Teletıpta konsültasyon

Dr. Oğuz Söylemezoğlu Gazi Üniversitesi Tıp Fak.

Çocuk Nefroloji BD

Teletıp “Tıbbi bilgi ve hizmet sağlamak için bir

noktadan diğerine elektronik sinyallerin kullanımıyla bilgi transferi” Perednia-Allen

“Uzaklığın problem olduğu durumlarda sağlık hizmetinin sağlanması ve desteklenmesi için elektronik bilgi ve iletişim teknolojilerinin kullanımı” IOM, 1996

Teletıp“The delivery of health care services, where

distance is a critical factor, by health care professionals using information and communications technologies for the exchange of valid information for diagnosis, treatment and prevention of disease and injuries, research and evaluation, and for the continuing education of health care providers, all in the interest of advancing the health of individuals and their communities”

WHO, 1997

Teletıp (telemedicine) Birbirinden uzak mekanlar arasında, Bilgi ve iletişim teknolojilerini

kullanarak, Tanı, tedavi, önleyici hekimlik,

araştırma, değerlendirme, sürekli eğitim amaçlarına yönelik,

Bireylerin ve toplumların sağlığını geliştirme amacını taşıyan

Sağlık hizmeti sunumu

Telekonsultasyon

Hekime uzak bir merkezden bilgi teknolojileri aracılığıyla ikinci görüş sağlanması

İlk denemeler 1900’lu yılların başında kalp ve

akciğer seslerinin telefonla iletilmesine çalışıldı

Başarısız oldu! 1906: EKG Transmission

Einthoven, 1906! “Le telecardiogramme” at the

“Archives Internationales Physiologie” 4:132, 1906

1920’ler: Gemilerdeki acil olaylar için radyo ile hekim desteği

1955: TelepsikiyatriThe Nebraska Psikiyatri Enstitüsü-kapalı devre TV yayını. 1971’de Nebraska Tıp Merkezi Omaha ve diğer iki şehirdeki Veterans Administration Hospital ile iletişim kurdu.

1960’lar: Nasa uzaydaki astronotlardan fizyolojik veriler toplamaya başladı

1967: Massachusetts General Hospital Havaalanında merkez kurdu. Mikrodalga iletişimi kullanıldı

1970’ler: Uydu teletıp, ATS-6 uyduları. Alaska ve Kanadadaki paramedikler hastanelerle iletişime geçti, görüntünün önemi incelendi

The North-West Telemedicine Project

1984, Avustralya Uydu 5 uzak kasabada 20 iki yönlü, 20

alıcı televizyon Merkez: Mount Isa Base Hospital Konferans telefon, faks, freeze-

frame transceivers

The NASA SpaceBridge to Armenia/Ufa 1988 depremi U.S./U.S.S.R Joint Working Group on

Space Biology, telemedicine Erivan’daki bir sağlık merkezi ile

ABD’deki 4 sağlık merkezi arasında tek yönlü video, ses, faks iletişimi

Daha sonra aynı sistem tren kazasında sonucu yanığı olan çok sayıda hasta için Rusya, Ufa’da kullanıldı.

Teletıp sistemleri

Video konferans

ABD, Kanada Avustralyada uygulamaların % 80’i bu tip Maliyet,1996: $80,000 günümüzde: $4,000

Sakla ve gönder (store and forward)

Maliyeti düşük İki taraf aynı anda bilgisayar başında olmak zorunda değil Gelişmekte olan ülkelerde yaygın Danışılan hekim soru soramadığı için sevk oranı yüksek

Veriyi toplamak için Kamera Fotoğraf mak. Steteskop Spirometre EKG Otoskop Oftalmoskop Ultrason Mikroskop …

Elektronik stetoskop

EKGSpirometri

Ultrason

Otoskop

Robotik Telepatoloji

1Tissue examined/hub site pathologist

2

3

54

6

7

8

9

H & E Sections made

Slides examined usingrobotically-controlledmicroscope

WAN

Pathologist viewsimages in real time

Slides read inMilwaukee

Pathologist dictatesreport to PA

PA enters report into Iron Mt.. DHCP

Report printed locallyand signed

IRMRouter

IRMRouter

Schema of a Telesurgery System using Virtual Reality

PATIENT

VIRTUALIZATION CAMERA

THE COMPLETE

SYSTEM

SURGEON

DATA GLOVE

DATA LINK

Tümleşik çözümler

TeleDoc™ Cart

Dünyada durum

Batı ülkeleri, Uzakdoğu ülkelerinde yaygınlaşmakta

Bazı ülkelerde geri ödeme kapsamına alınan uygulamalar var

Hindistan gelişmiş ülkelere telekonsultasyon vererek gelir sağlamaya çalışıyor (örneğin radyoloji tetkiklerinin raporlanması)

Teletıp ile konsultasyon

En sık kullanım alanları: Radyoloji Psikiyatri Geriatri Kardiyoloji Dermatoloji Diyabet

Diyabet

39 çalışma* Bedel etkin Kullanım güçlüğü az HbA1C kontrolü açısından üstünlük

sağlamıyor Çalışmaların kalitesi düşük, daha

çok araştırma yapılması lazım*The contribution of teleconsultation and videoconferencing to diabetes care: a systematic literature review. Verhoeven F, van Gemert-Pijnen L, Dijkstra K, Nijland N, Seydel E, Steehouder M. J Med Internet Res. 2007 Dec 14;9(5):e37. Review.

Psikiyatri*

Yetişkinlerde, çocuklarda ve mahkumlarda güvenlidir

Telefonla görüşmeye göre bir üstünlüğü gösterilmemiştir

Çalışmaların kalitesi yetersizdir

*Empirical evidence on the use and effectiveness of telepsychiatry via videoconferencing: implications for forensic and correctional psychiatry. Antonacci DJ, Bloch RM, Saeed SA, Yildirim Y, Talley J. Behav Sci Law. 2008;26(3):253-69.

Geriatri

174 çalışma* 74’ünde kontrol grubu var 30’unda maliyet verilmiş Tedavi etkinliğini, hasta ile ilişkiyi

artırıyor, ancak çalışma kalitesinde sorunlar nedeniyle kanıtlar güçlendirilmeli

*The application of telemedicine to geriatric medicine. Brignell M, Wootton R, Gray L. Age Ageing. 2007 Jul;36(4):369-74.

Türkiye’de yapılan çalışmalar

Türkiye’de durum

Birkaç uygulama ve araştırma var Sağlık Bakanlığının pilot çalışması

başladı. Radyoloji ve patoloji alanında kullanılması planlanıyor

Hukuki ve mali düzenlemeler henüz yapılmadı

Kullanıcı sayısı: 655Danışılan olgu sayısı: 50Olgulara verilen cevaplar: 101Forumdaki mesaj sayısı: 206 (Güncel bölümü) Kısa Kısa bölümü içerik sayısı:7 Ayın olgusu bölümü statik yapıda: 5 adet

Reliability of Web-based teledermatology consultations

Oztas MO, Calikoglu E, Baz K, Birol A, Onder M, Calikoglu T, Kitapci MT.

J Telemed Telecare. 2004;10(1):25-8.

Doğruluk Gerçek hayatta en muhtemel tanı

verilerek yapılan çalışmalarda 0.53-0.63 doğruluk [Whited, 1999]

Bu çalışmada 0.62-0.80 Web-tabanlı sakla ve gönder

yönteminin doğruluk oranları kabul edilebilir düzeydedir

Klinik bilgi verilmemesi durumunda başarı düşmektedir

A comparison of teledermatology using store-and-forward methodology alone, and in combination with Web camera videoconferencing

Baba M ve Ark. Başkent Ün. J Telemed Telecare. 2005;11(7):354-60 İki teledermatolog hastalara sakla ve gönder

yöntemi ile tanı koydu (tanı doğruluğu %81 ve % 75)

Sonra, videokonferans yardımı ile tanı gözden geçirildi (tanı doğruluğu %90 ve % 82)

Videokonferans destekli sakla ve gönder yönteminin tanı doğruluğuna katkıda bulunduğu belirtiliyor

Nelere dikkat edilmeli?

Hasta bilgisinin gizlilik ve güvenliği Her iki taraftaki hekim ve diğer sağlık

personelinin konu ile ilgili eğitimi Merkezi otoriteler (TTB, uzmanlık

dernekleri, Tıp Bilişimi Derneği, Sağlık Bakanlığı, WHO…) tarafından kurallar belirlenmesi, rehberler yayımlanması

Nelere dikkat edilmeli?

Verilen hizmetin kaliteli olduğundan emin olunması, örneğin klinik bilgi yeterince iletilmekte midir?

Telekonsultasyon, bölgesel hekim açığını gidermek için değil daha iyi bir sağlık hizmeti sunmak ve eğitim açısından ele alınmalıdır

Telekonsultasyon başıboş bırakılacak bir alan değildir American College of Radiology Standard for Teleradiology American Academy of Dermatology Association Position Statement on

Telemedicine (22 May 2004) American Psychological Association's Statement On Services By

Telephone (5 November 1997) AMA Guidelines for Physician-Patient Electronic Communications (6

December 2004) Medem's eRisk Guidelines for Physician-Patient Online Communications

(January 2007) Guidelines for the Surgical Practice of Telemedicine (March 2004) -

Established by the Society of American Gastrointestinal Endoscopic Surgeons (SAGES)

FDA Guidances Related to Telemedicine - Information within the Food and Drug Administration related to their approval and review of telemedicine including medical imaging, software, telemetry and other subjects.

Mali sorunlar

Telekonsultasyon hizmetinin geri ödeme kapsamına alınması

Yatırım maliyetlerinin karşılanması

Etik ve yasal sorunlar

Hekimlik yapma yetkisi (örneğin ABD’li bir hekimin Türkiye’de, Türk hekimin ABD’de hekimlik yapma yetkisi yok)

Malpraktis olduğunda sorumlu kim?

Hastanın rızası alındı mı?