TAM ZAMANINDA ÜRETİM (JIT) VE LOJİSTİK İLİŞKİSİ

Lojistik kavramının çıkış noktası JIT’in oluşumuyla başladığı kabul edilmektedir. JIT felsefesinin oluşumunda ve gelişiminde temel olarak 4 temel unsuru görmekteyiz:

1. Sıfır Stok : Tam zamanlı üretim sistemlerinde stokları sıfır veya sıfıra yakın değerlere yakınsamak amaçlanmıştır. Stoklar işletme girdileri veya çıktılarında lojistik operasyonların outsource edilmesi ile (lojistik hizmet alarak) kontrol altına alınabilmektedir. Bu yaklaşıma örnek olarak otomotiv sektöründe uygulanmakta olan “MILK-RUN” sistemini verebiliriz.

2. Kısa Üretim Zamanları : Tam zamanlı üretim sistemlerinde üretim zamanları, makine hazırlık ve ayar zamanları kısadır, minimize edilmiştir.

3. Küçük ve Sık İkmal Zamanları : Tam zamanlı üretim sistemlerinde küçük miktarlarda sık girdiler görülmektedir. Bu geleneksel sistemlerden farkı olarak miktarsal olarak azalma, hareket sayısında ise bir artış olarak tanımlanabilir.

4. Yüksek Kalite ve Sıfır Hata : Tam zamanlı üretim sistemlerinde proses kontrolleri tedarikçilerden başlar, üretimin son anına kadar devam etmektedir. Öncelik kaynaktaki, tedarik aşamasında kalite standardını oluşturmak, girdileri istenilen kalitede elde etmek, sonrasında da proseslerdeki kalitesizlikleri sürekli ölçümlerle, kalibrasyonlarla, personel eğitim veya üretim teknoloji geliştirmeleri ( otomasyon sistemleri ) ile minimize etmektir. Sonuçta %100 e yakın değerlerde kalite hedefleri yakalanmaktadır. Gelenekselden farkı ise partiler halinde yapılan kalite ölçümleri JIT sistemlerinde prosesler halinde olmasıdır.

Tam zamanlı üretim modern işletmelerce uygulamaya alınması ile organizasyon şemalarında lojistik kavramı birim olarak yerini almış ve daha etkin kullanılan bir işletme fonksiyonu olmuştur.

Kaynaklar;

1. HACIRÜSTEMOĞLU, R. .: Yönetim Muhasebesi, Alfa Basım2. ŞAKRAK, M. –HACIRÜSTEMOĞLU, R. .: Maliyet Muhasebesinde Güncel Yaklaşımlar3. YAMAK, O. : Üretim Yönetimi