T.C. BAŞBAKANLIK HAZİNE MÜSTEŞARLIĞI - segem.org.tr · Maliye Politikası İktisadi Büyüme ve Gelişme ... Tablolar ve Mali Analiz, Sermaye Yeterliliği ile Kamu Gözetim Kurumu’nca

1

T.C. BAŞBAKANLIK

HAZİNE MÜSTEŞARLIĞI

2015 YILI AKTÜERLİK SINAVLARI KAPSAMI

15 Ağustos 2007 tarihli ve 26614 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak 1 Ocak 2008

tarihinde yürürlüğe giren “Aktüerler Yönetmeliği” uyarınca yapılacak olan aktüerlik sınavları

ile ilgili esaslar belirlenirken, bu sınavlarda başarılı olan aktüerlerin, AB ülkelerinde ve diğer

ülkelerde de tanınan ve kabul gören aktüerler olması ilkesi benimsenmiştir. Bu ilkeden

hareketle sınavların kapsamı, uluslararası sınavların kapsamları göz önünde bulundurularak

oluşturulmuştur.

2015 Yılı Aktüerlik Sınavlarının konu başlıklarına göre ayrıntılı kapsamı aşağıda yer

almaktadır. Sınavlar için verilen “Yararlanılabilecek Bazı Kaynaklar” listesi, yol gösterici

kaynak olmaları amacıyla verilmiştir.

2

BİRİNCİ SEVİYE SINAVLARI

I.1. Temel Sigortacılık ve Ekonomi Amaç: Bu sınavda adayların, sigortacılık ve ekonomi alanında temel seviyede bir bilgiye

sahip olup olmadığı sınanmaktadır. Sınavda, her iki alandan eşit sayıda soru gelecektir.

1.1.Temel Sigortacılık

Risk Yönetimine giriş

- Risk-kontrol teknikleri

- Risk-finansman teknikleri

- Kişisel risk yönetimi

Sigortacılık ve Riskin Temel Kavramları

Sigorta Sistemi

Sigorta Sözleşmesi

Sigortanın Genel İlkeleri

Sigorta Türleri

- Mal ve Sorumluluk Sigortaları

- Hayat ve Sağlık Sigortaları

Hasar ve Tazminat Talebi

Sigortacılıkta Karşılık ve Yatırım

Reasürans

Sigortacılık Mevzuatı

Sigorta Sektörünün Hacmi ve Yapısı

- Sigorta Sektörünün Hacmi

- Sigorta Sektörünün Yapısı

Sigorta Şirketleri ve Faaliyetleri

Sigorta Aracıları ve Faaliyetleri

Sigorta Eksperleri ve Faaliyetleri

Aktüerler ve Faaliyetleri

Sigorta Sektörünü Düzenleyen ve Denetleyen Kurumlar

Diğer İlgili Kurumlar

Yararlanılabilecek Bazı Kaynaklar:

ACINAN, H., 1998, Sigortaya Giriş, Can Matbaa, İstanbul.

ÇİPİL M., 2008, Risk Yönetimi ve Sigorta (yeni Sigortacılık Mevzuatı ile Uyumlu), Nobel

Yayın dağıtım, Ankara.

3

KABUKÇUOĞLU ÖZER D., 2012, Sigortacılık Kanunu Şerhi, On İki Levha Yayınları,

İstanbul.

KAYA , F.( Editör), 2010, Sigortacılık , Beta, istanbul.

METEZADE Z., GÜLELİ N. T., 2011, Yeni Türk Ticaret Kanunu, Altıncı Kitap, Sigorta

Hukuku (Açıklamalı ve İçtihatlı), Gürer Yayınları, İstanbul.

NOMER C., YUNAK H., 2000, Sigortanın Genel Prensipleri, Ceyma Matbaacılık, İstanbul.

REJDA, G. E., 1997, Principles of Risk Management and Insurance, Addison-Wesley, NY.

Sigortacılık Mevzuatı

Sigortacılık sektörüne ilişkin olarak Hazine Müsteşarlığı internet sayfasında yayımlanan

raporlar ve istatistikler - www.hazine.gov.tr

Türkiye Sigorta, Reasürans ve Emeklilik Şirketleri Birliği internet sayfası- www.tsb.org.tr

Türk Sigorta Enstitüsü Vakfı internet sayfası - www.tsev.org.tr

URALCAN, Ş., 2011, Temel Sigorta Bilgileri ve Sigorta Sektörünün Yapısal Analizi',

'Güncellenmiş ve Genişletilmiş 3. Baskı Hiperlink Yayınevi , İstanbul.

1.2. Ekonomi 1.2.1. Makro Ekonomi

Milli Gelir Analizi

Toplam Arz ve Toplam Talep ve Makro Ekonomik Politikalar

İstihdam Analizi ve İşsizlik

Ücretler ve Gelir Dağılımı

Para ve Para Politikaları

Maliye Politikası

İktisadi Büyüme ve Gelişme

Makro Ekonomik Faaliyetin Ölçülmesi

Enflasyon ve İstikrar Tedbirleri

1.2.2. Mikro Ekonomi

Tüketici Davranışları ve Fayda

Fayda Teorileri ve Tüketici Dengesi

Üretici Davranışları ve Üretici Dengesi

Üretim ve Üretim Maliyeti

Piyasa Dengesi: Fiyat Teorisi

Firmaların Davranışı

Rekabet Piyasaları

4


DORNBUSCH, R., FISCHER, S., STARTZ, R., 2007, Makro Ekonomi, Çev: Dr. S. Ak,

Gazi Kitabevi, Ankara

LIPSEY, R.G., COURANT, P.N. ve RAGAN, C.T.S., 2008, 13th edition, Economics,

Addison-Wesley.

I.2. Matematik Amaç: Bu sınavda adayların, aktüeryal modellemede ve aktüeryal hesaplamalarda kullanılan

temel matematik bilgisi sınanmaktadır.

Tek Değişkenli Fonksiyonlar

- Limit

- Süreklilik

- Türev ve Uygulamaları

- Diferansiyel ve Uygulamaları

Cebirsel Olmayan Fonksiyonlar

İntegral

- Belirli ve Belirsiz İntegral

- İntegral Alma Yöntemleri

- İntegral Uygulamaları

- Diziler ve Seriler Yakınsaklık Testleri

- Kuvvet Serileri

Çok Değişkenli Fonksiyonlar

- Limit,

- Süreklilik

- Kısmi Türev ve Uygulamları

Fonksiyon Dizileri ve Yakınsaklık Testleri

Çok Katlı İntegraller

- Bölge dönüşümleri

Doğrusal Cebir

- Vektör uzayları

- Doğrusal Denklem Sistemleri

- Matris ve Matris İşlemleri

- Determinantlar

- Özdeğer, Özvektörler (Özyöneyler)

5

- Doğrusal Dönüşümler, Doğrusal Dönüşüm Matrisleri

- Köşegenleştirme


ADAMS, R. A., 2006, Calculus : A complete course. – 6th ed. - Pearson/Addison Wesley,

Toronto, Ont.

ANTON H., 2000, Elementary Linear Algebra, 8th ed. , John Wiley & Sons, New York.

ELIS, R., GULICK, D. ve SAUNDERS, 1991, Calculus: One and Several Variables,

H. B. J., USA.

KOLMAN, B., 2004, Introductory Linear Algebra with Applications, 8th ed. ,Prentice Hall,

N.J.

ROSS, S.L., 1993, Differential Equations, John Wiley and Sons.

THOMAS G. B. JR. ve FINNEY R.L., 2010, Calculus & Analytic Geometry, Addison-

Wesley Longman Pub., USA.

I.3. İstatistik ve Olasılık Amaç: Bu sınavda adayların, temel olasılık ve matematiksel istatistik ile aktüeryal

modellemelerde kullanılan istatistiksel analiz yöntemlerine ilişkin yeterlilikleri sınanmaktadır.

3.1. Olasılık

Olasılık Teorisine giriş

Olasılık Aksiyomları

Koşullu Olasılık

Bağımsızlık

Bayes Teoremi

Tek değişkenli olasılık dağılımları

- Kesikli dağılımlar

- Sürekli dağılımlar

- Merkezi eğilim ölçüleri

- Dağılım ölçüleri

- Momentler

- Moment türeten (yaratıcı) Fonksiyonlar

- Dönüşümler

- Karma dağılımlar

Çok değişkenli olasılık dağılımları

- Kesikli rassal değişkenler için Birleşik dağılımlar

- Sürekli rassal değişkenler için Birleşik dağılımlar

6

- Marjinal ve Koşullu dağılımlar

- Dağılım ölçüleri

- Momentler

- Birleşik Moment türeten (yaratıcı) Fonksiyonlar

- Covaryans ve korelasyon

- Dönüşümler

- Sıralı istatistikler

Limit Teoremleri

Rastgele Değişken Fonksiyonları

3.2. İstatistik

Verilerin Özetlenmesi, Konum ve Değişim Ölçüleri

Örnekleme ve Örnekleme Dağılımları

Tahmin Yöntemleri

Tahmin edici özellikleri ve gerekleri

Hipotez Testleri

Varyans Analizi

Doğrusal Regresyon

Doğrusal olmayan regresyon


HASSETT, M. ve STEWART, D., 2006, Probability for Risk Management, 2nd Ed., Actex,

USA.

HOGG, R.V. ve Mc.KEAN, J.W., CRAIG A.T., 2012, Introduction To Mathematical

Statistics, 7th Edition, Collier MacMillan.

MILLER, I. ve MILLER, M., 2003, John E. Freund’s Mathematical Statistics with

Applications, 7th Edition, Prentice Hall, NJ.

MYERS R.H., 1990, Classical and Modern Regression with Applications, PWS, Boston.

WACKERLY D.D., MENDENHALL III, W., SCHEAFFER R.L. 2007, Mathematical

Statistics with Application, , 7th Edition, Thomson.

I.4. Finansal Matematik Amaç: Bu sınavda adayların, finansal matematiğin temel kavramlarına ilişkin bilgileri ile söz

konusu kavramların aktüeryal uygulamalarda kullanımına ilişkin yeterlilikleri sınanmaktadır.

Paranın Zaman Değeri, Faizin Ölçümü

- Basit ve Bileşik Faiz

7

- Efektif ve Nominal Faiz Oranları

- Efektif ve Nominal İskonto Oranları

- Birikimli Değer ve Bugünkü Değer Kavramı

- Anlık Faiz Oranı

Faiz Problemlerinin Çözümü

Temel Annüiteler

- Dönem Başı Annüiteler

- Dönem Sonu Annüiteler

Genel Annüiteler

- Faiz Dönüşüm Döneminden Farklı Sıklıkta Yapılan Ödemeler

- Sürekli Annüiteler

- Değişken Annüiteler

Kazanç Oranları

- İskonto Edilmiş Nakit Akış Analizi

- Yatırım Planlaması

- Yeniden Yatırım Oranı

Amortisman Çizelgeleri ve Borç Ödeme Fonu


BROVERMAN, S. A., 2010, Mathematics of Investment and Credit, 5th Edition, Actex

Publications, USA.

KELLISON, S. G., 2009, The Theory of Interest, Irwin Inc., USA.

Mc CUTCEHEON, J.J. ve SCOTT F., 1996, An Introduction To The Mathematics of

Finance, Butterworth-Heinemann, Oxford.

VAALER, D., 2008, Mathematical Interest Theory, Actex Pub., Connecticut.

8

İKİNCİ SEVİYE SINAVLARI

II.1. Muhasebe Ve Finansal Raporlama Amaç: Bu sınavda adayların, Sigorta Muhasebesi, Bireysel Emeklilik Muhasebesi, Mali

Tablolar ve Mali Analiz, Sermaye Yeterliliği ile Kamu Gözetim Kurumu’nca yayınlanan ve

sigorta sektörünün uyguladığı TMS/TFRS konularındaki bilgi sınanmaktadır.

Türkiye Muhasebe Standartları (TMS)

Türkiye Finansal Raporlama Standartları (TFRS)

Sigorta Muhasebesi (Hayat ve Hayat Dışı)

Üretim Muhasebesi

Yatırım Muhasebesi (Birikimli hayat ve yıllık gelir sigortaları)

Hasar Muhasebesi

Reasürans Muhasebesi

Bireysel Emeklilik Muhasebesi

Yatırım Fonu Kurulması Muhasebesi

Giriş Muhasebesi

Yatırım Muhasebesi

Çıkış Muhasebesi

Mali Tabloların Hazırlanması

- Bilânço, Gelir ve Nakit Akış Tabloları

- Öz sermaye Değişim Tablosu ve Kâr Dağıtım Tablosu

- Konsolide Mali Tablolar

Mali Analiz ve Sermaye Yeterliliği

- Mali Analiz

Rasyo Analizi

- Sermaye Yeterliliği

Yükümlülük Karşılama Yeterliliği (Solvency I)

Risk Bazlı Sermaye Yeterliliği


ÖZKAN T., 2007, TDHP Sisteminde Sigorta Muhasebesi, Türk Sigorta Enstitüsü Vakfı

Sigorta Araştırma ve İnceleme Yayınları–10, İstanbul

SARIASLAN M., 2006, Avrupa Birliği ve Türk Sigorta Muhasebesi: Uluslararası Finansal

Raporlama Standartlarıyla Karşılaştırmalı, Türk Sigorta Enstitüsü Vakfı (TSRŞB) Sigorta

Araştırma ve İnceleme Yayınları–10, İstanbul

9

SARIARSLAN M., Bireysel Emeklilik Sistemi ve Muhasebesi, 2014, Şeçkin Yayıncılık, Ankara

Türkiye Muhasebe Standartları:TMS/TFRS, 2007, Türkiye Muhasebe Standartları Kurulu

Yayınları-2, Ankara

II. 2. Sigorta Matematiği (Hayat Ve Hayat Dışı) 2.1. Hayat Sigortaları Matematiği Amaç: Bu sınavda adayların ölüm ve yaşama bağlı nakit akışlarının modellemesinde ve

değerlemesinde kullanılan matematiksel tekniklere ilişkin yeterlikleri sınanacaktır. Gelecek

yaşam süresinin kesikli raslantı değişkeni olarak ele alındığı yaklaşım çerçevesinde

değerlendirilecektir.

Hayat Tabloları

- Yaşam ve Ölüm Olasılıkları

- Anlık Ölüm Oranı (Force of Mortality)

- Beklenen Yaşam Süresi

- Seçilmiş Hayat Tabloları

Hayat Annüiteleri

- Yaşam Durumunda Sigorta (Pure Endowment)

- Tam Hayat Sigortaları

- Dönemsel (Sınırlı Süreli) Hayat Sigortaları

- Hemen başlayan ve Ertelenmiş Hayat

- Sabit ve Değişken Hayat

- Yılda m Kez Ödemeli Hayat

Hayat Sigortaları

- Tam Hayat

- Dönemsel Hayat

- Karma Hayat (Endowment)

- Ertelenmiş Hayat

- Değişken Hayat

Primler

Sigorta ve Annuite Net Prim Rezervleri

- İleriye ve Geriye Doğru Rezerv Yöntemleri

- İştira ve Tenzil Değerleri

Çok Başlı Sigortalar

- Bileşik Hayat (Joint Life)

- Son Yaşayan Durumu (Last Survivor)

10

- Koşula Bağlı Yaşam Olasılıkları (Life Contingency)

- Koşula Bağlı (Reversionary) Hayat Sigortaları ve Annüiteleri

Çoklu Azalım (Multiple Decrement) Modelleri ve Uygulamaları

- Kesikli Çoklu Azalım Modellei

- Sürekli Çoklu Azalım Modelleri

Özyineleme (Recursive) eşitliği


BOWERS N.L., GERBER H.U., HICKMAN J.C., JONES D.A. ve NESBITT C. J., 1997,

Actuarial Mathematics, SOA, USA.

CUNNINGHAM, R., HERZOG, T., LONDON, R.L. 2011, Models for Quantifying Risk,

Fourth Ed. Actex Publications, Connecticut.

DICKSON D.C. M., HARDY M. R., WATERS H.R., 2009, Actuarial Mathematics For Life

Contingent Risks, Cambridge Univ. Press.

MENGE, W. O. ve FISCHER, C. H., 1991, The Mathematics of Life Insurance, Ulrich

Bookstore, Michigan.

PROMISLOW, S.D., 2014. Fundamentals of Actuarial Mathematics.

2.2. Hayat Dışı Sigorta Matematiği Amaç: Bu sınavda adayların hayat dışı sigortalara ilişkin risklerin fiyatlandırılmasında

kullanılan istatistiksel tekniklere ilişkin yeterlikleri sınanacaktır.

Sigortacılıkta Fayda Kuramı

- Fayda Fonksiyonları

- Jensen Eşitsizliği

- Optimal Sigorta

Prim ilkeleri

Risk Primi

- Risk Faktörleri

- Hasar Büyüklüğü

- Hasar Sıklık Oranı

- Exposure

1/8 sistemi

1/24 sistemi

Census Yöntemi

Stokastik Süreçler

- Homojen Poisson süreci

11

- Homojen olmayan Poisson süreci

- Rastgele yürüyüş süreci

- Bileşik Poisson süreci

Monte Carlo Benzetim ( Simulation) Yöntemleri

- Rasgele sayı üretim yöntemleri

- Ters dönüşüm yöntemiyle benzetim

- Kabul-red yöntemi

- Varyans küçültme teknikleri

- Sigortacılık Uygulamaları




BROWN, L.B. ve GOTTLIEB, L.R., 2001, Introduction to Ratemaking and Loss Reserving

for Property and Casualty Insurance, 2nd Edition, Actex Publications, Connecticut.

DICKSON, C.M., 2004, Insurance Risk and Ruin, Cambridge University Press,

Cambridge.

HOSSACK, I.B., POLLARD J.H. ve ZEHNWIRTH B., 1999, Introductory Statistics with

Applications in General Insurance, 2nd Edition, Cambridge.

YIU-KUEN, T., 2009, Nonlife Actuarial Models: Theory, Methods and Evaluation,

Cambridge University Press, Cambridge.

II. 3. Risk Analizi ve Aktüeryal Modelleme Amaç: Bu sınavda adayların aktüeryal risklerin modellenmesine ilişkin kuramsal alt yapıları

ile sigorta portföy verilerinin analiz edilerek uygun modelin belirlenmesi ve bu modelin

güvenirliğinin ölçümüne ilişkin yeterlikleri sınanacaktır.

Hasar Sıklığı Modelleri

- Poisson, Binom, Negatif Binom, Geometrik Dağılımları ve bunların karma dağılımları

Hasar Büyüklüğü (Şiddeti) Modelleri

- Momentler

- Yüzdelikler

- Türetme (generating) fonksiyonları (Moment ve olasılık yaratıcı fonksiyonlar)

- Yeni Dağılım Türetme

Toplama

Bir sabit ile çarpma

Kuvvetini alma (Raising to a power)

12

Üstelleştirme (Exponentiation)

Karma (Mixture)

- Poliçe Teminatındaki Değişmeler

Muafiyet

Poliçe Limiti

Koasürans

Enflasyon etkisi

Toplam Hasar Modelleri

- Bireysel Risk ve Kollektif Risk Modelleri

- Bileşik Poisson Modeli

- Bileşik Negatif Binom Modeli

- Panjer Özyineleme (Recursion) Yöntemi

- Toplam Hasar Dağılımına Normal Yaklaşım

Parametrik Modellerin Oluşturulması ve Seçilmesi

- Parametre Tahmin Yöntemleri (En Çok Olabilirlik, Momentler, Yüzdelik Eşleştirmesi,

Bayesci Yaklaşım)

- Tahmin Edicilerin Özellikleri (Yansızlık, Asimtotik Yansızlık, Tutarlılık, Ortalama

Karesel Hata, Minumum Varyans)

- Model Uygunluğunun Test Edilmesi (Kolmogorov-Smirnov, Anderson-Darling, Chi

Kare, Olabilirlik Oran Testleri)

Deneysel (Empirical) Modellerin Oluşturulması

- Başarısızlık Zamanının ve Hasar Dağılımının Tahmin (Kaplan-Meier, Nelson-Aalen,

Kernel Density) Yöntemleri






DICKSON, C.M., 2004, Insurance Risk and Ruin, Cambridge University Press,

Cambridge.

KLUGMAN, S.A., PANJER, H.H. ve WILLMOT, G.E., 2008, Loss Models From Data to

Decisions, John Wiley, N.J.

YIU-KUEN, T., 2009, Nonlife Actuarial Models:Theory, Methods and Evaluation,


13

II.4. Finans Teorisi Ve Uygulamaları Amaç: Bu sınavda adayların yatırım araçlarının tanımları, fiyatlandırılmaları ve finansal

risklere karşı korunma ilkelerine ilişkin yeterlikleri sınanacaktır.

Finansal Araçların Yapıları ve İşlevleri

- Bono ve Tahviller

- Hisse Senetleri

- Yatırım Fonları

- Mevduat Sertifikaları

- Para Piyasası Fonu

- Türev Ürünler

Alivre sözleşmeleri (Forwards)

Vadeli işlem sözleşmeleri (Futures)

Takas sözleşmeleri (Swaps)

Opsiyonlar (Options)

- Alım opsiyonu

- Satım opsiyonu

- Opsiyon stratejileri (Spreads, Collars, Straddles, Strangles)

Fiyatlandırma

- Bono ve Tahvillerin Fiyatlandırması

- Hisse Senetleri Fiyatlandırması

- Opsiyon Fiyatlama Matematiği ve Teknikleri

Binom Modeli ile Opsiyon Fiyatlama

- Tek dönemli binom modeli

- Çok dönemli binom modeli

Black-Scholes Modeli ile Opsiyon Fiyatlama

- Alım opsiyonu

- Satım opsiyonu

- Hassasiyetler (Greeks)

İleri Düzey Fiyatlandırma Kuramı

- Brown Hareketi

- Geometrik Brown Hareketi

Ito Lemma

Finansal Risklere Karşı Korunma Prensipleri

Baz Riski

Korunma Türleri ve Oranının Hesabı

Delta ve Gamma Korunma

14

Korunmalı Portföy ve Replikasyon Kavramları

İleri Düzeyde Finansal Analiz

- Enflasyon

- Kazanç Eğrisi

- Spot Oranı

- Geçiş (Forward) Oranı

- Durasyon (Duration)


CHANCE, D.M., 2004, An Introduction to Derivatives and Risk Management, 6th

Edition, Harcourt College Publishers, USA.

HULL, J., 2011, Options, Futures and Other Derivatives, 8th Edition, Prentice Hall.

KELLISON, S. G., 2009, The Theory of Interest, Irwin Inc., USA.

Mc. DONALD, R. L., 2006, Derivatives Markets, 2nd Edition, Pearson International

Edition, USA..

15

ÜÇÜNCÜ SEVİYE SINAVLARI

III. 1. Finans, Yatırım ve Risk Yönetimi Amaç: Bu sınavda adayların finansal ve aktüeryal risklerin tanımları, ölçümü ve yönetimine

ilişkin yeterlikleri sınanacaktır.

1.1. Finansal Risk Yönetimi

Finansal Riskler

- Piyasa riski

- Kredi riski

- Likidite riski

- Faaliyet riski

- Yasal risk

Finansal Risklerin Ölçümü

- Riske maruz değer (VaR, RMD)

- Kuyruk riske maruz değeri (TvaR)

Sermaye varlıkları fiyatlandırma modeli (CAPM) ve etkin sınır (efficient Frontier)

1.2. Aktüeryal Risk Yönetimi

Aktüeryal Yükümlülüklere İlişkin Riskler

Varlık temerrüt riski (Asset Default Risk)

Sigorta riskleri

- Ölümlülük riski

- Morbidite riski

Faiz oranı riski

Garanti edilmiş faiz oranı riski (Guarantee risk)

Likidite riski

Faiz aralığı riski

Karlılığın Ölçümü ve Analizi

Dağıtılabilir kazancın (temettü) hesaplanması

Kazancın ölçümü

- Gömülü değer ( Embedded Value)

- Yatırımların getirisi (ROI)

- Varlıkların ağırlıklı ortalamalı getirisi (ROE)

- Primlerin belirli bir oranı olarak kar

- Gelirlerin belirli bir oranı olarak kar

- Risk masraflarının belirli bir oranı olarak kar

16

- Rezervlerin belirli bir oranı olarak kar

Yükümlülüklerin Modellenmesi

- Yükümlülük modelleme yöntemleri (Fiyatlama, Yeni iş, Yürürlükteki Model)

- Yükümlülük modeli hesaplamaları

- Yükümlülük modeli değerlemesi

- Yükümlülük modeli sonuçları

- Bütünleşik modeller

Varlık Modellemesi

- Varlık modelleme yöntemleri

Varlık Yeterliliği (asset adequacy)

Serbest Nakit Akışı(free cash flows)

- Varlık modeli değerlemesi

- Varlık modeli sonuçları

Varlık – Yükümlülük Eşleştirmesi

- Tam Eşleştirme Yöntemi

- Durasyon Eşleştirme Yöntemi

- Eksen Eşleştirme Yöntemi (Horizon Matching)

- Ürün Nakit Akışı Eşleştirmesi

1.3. Monte Carlo Yöntemleri (Monte Carlo Methods), Stress testi, Backtesting

1.4. Solvency II (Tanımsal Çerçevede)

- 3 sütunlu yapı,

- Teknik karşılıklar, en iyi tahmin, risk marjı,

- Hedef sermaye (Solvency capital requirement (SCR)),

- Minimum hedef sermaye (minimum capital requirement (MCR)),

- Temel hedef sermaye (basic solvency capital requirement (BSCR)),

- Faiz oranı (interest rate), öz sermaye (equity), mal (property), döviz (currency),

spread, likidite yetersizliği prim (illiquidity premium risk) riski,

- Ölüm oranı (mortality), uzun yaşama (longevity), maluliyet (disability), hastalık

oranı (morbidity), lapse, gider (expense), değişiklik (revision) riski,

- Katastrofik olay riski (Catastrophe risk).


ATKİNSON D.B., DALLAS J.W., 2000, Life Insurance Product and Finance, Society of

Actuaries , 2000.

CUTHBERTSON, K., NITZSCHE, D., 2001, Financial Engineering: Derivatives and Risk

Management, Wiley.

17

ELTON, E., GRUBER, M., 2009, Modern Portfolio Theory and Investment Analysis,

Wiley.

JORION, P., 2006, Value at Risk, Third Ed. Mc Graw-Hill.

KLUGMAN S.A., PANJER H.H., WİLLMOT G.E., 2012, Loss Models: From Data to

Decisions, Third Ed , Wiley.

Solvency II Technical Specification.

SWEETING P., 2011, Financial Enterprise Risk Management, Cambridge University

Press.

III.2. Hayat Dışı Sigortalar Amaç: Bu sınavda adayların hayat dışı sigorta uygulamalarında kulanılan istatistiksel

tekniklere ilişkin yeterlikleri sınanacaktır.

Risk ölçüleri

- Aksiyomlar

- Prim esaslı risk

- Sermaye esaslı risk

VaR

CVaR (Expected Shortfall)

TVaR

İtibar kuramı (Credibility)

- Sınırlı Dalgalanmalı (Klasik)

Tam itibar

Kısmi itibar

- Bühlman Yöntemi

- Bühlman-Straub yöntemi

- Bayesci yaklaşım

Hasar Rezervlerinin Hesaplanma Yöntemleri

- Aktüeryal Zincirleme Merdiven

- Bornhuetter – Ferguson

- Cape-Cod

- Münich Zinciri

- Hasar sıklığı ve şiddeti

İflas Modelleri

- Kesikli zamanlı iflas modeli

- Sürekli zamanlı iflas modeli

- Düzeltme katsayısı

- Lundberg eşitsizliği

18

- Rezerv süreçleri

- İflas zamanı

- Temettü (dividend) ödemeleri

Reasürans Türleri ve Fiyatlandırması

- Bölüşmeli Reasürans

Kot-par reasürans (Quota Share)

Eksedan (Surplus)

- Bölüşmeli Olmayan Reasürans

Hasar fazlası reasürans (Excess of Loss)

Toplam Hasar Fazlası (Stop-Loss)

- Reasürans Fiyatlandırması

Burn maliyet

Riske maruz kalan birim sayısı (Exposure)

Deneyim fiyatlandırması

Genelleştirilmiş Lineer Modeller (GLM) Hayat Dışı Uygulamaları


ALANYA Ç., 2000, Reasürans Notları, TSEV Yayınları No: 60.

ANDERSON D., FELDBLUM S., MODLIN C., SCHIRMACHER D., SCHIRMACHER D

E., THANDI N., 2007, A Practitioner's Guide to Generalized Linear Models, CAS, Third

Edition.

BOLAND P., 2007. Statistical and Probabilistic Methods in Actuarial Sciences, Chapman

and Hall.

BOWERS N.L., GERBER H.U., HICKMAN J.C., JONES D.A. ve NESBITT,C., 1997,

Actuarial Mathematics, SOA. (Ch. 13).

BROWN, L.B. ve GOTTLIEB, L.R., 2001, Introduction to Ratemaking and Loss Reserving

for Property and Casualty Insurance, Actex Publications, Connecticut….

DE JONG, P., HELLER, G.Z., 2008. Generalized Linear Models for Insurance Data.

HERZOG, T.N., 1999, Introduction to Credibility Theory, Actex Publications, Winsted.

HOSSACK, I.B., POLLARD J.H. ve ZEHNWIRTH B., 1999, Introductory Statistics with

Applications in General Insurance, 2nd Edition, Cambridge. (Ch. 9,10).

KLUGMAN S.A., PANJER H.H., WİLLMOT G.E., 2008, Loss Models: From Data to

Decisions, Third Ed , Wiley.

ROSS S. M., 1999, Probability Models, Harcour Academic Press.

QUARG,G. VE MACK,T, 2004, Munich Chain Ladder: A Reserving Method that Reduces

the Gap between IBNR Projections Based on Paid Losses and IBNR Projections Based

on Incurred Losses, CAS Volume II / Issue (Makale).

19

YIU-KUEN, T., 2009, Nonlife Actuarial Models:Theory, Methods and Evaluation,


III.3. Hayat Sigortaları Amaç: Bu sınavda adayların ölüm ve yaşama bağlı nakit akışlarının modellemesinde ve

değerlemesinde kullanılan matematiksel tekniklere ilişkin yeterlikleri sınanacaktır. Gelecek

yaşam süresinin bir raslantı değişkeni olarak ele alındığı stokastik yaklaşım çerçevesinde

değerlendirilecektir.

Stokastik yaşam modelleri

- Gelecek yaşam süresi rastlantı değişkeni

- Gelecekte yaşanacak tamsayı yıl sayısı

- Yaşam fonksiyonu

- Çoklu yaşam fonksiyonu

- Tehlike (hazard) fonksiyonu

Hayat Sigortaları

- Teminatı ölüm yılının sonunda ödenen sigortalar

Hayat sigortası türleri

Değişken teminat ve/veya primli hayat sigortaları

Özyineleme eşitlikleri

- Teminatı ölüm anında ödenen sigortalar

Hayat sigortası türleri

Değişken teminat ve/veya primli hayat sigortaları


Hayat Annüiteleri

- Belirli dönemlerde ödeme yapılan hayat annüiteleri

Hayat annüitesi türleri

Ödemeleri yılda bir kezden çok yapılan annüiteler

Ödemeleri yılda bir kezden az yapılan annüiteler

Değişken teminat ve/veya primli hayat annuiteleri


- Sürekli hayat annüiteleri

Net primler

Net Prim Rezervleri

- Hayat sigortaları için net prim rezervi

- Hayat annüiteleri için net prim rezervi

20

- Özyineleme eşitliği

Çok Başlı Sigortalar

- Birleşik hayat durumu

- Son yaşayan durumu

- En az yaşayan kişi durumu

Çok Başlı Annüiteler

- En az yaşayan kişi durumu

- Tam yaşayan kişi durumu

- Contingent annüiteler

- Reversionary annüiteler

Çoklu Azalım Modelleri

- Anlık azalım oranları

- x yaşındaki bireyin sistemde kalacağı tam yıl sayısı

- Genel sigorta türleri

- Net prim rezervi

- Sürekli model

Markov Modelleri

- Homojen Markov Süreçleri

Kesikli Markov zinciri

Sürekli Markov süreci

- Homojen Olmayan Markov Süreçleri



Actuarial Mathematics, SOA.



DİCKSON D.C. M., HARDY M. R., WATERS H.R., 2009, Actuarial Mathematics For Life

Contingent Risks, Cambridge Univ. Press.

GERBER, H. U., 1997, Life Insurance Mathematics, Springer

PROMISLOW, S.D., 2014. Fundamentals of Actuarial Mathematics.

21

III.4. Sağlık Sigortaları Amaç: Bu sınavda adayların sağlık sigortaları modellemesinde ve değerlemesinde kullanılan

matematiksel tekniklere ilişkin yeterlikleri sınanacaktır.

Sağlık sigortalarında Risk yönetimi

- Risk transferi

- Risk dönüşümü

- Sermaye Tahsisi

- Uzun Ömür dinamikleri ve yönetimi

Sağlık Sigortasında Temel Ürün Türleri

- Hastalık Sigortası

- Kaza sigortası

- Kritik Hastalıklar Sigortası

- Uzun Dönemli Bakım Sigortası

- Medikal Harcamalar Sigortası

- Maluliyet Sigortası

Risk Kabul Süreci

Sağlık Sigortası Verilerinin Analizi

Sağlık Sigortasında Ürün Fiyatlandırması

Prim Hesaplama Yöntemleri (hayat ve hayat dışı ayrımlarına göre)

Sağlık Sigortasında Rezerv Hesaplamaları


Sağlık Sigortası Genel Şartları, www.tsb.org.tr

BLUHM, W.F., 2007, Individual Health Insurance, SOA.

PITACCO, E., 2014. Health Insurance: Basic Actuarial Models

III. 5. Emeklilik Sistemleri Amaç: Bu sınavda adayların emeklilik sistemlerinin modellenmesinde ve değerlemesinde

kullanılan yöntemler ile matematiksel tekniklere ilişkin yeterlikleri sınanacaktır.

Emeklilik Sistemleri

- Emeklilik Sistemlerinin Finansmanı

Sosyal Güvenlik Sistemlerinde Emekliliğin Finansmanı

İşyeri Bazlı/Mesleki Emeklilik Sistemlerinin Finansmanı

Tanımlanmış Katkı Esaslı Planlar(DC)

Aktüeryal Değerlemede ProjeksiyonTeknikleri

22

- Özel Emeklilik Planlarının Yapısı

Tanımlanmış Fayda Esaslı Sistemler (DB)

Tanımlanmış Katkı Esaslı Planlar (DC)

Karma Esaslı Planlar (Hybrid)

Emeklilik Maliyet Yöntemleri

- Bireysel Maliyet Yöntemleri

- Toplamsal Maliyet Yöntemleri

Kazanç ve Kayıp Deneyimleri

Ek Teminatlar

Emeklilik Opsiyonları

- Emeklilik annuiteleri

Fon Yönetimi: Varlık ve Yatırım Yönetimi

- Risk hedging

Türkiye’deki emeklilik sistemi yapısı ve özellikleri

- Kamu tarafından sunulan emeklilik sistemi ve özellikleri

- İşyeri bazlı/mesleki emeklilik sistemleri ve özelilikleri

- Bireysel emeklilik sistemi ve özellikleri


AITKEN, H., 1996, A Problem Solving Approach to Pension Funding and Valuation,Actex

Publications

ANDERSON A. W., 1992, Pension Mathematics for Actuaries, Actex Publications, USA

DAN M.M., KYLE N. B., JOHN J.H., SYSVESTER J.S., 1996, Fundamentals of Private

Pensions, University of Pennslvania Press

IYER, S. 1999, Actuarial Mathematics of Social Security Pensions, a joint techinical

publication of the International Labor Office (ILO) and International Social Security

Association (ISSA)

PLAMONDON, P., DROUIN, A., BINET, G., CICHON, M. McGILLIVRAY,W.R. BEDARD,

M. MONTAS, F-P., 2002, Actuarial Practice in Social Security, a joint techinical

publication of the International Labor Office (ILO) and International Social Security

Association (ISSA)

http://ssreform.treasury.gov.za/Publications/Actuarial%20Mathematics%20of%20Social%

20Security%20Pensions%20(Iyer,%201999).pdf

http://www.emeklilik.egm.org.tr/

23

DÖRDÜNCÜ SEVİYE SINAVI

Amaç: Bu sınavda, uluslararası kabul görmüş sınavlar veya usullerle aktüer unvanını alan

adayların Ülkemiz sigortacılık uygulamalarına ve ulusal mevzuata ilişkin yeterlilikleri

sınanacaktır.

Türk Sigortacılık Uygulamaları

Yasal Çerçeve


KABUKÇUOĞLU ÖZER D., 2012, Sigortacılık Kanunu Şerhi, On İki Levha Yayınları,

İstanbul

METEZADE Z., GÜLELİ N. T., 2011, Yeni Türk Ticaret Kanunu, Altıncı Kitap, Sigorta

Hukuku (Açıklamalı ve İçtihatlı), Gürer Yayınları, İstanbul.

www.hazine.gov.tr

www.sigortacilik.gov.tr

www.segem.org.tr

www.tsb.org.tr

www.aktuerlerdernegi.org

www.sbm.org.tr

www.egm.org.tr

www.dask.gov.tr

www.tarsim.org.tr

www.sigortatahkim.org.tr

www.mevzuat.gov.tr

Documents

T.C. BAŞBAKANLIK HAZİNE MÜSTEŞARLIĞI - segem.org.tr · Maliye Politikası İktisadi Büyüme ve Gelişme ... Tablolar ve Mali Analiz, Sermaye Yeterliliği ile Kamu Gözetim Kurumu’nca