TAY TANG HUYEN BI

8/14/2019 TAY TANG HUYEN BI

http://slidepdf.com/reader/full/tay-tang-huyen-bi 1/107

1

Trích t www.vantuyen.net

TÂY TNG HUYN BÍ

Dch gi: Nguyn Hu Kit

1. Thi Thơ u

A ha! Aha! ã lên ti bn tui ri mà không ngi vng trên lưng nga! Mi s không baogi tr nên mt ngưi hùng! Ri ây cha mi s nói sao?

Va nói xong, ông Tzu thng tay qut vào mông con nga mt ngn roi da, u ngn roi

cũng ét luôn c vào ngưi k mã bt c dĩ, và nh luôn mt bãi nưc bt xung tmt cách khinh b.

Nhng nóc nhn và mái bu bt vàng ca in potala chói sáng dưi ánh mt tri nónggt. Gn bên chúng tôi, h sen trong vt ca ngôi n Rn dn sóng lăn tăn. ng xa,trên ưng mòn g gh á sn, nhng khách l hành va ri khi th ô Lhassa c gngthúc gic nhng con Yak i mau hơn, vi nhng ting kêu inh i. T nhng ng c xanh k cn, vng n tai tôi nhng ting kèn khng l do nhng sư sãi nhc công thc tpthi kèn mt nơi vng v.

Nhưng tôi không có thi gi ngm nhìn nhng cnh vt vn tng din ra hng ngàymà tôi ã quen mt nhàm tai. Công vic ca tôi trong hin ti ôi, mt công vic khónhc thay là ngi vng trên lưng con la nh bt kham ca tôi. Nhưng con la Nakkimli có nhng ý nghĩ khác. Nó mun tách khi ngưi k mã tí hon ca nó, có t do ănc, nm lăn trên t và chơi mt mình.

Ông Tzu là mt ông thy rt khó chu. Sut i, ông luôn luôn nghiêm khc và khó tánh;trong lúc hin ti, trong vai trò võ sư quyn thut và hun luyn viên k mã cho mta tr lên bn tui, ông thưng t ra bt mãn và ni nóng hơn là kiên nhn. Xut x tvùng Kham, min ông x Tây Tng, ông ưc chn la cùng vi vài ngưi khác nhbi vóc vc cao ln và lc lưng. Nhiu ngưi có tác cao hơn hai thưc và ưc tuyn

dng làm nhng sư sãi cnh binh trong các tu vin. H mc áo dài và n vai rt cao cho có v to ln, ly l boi mt cho có v hung tn, và s dng nhng cây gy to vàdài trng pht nhng k bt ho.

Như vy ông Tzu là mt v sư sãi cnh binh, kiêm chc võ sư dy quyn thut và môncưi nga cho mt thiu nhi con nhà quý tc!

Không th i ng ưc lâu vì b tt chân, ông ta ch di chuyn bng cách i nga.Năm 1904, quân Anh dưi quyn ch huy ca i tá Younghusband, ã xâm lăng x Tây



2

Tng và gây nên nhiu s tàn phá, thit hi. Chc hn là h nghĩ rng phương tin ttnht thu phc ưc tình thân hu ca Tây Tng là bn phá nhà ca, làng mc và githi dân tc ca x y. Trong cuc phòng th dit ch, ông Tzu ã b n bn vt mtmt phn xương háng bên trái khi ông chin u ngoài mt trn.

Cha tôi là mt trong nhng viên chc có quyn th nht trong Chánh ph. Ngưi thucdòng quý tc và có th lc rt mnh trong vic quc chính. Cha tôi cao gn ti haithưc, và có mt sc mnh phi thưng. Hi còn thanh ngưi ã có ln ra sc gi hngmt con la kha mt t; ngưi là mt trong nhng ngưi Tây Tng có th chin thngnhng th dân vùng Kham trong nhng cuc so tài v môn ô vt.

X Tây Tng ã tri qua mt thi kỳ lon ly. Năm 1904 khi quân i Anh xâm lăng lãnhth Tây Tng, v Quc vương x này là c t Lai Lt Ma sang t nn bên x Mông C,giao quyn nhip chính li cho cha tôi và cùng vi nhng viên chc trong ni các trongkhi ngài vng mt. Năm 1909, ngài tr v nưc sau mt thi gian sng ti Bc Kinh.Năm 1910, quân Trung Hoa, ưc khích l tinh thn bi cuc xâm lăng thành công trưcây ca quân i Anh, bèn em quân tn công th ô Lhassa. Mt ln na c t LaiLt Ma li lưu vong t nn nhưng ln này ngài sang n . Năm 1911, trong cuc cách

mng Trung Hoa, quân Tàu b ánh bt ra th ô Lhassa, sau khi ã gây nhiu cnh gitchóc tang thương i vi dân chúng Tây Tng. Năm 1912, c t Lai Lt Ma tr v thô Tây Tng. Trong khi ngài vng mt, sut thi kỳ vô cùng khó khăn quc ni, cha tôiã cùng vi các quan chc ng liêu trong ni có m ương trng trách ca Chánh Ph.M tôi thưng nói rng trách nhim nng n ó ã làm cho cha tôi gim th rt nhiu.Mt iu chc chn là ngưi không có thi gi săn sóc con cái và ngưi không h có dpbiu l tình ph t m à i vi chúng tôi.

Dưng như tôi có cái kh năng c bit là hay làm cho cha tôi nóng gin nên ông Tzu,bn tính vn ã khc nghit, li ưc cha tôi giao phó trách nhim là bt buc tôi phi

vâng li tuyt i, bng li êm du hay "Bng roi vt nu cn."Ông Tzu li coi vic cưi nga d ca tôi như là mt s s nhc cho vai trò hun luynviên ca ông ta. Tây Tng, tr con trong các gia ình quý tc tp cưi nga trưc khitp i! Làm mt ngưi k mã gii là mt iu ti cn thit trong mt x núi non khôngcó phương tin giao thông, mt x mà mi s di chuyn u làbng cách i bo hay cưinga. Con nhà quý phái tp cưi nga hng gi hng phút mi ngày. Khi h ã tpluyn tinh nhc n mc tuyt luân, h có th ng vng trên yên nga ang phi nưci, và bn cung hay bn súng vào các mc tiêu di ng.

ôi khi tng oàn k mã ã tp luyn thun phc phi nưc i trong nhng cánh ng,

và trong khi sãi nga như bay h i nga vi nhau bng cách nhy t yên nga nàysang yên nga khác. Trong khi ó, năm lên bn tui, tôi li thy khó khăn mà ngi vngtrên mt yên nga.

X Tây Tng là mt nưc sùng thưng thn quyn. S "Tin b" ca th gii bên ngoàikhông làm cho dân tc x y ham thích. Ngưi Tây Tng ch mun t do thin nh suytư và vưt qua nhng gii hn ca xác th. T lâu, nhng nhà hin trit ca x này vntng bit rng nhng tài nguyên phong phú ca x Tây Tng khêu gi lòng tham cacác nưc Tây phương và h bit rng khi nào ngưi ngoi bang n x này là s không



3

có hòa bình.

Nhà tôi ti khu Lingkhor, mt khu vc sang trng ca th ô Lhassa, bên ưng lbao quanh ưng ph, và dưi bóng mát ca in Potala. Chung quanh Lhassa có baưng vòng ng tâm, con ưng vòng ngoài, cũng gi là ưng Ling khor làconưng quen thuc ca khách hành hương.

Cũng như tt c các ngôi nhà khác Lhassa, vào lúc tôi mi sinh, nhà tôi ch có hai tng phía day mt ra ưng l. Mi ngưi u b tuyt i cm nht không ưc ct nhànhiu tng và vưt quá chiu cao ó, vì không ai ưc phép t trên cao nhìn xung ct Lai Lt Ma. Nhưng vì lnh cm này tht ra ch áp dng mi năm có mt ln vào dprưc l hng năm, nên nhiu ngưi dân Tây Tng ct trên nóc bng ca nhà h thêmmt tng na bng cây ván có th tháo g ưc d dàng, mà h có th s dng minăm trong mưi mt tháng.

Nhà tôi là mt ngôi kin trúc c bng á, hình vuông, xây trên mt khu t rng vàbao bc xung quanh mt cái sân gia.

Năm 1910, trong cuc xâm lăng ca quân Trung Hoa, nhà tôi b tàn phá ht mt phn,nht lànhng vách tưng phía trong. V sau, cha tôi ã cho xây ct li bn tng lu. Vìnhng tng lu này không day ra ngoài ưng cái, tc con ưng Ling khor, nên chúngtôi không th t trên cao nhìn xung c t Lai Lt Ma trong cuc rưc l hng năm,thành th không ai phàn nàn hay phn i.

Cánh ca ln tr ra cái sân gia rt kiên c và tr nên xám en vi thi gian. Quân Tàukhông chc thng ni cánh ca dày và chc nch này nên chúng ã trit h mt góctưng lt vào nhà.

T mt văn phòng t ngay phía trên cái ca này, ngưi qun gia ý quan sát nhngk ra vào. Ngưi qun gia này có quyn thâu dng hoc sa thi nhng k nô bc, vàchăm lo chu áo mi vic ln nh trong nhà. Khi nhng ting kèn trong nhng tu vinón chào bóng hoàng hôn, ánh du mt ngày sp tàn, thì nhng k hành kht ca thô Lhassa t tu n trưc cánh ca s ca v qun gia nhn lãnh nhng phn ăn cah trong chiu hôm ó. Theo th tc ó, tt c nhng nhà danh giá quý tc b thí chok nghèo trong vùng ca h . Nhng k tù phm b xing xích cũng thưng n xinăn, vì khám ưng rt him và h i ro khp các no ưng xin ca b thí.

Tây Tng, nhng k tu phm không b khinh khi hay i x tàn t như nhng k hcp. Ngưi ra bit rng phn nhiu trong thành phn ca h có l vào tình trng ca

nhng ngưi tù phm kia nu h b bt qu tang, bi ó nhng k phm pháp ít maymn hơn ưc i x mt cách tương i d chu.

Có hai v sư sãi trú ng trong các phòng phía tay mt gian phòng ca v qun gia; ólà các v tư t có phn s cu nguyn Tri Pht gia h cho gia ình chúng tôi. Nhng giaình quý tc bc trung hay bc thp hơn ch có mt v tư t trong nhà; cp ng xã hica gia ình tôi bt buc phi có hai v. Các v tư t này không ưc hi ý kin trưc mibin c hay quyt nh quan trng, và h có bn phn cu nguyn các ng Thiêng liêngche ch và ban ân hu cho gia ình chúng tôi. Ba năm mt ln, h li tr v tu vin ca



4

h, và nhng sư sãi khác n thay th.

Mi chái hai bên hông nhà là mt n th nh trong ó nhng ngn èn thp bng bơcháy sáng ngày như êm trên mt bàn th bng g chm. Trên bàn th, by chén nưcThánh ưc lau chùi sch bóng và ưc thay nưc mi nhiu ln trong ngày.

Các v tư t ưc ăn ung y , h dùng các thc ăn như ngưi trong gia ình, chonhng li cu nguyn ca h ưc st sng hơn và cho thn thánh bit rng h ưcbit ãi.

bên trái gian phòng v qun gia, là phòng ca v c vn lut pháp, v này có phn s xem xét cách gi gìn nhà ca ca gia ình tôi cho úng theo nghi thc ca nhà quynquí. Ngưi Tây Tng rt tôn trng lut l, và làm gương cho dân chúng, cha tôi phix th như mt công dân gương mu.

Anh tôi, Paljor, ch tôi, Yasodhara và tôi cùng ti phn mi xây ct ca ngôi nhà. Paljorkhông sng ưc lâu vì không có sc khe chp nhn cuc sng khc kh, dànhcho mi a tr con nhà quý tc. Anh tôi qua i trưc khi lên by tui. Khi y Yaso lên

sáu và tôi mi lên bn. Tôi vn còn hình dung anh tôi, ch còn là mt cái xác không hn,ngày mà nhng Âm Công n lưm xác anh tôi làm l "iu táng" tc là cht tngmnh quăng cho kên kên ăn theo phong tc bn x.

Khi tôi tr thành ngưi con trai k nghip ca gia ình, thì s giáo dc ca tôi ưc sănsóc chu áo. Năm tôi lên bn tui, tôi hãy còn là mt k mã quá d! Cha tôi vn dĩ ã làmt ngưi rt nghiêm khc, nay vi tư cách là mt chc sc ca giáo hi, bèn t tôivào mt th k lut st làm gương cho s giáo dc ca nhng a tr khác.

x Tây Tng, mt a tr thuc giai cp càng cao thì s giáo dc ca nó li càng

nghiêm khc. Và nhà quý tc ã bt u ch trương mt k lut ít khc kh hơn cho s giáo dc thiu nhi, nhưng cha tôi không ng ý, vin l rng nhng a tr nghèo hènkhông hy vng có mt i sng tin nghi sung sưng hơn trong tương lai, cn phi ưci x mt cách du dàng t t khi chúng còn nh. Trái li, nhng a tr con nhà quýtc, ưc th hưng mi th tin nghi sung sưng khi n tui trưng thành, nên cnphi ưc giáo dc trong s khc kh ti a khi chúng tôi còn nh, nh s kinhnghim trong au kh mà chúng mi bit thương ngưi v sau này. ó cũng là quanim chánh thc ca chánh ph Tây Tng. Chánh sách ó rt tai hi i vi nhng atr có th cht yu ui, nhưng còn nhng a nào vưt qua ưc mà không cht thì scó th ương u vi bt c mt nghch cnh nào?

Võ sư Tzu chim mt gian nhà tng dưi gn ch ca vào. Sau khi ã có dp quan sát mi hng ngưi trong nhiu năm vi tư cách là mt sư sãi cnh binh, ông ta khôngth sng n dt lánh i, vì cuc sng ó không thích hp vi np sng quen thuc caông ta. Gn bên phòng ca ông ta , là nhng chung nga, trong ó cha tôi nuôi haichc con nga, cùng nhng loài vt kéo xe khác.

Nhng ngưi gi nga không ưa ông Tzu vì tánh quá st sng ca ông ta và thói quenhay xen vào công vic ca h.



5

Khi cha tôi cưi nga i âu, thì luôn luôn có sáu ngưi k mã võ trang i theo h v.Nhng ngưi cn v này u mc ng phc và ông Tzu luôn luôn kim soát cht ch gi cho y phc ca h lúc nào cũng ưc chnh t.

Vì mt lý do mà tôi không bit rõ, sáu ngưi k mã này có thói quen ngi trên lưng ngasp thành hàng gi day lưng vào tưng ca mt lm lúa, và phóng nga chy theo khithy cha tôi va xut hin. Tôi nhn thy rng nu tôi nghiêng mình ra ngoài ca s calm lúa, thì mt trong nhng ngưi k mã lt vào tm tay ca tôi. Mt ngày n, nhân lúckhông có vic gì làm, tôi bèn rón rén n gn và x mt si dây gai vào cái ai da ntlưng ca y trong khi y ang kim im tư trang trưc khi lên ưng. K ó tôi ctcht c hai u dây và máng mt u vào mt cái móc st bên trong lm lúa. Vic yhoàn toàn din ra trong âm thm không ai ý, gia lúc mi ngưi ang mc bn rnri rít. Khi cha tôi va xut hin oàn k mã phóng nga chy theo, tr ra ngưi th sáumc phi si dây nên b té nga và kêu la m ti.

Cái ai nt lưng ca y sút ra và trong cơn náo lon, tôi lén rút li si dây gai và bin mtmà không ai hay bit. Ngày hôm sau, tôi ly làm khoái trá mà nói vi nn nhân s ùanghch ca tôi: "Th nào, Nê Túc, tôi tưng ch có mt mình tôi là cưi nga d, còn anh

cũng vy sao?"

Chương trình hc ca chúng tôi gm có Hán văn, ch Tây Tng, toán hc và khc bng. V vic n loát Tây Tng, ngưi ta thưng dùng nhng bn g có khc ch, nênvic khc bn g ưc coi như mt b môn rt hu ích.

Lp hc ca chúng tôi là mt gian phòng rt rng có th cha sáu chc a tr.Chúng tôi ngi xp bng trên sàn gch, trưc mt cái bàn hay mt cái gh dài, chiu cao năm tc tây và ngi xoay lưng v phía thy hc cho chúng tôi không th bit rngthy có nhìn mình hay không. Thy bt chúng tôi hc mt cách rt kham kh và không

chúng tôi ngh ngơi mt giây phút nào.Có mt phn trong chương trình hc mà tôi không bao gi quên: ó là lp li nhng iuRăn tôn giáo. Chúng tôi phi c nhng iu Răn này khi vào lp và lp li mt ln natrưc khi ri khi lp vào gi tan hc. ó là:

Hãy ly ân báo ân, ly c báo cng ăn hip nhng k hin lànhHãy siêng c các kinh in và giáo lýHãy giúp k ng loiLut pháp khc kh i vi k giàu sang

dy h s thông cm và s công bngLut pháp khoan hng i vi k nghèo hèn an i hHãy tr dt nghip qu n nn càng sm càng hay

cho chúng tôi không th nào quên, nhng iu Răn ó ưc vit trên nhng tm bnóng trên bn vách tưng ca lp hc.

Tuy nhiên, cuc i hng ngày ca chúng tôi không phi hoàn toàn dành cho s hc vàs sng khc kh. Chúng tôi cũng lao mình vào nhng cuc chơi in kinh, th dc mt



6

cách hăng say ngoài gi hc. Nhng môn th dc này ưc t ra to cho chúng tôimt th xác cưng tráng có th chu ng khí hu vô cùng gt gao ca x Tây Tng. x này, vào lúc gia trưa mùa hè nhit lên rt cao và ban êm có th xung thpdưi không . Vào mùa ông, thi tit còn lnh hơn th rt nhiu.

Bn cung, mt môn th dc rt tt làm n nang bp tht và tp nhm mt cáchchính xác, là b môn mà chúng tôi rt thích. Cung n ca chúng tôi dùng u làm bngg mun nhp cng t n ; ngưi ta ch to nhng cái ná bng g bn x. Là Pht t chân chính, chúng tôi không bao gi bn loài thú vt. tp bn cung chúng tôi dùngnhng cái bia di ng, mà nhng k gia nô núp ch n khut cm dây kéo lên hoc hxung bt thn mà không cho chúng tôi hay. Phn nhiu nhng bn hu ca tôi có thbn trúng ích trong khi h sãi nga như bay. V phn tôi, trái li, tôi không th ngivng trên lưng nga ưc lâu như th!

Mt trò chơi tiêu khin khác là i cà khêu. Chúng tôi dùng hai cây cà khêu, ging như hai cây nng g nhưng rt dài, có bàn p x hai chân vào ó, và sau khi ã ngytrang làm nhng ngưi khng l, chúng tôi thưng xáp chin vi nhau trong nhng cucu sc d kỳ, k nào thua là k b té ngã trưc nht.

Còn nhng môn th dc khác na là nhy sào, và á cu. Nhưng Tây Tng nht là vùng ngoi ô th ô Lhassa, cuc chơi thnh hành nht là môn th diu, mà ngưi ta cóth gi là môn th dc ca dân tc. Chúng tôi ch có th chơi diu vào nhng mùa nhtnh. Nhiu năm v trưc, ngưi ta nhn thy rng th diu trên nhng vùng núi cao ãgây nên nhng trn mưa lũ, khi ó ngưi ta nghĩ rng có l các v thn làm mưa ã nigin, nên dân chúng ch ưc phép chơi diu vào mùa thu, tc là mùa tnh ráo TâyTng. Có nhng ngày nht nh, ngưi ta gi im lng không kêu to các min núi, vìting vang ca h gây nên mt s chuyn ng quá mau ca nhng ám mây mù mthp t bên n bay qua, do ó mà có nhng trn mưa lũ bt ng.

Ngày u mùa thu, mt con diu u tiên ưc phóng lên t nóc in Potala. Trong vàiphút, nhng con diu khác mi hình thc, ln nh c và các màu sc, lin xuthin trên nn tri Lhassa, trên ó chúng nó bay lưn nhy nhót theo chiu gió thimnh.

Tôi rt say mê cuc chơi này và luôn luôn sp t cách nào con diu ca tôi bay lêntrong s nhng con u tiên. Mi a tr con u t tay chúng nó ch to nhng condiu ca mình, thưng là vi mt cái sưn bng tre ưc bao bc phía ngoài bng mtth hàng tơ rt p. Chúng tôi làm diu bng nhng vt liu th tt ho hng vì danhd ca gia ình cũng có liên h trong cuc chơi này. Cái sưn bng g ging như cái hp

ưc ch to xong, chúng tôi mi gn vào ó cái u, hai cánh và cái uôi mt con rngcó mt hình dáng d tn.

Cuc tranh u bng diu din ra mt cách vô cùng sôi ni trong khi ó, chúng tôi c gng h nhng con diu ca các ch th. thc hin iu ó, chúng tôi gn nhngming chai trên diu ca chúng tôi và ngâm si dây diu trong mt th keo trn vi btthy tinh nghin nát; sau ó, chúng tôi ch cn phóng diu lên ct t si dây ca cácch th và bt ly con diu ca h.



7

ôi khi, lúc tri ti chúng tôi lén th diu lên tri sau khi ã ct cht nhng cái èn nhthp bng bơ vào bên trong cái sưn g và ch u rng. ôi mt rng lin phóng ranhng tia la và mình rng lóng lánh muôn màu nghìn sc lin ni bt trên khôngtrung gia nn tri u ám ca êm khuya. Chúng tôi c bit thích cuc chơi này khi cónhng oàn thương buôn ln ch hàng trên lưng nhng con Yak t vùng Lhodzong nth ô Lhassa. Vi tui ngây thơ chúng tôi nghĩ rng ngưi thương buôn "Dt nát" cácvùng quê ho lánh chc chưa bao gi nghe nói n nhng phát minh dim o tân kì như nhng con diu ca chúng tôi. Vy nên chúng tôi quyt nh gây cho h mt cơn s stkinh hoàng mt phen nên thân.

Mt trong nhng phát minh khác na ca chúng tôi là gn trong mình con diu ba loiv c khác nhau, và t cách nào cho gió thi vào làm các v c phát ra mt ting húkinh hn. Khi th diu lên tri, con rng la un khúc muôn màu phát ra nhng ting rúrùng rn trong ên khuya, và chúng tôi hy vng rng nó s gây cho các tay thương buônn t các tnh l xa xôi mt cơn s st mà h s nh n sut i không quên.

Tây Tng không phi là x có th dung np nhng ngưi có th cht yu ui. Th ôLhassa vào mt vùng cao nguyên bn ngàn thưc cao hơn mt bin, có mt thi tit

rt chênh lch gia cc nóng và cc lnh. Nhng vùng cao hơn li có mt khí hu gtgao hơn na. Nhng ngưi có th cht yu ui có th làm liên ly n s sng ca kkhác. Chính vì bi l ó, ch không phi do s tàn ác, mà s giáo dc thiu nhi tht làvô cùng khc kh như ã k trên.

nhng vùng sơn cưc, ngưi ta em ngâm nhng a tr sơ sinh dưi sui nưc lnhvà xem chúng có sc chu ng do dai hay không, có quyn sng như mi ngưi.Tôi thưng thy nhng ngưi i din hành n mt ngn sui, mt vùng núi non chiucao trên sáu ngàn thưc. n b sui, oàn ngưi dng li, mt bà lão bng a tr sơsinh trên tay, ri c gia ình gm cha, m và thân quyn a tr ngi vây chung quanh

bà. Khi ngưi ta lt ht áo qun a tr, bà lão bèn ngâm thân mình a bé sơ sinh dưinưc sui, ch còn thy cái u nhô lên khi mt nưc. Dưi nưc sui lnh but, thânmình a tr tr nên au, ri xanh gin, nhng ting kêu ca nó ã im bt, nó khôngcòn kêu la phn i na. Nó có v cht lm, nhưng bà lão ã tng kinh nghim nhiu vvic này bèn rút nó lên khi mt nưc, lau chùi khô ráo và mc qun áo li cho a bé.Nó sng li chăng? ó là các thn linh ã quyt nh như th. Nu nó cht, thì ó licàng hay vì nó khi phi chu nhng s kh au v sau này ca cuc i trn th! Ngưita không th làm gì khác hơn dưi mt khí hu gt gao như Tây Tng. Không nên cónhng k bnh hon, yu ui mt x mà mi phương tin cu tr y t u thiu thn:Thà vài a bé sơ sinh cht còn hay hơn.

Khi anh tôi qua i, thì tôi cn phi xúc tin vic mt cách ráo rit hơn. Tht vy, vàonăm lên by tui, tôi ã phi bt u chun b tương lai. Tôi s i theo con ưng nào vàchn la nghành hot ng nào? iu ó s do các nhà chiêm tinh quyt nh. TâyTng, bt c vic gì ln nh, t vic mua mt con Yak n vic chn mt ngh nghip,u do s quyt oán ca các nhà chiêm tinh. Trưc ngày sinh nht năm tôi lên by, mtôi m mt cuc tip tân khng l, trong dp ó nhng quan khách gm các nhà quý tcvà các chc viên cao cp trong chánh ph ưc mi tham d nghe nhng li tiên trica các nhà chiêm tinh.



8

M tôi là mt mnh ph m ang, vi mt vóc vc phương phi, mt gương mt tròn vàtóc en huyn. Nhng ph n Tây Tng bi u theo mt kiu rt m thut và cài trênmái tóc mt th lưc bng g. Nhng lưc g này thưng sơn mài màu thm, có cnnhng ht á quí, cm thch hoc san hô, là nhng m phm làm rt khéo léo. Cài trênmt u tóc en huyn có sc du bóng loáng, nhng lưc sơn mài ó to nn mt vp rt thanh lch.

Nhng áo dài Tây Tng có nhng màu sc rt vui mt mà ni bt nht là màu , màulc và màu vàng. Thưng ngày các bà ni tr eo phía trưc ngc mt mnh vi trơn vimt cái vt ngang khác màu, nhưng màu sc ưc chn cho tip vi nhau mt cách mthut. H eo nhng chic bông tai mà kích thưc ln nh tùy nơi giai cp ca h trongxã hi. M tôi, xut thân t mt gia ình quyn quí, eo nhng chic bông tai dài trênmui lăm phân tây.

Ngưi Tây Tng ch trương mt s bình ng tuyt i gia nam và n. Nhưng v vn coi sóc ni tr gia ình, m tôi không phi ch bng lòng vi s bình ng. Vi mt ýchí c tài và mt quyn hành tuyt i, m tôi ng tr trong gia ình như mt nhà vua,m tôi bit m tôi mun gì và khi mun gì m tôi phi ưc cái ó.

Trong s nhn nhp xôn xao nhân dp chun b cuc tip tân, m tôi mi tht s là cót dng võ. Nào là t chc, phi ra lnh, son tho k hoch "Aên t" nhng kláng ging. M tôi t ra rt thông tho vì trong nhiu chuyn du hành theo cha tôi sangn , Bc Kinh và Thưng Hi, m tôi ã thu thp ưc hng khi nhng sáng kinnưc ngoài.

Khi ngày tip tân ã nh, nhng sư sãi như thư kí mi vit thip mi trên mt loi giydày, làm bng tay, ch ưc dùng trong nhng dp giao t ti quan trng. Mi thip mio ba mươi phân b ngang trên sáu mươi phân b dài và có óng trin son ca ngưi

gia trưng. M tôi cũng óng trin son riêng ca mình vào ó vì ngưi thuc v dòng dõiquý phái. Ngoài ra li còn mt cái trin chung cho c gia ình, tc là có tt c ba cáitrin son óng trên thip mi, làm cho nó tr nên mt bn văn kin tht là nghiêmtrng. Nghĩ rng tôi là nguyên nhân cho tt c nhng l nghi trnh trng ó làm cho tôirùng mình. Tôi không bit rng tm quan trng ca tôi tht ra ch là ph thuc so vimt tp quán xã hi. Nu ngưi ta nói cho tôi bit rng cuc tip tân long trng này sem nhiu vinh d cho cha m tôi, thì tôi s không hiu gì c. Bi vy, tôi vn nơm nplo s.

Nhng s gi em thơ ưc c bit thu dng trong dp này em các thip mi ncác quan khách. Mi ngưi u cưi mt con tun mã và cm nơi tay mt cái gy ngn

có khe h mt u xp cái thip mi vào ó, ngoài bao có in nhng phù hiuchánh thc ca gia ình chúng tôi.

Khi các s gi ã sn sàng lên ưng thì trong sân nhà chúng tôi din ra mt cnh tưngnáo ng khôn t. Các gia nô kêu gi nhau n khan c c hng, nga hí vang tai,nhng con chó ngao en ln sa m lên như iên. Sau mt chu rưu bia cui cùng,nhng chàng k mã t mnh nhng ly cc xung bàn, trong khi ó nhng cánh cacng nng n ã m ra vi nhng ting ng m ĩ và oàn k mã va phóng nga phinưc i vưøa hét vang tai nghe tht rùng rn.



9

Nu h mang nhng bc thơ tín vit tay thì ng thi các s gi cũng chuyn t luônmt thông ip truyn khu, mà ni dung có th hoàn toàn khác hn. Hi thi xưa,nhng tay côn , cưng o thưng phc kích các s gi em thơ gia ưng ringy trang và dùng nhng bc thông ip ó tn công mt ngôi nhà không phòngth hay mt oàn thương buôn chng hn. T ó, ngưi ta thưng c ý vit nhng thơtín gi gài by và d bn cưp n nhng ch có phc binh và tiêu dit chúng. Thtc c truyn v vic gi i mt lưt hai thông ip, mt vit tay và mt truyn khu, làmt cái di sn ca thi quá kh. Du cho thi i này, ngưi ta cũng có khi gi i haithông ip song ôi như th; trong trưng hp ó thì ch có thông ip truyn khu micó giá tr.

Trong nhà tôi tht là náo nhit tưng bng! Nhng vách và trn nhà ưc pht lên mtlp sơn mi, nhng sàn g ưc ánh bóng trơn tru n ni i phi coi chng ko trưtngã. Nhng bàn th ưc lau chùi và sơn pht li sch bóng. Mt s ln nhng ngn ènmi thp bng bơ ưc em ra s dng; có nhng ngn èn bng vàng và nhng ngnèn khác bng bc, nhưng c thy u lau chùi bóng láng n ni không th phân bitưc na. M tôi và ngưi qun gia không ngt chy ti chy lui trong nhà, ch trích, sa

i ch này, dn dp sp t ch kia và ra lnh cho nhng k gia nô làm vic không htay. Cha m tôi có trên năm chc ngưi nô bc giúp vic nhà và có mt s khác ưcthâu dng thêm trong vic tip tân. Không mt ngưi nào là nhàn ri và tt c u làmvic mt cách hăng hái. Sân nhà cũng ưc quét dn, lau chùi cho n khi nhng tngá chiu sáng ngi như mi va em ng á v. làm cho sân nhà có v lng ly,nhng ch trng gia các phin á cũng ưc tô thêm mt lp màu. Khi mi vic uxong xuôi, m tôi t tp tt c gia nhân và ra lnh cho h hãy mc ng phc tươm tt,chnh t.

Trong nhà bp, có s hot ng ráo rit ngày êm chun b y các cao lương

m v ãi khách. X Tây Tng là mt cái t lnh thiên nhiên, vt thc mt khi ã nunưng xong, có th dành rt lâu mà không hư hoi, vì thi tit lnh và khô ráo. Ducho khi tit tri nóng bc, bu không khí khô ráo cũng gi cho các thc ăn không hư.Nh ó, tht có th dành sut năm mà vn còn tươi và lúa mì có th dành sutnhiu th k.

Vì ngưi Pht t gi gii bt sát sinh, nên ngưi ta ch ăn tht nhng con thú vì ri ro bté cht trong khe núi, hoc cht bi các tai nn khác.

Nhà bp ca gia ình tôi có tr sn nhiu loi tht này. Tây Tng cũng có nhng ngưilàm ngh t, bán tht nhưng nhng gia ình Pht t chính thng không giao tip vi

hng ngưi này, vì h thuc v mt giai cp h tin, "Bt kh tip xúc".

M tôi quyt nh tip tân theo mt li va khác thưng va linh ình trng th, và ãikhách mt món c bit là món mt hoa rhododendron. Vài tun l trưc, nhng k gianô nhà tôi ã cưi nga n tn trin núi Tuyt Sơn là nơi có nhng loi hoa p nht. Tây Tng, hoa rhododendron mc rt ln và có rt nhiu loi thuc các màu sc vàhương thơm. Ngưi ta chn nhng hoa chưa n hn và em v ra sch mt cách rtcn thn. Tht vy, nu mt cái hoa hơi nát mt chút là làm cho mt b hng. K ó,mi hoa ưc ngâm trong mt cái bn thy tinh ln cha y nưc và mt ong, ri



10

y tht cht cho kín gió. Mi ngày và liên tip trong nhiu tun, bn hoa ưc emphơi nng và xoay tr tng kỳ hn cho tt c các phn ca hoa u ưc hng ánhnng cn thit. Hoa trong bn n ln t t và thm nhun cht nưc pha mt ong. Cóngưi thích em phơi gió vài ngày trưc khi ăn cho hoa ưc khô và hơi giòn, mà vnkhông mt hương v hay sc tươi ca nó. H cũng rc ưng lên các cánh hoa cho nócó v ưm tuyt ging như thiên nhiên. Tt c nhng phí tn làm món mt hoa nàylàm cho cha tôi nhăn nhó, cn nhn. Ngưi nói: "Vi cái giá tin mua nhng hoa pnày, chúng ta có th mua sáu con Yak m cùng vi mt by Yak con." M tôi áp vimt ging y n tính:

- "Ông ng ng ngn. Cuc tip tân ca chúng ta nht nh phi thành công, và dusao chăng na, nhng phí tn này là phn vic ni tr ca tôi".

Món vi cá nhp cng t Trung Hoa là mt món m v khác, mà ngưi ta dùng nucanh. Có ngưi nói rng món canh vi cá là món tuyt nh ca ngh thut làm bp.

Riêng tôi, tôi nhn thy món y rt d, và tht là mt cc hình khi tôi bt buc phi ănmón vi cá. Cá mp ưc ch n x Tây Tng trong mt trng thái mà ngưi ta không

còn nhn ra nó ưc na! Ta có th nói mt cách ôn hòa là nó hơi kém tươi", iu nàycó ngưi li cho rng làm cho vi cá càng tr nên ngon hơn.

Món măng tre non, cũng nhp cng t Trung Hoa, là món ăn rt ngon: ó là món tôithích nht. Có nhiu cách nu măng, nhưng tôi thích nht là ăn sng vi mt chútmui. Tôi luôn luôn chn nhng búp măng vàng và xanh ăn riêng, và bi ó nhiukhúc măng trong bp b ngt t u trưc khi em lên soong cho. Ngưi u bpcó v nghi ng tôi, nhưng y không có bng c. Tht áng tic, vì chính y cũng thích ănbúp măng sng!

Tây Tng, nu bp là công vic ca àn ông; ph n cũng làm bp nhưng h rt vngv và không chu ci tin. àn ông có sáng kin hơn và chu khó hơn, bi ó h nu ănrt thin ngh. Riêng v môn quét dn và ngi lê ôi mách, thì ph n chim gii quánquân, và l tt nhiên h cũng rt gii v vài môn khác na. Nhưng nht nh là không,nu nói v vic làm món tsampa.

Món tsampa là món ăn căn bn ca ngưi Tây Tng. Nhiu ngưi Tây Tng quanh nămchy tháng ch sng bng món tsampa và trà n sut i. Món tsampa làm bng lúamch nha sy khô cho n khi nó tr thành giòn và có mt màu vàng sm. Nhng htlúa mch nha khi ó mi ưc giã, và tán thành bt, bt này li ưc nưng lên ln navà t trong mt cái chén, ri ngưi ta vô ó trà nóng trn vi bơ con Yak, mt loi

bò lông dài. K ó ngưi ta trn cho u cho nó ông c li thành mt th bánh vàcho thêm mui, cht hàn theo và bơ con Yak tùy s thích tng ngưi. Th bánh ó gi làtsampa, có th cun tròn li và ct thành tng khoanh, ri dn ra ăn. Món tsampa làmón ăn thông thưng ca hng ngưi bình dân, nó có cht b béo cho ngưi dânTây Tng có th sng dưi mi khí hu và trong mi hoàn cnh.

Mt nhóm gia nô làm món tsampa, mt nhóm khác làm bơ theo mt phương pháp cbit ca dân bn x. Nhng cái bao ln bng da tru, b mt có lông trn vào trong, btrái ln ngưc ra ngoài, ưc dùng làm dng c ánh sa. Ngưi ta trong các bao



11

da ó y sa con Yak hay sa dê. tránh khi b hao ht, phn trên các bao da óưc túm và xp li ri may li tht chc. K ó, nhng bao da ng sa mi ưc nhitht mnh cho n khi sa tr thành cht bơ. ánh sa bng phương pháp này,ngưi ta dùng mt ch có nhô lên nhng tng á b cao chng ba mươi phân. Sau khiã y sa vô bao, ngưi ta mi buông nhng bao ó cho rơi xung các mô á, vicnày gi là "ánh sa". Chng mưi k gia nô làm công vic này trong nhiu gi liên tip.H va hít mt hơi th vào va giơ các bao da lên cao, và buông các bao da cho rơixung nhng mô á vi mt ting ng êm du "zunk". ôi khi mt bao da ã quá cũhoc do bi ngưi ánh sa quá vng v, thình lình n bung ra. Tôi còn nh mt gianhân nhà tôi rt khe mnh lc lưng, y thưng hay khoe khoang sc vóc ca mình. Ylàm vic nhanh gp ôi k khác, và s c gng làm gân c y ni vng lên. Mt ngày n,có ngưi nói vi y: "Anh Timon, chc anh giaø ri, vì bây gi anh làm vic không nhanhbng khi trưc."

Hét lên mt ting gin d, Timon bèn nm ly phía trên mt bao da, giơ lên cao vi haicánh tay khe mnh buông cho nó rơi xung. Nhưng sc mnh ca y ã phn ngưcli y: Y còn nm cái ming bao da thì phn dưi ã l xung và rt xung nhng mô á.Mt cây ct bơ hãy còn hơi lng vt ra và văng trúng ngay vào gia mt Timon, y "Lãnh

" tt c vào ming, vào mt, vào mũi, vào tai, vào tóc. Năm chc n sáu chc lít bơchy tuôn xung dc theo thân mình y và bao ph y bng mt cht nhn màu vàng.

Nghe ting ng, m tôi hi h chy vào. ó là ln u tiên trong i mà tôi thy m tôing sng nhìn trong im lng. Có l m tôi tc gin vì thy nhng by nhiêu bơ b hyhoi chăng? Hay m tôi ang lo ngi cho thng ngc ang b ngt th? Dù rng th nào,m tôi bèn nm ly cái bao da rách bng và p mt cái lên u y. Chàng Timon vôphưc bèn trưt ngã xung t nm sóng sưt trên mt cái ao... bơ!

Nhng gia nô vng v như Timon có th làm hy hoi mt nhiu bơ. Ch hơi cu th mt

chút trong khi buông tay cho cái bao rơi xung là nhng si lông lin tách ri ra khi davà ln ln vi cht sa. Lưm ly hai hay hai chc si lông trong cht bơ ã làm xong, làmt iu rt thông thưng, nhưng nu li thy có c chùm lông trong ó thì y là mtiu rt d. Cht bơ b hư hoi ưc ct riêng mt nơi dùng t èn, hoc b thí cho nhng k ăn mày, h s nu li và lc sch bng mt ming gi cũ dùng ăn ln.

Nhng thơ tr li cho thip mi ca chúng tôi không bao lâu ã n. Nhng ngưi k mãphóng nưc i n nơi, tay vung lên nhng cây gy nh có ch mt u có ng nhngthơ tín. Khi ó ngưi qun gia mi bưc ra nghinh ón s gi ca các nhà quý tc.Sau khi rút bc thông ip t trong gy ra, ngưi s gi cũng tht lên mt thông iptruyn khu, thm chí không kp ly li hơi th. K óù, y sm xung trên hai u gi và

rơi mình xung t trong mt giàn cnh rt khéo léo, dưng nhưng t cho mingưi thy y ã x thân không qun công lao khó nhc làm tròn bn phn và nnhà gia ình tôi kp gi!

Trong nhng dp ó, nhng gia nô nhà tôi thưng vây chung quanh y và nói: "Ti nghipthng nh!" Y n tht là mau! Tht là mt kỳ công hãn hu! Chc hn là y chy maun mun ng tim. Tht là cao quý thay, mt tinh thn phc v hăng say như th!"

Mt ngày n tôi, ã nga ming xen vào câu chuyn và nói: "y không! Y không có chy



12

mau n mun ng tim! Tôi va thy y ngi ngh mt u làng gn ây. Chc y nghly sc chy mt on ưng cui cùng!" S kín áo bt buc tôi phi b qua khôngnói n cái cnh tưng vng v lúng túng tip theo ó.

Sau cùng, ngày i nht ã n, cái ngày mà tôi vn e ngi bit bao, vì ngưi ta quytnh cuc i tương lai ca tôi mà không cn hi ý kin ca tôi. Nhng tia nng u tiênca mt tri bình minh va ló dng t ng sau các ngn núi xa tn chân tri, thì mtngưi gia nô bưc vào phòng tôi: "Cu chưa ng dy ư, cu Lâm Bá? Hay là cu gi vng? ã by gi ri, và chúng tôi có nhiu vic phi làm. Thôi, cu hãy thc dy i!" tôib mn ra và ngi dy. Ngày ó là ngày mà con ưng tương lai s rng m trưc mttôi.

Tây Tng, tr con ưc gi bng tên ca nó do cha m t cho khi còn sng trong giaình. Nhưng khi mt a tr bưc vào tu vin, nó nhn ưc mt tên khác, ó là phápdanh ca nó. ó là trưng hp ca tôi chăng? Phi i nhng gi sp ti ây mi bitưc. Tôi ã lên by tui và mun tr nên mt ngưi chèo ò th thuyn lênh ênhtrên sông TsangPo,cách ó sáu chc cây s. Nhưng hãy khoan, còn xem li. Tôi cótht s mun iu ó chăng? Du sao, nhng ngưi chèo ò u thuc giai cp dưi, vì

nhng ò ca h u làm bng da con Yak óng trên nhng cái khuôn bng g. Tôi, mtanh lái ò? Tôi, mt ngưi thuc gia cp h tin? Không. Không phi vy. Tôi mun trnên mt nhà chuyên nghip v môn th diu. , phi y, th diu trên không trung,nhy t do như không khí, còn hơn là ngi trong mt chic ò căng bng da thú, làm hnhân cách và trôi theo dòng nưc xoáy mnh nguy him. Mt chuyên viên th diu, ólà iu mà tôi mun làm, và tôi s ch to nhng con diu khng l vi nhng cái utôi ln và ôi mt sáng rc như la. Nhưng hôm nay, nhng giáo sĩ chiêm tinh s cóquyn quyt nh. Có l tôi ã ch i quá lâu: Nay thì ã quá tr nhy qua ca s vàchy trn. Cha tôi chc s cho ngưi chy theo bt tôi tr li. Du sao, tôi là con nhà thgia vng tc và tôi phi tuân theo truyn thng. Bit âu các nhà chiêm tinh chng tiên

tri rng tôi sinh ra i làm mt chuyên viên th diu? Tôi ch có th i ch và hyvng.

2. Li Tiên Tri

?? Vân Kỳ, anh bng ht tóc ca tôi! Dng tay li, không thì u tôi s sói như mt ôngsãi.

- Hãy yên, Lâm Bá. Cái bín tóc ca cu phi ưc tht cho ngay và thoa bơ cho láng

bóng, nu không thì bà ln s trng pht tôi.

- Hãy nh tay mt chút, Vân Kỳ, anh vn c tôi au quá!

- Không sao âu, tôi phi làm gp mi ưc.

Tôi ngi dưi t và mt k nô l phũ phàng vi hai bàn tay chui mn, vn cái bín tóctôi như ngưi ta vn cái "Maniven" quay máy xe hơi! Sau cùng cái bín tóc tôi tr nêncng ơ như mt con yak b rét cóng và sáng ngi như ánh trăng rm trên mt h.



13

M tôi bn rn quay cung như cơn gió lc; m di chuyn trong nhà mau l dưng như ngưi có phép phân thân nhiu ch cùng mt lúc. Có nhng ch th vào gi chót,nhng s chun b cui cùng, và rt nhiu li lăng xăng dưng như mt mnh ph bnmươi cái xuân. Cha tôi trn cnh náo nhit n ào ó bng cách b môn và rút lui vàophòng riêng ca mình.

M tôi quyt nh ưa chúng tôi n JoKang, ngôi n ln th ô Lhassa; ó hn là vìm tôi mun cho cuc l tip tân ưc din ra trong mt bu không khí tôn giáo. Vào lúcmưi gi sáng, mt ting cng vi ba âm iu khác nhau im gi tu hp. Chúng tôi ttc u cưi nga, cha tôi, m tôi, Yaso và tôi cùng vài ngưi trong thân quyn sa sonlên ưng. Chúng tôi noi theo con ưng LingKhor, và i vòng quanh dưi chân inPotala, mt tòa cung in lâu ài nguy nga tráng l ca v t Lai Lt Ma, mt trămba mươi thưc b cao và bn trăm thưc chiu dài. Sau khi i qua làng Shô, và i ngamt na gi trên ng bng Kyi Chu, chúng tôi ã n trưc ca n. Chung quanh nlà nhng ngôi nhà tr, ca tim và chung nga i khách hàng trong nhng ám ngưihành hương. T ngày ưc dng lên trưc ây mưi ba th k, ngôi n Jo Kang vnluôn luôn tip ón khách hành hương. Ngôi n c ã biu l nhng nét tàn phá ca thi

gian. Các viên tng á dưi nn ã bày ra nhng ưng nt n sâu n nhiu phân tâydo nhng bưc chân dm lên ca hàng nghìn tín . Nhng tưng thn bng vàng cann tôn giáo Tây Tng ưc xp thành hàng dài dc theo các vách tưng. Nhng mànlưi st dy và kiên c gi gìn nhng pho tưng ny i vi nhng tín mà lòng thamcó th mnh hơn là lòng tôn sùng. Nhng tưng thn ln nht phn nhiu u tràn ngpn quá na thân mình vi hàng ng ngc quý và châu báo mà nhng ngưi sùng tíncu xin ân hu thiêng liêng ã t lên ó. Trên nhng chân èn bng vàng khi, nhngngn bch lp ưc thp thưng xuyên, ta ra ánh sáng không bao gi tt ã t mưiba th k.

T nhng góc âm u ca ngôi n vng n tay chúng tôi nhng ting chuông gân, tingcng và ting tù và thi vang tai. Chúng tôi noi theo con ưng vòng trưc chánh intheo như truyn thng bt buc, và sau khi ã l bái xong, chúng tôi bưc lên trên nócbng ca ngôi n. Nơi ây ch có mt s ít ngưi có c quyn ưc lên. Cha tôi, vi tư cách Bo Th ca Giáo Hi, luôn luôn có mt ti ây mi khi n ving ngôi n ny.

Tin ây, tôi xin nói sơ lưc v nn chính tr ca x Tây Tng. ng u quc gia vàGiáo Hi là c t Lai Lt Ma, tc gi là Pht Sng Tây Tng. Ngài va là v nguyên thquc gia cm quyn chính tr, va là nhà lãnh o tôn giáo, va là v Thm phán ti caocm cán cân công lý ca dân Tây Tng. Mi ngưi dân bt c sang hèn u có th thnhcu n ngài. Nu mt s khiu ni hay ơn thnh nguyn có lý do chính áng, hoc

trong trưng hp có s bt công oan c, v t Lai Lt Ma s xét x tha mãn cácnguyn vng và san bng mi ni bt công. Tht không phi là quá áng mà nói rngtt c mi ngưi, không tr mt ai, u yêu mn và kính trng ngài. Ngài là v qucvương có quyn hành tuyt i. Ngài s dng uy quyn th lc ca ngài vì hnh phúcca dân chúng, ch không bao gi vì nhng mc ích ích k. Ngài ã tiên oán s xâmlăng ca quân Trung Cng t nhiu năm v trưc. Ngài cũng bit rng nn t do ca x Tây Tng tm thi s tri qua mt thi kỳ xung dc. Vì bi nhng lý do ó mà mt s ítngưi trong gii tu sĩ ưc mt s th hun c bit, cho nhng kin thc Huyn Mônmà các nhà o sĩ thi xưa ã góp nht t nhiu th k s khi phi b mai mt và m



14

chìm trong quên lãng.

Dưi quyn lãnh o ca c t Lai Lt Ma có hai Hi ng: Mt là Hi ng Tôn Giáo,gm có bn v cao tăng cp ng Lt Ma. Nhng v này u chu trách nhim trưcng Thm Thâm (mt danh hiu khác ca c t Lai Lt Ma. Ngưi ta thưng gi ngàilà c Thái Tu, ng Thm Thâm Le Très Profond, ng Khôn Lưng, I’Inappréciable.)v nhng vn liên quan n các t chc tu vin Lt Ma Giáo (lamaseries) và o viêntrong x. Tt c nhng vn tâm linh và tôn giáo u phi qua tay các v y phát lc.

K ó là Hi ng Ni Các, gm có bn v Tng Trưng trong s ó có ba v thuc thànhphn dân chính và mt v là tu sĩ. Các v này nm quyn cai tr toàn x và m tráchvic hòa hp Quc Gia vào Giáo Hi thành mt khi duy nht.

Hai viên chc chánh ph mà ngưi ta có th gi là các v Th Tưng, làm "y viên liênlc" vi hai Hi ng trên, và trình nhng ý kin ca hai Hi ng này lên cho ct Lai Lt Ma. Hai v y óng mt vai trò quan trng trong nhng phiên hp rt himca Quc Hi, gm năm mươi ngh vin i din cho các gia ình quý tc và nhng tuvin ln nht ca th ô Lhassa. Quc Hi ch nhóm trong nhng trưng hp rt khn

cp, như hi năm 1904 khi c t Lai Lt Ma lưu vong t nn sang Mông C trưc s xâm lăng ca quân i Anh. V im này, tưng cn gii thích rõ rng s lưu vong t nnca c t Lai Lt Ma không có nghĩa là Ngài chy trn. Chin tranh x Tây Tng cóth ví như mt cuc chơi c tưng: Bên nào ông tưng b bt thì bên ó thua. c tLai Lt Ma là v Quc vương ca x Tây Tng. Không có ngài, thì mi s chin u utr nên vô ích: Ngài phi ưc n trú an toàn bo v s hp nht ca x s.

S ngh sĩ Quc Hi có th lên n bn trăm ngưi khi nào nhng thân hào nhân sĩ cáctnh tham d ông các phiên nhóm. Vi thi gian qua, c t Lai Lt Ma càng giatăng quyn hành ca ngài và không cn n s giúp ý kin ca nhng Hi ng hay

ca Quc Hi na. X Tây Tng chưa bao gi có ưc mt s cai tr anh minh và sángsut như th.

T trên nóc n nhìn ra xa, là mt phong cnh vô cùng ngon mc. Nm v phía ông làvùng ng bng Lhassa xanh tươi, ri rác có nhng cm rng nh vi nhng lùm nhun khúc, phn chiu ánh nng mt tri như nhng con rn bc, trưc khi chy vàosông Tsang Pô cách ó sáu mươi cây s. phía bc và nam, nhng dãy núi cao dnglên chơm chm như thành quách bao bc chung quanh các vùng thung lũng và caonguyên Tây Tng, làm cho dân tc x này sng bit lp hoàn toàn vi th gii bênngoài. Nhiu tu vin Lt Ma Giáo ưc dng lên trên các trin núi. trên nhng ngnnúi cao hơn, có nhng o vin nh nhô lên mt cách nguy him trên nhng sưn núi

cheo leo bên b vc thm. V phía tây, hai ngn núi song ôi ca in Potala và tu vinChakpori nhô lên ng xa. Gia hai ngn núi này, cánh ca Tây Môn chiu sáng ngitrong ánh sáng bình minh còn sương m lnh lo. Màu sm ca nn tri càng ni btlên mt cách d thưng, tương phn vi màu tuyt trng tinh bao ph các dãy núi nhôlên phía chân tri.

Trên u chúng tôi, nhng ám mây lt lưt nh trong không gian. Trong thành ph, gn bên, toà Th Snh day lưng vào mt bc ca ngôi n. S Ngân Kh sát bên cnh,cùng vi nhng gian hàng, ca tim và ch búa mà ngưi ta có th mua mi th,



15

thưng vàng h cám. Cách ó không xa, v phía ông, là mt tu vin ca n gii vàvùng cư trú ca Âm Công.

Nhng khách hành hương ã tp np trưc ca n, mt trong nhng nơi thánh a lnnht ca Pht Giáo. Chúng tôi nghe ting nói chuyn không ngt và nhng ting ng n ào ca các tín hành hương n t nhng vùng xa xôi vi nhng l vt mà hem cúng dâng vi hy vng ưc Ơn Trên ban ân hu. Có ngưi em theo nhng conthú mà h ã mua li lò sát sinh vi nhng s tin nh nhoi khiêm tn ca h. Cusng mt sinh vt du ó là mt con thú hay mt ngưi, là mt nghip tt rt ln vphương din tâm linh.

Trong khi chúng tôi nhìn xem nhng cnh tưng c in ó, chúng tôi nghe nhng tingkinh k ngân nga ca các sư sãi, có nhng ging thâm trm ca các v sư già chen lnvi nhng ging thanh, nh ca nhng chú tiu sơ cơ. Ting trng và nhng ting kèncũng tri dy vang tai.

Nhng sư sãi không bn rn công vic, chy ti lui lăng xăng không ngt. Vài v mc áomàu vàng, nhng v khác mc màu tím, nhưng phn ông mc áo tràng màu lt ca

nhng "Sư sãi thưng", màu hoàn kim và màu sm dành cho các sư sãi trong inPotala. Nhng chú tiu sơ cơ và các sư sãi cnh binh mc áo già sm cũng qua li lăngxăng. Hu ht u có mt im chung: Áo ca h du cũ hay mi, u là áo cà sa vátng ming như ca c Pht ngày xưa.

Nhng sư sãi có phn s trong in Potala mc mt chic áo vàng ngn, không tay, bên ngoài áo dài ca h. Màu hoàng kim ưc coi như mt màu linh thiêng Tây Tng(nó không bao gi phai, bi nó là mt màu tinh khit), và ó là màu chánh thc ca ct Lai Lt Ma. Nhng sư sãi hay các v Lt Ma cao cp hu cn bên ngoài, có quynmc áo ngn màu vàng ph ngoài áo ca h.

T trên nóc n Jokang chúng tôi i v phía in Potala thì thy có nhiu v áo vàng iqua li. Chúng tôi ngưc mt nhìn lên thì thy nhng ngn c tôn giáo pht phơ trưcgió và nhng mái bu ca ngôi n chiu lóng lánh dưi ánh mt tri.

Nn tri thm trông tuyt p vi nhng làn mây nh và dài, coi dưng như mt bctranh v. Chúng tôi va ang ngm cnh mà cm thy say sưa ngây ngt, thì m tôi ãgián on cái giây phút huyn diu ó mà nói:

- Thôi ta i ko mt thi gi. Mình phi v xem chng ko bn gia nô nó làm hư vic.

Chúng tôi bèn lên nga tr v nhà theo con ưng Lingkhor, mi bưc chân nga vangtrên mt ưng l càng ưa tôi n gn, iu mà tôi gi là mt cuc "th thách", nhưngm tôi thì coi như là ngày i Nht ca mình.

V n nhà, m tôi xem qua tt c mi vic mt ln cui cùng, và chúng tôi lin ăn ungmt ba no bng chun b ch nhng gì sp n. Tht vy, chúng tôi bit rng trongnhng dp như th, nhng quan khách ưc thit ãi ăn ung no say, còn nhng ngưinhà thì phi lo tip ãi mà thôi, ch không ưc ăn ung gì c.



16

Ting nhc trng vang rn báo hiu các sư sãi nhc công ã n, h lin ưc ưa vàokhu vưn phía sau nhà. H có mang theo nhng kèn loa, kèn ng, trng, tù và, và eochp chõa trên c. H va bưc vào khu vưn, va nói chuyn huyên thuyên và gi emrưu bia ung cho thm ging ly hng. Nhng ting rít chát chúa và ting thi ictai ca nhng kèn loa, chim trn mt na gi: Các sư sãi ang "Lên dy" và th linhng nhc khí ca h.

V quan khách u tiên ã n, vi mt oàn tùy tùng cưi nga theo hu và cm nhngngn c hiu bay pht phơ trưc gió, gây nên nhng ting ng n ào ngoài sân. Nhngcng st m toang và các gia nô nhà tôi ng sp hàng hai bên ca vào nghinh tipnhng ngưi mi n. V qun gia cùng vi hai ngưi ph tá ng kèm hai bên, mingưi cm nơi tay hàng tá nhng khăn choàng c bng la mà ngưi Tây Tng dùng dâng cho khách như mt cách chào hi theo phong tc bn s. Có tt c tám loi khănchoàng dâng cho các v khách tùy chc v hay cp bc cao thp, và ngưi ta phi bitdâng cái nào cho thích hp ko mang li bt kính. c t Lai Lt Ma ch ban cho và thunhn nhng khăn choàng thưng ho hng. Nhng khăn choàng này tên gi là Khata, vàây là nghi thc dâng biu: Nu ngưi gia trưng có cp bc ngang hàng vi khách,thì y ng tht li phía sau, và ưa hai tay thng ti trưc. Ngưi khách cũng làm y

như vy. K ó, ngưi gia trưng vái chào và t cái khăn choàng lên hai cưm tay cav quý khách, ngưi này cũng áp l, ri g hai cưm tay ra, cm ly khăn choàng trqua ln li nơi tay t ra mình chp nhn món quà biu, và giao cái khăn cho mtngưi hu cn.

Nu ngưi biu khăn là ngưi ng cp rt thp, thì y quì xung, le lưi ra chào (nghithc này tương ương vi c ch ng nón chào ca ngưi phương Tây) và t cái khănchoàng dưi chân khách, k ó khách áp l bng cách t cái khăn choàng riêng camình vòng quanh c ngưi gia trưng.

Tây Tng, mi quà biu u có kèm theo mt cái khăn choàng thích nghi, hoc nhngthơ khen tng hay văn bng tưng l cũng vy. Nhng khăn choàng ca chánh ph màuvàng, còn nhng khăn choàng khác màu trng. Nu c t Lai Lt Ma mun ban mtdanh d ln lao cho mt ngưi nào, ngài t nơi c ngưi y mt khăn choàng ct bngmt si ch tơ có ba vòng. Và nu trong khi ó ngài ưa hai bàn tay ra, lòng bàn taylt nga lên tri, thì ó là mt cái danh d rt c bit! Tht vy, ngưi Tây Tng tinchc rng quá kh và tương lai u có ghi trên nhng ưng ch trong lòng bàn tay. ct Lai Lt Ma, bng cách lt nga hai bàn tay ca Ngài, t lòng ưu ái và thin cm mà nht. V sau, tôi ưc Ngài ban cho cái danh d ó hai ln.

ây nói v ngưi qun gia ng tip ón khách trưc ca vi hai ngưi ph tá hai bên.

Y chào khách và nhn khăn choàng ca khách ri ưa qua cho ngưi ph tá ng bênt. Trong khi ó ngưi ph tá ng bên hu ưa cho y mt khăn choàng thích nghi mà yt lên cưm tay hay lên c ca ngưi khách, tùy theo cp bc tương xng. Tt cnhng khăn choàng này u ưc s dng li rt nhiu ln.

V qun gia và hai ngưi ph tá mi lúc càng thêm bn rn, vì quan khách n mi lúccàng ông. Du cho h n t nhng trang tri láng ging, t thành ph Lhassa, hay t nhng vùng ngoi ô, nhng oàn k mã tùy tùng ca h luôn luôn n bng Lingkhor,ri i vào con ưng nh thuc a phn ca gia tc chúng tôi, dưi bóng mát ca in



17

Potala. Nhng bà mnh ph phu nhân phi i bng nga trong nhiu gi, dùng mt cáimt n bng da che mt cho khi b nhng ngn gió lc có qun y cát bi. Trên cácmt n y thưng có phác ha nhng nét chân dung ca v ch nhân. Khi n nơi, cácbà mi lt mt n ra và ng thi ci luôn cái áo tơi bng da con Yak. Nhng bc chândung y luôn luôn làm tôi thích thú: Các bà càng già và xu, thì nhng bc chân dungv trên mt n li càng tr và p!

Mt s hot ng tp np din ra trong nhà tôi. Nhng gia nô không ngt em ra nhngtm nm cho khách ngi. Tây Tng ngưi ta không ngi trên gh, mà ngi trên tmnm mt thưc vuông và dày hai mươi phân. Ban êm, ngưi ta ghép nhiu tmnm li làm ch ng, và chúng tôi thy nm ngi trên nm thoi mái d chu hơn làngi trên gh bành hay nm trên giưng.

Khi khách va n, h ưc mi dùng trà pha bơ; và k ó h ưc ưa vào phòng ăn.Ti ây, các thc ăn ã dn sn và khách có th ăn ung tùy thích trong khi ch icuc tip tân tht s bt u. Bn mươi v phu nhân thuc gia ình quyn quý ã ncùng vi nhng v quý bà tâm phúc ca h. Trong khi m tôi ang tip ón mt nhómcác bà mnh ph này, thì mt nhóm các bà khác i do khp nơi trong nhà, ngm nhìn

bàn gh và thưng thc tr giá các vt trang hoàng. Tht chng khác nào mt cuc"Xâm lăng" vĩ i: Các bà khách có mt khp nơi, các hình dng, các màu sc, mi hng tui. Có vài bà xut hin nhng ch bt ng nht và không chút do d,ct ting hi bn gia nô giá tin ca món này, hay giá tr ca món vt khác. Nói tómli, các bà x s như tt c mi ngưi àn bà khác trên th gii. ó cũng là s thưngtình. Ch Yaso ca tôi ng nh trong mt b l phc mi toanh và bi u theo kiumi nht, hay ít ra ó là ch nghĩ như vy. Tôi thì cho rng kiu tóc ca ch tht l lăng,nhưng tôi luôn luôn vn có óc ch trích nhng vic làm ca n gii. Du sao, có iuchc chn là ngày hôm ó tôi thy các bà có v t do xâm lăng mt cách c áo.

làm cho cuc tip tân càng sôi ni ình ám hơn na, nhng cô gái kiu mu cũng cómt trong hàng quan khách. Tây Tng, mt v phu nhân thuc dòng sang phi có rtnhiu y phc sang trng và n trang quý giá. Nhng b y phc này cn phi ưctrin lãm vào nhng dp giao t công cng, nhưng vì ngưi ta không th làm như vynu không thay i y phc thưng xuyên, nên nhng cô gái ưc hun luyn c bit,gi là "Chng n, " ưc dùng làm kiu mu. Bi ó, nhng cô chng n này khoác vàonhng b y phc và eo n trang ca m tôi, và va ngi len li trong ám quankhách va ung hàng tá m không ht nhng chén trà pha bơ, trưc khi i thay b yphc khác và eo nhng n trang khác. Ln ln trong hàng quan khách, các cô ycũng giúp m tôi trong vai trò n ch nhân. Trong mt ngày, các cô "Chng n" ócó th thay i y phc và n trang n năm sáu ln.

Các quý khách bên nam gii thì chú ý nhiu hơn n nhng trò chơi tiêu khin trongvưn. Ngưi ta ã cho mt oàn trò xic n giúp vui. Ba ngưi trong oàn này cmdng ng mt cây sào cao năm thưc, trên chót ht có mt ngưi na chng ngưcu và gi thăng bng trên nh cây sào. Khi ó, cây sào b git ra thình lình và ngưilàm trò xic nh mình rơi xung t trên hai chân như mt con mèo. Nhng a tr connhìn xem trò xic này bèn r nhau ra mt ch vng bt chưc. Chúng tìm ưc mtcây sào cao hai, ba thưc và cm dng ng lên. Mt a tr gan lì nht trèo lên.Nhưng ơ kìa, khi y th chng ngưc u lên cây sào, y mt thăng bng và rơi xung như



18

mt tng á lên u nhng a khác. Nhưng may thay, nhng a này có mt cái skhá cng, và ngoài ra nhng cc u to bng nhng qu trng vt, không ai b thươngnng.

M tôi xut hin trong khu vưn, ngưi hưng dn mt nhóm các bà phu nhân munxem các trò biu din và nghe nhc. iu này không khó, vì các sư sãi nhc công ã có thi gi sưi m lòng bng nhng chu rưu bia di dào tha thích.

Mi s hot ng tp np din ra trong nhà tôi. Nhng gia nô không ngt em ra nhngtm nm cho khách ngi. Tây Tng ngưi ta không ngi trên gh mà ngi trên nhngtm nm mt thưc vuông dy hai mươi phân. Ban êm, ngưi ta ghép nhiu tmnm li làm ch ng, và chúng tôi thy nm ngi trên nm thoi mái d chu hơn làngi trên gh bành hay nm trên giưng.

Khi khách va n, h ưc mi dùng trà pha bơ; và k ó h ưc ưa vào phòng ăn.Ti ây, các tha ăn ã dn sn và khách có th ăn ung tùy thích trong khi ch icuc tip tân thc s bt u. Bn mươi v phu nhân thuc nhng gia ình quyn quý ãn cùng vi nhng quý bà tâm phúc ca h. Trong khi m tôi ang tip ón mt nhóm

các bà mnh ph này, thì mt nhóm các bà khác i do khp nơi trong nhà, ngm nhìnbàn gh và thưng thc tr giá các vt trang hoàng. Tht chng khác nào mt cuc"Xâm lăng" vĩ i; các bà khách có mt khp nơi, các hình dáng, các màu sc, mi hng tui. Có vài bà xut hin nhng ch bt ng nht và không chút do d,ct ting hi bn gia nô giá tin ca món này, hay giá tr ca món vt khác. Nói tómli, các bà x s như tt c mi ngưi àn bà khác trên th gii. ó cũng là s thưngtình. Ch Yaso ca tôi ng nh trong mt b l phc mi toanh và bi u theo kiumi nht, hay ít ra ó là ch nghĩ như vy. Tôi thì cho rng kiu tóc ca ch tht l lăng,nhưng tôi luôn luôn vn có óc ch trích nhng vic làm ca n gii. Du sao, có iuchc chn là ngày hôm ó tôi thy các bà có v t do xâm lăng mt cách c áo.

làm cho cuc tip tân càng sôi ni ình ám hơn na, nhng cô gái kiu mu cũng cómt trong hàng quan khách. Tây Tng, mt v phu nhân thuc dòng sang phi có rtnhiu y phc sang trng và n trang quý giá. Nhng b y phc này cn phi ưctrin lãm vào nhng dp giao t công cng, nhưng vì ngưi ta không th làm như vynu không thay i y phc thưng xuyên, nên nhng cô gái ưc hun luyn c bit,gi là "Chng n", ưc dùng làm kiu mu. Bi ó, nhng cô chng n này khoác vàonhng b y phc và eo n trang ca m tôi, và va ngi len li trong ám quankhách va ung hàng tá m không ht nhng chén trà pha bơ, trưc khi i thay b yphc khác và eo nhng n trang khác. Ln ln trong hàng quan khách, các cô ycũng giúp m tôi trong vai trò n ch nhân. Trong mt ngày, các cô "Chng n" ó

có th thay i y phc và n trang n năm sáu ln.

Các quý khách bên nam gii thì chú ý nhiu hơn n nhng trò chơi tiêu khin trongvưn. Ngưi ta ã cho mt oàn trò xic n giúp vui. Ba ngưi trong oàn này cmdng ng mt cây sào cao năm thưc, trên chót ht có mt ngưi na chng ngưcu và gi thăng bng trên nh cây sào. Khi ó, cây sào b git ra thình lình và ngưilàm trò xic nh mình rơi xung t trên hai chân như mt con mèo. Nhng a tr connhìn xem trò xic này bèn r nhau ra mt ch vng bt chưc. Chúng tìm ưc mtcây sào cao hai, ba thưc và cm dng ng lên. Mt a tr gan lì nht trèo lên.



19

Nhưng ơ kìa, khi y th chng ngưc u lên cây sào, y mt thăng bng và rơi xung nhưmt tng á lên u nhng a khác. Nhưng may thay, nhng a này có mt cái skhá cng, và ngoài ra nhng cc u to bng nhng qu trng vt, không ai b thươngnng.

M tôi xut hin trong khu vưn, ngưi hưng dn mt nhóm các bà phu nhân munxem các trò biu din và nghe nhc. iu này không khó, vì các sư sãi nhc công ã có thi gi sưi m lòng bng nhng chu rưu bia di dào tha thích.

M tôi ăn mc mt cách long trng c bit: Áo k mã "Bolero" ngn màu vàng tím, trênmt cái "Jupe" bng n màu sm dài n gót chân. Nhng ôi ng rt cao bng ntrng tinh vi nhng gót thm và nhng si dây ng rt p làm ni bt màu y phcmt cách rt m thut. Bên trong chic áo k mã, m tôi mc mt áo lót bng la .Ph bên ngoài là mt cái khăn choàng bng la thêu vt ngang trưc ngc t vai bênmt qua hông bên trái và ct li bên hông vi mt cái khoen bng vàng khi. Cái khănchoàng này thòng xung n tn lưng, có màu thm phía trên dây lưng, và chuynqua màu vàng lt n màu vàng ngh rt m.

M tôi eo trên c ba gói bùa ct bng mt si dây vàng, mà m ti không lúc nào ri.Ba gói bùa này là nhng món quà cưi ca m ti, hai gói là quà tng ca gia ình, vàgói th ba, mt danh d c bit, là quà tng ca c t Lai Lt Ma. M tôi cũng eo n trang rt quý giá, vì Tây Tng nhng n trang ca mt v phu nhân nhiuhay ít tùy cp ng ca h trong xã hi. Bi ó, mt ngưi chng phi tng vàngngc cho v mi khi ưc thăng quan tin chc.

Phi mt nhiu ngày làm u tóc ca m tôi, vi tt c mt trăm l tám ln tóc. S mt trăm l tám là mt s linh thiêng, và nhng ph n có nhiu tóc có th kt thànhby nhiêu ln rt ưc hâm m. u tóc ca m tôi chia làm hai phn có mt ưng ch

gia, ưc kt li bi mt cái mão bng cây t trên nh u như mt cái nón. Mãonày sơn màu thm, có nhn kim cương chiu lóng lánh, cn vàng và ngc thch. Mtôi eo mt ôi hoa tai bng san hô rt ln và nng n ni cho trái tai khi b quácăng và có th t ra, ngưi phi gi nó li bng mt si ch qun chung quanh vànhtai, và u si ch thòng xung gn ng ti dây lưng. Tôi ngm nhìn m tôi mà phinhìn nhn rng m tôi rt p. Tuy nhiên, vi ôi bông tai nng như th, m tôi làm saoquay u li phía sau?

Nhng quan khách i bt b do chơi, va ngm cnh trong các khu vưn va trm trkhen ngi. Nhng v khách ngi riêng tng nhóm trao i nhng câu chuyn vt.Nht là các bà thì không l mt mt phút nào mà không nói chuyn ca ngưi láng

ging...

Nhưng tht s, tt c u i ch n phn chính ca bui tip tân, kỳ dư các mc kháctrong chương trình ch là mt s chun b tinh thn ưa h n cái gi phút quantrng khi các nhà o sĩ chiêm tinh nói tiên tri v bưc ưng tương lai ca tôi. Cuc itôi sau này s tùy thuc nơi quyt nh ca h.

Ngày ã sp tàn, khi ánh tà dương kéo dài nhng bóng en ca mi vt và cây c trênmt t, các quan khách u t ra u oi i vi các trò giúp vui và tiêu khin. Ba tic



20

no say t h trong mt trng thái th cm. Nhng k gia nô mt mi vn còn emthêm thc ăn lên bàn khi nhng dĩa chén ã cn, nhưng sau cùng mi ngưi ã ăn ungno vi gi khc trôi qua. Nhng ngưi làm trò xic giúp vui cũng bt u cm thymt mi, ht ngưi n n ngưi kia, h ln ln rút lui, i vào nhà bp ngh ngơi và githêm mt chu rưu bia cui cùng.

Các nhc công vn còn sc din tươi tn, thi kèn loa, ánh chp chõa và ánh trngmt cách y hng khi. Trên nhng tàn cây to, loài chim s hãi vì ting ng n ào ãri khi nhng t quen thuc ca chúng.

Không phi ch có chim là bit s st. Nhng con mèo cũng ã bin mt dng và n núptrong nhng ch kín áo t khi nhng quan khách u tiên cùng các oàn tùy tùng rmr n nhà. Nhng con chó ngao en ln ca nhà tôi cũng êm hơi lng ting, gic ng ãkhp m chúng. Chúng ã ăn ung no bng n mc không còn sc ăn na.

Tri càng ti dn trong nhng khu vưn. Mùi hương thơm ngát xông lên t nhng bìnhlư hương khói trm nghi ngút. Nhng khu vưn ca cha tôi ni ting khp s Tây Tng vìnhng kỳ hoa d tho và nhng hòn non b vĩ i nhp cng t Trung Hoa. Có nhng

cây lê, cây táo, cây mơ lùn thp, bên cnh nhng cây c th cao ln, trên tàn cây cócm c xí bay pht phơ dưi ngn gió nh ban chiu.

Sau cùng, vng hng ã khut dng sau nhng dãy núi Tuyt Sơn xa tít tn chân tri:Mt ngày ã chm dt. T nhng tu vin Lc Ma giáo vng n ting kèn im gi khctrôi qua; hng trăm ngn èn bơ ã ưc thp sáng khp nơi, trên các cành cây, dưinhng mái nhà, và có nhng ngn èn khác th lưt nh trên mt nưc êm m ca aosen trong vưn nhà. Ch này, có ngn èn b kt trong các lá sen chng khác nào nhngchic tàu b kt trên bãi cát, và ch kia, vài ngn èn trôi lênh ênh phiêu bt v cái cùlao nơi ó nhng con hc s trú ng lúc ban êm.

Mt ting cng va im, mi ngưi quay u nhìn li: Mt cuc din hành t ng xasp sa n gn. Trong khu vưn nhà, ã dng sn mt cái lu rt ln, màn treo trưngrũ. Ca lu m rng, bên trong có t mt cái sàn g và bn cái ôn Tây Tng làm chngi.

oàn ngưi din hành bưc n trưc liu, do bn ngưi gia nhân ca nhà tôi cm ucdn ưng. Theo sau h là bn ngưi nhc công thi kèn loa bng bc. K ó, cha tôi,m tôi, bưc lên sàn g cùng vi hai v trưng lão, là nhng bc giáo sĩ kiêm chc ThiênGiám Quan, m nhim vic tiên tri các iu ha phưc ca quc gia.

Nhng v trưng lão này, xut x t vùng Nechung, là nhng nhà chiêm tinh gii nhtca x Tây Tng. Nhng li tiên tri ca các v nhiu ln t ra ã chính xác và úng như các s vic ã xy ra v sau. Mt tun l trưc ó, c t Lai Lt Ma ã mi các v n nhìn xem tương lai ca mt a tr lên by tui. Hai v y ã ly lá s ca tôi vànghiên cu cn k tng ly tng tí trong nhiu ngày nhng nh hưng ca các vì tinh tú.

Hai v Lt Ma em theo lá s chiêm tinh và nhng bng oán s. Hai v khác tin n và hai v Thiên Giám Quan già bưc lên sàn g, trên ó hai v này ngi sát cnh nhaunhư hai pho tưng bng ngà. Nhng chic áo rng bng la Trung Hoa màu vàng li



21

càng làm ni bt tui tác cao niên ca h. H i trên u chic mão ln ca các o sĩ mà trng lưng có v quá nng i vi nhng cái c nhăn nheo ca h. Các quan kháchu vây chung quanh cái sàn g và ngi trên nhng tm nm tri dưi t. Nhng câuchuyn u ngưng bt, mi ngưi u lng tai nghe li phán quyt ca v niên trưngtrong hai v Thiên Giám Quan lão thành. V niên trưng bt u nói bng mt ging nhnhàng:

- "Lha dre mig cho nang chig". (Qu thn và nhân gian cùng b chi phi như nhau binhng nh lut huyn bí trong vũ tr. Ý nói: Ngưi ta có th tiên oán vic tương lai.)

Bng mt ging trm, v Thiên Giám Quan cao niên nói tiên tri sut mt ting ng h.K ó, ngưi ngh ngơi trong mưi phút, và li nói thêm mt gi na, khi ó, ngưi tiptc vch trn tương lai ca tôi dưi nhng nét i cương.

- "L quá, tht là kỳ diu!" toàn th c ta bt giác tht lên trong khi h ang m chìmtrong mt cơn thích thú mê ly.

Như th, ngưi ta ã nói cho tôi bit trưc tương lai ca tôi: "Sau mt giai on th

thách cam go gian kh, ương s s là mt a tr lên by tui, s bưc chân vào tuvin ưc th hun như mt tu sĩ kiêm y sĩ gii phu. Y s gp nhiu nghch cnhgian lao, s ri khi x s và sng ngoi quc. Y s mt ht tt c, s phi làm licuc i t con s không và sau cùng y s thành công".

Cuc tiên tri ã b mc, các quan khách cũng ã gii tán ln ln. Nhng v khách xacòn nán li nhà tôi mt êm sáng ngày hôm sau lên ưng. Nhng ngưi khác tr vngay êm ó cùng vi gia nhân tùy tùng ca h dưi ánh sáng ca nhng ngn uc. Htu hp ngoài sân, gia nhng ting nga khua móng st trên nn á và nhng tingngưi kêu gi ln nhau.

Mt ln na, cái cng st nng n li m toang m ĩ cho oàn ngưi nga i qua.Ting chân nga khua vang và nhng ging nói chuyn trò ca h nghe ã thưa dn, vàsau cùng ch còn li cái im lng ca ban êm.

3. Tôi Chun B Xut Gia

Trong nhà tôi, vn còn s hot ng nhn nhp n ào. Trà bơ ưc rót ra như sui chyvà thc ăn ưc dn ra vào gi chót ãi nhng quan khách còn li êm nay. Tt c

các gian phòng trong nhà u b chim óng; không còn phòng nào cho tôi. Tôi i thnthơ, lòng bun man mác; git thi gi, tôi va i bách b va á nhng viên si vàtt c nhng gì nm dưi chân tôi, nhưng s bn rn ó cũng không làm cho tôi giikhuây. Không ai chú ý n tôi: Nhng quan khách u ã mi mê và ưc hài lòng, cònnhng gia nô thì mt nhoài và bc bi. Tôi thm nghĩ và cn nhn:

- Loài nga có l d thông cm hơn. Ta s ng chung vi nga êm nay.

Nhng chung nga u m áp, và nm trên ng rơm r cũng êm lưng, nhưng gic



22

ng khó n. Mi khi tôi chp mt thip i, thì mt con nga li thúc y tôi, hoc tôi bánh thc mt cách t ngt bi mt ting ng t trong nhà. Ln ln, mi vt u mchìm trong im lng. Tôi ngi nhm dy nhìn ra ngoài, thì thy èn la ln ln ã tt.Trong giây lát, ch còn li ánh trăng lnh lùng phn chiu sáng ngi trên nhng ngn núiy tuyt ph. Nhng con nga ã ng, có con ng ng, có con nm nghiên qua mtbên. Sau cùng tôi cũng ã ng thip i. Sáng ngày hôm sau, tôi b ánh thc dy mtcách ph phàng, có ngưi nói vi tôi:

- Dy i Lâm Bá. Tôi còn phi thng yên nga, mà cu nm choán ht ch.

Thành th tôi ng dy i v nhà kim thc ăn d. Trong nhà, ang có s náong n ào. Các quan khách sa son ra v và m tôi chy t nhóm này sang nhómkhác tin ưa khách. Cha tôi thì bàn v vic sa nhà và vưn cho p thêm. Ngưinói cho mt ông bn già bit ý nh s nhp cng king thy tinh t n làm cas. Tây Tng không có king, ngưi ta không ch to king trong x, và tht là tnkém mà nhp cng king t n . Ca s các nhà Tây Tng có nhng khuôn g trênó có căn mt th giy sáp sáng c nhưng không trong sut. Nhng cánh ca s bngg nng ưc gn ngoài, không phi phòng k gian phi, mà tránh nhng cơn

bão cát. Cơn bão cát này, ôi khi có qun theo nhng viên si nh, có th làm gãy nátnhng ca s trơn, không có phòng v.

Nó cũng có th ct t da tht trên mt và trên bàn tay vi nhng vt ct rt sâu; bivy tht rt nguy him mà i du lch trong nhng mùa gió ln. Dân chúng th ôLahassa luôn luôn ý coi chng ngn núi ca in Potala. Nu thình lình nó bin mtdưi mt ám sương mù en kt, mi ngưi s lo kim ch n núp an toàn tránh bão.Nhưng không phi ch có loài ngưi là mi báo ng: Loài vt cũng bit trưc khi sp cóbão và các loài chó, nga thưng i trưc ngưi ta kim ch n núp. Loài mèo khôngbao gi b bão làm hi, và loài Yak không có gì phi s. Sau khi ngưi khách cui cùng

ã ri khi nhà, cha tôi cho gi tôi và nói:- Con hãy i ch mua sm nhng th cn dùng, Ông Tzu bit con phi mua sm nhngvt gì.

Tôi nghĩ n nhng dùng cn thit: Mt cái chén ng tsampa bng g, mt cái dĩabc và mt xâu chui gm mt trăm l tám ht bng g ánh bóng. S mt trăm l támnày làmt con s linh thiêng, nó cũng ch by nhiêu nhng iu gii răn mà mt v sư sãcn phi nh.

Chúng tôi lên ưng ra ch, ông Tzu cưi nga còn tôi cưi la. Sau khi qua nhiu khúc

ưng quanh co, chúng tôi ã n khu ch buôn bán tp np. Tôi nhìn quanh dưng nhưó là chuyn i u tiên. Nhưng trong thâm tâm, tôi e ngi rng ó là chuyn i cuicùng! Nhng tay thương buôn va n Lhassa, tràn vào các ca tim và tranh lun sôini nh giá hàng. Có ngưi em trà sang ây t Trung Hoa, nhng ngưi khác emtơ la t bên n . Chúng tôi vch ưng i xuyên qua ám rng ngưi n nhng catim có nhng vt mà tôi cn dùng. Thnh thong ông Tzu trao i li chào hi vimt bn già quen t hi niên thiu.

Tôi cn mua mt áo tràng màu sm, c ln, không phi ch vì lý do tôi s ln thêm,



23

mà cũng vì mt lý do khác rt thc t. x này, nhng ngưi ln mc áo rt rng, ntsát lưng. Phn trên chic áo có th dùng như mt cái túi ng mi th cn dùng. Mt sư sãi "Trung bình" chng hn, em theo trong cái túi ó mt chén ăn tsampa, mt cái dĩa,mt con dao, vài th bùa phép, mt bao go mch nha ã sy và thưng là mt íttsampa. Nhưng ta ng quên rng mt sư sãi luôn luôn em theo trong mình tt cnhng gì y s hu trên th gian này.

Ông Tzu kim soát vic sm sa ca tôi. Tôi ch ưc mua nhng gì ti cn thit, tt cu là nhng hng rt xoàng, tương xng vi mt "Chú tiu sơ cơ nghèo": Mt ôi dépbng da con Yak, mt cái bc nh ng go mch nha sy, mt cái chén bng g,mt cái dĩa cũng bng g (ch không phi bng bc!) và mt con dao. Thêm vào ó làmt xâu chui hng thưng mà tôi phi t mình ánh bóng tt c mt trăm l tám ht;ó là tt c nhng gì mà tôi ưc mua sm. Cha tôi là mt nhà quý tc t phú, có nhngtài sn rng ln khp nơi trong x, trong mt thi gian tp s làm mt tu sĩ, và ngàynào cha tôi còn sng tôi phi là mt chú tiu nghèo mà thôi.

Tôi còn nhìn mt ln cui, ưng xá và dãy nhà hai tng hai bên. Tôi cũng nhìn cnhng tim bán hàng hóa treo lng lng nhng khúc vi cá mp và nhng yên nga

trưc ca. Mt ln na, tôi lng tai nghe nhng li nói ùa ca nhng ngưi lái buôn vànhng câu tr giá vui v ca nhng khách hàng. Tôi chưa tng thy con ưng này cóv m cúng d chu như th bao gi, tôi ưc ao cái s phn ca nhng ngưi nhìn thynó hng ngày và s tip tc sng hng ngày ti ây. Nhng con chó hoang i rongkhp chn, ưa mũi ánh hơi vt n vt kia, và ct ting sa vang; nhng con nga ich ra lnh ct vó, thnh thong li hí lên mt tràng dài. Nhng con Yak va tht ranhng ting kêu khàn ging, va len li gia nhng ám ngưi b hành. Có bao nhiêus bí n ng sau nhng ca s bc giy sáp kia! Có hng bao nhiêu nhng hàng hóal lùng n t bn phương tri, ã ưc ch xuyên qua nhng cánh ca g chc nchkia, và có bao nhiêu giai thoi kỳ thú mà nhng cánh ca s m kia có th thut cho ta

nghe nu chúng bit nói. Tôi nhìn tt c nhng vt y dưng như là nhng vt ã quenthuc t lâu. Tôi không h nghĩ rng có ngày tôi s tái ng nhng cnh vt trên cácưng ph ny, du rng thnh thong ch mt ôi ln. Tôi nghĩ n nhng gì tôi munlàm, nhng gì tôi mun mua. S mơ mng ca tôi bng nhiên b gián on mt cách phũphàng. Mt bàn tay va to ln va hăm da, h xung trưc mt tôi, kéo vành tai tôi vàvn xoay nó mt vòng au kinh khng. Ông Tzu quát to, dưng như mun cho c th gii u nghe:

- Lâm Bá, mi ã bin thành pho tưng á ri chăng? Ta t hi không bit nhng thiuniên i nay nuôi nhng gì trong óc ca chúng. Vào thi bui ca ta, không h có như vy.

Ông Tzu có v bt cn v vic tôi s b t mt vành tai nu tôi c ng yên mt ch,hay tôi mun gi nó li bng cách i theo ông. Tôi có th làm gì ưc ngoài ra vic"Tranh th thi gian?" Trên ưng v, ông Tzu va cưi nga i trưc va cn nhn vàch trích rõ rt "Cái th h hin kim, gm toàn nhng bn vô ích, lưi bing, bt tr, vàluôn luôn mơ tưng chuyên trên mây". Nhưng khi va n ưng l Lingkhor, chúng tôigp mt cơn gió ln thi mnh. Tôi bèn nép mình vào phía sau cái tht lưng khng lca ông Tzu tránh cơn giông.



24

Khi tôi v n nhà, m tôi lic mt nhìn qua nhng vt dng mà tôi ã mua. Tôi lylàm tht vng khi m tôi cho rng nhng vt y cũng khá tt i vi tôi. Tôi vn hy vngrng m tôi s qu trách ông Tzu, và s cho phép tôi mua nhng dùng có phm chttt hơn. Mt ln na, nhng hy vng ca tôi v cái dĩa bng bc li tiêu tan như mâykhói, và tôi phi chp nhn cái dĩa bng g mua mt tim tp hóa Lhassa.

Trong tun l cui cùng, ngưi ta không tôi sng yên lng mt mình. M tôi bt buctôi phi i theo ngưi ving thăm các gia ình quý tc Lhassa và chào t giã,trưc khi tôi lên ưng xut gia bưc vào tu vin.

M tôi rt thích nhng dp xut hành như th, nhng cuc ving thăm xã giao và nóichuyn hàn huyên, nó gm mt phn chương trình hng ngày ca m tôi. Tôi cm thychán ngy; i vi tôi, nhng cuc ving thăm ó là nhng cc hình vì tôi không cónăng khiu hòa mình mt cách vui v vi nhng k phàm tc. Tôi ch mun chơi ùatha thích ngoài tri trong nhng ngày còn li, th diu, nhy sào hay bn cung;nhưng thay vì ưc t do tiêu khin, tôi b lôi kéo i khp nơi như mt con Yak trúng giihng nht, và trình din vi nhng bà nht nho vô duyên, h không có vic gì làm kháchơn là ngi sut ngày trên nm nhung êm m và sai bo k tôi t.

Không phi ch có m tôi mi làm tôi bc mình. Tôi còn phi i theo cha tôi n tu vinLt Ma Giáo Drebung. Tu vin này là tu vin ln nht th gii, vi tt c mưi ngàn sư sãi, vi nhng ngôi n cao vút, và nhà ca dinh th xây bng á. ó là mt cng ngtu vin, mt thành ph có tưng rào chung quanh, và cũng như mi thành ph, nó cóth sng t túc. Drebung có nghĩa là "Núi Go", và tht vy, nó ging như mt ng gocht lên thành núi nu nhìn t ng xa, vi nhng ài cao và mái bu chiu rng ngidui ánh nng. Nhưng tôi không còn lòng d nào thưng thc cái p ca nhng côngtrình kin trúc thm m: Tôi cm thy se lòng mà phi lãng phí mt thi gi rt quý báui vi tôi. Cha tôi có vic cn bàn lun vi v Sư Trưng và các v ph tá, nên tôi ch có

th i tht thiu mt mình trong tu vin, như mt vt vô ch trôi git lênh ênh sau cơnbão t. Khi tôi thy cách cư x ca ngưi ln i vi vài k thiu nhi sơ cơ, tôi có nhngcơn s hãi n rùng mình.

Drebung tht là by tu vin sáp nhp làm mt, gm có by dòng tu, và by giáo ưngkhác nhau. Tht quá ln lao s có th t dưi s iu khin ca mt ngưi; bivy có n mưi bn v Sư Trưng, tt c u ch trương mt k lut st, m nhimly công vic cai qun tu vin này.

Khi cuc ving thăm kt thúc, tôi cm thy rt sung sưng, nhưng tôi còn hài lòng hơnkhi ưc bit tôi s không vào tu vin Drebung hay tu vin Sera, năm cây s phía

bc th ô Lhassa.

Tun l cui cùng ã chm dt. Ngưi ta tch thu nhng con diu ca tôi làm quà chok khác; nhng cung tên ca tôi b gy làm cho tôi hiu rng tôi không còn là mta tr con, và bi vy tôi không còn cn nhng món chơi ó na. Tôi có cm tưngrng qu tim tôi mun v nát, nhưng dưng như không ai chú ý n iu y.

êm hôm y, cha tôi gi tôi vào phòng giy ca ngưi; ó là mt gian phòng trang trí rt m thut, có bày nhng pho sách c rt quý giá. Cha tôi ngi gn bên bàn th t tiên



25

và ra lnh cho tôi quì trưc mt ngưi bt u nghi l c quyn Gia Ph ca giòng hnhà tôi. Lch s ca gia ình tôi t bao nhiêu th k trưc, ưc ghi chép trong quynsách khng l ó, b dày n mt thưc rưi và b ngang ba tc. Trong y có ghi tên hcác v t tiên sáng lp ca giòng h nhà tôi cùng nhng công lao hn mã nh ó mà cácv y ưc ban quyn tưc quý hin. Trong ó cũng có ghi chép nhng công trng màgia ình tôi ã lp nên trong vic phc v x s và phng s v chúa t ca t nưc tôi,là c t Lai Lt Ma. ó là ln th nhì mà quyn Gia Ph ưc lt ra cho tôi, vì tôi thyngày sinh tháng ca tôi ã có ghi chép sn trong ó. Các nhà chiêm tinh ã căn c vào nhng chi tit ó lp nên lá s và phán quyt nhng li tiên tri v tương lai catôi. Tôi phi t mình ký tên vào bn Gia Ph, vì ngày hôm sau s là ngày bt u mtcuc i mi, khi tôi bưc chân vào tu vin.

K ó, quyn sách ưc xp li và vào ch cũ. Quyn sách y rt nng; cha tôi hơilo o dưi trng lưng ca nó khi ngưi ng dy t nó vào mt cái hp thipvàng. Ngưi kính cn t cái hp dưi bàn th, trong mt cái ô vuông xây bng á rtsâu. K ó, ngưi nu sáp trong mt cái "Soong" nh bng bc, trãi sáp mng trên npô và óng trin ca ngưi lên ó niêm phong li. K ó cha tôi mi ngi nghiêm chnhlên tm nm gia phòng. Ngưi gõ mt ting vào cái chuông nh t gn bên, và mt

ngưi nô bc em vào mt cái khay trà pha vi bơ. Sau mt cơn im lng kéo dài, cha tôimi k cho tôi nghe bí s ca s Tây Tng, mt chuyn lch s c xưa n bao nhiêunghìn năm và thm chí ưc coi như c s du vào thi kỳ cuc i hng thy. Ngưithut cho tôi nghe rng ã có mt thi kỳ s Tây Tng ch là mt vùng bin c muôntrùng, iu này ã ưc chng thc bi nhng cuc kho c dưi lòng t. Ngưi nóirng cho n ngày nay, khi ngưi ta ào t chung quanh th ô Lhassa, h có thtìm thy nhng b xương cá và nhng loi v sò v óc rt d kỳ, cùng nhng khí c llùng làm bng kim khí, mà ngưi ta không bit rõ s công dng ca nó. Nhng sư sãithưng tìm thy nhng khí c ó khi h thám him nhng hang ng trong vùng, vàh em n cho cha tôi. Cha tôi mi ưa cho tôi xem vài món khí c ó. K ó, ngưi

nói qua chuyn khác:- Theo như lut nh, con nhà quý tc phi ưc nuôi trong s khc kh, còn con nhànghèo s ưc hưng mi s d dãi, khoan dung. Trưc khi ưc nhn vào tu vin, concòn phi trãi qua mt cuc th thách rt gian lao.

- Cha tôi cho tôi bit rng tôi cn phi t ra tuyt i d dy và nhm mt tuân theo mlnh trên sai khin. Nhng li cui cùng ca cha tôi không làm cho tôi ưc yên lòng.Ngưi nói:

- Con hi, chc con s nghĩ rng cha là ngưi nghiêm khc và khô khan, lnh lùng. Cha

ch nghĩ n danh d ca giòng h nhà ta. Cha nói tht cho con bit: Nu con khôngưc thâu nhn vào tu vin, con hãy ng tr v nhà. Chng ó con s b i x như mt ngưi xa l cái nhà này.

Nói n ó, cha tôi ra hiu cho tôi lui ra, mà không nói thêm mt li nào. Lúc ban chiu,tôi ã t giã Yaso, ch tôi. Ch tôi rt xúc ng: Chúng tôi ã chơi chung vi nhau t thunh, nay ch ã lên chín, ln tôi hai tui. Tôi không sao gp ưc m tôi. M tôi ã ing sm và tôi không th nào t giã m trưc khi lên ưng. Tôi bèn lui v phòng riêngmt mình ngh mt êm cui cùng. Tôi nm dài trên nhng chic nm tri dưi t,



26

nhưng không sao ng ưc. Trí óc tôi nghĩ liên miên n nhng iu cha va nói lúc banchiu. Tôi nghĩ n tính nghiêm khc c áo ca cha tôi, và tôi hi hp nghĩ n êmhôm sau, khi mà ln u tiên tôi s ng xa nhà. Bên hè, vng trăng vn tip tc soibóng. Mt con chim ăn êm va nhy va p cánh trên khung ca s. Sau cùng tôi ngthip i lúc nào không hay. Khi tri chưa sáng, mt ngưi gia bc ã ánh thc tôi dyvi mt chén tsampa và mt chén trà bơ. Ông Tzu thình lình bưc vào phòng khi tôiang ăn ba im tâm thanh m ó, và nói:

- Con hi ây là gi phút mà chúng ta phi ly bit nhau. Ta s có th tr li coi sóc bynga như trưc. Con hãy ráng làm tròn bn phn, và hãy nh tt c nhng gì mà ta ãdy con. Nói n ây, ông ta quay gót lui ra.

Thái ó rt là cn nhân tình, tuy rng hi y tôi không ưc va ý. Nhng li t giãy cm xúc có l ã làm cho s lên ưng ca tôi tr nên khó khăn hơn nhiu, ó li làmt chuyn ra i u tiên, mà tôi nghĩ rng không hn ngày tr li. Nu lúc y m tôithc dy nói vi tôi my li t giã thì chc chn là tôi ã c gng thuyt phc m tôihãy gi tôi li mt bên ngưi. Nhiu a tr Tây Tng sng mt cuc i rt du dàngêm ái, còn tôi phi sng mt cuc i khc kh v mi phương din. V sau tôi phát

hin ra rng s dĩ m tôi không t giã tôi vào gi phút chót, y là do lnh ca cha tôi, cho tôi tp ly tánh cương ngh và có k lut trong nhng năm u tiên. Tôi ăn imtâm xong, bèn dn cái chén và cái dĩa vào trong áo, và ly thêm mt cái áo tràng thay i. Vi cái áo này, tôi làm mt cái bc trong ó tôi gói mt ôi ng lót bng n. Tôiva bưc ra khi phòng thì mt ngưi gia nô dn tôi nên i nh bưc khi làm mtgic ng ca ngưi trong nhà. Tôi bưc ra hành lang. Trong khi tôi bưc xung ncthang tam cp i ra ưng l, thì bóng ti hãy còn dy c trưc khi ánh bình minhxut hin m u mt ngày mi.

Tôi bưc ra khi nhà trong tình trng ó. Tôi i li thi mt mình, băn khoăn lo ngi và

lòng d se st.

TRƯC THM CHÁNH IN

Tôi noi theo con ưng ưa n tu vin Chakpori, tu vin này va là mt o vin va làmt trưng y khoa có ting là k lut rt cao. Tôi i b vưt qua my cây s ưngtrưng dưi ánh sáng bình minh mi lúc càng t rng. n ngoài cng ln ưa vào sânmt tin ca tu vin, tôi gp hai thiu nhi khác cũng như tôi n xin ưc thu nhn.Chúng tôi nhìn nhau mt cách dè dt, nhưng không ai nói vi ai mt li nào. Chúng tôi

nh bng là hãy t ra lch s vi nhau nu chúng tôi s cùng th hun trong mt tuvin.

Chúng tôi gõ ca mt cách e dè trong mt lúc nhưng không ai tr li. Mt bn ng cnhng ca tôi luc y cúi xung lưm mt viên á ln p vào ca cng làm cho ngưi tachú ý. Mt v sư sãi xut hin, tay hươi mt cây gy: Chúng tôi s st n ni tưngchng như cây gy to ln bi phn. Mt sư sãi ct ting hi:

- Chúng bây mun gì, lũ tiu qu? Chúng bây tưng rng tao không có vic gì làm khác



27

hơn là phi m ca cho nhng lũ tiu yêu như ti bây sao?

Tôi áp:

- Chúng tôi mun tr nên tu sĩ.

- A! Tu sĩ? Ti bây ging như lũ kh thì úng hơn. Hãy ng i ti ây, v Chưng Mônoàn Sơ Cơ tip chúng bây khi nào Ngưi có thi gi.

Cánh ca ln óng sm li rt mnh, và mt bn ng i vi tôi vô ý ng gn bênsuýt na b té ngã. Chúng tôi ngi xung t vì ng lâu ã mi chân. Lác ác có vàingưi ã vào tu vin. Mt mùi ăn xào nu ngon lành t nhà bp bay lt ra ngoài cas và phng pht trong không khí, làm cho tôi cm thy như chu mt cc hình vì cơnói bng mi lúc càng tăng. Ôi! Thc ăn ngon lành y tuy gn k mt bên, nhưngng thi cũng li xa cách vi chúng tôi bit bao!

Sau cùng cánh ca ln li m rng, và mt v sư sãi tác cao và gy m xut hin. Ông taquát to:

- Lũ tiu yêu, chúng bây mun gì ây, h?

- Chúng tôi mun tr thành tu sĩ.

Ông ta nói ln:

- Ly tri, i nay sao có chuyn l vy?

Ngưi tu sĩ ra hiu cho chúng tôi bưc vào bên trong bc tưng rào ca tu vin. Ngưi

y hi chúng tôi là nhng th gì, chúng tôi là ai, và thm chí ti sao chúng tôi sinh ra i làm gì!

Tht không khó gì mà hiu rng chúng tôi không gây ra nơi ngưi y mt n tưng ttlành nào c!

Ông ta nói vi thiu nhi u tiên, ngưi này t xưng là con ca mt ngưi mc ng:

- Vô ây mau lên. Nu ngươi vưt qua ưc nhng cuc th thách, thì ngươi s ưc thunhn.

K ó ông ta nói vi ngưi thiu nhi kia:

- Còn thng kia? ... sao, mi nói gì? ... cha mi làm ngh t? A! ó là ngưi hàng tht,mt ngưi phm gii sát sinh và không tuân theo gii lut ca pht. Vy mà mi còn dámti ây? Cút i mau ko ta li cho mi ăn gy bây gi!

Nói xong ông ta nhy ti chp ly thng nh, thng này thy th nguy bèn quên c s mt nhc và c gng thu thp tinh thn. Nhanh như chp, nó quay u tr li, phóng rangoài ưng l và chy mt mch vt giò lên c, làm cho ưng cái dy bi lên tng t



28

nh.

Ch còn li mt mình tôi. Ngưi tu sĩ quay li nhìn tôi vi cp mt hung tn và tôi cmthy s st n ni chút na tôi ã ngt xi ngay ti ch! Ông ta bèn hươi gy mt cáchhâm da và quát ln:

- Còn thng nh này! Mi là ai? ... A ha! Con mt v hoàng thân quc thích mà mun trthành tu sĩ. Nhưng trưc ht mi phi chng minh giá tr ca mi ti âu, cùng nhng gìmi có trong bng. ây không phi là ch ca nhng con nhà quý tc ương hèn, nhunhưc. Mi hãy lui li bn chc bưc và ngi yên ti ch theo tư th ngi thin cho nkhi có lnh mi. Cm không ưc ca quy chí n mt si lông nheo!

Nói xong, ông ta lui gót i ngay. Tôi lng l thu nht khăn gói và lùi li bn chc bưc.Tôi ngi xung trong tư th kit dà theo như li dn. Tôi ngi yên như th sut ngàykhông ca quy. Nhng cơn gió lc ht vào mình tôi nhng bi bm ca ưng xá, lnln cát bi óng vào mình tôi. Cht tng ng nh trên hai bàn tay lt nga ca tôi, trênvai tôi và len li vào tóc tai ca tôi.

Khi ánh sáng mt tri mi lúc càng yu dn, tôi càng cm thy ói khát hơn, mt cơnkhát nưc như cc hình nó làm khô cung hng tôi: T lúc sáng sm n gi tôi chưa ănung gì c. Nhng sư sãi trong tu vin rt ông, h i qua li không ngt, nhưng khôngai ý n tôi.Vài con chó hoang thnh thong ngng li, ưa m vào mình tôi ánhhơi mt cách tò mò, ri li b i. Mt ám tr nh i ngang qua. Mt a trong bnchúng không có vic gì làm, chc hn là nga tay, bèn ném vào mình tôi mt viên sitrúng nơi màn tang, máu chy ròng ròng. Nhưng tôi vn không ca quy. Tôi ã quá shãi. Nu tôi tht bi trong cơn th thách này, cha tôi s không cho tôi tr v nhà vàtôi s không bit phi i âu. Tôi không còn có th làm gì hơn là ngi yên, âm thm chukh s vi các bp tht au n như rn và nhng khp xương tê cng.

Mt tri ã khut dng sau nhng dãy núi, và êm ti ã n. Các tinh tú chói lp lòetrên nn tri u ám. Hàng nghìn nhng ngn èn nh thp bng bơ chiu sáng các cas ca nhng tu vin. Mt ngn gió lnh như băng ã dy lên: Tôi nghe ting gió rít lnhlùng và ting lá xào xc trên nhng cành liu cùng vi nhng ting ng làm thành bnnhc l lùng bí him ca ban êm.

Dù vic gì ã xy ra, tôi vn ngi yên bt ng, vì hai lý do chính: Mt là vì tôi quá shãi, và hai là t chi ca tôi ã quá tê cng có th c ng ưc. Khi ó, tôi nghe cóting dép i trên t cát: Tôi nhn ra ó là nhng bưc chân ca mt ông lão ang lnmò tìm ưng i trong bóng ti. Mt bóng en xut hin trưc mt tôi, ó là mt v sư

sãi già ã còng lưng và mt mi sau bao nhiêu êm kh hnh. Nhng bàn tay ca ngưiã run, iu này không làm cho thn nhiên khi tôi thy ông ta làm nghiên chén tràcm nơi tay. Trong bàn tay kia, ông ta cm mt bát Tsampa, và ưa cho tôi luôn c haith. Tôi vn ngi yên không c ng. Ông ta nói:

- Con hi, hãy cm ly, vì con có quyn c ng trong nhng gi ban êm.

Tôi bèn ung chén trà, và st món Tsampa vào cái chén riêng ca tôi. Ông lão li nói:



29

Bây gi con hãy ng i nhưng khi tri hng sáng, con hãy ngi li trong tư th cũ, vì âylà mt cuc th thách ch không phi là mt hình pht vô ích như con th ngh trong lúcnày ch có nhng k nào vưt qua cuc th thách này mi có th ưc thu nhn vàodòng tu ca chúng ta.

Nói xong, ông lão cm ly nhng chén bát và i thng. Tôi bèn ng dy, vươn vai, duithng tay chân, ri nm xung ngh lưng; tôi va nm nghiêng mt bên va ăn chénstampa. Qu tht là tôi ã quá kit sc. Sau khi ăn no, tôi kê cái gói áo gi u vànm luôn dưi t. By năm ca cuc i tôi trên th gian này tht là không ưc sungsưng chút nào. Cha tôi luôn t ra nghiêm khc trong mi vic, nghiêm khc mt cáchkinh khng, tuy vy ây là ln u tiên mà tôi ng xa nhà và sut ngày hôm ó tôikhông h sa i tư th, hoàn toàn ngi yên bt ôïng và xác th b dày vò vì cơn óikhát. Tôi không bit ngày mai s ưa n cho tôi cái s phn như th nào, và ngưi tas bt tôi phi chu nhng iu gì na. Nhưng bây gi, tôi phi ng, ng dưi màn trilnh lo, cô ơn, mt mình vi s s hãi bóng ti, mt mình vi s s hãi nhng ngàysp ti.

Dưng như tôi ch nhm mt ưc không bao lâu, thì tôi ã thc gic vì ting kèn thi

vang tai. Tôi va m mt thì ã thy ánh bình minh phn chiu trên nn tri ng saunhng dãy núi. Tôi hi h thc dy và lin gi ly tư th ngi thin. Trưc mt tôi, c tuvin iu ã ln ln thc gic. Lúc u nó ging như mt thành ph b m chìm tronggic ng. K ó, mi ting ng nh u tiên mi lúc càng tăng trưng dn dn và tuvin tr thành n ào náo nhit như mt cái t ong vò v trong mt ngày mùa h. Khimt tri ló dng, nhng toán sư sãi u co sch bóng i qua li trong nhng ca ca tuvin.

Mt tri càng lên cao, tôi càng cm thy tê but các khp xương, nhưng tôi không dámc ng; tôi không dám ng thêm, vì ch mt c ng nh là tôi ã tht bi và sau ó

tôi bit i âu? Cha tôi ã nói rõ ràng: Nu tu vin không bng lòng thu nhn tôi, thì chatôi cũng s không nhn tôi tr v. Tng nhóm nh các sư sãi bưc ra khi các gian nhàca tu vin làm công vic hàng ngày. Vài thiu niên i ro ngoài sân; ôi khi chúngnó ly chân á mt cái, ht văng cát bi bay mù mt và nhng viên si nh v phía tôingi, hoc chúng ua nhau tht ra nhng li thô b, tc tn, c ý nhm vào tôi làm mctiêu. Thy tôi không áp li, chúng chán nn b i tìm nhng nn nhân khác d chcgho hơn. Mt ngày na li qua mau; ln ln mt tri li ng v tây và nhng ngn ènbơ ca tu vin li ưc thp sáng. Trong giây lát, tôi ã ngòi dưi ánh sao, vì ó là ngàythưng tun, trăng lên hơi mun.

Thình lình, tôi cm thy lo s; hay là ngưi ta ã quên tôi ri? Hay ây là mt cuc th

thách, trong khi ó tôi phi chu nhn ói? Tôi không h c ng sut ngày hôm ó, mtngày kéo dài vô tn, và s ó khát ã làm cho tôi mt nh. Thình lình, mt tia hy vngnhen nhúm trong lòng tôi và làm tôi mun nhy dng lên. Tôi nghe có ting chân i vàmt bóng en tin v phía tôi. Nhưng than ôi, ó là mt con chó ngao ln và en angkéo lê mt vt gì. Không mt my may chú ý n tôi, nó vn tip tc i thng, cũngkhông chút xót thương cho cái tình trng khó khăn ca tôi. Nim hy vng ca tôi bènsp . Tôi cm thy mun khóc chóng li s yu hèn ó, tôi bèn t nhc nh lymình rng ch có àn bà con gái mi di dt mà s s như th.



30

Sau cùng, tôi nghe ting bưc chân ca v sư già. Ln này, ông lão nhìn tôi vi ôi mtdu hin và nói:

- Con hi, ây là nhn ăn thc ung cho con, nhưng s th thách cha phi là ht.Còn ngày mai na. Con hãy nh ng làm mt c ng nào, vì có nhiu ngưi ã thtbi vào gi phút chót.

Nói xong, ông lão t bit i ngay. Trong khi v sư già nói chuyn, tôi ung chén trà bơ vàmt ln na, st stampa vào cái bát riêng ca tôi. Mt ln na, tôi li nm dài dưi t,tht ra cũng không sung sưng gì hơn êm trưc. Va nm tôi va suy ngh v cách ix bt công này, tôi không còn mun làm tu sĩ na. Ngưi ta không cho tôi có quynnh ot s phn ca tôi, chng khác nào như tôi là mt con la b bt buc phi trèoqua mt truyn núi, th thôi. Tôi ng thip i trên cái ý nghĩ ó.

Ngày hôm sau, cuc th thách bưc qua ngày th ba. Khi tôi ngi dy theo tư th tathuyn, tôi cm thy yu sc hơn mi ngày và u óc tôi choáng váng. Tôi thy tu vindưng như xoay tít trong mt khi xa mù gm nhng tòa dinh óc, nhng màu mè scs, nhng m vi nhng núi non và nhng sư sãi quay cung ln ln vi nhau mt

cách vô cùng hn n. Tôi phi làm mt c gng phi thưng vưt qua ưc cơn chóngmt ó. Tôi cm thy kinh hoàng vi ý ngh rng tôi có th thp bi sau khi ã chu ttc nhng s au kh trong nhng ngày qua. Tôi có cm giác rng nhng tng á mà tôingi trên, ln ln ã tr nên bén nhn cũng như dao ct, nó làm cho tôi au nht nhng b phn nhy cm nht trong mình tôi.

Ngôi mt tri dưng như ng yên mt ch; ngày y kéo dài như v tn. Nhưng saucùng, ánh nng bt u du bt, vng hng ã xung thp và ngn gió chiu ã thipht phơ mt si lông chim do mt con chim én bay qua ã b rt li. Li mt ln na,nhng ánh èn bơ ã ln lưt ni tip nhau thp thoáng qua khung ca s. Tôi thm

nghĩ.- "Tôi mong sau ưc cht trong êm nay, tôi không còn chu ng ưc na."

Ngay lúc y, cái bóng en cao ln ca v chưng môn oàn Sơ Cơ xut hin nơi khungca. Ông ta nói:

- Con hi, hãy li ây!

Tôi th ng dy, nhưng hai chân tôi ã chay cng n ni tôi phi nm dài trên mtt. Ngưi li nói:

- Nu con mun nm ngh, con có th li ây mt êm na. Ta không th ch i lâuhơn.

Tôi bèn hi h thu lưm khăn gói và tin li gn v Chưng Môn vi mt bưc i khpkhnh. Ông ta nói:

- Vào ây. Con hãy d cuc l ti và sáng mai con hãy n gp ta.



31

Bên trong tu vin, không khí rt m áp và mùi hương trm làm cho tôi cm thy khemnh. Vì quá ói, giác quan nhy cm ca tôi cho tôi bit rng cách ó không xa chccó thc ăn no lòng, tôi bèn i theo mt nhóm sư sãi hưng v phía tay mt. À, có ănây ri: Tsampa và trà bơ! Tôi ráng chen lên hàng u dưng như tôi ã quen làm như vy sut i tôi!

Các sư sãi toan nm chp tôi khi tôi bò bn cn lung qua chân h i ti trưc nhưngvô ích; tôi ang mun ăn, và không có gì có th ngăn cn tôi ưc na. Sau khi ã ănung no lòng, tôi theo chân các sư sãi vào trong ni in d cuc l. Tôi ã quá mtmi có th hiu bit nhng gì xy ra, nhưng không ai ý n tôi. Sau cuc l, khicác sư sãi sp hàng mt i ra ngoài, tôi mi ln ra phía sau mt cây ct ln, nm dàixung mt sàn bng á, gi u trên cái bc vi ng qun áo ca tôi và ng mt gicngon lành.

Tôi ang mơ màng gic ip thì nhng ting ng chung quanh ánh thc tôi dy mtcách ph phàng. Có nhng ging nói tht lên:

- À, mt con ma mi. Mt a con nhà giàu. Ta hãy ánh cho nó mt trn!

Mt chú tiu Sơ Cơ pht lên trên không cái áo dài thay i mà y ã rút ra trong bcqun áo gói u ca tôi, mt tên khác ot ly ôi giy ng ca tôi. Mt nm Tsampamm và ưt t âu ném ti trúng vào gia mt tôi. Nhng cú m á ti tp như mưanhm vào tôi t t phía, nhưng tôi không t v. ó có th là mt cuc th thách xemtôi có tuân theo hay chăng, li răn th mưi sáu nói rng: "Ngươi hãy chu ng s aukh và tai ha mt cách kiên nhn và an phn."

Bng nghe có ting quát ln: "Có chuyn gì xy ra ây?" k ó lànhng ting thì thm

s hãy:- À! V chưng Môn ã n! Chúng ta ã b bt qu tang!

Tôi ang lo g ming Tsampa ra khi mt tôi, thì v chưng Môn nhóm Sơ Cơ lin quayv phía tôi, nm ly cái bím tóc tôi và kéo tôi ng dy.

- gà mái ưt! nhu nhưt! Mi mà mun tr thành mt nhà lãnh o tương lai? Hãylãnh ly my qu m này!

K ó, tôi b òn dưi mt trn mưa qu m tàn bo.

- " vô dng, hèn, thm chí mi cũng không bit t v..." nhng cú m á vn tiptc dưng như không bao gi ngng.

Tôi bèn nh li li nói ca võ sư Tzu lúc ông t giã tôi:

- "Con hãy làm bn phn, và hãy nh tt c nhng gì ta ã dy con."

Tôi bèn gi th th và la dp ưa tay y nh mt cái theo mt th võ Tây Tng mà võ



32

sư Tzu ã dy tôi. V Chưng Môn, trong lúc bt thn không kp , va tht lên mtting rên sit vì au n, va bay bng lên khi u tôi, rơi xung sàn gch trong tư th nm sp ri chùi ti trưc trên cái sóng mũi, làm sóng mũi b lt da, và ngng li khiu ông ta va vào mt cái ct ln vi mt ting ng kinh hn!

Tôi thm ngh: "Thôi ri! Phen này mình cht cht. Âu cũng ành vy chm dt tt cmi ni lo âu." Th gii dưng nhu ngng li. Nhng thiu niên Sơ Cơ u nín th. Mtting hét ln, trong cht mt v Chưng Môn cao ln và xương xu ã ng pht dy.Máu t trong hai l mũi ông ta tuông ra lm. Tht là mt cnh tưng quái g, vì khió ông ta ct lên ting cưi vang trong mt chui cưi dài ci m và tht tình! Ông tanói vi tôi:

- À, vy mi là mt con gà chi, phi chăng? Gà chi hay chut ưt? Mi là ging nào? còn xem li mi bit.

V Chưng Môn bèn quay li phía mt thiu niên mưi bn tui, có mt thân xác to lnri ưa tay ra hiu và nói:

- Nga Qun, mi là con trâu mng nng cân nht ca tu vin này. Mi hãy t cho mingưi thy rng con nhà lái buôn có giá tr hơn con nhà vương giã hay chăng trong mtcuc u võ.

Ln u tiên trong i, tôi thm t ơn ông Tzu, v võ sư già ca tôi. Thu thiu thi, ôngta tng là mt chuyên viên v môn võ thut Tây Tng, mt tay vô ch xut x t vùngKham. Theo li ông ta nói, ông ta ã truyn li cho tôi tt c các th võ bí truyn, nhó tôi có th i ch vi c nhng ngưi ln. Tôi ã tin b rt nhiu v môn võ thutnày, trong ó sc mnh và tui tác không có ích li gì c. Vì cuc u võ này quyt nhtương lai ca tôi, nên sau cùng tôi cm yên tâm.

Nga Qun là mt thanh niên lc lưng và khe mnh, nhưng thiu lanh l mm dotrong nhng c ng ca y. Hin nhiên là y ã quen nhưng cuc ánh m hung hăngtrong ó bo lc ca y giúp cho y nm ưu th. Y lao mình ti trưc nm ly tôi vàquyt h ưc tôi. Tôi nao núng, nh ã có hc võ vi ông Tzu và trong hun luyn, ôikhi ông ta cũng t ra bo tàn. Khi Nga Qun khi th công, tôi bưc qua mt bên tránh và thun tay tôi vn mt cánh tay ca y. Hai chân y b mt thăng bng, y lo oxoay na vòng trưc khi té ngã chúi u xung t. Y nm rên mt hi trên sàn gch,ri thình lình y ng dy và phóng ti tôi. Tôi thp xung, ngã mình trên sàn gch vàưa tay vn mt chân ca y vào lúc y sp sa è lên mình tôi. Ln này y xoay trn mtvòng, lo o trên hai chân và té ngã, vai trán nn xung t. Nhưng y chưa tht s o

ván. Y c gng ng lên và i tht trng tng bưc chung quanh tôi, ri thình lình nhyqua mt bên, y chp mt cái nh bng ng và có dây xúc xích và quay tít nó lên trênkhông. Mt khí gii như vy tht là chm chp, nng n và d tránh. Tôi bưc mt bưcti trưc, lun mình dưi nách y và ưa mt ngón tay nh nhàng im vào ch nhưc phía dưi ca y, như võ sư Tzu thưng ch dy cho tôi v môn im huyt. Y lin ngã lănxung t như mt tng á hai tay buông si dây xúc xích, cái nh ng b ht văngvào ám tr sơ cơ và nhóm sư sãi ang ng chung quanh nhìn xem chuc u võ gâylên mt cuc náo ng n ào.



33

Nga Qun nm bt tnh trong na gi. S im huyt c bit ó thưng làm cho linhhn ri khi th xác i châu du trên cõi trung gii hoc có nhng hot dng tươngt.

V Chưng Môn oàn Sơ Cơ tin n gn tôi, v vai tôi mt cái tht mnh làm tôi suýtna cũng li nm o ván, và nói:

- Con hi, qu tht con là ngưi hùng.

Tôi ánh bo áp li:

- Như vy bch sư tôn, con có xng áng ưc ăn ung chút ít gì chăng? T my ngàynay, con chưa ưc ăn ung y ba nào.

V Chưng Môn nói:

- Con hi, con hãy ăn ung cho tha lòng. Sau ó, con hãy bo mt a trong nhóm sơcơ dn ưng cho con n gp ta. T nay con s làm trưng oàn d dy võ ngh cho

chúng nó.

V sư già ã em thêm thc ăn cho tôi hai êm trưc cũng va n ngay khi ó. Ông tanói:

- Con hi, con ã hành ng xng áng. Nga Qun ã t ra hng hách di vi nhóm sơcơ. Con hãy thay chân nó chc v oàn trưng, nhưng con hãy có lòng t bi nhân hutrong mi quyt nh. Con ã có mt s giáo dc rt tt. Con hãy s dng tài ngh cacon cho úng ch và ch nên truyn th võ ngh cho nhng k không xng áng. Bâygi con hãy theo ta và ta s cho con ăn ung no lòng.

Khi tôi n tư tht ca ngưi, v Chưng Môn oàn Sơ Cơ tip ón tôi mt cách rt ưu ái.Ngưi nói:

- Con hãy an ta. Ta mun bit xem v mt tri thc con có xut sc như v môn võngh không. Con hãy coi chng, ta s hi khó con y.

K ó, ngưi mi ưa ra cho tôi nhiu câu hi, va sát hch, va vit tay. Chúng tôi ngi din nhau trên nhng chic nm, và cuc trc nghim din ra sut sáu ting ngh, trưc khi ngưi tuyên b hài lòng v s gii áp ca tôi. Tôi cm thy ã mt mi,ngưi bèn ng dy và nói:

- Con hãy theo ta. Ta s ưa con vào trình din vi v Sư Trưng. ó là mt cái vinh d c bit, con s hiu lý do ti sao.

Tôi i theo v Chưng Môn qua nhng hành lang rng ln, nhng văn phòng, nhng nidin, nhng lp hc... Chúng tôi buc lên mt thang lu, vưt qua nhng hành langchng cht như mê cung, i ngang nhng thánh in th v Thn và kho cha các loitho dưc. Li lên mt cu thang na, sau cùng chúng tôi bươc lên sân thưng, trên nócbng ca tu vin và i v phía tnh tht ca v Sư Trưng. n trưc ca, có mt tưng



34

Pht bng vàng, biu tưng ca ngành Y hc; qua khi ca chúng tôi ã bưc vào tutht ca Sư Trưng.

V Chưng Môn dn tôi:

- Con hãy vái chào nh l và làm theo ta.

Ngưi lin cui ly v Sư Trưng sau khi ã chp tay vái ba ln. Tôi làm theo, trong lònghi hp. V Sư Trưng im nhiên nhìn chúng tôi, và nói:

- Các con hãy an ta.

Chúng tôi ngi trên nhng chic nm, hai chân xp bng. V Sư Trưng im lng nhìn tôimt lúc rt lâu. K ó ngưi nói:

- Hi Lâm Bá, ta bit tt c nhng gì v con, tt c nhng gì ã ưc tiên tri t trưc.Cuc th thách mà con ã phi chu, tht là gian lao. Con s hiu lý do ti sao trong mtvài năm na. Nhưng còn bây gi, con hãy bit rng trong mt ngàn sư sãi, ch có mt

hai ngưi là có kh năng hc hi nhng vic cao xa, và có th t ti mt trình tinhóa cao. Kỳ dư ch làm nhng bn phn thông thưng hng ngày. H là nhng ngưilàm vic bng tay chân, và ln chui tng nim mà thôi, ch không cn hc hi gì c. ây không thiu nhng ngưi ó. Chúng ta ch thiu nhng ngưi gi gìn cái kho tàngkin thc Huyn Môn khi x này b nn ngoi xâm. Con s ưc th hun c bit, mts hun luyn ráo rit trong vài năm ngn ngi con s có nhiu kin thc hơn là mtv Lt Ma có th thu thp ưc sut c mt i. Con ưng o s gay go, him tr vàthưng là dy y gian kh. Tht vy, tu luyn có ưc nhãn quang thn thông òihi nhiu công phu rt khó nhc, và xut hn i châu du trên cõi trung gii òi hi hànhgi phi có mt b thn kinh h vng chc không gì lay chuyn và mt ý chí cng rn

như st á.Tôi chăm chú nghe vi tt c tâm hn, không mt mt ch nào. Nhng iu ó i vitôi dưng như quá khó khăn. Tôi không có mt ngh lc cng ci n bc ó! V Sư Trưng nói tip:

- ây con s hc y khoa và khoa chiêm tinh. Chúng ta s giúp con v mi mt. Concũng s hc các pháp môn bí truyn. Con ưng ca con ã ưc vch sn, hi Lâm Bá.Tuy con mi có by tui, ta nói vi con như nói vi mt ngưi ln, vì vy con ã ưcgiáo dc như mt ngưi trưng thành.

Nói xong, Sư Trưng kh nghiêng u, v Chưng Môn oàn Sơ Cơ bèn ng dy và cúirp mình chào rt lâu. Tôi làm y theo v Chưng Môn và chúng tôi cùng lui ra. Khi v ntư tht, v Chưng Môn mi phá tan s im lng:

- Con hi, con s phi làm vic nhiu. Nhưng chúng ta s giúp con ht lòng. Bây gi,con hãy theo ta, ta ch ch cho con i ct tóc.

Tây Tng, khi mt a thiu sinh bưc vào tu vin, ngưi ta bt y co ht tóc, ch tr mt cái chõm nh nh u, cái chõm này cũng s ưc co luôn vào ngày mà y nhn



35

ưc mt pháp danh mi và b cái tên cũ.

V Chưng Môn ưa tôi i qua mt dãy hành lang n mt gian phòng nh, dùng làm nơiht tóc, ti ây ngưi ta bo tôi ngi xung t. V Chưng Môn nói:

- Tâm Chu, ngươi hãy co sch tóc cho ngưi thiu nhi này. Ngươi cũng co luôn cáichõm vì y s nhn pháp danh luôn ngày hôm nay.

Tâm Chu bưc ti, vi bàn tay mt y nm ly cái bín tóc ca tôi, d hng lên, và nói:

- À, à, cu nh này. Bín tóc p tht, thoa bơ láng bóng và gi gìn cn thn. Ct nó itht là sưng tay xit bao.

Y bèn ly mt cây kéo rt ln, ging như loi kéo mà nhng ngưi nô bc nhà tôi dùng xén cây làm vưn, và gi to:

- Tư T, li ây cm dùm mt u.

Tư T, ngưi ph tá ca y, chy n và kéo cái bín tóc ca tôi mnh n ni tôi gn bd hng lên khi mt t. Ming há hc, Tâm Chu bt tay vào vic vi cây kéo cùn. Saunhiu cơn bc mình và cn nhn, cái bín ã ct xong. Nhưng ó ch là mi u. Ngưiph tá em ti mt thau nưc nóng bng n ni, khi y di nưc lên u tôi, tôi auing nhy nhm mt cái. Ngưi th co hi:

- Có gì không n, h, cu nh? Phng nưc sôi chăng?

- Phi y, nưc nóng quá.

- ng s, không vic gì, nưc nóng như vy, co tóc d hơn!Y va áp va ly con dao ba cnh, hình tam giác, mà nhà tôi ngưi ta thưng dùng co sàn g mi khi ra nhà. Sau cùng, sau mt thi gian dài dưng như vô tn, utôi ã ưc co sch.

V Chưng Môn bèn gi tôi vào phòng riêng và t cho tôi mt pháp danh mi. ó là mttên Tây Tng rt dài, nhưng trong quyn sách này, tôi vn dùng cái tên cũ cho tin.

K ó, tôi ưc ưa vào mt lp hc. Tôi cm thy u tôi trơ trn như mt qu trngmi . Vì tôi ã ưc hp th mt nn giáo dc tt trong gia ình, ngưi ta cho rng tôi

có nhng kin thc cao hơn m trung bình, nên h xp tôi vào lp hc ca nhng thiuniên sơ cơ mưi by tui. Tôi cm thy như mt ngưi tí hon sng gia nhng ngưikhng l. Nhng thiu niên này ã thy tôi ánh ngã Nga Qun, nên không ai munquy ry tôi, tr ra mt a ln xác và ngu xun. Y tin n gn t phía sau lưng tôi vàt hai bàn tay to ln và dơ bn lên u tôi, hãy còn rát và ê m vì mi co trc. Tôing pht dy và vi mt u ngón tay, tôi im nh vào phía dưi cùi ch ca y, làmcho y lùi li thét lên vì au n. Sau v y, các a tr khác bèn tôi yên. V ChưngMôn va quay lưng khi a tr t hai tay lên u tôi, sau ó mi ưc bit nhng gì ãxy ra. Nhưng kt qa ca v xung t làm cho V Chưng Môn bt giác cưi ln n ni



36

Ngưi vui lòng cho chúng tôi v sm.

Lúc y ã gn tám gi rưi, chúng tôi còn ưc t do trong ba khc ng h trưc khicuc d l ti úng chín gi mt khc. Nhưng tôi ã quá vi mng. Mt v Lt Ma ra hiucho tôi bưc li gn vào lúc tôi va ra khi lp hc. Tôi bưc n gn, ngưi nói: "Hãytheo ta."

Tôi vâng li i theo và t hi không bit chuyn gì ang ch i tôi ây. V Lt Ma bưcvào mt phòng âm nhc, ti ây có hai chc thiu nhi mi, cũng như tôi. Ba nhccông sp sa chơi nhc, mt ngưi ánh trng, mt ngưi thi tù và, và ngưi th bathi kèn bng bc. V Lt Ma nói:

- Tt c mi ngưi cùng hát, ta có th sp t ging hát tng nhóm trong cuc hpca.

Các nhc công ánh mt bn nhc rt quen thuc mà ai cũng hát ưc. Chúng tôi vact ting hát... thì cp chân mày ca v Nhc Sư ã nhưng lên rt cao! S ngc nhiênhin trên gương mt ngưi, k ó sc din ngưi l v au n khôn t. Ngưi ưa hai

tay lên t du phn i và kêu to:

- "Ngưng li! Ngưng li tt c! Các em xé c l tai ca ng Thánh Thn! Hát li t uvà coi chng!" Chúng tôi hát li ln na, nhưng ln này, ngưi cũng chn chúng tôi li.Ln này, ngưi bưc n trưc mt tôi và nó:

- Thng ngc, mi nh ch nho ta chăng? Ln này khi tri nhc mi s hát mt mình vìmi không mun hòa ging vi nhng a khác. Mt ln na, các nhc công li tri nhc,và mt ln na tôi li hát. Nhưng không ưc lâu. V Nhc Sư hoàn toàn tht vng vàgin d khoa chân múa tay trưc mt tôi và nói:

- Lâm Bá, âm nhc không phi là mt trong nhng tài năng ca mi. Trong năm chcnăm tri t ngày ta n ây, ta chưa bao gi nghe mt ging hát vng v như th. Vngv ư? ưc vy còn . Ging mi hoàn toàn sai, vô phương cu vãn. Này thng nh, mis không ưc hát na. Trong gi âm nhc, mi s hc mt môn khác. Khi d l trong niin, mi phi câm ming li, không thì mi làm hng tt c. Bây gi, mi hãy cút i, th ltay trâu!

Th là, tôi lánh i ch khác chơi.

Tôi i do chơi cho n khi nhng ting kèn im gi hành l cui cùng trong ngày. Ch

mi ngày hôm qua tôi bưc chân vào tu vin, nhưng tôi có cm tưng rng dưng như tôi ã có mt nơi ây t thu xa xăm nào! Tôi cm thy rng tôi i như ngưi mê ng vàtôi bt u cm thy ói. Có l như vy còn hay hơn, vì nu lúc y tôi no bng thì chclà tôi ã ng gt. Có ngưi nm ly tay áo tôi và d hng tôi lên trên không. Mt v LtMa cao ln, v mt hin hòa, t tôi ngi trên hai vai rng ca ngưi, và nói:

- Con hi, coi chng con n tr gi d cuc l ti và con s b qu. Nu con n tr,con s không ưc ăn, và chng ó bng con s rng không như mt cái trng!



37

Khi v Lt Ma bưc vào ni in, ngưi vn còn khiêng tôi trên vai. Ngưi ngi ngay phíasau nhng tm nm dành riêng cho ám sơ cơ và cn thn t tôi ngi xung trưc mtngưi. Ngưi nói:

- Con hãy coi ây, và lp li nhng gì ta nói. Nhưng khi ta ct ting hát thánh ca, thì conhãy im lng ch m ming ó nhé, a ha!

Tôi thm bit ơn v Lt Ma ã có lòng ưu ái i vi tôi. T trưc n gi, ít có ngưi ã tra tt bng i vi tôi. S giáo dc mà tôi ã hp th ưc trong quá kh ch là t trênmt nn tng quát tháo, thnh n hay ánh p.

Tôi ã ng thip i trong mt lúc. Khi ó tôi git mình thc dy, tôi nhn thy rng cucl ti ã chm dt t bao gi. V Lt Ma ã cõng tôi n phòng ăn khi tôi còn ang mêng, và t tôi ngi xung trưc bàn, trên ó ngưi ã t sn trà bơ, Tsampa và rauu nu chín. Ngưi nói:

- Con hãy ăn no, ri i ng! Ta s ch cho con bit bung ng ca con. êm nay, con cóquyn ng thng gic n năm gi sáng. Con hãy n gp ta khi con thc dy.

ó là nhng li cui cùng mà tôi nghe trưc khi tôi thc gic vao lúc năm gi sáng. Mtthiu niên sơ cơ ã t ra có thin cm vi tôi t êm trưc. n ánh thc tôi dy mtcách rt khó khăn gia lúc tôi còn ê man gic ip. Khi thc tnh tôi mi thy rng tôi ãnm trên tm nm gia mt phòng ln. Ngưi thiu niên nói:

- V Lt Ma Minh Gia i c ã dn tôi n ánh thc sư huynh úng năm gi sáng.

Tôi ngi dy và xp ba tm nm chng cht lên nhau sát vách tưn theo gương nhnga tr khác. Tt c nhng tr sơ cơ ã ra ngoài; ngưi bn tr ca tôi bèn nói:

- Chúng ta hãy ăn im tâm; ri sau ó tôi s ưa sư huynh n gp Minh Gia i c.

Khi ó, tôi bt u cm thy thoi mái d chu hơn, không phi tôi thích tu vin hay tôimun li ó, mà tôi nghĩ rng vì không th làm sao hơn, nên tt nht là tôi nên êmthun và hòa mình vi hoàn cnh. n gi ăn im tâm, v sư xưng ngôn c bng mtging trm mt on kinh rút trong mt trăm mưi hai quyn ca b kinh Kangyur caPht Giáo Tây Tng. V sư hn ã nhìn thy tôi ãng trí và lo ra, vì thình lình ngưi gigit tôi li:

- Này, thng nh, ta va mi nói nhng gì? Hãy tr li mau!

Nhanh như chp và không suy nghĩ mt giây ng h tôi áp ngay:

- Bch sư ông, ngài va nói rng: Thng nh này ãng trí không nghe ta c kinh, taphi bt nó ti trn!

Câu tr li y làm c c ta u bt giác cưi m lên, và nh ó tôi khi b òn vì ti vôk lut. V sư cũng mm cưi ó là mt vic him có và gii thích rng ngưi mun tôilp li on kinh ngưi va c, nhưng thôi, "Ln này thì như vy cũng ưc"



38

Mi ba ăn, v sư xưng ngôn u ngi trưc mt bàn nh và c nhng on kinh pht.Các sư sãi không ưc phép nói chuyn trong gi ăn, hoc nghĩ n nhng chuyn riêngtư, mà phi lng tai nghe c kinh. H phi tiêu th thánh giáo cùng mt lưt vi thcăn. Chúng tôi tt c u ngi trên nhng chic nm t dưi t và ăn trên nhng chicbàn nh cao năm tt Tây. Không ai ưc gây ting ng hoc cùi ch lên bàn, vìó là nhng iu b tuyt i cm nht.

Ti tu vin Chakporl, ngưi ta áp dng k lut st. Danh t Chakporl có nghĩa là "ThitSơn" hay núi st. Trong phn lc các tu vin, k lut thưng lng lo và thi khc biukhông ưc áp dng cht ch. Các sư sãi có th làm vic hoc ngh ngơi tùy ý. Có thch có mt ngưi trong hàng ngàn sư sãi tht tình mun tin b tâm linh, và chính ngưió mi tr nên mt v Lt Ma, vì danh t Lt Ma có nghĩa là "Thưng nhân", và không ápdng cho bt c ngưi nào. Trong tu vin ca chúng tôi k lut rt cht ch và thm chí còn gt gao là khác. Chúng tôi phi tr thành nhng ngưi lãnh o ca giai cp tu sĩ.i vi chúng tôi, thì trt t và giáo dc là tuyt i cn thit. Chúng tôi không ưcphép mt áo trng là màu áo thông thưng ca cp sơ cơ: Áo ca chúng tôi mt phi làmàu sm như áo ca các v sư sãi. Chúng tôi cũng có nhng k nô bc sai khin

nhưng ó là nhng sãi lao công, nô bc, có phn s quét dn, lao chùi và côi sóc phnsinh hot thc t ca tu vin. Chúng tôi thay phiên nhau làm công vic hèn mn này, cho nhng ý ngh t ph, kêu căng không có ch mà chen vào u óc ca mình. Chúngtôi phi luôn luôn nh câu sáo ng Pht Giáo: "Hãy t mình nêu gương tt cho k khác.Hãy làm iu thin và tránh mi iu ác. ó chính là giáo lý ca Pht vy".

V Sư Trưng ca tu vin, tc v Lt Ma Champa La, cũng nghiêm khc như cha tôi vàòi hi mt s vâng li tuyt i. Mt trong nhng li dy mà ngưi thưng hay nhcn là: "c và vit là nhng then cht ca mi c tính". Bi ó, trên lãnh vc này,chúng tôi có rt nhiu vic phi làm.

5. i Ngưi Tu Sĩ Sơ Cơ

Ti tu vin Chakpori, mt "Ngày" ca chúng tôi bt u t lúc na êm. Khi ting kènim gi tý canh ba vang di âm thanh n nhng hành lang u ti, chúng tôi còn angngái ng, ã phi thc dy xp li nm chiu và dò dm tìm cái áo tràng trong bóng tôi.Mt áo xong, chúng tôi va bưc ra i va dn mi vt dng vô áo tràng. Chúng tôibưc xung than lu và nn gót giy trên cu thang vi nhng ting ng n ào, vì vàogi này, chúng tôi thưng bc bi không vui. Trong phn giáo lý ca chúng tôi có câu:

"Thà ngh ngơi vi mt tâm hn an tnh hơn là ngi tham thin tng nim mà ôm cơntc gin trong lòng". Tôi thưng có mt ý ngh bt kín: Nu vy ti sao ngưi ta không cho chúng tôi ngh ngơi trong s yên tnh? S thc gic vào lúc na êm này làm chotôi tc gin!

Nhưng không ai ã ưa cho tôi mt li gii áp tha áng, thành th tôi phi i cùng vimi ngưi vào nhà Nguyn ưng d cuc l cu nguyn ban êm. Ti ây, vô s nhng ngn èn thp bng bơ chiu ánh sáng rung rinh xuyên qua nhng lung khóihương nghi ngút bay lưng trong không khí. Dưi ánh sáng lp lè này, và gia nhng



39

bóng ngưi qua li, nhng pho tưng khng l ca các v Thn dưng như cũng c ngvà hình như cũng nghiên mình áp li nhng ting thánh ca ca các sư sãi.

Hàng năm các sư sãi và thiu niên Sơ Cơ ngi xp bng trên nhng tm nm xp thànhnhng hàng dài trong nhà Nguyn ưng. H ngi day mt i din vi mt hàng vàxoay lưng vào mt hàng. H ct ting hát nhng bn thánh ca du dương dùng nhngtit iu t bit, vì ngưi ông Phương ã tng hiu bit v nhng quyn năng ca âmthanh. Cũng như mt âm thanh ưc phát ra úng cách, có th làm b mt cái ly thìmt bn nhc dùng nhiu thanh iu ghép li theo mt tit iu nht nh cũng cóquyn năng siêu hình, thn bí. Trong bui l, cũng có c kinh Kangyur. Tht là mtcnh tưng uy hoàng mà thy hàng trăm sư sãi mt áo tràng màu sm, vi mnh laym tâm màu vàng che trưc ngc, va nghiêng mình va hát hòa tu nhng bài thánhca, kèm theo ting ngân ca nhng cái chuông nh và ting trng. Nhng ám khóihương trm và èn nhan nghi ngút lung qua chân các pho tưng thn khng l vàngưi ta có cm giác rng gia cái ánh sáng âm u ó, nhng pho tưng y cũng nhìnchúng tôi dưng như chng kin cuc l uy nghiêm.

Bui l kéo dài gn mt gi, sau ó chúng tôi tr v phòng ng li cho n bn gi

sáng. Mt cuc l sm bt u vào lúc bn gi mt khc. n năm gi, chúng tôi ănim tâm vi Tsampa và trà pha bơ. Du cho trong khi ăn, chúng tôi cũng còn phi lngnghe ging nói c âm chán phèo ca v sư sưng ngôn, trong khi ó, v sư giám thngi k bên dò xét chúng tôi vi cp mt cú v. Trong dp này ngưi ta ưa ra cho chúngtôi tt c mi thông tri và hun lnh. Thí v như trong trưng hp có vic cn phi i rathành ph Lhassa, thì trong gi ăn im tâm ngưi ta nêu tên nhng sư sãi có phn s lãnh công vic ó. Nhng v này mi ưc phép ri khi tu vin trong mt khong thigian nht nh và ưc phép vng mt trong mt vài bui l trong ngày.

n sáu gi, chúng tôi vào lp hc, sn sàng hc bui hc u tiên. Li răng th nhì ca

Pht Giáo Tây Tng dy rng: "Ngưi s làm tròn bn phn tôn giáo và ngưi s hc hikinh thánh". Trong s ngây thơ ca tui lên by, tôi không hiu ti sao ngưi ta phituân theo Li Răn này trong khi li răn th năm: "Ngươi phi kính trng nhng bttrưng thưng và nhng ngưi thuc dòng quý tc". Li không ưc tuyt i tuân theo?Tht vy, kinh nghim ca tôi cho tôi thy rng có mt cái gì h thn mà sinh trưnglàm con nhà "Quý phái". Tôi tht s ã là nn nhan ca s "Quý phái" ó. Hi ó tôikhông hiu rng giai cp ca mt ngưi không phi là iu quan trng mà ch có chnh mi là áng k.

n chín gi, chúng tôi ngưng hc trong bn mươi phút d mt cuc l khác. S giánon này ôi khi cũng d chu nhưng chúng tôi phi tr v lp hc vào mưi gi kém

mưi lăm phút. Khi ó, mt môn hc khác li bt u và kéo dài cho n mt gi trưa.Chúng tôi vn chưa ưc phép ăn ung gì và phi d mt cuc l trưa na gi trưckhi dùng ba ăn trưa gm có Tsampa và trà pha bơ. K ó là mt gi làm công vic nhà giúp cho chúng tôi vn ng cơ th và dy chúng tôi c tính khiêm tn. Nhngcông vic dơ bn nht và khó chu nht ưc giao phó cho tôi, dưng như nhiu ln hơnlà ti phiên tôi phi làm.

n ba gi chiu chúng tôi t hp li ngh ngơi mt ting ng h. Trong gi ó, s ngh ngơi b bt buc; cm không ưc nói chuyn hay c ng; chúng tôi phi gi im



40

lng hoàn toàn. Chúng tôi không thích s sp t ó chút nào, vì mt gi thì ít quá ng trưa và dài quá ngi yên không làm gì! Sau gi ngh trưa ó, úng bn gi,chúng tôi tr li lp hc. n ây mi bt u giai on gian lao nht trong ngày nó kéodài sut năm ting ng h, không mt chút nào ngh ngơi, trong năm ting ng hò óchúng tôi không ưc phép ri khi lp hc vì bt c mt lý do nào, nu trái lnh, chúngtôi s b trng pht rt nng n. Các v thy hc s dng nhng gy gc to ln mt cácht do và có vài v t ra rt st sng trong vic trng pht nhng k vi phm. Ch cónhng hc trò nào không th chu ng ưc na hoc nhng k tht ngu xun mi xinphép vng mt "i ra ngoài" vì khi h tr v lp, s trng pht là iu không th tránhkhi.

n chín gi ti, chúng tôi mi ưc "Gii thoát" dùng ba ăn cui cùng trong ngày,cũng ch gm có by nhiêu món là trà bơ và Tsampa. ôi khi, nhưng cũng rt him,chúng tôi ưc ăn rau, thưng là nhng khoanh c ci trng hay u Hòa Lan. Nhngth rau u này ch ăn sng, nhưng cũng ăn ưc i vi nhng thiu niên sinh bngói. Có mt ln, năm tôi lên tám tui, ngưi ta cho chúng tôi ăn búp măn Tây trn dm.Tôi rt thích ăn măn tây, vì tôi thưng ưc ăn món y hi còn nhà. Vì ăn còn thèm,tôi ã di dt nghi vi mt bn tr ngi gn bên i cái áo tràng th hai ca tôi ly

phn ăn ca nó. V sư giám th bt gp qu tang chuyn này, bèn gi tôi ra ng giaphòng ăn công khai thú ti trưc mt mi ngưi. trng pht ti tham ăn ca tôi,tôi phi chu nhn ói, nhn khát trong hai mươi bn gi. Còn cái áo tràng ca tôi thì btch thu h vin l rng nó không có ích li gì cho tôi, vì tôi ã mun i nó ly mt vtkhông cn thit lm!

n chín gi rưi, chúng tôi tr v phòng. Ai cũng mun v mau i ng! Lúc u, tôingh rng nhng gi hc dài quá mc ó có th làm hi sc khe tôi, và có l tôi s lănra cht bt c lúc nào hoc tôi s ng luôn không bao gi thc dy na. Cùng vinhng ma mi khác, chúng tôi thưng rút lui vào mt góc ho lánh ng gà mt gic.

Nhưng ln ln, tôi ã quen rt mau vi cái thi khc biu khc nghit ó, và sau cùng,nhng chui ngày dài vô tn ó không còn làm cho tôi khó chu na.

Lúc y ã gn sáu gi khi ngưi thiu niên dn ưng ưa tôi n trưc ca tư tht caMinh Gia i c. Tuy tôi không gõ ca, ngưi cũng lên ting trưc gi tôi vào. Phòngkhách ca i c rt trang nhã vi nhng bc tranh tuyt p, vài bc tranh ưc vngay trên tưng và nhng bc ha khác ưc v trên nhng tm màn trưng bng la.Trên nhng bàn nh có sp nhng pho tưng các v thn hay thn n bng vàng hocbng cm thch. Trên tưng cũng có gng mt bánh xe luân hi rt ln, biu tưng canh lut Tun Hoàn trong vũ tr, ngi theo tư th liên hoa trên mt tm nm, trưc mtcái bàn y nhng sách v, v Lt Ma ang nghiên cu kinh in khi tôi bưc vào. Ngưi

nói:

- Lâm Bá, con hãy ngi ây gn bên ta, chúng ta s nói chuyn nhiu. Nhưng trưc ht,i vi mt thiu niên ang tui sp ln, ta cn hi con mt câu: Con có ưc ăn ungy hay không?

- Bch Ngài, có.

- Sư Trưng có nói rng chúng ta có th làm vic chung vi nhau. Chúng ta ã tìm thy



41

ưc tin kip ca con: Con ã tin b khá lm. Bây gi chúng ta mun phát trin li vàikh năng và s t mà con ã thu thp ưc trong kip sng va qua. Chúng ta munrng trong khong vài năm, con s thu hoch ưc nhiu kin thc hơn là mt v Lt Macó th thu thp ưc sut c mt i.

Nói n ây, i c bèn ngng li và chăm chú nhìn tôi mt lúc rt lâu, vi ôi mtsáng dưng như soi thu mi vt. Ngưi li nói:

- Mi ngưi phi ưc t do chn la con ưng ca mình. Tương lai ca con s rt gianlao kh cc trong bn mươi năm nu con chn con ưng tt, nó s ưa n nhngphn thưng ln lao trong kip sau. Trái li, trên con ưng d, con s ưc giàu sangvi y mi s tin nghi sung sưng ca ci trn nhưng con s không có ưc s tinb tâm linh. Vy con hãy t mình quyt nh ly.

Nói xong, ngưi nhìn tôi ch i. Tôi áp:

- Bch Ngài, cha con có nói rng nu con tht bi và ri khi tu vin, con không nên trv nhà. Làm sao con có th sng cuc i sung sưng tin nghi nu con không có nhà

tr v? Và ai s ch dn cho con theo con ưng tt nu con chn ưng ó?

i c mm cưi và nói:

- Con ã quên ri chăng? Chúng ta ã tìm thy li ưc kip trưc ca con. Nu conchn con ưng d, tc con ưng d dãi tin nghi, con s ưc quy nh ngôi th trongmt tu vin như mt v Hóa Thân. Và trong vài năm, con s ưc ưa lên chc v Sư Trưng. Cha con chc s không cho ó là mt s tht bi ch?

Tôi bèn hi tip:

- Bch i c, theo ý ngài ó có phi là mt s tht bi không? Ngưi áp:

- Phi. Vi tt c nhng gì mà ta bit, thì i vi ta, ó là mt s tht bi.

- Bch i c, ai s hưng dn cho con?

- Ta s là ngưi hưng dn con, nu con chn con ưng tt, nhưng con hãy t mìnhquyt nh ly, không ai có quyn ép buc con ht c.

Tôi ngưc mt lên nhìn i c và tôi cm thy tôi yêu mn ngưi i din vi tôi lúc

y: Mt ngưi cao ln, vi ôi mt en huyn, cái nhìn trong sáng, mt gương mt cim và mt vng tráng cao rng. Phi, tôi cm thy tràng y thin cm i vi ngưi!Tuy tôi mi lên by, cuc i tôi trưc kia tht là vt v kh cc và tôi ã tng gp gnhiu nhân vt: Tht s tôi có th xét oán tính cht ca mt ngưi. Tôi nói:

- Bch sư ph, con s chn con ưng tt và ưc mong ưc làm t ca Ngài.

Tôi nói thêm vi mt ging băn khoăn:



42

- Nhưng chc là con s không thích làm vic nhiu!

i c ct ting cưi ln, mt ging cưi ci m, nó sưi m lòng tôi và nói:

- Lâm Bá, i không ai là ngưi thích làm vic nhiu, nhưng ít có ngưi thành tht nhìnnhn iu y.

i c nhìn vào các giy t trên bàn và nói:

- Mt phép luyn bí mt s cn thit giúp cho con m ưc năng khiu Thn Nhãn.Sau ó, chúng ta s s dng khoa thôi miên hi thúc s hc hi ca con cho mau cókt qu. Chúng ta s giúp cho con tin rt xa trên các lãnh vc y khoa và Huyn Môn.

Tôi cm thy e ngi trưc mt chương trình b bn như th: Nó ha hn mt s làmvic ráo rit không ngng và khó nhc dưng nào! Nht là sau khi tôi ã tri qua baonhiêu s hc vn khc kh trong by năm qua, không h có dư thi gi cho các môn giitrí... và chơi diu!

V Lt Ma dưng như c ưc tư tưng ca tôi. Ngưi nói:

- Thc vy, con hi. Sau này con s có thi gian chơi diu nhưng ó s là nhng condiu tht ln và có th ch ngưi ngi bên trong. Còn hin gi, ta cn thit lp mt thikhc biu hp lý n mc ti a.

Sư ph tôi li cúi xung m giy t trên bàn:

- Xem nào, t chín gi sáng n mt gi trưa, có ưc chăng? Phi y, ta hãy bt unhư vy. Con hãy n ây mi bui sáng úng chín gi thay vì d bui l sáng và ta s

tho lun v nhng vn quan trng. Bui hc u tiên s là sáng mai. Con có munnhn gì vi cha m con không? Ta s n ving song thân ca con ngày hôm nay. Conhãy ưa cho ta m tóc c ca con hôm trưc!

iu ó làm tôi hoàn toàn ngc nhiên. Khi mt thiu niên ưc nhn vào tu vin, ngưita xung tóc cho y và gi cái bím tóc dài va ct xong cho cha m y qua s trung gianca mt thiu niên Sơ Cơ chng minh rng con ca h ã ưc thâu nhn. Trongtrưng hp này thì chính Minh Gia i c ích thân em cái bím tóc ca tôi v nhà!iu này có nghĩa là t nay i c s hoàn toàn m trách cuc i tôi và tôi ã trnên a "Con tâm linh" ca ngưi.

Minh Gia i c là mt nhân vt rt quan trng, mt ngưi có mt trí thông minh himcó và ưc ni ting khp nơi x Tây Tng. Tôi tin chc rng dưi s dìu dt ca mtv sư như Ngài, tôi không th nào tht bi.

Sáng ngày hôm y, khi tr v lp hc, tôi làm mt ngưi hc trò rt lãng trí. Tôi tư tưng vn vơ âu âu, và bi ó v gia sư li có dp tha mn cái khuynh hưng s dnggy gc mt cách thng tay!

Tôi nhn thy các giáo sư ã t ra nghiêm khc mt cách quá áng. Nhưng t an i,



43

tôi ngh rng du sao tôi n ây là hc. ó là lý do vì sao tôi u thai tr li, tuyrng hi ó tôi không ưc bit rõ tôi cn phi hc li nhng gì.

Tây Tng, ngưi ta tin tưng rt mnh nơi s luân hi. H tin rng mt ngưi ã tti mt trình tâm kinh nào ó, có th chn la sng trên mt cõi gii khác, hoc trli th gian hc hi thêm hay giúp k khác. Có khi mt nhà hin gi ã hi phithc hin mt s mng nht nh trong i mình nhưng li qua i trưc khi hoàn thànhs mng. Trong trưng hơp ó, ngưi ta tin rng nhà hin gi có th tái sinh tr li th gian hoàn tt công vic ã b d trong kip trưc, dưi iu kin là công vic y shu ích cho nhân loi.

Không my ai có th nh ngưi khác truy ra nhng tin kip ca mình, vic y òi himt vài n chng, tn phí nhiu tin bc và mt nhiu thì gi. Nhng ngưi nào cũngnhư trưng hp ca tôi có nhng n chng ó ưc gi là nhng v "Hóa Thân" (ngưiã tin hóa cao, tình nguyn ào thai tr li cõi trn ngay sau khi cht, thc hin mts mng tâm linh cao c). Nhng v này hi còn tr ưc dy d theo mt k lut vôcùng khc kh, ging như trưng hp ca tôi, nhưng v sau n lúc trưng thành hưc s kính trng ca tt c mi ngưi. V phn tôi, ngưi ta s dành cho tôi mt s

hun luyn c bit nhm tăng cưng nhng kin thc ca tôi v khoa Huyn Môn. làm gì? Hi ó, tôi chưa ưc bit rõ lý do.

Nhng cú roi giáng xung như mưa làm tôi git mình, và ưa tôi tr v thc t.

- Thng ngc! gàn! Nhng ý ngh en ti nào ã lt vào trong cái s dày t ca mi?May cho mi vì ã n gi d l nu không, chc là mi còn b ăn òn!

Kèm theo li mn m y, v giáo sư thnh n á vào ít tôi mt á nên thân và bưcnhanh ra khi lp hc. Mt bn ng môn ca tôi nói:

- Bn ng quên rng trưa nay là ti phiên chúng ta phi làm công tác dưi bp, tôi hyvng chúng ta có th vô bao y món Tsampa.

Công tác làm bp rt cc nhc, vì nhng v sư giám thi i x vi chúng tôi như nhngk nô l. Không có vn ngh ngơi sau hai gi công tác nng nhc ó. Làm bp xong,chúng tôi phi tr li lp hc ngay. ôi khi ngưi ta gi chúng tôi li bp quá lâu nênchúng tôi n lp hc tr gi. Khi chúng tôi n nơi thì v giáo sư ni trn lôi ình phânphát cho chúng tôi mt lot nhng cú roi, gy như mưa tc, không cho chúng tôi cóchút my may cơ hi bin h cho s tr gi ó!

Công tác u tiên ca tôi trong nhà bp suýt na cũng là công tác cui cùng. Theonhng hành lang lót á, chúng tôi i n nhà bp... không chút hng khi trong lòng.Mt sư sãi nét mt rt cáu knh ng i chúng tôi ngoài ca. Khi va thy chúng tôin, y kêu to:

- Mau lên, tht là mt lũ lưi bing và vô dng. Mưi a u tiên hãy vô nu các ni"Xúp de"!

Tôi lt nhm s mưi, tôi bèn i cùng vi nhng thiu sinh khác xung bp do mt cu



44

thang nh. Dưi nhà bp nóng kinh khng. Trưc mt chúng tôi, nhng bp lò phát ranhng tia la . Nhiên liu t lò là phân con Yak phơi khô và ép thành tng bánh tròn,ưc cht lên tng ng ln gn bên các cho n. V sư sãi ch huy vic nu bp quátln:

- Hãy vác xung lên và xúc phân khô vô lò!

Tôi ch là mt a tr mi lên by tui ln ln trong ám thiu sinh mà a tr nhtcũng không dưi tui mưi by. Tôi ch va sc giơ cái xung lên toan xúc phân chovào lò thì tôi vô ý th nào làm lt cái cho nưc ang sôi lên hai bàn chân ca v sư sãi.Y thét lên trong cơn thnh n, nm ly c hng tôi xoay mt vòng... và long chong téngã. Tôi nhy ra phía sau, nhưng tôi cm thy au nhói kinh khng và ngi thy mùi datht cháy khét. Tôi ã té ngã trên mt cây st u nưng t trong bp lò văng ra.Thét lên vì au n, tôi ngã lăn gia nhng tro than cháy âm . Phn trên ùi bên tráica tôi, gn ch xương háng b cháy n tn xương, ch da tht b phng y ã licho tôi mt vt tho trng, mà hin nay còn làm cho tôi khó chu. Chính vt so y vsau ã làm cho ngưi Nht nhìn ra ưc tôi.

Mt cơn náo lon ã din ra sau ó. Nhng sư sãi khác t khp nơi vi vàng chy n.Ngưi ta mau mau tôi ng dy gia ám tro tàn. Tôi b nhng vt phng khp thânmình nhưng nng nht là vt thương bp ùi. Ngưi ta mau cõng tôi lên nhng tnglu trên, ó, mt v Lt Ma y sĩ c gng cha tr vt phng c ly cái chân tôi. Thist nưng ó là mt vt dơ bn và dính li trong vt thương nhng mt cưa st rĩ sét. V y sĩ phi moi trong vt thương ly ra nhng ming st vn này, cho n khivt phng ưc ra sch trơn. K ó, y sĩ rt thuc lên vt thương và băng bó cn thn.Còn nhng vt phng nh khp thân mình thì y sĩ thoa lên mt cht thuc nưc làmbng cht dưc tho nó làm cho tôi bt au rt nhiu.

S au n, nht nhói vn âm ĩ và tôi tưng chc là s không còn s dng chân trái catôi ưc na. Khi ã băng bó xong, v Lt Ma y sĩ gi mt sư sãi khiêng tôi vào mt gianphòng bên cnh và t tôi nm trên nm. Mt v sư già bưc vào ngi dưi t bêncnh giưng tôi và bt u c kinh cu nguyn. Tôi thm ngh: "Tht là tt p thaymà cu nguyn ơn trên che ch cho tôi sau khi tôi va b mt tai nn!" Sau cái kinhnghim bn thân v s au n cc hình này, tôi quyt nh s sng mt cuc i chnh. Tôi nh n mt bc tranh v cnh a ngc, trong ó mt qu s hành hình mtnn nhân bng cách ly dùi st nhn nưng t thân hình y gn ch mà tôi bphng.

Có l ngưi ta s ngh rng trái vi u mà h vn tưng các sư sãi là nhng k ác ôn.

Nhưng sư sãi là gì? x Tây Tng, danh t ó áp dng cho mi ngưi phái nam sngtrong mt tu vin Lt Ma Giáo, du cho h không phi là ngưi tu. Hu như bt c ngưinào cũng có th tr nên sư sãi. Mt tr thiu nhi thưng ưc gi vào mt tu vin trnên "Sư sãi" mà nó không cn ưc hi ý kin. ôi khi, ó là mt ngưi trưng thành ãchán công vic i chăn cu và mun có mt máy nhà m cúng t sương tuyt khitit tri lnh lo st xung n bn mươi dưi s không. Khi ó, y xin làm sư sãitrong tu vin. Không phi vì lý tưng tôn giáo mà vì y mun t m bo ly ít nhiu tinnghi vt cht. Các tu vin dùng nhng "Sư sãi" ó như nhng ngưi lao công làmnhng công tác xây ct, cày ba hay quét dn. nhng nơi khác thì nhng ngưi ó



45

ưc gi là nô bc hay bng mt danh t tương t. Phn nhiu nhng ngưi ó ã sngmt cuc i rt kh nhc: Sng nhng vùng cao nguyên t ba ngàn n by ngànthưc b cao, không phi là mt cuc i d chu. i vi ngưi Tây Tng, thì mt "Sư sãi" ch có nghĩa là mt ngưi như mi ngưi thưng. H dùng danh t Trappa chnhng ngưi tu sĩ.

Nhng v Lt Ma (Lama) là nhng bc cao tăng, thuc mt cp ng cao. ó là nhngbc o sư, hay tôn sư. Thí d như Lt Ma Minh Gia i c s là v tôn sư ca tôi, vàtôi s là t ca ngưi. K ó, cp ng cao hơn na là nhng v sư trưng. Khôngphi tt c nhng v này u m trách vic trông coi mt tu vin; nhiu v nm gi nhng chc v cao trong chính ph hoc i ta bà t tu vin này n tu vin khác. Có ôikhi mt v Lt Ma li cp ng cao hơn v sư trưng; mi s u tùy nơi nhng hotng ca ngưi.

Nhng ngưi ưc côi như là nhng v "Hóa Thân" (ngưi ta ã chng minh rng ó làtrưng hp ca tôi) có th ưc ch nh làm chc sư trưng vào năm mưi bn tui, saukhi ã vưt qua mt cuc thi rt khó khăn. Nhng v này thưng là nghiêm khc nhưngkhông hung d và không bao gi bt công.

Mt thí d khác v sư sãi là trưng hp các sư sãi cnh binh. Nhim v duy nht ca hlà duy trì trt t, h không có phn s gì trong vic t t, l bái các chùa, h chcn có mt xem mi vic có xy ra úng theo quy tc lut l không. H thưng rthung tn cũng như phn nhiu các sư sãi nô bc như ã nói trên (nhưng không vì th mà h làm gim uy tín ca các tu vin). Ngưi ta không th lên án mt v giám mc vìông ta có mt tên làm vưn thô l! Cũng như ngưi ta không trông mong ngưi làmvưn y s tr nên mt ông thánh ch vì y làm tôi t cho mt v giám mc!

ây tr li vn tôi b phng la khi i làm công tác dưi bép. Hiu lc ca cht thuc

va tan dn, tôi hi tnh li và cm thy như mình b lt da. Trong cơn mê sn tôi tưngtưng dưng như mt ngn ut ang cháy ưc t vào mt cái l trng trong bp ùibên trái ca tôi.

Thi gi trôi qua. Tôi lng nghe nhng ting ng trong tu vin: Vài loi âm thanh ãquen thuc i vi tôi, nhưng có nhiu loi khác mà tôi không nhn ra là nhng tingng gì. Toàn thân tôi b rung chuyn vì nhng cơn au ing d di. Tôi nm sp trênbng nhưng nhng vt phng cũng lan rng n phía trưc ca thân mình tôi. Tôi nghemt ting ng nh: Có ngưi n ngi gn bên tôi. Mt ging y thin cm và nhân tca Minh Gia i c nói thì thm bên tai tôi:

- Con hi, chc là con b au lm. Thôi hãy ng i.

Vài ngón tay nh nhàng lưt trên lưng tôi dc theo xương sng, nh lưt thêm na vàthêm na. Th ri... tôi mê man ng thip i.

Mt vng mt tri êm m chiu rng ngi trưc mt tôi. Tôi thc dy và chp mt liênhi. Tư tưng u tiên n vi tôi khi tôi va cht tnh là hình như có ngưi á tôi vài ávì tôi ã ng quá lâu. Tôi nh nhy xung giưng hi h i d bui l sáng nhưng tôi



46

bèn té nga ra sau, khp mình my âu nht như rn. Thì ra ó là cơn mê sng... Chântrái tôi au quá.

Mt ging du hin ưu ái nói vi tôi:

- Lâm Bá, con hãy nm yên. Hôm nay con có th ngh.

Tôi quay u nhìn li ly làm vô cùng ngc nhiên mà thy rng tôi ang nm trongphòng ca Minh Gia i c, còn Sư Ph thì ngi gn bên tôi. Ngưi nhn thy s ngcnhiên ca tôi và mm cưi:

- Ti sao con ngc nhiên? Phi chăng là mt vic thưng tình mà hai ngưi bn gnbên nhau khi mt ngưi b au m?

Tôi áp bng mt ging rã ri mt mõi:

- Nhưng sư ph là mt v Lt Ma cao c, còn con ch là mt a tr nh.

- Lâm Bá chúng ta ã cùng nhau i mt on ưng rt dài trong nhng kip trưc. Hingi con chưa nh li ưc iu ó nhưng ta nh rõ, vì chúng ta ã sng rt gn bênnhau trong nhng kip va qua. Còn bây gi con cn phi ngh ngơi ly li sc.Chúng ta s iu tr bp chân con cho mau lành, con ng lo gì c!

Tôi liên tưng n cái bánh xe luân hi sinh t và ngh n nhng iu răng trong kinhthánh ca x tôi: "Ngưi tâm hn qung i s ưc sng mt cuc i giàu sang khôngbao gi dt, còn k hèn tin ít róng s không bao gi ưc s ưu ái, t tâm. Ngưi cóquuyn th hãy sng mt cách qung i vi nhng k khác n nh v mình. Y hãynhìn xa thy con ưng dài ca s luân hi sinh t. S giàu sang luân chuyn như

nhng bánh xe, nay nó thuc v ngưi này, mai nó thuc v ngưi khác. K hành kht kip này có th tr nên mt v vương hu kip sau, còn v vương giã ngày nay có thtr nên k ăn mày trong mt tương lai xa gn".

Khi ó tôi hiu mt cách chc chn không còn nghi nggì na, mt du trong cơn aun th xác và mt du tui tôi còn nh, rng Minh Gia i c, sư ph tôi là mt tâmc và tôi có th tin tưng li giáo hun ca ngưi. Rõ ràng là sư ph tôi bit rõ rtnhiu iu v tôi, nhiu hơn rt xa nhng gì mà tôi có th bit ưc. Tôi rt nóng lòngmun làm vic chung vi ngưi và tôi quyt nh rng tôi s là mt ngưi t gươngmu. Tôi cm thy mt cách rõ rch rng gia chúng tôicó mt s ng thanh ng khí rt cht ch và tôi ly làm cm kích s xoay vn ca nh mnh nó ã t tôi dưi s

hưng dn dìu dt ca ngưi.

Tôi qay u nhìn ra ngoài ca s. Nhng tm nm ca tôi ang nm ưc t trên mtcái bàn cho tôi có th nhìn thy bên ngoài. Cnh vt rt là hùng tráng. ng xa, bên ngoài nhng nóc nhà chen chút nhau phía dưi ca s ca tôi, thành ph Lhassavươn mình dưi ánh nng mt tri, vi nhng ngôi nhà nh sơn màu lt xinh xn. Trongthung lũng, con sông Kỳ Giang un khúc gia nhng cánh ng xanh tươi nht thi gii.Nhng dãy núi xa tít chân tri ng màu sm vi nhng nh núi i tuut trng phau.Trên nhng ngn núi gn hơn, nhng vt màu vàng lóng lánh chen chút nhau trên sưn



47

núi, ó là nóc ca nhng tu vin. Bên tay trái, in Potala nhô lên caonhư mt ngn núibit lp.

V phía tay mt, mt cm rng nh trong ó ri rác nhng n chùa và trưng hc. ólà a phn ca v Thiên Giám Quan, mt nhân vt quan trng mà vai trò duy nht trongi là to nên mt nhp cu giao cm gia cõi trn giang vt cht và cõi gii vô hình, vàtiên tri iu ha phúc ca quc gia. Dưi mt tôi, trên sân mt tin, nhng sư sãi thuccác cp i qua li không ng. Vài v trong s ó, nhng ngưi sư sãi lao công, mc áomàu nâu sm. Mt nhóm thiu sinh ca tu vin xa mt áo trng. Nhng sư sãi cao cpcũng có mt ó, u mt áo màu sm, vi manh ym tâm bng la vàng, ch rngh thuc thành phn viên chc ti cao ca chính ph. Mt vài v cưi nga hay cưi la.Nhng ngưi thưng dân thì cưi nga màu còn các sư sãi bt buc phi cưi trng.Tt c nhng cnh tưng ó là cho tôi quên c hin ti. iu làm cho tôi quan tâm hơnht là làm sao cho chng bình phc có th s dng hai chân ca mình.

Ba ngày sau, ngưi ta cho rng tt hơn tôi nên ngi dyvà th i ng xem sao. Chântrái tôi còn cng ơ và làm cho tôi rt au n. Ch vt phng ã sưng lên và có m vìnhng mnh st vn rĩ sét mà ngưi ta khong th gp ra ưc. Vì tôi không th i ng

mt mình, ngưi ta làm cho tôi mt cây nng g tôi dùng mà i mt chân, tôi i nhúnnhy cũng như con chim b thương. Toàn thân tôi vn còn nhng vt phng và nhngch phng da nhung chân trái tôi làm cho tôi au n nhiu hơn các ch khác.Tôi khôngth ngi ưc mà phi nm nghiêng bên mt hoc nm sp tôi không th d các bui lcu nguyn hay i n lp hc nên Minh Gia i c, Sư Ph tôi dy tôi hc ti tư thtt sáng n chiu. Ngưi tuyên b hài lòng v nhng kin thc mà tôi thu thp ưctrong thi "Niên thiu" ca tôi, ngưi nói:

- Nhưng, nhiu iu trong nhng kin thc ó ch là nhng k nim mà con ã mangtheo t nhng kip trưc.

6. i Sng Trong Tu Vin

Hai tun l trôi qua nhng vt phng ca tôi ã gn khi. Cái chân tôi còn làm cho tôihơi au nhưng càng ngày càng bt dn. Tôi yêu cu ưc áp dng thi khc biu như thưng l vì tôi thy cn phi c ng ôi chút. Tôi ưc phép ngi tùy ý hoc nm sptrên bng. Ngưi Tây Tng ngi xp bng hteo tư th liên hoa, nhưng tôi không th nginhư vy vì chân tôi còn au.

Ngày u tiên tôi tr li lp hc gp li các bn cũ, thì có công tác làm bp vào buitrưa. Tay cm mt tm bn á tôi có phn s kim im nhng bao lúa mch nha sy.Lúa mch nha ưc tri lên nhng tng á hâm nóng n bóc khói: Cái ni "Xúp de" màtôi ã làm lt n b phng, ưc t phía dưi. Khi ã tri u lúa mch nha trênnhng tng á, ngưi ta mi óng ca và nhóm thiu sinh chúng tôi i qua hành langn mt văn phòng ti ây ngưi ta xay giã lúa mch nha ã sy xong. Ci xay là mtci á hình ng loa lt ngưc, vành tròn ưng kính mt thưc sáu tc. Lòng ci xaycó chm khc nhng ưng li lõm gi lúa. Mt tng á vĩ i cũng hình ng loa,nhưng c rut t vào lòng ci nghin nát lúa. Tng á này ưc nâng bng mt cái



48

òn tay bng g mà thi gian ã làm cho trơn bóng, hai u cái òn tay này có gncht các òn tay nh hơn ging như nhng cây căm ca mt bánh xe không có vành.Lúa mch nha sy ưc vào ci á, ri các sư sãi và nhng tr thiu nhi mi nm lynhng cây căm bánh xe vn chuyn khi tng á nng n hàng my tn. Khi tngá ã xoay vòng thì công vic không còn nng nhc lmvà chúng tôi cùng ct ting háthp xưng. Ít nht ti ây tôi có th hát mà không b bt ti trn! Nhưng làm vnchuyn tng á này là c mt công trình khó nhc. Tt c mi ngưi u ph giúp mttay tr lc. K ó phi ý coi chng nó luân chuyn luôn luôn không lúc nào ngng.Nhng s lưng mch nha sy ưc thêm vào ci và lúa sy xong thoát ra ngoài phn dưi ci. Chính th lúa xay này ưc tri mt phn na lên nhưng tng á nóng sy li là cht liu căn bn là món Tsampa. Mi ngưi chúng tôi u em theo trongmình mt ít Tsampa ăn trong mt tun hay nói úng hơn là mt s lúa mch nha ãxay nát và sy li. n ba ăn, chúng tôi ly ra mt phn nh ng sn trong cái bc davà vào nhng cái chén riêng ca mình. Sau khi thêm trà pha bơ chúng tôi dùngngón tay trn u và nhi cho n khi nó tr thành mt th bánh, ri mi ăn.

Qua ngày hôm sau, công tác làm bp gm có vic nu trà bơ. gian phòng khách canhà bp có t mt cái cho n khng l vi dung lưng sáu trăm by mươi lăm lít.

Cho n này ã ưc lau chùi bng cát và tr nên sch bóng như còn mi.

T sáng sm, cho n này ã ưc cha nưc n phân na và nu sôi lên sùng st.Chúng tôi có phn s i ly nhng bành trà ã phơi khô và p tan ra thành tng mnhvn. Trà này ưc ép cng li thành tng bành ln hình vuông như viên gch, mi bànhcân nng t by n tám kg, ưc ch t Trung Hoa hay n n Lhassa bng ưngb xuyên qua các truyn núi. Nhng mãnh vn va p ra ưc nén vào cho nưc angsôi. Mt sư sãi thêm vào ó mt tng mui cc tht ln, mt sư sãi khác b thêm vômt mui hóa cht (bicarbonnate de soude). Khi tt c u sôi st ngưi ta mi thêmvào tng mng bơ làm bng sa ca con Yak, và la cháy trong lò sut nhiu gi. Trà

trn vi bơ này có mt giá tr dinh dưng rt tt và dùng thêm vi món Tsampa nó cóy cht b dưng cho ngưi Tây Tng sng ưc quanh năm. Công vic khó nhcnht là gi cho la cháy trong. Thay vì dùng phân ci ngưi ta dùng phân con Yak phơikhô làm cht nhiên liu t la. Cht nhiên liu này luôn luôn ưc d tr quanh nămthành mt lưng dùng không bao gi cn. Phân bò t cháy ta ra mt mùi v rt chátvà nng nc.

Chúng tôi b bt buc phi làm nhng công tác này không phi là vì thiu nhân công màlà vì mun xóa b ti a mi s phân bit giai cp. Chúng tôi ngh rng con ngưi ch cómt k thù y là s chia r, cách bit. Làm vic bên cnh mt ngưi, nói chuyn ci mvi y hãy, có dp thông cm vi y ri thì y s không là mt k thù ca ta na. Tây

Tng mi năm mt ln, nhng v quan to hay chc sc có quyn th t b quyn hànhca mình trong mt ngày, và bt c mt thuc h nào ca h cũng có quyn nói lênnhng gì y cm nghĩ trong lòng nu mt v Sư Trưng t ra lm quyn hóng hách ngưita s nói lên mt cách công khai và nu s phin trách ó là úng thì ngưi khiu ni skhông b mt s trng pht nào. Phương pháp ó t ra rt hiu qu nên s lm dngquyn hành cũng rt ít khi xy ra. Nó m bo mt s công bình xã hi, cho nhngngưi thuc viên cp dưi có cơ hi phát biu nhng cm nghĩ ca h i vi nhng kcó quyn th.



49

Chúng tôi phi làm vic nhiu trong lp hc và ngi xp hàng dưi t. Khi ging bài vàvit trên bng en thì v giáo sư ng trưc mt hc trò. Nhưng khi chúng tôi làm bài thìông giáo sư i ro ng sau lưng chúng tôi, thành th chúng tôi phi làm vic cn thnvì chúng tôi không bit ông ta ang rình a nào! Ông ta không lúc nào ri cây gy, mtcây gy mp như cây dùi cui mà ông ta không ngn ngi "S dng" trên bt c b phnnào trên thân th chúng tôi: Vai, u, lưng, không k n nhng b phn "C in" Ôngta không cn phân bit ó là ch nào, min là nhng cú gy gc ó ánh tht au.

Chúng tôi hc rt nhiu v môn toán pháp, môn này là mt k lut cn thit oánkhoa chiêm tinh. Khoa chiêm tinh Tây Tng tht vy không có gì là ngu nhiên tình c,nó ưc thit lp trên nhng nguyên tc khoa hc.Tôi phi hc nhiu v khoa chiêm tinhvì môn này là ti cn thit trong vic hành ngh y khoa. Mt y s nên iu tr bnh nhântheo tng hn ngui, s phân hn này là do khoa chiêm tinh quy nh. iu tr theonguyên tt ó là tt hơn cho ơn kê thuc mt lý do mơ h là thuc y ã cha khibnh cho mt ngưi khác. Bên cnh nhng bn chiêm tinh rt ln treo trên tưng,còn có nhng bn khác v hình nhng tho dưc. Nhng bn này ưc thay iluôn luôn mi tun và chúng tôi phi bit rõ tt c mi loi c thuc. Sau này, nhngcuc xut hành s ưc t chc i hái thuc, nhưng chúng tôi ch ưc tham d

nhng cuc ngao du ó khi nào chúng tôi ã có nhng kin thc sâu rng, ngưi tacó th tin tưng rng chúng tôi s không hái lm nhng loi c xu. Nhng chuyn ihái thuc em n cho chúng tôi nhng ngao du rt thoi mái d chu tm quên ưccuc i phng lng bun chán ca tu vin. Có nhng chuyn i kéo dài n ba tháng;ó là nhng cuc xut hành lên vùng thưng du, mt vùng bao bc xung quanh binhng dãy núi có tuyt ph quanh năm, b cao t sáu ngàn n tám ngàn thưc trênmc nưc bin, nơi ó nhng vùng băng tuyt xen ln vi nhng thung lũng xanh tươivi khí hu ôn hòa nh bi nhng sui nưc nóng. Trong vùng này ngưi ta có mt kinhnguyn c nht trên i. Ngưi ta ch cn i mt qung ưng dài năm mươi thưc trãi qua mt khí hu lnh n bn mươi ưi không, n mt khí hu nóng bn mươi

lăm trong bóng mát. Vùng này ca x s Tây Tng không ai ưc bit, ch tr mtthiu s các sư sãi.

Tu vin ca chúng tôi ưc ni bi k lut khc kh và nt n giáo dc cht ch. Mt s ln các sư sãi t các tu vin khác n ây t giã chúng tôi i i sng d chu hơn.Chúng tôi coi h như nhng k tht bi vi chúng tôi là nhng ngưi thuc thành phnưu tú. Nhiu tu vin không có bui l khuya; các sư sãi i ng sm vào lúc ti và thcdy tri ã sáng. Chúng tôi khinh thưng h như nhng k yu hèn, thp kém vì tuyrng chúng tôi bt mãn vi quy tc quá khc kh ca tu vin, chúng tôi li không bnglòng cho quy tc ó b sa i, nu nó ưa chúng tôi ti hu qu là h thp chúng tôixung trình kém hèn ca k khác.

K ó là phi loi tr nhng k yu. Ch có nhng ngưi rt khe mnh mi tr v saunhng cuc xut hành lên vùng thưng du lnh như băng tuyt; ngoi tr nhng sư sãi tu vin Chakpori, không có ai dám i lên ó. Các v o sư, vn y minh trit quytnh loi b nhưng ngưi không th chu ng ưc cuc sng kham kh, trưc khi h códp làm liên ly n k khác. Trong năm hc u tiên chúng tôi hu như không có lúcnào ngh ngơi, gii trí hay có dp vui chơi tha thích. Mi giây phút ca chúng tôi udành cho s hc và làm vic.



50

Mt iu mà tôi còn bit ơn các v sư, là các Ngài ã dy chúng tôi phương pháp s dngtrí nh. Phn nhiu ngưi Tây Tng có trí nh tt, nhưng riêng phn chúng tôi là sinhviên y khoa, hc tr thành các tu s kim y s, thì chúng tôi cn bit tên và c tínhca nhiu loi dưc tho cùng cách bin ch và s dng các loi c thuc. Chúng tôicũng cn hiu bit tưng tn khoa chiêm tinh và thuc lào tt c các kinh in PhtPháp.

Mt phương pháp tp luyn trí nh ã ưc thc nghim trãi qua nhiu th k. Chúng tôngi trong mt gian phòng có nhng t ln cha ng hng muôn nghìn hc t. Mi hct có dán nhãn hiu bên ngoài, có in ch khá ln d c t ch chúng tôi ngi. Mi tàhc tp mà chúng tôi ã th hun ưc sp hng trong mi hc t thích nghi. Chúng tôiphi hình dung rõ ràng trong trí mi tài vào v trí nht nh ca mi hc t. Vi ítnhiu công phu tp luyn, ngưi ta có th i vào gian phòng bng tư tưng mt cách rtd dàng m úng phóc các hc t mình mun và ly ra các tài liu mình tìm kim cùngvi nhng tài liên quan.

Các v giáo sư c bit nhn mnh vi chúng tôi hiu s cn thit có mt trí nh ưctp luyn thun thc. H vn nn chúng tôi mt cách ráo rit vi mc ích duy nht là

th thách trí nh ca chúng tôi. Nhng câu hi ó không có mt s mch lc hay liên lcvì vi nhau, cho không có mt dòng tư tưng liên tc nào giúp chúng tôi tr li ưcd dàng. Nhng câu hi ó thưng liên quan n nhng on bí him trong cách kinhin tôn giáo, chen ln vi nhng câu hi t on v các loi dưc tho. K nào quêns b trng pht nng n: Không có trí nh là mt ti ác không th dung th, phi btrng tr nghiêm khc. Chúng tôi li không có nhiu thi gi suy nghĩ mà phi tr lingay tc khc. Chng hn như giáo sư hi hc trò:

- Con hãy nói li hàng th năm, trang mưi tám trong quyn th by ca b kinhKangyur. Hãy m hôïc t... xem hàng ch ó là gì?

Tr phi ngưi ta có th tr li ngay trong mưi giây ng h, tt hơn là nên gi im lng,vì s trng pht còn khc lit hơn nu tr li sai, du cho s sai lm nh nht n âu.Du sao, ó cũng là mt phương pháp rt tt và rt hu hiu tp luyn trí nh.Chúng tôi không th có thưng xuyên nhng sách v tham kho bên cnh mình, vìsách ca chúng tôi gm nhng t giy óng li trong nhng cái bìa bng g, thưng on mt thưc chiu dài và bn tt tây chiu ngang, là nhng vt quá knh kàng. Vsau, tôi nhn thy rng tht là mt iu ti ưu quan trng mà có mt trí nh tt.

Trong năm u, chúng tôi b ngăn cm không uc ri khi tu vin. Nhng ngưi nào viphm s b óng ca không cho vào khi h tr v. Lut l này ch ưc áp dng tu

vin Chakpori là nơi mà k lut gt gao n ni ngưi ta s rng nu cho chúng tôi rangoài, thì chúng tôi s không tr li ln na. Riêng v phn tôi, tôi nhìn nhn rng có ltôi cũng trn bit luôn không tr li, nu tôi có ch nào khác dung thân! Tuy nhiên,sau mt năm, chúng tôi ã quen vi i sng tu vin.

Trong năm u tiên ó, chúng tôi không ưc phép chơi các môn gii trí; ngưi ta btbuc chúng tôi làm vic không ngng, iu này giúp cho h loi tr nhng a tr thcht yu ui, không chu ni s căng thng thn kinh tt . Sau nhng tháng hc khókhăn ó, chúng tôi nhn thy rng chúng tôi hu như ã quên mt c s chơi bi tiêu



51

khin. Nhng môn th dc in kinh có mc ích tăng cưng sc chu ng do dai cachúng tôi, và có mt s công dng thc t cho chúng tôi sau này.

Khi tôi gn lên tám tui. Minh Gia i c, sư ph tôi, cho tôi bit rng theo s giioán ca các nhà chiêm tinh, thì sau ngày sinh nht ca tôi, s là ngày thun li chotôi bt u luyn thn nhãn. Tôi không cm thy lo ngi gì c, vì tôi bit rng sư ph tôis có mt ti ch và tôi hoàn toàn t tin tưng nơi ngưi. Như sư ph tôi ã nhc nhnhiu ln cho tôi bit, khi tôi m ưc thn nhãn, tôi s có th nhìn thy rõ chân tưngca mi ngưi mi vt. Theo khoa Huyn Môn, th xác con ngưi ch là mt lp v bênngoài do cái linh hn, hay "Chân Ngã", iu khin mi tác ng trong gic ng và saukhi cht. Con ngưi sinh ra trong mt th xác yu ưi bt toàn hc hi kinh nghimvà tin b cõi trn. Khi y ng, con ngưi tr v mt cõi gii khác, linh hn thoát rangoài th xác vt cht và phưng pht trên cõi y tuy rng nó còn dính lin vi th xácbi mt "Si dây bc" (Cordon magnétique: Si dây t khí, làm bng cht d thái, mtphàm không nhìn thy ưc. Nó long lanh như màu bc, ni lin th xác vi linh hn, cóth kéo dài n vô tn khi linh hn phiêu diêu trên cõi trung gii trong gic ng). Sidây bc này ch t on vào lúc cht. Nhng gic mng là nhng kinh nghim sngtrên cõi trên trong khi ng. Khi linh hn tr v nhp vào th xác, s git mình thc gic

làm méo mó xiêu vo ký c ca gic mng, tr phi ngưi ta ã trãi qua mt s hunluyn c bit, bi ó "Gic mng" có th tr nên d kỳ i vi ngưi thc gic. Nhưngvn này s ưc gii thích y hơn mt chương sau khi tôi tưng thut li nhngkinh nghim cá nhân ca tôi trên a ht này.

Cái hào quang bao bc xung quanh th xác, mà bt c ai cũng có th tp luyn nhìnthy vi mt vài iu kin, ch là phn nh ca ngun sinh lc bên trong con ngưi.Chính cái hào quang ó, cùng vi nhiu iu khác na, là nhng s vt vô hình huyn bí mà vic m thn nhãn s giúp cho tôi nhìn thy rõ.

7. Tôi M Thn Nhãn

Ngày sinh nht ca tôi ã n. Ngày ó tôi ưc t do không phi i n lp hc hay id l. Vào lúc sáng sm, Minh Gia i c có nói vi tôi:

- Lâm Bá, hôm nay con hãy vui chơi tha thích. Chúng ta s n tìm con chiu nay.

K t chiu hôm ó tôi b môn nhp tht trong mt gian phòng nh, và không ưcbưc ra khi phòng trong sut ba tun l. Trong thi gian ó không ai ưc bưc ra khi

phòng kim tôi tr ba v Lt Ma cao cp trong ó có Minh Gia i c, sư ph tôi. Bav Lt Ma mi ngày u n vào úng gi ch dn cho tôi mt phép luyn bí truyn m thn nhãn. Trong khi ó, ngưi ta cho tôi ăn ung rt nhiu, ch va duy trì s sng. Sau ba tun l kh luyn dưi s ch dn ca sư ph, tôi ã t ti s thành công.Sư ph tôi bèn nói:

- Lâm Bá, t nay con ã tht s tr thành mt cao trong môn phái ca chúng ta. Kt nay cho n sut i con, con s nhìn thy rõ chân tưng ca mi ngưi ch khôngphi là ch nhìn thy cái b ngoài ca h mà thôi.



52

Ln u tiên trong i tôi, tht là mt kinh nghim l lùng mà nhn thy rng ba v LtMa u ưc bao ph chung quanh mình bng mt ánh hào quang vàng chói như ánhla. V sau, tôi mi hiu rng ó là nh ba v ã có mt i sng tinh khit và khôngphi ai cũng có ưc mt hào quang tt p như th, mà trái li phn ông ngưi i cómt cái hào quang vi mt hình dng và màu sc khác hn.

Khi tôi ã phát trin ưc cái nhãn quang thn thông ó, tôi phát hin ưc nhng rungôïng khác na xut phát t trung tâm hào quang ca con ngưi. K ó, tôi có th oánbit tình trng sc khe ca mt ngưi bng cách nhìn xem màu sc và hình dáng cáihào quang ca y. Cũng y như th, bng cách nhìn xem s thay i màu sc trong hàoquang ca mt ngưi, tôi có th bit rng ngưi y nói tht hay nói di. Thn nhãn catôi, tuy vy không phi ch dùng quan sát thân th ca mt ngưi mà thôi. Ngưi tacòn cho tôi mt bu thy tinh mà tôi thưng dùng quan sát bng thn nhãn và bâygi tôi vn còn gi. Nhng bu thy tinh này không phi là nhng vt nhim màu gì cmà ch là nhng khí c mà thôi. Cũng như mt ng kính hin vi hay vin vng kính, donhng nh lut t nhiên cho phép ta nhìn tht nhng s vt mà lúc bình thưng takhông nhìn thy ưc, thì mt bu thy tinh cũng vy. Nó có tác dng như mt trung

tâm s dng con mt thn, nó giúp cho ngưi ta có th t nht vào cõi gii timthc ca mi vt và nhìn thy nhng s vt din bin trong quá kh hay tương lai xuthin trong ó. Mi loi thy tinh không phi u thích hp vi tt c mi ngưi. Có ngưithu hoch ưc kt qu tt hơn vi loi thy tinh khoán thch, có ngưi li thích hp vimt bu pha lê. Nhng ngưi khác na dùng mt bn nưc lnh bng ve chai hoc mtĩa tròn màu en huyn. Nhưng du ngưi ta s dng mt k thut nào, thì các nguyêntc vn là mt.

Sau khi tôi ã hoàn tt vic luyn thn nhãn mt cách an toàn, các v Lt Ma quyt nhrng tôi có th ri khi gian phòng mà tôi ã nhp tht và tr v vi cuc sng bình

thưng, nhưng tôi s dành phân na thi gi ca tôi bên cnh Minh Gia i c chosư ph tôi s tăng cưng s hc o ca tôi bng mt vài phương pháp. Còn phân nathi gian kia s dành cho nhng bui hc và bui l cu nguyn, không phi vì cái giá trgiáo dc ca nhng bui y mà là cho tôi có mt s hiu bit quân bình v mi s. Ítlâu sau ó, khoa thôi miên cũng s ưc s dng dy o cho tôi. Nhưng còn bây giithì tôi ch nghĩ n vn ... ăn! Tôi ã phi ăn ung rt khc kh trong gn ba tun vànay tôi phi ăn tr ũa bù li. Tôi bèn hi h t bit các v Lt Ma vói ý nghĩ duy nhttrong u tôi. Nhưng ra ngoài hành lang, tôi nhìn thy mt bóng ngưi bao ph trongmt ám khói xanh, vi nhng vt ln màu chói như la cùng khp thân mình. Tôibèn kêu lên mt ting tht thanh và hi h thi lui v phòng. Các v Lt Ma nhìn tôi mtcách ngc nhiên; tôi có v gn như ngt xu vì s hãi và nói:

- Mt ngưi ang cháy như bó uc ngoài hành lang.

Minh Gia i c chy phóng ra ngoài. Khi sư ph tr li phòng. Ngưi va mm cưiva nói:

- Lâm Bá, ó ch là mt ngưi lao công ang nóng gin hào quang ca y ging như mtám khói xanh, vì trình tin hóa ca y còn thp. Nhng vt la màu là nhng tư tưng nóng gin. Con có th i ra mt cách an toàn ti phòng ăn vì chc con ã ói



53

lm!

Tht là mt kinh nghim vô cùng lý thú khi tôi gp li nhng bn hc cũ mà trưc kia tôivn tưng rng tôi bit quá rõ, nhưng s tht thì tôi chưa bit gì v h c. Nay tôi chcn nhìn h c nhng tư tưng thm kín, tình thương chân thành, s ganh t hay s th ơ lãnh m ca h i vi tôi.

Không phi ch nhìn nhng màu sc trên hào quang ca mi ngưi mà bit tt c, ngưita còn phi tp gii oán ý nghĩa ca nhng màu sc ó na. thc tp vn này,sư ph tôi và tôi cùng ngi mt ch vng v, t nơi ó chúng tôi có th quan sátnhng ngưi i ưng bưc vào cng n.

Minh Gia i c nói vi tôi:

- Lâm Bá, con hãy nhìn ngưi kia ang i ti... con có nhìn thy chăng mt ưng chmàu ang rung ng phía trên qu tim ca y? Màu y và s rung ng y là triuchng ca bnh au phi!

Sư ph li bình phm v mt ngưi lái buôn:

- Con hãy nhìn nhng ln ngang ang c ng và nhng m, vt ang chp lp lòetrên hào quang ca y... ngưi lái buôn này ang nghĩ rng y có th la bp nhng sư sãingu ngc kia, và y nh rng y ã có ln thành công như vy. Ch vì tin bc, ngưi takhông lùi bưc trưc mt hành vi ti tin nào!

Hoc v mt ngưi khác na:

- Lâm Bá, con hãy nhìn v sư già kia. ây là mt v sư sãi chân tu, nhưng y li hiu kinh

in mt cách quá cht hp, gò bó sát nghĩa tng ch tng câu. Con có nhn thychăng màu vàng trên hào quang ca y ã phai lt? ó là vì y chưa tin hóa úngmc có th suy lun ly mt mình.

Và như th, chúng tôi tip tc quan sát thc tp hng ngày. Nhưng chính trong khitip xúc vi nhng ngưi au m, bnh tt v th xác cũng như tinh thn, mà tôi minhn thy năng khiu Thn Nhãn là vô cùng hu ích.

Mt bui chiu, Sư ph nói vi tôi:

- Sau này, ta s dy con nhm Con Mt Thn tùy ý mun, vì tht là mt iu kh s mà

phi luôn luôn nhìn thy trưc mt nhng cnh tưng bun thm, bt toàn ca ngưii. Nhưng bây gi, con hãy s dng năng khiu ó thưng xuyên, cũng như con s dng ôi mt phàm. Thy s ch cho con cách m hay nhm Con Mt Thn mt cách ddàng cũng như hai con mt kia.

Nhng truyn thn thoi ca x Tây Tng qu quyt rng trong quá kh ã có mt thikỳ mà nhân loi, nam hay n, u có th s dng Con Mt Thn. ó là thi kỳ mà ngThn linh n qu a cu và sng ln ln vi ngưi trn gian, khi con ngưi hãy còncht phác, hn nhiên và tâm hn trong sch.



54

Nhưng v sau, loài ngưi ã m mang trí khôn, bèn sinh ra kêu căng ngo mn và xúcphm n Thánh Thn. trng pht ti xúc phm này, nhãn quang thn thông ca hb thâu hi. K t ó, tri qua nhiu th k, mt thiu s ngưi va lúc mi sinh ra ã cónăng khiu Thn Nhãn. Nhng ngưi nào có năng khiu y mt cách t nhiên, có thtăng cưng quyn năng ca h lên gp ngàn ln nh bi mt phép luyn bí mt, cũngnhư trưng hp ca tôi. L tt nhiên, mt quyn năng c bit như th phi ưc s dng mt cách cn mt và vô cùng thn trng.

Mt ngày n, v Sư Trưng cho gi tôi vào gp ngài và nói:

- Con hi, nay con ã s hu mt quyn năng mà phn ông nhân loi không có. Conch nên s dng nó làm vic thin, ch h dùng nó cho mc ích ích k. Quyn năngy ưc ban cho con giúp k khác, ch không phi mưu li cho riêng mình.Nh Thn Nhãn, có nhiu iu s ưc tit l cho con, nhưng du cho con hc hi ưciu gì, con cũng không ưc tit l cho ngưi khác bit, nu nhng li nói ca con cóth làm cho h au kh hay làm thay i chiu hưng cuc i ca h. Vì, con hi, mingưi phi t ý chn la con ưng ca mình. Du cho con nói vi h iu gì, h cũng

vn i theo con ưng ca h. Con hãy giúp nhng k bnh tt và nhng ngưi aukh, nhưng con ng nói gì có th làm i hưng cuc i ca mt ngưi.

V Sư Trưng, mt ngưi có văn hóa rt cao, cũng là v y sĩ thân tín ca c at Lai LtMa. Trưc khi chia tay t bit, v Sư Trưng cho tôi bit rng không bao lâu na tôi sưc gi vào yt kin c t Lai Lt Ma, vì ngày có ý mun gp tôi. Trong dp ó,Minh Gia i c và tôi s là khách ca in Potala trong vài tun.

8. Tôi Yt Kin Pht Sng Tây Tng Mt bui sáng th hai, Minh Gia i c cho tôi bit rng cuc ving thăm in Potalaca chúng tôi ã ưc nh vào cui tun. Ngưi nói:

- Chúng ta phi tp dưt cho quen vi các nghi l. Bui trình din ca con phi din ramt cách tht hoàn toàn.

Gn lp hc ca chúng tôi, có mt ngôi n nh b hoang, trong ó có mt pho tưngca c t Lai Lt Ma, kích thưc ln bng mt ngưi tht. Sư ph tôi nói:

- Lâm Bá, con hãy nhìn ta ây. Ta s ch dn cho con nhng gì cn phi làm. Con bưcvào, hai mt nhìn xung t, như th này. Con i ti ch này và quỳ xung trưc mtc t Lai Lt Ma khi còn cách xa Ngài chng mt thưc rưi. Con hãy le lưi(phong tc chào hi ca ngưi Tây Tng) ra chào Ngài và cúi u xung, mt ln, hailn và ba ln. Vn quỳ gi và cúi u, con t chic khăn lên, nhưng vn cúi u choNgài có th t mt khăn choàng ca Ngài lên c ca con. Con m t mt cho nmưi, khi phm li vì vi vàng hp tp, ri con ngng mt lên và i tht lùi cho nchic nm u tiên còn b trng chưa ai ngi.



55

Tôi theo dõi s ch dn ca Sư ph, ngưi t ra rt thông tho vì ã quen thuc nghi ly t lâu. Ngưi li nói:

- Bây gi, mt li khuyên. Trưc khi i tht lùi li phía sau, vi mt cái lic nhìn mau lvà kín áo, con hãy tìm ra v trí ca chic nm gn nht. Không nên vưng chân vàoó ri bt buc phi nhy nhm mt cái khi phi té gãy c! Ngưi ta d b vp ngãtrong mt lúc hi hp kích ng như th. Bây gi dn phiên con dưt li... Con hãy làmli cho úng.

Tôi buc ra ngoài và Sư ph tôi v tay ba cái ra hiu cho tôi bt u. Tôi hăm hxông ti, nhưng Sư ph lin chn tôi li.

- Lâm Bá! ây không phi là mt cuc chy ua! Hãy i ti mt cách chm rãi thungdung hơn. Con hãy iu chnh bưc i bng cách nim câu thn chú: Om Mani PadmeHum. Như vy, con s bưc vào mt cách khoan thai như mt v tăng l tr tui, thay vìsãi như nga ua trong vùng ng bng Tsang Po!

Tôi li bưc ra ln na, bt u i vào mt cách "Khoan thai" hơn! n trưc pho

tưng, tôi quỳ xung, tip tc tin ti trên hai u gi, và le lưi ra chào theo kiu TâyTng. Ba ln vái chào ca tôi chc hn là hoàn toàn gương mu, mà tôi có th ly làm thào! Nhưng, ri thay, tôi li quên cái khăn choàng c! Thành th, tôi phi bưc ra ngoàiln th ba tái din nghi thc này li t u. Ln này, tôi làm úng phép và t cáikhăn choàng lên hai bàn chân ca pho tưng. Sau ó, tôi i tht lùi n mt chic nmmt cách không khó khăn lm, và ngi xung nm theo tư th liên hoa.

Mi bui sáng, tôi phi biu din ln chót trưc mt v Sư Trưng. Ngài xem xong bènnói:

- Cuc trình din ca con tht hoàn ho, ó là mt cái vinh d ln cho Sư ph con, tcMinh Gia o huynh ca ta!

Sáng ngày hôm sau, chúng tôi lên ưng n in Potala. Tu vin ca chúng tôi trcthuc in Potala v mt qun tr hành chánh, tuy rng v trí ca nó bit lp vi các dinhth chính ca in. Nó va là mt nơi tu vin va là trưng Y Khoa. V S Trưng cavin cũng là v y sĩ tuy thân ca c t Lai Lt Ma. Vi chc v này, ngưi rt bn rnvì vn quan trng không phi là cha bnh cho v Quc Vương, mà gi gìn cho Ngàiưc có sc khe. Bi vy, v S Trưng phi chu trách nhim v mi s au yu duch là thoáng qua, ca c Quc Vương. Tuy vy, ngưi không phi mun khám sckhe ca Quc Vương lúc nào tùy ý; ngưi phi i n khi c t Lai Lt Ma tht s

nhum bnh mi ưc gi vào!

Nhưng sáng ngày hôm y, tôi không nghĩ n nhng ni lo âu ca v S Trưng, nhngmi lo âu ca tôi cũng ã quá . Dưi chân i, chúng tôi hưng v in Potala, giamt ám ông gm có nhng du khách và ngưi m o i hành hương. Nhng ngưinày n t khp mi nơi trong x Tây Tng chiêm ngưng cung in ca c PhtSng, mt danh hiu thưng dùng gi c t Lai Lt Ma. Du cho h ch thy Ngàitrong mt cái nhìn thoáng qua, h cũng ưc hài lòng mà tr v vi nim tin tưng rngcông lao khó nhc ca chuyn i hành hương xa sôi này ã ưc n bù tưng thưng



56

gp trăm ln!

Nhiu ngưi hành hương ã i b trên ương trưng sut nhiu tháng n yt kinc Pht Sng. Trong ám ông có ln ln nhng nông dân, nhng nhà vương gia quýtc, nhng mc ng, lái buôn và nhng ngưi bnh nan y, hy vng tìm thy phép màu th ô Lhassa cha h khi bnh. H i cht ních các ưng sá, vì tt c u ivòng quanh in Potala, mt quãng ưng vòng dài n chín cây s. Có ngưi bò bncng, nhng ngưi khác nm dài sõng sưt dưi t, li ng lên, ri li nm mp sátt ln na, và li tip tc như vy cho n khi giáp vòng tòa cung in ca c PhtSng. Nhng ngưi bnh tt bưc i khp khing trên nhng cây nng g hoc do bnbè thân thuc nâng . Khp nơi ngưi ta thy nhng ngưi bán do rao hàng gii khátgm có trà pha bơ và nhng thc ăn loi. Ngưi ta cũng có th mua nhng bùa nit,nhng linh vt h phù ã ưc truyn phép bi mt ng "Hóa Thân." Nhng nhà tưngs o mo ngi bên ưng xem s cho nhng ngưi hành hương mê tín. Nhng ngưivit thuê bán nhng t cp bng chng minh rng thân ch h ã n ving th ôLhassa và tt c nhng nơi thánh a. Chúng tôi i xuyên qua ám rng ngưi mà khôngdng bưc vì u óc chúng tôi ch nghĩ n cuc yt kin c Pht Sng.

Tư tht ca c t Lai Lt Ma ta lc trên nóc in Potala, vì theo phong tc bn x,không ai có quyn ưc ch cao hơn Ngài. Mt cu thang vĩ i xây bng á, b rnggn bng mt ưng l ưa n tư dinh ca Ngài. Nhiu v chc sc hay quan to trongtriu ình cưi nga lên cu thang này khi phi i b nhc mt. Chúng tôi gp nhiuv cưi nga như th trên con ưng i lên nóc in.

in Potala là mt tòa cung in c lp xây trên mt ngn i. ó là cơ quan u não gii quyt tt c mi công vic chánh tr và tôn giáo ca x Tây Tng. ó là trungtâm ca quc gia, mc tiêu ca tt c tư tưng, ngun gc ca tt c mi hy vng. Bêntrong vòng thành ca cung in, trong nhng tòa nhà ca Ngân Kh Quc Gia, có d tr

nhng khi vàng ròng, vô s nhng bao ng ngc ngà châu báu và nhng bo vt quýgiá ca thi i c xưa nht. Nhng tòa lâu ài dinh th ã ưc xây ct n nay khôngquá ba th k rưi, nhng ưc dng lên trên nn móng ca mt tòa cung in cũ. Ngàyxưa, mt pháo ài kiên c ng tr trên nh núi. Ngn núi này xưa kia vn là mt hadim sơn, có cha ng trong lòng nó mt hang ng khng l, vi nhng ưng hmta ra t phía. Mt trong nhng ưng hm này ưa n mt cái h ngm dưi mtt. Ch có mt s rt ít nhng ngưi ưc ưu ãi mi ưc i n ó, hoc ưc bit vcái h này.

ây nói v lúc chúng tôi trèo lên cu thang ca in Potala vào mt bui sáng p tri.Sau cùng chúng tôi ã lên ti tt nh cu thang. Khi va thy Sư Ph tôi, nhng sư sãi

cnh binh thân hình cao ln lc lưng, có phn s canh gác bên ngoài bèn m cánh caln thp vàng. Chúng tôi tip tc bưc lên n mt im cao tt trên nóc in, ti âycó nhng lăng tm ca nhng v t Lai Lt Ma ca quá kh, tc tin thân ca c tLai Lt Ma hin ti, và thư tht ca Ngài. Mt bc màn to ln màu nâu dt bng lông conyak che khut li vào. Bc màn vén lên, chúng tôi bưc vào mt gian phòng ln, cónhng con rng ln bng s màu xanh chu phía ngoài ca. Nhng màn che trưng rũp lng ly, trên ó có thêu tranh v các cnh tưng tôn giáo và nhng cnh trongchuyn thn thoi c xưa bao ph các vách tưng. Trên nhng bàn thp, có bày nhngbo vt và c rt quý giá, nhng pho tưng các v thn và n thn trong Thn Thoi



57

Tây Tng, và nhng vt trang trí khác. Trên mt cái k, gn mt hành lang nh hpcó màn che khut, ưc t quyn sách ghi danh hiu các nhà th gia vng tc trongx. Tôi có ý nghĩ mun ưc phép m ra và nhìn thy danh sách ca gia ình nhà tôi tăng thêm lòng t tín! Ngày hôm y, mt chn cung in thâm nghiêm như vy, tôicm thy mình vô cùng nh bé và vô nghĩa. Mi lên tám tui, tôi ã không còn nhng otưng, và tôi t hi không bit nhng lý do nào ã khin cho v Nguyên Th quc gia gitôi và gp Ngài. Tôi bit rng mt cuc hi kin như vy có ý kin c bit, và theo ýtôi, nó s m màn cho mt lot nhng công phu hc hi, làm vic và th thách.

Mt v Lt Ma mc áo , có mãnh la ym tâm vàng ph lên vai và trưc ngc, bưcn àm o vi Minh Gia i c. Sư Ph tôi có v rt quen thuc i vi mi ngưitrong in Potala, cũng như bt c nơi nào mà tôi cùng i ving chung vi ngưi. Tôinghe v Lt Ma y nói:

- c Thái Tu rt thích thú và mun nói chuyn riêng vi y.

Sư Ph tôi day li phía tôi và nói:

- ây là lúc con vào trình din, ta s ch ca cho con bưc vô.Con hãy lp li nhng gìcon ã tp dưt sut tun l va ri.

Sư Ph dt tôi n mt cánh ca và nói nh bên tai tôi:

- Con ng e ngi gì c... Bây gi, con hãy vào i.

Sau khi v vai tôi mt cái khích l tinh thn, Sư Ph ng nhìn tôi. Tôi bưc vào: cui gian phòng rng vô biên, c t Lai Lt Ma th mưi ba, tc v Pht Sng TâyTng ang ng ti ó.

Ngi trên mt chic nm bng la màu vàng ngh, Ngài mc trang phc thôngthưng ca các v Lt Ma, ngoài ra cái mũ lón màu vàng, có hai cánh thòng xung tnvai. Ngài va cm mt quyn sách t xung bàn bên cnh ch ngi. u cúi xung, tôit t tin ti. Khi ch có cách Ngài hai thưc, tôi quỳ xung, le lưi ra vái chào Ngàiba ln, và tin ti trên hai u gi, tôi dt trên hai bàn chân ngài cái khăn choàng bngla mà Minh Gia i c ã cho tôi. áp l, c Pht Sng nghiêng v phía tôi và tmt khăn choàng mi ca ngài trên hai cưm tay tôi, ch không t trên c tôi theo nghl c truyn. Khi ó, tôi cm thy trong lòng ri lon, vi ý nghĩ là tôi phi i tht lùi nchic nm gn nht, vì tôi nhn thy nhng chic nm u t rt xa ch tôi ng.c t Lai Lt Ma mi bt u nói:

- Nhng nm ó u quá xa cho con phi i tht lùi. Con hãy quay li na vòng vàly mt chic em li gn ây chúng ta có th nói chuyn vi nhau.

Tôi tuân lnh làm y theo và tr li trưc mt ngài vi mt chic nm. Ngài nói:

- Con hãy t chic nm trưc mt ta và ngi xung.

Khi tôi ã an ta, Ngài mi nói:



58

- Ta ã nghe nói nhiu iu l lùng v phn con. Con bm sinh ra vi năng khiu ThnNhãn t nhiên, và năng khiu y ã ưc phát trin do mt phép luyn bí mt. Ta cómt h sơ v tin kip ca con, cùng vi nhng li tiên tri ca các chiêm tinh gia. Cuci ca con s kh nhc lúc u, nhưng nó s ưc thành công m mãn. Con s i châudu khp nơi trên th gii, bit ưc nhiu x l mà con chưa h nghe nói n bao gi.Con s chng kin bao nhiêu cnh cht chóc, tàn phá và mt s bo tàn khng khipvưt ngoài sc tưng tưng. Con ưng ca con s rt dài và gian kh, nhưng nó sthành tu tt p như ã tiên liu t trưc.

Ti sao ngưi nói vi tôi nhng iu này, mà tôi ã thuc lòng t lâu, không sót mtch, k t năm tôi lên by? Tôi cũng bit rng sau khi tt nghip nghành y khoa và giiphu Tây Tng, tôi s i tu nghip thêm Trung Hoa. Nhưng c Pht Sng vn tiptc nói chuyn. Ngài căn dn tôi nên gi gìn, không nên biu l quyn năng hay nói vcác vn bn th hoc linh hn, khi tôi sng các nưc Tây Phương. Ngài nói:

- Ta ã tng i qua n và Trung Hoa. nhng nưc y, ngưi ta có th bàn lun vnhng Chân Lý tru tưng siêu hình, nhưng ta ã gp nhiu ngưi n t các nưc Tây

Phương. H không có s nhn nh v các giá tr tâm linh như chúng ta, h ch bit cóthương mi vi bc vàng. Các nhà bác hc ca h nói: "Các ngưi hãy ch cho chúng tôithy s có tht ca linh hn. Hãy ưa nó ra cho chúng tôi xem, chúng tôi có th smó, cân lưng và nhìn thy phn ng ca nó i vi cht át xít. Hãy ch cho chúng tôithy cơ cu t bào ca nó, cùng nhng phn ng hóa cht ca nó. Chúng tôi cn mtbng chng, mt bng chng c th..." H s nói vi con như vy, mà không bit rngvi cái thái tiêu cc và nghi ng ó, h ã tiêu huy tt c mi dp may có ưc cáibng chng mà h òi hi... Thôi, chúng ta hãy ung trà ch...

Ngài gõ nh mt cái vào cái cng nh bng ng, và ra lnh cho mt v Lt Ma, ngưi

này lin tr li ngay khi ó vi trà bơ và bánh ko nhp cng t bn n . Trong khichúng tôi dùng trà bánh, c Pht Sng nói chuyn vi tôi v x n và Trung Hoa.Ngài cũng nói rng Ngài mun tôi phi hc ráo rit và ngài s chn nhng v o sư cbit hun luyn cho tôi. Không th t ch ưc s bng bt ca tui tr, tôi nói luôn:

- Bch Thái Tu, chc không ai gii hơn Minh Gia i c, Sư ph ca con!

c t Lai Lt Ma nhìn tôi mt lúc, rôi phát ting cưi ln. Có l chưa có ai ã tng nóivi Ngài bng mt ging như th, ng nói chi n mt a tr mi lên tám tui. S thng thn ca tôi dưng như làm cho Ngài thích thú, Ngài nói:

- Như vy, theo ý con, Minh Gia i c là ngưi gii nht trên i này? Con hãy nói chota bit con nghĩ th nào v i c. H, con gà tre con cng ca!

- Vn bch Thái Tu, Ngài ã nói rng năng khiu Thn Nhãn ca con là mt quyn năngít có. Như vy, con xin bm Ngài rng Minh Gia i c là ngưi tài ba li lc nht màcon ã gp!

c t Lai Lt Ma va cưi ln va gõ vào cái cng t bên cnh Ngài. V Lt Ma hucn lúc này li bưc vào, Ngài nói:



59

- Hãy mi Minh Gia i c vào.

Minh Gia i c bưc vào và vái chào c Pht Sng. Ngài phán:

Hi Minh Gia o hu, ông hãy ly mt chic nm và li ngi ây. Ngưi t tr caông va nói chuyn vi tôi v ông y. Tôi hoàn toàn tán ng s xét oán ca y.

Sư Ph ngi xung gn bên tôi. c t Lai Lt Ma li nói:

- Ông ã m trách vic hun luyn cho Lâm Bá. Vy ông hãy sp t vic hc ca y thnào tùy ý. Ông s hi tôi nhng văn thư y quyn mà ông cn dùng. Thnh thong, tôis gp li Lâm Bá sau này.

Ngài day v phía tôi và nói:

- Con ã chn la úng y. Sư Ph con là mt bn cũ ca ta lúc thiu thi và là mtbc danh sư v khoa Huyn Môn.

Sau khi ã trao i vài li, chúng tôi ng dy vái chào t bit c t Lai Lt Ma. Nhìnsc din ca ngưi, tôi oán rng trong thâm tâm, Minh Gia i c rt bng lòng v tôivà v cái n tưng mà tôi ã gây ra trong bui yt kin v Nguyên Th. Ngưi nói:

- Chúng ta s li ây vài ngày, và s ving thăm vài nơi trong cung in. tng dưi,có nhng dãy hành lang và nhng gian phòng kín chưa tng có chân ngưi bưc n kt hai th k nay. ó, con s hc hi ưc nhiu iu v huyn s ca x Tây Tng.

Mt trong nhng v Lt Ma hu cn c Pht Sng n gp chúng tôi và cho bit rng có

hai phòng ã ưc dành sn cho thy trò chúng tôi trên nóc in Potala. Nói xong, ngưiưa chúng tôi n nơi. Tôi ly làm vô cùng hng khi mà thy gian phòng ca tôi nhìnthng xung th ô Lhassa và vùng ng bng chung quanh.

V Lt Ma li nói:

- c Thái Tu có ra ch th hãy cho hai v quý khách ưc i li t do và m rng htcác ca cho quý v.

Sư Ph khuyên tôi hãy nn ngh giây lát. Cái tho do vt phng ùi bên trái hãy cònlàm cho tôi au n khó chu, và tôi phi i khp khnh. Có lúc ngưi ta ã lo s rng

không khéo tôi s b ph tt sut i. Tôi bèn nm ngh trong mt gi, cho n khi Sư Ph tr li vi trà và vài thc ăn.Ngưi nói:

- Lâm Bá, ây là vài món quà sáng con dùng tm lòng. Thc ăn ây rt ngon,chúng ta hãy thưng thc t nhiên.

Tôi không cn s thúc gic nào na tuân lnh Sư Ph. Khi chúng tôi ã ăn xong, Sư Ph ưa tôi n mt gian phòng phía bên kia nóc din. Tôi thy làm l mà thy cácca s u có lót king. Tôi chưa tng nhìn thy ca king bao gi.



60

Nhưng chưa phi là ht. Sau khi m các ca s, Sư Ph tôi còn ưa cho tôi xem mt cáing bng ng có bao da, ging mt cái kèn không có loa. ó là ln u, tôi ưc thymt cái ng dòm nhìn xa. c t Lai Lt Ma ã em t n v ây nhiu ng dòmdài ngn c mà Ngài rt thích dùng ngm nhìn phong cnh. Cũng chính inPotala, mà ln u tiên trong i, tôi nhìn thy hình bóng tôi phn chiu trong mt tmgương, nhưng không nhn ra ngưi trong gương, mt a tr nh xanh xao, vi mt cáitho ln gia trán và mt cái mũi hơi li!

Có l ngưi ta s nghĩ rng mt x không có ca king, ng dòm và gương soi như TâyTng chc s là mt x l lùng, nhưng tht ra dân tc x này không h mong ưc cónhng th y. H cũng không cn dùng ti các loi xe c. Các loi xe dùng phc vtc lc và cái gi là "Văn minh." T lâu h ã hiu rng i sng doanh thương là mtcuc i quá ư náo ng có th dành thi gi cho vic tu dưng tâm linh. T baonhiêu nghìn năm v trưc, ngưi Tây Tng ã tng khám phá nhng bí quyt ca cáchin tưng Thn Nhãn, thn giao cách cm và nhng hin tương siêu hình khác. Nhiu vLt Ma Tây Tng có th ngi mình trn trên tuyt lnh và làm tan rã băng tuyt ch bngquyn năng ca ý chí. Các v y cũng có th khinh thân nh bng lên không trung,

nhưng h không bao gi dùng nhng quyn năng ó biu din trưc công chúng. Mtv danh sư Tây Tng luôn luôn t các t trưc nhng cuc th thách bit chcrng h xng áng ưc truyn th nhng bí thut thn thông. Bi ó, nhng quynnăng siêu nhiên không bao gi ưc biu din mt cách hi ht, vô trách nhim, mà chưc truyn dy trong vòng bí mt cho nhng t tht xng áng. Nhng quyn năngó không có gì là nhim mu, mà ch là kt qu ca vic áp dng mt vài nh lut thiênnhiên.

Tây Tng, có ngưi cn phi sng ln ln vi ngưi i t trau di và t tu luynbn thân, có ngưi li càng t b cuc i th gian sng n dt trong âm thm.

Nhng ngưi này tìm n nhng tu vin ho lánh trên non cao núi thm, ti ây h trong mt xà lim hay gian phòng nh hp, vi nhng vách tưng bng á ôi khi dyn hai thưc, ngăn chn cho mi ting ông cho khi lt vào t bên ngoài. Khi ngưitu sĩ ã quyt nh nhp tht nơi ó, ngưi ta mi khóa cht ca vào, và y s sng trơtri mt nình trong gian phòng bng á y, không ánh sáng, không bàn gh, không có gìc. Mi ngày mt ln, y ưc cung cp vt thc do mt cái l trng kín áo, xuyênqua ó không h có ánh sáng hay ting ng nào lt vào. Ti kỳ nhp tht kéo dài trongba năm ba tháng và ba ngày, trong khi ó y s thin nh v ý nghĩa ca cuc i vàbn thân ca con ngưi. Th xác ca y không ưc ri khi phòng bt c vì lý do nào.Mt tháng trưc khi chm dt cuc nhp tht, nóc phòng ca y ưc soi mt l nh lt vào mt tia ánh sáng l m. K ó l nh y s ưc ni rng ln ln cho ôi mt

ngưi tu sĩ tp quen tr li vi ánh sáng mt tri, ch nu không, y s b mù lòa khi ybưc ra khi phòng.

Có nhiu trưng hp rt thưng xy ra, là sau vài tun sng tr li cuc i th tc, cáctu sĩ y li quay tr v nơi nhp tht ca h và luôn ó cho n mãn i.

Mt cuc i như th không phi là khô khan hay vô ích như ngưi ta có th tưng. Cònngưi là mt linh hn, có tim năng sinh hot mt cõi gii khác hơn cõi trn. Mt khiã gii thoát khi s trói buc ca th xác, y có th i châu du khp nơi trong vũ tr



61

càng khôn và giúp i bng sc mnh tư tưng ca mình. Tây Tng, ngưi ta bitrng tư tưng là nhng âm ba rung ng ca tinh lc. Vt cht ch là tinh lc ông cli. Mt tư tưng, nu bit iu khin úng cách và kt tinh li, có th làm di chuynmt vt. Nu bit iu khin nó theo phương pháp thn giao cách cm, ngưi ta cóth làm cho mt ngưi khác cách xa cm nhn ưc ý nghĩ ca mình và hành ngmt cách thích nghi theo ý mình mun. Vic hc o ca tôi không cn có s nhp thtdài hn trong mt gian phòng u ti. Nó ưc thc hin theo mt phương pháp c bit,nhm thc hin mt mc tiêu nht nh, theo lnh dy khn thit ca c t Lai LtMa. Chương trình hc o ca tôi gm nhng vn thuc v khoa Huyn Môn mà tôikhông tin nêu ra trong mt quyn sách dành cho i chúng. Tôi ch có th nói rng tôiưc th hun v nhiu vn mà phn ông các tu sĩ không th hc cho ht ưctrong thi gian sut c mt i ngưi. Cuc ving thăm in Potala ca tôi có liên h nphn u ca s hun luyn nói trên.

Nhng kho vt dng ca in Potala cha y nhng pho tưng rt quý giá, nhng kinhsách c và nhng tranh v trên tưng trình bày nhng tài tôn giáo.

Trãi qua nhiu th k, nhng tng phm quý giá t các nơi trên th gii ưc gi n

in Potala cng hin cho các v t Lai Lt Ma trong quá kh. Hu ht nhng phmvt này u cht trong nhng phòng c bit, ti ây tôi ã tri qua nhiu gi nhìn các phm vt y mt cách thích thú bng nhãn quang thn thông bit thâm ý canhng ngưi tng quà. ó là mt tài liu xác áng bit nhng tư tưng thm kín cangưi i. Khi tôi xác nh nhng n tưng mà mt phm vt ã gây ra cho tôi, Sư Phtôi lt mt quyn sách và thut cho tôi nghe lch s t thu sơ khai ca nó cho n bâygi. Tôi ly làm hng khi mà nghe Sư Ph khen tng tôi:

- Khá khen cho con, Lâm Bá, con ã có nhng tin b hin nhiên, không th chi cãi.

Trưc khi ri khi in Potala, chúng tôi xung thám him mt trong nhng ưng hm.Ngưi ta cho tôi bit rng còn nhng con ưng hm khác s ưc ch cho tôi sau này.Mi ngưi cm mt ngn uc, chúng tôi rón rén cn thn bưc xung mt cu thangdài vô tn, ưa xung nhng ngõ ngách giao thông mà hai bên vách u bng á. Tôiưc bit rng nhng ưng hm này s dĩ có là do bi mt cơn a chn và núi hadim sơn gây nên t nhiu ngàn năm nay. Trên vách, tôi nhìn thy nhng hình k nà rtl lùng và nhng hình v các hot cnh mà tôi không nhn ra là hình gì. Tôi nôn naomun n xem cái h dưi lòng t, mà tôi nghe nói rng v trí ca nó nm ch cuicùng ca mt hang nghách và cái h y rng n nhiu cây s vuông. Sau cùng, chúngtôi i n mt ưng hm, lúc u còn nh hp, nhưng nó tr nên rng ln ln ln, chon khi nhng vòm cao ca nó chìm hn trong bóng ti, ngoài tm ánh sáng ca các

ngn uc.

i chng mt trăm thưc, chúng tôi ã n b h, nưc ng và en như mc, nni ngưi ta có cm giác rng ó không phi là h nuc mà là mt cái l không áy enngòm. Không mt gn sóng nh hay mt vt nhăn trên mt h, cũng không mt tingng làm gián on cái im lng cht ngưi. Ánh sáng các ngn uc chiu lóng lánh trêntng á en ngòm dưi chân chúng tôi. Mt cái gì chiu sáng trên vách á. Tôi bưc lign nhìn xem thì thy vách á có cha ng mt mch vàng ln t năm n by thưcb dài. Ngày xưa, nhit cao ã làm chy mch vàng này, vàng ã tan rã ra như cht



62

sáp lng ca mt ngn èn bch lp, ri sau ó ã tr nên ngui dn và ông c li.

Minh Gia i c phá tan s im lng:

- Cái h này thông ra n con sông Tsang Po, cách ây sáu mươi cây s. Cách ây ãlâu, mt nhóm sư sãi mo him kt bè, t uc và trèo ra khơi. H trèo ra xa n hàngbao nhiêu cây s trên mt h hoàn toàn xa l, không nh hưng, và sau cùng h nmt ch mà mt h ni rng ra, n ni không còn nhìn thy vòm á trên u và váchá hai bên na. H vn tip tc trèo mà không bit phi theo hưng nào...

Tôi va nghe va hình dung cnh tưng lúc y, dưng như tôi cũng ang ngi trên bèvi các sư sãi. Sư Ph nói tip:

- H ã i lc mà không th nào tìm ra phương hưng ưc na. Thình lình, chic bè ltnghiêng, uc ca h b mt ngn gió thi tt, và h chi vi gia cnh ti en như mc. H bám víu ly chic bè, xoay vòng trên mt h gia êm ti, bàng hoàng kinh svà ã bt u có ngưi nhum bnh. Chic bè b gió cun i mau n ni nhng ngnsóng nh tràn lên bè và làm cho h b ngâm nưc lnh thu xương. Mi lúc bè càng trôi

mau hơn, dưng như có mt bàn tay vô hình lôi cun h i vào ch; cht. Cuc phiêulưu ó ã kéo dài bao lâu, h cũng không bit vì h ã mt c ý nim v thi gian.Không có mt ánh sáng nào chung quanh, bóng ti dày c và en kt dưng như chưah có bao gi trên mt t. Chic bè tre b sóng dp gió vùi, nhng ngn gió mnh như vũ bão thi rít lên tng chp, bè lt nghiêng, h b lt nhào và chìm dưi áy nưc. Vàingưi ch có thi gi hít mt hơi th. Nhng ngưi khác th không kp. Nhngngưi sng sót trôi dt bnh bng cho n khi h nhìn thy mt ánh sáng xanh lt, mm và mi lúc càng t rng. Sau cùng, h trôi dt vào b dưi ánh nng mt tri.

Hai v sư sãi ã tp vào b, thân hình y nhng vt máu và vt bm dp, ngt ngư như

ngưi hp hi. Ba ngưi khác ã bit mt tăm hơi, không li du tích. Sut nhiu gi,h nm sõng sưt trên mt t, trưc nanh vut ca T Thn, gia s sng và cái cht.Sau cùng, mt ngưi hi tnh li và m mt nhìn quanh. iu mà y nhìn thy làm cho yxúc ng mun xu. ng xa, nhô lên ngn i ca in Potala, chung quanh có nhngcon yak ang ăn c trên nhng cánh ng xanh tươi. Ý nghĩ u tiên n vi h là: Chccó l h ã cht và h ang trên mt cõi tri Tây Tng. Ngay khi ó h nghe có tingchân ngưi bưc n gn: ó là mt k mc ng ang cúi xung nhìn h. Ngưi mcng này va vt lên mng tre tàn ca chic bè tàn mà y nhì thy trôi lênh ênh trênsông Tsang Po. Khi y ưc nghe câu chuyn k li và bit rng h là các sư sãi, ngưimc ng bèn i n in Potala báo ng và tìm nhng chic cáng khiêng h v.K t khi ó, ít có ngưi mo him i trên h, nhưng ngưi ta bieát rng có nhng hòn

o nh trong ó, mà mt ã ưc thám him. iu mà ngưi ta tìm thy trên hòno ó, con s ưc bit vào lúc nhp môn.

Tôi nghe nói vy, lin mong ưc ưc th bè i trên h ngay lp tc!

Sư Ph nhìn tôi và cưi:

- Tht vy, ó là mt kinh nghim lý thú, nhung cn gì phi nhc sc i n nơi khingưi ta có th i thám him nơi ó d dàng bng cách "Xut vía?" Con có th thc hin



63

iu ó, Lâm Bá, và trong vài năm con có th cùng ta i thám him cái h y ri gópphn hiu bit ca con vào phn kin thc mà chúng ta ã có v vn này. Nhưng bâygi thì, con hi, con còn phi hc hi rt nhiu.

Ánh la trên ngn uc ca chúng tôi sp tt, và tôi tưng rng chúng tôi chc s phii mò trong êm ti như nhng ngưi mù. Lúc sp tr v, tôi nghĩ rng chúng tôi ã quávô tâm n ni không em theo thêm vài ngn uc thp ni. Ngay lúc ó, Minh Giai c thò tay vào mt l trng n du trên vách á, ly ra nhng ngn uc mi rithp ni theo nhng cây uc ã tàn. Ngưi nói:

- Chúng ta có d tr sn uc ây, vì tht khó mà tìm thy ưng v trong bóng ti.Bây gi, chúng ta lên ưng!

Chúng tôi i ln mò mt cách vt v khó nhc theo nhng ưng hm lên dc, thnhthong ngng li th và nhìn nhng tranh v trên vách. Tôi không hiu ý nghĩanhng hình v này là như th nào. Trái li, Sư Ph tôi rõ ràng là ã rt thành tho vnhng hình nh ó và ngưi i li trong các ưng hm ti en này mt cách quen thucnhư nhà. Tôi linh cm ch này hn là có iu gì bí mt và nh thi lui li tìm cách

khám phaù ra cái ca bí mt ca con ưng hm này, nhưng ging nói ca Sư Ph giánon dòng tư tưng ca tôi:

- Lâm Bá, con lm bm như mt ông già! Ch còn vài nc thang na, là chúng ta s thyli ánh sáng mt tri. Khi lên ti nóc in, ta s ch cho con thy ch mà các sư sãi ngàyxưa ã ngoi lên mt t sau cuc thám him ca h.

Khi chúng tôi lên ti nóc in Potala, Sư Ph làm theo li ha, và tôi ã mun phóng lênlưng nga phi nưc i trên sáu chc cây s nhìn xem ch y tn mt. Nhưng Sư Phtôi nói rng không có gì khác hơn là cnh vt mà tôi ã nhìn thy trong ng dòm. Li

thoát lên mt t ca cái h này vn nm dưi mc nưc rt sâu và không có gì ghidu cho bit nó nm ch nào, tr ra mt chòm cây ưc trng phía trên do lnh truynca c t Lai Lt Ma trong kip trưc ca Ngài.

9. Tri Hoa Hưng

Qua ngày hôm sau, Thy trò chúng tôi sa son tr v tư tưng vin Chakpori.Chúng tôi không vi vàng lm vì chúng tôi cm thy ưc ngh ngơi thoi mái ti inPotala. Trưc khi lên ưng, tôi bưc nhanh lên nón in ngm nhìn phong cnh mt

ln cui cùng. Xuyên qua cái ng dòm nhìn v nóc tư tưng vin Chakpori, tôi thy mtthiu nhi sơ cơ ang nm dài trên sân thưng c sách, thnh thong li ngng c ném nhng viên si nh lên cái u trc ca các sư sãi ang i qua li sân dưi.Trong ng dòm tôi nhìn thy n cưi ranh mãnh ca y, khi y vi vàng n núp tránhnhng cái nhìn ngc nhiên mà các nn nhân ca y phóng lên tri. Nhân dp này, tôi cmthy băn khoăn lo s vì chc hn là c t Lai Lt Ma cũng nhìn thy chính tôi có nhiuln ùa nghch ging y như vy! K t khi ó, tôi quyt nh gii hn nhng s nghchngm tinh quái ca tôi nhng góc nhà ca tu vin mà ngưi ta không nhìn thy ưct trên nóc in Potala.



64

Gi lên ưng ã im. Chúng tôi t giã và cám ơn các v Lt Ma ã giúp cho thi gianlưu trú ngn ngi ca chúng tôi ti ây ưc thoi mái và d chu. Chúng tôi cũng tlòng ưu ái cm t viên Huỳnh Môn Quan ca c t Lai Lt Ma, là ngưi th kho lươngthc, ã phân phát trà bánh và ko mt ngon có ting nhp cng t bên n chochúng tôi dùng t do tùy thích. Viên Huỳnh Môn Quan chc hn là có thin cm vi tôi,vì lúc t giã, ngưi còn ưa tng cho tôi mt món quà ngon mà tôi không ngn ngi útvào ming nhai lin khi ó. Sau khi ăn ung no y ly sc, chúng tôi bt u ixung cu thang ln tr v tu vin. Chúng tôi va xung ưc na cu thang, thìnghe nhng ting gi git li, nhng sư sãi i ngang qua ó ra du cho chúng tôi hãyquay u nhìn li phía sau. Mt sư sãi hc tc chy xung cu thang va th dc vàchuyn giao mt thông ip cho Minh Gia i c. Sư Ph tôi nói:

- Lâm Bá, con hãy i ta ây, ta i s không lâu.

K ó, ngưi quay lưng i tr lên cu thang. Tôi bèn i do chơi thơ thn mt mình, nhìnxem phong cnh, và ngm nhìn ngôi nhà cũ ca tôi ng xa. Tôi ang miên man nghĩ n nhng k nim xưa, thì va quay u tr li, tôi xuýt na thì té nga khi tôi thy

cha tôi cưi nga chy v phía ch tôi ng. úng vào lúc mà tôi nhìn cha tôi, thì ngưicũng thy tôi. Cha tôi hơi nghiêng u ti trưc xem cho rõ khi ngưi nhn ra tôi.Nhưng cha tôi i ngang qua trưc mt tôi mà không nhìn tôi na. Tôi cm thy lòngbun vô hn. Tôi nhìn theo cha tôi i ra xa. Tôi gi theo: "Cha!" Nhưng ngưi vn tiptc thong th cưi nga i luôn dưng như ngưi không nghe ting tôi gi. Tôi rơm rmnưc mt và run lên vì xúc ng. Nu lúc y tôi ng gia ám ông ngưi, thì tôi ã t chuc ly mt iu bn ln, h thn trưc công chúng, và nht là li trên cu thangca in Potala! Vi mt ý chí làm ch b thn kinh a cm ca mình, nó làm chính tôicũng phi ngc nhiên, tôi ngng mt lên và nhìn v phía thành ph Lhassa.

Na gi sau, Minh Gia i c ã tr xung vi hai con nga và nói vi tôi:- Lâm Bá, hãy mau lên nga, chúng ta phi i mau n vin Séra, vì mt trong các v sư già mi b tai nn.

Nhn thy mi bên yên nga u có treo mt bao da, tôi oán rng ó là nhng baong ca y Sư Ph trên ưng Lingkhor, chúng tôi sãi nga qua trưc nhà ca tôi;nhng ngưi hành hương và hành kht u tránh qua mt bên ưng. Không bao lâu,chúng tôi n tu vin Séra, ti ây ã có mt nhóm sư sãi ã ng i chúng tôi. Chúngtôi xung nga, mi ngưi cm mt bao y c trong tay; khi y mt v sư ưa chúng tôivào mt phòng ti ây có mt v lão tăng ang nm thoi thóp.

V lão tăng có sc mt nht nht như chì, ngun sinh lc ca ông dưng như ã sp tàn.Minh Gia i c gi em nưc sôi; ni nưc sôi ã sn sàng, ngưi bèn b vào ó vàinhúm dưc tho. Trong khi tôi quy ni nưc sôi cho ngm thuc, Sư Ph tôi khám bnhcho v lão tăng và ưc bit v này va b té v s t trên cao xung t. Mt cái xươngdp trên u b trt khp è lên óc, làm ông ta bt tnh nhân s.

Khi ni nưc thuc ã ngui bt, chúng tôi dùng mt ít ra trán ca ngưi bnh. Sư Ph cũng ly nưc thuc y ra tay và ngâm nhng y c gii phu vào ni thuc



65

kh trùng. Nh công dng ca cht thuc y, vt thương ca ông lão không còn rmáu nhiu. K ó, Sư Ph ly trong ni thuc ra hai cái gp bng bc, u dp và córăng cưa. Ngưi cn thn dùng hai cái gp y lt ming da u b rách lên, ly cáixương s b trt khp và t nó nm ngay tr li v trí cũ. Xong, ngưi nói:

- Cái xương s t nó hàn gn vào khp tr li như thưng, và không còn è lên óc na.

Ngưi li ra vt thương vi cht nưc thuc, và t li ch cũ cái mng da u ã tlên lúc nãy. Xong ri ngưi mi may kín vt thương bng lông bm nga trng nưc sôi,p thuc lên và băng li cn thn.

Sau khi b óc ông ta ưc gii ta khi ming xương s è lên trên, v lão tăng ã btu ly sc li và cm thy khe dn. Chúng tôi t thêm vài chic gi dưi lưng choông ta có th ngi nhm dy mt cách thoi mái. Tôi ra sch các y c, ri lau bngmt ming gi ã kh trùng và sp li cn thn trong hai cái bao da. Khi tôi ra tay, vlão tăng m mt ra và n mt n cưi yu t khi ông ta nhn ra Minh Gia i c angngi bên cnh giưng. Ông lão nói:

- Tôi bit ch có ông là ngưi duy nht có th cu ưc tôi, vì th tôi ã gi mt thôngip bng tư tưng n in Potala. S mng ca tôi th gian chưa hoàn tt, vì vynên tôi chưa sn sàng ri b th xác.

Sư Ph tôi chăm chú nhìn ông lão và áp:

- Sư ông s chóng khi. Ch cn chu ng vài ngày khó nhc na, mt hay hai cơn nhcu, ri sau ó sư ông s bình phc li sc khe và làm vic như bình thưng. Tuynhiên, trong khi ng, phi có mt ngưi trc mt bên gi cho sư ông ng nm dài.Ni trong ba hay bn ngày na, là sư ông s thoát nn.

Tôi bưc li gn ca s. Tht là mt iu lý thú mà nhìn xem cách sinh hot ca các sư sãi ca mt tu vin khác. Sư Ph bưc n gn tôi và nói:

- Bây gi, ta s ưa con i ving thăm mt cng ng sư sãi sinh hot rt khác hn vitư tưng vin ca chúng ta.

Sau khi ã giao ngưi bnh cho mt v Lt Ma săn sóc, chúng tôi bưc ra ngoài hànhlang. Tu vin này không ưc gìn gi sch s như tư tưng vin Chakpori. K lut cũngkhông ưc nghiêm ngt lm: Các sư sãi i li t do tùy ý. So vi tư tưng vin cachúng tôi, thì các thánh in ca h không ưc săn sóc lau chùi tươm tt; mùi nhang

khói ây cũng nng nc hơn. Tng nhóm tr con chơi ngoài sân: Chakpori, thì ginày chúng phi làm vic ráo rit. Tu vin này hoàn toàn thiu trt t, sch s và k lutmà tôi vn thưng coi như là nhng iu lut căn bn. Sư Ph tôi hi:

- Lâm Bá, con có mun li tu vin này và sng mt cuc i d dãi t do như hchăng?

Tôi áp:



66

- Bch Sư Ph, chc chn là không. Con nghĩ rng h ch là mt tp oàn ngưi man r.

Sư Ph bt cưi:

- Th là ây có tt c by ngưi man r, và như vy là hơi nhiu! Ch cn có mt thius ngưi bê bi là làm cho c mt tp oàn phi mang ting, con bit không?

Mt s tht hin nhiên mà mi ngưi u bit rõ, là tu vin ca chúng tôi có mt k lutgt gao nht, còn hu ht nhng tu vin khác thì k lut rt là lng lo. nhng nơió, nu mt sư sãi mun gii ãi, lưi bing, thì y ưc t do lưi bing mà không ai nóigì. Tu vin Séra, còn bit dưi cái tên riêng là "Tri Hoa Hưng," cách in Potala nămcây s và là mt thành phn ca nhóm cng ng tu vin gi là "Tam nh Vin." Trongcng ng này thì tu vin Drebung vi dân s không dưi mưi nghìn sư sãi, là tư tưngvin ln nht. K ó là tu vin Séra vi chng by ngàn năm trăm sư sãi, và sau htlà tu vin Ganden vi gn sáu nghìn sư sãi. Tt c ba tu vin này s nguy nga như nhng thành ph tht s, vi nhng ưng sá, trưng hc, n th và tt c nhng cơquan, dinh th qun tr hành chánh cn thit. Nhng sư sãi cnh binh xut x t nhngvùng Kham i tun phòng thưng xuyên các ưng ph. Nhưng bây gi thì chc là

quân Trung Công ã thay chân ca h! Tu vin Chakpori tuy nh nhưng có th lc rtln. Vi tư cách là mt Y Vin, nó cũng là Trung Tâm Y Khoa ca quc gia, và có mt s i din quan trng trong Hi ng Chánh Ph.

tu vin Chakpori, ngưi ta dy cho chúng tôi môn võ thut Tây Tng. Không phi ttc các tu vin u có dy môn võ thut này. Trong tu vin ca chúng tôi, môn võ thuty ưc s dng tp luyn cho các thiu sinh bit t v, làm ch nhng phn ng t nhiên ca mình, làm tê lit giác quan ca mt ngưi vì mc ích gii phu y khoa, và có th di chuyn mt cách an toàn trong nhng vùng nguy him nht. Tht vy, vi tư cách là nhng v Lt Ma y sĩ, chúng tôi luôn luôn phi di chuyn n tn nhng vùng

him tr, xa xôi, y nhng s bt trc, him nghèo.Võ sư Tzu, như ã nói trưc ây, là mt chuyên viên v môn võ thut t v, có l là vvõ sư gii nht ca x Tây Tng. Ông ã dy tôi tt c nhng gì ông bit, vi mt tinhthn trách nhim và ch ly làm hài lòng vì ã làm tròn bn phn ca mt võ sư.Phn nhiu nhng ngưi ã trưng thành và thành niên u bit mt vài th võ sơ ng h thân, nhưng v phn tôi, tôi ã tp luyn nhng th võ ó t khi mi lên bn tui.Chúng tôi nghĩ rng môn võ thut này ch dùng t v và t làm ch ly mình, ch không nên dùng biu din trên võ ài như nhng tay thí võ chuyên nghip. TâyTng, ngưi ta thưng nói rng mt ngưi gii võ và có sc mnh có th rt ôn hòa hinlành, còn nhng s phô trương khoác lác là c tính ca k yu. Vi môn im huyt,

ngưi ta có th làm tê lit giác quan ca mt ngưi, nó có tác dng như vic chp thucmê làm cho y không còn bit au n khi cn phi gii phu, nn li khp xương btrt, hay nh răng chng hn. Ngưi ta có th làm cho mt ngưi tr nên bt tnh nhâns, mà y không hay bit mình ã b im huyt, và vài gi hay vài phút sau ó, y sthc tnh và vn sáng sut như cũ mà không b mt nh hưng nào. Có iu l, là mtngưi b im huyt lúc y ang nói chuyn, b bt tnh và ng mê i, n khi thc tnhdy y li tip tc câu nói b t on t lúc u. Vì môn im huyt này vô cùng li hinhư vy, nên môn võ thut t v và im huyt bí truyn ca Tây Tng ch ưc truynth cho nhng môn ã tri qua nhng cơn th thách vô cùng gt gao. Hơn na,



67

cho ưc cn mt và an toàn n mc tuyt i, h còn chu mt vài phép dn d bngkhoa thôi miên, cho h không th nào lm dng quyn năng v sau này.

Mt tu vin Lt Ma Tây Tng không phi ch là mt nơi trú ng ca nhng ngưi có chí hưng v ương tu hành, ó cũng là mt thành ph t tr vi nhng cơ quan qun tr nib và nhng nơi gii trí, tiêu khin. ó có c nhng hí vin trình din nhng mànkch ngh tôn giáo và văn hóa truyn thng. Nhng sư sãi nhc công luôn luôn sn sàngbiu din tài ngh giúp vui và chng t rng không mt công ng tu vin nàokhác có nhng nhc công tài gii như h. Nhng sư sãi có tin ca riêng có th mua smcác thc ăn, qun áo, xa xí phm và sách v trong các ca tim. Nhng v nào mntit kim có th gi tin vào nhng tào ngân kh, hot ng ging như các ngân hàng.Tt c nhng cng ng sinh hot trên th gii u không khi có nhng k bt lươngphm pháp. Trong tu vin Lt Ma Giáo, nhng k bt lương này b các sư sãi cnh binhbt gi và ưa ra mt tòa án riêng x ti h mt cách công bình. Nu xét ra h phmpháp, h s phi n ti trong khám ưng ca tu vin.

Trong tu vin, có nhng trưng hc cho mi a tr có th th lãnh mt nn giáo dcthích nghi vi tính cht cùng trí khôn ca chúng. Ngưi ta giúp nhng a hc trò ưu

tú xây dng cho chúng mt tương lai, nhưng phn nhiu các tu vin, tr ra tu vinChakpori, nhng hc trò lưi bing ưc t do chơi bi, ng nghê hay dùng thi gi ngi không và mơ mng. Tht vy, ngưi ta nghĩ rng vì ngưi ta không th nào nhhưng n cuc i ca k khác, nên tt hơn là hãy cho h vt vát li thi gi ã mttrong mt... Kip sau! tu vin Chakpori thì không th, và ngưi nào không tin b sb mi i nơi khác, n nhng ch mà k lut ưc d dàng lng lo hơn.

Trong tu vin ca chúng tôi, thưng có nhng khách ving thăm, nhng ngưi lái buônhoc sư sãi, h ưc lưu trú trong khách sn ca tu vin, và l tt nhiên là cũng phi trtin. Không phi tt c các sư sãi u sng c thân. Nhng ngưi nào nghĩ rng tình

trng c thân không thun tin cho i sng tinh thn ca h, ưc t do gia nhp vàomôn phái "Mũ " Dugpas, nhng ngưi trong môn phái này ưc phép lp gia ình.Nhưng ó ch là mt thiu s. Trong gii tu hành, cp lãnh o ưc tuyn chn trong snhng tu sĩ ã lp nguyn sng c thân, thuc v môn phái "Mũ Vàng" Gelugpas. Trongnhng tu vin "Cng ng nam n, " các sư sãi và ni cô làm vic sát cánh vi nhau vàgm thành mt tp oàn hoàn toàn có t chc, vi mt bu không khí thưng là hòa duhơn nhng tu vin ch c bit dành riêng cho phái nam.

Sau khi ã i quan sát mi nơi Tri Hoa Hưng, chúng tôi tr li thăm v sư sãi già.Trong hai ting ng h, bnh tình ca ông ta ã thuyên gim rõ rt, và ông ta ã có sc chú ý n cnh vt chung quanh. Ông ta ã có th lng tai chăm chú nghe Minh

Gia i c mà ông ta có v rt quý mn. Sư Ph nói vi ông lão:

- Bây gi chúng tôi phi i, nhưng tôi s li cho sư ông mt ít dưc tho. Tôi s ưach th rõ ràng cho v sư sãi có bn phn săn sóc sư ông.

Sư Ph ưa cho ông lão ba cái bc nh mà ngưi ly ra trong cái bao da. Ba bc thucnh này s giúp cho ông lão ưc hoàn toàn bình phc và thoát khi lưi hái ca T Thn.



68

Ra n sân ngoài, chúng tôi thy mt sư sãi nm dây cương hai con nga ã chc sn.Chúng tôi lên nga và cho nga i t t chm bưc. Tri Hoa Hưng ch cách con ưngLingkhor có sáu cây s. Tôi không có ý nh i ngang qua nhà cũ ca tôi. Sư Ph tôi cól c ưc tư tưng ca tôi, vì ngưi nói:

- Chúng ta s i qua ưng ra khu ch. Chúng ta không có gì phi gp rút. Ngày mais là mt ngày khác mà chúng ta còn phi sng.

Khi ra n khu ch búa vi nhng ph phưng ông o, vi các ca hàng ca ngưiTàu buôn bán tp np, tôi thm nghĩ:

- A! Ln cui cùng khi tôi i n ây, tôi là mt ngưi t do, khi y tôi chưa phi hc tr thành tu sĩ. Tôi ch ưc mong thi gian qua ch là mt gic mng mà tôi có th quênht khi tôi thc tnh!

Sau khi ã i qua ưng cái, chúng tôi r v phía tay mt n cu Ngc Bích. Sư Phday qua phía tôi và nói:

- Như vy, con vn không mun tr thành tu sĩ phi chăng? ó tht là mt cuc iáng sng, con bit không? n cui tun này, nhng sư sãi s xut hành như mi năm i hái thuc trên núi. Thy không con i vi h năm nay. Con s li ây, vàchúng ta s làm vic chung vi nhau, cho con có th thi u kỳ thi tuyn các sư sãiưu tú Trappa vào năm mưi hai tui. Thy ã d nh em con theo trong mt chuynxut hành v sau này lên nhng vùng Thung Du, ti ó có mc nhng loi dưc thort him.

Chúng tôi va ra khi làng Sho và sp n gn Pargo Kaling, ca tây thành Lhassa, thìmt k hành kht ng nép vào tưng và rên r:

- Thưa bác sĩ Lt Ma, xin ngài làm phưc ng cha khi bnh cho tôi vì nu tôi lànhmnh, tôi s không còn phương tin kim ăn!

Sư Ph có v bun man mác khi chúng tôi bưc qua ca thành và nói:

- âu cũng thy nhng k ăn mày. H làm cho x s ca chúng ta mang ting xu ngoi quc. n , Trung Hoa, khi thy n ó vi ng "Khôn Lưng," ngưi ta nóichuyn v nhng ngưi ăn mày x Tây Tng, nhưng h không ng rng vài ngưitrong s ó li rt giàu. Du sao, có l sau vic thc hin li tiên tri v Năm Con Cp St(tc 1950, quân Trung Cng xâm chim x Tây Tng), nhng k ăn mày s b bt buc

phi làm vic. Chng ó, Lâm Bá, trong hai thy trò chúng ta không ai còn li x nhà chng kin vic y. Con s sng ngoi quc, còn thy thì... ã tr v cõi ThưngGii.

Tôi cm thy lòng bun vô hn vi ý nghĩ rng có ngày Sư Ph mn yêu s t bit tôi vàkhông còn sng trên mt t này na. Hi ó, tôi chưa bit rng cõi i này ch là hư o,mt lot nhng th thách, mt trưng hc ln cho ta rèn luyn tâm tánh. Trên ưngv, tôi liên tưng n nhng ngưi i hái thuc. Mi năm, mt nhóm sư sãi ca tu vinChakpori lên núi hái thc v phơi khô và d tr trong nhng bao da không thm nưc.



69

Min núi non x Tây Tng là nơi mà thiên nhiên dành cho con ngưi mt kho dưc thophong phú di dào bt tn. Tôi thm nghĩ rng mình có th vng mt trong chuyn xuthành năm nay, và hãy chun b tinh thn i lên min Thưng Du huyn bí khi nào Sư Ph xét ra cn thit.

Các nhà chiêm tinh ã tiên oán tôi s thi u mt cách d dàng, nhưng tôi bit rng tôiphi hc rt nhiu. Tht vy, s thành công ch ưc ha hn vi tôi vi iu kin ttyu là tôi phi t mình gt hái ly nó bng s làm vic. V phương tin tinh thn, trí não, ít nht tôi cũng ã phát trin bng mt thiu niên mui tám tui, vì tôi vn luônluôn chung ng tip xúc vi nhng ngưi ln tui hơn tôi và tôi ã phi t lc tháo vátmi chuyn trong mi trưng hp. 10. Tín Ngưng Và Sinh Hot

Dưi ây là mt vài chi tit v nn văn minh ca x Tây Tng nó có th khêu gi s thích thú ca quý c gi. Nn tôn giáo Tây Tng là mt hình thc bin thiên ca PhtGiáo, nhưng nó không có mt danh hiu rõ ràng có th nh nghĩa hoc dch ra.Ngưi Tây Tng gi nó là quc giáo ca h. Danh t chính xác nht là Lt Ma Giáo

(Lamaisme), mà ngưi Tây phương ã tng bit. Tín ngưng ca ngưi Tây Tng khácbit vi Pht Giáo ch nó căn c trên nim hy vng, còn Pht Giáo i vi h như mttôn giáo ym th, và hoàn toàn tiêu cc. Du sao i na, có mt iu chc chn là ngưiTây Tng không tin nơi s hin din ca mt v Thưng c tôn, toàn trí và toànthông, coi sóc và che ch cho toàn th nhân loi.

T bao nhiêu th k v trưc, các dân tc phương ông ã bit rõ v các mãnh lchuyn bí và nhng nh lut thiên nhiên. Thay vì ph nhn s hin hu ca nhng scmnh huyn linh y, bi lý do rng ngưi ta không th cân lưng hay quan sát phn ngca chúng dưi nh hưng các hóa cht trong phòng thí nghim, nhng bc danh sư bênphương ông ã c gng tăng gia kim soát ca h i vi nhng mãnh lc thn bí vôhình. Thí d như h ã chú ý n nhng kt qu thu lưm ưc do bi năng khiu ThnNhãn. Nhiu ngưi cho rng iu y không th nào có ưc: H chng khác nào như nhng ngưi mù t thu lt lòng m, nói rng vn không có thi giác, bi vì h không hcó kinh nghim v cái giác quan ó! Làm sao h có th hiu ưc rng mt vt có thưc nhìn thy cách xa trong không gian, trong khi không h có mt s tip xúc nàogia vt y và ôi mt ca con ngưi?

Th xác con ngưi ưc bao ph bng mt lp v như sương mù muôn màu nghìn sc:ó là cái hào quang. Nhng v có Thn Nhãn nhìn vào hào quang ca mt ngưi, có thquan sát các màu sc ó mà suy ra tình trng sc khe, c hnh và trình tin hóa

ca ngưi y. Cái hào quang y là s phát huy, s biu hin ca mt lung khí lc t bên trong, tc Chân Ngã, hay linh hn con ngưi. u ngưi y cũng ưc bao trùm bimt vòng hào quang xut phát t cái khí lc ó. n lúc cht, thì cái hào quang y tthn: Linh hn ã ri khi th xác và phiêu diêu trên mt cõi gii khác bưc qua mtgiai on sinh hot mi. Khi ó, nó tr thành mt cái "Bóng" pht phơ, có l là bi vì nócòn hoang mang bi s xúc ng mnh khi nó ưc gii ta ra khi cái xác thân vtcht. Có th rng nó không hoàn toàn ý thc ưc nhng gì ã xy ra. Bi ó, các v LtMa có bn phn giúp nhng ngưi hp hi và ging gii cho h nghe nhng giai on bên ca t mà h s tri qua. Ch nu không, thì linh hn ca h s bám víu ly cõi



70

trn do bi nhng dc vng ca xác tht còn chưa ưc tha mãn. Vai trò ca các v tăngl ct t nhng si dây trói buc ó.

Ngưi Tây Tng thưng có nhng cuc hành l cu siêu dìu dt nhng vong linhngưi cht. S cht không làm cho ngưi Tây Tng s st, h nghĩ rng mt vài nghithc cn mt có th giúp rt nhiu cho linh hn bưc qua cõi gii bên kia mt cáchd dàng. Cn phi vch mt l trình nht nh và rõ ràng, và iu khin nhng tư tưngca ngưi hp hi mt cách thích nghi. Nhng cuc l cu siêu này ưc c hành trongmt ngôi n dưi s hin din ca chng ba trăm sư sãi. Mt nhóm bn hay năm vLt Ma có thn thông, có th giao cm vi cõi vô hình, ngi thành vòng tròn chínhgia, và i din vi nhau. Trong khi các sư sãi tng nim dưi s iu khin ca mt vSư Trưng, các v Lt Ma c gng tip xúc bng thn giao cách cm vi nhng vong linhphiêu dt, vt vưng trong cõi vô hình. Nhng li cu nguyn bng ting Tây Tng thtkhó mà dch ra cho úng nghĩa, nhưng tôi cũng xin ưc dch i khái như sau:

- Hãy nghe ting gi ca chúng tôi, hi các vong hn pht phơ vô nh cõi bên kia cat. Âm dương cách tr, ngưi sng và ngưi cht u sng nhng cõi gii cách bitnhau. Nhng gương mt ngưi cht có th ưc nhìn thy âu? âu ngưi ta có th

nghe ưc ging nói ca h.

Cây nhang u tiên ưc t lên kêu gi nhng linh hn lc lõng và ch ưng choh.

- Hãy nghe ting gi ca chúng tôi, hi các vong hn pht phơ lc lõng không ngưi dìudt. Bu th gii này là mt o nh. Cuc i ch là mt gic mng. Hu sinh hu dit,vt gì có lúc sinh ra t phi có lúc cht. Ch có Pht pháp là con ưng duy nht ưa ni sng trưng tn vĩnh cu. Cu cho vong hn các ngưi siêu sinh tnh .

Cây nhang th nhì ưc t lên kêu gi nhng vong hn lc lõng và ch ưng choh.

- Hãy nghe ting gi ca chúng tôi, hi nhng bc vua chúa oai quyn hng hách cath gian, các ngưi ã ng tr trên nhng dãy giang san ca thiên h. Triu i ca cácngưi ch tn ti có mt thi nhưng nhng ting kêu rên sit ca dân tc các ngươikhông bao gi dt. Do lòng tham vng chinh phc t ai, các ngươi ã làm cho máuchy thành sông, và nhng ting th than ca nhng k b tr còn làm rung chuyn câyci, thu n tri xanh. Cu cho vong hn các ngươi ưc siêu sinh tnh .

Mt cây nhang th ba ưc t lên kêu gi vong hn các bc vương, cùng nhng

nhà c tài ca thiên h và ch ưng cho h.

Hãy nghe ting gi ca chúng tôi, hi nhng k bc ác bt nhân và nhng k trm cưpca th gian, các ngươi ã gây nên ti ác i vi k ng loi và ngay trong lòng cácngưi không có s bng an. Linh hn các ngươi vt vưng không nơi nương ta và cônglý không có ng trong tâm ca các ngươi. Cu cho linh hn các ngươi ưc siêu sinh tnh...

Mt cây nhang th tư ưc t lên kêu gi vong hn nhng k ti li ang pht phơ



71

dt d trong cô qunh.

- Hãy nghe ting gi ca chúng tôi, hi nhng nàng k n các chn lu xanh ca th gian, nhng ngưi buôn hương bán phn mà ti li ca các bn àn ông ã làm cho ôu, nay ang i lang thang vô nh trong cõi u minh tăm ti. Cu cho vong hn cácngươi ưc siêu sinh tnh .

Cây nhang th năm ưc t lên kêu gi vong hn các ngưi àn bà ti li, sa a, dìu dt và gii thoát cho h khi nhng s trói buc ca th gian...

Trong bóng ti ban êm ta khói hương nghi ngút, nhng ngn èn bơ loe lét làm rungrinh nhng bóng en phía sau các pho tương thp vàng. S căng thng càng tăng: Cácv Lt Ma ang tp trung tư tưng giao cm vi nhng vong hn ã cht nhưng chưaưc gii thoát khi nhng si dây trói buc vi cõi gii phàm trn.

Nhng sư sãi mc áo tràng màu ngi sp tng hàng i din vi nhau, ct gingngân nga tng nim nhng bài sinh cu siêu cho các vong hn. Cuc l tip din vinhng li ch th ưa ra cho các vong hn và nhp ca nhng li cu siêu tng nim

cũng tr nên thưa dn, cho n khi mi ting ng, mi âm thanh u dt hn, và ttc u m chìm trong im lng.

Trong lúc thc tnh, linh hn con ngưi dính lin vi th xác và không th tách ri rangoài, tr phi y ã có tri qua mt s tp luyn v vn này. Khi chúng ta ng, ch cóth xác là cn s ngh ngơi, còn linh hn thì thoát ra ngoài và bưc vào cõi gii tinhthn, cũng như mt a tr tr v nhà vào lúc chiu, sau gi tan hc. Linh hn ưc nilin vi th xác bng"si dây bc" nó có th kéo dài n vô tn. Si dây bc này vn tnti luôn luôn khi nào th xác còn sng; n lúc cht, nó b gián on cho linh hnbưc vào mt cuc i mi trên cõi gii tinh thn, cũng như a hài nhi b ct rún

tách ri khi m nó. i vi a hài nhi, s sinh ra i có nghĩa là chm dt s sngưc bo bc che tr trong bng m. i vi mt linh hn, s cht có nghĩa là tái sinhtrong mt cõi tâm linh t do hơn.

Khi si dây bc chưa b ct t, linh hn ưc t do châu du khp nơi trong gic ng cath xác, hoc ngay c trong lúc thc tnh nu ngưi ta ã có tri qua mt s luyn tpc bit. S châu du ca linh hn trong gic ng to nên nhng gic mng, nó là nhngn tưng ưc chuyn di do s trung gian ca si dây bc. Trong cõi gii tâm linh, vnkhông có "Thi gian", vì ý nim v thi gian ch có cõi phàm trn h gii, bi ó ôi khinhng gic mng dài và phc tp dưng như ch din ra trong không y mt giây ngh. Mt kinh nghim mà có l ai cũng ã tri qua, là gp trong gic mng mt ngưi

quen cách ta rt xa, có th cách n muôn dm trùng dương, ch tn cùng ca thgii, và nói chuyn vi ngưi y. Mt thông ip có th ã ưc chuyn giao và khi thcgic, ngưi ta có cái cm giác rt rõ rt là: Có mt cái gì mà mình phi nh. ôi khi,ngưi ta nh rng ã gp trong mng mt ngưi bn hay mt ngưi thân thích trong khih rt xa, mà ngưi ta không ngc nhiên mà nhn ưc tin ca h ít lâu sau ó. ivi nhng ngưi không luyn tp, thì trí nh ca h thưng b o ln và kt qu là hch thy nhng gic mông vô lý hay nhng cơn ác mông.

Tây Tng, ngưi ta thưng i châu du khp nơi không phi bng thut khinh thân, mà



72

bng cách xut hn, mt k thut mà h ã hoàn toàn nm vng. Bng phương phápxut hn, linh hn ri khi th xác và vn dính lin vi nó bng si dây bc, trong khi óngưi ta t do di chuyn khp nơi tùy ý mun trong cõi vô hình vi tc lc ca tư tưng.Kh năng xut hn cũng gi là xut thn hay xut vía, i châu du nơi cõi Trung gii,là mt vic rt thông thưng x Tây Tng. Nhng ngưi mi bt u áp dng th phương pháp này thưng hay b xúc ng mnh, ó là do s thiu tp luyn. Có thrng mi ngưi ã có ln cm thy mình lưt nh trong gic ng ri sau ó, không cólý do gì áng k, t nhiên h git mình bng tnh dy mt cách t ngt. Hin tưng ólà do bi s xut thn mt cách quá mau chóng, s chia ly quá t ngt gia th xác vith vía, làm cho si dây bc b chùn li và th vía tái nhp vào th xác mt cách quámãnh lit. Sau khi bng tnh dy, ngưi ta còn có cái cm giác khó chu hơn na. Linhhn pht phơ phía trên cái th xác rt xa, cũng ví như mt qu bong bóng ưc thlên trên không u cui mt si dây. Thình lình, mt nguyên nhân nào ó, chng hnnhư mt ting ông mnh, làm cho nó nhp vào th xác mt cách quá mau. ương s git mình tnh gic và có cái cm giác kinh khng như t trên cao té xung vc thm vàva tnh dy kp thi.

S châu du trên cõi Trung gii mt cách hoàn toàn làm ch tình hình và hoàn toàn ý

thc mi vic xy ra, là mt iu kh năng ca hu ht tt c mi ngưi. Ngưi ta chcn có mt s luyn tp thích nghi, nhưng trong nhng giai on u tiên, h cn philuyn tp mt nơi vng v không s b ai quy ry. Cn nói rõ là tr phi có s chdn ca mt v o sư lão luyn, ngưi ta có th b hoang mang, kinh ngc. Trên thct, s tp luyn này không nguy him, nhưng không phi là không có s va chm hayxúc ng mnh, nu th vía ri khi hay nhp vào th xác không úng lúc. Nhng ngưiyu tim không nên tp luyn phương pháp này, bi vì nu có ngưi nào t nhiên bưcvào phòng khi h ang tp, thì th vía hay si dây bc ca h có th b náo ng và iuó tht vô cùng nguy him. S va chm ó có th làm cho ương s cht bt c kỳ t và có nhng hu qu rt phin phc: Linh hn y s b bt buc u thai tr li ngay

hoàn tt kip sng va b gián on cõi trn trưc khi bưc qua giai on tin hóa k tip...

Ngưi Tây Tng tin rng thu xưa kia, trưc thi kỳ sa a ca con ngưi, nhân loi cóth i châu du bng cách xut hn, s dng Thn Nhãn, thc hành khoa thn giao cáchcm và phép khinh thân. S sa a này, theo chúng tôi hiu, là do con ngưi ã lmdng nhng quyn năng thn bí, nhng phép thut thn thông thc hin nhng mcích ích k thay vì giúp ích cho s tin hóa chung ca nhân loi. Vì s lm dng ó,nên ngày nay nhân loi ã b mt ht tt c nhng quyn năng quý báu k trên.

Ngưi Tây Tng qu quyt rng ngưi ta có th tiên oán nhng vic có th xy ra trong

tương lai. Khoa tiên tri là mt khoa hc, và mt khoa hc chính xác. H cũng tin khoaChiêm Tinh. Nhng "Aûnh hương ca tinh tú" ch là nhng vũ tr tuyn do nhng butinh tú phn chiu xung a cu, và chu s "Tô mu" hoc s thay i bi nhng butinh tú ny. Ai cũng bit rng vi mt cái máy nh và ánh sáng mt tri, ngưi ta có thchp nh. Vài loi king lc ánh sáng, nu t trưc ng kính thu nh, có th giúp chongưi ta có ưc nhng tm nh vi hàng trăm loi màu sc c bit, cũng y như th,nhng vũ tr tuyn nh hưng n con ngưi bng nhiu cách khác nhau n vô cùngtn tùy theo tác ng ca nhng bu tinh tú khi phn chiu vũ tr tuyn xung qu aCu.



73

K t th k th mưi mt tr v sau, tt c nhng vn chính s quan trng x TâyTng u ưc quyt nh bng khoa Chiêm Tinh. Cuc xâm lăng ca quân i Anh năm1904 ã ưc tiên tri mt cách chính xác. Ngưi ta có ghi chép li tiên tri này bng ch Tây Tng, mà bn dch như sau:

"Năm Con Rng bng G (Mc Long). Trong na năm u c t Lai Lt Ma s ưcbình yên, sau ó nhng k xâm lăng hiu chin s tin vào lãnh th. Quân ch rtông, nn binh ao gây nhiu tai ha và dân chúng s phi lâm chin. n cui năm, scó s gi hòa bình và chin tranh s chm dt."

Li tiên tri này bt u có trưc năm 1850, nói v tình hình năm 1904, tc năm ConRng G. i tá Younghusband, tư lnh quân i Anh, có xem thy bn văn li tiên trinày th ô Lhassa.

Nói v vn tiên tri, có ngưi ã hi tôi: "Ti sao tôi không tránh khi cm by và th thách gian lao nó ch i tôi, khi mà nhng iu ó ã ưc tit l cho tôi bit trưc?"

Tôi ch có th tr li rng: "Nu ngưi ta có th tránh khi nhng tai nn, au kh ãưc tit l cho ta bit trưc, thì vic y chng t nhng li tiên tri ó là sai!"

Nhng li tiên tri, u căn c trên s "có th xy ra" ca mt vài s vic, ch không cónghĩa là con ngưi phi chu mt cái nh mnh kht khe, bt di dch mà y không có t do ý chí sa i. Trái li, con ngưi có th s dng ý chí ca mình mt phn nào. Thí d mt ngưi kia mun i t Tân Li n Hoa Thnh n, l tt nhiên y bit rõ khiim và mc tiêu cuc hành trình. Nu y chu khó thăm dò trên bn , y s bit ưcnhng im then cht mà y s i ngang qua trên mt l trình ngn và tin li nht. Tuyrng y cũng có th dùng mt l trình khác, nhưng iu này không phi là sáng sut

khôn ngoan, vì nó s làm mt nhiu thi gi và tn phí tin bc.Cũng y như th, trong trưng hp mt chuyn t Paris n Marseille chng hn, mtngưi tài x khôn ngoan s thăm dò trên bn và noi theo mt l trình ã vch sn bimt t chc du lch. Như vy, y s có th tránh khi nhng con ưng g gh li lõm;hoc nu y bt buc phi theo nhng con ưng này và không th làm sao hơn, thì y sbit trưc gim bt tc lc và tránh khi tai nn. Khoa tiên tri cũng có tác dngging như vy.

Tuy nhiên, noi theo nhng con ưng êm ái, d dàng, không phi luôn luôn là mt iutt. Là mt Pht t, tôi tin nh lut Luân Hi và tôi tin rng ngưi ta sinh ra cõi trn

là e å "Hc hi, " kinh nghim. Cuc i trn gian có th là ng cay, au kh, nhưngnhng bài hc mà chúng ta phi hc hi, kinh nghim ch có mt mc ích duy nht làtrui rèn và th thách chúng ta cho ta tr nên tinh luyn, khôn ngoan, và minh trithơn.

Nh nhng li tiên tri mà tôi ưc bit trưc cuc i tôi, ó ã là nhiu lm. Nhưng vncòn nhiu iu bí him, thí d như nhng li tiên tri v x Tây Tng: Ti sao x y li bnn ngoi xâm? Mt x êm m, yên tĩnh, ch có s ưc mong duy nht là phát trintrên a ht tâm linh, ti sao li phi chu nn y? Ti sao nhng nưc khác li thèm



74

mun chim ot lãnh th t ai ca chúng tôi, và t dân tc x này dưi cái ách nôl? Ưc vng duy nht ca ngưi Tây Tng là ưc sng trong hòa bình và t do. Tuyvy, ngưi ta li trông cy nơi tôi i sang nưc Trung Hoa, là mt nưc s xâm lăngx Tây Tng trong tương lai, cha tr và săn sóc thương bnh binh trong mt cucchin tranh còn chưa bt u!

Dưi ây là mt vài bin c quan trong trong lch s x Tây Tng trong s nhng bin cquan trng khác ã ưc tiên tri mt cách chính xác: Năm 1910, cuc xâm lăng caquân Trung Hoa; năm 1911, cuc Cách Mnh Trung Hoa và Chánh ph Trung Hoa DânQuc thành lp; cui năm 1911, quân i Trung Hoa b ánh bt ra khi Tây Tng; năm1914, cuc Th Chin Th Nht; 1933, c t Lai Lt Ma t trn; năm 1935; c tLai Lt Ma tái sinh tr li; năm 1950; quân Trung Công xâm x Tây Tng. Mt nhà ngoigiao Anh là Sir Charless Bell ã thy tt c nhng li tiên tri này Lhassa.

Tt c ngh lc tr trung ca tôi u hưng v mt mc tiêu duy nht: Làm sao thi umt cách v vang vào kỳ thi sp ti. Vì ngày l sinh nht mui hai tui ca tôi ã spn, nên tôi hc bt li t t. Tôi ã tri qua nhng năm hc ráo rit v các môn ChiêmTinh, Y Khoa, Giáo Lý, Sinh Ng Tây Tng và TrungHoa, và Toán Pháp.

Ngày thi ã n. úng sáu gi sáng, tôi n phòng thi vi mưi lăm thí sinh khác.Mi thí sinh ưc ưa vào mt phòng nh hp, t dưi s canh gác thưng xuyên cacác sư sãi "Cnh binh" i tun ngoài hành lang. Mi ngày chúng tôi phi làm bài lunhoc gii áp các câu hi v mt trong sáu môn hc k trên. Trong sáu ngày liên tip,chúng tôi bt u làm bài t sáng sm cho n chiu, mt v sư sãi em cho chúng tôitrà pha bơ và tsampa mi ngày ba ln. Phn thi các bài vit chm dt vào chiu ngàyth sáu, k ó chúng tôi ưc ngh vài ngày. Ba ngày sau, nhng bài vit ã ưc chmxong, mi thí sinh phi ra trưc hi ng giám kho tr li nhng câu v nhng imyu kém ca h. Phn thi sát hch chim trn ht mt ngày. Ngày hôm sau, tt c mưi

sáu thí sinh t tu li vũ ưng biu din môn quyn thut. Mi thí sinh phi u võvi ba thí sinh khác. Nhng thí sinh yu kém nht s b loi rt mau, ri n lưt nhngthiu niên khác, và sau cùng ch còn li mt mình tôi th ài. S thành công này là nhs hun luyn võ ngh dưi s ch dn ca võ sư Tzu, mà hi nh tôi vn cho là btcông và bo tàn. Ít nht tôi ã ưc chm hng nht v môn quyn thut. Qua ngàyhôm sau, chúng tôi ưc ngh ly li sc, và ngày k ó mi là ngày tuyên b ktqu. Tôi và bn thí sinh khác ưc chm u: Chúng tôi ã tr nên nhng giáo sĩ kiêm ysĩ. Minh Gia i c, mà tôi không gp trong sut mùa thi c, cho gi tôi li. Ngưi l vvui mng trên nét mt, và nói vi tôi khi tôi n trình din trưc mt ngưi:

- Lâm Bá, khá khen cho con vì con ã u u. V S Trưng ã gi mt phúc trình c

bit cho ng Thm Thâm. Ngưi mun ngh vi Ngài phong cho con chc Lt Mangay lp tc, nhưng ta ã chng li vic y.

Thy tôi hơi có v bt mãn, Sư Ph tôi nói thêm:

- Tt hơn con hãy c gng hc hi thêm và t ti qu v y bng kh năng ca chínhmình. Nu con lãnh tưc v Lt Ma ngay bây gi, con s b lãng s hc và sau này cons thy rng s hc ca con có mt tm quan trng rt ln. Tuy nhiên, ta cho phép con căn phòng k bên, vì con chc chn s thi u kỳ thi tuyn các v Lt Ma khi thi gi



75

s n.

Quyt nh ca Sư Ph tht rt hu lý. Du sao, tôi ch mong mi ưc vâng li ngưimt cách tuyt i. Tôi rt cm ng mà thy rng s thành công ca tôi cũng là s thành công ca ngưi và Sư Ph ly làm vô cùng hân hnh mà làm thy ca mt a tru u trên các môn kho thí.

Vài ngày sau ó, mt thư tín viên cưi nga phi nưc i em cho tôi mt thông ipca c t Lai Lt Ma. Ngài gi li khen tng tôi v vic tôi va thi u và ra ch thrng k t nay tôi ưc i x như mt Lt Ma. Tôi s ưc mc áo như các v Lt Mamà th hưng mi quyn hn và c ân dành cho chc v y. Ngài cũng ng ý vi Sư Ph tôi, cho tôi kho thí vào năm mưi sáu tui, vì theo li Ngài vit trong thơ: "Như vy con s hc hi thêm nhng tài mà có l con s b d nu con ưc tn phongngay bây gi, và nh ó con s m mang nhng kin thc ca con cho thêm sâu rông."

Th là tôi ã tr nên mt v Lt Ma. Tôi thuc v thành phn ưu tú, thành phn canhng bc "Thưng Nhân." Nhng iu này cũng có nhng s bt li: Trưc kia, tôi phigi ba mươi hai gii lut ca Dòng Tu Sĩ, iu mà tôi vn coi như là mt con s áng e

ngi. Khi ã tr nên mt v Lt Ma, tôi phát hin mt cách kinh khng rng s gii cacp ng ny lên ti hai trăm năm mươi ba. Và tu vin Chakpori, mt v Lt Ma chânchính phi gi ht tt c by nhiêu gii lut ó, không b sót mt gii lut nào?

Còn s làm vic? Chúng tôi phi làm vic nhiu nhưng chúng tôi cũng không thiunhng s vui v tinh thn và nhng cuc chơi tiêu khin. Tht là mt nim hnh phúcrt ln mà ưc sng gn nhng ngưi như Minh Gia i c, mà tư tưng duy nhttrong i là gieo s Bng An và phng s nhân loi. Tht cũng là mt phn thưng tinhthn mà ưc nhìn thy trưc mt cái phong cnh êm m, vi mt thung lũng xanhtươi, cây ci xm ut; vi nhng con sông rch màu nưc xanh dương un khúc quanh

co theo nhng dãy núi i ngon mc; vi nhng ngn tháp vàng chiu lóng lánh dưiánh nng mt tri, nhng tu vin c kính bám cht trên các sưn núi cheo leo him tr,và chiêm ngưng vi mt lòng tôn kính nhng mái bu bng vàng ca in Potala gnbên và nhng nóc nhà sc s dc theo b sông Jo Kang xa hơn v phía ông. Tìnhng môn ca các v Lt Ma trong tu vin, lòng ưu ái ca các sư sãi, mùi hương trmquen thuc phưng pht trong các n th, tt c nhng th ó là cái bi cnh hngngày ca cuc i tu sĩ, và ó cũng là mt cuc i áng sng. Còn nhng khó khăn,chưng ngi thì cũng có rt nhiu, nhưng iu ó không quan trng lm. trong mitp th cng ng, luôn luôn vn có nhng phn t không thông cm, nhng k kganh ghét. tu vin Chakpori, nhng k y tht tình ch là mt thiu s.

K t ó, các v Lt Ma và sư sãi trong tu vin u i s vi tôi mt cách l , cungkính. "Cung Kính" là bi vì tôi là hc trò ca Minh Gia i c, mt nhân vt trng yuưc toàn th mi ngưi u yêu mn, bi vì tôi ưc nhìn nhn như mt v "Hóa Thân."

i vi quý v c gi mun bit bng cách nào ngưi Tây Tng có th nhn ra mt vHóa Thân. Tôi xin trình bày vài im sơ lưc dưi ây:

Cách cư x khác thưng ca mt a tr nh có th làm cho cha m nó nghĩ rng nó cókh năng cao hơn mc trung bình hay nhng k nim c bit nào ó mà ngưi ta



76

không th gii thích ưc mt cách hp lý. Trong trưng hp ó, cha m nó n trình vv Sư Trưng ca tu vin gn nht, v này mi ch nh mt y ban có nhim v nxem xét a tr. Trưc ht, y ban này ly mt lá s Chiêm Tinh hay T Vi cho a tr,sau ó mi xem tưng mo và tìm n chng trên khp thân hình nó. Thí d như a trcó nhng ch tay t bit trên hai bàn tay, hoc nhng n chng trên ch vai hay chân.Nu a tr có nhng n chng ó, ngưi ta tìm cách truy ra tin kip nó. Có th rngcác v Lt Ma s nhìn ra ưc nó, như trong trưng hp ca tôi, và khi ó ngưi ta mit nó trong mt cuc th thách xem nó có nhìn ra ưc chăng nhng vt dng riêngca nó hi kip trưc. Cuc th thách này ưc thc hin khi a tr mi lên ba tui.Ngưi ta nghĩ rng vi tui ó, cón quá non di có th b nh hưng bi nhng gì cham nó có th nói cho nó bit. Nu th vào lúc nó còn tr hơn na thì li càng hay. Cham a tr không ưc d vào cuc th thách, mà nó phi chn la chín món vttrong s ba chc món khác. Ch chn sai hai món cũng b loi, nu a tr chn úngkhông sai món nào, thì nó ưc nhìn nhn như mt v Hóa Thân, ưc nuôi dưng vàgiáo dc mt cách c bit. Khi nó lên by tui, ngưi ta nói cho nó bit nhng li tiêntri v cuc i tương lai ca nó. Ngưi ta cho rng vi tui ó, nó hoàn toàn có th hiuưc ý nghĩa rõ ràng hay n giu ca nhng li tiên tri ó. Vi kinh nghim riêng catôi, tôi có th qu quyt úng y như vy.

11. Tôi Tr V Nhà

Nhân dp ngày l Logsar, tc ngày l u năm ca Tây Tng, nhà nhà u quét dn, lauchùi sch bóng và trang hoàng lch s. Ngày rm tháng riêng, c t Lai Lt Ma xuthành i l bái ngôi n Jo Kang. Khi cuc l chm dt, ngài bt u i din hành mtvòng ln trên con ưng Barkhor (tc con ưng i vòng quanh ngôi n Jo Kang vàdinh Quc Hi), i ngang qua trưc ch và n khu thương mi. Ti ây là nơi cuc din

hành kt thúc, s trang nghiêm, trnh trng s nhưng ch cho s vui ùa, hưng lc.Khi tan cuc l bái các n th, và mi ngưi ã thi hành xong bn phn i vi cácng Thn minh, thì gi phút ăn chơi, tiêu khin ã dim. Trên nhng ài t mưi nmưi lăm thưc b cao, ngưi ta t nhng mô hình ni khng l úc bng bơ có tômàu, trin lãm nhng cnh tưng huyn thoi rút trong các kinh thánh. c t LaiLt Ma ngng chân li chiêm ngưng trưc mi m phm trình bày và ban giithưng hàng năm cho nhng tác phm khéo nht. Nhng gii thưng này s ưcchuyn giao cho các tu vin ã trin lãm nhng m phm ưu tú. Ti tu vin Chakpori,chúng tôi không thích chơi môn gii trí này, mà chúng tôi cho là ngây ngô và phinphc, ging như nhng cuc ua nga không ngưi cưi trên vùng ng bng Lhassa.Cuc din hành nhng pho tưng khng l ca các nhân vt Thn Thoi làm cho chúng

tôi thích thú hơn. Nhng pho tưng này gm mt cái sưn g nh bc vi ngoài làmcái thân mình, bên trong rut trng rng, có gn mt cái u rt ln làm theo mt kiurt t nhiên. Bên trong u pho tưng, ch ngang cp mt, có gn nhng ngc ènbơ; ánh èn rung rinh lp lòe làm cho cp mt pho tưng dưng như o lic và linhng. Nhng sư sãi cao ln lc lưng, chân i trên hai cây cà khêu b cao ba thưc, chuivào bên trong các pho tưng, và bt u cuc din hành như nhng ngưi khng l. ôikhi h là nn nhân ca nhng th tai nn d kỳ. Có khi mt trong hai cây cà khêu b sp gà trên ưng l, trong khi ó, nhng k bt hnh này ành phi ánh u gi thăngbng trên mt chân; có khi c hai cây cà khêu u trưt ti vì ưng trơn trt. Nhưng



77

khi nhng ngn èn bơ b rung chuyn quá mnh và lt , ngn la bt cháy thiêu photưng, thì ó mi là mt thm kch thc s!

Vài năm v sau, trong mt cuc rưc l u năm, tôi ưc c mang pho tưng cPht, b cao o ti tám thưc tây. Trong khi tôi i cà khêu bên trong tưng Pht, gióthi vt áo dài quyn vào chân tôi, và nhng con mt bay vn vũ chung quanh mình tôivì b áo cà sa ca tưng Pht va mi ưc ly t trong kho ra. Khi tôi va bưc i vàibưc khp khnh trên hai cây cà khêu, bi trong áo cà sa bay ra làm cho tôi ht hơi liênhi không dt, mà mi ln ht hơi u hăm do s thăng bng ca tôi mt cách rtnguy him. Mi ln ht hơi làm thân hình tôi rung chuyn, li làm cho tình trng bt nca tôi càng trm trng thêm vì nhng ngn èn bơ b lung lay làm tràn nhng gitbơ nóng chy xung cái s da co trc ca tôi, và... Vì co trc nên nó càng "Nhycm" hơn. Khi tri nóng bc mt cách kinh khng. Tôi b ngp th mun ng tim vì hítphi hàng mùi la cũ, mc mao ca chic áo cà sa b ct gi trong kho ã lâu ngày, tôib vây khn bi nhng ám mi mt bay vn vũ như iên chung quanh tôi, và tôi bphng rát da u vì bơ nóng ca các ngn èn; tình ca tôi lúc y vô cùng bi át! Cái lnh khoét gia thân mình pho tưng nhìn ra ngoài li không ngang vi cp mt tôi.Tôi không th nào iu chnh li cái chi tit quan trng ó, mà không buông rt hai cây

cà khêu! Thành th, tôi ch nhìn thy cái lưng ca nhân vt i phía trưc tôi, và xét vcách i ng xiêu vo và run ry ca y, thì bit rng k bt hnh này cũng khôngthoi mái sung sưng gì hơn tôi lúc y! Nhưng c t Lai Lt Ma ang nhìn chúng tôi,và chúng tôi phi tip tc din hành trong tìng trng ó, va b ngp th va b ngn htphân na cái s da! Chc hn là tôi ã sút mt vài ký lô trong ngày hôm ó!

Chiu hôm y, mt v quan chc cao cp khen tng tôi:

- Lâm Bá, con ã trình din rt khéo. Con có th tr nên mt tài t thin ngh!

Tôi phi gi kín không th l cho ông ta bit rng nhng c ch mà tôi ã làm cho ông tathích thú, tht ra là hoàn toàn ngoài ý mun ca tôi, và k t ó, tôi không bao gi idin hành trong pho tưng na!

Năm sáu tháng sau cuc "Trình din" ó, mt cơn giông bão thình lình ni dy, cun htnhng ám mây bi cát và á si. Lúc y tôi cùng vi mt thiu niên sơ cơ ang ngitrên nóc tu vin và sp t li nhng viên ngói sa cha ch b dt. Cơn giông làm tôb ht rơi xung mt nóc nhà khác sáu by thưc thp hơn, và t ó cơn gió thimnh, cun tôi i mãi, làm cho tôi li rơi mt ln na xung t gn ưng Lingkhor t mt b cao chng mt trăm thưc. phía dưi là mt vùng ao m, m thp, tôi rơixung mt vũng nưc sâu, nưc cao ngp khi u. Tai nn này làm cho tôi xúc ông và

mt bình tĩnh. Khi tôi c gng ngoi lên khi vũng ly li, tôi cm thy au nhói khuutay và ch vai bên trái. Tôi bò trên hai u gi, ri ng dy và lt i mt cách khónhc trên ưng l dưi ánh mt tri nóng gt. B té au, không sáng sut suynghĩ gì na, tôi ch có mt ý nghĩ: Tr v tu vin càng sm càng hay. Như mt ngưimù, tôi bưc ti mt cách chp chong, mi bưc i li vp ngã; dc ưng tôi gpnhng sư sãi va chy ti xem kt qu tai nn ã xy ra cho tôi và a tr kia.Nhưng a tr này ã cht vì té xung nhng ch có tng á g gh.

Các sư sãi khiêng tôi vào phòng. Sư ph tôi khám nghim bnh tình ca tôi và nói:



78

- , ti nghip cho nhng tr nh này! áng l ngưi ta không nên chúng ra ngoàikhi thi tit như vy!

K ó, ngưi nhìn tôi vào tn mt:

- Lâm Bá, con hi! Mt cánh tay và mt xương òn gánh b gy... Phi nn xương li tckhc. Con s au n, nhng thy s làm cách nào cho con ch au ti thiu mà thôi.

Sư ph va nói, và trưc khi tôi ý thc ưc vic gì xy ra, ngưi ã nn li cái xươngòn gánh b trt và t li cho úng khp. Khi Sư Ph nn ch khuu tay b gy, tôi cmthy au hơn, nhưng không lâu, vì ngưi ã mau ráp cái xương b trt vào úng khpca nó. Ngày ó, tôi nm yên mt ch không c ông, qua ngày hôm sau, Sư Ph ngp tôi và nói:

- Con ã bt au và có th tip tc s hc, không nên bê tr. Chúng ta s làm vicchung vi nhau ngay trong phòng này. Cũng như tt c mi ngưi, con cm thy e ngikhi phi hc nhng tài mi... Thy s giúp con bt e ngi ó bng phương pháp thôi

miên.

Sư Ph óng các ca s, và gian phòng m chìm trong bóng ti. Ch có nhng ngnèn nh cháy leo lét trên bàn th. Sư Ph bèn t tôi vào trng thái gic ng thôi miên.

Tôi ã ng thip i trong nhiu gi. Khi tôi thc tnh, tôi nhìn thy xuyên qua cánh cas m, cnh vt ban êm hin ra chp chn trong thung lũng. Nhng ánh la ca cácngn èn bơ chiu lp lòe các ca s trong in Potala và chung quanh các váchtưng rào: Ngưi sư sãi có phn s túc trc ban êm ang i canh tun. Tôi cũng nhìnthy dưi chân i, thành ph Lhassa ang vươn mình trong s sinh hot ban êm.

Khi ó, Sư Ph tôi bưc vào và nói:- À, con ã thc tnh! Chúng ta nghĩ rng có l con ã nhn thy cõi Trung gii vui pn ni con mun kéo dài cuc ngao du trên ó. Thy chc rng bây gi con ã ói, phichăng?

n ây, tôi mi sc nghĩ ra là tht tình tôi ang ói bng. Ngưi ta dn ra cho tôi mtba ăn, và trong khi tôi ngi ăn ung ly sc, Sư Ph nói vi tôi:

- Trong trưng hp thông thưng, thì có l con ã cht vì tai nn va qua, nhưng khoachiêm tinh ã nói rng cuc i con ch kt thúc trong nhiu năm sau mt nơi xa l,

tn bên x ca nhng ngưi mi da (M Quc). Trong gi phút này, các sư sãi angcu siêu cho linh hn a tr thiu nhi va t giã chúng ta. Nó ã cht ngay trong lúc tann.

Nhng ngưi bưc qua cõi gii bên kia ca t làm cho tôi mong ưc s phn ca h.Kinh nghim ca tôi ã giúp cho tôi nhn nh rng nhng cuc ngao du trên cõi Trunggii tht rt là thú v. Nhưng tôi nh li rng tuy không ai thích cái trưng hc th gian, nhưng ngưi ta vn phi sng hc hi... Cuc i trên th gian là gì, nu khôngphi là mt trưng hc? Và ó là mt trưng hc rt gian kh! Tôi thm nghĩ: "Trong



79

trưng hc này, tôi ã b gy mt hai cái xương, nhưng tôi vn phi tip tc hc na!"

Trong hai tun l, s hc ca tôi càng ưc thúc y ráo rit hơn lúc bình thưng. Ngưita nói rng ó là cho tôi quên i, ng nghĩ n cái xương gy ca tôi. Sau hai tunl ó, nhng ch trt xương ã ưc hàn gn li như cũ, nhưng tôi cm thy khp xươngcng ơ, và tôi vn còn thy au. Mt bui sáng, va bưc vào phòng, tôi thy Minh Giai c ang c mt bc thơ. Sư Ph ngưc mt nhìn tôi và nói:

- Lâm Bá, chúng ta có mt gói dưc tho gi tng cho thân mu ca con. Con s cmv cho thân mu vào sáng ngày mai, và con có th li nhà trn ngày.

Tôi áp:

- Con chc rng cha con không mun gp con. Cha con không nhìn con ngày n, khingưi i ngang qua trưc mt con trên cu thang ca in Potala.

- ó là mt vic rt thông thưng. Cha con bit con va có cái hân hnh ưc c tLai Lt Ma tip kin. Bi ó, ngưi không th nói chuyn vi con trong khi vng mt

Thy, vì chính ng Khôn Lưng ã ích thân phú thác gi gm con cho Thy vy.

Sư Ph nhìn tôi vi cp mt tinh anh và va cưi va nói:

- Dù sao, cha con s không có nhà vào ngày mai. Ngưi ã i Gyangtsé trong vàingày.

Qua ngày hôm sau, Sư Ph chăm chú nhìn tôi t u n chân và nói:

- Con có v hơi xanh xao, nhưng con ăn mc sch s, chnh t, và iu ó rt quan

trng i vi mt ngưi m. ây là mt khăn choàng c, con ng quên rng con là mtv Lt Ma, là ngưi phi tôn trng mi quy tc. Trưc kia, con i b n ây. Bây gi,con hãy cưi mt trong nhng con nga bch quý nht ca tu vin tr v nhà. Conhãy cưi con nga ca thy, nó ang cn phi vn ng.

Sư Ph ưa cho tôi cái bao da ng dưc tho, bc trong mt cái khăn choàng bng latheo truyn thng t lòng cung kính. Tôi nhìn k cái khăn choàng mt cách hoài nghi,vì không nên cho nó b lm lem trưc khi ưa quà biu. Sau cùng, tôi quyt nh ctnó trong túi áo tràng, và ch rút nó ra trưc khi ti nhà cha m tôi.

Tôi gic nga xung chân i và noi theo con ưng Lingkhor như thưng l. Sau khi i

na gi, tri qua nhiu con ưng ngoi ô thành ph, tôi nhìn thy ng xa cáicng ln ca nhà tôi. Khi các gia nô nhn ra tôi, h bèn hi h m cng. Tôi cho nga iqua cng vào tn sân nhà vi mt hy vng thm kín rng tôi s không b té rt xungyên nga. Rt may mn thay, mt ngưi gi nga chy n nm ly dây cương trongkhi tôi nhy xung t.

Ngưi qun gia chy ra tip ón tôi: Chúng tôi bèn trao i khăn choàng mt cách lnghi trnh trng. Y nói: "Thưa ngài Lt Ma y sĩ và i gia công t, xin công t hãy ban ânhu cho gia ình và toàn th nhân viên cư ng trong nhà này."



80

Tôi áp:

- Cu xin Pht T Như Lai ban ân hu và ban cho ông sc khe trưng cu.

- Thưa i gia công t, lnh bà có truyn lnh cho tôi ưa công t vào.

Trong khi chúng tôi bưc vào, ngưi qun gia i trưc dn ưng (làm như tôi khôngbit ưng i mt mình), tôi rút cái khăn choàng ra và ph ngoài cái bao da mt cáchcn thn. Chúng tôi bưc lên lu trên vào phòng khách ca m tôi. Tôi thm nghĩ:"Ngưi ta không bao gi cho tôi n ây khi tôi còn nh." Nhưng ý ngĩ ó lin nhưngch cho ý mun mãnh lit là chy vt giò lên c thoát thân ngay lp tc khi tôi thyrng phòng khách ca m tôi y nhng khách... àn bà!

Trong khi tôi còn ang lúng túng, tin thóai lưng nan, thì m tôi ã bưc n gn vàtip ón tôi trưc:

- i c Lt Ma, hi con, ng Khôn Lưng ã ban danh d cho con rt nhiu. Các bà

bn ca m hôm nay n ây ưc nghe chính ming con k li cái vinh d y.

Tôi áp:

- Thưa mu thân, nhng quy lut trong dòng tu ngăn cm con không ưc tit l nhnggì ngài ã nói vi con. Minh Gia i c có truyn cho em kính dâng m bao dưc thonày cùng vi mt khăn choàng bng la.

- Hi con yêu quí, các bà mnh ph này n t nhng vùng xa xôi ưc nghe chuyntrong cung in ca ng Thm Thâm và nghe nói chuyn v ngài. Phi chăng ngài vn

thương xem nhng tp chí n ? Và phi chăng ngài thưng s dng mt th king cóth xuyên qua vách tưng nhà?

Tôi áp:

- Thưa mu thân, con ch là mt Lt Ma sĩ nghèo, va mi xung núi, và tht là khôngxng áng nói chuyn v c Chưng Giáo ca dòng tu chúng con. Con ch là mt kchuyn giao thư tín mà thôi.

Lúc y, mt thiu ph bưc n gn tôi và nói:

- i c Lt Ma không nhn ra tôi sao? Tôi là Yaso ây!

Qu tht tôi không nhn ra ch tôi, vì ch tôi ã tr nên mt thiu n dy thì, n nangtrn vn và... Hp dn. Tôi cm thy e dè s hãi. Tt c là tám hay chín v ph n cómt ti ó. Tht là quá nhiu i vi tôi. Nhng ngưi nam phái thì tôi ã bit cách x th i vi hn còn n gii! H nhìn tôi vi nhng cp mt tò mò, dưng như mun ăntươi nut sng tôi. Tôi ch còn có mt gii pháp: Thoát thân. Tôi nói:

- Thưa mu thân, con ã chuyn giao thông ip và quà tng ca Sư Ph con xong ri,



81

bây gi con phi tr v vi bn phn hng ngày. Con hãy còn au và con có nhiu vicphi làm.

Nói xong, tôi chào t giã tt c các quan khách, và quay lưng i mau vi mt tc lc tia mà s l nghi cho phép. Vì qun gia ã tr li văn phòng ca ngưi, và mt ngưi gi nga dt nga n cho tôi. Tôi nói:

- Anh hãy cn thn khi tôi lên yên, vì tôi mi b gãy xương tay và vai, và tôi khôngth lên yên nga mt mình.

Ngưi gi ca m cng chi tôi i ra, úng vào lúc m tôi xut hin trên bao lơn và nhìntheo sau lưng tôi. Khi tôi tr v tu vin, tôi n gp Minh Gia i c, Sư Ph nhìn tôivào tn mt và hi:

- Lâm Bá, con có v ngơ ngác như k mt hn. Ti sao?

Tôi áp:

- Bch Sư Ph, nhà, con gp mt toán ph n mun nge chuyn ng Thm Thâm vàmun bit nhng gì ngài ã nói vi con. Con áp rng trong dòng tu ca chúng tanghiêm cm con tit l cho h nghe bt c chuyn gì. Và con ã chy thoát thân... Sư Ph hãy tưng tưng xem, tt c các bà mnh ph y u tr mt nhìn con như cp rìnhmi!

Sư Ph tôi phát ting cưi vang; tôi càng ngc nhiên v s vui v ca Sư Ph thì ngưili càng cưi giòn giã hơn na. Ngưi nói:

- ng Khôn Lưng mun bit con có mun li tu vin sut i hay con còn nghĩ n

vic tr v vi gia ình.i sng tu vin ã làm o ln mi quan nim ca chúng tôi v i sng xã hi; hi ótôi cho rng ph n là nhng nhân vt l lùng mà cho n bây gi tôi vn thy như vy.Tôi áp:

- Gia ình con là ây. Con không mun tr v nhà. Tt c nhng bà mnh ph y vinhng b mt sơn pht và tóc bôi m trơn bóng làm cho con phát ngy... Và h nhìncon vi mt v mt l lùng, chng khác nào nhng ngưi t làng Sho trưc mt contru trúng gii nht trong mt cuc trin lãm nông nghip! H tht ra nhng tin kêuchát chúa và nhng màu sc trên th vía ca h tht là... D s! Bch Sư Ph, xin Sư

Ph ng bo con tr v nhà na!

Nhưng mt tun l sau ó, ngưi ta li nói cho tôi bit rng c t Lai Lt Ma rt chú ýn tôi, và ã quyt nh cho tôi tr v nhà mt hai ngày mi khi m tôi t chc nhngcuc tip tân trong gia ình.



82

12. Tôi S Dng Thn Nhãn

Mt bui sáng, tôi ang lúc rnh rang, Minh Gia i c n tìm tôi và nói:

- Chúng ta hãy i chơi mt vòng. Thy có mt vic cho con làm.

Tôi rt vui mng vi ý nghĩ ưc i do chơi vi Sư Ph. Chúng tôi xung dưi chân i,và sau khi i vòng quanh nhiu ưng ph th ô Lhassa, chúng tôi i ngang qua trs ca Phái B Ngoi Giao Trung Hoa. Sư Ph tôi va i va nói:

- Mt phái oàn Trung Hoa va mi n, như thy va nói chuyn vi con. Chúng ta hãynhìn qua mi nhân viên phái oàn xem h là ngưi như th nào.

n tưng ca tôi u tiên rõ ràng là không thun li. bên trong tr s ca phái b, cácnhân viên Trung Hoa i bách b qua li trong các phòng, v mt t c, hoc ang luicui m các rương trp, và các thùng c. Tôi nhn thy h có mt s khí gii khánhiu, võ trang mt o binh nh. Vóc ngưi nh thó ca tôi cho phép tôi m mtcuc "Do thám" d dàng hơn mt ngưi ln. Tht vy, tôi ã lén bò li gn mt ca s

m, xuyên qua ó tôi có th rìng xem h cho n khi mt ngưi trong bn h ngng ulên. Khi ngưi y nhìn thy tôi, y ni gin tht lên mt câu nguyn ra bngting...Trung Hoa, có tính cách xúc phm n t tiên ca tôi. Y nhìn quanh tìm mt vtgì ném tôi, nhưng tôi rút lui trưc khi y có th h th.

Trên ưng v, tôi nói vi Minh Gia i c:

- Sư Ph bit không, h có nhng vng hào quang màu ! Và h có mt li vung daogăm rt d s!

Sư Ph tôi có v trm tư trên sut con ưng v. Sau bui ăn chiu, ngưi nói vi tôi:- Thy ã suy nghĩ nhiu v phái oàn Trung Hoa, và thy s ngh vi ng KhônLưng (mt trong nhng danh t sùng kính ch c t Lai Lt Ma) hãy s dng năngkhiu Thn Nhãn ca con. Trong trưng hp ó, con có th quan sát h xuyên qua mtbc bình phong ưc chăng?

Tôi áp:

- Nu Sư Ph nghĩ rng con có th, thì chc chn con s làm ưc.

Tôi không gp Sư Ph tôi sut c ngày hôm sau; qua ngày k ó, ngưi tôi làm vicsut bui sáng và sau bui ăn trưa, ngưi nói vi tôi:

- Lâm Bá, trưa nay chúng ta s i chơi mt vòng. ây là mt cái

khăn choàng tt ho hng. Không phi cn có thn thông mi bit rng chúng ta s iâu. Con có mưi phút chun b, ri sau ó hãy n gp thy. Thy cn phi nóitrưc vi v S Trưng.



83

Mt ln na, chúng tôi li noi theo con ưng cheo leo i xung chân núi. Mt con ưngtt xuyên qua sưn núi phía tây nam ưa chúng tôi n vưn Ngc Uyn gn bên inPotala rt mau chóng. c t Lai Lt Ma rt thích khu vưn này, ti ây Ngài thưngn thưng ngon trong nhng gi nhàn ri. Trong vưn Ngc Uyn có mt cái h sennhân to rt p, vi hai cù lao, trên mi cù lao có dng lên mt nơi nhà mát nghĩ hè. c t Lai Lt Ma thưng n nhng cù lao trên h sen này, ti ây Ngài thamthin nhiu gi mi ngày. Bên trong vưn Ngc Uyn, có dinh tri ca toán Ng LâmQuân gm năm trăm ngưi có phn s bo v an ninh cho Ngài. ó là nơi tôi cùngvi Sư Ph tôi n ving ln u tiên trong ngày hôm ó.

Sau khi ã i qua nhng khu vưn sm ut, chúng tôi bưc qua mt cánh ca rt pưa vào mt khonh vưn bên trong. Nhng th chim loi lông cánh màu sc sang ăn dưi t. Chúng không màng nhìn thy trò tôi, nên chúng tôi cũng không munlàm quy ry chúng. Mt h phng lng chiu sáng như mt tm gương trong. Conưng lót á ã ưc quét vôi trng và chúng tôi noi theo i ti cái cù lao xa nht, tiây ng Khôn Lưng ang m chìm trong mt cơn thin nh thâm sâu. Khi chúng tôibưc n gn, Ngài ngưc mt lên và mm cưi vi chúng tôi. Chúng tôi lin quì xung,t cái khăn choàng dưi chân Ngài và Ngài mi chúng tôi ngi xung trưc mt. K ó

Ngài gõ chuông ra hiu cho mt v Lt Ma hu cn dâng trà, mt th tc thôngthưng trưc khi bt u mi câu chuyn. Trong khi ch i, Ngài nói chuyn vi tôi vnhng loài thú cm ca Ngài nuôi trong vưn Ngc Uyn và ha s cho tôi xem sau này.

V quan hu cn dâng trà xong, va lui ra thì c t Lai Lt Ma nhìn tôi và nói:

- o hu Minh Gia có nói cho bit rng con không ưa nhng hào quang ca phái oànTrung Hoa. Ngưi nói rng tt c bn h u có mang y khí gii. Trong các cucth thách bí mt hay công khai trưc ây, năng khiu Thn Nhãn ca con ã t ra chínhxác và không h lm ln. Vy con nghĩ sao v nhng ngưi y?

Câu hi ca Ngài làm cho tôi bi ri. Tôi không thích nói cho ai nghe tr phi vi Sư Phtôi, nhng gì tôi nhìn thy trong hào quang ca thiên h, và nhng màu sc y có ýnghĩa gì i vi tôi. Tht vy, tôi nghĩ rng nu mt ngưi không th nhìn thy và t din t ly ý nghĩa các hào quang y cho riêng mình thì iu ó có nghĩa là ngưi ykhông có cái nh mnh ưc bit nhng gì tôi bit. Nhưng làm sao tôi dám nói iu yvi v Nguyên Th quc gia? Nht là mt v Nguyên Th không có năng khiu ThnNhãn? Tôi bèn áp:

- Vn bch Thái Tu, con rt vng v trong vic nhìn xem hào quang ca ngưi khác, vàbi ó con không tư các cách xng áng bày t mt ý kin nào ht.

Tôi không tin thêm ưc bao nhiêu, vì ng Thm Thâm li nói tip:

- Con thuc v thành phn nhng ngưi bm sinh ra ã có nhng kh năng thiên phú.Nhng kh năng ó ã ưc phát trin nh s luyn tp theo các pháp môn bí truyn.Con có bn phn phi nói. Con ã ưc nuôi nng dy d ch vì mc ích ó mà thôi. Tanghe ây.

- Vn bch Thái Tu, nhng nhân viên trong phái oàn Trung Hoa u có nhng ý rt



84

so trá qu quyt. Nhng màu sc trong hào quang ca h biu l mt ý ng lưng gtvà phn bi.

Tôi không nói nhiu na, nhưng c t Lai Lt Ma có v hai lòng. Ngài nói:

- Tt lm, con ã lp li úng y như nhng li con ã nói vi o hu Minh Gia. Ngàymai, con s ng núp phía sau tm bình phong này và con s quan sát phái oàn TrungHoa khi h n ây. Chúng ta cn bit rõ ý ca h. Con hãy núp ngay bây gi th xem có ai nhìn thy không?

Tôi bèn tuân lnh ng núp sau bình phong, các sư sãi nô bc cũng ri nhng con sư t á chn thêm phía ngoài cho tôi ưc hoàn kín áo. Ngưi ta th tp dưt qua mtln cuc ving thăm này, nhng v Lt Ma óng vai trò ca phái oàn Trung Hoa. H c gng tìm ra ch tôi n núp. Tôi nhìn thy tư tưng ca mt ngưi trong bn:

- Nu mình tìm thy nó, mình s ưc thăng thưng;

Nhưng rt cuc y cũng chng ưc gì, vì y nhìn v phía khác. Sau cùng, ng Thm

Thâm t ý hài lòng và gi tôi. Sau vài phút nói chuyn, Ngài dn chúng tôi hãy tr livào ngày hôm sau vì phái oàn Trung Hoa s tìm cách bt buc Ngài ký mt hip ưc.Vi ý nghĩ ó, chúng tôi t bit Ngài và tr v tu vin Chakpori.

Ngày hôm sau vào khong mưi mt gi, chúng tôi ã có mt ti vưn Ngc Uyn. ct Lai Lt Ma tip ón tôi vi mt n cưi và nói rng tôi phi ăn ung trưc ã (iunày lúc nào tôi cũng sn sàng!) trưc khi vào núp phía sau tm bình phong. Theo lnhNgài, ngưi ta dn ra cho tôi mt ba ăn thnh son, vi nhng thc phm nhp cngt bên n , mà tôi chưa ưc bit tên gi là gì. iu mà tôi bit, là ln u tiên tôiưc ăn mt ba ăn l ming và hoàn toàn khác hn vi các món ăn cũ rích là trà bơ,

tsampa và c ci; sau khi ã ăn ung nơi lòng, tôi cm thy hăng hái hơn có thương u vi cái vin cnh phi ngi yên bt dng trong mt thi gian. S ngi yên btông hoàn toàn, iu kin tt yu ca môn thin nh, không có gì là khó khăn i vicác v Lt Ma. T thư u thơ, nói úng ra là thù năm tôi lên by, ngưi ta ã tp cho tôinhi yên không c ng trong nhiu gi. thc tp, ngưi ta t mt cái èn thpbng bơ lên u tôi và tôi phi ngi trong tư th liên hoa cho n khi cht bơ trong ènã cn, tc là sut mưi hai gi. Như vy, ngi yên không c ng sut ba hay bnting ng h không phi là mt iu khó.

c t Lai Lt Ma cũng ngi trong tư th liên hoa i din vi tôi, trên mt chic ngai hai thưc cao hơn mt t. Ngài ngi yên không c ng; tôi cũng vy. Thình lình,

nhng ting kêu và nhiu ting chào bng ting Trung Hoa t ng xa vng n taichúng tôi, sau ó tôi nghe nói rng y phc ca phái oàn Trung Hoa có nhiu ch nlên rt kh nghi, và ngưi ta ã phi lc soát trong mình h tưc khí gii. Sau ó,dưi s hưng dn ca quân ng lâm, h ưc ưa vào ni cung và chng tôi nhìn thyh noi theo con ưng lót á i n trưc tư dinh. Mt v Lt Ma cao cp ct ting ngânnga: Om! Mani padme Hum, nhưng phái oàn Trung Hoa, thay vì phi lp li câu châmngôn y như nghi l bt buc, ã áp l bng ting Trung Hoa:

- A Di à Pht!



85

T ch tôi n núp, tôi nhìn thy hào quang ca h chiu sáng. Tôi quan sát nhng màusc xám lt thnh thong li phóng ra nhng tia màu bm, biu l nhng giòng tư tưng oán ghét, hn thù. Hào quang ca h có nhng ln và nhng vt ngang màu rtxu xa, ch không có nhng màu sc trong sáng và tinh khit ca nhng tư tưng thanhcao. Nhng hào quang màu sc c ngu và xu xí ca h biu l nhng tâm hn ydc vng vt cht và ti li. ó chính là nhng ngưi ưc din t rt úng bi câu sáong "Khu Pht, tâm xà." Tôi nhìn c t Lai Lt Ma, hào quang ca Ngài biu l s bun ru, vì Ngài ang nh li cái thi kỳ xa xưa khi Ngài lưu vong sang s Trung Hoa.Tác phong ca Ngài làm cho tôi rt cm mn; x Tây Tng chưa h có mt v Qucvương xng áng hơn Ngài. Ngài có mt tính cht cương ngh, thm chí có khi rt nóngny, vì có nhng tia xt ngang qua hào quang ca Ngài, nhưng lch s s nhc nhrng Ngài là v t Lai Lt Ma cao c nht mà Ngài ã tng quên mình trn vn trongcông vic phng s x s. Tôi có mt lòng kính yêu tht s i Ngài và trong lòng tôiNgài chim ưc mt ưu th ngay sau Minh Gia i c, Sư Ph tôi.

Cuc hi kin kéo dài mà không mang li mt kt qu hu ích, vì nhng ngưi y nây không phi vi tư cách là bn mà là thù. H có nhng ý nghĩ ã nh sn, cùng

nhng phương pháp thc hin nhng ý ca h. H mun chim thêm t ai lãnhth, iu khin nn chánh tr ca Tây Tng, và trên ht là... Vàng! Vàng ã tng là mctiêu tham vng ca h t muôn i, vàng có n hng bao nhiêu trăm tn Tây Tng, x này nó ưc coi như mt loi kim khí linh thiêng. Theo s tín ngưng ca dân bn x,ào m tìm vàng tc là làm mt i cái khí thiêng ca x s, xúc phm n Thn Linh,nên không ai có ý nh làm vic y. Tây Tng có nhng sông rch ó ngưi ta có thãi cát ly vàng do giòng nưc cun trôi xung t trên núi. Trong vùng Chang Tang, tôiã thy vàng ng li như cát các b sui. Th vàng này em nu tan ra, s dùng làm trang trí các n th, vì loi kim khí linh thiêng này t nhiên là dùng vào nhngmc ích linh thiêng. Nhng ngn èn thp bng bơ cũng làm toàn bng vàng. Nhưng có

iu là cht vàng quá mm nên sau mt thi gian các dùng u méo và mt hình thmt cách d dàng.

Din tích x Tây Tng ln gp by ln nưc Pháp. Nhiu vùng rng ln vn chưa ưcthám him và tôi ưc bit rng ó ngưi ta tìm ra rt nhiu vàng, bc và uranium.Ngưi Tây Tng không bao gi cho ngưi Tây Phương tìm n các m khoáng chttrong x h, mc du có nhng vn ng ráo rit ca nhng ngưi này, vì h có mt câuchâm ngôn c nói rng: " âu có ngưi Tây Phương, là ó có chin tranh." Trongquyn sách này, khi tôi nói n nhng cái kèn vàng, ĩa vàng, và "Thi hài bc vàng, "xin c gi ng nên quên rng Tây Tng, vàng không phi là mt loi kim khí himcó mà là loi kim khí linh thiêng. X Tây Tng có th là mt kho tài nguyên phong phú

vô tn m rng ca cho toàn th th gii nu nhân loi chu hp nht và làm vic trongnn hòa bình, thay vì t tiêu dit ly nhau trong cái o vng tranh giành th lc.

Mt bui sáng, tôi ang ngi chép mt bn kinh bút t ưa cho th khc ch, thìMinh Gia i c n tìm tôi và nói:

- Lâm Bá, con hãy gác li vic y. ng Khôn Lưng có cho gi chúng ta n vưn NgcUyn quan sát cái hào quang ca mt ngưi ngoi quc n t th gii Phương Tây.Con hãy i mau, vì Ngài mun nói chuyn riêng vi chúng ta trưc khi tip khách. Không



86

cn em theo khăn choàng và không cn nghi l chi c. Con ch cn sa son i gp, ththôi!

Tôi nhìn Sư Ph mt giây và áp:

- Bch Sư Ph, con vào thay áo, ri con s sn sàng.

Tôi không mt nhiu thi gi sa son y phc chnh t. Chúng tôi bưc ra khi tu vinvà trong giây lát chúng tôi ã có mt ti vưn Ngc Uyn. Nhưng quân canh gác va xuatay nh bo chúng tôi i ch khác chơi, nhưng khi h nhìn ra Minh Gia i c, h linthay i thái ngay tc khc và mau mn dn ưng ưa chúng tôi vào ni cung, tiây c t Lai Lt Ma ã ngi sn ch i chúng tôi. Không có khăn choàng làm lra mt, tôi cm thy tôi có v vng v lúng túng vì tôi không bit dùng hai bàn tay tôilàm gì? ng Thm Thâm va mm cưi nhìn chúng tôi và nói:

- Minh Gia hãy an ta, và con na, Lâm Bá. Quý v ã không mt nhiu thi gi.

Chúng tôi ngi xung và i Ngài m li trưc. Ngài ngi tĩnh ta và nh tâm trong mt

lúc, dưng như sp t nhng tư tưng ca Ngài cho có trt t. K ó, Ngài nói:

- Trưc ây ã lâu, quân mi lông (ngưi Anh) ã xâm chim x s chúng ta. Khi óta i qua Mông C, giai on u ca mt chuyn vin du dài hn. Năm Canh Tut(1910), quân Trung Hoa li xâm lăng x chúng ta, cuc xâm lăng này là hu qu trctip ca cuc tn công ca quân Anh. Ln này ta li lên ưng qua n và chính trongdp ó ta ã gp v s thn Anh Quc mà ta s tip kin ngày hôm nay. Ta nói nhngiu ó là cho con, Lâm Bá, vì Minh Gia ã tháp tùng theo ta trong nhng dp xutngoi ó. Ngưi Anh ã ha hn vi ta nhiu iu mà tt cuc h không gi li ha.Hôm nay, ta mun bit xem ngưi s gi này có thành tht hay không. Lâm Bá, con s

không hiu nhng li nói ca ông ta; như vy, nhng li y s không nh hưng gì ncon. Con hãy ng núp sau tm bình phong này, con có th quan sát mi s mà khôngai bit. Con hãy nhìn xem hào quang ca ông ta và ưa ra nhn xét ca con như Sư Phcon ã dy. Bây gi, Minh Gia o hu hãy ch ch trú n cho Lâm Bá, vì y ã quenthuc vi s ch dn ca o hu hơn là ca ta, và ta tin chc rng y coi o hu còncao hơn v t Lai Lt Ma na kìa!

Núp phía sau bình phong, tôi không ngt nhìn chung quanh, quan sát các loài chim vàcác nhánh cây y ưa theo chiu gió. Thnh thong tôi lén nhai vài ming tsampa màtôi ã em theo. Thình lình có ting ng mnh ca cánh ca vưn trong: Nhng v LtMa mc áo vàng trong nhóm các quan hu cn ca c t Lai Lt Ma bưc vào cùng

vi mt ngưi da trng ăn mc mt cách tht l bch d kỳ. Tôi phi khó khăn lm migi ưc s yên tĩnh, vì tôi bt cưi n cht mt thôi. Ngưi y tác cao ln và hơi gy.Ông ta có mái tóc trng, cp lông mày thưa, ôi mt rt sâu, và mt ôi môi khép cht,có v anh thép.

Nhưng còn b y phc ca ngưi này! Nó ưc ct trong mt loi hàng màu xanh m,phía trưc có mt hàng nút bng ng bóng loáng. B y phc này chc hn là công trìnhca mt th may rt d, vì cái c áo quá ln n ni ngưi ta phi lt nó ra ngoài, ngoàira li còn vài ming vi vuông vá lên hai bên hông. Tôi t hi có phi chăng ngưi Tây



87

Phương cũng ăn mc vá tng ming như áo cà sa ca các sư sãi bên phương ông theogương c Pht ngày xưa? Xin nói thêm rng hi ó, tôi chưa bit gì v cái c áo lt (rve) và cái túi áo tây!

Tây Tng, nhng ngưi nho nhã không phi là dân lao ng u mc áo rng, tay rtdài che lp c hai bàn tay. Trái li, tay áo ca ngưi s gi này rt ngn và ch dài ncưm tay thôi. Tôi thm nghĩ:

- Tuy vy, chc ngưi này không phi là mt bác th cy vì hai bàn tay ca ông ta có vrt mm mi. Có l là ông ta không bit cách ăn mc, th thôi...

Cái áo ca ông ta ch dài n na thân mình. Tôi thn nghĩ chc là ông ta nghèo lm.Qun ca ông ta mc quá cht và rõ ràng là quá dài, vì gu qun li vén ngưc lên. Tôit nghĩ:

- "Trong b y phc này, chc hn là ông ta cm thy lúng túng trưc mt ng ThmThâm." Tôi li t hi rng không bit có ngưi nào cũng va tm thưc vi ông, có thcho ông ta mưn mt b y phc thích áng.

Khi ó, tôi nhìn hai bàn chân ông y. Tht là mt iu rt l lùng: Hai bàn chân ông ta bnht trong mt vt rt d kỳ màu en và bóng loáng dưng như là ưc bao ph bngmt lp nưc á! Nhng vt này tht là khác hn vi nhng ôi ng bng n ca ngưiTây Tng chúng tôi thưng dùng. Tôi chưa h thy bao gi nhng vt d kỳ như th!

Tôi ghi nhn nhng màu sc trên hào quang ca ông ta, cùng vi s kt lun ca tôi. Vs thn ôi khi nói chuyn bng ting Tây Tng, vi mt ging khá úng i vi mtngoi quc, ri li tht ra mt tràng âm thanh l lùng mà tôi chưa h nghe bao gi. Vsau, ngưi ta mi nói cho tôi bit rng ó là ting Anh.

Khi ông ta thò tay vào cái túi vá bên hông và ly ra mt mnh vi trng nh, tôi lylàm ngc nhiên. Dưi ôi mt kinh ngc ca tôi, ông ta ưa mnh vi trng y lên trưcmũi và ming phát ra mt ting ng ging như ting kèn. Tôi thm nghĩ:

- "Chc hn ó là mt cách chào ng Khôn Lưng!" (Ngưi Tây Tng không có thóiquen dùng khăn tay.) Ông ta "Chào" xong, lin cn thn út mnh vi trng vào ch cũ.K ó, ông ta ưa tay vào bân trong áo ri ly ra nhiu t giy thuc mt loi mà tôichưa h thy bao gi. Th giy bên Tây Tng hơi dy, nhám và màu vàng, còn loi giynày trng mng và láng. Tôi t hi:

- "Làm sao ngưi ta có th vit trên mt t giy như vy? Không có gì trên ó gi licây vit chì, vì giy trơn quá!"

Khi ó, ngưi khách ly ra mt cây vit và vit lên trên giy nhng hàng ch nguchngoc không th tưng tưng. Tôi cho rng ông ta không bit vit, có l ông ta ch làmb cho có dáng vy thôi!

Ông ta chc chn là có tt nên bt buc phi ngi trên mt tm g t trên bn chân, và hai chân thòng xung t. Xương sng ông ta chc b tt nên ông ta phi da lưng



88

vào hai mnh g óng cht vào phía sau ch ngi. Tôi cm thy ng lòng thương hiông ta: Không nhng qun áo ông ta cht hp và ngn cũn cn trông tht bun cưi,ông ta không bit vit và thnh thong li làm ra v lch s bng cách thi mt ting vàomt th kèn bng vi, mà ông ta li còn không th ngi vng vàng như mi ngưi, màphi da lưng cho mi và hai chân thòng xung lng lng trong khong không!Ông c ng luôn luôn, ngi chéo chân ri li b chân xung. Thình lình, tôi ly làm vôcùng kinh ngc mà thy ông ta ưa chân trái lên, bàn chân cha thng v phía c tLai Lt Ma, mt c ch vô cùng hn láo và vô l i vi ngưi Tây Tng. Nhưng có l ôngta cht nghĩ ra iu ó, vì ông ta li i qua tư th khác. ng Thm Thâm dành choông ta mt s tip ãi trng hu bng cách cũng ngi trên mt cái gh g, và cũng hai chân thòng xung như ôn ta. V s gi này có mt cái tên rt l Charles A. Bell, cónghĩa là "Cái chuông." Nhng màu sc trên hào quang ca ông ta biu l mt tìng trngsc khe suy kém: Có l khí hu ca s này không hp vi th cht ca ông ta. Ông tadưng như tht tình mun giúp , phng s, nhưng theo nhng màu sc trên hàoquang cho thy thì ông ta hin nhiên là không mun làm mt vic mo him có th liênly n thân danh mình, nu ông ta làm mt lòng chính ph Anh. Ông ta mun áp dngmt chánh sách nào ó, nhưng vì chính ph Anh không chu nghe theo, nên ông ta chcòn cách là hy vng rng hy vng rng tương lai s chng minh cho s thin chí ca

mình.

Chúng tôi ã có nhng tài liu chính xác v v s thn Charles Bell. Chúng tôi ã thunhp ưc nhng d kin cn thit, ngày sinh tháng , cùng nhng im quan trngtrong i ông ta, nói tóm li là tt c nhng gì có th giúp cho chúng tôi tiên oán ưctương lai ca ông ta. Các nhà Chiêm Tinh ã phát hin rng trong mt tin kip, ông taã sng Tây Tng và trong kip ó ông ta ã mong ưc ưc u thai qua bên TâyPhương, vi hy vng là s góp phn vào công vic to nên nhp cu thông cm giaông phương và Tây phương. Gn ây, có ngưi cho tôi hay rng chính ông ta nói nvn y trong mt ca nhng tác phm ca mình. Chúng tôi tin chc rng nu ông ta

có th nh hưng n chánh ph Anh như ý ông ta mun, thì sau này ã không xy racuc xâm lăng ca quân Trung Hoa. Tuy nhiên, cuc xâm lăng này ã ưc tiên tri t trưc, và nhng li tiên tri bao gi cũng ưc thc hin.

Chánh ph Anh có v rt ng vc: H s rng x Tây Tng s liên minh vi Nga Xô, iunày tht không có li cho h chút nào. Anh Quc t chi không chu ký mt hip ưc viTây Tng và ng thi cũng không mun cho x này thit lp nhng bang giao thân huvi nhng nưc khác. X Sikkim, x Bhutan, và các nưc khác u có th ký hip ưcvi Anh Quc, nhưng Tây Tng thì không. Bi ó, ngưi Anh bt u tháo m hôi ht lotho k hoch xâm chim lãnh th x Tây Tng. S gi Charles Bell có mt ti chvn bit rng chánh ph Tây Tng không h mun liên kt vi bt c mt quc gia nào.

H ch mun sng t do, c lp, và tránh mi tip xúc vi ngưi ngoi quc, vì nhngngưi này trong quá kh ch có em li cho h nhng tai ha tàn phá và au kh.

ng Khôn Lưng t v rt hài lòng khi tôi trình bày nhng iu nhn xét ca tôi, saukhi s gi Bell ã lui gót. Nhưng Ngài ch nghĩ n vic bt tôi phi làm vic nhiu hơn.Ngài nói:

- À, phi y, chúng ta cn phát trin kh năng ca con nhiu hơn na. Kh năng ó sgiúp ích cho con rt nhiu khi con sng các x phương xa. Chúng ta s cho con th



89

hun bng mt phương pháp thôi miên ráo rit hơn, cho con ưc thâu nhp mt s kin thc ti a.

Ngài gõ chuông gi quan hu cn và nói:

- Ta mun gp Minh Gia i c. Hãy mi ngưi vào ngay lp tc.

Vài phút sau, Sư Ph tôi ã khoan thai bưc n. Tôi t hi ai là ngưi có th hi thúcSư Ph tôi i mau! Nhưng vì c t Lai Lt Ma coi Sư Ph tôi như mt bn hu, nênNgài không mun hi thúc ngưi.

Sư Ph ngi gn bên tôi, trưc mt ng Thm Thâm. Mt ngưi hu cn mau mn dângtrà và vài món thc phm ca n . Khi chúng tôi ã an ta c t Lai Lt Ma ctting nói:

- Hi Minh Gia o huynh, o huynh ã không lm, vì Lâm Bá rt gii. Y có th tin bhơn na, và nht nh phi tin. Vy o huynh hãy ly mi quyt nh cn thit choy ưc mt s th hun nhanh chóng và toàn ho n mc ti a. o huynh hãy s

dng mi tt c mi phương tin có sn, vì, như chúng ta thưng ưc cho bit trưc,nhng ngày en ti và tai ha dn dp s n vi s s chúng ta, nên chúng ta cn cómt ngưi tài gii có th biên son nhng b kinh sách Huyn Môn c truyn.

Như th, hng ngày tôi càng bn rn hơn vi nhiu công vic. T ó, tôi thưng ưc gigp vào in "Nhn xét" nhng hào quang các v thưng khách ca c t Lai LtMa.

Tôi ã tr nên mt nhân vt quen thuc ca in Potala và vưn Ngc Uyn. inPotala, tôi có th s dng nhng ng vin vng kính mà tôi rt thích. Mt trong nhng

ng kính này, mt loi kính ln xem thiên văn dng trên mt cái giá có ba chân, làmtôi thích thú nht và tôi ã tng tri qua nhiu gi quan sát mt trăng và các butinh tú cho n khuya.

Cùng vi Minh Gia i c, tôi thưng n Lhassa nhìn xem nhân vt ca th ô. Vinhng năng khiu thn thông siêu ng và nhng kinh nghim rng rãi ca Sư Ph vngưi và vt, ngưi có th kim sát ưc nhng nhn xét ca tôi.

13. Tôi ưc Tn Phong Lt Ma

Chính trong thi kỳ này tôi ưc th hun ráo rit v phương pháp xut hn hay xutvía ichâu du trên cõi trung gii, trong khi ó linh hn ri khi th xác và ch dính linvi nó và s sng phàm trn bng mt si dây bc. Nhiu ngưi không tin rng s xuthn như th có th thc hin ưc, nhưng tht ra thì tt c mi ngưi u xut hn di chuyn trong cõi vô hình bng cách ó trong gic ng. Có iu khác là Phương Tây,ngưi ta xut hn trong gic ng mà không hay bit, còn các nhà o sĩ Tây Tng có thxut hn i châu du khp mi nơi tùy ý mun, nh ó h có th nh tt c nhng gì ha thy và làm, cùng nhng nơi nào h ã n ving. Bí thut này ã mt i phương



90

Tây, bi ó khi h thc tnh, nhiu ngưi tin rng h ã tri qua mt "Gic mng."

Tt c các x u bit v vic i châu du bng th Vía. Anh Quc, nhng nhà n phùthy ã tng ni ting là bit "Bay". khp nơi trên th gii, ngưi ta ã tng bit vnhng vn này, du rng s hiu bit này ã mai mt vi thi gian và mt i trongký ùc loài ngưi. Ngưi ta ã tp luyn cho tôi có th xut hn i ngao du bng th Víacũng trong tm tay ca tt c mi ngưi.

Mt bí thut khác có th hc ưc mt cách d dàng là khoa thn giao cách cm, nhưngvi iu kin là không nên biu din nó nhng nơi hí trưng hoc nhng nơi côngcng. Tht là mt iu áng mng mà thy rng ngưi ta ã bt u nhìn nhn khoanày. Chúng tôi cũng thc hành c khoa thôi miên. Tôi ã thc hành nhiu cuc gii phuquan trng cho nhng bnh nhân ưc t trong trưng hp ct b mt chân chng hn.Bnh nhân không cm thy gì, không au n chi ht và khi thc tnh, tình trng chungca h còn kh quan hơn là nu h b chp thuc mê theo phương pháp c in. Hìnhnhư bên Anh Quc hin nay ngưi ta ã bt u áp dng khoa thôi miên trong mt vàitrưng hp gii phu.

Thut tàng hình cũng là mt môn bí thut khác na trong chương trình hc o ca tôi.Cũng may mà bí thut này ch ưc truyn dy cho mt thiu s ngưi rt him thucv thành phn ưu tú. Nguyên tc ca nó rt gin d, nhưng s thc hành thì rt khó. Tahãy th nghĩ n nhng gì làm cho ta chú ý: Mt âm thanh, mt vt gì thình lình c ng, hay mt màu sc lòe lot. Nhng âm thanh và c ng mau l làm khiêu gi s chú ý ca mi ngưi, nó làm cho ta phi lưu tâm nhìn xem ó là vt gì? Trái li mtngưi ngi yên bt ng không b nhìn thy d dàng như vy, cũng như nhng ngưi màta ã quá quen thuc. Thí d như ngưi em thơ; thưng khi ngưi ta ã nhn ưc thư tín t bui sáng, nhưng li nói:

- Không có ngưi nào, tuyt i không có ai ã n ây.Nu qu úng như vy, thì thư tín ã ưc em li bng cách nào? Phi chăng bi mtngưi vô hình? Hay bi mt ngưi mà s có mt ã quá quen thuc i vi ta n nitht s ta không "nhìn" thy y, hay không "cm nhn" ưc y? (Mt cnh binh luôn luônd b nhìn thy vì con ngưi thưng có mt lương tâm không ưc yên n). Mun tànghình, ngưi ta không nên hành ng gì và phi chn ng mi lung sóng tư tưng xutphát ra t b óc. Nu ngưi ta cho b óc hot ng, nghĩa là nu ngưi ta suy nghĩ,tư tưng, thì nhng ngưi chung quanh ta tr nên ý thc ưc s có mt ca ta bngthn giao cách cm (tc là nhìn thy ta) và ta không tàng hình ưc.

Tây Tng, có nhng ngưi có th tàng hình tùy ý mun, bi vì h có th che giunhng lung sóng tư tưng ca h. Cũng may mà nhng ngưi y ch gm mt thiu s rt ít.

Thut khinh thân cũng là mt bí thut khác na, và ôi khi nó ưc thc hành như mtphép tp luyn k thut. ó là phương pháp di chuyn bt tin vì nó òi hi quá nhiuc gng. Ngưi hành gi chn cách di chuyn bng th Vía, cách này nh nhàng ít khókhăn hơn, vi iu kin là phi có thy gii ch dn. ó là trưng hp ca tôi: Nh vynên tôi có th xut hn i ngao du các cõi tùy ý mun. Mt mt khác, mc du nhng c



91

gng kh luyn là công phu ráo rit, tôi cũng không th tàng hình ưc. Làm th nào bin mt dng úng vào lúc ngưi ta mun bt buc tôi làm mt vic mà tôi khôngthích, hn là cái c ân ca thánh thn ban cho: Nhưng than ôi! Các ngài vn t chikhông ban cho tôi cái ân hu y! Tôi cũng không có thiên tư v âm nhc, như tôi ã nóitrưc ây. Tôi ch va m ming hát là làm cho v Nhc Sư ni trn lôi ình, quáttháo m ĩ, nhưng cơn gin này còn chưa là bao nhiêu so vi cơn náo lon mà tôi gây ramt ngày n. Trong khi tp ánh chp chõa, mt loi nhc khí mà tôi cho là bt c aicũng có th chơi ưc, không bit tôi vng v ra sao mà vô tình tôi chp ngay cái utrc ca mt sư sãi ngi gn bên! Mt cơn xúc ng và phn i m ĩ ã din ra ngaysau khi ó. T ó, ngưi ta yêu cu tôi mt cách thng thn là tôi hãy nên gii hnnhng sinh hot ca tôi trong lãnh vc Thn Nhãn và y khoa mà thôi!

Chúng tôi cũng thc hành rt nhiu v pháp môn Yoga, mt khoa hc rt quan trng cóth ci tin con ngưi n mt mc phi thưng. Riêng tôi, tôi nghĩ rng pháp mônYoga không phi dành cho ngưi Tây phương, tr phi ngưi ta em vào ó rt nhius thay i thích hp vi li sinh hot và tính cht ca ngưi phương Tây. Pháp môn nàyã quen thuc vi ngưi Tây Tng t nhiu th k; h ã quen tp luyn nhng tư th Yoga k t thi thơ u. Nhng thân th, t chi, gân xương, bp tht ca h ã ưc tp

luyn thn thc. Trái li, ngưi Tây phương th bt chưc tp nhng tư th ó, s gpnhiu s him nguy nht là nu h ã ln tui. Còn nói phép luyn hơi th, thì ó cũnglà mt iu rt nguy him.

Tp th theo phương pháp nht nh: ó là cái bí quyt ca nhiu hin tưng l lùng.Nhưng, cn lp li mt ln na rng phép luyn khí công có th có hi, nu không nói làti nguy him n tính mng, tr phi ngưi hành gi ưc s ch dn ca mt bc danhsư có nhiu kinh nghim. Nhiu du khách n ving x này có vit truyn du ký, nói vnhng v Lt Ma tr thut phi hành, h có th kim soát trng lưng thân th h (âykhông phi là thut khinh thân) và chy ht tc lc trong nhiu gi, hai chân h ít khi

chm t. Thut phi hành ó òi hi mt công phu tp luyn lâu dài, và nhà phi hànhphi t t mình trong mt trng thái bán thôi miên. Bui chiu là gi tt nht tpluyn vì hành gi có th nhm hưng sao mà chy; mt t phi bng phng, khôngchưng ngi khi làm gián on trng thái thôi miên. Hành gi chy như ngưi mngdu (somnamblue). Y "hình dung" cái mc tiêu hành trình, mà y gi luôn luôn t rngtrưc con Mt Thn th ba ca y bng cách nim không ngng mt câu thn chú cbit. Y có th chy sut nhiu gi mà không cm thy mt mi. Phương pháp này chtin li hơn cách xut vía trên mt im duy nht. Trong phép xut vía, thì linh hn ingao du các cõi; nó không th mang theo nhng vt dng tùy thân như qun áo,giy t, chng hn. Trái li, nhà phi hành có th em theo mt s hành lý bình thưng,nhưng y li có nhng s bt tin khác.

Nh h bit cách hô hp nên các nhà o sĩ Tây Tng có th ngi trn trung trên nhngvùng núi non y băng tuyt chiu cao năm hay sáu nghàn thưc, trong khi ó hcm thy nóng n ni nưc á tan rã và h tháo m hôi ra như tm.

Bn có bao gi th nhc lên mt vt nng, sau khi ã th ht khí tri trong phi? Bnhãy th xem ri bn s thy rng bn không th nào làm ưc. Nhưng nu bn hít vàomt hơi rt sâu và gi li hơi th trong phi bn có th nhc vt nng y lên d dàng.Trong trưng hp bn cm thy s st hay nóng gin, sau khi hít mt hơi tht là dài vào



92

phi, bn hãy gi li hơi th trong mưi giây ng h. K ó, bn không khí thoát rat t. Nu bn lp li phép th này ít nht là ba ln, qu tim bn s p chm hơn vàbn s cm thy bình tĩnh tr li. Ai cũng có th tp phép th này mt cách an toàn, vôhi. Chính nh tôi bit kim soát hơi th mà tôi ã có th chu ng nhng s tra tnca ngưi Nht Bn và nhng s gian kh trong các tri giam tù binh hi nh th chin. Tôi có th nói iu y do kinh nghim bn thân.

Thi gi ã n cho tôi d cuc thi nó s chánh thc ưa tôi lên chc v Lt Ma. Trưckhi d thi tôi phi n nhn lãnh ân hu ca c t Lai Lt Ma. Mi năm, ng KhônLưng ban ân hu cho tt c các sư sãi Tây Tng, Ngài ban riêng cho tng ngưi ch không ban chung cho tt c như c Giáo Hoàng La Mã.

Trong a s trưng hp, ngài ngi trên ngôi, tay cm mt cái cn dài như cáùi u cncâu, có buc mt tua vi mt u, và cái tua y chm lên u ca các sư sãi và tín hành hương. Ngài t mt bàn tay lên trán ca nhng ngưi mà Ngài mun ban danhd hoc nhng v chc sc cp cao. Ban ân hu vi c hai bàn tay lên trán ngưi nàolà mt c ân him có: Ngài ban cái ân hu ó ln u tiên trong i tôi và nói:

Con hi, con ã làm vic rt gii, con hãy ráng làm gii hơn na trong kỳ thi này chng minh s tin tưng mà chúng ta t nơi con.

Ba ngày trưc ngày sinh nht năm tôi mưi sáu tui, tôi d thi cùng vi mưi bn thí sinh khác. Nhng gian phòng thi cá nhân có v càng nh hơn trưc, chc hn là bi vì tôã ln.

Mi bui sáng, ban kho thí ưa cho chúng tôi nhng u các bài thi làm trongngày. Các bài thi s ưc góp nht vào bui chiu. Chúng tôi ch ưc ăn món Tsampami ngày mt ln, còn trà pha bơ thì ung t do tùy thích. Tôi phi li tt c mưi

ngày trong phòng thi.Cuc thi bt u vi nhng bài v v môn y khoa thưng thc, môn tôi phi hc mà tôiã nm vng các u và môn thn hc. Trong sut năm ngày kéo dài vô tn, tôikhông ưc mt chút ngh ngơi. Qua ngày th sáu, mt trong nhng thí sinh b cơnkhng hong thn kinh nó làm cho chúng tôi xúc ng. T mt phòng thi cá nhân bêncnh phòng tôi, phát ra nhng ting thét ln và rú lên rn ngưi. Tôi nghe có ting chânngưi dn dp, nhng ging nói và ting m ca. Có ting nói êm du, v v, an i camt ngưi; k ó là nhng ting khóc thn thc ni tip theo nhng ting kêu rú. Th là, cuc thi ã chm dt i vi ngưi thí sinh y. i vi tôi, phn th nhì ca cuc thimi bt u. Ngưi ta em u thi cho tôi trong ngày ó tr mt mt gi. Siêu hình

hc, Yoga. Tt c là chín môn phái Yoga. Và tôi ưc chm ưu im trong tt c cácmôn!

Ngưi Tây Phương ch bit mt cách nông cn v năm môn phái Yoga: Pháp môn HathaYoga tu luyn xác thân; Kundalimi Yoga luyn các năng khiu thn thông, như Thn Nhãn, thn nh, ... Lâya Yoga luyn tinh thn và trí nh sc bén, Râja Yoga chun b con ngưi t ti minh trit và Samadhi Yoga ưa n trng thái giác ng ticao, do ó hành gi thu truyn ý nghĩa và s tht ca nhng gì ch i y bên ngoàicuc i. Chính s thc hành môn Samadhi Yoga giúp cho hành gi t ti chân lý ti



93

thưng vào lúc y t giã kip sng cõi trn; nh pháp môn này con ngưi có th thoát ravòng luân hi sinh t, tr phi y quyt nh tr li th gian vi mt mc ích nht nh,chng hn giúp , phng s nhân loi.

Trong năm ngày còn li, tôi rt bn rn làm nhng bài thi ca tôi. Du cho nhng cucthi kéo dài n mưi ngày cùn có lúc chm dt, và bui chiu ngày th mưi khi v LtMa ph trách n góp bài, y ưc tip ón vi nhng n cưi sung sưng thoi mái. Lnu tiên, ngưi ta dn cho chúng tôi ăn rau cùng vi món Stampa là món ăn căn bnca chúng tôi trong sut mưi ngày qua. êm y, tôi ng mt lúc say sưa ngon lành. Tôikhông nghi ng v kt qu cuc thi nhưng ch e ngi v cách sp hng; vì tôi ưc lnhphi có tên trong nhng ngưi u. Thi vit xong, chúng tôi ưc ngh ngơi trn mttun l ly li sc. K ó là trn hai ngày thi v môn quyn thut võ ngh. Ngoài racác cuc u võ, còn có môn "im huyt" là môn bí truyn làm cho ngưi ta tr nênkhông còn cm giác và vô tri bt ng.

Hai ngày k ó dành cho phn sát hch v nhng im yu kém trong các bài thi vit.Mi thí sinh u b hch hi, cht vn trong sut hai ngày lin. Sau cùng, sau mt tunl ngh ngơi na, kt qu cuc thi ưc công b. Tôi ly làm vui mng vô hn, mt s

vui mng mà chúng tôi không ngng ngi biu l ra ngoài mt cách m ĩ, khi tôi ưcbit tôi th khoa. Kt qu này làm tôi sung sưng vì hai lý do: Trưc ht nó chngminh rng Minh Gia i c là v o sư gii c áo hơn tt c các v khác, và k ó làc t Lai Lt Ma s hài lòng v c hai thy trò chúng tôi.

Vài ngày sau tôi ang làm vic trong phòng ca sư ph tôi thì cánh ca thình lình m tovà mt s gi m hôi nh nhi, bi bm y mình, hc tc bưc vào va le lưi th dcva nói:

- Bch ngài lt ma y sĩ Lâm Bá, có thông ip ca c thm thâm.

Y ly trong áo ra và cm ưa cho tôi mt bc thư c trong mt khăn choàng bng latheo nghi l thưng thc. K ó, y quay gót lui ra.

Tôi t cái thơ xung bàn, nhưng chưa m ra vi. Thơ y gi cho tôi, nhưng nó có thnói gì trong ó? Ch th bo tôi phi hc thêm các môn hc thut khác na? Hoc làmvic nhiu hơn na chăng?

Sư ph tôi mm cưi v s băn khoăn do d ca tôi; tôi bèn cm ưa gn gói cho ngưi,luôn c thơ và cái khăn choàng. Sư ph m bì thư ra có hai mnh giy xp. Ngưi xemvà nói:

- Hay lm, con hãy an tâm. Chúng ta phi i n in Potala ngay bây gi, không trmt chút. Ta cũng ưc mi cùng mt th.

Sư ph gõ mt ting còng; mt ngưi nô bc xut hin. Sư ph bèn ra lnh cho y lp t thng yên hai con nga bch sau khi ã thay áo và chn hai cái khăn choàng p nht,chúng tôi n thông báo cho v sư trưng bit rng ng Thm Thâm cho gi chúng tôin in Potala. Ngưi hi:



94

Quý v i n in ngay bây gi? L tht, mi ngày hôm qua ây, ng Khôn Lưng hãycòn vưn Ngc Uyn. Nhưng nu quý v có thơ mi, thì... chc hn ây là mt vic rtlong trng.

Nhng sư sãi gi nga i chúng tôi ngoài sân vi hai con nga trng. Chúng tôi lên yênvà cho nga i xung vi chân i. Trong chc lát chúng tôi ã n in Potala. Tht rat ch tu vin ca chúng tôi n in không xa, l ra tôi không cn phi chu nhc ngi vng trên yên nga vi mt quãng ưng ngn như th! Nhưng có iu tin li duynht là chúng tôi có th cưi nga i lên cái cu thang ln nó ưa chúng tôi n tn nơi,gn ti nóc in Potala. Khi chúng tôi va t chân xung t, nhng ngưi gia nô ãi chúng tôi t trưc, bèn bưc n ly cương nga dt i và chúng tôi ưc ưathng vào tư tht ca ng thm thâm. Tôi bưc vào mt mình, quỳ xung t cái khănchoàng dưi chân Ngài ri cui u nh l Ngài như thưng l. Ngài nói:

- Con hãy an ta, hi Lâm Bá. Ta rt hài lòng v con và Minh Gia i c, nh sư phcon mt phn nào mà con mi ưc thành công trong kỳ thi va qua. Chính ta ã íchthân xem các bài v ca con.

Nghe Ngài nói, tôi cm thy mt cơn rùng mình chy dc theo ty xương sng. Tinhthn hài hưc ca tôi có ôi khi t sai ch; ó là mt trong nhng im yu kém catôi, theo như li ngưi ta thưng nói. S hài hưc y ã biu l trong kỳ thi va qua vìtrong khi gii áp các u , tôi ã có vit nhiu câu hơi có v xúc phm! c t LaiLt Ma chc hn ã c ưc tư tưng ca tôi vì Ngài bt cưi và nói:

- Phi ó, tinh thn hài hưc ca con ã biu l không úng lúc, nhưng...

Ngài ngng li trong mt cơn yên lng kéo dài, trong khi ó tôi ch i mt s chnglành.

- Nhưng tt c nhng câu gii áp ca con u làm cho ta thích thú.

tôi tip chuyn sut hai gi ng h vi c t Lai LaÏt Ma; k ó ngài cho gi sư phtôi dn dò ch thi v cách sp t vic hc ca tôi. Tôi phi chu mt cuc th tháchv s Cht Gi ving nhiu tu vin khác và thc tp v môn cơ th hc vi bn Âm Côngch xác ngưi. Nhng ngưi này thuc v mt giai cp h tin, và công vic ca h cóphn c bit n ni c t Lai Lt Ma c cách cho phép tôi làm vic chung vi hmà vn gi y nguyên chc v Lt ma ca tôi. Ngài ra lnh cho nhng Âm Công "Hãydành cho v lt ma Lâm Bá mi s giúp và tr lc cn thit; tit l cho v lt manhng bí mt trong các cơ th cho ngưi có th bit ưc nhng nguyên nhân vt cht

ca nhng trưng hp cht chóc; và dành cho ngưi bt c mt t thi nào mà ngưi cndùng n hc hi, khám nghim."

Trưc khi nói n cách gii quyt vic chôn ct t thi x Tây Tng, thit tưng cũngcn nói qua vài chi tit ph thuc v quan nim ca ngưi Tây Tng i vi s cht. Thái ca h v s cht hoàn toàn khác hn vi thái ca ngưi Tây phương. H quannim rng th xác con ngưi ch là mt "lp v" cái v vt cht bên ngoài bao bc cáilinh hn bt dit. Mt t thi còn kém giá tr hơn mt ming v rách. Trong trưng hpcht t nhiên nghĩa là không phi lo tai nn bt c kỳ t, thì ây là din bin ca s



95

cht, theo quan nim ca ngưi Tây Tng: Cái th xác mt mi, già cõi, ã tr nên bttin cho linh hn n mc không còn ưc giúp cho linh hn tin hóa na. ó là lúccn phi loi b cái lp v bên ngoài và xut ra khi th xác vt cht. Cái hình dáng calinh hn lúc ó ging y như hình thù ca th xác, và nhng ngưi có Thn Nhãn có thnhìn thy ưc. n lúc cht, thì si dây bc ni lin linh hn vi th xác tr nên mngteo dn và c on: Linh hn ã gii thoát và thăng lên cõi khác. ó tc là s cht,nhưng cũng là s sinh ra trong mt cuc i mi vì si dây bc y cũng ging như cáicung nhau b ct i cho a hài nhi sơ sinh có th bt u mt cuc sng cá nhânring bit. Cũng chính vào lúc ó, cái Ánh Sáng Sinh Lc thoát ra t trên nh u. Ánhsáng y cũng có th nhìn thy ưc bi nhng ngưi có nhãn quang siêu ng.

Ngưi Tây Tng tin rng phi sau mt thi gian ba ngày, cái th xác mi tht s chthn, nghĩa là mi hot ng ca cơ th mi hoàn toàn chm dt, và linh hn mi hoàntoàn rút lui ra khi cái lp v xác tht vt cht. Lt Ma Giáo lamaisme ca x Tây Tngcho rng con ngưi có ba th căn bn: Xác th cu to bng xương tht, nh ó linh hncó th nương theo hc hi nhng bài hc ng cay, au kh ca cuc i; dc thưc cu to bng nhng thèm khát, ham mun, tình cm, nói chung là nhng dc vngca con ngưi; và linh th, tc là th tâm linh, hay (linh hn bt dit). Ngưi cht phi

tri qua ba giai on: Cái xác th s phi tiêu dit; dc th cũng s tan rã và linh thhay linh hn i theo con ưng ưa n cõi tinh thn.

Mt hôm v Lt Ma ph trách v nghi l cu siêu cho ngưi cht, cho mi tôi và nói:

- Nay ã n lúc sư huynh cn hc hi nhng phương pháp thc t v s gii thoát calinh hn. Xin mi sư huynh i theo tôi.

Sau khi ã i qua nhng hành lang dài và i xung nhng cu thang trơn trt, chúng tôin ch cư xá ca các v y sĩ. Ti ây, trong mt phòng bnh, mt v sư già ang nm

hp hi. Mt cơn bnh ã làm cho ông ta yu i nhiu, sinh lc ca ông ta ã gn cn vàtôi nhn thy màu sc trên hào quang ca ông ta ã phai m. Du sao, ông ta cũng phigưng sng cho n khi không còn chút sinh lc nào. V lt ma i cúng vi tôi nh nhàngnm ly hai bàn tay ông ta và nói:

- Sư ông ã gn ưc gii thoát khi nhng dày vò ca th xác. Sư hãy chú ý nghenhng li tôi nói ây, cho nh bưc siêu thăng. Chân sư ông ã lnh. Cuc i sư ôngã tin gn n ch kt thúc cu cho linh hn sư ông ưc bình an, vì sư ông không cógì phi s st. Sinh lc ã rút ra khi hai chân sư ông, và ôi mt sư ông ã m. Thânhình sư ông ã lnh, s sng ã rút lui dn và sp tt hn. Sư ông hi, cu cho linh hnsư ông ưc bình an, vì s gii thoát ra khi cuc i th tc bưc qua cõi tinh thn

vn không có gì áng s. Nhng bóng ti ca cõi u minh vô tn ã ln vn trưc mt sư ông và hơi th ca sư ã tt nghn trong cung hng. Nay ã n lúc mà linh hn sư sưc t do th hưng nhng phúc lc ca cõi gii bên kia. Cu cho sư ưc bình an. Thigi gii thoát ca sư ã n...

V Lt Ma va nói luôn ming không ngt, va ly bàn tay vut nh sau gáy ca ngưihp hi, t hai vai lên n nh u, theo mt phương pháp ã trc nghim ưa linhhn ra khi xác mt cách êm ái nh nhàng, không au n. Tt c nhng cm by trênưng i qua cõi âm ưc nói cho ông lão bit trưc, cùng là làm cách nào tránh



96

nhng cm by ó. L trình ã ưc vch sn mt cách chính xác, do các v lt ma cóthn thông ã tng bưc qua bên kia ca t, và nay các v y dùng thn giao cách cm tip tc nói chuyn t cõi bên kia vi ngưi trn gian chúng ta. V Lt Ma nói tip:

- Sư ông không còn nhìn thy gì na, và hơi th ca sư ã ngưng. Toàn thân sư ông ãlnh và nhng ting ng n ào ca th gian không còn vng ti tai sư ông na. Sư ônghãy ưc bình an, vì thn cht nay ã n rưc sư ông. Sư ông hãy noi theo con ưngmà chúng tôi ã vch sn, và sư ông s tìm thy yên tĩnh phúc lc u ưng bên kia.

V lt ma vn tip tc vut nh cái gáy và hai vai ngưi cht. Vng hào quang ca ônglão tr nên m dn và sau cùng thì bin mt dng. Khi ó, theo mt nghi l c truyn t muôn i, v lt ma tht ra mt ting kêu ngn và to cho linh hn còn ang bám víuly th xác có th ưc gii thoát hoàn toàn. phía trên cái xác thân bt ng, ngunsinh lc tp trung li thành mt khi ging như mt ám mây khói vn vũ vi muônnghìn vòng xoáy, trưc khi tưng hình ging như cái th xác mà nó còn dính lin bngsi dây bc tr nên mng teo ln ln; sau cùng, cũng như mt tr sơ sinh bưc vào ikhi cái cung nhau rún b ct t, ông lão bưc vào cuc sng cõi gii bên kia. Si dâybc vào lúc cui cùng tr nên mng như mt s tơ ã t hn và cái th vô hình t t

bin mt dng ví như mt ám mây lưt trên không gian hay mt ám khói hương tnmát trong n th. V lt ma tip tc ch th cho vong hn ông lão bng thn giao cáchcm và dìu dt linh hn ông trong giai on u ca cuc phiêu lưu qua bên kia ca T.

- Sư ông ã cht ri. ây không còn gì cho ông na c. Nhng si dây trói buc caxác tht ã b ct t. Sư ông hin ang bên cõi Trung Gii. Sư hãy tip tc i theo conưng ca sư, còn chúng tôi s li dương trn. Sư hãy noi theo con ưng ã vch.Hãy t giã cõi i th gian mng o này và bưc vào cõi gii Tinh Thn. Sư ông ã cht.Hãy tip tc tin bưc trên con ưng ã vch.

Nhng lung khói hương trm bc lên thành nhng vòng tròn; mùi hương thơm bát ngátem li s yên tĩnh cho bu không khí ri lon. T ng xa vng li ting trng khi mkhi t. T trên nóc tu vin rt cao, mt ting kèn trm hùng phát ra mt âm thanh vanglng di khp bn phương. Do các hành lang vang di n tay chúng tôi tt c nhngting ng n ào ca cuc sng hng ngày, chen ln vi ting giy ng ca các sư sãi vàting kêu ca nhng con yak. Nhưng gian phòng nh ca chúng tôi lúc y m chìmtrong im lng. Mt cách yên lng ca nhà m. Trong cái bi cnh im lng ó, nhng chth bng thn giao cách cm ca v lt ma là nhng ting thn thc pht qua cái yên tnhca gian phòng, cũng như ngn gió nh thoáng qua mt h yên lng. S cht; li cóthêm mt ông lão va bưc vào cái chu kỳ bt tn ca vòng luân hi sinh t, có l saukhi ã thu thp nhng bài hc kinh nghim ca mt kip ngưi, nhưng còn phi tip tc

con ưng tin hóa ca mình vi nhng công phu c gng trưng kỳ bt tn cho n khit ti qu v Pht.

Sáng ngày th tư, mt Âm Công n ly xác. Ngưi này thuc v thành phn ca giaicp Âm Công, h sng trong mt khu bit lp ngã tư ưng Lingkhor và DechhenDzong khi y n nơi, các v lt ma ngưng vic dìu dt linh hn ngưi cht và y có thlãnh ly t thi. Y bc t thi trong mt cái bao vi trng, nh nhàng khiên cái bc trên haivai ri bưc ra. Mt con yak ã i sn ngoài. Không chút do d, y ct cái bc trênlưng con yak ri c hai u i n khu nghĩa a, ti ây nhng Âm Công khác ã chc



97

sn và ch y n. "Nghĩa a" này ch là mt khonh t trng gia nhng núi i baobc chung quanh, trên ó có sn mt phin á rng và bng phng, khá ln có tht nm trên ó cái xác ca mt ngưi khng l. Nhng cây cc ưc cm trong bn cáil ào bn gc. Mt phin á khác có c nhng hang l sâu n na phn b dày canó.

Khi cái t thi ưc t trên phin á u tiên, ngưi ta tháo b cái cc vi, ct hai bànchân vi hai bàn tay vào bn cái cc, và viên Âm Công trưng mi m cái t thi bngmt con dao ln. Y ct nhng ưng dài trên t thi có th lt da tng ming cho d.K ó, y cht t tay chân và ct thành tng mnh. Sau cùng, cái u ưc cht lìa khixác và ch ra làm ôi.

Khi va nhìn thy ngưi Âm Công khiên cái t thi n nơi, nhng con kên kên bèn hcánh bay thp xung và u tren nhng tng á ln, ti ó chúng ch i mt cách kiênnhn như nhng khán gi ca mt sân khu l thiên. Chúng cũng có tôn ti trt t ànghoàng và áp dng mt k lut rt nghiêm ngt gia bn chúng vi nhau. Nu mt connào "phm thưng" mun bưc n gn t thi trưc nhng con "chúa ng" thì lp tclin xy ra mt cuc xô xát d di.

Trong khi các con kên kên kim ch u, thì ngưi Âm Công trưng ã phanh cái xáccht. Y thc hai bàn tay vào trong lng ngc t thi, móc ly qu tim và ưa ra cho conkên kên chúa, con này lin nhy xung t mt cách nng n và ng nh tin n gn nhn lãnh ly phn ưu tiên ca nó. K ó con th nhì xut hin nhn ly lá gan rilui vào mt góc tn á ăn riêng mt mình. Hai trái thn và rut cũng ưc chia ra chonhng con kên kên vào bc "àn anh". Nhng ming tht ưc ct ra thành tng mnhvà phân phát cho c àn. Thnh thong, có mt con ã ăn xong phn thc ăn ca mình,li ng nh bưc ti kim thêm mt ming óc hoc mt con mt, trong khi mt conkhác va áp xung va v cánh kim thêm mt ming tht na. Trong khonh khc,

tt c các b phn và da tht u trôi vào bng kên kên, ch còn li có nhng xương xurãi rác trên phin á. Ngưi Âm Công, sau khi ã cht nhng khúc xương thành tngmnh nh lin em nhét các mnh vn y vào nhng l trng trên tm phin á th nhì,và dùng búa ln nghi;n nát thành mt th bt nhuyn mà loài kên kên rt thích ăn!

Nhng Âm Công này u là nhng tay chuyên môn thin ngh v khoa cht xác ngưi.H rt hnh din v ngh nghip ca h và chính là tha mãn cá tính mà h xem xéttt c các b phn trong t thi xác nh nguyên nhân ca s cht. Nh có nhiu nămkinh nghim nên h có th khám nghim rt mau chóng. L dĩ nhiên không có gì btbuc h phi chú trng n nhng vn này, nhưng truyn thng ca ngh nghipmun h tìm ra cái nguyên nhân ã làm cho "linh hn mt ngưi phi ri khi th xác".

Nu mt ngưi cht vì thuc c hoc vì lý do b ám sát hay do tai nn, thì s kin yưc phát hin mau chóng. S khôn ngoan khéo léo ca h ã giúp ích cho tôi rt nhiutrong khi tôi hc hi vi h. Không bao lâu, tôi ã tr nên rt thành tho v ngh thutm x t thi. Ngưi Âm Công trưng ng gn bên tôi và ch dn cho tôi nhng im lýthú:

- Thưa i t Lt Ma, ngưi này cht vì bnh ng tim. i c hãy nhìn xem, chúngta s ct cái mch máu này... ây ri... i c có thy chăng cc huyt t ã chn s lưu thông trong huyt qun?



98

Hoc trong mt trưng hp khác:

- Có mt cái gì bt thưng ngoài ngưi àn bà này, thưa i c Lt Ma. Chc hn làmt hch tuyn ã hot ng sai lt. Chúng ta hãy th ly ra xem thì bit.

K ó, sau lt lúc ct ra mt khi tht khá ln, y nói:

- ây là cái hch tuyn, ta hãy ct ra xem. À, phn trung tâm ca nó rt cng.

Và s vic c tip din như th. Nhng Âm Công này ly làm hãnh din mà ch cho tôixem tt c mi s gì mà h có th, vì h bit rng tôi hc hi vi h theo lnh dy cang thm thâm. Nu trong khi tôi vng mt, có mt t thi c bit lý thú va ưcem n, thì h dành riêng cho tôi. Như vy tôi có th khám nghim hàng trăm xáccht, iu này ã giúp cho tôi tr nên mt nhà gii phu ưu tú v sau này! S hunluyn này còn vô cùng hu hiu hơn là s hc ca nhng sinh viên y khoa, h phi chiacác t thi vi nhau trong nhng phòng m x ca các bnh vin. Tôi tin chc rng vmôn cơ th hc, tôi ã hc hi vi các Âm Công nhiu hơn là trong trưng y khoa có

trang b y y c ti tân mà tôi ã theo hc trong nhng năm v sau.

Tây Tng, ngưi ta không th chôn xác ngưi cht. t núi cn cõi và lp t ph trên quá mng làm cho vic ào huyt rt khó khăn. Vic ha táng không th thc hinưc vì nhng lý do kinh t: Cây g rt him và mun thiêu mt xác cht, ngưi ta phinhp cng ci t bên n ri chuyên ch sang Tây Tng trên lưng nhng con yakxuyên qua các ưng núi gp ghnh xa xôi. Vì ó, giá thành s tr nên t kinh khng.Ngưi ta cũng không th vt xác cht xung sông, vì xác cht s làm nhim c nưcsông cn thit cho ngưi sng. Ch còn li phương pháp ã din t trên, tc là cnghin xác cht cho loài diu hâu và kên kên ăn tht. Vic "iu táng" này ch khác bit s

chôn ct bên tây phương trên hai im: Trưc ht ngưi tây phương chôn xác ngưi chtca h bng cách cho loài sâu b óng cái vai trò ca loài kên kên bên x chúng tôi.im khác bit th hai là khi ngưi Tây phương chôn xác, h cũng chôn luôn c mi khnăng truy ra nguy nhân ca s cht, thành th không ai có th bit chc rng cáinguyên nhân ghi trên t giy khai t có úng s tht hay không? Trái li, nhng AÂmCông bên Tây Tng luôn luôn xác nh cái nguyên nhân tht s ca s cht, và iu nàykhông bao gi lt ra khi tm mt ca h!

Nhng cách chôn ct này u là th tc thông thưng ca tt c mi ngưi dân tây tngtr ra trưng hp ca nhng v Lt Ma trưng, là nhng ng Hóa Thân. Thi hài các vnày ưc ưp cht hương liu và t trong nhng cái hòm bng thy tinh trưng bày

trong các n th hoc ưp hương liu xong ri em phch vàng. Công tác sau này rtlý thú và tôi ã tham d nhiu ln như vy. Vài ngưi M ã c nhng bn tho ca tôiv vn này không tin rng u y có th thc hin ưc. H nói rng:

- Chính ngưi M chúng tôi cũng không làm uc vic y, mc dù chúng tôi có nhng kthut tân tin hơn.

S tht là ngưi Tây Tng chúng tôi không h bit k thut sn xut i quy mô, vàchúng tôi ch là nhng ngưi th khéo. Chúng tôi không có kh năng ch to nhng



99

ng h tay vi giá mt ô la mt chic. Nhưng chúng tôi có th s dng cht vàng ưp xác cht.

Mt bui chiu v Sư Trưng gi tôi lên và nói:

- Mt v hóa thân sp sa b xác. Ngưi ti tu vin Sera. Ta mun con n xem cáchh ưt xác như th nào.

Như vy, mt ln na tôi li phi chu ng mt cuc hành trình khó nhc trên lưngnga n tn Sera. Khi tôi n tu vin, ngưi ta ưa tôi n tn phòng ca v sư trưng ã già. Nhng màu sc trên hào quang ca ông ta ã sp tt; mt gi sau ông tat gi cõi th gii vt cht bưc qua cõi tinh thn. Là mt v sư trưng và là mt nhàkhoa hc, ông ta không cn có s giúp vưt qua cõi trung gii, cũng không cnch i ba ngày như thưng l. Thi hài ông ta ngi theo tư th kit dà trong mtêm, trong khi các v t Ma m nhim vic canh chng.

Qua ngày hôm sau, vào lúc tng sáng, mt cuc din hành quan trng i qua thánh thtca tu vin, n tn thánh in và qua nhng con ưng bí mt xuyên qua mt cánh

ca ít khi dùng n. Trưc mt tôi, hai v Lt Ma khiên cái t thi t trên mt cái cáng.T thi vn ngi tư th liên hoa. Sau lưng tôi, các sư sãi hát thánh ca vi mt gingtrm hùng; xen ln vi âm thanh trong vt ca mt cái chuông bt. Chúng tôi eonhng mnh vi ym tâm vàng bên ngoài nhng áo tràng màu . Thân mình chúng tôiphát ra nhng cái bóng en lung lay và nhy múa trên tưng, nhng bóng en này ưcphóng i quá c và lch méo do bi nhng ánh èn bơ và ánh uc lp lè. Chuyn ixung ưng hm kéo dài rt lâu. Sau cùng, cách chng hai chc thưc b sâu dưi mtt, chúng tôi n trưc mt cánh ca bng á ã khóa cht. Sau khi ã m khoá,chúng tôi bưc vào mt văn phòng lnh như băng. Các sư sãi t cái t thi xung tmt cách vô cùng cn thn và rút lui, ch còn li mt mình tôi vi ba v Lt Ma. Hàng

trăm ngn èn bơ ưc thp lên t ra mt ánh sáng vàng c và xu. T thi ưc ciqun áo ra và tm ra sch s. Do tht khiu t nhiên trong thân th ngưi cht, ngưita móc ra nhng b phn, cùng ngũ tng lc ph ri em ng trong nhng cái vt vàóng cht. K ó, phía bên trong thân mì;nh ưc ra ráy cn thn cho khô ráo vàcha y mt th nha c bit. Th nha này s ông c li, nh ó t thi mi gi ưc cái v t nhiên như hi còn sng. Khi cht nha vày tr nên khô và cng li, thìngưi ta mi nhi phía trong vi tơ la và luôn luôn canh chng gi cho khi mtcái hình dáng t nhiên. cho cht tơ nhi cng, và phía trong cho c li, ngưi ta li thêm cht nha. K ó, mt ngoài xác cht ưc pht mt lp nha cũng ging y nhưth và cho khô. Xong ri, trưc khi dán t thi thành nhng băng la rt t nhuyn,ngưi ta pht lên mt ngoài mt lp nưc c bit sau này có th g các băng la ra

mt cách d dàng. Khi xét thy t thi ã nhi cng ngưi ta thêm cht nhanhung ln này là mt loi khác, và t thi ã sn sàng bưc qua giai on th hai cacông tác ưp xác. Trong mt ngày và mt êm, t thi ưc yên ti ch cho nóưc hoàn toàn khô ráo. Khi ngưi ta tr li gian phòng, thì nó ã tr nên cng rn. Khió t thi mi ưc ch i mt cách trnh trng xung phòng ưp xác. Phòng ưp xác nàyrt nh phía dưi phòng th nht, tht ra là mt cái ha lò ưc xây ct theo mt cáchriêng cho nhng ngn la và nhit có th luân chuyn chung quanh các váchtưng và như vy gi cho gian phòng ưc luôn luôn dưi mt nhit cao.



100

Mt t ca phòng ưp xác ưc p lên mt th bt t bit làm thành mt lp bt rtdày. T thi ưc t ngi gia. phía dưi, các sư sãi chun b vic t la. Ngưi tanhi vào lò mt tp cht gm có mui (mt th mui c bit ưc ch to ti mt tnh Tây Tng), các loi dưc tho và khoáng cht. Khi gian phòng ã ưc nhi y th tp cht nói trên t mt t lên n trn, chúng tôi bưc ra ngoài hành lang, cánh caưc óng cht và nêm phong bng con du trin ca tu vin. Các sư sãi ưc lnh tla. Trong giây lát, ngưi ta nghe ting ci la cháy tí tách và khi ngn la ã lên cao cóting bơ sôi sc. Qu tht, các ni "Súp de" ưc un bng phân con yak và bơ ph thi.Sut mt tun l, la cháy d di trong lò và nhng lung hơi nóng tràn vào trongnhng khe vách tưng trng rut ca phòng ưp xác. Cui ngày th by, ngưi ta ngưngt thêm la và ngn la tàn li ln ln. Nhit xung thp làm cho bc tưng á rênr. Khi hành lang ã nguôïi li có th i qua, ngưi ta còn phi i thêm ba ngày natrưc khi nhit trong phòng tr li bình thưng. Mưi mt ngày sau khi niêm phong,gian phòng li ưc m khóa và gian phòng li ưc m. Các sư sãi thay phiên nhau co sch cht bt ã t cng. H co bng tay ch không dùng khí c không làmst m các xác ưp.

Trong hai ngày lin, h ã g xong nhng tng mui và tp cht ã giòn tan. Sau cùng

gian phòng ã trng trơn, ch còn li cái t thi ngi li chính gia theo th liên hoa.Ngưi ta cn thn nhc cái xác lên và ch lên gian phòng th nht, ti ây nó ưc quansát d dàng hơn dưi ánh sáng ca các ngn èn bơ.

Nhng băng la ưc tháo g ra tng băng mt, cho n khi cái xác hoàn toàn trơ tri.Vic ưp xác ã thành công hoàn toàn. Tr ra cái màu sc tr nên sm hơn nhiu, t thicó cái hình dáng t nhiên như ngưi sng, dưng như nó có th sng dy bt c lúc nào.Mt ln na nó ưc pht thêm mt lp nha và các sư sãi kim hoàng chuyên môn mibt u hàng ng. Tht là mt k thut xo iu vô cùng! Và có ai khéo léo như các sư sãi kim hoàng này, h có th p mt lp vàng lên mt lp vàng trên xác cht! H làm

vic t t, pht lên t thi mt lp vàng tinh lc nht và mn màng tinh t nht. Bt c âu, vàng này cũng áng giá mt gia tài. i vi chúng tôi, nó ch có mt tm mc quantrng ca mt loi kim khí thiêng liêng, mt tinh khí mà tính cht bt hư hoi tưngtrưng cho cái nh mnh tâm linh ca con ngưi.

Nhng sư sãi kim hoàn làm vic vi mt k thut rt tinh vi, và săn sóc tng chi tit nhnhc. Khi hoàn thành công tác, h li cho chúng tôi mt hình tưng m vàng coi t nhiên như ngưi sng, không thiu mt nét hay mt vt nhăn; iu này li chng minhcái xo thut tân kỳ ca h.

Thân hình nng tru và vi cái s lưng vàng p lên ưc ch n phòng các ng hóa

thân và t lên ngi trên mt ngai vàng cũng như nhng xác ưp ưc t ti ây t trưc. Trong s ó, có vài xác ưp ã có t lúc bt u lch s thn thoi. Nhng xácưp này ưc ngi sp hàng ví như nhng v thm phán nghiêm minh, quan sát xuyênqua nhng k mt hé m, nhng ti li sa a ca thi hin kim. Chúng tôi ch nóichuyn thì thm, và i nhón gót chân, dưng như không mun quy ry nhng ngưicht ang ngi ó. Tôi cm thy mt sc hp dn mãnh lit ca mt trong các photưng vàng, nó gây cho tôi mt s ám nh lnh lùng. Tôi có cm giác như pho tưng yva nhìn tôi va mm cưi dưng như nó bit rõ tt c. Bng nhiên có ngưi s nh vàovai tôi làm tôi git mình gn mun té xu vì s hãi. Tôi quay u li thì ra ó là... Sư ph



101

tôi. Ngưi nói:

- ây là xác ưp ca con hi kip trưc. Chúng ta vn bit rng con s t nhìn cái xácca mình!

Sư ph dt tôi n mt v Hóa Thân ngi bên cnh cái xác ưp ca tôi và nói:

- Còn ây chính là... ta.

Chúng tôi u xúc ng y như nhau, và t t lùi bưc ra khi phòng, cánh ca li ưckhóa cht và niêm phong cn thn.

Sau ó, tôi thưng có dp tr li phòng Hóa thân nghiên cu nhng xác ưp m vàng.ôi khi tôi n ngi thuyn nh suy tư mt mình bên cnh các v Hóa Thân. Mi v uưc có mt tiu sư ưc ghi chép cn thn, và tôi ã xem qua tiu s mt cách vô cùngthích thú. Chính ti văn phòng này mà tôi ưc xem tiu s tin kip ca sư ph tôi, LtMa Minh Gia i c, do ó tôi bit nhng công trình, nhng c hnh và tài năng cangưi trong kip trưc, nhng danh vng và chc v mà ngưi ã có, và ngưi ã qua

di trong trưng hp nào. Cũng ti ây, tôi ã c ưc tiu s tin kip ca tôi, màtôi nghiên cu mt cách say mê thích thú. Có tt c chính mươi tám xác ưp m vàngnm trong gian phòng này, mt gian phòng bí mt ào sâu trong núi á tn dưi lòngt. Tôi ng trưc mt pho lch s ca x Tây Tng. Ít nht tôi tin như vy vì hi ó tôichưa bit rng nhng thi kỳ sơ khai nht ca lch s Tây Tng và sau này mi ưc titl cho tôi bit.

14. Mt Cuc im o Huyn Môn

Sau khi tôi ã d kin na chc cuc xác ưp trong các tu vin khác nhau, ngày n vs trưng tu vin Chakpori cho mi tôi n và nói:

- Này o hu Lâm Bá, theo lch dy ca ng Thm Thâm, o hu s ưc im ovào hàng Sư Trưng. Th theo ý mun ca o hu, o hu s có th tip tc mangdanh hiu Lt Ma thôi như Minh Gia i c vy. Tôi ch bit truyn t cho o hu bcthông ip ca ng Khôn Lưng.

Như vy, vi tư cách mt v Hóa Thân ưc mi ngưi nhìn nhn, tôi ã m nhim trli cái danh v cũ ca tôi hi tin kip, cách ây chng sáu th k v trưc. Bánh xe

luân hi ã quay giáp trn mt vòng.

Ít lâu sau ó, mt v Lt Ma cao niên n thăm tôi ti phòng riêng và cho tôi bit rngtôi phi tri qua mt cuc l "Cht gi" v Lt Ma y nói:

- Con hi, khi mà con chưa bưc qua bên kia ca t và tr v dương th, thì con skhông bao gi bit rng vn không có s cht. S hc v các cõi gii vô hình ã ưa coni xa. Cuc l này s còn ưa con i xa hơn na; con s vưt qua cõi sng và cõi cht vàcon s i ngưc dòng thi gian truy nguyên n tn cái dĩ vãng vô cùng màu nhim



102

ca x s chúng ta.

S chun b cho cuc l này tht lâu dài và gian lao. Trong ba tháng trưng, tôi phituân theo mt phép ăn ung rt khc kh. Bt hnh thay, tôi li còn phi dùng thêmnhng món c thuc mùi rt nng nc ngoài ra nhng ba ăn thưng ngày. Ngưi takhuyên tôi nên ch nghĩ n nhng gì "Trong sch và thánh thin" mà thôi (làm như làngưi ta có th nghĩ khác hơn trong mt tu vin!) thm chí các món tsampa và trà cũngb hn ch. Nói tóm li, tôi phi tri qua mt np sng khc kh ti a, chu mt k lutnghiêm khc và tri qua nhng gi công phu thin nh lâu dài.

Sau cùng, ba tháng ã trôi qua, các nhà chiêm tinh tuyên b rng thi gian ã im, vànhng nh hưng tinh tú u thun li. Trong hai mươi bn gi ng h, tôi nhn ói chon khi tôi nhn thy bng tôi tht trng rng. Sau ó, ngưi ta ưa tôi xung nhngnc thang bí mt dưi hm in Potala. Chúng tôi i xung rt lâu; nhng ngưi nghành vi tôi u cm uc soi ưng, còn tôi thì không. Chúng tôi i qua nhng dãyhành lang mà tôi ã bit trong cuc thám him trưc ây. Sau cùng, chúng tôi n chu cui mt ưng hm có tng á khép cht. Mt cánh ca bí mt bng á ln xoayvòng trưc mt tôi và ưa chúng tôi n mt ưng hm khác rt hp và ti tăm, nơi ó

xông lên mt mùi mc meo ln ln vi mùi gia v và mùi hương trm. i xa hơn vàithưc, chúng tôi b ngăn chn bi mt cánh ca thp vàng rt dày và chc; cánh canày m ra t t vi nhng ting khua rít vang vi ra tn ng xa. Nhng ngn ucưc dp tt và thay th bng nhng ngn èn bơ. Chúng tôi bưc vào mt ngôi n dưi hm, ưc c khoét trong núi á t nhiu th k trưc bi nhng cuc a chn doha dim sơn gây ra. Ngày xưa nhng dòng phún thch t trong lòng t ã tri quanhng dãy hành lang này trưc khi n ming núi la. Tôi thm nghĩ: "Bây gi thì lànhng ngưi yu hèn ti li i ngang qua con ưng này, và h t nghĩ rng mình làthn thánh. Nhưng trong gi phút này, tôi cn phi tp trung tư tưng n cuc l,nhiu chúng tôi ã n ngôi n Minh Trit Huyn Bí".

Ba v Sư Trưng dn ưng cho tôi; kỳ dư nhng ngưi i theo h tng ã mt dngtrong bóng ti, ging như o nh ca mt gic mơ. Ch còn mt mình tôi li vi ba vhin gi lão thành, thân hình già nua vi năm tàn tháng ln và bình tĩnh i ngày khutnúi ưc gi lên cõi tri, ba ông lão này có l là ba v sư cao c nht trong th gii, st tôi dưi mt cơn th thách cui cùng trong cuc l im o. Mi v u cm nơi taymt mt ngn èn bơ, và tay trái cm mt cây nhang to ln cháy nghi ngút. Tit tri rtlnh lo, mt cơn lnh lo rt l lùng, không h có trên mt t. Cơn im lng rt thâmtrm, và nhng ting ng rt him n t bên ngoài càng làm cho s im lng y trnên l lùng hơn na. Nhng ôi giày ng lót bng n ca chúng tôi không thy mt tingng nào; chúng tôi lưt i qua nhng cái bóng. Tôi nghe ting sut sot êm du t

nhng vt áo tràng bng nhung màu vàng ngh ca các Sư Trưng. Tôi ly làm vô cùngkinh ngc mà cm thy trên da tht mt lung in chy lăn tăn như kin bò, và có hintưng phóng in toát ra t cái thân hình tôi. Hai bàn tay tôi chiu sáng dưng như phóng hào quang. Tôi nhn thy các v Sư Trưng cũng có hai bàn tay chiu sáng gingy như tôi. Khí tri khô ráo và s c sát bi nhng áo tràng ca chúng tôi ã gây nên mts tích t ca tĩnh in. Mt trong các v Sư Trưng bèn ưa cho tôi mt chic ũa vàngvà nói nh thì thm:

- Con hãy cm chic ũa vàng này nơi bàn tay trái và va chng lên vách tưng va i.



103

Như vy, nhng cm giác khó chu s bin mt.

Tôi làm y theo li. Sau mt phát phóng in mãnh lit nó làm cho tôi git mình nhynhm, mi vic u êm p.

Nhng ngn èn bơ ln lưt ưc thp sáng bi nhng bàn tay vô hình. Khi tôi nhìn rõhơn dưi ngn èn bơ loe lét, tôi thy nhng pho tưng khng l m vàng, trong ó cóvài pho tưng chôn ngp n na thân mình dưi mt ng ngc quý và châu báu. Mttưng pht xut hin t trong bóng ti; tưng y to ln n ni ánh sáng không vưt lênkhi dây lưng. Nhng hình tưng khác cũng n hin chp chn trong bóng ti; ó là cácv thn, biu tưng ca nhng dc vng và th thách mà con ngưi phi vưt qua trưckhi thc hin Chân Ngã.

Chúng tôi n gn mt vách tưng, trên ó có v hình mt Bánh Xe Luân Hi Sinh T ưng kính dài năm thưc; dưi ánh sáng lp lòe nó dưng như xoay tít n ni làm tôicm thy chóng mt. Chúng tôi vn tin bưc; tôi có cm giác là sp b ngăn chn bimt vách á. Nhưng v Sư Trưng i trưc tôi ã bin mt dng sau khi i lt qua mtcánh ca bí mt n du rt khéo léo không th nào ai bit ưc. Cánh ca này ưa vào

mt ưng hm i xung dc, ưng này rt hp và quanh co, ti ây ánh sáng mp mca nhng ngn èn bơ làm cho bóng ti càng thêm âm u huyn bí. Chúng tôi i vinhng bưc i ngp ngng do d, thnh thong li xy chân và trt ngã. Bu không khí tht nng n khó th dưng như toàn khi a Cu è nng lên vai chúng tôi. Tôi có cmgiác như i lt vào tn trong rut ca trái t. Sau cùng, sau mt khúc quanh, mt ngá m rng trưc mt chúng tôi, mt ng á chiu sáng ngi nhng ánh vàng; cónhng mch vàng xen k vi nhng lp á tng trên vách. Trên vòm á cao vút trênnh u chúng tôi, nhng mch vàng này phn nh ánh sáng lp lòe ca nhng ngnèn bơ, chiu lóng lánh như ánh sao chiu trên nn tri trong mt êm không trăng.

chính gia ng á, có mt ngôi nhà màu en và sáng ngi, dưng như làm bng gmun. Trên tưng có nhng hình biu tưng và sơ l lùng ging như nhng hình vmà tôi ã thy trên nhng vách á dưi hm khi tôi thám him cái h nưc dưi lòng ttrưc ây. Chúng tôi bưc vào nhà do mt ca ln và cao. Bên trong tôi thy ba c quantài ln bng á en có chm hình và khc nhng dòng ch l kỳ. Ba c quan tài ukhông có y np. Nhìn vào bên trong tôi bèn mun t hơi th và thình lình tôi cmthy rt yu. V Tiên Ch, cao niên nht trong ba v Sư Trưng mi nói vi tôi:

- Con hi, con hãy nhìn xem. Các v này ã tng sng như nhng ng Thn minh x ta và mt thi kỳ mà x này còn là mt ng bng, chưa có núi non gì c. Các v y ãtng dong dũi trên t lin, trong khi nhng vùng bin c còn p sóng ngoài khơi ca

x Tây Tng, và khi nhng bu tinh tú khác còn chiu sáng trên nn tri ca chúng ta.Con hãy nhìn xem cho k, vì ch có nhng bc o (inities: Nhng v chân tu ã ưcim o trong gii huyn môn) mi ưc thy mà thôi.

Tôi làm y theo li: Tôi va thích thú va khinh ngc. Ba th xác to ln, toàn thân um vàng nm dài trong ba c quan tài trưc mt tôi. Hai ngưi nam và mt ngưi n.Mi nét trên thân hình ca h u ưc gi nguyên vn dưi lp vàng bên ngoài. Nhưngh là nhng ngưi khng l! Ngưi n o trên ba thưc tây và ngưi ln nht trong haingưi nam o không dưi năm thưc. øu ca h rt ln, hơi nhn trên nh u, quai



104

hàm hp, ming hơi nh và cp môi mng. Sng mũi dài và thâm, ôi mt ngay thngvà tht vô sâu. Gương mt h tươi như hi còn sng, h có v như nm ng. Chúng tôii nhón gót vì s làm cho h thc gic. Tôi nhìn xem cái np ca mt c quan tài: Trênó có khc mt bn thiên tưng vi nhng tinh tú rt l lùng. Nh có hc v khoachiêm tinh, tôi ã tng quen thuc vi v triù các bu tinh tú, như bn thiên tưngnày là hoàn toàn khác hn.

V tiên ch quay li phía chúng tôi và nói:

- Con s tr nên mt bc o . Con s nhìn thy dĩ vãng và con cũng s bit c tươnglai. Cuc th thách s rt cam go gian kh. Nhiu ngưi không còn sng sót sau cơn th thách và nhiu ngưi ã tht bi nhưng không ai ri khi chn này mt cách an toàn, trphi ã vưt qua cơn th thách. Con ã chun b sn sàng chưa và con có bng lòng chut dưi cuc th thách y không?

Tôi áp rng tôi sn sàng và ba v Sư Trưng lin ưa tôi n mt phin á t giahai c quan tài. Theo ch th ca hai v Sư Trưng, tôi ngi lên phin á trong tư th liênhoa hai chân xp bng, lòng bàn tay lt nga. Mt cây nhang to ln cháy nghi ngút ưc

cm lên mi quan tài hai bên và trên phin á ch tôi ngi. Các v Sư Trưng ln lưtrút lui và bin mt dng, mi v cm mt ngn èn bơ soi ưng. H óng cánh ca ln:Ch còn li mt mình tôi vi nhng cái xác ưp ca nhng v tin bi ca mt th h ãqua. Thi gian trôi i, tôi nh tâm ngi thin. Ngn èn ca tôi em theo ã cn bơ vàvt tt. Trong mt lúc, tôi nhìn thy cái bc èn còn ngúm óm la tàn, và ngi thymt mùi bc cháy, ri k ó mi s u bin mt và không còn gì na.

Tôi nm dài trên phin á và bt u hô hp theo mt phép khí công c bit mà tôi ãth hun trong nhiu năm. Bu không khí im lng và bóng ti dy c chung quanh ènng lên tôi. Qu tht ó là cái im lng ca nhà m.

Thình lình thân hình tôi cng ơ và tr nên bt ng như mt xác cht. Tay chân tôi ãtê lit và lnh dn. Tôi có cm giác như ang bưc vào cõi cht, cht trong cái ngôi mc này, mt b sâu trên mt trăm thưc dưi lòng t và ánh sáng mt tri. Mt cơnrung chuyn mnh din ra bên trong thân th tôi làm cho toàn thân tôi rũ lit.

Mt ánh sáng màu xanh lt t t xut hin trong ngôi m như mt ánh chp mi mctrên mt truông núi. Tôi cm thy tôi hơi c ng, thân tôi nh bng bay lên ri rơixung; trong mt lúc tôi tưng rng tôi ang ngi trên mt con diu g lưn trên khônggian. S tht hin ra trong trí tôi: Tôi ang bay pht phơ trên cái th xác bng xươngtht ca tôi. Tuy không có gió, nhưng tôi b lôi cun bi mt ám khói. phía trên u,

tôi thy mt vng ánh sáng ging như mt cái hoa màu vàng. T chính gia thân mìnhtôi, ta ra mt si dây màu vàng bc, chiu lóng lánh và tràn y nha sng.

Tôi nhìn xem cái th xác vô tri bt ng ca tôi, nó ch là mt cái xác cht như mi t thkhác, ln ln, tôi phân bit nhng in d ng nh gia cái xác ca tôi vi cái xác canhng ngưi khng l nm gn bên ó là mt iu rt lý thú. Tôi nghĩ n nhng s t hào l bch ca nhân loi ương thi: Làm sau nhng ngưi ch nghĩa duy vt có th githích s hin din ca nhng cái xác ưp khng l này? Tôi ang còn suy nghĩ... thìthình lình tôi tr nên ý thc ưc mt cái gì nó làm o ln dòng tư tung ca tôi.



105

Dưng như lúc y tôi không còn cô c mt mình. Nhng mu chuyn dng vt vngn tai tôi, nhng tư tưng t on không tht ra li. Nhng hình nh tân lon xuthin chp chn xuyên qua tm nhãn quan siêu linh ca tôi. Tôi có cm giác rng t xaxa ngân lên mt ting chuông ln vi mt ging trm. Ting chuông y n gn rt maucho n khi nó dưng như n ra trong u tôi: Nhng git ánh sáng muôn màu nh li tivà nhng tia chp vi nhng màu sc l lùng chưa tng thy hin ra trưc mt tôi. Thvía ca tôi pht phơ và ưa y như mt chic lá rng b cun i trong giông bão. Tâmthc tôi b dày vò, cu xé mt cách au n ph phàng bi mt con trt xoay tít vimuôn nghìn ám la. Tôi cm thy b b rơi,cô ơn c chic, như mt mnh bèo trôidt gia mt vũ tr bp bênh vô nh. Mt ám sương mù en kt bao ph ly tôi vàem n cho tôi mt nim yên tĩnh l lùng, nó không phi là ca trn gian.

Nhng bóng ti dày t bao ph ly tôi ã dn dn tiêu tan. Tôi nghe ting gm thét cabin c và ting rít lên ca nhng viên á sn b sóng nhi trên bãi cát. Tôi th mt bukhông khí y hơi mui và tôi ngi thy mùi rong bin. Cnh vt rt quen thuc i vitôi: Tôi nm dài mt cách u oi trên bãi cát ưc si nóng bi ánh sáng mt tri, vàngm nhìn nhng tàn cây tht nt. Nhưng có mt phn trong ngưi tôi ã phn i: Tôichưa h nhìn thy bin c bao gi, và không bit có loi cây tht nt! Mt chàng trai dài

nhng ging nói và ting cưi vang vng ra t mt lùm cây. Nhng ging nói càng ngn và xut hin mt ám ngưi da sm như ng c và nô ùa vui v. Nhng ngưikhng l! Tt c u cùng la như nhau! Tôi nhìn li thân mình: Tôi cũng vy, tôi cũnglà mt ngưi khng l. Nhng n tưng tip din theo nhau trong trí tôi: Ngày xưa, hàngbao nhiêu nghìn muôn năm tr v trưc, qu a cu gn mt tri hơn bây gi, nhngs luân chuyn ca nó li i theo mt hưng ngưc chiu. Nhng ngày li ngn hơn vànóng hơn bây gi. Nhng nn văn minh vĩ i ã ưc xây dng nên và nhân loi thi ythông thái hơn ngưi i nay. T chn không gian bên ngoài bng nhiên mt bu hànhtinh di ng xt ra và chm cào trái t, làm cho trái t b di ngưc li, bt ra khi vĩ o ca nó, và xoay ngưc chiu nhng cơn giông bo làm chn ng bin c và nưc

bin trào lên các lc a, nưc bin tràn ngp khp nơi, qu a a cu li rung chuynbi nhng cơn ng t d di. Nhiu vùng lc a b sp l và chìm xung nưc, nhngvùng khác li tri lên mt bin. X Tây Tng, ưc i lên trên bn ngàn thưc cao hơnmt bin, không còn là mt x nhit i có b bin, mt nơi nghĩ mát có thi tit ônhòa, d chu na. Nhng dãy núi cao vút, nhng qu dim sơn phun la và phun thchbao vây chung quanh, cht cha như vách thành. Trên vùng thưng du, t ai b nt nra thành nhng vc thm, ti ó loài cm thú và tho mc ca nhng thi i ã quavn tip tc sinh trưng. Nhưng có rt nhiu iu mà tôi không tin nói ra, và mt phncuc l im o ca tôi tht quá thiêng liêng và có tính cách quá riêng tư có thcông b trong mt quyn sách dành cho i chúng.

Sau mt thi gian, nhng linh nh ã lu m dn và bin mt. Ln ln tôi ã mt c ýthc v cõi siêu linh và c ý thc v cõi phàm trn. Sau ó, tôi có cái cm giác khó chulà b lnh lo kinh khng vì nm dài quá lâu trên mt phin á trong bu không khí lnhbut ca ngôi m c. Nhng tư tưng l t bên ngoài n "Thăm dò" khi óc ca tôi như nhng ngón tay s mó.

- A, y ã tr li vi chúng ta. Chúng ta ã n kp gi.

Nhiu phút trôi qua mt ánh sáng lu m t t tin n gn tôi. Nhng ngn èn bơ và



106

ba v Sư Trưng.

- Con hi, con ã vưt qua cuc th thách con ã nm trên phin á này sut ba ngàyba êm. Bây gi, con ã nhìn thy, con ã tri qua s cht và con ã sng li.

Khi ngi dy, tay chân cng ơ, tôi lo o vì yu sc và vì không c ng lâu. Khi tôibưc ra khi ngôi m c mà tôi không bao gi quên sut i tôi, tôi ã th bu khôngkhí lnh như băng trong các ung hm bí mt. Cơn ói khát làm cho tôi mun xu va tôb hoang mang xúc ng bi tt c nhng gì tôi nhìn thy, bi tt c nhng gì mà cáikinh nghim va qua ã cho tôi bit. V n o vin, tôi ăn ung n tha lòng; êmó khi tôi i ng, tôi hiu rng nhng li tiên tri s ưc thc hin và không bao lâu tôiphi ri khi x Tây Tng i n nhng x xa l. Bây gi, khi tôi ã bit nhng x yri, tôi có th nói rng i vi tôi nhng x y có v kỳ d hơn là tôi tưng tưng!

Vài ngày sau ó, tôi cùng vi sư ph ang ngi trên b sông hnh phúc thì mt ngưi kmã phi nưc i chy ngang. Khi y nhìn ra Minh Gia i c, y t ngt dng nga nni vó nga ht văng nhng ám mây bi xoay tít trong cơn gió lc. Y xung nga vànói:

- Tôi có mang thông ip ca ng thm thâm gi cho v Lt Ma Lâm Bá.

Y rút trong túi áo mt bc thơ bao bc trong mt khăn choàng theo nghi l truynthng, và sau khi chuyn giao bc thư cho tôi vi ba ln váy chào y bèn lui gót thót lênlưng nga và phóng nưc ln i ngay.

Lúc y tôi không còn e dè s st gì na; kinh nghim va ri ca tôi dưi hm inPotala ã em cho tôi s t tin. Tôi bèn m bao thơ và c bc thông ip trưc khichuyn giao cho Minh Gia i c, sư ph tôi. Tôi nói:

- Sáng ngày mai, con phi n vưn Ngc Uyn bái yt ng thm thâm. Ngài cũngcó mi sư ph cùng n.

Sư ph tôi áp:

- Lâm Bá, tuy thy không có thói quen thăm dò nhng ý nh thm kín ca c Thái T,nhưng thy cm thy rng không bao lâu con s lên ưng sang Trung Hoa. Còn thy,thì... như thy ã nói vi con, không lâu na thy s t giã cõi trn quay v thưnggii. Chúng ta hãy vui vi ngày hôm nay va tn dng thi gi ít oi còn li.

Qua ngày hôm sau, mt ln na tôi theo con ưng quen thuc n vưn Ngc Uyn;sau khi xung chân i tôi i trên ưng Lingkhor và n trưc cng vưn. Minh Gia ic cùng i vi tôi. Hai thy trò chúng tôi cùng có mt tư tưng ging nhau: Có lchúng tôi ang cùng i chung mt ln cui cùng ving thăm ng thm thâm. Nhngcm nghĩ ó chc hn ã hin r trên nét mt ca tôi vì khi tôi ngi mt mình vi ct Lai Lt Ma, ngài nói:

- Gi phút chia ly, mi ngưi i mt ưng bao gi cũng y s su thm bi ai. ây, trong ngôi nhà mát này, ta ã suy gm nhiu gii v vn ti hu ny, là nên



li hay nên i khi x s ta b nn ngoi xâm? Du cho ta quyt nh như th nào cũng cóngưi phi chu kh s. Lâm Bá con hi, con ưng ca con ã ưc vch sn và tt ccon ưng u khó nhc gian nan. Gia ình, t quc, bn bè... con phi b ht tt c.Con s gp trên bưc ưng i ca con như con ã bit trưc, s hiu lm, s nghinan, k cùng s ngưc ãi tra tn và tt c nhng gì au kh ng cay. Cách x th ca nhng ngưi ngoi quc rt kỳ d và không th gii thích. Như ta ã nói vi con, hch tin nơi nhng gì h có th làm, nhng gì h có th phân cht trong các phòng thí nghim khoa hc. Còn cái khoa hc quan trng nht là khoa hc v chân ngã, thì hkhông quan tâm. ó là con ưng ca con, con ưng mà con ã chn trưc khi sinh ra kip này. Ta ã quyt nh bit phái con sang Trung Hoa năm ngày na.

Năm ngày! Ch còn năm ngày thôi trong khi tôi hy vng s dài n năm tun l.

Trên ưng v tu vin Chakpori, sư ph và tôi không trao i vi nhau mt li nào. Khiv n tu vin ngưi mi nói.

- Lâm Bá, con phi v thăm cha m, thy s cho ngưi i báo tin cho cha m con haytrưc.

Cha m tôi? Thy tôi ã i x vi tôi còn hơn c bc ph mu. Và không bao lâu ngưis t gi cuc i: Ngưi s t trn trưc khi tôi quay tr v Tây Tng trong vài nămsau. Di tích ca ngưi li cho tôi là cái xác ưp m vàng t ti phòng các v hóathân, cái th xác vô tri mà ngưi vt b như mt cái áo cũ ã tr nên vô dng.

Qua ngày th ba, tôi tr v nhà cũ ca tôi. Tôi i mt mình và i b như cái ngày mà tôiri khi nhà i vào tu vin. Nhưng trong thi gian qua tôi ã tr nên mt v Lt Ma vàmt v Sư Trưng. Cha m tôi i tôi nhà và ón tip như mt v thưng khách. Tihôm y tôi li n văn phòng ca cha tôi ký tên vào quyn gia ph và ghi vào ó

nhng tưc v ca tôi. Sau ó, tôi li i b tr v tu vin, nó ã tr nên nhà ca tôi t by lâu nay.

Hai ngày cui cùng cũng trôi qua rt mau. Trưc ngày lên ưng tôi n bái yt c tLai Lt Ma mt ln cui cùng. Tôi nó vài li t gi và ngày ban ân hu cho tôi. Lòng tôise tht khi tôi t bit ngày. C ngày và tôi u bit rng tôi gp ngày tr li khi ngày t

Documents

TAY TANG HUYEN BI