studia I stopnia

WYDZIAŁ OCEANOGRAFII I GEOGRAFII

INSTYTUT GEOGRAFII

KIERUNEK : GEOGRAFIA STUDIA I STOPNIA

TRYB STACJONARNY

PROGRAM STUDIÓW TREŚCI I EFEKTY KSZTAŁCENIA

PROGRAM OBOWI ĄZUJE OD ROKU AKAD . 2012/2013

KIERUNEK: GEOGRAFIA I stopień

2

Nazwa przedmiotu Historia myśli geograficznej

Kod ECTS

Nazwa jednostki prowadzącej przedmiot Wydział Oceanografii i Geografii / Instytut Geografii

Studia kierunek stopień tryb specjalność specjalizacja Geografia I stacjonarne - -

Nazwisko osoby prowadzącej (osób prowadzących) Prof. UG, dr hab. Jan A. Wendt; mgr Bogusław Gosz

Formy zajęć, sposób ich realizacji i przypisana im liczba godzin Nakład pracy studenta/ Liczba punktów ECTS

Zajęcia wymagające bezpośredniego udziału nauczyciela akademickiego

Forma aktywności Liczba godzin

Łączna liczba godzin

Liczba punktów ECTS

udział w wykładach 20

udział w ćwiczeniach 10

udział w egzaminie/ zaliczeniu

2

A. Formy zajęć •••• wykład, • ćwiczenia audytoryjne.

udział w konsultacjach

(kontakt oferowany) 18

50 2

Praca własna studenta




przygotowanie do egzaminu/ zaliczenia (studiowanie literatury)

25

B. Sposób realizacji: • zajęcia w sali dydaktycznej

zajęcia praktyczne (przygotowywanie się do zajęć, samodzielne wykonywanie prac, przygotowanie prezentacji)

25

50 2

C. Liczba godzin: 30, w tym: wykład: 20 godzin ćwiczenia audytoryjne: 10 godzin

Sumaryczny nakład pracy studenta: 100 Łączna liczba punktów ECTS: 4

Cykl dydaktyczny I rok/ semestr zimowy

Status przedmiotu • obowiązkowy

Język wykładowy Język polski

Forma i sposób zaliczenia oraz podstawowe kryteria oceny lub wymagania egzaminacyjne

Metody dydaktyczne Wykład • wykład / wykład problemowy / wykład

konwersatoryjny / wykład z prezentacją multimedialną / wykład w CMM w Gdańsku

Ćwiczenia • ćwiczenia audytoryjne: analiza tekstów z

dyskusją / praca w grupach / dyskusja

A. Sposób zaliczenia • egzamin • zaliczenie z oceną


3

B. Formy zaliczenia Wykład • egzamin pisemny: testowy / z pytaniami (zadaniami) otwartymi Ćwiczenia • kolokwium • wykonanie pracy zaliczeniowej: przygotowanie prezentacji • przeprowadzenie badań i prezentacja ich wyników (pisemna)

C. Podstawowe kryteria Wykład 1. Rozumienie podstawowych pojęć, koncepcji i terminologii z zakresu przedmiotu oraz poprawne posługiwanie się nimi. 2. Opanowanie podstawowej faktografii z zakresu przedmiotu. 3. Opanowanie umiejętności poprawnej analizy materiału faktograficznego i jego poprawna interpretacja. Ćwiczenia 1. Umiejętność zebrania koniecznych do analizy wybranego zagadnienia danych faktograficznych i ich krytyczna ocena. 2. Udział w dyskusji na zajęciach, prezentacja swoich spostrzeżeń, poprawność wnioskowania na podstawie zebranych danych. 3. Poprawne, terminowe, zespołowe opracowanie wybranego problemu z zakresu tematyki zajęć i jego prezentacja multimedialna.

Określenie przedmiotów wprowadzających wraz z wymogami wstępnymi A. Wymagania formalne: brak – przedmiot na pierwszym roku studiów licencjackich. B. Wymagania wstępne: ogólna wiedza z zakresu geografii i historii, umiejętność analizy i pracy w grupie.

Cele przedmiotu: • poznanie podstawowych pojęć, zarysu historii badań, zakresu i metod badawczych geografii historycznej, • zapoznanie z najważniejszymi poglądami i odkryciami decydującymi o rozwoju nauk geograficznych na przestrzeni dziejów, • przedstawienie historycznych, ekonomicznych i społecznych uwarunkowań wypraw geograficznych i poznawania świata, • analiza i ocena konsekwencji odkryć geograficznych dla Europy i ludności poznawanych/podbijanych kontynentów, • wskazanie na ciągłość procesów poznawczych, rozwoju badań geograficznych, zarysu rozwoju nauk geograficznych w Polsce

oraz w ośrodku gdańskim. Treści programowe

A. Problematyka wykładu A.1. Przedmiot i zakres badań nauk geograficznych. Historia geografii a geografia historyczna. A.2. Geneza i zarys rozwoju myśli geograficznej. A.3. Struktura wiedzy geograficznej – geografia ogólna i regionalna, specjalistyczne obszary geografii ogólnej. A.4. Rozwój horyzontu geograficznego w ujęciu historycznym i regionalnym. Wielkie odkrycia geograficzne. A.5. Rozwój badań geograficznych w Polsce. Szkoły geografii, ośrodki badawcze. Geografia w ośrodku gdańskim. B. Problematyka ćwiczeń B.1. Zasady pisania prac naukowych i ich prezentacji. Naukowe czasopisma geograficzne. B.2. Konsekwencje odkryć geograficznych dla ludności Europy i krajów „odkrytych”. B.3. Polscy podróżnicy i odkrywcy.

Wykaz literatury A. Literatura wymagana do ostatecznego zaliczenia zajęć (zdania egzaminu):

A.1. wykorzystywana podczas zajęć • Długosz Z., 2001, Historia odkryć geograficznych i poznania Ziemi, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa. • Galon R., 1989, Geografia jako nauka. Przedmiot, rozwój i metody w zarysie, UMK, Toruń.

A.2. studiowana samodzielnie przez studenta

• Babicz J., Walczak W., 1970, Zarys historii odkryć geograficznych, PWN, Warszawa. • Słabczyński W., 1995, Polscy podróżnicy i odkrywcy, PWN, Warszawa.

B. Literatura uzupełniaj ąca • Baker J.H.L., 1959, Odkrycia i wyprawy geograficzne, Warszawa. • Gentil da Silva J., 1987, Morskie dzieje Portugalczyków, Wydawnictwo Morskie, Gdańsk. • Nowakowski S., 1965, Historia rozwoju horyzontu geograficznego, PWN, Warszawa. • Piskozub A., 1994, Opływanie Ziemi, Wydawnictwo UG, Gdańsk.


4

• Skrok Z., 1990, Odkrywcy oceanów, Wydawnictwo Morskie, Gdańsk. • Staszewski J., 1966, Historia nauki o Ziemi w zarysie, PWN, Warszawa.

Efekty uczenia się

Kod efektu kształcenia dla modułu

Odniesienie do efektów kształcenia

dla kierunku (stopień

realizacji)

Opis efektu kształcenia

Po zaliczeniu przedmiotu student:

Sposób weryfikacji

WIEDZA

W_1 K_W01+++

definiuje w stopniu podstawowym specyfikę nauk geograficznych, ich genezę i rozwój. Charakteryzuje strukturę wewnętrzną geografii/nauk geograficznych, identyfikuje przedmiot badań i miejsce geografii w systemie nauk (treści programowe: A. 1-5; B. 1-3 )

Egzamin pisemny; Kolokwium

W_2 K_W06++

opisuje główne etapy rozwoju gospodarczego świata, identyfikuje kryteria ich wyznaczania. Rozpoznaje i wyjaśnia wpływ wydarzeń historycznych na aktualne zróżnicowanie świata pod względem społecznym, gospodarczym i politycznym (treści programowe: A. 2; A. 4; B. 2-3)

Egzamin pisemny; Prezentacja; Referat

W_3 K_W22++ tłumaczy związki między osiągnięciami nauk geograficznych a możliwościami ich wykorzystania w życiu społeczno-gospodarczym z uwzględnieniem koncepcji zrównoważonego rozwoju (treści programowe: A. 1; A. 3; A. 5; B. 2)

Egzamin pisemny; Kolokwium; Prezentacja;

W_4 K_W23+++ rozróżnia podstawowe pojęcia i zasady z zakresu ochrony własności intelektualnej i prawa autorskiego; potrafi korzystać z zasobów informacji patentowej (treści programowe: B. 1; B. 3)

Kolokwium; Referat

UMIEJ ĘTNOŚCI

U_1

K_U01++

posługuje się terminologią geograficzną w stopniu umożliwiającym korzystanie z literatury przedmiotu w języku polskim i/lub angielskim (treści programowe: A. 1-5, B. 1-3)

Egzamin pisemny; Kolokwium; Prezentacja; Referat

U_2

K_U02++

porównuje, klasyfikuje i analizuje niezbędne informacje z literatury fachowej i innych źródeł, w tym źródeł elektronicznych (treści programowe: A. 1-5, B. 1-3)


U_3 K_U09+++

wyprowadza poprawne wnioski na podstawie danych pochodzących z różnych źródeł, w tym źródeł kartograficznych (treści programowe: A. 1-5, B. 2-3)


U_4 K_U10++

wykorzystuje wiedzę teoretyczną z zakresu historii myśli geograficznej oraz dostępne źródła informacji do prawidłowej interpretacji podstawowych procesów i zjawisk społecznych, gospodarczych i politycznych (treści programowe: A. 1-5, B. 1-3)


U_5 K_U17++ dyskutuje stosując język naukowy; wypowiada się oraz dyskutuje na tematy dotyczące zagadnień geograficznych w języku polskim i/lub języku obcym (treści programowe: B. 1-3)

Prezentacja; Referat

KOMPETENCJE SPOŁECZNE

K_1 K_K01+++ zachowuje krytycyzm w ocenie poziomu swoich kompetencji zawodowych i osobistych, rozumie i akceptuje potrzebę ich podnoszenia. Chętnie aktualizuje i poszerza swoją wiedzę i umiejętności (treści programowe: A. 1; B. 1)

Egzamin pisemny; Kolokwium;

K_2 K_K04++ wykazuje odpowiedzialność za pracę własną. Pracuje w zespole i wykazuje gotowość podporządkowania się zasadom pracy zespołowej oraz ponoszenia odpowiedzialności za wspólnie zrealizowane zadania (treści programowe: B.2)

Prezentacja

K_3 K_K05+ zachowuje otwartość na różnorodność kulturową świata. Jest zorientowany na zachowanie dziedzictwa kulturowego regionu, kraju, Europy (treści programowe:

Egzamin pisemny; Kolokwium;


5

A. 1-5, B. 1-3) Prezentacja; Referat

Kontakt [email protected]


6

Nazwa przedmiotu Podstawy geografii fizycznej

Kod ECTS


Studia kierunek stopień tryb specjalność specjalizacja Geografia I, stacjonarne - -

Nazwisko osoby prowadzącej (osób prowadzących)

Mirosława Malinowska, Izabela Chlost

Formy zajęć, sposób ich realizacji i przypisana im liczba godzin Nakład pracy studenta/ Liczba punktów ECTS Zajęcia wymagające bezpośredniego udziału

nauczyciela akademickiego







1

A. Formy zajęć: • Wykład • ćwiczenia: audytoryjne,

udział w konsultacjach (kontakt oferowany)

4

55 2






30


zajęcia praktyczne (przygotowywanie się do zajęć, samodzielne wykonywanie prac, zadań projektowych, badawczych itp.)

20

50 2

C. Liczba godzin: 50, w tym: wykład: 30 godzin ćwiczenia (laboratoryjne/audytoryjne): 20 godzin


Cykl dydaktyczny

semestr zimowy




A. Sposób zaliczenia • egzamin

Metody dydaktyczne Wykład • wykład z prezentacją multimedialną


dyskusją, analiza map z dyskusją, rozwiązywanie zadań, zadania graficzne, praca z atlasem

B. Formy zaliczenia Wykład • egzamin pisemny: testowy i z pytaniami (zadaniami) otwartymi i

zamkniętymi • Ćwiczenia • zaliczenie ustne / kolokwium • wykonanie pracy zaliczeniowej: przygotowanie projektu lub prezentacji /


7

przeprowadzenie badań i prezentacja ich wyników (pisemna / ustna) / wykonanie określonej pracy praktycznej

• ustalenie oceny zaliczeniowej na podstawie ocen cząstkowych otrzymywanych w trakcie trwania semestru

C. Podstawowe kryteria Wykład Uzyskanie powyżej 50% punktów za egzamin pisemny; Ćwiczenia: • Rozumienie i prawidłowe posługiwanie się terminologią z zakresu

geografii fizycznej w ramach przewidzianych tematyką zajęć; • Poprawność merytoryczna i techniczna prac, prezentacji; • Inicjatywa, aktywność, umiejętność podjęcia dyskusji i rozwiązywania

problemów; • Terminowość wykonywania poleconych zadań.

Określenie przedmiotów wprowadzających wraz z wymogami wstępnymi A. Wymagania formalne: brak B. Wymagania wstępne: wiedza z geografii fizycznej z zakresu szkoły średniej, umiejętność logicznego myślenia, znajomość

mapy fizycznej świata Cele przedmiotu: Utrwalenie i poszerzenie wiedzy z zakresu podstaw geografii fizycznej.

Treści programowe

A. Problematyka wykładu A.1 Miejsce Ziemi we wszechświecie, A.2. Kształt i rozmiary Ziemi, A.3. Procesy zachodzące w atmosferze ziemskiej, A.4. Hydrosfera, A.5. Procesy kształtujące rzeźbę powierzchni Ziemi, A.6. Pedosfera i biosfera. A.7. Interakcje pomiędzy poszczególnymi komponentami środowiska przyrodniczego. A.8. Ziemia jako system. B. Problematyka ćwiczeń B.1. Mapa , jej elementy i interpretacja. B.2 . Ruch wirowy i obiegowy Ziemi i jego następstwa. B.3. Cechy rozmieszczenia lądów i mórz na kuli ziemskiej. Krzywe hipsograficzne. B.4. Budowa geologiczna Ziemi. Orogenezy. B.5. Formy rzeźby powierzchni Ziemi i dna oceanicznego oraz procesy je kształtujące. B.6. Cechy przestrzennego rozkładu temperatury, opadów i wiatrów na kuli ziemskiej. Typy klimatów. B.7. Charakterystyka hydrologiczna kontynentów. Prądy morskie. B.8. Formacje roślinne i krainy zoogeograficzne na Ziemi, relikty i endemity. B.9. Geograficzne zróżnicowanie gleb na świecie. Gleby strefowe i astrefowe.

Wykaz literatury

A. Literatura wymagana do ostatecznego zaliczenia zajęć (zdania egzaminu): A.1.

− Flis, J., Wstęp do geografii fizycznej. Wyd Szk. i Ped., Warszawa 1985, 1988, − Kalesnik S., 1975, Podstawy geografii fizycznej, PWN, Warszawa,

Literatura wykorzystywana w ramach ćwiczeń − Mityk J., 1982, Geografia fizyczna części świata, PWN Warszawa − Augustowski B., 1964, Lądy i morza. Zarys geografii fizycznej świata, PZWK, Warszawa − Stupnicka E., 1978, Zarys geologii regionalnej świata, Wyd. Geol. Warszawa

A.2. studiowana samodzielnie przez studenta − Atlas geograficzny świata, PPWK lub Demart (dowolne wydanie) − Kostrzewski, A., Wielka encyklopedia geografii świata t: I i II (Słownik pojęć geograficznych). Wyd. Kurpisz. 2001.

Literatura wykorzystywana w ramach ćwiczeń − Borówka R.K., 2001, Dzieje ziemi i rozwój życia. Nasza Ziemia, T.3, Wyd. Kurpisz, Poznań. − Świtalski E., 1992, Podstawy geografii fizycznej ogólnej z elementami geologii, Stow. Oświat. Polskich, Toruń.

B. Literatura uzupełniaj ąca

Van Andel T.H., 1998, Nowe spojrzenie na stara planetę. Zmienne oblicze Ziemi, PWN, Warszawa. Marcinek J., 1991, Lodowce kuli ziemskiej, PWN, Warszawa. Martyn D., 1991, Klimaty kuli ziemskiej, PWN, Warszawa.


8

Efekty uczenia się




realizacji)



Sposób weryfikacji

WIEDZA

W_1 K_W04 ++ rozumie i opisuje oraz wyjaśnia przyczyny podstawowych procesów i zjawisk zachodzące w środowisku przyrodniczym Ziemi, (treści programowe:A.1., A.2., A.3., A.4., A.5., A.6., A.7., A.8.)

egzamin pisemny kolokwium,

dyskusja

W_2 K_W07 ++ wymienia komponenty tworzące środowisko przyrodnicze Ziemi, rozumie i wyjaśnia wzajemne powiązania i oddziaływania komponentów środowiska przyrodniczego (treści programowe: A.7., A.8.)


dyskusja

W_3 K_W08 ++

wymienia i hierarchizuje czynniki decydujące o zróżnicowaniu środowiska przyrodniczego Ziemi, wyjaśnia w stopniu podstawowym jego funkcjonowanie i dynamikę zmian (treści programowe:A.1., A.2., A.3., A.4., A.5., A.6., A.7., A.8.)


dyskusja

UMIEJĘTNOŚCI

U_1 K_U01 ++

posługuje się podstawową terminologia geograficzną (treści programowe:A.1., A.2., A.3., A.4., A.5., A.6., A.7., A.8., B.1-B.9.)

egzamin, kolokwium, prezentacja

U_2

K_U02 +

umie odnaleźć i dokonać wyboru niezbędnych informacji z literatury geograficznej, roczników, tabel, ( treści programowe B.1.-B.9.)

ocena prac przygotowywanych w ramach ćwiczeń

audytoryjnych, prezentacja

U_3 K_U08 ++ identyfikuje, analizuje i wyjaśnia na poziomie podstawowym główne

procesy i zjawiska przyrodnicze (treści programowe:A.1., A.2., A.3., A.4., A.5., A.6., A.7., A.8., B.2.-B.9.

egzamin, kolokwium, prezentacja

U_4

K_U09 + umie poprawnie wnioskować na podstawie danych pochodzących z różnych źródeł, w tym źródeł kartograficznych (treści programowe:A.1., A.2., A.3., A.4., A.5., A.6., A.7., A.8. , B.1.-B.9.)

ocena prac przygotowywanych w ramach ćwiczeń

audytoryjnych, prezentacja,

dyskusja


K_2

K_K01 + na bieżąco studiuje literaturę przedmiotu, korzysta z godzin kontaktowych celem podniesienia swoich kompetencji zawodowych i wyjaśniania wątpliwości (treści programowe:A.1., A.2., A.3., A.4., A.5., A.6., A.7., A.8., B.1.-B1.9).

korzystanie z godzin kontaktowych,

w ramach kolokwiów i

egzaminu udziel odpowiedzi na

pytania z literatury uzupełniającej

K_3

K_K07 ++ samodzielnie przygotowuje się do ćwiczeń, kolokwiów i egzaminu końcowego, prawidłowo planuje i organizuje pracę własną na ćwiczeniach, terminowo oddaje zadane prace pisemne (treści programowe:A.1., A.2., A.3., A.4., A.5., A.6., A.7., A.8., B1.-B9).

obserwowanie pracy na zajęciach, ocena

samodzielnie wykonanych prac

studenta


9



10

Nazwa przedmiotu

Astronomiczne podstawy geografii Kod ECTS


Studia kierunek stopień tryb specjalność specjalizacja Geografia I stacjonarny

Nazwisko osoby prowadzącej (osób prowadzących) Prof. UG dr hab. Stanisław Fedorowicz









4

A. Formy zajęć • wykład, • ćwiczenia audytoryjne


16

50 2






15



35

50 2

C. Liczba godzin: 100, w tym: wykład: 20 godzin ćwiczenia (audytoryjne): 10 godzin samodzielna praca studenta: 70


Cykl dydaktyczny

rok akademicki I; semestr zimowy




Metody dydaktyczne Wykład • wykład problemowy / wykład z prezentacją

multimedialną Ćwiczenia • ćwiczenia audytoryjne: dyskusja /

rozwiązywanie zadań

A. Sposób zaliczenia • egzamin • zaliczenie ćwiczeń z oceną


11

B. Formy zaliczenia Wykład

1. egzamin pisemny: z pytaniami otwartymi Ćwiczenia

2. 2 kolokwia

C. Podstawowe kryteria 1. Wykład. Na egzaminie student otrzymuje 10 pytań obejmujących zagadnienia poruszane na wykładzie. Za każdą poprawną odpowiedź otrzymuje 5 punktów. Zalicza 26 zdobytych punktów 2. Ćwiczenia: Na każdym kolokwium student rozwiązuje 5 zadań tekstowych. Każde z zadań jest punktowane po 5 punktów. Łącznie do zdobycia 25 punktów, zalicza 50% zdobytych punktów z każdego kolokwium

Określenie przedmiotów wprowadzających wraz z wymogami wstępnymi Wymagania formalne: brak Wymagania wstępne: Wiedza ze szkoły średniej z zakresu: matematyki (trygonometria) – posługiwanie się kalkulatorem z funkcjami trygonometrycznymi, tablicami trygonometrycznymi, wzory redukcyjne.

Cele przedmiotu 1. Nabycie umiejętności posługiwania się wiedzą z zakresu astronomii do określenia relacji między Ziemią jako planetą a

zjawiskami zachodzącymi w atmosferze hydrosferze i litosferze 2. Umiejętność umiejscawiania zjawisk astronomicznych na powierzchni Ziemi przy zastosowaniu wzorów 3. Umiejętność określenia pozycji gwiazd i obiektów astronomicznych na obrotowej mapie nieba 4. Posługiwanie się astronomicznymi rachubami czasu 5. Wybór metod wyznaczania szerokości geograficznej miejsca obserwacji 6. Określenie wpływu i rodzaju oddziaływania Słońca i Księżyca na zjawiska i procesy na Ziemi 7. Potrafi wyznaczać szerokość i długość geograficzną oraz czas i azymut z obserwacji astronomicznych, obliczać odległości na

kuli ziemskiej, określać wysokość Słońca nad horyzontem i obliczać długość dnia w różnych porach roku Treści programowe

A. Problematyka wykładu A.1. Układy współrzędnych sferycznych stosowane w astronomii i geografii A.2. Elementarne zjawiska na sferze niebieskiej A.3. Wpływ atmosfery ziemskiej na obserwacje ciał niebieskich A.4.Ruch roczny Słońca. Czas – skale czasowe używane w astronomii. Instrumenty astronomiczne A.5.Wyznaczanie szerokości i długości geograficzne oraz czasu i azymutu z obserwacji astronomicznych A.6. Prawa ruchu planet. Układ słoneczny. Słońce i jego oddziaływanie na Ziemię A.7. Białe noce, dnie i noce polarne. Zmierzchy i świty A.8. Sfera niebieska (galaktyki, znaki zodiaku)

B. Problematyka ćwiczeń B.1. Zamiana jednostek w miarach łukowych i kątowych

B.2. Obliczanie odległości między punktami na kuli ziemskiej. Wykorzystanie trójkąta sferycznego

B.3. Obliczenie współrzędnych układów godzinnych i horyzontalnych

B.4. Obliczanie czasów strefowych

B.5. Obliczanie długości trwania dnia

B.6. Wyznaczanie wysokości gwiazd i ich deklinacji

B.7. Obliczanie kulminacji gwiazd

B.8. Wyznaczanie i obliczanie wysokości Słońca

B.9. Obliczanie granic sezonów białych nocy, dni polarnych i nocy polarnych

B.10. Zastosowanie mapy obrotowej nieba


12


A.1. wykorzystywana podczas zajęć Mietelski J., 2001, Astronomia w geografii, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.

Stodółkiewicz J.S., 1978, Astrofizyka ogólna z elementami geofizyki, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.

A.2. studiowana samodzielnie przez studenta Mazur M., 1963, Atlas nieba, PWN Warszawa.

B. Literatura uzupełniaj ąca Opolski J., 1980, Astronomiczne podstawy geografii, PWN Warszawa.

Efekty uczenia się




realizacji)



Sposób weryfikacji

WIEDZA

W-1 K_W03+++

Określa i definiuje podstawowe procesy i zjawiska zachodzące w środowisku przyrodniczym Ziemi, a w ich interpretacji opiera się na podstawach empirycznych, stosuje metody matematyczne (treści programowe A.1-8, forma zaliczenia B.1.; kryterium oceny: C.1.)

egzamin pisemny

W-2 K_W04+++

wykorzystuje pojęcia astronomiczne, rozumie ich definicje i sposób ich wykorzystania zróżnicowanie środowiska przyrodniczego Ziemi oraz rozumie dynamikę zmian (treści programowe A.1-8, forma zaliczenia B.1.; kryterium oceny: C.1.).

Egzamin pisemny

W-3 K_W04++ dokonuje obserwacji ciał niebieskich przy użyciu mapy obrotowej nieba (treści programowe B.10; forma zaliczenia B.2.; kryterium oceny: C.2.).

Ćwiczenia, kolokwium pisemne

W-4 K_W03++ stosuje własności trójkąta sferycznego (treści programowe: A.1, B.2; forma zaliczenia B.2.; kryterium oceny: C.2.).

egzamin pisemny kolokwia pisemne

UMIEJ ĘTNOŚCI

U-1 K_U01+

stosuje język naukowy astronomii. Potrafi posługiwać się terminologią geograficzną i astronomiczną (treści programowe: A.1 -8, B.4,6,7; forma zaliczenia B.1,2.; kryterium oceny: C.1,2.).


U-2 K_U03+ dokonuje transformacji układów współrzędnych sferycznych (treści programowe: A.1,4, B.2; forma zaliczenia B.1,2.; kryterium oceny: C.1,2.).


U-3 K_U04+++ przeprowadza podstawowe obserwacje procesów i zjawisk zachodzących w środowisku geograficznym (treści programowe: A.2,6, B.10; forma zaliczenia B.2.; kryterium oceny: C.2.).

Kolokwia pisemne

U-4 K_U05++ rozwiązuje zadania z treścią dotyczące: trójkąta sferycznego, obliczeń występowania i trwania zjawisk przyrodniczych (treści programowe: B.1-10; forma zaliczenia B.2.; kryterium oceny: C.2.).

Kolokwia pisemne

U-5 K_U08++ identyfikuje i analizuje podstawowe procesy i zjawiska przyrodnicze związane z astronomią (treści programowe: A.1-8; forma zaliczenia B.1.; kryterium oceny: C.1.).

Egzamin pisemny

U-6 K_U10+++ wykorzystuje astronomiczną wiedzę teoretyczną do prawidłowej interpretacji podstawowych procesów i zjawisk przyrodniczych (treści programowe: A.2-7; forma zaliczenia B.5-9.; kryterium oceny: C.1,2.).



K-1 K_K01++ podnosi poziom swoich kompetencji. ocena pracy na

ćwiczeniach Kontakt [email protected], tel. 58 523 7654


13

Nazwa przedmiotu

Matematyka Kod ECTS


Studia kierunek stopień tryb specjalność specjalizacja Geografia I stacjonarne

Nazwisko osoby prowadzącej (osób prowadzących) dr Aleksandra Nowel









2

A. Formy zajęć: • wykład • ćwiczenia: audytoryjne


20

52 2






30

B. Sposób realizacji : • zajęcia w sali dydaktycznej

zajęcia praktyczne (przygotowywanie się do zajęć, samodzielne wykonywanie prac domowych)

20

50 2

C. Liczba godzin: 30, w tym: wykład: 20 godzin ćwiczenia (audytoryjne): 10 godzin


Cykl dydaktyczny

rok I/semestr zimowy





Ćwiczenia • ćwiczenia audytoryjne: praktyczne

zastosowanie metod matematycznych do rozwiązywania zadań

A. Sposób zaliczenia • zaliczenie z oceną


14

B. Formy zaliczenia Wykład

• kolokwium Ćwiczenia

• kolokwium

C. Podstawowe kryteria Zarówno wykład, jak i ćwiczenia zaliczane są na podstawie dwóch kolokwiów, należy zdobyć co najmniej 50% maksymalnej sumy punktów z obu kolokwiów.

Określenie przedmiotów wprowadzających wraz z wymogami wstępnymi A. Wymagania formalne: brak B. Wymagania wstępne: typowy kurs szkoły średniej

Cele przedmiotu • Zaznajomienie studentów z podstawowymi narzędziami analizy matematycznej i algebry liniowej, mogących służyć do

zastosowania w metodach opisów przedmiotów badań, zjawisk i procesów z zakresu nauk geograficznych. • Wykształcenie w studentach umiejętności abstrakcyjnego rozumienia problemów.

Treści programowe

A. Problematyka wykładu A.1 Oznaczenia, symbole matematyczne. A.2 Funkcje elementarne i elementy geometrii analitycznej. A.3 Elementy rachunku różniczkowego i całkowego. A.4 Macierze, macierzowy zapis równań. A.5 Wyznaczniki i ich właściwości. A.6 Układy równań liniowych. A.7 Przestrzenie R^2 i R^3, rachunek wektorowy, skalarny i mieszany.

B. Problematyka ćwiczeń

B.1 Oznaczenia, symbole matematyczne, przekształcanie wyrażeń. B.2 Funkcje elementarne. B.3 Elementy rachunku różniczkowego i całkowego. B.4 Macierze, macierzowy zapis równań, wyznaczniki i ich własności. B.5 Układy równań liniowych.

Wykaz literatury

A. Literatura wymagana do ostatecznego zaliczenia zajęć (zdania egzaminu): A.1. wykorzystywana podczas zajęć

T. Jurlewicz, Z. Skoczylas, Algebra liniowa 1. Przykłady i zadania M. Gewert, Z. Skoczylas, Analiza matematyczna 1. Przykłady i zadania

A.2. studiowana samodzielnie przez studenta G. Kwiecińska: Matematyka : kurs akademicki dla studentów nauk stosowanych. Cz. 1, Wybrane zagadnienia algebry liniowej G. Kwiecińska: Matematyka : kurs akademicki dla studentów nauk stosowanych. Cz. 2, Analiza funkcji jednej zmiennej

W. Krysicki, L. Włodarski: Analiza matematyczna w zadaniach. 1

B. Literatura uzupełniaj ąca W. Oktaba, E. Niedokos: Matematyka i podstawy statystyki matematycznej Marian Gewert, Zbigniew Skoczylas: Analiza matematyczna 1: definicje, twierdzenia, wzory Teresa Jurlewicz, Zbigniew Skoczylas: Algebra liniowa 1: definicje, twierdzenia, wzory


15

Efekty uczenia się




realizacji)



Sposób weryfikacji

WIEDZA

W_1 K_W03++ zna podstawowe oznaczenia i symbole matematyczna, przekształca wyrażenia algebraiczne (treści programowe: A.1, B.1).

kolokwium

W_2 K_W03++ K_W19+

klasyfikuje podstawowe funkcje elementarne oraz listuje ich właściwości (treści programowe: A.2, B.2).

kolokwium

W_3 K_W03++ wymienia podstawowe wzory rachunku różniczkowego i całkowego oraz stosuje je do rozwiązywania zadań (treści programowe: A.3, B.3).

kolokwium

W_4 K_W03++ używa rachunku różniczkowego i całkowego do badania właściwości funkcji jednej zmiennej (treści programowe A.2, A.3, B.2, B.3).

kolokwium

W_5 K_W03++ konstruuje układy równań liniowych do wybranych typów zadań, zapisuje układy równań liniowych w różnej postaci i analizuje ich rozwiązalność (treści programowe A.4-A.6, B.4, B.5).

kolokwium

W_6 K_W03++ wymienia podstawowe wzory rachunku wektorowego i macierzowego, używa ich w zagadnieniach geometrii analitycznej (treści programowe A.2, A.7).

kolokwium

UMIEJ ĘTNOŚCI

U_1 K_U06+ Potrafi powiązać problem z zakresu algebry i analizy matematycznej oraz ich zastosowań z odpowiednim zagadnieniem teoretycznym (treści programowe A.1-A.7, B.1-B.5).

kolokwium


K_1 K_K04++ prezentuje rozwiązanie danego zagadnienia, jest gotowy na udzielanie wyjaśnień dotyczących jego szczegółów uczestnikom zajęć.

obserwowanie pracy na zajęciach

K_2 K_K04++ pracuje samodzielnie oraz w grupie w celu pełnego zrozumienia/uzupełnienia treści przekazanych na wykładzie oraz rozwiązywania zadań podanych na ćwiczeniach.

kolokwium, obserwowanie pracy

na zajęciach Kontakt dr Aleksandra Nowel, [email protected]


16

Nazwa przedmiotu

Ekonomia i przedsiębiorczość Kod ECTS




Prof. Zdzisław Kordel, dr Grażyna Karwacka


nauczyciela akademickiego (wyszczególnić zgodnie ze schematem)







2

A. Formy zajęć • wykład, • ćwiczenia


20

52 2






25

B. Sposób realizacji: • zajęcia w sali dydaktycznej • zajęcia on-line / blended learning

zajęcia praktyczne (przygotowywanie się do zajęć, samodzielne wykonywanie prac,

25

50 2

C. Liczba godzin: 30, w tym: wykład:20 godzin ćwiczenia (laboratoryjne/audytoryjne): 10 godzin


Cykl dydaktyczny

semestr zimowy




Metody dydaktyczne Wykład • wykład


dyskusją



17

B. Formy zaliczenia Wykład • praca zaliczeniowa: samodzielnie przygotowane opracowanie do 5 stron z

zakresu problemów makroekonomicznych w Polsce Ćwiczenia • test zaliczeniowy

C. Podstawowe kryteria Wykład: wybór problemu, poprawność argumentowania, poprawność wnioskowania Ćwiczenia: min 60% punktów na teście wyboru

Określenie przedmiotów wprowadzających wraz z wymogami wstępnymi A. Wymagania formalne: przedmiot rozpoczynający, brak przedmiotów wprowadzających B. Wymagania wstępne: ogólna wiedza na poziomie maturalnym

Cele przedmiotu Przedstawienie podstawowych pojęć mikro i makroekonomicznych, zrozumienie mechanizmów rynkowych. Zapoznanie studentów z formami przedsiębiorczości indywidualnej oraz z podstawami gospodarowania w przedsiębiorstwie. Rozumienie zjawisk makroekonomicznych w gospodarce, zdobycie umiejętności interpretacji gospodarczych i politycznych informacji prasowych i telewizyjnych, zrozumienie przyczyn, efektów oraz szans gospodarczych i społecznych integracji europejskiej.

Treści programowe A. Problematyka wykładu A.1 Podstawowe pojęcia ekonomii: zasoby, potrzeby, rzadkość, krzywa możliwości produkcyjnych, elementy gospodarki,

własność, zasady racjonalnego zachowania się; A.2 Rynek: uczestnicy rynku, konsument, przedsiębiorstwo, popyt, podaż, cena równowagi rynkowej, elastyczność cenowa –

wybory konsumentów, koszty produkcji a cena – wybory przedsiębiorców; A.3 Rynek pracy: zatrudnienie, bezrobocie, typy bezrobocia i ich przyczyny; A.4 Budżet państwa, dochody i wydatki budżetu, polityka fiskalna, pieniądz, funkcje pieniądza, popyt i podaż pieniądza, inflacja; A.5 System bankowy,: funkcje banków, system kredytowy, podstawy polityki monetarnej; A.6 Mierniki gospodarki: PKB, dochód narodowy, pojęcie wzrostu gospodarczego, determinanty wzrostu, cykl koniunkturalny; A. 7 Szkoły ekonomii: klasyczna, keynesowska, rola państwa w gospodarce A.8 Handel międzynarodowy, import, eksport, kurs walutowy, bilans płatniczy; elementy gospodarczej integracji UE, wzajemne

relacje gospodarcze krajów w dobie globalizacji. B. Problematyka ćwiczeń B.1 Podstawowe pojęcia ekonomii, mechanizm rynkowy B.2 Formy organizacyjno-prawne przedsiębiorczości B.3 Podstawy rachunku ekonomicznego B.4 Kryteria postawy przedsiębiorczej, determinanty sukcesu rynkowego


A.1. wykorzystywana podczas zajęć Siwa-Niedrawska, M. Maciejewski, 2005, To tylko mikro, Wydawnictwo WSB Lichtarski J. (red.), 2001, Podstawy nauki o przedsiębiorstwie, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej im. Oskara Langego, Wrocław

A.2. studiowana samodzielnie przez studenta Mankiv N. G., Taylor M. P., 2009, Makroekonomia, PWE, Warszawa; Mankiv N. G., Taylor M. P., 2009, Mikroekonomia, PWE, Warszawa;

B. Literatura uzupełniaj ąca B.1 Begg D., Dornbusch R., Fischer S., 2007, Mikroekonomia, PWE, Warszawa; B.2 Begg D., Dornbusch R., Fischer S., 2007, Makroekonomia, PWE, Warszawa. B.3 Milewski R., Kwiatkowski E., 2005, Podstawy ekonomii, PWN, Warszawa

Efekty uczenia się




realizacji)



Sposób weryfikacji


18

WIEDZA

W_1 K_W05+++ Definiuje podstawowe pojęcia ekonomiczne, wyjaśnia przyczyny i interpretuje

skutki zjawisk gospodarczych (A.1, A.4, A.5, A.7, B.1) Praca zaliczeniowa Test zaliczeniowy

W_2 K_W11+ Wyjaśnia mechanizmy polityki fiskalnej i monetarnej państwa, interpretuje

zmiany wartości PKB w gospodarce, opisuje gospodarcze stosunki międzynarodowe (A.4-A.6, A.8)

Praca zaliczeniowa

W_3

K_W15++ Rozwija postulaty polityki gospodarczej, interpretuje założenia polityki gospodarczej w kontekście międzynarodowej współpracy ekonomicznej, rozpoznaje globalne skutki gospodarcze zastosowania narzędzi politycznych. (A.7-A.8)

Praca zaliczeniowa

W_4 K_W24++ Wymienia formy organizacyjno-prawne przedsiębiorczości indywidualnej,

interpretuje wyniki finansowe przedsiębiorstwa, rozpoznaje cechy przedsiębiorcze i źródła tworzenia przewagi konkurencyjnej na rynku (B.2-B.4)

Obserwacja podczas zajęć

Test zaliczeniowy

UMIEJ ĘTNOŚCI

U_1 K_U08++ Rozpoznaje przyczyny zjawisk w gospodarce, opisuje możliwe skutki

poszczególnych zdarzeń gospodarczych (A.1-A.8, B.1, B.3-B.4) Praca zaliczeniowa Test zaliczeniowy


K_1 K_K01+++ Rozróżnia postawy przedsiębiorcze zapewniające sukces rynkowy, formułuje

zasady tworzenia przewagi rynkowej. (B.1, B.3-B.4) obserwowanie pracy

na zajęciach test zaliczeniowy

K_2 K_K04+ Łączy teorię ekonomii z zasadami gospodarowania w przedsiębiorstwie oraz

postawami przedsiębiorczymi (B.4) Obserwacja na

zajęciach Kontakt [email protected]


19

Nazwa przedmiotu

Socjologia Kod ECTS

Uzupełnia pracownik toku studiów, według ustalonego w UG wzoru

Nazwa jednostki prowadzącej przedmiot Wydział Nauk Społecznych / Instytut FSiD

Studia kierunek stopień tryb specjalność specjalizacja

Geografia I stacjonarne nazwa* nazwa*

*Zgodna z zatwierdzonym programem studiów na danym kierunku, wybierana z listy przygotowanej przez jednostkę prowadzącą kierunek

Nazwisko osoby prowadzącej (osób prowadzących) dr Kuniewski Jerzy

Formy zajęć, sposób ich realizacji i przypisana im liczba godzin

A. Formy zajęć • wykład

B. Sposób realizacji zajęć wybrany z przygotowanej listy: • zajęcia w sali dydaktycznej

C. Liczba godzin 30

Liczba punktów ECTS 2 punkty ECTS: 1 ECTS za uczestnictwo w zajęciach 1 ECTS: samodzielne przygotowanie się do pisemnego zaliczenia sprawdzającego wiedzę, w tym samodzielne opracowanie lektury

Cykl dydaktyczny

Rok akademicki 2012 - 2013, semestr zimowy, rok 1

Status przedmiotu Uzupełnia pracownik toku studiów:

• obowiązkowy / fakultatywny

Język wykładowy polski


A. Sposób zaliczenia • zaliczenie na ocenę

B. Formy zaliczenia • zaliczenie pisemne: test jednorazowego wyboru / z pytaniami

(zadaniami) otwartymi / dłuższa wypowiedź pisemna (rozwiązywanie problemu)

Metody dydaktyczne

• wykład

C. Podstawowe kryteria Zaliczenie będzie z zagadnień przedstawianych na wykładzie, z

zagadnień znajdujących się w podręczniku oraz samodzielnej analizy wybranej lektury.

załącznik do zarządzenia Rektora UG nr 78/R/11


20

Określenie przedmiotów wprowadzających wraz z wymogami wstępnymi Należy określić: A. Wymagania formalne - brak B. Wymagania wstępne – wiedza na temat społeczeństwa w zakresie wymaganym w szkole średniej

Cele przedmiotu Celem wykładów jest zapoznanie studentów z podstawowymi pojęciami i terminami stosowanymi w socjologii. Przedstawienie klasycznych i współczesnych teorii socjologicznych służących do analizy społeczeństwa. Zwrócenie uwagi na rozwijanie „wyobraźni socjologicznej” i samodzielnej umiejętności stosowania kategorii socjologicznych przy rozpatrywaniu różnych aspektów społeczeństwa współczesnego

Treści programowe

A. Problematyka wykładu 1. Kształtowanie się socjologii jako samodzielnej dyscypliny akademickiej i jej miejsce pośród innych nauk zajmujących się

człowiekiem i ludźmi. 2. Klasyczna myśl socjologiczna z uwzględnieniem pierwszych teoretyków; Comte, Durkheim, Marks, Weber 3. Współczesne teorie socjologiczne; funkcjonalizm, teorie konfliktu, interakcjonizm symboliczny. 4. Pojęcie interakcji społecznej, warunki jej kształtowania i rodzaje. 5. Systemy kontroli społecznej 6. Instytucje 7. Normy prawne, moralne i etyczne

8. Socjologiczne pojęcie więzi społecznej. 9. Grupa i inne zbiorowości społeczne

10. Ważniejsze procesy społeczne z uwzględnieniem podstawowych procesów społecznych według G.C.Homansa. 11. Problematyka osobowości społecznej 12. Socjologiczne koncepcje anomii i dewiacji 13. Rodzina jako najważniejsza grupa pierwotna 14. Religia i Kościół w zainteresowaniach socjologicznych 15. Od małych grup do makrostruktury. O systemach komunikacji międzygrupowej. 16. Kultura a struktura społeczna w tym teoria reprodukcji społecznej P.Bourdieu. 17. Globalizacja jako najważniejsze wyzwanie badawcze socjologii Wykaz literatury

A. Literatura wymagana do ostatecznego zaliczenia zajęć (zdania egzaminu):

A.2. studiowana samodzielnie przez studenta Podręczniki: Szacka B., Wprowadzenie do socjologii, Oficyna Naukowa, różne wydania, Warszawa (obowiązkowa) Szacki J., Historia myśli socjologicznej, Warszawa 2002. (uzupełniająca)

B. Literatura uzupełniaj ąca Jedna lektura do wyboru spośród około 80 pozycji

Wykłady – Socjologia

Literatura (wybór) 1.Znaniecki F., Ludzie teraźniejsi a cywilizacja przyszłości, różne wydania. 2.Weber M., Etyka protestancka a duch kapitalizmu, Lublin 1994. 3.Riesman D., Samotny tłum, różne wydania 4.Goffman E., Rytuał interakcyjny, Warszawa 2006. 5.Goffman E.,Człowiek w teatrze życia codziennego, różne wydania. 6.Veblen T.,Teoria klasy próżniaczej, różne wydania. 7.Świda-Ziemba H.,Człowiek wewnętrznie zniewolony, Warszawa 1997. 8.Ossowski S., O osobliwościach nauk społecznych i inne prace tego autora, różne wydania. 9.Huntington S.P., Zderzenie cywilizacji, Warszawa 1997. 10.Bell D., Kulturowe sprzeczności kapitalizmu, Warszawa 1994. 11.Kłoskowska A., Kultury narodowe u korzeni, Warszawa 1996. 12.Bauman Z., Nowoczesność i zagłada, Warszawa 1991. 13.Bauman Z., Razem osobno, Kraków 2003. 14.Pawełczyńska A., Wartości a przemoc, Zarys socjologicznej problematyki Oświęcimia, Warszawa 1995


21

i późniejsze. 15.Adamski F., Rodzina, wymiar społeczno-kulturowy, Kraków 2002. 16.Jarosz M., Samobójstwa. Ucieczka przegranych, Warszawa 2004. 17.Baudrillard J.,Ameryka, Warszawa 1998. 18.Impondrabilia wielkiej zmiany. Mentalność, wartości i więzi społeczne czasów transformacji,Pr.zbiorowa pod red.P. Sztompki,Warszawa – Kraków 1999. 19.Benedict R., Wzory kultury, różne wydania. 20.Bourdieu P.,Passeron J.C.,Reprodukcja,Elementy teorii nauczania, Warszawa 2006. 21.Rifkin J.,Koniec pracy. Schyłek siły roboczej i początek ery postrynkowej, Wrocław 2001. 22.Thurow L.C., Przyszłość kapitalizmu. Jak dzisiejsze siły ekonomiczne kształtują świat jutra, Wrocław 1999. 23.Barber B.R., Dżihad kontra Mcświat, różne wydania. 24.Wallerstein I.,Koniec świata jaki znamy, Warszawa 2004. 25.Rifkin J.,Wiek dostępu, Nowa kultura hiperkapitalizmu…Wrocław 2003. 26.Friedman T.L., Lexus i drzewo oliwne. Zrozumieć globalizację, Poznań 2001. 27.Wymiary globalizacji kulturowej-wyzwania badawcze, Pr.zbiorowa pod red.M.Kempnego i G.Woronieckiej, Olsztyn 2003. 28.Zagrożenie tożsamości?Problematyka globalizacji w zainteresowaniach polskiej antropologii, pod red.A.Nadolskiej-Styczyńskiej, Wrocław-Łódź 2005, Archiwum Etnograficzne T.43. 29.Burszta W.J., Różnorodność i tożsamość. Antropologia jako kulturowa refleksyjność,Poznań 2004. 30.Śpiewak P., Pamięć po komunizmie, Gdańsk 2005. 31.Śpiewak P., Obietnice demokracji, Warszawa 2004. 32.Komunitarianie, wybór tekstów, wybrał i wstępem opatrzył, P.Śpiewak, Warszawa 2004. 33.Staniszkis J.,Postkomunizm, Gdańsk 2001. 34.Marody M., Giza-Poleszczuk A., Przemiany więzi społecznych, Warszawa 2004. 35.Arendt H., Korzenie totalitaryzmu, różne wydania. 36.Giddens A., Przemiany intymności, seksualność, miłość i erotyzm we współczesnych społeczeństwach, Warszawa 2006. 37.Renzetti C.M., Curran D.J., Kobiety, mężczyźni i społeczeństwo, Warszawa 2005. 38.Foucault M.,Nadzorować i karać. Narodziny więzienia, Warszawa 1998. 39.Kranodębski Z.,Demokracja peryferii, Gdańsk 2003. 40.Beck U.,Władza i przeciwwładza w epoce globalnej, Warszawa 2005. 41.Szlendak T.,Architektonika romansu,Warszawa 2002. 42.Znaniecki F.,Socjologia wychowania,Warszawa 2001. 43.Bokszański Z., Tożsamości zbiorowe, warszawa 2005. 44.Borzyszkowski J.,Antropologia Kaszub i Pomorza, Gdańsk 2010. 45.Bukraba – Rylska I.,Socjologia wsi polskiej, warszawa 2008. 46.Durkheim É., O podziale pracy społecznej, Warszawa 1999. 47.Duch – Krzysztofek D.,Kto rządzi w rodzinie, Warszawa 2007. 48.Ehrlich S.,Norma, grupa, organizacja, Warszawa 1998. 49.Gergen K.J., Nasycone Ja. Dylematy tożsamości w życiu współczesnym, Warszawa 2009. 50.Kojder A.,Godność i siła prawa, Warszawa 2001. 51.Kwaśniewska A.,Badania etnologiczne na Kaszubach i Pomorzu Wschodnim w XIX i XX wieku, Gdańsk 2009. 52.Naisbitt J.,Naisbitt N.,Philips D., High Tech, high touch: Technologia a poszukiwanie Sensu, Poznań 1999. 53.Obracht – Prondzyński (red.), Kim są Kaszubi?, Gdańsk 2007. 54.Sztompka P.,Bogunia – Borowska M. (red.), Socjologia codzienności, Kraków 2008. 55.Putnam R., Samotna gra w kręgle: upadek i odrodzenie wspólnot lokalnych w Stanach Zjednoczonych, Warszawa 2008. 56.Siemaszko A., Granice tolerancji, Warszawa 1993. 57.Synak B.,Kaszubska tożsamość, ciągłość i zmiana. Studium socjologiczne, Gdańsk 1998. 58.Szlendak T.,Socjologia rodziny. Ewolucja, historia, zróżnicowanie, Warszawa 2010.


22

59.Szmatka J.,Małe struktury społeczne, różne wydania. 60.Titkow A.,Tożsamość polskich kobiet,Warszawa 2007. 61.Tönnies F.,Wspólnota i stowarzyszenie, różne wydania. 62.Weber M.,Gospodarka i społeczeństwo, Warszawa 2002. 63.Senett R., Upadek człowieka publicznego, Warszawa 2009. 64.Senett R.,Korozja charakteru. Osobiste konsekwencje pracy w nowym kapitalizmie, Warszawa 2006. 65.Barney D., Społeczeństwo sieci, Warszawa 2008. 66.Beckford J.,Teoria społeczna a religia, Kraków 2006. 67.Maffesoli M.,Czas plemion.Schyłek indywidualizmu w społeczeństwach ponowoczesnych, Warszawa 2008. 68.Durkheim É, Samobójstwo, Warszawa 2006. 69.Lister R., Bieda, Warszawa 2007. 70.Aldridge A., Konsumpcja, Warszawa 2006. 71.Inglis F.,Kultura, Warszawa 2007. 72.Smith A.D.,Nacjonalizm,Warszawa 2007. Istnieje także możliwość wyboru jednej lektury do wyboru z globalizacji – około 80 lektur przekazanych studentom bezpośrednio na wykładzie. Student może też zgłosić własną lekturę ale po konsultacji z prowadzącym.

Wiedza Na wykładzie dąży się do tego aby: Student miał podstawową wiedzę o charakterze nauk społecznych, ich miejscu w systemie nauk i relacjach do innych nauk. Student miał podstawową wiedzę o różnych rodzajach struktur i instytucji społecznych. Student miał wiedzę o normach regułach (prawnych, organizacyjnych, moralnych, etycznych) organizujących struktury i instytucje społeczne i rządzących nimi prawidłowościach Student miał wiedzę o procesach zmian struktur i instytucji społecznych, o przyczynach i konsekwencjach tych zmian Student miał wiedzę o poglądach na temat struktur i instytucji społecznych oraz rodzajów więzi społecznych i o ich historycznej ewolucji. Umiejętności Zdobyta na wykładach i w ramach samodzielnej pracy studenta wiedza daje w stopniu podstawowym możliwość rozumienia i analizowania zjawisk społecznych

Efekty uczenia się S1A_WO1 S1A_WO2 S1A_WO7 S1A_WO8 S1A_WO9 S1A_UO8 S1A_KO1

Kompetencje społeczne (postawy) Na wykładach zwraca się uwagę na potrzebę ciągłego uczenia się i zdobywania wiedzy przez całe życie


23



24

Nazwa przedmiotu Kartografia i topografia

Kod ECTS


Studia kierunek stopień tryb specjalność specjalizacja Geografia I stacjonarne −−−− −−−−


Dr inż. Pavel Neytchev, dr Sylwia Rudyk









4

A. Formy zajęć: • wykład, • ćwiczenia: laboratoryjne


22

76 3






30



40

70 2

C. Liczba godzin: 50, w tym: wykład: 30 godzin ćwiczenia (laboratoryjne): 20 godzin


Cykl dydaktyczny

rok akademicki /semestr zimowy





Ćwiczenia • ćwiczenia laboratoryjne: klasyczne i

symulacyjne; praca indywidualna i w grupie – metoda projektów



25

B. Formy zaliczenia Wykład • egzamin pisemny: testowy z pytaniami (zadaniami) otwartymi Ćwiczenia • obecność na zajęciach • wykonanie pracy zaliczeniowej: przygotowanie projektów • kolokwium

C. Podstawowe kryteria Wykład Wymagana jest poprawna odpowiedź na min 60 % pytań (zadań) testowych. 60% - 65% dostateczny 65% - 75% dost. plus 75% - 85% dobry 85% - 92% db. plus 92% - 100% bardzo dobry Ćwiczenia Wymagana obecność na ćwiczeniach. Zaliczenie zadań i projektów – wyczerpanie tematu, poprawność merytoryczna, przyzwoite wykonanie techniczne (odpowiednie techniki graficzne). Po spełnieniu powyższych warunków za ocenę ostateczną przyjmuje się ocenę z kolokwium. Kolokwium: Poprawna odpowiedź na min 60 % zadań testowych. 60% - 65% dostateczny 65% - 75% dost. plus 75% - 85% dobry 85% - 92% db. plus 92% - 100% bardzo dobry

Określenie przedmiotów wprowadzających wraz z wymogami wstępnymi A. Wymagania formalne: Brak wymagań wstępnych na poziomie akademickim. B. Wymagania wstępne: Wiedza z zakresu: matematyki na poziomie licealnym (działania algebraiczne na liczbach, geometria, funkcje trygonometryczne, układy współrzędnych na płaszczyźnie) oraz geografii na poziomie licealnym (teorie powstawania planety Ziemi i ukształtowanie jej skorupy, formy terenowe, mapy, poziomice, skale, układ współrzędnych geograficznych). Umiejętności: rozwiązywanie układów równań, rozpoznawanie form terenowych, posługiwanie się mapą.

Cele przedmiotu Opanowanie treści programowej z zakresu kartografii i topografii, celem: a) uzyskania umiejętności wykorzystywania

odpowiednich kartograficznych metod prezentacji elementów środowiska geograficznego i zjawisk społeczno-gospodarczych, b) osiągnięcie wszechstronnej umiejętności czytania map oraz wybór i wykorzystanie dostępnych źródeł informacji geograficznej, w tym ze źródeł elektronicznych, potrzebnych do zredagowania wskazanej mapy, c) zdobycia umiejętności dokonywania pomiarów na mapach klasycznych oraz posługiwanie się mapami i atlasami elektronicznymi.

Treści programowe A. Problematyka wykładu A.1. Kartografia i jej zadania, kształt i wymiary Ziemi, układy współrzędnych, ortodroma i loksodroma, skale i podziałki. A.2. Odwzorowania kartograficzne, teorie zniekształceń, podział odwzorowań kartograficznych. Ogólny opis siatek stosowanych

do map w dużych skalach. A.3. Topografia i jej zadania. Pomiary odległości, kątów poziomych i kątów pionowych. Instrumenty geodezyjne. Triangulacja.

Niwelacja. A.4. Treść map, klasyfikacja map, mapa analogowa, mapa numeryczna. A.5. Metody przedstawiania rzeźby, obiektów punktowych, liniowych i powierzchniowych. A.6. Generalizacja kartograficzna. Wpływ podziałki na treść mapy. A.7. Kartograficzne przedstawianie danych statystycznych. A.8. Międzynarodowa mapa Świata. Klasyfikacja map topograficznych, podział na arkusze. A.9. Redakcja i sporządzanie map topograficznych i tematycznych. A.10. Mapy i atlasy tematyczne. Atlasy narodowe i regionalne. A.11. Systemy nawigacji satelitarnej (np. GPS) B. Problematyka ćwiczeń


26

B.1. Metody przedstawiania rzeźby na mapach. B. 2. Skale i podziałki. B.3. Odwzorowania kartograficzne. B.4.Metody przedstawiania zjawisk na mapach tematycznych. B.5. Generalizacja kartograficzna. B.6. Układy współrzędnych na mapach przeglądowych i topograficznych. Podział sekcyjny. B.7. Kartometria. B.8. Mapy tematyczne. B.9. Kartoznawstwo - przegląd i omówienie wybranych dzieł współczesnej kartografii.


A.1. wykorzystywana podczas zajęć − Pasławski J. (red.), 2010, Wprowadzenie do kartografii i topografii, Wydawnictwo Nowa Era Redakcja Kartograficzna, Wrocław. − Pelczar M., Szeliga J., Ziółkowski J.,1991, Zarys kartografii i topografii, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk.

A.2. studiowana samodzielnie przez studenta − Ratajski L., 1989, Metodyka kartografii społeczno-gospodarczej, PPWK, Warszawa-Wrocław. − Saliszczew K.,1998, Kartografia ogólna, PWN, Warszawa.

B. Literatura uzupełniaj ąca − Churski Z., Galon R.,1996, Siatki Kartograficzne, Wydawnictwo UMK, Toruń. − Dzikiewicz B., 1971, Topografia, Wyd. Ministerstwa Obrony Narodowej. − Berlant A., Pasławski J. (red.), 2001, Metody kartograficzne a możliwości systemów komputerowych, Uniwersytet Warszawski,

Warszawa

Efekty uczenia się




realizacji)



Sposób weryfikacji

WIEDZA

W_1 K_W07+ K_W08+ K_W10+

na podstawie obiektów, zjawisk i relacji, prezentowanych na mapach metodami kartograficznymi, identyfikuje środowisko geograficzne Ziemi jako jednolity system wzajemnie powiązanych i oddziałujących na siebie komponentów oraz wyciąga wnioski o jego funkcjonowaniu i dynamice zmian, a także rozpoznaje w stopniu podstawowym zróżnicowanie świata pod względem rozmieszczenia, struktur oraz dynamiki ludności. (treści programowe: A.3-7, A.9-10)

egzamin pisemny

W_2 K_W18+++ definiuje w stopniu podstawowym i rozróżnia podstawy teoretyczne technik pozyskiwania danych geograficznych i społecznych, w tym pomiarów topograficznych i nawigacji satelitarnej (treści programowe: A.2-11)

egzamin pisemny

W_3 K_W20+++ rozróżnia podstawowe techniki i narzędzia badawcze stosowane w topografii, w metodach prezentacji kartograficznej oraz w nawigacji satelitarnej (treści programowe: A.1, A.3, A.5-7, A-9, A.11)

egzamin pisemny

W_4 K_W21+++ orientuje się w zasadach obsługi podstawowego sprzętu i urządzeń służących do pozyskiwania danych topograficznych i ich wykorzystanie przy redagowaniu map (treści programowe: A.2-11)

egzamin pisemny

UMIEJ ĘTNOŚCI

U_1 K_U01++ posługuje się terminologią z zakresu kartografii i topografii w stopniu umożliwiającym korzystanie z literatury przedmiotu (treści programowe: A.1−11, B. 1− 9)

egzamin pisemny, kolokwium pisemne

U_2 K_U02+++

pozyskuje dane z map i z bezpośrednich pomiarów w terenie oraz analizuje je, odpowiednio wykorzystując i poprawnie wnioskując. Umie odnaleźć i dokonać wyboru informacji z literatury fachowej i innych źródeł, w tym elektronicznych (treści programowe: B.1-9)

zaliczenie zadań i projektów,

kolokwium pisemne

U_3 K_U03+++ K_U14+++

stosuje podstawowe techniki i narzędzia badawcze z zakresu topografii i kartografii celem redagowania prostych map tematycznych, korzystając ze standardowego oprogramowania biurowego do prezentacji elementarnych zagadnień z zakresu kartografii (treści programowe: B.1-8)


kolokwium pisemne

U_4 K_U17+ wykorzystuje język naukowy, wypowiadając się i dyskutując na tematy dotyczące zagadnień topograficznych i prezentacji kartograficznych (treści programowe: A.1-11, B.1-9)

egzamin pisemny, kolokwium pisemne


27

U_5 K_U19++ organizuje i przedstawia wyniki badań kartograficzno-topograficznych w postaci prawidłowo opracowanej dokumentacji (treści programowe: B.1-6)


kolokwium pisemne KOMPETENCJE SPOŁECZNE

K_1 K_K02++ K_K04++

pracując samodzielnie lub działając w zespole, jest odpowiedzialny za pracę własną i za wspólnie realizowane zadania (treści programowe: B.1-9)


K_2 K_K06++ dba o powierzany sprzęt oraz bezpieczeństwo pracy własnej i innych (treści programowe: B.1-9)


Kontakt Adres email: [email protected] , telefon: 58 5236523


28

Nazwa przedmiotu

Technologie informacyjne Kod ECTS




mgr Paweł Przygrodzki, mgr Alicja Olszewska






udział w wykładach -



-

A. Formy zajęć: ćwiczenia laboratoryjne


15

45 2





przygotowanie do zaliczenia (studiowanie literatury)

15

B. Sposób realizacji : zajęcia w sali dydaktycznej

zajęcia praktyczne (przygotowywanie się do zajęć, samodzielne wykonywanie projektów powierzonych studentowi itp.)

20

35 1

C. Liczba godzin: 30


Cykl dydaktyczny

semestr zimowy

Status przedmiotu obowiązkowy



Metody dydaktyczne Ćwiczenia

ćwiczenia audytoryjne: metoda projektów (projekt badawczy, wdrożeniowy, praktyczny) /praca w grupach / analiza przypadków/ dyskusja / rozwiązywanie zadań

A. Sposób zaliczenia zaliczenie z oceną


29

B. Formy zaliczenia Zaliczenie polega na ustaleniu oceny zaliczeniowej na podstawie ocen cząstkowych otrzymywanych w trakcie trwania semestru, które odnosić się będą do:

Zapoznanie się z informacjami dotyczącymi części składowych i budowy zestawu komputerowego. Student zapozna się z elementami typowego zestawu komputerowego, rozpoznając urządzenia wejścia i wyjścia oraz budowę i części składowe jednostki centralnej. Poznanie systemu operacyjnego MS Windows XP. Student zapozna się z elementami składowymi interfejsu graficznego Windows XP, pozna najważniejsze funkcje panelu sterowania. Ćwiczenie polegać będzie na organizacji danych na dysku (tworzeniu folderów, plików, skrótów, rozszerzeń i atrybutów). Korzystanie ze skrótów klawiszowych Windows. Przygotowanie pliku tekstowego zgodnie z zaleceniami w ćwiczeniu. Ćwiczenie obejmować będzie prace z programem Microsoft Office Word. Student otrzyma tekst pisany ciągiem w pliku z rozszerzeniem .doc. Praca polegać będzie na jego modyfikacji według instrukcji (m.in.formatowanie i edycja tekstu właściwości czcionek i akapitów, ustawienia strony i podglądu wydruku). Wykonanie obliczeń w programie Microsoft Office Excel. Student po otrzymaniu ciągu danych pomiarowych sformatuje komórki, wykona obliczenia na podstawie formuł, stworzy wykres i tabele oraz przygotuje dane do wydruku. Przygotowanie prezentacji multimedialnej na wybrany temat oraz przedstawienie jej na zajęciach. Przygotowanie plakatu naukowego na wybrany temat Przygotowanie i realizacja projektu mające na celu stworzenie mapy przedstawiającej określone parametry demograficzne poszczególnych województw RP Polskiej. Wyniki prac zostaną wyeksportowane do pliku .jpg. C. Podstawowe kryteria 1. Poprawność merytoryczna wykonanych zadań, reprezentująca osiągnięcie zakładanych efektów kształcenia w zakresie wiedzy, umiejętności oraz kompetencje studenta, 2.Terminowość i kompletność realizacji zadań podjętych w ramach projektów, m.in. zgodne z przyjętymi zasadami

Określenie przedmiotów wprowadzających wraz z wymogami wstępnymi A. Wymagania formalne:

- B. Wymagania wstępne:

Wiedza z zakresu: podstawowe wiadomości z zakresu informatyki Umiejętności: posługiwanie się komputerem, umiejętność poruszania się w oprogramowaniu działającym na systemie operacyjnym Widnows XP Cele przedmiotu

1. Przygotowanie do samodzielnego posługiwania się sprzętem i oprogramowaniem komputerowym w dalszym toku studiów, 2. Poznanie podstawowych pojęć i funkcji związanych z oprogramowaniem komputerowym np. nabycie umiejętności

posługiwania się skrótami klawiszowymi Windows, edytorami tekstów i arkuszami kalkulacyjnymi, programami do tworzenia prezentacji multimedialnych i oprogramowania graficznego,

3. Przygotowanie do projektowania i prowadzenia ewaluacji własnej pracy.

Treści programowe B. Problematyka ćwiczeń: B.1. Części składowe i budowa zestawu komputerowego. Poznanie budowy oraz części składowych jednostki centralnej. B.2. System operacyjny MS-Windows XP. Poznanie zadań systemu operacyjnego Windows XP. Organizacja danych na dysku. B.3. Oprogramowanie MS Word jako edytor tekstów. Posługiwanie się skrótami klawiszowymi. Ustawienia marginesów, czcionek, stylów, akapitów, stron itp. Tworzenie spisu treści. B.4. Oprogramowanie MS Excel jako narzędzie matematyczne do wyliczeń długich ciągów liczbowych. Korzystanie oraz tworzenie formuł. Tworzenie wykresów. B.5. Oprogramowanie MS Power Point jako narzędzie do tworzenia prezentacji multimedialnych. Przedstawienie ogólnie przyjetego schematu prezentacji multimedialnej. Tworzenie strony tytułowej. Numerowanie slajdów. Umiejętność wyszukiwania cennych informacji w internecie oraz korzystanie z nich. Sposoby przedstawiania prezentacji multimedialnych.


30

B.6. Oprogramowanie MS Publisher jako narzędzie do tworzenie plakatów naukowych. Umiejętność komponowania tekstu oraz grafiki na plakatach naukowych. Schemat umieszczania treści na plakatach. Ustawienia czcionki, marginesów, tytułów oraz podtytułów na plakacie. B.7. Oprogramowanie ArcGIS lub MapInfo jako narzędzie do tworzenia analiz geograficznych i przedstawiania ich na mapach. Podstawowe programy Geograficznych Systemów Informacyjnych oraz możliwości ich wykorzystania (w tym również programów tzw. „open source”. Różnica w obrazie rastrowym a wektorowym. Analiza danych geograficznych w oprogramowaniu. Tworzenie tabel oraz budowanie relacji między nimi. Tworzenie map. Eksport map do grafiki.

Wykaz literatury A. Literatura wymagana do ostatecznego zaliczenia zajęć (zdania egzaminu): A.1. Elektroniczne podręczniki MS Office (Word, Excel, Power Point, Publisher) http://office.microsoft.com/pl-pl/ [18.04.2012] Curtis D. Frye, 2007, Microsoft Office 2007 Krok po Kroku, Wydawnictwo RM



Efekty uczenia się




realizacji)



Sposób weryfikacji

WIEDZA

W_1 K_W03+ Uzupełnia i porządkuje podstawową wiedzę z zakresu nauk informatycznych oraz geograficznych (treści programowe: B.1-B.7)

ćwiczenie cząstkowe,


W_2 K_W04+

Rozróżnia i nazywa podstawowe procesy i zjawiska zachodzące w środowisku przyrodniczym Ziemi, a w ich interpretacji opiera się na podstawach empirycznych, rozumiejąc znaczenie i zastosowanie metod jakościowych, matematycznych i statystycznych (treści programowe: B.1-B.7)



W_3 K_W18+

Rozpoznaje i nazywa w stopniu podstawowym i charakteryzuje podstawy teoretyczne technik pozyskiwania danych geograficznych i społecznych, w tym teledetekcji, pomiarów geodezyjnych i nawigacji satelitarnej (treści programowe: B.7)

ćwiczenie cząstkowe

W_4 K_W19+ Rozróżnia statystykę opisową i matematyczną w zakresie pozwalającym na opis i analizę zjawisk geograficznych i społecznych (treści programowe: B.1-B.7)


W_5 K_W20+++ W stopniu podstawowym rozumie i stosuje systemy informacji geograficznej oraz metody prezentacji kartograficznej (treści programowe: B.7)


W_6 K_W21+++ Rozpoznaje, charakteryzuje i wyjaśnia zasady obsługi podstawowego sprzętu i urządzeń służących do pozyskiwania oraz przetwarzania informacji geograficznych (treści programowe: B.1, B.2, B.4, B.7)



W_7 K_W24++ Rozróżnia ogólne zasady tworzenia i rozwoju form indywidualnej przedsiębiorczości wykorzystującej wiedzę z zakresu geografii (treści programowe: B.3-B.7)



UMIEJ ĘTNOŚCI

U_1 K_U01+++

Dyskutuje i klasyfikuje terminologię z zakresu informatyki w stopniu umożliwiającym obsługę komputera oraz podstawowych funkcji programów komputerowych wykorzystywanych podczas ćwiczeń (treści programowe: B.1-B.7)

ćwiczenia cząstkowe,


U_2 K_U02+++ Analizuje, wykrywa i klasyfikuje niezbędne informacje z literatury fachowej i innych źródeł, w tym źródeł elektronicznych (treści programowe: B.1-B.7)



U_3 K_U03+ Porównuje i wybiera sposób wykorzystania podstawowych technik i narzędzi badawczych z zakresu nauk geograficznych (treści programowe: B.1-B.7)


U_4 K_U06+++ Porządkuje, analizuje i porównuje wykorzystując techniki geoinformatyczne oraz ćwiczenie


31

proste narzędzia statystyczne i metody analizy przestrzennej do określania relacji między różnorodnymi zmiennymi (treści programowe B.4, B.7)

cząstkowe, obserwowanie pracy

na zajęciach

U_5 K_U09++ Ocenia, weryfikuje i analizuje na podstawie danych pochodzących z różnych źródeł, w tym źródeł kartograficznych (treści programowe B.7)



U_6 K_U10+

Wyprowadza wnioski na podstawie twierdzeń z zakresu nauk geograficznych oraz dostępne źródła informacji do prawidłowej interpretacji podstawowych procesów i zjawisk przyrodniczych, społecznych, gospodarczych i politycznych (treści programowe B.7)


U_7 K_U14+++

Konstruuje, porównuje i analizuje proste mapy tematyczne korzystając z oprogramowania GIS oraz standardowego oprogramowania biurowego do prezentacji elementarnych zagadnień z zakresu nauk geograficznych (treści programowe B.4- B.7)


U_8 K_U18++ Weryfikuje i ocenia w stopniu podstawowym wybrany problem geograficzny w formie tekstu naukowego w języku polskim w określonej konwencji metodologicznej, z poprawną dokumentacją (treści programowe B.3, B.4, B.7)



U_9 K_U19++ Rozwiązuje i klasyfikuje wyniki badań w postaci prawidłowo opracowanej dokumentacji, również z zastosowaniem prezentacji multimedialnej (treści programowe B.3-B.7)



K_1 K_K01++ Dąży do podnoszenia poziomu swoich kompetencji zawodowych i osobistych, zachowuje otwartość na potrzebę ich podnoszenia, a także aktualizuje i poszerza swoją wiedzę i umiejętności


K_2 K_K02+++ Wykazuje kreatywność w pracy zespołowej, przyjmując w niej różne role obserwowanie pracy

na zajęciach

K_3 K_K04+++ Wykazuje odpowiedzialność za pracę własną oraz zachowuje otwartość na zasady pracy w zespole i ponoszenia odpowiedzialności za wspólnie zrealizowane zadania


K_4 K_K06+++ Wykazuje odpowiedzialność za powierzany sprzęt oraz bezpieczeństwo pracy własnej i innych


K_5 K_K07+ Zachowuje otwartość na zachowania profesjonalne; planuje i organizuje ich przebieg


Kontakt mgr Alicja Olszewska [email protected]


32

Nazwa przedmiotu

Bezpieczeństwo i higiena pracy Kod ECTS

Nazwa jednostki prowadzącej przedmiot Wydział Oceanografii i Geografii



Dr Waldemar Nowicki


A. Formy zajęć wykład

B. Sposób realizacji zajęcia w sali dydaktycznej

C. Liczba godzin 4 godz.


Cykl dydaktyczny

semestr zimowy


Język wykładowy język polski


A. Sposób zaliczenia zaliczenie

B. Formy zaliczenia zaliczenie na podstawie obecności na wykładzie

Metody dydaktyczne • wykład problemowy z prezentacją multimedialną, • prezentacja wybranych zagadnień z

wykorzystaniem dostępnych filmów dydaktycznych i instruktażowych,

• prezentacja ochron osobistych, gaśnic, apteczek

C. Podstawowe kryteria obecność na wykładzie, (minimum na 3 godzinach)

Określenie przedmiotów wprowadzających wraz z wymogami wstępnymi Brak Wymagania formalne, wykład przewidziano dla wszystkich studentów rozpoczynających studia na tym kierunku

Cele przedmiotu • zapoznanie studentów z wszystkimi zagadnieniami wymienionymi w treściach programowych wykładu, • zapoznanie z istniejącym stanem prawnym ochrony pracy; z zasadami zachowania się w przypadku zagrożenia oraz

uświadomienie obowiązków i praw pracownika i pracodawcy, • przekazanie interdyscyplinarnej wiedzy o człowieku w środowisku pracy.


33

Treści programowe Problematyka wykładu: Podstawowe przepisy i zagadnienia prawne dotyczące bhp w uczelniach wyższych (z uwzględnieniem specyfiki wydziału). Prawna ochrona pracy (regulacje prawne obowiązujące w Polsce i w Unii Europejskiej. Kodeks pracy. Istota bezpieczeństwa i higieny pracy. Ochrona przeciwpożarowa, postępowanie w przypadku pożaru, używanie podręcznego sprzętu gaśniczego. Wypadki z udziałem studenta, postępowanie powypadkowe, dokumentowanie wypadków. Typowe urazy, pierwsza pomoc przedlekarska. Fizjologiczne uwarunkowania wydajności pracy. Optymalny czas pracy. Materialne środowisko pracy: czynniki fizyczne, chemiczne, biologiczne, mikroklimat. Czynniki szkodliwe w środowisku pracy.

Wykaz literatury 1. Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 5 lipca 2007 w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy

w uczelniach. (Dz. U. Nr 128; poz. 897) 2. Zarządzenie Nr 24/R/98 Rektora Uniwersytetu Gdańskiego z dnia 24 września 1998 r. 3. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 3 lipca 2002 r. w sprawie karty charakterystyki substancji niebezpiecznej i

preparatu niebezpiecznego (Dz. U. z 2002 r. Nr 140 ; poz. 1171) (+ zmiana: Dz.U. nr 2 z 2005 r. poz. 8), 4. Ustawa z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej (Dz.U. z 2002 r. nr 147 poz. 1229). 5. B. Rączkowski BHP w praktyce, ODDK Gdańsk, 6. „Nauka o pracy – bezpieczeństwo, higiena, ergonomia”, Centralny Instytut Ochrony Pracy, Warszawa.

Wiedza – 1. zna podstawowe przepisy BHP i ochrony przeciwpożarowej obowiązujące na uczelni, 2. posiada wiedzę z zakresu prawnej ochrony pracy, 3. zna podstawowe zagadnienia z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy, 4. posiada wiedzę na temat przyczyn wypadków przy pracy, 5. zna zasady udzielania pierwszej pomocy.

Umiejętności 1. zna podstawowe zagadnienia związane z organizacją pracy, 2. potrafi znaleźć niezbędne informacje na temat BHP w rozporządzeniach, ustawach lub

Kodeksie Pracy, 3. potrafi zachować się w sytuacji zagrożenia pożarowego, 4. wie jak użyć sprzętu gaśniczego, 5. rozumie potrzebę i zna podstawowe zasady udzielania pierwszej pomocy, 6. posiada umiejętność korzystania z kart charakterystyki substancji niebezpiecznych, 7. potrafi ocenić ryzyko i zastosować odpowiednie ochrony osobiste.

Efekty uczenia się K_W21++

Kompetencje społeczne (postawy) 1. rozumie potrzebę dalszego kształcenia się w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy, 2. rozumie potrzebę korzystania z kart charakterystyki substancji niebezpiecznych, 3. potrafi odpowiednio przygotować miejsce pracy, 4. zachowuje ostrożność w obchodzeniu się z substancjami chemicznymi, 5. potrafi przewidzieć i odpowiednio zaplanować konieczne środki ochrony osobistej.

Kontakt [email protected], tel. 523 53 75


34

Nazwa przedmiotu

Zasady ergonomii Kod ECTS

Nazwa jednostki prowadzącej kierunek Wydział Oceanografii i Geografii


Nazwisko osoby prowadzącej (osób prowadzących):

Waldemar Nowicki Formy zajęć, sposób ich realizacji i przypisana im liczba godzin

A. Formy zajęć • wykład

B. Sposób realizacji • zajęcia w sali dydaktycznej

C. Liczba godzin wykład: 6 godz.

Liczba punktów ECTS: wpisuje pracownik odpowiedzialny za ECTS

Rodzaj studiów • studia pierwszego stopnia • studia stacjonarne

Rok i semestr studiów I rok, 1 semestr




A. Sposób zaliczenia • zaliczenie

B. Formy zaliczenia Wykład: • zaliczenie na podstawie obecności na wykładzie (minimum 4

godziny).

Metody dydaktyczne • wykład problemowy z prezentacją multimedialną, • prezentacja wybranych zagadnień z

wykorzystaniem dostępnych filmów dydaktycznych i instruktażowych.

C. Podstawowe kryteria • obecność na wykładzie.

Określenie przedmiotów wprowadzających wraz z wymogami wstępnymi A. Wymagania formalne, wykład przewidziano dla wszystkich studentów rozpoczynających studia na tym kierunku B. Wymagania wstępne, Cele przedmiotu • zapoznanie studentów z wszystkimi zagadnieniami wymienionymi w treściach programowych wykładu, • zapoznanie z historią ergonomii i jej rozwojem, • zastosowania ergonomii w środowisku pracy i w domu, • przekazanie interdyscyplinarnej wiedzy o człowieku w środowisku pracy.

Treści programowe Problematyka wykładu: Historia i rozwój ergonomii. Istota bezpieczeństwa i higieny pracy. Zadania ergonomii. Rola ergonomii w procesie pracy i nauki, podstawowe pojęcia. Ergonomia koncepcyjna a ergonomia korekcyjna. Fizjologiczne uwarunkowania wydajności pracy. Optymalny czas pracy, przerwy wypoczynkowe. Psychofizyczne właściwości człowieka. Materialne środowisko pracy: czynniki fizyczne, chemiczne, biologiczne, mikroklimat. Układ człowiek – stanowisko pracy. Ocena ryzyka zawodowego. Organizacja stanowiska pracy. Ergonomiczna ocena materialnego środowiska pracy. Ergonomiczne kształtowanie stanowiska pracy, pozycja robocza. Ocena komputerowego stanowiska pracy z monitorem ekranowym. Zasady ergonomicznej pracy z komputerem przenośnym.


35

Wykaz literatury 7. B. Rączkowski BHP w praktyce, ODDK Gdańsk, 8. „Nauka o pracy – bezpieczeństwo, higiena, ergonomia”, Centralny Instytut Ochrony Pracy, Warszawa. 9. J. Kania „ Metody ergonomiczne”, PWE, Warszawa, 10. K. Ujma-Wąsowicz, „Ergonomia w architekturze”, Wyd. Politechniki Śląskiej, Gliwice 2005, 11. M. Kamieńska-Żyła, „Ergonomia stanowiska komputerowego”, AGH Uczelniane Wydawnictwa Naukowo-

Dydaktyczne, Kraków 2000 12. Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 1 grudnia 1998 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy na

stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe.

Wiedza: 6. zna podstawowe definicje i zagadnienia z zakresu ergonomii oraz bezpieczeństwa i

higieny pracy, 7. posiada wiedzę z zakresu prawnej ochrony pracy, 8. zna podstawowe pojęcia ergonomiczne, 9. zna podstawowe zastosowania ergonomii w układzie człowiek – maszyna (miejsce

pracy), 10. posiada wiedzę na temat podstawowych cech materialnego środowiska pracy, 11. rozumie antropometryczne zasady kształtowania środowiska pracy, 12. posiada wiedzę o zaleceniach dotyczących optymalnych parametrów środowiska pracy.

Umiejętności: 8. zna podstawowe zagadnienia związane z organizacją pracy, 9. potrafi znaleźć niezbędne informacje na temat ergonomicznie zorganizowanego

stanowiska pracy, 10. zna zasady ergonomicznego projektowania stanowiska pracy, 11. rozumie i potrafi wyjaśnić zależność pomiędzy pomiarami antropometrycznymi a

projektowaniem stanowiska pracy, 12. potrafi zastosować rozwiązania ergonomiczne w pracy i życiu codziennym.

Efekty uczenia się: K_W21++

Kompetencje społeczne (postawy): 6. rozumie potrzebę stosowania rozwiązań ergonomicznych w pracy, nauce i życiu

codziennym, 7. potrafi dyskutować na temat istniejących rozwiązań z punktu widzenia ergonomii, potrafi

je stosować, 8. potrafi pracować w zespole lub samodzielnie, potrafi służyć radą z zakresu ergonomii.

Kontakt [email protected], tel 523 53 75


36

Nazwa przedmiotu

Statystyka w geografii Kod ECTS



* tylko w odniesieniu do specjalizacji nauczycielskiej Nazwisko osoby prowadzącej (osób prowadzących)

dr hab. Mirosław Miętus, prof. UG, dr Michał Marosz









2

A. Formy zajęć: • wykład, • ćwiczenia: audytoryjne


10

42 2






35

B. Sposób realizacji (wybrać z poniższej listy, pozostałe usunąć): • zajęcia w sali dydaktycznej

zajęcia praktyczne (przygotowywanie się do zajęć, samodzielne wykonywanie prac, itp.)

23

58 2



Cykl dydaktyczny

semestr letni





Ćwiczenia • ćwiczenia audytoryjne: rozwiązywanie

zadań/praca w grupach

A. Sposób zaliczenia egzamin


37

B. Formy zaliczenia Wykład • egzamin pisemny: testowy / z pytaniami (zadaniami) otwartymi Ćwiczenia • kolokwium • wykonanie pracy zaliczeniowej: wykonanie określonych zadań

praktycznych

C. Podstawowe kryteria Wykład Zdobycie >50% punktów na egzaminie końcowym Ćwiczenia Zdobycie >50% punktów na kolokwium końcowym oraz wykonanie zadań zlecanych przez prowadzącego w trakcie zajęć

Określenie przedmiotów wprowadzających wraz z wymogami wstępnymi A. Wymagania formalne: - B. Wymagania wstępne: Wiedza z zakresu: znajomość zasad arytmetyki zgodnie z programem matematyki w szkole średniej Umiejętności: posługiwanie się kalkulatorem z zaawansowanymi funkcjami, podstawowe umiejętności korzystania z arkuszy

kalkulacyjnych takich jak np. Excel.

Cele przedmiotu (opisowo lub w punktach) Uczestnik kursu nabędzie wiedze w zakresie: posługiwanie się podstawowymi metodami statystycznymi, umiejętność doboru metod statystycznych w zależności od rodzaju danych, umiejętność interpretowania danych i wyników procedur statystycznych.

Treści programowe A. Problematyka wykładu A.1. Badanie statystyczne – podstawy teoretyczne A.2. Prezentacja wyników obserwacji statystycznej A.3. Szeregi statystyczne A.4. Analiza struktury zbiorowości A.5. Miary tendencji centralnej i dyspersji (klasyczne i pozycyjne) A.6. Analiza współzależności – miary korelacji (dla zmiennych ilościowych i jakościowych) A.7. Modele regresyjne A.8. Analiza szeregów czasowych – trend, wskaźniki dynamiki, wahania sezonowe B. Problematyka ćwiczeń B.1. Szeregi szczegółowe i rozdzielcze, miary położenia, dyspersji, skośności i spłaszczenia, graficzne techniki prezentacji danych B.2. Analiza współzależności i korelacji B.3. Regresja i funkcja trendu B.4. Prawdopodobieństwo - wprowadzenie

Wykaz literatury

A. Literatura wymagana do ostatecznego zaliczenia zajęć (zdania egzaminu): A.1. wykorzystywana podczas zajęć Makać W., Urbanek-Krzysztofiak D., 2004. Metody opisu statystycznego. Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk. Norcliffe G. B., 1986, Statystyka dla geografow, PWN, Warszawa. A.2. studiowana samodzielnie przez studenta Luszniewicz A., Słaby T., 1997, Statystyka stosowana, PWE, Warszawa. Augustyniak H., 1999, Statystyka opisowa z elementami demografii, Przedsiębiorstwo Wydawnicze „Ars boni et aequi”,

Poznań.

B. Literatura uzupełniaj ąca Ignatczyk W., Chromińska M., 1999. Statystyka. Teoria i zastosowanie. WSB, Poznań. Wieczorkowska G. (i in.), 2004. Statystyka. Wprowadzenie do analizy danych sondażowych i eksperymentalnych. Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa.

Efekty uczenia się


38




realizacji)



Sposób weryfikacji

WIEDZA

1 K_W04+ rozumie podstawowe procesy i zjawiska zachodzące w środowisku przyrodniczym Ziemi, a w ich interpretacji opiera się na podstawach empirycznych, rozumiejąc znaczenie i zastosowanie metod jakościowych, matematycznych i statystycznych (treści programowe: A.1-8, B.1−4)

egzamin pisemny

2 K_W19+++ zna statystykę opisową w zakresie pozwalającym na opis i analizę zjawisk geograficznych i społecznych (treści programowe: A.1-8, B.1−4)

egzamin pisemny

UMIEJ ĘTNOŚCI

1 K_U04+++

potrafi dokonać prawidłowego doboru podstawowych metod ilościowych, stosować je w analizie przestrzennego zróżnicowania zjawisk przyrodniczych, społecznych lub ekonomicznych a także dokonać prawidłowej interpretacji wyników w oparciu o znajomość specyfiki wybranych metod (treści programowe: A.1-8, B.1−4)

kolokwium pisemne

1a potrafi obliczyć odpowiednie miary opisowe szeregu statystycznego (treści programowe: A.2-4, B.1)

1b wybiera odpowiednią metodę w zależności od rodzaju danych (treści programowe: A.1-9, B.1-4)

1c szacuje wielkość zmiennej w zależności od czasu lub wielkości innej zmiennej (treści programowe: A.7, B.3)

2 K_U13+ w oparciu o wiedzę teoretyczną potrafi w krytyczny sposób dobierać dane i podstawowe metody do opisu i analizowania przyczyn oraz przebiegu procesów gospodarki przestrzennej a na ich bazie formułować poprawne wnioski (A.1-9, B.1-4)

kolokwium pisemne

2a potrafi dokonać interpretacji wyników obliczeń statystycznych (treści programowe: A.1-9, B.1-4)


1 K_K01++

ma świadomość poziomu swoich kompetencji zawodowych i osobistych, rozumie potrzebę ich podnoszenia, a także aktualizuje i poszerza swoją wiedzę i umiejętności


1a pracuje samodzielnie rozwiązując zadania (treści programowe: A.1-9, B.1-4)

1b dyskutuje o wynikach i ich interpretacji (treści programowe: A.1-9, B.1-4)



39

Nazwa przedmiotu

Geofizyka i geochemia Kod ECTS




dr Janusz Dworniczak









2

A. Formy zajęć • wykład, • ćwiczenia: laboratoryjne


20

52 2





przygotowanie do egzaminu/zaliczenia (studiowanie literatury)

20



30

50 2



Cykl dydaktyczny

rok 1 / semestr letni





Ćwiczenia • ćwiczenia laboratoryjne: wykonywanie

doświadczeń, analiza tekstów z dyskusją / praca indywidualna / praca w grupach

A. Sposób zaliczenia • wykład: zaliczenie z oceną • ćwiczenia: zaliczenie z oceną


40

B. Formy zaliczenia Wykład • zaliczenie pisemne: kolokwium: test z pytaniami różnego typu Ćwiczenia • kolokwium • wykonanie pracy zaliczeniowej (indywidualnej): analiza tekstów / dyskusja • wykonanie pracy zaliczeniowej (grupowej): przygotowanie prezentacji • ustalenie oceny zaliczeniowej na podstawie ocen cząstkowych

otrzymywanych w trakcie trwania semestru

C. Podstawowe kryteria Wykład Uzyskanie co najmniej 50% punktów za odpowiedzi na pytania różnego typu znajdujące się w teście kolokwium Ćwiczenia Zaliczenie na ocenę pozytywną analizy tekstów, zaliczenie na ocenę pozytywną grupowej pracy zaliczeniowej (przygotowanej prezentacji), uzyskanie co najmniej 50% punktów za odpowiedzi na pytania różnego typu znajdujące się w teście kolokwium

Określenie przedmiotów wprowadzających wraz z wymogami wstępnymi A. Wymagania formalne: B. Wymagania wstępne: wiedza z zakresu podstawowych zasad fizyki i chemii, umiejętności syntezy informacji pochodzących z

wielu źródeł

Cele przedmiotu Założeniem przedmiotu jest omówienie podstawowych procesów i zjawisk zachodzących w środowisku przyrodniczym Ziemi. Wyjaśnione zostaną prawa obiegu i przemiany pierwiastków chemicznych w przyrodzie oraz właściwości i procesy fizyczne określające strukturę Ziemi jako całości

Treści programowe A. Problematyka wykładu

A.1. Elementy kinematyki i dynamiki. Zasady zachowania energii i masy A.2. Ewolucja materii we Wszechświecie. Historia powstania Wszechświata. Powstanie Ziemi A.3. Słońce – źródło energii A.4. Budowa wnętrza Ziemi A.5. Atmosfera Ziemi A.6. Pole grawitacyjne. Pole geomagnetyczne. Własności magnetyczne minerałów i skał. Pole elektromagnetyczne A.7. Drgania i fale. Podstawowe zjawiska i prawa falowe. Dynamika płynów A.8. Atom i cząsteczka. Budowa materii. Stany skupienia materii. Roztwory A.9. Pierwiastki promieniotwórcze w środowisku Ziemi. Promieniotwórczość naturalna i sztuczna A.10. Woda i zachodzące w niej procesy. Wietrzenie chemiczne skał. Migracje pierwiastków w hydrosferze i atmosferze

ziemskiej A.11. Datowanie skał, minerałów i osadów

B. Problematyka ćwiczeń B.1. Rozszerzenie przykładowych zagadnień geofizycznych i geochemicznych w powiązaniu z analizą tekstów literatury

światowej i krajowej Wykaz literatury


- Hewitt P.G., 2010, Fizyka wokół nas, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa. - van Loon G.W., Duffy S.J., 2008, Chemia środowiska, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa. - Sienko M. J., Plane R. A., 2002, Chemia. Podstawy i zastosowania, WNT, Warszawa. - Tarjan I., 1975, Fizyka dla przyrodników, PWN, Warszawa.

A.2. studiowana samodzielnie przez studenta - Iribarne J.V., Cho H.R., 1988, Fizyka atmosfery, PWN, Warszawa. - Macioszyk A., 1987, Hydrogeochemia, Wydawnictwa Geologiczne, Warszawa.

B. Literatura uzupełniaj ąca - Boeker E., van Grondelle R., 2002, Fizyka środowiska, WN PWN, Warszawa. - Fedorowicz S., 2008, Geofizyka i geochemia. Skrypt dla studentów kierunku geografii, Wydawnictwo Uniwersytetu

Gdańskiego, Gdańsk.


41

- Mietelski J., 2001, Astronomia w geografii, PWN, Warszawa. - Mortimer Z., 2001, Zarys fizyki Ziemi, Uczelniane Wydawnictwa Naukowo-Dydaktyczne, Kraków.

Efekty uczenia się




realizacji)



Sposób weryfikacji

WIEDZA

W_1 K_W03+++ K_W04+++

rozumie podstawowe procesy i zjawiska zachodzące w atmosferze, hydrosferze i litosferze, definiuje prawa obiegu pierwiastków chemicznych w przyrodzie przy uwzględnieniu ich przemian, rozpoznaje i klasyfikuje właściwości fizyczne Ziemi (treści programowe: A.1-A.11)

kolokwium praca zaliczeniowa

(grupowa)

W_2 K_W07+ opisuje procesy fizyczne i chemiczne zachodzące w środowisku geograficznym Ziemi, rozumianym jako jednolity system wzajemnie powiązanych i oddziałujących na siebie komponentów (treści programowe: A.1, A.5-A.11)


(grupowa)

W_3 K_W15++

tłumaczy teorie powstania Wszechświata ze szczególnym uwzględnieniem Ziemi, wyjaśnia wpływ Słońca na procesy i zjawiska mające miejsce na Ziemi, dokonuje syntezy procesów fizycznych określających strukturę Ziemi jako całości (treści programowe: A.1-A.7)


(grupowa)

UMIEJ ĘTNOŚCI

U_1 K_U01+ K_U17+

posługuje się terminologią w stopniu umożliwiającym korzystanie z literatury przedmiotu w języku polskim, stosuje język naukowy, wypowiada się i dyskutuje na tematy dotyczące zagadnień geofizycznych i geochemicznych w języku polskim (treści programowe: A.1-A.11)


(indywidualna i grupowa)

U_2 K_U02++ wybiera i weryfikuje niezbędne informacje z literatury fachowej włączając w to źródła elektroniczne (treści programowe: A.1-A.11)

praca zaliczeniowa (indywidualna i

grupowa)

U_3 K_U04++ K_U08+ K_U12++

identyfikuje i analizuje podstawowe procesy i zjawiska dotyczące problematyki przedmiotu, prowadzi ich obserwacje a także wyjaśnia ich przyczyny, przebieg i skutki (treści programowe: A.1-A.11)


(grupowa)


K_1 K_K02+ współdziała i pracuje w grupie, przyjmuje w niej różne role, w tym funkcję lidera (treści programowe: A.1-A.11)

praca zaliczeniowa (grupowa)

K_2 K_K04+ odpowiada za pracę własną, wykazuje gotowość podporządkowania się zasadom pracy w zespole i ponoszenia odpowiedzialności za wspólnie zrealizowane zadania (treści programowe: A.1-A.11)

praca zaliczeniowa (grupowa)



42

Nazwa przedmiotu

Geologia Kod ECTS



Nazwisko osoby prowadzącej (osób prowadzących) Prof. UG dr hab. Małgorzata Witak, dr Anna Pawłowska, mgr Marta Damaszke, mgr Angelika Szmytkiewicz









3

A. Formy zajęć: • wykład • ćwiczenia: laboratoryjne


25

78 3






25


zajęcia praktyczne (przygotowywanie się do zajęć.)

30

55 2



Cykl dydaktyczny

rok I/semestr letni





Ćwiczenia • ćwiczenia laboratoryjne: praca indywidualna i w

grupach/studium przypadku



43

B. Formy zaliczenia Wykład • egzamin pisemny: testowy / z pytaniami (zadaniami) otwartymi Ćwiczenia • 2 kolokwia (część teoretyczna i praktyczna) • ustalenie oceny zaliczeniowej na podstawie ocen cząstkowych


C. Podstawowe kryteria Wykład

• Uzyskanie minimum 51% liczby punktów za egzamin pisemny zgodnie z Regulaminem Studiów UG

Ćwiczenia • Średnia arytmetyczna ocen z zaliczonych obu kolokwiów cząstkowych

Określenie przedmiotów wprowadzających wraz z wymogami wstępnymi

A. Wymagania formalne: B. Wymagania wstępne:

Cele przedmiotu Wykład : Zrozumienie mechanizmów, przyczyn i skutków głównych procesów geologicznych zachodzących obecnie i w przeszłości w głębi i na powierzchni skorupy ziemskiej. Ćwiczenia: Zdobycie umiejętności makroskopowego rozpoznawania minerałów i skał, poznanie kryteriów klasyfikacji mineralogicznej i petrograficznej.

Treści programowe A. Problematyka wykładu A.1. Zakres geologii i jej relacji do innych dyscyplin nauk przyrodniczych A.2. Budowa wnętrza Ziemi jako skutek jej ewolucji A.3. Tektonika płyt litosfery i jej związek z magmatyzmem, diastrofizmem i metamorfizmem A.4. Procesy erozji i akumulacji w różnych środowiskach sedymentacyjnych ze szczególnym uwzględnieniem środowiska

morskiego A.5. Metody badań wieku skał (geochronologia, chronostratygrafia, litostratygrafia i biostratygrafia) A.6. Cykle sedymentacyjno-diastroficzne w Polsce na tle Europy i świata B. Problematyka ćwiczeń B.1. Podstawowe pojęcia z zakresu mineralogii B.2. Przegląd najważniejszych minerałów i ich identyfikacja na podstawie cech makroskopowych B.3. Podstawy klasyfikacji petrograficznych B.4. Przegląd głównych skał i ich charakterystyka (skład mineralny, struktury i tekstury skał)

Wykaz literatury

A. Literatura wymagana do ostatecznego zaliczenia zajęć (zdania egzaminu): A.1. wykorzystywana podczas zajęć Książkiewicz M., 1979. Geologia dynamiczna. Wyd. Geologiczne, Warszawa Mizerski W., 2006. Geologia dynamiczna dla geografów, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa Mizerski W., Orłowski S., 2005. Geologia historyczna dla geografów, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa Czubla P., Mizerski W., Świerczewska-Gładysz, 2005, Przewodnik do ćwiczeń z geologii, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa A.2. studiowana samodzielnie przez studenta Allen P.A., 2000. Procesy kształtujące powierzchnię Ziemi, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa Jaroszewski W. (red.) 1985. Słownik geologii dynamicznej. Wyd. Geol., Warszawa Skoczylas J. 1996. Budowa Ziemi. Wielka Encyklopedia Geografii Świata t. II, Wydawnictwo Kurpisz, Poznań Witt. A., Borówka K.R. 1997. Rzeźba powierzchni Ziemi. Wielka Encyklopedia Geografii Świata t. II, Wydawnictwo Kurpisz, Poznań Stanley S. M., 2002. Historia Ziemi, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa


44

van Andel, T.H., 1997. Nowe spojrzenie na starą planetę. Wyd. Naukowe PWN, Warszawa

B. Literatura uzupełniaj ąca Foster R.J. 1992. Physical geology. Wyd. Columbus. Toronto-London-Sydney. Graniczny M., Mizerski W. 2009. Katastrofy przyrodnicze. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa

Efekty uczenia się




realizacji)



Sposób weryfikacji

WIEDZA

W_1 K_W04+

K_W07++

opisuje podstawowe zjawiska i procesy geologiczne zachodzące we wnętrzu i na powierzchni skorupy ziemskiej, rozumie ich wzajemne zależności (treści programowe: A.1 – A.4, B.1 – B.4)

egzamin pisemny kolokwium

W_2 K_W08+

K_W15++ wyjaśnia ewolucję kuli ziemskiej i jej wpływ na rozwój litosfery, hydrosfery, atmosfery i biosfery (treści programowe: A.6)

egzamin pisemny

UMIEJ ĘTNOŚCI

U_1 K_U01+ K_U17+

potrafi posługiwać się terminologią geologiczną w stopniu umożliwiającym korzystanie z literatury przedmiotu oraz wypowiadania się na tematy dotyczące aspektów geologicznych (treści programowe A.1-6, B.1-4)


U_2 K_U02++ K_U09++

umie odnaleźć i dokonać wyboru niezbędnych informacji z materiałów źródłowych i poprawnie wyciągać wnioski w zakresie geologii dynamicznej i historycznej (treści programowe: B.1-4)

kolokwium

U_3 K_U08+ umie identyfikować i analizować podstawowe procesy i zjawiska geologiczne zachodzące obecnie i w przeszłości (treści programowe A.1-6, B.1-4)


U_4 K_U15+ potrafi zrekonstruować zmiany paleogeograficzne wybranego obszaru Polski, wyjaśnić ich przyczyny i skutki (treści programowe A.6)

kolokwium


K_1 K_K04+ jest odpowiedzialny za pracę własną oraz wykazuje gotowość podporządkowania się zasadom pracy w zespole i ponoszenia odpowiedzialności za wspólnie zrealizowane zadania geologiczne (treści programowe: B.1-4)

obserwacja na zajęciach

Kontakt Prof. UG dr hab. Małgorzata Witak: [email protected]


45

Nazwa przedmiotu

Biogeografia Kod ECTS



Geografia I stacjonarne

nazwa nazwa*


dr Dawid Weisbrodt


Zajęcia wymagające bezpośredniego udziału nauczyciela akademickiego (wyszczególnić zgodnie ze schematem)







2

A. Formy zajęć: • wykład • ćwiczenia: audytoryjne, terenowe


24

51 2






15

B. Sposób realizacji: • zajęcia w sali dydaktycznej • zajęcia poza pomieszczeniami dydaktycznymi UG (rezerwat

Mewia Łacha)


15

30 1



Cykl dydaktyczny

semestr letni






dyskusją / metoda projektów (projekt badawczy), praca w grupach / analiza



46

B. Formy zaliczenia Wykład • egzamin pisemny: testowy / z pytaniami (zadaniami) otwartymi Ćwiczenia • kolokwium • wykonanie pracy zaliczeniowej: przygotowanie prezentacji • sprawozdanie z zajęć terenowych

przypadków/ dyskusja / rozwiązywanie zadań

C. Podstawowe kryteria Wykład Minimum 50% punktów z testu zaliczeniowego Ćwiczenia Minimum 50% punktów z kolokwium Pozytywna ocena prezentacji Pozytywna ocena aktywności na zajęciach

Określenie przedmiotów wprowadzających wraz z wymogami wstępnymi A. Wymagania formalne: brak B. Wymagania wstępne: brak

Cele przedmiotu: - wyjaśnienie najważniejszych powiązań pomiędzy biotycznymi i abiotycznymi elementami środowiska przyrodniczego, - przedstawienie przestrzennego rozmieszczenia organizmów na Ziemi, - zaprezentowanie biogeograficznej charakterystyki Polski, - przedstawienie naukowych podstaw ochrony różnorodności gatunkowej na Ziemi.

A. Problematyka wykładu A.1 Biogeografia i jej związki z innymi dziedzinami wiedzy A.2 Zarys biogenezy A.3 Zasady funkcjonowania ekosystemów A.4 Różnorodność gatunkowa w różnych skalach przestrzennych i czasowych A.5 Regionalizacja biosfery A.6 Przegląd biomów lądowych świata A.7 Biogeografia oceanów A.8 Wędrówki organizmów A.9 Charakterystyka biogeograficzna Polski A.10 Relacje człowieka ze środowiskiem przyrodniczym od czasów prehistorycznych do współczesności B. Problematyka ćwiczeń B.1 Wielkie wymierania gatunków od paleozoiku do współczesności – przyczyny i skutki B.2 Dzieje biosfery w erze kenozoicznej i ich wpływ na współczesne zasięgów organizmów B.3 Metody ochrony różnorodności biotycznej B.4 Kwestie ochrony krajobrazu ”naturalnego” i ”kulturowego” B.5 Synantropizacja fauny i flory na przykładzie Polski

B.6 Walory biotyczne rejonu Trójmiasta (wycieczka do rezerwatu ”Mewia Łacha”) Wykaz literatury A. Literatura wymagana do ostatecznego zaliczenia zajęć (zdania egzaminu): A.1. wykorzystywana podczas zajęć Kostrowicki A. S., 1999. Geografia Biosfery, Biogeografia dynamiczna lądów. PWN, Warszawa. Kornaś J., Medwecka–Kornaś A., 2002. Geografia roślin. PWN, Warszawa. Mannion A., 2001. Zmiany środowiska Ziemi, PWN Warszawa. Matuszkiewicz J. M., 2001. Zespoły leśne Polski. PWN Warszawa. Pullin S., 2005. Biologiczne podstawy ochrony przyrody. PWN, Warszawa. Weiner J., 2006. Życie i ewolucja biosfery, PWN Warszawa. A.2. studiowana samodzielnie przez studenta Racki G., 2009. Wielkie wymierania i ich przyczyny. Kosmos – problemy nauk biologicznych, 58, 3–4: 529-545. B. Literatura uzupełniająca Podbielkowski Z., 1995. Fitogeografia części świata, I, II. PWN, Warszawa.


47

Starkel L., (red.), 1999. Geografia Polski – Środowisko przyrodnicze. PWN, Warszawa. Stanley S., 2002, Historia Ziemi. PWN, Warszawa.

Efekty uczenia się




realizacji)



Sposób weryfikacji

WIEDZA

W_1 K_W04++

Klasyfikuje mechanizmy warunkujące przestrzenne zróżnicowanie biosfery, a w ich interpretacji opiera się na podstawach empirycznych, rozumiejąc znaczenie i zastosowanie metod jakościowych, matematycznych i statystycznych. (treści programowe: A.1-A.8, B.1-B.5)

egzamin pisemny kolokwium pisemne

W_1 K_W07 +++ Operuje wiedzą o środowisku geograficznym Ziemi, rozumianym jako system wzajemnie powiązanych i oddziałujących na siebie komponentów biotycznych i abiotycznych. (treści programowe: A.1-A.10, B.1-B.6)


W_2 K_W08 +++ Analizuje przyczyny różnorodności biosfery oraz rozumie w stopniu podstawowym jej funkcjonowanie i dynamikę zmian w różnych skalach czasowych. (treści programowe:A.1-A.10, B.1-B.6)


W_3 K_W09 +++ Opisuje podstawowe interakcje pomiędzy środowiskiem przyrodniczym a antropogenicznym w holocenie. (treści programowe: A.4, A.10, B.4, B.5)


W_4 K_W15 + Wyjaśnia mechanizmy formowania się współczesnych zasięgów roślin i zwierząt. (treści programowe: A.3 – A.10)

egzamin pisemny

W_5 K_W22 +

Argumentuje ideę ochrony bioróżnorodności w kontekście jej realnego wykorzystania w życiu społeczno-gospodarczym z uwzględnieniem koncepcji zrównoważonego rozwoju (treści programowe: A.4, A.9, A10, B.3, B.4, B.5, B.6)

egzamin pisemny

UMIEJĘTNOŚCI

U_1 K_U01++ Posługuje się terminologią z zakresu biogeografii w stopniu umożliwiającym korzystanie z literatury przedmiotu w języku polskim i/lub angielskim. (treści programowe: A.1-A.10, B.1-B.5)


U_2 K_U02++ Dokonuje selekcji niezbędnych informacji z literatury fachowej i innych źródeł, w tym źródeł elektronicznych. (treści programowe: A.1-A.10, B.1-B.5)

praca zaliczeniowa

U_3 K_U04+ Przeprowadza podstawowe obserwacje procesów i zjawisk zachodzących w środowisku przyrodniczym. (treści programowe: B.5)


U_4 K_U08+ Identyfikuje i analizuje podstawowe procesy i zjawiska biogeograficzne w kontekście antropopresji. (treści programowe: A.10, B.4, B.5, B.6)

praca zaliczeniowa

U_5 K_U09+

Wykorzystuje wiedzę teoretyczną z zakresu biogeografii do prawidłowej interpretacji podstawowych procesów związanych ze zróżnicowaniem ekosystemów w różnych skalach przestrzennych. (treści programowe: A.4-A.10. B.1-B.4)

praca zaliczeniowa

U_6 K_U12++ Analizuje charakter i przebieg podstawowych procesów i zjawisk ekologicznych w różnych typach środowisk ”naturalnych” i ”antropogenicznych” (treści programowe: A10, B.2-B.5)

praca zaliczeniowa

U_7 K_U13++ Obserwuje i opisuje zmiany zachodzące w różnych typach krajobrazów w Polsce oraz przewiduje dalsze kierunki ich rozwoju w warunkach nasilonej antropopresji. (treści programowe: B.4-B.6)

praca zaliczeniowa

U_8 K_U15+ Dokonuje charakterystyki wybranych biomów lądowych, objaśniając przyczyny zróżnicowania warunków środowiskowych. (treści programowe: A.6, A.7)

egzamin pisemny kolokwium pisemne, praca zaliczeniowa

U_9 K_U17+ Stosuje język naukowy, wypowiada się i dyskutuje na tematy dotyczące zagadnień biogeograficznych w języku polskim. (treści programowe: A.1-A.10,

obserwowanie pracy na zajęciach, praca


48

B.1-B.5) zaliczeniowa


K_1 K_K02++ Organizuje pracę w grupie, przyjmując w niej różne role. (treści programowe: B.1-B.6)


K_2 K_K03+++ Promuje postawy na rzecz zachowania równowagi ekologicznej i ochrony zasobów Ziemi. (treści programowe: A.1-A.10, B.1-B.5)


zaliczeniowa

K_3 K_K05+ Uzasadnia konieczność ochrony krajobrazu kulturowego i jest zdolny do działań mających na celu zachowanie jego walorów. (treści programowe: B.4, B.5)


zaliczeniowa Kontakt [email protected]


49

Nazwa przedmiotu

PODSTAWY GEOGRAFII SPOŁECZNO-EKONOMICZNEJ

Kod ECTS



Nazwisko osoby prowadzącej (osób prowadzących) Dr Wojciech Portalski









2

A. Formy zajęć : • wykład, • ćwiczenia: audytoryjne

udział w konsultacjach (kontakt oferowany) 30

62 2






15


zajęcia praktyczne (przygotowywanie się do zajęć, samodzielne wykonywanie prac). zadań projektowych,

30

45 2



Cykl dydaktyczny

rok akademicki 1 /semestr letni




Metody dydaktyczne Wykład • wykład / wykład problemowy / wykład z

prezentacją multimedialną Ćwiczenia • ćwiczenia audytoryjne: praca w grupach /

analiza przypadków/ dyskusja /



50

B. Formy zaliczenia Wykład • egzamin pisemny: testowy – test wyboru jedno i wielokrotnego. Ćwiczenia • ustalenie oceny zaliczeniowej na podstawie ocen cząstkowych


C. Podstawowe kryteria Wykład Student potrafi przedstawić historyczny rozwój kierunków badawczych i ich charakterystykę. opanował terminologię wykorzystywaną w opisie procesów i zjawisk w przestrzeni społeczno-ekonomicznej, zna kryteria i metody delimitacji jednostek terytorialnych dla potrzeb statystyki, opanował kryteria i metody klasyfikacji działalności gospodarczej człowieka, potrafi ukazać związki w relacjach człowiek-środowisko, na przykładzie wybranych populacji przedstawić dynamikę liczby i zmiany w rozmieszczeniu ludności, ukazać zmiany w strukturze demograficznej i społeczno-ekonomicznej, potrafi przedstawić uwarunkowania rozwoju rolnictwa zna teorie i czynniki lokalizacji produkcji rolnej, rejonizację produkcji rolnej. Potrafi scharakteryzować tradycyjne i nowoczesne gałęzie przemysłu i ukazać ich rolę we współczesnej gospodarce krajów o rożnym poziomie rozwoju. Ćwiczenia obecność na zajęciach, stworzenie projektu, wykonanie prezentacji multimedialnej

Określenie przedmiotów wprowadzających wraz z wymogami wstępnymi A. Wymagania formalne: Wiedza z zakresu szkoły ogólnokształcącej

B. Wymagania wstępne: znajomość programów komputerowych: WORD, Excel, Corel DRAW, umiejętność wyboru

odpowiednich źródeł informacji, analiza przyczyn i skutków.

Cele przedmiotu Przyswojenie wiedzy geograficznej o świecie i Polsce ujętej w postaci informacji o podstawowych procesach, strukturach przestrzennych i zależnościach w systemie gospodarka-społeczeństwo – środowisko, systemowe i dynamiczne postrzeganie regionów, obszarów i miast oraz problemów społeczno-gospodarczych i politycznych; poznanie zasad kształtujących przestrzenne struktury i procesy o treści społeczno-gospodarczej


A.1 Metodologiczna charakterystyka geografii społeczno-ekonomicznej. A.2 Podstawowe pojęcia: miejsce, rozmieszczenie, relacje przestrzenne, struktury i procesy. A.3 Źródła informacji w geografii społeczno-ekonomicznej. A.4 Nomenklatura jednostek terytorialnych dla potrzeb statystyki. A.5 Europejska Klasyfikacja Działalności. A.6 Metody przedstawiania wyników badań. A.7 Rodzaje środowisk i ich charakterystyka. A,8 Interakcja człowiek – środowisko. A.9 Rozmieszczenie i migracje ludności. A.10 Cechy demograficzne i społeczno ekonomiczne - zróżnicowanie w czasie i przestrzeni. A.11 Procesy urbanizacji. A.12 Pojecie geografii rolnictwa i rozmieszczenie głównych obszarów rolniczych świata. A.13 Rola i funkcje przemysłu. Lokalizacja przemysłu. A.14 Typy genetyczne okręgów przemysłowych. A.15 Surowce mineralne-kryteria klasyfikacji i rola w rozwoju gospodarczym. A.16 Energetyka i przemysł przetwórczy.


51

B. Problematyka ćwiczeń B.1 mierniki i wskaźniki stosowane w procedurze oceny wielkości i natężenia zjawisk społeczno-ekonomicznych.

B.2 Graficzne i kartograficzne metody prezentacji zjawisk społeczno-ekonomicznych. B.3 Rozmieszczenie dużych miast na świecie. B.4Charakterystyka geograficzno-ekonomiczna wybranych surowców.

Wykaz literatury

A. Literatura wymagana do ostatecznego zaliczenia zajęć (zdania egzaminu): A.1. wykorzystywana podczas zajęć Budner W.,2011, Geografia ekonomiczna – współczesne zjawiska i procesy, Wydawnictwo UE, Poznań. A.2. studiowana samodzielnie przez studenta

Domański R.,1995, Zasady geografii społeczno-ekonomicznej. PWN, Warszawa – Poznań. Wrona J., Rek J. (red.), 2006, Podstawy geografii ekonomicznej, PWE, Warszawa

B. Literatura uzupełniaj ąca Fierla (red.), 2004, Geografia gospodarcza Polski, PWE, Warszawa. Fierla I. (red.), 2007, Geografia ekonomiczna Unii Europejskiej, PWE, Warszawa. Kuciński K. (red.), 2006, Energia w czasach kryzysu, Difin, Warszawa .

Rogacki H., 2007, Geografia społeczno-gospodarcza Polski, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa

Efekty uczenia się




realizacji)



Sposób weryfikacji

WIEDZA

W_1 K_W01+ opisuje specyfikę nauk geograficznych, ich genezę i rozwój, a także zna ich strukturę wewnętrzną, przedmiot badań i miejsce w systemie nauk (treści programowe: A.1)

egzamin pisemny

W_2 wyjaśnia kluczowe pojęcia geografii społeczno- ekonomicznej oraz koncepcje dotyczące zróżnicowania terytorialnego i rozmieszczenia zjawisk na powierzchni Ziemi(treści programowe: A.1)

egzamin pisemny

W_3 definiuje i klasyfikuje źródła informacji wykorzystywane w badaniach społeczno-geograficznych, (treści programowe: A.3)

W_4

K_W02+++

definiuje i klasyfikuje kryteria klasyfikacji jednostek terytorialnych, opisuje kryteria klasyfikacji działalności (treści programowe: A.4, A.5)

egzamin pisemny

W_5

opisuje w stopniu podstawowym zróżnicowanie świata pod względem rozmieszczenia obiektów geograficznych, struktur przestrzenno-funkcjonalnych oraz dynamiki procesów społeczno-ekonomicznych, A.6-A.10)

egzamin pisemny

W_6

ocenia na przykładzie gospodarki rolnej i przemysłu zmiany struktur przestrzenno-funkcjonalnych, analizuje rolę czynników lokalizacji i ich zmienną rolę w czasie i przestrzeni, lokalizuje i opisuje wybrane regiony rolnicze świata i okręgi przemysłowe,(treści programowe: A.8, A.10).

W_7

K_W10++

opisuje zmiany w rozmieszczeniu i liczbie ludności, a także wyjaśnia cechy demograficzne państw i regionów w kontekście uwarunkowań przyrodniczych, społecznych, ekonomicznych i politycznych,(treści programowe:A.6, A.7)

W_8 K_W11+

opisuje zróżnicowanie świata pod względem politycznym oraz poziomu rozwoju gospodarczego, je wyjaśnia to zróżnicowanie w oparciu o znajomość uwarunkowań przyrodniczych, społecznych, ekonomicznych i historycznych(treści programowe: A.6,A.11)

egzamin pisemny

W_9 K_W12+

definiuje przyrodnicze i antropogeniczne przyczyny zróżnicowania dynamiki rozwoju społeczno-gospodarczego regionów (treści programowe: A.6,A.9)

egzamin pisemny

W_10 K_W15+ opisuje procesy globalizacji i ocenia ich wpływ na zmiany w strukturze egzamin pisemny


52

gospodarki i przestrzennego zagospodarowania wybranych krajów i regionów, (treści programowe: A.8-A.11)

W_11 K_W22+

definiuje związki między osiągnięciami badań społeczno-ekonomicznych, a możliwościami ich wykorzystania w życiu społeczno-gospodarczym z uwzględnieniem koncepcji zrównoważonego rozwoju (treści programowe: A.6-A.12).

egzamin pisemny

UMIEJ ĘTNOŚCI

U_1 K_UO1+ używa właściwych terminów, stosowanych w geografii społeczno-ekonomicznej, niezbędnych do analizy i oceny zdarzeń, struktur przestrzenno-funkcjonalnych i procesów społeczno-ekonomicznych, (treści programowe B.1-B.5).

ocena ciągła

U_2 K_U03+

stosuje mierniki i wskaźniki wykorzystywane w procedurze oceny wielkości i natężenia zjawisk adekwatne do zdefiniowanych problemów badawczych, (treści programowe:B.1).

ocena ciągła

U_3 K_U08+

identyfikuje, analizuje i ocenia rozmieszczenie obiektów, struktury przestrzenno-funkcjonalne i procesy społeczno-ekonomiczne, (treści programowe:B.2-B.5).

ocena ciągła

U_4 K_U10+

korzystając z wiedzy teoretycznej z zakresu geografii społeczno-ekonomicznej i dyscyplin pokrewnych oraz dostępnych źródeł informacji opisuje, analizuje i klasyfikuje zdarzenia, struktury i procesy społeczno-ekonomiczne, (treści programowe:B.3-B.5).

ocena ciągła

U_5

prezentuje wybrany problem społeczno-ekonomiczny w formie tekstu naukowego i prezentacji multimedialnej (w języku polskim) w określonej konwencji metodologicznej, z poprawną dokumentacją statystyczną i kartograficzną, (treści programowe B.2-B.5).

ocena ciągła

U_6

K_U19++

odpowiada na pytania i wyjaśnia wątpliwości dotyczące prezentowanych wyników, (B.2-B.5)-


K_1 K_K02+ potrafi współdziałać i pracować w grupie, przyjmując w niej różne role


K_2 K_K04+ terminowo realizuje prace indywidualne i zespołowe obserwowanie pracy

na zajęciach

K_3 K_K07++ samodzielnie podejmuje i inicjuje zachowania profesjonalne; planuje i organizuje ich przebieg

Kontakt Adres email :[email protected]


53

Nazwa przedmiotu

Teledetekcja Kod ECTS

Nazwa jednostki prowadzącej przedmiot Wydział Oceanografii i Geografii / Centrum GIS



Jacek Urbański, Agnieszka Wochna, Adam Inglot


A. Formy zajęć: • wykład, • ćwiczenia: laboratoryjne


C. Liczba godzin 15 godzin wykłady 15 godzin ćwiczenia laboratoryjne Praca własna studenta (szacunkowo): 10 godzin przygotowania do 2 testów 30 godzin pracy własnej z oprogramowaniem MultiSpec (realizacja zadań domowych i przygotowanie do zaliczeń na ćwiczeniach)

Liczba punktów ECTS 30 godz. wykładów i ćwiczeń = 1 ECTS 8 godz. konsultacji, 2 godz. udziału w zaliczeniu oraz 40 godz. pracy własnej studenta związanej z lekturą i przygotowywaniem się do zajęć = 2 ECTS Łącznie 80 godzin - 3 ECTS

Cykl dydaktyczny

rok I / semestr letni




A. Sposób zaliczenia: • zaliczenie

B. Formy zaliczenia • dwa testy z pytaniami (zadaniami) otwartymi • ustalenie oceny zaliczeniowej z ćwiczeń na podstawie ocen

cząstkowych otrzymywanych w trakcie trwania semestru

Metody dydaktyczne

• wykład / wykład z prezentacją multimedialną • ćwiczenia laboratoryjne (prowadzone jako

audytoryjne, w sali komputerowej) Studenci na własnych komputerach mają zainstalowany program MultiSpec do analizy zdjęć satelitarnych.

C. Podstawowe kryteria ponad 50% punktów możliwych do uzyskania

Określenie przedmiotów wprowadzających wraz z wymogami wstępnymi A. Wymagania formalne: BRAK B. Wymagania wstępne: Podstawowa znajomość obsługi komputera


54

Cele przedmiotu Celem przedmiotu jest poznanie podstaw sposobu pozyskiwania geograficznych danych obrazowych za pomocą teledetekcji satelitarnej i lotniczej oraz metod przetwarzania tych danych na informację geograficzną (do postaci mapy tematycznej).


Fizyczne podstawy teledetekcji. Obraz cyfrowy i jego wyświetlanie. Dane lotnicze i satelitarne oraz ich rodzaje. Zastosowania teledetekcji. Interpretacja pojedyńczych zdjęć. Metody analizy obrazu. Układy współrzędnych, podstawy fotogrametrii, rejestracja zdjęć lotniczych i satelitarnych. Interpretacja zdjęć wielospektralnych. Charakterystyki spektralne. Klasyfikacja nienadzorowana, nadzorowana i obiektowa. Satelity radarowe i zdjęcia lidarowe.

B. Problematyka ćwiczeń w laboratorium komputerowym Zapoznanie się i praca na przykładowym programie słuzącym do teledetekcji danych obrazowych (MultiSpec). Wizualizacja danych jedno i wielo kanałowych. Analiza i interpretacja histogramu zdjęcia oraz wykresów charakterystyk spektralnych. Wykorzystanie danych obrazowych dostępnych przez internet. Wykonywanie operacji algebraicznych na zdjęciach. Korekcja geometryczna i atmosferyczna zdjęć satelitarnych. Analiza obrazów multispektralnych. Klasyfikacja nienadzorowana metodą ISODATA. Klasyfikacja nadzorowana metodą największego prawdopodobieństwa. Tworzenie pól treningowych i kontrolnych, generowanie i analiza macierzy błedów.

Wykaz literatury

A. Literatura wymagana do ostatecznego zaliczenia zajęć (zdania egzaminu): (brak ogólnodostępnej literatury do tego przedmiotu w języku polskim)

B. Literatura uzupełniaj ąca Adamczyk, Będkowski, Metody cyfrowe w teledetekcji, 2007, SGGW

Wiedza Zna i rozumie podstawowe pojęcia teledetekcji. Potrafi określić zakresy spektralne wykorzystywane w teledetekcji i zdefiniować ich użytecznośc i ograniczenia. Rozumie procesy fizyczne istotne w teledetekcji (emisję promieniowania, absorpcję, rozpraszanie, odbicie). Rozumie budowę i strukturę wielokanałowego obrazu cyfrowego oraz metody jego wizualizacji. Rozumie pojęcia kompozytu i pan-sharpeningu. Zna rodzaje detektorów i podstawowe współczesne platformy satelitarne wykorzystywane w teledetekcji i rodzaje tworznych przez nie produktów. Rozumie pojecia rozdzielczości przestrzennej, radiometrycznej i spektralnej. Zna zasady i najważniejsze rodzaje filtracji obrazów cyfrowych. Zna układy odniesienia i współrzędnych używane w Polsce. Zna podstawowe pojęcia fotogrametrii (przesunięcie radialne, parę i paralaksę streoskopową, ortofotomapę). Rozumie pojęcie charakterystyki spektralnej i zna je dla podstawowych powierzchni naturalnych i sztucznych. Zna podstawowe metody klasyfikacji nienadzorowanej (ISODATA) i nadzorowanej. Rozumie pojecia zbiorów treningowych i pól weryfikacyjnych. Zna podstawy fizyczne i podstawowa terminologię teledetekcji radarowej. Zna sposoby wykorzystywania zdjęć radarowych i ich specyfike . Wie na czym polega działanie i pozyskiwanie danych przez lidary i hydrolidary oraz do czego moga być one wykorzystywane.

Efekty uczenia się K_W01+; K_W02+ Rozumie fizyczne podstawy teledetekcji oraz zna terminologię w języku polskim i angielskim. K_W18++; K_W20++ K_W21++ Zna podstawowe sposoby pozyskiwania danych teledetekcyjnych i metody ich przetwarzania. K_U01+; K_U02++; K_U03++; K_U06++; K_U09++ Za pomocą programu MultiSpec potrafi przeprowadzić wizualizację i analizę wielokanałowego zdjęcia satelitarnego . Zna rózne metody klasyfikacji i potrafi przeprowadzić klasyfikację

Umiejętności Rozumie zasady i potrafi przeprowadzić korekcję radiometryczną, geometryczną (rektyfikację) , słoneczną i atmosferyczną obrazu satelitarnego. Umie wykorzystać metody poprawiania jakości obrazu (korzystając z jego histogramu) oraz różne metody filtracji w procesie analizy obrazu. Potrafi wykonywać operacje algebraiczne na obrazach (w tym zamianę wartości DN do radiacji). Potrafi określić skalę pionowego zdjęcia i określić wysokośc obiektu na zdjęciu z przesunięcia radialnego. Potrafi przeprowadzić rektyfikację zdjęcia lotniczego. Umie przeprowadzić analizę zdjecia multi-spektralnego i zidentyfikować na nim różne rodzaje obiektów. Potrafi przeprowadzić klasyfikację nienadzorowaną i nadzorowaną zdjecia satelitarnego (w MultiSpec), ocenić błędy tej klasyfikacji oraz utworzyć za jej pomocą mapę tematyczną.


55

nienadzorowaną i nadzorowaną zdjecia satelitarnego (w MultiSpec), ocenić błędy tej klasyfikacji oraz utworzyć za jej pomocą mapę tematyczną. K_K04++

Kompetencje społeczne (postawy) Rozwija dokładność i krytycyzm w procesie analizy danych.



56

Nazwa przedmiotu

Ćwiczenia terenowe −−−− Topografia Kod ECTS

Nazwa jednostki prowadzącej przedmiot Wydział Oceanografii i Geografii / Centrum GIS


Geografia/Przyroda I stacjonarne


Jacek Urbański, Agnieszka Wochna, Adam Inglot


A. Formy zajęć: • ćwiczenia terenowe

B. Sposób realizacji : • 4-dniowe zajęcia terenowe realizowane w Stacji Limnologicznej w

Borucinie

C. Liczba godzin 24 godziny ćwiczenia terenowe Praca własna studenta: 12 godzin opracowanie pomiarów

Liczba punktów ECTS 24 godz. ćwiczeń terenowych = 1 ECTS 4 godz. konsultacji, 22 godz. pracy własnej studenta związanej z lekturą i opracowywaniem pomiarów = 1 ECTS Łącznie 50 godzin - 2 ECTS

Cykl dydaktyczny

rok I / semestr letni




A. Sposób zaliczenia: • zaliczenie na ocenę

Metody dydaktyczne

• ćwiczenia terenowe i laboratoryjne (opracowanie danych w GIS)

B. Formy zaliczenia • opracowanie projektów realizowanych w grupach


57

C. Podstawowe kryteria • przyjęcie opracowania

Określenie przedmiotów wprowadzających wraz z wymogami wstępnymi A. Wymagania formalne: BRAK B. Wymagania wstępne: BRAK

Cele przedmiotu Zapoznanie z podstawowym współczesnym sprzętem geodezyjnym (niwelator, tachymetr elektroniczny) i poznanie metod jego obsługi. Zdobycie umiejętności realizowania za pomocą tego sprzetu podstawowych zadań geodezyjnych potrzebnych geografowi.

Treści programowe Topografia i geodezja niższa (miernictwo). Osnowa geodezyjna. Podstawowe współczesne przyrzady geodezyjne (niwelator , tachymetr elekroniczny). Niwelacja geometryczna i trygonometryczna. Niwelacja dwustronna. Domiary. Tyczenie. Pomiary wysokościowe i położenia szczegółów terenowych do mapy topograficznej. Tworzenie numerycznego modelu terenu i mapy sytuacyjno wysokościowej z pomiar ów tachymetrem. Zajęcia opracowane na podstawie: C.D. Ghilani, P.R. Wolf, 2008, Elementary surveying, 12 wyd., Pearson Education International Wykaz literatury

A. Literatura wymagana do ostatecznego zaliczenia zajęć (zdania egzaminu): (brak ogólnodostępnej literatury do tego przedmiotu w języku polskim)

Wiedza Rozumie pojęcia topografia, geodezja niższa, miernictwo, poziomy i pionowy układ odniesienia, układ współrzędnych. Zna układy stosowane w Polsce. Zna podstawowy sprzęt geodezyjny (niwelator, dwa rodzaje tachymetru elektronicznego, GPS, łaty, reflektory, taśmy, tyczki, statywy, węgielnice) i zasady wykonywania za pomocą tych przyrządów pomiarów. Zna zasady przeprowadzania niwelacji geometrycznej (zwykłej i dwustronnej), tworzenia profili hipsometrycznych, tworzenia domiarów, tyczenia i zbierania danych za pomocą tachymetru do map sytuacyjno-wysokościowych. Zna zasady tworzenia mapy sytuacyjno-wysokościowej w programie GIS (ArcGIS). Umiejętności Potrafi wykonać podstawowe pomiary geodezyjne za pomocą niwelatora i tachymetru elektronicznego. Samodzielnie potrafi przeprowadzić niwelację geometryczną i za jej pomocą określić wysokość punktu i wykreślić profil hipsometryczny. Potrafi przeprowadzić niwelację dwustronną. Potrafi za pomocą tachymetru elektronicznego wykonać tyczenie punktów. Umie przygotować plan szczegółów terenowych na podstawie pomiarów taśmą i węgielnicą domiarów prostokątnych i miary bieżącej. Umie posługiwać się GPSem. Potrafi za jego pomoca wykonać w GIS warstwę obiektów punktowych, liniowych i powierzchniowych. Potrafi zaplanować i przeprowadzić pomiary do mapy sytuacyjno-wysokościowej niewielkiego obszaru terenu. Potrafi na ich podstawie wykonać numeryczny model terenu oraz utworzyć mapę sytuacyjno-wysokościową w środowisku GIS.

Efekty uczenia się K_W18++; K_W20++; K_W21++ Zna podstawowy sprzęt współczesnej geodezji, nazewnictwo, układy odniesienia i układy współrzędnych obowiazujące w Polsce. K_U03+; K_U04+; K_U05++; K_U06++; K_U14+ Potrafi przygotować do pracy niwelator i tachymetr elektroniczny (dwa rodzaje) Potrafi określić wysokość punktu na powierzchni Ziemi za pomocą niwelacji geometrycznej używając niwelatora Potrafi przeprowadzić niewlację dwustronną Potrafi korzystając z niwelatora wykonać profil hipsometryczny Potrafi określić domiar prostokątny i miarę bieżącą szczegółu terenowego Umie posługiwać się GPS i wykonać za jego pomocą warstwę obiektów punktowych, liniowych i powierzchniowych w GIS Potrafi przeprowadzić tyczenie za pomocą tachymetru. Potrafi wykonać pomiary wysokościowe i położenia

Kompetencje społeczne (postawy) Rozwija zdolności do autonomicznego i odpowiedzialnego wykonywania powierzonych zadań i współdziałania w zespole. Uczy się odpowiedzialności za powierzony sprzęt i planowania oraz prowadzenia prac terenowych.


58

szczegółów terenowych za pomocą tachymetru elektronicznego i opracować na ich podstawie mapę wysokościowo-sytuacyjną. K_K02++; K_K04++; K_K06+++



59

Nazwa przedmiotu

Ćwiczenia terenowe – geografia ekonomiczna Kod ECTS


Studia Kierunek stopień tryb specjalność specjalizacja Geografia I stacjonarne – –

Nazwisko osoby prowadzącej (osób prowadzących) dr Małgorzata Pacuk, dr Renata Anisiewicz








udział w zaliczeniu 1

A. Formy zajęć: • ćwiczenia terenowe.


10

35 1






5

B. Sposób realizacji: • zajęcia poza pomieszczeniami dydaktycznymi UG (przestrzeń

społeczno-ekonomiczna wybranych dzielnic Trójmiasta)

zajęcia praktyczne (przygotowywanie się do zajęć, samodzielne opracowanie wyników badań wykonanych w terenie)

20

25 1

C. Liczba godzin: 24, w tym: ćwiczenia terenowe: 24 godzin


Cykl dydaktyczny

I rok/ semestr letni





B. Formy zaliczenia Ćwiczenia • przeprowadzenie badań terenowych; • wykonanie pisemnej pracy zaliczeniowej; • prezentacja wyników badań

Metody dydaktyczne Ćwiczenia • zastosowanie metod badawczych:

kwestionariusz, inwentaryzacja, klasyfikacja / praca w grupach

C. Podstawowe kryteria Ćwiczenia Umiejętność zebrania niezbędnych materiałów faktograficznych; poprawne, terminowe, zespołowe opracowanie wybranego problemu z zakresu tematyki


60

zajęć

Określenie przedmiotów wprowadzających wraz z wymogami wstępnymi A. Wymagania formalne: podstawy geografii społeczno-ekonomicznej, kartografia, statystyka w geografii B. Wymagania wstępne: umiejętność obserwacji zjawisk w terenie, umiejętność posługiwania się mapą, znajomość obsługi

arkuszy kalkulacyjnych

Cele przedmiotu Poznanie metod badawczych geografii gospodarczej i kształtowanie umiejętności ich praktycznego zastosowania; Umiejętność obserwowania i prawidłowego sporządzania notatek terenowych i szkiców oraz korzystania z map topograficznych; Umiejętność samodzielnego zbierania materiałów i ich opracowania statystycznego oraz kartograficznego w postaci dokumentacji opisowej i graficznej.

Treści programowe

B. Problematyka ćwiczeń Wariant A Badanie stanu rozwoju usług w mieście na przykładzie Gdyni AB.1. Klasyfikacja podmiotów usługowych AB.2. Analiza przestrzennego rozmieszczenia punktów świadczących usługi AB.3. Określenie miejsc koncentracji podmiotów usługowych AB.4. Charakterystyka struktury usług Wariant B Zróżnicowanie form użytkowania terenów w centrum miasta na przykładzie Gdańska BB.1. Charakterystyka różnych form zainwestowania miejskiego BB.2. Badanie struktury przestrzennej form zainwestowania BB.3. Określenie struktury funkcjonalnej terenów centrum

Wykaz literatury

A. Literatura wymagana do ostatecznego zaliczenia zajęć (zdania egzaminu): A.1. wykorzystywana podczas zajęć A.2. studiowana samodzielnie przez studenta

� Berezowski S., 1980, Metody badań w geografii ekonomicznej, WSiP, Warszawa. � Liszewski S. (red,), 2008, Geografia urbanistyczna, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź. B. Literatura uzupełniaj ąca � Runge J., 2006, Metody badań w geografii społeczno-ekonomicznej – elementy metodologii, wybrane narzędzia badawcze,

Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice.

Efekty uczenia się




realizacji)



Sposób weryfikacji

WIEDZA

W_1 K_W16 ++ rozpoznaje uwarunkowania i czynniki rozwoju lokalnego i regionalnego (treści programowe: AB. 1-4, BB. 1-3)

zaliczenie obserwowanie pracy

na zajęciach

W_2 K_W18 ++ stosuje i rozumie podstawy teoretyczne technik pozyskiwania danych geograficznych (treści programowe: AB. 1-4, BB. 1-3)


na zajęciach

UMIEJ ĘTNOŚCI

U_1 K_U03++ wykorzystuje podstawowe techniki i narzędzia badawcze z zakresu nauk geograficznych (treści programowe: AB. 1-4, BB. 1-3)


na zajęciach

U_2 K_U04++ prowadzi podstawowe obserwacje procesów i zjawisk zachodzących w środowisku geograficznym (treści programowe: AB. 1-4, BB. 1-3)


na zajęciach

U_3 K_U06++ stosuje proste narzędzia statystyczne i metody analizy przestrzennej do zaliczenie


61

określenia relacji między różnymi zmiennymi (treści programowe: AB. 1-4, BB. 1-3)


U_4 K_U07+++ wykonuje proste postępowanie badawcze z zakresu nauk geograficznych pod kierunkiem opiekuna naukowego (treści programowe: AB. 1-4, BB. 1-3)


na zajęciach

U_5 K_U08++ identyfikuje i analizuje podstawowe procesy i zjawiska społeczno-ekonomiczne (treści programowe: AB. 1-4, BB. 1-3)


na zajęciach

U_6 K_U12++ rozpoznaje przyczyny i przebieg podstawowych procesów i zjawisk zachodzących w środowisku geograficznym (treści programowe: AB. 1-4, BB. 1-3)


na zajęciach

U_7 K_U19+++ prezentuje wyniki badań w postaci prawidłowo opracowanej dokumentacji (treści programowe: AB. 1-4, BB. 1-3)


na zajęciach


K_1 K_K02++ potrafi współdziałać i pracować w grupie, przyjmując w niej różne role (treści programowe: AB. 1-4, BB. 1-3)


K_2 K_K04++ jest odpowiedzialny za pracę własną oraz wykazuje gotowość podporządkowania się zasadom pracy w zespole i ponoszenia odpowiedzialności za wspólnie zrealizowane zadania (treści programowe: AB. 1-4, BB. 1-3)


K_3 K_K06++ jest odpowiedzialny za bezpieczeństwo pracy własnej i innych (treści programowe: AB. 1-4, BB. 1-3)


Kontakt [email protected], [email protected]


62

Nazwa przedmiotu

Ćwiczenia terenowe regionalne (Wybrzeża i pojezierza) Kod ECTS



Nazwisko osoby prowadzącej (osób prowadzących) dr Wojciech Tylmann, dr Katarzyna Jereczek-Korzeniewska; dr Antoni Korowicki, dr Kamil Nowiński, dr Małgorzata Owczarek, mgr Stach Rzyski, dr Dawid Weisbrodt









1



20

51 2






15

B. Sposób realizacji: • zajęcia poza pomieszczeniami dydaktycznymi UG (wyjazd

terenowy, którego trasa prowadzi wzdłuż wybrzeża Morza Bałtyckiego lub przez pas Pojezierzy Południowobałtyckich)

zajęcia praktyczne (przygotowanie posteru prezentowanego w czasie ćwiczeń terenowych)

15

30 1



Cykl dydaktyczny

semestr letni




Metody dydaktyczne Ćwiczenia • praca w grupach (przygotowanie posteru

prezentującego wybrane zagadnienie związane ze strefą wybrzeży lub pojezierzy północnej Polski)

• prezentacja zagadnienia przedstawionego na



63

B. Formy zaliczenia • przygotowanie posteru w grupach • prezentacja posteru na stanowisku terenowym • kolokwium pisemne

posterze na stanowisku terenowym • dyskusja

C. Podstawowe kryteria • poprawność merytoryczna, kompletność informacji i szata graficzna

posteru • kompletność, zrozumiałość i płynność prezentacji posteru na

stanowisku terenowym • podstawowa wiedza obejmująca zagadnienia prezentowane w trakcie

ćwiczeń Określenie przedmiotów wprowadzających wraz z wymogami wstępnymi

A. Wymagania formalne: B. Wymagania wstępne: student posiada podstawową wiedzę na temat funkcjonowania środowiska przyrodniczego oraz interakcji

człowiek-środowisko

Cele przedmiotu Zapoznanie ze zróżnicowaniem środowiska przyrodniczego wybrzeży południowego Bałtyku oraz w pasie pojezierzy młodoglacjalnych północnej Polski, z naciskiem na unikalne elementy krajobrazu charakterystyczne dla regionu Pomorza. Przedstawienie przykładów wpływu uwarunkowań środowiskowych na działalność człowieka, a także zmian w krajobrazie spowodowanych działalnością człowieka. Ukazanie efektów interakcji człowiek-środowisko zarówno w aspekcie historycznym, współczesnym, jak również perspektywy zmian w przyszłości.

Treści programowe Opcja 1 „Pobrzeża Południowobałtyckie”: 1. Geneza i geomorfologia wybrzeży morskich Bałtyku. 2. Cechy klimatu Pobrzeży Południowobałtyckich. 3. Charakterystyczne elementy hydrograficzne: rzeki przymorskie, jeziora przybrzeżne. 4. Pokrywa glebowa i główne zbiorowiska roślinne Pobrzeży Południowobałtyckich. 5. Walory turystyczne Pobrzeży Południowobałtyckich. 6. Parki narodowe i rezerwaty przyrody w pasie nadmorskim. 7. Metody ochrony brzegów morskich. 8. Energia wiatrowa i jej wykorzystanie w północnej Polsce. 9. Historia, stan współczesny i perspektywy polskiej gospodarki morskiej. 10. Dziedzictwo kulturowe polskiego wybrzeża. Opcja 2 „Pojezierza Południowobałtyckie”: 1. Geneza i geomorfologia Pojezierzy Południowobałtyckich. 2. Cechy klimatu Pojezierzy Południowobałtyckich. 3. Charakterystyczne elementy hydrograficzne: różnorodność jezior, źródła i mokradła w północnej Polsce. 4. Pokrywa glebowa i główne zbiorowiska roślinne Pojezierzy Południowobałtyckich. 5. Walory turystyczne Pojezierzy Południowobałtyckich. 6. Parki narodowe i rezerwaty przyrody w pasie pojeziernym. 7. Metody ochrony ekosystemów jeziorno-torfowiskowych. 8. Energia wiatrowa i jej wykorzystanie w północnej Polsce. 9. Historia, stan współczesny i perspektywy gospodarki człowieka na obszarach pojeziernych północnej Polski. 10. Dziedzictwo kulturowe obszarów pojeziernych północnej Polski.


A.1. Kondracki J., 2002. Geografia Polski. Mezoregiony fizycznogeograficzne. PWN, Warszawa. A.2. Notatki własne sporządzone w trakcie trwania ćwiczeń terenowych.

B. Literatura uzupełniaj ąca B.1. Konkretne pozycje literatury szczegółowej wskazywane są przez osoby prowadzące zajęcia odpowiednio do tematyki przygotowywanego posteru.


64

Efekty uczenia się




realizacji)



Sposób weryfikacji

WIEDZA

W_1 K_W03+ K_W04+ K_W08++

Definiuje i opisuje zróżnicowanie środowiska przyrodniczego Pobrzeży i Pojezierzy Południowobałtyckich (treści programowe: 1-4).

Kolokwium pisemne

W_2 K_W14+ K_W16+ K_W17++

Definiuje i opisuje zróżnicowanie społeczno-kulturowe i ekonomiczne Pobrzeży i Pojezierzy Południowobałtyckich (treści programowe: 9-11).

Kolokwium pisemne

W_3

K_W09+++ K_W12++ K_W13++ K_W14+

Rozpoznaje i tłumaczy podstawowe interakcje pomiędzy warunkami środowiska przyrodniczego Pobrzeży i Pojezierzy Południowobałtyckich a rozwojem działalności człowieka na tym obszarze (treści programowe: 5-8).

Kolokwium pisemne

UMIEJ ĘTNOŚCI

U_1 K_U01+++ K_U17+++

Rozpoznaje podstawową terminologię geograficzną i wyraża swoje poglądy na tematy dotyczące problematyki poruszanej w ramach ćwiczeń (treści programowe: 1-11).

Ocena merytorycznej

jakości posteru, jego prezentacji oraz

dyskusji

U_2 K_U02+++ Identyfikuje i wybiera niezbędne informacje z literatury i innych źródeł, w tym źródeł elektronicznych (treści programowe: 1-11).

Ocena merytorycznej jakości posteru

U_3

K_U06+ K_U09+ K_U14+ K_U18+ K_U19+

Projektuje i tworzy poster przedstawiający wybrane zagadnienia z zakresu nauk geograficznych (treści programowe: 1-11).

Ocena merytorycznej jakości posteru


K_1 K_K02+++ Przestrzega zasad pracy w grupie, przyjmując w niej różne role.

Ocena merytorycznej


dyskusji

K_2 K_K04+++ Wykonuje prace indywidualne oraz przestrzega terminowości realizowania zadań.

Ocena merytorycznej


dyskusji Kontakt dr Wojciech Tylmann, [email protected]


65

Nazwa przedmiotu

GEOGRAFIA EKONOMICZNA Kod ECTS



Nazwisko osoby prowadzącej (osób prowadzących) dr Wojciech Portalski








udział w egzaminie/ zaliczeniu 5

• A. Formy zajęć • ćwiczenia audytoryjne


70 2






20



30

50 2



Cykl dydaktyczny Rok akademicki 2/semestr zimowy




Metody dydaktyczne Wykład • wykład / wykład problemowy / wykład z

prezentacją multimedialną Ćwiczenia • ćwiczenia audytoryjne: praca w grupach /

analiza przypadków/ dyskusja /referat



66

B. Formy zaliczenia Wykład • egzamin pisemny: test złożony z zadań jednokrotnego i wielokrotnego

wyboru • Ćwiczenia • przygotowanie projektu lub prezentacji • ustalenie oceny zaliczeniowej na podstawie ocen cząstkowych


(prezentacja multimedialna)

C. Podstawowe kryteria Wykład Umiejętność prezentacji historycznego rozwoju kierunków badawczych w geografii ekonomicznej. Znajomość terminologii wykorzystywanej w opisie procesów i zjawisk w przestrzeni ekonomicznej. Znajomość kryteriów i metod delimitacji jednostek terytorialnych dla potrzeb statystyki. Znajomość kryteriów i metod klasyfikacji działalności gospodarczej człowieka. Umiejętność ukazania związków w relacjach człowiek-środowisko. Znajomość teorii lokalizacji produkcji. Charakterystyka uwarunkowań rozwoju rolnictwa. Kryteria i metody rejonizacji produkcji rolnej. Miejsce przemysłu w gospodarce krajów o różnym poziomie rozwoju. Tradycyjne i nowoczesne gałęzie przemysłu i ich rola we współczesnej gospodarce. Ćwiczenia Umiejętność doboru mierników i konstrukcji wskaźników stosowanych w procedurze oceny wielkości i natężenia zjawisk gospodarczych. Wykorzystanie metod graficznych i kartograficznych do prezentacji zjawisk ekonomicznych. Charakterystyka geograficzno-ekonomiczna wybranych surowców.

Określenie przedmiotów wprowadzających wraz z wymogami wstępnymi A. Wymagania formalne: brak B. Wymagania wstępne: znajomość programów komputerowych WORD, Exel, Corel DRAW, umiejętność wyboru odpowiednich źródeł informacji, analiza przyczyn i skutków.

Cele przedmiotu Poznanie przestrzennego zróżnicowania struktury gospodarki w różnych skalach przestrzennych (globalnej, regionalnej i lokalnej). Identyfikacja obszarów problemowych w Polsce i wybranych krajach. Poznanie warunków i czynników rozwoju gospodarczego i ich zmiennej roli w czasie i przestrzeni. Ukazanie mechanizmów i ich wpływu na przestrzenne zróżnicowanie procesów rozwoju. Ukazanie roli wiedzy z zakresu geografii ekonomicznej dla celów poznawczych i utylitarnych.


A.1. wykorzystywana podczas zajęć Budner W.,2011, Geografia ekonomiczna – współczesne zjawiska i procesy, Wydawnictwo UE, Poznań. A.2. studiowana samodzielnie przez studenta Fierla I.(red.),2007, Geografia gospodarcza świata, PWE, Warszawa. Kuciński K.,2005, Geografia ekonomiczna – zarys teoretyczny, SGH, Warszawa.

B. Literatura uzupełniaj ąca Fierla I.(red.),2007, Geografia ekonomiczna Unii Europejskiej, PWE, Warszawa. Rogacki H.,2007, Geografia społeczno-gospodarcza Polski, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa. Kuciński K. (red.), 2006, Energia w czasach kryzysu, Difin, Warszawa.

Efekty uczenia się


67




realizacji)



Sposób weryfikacji

WIEDZA

W_1 opisuje specyfikę nauk geograficznych, ich genezę i rozwój, a także zna ich strukturę wewnętrzną, przedmiot badań i miejsce w systemie nauk (treści programowe: A.1)

egzamin pisemny

W_2

K_W01+ wymienia i opisuje główne kierunki badawcze (regionalny, ekologiczny i przestrzenny), (treści programowe: A.1)

W_3 K_W02+ wyjaśnia kluczowe pojęcia geografii ekonomicznej oraz koncepcje dotyczące zróżnicowania terytorialnego i rozmieszczenia zjawisk na powierzchni Ziemi(treści programowe: A.1, A.3)

egzamin pisemny

W_4 definiuje główne etapy rozwoju gospodarczego świata, opisuje kryteria ich wyznaczania oraz rozpoznaje wpływ wydarzeń historycznych na aktualne zróżnicowanie świata pod względem ekonomicznym ,(treści programowe: A.6)

egzamin pisemny

W_5 stosuje metody ilościowe niezbędne do delimitacji i klasyfikacji regionów rolniczych, przestrzennych ugrupowań przemysłu oraz innych form koncentracji przestrzennej działalności człowieka, (treści programowe: A.4)

W_6

K_W06+++

opisuje rozwój teorii lokalizacji i ocenia wpływ czynników lokalizacyjnych na kształtowanie przestrzennych form koncentracji działalności gospodarczej człowieka, (treści programowe: A.9, A.12,A.13))

W_7 K_W09+ identyfikuje interakcje pomiędzy środowiskiem przyrodniczym a antropogenicznym(treści programowe: A.2)

egzamin pisemny

W_8 K_WO12+ identyfikuje podstawowe przyrodnicze i antropogeniczne przyczyny zróżnicowania dynamiki rozwoju społeczno-gospodarczego regionów(treści programowe: A.5, B.6,B,7)

egzamin pisemny

W_9 opisuje i wyjaśnia globalne procesy gospodarcze i polityczne (treści programowe: A.6)

egzamin pisemny

W_10 K_W015++

opisuje wybrane międzynarodowe organizacje gospodarcze i ocenia ich wpływ na rozwój gospodarczy świata(treści programowe: A.5,A.14, B.2)

W_11 K_W017+

wyjaśnia przemiany społeczno-gospodarcze zachodzące w Polsce na tle zróżnicowania warunków przyrodniczych, ekonomicznych i politycznych oraz rozwoju technologicznego, a także potrafi określić gospodarczą i polityczną pozycję Polski w Europie w kontekście procesów integracji europejskiej i globalizacji(treści programowe: A.12, A.13)

egzamin pisemny

W_12 K_W019+ identyfikuje i konstruuje wskaźniki i mierniki wykorzystywane w procedurze oceny wielkości i natężenia zjawisk ekonomicznych,(treści programowe: B.3-B.7)

egzamin pisemny

W_13 K_W020+ konstruuje mapy i wykresy ilustrujące zjawiska i procesy ekonomiczne w ujęciu czasowo-przestrzennym,(treści programowe: B.3-B.8)

egzamin pisemny

UMIEJ ĘTNOŚCI

U_1 KU01+ posługuje się terminologią geograficzną w stopniu umożliwiającym korzystanie z literatury przedmiotu w języku polskim (treści programowe: B.1-B.8)

Oceniane ciągłe

U_2 KU02+

wybiera i ocenia, selekcjonuje informacje z literatury fachowej i innych źródeł, w tym źródeł elektronicznych, niezbędne do oceny procesów i struktur ekonomicznych przewidzianych programem ćwiczeń z geografii ekonomicznej,(treści programowe: B.1-B-8)

Oceniane ciągłe

U_3 KU03+ wybiera podstawowe techniki i narzędzia badawcze z zakresu geografii ekonomicznej(treści programowe: B.1-B.8)

Oceniane ciągłe

U_4 KU06+ wykorzystuje narzędzia statystyczne i metody analizy przestrzennej do określania relacji między różnorodnymi zmiennymi(treści programowe: B.3-B.5)

Oceniane ciągłe

U_5 KU07+ planuje i organizuje proste postępowanie badawcze wybranych problemów geograficzno-ekonomicznych pod kierunkiem opiekuna naukowego(treści programowe: B.1-B.8)

Oceniane ciągłe

U_6 KU08+ identyfikuje i analizuje podstawowe procesy i struktury społeczno-ekonomiczne(treści programowe: B.5)

Oceniane ciągłe

U_7 KU09+ wybiera, dokonuje krytycznej oceny i selekcji informacji z literatury fachowej oraz innych źródeł(elektronicznych, kartograficznych), w zakresie

Oceniane ciągłe


68

konstruowanych opracowań przewidzianych programem ćwiczeń z geografii ekonomicznej,(treści programowe: B.6)

U_9 KU012+ ocenia przyczyny i przebieg podstawowych procesów ekonomicznych w środowisku geograficznym(treści programowe: A.2)

Oceniane ciągłe

U_10 KU014+ redaguje mapy tematyczne, korzysta z oprogramowania GIS oraz standardowego oprogramowania biurowego do prezentacji zagadnień z zakresu geografii ekonomicznej,(treści programowe B.8

Oceniane ciągłe

U_11 KU015+ opisuje wybrane obszary, identyfikuje przyczyny zróżnicowania warunków biofizycznych i zjawisk społeczno-ekonomicznych(treści programowe: B.8)

Oceniane ciągłe

U_12 KU018+

prezentuje wybrany problem geograficzno-ekonomiczny w formie tekstu naukowego ( w języku polskim) w określonej konwencji metodologicznej, z poprawną dokumentacją statystyczną i kartograficzną(treści programowe: B.3-B.8)

Oceniane ciągłe


K_1 K_K02+ współdziała i pracuje w grupie, przyjmując w niej różne role obserwowanie pracy

na zajęciach

K_2 K_K04+ odpowiada za pracę własną oraz wykazuje gotowość podporządkowania się zasadom pracy w zespole i ponoszenia odpowiedzialności za wspólnie zrealizowane zadania


Kontakt Adres email : [email protected]

Nazwa przedmiotu GEOGRAFIA SPOŁECZNA

Kod ECTS




Dr hab. Iwona Sagan, prof. UG; mgr Stanisław Rzyski









A. Formy zajęć • wykład, • ćwiczenia: warsztatowe


75 3




Liczba punktów

ECTS przygotowanie do egzaminu/ zaliczenia (studiowanie literatury)

15

B. Sposób realizacji • zajęcia w sali dydaktycznej • zajęcia poza pomieszczeniami dydaktycznymi UG (wybrane

obiekty na terenie Trójmiasta)


20

35 1

C. Liczba godzin: 30, w tym: wykład: 15 godzin



69

ćwiczenia (laboratoryjne/audytoryjne): 15 godzin

Cykl dydaktyczny

rok akademicki 2 / semestr zimowy





B. Formy zaliczenia Wykład • egzamin pisemny: testowy z pytaniami otwartymi Ćwiczenia • wykonanie pracy zaliczeniowej: przeprowadzenie badań i prezentacja ich

wyników (pisemna i ustna wzbogacona prezentacją)


Ćwiczenia • ćwiczenia audytoryjne: metoda projektów

(projekt badawczy)

C. Podstawowe kryteria Wykład System oceny: ocena bdb : 95-100% pozytywnych odpowiedzi z egzaminacyjnego testu pisemnego z pytaniami otwartymi ocena db+ : 90-94% pozytywnych odpowiedzi z egzaminacyjnego testu pisemnego z pytaniami otwartymi ocena db : 80-98% pozytywnych odpowiedzi z egzaminacyjnego testu pisemnego z pytaniami otwartymi ocena dost+: 70-79% pozytywnych odpowiedzi z egzaminacyjnego testu pisemnego z pytaniami otwartymi ocena dost : 60-69% pozytywnych odpowiedzi z egzaminacyjnego testu pisemnego z pytaniami otwartymi Aktywne uczestnictwo, zabieranie głosu w dyskusjach w trakcie wykładu jest dodatkowo punktowane i uwzględniane w ostatecznej ocenie zaliczającej Ćwiczenia obecność na zajęciach adekwatność i zakres metod zastosowanych w projekcie badawczym w stosunku do celu badań adekwatność i zakres interpretacji w stosunku do zebranych informacji o przedmiocie badań sposób prezentacji wyników badań na zajęciach, w tym: układ i forma prezentacji, treść, sposób przedstawienia (umiejętność wypowiedzi, postawa prelegentów) zgodność pracy pisemnej z wymogami formalnymi, układ i forma pracy, treść pracy.


70

Określenie przedmiotów wprowadzających wraz z wymogami wstępnymi A. Wymagania formalne:

B. Wymagania wstępne: Wiedza z zakresu: podstawowych pojęć i koncepcji geografii społeczno-ekonomicznej oraz rozwoju myśli geograficznej i metod badawczych Umiejętności: wykazuje umiejętność czytania ze zrozumieniem literatury fachowej w języku ojczystym i angielskim oraz komunikowania się na podstawowym poziomie; wykazuje umiejętność krytycznego myślenia.

Cele przedmiotu Zapoznanie z podstawowymi pojęciami i koncepcjami geografii społecznej i geografii ludności; nauczenie interpretacji oraz rozumienia problemów i zagadnień społecznych w kontekście przestrzennym; metod badań społecznych i demograficznych; umiejętności identyfikowania związków przyczynowo-skutkowych procesów społecznych.

Treści programowe A. Problematyka wykładu A.1 relacja człowiek-środowisko w różnych perspektywach badawczych A.2 historyczne korzenie: prace Vidal de la Blache A.3 regiony społeczne i kulturowe A.4 dynamika społeczno -demograficzno-przestrzenna: ruch naturalny A.5 dynamika społeczno -demograficzno-przestrzenna: ruch migracyjny A.6 Szkoła Chicagowska: ekologia miejska, modele struktur społeczno-przestrzennych, obserwacja uczestnicząca, teoria obszarów

społecznych, ekologia czynnikowa A.7 podejścia behawioralne: percepcja i waloryzacja przestrzeni, mapy wyobrażeniowe, mapy mentalne, postawy i zachowania

wobec zagrożeń środowiskowych A.8 geografia dobrobytu i radykalna A.9 geografia humanistyczna: koncepcja miejsca B. Problematyka ćwiczeń B1 metody i techniki badawcze w badaniach społecznych nad przestrzenią B2 planowanie i realizacja badań w zespole badawczym – schemat postępowania badawczego i organizacji pracy zespołu

badawczego B3 metody opracowania i prezentacji wyników badań


A.1. wykorzystywana podczas zajęć Jagielski A., 1978. Geografia ludności. PWN, Warszawa. Jałowiecki B., Szczepański M.S., 2002. Miasto i przestrzeń w perspektywie socjologicznej. Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR, Warszawa Tuan Yi-Fu, 1987, Przestrzeń i miejsce, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa Walmsey D., Lewis G., 1997, Geografia człowieka. Podejście behawioralne, PWN, Warszawa


Babbie E., 2010, Podstawy badań społecznych, PWN, Warszawa Eyles J., 1985, Współczesny rozwój geografii społecznej, Przegląd Geograficzny, IGiPZ PAN, PWN, Warszawa, t.56, z.1-2 Hall E.T., 2005, Ukryty wymiar. MUZA, Warszawa; Libura H., 1990. Percepcja przestrzeni miejskiej. Seria: Rozwój regionalny, rozwój lokalny, samorząd terytorialny, Instytut Gospodarki Przestrzennej, Uniwersytet Warszawski, Warszawa. Rykiel Z. (red.), 1991. Studia z geografii społecznej. Dokumentacja geograficzna, IGiPZ PAN, Ossolineum, Warszawa, z.3-4 Silverman D., 2010, Prowadzenie badań jakościowych, PWN, Warszawa


Hall E.T., 2005, Ukryty wymiar. MUZA, Warszawa; Węcławowicz G., 2003. Geografia społeczna miast. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa; Załęcki J., 2003, Przestrzeń społeczna Gdańska w świadomości jego mieszkańców. Studium socjologiczne. Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańska

Efekty uczenia się


71




realizacji)



Sposób weryfikacji

WIEDZA

W_1 K_W05+++

potrafi wymienić różne typy relacji człowiek- środowisko (treści programowe A.1), interpretuje rolę człowieka w tworzeniu różnego typu krajobrazów (treści programowe A.2), definiuje typy regionów i rozumie istotę ich klasyfikacji (treści programowe A.3), rozpoznaje różne modele struktur społeczno-przestrzennych, mechanizmy ich tworzenia się, konsekwencje ich funkcjonowania (treści programowe A.6, A.8), wyjaśnia istotę koncepcji miejsca, proces powstawania miejsc, ich znaczenie społeczne i ekonomiczne (treści programowe A.9)

egzamin pisemny

W_2 K_W10++

interpretuje dynamikę procesów demograficznych i wynikające z nich zróżnicowanie regionów świata; rozpoznaje konsekwencje społeczne, ekonomiczne i polityczne różnej dynamiki ludności w regionach świata, jest w stanie ocenić konsekwencje wysokiej i niskiej dynamiki demograficznej regionów (treści programowe A.4-5)

egzamin pisemny

W_3 K_W16+

wyjaśnia znaczenie stosowania różnych metodologii badawczych w celu pełnego rozpoznania natury zachodzących procesów społeczno-gospodarczych, potrafi ocenić przydatność różnych podejść badawczych do rozwiązywania konkretnych problemów w życiu społeczno-gospodarczym, wyjaśnia wymiar poznawczy podejść behawioralnych i zasady stosowania takich technik badawczych jak mapy mentalne i wyobrażeniowe, interpretuje związki między uwarunkowaniami przyrodniczymi i społeczno-gospodarczymi w rozwoju miast i regionów (A.7, A.2-3)

egzamin pisemny

UMIEJ ĘTNOŚCI

U_1 K_U01++ identyfikuje zakres merytoryczny podstawowych terminów z dziedziny problematyki społeczno-przestrzennej koniecznych do rozumienia literatury przedmiotu w języku polskim i angielskim (treści programowe A.1-9)

egzamin pisemny

U_2 K_U04++

rozróżnia metody i techniki z zakresu badań społeczno-przestrzennych, umie dobrać właściwe techniki, takie jak: badanie ankietowe, wywiad, obserwacja, obserwacja uczestnicząca, celem przeprowadzenia badań w terenie (treści programowe A.1-9, B1)

egzamin pisemny / wykonanie pracy zaliczeniowej

U_3 K_U07++

potrafi wybrać obszar badania, przygotować harmonogram badań oraz raportować postęp prac, potrafi modyfikować założenia wstępne oraz weryfikować procedurę badawczą dostosowując ją do pojawiających się wraz z postępowaniem badawczym nowych informacji oraz problemów (treści programowe B1-2)

wykonanie pracy zaliczeniowej

U_4 K_U10++

posiada umiejętność wyszukiwania i selekcjonowania informacji z zakresu zjawisk społeczno-przestrzennych, potrafi zebrane informacje wykorzystać do analizy i interpretacji obserwowanych zjawisk, także ich wzajemnych relacji (treści programowe A.1-9, B1- 2)


U_5 K_U19+++ potrafi przedstawić wyniki badań w postaci prawidłowo opracowanej dokumentacji, również z zastosowaniem prezentacji multimedialnej (treści programowe B3)



K_1 K_K02++ potrafi współdziałać i pracować w grupie, przyjmując w niej różne role obserwowanie pracy

na zajęciach

K_2 K_K04++ jest odpowiedzialny za pracę własną oraz wykazuje gotowość podporządkowania się zasadom pracy w zespole i ponoszenia odpowiedzialności za wspólnie zrealizowane zadania (treści programowe B2-3)


Kontakt [email protected] [email protected]


72

Nazwa przedmiotu

Geomorfologia Kod ECTS



Nazwisko osoby prowadzącej (osób prowadzących) dr Piotr Paweł Woźniak (wykład), dr Janusz Dworniczak, mgr Karolina Czarnecka









2

A. Formy zajęć • wykład, • ćwiczenia: laboratoryjne • konwersatorium


8

60 2






30


zajęcia praktyczne (przygotowywanie się do zajęć, samodzielne i zespołowe wykonywanie prac, zadań projektowych, badawczych itp.)

30

60 2



Cykl dydaktyczny

rok II, semestr zimowy





Ćwiczenia • ćwiczenia laboratoryjne: metoda projektów

(projekt praktyczny) / praca indywidualna / praca w grupach / dyskusja / rozwiązywanie

A. Sposób zaliczenia • wykład: egzamin • ćwiczenia: zaliczenie z oceną


73

B. Formy zaliczenia Wykład • egzamin pisemny: test z zadaniami różnego typu Ćwiczenia • udział w dyskusji, • wykonanie pracy zaliczeniowej (praca indywidualna), • wykonanie pracy zaliczeniowej (praca zespołowa): przygotowanie

projektu / wykonanie określonej pracy praktycznej, • kolokwium, • ustalenie oceny zaliczeniowej na podstawie ocen cząstkowych otrzymy-

wanych w trakcie trwania semestru

zadań

C. Podstawowe kryteria Wykład Uzyskanie co najmniej 50% punktów za odpowiedzi na pytania różnego typu znajdujące się w teście egzaminacyjnym Ćwiczenia Aktywny udział i zaliczenie na ocenę pozytywną dyskusji podczas konwersatorium, zaliczenie na ocenę pozytywną wszystkich elementów składowych prac graficznych (indywidualnych i zespołowych), uzyskanie co najmniej 50% punktów za odpowiedzi na pytania różnego typu znajdujące się w teście kolokwium

Określenie przedmiotów wprowadzających wraz z wymogami wstępnymi A. Wymagania formalne: zaliczenie przedmiotów: podstawy geografii fizycznej, geologia, kartografia i topografia, technologie

informacyjne B. Wymagania wstępne: wiedza nt. endo- i egzogenicznych procesów geologicznych oraz właściwości podstawowych grup skał;

umiejętność czytania map topograficznych i geologicznych, umiejętności kreślarskie, umiejętność obsługi programu do edycji grafiki

Cele przedmiotu Poznanie ogólnych praw rządzących genezą i ewolucją rzeźby powierzchni Ziemi, zwłaszcza obszaru Polski i Pomorza; rozpoznawanie podstawowych form i procesów geomorfologicznych, określanie warunków i czynników odpowiedzialnych za powstawanie określonych typów rzeźby, wskazywanie kierunków ewolucji rzeźby

Treści programowe A. Problematyka wykładu A.1. Miejsce geomorfologii wśród innych nauk o Ziemi; główne nurty badań w geomorfologii A.2. Grupy metod badawczych stosowanych w geomorfologii A.3. Wietrzenie A.4. Rzeźba wulkaniczna A.5. Ruchy masowe A.6. Procesy i formy eoliczne A.7. Procesy i formy krasowe, pseudokrasowe i sufozyjne A.8. Rzeźba fluwialna A.9. Rozwój stoku i rzeźby fluwialno-denudacyjnej A.10. Procesy geomorfologiczne w strefie brzegowej mórz A.11. Osady i formy akumulacji jeziornej i torfowiskowej A.12. Geologiczne i klimatyczne uwarunkowania cech rzeźby i jej rozwoju A.13. Uwarunkowania powstawania i dynamiki lodowców A.14. Rzeźba i osady środowisk związanych z lodowcami i lądolodami A.15. Rzeźba i procesy peryglacjalne A.16. Wpływ człowieka na rzeźbę i procesy geomorfologiczne; współczesne przemiany rzeźby Polski B. Problematyka ćwiczeń / konwersatorium B.1. Analiza morfologiczna mapy topograficznej B.2. Stratygrafia czwartorzędu B.3. Procesy i formy glacjalne oraz fluwioglacjalne B.4. Sytuacja geologiczno-geomorfologiczna wybranych obszarów Pomorza


74


A.1. wykorzystywana podczas zajęć Allen P. A., 2000, Procesy kształtujące powierzchnię Ziemi, PWN, W-wa. Embleton C., Thornes J., 1985, Geomorfologia dynamiczna, PWN, Warszawa. Jania J., 1993, Glacjologia, PWN, Warszawa. Klimaszewski M., 1978, Geomorfologia, PWN, Warszawa. Lindner L. (red.), 1992, Czwartorzęd. Osady. Metody badań. Stratygrafia, Wyd. PAE, Warszawa. Migoń P., 2006, Geomorfologia, PWN, Warszawa. Starkel L., 2008, Typy i kierunki współczesnych przekształceń rzeźby Polski . W: Starkel L., Kostrzewski A., Kotarba A., Krzemień K. red., Współczesne przemiany rzeźby Polski, IGiGP UJ, Kraków: 385-395.

A.2. studiowana samodzielnie przez studenta Galon R., 1979, Formy powierzchni Ziemi. Zarys geomorfologii, WSiP, Warszawa. Mojski J. E., 2005, Ziemie polskie w czwartorzędzie, Wyd. Geolog., Warszawa. Mycielska-Dowgiałło E. i Rutkowski J. red., 2007, Badania cech teksturalnych osadów czwartorzędowych..., Wyd SWPR, W-wa. Richling A. (red.), 2006, Geograficzne badania środowiska przyrodniczego, PWN, Warszawa. Rychling A. (red.), 1993, Metody szczegółowych badań geografii fizycznej, PWN, Warszawa.


Efekty uczenia się




realizacji)



Sposób weryfikacji

WIEDZA

W_1

KW_01++, KW_03+,

KW_04+++, KW_018++

wybiera metody wykorzystujące osiągnięcia badawcze nauk przyrodniczych do rozwiązywania zagadnień związanych z badaniami procesów geomorfologicznych i odtwarzaniem rozwoju rzeźby (treści programowe: A.1, A.2)

egzamin pisemny

W_2

KW_02++, KW_04+++, K_W07++, KW_015+, KW_08++, KW_015+

rozpoznaje podstawowe cechy rzeźby, klasyfikuje formy oraz wskazuje warunki i czynniki odpowiedzialne za ich powstawanie (treści programowe: A.3-A.16)

egzamin pisemny

W_3

KW_04+++, KW_07++, KW_09+, KW_013+ KW_015+

wyjaśnia wpływ człowieka na procesy rzeźbotwórcze i charakter rzeźby (treści programowe: A.5, A.8, A.10, A.11, A.16)

egzamin pisemny

W_4 KW_04+++

KW_15+

wyjaśnia podstawowe procesy geomorfologiczne związane z działalnością lodowców, ma wiedzę dotyczącą genezy i ewolucji form (treści programowe: B.2, B.3)

konwersatorium kolokwium

W_5 KW_04+++

KW_15+ KW_20++

opisuje formy rzeźby na podstawie analizy map, ma wiedzę w zakresie metod prezentacji kartograficznej oraz wizualizacji wyników badań (treści programowe: B.1, B.4)


zespołowa)

UMIEJ ĘTNOŚCI

U_1 K_U01++ posługuje się terminologią z zakresu geomorfologii w stopniu umożliwiającym korzystanie z literatury przedmiotu w języku polskim i/lub angielskim (treści programowe: A.1-A.16)

egzamin pisemny

U_2 K_U08++, K_U10++, K_U12+++

wykorzystuje wiedzę teoretyczną z zakresu geomorfologii oraz dostępne źródła informacji do prawidłowej interpretacji podstawowych cech rzeźby oraz procesów geomorfologicznych (treści programowe: A.1-A.16)

egzamin pisemny

U_3 K_U08++

K_U12+++

identyfikuje i opisuje podstawowe formy rzeźby glacjalnej i fluwioglacjalnej, wyjaśnia przyczyny i przebieg podstawowych procesów glacjalnych (treści programowe: B.2, B.3)

konwersatorium kolokwium


75

U_4 K_U17++ stosuje język naukowy w dyskusji na tematy dotyczące zagadnień geomorfologicznych związane z działalnością glacjalną oraz stratygrafią czwartorzędu (treści programowe: B.2, B.3)

konwersatorium

U_5

K_U09++ K_U12+++ K_U14++ K_U15+ K_U16+

poprawnie wnioskuje na podstawie danych pochodzących ze źródeł kartograficznych, redaguje mapy tematyczne korzystając z oprogramowania GIS, dokonuje geologiczno-geomorfologicznej charakterystyki wybranego obszaru Pomorza (treści programowe: B.1, B.4)


zespołowa)


K_1 K_K02+

współdziała i pracuje w grupie, zna wartość swojej roli, wykazuje gotowość podporządkowania się zasadom pracy w zespole, ma świadomość odpowiedzialności za wspólnie realizowane zadania, rozumie konsekwencje dla całej grupy wynikające z niewykonania zadania (treści programowe: B.4)

praca zaliczeniowa (zespołowa)

K_2 K_K04+ pracuje samodzielnie wykonując powierzone zadania terminowo, jest odpowiedzialny za pracę własną (treści programowe: B.1)

praca zaliczeniowa (indywidualna)

Kontakt Piotr P. Woźniak: [email protected]


76

Nazwa przedmiotu

Hydrologia i oceanografia Kod ECTS



Nazwisko osoby prowadzącej (osób prowadzących): dr hab. Elżbieta Bajkiewicz-Grabowska, dr hab. Dariusz Borowiak, dr Magdalena Borowiak, dr hab. Roman Cieśliński, dr Joanna Fac-Beneda, dr Ewa Woźniak, dr Katarzyna Jereczek-Korzeniewska, mgr Izabela Chlost









4

Wykład Ćwiczenia audytoryjne


20

74 3






26



20

46 1

C. Liczba godzin: Wykład: 30 godzin ćwiczenia laboratoryjne: 20 godzin


Cykl dydaktyczny

semestr zimowy




Metody dydaktyczne

Wykład • wykład z prezentacją multimedialną Ćwiczenia • praca indywidualna i w grupach; • rozwiązywanie zadań; • analiza i dyskusja wyników;

A. Sposób zaliczenia Wykład • egzamin z oceną Ćwiczenia • zaliczenie z oceną


77

B. Formy zaliczenia Ćwiczenia 1. Ocena końcowa ustalona na podstawie: A) ocen cząstkowych za wykonanie prac zaliczeniowych lub prezentacji; B) obserwacji zaangażowania, systematyczności oraz estetyki w wykonywaniu prac C) oceny z zaliczenia końcowego w formie testu (na który składają się:

zadania zamknięte, wielokrotnego wyboru, tekst z lukami)

• graficzne przedstawianie wyników; • analiza przypadków; • mapa mentalna; • dyskusja moderowana, wielokrotna, efektywna

C. Podstawowe kryteria Ćwiczenia 1. Rozumienie i prawidłowe posługiwanie się terminologią z zakresu

hydrologii w ramach przewidzianych tematyką zajęć (forma zaliczenia 1C.). 2. Poprawność merytoryczna i techniczna wykonanych prac zgodna z

wytycznymi (forma zaliczenia 1A). 3. Inicjatywa, umiejętność podjęcia dyskusji i rozwiązywania problemów -

aktywność na zajęciach (forma zaliczenia 1 B) Określenie przedmiotów wprowadzających wraz z wymogami wstępnymi

A. Wymagania formalne: Wiedza z zakresu: geografii fizycznej (w tym: meteorologii i klimatologii, geologii, kartografii i topografii); matematyki i

statystyki; technologie informacyjne B. Wymagania wstępne: • Student zna typy i cechy klimatów kuli ziemskiej, potrafi je scharakteryzować i zlokalizować na mapie; • Zna formy obiegu wody w przyrodzie; • Zna typy i właściwości skał; • Posiada umiejętność czytania mapy topograficznej; • Zna podstawy matematyki i metody statystyczne na poziomie umożliwiającym opisywanie obiegu wody; • Posiada umiejętność obsługi oprogramowania komputerowego umożliwiającego analizę statystyczną i graficzne

przedstawianie wyników.

Cele przedmiotu 1. Poznanie przyczyn i geograficznych uwarunkowań krążenia wody w przyrodzie. 2. Przestrzenne zróżnicowanie obiektów hydrosfery i ich charakterystyka. 3. Poznanie źródeł informacji hydrologicznej. 4. Opanowanie umiejętności opracowania wyników pomiarów hydrometrycznych.

Treści programowe

A. Problematyka wykładu A.1 wpisuje prof. hab. E. Bajkiewicz-Grabowska B. Problematyka ćwiczeń: B.1 Jednostki hydrograficzne i umiejętność ich wydzielania. B.2 Elementy charakterystyki hydrograficznej zlewni (parametry morfometryczne i fizycznogeograficzne zlewni, parametry sieci

wodnej, struktura hydrograficzna zlewni). B.3 Charakterystyka odpływu rzecznego (zmienność stanów wody i przepływów, miary odpływu, wielkość i struktura odpływu,

ustroje wodne rzek). B.4 Bilans wodny zlewni kontrolowanej. B.5 Wybrane elementy charakterystyki limnologicznej (morfometria niecek jeziornych, termika wód jeziornych). B.6 Wody podziemne i ich charakterystyka. B.7 Mapa hydrograficzna Polski w skali 1:50 000jako źródło informacji o wodzie (treść mapy, interpretacja mapy, sposoby

przedstawiania zjawisk i zagrożeń naturalnych i antropogenicznych związanych z wodą). B.8 Oceanografia ze szczególnym uwzględnieniem Morza Bałtyckiego - cechy wód oceanicznych (właściwości fizyczno-chemiczne

wód morskich, podział wód oceanicznych); Morze Bałtyckie na tle innych mórz europejskich


78


A.1. wykorzystywana podczas zajęć: Bajkiewicz-Grabowska E., Magnuszewski Z., 2002, Przewodnik do ćwiczeń z hydrologii ogólnej, PWN, Warszawa Dynowska I., Tlałka A., 1982, Hydrografia, PWN, Warszawa-Poznań Dynowska I., 1971 Typy reżimów rzecznych w Polsce, Prace IG UJ, Kraków Lange W. (red.), 1993, Metody badań fizycznolimnologicznych, skrypt UG, Gdańsk;

A.2. studiowana samodzielnie przez studenta Duxbury A. C., Duxbury A. B., Sverdrup K. A., 2002, Oceany świata, PWN, Warszawa; Łomniewski K., 1969, Oceanografia fizyczna, PWN, Warszawa; Łomniewski K., Mankowski W., Zaleski J., 1975, Morze Bałtyckie, PWN, Warszawa; Pazdro Z., 1983, Hydrogeologia ogólna, Wyd. Geol., Warszawa


Choiński A., Kaniecki A., 1996, Wody Ziemi, Wielka Encyklopedia Geografii Świata t. IV, wyd. Kurpisz, Poznań; Czaya, 1987, Rzeki kuli ziemskiej, PWN, Warszawa Majewski A., 1992, Oceany i Morza, PWN, Warszawa; Wytyczne techniczne K 3-4. Mapa hydrograficzna w skali 1:50 000, 1985, Warszawa.

Efekty uczenia się




realizacji)



Sposób weryfikacji

WIEDZA

W_1 K_W04+

Nazywa, opisuje i definiuje procesy i zjawiska zachodzące w środowisku wodnym, a w ich interpretacji opiera się na podstawach empirycznych, rozumiejąc znaczenie i zastosowanie metod jakościowych, matematycznych i statystycznych (treści programowe: B.1-B.8)

Obserwacja pracy na zajęciach

W_2 K_W07+ Nazywa i opisuje komponenty środowiska geograficznego Ziemi (treści programowe: B2; B.3, B.4; B.6)


W_3 K_W08+ Nazywa i opisuje zróżnicowanie środowiska przyrodniczego Ziemi oraz rozumie w stopniu podstawowym jego funkcjonowanie i dynamikę zmian (treści programowe: B.1,B.3, B.6;B.8)


W_4 K_W04+ K_W07+ K_W08+

Definiuje, wyjaśnia i oceania wpływ komponentów środowiska przyrodniczego na występowanie i formy obiektów wodnych i jednostek hydrograficznych, określa ich cechy, przywołuje argumenty w jaki sposób środowisko może wpływać na formowanie stanów wód powierzchniowych i podziemnych, ich reżimu oraz kształtowanie odpływu potamicznego; wymienia i charakteryzuje składowe bilansu wodnego, wyjaśnia zależności pomiędzy klimatem, głębokością jezior i mórz a ich właściwościami fizycznymi i chemicznymi, interpretuje mapę topograficzną i hydrograficzną

Test, Prace zaliczeniowe,

prezentacja

W_5 K_W09+ Nazywa, opisuje i definiuje podstawowe interakcje pomiędzy środowiskiem przyrodniczym a antropogenicznym (treści programowe: B.3; B.7)


W_6 K_W15+ Nazywa, opisuje i dyskutuje na temat globalnych procesów przyrodniczych (w tym ich genezy i skutków) (treści programowe: B.3; B.5)


W_7 K_W09+ K_W15+

Analizuje przyczynowo-skutkowej wzajemnych zależności pomiędzy środowiskiem wodnym a antropogenicznych, ocenia zmiany wynikłe z działalności człowieka na podstawie własnych doświadczeń, dostępnej literatury i interpretacji mapy hydrograficznej, definiuje źródła zagrożeń hydrosfery; zna przyczyny i tłumaczy zmienność sezonową zjawisk hydrologicznych i zjawisk ekstremalnych.

Test, Prace zaliczeniowe

W_8 K_W18+ Posługuje się technikami pozyskiwania danych geograficznych i społecznych, w tym teledetekcji, pomiarów geodezyjnych i nawigacji satelitarnej (treści programowe: B.1, B.2, B.5, B.7)


W_9 K_W18+ Przywołuje i opisuje podstawowe źródła informacji hydrologicznej w postaci wydawnictw i biuletynów krajowej służby meteorologicznej i hydrologicznej,

Test


79

atlasów, map stron internetowych, zna instytucje zajmujące się monitoringiem wód powierzchniowych i podziemnych

W_10 K_W19+ Stosuje statystykę opisową i matematyczną w zakresie pozwalającym na opis i analizę zjawisk geograficznych i społecznych (treści programowe: B.2, B.3, B.4; B.5; B.8)

Prace zaliczeniowe

W_11 K_W19+ Weryfikuje, klasyfikuje i szereguje dane hydrologiczne posługując się metodami matematycznymi i statystycznymi w celu graficznego lub przestrzennego przedstawienia wyników do dalszej interpretacji

Prace zaliczeniowe

UMIEJ ĘTNOŚCI

U_1 K_U01++ Posługuje się terminologią geograficzną w stopniu umożliwiającym korzystanie z literatury przedmiotu w języku polskim (treści programowe: B.1-B.8)

Prace zaliczeniowe

U_2 K_U01+ K_U17+

Nazywa, rozpoznaje i opisuje zjawiska oraz obiekty hydrograficzne, podaje ich cechy i właściwości, argumentuje zachodzące zjawiska, interpretuje otrzymane wyniki i konstruuje pytania


Prezentacja, Obserwacja pracy na

zajęciach

U_3 K_U02+ Odnajduje i dokonuje wyboru niezbędnych informacji z literatury fachowej i innych źródeł, w tym źródeł elektronicznych (treści programowe: B.1-B.8)


U_4 K_U02+ Znajduje, pozyskuje i selekcjonuje dane hydrometeorologiczne lub inne informacje o środowisku wodnym z różnych źródeł i dokonuje ich merytorycznej weryfikacji


Prezentacja,

U_5 K_U03+ Stosuje podstawowe techniki i narzędzia badawcze z zakresu nauk geograficznych (treści programowe: B.1- B.8)


U_6 K_U03+

Nazywa, wybiera i wdraża poznane metody badawcze (wykreśla granicę zlewni, batymetrię, oblicza przepływ, interpoluje, konstruuje wykresy, oblicza średnie, ekstrema wahań, wykonuje i przedstawia prezentację multimedialną na zadany problem o tematyce hydrologicznej

Prace zaliczeniowe, Prezentacja,


U_7 K_U06+

Wykorzystuje techniki geoinformatyczne oraz proste narzędzia statystyczne i metody analizy przestrzennej do określania relacji między różnorodnymi zmiennymi (treści programowe: B.1-B.8)


U_8 K_U06+ Nazywa, wybiera i odpowiednio stosuje metody i sposoby przedstawiania wyników badań hydrometrycznych nawiązując do metod stosowanych w hydrologii za pomocą wykresów, map, pokazu slajdów


Prezentacja

U_9 K_U08+ Identyfikuje i analizuje podstawowe procesy i zjawiska przyrodnicze oraz społeczno-ekonomiczne (treści programowe: B.3;B.4;B.5; B.6, B.8)


U_10 K_U09++ Wnioskuje na podstawie danych pochodzących z różnych źródeł, w tym źródeł kartograficznych (treści programowe: B.1-B.8)


U_11 K_U10++

Wykorzystuje wiedzę teoretyczną z zakresu nauk geograficznych oraz dostępne źródła informacji do prawidłowej interpretacji podstawowych procesów i zjawisk przyrodniczych, społecznych, gospodarczych i politycznych (treści programowe: B.1-B.8)


U_12

K_U12+ Analizuje przyczyny i przebieg podstawowych procesów i zjawisk zachodzących w środowisku geograficznym (treści programowe: B.2;B.3; B.4, B.5;B.6; B.8)


U_13

K_U15+ Charakteryzuje wybrany obszar, objaśniając przyczyny zróżnicowania warunków biofizycznych (treści programowe: B.1-B.8)


U_14

K_U08+ K_U09+ K_U10+ K_U11+ K_U15+

Wyciąga wnioski i interpretuje otrzymane przez siebie wyniki (mapy, wykresy, obliczenia) oraz odczytuje i interpretuje materiały kartograficzne w powiązaniu z interakcjami przyczynowo-skutkowymi pomiędzy poszczególnymi komponentami środowiska geograficznego w oparciu o wiedzę zdobytą z różnych źródeł


Prezentacja

U_15

K_U17+ Stosuje język naukowy i wypowiada się oraz dyskutuje na tematy dotyczące zagadnień geograficznych w języku polskim (treści programowe: B.1-B.8)



80


K_1 K_K01+ Określa swoje kompetencje zawodowe i osobiste,, rozumie potrzebę ich podnoszenia, a także aktualizuje i poszerza swoją wiedzę i umiejętności (treści programowe: B.1-B.8)


K_2 K_K02+ Współdziała i pracuje w grupie, przyjmując w niej różne role (treści programowe: B.1-B.8)


K_3 K_K06+ Przyjmuje odpowiedzialność za powierzany sprzęt oraz bezpieczeństwo pracy własnej i innych (treści programowe: B.1-B.8)


K_4 K_K01+ K_K02+ K_K06+

Podejmuje dyskusję nad zadanym problemem, rozważa argumenty, konstruuje i odpowiada na pytania, dokonuje krytycznej oceny otrzymanych wyników pracy własnej lub grupy, terminowo realizuje powierzone zadania indywidualne lub zespołowe; wykazuje zaangażowanie w pracy, spełnia wymogi formalne (np. obecność na ćwiczeniach)


Kontakt mgr Izabela Chlost - [email protected]

Nazwa przedmiotu Meteorologia i klimatologia

Kod ECTS




Janusz Filipiak, Mirosława Malinowska, Michał Marosz, Małgorzata Owczarek, Andrzej Wyszkowski, Michał Pilarski









2

A. Formy zajęć: • wykład, • ćwiczenia: audytoryjne,


7,5

59,5 2






40

B. Sposób realizacji • zajęcia w sali dydaktycznej • zajęcia poza pomieszczeniami dydaktycznymi UG (na terenie

kampusu UG w ogródku meteorologicznym)

zajęcia praktyczne (przygotowywanie się do zajęć, samodzielne wykonywanie prac badawczych)

20

60 2


Sumaryczny nakład pracy studenta: 119,5 Łączna liczba punktów ECTS: 4


81

Cykl dydaktyczny

Rok drugi / semestr zimowy





B. Formy zaliczenia Wykład • egzamin pisemny: kombinowany (testowy i z pytaniami (zadaniami)

otwartymi) Ćwiczenia • kolokwium • wykonanie prac zaliczeniowych: przygotowanie prezentacji, wykonanie

określonej pracy praktycznej (statystyczna i graficzna analiza danych oraz interpretacja jej wyników)


Metody dydaktyczne Wykład • wykład / wykład z prezentacją multimedialną

Ćwiczenia • ćwiczenia audytoryjne: praca indywidualna;

praca w grupie; metody eksponujące

C. Podstawowe kryteria, Wykład: Uzyskanie powyżej 50% punktów z egzaminu pisemnego; Ćwiczenia: uzyskanie pozytywnych ocen ze wszystkich kolokwiów i prac pisemnych realizowanych w trakcie ćwiczeń, obecność na zajęciach, terminowość oddawania prac pisemnych.

Określenie przedmiotów wprowadzających wraz z wymogami wstępnymi A. Wymagania formalne: Matematyka, Statystyka w geografii, Kartografia i Topografia. B. Wymagania wstępne: Wiedza z zakresu podstawowych wiadomości o atmosferze z lekcji geografii i fizyki gazów z lekcji

fizyki w zakresie programu szkoły średniej.

Cele przedmiotu Wykład: zdobycie podstawowej wiedzy o atmosferze i przebiegających w niej procesach. Rozpoznawanie i interpretowanie zjawisk i procesów meteorologicznych w powiązaniu ze stanem środowiska przyrodniczego. Określanie wpływu warunków pogodowych na środowisko geograficzne, gospodarkę i zdrowie człowieka. Ćwiczenia: poznanie podstawowych źródeł informacji w meteorologii i klimatologii. Poznanie głównych zasad i celów obserwacji meteorologicznych. Umiejętność wstępnego opracowania danych meteorologicznych oraz analizy klimatologicznych szeregów czasowych. Przygotowanie do własnych badań terenowych. Przedmiot ten przygotowuje studenta do samodzielnego analizowania podstawowych problemów z zakresu nauk o atmosferze. Treści programowe

A. Problematyka wykładu A.1. Przedmiot badań meteorologii i klimatologii. A.2. Atmosfera (budowa i właściwości, struktura pionowa, antropogeniczne zmiany składu powietrza). A.3. Promieniowanie Słońca, Ziemi i atmosfery. A.4. Bilans cieplny powierzchni Ziemi. A.5. Woda w atmosferze. A.6. Przemiany adiabatyczne. A.7. Cyrkulacja atmosfery. A.8. Meteorologia synoptyczna. A.9. Wybrane zagadnienia z klimatologii (procesy i czynniki klimatotwórcze. Cechy klimatu lokalnego. Strefowość i astrefowość

klimatu. Układy telekoneksyjne. Klasyfikacje klimatów. Cechy klimatu Polski. Zmiany klimatu Ziemi. B. Problematyka ćwiczeń B.1. Organizacja sieci obserwacji meteorologicznych w Polsce. B.2. Podstawowe źródła danych w klimatologii. B.3. Elementy meteorologiczne – podstawowe informacje o metodyce obserwacji.


82

B.4. Podstawowe statystyczne i graficzne metody opracowań klimatologicznych.


A.1. wykorzystywana podczas zajęć − Crowe P.R., 1987, Problemy klimatologii ogólnej, PWN, Warszawa − Kożuchowski K., 1998, Atmosfera, klimat, ekoklimat, PWN, Warszawa − Kożuchowski K. (red.), 2005, Meteorologia i klimatologia, PWN, Warszawa − Kożuchowski K., 2011, Klimat Polski, PWN, Warszawa − Rettalack B.J., 1991, Podstawy meteorologii, IMGW, Warszawa. − Woś A., 1999, Klimat Polski, PWN, Warszawa.

Woś A., 2001, Meteorologia dla geografów, PWN, Warszawa A.2. studiowana samodzielnie przez studenta:

− Malinowska M. (red.), 2010, Przewodnik do ćwiczeń z meteorologii i klimatologii, Wydawnictwo UG, Gdańsk.

B. Literatura uzupełniaj ąca − Kossowska-Cezak U., Martyn D., Olszewski K., Kopacz-Lembowicz M., 2000, Meteorologia i klimatologia. Pomiary,

obserwacje, opracowania, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa-Łódź. − Lockwood J.C., 1984, Procesy klimatotwórcze, PWN, Warszawa. − Lorenc H., 2005, Atlas klimatu Polski, IMGW, Warszawa. − Niedźwiedź T. (red.), 2003, Słownik Meteorologiczny, IMGW, Warszawa. − Wyszkowski A., 2008, Przewodnik do ćwiczeń terenowych z meteorologii i klimatologii, Wyd. UG, Gdańsk.

Efekty uczenia się




realizacji)



Sposób weryfikacji

WIEDZA

W_1 K_W01+++ rozumie w stopniu podstawowym specyfikę meteorologii i klimatologii, ich genezę i rozwój, a także zna ich strukturę wewnętrzną, przedmiot badań i miejsce w systemie nauk (treści programowe: A.1)

egzamin pisemny, obserwacja i analiza

efektów pracy indywidualnej

W_2 K_W02+++

zna i rozumie kluczowe pojęcia meteorologii i klimatologii oraz koncepcje dotyczące zróżnicowania terytorialnego i rozmieszczenia zjawisk meteorologicznych i klimatologicznych na powierzchni Ziemi (treści programowe: A.1-9 oraz B.3)



W_3 K_W03+ ma wiedzę z zakresu nauk ścisłych pozwalającą na zrozumienie podstawowych procesów i zjawisk zachodzących w komponencie atmosferycznym środowiska przyrodniczego Ziemi (treści programowe: A.1-9 oraz B.3)



W_4 K_W04+++

rozumie podstawowe procesy i zjawiska zachodzące w komponencie atmosferycznym środowiska przyrodniczego Ziemi, a w ich interpretacji opiera się na podstawach empirycznych, rozumiejąc znaczenie i zastosowanie metod jakościowych, matematycznych i statystycznych (treści programowe: A.1-9 oraz B.3-4)



W_5 K_W07+++

ma podstawową wiedzę o komponencie atmosferycznym środowiska geograficznym Ziemi, rozumianym jako jednolity system wzajemnie powiązanych i oddziałujących na siebie komponentów (treści programowe: A.1-9)



W_6 K_W08+++ zna zróżnicowanie komponentu atmosferycznego środowiska przyrodniczego Ziemi oraz rozumie w stopniu podstawowym jego funkcjonowanie i dynamikę zmian (treści programowe: A.1-9 oraz B.3)




83

W_7 K_W09++ rozumie podstawowe interakcje pomiędzy środowiskiem przyrodniczym a antropogenicznym (treści programowe: A.1-9 oraz B.3)



W_8 K_W15++ ma podstawową wiedzę na temat globalnych procesów przyrodniczych, ze szczególnym uwzględnieniem procesów klimatologicznych (w tym ich genezy i skutków) (treści programowe: A.2-9)



W_9 K_W18+ zna w stopniu podstawowym i rozumie podstawy teoretyczne technik pozyskiwania danych geograficznych (treści programowe: B.1-4)



W_10 K_W19+ zna statystykę opisową i matematyczną w zakresie pozwalającym na opis i analizę zjawisk meteorologicznych i klimatologicznych (treści programowe: B.3-4)



W_11 K_W20+ ma podstawową wiedzę w zakresie metod prezentacji kartograficznej (treści programowe: B.3-4)



UMIEJ ĘTNOŚCI

U_1 K_U01++ potrafi posługiwać się terminologią z zakresu meteorologii i klimatologii w stopniu umożliwiającym korzystanie z literatury przedmiotu w języku polskim i/lub angielskim (treści programowe: A.1-9 oraz B.1-4)

egzamin pisemny, kolokwia pisemne, obserwacja i analiza


U_2 K_U02+ umie odnaleźć i dokonać wyboru niezbędnych informacji z literatury fachowej i innych źródeł, w tym źródeł elektronicznych (treści programowe: B.2)

kolokwia pisemne, obserwacja i analiza


U_3 K_U03++ potrafi stosować podstawowe techniki i narzędzia badawcze z zakresu nauk o atmosferze (treści programowe: B.2-4)



U_4 K_U04++ potrafi przeprowadzić podstawowe obserwacje procesów i zjawisk zachodzących w komponencie atmosferycznym środowiska geograficznego (treści programowe: B.1,3)

obserwacja i analiza efektów pracy indywidualnej

U_5 K_U06+ potrafi wykorzystać techniki geoinformatyczne oraz proste narzędzia statystyczne i metody analizy przestrzennej do określania relacji między różnorodnymi zmiennymi (treści programowe: B.4)



U_6 K_U07+ umie zaplanować i przeprowadzić proste postępowanie badawcze z zakresu nauk geograficznych pod kierunkiem opiekuna naukowego (treści programowe: B.3)

obserwacja i analiza efektów pracy indywidualnej

U_7 K_U08+ umie identyfikować i analizować podstawowe procesy i zjawiska przyrodnicze(treści programowe: A2-8, B.3)



U_8 K_U09++ umie poprawnie wnioskować na podstawie danych pochodzących z różnych źródeł, w tym źródeł kartograficznych (treści programowe: B.2-4)



U_9 K_U10+ potrafi wykorzystywać wiedzę teoretyczną z zakresu nauk geograficznych oraz dostępne źródła informacji do prawidłowej interpretacji podstawowych procesów i zjawisk przyrodniczych (treści programowe: A2-9, B.3-4)



U_10 K_U11+ potrafi formułować i analizować podstawowe problemy dotyczące zmian w egzamin pisemny,


84

warunkach biofizycznych w skali lokalnej, regionalnej i globalnej (treści programowe: A2-9, B.3-4)



U_11 K_U12++ umie analizować przyczyny i przebieg podstawowych procesów i zjawisk zachodzących w środowisku geograficznym (treści programowe: A2-9, B.3-4)



U_12 K_U14+ potrafi redagować proste mapy tematyczne, korzystać z oprogramowania GIS oraz standardowego oprogramowania biurowego do prezentacji elementarnych zagadnień z zakresu nauk geograficznych (treści programowe: B.3-4)



U_13 K_U15++ umie dokonać podstawowej charakterystyki wybranego obszaru, objaśniając przyczyny zróżnicowania warunków biofizycznych (treści programowe: A2-9, B.3-4)



U_14 K_U17++ potrafi stosować język naukowy i wypowiadać się oraz dyskutować na tematy dotyczące zagadnień geograficznych w języku polskim (treści programowe: A2-9, B.3-4)



U_15 K_U19++ umie przedstawić wyniki badań w postaci prawidłowo opracowanej dokumentacji, również z zastosowaniem prezentacji multimedialnej (treści programowe: B.3-4)




K_1 K_K01+ ma świadomość poziomu swoich kompetencji zawodowych i osobistych, rozumie potrzebę ich podnoszenia, a także aktualizuje i poszerza swoją wiedzę i umiejętności (treści programowe B1. – B.4.)


K_2 K_K02++ potrafi współdziałać i pracować w grupie, przyjmując w niej różne role (treści programowe B1. – B.4.)


K_3 K_K03+ wykazuje gotowość do działań indywidualnych i społecznych, w tym na rzecz zachowania równowagi ekologicznej i ochrony zasobów Ziemi (treści programowe B1. – B.4.)


K_4 K_K04++ jest odpowiedzialny za pracę własną oraz wykazuje gotowość podporządkowania się zasadom pracy w zespole i ponoszenia odpowiedzialności za wspólnie zrealizowane zadania (treści programowe B1. – B.4.)


K_5 K_K07+ samodzielnie podejmuje i inicjuje zachowania profesjonalne; planuje i organizuje ich przebieg (treści programowe B1. – B.4.)




85

Nazwa przedmiotu: Wychowanie fizyczne

Kod ECTS

Nazwa jednostki prowadzącej: Studium Wychowania Fizycznego i Sportu

Nazwa kierunku Geografia

Nazwa specjalności

Nazwiska osób prowadzących: Nauczyciele SWFiS


Liczba punktów ECTS: 1

• Formy zajęć: ćwiczenia wychowania fizycznego (ogólnorozwojowe/profilowane lub rehabilitacyjne)

• Sposób realizacji: zajęcia w obiektach sportowych lub w terenie C. Liczba godzin: 30

Rodzaj studiów: studia pierwszego stopnia

Rok i semestr studiów II rok, 3 semestr

Status przedmiotu: obowiązkowy

Język wykładowy: język polski Forma i sposób zaliczenia oraz podstawowe kryteria oceny lub wymagania egzaminacyjne • Sposób zaliczenia: zaliczenie bez oceny • Formy zaliczenia:

Frekwencja i aktywny udział w zajęciach

Metody dydaktyczne: zajęcia praktyczne

• Podstawowe kryteria oceny Obecność na zajęciach jest obowiązkowa. Każda nieobecność musi być zaliczona zgodnie z regulaminem zajęć SWFiS.


86

Określenie przedmiotów wprowadzających wraz z wymogami wstępnymi: Brak wymagań Cele przedmiotu - kształtowanie potrzeby stałej aktywności fizycznej w ramach prozdrowotnego stylu życia, - upowszechnianie różnych form aktywności ruchowej: sportu, turystyki i rekreacji, rehabilitacji, - kształtowanie ogólnej sprawności fizycznej oraz umiejętności i nawyków ruchowych w zakresie wybranych dyscyplin, - wspomaganie harmonijnego rozwoju psychofizycznego

Treści programowe Zależne od rodzaju zajęć wybranych przez studenta z oferty SWFiS: badminton, ćwiczenia siłowe, fitness, futsal, koszykówka, łyżwiarstwo, narciarstwo, nordic walking, piłka nożna, piłka ręczna, pływanie, samoobrona, siatkówka, snowboard, tenis, tenis stołowy, trójbój siłowy, unihokej, wspinaczka sportowa, żeglarstwo, zajęcia ogólnorozwojowe i rehabilitacja ruchowa Wykaz literatury Prowadzący każdorazowo aktualizuje obowiązującą literaturę przedmiotu.

Wiedza - student posiada ogólną wiedzę z zakresu kultury fizycznej Umiejętności - student posiada podstawowe umiejętności ruchowe w zakresie wybranej dyscypliny, - posiada umiejętność włączenia się w prozdrowotny styl życia z wyborem aktywności na całe życie oraz kształtowania postaw sprzyjających całożyciowej aktywności fizycznej

Efekty uczenia się

Kompetencje społeczne (postawy) - student promuje społeczne i kulturowe znaczenie sportu i aktywności fizycznej - pielęgnuje własne upodobania z zakresu kultury fizycznej


87

Kontakt Osoba odpowiedzialna za przedmiot: mgr Tomasz Kuśmierek [email protected]


88

Nazwa przedmiotu

ĆWICZENIA TERENOWE - GEOGRAFIA SPOŁECZNA Kod ECTS



Nazwisko osoby prowadzącej (osób prowadzących) Dr Maja Grabkowska, dr Antoni Korowicki, mgr Klaudi a Nowicka, mgr Stanisław Rzyski, dr Magdalena Szmytkowska









A. Formy zajęć • ćwiczenia: terenowe


41 1






15

B. Sposób realizacji • zajęcia poza pomieszczeniami dydaktycznymi UG - studenci

przeprowadzają badania społeczne na terenie Trójmiasta, a następnie kamerlanie opracowują ich wyniki


30

45 2



Cykl dydaktyczny

rok akademicki 2, semestr zimowy




Metody dydaktyczne Ćwiczenia • kwestionariusz, metoda sytuacyjna



89

B. Formy zaliczenia Ćwiczenia • przeprowadzenie badań i pisemna prezentacja ich wyników

C. Podstawowe kryteria Poprawność wykonania pracy zaliczeniowej i dostarczenie kompletu materiałów „surowych”

Określenie przedmiotów wprowadzających wraz z wymogami wstępnymi A. Wymagania formalne: brak

B. Wymagania wstępne: wiedza z zakresu: geografii społecznej zgodnie z programem studiów, umiejętności: obserwacji zjawisk społecznych, dyskusji, przekonywania osób trzecich do wzięcia udziału w badaniu sondażowym.

Cele przedmiotu Posługiwanie się metodami stosowanymi w geografii społecznej, w tym nabycie umiejętności przeprowadzenia badania sondażowego techniką wywiadu standaryzowanego lub ankiety audytoryjnej, interpretacja wyników badań terenowych oraz ich prezentacja.

Treści programowe B. Problematyka ćwiczeń B.1Analiza struktur społecznych i przestrzennych w mieście B.2. Podejście behawioralne B3. Metody ilościowe i jakościowe w badaniach społecznych.


A.1. wykorzystywana podczas zajęć - A.2. studiowana samodzielnie przez studenta

Babbie E., 2007, Badania społeczne w praktyce, PWN, Warszawa; Frankfort-Nachmias Ch., Nachmias D., 2001, Metody badawcze w naukach społecznych, Wyd. Zysk i S-ka, Poznań; Walmsley D., Lewis G., 1997, Geografia człowieka. Podejścia behawioralne, PWN, Warszawa;

B. Literatura uzupełniaj ąca Lynch K., 1960, The Image of the City, MIT Press, Cambridge; Szreder M., 2004, Metody i techniki sondażowych badań opinii, PWE, Warszawa; Oppenheim A. N., 2004, Kwestionariusze, wywiady, pomiary postaw, Zysk i S-ka Wydawnictwo, Poznań;

Efekty uczenia się




realizacji)



Sposób weryfikacji

WIEDZA

W_1 K_W18++

stosuje w praktyce teoretyczne podstawy technik pozyskiwania danych geograficznych i społecznych pozwalające na opis i analizę zjawisk geograficznych i społecznych (treści programowe: B.1-3)

praca zaliczeniowa

UMIEJ ĘTNOŚCI


90

U_1 K_U03+ odróżnia zaawansowane techniki i narzędzia badawcze właściwe dla geografii społecznej (treści programowe: B.1-3)

praca zaliczeniowa

U_2 K_U07+++

planuje i przeprowadza proste badanie sondażowe z zakresu geografii społecznej pod kierunkiem opiekuna naukowego (treści programowe: B.1-3)

praca zaliczeniowa

U_3 K_U18+++

prezentuje wyniki przeprowadzonych badań w postaci prawidłowo opracowanego tekstu naukowego z poprawną dokumentacją (treści programowe: B.1-3)

praca zaliczeniowa


K_1 K_K02++ dostosowuje się do współdziałania i pracy w grupie, dzieląc się zadaniami i przyjmując różne role (treści programowe: B.1-3)

praca zaliczeniowa

K_2 K_K04+++

ponosi odpowiedzialność za pracę własną i za wspólnie zrealizowane zadania, np. przez terminowe złożenie pracy zaliczeniowej (treści programowe: B.1-3)

praca zaliczeniowa



91

Nazwa przedmiotu

Geograficzne systemy informacyjne Kod ECTS




dr Wojciech Staszek (wykład), mgr Bartosz Pępek (ćwiczenia)









2



15

77 3






10



50

60

2

C. Liczba godzin: 60, w tym: wykład: 30 godzin ćwiczenia laboratoryjne: 30 godzin


Cykl dydaktyczny

Rok II / semestr zimowy , ćwiczenia semestr zimowy i letni





Ćwiczenia • ćwiczenia laboratoryjne: praca w 2-osobowych

zespołach

A. Sposób zaliczenia Wykład - zaliczenie z oceną

Ćwiczenia -zaliczenie z oceną


92

B. Formy zaliczenia Wykład • kolokwium pisemne: testowe / z pytaniami otwartymi Ćwiczenia • kolokwium • realizacja projektów • ustalenie oceny zaliczeniowej na podstawie projektu realizowanego w

trakcie semestru oraz kolokwium końcowego C. Podstawowe kryteria Wykład Wymagania egzaminacyjne: • Znajomość pojęć i terminów, umiejętność odpowiedniego doboru danych

do analiz, znajomość procedur i możliwości wykorzystania GIS w praktyce.

Ćwiczenia Wymagania: • Wywiązywanie się w terminie z realizacji zadań podejmowanych w ramach

pracy własnej nad projektem pt. „środowiskowe uwarunkowania Kształtowania i użytkowania przestrzeni”

• Estetyka i poprawność oddawanego projektu Kryteria Ocen: • Kryteria oceny projektów: poprawność zastosowania poznanych metod

analizy przestrzennych, przejrzystość przedstawienia wyników, • Kryteria oceny kolokwium: poprawność i kompletność rozwiązania

postawionego problemu z wykorzystaniem analiz i narzędzi GIS Określenie przedmiotów wprowadzających wraz z wymogami wstępnymi

A. Wymagania formalne: Wiedza z zakresu: kartografii i topografii, teledetekcji, technologii informacyjnych, geografii fizycznej B. Wymagania wstępne: Wiedza z zakresu: wybranych elementów matematyki (działania algebraiczne na liczbach, geometria,

układy współrzędnych na płaszczyźnie), geografii na poziomie licealnym (formy terenowe ukształtowania powierzchni Ziemi, mapy kartograficzne i tematyczne, poziomice, skale, układ współrzędnych geograficznych). Umiejętności: posługiwanie się mapą, podstawowa znajomość użytkowania komputera PC, programów Office oraz środowiska Windows.

Cele przedmiotu Zapoznanie się z możliwościami i praktycznym zastosowaniem GIS, poznanie zasad komponowania obrazu kartograficznego, nabycie teoretycznej i praktycznej wiedzy z zakresu projektowania i użytkowania GIS; poznanie metod analiz graficznych, umiejętność wykonywania analiz danych geograficznych przy wykorzystaniu GIS, prezentacji wyników, kompozycji map i wydruków, nabycie umiejętności posługiwania się oprogramowaniem GIS – Mapinfo w stopniu podstawowym i średnim Treści programowe

A. Problematyka wykładu A.1. Składowe systemu GIS, przegląd oprogramowania, omówienie historii rozwoju i wdrożenia GIS oraz podstawowych zalet i

korzyści A.2. Formaty danych w GIS - dane rastrowe i gridowe, dane wektorowe i ich atrybuty, cechy danych A.3. Odwzorowania kartograficzne i główne źródła ogólnodostępnych danych GIS A.4. Tworzenie danych przestrzennych - pozyskiwanie i źródła danych dla GIS, zasady wprowadzania danych, budowy baz i

konstrukcji map cyfrowych (wizualizacja baz danych) A.5. Dane wektorowe - poprawność, topologia rysunku wektorowego, geometria i błędy, przetwarzanie danych wektorowych -

interpolacja A.6. Operacje na danych wektorowych, funkcje bazodanowe, przyłączanie danych - wykorzystywanie relacji przestrzennych

między obiektami A.7. Dane rastrowe - rodzaje, wykorzystanie - klasyfikacja, dane gridowe - omówienie możliwości wykorzystania i przykłady

zastosowań A.8. Prezentacja danych cyfrowych, analizy, modelowanie i wizualizacje A.9. Organizacja i funkcje baz danych GIS A.10. Projektowanie systemów informacji przestrzennej B. Problematyka ćwiczeń: B.1 Poznanie podstawowych pojęć z zakresu GIS B.2 Poznanie dostępnego i najczęściej wykorzystywanego oprogramowania GIS

Praktyczne poznanie możliwości narzędzi GIS polegające na: B.3 Rysowaniu i edycji map wektorowych


93

B.4 Importowanie baz danych w różnych formatach (np WMS, WFS, xls, dbf) B.5 Eksportowanie i wymiana danych wektorowych w najczęściej używanych formatach B.6 Analiza i prezentacja danych przestrzennych na mapach tematycznych (kartogramy, kartodiagramy, mapy rastrowe, modele

3D) B.7 Przygotowywanie map do wydruków i publikacji


A.1. wykorzystywana podczas zajęć − Kistowski M., Iwańska M., 1997, Systemy informacji geograficznej, Bogucki WN, Poznań − Litwin L., Myrda G., 2005, Systemy informacji geograficznej, Helion, Gliwice − Magnuszewski A., 1999, GIS w geografii fizycznej, PWN, Warszawa − Urbański J., 2008, GIS w badaniach przyrodniczych, Wyd. UG, Gdańsk

A.2. studiowana samodzielnie przez studenta B. Literatura uzupełniaj ąca

− Mapinfo Professional - podręcznik użytkownika, 2007, Mapinfo Corporation, New York, − Vertical Mapper Version 3.5 User Guide, Pitney Bowes Mapinfo.,

http://reference.mapinfo.com/software/vertical_mapper/english/3_5/VerticalMapperUserGuide.pdf

Efekty uczenia się




realizacji)



Sposób weryfikacji

WIEDZA

W_1 K_W18++ Potrafi zastosować w stopniu podstawowym i rozumie podstawy teoretyczne technik pozyskiwania danych geograficznych i społecznych, w tym teledetekcji, pomiarów geodezyjnych i nawigacji satelitarnej (odniesienie do treści programowych: A4, B1, B2)

kolokwium Wykonywany projekt

W_2 K_W19+ Potrafi zastosować statystykę opisową i matematyczną w zakresie pozwalającym na opis i analizę zjawisk geograficznych i społecznych (odniesienie do treści programowych: A6-A8 , B6)


W_3 K_W20++ Prezentuje praktycznie – opisowo i w postaci działań informatycznych - podstawową wiedzę w zakresie systemów informacji geograficznej oraz metod prezentacji kartograficznej (odniesienie do treści programowych: A1-A4, A8 , B1, B3, B7)


W_4 K_W21++ Prezentuje w praktyce i opisuje teoretycznie zasady obsługi podstawowego sprzętu i urządzeń służących do pozyskiwania oraz przetwarzania informacji geograficznych (odniesienie do treści programowych: B1, B2, B3, B4, B5)

Wykonywany projekt

W_5 K_W22+ Potrafi opisać i wyjaśnić związki między osiągnięciami nauk geograficznych a możliwościami ich wykorzystania w życiu społeczno-gospodarczym z uwzględnieniem koncepcji zrównoważonego rozwoju (odniesienie do treści programowych: A6-A8, B6)

Wykonywany projekt

UMIEJ ĘTNOŚCI

U_1 K_U01++ Potrafi posługiwać się terminologią geograficzną w stopniu umożliwiającym korzystanie z literatury przedmiotu w języku polskim i/lub angielskim (odniesienie do treści programowych: A1, A2, A6, A7 , B1)

Wykonywany projekt, kolokwium

U_2 K_U02++ Odnajduje, prezentuje i dokonuje wyboru niezbędnych informacji z literatury fachowej i innych źródeł, w tym źródeł elektronicznych (odniesienie do treści programowych: B6, B7)


U_3 K_U03++ Stosuje w praktyce podstawowe techniki i narzędzia badawcze z zakresu nauk geograficznych (odniesienie do treści programowych: B6, B7)


U_4 K_U06+ Potrafi zaprezentować wykorzystanie technik geoinformatycznych oraz proste narzędzia statystyczne i metody analizy przestrzennej do określania relacji między różnorodnymi zmiennymi (odniesienie do treści programowych: A6-A8 , B6)


U_5 K_U08+ Potrafi zaprezentować identyfikację i analizę podstawowych procesów i zjawisk przyrodniczych oraz społeczno-ekonomicznych (odniesienie do treści programowych: A8 , B3, B4, B6)


U_6 K_U09++ Wykonuje opracowania i działania oparte na poprawnym wnioskowaniu na podstawie danych pochodzących z różnych źródeł, w tym źródeł kartograficznych (odniesienie do treści programowych: B6, B7)


U_7 K_U10+

prawidłowo interpretuje podstawowe procesy i zjawiska przyrodnicze, społeczne, gospodarcze i polityczne z wykorzystywaniem wiedzy teoretycznej z zakresu nauk geograficznych oraz dostępnych źródeł informacji (odniesienie do treści programowych: A6, A8 ,B6, B7)



94

U_8 K_U14++ Redaguje proste mapy tematyczne, korzystając z oprogramowania GIS oraz standardowego oprogramowania biurowego do prezentacji elementarnych zagadnień z zakresu nauk geograficznych (odniesienie do treści programowych: A4, A6, A8, B7)



K_1 K_K01++

ma świadomość poziomu swoich kompetencji zawodowych i osobistych, rozumie potrzebę ich podnoszenia, a także aktualizuje i poszerza swoją wiedzę i umiejętności (odniesienie do treści programowych: B3-B7)


K_2 K_K02++

potrafi współdziałać i pracować w grupie, przyjmując w niej różne role (odniesienie do treści programowych: B3-B7)


K_2 K_K04+

jest odpowiedzialny za pracę własną oraz wykazuje gotowość podporządkowania się zasadom pracy w zespole i ponoszenia odpowiedzialności za wspólnie zrealizowane zadania (odniesienie do treści programowych: B3-B7)


K_3 K_K06++ jest odpowiedzialny za powierzany sprzęt oraz bezpieczeństwo pracy własnej i innych

(odniesienie do treści programowych: B3-B7) obserwowanie pracy

na zajęciach Kontakt dr Wojciech Staszek, [email protected]


95

Nazwa przedmiotu

Geografia polityczna Kod ECTS



Nazwisko osoby prowadzącej (osób prowadzących) Prof. UG, dr hab. Jan A. Wendt; prof. dr Alexandru Ilieş; mgr Tomasz Wiskulski;









2

A. Formy zajęć: • wykład, • ćwiczenia: audytoryjne,



60 2






15

B. Sposób realizacji: • zajęcia w sali dydaktycznej • zajęcia poza pomieszczeniami dydaktycznymi UG (badania

ankietowe zmian preferencji politycznych – zajęcia prowadzone w wybranych dzielnicach Trójmiasta)

zajęcia praktyczne (przygotowywanie się do zajęć, samodzielne wykonywanie prac badawczych, badania ankietowe, przygotowanie prezentacji)

35

50 2



Cykl dydaktyczny

II rok/ semestr letni


Język wykładowy Język polski / język angielski (20%)

Metody dydaktyczne Wykład • wykład • wykład problemowy



96


B. Formy zaliczenia Wykład 1. egzamin pisemny: testowy / z pytaniami (zadaniami) otwartymi Ćwiczenia 2. oceny cząstkowe za udział w dyskusji 3. kolokwium 4. przygotowanie i przedstawienie prezentacji 5. przeprowadzenie badań ankietowych i prezentacja ich wyników (ustna)

• wykład konwersatoryjny • wykład z prezentacją multimedialną


dyskusją • metoda projektów (projekt badawczy,

praktyczny) • praca w grupach • analiza przypadków • dyskusja • przeprowadzenie badań ankietowych (geografia

elektoralna) C. Podstawowe kryteria

Wykład 1. Rozumienie podstawowych pojęć, koncepcji i terminologii z zakresu przedmiotu oraz poprawne posługiwanie się nimi. 2. Opanowanie podstawowej faktografii z zakresu przedmiotu. 3. Opanowanie umiejętności poprawnej analizy materiału faktograficznego i jego poprawna interpretacja. Ćwiczenia 1. Umiejętność zebrania koniecznych do analizy wybranego zagadnienia danych faktograficznych i ich krytyczna ocena. 2. Udział w dyskusji na zajęciach, prezentacja swoich spostrzeżeń, poprawność wnioskowania na podstawie zebranych danych. 3. Poprawne, terminowe, zespołowe opracowanie wybranego problemu z zakresu tematyki zajęć i jego prezentacja multimedialna. 4. Poprawne metodologicznie i merytorycznie przygotowanie i przeprowadzenie badań ankietowych oraz analiza i prezentacja wyników badań.

Określenie przedmiotów wprowadzających wraz z wymogami wstępnymi A. Wymagania formalne: Socjologia; Ekonomia; Podstawy geografii społeczno-ekonomicznej. B. Wymagania wstępne: posiadanie podstawowej wiedzy z zakresu geografii społeczno-ekonomicznej, ekonomii, historii,

socjologii, podstawowa znajomość jednego z konferencyjnych języków obcych.

Cele przedmiotu: • poznanie podstawowych pojęć, zarysu historii, zakresu i metod badań geografii politycznej i geopolityki, • przedstawienie historycznych, ekonomicznych i społecznych uwarunkowań zmian na współczesnej mapie politycznej świata, • wieloaspektowa analiza zróżnicowania, ocena i klasyfikacja państw i ugrupowań politycznych, • analiza i ocena przemian i konfliktów politycznych w ujęciu regionalnym, kontynentalnym i globalnym w aspekcie

geograficznym oraz identyfikowanie potencjalnych regionów konfliktów, • przedstawienie głównych problemów politycznych współczesnego świata i procesu i skutków globalizacji. Treści programowe

A. Problematyka wykładu A.1. Podstawy teoretyczne geografii politycznej – przedmiot, zakres i metody badań, podstawowe koncepcje i pojęcia. A.2. Państwo i jego atrybuty przestrzenne. A.3. Zmiany granic w Europie i na świecie. A.4. Kształtowanie się granic Polski. Polski i jej sąsiedzi. Polityka zagraniczna i współpraca transgraniczna Polski. A.5. Zróżnicowanie etniczne ludności świata. A.6. Teoria i fazy przebiegu konfliktów we współczesnym świecie – geograficzne uwarunkowania konfliktów. A.7. Rywalizacja światowych i regionalnych mocarstw. A.8. Problemy geografii politycznej w XXI wieku. B. Problematyka ćwiczeń B.1. Zróżnicowanie etniczne, mniejszości narodowe i etniczne w Polsce. Polska mniejszość poza granicami. Kwestie etniczne i

narodowe aspiracje np. Ślązaków i Kaszubów. B.2. Zmiany granic w Europie i na świecie – procesy geopolityczne prowadzące do powstawania nowych państw lub zmiany

władzy w istniejących krajach, casus: „Kosowo” i „Transistria”, Tunezja, Libia, Syria, Egipt. B.3. Bogata Europa i jej problemy – procesy migracyjne, zróżnicowanie etniczne, problemy gospodarcze w UE, narastające procesy


97

separatystyczne, np. Belgii, Katalonia, Szkocja, Padania. B.4. Przyczyny, przebieg i konsekwencje wybranych konfliktów we współczesnym świecie – geopolityczne uwarunkowania

konfliktów. B.5. Geografia elektoralna – podstawowe pojęcia, zmiany ordynacji wyborczej a „gerrymandering”. Badania zmian preferencji

wyborczych – proces kształtowania się „twardego” elektoratu w Polsce.


A.1. wykorzystywana podczas zajęć • Blacksell M., 2008, Geografia polityczna, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa. • Wendt J., 2001, Geografia władzy w Polsce, Wydawnictwo UG, Gdańsk.

A.2. studiowana samodzielnie przez studenta • Potulski J., 2010, Wstęp do geopolityki, Instytut Geopolityki, Częstochowa. • Rykiel Z., 2006, Podstawy geografii politycznej, PWE, Warszawa.


• Eberhardt P., 2004, Polska i jej granice. Z historii polskiej geografii politycznej, Wydawnictwo UMCS, Lublin. • Ilieş A., 2010, Euroregional cross-border cooperation premises at the eastern external border of EU. Romania – borders and

borderlands, Wydawnictwo UG, Pelplin-Gdańsk. • Patek A., Rydel J., Węc J.J. (red.), 2008, Najnowsza historia świata, t. IV, 1995-2007, Wydawnictwo Literackie, Kraków. • Piskozub A., 1987, Dziedzictwo polskiej przestrzeni, Ossolineum, Wrocław. • Szul R., 2009, Język, naród, państwo. Język jako zjawisko polityczne, Wyd. Nauk. PWN, Warszawa.

Efekty uczenia się


Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku (stopień realizacji)

Opis efektu kształcenia Po zaliczeniu przedmiotu student:

Sposób weryfikacji

WIEDZA

W_1 K_W05++ definiuje podstawowe pojęcia i struktury polityczne i społeczne w ujęciu przestrzennym (treści programowe: A. 1-2; B. 5)


W_2 K_W06+++ wymienia kolejne etapy rozwoju gospodarczego świata, ocenia wpływ wydarzeń historycznych na aktualne zróżnicowanie i zmiany mapy politycznej świata (treści programowe: A. 3-4; B. 2)


W_3 K_W10++

przedstawia uwarunkowania geograficznego zróżnicowania świata pod względem rozmieszczenia i zróżnicowania etnicznego w kontekście uwarunkowań przyrodniczych, społecznych, ekonomicznych i politycznych (treści programowe: A. 5; B. 1; B. 3)

Egzamin pisemny; Dyskusja

W_4 K_W11+++

rozpoznaje zróżnicowanie polityczne świata, ocenia poziom rozwoju gospodarczego wybranych regionów/państw/organizacji oraz analizuje przyczyny potencjalnych konfliktów (treści programowe: A. 3; A. 6; B. 3-4)

Egzamin pisemny; Przedstawienie prezentacji; Dyskusja

W_5 K_W12++

definiuje podstawowe różnice przyrodnicze i antropogeniczne determinujące zróżnicowanie stopnia rozwoju gospodarczego regionów/państw (treści programowe: A. 7; B. 3)

Egzamin pisemny; Przedstawienie prezentacji

W_6

K_W15+++

analizuje rywalizację światowych i regionalnych mocarstw, ocenia potencjalne problemy globalizacji politycznej i gospodarczej świata, przedstawia przyczyny, przebieg i konsekwencje wybranych konfliktów we współczesnym świecie (treści programowe: A. 6-8; B. 4)

Egzamin pisemny; Przedstawienie prezentacji

W_7

K_W17+++

opisuje i rozumie przemiany gospodarcze zachodzące w Polsce na tle zróżnicowania warunków przyrodniczych, ekonomicznych i politycznych oraz rozwoju technologicznego; krytycznie ocenia gospodarczą i polityczną pozycję Polski w Europie w kontekście procesów integracji europejskiej i globalizacji; analizuje zmiany społeczne i preferencji politycznych elektoratu (treści programowe: A. 4; B. 1; B. 5)

Egzamin pisemny; Kolokwium; Ocena za badania ankietowe

W_8 K_W18+

projektuje kwestionariusze badań ankietowych, formułuje pytania badawcze, tworzy ankiety w zakresie geografii politycznej, w tym geografii elektoralnej, konstruuje pytania (treści programowe: B. 5)

Ocena za badania ankietowe


98

UMIEJ ĘTNOŚCI

U_1 K_U01++ podaje i wyjaśnia podstawowe terminy i koncepcje z zakresu geografii politycznej w języku angielskim, w stopniu umożliwiającym korzystanie z literatury przedmiotu (treści programowe: A. 1-8; B. 1-5)


U_2 K_U02++

odnajduje i dokonuje wyboru niezbędnych informacji z literatury fachowej i innych źródeł, w tym źródeł elektronicznych; identyfikuje i gromadzi dane do analizowania konkretnych procesów i zjawisk społecznych, w tym kulturowych, politycznych, prawnych, gospodarczych (treści programowe: A. 1-8; B. 1-5)

Egzamin pisemny; Kolokwium; Prezentacja

U_3 K_U03+ stosuje podstawowe techniki i narzędzia badawcze z zakresu geografii politycznej (treści programowe: B. 4-5)

Prezentacja; Ocena za badania ankietowe

U_4 K_U08++

identyfikuje, rozróżnia i opisuje podstawowe procesy i zjawiska społeczno-ekonomiczne (treści programowe: B. 1-5)

Dyskusja; Prezentacja; Ocena za badania ankietowe

U_5 K_U10+++ wykorzystuje wiedzę teoretyczną z zakresu nauk geograficznych oraz dostępne źródła informacji do prawidłowej interpretacji podstawowych procesów i zjawisk społecznych, gospodarczych i politycznych (treści programowe: A. 3-6; B. 1-5)

Egzamin pisemny; Prezentacja; Dyskusja

U_6 K_U11+++ rozpoznaje, opisuje i analizuje podstawowe problemy dotyczące zmian sytuacji społecznej, gospodarczej i politycznej w skali lokalnej, regionalnej i globalnej (treści programowe: A.6-8; B. 1-5)


U_7 K_U12+ ocenia i klasyfikuje przyczyny i przebieg podstawowych procesów i zjawisk zachodzących w środowisku geograficznym, w zakresie geografii politycznej (treści programowe: A. 2; A. 6; B. 3-4)

Egzamin pisemny; Kolokwium; Prezentacja

U_8 K_U15++ prezentuje podstawową charakterystykę wybranego obszaru, objaśniając przyczyny zróżnicowania zjawisk społecznych, ekonomicznych i politycznych (treści programowe: A. 2; A. 4; A. 7; 1-8; B.1-4)


U_9 K_U16++ tworzy podstawowe analizy społeczno-ekonomiczne i polityczne wybranego obszaru (treści programowe: A. 1-8; B. 3-4)


U_10 K_U17++

stosuje język naukowy i wypowiada się oraz dyskutuje na tematy dotyczące zagadnień geograficznych w języku polskim i/lub języku obcym (treści programowe: B. 1−5)

Prezentacja; Dyskusja; Ocena za badania ankietowe


K_1 K_K02+ potrafi współdziałać i pracować w grupie, przyjmując w niej różne role (treści programowe: B. 1-5)


K_2 K_K04++ jest odpowiedzialny za pracę własną oraz wykazuje gotowość podporządkowania się zasadom pracy w zespole i ponoszenia odpowiedzialności za wspólnie zrealizowane zadania (treści programowe: B. 1-5)


K_3 K_K05+++ ma świadomość różnorodności kulturowej świata i jest zdolny do działań mających na celu zachowanie dziedzictwa kulturowego regionu, kraju, Europy (treści programowe: B. 1; B. 3)

Kolokwium; Dyskusja



99

Nazwa przedmiotu

Kształtowanie i ochrona środowiska Kod ECTS



Nazwisko osoby prowadzącej (osób prowadzących) dr Jarosław Czochański, dr Barbara Bożętka









2

A. Formy zajęć : • wykład, • ćwiczenia: audytoryjne,


18

70 2





przygotowanie do egzaminu/ zaliczenia (studiowanie literatury, poznanie i utrwalenie aktów oraz form prawnych ochrony środowiska, studiowanie materiałów dodatkowych udostępnionych na stronie Katedry)

40

B. Sposób realizacji: • zajęcia w sali dydaktycznej oraz 1 zajęcia poza pomieszczeniami

dydaktycznymi UG - wyjście terenowe w trakcie ćwiczeń na obszary chronione w granicach miasta (park krajobrazowy, rezerwat przyrody)

zajęcia praktyczne (przygotowywanie się do zajęć, samodzielne wykonywanie prac, zadań projektowych, badawczych, przygotowanie się do kolokwium, analiza literatury itp.)

20

60 2



Cykl dydaktyczny

semestr letni



Metody dydaktyczne Wykład



100


B. Formy zaliczenia Wykład • egzamin pisemny: z pytaniami otwartymi, częściowo testowy

Ćwiczenia

• wykonanie pracy zaliczeniowej: przygotowanie projektu lub prezentacji / wykonanie określonej pracy praktycznej


• wykład z prezentacją multimedialną Ćwiczenia • ćwiczenia audytoryjne: analiza tekstów z

dyskusją / metoda projektów / gry symulacyjne / praca w grupach / analiza przypadków/ dyskusja / rozwiązywanie zadań

C. Podstawowe kryteria Wykład wiedza i umiejętności zgodne z określonymi efektami uczenia się – w tym w zakresie: złożoności, relacji i powiązań funkcjonalnych w środowisku; jego funkcji i dynamiki; przebiegu procesów przyrodniczych; postaci i źródeł degradacji środowiska; prawnych, ekonomicznych i technicznych instrumentów jego ochrony (w tym znajomości wszystkich prawnych form ochrony przyrody i środowiska); terminologii ochrony środowiska i form jego zagospodarowania; przyrodniczych obiektów chronionych o randze krajowej i międzynarodowej (Światowe Rezerwaty Biosfery, parki narodowe) Ćwiczenia obecność na zajęciach, terminowość, poprawność i kompletność realizacji wykonywanych ćwiczeń, zgodne z przyjętymi zasadami ich przygotowania, zaliczenie kolokwium sprawdzającego

Określenie przedmiotów wprowadzających wraz z wymogami wstępnymi A. Wymagania formalne: posiada zaliczenia i elementarną wiedzę w zakresie podstaw geografii fizycznej i biogeografii; B. Wymagania wstępne: posiada znajomość komponentów środowiska, podstawowych zjawisk fizycznogeograficznych,

podziałów i organizacji biosfery, podstawowych pojęci biogeograficznych

Cele przedmiotu 1 - poznanie prawnych, organizacyjnych, naturalnych i funkcjonalnych uwarunkowań ochrony środowiska; 2 - znajomość szczegółowa prawnych form ochrony przyrody i środowiska oraz umiejętność ich stosowania w ochronie zasobów; 3 - poznanie zasad kształtowania i użytkowania przestrzeni w warunkach zrównoważonego rozwoju; 4 - poznanie podstawowych procesów przyrodniczych jako podstawy gospodarki i ochrony środowiska; 5 - poznanie uwarunkowań funkcjonowania środowiska naturalnego; 6 - poznanie zagrożeń środowiska i narzędzi przeciwdziałania im oraz zasad rekultywacji i rewaloryzacji zasobów środowiska; 7 - opanowanie terminologii z zakresu ochrony środowiska i jej stosowania w polityce przestrzennej i ochronie środowiska; 8- opanowanie umiejętności oceny i przewidywania procesów przyrodniczych, zagrożeń i oddziaływań na środowisko życia człowieka

Treści programowe

A. Problematyka wykładu A.1 - środowisko jako system – pojęcia podstawowe, geokomponenty, środowisko jako przedmiot ochrony A.2 - historia ochrony środowiska, A.3 - akty i formy prawne ochrony środowiska oraz organy administracyjne A.4 - europejska polityka w zakresie ochrony środowiska, A.5 - możliwości i ograniczenia w użytkowaniu zasobów środowiska, A.6 - zagrożenia i postaci degradacji zasobów środowiska w Europie (Raporty EEA), A.7 - metody i możliwości przeciwdziałania zagrożeniom i degradacjom środowiska, A.8 - polityka przestrzenna i ochrona środowiska w planowaniu przestrzennym, A. 9 - różnorodność biologiczna, jej ochrona i znaczenie, A. 10 - rozwój zrównoważony; A.11. - ochrona, stan i zagrożenia środowiska w woj. pomorskim.

B. Problematyka ćwiczeń B.1. Rodzaje i formy degradacji środowiska geograficznego B.2. Formy ochrony środowiska i ochrony przyrody B.3. Rekultywacja środowiska przyrodniczego B.4. Kształtowanie środowiska- aspekt komponentu i całości


101


A.1. wykorzystywana podczas zajęć - wykłady zaopatrzone zostały w opracowania i komentarze poszerzające zakres informacji, udostępnione na stronie interne-

towej Katedry Geografii Fizycznej i Kształtowania Środowiska UG; - Barnier M., Atlas wielkich zagrożeń, Wyd. Naukowo-Techniczne, Warszawa;

- Żarska B., 2007, Ochrona krajobrazu, Wyd. SGGW, Warszawa; - Ustawa Prawo ochrony środowiska z 2001 r.; - Ustawa o ochronie przyrody z 2004 r. - Ustawa Prawo wodne

- Ustawa o ochronie gruntów rolnych i leśnych - Dobrzańska D., Dobrzański G., Kiełczewski D., 2008, Ochrona środowiska przyrodniczego, PWN, Warszawa.

A.2. studiowana samodzielnie przez studenta, - Raporty European Environmental Agency - Opracowanie ekofizjograficzne do Planu Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Pomorskiego, Pomorskie Studia

Regionalne, 2001, UMWP, Gdańsk, - czasopismo „Aura”

B. Literatura uzupełniaj ąca - Bartkowski T., 1981, Kształtowanie i ochrona środowiska, PWN, Warszawa-Poznań.

- Sołowiej D., 1992, Podstawy metodyki oceny środowiska przyrodniczego człowieka, Wyd. Nauk. UAM, Poznań, - Studia przyrodniczo-krajobrazowe województwa pomorskiego, Pomorskie Studia Regionalne, 2006, UMWP, Gdańsk, - Maciak F., Ochrona i rekultywacja środowiska, 2003, Wyd. SGGW, Warszawa,

Efekty uczenia się




realizacji)


Po zaliczeniu przedmiotu studenta cechuje:

Sposób weryfikacji

WIEDZA

W_1 K_W03 ++

Potrafi wyliczyć i opisać podstawowe procesy i zjawiska zachodzące w środowisku przyrodniczym Ziemi (odniesienie do treści programowych A.1, A.6, B.1)

W_2 K_W04 ++

Potrafi wyjaśnić podstawowe procesy i zjawiska zachodzące w środowisku przyrodniczym Ziemi, a w ich interpretacji opiera się na podstawach empirycznych, (odniesienie do treści programowych A.1, A.5, A.6, A.7, A.10, A.11, B.1, B,.4)

W_3 K_W07 +++

Opisuje cechy i składowe środowiska przyrodniczego Ziemi, charakteryzuje system wzajemnie powiązanych i oddziałujących na siebie komponentów oraz potrafi przewidzieć i wymienić skutki zmian w poszczególnych komponentach dla całego środowiska (odniesienie do treści programowych A.1, A.6, A.9, B.1)

W_4 K_W08 +++

Wylicza, opisuje i wyjaśnia zróżnicowanie środowiska przyrodniczego Ziemi oraz rozumie i opisuje w stopniu podstawowym jego funkcjonowanie i dynamikę zmian (odniesienie do treści programowych A.1, A.7, A.9, B.1, B.4)

W_5 K_W09 +++

Potrafi opisać i wyjaśnić podstawowe interakcje pomiędzy środowiskiem przyrodniczym a antropogenicznym (odniesienie do treści programowych A.1, A.4, A.5, A.6, A.7, A.8, A.10, A.11, B.1, B.2, B.3, B.4)

W_6 K_W13 +++

Rozróżnia i wylicza, potrafi wyjaśnić, opisać i sklasyfikować przejawy degradacji przyrody, wymienić prawne, ekonomiczne i techniczne instrumenty jej ochrony oraz zakres ich stosowania (odniesienie do treści programowych A.2, A.3, A.4, A.5, A.7, A.8, A.11, B.1, B.2, B.3, B.4)

W_7 K_W14 ++

Potrafi w stopniu podstawowym, opisać, wyjaśnić i wymienić uwarunkowania

Wykład - egzamin pisemny; Ćwiczenia -

kolokwium pisemne, ocena prac

cząstkowych


102

przyrodnicze, społeczno-kulturowe, ekonomiczno-techniczne, polityczne i prawne gospodarki przestrzennej - ich znaczenie z punktu widzenia problemów zagospodarowania przestrzennego i planowania przestrzennego (odniesienie do treści programowych A.4, A.5, A.7, A.8, A.10, B.3, B.4)

W_8 K_W15 ++

Potrafi w stopniu podstawowym, opisać, wyjaśnić i wymienić globalne procesy przyrodnicze, społeczne, gospodarcze i polityczne (w tym ich genezę i skutki) (odniesienie do treści programowych A.4, A.6, A.7, A.8, A.10, B.1, B.4)

UMIEJ ĘTNOŚCI

U_1 K_U01 +++

Potrafi zastosować w wypowiedzi ustnej i pisemnej terminologię geograficzną i korzystać z literatury przedmiotu w języku polskim i/lub angielskim (odniesienie do treści programowych A.1, A.2, A.3, A.4, A.6, A.8, B.1, B.4)

U_2 K_U02 ++

Umie odnaleźć i dokonać wyboru niezbędnych informacji z literatury fachowej i innych źródeł, w tym źródeł elektronicznych (odniesienie do treści programowych A.1, A.2, A.3, A.4, A.5, A.6, A.7, A.8, A.9, A.10, A.11, B.1, B.2, B.3, B.4)

U_3 K_U04 ++

Potrafi przeprowadzić i opisać podstawowe obserwacje procesów i zjawisk zachodzących w środowisku geograficznym (odniesienie do treści programowych A.5, A.6, A.7, A.9, A.10, B.1, B.2, B.3, B.4)

U_4 K_U12 +++

Potrafi analizować, opisać i wyjaśnić przyczyny i przebieg podstawowych procesów i zjawisk zachodzących w środowisku geograficznym (odniesienie do treści programowych A.1, A.5, A.6, A.9, B.1, B.4)

U_5 K_U13 +++

Potrafi obserwować i opisywać zmiany zachodzące w krajobrazie oraz przewidywać dalsze kierunki jego rozwoju (odniesienie do treści programowych A.1, A.5, A.6, A.9, A.10, B.1, B.2, B.3, B.4)

U_6 K_U15 ++

Umie dokonać podstawowej charakterystyki pisemnej i ustnej wybranego obszaru, objaśnić przyczyny zróżnicowania warunków biofizycznych i zjawisk społeczno-ekonomicznych (odniesienie do treści programowych A.1, A.5, A.6, A.9, A.10, A.11, B.1, B.2, B.3, B.4)

U_7 K_U17 ++

Potrafi stosować język naukowy, pisać, wypowiadać się oraz dyskutować na tematy dotyczące zagadnień geograficznych w języku polskim i/lub języku obcym (odniesienie do treści programowych A.1, A.3, A.4, A.5, A.6, A.7, A.9, A.10, A.11, B. 1, B.4)

Wykład - egzamin pisemny, Ćwiczenia -

kolokwia pisemne oraz ocena prac

cząstkowych


K_1 K_K01 ++

ma świadomość poziomu swoich kompetencji zawodowych i osobistych, rozumie potrzebę ich podnoszenia, aktualizuje, poszerza swoją wiedzę i umiejętności

K_2 K_K03 ++

wykazuje gotowość do działań indywidualnych i społecznych, w tym na rzecz zachowania równowagi ekologicznej i ochrony zasobów Ziemi

obserwowanie pracy na zajęciach;

osobisty kontakt w czasie konsultacji

Kontakt [email protected]; [email protected]


103

Nazwa przedmiotu

Gleboznawstwo i geografia gleb Kod ECTS




− −

Nazwisko osoby prowadzącej (osób prowadzących) dr Dawid Weisbrodt (wykład), dr Karolina Czarnecka (ćwiczenia)









2

A. Formy zajęć • wykład, • ćwiczenia: audytoryjne, laboratoryjne, terenowe



52 2






20

B. Sposób realizacji (wybrać z poniższej listy, pozostałe usunąć): • zajęcia w sali dydaktycznej • zajęcia poza pomieszczeniami dydaktycznymi UG (Trójmiejski

Park Krajobrazowy)

zajęcia praktyczne (przygotowywanie się do zajęć, samodzielne wykonywanie prac, zadań projektowych, badawczych)

15

35 1



Cykl dydaktyczny

semestr letni






dyskusją / metoda projektów (projekt badawczy, • ćwiczenia laboratoryjne: wykonywanie



104

B. Formy zaliczenia Wykład • egzamin pisemny: testowy / z pytaniami (zadaniami) otwartymi Ćwiczenia • wykonanie pracy zaliczeniowej: przygotowanie projektu lub prezentacji /

przeprowadzenie badań i prezentacja ich wyników (ustna), • ustalenie oceny zaliczeniowej na podstawie ocen cząstkowych


doświadczeń / projektowanie doświadczeń • ćwiczenia terenowe: demonstracja profili

glebowych


• Uzyskanie minimum 50% liczby punktów z testu zaliczeniowego Ćwiczenia

• zaliczenie pracy graficznej oraz prezentacji, • czynny udział w konwersatorium, • uzyskanie z kolokwium ponad 50% punktów.


A. Wymagania formalne: zaliczenie przedmiotów Geologia, Geomorfologia B. Wymagania wstępne: znajomość zróżnicowania pokrywy osadowej Ziemi i jej uwarunkowań, znajomość procesów

geomorfologicznych (zwłaszcza egzogenicznych)

Cele przedmiotu Znajomość procesów i czynników glebotwórczych oraz ich wpływu na kształtowanie się gleb; znajomość metod analizy poszczególnych właściwości gleb, żyzności i urodzajności gleb; rozumienie znaczenia gleb dla środowiska przyrodniczego, rolnictwa; znajomość systematyki gleb Polski; umiejętność rozpoznawania i opisywania głównych typów, podtypów i rodzajów gleb Polski, ich genezy, budowy, właściwości, bonitacji, przydatności rolniczej i znaczenia gospodarczego; znajomość rozmieszczenia gleb Polski i świata.

Treści programowe A. Problematyka wykładu A.1 Charakterystyka procesów i czynników glebotwórczych oraz ich wpływ na kształtowanie się gleb A.2 Metody analizy poszczególnych właściwości gleb, żyzność i urodzajność gleb A.3 Przegląd metod badawczych używanych w gleboznawstwie A.4 Znaczenie gleb dla środowiska przyrodniczego, rolnictwa A.5 Najważniejsze typy, podtypy i rodzaje gleb Polski, ich geneza, budowa, właściwości, bonitacja, przydatność rolnicza i znaczenie gospodarcze A.6 Rozmieszczenie gleb Polski i świata A.7 Znaczenie gleb kopalnych w rekonstrukcjach paleośrodowisk A.8 Ochrona gleb, potencjalne zagrożenia B. Problematyka ćwiczeń B.1 Pojęcie gleby i jej rola w środowisku B.2 Proces glebotwórczy i jego kierunki (glebowe procesy typologiczne) B.3 Podział utworów glebowych i ich organoleptyczne rozpoznawanie B.4 Określanie grup i podgrup granulometrycznych (gatunków) gleb B.5 Oznaczanie składu granulometrycznego utworów glebowych B.6 Morfologia gleb (poziomy genetyczne, warstwy, cechy morfologiczne) Wykaz literatury


Bednarek R., Prusinkiewicz Z., 1999, Geografia gleb. PWN, Warszawa. Bednarek R., Dziadowiec H., Pokojska U., Prusinkiewicz Z., 2005, Badania ekologiczno- gleboznawcze. PWN, Warszawa. Bednarek R., 2007, Znaczenie studiów paleopedologicznych w archeologii środowiskowej, W: Makohonienko M., Makowiecki D., Kurnatowska Z. (red.), Studia interdyscyplinarne nad środowiskiem i kulturą. Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań, 70-91. Dobrzański D., Zawadzki S. (red.) 1995, Gleboznawstwo. PWRiL, Warszawa.


105

Schealtz R., Anderson S., 2007, Soils, Genesis and Geomorphology. Cambridge University Press. A.2. studiowana samodzielnie przez studenta

Trzciński W. (red.) 1989, Systematyka Gleb Polski, Roczniki Gleboznawcze, XL, 3-4: 1-62. B. Literatura uzupełniająca Myślińska E., 2001, Laboratoryjne badania gruntów. PWN, Warszawa..

Efekty uczenia się




realizacji)



Sposób weryfikacji

WIEDZA

W_1

K_W01 +

Dostrzega związki gleboznawstwa i geografii gleb z innymi dyscyplinami naukowymi. (treści programowe: A.4, A.7, A.8)

zaliczenie z oceną

W_2 K_W02 ++ Definiuje podstawowe pojęcia związane z budową profilu glebowego. (B.1-B.3) zaliczenie z oceną

W_3 K_W03 + Wyjaśnia fizyczne i chemiczne uwarunkowania najważniejszych procesów glebotwórczych (treści programowe: A.1, B.2)

zaliczenie z oceną

W_4 K_W04 +++

Charakteryzuje podstawowe procesy, zjawiska i czynniki glebotwórcze oraz ich wpływ na kształtowanie się gleb (treści programowe: A.1-A.4, B2)

zaliczenie z oceną

W_5 K_W07 ++ Charakteryzuje znaczenie badań paleopedologicznych w rekonstrukcjach zmian środowiska przyrodniczego. (treści programowe: A.7)

zaliczenie z oceną

W_6 K_W08 +++ Charakteryzuje mnogość antropogenicznych oddziaływań na gleby w różnych strefach klimatycznych. (treści programowe: A.8)

zaliczenie z oceną

W_7 K_W13 ++ Klasyfikuje techniki ochrony gleb przed degradacją. (treści programowe: A.8) zaliczenie z oceną

UMIEJĘTNOŚCI

U_1 K_U01+ Posługuje się terminologią gleboznawczą w stopniu umożliwiającym korzystanie z literatury przedmiotu w języku polskim i/lub angielskim. (treści programowe: A.1-A.8, B.1-B.6)

praca zaliczeniowa

U_2 K_U03 ++ Stosuje podstawowe rodzaje analiz laboratoryjnych z zakresu gleboznawstwa. (treści programowe: B.1-B.6)


U_3 K_U09 ++ Poprawnie wnioskuje na podstawie danych pochodzących z różnych źródeł, w tym źródeł kartograficznych. (treści programowe:A.1-A.8, B.1-B.6)

kolokwium

U_4 K_U10 ++ Wykorzystuje wiedzę teoretyczną z zakresu gleboznawstwa i geografii gleb do prawidłowej interpretacji rozmieszczenia upraw na Ziemi. (treści programowe: A.4-A.6)

prezentacja

U_5 K_U11 ++ Formułuje podstawowe problemy dotyczące wpływu degradacji gleb w kontekście problemów z zaspokojeniem potrzeb żywieniowych krajów słabo rozwiniętych. (treści programowe: A.8)

zaliczenie z oceną

U_6 K_U12 ++ Analizuje przyczyny i przebieg podstawowych procesów i zjawisk zachodzących w pedosferze w warunkach antropopresji (A.8)

zaliczenie z oceną

U_7 K_U15 + Charakteryzuje poszczególne obszary globu, objaśniając przyczyny zróżnicowania warunków uprawy roślin i związanych z nimi odmiennych typów gospodarki rolnej. (treści programowe: A.4, A.5, A6, A.8)

zaliczenie z oceną

U_8 K_U16 + Analizuje opracowania fizjograficzne w zakresie przydatności rolniczej gleb i stopnia ich degradacji. (treści programowe: A.5)

prezentacja

U_8 K_U17 ++ Stosuje język naukowy, wypowiada się i dyskutuje na tematy dotyczące zagadnień gleboznawczych w języku polskim i/lub języku obcym. (treści programowe: A.1-A.8, B.1-B.6)

praca zaliczeniowa


K_1 K_K03++ Wykazuje gotowość do działań indywidualnych i społecznych, w tym na rzecz zachowania równowagi ekologicznej i ochrony zasobów glebowych Ziemi. (treści programowe: A.8)



106

Kontakt [email protected]; (058) 523 65 45


107

Nazwa przedmiotu

Ćwiczenia terenowe - Geomorfologia Kod ECTS



Nazwisko osoby prowadzącej (osób prowadzących): mgr Karolina Czarnecka, dr Janusz Dworniczak, mgr Damian Moskalewicz, dr Wojciech Tylmann, dr Dawid Weisbrodt, dr Piotr Paweł Woźniak, dr Radosław Wróblewski








udział w zaliczeniu

1



5

30 1





przygotowanie do zaliczenia

20

B. Sposób realizacji: • zajęcia poza pomieszczeniami dydaktycznymi UG, do wyboru:

o geomorfologia pojezierzy – Pojezierze Kaszubskie (Stacja Limnologiczna UG w Borucinie

o geomorfologia pobrzeży – Pobrzeże Kaszubskie (Władysławowo)

zajęcia praktyczne (przygotowywanie się do zajęć, grupowe wykonywanie pracy zaliczeniowej

30 50 2

C. Liczba godzin: 24, w tym: ćwiczenia terenowe: 24 godziny (4 dni po 6 godzin)

Sumaryczny nakład pracy studenta: Łączna liczba punktów ECTS: 3

Cykl dydaktyczny

semestr letni




Metody dydaktyczne • praca w grupach • dyskusja • demonstracja / pokaz • projektowanie prac • badania terenowe

A. Sposób zaliczenia: • zaliczenie z oceną


108

B. Formy zaliczenia • kolokwium • wykonanie pracy zaliczeniowej: przeprowadzenie badań terenowych i

prezentacja ich wyników (pisemna i ustna) / wykonanie określonej pracy praktycznej

C. Podstawowe kryteria • aktywne uczestnictwo we wszystkich pracach terenowych • ustalenie oceny zaliczeniowej na podstawie ocen cząstkowych

otrzymanych w trakcie trwania zajęć za określone wytwory pracy studenta (praca zaliczeniowa: wykonanie badań w terenie i opracowanie uzyskanych wyników, kolokwium)

• uzyskanie minimum 50% liczby punktów z każdej z ocen cząstkowych Określenie przedmiotów wprowadzających wraz z wymogami wstępnymi

A. Wymagania formalne: geologia, geomorfologia, kartografia i topografia B. Wymagania wstępne: orientacja w terenie, interpretacja map topograficznych, geologicznych i geomorfologicznych,

predyspozycje fizyczne potrzebne do pracy w warunkach terenowych, umiejętność pracy w zespole

Cele przedmiotu Przygotowanie do planowania i samodzielnego prowadzenia terenowych badań geomorfologicznych (związanych z sondowaniem osadów oraz dokumentacją odsłonięć).

Treści programowe B. Problematyka ćwiczeń Opcja nr 1 – geomorfologia pojezierzy (Pojezierze Kaszubskie): B.1. Planowanie prac terenowych B.2. Metodyka wykonywania i opis odkrywek geologicznych i wierceń geologicznych B.3. Rozpoznanie i opis cech strukturalnych i teksturalnych osadów w warunkach terenowych B.4. Zapis procesów geologicznych i geomorfologicznych w osadach B.5. Identyfikacja i interpretacja środowisk sedymentacji osadów B.6. Rekonstrukcja rozwoju paleogeograficznego badanego obszaru Opcja nr 2 – geomorfologia pobrzeży (Pobrzeże Kaszubskie): B.1. Planowanie prac terenowych B.2. Metodyka wykonywania i opis odkrywek geologicznych i wierceń geologicznych B.3. Rozpoznanie i opis cech strukturalnych i teksturalnych osadów w warunkach terenowych B.4. Zapis procesów geologicznych i geomorfologicznych w osadach B.5. Identyfikacja i interpretacja środowisk sedymentacji osadów B.6. Rekonstrukcja rozwoju paleogeograficznego badanego obszaru

Wykaz literatury A. Literatura wymagana do ostatecznego zaliczenia zajęć:

A.1. wykorzystywana podczas zajęć Allen P.A., 2000, Procesy kształtujące powierzchnię Ziemi, PWN, Warszawa. Jaroszewski W., 1986, Przewodnik do ćwiczeń z geologii dynamicznej, Wyd. Geologiczne, Warszawa. Klimaszewski M., 1978, Geomorfologia, PWN, Warszawa. Lindner L. (red.), 1992, Czwartorzęd. Osady. Metody badań. Stratygrafia, Wyd. PAE, Warszawa. Migoń P., 2006, Geomorfologia, PWN, Warszawa. Mycielska-Dowgiałło E., Rutkowski J. (red.), 1995, Badania osadów czwartorzędowych. Wybrane metody, interpretacja wyników, WGiSR UW, Warszawa. Tobolski K., 2000, Przewodnik do oznaczania torfów i osadów jeziornych, Wyd. Nauk. PWN, Warszawa.

A.2. studiowana samodzielnie przez studenta Zależna od obszaru, w którym wykonywane są ćwiczenia – opracowania opisujące rzeźbę i paleogeografię wybranego regionu

Efekty uczenia się


109




realizacji)



Sposób weryfikacji

WIEDZA

W_1 K_W07+++ Rozpoznaje, rozróżnia i charakteryzuje osady podstawowych środowisk sedymentacyjnych; rozpoznaje i opisuje formy rzeźby w terenie (treści programowe: B.3-5).

obserwowanie pracy na zajęciach / kolokwium

UMIEJ ĘTNOŚCI

U_1 K_U01++ Posługuje się terminologią z zakresu geomorfologii w stopniu umożliwiającym korzystanie z literatury przedmiotu w języku polskim i/lub angielskim (treści programowe: B.1-6)

kolokwium

U_2 K_U07+++ Planuje i organizuje proste prace terenowe z geomorfologii dobierając odpowiedni do ich wykonania sprzęt (treści programowe: B.1).


U_3 K_U03+++ K_U04+++ K_U05+++

Odczytuje i interpretuje poziomicowy rysunek rzeźby terenu; wybiera odpowiednie miejsce oraz wykonuje wiercenia przy użyciu ręcznych sond geologicznych różnego typu i odkrywkę geologiczną. Obsługuje podstawowy sprzęt geologiczny (świder geologiczny, puszka torfowa) i urządzenia służące do pozyskiwania oraz przetwarzania informacji geograficznych (kompas geologiczny, GPS) (treści programowe: B.2).

obserwowanie pracy na zajęciach / praca

zaliczeniowa

U_4

K_U08++ K_U09+++ K_U10+++ K_U12++ K_U13++ K_U14++

Redaguje i interpretuje profil hipsometryczny, przekrój morfologiczno – geologiczny i proste szkice geomorfologiczne; na podstawie wykonanych badań i uzyskanych wyników wykonuje prostą rekonstrukcję rozwoju paleogeograficznego badanego obszaru oraz przewiduje dalsze kierunki jego rozwoju (treści programowe: B.3-6).

obserwowanie pracy na zajęciach / praca

zaliczeniowa / kolokwium


K_1 K_K02+++ Aktywnie współpracuje z grupą podczas prac terenowych (treści programowe: B.1-6).


K_2 K_K03++ Ma świadomość ekologiczną i wrażliwość na fakt, że działa w terenie, który jest siedliskiem licznych gatunków flory i fauny (treści programowe: B.1-5).


K_3 K_K04+++ Terminowo realizuje prace indywidualne i zespołowe (treści programowe: B.1-6). obserwowanie pracy

na zajęciach

K_4 K_K06+++ Stosuje podstawowe zasady bezpieczeństwa i higieny pracy (treści programowe: B.1-5).


Kontakt mgr Karolina Czarnecka, [email protected]


110

Nazwa przedmiotu

Hydrologia Kod ECTS



Nazwisko osoby prowadzącej (osób prowadzących): dr hab. Dariusz Borowiak, dr hab. Roman Cieśliński, dr Joanna Fac-Beneda, dr Ewa Woźniak, dr Katarzyna Jereczek-Korzeniewska, mgr Izabela Chlost









2

A. Formy zajęć • ćwiczenia terenowe


20

46 2






10

B. Sposób realizacji • zajęcia w terenie na Stacji Limnologicznej UG w Borucinie


24

34 1

C. Liczba godzin: 24, w tym: wykład: - godzin ćwiczenia terenowe: 24 godzin


Cykl dydaktyczny

semestr letni




Metody dydaktyczne Wykład • - Ćwiczenia



111

B. Formy zaliczenia Ćwiczenia terenowe 1. Zaliczenie ustne 2. Wykonanie prac zaliczeniowych na bazie kartowania terenowego

C. Podstawowe kryteria 4. Rozumienie i prawidłowe posługiwanie się terminologią z zakresu

hydrologii w ramach przewidzianych tematyką zajęć. 5. Umiejętność stosowania podstawowych metod badawczych stosowanych w

terenie Określenie przedmiotów wprowadzających wraz z wymogami wstępnymi

A. Wymagania formalne: Zaliczenie wykładu i ćwiczeń z zakresu hydrologii i oceanografii Wiedza z zakresu: geografii fizycznej, matematyki i statystyki

B. Wymagania wstępne: Umiejętność poruszania się w terenie, umiejętność czytania i interpretacji map topograficznych

Cele przedmiotu 1. Poznanie przyczyn i geograficznych uwarunkowań krążenia wody w przyrodzie. 2. Przestrzenne zróżnicowanie obiektów hydrosfery i ich charakterystyka. 3. Poznanie wpływu człowieka na kształtowanie hydrosfery. 4. Poznanie źródeł informacji hydrologicznej.

Treści programowe

A. Problematyka wykładu - B. Problematyka ćwiczeń B.1. Kartowanie hydrograficzne B.2. Pomiar przepływu różnymi metodami. B.3. Rozpoznawanie typów i pomiar wydajności wypływów wód podziemnych.B.4. Pomiar poziomu wód podziemnych. B.5. Morfometria i batymetria jezior. B.6. Badanie podstawowych cech fizycznych i chemicznych wód powierzchniowych i podziemnych. B.7. Elementy gospodarki wodnej B.8. Zagrożenia i przeciwdziałanie zanieczyszczeniu środowiska wodnego B.9. Mapa hydrograficzna Polski w skali 1:50 000


A.1. wykorzystywana podczas zajęć Bajkiewicz-Grabowska E., Mikulski Z., 2002, Przewodnik do ćwiczeń z hydrologii ogólnej, PWN, Warszawa. Gutry-Korycka M., Werner-Więckowska H., 1989, Przewodnik do hydrograficznych badań terenowych, PWN, Warszawa. Instrukcja opracowania mapy hydrograficznej Polski, 1964, Dokum. Geogr. IG PAN. A.2. studiowana samodzielnie przez studenta Drwal J., Gołębiewski R., Lange W., 1975, Dorzecze Borucinki jako przykład zlewni reprezentatywnej Pojezierza Kaszubskiego, Zesz. Nauk. Wydz. BiNOZ UG, Geografia 3.

C. Literatura uzupełniaj ąca Pociask-Karteczka J., (red.), 2003, Zlewnia, właściwości i procesy, UJ IGiGP, Kraków. System Informacji o Terenie, Mapa Hydrograficzna Polski skala 1:50 000 w formie analogowej i numerycznej, Wytyczne techniczne K-3.4, 1997, GUGiK, Warszawa. Wytyczne techniczne K 3-4. Mapa hydrograficzna w skali 1:50 000, 1985, Warszawa.

Efekty uczenia się




realizacji)



Sposób weryfikacji


112

WIEDZA

W_1 K_W18++ Rozpoznaje i rozumie w stopniu podstawowym podstawy teoretyczne technik

pozyskiwania danych geograficznych i społecznych, w tym teledetekcji, pomiarów geodezyjnych i nawigacji satelitarnej (treści programowe: B.1-B.9)


W_2 K_W19++ Opisuje statystycznie i matematycznie w zakresie pozwalającym na opis i analizę

zjawiska geograficzne (treści programowe: B.1-B.9) praca zaliczeniowa obserwacja pracy

studenta

W_3

K_W18+, K_W19+

Weryfikuje, klasyfikuje i szereguje dane zebrane w terenie posługując się metodami matematycznymi i statystycznymi w celu graficznego lub przestrzennego przedstawienia wyników do dalszej interpretacji, zna i stosuje sygnatury do przedstawiania zjawisk hydrologicznych

praca zaliczeniowa Obserwacja pracy na

zajęciach

W_4 K_W21+ Obsługuje podstawowy sprzęt i urządzenia służących pozyskiwaniu oraz

przetwarzania informacji geograficznych (treści programowe: B.2,B.4-B.6) Obserwacja pracy na

zajęciach

W_5 K_W21++ Obsługuje sprzęt i urządzenia do pomiarów cech fizyczno-chemicznych wody

oraz zachowuje zasady bezpieczeństwa w posługiwaniu się nimi i poruszaniu się po terenie

praca zaliczeniowa Obserwacja pracy na

zajęciach UMIEJ ĘTNOŚCI

U_1 K_U04+++ Przeprowadza podstawowe obserwacje procesów i zjawisk hydrologicznych zachodzących w środowisku geograficznym (treści programowe: B.1-B.9)


U_2 K_U03+++

Czyta i interpretuje mapę topograficzną i na jej podstawie, zgodnie z wytycznymi kartowania hydrograficznego, gromadzi wszelkie dane do stworzenia mapy hydrograficznej: lokalizuje, rozpoznaje i notuje obiekty hydrograficzne, uzasadnia ich położenie, charakteryzuje, wykreśla działy wodne, nanosi elementy gospodarki wodnej, wykonuje niezbędne pomiary

Obserwacja pracy na zajęciach, praca

zaliczeniowa

U_3 K_U05++ Wykonuje standardowe pomiary terenowe z zakresu nauk geograficznych oraz interpretuje ich wyniki (treści programowe: B.2, B.4-B.6)

Obserwacja pracy na zajęciach praca zaliczeniowa

U_4 K_U05+

Dobiera i stosuje w praktyce sprzęt i urządzenia do pomiarów hydrologicznych oraz cech fizycznych i chemicznych wód powierzchniowych i podziemnych, dokonuje wyboru miejsc pomiarowych i uzasadnia swój wybór, dokonuje niezbędnych obliczeń, przedstawia uzyskane wyniki w formie graficznej lub w postaci mapy oraz interpretuje otrzymane wyniki

Obserwacja pracy na zajęciach , praca

zaliczeniowa

U_5 K_U06++ Wykorzystuje techniki geoinformatyczne oraz proste narzędzia statystyczne i metody analizy przestrzennej do określania relacji między różnorodnymi zmiennymi (treści programowe: B.1-B.9)

Obserwacja pracy na zajęciach praca zaliczeniowa

U_6 K_U07++ Planuje i przeprowadza proste postępowanie badawcze z zakresu hydrologii pod kierunkiem opiekuna naukowego (treści programowe: B.1-B.9)


U_7 K_U12++

Analizuje przyczyny i przebieg podstawowych procesów i zjawisk zachodzących w środowisku geograficznym (treści programowe:B.1-B.9)


zaliczeniowa

U_8 K_U13++ Obserwuje i opisuje zmiany zachodzące w krajobrazie oraz przewiduje dalsze kierunki jego rozwoju (treści programowe: B.1-B.9)


zaliczeniowa

U_9

K_U06+, K_U07+, K_U12+, K_U13+

Weryfikuje wiedzę zdobytą podczas wykładów i ćwiczeń audytoryjnych z rzeczywistością w terenie, stosuje poznane metody badawcze, wnioskuje i prognozuje


zaliczeniowa


K_1 K_K02++ Współdziała i pracuje w grupie, przyjmując w niej różne role

(treści programowe: B.1-B.9) Obserwacja pracy na

zajęciach

K_2 K_K04++ Przyjmuje odpowiedzialność za pracę własną oraz wykazuje gotowość

podporządkowania się zasadom pracy w zespole i ponoszenia odpowiedzialności za wspólnie zrealizowane zadania (treści programowe: B.1-B.9)


K_3 K_K06++ Przyjmuje odpowiedzialność za powierzany sprzęt oraz bezpieczeństwo pracy

własnej i innych (treści programowe: B.1-B.9) Obserwacja pracy na

zajęciach

K_4 K_K02+, K_K04+, K_K06+

Bierze czynny udział w zajęciach, widzi potrzebę sprawiedliwego podziału pracy w grupie, ponosi odpowiedzialność za powierzone zadanie oraz sprzęt, proponuje rozwiązania i sposoby realizacji zadań, ustala i planuje podział kompetencji


Kontakt mgr Izabela Chlost - [email protected]


113

Nazwa przedmiotu

Ćwiczenia terenowe – meteorologia i klimatologia Kod ECTS




dr Andrzej Wyszkowski, dr Mirosława Malinowska, dr Michał Marosz, dr Janusz Filipiak, mgr Michał Pilarski









2

A. Formy zajęć

• ćwiczenia terenowe,


4

30 1






10

B. Sposób realizacji

• zajęcia poza pomieszczeniami dydaktycznymi UG: Pojezierze Kaszubskie - okolice Stacji Limnologicznej UG w Borucinie

• Stacja Limnologiczna UG w Borucinie (prace kameralne)


35

45 2

C. Liczba godzin: 24, w tym: ćwiczenia terenowe: 24 godziny


Cykl dydaktyczny

semestr letni





Metody dydaktyczne Wykład --- Ćwiczenia • praktyczne ćwiczenia z zakresu obsługi

meteorologicznego sprzętu pomiarowego • przygotowanie i przeprowadzenie badań

topoklimatycznych • opracowanie wyników pomiarów • sporządzenie sprawozdania z przeprowadzonych

badań

B. Formy zaliczenia

Ćwiczenia - Uczestnictwo w topoklimatycznych badaniach terenowych; - Opracowanie wyników badań – sprawozdanie pisemne (praca zespołowa) - Test kontrolny ze znajomości meteorologicznego sprzętu pomiarowego


114

C. Podstawowe kryteria

Ćwiczenia - sprawozdania z przeprowadzonych badań terenowych - zaliczenie testu znajomości meteorologicznego sprzętu pomiarowego

(uzyskanie minimum 50% liczby punktów)

Określenie przedmiotów wprowadzających wraz z wymogami wstępnymi A. Wymagania formalne: Meteorologia i klimatologia B. Wymagania wstępne: teoretyczna znajomość topoklimatycznych metod badań terenowych i podstawowego

meteorologicznego sprzętu pomiarowego

Cele przedmiotu • Ogródek meteorologiczny • Meteorologiczny sprzęt pomiarowy • Obserwacje meteorologiczne • Badania terenowe

Treści programowe Ogródek meteorologiczny

A1. Rozmieszczenie przyrządów pomiarowych, terminy pomiarów i obserwacji, kolejność pomiarów Sprzęt meteorologiczny; zasady działania i obsługa:

A2. barometr rtęciowy, pyrradiometr CNR-1, pyranometr CM-3, heliograf Campbella Stokesa, automatyczne stacje meteo-rologiczne: WatchDog WD-2000, Milos 500, termometry: stacyjny zwykły, maksymalny, minimalny, gruntowy, wodny, wiatromierze: soniczny WS-425, Lambrechta, M-47, AC-1, deszczomierze: Hellmanna, elektryczny Vaisal RG-13H, ewaporometr GGI 3000, pluwiograf, samopisy: termohigrograf, barograf, psychrometry: Assmanna, Augusta,

Obserwacje meteorologiczne: A3. Ocena wielkości i rodzaju i zachmurzenia A4. Zjawiska mateorologiczne (opady, osady, fotometeory, stan gruntu)

Badania terenowe: A5. Definiowanie celu i zakresu badań A6. Określenie metod badawczych (w zależności od celu badań) A7. Wyznaczenie liczby i lokalizacji punktów pomiarowych A8. Techniczne przygotowanie pomiarów i sprzętu, A9. Praktyczne opanowanie techniki wykonywania pomiarów, A10. Przeprowadzenie badań terenowych, A11. Opracowanie wyników pomiarów

Wykaz literatury

A. Literatura wymagana do ostatecznego zaliczenia zajęć (zdania egzaminu): A.1. wykorzystywana podczas zajęć: − Janiszewski F., 1988, Instrukcja dla stacji meteorologicznych, IMGW, Wyd. Geol., Warszawa − Malinowska M. (red.), 2010, Przewodnik do ćwiczeń z meteorologii i klimatologii, Wyd. UG, Gdańsk. − Wyszkowski A., 2009, Przewodnik do ćwiczeń terenowych z meteorologii i klimatologii, Wyd. UG, Gdańsk. A.2. studiowana samodzielnie przez studenta: − Różdżyński K., 1995 i 1996, Miernictwo meteorologiczne, IMGW, cz. I i II, Warszawa. − Kossowska-Cezak U., Martyn D., Olszewski K., Kopacz-Lembowicz M., 2000, Meteorologia i klimatologia. Pomiary,

obserwacje, opracowania, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa-Łódź B. Literatura uzupełniaj ąca

− Kozłowska-Szczęsna T., Błażejczyk K., Krawczyk B., 1997, Bioklimatologia człowieka. Metody i ich zastosowanie w badaniach bioklimatu Polski, IGiPZ PAN, Monografie 1, Warszawa

− Paszyński J., 1980, Metody sporządzania map topoklimatycznych, Dokumentacja Geograficzna, IGiPZ, z. 3, Warszawa. − Romanowa E.N., 1977, Mikroklimatičeskaja izmienčivost osnownych elementov klimata, Gidrometeoizdat, Leningrad.

Efekty uczenia się




realizacji)



Sposób weryfikacji

WIEDZA


115

W_1 K_W04++

rozumie podstawowe procesy i zjawiska zachodzące w warstwie granicznej atmosfery, a w ich interpretacji opiera się na podstawach empirycznych, rozumiejąc znaczenie i zastosowanie metod jakościowych (treści programowe: A.5, A.6, A.11)

ocena raportu z wykonanych badań

terenowych

W_2 K_W07+++

ma podstawową wiedzę o środowisku geograficznym Ziemi, rozumianym jako jednolity system wzajemnie powiązanych i oddziałujących na siebie komponentów, w szczególności oddziaływania środowiska geograficznego na kształtowanie warunków topoklimatycznych (treści programowe: A.5, A.6, A.11)


terenowych

UMIEJ ĘTNOŚCI

U_1 K_U04+++ potrafi przeprowadzić podstawowe obserwacje procesów i zjawisk zachodzących w atmosferze (treści programowe: A.2, A.3, A.4)


U_2 K_U05+++ umie wykonać standardowe pomiary terenowe z zakresu meteorologii oraz interpretuje ich wyniki (treści programowe: A.1, A.5, A.6, A.7, A.8, A.9, A.10, A.11)


terenowych

U_3 K_U12+++ umie analizować przyczyny i przebieg podstawowych procesów i zjawisk zachodzących w relacji atmosfera i szeroko rozumiane podłoże, (treści programowe: A.11)


terenowych


K_1 K_K04+++ jest odpowiedzialny za pracę własną oraz wykazuje gotowość podporządkowania się zasadom pracy w zespole i ponoszenia odpowiedzialności za wspólnie zrealizowane zadania (treści programowe: A.5, A.6, A.10, A.11)


K_2 K_K06++ jest odpowiedzialny za powierzony meteorologiczny sprzęt pomiarowy (treści programowe: A.5, A.6, A.10, A.11)


Kontakt dr Andrzej Wyszkowski e-mail: [email protected]


116

Nazwa przedmiotu

Ćwiczenia terenowe regionalne (Wyżyny i góry) Kod ECTS



Nazwisko osoby prowadzącej (osób prowadzących) dr hab. Dariusz Borowiak prof. UG, dr Michał Marosz, dr Kamil Nowiński, dr Wojciech Staszek, mgr Karolina Czarnecka, mgr Stanisław Rzyski






udział w wykładach –



1

A. Formy zajęć • ćwiczenia terenowe


13

50 2






10


• zajęcia poza pomieszczeniami dydaktycznymi UG (wyjazd terenowy w góry stare (Sudety) lub góry młode (Karpaty): jednodniowe wycieczki tematyczne)


15

25 1



Cykl dydaktyczny

semestr letni



Metody dydaktyczne

Ćwiczenia • opracowanie wybranego zagadnienia

związanego tematycznie z obszarami wyżyn i gór Polski (przygotowanie i redakcja posteru)

• konsultacje z opiekunem będącym koordynatorem realizowanego tematu

• obserwacja i wnioskowanie w terenie • prezentacja zagadnienia przedstawionego na



117


B. Formy zaliczenia • przygotowanie posteru i prezentacja jego treści na stanowisku

dydaktycznym • kolokwium pisemne obejmujące tematykę podejmowaną podczas zajęć

terenowych (treści zawarte w posterach oraz wykładach wygłaszanych na stanowiskach dydaktycznych przez prowadzących zajęcia)

posterze w trakcie zajęć terenowych • wykłady i dyskusja


• poprawność merytoryczna oraz kompletność informacji stanowiącej treść posteru

• forma wizualizacji treści prezentowanego zagadnienia • zrozumiałość i płynność prezentacji posteru na stanowisku terenowym • podstawowa wiedza obejmująca zagadnienia prezentowane w trakcie

zajęć terenowych oraz sesji posterowych (próg zaliczenia: powyżej 50% maksymalnej liczby punktów)


A. Wymagania formalne: wiedza ogólna z zakresu podstaw geografii fizycznej, geologii, geomorfologii, hydrologii, klimatologii, geografii ekonomicznej i społecznej

B. Wymagania wstępne: student posiada podstawową wiedzę na temat funkcjonowania środowiska przyrodniczego oraz interakcji człowiek-środowisko

Cele przedmiotu Poznanie charakterystycznych cech środowiska przyrodniczego obszarów gór i wyżyn południowej Polski: prawidłowości, różnice oraz unikalność krajobrazów gór i wyżyn (piętrowość roślinno-klimatyczna, analiza porównawcza regionów, itd.). Zapoznanie się z przeszłością geologiczną oraz ewolucją rzeźby gór starych lub młodych (zależnie od przyjętego wariantu ćwiczeń). Zrozumienie roli wydarzeń historycznych w kształtowaniu stosunków społecznych i gospodarczych na obszarach transgranicznych. Wyjaśnianie współzależności czynników przyrodniczych, historycznych, społecznych i gospodarczych dla rozwoju regionalnego.

Treści programowe A. Problematyka ćwiczeń A.1. Historia rozwoju Sudetów (Karpatów) jako jednostki geologicznej. Rzeźba glacjalna i peryglacjalna. Procesy stokowe.

Surowce mineralne i skalne oraz ich wykorzystanie. Zjawiska i formy krasowe w pasie gór i wyżyn. Charakterystyka pokrywy glebowej obszaru Polski południowej.

A.2. Piętra klimatyczno-roślinne na obszarze gór polskich. Przewodnie cechy klimatu obszarów górskich i wyżynnych. Wpływ rzeźby i ekspozycji na warunki klimatyczne. Lokalne systemy przepływu powietrza. Zróżnicowanie bioklimatyczne.

A.3. Opady atmosferyczne a odpływ powierzchniowy w Karpatach i Sudetach. Wypływy wód podziemnych. Charakterystyczne cechy sieci hydrograficznej południowej Polski. Przełomy rzeczne i ich geneza. Profil podłużny i spadek rzek górskich (progi, wodospady, kotły eworsyjne). Naturalne i antropogeniczne uwarunkowania powodzi w pasie gór i wyżyn. Budowle hydrotechniczne (zbiorniki zaporowe i ich funkcje, zapory przeciwrumowiskowe). Wody mineralne i lecznicze.

A.4. Ochrona przyrody: parki narodowe i krajobrazowe południowej Polski. A.5. Sieć osadnicza i przemiany demograficzne. Procesy migracyjne i ich polityczne, gospodarcze oraz społeczne uwarunkowania.

Gospodarka rolno-żywnościowa na obszarze południowej Polski. A.6. Główne ośrodki przemysłowe południowej Polski ze szczegółowym omówieniem specyfiki gospodarczej regionu. A.7. Zagospodarowanie turystyczne pasa gór i wyżyn. Przyrodnicze i antropogeniczne uwarunkowania rozwoju turystyki.

Degradacja środowiska przyrodniczego: konflikty pomiędzy turystyką a potrzebą ochrony przyrody (antropocentryzm i ekocentryzm). A.8. Dziedzictwo kulturowe południowej Polski. Współpraca transgraniczna.


118


A.1. wykorzystywana podczas zajęć 1. Kondracki J., 2002, Geografia Polski. Mezoregiony fizycznogeograficzne. PWN, Warszawa, 340 s. 2. Notatki własne sporządzone w trakcie trwania ćwiczeń terenowych.

A.2. studiowana samodzielnie przez studenta 1. Bibliografia szczegółowa wskazywana indywidualnie przez osoby prowadzące zajęcia (odpowiednio do tematyki realizowanego zagadnienia).


Efekty uczenia się




realizacji)



Sposób weryfikacji

WIEDZA

W_1

K_W02+ K_W04++ K_W07++ K_W08++

Opisuje i wyjaśnia zróżnicowanie środowiska przyrodniczego pasa gór i wyżyn południowej Polski (treści programowe: A.1–A.4)

egzamin pisemny

W_2 K_W14++ K_W16++

K_W17+++

Opisuje i wyjaśnia zróżnicowanie społeczno-kulturowe i ekonomiczne pasa gór i wyżyn południowej Polski (treści programowe: A.5–A.8)

egzamin pisemny

W_3 K_W09+++ K_W12++ K_W13++

Identyfikuje i wyjaśnia podstawowe interakcje zachodzące pomiędzy warunkami środowiska przyrodniczego gór i wyżyn a działalnością człowieka przebiegającą na tym obszarze (treści programowe: A.3–A.4, A.6–A.8)

egzamin pisemny

UMIEJ ĘTNOŚCI

U_1 K_U01++ K_U17+++

Posługuje się poprawną terminologią geograficzną, dyskutuje na tematy dotyczące problematyki poruszanej w ramach ćwiczeń (treści programowe: A.1–A.8)

egzamin pisemny ocena merytorycznej strony posteru

ocena prezentacji posteru

dyskusja

U_2 K_U02+++ K_U09++ K_U10+

Wybiera, porządkuje i analizuje informacje zawarte w literaturze oraz innych źródłach (w tym źródłach elektronicznych) niezbędne do rozwiązania postawionego problemu naukowego (treści programowe: A.1–A.8)

ocena merytorycznej strony posteru

U_3

K_U06+ K_U14+ K_U16+ K_U19+

Przygotowuje, redaguje i referuje wybrane zagadnienia z zakresu nauk geograficznych (treści programowe: A.1–A.8)



U_4

K_U04++ K_U08++ K_U10+

K_U12++ K_U13++

Wyprowadza wnioski i wykrywa prawidłowości przyrodnicze oraz społeczno-ekonomiczne na podstawie obserwacji (treści programowe: A.1–A.8)

dyskusja


K_1 K_K02+++ K_K03++ Pracuje w zespole realizując sumiennie powierzone mu przez grupę zadanie

ocena pracy zespołu udział w

konsultacjach

K_2 K_K01+

K_K04+++ K_K07+

Wykazuje odpowiedzialność za wykonanie powierzonego zadania oraz angażuje się i przejawia kreatywność w jego rozwiązywaniu





119



120

MODUŁ DO WYBORU I: FUNKCJONOWANIE ŚRODOWISKA PRZYRODNICZEGO

Przedmioty realizowane w semestrze 5: - Uwarunkowania zróżnicowania geomorfologicznego północnej Polski - Wybrane aspekty klimatu lokalnego Przedmioty realizowane w semestrze 6: - Stosunki wodne Pobrzeży i Pojezierzy Południowobałtyckich - Wybrane aspekty funkcjonowania krajobrazu


121

Nazwa przedmiotu

Uwarunkowania zróżnicowania geomorfologicznego północnej Polski

Kod ECTS





dr Radosław Wróblewski







udział w ćwiczeniach


2

A. Formy zajęć

• wykład


8

30 1






20



6

26 1



Cykl dydaktyczny

semestr letni

Status przedmiotu • fakultatywny



Metody dydaktyczne Wykład • wykład / wykład problemowy / wykład

konwersatoryjny / wykład z prezentacją multimedialną



122

B. Formy zaliczenia Wykład • egzamin pisemny z pytaniami (zadaniami) otwartymi • egzamin ustny (w zależności jaką formę wybiorą studenci)

C. Podstawowe kryteria Wykład Znajomość głównych elementów budowy geologicznej północnej Polski; Umiejętność opisania czynników wpływających na rzeźbę; Rozumienie podstawowych pojęć związanych z procesami geomorfologicznymi; Znajomość podstawowych procesów geomorfologicznych; Znajomość głównych elementów geomorfologicznych północnej Polski Umiejętność logicznego wnioskowania na temat rzeźby północnej Polski

Określenie przedmiotów wprowadzających wraz z wymogami wstępnymi A. Wymagania formalne: zaliczenie przedmiotów: geologia, geomorfologia B. Wymagania wstępne: wiadomości z zakresu geomorfologii i geologii oraz podstawowych metod badawczych stosowanych w

tych naukach, umiejętność syntezy informacji pochodzących z wielu źródeł

Cele przedmiotu Poznanie głównych elementów budowy geologicznej północnej Polski; Poznanie głównych czynników wpływających na rzeźbę Polski obecnie i w przeszłości; Rozumienie procesów geomorfologicznych zachodzących obecnie; Umiejętność rozpoznania, opisania, właściwego, samodzielnego analizowania i wskazania możliwych zmian elementów środowiska geomorfologicznego zaistniałych na drodze procesów naturalnych oraz w wyniku działalności człowieka. Treści programowe

A. Problematyka wykładu A.1 Geologia basenu Morza Bałtyckiego A.2 Rzeźba przedplejstoceńska północnej Polski A.3 Budowa geologiczna północnej Polski A.4 Wpływ zlodowaceń plejstoceńskich na rzeźbę A.5 Rozwój pojezierzy północnej Polski w holocenie A.6 Rozwój sieci głównych rzek północnej Polski A.7 Rozwój wybrzeży południowego Bałtyku A.8 Wpływ człowieka na rzeźbę północnej Polski


A.1. wykorzystywana podczas zajęć Augustowski B., 1977, Pomorze, PWN, Warszawa. Klimaszewski M., 1978, Geomorfologia, PWN Warszawa. Leontiew O. K., Nikiforow L. G., Safianow G. A., 1982, Geomorfologia brzegów morskich, Wydawnictwo Geologiczne, Warszawa. Lindner L. red., 1992, Czwartorzęd, Wyd. PAE, Warszawa. Mizerski W., 2009, Geologia Polski, PWN, Warszawa. Mojski J.E., 2005, Ziemie Polski w czwartorzędzie, PIG, Warszawa. Stupnicka E., 2007, Geologia regionalna Polski, Wyd. Uniw. Warszawskiego, Warszawa. A.2. studiowana samodzielnie przez studenta Allen P. A., 2000, Procesy kształtują powierzchnię Ziemi, Wyd. PWN, Warszawa. Gradziński R., Kostecka A., Radomski A., Unrug R., 1986, Zarys sedymentologii, Wyd. Geologiczne, Warszawa. Bird E., 2003, Coastal Geomorphology, J. Wiley & Sons Ltd.

Einsele G., 2000, Sedimentary Basins, Evolution, Facies and Sediment Budget, Springer-Verlag, Berlin.

Pruszak Z., 1998, Dynamika brzegu i dna morskiego, IBW PAN, Gdańsk. Rosa B., 1963, O rozwoju morfologicznym wybrzeża Polski w świetle dawnych form brzegowych, Studia Societatis Scientarum Torunensis, V. Uścinowicz S., 2003, Relative sea level changes, glacio-isostatic rebound and shoreline displacement in the southern Baltic, Polish Geological Institute Special Papers, 10, Warszawa.



123

Marsz A., 1966, Geneza Wydm Łebskich w świetle współczesnych procesów brzegowych, Prace Komisji Geograficzno - Geologicznej, tom IV, z. 6, PTPN, Poznań. Rosa B., 1963, O rozwoju morfologicznym wybrzeża Polski w świetle dawnych form brzegowych, Studia Soc. Scient. Torunensis, V. Uścinowicz S., 2003, Relative sea level changes, glacio-isostatic rebound and shoreline displacement in the southern Baltic, Polish Geological Institute Special Papers, 10, Warszawa.

Efekty uczenia się




realizacji)



Sposób weryfikacji

WIEDZA

W_1 K_W04+++ K_W07+++

Opisuje i klasyfikuje podstawowe procesy i zjawiska zachodzące w środowisku przyrodniczym północnej Polski (treści programowe: A.1-8)

egzamin

W_2 K_W08+++ Opisuje zróżnicowanie środowiska północnej Polski oraz tłumaczy w stopniu podstawowym jego funkcjonowanie i dynamikę zmian (treści programowe: A.1-8)

egzamin

W_3 K_W09++ Klasyfikuje i tłumaczy podstawowe interakcje pomiędzy środowiskiem przyrodniczym a antropogenicznym (treści programowe: A.7, 8)

egzamin

W_4 K_W03++ K_W19++

Stosuje statystykę opisową i matematyczną w zakresie pozwalającym na opis i analizę procesów, które wpłynęły na rzeźbę północnej Polski (treści programowe: A.7, 8)

egzamin

W_5 K_W20+++ Stosuje systemy informacji geograficznej oraz metody prezentacji kartograficznej (treści programowe: A.1-8)

egzamin

UMIEJ ĘTNOŚCI

U_1 K_U01+++ K_U02+++

Gromadzi niezbędne informacje z literatury fachowej i Internetu (treści programowe: A.1-8)

egzamin

U_2 K_U07+++ Projektuje proste postępowanie badawcze pod kierunkiem opiekuna naukowego (treści programowe: A.1-8)

egzamin

U_3 K_U08++ Wyjaśnia podstawowe procesy zachodzące na obszarze północnej Polski (treści programowe: A.1-8)

egzamin

U_4 K_U09+++ Poprawnie wnioskuje na temat procesów geologicznych i geomorfologicznych na podstawie danych pochodzących z różnych źródeł, w tym źródeł kartograficznych (treści programowe: A.1-8)

egzamin

U_5 K_U12+++ K_U13+++

Wyodrębnia i opisuje przyczyny i przebieg głównych procesów, które wpłynęły i wpływają na rozwój rzeźby północnej Polski (treści programowe: A.1-8)

egzamin

U_6 K_U17+++ K_U18+++

Prezentuje i wyjaśnia w stopniu podstawowym wybrany problem geograficzny w formie tekstu naukowego w języku polskim w określonej konwencji metodologicznej, z poprawną dokumentacją (treści programowe: A.1-8)

egzamin


K_1 K_K01+++ Aktualizuje i poszerza swoją wiedzę i umiejętności obserwowanie pracy

na zajęciach

K_2 K_K03++ Chętnie podejmuje się działań indywidualnych i społecznych, w tym na rzecz zachowania równowagi ekologicznej i ochrony zasobów Ziemi




124

Nazwa przedmiotu

Wybrane aspekty klimatu lokalnego Kod ECTS


Studia kierunek Stopień tryb specjalność specjalizacja Geografia I stacjonarne −−−− −−−−


Janusz Filipiak, Małgorzata Owczarek, Andrzej Wyszkowski









1

A. Formy zajęć: • Wykład


4

25 1






15


zajęcia praktyczne (przygotowywanie się do zajęć, samodzielne wykonywanie prac badawczych)

10

25 1



Cykl dydaktyczny

Rok trzeci / semestr zimowy





Metody dydaktyczne Wykład • wykład / wykład z prezentacją multimedialną /

wykład problemowy z elementami ćwiczeń praktycznych

B. Formy zaliczenia Wykład • zaliczenie / kolokwium


125

C. Podstawowe kryteria, Wykład: Uzyskanie powyżej 50% punktów z kolokwiów zaliczeniowych, uzyskanie pozytywnej oceny z pracy własnej studenta, obserwowanej na zajęciach, ocenionej na podstawie terminowości, kompletności i poprawności merytoryczna wykonanych zadań, uzyskanie pozytywnej oceny ze wszystkich zadań wykonywanych w ramach ćwiczeń.

Określenie przedmiotów wprowadzających wraz z wymogami wstępnymi A. Wymagania formalne: Meteorologia i klimatologia, Matematyka, Statystyka w geografii. B. Wymagania wstępne: zrozumienie kluczowych pojęć meteorologii i klimatologii oraz rozmieszczenia zjawisk

meteorologicznych i klimatologicznych w skali regionalnej i lokalnej, wiedza z zakresu nauk ścisłych pozwalająca na zrozumienie podstawowych procesów i zjawisk atmosferycznych, zrozumienie podstawowych procesów i zjawisk atmosferycznych oraz ich prawidłowa interpretacja, zrozumienie podstawowych interakcji pomiędzy środowiskiem przyrodniczym a antropogenicznym, wiedza na temat regionalnych procesów przyrodniczych, ze szczególnym uwzględnieniem procesów klimatologicznych

Cele przedmiotu Wykład: zdobycie podstawowej wiedzy o czasowym i przestrzennym zróżnicowaniu oraz jego przyczynach warunków klimatycznych wybranych obszarów Polski Północno-Zachodniej (Wybrzeże, Pojezierze Kaszubskie).

Treści programowe A. Problematyka wykładu A.1. Warunki klimatycznego Wybrzeża w świetle monitoringu środowiska południowego Bałtyku: ogólna sytuacja atmosferyczna,

ciśnienie atmosferyzcne i wiatr, temperatura powietrza, zachmurzenie, usłonecznienie, promieniowanie, opad atmosferyczny. A.2. Warunki meteorologiczne Pojezierza Kaszubskiego w świetle monitoringu elementów meteorologicznych. A.3. Przyczyny przestrzennego zróżnicowania klimatu lokalnego.


A.1. wykorzystywana podczas zajęć − Filipiak J., Jakusik E., Korzeniewski J., Malik P., Malinowska M., Marosz M., Miętus M., Owczarek M., Sobieraj M.,

Wojtkiewicz A., Wyszkowski A., 2006, Klimat rynny Jezior Raduńskich, Monografie IMGW, IMGW, Warszawa − Kożuchowski K., 2011, Klimat Polski, PWN, Warszawa − Miętus M., Sztobryn M., (red.), 2011. Stan środowiska polskiej strefy przybrzeżnej Bałtyku w latach 1986-2005. Wybrane

zagadnienia. IMGW, Warszawa. A.2. studiowana samodzielnie przez studenta:

− serie wydawnicze: Warunki środowiskowe polskiej strefy południowego Bałtyku oraz Bałtyk Południowy. Charakterystyka wybranych elementów środowiska, IMGW.


− BACC Authors Team, 2008, Assessment of the Climate Change for the Baltic Sea Basin. Reg. Clim. Stud. Ser., Springer. − Lorenc H., 2005, Atlas klimatu Polski, IMGW, Warszawa. − Miętus M., Filipiak J., Owczarek M., 2004, Klimat wybrzeża Południowego Bałtyku. Stan obecny i perspektywy zmian [w:]

Cyberski J. (red.) Środowisko Południowego Bałtyku w perspektywie przystąpienia Polski do Unii. GTN, Gdańsk

Efekty uczenia się




realizacji)



Sposób weryfikacji

WIEDZA

W_1 K_W02+

zna i rozumie kluczowe pojęcia meteorologii i klimatologii oraz koncepcje dotyczące zróżnicowania terytorialnego i rozmieszczenia zjawisk meteorologicznych i klimatologicznych na powierzchni Ziemi (treści programowe: A.1-3)

zaliczenie pisemne, obserwacja i analiza


W_2 K_W03+ ma wiedzę z zakresu nauk ścisłych pozwalającą na zrozumienie podstawowych procesów i zjawisk zachodzących w komponencie atmosferycznym środowiska przyrodniczego Ziemi (treści programowe: A.1-3)



W_3 K_W08+ zna zróżnicowanie środowiska przyrodniczego Ziemi oraz rozumie w stopniu zaliczenie pisemne,


126

podstawowym jego funkcjonowanie i dynamikę zmian obserwacja i analiza efektów pracy indywidualnej

W_4 K_W09+

ma podstawową wiedzę o komponencie atmosferycznym środowiska geograficznym Ziemi, rozumianym jako jednolity system wzajemnie powiązanych i oddziałujących na siebie komponentów (treści programowe: A.1-3)



UMIEJ ĘTNOŚCI

U_1 K_U01+ potrafi posługiwać się terminologią z zakresu meteorologii i klimatologii w stopniu umożliwiającym korzystanie z literatury przedmiotu w języku polskim i/lub angielskim (treści programowe: A.1-3)

zaliczenie pisemne, obserwacja pracy na

zajęciach

U_2 K_U08+ umie identyfikować i analizować podstawowe procesy i zjawiska przyrodnicze (treści programowe: A1-3)


zajęciach

U_3 K_U09+ umie poprawnie wnioskować na podstawie danych pochodzących z różnych źródeł, w tym źródeł kartograficznych (treści programowe: A.1-3)


zajęciach

U_4 K_U10+ potrafi wykorzystywać wiedzę teoretyczną z zakresu nauk geograficznych oraz dostępne źródła informacji do prawidłowej interpretacji podstawowych procesów i zjawisk przyrodniczych (treści programowe: A.1-3)


zajęciach

U_5 K_U11+ potrafi formułować i analizować podstawowe problemy dotyczące zmian w warunkach biofizycznych w skali lokalnej (treści programowe: A.1-3)


zajęciach

U_6 K_U12+ umie analizować przyczyny i przebieg podstawowych procesów i zjawisk zachodzących w środowisku geograficznym (treści programowe: A.1-3)


zajęciach

U_7 K_U15+ umie dokonać podstawowej charakterystyki wybranego obszaru, objaśniając przyczyny zróżnicowania warunków biofizycznych (treści programowe: A.1-3)


zajęciach


K_3 K_K03+ wykazuje gotowość do działań indywidualnych i społecznych, w tym na rzecz zachowania równowagi ekologicznej i ochrony zasobów Ziemi, zwłaszcza w skali lokalnej

obserwacja pracy na zajęciach



127

Nazwa przedmiotu

Stosunki wodne Pobrzeży i Pojezierzy południowego Bałtyku Kod ECTS


Studia kierunek stopień tryb specjalność specjalizacja Geografia I stacjonarne nazwa nazwa*

* tylko w odniesieniu do specjalizacji nauczycielskiej

Nazwisko osoby prowadzącej (osób prowadzących) dr hab. Roman Cieśliński, dr Katarzyna Jereczek-Korzeniewska





Liczba punktów

ECTS


udział w ćwiczeniach -


2

A. Formy zajęć: • wykład


10

32 1




Liczba punktów

ECTS przygotowanie do egzaminu/ zaliczenia (studiowanie literatury)

10



18

28 1



Cykl dydaktyczny

Semestr letni



Metody dydaktyczne Wykład • wykład / wykład z prezentacją multimedialną



128


B. Formy zaliczenia Wykład • zaliczenie ustne / kolokwium

C. Podstawowe kryteria Wykład Synteza informacji pochodzących z wielu źródeł, identyfikacja interakcji w systemie przyroda – człowiek

Określenie przedmiotów wprowadzających wraz z wymogami wstępnymi A. Wymagania formalne: - B. Wymagania wstępne: Wiedza z zakresu hydrologii ogólnej, a w szczególności hydrologii równin aluwialnych.

Cele przedmiotu Założenia i cele przedmiotu:

Znajomość przestrzennego zróżnicowania stosunków hydrograficznych pojezierzy i pobrzeży południowego Bałtyku. Omówienie zachodzących w środowisku wodnym procesów, których przebieg określa i warunkuje hydrografię i hydrologię obszarów pojeziernych i pobrzeży.

Treści programowe

A. Problematyka wykładu A.1 Podstawowe definicje: stosunków wodnych, składowych obiegu wody. A.2 Identyfikacja czynników określających i warunkujących obieg wody w obszarach pobrzeży i pojezierzy. A.3 Charakterystyka wód powierzchniowych; A.4 Charakterystyka wód podziemnych. A.5 Problemy pojawiające się w strefie kontaktu morza z lądem. A.6 Charakterystyka jednostek hydrograficznych (akweny przybrzeżne, wybrzeża, nadmorskie równiny aluwialne, dna

głównych dolin rzecznych, strefy krawędziowe, obszary pojezierzy). A.7 Obszary z obiegiem naturalnym i obiegiem wymuszonym przez człowieka. A.8 Obszary z wodami czystymi i z wodami zdegradowanymi.

Wykaz literatury A. Literatura wymagana do ostatecznego zaliczenia zajęć (zdania egzaminu): A.1. wykorzystywana podczas zajęć A.2. studiowana samodzielnie przez studenta - Augustowski B., (red.), 1977, Pomorze, GTN, Wydz. V Nauk o Ziemi, Gdańsk. - Augustowski B., (red.), 1984, Pojezierze Pomorskie, GTN, Gdańsk. - Bajkiewicz- Grabowska E., Mikulski Z., 2002, Hydrologia ogólna, PWN, Warszawa. - Bogdanowicz R., Fac-Beneda J., (red.), 2009, Zasoby wód i ich ochrona, FRUG, Gdańsk. - Chełmicki W., 2002, Woda. Zasoby, degradacja, ochrona. Wyd. Nauk. PWN, Warszawa. B. Literatura uzupełniaj ąca - Byczkowski A., 1979, Hydrologiczne podstawy projektów wodnomelioracyjnych, PWR i L, Warszawa. - Partyka J., Pociask-Karteczka J., (red.), 2008, Wody w obszarach chronionych, IG i GP UJ, Kraków. - Pociask-Karteczka J. (red.), 2003, Zlewnia. Właściwości i procesy, Wyd. UJ, Kraków.

Efekty uczenia się


129




realizacji)



Sposób weryfikacji

WIEDZA

W_1 K_W03+ Nazywa, wymienia i definiuje podstawowe procesy i zjawiska zachodzące w środowisku przyrodniczym Ziemi (treści programowe: A.1)

Zaliczenie ustne

W_2 K_W04++

Wyjaśnia i identyfikuje podstawowe procesy i zjawiska zachodzące w środowisku przyrodniczym Ziemi, a w ich interpretacji opiera się na podstawach empirycznych, rozumiejąc znaczenie i zastosowanie metod jakościowych, matematycznych i statystycznych (treści programowe: A.1)

Zaliczenie ustne

W_3 K_W07++ Nazywa, opisuje i definiuje komponenty środowiska geograficznym Ziemi (treści programowe: A.1)

Zaliczenie ustne

W_4 K_W08++ Charakteryzuje zróżnicowane środowisko przyrodnicze Ziemi oraz potrafi przedstawić w stopniu podstawowym jego funkcjonowanie i dynamikę zmian (treści programowe: A.1)

Zaliczenie ustne

W_5 K_W09+ Tłumaczy podstawowe interakcje pomiędzy środowiskiem przyrodniczym a antropogenicznym (treści programowe: A.1)

Zaliczenie ustne

UMIEJ ĘTNOŚCI

U_1 K_U01++ Porównuje, klasyfikuje i porządkuje podstawową terminologię geograficzną w stopniu umożliwiającym korzystanie z literatury przedmiotu w języku polskim i/lub angielskim (treści programowe: A.1)

Obserwowanie pracy na zajęciach

U_2 K_U02++ Porządkuje i dokonuje wyboru niezbędnych informacji z literatury fachowej i innych źródeł, w tym źródeł elektronicznych (treści programowe: A.1)


U_3 K_U03++ Stosuje i weryfikuje podstawowe techniki i narzędzia badawcze z zakresu nauk geograficznych (treści programowe: A.1)


U_4 K_U04+++ Analizuje i weryfikuje podstawowe procesy i zjawiska zachodzących w środowisku geograficznym (treści programowe: A.1)


U_5 K_U07+++ Planuje i przeprowadza proste postępowanie badawcze z zakresu nauk geograficznych pod kierunkiem opiekuna naukowego (treści programowe: A.1)

Opracowanie tekstowe

U_6 K_U08+++ Identyfikuje i analizuje podstawowe procesy i zjawiska przyrodnicze oraz społeczno-ekonomiczne (treści programowe: A.1)

Kolokwium pisemne

U_7 K_U10++

Weryfikuje i analizuje wykorzystaną wiedzę teoretyczną z zakresu nauk geograficznych oraz dostępne źródła informacji do prawidłowej interpretacji podstawowych procesów i zjawisk przyrodniczych, społecznych, gospodarczych i politycznych (treści programowe: A.1)

Kolokwium pisemne

U_8 K_U12++ Analizuje przyczyny i przebieg podstawowych procesów i zjawisk zachodzących w środowisku geograficznym (treści programowe: A.1)

Kolokwium pisemne

U_9 K_U16++ Konstruuje i ustala kryteria w celu opracowania studium fizjograficzne i podstawową analizę społeczno-ekonomiczną wybranego obszaru. (treści programowe: A.1)

Opracowanie tekstowe

U_10 K_U19++ Przedstawia wyniki badań w postaci prawidłowo opracowanej dokumentacji, również z zastosowaniem prezentacji multimedialnej . (treści programowe: A.1)

Wykonanie prezentacji

multimedialnej


K_1 K_K01+ Dyskutuje na temat poziomu swoich kompetencji zawodowych i osobistych, rozumie potrzebę ich podnoszenia, a także aktualizuje i poszerza swoją wiedzę i umiejętności. (treści programowe: A.1)


K_2 K_K02++ Wykazuje odpowiedzialność za współdziałanie i pracę w grupie, przyjmując w niej różne role (treści programowe: A.1)


K_3 K_K06+ Przyjmuje odpowiedzialność za powierzany sprzęt oraz bezpieczeństwo pracy własnej i innych. Jest zorientowany na dalszy swój rozwój (treści programowe: A.1)



130

Kontakt dr Katarzyna Jereczek-Korzeniewska [email protected]


131

Nazwa przedmiotu

Wybrane aspekty funkcjonowania krajobrazu Kod ECTS


Studia kierunek stopień tryb specjalność specjalizacja Geografia I stacjonarne −−−− -

Nazwisko osoby prowadzącej (osób prowadzących) Dr Jarosław Czochański,









1

A. Formy zajęć : • wykład


4

15 0,5






10



5

15 0,5



Cykl dydaktyczny

semestr letni

Status przedmiotu • PDW



Metody dydaktyczne Wykład • wykład z prezentacją multimedialną i dyskusją

ze słuchaczami (jako metodą aktywizującą) Ćwiczenia -

A. Sposób zaliczenia • pisemny


132

B. Formy zaliczenia Wykład • egzamin pisemny: z pytaniami otwartymi i testowymi oraz elementami

kartograficznymi Ćwiczenia -

C. Podstawowe kryteria Wykład: wiedza i umiejętności zgodne z określonymi efektami uczenia się – w tym w zakresie: znajomości prawnych form ochrony krajobrazu; zakresu pojęciowego i prawnego „krajobrazu”, metod ochrony i kształtowania krajobrazu, roli krajobrazu w gospodarce przestrzennej i planowaniu. Ćwiczenia -


Cele przedmiotu 1 - poznanie prawnych, organizacyjnych i funkcjonalnych uwarunkowań ochrony krajobrazu; 2 - znajomość szczegółowa prawnych form ochrony krajobrazu i uwarunkowań ustawowych jego ochrony; 3 - poznanie podstawowych procesów przyrodniczych i społecznych kształtujących walory krajobrazu; 4 – poznanie znaczenia zasobów krajobrazowych dla życia i gospodarowania człowieka – w tym gospodarki przestrzennej; 6 – poznanie postaci zagrożeń i degradacji krajobrazu oraz narzędzi przeciwdziałania im i metod ochrony ; Treści programowe

A. Problematyka wykładu A.1 - krajobraz jako przedmiot ochrony oraz jego relacje ze sferą przyrodnicza i społeczną; A.2 – akty prawa i formy prawne ochrony krajobrazu; A.3 - krajobraz jako element rozwoju zrównoważonego A.4 - zagrożenia i degradacje krajobrazu oraz metody i możliwości przeciwdziałania im, A.5 - ochrona krajobrazu w polityce i planowaniu przestrzennym; A.6 – typy krajobrazu naturalnego i antropogenicznego; wizualne typy krajobrazu; Wykaz literatury


- Symonides E., Ochrona przyrody, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa; - Żarska B., 2007, Ochrona krajobrazu, Wyd. SGGW, Warszawa; - Sas-Bojarska A., 2007, Przewidywanie zmian krajobrazowych w gospodarowaniu przestrzenią z wykorzystaniem ocen

oddziaływania na środowisko na przykładzie transportu drogowego, Wyd. PP WIB, Gdańsk A.2. studiowana samodzielnie przez studenta,

- Przewoźniak M., 2002, Kształtowanie środowiska przyrodniczego miast. Przykłady z regionu Gdańskiego, Wydz. Architek tury Politechniki Gdańskiej, Gdańsk,


- Studia przyrodniczo-krajobrazowe województwa pomorskiego, Pomorskie Studia Regionalne, 2006, UMWP, Gdańsk,

Efekty uczenia się



dla kierunku


Sposób weryfikacji

WIEDZA

W_1 K_W02++ Potrafi wymienić i omówić kluczowe pojęcia i znaczenie krajobrazu w zakresie Wykład - egzamin


133

nauk o ziemi oraz koncepcje dotyczące zróżnicowania terytorialnego, zmienności krajobrazu i rozmieszczenia zjawisk go kształtujących na powierzchni Ziemi (odniesienie do treści programowych A 1 - A 6)

W_2 K_W04+++ Potrafi wymienić i scharakteryzować podstawowe procesy i zjawiska zachodzące w środowisku przyrodniczym Ziemi, kształtujące krajobrazy - w ich znaczeniu naturalnym i antropogenicznym (odniesienie do treści programowych A 1 - A 6)

W_3 K_W07+++

Charakteryzuje typy krajobrazu w powiązaniu z podstawową wiedzą o środowisku geograficznym Ziemi, rozumianym jako jednolity system wzajemnie powiązanych i oddziałujących na siebie komponentów (odniesienie do treści programowych A 1 - A 6)

W_4 K_W08+++ Charakteryzuje i klasyfikuje zróżnicowanie krajobrazowe Ziemi oraz rozumie w stopniu podstawowym funkcjonowanie i dynamikę zmian krajobrazowych (odniesienie do treści programowych A 1 - A 6)

W_5 K_W09+++ Wylicza i charakteryzuje podstawowe interakcje pomiędzy środowiskiem przyrodniczym a antropogenicznym w kontekście krajobrazowym, w ujęciu syntetycznym i analitycznym (odniesienie do treści programowych A 1 - A 6)

W_6 K_W13++

Klasyfikuje, wylicza i opisuje przejawy degradacji krajobrazu, wskazuje prawne, ekonomiczne i techniczne instrumenty jego ochrony oraz rozumie zakres ich stosowania – w tym powiązania z gospodarką przestrzenną (odniesienie do treści programowych A 1 - A 6)

pisemny;

UMIEJ ĘTNOŚCI

U_1 K_U04++

Przeprowadza podstawowe obserwacje i dokonuje ich charakterystyki – w zakresie procesów i zjawisk kształtujących krajobraz zachodzących w środowisku geograficznym – zarówno przyrodniczych, jak i społecznych (odniesienie do treści programowych A 1 - A 6)

U_2 K_U06++

Stosuje techniki geoinformatyczne oraz proste narzędzia statystyczne i metody analizy przestrzennej do określania cech krajobrazów i relacji między różnorodnymi zmiennymi w przestrzeni (odniesienie do treści programowych A 1 - A 6)

U_3 K_U08+++ Analizuje, identyfikuje, charakteryzuje i opisuje podstawowe procesy i zjawiska przyrodnicze oraz społeczno-ekonomiczne kształtujące krajobrazy (odniesienie do treści programowych A 1 - A 6)

U_4 K_U10++

Wykorzystuje wiedzę teoretyczną z zakresu nauk geograficznych oraz dostępne źródła informacji przygotowując interpretacje podstawowych procesów i zjawisk przyrodniczych, społecznych i gospodarczych kształtujących krajobrazy (odniesienie do treści programowych A 1 - A 6)

U_5 K_U13+++ Analizuje, wylicza i opisuje zmiany zachodzące w krajobrazie oraz charakteryzuje zachodzące zmiany i przewiduje dalsze kierunki jego rozwoju (odniesienie do treści programowych A 1 - A 6)

U_6 K_U15++ Dokonać podstawowej charakterystyki wybranego obszaru i typu krajobrazu, omawia i charakteryzuje przyczyny zróżnicowania krajobrazów (odniesienie do treści programowych A 1 - A 6)

U_7 K_U18++

Opracowuje, opisuje i wyjaśnia w stopniu podstawowym wybrany problem geograficzny - w formie tekstu naukowego w języku polskim w określonej konwencji metodologicznej, z uwzględnieniem zagadnień krajobrazowych (odniesienie do treści programowych A 1 - A 6)

Wykład – egzamin pisemny,


K_1 K_K01++ Ma pogłębioną świadomość i potrafi określić poziom swojej wiedzy i umiejętności, rozumie potrzebę ciągłego rozwoju osobistego i zawodowego


K_3 K_K04+ Jest odpowiedzialny za pracę własną oraz wykazuje gotowość podporządkowania się zasadom pracy w zespole i ponoszenia odpowiedzialności za wspólnie zrealizowane zadania




134

Nazwa przedmiotu Geografia fizyczna Polski

Kod ECTS




Dr Kamil Nowiński, dr Wojciech Maślanka









2

A. Formy zajęć: • wykład • ćwiczenia: audytoryjne


8

55 2






15


zajęcia praktyczne (przygotowywanie się do zajęć, samodzielne wykonywanie prac)

15

30 1



Cykl dydaktyczny

semestr zimowy




Metody dydaktyczne Wykład • wykład: wykład z prezentacją multimedialną

Ćwiczenia • ćwiczenia audytoryjne: rozwiązywanie zadań

A. Sposób zaliczenia: • egzamin


135

B. Formy zaliczenia Wykład • egzamin pisemny: testowy i z pytaniami (zadaniami) otwartymi Ćwiczenia • kolokwia • wykonanie prac zaliczeniowych • ustalenie oceny zaliczeniowej na podstawie ocen cząstkowych


C. Podstawowe kryteria Wykład: uzyskanie minimum 51% punktów z egzaminu pisemnego obejmującego zagadnienia na temat środowiska fizycznogeograficznego obszaru Polski Ćwiczenia: średnia arytmetyczna z kolokwiów i syntetycznej prezentacji przy warunku uzyskania z każdego oceny pozytywnej

Określenie przedmiotów wprowadzających wraz z wymogami wstępnymi A. Wymagania formalne: wiedza z zakresu dyscyplin szczegółowych geografii fizycznej i geografii ekonomicznej B. Wymagania wstępne: umiejętność wnioskowania i syntezy informacji pochodzących z wielu dyscyplin, identyfikacja interakcji

pomiędzy poszczególnymi elementami środowiska geograficznego

Cele przedmiotu: Poznanie specyfiki środowiska przyrodniczego Polski Omówienie przemian środowiska w przeszłości geologicznej Poznanie zróżnicowania regionalnego podstawowych komponentów środowiska przyrodniczego Polski Identyfikacja powiązań i zależności elementów środowiska przyrodniczego

Treści programowe A. Problematyka wykładu A.1 Główne elementy środowiska geograficznego Polski na tle Europy A.2 Przemiany środowiska przyrodniczego w przeszłości geologicznej A.3 Jednostki tektoniczne Polski i występowanie surowców mineralnych A.4 Współczesne procesy rzeźbotwórcze A.5 Zróżnicowanie przestrzenne klimatu A.6 Zasoby wodne i elementy hydrografii Polski A.7 Gleby Polski i ich zależność od czynników naturalnych i antropogenicznych A.8 Ogólna charakterystyka geobotaniczna szaty roślinnej Polski A.9 Krajobrazy naturalne i regionalizacja fizycznogeograficzna kraju; główne prowincje i podprowincje B. Problematyka ćwiczeń (konwersatorium): B.1 Analiza zróżnicowania cech ilościowych i jakościowych głównych komponentów środowiska przyrodniczego na obszarze

Polski B.2 Związki i zależności między elementami środowiska przyrodniczego B.3 Charakterystyka środowiska przyrodniczego Polski na przykładzie wybranej jednostki fizycznogeograficznej

Wykaz literatury

A. Literatura wymagana do ostatecznego zaliczenia zajęć (zdania egzaminu): A.1. wykorzystywana podczas zajęć Starkel L . (red.), 1999, Geografia Polski. Środowisko przyrodnicze, Wyd. Nauk. PWN, Warszawa. Rychling A., Ostaszewska K. (red.), 2006, Geografia fizyczna Polski, Wyd. Nauk. PWN, Warszawa. A.2. studiowana samodzielnie przez studenta Kondracki J., 1994, Geografia Polski. Mezoregiony fizycznogeograficzne, Wyd. Nauk. PWN, Warszawa. Kondracki J., 2002, Geografia regionalna Polski. PWN, Warszawa Mizerski W., 2002, Geologia Polski dla geografów. PWN, Warszawa. Woś A., 1999, Klimat Polski. PWN, Warszawa. Mikulski Z., 1965, Zarys hydrografii Polski, Wyd. II, PWN, Warszawa. Bednarek R., Prusinkiewicz Z., 1997. Geografia gleb. Wyd. Naukowe PWN. Warszawa. Podbielkowski Z., 1990, Geografia roślin, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa.



136

Kondracki J., 1988, Geografia fizyczna Polski, Wyd. Nauk. PWN, Warszawa. Stupnicka E., 1997, Geologia regionalna Polski. Wyd. Geolog., Warszawa. Szafer W., Zarzycki K. (red.), 1972, Szata roślinna Polski, PWN, Warszawa. Systematyka gleb Polski, 1989, Rocznik Gleboznawczy, t40, nr ¾, Warszawa. Atlas Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa, 1993-97.

Efekty uczenia się




realizacji)



Sposób weryfikacji

WIEDZA

W_1

K_W02+ K_W04++ K_W07++ K_W08+ K_W15++

opisuje i tłumaczy występowanie poszczególnych elementów środowiska fizycznogeograficznego Polski, interpretuje przestrzenne zróżnicowanie obecności, zmian i natężenie zjawisk przyrodniczych (treści programowe: A.1-A.8, B.1-B.3)

egzamin pisemny kolokwia ćwiczeniowe

W_2 K_W09+ K_W12+ K_W13+

rozpoznaje i analizuje wzajemne relacje pomiędzy cechami środowiska przyrodniczego i działalnością człowieka, w tym zagadnienia ochrony przyrody (treści programowe: A.4, A.6-A.8)


UMIEJ ĘTNOŚCI

U_1 K_U01++ posługuje się poprawną terminologią geograficzną (treści programowe: A.1−A.8, B.1−B.3)


U_2 K_U02+ K_U09+

wybiera i analizuje odpowiednie źródła informacji w celu rozwiązania postawionego problemu (treści programowe: B.1−B.3)

praca na ćwiczeniach

U_3 K_U10+

K_U12++

identyfikuje podstawowe zjawiska i procesy w środowisku geograficznym, rozpoznaje ich wzajemne relacje oraz wykrywa prawidłowości (treści programowe: A.2−A.8, B.1−B.2)


U_4 K_U15++ przedstawia podstawowe informacje na temat wybranego obszaru, wyjaśniając przyczyny zróżnicowania warunków środowiska geograficznego (treści programowe: A.2−A.8, B.1−B.3)

egzamin pisemny prezentacja

mezoregionu na ćwiczeniach


K_1 K_K02+ pomaga przy realizacji zadań w grupie przyjmując w niej różne role obserwowanie pracy

na ćwiczeniach

K_2 K_K04++ sumiennie i terminowo realizuje prace indywidualne oraz zespołowe

obserwowanie pracy na ćwiczeniach

realizacja zadanych prac



137

Nazwa przedmiotu

Geografia regionalna świata (fizyczna) Kod ECTS



Nazwisko osoby prowadzącej (osób prowadzących) dr Wojciech Tylmann, mgr Karolina Czarnecka









2

A. Formy zajęć: • wykład • ćwiczenia laboratoryjne


10

57 2






15


zajęcia praktyczne

15

30 1

C. Liczba godzin: 45, w tym: wykład: 30 godzin ćwiczenia: 15 godzin


Cykl dydaktyczny

semestr zimowy




Metody dydaktyczne Wykład • wykład z prezentacją multimedialną Ćwiczenia • analiza tekstów i map tematycznych z dyskusją • wykonanie prezentacji multimedialnej



138

B. Formy zaliczenia Wykład: • egzamin pisemny (pytania otwarte i zamknięte) Ćwiczenia: • kolokwium ze znajomości mapy fizycznej poszczególnych kontynentów • wykonanie pracy zaliczeniowej: indywidualne przygotowanie prezentacji

multimedialnej wraz z opracowaniem tekstowym • ustalenie oceny zaliczeniowej na postawie ocen cząstkowych otrzymanych

w trakcie trwania semestru za określone wytwory pracy studenta • obecność na zajęciach

C. Podstawowe kryteria Wykład: • uzyskanie minimum 50% liczby punktów za egzamin pisemny Ćwiczenia: • uzyskanie minimum 50% liczby punktów z każdej z ocen cząstkowych

Określenie przedmiotów wprowadzających wraz z wymogami wstępnymi A. Wymagania formalne: Geologia, Geomorfologia, Hydrologia i oceanografia, Meteorologia i klimatologia, Gleboznawstwo i

geografia gleb B. Wymagania wstępne: student posiada podstawową wiedzę z kursów podstawowych z zakresu geografii fizycznej oraz

umiejętność zastosowania oprogramowania w zakresie przygotowania prezentacji multimedialnej i edycji tekstu

Cele przedmiotu Przedstawienie fizycznogeograficznych uwarunkowań różnorodności środowiska przyrodniczego poszczególnych kontynentów. Zaprezentowanie strefowej i astrefowej zmienności krajobrazów Ziemi.

Treści programowe A. Problematyka wykładu: A.1. Rozwój geologiczny Ziemi. A.2. Teorie rozwoju rzeźby w różnych strefach morfoklimatycznych. A.3. Geologiczne i klimatyczne uwarunkowania zmienności krajobrazów na poszczególnych kontynentach. A.4. Krajobrazy lodowcowe i polodowcowe strefy polarnej i subpolarnej. A.5. Krajobrazy strefy peryglacjalnej. A.6. Krajobrazy obszarów o klimacie suchym i półsuchym. A.7. Krajobrazy strefy tropikalnej wilgotnej. A.8. Krajobrazy krasowe. A.9. Krajobrazy wulkaniczne. B. Problematyka ćwiczeń: B.1. Charakterystyka kontynentów i wybranych regionów geograficznych – rozwój geologiczny, charakterystyka rzeźby, warunki klimatyczne, cechy wód powierzchniowych, szata roślinna i świat zwierzęcy. B.2. Analiza przestrzennego zróżnicowania czynników środowiska geograficznego.


A.1. wykorzystywana podczas zajęć Makowski J., 2004, Geografia fizyczna świata, PWN, Warszawa.

A.2. studiowana samodzielnie przez studenta Geograficzny atlas świata, 1997, PPWK, Warszawa – Wrocław. Mityk J., 1982, Geografia fizyczna części świata, PWN, Warszawa.

B. Literatura uzupełniaj ąca B.1. Mizerski W., 2004, Geologia regionalna kontynentów, PWN, Warszawa.

Efekty uczenia się




realizacji)



Sposób weryfikacji

WIEDZA


139

W_1

K_W02+ K_W07+++ K_W08+++ K_W15++

Definiuje i opisuje zróżnicowanie środowiska przyrodniczego Ziemi (treści programowe: A.4-9).

Egzamin pisemny

W_2 K_W07+++ K_W08+++

Rozpoznaje i tłumaczy podstawowe zależności pomiędzy poszczególnymi elementami środowiska przyrodniczego w skali globalnej (treści programowe: A.1-9).

Egzamin pisemny

UMIEJ ĘTNOŚCI

U_1 K_U09++ K_U10++ K_U11+++

Wiąże informacje pochodzące z wielu źródeł, w tym źródeł kartograficznych. Wiąże wiedzę z różnych dziedzin geografii fizycznej i wyjaśnia podstawowe procesy i zjawiska przyrodniczych (treści programowe: B.1 i B.2).

ocena prezentacji multimedialnej i

opracowania tekstowego/dyskusja

U_2 K_U15+++ K_U16+++

Rozpoznaje i prezentuje wybrane regiony geograficzne (treści programowe: B.1 i B.2).

kolokwium/ocena prezentacji

multimedialnej i opracowania tekstowego

U_3 K_U17++ Rozpoznaje specjalistyczną terminologię z zakresu geografii fizycznej. Tworzy wystąpienia ustne oraz opracowania tekstowe (treści programowe: B.1 i B.2).


opracowania tekstowego/dyskusja


K_1 K_K04+++ Wykonuje prace indywidualne oraz przestrzega terminowości realizowania zadań (treści programowe: B.1 i B.2).


opracowania tekstowego

Kontakt dr Wojciech Tylmann, [email protected]


140

Nazwa przedmiotu

Geografia osadnictwa Kod ECTS



Nazwisko osoby prowadzącej (osób prowadzących) Dr Magdalena Szmytkowska; mgr Klaudia Nowicka









5

A. Formy zajęć • wykład • ćwiczenia: laboratoryjne


70 2






10

B. Sposób realizacji • zajęcia w sali dydaktycznej • zajęcia poza budynkiem UG (jedno z ćwiczeń odbywa się w

Bibliotece Głównej UG, na terenie kampusu) •


10

20 1



Cykl dydaktyczny

rok akademicki: 3 /semestr zimowy





Ćwiczenia • ćwiczenia audytoryjne



141

B. Formy zaliczenia Wykład • egzamin pisemny: testowy / z pytaniami (zadaniami) otwartymi Ćwiczenia • kolokwium • ustalenie oceny zaliczeniowej na podstawie ocen cząstkowych


C. Podstawowe kryteria Wykład: ocena uzyskana na egzaminie pisemnym Ćwiczenia: • ocena uzyskana z kolokwium • oceny cząstkowe za wykonane ćwiczenia indywidualne (analiza artykułu

naukowego, rozpoznawanie typów morfogenetycznych wsi obliczanie wskaźnika urbanizacji, klasyfikacja funkcjonalna miast w oparciu o strukturę pracujących, charakterystyka stopnia zurbanizowania gmin przy pomocy normalizacji cech, baza ekonomiczna miast)

• oceny cząstkowe za wykonane ćwiczenia grupowe: wnioski po obejrzeniu filmu o problemach wielkich miast, urbanizacja oraz jej aspekty (prezentacja multimedialna), analiza dokumentów polityki przestrzennej i planowania przestrzennego

• obecność na ćwiczeniach Określenie przedmiotów wprowadzających wraz z wymogami wstępnymi

A. Wymagania formalne: brak B. Wymagania wstępne: znajomość podstawowych metod badań statystycznych oraz kartograficznych prezentacji danych

Cele przedmiotu Poznanie podstawowych pojęć i koncepcji geografii osadnictwa Rozumienie wpływu czynników historycznych, przyrodniczych i społeczno-gospodarczych na kształtowanie sieci osadniczych Zapoznanie studentów ze współczesnymi procesami urbanizacyjnymi oraz głównymi formami osadnictwa miejskiego

Treści programowe A. Problematyka wykładu A.1 Istota geografii osadnictwa i czynniki kształtujące osadnictwo (przyrodnicze, historyczne, ekonomiczne, społeczne) A.2 Historyczny rozwój form osiedli ludzkich A.3 Morfologia i typy osadnictwa wiejskiego A4. Rozwój i funkcje miast A5. Struktury przestrzenne i społeczno-przestrzenne miast A6. Współczesne procesy urbanizacyjne na świecie i w Polsce A7. Sieci i systemy osadnicze A.8 Procesy metropolizacji B. Problematyka ćwiczeń B.1 Podstawowe terminy, definicje i metody stosowane w geografii osadnictwa B.2 Morfogeneza osiedli wiejskich B.3 Procesy urbanizacji B.4 Struktura i klasyfikacja funkcjonalna miast B.5 Baza ekonomiczna miast B.6 Struktura przestrzenna miast B.7 Aktualne problemy i trendy badawcze geografii osadnictwa

Wykaz literatury

A. Literatura wymagana do ostatecznego zaliczenia zajęć (zdania egzaminu): A.1. wykorzystywana podczas zajęć Szymańska D., 2009, Geografia osadnictwa, PWN, Warszawa Liszewski S., Maik W., 2000, Wielka Encyklopedia Geografii Świata. Osadnictwo, Wydawnictwo Kurpisz, Poznań Węcławowicz G., 2003. Geografia społeczna miast. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa


142

Liszewski S. (red.), 2008, Geografia urbanistyczna. Wyd. UŁ, Łódź. A.2. studiowana samodzielnie przez studenta Maik W., 1992, Podstawy geografii miast, Uniwersytet Mikołaja Kopernika, Toruń Szymańska D., 2009, Geografia osadnictwa, PWN, Warszawa Kiełczewska-Zaleska M., 1969, Geografia osadnictwa, PWN, Warszawa Liszewski S., Maik W., 2000, Wielka Encyklopedia Geografii Świata. Osadnictwo, Wydawnictwo Kurpisz, Poznań Węcławowicz G., 2002, Przestrzeń i społeczeństwo współczesnej Polski, PWN Warszawa

B. Literatura uzupełniaj ąca Dziewoński K., 1990, Koncepcje i metody badawcze z dziedziny osadnictwa, Prace Geograficzne nr 154, IGIPZ PAN Warszawa Jałowiecki B., Szczepański M.S., 2002. Miasto i przestrzeń w perspektywie socjologicznej. Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR, Warszawa Szymańska D., 2007, Urbanizacja na świecie, PWN, Warszawa

Efekty uczenia się




realizacji)



Sposób weryfikacji

WIEDZA

W_1 K_W05++

Wymienia, definiuje, klasyfikuje, analizuje i wartościuje czynniki z zakresu nauk społecznych i ekonomicznych, wpływające na rozwój sieci osadniczej (treści programowe: A.1-A.2; B.2-B.7)

egzamin pisemny; kolokwium,

ćwiczenie pisemne z elementami opisu statystycznego,

prezentacja multimedialna

W_2 K_W09++

Wymienia, opisuje i krytycznie analizuje podstawowe zależności zachodzące pomiędzy środowiskiem naturalnym i antropogenicznym w kontekście kierunków rozwoju sieci osadniczej (treści programowe: A.1-A.2, A.6; B.2-B.3, B.6)

egzamin pisemny; kolokwium,

ćwiczenie z mapą, prezentacja

multimedialna

W_3 Listuje i klasyfikuje podstawowe czynniki różnicujące rozmieszczenie ludności na świecie w kontekście kształtujących się sieci osadniczych (treści programowe: A.1-A.4, A.7)

egzamin pisemny

W_4 Wyjaśnia związki pomiędzy uwarunkowaniami przyrodniczymi, społecznymi, ekonomicznymi i politycznymi a rozmieszczeniem poszczególnych jednostek osadniczych (treści programowe: A.1; A.6)

egzamin pisemny

W_5 Wymienia obszary największej koncentracji skupisk ludzkich na świecie, ze szczególnym uwzględnieniem rozwoju metropolii (treści programowe: A.4, A.6-A.8)

egzamin pisemny

W_6

K_W10+++

Wymienia, klasyfikuje i wyjaśnia główne zróżnicowania społeczno-przestrzenne w miastach (treści programowe: A.5)

egzamin pisemny

W_7 Przywołuje i klasyfikuje główne uwarunkowania rozwoju sieci osadniczej (treści programowe: A.1-A.2, A.7)

egzamin pisemny

W_8 Formułuje wnioski odnośnie wpływu czynników historycznych na rozwój wiejskich i miejskich jednostek osadniczych w wybranych regionach świata i Polski (treści programowe: A.2-A.4)

egzamin pisemny

W_9

K_W14++

Wymienia i interpretuje problemy społeczne i gospodarcze miast wynikające ze złego zagospodarowania i planowania przestrzennego wybranych jednostek osadniczych (treści programowe: A.6; B.6)

egzamin pisemny; analiza

dokumentów, udział w dyskusji, kolokwium

UMIEJ ĘTNOŚCI

U_1 K_U01++ Identyfikuje, uzasadnia i wiąże podstawowe definicje zjawisk i procesów typowych dla geografii osadnictwa, wykorzystując literaturę przedmiotu w języku polskim lub angielskim (treści programowe: A.1-A.8; B.1, B.7)



143

U_2 Wybiera i gromadzi dane z różnorodnych źródeł, w tym: z literatury fachowej, map, zasobów GUS oraz Banku Danych Lokalnych (B.2-B.7)

ćwiczenie pisemne z elementami opisu statystycznego,

U_3

K_U02++ Wyraża opinie, inicjuje dyskusję i konstruuje ocenę przydatności informacji z literatury fachowej oraz innych źródeł z punktu widzenia opracowywanego zagadnienia (treści programowe: B.2-B.7)

wykonanie prezentacji

multimedialnej

U_4 Rozróżnia i wyjaśnia podstawowe problemy z dziedziny geografii osadnictwa przy wykorzystaniu zróżnicowanych źródeł literatury, danych liczbowych oraz z zachowaniem zasad edycji (treści programowe: B.3, B.4, B.5)

U_5

K_U18++ Rewiduje problemy wybranych jednostek osadniczych i konstruuje własne wnioski oraz krytyczne analizy w formie tekstu naukowego (treści programowe: B.3, B.4, B.5)

ćwiczenie pisemne z elementami opisu

statystycznego

U_6 Identyfikuje podstawowe procesy i zjawiska zachodzące w środowisku geograficznym w kontekście zagadnień z zakresu geografii osadnictwa (treści programowe: A1; B7)

U_7

K_U19++ Wybiera, identyfikuje oraz konstruuje wnioski odnośnie procesów i zjawisk zachodzących w wybranych jednostkach osadniczych (treści programowe: A1; B7)

egzamin pisemny wykonanie prezentacji

multimedialnej


K_1 Proponuje i formułuje, a następnie integruje i porządkuje przebieg wspólnie realizowanego zadania (B.3, B.6)

K_2 Przestrzega reguł podczas realizacji pracy, zaproponowanych przez innych członków zespołu (B.3, B.6)

K_3

K_K04++

Stosuje się do wskazanych terminów realizacji prac indywidualnych i zespołowych (treści programowe: B.3-B.7)


K_4 K_K05++ Rozróżnia obszary odmienne kulturowo w różnych skalach przestrzennych egzamin pisemny

Kontakt [email protected] [email protected]


144

Nazwa przedmiotu

Geoekologia Kod ECTS




dr Wojciech Staszek (wykład), mgr Barbara Korwel-Lejkowska (ćwiczenia)









2



15

47 2






10



20

30 1



Cykl dydaktyczny Rok III / semestr zimowy



Forma i sposób zaliczenia oraz podstawowe kryteria oceny lub wymagania

egzaminacyjne Metody dydaktyczne Wykład • z prezentacją multimedialną

Ćwiczenia • ćwiczenia laboratoryjne: kilkuetapowy projekt

badawczy/ praca w 2-osobowych zespołach

A. Sposób zaliczenia Wykład -egzamin Ćwiczenia -zaliczenie z oceną


145

B. Formy zaliczenia Wykład • egzamin pisemny: testowy / z pytaniami otwartymi i zadaniami

Ćwiczenia • kolokwium • realizacja projektów • ustalenie oceny zaliczeniowej na podstawie sumy punktów z kolokwium,

dwóch projektów realizowanych w trakcie semestru oraz kolokwium końcowego


• Znajomość pojęć, terminów, teorii i koncepcji związanych z przedmiotem

• Znajomość budowy i zróżnicowania środowiska przyrodniczego, podstawowych procesów przyrodniczych ich wpływu na strukturę materialną środowiska

• Umiejętność zastosowania odpowiednich metod analiz krajobrazu (miary struktury horyzontalnej, związków między komponentami).

Ćwiczenia Wymagania:

• Wywiązywanie się w terminie z realizacji zadań podejmowanych w ramach pracy własnej.

• Poprawność merytoryczna, estetyka i forma oddawanych prac Kryteria Ocen:

• Kryteria oceny projektów: umiejętność i poprawność zastosowania poznanych metod analizy, przejrzystość przedstawienia wyników, umiejętność wyciągania i przedstawiania wniosków z przeprowadzonych analiz

• Zaliczenie na min 50% testu z pojęć oraz kolokwium końcowego Określenie przedmiotów wprowadzających wraz z wymogami wstępnymi

A. Wymagania formalne: Wiedza z zakresu: geomorfologii , statystyki w geografii, biogeografii, geofizyki i geochemii, kartografii i topografii oraz GIS.

B. Wymagania wstępne: obsługa programu MapInfo i podstawowych programów pakietu Office (Word, Excel), umiejętność czytania map i interpretacji zdjęć lotniczych, znajomość zastosowań statystyki opisowej, znajomość podstaw geochemii i biogeografii.

Cele przedmiotu Zapoznanie ze strukturą materialną horyzontalna i wertykalną środowiska przyrodniczego, głównymi cechami krajobrazu. Funkcjonowanie środowiska przyrodniczego - procesy obiegu materii i wpływ na zróżnicowanie podporządkowanych komponentów środowiska. Zapoznanie z miarami i metodami analiz struktury krajobrazu i zależności między jego elementami krajobrazu, funkcjonowaniem układów przyrodniczych, Umiejętność oceny powiązań pomiędzy abiotycznymi i biotycznymi komponentami środowiska przyrodniczego, wykorzystanie nabytej wiedzy dla potrzeb racjonalnej gospodarki człowieka w przestrzeni.

Treści programowe A. Problematyka wykładu A.1. Geoekologia jako dyscyplina naukowa - historia rozwoju, związki z innymi naukami, A.2. Pojęcia i terminologia, główne cechy środowiska przyrodniczego i badań krajobrazowych prowadzonych w nurcie geoekologii A.3. Struktura horyzontalna środowiska przyrodniczego - miary i metody analizy A.4. Struktura wertykalna środowiska przyrodniczego - miary i metody analizy A.5. Struktura funkcjonalna - powiązania między komponentami, metody analizy A.6. Związki między komponentami środowiska przyrodniczego A.7. Funkcjonowanie biotycznych komponentów krajobrazu - teorie biogeograficzne, model płatów i korytarzy A.8. Migracje organizmów żywych - powiązania przyrodnicze i ich znaczenie dla zrównoważonego rozwoju A.9. B. Problematyka ćwiczeń B.1 poznanie podstawowych pojęć z zakresu geoekologii B.2 poznanie podstawowych metod analizy struktury krajobrazu: metoda geokompleksów, analiza kontrastowości krajobrazu i

wybranych


146

wskaźników (m.in. liczebności, powierzchni, związku); -projekt kilkuetapowy B.3 model płatów, matryc i korytarzy –podstawy koncepcji i próba wyznaczania jednostek na podstawie mapy topograficznej oraz

innych źródeł


A.1. wykorzystywana podczas zajęć − Cieszewska A., 1998, Model płatów i korytarzy i jego zastosowanie, Warszawa. − Malinowska E., Lewandowski W., Harasimiuk A. (red.), 2004, Geoekologia i ochrona krajobrazu –leksykon, Uniwersytet

Warszawski, Wyd. Przemysłowe Wema, Warszawa − Przewoźniak M., 1987, Podstawy geografii fizycznej kompleksowej, Wyd. UG, Gdańsk. − Richling A., 1992, Kompleksowa geografia fizyczna, PWN, Warszawa. − Richling, Solon, 1998, Ekologia krajobrazu, PWN, Warszawa.


− Richling A. (red.), 2007, Geograficzne badania środowiska przyrodniczego, PWN, Warszawa − Ostaszewska K., 2002, Geografia krajobrazu, PWN, Warszawa.

B. Literatura uzupełniaj ąca − Bartkowski, 1986, Zastosowania geografii fizycznej, PWN, Warszawa. − Krzymowska – Kostrowicka A., 1997, Geoekologia turystyki i wypoczynku, PWN, Warszawa. − Kondracki J., 1976, Podstawy regionalizacji fizycznogeograficznej, wyd.2, PWN, Warszawa − Pietrzak M., 1998, Syntezy krajobrazowe – założenia, problemy, zastosowania, Bogucki Wyd. Naukowe, Poznań.

Efekty uczenia się




realizacji)



Sposób weryfikacji

WIEDZA

W_1 K_W07+++ Rozpoznaje i nazywa podstawowe informacje o środowisku geograficznym Ziemi, rozumianym jako jednolity system wzajemnie powiązanych i oddziałujących na siebie komponentów (odniesienie do treści programowych: A2-A5 , B1, B2, B3)

egzamin pisemny

W_2 K_W08+++ Rozpoznaje zróżnicowanie środowiska przyrodniczego Ziemi oraz rozumie w stopniu podstawowym jego funkcjonowanie i dynamikę zmian (odniesienie do treści programowych: A2-A8, B2, B3)

egzamin pisemny

W_3 K_W04++

Identyfikuje podstawowe procesy i zjawiska zachodzące w środowisku przyrodniczym Ziemi, a w ich interpretacji opiera się na podstawach empirycznych, rozumiejąc znaczenie i zastosowanie metod jakościowych, matematycznych i statystycznych (odniesienie do treści programowych: A5-A8, B2, B3)

egzamin pisemny

W_4 K_W09++ rozróżnia podstawowe interakcje pomiędzy środowiskiem przyrodniczym a antropogenicznym (odniesienie do treści programowych: A6-A8 , B1, B2, B3)

egzamin pisemny

W_5 K_W19++ Rozróżnia metody statystyki opisowej i matematycznej w zakresie pozwalającym na opis i analizę zjawisk geograficznych i społecznych (odniesienie do treści programowych: A3-A6, B2, B3)

egzamin pisemny wykonywany projekt

W_6 K_W20++ Nazywa i definiuje podstawową wiedzę w zakresie systemów informacji geograficznej oraz metod prezentacji kartograficznej (odniesienie do treści programowych: B2, B3)

wykonywany projekt

W_7 K_W21++ rozpoznaje zasady obsługi podstawowego sprzętu i urządzeń służących do pozyskiwania oraz przetwarzania informacji geograficznych (odniesienie do treści programowych: B2, B3)

wykonywany projekt

UMIEJ ĘTNOŚCI

U_1 K_U09+++ wyprowadza poprawnie wnioski na podstawie danych pochodzących z różnych źródeł, w tym źródeł kartograficznych (odniesienie do treści programowych: A3- A7, B2, B3)


U_2 K_U10+++

analizuje i porządkuje wiedzę teoretyczną z zakresu nauk geograficznych oraz dostępne źródła informacji do prawidłowej interpretacji podstawowych procesów i zjawisk przyrodniczych, społecznych, gospodarczych i politycznych (odniesienie do treści programowych: A5-A8 , B2, B3)

wykonywany projekt

U_3 K_U12++ analizuje przyczyny i przebieg podstawowych procesów i zjawisk zachodzących w środowisku geograficznym (odniesienie do treści programowych: A5-A8, B2, B3)



147

U_4 K_U13++ analizuje , obserwuje i opisuje zmiany zachodzące w krajobrazie oraz przewidywać dalsze kierunki jego rozwoju (odniesienie do treści programowych: A7-A8, B2, B3)

wykonywany projekt

U_5 K_U14++ redaguje proste mapy tematyczne, korzystać z oprogramowania GIS oraz standardowego oprogramowania biurowego do prezentacji elementarnych zagadnień z zakresu nauk geograficznych (odniesienie do treści programowych: B2, B3)

wykonywany projekt


K_1 K_K03++

wykazuje kreatywność w działaniach indywidualnych i społecznych, w tym na rzecz zachowania równowagi ekologicznej i ochrony zasobów Ziemi (odniesienie do treści programowych: A7-A8)

konwersjacje na zajęciach

K_2 K_K02+

potrafi pracować indywidualnie jak i angażuje się w pracę w grupie, przyjmując w niej różne role (odniesienie do treści programowych: B2, B3)


K_2 K_K04+

jest odpowiedzialny za pracę samodzielną oraz wykazuje gotowość podporządkowania się zasadom pracy w zespole i ponoszenia odpowiedzialności za wspólnie zrealizowane zadania (odniesienie do treści programowych: B2, B3)


Kontakt dr Wojciech Staszek, [email protected]


148

Nazwa przedmiotu

Ochrona własności intelektualnej Kod ECTS


Studia kierunek stopień tryb specjalność specjalizacja Geografia I stacjonarne − −

Nazwisko osoby prowadzącej (osób prowadzących) Maciej Barczewski







udział w ćwiczeniach −


2

A. Formy zajęć: • wykład


5

17 0,5






10



−

10 0,5



Cykl dydaktyczny

rok III / semestr zimowy




Metody dydaktyczne Wykład • wykład / wykład problemowy



149

B. Formy zaliczenia Wykład • zaliczenie pisemne: testowe

C. Podstawowe kryteria Wykład Zaliczenie wykładu odbędzie się w formie 10 pytań testowych z zakresu materiału będącego przedmiotem wykładów.

Określenie przedmiotów wprowadzających wraz z wymogami wstępnymi A. Wymagania formalne: Brak. B. Wymagania wstępne: Znajomość podstawowych pojęć i instytucji z zakresu prawa.

Cele przedmiotu Zapoznanie studentów z podstawowymi pojęciami i zasadami prawnej ochrony własności intelektualnej.


I. Prawo autorskie a. Geneza praw autorskich b. Definicja i koncepcje systemowe c. Przesłanki ochrony e. Przedmiot i podmiot ochrony f. Kategorie praw autorskich g. Wyłączenia i ograniczenia ochrony II. Prawo własności przemysłowej a. Charakter praw do patentów, znaków towarowych, wzorów użytkowych, przemysłowych i oznaczeń geograficznych b. Ograniczenia praw własności przemysłowej


A.1. wykorzystywana podczas zajęć Ustawa z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych Ustawa z dnia 30 czerwca 2000 r. prawo własności przemysłowej A.2. studiowana samodzielnie przez studenta Barta J., Markiewicz R., Prawo autorskie i prawa pokrewne, 5 wyd., Kraków 2011 Nowińska E., Promińska U., du Vall M., Prawo własności przemysłowej, LexisNexis 2010

B. Literatura uzupełniaj ąca Barczewski M., Traktatowa ochrona praw autorskich i praw pokrewnych, Warszawa 2007

Efekty uczenia się




realizacji)



Sposób weryfikacji

WIEDZA

W_1 K_W23+++

Student posiada podstawową wiedzę o normach oraz kierunku rozwoju ochrony własności intelektualnej, zarówno w wymiarze krajowym, jak i międzynarodowym. Zna i rozumie podstawowe pojęcia i zasady z zakresu ochrony własności przemysłowej i prawa autorskiego; potrafi korzystać z

Zaliczenie pisemne


150

zasobów informacji patentowej

UMIEJ ĘTNOŚCI

U_1 K_U01+ Student posługuje się podstawowymi pojęciami z zakresu prawa własności intelektualnej. Rozróżnia kategorie praw własności intelektualnej.

Zaliczenie pisemne

U_2 K_U02+ Student potrafi wyszukiwać, analizować, oceniać i użytkować informacje dotyczące wybranych zagadnień z zakresu prawa, a także opracowywać je metodą porównawczą.


K_1 K_K07+ samodzielnie podejmuje i inicjuje zachowania profesjonalne; planuje i organizuje ich przebieg



151

Nazwa przedmiotu

Ćwiczenia terenowe - Geografia osadnictwa Kod ECTS



Nazwisko osoby prowadzącej (osób prowadzących) Dr Magdalena Szmytkowska, dr Maja Grabkowska, dr inż. Grzegorz Masik, mgr Klaudia Nowicka









2

A. Formy zajęć: • ćwiczenia: terenowe


51 2






10

B. Sposób realizacji • zajęcia w sali dydaktycznej • zajęcia poza pomieszczeniami dydaktycznymi UG (w zależności

od podjętego zagadnienia badawczego, studenci realizują badania w przestrzeni Trójmiasta bądź wybranych gmin województwa pomorskiego)


15

25 1



Cykl dydaktyczny

rok akademicki 3 / semestr zimowy




Metody dydaktyczne Ćwiczenia • ćwiczenia terenowe: samodzielna praca

badawcza we wskazanym obszarze (obszar zurbanizowany lub wiejski) / współpraca w badaniach proponowanych przez lokalne samorządy / praca w grupach / analiza



152

B. Formy zaliczenia Ćwiczenia • wykonanie pracy zaliczeniowej: przygotowanie projektu lub prezentacji /

przeprowadzenie badań i prezentacja ich wyników (pisemna) / wykonanie określonej pracy praktycznej

przypadków / rozwiązywanie zadań / prezentacja wyników badań w formie pisemnej

C. Podstawowe kryteria Ćwiczenia: Obecność i dyscyplina podczas badań terenowych Współpraca z innymi członkami zespołu badawczego Terminowe złożenie wyników badań do oceny


Cele przedmiotu Badanie przemian funkcjonalnych i przestrzennych w wybranej gminie miejskiej lub wiejskiej Inwentaryzacja przemian społeczno-przestrzennych w miastach i ich strefach podmiejskich (badanie procesów suburbanizacji)

Treści programowe B. Problematyka ćwiczeń B.1 Metody ilościowe i jakościowe w badaniach terenowych z zakresu geografii osadnictwa B.2 Podstawy analiz struktur funkcjonalno-przestrzennych w obszarach miejskich i wiejskich B.3 Przygotowanie materiałów do przygotowania i realizacji badań terenowych B.4 Samodzielne bądź zespołowe wykonanie wskazanego projektu badawczego w terenie B.5 Opracowanie wyników badań w postaci opisu przebiegu i rezultatów badań wraz z pełną dokumentacją badań

. Wykaz literatury

A. Literatura wymagana do ostatecznego zaliczenia zajęć (zdania egzaminu): A.1. wykorzystywana podczas zajęć A.2. studiowana samodzielnie przez studenta Szymańska D., 2009. Geografia osadnictwa. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa. Lorens P. (red.), 2005. Problem suburbanizacji. Biblioteka Urbanisty 7, Urbanista, Warszawa Jażdżewska I., 2003, Statystyka dla geografów, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź Ratajski L., 1989, Metodyka kartografii społeczno-gospodarczej. PPWK, Warszawa B. Literatura uzupełniaj ąca Studia nad obszarem metropolitalnym Trójmiasta, 2006, Pomorskie Studia Regionalne, Urząd Marszałkowski Województwa Pomorskiego, Gdańsk Koncepcja zrównoważonej polityki miejskiej województwa pomorskiego (http://urzad.pomorskie.eu/pl/dokumenty_strategiczne/polityka_miejska_wojewodztwa_pomorskiego) Analiza sytuacji społeczno-gospodarczej i przestrzennej miast województwa pomorskiego (http://urzad.pomorskie.eu/res/umwp/dokumenty/polityka_miejska/polityka_miejska_analiza_sytuacji_grudzien_2011.pdf) Program rozwoju obszarów wiejskich i rolnictwa województwa pomorskiego na lata 2005-2013 (http://urzad.pomorskie.eu/res/umwp/dokumenty/program_rozwoju_obszarow_wiejskich_2005_2013.pdf)

Efekty uczenia się


153




realizacji)



Sposób weryfikacji

WIEDZA

W_1 Wybiera metody analiz danych statystycznych do opracowania i interpretacji wyników badań terenowych, przeprowadzonych w danych jednostkach osadniczych (treści programowe: B.1-2)

ocena projektu

W_2

K_W10+++ Ocenia, analizuje i klasyfikuje obszary miejskie i wiejskie na podstawie przeprowadzonych analiz statystycznych (treści programowe: B.2, B.5) ocena projektu

UMIEJ ĘTNOŚCI

U_1 projektuje i aranżuje metody wykonania badań terenowych w zależności od tematyki ćwiczeń (treści programowe: B.3-4)

ocena projektu

U_2 K_U05+++

wyodrębnia i wyjaśnia wyniki przeprowadzonych badań; gromadzi wnioski i interpretuje w kontekście badanej przestrzeni (treści programowe: B.4-5)

ocena projektu

U_3 wymienia i wyjaśnia przyczyny i przebieg podstawowych procesów i zjawisk zachodzących w środowisku geograficznym, ze szczególnym uwzględnieniem osadnictwa miejskiego i wiejskiego (treści programowe: B.1-2)

ocena projektu

U_4

K_U12++ podejmuje wskazane zagadnienia badawcze, gromadzi informacje oraz wyjaśnia przebieg obserwowanych procesów i zjawisk w wybranych jednostkach osadniczych (treści programowe: B.3-4)

ocena projektu

U_5 K_U19++ prezentuje i wyjaśnia wyniki badań w postaci prawidłowo opracowanej dokumentacji, części analitycznej i opisowej, jak również wniosków i autorskiej interpretacji wyników (treści programowe: B.1, B.5)

ocena projektu


K_1 proponuje i formułuje, a następnie integruje i porządkuje przebieg wspólnie realizowanego zadania (B.3, B.6)

obserwacja pracy, ocena

zaangażowania członków grupy

K_2 przestrzega reguł podczas realizacji pracy, zaproponowanych przez innych członków zespołu (B.3, B.6)



K_3

K_K04+++

stosuje się do wskazanych terminów realizacji prac indywidualnych i zespołowych (treści programowe: B.3-B.7)





154

MODUŁ DO WYBORU II: CZŁOWIEK W PRZESTZRENI GEOGRAFICZNEJ

Przedmioty realizowane w semestrze 5: - Społeczne uwarunkowania działalności gospodarczej - Geograficzne uwarunkowania kształtowania przestrzeni; Przedmioty realizowane w semestrze 6: - Geopolityczne problemy współczesnego świata - Ekologiczne warunki życia człowieka


155

Nazwa przedmiotu

Społeczne uwarunkowania kształtowania przestrzeni Kod ECTS




Mgr Stanisław Rzyski









A. Formy zajęć • Wykład


32 1






15



5

20 1



Cykl dydaktyczny

rok akademicki 3 /semestr zimowy





Metody dydaktyczne Wykład • wykład

B. Formy zaliczenia Wykład • kolokwium pisemne Ćwiczenia


156

C. Podstawowe kryteria Wykład poprawność odpowiedzi na pytania zawarte w kolokwium, reprezentująca osiągnięcie zakładanych efektów kształcenia w zakresie wiedzy, umiejętności oraz kompetencji społecznych studenta

Określenie przedmiotów wprowadzających wraz z wymogami wstępnymi A. Wymagania formalne: • Podstawy geografii fizycznej • Podstawy geografii społeczno-ekonomicznej • Geografia ekonomiczna • Kształtowanie i ochrona środowiska B. Wymagania wstępne: • ma podstawową wiedzę o środowisku geograficznym Ziemi, rozumianym jako jednolity system wzajemnie powiązanych i

oddziałujących na siebie komponentów • zna i rozumie kluczowe pojęcia geografii oraz koncepcje dotyczące zróżnicowania terytorialnego i rozmieszczenia zjawisk na

powierzchni Ziemi • zna zróżnicowanie środowiska przyrodniczego Ziemi oraz rozumie w stopniu podstawowym jego funkcjonowanie i dynamikę

zmian • umie analizować przyczyny i przebieg podstawowych procesów i zjawisk zachodzących w środowisku geograficznym • ma podstawową wiedzę z zakresu nauk społecznych i ekonomicznych w stopniu pozwalającym na zrozumienie roli

człowieka w kształtowaniu terytorialnych systemów społecznych • ma podstawową wiedzą dotyczącą uwarunkowań i czynników rozwoju lokalnego i regionalnego • rozumie związki między osiągnięciami nauk geograficznych a możliwościami ich wykorzystania w życiu społeczno-

gospodarczym z uwzględnieniem koncepcji zrównoważonego rozwoju • potrafi wykorzystywać wiedzę teoretyczną z zakresu nauk geograficznych oraz dostępne źródła informacji do prawidłowej

interpretacji podstawowych procesów i zjawisk przyrodniczych, społecznych, gospodarczych i politycznych • zna główne etapy rozwoju gospodarczego świata, rozumie kryteria ich wyznaczania oraz rozpoznaje wpływ wydarzeń

historycznych na aktualne zróżnicowanie świata pod względem społecznym, gospodarczym i politycznym • rozumie podstawowe interakcje pomiędzy środowiskiem przyrodniczym a antropogenicznym • rozumie i klasyfikuje przejawy degradacji przyrody, wskazuje prawne, ekonomiczne i techniczne instrumenty jej ochrony

oraz rozumie zakres ich stosowania • potrafi posługiwać się terminologią geograficzną w stopniu umożliwiającym korzystanie z literatury przedmiotu w języku

polskim i/lub angielskim

Cele przedmiotu zapoznanie studenta z teoretycznymi podstawami determinizmy geograficznego zapoznanie studenta z czynnikami prowadzącymi do antropogenicznych zmian przestrzeni zapoznanie studenta z rozmieszczeniem przestrzennym typów środowiska geograficznego zapoznanie studenta z czynnikami przyrodniczymi i społeczno-ekonomicznymi stanowiącymi bariery rozwoju ekonomicznego zapoznanie studenta z pozytywnymi i negatywnymi skutkami przekształceń przestrzeni i różnych perspektyw oceny tych zmian

Treści programowe A. Problematyka wykładu A.1 podstawy teoretyczne związków między geografią a gospodarską przestrzenną A.2 przyczyny przekształcania środowiska geograficznego przez człowieka i zagadnienia warunków i jakości życia A.3 zróżnicowanie przestrzenne środowiska geograficznego jako determinanta działalności ludzkiej w dziejach rozwoju cywilizacji A.4 środowisko geograficzne jako czynniki rozwoju i zmian przestrzennych w czasach współczesnych A.5 środowisko geograficzne jako bariera rozwoju i zmian przestrzennych w czasach współczesnych A.6 skutki przekształcenia środowiska geograficznego próba oceny z różnych perspektyw

Wykaz literatury

A. Literatura wymagana do ostatecznego zaliczenia zajęć (zdania egzaminu): A.1. wykorzystywana podczas zajęć A.2. studiowana samodzielnie przez studenta

1. Domański R., 2006, Gospodarka przestrzenne: podstawy teoretyczne, PWN, Warszawa; 2. Dubel K., 2000: Uwarunkowania przyrodnicze w planowaniu przestrzennym. Wyd. Ekonomia i Środowisko, Białystok;


157

3. Kalwińska A., 2008, Gospodarka przestrzenna: uwarunkowania społeczno-kulturowe, PWN, Warszawa


4. Bogdanowski J., 1976: Kompozycja i planowanie w architekturze krajobrazu. Wyd. PAN, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Kraków;

5. Królikowski J.T., Rylke J., 2001: Społeczno-kulturowe podstawy gospodarowania przestrzenią. Wyd. SGGW, Warszawa; 6. Maik W., Rembowska K., Suliborski A., 2005: Geografia jako nauka o przestrzeni, środowisku i krajobrazie. Podstawowe

idee i koncepcje w geografii. T. 1. Zakład Geografii Społecznej i Turystyki UMK, Zakład Badań Społecznych i Regionalnych UŁ, Łódzkie Towarzystwo Naukowe, Łódź;

7. Wallis A., 1971, Socjologia i kształtowanie przestrzeni, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa

Efekty uczenia się




realizacji)



Sposób weryfikacji

WIEDZA

W_1 K_W01+ wymienia i opisuj główne nurty badawcze (treści programowe: A1) kolokwium pisemne

W_2 K_W02+

definiuje kluczowe pojęcia i koncepcje, opisuje czynniki wpływające na zróżnicowanie przestrzenne (treści programowe: A1. A3)

kolokwium pisemne

W_3 K_W04+

opisuje i wyjaśnia procesy, dobiera właściwe metody badawcze (treści programowe: A1)

kolokwium pisemne

W_4 K_W06+

opisuje proces rozwoju cywilizacyjnego, wymienia jego etapy, dopasowuje konkretne zjawiska do tych etapów, wyjaśnia związki między zjawiskami politycznymi, gospodarczymi i społecznymi (treści programowe: A2, A3)

kolokwium pisemne

W_5 K_W07++

opisuje zależności łączące środowisko przyrodnicze z antropogenicznym (treści programowe: A3, A4, A5, A6)

kolokwium pisemne

W_6 K_W14++

klasyfikuje czynniki kształtując zagospodarowanie przestrzeni, charakteryzuje je i ocenia ich znaczenie dla omawianych przykładów (treści programowe: A3, A4, A5, A6)

kolokwium pisemne

W_7 K_W16+

definiuje rozwój lokalny i regionalny, klasyfikuje i opisuje czynniki wpływające na rozwój lokalny i regionalny (treści programowe: A3)

kolokwium pisemne

UMIEJ ĘTNOŚCI

U_1 K_U01++

definiuje co to jest gospodarka przestrzenna, zagospodarowanie przestrzenne, funkcje, wymienia i charakteryzuje rodzaje powiązań między nimi (treści programowe: A1)

kolokwium pisemne

U_1 K_U03+

wybiera właściwe metody i techniki badawcze, uzasadnia ich wybór (treści programowe: A1)

kolokwium pisemne

U_2 K_U04+ rozpoznaje i opisuje zjawiska w procesie ich obserwacji (treści programowe: A3) kolokwium pisemne

U_3 K_U07+

wybiera metody badawcze i uzasadnia ich wybór, planuje proces badawczy, przewiduje jego wyniki (treści programowe: A3, A4, A5, A6)

kolokwium pisemne




158

Nazwa przedmiotu

Geograficzne uwarunkowania kształtowania przestrzeni Kod ECTS


Studia kierune stopień tryb specjalność specjalizacja

Geografia I stacjonarne Moduł: Człowiek

w przestrzeni geograficznej


Lucyna Przybylska









2

A. Formy zajęć • wykład,


10

32 1






10



8

18 1



Cykl dydaktyczny

semestr zimowy





A. Sposób zaliczenia zaliczenie


159

B. Formy Wykład

• zaliczenie pisemne: testowy z pytaniami (zadaniami) otwartymi

C. Podstawowe kryteria Wykład: opanowanie wiedzy na temat celów badań geograficznych, praktycznego zastosowania wiedzy geograficznej

Określenie przedmiotów wprowadzających wraz z wymogami wstępnymi A. Wymagania formalne: brak

B. Wymagania wstępne Wiedza z zakresu: podstawowych pojęć geografii Umiejętności: wykazuje umiejętność krytycznej analizy i selekcji informacji z różnych źródeł.

Cele przedmiotu Celem przedmiotu jest: podniesienie świadomości studenta co do praktycznej roli geografii w kształtowaniu przestrzeni publicznej.

Treści programowe A. Problematyka wykładu A.1. Powiązania geografii z rzeczywistością społeczno-ekonomiczną

A2. Przykłady funkcji praktycznej geografii – funkcja Informacyjna A3 Przykłady funkcji praktycznej geografii – funkcja wyjaśniająco-teoretyczna A4 Przykłady funkcji praktycznej geografii – funkcja diagnostyczna A5 Przykłady funkcji praktycznej geografii – funkcja decyzyjna A6 Przykłady funkcji praktycznej geografii – funkcja kulturotwórcza i wychowawcza

A7. Konflikty w gospodarowaniu dobrami środowiskowymi A8. Rola geografii w rozwiązywaniu konfliktów w przestrzeni A9. Zewnętrzne uwarunkowania roli geografii w kształtowaniu przestrzeni A10. Wewnętrzne uwarunkowania roli geografii w kształtowaniu przestrzeni


A.1. wykorzystywana podczas zajęć J. J. Parysek, 2005, Miasta polskie na przełomie XX i XXI wieku, Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań. J. J. Parysek, 1990, Czy i jak geografia pełni funkcje praktyczne – dwugłos nauki i praktyki, Przegląd Geograficzny, 62, 1–2, s. 3–21. J. J. Parysek., 2007, Współczesne funkcje geografii [w:] W. Maik, K. Rembowska, A. Suliborski (red.) Geografia a przemiany współczesnego świata, seria: Podstawowe idee i koncepcje w geografii. Tom 3, Wydawnictwo Uczelniane WSG, Bydgoszcz, s. 73–85. H. Rabant, R. Gotowski, S. Barwińska (red.) 2010, Problemy zarządzania przestrzenią miasta i jego otoczeniem, Promotio Geographica Bydgostiensia, tom VII, Bydgoszcz. M. Barwiński (red.), 2010, Obszary metropolitalne we współczesnym środowisku geograficznym, 58. Zjazd Polskiego Towarzystwa Geograficznego, tom 2, Oddział Łódzki PTG, Wydział Nauk Geograficznych UŁ, Łódź. M. Dutkowski, 1995, Konflikty w gospodarowaniu dobrami środowiskowymi, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk.


J. Runge., 2006, Metody badań w geografii społeczno-ekonomicznej – elementy metodologii, wybrane narzędzia badawcze, Uniwersytet Śląski, Katowice. Czasopismo geograficzne, Wrocław, http://www.geogr.uni.wroc.pl/11_czasopismo.html

B. Literatura uzupełniaj ąca Z. Chojnicki, 1985, Wybrane aspekty filozoficzno-metodologiczne geografii – ich koncepcje i modele, Przegląd Geograficzny, t. LVII, z. 3, s.255-281. S. Berezowski,1986, Metody badań w geografii ekonomicznej, Wydawnictwo Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa. J. J Parysek , A. Mizgajski, 1991, Główne problemy zastosowań praktycznych geografii polskiej [w:] Z. Chojnicki (red.) Podstawowe problemy metodologiczne rozwoju polskiej geografii, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań, s. 301–320.


160

Efekty uczenia się




realizacji)



Sposób weryfikacji

WIEDZA

W_1 K_W01++ Przedstawia zewnętrzne i wewnętrzne uwarunkowania roli geografii w kształtowaniu przestrzeni (A9-10)

zaliczenie pisemne

W_2 K_02++ Opisuje przykłady praktycznego zastosowania podejścia geograficznego w kształtowaniu przestrzeni (A2-8)

zaliczenie pisemne

W_3 K_W17++ Opisuje funkcje praktyczne geografii (A2-6)

zaliczenie pisemne

W 4 K_W04+++ Przedstawia powiązania geografii z rzeczywistością (A1)

zaliczenie pisemne

UMIEJ ĘTNOŚCI

U_1 K_U8++ Konstruuje ocenę efektywnego rozwiązywania problemu w przestrzeni (A7-10)

zaliczenie pisemne

U_2 K_U18+++ Poddaje krytyce pomysły rozwiązania konfliktów środowiskowych (A7-8) zaliczenie pisemne


K_1 K_K01++ Student rozumie potrzebę uczenia się przez cale życie (A1-A10)

Ustne wypowiedzi podczas zajęć

Kontakt Lucyna Przybylska, [email protected]


161

Nazwa przedmiotu

Geopolityczne problemy współczesnego świata Kod ECTS




Prof. UG dr hab. Jan A. Wendt i prof. dr Alexandru Ilieş









2

A. Formy zajęć: • wykład,


8

30 1





studiowanie literatury 15


Wykonanie pracy zaliczeniowej 10

25 1



Cykl dydaktyczny

III rok/ semestr letni


Język wykładowy Język polski/angielski (50%)



B. Formy zaliczenia Wykład • wykonanie pracy zaliczeniowej: przygotowanie projektu lub prezentacji /

przeprowadzenie badań i prezentacja ich wyników (pisemna)

Metody dydaktyczne Wykład • wykład konwersatoryjny / wykład z prezentacją

multimedialną

C. Podstawowe kryteria Wykład Merytoryczna i metodologiczna poprawność wykonanej przez studenta pracy zaliczeniowej. Terminowość wykonania pracy.


162

Określenie przedmiotów wprowadzających wraz z wymogami wstępnymi A. Wymagania formalne: Geografia polityczna. B. Wymagania wstępne: podstawowa znajomość języka angielskiego umożliwiająca czytanie tekstu i słuchanie wykładu ze

zrozumieniem.

Cele przedmiotu: • zaznajomienie studentów z podstawowymi pojęciami, koncepcjami, celami i metodami badań z zakresu geopolityki i

geostrategii, • przedstawienie historycznych, ekonomicznych i społecznych uwarunkowań geopolitycznych, • wskazania geograficznych i geopolitycznych uwarunkowań procesów politycznych i ekonomicznych, • omówienie geopolitycznych uwarunkowań położenia, miejsca i roli Polski w Europie, • analiza i ocena zachodzących we współczesnym świecie procesów geopolitycznych.

Treści programowe: A. Problematyka wykładu A.1. Podstawowe pojęcia w geopolityce. Powiązania geopolityki z geografią, historią i polityką. A.2. Pierwsze teorie geopolityczne – niemiecka i anglosaska szkoła geopolityki. A.3. Etapy rozwoju badań geopolitycznych w II połowie XX i na początku XXI w. A.4. Wielkie imperia świata i ich upadek. A.5. Zmiany geopolitycznego położenia Polski. A.6. Geopolityczne uwarunkowania tranzytu na świecie. A.7. Geopolityczne problemy współczesnej Europy. A.8.Współczesne problemy geopolityki globalnej. A.9. Zderzenie cywilizacji a światowy terroryzm. A.10. Współczesne badania w geopolityce i geostrategii.

Wykaz literatury

A. Literatura wymagana do ostatecznego zaliczenia zajęć: A.1. wykorzystywana podczas zajęć

• Lach Z., Skrzyp J., 2007, Geopolityka i geostrategia, AON, Warszawa. • Potulski J., 2010, Wstęp do geopolityki, Instytut Geopolityki, Częstochowa


• Brzeziński Z., 1998, Wielka szachownica, Politeja, Warszawa. • Huntington S.P., 1997, Zderzenie cywilizacji i nowy kształt ładu światowego, Warszawa.

B. Literatura uzupełniaj ąca • Kennedy P., 1994, Mocarstwa świata. Narodziny - rozkwit - upadek. Przemiany gospodarcze i konflikty zbrojne w latach

1500-2000, Warszawa. • Kolosov V.A., Mironenko N.S., 2000, Geopolitika i politiczeskaja geografia, Moskwa. • Moczulski L., 1999, Geopolityka. Potęga w czasie i przestrzeni, Warszawa. • Nałkowski W., 1913, Terytorjum Polski historycznej jako indywidualność geograficzna, Warszawa. • Parker G., 1998, Geopolitics. Past, Present and Future, London. • Potulski J., 2011, Geopolityka w świecie ponowoczesnym, Instytut Geopolityki, Częstochowa. • Romer E., 1939, Ziemia i państwo. Kilka zagadnień geopolitycznych, Warszawa-Lwów. • Wendt J., 1999, Geopolityczne aspekty tranzytu w Europie Środkowej, IGiPZ PAN, Warszawa.

Efekty uczenia się




realizacji)



Sposób weryfikacji

WIEDZA

W_1 K_W06+++ wymienia kolejne etapy rozwoju gospodarczego świata, ocenia wpływ wydarzeń historycznych na aktualne zróżnicowanie i zmiany mapy politycznej świata (treści programowe: A. 1-4; A. 10)

Praca zaliczeniowa

W_2 K_W11+++ rozpoznaje zróżnicowanie geopolityczne świata, ocenia poziom rozwoju gospodarczego wybranych regionów/państw/organizacji oraz analizuje przyczyny potencjalnych konfliktów (treści programowe: A. 5-9)

Praca zaliczeniowa


163

W_3 K_W15+++

analizuje rywalizację światowych i regionalnych mocarstw, ocenia potencjalne problemy globalizacji politycznej i gospodarczej świata, przedstawia przyczyny, przebieg i konsekwencje wybranych konfliktów we współczesnym świecie (treści programowe: A. 4; A. 7-10)

Praca zaliczeniowa

W_4 K_W17+++

opisuje i rozumie przemiany gospodarcze zachodzące w Polsce na tle zróżnicowania warunków przyrodniczych, ekonomicznych i politycznych oraz rozwoju technologicznego; krytycznie ocenia gospodarczą i polityczną pozycję Polski w Europie w kontekście procesów integracji europejskiej i globalizacji; analizuje zmiany społeczne i preferencji politycznych elektoratu (treści programowe: A. 2; A. 5-6)

Praca zaliczeniowa

UMIEJ ĘTNOŚCI

U_1 K_U01++ podaje i wyjaśnia podstawowe terminy i koncepcje z zakresu geopolityki i geostrategii w języku angielskim/rosyjskim, w stopniu umożliwiającym korzystanie z literatury przedmiotu (treści programowe: A. 1-10)

Praca zaliczeniowa

U_2 K_U10+++ wykorzystuje wiedzę teoretyczną z zakresu nauk geograficznych oraz dostępne źródła informacji do prawidłowej interpretacji podstawowych procesów i zjawisk geopolitycznych (treści programowe: A. 1-10)

Praca zaliczeniowa

U_3 K_U15++ prezentuje podstawową charakterystykę wybranego obszaru, objaśniając przyczyny zróżnicowania procesów geopolitycznych i geostrategicznych (treści programowe: A. 4-10)

Praca zaliczeniowa

U_4 K_U16+++ tworzy podstawowe analizy geopolityczne i geostrategiczne wybranego obszaru (treści programowe: A. 7-10)

Praca zaliczeniowa


K_1 K_K04++ odpowiada za pracę własną oraz wykazuje gotowość podporządkowania się zasadom pracy w zespole i ponoszenia odpowiedzialności za wspólnie zrealizowane zadania (treści programowe: A. 1-10)

Praca zaliczeniowa

K_2 K_K05+++ ma świadomość różnorodności kulturowej świata i jest zdolny do działań mających na celu zachowanie dziedzictwa kulturowego regionu, kraju, Europy (treści programowe: A. 1-10)

Praca zaliczeniowa



164

Nazwa przedmiotu

Ekologiczne warunki życia człowieka Kod ECTS

Uzupełnia pracownik toku studiów, według ustalonego w UG wzoru



Nazwisko osoby prowadzącej (osób prowadzących) prof. dr hab. Mariusz Kistowski, dr Wojciech Staszek, dr Jarosław Czochański









1

A. Formy zajęć : • wykład


4

15 0,5






10



5

15 0,5



Cykl dydaktyczny

semestr letni



Metody dydaktyczne Wykład • wykład z prezentacją multimedialną i dyskusją

ze słuchaczami (jako metodą aktywizującą)



165

A. Sposób zaliczenia • pisemny

B. Formy zaliczenia Wykład • zaliczenie pisemne: z pytaniami otwartymi i testowymi oraz elementami

kartograficznymi Ćwiczenia -

Ćwiczenia -

C. Podstawowe kryteria Wykład: wiedza i umiejętności zgodne z określonymi efektami uczenia się – w tym w zakresie: znajomości podstawowych norm środowiska w zakresie warunków życia człowieka, metod wyboru, ochrony i kształtowania odpowiednich warunków dla przestrzeni mieszkaniowej, rekreacyjnej, wypoczynkowej. Ćwiczenia -


Cele przedmiotu 1 - poznanie normatywnych parametrów jakości środowiska odnoszących się do warunków życia człowieka; 2 - poznanie naturalnych, pozanormatywnych warunków środowiskowych - ich przydatność dla aktywności człowieka; 3 - zapoznanie z metodami analizy i diagnozy warunków środowiskowych dla potrzeb pobytu człowieka; 4 –poznanie znaczenia jakości przestrzeni życiowej człowieka dla gospodarki przestrzennej; 5 – poznanie wybranych metod kształtowania i ochrony poprawnych warunków życia; Treści programowe

A. Problematyka wykładu A.1 - określenie ekologicznych warunków życia człowieka - definicje i nawiązanie do ogólnie przyjętych kryteriów ich określania; A.2 – akty prawa i normy jakości środowiska dotyczące warunków życia i aktywności człowieka; A.3 - naturalne warunki środowiskowe mające wpływ na warunki życia i aktywność człowieka A.4 - metody analizy i diagnozy warunków środowiskowych dla potrzeb pobytu człowieka, A.5 - rola opracowań ekofizjograficznych w kształtowaniu odpowiednich warunków życia człowieka i w procesach urbanizacji; A.6 – kształtowanie i ochrona warunków życia człowieka - jako element rozwoju zrównoważonego typy krajobrazu naturalnego; Wykaz literatury


- Andrzejewski R., 1980, Ekofizjografia i ekologiczne kształtowanie środowiska biotycznego na obszarach zurbanizowanych, Człowiek i Środowisko, t. 4, nr 4

- Brodka S. (red.), 2010, Praktyczne aspekty ocen środowiska przyrodniczego, Bogucki Wyd. Naukowe, Poznań. - Krzymowska – Kostrowicka A., 1997, Geoekologia turystyki i wypoczynku, PWN, Warszawa.

A.2. studiowana samodzielnie przez studenta, - Przewoźniak M., 2002, Kształtowanie środowiska przyrodniczego miast. Przykłady z regionu Gdańskiego, Wydz.

Architektury Politechniki Gdańskiej, Gdańsk, B. Literatura uzupełniaj ąca

Efekty uczenia się


166



dla kierunku


Sposób weryfikacji

WIEDZA

W_1 K_W02++ Potrafi wymienić i omówić znaczenie zmienności warunków środowiska i rozmieszczenia zjawisk na powierzchni Ziemi wpływających na warunki życia człowieka (odniesienie do treści programowych A 1 - A 6)

W_2 K_W04+++ Potrafi wymienić i scharakteryzować podstawowe procesy i zjawiska zachodzące w środowisku przyrodniczym Ziemi (naturalne i antropogeniczne), kształtujące warunki życia człowieka (odniesienie do treści programowych A 1 - A 6)

W_3 K_W07+++

Charakteryzuje i potrafi przedstawić warunki życia człowieka w powiązaniu z podstawową wiedzą o środowisku geograficznym Ziemi, rozumianym jako jednolity system wzajemnie powiązanych i oddziałujących na siebie komponentów (odniesienie do treści programowych A 1 - A 6)

W_4 K_W08+++ Charakteryzuje i klasyfikuje zróżnicowanie krajobrazowe Ziemi oraz rozumie w stopniu podstawowym funkcjonowanie i dynamikę zmian krajobrazowych (odniesienie do treści programowych A 1 - A 6)

W_5 K_W09+++ Wylicza i charakteryzuje podstawowe interakcje pomiędzy środowiskiem przyrodniczym a antropogenicznym w kontekście wpływu na ekologiczne warunki życia (odniesienie do treści programowych A 1 - A 6)

W_6 K_W14++

Klasyfikuje, wylicza i opisuje uwarunkowania przyrodnicze i prawne kształtowania odpowiednich warunków życia człowieka z punktu widzenia problemów zagospodarowania przestrzennego, w tym także dla planowania przestrzennego (odniesienie do treści programowych A 1 - A 6)

Wykład - zaliczenie pisemne

W_7 K_W22++

Potrafi wymienić i omówić związki między osiągnięciami nauk geograficznych a możliwościami ich wykorzystania w ochronie i kształtowaniu odpowiedniej jakości przestrzeni życiowej człowieka z uwzględnieniem koncepcji zrównoważonego rozwoju (odniesienie do treści programowych A 1 - A 6)

UMIEJ ĘTNOŚCI

U_1 K_U04++ Przeprowadza podstawowe obserwacje i dokonuje ich charakterystyki – w zakresie procesów i zjawisk kształtujących warunków życia człowieka (odniesienie do treści programowych A 1 - A 6)

U_3 K_U08+++ Analizuje, identyfikuje, charakteryzuje i opisuje podstawowe procesy i zjawiska przyrodnicze oraz społeczno-ekonomiczne kształtujące warunki życia człowieka (odniesienie do treści programowych A 1 - A 6)

U_4 K_U10++

Wykorzystuje wiedzę teoretyczną z zakresu nauk geograficznych oraz dostępne źródła informacji przygotowując interpretacje podstawowych procesów i zjawisk przyrodniczych, społecznych i gospodarczych kształtujących krajobrazy (odniesienie do treści programowych A 1 - A 6)

U_6 K_U15++ Klasyfikuje podstawowe cechy wybranego obszaru, omawia i charakteryzuje przyczyny zróżnicowania warunków życia człowieka (odniesienie do treści programowych A 1 - A 6)

Wykład – zaliczenie pisemne,


K_1 K_K01++ Ma pogłębioną świadomość i potrafi określić poziom swojej wiedzy i umiejętności, rozumie potrzebę ciągłego rozwoju osobistego i zawodowego


K_3 K_K04+ Jest odpowiedzialny za pracę własną oraz wykazuje gotowość podporządkowania się zasadom pracy w zespole i ponoszenia odpowiedzialności za wspólnie zrealizowane zadania




167

Nazwa przedmiotu

Gospodarka przestrzenna z elementami planowania przestrzennego

Kod ECTS


Studia kierunek stopień tryb specjalność specjalizacja Geografia I stacjonarne – –


Dr Maciej Tarkowski, Mgr Konrad Kondratowicz









2

A. Formy zajęć • wykład • ćwiczenia laboratoryjne


10

57 2





przygotowanie do egzaminu (studiowanie literatury)

15


zajęcia praktyczne (samodzielne – indywidualne lub zespołowe, wykonywanie opracowań pisemnych oraz prezentacji)

15

30 1



Cykl dydaktyczny






Ćwiczenia • ćwiczenia laboratoryjne: metoda projektów

(projekt badawczy) / praca w grupach / analiza przypadków/ dyskusja



168

B. Formy zaliczenia Wykład • egzamin pisemny: testowy z pytaniami i zadaniami zamkniętymi oraz

otwartymi Ćwiczenia • ustalenie oceny zaliczeniowej na podstawie ocen cząstkowych

otrzymywanych w trakcie trwania semestru • kolokwium pisemne • wykonanie pracy zaliczeniowej: przygotowanie i przeprowadzenie

prezentacji / przeprowadzenie badania i pisemna prezentacja ich wyników • aktywność w dyskusji na temat przeprowadzonych prezentacji

C. Podstawowe kryteria Wykład • posiadanie wiedzy i umiejętności wynikających z treści programowych

oraz literatury wymaganej do egzaminu • kryteria ilościowe oceny (odniesienie do odsetka zdobytych punktów): ndst

– 0-50%; dst – 51-60%; dst+ – 61-70%; db – 71-80%; db+ – 81-90%; bdb – 91-100%

Ćwiczenia • posiadanie wiedzy, umiejętności i kompetencji wynikających z treści

programowych oraz literatury • ocenie podlega podstawowa indywidualna wiedza i umiejętności,

indywidualna praca pisemna, zespołowe przygotowanie i przeprowadzenie prezentacji, aktywność w dyskusji na temat prezentacji

• waga ocen cząstkowych: kolokwium – 15%; praca pisemna – 40%; prezentacja – 30%; aktywność w dyskusji – 15%

• kryteria ilościowe oceny (odniesienie do odsetka zdobytych punktów): ndst – 0-50%; dst – 51-60%; dst+ – 61-70%; db – 71-80%; db+ – 81-90%; bdb – 91-100%

Określenie przedmiotów wprowadzających wraz z wymogami wstępnymi A. Wymagania formalne: Ekonomia i przedsiębiorczość; Podstawy geografii społeczno-ekonomicznej; Geografia ekonomiczna,

Geografia społeczna; Kształtowanie i ochrona środowiska; Geograficzne uwarunkowania działalności gospodarczej; Geograficzne uwarunkowania kształtowania przestrzeni, Geografia osadnictwa

B. Wymagania wstępne: znajomość struktury środowiska geograficznego, w szczególności antropogenicznego i rozumienie interakcji miedzy jego komponentami; rozumienie podstawowych procesów przekształceń środowiska antropogenicznego, znajomość i umiejętność identyfikacji podstawowych przyrodniczych, społecznych, gospodarczych i przestrzennych barier i czynników rozwoju w skali lokalnej; podstawowa umiejętność pisania krótkich opracowań oraz przygotowywania i przeprowadzania prezentacji z zakresu geografii, podstawowa umiejętność obsługi oprogramowania biurowego (edytor tekstu, arkusz kalkulacyjny, program do prezentacji, program GIS)

Cele przedmiotu 1. Integracja i usystematyzowanie zdobytej wiedzy i umiejętności z zakresu geografii pod kątem jej wykorzystania w

gospodarce przestrzennej 2. Poszerzenie wiedzy i umiejętności z zakresu ekonomicznych i prawnych uwarunkowań gospodarki przestrzennej 3. Poszerzenie wiedzy o narzędziach kształtowania zagospodarowania przestrzennego 4. Ugruntowanie postaw służących kształtowaniu ładu przestrzennego w toku działalności zawodowej i w życiu prywatnym

Treści programowe A. Problematyka wykładu A.1. Gospodarka przestrzenna jako dyscyplina naukowa i proces kształtowania zagospodarowania przestrzennego A.2. Gospodarka przestrzenna a rozwój zrównoważony A.3. Rynkowe mechanizmy kształtowania zagospodarowania przestrzennego (renta gruntowa, korzyści skali i aglomeracji,

odległość i koszty transportu) A.4. Nierynkowe mechanizmy kształtowania zagospodarowania przestrzennego (polityka przestrzenna, planowanie przestrzenne) A.5. Gmina jako podmiot gospodarki przestrzennej A.6. Województwo i państwo jako podmioty gospodarki przestrzennej A.7. Czynniki lokalizacji funkcji mieszkaniowej, przemysłowej i usługowej A.8. Konflikty przestrzenne – sposoby zapobiegania i rozwiązywania B. Problematyka ćwiczeń B.1. Podstawowe narzędzia kształtowania zagospodarowania przestrzennego na poziomie lokalnym, regionalnym i krajowym B.2. Identyfikacja podstawowych uwarunkowań i projektowanie głównych kierunków zagospodarowania przestrzennego w skali

lokalnej B.3. Ład i nieład przestrzenny – studia przypadków (uwarunkowania, mechanizmy kształtowania, istota ładu/nieładu, propozycje


169

rozwiązań)


A.1. wykorzystywana podczas zajęć Domański R., 2006, Gospodarka przestrzenna. Podstawy teoretyczne, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa. Gaczek W. M., 2003, Zarządzanie w gospodarce przestrzennej, Oficyna Wydawnicza BRANTA, Bydgoszcz-Poznań. Parysek J. J., 2006, Wprowadzenie do gospodarki przestrzennej, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań. A.2. studiowana samodzielnie przez studenta Domański R., 2006, Gospodarka przestrzenna. Podstawy teoretyczne, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa. Gaczek W. M., 2003, Zarządzanie w gospodarce przestrzennej, Oficyna Wydawnicza BRANTA, Bydgoszcz-Poznań. Parysek J. J., 2006, Wprowadzenie do gospodarki przestrzennej, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań.

B. Literatura uzupełniaj ąca Jędraszko A., 2005, Zagospodarowanie przestrzenne w Polsce – drogi i bezdroża regulacji ustawowych, Unia Metropolii Polskich, Warszawa. Węcławowicz G., 2002, Przestrzeń i społeczeństwo współczesnej Polski, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.

Efekty uczenia się




realizacji)



Sposób weryfikacji

WIEDZA

W_1

K_W05++ K_W09+ K_W13+

K_W14+++

z perspektywy koncepcji rozwoju zrównoważonego wymienia podstawowe rodzaje warunków i czynników gospodarki przestrzennej oraz wyjaśnia ich wpływ na kształtowanie zagospodarowania przestrzennego (treści programowe: A. 1-8, B. 1-3)


W_2 K_W16++ wymienia przestrzenne warunki i czynniki rozwoju lokalnego i regionalnego oraz wyjaśnia ich rolę w tym procesie (treści programowe: A. 3-4, A. 7, B. 2)


praca pisemna

W_3 K_W22+

z perspektywy koncepcji rozwoju zrównoważonego wyjaśnia relacje pomiędzy naukami geograficznymi a gospodarką przestrzenną (jako dyscypliną naukową), wskazuje aspekty i etapy polityki przestrzennej, na których wykorzystywany jest (lub powinien być) dorobek nauk geograficznych (treści programowe: A. 1-2)

egzamin pisemny

UMIEJ ĘTNOŚCI

U_1 K_U01+

potrafi posługiwać się terminologią z zakresu gospodarki przestrzennej i planowania przestrzennego w stopniu umożliwiającym korzystanie z literatury przedmiotu w języku polskim i/lub angielskim (treści programowe: A. 1-8, B. 1-3)


praca pisemna prezentacja

aktywność w dyskusji

U_2 K_U02+ K_U03+ K_U08+

gromadzi informacje pochodzące ze źródeł rozproszonych, systematyzuje je a następnie przetwarza przy użyciu podstawowych narzędzi i technik nauk geograficznych w celu identyfikacji procesów i obszarów problemowych w zakresie zagospodarowania przestrzennego (treści programowe: B. 2-3)


U_3

K_U09+ K_U10+ K_U11+ K_U13+

na podstawie danych pochodzących z różnych źródeł oraz wiedzy teoretycznej z zakresu nauk geograficznych identyfikuje procesy, problemy i obszary problemowe w zakresie zagospodarowania przestrzennego oraz określa możliwe zmiany zagospodarowania w przyszłości (treści programowe: B. 2-3)


aktywność w dyskusji

U_4 K_U16++ opracowuje podstawową analizę społeczno-gospodarczą danego obszaru na potrzeby studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego (treści programowe: B. 2)

praca pisemna

U_5 K_U17+ posługuje się językiem naukowym w wypowiedziach na tematy dotyczące gospodarki przestrzennej (treści programowe: B. 2-3)


aktywność w


170

dyskusji




171

Nazwa przedmiotu

Geografia ekonomiczna Polski Kod ECTS




Prof. UG dr hab. Tadeusz Palmowski, dr Renata Anisiewicz, mgr Tadeusz Bocheński, mgr Łukasz Dopierała









2

A. Formy zajęć • wykład, • ćwiczenia laboratoryjne.


10

57 2






10

B. Sposób realizacji zajęcia w sali dydaktycznej


10

20 1



Cykl dydaktyczny






Ćwiczenia • ćwiczenia laboratoryjne: przygotowanie

prezentacji multimedialnej, analiza przypadków, dyskusja dydaktyczna moderowana.



172

B. Formy zaliczenia Wykład • egzamin testowy z pytaniami otwartymi Ćwiczenia • kolokwium • wykonanie prezentacji multimedialnej • ustalenie oceny zaliczeniowej na podstawie ocen cząstkowych


C. Podstawowe kryteria Wykład: wiedza na temat społecznych i ekonomicznych procesów gospodarki przestrzennej Polski; rozumienie znaczenia podstawowych procesów społeczno-gospodarczych Polski; Ćwiczenia: wiedza i umiejętność identyfikowania współczesnych przemian w zakresie struktur i procesów demograficznych oraz wpływu oddziaływania gospodarki na środowisko; wywiązywanie się w terminie z wykonania zadań podejmowanych w ramach pracy własnej.

Określenie przedmiotów wprowadzających wraz z wymogami wstępnymi A. Wymagania formalne: Wiedza z zakresu: geografii fizycznej Polski, geografii ekonomicznej Polski na poziomie szkoły średniej. B. Wymagania wstępne: Umiejętności: przetwarzania, wykorzystania i interpretacji danych pochodzących z wielu źródeł, synteza materiałów pozwalających na wyjaśnianie podstawowych procesów społeczno-gospodarczych.

Cele przedmiotu Wiedza oraz umiejętność zrozumienia mechanizmów procesu rozwoju społeczno-gospodarczego Polski – prawidłowości zachowań przestrzennych ludności, znajomość racjonalnych podstaw gospodarowania przestrzenią kraju i dynamiki zachodzących zmian. Umiejętność wykorzystania podstawowych teorii społeczno-gospodarczych w wyjaśnianiu mechanizmów kształtowania struktur przestrzennych Polski. Umiejętność identyfikacji i oceny stanu komponentów warunkujących równowagę przestrzenną, społeczną i gospodarczą kraju oraz przyczyn zróżnicowania poziomu rozwoju społeczno-gospodarczego.

Treści programowe

A. Problematyka wykładu A.1. Położenie geograficzne Polski, A.2. Struktura gospodarki i jej zróżnicowanie, A.3. Modele struktury przestrzennej Polski, A.4. Struktura demograficzna kraju, A.5. Poziom życia ludności, A.6. Infrastruktura transportowa, A.7. Podziały administracyjne kraju, A.8. Współpraca transgraniczna. B. Problematyka ćwiczeń B.1. Przemiany demograficzne, B.2. Migracje wewnętrzne i zagraniczne, B.3. Nowe czynniki lokalizacji działalności gospodarczej, B.4. Specjalne Strefy Ekonomiczne, B.5. Wpływ gospodarki na środowisko.

Wykaz literatury


− Zaktualizowana koncepcja przestrzennego zagospodarowania kraju, 2006, Studia Regionalne i Lokalne, Centrum

Europejskich Studiów Regionalnych i Lokalnych UW, Wyd. Naukowe Scholar, Warszawa. − Węcławowicz G., Bański J., Degórski M., Komornicki T., Korcelli P., Śleszyński P., 2006, Przestrzenne

zagospodarowanie Polski na początku XXI wieku, Monografie 6, IGiPZ PAN, Warszawa. − Polska przestrzeń. Raport o stanie zagospodarowania przestrzennego kraju, 2007, Ministerstwo Budownictwa,


173

Warszawa. − Koncepcja Przestrzennego Zagospodarowania Kraju 2030, 2012, Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, Warszawa.


− Fierla I. (red.), 2004, Geografia gospodarcza Polski, PWE, Warszawa. − Rogacki H. (red.), 2007, Geografia społeczno-gospodarcza Polski, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa. − Bański J., 2007, Koncepcje rozwoju struktury przestrzennej w Polsce, Przegląd Geograficzny, t. 79, z.1 − Lijewski T., 1993, Zmiany przestrzennego zagospodarowania Polski w latach 1945-1989, Studia KPZK PAN, t. CI,

PWN, Warszawa.

B. Literatura uzupełniaj ąca − Bański J., 2007, Geografia rolnictwa Polski, PWE, Warszawa. − Eberhardt P., 2004, Polska i jej granice, Wydawnictwo UMCS, Lublin. − Gawryszewski A., 2005, Ludność Polski w XX wieku, Monografie 5, IGiPZ PAN, Warszawa. − Miszczuk A., 2003, Regionalizacja administracyjna III Rzeczypospolitej. Koncepcje teoretyczne a rzeczywistość,

Wydawnictwo UMCS, Lublin. − Lijewski T., Mikułowski B., Wyrzykowski J., 2002, Geografia turystyki Polski, PWE, Warszawa. − Taylor Z., 2007, Rozwój i regres sieci kolejowej w Polsce, Monografie 7, IGiPZ PAN, Warszawa. − Węcławowicz G., 2003, Geografia społeczna miast, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa. − Roczniki statystyczne GUS − Atlasy gospodarcze Polski

Efekty uczenia się




realizacji)



Sposób weryfikacji

WIEDZA

W_1 K_W17+++ rozpoznaje złożone procesy zmiany granic Polski w czasie i przestrzeni (treści programowe: A. 1, 7)

egzamin pisemny /kolokwium pisemne

W_2 K_W17+++ wyjaśnia i interpretuje strukturę gospodarki i jej zróżnicowanie (treści programowe: A. 2)


W_3 K_W17+++ interpretuje procesy rozwoju społeczno-gospodarczego Polski (treści programowe: A. 3, 8)


W_4 K_W17+++ wyjaśnia zróżnicowanie struktury demograficznej kraju i poziomu życia ludności (treści programowe: A. 4-5)


UMIEJ ĘTNOŚCI

U_1 K_U10++ rozpoznaje podstawowe przemiany demograficzne, w tym migracje wewnętrzne i zagraniczne (treści programowe: B. 1-2)

kolokwium pisemne

U_2 K_U10++ identyfikuje nowe czynniki lokalizacji działalności gospodarczej, w tym w Specjalnych Strefach Ekonomicznych (treści programowe: B. 3-4)

kolokwium pisemne

U_3 K_U10++ wiąże formy działalności gospodarczej ze zmianami środowiska przyrodniczego Polski (treści programowe: B. 5)

kolokwium pisemne

U_4 K_U12++ opisuje przebieg podstawowych procesów społecznych i gospodarczych zachodzących w środowisku geograficznym (treści programowe: A. 1-8, B. 1-5)

egzamin pisemny/ kolokwium


K_1 K_K01++ prezentuje wyniki własnych badań (treści programowe: B. 1-5) obserwowanie pracy

na zajęciach

K_2 K_K01++ podejmuje dyskusję na ćwiczeniach (treści programowe: B. 1-5) obserwowanie pracy

na zajęciach

K_3 K_K01++ terminowo wykonuje prace indywidualne i zespołowe (treści programowe: B. 1-5)


K_4 K_K04++ pracuje w zespole i wykazuje się zaangażowaniem w wykonywaniu zadania zespołowego (treści programowe: B. 1-5)



174



175

Nazwa przedmiotu

Geografia regionalna świata (ekonomiczna) Kod ECTS




dr Małgorzata Pacuk









1

A. Formy zajęć: • wykład, • ćwiczenia laboratoryjne.


10

56 2






15

B. Sposób realizacji • zajęcia w sali dydaktycznej.

zajęcia praktyczne (przygotowywanie się do zajęć, samodzielne wykonywanie prac, przygotowanie prezentacji)

15

30 1



Cykl dydaktyczny

III rok/semestr letni






dyskusją • metoda projektów • praca w grupach



176

B. Formy zaliczenia Wykład • egzamin pisemny testowy Ćwiczenia • wykonanie pracy zaliczeniowej: przygotowanie projektu i prezentacji

• analiza przypadków • dyskusja

C. Podstawowe kryteria Wykład Poprawne stosowanie terminologii z zakresu przedmiotu, opanowanie podstawowej wiedzy z zakresu geografii społeczno-gospodarczej wybranego regionu, rozumienie procesów integracji międzynarodowej, umiejętność poprawnej analizy i interpretacji materiału faktograficznego Ćwiczenia Umiejętność wyboru i oceny danych pochodzących z różnych źródeł, prawidłowe przedstawienie wybranego problemu z zakresu tematyki zajęć, poprawne wnioskowanie na podstawie zgromadzonego materiału

Określenie przedmiotów wprowadzających wraz z wymogami wstępnymi A. Wymagania formalne: geografia fizyczna, geografia ekonomiczna B. Wymagania wstępne: posiada podstawową wiedzę z zakresu geografii społeczno-ekonomicznej, rozumie współzależności w

systemie człowiek-gospodarka-środowisko, posiada umiejętność analizy przyczyn i skutków, wyboru i oceny źródeł informacji

Cele przedmiotu Poznanie podstawowych pojęć geografii regionalnej, rozumienie procesów integracji międzynarodowej w Europie, poznanie uwarunkowań fizyczno-geograficznych oraz historycznych i społeczno-gospodarczych rozwoju państw europejskich, znajomość przestrzennego zróżnicowania współczesnych procesów społeczno-gospodarczych w skali regionalnej, umiejętność wskazywania skutków i zagrożeń zagospodarowania regionów

Treści programowe A. Problematyka wykładu A.1. Pojęcie i delimitacja regionu A.2. Geneza powstania Unii Europejskiej A.3. Problemy i kierunki rozwoju UE na przełomie XX i XXI w. A.4. Fizyczno-geograficzne i społeczno-gospodarcze uwarunkowania rozwoju regionalnego w Europie A.5. Regionalne zróżnicowanie poziomu rozwoju społecznego i gospodarczego A.6. Przebieg procesów demograficznych, migracje, urbanizacja A.7. Współczesne wykorzystanie bazy surowcowej, przemysły zaawansowanych technologii A.8. Polityka transportowa w Europie, transport multimodalny A.9. Znaczenie regionu w handlu i gospodarce światowej B. Problematyka ćwiczeń B.1. Zróżnicowanie zjawisk fizyczno-geograficznych i społeczno-gospodarczych w obrębie regionów (państw) europejskich

Wykaz literatury


� Makowski J. (red.), 2008, Geografia Unii Europejskiej, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa. A.2. studiowana samodzielnie przez studenta

� Fierla I. (red.), 2011, Geografia ekonomiczna Unii Europejskiej, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa. � Makowski J. (red.), 2006, Geografia regionalna świata, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa. � Makowski J. (red.), 2008, Geografia Unii Europejskiej, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa. B. Literatura uzupełniaj ąca � Benko G., 1993, Geografia technopolii, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa. � Neider J., Marciniak-Neider D., 2005, Transport multimodalny w Europie, Wydawnictwo UG, Gdańsk. � Parzymies S. (red.), 1997, Europejskie struktury współpracy, Zarząd Obsługi Ministerstwa Spraw Zagranicznych, Warszawa. � Pietrzyk I., 2003, Polityka regionalna Unii Europejskiej i regiony w państwach członkowskich, Wydawnictwo Naukowe

PWN, Warszawa. � Usherwood S., Pinder J., 2008, Unia Europejska, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa. � Żukrowska K. (red.), 2006, Integracja europejska – nowe bariery czy trwały kryzys?, SGH, Warszawa.

Efekty uczenia się


177




realizacji)



Sposób weryfikacji

WIEDZA

W_1 K_W02++ rozumie podstawowe pojęcia i koncepcje dotyczące zróżnicowania terytorialnego i rozmieszczenia zjawisk w skali regionu (treści programowe: A. 1)

egzamin pisemny

W_2 K_W07++ ma podstawową wiedzę o środowisku geograficznym regionu, rozumianym jako jednolity system wzajemnie powiązanych i oddziałujących na siebie komponentów (treści programowe: A. 3-8, B. 1)

egzamin pisemny

W_3 K_W11++

rozpoznaje polityczne zróżnicowanie regionów oraz analizuje zróżnicowanie ich poziomu rozwoju gospodarczego na podstawie znajomości uwarunkowań przyrodniczych, społecznych, ekonomicznych i historycznych (treści programowe: A. 2-5, A. 9, B. 1)

egzamin pisemny

W_4 K_W12+++ definiuje podstawowe elementy przyrodnicze i antropogeniczne determinujące zróżnicowanie dynamiki rozwoju społeczno-gospodarczego regionów (treści programowe: A. 3-9, B. 1)

egzamin pisemny

W_5 K_W15++ analizuje aspekt globalny procesów społeczno-gospodarczych i politycznych (treści programowe: A. 2-3, A. 9)

egzamin pisemny

UMIEJ ĘTNOŚCI

U_1 K_U02++ odnajduje i dokonuje wyboru niezbędnych informacji z literatury fachowej, wykorzystuje dostępne źródła informacji, w tym elektroniczne do pozyskania danych (treści programowe: A. 1-9, B. 1)

egzamin pisemny prezentacja

U_2 K_U09++ prawidłowo wnioskuje na podstawie danych pochodzących z różnych źródeł, w tym kartograficznych (treści programowe: A. 2-9, B. 1)

egzamin pisemny prezentacja dyskusja

U_3 K_U10+++

wykorzystuje wiedzę teoretyczną z zakresu nauk geograficznych oraz dostępne źródła informacji do prawidłowej interpretacji podstawowych procesów i zjawisk społeczno-gospodarczych i politycznych w ujęciu regionalnym (treści programowe: A. 2-9, B. 1)


U_4 K_U11+++ identyfikuje i analizuje podstawowe problemy dotyczące zmian sytuacji społeczno-gospodarczej i politycznej w skali lokalnej, regionalnej i globalnej (treści programowe: A. 3-9, B. 1)


U_5 K_U15+++ prezentuje podstawową charakterystykę wybranego regionu objaśniając przyczyny zróżnicowania jego warunków przyrodniczych i społeczno-gospodarczych (treści programowe: A. 3-9,B. 1)


U_6 K_U16++ przygotowuje podstawową analizę społeczno-ekonomiczną wybranego regionu (treści programowe: B. 1)

prezentacja dyskusja

U_7 K_U17++ stosuje język naukowy oraz wypowiada się i dyskutuje na tematy dotyczące zagadnień geograficznych (treści programowe: B. 1)



K_1 K_K02+ potrafi współdziałać i pracować w grupie, przyjmując w niej różne role (treści programowe: B. 1)


K_2 K_K04++ jest odpowiedzialny za pracę własną oraz wykazuje gotowość podporządkowania się zasadom pracy w zespole i ponoszenia odpowiedzialności za wspólnie zrealizowane zadania (treści programowe: B. 1)




178

Nazwa przedmiotu

Ćwiczenia terenowe regionalne (Europa) Kod ECTS



Nazwisko osoby prowadzącej (osób prowadzących) dr hab. Jan A. Wendt prof. UG, dr hab. Tadeusz Palmowski prof. UG, prof. wizyt. dr Alexandru Ilies, dr Renata Anisiewicz, dr Maciej Tarkowski, mgr Delia Bar-Kołelis, mgr Tomasz Wiskulski






udział w wykładach –



1

B. Formy zajęć • ćwiczenia terenowe


13

50 2






10


• zajęcia poza pomieszczeniami dydaktycznymi UG (wyjazd terenowy w wybrany region Europy - Europa Bałtycka (Litwa, Łotwa, Estonia) lub Europa Środkowa (Słowacja, Rumunia, Węgry): jednodniowe, tematyczne ćwiczenia terenowe w trakcie wyjazdu naukowego


15

25 1



Cykl dydaktyczny

semestr letni


Język wykładowy Język polski; język angielski


Metody dydaktyczne

Ćwiczenia • opracowanie wybranego zagadnienia

związanego tematycznie wybranym obszarem ćwiczeń terenowych (przygotowanie i redakcja prezentacji)

• konsultacje z opiekunem będącym

B. Sposób zaliczenia • zaliczenie z oceną


179

B. Formy zaliczenia • przygotowanie abstraktu i prezentacji • przedstawienie prezentacji na stanowisku dydaktycznym • wykonanie opracowania pisemnego prezentującego przebieg ćwiczeń

terenowych (treści zawarte w prezentacjach oraz wykładach wygłaszanych na stanowiskach dydaktycznych przez prowadzących zajęcia)

koordynatorem realizowanego tematu • obserwacja i wnioskowanie w terenie • przedstawienie prezentacji w trakcie zajęć

terenowych • wykłady i dyskusja


• poprawność merytoryczna oraz kompletność informacji stanowiącej treść prezentacji

• forma wizualizacji treści prezentowanego zagadnienia • zrozumiałość i płynność przedstawienia prezentacji na stanowisku

terenowym • podstawowa wiedza obejmująca zagadnienia prezentowane w trakcie

zajęć terenowych (próg zaliczenia: powyżej 50% maksymalnej liczby punktów)


A. Wymagania formalne: wiedza ogólna z zakresu podstaw geografii fizycznej, geografii ekonomicznej i społecznej oraz geografii regionalnej

B. Wymagania wstępne: student posiada podstawową wiedzę na temat funkcjonowania środowiska przyrodniczego oraz interakcji człowiek-środowisko

Cele przedmiotu Poznanie charakterystycznych cech środowiska przyrodniczego wybranych regionów Europy: prawidłowości, różnice oraz unikalność środowiska fizyczno-geograficznego (np. analiza porównawcza regionów, waloryzacja regionów). Zapoznanie się z Procesem przemian społeczno-ekonomicznych wybranego regionu w ujęciu dynamicznym, w podziale na podstawowe subdyscypliny geografii społecznej, ekonomicznej i politycznej. Zrozumienie roli wydarzeń historycznych w kształtowaniu stosunków społecznych i gospodarczych na obszarach transgranicznych. Wyjaśnianie współzależności czynników przyrodniczych, historycznych, społecznych i gospodarczych dla rozwoju regionalnego.

Treści programowe A. Problematyka ćwiczeń A.1. Charakterystyka fizycznogeograficzna wybranego obszaru ćwiczeń/badań terenowych jako regionu. Rzeźba, klimat, wody,

gleby, procesy fizycznogeograficzne. A.2. Fizyczno-geograficzne uwarunkowania rozwoju gospodarki. Wydobycie surowców, linia brzegowa, warunki klimatyczne,

uwarunkowania rozwoju sieci transportowej. Przyrodnicze uwarunkowania rozwoju rolnictwa. Zróżnicowanie bioklimatyczne. A.3. Ochrona przyrody: parki narodowe i krajobrazowe południowej Polski. A.4. Historyczne uwarunkowania rozwoju społeczno-ekonomicznego wybranego regionu. Procesy demograficzne, migracyjne,

struktura osadnictwa, kształtowanie się i układ sieci transportowej. A.5. Gospodarka rolno-żywnościowa na obszarze wybranego regionu. Główne ośrodki przemysłowe regionu, wraz ich

charakterystyką. Rozwój trzeciego sektora gospodarki w regionie. A.6. Polityczne uwarunkowania rozwoju gospodarki i procesów demograficznych w regionie. Położenie polityczne regionu,

potencjał polityczny regionu, relacje międzynawowe państw regionu. Problemy polityki zagranicznej i wewnętrznej państw regionu. A.7. Zagospodarowanie turystyczne wybranych ośrodków w regionie. Przyrodnicze i antropogeniczne uwarunkowania rozwoju

turystyki. Degradacja środowiska przyrodniczego: konflikty pomiędzy turystyką a potrzebą ochrony przyrody (antropocentryzm i ekocentryzm).

A.8. Dziedzictwo kulturowe wybranego regionu. Współpraca transgraniczna i w euroregionach.


A.1. wykorzystywana podczas zajęć 1. Dowolne opracowanie z zakresu geografii fizycznej i społeczno-ekonomicznej wybranego regionu. 2. Notatki własne sporządzone w trakcie trwania ćwiczeń terenowych.

A.2. studiowana samodzielnie przez studenta 1. Bibliografia szczegółowa wskazywana indywidualnie przez osoby prowadzące zajęcia (odpowiednio do tematyki realizowanego zagadnienia).

B. Literatura uzupełniaj ąca 1. Opracowania tematyczne dla wybranego regionu oraz dla wybranego zagadnienia, np. przewodniki turystyczne.

Efekty uczenia się


180




realizacji)



Sposób weryfikacji

WIEDZA

W_1

K_W02+ K_W04++ K_W05++ K_W07++

Opisuje i wyjaśnia zróżnicowanie środowiska przyrodniczego wybranego regionu (treści programowe: A.1–A.3) Opracowanie

Pisemne Prezentacja

W_2

K_W11++ K_W12+++ K_W15++

K_W16+++

Opisuje i wyjaśnia zróżnicowanie społeczno-kulturowe i ekonomiczne wybranego regionu (treści programowe: A.4–A.8)

Opracowanie Pisemne

Prezentacja

W_3 K_W09+++ K_W12++ K_W13++

Identyfikuje i wyjaśnia podstawowe interakcje zachodzące pomiędzy warunkami środowiska przyrodniczego wybranego regionu a działalnością człowieka przebiegającą na tym obszarze (treści programowe: A.3–A.8)

Opracowanie Pisemne

Prezentacja UMIEJ ĘTNOŚCI

U_1 K_U01++ K_U17+++

Posługuje się poprawną terminologią geograficzną, dyskutuje na tematy dotyczące problematyki poruszanej w ramach ćwiczeń (treści programowe: A.1–A.8)

Abstrakt

U_2 K_U02+++ K_U09++ K_U10+

Wybiera, porządkuje i analizuje informacje zawarte w literaturze oraz innych źródłach (w tym źródłach elektronicznych) niezbędne do rozwiązania postawionego problemu naukowego (treści programowe: A.1–A.8)

Opracowanie Pisemne

Prezentacja

U_3

K_U06+ K_U14+ K_U16+ K_U19+

Przygotowuje, redaguje i referuje wybrane zagadnienia z zakresu nauk geograficznych (treści programowe: A.1–A.8)

Prezentacja

U_4

K_U04++ K_U08++ K_U10+

K_U12++ K_U13++

Wyprowadza wnioski i wykrywa prawidłowości przyrodnicze oraz społeczno-ekonomiczne na podstawie obserwacji (treści programowe: A.1–A.8)

Opracowanie Pisemne

Prezentacja


K_1 K_K02+++ Pracuje w zespole realizując sumiennie powierzone mu przez grupę zadanie ocena pracy zespołu


K_2 K_K01+

K_K04+++ K_K07+

Wykazuje odpowiedzialność za wykonanie powierzonego zadania oraz angażuje się i przejawia kreatywność w jego rozwiązywaniu

ocena merytorycznej strony prezentacji i

sposobu jej przedstawienia


K_3 K_K05+++ Ma świadomość różnorodności kulturowej świata i jest zdolny do działań mających na celu zachowanie dziedzictwa kulturowego regionu, kraju, Europy

ocena merytorycznej strony prezentacji i

sposobu jej przedstawienia




181

Nazwa przedmiotu

PRACOWNIA LICENCJACKA (geografia społeczno-ekonomiczna)

Kod ECTS Uzupełnia pracownik toku studiów, według ustalonego w UG wzoru



Nazwisko osoby prowadzącej (osób prowadzących) Dr Magdalena Szmytkowska









10

A. Formy zajęć • Ćwiczenia laboratoryjne


85 3






30

B. Sposób realizacji • zajęcia w sali dydaktycznej • zajęcia poza pomieszczeniami dydaktycznymi UG: zbieranie

danych do pracy w terenie, właściwych instytucjach itp.


90

120 5



Cykl dydaktyczny

rok akademicki 3 /semestr letni i semestr zimowy




Metody dydaktyczne • ćwiczenia laboratoryjne: analiza tekstów z

dyskusją / praca w grupach / analiza przypadków/ dyskusja / ćwiczenia w doborze i zastosowaniu odpowiednich metod badawczych / ćwiczenia w doborze i konstrukcji opracowania graficznego do pracy (mapy,



182

B. Formy zaliczenia Ćwiczenia • wykonanie pracy zaliczeniowej: przygotowanie projektu lub prezentacji /

przeprowadzenie badań i prezentacja ich wyników (pisemna / ustna) / wykonanie określonej pracy praktycznej


schematy, diagramy itp.)

C. Podstawowe kryteria Ćwiczenia: • Obecność na zajęciach • Terminowe oddawanie i pozytywnie ocenionych zadań cząstkowych • Pozytywna ocena prezentacji zebranych źródeł literaturowych, danych

statystycznych i informacji wymagających kontaktu ze stosownymi instytucjami (pierwszy semestr)

• Pozytywna ocena pierwszej wersji pracy licencjackiej (drugi semestr)

Określenie przedmiotów wprowadzających wraz z wymogami wstępnymi A. Wymagania formalne: brak B. Wymagania wstępne: wiadomości z zakresie przedmiotów z zakresu geografii społeczno-ekonomicznej; znajomość

podstawowych zasad matematycznych analiz danych ilościowych oraz reguł kartografii społeczno-ekonomicznej

Cele przedmiotu • Zapoznanie studentów z metodyką tworzenia prac o charakterze monografii naukowej, podejmujących wybrany problem

geograficzny w formie tekstu naukowego z wykorzystaniem odpowiednich źródeł literaturowych i zebranych informacji, poddanych następnie stosownym analizom i interpretacjom

• Wsparcie techniczne w samodzielnym przygotowywaniu i redagowaniu przez studentów prac dyplomowych (licencjackich) w określonej konwencji metodologicznej i z poprawną dokumentacją

Treści programowe B. Problematyka ćwiczeń B.1 Źródła literaturowe: sposoby poszukiwania, doboru i poprawnego zapisu bibliograficznego B.2 Źródła danych ilościowych, konstruowanie zestawień tabelarycznych i tworzenie baz danych na potrzeby pracy naukowej B.3 Możliwości pozyskiwania danych z instytucji lokalnych i regionalnych B.4 Sposoby analizy ilościowej danych i ich prezentacji graficznej w pracach naukowych B.5 Wybrane metody badań jakościowych B.6 Prezentacje zebranych źródeł literaturowych, danych niezbędnych do realizacji pracy oraz całego opracowania (prezentacja

multimedialna) Wykaz literatury

A. Literatura wymagana do ostatecznego zaliczenia zajęć (zdania egzaminu): A.1. wykorzystywana podczas zajęć A.2. studiowana samodzielnie przez studenta dostosowana do tematyki realizowanych przez studentów prac dyplomowych Babbie E., 2007, Badania społeczne w praktyce, PWN, Warszawa Runge J., 2007, Metody badań w geografii społeczno-ekonomicznej – elementy metodologii, wybrane narzędzia badawcze, WUŚ, Katowice. Jażdżewska I., 2003, Statystyka dla geografów, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź Ratajski L., 1989, Metodyka kartografii społeczno-gospodarczej. PPWK, Warszawa

B. Literatura uzupełniaj ąca Wosik E. (red.), 2005, Raport o zasadach poszanowania autorstwa w pracach dyplomowych oraz doktorskich w instytucjach akademickich i naukowych, Instytut Społeczeństwa Wiedzy / Fundacja Rektorów Polskich, Warszawa

Oliver P., 1999, Jak pisać prace uniwersyteckie: poradnik dla studentów, Wydawnictwo Literackie, Kraków Plit F., 2007, Jak pisać prace licencjackie i magisterskie z geografii, Wyd. Uniw. Warszawskiego, Warszawa

Efekty uczenia się


183




realizacji)



Sposób weryfikacji

WIEDZA

W_1 K_W19++ Wybiera i poprawnie przedstawia zjawiska geograficzne i społeczne w oparciu o poznane w toku studiów podstawowe metody statystyki opisowej i matematycznej


UMIEJ ĘTNOŚCI

U_1 K_U02++

wybiera informacje z literatury fachowej oraz stosownych dokumentów i raportów publikowanych przez różne instytucje (również w formie elektronicznej), które nawiązują do tematu podjętej pracy dyplomowej (treści programowe: B.1, B.3)

sprawozdanie z postępu prac

U_2 K_U03++ Adaptuje wybrane techniki i narzędzia badawcze do podjętego zagadnienia badawczego z zakresu geografii społeczno-ekonomicznej (treści programowe: B.2, B.4-5)

praca kontrolna sprawozdanie z postępu prac

U_3 K_U09++ Gromadzi, analizuje i interpretuje dane z różnych źródeł, służące wyjaśnianiu opracowywanych w pracy dyplomowej zagadnień badawczych (treści programowe: B.2, B.4)


U_4 K_U14++ konstruuje proste mapy tematyczne oraz diagramy, służące graficznej prezentacji danych, za pomocą dostępnego oprogramowania graficznego, jak również arkuszy kalkulacyjnych i edytorów tekstu (treści programowe: B.4)


U_5 K_U18+++

podejmuje i realizuje wybrany problem z zakresu geografii społeczno-ekonomicznej, stosuje formę tekstu naukowego w języku polskim; postępuje zgodnie z określoną konwencją metodologiczną wraz z poprawną dokumentacją (treści programowe: B.1-5)

obserwowanie pracy na zajęciach;


U_6 K_U19++

prezentuje wyniki badań w postaci prawidłowo opracowanej dokumentacji, zarówno w postaci formy pisemnej, jak i prezentacji multimedialnej; słucha uwag i modyfikuje swoje wnioski i spostrzeżenia stosownie do wskazań (treści programowe: B.6)



K_1 K_K04+

organizuje harmonogram postępowania badawczego, relacjonuje przebieg i ocenia stan zaawansowania prac, prezentuje wyniki badań i modyfikuje założenia stosownie do uwag opiekuna pracy bądź dopasowuje je do bieżących możliwości zdobycia informacji (treści programowe: B.1-B.6)




184

Nazwa przedmiotu

Pracownia licencjacka (geografia fizyczna) Kod ECTS




Samodzielni pracownicy naukowi i adiunkci









-

A. Formy zajęć: • ćwiczenia: laboratoryjne


45

90 3






50



60

110 5



Cykl dydaktyczny

rok akademicki



Metody dydaktyczne Ćwiczenia • Ćwiczenia laboratoryjne: wykonywanie

doświadczeń / projektowanie doświadczeń. • Prezentacja multimedialna, pogadanka,

dyskusja moderowana, praca w grupie, studium przypadku, projekt badawczy, praca



185


B. Formy zaliczenia Ćwiczenia • Wykonanie pracy zaliczeniowej: przygotowanie projektu lub prezentacji. • Zaliczenie na podstawie: obecności i aktywnego uczestnictwa w zajęciach,

a także na podstawie cząstkowych ocen z poszczególnych etapów realizowanej pracy licencjackiej

indywidualna.

C. Podstawowe kryteria Ćwiczenia Prezentacja zagadnień teoretycznych dotyczących tematu pracy, zebranej bazy danych statystycznych, omówienie sposobu opracowania graficznego, autorskiej dokumentacji fotograficznej itp.

Określenie przedmiotów wprowadzających wraz z wymogami wstępnymi A. Wymagania formalne: Zaliczenie przedmiotów z dwóch pierwszych lat studiów. B. Wymagania wstępne: Wiedza z zakresu: podstaw geografii fizycznej oraz społeczno-ekonomicznej, w tym znajomość struktury środowiska geograficznego i interakcji pomiędzy jego komponentami oraz warunków i czynników kształtujących jego przestrzenne zróżnicowanie; wiedza na temat metodologii i technik badawczych stosowanych w geografii fizycznej oraz społeczno-ekonomicznej; znajomość podstawowej literatury z zakresu geografii fizycznej oraz społeczno-ekonomicznej. Umiejętność samodzielnej organizacji pracy indywidualnej, poszukiwania oraz syntezy informacji pochodzących z wielu źródeł; interpretacji tekstów naukowych, wstępnego opracowania danych statystycznych; pracy w komputerowych programach edytorskich i programach GIS.

Cele przedmiotu Celem kursu jest zapoznanie studentów z metodyką tworzenia prostych prac o charakterze monografii naukowej oraz wsparcie techniczne w samodzielnym przygotowywaniu i redagowaniu przez studentów prac dyplomowych (licencjackich).

Treści programowe B. Problematyka ćwiczeń B.1 Źródła danych w geografii fizycznej. B.2 Metody zbierania literatury i materiałów źródłowych. B.3 Analiza i interpretacja tekstów naukowych, danych statystycznych i materiałów kartograficznych. B.4 Zasady prawidłowej edycji tekstu naukowego (metody tworzenia tekstu o dużej objętości, układ treści, zasady wykonywania

oraz zamieszczania rysunków i tabel w pracy, podpisy pod rysunkami i tabelami, numeracja rozdziałów, rysunków, tabel, wzorów, załączników, zasady cytowania literatury w tekście i tworzenia spisu bibliografii itp.).

B.5 Dobór metod badawczych do problematyki badawczej B.6 Przygotowywanie sprawozdań z poszczególnych etapów pracy w postaci prezentacji multimedialnych.


A.1. wykorzystywana podczas zajęć − Weiner J., 1998, Technika pisania i prezentowania przyrodniczych prac naukowych. Przewodnik praktyczny, PWN, Warszawa,

Wymogi edytorskie prac magisterskich, 2008, http://geografia.univ.gda.pl/kat/kge/. A.2. studiowana samodzielnie przez studenta

− Dostosowana do realizowanych przez studentów prac dyplomowych. − Apanowicz J., 2003, Metodologia nauk, Tow. Naukowe Organizacji i Kierownictwa "Dom Organizatora", Toruń. − Jażdżewska I., 2003, Statystyka dla geografów, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.

B. Literatura uzupełniaj ąca − Bielec E., Bielec J., 2007, Podręcznik pisania prac, Wyd. EJB, Kraków. − Boć J.,2004, Jak pisać pracę magisterską, Kolonia Limited, Wrocław. − Oliver P., 1999, Jak pisać prace uniwersyteckie: poradnik dla studentów, Wydawnictwo Literackie, Kraków. − Plit F., 2007, Jak pisać prace licencjackie i magisterskie z geografii, Wyd. Uniw. Warszawskiego, Warszawa.


186

− Urban S., Ładoński W., 2006, Jak napisać dobrą pracę magisterską, Wyd. Akad. Ekon. im O. Langego we Wrocławiu, Wrocław.

Efekty uczenia się




realizacji)



Sposób weryfikacji

WIEDZA

W_1 K_W04++

Nazywa, opisuje i definiuje podstawowe procesy i zjawiska zachodzące w środowisku przyrodniczym Ziemi, a w ich interpretacji opiera się na podstawach empirycznych, rozumiejąc znaczenie i zastosowanie metod jakościowych, matematycznych i statystycznych (treści programowe: B.1−B.5).

Kolokwium pisemne

W_2 K_W22++ Opisuje związki między osiągnięciami nauk geograficznych, a możliwościami ich wykorzystania w życiu społeczno-gospodarczym z uwzględnieniem koncepcji zrównoważonego rozwoju (treści programowe: B.1−B.5).

Zaliczenie ustne

W_3 K_W23++ Nazywa, opisuje i definiuje podstawowe pojęcia i zasady z zakresu ochrony własności przemysłowej i prawa autorskiego; potrafi korzystać z zasobów informacji patentowej (treści programowe: B.1−B.5).

Zaliczenie ustne

W_4 K_W24+ Nazywa i opisuje ogólne zasady tworzenia i rozwoju form indywidualnej przedsiębiorczości wykorzystującej wiedzę z zakresu geografii (treści programowe: B.1−B.5).

Zaliczenie ustne

UMIEJ ĘTNOŚCI

U_1 K_U04++ Przeprowadza podstawowe obserwacje procesów i zjawisk zachodzących w środowisku geograficznym (treści programowe: B.1−B.5).


U_2 K_U05+++ Wykonuje standardowe pomiary terenowe z zakresu nauk geograficznych oraz interpretuje ich wyniki (treści programowe: B.1−B.5).


U_3 K_U06+++ Wykorzystuje techniki geoinformatyczne oraz proste narzędzia statystyczne i metody analizy przestrzennej do określania relacji między różnorodnymi zmiennymi (treści programowe: B.1−B.5).


U_4 K_U10++

Wykorzystuje wiedzę teoretyczną z zakresu nauk geograficznych oraz dostępne źródła informacji do prawidłowej interpretacji podstawowych procesów i zjawisk przyrodniczych, społecznych, gospodarczych i politycznych (treści programowe: B.1−B.5).

Kolokwium pisemne

U_5 K_U11++ Formułuje i analizuje podstawowe problemy dotyczące zmian w warunkach biofizycznych oraz sytuacji społecznej, gospodarczej i politycznej w skali lokalnej, regionalnej i globalnej (treści programowe: B.1−B.5).


U_6 K_U12++ Analizuje przyczyny i przebieg podstawowych procesów i zjawisk zachodzących w środowisku geograficznym (treści programowe: B.1−B.5).

Zaliczenie ustne

U_7 K_U13++ Obserwuje i opisuje zmiany zachodzące w krajobrazie oraz przewiduje dalsze kierunki jego rozwoju (treści programowe: B.1−B.5).


U_8 K_U14+++ Redaguje proste mapy tematyczne, korzysta z oprogramowania GIS oraz standardowego oprogramowania biurowego do prezentacji elementarnych zagadnień z zakresu nauk geograficznych (treści programowe: B.1−B.5).

Kolokwium pisemne

U_9 K_U15+++ Dokonuje podstawowej charakterystyki wybranego obszaru, objaśnia przyczyny zróżnicowania warunków biofizycznych (treści programowe: B.1−B.5).


U_10 K_U16+++ Opracowuje studium stosunków wodnych zlewni oraz wybranego obszaru administracyjngo (treści programowe: B.1−B.5).

Wykonanie opracowania

U_11 K_U17+++ Stosuje język naukowy i wypowiada się oraz dyskutuje na tematy dotyczące zagadnień geograficznych w języku polskim i/lub języku obcym (treści programowe: B.1−B.5).



187

U_12 K_U18+++ Opracowuje w stopniu podstawowym wybrany problem geograficzny w formie tekstu naukowego w języku polskim w określonej konwencji metodologicznej, z poprawną dokumentacją (treści programowe: B.1−B.5).


U_13 K_U19+++ Przedstawia wyniki badań w postaci prawidłowo opracowanej dokumentacji, również z zastosowaniem prezentacji multimedialnej (treści programowe: B.1−B.5).


U_14 K_U20+++ Ocenia przydatność typowych metod, procedur i dobrych praktyk do realizacji zadań związanych z różnymi sferami działalności geograficznej (treści programowe: B.1−B.5).



K_1 K_K02++ Współdziała i pracuje w grupie, przyjmując w niej różne role. Obserwowanie pracy

na zajęciach

K_2 K_K04+ Przyjmuje odpowiedzialność za pracę własną oraz wykazuje gotowość podporządkowania się zasadom pracy w zespole i ponoszenia odpowiedzialności za wspólnie zrealizowane zadania.


K_3 K_K06+ Przyjmuje odpowiedzialność za powierzany sprzęt oraz bezpieczeństwo pracy własnej i innych


K_4 K_K07+++ Samodzielnie podejmuje i inicjuje zachowania profesjonalne; planuje i organizuje ich przebieg


Kontakt dr hab. Roman Cieśliński [email protected]


188

Nazwa przedmiotu

SEMINARIUM DYPLOMOWE (geografia społeczno-ekonomiczna)

Kod ECTS Uzupełnia pracownik toku studiów, według ustalonego w UG wzoru



Nazwisko osoby prowadzącej (osób prowadzących) Dr Magdalena Szmytkowska









10

A. Formy zajęć • seminarium dyplomowe


130 5






60

B. Sposób realizacji • zajęcia w sali dydaktycznej • zajęcia poza pomieszczeniami dydaktycznymi UG: zbieranie

danych do pracy w terenie, właściwych instytucjach itp.


120

180 7

C. Liczba godzin: 60, w tym: wykład: 0 godzin Ćwiczenia (laboratoryjne/audytoryjne): 60 godzin


Cykl dydaktyczny

rok akademicki 3 /semestr letni i semestr zimowy


Język wykładowy Język polski/angielski




dyskusją / analiza przypadków dyskusja / analiza i interpretacja informacji i danych z



189

B. Formy zaliczenia • ustalenie oceny zaliczeniowej na podstawie ocen cząstkowych


dyskusją /

C. Podstawowe kryteria • frekwencja na zajęciach • terminowość i jakość przygotowanych prac • aktywność podczas dyskusji • złożenie manuskryptu pracy licencjackiej

Określenie przedmiotów wprowadzających wraz z wymogami wstępnymi A. Wymagania formalne: dobra średnia z dwóch pierwszych lat studiów, ze szczególnym uwzględnieniem ocen z przedmiotów z

geografii społeczno-ekonomicznej B. Wymagania wstępne: brak

Cele przedmiotu • Umiejętność krytycznego wyboru źródeł naukowych, których analiza i interpretacja pozwala na odpowiednie przygotowanie

teoretyczne do podjęcia własnych zagadnień badawczych • Przygotowanie studentów do opracowania wybranego problemu geograficznego w formie poprawnego merytorycznie i formalnie

tekstu naukowego, opartego na poprawnie zebranej dokumentacji źródłowej

Treści programowe B. Problematyka seminarium B.1 Identyfikacja problemu badawczego B.2 Studia literaturowe pod kątem doboru treści teoretycznych niezbędnych do podjęcia własnego tematu badawczego B.3 Sformułowanie tytułu pracy oraz określenie zakresu merytorycznego, czasowego i przestrzennego pracy B.4 Przygotowanie planu pracy dyplomowej B.5 Dobór właściwych tematowi metod badawczych (badania ilościowe, badania jakościowe) B.6 Prezentacje multimedialne zebranych wyników badawczych wraz z dyskusją w grupie B.7 Przygotowanie pierwszej wersji pracy dyplomowej B.8 Przygotowanie wersji ostatecznej pracy

Wykaz literatury

A. Literatura wymagana do ostatecznego zaliczenia zajęć (zdania egzaminu): A.1. wykorzystywana podczas zajęć A.2. studiowana samodzielnie przez studenta dostosowana do tematyki realizowanych przez studentów prac dyplomowych Babbie E., 2007, Badania społeczne w praktyce, PWN, Warszawa Jażdżewska I., 2003, Statystyka dla geografów, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź

B. Literatura uzupełniaj ąca Wosik E. (red.), 2005, Raport o zasadach poszanowania autorstwa w pracach dyplomowych oraz doktorskich w instytucjach akademickich i naukowych, Instytut Społeczeństwa Wiedzy / Fundacja Rektorów Polskich, Warszawa Oliver P., 1999, Jak pisać prace uniwersyteckie: poradnik dla studentów, Wydawnictwo Literackie, Kraków Plit F., 2007, Jak pisać prace licencjackie i magisterskie z geografii, Wyd. Uniw. Warszawskiego, Warszawa

Efekty uczenia się




realizacji)



Sposób weryfikacji

WIEDZA


190

W_1 K_W05++ Przywołuje i odtwarza podstawową wiedzę z zakresu nauk społecznych i ekonomicznych, niezbędną dla poprawnej pod względem merytorycznym i poznawczym pracy dyplomowej

ocena cząstkowa

W_2 K_W13++ prawidłowo wybiera i przywołuje te zapisy literaturowe, które dotyczą tematu stanowiącego problem badawczy przygotowywanej pracy

ocena cząstkowa

W_3 K_W16++ Dostrzega, rozumie i wyjaśnia determinanty rozwoju lokalnego i regionalnego oraz ich wpływ na kształtowanie się zjawisk społeczno-ekonomicznych, podejmowanych w pracy dyplomowej

ocena cząstkowa

UMIEJ ĘTNOŚCI

U_1 K_U01++

prawidłowo posługuje się terminologią z zakresu prowadzonego zadania badawczego; powołuje się na literaturę przedmiotu w zakresie niezbędnym do wyjaśnienia kwestii teoretycznych i nawiązujących bezpośrednio do realizowanej pracy dyplomowej

ocena cząstkowa

U_2 K_U02+++ dokonuje prawidłowego i krytycznego doboru niezbędnych informacji z literatury fachowej z zakresu geografii społeczno-ekonomicznej

ocena cząstkowa

U_3 K_U05++ planuje i realizuje proste zadania badawcze, stanowiące niezbędne elementy do realizacji całego zagadnienia podejmowanego w pracy dyplomowej

ocena cząstkowa

U_4 K_U07+++ identyfikuje, analizuje i interpretuje procesy i zjawiska społeczno-ekonomiczne, stanowiące główne zagadnienia badawcze pracy dyplomowej

ocena cząstkowa

U_5 K_U08++ poprawnie wnioskuje na podstawie źródeł, stanowiących bazową informację dla realizowanej pracy dyplomowej

ocena cząstkowa

U_6 K_U09++ prawidłowo interpretuje badane procesy i zjawiska społeczne i gospodarcze, dzięki poprawnemu wykorzystaniu wiedzy teoretycznej z zakresu nauk geograficznej nabytej w toku studiów oraz dostępnym źródłom informacji

ocena cząstkowa

U_7 K_U10+++ formułuje i analizuje podstawowe problemy dotyczące sytuacji społecznej, gospodarczej lub politycznej w skali lokalnej, regionalnej i globalnej, w zależności od realizowanego tematu badawczego

ocena cząstkowa

U_8 K_U16++ inicjuje, realizuje i opracowuje poprawną pod względem merytorycznym i edytorskim analizę społeczno-ekonomiczną wybranego obszaru

ocena cząstkowa

U_9 K_U17++ stosuje język naukowy i wypowiada się na tematy dotyczące zagadnień geograficznych, ze szczególnym uwzględnieniem zagadnień podejmowanych w pracy dyplomowej

ocena cząstkowa

U_10 K_U18+++ realizuje pracę dyplomową, podejmującą określony problem z zakresu geografii społeczno-ekonomicznej, w formie tekstu naukowego w języku polskim, w określonej konwencji metodologiczną wraz z poprawną dokumentacją

ocena zaliczeniowa

U_11 K_U19++ przedstawia i interpretuje wyniki badań z zastosowaniem prezentacji multimedialnej

ocena zaliczeniowa


K_1 K_K07+ planuje, podejmuje, realizuje i finalizuje zachowania profesjonalne, które umożliwiają przygotowanie poprawnej pod względem merytorycznym pracy dyplomowej

obserwacja pracy na zajęciach



191

Nazwa przedmiotu

Seminarium dyplomowe (Geografia fizyczna) Kod ECTS




Samodzielni pracownicy naukowi i adiunkci









2

A. Formy zajęć: • seminarium dyplomowe


30

92 3






30



230

260 9

C. Liczba godzin: 60, w tym: wykład: 0 godzin seminarium dyplomowe: 60 godzin


Cykl dydaktyczny

rok akademicki



Metody dydaktyczne Seminarium dyplomowe • prezentacja multimedialna, pokaz, zagajenie,

pogadanka, dyskusja moderowana, praca w grupie, studium przypadku, projekt badawczy, praca indywidualna, metody dyskusyjne i twórczego myślenia



192


B. Formy zaliczenia Ćwiczenia • Wykonanie pracy zaliczeniowej: przygotowanie prezentacji i jej

przedstawienie. • Zaliczenie na podstawie: obecności i aktywnego uczestnictwa w zajęciach,

ocen z realizacji określonych przez opiekuna naukowego zadań, w tym prawidłowo przeprowadzonych badań terenowych i kameralnych.

• Złożenie manuskryptu pracy licencjackiej.

C. Podstawowe kryteria Ćwiczenia Systematyczna prezentacja postępów w realizacji pracy, referowanie końcowe, złożenie manuskryptu pracy licencjackiej

Określenie przedmiotów wprowadzających wraz z wymogami wstępnymi A. Wymagania formalne: Zaliczenie przedmiotów z dwóch pierwszych lat studiów, pozytywna ocena z pracowni licencjackiej. B. Wymagania wstępne: Wiedza z zakresu: podstaw geografii fizycznej oraz społeczno-ekonomicznej, w tym znajomość struktury środowiska geograficznego i interakcji pomiędzy jego komponentami oraz warunków i czynników kształtujących jego przestrzenne zróżnicowanie; wiedza na temat metodologii i technik badawczych stosowanych w geografii fizycznej oraz społeczno-ekonomicznej; znajomość podstawowej literatury z zakresu geografii fizycznej oraz społeczno-ekonomicznej. Umiejętność samodzielnej organizacji pracy indywidualnej, poszukiwania oraz syntezy informacji pochodzących z wielu źródeł, czytania ze zrozumieniem literatury fachowej (w tym w jęz. angielskim), prezentowania rezultatów badań naukowych (własnych oraz obcych) na forum publicznym.

Cele przedmiotu Celem kursu jest przygotowanie studentów do samodzielnego pisania prac o charakterze naukowym oraz prezentacji wyników tych prac, a także wsparcie merytoryczne w przygotowywaniu i redagowaniu przez studentów prac dyplomowych (licencjackich).

Treści programowe B. Problematyka ćwiczeń B.1 Prezentacja specyfiki badań naukowych realizowanych w poszczególnych jednostkach organizacyjnych IG UG. B.2 Przedstawienie zakresu merytorycznego prac dyplomowych z określonej dziedziny geografii, w tym źródeł i możliwości pozyskania danych. B.3 Omówienie zasad: poszanowania autorstwa w pracach naukowych, identyfikacji problemów badawczych, określania zakresu (merytorycznego, czasowego i przestrzennego) i celów pracy (poznawczych, aplikacyjnych, metodologicznych). B.4 Stawiania tez/hipotez badawczych, postępowania badawczego i doboru właściwych metod badawczych. B.5 Tworzenie struktury i układu pracy.

Wykaz literatury


Weiner J., 1998, Technika pisania i prezentowania przyrodniczych prac naukowych. Przewodnik praktyczny, PWN, Warszawa, Wymogi edytorskie prac magisterskich, 2008, http://geografia.univ.gda.pl/kat/kge/.

A.2. studiowana samodzielnie przez studenta − Dostosowana do realizowanych przez studentów prac dyplomowych. − Apanowicz J., 2003, Metodologia nauk, Tow. Naukowe Organizacji i Kierownictwa "Dom Organizatora", Toruń. − Jażdżewska I., 2003, Statystyka dla geografów, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.

B. Literatura uzupełniaj ąca − Bielec E., Bielec J., 2007, Podręcznik pisania prac, Wyd. EJB, Kraków. − Boć J.,2004, Jak pisać pracę magisterską, Kolonia Limited, Wrocław. − Oliver P., 1999, Jak pisać prace uniwersyteckie: poradnik dla studentów, Wydawnictwo Literackie, Kraków. − Plit F., 2007, Jak pisać prace licencjackie i magisterskie z geografii, Wyd. Uniw. Warszawskiego, Warszawa. − Urban S., Ładoński W., 2006, Jak napisać dobrą pracę magisterską, Wyd. Akad. Ekon. im O. Langego we Wrocławiu, Wrocław.


193

Efekty uczenia się




realizacji)



Sposób weryfikacji

WIEDZA

W_1 K_W04+++

Rozumie podstawowe procesy i zjawiska zachodzące w środowisku przyrodniczym Ziemi, a w ich interpretacji opiera się na podstawach empirycznych, rozumiejąc znaczenie i zastosowanie metod jakościowych, matematycznych i statystycznych (treści programowe: B.1−B.5).

Zaliczenie ustne

W_2 K_W22++ Rozumie związki między osiągnięciami nauk geograficznych a możliwościami ich wykorzystania w życiu społeczno-gospodarczym z uwzględnieniem koncepcji zrównoważonego rozwoju.

Zaliczenie ustne

W_3 K_W23+ Zna i rozumie podstawowe pojęcia i zasady z zakresu ochrony własności przemysłowej i prawa autorskiego; potrafi korzystać z zasobów informacji patentowej.

Zaliczenie ustne

W_4 K_W24+++ Zna ogólne zasady tworzenia i rozwoju form indywidualnej przedsiębiorczości wykorzystującej wiedzę z zakresu geografii.

Zaliczenie ustne

UMIEJ ĘTNOŚCI

U_1 K_U01++ Posługuje się terminologią geograficzną w stopniu umożliwiającym korzystanie z literatury przedmiotu w języku polskim i/lub angielskim (treści programowe: B.1−B.5).

Kolokwium pisemne

U_2 K_U02++ Odnajduje i dokonue wyboru niezbędnych informacji z literatury fachowej i innych źródeł, w tym źródeł elektronicznych (treści programowe: B.1−B.5).

Zaliczenie ustne

U_3 K_U03++ Stosue podstawowe techniki i narzędzia badawcze z zakresu nauk geograficznych (treści programowe: B.1−B.5).

Kolokwium pisemne

U_4 K_U06+++ Wykorzystuje techniki geoinformatyczne oraz proste narzędzia statystyczne i metody analizy przestrzennej do określania relacji między różnorodnymi zmiennymi (treści programowe: B.1−B.5).


U_5 K_U07+++ Planuje i przeprowadza proste postępowanie badawcze z zakresu nauk geograficznych pod kierunkiem opiekuna naukowego (treści programowe: B.1−B.5).


U_6 K_U08+++ Identyfikuje i analizuje podstawowe procesy i zjawiska przyrodnicze (treści programowe: B.1−B.5).


U_7 K_U09++ Wnioskuje poprawnie na podstawie danych pochodzących z różnych źródeł, w tym źródeł kartograficznych (treści programowe: B.1−B.5).

Kolokwium pisemne

U_8 K_U10++ Wykorzystuje wiedzę teoretyczną z zakresu nauk geograficznych oraz dostępne źródła informacji do prawidłowej interpretacji podstawowych procesów i zjawisk przyrodniczych (treści programowe: B.1−B.5).

Kolokwium pisemne

U_9 K_U11++ Formułuje i analizuje podstawowe problemy dotyczące zmian w warunkach biofizycznych w skali lokalnej, regionalnej i globalnej (treści programowe: B.1−B.5).


U_10 K_U12++ Analizuje przyczyny i przebieg podstawowych procesów i zjawisk zachodzących w środowisku geograficznym (treści programowe: B.1−B.5).

Zaliczenie ustne

U_11 K_U13++ Obserwuje i opisuje zmiany zachodzące w krajobrazie oraz przewidywać dalsze kierunki jego rozwoju (treści programowe: B.1−B.5).


U_12 K_U14+++ Redaguje proste mapy tematyczne, korzysta z oprogramowania GIS oraz standardowego oprogramowania biurowego do prezentacji elementarnych

Kolokwium pisemne


194

zagadnień z zakresu nauk geograficznych (treści programowe: B.1−B.5).

U_13 K_U15+++ Dokonuje podstawowej charakterystyki wybranego obszaru, objaśniając przyczyny zróżnicowania warunków biofizycznych (treści programowe: B.1−B.5).


U_14 K_U16+++ Opracowuje studium stosunków wodnych zlewni oraz wybranego obszaru administracyjngo (treści programowe: B.1−B.5).


U_15 K_U17+++ Stosuje język naukowy i wypowiada się oraz dyskutuje na tematy dotyczące zagadnień geograficznych w języku polskim i/lub języku obcym (treści programowe: B.1−B.5).


U_16 K_U18+++ Opracowuje w stopniu podstawowym wybrany problem geograficzny w formie tekstu naukowego w języku polskim w określonej konwencji metodologicznej, z poprawną dokumentacją (treści programowe: B.1−B.5).


U_17 K_U19+++ Przedstawia wyniki badań w postaci prawidłowo opracowanej dokumentacji, również z zastosowaniem prezentacji multimedialnej (treści programowe: B.1−B.5).


U_18 K_U20+++ Ocenia przydatność typowych metod, procedur i dobrych praktyk do realizacji zadań związanych z różnymi sferami działalności geograficznej (treści programowe: B.1−B.5).



K_1 K_K01+++ Posiada świadomość poziomu swoich kompetencji zawodowych i osobistych, rozumie potrzebę ich podnoszenia, a także aktualizuje i poszerza swoją wiedzę i umiejętności.


K_2 K_K04+ Przyjmuje odpowiedzialność za pracę własną oraz wykazuje gotowość podporządkowania się zasadom pracy w zespole i ponoszenia odpowiedzialności za wspólnie zrealizowane zadania


K_3 K_K06+ Przyjmuje odpowiedzialność za powierzany sprzęt oraz bezpieczeństwo pracy własnej i innych


K_4 K_K07+++ Samodzielnie podejmuje i inicjuje zachowania profesjonalne; planuje i organizuje ich przebieg


Kontakt dr hab. Roman Ciesliński [email protected]


195

Nazwa przedmiotu

Praktyka zawodowa Kod ECTS









udział w wykładach



1

A. Formy zajęć: • praktyka zawodowa


4

5 0






10

B. Sposób realizacji: • zajęcia poza pomieszczeniami dydaktycznymi UG (w

przedsiębiorstwach – pomieszczenia zakładów pracy, prace terenowe np. jednostki pływające, pomiary środowiskowe w terenie, stacje badawcze)


120

130 5

C. Liczba godzin: 120, w tym: praktyka zawodowa: 120 godzin


Cykl dydaktyczny

wakacje letnie, semestr zimowy, semestr letni




Metody dydaktyczne • dyskusja • doradztwo i pomoc w wyborze miejsca praktyki • rozwiązywanie problemów

A. Sposób zaliczenia: • zaliczenie z oceną


196

B. Formy zaliczenia • potwierdzone uczestnictwo w praktyce zawodowej w wymiarze minimum

120 godzin • przygotowanie dziennika praktyk • rozmowa zaliczeniowa w przypadku osób ubiegających się o zaliczenie

praktyk na podstawie zatrudnienia

C. Podstawowe kryteria • pozytywna opinia o przebiegu praktyki • poprawność i kompletność dziennika praktyk • udokumentowanie realizacji podstawowych celów praktyki zawodowej


A. Wymagania formalne: wiedza z zakresu geografii fizycznej i geografii ekonomicznej niezbędna do pracy w danym przedsiębiorstwie

B. Wymagania wstępne: umiejętność wyszukania miejsca praktyki i uzyskanie zgody przedsiębiorstwa, przygotowanie niezbędnych dokumentów i spełnienie wymogów formalnych

Cele przedmiotu: Poszerzanie wiedzy zdobytej na studiach. Poznanie specyfiki pracy na różnych stanowiskach. Kształtowanie umiejętności niezbędnych w przyszłej pracy zawodowej – powiązanie wiedzy teoretycznej zdobytej w trakcie studiów z jej praktycznym wykorzystaniem. Zdobycie praktycznej znajomości zagadnień związanych z wybraną specjalnością. Doskonalenie umiejętności organizacji pracy własnej, pracy zespołowej, efektywnego zarządzania czasem, sumienności, odpowiedzialności za powierzone zadania. Poznanie własnych możliwości na rynku pracy, nawiązanie kontaktów zawodowych, umożliwiających wykorzystanie ich w momencie poszukiwania pracy. Stworzenie perspektyw realizacji pracy dyplomowej. Treści programowe

Zakres pracy i obowiązków podczas praktyki zawodowej uzależnione od specyfiki przedsiębiorstwa


A.1. wykorzystywana podczas zajęć A.2. studiowana samodzielnie przez studenta

B. Literatura uzupełniaj ąca Ustawa z dnia 17 lipca 2009 r. o praktykach absolwenckich (Dz.U. z 2009 r. Nr 127, poz. 1052) Kodeks Pracy Kodeks Spółek Handlowych Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r., w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz. U. z 2003 r. Nr 169, poz. 1650)

Efekty uczenia się




realizacji)



Sposób weryfikacji

WIEDZA

W_1 K_W21+++ używa podstawowego sprzętu i urządzeń oraz operuje narzędziami informatycznymi wykorzystywanymi w danym przedsiębiorstwie

dziennik praktyk opinia o przebiegu

praktyki

W_2 K_W22+

K_W24+++ wybiera i stosuje zdobytą na studiach wiedzę pozwalającą na efektywną pracę a także rozwój własny i przedsiębiorstwa



197

praktyki

UMIEJ ĘTNOŚCI

U_1 K_U02+

identyfikuje i wybiera źródła informacji potrzebne do pracy w danym przedsiębiorstwie


praktyki

U_2

K_U03++ K_U04+ K_U05+ K_U20+

wybiera i proponuje oraz ocenia zastosowanie właściwych procedur narzędzi badawczych oraz metod pomiarowych właściwych dla danego przedsiębiorstwa


praktyki

U_3 K_U14+ przy wykorzystaniu podstawowych narzędzi informatycznych prezentuje efekty i wyniki pracy


praktyki


K_1 K_K01++ obserwuje, ocenia i opisuje pracę na różnych stanowiskach w przedsiębiorstwie podnosząc własne kwalifikacje i identyfikując braki własnej wiedzy i umiejętności

opinia o przebiegu praktyki dyskusja

K_2 K_K02++ K_K04+++ K_K06+++

przestrzega zasad obowiązujących w przedsiębiorstwie, asystuje i pomaga w zespołowych pracach przedsiębiorstwa wykazując odpowiedzialność za ich prawidłowe i bezpieczne wykonanie, sumiennie realizując powierzone zadania dba o powierzony sprzęt i bezpieczeństwo pracy

opinia o przebiegu praktyki


Documents

studia I stopnia