Upload
others
View
14
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
TECHNISCHE INSTALLATIES
INSTALLATIES
1) ELEKTRICITEIT
2) GAS / STOOKOLIE / ….
3) VERWARMING & CO-risico
Elektriciteit
Beoordelingsbasis =
niet : AREI !WEL : art. 5, 5°VWC :
“voldoende en veilige elektrische installatie”
d.i.: (1) minimum comfort
(2) veiligheid (brand– elektrocutiegevaar)
Elektriciteit
conformiteit AREI (keuringsverslag)
≠conformiteit VWC
én omgekeerd !!
Vbn. Differentieel 30 mA: geen eis VWC, wel AREI
2 vrije geaarde stopcontacten in keukenfunctie: geen eis AREI, wel VWC
Elektriciteit
191. Stopcontact in de functie leefkamer
192. Stopcontact in de functie(s) slaapkamer
193. 2 vrije geaarde stopcontacten in de functie keuken
194. Lichtpunt in woonlokaal of sanitair lokaal
(= leefkamer, keuken, slaapkamer)
1. Minimum comfort
Elektriciteit
brandgevaar: te lichte leidingen (opwarmen bij overbelasting)(rubriek 51) verkeerde zekeringen en/of
slecht beveiligde installatiekortsluiting
Elektrocutiegevaar door rechtstreeks contact (rubriek. 195) aanraking van actieve delen onder spanning
onrechtstreeks contact:aanraking van een onder spanning staande massa
(toestellen onder spanning)
2. Veilige installatie
Elektriciteit
beveiliging / bescherming
installatie gebruikers
- zekeringen - verliesstroomschakelaar(s)- bekabeling - aarding
- toestellen - volumes rond bad/douche- bereikbaarheid van beveiligingsinstallatie- aanraakbare delen onder spanning
Elektriciteit – beveiliging installatie
zekeringen
automaten
smeltzekeringen
≠ diff, hoofdschakelaar
Elektriciteit – beveiliging installatie
Zekeringen : (1) Uitschakelstroom (In)
wanneer deze waarde wordt overschreden zal de zekering uitschakelen / doorsmelten.
Elektriciteit
Zekeringen : (2) karakteristiek
B : voor toestellen met lage inschakelstroom en/of resistieve belasting (verlichting, verwarming,….) (de meest toegepaste automaat bij huisinstallaties).
C : voor toestellen met grotere (in)schakelstromen, en/of inductieve belasting (motoren).
D : voor toestellen met capacitieve belasting (transformatoren)
Elektriciteitzekeringen : (3) kortsluitvastheid :
Een automaat moet een kortsluiting kunnen afschakelen zonder •zelf te worden vernield;•brand te veroorzaken•gevaar voor mensen in de nabijheid van het automaat. De maximaal af te schakelen kortsluitstroom is op de automaat aangegeven.
In huisinstallaties stromen van ten hoogste 6000 A (6 kA), maar meestal zal de 3000 A (3 kA) niet worden gehaald.
Elektriciteit – beveiliging installatie
Doorsnede van de geleider (mm²)
Nominale stroom van de smeltveiligheid
Nominale stroom van de automatische schakelaar
1.5 10 A 16 A
2.5 16 A 20 A
4 20 A 25 A
6 32 A 40 A
10 50 A 63 A
16 63 A 80 A
25 80 A 100 A
35 100 A 125 A
bekabeling
2 x 1,5 mm² 2 x 0,75 mm²(licht van stopkt geen aardingafgetakt)
Elektriciteit – beveiliging installatie
Elektriciteit – bescherming gebruikers
Differentieelschakelaaronderbreekt stroomtoevoer bij lekstroom(onderbreking van de actieve geleiders)
bescherming tegen :
elektrocutie
brandgevaar
energieverspilling
alg. diff. 300 mA : ALTIJD vereist
(òòk voor installates van vòòr 1981 !!)
bijkomende diff. 30 mA voor
vochtige zones: badkamer, keuken (kringen wasmachine, droogkast, afwasmachine,…) -> geen essentiële eis voor VWC
…
Elektriciteit – bescherming gebruikers
Differentieel in verzegelde tellerkast
niet zichtbaar of de differentieelschakelaar vòòr of na de teller aangesloten is (moet in principe nà teller en aan begin van de installatie)
???
Elektriciteit– bescherming gebruikersAarding
afleiden van de foutstroom naar de aarde
bescherming tegen onrechtstreekse aanraking
!!
Aarding niet expliciet geëist in TV /handboek, maar:
2 vrije geaarde stopcontacten in keukenfunctie
stopcontacten met penaarding moeten geaard zijn
stopcontacten met randaarding = verboden !
toestellen klasse 1 ≠ niet-geaard stopcontact
Elektriciteit– bescherming gebruikers
LS LS ZLVS
Klasse I Klasse II Klasse III
!! toestellen klasse 1 ≠ niet-geaard stopcontact
toestellen
Elektriciteit – bescherming gebruikers
Toestellen klasse I
Toestellen klasse II
//vlaamseoverheid.sharepoint.com/vlaamseoverheid.sharepoint.com/commons.wikimedia.org/wiki/File:CEE-7-7-Stecker_2.jpg//vlaamseoverheid.sharepoint.com/vlaamseoverheid.sharepoint.com/commons.wikimedia.org/wiki/File:Schutzklasse_2_fett.svg
Elektriciteit – bescherming gebruikers
volumes
Elektriciteit – bescherming gebruikers
Elektriciteit – bescherming gebruikers
Niets toegelaten
Materieel gevoed met ZLVS (12 V)Voeding (veiligheidstransfo) buiten volume 0. 1 en 2Vast opgestelde toestellen voor sanitair WW
Materieel voor hydromassagebaden
idem volume 1vast opgestelde verlichting min. 1,6 m boven vloervast opgestelde verwarming en ventilatoren (klasse II)stopcontact via beschermingstransfo (max.100W)stopcontact achter differentieel max. 10mA
Divers elektrisch materieel
0
1
1 bis
2
3
---
IPX4
IPX4
IPX4
IPX1
Elektriciteit – bescherming gebruikers
Volume 2:min. 60 cm (als diff 30 mA) of min. 1 m (als geen diff 30 mA)
40 cm
Elektriciteit – bescherming gebruikers
De bewoner van een pand moet steeds de veiligheidsinstallatie
van zijn woonentiteit kunnen bereiken. (degelijke verdeelkast
met verliesstroominrichting en de nodige zekeringen)
niet noodzakelijk de hoofdteller
wanneer een verdeelbord voor meerdere entiteiten dient, moet
er een degelijke aanduiding zijn welke zekeringen of welke
kringen tot welke entiteit behoren.
Bereikbaarheid elektrische veiligheidsinstallatie
Elektriciteit – bescherming gebruikers
Een gebouw bestaat uit één zelfstandige woning op het
gelijkvloers en verschillende studentenkamers op de
verdiepingen. De kelder is enkel toegankelijk via de
zelfstandige woning.
In de kelder bevinden zich één gasmeter, één
elektriciteitsmeter, één watermeter en de CV-installatie.
De hoofdschakelaar elektriciteitsmeter is niet voor iedereen
toegankelijk, maar in de gemeenschappelijke keuken is een
verdeelkast met hoofdschakelaar.
Bereikbaarheid elektrische veiligheidsinstallatie
Vb.:
Elektriciteit – bescherming gebruikersAanraakbare delen onder spanning
Elektriciteit
Rubriek 51 (elektrocutie/brand) vs. rubriek 195 (elektrocutie)
Brandgevaar : t.g.v. onveilige situatie in gebouw en/of inwoning (te dunne bekabeling, …)
ALTIJD in 51
Elektrocutiegevaar: in gebouw (vb. in gemene delen) : in 51
in woning, als woning ≠ gebouw : in 195als woning = gebouw : in 51
! Nooit dubbele quotatie (51 én 195) : als elektrocutiegevaar in gebouw én in woning : in rubriek 51 quoteren !
Elektriciteit
!!!! Verliesstroomschakelaar : (bescherming tegen : elektrocutie, brandgevaar, energieverspilling)
wanneer geen diff aanwezig in entiteit (als ≠ Gebouw), en = enig gebrek :
-> in 195 !!!
Niet in 51 (ondanks brandgevaar) :immers geen direct risico voor de bewoners van de andere appartementen.
Elektriciteit
VRAGEN
GAS / STOOKOLIE / ….
Beoordelingsbasis :
niet : NBN 51-003 (gasinstallaties)
WEL : art. 5, 6° VWC:
gasinstallaties, met zowel toestellen als de
plaatsing en aansluiting ervan met nodige
veiligheidsgaranties.
(opm. gasinstallaties, niet (vb.) stookinstallaties ?)
GAS / STOOKOLIE / ….
(Gas)installaties en Toestellen
Leidingen A, B en Cmateriaal CV-ketel, geiser,bevestiging kachel,…
AfsluitkranenAansluitingen
GAS / STOOKOLIE / ….
Gasinstallatie : RHT-principe
RHT (Résistant Haute Température)-> alle elementen van de binneninstallatie tot de kraan van het gastoestel
moeten bestand zijn tegen hoge temperaturen: bij 650°C mag het gaslek
niet groter zijn dan 150 l/h. Boven deze temperatuur zal aardgas uit
zichzelf ontbranden en is er geen risico meer dat er bij gasontsnapping een
ontploffing zal volgen.
GAS / STOOKOLIE / ….
Gasleidingen:stalen buisRVS (dunwandig)koperPLT “pliable tubing” = plooibare buis
+ geijkte koppelingswijze
GAS / STOOKOLIE / ….
PLT
GAS / STOOKOLIE / ….
Toestellen :
typisch Belgische situatie:
•aardgasdistributie in BE : zowel 20 als 25 mbar via dezelfde leidingen !
•gastoestellen categorie I2E+. : = toestellen zonder interne drukregelaar, dus werken zonder enige aanpassing zowel op rijk gas (20 mbar) als op arm gas (25 mbar).
ALLE toestellen in BE moeten I2E+ gekeurd zijn !
GAS / STOOKOLIE / ….
toevoer afvoer
lucht rookgassen
• TYPE A binnen binnen
• TYPE B (‘open’) binnen buiten
• TYPE C (‘gesloten’) buiten buiten
Indeling volgens de verbrandingsluchttoevoer en de afvoer van de verbrandingsgassen
GAS / STOOKOLIE / ….
Elk risico (in gebouw en/of entiteit) in Rubriek 61 (ontploffing / brand)
-> gebrek in individuele entiteit heeft gevolgen voor volledige gebouw !
GAS / STOOKOLIE / ….
Aandachtspunten (niet limitatief !!) :
•De hoofdafsluitkraan van het gas moet voor alle bewoners bereikbaar zijn•Gaslekken•Niet-gekeurde, niet-conforme, defecte of (zwaar) beschadigde toestellen•Verkeerd gebruikt van materialen voor gasleidingen en aansluitstukken / leidingen onvoldoende bevestigd•Ernstig verweerde elastomeren slang (enkel nog voor ‘komforen’)•Wachtleidingen niet afgesloten met metalen dop / stop
GAS / STOOKOLIE / ….
Aandachtspunten (niet limitatief !!) :
Niet-gekeurde, niet-conforme, defecte of zwaar beschadigde toestellen
GAS / STOOKOLIE / ….
GAS / STOOKOLIE / ….
Bereikbaarheid gasmeter
Een gebouw bestaat uit één zelfstandige woning op het gelijkvloers en verschillende studentenkamers op de verdiepingen. De kelder is enkel toegankelijk via de zelfstandige woning.
In de kelder bevinden zich één gasmeter, één elektriciteitsmeter, één watermeter en de CV-installatie.
De gasinstallatie bestaat enkel uit de CV-installatie; in de studentenkamers en de gemeenschappelijke lokalen is geen gasleiding of gastoestel aanwezig.
Quoteren ?????
GAS / STOOKOLIE / ….
“De Raad van State kan het in dit verband niet onredelijk bevinden dat het feit dat bij voorkomende gelegenheid niet alle bewoners toegang hebben tot de gashoofdkraan, geacht wordt een ernstig risico op ontploffing of brand te indiceren, ook al staat de gasinstallatie ten dienste van slechts één verdieping van het gebouw.”
(RVS, nr. 233.269, 17 december 2015, www.raadvst-consetat.be)
GAS / STOOKOLIE / ….
VRAGEN
Veilige verwarming en CO-risico
Beoordelingsbasis :
niet : vele normen (NBN 51-003 gasinstallatie,
NBN 61-002 (gas)verwarming, …)
WEL : art. 5, 3 VWC:
“voldoende veilige verwarmingsmiddelen”
Veilige verwarming en CO-risico
art. 5, 3 VWC: “voldoende veilige verwarmingsmiddelen”
1. ?? “voldoende veilig” ?? = veilig genoeg of voldoende EN veilig ??
(vgl.: art. 5,5 VWC “voldoende EN veilige” elektrische installatie
Uit verdere tekst “de woongedeelten met een woonfunctie tot een
normale temperatuur te kunnen verwarmen”
-> “voldoende EN veilig”
MAAR: in TV enkel rubrieken 61, (evtl. 51), 226 en 201: geen
mogelijkheid om “onvoldoende verwarming” te quoteren.
=> (voorlopig ?) enkel veiligheid !
Veilige verwarming en CO-risico
2. ?? Verwarmingsmiddelen ??
= ook toestellen voor bereiding van sanitair warm water !!
Veilige verwarming en CO-risico
voornaamste oorzaken co-vergiftiging
• onvoldoende toevoer van verbrandingslucht
• slechte afvoer van verbrandingsgassen (schoorsteen)
• beschadigde toestellen
• verkeerd gebruik toestellen
5-liter boiler (type A) enkel voor gootsteen of wastafel
10-liter boiler (minimum) voor douche (voorzien van afvoer)
13-liter boiler (minimum) voor bad (voorzien van afvoer)
Veilige verwarming en CO-risico
OPEN en GESLOTEN toestellen
open = open verbrandingskamer, toestel neemt verbrandingslucht uit opstellingsruimte
gesloten = hermetisch gesloten (tov. opstellingsruimte) verbrandingskamer, toestel neemt verbrandingslucht van buiten
Indeling A, B en C = specifiek voor gastoestellen
Ook ‘open’ en ‘gesloten’ toestellen op andere brandstoffen: pelletkachels, stookolieketels/-kachels,…
Veilige verwarming en CO-risico
toevoer verbrandingslucht
vereist voor alle ‘open’ toestellen (onttrekken verbrandingslucht aan omgeving): ook (kolen)kachels,…
(niet vereist voor gesloten toestellen)
permanent (= niet afsluitbaar) rechtstreeks (= in verbinding met buitenatmosfeer) voldoende groot : 6 cm² / kW, min. 150 cm² voor toestellen type A, of B in slaapkamer, badkamer, doucheruimte
+ 2 bijzondere gevallen : (1) installaties na 27/01/2000 in bestaande gebouwen, en (2) A-toestellen
Veilige verwarming en CO-risico
toevoer verbrandingslucht
Permanente toevoer
verbrandingslucht via
rooster in rolluikkast wordt
niet aanvaard.
Veilige verwarming en CO-risico
Uitzondering:
installaties geplaatst nà 27/01/2000 in bestaande gebouwen
én
-opstellingsruimte ≠ slaapkamer, badkamer, douchekamer
-geïnstalleerd vermogen < 30 KW
-toestel ≠ CV-ketel
-niet in “nieuwe” of “vernieuwde” gebouwen (enkel ‘bestaande’)
dan:
Toevoer verbrandingslucht via 1 toevoeropening en 1 (butaan/propaan) of 2 doorstroomopening(en) (aardgas) toegelaten
NOCHTANS: bij een WKW-controle is de datum van de installatie slechts een secundair gegeven en PRIMEERT STEEDS DE VEILIGHEID !
Veilige verwarming en CO-risico
!!!! A-toestellen !!!niet aangesloten op een afvoerkanaal verbrandingslucht uit het lokaal
bestemd voor onderbroken gebruik (max. 10’ per
half uur)
enkel voor gootsteen of lavabo, niet voor douche,
bad of gelijkwaardig
enkel toestellen uitgerust met atmosfeerbeveiliging, type A AS ,zijn toegelaten.
toevoer verbrandingslucht min. 150 cm²+
afvoeropening min. 150 cm² bovenin het lokaal
Veilige verwarming en CO-risicoTOESTEL TYPE A1as
Addendum (september 2014 ) bij ‘gasnorm’:
“Keukengeisers type A1as mogen niet (meer) geplaatst of vervangen worden.”
Met overgangsbepaling: tot 1/9/2015 was de vervanging door hetzelfde type nog toegestaan, onder voorwaarden :
- de keukengeiser van het type A1as is bestemd voor onderbroken gebruik;
- de keukengeiser van het type A1as wordt niet gebruikt voor het voeden van een stortbad, een bad, een zitbad of een gelijkwaardig tappunt;
- het vervangen door een toestel type B of C blijkt niet op een normale wijze te verwezenlijken
-> A-toestellen zullen voorlopig niet verdwijnen…
Veilige verwarming en CO-risico
Afvoer verbrandingsgassen (B-toestellen)
“aansluitkanaal” en “schouwkanaal” of “afvoerkanaal”
aansluitkanaal : zo kort mogelijk (max. 2 m, flexibel max. 1 m), nooit in dalende lijn, zo weinig mogelijk richtingsveranderingen, in degelijk materiaal
schouwkanaal : in goede staat, niet uitmonden in zone met statische overdruk (min. 1 m boven dak uitsteken)
Veilige verwarming en CO-risico
Verbindingen tussen aansluitkanaal, afvoerstomp en/of afvoerkanaal moeten (ver)dicht zijn
Veilige verwarming en CO-risico
Afvoerkanaal moet in goede staat zijn en niet uitmonden in zone van statische overdruk
Veilige verwarming en CO-risico
!!! Niet-zelfstandige woning (‘kamer’) :
alle gasverwarmingstoestellen (incl. bereiding sanitair warm water)
in - de kamer- de lokalen met gemeenschappelijke functie
moeten van het gesloten type zijn
Quid : open toestel in lokaal dat niet een kamer en niet een gemeenschappelijk lokaal is (vb. kelder) ?
Veilige verwarming en CO-risico
Quid: toevoer verbrandingslucht voor niet-permanent gebruikt‘open’ verwarmingstoestel ?
Vb. : open / inbouwhaard, sfeerverwarming, petroleumkachels, … in woning met centrale verwarming en gesloten ketel
=> ALTIJD vermelding in rubriek ‘opmerkingen’
Veilige verwarming en CO-risico
Quid: oneigenlijk gebruik van verwarmingstoestellen bedoeld voor niet-permanente verwarming?
Vb. : mobiele toestellen (niet op schoorsteen aangesloten) (petroleumkachels) permanent in gebruik …
-ALTIJD vermelding in rubriek ‘opmerkingen’-Er moet voldoende luchttoevoer aanwezig zijn, zo niet quotatie !
Veilige verwarming en CO-risico
VRAGEN