SHAKESPEARE’DEN TÜRKÇEYE İLK ÇEVİRİ (1881):

MEHMED NÂDİR VE HAMLET’TEN ÜÇ PASAJ

The First Turkish Translation from Shakespeare (1881): Mehmed Nâdir’s Three Hamlet Passages

Deniz ŞENGEL

ÖZET

Türkçeye Shakespeare’den ilk çeviri basımını inceleyen bu makale, yayımlanan pasajların (Hamlet, II.ii.109-121, I.ii.87-94, I.ii.129-136)seçilme nedenini araştırmakta ve yanıtı, matematikçi Nâdir’in bilimsel filolojik hedefinde konumlayarak biyografik inceleme, kaynak metin araştırmaları ve tematik açıklamalar da dahil olmak üzere, çağdaş Shakespeare araştırmalarını Türkçeye aktarmayı amaçladığını savunmaktadır. Makalenin bulguları, çeviride kullanılan basımların saptanmasına ve ikinci bir adımda, Nâdir’in çeviri yaklaşımının incelenmesine öncül olarak sunulmaktadır.

Anahtar Kelimeler: Mehmed Nâdir, Shakespeare, Hamlet

ABSTRACT

Undertaking a close reading of the passages printed in the first publication of a a Turkish translation from Shakespeare (Hamlet, II.ii.109-121, I.ii.87-94, I.ii.129-136), the article seeks for the explanation for Nâdir’s pick and locates it in the mathematician’s scientific-philological intention of conveying in Turkish current research in Shakespeare studies including studies in Shakespeare biography, textual sources and interpretive glosses. The article’s findings are argued to be preliminary to determining the edition used in the translation and, in a second step, developing an understanding of Nâdir’s approach to translation.

Key Words: Mehmed Nâdir, Shakespeare, Hamlet

***

Doç. Dr. İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü