FİKRİ HAKLARESD873

4. PATENT – BAŞVURU SÜRECİYrd.Doç.Dr. Levent DURDU

Kocaeli Üniversitesi – B.Ö.T.E. Bölümü

2012‐2013 Bahar

© Kocaeli Üniversitesi, tüm hakları saklıdır.

PATENTBAŞVURU SÜRECİ

Yrd.Doç.Dr. Levent DURDUKocaeli Üniversitesi – B.Ö.T.E. ESD873 – FİKRİ HAKLAR 2

ÖĞRENME HEDEFLERİ

Patent başvurusu için gerekli belgeleri açıklar.Patent korumasının sınırlarını ve rüçhan hakkını açıklar.Ulusal patent başvuru sürecini açıklar.Uluslararası patent başvuru sürecini açıklar.

Yrd.Doç.Dr. Levent DURDUKocaeli Üniversitesi – B.Ö.T.E. ESD873 – FİKRİ HAKLAR 3

4.1. Patent Başvurusu

Patent (ya da Faydalı Model Belgesi) bir ülke sınırları içerisinde bir fikir ürününün o ülkenin yasaları çerçevesinde korunmasını sağlar.

Yrd.Doç.Dr. Levent DURDUKocaeli Üniversitesi – B.Ö.T.E. ESD873 – FİKRİ HAKLAR 4

4.1. Patent Başvurusu

Diğer bir deyişle Türkiye’de alınan bir patent (ya da Faydalı Model Belgesi), Türkiye’de geçerlidir.

Eğer buluş diğer ülkelerde de korunmak istenirse, ayrı ayrı o ülkeler için de başvuru yapılması ve fikir ürünü için patent (ya da Faydalı Model Belgesi) alınması gerekmektedir.

Yrd.Doç.Dr. Levent DURDUKocaeli Üniversitesi – B.Ö.T.E. ESD873 – FİKRİ HAKLAR 5

4.1. Patent Başvurusu

Türkiye’de 1 Ocak 1996 tarihinde yürürlüğe giren Patent İşbirliği Anlaşması’na (PCT) göre,

bu anlaşmaya üye ülkelerden birinde bir uluslararası patent başvurusu yapılarak, bir buluş için pek çok sayıda ülkenin her birinde aynı zamanda koruma talep edilebilir.

Yrd.Doç.Dr. Levent DURDUKocaeli Üniversitesi – B.Ö.T.E. ESD873 – FİKRİ HAKLAR 6

4.1. Patent Başvurusu

Bir patent başvurusu ulusal, uluslararası ve bölgesel olabilir.

Herhangi bir başvurudan diğerine geçiş ilk 12 aylık süre içerisinde gerçekleştirilebilir.

Yrd.Doç.Dr. Levent DURDUKocaeli Üniversitesi – B.Ö.T.E. ESD873 – FİKRİ HAKLAR 7

4.1. Patent Başvurusu – Başvuru Seçenekleri

Yrd.Doç.Dr. Levent DURDUKocaeli Üniversitesi – B.Ö.T.E. ESD873 – FİKRİ HAKLAR 8

ULUSAL PATENT

BAŞVURUSU

TR VEYA

BİR BAŞKA ÜLKE

BÖLGESELPATENT

BAŞVURUSU

AVRUPA PATENTİ BAŞVURUSU

YA DA

AVRASYA

ULUSLARARASI PATENT

BAŞVURUSU

(PCT SİSTEMİ)

RÜÇHAN

HAKKI

12 AY

1 2 3

4.1.1. ULUSAL PATENT BAŞVURUSU

Ulusal sistem, bir ülkede yasalarına göre yapılan ve o ülke yasalarına göre koruma sağlayan patent başvurusudur.

Ulusal başvurular, başvuru yapılan ülkelerde birbirinden bağımsız olarak değerlendirilir.

Yrd.Doç.Dr. Levent DURDUKocaeli Üniversitesi – B.Ö.T.E. ESD873 – FİKRİ HAKLAR 9

4.1.1. ULUSAL PATENT BAŞVURUSU

Bir ülkede yapılan başvuru göz önünde bulundurularak

12 aylık rüçhan hakkı süresi içerisinde rüçhan talep edilerek, ya da ilk başvuru henüz yayımlanmamış ise, rüçhan hakkı talep edilmeden yapılan başvuru şekli ulusal başvurudur.

Yrd.Doç.Dr. Levent DURDUKocaeli Üniversitesi – B.Ö.T.E. ESD873 – FİKRİ HAKLAR 10

4.1.2. BÖLGESEL PATENT BAŞVURUSU (PATENT İŞBİRLİĞİ ANDLAŞMASI)

Türkiye, Avrupa Patenti Sözleşmesi’ne 1 Kasım 2000 tarihinde katılmıştır.Avrupa Patenti, Sözleşmeye üye ülkelerden, başvuru sahibi tarafından belirlenen ülkelerde geçerli bir bölgesel patent sistemi olup, Avrupa Patenti düzenlendikten sonra her ülkenin ulusal patenti olarak korunmaktadır.

Avrupa Patent Sistemi’ne 38 ülke üyedir. 5 ülke sistemi ulusal olarak uygulamaktadır.

Yrd.Doç.Dr. Levent DURDUKocaeli Üniversitesi – B.Ö.T.E. ESD873 – FİKRİ HAKLAR 11

4.1.3. ULUSLARARASI PATENT BAŞVURUSU (PATENT İŞBİRLİĞİ ANDLAŞMASI)

Türkiye Patent İşbirliği Anlaşması’na (PCT) dahildir. Uluslararası Patent Başvurusu,

uluslararası aşamada yapılan yayın, araştırma ve ön inceleme işlemlerinden sonra, önceden belirlenen ülkelerde ulusal aşamaya geçilerek, ulusal patentler alınabilmektedir.

Yrd.Doç.Dr. Levent DURDUKocaeli Üniversitesi – B.Ö.T.E. ESD873 – FİKRİ HAKLAR 12

Bu sistemde uluslararası patent verilmesi söz konusu değildir.

Patent belgesi ikinci aşamada ulusal ofisler tarafından verilmektedir.

Yrd.Doç.Dr. Levent DURDUKocaeli Üniversitesi – B.Ö.T.E. ESD873 – FİKRİ HAKLAR 13

4.1.3. ULUSLARARASI PATENT BAŞVURUSU (PATENT İŞBİRLİĞİ ANDLAŞMASI)

4.1.1. RÜÇHAN HAKKI

Türk Patent Enstitüsü Rüçhan Hakkını şu şekilde açıklar:

eğer buluşun birden fazla ülkede korunması istenirse, ilk patent başvurusunun herhangi bir ülkede yapılması tarihinden itibaren 12 aylık bir süre içinde

aynı buluş için başka bir ülkede başvuru yapma konusunda bir haktan yararlanılabilir, buna rüçhan hakkı denir.

Yrd.Doç.Dr. Levent DURDUKocaeli Üniversitesi – B.Ö.T.E. ESD873 – FİKRİ HAKLAR 14

Rüçhan hakkı öncelik hakkı anlamına gelir. İlk defa başvuru yapacaklar için rüçhan hakkı söz konusu değildir.

Daha önce yapılmış başvurular için rüçhan(öncelik) hakkı söz konusudur.

Yrd.Doç.Dr. Levent DURDUKocaeli Üniversitesi – B.Ö.T.E. ESD873 – FİKRİ HAKLAR 15

4.1.1. RÜÇHAN HAKKI

4.1.1. RÜÇHAN HAKKI

Yabancı ülkelerde patent verilmesi için yapılan bir başvurunun farklı ülkelerde yapılmış olmasına bakılmaksızın birden çok rüçhan hakkı talebinde bulunulabilir.

Yrd.Doç.Dr. Levent DURDUKocaeli Üniversitesi – B.Ö.T.E. ESD873 – FİKRİ HAKLAR 16

Yrd.Doç.Dr. Levent DURDUKocaeli Üniversitesi – B.Ö.T.E. ESD873 – FİKRİ HAKLAR 17

GÖRÜŞ BİLDİRME

(6 AY) (60/1)

PATENTBaşvuru (54)

ŞEKLİ İNCELEME(54)

ARAŞTIRMA RAPORU (57)

YAYIN (55 ve 57)

FAYDALI MODELBELGESİ

Başvuru (159)

ŞEKLİ İNCELEME

(160)SİSTEM TERCİHİ

(59)YAYIN (160/4)

İTİRAZ

(3 AY) (161)

KRİTER

YENİLİK veSANAYİYEUYGULANMA (154)

İNCELEMESİZPATENT SİSTEMİ

(60)

BELGE (162)

FAYDALI MODEL

BELGESİ (10 YIL)

İNCELEMELİ

PATENT SİSTEMİ

(62)

İNCELEMESİZ

PATENT(7 YIL)

BELGE(60/5)

İTİRAZ(6 AY) (62/2)

ESAS İNCELEME(62/5)

KRİTER

YENİLİKSANAYİYE

UYGULANMABULUŞ

BASAMAĞI

(7, 9 ve 10)

BULUŞ

İNCELEMELİ

PATENT(20 YIL)

4.2. PATENT / FAYDALI MODEL BAŞVURUSU İÇİN GEREKLİ EVRAKLAR NELERDİR?

TPE nezdinde yapacağınız patent başvurusunda aşağıdaki unsurlar bulunmalıdır:

Başvuru formu (TPE-P-101) (TPE internet sitesinden elde edilebilir, 1 nüsha)Başvuru ücreti dekontuTarifname (2 nüsha)İstemler (2 nüsha)Özet (2 nüsha)Resimler (zorunlu değil) (2nüsha)

Yrd.Doç.Dr. Levent DURDUKocaeli Üniversitesi – B.Ö.T.E. ESD873 – FİKRİ HAKLAR 18

4.2.3. TARİFNAME

Tarifname, buluşun tüm detayı ile anlatıldığı kısımdır. Tarifname, buluş konusunun ilgili olduğu teknik alanda uzman olan bir kişi tarafından buluşun uygulanabilmesini sağlayacak nitelikte açık (hiçbir şey gizlenmeden) ve ayrıntılı olmalıdır.

Yrd.Doç.Dr. Levent DURDUKocaeli Üniversitesi – B.Ö.T.E. ESD873 – FİKRİ HAKLAR 19

4.2.3. TARİFNAME

TPE'ye yapılacak patent başvurusunda buluş konusu ürün değil, buluşu açıklayan tarifname istenir.

Yrd.Doç.Dr. Levent DURDUKocaeli Üniversitesi – B.Ö.T.E. ESD873 – FİKRİ HAKLAR 20

4.2.4. İSTEMLER

İstemler, buluşun koruma talep edilen unsurlarının (sadece korunmak istenen özelliklerin) belirtildiği kısımdır.

Diğer bir ifadeyle, koruma kapsamı istemlerle belirlenir. Korunması istenen özellikler istemlere yazılmalıdır. İstemlerde yazılmayan özellikler korunamaz.

Yrd.Doç.Dr. Levent DURDUKocaeli Üniversitesi – B.Ö.T.E. ESD873 – FİKRİ HAKLAR 21

4.2.4. İSTEMLER

İstemlerin dayanağı tarifnamedir. İstemlerde bahsedilen konuların tarifnamede mutlaka açıklanmış olması gerekir.

Diğer bir ifadeyle, istemler, tarifnamede anlatılan buluşun kapsamını aşamaz (tarifnamede bahsedilmemiş bir özellikten istemlerde bahsedilemez).

Yrd.Doç.Dr. Levent DURDUKocaeli Üniversitesi – B.Ö.T.E. ESD873 – FİKRİ HAKLAR 22

4.2.5. ÖZET

Buluşla ilgili genel teknik bilgi verilen kısımdır. Özet, tercihen 50-100 arasında kelimeden oluşur.

Özet, koruma kapsamının belirlenmesinde ve tekniğin bilinen durumunun sınırlarının çizilmesinde kullanılamaz.

Yrd.Doç.Dr. Levent DURDUKocaeli Üniversitesi – B.Ö.T.E. ESD873 – FİKRİ HAKLAR 23

4.2.6. RESİMLER

Tarifnamede anlatılan buluşun gösterildiği «teknik» resim sayfalarıdır. Başvurularda resim sayfalarının bulunması zorunlu değildir.

Ancak, buluşun anlaşılmasını kolaylaştırması bakımından, başvuruda resim sayfalarının da verilmesi tavsiye edilir.

Yrd.Doç.Dr. Levent DURDUKocaeli Üniversitesi – B.Ö.T.E. ESD873 – FİKRİ HAKLAR 24

4.2.6. RESİMLER

Resimler, çizim aletleri (elle çizilirse) ile ya da bilgisayar programları ile çizilen teknik resimler olmalıdır.

Fotoğraf vb. resim olarak kabul edilmemektedir.

Akış şemaları ve diyagramlar teknik resim olarak kabul edilmektedir.

Yrd.Doç.Dr. Levent DURDUKocaeli Üniversitesi – B.Ö.T.E. ESD873 – FİKRİ HAKLAR 25

4.3.PATENT DOKÜMANI

Patent dokümanı, buluşa ait kısa teknik bilgi içeren özet, buluşu detaylı bir biçimde açıklayan tarifname koruması istenen teknik unsurları tanımlayan istemler ve varsa resimlerden oluşur.

Yrd.Doç.Dr. Levent DURDUKocaeli Üniversitesi – B.Ö.T.E. ESD873 – FİKRİ HAKLAR 26

4.6. PATENT VERİLEMEYECEK KONULAR VE BULUŞLAR NELERDİR?

551 sayılı KHK 'ya göre buluş niteliğinde olmadıkları için patent verilemeyecek konular şunlardır;X Keşifler, bilimsel teoriler, matematik metotları,X Zihni, ticari ve oyun faaliyetlerine ilişkin plan,

usul ve kurallar,X Edebiyat ve sanat eserleri, bilim eserleri, estetik

niteliği olan yaratmalar, bilgisayar yazılımları,X Bilginin derlenmesi, düzenlenmesi, sunulması ve

iletilmesi ile teknik yönü bulunmayan usuller,X İnsan ve hayvan vücuduna uygulanacak cerrahi

ve tedavi usulleri ile insan, hayvan vücudu ile ilgili teşhis usulleridir.

Yrd.Doç.Dr. Levent DURDUKocaeli Üniversitesi – B.Ö.T.E. ESD873 – FİKRİ HAKLAR 27

4.6. PATENT VERİLEMEYECEK KONULAR VE BULUŞLAR NELERDİR?

Tüm bu sayılanlar dışında kalıp KHK' ya göre konusu kamu düzenine veya genel ahlaka aykırı olan buluşlar ile bitki çeşitleri veya hayvan ırkları ile bitki veya hayvan üretimine yönelik esas olarak biyolojik işlemler için paten verilmez.

Yrd.Doç.Dr. Levent DURDUKocaeli Üniversitesi – B.Ö.T.E. ESD873 – FİKRİ HAKLAR 28

4.7.BULUŞ KORUMA SİSTEMLERİ

İncelemesiz Sistem: Buluş sahiplerine 7 yıllık bir koruma sağlanmaktadır. İncelemesiz patentte başvuru sahibi veya üçüncü kişiler tarafından 7 yıllık sürenin bitiminden önce inceleme talebinde bulunulabilir. İnceleme sonucu olumlu olursa, başvuru tarihinden itibaren 20 yıl süreli incelemeli patent verilir.

Yrd.Doç.Dr. Levent DURDUKocaeli Üniversitesi – B.Ö.T.E. ESD873 – FİKRİ HAKLAR 29

4.7.BULUŞ KORUMA SİSTEMLERİ

İncelemeli Sistem: Patent, başvurunun patentlenebilirlik kriterlerine (sahip olup olmadığını gösteren bir inceleme raporuna dayanarak verildiği için daha sağlam ve daha uzun bir koruma elde edilmektedir. İncelemeli patent 20 yıl koruma sağlar. Koruma süresi uzatılamaz.

Yrd.Doç.Dr. Levent DURDUKocaeli Üniversitesi – B.Ö.T.E. ESD873 – FİKRİ HAKLAR 30

4.7.BULUŞ KORUMA SİSTEMLERİ

Faydalı Model Sistemi; araştırma ve inceleme işlemleri bulunmamaktadır. Diğer sistemlere göre daha kısa sürede belge alınabilmektedir. Ancak, başvuru sahibinin talebi üzerine faydalı model başvuruları için de araştırma raporu düzenlenir. Bu sistemde başvuru yayınlandıktan itibaren üç ay içinde üçüncü kişiler itiraz edebilirler. İtirazlar başvuru sahibine bildirilir. Faydalı Model 10 yıl koruma sağlar.Koruma süresi uzatılamaz.

Yrd.Doç.Dr. Levent DURDUKocaeli Üniversitesi – B.Ö.T.E. ESD873 – FİKRİ HAKLAR 31

Bir ürün üzerinde patent numarasının belirtilmesi,

istemeden oluşabilecek patent ihlali durumlarını önleyecektir. Bununla birlikte, patentli olmadığı halde bir ürüne patentli olduğunu ifade eden bir işaret konulması ya da patent hakkı süresi dolduğu halde patentli olarak belirtilmesi yasal olarak suç teşkil eder (551 KHK madde 73/a).

Yrd.Doç.Dr. Levent DURDUKocaeli Üniversitesi – B.Ö.T.E. ESD873 – FİKRİ HAKLAR 32