Structural analysis of the Akhtachi deposit using

271

Adv. Appl. Geol. Summer 2020, Vol 10 (2): 271-283

Structural analysis of the Akhtachi deposit using magnetometeric method, west

of Hamedan

Reza Alipoor1*, Leyli Izadi kiyan1, Peyman Tomak1, Sahar Ghamarian1

1- Department of Geology, Faculty of Basic Science, Bu-Ali Sina University, Hamedan, Iran

Keywords: Structural analysis, Remote sensing, Magnetometeric method, Akhtachi deposit, Hamedan

1-Introduction

The Akhtachi iron ore deposit is located west of the Hamadan, in the northwest part of the Sanandaj-Sirjan

metamorphic zone. This zone was a main continental arc during the Mesozoic subduction of the Neo-Tethyan

Ocean beneath the Iranian plateau, and some vital iron mineralization was formed in the NW part of this zone

during the subduction phase (Ghalamghash et al., 2009, Mohajjel and Fergusson, 2014). Generally, primary iron

mineralization in the northwest part of the Sanandaj-Sirjan zone is divided into four classes including the

Triassic-Lower Jurassic deposits in the Sanandaj-Sirjan zone and Central Iranian microcontinent, Cretaceous

skarn and hydrothermal type deposits in the Hamedan region, Cretaceous Fe-Mn volcano-sedimentary deposits

with low Mn grade (38 wt%) and intermediary Fe grade (2050 wt%) and Fe-Mn ores related to Cretaceous

ophiolitic melange related to the Cretaceous ophiolitic melange at the southern edge of the Central Iranian

microcontinent (Nabatian et al., 2015). The proposed evolution model of iron mineralization in the Hamedan

region indicates the formation of iron ore minerals in the Jurassic rift basin, folding and metamorphism, the

intrusion of Eocene volcanism causing contact metamorphism and skarn-type mineralization in adjacent

carbonate rocks and finally development of shear zones and concentration of iron within this shear zone

(Nabatian et al., 2015). So, structural features as the shear zones and related fractures and fault structures have

the leading role in the concentration of iron in the Hamedan region. However, some researchers believe that

there is no relationship between the skarn-type mineralization and tectonics in the Hamedan region. This study

investigates the relationship between the mineralization and tectonics in the Akhtachi deposit using the

interpretation of satellite images with high spatial resolution, field observations, and magnetometric methods.

2-Methodology

In this study field observations, the magnetometric method (Karimpour et al., 2012; Kaviani Sadr et al., 2013)

and remote sensing have used to structural analysis, the relationship between the mineralization and tectonic and

role of structural elements in the mineral concentration of the Akhtachi deposit. Firstly, the Gaofen-2 satellite

images with 80 cm (panchromatic band) and 2.3 (multispectral bands) spatial resolutions were used to extract

lineaments. Then, strike and dip of the fault structures and fractures have been measured in field surveys.

Finally, according to the remote sensing and field studies, a network for the magnetometric surveys in the 1461

points of the study area was prepared, and magnetometric interpretation was combined with the results of

remote sensing analysis and field studies.

3- Results and discussion

By applying pan-sharp and high-pass filters on the panchromatic band of the Gaofen-2 satellite images and

integration with multispectral bands, Lineaments of the study area were carefully extracted. Results indicate that

there are two sets of linear structures with the NE-SW and NW-SE trends in the study area. Filed studies

*Corresponding author: [email protected]

DOI: 10.22055/AAG.2020.31484.2048

Received 2019-10-22

Accepted 2020-02-07

ISSN: 2717-0764

mailto:[email protected]

272

Adv. Appl. Geol. Summer 2020, Vol 10 (2): 271-283

indicate that the NE-SW linear structures are consistent with the major fault, and NW-SE lineaments indicate

the same tend with the minor fault of the study area. Given the importance of magnetometric studies in the

identification of ore deposits (Butler and Sinha, 2012), a network for the magnetometric surveys were prepared

based on iron mineralization outcrops and fault density map after identifying the fault trends in the field

observation and remote sensing studies. Then, the total magnetic field intensity, residual field, the vertical

derivative of the magnetic field, upward extension at different elevations, rotate to pole maps were plotted on

the fault map of the study area. The dimensions and direction of the iron mineralization have been determined

with reversing modeling and construction of seven profiles on the residual magnetic field map. These profiles

indicate that iron vein-type mineralization has formed in some parts of the study area. Generally, these vein-type

iron mineralization in the Akhtachi deposit indicates the same trend as the study area's fractures. It seems that

mineralization is formed along with the existing fractures because of the linear trends evidence of mineralization

in magnetometric studies. In fact, by identifying fault structures in the study area and mapping the iron

mineralization, it was concluded that the iron ore had been concentrated in fault zones. So, it seems that after the

intrusion of the Eocene rocks and formation of the skarn-type iron mineralization in the adjacent carbonate

rocks, deformation pattern and major structures affecting the iron mineralization in the study area developed as

a shear zone and NW-SE and NE-SW trending faults. The minor NW-SE trending faults have the primary role

in the control and concentration of the iron mineralization in the study area. Field observation indicates that

these fault structures formed in the altered dioritic and meta-quartz rocks and N30W is the primary trend of

these minor faults.

4-Conclusion

Interpretation of high-resolution satellite images (Gaofen-2) and extraction of the lineaments indicate two sets

of NW-SW and NE-SW trend structures in the study area. Results of the magnetometric surveys and

construction of profiles on the residual magnetic field map indicate the formation of the vein-type iron

mineralization in the study area. The strike of these vein-type iron mineralization is entirely consistent with the

minor NW-SE trending faults of the study area. So, it seems fault structures have controlled iron mineralization

or concentration of iron ore.

References Butler, S.L., Sinha, G., 2012. Forward modeling of applied geophysics methods using Comsol and comparison with

analytical and laboratory analogmodels. Computer and Geoscience 42, 168–176.

Ghalamghash, J., Bouchez, J.L., Vosoughi-Abedini, M., Nedelec, A., 2009. The Urumieh Plutonic Complex (NW Iran):

record of the geodynamic evolution of the SanandajSirjan zone during Cretaceoustimes—Part II: Magnetic fabrics

and plate tectonic reconstruction. Journal of Asian Earth Sciences 36, 303-317.

Karimpour, M.H., Malekzadeh-Shafarodi, A., Golmohamadi, A., 2012. Mining and discovery of magnetite by terrestrial

magnetometric in the area between the Baghak and C-North, Sangan Khaf iron ore mine. Journal of Advanced

Applied Geology 2, 38-54.

Kaviani Sadr, K.H., Khatib, M.M., Zarinkob, M.H., 2013. The relationship between structural status and mineralization

based on aeromagnetic, satellite and field studies data in the Cheshmeh Khormining area (northwest Birjand).

Journal of Advanced Applied Geology 3, 54-62.

Mohajjel, M., Fergusson, C.L., 2014. Jurassic to Cenozoic tectonics of the Zagros orogen in northwestern Iran.

International Geology Review 56, 263-287.

Nabatian, Gh., Rastad, E., Neubauer, M., Honarmand, M., Ghaderi, M., 2015. Iron and Fe- Mn mineralization in Iran:

implication for Tethyan metallogeny. Australian Journal of Earth Sciences 62, 211-241.

HOW TO CITE THIS ARTICLE:

Alipoor, R., Izadi kiyan, L., Tomak, P., Ghamarian, S., 2020. Structural analysis of the Akhtachi

deposit using magnetometeric method, west of Hamedan. Adv. Appl. Geol. 10(2), 271-283.

DOI: 10.22055/AAG.2020.31484.2048

url: https://aag.scu.ac.ir/article_15337.html?lang=en

372

3، شماره 01، دوره 99 تابستان زمین شناسی کاربردی پیشرفته

همدان باختر سنجی،مغناطیس روش از استفاده با اختاچی آهنسنگ کانسار ساختاری تحلیل

*پورعلی رضا

ایران همدان، سینا،بوعلی دانشگاه ،شناسیگروه زمین، علوم زمیندانشکده

کیانایزدی لیلی

ایران همدان، سینا،بوعلی دانشگاه شناسی،دانشکده علوم زمین، گروه زمین

تومک پیمان


سحر قمریان


01/00/0291تاریخ پذیرش : 21/17/0291 تاریخ دریافت:

[email protected] *

چکیده یساختار ناصرو نقش ع ساختنیبا زم ییزا. به منظورارتباط کانهواقع شده است رجانیس -سنندج دگرگونیدر پهنه و در باختر همدان یآهن اختاچسنگ کانسار

یاماهواره ریتصاومطالعه اساس با استفاده از این . بر ه استده شداستفای و دورسنجی سنجسیمغناطروش ،ییمطالعات صحرا از ی در این کانساردر تمرکز ماده معدن

سپس یک شبکه برداشت جهت . شناسایی گردید ، در محدوده مورد مطالعهNW-SEو NE-SWامتداد با یدو دسته ساختار خطبا قدرت تفکیک مکانی بالا

، گسترش به بالا در ارتفاعات مختلف، یسیمغناط یدانمشتقات قائم م، یدان باقیماندهم، شدت میدان مغناطیسی کل هاینقشهسنجی انتخاب و مطالعات مغناطیس

وآهن سنگ هایامتداد محدوده ابعاد و ،سازی معکوسها و مدلبا طراحی تعدادی پروفیل بر روی آنومالیگردید. ترسیم مورد مطالعه محدوده یبرگردان به قطب برا

رسد که یبه نظر م ی،سنجیسدر مطالعات مغناط یسازیکان یخط ی. باتوجه به روندهامشخص شده است NW-SEمتداد یی به صورت خطی با ازایروند کان

و به نقشه درآوردن نقاط پرعیار مورد مطالعه های منطقه شناسایی گسل در واقع باموجود در منطقه شکل گرفته است. یهایشکستگ یدر راستا یشترب یسازیکان

NW-SEدارای امتداد یفرع یهاآهن با گسلسنگ ریامتداد ذخا ومتمرکز کانسارهای گسلی تمامی نقاط پرعیار آهن در پهنهحاصل گردید که این نتیجه آهن

.کاملاً مطابقت دارند

همدان اختاچی، کانسار سنجی،مغناطیس دورسنجی، ساختاری، آنالیز :کلمات کلیدی

مقدمه

دین فاااز فلززایاای در کااامبرین، ذخااایر آهاان در ایااران در طاای چناا

های مزوزوئیاک و پسین، دورانپسین، پالئوزوئیکاردویسین -پیشین کامبرین

اند و بیشتر ذخایر آهن متعلق باه فازهاای کاامبرین و سنوزوئیک شکل گرفته

,.Karimpour, 1989; Mazaheri et alباشااند ساانئوزوئیک ماای

1994; Maanijou, 2002; Daliran et al., 2007, 2010 .)

منگناز ایاران بیشاتر در -آتشفشانی آهن و آهان -کانسارهای اصلی رسوبی

Nabatian etمرکزی قرار گرفته است سیرجان و ایران -های سنندج پهنه

al., 2015 این ذخایر به خاطر بیشاترین میازان مااده معادنی و کمتارین .)

,Ghorbaniباشاند مقدار ناخالصی از ارزش و اهمیت بالایی برخوردار مای

1993 .)

ای اماروزه استفاده از تکنولوژی سنجش از دور با استفاده از تصاویر ماهواره

طبیعای باه ویاده در های علاوم مناابع ای در بسیاری از شاخهطور گسترده به

برداری نقشه .شناسی و یافتن مناطق مستعد معدنی رو به گسترش استزمین

سانجش از ها یکی از کاربردهای مهام علام گیاز الگوهای ساختاری و شکست

یکاای از (. Sabins, 1999; Sirvastav et al., 2000 دور اساات

شناسای، پوشاش وسایع ناحیاه های سنجش از دور در مطالعات زماین مزیت

الگوهای ساختاری را ارائاه مورد مطالعه است که اطلاعات بسیار سودمندی از

باه خاوبی بار روی هایی هساتند کاه ها سااختار ها و شکستگیدهد. گسلمی

در (. Kavyani sadr et al., 2013 شاوند ای شناسائی میتصاویر ماهواره

و کیا تفک یبارا یمختلاف آشکارسااز یهاا روش ازی معادن ریاکتشاف ذخاا

,.Safaei et al شاود یاستفاده م یسازیکننده کانشواهد کنترل صیتشخ

2016 .)

هاای مطالعاات روش نیاز بهتار یکیزیژئاوف هاای یامروزه بررسا همچنین

در یگران و سیمغناط یکیزیهای ژئوف. روشروندیشمار مبه نیزم یرسطحیز

(. Kearey, 2002 روناد یبه کار م اسیو کوچک مق اسیمطالعات بزرگ مق

ها عبارتناد از: اکتشااف از آن یبرخ ها کاربردهای متعددی دارند کهروش نیا

هاا، هاا و کارسات حفاره یینفات و گااز، شناساا اکتشاف منابع ،یمنابع معدن

ی و نظاام یطا یمحسات یمطالعاات ز ،یشناسا باساتان ،یشناسنیمطالعات زم

Sharma, 1997 .)بااا نیزماا کااییزیف خااوا کی،یزیدر اکتشااافات ژئااوف

نیزما ریا ز طیحاصاله، شارا جینتاا ریتفس شده و با رییگاندازه دهیابزارهای و

تیهادا شاامل: هاسنگ از خواصی کییزیژئوف شود. در اکتشافاتاستنتاج می

372


تااهیویواکتیو راد سااییمغناط تیخاصاا چگااالی، حرارتاای، تیهاادا کاای،یالکتر

هااای داده برداشاات(. Butler and Sinha, 2012 شااوندماای دهیساانج

تیباا خاصا یهاای تاوده نماودن بارای مشاخص میبه طور مساتق سییمغناط

بارای اکتشااف میرمساتق یور غباه طا و بالا مانند کانسارهای آهن سییمغناط

( ماورد اساتفاده قارار دیی مانند کانساارهای ساولف های اطراف کانسارهاهاله

ییو هاوا نای یروش به صورت زم نی. ا(Masoumi et al., 2017 ردیگمی

و رساوبی هاای هضحو شناسی،نیهای معدنی، ساختارهای زمتوده کشفی برا

رینسبت به ساا سییمغناط هایرداشتب هایتی. از مزردیگآن انجام می رینظا

آن اشااره تار نییپا نهیبرداشت و هز سهولت توان بهمی کی،یزیهای ژئوفروش

کیاازیاز مطالعااات ژئوف یهاادف اصاال(. Bellott et al., 1991داشاات

محال نیای بادون شاک تع و یرساطح یز یسااختارها تیبه وضاع یابیدست

کاره یعمق و مارز پ نییتع ،یآنومال یمکان تیعلاوه بر موقع اما است هایآنومال

نیای تع متعددی بارای اریهای بسروش دارد. تیاهم اریبس زین یمسبب آنومال

از یکا یعناوان باه معکاوس ی سازمدل .وجود دارند لیانستپ هایدانیعمق م

یادارد و بار یادهیا و گااه یجا کیا زیکانسانگ، در ژئوف یرسازیتصو یهاروش

ایاان روشاز ی ساانجیو گراناا یساایغناطم یهااایناهنجااار ریو تفساا یبررساا

e.g. Parker and Huestis, 1974; Scales andشاود مای اساتفاده

Snieder, 2000; Carbone et al., 2006; Fatehi et al., 2013;

Ghiasvand et al., 2016; Masoumi et al., 2017 نیا در ا(. هادف

و نقاش عوامال سااخت نیبا زما ییزاارتباط کانهپدوهش ارائه نتایج و بررسی

باوده ی مطالعه موردی کانسار آهان اختااچی( در تمرکز ماده معدن یساختار

مناساب بار روی لترهاای یفدورسنجی و اعمال ،ییانجام مطالعات صحرا باکه

ساازی آنوماالی مشاخص و اقادام باه مادل محال سنجی،سیهای مغناطداده

ت.شده اس هاداده معکوس دوبعدی

شناسی منطقه مورد مطالعهزمین جایگاه ساختاری و

همادان یبااختر شمال یلومتریک 23در فاصله یسنگ آهن اختاچ کانسار

از لحاا شناسای تویسارکان واقاع اسات. نقشاه زماین 0:0110111در برگه

-سانندج دگرگونی از پهنه یبخش ی محدوده مطالعاتیساختار یشناسنیزم

,Mohajjel and Fergusson آن را داراست یهایدگیبوده و و رجانیس

درز زاگارس و مارز دگرگاونی باین پهناه زماین این پهنه. (0a( شکل2014

واحادهای از یکای دختر قرار گرفتاه و -باختری کمان ماگمایی ارومیه جنوب

,Mohajjel and Fergusson است زاگرس زاییکوه اصلی ساختیزمین

2000; Sarkarinejad et al., 2009کاه بااختری، جناوب مرز (. برخلاف

-سانندج خااوری شامال ارتبااط شاود، مای مشخص اصلی زاگرس راندگی با

هاای سانگ گساترده پوشاش باه دلیال میانی، ایران دیگر مناطق با سیرجان

به های پیچیده،دگرشکلی نیز و هارخساره جانبی تغییرات کواترنر، و ترشیری

یهاا برونازد تاوده ی ایان منطقاه هایدگیو نی. از بارزترنیست مشخص خوبی

در یدیو اسا کیا باز نیا آذر یهاا درون سنگ یدیتوئیو گران ییگابرو ینفوذ

( Izadi kiyan, 2004 گونااگون یهاآلمابولاغ و الوند و با رخساره یهاهکو

- یتاایگران ،یتیوریااد -گااابرو ،ییگااابرو یهااااز ساانگ یو مجموعااه متنااوع

وجاود را باه رهیا ولوکاوکرات و غ هول یکیتیپنوماتول یهاتیگران ،یتیوریگرانود

.(0b( شکلEshragi, 2001 آورده است

(. چهارگوش قرمز رنگ منطقه مورد Alavi, 1991; Aghanabati, 1998-2005; Ghasemi and Talbot, 2006ساختی ایران ( نقشه واحدهای اصلی زمینa -0شکل

.(Eshraghi, 2001 د مطالعهمحدوده مور یشناسنینقشه زم (bدهد. مطالعه را نشان میFig. 1. (a) Main tectonic units of Iran map (Alavi, 1991; Aghanabati, 1998-2005; Ghasemi and Talbot, 2006). The red rectangle shows the

location of the study area. (b) Geological map of the study area (Eshraghi, 2001).

روش کار

و رشد کرده یریگطور چشمبه ریسنجش از دور در چند دهه اخ یهاروش

مورد استفاده قرار ساختنیو زم یساختمان یشناسنیدر زم یاطور گستردهبه

Masoud and Koike, 2006; Alipoor, 2009; Hashim رندیگیم

et al., 2013; Alipoor et al., 2017)ها و تهیه . آشکارسازی خطواره

مهم های از روش یدورسنجی یک هایها و روشها با استفاده از دادهشه از آننق

Shupe and Akhavi, 1989; Tibaldiی است ساختدر مطالعات زمین

and Ferrari, 1991; Kar, 1994; Rolet et al., 1995; Philip,

1996; Marghany and Hashim, 2010در مورد استخراج و (. مطالعات

یل( تحلالف د:نمو یمبه دو قسمت تقس توانیم یها را به طور کلوارهخط یلتحل

کردنیلترپردازش و ف هایتکنیک و هاروش از استفاده با هاخطواره یو بررس

373


یو بررس یل( تحل. باست Gaofenمانند رادارست و ایماهواره یرقوم یرتصاو

و ایماهواره یراز تصاو یکاستخراج اتومات هایتکنیک از استفاده با هاخطواره

از های منطقه موردمطالعه جهت استخراج خطواره ین. در ایرقوم یهسا یالگوها

است. این استفاده شده Gaofen-2ماهواره ریاز تصاوو یکاتوماتنیمه روش

در محدوده قرمز نور 0باند است که باند 2 یدارا ،یماهواره در حالت چند باند

در 2و باند یمرئ یدر محدوده آب 2باند ،یه سبز مرئدر محدود 3باند ،یمرئ

در متریسانت 11 کیقدرت تفکاست و دارای کیمحدوده مادون قرمز نزد

ریتصوی است. رنگ ریدر تصاو یمتر 2/3و (Panchromatic کیپانکرومات

از منطقه برداشت شده و به مساحت 9/2/3107 خیدر تار Gaofen-2ماهواره

یرتصوبر روی Pansharp یلترابتدا ف شده است. یداریبع خرمر لومتریک 33

2×2 یزبا سا (Highpassبالاگذر یلترسپس فاعمال گردیده و کیپانکرومات

چند یهاعکس یقبا تلف گردیده است. سپساعمال Pansharp یرتصو یبررو

یو هندس یفیداشت که به لحا ط یمخواه یریتصو کیو پانکرومات طیفی

استخراج شده از منطقه مورد هایخطوارهاست. ییبالا یکرت تفکقد یدارا

باها آن ینترو بزرگ ینبالا هستند که اول یمطالعه شامل دو دسته با فراوان

(. 3شند شکلبایم NW - SEجهت دارای و دسته دوم N030Eی راستا

و Gaofen-2ماهواره چندطیفی ریتصو یاستخراج شده بر رو یهاخطوارهها و گسل (e( و dلتر بالاگذر، فی ریتصو (Pansharp ،cیر تصو( b، کیپانکرومات( تصویر a -3شکل

.هاآن یسرخنمودار گلFig. 2. (a) Panchromatic image, (b) Pansharp image, (c) Highpass filter image, (d) and (e) Fault and extracted lineaments on the multispectral

image of the Gaofen-2 satellite and related rose diagrams.

از پنهان یاحتمال هاییآنومال ییبه منظور شناساهمچنین در این مطالعه

این آهن، هاییدر مورد اکتشاف کانسنجی استفاده شده است. روش مغناطیس

یت،همات - یتو مگنت یتمگنت هاییکان یسیبا توجه به خوا مغناطروش

;Paterson and Reeves, 1985مورد استفاده است روش ینبهتر

Bellott et al., 1991; Butler and Sinha, 2012) .در دو بنابراین

و برداشت یمتر طراح 31در 01به ابعاد یاشبکهو نقطه 0240تعداد با مرحله

و فاصله یکدیگرمتر از 31به فاصله هایی. مرحله اول در آن نیمرخگردید

شمال -ب نقطه در امتداد جنو 132 یتو در نها یطراح یمتر 01 هاییستگاها

متر مورد 231در 411به ابعاد ایدوم محدوده مرحله برداشت شد.

متر قرار گرفت. 31در 01به ابعاد ایدر شبکه سنجییسمغناط یهابرداشت

باخترول که در ا یآنومال مشخص گردید،محدوده ینمجزا در ا یدو آنومال

یدارا ی. هر دو آنومالدقرار دار محدوده ینا خاوردر یگرید یمحدوده و آنومال

یسازیجهت کان یمناسب یسیمغناط هاییو دو قطب یقو یهایدانشدت م

.باشندیآهن م

هاداده لیتحلبررسی و

شناسی و مقیاس دستیابی به تفسیر به عوامل زیادی مربوط است که زمین

رود. برای محاسبه کمی و کیفی شمار میها بهترین آناز مهم برداشت

ها وضع شود چرا ای در مورد چشمه آنهای سادهها، لازم است فرضیهناهنجاری

های ها، موقیعت ماده معدنی پدیدهشناسی آنها در مورد زمینکه دانستنی

ور (. بدین منظBillings et al., 2006ساختاری بسیار اندک است

ترین خطای گیرد تا با کمهای برداشت شده صورت میفیلترهایی بر روی داده

ممکن به نتایج مطلوب دست یافت. البته هیچ کدام از این عملیات فیلتر کردن

ها کند، اما آنهای مورد علاقه را از غیر مطلوب جدا نمیبه طور کامل آنومالی

های مورد علاقه، کاملاً مفید ن پدیدهتر نشان داداند که برای واضحنشان داده

های ژئوفیزیکی و تعبیر و تفسیر نتایج تر نقشههستند. به منظور بررسی دقیق

های ها و ترسیم نقشههای مختلف بر روی دادهحاصله اقدام به اعمال فیلتر

های بعد به شرح مراحل انجام بخش درحاصله در منطقه مورد مطالعه گردید.

.شوددست آمده پرداخته میسی نتایج بهکار و برر

374


کل یسیمغناط یداننقشه شدت م

و ینزم یسیمغناط یدانبه م یدر هر منطقه بستگ یسیمغناط یدانشدت م

بازماند( دارد، هاییدانها در صورت در نظر گرفتن مسنگ یسیمغناط یتخاص

دار آهن یهایبه خصو کان یسی،مغناط هاییخود در ارتباط با کان ینکه ا

گیری شدت کل مغناطیس، مختلف تفاوت دارد. با اندازه یهابوده و در سنگ

های مغناطیسی حاصل از تجمع کانی یهاهنجاریعلاوه برمشخص نمودن بی

های احتمالی ها و گسلهای ساختمانی نظیر کنتاکتپدیده توانیمغناطیسی م

را نیز مشخص نمود.

مورد مطالعه مغناطیسی کل در محدوده نقشه شدت میدان ،2a شکل در

گردد میدان مغناطیسی از حداقل گونه که ملاحظه میرسم گردیده است. همان

یسیمغناط هاییگاما در تغییر است. دوقطب 41171تا حداکثر 21093

یکو تفک یشتر. به منظور دقت بشودیم یدهمحدوده د یندر ا یمتعدد

قرار یها را به صورت جداگانه مورد بررساز آن یکهر موجود، هاییآنومال

.دهیمیم

بزرگ و ابعاد نسبتاً یمحدوده دارا باخترموجود در یسیمغناط یقطب دو

یداناست. با در نظر گرفتن شدت م یادیز یسیمغناط یداناختلاف م

یمتر و برا 41متر در 011قطب مثبت ابعاد آن یگاما برا 33111 یسیمغناط

متر 21متر در 91 یریمگاما را در نظر بگ 23111 یدانم اگر شدت یقطب منف

یدارا یسیمغناط یداننه تنها به لحا شدت م این بخش یآنومال یناست. بنابرا

لذا احتمال بوده،بزرگ یباًتقر یزبلکه به لحا ابعاد ن باشد،می یمناسب یرمقاد

محدوده مورد رخاو در است. یادز یاربس یآنومال ینآهن در ا سازییانجام کان

یکآن به صورت خاوری. بخش شودیم یمتقس بخشمطالعه که خود به دو

ظاهر یسیمغناط یآن به شکل تک قطب باختریو بخش یسیمغناط یدوقطب

در 331قطب مثبت، ابعاد یگاما برا 33111شده است. با در نظر گرفتن کنتور

. در آیدیدست مبه متر 23در 001ابعاد نفی،قطب م یبرا 23111متر و 31

متر حاصل 31در 021ابعاد یزمحدوده ن ینا یسیمغناط یخصو تک قطب

که به یآنومال ینا خاوریآهن در بخش سازیی. لذا احتمال حضور کانشودیم

یلیخ باختریاما در خصو بخش باشد،یم یادز یاراست، بس یصورت دوقطب

یتبا خاص ینآذر یهاسنگ از موارد توده یاریچرا که در بس یست،ن یقدق

کند. در یجادرا ا یسیمغناط هاییتک قطب ینچن تواندیم یقو یسیمغناط

در خصو یشترب هایآنومال ینا یمناسب بر رو هاییلترادامه ضمن اعمال ف

یسیمغناط یمحدوده آنومال ینا یهابخش یرسا در ها صحبت خواهد شد.آن

یسیمغناط یدوقطب یکآن خاوری جنوب اما در شودینم یدهد ایقابل ملاحظه

در یزیکیژئوف یاتلازم است با ادامه عمل ین. بنابراباشدمیدر حال ظاهر شدن

ه شود.پرداخت یآنومال ینا یشترب یبخش به بررس ینا

مقدار باقیمانده نقشه ای وشدت میدان منطقه

جمله مختلفی وجود دارد که از آن یهاای روشبرای تعیین میدان منطقه

گیری برداشت شده از میدان اندازه یهاگیری از کل دادهتوان به میانگینیم

یاها و مختلف به داده یهاصفحه با درجه یکو برازش أمبن یستگاهشده در ا

IGRF Internationalشده با استفاده از یینتع یرها و مقاداستفاده از نقشه

Geomagnetic Reference Field ) یبرا یامنطقه یدان. ممودناشاره

که کمتر یانهمقدار م یاها کل داده یانگینمنطقه مورد مطالعه با استفاده از م

محاسبه IGRFباشد و مقدار به دست آمده از اییهعوامل حاش یرتحت تأث

شده است.

نشان داده 2b در شکل محدوده مطالعاتیدر یماندهباق یدانشدت م نقشه

یدانگاما و حداکثر م -9394 یدانمقدار م یسیمغناط نیداشده است. حداقل م

در. دهدیگاما را نشان م 39111از یشب یگاما است که اختلاف 31371مقدار

د. اختلاف ردا یشکل متقارن یباًموجود تقر یسیمغناط یدوقطب بخش باختری

ینچن ین. بنابراباشدیگاما م 33111از یشب یآنومال یندر ا یدانشدت م

آهن داشته باشد. لذا احتمال یسازیبه جز کان یمولد تواندینم یدانیم اختلاف

است. یادز یاربس یآنومال ینسنگ آهن در ا سازییکان

یرگاما متغ 09111تا -7111از یسیمغناط یدانشدت م خاوریبخش در

ین. بنابراباشدیمثبت م یکوچکتر از آنومال یاربس یمنف یاست اما ابعاد آنومال

یاما در آنومال ،است یادز یآنومال ینا خاوریآهن در بخش سازییل کاناحتما

ان یدشدت م یمکه فقط شاهد قطب مثبت هست باختری این آنومالی،بخش

آهن سازیی. در خصو کانیابدیم یشگاما افزا 03111تا حدود یسیمغناط

نسبت ییسمغناط یداندارد و هم اختلاف م یکه هم ابعاد کوچک یآنومال یندر ا

یتریفبا احتمال ضع یدمنطقه است با هاییآنومال یرکمتر از سا ینهبه زم

تواندیم یقو یسیمغناط یتبا خاص یتوده نفوذ یاو یکدا یکد. نموصحبت

را به وجود آورد. یآنومال ینچن

شش یتموقع ، وماندهیباق یسیمغناط دانینقشه شدت م (bباختری است و صورت شمال شمالها به در منطقه مورد مطالعه که روند آنومالی کل یسیمغناط دانینقشه شدت م (a -2شکل

خاوری نشان داده شده است.جنوب -باختری باختری و یک نیمرخ با راستای شمالجنوب-خاوریبا راستای شمال شده سازیمدل نیمرخ Fig. 3. (a) The total magnetic field intensity map of the study area with north northwest anomaly trends and (b) Residual field intensity map

and position of the six northeast-southwest trending modeled profile and profile with a northwest-southeast trend.

377


یسیمغناط یدانمشتقات قائم مهای عمیق نسبت به هنجاریبی از جمله فیلترهایی که برای حذف

گیرد فیلتر گرادیان قائم است. این های سطحی مورد استفاده میهنجاریبی

های بلندهای کوتاه فرکانس بالا( را در مقایسه با طول موجفیلتر طول موج

نماید. فرکانس پایین( تقویت می

ها اعمال داده یمشتق اول و دوم بر رو یلترهایف مورد مطالعهدر منطقه

ملاحظه هانقشه یناند. همانگونه که در اشده دادهنشان 2 که در شکل یدگرد

ینمحدوده وجود دارد علت ا یندر ا یاپراکنده یسطح هاییآنومال گرددمی

یسنگ یهارخنمون ینموجود در منطقه و همچن یبه ساختارها توانیامر را م

شدت دارایکه یبق بر همان نواحمحدوده و منط باخترینسبت داد. در بخش

یسیمشتق اول و دوم مغناط هاییبودند شاهد آنومال ییبالا یسیمغناط یدانم

یفراوان یسطح هاییدر هر دو بخش، شاهد آنومال یزن خاوری. در بخش یمهست

.یمهست

دهد.ها را نشان مییآنومالالعه که روند کلی ( مشتق دوم در منطقه مورد مطbو اولمشتق ( aیسی مغناط یدانم اتنقشه مشتق -2شکل

Fig. 4. The derivatives map of the magnetic field; (a) First derivative and (b) Second derivative of the study area showing the general trend of

the anomalies.

یسیمغناط یهاداده یگسترش به بالا

های مطالعه در افق های منطقه موردالا بر روی دادهفیلتر گسترش به ب

ها و سنگ ها، گسلسازی، دایککانی مختلف اعمال شد تا نحوه گسترش عمقی

این اختاچیمشخص شود. در کانسار سنگ آهن تریبستر به صورت واضح

مغناطیسی های شدت میدانمتر بر روی داده 11و 21 ،31 هایفیلتر درافق

.ه شده استئارا 3 های حاصله در شکلکه نقشهکل اعمال شد

گردد یمشاهده م یمتر 31همانگونه که در نقشه گسترش به بالا در ارتفاع

یناز ب یسطح هاییاز آنومال یدیابخش ز باختری،در محدوده (3a شکل

منظم و متقارن شده است. در محدوده یباًموجود تقر دوقطبی شکل و اندرفته

قطب بخش خاوری، ی. اما در آنومالباشدمیمشابه حاکم یتیعوض یزن خاوری

نسبت به قطب مثبت است. بخش یابعاد کوچکتر یو دارا تریفضع یمنف

است. خاوری به بخش یوستنحال پ در باشدیم یکه فاقد قطب منف مرکزی

رفتن و ینکه در منطقه حضور داشتند در حال از ب یکوچک هاییآنومال یرسا

(، 4b ی شکلمتر 21گسترش به بالا در ارتفاع در نقشه اند.شده فیضع یاربس

و یمهست یسیمغناط یدانشدن شدت م یفشاهد ضع خاوریدر محدوده

گاما 2111به حدود یآنومال یندر ا یقطب مثبت و منف ینب یداناختلاف م

ینچن توانیم ینشده است. بنابرا یفضع یاربس منفیقطب ینجا. در ارسدیم

باختری. در محدوده یستن یادز یآنومال ینا یباط نمود که گسترش عمقاستن

گسترش ینوجود دارد. بنابرا یآنومال یندر ا یشکل دوقطب کلی طور به یآنومال

نقشه گسترش به در است. بخش باختری یاز آنومال یشترب یآنومال ینا یعمق

نقشه شدت نسبت به یادیز ییراتتغ (،4c ی شکلمتر 11بالا در ارتفاع

یفضع یاربس بخش باختری یشده است. آنومال یجادکل ا یسیمغناط یدانم

نسبت به یآنومال یندر ا یدان. اختلاف مباشدمیرفتن ینشده و در حال از ب

تهرف ینبه طور کامل از ب یو قطب منف یدهگاما رس 0111به کمتر از ینهزم

ینشده در حال از ب یفضع یاربس یقطب منف یزن باختری یاست. در آنومال

هم به یآنومال ین. قطب مثبت اباشدمی ینهشدن به مقدار زم یلرفتن و تبد

گاما نسبت به 3111در حدود یدانیپارچه در آمده و اختلاف میکصورت

یاز آنومال یشترب بخش خاوری یآنومال یگسترش عمق یندارد. بنابرا ینهزم

که است یبه حد یسیمغناط یدانشدن شدت م یفاست. اما ضع بخش باختری

تصور نمود. یادرا در اعماق ز یسازیانتظار حضور کان توانینم

متری. c )11متری و b )21ی، متر a) 31های نقشه گسترش به بالا در ارتفاع -3شکل

Fig. 5. The upward extension map at elevations; (a) 20 meters, (b) 40 meters and (c) 80 meters.

371


یسیمغناط یهابرگردان به قطب داده

یهانقشه یردر تفس یسادگ یبرا یروش کمک یکبرگردان به قطب

کانسار های محدوده فیلتر برگردان به قطب بر روی داده است. یسیمغناط

بخش یدر آنومال .ه شده استئارا 4اعمال شد که نقشه آن در شکل اختاچی

به سمت ییجابجا یبا کم یرفته و آنومال ینب از یقطب منف یباًتقر باختری

به محل توانیم یبه راحت یندر آمده است. بنابرا یشمال به صورت تک قطب

کاملاً یآن قطب منف بخش خاوری ی. در آنومالبردیپ یتوده مولد آنومال یقدق

خود یبه سمت شمال به محل واقع ییرفته است و قطب مثبت با جابجا یناز ب

که به یآنومال مرکزیکننده آن حرکت کرده است. بخش یجادا أشمن یبر رو

به سمت شمال جابجا ینکرده و فقط کم یادیز ییربود تغ یصورت تک قطب

بازماند و قرارگرفتن یدانبه حذف اثرات م توانیم ینبنابرا. شده است

هاییبرد. اما در مورد آنومالیها پآن أمنش یبر رو یسیمغناط یهایآنومال

از نقاط وجود دارد. به یتعداد رد یمحدوده، هنوز قطب منف باختر موجود در

از یربه غ یگریرا عوامل د هایآنومال ینکننده ا یجادا أمنش یدبا یلدل ینهم

احتمال رخداد ید،گرد یانب در نظر گرفت. همانگونه که قبلاً یتیمگنت هایتوده

را هایناهنجار یناز ا یخشب یلدل یناست. به هم یادمحدوده ز ینگسل در ا

نسبت داد. یعوامل ینبه چن یدبا

.یسیمغناط یهانقشه برگردان به قطب داده -4شکل

Fig. 6. The rotate to pole map of magnetic data.

کانسار یسازمدل

بدون و یرسطحیز یساختارها تیبه وضع یابیدست کیزیمطالعات ژئوف در

عمق و نییتعی و همچنین آنومال یمکان تیموقع و هایمحل آنومال نییشک تع

متعددی برای اریهای بسروش دارد. تیاهم اریبس زین یمسبب آنومال کرهیمرز پ

توان یم یسازمدل یهااز روش. وجود دارند لیانستپ هایدانیعمق م نییتع

نمود.استفاده یکیبه صورت گراف سازییکان یشکل و گستردگجهت نمایش

یهاتوده یتوضع یسازی معکوس به منظور بررساز روش مدل ین پدوهشا در

ها سازی معکوس دادهمدل مدفون در منطقه مورد مطالعه استفاده شده است.

بردن به سنجی برای پیهای مغناطیسآنومالی سازیروشی مناسب برای شبیه

ازی سروش مدل(. Namaki et al., 2011 آیدحساب میشکل کانسار به

سازی در یک به منظور تعیین شکل تقریبی توده کانی کاری مناسبمعکوس راه

مورد یهاانتخابی است. فرض اصلی در آن، این است که کشیدگی منشأ مقطع

که این هر ساختار باشدییک جهت خیلی بیشتر از جهات دیگر م دربررسی

. در این شودمی ملشا را هاگسل و هادایک مانند شناسیای در زمینکشیده

که در راستای امتداد، جنس توده یکنواخت باقی نمودفرض توانیها مساختار

جمله جنس، زتقریباً تمامی پارامترهای مدل ا توانی. در این روش مماندیم

در محدوده مورد مطالعه، فرآیند دست آورد.عمق و شکل هندسی را به

هایآنومال یجهات مختلف بر رودر نیمرخ 7معکوس در امتداد سازیمدل

بر روی نقشه شدت میدان هانیمرخ یتموقع 2bدر شکل .انجام گرفت

نشان داده شده است. مورد مطالعهمغناطیسی باقیمانده در محدوده

باختریدر محدوده A1نیمرخ یمعکوس بر رو سازیمدل یجهنت: A1نیمرخ

-خاوری شمالد نیمرخ در امتدا ینآورده شده است. ا 7aدر شکل

سازییکان گرددیشده است. همانگونه که ملاحظه م یدهکش باختریجنوب

متر 01متر و ضخامت حدود 21با عرض حدود ایبه صورت رگه یاحتمال

ادامه دارد. عمق آن خاور و باختربه سمت سازییکان ینشده است. ا یلتشک

یسیمغناط یریخودپذ یو دارا شودیشروع م ینبه سطح زم یککم بوده از نزد

.باشدینیمرخ بالا م ینآهن در امداد ا یسازیکان یارع ینبنابرا باشدیم ییبالا

امتداد با A2 بر روی نیمرخ معکوس سازیمدل نتیجه: A2نیمرخ

. همانگونه که نمایش داده شده است 7bدر شکل باختریجنوب -خاوری شمال

به یکبوده از نزد یبزرگ ابعاد نسبتاً یادار یاحتمال سازییکان گرددیملاحظه م

یری. خودپذیابدمیادامه خاور شمالبه سمت یکم یبشروع و با ش ینسطح زم

یارآهن با عو احتمال وجود سنگ باشدیتوده متوسط م یندر ا یسیمغناط

یهایهلا یانبه حضور م توانیم یاربالا نبودن ع یلمتوسط وجود دارد. از دلا

متر 21در حدود یمتر و ضخامت 21توده در حدود یننمود. طول اباطله اشاره

دارد.

379


.b )A2و a) A1های سازی معکوس بر روی پروفیلمدل -7شکل

Fig. 7. Reverse modeling on profiles; (a) A1 and (b) A2.

با A3نیمرخ یمعکوس بر رو سازیروش مدل 1a در شکل: A3نیمرخ

سازییکان جایننشان داده است. در ا A2و A1و نیمرخ امتدادی مشابه د

41از یششروع و تا عمق ب یننسبت به سطح زم یاز عمق کم یاحتمال

یریمتر و خودپذ 41توده در حدود ین. ضخامت ایابدیادامه م یمتر

آهن در آن است. با انجام خوب سنگ یارع یانگرآن ب یبالا یسیمغناط

آن سازییکان یتوضع یبه بررس یدمحل با یندر ا یحفار یکحداقل

.ه شودپرداخت

در امتداد عمود A4 نیمرخ یمعکوس بر رو سازیروش مدل: A4نیمرخ

منطقه ینکه در ا یگرید یسیمغناط یآنومال یقبل و بر رو هایبر نیمرخ

-باختر شمال. امتداد آن (1b شکل شده است اعمالوجود دارد

. تاس منفی قطب از ترثبت آن گسترده. قطب مباشدیم خاورجنوب

سازییکان جایندر ا دهدینیمرخ نشان م ینا یمعکوس بر رو سازیمدل

از سطح یمتر 01قائم و از عمق حدود یباًتقر ایبه شکل توده یاحتمال

یاست. گسترش عرض یافتهادامه یمتر 31شروع و تا عمق حدود ینزم

به منظور یر انتخاب نقطه حفارد یلدل ینو به هم باشدینم یادآن ز

به کار برد. یشتریدقت عمل ب یدآن با شافاکت

.b )A4و a) A3های سازی معکوس بر روی پروفیلمدل -1شکل

Fig. 8. Reverse modeling on profiles; (a) A3 and (b) A4.

-خاور شمالدر امتداد در بخش خاوری محدوده مورد مطالعه نیز سه نیمرخ

2bه که در شکل قرار گرفتمعکوس سازیو مورد مدل یمترس باخترجنوب

.ها نشان داده استقعیت این نیمرخمو

نشان B1نیمرخ یمعکوس بر رو یسازمدل جهینت ،9در شکل : B1نیمرخ

به صورت یاحتمال یسازیکان گرددیداده شده است. همانگونه که ملاحظه م

شروع شده نیسطح زم یمتر 01 اً ازحدود ،رمت 11به ضخامت حدود یاتوده

آن به سمت یبیتقر بیکرده است. ش دایمتر ادامه پ 11 به سمت عمق تا

اریع لیبه دل دتوانیتوده م نیدرا یسیمغناط یبالا یریاست. خودپذ ورخاشمال

آن به یبر رو یحفار کیآهن باشد. اما لازم است با انجام حداقل سنگ یبالا

.ه شودرداختموضع پ یبررس

، 01aدر شکل B2نیمرخ یمعکوس بر رو یسازمدل جهینت: B2نیمرخ

-خاور نیمرخ به موازات نیمرخ قبل و در امتداد شمال نیشده است. ا نشان داده

ینیمرخ از عمق کم نیدر امتداد ا یاحتمال یسازی. کانباشدمیباختر جنوب

توده نیاست. ا افتهیه متر ادام 11شروع و تا حدود نینسبت به سطح زم

آن تصور نمود. هرچند یبرا یمشخص بیش توانیو نم ستمتقارن ا باًیتقر

کامل تیبا قطع توانیاست اما نم ادیتوده ز نیدر ا یسیمغناط دانیاختلاف م

311


یهااز سنگ یاآن تصور نمود و چه بسا توده یآهن را برا یسازیوجود کان

مطرح لیاز دلا یکیباشند. یآنومال نیا عامل به وجود آورنده کیباز ینفوذ

در یبودن قطب منف فیضع ،یبخش از آنومال نیموضوع در خصو ا نیا شدن

آن است.

نیمرخ یمعکوس بر رو یسازروش مدل، نتیجه 01b در شکل: B3نیمرخ

B3 یمتر 21نیمرخ که به موازات نیمرخ قبل و در فاصله نینشان داده است. ا

زین جانینسبت به آن دارد. در ا یکاملاً مشابه تیاست، وضعشده یاز آن طراح

امهاد یمتر 91شروع و تا عمق حدود نیسطح زم کیاز نزد یتوده مولد آنومال

که یتوده بالا بوده و در صورت نیدر ا یسیمغناط یریاست. خودپذ افتهی

.باشدیم ییبالا اریع یآهن اتفاق افتاده باشد دارا یسازیکان

.B1بر روی پروفیل معکوس سازی مدل -9 شکل

Fig. 9. Reverse modeling on profile B1.

.b )B3و a) B2های سازی معکوس بر روی پروفیلمدل -01شکل

Fig. 10. Reverse modeling on profiles (a) B2 and (b) B3.

بحث ساختیزمینمربوط به سه فاز مهم ینگاه کل یکدر یرانآهن در ا یرذخا

ینو همچن یسشدن نئوتتفرورانش و بسته یس،شدن نئوتتباز ،شامل

در یشترب یسشدن نئوتتمربوط به فاز باز یرهستند. ذخا ئیکسنوزو یسمماگمات

آهن ذخایر ینگهر و همچنگل یمنطقه معدن یدهوهو ب یرانا یمرکز یهابخش

یراست. ذخا و ...هنشک یرمثل ذخا یرجانس -ج منگنز جنوب پهنه سنند -

در ارتباط با رسوبات یشترب یسشدن نئوتتآهن مربوط به فاز فرورانش و بسته

یر. ذخا(Nabatian et al., 2015 باشندیم یولیتاسکارن و اف ی،آتشفشان

البرز و ییدر الف: کمربند ماگما یشترب یزن ئیکسنوزو یسممربوط به ماگمات

ج: و خاف، بردسکن و کاشمر یکیلوتونپ -یکی ب: کمربند ولکان، البرزخاور

یدگرد یانهستند. همانطور که ب یمرکزیراناسکارن و پلاسر در پهنه ا یرذخا

یسنئوتت یانوسشدن اقدر ارتباط با فرورانش و بسته یرانآهن ا یراز ذخا یبخش

پهنهو یرجانس - قسمت پهنه سنندج ترینیدر شمال یناست، بنابرا

مهم زایییکان یک یسنئوتت یانوسفرورانش اق پهنه یتاو در راس یمرکزیرانا

سازییکان یندهایبر اساس فرآ توانیرا م یرذخا ینشده است. ا یلآهن تشک

Nabatian etنمود یمبه چهار طبقه تقس یزبان کانسار( و سن می ماده معدن

al., 2015.)

ی،خانهزارشامل: یاصل یکانسارها یک:ژوراس -یرین زیاستر هاینهشته -0

ی،مرکزیرانآهن خرده قاره ا یرسوب هاینهشته ینچنآباد سنقر و همخسرو

در یمرکزیرانآهن در خرده قاره ا زایییبادام. کانمانند خرانق و رباط پشت

یاصل یکان یتاست. همات هسنگ واقع شدو ماسه یلش یزبانیبافق و به م یهناح

.باشدیم یرذخا یندر ا

310


همدان یهدر ناح یریکه شامل ذخا یدروترمالنوع ه یراسه و ذخااسکارن کرت -3

ی،خو یهدر ناح یاناسکندر یره قروه(، ذخی(، گلالیاچناربالا عل ی،مانند: باباعل

کرتاسه مرتبط است. یوریتد - گابرو یتوده نفوذ یککه با

یارمنگنز با ع منگنز کرتاسه که عموماً - آهن یآتشفشان -ی رسوب یرذخا -2

آباد توان به شمسیم یرذخا ینا ینترمتوسط دارند. از مهم یارو آهن با ع یینپا

نمود.در بافق اشاره یگانو نار ییننا خاورباشه در جنوبدر جنوب اراک، چاه

در منطقه یشترکرتاسه که ب یولیتیمنگنز مربوط به ملاند اف -ن آه یرذخا -2

بافت هستند. -یین نا سییانوشوند و مربوط به پوسته اقیم یدهبافت د

استان ینبالا در کرمانشاه، بیهو تک یاچنارعل ی،گلال ی،باباعل یتمگنت ذخایر

شناخته کسیهمه یرهمدان، سنقر و قروه واقع شده است و به عنوان ذخا

.شوندیم

و چناربالا قرار گرفته یگلال ی،باباعل یرمنطقه مورد مطالعه در مجاورت ذخا

حوضه یکدر یکا ژوراس یاستر ی،ا رسوب یآتشفشان یهاسنگبا یرذخا ینو ا

44در حدود اییرهبا ذخ یرهذخ ینتربزرگ یباباعل یرهارتباط دارند. ذخ یفتیر

در یاصل یرهدرصد برآورد شده است. ذخ 40متوسط یارتن و ع یلیونم

عمدتاً وهستند قرار گرفته یتباتولیوریتیو د ینیتیسیکوارتزها یت،مگنت

با یکا ژوراس یاستر یدگرگون یهادر سنگ ینفوذ هاییوریتمتاد میزبان

یهادر سنگ سازییاست. کان یینیپایبولیتسبز تا آمفیست رخساره ش

است، یتو همات تیتاز جنس مگن یدیاکس یمعدن هاییهمراه با کان یدگرگون

رخ داده یرینزکربناته یهادر افق یسنگ یهایهلا ینا یخوردگینچ یکه در ط

ین،تورمال ینولیت،اکت یت،کلس یدوت،اپ یریت،کالکوپ یریت،با پ یتاست. مگنت

مساحت عمدتاً ینآهن در ا سازیی. کانباشدمیو کوارتز همراه یتآپات

یلنحوه تشک یبرا ی. به طور کلدهدیرا نشان م یآتشفشان -ی مشخصات رسوب

یندهنده تکامل اانمدل در چهار مرحله مطرح شده که نش یک یرذخا ینا

-بخش از سنندج یندر ا ساختیزمین مختلف یفازها یدر ط یهاحوضه

آهن یکانسارها یلتشک -0است: یرمدل به شرح ز یناست. مراحل ا یرجانس

-3یک، ژوراس یفتیدر حوضه ر یرسوب - یآتشفشان یهادرون سکانس

-2، سبزیستش تا بالا درجهرخساره یشکل و دگرگون ییرتغ ی،خوردگینچ

یآتشفشان یهااز سنگ ییهاافتادن قسمتو به دام ییبالاائوسن هایسنگ نفوذ

یحرارت یباعث دگرگون یدیاس یماگما یبه عنوان آنکلاو و بعد، فازها یا رسوب

شده یمتابازالت هاییتمجاور با آندز یهانوع اسکارن در کربنات زایییو کان

. هااین پهنه و تجمع آهن درون آنکلاوها در گسلی هایپهنه گسترش -2و است

یکحاصل زایییکان ی،معدن یکانسارها یزبانم یاسکارن یرذخا ینا در

یک متاسومات -یدروترمال ه یونو آلتراس یو حرارت اییهناح یدگرگون

ینآهن در ا یرذخا یطور که در مدل تکاملهمان ین( است. بنابراینی جانش

و یحراررت یعلاوه بر دگرسان ید،گرد یانب جانیرس -ج بخش از پهنه سنند

نقش یزن گسلی یهاو پهنه یایهناح ینوع اسکارن، دگرگون یرذخا شکیلت

و تمرکز آهن داشته است. یلدر تشک یاعمده

ی،سنجیسو مغناط یحاصل از مطالعات دورسنج یجنتا یجهت بررس

ییمطالعات صحرادر ،موجود در منطقه مورد مطالعه هاییها و شکستگگسل

دو دسته گسل با ییدر مشاهدات صحرا ی. به طور کلیدبرداشت گرد ،متعدد

یروندها

NE-SW وNW-SE در منطقه مورد مطالعه هستند یفراوان نیشتریب یدارا

دو دسته گسل نیقابل مشاهده است. ا یها به خوبگسل نیا یکه اثرات سطح

اند.قرار گرفته یرسمورد بر ییصحرا یهادر براشت ریبه شرح ز

گسل در ین( ا00 مشخص است شکل یرهمانطور که در تصو: F1های گسل -

یامتداد دارد. راستا ینیتشده و متاکوارتزسدگرگون یوریتد یهادرون سنگ

یگسل با راستا ینا: F2باشد و یم 80SEآن یبو ش N60Eگسل ینا

مورد مطالعه واقع شده منطقه یمرکز هایبخشدر باخترجنوب -خاور شمال

و یدهرا بر ینیتسشده و متاکوارتزدگرگون یوریتد یهاگسل سنگ یناست. ا

گسل و در واقع یوارهدو د ینمشخص است فاصله ب یرطور که در تصوهمان

(.00 شکل رسدیمتر م به یک یکنزد یمنطقه برش یپهنا

گسل شده از : منشعب F1aگسل ، NW - SE ها با روندگسلدسته دوم از -

F1 امتداد با و عمود بر آنN30W قابل شده دگرگون یتیورید در واحدهای

و در N30W یهگسل با زاو ینا: F1bو گسل (03a شکل مشاهده است

واقع شده ینیتمتاکوارتز س یهاسنگدر رخنمون F1aسمت چپ گسل

(.03b است. شکل

.باخترجنوب - خاورشمال یبا راستا F2و F1گسل( cو شدهدگرگون یوریتید یهادر واحد یپهنه گسل( b، شدهدگرگون یوریتد یهادر سنگ F1گسل (a -00شکل

Fig. 11. (a) The F1 fault in metamorphic diorite rocks, (b) The fault zone in the metamorphic diorite units and (c) The F1 and F2 fault with

NE-SW trend.

313


.تینیس کوارتز متا یهادر سنگ F1b یگسل فرع( b شده، دگرگون یهاتیوریدر د F1aگسل (a -03شکل

Fig. 12. (a) The F1a fault in metamorphic diorite rocks, (b) The F1b minor Fault in the metaquartz cinitis rocks.

گیرینتیجه

در تمرکز یساختار ناصرو نقش ع اختسنیبا زم ییزابه منظورارتباط کانه

و ی سنجسیمغناطروش ،ییمطالعات صحرا از ی در این پدوهشماده معدن

یدو دسته ساختار خط یاماهواره ریتصاومطالعه از و استفاده ی دورسنج

، در NW-SEو NE-SWامتداد های ساختاری( باها و شکستگی گسل

یک شبکه برداشت جهت سپس. شناسایی گردید محدوده مورد مطالعه

، شدت میدان مغناطیسی کل هاینقشهسنجی انتخاب و مطالعات مغناطیس

، گسترش به بالا در ارتفاعات یسیمغناط یدانمشتقات قائم م، میدان باقیمانده

با طراحی گردید. ترسیم مورد مطالعه محدوده یمختلف، برگردان به قطب برا

امتداد ابعاد و ،سازی معکوسمدلها و تعدادی پروفیل بر روی آنومالی

NW-SEیی به صورت خطی با امتداد زایروند کان وآهن سنگ هایمحدوده

ی،سنجیسدر مطالعات مغناط یسازیکان یخط یباتوجه به روندها مشخص که

ی ساختاری هایشکستگ یدر راستا یشترب یسازیرسد که کانیبه نظر م

شکل گرفته خاور جنوب -باختر اد شمالبا امتدموجود در منطقه ها( خطواره

مورد منطقه در ها( گسل و خطواره هایشناسایی شکستگ در واقع بااست.

تمامی این نتیجه حاصل گردید که و به نقشه درآوردن نقاط پرعیار آهن مطالعه

آهن سنگ ریامتداد ذخا ومتمرکز کانسارهای گسلی نقاط پرعیار آهن در پهنه

. کاملاً مطابقت دارند NW-SEساختاری دارای امتداد یهایبا شکستگ

نشان داده و یها را به خوبیشکستگ ینا یزن ییصحرا یهابرداشتهمچنین

ساختزمیندر منطقه مورد مطالعه در ارتباط با یسازیکند که کانیم أییدت

ینآهن در ا یرذخا گیرییدر جا ینقش مهم گسلی یهاحداقل پهنه یا هبود

داشته است. یرجانس -ج ز پهنه سنندبخش ا

منابع

Aghanabati, A., 1998. Major sedimentary and structural units of Iran (map). Geosciences 7, 29-30.

Aghanabati, A., 2005. Geology of Iran. Geological Survey of Iran (Persian book), Tehran, Iran, p. 538.

Alavi, M., 1991. Sedimentary and structural characteristics of the Paleo-Tethys remnants in northeastern Iran. Geological

Society of America Bulletin 103, 983-992.

Alipoor, R., 2009. Structural analysis and Structural and seismotectonic analysis of the main recent fault zone and its effect on

the Rudbar Lorestan dam site. MSc Thesis, University of Shahid Beheshti, Tehran.

Alipoor, R., Sadr, A.H., Amini, P., 2017. The analysis of the dynamics tectonic the Morvarid fault at main recent Fault using

remote sensing data and fractal analysis. Journal of New Finding in Applied Geololgy 11 (20), 125-138.

Bellott, A., Corpel, J., Million, R., 1991. Contribution of magnetic modelling to the discoveryof hidden massive sulfide body at

Hajar, Morocco. Geophysics 56(7), 983–991.

Billings, S.D., Pasion, C., Walker, S., 2006. Magnetic models of unexploded ordinance. IEEE Transactions on Geoscience and

Remote Sensing 44(8), 2115–2124.

Butler, S.L., Sinha, G., 2012. Forward modeling of applied geophysics methods using Comsol and comparison with analytical

and laboratory analog models. Computer and Geoscience 42, 168–176.

Carbone, D., Current, G., Del Negro, C., Ganci, G., Napoli, R., 2006. Inverse modeling in geophysical applications, VIII

Conference SIMAI (Italian Society of Mathematics Applied to Industry), Baia Samuele (Ragusa), 22-26.

Daliran, F., Stosch, H.G., Williams, P., 2007. Multistage metasomatism and mineralization at hydrothermal Fe

oxideREEapatite deposits and ‘apatitites’ of the Bafq district, central-east Iran. In: Stanely C. J. eds. Digging Deeper,

15011504. Proceedings 9th Biennial SGA Meeting Dublin, Ireland.

Daliran, F., Stosch, H.G., Williams, P., 2010. Lower Cambrian iron oxideapatiteREE (U) deposits of the Bafq district, east -

Central Iran. In: Corriveau, L., Mumin, A.H. eds. exploring for iron oxide coppergold deposits. Canada and global

analogues, p. 147159. Geological Society of Canada Short Course Notes 20. St. John’s, Newfoundland Canada.

Eshragi, S.A., 2001. Geological map of tuyserkan sheet, scale (1/100.000). Geological survey of Iran.

Fatehi, M., Norouzi, G.H., Asghari, O., Hajiei, F., 2013. The 3D modeling of magnetic anomaly of Morvarid Zanjan deposit

and method validation by using drilling data. Iranian Journal of Geophysics 8(2), 56-69.

Ghasemi, A., Talbot, C.J., 2006. A new tectonic scenario for the Sanandaj–Sirjan Zone, Iran. Journal of Asian Earth Sciences

26, 683–693.

312


Ghiasvand, A.R., Karimpour, M.H., Haydarian Shahri, M.R., Malekzadeh Shafaroudi, A., 2016. The mineralization and

terrestrial magnetometry, in order to explore mineral deposits and determination of deep mineralization expansion in the

Nishapur mines of turquoise (Neyshabur) area, Khorasan Razavi Province. Journal of Advanced Applied Geology,

Shahid Chamran university of Ahvaz 20, 86-103.

Ghorbani, M., 1993. Metallogeny of Iran iron deposits. Unpublished Internal Report, Shahid Beheshty University, Tehran,

Iran.

Guo, Z.Y., Liu, D.J., Chen, Z., 2012. Modeling on ground magnetic anomaly detection of underground ferromagnetic metal

pipeline. International Conference on Pipelines and Trenchless Technology, China, Beijing, p.1011–1024.

Hashim, M., Ahmad, S., Md Johari, M. A., Beiravand Pour, A., 2013. Automatic lineament extraction in a heavily vegetated

region using Landsat Enhanced Thematic Mapper (ETM+) imagery: Advances in Space Research 51, 874–890.

Izadi kiyan, L., 2004. Structural and pertrophabric analysis of the Almabolagh region (west of Hamedan). MSc Thesis,

University of Tarbiat Modares, Tehran.

Kar, A., 1994. Lineament control on channel behavior during the 1990 flood in the south- eastern Thar Desert. International

Journal of Remote Sensing 15, 2521-2530.

Karimpour, M., 1989. Applied Economic Geology. Javid Publication, Mashhad, Iran, p. 404.

Kavyani sadr, K.H., Khatib, M.M., Zarrinkoub. M.H., 2013. The relationship of structural status with mineralization based on

aeromagnetic data, Satellite and field studies of Cheshmeh Khouri Mining Area (NW of Birjand). Journal of Advanced

Applied Geology 3(9), 54-62.

Kearey, P., Brooks, M., Hill, I., 2002. An Introduction to Geophysical Exploration, 3rd Edition, Blackwell Science Ltd.

Maanijou, M., 2002. Proterozoic metallogeny of Iran. In: International Symposium of Metallogeny of Precambrian Shields, p.

2.13. Kyiv, Ukraine.

Marghany, M., Hashim, M., 2010. Lineament mapping using multispectral remote sensing satellite data. International Journal

of the Physical Sciences 5 (10), 1501-1507.

Masoud, A., Koike, K., 2006. Tectonic architecture through Landsat-7 ETM+/SRTM DEM-derived lineaments and

relationship to the hydrogeologic setting in Siwa region, NW Egypt. Journal of African Earth Science 45, 467–477.

Masoumi, A., Ansari, H., Aslani, E., 2017. A study on inverse modelling of magnetic data for Korkora 1, Shahrak iron mine in

Kurdistan Province. Journal of Mineral Resources Engineering 2(1), 37-47.

Mazaheri, S.A., Andrew, A.S., Chenhall, B.E. 1994. Petrological studies of Sangan iron ore deposit. Center for isotope studies,

Research Report, Sydney, Australia 48-52.

Mohajjel, M., Fergusson, C.L., 2000. Dextral transpression in Late Cretaceous continental collision, Sanandaj–Sirjan Zone,

western Iran. Journal of Structural Geology 22, 1125–1139.

Mohajjel, M., Fergusson, C. L., 2014. Jurassic to Cenozoic tectonics of the zagros orogen in northwestern Iran. International

Geology Review 56 (3), 263-287.

Nabatian, G.h., Rastad, E., Neubauer, M., Honarmand, M., Ghaderi, M., 2015. Iron and Fe - Mn mineralization in Iran:

implication for Tethyan metallogeny. Australian Jurnal of Earth Sciences 62, 211-241.

Namaki, L., Gholami, A., Hafizi, M.A., 2011. Edge-preserved 2-D inversion of magnetic data: an application to the Makran

arc-trench complex. Geophysical Journal International 184, 1058–1068.

Parker, R.L., Huestis, S.P., 1974. The inversion of magnetic anomalies in the presence of topography. Journal of Geophysical

Research 79, 1587-1593.

Paterson, N.R., Reeves, C.V., 1985. Applications of gravity and magnetic surveys: The state-of-the-art in 1985. Geophysics 50,

2558– 2594.

Philip, G., 1996. Landsat Thematic Mapper data analysis for Quaternary tectonics in parts of the Doon Valley, NW Himalaya,

India: International Journal of Remote Sensing 17, 143-153.

Rolet, J., Ye’sou, H., Besnus, Y., 1995. Satellite image analysis of circular anomalies and fracturing networks in the

Armorican Massif, France. Mapping Science and Remote Sensing 32, 21-43.

Sabins, F.F., 1999. Remote sensing for mineral exploration. Ore Geology Reviews 14, 157-183.

Safaei, S., Farahmandian, M., Afshari, S., Kianporian, S., 2016. Exploration of Songhor iron ore deposit using satellite and

magnetometric data, the 34th National and the 2nd International Geosciences Congress, Tehran, Iran.

Sarkarinejad, K., Godin, L., Faghih, A., 2009. Kinematic vorticity flow analysis and 40Ar/39Ar geochronology related to

inclined extrusion of the HP–LT meta-morphic rocks along the Zagros accretionary prism, Iran. Journal of Structural

Geology 31, 691–706.

Scales, J.A., Snieder, R., 2000. The anatomy of inverse problems. Journal of Geophysics 65(6), 1708 -1710.

Sharma, P.V., 1997. Environmental and Engineering Geophysics, Cambridge University Press.

Shupe, S.M., Akhavi, M.S., 1989. Integration of remotely sensed and GIS data for mineral exploration: Halifax Pluton area,

Nova Scotia, Canada. Geocarto International 4-3, 49-54.

Sirvastav, S.K., Bhattacharya, A., Kamaraju, M.V.V., Sreenivasa Reddy, G., Shrimal, A.K., Mehta, D.S., List, F.K., Burger,

H., 2000. Remote sensing and GIS for locating favourable zones of lead-zinc-copper mineralization in Rajpura-Dariba

area, Rajasthan, India. International Journal of Remote sensing 21(17), 3253-3267.

Tibaldi, A., Ferrari, L., 1991. Multisource remotely sensed data, field checks and seismicity for the definition of active

tectonics in Ecuadorian Andes. International Journal of Remote Sensing 12, 2343-2358.

© 2020 Shahid Chamran University of Ahvaz, Ahvaz, Iran. This article is an open access article distributed under the terms and

conditions of the Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International (CC BY-NC 4.0 license)

(http://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/).

Documents

Structural analysis of the Akhtachi deposit using