Upload
chaney
View
72
Download
0
Embed Size (px)
DESCRIPTION
Tętno, Ciśnienie Tętnicze. Fizjologia Człowieka. TĘTNO. JEST TO SPOWODOWANE PRZEZ SKURCZ SERCA WYCZUWALNE UDERZENIE O ŚCIANĘ NACZYNIA FALI KRWI, KTÓRA PRZEPŁYNĘŁA PRZEZ UKŁAD TĘTNICZY. TĘTNO. - PowerPoint PPT Presentation
Citation preview
Tętno, Ciśnienie Tętnicze
Fizjologia Człowieka
TĘTNO JEST TO SPOWODOWANE
PRZEZ SKURCZ SERCA WYCZUWALNE UDERZENIE O ŚCIANĘ NACZYNIA FALI KRWI, KTÓRA PRZEPŁYNĘŁA PRZEZ UKŁAD TĘTNICZY.
TĘTNO WYCZUWA SIĘ TAM, GDZIE
TĘTNICE PRZEBIEGAJĄ POWIERZCHOWNIE I GDZIE MOŻNA DOCISNĄĆ JE DO TWARDYCH STRUKTUR TKANKOWYCH.
POMIARU TĘTNA DOKONUJEMY W CELU WYKRYCIA
ZABURZEŃ W ZAKRTESIE:
LICZBY(CZĘSTOŚCI), NAPIĘCIA(SIŁY), MIAROWOŚCI(RYTMU)
TĘTNA.
TĘTNO BADAMY METODĄ PALPACYJNĄ, ZA POMOCĄ STETOSKOPU-
OSŁUCHUJĄC CZYNNOŚĆ SERCA,
PO PODŁĄCZENIU CHOREGO DO APARATURY MONITORUJĄCEJ,
METODĄ ELEKTRONICZNĄ.
miejsca badania tętna: Tętnica promieniowa, (typowo) Tętnica szyjna,udowa, ramienna,
nad koniuszkiem serca(w stanach nagłych),
Tętnica grzbietowa stopy, podkolanowa, piszczelowa tylna (w zaburzeniach krążenia obwodowego).
SZYBKOŚĆ TĘTNA
CZYLI ILOŚĆ UDERZEŃ NA MINUTĘ, UZALEŻNIONA JEST OD WIEKU BADANEGO.
Wartości prawidłowe tętna:wiek . wart.uderzeń/min
noworodek 140
1-6. m.ż 130
6-12.m.ż 115
1-2.r.ż 110
2-6.r.ż 103
6-10.r.ż 95
10-14.r.ż 85
dorośli 64-72
Wiek geriatryczny ok. 60 ale może do 90-95
PRAWIDŁOWE TĘTNO CHARAKTERYZUJE: SIŁA I MIAROWOŚĆ CZYLI
WSZYSTKIE UDERZENIA MAJĄ JEDNAKOWĄ SIŁĘ, A PRZERWY MIĘDZY NIMI SĄ RÓWNE .
NAPIĘCIE PRAWIDŁOWE JEST WTEDY, GDY PULS W NACZYNIU TĘTNICZYM JEST DOBRZE WYCZUWALNY, PRZY CZYM TĘTNICA JEST ELASTYCZNA.
Czynniki powodujące wzrost szybkości tętna:FIZJOLOGICZNE: WIEK, STANY EMOCJONALNE, WYSIŁEK FIZYCZNY, SPOŻYCIE ALKOHOLU,
NIKOTYNY U LUDZI MŁODYCH.
Czynniki powodujące wzrost szybkości tętna:PATOLOGICZNE: Choroby gorączkowe (wzrost temp.
O 1ºC powoduje wzrost tętna o 10-20 u/min.),
Choroby serca (niewydolność krążenia, nerwica),
Hipowolemia.
Czynniki powodujące zwolnienie tętna:
Fizjologiczne:Sen,Pozycja leżąca,U sportowców.
Czynniki powodujące zwolnienie tętna:Patologiczne: Wzmożone RR śródczaszkowe, Zatrucia pochodzenia
wewnętrznego(mocznica), Zatrucia pochodzenia zewnętrznego
( np. grzybami), Hipotermia.
Niemiarowość tętna może być spowodowana: Przyśpieszaniem i
zwalnianiem oddechów, Zmęczeniem, nadużywaniem
kawy, alkoholu, Uszkodzeniem mięśnia
sercowego.
NAPIĘCIE TĘTNAUWARUNKOWANE
JEST STANEM NACZYŃ KRWIONOŚNYCH I ILOŚCIĄ KRĄŻĄCEJ KRWI!
OCENA TĘTNA SZYBKOŚĆ TĘTNA
MIERZY SIĘ PRZEZ 15 SEK. A UZYSKANY WYNIK MNOŻY PRZEZ 4.
BRADYKARDIA TO
ZWOLNIENIE CZYNNOŚCI SERCA PONIŻEJ 60 UDERZEŃ / MINUTĘ.
TACHYKARDIA TO
PRZYŚPIESZENIE CZYNNOŚCI SERCA POWYŻEJ 100 UDERZEŃ /MINUTĘ.
ARYTMIA TO TĘTNO NIEMIAROWE. ABY OCENIĆ
NIEMIAROWOŚĆ TĘTNA NALEŻY BADAĆ PRZEZ 1 MIN.
TACHYARYTMIA TO
TĘTNO NIEMIAROWE I PRZYŚPIESZONE
BRADYARYTMIA TO
TĘTNO NIEMIAROWE I ZWOLNIONE.
WYRÓŻNIAMY NIEMIAROWOŚĆ: Ekstrasystoliczną (skurcze dodatkowe,
zanim skończy się faza rozkurczu), Oddechową( okresowe zwalnianie i
przyśpieszanie akcji serca zależnie od fazy oddychania,
Całkowitą(zupełnie niemiarowe tętno występujące w migotaniu przedsionków wskutek wad mitralnych).
TĘTNO NITKOWATE to tętno słabe ledwo
wyczuwalne pod palcami np. w krwotoku,
TWARDE, drutowate, mocno wyczuwalne pod palcami występuje np. w miażdżycy, nadciśnieniu tętniczym.
Najczęstsze błędy przy badaniu tętna to: Niewłaściwe ułożenie opuszek
palców nad tętnicą, Wyczucie własnego tętna przez
osobę badającą, Niedokładne określenie czasu
pomiaru.
CIŚNIENIE TĘTNICZE
CIŚNIENIE TĘTNICZE KRWI :
JEST SIŁĄ, JAKĄ PRZEPŁYWAJĄCY STRUMIEŃ KRWI WYWIERA NA ŚCIANY ELASTYCZNYCH NACZYŃ KRWIONOŚNYCH.
POMIAR RR TĘTNICZEGO WYKONUJE SIĘ ZWYKLE
NA TĘTNICY RAMIENNEJ! ZA POMOCĄ APARATÓW
(RTĘCIOWE, SPRĘŻYNOWE, ELEKTRONICZNE).
WYRÓŻNIA SIĘ : CIŚNIENIE
MAKSYMALNE CZYLI SKURCZOWE,
CIŚNIENIE MINIMALNE CZYLI ROZKURCZOWE.
CIŚNIENIE TĘTNICZE KRWI ZALEŻY OD: SIŁY SKURCZOWEJ SERCA, ILOŚCI KRĄŻĄCEJ KRWI, OPORÓW, JAKIE STAWIAJĄ ŚCIANY
NACZYŃ, PORY DNIA, NASILENIA CZYNNOŚCI
ODDCHOWEJ, AKTYWNOŚCI FIZYCZNEJ I
UMYSŁOWEJ.
WARTOŚCI PRAWIDŁOWE RR
TĘTNICZEGO WG RIVA-ROCCI:NOWORODKI (SKURCZ.) 60-80 mmHg,
Niemowlęta (skurcz.) 80-85 mmHg,
Małe dzieci(skurcz) 80-100 mmHg,
Nastolatki(skurcz/rozk.) 120/80 mmHg,
dorośli(skurcz/rozkur) 110-139/65-94 mmHg.
Według WHO granicę
oddzielającą ciśnienie prawidłowe od podwyższonego u dorosłych stanowi wartość 140/90 mmHg.
Czynniki podwyższające wartość RR:
Fizjologiczne: Reakcje emocjonalne badanego, Wysiłek fizyczny przed badaniem, Wypicie kawy, herbaty,wypalenie
papierosa przed badaniem.
Czynniki podwyższające wartość RR:
Patologiczne: Zaburzenia wewnątrzwydzielnicze, Choroby kłębuszków nerkowych, Zatrucia ciążowe, Prawostronna niewydolność krążenia, Otyłość, Ból.
Czynniki obniżające wartość RR:
Fizjologiczne: Spożycie posiłku przed
badaniem, Wysoka temperatura otoczenia, Wahania ciśnienia
atmosferycznego.
Czynniki obniżające wartość RR:
Patologiczne:Odwodnienie,Wstrząs.
Ciśnienie krwi mierzy się Metodą opracowaną przez uczonego
włoskiego RIVA-ROCCI, Za pomocą sfignomanometru, Można też dokonywać pomiarów za
pomocą ultradźwięków (Doppler- echosonda) lub metodą Holtera.
Metody pomiaru RR: palpacyjną, bez słuchawek (tylko
wartość skurczowa), osłuchową, za pomocą
ciśnieniomierza rtęciwego, sprężynowego,
Automatyczną ( monitor), Inwazyjną (za pomocą cewnika
umieszczonego wewnątrz naczynia).
OCENA RR:
HIPOTONIA TO NIEDOCIŚNIENIE,
HIPERTONIA TO NADCIŚNIENIE.
Błędy techniczne przy badaniu: Niesprawny sprzęt, badaniu : Ograniczony słuch badającego, Nieprawidłowa technika np.: mankiet nie
znajduje się na wysokości poziomu serca pacjenta, mankiet założony na rękaw, niewłaściwy rozmiar mankietu, niepodparte przedramię pacjenta, zbyt szybkie wypuszczanie powietrza z mankietu, zaokrąglanie odczytów, niezachowanie krótszych niż 2-3 min. odstępów czasowych między kolejnymi pomiarami.