17
1 18 Şubat 2011/ Okan Üniversitesi / Raylı Sistemlerde Atılım: Hızlı Tren Projeleri–E.A / şo Sayın Başkan, Çok Değerli Konuklar, Son zamanlarda bilimsel toplantılarla dikkat çeken Okan Üniversitesinde bulunmaktan ve güzide bir panel başkanının yönetiminde seçkin uzman panelistlerle birlikte, şirketimin faaliyet alanında yer alan “Hızlı Tren Projelerinin” Türkiyedeki geleceği hakkındaki bazı tecrübe ve görüşlerimi, demiryolu gönüldaşlarının oluşturduğu mümtaz bir toplulukla paylaşabileceğim için çok mutluyum. Bana bu fırsatı veren Okan Üniversitesi öğretim üyelerinden Prof. Dr. Güngör Evren’e teşekkür ederim. 63 “RAYLI SİSTEMLERDE ATILIM : HIZLI TREN PROJELERİDr. Ersin ARIOĞLU Okan Üniversitesi -Tuzla / İstanbul 18 Şubat 2011 HOŞGELDİNİZ İnsanlar üç hal üzeredir: Hareketsizler, [onları harekete hazırla]; Harekete hazırlananlar, [onlara hareketi sevdir]; Hareket edenler, [onlar refah üretirler. Koru ve sayılarını artır]. Arap Atasözü Sn. Ersin Arıoğlu’nun 18 Şubat 2011’de Okan Üniversitesi’nde “Hızlı Trenler ve Türkiye’deki Geleceği” konulu panelde yaptığı Konuşma metnidir. Okan Üniversitesi, Fen Edebiyat Konferans Salonu Tuzla/İstanbul OKAN ÜNİVERSİTESİ www.okan.edu.tr www.ym.com.tr

İSTEMLERDE ATILIM : HIZLI TREN PROJELERİ · 2013-05-06 · 2 E. Arıoğlu “Raylı Sistemlerde Atılım : Hızlı Tren Projeleri” 18 Ş ubat 2011/ Okan Üniversitesi / Raylı

  • Upload
    others

  • View
    5

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: İSTEMLERDE ATILIM : HIZLI TREN PROJELERİ · 2013-05-06 · 2 E. Arıoğlu “Raylı Sistemlerde Atılım : Hızlı Tren Projeleri” 18 Ş ubat 2011/ Okan Üniversitesi / Raylı

E. Arıoğlu1

“Raylı Sistemlerde Atılım : Hızlı Tren Projeleri”

18 Ş

ubat

201

1/ O

kan

Üni

vers

itesi

/ R

aylı

Sis

tem

lerd

e A

tılım

: Hız

lı Tr

en P

roje

leri–

E.A

/ şo

Sayın Başkan,Çok Değerli Konuklar,

Son zamanlarda bilimsel toplantılarla dikkat çeken OkanÜniversitesi’nde bulunmaktan ve güzide bir panel başkanınınyönetiminde seçkin uzman panelistlerle birlikte, şirketimin faaliyetalanında yer alan “Hızlı Tren Projelerinin” Türkiye’deki geleceğihakkındaki bazı tecrübe ve görüşlerimi, demiryolugönüldaşlarının oluşturduğu mümtaz bir topluluklapaylaşabileceğim için çok mutluyum. Bana bu fırsatı veren OkanÜniversitesi öğretim üyelerinden Prof. Dr. Güngör Evren’e teşekkürederim.

63

“RAYLI SİSTEMLERDE ATILIM : HIZLI TREN PROJELERİ”Dr. Ersin ARIOĞLU

Okan Üniversitesi -Tuzla / İstanbul18 Şubat 2011

HOŞGELDİNİZ

İnsanlar üç hal üzeredir:Hareketsizler, [onları harekete hazırla];

Harekete hazırlananlar, [onlara hareketi sevdir];Hareket edenler, [onlar refah üretirler. Koru ve sayılarını artır].

Arap Atasözü”

Sn. Ersin Arıoğlu’nun 18 Şubat 2011’de Okan Üniversitesi’nde “Hızlı Trenler ve Türkiye’deki Geleceği” konulu panelde yaptığı Konuşma metnidir.

Okan Üniversitesi, Fen Edebiyat Konferans Salonu Tuzla/İstanbul

OKAN ÜNİVERSİTESİwww.okan.edu.tr

www.ym.com.tr

Page 2: İSTEMLERDE ATILIM : HIZLI TREN PROJELERİ · 2013-05-06 · 2 E. Arıoğlu “Raylı Sistemlerde Atılım : Hızlı Tren Projeleri” 18 Ş ubat 2011/ Okan Üniversitesi / Raylı

E. Arıoğlu2

“Raylı Sistemlerde Atılım : Hızlı Tren Projeleri”

18 Ş

ubat

201

1/ O

kan

Üni

vers

itesi

/ R

aylı

Sis

tem

lerd

e A

tılım

: Hız

lı Tr

en P

roje

leri–

E.A

/ şo

DEĞERLERDE DEĞİŞİM EĞİLİMLERİ

163

Değerli Konuklar,

Uygarlığımızın bilgi düzeyi, insanlığın hiç şahit olmadığı bir hızdaartmaktadır. Başta bilgisayar ve ulaşım teknolojilerinde gözlenen,hızlı gelişim ve değişimler, bir yandan insanlığın refah seviyesini veyaşam kalitesini artırıyor; diğer taraftan, ülkeleri ve ekonomilerinibirbirine sıkıca bağlıyor. Dünyanın gidişatı gösteriyor ki; bugünküuygarlığımızın oluşturduğu, adil olmayan gelir dağılımı, nüfus artışı,irrasyonel mal ve enerji tüketimleri, doğanın tüketilmesi vedolayısıyla iklim değişimi gibi çetrefil sorunlara çözümlerbulmamızı sağlamak üzere, mevcut değerlerimizevrilmektedir. Özetle, insanlık yepyeni bir uygarlık inşa ediyor.2008’den beri dünyayı saran global kriz, hiç şüphesiz bu yeniuygarlığın doğum sancısıdır.

Dün maddi kaynaklar önemliydi; yarın insan potansiyeli yerinialacak. Bugüne kadar doğayı maddi kaynak olarak kullanıp tahripettik. Şimdi, doğayı korumak ve onunla bütünleşmek gerektiğini,ayrıca planetimizde yaşamımızı sürdürmek için doğadan ilhamalmamız gerektiğini öğreniyoruz. Dün fiziksel büyüme önemliydi.Bugün, gelişme veya kalkınma olmaksızın büyümenin anlamsızolduğunu ve öğrenme olmaksızın gelişmenin olamayacağını daöğrendik.

İnanıyorum ki, oluşacak yeni uygarlığın başat karakteri ölçü içinde“sürdürülebilir gelişmeyi, diğer kelimelerle kalkınmayıbaşarmak” olacaktır.

İnsan potansiyeli

Üretimde yenilikçi, yaratıcı esnek yöntemler

[ Doğa + Fazilet ] kanunları ve sorumluluk

Doğa çözüm yolları gösteren ilham kaynağıdır.

Gerekeni yapma

Gelişme / kalkınma / öğrenme

Maddi kaynaklar

Yığınsal üretim yöntemleri

Doğa kanunları ve teknoloji

Doğa insanlık için kaynaktır

Sadece görevini yapma

Büyüme

Dün önemliydi Yarın daha çok önemli olacak

Y E N İ D OĞA N U Y G A R L I K(Ölçü içinde sürdürülebilir gelişme)

En Büyük Tehdit : İklim Değişimi

Page 3: İSTEMLERDE ATILIM : HIZLI TREN PROJELERİ · 2013-05-06 · 2 E. Arıoğlu “Raylı Sistemlerde Atılım : Hızlı Tren Projeleri” 18 Ş ubat 2011/ Okan Üniversitesi / Raylı

E. Arıoğlu3

“Raylı Sistemlerde Atılım : Hızlı Tren Projeleri”

18 Ş

ubat

201

1/ O

kan

Üni

vers

itesi

/ R

aylı

Sis

tem

lerd

e A

tılım

: Hız

lı Tr

en P

roje

leri–

E.A

/ şo

Sanatçı: Erdoğan Başol

İŞBİRLİĞİ

90

Dünya küçüldükçe ve bilgilerimiz arttıkça, planetin sorunları dahaaçık şekilde ortaya çıkmaktadır.

Bundan böyle daha sıhhatli kentleşmeye, daha nitelikli altyapılara,daha verimli bilgilere, daha hızlı ve güvenli ulaşım türlerineihtiyacımız olacak. Sözün özü söylenirse; gelecekte sorunlar dahaaz kaynakla; fakat daha sağlam, daha uzun ömürlü, daha hızlıüretilen, daha çok seçenek içeren ve doğa dostu olan üretimlerleçözülecektir. Kısaca: Yeni uygarlık, insanlığı sürekli yenilikçi veyaratıcı çözümlere zorlayacaktır.

Bundan dolayı, sürdürülebilir gelişme, planetimizin ekolojikkapasitesi ve içinde bulunduğumuz evren’in nasıl işlediğihakkındaki bilgilerimizi artırmak için, katılımcıların olağanüstü“işbirliğine” ihtiyaç duyulacaktır.

Page 4: İSTEMLERDE ATILIM : HIZLI TREN PROJELERİ · 2013-05-06 · 2 E. Arıoğlu “Raylı Sistemlerde Atılım : Hızlı Tren Projeleri” 18 Ş ubat 2011/ Okan Üniversitesi / Raylı

E. Arıoğlu4

“Raylı Sistemlerde Atılım : Hızlı Tren Projeleri”

18 Ş

ubat

201

1/ O

kan

Üni

vers

itesi

/ R

aylı

Sis

tem

lerd

e A

tılım

: Hız

lı Tr

en P

roje

leri–

E.A

/ şo

BİLGİ İŞLEME

Sanatçı: Selçuk Demirel

122

Değerli Meslektaşlarım,

Bilgimiz hiçbir zaman tam ve mükemmel olamaz. Eldeki bilgilerineksikliği nedeniyle, insanlar için, hatasız, mutlak doğru veyamükemmel bir karar vermek veya iş yapmak mümkün değildir.Sadece, kararlarımızın ve işlerimizin ‘daha verimli’ veya ‘daha azverimli’ olduğundan bahsedebiliriz. Kararlarımız mükemmelolamayacağına göre, ikinci sıradaki en iyiyi amaçlamalıyız:“gelişmeye açık” bir sistem kurmak. Ancak bu şekilde;teorilerimizi, politikalarımızı, kararlarımızı, tasarımlarımızı, yani tümetkinliklerimizi inceleyebilir ve herkes için daha verimli olanadoğru yöneltebiliriz. Sözün özü; gelişmeye açık olmak demek,hataların giderilebildiği bir ortamı veya sistemi oluşturmak, kurmakdemektir.

Yeni bilgiler üretmek veya mevcut bilgilerdeki hataları ve yanlışlarıgidermek için insanoğlu sihirli bir yöntem geliştirmiştir; bilgiişlemek. Eğer bilgi işleme, bir açık sistemde sürekli uygulanırsa,hatalar sürekli düzeltileceğinden, sürdürülebilir sistemlerioluşturmak mümkün olacaktır.

Page 5: İSTEMLERDE ATILIM : HIZLI TREN PROJELERİ · 2013-05-06 · 2 E. Arıoğlu “Raylı Sistemlerde Atılım : Hızlı Tren Projeleri” 18 Ş ubat 2011/ Okan Üniversitesi / Raylı

E. Arıoğlu5

“Raylı Sistemlerde Atılım : Hızlı Tren Projeleri”

18 Ş

ubat

201

1/ O

kan

Üni

vers

itesi

/ R

aylı

Sis

tem

lerd

e A

tılım

: Hız

lı Tr

en P

roje

leri–

E.A

/ şo

79

Sanatçı : İsmail Gülgeç

“Bir sorun, oluştuğuzamanın düşünce düzeyi

ile çözülemez.”Albert Einstein

Değerli Meslektaşlarım,

İnsanlık, sorunlarının üstesinden gelme becerisini artırmak üzeredevletler, kurumlar, şirketler halinde, kamusal veya özelorganizasyonlar kurmuştur. Tıpkı Türkiye devleti gibi, TCDDgibi. Organizasyonların sorun çözme performansını artırmak ise,tepe yönetimlerinin temel görevidir.

Albert Einstein’dan öğrendik ki; “Bir sorun, oluştuğu zamanındüşünce düzeyi ile çözülemez.” Bu özdeyiş, sorun çözmeninbir sanat olduğunu anlatıyor. Sorun çözmek üzere bir üstdüşünce düzeyine çıkabilmek, devlet veya kurumun yönetimkatmanlarında refleks haline dönüştürülmüş bilgi işlemeyeteneğinin yanı sıra, estetik tutum da gerektirir.

Page 6: İSTEMLERDE ATILIM : HIZLI TREN PROJELERİ · 2013-05-06 · 2 E. Arıoğlu “Raylı Sistemlerde Atılım : Hızlı Tren Projeleri” 18 Ş ubat 2011/ Okan Üniversitesi / Raylı

E. Arıoğlu6

“Raylı Sistemlerde Atılım : Hızlı Tren Projeleri”

18 Ş

ubat

201

1/ O

kan

Üni

vers

itesi

/ R

aylı

Sis

tem

lerd

e A

tılım

: Hız

lı Tr

en P

roje

leri–

E.A

/ şo

123

“Verimli fikirlerin, iyi uygulanması, güzel sonuçları doğurur.”

Sanatçı: Goldsworth

Değerli Konuklar,

Yakın gelecekte önemi artacak estetik tutum hakkında birkaçcümle söylemek istiyorum. Estetik tutum olmadan, mevcutdüşünce düzeyini değiştirmek verim getirmez. Kant’a göre estetiktutum, zihindeki kavram ile gerçeklik arasında bir yargı köprüsüdür.Eğer verimli fikirler iyi uygulanırsa, “güzel” doğal olarak ortayaçıkacaktır. Şüphesiz, bunun söylenmesi kolay, yapılması zordur.

Örneğin; zamana direnip günümüze gelebilen tarihî eserler, verimlifikirlerin “iyi” olarak uygulanmasına örnek oluştururlar. Bu nedenle,inşa edildikleri zamanda olduğu gibi, o zamanın çok ötesinde bile“güzel” olarak kabul görürler.

Tüm insani eylemler ‘estetik tutum’un çeşitli seviyelerini yansıtırlar.Çünkü insanî eylemler, güzelliğin hoşlantısı ve çirkinliğin ürküntüsüile yönlenir. Diyebiliriz ki, estetik tutum, “toplumları değiştiren” ve“dünyayı şekillendiren” süreçleri belirler. Bir toplumda estetiktutuma duyarlılığın artması, toplumun devrimsel bir değişimplatformunu inşa ettiğinin habercisidir.

Page 7: İSTEMLERDE ATILIM : HIZLI TREN PROJELERİ · 2013-05-06 · 2 E. Arıoğlu “Raylı Sistemlerde Atılım : Hızlı Tren Projeleri” 18 Ş ubat 2011/ Okan Üniversitesi / Raylı

E. Arıoğlu7

“Raylı Sistemlerde Atılım : Hızlı Tren Projeleri”

18 Ş

ubat

201

1/ O

kan

Üni

vers

itesi

/ R

aylı

Sis

tem

lerd

e A

tılım

: Hız

lı Tr

en P

roje

leri–

E.A

/ şo

Sanatçı: Gürbüz DoğanSanatçı: Hasan Ayçın

KALKINMADA UMUT ve UMUTSUZLUK

128

Değerli Arkadaşlar,

Gelişmenin siyasal literatürdeki karşılığı kalkınmadır.

İnsanlık tarihi boyunca birçok kalkınma modelleri denenmiştir. Budeneyimler dikkatlice değerlendirildiğinde, elimizde geçerli sadecebirkaç sonuç kaldığı görülecektir:

Kalkınma kolayca ve hızla gerçekleşemez. Kalkınmayı garanti eden tek bir formül veya model yoktur;

fakat birçok alternatif yol vardır. Kalkınma için hükümetlerin siyasal iradesi şarttır, ancak tek

başına yeterli değildir. Kalkınma için dış yardımların faydası ihmal edilebilecek

derecede azdır. Fakat bölgedeki ülke hükümetlerinin karşılıklısaygı ve anlayış içinde yapacakları işbirliğinin çok faydasıolur.

Kalkınma dışarıdan sağlanan güçlerle yapılamaz. Kalkınmaancak toplumun veya organizasyonun kendi öz güçleri ilesağlanabilir.

Kalkınma gayreti ümitsizliğe düşülerek terk edilmedikçe,kalkınma için her zaman bir fırsat veya alternatif bir yol vardır.

Hükümetlerin gayesi, sürdürülebilir bir kalkınma sağlamaktır. Etkinbir ulaşım sektörü kalkınmanın garantisidir.

Page 8: İSTEMLERDE ATILIM : HIZLI TREN PROJELERİ · 2013-05-06 · 2 E. Arıoğlu “Raylı Sistemlerde Atılım : Hızlı Tren Projeleri” 18 Ş ubat 2011/ Okan Üniversitesi / Raylı

E. Arıoğlu8

“Raylı Sistemlerde Atılım : Hızlı Tren Projeleri”

18 Ş

ubat

201

1/ O

kan

Üni

vers

itesi

/ R

aylı

Sis

tem

lerd

e A

tılım

: Hız

lı Tr

en P

roje

leri–

E.A

/ şo

123

Değerli Konuklar,

Günümüzde ulaşım sektörünün temel enerji kaynağı, petrole dayalıürünlerdir. Petrol doğanın insanlığa sunduğu armağandır, fakatoluşumu milyonlarca yıl sürer ve miktarı sınırlıdır.

Nüfus artışı, insan ve mal hareketliliğinin çoğalması, petroleduyulan ihtiyacı her gün daha çok artırmaktadır. Günümüzde, yılda25~30 milyar varil ham petrol üretilmekte olup;, bu değerin yarısıulaşım sektöründe tüketilmektedir. Ulaşım sektörünün ihtiyacı sonkırk yıldır, lineer olarak, yılda yaklaşık %28 oranında artmaktadır.Önümüzdeki 15 ~ 20 yıl bu trendin aynen süreceği tahminedilmektedir.

Petrol ürünleri kullanan diğer sektörlerde ihtiyaçlar her yıl yaklaşık%10 oranında artıyor. Petrol arzının sınırlı olmasının, petrolfiyatlarını Global Kriz sonrası süratle artıracağı öngörülüyor. Buartışın hızlı olacağı ve biraz da insafsız değerlere ulaşacağı tahminedilmektedir. Petrol fiyatlarındaki artış, ekonomide “zincirleme”maliyet artışlarına sebep olacaktır.

Page 9: İSTEMLERDE ATILIM : HIZLI TREN PROJELERİ · 2013-05-06 · 2 E. Arıoğlu “Raylı Sistemlerde Atılım : Hızlı Tren Projeleri” 18 Ş ubat 2011/ Okan Üniversitesi / Raylı

E. Arıoğlu9

“Raylı Sistemlerde Atılım : Hızlı Tren Projeleri”

18 Ş

ubat

201

1/ O

kan

Üni

vers

itesi

/ R

aylı

Sis

tem

lerd

e A

tılım

: Hız

lı Tr

en P

roje

leri–

E.A

/ şo

Değerli Meslektaşlarım,

Dünyada son yıllarda yapılan yolcu taşımacılığının 27~28 trilyonyolcu km/yıl olduğu hesaplanıyor. Bu yolculuğu yaklaşık %90’ının“lastik modlu” araçlarla, %6’sının havayolları ve %4’nün de raylısistemlerle yapıldığı düşünülüyor.

Yine son yıllar istatistiklerine göre dünyada toplam yüktaşımacılığın yaklaşık 62 ~ 63 trilyon t-km/yıl değerine ulaştığıgörülüyor. Bu taşımacılığın %72’isini denizyolları, %13’ünü lastikliaraçlar, %12’sini raylı sistemler, %3’ünü boru hattı sistemleri vegeriye kalan çok az bir bölümü de havayolları tarafından taşınıyor.

73

2000 - 2007 YILLARI ORTALAMASI

Yolcu Taşımacılığı Yük TaşımacılığıTrilyon yolcu-km/yıl Trilyon ton-km/yıl

Lastik………............…........… 25.0 8.0Demiryolu…………....………... 0.5 7.5Havayolu…………….......……. 2.0 0.2Nehir ve Deniz Yolu……....….. 0.1 45.0Boru Hattı……...…………….... - 2.0

TOPLAM……………………27.6 62.7

30 milyon km karayolu (%34 kaplanmış, %66 toprak yol)

900 milyon karayolu aracı (%67’si otomobil, 13 trilyon km-araç / yıl)

Page 10: İSTEMLERDE ATILIM : HIZLI TREN PROJELERİ · 2013-05-06 · 2 E. Arıoğlu “Raylı Sistemlerde Atılım : Hızlı Tren Projeleri” 18 Ş ubat 2011/ Okan Üniversitesi / Raylı

E. Arıoğlu10

“Raylı Sistemlerde Atılım : Hızlı Tren Projeleri”

18 Ş

ubat

201

1/ O

kan

Üni

vers

itesi

/ R

aylı

Sis

tem

lerd

e A

tılım

: Hız

lı Tr

en P

roje

leri–

E.A

/ şo

Değerli Başkan,

Ulaşım sektörünün tarihinden öğrendiğimiz gibi, karayolu vedemiryolu endüstrileri arasında her zaman büyük rekabet yaşandı.Demiryollarının ulaşımda kullanılması ile karayollarının devreyegirmesi arasında 60 ~ 70 yıl fark var. Demiryolları 1830~1930yılları arasında çok verimli ve parlak bir dönem yaşadı. Ancaközellikle İkinci Dünya Savaşından sonra otomobil ve demokrasiikilisinin hızla yaygınlaşması, bireysel özgürlüklerin önemkazanması, ülkeler arasında demiryolu standart farklılıklarınınyarattığı olumsuzluklar gibi nedenler ile demiryolları rekabettegeriye düştü.

Ancak, 1960’lı yıllardan itibaren, dünyanın nereye doğru gittiğinigören demiryolu endüstrisi, rekabetini artırmak için yepyeniteknolojiler geliştirdi. Demiryolu, büyük “atılımını” 1964 yılındaişletmeye giren Tokyo – Osaka Hızlı tren sistemi ile başlattı.İlerleyen yıllarda, hızlı tren sistemlerinin “petrol fiyatları” tehdidinekarşı en önemli çare olduğu sezildi. Bugün hızlı tren atılımısayesinde demiryolları, hem yük hem de yolcu taşımacılığında150 ila 1.000 km arasında bütün modlarla yarışır hale gelmiştir.Petrol fiyatlarının artışı devam ettikçe, demiryollarının kıymeti dahaiyi ortaya çıkacaktır.

150

HIZLI TREN HATLARINDA STANDARTLAR

Page 11: İSTEMLERDE ATILIM : HIZLI TREN PROJELERİ · 2013-05-06 · 2 E. Arıoğlu “Raylı Sistemlerde Atılım : Hızlı Tren Projeleri” 18 Ş ubat 2011/ Okan Üniversitesi / Raylı

E. Arıoğlu11

“Raylı Sistemlerde Atılım : Hızlı Tren Projeleri”

18 Ş

ubat

201

1/ O

kan

Üni

vers

itesi

/ R

aylı

Sis

tem

lerd

e A

tılım

: Hız

lı Tr

en P

roje

leri–

E.A

/ şo

149

Değerli Konuklar,

Ekonomik gelişme ve kalkınmanın motoru olan ulaşım sektörünün;petrol fiyatlarındaki artışlara tepkisi iki türlü olacaktır.

1. Kısa vadede “ulaşım etkinliğini” artıracaktır.

Yakıt kullanımını azaltacak, verimini yükselten metotlarıçoğaltacaktır.

Enerji dışı diğer maliyetleri düşürecektir.

Ulaşımın konforunu artıracaktır.

Ulaşım modlarını en ekonomik ve verimli mesafelerdekullandıracaktır. Modların entegrasyonuna özel önemverilecektir.

İmkan buldukça, petrole dayalı ürünler yerine, yenilenebilirenerji kaynaklarını kullanacaktır.

2. Uzun vadede enerji kaynağını radikal bir şekilde değiştirecektir.

Bu değişimin maliyeti ağırdır. Bu nedenle geçiş 20 ~ 25 yılgibi uzun bir süreye yayılacaktır.

Geçiş süresini kısaltmak için, bugün denendiği gibi, birliktekullanılabilir “hibrit” çözümler zorlanacaktır.

Doğmakta olan uygarlığın temel enerjisi henüz meydanaçıkmamıştır. Hidrojen’den bahsedilmektedir, fakat henüz“affordable” değildir.

Bugün için, çevreye duyarlılık gereği “elektrik enerjisi” enverimli olabilecek bir çözüm gibi durmaktadır. Elektrikenerjisi “yenilenebilir” kaynaklardan da eldeedilebilmektedir. Bugün için yaygın değildir; ama gittikçeyaygınlaşacaktır.

Eko Faktör : Yüksek Hızlı Elektrikli Tren, Çin, 350 km/saat

Page 12: İSTEMLERDE ATILIM : HIZLI TREN PROJELERİ · 2013-05-06 · 2 E. Arıoğlu “Raylı Sistemlerde Atılım : Hızlı Tren Projeleri” 18 Ş ubat 2011/ Okan Üniversitesi / Raylı

E. Arıoğlu12

“Raylı Sistemlerde Atılım : Hızlı Tren Projeleri”

18 Ş

ubat

201

1/ O

kan

Üni

vers

itesi

/ R

aylı

Sis

tem

lerd

e A

tılım

: Hız

lı Tr

en P

roje

leri–

E.A

/ şo

YÜKSEK HIZLI DEMİRYOLU SİSTEMLERİ (2025 Tahmini)*

Değerli Konuklar,

Yüksek Hızlı trenler (High Speed Rail), 1964 yılında Tokyo – Osakaarasında “Shinkansen” (515 km) diye anılan hatta 210 km/saatservis hızı ile çalışmaya başladı. Hatta 1985 yılında 240 km/saatkısa bir süre sonrada 300 km/saat’lik hızlara ulaşıldı. FransızDemiryolları İdaresi TGV, Paris – Londra arasını Yüksek Hızlı trenolarak tasarladı ve 1981 yılında 260 km/saat tasarım hızı ileişletmeye aldı. 1983’de 270 km/saat hıza, 1989’da 300 km/saathıza ulaşıldı. Fransızlar dünya demiryolunda hız rekorunu 2007yılında 575 km/saat hız ulaştırdılar.

Bu denemeler ülkelerin cesaretini artırdı. Başta Japonya ve Fransaolmak üzere hızlı tren hatlarını hızla artırmaya başladılar. YarışaAlmanya, İtalya, İspanya, Belçika, Kore ve Türkiye’de dahil oldu.

2010 Yılı itibari ile dünyada 14 ülkeden toplam 14.700km hızlı trenhattı çalışıyor. 2025 yılında hızlı tren hatlarının toplamı yaklaşık üçkere katlanarak 42.000km’ye ulaşacak.

Bugün hızlı tren hatlarını konvansiyonel hatlardan ayıran en önemliözellik hat üzerinde yapılabilecek işletme hızlarıdır. 1990’lı yıllardahız sınırı 200km/saat idi. 2000’li yıllarda bu sınır 250 km/saat’eçıkarılmıştır. Faal durumdaki hatlarda maksimum hız 360 km/saat’eçıkmıştır. Bu sınırı işletme halinde aşabilmek için teknolojikyeniliklere ihtiyaç var.

Hızlı trenlerdeki 2.5 saatten az yolculuk mesafelerinde, yolcular%80 oranında demiryollarını havayollarına tercih etmektedirler.

193

Page 13: İSTEMLERDE ATILIM : HIZLI TREN PROJELERİ · 2013-05-06 · 2 E. Arıoğlu “Raylı Sistemlerde Atılım : Hızlı Tren Projeleri” 18 Ş ubat 2011/ Okan Üniversitesi / Raylı

E. Arıoğlu13

“Raylı Sistemlerde Atılım : Hızlı Tren Projeleri”

18 Ş

ubat

201

1/ O

kan

Üni

vers

itesi

/ R

aylı

Sis

tem

lerd

e A

tılım

: Hız

lı Tr

en P

roje

leri–

E.A

/ şo

121

Değerli Konuklar,

Doğmakta olan uygarlığın eğilimleri, demiryollarının özellikleriylebirlikte incelendiğinde şu sonuçlar ortaya çıkıyor.

Demiryollarının Üstünlükleri şöyle sıralanabilir: Kent-içi ve kentler-arası taşımada en yüksek kapasiteye

sahiptir. En az enerji tüketimi ile doğa dostu bir taşıma modudur. En güvenli taşıma modlarından birisidir. Arazi kullanımında en verimli ulaşım modudur. İşletme maliyeti makul düzeydedir.

Demiryollarının bazı zaaflarına gelince; Kapıdan kapıya taşıma yapamaz. Başlangıç yatırımı yükseltir; yaratıcı finansman metotları ve

devlet yardımı gerektirir. Performansı, sürekli personel eğitimine bağımlıdır. İnşası ve işletmesi için ileri düzeyde know-how gerektirir.

Yenilikçi çözümler ve yaratıcı tasarımlarla bu zaaflarınüstesinden gelinebilir. Genel çerçeveyi göz önündebulundurduğumuzda, faydalar zaafların çok daha üstündedir.Sözün özü; demiryolu taşımacılığı doğmakta olan uygarlığa“en uygun” ulaşım modudur.

DEMİRYOLLARININ ÖZELLİKLERİ

AZ ENERJİ TÜKETİRKarayollarında tüketilenin 3’te 1’iHavayollarında tüketilenin 7’de 1’i

GÜVENLİDİRKarayollarında 7 kat daha güvenliHavayolu ile neredeyse rekabet edebilecek seviyede

BİRİM BAŞINA EN EKONOMİK ULAŞIM MODUDURYolcu Taşımada Yük Taşımada

Karayolundan 3 kat daha az Karayolundan 5 kat daha azHavayolundan 2 kat daha az Havayolundan 15 kat daha az

ÇEVREYİ KİRLETMEZKarayolundan 15 kat daha az (dizel lokomotif)Neredeyse sıfır kirlilik (elektrikli sistemler)

ARAZİ KULLANIMI VERİMLİDİRKarayollarına göre 10 kat daha az

YÜKSEK KAPASİTEYolcu : 60,000 yolcu/ saat-yönYük ( 1 tren ile) : ~ 25 bin / ton

Page 14: İSTEMLERDE ATILIM : HIZLI TREN PROJELERİ · 2013-05-06 · 2 E. Arıoğlu “Raylı Sistemlerde Atılım : Hızlı Tren Projeleri” 18 Ş ubat 2011/ Okan Üniversitesi / Raylı

E. Arıoğlu14

“Raylı Sistemlerde Atılım : Hızlı Tren Projeleri”

18 Ş

ubat

201

1/ O

kan

Üni

vers

itesi

/ R

aylı

Sis

tem

lerd

e A

tılım

: Hız

lı Tr

en P

roje

leri–

E.A

/ şo

Değerli Konuklar,

Demiryolu ulaşımının parlak bir geleceği vardır. Raylı sistemler,çağdaş toplumların ihtiyaçlarını mükemmel bir şekildekarşılamaktadır.

Geçtiğimiz 25 yıl içerisinde, gelişmiş ülkelerin toplumları, dijitalsinyalizasyon, sürücüsüz metro ve yüksek hızlı tren gibi birçokulaşım yeniliklerini memnuniyetle karşılamıştır. Yeterince güvenlive kendini kanıtlamış olan bu yenilikçi sistemler, bütün dünyadayayılmaya başlamıştır. Uzunluğu 150 km ile 1.000 km arasındakiraylı sistemler, diğer ulaşım metotlarına karşı fark yaratmayabaşlamıştır.

İşveren ve işletmeciler için daha da iyi haberler söz konusudur.Bugün tren üreticileri, sistem müteahhitleri ve ürün sağlayıcılar,özel ısmarlama sistemler için daha bilgili, istekli ve hazırlıklıdırlar.Bu sadece birkaç yüz kilometre için değil, birkaç on kilometre içinbile geçerlidir. Ayrıca, bazıları yatırımın finansal risklerini depaylaşmaya isteklidirler.

Öte yandan, pazarda oldukça kullanışlı yenilikler mevcuttur. Balastyerine beton tabliyeli hatlar; modlar arası yaratıcı entegrasyonteknolojileri; daha güvenli fren sistemleri; daha az malzeme ileüretilen eko trenler; modüler tasarımlar ile işletilmeye hazır trenler;katenersiz çözümler bu yeniliklerden bazılarıdır.

154

DEMİRYOLU ALTYAPILARINDA EĞİLİMLER

Dünyadaki yaklaşık 1 milyon km tek hattın %65’i gelişmiş ülkelerdedir.

Talep, hız, konfor, servis kalitesi sürekli artmaktadır.

Toplum tarafından kabul gören yeni teknolojiler: Örnek olarak;Yüksek Hızlı Trenler, eko ve modüler trenler, katenersiz sistemler,sürücüsüz metrolar ve dijital sinyalizasyon.

Modlar arası entegrasyon ve değişik modlara erişim için daha fazlaseçenek olanağı.

Page 15: İSTEMLERDE ATILIM : HIZLI TREN PROJELERİ · 2013-05-06 · 2 E. Arıoğlu “Raylı Sistemlerde Atılım : Hızlı Tren Projeleri” 18 Ş ubat 2011/ Okan Üniversitesi / Raylı

E. Arıoğlu15

“Raylı Sistemlerde Atılım : Hızlı Tren Projeleri”

18 Ş

ubat

201

1/ O

kan

Üni

vers

itesi

/ R

aylı

Sis

tem

lerd

e A

tılım

: Hız

lı Tr

en P

roje

leri–

E.A

/ şo

Değerli Konuklar,

Bu noktada, ekonomik gelişme ve demiryollarının birbiriyleentegrasyonu arasındaki ilişkiye değinmek ve Türkiye’ninkonumundan kaynaklanan bir öneri getirmek istiyorum.

Gelişmeyi hızlandırmak için, ticaret hacmi artmalıdır. Artan ticarethacmi ise daha fazla taşımacılık gerektirir. Raylı sistemlerintaşımacılıktan aldığı pay arttıkça, gelişim oranı da o dereceyükselecektir. Bölge ülkeleri ülkenin ve bölgenin demiryolları ilebirbirine bağlandıkça, bütün bölgenin büyük ticari merkezlereulaşımı kolaylaşır. Önerilen demiryolu ağı bu slayttagösterilmektedir. Londra-Pekin koridorunun yaklaşık 400 km’likbölümünde bağlantı yoktur. Bu eksiklik giderildiğinde ve hatstandartları uyumlu hale getirildiğinde bölge büyük ticari merkezlerebağlanacak ve geliri artacaktır.

Ayrıca, Londra-Pekin koridorunun Türkiye üzerinden Körfezbölgesine, ardından kuzeyde Mısır, güneyde ise Cidde-Sudanüzerinden deniz yoluyla Afrika’ya bağlanması mümkündür.Tahminler göstermektedir ki bu ana koridorlar, bölge ülkelerindetaşımacılıkta büyük bir kapasite ve talep oluşturacaktır. Bu, bölgeekonomisine canlılık getirecek; böylece, demiryolları ile hızlı birgelişim kendini gösterecektir. Tabii ki, söz konusu koridorlardaha ayrıntılı tartışılmalı ve raylı sistem uzmanlarının oluşturduğubir çalışma grubu tarafından dikkatle hazırlanacak bir Master Planile değerlendirilmelidir.

165

DEMİRYOLU AĞI - ÖNERİ

Page 16: İSTEMLERDE ATILIM : HIZLI TREN PROJELERİ · 2013-05-06 · 2 E. Arıoğlu “Raylı Sistemlerde Atılım : Hızlı Tren Projeleri” 18 Ş ubat 2011/ Okan Üniversitesi / Raylı

E. Arıoğlu16

“Raylı Sistemlerde Atılım : Hızlı Tren Projeleri”

18 Ş

ubat

201

1/ O

kan

Üni

vers

itesi

/ R

aylı

Sis

tem

lerd

e A

tılım

: Hız

lı Tr

en P

roje

leri–

E.A

/ şo

127

Sayın Başkan,Değerli Konuklar,

Buraya kadar hızlı trenlerle ilgili anlattıklarım özetlenirse;

Hızlı trenler bölgelere bereket ve refah getirir. Hızlı tren, toplumda yaşam kalitesinin arttığının belgesidir. Hızlı tren, çevreye duyarlı ve saygılıdır. Hızlı tren 150 km ila 1.000 km yolcu ulaşımı için en rekabetçi ve

en güvenli ulaşım modudur.(Bugüne kadar, sertifikalı hızlı tren hatlarında kaza görülmemiştir.)

Hızlı tren, ulaştırma sektöründe petrol fiyatlarının artışına karşıgeliştirilen en etkili çözümdür.

Günümüzün parlayan yıldızı Çin’de güzel bir atasözü var:“kolayca gel, kolayca git”. Binlerce yıl önceden, âkil insanların busihirli atasözü ile bizlere bir hatırlatmada bulunduklarınıdüşünüyorum. Belki şöyle demek istiyorlar: En az enerji sarfederek, en konforlu, güvenli ve güzel ortamlarda git, aynı şekildegeri dön.

İnsanlık böyle bir ulaşım için binlerce yıldır uğraşıyor.

HIZLI TREN : Berekete Giden Yol, Çevreye Duyarlılık, Konforlu ve Güvenli Yolculuk, Yaşam Kalitesinin Artması….. demektir.

Page 17: İSTEMLERDE ATILIM : HIZLI TREN PROJELERİ · 2013-05-06 · 2 E. Arıoğlu “Raylı Sistemlerde Atılım : Hızlı Tren Projeleri” 18 Ş ubat 2011/ Okan Üniversitesi / Raylı

E. Arıoğlu17

“Raylı Sistemlerde Atılım : Hızlı Tren Projeleri”

18 Ş

ubat

201

1/ O

kan

Üni

vers

itesi

/ R

aylı

Sis

tem

lerd

e A

tılım

: Hız

lı Tr

en P

roje

leri–

E.A

/ şo

Sayın Başkan,

Sunumun ikinci bölümünde, Yapı Merkezi’nin uyguladığı “projeyönetim prensipleri”ni açıklayan 12 dakikalık belgesel bir filmimüsaadenizle sunmak istiyorum.

Filmi başlatmadan önce, projenin bazı önemli özelliklerinidikkatlerinize sunacağım.

Proje, altyapısı ve üstyapısı ile birlikte Türk yüklenici şirketleritarafından yapılmıştır.

Projenin tüm finansmanı TCDD’nin öz kaynaklarındankarşılanmıştır.

Toplam proje bedelinin yaklaşık %30 kadarı ithalmalzemeler için harcanmıştır. Gelecekte bu oran %20’nin altınadüşürülebilir.

Projenin üst yapım işlerinin tamamlanma süresi 21 aydır veprojede çalışılan her gün yaklaşık 915 m - tek hat demiryolu inşaedilmiştir.

Projenin altyapısı ve üst yapısı dahil (araçlar hariç) 1 metre tekhat inşaatı 1.250 € gibi çok ekonomik ve mütevazı bir bedeleyapılabilmiştir.

Proje’nin yapımı boyunca her sorunu çözmek için üstün gayretgösteren TCDD Genel Müdürü Sayın Süleyman Karaman’a veonun şahsında bütün proje kontrol ekibine ve projeye emeği geçenherkese katkılarından dolayı teşekkürlerimi sunuyorum.

Ayrıca sabrınız için sizlere de teşekkür ediyorum. Saygılarımla,

Ersin Arıoğlu / Çamlıca18 Şubat 2011 153

Toplam : 2.176