50
DL USŁUGI W BUDOWNICTWIE ŁUKASZ DROBIEC P P R R O O J J E E K K T T O O W W A A N N I I E E , , E E K K S S P P E E R R T T Y Y Z Z Y Y , , O O P P I I N N I I E E , , N N A A D D Z Z O O R R Y Y ul. KRASZEWSKIEGO 4, 41-400 MYSŁOWICE, tel. 32 318 18 65, tel. kom. 505 807 349 NIP 222-042-69-14, REGON: 241545767 TEMAT: EKSPERTYZA BUDOWLANA DOTYCZĄCA STANU TECHNICZNEGO I MOŻLIWOŚCI ADAPTACJI BUDYNKU PRZY UL. PLAC WOLNOŚCI 5 W MYSŁOWICACH NA POTRZEBY URZĘDU MIEJSKIEGO ZAMAWIAJĄCY: Gmina Miasto Mysłowice , ul. Powstańców 1 ZAKRES OPRACOWANIA: Ekspertyza dotyczy stanu technicznego i możliwości zmiany sposobu użytkowania dawnego budynku szkoły na potrzeby Urzędu Miejskiego. ZESPÓŁ AUTORSKI: dr inż. Łukasz Drobiec Uprawnienia Budowlane do projektowania i kierowania robotami budowlanymi bez ograniczeń w specjalności konstrukcyjno-budowlanej Nr ewid. SLK/1480/POOK/06 i 744/01 Członek Śląskiej Izby Inżynierów Budownictwa o nr ewid. SLK/BO/0384/03 posiada wymagane ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej do 31.07.2012 ………………………………………………………………….. podpis DATA: grudzień, 2011

Text ekspertyzy UM MysłowiceV3 - bip.myslowice.pl · badania konstrukcji budynku (sklerometryczne, elektromagnetyczne, odkrywki), sprawdzające obliczenia statyczno-wytrzymałościowe,

  • Upload
    doandan

  • View
    215

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

DDLL UUSSŁŁUUGGII WW BBUUDDOOWWNNIICCTTWWIIEE ŁŁUUKKAASSZZ DDRROOBBIIEECC

PP RR OO JJ EE KK TT OO WW AA NN II EE,, EE KK SS PP EE RR TT YY ZZ YY,, OO PP II NN II EE,, NN AA DD ZZ OO RR YY

ul. KRASZEWSKIEGO 4, 41-400 MYSŁOWICE, tel. 32 318 18 65, tel. kom. 505 807 349 NIP 222-042-69-14, REGON: 241545767

TEMAT:

EKSPERTYZA BUDOWLANA

DOTYCZĄCA STANU TECHNICZNEGO I MOŻLIWOŚCI ADAPTACJI BUDYNKU PRZY UL. PLAC WOLNOŚCI 5 W MYSŁOWICACH

NA POTRZEBY URZĘDU MIEJSKIEGO

ZAMAWIAJĄCY: Gmina Miasto Mysłowice , ul. Powstańców 1

ZAKRES OPRACOWANIA:

Ekspertyza dotyczy stanu technicznego i możliwości zmiany sposobu

użytkowania dawnego budynku szkoły na potrzeby Urzędu Miejskiego.

ZESPÓŁ AUTORSKI:

dr inż. Łukasz Drobiec Uprawnienia Budowlane do projektowania i kierowania robotami

budowlanymi bez ograniczeń w specjalności

konstrukcyjno-budowlanej

Nr ewid. SLK/1480/POOK/06 i 744/01

Członek Śląskiej Izby Inżynierów Budownictwa o

nr ewid. SLK/BO/0384/03 posiada wymagane

ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej do

31.07.2012

…………………………………………………………………..

podpis

DATA: grudzień, 2011

EKSPERTYZA BUDOWLANA DOTYCZĄCA STANU TECHNICZNEGO I MOŻLIWOŚCI ADAPTACJI BUDYNKU PRZY

UL. PLAC WOLNOŚCI 5 W MYSŁOWICACH NA POTRZEBY URZĘDU MIEJSKIEGO

2 | S t r o n a

SPIS TREŚCI

I. CZĘŚĆ OPISOWA ............................................................................................................... 3

1. Podstawy opracowania............................................................................................................. 3

2. Przedmiot.................................................................................................................................. 4

3. Cel i zakres ................................................................................................................................ 6

4. Opis konstrukcji ........................................................................................................................ 6

5. Opis uszkodzeń ....................................................................................................................... 17

6. Przeprowadzone badania ....................................................................................................... 32

6.1. Badania elektromagnetyczne .......................................................................................... 32

6.2. Badania sklerometryczne ................................................................................................ 33

6.3. Badania wilgotności drewna więźby dachowej ............................................................... 34

6.4. Odkrywki .......................................................................................................................... 34

7. Przyczyny uszkodzeń............................................................................................................... 37

7.1. Zarysowania ścian i stropów oraz uszkodzenia tynków .................................................. 37

7.2. Zawilgocenia ścian i stropów ........................................................................................... 38

7.3. Uszkodzenia posadzek ..................................................................................................... 40

8. Ocena stanu technicznego...................................................................................................... 41

9. Analiza możliwości zmiany sposobu użytkowania ................................................................. 42

10. Wnioski ................................................................................................................................. 44

II. UPRAWNIENIA BUDOWLANE AUTORA ........................................................................... 47

ZAŁĄCZNIKI:

Załącznik nr 1: Badania konstrukcji budynku

Załącznik nr 2: Sprawdzające obliczenia statyczno-wytrzymałościowe

EKSPERTYZA BUDOWLANA DOTYCZĄCA STANU TECHNICZNEGO I MOŻLIWOŚCI ADAPTACJI BUDYNKU PRZY

UL. PLAC WOLNOŚCI 5 W MYSŁOWICACH NA POTRZEBY URZĘDU MIEJSKIEGO

3 | S t r o n a

I. CZĘŚĆ OPISOWA

1. PODSTAWY OPRACOWANIA

1.1. Zlecenie na opracowanie ekspertyzy.

1.2. Inwentaryzacja budowlana byłego budynku Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych Nr 3,

opracowana przez Pracownię Projektowania Architektonicznego i Usług

Wielobranżowych Arkada, Autor: arch. J. Bolechowska, grudzień 2011 r.,

1.3. Koncepcja adaptacji byłego budynku Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych Nr 3 na

potrzeby UM Mysłowice, opracowana przez Pracownię Projektowania

Architektonicznego i Usług Wielobranżowych Arkada, Autor: arch. J. Bolechowska,

grudzień 2011 r.,

1.4. Tajchman J.: Propozycja systematyki i uporządkowania terminologii ciesielskich

konstrukcji dachowych występujących na terenie Polski od XIV do XX w., Monument Nr

2/2005, Nr 2, s. 7÷35.

1.5. Mączyński D., Tajchman J., Warchoł M.: Materiały do terminologii konstrukcji więźb

dachowych podstawowe pojęcia. Monument, Nr 2/2005, s. 37÷43.

1.6. Neuhaus H.: Budownictwo drewniane. Polskie Wydawnictwo Techniczne. Rzeszów,

2008.

1.7. Czapliński K.: Konstrukcje budowlane z dawnych tworzyw żelaznych. XXIII Ogólnopolska

Konferencja Warsztat Pracy Projektanta Konstrukcji, Szczyrk 2008, tom I s. 147-214,

1.8. Drobiec Ł., Jasiński R., Piekarczyk A.: Diagnostyka konstrukcji żelbetowych. Metodologia,

badania polowe, badania laboratoryjne betonu i stali. Wydawnictwo Naukowe PWN.

Warszawa 2010.

1.9. Wizje lokalne na obiekcie (grudzień 2011).

1.10. Informacje uzyskane od użytkowników obiektu.

1.11. Normy obciążeń i projektowania obowiązujące w czasie opracowania ekspertyzy.

EKSPERTYZA BUDOWLANA DOTYCZĄCA STANU TECHNICZNEGO I MOŻLIWOŚCI ADAPTACJI BUDYNKU PRZY

UL. PLAC WOLNOŚCI 5 W MYSŁOWICACH NA POTRZEBY URZĘDU MIEJSKIEGO

4 | S t r o n a

2. PRZEDMIOT

Przedmiotem niniejszej opinii zabytkowy dawny budynek Zespołu Szkół

Ponadgimnazjalnych Nr 3 w Mysłowicach, zlokalizowany przy ul. Plac Wolności 5. Usytuowanie

przedmiotowego budynku pokazano na rys. 1, natomiast na rysunkach 2, 3 i 4 zamieszczono

fotografie elewacji budynku.

Rys. 1. Usytuowanie przedmiotowego budynku

Rys. 2. Elewacja północna - od Placu Wolności

Przedmiotowy

budynek

EKSPERTYZA BUDOWLANA DOTYCZĄCA STANU TECHNICZNEGO I MOŻLIWOŚCI ADAPTACJI BUDYNKU PRZY

UL. PLAC WOLNOŚCI 5 W MYSŁOWICACH NA POTRZEBY URZĘDU MIEJSKIEGO

5 | S t r o n a

Rys. 3. Elewacja zachodnia - od ulicy Strażackiej

Rys. 4. Elewacja południowa - od podwórza

EKSPERTYZA BUDOWLANA DOTYCZĄCA STANU TECHNICZNEGO I MOŻLIWOŚCI ADAPTACJI BUDYNKU PRZY

UL. PLAC WOLNOŚCI 5 W MYSŁOWICACH NA POTRZEBY URZĘDU MIEJSKIEGO

6 | S t r o n a

3. CEL I ZAKRES

Celem pracy jest określenie stanu technicznego przedmiotowego budynku. Pracę

wykonuje się w związku z planowaną modernizacją i adaptacją budynku na potrzeby Urzędu

Miasta.

W zakres opracowania wchodzą:

� oględziny obiektu;

� opis uszkodzeń;

� ocena stanu technicznego,

� badania konstrukcji budynku (sklerometryczne, elektromagnetyczne, odkrywki),

� sprawdzające obliczenia statyczno-wytrzymałościowe,

� podanie przyczyn uszkodzeń,

� podanie zakresu remontu,

� analiza możliwości adaptacji budynku.

4. OPIS KONSTRUKCJI

Budową przedmiotowego obiektu rozpoczęto w 1901 - w piwnicy (dzisiejsza kotłownia)

znajduje się kamień węgielny z datą rozpoczęcia budowy (rys. 5). Wygląd budynku nie zmienił

się istotnie przez 110 lat eksploatacji, stąd wniosek, że obiekt nie był gruntownie

przebudowywany. Na rys. 6 zamieszczono archiwalne zdjęcia i pocztówki budynku.

Rys. 5. Kamień z datą budowy obiektu

EKSPERTYZA BUDOWLANA DOTYCZĄCA STANU TECHNICZNEGO I MOŻLIWOŚCI ADAPTACJI BUDYNKU PRZY

UL. PLAC WOLNOŚCI 5 W MYSŁOWICACH NA POTRZEBY URZĘDU MIEJSKIEGO

7 | S t r o n a

a) b)

c) d)

e) f)

Rys. 6. Archiwalne pocztówki i fotografie przedmiotowego budynku: a) lata dwudzieste XX w. (widoczna nieistniejąca synagoga), b) i c) lata trzydzieste XX w., d) i e) lata czterdzieste XX w., f) lata

pięćdziesiąte XX w.

Budynek powstał z myślą o wykorzystaniu na cele edukacyjne. Początkowo mieściła się

w mim szkoła dla dziewcząt, następnie liceum, a ostatnio Zespół Szkół Ponadgimnazialnych.

Obiekt od strony zachodniej przylega do obecnego gmachu Urzędu Miejskiego i

pierwotnie był z nim połączony na poziomie I i II piętra. Budynek ma cztery kondygnacje

nadziemne (parter + 3 piętra), poddasze i jest całkowicie podpiwniczony, choć część piwnic

EKSPERTYZA BUDOWLANA DOTYCZĄCA STANU TECHNICZNEGO I MOŻLIWOŚCI ADAPTACJI BUDYNKU PRZY

UL. PLAC WOLNOŚCI 5 W MYSŁOWICACH NA POTRZEBY URZĘDU MIEJSKIEGO

8 | S t r o n a

jest obecnie niedostępna. Budynek ma rzut w kształcie litery L o wymiarach dłuższych boków

około 27,6 i 29,9 m oraz szerokości odpowiednio 12,68 i 16,2 m. Łączna kubatura budynku

wynosi 12100 m3, powierzchnia zabudowy 618,7 m2, a powierzchnia użytkowa 1822,2 m2. Na

trzecim piętrze znajduje się reprezentacyjna sala o powierzchni 143,3 m2 ozdobioną stylowym

witrażem (orzeł piastowski otoczony herbami dzielnic Mysłowic). Poprzeczny przekrój

budynku przedstawia rys. 7 a rzuty kondygnacji parteru i pięter pokazano na rys. 8 ÷ 12.

Rys. 7. Przekrój budynku

EKSPERTYZA BUDOWLANA DOTYCZĄCA STANU TECHNICZNEGO I MOŻLIWOŚCI ADAPTACJI BUDYNKU PRZY

UL. PLAC WOLNOŚCI 5 W MYSŁOWICACH NA POTRZEBY URZĘDU MIEJSKIEGO

9 | S t r o n a

Rys. 8. Rzut piwnic

EKSPERTYZA BUDOWLANA DOTYCZĄCA STANU TECHNICZNEGO I MOŻLIWOŚCI ADAPTACJI BUDYNKU PRZY

UL. PLAC WOLNOŚCI 5 W MYSŁOWICACH NA POTRZEBY URZĘDU MIEJSKIEGO

10 | S t r o n a

Rys. 9. Rzut parteru

EKSPERTYZA BUDOWLANA DOTYCZĄCA STANU TECHNICZNEGO I MOŻLIWOŚCI ADAPTACJI BUDYNKU PRZY

UL. PLAC WOLNOŚCI 5 W MYSŁOWICACH NA POTRZEBY URZĘDU MIEJSKIEGO

11 | S t r o n a

Rys. 10. Rzut I piętra

EKSPERTYZA BUDOWLANA DOTYCZĄCA STANU TECHNICZNEGO I MOŻLIWOŚCI ADAPTACJI BUDYNKU PRZY

UL. PLAC WOLNOŚCI 5 W MYSŁOWICACH NA POTRZEBY URZĘDU MIEJSKIEGO

12 | S t r o n a

Rys. 11. Rzut II piętra

EKSPERTYZA BUDOWLANA DOTYCZĄCA STANU TECHNICZNEGO I MOŻLIWOŚCI ADAPTACJI BUDYNKU PRZY

UL. PLAC WOLNOŚCI 5 W MYSŁOWICACH NA POTRZEBY URZĘDU MIEJSKIEGO

13 | S t r o n a

Rys. 12. Rzut III piętra

Konstrukcję nośną budynku stanowią murowane ściany, stropy żelbetowe podparte

stalowymi dwuteownikami (w danych salach lekcyjnych) i ceramiczne sklepienia krzyżowe (w

korytarzach), ceramiczne odcinkowe stropy na stalowych belkach i murowane sklepienia

krzyżowe nad piwnicami. Dach w postaci drewnianej więźby o konstrukcji płatwiowo-

EKSPERTYZA BUDOWLANA DOTYCZĄCA STANU TECHNICZNEGO I MOŻLIWOŚCI ADAPTACJI BUDYNKU PRZY

UL. PLAC WOLNOŚCI 5 W MYSŁOWICACH NA POTRZEBY URZĘDU MIEJSKIEGO

14 | S t r o n a

kleszczowej i wieszarowej. Komunikacja pionowa odbywa się poprzez klatkę schodową o

konstrukcji żelbetowej, usytuowaną środkowej strefie budynku od strony podwórza.

Murowane ściany obiektu wykonano z cegły pełnej na zaprawie wapiennej lub

cementowo-wapiennej. Grubości ścian nośnych wraz z tynkami wynoszą :

� dla ścian piwnic 69 cm,

� dla ścian kondygnacji nadziemnych 55 cm.

W ścianach wewnętrznych usytuowane są murowane przewody kominowe dymowe i

szerokoprzestrzenne przewody wentylacyjne.

Ściany zewnętrzne, poniżej stropów nad parterem oraz pierwszym i drugim piętrem,

zostały na całym obwodzie skotwione w 2 kierunkach stalowymi ściągami, ukrytymi w

bruzdach murów. Widoczne na elewacji blachy oporowe ściągów są identyczne jak w

okolicznych budynkach, dlatego można przyjąć, że kotwienia tych obiektów przeprowadzono

w tym samym czasie.

Ceramiczne stropy nad piwnicami wykonano w postaci sklepień odcinkowych z cegły,

opartych na stalowych belkach dwuteowych lub w postaci sklepień krzyżowych (najczęściej w

korytarzach). Stropy kondygnacji wyższych są zróżnicowane. Na korytarzach wykonano

ceramiczne sklepienia krzyżowe wsparte na murowanych łukach, natomiast nad dawnymi

pomieszczeniami lekcyjnymi stropy to płyty żelbetowe jednokierunkowo zbrojone, podparte

poprzecznie belkami stalowymi - dwuteownikami.

Dach obiektu jest dwupoziomowy, dwuspadowy z lukarnami wykształconymi od strony

elewacji frontowych oraz jedną większą wieżyczką zabudowaną w kalenicy, czterema

wieżyczkami mniejszymi od strony elewacji frontowych i dwiema wieżyczkami od strony

podwórza. Wieżyczka główna i cztery wieżyczki zabudowane od Placu Wolności i ulicy

Strażackiej mają przekrój sześcioboczny, natomiast dwie wieżyczki zabudowane od strony

podwórza mają przekrój kwadratowy. Poniżej zamieszczono opis konstrukcji dachu budynku.

W opisie elementów konstrukcji więźby dachowej korzystano z terminologii podanej w

pracach [1.4, 1.5].

Drewniana więźba dachowa przedmiotowego budynku wykonana została jako

dwukondygnacyjna mieszana płatwiowo-kleszczowa lub wieszarowa ze stolcami leżącymi. Na

większej części rzutu budynku konstrukcja dachu ma typowy układ płatwiowo-kleszczowy,

EKSPERTYZA BUDOWLANA DOTYCZĄCA STANU TECHNICZNEGO I MOŻLIWOŚCI ADAPTACJI BUDYNKU PRZY

UL. PLAC WOLNOŚCI 5 W MYSŁOWICACH NA POTRZEBY URZĘDU MIEJSKIEGO

15 | S t r o n a

natomiast nad reprezentacyjną salą usytuowaną na trzecim piętrze więźba jest wieszarowa ze

stolcami leżącymi. Więźba płatwiowo-kleszczowa składa się z wiązarów pełnych i wiązarów

pustych. Wiązary pełne złożone są z krokwi, które wsparte są na dwóch płatwiach pośrednich i

płatwi kalenicowej, kleszczy górnych, półkleszczy dolnych, zastrzałów i belki wiązarowej.

Wiązary pełne usytuowane są w rozstawie 4 wiązary puste - wiązar pełny (co 5x0,85 m =

4,25 m). Wiązary puste złożone są z krokwi opartych na płatwiach. Sztywność przestrzenną

więźby zapewniają ramy stolcowe, ze stolcami (słupami) zaopatrzonymi w miecze

podpierające płatwie. Widok więźby w części dachu od strony budynku Urzędu miejskiego

pokazano na rys. 13.

Rys. 13. Płatwiowo-kleszczowa więźba dachowa od strony budynku UM

W części nad salą reprezentacyjną więźba ma konstrukcję wieszarową dwuwieszakową

ze stolcami leżącymi. Więźba w tym rejonie, podobnie jak w pozostałej części budynku składa

się z wiązarów pełnych i wiązarów pustych. Wiązary pełne złożone są z krokwi, które wsparte

są na dwóch płatwiach pośrednich i płatwi kalenicowej, kleszczy górnych i dolnych, zastrzałów,

słupka, wieszaków i stolców leżących. Wiązary pełne usytuowane są w rozstawie co 3 lub 4

wiązary puste. Wiązary puste złożone są z krokwi opartych na płatwiach. Widok więźby nad

salą reprezentacyjną pokazano na rys. 14.

EKSPERTYZA BUDOWLANA DOTYCZĄCA STANU TECHNICZNEGO I MOŻLIWOŚCI ADAPTACJI BUDYNKU PRZY

UL. PLAC WOLNOŚCI 5 W MYSŁOWICACH NA POTRZEBY URZĘDU MIEJSKIEGO

16 | S t r o n a

Elementy więźby łączone są na połączenia ciesielskie i lokalnie przez śruby. Konstrukcję

więźby dachowej zabezpieczono przez pomalowanie. Pokrycie dachu stanowi ceramiczna

dachówka zakładkowa. Na całej powierzchni strychu rozprowadzone są szerokoprzestrzenne

kanały wentylacyjne.

Rys. 14. Wieszarowa dwuwieszakowa więźba ze stolcami leżącymi nad salą reprezentacyjną

Wykończenie budynku stanowią wapienno-cementowe i wapienne tynki wewnętrzne,

płytki ceramiczne na ścianach pomieszczeń sanitarnych, posadzki z płytek ceramicznych w

pomieszczeniach WC, lastrico w klatce schodowej na parterze, wykładziny PCV na płytach

wiórowych i parkiecie w dawnych salach lekcyjnych oraz posadzki betonowe w piwnicach. W

budynku występuje stolarka okienna i drzwiowa drewniana i z PCV.

Budynek wyposażony jest w instalację wodno-kanalizacyjną, grzewczą, elektryczną,

telefoniczną, odgromową oraz wentylację grawitacyjną pomieszczeń sanitarnych i dawnych sal

lekcyjnych. Część pomieszczeń wyposażona jest w indywidualną klimatyzację.

Odwodnienie z dachów zapewniają rynny i zewnętrzne rury spustowe, odprowadzające wody

opadowe do kanalizacji deszczowej.

EKSPERTYZA BUDOWLANA DOTYCZĄCA STANU TECHNICZNEGO I MOŻLIWOŚCI ADAPTACJI BUDYNKU PRZY

UL. PLAC WOLNOŚCI 5 W MYSŁOWICACH NA POTRZEBY URZĘDU MIEJSKIEGO

17 | S t r o n a

W ostatnim okresie na dachu budynku wymieniono dachówkowe pokrycie. Wymiana objęła

jednak tylko cześć dachu - wzdłuż elewacji frontowych (od Placu Wolności i ul. Strażackiej).

5. OPIS USZKODZEŃ

Podczas przeprowadzonych oględzin stwierdzono następujące uszkodzenia i

nieprawidłowości związane z stanem technicznym budynku:

� rysy na ścianach,

� podłużne zarysowania w środku rozpiętości stropów nad dawnymi salami

lekcyjnymi,

� rysy na łukach w korytarzu,

� uszkodzenia korozyjne stalowych dwuteowników stropów odcinkowych nad

piwnicą,

� korozja pomostu w kotłowni,

� zawilgocenia ścian,

� nieszczelności pokrycia dachowego i zacieki na sufitach,

� uszkodzenia tynków,

� uszkodzenia posadzek,

� uszkodzenia instalacji,

� uszkodzenia elewacji,

� inne uszkodzenia.

Zarysowania ścian występują lokalnie na całej powierzchni murów budynku.

Najczęściej są to drobne zarysowania o rozwartości nie przekraczającej 0,3 mm. Sporadycznie

występują rysy o większym rozwarciu, dochodzącym nawet do 0,8 mm. Stwierdzono

występowanie zarówno rys pionowych jak i ukośnych. Zaobserwowano częste występowanie

łukowych zarysowań ścian stanowiących podmurówkę pod starymi sklepieniami nadproży nad

wejściami do dawnych sal lekcyjnych. Przykładowe zarysowania ścian pokazano na

rys. 15 ÷ 18.

EKSPERTYZA BUDOWLANA DOTYCZĄCA STANU TECHNICZNEGO I MOŻLIWOŚCI ADAPTACJI BUDYNKU PRZY

UL. PLAC WOLNOŚCI 5 W MYSŁOWICACH NA POTRZEBY URZĘDU MIEJSKIEGO

18 | S t r o n a

Rys. 15. Pionowe zarysowanie na klatce schodowej piwnicy

Rys. 16. Ukośne zarysowanie na ścianie korytarza w piwnicy

Rys. 17. łukowe zarysowanie pod starym nadprożem

EKSPERTYZA BUDOWLANA DOTYCZĄCA STANU TECHNICZNEGO I MOŻLIWOŚCI ADAPTACJI BUDYNKU PRZY

UL. PLAC WOLNOŚCI 5 W MYSŁOWICACH NA POTRZEBY URZĘDU MIEJSKIEGO

19 | S t r o n a

Rys. 18. Ukośne zarysowanie pod oknem południowej ściany szczytowej

Podłużne zarysowania w środku rozpiętości stropów występują w większości dawnych

sal lekcyjnych. Rysy mają zróżnicowaną rozwartość od 0,3 do 1,0 mm. Cześć zarysowań w tych

miejscach było już dawniej naprawianych przez szpachlowanie. Widok przykładowych

zarysowań pokazano na rys. 19 i 20.

Rys. 19. Rysa w środku szerokości stropu nad dawną salą lekcyjną

EKSPERTYZA BUDOWLANA DOTYCZĄCA STANU TECHNICZNEGO I MOŻLIWOŚCI ADAPTACJI BUDYNKU PRZY

UL. PLAC WOLNOŚCI 5 W MYSŁOWICACH NA POTRZEBY URZĘDU MIEJSKIEGO

20 | S t r o n a

Rys. 20. Rysa w środku szerokości stropu nad dawną salą lekcyjną

Podczas oględzin stwierdzono występowanie rys w zwornikach łuków w korytarzu

skrzydła wschodniego (od ul. Strażackiej). Łuki podtrzymują krzyżowe sklepienia korytarza i

zarysowania przechodzą częściowo na te sklepienia. Rysy są widoczne na tynku, lecz należy

podejrzewać ich występowanie również na murze łuków i sklepień. Widok zarysowań łuków i

sklepień pokazano na rys. 21.

Rys. 21. Zarysowania w zwornikach łuków i na sklepieniach

W piwnicach stwierdzono występowanie powierzchniowej korozji dolnych stopek

stalowych belek stropów odcinkowych. Cześć zabudowanych w stropie piwnicznym belek jest

zabezpieczona przez naniesienie powłok malarskich lecz niektóre wykazują znaczne

EKSPERTYZA BUDOWLANA DOTYCZĄCA STANU TECHNICZNEGO I MOŻLIWOŚCI ADAPTACJI BUDYNKU PRZY

UL. PLAC WOLNOŚCI 5 W MYSŁOWICACH NA POTRZEBY URZĘDU MIEJSKIEGO

21 | S t r o n a

uszkodzenia korozyjne. Południowy fragment piwnic nie jest obecnie dostępny. Zajrzeć tam

można przez małe okienko zabudowane w ścianie wieńczącej korytarz. Tak pobieżne oględziny

wykazały występowanie uszkodzeń korozyjnych belek w tym rejonie, dlatego należy liczyć się z

uszkodzeniami większości belek w części nieużytkowej. Miejsca stwierdzonych uszkodzeń

korozyjnych belek zaznaczono na rys. 22, a przykłady takich uszkodzeń pokazano na rys. 23 ÷

25.

Rys. 22. Miejsca uszkodzeń korozyjnych stalowych belek stropu odcinkowego nad piwnicą

EKSPERTYZA BUDOWLANA DOTYCZĄCA STANU TECHNICZNEGO I MOŻLIWOŚCI ADAPTACJI BUDYNKU PRZY

UL. PLAC WOLNOŚCI 5 W MYSŁOWICACH NA POTRZEBY URZĘDU MIEJSKIEGO

22 | S t r o n a

Rys. 23. Korozja belki stropu odcinkowego

Rys. 24. Korozja belki stropu odcinkowego

EKSPERTYZA BUDOWLANA DOTYCZĄCA STANU TECHNICZNEGO I MOŻLIWOŚCI ADAPTACJI BUDYNKU PRZY

UL. PLAC WOLNOŚCI 5 W MYSŁOWICACH NA POTRZEBY URZĘDU MIEJSKIEGO

23 | S t r o n a

Rys. 25. Korozja belki stropu odcinkowego (fotografia obszaru niedostępnego, wykonano przez małe okienko)

Wizje lokalne wykazały występowanie znacznej korozji elementów stalowego

pomostu w kotłowni. Z góry i z boku elementy są zabezpieczone przez naniesienie powłok

malarskich. Zabezpieczenia takiego nie wykonano niestety od spodu pomostu. Widok

uszkodzeń korozyjnych pokazano na rys. 26.

Rys. 25. Korozja elementów stalowego pomostu w kotłowni

EKSPERTYZA BUDOWLANA DOTYCZĄCA STANU TECHNICZNEGO I MOŻLIWOŚCI ADAPTACJI BUDYNKU PRZY

UL. PLAC WOLNOŚCI 5 W MYSŁOWICACH NA POTRZEBY URZĘDU MIEJSKIEGO

24 | S t r o n a

Zawilgocenia ścian występują w różnych obszarach budynku. W piwnicy ślady po

zawilgoceniach zaobserwować można w dolnej części murów, przy styku z posadzką (rys. 26).

Na ścianach wyższych kondygnacji ślady po zaciekach widoczne są w okolicy naroży ścian (rys.

27 i 28). Zawilgocenia występują również w miejscach przejścia przez stropy rur spustowych

systemu kanalizacji (rys. 29).

Rys. 26. Przykładowe zawilgocenia ścian piwnic

Rys. 27. Przykładowe zacieki na ścianach kondygnacji wyższych

EKSPERTYZA BUDOWLANA DOTYCZĄCA STANU TECHNICZNEGO I MOŻLIWOŚCI ADAPTACJI BUDYNKU PRZY

UL. PLAC WOLNOŚCI 5 W MYSŁOWICACH NA POTRZEBY URZĘDU MIEJSKIEGO

25 | S t r o n a

Rys. 28. Przykładowe zacieki na ścianach kondygnacji wyższych

Rys. 29. Ślady po zawilgoceniach w miejscach przejść rur spustowych

EKSPERTYZA BUDOWLANA DOTYCZĄCA STANU TECHNICZNEGO I MOŻLIWOŚCI ADAPTACJI BUDYNKU PRZY

UL. PLAC WOLNOŚCI 5 W MYSŁOWICACH NA POTRZEBY URZĘDU MIEJSKIEGO

26 | S t r o n a

Podczas wizji lokalnych stwierdzono występowanie lokalnych nieszczelności pokrycia

dachu i uszkodzeń obróbek blacharskich. Uszkodzenia te występują głównie w części dachu,

gdzie pokrycie nie zostało wymienione na nowe. Nieszczelności pokrycia i uszkodzenia

obróbek blacharskich powodują powstanie zawilgoceń i zacieków na sufitach i ścianach

ostatniej kondygnacji. Widok śladów po zaciekach pokazano na rys. 30.

Rys. 30. Ślady po zawilgoceniach spowodowanych nieszczelnym pokryciem dachu

Oględziny wykazały występowanie lokalnych uszkodzeń tynków ścian i sufitów

również poza miejscami zacieków i zawilgoceń. Stwierdzono występowanie zarysowań,

odspojeń i drobnych ubytków tynków. Uszkodzenia takie wykazują tynki stopów odcinkowych

piwnicy (rys. 31) oraz tynki ścian wyższych kondygnacji (rys. 32). Na ścianach sanitariatów

(dobudowanych w późniejszym okresie) w skrzydle południowym zaobserwowano

zarysowania i zabrudzenia tynków wzdłuż zaprawy murarskiej, wokół elementów murowych

(rys. 33). Uszkodzenia tynków wykazują również kominy na strychu.

EKSPERTYZA BUDOWLANA DOTYCZĄCA STANU TECHNICZNEGO I MOŻLIWOŚCI ADAPTACJI BUDYNKU PRZY

UL. PLAC WOLNOŚCI 5 W MYSŁOWICACH NA POTRZEBY URZĘDU MIEJSKIEGO

27 | S t r o n a

Rys. 31. Uszkodzenia tynków stropów odcinkowych w piwnicy

Rys. 32. Uszkodzenia tynków ścian kondygnacji

wyższych

EKSPERTYZA BUDOWLANA DOTYCZĄCA STANU TECHNICZNEGO I MOŻLIWOŚCI ADAPTACJI BUDYNKU PRZY

UL. PLAC WOLNOŚCI 5 W MYSŁOWICACH NA POTRZEBY URZĘDU MIEJSKIEGO

28 | S t r o n a

Rys. 33. Uszkodzenia tynków ścian sanitariatów

Na całym obiekcie występują drobne uszkodzenia lastricowych posadzek. Obserwuje

się zarysowania pojedyncze lub układy rys koncentrujące się najczęściej w środku długości

pola posadzki. Widok przykładowych uszkodzeń posadzek pokazano na rys. 34.

Rys. 34. Zarysowania posadzek z lastrico

Przeprowadzone na obiekcie oględziny wykazały, że stan większości instalacji budynku

jest średni lub niezadowalający. Instalacje wod-kan wykazują nieszczelności. Instalacja

elektryczna i teletechniczna wymaga modernizacji. Przewody instalacji odgromowej wykazują

nieciągłości.

Podczas szczegółowych oględzin elewacji stwierdzono występowanie uszkodzeń

murów w postaci lokalnych ubytków spoinowania i ubytków elementów murowych (rys. 35).

Stwierdzono również, że zejścia do piwnicy, schody zewnętrzne i inne elementy betonowe

EKSPERTYZA BUDOWLANA DOTYCZĄCA STANU TECHNICZNEGO I MOŻLIWOŚCI ADAPTACJI BUDYNKU PRZY

UL. PLAC WOLNOŚCI 5 W MYSŁOWICACH NA POTRZEBY URZĘDU MIEJSKIEGO

29 | S t r o n a

wykazują znaczne uszkodzenia mrozowe (rys. 36). Największe uszkodzenia elewacji

występują od podwórza. Podczas oględzin stwierdzono ponadto, że układ rur spustowych na

elewacji jest nieszczelny i nieciągły (rys. 37). Miejsca zejść rur spustowych do kanalizacji

deszczowej również nie są szczelne (rys. 38). Obróbki blacharskie wykazują ubytki i

uszkodzenia korozyjne (rys. 39).

Rys. 35. Uszkodzenia elewacji: ubytki elementów murowych i spoinowania

EKSPERTYZA BUDOWLANA DOTYCZĄCA STANU TECHNICZNEGO I MOŻLIWOŚCI ADAPTACJI BUDYNKU PRZY

UL. PLAC WOLNOŚCI 5 W MYSŁOWICACH NA POTRZEBY URZĘDU MIEJSKIEGO

30 | S t r o n a

Rys. 36. Uszkodzenia elewacji: uszkodzenia mrozowe schodów

Rys. 37. Ubytki i nieciągłość rur spustowych

Rys. 38. Nieszczelność zejść rur spustowych do

kanalizacji deszczowej

EKSPERTYZA BUDOWLANA DOTYCZĄCA STANU TECHNICZNEGO I MOŻLIWOŚCI ADAPTACJI BUDYNKU PRZY

UL. PLAC WOLNOŚCI 5 W MYSŁOWICACH NA POTRZEBY URZĘDU MIEJSKIEGO

31 | S t r o n a

Rys. 39. Przykładowe uszkodzenia obróbek blacharskich

Do innych uszkodzeń i nieprawidłowości stwierdzonych podczas oględzin zaliczyć

należy zagnieżdżenie gołębi na strychu co skutkuje zabrudzeniem gołębimi odchodami strychu

i konstrukcji dachu (rys. 40) oraz składowanie materiałów palnych na strychu.

Rys. 40. Zanieczyszczenie gołębimi odchodami konstrukcji dachu

EKSPERTYZA BUDOWLANA DOTYCZĄCA STANU TECHNICZNEGO I MOŻLIWOŚCI ADAPTACJI BUDYNKU PRZY

UL. PLAC WOLNOŚCI 5 W MYSŁOWICACH NA POTRZEBY URZĘDU MIEJSKIEGO

32 | S t r o n a

6. PRZEPROWADZONE BADANIA

W celu określenia stanu technicznego konstrukcji i przeprowadzenia obliczeń

statyczno-wytrzymałościowych wykonano badania wybranych elementów budynku. Przebieg i

wyniki badań opisano szczegółowo w Załączniku nr 1. W ramach badań na obiekcie

przeprowadzono:

� Badania zbrojenia żelbetowych płyt stropowych metodą magnetyczną,

� Badania wytrzymałości betonu stropów metodą sklerometryczną,

� Badania wilgotności więźby dachowej,

� Odkrywki: stalowej belki pod stropowe płyty żelbetowe, wzdłuż zarysowania w

płytach żelbetowych, pręta zbrojeniowego, warstw podłogowych.

6.1. BADANIA ELEKTROMAGNETYCZNE

Badania elektromagnetyczne przeprowadzono w celu określenia średnic i rozkładów zbrojenia

w płytach stropowych. Wykorzystano tu urządzenie ferroscan PS 200 firmy Hilti, który

umożliwia wykonanie skanu obrazu zbrojenia z powierzchni min. 15x15 cm i max. 60x60 cm

oraz badaniu grubości otuliny na odcinku do 20 m. Szczegółowy opis badań zamieszczono w

Załączniku nr 1, natomiast zasadę działania metody elektromagnetycznej i urządzenia

ferroscan PS 200 opisano w pracy [1.8]. Na rys. 41 pokazano proces skanowania zbrojenia

stropu.

Rys. 41. Skanowanie zbrojenia stropu przy pomocy urządzenia ferroscan PS 200

EKSPERTYZA BUDOWLANA DOTYCZĄCA STANU TECHNICZNEGO I MOŻLIWOŚCI ADAPTACJI BUDYNKU PRZY

UL. PLAC WOLNOŚCI 5 W MYSŁOWICACH NA POTRZEBY URZĘDU MIEJSKIEGO

33 | S t r o n a

Na podstawie badań elektromagnetycznych uzyskano obraz zbrojenia w konstrukcji,

określono średnicę zbrojenia i głębokość jego położenia. Protokoły z pomiarów zamieszczono

w Załączniku nr 1. Przykładowy obraz zbrojenia płyty stropowej pokazano na rys. 42.

Przeprowadzone badania wykazały, że w płytach stropowych zbrojenie wykonano z

prętów o średnicy 6 mm w rozstawie co 2÷10 cm (średnio 5 cm). Otulina zbrojenia waha się w

granicach 19÷45 mm (średnio około 20 mm). Nie stwierdzono występowania zbrojenia

rozdzielczego.

Rys. 42. Obraz zbrojenia płyty stropowej uzyskany przy pomocy urządzenia ferroscan PS 200

6.2. BADANIA SKLEROMETRYCZNE

Badania wytrzymałości betonu płyt przeprowadzono nieniszczącą metodą sklerometryczną,

przy użyciu młotka Schmidta typu N firmy Procceq. Szczegółowy opis badań zamieszczono w

Załączniku nr 1, natomiast zasadę działania metody sklerometrycznej i młotka Schmidta typu

N opisano w pracy [1.8].

Na podstawie uzyskanych wyników badań sklerometrycznych można jedynie szacować

wytrzymałość betonu. Dokładne określenie klasy betonu wymagałoby pobrania próbek

rdzeniowych (minimum 6) i zbadanie ich w maszynie wytrzymałościowej, a następnie na

podstawie wyskalowanej krzywej odczytanie rzeczywistej wytrzymałości betonu w miejscu

badań sklerometrycznych. Pomimo niewykonania badań niszczących, na podstawie liczby

EKSPERTYZA BUDOWLANA DOTYCZĄCA STANU TECHNICZNEGO I MOŻLIWOŚCI ADAPTACJI BUDYNKU PRZY

UL. PLAC WOLNOŚCI 5 W MYSŁOWICACH NA POTRZEBY URZĘDU MIEJSKIEGO

34 | S t r o n a

odbicia i uzyskanych współczynników zmienności można zgrubnie przyjąć, że beton badanych

elementów spełnia kryteria klasy C12/15 (B15).

6.3. BADANIA WILGOTNOŚCI DREWNA WIĘŹBY DACHOWEJ

Badania wilgotności wybranych elementów więźby dachowej przeprowadzono przy użyciu

przyrządu WRD 100 firmy Tanel. Badania prowadzono w miejscach, gdzie drewno konstrukcji

było suche (słupy) oraz w miejscach wilgotnych lub wykazujących ślady po zawilgoceniach

(płatwie, murłaty i krokwie). W miejscach suchych zmierzona wilgotność wahała się w

granicach 15,7% ÷ 17,4%, natomiast pomiar w obszarach zawilgoceń wykazał wilgotność

drewna na poziomie 19,0% ÷ 19,2%.

W pracy [1.6] podano, że elementy drewniane znajdujące się w nieogrzewanych

pomieszczeniach zamkniętych powinny cechować się wilgotnością równowagową 12%±3%.

Podobny wynik uzyskano w badaniach elementów przedmiotowej więźby poza obszarami

występowania zawilgoceń. Wg [1.6] wilgotność równowagowa dla konstrukcji wystawionych

na działanie warunków atmosferycznych to 18%±6%. Przedział ten odpowiada mniej więcej

wynikom badań przeprowadzonych w miejscach zacieków i zawilgoceń. Literatura [1.6] podaje

ponadto, że przy wilgotności <20% zazwyczaj nie występuje zagrzybienie drewna. W

badaniach zawsze uzyskiwano wilgotność mniejszą niż 20% (najbliżej 19,2%), a podczas wizji

nie stwierdzono śladów zagrzybień ani charakterystycznego zapachu stęchlizny.

6.4. ODKRYWKI

W ramach przeprowadzonych badań konstrukcji wykonano odkrywki:

� stalowej belki nośnej pod żelbetowe płyty stropów,

� wzdłuż rysy na żelbetowej płycie stropowej,

� pręta zbrojeniowego żelbetowej płyty stropu,

� warstw podłogowych stropu.

EKSPERTYZA BUDOWLANA DOTYCZĄCA STANU TECHNICZNEGO I MOŻLIWOŚCI ADAPTACJI BUDYNKU PRZY

UL. PLAC WOLNOŚCI 5 W MYSŁOWICACH NA POTRZEBY URZĘDU MIEJSKIEGO

35 | S t r o n a

W pierwszej odkrywce stwierdzono, że belki pod żelbetowe płyty stropowe wykonano

w postaci stalowych dwuteowników o wysokości 350 mm, szerokości dolnej stopki 140 mm i

grubości dolnej stopki 14 mm. Belka jest oblana zaprawą cementową i otulona siatką Rabitza

(zob. rys. 41). Na podstawie tablic zamieszczonych w pracy [1.7] przyjąć należy, że w obiekcie

zastosowano austriackie dwuteowniki normalne nr 35 z końca XIX w.

W większości dawnych sal lekcyjnych zaobserwowano wystąpienie zarysowania w

środku szerokości stropu (w środku długości belek stalowych). Postanowiono wykonać

odkrywkę stropu w takiej rysie. Odkrywkę wykonano w sali nr 11 na pierwszym piętrze.

Stwierdzono, że w miejscach zarysowań wykonano dylatację płyt stropowych. W dylatacji

umieszczono przekładkę z papieru. Widok dylatacji pokazano na rys. 43.

Rys. 43. Odkrywka w rysie wzdłuż dylatacji płyty stropowej

Przeprowadzone nieniszczące badania elektromagnetyczne zbrojenia (patrz pkt. 6.1)

umożliwiają określanie średnicy, rozstawu i otulenia prętów zbrojeniowych. Na podstawie

tych badań nie jest jednak możliwe określenie gatunki i klasy stali zbrojeniowej. Klasę stali

postanowiono określić zgrubnie na podstawie użebrowania prętów. Dokładne określenie

wytrzymałości stali wymagałoby jednak pobrania próbek i zbadania w maszynie

wytrzymałościowej.

EKSPERTYZA BUDOWLANA DOTYCZĄCA STANU TECHNICZNEGO I MOŻLIWOŚCI ADAPTACJI BUDYNKU PRZY

UL. PLAC WOLNOŚCI 5 W MYSŁOWICACH NA POTRZEBY URZĘDU MIEJSKIEGO

36 | S t r o n a

Po wykonaniu odkrywki stwierdzono, że płyta żelbetowa zbrojona jest prętami

gładkimi. W okrywce dokonano pomiaru średnicy zbrojenia i potwierdzono wynik badań

elektromagnetycznych - średnica prętów to 6 mm. Widok odkrywki zbrojenia pokazano na

rys. 44. Wykonano również przewiert przez płytę ustalając jej grubość na 10 cm.

Rys. 44. Odkrywka zbrojenia płyty stropowej

W ostatnim etapie prac diagnostycznych dokonano odkrywki warstw podłogowych w jednej z

danych sal lekcyjnych. Widok odkrywki pokazano na rys. 45. Stwierdzono, że podłoga składa

się z następujących warstw (licząc od góry):

� wykładzina PCV,

� płyta wiórowa grubości 25 mm,

� parkiet z klepek o grubości 25 mm,

� zasypka z popiołu, utwardzona powierzchniowo cementem - grubość 50 mm.

Rys. 45. Odkrywka warstw podłogowych

EKSPERTYZA BUDOWLANA DOTYCZĄCA STANU TECHNICZNEGO I MOŻLIWOŚCI ADAPTACJI BUDYNKU PRZY

UL. PLAC WOLNOŚCI 5 W MYSŁOWICACH NA POTRZEBY URZĘDU MIEJSKIEGO

37 | S t r o n a

7. PRZYCZYNY USZKODZEŃ

Przedmiotowy budynek jest obiektem zabytkowym, starym, którego wiek wynosi 110 lat.

Znaczna część uszkodzeń opisanych w punkcie 5 niniejszego opracowania jest wynikiem

naturalnych procesów starzenia się materiałów. Cześć uszkodzeń spowodowana jest jednak

działalnością człowieka i brakiem prowadzenia doraźnych remontów. Poniżej opisano

przyczyny powstania stwierdzonych uszkodzeń i wad budowlanych, których geneza jest inna

niż normalne procesy starzenia materiałów.

7.1. ZARYSOWANIA ŚCIAN I STROPÓW ORAZ USZKODZENIA TYNKÓW

Zarysowania ścian zewnętrznych występują jedynie lokalnie i najczęściej przy otworach

okiennych i klatkach schodowych. Strefy te są zawsze najbardziej narażone na powstawanie

uszkodzeń. Rysy zaobserwować można również w obszarach dawnych napraw, związanych z

wymianą stolarki drzwiowej. W takim wypadku uszkodzenia te są wynikiem niewłaściwego

powiązania starego i nowego muru oraz wadliwie prowadzonych robót tynkarskich.

Obserwowane na obiekcie zarysowania ścian nie stanowią zagrożenia dla bezpieczeństwa

budynku.

Rysy podłużne przebiegające przez prawie wszystkie dawne pomieszczenia

dydaktyczne są wynikiem zastosowanej konstrukcji stropów. Odkrywki wykazały, że w tych

miejscach płyt stropowych zastosowano dylatację. Naprawa tego obszaru przez

zaszpachlowanie zaprawą tynkarską lub gipsem nie ma żadnego sensu, zawsze bowiem w tych

miejscach będzie ruch na dylatacji, co skutkować będzie zarysowaniem. Trudno natomiast

jednoznacznie wytłumaczyć potrzebę zastosowania dylatacji w płytach stropowych

przedmiotowego budynku. Obiekt wznoszono w okresie, gdy konstrukcje żelbetowe dopiero

zaczynały być powszechnie stosowane. Być może zastosowanie dylatacji wynikało z braku

możliwości betonowania dużych powierzchni lub zabezpieczano się w ten sposób przed

nadmiernym skurczem betonu.

Podczas oględzin stwierdzono występowanie zarysowań na łukach stanowiących

podporę krzyżowych sklepień w korytarzu południowego skrzydła od strony ulicy Strażackiej.

EKSPERTYZA BUDOWLANA DOTYCZĄCA STANU TECHNICZNEGO I MOŻLIWOŚCI ADAPTACJI BUDYNKU PRZY

UL. PLAC WOLNOŚCI 5 W MYSŁOWICACH NA POTRZEBY URZĘDU MIEJSKIEGO

38 | S t r o n a

Rysy te występują w zworniku łuku i czasem przechodzą na sklepienia. Przyczyną powstania

zarysowań mogą być drgania komunikacyjne lub przeciążenie korytarza w przeszłości. Rysy nie

są jeszcze groźne dla stateczności konstrukcji lecz należy je obserwować. Dlatego w

zwornikach łuków zaleca się zamontowanie mierników zarysowań i prowadzenie odczytów

zmiany szerokości rozwarcia rys w okresie co 3 miesiące. Do pomiaru zarysowań wykorzystać

można wskaźnik rozwarcia rys firmy Neostrain, który umożliwia pomiar zmiany rozwarcia rys

w dwóch prostopadłych kierunkach. Wykorzystanie zależności geometrycznych umożliwia

również wyznaczenie kąta obrotu oddzielonych rysą części konstrukcji. Wszystkie elementy

wskaźnika wykonane są ze stali nierdzewnej co sprawia, że są całkowicie odporne na

oddziaływanie środowiska zewnętrznego. Urządzenia te mogą zatem być stosowane z

powodzeniem zarówno wewnątrz, jak i na zewnątrz obiektu. Rozdzielczość odczytu wskaźnika

wynosi 0,05mm, a zakres pomiarowy od –15mm do +40mm. Widok wskaźnika rozwarcia rys

pokazano na rys. 46.

Do lokalnych zarysowań tynków ścian i stropów mogą się także przyczyniać drgania

komunikacyjne – budynek usytuowany jest w bezpośredniej bliskości ruchliwej jezdni. Rysy na

tynkach są również wynikiem skurczu zaprawy.

Rys. 46. Wskaźnik pomiaru rys: 1 – dolna płytka z podziałką noniusza: poziomą (6) oraz pionową (5),

2 – górna płytka z podziałką milimetrową: poziomą (7, 8) oraz pionową (9), 3, 4 – otwory mocujące

7.2. ZAWILGOCENIA ŚCIAN I STROPÓW

Przyczyną powstawania zawilgoceń ścian piwnic budynku jest brak odpowiedniej izolacji

poziomej i pionowej oraz niewystarczająca wentylacja pomieszczeń piwnicznych.

EKSPERTYZA BUDOWLANA DOTYCZĄCA STANU TECHNICZNEGO I MOŻLIWOŚCI ADAPTACJI BUDYNKU PRZY

UL. PLAC WOLNOŚCI 5 W MYSŁOWICACH NA POTRZEBY URZĘDU MIEJSKIEGO

39 | S t r o n a

Podwyższona wilgotność murów piwnicznych związana jest także z objawami przemarzania

ścian zewnętrznych. Brak izolacji powoduje, że wilgoć z podłoża gruntowego jest kapilarnie

podciągana w wyższe partie murów, powodując szkody na tynkach piwnic i murach. Na stan

podwyższonej wilgotności murów niekorzystnie wpływa także pokrycie tynków wewnętrznych

nieprzepuszczalnymi powłokami z farb olejnych. Podwyższona wilgotność w pomieszczeniach

piwnicznych jest z kolei przyczyną powstania uszkodzeń korozyjnych dolnych stopek stalowych

dwuteowników stropów odcinkowych zabudowanych nad piwnicami i korozji stalowego

pomostu w kotłowni. Należy tu nadmienić, że części piwnic była nieużytkowana przez pewien

czas i w tych miejscach należy się spodziewać największych uszkodzeń. Dlatego w ramach

planowanej modernizacji budynku zaleca się wyremontować nieużytkowane piwnice i je

zaadoptować do nowych funkcji (np. magazynowych).

W celu wyeliminowania występowania w przyszłości czynników biotycznych na murach

piwnicznych należy rozważyć wykonanie poziomej izolacji przeciwwilgociowej np. metodami

iniekcji krystalicznej w nawiercone otwory na wysokości posadzek piwnic, należy ponadto

wykonać poziome izolacje posadzek w piwnicach oraz wykonać izolację pionową od strony

gruntu. Po tych wykonaniu tych prac można przystąpić do naprawy uszkodzeń, polegającej na

skuciu porażonych tynków, odkażeniu murów preparatem MUROTOX i wykonaniu nowych

tynków o wysokiej paroprzepuszczalności – renowacyjne tynki wapienne spełniające

wymagania WTA (np. systemowe rozwiązania takich firm jak Remmers, Schomburg, itp.)

Podczas oględzin stwierdzono również występowanie zawilgoceń ścian wyższych

kondygnacji. Uszkodzenia te są wynikiem nieciągłości rur spustowych odprowadzających wody

opadowe z dachu. Stwierdzono ubytki rur w kilku pionach na elewacji budynku. W miejscach

tych wewnątrz budynków występują ślady po zaciekach i zawilgoceniach. Inną przyczyną

powstawania zawilgoceń ścian i stropów jest nieszczelny system kanalizacyjny. Naprawy

zawilgoconych miejsc należy wykonać jak ścian piwnic, z pominięciem izolacji poziomej.

Nieszczelności pokrycia dachu i wady oraz ubytki obróbek blacharskich są przyczyną

powstawania zacieków i zawilgoceń na sufitach i ścianach najwyższej kondygnacji budynku.

Największe uszkodzenia występują w obszarach starego, nieremontowanego pokrycia. W

EKSPERTYZA BUDOWLANA DOTYCZĄCA STANU TECHNICZNEGO I MOŻLIWOŚCI ADAPTACJI BUDYNKU PRZY

UL. PLAC WOLNOŚCI 5 W MYSŁOWICACH NA POTRZEBY URZĘDU MIEJSKIEGO

40 | S t r o n a

strefie z wymienionym pokryciem również występują przecieki, o czym świadczy uszczelnianie

pokrycia pianką poliuretanową i układanie folii PCV na podłodze strychu (rys. 47).

W zawiązku z występującymi nieszczelnościami pokrycia należy przewidzieć wykonanie

nowego pokrycia w strefie niewyremontowanej i przełożenie lub uszczelnienie pokrycia w

obszarach z wymienionym pokryciem. W czasie tych prac należy wykonać zabezpieczenie

drewnianych elementów więźby preparatem impregnacyjnym. Do impregnacji należy użyć

preparat trójfunkcyjny - chroniący przed ogniem, lecz także przed wnikaniem owadów -

technicznych szkodników drewna oraz przed rozwojem grzybów domowych i pleśni.

Impregnat aplikować przez trzykrotne naniesienie pędzlem. Można zastosować impregnat

ogniochronny do drewna w marce Tytan Professional produkcji Selena S.A.

W związku z brakiem dostępu do wszystkich elementów konstrukcji więźby dachowej

nie była możliwa ich dokłada ocena. Dlatego podczas remontu dachu i wymiany jego pokrycia

należy liczyć się z koniecznością wymiany pewnych elementów więźby. Szacuje się, że do

wymiany zakwalifikować trzeba będzie około 10% elementów więźby.

Rys. 47. Uszczelnianie pokrycia pianką poliuretanową i płachty foli zabezpieczające przed zaciekaniem wód opadowych

7.3. USZKODZENIA POSADZEK

Zarysowania lastricowych posadzek są wynikiem skurczu oraz obciążeń o charakterze

dynamicznym. Obiekt pełnił funkcję edukacyjną i podczas przerw w zajęciach lekcyjnych

korytarze były zapewne intensywnie eksploatowane. Posadzki lastricowe wykonane są na

EKSPERTYZA BUDOWLANA DOTYCZĄCA STANU TECHNICZNEGO I MOŻLIWOŚCI ADAPTACJI BUDYNKU PRZY

UL. PLAC WOLNOŚCI 5 W MYSŁOWICACH NA POTRZEBY URZĘDU MIEJSKIEGO

41 | S t r o n a

ceramicznych sklepieniach, których pachy wypełniono zasypką. Obciążenia o charakterze

dynamicznym mogły przyczynić się do dogęszczenia zasypki i powstania zarysowań posadzki.

8. OCENA STANU TECHNICZNEGO

Pomimo stwierdzonych uszkodzeń ogólny stan techniczny budynku ocenić należy jako

zadowalający. Uszkodzenia w postaci rys, pęknięć i zawilgoceń mają charakter lokalny i

występują na ograniczonym obszarze – nie stanowią one zagrożenia dla nośności i

bezpieczeństwa konstrukcji.

Poniżej w tabeli 1 przedstawiono ocenę stanu technicznego poszczególnych

elementów konstrukcji i wykończenia przedmiotowego budynku.

Przyjęto następujące ogólne kryteria oceny i klasyfikacji stanu technicznego elementów:

� stan techniczny – dobry. Element budynku (lub rodzaj konstrukcji, wykończenie,

wyposażenia) jest dobrze utrzymany, konserwowany, nie wykazuje zużycia i

uszkodzeń. Cechy i właściwości wbudowanych materiałów odpowiadają

wymogom normowym. Procent zużycia od 0 do 15%.

� stan techniczny – zadowalający. Element budynku utrzymany jest należycie.

Celowy jest remont bieżący, polegający na drobnych naprawach uzupełniających,

konserwacji i impregnacji. Procent zużycia od 16 do 30%

� stan techniczny – średni. W elementach budynku występują niewielkie

uszkodzenia i ubytki, nie zagrażające bezpieczeństwu konstrukcji. Celowy jest

częściowy remont kapitalny. Procent zużycia od 31 do 50%.

� stan techniczny – niezadowalający. W elementach występują znaczne

uszkodzenia i ubytki. Cechy i właściwości wbudowanych materiałów mają

obniżoną klasę. Wymagany jest kompleksowy remont kapitalny, względnie

wymiana. Procent zużycia od 51 do 70%.

� stan techniczny – zły. Elementy bardzo zniszczony. Wymagany remont kapitalny

lub rozbiórka. Procent zużycia od 71 do 100%.

EKSPERTYZA BUDOWLANA DOTYCZĄCA STANU TECHNICZNEGO I MOŻLIWOŚCI ADAPTACJI BUDYNKU PRZY

UL. PLAC WOLNOŚCI 5 W MYSŁOWICACH NA POTRZEBY URZĘDU MIEJSKIEGO

42 | S t r o n a

Tablica 1. Stan techniczny elementów konstrukcji i wykończenia budynku

Element konstrukcji lub wykończenia

budynku Stan techniczny

Fundamenty i mury fundamentowe średni

Posadzka piwnicy średni

Strop nad piwnicą zadowalający lokalnie niezadowalający (korozja dwuteowników stropowych)

Klatka schodowa średni

Ściany wewnętrzne dobry

Ściany zewnętrzne dobry

Strop kondygnacji nadziemnych w pomieszczeniach

dobry, lokalnie niezadowalający (zarysowania na tynkach, przecieki)

Strop kondygnacji nadziemnych w pkorytarzach

dobry, lokalnie niezadowalający (zarysowania)

Więźba dachowa średni lokalnie niezadowalający

(przecieki przez pokrycie)

Pokrycie dachu średni/zły

(w miejscach nieremontowanych)

Ściany i przewody kominowe zadowlajacy

Tynki zadowalający lokalnie zły

(w miejscach zacieków i innych uszkodzeń)

Podłogi i posadzki średni

Stolarka okienna i drzwiowa zadowalający, lokalnie zły (niewymieniona stolarka)

Instalacje średni

Rynny i rury spustowe zły

Obróbki blacharskie niezadowalający

9. ANALIZA MOŻLIWOŚCI ZMIANY SPOSOBU UŻYTKOWANIA

Przedmiotowy budynek ma być wykorzystany na potrzeby Urzędu Miejskiego Mysłowice.

Ogólny stan techniczny budynku jest zadowalający, jednakże w zawiązku ze zmianą funkcji

obiektu należy przeprowadzić analizę wpływu zamiany sposobu użytkowania na nośność

elementów konstrukcji.

W Załączniku nr 2 zamieszczono sprawdzające obliczenia statyczno-wytrzymałościowe

wybranych elementów konstrukcji budynku. Dokonano obliczeniowego sprawdzenia stanu

granicznego nośności (SGN) i stanu granicznego użytkowalności (SGU) elementów więźby

EKSPERTYZA BUDOWLANA DOTYCZĄCA STANU TECHNICZNEGO I MOŻLIWOŚCI ADAPTACJI BUDYNKU PRZY

UL. PLAC WOLNOŚCI 5 W MYSŁOWICACH NA POTRZEBY URZĘDU MIEJSKIEGO

43 | S t r o n a

dachowej (krokwie, płatew kalenicowa, płatew pośrednia, wiązar pełny, słup) i stropów

budynku (strop odcinkowy nad piwnicą i żelbetowy na belkach stalowych). Obliczeń dokonano

przy wykorzystaniu przepisów normowych obwiązujących w czasie sporządzania ekspertyzy.

Na podstawie wykonanych obliczeń stwierdza się, że elementy więźby dachowej w

większości spełniają warunki stanu granicznego nośności i stanu granicznego użytkowalności.

Jedynie krokwie wykazują nieznacznie niespełnienie warunku SGN (przekroczenie o 4,8%).

Przekroczenie takie można jednak uznać za dopuszczalne. Krokwie wykazują ponadto

nieznaczne przekroczenie warunku smukłości (o 1,8%). Warunek ten nie jest spełniony

również w wypadku kleszczy. Podobnie jak w wypadku warunku SGN przekroczenie warunku

smukłości można jednak uznać za dopuszczalne.

Warunki stanu granicznego nośności i użytkowlaności spełniają stalowe belki stropu

odcinkowego zabudowanego nad piwnicą oraz stalowe belki podpierające żelbetowe płyty

stropowe nad dawnymi salami dydaktycznymi.

Jednokierunkowo zbrojone żelbetowe płyty stropowe zabudowane nad

pomieszczeniami dydaktycznymi nieznacznie niespełniają warunek SGN (przekroczenie 5,6%)

oraz warunek SGU (przekroczenie 19,4%). Obliczenia prowadzono przyjmując średnice i

głębokość położenia prętów zbrojeniowych uzyskane na podstawie badań

elektromagnetycznych i zmierzone w odkrywce, wytrzymałość betonu uzyskaną na podstawie

badań sklerometrycznych oraz wysokość płyty stwierdzono przez pomiar w odwiercie. Na

podstawie badań elektromagnetycznych nie ma jednak możliwości określenia wytrzymałości

stali zbrojeniowej. W wykonanej odkrywce stwierdzono, że płyta zbrojona jest prętami

okrągłymi, gładkimi. Na tej podstawie w obliczeniach przyjęto najgorszą klasę stali gładkiej

A-0, a co za tym idzie najmniejszą wytrzymałość. W rzeczywistości wytrzymałość stali

zastosowanej w stropach może być wyższa. Dodatkowo wziąć pod uwagę należy, że stropy nie

wykazują żadnych uszkodzeń w postaci zarysowań ani ugięć, a zmiana funkcji z dydaktycznej

na biurową nie zmienia wielkości użytkowego obciążenia zmiennego przyjmowanego do

obliczeń (we wszelkich pokojach biurowych, gabinetach lekarskich, naukowych, salach

lekcyjnych szkolnych, szatniach i łaźniach zakładów przemysłowych, pływalniach oraz

poddaszach użytkowanych jako magazyny lub kondygnacje techniczne przyjmuje się

obciążenie charakterystyczne 2,0 kN/m2). Z punktu analiz obliczeniowych zmiana funkcji nie

EKSPERTYZA BUDOWLANA DOTYCZĄCA STANU TECHNICZNEGO I MOŻLIWOŚCI ADAPTACJI BUDYNKU PRZY

UL. PLAC WOLNOŚCI 5 W MYSŁOWICACH NA POTRZEBY URZĘDU MIEJSKIEGO

44 | S t r o n a

pociąga więc za sobą zmiany obciążeń. Dlatego można dopuścić stropy do wykorzystania na

cele Urzędu Miejskiego z zastrzeżeniem braku możliwości sytuowania na tych stropach

magazynów (dopuszczalne obciążenie 2,0 kN/m2).

W załączniku nr 2 zamieszczono ponadto obliczenia jednokierunkowo zbrojonych

żelbetowych płyt stropowych przy założeniu zmiany posadzki na lżejszą. W takim wypadku

warunki SGN są spełnione, a warunek SGU jest nieznacznie przekroczony o 2,5%.

W ramach planowanej adaptacji i modernizacji nie przewiduje się zmian w ustroju

konstrukcyjnym obiektu. Zakłada się jedynie zabudowanie od podwórza zewnętrznej windy

osobowej. Nie ma przeciwwskazań do wykonania windy i zmiany istniejących otworów

okiennych na drzwiowe (windowe).

Na podstawie przeprowadzonych analiz stwierdza się, że przedmiotowy budynek można

adoptować na potrzeby Urzędu Miejskiego w Mysłowicach. Budynek wymagać będzie

remontu i modernizacji w zakresie pokrycia dachowego, impregnacji więźby dachowej,

wykonania izolacji pionowej ścian i poziomej posadzek w piwnicy, naprawy tynków i

wymiany instalacji. W projekcie adaptacji na stropach pomieszczeń kondygnacji wyższych

nie należy sytuować magazynów ani innych pomieszczeń, w których obciążenie użytkowe

przekracza 2,0 kN/m2. W podwórzu można projektować zewnętrzną windę.

10. WNIOSKI

Na podstawie przeprowadzonych szczegółowych oględzin, badań makroskopowych

oraz sprawdzających obliczeń i analiz stwierdza się, że:

� Ogólny techniczny stan budynku ocenia się jako zadowalający. Pewne elementy

wykończenia budynku wymagają jednak modernizacji lub wymiany.

EKSPERTYZA BUDOWLANA DOTYCZĄCA STANU TECHNICZNEGO I MOŻLIWOŚCI ADAPTACJI BUDYNKU PRZY

UL. PLAC WOLNOŚCI 5 W MYSŁOWICACH NA POTRZEBY URZĘDU MIEJSKIEGO

45 | S t r o n a

� W najgorszym stanie znajdują się: system odprowadzenia wód opadowych z

dachu, pokrycie dachu (szczególnie w obszarach nieremontowanych), obróbki

blacharskie oraz lokalnie tynki, ściany piwnic i stropy nad piwnicą.

� Stany graniczne nośności i użytkowalności głównych elementów konstrukcji

budynku są zachowane lub nieznacznie przekroczone. Budynek spełnia

wymagania dotyczące bezpieczeństwa konstrukcji.

� Przedmiotowy budynek można adoptować na potrzeby Urzędu Miejskiego w

Mysłowicach. Budynek wymagać będzie jednak kompleksowego remontu i

modernizacji. W projekcie adaptacji na stropach pomieszczeń kondygnacji

wyższych nie należy sytuować magazynów ani innych pomieszczeń, w których

obciążenie użytkowe przekracza 2,0 kN/m2. W podwórzu można zaprojektować

zewnętrzną windę.

� Zalecany jest generalny remont i modernizacja w celu dostosowania budynku do

współczesnych wymagań w zakresie bezpieczeństwa pożarowego, oszczędności

energii oraz izolacyjności termicznej i wilgotnościowej przegród. Remont

powinien uwzględniać:

� Wymianę części pokrycia dachu i modernizację pozostałego obszaru wraz z

impregnacją więźby dachowej.

� Wymianę obróbek blacharskich i systemu rynien i rur spustowych,

� Osuszenie ścian piwnic przez wykonanie poziomej izolacji w postaci

iniekcyjnej przepony w poziomie posadzek piwnicy (iniekcja krystaliczna

preparatów sylikonowych w nawiercone otwory) oraz założenie

przeciwwilgociowej izolacji pionowej.

� Wymiana posadzek w piwnicy z wykonaniem poziomej izolacji

przeciwwilgociowej pod posadzkami.

� Wymiana uszkodzonych tynków w piwnicach na wapienne tynki

renowacyjne.

� remont lub modernizacja wszystkich instalacji.

� Pozostałe prace remontowe elementów wykończeniowych, wynikające z

zakresu modernizacji budynku.

EKSPERTYZA BUDOWLANA DOTYCZĄCA STANU TECHNICZNEGO I MOŻLIWOŚCI ADAPTACJI BUDYNKU PRZY

UL. PLAC WOLNOŚCI 5 W MYSŁOWICACH NA POTRZEBY URZĘDU MIEJSKIEGO

46 | S t r o n a

� W ramach planowanej modernizacji należy zagospodarować nieużytkowaną

obecnie część piwnic. Wymagać to będzie wykonania kompleksowego remontu

ścian, posadzek i stropów (sufitów).

� Należy prowadzić monitoring zarysowań łuków w korytarzach. W tym celu zaleca

się założenie wskaźników rozwarcia rys (szczegóły w punkcie 7.1).

� Zaleca się przeprowadzenie remontu konserwatorskiego elewacji budynku. W

zakres remontu wejść powinny: wymiana lub renowacja zniszczonej części

stolarki okiennej, czyszczenie elewacji, uzupełnienie spoinowania i ubytków

elementów murowych oraz pokrycie elewacji preparatami hydrofobowymi.

� Należy opracować projekt budowlano-wykonawczy remontu i modernizacji

budynku. Specjalistyczne prace osuszeniowe piwnic należy zlecić

wyspecjalizowanej firmie budowlanej.

................................................................

dr inż. Łukasz Drobiec Uprawnienia budowlane

do projektowania i kierowania robotami budowlanymi bez

ograniczeń w specjalności konstrukcyjno-budowlanej

Nr ewid. SLK/1480/POOK/06 i 744/01

Członek Śląskiej Izby Inżynierów Budownictwa

o nr ewid. SLK/BO/0384/03 – posiada wymagane

ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej do 31.07.2012

Członek PZITB, IMS (International Masonry Society)

EKSPERTYZA BUDOWLANA DOTYCZĄCA STANU TECHNICZNEGO I MOŻLIWOŚCI ADAPTACJI BUDYNKU PRZY

UL. PLAC WOLNOŚCI 5 W MYSŁOWICACH NA POTRZEBY URZĘDU MIEJSKIEGO

47 | S t r o n a

II. UPRAWNIENIA BUDOWLANE AUTORA

EKSPERTYZA BUDOWLANA DOTYCZĄCA STANU TECHNICZNEGO I MOŻLIWOŚCI ADAPTACJI BUDYNKU PRZY

UL. PLAC WOLNOŚCI 5 W MYSŁOWICACH NA POTRZEBY URZĘDU MIEJSKIEGO

48 | S t r o n a

EKSPERTYZA BUDOWLANA DOTYCZĄCA STANU TECHNICZNEGO I MOŻLIWOŚCI ADAPTACJI BUDYNKU PRZY

UL. PLAC WOLNOŚCI 5 W MYSŁOWICACH NA POTRZEBY URZĘDU MIEJSKIEGO

49 | S t r o n a

EKSPERTYZA BUDOWLANA DOTYCZĄCA STANU TECHNICZNEGO I MOŻLIWOŚCI ADAPTACJI BUDYNKU PRZY

UL. PLAC WOLNOŚCI 5 W MYSŁOWICACH NA POTRZEBY URZĘDU MIEJSKIEGO

50 | S t r o n a