phụ nữ tàn tật(mắc bệnh bại liệt), bà Nguyễn Thị Lân, 61 tuổi vẫn làm

kinh tế, tạo dựng cuộc sống tự lập của mình và nuôi người mẹ già. Họ là những số phận, những con người

kém may mắn nhưng luôn là tấm gương cho chúng ta ngưỡng mộ, học tập.

Bên cạnh những con người như vậy, vẫn tồn tại không ít những người dù sống trong môi trường tốt

đẹp, là những loài cây được chăm sóc chở che trên mảnh đất màu mỡ mà vẫn không bao giờ biết nở hoa

thậm chí còn héo rũ và chết, cũng có những cây phát triển tốt trong môi trường đó nhưng chỉ cần chịu nắng,

phơi sương, một chút điều kiên khó khăn là chết rũ, không còn sức sống. Đó là những con người đáng trách

nhưng cũng thật đáng thương hại, những số phận không cảm nhận được sự may mắn của mình, không tận

dụng được nó, họ yếu ớt, hèn nhát, và không có nghị lực, không có tương lai.

Thiên nhiên tươi đẹp, và luôn đẹp dù ở những nơi ta không ngờ tới nhất. Nó không chỉ là kết tinh

của sự sống, của tinh hoa đất trời mà còn là kết tinh của những bài học đường đời, bài học cuộc sống của

thiên nhiên. Chúng ta vẫn thường quen thưởng thức vẻ đẹp của tự nhiên mà ít ai, ít khi thử suy ngẫm, tìm

kiếm ở chúng một cái gì khác, một ý nghĩa nào khác, tinh hoa thật sự nằm sâu bên trong vẻ bề ngoài. Cuộc

sống thật đẹp và diệu kì, thiên nhiên là tấm gương phản chiếu cuộc sống. Chúng ta có thể tìm thấy nhiều bài

học thú vị, ý nghĩa nơi người mẹ thiên nhiên.

Hình ảnh loài hoa dại bé nhỏ đã đơn độc, trơ trọi giữa đá sỏi khô cằn và nắng gắt với chùm hoa tươi

đẹp gợi cho ta một sự thôi thúc, một cảm giác xốn xang. Cây hoa dại tuy bé nhỏ mỏng manh như vậy có thể

sống, có thể dơm hoa trên sỏi tại sao con người, sản phảm hoàn mĩ nhất của tạo hóa lại không thể làm được

điều tương tự chứ. Đúng vậy, là con người ta phải hơn thế, phải hơn thế, phải biết vượt lên số phận, dũng

cảm đối đầu với nghịch cảnh, "ngẩng cao đầu" thách thức với khó khăn và chắc chắn là sẵn sàng đón nhận

vinh quang vì cuộc sống chắc chắn sẽ mỉm cười với bạn, trao cho bạn cái đáng được nhận. Con đường vẫn

thênh thang phía trước hứa hẹn bao điều thú vị..

4. Bài tham khảo số 4:

Trong cuộc sống đầy rẫy những khó khăn, khắc nghiệt, con người lại càng phải có ý chí vươn lên.

Vậy nên hình ảnh ”giữa một vùng sỏi đá khô cằn, cây hoa dại vẫn mọc lên và nở thành những chùm hoa

thật đẹp” gợi cho ta nhiều suy nghĩ.

Page 9: TLBG.vuot Len Hoan Canh

Tài liệu Khóa học Chuyên đề NLXH – thầy Phạm Hữu Cường Vượt lên hoàn cảnh

Hocmai.vn– Ngôi trường chung của học trò Việt Tổng đài tư vấn: 1900 58-58-12 - Trang | 9-

Hình ảnh “cây hoa dại mọc lên giữa sỏi đá khô cằn và nở hoa thật đẹp” cho ta thấy được nhựa sống

tràn trề của cây hoa khiến nó không chỉ vượt qua mọi thiên tai, khắc nghiệt của môi trường sống mà còn nở

hoa cho đời. Không những thế, hình ảnh “cây hoa” còn là hình ảnh ẩn dụ để nói về những con người có ý

chí vươn lên. “Vùng sỏi đá khô cằn” chính là cuộc sống khó khăn trước mắt họ nhưng họ vẫn cố gắng vượt

qua. “Những chùm hoa thật đẹp” là thành công, kết quả mà họ nhận được nhờ vào ý chí vươn lên của chính

mình. Sự so sánh này hoàn toàn phù hợp vì giữa cây hoa và những con người này đều có một điểm chung:

”nghị lực vượt qua khó khăn”. Đây là một đức tính quý giá mà mỗi con người đều cần phải có.

Thế nhưng, tại sao ta lại cần phải có ý chí vươn lên? Bởi vì chúng ta là con người, chúng ta cần

khẳng định giá trị của bản thân bằng nỗ lực của chính mình. Nếu chúng ta không biết cố gắng vươn lên, gặp

khó đã vội nản chí thì sẽ trở thành “cành cây dại héo úa, bị thiên tai khắc nghiệt vùi dập”, bị cuộc đời lãng

quên và cuộc sống của ta trở nên vô nghĩa. Ý chí vươn lên không chỉ giúp ta có được thành công cho bản

thân mà còn được mọi người quý trọng, yêu mến, là tấm gương sáng để mọi ngươi phấn đấu noi theo. Vậy

nên ”ý chí vươn lên“ rất cần thiết đối với mỗi con người.

Trong cuộc sống cũng có nhiều tấm gương có ý chí vươn lên, học tập thành công như thầy Nguyễn

Ngọc Ký bị hỏng tay, dùng chân viết chữ; anh Hoa Xuân Tứ bị cụt tay, dùng vai viết chữ; anh Đỗ Trọng

Khơi bị bại liệt đã tự học, trở thành nhà thơ,…Tất cả những con người ấy đều đáng quý vì họ tàn nhưng

không phế. Thế nên, những con người lành lặn như chúng ta càng không được dễ dàng nhụt chí!

Dẫu biết đây là phẩm chất cần có nhưng bên cạnh nhựng người có nghị lực vượt qua khó khăn thì vẫn còn

những con người thiếu ý chí vươn lên , gặp khó đã nản. Chung quy cũng là do sự lười biếng của họ mà ra.

Nếu những người này cứ giữ bản tính xấu ấy thì họ sẽ trở thành gánh nặng cho gia đình và xã hội, đáng mất

giá trị bản thân, trở thành kẻ vô dụng. Bản thân họ cần biết rằng những gì mình nỗ lực mà có sẽ vô cùng

quý giá và còn nhận được sự công nhận,yêu mến của mọi người.

Tuy nhiên, ý chí vươn lên không chỉ là vượt qua khó khăn trước mắt mà ta còn cần phải phấn đấu để

“nở hoa cho đời”. Như vậy sự cố gắng của ta mới tích cực.

Ý chí của bản thân mỗi người là quan trọng nhất nhưng có đôi lúcta còn cần đến sự giúp đỡ của mọi

người. Vậy nên, xã hội cũng đã khuyến khích, tạo điều kiện để nhiều con người “vươn lên” bằng các

chương trình từ thiện, “vượt lên chính mình”, “ngôi nhà mơ ước”,…Bản thân em cũng cần phải cố gắng

phấn đấu học thật giỏi để không phụ sự kỳ vọng của mọi người dành cho mình. Không những thế, em còn

cần phải giúp đỡ những bạn kém may mắn hơn mình để họ có thể vượt qua khó khăn; khuyên những bạn

chưa biết cố gắng hãy tập sống hết mình, luôn nuôi dưỡng một ý chí vươn lên.

Chỉ với một hình ảnh đời thường giản dị, ta đã rút ra được một bài học đáng quý: đó là nghị lực vượt qua

khó khăn. Chúng ta cần học tập đức tính quý giá này để luôn “nở những chùm hoa đẹp” tô thắm cho “khu

vườn cuộc sống” thêm xinh tươi.

Page 10: TLBG.vuot Len Hoan Canh

Tài liệu Khóa học Chuyên đề NLXH – thầy Phạm Hữu Cường Vượt lên hoàn cảnh

Hocmai.vn– Ngôi trường chung của học trò Việt Tổng đài tư vấn: 1900 58-58-12 - Trang | 10-

5. Bài tham khảo số 5:

Đường đời của mỗi người không phải lúc nào cũng bằng phẳng, hay đc trải bằng nhung lụa.Luôn có

những khó khăn trên bước đường ta đi.Nó đòi hỏi mỗi người phải có nghị lực khắc phục trở ngại.Biết vượt

lên từ khó khăn, gian khổ sẽ giống như " giữa một vùng sỏi đá khô cằn,cây hoa dại vẵn mọc lên và nở

những chùm hoa thật đẹp".

"Vùng sỏi đá khô cằn" là một hình ảnh đầy sức gợi.Ở đó, sự sống hầu như không tồn tại.Giữa muôn

vàn sỏi đá, rất khó tìm thấy đc 1 bóng cây to hay 1 dòng sông phẳng lặng .Nơi đó thực sự khó khăn để bắt

đầu sự sống.Tưy nhiên,có không ít loài cây vẫn có thể vươn mình từ những khe đá thiếu đất ấy.Có thể

chúng chỉ là những cây cỏ, những cây hoa dại bé nhỏ, nhưng quan trọng nhất là chúng đã biét chắt chiu

nguồn đất, nước khan hiếm đề phát triển.Khi nở hoa, những cây hoa ấy vẫn có " những chùm hoa đẹp", vẻ

đẹp đặc trưng cho " vùng sỏi đá khô cằn".

Trong cuộc sống, cũng có những khi ta thấy mình như đang đứng giữa "vùng sỏi đá".Có những

người sẽ cảm thấy chán nản, muốn buông xuôi, nhưng cũng ko ít người biết đứng dậy từ cái khó.Cuộc sống

luôn đánh giá con người có ý chí, có nỗ lực.Biết đứng lên từ khó khăn, người đó mới thật đáng trân

trọng.Không ít trường hợp chúng ta bắt gặp những con người có sự nỗ lực phi thường.Hà Giang, nơi cực

đầu của tổ quốc ta, nổi tiếng với những cao nguyên đá.bất cứ ai đã từng đặt chân qua nơi đây đều không

khỏi choáng ngợp trước bạt ngàn 1 màu trắng của đá.ở đây, màu xanh của cây cối gần như vắng

bóng.Nhưng sẽ còn ngạc nhiên hơn khi giữa cuộc sống khó khăn ấy, vẫn có bóng học sinh cắp sách đến

trường, vẫn có bóng các bà, các mẹ,các chị ra trồng ngô trên khe đất trong đá......Họ biết vươn lên từ những

khó khăn tưởng như không thể khắc phục đc, và những nỗ lực ấy luôn đc đánh giá cao.TRong các trường

đại học, cao đẳng ngày nay,không ít thủ khoa , á khoa xuất thân từ những gia đình có hoàn cảnh khó

khăn.Cuộc sống có thể không công bằng khi bắt họ phải sớm bươn chải với cuộc sống mưu sinh.NHưng sẽ

thật xứng đáng khi con người biết nỗ lụa từ chính những vất vả trong cuộc sống.Vùng quê miền Trung đầy

mắng gió,mấy gia đình có đủ điều kiện cho con học hành tử tế, nhưng thật kì lạ thay khi đó lại là nơi ươm

mầm cho những cử nhân tương lai của đất nước.Nắng gió miền Trung không làm nhụt ý chí con người nơi

đây,ngược lại còn hun đúc cho họ sự cố gắng , khát vọng muốn vươn xa.

Ai đã một lần ra TRường SA đều không khỏi ngạc nhiên về cùng đảo này.Ở đây,màu xanh đã phủ trên hầu

hết các đảo.Đó là màu xanh của rau, màu xanh của các cây bàng vuông.....Giữa vùng cát, đá, vẫn có những

bóng cây bàng xanh to lớn.Không cần nhiều đất, bằng vẫn sum suê.Ở đây, bàng vuông là tượng trưng cho

người lính đảo, bất chấp nơi con sóng, ngọn gió giữ vững chủ quyền cho đất nước.Nếu như thành quả của

cây bàng là hoa thid thành quả của các anh chính là sự yên bình,là chủ quyền cho 1 đất nước - một sự cố

gắng đáng tuyên dương.

Ai đó đã từng nói :"Sống là nỗ lực, là chiến đấu.TRong trận chiến đó không có kẻ thắng người thua

mà chỉ tồn tại sự yếu hèn hay mạnh mẽ".Viết đề văn này, cũng là lúc tôi và các bạn tự nhìn nhận lại bản

thân.Biết chấp nhận khó khăn, biết nỗ lực vượt qua nó, đó mới là biết sống có trách nhiệm với bản

Page 11: TLBG.vuot Len Hoan Canh

Tài liệu Khóa học Chuyên đề NLXH – thầy Phạm Hữu Cường Vượt lên hoàn cảnh

Hocmai.vn– Ngôi trường chung của học trò Việt Tổng đài tư vấn: 1900 58-58-12 - Trang | 11-

thân.Không ai có thể quyết định hộ cuộc sống của chúng ta.Phải biết tự cố gắng, có như vậy sự sống mới

đáng trân trọng.

Cây vẫn luôn đơm hoa,kết trái dù trong bất kì hoàn cảnh nào.Chỉ cần có đất, có nước, dù vô cùng ít

ỏi cũng làm nảy sinh một mầm sống.Con người cũng vậy.Bác Hồ đã từng nói:" Lửa thử vàng, gian nan thử

sức".Lời nói ấy vẫn đúng mãi cho đến hôm nay, và đến cả mai sau.

6. Bài tham khảo số 6:

Tạo hóa đã cho thế giới này nhiều điều kì lạ , tạo nên bao nhiêu cái đẹp , có những cái đẹp đến mức

phải ngỡ ngàng . Và có khi nào chúng ta nghĩ để có được cái đẹp ấy đã trải qua những trải nghiệm và thách

thức nào không ? Có lẽ chỉ là số ít . Vâng , có những thứ đã mọc lên từ nơi sỏi đá khô cằn-nơi mà tưởng

chừng như chỉ là sự chết chóc , khô héo và nghèo nàn . Nhưng ở đấy vẫn có những cái đẹp được tạo ra –

một cái đẹp rực rỡ đầy kiêu hãnh , đó là những chùm hoa dại tuyệt đẹp trên sỏi đá . Qua đó khẳng định lại

rằng “Giữa những vùng đất khô cằn sỏi đá , cây hoa dại vẫn mọc và nở ra những chùm hoa thật đẹp “

Vùng đất khô cằn ư ? Nó là gì nhỉ ? Vâng , vùng đất khô cằn vốn là nơi vùng đất dường như sự sống không

tồn tại , rất khó để tìm thấy một bóng cây hay một dòng sông nhỏ . Vậy mà đó chính là nơi mà những cây

cỏ , cây hoa dại bé nhỏ lại có thể vươn mình một cách kiêu hãnh từ những khe đá thiếu đất ấy . Và có lẽ đôi

khi , chúng ganh tị với những bông hoa sân vườn , chúng không được chăm sóc , cũng không được nâng

niu , chúng chỉ biết tự lực cánh sinh , vì chúng biết chúng là hoa dại...nhưng chính vì vậy đã cho chúng một

sự cứng rắn cần thiết , tràn đầy sức sống đâm chồi rồi nảy lộc , đó chính là sự “đánh cược” với cuộc sống .

Và thành quả của sự cố gắng không ngừng nghỉ là những chùm hoa , những bông hoa thật đẹp . Qủa thật ,

chúng thực sự xứng đáng với vẻ đẹp của chính mình , sau khi trải qua những thử thách của cuộc đời , trải

qua nắng , gió và sự cần mẫn chắt chiu nguồn đất nước , để phát triển . Hiển nhiên đất mẹ đã tạo ra chúng

ta và không bao giờ bỏ rơi chúng ta cả , người dạy chúng ta cách sống , cho chúng ta nếm trả vị đắng của

cuộc đời để rồi khi chúng ta lớn hơn , trưởng thành hơn sẽ cảm nhận được trọn vẹn hết những cái đẹp , cái

diệu kì của cuộc đời này , và chúng ta sẽ cảm thấy hạnh phúc hơn trước những thành quả ngọt ngào .

Trong cuộc sống của con người chúng ta cũng vậy , cũng có lúc chúng ta thực sự gục ngã trước những khó

khăn , thách thức...tất cả chúng như một đám mây đen mù tịt , khổng lồ che lấp những tia sáng của tương

lai , những hy vọng . Làm chúng ta chán nản mệt mỏi và muốn bỏ cuộc . Đây chính là lúc chúng ta nhìn lại

bản thân mình , những quyết định sẽ làm ảnh hưởng đến cuộc đời sau này của chúng ta . Theo tôi , bạn hãy

đừng lưỡng lự , cũng hãy đừng suy nghĩ nhiều , hãy dũng cảm , quyết đoán , tất cả sẽ tạo cho bạn một sự

thành công nhất định

Thật kì diệu phải không khi có những con người gặp phải khó khăn , thử thách họ trở thành những

con người kiên cường và mạnh mẽ đến không ngờ cho dù thất bại , nhưng trong họ vẫn còn đọng lại một

món quà vô giá , đó chính là “nghị lực” cố gắng đến bước đường cùng . Họ hiểu khi họ buông xuôi họ sẽ

mất tất cả , mất đi những công sức của chính mình . Họ đã biến những nỗi tuổi nhục , đắng cay đau khổ

Page 12: TLBG.vuot Len Hoan Canh

Tài liệu Khóa học Chuyên đề NLXH – thầy Phạm Hữu Cường Vượt lên hoàn cảnh

Hocmai.vn– Ngôi trường chung của học trò Việt Tổng đài tư vấn: 1900 58-58-12 - Trang | 12-

thành sức mạnh của bản thân , đó là một sức mạnh thật phi thường xua tan quầng mây đen , mang lại ánh

sáng tia hy vọng cho tương lai .

Chặng đường nào trải bước trên hoa hồng

Bàn chân cũng thêm đau vì những mũi gai

Đường vinh quang đi qua muôn ngàn sóng gió

Lời hứa ghi trong tim mình

Vẫn bước đi hiên ngang đầu ngẩng cao

Và đến lúc :

Ngày đó , ngày đó sẽ không xa xôi

Và chúng ta là người chiến thắng

Đường đến những ngày vinh quang không còn xa

Nhưng cuộc đời không phải bao giờ cũng đẹp , tạo hỏa không bao giờ là người phóng khoáng cả

nên lại cho ra những sản phẩm trái ngược . Điển hình là những người sống trong môi trường tốt đẹp, ví như

những loài hoa, loài cây được chăm sóc, che chở trong một mảnh đất màu mỡ mà không bao giờ thấy nở

hoa , thậm chí còn héo rũ và có thể chết . Mặt khác lại có những cây sống trong môi trường sống đó nhưng

gặp chút khó khăn , vướng bận của cuộc sống là chết rũ , mất sức sống . Thật đáng trách phải không các

bạn ? Nhưng hãy suy nghĩ thấu đáo , mở lòng mình ra với họ, họ đáng được thương hơn là đáng trách . Vì

chắc chắn về sau họ sẽ cảm thấy nuối tiếc cho những tháng ngày lãng phí, không sống hết mình, mà vứt bỏ

hoài bảo, vứt bỏ đi ước mơ để chấp nhận làm một bông hoa héo tàn , heo hắt không tô điểm cho đời .

Vâng chúng ta hãy vượt qua những trắc trở , hay bước qua con đường hoa hồng đầy gai nhọn đến bước

sang một con đường vinh quang – một con đường không có dấu chân của kẻ lười biếng . Thân xác ta có thể

tả tơi , mệt mỏi nhưng ý chí của ta sẽ là một hạt giống, thời gian trôi qua sẽ làm hạt giống đâm chồi nảy lộc

và thành quả sẽ là một chùm hoa đẹp cho đời, và cái đẹp luôn được đánh giá cao .

Cũng như trong các kì thi tuyển sinh đại học, cao đẳng, không ít các thủ khoa, á khoa xuất thân từ những

gia đình có hoàn cảnh khó khăn, phải sớm bươn chải mưu sinh, nhưng thành công vẫn đến với họ một cách

xứng đáng. Rồi đến với miền Trung Tổ Quốc, nơi luôn chịu sự ảnh hưởng mạnh mẽ của thiên tai , bão lụt

và hạn hán.Thật hiếm có gia đình nào cho con ăn học đàng hoàng, nhưng lạ thay đây chính là nơi ươm

mầm tài năng của đất nước . Điều kiện tự nhiên đã không làm nhục chí của họ mà tạo động lực cho họ sống

có ích cho cá nhân, gia đình, quê hương và Tổ Quốc . Và ngay cả trong các cuộc thi sắc đẹp lớn nhất nhì

thế giới như Miss Universe năm 2009 vừa rồi , tôi thực sự rất bất ngờ với một cô hoa hậu lọt vào Top 5

đêm chung kết với phần thi ứng xử trước câu hỏi của ban giám khảo “ Bạn có tự tin vào nhan sắc của mình

?”, cô ấy trả lời: “ Vâng , tôi có đủ tự tin với nhan sắc của mình, tôi cũng có một thân hình đẹp, nhưng để

có được một vẻ ngoài như ngày hôm nay, các bạn không biết tôi đã tập luyện vất vả và cực khổ đến mức

nào đâu “ ( Trích câu trả lời của Miss Austraylia 2009 ) . Với câu trả lời ấy, đã giúp Miss Autraylia dành

Page 13: TLBG.vuot Len Hoan Canh

Tài liệu Khóa học Chuyên đề NLXH – thầy Phạm Hữu Cường Vượt lên hoàn cảnh

Hocmai.vn– Ngôi trường chung của học trò Việt Tổng đài tư vấn: 1900 58-58-12 - Trang | 13-

ngôi Á Hậu 3 chung cuộc . Xét cho cùng , câu trả lời đã làm thay đổi quan niệm của tôi về vẻ đẹp của các

hoa hậu , họ cũng phải nổ lực vượt qua mọi khó khăn , thừ thách để đạt được vẻ đẹp như vậy .

Ai đã từng nói :”Sống là nổ lực , là chiến đấu “ và trong trận chiến đó sẽ không có người thắng , kẻ bại , mà

chỉ có kẻ mạnh , người yếu . Cũng chính với đề văn này , tôi đã nhìn lại chính mình , để biết chấp nhận

những khó khăn , thử thách trước những mảnh đất khô cằn của cuộc đời , giữa cái nắng gắt khô cằn của

ngoại cảnh , để trờ thành một điểm chấm phá trên một bức tranh hoang mạc khắc nghiệt . Đó là một phép

màu , một điều kì diệu của cuộc sống , đồng thời là một bài học giản dị và quý báo mà tạo hóa đã ban tặng

cho chúng ta . Và các bạn hãy hứa với tôi rằng , đừng dừng lại , hãy tiến lên ! Và sẽ đến một lúc nào đó bạn

sẽ là một chùm hoa tuyệt đẹp . Nhiều chùm hoa tuyệt đẹp sẽ mang lại cho nước ta một nguyên khí mới –

nguyên khí của sức trẻ và nghị lực phi thường , bạn nhé !

7. Bài tham khảo số 7:

“Giữa một vùng sỏi đá khô cằn có những loài cây vẫn mọc lên và nở những chùm hoa thật đẹp”.

Đây là một hiện tượng nhỏ nhoi không hiếm gặp mà ít khi con người để ý tới và cũng không ngờ rằng nó

hàm ẩn một bài học giá trị và hết sức quí báu đối với cuộc sống của chúng ta

[T]rong thế giới rộng lớn này không phải nơi nào cũng mang một màu xanh tươi mát. Bên cạnh đó

luôn tồn tại những gam màu tàn tro, xám xịt của những vùng đất không được thiên nhiên ưu ái ban tặng cho

sự màu mỡ và khí hậu ôn hòa. Ở nơi đó chỉ có đá sỏi khô cằn, thời tiết khắc nghiệt tưởng chừng như chỉ bắt

gặp sự hoang vu trong cái nền tàn lụi và chết chóc.Nhưng điều không tưởng làm ta ngạc nhiên rằng trong

những khe đá hẹp, trên mảnh đất chai sạn và trong cái nắng gay gắt ấy vẫn có những loài cây nhỏ bé mọc

lên mạnh mẽ và nở những chùm hoa thật đẹp. Tuy hoang dại là thế, tuy có vẻ mỏng manh nhưng tiềm ẩn

sâu bên trong là một sức sống ràn đầy sinh lực luôn luôn đấu tranh, chống lại với nắng cháy, gió bão, với đá

sỏi để sinh tồn mạnh mẽ và tạo ra thành quả là những chùm hoa rực rỡ mang vẻ đẹp tuyệt vời.

[H]iện tượng ấy khiến ta không thể nào không liên tưởng tới thế giới con người. Thế giới mà chúng

ta đang sống, biển đời mà chúng ta đang vượt qua không phải lúc nào cũng sóng yên biển lặng. Những sóng

gió, giông bão có thể ập tới bất thường. Phản ứng của ta trước khó khăn ấy nhất thiết phải bình tĩnh đối

mặt, gạt bỏ mọi hoang mang, lo âu để chống chọi với bão đời bằng tất cả nỗ lực và niềm tin thì ắt ta sẽ tạo

ra những kì tích phi thường.

[T]rong cuộc sống, có những hoàn cảnh, tình huống đôi khi quá khó khăn, nghiệt ngã để chấp nhận

nhưng nếu chúng ta dám dũng cảm đối mặt để vượt qua, không bị hoàn cảnh xô đẩy, vùi dập mình mà vượt

lên để làm chủ và điều khiển cuộc đời dù chỉ một lần ta sẽ trưởng thành hơn qua những nghịch cảnh, thử

thách đó. Những thăng trầm cuộc sống đến nhanh và đi cũng nhanh nhưng hậu quả của nó thì lại tồn tại và

ảnh hưởng đến hết cả đời người.Đôi khi, vấp ngã và thất bại là những điều không thể tránh khỏi, nó sẽ là

vực thẳm của sự kết thúc đối với những người không có nghị lực và niềm tin nhưng sẽ là khởi đầu mới cho

sự cố gắng tốt đẹp hơn đối với những người dám chấp nhận và đứng lên từ thất bại ấy.Vì vậy khi vượt qua

Page 14: TLBG.vuot Len Hoan Canh

Tài liệu Khóa học Chuyên đề NLXH – thầy Phạm Hữu Cường Vượt lên hoàn cảnh

Hocmai.vn– Ngôi trường chung của học trò Việt Tổng đài tư vấn: 1900 58-58-12 - Trang | 14-

được tất cả những thử thách ấy ta sẽ nhận được thành quả tương xứng với nỗ lực của chính mình và có thể

hoàn toàn yên tâm tin vào tương lai tươi sáng.

[C]âu chuyện “Robinson Crusoe” của nhà văn “Daniel Defoe” hẳn cho ta thấy một ý chí, nghị lực

hết sức phi thường của một con người rất đỗi bình thường

Chàng trai trẻ Robinson trong chuyến hám hiểm trên con tàu tới những vùng đất mới đã bất ngờ gặp

nạn nhưng may mắn thay chàng thoát chết và bị trôi dạt vào một hòn đảo hoang không người. Không có sự

cứu giúp, cuộc sống với chàng bắt đầu từng ngày cùng rất nhiều những khó khăn và nguy hiểm. Từ cái ăn,

cái mặc, chỗ ở luôn là nỗi lo thường trực của một kẻ bất hạnh giữa chốn hoang vu hiểm trở. Ngày qua ngày

chàng dần chấp nhận hiện thực và tìm cách thay đổi nó, chàng dựng lều, săn bắn kiếm ăn, trồng lúa mạch

và ngô, nuôi được dê lấy thịt và da, làm những nồi đất để đựng nước, đóng thuyền độc mộc, xây tường rào

kiên cố chống thú dữ và tự làm những vật dụng cần thiết cho sinh hoạt của mình. Sau 28 năm sống trên hòn

đảo hoang với sự kiên trì, chờ đợi, Robinson đã được cứu thoát và trở về thế giới loài người. Chính nghị lực

và lòng dũng cảm đã tạo nên sức mạnh giúp chàng chiến thắng thiên nhiên và sinh tồn giữa nghịch cảnh

một cách mạnh mẽ.

[H]ay một tấm gương khác phản chiếu hết sức rõ ràng đó là bậc thầy Đô-xtôi-ép-xki, tinh hoa trong

những trang tiểu thuyết và lí tưởng thẩm mĩ do nhà tiểu thuyết thiên tài người Nga Đô-xtôi-ép-xki đề xướng

lại được nung nấu, rèn giũa và sáng tạo ra trong cuộc đời đầy tối tăm, bần cùng và bệnh tật dày vò trong nỗi

thống khổ, tuyệt vọng lên tới đỉnh điểm của một số phận cay đắng, nghiệt ngã và bất hạnh. Tuy thế ông vẫn

vươn tới đỉnh vinh quang khiến cho cả nước Nga và toàn thế giới phải thán phục. Đó không chỉ nhờ tài

năng bẩm sinh mà là nhờ nghị lực phi thường và tâm huyết đối với nghề.

Hay còn rất nhiều những vận động viên Paragame đều là những người biết tìm sức mạnh trong chính sự

khiếm khuyết của mình.

[T]uyệt nhiên, không phải loài cây nào cũng tiềm ẩn bản năng sinh tồn mãnh liệt như thế. Vẫn có

những loài cây được nuôi dưỡng trong môi trường tốt đẹp, được cung cấp đầy đủ chất dinh dưỡng cần thiết

nhưng không thể đơm hoa kết trái hay không thể thích nghi với sự thay đổi của môi trường sống để rồi khô

héo và chết dần chết mòn. Xã hội loài người tồn tại không ít những con người như vậy, mặc dù điều kiện và

hoàn cảnh của họ khá thuận lợi và may mắn thế nhưng họ vẫn tụt dốc và rơi vào tình trạng thảm hại điển

hình như một bộ phận không nhỏ thế hệ thanh niên trong đó có cả những người được sống trong nhung lụa,

vật chất đầy đủ và cả những người có hoàn cảnh khó khăn, thiếu thốn không lo học hành lại đua đòi, ăn

chơi sa đọa gây ra nhiều tệ nạn xã hội lãng phí tuổi trẻ, hao tốn tiền của, làm khổ người thân thậm chí còn

có kẻ “vào tù ra tội”. Những người như vậy rất đáng trách và đáng bị phê phán.

Bức tranh thiên nhiên rộng lớn và đa dạng, ở một góc nào đó thấp thoáng hình ảnh loài cây nhỏ bé với

chùm hoa rực rỡ dưới ánh nắng mặt trời nơi vùng đá sỏi khô cằn thật khiến con người ta không khỏi băn

khoăn, suy nghĩ. Chỉ là loài cây vô tri, vô giác thôi vậy mà ẩn sâu trong vẻ ngoài ấy luôn tràn đầy niềm

khao khát được sống, được sinh sôi nảy nở. Đó cũng chính là bài học quí giá cho chính con người chúng ta

Page 15: TLBG.vuot Len Hoan Canh

Tài liệu Khóa học Chuyên đề NLXH – thầy Phạm Hữu Cường Vượt lên hoàn cảnh

Hocmai.vn– Ngôi trường chung của học trò Việt Tổng đài tư vấn: 1900 58-58-12 - Trang | 15-

cần sống hết mình, có niềm tin vào cuộc đời để vượt qua mọi thử thách vươn tới một tương lai tươi sáng

hơn.

(Phương An)

8. Bài tham khảo số :8

" Trong đầm gì đẹp bằng sen

lá xanh bông trắng lại chen nhị vàng

nhị vàng bông trắng lá xanh

gần bùn mà chẳng hôi tanh mùi bùn."

Chắc hẳn không ai trong chúng ta lại không biết đến câu ca dao nổi tiếng này phải không? Một bông

hoa rất đẹp đã kiên cường vươn lên để toả hương, mang hương sắc đến cho đời, có câu nói :" giữa một

vùng sỏi đá khô cằn cây hoa dại vẫn mọc lên và nở những chùm hoa thật đẹp." Câu nói đó có gợi cho bạn

một liên tưởng? Một sự ước lệ hay là hiện thực đang hiện hữu? Nhưng cho dù là gì đi chăng nữa , câu nói

đó cho ta một cảm nhận rất riêng về sức sống và nghị lực.

Chúng ta thắc mắc rằng vì sao một bông hoa đẹp như thế mong manh như thế lại có thể mọc trên

một vùng đất khô cằn sỏi đá? nhưng chúng ta cũng đều biết điều đó là có thể, vì cuộc sống này có biết bao

điều kì diệu, phải không? Chắc sẽ có lần bạn chợt nhìn thấy một chậu cây xương rồng khoẻ mạnh tươi tốt

và nghĩ nó chắc được chăm sóc cẩn thận lắm nhưng nếu đã tìm hiểu thì chúng ta sẽ rất ngạc nhiên về sức

sống mãnh liệt của nó_một loài cây được coi như ông hoàng của sức mạnh của ý chí và nghị lực. Giữa một

vùng sỏi đá khô cằn hay trên hoang mạc khắc nghiệt thì nó cũng vẫn ngang nhiên sống vươn lên như để

đón hết ôm hết cái ánh nắng mà con người cũng phải sợ. tất cả những khắc nghiệt đó thì xương rồng lại coi

như một thiên đường để tận hưởng. Xương rồng là thế và còn rất nhiều loại cây hoa khác cũng được tạo hoá

ban tặng một sức mạnh tuyệt vời để sống và chống chọi trước những khó khăn, bão táp.

Như đã nói cuộc sống luôn luôn chuyển động, phát triển và luôn luôn có điều kì diệu xung quanh ta. Thiên

nhiên luôn mang đến cho con người những điều kì lạ và ngược lại con người cũng khiến thiên nhiên phải nể

phục. Giữa một vùng sỏi đá khô cằn cây hoa dại vẫn mọc lên và nở những chùm hoa thật đẹp thì đối với

con người giữa một xã hội đầy nghiệt ngã, đầy cạm bẫy và đầy những chông gai thì sống sống vẫn mãnh

liệt, ý chí và nghị lực vẫn luôn rạo rực vẫn luôn cháy bỏng. Con ngưòi là một sinh vật kì diiêụ nhất trên

hành tinh này vì một con người cũng ó thể làm nên nhiều điều kì diệu tuyệt vời. Trong xã hội là những con

người với những hoàn cảnh số phận khác nhau, có người giàu kẻ nghèo có người đẹp ngưòi không đẹp.

Nhưng không ai có thể phân biệt đựoc sức sống ý chí và nghị lực của một con người nào vì nó tiềm ẩn sâu

trong mỗi con người và sẽ có lúc trông cuộc sống chúng ta rất cần đến nó để vượt qua những hoàn cảnh khó

khăn nhất. Những người nghèo họ luôn cố gắng làm việc để mong rằng một ngày mai may mắn sẽ mỉm

cười với họ. Điều họ luôn canh cánh trong lòng là làm sao để có một cuộc sống đủ đầy hơn. Và còn nhiều

những tâm hồn cũng luôn nghị lực để tự sưởi ấm trái tim mình trái tim đồng loại.

Page 16: TLBG.vuot Len Hoan Canh

Tài liệu Khóa học Chuyên đề NLXH – thầy Phạm Hữu Cường Vượt lên hoàn cảnh

Hocmai.vn– Ngôi trường chung của học trò Việt Tổng đài tư vấn: 1900 58-58-12 - Trang | 16-

Cuộc sống là thế. Ngoài những suôn sẻ, may mắn thì chiếm nhiều hơn đó là khó khăn, vất vả và bất hạnh.

Nhưng những điều đó sẽ trở nên vô nghĩa khi trong mỗi con người chúng ta luôn hiện hữu một ý chí sắt đá

và một tâm hồn luôn cháy rạo rực trong tim.

Hãy sống là một con người với một cái đầu lạnh, một trái tim nóng để luôn biết dung hoà mọi điều

trong cuộc sống. hãy sống như chưa bao giờ được sống nhưng sống phải cho ra sống.

Sống không phải để họ thấy được sự tồn tại của bạn mà sống để nhiững người khác nể phục về chính tố

chất của một con người của bạn, và thấy được sự tồn tại của bạn cần thiết đối với cuộc sống này biết

nhường nào.

SỐNG TỐT VÀ MÃNH LIỆT NHƯ NHỮNG CÂY XƯƠNG RỒNG NHÉ BẠN!

Giáo viên: Phạm Hữu Cường

Nguồn: Hocmai.vn