Onderzoek naar mijn bronnen, mijn wegen, mijn richting, mijn gedachten en mijn verhaal (en de realisatie van werken)

Francesca Woodman (Avro Close-up)‘I think it’s hard to draw a line between Francesca being a provocative person as a choice: “I’m going to provoke,” and simply being provocative by her nature.’‘I think she had a sense of being an actress in a drama. That gave her the skill to organize the drama, and to making it work.

Everything we see has a great deal of interest to us. We share en esthetic view of life.

I’d like to think of art as a serious business, something that requires constant, committed work.Art expresses yourself, and yourself is what it is all about.

The valuable thing to do with your life is to create art. Contrary to other human activities, art is the only one that is altruistic.

F.: ‘Ik ben zo ijdel, en zo masochistisch, hoe kan zoiets naast elkaar bestaan?’

(zie Stine Sampers voor meer over F. Woodman)

Kunstpodium T

LoekDe kunstenaar is een professionele twijfelaarGemak maakt niet gelukkig.

MilosI’m not my body, I have a body and I can do things with it. To challenge public space.Using the body as an object, passive, static. Not performance, but installation with a performative element.My work is trying to escape from the body.The word performance is easily misused.Interesting next to the internet-generation: I’m not my body, I am material I can work with.

Yoko Ono, Sophie Calle; smeltpunt kunst, filosofie en instinct.

Lisanne: Rizomatisch denken

BiologieDe term rizoom wordt in de biologie gebruikt als aanduiding voor een ondergrondse wortelstokkenstructuur. Brandnetels en bamboe bijvoorbeeld

planten zich hiermee voort. Het is een organisme dat niet verticaal maar horizontaal en ondergronds groeit, voortwoekerend langs ongebaande paden. Rizomen lijken zomaar ergens te beginnen en nergens te eindigen, ze kennen geen stam, geen centrum, geen hiërarchie. Rizomen groeien ongebreideld, grijpen in elkaar en gaan verbindingen aan, waardoor een sterk, nagenoeg onuitroeibaar netwerk ontstaat.

FilosofieVoortbordurend op de biologische rizoom, heeft de filosoof Deleuze het rizomatisch denken geïntroduceerd. Kenmerkend is het ontbreken van een vaste lijn, die het denken bepaalt en stuurt. Vele ingangen en uitgangen en een veelheid aan lijnen en vertakkingen bieden ruimte aan dimensies in plaats van eenheden.Maar hij kan het beter zelf even vertellen: "Een rizoom is een niet-hiërarchisch en niet-betekenisdragend systeem dat uitsluitend bepaald wordt door een circulatie van toestanden, zonder Generaal, zonder een organiserend geheugen of centrale automaat".De kracht van de rizoom is om ieder willekeurig punt met een ander willekeurig punt te verbinden, maar we moeten ervoor waken dat de rizoom niet verstrikt raakt in het hiërarchisch wortelstelsel van de boom. Want dan is het afgelopen: "dan kan het verlangen niet meer stromen. Want het verlangen is alleen beweeglijk en productief in een rizoom. Iedere keer als het verlangen een boom volgt, stort het ineen en komt het uit op de dood".

IngridIk heb altijd de behoefte gevoeld om dingen samen te voegen, omdat dat is hoe ik de dingen zie.Ik voel vaak de behoefte om mijn lichaam te koppelen aan mijn ideeën. Ik heb altijd de grenzen ontkend tussen media. Omdat ik ervan overtuigd ben dat er voor elk idee één juiste vorm is.

Boris Groys (Politics of installation)Een installatie kan gezien worden als een vrijhaven. Installatiekunst kan zo een strategie worden om je eigen vrijheid te veroveren/heroveren.

SchopenhauerWie geen plezier vindt in eenzaamheid, zal niet van de vrijheid houden.

Geheel zichzelf zijn mag men slechts, zolang men alleen is. Wie dus niet van de eenzaamheid houdt, houdt ook niet van de vrijheid, want slechts wanneer men alleen is, is men vrij.

Thera Kasius (Ik herinner wel veel maar niet zo lang)Met mijn verrekijker staar ik in groene werelden. Dat is het buitenland.

Bas-Jan Ader (In search of the Miraculous)

Hij wilde in een notendop over de zee.Balancing on the edge, to see what was behind the horizon, seriously wanting that.He was trying to find what cannot be found.

Ton Lemair (Filosofie van het landschap)Niet de mens is de maat van alles, maar de aarde is de maat van de mens. Wie erin geslaagd is zijn jeugd en zijn herinneringen en ruimten uit zijn jeugd te bewaren, zal zich nooit helemaal thuis voelen in de geografische geometrie.Als eenmaal de cultuur haar gangbare oriëntatie heeft opgedrongen aan haar leden verraden alleen nog (dit) soort herkenningen de charmes van een vroegere ruimte waaruit het wonderlijke nog niet was geweerd.Wil de ruimte zich tot landschap ontplooien, dan is daar een wijde blik voor nodig.Het uitzicht is de theorie van de ruimte, terwijl het wandelen haar praktijk is.Hij die bevangen blijft binnen de ruimte van zijn arbeid, heeft geen oog voor het landschap en geen zin voor filosofie.

*Horizon: totale ruimte van mijn leven/geestelijke strekking, totale levenstijd.

*Daadwerkelijk oriënteren in ruimte en tijd.

De ruimte is het vlak waarin een cultuur, een tijdperk, een individu hun levensorde, hun verleden en hun verlangens projecteren.

*Veruitwendigen is meer tot je essentie komen, jezelf bevrijden.Misschien probeer ik ook iets te veruitwendigen.. Mijn materialisme?De mens heeft zich tot zichzelf bevrijd door zich van de wereld te distantiëren.Misschien moet ik wel gaan wandelen..

Een vergezicht of horizon is de ervaring vaneen niet-identiteit. Interesse in de horizon betekent de wil bezitten om niet met zichzelf samen te vallen.

Een confrontatie zoeken met de horizon van de/je wereld: de traditionele identiteit van de wereld en van de mens niet aanvaarden.

De toenemende aandacht die het Westen voor de horizon van de wereld blijkt te hebben, verraadt de geleidelijke liquidatie van de oude identiteit en het zoeken naar een nieuwe wereld- en mensuitleg.’

In dit numineuze landschap als gevoelige eenling rondzwerven is de nieuwe vorm van bidden (romantiek?)

*Zijn mijn acties kunnen worden vertaald als een vorm van bidden?

p.52 Fotografie blijkt een gecombineerde handeling te zijn, waarin de mens zich zowel aan de wereld van de verschijnselen overgeeft en tevens anderzijds deze verschijnselen tot objecten terugbrengt.Het blijkt die merkwaardige vereniging te zijn van onderwerping aan de ervaring en tegelijk van dominantie erover, die de prestatie is van het type mens dat met de Renaissance in onze geschiedenis verschijnt.Een vergezicht of horizon is de ervaring van een niet-identiteit. Interesse voor de horizon betekent de wil bezitten om niet met zichzelf te willen samenvallen.Een confrontatie zoeken met de horizon van de/je wereld.De traditionele identiteit van de wereld en van de mens niet aanvaarden.De toenemende aandacht die het Westen voor de horizon van de wereld blijkt te hebben, verraad de geleidelijke liquidatie van de oude identiteit en het zoeken naar een nieuwe wereld- en mensuitleg.

Het schilderen van landschappen is in China:‘A vehicle for the expression of metaphysical ideas.’In het Westen wordt deze spanning tussen God en de wereld steeds meer bemiddeld en God en de wereld zullen uiteindelijk samenvallen. Christendom = dualisme. Zal verdwijnen.Wij Westerlingen zijn veroordeeld om ons te splitsen in ingenieur en wandelaar, in natuurbewerker en natuurgenieter, zonder er ooit in te slagen werkelijk in overeenstemming met de natuur te leven.Westerling: zijn zoeken naar contact met de natuur is juist uitdrukking van de onverenigbaarheid van hem met haar.Het is wellicht hierom dat we als westerlingen in de beschouwing van deze verdroomde ruimten (chinese landschappen), waarin de elementen de zin van het bestaan in zintuiglijke taal betekenen, de verzoening en connaturalitas van mens en natuur gerealiseerd zien, die ons door onze eigen cultuur en wereldbeschouwing per se worden ontzegd.

*Haiku: drukt de eenheid uit van mens en natuur. Met name door de mens te betrekken in de gang van de seizoenen.Het laatste vers van zo’n kort gedicht geeft ons steeds met een kleine schok van verkenning, vreugde of melancholie, de ervaring van onze eenheid met de kosmos; geeft ons het besef deel te zijn van een ons omvattend geheel en uiteindelijk bewogen te worden door hetzelfde ritme dat ook de natuur beweegt. Haiku = verkleinde weergave van het universum. De volmaaktheid van een Haiku bestaat in datgene wat zij verzwijgt en alleen maar suggereert.

Om met zo weinig mogelijk woorden de aanwezigheid van de mens in het universum te vertalen. Daartegenover: het Westerse landschap = een zelfrechtvaardiging van de cultuur.Herhaling & orientatie op een middelpunt blijken de oervormen te zijn van ruimte en tijd. De mythische wereld is een wereld waarin de mens de exemplarische daad van een godheid herhaalt, en waarin hij zich richt naar een kosmisch centrum. Zo slaagt de mens erin zich te handhaven in de oneindigheid (van tijd en ruimte) door celebratie en concentratie van zijn handelen. Deze structuur van bestaan heet: georiënteerde herhaling.

In plaats van middelpuntzoekend is de moderne cultuur middelpuntvliedend geworden. Is het mogelijk excentrisch te leven? Is het mogelijk de gedachte te verdragen van de eindeloze evolutie en van de oneindige ruimten?Tekens wijzen erop dat de moderne mens nu pas zijn oude middelpunten ontdekt en waardeert en zich bewust wordt van zijn eigenlijke centrum.De mens schijnt toevlucht te zoeken in het laatste middelpunt dat hem nog is gelaten: bij zichzelf te zijn, ergens gevestigd zijn.

Vestiging = middelpunt, toevluchtsoord. De toegenomen interesse voor folklore, prehistorie en heemkunde is een uiting van de groeiende aandacht voor de entourage van de woonplaats.

De reis is de zelfgezochte pijn om in een nieuwe ruimte te worden ingewijd. Zo is de queeste van het andere, het vreemde, tegelijk het zoeken van het eigene, het verborgen ik. De tocht van de reiziger is doordat ze de ruimte ontvouwt, tevens zelfontvouwing van zijn bewustzijn. Kennis van zichzelf blijkt gekoppeld te zijn aan de ontdekking van de wereld.De moderne Europeaan zoekt zichzelf niet meer via introspectie, maar eerder via ‘extraspectie’.Hij zoekt zichzelf niet meer uitsluitend in zichzelf, maar via anderen, via de wereld; wij menen dat we onszelf pas volledig zullen bezitten door de omweg over de wereld te maken. Het beoefenen van wetenschap, het zoeken van de waarheid, wordt door de moderne tijd bemiddeld door een reis ‘in den vreemde’. De nieuwe mythische centra die de romanticus zoekt om zich in zichzelf te kunnen gaan verdiepen, zijn plaatsen in de natuur met grote ‘transporterende’ betekenis: het gebergte, een meer, een woud, een dal, maar ook kastelen en ruines, verborgen voor de blikken van de oningewijde.

Het besluit van onze cultuur om te gaan reizen luidt niet alleen het verlies van haar eigen middelpunt in, maar tevens de liquidatie van dat van anderen.

Omdat we gebroken hebben met de georiënteerde herhaling – waarbinnen de mens oorspronkelijk bij zichzelf was juist door bij zijn oorsprong en zijn bestemming te zijn – zijn we excentrisch geworden, hebben ons voor alles geopend door elk centrum te liquideren, zijn we overal wel min of meer thuis, maar zijn tegelijkertijd overal ontheemd, zelf in het huis dat we gewoonlijk bewonen.

Boer: voortdurende uitwisseling tussen een individu en zijn omgeving.

Over WandelenMen dient in zichzelf een marge gereserveerd te hebben van nieuwsgierigheid en kinderlijke onbevangenheid, waardoor men genoegen kan scheppen in de doelloze bewegingen van het wandelen die naar niets bepaalds leiden, maar overal zo’n beetje aarzelend welwillend bewonderend en verwonderd zich om de dingen van deze wereld heen wenden, in een vaag gevoel van dankbaarheid dat ze er zijn en voor mij, deze toevallige genietende voorbijganger, hun aanwezigheid feestelijk openbaren.

De mens wordt autonoom in de tijd, door zichzelf te herkennen als bewerker van zijn lot en de tijd als de ontwikkeling van de consequentie van zijn handelen.

Ruïne = menselijke bewoning die bezig is te verdwijnen, is cultuur die naar de natuur terugkeert, is de belichaming van de tragedie van de cultuur.

‘Oneindigheidservaring’

Het bezoek dat de romanticus aan ruines brengt, is in wezen het bezoek dat de cultuur aflegt aan haar eigen vergankelijkheid. Hij gedenkt zijn dreigende oplossing in de natuur. Hij bezoekt de natuur en de overgangen van cultus naar natuur omdat de natuur de waarheid over de cultuur bezit.

De ruïne opent de tijd, want als verlaten bewoning is zij tegelijk de aanwezigheid van het verleden in het heden en er de aanwijzing van dat ons eigen heden ooit tot het verleden zal behoren. De ruïne is daarmee verzameling van de tijdsdimensies, anticipatie van onze vergankelijkheid door belichaming van andermans verleden te zijn. Ruines staan ons, toeschouwers toe om ons heden als toekomstig verleden te zien, en het is deze ervaring die de grondervaring is van de moderne tijd.

Evenals het verlaten van een vertrouwde ruimte een beproeving is voor het bewustzijn (een beproeving die gestalte aanneemt in de weerwolven die de reiziger kunnen bespringen, in het dwaallicht dat hem misleidt of de heksen die hij kan ontmoeten); zo is ook het zich wagen buiten de perken van de vertrouwde tijd van alledag, zoals dat gebeurt door het bezoeken van ruïnes, een verschrikking voor het bewustzijn.

Duisternis; middernacht, de kritische tijd van de cultuur, als alle menselijke vestiging door het duister van de natuur wordt bedreigd. Sinds de mens zich voorgoed op een vaste plaats gevestigd heeft, is hij omgeven door spoken en schimmen. Het spookt in de periferie van de cultuur, daar waar de cultuur naar de natuur terugkeert, waar de cultuur haar zelfverzekerdheid verliest en huivert bij de gedachte van haar afwezigheid. In deze marge van de cultuur, haar raakvlak met de natuur, moeten nu al die verschijnselen gelokaliseerd worden die door de prehistorie, volkskunde en toponymie bestudeerd worden. Want er resten in het huidige landschap niet alleen ruïnes uit het verleden, door spoken bezocht, maar ook sporen van vergeten nederzettingen, begraafplaatsen, en zijn er talrijke punten in het landschap die een bijzondere betekenis hebben, omdat er kabouters heten te huizen, heksen vergaderen, elfen dansen, dwaallichtjes dwalen enz.Al deze figuren zijn vormen waarin het verleden in het hedendaagse, onmiddellijk waargenomen landschap aanwezig is, gestalten waarin de vroegere cultuur haar toevlucht heeft gezocht in de marge van de tegenwoordige. Hun zoeken is zoeken naar de mythische schuilhoeken in de officiële geografie en geschiedenis.

HUNEBEDDEN SPOREN/AFDRUKINKLUIZEN NACHT-DUISTERNISTUMULI VONDST (ARCHEOLOGIE)

Via de prehistorische archeologische opgraving vindt zelfinkeer en zelfverdieping van onze cultuur plaats. Ze heeft haar voorganger in de vergelijking met anderen via de reis. Beiden opgraving en reis, zijn kritische bewegingen in de ruimte, doordat ze de perken van een besloten traditionele ruimte doorbreken, de één verticaal, de andere horizontaal. De opgraver en de reiziger zijn zodoende functionarissen van een samenleving die op zoek is naar een universele ruimte, de ruimte van de mensheid.

De voornaamste boodschap van de culturele substaat in het landschap van de tegenwoordige cultuur is de Tijd zelf: het barre feit van onze vergankelijkheid, onze sterfelijkheid: onze aanwezigheid is verdwijnende.

Over wetenschap

De verwetenschappelijking van de prehistorie betekent ook een zekere verarming die ze deelt met elke wetenschappelijke verhouding tot een zaak. Want doordat een aanvankelijke interesse voor een zaak geleidelijk verwetenschappelijkt, wordt ze weliswaar daardoor redelijker, methodischer en strenger gekend, maar verliest tevens datgene wat haar oorspronkelijke bekoring uitmaakte voor de liefhebber: Het feit dat ze tot de verbeelding spreekt, dat ze fascineert, kortom: haar onverklaarbaarheid. Elke wetenschap offert zo aan de verantwoorde en systematische kennis van de zaak die ze bestudeert in feite de dromen en de speculaties op waarmee haar betrokkenheid bij die zaak was begonnen.

TIJD, RUIMTE, KOSMOS, SPOREN, VONDST, AFDRUK.

De definitieve dominantie van de stad over het platteland, waarmee de vaste vestiging van de mens in de wereld schijnt te worden voltooid, brengt het verlies met zich mee van de overgeleverde binding aan dezelfde ruimte waarin de mens, door zich als boer ergens op een vaste plaats te vestigen, zichzelf kon worden.

De romantische ziel vindt een kosmische parallel in de jaargetijden en de tijden van de dag, en het is deze diepe overeenstemming en wederzijdse openbaring van wereldruimte en menselijk innerlijk die ‘stemming’ heet. De zelfontplooiing van het ik wordt beleefd in onmiddellijk verband met de zelfopenbaring van de natuur.

De zelfonthulling van de natuur wordt door het ritme van dag en seizoen mogelijk gemaakt en gereguleerd. Zodoende is de ervaring van het geleefde landschap tevens de ervaring van de geleefde tijd: tijd en ruimte worden als op elkaar betrokken ervaren: hun onderscheid zelf is eigenlijk een later product van ons denken. De ervaring van de ruimte van een landschap is tegelijk de ervaring van de natuurlijk getijden van de tijd.

Zwemmen: een kosmische verkwikking die meer dan iets anders de mens verzoent met zijn milieu.

De verhouding van v. Gogh tot het landschap dat hij wil schilderen is een eigenaardige mengeling van esthetische en religieuze verrukking. Van Gogh zocht niets minder dan een ontmoeting met het absolute. Dat hij als een pantheïst niet buiten, maar in de wereld zelf zocht. De middag betekent voor Nietzsche een tijdelijke stilstand van de tijd en van de natuur, en tevens de ervaring van de wereld in haar oneindigheid.

Een landschapsgevoelige = iemand die het leven van de natuur diep en bewust ondergaat.

Over Nietzsche’s leer:‘Alles is noodzakelijk en alles is goed, want alles is bepaald en met dit alles stem ik in!’

O.Spengler:‘Die Nacht enkörpert, die Tag entseelt.‘

Onze cultuur is antivegetatief:Ze heeft gebroken met het regime van de plant waaraan generaties boeren zich hadden onderworpen en ze heeft het plantaardige vervangen door het dingachtige als beginsel van haar bewustzijn en haar kennen.’

De historische wereld wordt in de middagzon Tijdloos.. Volledige openbaring is een ervaring van tijdloosheid. Naaktzijn is dan ook een ervaring van tijdloosheid?Het kosmische proces van onthulling (en verhulling in de nacht)

Het landschap belichaamt de ambivalentie van de vooruitgang en herinnert ons aan onze gespletenheid.

Naaktheid (passie voor):Heilzame bevrijding van puriteinse tradities door onze wil tot totale zichtbaarmaking van het levende.

DeleuzeRhizomatisch denken

Marina AbramoviczThe body is the medium.De vernis van de samenleving is erg dun. (Mensen zijn snel beesten)

To perform you need trainingTo slow body and mind downTo be in the here and now

You have to have an emotional approachArtists have to be warriors,To concur himself.

It does not matter what kind of work you make. Important is in what state of mind you are doing it.

Performance is all about state of mind‘She slows everybody’s brain down..’‘Marina is an artist who visualizes time, using her body in the space (with the audience).

There is a secret to painThe moment you go through pain, you enter another state of mind.

The idea is how you can bring performance and audience in the same state of mind: here and now.

‘Stalker’‘De mens is hier op aarde om kunst te maken, dat is het enige wat onbaatzuchtig is, in tegenstelling tot andere menselijke activiteiten.’

Jean Paul Sartre ‘Het bestaan gaat vooraf aan de wezensbepaling’. ‘Men moet uitgaan van de subjectiviteit’.‘De mens is wat hij van zichzelf maakt.’‘De mens is een ontwerp dat zichzelf subjectief beweegt.‘Als het bestaan aan de wezensbepaling vooraf gaat, is de mens ten volle verantwoordelijk voor wat hij is.’Essentie van het existentialisme m.b.t. subjectiviteit:De onmogelijkheid voor de mens om de menselijke subjectiviteit te boven te komen. ‘De daad van de enkeling bindt de hele mensheid’‘Als ik mezelf kies, kies is de mens; ik schep een bepaald beeld van de mens die ik verkies te zijn.’‘De existentialist is van mening dat de mens, zonder enige houvast of hulp, ertoe gedoemd is om ieder ogenblik de mens zelf uit te denken.’‘De mens is de toekomst van de mens.’‘Geen toekomst in de hemel, maar hoe dan ook een toekomst die de mens zelf moet bouwen.’‘In dat geval is de mens verlaten; er is geen enkele algemene moraal, er zal je geen teken gegeven worden. Er zijn wel tekenen, maar in ieder geval ben ik zelf degene die aan die tekenen hun betekenis geeft.’‘Wanhoop; buiten mijn eigen actie kan ik nergens op rekenen.’‘Er is geen andere realiteit dan de actie.’‘De mens bestaat slechts voor zover hij zich verwezenlijkt.’‘Hij is niets anders dan zijn eigen leven, de som van zijn daden.’

Actie = misschien een beter woord: DAAD

‘Dat legt dus veel verantwoordelijkheid neer bij de mens zelf.’‘De mens is wat hij doet. Talenten, mogelijkheden, bekwaamheden die in hem zijn, maar nog niet tot uiting kwamen omdat hij geen tijd had, niet de juiste mensen ontmoette of niet in de juiste mogelijkheden was, zijn niets waard tot ze echt naar buiten komen en worden gekozen om ontwikkeld te worden.’

‘Er bestaat geen andere genialiteit dan die in kunstwerken zijn uitdrukking heeft gevonden, geen andere liefde dan die welke zich in een daadwerkelijke liefde manifesteert.’‘Een mens zet zijn leven in, tekent zijn gestalte af en buiten die gestalte is er niets. Die gedachte schijnt stellig zwaar te dragen te zijn voor mensen die in hun leven niet geslaagd zijn. Maar anderzijds stelt ze de mensen in staat te begrijpen dat alleen de werkelijkheid telt. Dat dromen, afwachten en hopen de mens maken tot een teleurgestelde droom, tot een vervlogen hoop.’‘De kerngedachte van kunstenaars is om te willen maken, creëren, gestalte te geven. Ze willen daden. Veel andere mensen doen niet zoveel daden in hun leven als kunstenaars doen.’‘Je kunt er altijd wél iets aan doen. Een existentialist zegt dat een lafaard verantwoordelijk is voor zijn eigen lafheid. Hij heeft van zichzelf door zijn daden een laf mens gemaakt..’Wat erop aankomt is zich volledig in te zetten en met één bijzonder geval, één enkele daad, zet men zich niet volledig in.’‘De daad is het enige dat de mens doet leven.’‘Wij spreken nooit over de willekeurigheid van een kusntwerk; Picasso heeft niet zomaar iets geschilderd; we beseffen heel goed dat hij al schilderend gestalte heeft aangenomen en dat zijn totale oeuvre bij zijn leven wordt ingelijfd.’‘De mens wórdt. Hij is niet van meet af aan compleet, hij wordt zichzelf door de keuze van zijn moraal, en de druk der omstandigheden is van dien aard dat het onmogelijk is er géén te kiezen. ‘Wij definiëren de mens alleen met betrekking tot zijn engagement. Daarom is het absurd om ons de willekeurigheid van de keuze te verwijten. De keuze is niet willekeurig.’

Existentialistisch humanisme:‘De mens bevindt zichzelf voortdurend buiten zichzelf, door buiten zichzelf te treden en zichzelf te verliezen doet hij de mens pas bestaan, en andersom kan hij pas bestaan door het najagen van transcendente doeleinden: de mens is dat zichzelf-te-buiten-tredende en hij verhoudt zich slechts tot de dingen dóór buiten zichzelf te treden: hij is de kern, het centrum van die beweging.’

De existentialist: de mens die zich alleen voelt en besluiten moet.

EmanuelleEr zijn geen grenzen; jij bent de baas over je grenzen.

Roman Signer internet:

http://www.bonnefanten.nl/nl/hedendaagse_kunst/tentoonstellingen_en_presentaties/2008/signerFutiliteit van het menselijk bestaan, van elk menselijk streven

Margriet‘Ik ben een kunstenaar zonder atelier. Soms vraag ik me wel eens af of ik nog wel een kunstenaar ben.’Afstuderen: denkbeeldige tekeningenKunst en poezie zijn voor hogere wezens – dat heb ik nu allebei los kunnen laten.‘The artist is in some way already the artwork.’‘Het tegendeel van schoonheid is onverschilligheid.’‘Al het leven op aarde wordt ook wel het ondermaanse genoemd. Wij zijn allemaal een beetje ‘maanziek’ geloof ik.’Inkluizen. Zuster Bertlem liet zich 60 jaar inkluizen. Fysieke ruimte wordt opgegeven voor geestelijke ruimte.Fysieke lijden krijgt een andere vorm in het geestelijke.(nav manifest Marina Abramovitz)

Symbool: iets wat niet alleen naar zichzelf verwijst.

Binnen je eigen wereld zijn, binnen de kermis van de buitenwereld (Emma van der Put)Naakt: is het absurd, is het een gegeven? Heeft veel vormen.Registratie: feit dat je alleen bent is heel krachtig iets.In andere kunstenaars kun je soms een geestverwantschap herkennen, dat is belangrijk.

ThomAnyspace Whatsoever (waar heeft hij dit vandaan?)REINDEER WERK Ieder werk was een ter plekke ontstaan iedee, je ontdekt dat je lichaam zich vormt als een houding, dat een idee in zich draagt.Kunst & leven beïnvloeden elkaar, ze zijn wel heel verschillend.Je maakt gebruik van je wilskracht bij het realiseren van een werk, je wíl een werk. Logisch eigenlijk.

Het besef van tijd is een intellectueel besef.Het besef van duur is een intuïtief besef.

FloretteJe zegt stiekem al veel dingen die over je onderwerp, die ergens naar verwijzen:- een eenvoudige actie waarin heel veel kracht schuilt, waarin lagen zitten verscholen. - Niet statisch, de ruimte en tijd zijn van belang.- Iets groots, essentieels, Dionysos vs Apollo- In simpele handelingen zit een soort oerbeeld, een archetypische handeling, symbool (ijsblok Alys), het refereert aan de kunst van het leven.- Universeel, voor iedereen leesbaar.- Simpel maar toch gelaagd

‘Het helpt misschien om anderen te vragen wat ze van je werk vinden, of je kan heel lang naar andermans werken kijken en verwoorden wat je allemaal ziet, om beter te gaan kijken en beter te leren verwoorden. (Net zoals we nu Alys beter begrijpen.

Anna Kovesdi‘Water is leven. Buiten je horizon ligt een zee aan mogelijkheden die je niet ziet.’‘Video is licht.’

Johanna Motschmann‘Art is an ode, a hymn to your dancing mind.Celebration of transformation.’

FernwehWelteinsamkeit, wanderlust, terugkeermisselijkheid, verlangen naar onbekende situaties. Avontuur, geen genoegen met het hier en nu.

41 brieven aan de jonge kunstenaarNr. 6 ++ poëtisch H. v. Boxtel‘De grote kunst – slechte of middelmatige kunst is geen kunst – toont niet alleen het tijdelijke: zij vereeuwigt het monumentale. Zij toont de rust van de eeuwen in de fractie van een menselijke ademtocht. Zij is volstrekt uniek. Zij biedt inzichten voor álle tijden, zij biedt onvergankelijke schoonheid.

Kunst biedt stof voor eeuwen. Shakespeare en Van Eijck zijn permanent actueel. Kunst biedt ruimte aan mensen van andere tijden.

nr. 8 ++ realistisch Mieke Conijn‘Zorg dat je in een paar zinnen kunt uitleggen waar je werk over gaat!’

Je bent er nooit. Er zijn betekent constant in staat zijn te vernieuwen en te ontwikkelen en jezelf naar een hoger plan tillen.Pushen en onrust horen daar constant bij. Zorg voor op tijd de juiste ontspanning. Genieten en ontwikkelen/doorwerken afwisselen in een liquide, dynamische flow.

Nr. 12 (quote Orhan Pamuk)‘Want god heeft de wereld eerst zo geschapen dat hij gezien kan worden. Pas daarna heeft hij ons woorden gegeven, zodat we wat we zien met elkaar kunnen delen. Maar wij maakten van die woorden verhalen en meenden dat de kunst tbv die verhalen bedreven werd. Maar kunst is in feite een zoeken naar Gods herinneringen, een blik op de wereld zoals hij die ziet.’

nr. 12 ++ Erna Flokstra

‘Er is een wereld, die nemen we waar en we zijn in staat verhalen te vertellen over onze relatie met de wereld en bijzondere momenten te koesteren van waarnemingen die wij opdoen. Kern van kunstenaar zijn betekent die momenten te koesteren en visueel krachtig te markeren. (Visueel? Waarom? Wellicht mooi, communiceert, universeel, ervaren van essentiële blik op de wereld bij een krachtig beeld..)Je kunt het je als kunstenaar niet permitteren om je terug te trekken in je allerdiepste binnenwereld.. (zie 12 voor hele quote)

Nr. 15 (lief) + nr. 16: mooi, bezinning als doel voor mijn kunst.

Nr. 19 Paul Kempers‘Kunst is een product van scheppende hand of geest, gericht op het prikkelen van ziel, zintuigen en hersens.’‘In de kunst gaat het erom wezenlijke vragen te stellen.’‘Zeker is dat de geest moet waaien.’

Nr. 20 Jean Bernard Koeman‘Men ontdekt geen nieuwe werelden als men niet bereid is om eerst, en voor lange tijd, de oever los te laten.’‘Ontroering is het mooiste dat er bestaat, het ontstaat bij een symbiose van theorie en praktijk. Het mooiste idee in het mooiste materiaal.’‘Theorie zonder praktijk is steriel. Praktijk zonder theorie is futiel. Het concept moet vervat zijn in het beeld, niet in een A4tje ernaast.’‘Werkelijke utopie, ware fictie, een verhaal dat siddert, kippenvel op de hersenen. Daar moet jij voor zorgen.’

Ergens in de eerste twintig brieven: ‘kijken = denken.’

Nr. 22 mooi! Kunstmama Nr 24 gaat over TIJD en RUIMTE!Georges Bataille en Alan Kaprov opzoeken!Nr. 27 Dans! Vecht! Maarten was een dansvechter.Nr. 28 Soheila Najand: erg mooi/realistisch.Nr. 30 de kunstenaar is een groot wonder.Nr. 38:Nocturne: nachtelijke activiteitVerdonkeremanen: verduisterenBekokstoven: in het geheim regelen

Nr. 40: ‘Jezelf voortdurend ontwikkelen en vernieuwen vanuit een stabiele basis.’ ‘Betekenis Beeldende kunst:Beeldende kunst is een universele uitdrukkingsvorm. In alle beschavingen over de hele wereld draagt de beeldende kunst bij aan ons visueel bewustzijn, visuele communicatie en de visuele diversiteit van de privé- en publieke omgeving. Beeldende kunst is

een cultuurdrage en heeft vanuit die rol maarschappelijke betekenis en functie. Ze ontwikkelt kennis die in haar toepassing o.m. ornamenteel, functioneel, ceremonieel, confronterend, esthetiserend, controversieel, politiserend en ontspannend kan zijn.’

‘De kracht van beeldende kunst is versmolten met het menselijk bestaan en de drang om de continuïteit en de kwaliteit van het leven te waarborgen. (Faust: ‘het gaat in de kunst niet om de kunst, het gaat om ons leven.’) Nr. 41: Hella S. Haasse: ‘Een intense nieuwsgierigheid naar wat ik niet kan bevatten, wat net buiten mijn gezichtsveld ligt. Het is de motor achter mijn werk: altijd ergens iets vermoeden wat onkenbaar is, altijd ’t murmelen horen van een verborgen bron.’

Shakespeare in Richard II:‘Maar wat ik dan ook ben, noch ik, noch wie dan ook die niets dan mens is raakt ooit voldaan voor het idee hem troost dat hij niets is.’

Gerard Reve:‘Wat betekent het voor jou?’‘Ik weet het niet!’‘Hoeveel betekent het voor jou?’‘Alles!’

Het geheim van de stilteSoms moet je stil zijn om jezelf te horenAls je goed om je heen luistert, merk je dat bijna alles zwijgt. Je aanhoudend afvragen wat je ziet en wat daar zo intrigerend aan is. Kijken doe je met je ziel.Zien is kiezen. (past bij: kijken is denken..)Niet op de tenen, maar uit de tenen.De prullenmand van een kunstenaar is net zo interessant als het uiteindelijke werk.Speel en zoek speling. Zoek weerstand.Probeer het lef te hebben op je eigenheid te vertrouwen.Je moet tijd willen vermorsen.Probeer voorbij de angst te gaan. Werp jezelf weg, dan kom je terug uit 4 windstreken. Probeer jezelf een onafhankelijke positie te verwerven waar jij de baas bent. Een talent houdt niet van invuloefeningen. Francis AlysPolitiek zijn als kunstenaar = betrokken zijn bij de polis, de stad, waar de plek is van conflicten en verhalen, verbeelding en actie.

Hij is geen revolutionair, maar hij revolteert (afg. v. revolte); iets wat veel persoonlijker is.

Hij wil de wereld niet veranderen, hij zegt dingen waar hij iets mee kan, waar hij schoonheid in ziet.

Hij zegt n.a.v. Marina:‘De enige manier waarop we werken met uihoudingsvermogen zo lang konden volhouden was omdat we energie aan het publiek gaven en terug kregen.’

Een performance verloopt tegenwoordig via andere media en is dus niet langer meer direct.

Emigratie: er is blijkbaar geen weg meer terug, ik begin me al vreemde te voelen in mijn geboorteland.

‘I’ll always try to keep the plot simple enough so that these actions can be imagined without an obligatory reference or acces to visuals, so that in the best-case scenario it can enter that land of minor urban myths or fables..’- Sweater that unravels- Ice pushing- Freeing the Mouse.FABLES or PARABLES rather than dreams.

PhotoPhotographic Documentation of an ActionDocumentation of an ActionPhoto, 6mm 35 x 35FilmFilm of an Action

Humour helps to catch the spectator’s attention, and it contributes to the persistence as a story.‘Peacock representing Alys’ (a critique on preening people there)Humour has a critical dimension.

‘Walking is an important part of ‘operating’ as an artist. It’s a kind of resistance in this age of time. It’s the ‘modus operandi’ of the artistic transaction. The city always offers the perfect setting for accidents to happen.’

Stine SampersAlles begint bij jezelf, in deze postmoderne tijd is alles al gedaan. Voor u is er nog nooit een jij geweest.Vernieuwend via hyperpersoonlijk maken

Visueel dagboek: niet puur registeren, maar eigen leven esthetiseren, romantiseren. Uiteindelijk wordt dat je hoofddoel.

Veel gefotografeerd met wegwerpcamera; toestel maakt niet uit, sfeer maakt uit en aan de hand daarvan kies ik mijn camera. Beeld ontstaat door jezelf, niet door je gadgets.

(Cindy Sherman, Sally Man)

Onderwerp: tienermeisje dat zich net bewust wordt en vrouw aan het worden is, stormloop aan emoties.

Dagboek ArchiefSchrijfsels Beelden die ik interessant vindBeelden

Eerst fotograferen, dan pas vraag ik me af: ‘Waarom heb ik dat zo gedaan?’ ’t Vertrekt vanuit dat buikgevoel en achteraf kan ik het enigszins analyseren..

Voor mij is vertellen over mezelf en de mensen om me heen de enige manier om eerlijk te zijn met mijn toeschouwer.

Het is niet altijd makkelijk om steeds jezelf te gebruiken. Andere modellen kunnen ook facetten van jou persoonlijkheid uitbeelden.

Zo dicht mogelijk erop zitten, hyperpersoonlijk maken. Lessen om bezig te blijven, om niet stil te vallen. Niet praten over je werk, of lang niet fotograferen is ronduit gevaarlijk.

Shoot: 1½ uur kletsen, ½ uur fotograferen.

Jezelf als persoon zo rijk mogelijk maken. Foto’s helpen wel daarbij.

RAUWER! Veel meer kan beeld zijn. Theater: aaneenschakeling van beelden, heel inspirerend. Kunstwetenschappen? Of Filosofie studeren hierna?

Toespitsen: licht, persoonlijkheid, kleur, kleine emoties/voorvallen. Door er met een vergrootglas naar te kijken maak je het theatraal. Kan als escapisme werken, om zo te werk te gaan.Na een tijdje in de stad, miste ik mijn dorp.. Parken bezoeken hielp.

Mens en natuur.. Toen verdween de mens steeds meer.

Ineens draait de wereld om jou. Je bekijkt de wereld vanuit jou. Persoonlijke symboliek. Werk begint meer steek te houden. Alles wat je meemaakt kun je verwerken in je persoonlijke symboliek.

Een mooi moment, doorbreken en vastleggen.

Beeld verwringen en achteruit halen om ’t schilderachtiger te maken.

Camera: buikgevoel volgen. Licht en compact is makkelijk mee te nemen.

Afgedrukte negatieven (na inscannen)PrintsHarde schijf (digitaal archief)

Site (presenteer mezelf als kunstenares)Blog: (studies, stadium ervoor met ook muziek, tekst, video. Moet een soort amalgaam vormen dat tot mijn werk leidt.)Ik zet er vanalles op en haal niks weg; ik schrik niet zo hard meer van mezelf.- Synesthesie: geur/beeld/woord koppelen aan tekst/beeld.Blog is een constante zondvloed aan gedachten, ideeen.

Stream of consciousness..

Bij Beeld: tijd, datum, plaats.

Ik kijk naar mijn foto’s als ruw en van het moment, dus ik ga niet achteraf bijschaven.Blog helpt wel bij het begrijpen van mijn werk.

Dingen versimpelen is voor mij een manier van relativeren (foto vs. film)

Studie + fotografie: het trekt en scheurt wat, maar het houdt elkaar in evenwicht, het is het meest stabiele voor mij. Die frictie is nodig.

Studie geeft veel niet-directe input, handig. Ook de kunstkennis.

Soms is mijn inspiratiepotje vol, maar ik probeer mezelf te forceren om die grens steeds te verleggen.

..Over Francesca Woodman:

Trage sluitertijd en spookachtige verschijningen.Het werd een obsessie voor haar, het ging niet alleen om leuke foto’s maken.Ze speelt met haar lichaam, vervormt het.Ze gaf series een naam. (OOK DOEN?)HANS BELLMER – ze kende haar geschiedenis.Ze liet zich inspireren door oude plekken, zonder idee, en speelde met wat ze vond.. ontdekken.

Haar ontdekkingen waren best uniek, oorspronkelijk. Ze hield van mode/vintage en trad vaak in deze kleren op in haar foto’sMooist: foto’s zonder veel (directe) tekens/symbolen.Speels, geen gevaar. Wel zwaar.

Symboliek herbruiken en dan persoonlijke symbolen toevoegen.Hyperpersoonlijk maken.Lichaamsafdrukken.

GA LEKKER RAUW FOTOGRAFEREN!

Bevrijdend: veel maken. Ze had een overvloed aan ideeen.

Ontzettend geïntrigeerd door zo’n jonge vrouw die zichzelf zo naakt, ruw en eerlijk durft vast te leggen.Het is niet raar dat in een opgroeiende vrouw donkere kanten aanwezig zijn.Expressie geven aan uw eigen emoties met behulp van uw eigen lichaam.

Zwart-wit = heel romantisch, dramatisch, heel anders dan ik kleur.

Lichaam als sculptuur, niet zomaar een lichaam.Onderzoekend, experimenterend als jonge vrouw.

Hoofd-ideeën worden soms minder belangrijk dan de per ongelukken, die ook een rol gaan innemen.Beste foto’s zijn die waarin het idee niet duidelijk te zeggen is, die niet spectaculair zijn. IkzelfI swallow the deepDe onverzoenbaarheid van een vroege eenheid neemt gestalte aan in mijn werk.Geen grenzen, geen concessies, het lijden, het volhardenPersoon, Plek, Verhaal, Handeling, RegistratieTijd, Ruimte, Horizon, Landschap, Kosmos, Vrijheid, Eenzaamheid

Stiekem hoop ik weleens op een natuurramp. Ik zou die kracht wel eens willen ervaren, en hoop dat de mensheid dan ook ineens kan relativeren en zich realiseert hoe onbelangrijk de dingen in hun leven (zoals nagellak) eigenlijk waren. Ik begrijp Roman Signer wel, dat hij van alles wil laten ontploffen.

Ik zocht op internet naar antwoorden over het ‘waarom’ van naakt (in de kunst) maar vond alleen het proces, de ontwikkeling ervan; geen reden. Misschien is de vraag niet zo belangrijk, maar is het feit

dát we geïntrigeerd en gebiologeerd zijn door de naakte mens essentiëler.. Naaktzijn/heid is een confrontatie met de volheid/volledige aanwezigheid van iemands wezen.Onversluierd: k bedek met niet, ik kies voor volledige openbaring.Wat is nu de link tussen ruimte/tijd-bewustzijn en het ontbloot/geopenbaard zijn?..Ik wil alles openbreken? (als antwoord wellicht)

Naakt ben ik ook om tot een universele mens te verworden.Er is trouwens ook een verschil, vind ik, tussen naakt zijn in een film vanaf het begin, of je uitkleden en naakt worden in een film.

Entropie:..is een maat van wanorde, of de afname van bruikbare energie. De entropie neemt toe tot een maximum. Met het verloop van de tijd vallen alle fysische systemen uit elkaar; alles neigt tot wanorde...Begrip uit de chemische thermodynamica. Onder entropie wordt verstaan het streven van alle systemen naar de grootst mogelijke vrijheid of wanorde. Voor moleculen betekent dit dat zij zich van nature willen verspreiden over de beschikbare ruimte, dat de temperatuur gelijkmatig zal worden enz.

Nihilisme:Een ontkenning van elke bestaansgrond van een objectieve waarheid. Een geloof dat het leven eigenlijk zonder zin of doel is. Dit leidt bij deze mensen vaak tot een vernietigingsdrang t.o.v. zichzelf of van de maatschappij. 

Het besef dat ik alleen ben is heel belangrijk in mijn werk.

In mijn werk is Reflectie, en Beeld belangrijk.Hoe verhouden die twee zich tot elkaar?Zijn ze strict gescheiden, of zijn er 2 personen (kunstenaar en denker, Apollo en Dionysus)