The Study of Spending Behavior, Saving and Indebtedness of Bank Employees: Case Study The Enterprising Bank’s Employees Under The Supervision of The Ministry of Finance Compared

[400]

การประชมวชาการบณฑตศกษาระดบชาต ครงท 4 โครงการศลปศาสตรมหาบณฑต สาขารฐศาสตร (ภาคพเศษ) มหาวทยาลยเกษตรศาสตร

รวมกบ คณะบรหารธรกจ มหาวทยาลยเทคโนโลยมหานคร และศนยศกษาวจยและพฒนากระบวนการยตธรรมไทย วนศกรท 23 พฤษภาคม พ.ศ.2557 ณ โรงแรมรชมอนด จงหวดนนทบร

การศกษาพฤตกรรมการใชจาย การออม และการกอหนของกลมพนกงานธนาคาร: กรณศกษาพนกงานธนาคารของรฐในการก ากบดแลของกระทรวงการคลง (รฐวสาหกจ) เปรยบเทยบกบ

พนกงานธนาคารพาณชยไทย The Study of Spending Behavior, Saving and Indebtedness of Bank

Employees: Case Study The Enterprising Bank’s Employees Under The Supervision of The Ministry of Finance Compared to Commercial Bank’s

Employees.

ทนงศกด นมนวล และ ดร.ดาราวรรณ วรฬหผล**

Tanongsak Nimnual and Dr.Darawan Virunhaphol

บทคดยอ

การศกษาครงนมวตถประสงคเพอศกษาพฤตกรรมการใชจาย การออม และการกอหนสนของพนกงานธนาคารของรฐในการก ากบดแลของกระทรวงการคลง (รฐวสาหกจ) เปรยบเทยบพนกงานธนาคารพาณชยไทย ในเขตกรงเทพมหานคร และศกษาปจจยสวนบคคลทมผลกระทบตอรายได คาใชจาย การออม และการกอหนสน ของพนกงานธนาคารทง 2 กลม โดย เกบรวบรวมขอมลจากแบบสอบถาม จ านวน 1,200 ตวอยาง ส าหรบการศกษาพฤตกรรม ใชการวเคราะหขอมลดวยสถตเชงพรรณา ในรปความถและรอยละ และการศกษาความสมพนธ ใชการทดสอบความสมพนธดวยเทคนคไคสแควร โดยก าหนดระดบนยส าคญท 0.05

ผลการศกษาพบวาลกษณะทวไปของทง 2 ตวอยาง (sample) มลกษณะคลายคลงกน โดยมเพศหญงมากกวาเพศชาย สวนใหญมอายอยในชวง 25-34 ป มสถานภาพโสด จบการศกษาระดบปรญญาตร ไมมบตร ไมมผทอยในอปการะ การอยอาศยสวนใหญเปนเจาของบาน มรายไดเฉลยตอเดอนอยในชวง 15,000-19,999 บาท คาใชจายในการครองชพเฉลยตอเดอนพบวา พนกงานธนาคารของรฐฯ มคาใชจายตอเดอนสวนใหญสงกวาพนกงานธนาคารพาณชยไทย ทง 2 กลมมเงนออมเฉลยตอเดอนอยในชวง 1,000 – 4,999 บาท มระยะเวลาในการออมเงนทผานมาอยในชวง 1 – 4 ป สวนใหญมหนสนรวมอยในชวงนอยกวา 10,000 บาท รองลงมาของกลมพนกงานธนาคารของรฐฯ มหนสนแบบกระโดดโดยมหนสนรวมอยในชวง ตงแต 1,000,000 บาท ขนไป แตในสวนของพนกงานธนาคารพาณชยไทยรองลงมายงคงไลระดบอยในชวง10,000 – 49,999 บาท และมแหลงทมาของเงนหนสนสวนใหญจากบตรเครดต จากการศกษาความสมพนธระหวางปจจยสวนบคคลทม

นสต หลกสตรเศรษฐศาสตรมหาบณฑต มหาวทยาลยเกษตรศาสตร; E-mail: [email protected] ** รองศาสตราจารย คณะเศรษฐศาสตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร; E-mail: [email protected]

การประชมวชาการบณฑตศกษาระดบชาต ครงท 4 วนศกรท 23 พฤษภาคม พ.ศ.2557 ณ โรงแรมรชมอนด จงหวดนนทบร

[401]

ผลกระทบตอ คาใชจาย การออม และการกอหนสน ของพนกงานธนาคารทง 2 กลม พบวา ปจจยสวนบคคลของพนกงานทง 2 กลมมความสมพนธกบ คาใชจายแตละประเภท จ านวนเงนออม และภาระหนสน ทไมเหมอนกน

ค าส าคญ: พฤตกรรมการใชจาย, การออม, พนกงานธนาคาร

Abstract

The objectives of this research were to study behavior spending, saving and Indebtedness of bank employees of the state enterprises bank compared to commercial bank. And study to the personal factors that affect the income, spending, saving and indebtedness of bank employees. Collected data from survey of 1,200 samples. Data were analyzed by descriptive statistics for the study about behavior and relationship testing with the chi-square technique. By setting the significance level at 0.05

Data analysis revealed results as following; The personal factors of the two samples have similar characteristics. By have the female more than the male. Mostly aged between 25-34 years. There is single status and graduate bachelor's degree level, have no a child, have no who be in support , Most residential homeowners, The average monthly income in the range. from 15,000 to 19,999 baht. The cost of living per month of the state enterprises bank is higher than most commercial bank’s employees. The two groups had average savings per month during 1000-4999 baht. A period of saving money in the past 1-4 years. Most of the total liabilities in the range of less than 10,000 baht. Most indebtedness are from credit card. The study of the relationship between personal factors that affect the cost savings and indebtedness in the 2 groups was found Personal factors are relation to spending, saving and Indebtedness not the same. Key Word: Spending behavior, savings, bank employees.

บทน า

การใชจายของผคนตงแตอดตจนถงปจจบนมลกษณะเปลยนแปลงไปตามกาลสมย การทสภาพแวดลอมเกดการเปลยนแปลง มผลใหพฤตกรรมการบรโภคของผคนในปจจบนเปลยนแปลงตามไปดวย ซงปจจบนภาคครวเรอนของไทยมภาระคาใชจายเพมสงขน เนองมาจากหลายสาเหต ทงราคาสนคา คาสาธารณปโภค คาพลงงานเชอเพลง คาใชจายในการเดนทาง และคาใชจายอนๆ ทปรบราคาสงขนอยางตอเนองตามสภาวการณ พจารณาไดจากตารางท 1


[402]

ตารางท 1 ดชนราคาผบรโภคทวไป จ าแนกตามหมวดสนคากรงเทพฯ พ.ศ. 2550 - 2555

รายการ 2550 2551 2552 2553 2554 2555 อาหารและเครองดมไมมแอลกอฮอล 100.0 110.1 113.9 119.0 128.8 135.9 ทอยอาศย 100.0 97.2 96.7 99.0 100.2 102.7 พาหนะ การเดนทาง 100.0 105.0 93.5 96.2 97.5 98.8 เครองนงหมและรองเทา 100.0 100.2 98.2 97.0 96.9 97.7 การตรวจรกษาและบรการสวนบคคล 100.0 100.9 102.0 102.7 103.4 104.7 การบนเทง การศกษา และการศาสนา 100.0 101.7 95.8 92.8 93.2 93.7 ยาสบและเครองดมมแอลกอฮอล 100.0 103.0 111.2 116.3 116.1 119.7

รวมทกรายการ 100.0 104.6 103.4 106.2 110.2 113.6

ทมา: ส านกสถตพยากรณ ส านกงานสถตแหงชาต (2556) จากตารางท 1 แสดงใหเหนถงดชนราคาผบรโภคทวไปทมทศทางปรบตวเพมสงขนอยางตอเนองจากการขยายตวของเศรษฐกจ สะทอนใหเหนวาคาใชจายของภาคครวเรอนยอมสงขนตามราคา นอกจากน นโยบายประชานยมของภาครฐ ไดแก นโยบายคนภาษรถยนตคนแรก บานหลงแรก ประกอบกบการสงเสรมการบรโภคของภาคธรกจทใชในการแขงขนยงเปนการจงใจใหผบรโภคมความตองการในการใชจาย และเปนการกระตนการกอหนสนของภาคครวเรอนดวย โดยระยะหลงสดสวนหนสนภาคครวเรอนตอ GDP ค านวณโดยธนาคารแหงประเทศไทย พบวาสดสวนหนสนภาคครวเรอนตอ GDP เรงขยายตวขนจากรอยละ 63.3 ในป พ.ศ. 2553 เปนรอยละ 77.5 ในไตรมาส 1 ป พ.ศ. 2556 มอตราการขยายตวเฉลยถงรอยละ 17 (ธนาคารแหงประเทศไทย, 2556) เมอการใชจายในการด ารงชพในปจจบนไมไดเปนไปตามอตภาพดงเดม สงผลใหภาระคาใชจายและภาระหนสนของคนในสงคมสงขน การออมเงนและสภาพคลองทางการเงนของครวเรอนลดลง หากบคคลไมไดมการวางแผนในการออมเงนทด อาจสงผลกระทบตอการด ารงชวตภายหลงการเกษยณอายการท างานได เมอพจารณาเปรยบเทยบความมนคงทางการเงนในชวงหลงเกษยณอายการท างานระหวางขาราชการ พนกงานรฐวสาหกจ และพนกงานภาคเอกชน แสดงใหเหนถงปจจยดานความมนคงทแตกตางกน ระบบราชการมระบบบ านาญใหเปนคาใชจายในการเลยงชพ แตสวนของพนกงานภาครฐวสาหกจและพนกงานภาคเอกชนจะมลกษณะใกลเคยงกน กลาวคอ อตราเงนเดอนโดยทวไปสงกวาราชการ และไมมระบบบ านาญอยางราชการ ดงนนเมอเกษยณอายการท างานแลวการด ารงชพตองพนกงานกลมนจงจะตองพงพาเงนออมทสะสมมาตลอดชวงชวตการท างานทผานมา การศกษาครงนม งท าการศกษาในกลมพนกงานธนาคาร เนองจากขอมลคาจางแรงงานเฉลย จ าแนกตามอตสาหกรรม แสดงใหเหนวาอาชพทเกยวของกบการเงนการธนาคารเปนอาชพทมรายไดดระดบตนๆ ซงสะทอนใหสงคมเหนวากลมอาชพดงกลาวมรายไดด มฐานะทางการเงนทมนคง โดยเฉพาะกลมอาชพการเงนและการธนาคารทจะตองเปนผทมวนยทางการเงน มความนาเชอถอ เหตดงกลาวจงเหนสมควรในการท าการศกษาเปรยบเทยบระหวางพนกงานภายใตการบรหารงานทง 2 ลกษณะ ซงสงผลตอคาตอบแทน และสวสดการของพนกงานทแตกตางกน จะสงผลตอพฤตกรรมการใชจาย การออมและภาระหนสนของพนกงานทง 2 กลมเปนอยางไร มความตางกนหรอไม และพนกงานเหลานนมการเตรยมตวหรอไมส าหรบอนาคตภายหลงการเกษยณอายการท างาน โดยพจารณาจากรายได ภาระคาใชจาย การออม และหนสนของพนกงาน


[403]

วตถประสงค

1. ศกษาพฤตกรรมการใชจาย การออม และการกอหนสนของพนกงานธนาคารของรฐในการก ากบดแลของกระทรวงการคลง (รฐวสาหกจ) เปรยบเทยบพนกงานธนาคารพาณชยไทย ในเขตกรงเทพมหานคร 2. ศกษาปจจยสวนบคคลทมผลกระทบตอ คาใชจาย การออม และการกอหนสน ของพนกงานธนาคารของรฐในการก ากบดแลของกระทรวงการคลง (รฐวสาหกจ) เปรยบเทยบพนกงานธนาคารพาณชยไทย ในเขตกรงเทพมหานคร

วธการวจย

วธการเกบรวบรวมขอมล ขอมลทใชในการศกษาเปนขอมลปฐมภม (Primary Data) โดยใชแบบสอบถาม จ านวน 1,200 ตวอยาง สมตวอยาง

แบบไมใชความนาจะเปน โดยมการแบงกลมโควตา (Quota Sampling) ตวอยางเปนสดสวนตามจ านวนพนกงานของแตละธนาคาร แบงเปนพนกงานธนาคารของรฐในการก ากบดแลของกระทรวงการคลง (รฐวสาหกจ) จ านวน 4 ธนาคาร และพนกงานธนาคารพาณชยไทย จ านวน 4 ธนาคาร

วธการวเคราะหขอมล 1. ในการศกษาพฤตกรรมการใชจาย การออม และการกอหนของกลมพนกงานธนาคาร เปนการอธบายลกษณะของขอมลปจจยสวนบคคล รวมถงพฤตกรรมการใชจาย และการออมของกลมตวอยาง โดยใชการวเคราะหขอมลดวยสถตเช งพรรณา น าเสนอผลการศกษาในรปของความถ และรอยละ 2. ในการศกษาปจจยสวนบคคลทมผลกระทบตอ คาใชจาย การออม และการกอหนสน ของพนกงานธนาคาร ใชการทดสอบความสมพนธระหวางปจจยสวนบคคล กบพฤตกรรมการใชจาย การออม และภาระหนสน ดวยการทดสอบสมมตฐานหาความสมพนธโดยใชเทคนคไคสแควร ซงการศกษาครงนก าหนดระดบนยส าคญทางสถต เทากบ 0.05 กรอบแนวคดในการวจย ในการศกษาครงนท าการศกษาปจจยสวนบคคลทมผลกระทบตอ คาใชจาย การออม และการกอหนสน ของพนกงานธนาคาร เปนการศกษาถงความสมพนธของตวแปร ระหวางตวแปรปจจยสวนบคคล กบ คาใชจาย เงนออม และจ านวนเงนทเปนหนสน โดยมตวแปรทใชในการศกษาดงน ดานปจจยสวนบคคลไดน าแนวคดเกยวกบพฤตกรรมผบรโภคมาเปนแนวทางในการก าหนดตวแปร โดยพจารณาจากแบบจ าลองพฤตกรรมผบรโภค ประกอบดวย เพศ อาย สถานภาพการสมรส รายได และในสวนของระดบการศกษา จ านวนบตร จ านวนผในอปการะ และลกษณะการอยอาศย ไดน าแนวคดจากการศกษาพฤตกรรมการบรโภคและการออมของบคคลากรสงกดโรงพยาบาลกลาง (วมลรตน สวรรณชยยง, 2550) มาประกอบการพจารณาตวแปร เชนเดยวกบตวแปรดานคาใชจาย การออม และการกอหนสน


[404]

ผลการวจย ผลการศกษาเกยวกบขอมลสวนบคคลและพฤตกรรมการใชจาย การออม และการกอหนของกลมตวอยาง พบวา ตวอยางพนกงานธนาคารของรฐฯ และตวอยางพนกงานธนาคารพาณชยไทย มลกษณะขอมลทวไปสวนบคคลคอนขางคลายคลงกน ดงตารางท 2 ตารางท 2 ขอมลปจจยสวนบคคล

ขอมลสวนบคคล พนกงานธนาคารของรฐฯ

(รฐวสาหกจ) พนกงาน

ธนาคารพาณชยไทย

คน รอยละ คน รอยละ 1. เพศ ชาย 181 42.9 286 36.8 หญง 241 57.1 492 63.2

รวม 422 100.0 778 100.0

2. อาย ต ากวา 25 ป 68 16.1 128 16.5 25 – 34 ป 162 38.4 221 28.4 35 – 44 ป 80 19.0 201 25.8 45 – 54 ป 55 13.0 147 18.9 ตงแต 55 ป ขนไป 57 13.5 81 10.4

รวม 422 100.0 778 100.0 3. ระดบการศกษาสงสด

ต ากวาปรญญาตร 20 4.7 68 8.7 ปรญญาตร 253 60.0 580 74.6 ปรญญาโท 140 33.2 125 16.1 ปรญญาเอก 9 2.1 5 0.6

รวม 422 100.0 778 100.0 4. สถานภาพการสมรส

โสด 286 67.8 504 64.8 สมรส 131 31.0 265 34.1 หมาย/ หยาราง 5 1.2 9 1.2

รวม 422 100.0 778 100.0


[405]

ตารางท 2 (ตอ)



ธนาคารพาณชยไทย คน รอยละ คน รอยละ

4. สถานภาพการสมรส โสด 286 67.8 504 64.8 สมรส 131 31.0 265 34.1 หมาย/ หยาราง 5 1.2 9 1.2

รวม 422 100.0 778 100.0

5. จ านวนบตร ไมม 327 77.5 553 71.1 1 คน 39 9.2 92 11.8 2 คน 45 10.7 124 15.9 3 คน 10 2.4 7 0.9 มากกวา 3 คน 1 0.2 2 0.3

รวม 422 100.0 778 100.0

6. จ านวนผอปการะ ไมม 301 71.3 536 68.9 1 คน 40 9.5 117 15.0 2 คน 58 13.7 91 11.7 3 คน 17 4.0 15 1.9 มากกวา 3 คน 6 1.4 19 2.4

รวม 422 100.0 778 100.0 7. ลกษณะการอยอาศย

เจาของบาน 181 42.9 352 45.2 บานเชา/ หอพก 89 21.1 145 18.6 อาศยกบญาตพนอง 22 5.2 46 5.9 อาศยกบบดามารดาตนเอง 121 28.7 214 27.5 อาศยกบบดามารดาคสมรส 7 1.7 16 2.1 อาศยกบบคคลอน 2 0.5 5 0.6

รวม 422 100.0 778 100.0


[406]





8. รายไดเฉลยตอเดอน นอยกวา 15,000 บาท 36 8.5 67 8.6 15,000 – 19,999 บาท 120 28.4 168 21.6 20,000 – 24,999 บาท 27 6.4 51 6.6 25,000 – 29,999 บาท 42 10.0 58 7.5 30,000 – 34,999 บาท 45 10.7 72 9.3 35,000 – 39,999 บาท 16 3.8 76 9.8 40,000 – 44,999 บาท 29 6.9 65 8.4 45,000 – 49,999 บาท 26 6.2 60 7.7 ตงแต 50,000 บาทขนไป 81 19.2 161 20.7

รวม 422 100.0 778 100.0

จากตารางท 2 พบวา ตวอยางทง 2 กลมสวนใหญเปนเพศหญงมากกวาเพศชาย มอายอยในชวง 25-34 ป มสถานภาพโสดเปนสวนมาก จบการศกษาระดบปรญญาตร ตวอยางสวนใหญไมมบตร และไมมผทอยในอปการะ ลกษณะการอยอาศยสวนใหญเปนเจาของบาน ทางดานมรายไดเฉลยตอเดอนอยในชวง 15,000-19,999 บาท มากทสด ตารางท 3 คาใชจายในการครองชพเฉลยตอเดอน

คาใชจายในการครองชพเฉลยตอเดอน พนกงานธนาคารของรฐฯ



คน รอยละ คน รอยละ

นอยกวา 5,000 บาท 19 4.5 11 1.4 5,000 – 9,999 บาท 46 10.9 200 25.7 10,000 – 14,999 บาท 85 20.1 135 17.4 15,000 – 19,999 บาท 60 14.2 114 14.7 20,000 – 24,999 บาท 66 15.6 68 8.7 25,000 – 29,999 บาท 38 9.0 72 9.3 30,000 – 34,999 บาท 52 12.3 49 6.3 35,000 – 39,999 บาท 34 8.1 71 9.1 ตงแต 40,000 บาทขนไป 22 5.2 58 7.5

รวม 422 100.0 778 100.0


[407]

จากตารางท 3 ดานคาใชจายพบวา ตวอยางพนกงานธนาคารของรฐฯ สวนใหญมคาใชจายในการครองชพเฉลยตอเดอนอยในชวง 10,000-14,999 บาท ซงสงกวาระดบคาใชจายสวนมากของกลมตวอยางพนกงานธนาคารพาณชยไทย ทมคาใชจายในการครองชพเฉลยตอเดอนอยในชวง 5,000-9,999 บาท ตารางท 4 จ านวน รอยละของกลมตวอยาง จ าแนกตามประเภทคาใชจาย

ประเภทคาใชจาย พนกงานธนาคารของรฐฯ




หมวดท 1 การผอนช าระหนสน ไมม 148 35.1 243 31.2 ม 274 64.9 535 68.8

รวม 422 100.0 778 100.0 หมวดท 2 ทอยอาศย ไมม 58 13.7 102 13.1 ม 364 86.3 676 86.9

รวม 422 100.0 778 100.0

หมวดท 3 อาหารและเครองดม ไมม 0 0 0.0 0 ม 422 422 100.0 778

รวม 422 100.0 778 100.0

หมวดท 4 เสอผา เครองประดบ ไมม 77 18.2 9 1.2 ม 345 81.8 769 98.8

รวม 422 100.0 778 100.0 หมวดท 5 คารกษาพยาบาล

ไมม 159 37.7 187 24.0 ม 263 62.3 591 76.0

รวม 422 100.0 778 100.0

หมวดท 6 การเดนทาง ไมม 6 1.4 28 3.6 ม 416 98.6 750 96.4

รวม 422 100.0 778 100.0


[408]


ประเภทคาใชจาย พนกงานธนาคารของรฐฯ



หมวดท 7 การสอสาร ไมม 6 1.4 0 0.0 ม 416 98.6 778 100.0

รวม 422 100.0 778 100.0

หมวดท 8 การศกษา ไมม 333 78.9 546 70.2 ม 89 21.1 232 29.8

รวม 422 100.0 778 100.0 หมวดท 9 การบนเทง ทองเทยว ไมม 85 20.1 78 10.0 ม 337 79.9 700 90.0

รวม 422 100.0 778 100.0

จากตารางท 4 เมอแบงคาใชจายออกเปน 9 หมวด พบวา กลมตวอยางพนกงานทง 2 กลม สวนใหญตอบวามภาระคาใชจายในการผอนช าระหนสน คาใชจายเกยวกบทอยอาศย ซงสวนมากเปนคาสาธารณปโภค สอดคลองกบขอมลลกษณะการอยอาศยทเปนเจาของบานเสยสวนมาก ดงนนในสวนของคาเชาทพกอาศยจงมสดสวนนอย ทางดานคาใชจายเกยวกบอาหารและเครองดม พบวาทง 2 กลมตวอยางมคาใชจายในหมวดนรอยละ 100.0 มคาใชจายเกยวกบเสอผา เครองประดบ และของใชสวนตวตอเดอนมากกวารอยละ 80.0 ของตวอยางแตละกลม มคาใชจายเกยวกบคารกษาพยาบาล คาเดนทางซงสวนใหญเดนทางโดยใชระบบขนสงมวลชน มคาใชจายในการสอสาร กรณหมวดคาใชจายเกยวกบการศกษาทงของตนเอง ของบตร และผในอปการะ ทง 2 กลม สวนใหญตอบวาไมม ตารางท 5 เงนออมตอเดอน

เงนออมตอเดอน พนกงานธนาคารของรฐฯ




นอยกวา 1,000 บาท 43 10.2 65 8.4 1,000 – 4,999 บาท 221 52.4 440 56.6 5,000 – 9,999 บาท 84 19.9 126 16.2 10,000 – 14,999 บาท 29 6.9 43 5.5 15,000 – 19,999 บาท 26 6.2 50 6.4 ตงแต 20,000 บาทขนไป 19 4.5 54 6.9

รวม 422 100.0 778 100.0


[409]

จากตารางท 5 ดานพฤตกรรมการออม พบวา ทง 2 กลมตวอยาง สวนใหญมเงนออมเฉลยตอเดอนอยในชวง 1,000 – 4,999 บาท และมระยะเวลาในการออมเงนทผานมาอยในชวง 1 – 4 ป มากทสด ดงตารางท 6 ตารางท 6 ระยะเวลาในการออมเงนทผานมา

ระยะเวลาในการออมเงน พนกงานธนาคารของรฐฯ




นอยกวา 1 ป 67 15.9 115 14.8 1 – 4 ป 145 34.4 307 39.5 5 - 9 ป 91 21.6 188 24.2 ตงแต 10 ปขนไป 119 28.2 168 21.6

รวม 422 100.0 778 100.0

ตารางท 7 หนสนรวม

หนสนรวม พนกงานธนาคารของรฐฯ



นอยกวา 10,000 บาท 162 38.4 318 40.9 10,000 – 49,999 บาท 75 17.8 148 19.0 50,000 – 99,999 บาท 18 4.3 36 4.6 100,000 – 499,999 บาท 27 6.4 99 12.7 500,000 – 999,999 บาท 40 9.5 39 5.0 ตงแต 1,000,000 บาท ขนไป 100 23.7 138 17.7

รวม 422 100.0 778 100.0

จากตารางท 7 ดานภาระหนสน พบวากลมตวอยางพนกงานธนาคารของรฐฯ สวนใหญมหนสนรวมอยในชวงนอยกวา 10,000 บาท มากทสด รองลงมามหนสนรวมอยในชวง ตงแต 1,000,000 บาท ขนไป แหลงทมาของเงนกสวนใหญเปนบตรเครดต สวนกลมตวอยางพนกงานธนาคารพาณชยไทย สวนใหญมหนสนรวมอยในชวงนอยกวา 10,000 บาท มากทสด รองลงมามหนสนรวมอยในชวง 10,000 – 49,999 บาท แหลงทมาของเงนกสวนใหญเปนบตรเครดต ดงตารางท 8


[410]

ตารางท 8 จ านวน รอยละของกลมตวอยาง จ าแนกตามแหลงกยมเงน

แหลงกยมเงน พนกงานธนาคารของรฐฯ



สวสดการพนกงานของธนาคาร (นายจาง) ไมม 246 58.3 502 64.5 ม 176 41.7 276 35.5

รวม 422 100.0 778 100.0

สถาบนการเงนอนๆ ไมม 323 76.5 521 67.0 ม 99 23.5 257 33.0

รวม 422 100.0 778 100.0 บตรเครดต ไมม 165 39.1 343 44.1 ม 257 60.9 435 55.9

รวม 422 100.0 778 100.0

ญาตพนอง ไมม 377 89.3 686 88.2 ม 45 10.7 92 11.8

รวม 422 100.0 778 100.0

นายทนเงนก ไมม 413 97.9 765 98.3 ม 9 2.1 13 1.7

รวม 422 100.0 778 100.0 อนๆ ไมม 419 99.3 755 97.0 ม 3 0.7 23 3.0 รวม 422 100.0 778 100.0

การศกษาปจจยสวนบคคลทมผลกระทบตอ คาใชจาย การออม และการกอหนสน ของพนกงานธนาคาร พบวาปจจยสวนบคคลของทง 2 กลมตวอยางมความสมพนธกบ คาใชจาย การออม และการกอหนสน ทไมเหมอนกน ซงสามารถแสดงไดดงตารางท 9


[411]

ตารางท 9 แสดงความสมพนธระหวางปจจยสวนปจจยสวนบคคลทมผลกระทบตอ คาใชจาย ของพนกงานธนาคารของรฐในการก ากบดแลของกระทรวงการคลง (รฐวสาหกจ) เปรยบเทยบพนกงานธนาคารพาณชยไทย

การใชจาย การออม และภาระหนสน

ปจจยสวนบคคล

เพศ อาย ระดบการ

ศกษา

สถานภาพการสมรส

จ านวนบตร

จ านวนผใน

อปการะ

ลกษณะการอยอาศย

รายได

1* 2* 1* 2* 1* 2* 1* 2* 1* 2* 1* 2* 1* 2* 1* 2*

1. การผอนช าระหนสน - 2. เกยวกบทอยอาศย - - - - - 3. อาหารและเครองดม - 4. เสอผา เครองประดบฯ - - - - - - - - - - 5. การรกษาพยาบาล - - - - - - - - - 6. การเดนทาง - - - 7. การสอสาร - - - - 8. การศกษา - - - -


การใชจาย การออม และภาระหนสน

ปจจยสวนบคคล

เพศ อาย ระดบการ

ศกษา

สถานภาพการสมรส

จ านวนบตร

จ านวนผใน

อปการะ

ลกษณะการอยอาศย

รายได

1* 2* 1* 2* 1* 2* 1* 2* 1* 2* 1* 2* 1* 2* 1* 2*

9. การบนเทง ทองเทยว - - - - - - - - - 10. คาใชจายรวมเฉลยตอเดอน

11. จ านวนเงนออม - - 12. ภาระหนสน - -

หมายเหต: 1* หมายถง กลมตวอยางพนกงานธนาคารของรฐในการก ากบดแลของกระทรวงการคลง (รฐวสาหกจ) 2* หมายถง กลมตวอยางพนกงานธนาคารพาณชยไทย เครองหมาย หมายถง ปจจยสวนบคคลดงกลาวมความสมพนธกบประเภทคาใชจาย

อภปรายผลการวจย

จากผลการศกษาความสมพนธระหวางปจจยสวนบคคลทมผลกระทบตอ คาใชจาย การออม และการกอหนสน ของพนกงานธนาคาร พบวา ดานคาใชจายของตวอยาง หากพจารณาตามหมวดคาใชจายทง 9 หมวด พบวามความสมพนธกบปจจยสวนบคคลของตวอยางทง 2 กลมทไมเหมอนกน ทงนอาจเปนเพราะมปจจยอนๆ ทมากระทบกบพฤตกรรมของทง 2 ตวอยางทแตกตางกน แตหากพจารณาดานคาใชจายรวมเฉลยตอเดอนแลว พบวามความสมพนธกบปจจยสวนบคคลในทกปจจยของทง 2 ตวอยางทท าการศกษา โดยพนกงานธนาคารของรฐฯ มคาใชจายเฉลยตอเดอนสวนใหญสงกวาพนกงานธนาคารพาณชยไทย ซงความสมพนธดงกลาวสอดคลองกบแนวคดเกยวกบพฤตกรรมผบรโภค (สธรา สธพเชษฐภณฑ, 2548 อางถง Kotler, 1997)


[412]

ทกลาววาการตดสนใจของผบรโภคไดรบอทธพลจากลกษณะสวนบคคลของคนทางดานตาง ๆ ซงตามแนวคดดงกลาวไดมการจ าแนกปจจยสวนบคคลไว ไดแก อาย ขนตอนวฏจกรชวตครอบครว อาชพ รายไดและรปแบบการด ารงชวต น าไปสความจ าเปนและความตองการสนคาและบรการทไมเหมอนกน ดานการออม และหนสน พบวาปจจยสวนบคคลของตวอยางพนกงานทง 2 กลม มความสมพนธกบจ านวนเงนออม และหนสนทไมเหมอกน ทงนหากพจารณาแยกเปนแตละปจจย พบวา อาย และรายได มความสมพนธกบจ านวนเงนออม และหนสน เหมอนกนทง 2 ตวอยาง ซงสอดคลองกบแนวคดสมมตฐานเรองการบรโภคแบบชวงอายขย ทกลาววาในชวงชวตของบคคลขณะทมอายนอยจะมระดบรายไดอยในระดบต า และจะมรายไดสงขนเมอมอายมากขน ตอมาเมอเขาสวยสงอายจะมรายไดลดลงอกครง สวนปรมาณการใชจายเพอการบรโภคของบคคลจะสงขนเปนล าดบตามอายขย แลวจะพบวาในชวงตนของชวตบคคลจะมรายไดไมเพยงพอตอการบรโภคดงนนบคคลจงตองประพฤตตนเปนผกอหน ตอมาในชวงกลางของชวตจงจะเรมทจะมรายไดเหลอจายจนสามารถชดใชห นเดมได และเกบเงนสะสมไวส าหรบชวงปลายของชวต สวนปจจยอนๆ ทมความสมพนธกบจ านวนเงนออม และหนสน ไมสอดคลองกบงานวจยใดๆ ทน ามาใชประกอบการศกษา เนองจากเปนการวเคราะหดวยสถตเชงพรรณา อธบายโดยใชคาเฉลยและรอยละ ดงนนจงไมสามารถอธบายถงความสมพนธได

ขอเสนอแนะ

ขอเสนอแนะทไดจากการวจย 1. จากผลการศกษาพบวาพนกงานธนาคารทง 2 กลม มระดบรายไดใกลเคยงกน และเมอพจารณาคาใชจายพบวา

พนกงานธนาคารของรฐฯ มคาใชจายตอเดอนสวนใหญสงกวาพนกงานธนาคารพาณชยไทย ประกอบกบการพจารณาเงนออมพบวาพนกงานทง 2 กลม สวนใหญมระดบการออมคอนขางต า เมอเทยบกบระดบรายไดและคาใชจาย เพราะฉะนนธนาคารซงเปนนายจางควรเพมนโยบายสงเสรมการออมใหกบลกจาง เพอใหพนกงานตระหนกในการเตรยมความพรอมภายหลงการเกษยณอายการท างาน

2. เมอพจารณาจากผลการศกษาในสวนของภาระหนสนพบวา พนกงานธนาคารทง 2 กลม มจ านวนหนสนของตวอยางสวนใหญใกลเคยงกน แตสดสวนของผทมหนสนเกน 1,000,000 บาทของกลมพนกงานธนาคารของรฐฯ มสงกวา นอกจากนยงพบวาแหลงทมาของหนสนสวนใหญของทง 2 กลม มาจากบตรเครดต สวนสวสดการเงนกของธนาคารทมในปจจบนสวนใหญพนกงานไมคอยใช ดงนนธนาคารในฐานะนายจางควรพจารณาวาสวสดการพนกงานทมในปจจบนมความเหมาะสมกบความตองการของพนกงานหรอไม และควรพจารณาสวสดการทสามารถชวยเหลอพนกงานใหมากขน เพอบรรเทาคาครองชพใหกบพนกงานในภาวะเศรษฐกจถดถอยในปจจบน

ขอเสนอแนะในการวจยครงตอไป 1. ในการศกษาครงตอไปอาจเปลยนของเขตของการศกษาใหม โดยเปนการเปรยบเทยบระหวางหนวยงานราชการ กบบรษทเอกชน เนองจากโครงสรางการบรหารงานของราชการในปจจบนมการเปลยนแปลงไปมาก ทงโครงสรางเงนเดอน และสวสดการ จงเหนสมควรในการศกษาตอไป 2. เนองจากการศกษาครงนเปนการศกษาโดยใชขอมลเชงคณภาพ จงมขอจ ากดในการแปลผลขอมล ซงผลทไดไมสามารถชไดอยางแนชด ดงนนในการศกษาครงตอไปควรเกบขอมลทสามารถวเคราะหเชงคณภาพได เชน จ านวนเงนทเปนรายได คาใชจาย เงนออม หนสน ทเปนเชงปรมาณ เพอใหผลทไดจากการศกษามความชดเจนมากยงขน


[413]

เอกสารอางอง ธนาคารแหงประเทศไทย. 2556. ดชนราคาผบรโภค (2550 - 2555). สบคนวนท 4 กรกฎาคม 2556 จาก

http://www.bot.or.th/Thai/Statistics/EconomicAndFinancial/EconomicIndices/Pages/Index.aspx. นยดา จนทรมาศ. 2546. การวเคราะหรายไดและรายจายของขาราชการส านกการตรวจเงนแผนดน . วทยานพนธวทยา

ศาสตรมหาบณฑต สาขาเศรษฐศาสตร, มหาวทยาลยเกษตรศาสตร. พสษฐ โชตวฒนะกล และชลดา แทงเพชร. 2013. หนภาคครวเรอนนนส าคญไฉน. ฝายวจยเศรษฐกจ ธนาคารแหงประเทศ

ไทย. วมลรตน สวรรณชยยง. 2550. การศกษาพฤตกรรมการบรโภคและการออมของบคคลากรสงกดโรงพยาบาลกลาง .

วทยานพนธ เศรษฐศาสตรมหาบณฑต สาขาเศรษฐศาสตร, มหาวทยาลยเกษตรศาสตร. สขใจ น าผด. 2543. กลยทธการบรหารการเงนสวนบคคล. กรงเทพมหานคร: มหาวทยาลยธรรมศาสตร. ส านกงานสถตแหงชาต. 2556. การส ารวจภาวะเศรษฐกจและสงคมของครวเรอน พ .ศ. 2555. สบคนวนท 29 มถนายน

2556 จาก http://service.nso.go.th/nso/nsopublish/themes/population.html.

Documents

The Study of Spending Behavior, Saving and Indebtedness of Bank Employees: Case Study The Enterprising Bank’s Employees Under The Supervision of The Ministry of Finance Compared