5
312 TAM-02 ทดสอบและพัฒนาเครื่องกําจัดวัชพืชสําหรับสวนลําไย *ธีรศักดิ์ โกเมฆ 1 , สนอง อมฤกษ 1 และ ขนิษฐ หวานณรงค 2 1 ศูนยวิจัยเกษตรวิศวกรรมเชียงใหม สถาบันวิจัยเกษตรวิศวกรรม กรมวิชาการเกษตร 235 ม.3 ต.แมเหียะ อ.เมือง จ.เชียงใหม 50100 2 กลุมงานวิจัยวิศวกรรมผลิตพืช สถาบันวิจัยเกษตรวิศวกรรม กรมวิชาการเกษตร 50 แขวงลาดยาว เขตจตุจักร กรุงเทพฯ 10900 ผูเขียนติดตอ: สนอง อมฤกษ, *ธีรศักดิ์ โกเมฆ E-mail: [email protected], *[email protected] บทคัดยอ การนําเทคโนโลยีทางกลกําจัดวัชพืชเปนแนวทางที่ควรใชทดแทนการกําจัดวัชพืชดวยสารเคมี ผูวิจัยจึงไดนําเทคโนโลยี การกําจัดวัชพืชดวยจอบหมุนเยื้องนํามาพัฒนาและปรับใชกับสวนลําไยในเขตพื้นที่ภาคเหนือ โดยทําการทดสอบในแปลงทดสอบทีจ.ลําปางและนําไปเผยแพรสูกลุมเกษตรกรผูปลูกลําไยในเขตภาคเหนือ พบวา มีความคุมคาในการกําจัดวัชพืชใกลเคียงกับการใช สารเคมี และประสิทธิผลเหนือกวาการใชเทคโนโลยีการกําจัดวัชพืชทางกลแบบอื่น โดยคาใชจายในการกําจัดวัชพืชดวยจอบหมุน เยื้องขางเฉลี่ย 260.98 บาท ตอไรตอครั้ง และกําจัดวัชพืชปละ 6 ครั้ง มีคาใชจายรวม 1,565.90 บาทตอไรตอป คาใชจายในการ กําจัดวัชพืชดวยเครื่องตัดหญาแบบติดทายรถแทรคเตอรเฉลี่ย 213.45 บาทตอไรตอครั้ง และกําจัดวัชพืช ปละ 6 ครั้ง มีคาใชจาย รวม 1,280.70 บาทตอไรตอป และคาใชจายในการกําจัดวัชพืชดวยสารกําจัดวัชพืชไกลโฟเสทเฉลี่ย 205.13 บาทตอไรตอครั้ง และ กําจัดวัชพืช ปละ 4 ครั้ง มีคาใชจายรวม 820.53 บาทตอไรตอป ในดานปริมาณผลผลิต พบวา ผลผลิตจากการกําจัดวัชพืชดวย จอบหมุนสูงที่สุด ดวยปริมาณผลผลิตเฉลี่ย 314.3 กิโลกรัมตอไร การใชสารกําจัดวัชพืชชนิดไกลโฟเสท มีปริมาณผลผลิตเฉลี่ย 284.0 กิโลกรัมตอไร และผลผลิตจากการกําจัดวัชพืชดวยเครื่องตัดหญาแบบติดทายรถแทรคเตอรมีคาเฉลี่ยต่ําที่สุด 262.0 กิโลกรัมตอไร ในดานความสามารถในการทํางาน พบวา ความสามารถในการทํางานจากการกําจัดวัชพืชดวยเครื่องตัดหญาแบบติด ทายรถแทรคเตอรสูงที่สุด ดวยอัตราเฉลี่ย 4.96 ไร/ชม. การกําจัดวัชพืชดวยจอบหมุน มีความสามารถในการทํางานใกลเคียงกัน ดวยอัตราเฉลี่ย ดวย 2.77 ไร/ชม. และความสามารถในการทํางานจากการใชสารกําจัดวัชพืชชนิดไกลโฟเสทมีคาต่ําที่สุด 0.48 ไร/ ชม. ดังนั้นเทคโนโลยีการกําจัดวัชพืชดวยจอบหมุนเยื้องขางจึงเปนเทคโนโลยีที่เหมาะสมในการทดแทนการใชสารเคมีและกรรมวิธี ทางกลอื่นในสวนลําไยไดอยางมีประสิทธิภาพ คําสําคัญ: จอบหมุน ,จอบหมุนเยื้องขาง ,การกําจัดวัชพืชดวยจอบหมุน ,การกําจัดวัชพืชดวยเครื่องมือกล เทคโนโลยีการกําจัดวัชพืช ,จอบ หมุนสําหรับสวนผลไม 1. บทนํา ปจจุบันผูบริโภคและประเทศผูซื้อสินคาเกษตรสวนใหญ มีความตองการใหผูผลิตลดการใชสารเคมีในสินคาเกษตร โดยเฉพาะสารเคมีกําจัดวัชพืชในสวนผลไมซึ่งเปนสารเคมีที่มี การใชมากในประเทศไทย หากมีเทคโนโลยีอื่นที่มีประสิทธิ- ภาพมาทดแทนจะสามารถลดปริมาณการใชสารเคมีใน การเกษตรและผลผลิตไดคอนขางมาก ซึ่งการกําจัดวัชพืช ดวยวิธีกลเปนแนวทางหนึ่งที่จะชวยลดการใชสารเคมีกําจัด วัชพืชไดอยางมีประสิทธิภาพ ลําไยเปนผลไมที่มีความสําคัญทางเศรษฐกิจที่สําคัญของ ประเทศไทย และเปนอันดับหนึ่งของไมผลในภาคเหนือ โดยมี เกษตรกรผูปลูกลําไยเฉลี่ย 3 แสนราย พื้นที่ปลูกประมาณ 9 แสนไร มีผลผลิตรวมมากกวา 6 แสนตันตอป ผลผลิตลําไย สามารถจําหนายเปนลําไยสด ลําไยอบแหงทั้งเปลือก ลําไย อบแหงสีทอง ลําไยกระปอง และลําไยแชแข็ง คิดเปนมูลคา มากกวา 5,000 ลานบาทตอป(สุวรรณ ,2551) การผลิตลําไย ในฤดูมีผลผลิตออกมาใน ชวงเดือนกรกฎาคม – เดือน กันยายน ผลผลิตมากลนตลาดราคาตกต่ํา และขาดแรงงาน ในชวงเก็บเกี่ยว สวนการผลิตลําไยนอกฤดู มีผลผลิตออกมา ในชวง เดือนตุลาคม – เดือนมิถุนายน ปริมาณผลผลิตนอย แตตลาดตางประเทศมีความตองการสูง กระทรวงเกษตรและ สหกรณจึงกําหนดนโยบายการผลิตลําไย โดยมีเปาหมายการ TSAE

TAM-02 ทดสอบและพัฒนาเครื่องกําจัด ... · 2015-05-25 · 312 tam-02 ทดสอบและพัฒนาเครื่องกําจัดวัชพืชสําหรับสวนลําไย

  • Upload
    others

  • View
    3

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: TAM-02 ทดสอบและพัฒนาเครื่องกําจัด ... · 2015-05-25 · 312 tam-02 ทดสอบและพัฒนาเครื่องกําจัดวัชพืชสําหรับสวนลําไย

312

TAM-02

ทดสอบและพัฒนาเครื่องกําจัดวัชพืชสําหรับสวนลําไย

*ธีรศักดิ์ โกเมฆ1, สนอง อมฤกษ

1 และ ขนิษฐ หวานณรงค

2

1ศูนยวิจัยเกษตรวิศวกรรมเชียงใหม สถาบันวจิัยเกษตรวิศวกรรม กรมวิชาการเกษตร

235 ม.3 ต.แมเหียะ อ.เมือง จ.เชียงใหม 50100 2กลุมงานวิจัยวิศวกรรมผลิตพืช สถาบันวิจัยเกษตรวิศวกรรม กรมวิชาการเกษตร

50 แขวงลาดยาว เขตจตุจักร กรุงเทพฯ 10900

ผูเขียนติดตอ: สนอง อมฤกษ, *ธีรศักดิ์ โกเมฆ E-mail: [email protected], *[email protected]

บทคัดยอ การนําเทคโนโลยีทางกลกําจัดวัชพืชเปนแนวทางที่ควรใชทดแทนการกําจัดวัชพืชดวยสารเคมี ผูวิจัยจึงไดนําเทคโนโลยี

การกําจัดวัชพืชดวยจอบหมุนเยื้องนํามาพัฒนาและปรับใชกับสวนลําไยในเขตพื้นที่ภาคเหนือ โดยทําการทดสอบในแปลงทดสอบที่

จ.ลําปางและนําไปเผยแพรสูกลุมเกษตรกรผูปลูกลําไยในเขตภาคเหนือ พบวา มีความคุมคาในการกําจัดวัชพืชใกลเคียงกับการใช

สารเคมี และประสิทธิผลเหนือกวาการใชเทคโนโลยีการกําจัดวัชพืชทางกลแบบอื่น โดยคาใชจายในการกําจัดวัชพืชดวยจอบหมุน

เยื้องขางเฉลี่ย 260.98 บาท ตอไรตอครั้ง และกําจัดวัชพืชปละ 6 ครั้ง มีคาใชจายรวม 1,565.90 บาทตอไรตอป คาใชจายในการ

กําจัดวัชพืชดวยเครื่องตัดหญาแบบติดทายรถแทรคเตอรเฉลี่ย 213.45 บาทตอไรตอครั้ง และกําจัดวัชพืช ปละ 6 ครั้ง มีคาใชจาย

รวม 1,280.70 บาทตอไรตอป และคาใชจายในการกําจัดวัชพืชดวยสารกําจัดวัชพืชไกลโฟเสทเฉลี่ย 205.13 บาทตอไรตอครั้ง และ

กําจัดวัชพืช ปละ 4 ครั้ง มีคาใชจายรวม 820.53 บาทตอไรตอป ในดานปริมาณผลผลิต พบวา ผลผลิตจากการกําจัดวัชพืชดวย

จอบหมุนสูงท่ีสุด ดวยปริมาณผลผลิตเฉลี่ย 314.3 กิโลกรัมตอไร การใชสารกําจัดวัชพืชชนิดไกลโฟเสท มีปริมาณผลผลิตเฉลี่ย

284.0 กิโลกรัมตอไร และผลผลิตจากการกําจัดวัชพืชดวยเครื่องตัดหญาแบบติดทายรถแทรคเตอรมีคาเฉลี่ยต่ําที่สุด 262.0

กิโลกรัมตอไร ในดานความสามารถในการทํางาน พบวา ความสามารถในการทํางานจากการกําจัดวัชพืชดวยเครื่องตัดหญาแบบติด

ทายรถแทรคเตอรสูงที่สุด ดวยอัตราเฉลี่ย 4.96 ไร/ชม. การกําจัดวัชพืชดวยจอบหมุน มีความสามารถในการทํางานใกลเคียงกัน

ดวยอัตราเฉลี่ย ดวย 2.77 ไร/ชม. และความสามารถในการทํางานจากการใชสารกําจัดวัชพืชชนิดไกลโฟเสทมีคาต่ําที่สุด 0.48 ไร/

ชม. ดังนั้นเทคโนโลยีการกําจัดวัชพืชดวยจอบหมุนเยื้องขางจึงเปนเทคโนโลยีที่เหมาะสมในการทดแทนการใชสารเคมีและกรรมวิธี

ทางกลอื่นในสวนลําไยไดอยางมีประสิทธิภาพ

คําสําคัญ: จอบหมุน ,จอบหมุนเยื้องขาง ,การกําจัดวัชพืชดวยจอบหมุน ,การกําจัดวัชพืชดวยเครื่องมือกล เทคโนโลยีการกําจัดวัชพืช ,จอบ

หมุนสําหรับสวนผลไม

1. บทนํา

ปจจุบันผูบริโภคและประเทศผูซื้อสินคาเกษตรสวนใหญมีความตองการใหผูผลิตลดการใชสารเคมีในสินคาเกษตร โดยเฉพาะสารเคมีกําจัดวัชพืชในสวนผลไมซึ่งเปนสารเคมีที่มีการใชมากในประเทศไทย หากมีเทคโนโลยีอื่นที่มีประสิทธิ-ภาพมาทดแทนจะสามารถลดปริมาณการใชสารเคมีในการเกษตรและผลผลิตไดคอนขางมาก ซึ่งการกําจัดวัชพืชดวยวิธีกลเปนแนวทางหนึ่งท่ีจะชวยลดการใชสารเคมีกําจัดวัชพืชไดอยางมีประสิทธิภาพ

ลําไยเปนผลไมที่มีความสําคัญทางเศรษฐกิจที่สําคัญของประเทศไทย และเปนอันดับหนึ่งของไมผลในภาคเหนือ โดยมี

เกษตรกรผูปลูกลําไยเฉลี่ย 3 แสนราย พื้นที่ปลูกประมาณ 9 แสนไร มีผลผลิตรวมมากกวา 6 แสนตันตอป ผลผลิตลําไยสามารถจําหนายเปนลําไยสด ลําไยอบแหงท้ังเปลือก ลําไยอบแหงสีทอง ลําไยกระปอง และลําไยแชแข็ง คิดเปนมูลคามากกวา 5,000 ลานบาทตอป(สุวรรณ ,2551) การผลิตลําไยในฤดูมีผลผลิตออกมาใน ชวงเดือนกรกฎาคม – เดือนกันยายน ผลผลิตมากลนตลาดราคาตกต่ํา และขาดแรงงานในชวงเก็บเกี่ยว สวนการผลิตลําไยนอกฤดู มีผลผลิตออกมาในชวง เดือนตุลาคม – เดือนมิถุนายน ปริมาณผลผลิตนอยแตตลาดตางประเทศมีความตองการสูง กระทรวงเกษตรและสหกรณจึงกําหนดนโยบายการผลิตลําไย โดยมีเปาหมายการ

TSAE

Page 2: TAM-02 ทดสอบและพัฒนาเครื่องกําจัด ... · 2015-05-25 · 312 tam-02 ทดสอบและพัฒนาเครื่องกําจัดวัชพืชสําหรับสวนลําไย

+

313

ผลิตลําไยนอกฤดูรอยละ 40 ของพื้นที่ปลูกลําไยทั้งหมด เพื่อกระจายผลผลิตใหมีการผลิตลําไยนอกฤดูใหมากขึ้น (สุวรรณ หาญวิริยะพันธ,2551) ปจจุบันการผลิตลําไยมีพื้นที่ปลูกเพิ่มขึ้นอยางตอเนื่อง อีกทั้งความสําเร็จในการผลิตลําไยนอกฤดูโดยใชสารโพแทสเซียมคลอเรตและโซเดียมคลอเรต ทําใหพื้นที่การปลูกลําไยขยายตัวเพิ่มขึ้นทุกปและกระจายไปยังแทบทุกภาคของประเทศ เทคโนโลยีการผลิตก็พัฒนาเพิ่มสูงขึ้นสงผลใหผลผลิตตอไรสูงขึ้นดวย พ้ืนที่ปลูกมากกวา รอยละ 80 อยูในภาคเหนือ รองลงมาไดแกภาคตะวันออกและภาคตะวันออกเฉียงเหนือ พันธุที่นิยมปลูกมากที่สุดคือพันธุอีดอ ซึ่งใหผลผลิตคอนขางสม่ําเสมอทุกปและเปนที่ตองการของตลาดทั้งในและตางประเทศ ตลาดลําไยมีแหลงรองรับผลผลิตอยู 4 แหลงคือ การบริโภคสดภายในประเทศประมาณ 7.4% การสงออกลําไยสดประมาณ 67.6% การแปรรูปเปนลําไยอบแหงประมาณ 22.9% และเปนลําไยกระปอง 2.1% (สํานักงานเศรษฐกิจการเกษตร,2556)ในกระบวนการผลิตลําไยนั้นขั้นตอนหนึ่งที่มีความสําคัญคือการกําจัดวัชพืชรอบโคนตนลําไย โดยสวนมากเกษตรกรใชวิธีการตัดหญา การพนสารเคมี และการพรวนโคนตนโดยใชแรงงานคน แตแนวโนมการใชสารเคมีจะนอยลงเพราะผูบริโภค เกษตรกรและตลาดตางประเทศบางสวนไมยอมรับ และแนวโนมการการใชแรงงานในการกําจัดวัชพืชก็นอยลงจากปญหาการขาดแคลนแรงงาน สถาบันวิจัยเกษตรวิศวกรรม กรมวิชาการเกษตร จึงไดดําเนินการวิจัยออกแบบเครื่องกําจัดวัชพืชดวยจอบหมุนเยื้องขางสําหรับสวนผลไม ซึ่งสามารถทํางานไดอยางมีประสิทธิภาพ เมื่อทดสอบเปรียบเทียบการจัดการวัชพืชกับการใชสารเคมีกําจัดวัชพืชไกลโฟเสท ในสวนมะมวงของศูนยวิจัยและพัฒนาการเกษตรลําปาง จากการทดสอบเปรียบเทียบระหวางการกําจัดวัชพืชดวยจอบหมุนเยื้องขาง ,ดวยเครื่องตัดหญา และการใชสารเคมี พบวาปริมาณวัชพืชที่หลงเหลือในพื้นที่หลังจากทําการกําจัดวัชพืชไปแลวประมาณ 1 เดือน ในแปลงมะมวง คิดเปนน้ําหนักแหงเฉลี่ยเทากับ 78.00, 279.37 และ 175.80 ก./ตร.ม.ผลผลิตจากการกําจัดวัชพืชดวยจอบหมุนเยื้องขาง เครื่องตัดหญาและการใชสารเคมี ในแปลงมะมวง มีผลผลิตเทากับ 1,846 1,110 และ 1,962 กก/ไร ตามลําดับ ตนทุนการกําจัดวัชพืชดวยจอบหมุนเยื้องขางและเครื่องตัดหญา ในสวนมะมวงเทากับ 900 บาท/ไร/ป ตนทุนการพนสารเคมีกําจัดวัชพืชในสวนมะมวงเทากับ 778 บาท/ไร/ป(ขนิษฐและคณะ, 2553) ดังนั้นจึงมีความเปนไปไดที่เกษตรกรชาวสวนที่ไมตองการใชสารเคมีจะยอมรับการใชจอบหมุนเยื้องขางในการพรวนดินกําจัดวัชพืช เพราะมีตนทุนการทํางานใกลเคียงกับ

การตัดหญาแตไดผลผลิตสูงกวาการตัดหญาราว 10-40% โดยที่ยังไดผลผลิตใกลเคียงกับการใชสารเคมีมาก ปจจุบันรัฐบาลมีนโยบายใหลดการใชสารเคมี ซึ่งสารเคมีกําจัดวัชพืชในสวนผลไมเปนสารเคมีซึ่งมีการใชมากในประเทศไทย ซึ่งถาสามารถลดการใชไดก็จะลดปริมาณการใชสารเคมีการเกษตรไดคอนขางมาก การกําจัดวัชพืชดวยวิธีกลเปนแนวทางหนึ่งที่จะชวยลดการใชสารเคมีกําจัดวัชพชื

จากขอมูลขางตนมีความเปนไปไดในการนําเครื่องตน แบบดังกลาวไปทดสอบและพัฒนาการใชงานในสวนลําไย ในระยะยาวพรอมทั้งปรับปรุงและพัฒนาใหมีการใชงานกันอยางแพรหลายในแปลงเกษตรกรในเขตภาคเหนือตอนบนโดยเฉพาะในเขตจังหวัดเชียงใหม ลําปาง และลําพูน ดังน้ันการควบคุมวัชพืชดวยเครื่องกําจัดวัชพืชสําหรับสวนลําไย บริเวณรอบโคนตนนั้น จะสามารถลดตนทุนการผลิตเพราะวัชพืชจะคอยแยงนํ้าและอาหารจากตนลําไย รวมถึงการลดการใชสารเคมีกําจัดวัชพืชและลดปญหาเกี่ยวมลพิษทางดินและทางน้ําซึ้งเกิดจากการใชสารเคมี ซึ่งจะเปนอีกทางเลือกหนึ่งใหเกษตรกรทีป่ลูกลําไยได

2. อุปกรณและวิธีการ

อุปกรณ 1. รถแทรกเตอร คูโบตา รุน L4708 ขนาด 47 แรงมา 2. จอบหมุนเยื้องขางสําหรับสวนผลไมขนาดหนากวาง

การทํางาน 155 ซม. 3. เครื่องตัดหญาพวงทายรถแทรกเตอรหนากวางการ

ทํางาน 135 ซม. 4. เครื่องตัดหญาแบบสะพายหลัง 5. เครื่องพนสารกําจัดวัชพืชแบบสะพายหลังหัวฉีด 6. สารเคมีกําจัดวัชพืช glyphosate 48% EC 7. อุปกรณเก็บตัวอยางวัชพืช วิธีการ 1. ทดสอบเครื่องกําจัดวัชพืชแบบเยื้องศูนยในสวนลําไย

ที่ ศูนยวิจัยและพัฒนาการเกษตรลําปาง โดยวางแผนการทดลองแบบ RCB 3 rep (ในแตละ rep มี 3 แถว แถวละ 1 วีธี) พื้นที่ปลูกลําไย ระยะปลูก 10x10 เมตร ปลูกแถวยาว 130 เมตร แตละแปลงดําเนินการทดสอบเปรียบเทียบ 3 วิธี ดังนี ้

1) กําจัดวัชพืชดวยจอบหมุนเยื้องขางติดรถแทรก-เตอร

2) กําจัดวัชพืชดวยเครื่องตัดหญาพวงทายรถแทรกเตอร

TSAE

Page 3: TAM-02 ทดสอบและพัฒนาเครื่องกําจัด ... · 2015-05-25 · 312 tam-02 ทดสอบและพัฒนาเครื่องกําจัดวัชพืชสําหรับสวนลําไย

+

314

3) พนสารกําจัดวัชพืชไกลโฟเสทอัตราเฉลี่ย 259 กรัมสารออกฤทธ์ิ/ไร

การพรวนดินกําจัดวัชพืชดวยจอบหมุนเยื้องขางติดรถแทรกเตอรโดยพรวนดินกําจัดวัชพืชลึกประมาณ 10-15 เซนติ เมตร พรวนเฉพาะบริ เวณใตทรงพุม กวางประมาณ 3 เมตร ยาวไปตามแถวของตนลําไย สวนวัชพืชระหวางตนและระหวางแถวใชแรงงานคนนําเครื่องตัดหญาแบบสะพายหลังเขาไปตัด

การตัดตนวัชพืชโดยใชเครื่องตัดหญาพวงทายรถแทรกเตอร โดยตัดสูงจากพื้นประมาณ 5 เซนติเมตร ตอเนื่องจนเต็มพื้นท่ี สวนวัชพืชระหวางตนใชแรงงานคนนําเครื่องตัดหญาแบบสะพายหลังเขาไปตัด

2. กอนท่ีจะทําการกําจัดวัชพืช สุมเก็บตัวอยางวัชพืช กอนและหลังการกําจัดวัชพืช จํานวน 3 ซ้ํา

3) บันทึกขอมูล ความสามารถในการทํางานของเครื่อง ความสิ้นเปลืองเชื้อเพลิง บันทึกขอมูลดานผลผลิตคาใชจายตางๆ เปรียบเทียบกันท้ัง 3 วิธ ี

4) ประเมินผล วิเคราะห ขอมูล โดยมีดัชนีชี้วัดคือ ปริมาณวัชพืชเปรียบเทียบ ความสามารถในการทํางานและประสิทธิภาพเชิงพื้นที่รวมถึงจํานวนครั้งในการกําจัดวัชพืช ปริมาณผลผลิต และคาใชจายเฉลี่ยของแตละกรรมวิธี โดยมีการคํานวณจากคาเฉลี่ย 3 ซ้ําของทุกกรรมวิธีในเงื่อนไขเดียวกัน ทั้งดานการดูแลรักษาในเงื่อนไขเดียวกัน(อัตราการใหน้ํา ปริมาณปุย อายุของตน การตัดแตงกิ่ง)แตกําจัดวัชพืชดวยกรรมวิธีที่ตางกัน โดยวิเคราะหเปรียบเทียบผลการทดลองในดานสําคัญ 4 ดาน คือ

ดานการสมรรถนะการทํางานในการกําจัดวัชพืช

ดานผลการควบคุมวัชพืช ดานตนทุนการกําจัดวัชพืช ดานผลผลิตเฉลี่ย

โดยใชสถิติแบบ Anova เปรียบเทียบความตางดวยการทดสอบตามกรรมวิธีแบบ RCB 3 ซ้ํา ที่ระดับความเชื่อมั่น 0.95 ระยะเวลาในการทําวิจัย: 1 ป สถานที่: ศูนยวิจัยเกษตรวิศวกรรมเชียงใหม สถาบันวิจัยเกษตรวิศวกรรม,ศูนยวิจัยและพัฒนา การเกษตรลําปาง จ.ลําปาง กรมวิชาการเกษตร

3. ผลและวิจารณผล

การทดสอบการกําจัดวัชพืชดวยจอบหมุนเยื้องขาง ไดทําการทดสอบเปรียบเทียบเพื่อเนนการหาผลลัพทสําคัญใน 4 ดานหลักคือ

ดานการสมรรถนะการทํางานในการกําจัดวัชพืช ดานผลการควบคุมวัชพืช ดานตนทุนการกําจัดวัชพืช ดานผลผลิตเฉลี่ย ไดผลลัพดดังนี ้ดานสมรรถนะการทํางานในการกําจัดวชัพืช จากการทดสอบการทํางานกับรถแทรกเตอรขนาด 40

แรงมา (รูปที่ 1(ก) 1(ข) รูปที่2) โดยพรวนดินกําจัดวัชพืชลึกประมาณ 10 ซม. พบวาจอบหมุนแบบเยื้องขางสามารถสับวั ชพืชเปนชิ้ นพร อมคลุ กเคล ากับดิ นได เป นอย า งดี ความสามารถการทํางานเฉลี่ย 2.77 ไร/ชม. ความสิ้นเปลืองน้ํามันเชื้อเพลิงเฉลี่ย 2.94 ลิตร/ไร

รูปที่ 1 (ก) และ 1(ข) การทดสอบเครื่องพรวนดินกําจัดวัชพืชในสวน

ลําไย

TSAE

Page 4: TAM-02 ทดสอบและพัฒนาเครื่องกําจัด ... · 2015-05-25 · 312 tam-02 ทดสอบและพัฒนาเครื่องกําจัดวัชพืชสําหรับสวนลําไย

+

315

รูปที่ 2 รถแทรกเตอรขนาด 40 แรงมา ติดจอบหมุนแบบเยื้องขางทํา

การทดสอบในสวนลําไย

การกําจัดวัชพืชดวยจอบหมุนแบบเยื้องขางจะมีวัชพืชระหวางตนและวัชพืชระหวางแถวหลงเหลืออยู ซึ่งตองใชเครื่องตัดหญาแบบสะพายหลังตัดอีกครั้งหนึ่ง รวมกําจัดวัชพืชดวยจอบหมุนเยื้องขางในสวนลําไยทั้งหมด 6 ครั้ง/ป

รูปที่ 3 วัชพืชที่ถูกกาํจัดดวยจอบหมุนเทียบกับการใชเครื่องตัดหญา

ติดทายรถแทรกเตอร

จากการทดสอบการตัดวัชพืชดวยเครื่องตัดหญาติดรถแทรกเตอรขนาด 40 แรงมา (รูปที่ 5) พบวาเครื่องตัดหญามีความสามารถการทํางานเฉลี่ ย 4.96 ไร /ชั่ วโมง ความสิ้นเปลืองน้ํามันเชื้อเพลิงเฉลี่ย 1.82 ลิตร/ไร การตัดหญาดวยเครื่องตัดหญาติดรถแทรกเตอรจะมีวัชพืชระหวางตน และบริเวณใตทรงพุมหลงเหลืออยู ซึ่งตองใชเครื่องตัดหญาแบบสะพายหลังตัดอีกครั้งหนึ่ง ทําการกําจัดวัชพืชดวยเครื่องตัดหญาในสวนลําไยทั้งหมด 6 ครั้ง/ป

รูปที่ 4 การพนสารเคมีดวยแรงงานคน

จากการกําจัดวัชพืชดวยสารเคมีไกลโฟเสท ผสมสารเคมี 150 มล. ตอ น้ํา 15 ล. ใชเครื่องพนสารกําจัดวัชพืชแบบสะพายหลังหัวฉีดแบบแรงปะทะรูปพัด ในการทดสอบพบวาความสามารถการทํางานเฉลี่ย 0.48 ไร/ชม. อัตราเฉลี่ยของการใชสารเคมีไกลโฟเสท 48 % EC 0.54 ล./ไร รวมกําจัดวัชพืชดวยสารเคมีในสวนลําไยทั้งหมด 4 ครั้ง/ป

ดานผลการควบคุมวัชพืช กอนการกําจัดวัชพืชดวยจอบหมุนเยื้องขาง เครื่องตัด

หญา และการใชสารเคมี ไดเก็บขอมูลความหนาแนนของวัชพืชตอตารางม. (น้ําหนักแหง) และหลังการกําจัดวัชพืชไปแลว 15, 30 และ 45 วันและคํานวณหาประสิทธิภาพในการกําจัดวัช เมื่อเวลาผานไป 15, 30 และ 45 วัน (ตารางที ่1)

ตารางที่ 1: คาเฉลี่ยรอยละของการควบคุมวัชพืชเฉลี่ย

วิธีการ ควบคุมวัชพืช

รอยละของการควบคุมวัชพืชเฉลี่ย กอนการ

กําจัดวัชพืช 15 วัน

30 วัน

45 วัน

1. การใชจอบหมุน 100 68.11 47.13 - 2. ใชเครื่องตัดหญา

100 58.16 31.83 -

3. การใชสารเคมีกําจัดวัชพืช

100 85.79 61.25 43.67

ดานผลผลิตเฉลี่ย ในการเก็บผลผลิตของแปลงที่มีการกําจัดวัชพืชดวยจอบ

หมุนเยื้องขาง เครื่องตัดหญา และการใชสารเคมีกําจัดวัชพืช ไดทําการเก็บผลผลิตในแตละแถวทุกตน ขอมูลผลผลิตและขนาดดังแสดงในตารางที่ 4 จากตารางพบวา แปลงที่กําจัดวัชพืชดวยจอบหมุนและแปลงที่ใชสารเคมีกําจัดวัชพืชได ผลผลิตตางกันเล็กนอย ขณะที่แปลงที่ตัดหญาไดผลผลิตนอยกวาแปลงที่กําจัดวัชพืชดวยจอบหมุน ประมาณ 16.65 %(ตารางที่ 2)

ตารางที่ 2 ผลผลิตลําไย จําแนกในแตละแถวที่กําจัดวัชพืชดวยวิธีที่ตางกัน

กรรมวิธีกําจัด วัชพืช

จอบหมุนแบบเยื้องขาง

เครื่องตัดหญา

การใชสารเคมีกําจัดวัชพืช

ผลผลติรวม(กิโลกรัม)

1,886 1,572 1,704

ผลผลติเฉลี่ย(กิโลกรัม/ไร)

314.3 262.0 284.0

ดานตนทุนการกําจัดวัชพชื ในการคิดตนทุนการกําจัดวัชพืชในสวนลําไย กําหนดให

คาจางรถแทรกเตอรติดจอบหมุนแบบเยื้องขางมากําจัดวัชพืช 150 บาท/ไร และคาจางรถแทรกเตอรติดเครื่องตัดหญามาตัดหญา 100 บาท/ไร (รวมคาน้ํามัน) จากการคํานวณ พบวา

TSAE

Page 5: TAM-02 ทดสอบและพัฒนาเครื่องกําจัด ... · 2015-05-25 · 312 tam-02 ทดสอบและพัฒนาเครื่องกําจัดวัชพืชสําหรับสวนลําไย

+

316

ถาเกษตรกรจางรถแทรกเตอรมากําจัดวัชพืชดวยจอบหมุนเยื้องขางรวม 6 ครั้ง/ป จะเสียคาใชจายประมาณ 1565.9บาท/ไร/ป ถาจางรถแทรกเตอรติดเครื่องตัดหญามาตัดวัชพืชรวม 6 ครั้ง/ป จะเสียคาใชจายประมาณ 1280.7 บาท/ไร/ป และถาจางคนฉีดพนสารเคมีกําจัดวัชพืชไกลโฟเสทรวม 4 ครั้ง/ป จะเสียคาใชจายรวมคาแรงงานและสารเคมี 820.527 บาท/ไร/ป (ตารางที่ 3)

ตารางที่ 3 เปรียบเทียบตนทุนการกําจัดวัชพืชทั้ง 3 วิธ ี

วิธีการกําจัดวัชพืช ตนทุนตอครั้ง(บาท/ไร)

จํานวนครั้ง

ตนทุนตอป(บาท/ป/ไร)

จอบหมุนเยื้องขาง 260.98 6 1565.9 เครื่องตัดหญาแบบติดทายรถแทรคเตอร

213.45 6 1280.7

สารกําจัดวัชพืชไกลโฟเสท

205.13 4 820.5

4. สรุปผลการทดลองและคําแนะนํา

จากการทดสอบ พบวาคาใชจายในการกําจัดวัชพืชดวยจอบหมุนเยื้องขางสูงที่สุด ในอัตรา 260.98 บาท ตอไรตอครั้ง และกําจัดวัชพืชปละ 6 ครั้ง มีคาใชจายรวม 1,565.90 บาทตอไรตอป สวนคาใชจายในการกําจัดวัชพืชดวยเครื่องตัดหญาแบบติดทายรถแทรคเตอร มีคานอยกวา ในอัตรา 213.45 บาทตอไรตอครั้ ง และกําจัดวัชพืชปละ 6 ครั้ ง มีคาใชจายรวม 1,280.70 บาทตอไรตอป และคาใชจายในการกําจัดวัชพืชดวยสารกําจัดวัชพืชไกลโฟเสท ต่ําที่สุด ในอัตรา 205.13 บาทตอไรตอครั้ง และกําจัดวัชพืชปละ 4 ครั้ง มีคาใชจายรวม 820.53 บาทตอไรตอป

ดานปริมาณผลผลิตพบวา ผลผลิตจากการกําจัดวัชพืชดวยจอบหมุนสูงที่สุด ดวยปริมาณผลผลิต314.3 กิโลกรัมตอไร สารกําจัดวัชพืช ชนิดไกลโฟเสท ใกลเคียงกับการกําจัดวัชพืชดวยจอบหมุน ดวยปริมาณผลผลิต 284.0 กิโลกรัมตอไร และผลผลิตจากการกําจัดวัชพืชดวยเครื่องตัดหญาแบบติดทายรถแทรคเตอรมีคาต่ําที่สุด 262.0 กิโลกรัมตอไร

5. กิตติกรรมประกาศ

ขอขอบคุณกลุมวิจัยวิศวกรรมผลิตพืชสถาบันวิจัยเกษตรวิศวกรรม และศูนยวิจัยและพัฒนาการเกษตรลําปาง จังหวัดลําปางที่ อนุเคราะหสถานที่และอุปกรณตางๆในการทดสอบ

ขอขอบคุณ คุณปรีชา ชมเชียงคํา คุณธงชัย นัสสาสาร คุณสุเมธ อองเภาและ คุณชูเกียรติ เทพสาร และเจาหนาที่ของศูนยวิจัยเกษตรวิศวกรรมเชียงใหมทุกทานที่ทําใหงานวิจัยครั้งนี้สําเร็จตามวัตถุประสงค

6. เอกสารอางอิง

[1] อัคคพล เสนาณรงค ,สนอง อมฤกษ และ ขนิษฐ หวานณรงค 2553 : การจัดการวัชพืชดวยจอบหมุนเยื้องขางติดรถแทรกเตอรในสวนผลไม สถาบันวิจัยเกษตรวิศวกรรม กรมวิชาการเกษตร, รายงานผลการวิจัยฉบับสมบูรณhttp://www.doa.go.th/aeri/index.php?option=com_content&view=article&id=138&Itemid=54

[2] สุวรรณ หาญวิริยะพันธ 2551,การปลูกลําไยนอกฤดู :สํานักวิจัยและพัฒนาการเกษตรเขตที่ 1 คลังขอมูลพืชเศรษฐกิจ, กรมวิชาการเกษตรhttp://it.doa.go.th-/vichakan/news.php-?newsid=33, ห รื อhttp://soidao.chanthaburi.doae.go.th/Data/%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%9B%E0%B8%A5%E0%B8%B9%E0%B8%81%E0%B8%A5%E0%B8%B3%E0%B9%84%E0%B8%A2%E0%B8%99%E0%B8%AD%E0%B8%81%E0%B8%A4%E0%B8%94%E0%B8%B9.pdf

[3] สํานักงานเศรษฐกิจการเกษตร ,ศูนยขอมูลผลไม :รายงานผลการสงออกลําไย ป 2554 ถึง 2556 http://www.-oae.go.th/fruits/index.php/2013-01-25-03-34-09?id=154

TSAE