Tedarik Zinciri Ve Ynetimi

Tedarik Zinciri Ve Ynetimir. Gr. Yusuf Bahadr KavasTedarik ZinciriGRStratejilerini tedarik zinciri ile btnletiren iletmeler rn, sre ya da hizmet ynl bir avantaj oluturmay baarabilirler. Gemite iletme dnda gerekleen olaylar, iletme ierisinde gerekleen mhendislik, pazarlama, imalat, sat ve finans gibi eylemlerin ynetilmesi iin tasarlanan stratejilerle karlatrldnda hep ikinci planda kalmaktayd. Gnmzde ise bir irketin d evresine bakma kabiliyeti zellikle kanal birlikteliini grebilme yetenei etkin fiziksel kaynaklara ve pazar deerine ulamasnda nemli rol oynamaktadr.Tedarik zincirine odaklanlmasnn asl amac iletmenin maliyetlerini azaltmak ve stok, tedarik, mteri ynetimi, finansal fonksiyonlardaki boa harcanan her trl eylemi ortadan kaldrmaktr.Gnmzn en iyi iletmeleri ayn ynetim ve teknoloji yaklamlarn kendi tedarik zincirlerinde de uygulatmaya balamlardr. Tedarik ZinciriGRTedarik zincirine odaklanmann ikinci amac kresel ticaretin birka yl ncesine kadar nispeten ulalmas ok g olan yeni pazarlara eriimi ve yeni i modellerinin ortaya kmasdr. Gnmz etkileimli internet teknolojisi ve uluslararas lojistik konularndaki gelimeler irketlerin sadece kendi ulusal snrlar ierisinde i yapma snrlln da ortadan kaldrmtr.Bunlarn yannda kk ve orta byklkteki iletmelerin bile (e-i) sayesinde kresel pazarlara ulaabildikleri grlmektedir.Tedarik ZinciriGRnc neden; gnmz pazar artlar iletmeleri mteri taleplerini daha ksa bir zaman ierisinde yerine getirebilmeleri iin tedarik zincirleriyle ibirlii ierisinde olmaya zorlamaktadr. Wal-Mart, Amazon, Intel gibi gnmzn baarl irketleri pazarda srekli baskn olabilmelerinin tedarik zincirleri ierisinde yer alan sreleri kontrol altnda tutmalarna bal olduunu bilmektedirler.Tedarik ZinciriGRTedarik Zinciri; Hammadde temini yapan, onlar ara mal ve nihai rnlere eviren, nihai rnleri mterilere datan, retici ve datclarn oluturduu bir adr.Bazen deer zinciri olarak da ifade edilir. Tedarik zinciri, zincir boyunca yaplan eylemlerle rne katlan deerden dolay bu adla anlmaktadrTEDARK ZNCR KAVRAMITedarik zinciri; tedarikiler, imalatlar, datclar ve perakendeciler eklinde adlandrlan ok saydaki iletmeyi bnyesinde barndran ve retim iin gerek duyulan hammaddelerin bulunmas, bu hammaddelerin belirli nihai rnlere dntrlmesi, oluturulan nihai rnlerin perakendecilere tesliminin salanmas ileri iin aba sarf eden ve birlikte alan btnleik bir sre olarak tanmlanabilir. Bu zincir ileriye tketici ya da perakendeciye doru malzeme ak, geriye doru bilgi ak eklinde aklanabilir.TEDARK ZNCR KAVRAMITEDARK ZNCR KAVRAMI

Tedarik zinciri, hammaddeleri nihai rnlere dntrme ve daha sonra bu rnleri mterilere teslim etme konularn bnyesinde barndran btnleik bir imalat-datm-teslim srecidir. Tepe noktada tedarik zinciri iki temel btnleik sreci kapsamna alr: Bunlar; (1) retim Planlama ve Stok Kontrol Sreci ve (2) Datm ve Lojistik Sreci'nden olumaktadr.TEDARK ZNCR KAVRAMI

retim Planlama ve Stok Kontrol Sreci: Bu sre imalat ve depolama alt srelerini ve onlarn ara yzlerini kapsamna alr. Daha spesifik olarak, retim planlama, tm imalat srecinin tasarm ve ynetimi olarak tanmlanrDatm ve Lojistik Sreci: Datm ve lojistik sreci, rnlerin depolardan perakendecilere doru nasl aktarlacan ve teslim edileceini belirler. rnler perakendecilere dorudan aktarlabilecei gibi nce datm tesislerine daha sonra srayla perakendecilere tanabilir. Bu sre envanter dzenleme tama ve nihai rnn tesliminin ynetimini kapsar.TEDARK ZNCR KAVRAMITedarik zinciri ynetimi bir rnn planlanmas ve rnle ilgili tahminler, imalat ya da rnle ilgili hizmet verilmesi gibi faaliyetlerin iinde bulunan malzeme temelli fonksiyonlar koordine eder ve btnletirir. evik bir tedarik zinciri pazara kar duyarldr ve bu trdeki bir tedarik zincirinde:Hedef; kalitenin, fiyatn, tepki sresinin ve hizmetin kritik faktrler olduu pazar deiiklikleri karsnda irketin ayakta kalmasn salamaktr.Ama; rekabeti avantaj salayacak ekilde pazar ve datm kanallar ile tedarik ve imalat operasyonlarn birbirine balamaktr.Maliyet tasarruflar ve sat artlarndan salanacak yararlarla daha iyi hizmet dzeyi ve daha yksek krllk elde etmektir.TEDARK ZNCR KAVRAMITedarik zinciri ilk olarak tedarik zinciri ynetimi maliyetler zerinde etkisi olan ve mteri istek ve beklentilerine uyan rnlerin retilmesinde rol oynayan tm birimleri dikkate alr. Tedariki ve imalat tesislerinden depolara; perakendeciler ve maazalardan datm merkezlerine kadar olan btn tesisleri kapsar. Gerekte baz tedarik zinciri analizleri tedarik zincirinin performans zerindeki etkilerinden dolay tedarikinin tedarikisi ve mterinin mterisini dahi hesaba katmaktadr. TEDARK ZNCR KAVRAMI12kincisi, tedarik zincirinin temel amac tm iletme sistemi dahilinde verim ve maliyet etkinliini salanmaktr. Bu durumda tedarik zinciri; tama, hammadde stoklarnn datm, i sreleri ve bitmi rn maliyetlerinin minimize edilmesini kapsar. Bu nedenle basit bir biimde sadece tama maliyetlerini minimize etmek ya da stok maliyetlerini azaltmaktan ziyade tedarik zincirini sistem yaklam ile ele almak gerekmektedir. Son olarak, tedarik zinciri: tedarikilerin, imalatlarn, depolarn ve maazalarn etkin btnleme fikri zerinde durmasndan dolay stratejik dzeyden taktiksel ve operasyonel dzeye kadar iletmenin tmn kapsar.TEDARK ZNCR KAVRAMIYukardaki ekilden de grlecei zere, talep tahmini, satn alma, ihtiya ve retim planlama gibi uygulamalar 1980lerde malzeme ynetimi. Datm planlamas, sipari sreleri ve tama gibi uygulamalar ise fiziksel datm olarak anlmaktayd. Malzeme ynetimi ve fiziksel datm, 1990 larda depolama ve ambalajlama ile birlikte ele alnarak lojistik olarak kabul edilmitir.Biliim teknolojileri, pazarlama ve stratejik planlama da Lojistik uygulamalarna eklenince, 2000 li yllarn balarndan itibaren bu kapsaml uygulama Tedarik Zinciri Ynetimi olarak kabul edilmeye balanmtr.

letmeler gnmzde tm ilemlerini daha dzenli yrtmekte ve mterilerinin rnlerine ulam sresini minimize etmektedirler. Bu nedenle, tedarik zincirini uzmanca ynetmek pek ok iletme iin hayati nem tamaktadr. letmeler rn ve hizmet gereksinmeleri iin artan bir biimde yerel kaynaklar yan sra kresel tedarik alanlarna ynelmektedirler. Tedarikin bu ekilde kresellemesi iletmeleri firma iindeki ve dndaki malzeme akn daha etkin bir biimde koordine etmeye zorlamaktadr. Bu oluumun kilit faktr de tedarikilerle daha yakn ilikilerin salanmas ynndeki ynelimleridir. Tedarikiler ve onlarla i yapan iletmeler gnmzde zaman ve kalite temelinde daha fazla rekabet etmektedirler

Tedarik Zinciri Konusunun Yaygnlamas1990 larda tedarik zinciri ynetimi; lojistik operasyon ynetimi olarak kullanlmtr. Tedarik zinciri ynetimi kavram ile geleneksel lojistik kavram tanm arasnda bir farkllk vardr. Geleneksel lojistik; tedarik, datm, bakm onarm ve stok ynetimi gibi eylemler zerinde younlar. Tedarik zinciri geleneksel lojistie ait olan tm eylemlerle birlikte pazarlama, yeni rn gelitirme, finans ve mteri hizmetleri gibi konular da kapsar.Tedarik Zinciri Temel AlanlarTedarik zincirinde yer alan iletmeler be temel alanda faaliyetleri iin bireysel ya da kolektif karar almak durumundadr. Bu be temel alan aadaki konular kapsar:

Tedarik Zinciri Temel Alanlarretim: Pazar hangi rn istemektedir? Bu rnlerin ne kadar retilmeli ve ne zaman retilmelidir?

Bu eylem imalat kapasitesini, i yk dengesini, kalite kontroln ve tehizat bakmn da dikkate alan ana retim plannn oluturulmasn kapsar.Tedarik Zinciri Temel AlanlarEnvanter: Tedarik zincirindeki her aamada ne kadar stoklama yaplmaldr? Hammadde, yar bitmi ya da bitmi rn olarak ne kadar stok elde bulundurulmaldr?

Stok tutmann altnda yatan temel ama, tedarik zinciri ierisindeki belirsizlik karsnda bir tampon grevi grmektir. Bununla birlikte, stok tutma pahal olabilir ve bu yzden optimum stok dzeyinin ve yeniden sipari verme noktasnn ne olaca nceden belirlenmelidir.Tedarik Zinciri Temel AlanlarKonum: retim ve stok depo tesisleri nerede konumlandrlmaldr? retim ve stok depolar iin en uygun maliyetli konumlar nereleridir? Yeni tesisler mi ina edilmeli yoksa var olan tesisler mi kullanlmaldr?

Bu sorulara ynelik olarak alnan kararlar nihai mteriye datm ile birlikte rn ak iin uygun yolun belirlenmesini salayacaktr.Tedarik Zinciri Temel AlanlarTama: Stoklar bir tedarik zinciri konumundan dierine nasl hareket ettirilmelidir? Hava ve kara tamacl genellikle gvenli ve hzl olmasna ramen pahaldr. Deniz ve demiryolu tamacl daha ucuz olmasna karn daha uzun zaman alr ve daha fazla belirsizlik tar. Bu belirsizlik daha yksek dzeyde stok tutma ile giderilebilir. Hangi tama ynteminin ne zaman kullanlmas daha iyi olacaktr?Tedarik Zinciri Temel AlanlarBilgi: Ne kadar veri toplanmal ve hangi bilgiler paylalmaldr?

Zamanl ve doru bilgi daha iyi koordinasyon ve daha iyi karar alnmasn salar. Doru bilgi, ne retilecei, ne kadar retilecei, stoklarn nerede depolanaca ve en iyi tama ynteminin hangisi olaca konularnda etkin karar alnmasn salar.Tedarik Zinciri Temel AlanlarBu kararlar irketin tedarik zincirinin kapasitesini ve etkinliini belirleyecektir. Bir irketin yapabilecei eyler ve pazarnda rekabet etme yntemleri sahip olduu tedarik zincirinin etkinliine baldr. letmenin stratejisi kitle retiminin youn ve fiyatn temel unsur olduu bir pazara hizmet etmekse dk maliyet uyumunu salayacak trden bir tedarik zincirine sahip olmas daha iyi olacaktr. letmenin stratejisi pazarn belirli bir blmne ve mteri hizmetinin nemli olduu bir pazara ynelikse iletmenin abuk yant vermeye dayanan bir tedarik zincirine sahip olmas daha anlaml olacaktr.Tedarik Zinciri Temel AlanlarTEDARK ZNCRNN LEY VE BLEENLERTedarik zinciri ynetiminin amac ya da misyonu envanter ve iletim harcamalarn e zamanl olarak azaltrken etkinlii arttrmak olarak tanmlanabilir.Baz pazarlarda tketiciler mteri deeri ve yksek hizmet dzeyi beklerken bazlarnda sadece ihtiya duyduklar rnlerde dk fiyat aratrrlar.TEDARK ZNCRNN LEY VE BLEENLERletmelerin tedarik zinciri becerilerini belirleyen kararlar alabilmesine ynelik be farkl ve nemli alan bulunmaktadr. Bunlar: retim, envanter, konum, tama ve bilgiyi kapsayan ynlendirici unsurlardr.Etkin tedarik zinciri ynetimi ncelikle her bir bileenin iyi anlalmasn ve onun nasl iletileceinin bilinmesini gerektirir.Etkili bir tedarik zinciri, bu faktrlerin her birini ve alma ekillerini anlatabilmelidir. Her unsurun tedarik zincirini glendirme ve dorudan etkileyebilme gc vardr.TEDARK ZNCRNN LEY VE BLEENLERTedarik zinciri nihai tketici iin rn veya hizmet salamada firmalara birbirini etkileyen koordine edilmi bir ebeke salar. Bylece organizasyon, iletme snrlar ve ulusal snrlar iinde apraz fonksiyonlar yrtr.

TEDARK ZNCRNN LEY VE BLEENLERRETMretim, rnlerin kullanlabilir hale gelmesi ve depolanmas konusunda tedarik zincirinin kapasitesini ifade eder.retimle ilgili tesisler, fabrika ve depolardan oluur. Yeterlilik (talebi karlama) ve verimlilik arasndaki deiimin ya da dengesizliin nasl zleceine ilikin retim kararlar ile ilgili konular yneticilerin yz yze kald temel sorunu oluturur.

TEDARK ZNCRNN LEY VE BLEENLERRETMFabrikalar ve depolar gerektiinden fazla kapasiteye sahipse esnek olabilirler ve rn talebindeki ani dalgalanmalara abuk karlk verebilirler. Ancak, fazla kapasite kullanlmayan ya da gelir yaratmayan bir bo kapasite oluturuyorsa bu fazlaln yaratt ek maliyetlere katlanmak gerekebilir. Byle bir durumun ortaya kmas zincirdeki iletmeler iin dk dzeyde etkinlik ve operasyon anlamna gelir.

TEDARK ZNCRNN LEY VE BLEENLERRETMFabrikalar, birka imalat yaklamndan birini esas alarak kurulur. Bu yaklamlar rn odakl ve ilevsel odakl yaklamlar olarak belirtebiliriz.1. rn Odakl Yaklam: Bu yaklam, bir rn hattnda, retim aamasndan montaja kadar gerekleen tm faaliyetlerin kapsama alnmasn ifade etmektedir. rn odakl yaklam tm rn hattnda uzmanlamay gerektirir.2. levsel Odakl Yaklam: Yalnzca montaj yapma ya da yalnzca seili bir grup aksamn yapm eklinde birka operasyonun gerekletirilmesi konusuna ynelen bir yaklamdr. Burada sz konusu edilen ilevlere farkl rn trlerinin imalatnda bavurulur. Fonksiyonel yaklam sadece belirli ilemlerde uzman olmay salar. Tedarik zincirindeki iletmeler, tketici talebini en iyi ekilde gidermek iin hangi yaklamn ya da bu iki yaklamn bileiminden hangisinin en iyi olacana karar vermelidirler

TEDARK ZNCRNN LEY VE BLEENLERFabrikalar gibi depolar da farkl uygulamalar gerektirebilir. Depolamada kullanlan 3 farkl yaklam bulunmaktadr. Bunlar:Stok izleme-tanmlama ynl depolama: Bu geleneksel yaklam anlalmas kolay ve etkin bir depolama yntemidir. Bu tr depolama ile ok sayda farkl rnn stoklarn izlemek ve tanmlamak mmkndr. Ayrca, bu depolama sistemi sat ve stok kaytlarnn tanmlanmasn da salar.Parti depolama: Bu yaklamda, belli bir mterinin rnleri ya da belli bir ie dair farkl rnler beraber depolanr. Bu, verimli bir toplama ve paketleme ii salar ama stok izleme-tanmlama ynl depolama yntemine gre daha fazla depo yeri gerektirir.apraz ykleme: Wall-Mart ve benzeri kurulularn nclk ettii ve tedarik zincirinde verimlilii arttrmak iin uygulad bir yntemdir. Burada rn tesislerde fiziki anlamda stoklanmaz. Bunun yerine tesisler, tedarikiden rnlerin geldii ve ykl miktarda farkl rnlerin boaltld bir sreten geme alan olarak kullanlr. Bu byk ykler daha sonra kk paralara ayrlr. Farkl rnlerin kk paralar gnn ihtiyacna gre yeniden birletirilerek son duraa gnderilmek zere tama aralarna yklenir.RETMTEDARK ZNCRNN LEY VE BLEENLEREnvanterEnvanter, tedarik zinciri boyunca yani, hammaddeden, sreteki ilemlere, araclarn ellerindeki nihai rnlere kadar tm aamalar kapsar. Yneticiler, envanter kararlaryla kendilerini talebi karlama ve verimlilik arasnda nereye konumlayacaklarna karar vermelidirler.Fazla miktarda envanter tutma, bir iletmeye ya da tm tedarik zincirine, mteri talebindeki dalgalanmalara yant verebilme zellii katar. Buna karlk, envanterin bulunup depolanmas bir maliyet unsurudur. Yksek verim elde etmek iin envanter maliyeti mmkn olduunca dk tutulmaldr.TEDARK ZNCRNN LEY VE BLEENLEREnvanterEnvanterin oluturulup saklanmas konusunda verilebilecek 3 temel karar vardr:Dnem EnvanteriEmniyet StokuMevsimlik EnvanterTEDARK ZNCRNN LEY VE BLEENLEREnvanterDnem Envanteri: Bu kavram satn alma dnemleri arasnda, rn iin oluan talebi karlayacak envanter miktarn ifade eder. letmeler, lek ekonomisinden faydalanmak iin fazla miktarda rn retir ya da satn alrlar. Ancak ykl miktarlar, beraberinde tama/nakliye maliyeti getirir. Tama maliyeti; envanteri depolama, ykleme, sigorta ettirme gibi maliyetleri kapsar. Yneticiler, ykl miktarda rn satn alnmasyla salanan uygun fiyat ve artan tama maliyeti arasnda bir tercih yapmak zorunda kalabilirler.TEDARK ZNCRNN LEY VE BLEENLEREnvanterEmniyet Stoku: Belirsizlie kar elde tutulan envanter eklidir. Talep tahmini, mutlak bir kesinlik iinde yaplmsa, gerekli olan tek envanter dnem envanteri olacaktr. Ancak her tahminin kendi iinde bir belirsizlik tamas ve talebin tahmin edilenden fazla olabilecei dncesi bu yaklam gerektirebilir. Buradaki ikilem; ilave envanter yklenme maliyeti ile yetersiz envanterden dolay sat kayb yaama maliyetidir.TEDARK ZNCRNN LEY VE BLEENLEREnvanterMevsimlik Envanter: Yln belirli zamanlarnda talepte meydana gelebilecek artlar nceden grerek salanan envanterdir. rnein, antifriz talebinin kn artaca nceden tahmin edilebilmektedir. Antifriz firmas, deitirilmesi zor bir sabit retim oranna sahip ise; tm yl boyunca sabit bir oranda retim yapacak ve talebin dk olduu zamanlarda, stok oluturacaktr. Alternatif olarak iletme, talepte oluabilecek bir arta cevap verebilmek iin farkl rnlerin retim oranlarn abucak deitirecek esnek retim tesisine yatrm yapabilir. Bu durum mevsimlik stok tama maliyeti ve daha esnek imalat becerilerine sahip olma maliyeti arasnda bir denge kurma ikilemidirTEDARK ZNCRNN LEY VE BLEENLERKonumKonum, tedarik zinciri tesislerinin corafik olarak yerleimini ifade etmektedir. Ayn zamanda, hangi ilemin hangi tesiste yaplaca kararlaryla da ilgilidir.Karar verilirken lek ekonomisinden faydalanmak ve verimlilik amacyla daha az yerleim yerinde faaliyetlerin merkeziletirilmesine mi, yoksa operasyonlarda talebi daha hzl karlamak ve mterilere ve tedarikilere yakn ok sayda yerleim yerinde faaliyetlerin merkezletirilmemesine mi karar verileceidir.TEDARK ZNCRNN LEY VE BLEENLERKonumBir yerleim yerine karar verildiinde, seilen konuma ilikin bir dizi faktrle ilgilenmek gerekir. Bu faktrler; tesis maliyeti, igc maliyeti, alanlarn becerileri, altyap durumu, vergi ve tarifeler, tketici ve tedarikiye yaknlktr.

TEDARK ZNCRNN LEY VE BLEENLERKonumYerleim yeri kararlar uzun dnemli bir plana byk miktarlarda para baland iin olduka nemli stratejik kararlar arasnda kabul edilir. Konum karar, tedarik zincirinin maliyetinde ve performans ltleri zerinde gl bir etkiye sahiptir. Tesislerin bykl, says ve konumu belirlendiinde aslnda bu ayn zamanda rnlerin tketiciye ulamasnda kullanlacak olas rotalar tanmlar. Bir iletmenin konum karar ayn zamanda, rnlerini pazara ulatrmasnda kullanaca ana stratejileri belirler.TEDARK ZNCRNN LEY VE BLEENLERTamaclkTamaclk, tedarik zinciri ierisinde hammaddeden nihai mala kadar tm rnlerin farkl tesisler arasnda hareketi olarak tanmlanmaktadr. Tamaclkta hz ve verimlilik tama eklinin seilmesinde nemli rol oynar.

TEDARK ZNCRNN LEY VE BLEENLERTamaclkletmelerin seebilecei 6 farkl tamaclk alternatifi vardr:Gemi: Maliyet asndan olduka verimli olmasna ramen en yava tamaclk yoludur. Ayrca sadece denizlere yakn ve limanlarn olduu yerleimler arasnda kullanlabilmesi nemli bir ksttr.Tren: Maliyet asndan olduka verimli olmasna ramen yava bir tamaclk yoludur. Yalnzca demiryolu olan yerleimlerde kullanlabilir.Boru hatlar: Verimli olabilir ancak sadece su, petrol, doalgaz gibi sv ve gaz rnlerin tanmasnda kullanlabilmektedir.Kamyonlar: Hzl ve esnek bir tamaclk eklidir, her yere gidebilirler. Petrol fiyatlar ve yollarn durumu tamaclk maliyetinde deikenlie sebep olabilir.Uaklar: Hzl ancak en pahal tamaclk eklidir. Havaalan olanaklar kstlayc olabilir.Elektronik tamaclk: En hzl ve en verimli tamaclk eklidir. Ancak sadece elektrik enerjisi ve veri hareketinde kullanlabilir.Tamaclk yolunun seiminde genel kural; rnn deeri yksekse hzl olan tamacl, rnn deeri dkse yava ve verimli olan tamaclk yolunu semektir.

TEDARK ZNCRNN LEY VE BLEENLERBilgiBilgi dier drt tedarik zinciri unsuruyla ilgili karar vermede taban oluturur. Bilgi, tedarik zincirindeki tm faaliyet ve operasyonlar arasnda ba kurmay salar. Bu ba ne kadar gl olursa, tedarik zincirindeki firmalar kendi operasyonlaryla ilgili o kadar iyi kararlar verirler.

TEDARK ZNCRNN LEY VE BLEENLERBilgiTedarik zincirinde bilgi iki ama iin kullanlr:Dier drt tedarik zinciri unsurunun ilemesiyle ilgili gnlk faaliyetlerin koordinasyonu: Tedarik zincirindeki irketler rn talep ve arzyla ilgili eldeki verileri kullanarak haftalk retim planlar, envanter seviyeleri, ulam rotalar ve stoklama blgeleri ile ilgili kararlar verirler.Gelecek taleplerin tahmini ve karlanmas iin tahmin ve planlama yaplmas: Aylk ya da eyrek dnemlik retim izelgelerinin hazrlanmasnda ve yeni tesisler kurmak, yeni bir pazara girmek ya da olan bir pazardan kmak gibi stratejik kararlarn verilmesinde kullanlr.

TEDARK ZNCRNN LEY VE BLEENLERBilgiBir iletmede talebi karlayabilmek ile verimlilik arasnda karar verilirken iyi bilginin salayaca yararlar ile bu bilgiyi elde etmenin maliyeti arasnda bir karlatrma yaplr. Yeterli ve doru bilgi etkin operasyon kararlar vermeyi ve daha iyi tahmin yapmay salarken, bu tarz enformasyonu salayacak sistemleri kurmak ve iletmek ok maliyetli olabilir.

TEDARK ZNCRNN LEY VE BLEENLERBilgiBir btn olarak tedarik zincirinde, iletmeler talebi karlama ve verimlilik ikilemini dengeleyebilmek iin zincirdeki dier iletmelerle ne kadar bilgi paylaacaklarna ve hangi bilgiler iin eriimi engelleyeceklerine karar vermek durumundadrlar. Zincirdeki iletmeler rn tedariki, mteri talebi, pazar tahmini ve retim planlarna ynelik bilgileri ne kadar fazla paylalrsa taraflarn talebi karlama oran da o denli yksek olur.Ancak iletmelerin bilgiyi rakiplere kar kullanmas ynndeki kayglar gz nne alnarak bu aklk dengelenmelidir. Zira bu yolla artan rekabetin getirecei potansiyel maliyetler, iletmelerin karlln olumsuz ynde etkileyebilir.

TEDARK ZNCRNDE YAPISAL GELMELEREndstri dnemindeki yava hareketlerin hakim olduu kitlesel pazarlarda, baarl firmalarn tedarik zincirinin nemli bir ksmna sahip olma eilimi olaan bir uygulama olarak grlmekteydi. Bu durum dikey btnleme olarak bilinmekteydi. Dikey btnlemenin amac, lek ekonomisinin salad frsatlardan en yksek verimlilii elde etmekti.

1900lerin banda Ford Motor Co., otomobil fabrikalarnn para, malzeme vb. ihtiyalarn salayan birounun sahibi konumundayd. Baka bir deyile ayn zamanda oto yan sanayinin sahibiydi. Ford Motor Co., demir cevheri karan demir madenlerinin, elik rnleri iindeki cevheri elik millere dntren, otomobil blmne gerekli paralar reten ve otomobilleri nihai rn haline getiren montaj fabrikalarnn da sahibi ve ileticisi durumdayd. Ayrca otomobil demeleri iin keten kuma girdilerini yetitiren iftliklere, otomobillerin aa aksam iin kereste imal tesislerine sahip bulunmaktayd.TEDARK ZNCRNDE YAPISAL GELMELERKreselleme, rekabeti pazarlar ve hzl admlarla ilerleyen teknolojik deiim ise gnmzde ok sayda farkl iletmenin en iyi yapt ilere ya da temel yeteneklerine odaklanarak ileri birlikte yrttkleri tedarik zincirlerinin geliimini hzlandrmtr. Gnmzde, madencilik iletmeleri madencilik zerine, aa iletmeleri kereste yapm zerine, imalat iletmeleri ana para ve ksmlarn yapmndan nihai montaja kadar farkl trdeki imalat konularna odaklanmaktadr. letmelerin bu yeni alma yaklam, hzl deiimde geri kalmama ve belirli ilerde uzmanlk kazanma avantajlar elde etmelerine ve rekabette gerek duyulan yeni becerileri renmelerine frsat yaratmtr.TEDARK ZNCRNDE YAPISAL GELMELERTEDARK ZNCRNDE YAPISAL GELMELER

TEDARK ZNCRNDE YER ALAN KATILIMCILAREn basit haliyle, tedarik zinciri; iletme, tedarikileri ve iletmenin mterilerinden oluur. Geniletilmi tedarik zincirleri bu basit yapya ek olarak tr katlmcy daha kapsamna almaktadr. Geniletilmi tedarik zincirlerinin balangcnda tedarikinin tedarikisi ya da nihai tedariki bulunur. Sonunda ise mterilerin mterisi ya da nihai mteriler yer alr. Son olarak da tedarik zincirinde bulunan tm iletmelere servis salayan iletmeler bulunur.TEDARK ZNCRNDE YER ALAN KATILIMCILAR

TEDARK ZNCRNDE YER ALAN KATILIMCILAR

TEDARK ZNCRNDE YER ALAN KATILIMCILARreticilerreticiler ya da imalatlar, mal/hizmet reten iletmelerdir. Hammadde reticileri ve nihai rnlerin reticileri de bu gruba girer. Hammadde reticileri petrol, ya, gaz, maden vb. reticileridir. Ziraatlar, hayvan yetitiricileri ve balklar da hammadde reticileri arasndadr.Elle tutulamayan, soyut rn reticileri de mzisyenler, elence sektrndekiler, yazlmclar, tasarmclar, vb. retenlerdir. Somut (elle tutulabilen) rn reten reticiler ve ounlukla endstriyel rn retenler, igc nerede daha az maliyetli olacaksa o blgeye tanma eilimindedirler.TEDARK ZNCRNDE YER ALAN KATILIMCILARDatclar (Distribtrler)Datclar, reticilerden toptan olarak mal/hizmet alrlar ve mterilere ilgili rn hattndan ulatrrlar.Datclar ayn zamanda toptanc olarak da bilinirler. Dier iletmelere sat yaparlar ve bireysel mterinin aldndan daha ok miktarda rn alr ve satarlar. Datclar reticileri rn talebindeki dalgalanmalardan stok tutarak korurlar ve mteriler iin ''zaman ve yer" faydas yaratrlar; datclar mterinin rn istedii zamanda ve istedii yere ulatrr. Datc, satn alp mteriye satmadan nce elinde tuttuu rnlerin sahipliini de alm olur. rn promosyonu ve satnn yannda, datcnn dier bir rol de stok ynetimi, depo operasyonlar ve rn tamacldr. Bunlarn yannda mteri destei ve sat sonras hizmet de salarlar. Bazen datc, retici ve mteri arasnda komisyoncular yer alr ve rn sahipliini stlenmezler. Bu tr datclar, rn promosyonu ve sat fonksiyonlarn yerine getirir.Her iki durumda da datc, mteri ihtiyalarn izler ve bu ihtiyalar rnlerle bulutururlar.TEDARK ZNCRNDE YER ALAN KATILIMCILARPerakendecilerPerakendeciler, rn stoklar ve nihai tketicilere kk miktarlarda sat yaparlar. Perakendeciler ayn zamanda tercih ve talepleri de yakndan izler. Mterileriyle iletiim kurar, kampanyalar dzenler ve mterilerinin dikkatini ekmek iin fiyat, rn seimi, hizmet ve konfor/kolaylk bileenlerinin bir birleimini sunarlar.ndirim marketleri, mterileri fiyat ve geni rn yelpazesi ile etkilerken, zellikli rn satan maazalar, benzersiz rnler ve st dzey mteri hizmeti sunarlar. Fast food restoranlarda ise dk fiyat ve kolaylk bileenini kullanrlar.TEDARK ZNCRNDE YER ALAN KATILIMCILARMterilerMteri bir rn fiilen satn alp, zincirdeki taraflar iin kazan yaratr. Ancak, nihai mteri gibi bir iletme de mteri olup rn satn alabilir ve onu baka bir rn retmek ya da yeniden satmak zere kullanabilir. Tedarik zincirinin nemli bir halkas olan mteriler ihtiya ve istekleri yan sra ikyet ve beklentileri asndan da izlenir. Perakendeciler ve zincirdeki dier katlmclar iin mteri alglar, beklenti ve ikyetleri talebi etkileyen en nemli faktr olarak grlmelidir.TEDARK ZNCRNDE YER ALAN KATILIMCILARHizmet SalayclarBu iletmeler, reticilere, datclara, perakendecilere ve mterilere hizmet salarlar. Hizmet salayan iletmeler, zel bilirkiilik/uzmanlk destei verirler ve tedarik zinciri ierisinde gerek duyulan faaliyetle ile ilgili beceri birikimine sahiptirler. Sz konusu hizmetleri gereksinim sahibi iletmeden daha iyi yapabildikleri iin retici, datc, perakendeci ve mterilerin kendi olanaklarn kullanarak yaptklar duruma gre daha az maliyetli ve dk fiyatl i kartrlar.Genellikle bilinen hizmet salayclar, tama ve depolama iletmeleridir. Bu tr nakliye ve depo firmalar lojistik salayclar olarak da bilinirler. Finansal hizmet salayclar ise kredi analizleri yaparlar; kredi verirler ve faturalar tahsil ederler. Bunlar, bankalar, kredi salayc irket ve ajanslardr. Baz servis salayclar pazar aratrma ve reklam ileri sunarken, dierleri rn tasarm, mhendislik hizmetleri, yasal hizmetler ve ynetim danmanl yaparlar. Dier hizmet salayclar ise, bilgi teknolojileri ve veri toplama, saklama ve analiz etme gibi hizmetler verirler. Tm hizmet salayc iletmeler, tedarik zincirindeki retici, datc, perakendeci ve mterilerin rutin ve sregiden faaliyetlerine kimi zaman nemli kimi zaman da nemsiz katklar ya da katlmlar yaparak onlarla btnleirler.Tedarik Zinciri Ynetiminin AmalarTedarik Zinciri Ynetiminin temel amalar u ekilde ifade edilebilir:- Mteri tatminini artrmak,- evrim zamann azaltmak,- Stok ve stokla ilgili maliyetlerin azaltlmasn salamak,- rn hatalarn azaltmak,- Faaliyet maliyetini azaltmakBu amalar gerekletirebilmek iin firmalarn, tedarikileri ve onlarn tedarikileri ile mterileri ve onlarn mterileri arasnda tedarik zincirinin btnnde haberleme ve bilgi paylamn artrmas gerekmektedir. Bilgi ve planlarn tedarikiler ve mterilerle paylalmas zincir etkinliini ve rekabetiliini artrabilir. Deien dnyada artk firmalarn tek bana kendi aralarnda rekabetten sz edilmemektedir. Rekabet artk firmalarn iinde yer ald tedarik zincirleri arasnda yaanacaktrTedarik Zinciri Ynetimine Ynelik Engeller, Kprler ve AvantajlarTedarik zinciri uygulamalarnda ok sayda engelle karlalabilir. Aratrmaclar sz konusu engelleri iki kategori altnda toplamaktadr. Bunlar, iletmelerin birbirleriyle olan rekabeti ve zincir iinde yaanan ynetsel sorunlardr.Tedarik Zinciri Ynetimine Ynelik Engeller, Kprler ve Avantajlarletmelerin birbirleriyle yaadklar rekabete ynelik engelleri u ekildedir letme ii ve iletme dnda stnlk salama/g kazanma mcadeleleri,Blge ya da yre hkimiyeti gibi bir konuda stnlk salamak iin verilen mcadele,Yetersiz tedarik zinciri ynetimi planlamalarna sahip olma,Tedarik zinciri ynetimi konusunda uzak grllk eksiklii,Gven eksiklii,Tepe ynetimine ar bamllk ve yetersiz tedarik zinciri ynetimi anlay.

Tedarik Zinciri Ynetimine Ynelik Engeller, Kprler ve AvantajlarTm bu engeller tedarik zincirinin evikliini olumsuz ynde etkiler ve ynetimin etkinliini azaltr.Ancak engellerin en olumsuzu, ite ve dta g kazanma mcadelelerinin tedarik zincirinde hzl ve iddetli bozulmalara yol amasdr. Bu da tedarik zinciri srelerince acil nlemler almay gerektirir. Bir dier engeli oluturan yetersiz planlama ve vizyon eksiklii, tedarik zincirinde baarszla yol aan nemli bulgulara iaret etmektedir.Sralanan baz faktrlerin etkileri yava seyredebilir ancak, sonuta olumsuz etkiler kendisini gsterir.Tedarik Zinciri Ynetimine Ynelik Engeller, Kprler ve AvantajlarYnetsel glkler ise u ekildedir:Bilgi teknolojisi/Bilgi sistemi yetersizlii,rgtsel yap/kltr farkllklar,Tedarik zinciri performans lm eksiklii ve ibirlikleri temel noktalarnda eksiklikler.Sralanan engellere hem iletme dzeyinde hem de tedarik zinciri dzeyinde rastlanmaktadr.Bu nedenle, sorunlarn zmn her iki taraf iin de dnmek gerekmektedir. En kt engel konumundaki Bilgi teknolojisi/Bilgi sistemi yetersizlii tm tedarik zinciri boyunca rekabet avantaj kayb anlamna gelmektedir.Tedarik Zinciri Ynetimine Ynelik Engeller, Kprler ve AvantajlarSralanan engellere zm nerileri u ekildedir:Bilgi saydamlapraz ilevsel ibirlikleri (karlkl ibirlikleri)birliklerinin planlanmas,Bilgi teknolojisi mimarisi/internet eriim olanaklarTedarik zinciri ynetimi vizyonu ile ilgili stratejilerinin uyumlatrlmas,nsan gc faktrne zen gsterme,Tedariki sertifikasyonu/tedariki eleme,Hedef mterileri blmlere ayrma ve yatrm/yarar paylam

Tedarik Zincirine likin KonularTedarik zinciri ynetimi, malzeme kaynaklarndan tamamlanm rnn teslimine kadar rnlerin pazara ulam iin gerek duyulan planlama, imalat ve operasyon ynetimini kapsamna almaktadr.Bu adan tedarik zinciri ynetimi ile ilgili ok eitli konular mevcuttur.Tedarik Zincirine likin KonularTedarik Zincirine likin Konularnternet ve elektronik iletiimdeki gelimeler gemile karlatrldnda iletmelerin mteri beklentilerini daha mkemmel karlama imkan tanmtr. Aratrmaclarca, Giriim Kaynak Planlamas (ERP), Elektronik Veri Deiimi (EDI) ve TZY zmleri ile ilgili sorunlarn analizinde bilgi teknolojisi entegrasyonu iin gereken ilevleri, mevcut geliimleri ve aklamalar incelenmitir. Giriim Kaynak Planlamas deneyimi yksek olan iletmeler tm performanslarn rn teslimi konusunda odaklarlar ancak, incelemeler tedarik zinciri performans zerinde bu yntemin ok fazla etkili olamadn gstermitir.Buna karlk, tedarik zinciri katlmclar arasnda Elektronik Veri Deiimini benimseyenlerin bu yntemi benimsemeyenlere gre daha fazla operasyonel yarar, daha fazla d bask ve karlkl anlay ve daha az teknik ve rgtsel glkler yaad anlalmtr.Bilgi teknolojisi ve enformasyon ynetimiTedarik Zincirine likin Konularmalat Kontroll Stok (VMI-vendor managed inventory) gibi bilgi paylam uygulamalar imalatlara (reticilere) daha gereki talep bilgisi salamaktadr.Datclarn stoklarnn imalat tarafndan ynetilmesini ifade eden imalat kontroll stok yntemi, imalatlarn zincirdeki mterilerinden gelen talep bilgisini esas alarak mteri siparilerini belirledii bir sretir. malat ve mterileri stok dzeylerinin belirlenmesi, stoklarnn tamamlanmas ve maliyetlerle ilgili olarak aralarnda balayc bir szleme yaparlar. Bu szleme taraflarn stoklarnn azaltlmas ve stok d kalma durumlarnn elemine edilmesi ile tedarik zincirinin geliimine nemli bir katk yapar. letmeler, bu yaklam zincir iinde elektronik veri deiiminden elde ettikleri bilgileri kullanarak daha etkin bir biimde uygulayabilirler. malat bu sayede datm kanal zerinden mterilerine gnderilen teslimat miktarlarn izleyebilir. malat zincirdeki iletmelerden elektronik veri deiimi aracl ile mesaj alr. Bu mesajlarda kanaldaki araclarn ne kadar rn sattklar ve ellerinde ne kadar stoklar bulunduu gibi bilgileri tar. malat ald mesaj gzden geirir ve uygun bir alm sipariinin ne zaman hazrlanaca kararn verir.Bilgi teknolojisi ve enformasyon ynetimiTedarik Zincirine likin KonularGiriim Kaynak Planlamas (ERP) Nedir:ERP yazlmlar, bir iletmenin, sattan muhasebeye, retimden insan kaynaklarna, envanterden CRM'e, aklmza gelen tm fonksiyonlarn kapsayan entegre bilgi sistemleridir.ERP sistemlerini anlamak iin kart veya alternatif yaklam dnmek yerinde olur. Bir iletmenin bilgi sistemleri ile olan ilikisini dnelim. rnein, firmamz muhasebe ilemleri iin X muhasebe yazlm paketini kullanrken, insan kaynaklar ve bordro iin Y paketi, sat ve CRM iin Z yazlm paketini kullanabilir. Bu yaklama "best of breed" (trnn en iyisi) diyoruz.ERP yaklam ise btnleiktir. Firmann tm blmleri entegre bir ERP sistemi kullanr. Her iki yaklamn da kendine gre avantaj ve dezavantajlar vardr. Best-of-breed yaklamnn avantaj, firmann tek bir bilgi sistemine baml olmayp farkl tedarikilerin yazlmlarnn rekabetinden fayda elde etmesidir. Ancak bu yaklamn entegrasyon, ayn verinin tekrar tekrar ilenmesi, farkl departmanlardan gelen raporlarn birbirini tutmamas gibi dezavantajlar vardr.

Bilgi teknolojisi ve enformasyon ynetimiTedarik Zincirine likin KonularGiriim Kaynak Planlamas (ERP) Nedir:ERP yaklamnda veri, tpk bir retim iletmesine hammaddenin girip ilenerek rn olarak kmas gibi, firmaya girer, deiik departmanlarda ilenerek bilgiye dnr. ERP yaklamnn avantajlar arasnda; blmler aras entegrasyon ve iletiimi arttrmas, tutarl raporlama, endstri bamszl saylabilir. Bununla birlikte dezavantajlar; tek reticiye bamllk, ERP projelerinin kabark bteli olmas ve firma uyarlama (implementasyon) srecinin zorluu saylabilir.Hibrit zmler de uyarlanabilir. rnein bir firma tm bilgi ilem alyaps iin bir ERP sistemi kullanrken gvenlik kayglar ile bordro sistemini ayr bir insan kaynaklar yazlm ile takip edebilir. Ya da fazlas ile karmak olan mteri yapsn bamsz bir CRM yazlm ile takip edebilir.CRM = Customer Relationship Management (Mteri likileri Ynetimi)Satclarn mterileri daha iyi tanyarak onlarn ihtiyalarna uygun mal ve hizmetleri satmak sureti ile mteri memnuniyetini ve mteri sadakatini arttran btnsel ilikilerin ynetimidir.Bilgi teknolojisi ve enformasyon ynetimiTedarik Zincirine likin KonularElektronik Veri Deiimi (EDI) nedir:Elektronik veri deiimi standart bir formatta iletme belgelerinin bilgisayarlar aras deiimidir ve Amerikan Ulusal Standartlar Enstits (ANSI) ve Uluslararas Standartlar rgt (ISO) tarafndan oluturulmutur.Elektronik veri deiimi; iletmelere satn alma, ykleme ve dier alanlarda ilerini yaparlarken kat kullanma yerine iletmelerin internet kullanmalarna olanak tanyan bir veri deiim olana yaratmaktadr. Elektronik veri deiimi; tedarik zinciri yelerini sipari ileme, muhasebe, retim ve datm ilerini birlikte yapabilmelerini salayacak ekilde birbirlerine balamaktadr. Elektronik veri deiimi; bilgiye kolay eriim, daha iyi mteri hizmetlerinin salanmas, kat kullanmna dayal belge saysnn azaltlmasna, daha iyi bir iletiim kurulmas, artan verimlilik, ve maliyet etkinliinin gelimesine olanak verir.Tedarik Zincirine likin KonularBilgi birikimi ynetimiBilgi birikimi, hzl ve gelien hizmetlerle kiiselletirilmi rn ve hizmetlerde mteri beklentilerinin tatmini asndan iletmelerde kritik bir neme sahiptir. Bilgi birikimi iletmenin misyonunu gerekletirmesi iin rgtn entelektel sermayesinin kullanmna dayanan bir ynetim uygulamasdr. Burada belirttiimiz entelektel sermaye, iletme alanlarnn gelitirdii ya da biriktirdii deneyim, hizmet ve rnlerden salanan bilgidir. Bilgi birikimi, iletmenin entelektel sermayesinin bir gstergesidir: Sonradan kazanlan ve paylalabilen ile ilgili deneyim, uzmanlk, ustalk (beceri, teknik bilgi) ve en iyi uygulamalar kapsayan entelektel sermeyenin toplamn ifade eder.Mteri-tedariki ilikileri: Rekabeti bir evrede, mteri beklentilerine hzl cevap vermekle baarlabilen mteri tatmini iletmelerin belirli bir izgide kalabilmelerini salayan en nemli kouldur. Mteri beklentilerine etkili (yeterli) cevap verme (ECR-Efficient consumer response), tedarik zincirindeki yetersizlik ve eksikliklerin yerini saptamaya ynelik bir tedarik zinciri ynetimi stratejisidir. Burada vurgulanmak istenen ereve; tedarik zincirindeki her bir halkada (iletmede) mteri ilikileri ynetimi ve tedariki ilikileri ynetimi arasnda yer alan ara yz ynetme konusuna odaklanmaktadr. Bu tartmalar sonlandrma ve zmleme, mteri ve tedariki arasndaki uzun dnemli ilikilerin halledilmesini salar ve nemli lde tatmin salar.Tedarik Zincirine likin KonularMteri ilikileri: letmelerin mteri ilikileri uygulamalar, kurulan ilikilerin baarm dzeyi kadar tedarik taban ynetimindeki performansn da etkiler.Baarl tedarik taban ynetiminin anahtar unsuru, kaynakta yer alan tedarikilerinin ynetilmesi yan sra mterilerine doru ynelen aktaki btnlemeyi de kapsar. Tedarik zincirindeki her bamsz birim, hem bir mteri hem de bir tedarikidir. letmenin vizyonu mteri odakl ise, etkin toplam kalite ynetimi ile tedarik taban ynetimi e zamanl olarak uygulanr.Tedarik Zincirine likin KonularTedarik zinciri tasarm: malat iletmelerinde tedarik zincirinin tasarm etkin bir btnleme zerine kurulmutur.Salam bir tedarik zinciri oluturmak iletmenin baars iin zorunludur. Fakat i tedarik zincirinin iyiletirilmesine geldiinde ok az sayda irket doru yaklam benimser. Birok iletme zincirini bu admlarn rekabeti stnln anahtar olduunu varsayarak daha hzl ve maliyet-etkin yapmaya alr. Bilinen grn aksine, hz ve maliyet zerine odaklanan tedarik zincirleri zamanla etkisini yitirirler.Peki sadece hz ve maliyet zerine odaklanan ynetim etkili olamyorsa tedarik zinciri nasl olmaldr?Tedarik Zincirine likin KonularTedarik zinciri tasarm: Sadece evik, uyarlanabilir ve uyumlu bir tedarik zinciri oluturan irketler rakiplerinin nne gemektedirler. unsur da zorunludur; biri olmadan tedarik zinciri yrmez. Byk irketler pazardaki keskin deiimlere cevap veren tedarik zincirleri oluturmaktadr.eviklik kritiktir. nk birok sektrde hem arz hem talep hzl ve yaygn dalgalanma gstermektedir. Tedarik zincirleri maliyete kar hz ne kararak baa kmalarna karn, evik zincirler hem hzl hem de maliyet verimlidir. Byk irketler ayn zamanda pazarlar ve stratejiler deitiinde tedarik ebekelerini uyarlarlar.En iyi tedarik zincirleri en son verileri kaydederek ve nemli oluumlar izleyerek yneticilerinin yapsal sapmalar erken tehis etmelerine izin verirler.Tedarik Zincirine likin KonularOrtaklklar: Kresel pazarlarn artan bir etkinlikle bymesiyle, rekabet bamsz iletmelerin yan sra zincirdeki iletmeler arasnda da yaygnlamaya balamtr.Bu nedenle, tepe ynetim, maliyetleri drmek, hizmet gelitirmek iin ortakllara ya da ibirliklerine ynelen tedarik zincirlerini gelitirmeye balamtr. Bylece, tm katlmclarn yer almasn salama ve rekabeti bir yn vermek iin akll e-i ebekeleriyle oluturulacak bir ibirlii nerilmitir. Bu aratrmalarla, ibirliine dayal zincirlerin hem gven hem de elektronik deiim aracl ile baarlabilecei de anlalmtr.Tedarik Zincirine likin Konularevresel Konular: Tedarikilerin evresel ynetim uygulamalarn gelitirme abas, ilem maliyetleri ve alc iin fayda yaklam gibi kritik konularn gndeme getirilmesini salamtr. evresel eilimler, evreci bilinle st dzey karar almaya imkan tanyan karar alma srelerinin ortaya kmasna imkan tanmtr.Tedarik Zincirine likin KonularGven ve Ballk: letmeler arasndaki ilikileri gelitirmenin iki temel bileeni gven ve ballktr.birlikleri hem gven hem ballk temeline dayaldr. Gvenin doruluk-drstlk ve yardmseverlik kavramlarn kapsayan iki boyutu bulunmaktadr. Tercih edilen ticari tarafa gven, daima verilen szlerin tutulmas, her zaman drst olma, iyi tannma, gvenilir bir ticari taraf olarak tercih edilme, ortan her zaman gz nnde bulundurulmas, salanan bilgilere inanma, yakn dostluk gibi tedarik zinciri baarsn yaratacak gvenin gstergeleri olarak sralanabilir. Gven, zincirdeki iletmeler iinde pozitif ktlar getirecek biimde rol oynayan taraflara inanmaktr.Bir inan olarak gven, alcnn tedarikide etkili ve inandrc faaliyette bulunacak yeterli uzmanla sahip olduu inancn yaratabilme lsdr.Tedarik Zincirine likin KonularTEDARK ZNCR YNETM SRECNN AAMALARIPlanlama Tedarik zinciri ynetiminin temelidir ve iletmenin benimsedii felsefeyle uyumlu olarak oluturulur. Tedarik zinciri planlama aamasnda toplam kalite ynetimi, sistematik dnme, maliyet analizi ve modellemesi ve yeniden yaplanma konularnn da ele alnmas gerekir. Toplam kalite ynetimi tedarik zinciri btnlnn salanmasnda birletirici bir tema grevini yerine getirir. Sistematik dnme alnan kararlarn tedarik zincirindeki ak ynleri zerindeki etkisine odaklanmay gerektirir. Bu da sadece sistemsel bir zmden ziyade tedarik zinciri ierisinde ayn zamanda sorunlar izleyen ve ortadan kaldran bir kontrol mekanizmasnn oluturulmasn salar. Maliyet analizi tedarik zinciri ierisinde tama, satn alma vb. alanlarda maliyet etkinliinin salanmas konularn kapsar. Yeniden yaplanma rgt ii yeniden yaplandrma faaliyetlerinin tesine geerek tedarik zincirinde rgtler aras yeniden yaplanma faaliyetlerine doru ynlenmeyi gerektirir.TEDARK ZNCR YNETM SRECNN AAMALARIUygulamaUygulama konusu literatrde belirli bir noktada toplanmayp genel anlamda ele alnmaktadr. Daha ok ortaya kan engeller zerinde durulmaktadr, rnein tedarik zinciri ynetiminde bilgi teknolojisi uygulamalarnn gncellikten geri kalmas, finansal zorluklar ve yeniden yaplanma konularnda alanlarn ortaya kard sorunlar gibi.TEDARK ZNCR YNETM SRECNN AAMALARIBilgi TeknolojisiBilgi teknolojisi konusu ise, tedarik zinciri iinde bilginin nasl iletilecei ve nasl analiz edilecei konular zerinde durur. Bu konu veri depolama, karar destek aralar, blgeler ya da zincirdeki iletmeler aras bilgi transferi ve gelecekteki uygulamalar olmak zere drt alt blm iinde incelenmektedir.TEDARK ZNCR YNETM SRECNN AAMALARIlmUygun olmayan lmleme aralarnn kullanlmas ya da lmleme eksiklii tedarik zinciri ynetiminin baaryla uygulanmasnn nnde nemli bir engel tekil edebilir. lmleme, zellikle tm fonksiyonel alanlar boyunca yer alan her srecin btnleik olarak lmlenmesini gerektirmektedir. Btnleik lmleme bilgisi olmakszn tedarik zincirindeki yeler birbirleriyle alma konusunda ok az istekli olabilirlerTEDARK ZNCR YNETM SRECNN AAMALARITedarik Zinciri KarmasTedarik Zinciri KarmasTEDARK ZNCR YNETM YAKLAIMLARITedarik zinciri ynetim yaklamlarnda doru ya da yanl yaklam diye bir ey yoktur. letmeler farkl bak alarna sahip olabilir. Burada sorgulanmas gereken konu hangi iletmenin hangi yaklama ihtiyac olduudur. Bununla birlikte doru bak alar da duraan deildir. Yani zaman getike bu yaklamlarnda revize edilmesi ve daha uygun ynetim yaklamnn uygulanmas gerekmektedir.TEDARK ZNCR YNETM YAKLAIMLARIFonksiyonel YaklamTedarik YaklamLojistik ve Nakliye YaklamBilgi Yaklam Srelerini Yeniden Yaplandrma YaklamStratejik YaklamSre Modeli YaklamTEDARK ZNCR YNETM YAKLAIMLARIFonksiyonel YaklamFonksiyonel yaklam gnmzde de iletmelerin pek ounda mevcuttur. Faaliyetlerini tedarik zinciri kavram kapsamnda dnmeyen iletmelerde fonksiyonel yaklam geerlilik kazanr. Fonksiyonel bak asna gre iletmeler bireysel blmlerden oluurlar. Bir imalat iletmesinde tedarik, operasyon, mhendislik ve datm gibi blmler buna rnektir. Her blmn kendi zel gndemi vardr. Blmler aras balantnn denetimi iletme ierisinde zayftr. Tedarik zinciri iinde yer alan iletmeler arasnda byle bir denetim sz konusu deildir. Bu tr iletmelerdeki performans deerlemesi genellikle maliyet arlkldr.TEDARK ZNCR YNETM YAKLAIMLARITedarik YaklamGenellikle fonksiyonel yaklamdan ayrl, daha dk malzeme maliyetleri elde etme abas ile balar.Bu bak as, tedarik zinciri ierisinde tedariin nemini ortaya koyar. Gnmzde pek ok imalat iletmesinde malzeme maliyeti en nemli unsurdur. Bu trdeki iletmeler tedarik zincirinden bahsederken ilk olarak tedarikileri ve tedarik konusunu dnrler.ou hizmet organizasyonu dier tedarikilere baldr. rnein; otomobil sigorta irketleri ; ok geni bir oto tamir maazalarna ve sigorta uzmanlk ebekesine sahiptir. Salk sektr ise doktorlar, hastaneler ve sigortaclardan oluan bir tedarik ebekesine bamldrTEDARK ZNCR YNETM YAKLAIMLARITedarik YaklamBu yaklamda ounlukla tedarikilerle ortaklklar sz konusu olurken tedariki saylarnda azalmalar olmaktadr.Tedarik yaklamnda daha ok fiyatlarn indirimi zerinde younlalmaktadr. Bu nedenle krn bir taraftan dier tarafa geii sz konusudur.TEDARK ZNCR YNETM YAKLAIMLARILojistik ve Nakliye YaklamLojistik ve nakliye yaklamnda irketler krll artracak maliyeti azaltacak yntemleri uygularlar.Bu yaklamda depolama modellerinin oluturulmas, datm merkezleri ve nakliye ebekelerinin oluturulmas gibi maliyet azaltc tipik eylemler sz konusudur.TEDARK ZNCR YNETM YAKLAIMLARIBilgi YaklamBilgi yaklam hem irket ierisinde hem de tedarik zinciri ierisinde balantlarn gelitirilmesine odaklanan bir yaklamdr.Elektronik Veri Deiimi (EDI) irketler arasndaki iletiimin gelitirilmesindeki ilk uygulamalardan birisidir.Tedarik zinciri performansn iyiletirmek iin bilginin kullanm ok nemli sonular salamtr.rnein Wall-Mart sat noktas verilerini tedarikileri ile paylaarak tedarik zinciri karar alma srecinde doru tahminler yapabilme olasln arttrmtr.TEDARK ZNCR YNETM YAKLAIMLARI Srelerini Yeniden Yaplandrma YaklamBu yaklam srelerin yeniden yaplandrlmas olarak adlandrlr ve buradaki temel ama gereksiz zaman ve para harcamann ortadan kaldrlp kalitenin iyiletirilmesidir. Bu tr abalar pek ok deiik ekilde olabilmektedir. rnein; Alt Sigma kavram i srelerinin yeniden yaplandrlmas ile ok yakn bir ilikiye sahiptir.Peki nedir 6 Sigma Kavram?Alt Sigma kavram toplam kalite ynetimi ile ilgili bir uygulamadr. Bu metod toplam kalite anlayndaki sfr hata dzeyinde ideali hedefleyen felsefeye ulamak adna uygulama stratejileri sunar.Alt Sigma, Toplam Kalite Ynetiminin nemli aralarndan biri olan kyaslama kavramna etkinlik kazandrmaktadr. nk, kuruluun kalite dzeyinin dier kurulularla karlatrlmasn, somut verilere ve gstergelere dayandrlmasn salamaktadr.Alt sigma uygulamasnn hedefi hata oranlarn milyonda 3.4 seviyesine drmektir. Peki nedir 6 Sigma Kavram?

TEDARK ZNCR YNETM YAKLAIMLARIStratejik YaklamBir ksm gre gre tedarik zinciri tasarm rekabet stratejileri ile btnleiktir. Bu gr savunanlar iin, rekabet sadece rn zerinde younlamamal ayn zamanda zenginletirilmi rn kavramn gerekletiren operasyonlar zerinde de younlamaldr.Zenginletirilmi rn: Mamulle birlikte sunulan veya iletmenin pazarlama sisteminin salad ek yarar ve hizmetler btndr (Garanti sresi, bakm ve onarm hizmetleri gibi)Bu bak as ile tedariki ilikileri, lojistik ve bilgi sistemleri mteri tatminini destekler. Bunun dnm ise artan pazar pay ve karllktr. Maliyet bu ak as ierisinde ikincil faktrdrTEDARK ZNCR YNETM YAKLAIMLARISre Modeli YaklamTedarik zincirinin deer yaratabilmesi iin bir sre modeli olarak da dnlmesi gerekmektedir. Sre modeli btnleik deer sisteminin baarl bir ekilde oluturulmas iin uygulanmas gereken bir dizi eylem ve stratejileri temsil etmektedir.TEDARK ZNCR STRATEJLER

letim Stratejisirn ve hizmetlerin nasl retilecei konusundaki karar iletime ilikin stratejiyi belirleyecektir.Stok iin retim: Yksek hacimde satlan, standart rnler iin en iyi stratejidir. Geni hacimli retim imalat maliyetlerini drr ve stokta bu tarz rnlerin bulunmas mteri taleplerinin hzl bir biimde karlanmas anlamna gelir.Sipari iin retim: Bu strateji daha ok kiiye zel rnler ya da talep skl dk rnler iin tercih edilen bir stratejidir. Bu stratejiyi izleyen irketler kesinleen mteri talebine gre retim yaparlar ve bu strateji ok geni bir rn seeneinin retilmesine olanak salarken dk dzeyde stok tutulmasna olanak verir.TEDARK ZNCR STRATEJLERletim StratejisiSipari yaplandrma: Bu strateji karma bir stratejidir. rnler ksmen belirli bir seviyede tamamlanr ve kesin sipari alndktan sonra tamamyla retimi bitirilir. Bu strateji nihai rnn pek ok tr olduunda, iletme dk dzeyde stok tutma istei tadnda ve daha ksa srede teslimat gerektiren durumlarda tercih edilen bir stratejidir.Mteri isteklerine bal retim: Karmak rn ve hizmetlerin benzersiz mteri zelliklerine gre retildii endstri alanlarnda kullanlr.TEDARK ZNCR STRATEJLERTEDARK ZNCR STRATEJLER

letim StratejisiKanal StratejisiKanal stratejisi rn ve hizmetlerin satcdan nasl alnaca ve son kullancya nasl ulatrlaca ile ilgilidir. Bu tarz kararlar rn ya da hizmet satnn dolayl olarak datc ya da perakendeciler aracl ile ya da dorudan internet ya da dorudan sat personeli aracl ile yaplp yaplmayaca konularn belirlerler. Hedeflenen pazar blmleri ve corafya karar zerinde etkileyici rol oynar. Kar marj kullanlacak kanaln yapsna gre deikenlik gstereceinden en uygun kanal karmas seilmelidir.

TEDARK ZNCR STRATEJLERKanal Stratejisinde Kullanlabilecek Kanallar:TEDARK ZNCR STRATEJLERD Kaynaklardan Yararlanma StratejisiD kaynaklardan yararlanma stratejisi karar, iletmenin mevcut tedarik zinciri becerilerinin ve uzmanlk kapasitesinin analiz edilmesiyle balar.letme dndaki i ortaklar olas avantaj sunabilirler:

TEDARK ZNCR STRATEJLERD Kaynaklardan Yararlanma Stratejisiletme dndaki i ortaklar olas avantaj sunabilirler:

TEDARK ZNCR STRATEJLERMteri Hizmet StratejisiMteri hizmet stratejisi iki temel unsur zerinde oluturulur. Bunlar; mteri hesaplarnn hacim ve karll ile mterilerin gerekte ne istediklerinin tam olarak anlalmas konularn kapsar. Bu iki tr bilgi de tedarik zinciri stratejisinin ayrlmaz bir parasdr. Bu yaklam, irket yeteneklerinin zelletirilmesine ve sz konusu yetenekler zerinde odaklanlmaya yardmc olacaktr. Btn mteriler ayn hizmet dzeyine gereksinim duymamaktadr ancak bu bilgiler hangi mterilerin daha deerli olduunun belirlenmesini salayacaktr.TEDARK ZNCR STRATEJLERletme Varlklarna Dayal StratejiTedarik zincirini biimlendiren son unsur irketin varlk portfyne ilikin alaca kararlardr. Fabrikalar, depolar, retim ara gereleri ve hizmet merkezleri bu ebekenin kapsamnda yer alr. Varlklarn konumlar, lekleri ve misyonlar tedarik zincirinin performans zerinde nemli etkiye sahiptir.TEDARK ZNCR STRATEJLER