พนทเงาสลวแบบไทยในสถาปตยกรรมรวมสมย THAI DIMMED LIGHT SPACE IN CONTEMPORARY ARCHITECTURE

ณฐพงษ อมแกว NUTTAPONG IMKAEW

วทยานพนธทางสถาปตยกรรมศาสตร หลกสตรสถาปตยกรรมศาสตรบณฑต

สาขาวชาสถาปตยกรรม คณะสถาปตยกรรมศาสตร มหาวทยาลยศรปทม ปการศกษา 2560

ข

พนทเงาสลวแบบไทยในสถาปตยกรรมรวมสมย THAI DIMMED LIGHT SPACE IN CONTEMPORARY ARCHITECTURE

ณฐพงษ อมแกว Nuttapong Imkaew

วทยานพนธทางสถาปตยกรรมศาสตร หลกสตรสถาปตยกรรมศาสตรบณฑต

สาขาวชาสถาปตยกรรม คณะสถาปตยกรรมศาสตร มหาวทยาลยศรปทม ปการศกษา 2560

หวขอวทยานพนธ พนทเงาสลวแบบไทยในสถาปตยกรรมรวมสมย ชอนกศกษา นายณฐพงษ อมแกว หลกสตร สถาปตยกรรมศาสตรบณฑต ปการศกษา 2560 อาจารยทปรกษา ผชวยศาตราจารยธราดล เสารชย

คณะกรรมการด าเนนงานวทยานพนธ ประธานคณะกรรมการ

อาจารยธรบลย ฉลองมณรตน คณะกรรมการตรวจวทยานพนธ

คณะกรรมการอาจารยทปรกษา คณะกรรมการผทรงคณวฒ ผชวยศาตราจารยธราดล เสารชย - อาจารยปยะ ไลหลกพาล - อาจารยณฤทย เรยงเครอ -

ง

หวขอวทยานพนธ : พนทเงาสลวแบบไทยในสถาปตยกรรมรวมสมย ชอนกศกษา : ณฐพงษ อมแกว 56033953 อาจารยทปรกษา : ผชวยศาตราจารยธราดล เสารชย หลกสตรสถาปตยกรรมศาสตรบณฑต สาขาวชาสถาปตยกรรมศาสตร คณะสถาปตยกรรมศาสตร ปการศกษา 2560

บทคดยอ

การตระหนกถงสนทรยภาพในแบบไทย ๆ ทคนไทยสมผสไดเมอในอดตนนไดลดเลอนหายไปพรอมกบเทคโนโลยททนสมยของตะวนตกทเขามามบทบาทกบงานสถาปตยกรรมสมยใหม ท าใหความสนทรยภาพทเปนเอกลกษณของไทยเชน ความสลว ๆ ทเกดจาก สถาปตยกรรมพนถนในแบบของไทยในยคกอน ไดถกลดความส าคญลงไป พรอมกบความทนสมยทกาวหนาในยคปจจบน ท าใหเกดแนวคดทจะออกแบบสถาปตยกรรมรวมสมยทมเงาสลวในแบบไทย ๆ นนเขาไปอยเปนพนททสมผสไดถงสนทรยภาพในแบบไทย ๆ ในสถาปตยกรรมรวมสมย การศกษาสงทท าใหเกดเปนเงาสลวในแบบของไทย มข นตอนการศกษาดงนเรมจาก การศกษาขอมลทางกายภาพของสงทท าใหเกดเปนเงาสลว ประเภทของแสงทมสวนท าให เกดเปนเงาสลว การศกษาคนควาขอมลของเรอนไทย เพอใหไดมาซงการเกดเปนเงาสลว ในแบบไทย ๆ โดยการศกษาองคประกอบของเรอนไทย และขอมลทเกยวของ ซงการจดองคประกอบทจะน าไปใชในการก าหนดแนวความคดในการออกแบบ เพอใหไดเกดเปนเงาสลวในแบบไทย ๆ และน าเงาสลวแบบไทย ๆ นไปสรางใน Mass form และSpace ทจะเกดขนเพอประโยชนกบงานสถาปตยกรรมแบบไทยรวมสมยไดอยางสรางสรรค

จ

กตตกรรมประกาศ

วทยานพนธฉบบนส าเรจลลวงไดดวยด เพราะไดรบความชวยเหลอและความอนเคราะหจากบคคลหลายๆทาน ขาพเจาขอขอบพระคณเปนอยางสงไว ณ ทนดวย ขอขอบพระคณ นายจารวตร อมแกว (บดา) นางเยาวลกษณ อมแกว (มารดา) ผชวยศาสตราจารยธราดล เสารชย (อาจารยทปรกษา) อาจารยปยะ ไลหลกพาล (คณะกรรมการตรวจวทยานพนธ) อาจารยณฤทย เรยงเครอ (คณะกรรมการตรวจวทยานพนธ) นายวศนะ ขอวาป (เพอน) นายพษณ แจมจนทร (เพอน) นายณฐพล จารบณฑต (รนนอง)

ฉ

สารบญ เนอหา หนา

บทคดยอ ง กตตกรรมประกาศ จ สารบญ ฉ สารบญรป ฌ สารบญตาราง ฑ สารบญแผนภม ฒ

บทท 1 บทน า

1.1 เหตผล ความเปนมาของหวขอวทยานพนธ .................................................................. 1 1.2 วตถประสงค ................................................................................................................ 1 1.3 ประโยชนทมตองานสถาปตยกรรม ............................................................................... 1 1.4 ขอบเขตของการศกษา ................................................................................................. 2 1.5 แผนด าเนนงานวทยานพนธทางสถาปตยกรรม ............................................................. 2 1.6 ผลทคาดวาจะไดรบของการศกษา ................................................................................ 2 1.7 แหลงขอมล ................................................................................................................. 2

บทท 2 การศกษาขอมลวรรณกรรมและทฤษฎทเกยวของ

2.1 ค าจ ากดความ .............................................................................................................. 3 2.1.1 ค าจดกดความของเงาสลวองจนจโร ทานซาก ........................................................ 3 2.1.2 ค าจ ากดความของเงาสลวJun Igarashi ................................................................. 3 2.1.3 ค าจ ากดความของเงาสลว Machiyo Fujii ............................................................... 4 2.1.4 ค าจดความของเงาสลวจากผแปลหนงสอ ............................................................... 5 2.2 การศกษาขอมลเบองตน .......................................................................................... 5 2.2.1 ลกษณะทางกายภาพของเงา ................................................................................. 5 2.2.2 ทฤษฎทเกยวของ ............................................................................................... 15 2.2.3 ลกษณะทางกายภาพของพะไล ระเบยง ............................................................... 16

ช

สารบญ (ตอ) เนอหา หนา

2.2.4 เรองเงาสลวในแบบไทย .............................................................................................. 21 2.2.5 กรณศกษา ................................................................................................................. 25

บทท 3 กระบวนการศกษาวเคราะห สงเคราะห ขอมล

3.1 การวเคราะหทน าไปสประเดน .................................................................................... 28

3.1.1 การทดลองเพอน าไปสประเดน ............................................................................ 28

3.2 ประเดนทไดจากการวเคราะหขอมลทฤษฎทเกยวของ ................................................ 36

3.2.1 ประเดนทไดจากการวเคราะห ............................................................................. 36

3.3 สรปผลลพธจากการศกษา ......................................................................................... 37

3.3.1 กลมเปาหมายผใชงาน(User) .............................................................................. 37

3.3.2 การน าไปใชกบโครงการ ..................................................................................... 37

3.3.3 เอกลกษณและหนาตา ......................................................................................... 38

3.3.4 ผลการทดลอง .................................................................................................... 40

3.3.5 สรปผลการทดลอง .............................................................................................. 41

3.4 การเลอกประเภทโครงการ ......................................................................................... 41

3.4.1 เกณฑในการเลอกประเภทโครงการ .................................................................... 42

3.4.2 เปาหมายและการน าไปใชกบโครงการ ................................................................. 43

3.5 เกณฑในการเลอกพจารณาทตง ................................................................................. 44

3.5.1 การวเคราะหเลอกทตงโครงการระดบจงหวด ......................................................... 45

3.5.2 การเลอกทต งระดบยาน ...................................................................................... 45

3.5.3 การเลอกทต งระดบโครงการ ............................................................................... 47

3.6 การวเคราะหทต งโครงการ ......................................................................................... 51

ซ

สารบญ (ตอ) เนอหา หนา

3.6.1 การวเคราะหทต งโครงการ .................................................................................. 51

บทท 4 การประยกตในการออกแบบสถาปตยกรรม

4.1 การก าหนดโปรแกรม ................................................................................................. 55 4.1.1 ลกษณะโครงการ และกจกรรมโครงการ ............................................................... 55 4.1.2 การก าหนดองคประกอบของโครงการ ................................................................. 58 4.1.3 การวเคราะหผใชสอยของโครงการ ...................................................................... 59 4.1.4 การวเคราะหพนทใชสอยของโครงการ................................................................. 62 4.1.5 การวเคราะหกฎหมายและขอบงคบทเกยวของ .................................................... 71

4.2 การน าไปใชในองคประกอบทางสถาปตยกรรม ........................................................... 73 4.2.1 การก าหนดพนททมความหลากหลายของแสงแบบไทย ....................................... 73 4.2.2 การวเคราะหโครงสรางอาคาร ............................................................................. 74

บทท 5 สรปผลและบทสรปของโครงการ

5.1 แนวความคดในการออกแบบโครงการ ........................................................................ 78 5.2 การวเคราะหเพอน ามาใชในการออกแบบ ................................................................... 79 5.3 ผลงานการออกแบบ .................................................................................................. 80 5.3.1 งานออกแบบศนยเรยนรเรองแสงกบการถายภาพ ................................................ 80 5.3.2 ภาพถายหนจ าลอง ............................................................................................. 94

บรรณานกรม 98 ประวตผเขยน 99

ฌ

สารบญรป

รปท หนา

2.1 แสดงเงาสลวในแบบของจนจโร ทานซาก ......................................................................... 3 2.2 แสดงการน า Engawa ไปใช ............................................................................................ 4 2.3 แสดงการเปลยนแปลงการโคจรของดวงอาทตยในรอบ 1 ป .............................................. 6 2.4 แสดงรปแบบของนาฬกาแดดแบบเกดแกว ....................................................................... 7 2.5 แสดงลกษณะเงาทเกดจากแสงจากดวงอาทตยโดยตรง .................................................... 8 2.6 แสดงสของแตละชวงอณหภมแสง .................................................................................... 9 2.7 แสดงปฎกรยาทแสงมตอวตถทง 3 แบบ ........................................................................ 10 2.8 แสดงการเกดเงา และประเภทตางๆของเงา .................................................................... 11 2.9 แสดงเงาทเกดจากแสงของดวงอาทตยมลกษณะเปนเสนขนาน ....................................... 12 2.10 แสดงเงาทเกดจากแสงประดษฐ ................................................................................... 12 2.11 แสดงวธการหา Perspective ของเงาทมแหลงก าเนดแสง 1 จด .................................... 12 2.12 แสดงระยะหางระหวางแหลงก าเนดแสงประดษฐ .......................................................... 13 2.13 แสดงระยะหางระหวางแหลงก าเนดแสงถงสงก าบง ....................................................... 14 2.14 แสดงการเกด llluminance และ Luminance ............................................................... 15 2.15 แสดงการเปรยบเทยบ Luminance Ratios ................................................................... 15 2.16 แสดงพนทคอนขางมด (ตวเรอน) ................................................................................. 17 2.17 พนทแสงสลว (ระเบยงหรอพะไล) ................................................................................ 17 2.18 พนทสวางมแสงแดด (ชาน) ......................................................................................... 18 2.19 แสดงถงบรเวณขอบเขตทเกดเงาสลวจากพะไล ระเบยง ............................................... 18 2.20 แสดงรปดานขางของบรเวณ พะไล ระเบยง .................................................................. 19 2.21 แสดงลกษณะของฝาเรอนบรเวณพะไล และ แสดงต าแหนงของพะไล ........................... 19 2.22 แสดงลกษณะของเสาเรอนในเรอนไทยภาคกลาง.......................................................... 19 2.23 แสดงลกษณะของพนบรเวณพะไล ระเบยง ระนาบทเกดขน .......................................... 20 2.24 แสดงลกษณะของชายคา (รปดาน) .............................................................................. 20 2.25 แสดงรายละเอยดองคประกอบทท าใหเกดเงาสลวแบบไทย ........................................... 21 2.26 แสดงรายละเอยดบรเวณชาน ....................................................................................... 22

ญ

สารบญรป (ตอ) รปท หนา

2.27 แสดงรายละเอยดบรเวณพาไล , ระเบยง ...................................................................... 23 2.28 แสดงรายละเอยดบรเวณเรอนนอน .............................................................................. 24 2.29 แสดงเงาเรอนไทยบรเวณชาน วงสวนผกกาด............................................................... 25 2.30 แสดงเงาเรอนไทยบรเวณพะไล ระเบยง วงสวนผกกาด ................................................ 25 2.31 แสดงองคประกอบเรอน ............................................................................................... 26 2.32 แสดงองคประกอบเรอน ............................................................................................... 27 2.33 แสดงองคประกอบเรอน ............................................................................................... 27 3.1 แสดงการทดลองตดแมสโมเดลเพอศกษาเงาสลวตามทฤษฎทเกยวของ .......................... 28 3.2 แสดงการทดลองใน Layer ท 1 ของโมเดล ..................................................................... 29 3.3 แสดงการทดลองใน Layer ท 2 ของโมเดล ..................................................................... 29 3.4 แสดงการทดลองใน Layer ท 3 ของโมเดล ..................................................................... 30 3.5 แสดงการทดลองใน Layer ทง 3 ของโมเดล ................................................................... 30 3.6 แสดงการทดลองการตดแมสโมเดลการใชองคประกอบของเรอนไทย .............................. 31 3.7 แสดงการใชระนาบเอยงแบบไทยๆในการทดลองตดแมสโมเดล ...................................... 31 3.8 แสดงการใชเสาทเรยงกนในแบบไทยๆในการทดลองตดแมสโมเดล ................................ 32 3.9 แสดงการใชระนาบเอยงในการทดลอง............................................................................ 32 3.10 แสดงการใชระนาบเอยงและชานในการทดลอง ............................................................. 33 3.11 แสดงการใชระนาบเอยง ชาน และเสาทเรยงในแบบไทยในการทดลอง .......................... 33 3.12 แสดงการทดลองสรางเงาสลวในแนวตง หรอแนวดง ..................................................... 34 3.13 แสดงการใชระนาบเอยงในการทดลอง ......................................................................... 34 3.14 แสดงการใชระนาบขางทมชองเปดในการทดลอง .......................................................... 35 3.15 แสดงการใชเสาแบบพะไล ระเบยงในการทดลอง .......................................................... 35 3.16 แสดงการใชระนาบ ชานในการทดลอง ......................................................................... 35 3.17 แสดงการใชเอกลกษณของสถาปตยกรรมไทยมาใชในงานออกแบบ ............................ 36 3.18 แสดงการใชพนททมแสงเงาแบบไทย (เงาสลว) ............................................................ 37 3.19 แสดงเอกลกษณและหนาตาของพนทเงาสลวในสถาปตยกรรม ...................................... 38

ฎ

สารบญรป (ตอ) รปท หนา

3.20 แสดงเอกลกษณหนาตาของการใชเสาพาไล ................................................................. 39 3.21 แสดงเอกลกษณหนาตาของการใชเสาพาไล ................................................................. 39 3.22 แสดงเอกลกษหนาตาของการใชเสาพาไล .................................................................... 39 3.23 แสดงความเขมออนของพนทแบบไทยๆทมาจากการเขาถง .......................................... 40 3.24 แสดงความเขมหนกของพนทจากเรอนไทย .................................................................. 40 3.25 การทดลองท 1 ............................................................................................................ 40 3.26 การทดลองท 2 ............................................................................................................ 41 3.27 แสดงการลองคด idea ของการทจะน าสงทศกษาไปใชงานในโครงการ .......................... 43 3.28 แสดงแนวคดทจะน าไปใชกบโครงการ .......................................................................... 44 3.29 แสดงสถาบนทมการเรยนการสอนถายภาพและอยในยานใจกลางเมอง ......................... 45 3.30 แสดงยานทมศนยการเรยนรเรองการถายภาพ ............................................................. 46 3.31 แสดงการสญจรทสะดวกทผานยานทไดเลอกไว ............................................................ 46 3.32 แสดงการเชอมโยงของสถานททมการถายภาพกบยานทเลอกไว .................................. 47 3.33 แสดง site ทมการเลอกไวในเขตปทมวน ...................................................................... 48 3.34 แสดงต าแหนงทต งโครงการ Site A .............................................................................. 48 3.35 แสดงต าแหนงทต งโครงการ Site B .............................................................................. 49 3.36 แสดงต าแหนงทต งโครงการ Site C ............................................................................. 50 3.37 แสดงต าแหนงทต งโครงการ ......................................................................................... 51 3.38 แสดงต าแหนงทต งโครงการ ......................................................................................... 52 3.39 แสดงต าแหนงมมมองดานขางของโครงการและดานหลงของโครงการ .......................... 52 3.40 แสดงต าแหนงมมมองดานหนาโครงการและดานขางของโครงการ ................................ 53 3.41 แสดงจดทเปนจดจดกจกรรมทเกดขนเปนประจ าในโครงการ......................................... 53 3.42 แสดงต าแหนงปายรถเมลและต าแหนงสถานรถไฟฟารอบๆโครงการ ............................ 53 3.43 แสดง Sunchart ทแสดงทศทางแดดทมผลตอโครงการ ................................................. 54 3.44 แสดงทศทางลมภายในโครงการ .................................................................................. 54 4.1 แสดงการใชเทคนค Board แบบ A ................................................................................. 62 4.2 แสดงการใชเทคนค Board แบบ B ................................................................................. 63

ฏ

สารบญรป (ตอ) รปท หนา

4.3 แสดงการใชเทคนค Object model แบบ A ..................................................................... 63 4.4 แสดงการใชเทคนค Object model แบบ B ..................................................................... 64 4.5 แสดงการใชเทคนค Projector ........................................................................................ 64 4.6 แสดงการก าหนดพนททมความหลากหลายของแสงในอาคาร ชนแรก ............................. 73 4.7 แสดงการก าหนดพนททมความหลากหลายของแสงในอาคาร ชนสอง ............................. 73 4.8 แสดงการก าหนดพนททมความหลากหลายของแสงในอาคาร ชนสาม ............................. 74 4.9 แสดงการท างานของระบบปรบอากาศแบบ Central Chilled Water System ................... 75 4.10 แสดงระบบดบเพลงดวยน าโปรยเปนฝอย ..................................................................... 76 4.11 แสดงระบบลฟตแบบ Hydraulic Elevator .................................................................... 76 5.1 แสดงแนวคดในการออกแบบ ......................................................................................... 78 5.2 แสดงการวางผงทเกดจากการทดลอง ............................................................................. 79 5.3 แสดงแบบผงบรเวณ ...................................................................................................... 80 5.4 แสดงแบบผงพนชน1 ..................................................................................................... 81 5.5 แสดงแบบผงพนชน2 ..................................................................................................... 82 5.6 แสดงแบบผงพนชน3 ..................................................................................................... 83 5.7 แสดงแบบรปดานทศตะวนตก ........................................................................................ 84 5.8 แสดงแบบรปดานทศตะวนออก ...................................................................................... 85 5.9 แสดงแบบรปดานทศใต ................................................................................................. 86 5.10 แสดงแบบรปดานทศเหนอ ........................................................................................... 87 5.11 แสดงแบบรปตดA ........................................................................................................ 88 5.12 แสดงแบบรปตดB ........................................................................................................ 89 5.13 แสดงแบบทศนยภาพภายนอกโครงการ ....................................................................... 90 5.14 แสดงแบบทศนยภาพภายนอกโครงการ ....................................................................... 91 5.15 แสดงแบบทศนยภาพภายนอกโครงการ ....................................................................... 92 5.16 แสดงแบบทศนยภาพภายในโครงการ .......................................................................... 93

ฐ

สารบญรป (ตอ) รปท หนา

5.17 แสดงแบบทศนยภาพภายในโครงการ .......................................................................... 93 5.18 แสดงแบบหนจ าลอง .................................................................................................... 94 5.19 แสดงแบบหนจ าลอง .................................................................................................... 94 5.20 แสดงแบบหนจ าลอง .................................................................................................... 95 5.21 แสดงแบบหนจ าลอง .................................................................................................... 95 5.22 แสดงแบบหนจ าลอง .................................................................................................... 96 5.23 แสดงแบบหนจ าลอง .................................................................................................... 96 5.24 แสดงแบบหนจ าลอง .................................................................................................... 97 5.25 แสดงแบบหนจ าลอง .................................................................................................... 97 5.26 แสดงแบบหนจ าลอง .................................................................................................... 97

ฑ

สารบญตาราง

ตารางท หนา

2.1 แสดงการเปรยบเทยบ Luminance Ratios ..................................................................... 16 2.2 แสดง Luminance Ratios ทมผลตอการรบรตางๆ กน .................................................... 16 3.1 แสดงเกณฑในการเลอกประเภทโครงการทจะน ามาออกแบบ .......................................... 42 3.2 สรปบรเวณทจะเลอกเปนทตงโครงการ : ศนยเรยนรเรองแสงกบการถายภาพ ................. 50 4.1 แสดงเนอหา ขนาดของพนทจดแสดง ............................................................................. 55 4.2 แสดงอตราการใชสขภณฑ ............................................................................................. 68 4.3 แสดงพนทใชสอยของโครงการทงหมด ........................................................................... 70

ฒ

สารบญแผนภม แผนภมท หนา

4.1 แสดงพฤตกรรมของ เจาหนาทฝายบรหาร ..................................................................... 60 4.2 แสดงพฤตกรรมของ เจาหนาทฝายนทรรศการ ............................................................... 61 4.3 แสดงพฤตกรรมของ บคคลทวไปทสนใจในการถายภาพ ................................................. 61 4.4 แสดงพฤตกรรมของ ผเขามาใชสวนปฏบตการ ............................................................... 62

1

บทท 1

บทน า

1.1 เหตผล ความเปนมาของหวขอวทยานพนธ ความสนใจเกยวกบเงาสลวแบบไทยๆ มาจากบทความในหนงสอเรอง In Praise Of

Shadow ซงผแตงไดเปรยบใหเหนถง ความแตกตางระหวาง ชาวตะวนออกกบชาวตะวนตกไดนาสนใจวา ชาวตะวนออกถอวาความมดในยามค าคนนน เปนสงทยอมรบ ไมเหมอนกบชาวตะวนตกทท าทกอยางเพอก าจดความมดออกไป และกอแสงสวางยงขนทกทจากเทยนไปสโคมน ามน จากโคมน ามนไปสตะเกยงกาซ และ จากตะเกยงกาซไปสไฟฟา นอกจากน ยงมค ากลาววา เงา มด ยงสมพนธกบความสนทรยภาพของงานสถาปตยกรรมไทยอกดวย ตามทปรากฏในงานเขยนของสมเดจกรมพระยาด ารงราชานภาพดวยวา “เมอวาถงความคดสองแสงสวาง จะตองสรรเสรญถงชาวไทยเมอครงกรงสโขทย ... ทวหารพระพทธชนราชเมองพษณโลก ฉนไปเหนครงแรกเมอ พ.ศ.2435 เวลานนยงไมไดปฎสงขรณ แกไขวหารใหสวางอยางทกวนน ..... พอไปถงประตวหาร แลเขาไปขางใน ดทอนมดหมดเหนแตองคพระชนราชตระหงานงามเหมอนลอยอยในอากาศ เหนเขากจบใจ เกดเลอมใสในทนท เพราะเขาท าสองแสงสวางเขาทางประตใหญดานหนาแตทางเดยว ..... และเมอปฎสงขรณแลวในวหารไมมดเหมอนแตกอนไปกลางวนไมจบใจเหมอนเมอไปครงแรก.....” (สวรรณา, 2548)

1.2 วตถประสงค

1.2.1 เพอท าการศกษาเรองเงาสลวทสนใจในแบบของไทย 1.2.2 เพอท าการศกษาเรองเงาสลวทเขาใจมาท าการทดลองเพอใหไดเกดเปนเปาหมายตอไป

1.3 ประโยชนทมตองานสถาปตยกรรม

1.3.1 ชวยสรางเอกลกษณของไทยในรปแบบทเปนสงทจบตองไมได แตใหความรสกได 1.3.2 สรางรมเงาภายใน Space ในงานสถาปตยกรรมรวมสมยในประเทศไทย

2

1.3.3 ชวยสราง Space ใหมๆ แบบไทยๆใหผคนไดใชรวมกบสถาปตยกรรมรวมสมย 1.3.4 เปน Space ทมเงาสลวแบบไทยในสถาปตยกรรมใดกได

1.4 ขอบเขตของการศกษา

1.4.1 ศกษาเรองกายภาพของเงาสลว 1.4.2 ศกษาองคประกอบของเรอนไทยและกรณศกษาอน ๆ ทมผลตอการเกดเงาสลว

1.5 แผนด าเนนงานวทยานพนธทางสถาปตยกรรม

1.5.1 รวบรวมขอมลปฐมภม ทตยภม สถานทจรง เอกสาร ต ารา เวบไซตทเกยวของ 1.5.2 วเคราะหขอมล การจดหมวดองคความร 1.5.3 ศกษาโปรแกรมทจะน าผลการทดลองไปใช 1.5.4 ก าหนดแนวความคดในการออกแบบ 1.5.5 ด าเนนการออกแบบ 1.5.6 น าเสนอผลงานการออกแบบ

1.6 ผลทคาดวาจะไดรบของการศกษา

1.6.1 การสรางสรรค Space รปแบบใหม ๆ จากองคประกอบแบบไทย ๆ ทท าใหเกดเงาสลว 1.6.2 สรางเอกลกษณแบบไทย ๆ จากการใชแสงเงาในการออกแบบ 1.6.3 เพอสรางความตระหนกในความส าคญของความเปนไทย ในงานสถาปตยกรรมรวมสมย จากการใชความรเรองเงาสลว

1.7 แหลงขอมล 1.7.1 หนงสอเยรเงาสลว 1.7.2 วจยวทยานพนธเรองเงา 1.7.3 บทความและสอออนไลน 1.7.4 กรณศกษาสถาปตยกรรมเรอนไทย 1.7.5 อาคารรวมสมยแสดงใหรบรถงปรากฏการณเงาสลวแบบไทย ๆ

3

รปท 2.1 แสดงเงาสลวในแบบของจนจโร ทานซาก (เยรเงาสลวออนไลน Google)

บทท 2

การศกษาขอมลวรรณกรรมและทฤษฎทเกยวของ

2.1 ค าจ ากดความ 2.1.1 ค าจดกดความของ เงาสลว ในแบบของจนจโร ทานซาก (2537) ผแตงหนงสอ

เรองเยรเงาสลว เงาสลว หมายถง สภาพความมดสลวทอยในบรเวณระหวางพนทภายในอาคาร และ พนทภายนอกอาคาร (ซงในภาษาญป น เรยกวา Engawa มการกนหองภายในดวยผนงกระดาษ (ภาษาญป น เรยกวา ประตบานเลอน โชจ) ซงเปนสภาพพนททเกดเงาซงเปนเงาทคนเคยของคนญป นกบบานพกอาศยในอดต ซงเปนสถาปตยกรรมแบบญป นดงเดม ไมสามารถรสกถงแสงเงารปแบบนไดในสถาปตยกรรมสมยใหมแบบตะวนตก จนจโร ทานซาก พดถงพนทเงาสลววาพนทเงาสลวนนหายไปพรอมกบความทนสมยของเทคโนโลยตะวนตกทเขามาท าลายความงดงามของความสลว

2.1.2 ค าจ ากดความของเงาสลวของ Jun Igarashi ..... กลาววาเงาสลวหมายถงเงาในพนททเรยกวา Transition Space ซงใหความส าคญกบการจดการ Space กบระยะระนาบและประโยชนใชสอย และ Jun Igarashi มกจะน าเรองของ Engawa มาใชในการท างานออกแบบของ Jun Igarashi ท าใหลกษณะของงานทออกแบบจะมลกษณะพดถงเรองทมแสงสลว เงาสลวอยในงานเพราะ Jun Igarashi เหนความส าคญตรงนและยงพยายามรกษาลกษณะพเศษตรงนไวเปนพนทในแบบของความเปนเอกลกษณของญป นในงานสถาปตยกรรมสมยใหมทเกดขน (จนจโร ทานซาก, 2476)

4

รปท 2.2 แสดงการน า ENGAWA ไปใช (Machiyo Fujii, 2015)

2.1.3 ค าจ ากดความของเงาสลวโดย Machiyo Fujii ไดอธบายถงรปแบบการเกดเงาสลวซงใชค าวา Fuzzy Space ซงกคอรปแบบของ Engawa โดยเขาไดน ามาใชในงานวจยชนนโดย Machiyo Fujii พดเกยวกบ เงาสลว วาเปนพนททคนเมองในปจจบนนนมองขามไปไมเหนคณคาของ Engawa งานของ Machiyo Fujii จงน าเอาความส าคญกลบมาใชในงานโดยน ามาใสอยใจกลางเมองของญป นเพอน าเอาพนททสรางเงาสลวในแบบของญป นน ากลบมาเพอใหผคนไดใชspaceทเกดจากเงาสลวทมความเปนเอกลกษณของญป นมารวมกบงานในสมยปจจบนเปนการสรางเอกลกษณทรวมสมยใหกบงานของ Machiyo Fujii เองดวย

ซงการใช Engawa ในแบบของ Fuzzy space นนนอกจากจะเปนการอนรกษสงทเลอนหายไปจากอดตซงเปนเอกลกษณทกลบมาใชใหมแลว ยงเปนการตงใจทจะใชเอกลกษณของญป นเองมาชวย ลดความรอนจากความรอนทเกดขนจากกลางเมองของประเทศญป นดวยเนองจากปจจบนความรอนจากการขยายตวของเมองเองดวยท าใหงานวจยชนนของ Machiyo Fujii นนตงใจทจะน าเอาเอกลกษณของ Engawa มาชวยลดความรอนทเกดขนท าใหมการศกษาทจะน ามาใชอยางจรงจง ทงเรองของการลดความรอน และ เรองของการน าเอา Fuzzy space มาใชในใจกลางเมอง มทงเรองของวสดทเกยวของกบสภาพแวดลอมของญป นเองเพอทจะท าใหพนทใจกลางเมองเปนทงตวลดความรอนใหกบเมองเองกยงพดถงเรองการใชพนทใจกลางเมองมาเปนพนททคลายคลงกบพนทภายในตวบานเรอนของญป นแตโบราณเอง คอใชเปนพนทกอนเขาบาน เปนพนททส าคญของคนญป นเปนทพดคยกนสรางสมพนธไมตรทดตอกน เพอลดอณหภมของพนทนนๆดวย ท าใหมพนททเปน Green Space เพมมากยงขนเปนเรองทดเพอทจะสรางพนทสลวๆแสงเขาถงไดนอยอกพนทหนง (Machiyo Fujii, 2015)

5

2.1.4 ค าจดความของเงาสลวจากผแปลหนงสอ เรองเยรเงาสลว รองศาสตราจารยดร.สววรณา วงศไวศยวรรณ (2548) กลาวไววา เยรเงาสลว เปนปจจยทจะขาดไมไดในการเขาถงของความงามแบบญป น ของชาวตะวนออก การมแสงสลวทตรงนนบางตรงนบางมเงาหนาทบ เงาออนจางกระจดกระจายไปทวอยางไมเปนระเบยบ ยอมท าใหเกดสนทรยภาพทางอารมณทแปรตามความเคลอนไหวของแสงไฟ การใชไฟฟาเกนงามของชาวญป นไดท าลายเงอนไขแหงการรบรรสชาตความงามของสถาปตยกรรมญป น

2.2 การศกษาขอมลเบองตน

2.2.1 ลกษณะทางกายภาพของเงา เมอจะเรมท าการศกษาเรองของสงใดกตาม เรากควรทจะมองในหลายมตของสงทศกษาทเปนองคประกอบส าคญของสงทจะศกษามตทางกายภาพของเงาไดแก ลกษณะทางกายภาพของเงาทเรานนสามารถสงเกตได บนทกได องคประกอบตางๆทท าใหเกดเงาขน อนไดแก แหลงก าเนดแสง (Light Source) การสรางสงปกคลม (Shelter) และ ลกษณะเงาทเกดขนและพนผวตกกระทบ (Shadow and Surface)

2.2.1.1 แหลงก าเนดแสง (Light Source) แสงจากธรรมชาต (Natural Light) แหลงก าเนดแสงทมาจากธรรมชาต ไดแก แสงทมาจาก ดวงอาทตย และดวงอาทตยเปนแหลงก าเนดพลงงานของดาวโลกในแงของการมองเหนนน ดวงอาทตยเปนแสงทใหคาสเปคตรม ตอเนองทสด ซงเหมาะส าหรบใชในการอางองถงคาสของสตางๆ แสงจากดวงอาทตยนนแตกตางกนไปในแตละภมภาคแตละชวงเวลา ทงในแงของมมของแสง ส และ คาความเขมขนการเคลอนทของดวงอาทตยในรอบ 1 วน และ 1 ป การเคลอนทของดวงอาทตยมผลกระทบโดยตรงสเงา ในรอบปจะมชวงเวลาทเราสามารถสงเกตการเปลยนแปลง ไดชดเจนอย 4 วน ไดแก วนท 21 มนาคม และ 21 กนยายน เรยกวา Equinox คอวนทดวงอาทตยท ามม 0 องศา กบเสนศนยสตร และโคจรใกลโลกมากทสด มมของดวงอาทตยชวงนจะมความสงชนวนท 21 มถนายน เรยกวา Summer Solstice ดวงอาทตยจะท ามมไปทางทศเหนอ มากทสด 23.5 องศาวนท 21 ธนวาคม เรยกวา Winter solstice จะสงเกตเหนวาดวงอาทตยจะท ามมไปทางทศใตมากทสด 23.5 องศา (ศรเสาวนนท, 2548)

6

รปท 2.3 แสดงการเปลยนแปลงการโคจรของดวงอาทตยในรอบ 1 ป (ฐากร, 2548)

ค าวา ตะวนออมขาว กเกดจากการสงเกตการเปลยนแปลงของดวงอาทตย ในฤดหนาว เปรยบเทยบกบต าแหนงของสงทอยบนพนดน การสงเกตต าแหนงของเงาทเปลยนแปลงการศกษาเรองนาฬกาแดด ท าใหเราเขาใจเรองการเดนทางของดวงอาทตย หรอ สรยะวถความสมพนธของธรรมชาต และเรองของฤดกาล

ตวชบอกเวลาของนาฬกาแดดจะวางเหนอ ใต เสมอ เพอสรางเงาทมาจากการเคลอนทของดวงอาทตยจากตะวนออก ส ตะวนตกในรอบ 1 วน และจะตองมการหนดาน ของสเกลบอก เวลาส าหรบการเปลยนแปลงของดวงอาทตยในฤดรอนหรอฤดหนาว และจากการทดลองสราง นาฬกาแดดแบบเกดแกว เพอใหไดในการสงเกตเงาเพอสรปการเปลยนแปลงของเงาในรอบวนคนทสงเกตการณควรอยบนแนวแกนเหนอ – ใต สวนการสงเกตเงาในรอบปนน คนสงเกตการณ ควรจะอยทแนวแกนตะวนออก หรอ ตะวนตก (ศรเสาวนนท, 2548)

7

รปท 2.4 แสดงรปแบบของนาฬกาแดดแบบเกดแกว (ฐากร, 2548)

ลกษณะการกระจายแสงธรรมชาต

แสงจากดวงอาทตยโดยตรง Sun Light เปนแสงทสองลงมาโดยตรงจากดวงอาทตยเองใหความสวางและอณหภมสง เงาทเกดจากแสงประเภทนจะมความเขม ใหขอบเงาทคมชด แสงสะทอนจากทองฟา Sky Light เปนแสงทเกดจากการสะทอน และเกดจากการกระจายแสงจากกอนเมฆ และอนภาคเลกๆในอากาศ เชน ฝ น ควน ไอน า แสงทเกดขนจะลดความเขมลงไปและกระจดกระจายหลายทศทาง เงาทเกดจะมความโปรง เบา ไมเขมทบ เนองจากความเขมของแสงทลดลง และความกระจายของทศทางแสง (ศรเสาวนนท, 2548)

8

รปท 2.5 แสดงลกษณะเงาทเกดจากแสงจากดวงอาทตยโดยตรง (ภาพซาย)และ เงาทเกดจากแสงสะทอนจากทองฟา (ภาพขวา) (ศรเสาวนนท, 2548)

อณหภมสของทองฟาแตละชวงเวลา

แสงธรรมชาตมสทแตกตางกนไปอนเนองจาก อณหภมในชวงเวลาของแตละชวงทอณหภมต าแสงจะเปนแสงโทนรอน เชน แสงสสมของฟาทองฟาเวลาทใกลพลบค า อณหภมจะประมาณ 3800 – 4000 k สวนทอณหภมสงแสงจะออก สเขยว สน าเงน และสขาว เชน ทองฟาตอนกลางวนอณหภมจะอยทประมาณ 5500 – 7500 k (ศรเสาวนนท, 2548)

9

รปท 2.6 แสดงสของแตละชวงอณหภมแสง มหนวยเปน kelvin แสดงสของอณหภม (บทความจาก ธารณ, 2546)

แสงประดษฐ Artificial Light แสงประดษฐเปนแหลงก าเนดแสงสวางทสรางโดยมนษย ในอดตเรยนรทจะน าเอา ไฟ มาใชสองสวางในชวงเวลาทไมมแสงอาทตย จากนนจงพฒนารปแบบของไฟ ทประดษฐใหมการพฒนาในแบบอนๆมากขน เชน มการคดคน เทยนไข ตะเกยงน ามน ในปจจบนไฟ ไดพฒนามาในรปแบบทหลากหลาย ลกษณะของโคมไฟ สสนหรอ ความสวางมาใชในการตกแตง แตสงทแสงประดษฐไมสามารถทจะทดแทนแสงธรรมขาตนนไดแก ความเปลยนแปลง การทแสงธรรมชาตมความเปนชวต ทเปลยนแปลงไมแนนอน เปนเสมอนการสอสารระหวางมนษย กบ สภาพแวดลอม เปนทงปรากฎการณ และ วฎจกร ทสมพนธกบการเปลยนแปลงของเวลา ซงผกพนโดยตรงกบมนษย (ศรเสาวนนท, 2548)

10

รปท 2.7 แสดงปฎกรยาทแสงมตอวตถทง 3 แบบ (Van Nostrand Reinhold, 1996)

2.2.1.2 คณสมบตของวสดทเกยวของกบการเกดเงา การสองผาน (Transmission) เมอแสงสองไปยงพนผวของวตถใดๆ จะมปฎกรยาตอ

แสงสวางอย 3 แบบไดแก การดดกลน Absorption การสะทอน Reflection และ การสองผาน Transmission การสองผานคอการทแสงบางสวนเมอกระทบวตถแตยงสามารถผานไปดานหลงของวตถในปรมาณทแตกตางกนของคณสมบต และเกดความแตกตางของความเขมจางของเงาท แตกตาง กนดวย (ศรเสาวนนท, 2548)

การสองผานตวกลางโปรงใส Transparent Medium ตวกลางโปรงใสกคอตวกลางทมองทะลไปอกดานหนงของวตถได เชน น า กระจกแบบใสแสงทผานวตถแบบนจะเปนล าแสงแบบเดม หรอ เกดการหกเกท าใหเกดเปน แสง และเงาทกระจดกระจายไมเปนระเบยบ Scatter เชน เงาของน าทพนสระวายน า เงาของผนง Glass block

การสองผานตวกลางโปรงแสง (Translucent Medium) ไดแกตวกลางทแสงผานไปได แตผทสงเกตไมสามารถเหนอกดานไดชดเจน เชน กระจกฝา หรอ แผนอคลลกสขาว ลกษณะของแสงทผานไปจะมลกษณะเปนแบบกระจาย Diffuse Transmission เบาบาง ท าใหเงาทเกดขนหลงวตถนนมลกษณะโปรงเบาไมชดเจน

2.2.1.3 เงาและพนผวตกกระทบ (Shadow And Surface) เมอแสงถกวตถใด ๆ บดบง จะปรากฏเงาขนอกดานหนง ของวตถนน ๆ เสมอเรากจะ

สามารถรบรขอบเขตหรอรปรางของเงาเมอมนปรากฏบนพนผวใดๆ การรบรรปรางของเงายงขนอยกบการเปรยบตางระหวางพนและภาพของความสวางบรเวณรอบๆนน ซงแบงเปนประเภทไดดงน

11

รปท 2.8 แสดงการเกดเงา และประเภทตางๆ ของเงา (Van Nostrand Reinhold, 1996)

1) Attached Shadow คอเงาทปรากฏในวตถทไมใชดานทรบแสงโดยตรง แตเปนดานอน ๆ ทรบแสงทางออม (Indirect Light) โดยมมเอยงของผวหนาทไมเทากนในแตละดาน ท าใหเกดเปนเงา ทมความเขมไมเทากน 2) Cast Shadow คอ เงาทเกดจากวตถทมความทบปดบงแสงท าไหแสงไมสามารถผานไปไดท าใหแสงทอดลงไปบนพนผวในทศทางเดยวกนกบแสง เงาแสดงความลกของทวาง โดยมความชดเจนทเปลยนไปตามระยะทางจากสายตา นอกจากนน การเปรยบเทยบพนผวระหวางภายในและภายนอกขอบเขตของเงากยงเปนสงทบอกถงความลกในทวางนน ๆ ดวย (ศรเสาวนนท, 2548)

2.2.1.4 ลกษณะของเงาทเกดจากแหลงก าเนดแสงทง 2 ชนด เงาในสถาปตยกรรมทเกดจากแสงธรรมชาต จะท าใหเกดการเปลยนแปลงของทวางตลอดเวลาตามมมของดวงอาทตยทโคจรไปในชวงเวลาเชาและเยนนนดวงอาทตยนนท ามมต าลกษณะของเงาทเกดจะมลกษณะยาวสวนในเวลากลางวนนนดวงอาทตยท ามมสงเงาจะสนลง และจะมทศทางตรงขามกบแสงในขณะนน เนองจากดวงอาทตยเปนแหลงก าเนดแสงทไกลจากโลกของเรามากดงนนเงาทเกดนนกจะมลกษณะเปนเสนแบบขนาน คอ เสนขนานของขอบเงาทง 2 ดาน แตเมออยใน Perspective กตองเบนเขาหาจดรวมสายตาเหมอนเสนของรางรถไฟทขนานกน แตกตางจากเสนขอบของเงาทเกด

12

รปท 2.9 แสดงเงาทเกดจากแสงของดวงอาทตยมลกษณะเปนเสนขนาน (Watson, 1991)

รปท 2.10 แสดงเงาทเกดจากแสงประดษฐมลกษณะเปนรศมพงออกจากต าแหนงทแสงลง (Watson, 1991)

รปท 2.11 แสดงวธการหา Perspective ของเงาทมแหลงก าเนดแสง 1 จด (Watson, 1991)

จากแสงประดษฐทจะกระจายออกเปนรศมทเกดจากแหลงก าเนดแสง (ศรเสาวนนท, 2548)

13

รปท 2.12 แสดงระยะหางระหวางแหลงก าเนดแสงประดษฐ – สงก าบง – พนผวทมผลตอการเกดเงา (ผเขยน, 2560)

2.2.1.5 ระยะหางขององคประกอบตาง ๆ ทมผลตอการปรากฏรปรางของเงา ระยะทหางมากขนระหวางแหลงก าเนดแสงและพนผวทเงาตกกระทบ ทมผลตอความ

ชดเจนของขอบเขตของเงา ระยะทหางมากขนขอบเขตเงากยงพลาเลอนมากขนเนองมาจากแสงจากสภาพแวดลอมขางเคยงกระจายเขามารบกวนความจดเจนไดมากขนปจจยเรองระยะหางระหวางสงก าบงกบพนผวทเงาตกกระทบน สามารถสงเกตเหนไดจากทงแหลงก าเนดแสงธรรมชาตและแสงประดษฐ ระยะหางระหวางสงก าบงและแหลงก าเนดแสงทเปนแสงประดษฐ มผลตอขนาดของเงาเนองจากการสองสวางของแสงประดษฐ มลกษณะเปนรปกรวยและกระจายออกเปนรศมดงนนระยะทนอยลงระหวางตวแปรทงสองท าใหขนาดของเงามขนาดใหญขน และเลกลงเมอสงก าบงเคลอนทออกหางจากแหลงก าเนดแสง สวนแสงธรรมชาตซงมาจากดวงอาทตย ถอไดวามระยะหางจากโลกมากจนเรารบรในลกษณะเปนแนวขนานดงนนการเปรยบเทยบระยะหาง ของสงก าบงกบต าแหนงของดวงอาทตยถอวามความแตกตางนอยมากจนไมมผลตอขนาดของเงาทปรากฏขน (ศรเสาวนนท, 2548)

14

รปท 2.13 แสดงระยะหางระหวางแหลงก าเนดแสงถงสงก าบง และระหวางพนผวทเงาตกกระทบทมผลตอการปรากฏของเงา (ศรเสาวนนท, 2548)

2.2.1.6 คาตาง ๆ ทใชจ าแนกคาความมด – ความสวาง การวดคา มด – สวาง นนมหนวยวดอยหลายประเภททควรร บางประเภทยงเกยวของกบอตราสวนความมดของภาพและพน

- Iluminance คอ ปรมาณแสงสวางทตกลงบนพนผวหนงๆ มหนวยวดเปน Lux (lx ลกซ) มกใชเปนคา มาตรฐานในการบอกปรมาณแสงสวางทเหมาะสมกบพนทประกอบกจกรรมประเภทตางๆ เชน ทางสญจรทวไปควรมคา Iluminance ไมนอยกวา 150k

- Luminance คอ คาความสวางทสะทอนออกมาจากผววตถเมอแสงตกกระทบวตถนนๆ หรอ บางกรณทผววตถสามารถเปรงแสงออกมาได เชน ผวของหลอดฟออเรสเซนต Luminance มหนวยเปน Candella per square metre เนองจาก Luminance เปนคาทสายตามองเหน ดงนนในการออกแบบจงควรพจารณาทคา Luminance ไมใชคา Iluminance

15

รปท 2.14 แสดงการเกด llluminance และ Luminance (Van Nostrand Reinhold, 1996)

รปท 2.15 แสดงการเปรยบเทยบ Luminance Ratios (Van Nostrand Reinhold, 1996)

2.2.2 ทฤษฎทเกยวของ 2.2.2.1 Brightness Levels (cd/m2) เปนการจ าแนกคาความสวางทตา

มองเหนโดยคา Brightness ชวงทตาสามารถมองเหนรายละเอยดตางๆไดแกชวง 1 – 10,000ชวงทถกก าหนดใหเปน เงา ไดแกชวงความสวางทต ากวา 1ft ถาเปลยนเปนคา Luminance จะนอยกวา 3.45 อยางไรกตาม Brightness เปนเพยงวธบอกคาความสวางของวตถนนๆ เพยงวตถเดยวการทเราจะสามารถมองเหนวตถใดๆ จะตองมการเปรยบ เทยบ ความตาง (Contrast) กบวตถอนหรอสภาพแวดลอมมาเกยวของ สดสวน ของความสวางระหวางวตถ และ สภาพแวดลอมนเราเรยกวา Luminance Ratios

2.2.2.2 Luminance Ratios คอสดสวนความสวางระหวางวตถ และ สภาพแวดลอมหรอ อาจเรยกไดวา ภาพและพนหลง (Figure & Ground) ซงมผลตอการมองเหนและการจ าแนกวตถ จากภาพท 15 เราจะเหนไดวา ในชองท 4 ถาไมมเสนสเทาขดลอมสเหลยมเลกขางในใวเราจะไมสามารถแยกวตถออกจากพนหลงไดคา Luminance Ratios ทชอง 4 มคาเทากบ 1:1

ตามตารางท 2

16

ตารางท 2.2 แสดง Luminance Ratios ทมผลตอการรบรตางๆกน (Van Nostrand Reinhold, 1996)

ตารางท 2.1 แสดงการเปรยบเทยบ Luminance Ratios (Van Nostrand Reinhold, 1996)

2.2.3 ลกษณะทางกายภาพของพะไล ระเบยง

2.2.3.1 ขอมลเบองตน พะไล ระเบยง เปนพนทสวนหนงของเรอนไทย ซงเปนพนททมมาแต

โบราณกาลของทอยอาศยในแบบของคนไทย เปนพนททใหรมเงาและมความสลวในแบบไทยๆเปนพนททส าคญของเรอนไทย มลกษณะเปนชานกวางตดกบเรอนนอนแตมชายคายนมากนแดดกนฝนใหความรมเงาอยระหวางพนทภายในกบพนทภายนอก เปนภมปญญาแบบไทยทจะหาไมไดในบานสมยใหม หรอ งานสถาปตยกรรมยคสมยใหมทพนทแบบไทยๆ แบบนไดลดเลอนหายไป พรอมกบสนทรยภาพทหายไปกบงานออกแบบแบบตะวนตกสวนการจดองคประกอบเพอการเชอมตอทวางเปนการแสดงออกถงจตวญญาณแบบ ตะวนออกทอยรวมกนอยางกลมกลนกบธรรมชาต โดยแนวทางหนงไดแก

17

รปท 2.16 แสดงพนทคอนขางมด (ตวเรอน)

รปท 2.17 พนทแสงสลว (ระเบยงหรอพะไล)

การวางผงเชอมตอทวางจากภายในสภายนอก อาคารทสมพนธกบสนทรยภาพของแสงสวาง ซงเปนแนวทางทสบสานมาจากการจดผงเชอมตอทวางของเรอนไทย คอ จากพนทคอนขางมด (ตวเรอน) สพนทแสงสลว (ระเบยง) และพนทสวนสวางภายนอก (ชาน/ลาน/สวน) ตามล าาดบ และ มการน าาแนวคดนมาใชกบการจดผงของอาคารสมยใหม

นจ หญชระนนทน ไดจ าแนกระดบความแตกตางของความสวางในเรอนไทยเปนสามระดบ ไดแก พนทคอนขางมด (ตวเรอน) พนทแสงสลว (ระเบยงหรอพะไล) และพนทสวางมแสงแดด (ชาน) (รปท 2.15 2.16 และ 2.18 ตามล าดบ) (สนตรกษ, 2015)

18

รปท 2.18 พนทสวางมแสงแดด (ชาน) (สนตรกษ, 2015)

รปท 2.19 แสดงถงบรเวณขอบเขตทเกดเงาสลวจากพะไล ระเบยง (ผเขยน)

2.2.3.2 องคประกอบของพะไล และระเบยง

พะไล และระเบยง เปนพนทตรงกลางของเรอนไทย อยระหวางชาน และ เรอน ตามล าดบ

19

รปท 2.20 แสดงรปดานขางของบรเวณ พะไล ระเบยง (ผเขยน)

รปท 2.21 แสดงลกษณะของฝาเรอนบรเวณพะไล และ แสดงต าแหนงของพะไล (ปยะ ไลหลกพาล, 2559)

รปท 2.22 แสดงลกษณะของเสาเรอนในเรอนไทยภาคกลาง (ผเขยน)

ประกอบดวย

- ฝาเรอน ฝาระเบยงหรอฝาเสยว (ระนาบขาง)

- เสาเรอน (เรยงกน)

20

รปท 2.23 แสดงลกษณะของพนบรเวณพะไล ระเบยง ระนาบทเกดขน (ผเขยน)

รปท 2.24 แสดงลกษณะของชายคา (รปดาน) (ผเขยน)

เสาเรอนมลกษณะเรยงกนอยประกอบในเรอนไทยเปนเอกลกษณทส าคญของไทย

-พนของพะไล ระเบยง (ระนาบ)

ไวรองรบผใชงานบรเวณพะไล ระเบยงเปนทนงพกผอนในรมของเรอนไทย

-ระนาบการเอยงของชายคา

ชายคาบรเวณพะไลนนส าคญมาก เพราะภมประเทศแบบไทยนนเปนเขตรอนชน ในบางปอากาศของประเทศไทยรอนอบอาวมาก จงมการคดคนการยนชายคาหลงคาออกไปเพอกนแดดและกนฝนในชวงหนาฝน

21

รปท 2.25 แสดงรายละเอยดองคประกอบทท าใหเกดเงาสลวแบบไทย (ผเขยน)

2.2.3.3 การรบรความรสกภายใตพะไล ระเบยงทมสภาวะเงาสลว สภาวะเงาสลวทเสนอนนออกมาจาก พนทแบบไทย กคอ พะไล (ระเบยง) แสงธรรมชาต ทเปลยนไปตามกาลเวลา ท าใหเกดเงา เงาสลว ในบรเวณนนมเงาทหลากหลาย มความไมชดเจน ออน หนา ทบ เทา และเรองของ ขนาด สดสวน Proportions ทท าใหเกดเงาสลวในบรเวณพะไล ระเบยง ซงท าใหเกด สภาวะ ความรสก นาสบาย หรอทเรยกวา Comfort Zone ซงน าไปสการทดลองของพะไลใหเกดภาวะนาสบาย (สนตรกษ, 2015)

2.2.4 เรองเงาสลวในแบบไทย สภาวะทแสงเขาถงไดยาก แตเขาถงได และไมไดเขาถงทงหมดเขาถงไดแค

บางสวนและมแสงจากทองฟาทงแสงทตกกระทบและแสงจากดวงอาทตยโดยตรงซงแสงทท าใหเกดเงาสลว ในแบบไทยๆ กตองประกอบไปดวยองคประกอบแบบไทยๆ

2.2.4.1 องคประกอบทท าใหเกดเงาสลวแบบไทย

ไดแก ชาน พะไล และ ระเบยง เรอนนอน

22

รปท 2.26 แสดงรายละเอยดบรเวณชาน (ผเขยน)

มการเลนระดบอยางเดนชดทสด ในเรอนไทยภาคกลาง เพราะฉะนนแสงทเขามาท าใหเกดเงานนกจะตรงกบทไดกลาวไว มเงาทไมเทากน และเปนเงาสลวเพราะมความไมชดเจนทเกดขน

ชาน เปนพนทนอกตวเรอน มการลดระดบมาจากระเบยง (พะไล) ประมาณ 0.30 – 0.40 ซม.เพอใหแยกพนทใชสอยอยางชดเจน และ คนไทยนนถอเรองการวางตวกบผอาวโสเมอผทมอายมากกวานงคยกบผทมอายนอนกวา แบงชดเจน

- นงหอยขาไดอยางเหมาะพอด - พนทโลง - แสงลงเตมท

23

รปท 2.27 แสดงรายละเอยดบรเวณพะไล และ ระเบยง (ผเขยน)

บรเวณ พะไล ระเบยงมดานหนาตอเปนชายคายนออกมา ใชเปนทรบแขกนงเลนมกม ขนาดเทาเรอนนอน คอ 3 หองเสา 3 ชวงเสา ชวงเสาเรอน Span มกมขนาดแตละชวงไมมากกวา 3.50 เมตร

- นงคยในรม - พกผอน

บรเวณทเปนเรอนนอนจะสงเกตเหนเปน กอน Mass สเหลยมทบตน ทมาประกบเขากบตวพะไลระเบยง ท าใหเกดเปนเงาสลวตรงกลางบรเวณพะไล ทเปนเอกลกษณแบบไทย บางจงหวะมแสงทมาจากเรอนนอนลงมาสถงบรเวณ พะไล ระเบยง ท าใหบรเวณของพะไล ระเบยงมแสงทมาจากเรอนนอน เปนแสงสะทอนทมาสพะไล ระเบยง

24

รปท 2.28 แสดงรายละเอยดบรเวณเรอนนอน (ผเขยน)

2.2.4.2 ความหมายของเงาสลว

สลว, สลว ๆ (สะหลว) ว. ไมแจม ไมกระจาง เชน ในหองมแสงสลวมองเหนไดราง ๆ ใกลค ามแสงสลว ๆ (ราชบณฑตยสถาน, 2554)

2.2.4.3 ประโยชนของเงาสลว ประโยชนของเงาสลวมผลกบการใชชวตประจ าวนเนองจากในปจจบนทกพนทมกพบ

เจอแตสถาปตยกรรมตะวนตกทมแสงแดดทเขาถงไดงายและอากาศทรอนขนในปจจบนท าใหเงาสลวทเกดขนกบงานสถาปตยกรรมรวมสมยนนมประโยชนมากเพราะชวยในการลดปญหาเรองความรอนของเมองอยางประเทศไทย ท าใหผคนนนมโอกาสทจะลดปญหาเรองการใชพลงงานและไดพบกบสภาวะนาสบายทไมไชตอนเยนเทานนแตยงพบกบสภาวะนาสบายในตอนแดดแรง ๆ ในตอนกลางวนดวย

25

รปท 2.29 แสดงเงาเรอนไทยบรเวณชาน วงสวนผกกาด (ผเขยน)

รปท 2.30 แสดงเงาเรอนไทยบรเวณพะไล ระเบยง วงสวนผกกาด (ผเขยน)

2.2.5 กรณศกษา 1) วงสวนผกกาด จากการเขาศกษาในสถานทจรงพบวาองคประกอบทท าใหเกดความ

เปนเงาสลวในแบบไทยทเกยวของกบหวขอในการศกษา ประกอบดวย

เปนเงาทเกดขนบรเวณของชาน ทเชอมเรอนเขาดวยกนจงเกดเปนพนทระหวางเรอนทมแสงสะทอนทงจากสภาพแวดลอมและแสงจากดวงอาทตยโดยตรงและมองคประกอบโดยรอบจากองคประกอบเรอนไทยอยาง ชาน ระนาบขาง และระนาบบน ท าใหเกดเงาในพนทโดยรอบอยางในภาพบรเวณชานทมแสงเขาถง

26

เปนเงาทเกดขนบรเวณของพะไล ระเบยงทก นระหวางชานแดดและเรอนนอนของเรอนไทยลกษณะของเงาทเกดขนบรเวณพะไลนนเปนเงาทเกดจาก แสงทมากระทบทงแสงจากเรอนนอนแสงจากดวงอาทตยโดยตรงและแสงจากสภาพแวดลอมทใกลเคยง ท าใหเกดเงาทมความหลากหลาย มความไมชดเจนของเงาทเกดขน ท าใหเกดเปนรมเงาบรเวณของพะไล ระเบยงนจงเหมาะทจะเปนพนททเปนสวนพกผอน และเกดกจกรรมทนาสนใจเกดขนและเรองของพนททลด อณหภมของเมองไทยไดดเพราะพนทบรเวณนเปนตนแบบของพนททใหรมเงาในแบบเอกลกษณของไทย 2) มหาวทยาลยมหดล วยาเขตศาลายา จากการเขาศกษาในสถานทจรง ประเภทอาคารรวมสมย พบรปแบบของเงาสลว ทนาสนใจในบรเวณพะไล (สวนยนจากอาคาร บรเวณเรอนศลปน)

รปท 2.31 แสดงองคประกอบเรอนศลปน มหาวทยาลยมหดล ศาลายา

มความรวมสมยของอาคารทมองคประกอบของพาไล (ผเขยน)

27

รปท 2.32 แสดงองคประกอบเรอนศลปน มหาวทยาลยมหดล ศาลายา

มความรวมสมยของอาคารทมองคประกอบของพาไล (ผเขยน)

รปท 2.33 แสดงองคประกอบเรอนศลปน มหาวทยาลยมหดล ศาลายา

มความรวมสมยของอาคารทมองคประกอบของพาไล (ผเขยน)

28

รปท 3.1 แสดงการทดลองตดแมสโมเดลเพอศกษาเงาสลวตามทฤษฎทเกยวของ (ผเขยน)

บทท 3

กระบวนการศกษาวเคราะห สงเคราะห ขอมล

3.1 การวเคราะหทน าไปสประเดน การน าขอมลกบทฤษฎทเกยวของกบเงาสลวในแบบไทย โดย การทดลองดวยการตด Mass Model เพอใหเหนถงการวเคราะหขอมลทไดมากบทฤษฎทเกยวของในการศกษาขอมลท าใหไดทราบวาการเกดความสลวของเงานน จะเกดไดในชวงทแสงทเกดจากธรรมชาตนนเกดขนในชวงเวลาเชา และเยนเนองจากแสงทเกดในชวงเวลากลางวนนนเปนแสงธรรมชาตทสองลงมาโดยตรงท าใหไมเกดเปนเงาทสลวได ท าใหเกดเปาหมายในการท า Mass Model ขนมาเพอจะคนหาเงาสลวทเกดในตอนแดดแรงอยางชวงเวลากลางวน และทกชวงเวลา ทท าใหเกดเปนเงาสลวแบบไทย

3.1.1 การทดลองเพอน าไปสประเดน

3.1.1.1 สมมตฐานท 1 แนวราบ

29

รปท 3.3 แสดงการทดลองใน Layer ท 2 ของโมเดล (ผเขยน)

รปท 3.2 แสดงการทดลองใน Layer ท 1 ของโมเดล (ผเขยน)

เปนการทดลองดวยการตดเปนแมสโมเดลเพอทดลองสรางเงาสลวทเกดขนตามขอมลและทฤษฎทน ามาใช โดยการน าเอาตวตอจากองคประกอบของพะไล เรอนไทยทแยกออกมาน ามาสรางเปนโมเดลขน โดยจากแยก Layer ดงน

แสดง Layer ท 1 ทอยดานบนสดของการทดลองเปนระนาบทเกดจากองคประกอบแบบไทย ๆ ทไดแยกไวตามขอมลของพะไล ระเบยง ทงระนาบเอยง ชาน เสาเรยง ทท าการแยกออกมาและไดประกอบมาเปนตวแมสโมเดลทเกดขนตามการทดลอง เพอใหเกดเปนพนททมเงาสลวในสถาปตยกรรมใดกได ในองคประกอบแบบเรอนไทย

30

รปท 3.4 แสดงการทดลองใน Layer ท 3 ของโมเดล (ผเขยน)

รปท 3.5 แสดงการทดลองใน Layer ทง 3 ของโมเดล (ผเขยน)

การทดลองทเกดขนเปนการทดลอง ททดลองตามเปาหมายทจะสรางพนททมเงาสลวในแบบไทยๆในสถาปตยกรรมใดกได ทงรวมสมยและพนทททนสมย และสรางพนททมเงาสลวในแบบไทยๆในเวลากลางวน และในทกๆชวงเวลาทมแสงจากธรรมชาตสองผานตามภาพท 3.2 3.3 3.4 และภาพท 3.5 เปนการทดลองตามขอมลท Layer แตละ Layer นนท าใหเกดเงาทมขอบของเงานนไมชดเจนและม Layer ททบกนจนเกดเปนพนททมเงาหลายประเภทอยในพนทนนและประกอบกบทฤษฎทเกยวของทพดถงสดสวนของความสวางของแสงและวตถทท าให

31

รปท 3.6 แสดงการทดลองการตดแมสโมเดลการใชองคประกอบของเรอนไทย (ผเขยน)

รปท 3.7 แสดงการใชระนาบเอยงแบบไทย ๆ ในการทดลองตดแมสโมเดล (ผเขยน)

สามารถแยกความสลวออกมาไดอยางชดเจน เปนการสรางเงาสลวในแบบไทยๆตามขอมลและทฤษฎทเกยวของ โดยใชองคประกอบของพะไล ระเบยง

เปนการทดลองเพอใหเกดเงาสลวในแบบไทย ๆ โดยเนนไปทการสรางเงาสลวดวยองคประกอบจากเรอนไทย พะไล ระเบยงเปนหลก โดยถอดจากองคประกอบทน ามาจากขอมลและใชทฤษฎประกอบในการสรางโมเดล เพอการทดลอง

32

รปท 3.8 แสดงการใชเสาทเรยงกนในแบบไทยๆในการทดลองตดแมสโมเดล (ผเขยน)

รปท 3.9 แสดงการใชระนาบเอยงในการทดลอง (ผเขยน)

จากภาพท 3.7 และ 3.8 แสดงใหเหนถงการทดลองทไดเหนเอกลกษณของการสรางเงาสลวในแบบไทย โดยใชองคประกอบทไดจากขอมลมาใชในการทดลอง ทงระนาบ และ เสาทเรยงกนจนเกดเปน พนททสรางความสลวในแบบไทยๆในสถาปตยกรรมใดกไดทจะน าไปสประเดนในการหาประเดนทจะน าไปสภาคออกแบบ

33

รปท 3.11 แสดงการใชระนาบเอยง ชาน และเสาทเรยงในแบบไทยในการทดลอง (ผเขยน)

รปท 3.10 แสดงการใชระนาบเอยงและชานในการทดลอง (ผเขยน)

จากสมมตฐานท 1 เปนการทดลองสรางเงาสลวแบบไทยจากองคประกอบแบบไทยและขอมลทไดท าการศกษามา เพอใหเกดเปนพนททมเงาสลวแบบไทยในสถาปตยกรรมแบบใดกได

34

รปท 3.12 แสดงการทดลองสรางเงาสลวในแนวตง หรอแนวดง (ผเขยน)

รปท 3.13 แสดงการใชระนาบเอยงในการทดลอง (ผเขยน)

3.1.1.2 สมมตฐานท 2 ในแนวตง

เปนการสรางเงาสลวแบบไทยๆในแนวตงหรอแนวดง เพอการทดลองในการน าเงาสลวแบบไทย ๆ ไปใชในอาคารสงบางประเภททมผใชในอาคารบางการใชงานและเปนการสรางเงาสลวในทกเวลา โดยเฉพาะสรางเงาสลวแบบไทยในเวลากลางวนทเปนเวลาทแสงอาทตยนนตกกระทบมาโดยตรงท าใหเกดความรอน บวกกบความรอนจากเรองอน ท าใหอากาศในเวลากลางวนนนรอนมากถงมากทสด ท าใหเกดการทดลองสรางเงาสลวในแบบไทยเพอน าไปใชในงานสถาปตยกรรมประเภทใดกไดเพอประโยชนตาง ๆ

35

รปท 3.14 แสดงการใชระนาบขางทมชองเปดในการทดลอง (ผเขยน)

รปท 3.15 แสดงการใชเสาแบบพะไล ระเบยงในการทดลอง (ผเขยน)

รปท 3.16 แสดงการใชระนาบ ชานในการทดลอง (ผเขยน)

36

เปนการน าเอาองคประกอบทไดจากการศกษาขอมลของเรอนไทยมาทดลองสรางเงาสลวในแบบไทย ๆ ในสถาปตยกรรมประเภทอาคารสง หรอสถาปตยกรรมแนวตงเพอสรางความสนทรยภาพหรอเพอประโยชนอนๆทมตอตวสถาปตยกรรมเอง

3.2 ประเดนทไดจากการวเคราะหขอมลทฤษฎทเกยวของ

3.2.1 ประเดนทไดจากการวเคราะห 3.2.1.1 ประเดนท 1 ทไดจากการวเคราะหคอประเดนเรอง การอนรกษวฒนธรรมแบบไทยทจะสรางพนทเงาสลวในแบบไทยๆทน าไปใชในงานสถาปตยกรรมแบบใดกไดทจะเปนโครงการเชงอนรกษ ทน าแนวคดเรอง เงาสลวแบบไทยเปนแนวคดหลกใหกบอาคารหรองานสถาปตยกรรมประเภทนน ๆ

รปท 3.17 แสดงการใชเอกลกษณของสถาปตยกรรมไทยมาใชในงานออกแบบ (อาคารรวมสมยในสถาปตยกรรมไทย, online)

เพอเปลยนหนาตางานสถาปตยกรรมไทยทจ าเจ มความซ าซากเกดขนแมวาจะเปนอาคารสมยใหมทน าเอาเอกลกษณในแบบไทยๆ อยาง หลงคาทรงจว ทเปนอตลกษณมาสรางงานในแบบไทย ๆ กตามกไมไดท าใหเกดความสนทรยภาพแบบไทยใหเกดขนในงานรวมสมยท าใหเกดแนวคดทจะใช เงาสลวในแบบไทยน มาใสในงานสถาปตยกรรมรวมสมยหรองานสถาปตยกรรมแบบใดกไดทใช เงาสลวแบบไทยเปนแนวคดหลก

37

3.2.1.2 ประเดนท 2 การน าแสงทหลากหลายในแบบของไทยทเปนพนททมแสงและเงาในรปแบบของไทยทหลากหลายเพมมตของการใชงาน เพมมตใหกบอาคาร ดวยพนทภายในอาคารทเตมไปดวย แสงและเงาทมาจากการหาขอมลการวเคราะหขอมล ทไดจากเรอนไทยแสงแตละพนทของเรอนไทยทแตกตางกน ทงเขม ออน ในแบบของอาคารของไทยมาใสในอาคารรวมสมย อาคารแบบใหมทใสอารมณของไทยไปในงานเพอคงความรวมสมยในรปแบบของการใชพนทแสงและเงา

3.3 สรปผลลพธจากการศกษา

3.3.1 กลมเปาหมายผใชงาน(User) จากการศกษาเรองของเงาสลวแบบไทย ผใชงานหลกๆของโครงการควรจะเปนผท

สมผสความรสกจากพนทของเงา ของแสงอยางชดเจน ใชพนทแสงเงาในการศกษาหรอการท างานจากการศกษาประเดนแลวผใชงานหลกของโครงการเปนผทสนใจศกษาเรองของแสงเงาโดยตรงท างานรวมกบพนทแสงและเงาอยางตอเนอง

3.3.2 การน าไปใชกบโครงการ การน าเอาแสงเงาแบบไทยๆทมความหลากหลายของน าหนกของแสงเงา ไปใชกบ

โครงการและพนททางสถาปตยกรรม โดยการน าเอาแสงและเงาแบบไทยนนไปใชประโยชนกบโครงการใหไดมากทสด

1. ตองเปนโครงการทมการน าแสงและเงาทใชกบพนทไดมาก และมประโยชทสด 2. เปนโครงการทผใชงานสามารถสมผสและเขาถงพนทของแสงและเงาได

รปท 3.18 แสดงการใชพนททมแสงเงาแบบไทย (เงาสลว) ไปใชกบพนททางสถาปตยกรรม (ผเขยน)

38

รปท 3.19 แสดงเอกลกษณและหนาตาของพนทเงาสลวในสถาปตยกรรม (ผเขยน)

แสดงใหเหนวาโครงการตองเปนโครงการประเภททมการใชแสงและเงาเขาไปใสไวในโครงการเพอใหเหนภาพ เหนลกษณะของอาคารทมการใชแสงและเงาทหลากหลายตามทไดศกษาและคนควาขอมลเอาไว

3.3.3 เอกลกษณและหนาตา อตลกษณของเงาสลวทไดศกษาจะแปรเปลยนเปนงานทางสถาปตยกรรม จะมลกษณะเปนงานทมความหลากหลายของเงาของพนท มความเขมหนกเบาของเงาในอาคารทแตกตางกน เปนอาคารทมความหลากหลายของสของเงา

เอกลกษณอกอยางทไดจากการศกษามาเปนผลลพธของงานทจะออกแบบเปนการใชเสนของเสาพะไล มาจดองคประกอบในพนทของงานสถาปตยกรรม

39

รปท 3.21 แสดงเอกลกษณหนาตาของการใชเสาพาไลมาเปนสวนหนงของงานลองมาใสในพนทท ง 4 ดาน (ผเขยน)

รปท 3.20 แสดงเอกลกษณหนาตาของการใชเสาพาไลมาเปนสวนหนงของงานเปนการ Sketch ในแบบขนตน (ผเขยน)

รปท 3.22 แสดงเอกลกษหนาตาของการใชเสาพาไลมาเปนสวนหนงของงานลองมาใสในพนทท ง 4 ดาน (ผเขยน)

40

รปท 3.25 การทดลองท 1 (ผเขยน)

รปท 3.24 แสดงความเขมหนกของพนทจากเรอนไทย (ผเขยน)

รปท 3.23 แสดงความเขมออนของพนทแบบไทยๆทมาจากการเขาถง (ผเขยน)

เปนการลองสรางเอารปรางหนาตาของพนทเงาสลวมาใสในพนท เพอทจะน าไปใสในงานจรง ในตวโปรแกรมจรงทจะสรางขนเพอน าสงทไดทดลอง หรอสงทเรามองเหนไปใสในตวโปรแกรมทจะมการประยคน าไปใชตอไป

3.3.4 ผลการทดลอง แบบท 1 โดยการน าเอารปแบบของ น าหนกของความเขม จาง ออน ของพนทแบบไทย

มาทดลองเพอศกษาหาความหลากหลายของแสงเงาทเกดขน

โดยแสดงน าหนกความเขมทไดจากการศกษาการเขาถงพนทในแบบไทย ๆ ทไดศกษาเบองตนน ามาทดลองเพอหาความหลากหลายของพนทแบบไทยเพอใชในงานรวมสมยตอไป

การทดลองท 1 ลองน าเอาองคประกอบของพนทแบบไทยๆมาจดองคประกอบเพอใหเกดการเขาถงแบบไทยทไดแสงเงาทหลากหลายมาจดองคประกอบใหม

41

รปท 3.26 การทดลองท 2 (ผเขยน)

การทดลองแรกลองน าเอาองคประกอบมาปรบเปลยนรปแตยงคงการเขาถงของแสงทใหเกดความเขมของพนท เปนการทดลองแรกทเปนพนทเบองตน การทดลองท 2 ลองน าเอาองคประกอบแบบเดมๆมาจดองคประกอบเพอใหเกดความแตกตางจากการทดลองแรก ขนตน

การทดลองท 2 ลองน าเอาองคประกอบแบบเดมแตน าเอาองคประกอบมาเปลยนเพอท าใหเกดการเขาถงจากพนททแตกตางจากการทดลองแรก จากน าหนกทโดนแสงท าใหเกดความแตกตางจากการทดลองแรก เปลยนรปแบบการเขาถง

3.3.5 สรปผลการทดลอง 1) ขอด - เกดการทดลองใหมๆ กบการน าเอารปแบบเอกลกษณของไทยอกแบบหนงนอกจากรปทรงทเปนเอกลกษณ ท าใหเกดการใชเอกลกษณในแบบนเขาไปในอาคารรวมสมย ทไมจ าเปนตองใชเฉพาะรปทรงในการท าใหเขาใจถงความเปนไทย ซงตองลองน าพนทแบบนไปใสในอาคารทเกดการทดลองเพอใหไดน าพนททเกดความเขมของแสงเงาแบบไทยๆไปทดลองใชในอาคาร - เกดแนวคดใหมๆ เกยวกบความเปนไทย ดนาสนใจและดงดด 2) ขอเสย - รปแบบการทดลองยงไมชดเจน - การทดลองยงไมพอ ยงนอยไป ท าใหดยงไมนาสนใจ

3.4 การเลอกประเภทโครงการ

แนวทางหรอประโยชนทไดจากการศกษาในบทท 3 ท าใหเกดความคดทวาพนทเงาสลวแบบไทยทไดศกษานนมแนวทางทจะน าไปใชกบตวโปรแกรมทจะน าเสนอดงตอไปน

42

ตารางท 3.1 แสดงเกณฑในการเลอกประเภทโครงการทจะน ามาออกแบบ (ผเขยน)

1. แสงและเงาทหลากหลายในแบบไทยๆ 2. การใชแสงธรรมชาตกบโครงการโดยตรง 3. การใชประโยชนจากพนทของเงาสลวกบโครงการ

3.4.1 เกณฑในการเลอกประเภทโครงการ

เปนการเลอกประเภทโครงการทมาจากการตงเกณฑในการเลอก และไดออกมาเปนโครงการทเหมาะสมกบการใชแสงทหลากหลายแบบไทยเขามาในโครงการ เปนโครงการประเภทศนยการเรยนร

ขนตอนตอไปเปนการเลอกโครงการทจะน ามาเปนตวอยางในการศกษา

เปนโครงการทมอยแลวและจะน าสงทไดศกษาไปใชในโครงการดงกลาวเปนโครงการเกยวกบการใชแสงโดยตรง โดยเปนการศกษาเรองการถายภาพ

43

รปท 3.27 แสดงการลองคด idea ของการทจะน าสงทศกษาไปใชงานในโครงการ (ผเขยน)

จากภาพจะแสดงใหเหนถงการน าเอาแสงทหลากหลายเขาไปใชกบการถายรปของโครงการทมอยจรงทมอยแลว การถายภาพทดควรจะมความหลากหลายของมต ความหลากหลายของแส และเงา เพอทใหภาพทออกมา คมชดบาง ไมชดบางและมความหลากหลายของแสงทออกมา

3.4.2 เปาหมายและการน าไปใชกบโครงการ คอ อาคารรวมสมยทมเงาสลวแบบไทยน ามาใชประโยชน ทงเรอง การใชกบโครงการ

การใชใหเกดพนทตางๆ ทมแนวคดจากเงาสลวแบบไทยการใชแนวคดเงาสลวกบโครงการศนยการเรยนรศลปะและเทคนคการถายภาพ

meeting Photo shooting Gallery

44

รปท 3.28 แสดงแนวคดทจะน าไปใชกบโครงการ (ผเขยน)

- การน าไปใช

การน าเอา การทดลองสรางพนทเงาสลวแบบไทย ไปใสในพนททเปนของตวโปรแกรมเพอสรางมตใหมใหกบพนทการเรยนรเรองแสงและเงาส าหรบการถายรป ทงพนทของ Gallery พนทของการเรยนรการถายภาพพนทของการ Meeting ของกลมเปาหมายทมาใชโครงการเพอเพมมตใหกบอาคารรวมสมย และ ตวโปรแกรม เกดเปนโครงการเรอง ศนยเรยนรเรองแสงกบการถายภาพ

3.5 เกณฑในการเลอกพจารณาทตง จากการพจารณาในการเลอกทตงโครงการ โครงการศนยเรยนรเรองแสงกบการถายภาพเปนโครงการทมจดประสงคในการเผยแพรความรศลปะเทคนคการถายภาพใหแกนกศกษาและนกทองเทยวทวไปทสนใจดานการถายภาพตลอดจนการจดแสดงงานศลปะตาง ๆ ดงนนการเลอกยานทตงโครงการจงตองรองรบกลมเปาหมายเหลาน เพอใหเขาถงไดอยางสะดวกและหาไดงาย

45

3.5.1 การวเคราะหเลอกทต งโครงการระดบจงหวด

จากการวเคราะหข นตนสรปไดวา กรงเทพมหานครเปนสถานททเหมาะสมทสดส าหรบเปนสถานทตงโครงการ โดยพจารณาจากระดบจงหวดพบวาสถาบนทมการสอนดานการถายภาพนนอยใจกลางเมองเมองทสดและสะดวกในการเดนทาง จงพจารณาเลอกกรงเทพมหานครมความเปนไปไดทจะเปนสถานทตงโครงการมากทสด

3.5.2 การเลอกทต งระดบยาน การเลอกทตงระดบยาน ควรจะตองอยใกลแหลงทมการสอนถายภาพและอย

บรเวณใจกลางเมองทมกจกรรมทสอดคลองกบการถายภาพและอยในบรเวณทเชอมโยงกบยานอนๆไดดและเดนทางไดสะดวกทสด

เกณฑในการเลอกท าเลทต งโครงการระดบยาน ไดแก 1) มความเปนศนยกลางดานการเรยนการถายภาพ 2) มบรรยากาศทดเหมาะสมกบการศกษาดานการถายภาพ

รปท 3.29 แสดงสถาบนทมการเรยนการสอนถายภาพและอยในยานใจกลางเมอง (ปรบปรงจากGoogle)

46

รปท 3.30 แสดงยานทมศนยการเรยนรเรองการถายภาพ (ปรบปรงจากGoogle)

รปท 3.31 แสดงการสญจรทสะดวกทผานยานทไดเลอกไว (ปรบปรงจากGoggle)

47

รปท 3.32 แสดงการเชอมโยงของสถานททมการถายภาพกบยานทเลอกไว (ผเขยน)

การเลอกท าเลทต งโครงการในระดบยานทมความเปนไปไดทจะเปนทต งโครงการศนยศกษาเรองแสงกบการถายภาพ ม 3 ยานดงน 1. ยานจตจกร 2. ยานปทมวน 3. ยานบางแค

สรปผลพจารณา ปรากฏวายานทมความเหมาะสมกบโครงการมากทสดคอ ยานปทมวน ซงจากการวเคราะหจากตวสถานท มความเปนศนยกลางมากทสด และมบรรยากาศทดเชอมโยงกบทกเขต และทกสถานททมการถายภาพบรรยากาศเกดขน

3.5.3 การเลอกทต งระดบโครงการ เกณฑในการเลอกทตงโครงการ 1. เขาถงไดสะดวก โดยรถยนตสวนตว และระบบขนสงสาธารณะ 2. สถานทบรเวณมบรรยากาศทดเกยวกบการถายภาพ 3. มมมองโดยรอบโครงการทด

48

รปท 3.33 แสดง Site ทมการเลอกไวในเขตปทมวน (ผเขยน)

รปท 3.34 แสดงต าแหนงทต งโครงการ Site A (ผเขยน)

ซงจากเกณฑดงกลาว มพนททเหมาะสมในการเลอก 3 ต าแหนง ดงรปท 66 - 69

ทตง : อยบรเวณอทยานจฬา 100 ป บรเวณ ซ.จฬา 22 และ 26 ขนาดทดน 29 ไร บรเวณสวนหลวง – สามยาน การเขาถง เขาถงจากทางเทาและรถยนต

49

ทศเหนอ : ตดกบบรเวณของจฬา ทศใต : ตดกบตลาดสามยาน ทศตะวนตก : ตดกบถนนบรรทดทอง ทศตะวนออก : ตดกบศนยอาหาร Impark สนามกฬาจฬา

รปท 3.35 แสดงต าแหนงทต งโครงการ Site B (ผเขยน)

ทตง : อยบรเวณสวนลมพน ตงอยบรเวณ ถนนสารสน และ ถนนวทยขนาดทดน 5 ไร ปะมาน 7977.42 ตร.ม. ทดนของกรงเทพมหานคร การเขาถงจากทางเทาและรถยนต และรถไฟฟา BTS และ ใตดน ทศเหนอ : ตดกบถนนสารสน ทศใต : ตดกบบรเวณสวนลมพน ทศตะวนตก : ตดกบพนทของจฬา ทศตะวนออก : โรงเรยนสวนลมพน

50

รปท 3.36 แสดงต าแหนงทต งโครงการ Site C (ผเขยน)

ทตง : ตงอยบรเวณหลงบกซราชด าร ตดกบถนนราชประสงค และซอยเพชรบร 32 ขนาดทดน 18 ไร ทดนของ แพททนม การเขาถงโดยรถยนตและการเดนเทา ทศเหนอ : ตดกบคลองแสนแสบ ทศใต : big C ราชด าร ทศตะวนตก : เซนทรลเวลด ทศตะวนออก : ศนยการคาเกษร เมอพจารณาตามเกณฑทต งไว สรปเปนตารางการวเคราะหเลอกทต ง ไดผลลพธดงน

ตารางท 3.2 สรปบรเวณทจะเลอกเปนทตงโครงการ : ศนยเรยนรเรองแสงกบการถายภาพ

เกณฑ น าหนก Site A Site B Site C สถานทบรเวณมบรรยากาศทดเกยวกบการถายภาพ

5 4 20 5 25 2 10

มมมองโดยรอบโครงการทด 5 5 25 5 25 2 10 เขาถงไดสะดวก 5 3 15 4 20 3 15

รวม 60 70 35

51

รปท 3.37 แสดงต าแหนงทต งโครงการ (ผเขยน)

จากเกณฑพจารณาในการเลอกท าเลในระดบโครงการแลว สรปไดวา Site B คอทต งโครงการทเหมาะสมทสดในการจดตงโครงการศนยศกษาเรองแสงกบการถายภาพ เพราเปนพนททไดเปรยบในเรองมความเปนศนยกลางของวงการและมบรรยากาศทดทเกยวกบการถายภาพโดยมสวนสาธารณะซงจะสามารถเปนสวนทเปนสวนการถายภาพภายนอกอาคารได

3.6 การวเคราะหทตงโครงการ

3.6.1 การวเคราะหทต งโครงการ

ทตง : อยบรเวณสวนลมพน ตงอยบรเวณ ถนนสารสน และ ถนนวทยขนาดทดน 5 ไร ปะมาน 7977.42 ตร.ม. ทดนของกรงเทพมหานคร การเขาถงจากทางเทาและรถยนต และรถไฟฟา BTS และ ใตดน ทศเหนอ : ตดกบถนนสารสน ทศใต : ตดกบบรเวณสวนลมพน ทศตะวนตก : ตดกบพนทของจฬา ทศตะวนออก : โรงเรยนสวนลมพน

52

รปท 3.38 แสดงต าแหนงทต งโครงการ (ผเขยน)

รปท 3.39 แสดงต าแหนงมมมองดานขางของโครงการและดานหลงของโครงการ (ผเขยน)

179.63

51

133.21

69.16 7,977.42

53

รปท 3.41 แสดงต าแหนงปายรถเมลและต าแหนงสถานรถไฟฟารอบๆโครงการ (ผเขยน)

รปท 3.42 แสดงจดทเปนจดจดกจกรรมทเกดขนเปนประจ าในโครงการ (ผเขยน)

รปท 3.40 แสดงต าแหนงมมมองดานหนาโครงการและดานขางของโครงการ (ผเขยน)

54

รปท 3.43 แสดง Sunchart ทแสดงทศทางแดดทมผลตอโครงการ (suncalc, 2016)

รปท 3.44 แสดงทศทางลมภายในโครงการ (ผเขยน)

ไดรบลมจากทศตะวนตกเฉยงใต และทศใตในฤดรอนสามารถชวยในการถายเทอากาศไดเปนอยางด เนองจากโดยรอบโครงการเปนทโลง ทศทางลมในโครงการไดรบลมจากทศตะวนตกเฉยงใต และทศใตในฤดรอน สามารถชวยในการถายเทอากาศไดเปนอยางด เนองดวยบรเวณโดยรอบเปนทโลง โดยทศทางลมจะมาทางทศใต 7 เดอน และ ทศเหนอ 4 เดอน

55

บทท4 การประยกตในการออกแบบสถาปตยกรรม

4.1 การก าหนดโปรแกรม 4.1.1 ลกษณะโครงการ และกจกรรมโครงการ 1) สวนจดแสดง

1.1 ปจจยภายนอกทมผลตอการถายภาพ เรองแสงกบการถายภาพ 1.2 เทคนคการใชอปกรณ กบการถายภาพ 1.3 เทคนคการถายภาพ การจดองคประกอบ

ตารางท 4.1 แสดงเนอหา ขนาดของพนทจดแสดง (ผเขยน)

เนอหาการจดแสดง เทคนคการจดแสดง จ านวน รวมพนท (ตร.ม.)

1.ปจจยภายนอกทมผลตอ

การถายภาพ แสงกบการถายภาพ

-แสงธรรมชาต

-แสงประดษฐ

-ลกษณะของแสงทใชในการถายภาพ

-แสงแบบแขง (hard light) -แสงแบบนม (soft light) -แสงสวางทว (High key) -แสงสวางสวนนอย (Low key) -ทศทางของแสงกบการถายภาพ

-แสงในแนวตง (vertical lighting) -แสงในแนวนอน (horizontal lighting) -แสงหนา (front light) -แสงขาง (side light) -แสงหลง (back light) -อณหภมส

รวม

-Object Model แบบ b

-Object Model แบบ b

-projector

-Object Model แบบ b

-Object Model แบบ b

-Object Model แบบ b

-Object Model แบบ b -projector

-Object Model แบบ b

-Object Model แบบ b

-Object Model แบบ b

1 1 1

1

1

1

1

1

1

1

1

12.50

12.50

15.00

12.50

12.50

12.50

12.50

15.00

12.50

12.50

12.50

142.5 ตร.ม.

56

ตารางท 4.1 (ตอ) แสดงเนอหา ขนาดของพนทจดแสดง (ผเขยน)

เนอหาการจดแสดง 2.เทคนคในดานอปกรณ เลนส กบการถายภาพ - Normal Lens - Wide-Angel Lens - Fisheye Lens - Telephoto Lens - Zoom Lens - Macro Lens ฟลเตอร (Filter) -รรบแสง (Aperture -ชตเตอร (Shutter) -Cencor Ccd , Cmos , Exr -เทคนคการวดแสง การวดแสงแบบเฉลยทงภาพ การวดแสงแบบเฉลยกลางภาพ การวดแสงแบบจด -คา Ev + - เทคนคการใชแฟลช -แฟลชระบบ Manual -แฟลชระบบ Auto -แฟลชระบบ TTL (Through the lens) ภาพ HDR รวม

เทคนคการจดแสดง -Object Model แบบ b -Object Model แบบ b -Object Model แบบ b -Object Model แบบ b -Object Model แบบ b -Object Model แบบ b -Object Model แบบ b -board แบบ a -Object Model แบบ b -Object Model แบบ a -Object Model แบบ b -Object Model แบบ a -Object Model แบบ a -board แบบ b -Object Model แบบ b -Object Model แบบ b -Object Model แบบ b -Object Model แบบ b -Object Model แบบ b -Object Model แบบ b -Object Model แบบ b -Board แบบ a

จ านวน

1 1 1 1 1 1 1 60 1 1 1 1 3 15 1 1 1 1 1 1 1 10

รวมพนท (ตร.ม.)

12.50 12.50 12.50 12.50 12.50 12.50

12.50 48.00 12.50 30.00 12.50 30.00 90.00 30.00

12.50 12.50 12.50

12.50 12.50 12.50

12.50 8.00

436 ตร.ม.

57

ตารางท 4.1 (ตอ) แสดงเนอหา ขนาดของพนทจดแสดง (ผเขยน)

เนอหาการจดแสดง 3. เทคนคการถายภาพ -การจดองคประกอบ กฎสามสวน ฉากหลง เสนน าสายตา เนนดวยกรอบภาพ เนนรปแบบซ าซอน

-การถายภาพแนว พคทอเรยล Pictorial Photoghaphic -กฎแหงความงามภาพ ความงามในเรองของแสงเงา ความงามในเรองของมต สสน การใชพนท -การถายภาพเฉพาะอยาง เทคนคการถายภาพววทวทศน เทคนคการถายภาพสตวกบแสง เทคนคการถายภาพดอกไม

เทคนคการจดแสดง -Object Model แบบ b -Board แบบ a -Board แบบ a -Object Model แบบ b -Object Model แบบ b -Board แบบ b -Board แบบ b -Board แบบ b

จ านวน

1 10

10 1

1 15 15 15

รวมพนท (ตร.ม.)

12.50 8.00

8.00 12.50

12.50 30.00 30.00 30.00

เทคนคการถายภาพบคคล เทคนคการถายภาพอาคารสถาปตยกรรม เทคนคการถายภาพวตถนง เทคนคการถายภาพเคลอนไหวและภาพกฬา เทคนคการถายภาพในสภาพแสงนอย เทคนคการถายภาพบนจอโทรทศน เทคนคการถายภาพแบบพาโนรามา เทคนคการถายภาพใกลแบบขยาย เทคนคการถายภาพดจตอล รวม

-Board แบบ b -Board แบบ b -Board แบบ b -Board แบบ b -Board แบบ b -Board แบบ b -Board แบบ b -Board แบบ b -Board แบบ b

15 15 15

15

15 15 15 15 15

30.00 30.00 30.00

30.00

30.00 30.00 30.00 30.00 30.00

383.5

รวมพนทจดแสดงทงหมด 1832 ตร.ม. รวมทางสญจร 30 % 2382 ตร.ม. การวเคราะหสวนนทรรศการชวคราว

58

จากพนทนทรรศการถาวรทงหมด 2382.00 ตร.ม. คดพนทจากนทรรศการถาวรทงหมด 30% 715.00 ตร.ม. การวเคราะหสวนนทรรศการกลางแจง จากพนทนทรรสการถาวรทงหมด 2382.00 ตร.ม. คดพนทจากนทรรศการถาวรทงหมด 50% 1191.00 ตร.ม. รวมพนทสวนนทรรศการทงหมด 4288 ตร.ม.

หมายเหต : A = Neufert Architect’s Data B = Architect Time Saver Data C = Case Study D = Area Analysis

4.1.2 การก าหนดองคประกอบของโครงการ จากการศกษาแนวความคดของโครงการ ท าใหสามารถน ามาศกษารายละเอยด

ของขนาดพนทใชสอยและรายละเอยดดานอนๆ จากจ านวนผใชและลกษณะของกจกรรมทเกดขนเพอใชเปนพนฐานในการก าหนดพนทในองคประกอบตางๆ

1)องคประกอบของโครงการ ประกอบดวย

1. สวนโถงทางเขา - สวนโถงทางเขา - ประชาสมพนธ เปนสวนประชาสมพนธของโครงการ - รานขายของทระลก 2. สวนนทรรศการ - โถงนทรรศการ - นทรรศการถาวร (ใชแสงเงาแบบสลวเขามา) - นทรรศการชวคราว - Photo gallery - สวนคลงนทรรศการ - สวนจดเตรยมนทรรศการ 3. สวนบรการการศกษา - สวนหองสมด - สวนหองอบรมถายภาพ อบรมเบองตน อบรมการใชอปกรณ อบรมเทคนคขนสง - หอง Computer

59

- หองพกอาจารยผสอน - หองเกบอปกรณ - หองน า 4. สวนปฏบตการทางภาพ - หองท างานเจาหนาท - Studio ถายภาพ Portrait ถายวตถกบแสง ถายววบรรยากาศ - หองเกบอปกรณ 5. สวนบรหารโครงการ - หองผอ านวยการ - หองเลขานการ - หองประชม

- หองธรการ - หองพกเจาหนาท - หองฝายทะเบยน สถต - หองเกบของ - หองน า 6. สวนบรการโครงการ - หอง รปภ. - รานอาหาร - หองงานระบบ 7. ทจอดรถ - บคคลทวไป รถยนต - จอดรถพนกงาน - จอดรถบรการ

4.1.3 การวเคราะหผใชสอยของโครงการ แบงออกได 2 ประเภท ดงน

ก. ผใชบรการ หรอผเขาชม สามารถแบงประเภทของผเขาใชบรการไดดงน 1. บคคลทวไปทสนใจดานการถายภาพ

2. ผเขาอบรม

60

3. ผเขามาใชสวนปฎบตการทางภาพ 4. ผเขาชมนทรรศการ

- นกเรยนนกศกษาและนกทองเทยวผทสนใจเขารบบรการกลมนมจดประสงคหลกคอการเรยนรการเขาไปใชพนทตางๆ ทงในสวนนทรรศการและสวนของการอบรมการเรยนรตาม Studio ตางๆ

ข. ผใหบรการ หรอเจาหนาทในสวนตางๆ ทท างานอยในสวนของโครงการ - - ผบรหารและพนกงานคอเจาหนาท ซงรบผดชอบตามฝายตาง ๆ ของโครงการ

4.1.3.1 พฤตกรรมของผใชโครงการแบงออกตามประเภทไดดงน 1) เจาหนาทของโครงการ พฤตกรรมของผใชอาคารประเภทนขนอยกบหนาทของแตละบคคล ซงเจาหนาทจะเดนทางมายงโครงการไดหลายทาง เชน รถสวนตว รถรบจาง รถรบสงของโครงการ โดยจะแบงออกเปนสองสวนเจาหนาทฝายบรหาร และ เจาหนาทฝายนทรรศการ

สตดโอถายภาพ บรรยาย

รานอาหาร ขายของทระลก

Office โถง โถง

ตอนรบ

นทรรศการ

ตอกบตร

จอดรถ

ENTRANCE

พฤตกรรมหลก

พฤตกรรมรอง

แผนภมท 4.1 แสดงพฤตกรรมของ เจาหนาทฝายบรหาร (ผเขยน)

61

2) บคคลทวไปทสนใจในการถายภาพ พฤตกรรมของบคคลทวไปทสนใจในการถายภาพผชมเมอเขาสโครงการจะเขาสสวนอเนกประสงคสทางเขา ซงเปนบรเวณรวมคนเพอทจะกระจายไปยงสวนตางๆ ของโครงการ ไดแกสวนหองสมด นทรรศการ เปนตน ในโครงการจะมสวนจดแสดงสวนตางๆภายในโครงการผชมจะใชเวลาตางกนตามความสนใจ ระยะเวลาในการชมตอเนองประมาน 1 – 2 ชวโมง ถงพกคนเวลาเพอผอนคลายกอนกลบเขาชมงานตอจนจบ เมอพอแกความตองการแลว กออกจากสวนแสดงงานหรออาจตองการซอของทระลกและรบประทานอาหารแลวจงกลบไปยงสวนตางๆ

รานอาหาร ขายของทระลก

โถง

ตอนรบ

นทรรศการถาวร

นทรรศการชวคราว ประชาสมพนธ

สตดโอถายภาพ บรรยาย

รานอาหาร ขายของทระลก

รานอาหาร โถง

ตอนรบ

จอดรถ

ENTRANCE

Office โถง

ตอกบตร

จอดรถ

ENTRANCE

พฤตกรรมหลก

พฤตกรรมรอง

พฤตกรรมหลก

พฤตกรรมรอง

แผนภมท 4.2 แสดงพฤตกรรมของ เจาหนาทฝายนทรรศการ (ผเขยน)

แผนภมท 4.3 แสดงพฤตกรรมของ บคคลทวไปทสนใจในการถายภาพ (ผเขยน)

62

รปท 4.1 แสดงการใชเทคนค Board แบบ A (ผเขยน)

3) ผเขามาอบรมสมมนา พฤตกรรมของผเขามาอบรมสมมนา มทงโครงการเปนผด าเนนงานเอง หรอ หนวยงานอนๆ เชนสมาคมถายภาพตางๆ สมมนา โดยแตละครงจะมเวลาทแนนอน โดยทวไปจะเรมตงแต 09.00 – 16.00 น. โดยประมาน

4.1.4 การวเคราะหพนทใชสอยของโครงการ 1) สวนจดแสดงนทรรศการ ในการวเคราะหการจดแสดงในสวนนทรรศการมการจดรปแบบได 5 ชนด ดงน 1.1) การใชเทคนคการจดแสดงแบบ Board แบบ A ตองการพนท 1.30 x 0.60 = 1.56 ตารางเมตร

รานอาหาร ขายของทระลก บรรยาย

โถง

ตอนรบ นทรรศการ

จอดรถ

สตดโอถายภาพ

พฤตกรรมหลก

พฤตกรรมรอง ENTRANCE

แผนภมท 4.4 แสดงพฤตกรรมของ ผเขามาใชสวนปฏบตการ (ผเขยน)

63

รปท 4.2 แสดงการใชเทคนค Board แบบ B (ผเขยน)

รปท 4.3 แสดงการใชเทคนค Object model แบบ A (ผเขยน)

1.2) การใชเทคนคการจดแสดงแบบ Board แบบ B ตองการพนท 2.20 x 1.00 = 4.4 ตารางเมตร

1.3) การใชเทคนคการจดแสดงแบบ Object Model แบบ A ตองการพนท 5.25 x 5.25 = 27.5 ตารางเมตร

64

รปท 4.4 แสดงการใชเทคนค Object model แบบ B (ผเขยน)

รปภาพท 4.5 แสดงการใชเทคนค Projector (ผเขยน)

1.4) การใชเทคนคการจดแสดงแบบ Object Model แบบ B ตองการใชพนท 4.00 x 3.50 = 14.00 ตารางเมตร

1.5) การใชเทคนคการจดแสดงแบบ แบบ Projector ตองการใชพนท 5.50 x 2.50 = 14.00 ตารางเมตร

65

2) สวนบรหารของโครงการ 2.1) ฝายบรหาร สวนท างานผอ านวยการ 1 คนใชพนท 16.00 ตร.ม.สวนท างานรองผอ านวยการ 1 คนใชพนท 12.00 ตร.ม.เลขานการ 1 คน ใชพนท 4.50 ตรม.หองประชม 10 คน ใช 20.00 ตร.ม. หวหนาฝายธรการ 1 คน ใช 4.50 ตร.ม.หองรบรอง 10 คน ใช 10.00 ตร.ม.รวมพนทฝายบรหาร 67.00 ตร.ม.รวมทางสญจร 30% 87.00 ตร.ม.

2.2) ฝายธรการ หวหนาสวนโครงการ 12.00 ตร.ม.เจาหนาทธรการ 3 คน ใชพนท (1คนใช4.5 ตร.ม.) 13.50 ตร.ม.เจาหนาทการเงน 3 คน ใชพนท (1คนใช4.5 ตร.ม.) 13.50 ตร.ม.รวมพนทฝายธรการ 48.00 ตร.ม.รวมทางสญจร 30% 62.00 ตร.ม. 2.3) สวนประชาสมพนธ -เจาหนาท 2 คนใชพนท (1คนใช 6 ตร.ม.) 12.00 ตร.ม.สวนพนทขายตว 2 คน (1คนใช 6 ตร.ม.) 12.00 ตร.ม.รวมพนทประชาสมพนธ 24.00 ตร.ม.รวมทางสญจร 30% 31.00 ตร.ม. 2.4) ฝายเทคนคจดแสดง หวหนาฝาย 1 คน ( 1 คนใชพนท 12 ตร.ม.) 12.00 ตร.ม.เจาหนาทจดแสดงภายในโครงการ 3 คน ( 1 คนใชพนท 6 ตร.ม.) 18.00 ตร.ม.เจาหนาทออกแบบ 2 คน ( 1 คนใชพนท 4.5 ตร.ม.) 9.00 ตร.ม.เจาหนาทเขยนแบบ 2 คน ( 1 คนใชพนท 4.5 ตร.ม.) 9.00 ตร.ม.เจาหนาทคอมพวเตอร 4 คน ( 1 คนใชพนท 6 ตร.ม.) 24.00 ตร.ม. รวมฝายเทคนคจดแสดง 72.00 ตร.ม.

66

รวมทางสญจร 30% 94.00 ตร.ม 2.5) ฝายบรการสาธารณะ หวหนาฝาย 1 คน ( 1 คนใชพนท 6 ตร.ม.) 6.00 ตร.ม.เจาหนาทจ าหนายบตร 1 คน ( 1 คนใชพนท 4.5 ตร.ม.) 4.50 ตร.ม.เจาหนาทรบฝากของ 2 คน ( 1 คนใชพนท 4.5 ตร.ม.) 9.00 ตร.ม.เจาหนาทขายของทระลก 2 คน ( 1 คนใชพนท 4.5 ตร.ม.) 9.00 ตร.ม.รวมพนทฝายบรการสาธารณะ 28.00 ตร.ม.รวมทางสญจร 30% 36.00 ตร.ม.

2.6) ฝายอาคารสถานท หวหนาฝาย 1 คน ( 1 คนใชพนท 6 ตร.ม.) 6.00 ตร.ม.ชางเทคนคงานระบบ 2 คน ( 1 คนใชพนท 4.5 ตร.ม.) 9.00 ตร.ม.หองเปลยนเสอผา ชาย 30.00 ตร.ม.หองเปลยนเสอผา หญง 12.00 ตร.ม.รวมพนทฝายอาคารสถานท 57.00 ตร.ม.รวมทางสญจร 30% 74.00 ตร.ม. 3) สวนอบรมถายภาพและสตดโอถายภาพ 3.1) สวนอบรมถายภาพ คดเปนหองบรรยาย 4 หอง จ านวนหองบรรยาย 50 คน / หอง ดงนนพนทหองบรรยาย 0.64 x 50 คน 32.00 ตร.ม.โถงพกคอยคด 30% 9.60 ตร.ม.เวทคด 20% 6.40 ตร.ม.พนทท งหมด 48.00 ตร.ม.รวมทางสญจร 30% รวมพนทหองบรรยายทงหมด 62.00 ตร.มคดเปนหองบรรยายทงหมด 62.00 x 4 = 248.00 ตร.ม.รวมพนทสวนหองอบรมถายภาพ 248.00 ตร.ม. 3.2) สตดโอถายภาพ ขนาดมาจากกรณศกษาตามอาคารตวอยาง แบงตามขนาดอปกรณและสงของในสตดโอ ขนาดเลก 4*6*3 ม.

67

ขนาดกลาง 6*10*5 ม. ขนาดใหญ 12*15*8 ม. พนทสตดโอฝกอบรม จ านวน 80 คนตอวน แบงออกเปน 4 สตดโอ ใชอบรมตอคน 25 คน สตดโอขนาดเลก 4 unit 96.00 ตร.ม. สตดโอขนาดกลาง 4 unit 240.00 ตร.ม. สตดโอขนาดใหญ 2 unit 360.00 ตร.ม. รวมพนทสตดโอ 696.00 ตร.ม.รวมทางสญจร 30% 905.00 ตร.ม. รวมพนทสตดโอถายภาพทงหมด 905.00 ตร.ม. 4) สวนบรการสาธารณะ 4.1) โถงทางเขา – ออกของโครงการ เวลาเปดท าการ เขาชมนทรรศการ และการแสดง 9.30 – 17.00 น. = 7 ชม. /วน จากจ านวนผเขาชม 465 คน/วนเฉลยเขาชม ชม. ละ 60 คนจากมาตรฐานอาคารราชการ พนทใชสอยสวนโถง / คน 1.50 ตร.ม.เพราะฉะนนพนทโถงทพกคอยใชพนท 60 * 1.50 90.00 ตร.ม.รวมทางสญจร 30% 117.00 ตร.ม. 4.2) รานอาหารและเครองดม คดจากจ านวนผเขาชมรวมเจาหนาท 465 คน + 62 คน = 527 คน ก าหนดผมาใช 70% 369 คน แบงการใขงาน 3 เวลาจะได 123 คน พนทใชงาน 1.50 ตร.ม. / คน 120 * 1.50 184.00 ตร.ม.พนทรบประทานอาหารรวมทางสญจร 30% 239.00 ตร.ม.สวนหองครว สวนหองครวคดเปน 25 % ของสวนรบประทานอาหาร 60.00 ตร.ม.ทเตรยมอาหารคดเปน 25 % ของครว 15.00 ตร.ม.พนทเกบภาชนะคด 20 % ของครว 3.00 ตร.ม.พนทลางภาชนะคด 10 % ของครว 1.50 ตร.ม.

68

รวมพนทสวนหองครว 80.00 ตร.ม.พนทครวรวมทางสญจร 30% 104.00 ตร.ม.รวมพนททานอาหารและครวใชพนท 343.00 ตร.ม. 4.3) สวนหองพยาบาล สวนพยาบาล 2.50 * 3.00 7.50 ตร.ม.สวนพกคอย 1.50 * 2.40 3.60 ตร.ม.เตยงพยาบาล 2.00 * 0.90 2 เตยง 6.84 ตร.ม.รวมพนทหองพยาบาลทงหมด 18.00 ตร.ม. 4.4) สวนหองสมด เปนหองสมดประเภททศนศลป ขนาดกลางจ านวน 100 ทนง จ านวนหนงสอ 4000 เลม คดพนทอานหนงสอ 1.20 ตร.ม. * 100 คน 120.00ตร.ม.พนทเกบหนงสอ ชนวางหนงสอใสได 200 เลม/ต ได 4000 / 200 = 20 ต ชนวางหนงสอ ใสหนงสอได 200 เลม / ต ใชพนท 1.18 ตร.ม. 23.00 ตร.ม.พนทถายเอกสาร 12.00 ตร.ม.พนทรบฝากของ 12.00 ตร.ม. เพราะฉะนนพนทหองสมดใชพนท 167.00 ตร.ม. 4.5) พนทหองน า จากบญญตการสขาภบาล ขอท 88 ไดก าหนดอตราการใชสขภณฑไวดงตอไปนแสดงอตราการใชสขภณฑตอตารางเมตร

ตารางท 4.2 แสดงอตราการใชสขภณฑ (ผเขยน)

จ านวนผใช สวมชาย สวมหญง ทปสสาวะ อางลางหนา

1-200 2 3 2 1 201-401 3 4 3 2 401-600 4 5 4 3 601-800 5 6 5 4 801-1000 6 7 6 5

69

อตราการใชสขภณฑตอตารางเมตรคอ สวม 1 ชด โถปสสาวะ 1 ชด อางลางหนา 1 ชด ตอ ตร.ม. ในความเหมาะสม และสะดวกสบายตามทสขาภบาลไดก าหนดไว คอชดหองน าชาย 1 ชด ในพนทประมาน โถสวม 1 ชด ใชพนท 1.35 ตร.ม. โถปสสาวะ 2 ชด ใชพนท 1.12 ตร.ม. อางลางหนา 1 ชด ใชพนท 0.90 ตร.ม. เพราะฉะนนพนทหองน าชาย = 1.35 + 1.12 + 0.90 = 3.37 ตร.ม.

+ ทางสญจร 30% = 3.37 * 30 /100 = 1.011 ตร.ม. =1.011 + 3.37 = 4.381 ตร.ม. ชดหองน าหญง 1 ชด ใชพนทประมาณ โถสวม 1 ชด ใช 1.35 ตร.ม. อางลางหนา 1 ชด ใชพนท 0.90 ตร.ม. ดงนนใช 1.35 + 0.90 = 2.25 ตร.ม. +ทางสญจร 30% = 2.25 * 30 /100 = 0.675 ตร.ม. =0.675 + 2.25 = 2.925 ตร.ม.

แบงการใชงานตามสวนตาง ๆ ดงน 1. โถงทางเขา หองน าชาย สวม 4 ชด ทปสสาวะ 4 อางลางหนา 3 ชด = 5.4 + 4.48 + 2.7 = 13.00 ตร.ม.หองน าหญง สวม 5 ชด อางลางหนา 3 ชด = 6.75 + 2.7 = 9.5 ตร.ม. ดงนน สวนโถงทางเขาใชพนท = 13.00 + 9.50 = 22.5 ตร.ม. 2. สวนผอ านวยการ หองน าชาย 1 ชด ตดชดปสสาวะออก 1 ชด ดงนนสวนนใชพนท = 3.65 ตร.ม. 3. ฝายบรหารและธรการบรการ หองน าชาย สวม 2 ชด ทปสสาวะ 2ชด อางลางหนา 1ชด = 2.70+2.24+0.90 = 5.84 ตร.ม.หองน าหญง สวม 3 ชด อาง 1 ชด = 4.05+0.90 = 4.95 ตร.ม. รวมกน ใช 5.84 + 4.95 = 11.00 ตร.ม. 4. สวนจดแสดงนทรรศการ 4.1 นทรรศการถาวร

70

หองน าชาย สวม 4 ชด ทปสสาวะ 4 อางลางหนา 3 ชด = 5.4 + 4.48 + 2.7 = 13.00 ตร.ม.หองน าหญง สวม 5 ชด อางลางหนา 3 ชด = 6.75 + 2.7 = 9.5 ตร.ม. ดงนน นทรรศการถาวรใชพนท = 13.00 + 9.50 = 22.5 ตร.ม. 4.2 นทรรศการชวคราว หองน าชาย สวม 4 ชด ทปสสาวะ 4 อางลางหนา 3 ชด = 5.4 + 4.48 + 2.7 = 13.00 ตร.ม.หองน าหญง สวม 5 ชด อางลางหนา 3 ชด = 6.75 + 2.7 = 9.5 ตร.ม. ดงนน นทรรศการชวคราวใชพนท = 13.00 + 9.50 = 22.5 ตร.ม. 5. สวนบรการการศกษา หองน าชาย สวม 3 ชด ทปสสาวะ 3 อางลางหนา 2 ชด = 4.05 + 3.36 + 1.80= 9.21 ตร.ม. หองน าหญง สวม 4 ชด อางลางหนา 2 ชด = 5.40+1.80 = 7.20 ตร.ม. ดงนน สวนบรการการศกษาใชพนท = 9.21 + 7.20 = 16.40 ตร.ม. 5.1 การวเคราะหพนทใชสอยสวนนทรรศการ รวมพนทจดแสดงทงหมด 1646 ตารางเมตร รวมทางสญจร 30 % = 2140 ตารางเมตร การวเคราะหสวนนทรรศการชวคราว จากพนทนทรรศการถาวรทงหมด 2140.00 ตร.ม.คดพนทจากนทรรศการถาวรทงหมด 30 % 642.00 ตร.ม.การวเคราะหสวนนทรรศการกลางแจง จากพนทนทรรศการถาวรทงหมด 2140.00 ตร.ม.คดพนทจากนทรรศการถาวรทงหมด 50 % 1070.00 ตร.ม. สรปพนทใชสอยของโครงการ

พนทใชสอยของโครงการ พนท ตร.ม.

1. สวนบรหารโครงการทงหมด 380.00

2. สวนบรการสาธารณะทงหมด 646.00

3. สวนนทรรศการ 4288.00

4. สวนปฏบตการทางภาพ 1153.00

5. พนทอาคารทงหมด 6471.00

6. พนทจอดรถของโครงการ 816.00

รวมพนทใชสอยทงหมด 7287.00

ตารางท 4.3 แสดงพนทใชสอยของโครงการทงหมด (ผเขยน)

71

4.1.5 การวเคราะหกฎหมายและขอบงคบทเกยวของ 4.1.5.1 กฎกระทรวง ใหใชบงคบผงเมองรวมกรงเทพมหานคร พ.ศ. 2549 ขอบญญตกรงเทพมหานคร เรอง ก าหนดบรเวณหามกอสราง ดดแปลง หรอเปลยนการใชอาคารบางชนดหรอบางประเภท ในพนทบางสวนในทองทกรงเทพมหานคร พ.ศ. 2548 (4) มทวางดานขางและดานหลงของอาคารหางจากเขตทดนของผอนหรอเขตทางของถนนสาธารณะไมนอยกวา 6 เมตร โดยวดระยะจากขอบนอกสดของอาคารถงเขตทดนของผอนหรอรมเขตทางดานทตดกบแปลงทดนทใชเปนทต งของอาคาร (5) มทวางไมนอยกวารอยละ 30 ของแปลงทดนทใชเปนทต งของอาคาร โดยมพนททจดเปนสวนหรอปลกตนไมไมนอยกวารอยละ 50 ของพนทวาง 4.1.5.2 กฎกระทรวงฉบบท 55 (พ.ศ. 2543) ออกตามความในพระราชบญญตควบคมอาคาร พ.ศ. 2522 หมวด 2 สวนตาง ๆ ของอาคาร สวนท 1 วสดของอาคาร ขอ 14 สงทสรางขนส าหรบตดหรอตงปายทตดตงบนพนดนโดยตรงใหท าดวยวสดทนไฟทงหมด ขอ 15 เสา คาน พน บนได และผนงของอาคารทสงตงแต 3 ชนขนไป โรงมหรสพ หอประชม โรงงาน โรงแรม โรงพยาบาล หอสมด หางสรรพสนคา อาคารขนาดใหญ สถานบรการตามกฎหมายวาดวยสถานบรการ ทาอากาศยาน หรออโมงค ตองท าดวยวสดถาวรทเปนวสดทนไฟ สวนท 3 บนไดของอาคาร บนไดของส านกงาน อาคาร สาธารณะ อาคารพาณชย โรงงาน และอาคารพเศษส าหรบทใชกบชนทมพนทอาคารชนเหนอขนไปรวมกนไมเกน 300 ตารางเมตร ตองมความกวางสทธไมนอยกวา 1.50 เมตร ถาความกวางสทธของบนไดนอยกวา 1.50 เมตร ตองมบนไดอยางนอย 2 บนได และแตละบนไดตองมความกวางสทธไมนอยกวา 1.20 เมตร บนไดทสงเกน 4.00 เมตร ตองมชานพกบนไดทกชวง 4.00 เมตร หรอนอยกวานน ระยะดงจากชานพกบนไดถงสวนต าสดของอาคารทอยเหนอขนไปตองสงไมนอยกวา 2.10 เมตร

72

สวนท 4 แนวอาคารและระยะตางๆ ของอาคาร 4.1.5.3 กฎกระทรวง ก าหนดสงอ านวยความสะดวกในอาคารส าหรบผพการหรอทพพลภาพและคนชรา พ.ศ. 2548 ขอ 3 อาคารตองจดใหมสงอ านวยความสะดวกส าหรบผพการหรอทพพลภาพ และ คนชราตามทก าหนดในกระทรวงน ในบรเวณทเปดใหบรการแกบคคลทวไป ทมพนทสวนใดของอาคารทเปดใหบรการแกบคคลทวไปเกน 3 ตารางเมตร หมวด 1 ปายแสดงสงอ านวยความสะดวก ขอ 4 อาคารตามขอ 3 ตองจดใหมปายแสดงสงอ านวยความสะดวกส าหรบผพการหรอทพพลภาพ และคนชรา ตามสมควร หมวด 2 ทางลาดและลฟต อาคารกบภายนอกอาคาร หรอระดบพนทางเดนภายนอกอาคารมความตางระดบกนเกน 20 เซนตเมตร ใหมทางลาดและลฟตระหวางพนทตางระดบกน แตถามความตางระดบไมเกน 20 เซนตเมตร ตองปาดมมพนสวนทตางระดบกนไมเกน 45 องศา หมวด 3 บนได ขอ ๑๑ อาคารตองจดใหมบนไดทผพการหรอทพพลภาพ และคนชราใชไดอยางนอยชนละ 1 แหงโดยมลกษณะดงน 1. มความกวางสทธไมนอยกวา 1.50 เมตร 2. มชานพกทกระยะในแนวดงไมเกน 2.00 เมตร 3. มราวบนไดทง 2 ขาง 4. ลกตงสงไมเกน 0.15 เมตร 5. พนผวของบนไดตองใชวสดทไมลน 6. ลกตงบนไดหามเปดเปนชองโลง 7. มปายแสดงทศทาง ต าแหนง หรอหมายเลขชนของอาคาร หมวด 4 ทจอดรถ ขอ 12 ใหมทจอดรถส าหรบ ผพการหรอทพพลภาพ และคนชรา จากทจอดรถ 50 ตอ 1 คน 4.1.5.4 กฎกระทรวง ฉบบท 41 (พ.ศ. 2537) ออกตามความในพระราชบญญตควบคมอาคาร พ.ศ. 2522 (1) ในกรณทจอดรถขนานกบแนวทางเดนรถหรอท ามมกบแนวทางเดนรถนอยกวาสามสบองศาใหมความกวางไมนอยกวา 2.40 เมตร และความยาวไมนอยกวา 6.00 เมตร

73

รปท 4.6 แสดงการก าหนดพนททมความหลากหลายของแสงในอาคาร ชนแรก (ผเขยน)

รปท 4.7 แสดงการก าหนดพนททมความหลากหลายของแสงในอาคาร ชนสอง (ผเขยน)

4.2 การน าไปใชในองคประกอบทางสถาปตยกรรม

4.2.1 การก าหนดพนททมความหลากหลายของแสงแบบไทย การน าพนททมความหลากหลายในแบบไทยไปปรบใชกบพนทภายในอาคารเพอใหเปาหมายทจะใชไดถกน าไปใชเพอก าหนดกจกรรมและทวางภายในอาคาร

74

รปท 4.8 แสดงการก าหนดพนททมความหลากหลายของแสงในอาคาร ชนสาม (ผเขยน)

4.2.2 การวเคราะหโครงสรางอาคาร และงานระบบ 4.2.2.1 ระบบอาคาร โครงสรางทเลอก 1) โครงสรางอาคาร โครงสรางแบบเสาและคานคอนกรต 2) พน ใชพน Post Tension 3) ผนง ใชระบบผนงรบน าหนก (Bearing wall) 4) หลงคา เปนระบบคอนกรตเสรมเหลก และตดตงระบบกนซม

4.2.2.2 ระบบไฟฟา 1) ระบบไฟฟาแรงสง สายไฟฟาแรงสงทตอจากสายประธานของการไฟฟานครหลวงเขาสอาคาร ระบบไฟฟาแรงสง ทตอเขาสอาคารใชสายเคเบลรอยในทอ Rigid Steel Conduit ตดตงในหองเครองไฟฟาม High Voltage Transformer 2 ตว คอ 1) ใชกบระบบปรบอากาศ และ 2) ไฟฟาก าลงและไฟฟาแสงสวางไฟฟาก าลงระบบ 380 โวลท 3 เฟส 4 สาย 50Hz ไฟฟาแสงสวางเปนระบบ 220 โวลท 1 เฟส หมอแปลงไฟฟา เลอกใชแบบแหง (Dry Type) คอ อปกรณไฟฟาทใชแปลงกระแสไฟฟาทมแรงดนสง แปลงใหเปนไฟฟาทมแรงดนต า 220 v 2) ระบบไฟฟาส ารอง จะใช Generator ระบบเครองยนตดเซล ขนาด 10 กโลวตต และขนอยกบจ านวนของโหลดตางๆดวยคอเดนเครองและสวตซสบเปลยนจากไฟฟาใหอปกรณไฟฟาทส าคญไดภายในระยะเวลา 10 วนาท หลงจากไฟฟาเมนหลกดบ

75

รปท 4.9 แสดงการท างานของระบบปรบอากาศแบบ Central Chilled Water System (ณฐพงษ, 2012)

4.2.2.3 ระบบปรบอากาศ เกณฑในการพจารณาเลอกประเภทของระบบปรบอากาศมดงน - ความเหมาะสมกบการใชงานกบกจกรรม - ประสทธภาพของแตละระบบ การเลอกระบบปรบอากาศแบงออกเปน 2 สวนหลกๆ 1. สวนนทรรศการ เลอกใชระบบ Central Chilled Water System ระบบนจะเปนระบบทมขนาดใหญ จะท าใหน ามอณหภมต าลง โดยการ ฉดฝอย ระบบนจะเปนระบบแบบรวมศนย

2. สวนอนๆของโครงการ เชน ส านกงานของโครงการ สวนบรการการศกษา สตดโอถายภาพ เลอกใชระบบ (Split Type)

4.2.2.4 ระบบปองกนอคคภย เกณฑในการพจารณาเลอกประเภทของระบบปองกนอคคภยมดงน - ความเหมาะสมกบการใชงานกจกรรม - ประสทธภาพของแตละระบบ ระบบปองกนอคคภยทเลอกใชในโครงการมดงน 1) สวนจดแสดงและสวน Studio เพราะสวนนมการจดแสดง กลอง อปกรณเกา กลองฟลมเกา ฟลมเกา วตถทเปนของจรง และของจ าลอง จงจ าเปนตองใชระบบดบเพลงทไมกอใหเกดความเสยหายตอ กลอง และ อปกรณเกาทน ามาจดแสดงสวนนใชระบบดบเพลงแบบระบบแกส ซงไมมอนตรายตอมนษย และวตถจดแสดง

76

รปท 4.10 แสดงระบบดบเพลงดวยน าโปรยเปนฝอย (ปรบปรงจากGoogle)

รปท 4.11 แสดงระบบลฟตแบบ Hydraulic Elevator (Amanda, 2012)

2) ในสวนทวไปทไมตองการการดแลเปนพเศษ จะใชระบบสายฉดดบเพลงและระบบดบเพลงดวยน าโปรยเปนฝอย (Sprinkler System)

3) อปกรณตรวจจบควน (Smoke Detector) ม 2 ชนดดงน 1) อปกรณตรวจจบควนชนดไดออนไนเซชน (Onization Smoke Detector) อปกรณชนดน เหมาะส าหรบใชตรวจจบสญญาณควนเลอกใชทกสวน 2) อปกรณตรวจจบควนชนดโฟโตอเลคตรก (Photoelectric Smoke Detector) เหมาะส าหรบใชตรวจจบสญญาณควน ในระยะทมอนภาคควนทใหญ 4) อปกรณตรวจจบความรอน (Heat Detector) อปกรณตรวจจบความรอนทเลอกใชเปนชนดจบอตราการเพมของอณหภม (Rate – Of – Rise Heat Detector) อปกรณชนดนจะท างานเมอมอตราการเพมของอณหภม เลอกใชสวนนทรรศการเนองจากมความละเอยดสงในการตรวจจบความรอน 5) ระบบลฟต

77

5) ระบบสขาภบาล ระบบสขาภบาลของโครงการประกอบดวย 1. ระบบน าด 2. ระบบน าเสย 3. ระบบบ าบดน าเสย ระบบทพจารณาทเลอกมาใชกบอาคาร 1. ขนาดและความเหมาะสมกบการใชงานของโครงการ 2. ประสทธภาพของระบบ 5.1) ระบบจายน าขน (Feed Up Method) เนองจากโครงการเปนอาคารทมความสงไมมาก ดงนนระบบทมความเหมาะสมกบโครงการซงเปนระบบจายน าขน โดยผานปม เพอเพมแรงดนน าในกรณทมความตองการน าในชน 2 เปนระบบทมประสทธภาพสง ไมยงยากในการตดตง ใชพนทนอย 5.2) ระบบน าเสย (Waste Water) แบงออกเปน -ทอน า -ทอน าทงทวไป -ทอน าฝน -ทอน าจากทอสวม น าทงในโครงการมาจาก อางลางมอ การอาบน า หวรบน าทงทพน (Floor Drain) สวนน าทงจากอางลางจานจะตองมบอดกขยะ และบอดกไขมนกอน เพอปองกนไมใหทออดตน โดยทวไปมกจะแยกออกจากทอน าทง และปองกนการทอตน 5.3) ระบบบ าบดน าเสย (Wastewater Treatment) ระบบบ าบดน าเสยเลอกใช แบบเตมอากาศ เพอบ าบดความสกปรก โดยขบวนการชวภาพแบบใชอากาศ ซงอาศยจลนทรยชนดตองการออกซเจนทถกเลยงบนผวตวกลางแบบยดตดกบท (Fixed Film Media) ซงผลตจาก พวซ แขง มพนทผวมากเพยงพอเพอเพมปรมาณจลนทรยในการยอยสลาย ระบบบ าบดน าเสยเลอกใชแบบเตมอากาศ เพอบ าบดความสกปรก โดยขบวนการชวภาพแบบใชอากาศ (Biological Aerobic Process) ซงอาศยจลนทรยชนดตองการ ออกซเจนทถกเลยงบนผวตวกลางแบบยดตดกบท ซงผลตจาก พวซ แขงมพนทผวมากเพยงพอเพอเพมปรมาณจลนทรยในการยอยสลาย

78

รปท 5.1 แสดงแนวคดในการออกแบบ แสงผาน space (ผเขยน)

บทท 5

สรปผลและบทสรปของโครงการ

5.1 แนวความคดในการออกแบบโครงการ การเลาเรองแสงผาน Space

การใช Space แตละสวนของโครงการเปนพนททเลาเรองของแสงทหลากหลายในแตละพนทแตละล าดบ เมอเจอแสงทเปนแสงจากธรรมชาตเหมอนกน แตลกษณะขององคประกอบทแตกตางกนท าใหเกดความรสกทแตกตางกน เกดการเรยนรในทกพนททจะปรบใชกบการถายภาพทแตกตางกน ท าใหเกดแสงทหลากหลาย กบทงโครงการทจะเปนสวนทเรยนรเรองแสงกบการถายภาพ

79

รปท 5.2 แสดงการวางผงทเกดจากการทดลอง (ผเขยน)

5.2 การวเคราะหเพอน ามาใชในการออกแบบ จากกระบวนการในการออกแบบในสวนของขอมลทไดท าการศกษามา เพอใหมความสอดคลองกบวตถประสงคของโครงการเพอเปนพนทในการเรยนรเรองเงาสลวดงน 5.2.1 ขอมลทน ามาวเคราะห 1) เอกลกษณ ในการจะน าเอาเอกลกษณของพนทเงาสลวแบบไทยมาสอใหออกมาเปนโครงการทมความหลากหลายของแสงแบบไทยมาปรบใชในโครงการศนยเรยนรเรองแสงกบการถายภพ

การวางผงจากรปทรงสเหลยมและมการเขาถงจากพนททแสงออนไปหาพนททแสงเขมเหมอนกบเปน พนทภายนอกไปหาพนทภายในแบบไทยๆ ทไดศกษาไว โดยการจดองคประกอบและทดลองน าเอาพนทเงาสลวมาจดองคประกอบในการวางผง และท าใหทกพนทของโครงการศนยเรยนรเรองแสงกบการถายภาพมสภาพพนททมความหลากหลายของแสงแบบไทยๆน าไปใชในพนทภายในอาคารเพอสรางความแตกตางของการใชงานและความหลากหลายในการใชงานในพนทนน เพอใหบคคลทมความสนใจในการถายภาพไดเกดความเพลดเพลนกบสงทโครงการไดสรางขน เพอใหการถายภาพมมตมากขนกบพนทเงาสลวแบบไทย

80

รปท 5.3 แสดงแบบผงบรเวณ (ผเขยน)

5.3 ผลงานการออกแบบ

5.3.1 งานออกแบบศนยเรยนรเรองแสงกบการถายภาพ

81

รปท

5.4 แส

ดงแบ

บผงพ

นชน 1

(ผเขยน

)

82

รปท

5.5 แส

ดงแบ

บผงพ

นชน 2

(ผเขยน

)

83

รปท

5.6 แส

ดงแบ

บผงพ

นชน 3 (ผเขยน

)

84

รปท

5.7 แส

ดงแบ

บรปด

านทศ

ตะวน

ตก (ผ

เขยน

)

85

รปท

5.8 แส

ดงแบ

บรปด

านทศ

ตะวน

ออก (ผเขยน

)

86

รปท

5.9 แส

ดงแบ

บรปด

านทศ

ใต (ผ

เขยน

)

87

รปท

5.10 แส

ดงแบ

บรปด

านทศ

เหนอ

(ผเขยน

)

88

รปท

5.11 แส

ดงแบ

บรปต

ด A (ผเขยน

)

89

รปท

5.12 แส

ดงแบ

บรปต

ด B (ผเขยน

)

90

รปท

5.13

แสด

งทศน

ยภาพ

ภายน

อกโครงการและดานท

ศใตข

องโครงการ (

ผเขย

น)

91

รปท

5.14 แส

ดงทศ

นยภา

พภายนอ

กโครงการแล

ะดาน

ทศเหนอ

ของโครงการ

(ผเขยน

)

92

รปท

5.15 แ

สดงท

ศนยภ

าพภา

ยนอก

โครงการและ A

ppro

ach ดานห

นาโครงการ (

ผเขย

น)

93

รปท 5.16 แสดงทศนยภาพภายในโครงการทแสดงพนทของการใชเงาสลว

เขามาภายในพนทจดแสดง (ผเขยน)

รปท 5.17 แสดงทศนยภาพภายในโครงการแสดงหอง studio ทมแสงเขามาเกยวของ (ผเขยน)

94

5.3.2 ภาพถายหนจ าลอง

รปท 5.18 แสดงหนจ าลอง

รปท 5.19 แสดงหนจ าลอง

95

รปท 5.20 แสดงหนจ าลอง

รปท 5.21 แสดงหนจ าลอง

96

รปท 5.22 แสดงหนจ าลอง

รปท 5.23 แสดงหนจ าลอง

97

รปท 5.24 แสดงหนจ าลอง

รปท 5.25 แสดงหนจ าลอง

รปท 5.26 แสดงหนจ าลอง

98

บรรณานกรม

จนจโร ทานซาก. 2537. เยรเงาสลว. อยธยา : ส านกพมพทานตะวน, 2548. จนจโร ทานซาก. 2537. เยรเงาสลว. แปลโดย สวรรณา วงศไวศยวรรณ. อยธยา : ส านกพมพทานตะวน, 2537. ทพยสดา ปทมมานนท. 2535. การจดองคประกอบและทวางในงานออกแบบพนฐาน. พมพครงท 3 กรงเทพ : กราฟฟค แอนด พบบลเคชน, 2549. ทพยสดา ปทมมานนท. 2541. ก าเนดสถาปตยกรรม. พมพครงท 3. กรงเทพ : โรงพมพ แหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย. สนตรกษ ประเสรฐสข. 2015. การจดองคประกอบเพอการใชสอยและการเชอมตอทวาง ในสถาปตยกรรมไทยสมยใหม. ปทมธาน : มหาวทยาลยธรรมศาสตร. สมสทธ นตยะ. 2548. การออกแบบอาคารส าหรบภมอากาศรอนชน. พมพครงท 2. กรงเทพ : โรงพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย. ฐากร เกดแกว. 2548. นาฬกาแดด. [online]. สบคนเมอ มถนายน 2548. เขาถงไดจากhttp://www.lesa.biz/astronomy/celestialsphere/sundial/sundial_making อดศร ศรเสาวนนท. 2547. “สถาปตยกรรมเงา.” วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาวชา สถาปตยกรรม มหาวทยาลยศลปากร, 2548.

Michel Lou. 1996. Light: The Shape Of Space. New York : Van Nostrand Reinhold. Jose’M 1991. Light and Shade. New York : Watson.

99

ประวตผเขยน

ชอนกศกษา นายณฐพงษ อมแกว

วน/เดอน/ป เกด เกดวนท 11 กรกฎาคม พ.ศ. 2537

ทอยอาศย ทอย 48/1 หม 6 ซ.จอมทอง 19 แขวงจอมทอง

เขตจอมทอง จ.กรงเทพมหานคร

ประวตการศกษา

2001 – 2006 -โรงเรยนบรณะศกษา (ประถม)

2007 – 2012 -โรงเรยนทวธาภเศก (มธยม)

2012 – 2018 -มหาวทยาลยศรปทม บางเขน

ผลงาน / เกยรตประวต

2011 ประกวดวงโยธวาทต ระดบถวย ค อนดบ 8 ของประเทศ

2015 เขารวมประกวดโครงการ amazon

เขารวมประกวดโครงการ nippon

2016 เขารวมประกวดโครงการ nippon