Upload
fauziyah-amini
View
9
Download
1
Embed Size (px)
Citation preview
TEKNOLOGI BESI BAJA
� TEKNOLOGI BESI BAJA
TEKNOLOGI … ??
INPUT OUTPUT
( Rp ) ( Rp + ∆Rp )
Teknologi adalah wahana transformasi yang mengubah masukan
WAHANA
TRANSFORMASI
( T,H,I,O )
Teknologi adalah wahana transformasi yang mengubah masukan
( input ) menjadi keluaran ( out put ) yang bernilai tambah
Input : Bahan baku, Bahan pembantu, Energi
Output : Produk
Nilai tambah : - ∆ Rp
- Lebih bermanfaat untuk memenuhi kebutuhan hidup /
eksistensi manusia
TEKNOLOGI .. ??
� Untuk mentransformasikan input menjadi out put diperlukan komponen teknologi sbb :
� T ( Technoware ) : Mesin, Alat, Proses, Produk
� H ( Humanware ) : Ilmu pengetahuan, � H ( Humanware ) : Ilmu pengetahuan, Ketrampilan, Pengalaman, Sikap & PerilakuSDM
� I ( Infoware ) : SIM, Sisdur, Dokumen
� O ( Orgaware ) : Organisasi, SistemManajemen
BESI BAJA .. ??
� Besi baja = paduan Fe + C
Kandungan C
Besi Tempa ( Wrought Iron ) < 0,02 %
� Besi tempa : Lunak, mudah dibentuk
� Baja : Kuat, Tangguh, Ulet
� Besi Cor : Keras, getas
Besi Tempa ( Wrought Iron ) < 0,02 %
Baja ( Steel ) 0,02 – 2,00 %
Besi Cor atau Besi Cetak ( Cast Iron ) 2,00 – 5,00 %
JENIS – JENIS BAJA
� BAJA CARBON ( Plain Carbon Steel )
Jenis Baja Carbon Kandungan C
Baja Hypoeutectoid ≤ 0,80 %Baja Hypoeutectoid ≤ 0,80 %
Baja Hypereutectoid > 0,80 %
Baja Carbon Ultra rendah < 0,03 %
Baja Carbon rendah ≤ 0,25 %
Baja Carbon medium - lunak 0,25 % < C < 0,40 %
Baja Carbon medium - keras 0,40 % < C < 0,60 %
Baja Carbon tinggi > o,60 %
JENIS – JENIS BAJA ……
� BAJA PADUAN ( Alloy Steel ) :� Baja yang mengandung unsur-unsur paduan tertentu untuk
meningkatkan sifat fisik & mekanik baja
� Baja paduan rendah kekuatan tinggi ( High Strength low alloy Steel –HSLA ) → mengandung unsur Nb, V, Ti, Al 0,25 – 1,0 %
� BAJA NIRKARAT ( Stainless Steel )� BAJA NIRKARAT ( Stainless Steel )Baja tahan karat / korosi , dapat diklasifikasikan sbb :
� Baja nirkarat Feritik : 12 – 30 % Cr
� Baja nirkarat Austenitik : 17 – 25 % Cr, 8 – 20 % Ni
� Baja nirkarat Martensitik : 12 – 17 % Cr, 0,1 – 1 % C
� Baja paduan dupleks : 20 – 30 % Cr, 2,5 – 7 % Ni, + Ti atau Mo
� Baja pengerasan endapan : + Cu, Ti, Al, Mo, Nb
Baja tahan cuaca ( weathering steel ) → 0,40 % Cu, 0,10 % P
JENIS – JENIS BAJA ……
� BAJA MAGNET / BAJA LISTRIK ( Electrical Steel )� Baja listrik Carbon rendah → C < 0,08 %,
Mn 0,25 – 0,75 %
� Baja listrik terorientasi → Si 3 – 3,3 %
� Baja listrik tak terorientasi → ( Si + Al ) 0,8 – 3,5 % dan Al maks 0,50 %
BAJA TAHAN PANAS ( Heat resisting Steel ) :� BAJA TAHAN PANAS ( Heat resisting Steel ) :� Baja nirkarat Feritik, Austenitik, Martensitik, Pengerasan endapan
� Baja Superalloy → + Cu atau Ni
� BAJA PERKAKAS ( Tool Steel )� Baja kecepatan tinggi ( High Speed Steel )
� Baja tahan tegangan kejut ( Shock resisting Steel )
� Baja untuk die, mold, pengerjaan panas, pengerjaan dingin
MENGAPA TEKNOLOGI BESI BAJA
PERLU DIPELAJARI ?
� Al Hadiid ( QS 57:25 )“ dan kami ciptakan Besi yang padanya terdapat kekuatan
yang hebat dan berbagai manfaat bagi manusia “
� Kegunaan Besi Baja : � Struktur bangunan� Struktur bangunan
� Mesin
� Alat perkakas
� Alat rumah tangga & kantor
� Alat transport dan Angkat-angkut
� Senjata
� Komponen listrik & magnet
� Ornamen
MENGAPA TEKNOLOGI BESI BAJA
PERLU DIPELAJARI ?? ……
� Semakin maju peradaban bangsa, semakin
banyak pemakaian bajanya
( Semakin tinggi GDP/kapita semakin tinggi ( Semakin tinggi GDP/kapita semakin tinggi
konsumsi baja/kapita )
� Hampir 95 % kebutuhan logam dunia
didominasi Besi-Baja
� Teknologi Besi Baja sebagai identitas /
diferensiasi program pendidikan FT UNTIRTA
GDP vs KONSUMSI BAJA/KAPITA
RUANG LINGKUP KULIAH TEKNOLOGI
BESI BAJA
� BAHAN BAKU, BAHAN PEMBANTU DAN ENERGI
� PENAMBANGAN
� PENGOLAHAN BIJIH� PENGOLAHAN BIJIH
� PROSES PEMBUATAN BESI
� PROSES PEMBUATAN BAJA
� PENGECORAN DAN PENCETAKAN
� PEMBENTUKAN BAJA
� PERLAKUAN PANAS BAJA
� PERLAKUAN PERMUKAAN BAJA
PROSES PEMBUATAN BESI BAJA