Tema 5 Investime

Lnda: INVESTIME

Tema V: Risku dhe kthimi

Struktura e tems

Normat e kthimit

Risku

Inflacioni dhe normat reale t kthimit

Risku i mjetit dhe risku i portofolit

Llogaritja e kthimit dhe riskut n baz t t dhnave historike

Shmangia e riskut dhe funksioni i dobishmris

Prof. Asoc. Dr. Edlira Luci Prof. Asoc. Dr. Dorina Kripa

Normat e kthimit

Elementt e kthimit jan dy:

E ardhura kapitale (AK) ---- rivlersimi apo zhvlersimi i cmimit t letrave me vler

E ardhura e zakonshme (AZ) ---- e ardhura e prfituar nga zotrimi i nj letre me vler ose nga investimi real i kryer

Norma e kthimit (HPR) ---- sht kthimi i prfituar apo i parashikuar pr tu prfituar n raport ndaj investimit fillestar t kryer, i shprehuar n prqindje.

Investimi fillestar n blerjen n para sht cmimi i blerjes. Investimi fillestar n blerjen me pjesmarrje sht prodhimi i cmimit t blerjes me pjesmarrjen fillestare. Investimi fillestar n shitjen e shkurtr sht prodhimi i cmimit t shitjes me pjesmarrjen fillestare.

fillestar Investimit

rrjedhseardhuraEfillestarmimifundnmimiHPR


Llogaritja e norms s kthimit

Dy jan situatat q paraqiten n llogaritjen e norms s kthimit:

Horizonti investues prbhet nga nj periudh e vetme. N kt rast kthimi llogaritet me formuln e msiprme

Horizonti investues prbhet nga disa periudha. N kt rast kthimi llogaritet si mesatare e normave t kthimit t periudhave prbrse t horizontit investues.

n

HPR

HPR

n

j

j

1 11 1 njG HPRHPR

fillestarmimi

rrjedhseardhuraEfillestarmimifundnmimiHPR


Kuotimi i normave t kthimit

APR-annual percentage rate shndrron normat periodike t interesit n vjetore

vitnjn periudhaveenr.interesiteperiodikenormaAPR

APR mund t llogaritet edhe nprmjet norms efektive vjetore


Qndrimi i investitorit ndaj riskut


Risku-Llojet


Risku-Burimet

Risku i biznesit

Risku financiar

Risku i fuqis blerse

Risku i norms s interesit

Risku i likuiditetit

Risku i tregut

Risku i ngjarjes

Risku politik


Inflacioni

Norma nominale e kthimit sht e ndryshme nga norma reale e kthimit si rezultat i ndikimit t inflacionit.

R-norma nominale e kthimit

r-norma reale e kthimit

i-norma e inflacionit

i

Rr

1

11

i

iRr

1


Risku i mjetit dhe risku i portofolit

Pr t llogaritur kthim/riskun e portofolit do t shqyrtojm 3 raste:

Rasti i par - Portofoli prbhet nga nj letr me vler Rasti i dyt Portofoli prbhet nga nj letr me vler me risk

dhe BTH Rasti i tret - Portofoli prbhet nga 2 letra me vler me risk

T dhna pr letrn me vler A

Rritje Norm. Rnie

Probabiliteti 0.5 0.3 0.2

Normat e kthimit 25% 10% (25%)


Rasti I portofoli i prbr 100% nga LV A

Treguesit kthim/risk do t llogariten:

Kthimi

Risku

n

j

jjrprE1

2

1

2 )(

n

j

jj rErp rVar


Rasti II Portofoli prbhet nga 50% A dhe 50% BTH

Treguesit kthim/risk do t llogariten si m posht:

Kthimi

Risku

in

i

iP rErE 1

RRP


Rasti III Portofoli prbhet nga 50% A dhe 50% B

Duke llogaritur riskun dhe kthimin pr letrn me vler B me t dhnat e paraqitura n tabel, njsoj si pr LV A mund t llogarisim q kthimi sht 6% dhe devijimi standart sht 14,73%.

T dhna pr letrn me vler B

Rritje Rnie Kriz

Probabiliteti 0.5 0.3 0.2

Norma e kthimit 1% (5%) 35%


Rasti III

Pr matjen e kthimit n kt rast prdorim formuln e llogaritjes s kthimit t portofolit nse prbhet nga 2 ose m shum letra me vler.

Pr matjen e riskut t portofolit duhet m par t llogarisim kovariancn ndrmjet 2 letrave me vler, koeficientin e korelacionit dhe m pas devijimin standart.

)]([)]([1

BjB

n

j

AjAjAB rErrErpkov BA

ABAB

kov

ABBABBAAp kov 222222


Prmbledhse e 3 rasteve

Po t krahasojm t 3 rastet e siprprmendura mund t arrijm n disa prfundime:

Prfshirja e BTh n portofol prgjysmon riskun e portofolit por

kthimi zvoglohet jo n t njjtn mas. Prfshirja n portofol e letrave me vler t korreluara neg ul

n mnyr t konsiderueshme riskun e portofolit. Portofoli m i riskueshm sht portofoli i prbr nga nj

letr me vler.

Portofol Kthimi(%) Devijimi st.(%)

100% LV A 10.5 18.9

50% A dhe 50% BTh 7.75 9.45

50% A dhe 50% B 8.25 4.83 Prof. Asoc. Dr. Edlira Luci Prof. Asoc. Dr. Dorina Kripa

Llogaritja e kthimit dhe riskut n baze t t dhnave historike

T dhna historike jan t dhna t realizuara n t shkuarn.

N t gjitha rastet kur bhet fjal pr t dhna t parashikuara do t prdoren formulat e siprprmendura.

N t gjitha rastet kur bhet fjal pr t dhna t realizuara kthimi llogaritet si mesatare e thjesht aritmetike e kthimeve dhe risku llogaritet si m posht:

2

11

2

2

1

1

1

mesatarkthimingakatrorndevijimeveeMesataren1

n

j

j

n

j

jrr

nn

rr

n

n

n

n


Shmangia e riskut dhe funksioni i dobishmris

Investitori mund t zgjedh ndrmjet disa investimeve duke i krahasuar ato n baz t dobishmris. Funksioni i dobishmris prdor 3 element n llogaritje t vlers s dobishmris. 2 elementt e par kan t bjn me element t investimit dhe elementi i tret ka t bj me qndrimin e investitorit ndaj riskut.

Kthimi (investimit) - E(r)

Risku (investimit) -

Shkalla e shmangies s riskut (investitori) - A

2005.0 ArEU


Principi i dominancs

Nj portofol A dominon (sht m i mir) se nj portofol B nse:

Ose

nse grafikisht portofoli do t ndodhet m n veriperndim.

BA

BA rErE

dhe

)()(


Zgjedhja e portofoleve


Kurba e indiferencs


Dobishmri e njjt


Documents

Tema 5 Investime