TELEVİZYON YAYINLARINDA MERKEZİ DAĞITIM SANTRAL SİSTEMLERİ

TELEVİZYON YAYINLARINDA MERKEZİ DAĞITIM SANTRAL SİSTEMLERİ

HAZIRLAYAN ve SUNAN : BARIŞ BANABAK

Televizyon yayınlarını almak için kullanılan sistemler

Günümüzde Televizyon yayınları tüketiciye 4değişik sistemle taşınmaktadır. 1. UYDU ÜZERİNDEN

2. KARASAL KABLOSUZ ŞEBEKE ÜZERİNDEN (VHF – UHF Bandlarından)

3. Kablo TVKABLO TV ALTYAPISI ÜZERİNDEN

4. INTERNET ŞEBEKESİ ÜZERİNDEN

Televizyon yayınlarını almak için kullanılan sistemler

Uzun bir zamandır az önce bahsedilen sistemlerin hemen hemen hepsi bir çok apartmanda aynı anda kullanılmaya başlanmıştır. Çoğu apartmanda uygun altyapı olmadığından dairesine yeni yerleşen her apartman sakini kendi seyretmek istediği yayınları alabilecek sistemi kendisi kurdurmaktadır.

Daire içerisinde kablolamaya gösterilen özen daire dışında gösterilmemekte bu da apartman içerisinde bir kablo karmaşasına ve bu kargaşadan doğan birçok soruna sebep olmaktadır. Ayrıca apartman dışına yerleştirilen Çanak yada Dipol antenler ve bunların kabloları büyük bir görüntü kirliliğine sebep olmaktadır.

Bundan 20 – 25 yıl önce her evin balokunda yada çatısında bulunabilen dipol antenlerin yerini artık çanak antenler almıştır.

İşte Dağıtım Santrallerinin amacı ; -Uydu, Karasal ve Kablo TV şebekesi üzerinden gelen yayınları düzgün bir altyapı ile, - Bütün dairelerin aynı standartta televizyon yayınlara ulaşmasını sağlamak, - Sistem altyapısını düzenli bir hale getirerek görüntü kirliliğini önlemek, - Sistem yeniden kurulum ve bakım maliyetlerini azaltarak israfın önüne geçmektir.

Önümüzdeki dönemlerde bütün bu bahsedilen sistemlerin hep beraber kullanılmaya devam edileceği düşünüldüğünde apartman içerisinde televizyon sinyallerinin dağıtımı konusunda bir standardın getirilmesi zorunludur.

Merkezi bir yere yerleştirilen Uydu Çanak Antenleri ve Karasal Antenden gelen sinyaller Kablolar vasıtası ile Dağıtım santralinin girişlerine ulaştırılır.

Sistem Nasıl Çalışır (Uydu ve karasal antenler)

Kablo TV şebekesi üzerinden gelen sinyaller Dağıtım santralinin girişine bağlanır.Aynı zamanda kamera sinyalide modüle edilerek dağıtım santrali girişine ulaştırılır.

Sistem Nasıl Çalışır (Kamera ve Kablo TV bağlantısı)

Dağıtım santrali girişlerine ulaştırılan bu sinyaller daha sonra her daireye çekilen bir kablo üzerinden dairelere taşınır.

Sistem Nasıl Çalışır (Dağıtım santrali)

Dağıtım santralinin çıkışları her bir dairedeki prizlere ve prizler üzerinden de hedef cihazlara bağlanır.

Sistem Nasıl Çalışır (Daire içi Dağıtım prizi)

Bütün bu işlemlerden sonra. Daire sahibi sadece Televizyon yada set üstü kutusunun sinyal girişini bu prize bağlar.

Bütün bunlar yapıldıktan sonra sistemde hiçbir değişik yapmadan. Bir dairede karasal yayınlar seyredilirken..

Dağıtım santrali kullanım rahatlığı

Diğer dairede uydu yayınları..


Bir başka dairede Kablo TV yayınları..


Bir başka dairede ise apartman girişinde ki kamera görüntüsü televizyon üzerinden seyredilebilir.

Bütün daireler bu sinyallerin hepsine bir kısıtlama olmaksızın ulaşabilir.


Dağıtım santrali yapısı

1. Dağıtım santrallerinin uydu yayın girişlerine Uydu Çanak anteninden gelen kablolar bağlanır.

2. Dağıtım santralinin karasal girişine Karasal, Kablo TV , ve Kamera sinyalleri birleştiriciler vasıtası ile birleştirilerek bağlanır.

3. Dağıtım Santralinin Abone çıkışları her bir dairedeki dağıtım prizlerine bağlanır.

cpu

Dağıtım santrali Çalışma Prensibi

Dağıtım santralinin Karasal girişine bağlanan sinyaller. Bir ön yükseltici ile güçlendirilir ve eşit oranlarda bütün abone çıkışlarına ulaştırılır.

Dağıtım santralinin uydu girişlerine bağlanan sinyaller matrix bir anahtarlama metodu ile yine bütün abone çıkışlarına ulaştırılır. Dairede kurulu olan STB hangi uydu girişinden sinyal alınacağını belirten bir komutu dağıtım santraline gönderir. Dağıtım santrali içerisindeki CPU bu komutu algılayarak istenen anahtarı kapatarak sinyalin STB ye ulaşmasını sağlar.

Dağıtım santralleri uydu girişlerini seçmek için DiSEqC protokolünü kullanır.

DiSEqC protokolü sayesinde bir dağıtım santraline 16 adede kadar uydu girişi eklenebilir.

DiSEqC Komut : PORT A - Horizontal Low Band

cpu

DiSEqC Komut : PORT A – Vertical Low Band


Uydu Alıcısından gelen komuta göre istenilen giriş portundaki sinyal şıkışa aktarılır.

cpu

DiSEqC Komut : PORT A - Horizontal High Band



cpu

DiSEqC Komut : PORT A – Vertical High Band



cpu

DiSEqC Komut : PORT B - Horizontal Low Band



cpu

DiSEqC Komut : PORT B – Vertical Low Band



cpu

DiSEqC Komut : PORT B - Horizontal High Band



cpu

DiSEqC Komut : PORT B - Vertical High Band



Uydu üzerinden gelen taşıyıcı sinyalleri farklılaştırmak için Alt Bant ve Üst Bant dan gelen yayınların taşıyıcı frekansları farklılaştırılmıştır. Alt Banttaki taşıyıcılar 10.7 – 11.7GHz aralığına yerleştirilirken. Üst Banttaki taşıyıcılar 11.7 -12.75GHz aralığına yerleştirilmiştir. Buna ek olarak aynı bat genişliğini kullanan taşıcıların polariteleri farklılaştırılarak yani yatay ve düşey polaritelere ayrılarak yine bunlar arasında kesin bir izolasyon sağlanmıştır.

Ara frekans band genişliğindeki sınırlardan dolayı Uydu Tuneri girişi ancak 950 – 2150 MHz aralığındaki sinyalleri kabul edebilmektedir. Bu sebepten dolayı Uydudan farklı şekillerde inen bu sinyaller Quatro LNB nin çıkışına ulaştığında ise artık bu farklar ortadan kalkmış ve bütün taşıyıcılar 950 – 2150 MHz aralığına oturtulmuştur. Birbiri üzerinde olumsuz etkileri olan bu sinyallerin artık uydu santrali içerisinde birbirini etkilemeyecek şekilde izole edilmesi önemli bir konudur. Bu sebepten dolayı Uydu Santralinde bahsedilen izolasyon değerleri çok önemlidir.

Uydu DownLink LNB Çıkış Frekans aralığı

V-L 10.70 - 11.70GHz 950-1950MHzH-L 10.70 - 11.70GHz 950-1950MHz

V-H 11.70 – 12.75GHz 1100-2150MHz

H-H 11.70 – 12.75GHz 1100-2150MHz

Dağıtım santrali Çalışma Prensibi (Uydu Sinyalleri L Band Parametreleri)

cpu

Bir uydu santralinde girişler arasındaki izolasyonun minimum 30dB seviyesinde olması istenir. Yani aktif olan girişin dışında bir girişten uygulanan sinyalin -30dB olarak çıkışa yansıması beklenir.

Böyle bir durumda bile olası sorunların %90 çözülmüş olduğunu varsayabiliriz. Girişlerden birindeki sinyal seviyesinin yüksek olması durumunda yine bazı olumsuzluklar ortaya çıkabilir. Böyle bir durumda sinyal seviyesinin yüksek olduğu girişe bağlanacak ayarlanabilir bir attenuator yardımı ile sorunlu girişteki sinyal seviyesi ayarlanarak sorunlar minimize edilebilir.

UYDU SANTRALİ parametreleri ‘İSOLASYON’

UYDU SANTRALİ parametreleri ‘Geçiş Kaybı’

Geçiş Kaybı : Kaskad bağlı sistemlerde Bir uydu santralinin girişine uygulanan sinyalin ne kadarının çıkışa ulaştığını gösterir.

Geçiş kaybı -5dB olan bir uydu santralinde Girişe uygulanan 0dB’lik bir sinyal çıkıştan -5dB olarak alınır. Birden fazla santralin kaskad bağlanması durumunda oluşacak toplam geçiş kaybı yüksek olacaktır. Örnek olarak 3 adet uydu santrali kaskad bağlanmışsa teorik olarak geçiş kaybı toplam 15dB diyebiliriz. Böyle bir durumda bu kayıpları tolere edebilmek için kazancı 15dB olan bir amplifikatörü araya bağlayarak diğer kaskad bağlantılara devam edilmelidir.

Yüksek kazançlı amplifikatörlerde gürültü oranı da yüksektir. Bu sebepten dolayı sinyal iyice zayıfladıktan sonra yüksek kazançlı bir amplifikatör kullanmak yerine Sinyalin daha güçlü olduğu yerlerde araya daha düşük kazançlı bir amplifikatör bağlamak daha iyi sonuçlar verecektir.

UYDU SANTRALİ parametreleri ‘Yan Çıkış Kaybı’

cpu

Yan Çıkış Kaybı: Bu değer bize girişe uygulanan sinyalin ne kadarının Abone çıkış portuna ulaştığını gösterir. Yan Çıkış Kaybı değeri -2bB olarak bildirilen bir uydu santralinde girişe uygulalan 0dB lik bir sinyalin -2 dB olarak abone çıkışına ulaştığını gösterir. Bu değerin -7dB ye kadar olması makul bir durumdur. 0dB nin üzerindeki çıkış seviyeleri yani pozitif yönde bir kazanç olduğu durumlarda izolasyon değerleri daha da ön plana çıkmaktadır. Çünkü uydu santralinin içerisindeki yetersiz mekanik ekranlamalardan dolayı yansımalar sonucu oluşabilecek olumsuz durumlar beklenmelidir.

Böyle bir durumda birbirine yakın abone çıkışları arasındaki yansıyan sinyaller büyük sorunlar oluşturabilir.

UYDU SANTRALİ ‘BAĞLANTI ŞEKİLLERİ – SONLU SANTRAL KURULUMU’

Kullanılan adaptör mutlaka kısa devre korumalı olmalıdr.

Topraklama bağlantısı mutlaka yapılmalıdır

Kablolar çekilirken su akışını önleyecek şekilde S verilmelidir.

Dağıtım Sanralinin Kurulumunda 3 noktaya çok fazla özen gösterilmelidir.

1. Su İzolasyonu.Bu sistemler çatı içerisine yada Asansör dairesine yerleştirilmektedir. Yağmur suyunun bir şekilde kablolar üzerinden süzülerek cihaza ulaşma olasılığı yüksektir. Böyle bir durumu engellemek için kabloların santrale bağlanmadan önce girişlerden aşağı bir seviyeye çekilerek dik bir şekilde yukarı kıvrıldıktan sonra santrale bağlanması gerekir. Böyle bir durumda süzülerek gelen sular kabloların yukarı kıvrıldığı noktadan yere damlayarak santrale ulaşamayacaktır.




2. Topraklama bağlantısı mutlaka yapılmalıdır.

Bina içerisinde değişik noktalardan gelen bütün kabloların birleştiği nokta dağıtım santralidir. Hem yıldırım hem de dairelerden birinde oluşan bir sorunun diğer daire ve cihazları olumsuz olarak etkilememesi için düzgün olarak çalışan bir topraklama bağlantısı mutlaka yapılmalıdır.

Eğer binanın toprak bağlantısından endişe ediliyorsa özellikle eski binalarda haricen oluşturulacak bir topraklama bağlantısı ile topraklama bağlantısı yapılmalıdır.





3. Kısa devre korumalı ve uygun güçte Adaptör kullanımı.

Çanak anten üzerine yerleştirilen LNB ler enerjilerini santralden almaktadır. Dış ortamda çalışan bu ürünlerde oluşacak arızalar ve kablo bağlantılarında oluşabilecek kısa devrelere karşı sistemi korumak için mutlaka kısa devre koruması olan adaptörler kullanılmalıdır.

Ayrıca Standart konfigürasyonun dışında daha fazla akım ihtiyacı duyan çevre elemanları kullanılıyorsa buna uygun güçte adaptör kullanmaya özen gösteriniz.


DAĞITIM SANTRALİ ‘BAĞLANTI ŞEKİLLERİ – KASKAD SANTRAL KURULUMU’

Dağıtım santralleri diğer özelliklerinin dışında iki tipte üretilir. Bunlar Sonlu ve Kaskat serilerdir.

Birden fazla dağıtım santralinin birbirine eklenerek kullanılacağı durumda Kaskat tip santraller kullanılır. Bu durumda sistemin en sonuna bağlanacak santral sonlu tip seçilmelidir.

Kaskat bağlantılı sistemlerde geçiş kayıplarıda hesaplanarak uygun bir aralığa yükseltici bağlanmalıdır. Uygulamada her 3 kaskat bağlantıdan sonra kazancı ortalama 20dB olan bir adet yükseltici araya bağlanmaktadır.

TEŞEKKÜRLER

Documents

TELEVİZYON YAYINLARINDA MERKEZİ DAĞITIM SANTRAL SİSTEMLERİ