12
TEKNOLOGI BESI BAJA TEKNOLOGI BESI BAJA

Teknologi Besi Baja

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Teknologi Besi Baja

TEKNOLOGI BESI BAJA

� TEKNOLOGI BESI BAJA

Page 2: Teknologi Besi Baja

TEKNOLOGI … ??

INPUT OUTPUT

( Rp ) ( Rp + ∆Rp )

Teknologi adalah wahana transformasi yang mengubah masukan

WAHANA

TRANSFORMASI

( T,H,I,O )

Teknologi adalah wahana transformasi yang mengubah masukan

( input ) menjadi keluaran ( out put ) yang bernilai tambah

Input : Bahan baku, Bahan pembantu, Energi

Output : Produk

Nilai tambah : - ∆ Rp

- Lebih bermanfaat untuk memenuhi kebutuhan hidup /

eksistensi manusia

Page 3: Teknologi Besi Baja

TEKNOLOGI .. ??

� Untuk mentransformasikan input menjadi out put diperlukan komponen teknologi sbb :

� T ( Technoware ) : Mesin, Alat, Proses, Produk

� H ( Humanware ) : Ilmu pengetahuan, � H ( Humanware ) : Ilmu pengetahuan, Ketrampilan, Pengalaman, Sikap & PerilakuSDM

� I ( Infoware ) : SIM, Sisdur, Dokumen

� O ( Orgaware ) : Organisasi, SistemManajemen

Page 4: Teknologi Besi Baja

BESI BAJA .. ??

� Besi baja = paduan Fe + C

Kandungan C

Besi Tempa ( Wrought Iron ) < 0,02 %

� Besi tempa : Lunak, mudah dibentuk

� Baja : Kuat, Tangguh, Ulet

� Besi Cor : Keras, getas

Besi Tempa ( Wrought Iron ) < 0,02 %

Baja ( Steel ) 0,02 – 2,00 %

Besi Cor atau Besi Cetak ( Cast Iron ) 2,00 – 5,00 %

Page 5: Teknologi Besi Baja

JENIS – JENIS BAJA

� BAJA CARBON ( Plain Carbon Steel )

Jenis Baja Carbon Kandungan C

Baja Hypoeutectoid ≤ 0,80 %Baja Hypoeutectoid ≤ 0,80 %

Baja Hypereutectoid > 0,80 %

Baja Carbon Ultra rendah < 0,03 %

Baja Carbon rendah ≤ 0,25 %

Baja Carbon medium - lunak 0,25 % < C < 0,40 %

Baja Carbon medium - keras 0,40 % < C < 0,60 %

Baja Carbon tinggi > o,60 %

Page 6: Teknologi Besi Baja

JENIS – JENIS BAJA ……

� BAJA PADUAN ( Alloy Steel ) :� Baja yang mengandung unsur-unsur paduan tertentu untuk

meningkatkan sifat fisik & mekanik baja

� Baja paduan rendah kekuatan tinggi ( High Strength low alloy Steel –HSLA ) → mengandung unsur Nb, V, Ti, Al 0,25 – 1,0 %

� BAJA NIRKARAT ( Stainless Steel )� BAJA NIRKARAT ( Stainless Steel )Baja tahan karat / korosi , dapat diklasifikasikan sbb :

� Baja nirkarat Feritik : 12 – 30 % Cr

� Baja nirkarat Austenitik : 17 – 25 % Cr, 8 – 20 % Ni

� Baja nirkarat Martensitik : 12 – 17 % Cr, 0,1 – 1 % C

� Baja paduan dupleks : 20 – 30 % Cr, 2,5 – 7 % Ni, + Ti atau Mo

� Baja pengerasan endapan : + Cu, Ti, Al, Mo, Nb

Baja tahan cuaca ( weathering steel ) → 0,40 % Cu, 0,10 % P

Page 7: Teknologi Besi Baja

JENIS – JENIS BAJA ……

� BAJA MAGNET / BAJA LISTRIK ( Electrical Steel )� Baja listrik Carbon rendah → C < 0,08 %,

Mn 0,25 – 0,75 %

� Baja listrik terorientasi → Si 3 – 3,3 %

� Baja listrik tak terorientasi → ( Si + Al ) 0,8 – 3,5 % dan Al maks 0,50 %

BAJA TAHAN PANAS ( Heat resisting Steel ) :� BAJA TAHAN PANAS ( Heat resisting Steel ) :� Baja nirkarat Feritik, Austenitik, Martensitik, Pengerasan endapan

� Baja Superalloy → + Cu atau Ni

� BAJA PERKAKAS ( Tool Steel )� Baja kecepatan tinggi ( High Speed Steel )

� Baja tahan tegangan kejut ( Shock resisting Steel )

� Baja untuk die, mold, pengerjaan panas, pengerjaan dingin

Page 8: Teknologi Besi Baja

MENGAPA TEKNOLOGI BESI BAJA

PERLU DIPELAJARI ?

� Al Hadiid ( QS 57:25 )“ dan kami ciptakan Besi yang padanya terdapat kekuatan

yang hebat dan berbagai manfaat bagi manusia “

� Kegunaan Besi Baja : � Struktur bangunan� Struktur bangunan

� Mesin

� Alat perkakas

� Alat rumah tangga & kantor

� Alat transport dan Angkat-angkut

� Senjata

� Komponen listrik & magnet

� Ornamen

Page 9: Teknologi Besi Baja

MENGAPA TEKNOLOGI BESI BAJA

PERLU DIPELAJARI ?? ……

� Semakin maju peradaban bangsa, semakin

banyak pemakaian bajanya

( Semakin tinggi GDP/kapita semakin tinggi ( Semakin tinggi GDP/kapita semakin tinggi

konsumsi baja/kapita )

� Hampir 95 % kebutuhan logam dunia

didominasi Besi-Baja

� Teknologi Besi Baja sebagai identitas /

diferensiasi program pendidikan FT UNTIRTA

Page 10: Teknologi Besi Baja

GDP vs KONSUMSI BAJA/KAPITA

Page 11: Teknologi Besi Baja

RUANG LINGKUP KULIAH TEKNOLOGI

BESI BAJA

� BAHAN BAKU, BAHAN PEMBANTU DAN ENERGI

� PENAMBANGAN

� PENGOLAHAN BIJIH� PENGOLAHAN BIJIH

� PROSES PEMBUATAN BESI

� PROSES PEMBUATAN BAJA

� PENGECORAN DAN PENCETAKAN

� PEMBENTUKAN BAJA

� PERLAKUAN PANAS BAJA

� PERLAKUAN PERMUKAAN BAJA

Page 12: Teknologi Besi Baja

PROSES PEMBUATAN BESI BAJA