TÜBERKÜLOZ - er-dışı-t... · PDF fileTB LENFADENİT VE SKROFULODERMA •Lenf nodları hematojen ya da direkt yayılım ile tutulur. •En çok tek taraflı ön ya da arka servikal

  • Upload
    hatuyen

  • View
    242

  • Download
    12

Embed Size (px)

Citation preview

  • TBERKLOZ AKCER DII

    Do. Dr. Nee DEMRTRK Kocatepe niversitesi Tp Fakltesi

    nfeksiyon Hastalklar ve Klinik Mikrobiyoloji AD. Afyonkarahisar.

  • Etken mo: Mycobacterium tuberculosis

    Tberkloz olgularnn %97-%99undan sorumludur.

    Mycobacteriacae ailesi iinde yer alr.

    Yava rer.

    Asite direnli boyanma zellii gsterir. Hcre duvarnda bol miktarda lipid ierir.

    En nemli ve sk grlen klinik tablo akcier tberklozu.

    Ac d tutulum son yllarda art

    gsteriyor

  • Pozitif ARB preparat

  • T.C Salk Bakanl, Trkiye Halk Sal Kurumu Bakanl,

    Trkiyede Verem Sava 2014 Raporu http://tuberkuloz.thsk.saglik.gov.tr/Dosya/Dokumanlar/raporlar/turkiyede_verem_savasi_2014_raporu.pdf

  • Kimlerde ac d tutulum daha sk?

    Daha ok yallarda, ocuklarda ve immun dknlerde grlr.

    > 60 ya olanlarda daha sk

    HIV ile birlikte grlme skl artmtr.

    Ac tutulumu ile birlikte olan olgular ac tb olarak kabul edilmelidir.

  • T.C Salk Bakanl, Trkiye Halk Sal Kurumu Bakanl,

    Trkiyede Verem Sava 2013 Raporu http://tuberkuloz.thsk.saglik.gov.tr/Dosya/Dokumanlar/raporlar/turkiyede_verem_savasi_2013_raporu.pdf

  • T.C Salk Bakanl, Trkiye Halk Sal Kurumu Bakanl,

    Trkiyede Verem Sava 2014 Raporu http://tuberkuloz.thsk.saglik.gov.tr/Dosya/Dokumanlar/raporlar/turkiyede_verem_savasi_2014_raporu.pdf

  • Akcier dnda nereler tutulur?

    Lenf bezi tbc

    Plevra tberklozu

    Miliyer tbc

    Kemik-eklem tbc

    Kardiyovaskler sistem tbc

    Genitoriner sistem tbc

    Gastrointestinal sistem tbc

    Dier: Larinks, tonsil, yumuak damak, dil, orta kulak, meme, torakal ya da abdominal aorta vs.

  • T.C Salk Bakanl, Trkiye Halk Sal Kurumu Bakanl,

    Trkiyede Verem Sava 2014 Raporu http://tuberkuloz.thsk.saglik.gov.tr/Dosya/Dokumanlar/raporlar/turkiyede_verem_savasi_2014_raporu.pdf

  • T.C Salk Bakanl, Trkiye Halk Sal Kurumu Bakanl,

    Trkiyede Verem Sava 2014 Raporu http://tuberkuloz.thsk.saglik.gov.tr/Dosya/Dokumanlar/raporlar/turkiyede_verem_savasi_2014_raporu.pdf

  • Ac d tutulumlarda patogenez

    ntra luminal yaylm; infekte solunum sekresyonlar ile solunum sistemi ve GISin infeksiyonu.

    Direkt yaylm; Subplevral odan plevraya almas gibi bir odaktan dierine komuluk yolu ile yaylma

    Lenfohematojen yaylm, primer infeksiyonda daha sk.

  • Ac d tutulumlarda klinik bulgular

    Tberklozun genel bulgular hastalarn sadece 1/3nde vardr. HIV pozitiflerde ise daha sk rastlanr.

    Ate ykseklii

    Halsizlik

    tahszlk ve kilo kayb

    Gece terlemesi

    ppd pozitiflii %25-%75

  • TB LENFADENT VE SKROFULODERMA

    Lenf nodlar hematojen ya da direkt yaylm ile tutulur.

    En ok tek tarafl n ya da arka servikal zincir, supraklavikler lenf bezleri tutulur.

    Mediastinal ve mezenterik lenf bezleri de tutulabilir.

  • lk bulgu lenf nodlarnda bymedir; sert, arsz ve mobil LAP olur.

    Bir sre sonra komu dokulara ve deriye yapk, hareketsiz, dzensiz kitlelere dnr.

    Tedavi gecikirse zamanla fluktuasyon verir, kendiliinden alarak drene olabilir. Deriye penetrasyon ve sprasyon skrofuloderma

    olarak adlandrlan kronik deri tbuna neden olur.

  • ntratorasik, mediastinal lenf nodu tutulumunda semptomlar bronlara bas ile ortaya kar.

    Gs ars

    Yutma gl

    Lenfatik drenajn bozulmas ile ilotoraks

    Frenik ve laringeal sinirlerde tutulum

    Mediastinal fibrozis ile v cava superior sendromu oluabilir.

  • Ayrc tanda LAP yapabilecek dier infeksiyz etkenler ve maligniteler deerlendirilmelidir.

    Tanda genellikle ince ine aspirasyon biyopsisi ya da lenf nodunun total eksizyonu gerekir.

    Mikrobiyolojik ve patolojik inceleme

    ARB %50 olaslkla pozitif

    Kltrde reme olasl %70-80

    ppd genellikle pozitif

  • Tedavi ac tb ile ayndr.

    4l anti-tbc tedavi, 2 ay

    zoniazid

    Rifampisin

    Etambutol

    Pirazinamid / Morfozinamid

    Takiben 2li tedavi

    zoniazid

    Rifampisin

    Gerekirse cerrahi uygulanr.

  • Bazen tedaviden sonra lenf nodlarnda yeniden byme, sprasyon ve ar olabilir.

    Tedavi yetersizliine balanmamal

    Kalan tb antijenlerine allerjik yanttan kaynaklanabilir.

    Kendiliinden gerileyebilir.

    Ksa sreli KS tedaviye dramatik yant verir.

  • PLEVRA TBERKLOZU

    Erikin hastalarda eksdatif plrezinin en nemli nedenidir.

    Genellikle acde bulunan subplevral yerlemi kazez bir odan plevral bolua almas ile ortaya kar.

    Gen erikin ve adolesanlarda genellikle primer infeksiyondan 3-6 ay sonra ortaya kar.

    leri yalarda ve altta yatan hastal olanlarda reaktivasyon tb olarak grlebilir.

  • %90 olguda tek tarafldr. Sklkla da sada yerleir.

    Milier tbc ile birlikte ise ift tarafl olabilir.

    Periton ve perikard tbc ile birlikte olursa; tbc poliseroziti

    Ac parankiminde infiltrasyon

    olmadan da grlebilir.

  • Sklkla balang yava nadiren akut olabilir.

    Sk grlen semptomlar;

    Plretik gs ars, nefes darl

    Ate, halsizlik, kilo kayb, gece terlemesi

    Yan ars, ksrk

    Fizik muayenede; Frotman, matite, solunum seslerinde azalma

  • PA Ac grafide

    tek tarafl

    homojen

    dansite art

    grlr.

  • Tberklin cilt testi %75 olguda pozitif sonu verir.

    Tan iin plevral sv rneinin incelenmesi gerekir.

    Eksda zelliinde olmal.

    500-2500hcre/mm3, lenfosit hakimiyeti, >3gr/dl protein,

  • Tedavi ac tb ile ayndr.

    4l anti-tbc tedavi, 2 ay

    Takiben 2li tedavi

    Tedavi sresi toplam 6-9 ay olmal.

    Tedaviye steroid eklenmesi semptomlarn

    gerileme sresini azaltp sv rezolusyonunu

    hzlandrabilir, ancak uzun dnemde yarar

    olmadndan nerilmemektedir.

  • MLER TBERKLOZ

    Basilin hematojen yolla tm vcuda yaylmasdr.

    Primer infeksiyonda hematojen yolla yaylm sonucunda ya da inaktif bir odan reaktivasyonu ile ortaya kar.

    Tedaviye ramen yksek mortalitesi olan ciddi bir tberkloz formudur.

  • farkl klinik tabloda ortaya kar:

    Akut milier tb

    Gnmzde daha ok yal ve altta yatan bir hastal

    olanlar ile immunsupresif hastalarda grlmektedir.

    Kriptik ve ge yaylml milier tb

    Kronik bir organ tb odandan intermittan bakteremi ile gelien, daha ok zeminde hematolojik malignitesi olan yal hastalarda grlen bir formdur.

    Non-reaktif milier tb

    ok miktarda basilin kana gemesi ile gelien en nadir formdur.

  • Akut milier tbda ate, itahszlk, gszlk ve kilo kayb gibi zgl olmayan bulgularla birlikte tutulan organa zgl semptomlar (ba ars, karn ars, plevral ar) olur.

    FMde zgl bulgu yok ancak cilt lezyonlar,LAP, skrotal kitle, gz dibinde tberkller olabilir.

    Laboratuarda anemi ve hiponatremi (zellikle menenjit varsa) zgldr.

    PA Ac grafide milier infiltratlar vardr.

    Tan iin kan kltr, balgam incelemesi ve doku biyopsilerinin patolojik ve mikrobiyolojik incelenmesi gereklidir.

  • Akut formunda tm organlarla birlikte acde de yaygn granlomlarn olumasna neden olur.

  • Kriptik milier tbda kronik odak genellikle gizlidir.

    Bbrek, GS, kemik ya da visseral lenf nodlar olabilir.

    Hastalar genellikle NBA klinii verirler. Bazen ate de olmayabilir.

    Semptomlar ok silik olduundan tans da ok zordur.

    Sadece %15 olguda antemortem tan konulabilir.

  • Non-reaktif milier tb yaygn apseler, ntrofil ve basil ieren ancak granulom ve epiteloid hcrelerin grlmedii nekrozlarla karakterli formdur.

    Sepsis benzeri klinik tablo yapar.

    Apseler en ok dalak ve karacierde, sklkla kemik iliinde ve daha az olarak da bbrek ve acde grlr.

    Meninkslerde ise hi apse grlmez.

    Hematolojik malignitelerle birliktelii sktr.

  • Milier tb formlarnn tedavisi ac tb ile ayndr.

    Tedaviye ramen mortalite %25-30.

    Kt prognoz kriterleri

    Meninks tutulumu

    Altta yatan ciddi hastalk

    leri ya

    Semptomlarn hzl gelimesi.

    Tan ve tedavide gecikme.

  • KEMK EKLEM TB

    Sklkla hematojen yaylmla oluur.

    Tutulum blgeleri Vertebralar; en sk

    Omurga tbc = Tbc spondilit = Pott hastal

    Torakal vertebralar en sk

    Periferik osteoartikler tutulum

    Sklkla tek eklem; zellikle kala ve diz eklemi gibi ar yk tayan eklemler

    Osteomiyelit Kosta, kafatas, parmak, pelvis kemikleri ve uzun

    kemiklerde daha sk.

  • Spondilitler sklkla tutulan vertebra

    evresindeki yumuak dokuda souk

    apse ile birlikle seyreder. Bazen apseler

    cilde fistlize olabilir.

  • tahszlk, halsizlik, abuk yorulma, kilo kayb

    Srtta ar, hareket kstll

    FMde lokal hassasiyet ve kifoz

    Servikal ve lomber blge tutulumunda fizyolojik lordozda dzleme

    Araknoidit, vasklit

    Basya bal iskemik deiimler ile paraparezi, parapleji, spastisite, DTRde artma, deiik derecelerde motor bozukluk, mesane fonksiyon bozukluklar

  • Eklem tutulumunda artrit klinii

    Kronik, yava ilerleyen monoartrit tablosu

    Genellikle sistemik bulgu yok

    Osteomiyelitte ar

    Tan koymak zor!

  • Apse, sinoviyal sv ve biyopsi, kemik biyopsi rneklerinin patolojik ve mikrobiyolojik olarak incelenmesi %50 kltr pozitiflii

    %20 ARB ile basil gsterilebilir

    Biyopsi rneklerinde granlomlar

    Radyoloji BT ve MRda zgl grnt

    Tberklin cilt testi genellikle p