88
„xarisxi bavSvTa keTildReobisTvis“ standartebi ojaxis Camnacvlebeli mzrunvelobisaTvis evropaSi

standartebi nvelobisaTvis evropaSi...warmoadgens Suquras mTeli danarCeni msofliosaTvis. bavSvTa uflebebis propaganda, dacva da ganxorcieleba evrokavSiris saSinao da sagareo politikis

  • Upload
    others

  • View
    2

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: standartebi nvelobisaTvis evropaSi...warmoadgens Suquras mTeli danarCeni msofliosaTvis. bavSvTa uflebebis propaganda, dacva da ganxorcieleba evrokavSiris saSinao da sagareo politikis

„xarisxi bavSvTa keTildReobisTvis“

standartebi

ojaxis Camnacvlebeli mzrunvelobisaTvis evropaSi

Page 2: standartebi nvelobisaTvis evropaSi...warmoadgens Suquras mTeli danarCeni msofliosaTvis. bavSvTa uflebebis propaganda, dacva da ganxorcieleba evrokavSiris saSinao da sagareo politikis

gadawyvetilebis miReba da

bavSvis miRebis procesi Sesavali

Page 3: standartebi nvelobisaTvis evropaSi...warmoadgens Suquras mTeli danarCeni msofliosaTvis. bavSvTa uflebebis propaganda, dacva da ganxorcieleba evrokavSiris saSinao da sagareo politikis

zrunvis procesi zrunvidan gasvlis procesi

winasityvaoba

benito ferero-uoldneri, evrokomisari sagareo urTierTobaTa da evropis samezoblo

politikis sferoSi.

dResdReobiT, evrokavSiri mniSvnelovan ekonomikur, ekologiur da socialur cvlilebebs ganicdis,

romlebic gavlenas axdens bavSvebze. Rarib mSoblebTan mcxovrebi bavSvebi da aseve is bavSvebi, romelTac

ara aqvT SesaZlebloba, icxovron mSoblebTan, yvelaze xSirad ganicdian siRaribis, gariyulobisa da

diskriminaciis zegavlenas, ris Sedegadac kidev ufro izrdeba riski, rom isini gaxdnen Zaladobis,

ugulebelyofisa da eqspluataciis msxverplni. bavSvis aRzrdis buneba da pirobebi udides gavlenas

axdens bavSvis cxovrebaze. Zalzed samwuxaroa is faqti, rom evrokavSirSi siRaribeSi mcxovrebi

bavSvebis procentuli maCvenebeli aRemateba siRaribeSi mcxovrebi zrdasruli mosaxleobis procentul

maCvenebels. amitom, Cven yvela bavSvi unda uzrunvelvyoT Sesabamisi sacxovrebeli pirobebiTa da

mzrunvelobiT.

me, rogorc evrokomisari, sagareo urTierTobaTa da evropis samezoblo politikis sferoSi,

gansakuTrebiT vamaxvileb yuradRebas bavSvTa uflebebis efeqtur dacvaze, maTi individualuri

saWiroebebis da mzardi SesaZleblobebis gaTvaliswinebiT im pirobebSi, rodesac evrokavSiri

warmoadgens Suquras mTeli danarCeni msofliosaTvis. bavSvTa uflebebis propaganda, dacva da

ganxorcieleba evrokavSiris saSinao da sagareo politikis mniSvnelovan politikur prioritetad iqca.

bavSvTa uflebebi aris nawili adamianis uflebebisa, romelTa dacva da pativiscemac warmoadgens

evrokavSirisa da wevri saxelmwifoebis valdebulebas saerTaSoriso da evropuli xelSekrulebebis

safuZvelze, rogoricaa gaeros bavSvTa uflebebis konvencia da misi damatebiTi/fakultaturi oqmebi,

aTaswleulis ganviTarebis miznebi, adamianis uflebaTa evropuli konvencia da fundamenturi uflebebis

evropuli qartia.

xsenebul konteqstSi, bavSvze zrunvis mocemuli standartebi – „xarisxi bavSvTa keTildReobisaTvis“ –

warmoadgens Sesabamisi politikis Seqmnis kidev erT, damatebiT mcdelobas, gansakuTrebiT im

SemTxvevebSi, rodesac bavSvebs ara aqvT SesaZlebloba, icxovron mSoblebTan. es standartebi, romlebic

Seqmnilia realuri cxovrebiseuli istoriebis safuZvelze, warmoadgens saerTo standartebs, romlebic

mimarTulia mTeli evropis masStabiT im bavSvebisa da axalgazrdebis ganviTarebis SesaZleblobebis

uzrunvelyofasa da gaumjobesebaze, romlebic izrdebian ojaxis Camnacvlebeli mzrunvelobis pirobebSi.

Rrmad var darwmunebuli, rom winamdebare standartebi mniSvnelovani wvlili da wingadadmuli nabijia

evropaSi bavSvze zrunvis sistemebis harmonizaciis procesSi.

benita ferero uoldneri

evrokomisari sagareo urTierTobaTa da

evropis samezoblo politikis sferoSi

Page 4: standartebi nvelobisaTvis evropaSi...warmoadgens Suquras mTeli danarCeni msofliosaTvis. bavSvTa uflebebis propaganda, dacva da ganxorcieleba evrokavSiris saSinao da sagareo politikis

gadawyvetilebis miReba da

bavSvis miRebis procesi

Sesavali

madloba am standartebis SemuSaveba SeuZlebeli iqneboda, misi Seqmnis procesSi evropis masStabiT 163

bavSvis da axalgazrdis, 36 biologiuri mSoblis, 106 mzrunveli piris da gafarToebuli

ojaxis 24 wevris, iuristebis da xelisuflebis warmomadgenlebis metad mniSvnelovani

monawileobis gareSe.

„kidev erTi gadamwyveti mniSvnelobis faqti moxda maSin, rodesac mommarTa mimRebma (foster) dedam masTan pirveli Sexvedrisas. pirveli, rac SevniSne, iyo misi qceva. misma qcevam damamSvida. man miTxra, „mec mxolod da mxolod adamiani var. dRes SemiZlia dagexmaroT, xval Tqven SeZlebT Cems daxmarebas“.

(deda norvegiidan, kodi 22.04.02)

winasityvaoba

mSobelTa mzrunvelobas moklebuli bavSvebis WeSmariti interesebisaTvis muSaoba warmoadgens saerTo

mamoZravebel Zalas, Cveni sami organizaciisaTvis: FICE (Federation Internationale des Communautes Educatives - saganmanTleblo sazogadoebis saerTaSoriso federacia), IFCO (International Foster Care Organisation - Svilobilobis saerTaSoriso organizacia), da SOS bavSvTa soflebi. „xarisxi bavSvTa

keTildReobisaTvis“ (Q4C) standartebis saSualebiT vcdilobT, gavaumjobesoT mSobelTa mzrunvelobas

moklebuli bavSvebis cxovreba da xeli SevuwyoT maT ganviTarebas ojaxis Camnacvlebel mzrunvelobaSi

zrunvis xarisxis standartebis SemuSavebis gziT. winamdebare publikacia warmoadgens Q4C proeqts da proeqtis Sedegad miRebul xarisxis standartebs

ojaxis Camnacvlebel mzrunvelobaSi myofi bavSvebisaTvis evropaSi.

winapiroba gaeros bavSvTa uflebebis konvenciis (UN CRC) SemuSavebiT 1989 wels samive, zemoT aRniSnuli

organizaciis miznebs saerTaSoriso samarTlebrivi baza mieniWa.

swored am sayovelTao valdebulebam, rom pativi vceT, davicvaT da ganvaxorcieloT bavSvTa uflebebi,

ganapiroba Cveni qmedeba. mTel msoflioSi bavSvTa uflebebis darRvevebis mzardi raodenobis gamo, Cven

mivediT daskvnamde da SevTanxmdiT, rom mxolod saerTaSoriso xelSekrulebebSi mocemuli politikuri

valdebulebebis aReba da bavSvTa dacvisaken mimarTuli RonisZiebebis meqanikuri gazrda ar iyo sakmarisi.

amis gaTvaliswinebiT da im mtkice rwmenis safuZvelze, rom ojaxis Camnacvlebel mzrunvelobis qveS

myofi bavSvebis situaciis efeqturi da mudmivi gaumjobeseba mxolod Zlieri partnioruli

urTierTobebis Camoyalibebis gziT iqneboda SesaZlebeli, Seiqmna Q4C. ase daiwyo Cvens sam organizacias Soris TanamSromloba aRniSnuli proeqtis farglebSi, romelic iTvaliswinebda misi ganviTarebis

procesSi mxareTa aqtiur monawileobas.

Page 5: standartebi nvelobisaTvis evropaSi...warmoadgens Suquras mTeli danarCeni msofliosaTvis. bavSvTa uflebebis propaganda, dacva da ganxorcieleba evrokavSiris saSinao da sagareo politikis

zrunvidan gasvlis procesi

zrunvis procesi

samwliani kvlevisa da erToblivi Zalisxmevis Sedegad, romelmac Q4C standartebis Seqmnamde

migviyvana, Cvens valdebulebad vTvliT, kidev ufro gavaZlieroT urTierTTanamSromloba da

CamovayaliboT axali partnioruli urTierTobebi yvela doneze imisaTvis, rom xeli SevuwyoT am

standartebis popularizacias da davicvaT mSobelTa mzrunvelobas moklebuli bavSvebis uflebebi

rogorc evropaSi, aseve mTels msoflioSi.

ganxorcielebis ZiriTadi principebi mSobelTa mzrunvelobas moklebul bavSvebze UN CRC-Si mocemuli aqcentis kidev ufro

gasaZliereblad, 2004 wels gaeros bavSvTa uflebebis komitetma mouwoda SemuSavebuliyo „gaeros

rekomendaciebi mSobelTa mzrunvelobas moklebuli bavSvebis dacvisaTvis“. aseve, 2005 wels

evrosabWos ministrTa komitetma SeimuSava rekomendaciebi, romlebic exeba wevr qveynebSi

samzrunvelo dawesebulebebSi mcxovrebi bavSvebis uflebebs. Q4C Tavisi xarisxis standartebiT,

romlebic SesaZlebelia uSualod iqnas gamoyenebuli praqtikosebis mier, warmoadgens kidev erT, win

gadadgmul nabijs am mimarTulebiT. axla, Zalzed mniSvnelovania, rom uzrunvelyofil iqnas mocemuli standartebis dacva erovnul

doneze da rom SevasruloT Cveni saerTo movaleoba: uzrunvelvyoT yvela bavSvi Tanabari uflebebiT.

uRrmes madlobas vuxdiT yvela im pirovnebas, romelmac wvlili Seitana mocemuli xarisxis

standartebis SemuSavebaSi, maT Soris Tavad bavSvebs da axalgazrdebs.

didi enTuziazmiT vegebebiT yvela im adamians, romelic xels Seuwyobs standartebis danergvas

yvela doneze.

monika niderle qeiT hendersoni

FICE International IFCO

helmut kutini

SOS-Kinderdorf International

Page 6: standartebi nvelobisaTvis evropaSi...warmoadgens Suquras mTeli danarCeni msofliosaTvis. bavSvTa uflebebis propaganda, dacva da ganxorcieleba evrokavSiris saSinao da sagareo politikis

gadawyvetilebis miReba da

bavSvis miRebis procesi

Sesavali

sarCevi sarCevi

safuZveli 8

ganacxadi misiis Sesaxeb

9

xedva

misia

Rirebulebebi

9 9 9

ZiriTadi koncefciebi 10

principebi

ras eyrdnoba Q4C standartebi 10 10

standartebis SemuSaveba da danergva/ganxorcieleba 11

masStabi/moqmedebis areali

kvleva

standartebis SemuSaveba

Q4C standartebis ganxorcieleba

11 11 12 12

Q4C standartebis struqtura da mokle Sinaarsi 13

struqtura “Q4C” standartebis mokle Sinaarsi

13 14

Q4C standartebi – standartebis jgufi 1: gadawyvetilebis miReba da bavSvis miRebis procesi

standarti 1: bavSvi da misi biologiuri ojaxi iReben mxardaWeras

gadawyvetilebis miRebis procesSi

standarti 2: bavSvs aniWeben uflebamosilebas da uweven mxardaWeras, rom

miiRos monawileoba gadawyvetilebis miRebis procesSi

standarti 3: profesiulad warmarTuli gadawyvetilebis miRebis procesi

uzrunvelyofs bavSvze SeZlebisdagvarad saukeTeso zrunvas

standarti 4: zrunvis procesSi dedmamiSvilebi erTad rCebian

standarti 5: axal saxlSi gadasvla kargad aris momzadebuli da

xorcieldeba emociuri fonis gaTvaliswinebiT

standarti 6: ojaxis Camnacvlebeli mzrunvelobis procesis warmarTva xdeba

zrunvis individualuri gegmis mixedviT

18 19 21 22 24 25 27

Page 7: standartebi nvelobisaTvis evropaSi...warmoadgens Suquras mTeli danarCeni msofliosaTvis. bavSvTa uflebebis propaganda, dacva da ganxorcieleba evrokavSiris saSinao da sagareo politikis

zrunvidan gasvlis procesi

zrunvis procesi

Q4C standartebi – standartebis jgufi 2: zrunvis procesi

standarti 7: bavSvis ganTavsebis adgili Seesabameba mis saWiroebebs,

cxovrebiseul situacias da Tavdapirvel, biologiur socialur

garemos

standarti 8: bavSvi inarCunebs kontaqts biologiur ojaxTan

standarti 9: mzrunvel pirebs aqvT Sesabamisi kvalifikacia da adekvaturi

samuSao pirobebi

standarti 10: mzrunveli piris urTierToba bavSvTan efuZneba urTierTgagebasa

da pativiscemas

standarti 11: bavSvs aniWeben uflebamosilebas da uweven mxardaWeras aqtiuri

monawileoba miiRos im sakiTxebis gadawyvetaSi, romlebic

uSualo gavlenas axdenen mis cxovrebaze

standarti 12: bavSvze zrunva xorcieldeba saTanado sacxovrebel pirobebSi

standarti 13: gansakuTrebuli saWiroebebis mqone bavSvebze xorcieldeba

saTanado zrunva

standarti 14: bavSvs/axalagazrdas mudmivad amzadeben damoukidebeli

cxovrebisaTvis

30

31

33 35

37

39

41

43 45

Q4C standartebi – standartebis jgufi 3: zrunvidan gasvlis procesi

standarti 15: zrunvidan gasvlis procesi srulyofilad igegmeba da

xorcieldeba

standarti 16: komunikacia zrunvidan gasvlis procesSi myardeba sasargeblo

da saTanado gziT

standarti 17: bavSvs/mozards aniWeben uflebamosilebas da uweven mxardaWeras,

rom man monawileoba miiRos zrunvidan gasvlis procesSi

standarti 18: uzrunvelyofilia zrunvis Semdgomi grZelvadiani mxardaWera (follow up) da bavSvs/axalgazrdas aqvs urTierTobis saSualeba

48 49 51 53 55

ZiriTadi terminologiis nusxa

danarTi

SeniSvnebi gaeros bavSvTa uflebebis konvenciasTan dakavSirebiT

gaeros bavSvTa uflebebis konvencia

Q4C proeqtis partniori organizaciebi

gamocemis Sesaxeb

58 59

59 64 82 84

Page 8: standartebi nvelobisaTvis evropaSi...warmoadgens Suquras mTeli danarCeni msofliosaTvis. bavSvTa uflebebis propaganda, dacva da ganxorcieleba evrokavSiris saSinao da sagareo politikis

Sesavali gadawyvetilebis miReba da

bavSvis miRebis procesi

safuZveli

sxvadasxva mizezis gamo, evropaSi asobiT aTasobiT bavSvi moklebulia SesaZleblobas aRizardos

Tavis biologiur ojaxSi, ris Sedegadac, oficialuri intervenciis Semdeg xdeba am bavSvebis

ojaxis Camnacvlebel mzrunvelobaSi ganTavseba. am bavSvebs sTavazoben ramodenime, erTmaneTisagan

gansxvavebul zrunvis sistemas, raTa uzrunvelyofil iqnas da gaizardos bavSvebis ganviTarebis

SesaZleblobebi. araadekvatur zrunvis garemoSi bavSvis ganTavsebam ki, SesaZloa, daabrkolos misi

ganviTareba da gamoiwvios bavSvis ZiriTadi uflebebis mravaljeradi darRveva. swored zemoaRniSnulis gaTvaliswinebiT da miuxedavad im Zalian didi yuradRebisa, romelsac UN CRC uTmobs am sakiTxs, 2004 wels gaeros bavSvTa uflebebis komitetma mouwoda SemuSavebuliyo

gaeros rekomendaciebi mSobelTa mzrunvelobas moklebuli bavSvebis dacvisaTvis. evrosabWos rekomendaciebi, romlebic exeba evropaSi samzrunvelo dawesebulebebSi mcxovrebi

bavSvebis uflebebs, aseve warmoadgens safuZvels mSobelTa mzrunvelobas moklebul bavSvebTan

muSaobisaTvis. evropul konteqstSi, bavSvze zrunvis saerTaSoriso organizaciebis, FICE, IFCO da SOS bavSvTa soflebisaTvis, sakuTar gamocdilebaze dayrdnobiT naTeli gaxda, Tu raoden saWiro iyo xarisxis

standartebis SemuSaveba ojaxis Camnacvlebel mzrunvelobis sferoSi. evropaSi, sadac yuradReba

ZiriTadad gamaxvilebulia ekonomikur zrdaze, aseve saWiroa saerTo evropuli iniciativebi,

romlebic mimarTuli iqneba socialuri problemebis gadaWraze. amis gaTvaliswinebiT, bavSvebze zrunvis samma saerTaSoriso organizaciam - FICE, IFCO da SOS bavSvTa soflebma – 2004 wlis martSi wamoiwyes proeqti, romelic miznad isaxavs evropaSi

ojaxis Camnacvlebeli mzrunvelobis qveS myofi bavSvebisa da axalgazrdebis ganviTarebis

SesaZleblobebis uzrunvelyofasa da gaumjobesebas.

-8-

Page 9: standartebi nvelobisaTvis evropaSi...warmoadgens Suquras mTeli danarCeni msofliosaTvis. bavSvTa uflebebis propaganda, dacva da ganxorcieleba evrokavSiris saSinao da sagareo politikis

zrunvis procesi

zrunvidan gasvlis procesi

ganacxadi misiis Sesaxeb

xedva Q4C proeqtis xedva mdgomareobs SemdegSi: mSobelTa mzrunvelobas moklebul bavSvebs unda mieceT SesaZlebloba, Seiqmnan sakuTari momavali da

gaxdnen sazogadoebis damoukidebeli, sakuTar TavSi darwmunebuli da aqtiuri wevrebi. amis miRweva ki

SesaZlebelia mxardamWer, damcav da mzrunvel garemoSi aRzrdis meSveobiT, romelic xels uwyobs

bavSvebis/axalgazrdebis potencialis srul gamovlenas.

misia Q4C proeqtis misias warmoadgens ojaxis Camnacvlebeli mzrunvelobis qveS myofi bavSvebis situaciisa

da ganviTarebis SesaZleblobebis gaumjobeseba Semdegi miznebis saSualebiT:

• monawile mxareebis evropuli qselis Seqmna, romelic ojaxis Camnacvlebeli mzrunvelobis

qveS myofi bavSvebis uflebebis advokatirebas eweva;

• evropuli xarisxis standartebis Seqmna im adamianebis dadebiT gamocdilebaze dayrdnobiT,

romelTac es standartebi uSualod exeba;

• ojaxis Camnacvlebeli mzrunvelobis qveS myofi bavSvebisaTvis xarisxis standartebis miRebis,

ganxorcielebisa da monitoringis xelis Sewyoba erovnul da evropis doneze.

Rirebulebebi Q4C proeqts aqvs 5 ZiriTadi, Tanabari mniSvnelobis mqone Rirebuleba, romlebic mTeli proeqtis

ganmavlobaSi iqna gaTvaliswinebuli. esenia: monawileoba: 2004 wlidan proeqtSi aqtiurad monawileoben adamianebi, romlebic uSualod arian

CarTuli ojaxis Camnacvlebel mzrunvelobaSi; maT Soris arian is bavSvebi da axalgazrdebi,

romelTac gamoscades ojaxis Camnacvlebel mzrunvelobaSi cxovreba, biologiuri ojaxebi, mzrunveli

pirebi da socialuri muSakebi.

sqesobrivi Tanasworoba da sxvadasxvaoba: proeqtSi asaxul iqna sqesTa Tanasworoba da yvela im

pirTa sxvadasxvaoba/gansxvaveba, romelic monawileobs ojaxis Camnacvlebel mzrunvelobaSi. partnioroba: im adamianebs da organizaciebs, romlebic uSualod monawileoben ojaxis Camnacvlebel

mzrunvelobaSi, SesaZlebloba aqvT, CaerTon proeqtSi erovnul da saerTaSoriso doneze. valdebuleba: Q4C proeqti valdebulebas iRebs ixelmZRvanelos UN CRC-iT. angariSvaldebuleba da mdgradoba: Q4C angariSvaldebulia im sami organizaciis winaSe, romlebmac

Seqmnes proeqti. proeqtis mdgradoba uzrunvelyofili iqneba evropuli qselis meSveobiT, romelsac

warmarTavs zemoaRniSnuli sami organizacia; aRniSnuli qseli uzrunvelyofs standartebis

popularizacias, da partnioruli urTierTobebis Camoyalibebas, rac saWiroa ojaxis Camnacvlebeli

mzrunvelobis qveS myofi bavSvebis situaciisa da ganviTarebis SesaZleblobebis gaumjobesebis

advokatirebisaTvis.

-9-

Page 10: standartebi nvelobisaTvis evropaSi...warmoadgens Suquras mTeli danarCeni msofliosaTvis. bavSvTa uflebebis propaganda, dacva da ganxorcieleba evrokavSiris saSinao da sagareo politikis

gadawyvetilebis miReba da

bavSvis miRebis procesi

Sesavali

ZiriTadi koncefciebi

principebi Q4C standartebs safuZvlad daedo informacia, romelic Segrovda im adamianebis monaTxrobidan

(istoriebidan), romelTac aqvT ojaxis Camnacvlebel mzrunvelobaSi cxovrebis gamocdileba. am

istoriebis gaaanalizebis Semdeg, Q4C proeqtis farglebSi gamoikveTa ramodenime saerTo Sefaseba.

maTi dayofa moxda Semdeg sferoebad: komunikacia da monawileoba

is adamianebi, romlebic aRniSnul istoriebs hyvebodnen (mTxrobelebi), gansakuTrebiT usvamdnen

xazs saTanado da gamWvirvale komunikaciis mniSvnelobas ojaxis Camnacvlebeli mzrunvelobis

procesSi. moTxrobebSi aseve gansakuTrebiT iqna aRniSnuli, raoden didi mniSvneloba aqvs, rodesac

adamians usmenen da mis azrs iTvaliswineben. intervencia bavSvTa dacvis samsaxuris mier

bavSvis problemebis individualuri, drouli da saTanado gadaWra, maT Soris gadawyvetileba

dedmamiSvilebis erTad ganTavsebis Sesaxeb, biologiuri ojaxis CarTuloba da procesis

monitoringi is saerTo sakiTxebia, romlebic mTxrobelebma TavianT istoriebSi aRniSnes. mzrunveloba

mzrunvelobasTan dakavSirebiT gamoikveTa Semdegi saerTo sakiTxebi: mzrunvelobis erTi formidan

meoreSi umtkivneulod gadayvana, kontaqti bavSvebs, biologiur da gafarToebul ojaxebs, da

mzrunvel pirebs Soris. struqtura, wesebi, ritualebi, zRvaris dadgena, garkveuli sazRvrebis aRiareba da miReba – es is

sakiTxebia, romlebic xSirad dasaxelda axalgazrdebis mier, rogorc mniSvnelovani sakiTxebi maT

yoveldRiur cxovrebaSi ojaxis Camnacvlebel mzrunvelobaSi yofnis periodSi.

aseve xazgasmiT aRiniSna bavSvsa da mzrunvel pirs Soris stabiluri urTierTobebis da

siyvarulis, emociuri kavSirisa da bavSvis potencialis gamovlinebis mxardaWeris mniSvneloba,

rogorc mniSvnelovani faqtorebi bavSvebze/axalgazrdebze mzrunveli pirebisaTvis.

zrunvis procesidan gasvla

im periodisaTvis, rodesac bavSvi/axalgazrda emzadeba ojaxis Camnacvlebeli mzrunvelobidan

gasvlisaTvis, mTxrobelebis azriT, mniSvnelovania, rom mzrunvelma pirma gaiTvaliswinos Semdegi:

mxari dauWiros bavSvs/axalgazrdas sakuTari gadawyvetilebebis miRebaSi da piradi socialuri

cxovrebis SeiqmnaSi, moamzados is damoukidebeli cxovrebisaTvis da SesTavazos mas mxardaWera da

konsultacia zrunvis Semdgomi procesis (after care process) ganmavlobaSi.

ras eyrdnoba Q4C standartebi Q4C standartebi SemuSavda UN CRC-is farglebSi; TiToeuli standarti asaxavs UN CRC-is erT an met ZiriTad princips: diskriminaciis dauSvebloba; bavSvis WeSmariti interesebis

gaTvaliswineba; sicocxlis SenarCuneba da ganviTareba; da bavSvis Sexedulebebis pativiscema.

-10-

Page 11: standartebi nvelobisaTvis evropaSi...warmoadgens Suquras mTeli danarCeni msofliosaTvis. bavSvTa uflebebis propaganda, dacva da ganxorcieleba evrokavSiris saSinao da sagareo politikis

zrunvis procesi zrunvidan gasvlis procesi

standartebis SemuSaveba da danergva/ganxorcieleba

masStabi/moqmedebis areali Q4C standartebi SemuSavebul iqna ojaxis Camnacvlebel mzrunvelobaSi CarTuli mxareebis informirebis,

waZRolisa da maTze zegavlenisaTvis. es mxareebia: bavSvebi da axalgazrdebi, romlebic apireben icxovron

da/an ukve cxovroben ojaxis Camnacvlebel mzrunvelobaSi, is biologiuri ojaxebi, romelTa

bavSvi/bavSvebic apireben da/an cxovroben ojaxis Camnacvlebel mzrunvelobaSi, mzrunveli pirebi, bavSvze

zrunvis organizaciebis menejerebi, socialuri muSakebi, bavSvTa dacvis samsaxurebis TanamSromlebi,

bavSvebTan/axalgazrdebTan dakavSirebul sakiTxebze momuSave mkvlevarebi, bavSvisa da axalagazrdis

ganviTarebis sferoSi momuSave arasamTavrobo organizaciebi, xelisuflebis yvela donis warmomadgenlebi

da a.S. samizne qveynebi

avstria, belgia, bulgareTi, xorvatia, kviprosi, CexeTi, dania, estoneTi, fineTi, safrangeTi, germania,

saberZneTi, ungreTi, islandia, irlandia, italia, latvia, litva, luqsemburgi, malta, niderlandebi,

norvegia, poloneTi, portugalia, rumineTi, slovakeTi, slovenia, espaneTi, SvedeTi, Sveicaria, TurqeTi, didi britaneTis gaerTianebuli samefo.

kvleva Q4C proeqtis kvlevis mizani iyo 32 monawile qveyanaSi dadebiTi gamocdilebis amsaxveli istoriebis

Segroveba, maTi gaanalizeba da Sesabamisad mogrovebuli informaciis xarisxis standartebad Camoyalibeba.

monacemTa Segrovebis meTodi, romelic gamoyenebul iqna Q4C proeqtis farglebSi, aris istoriebis

moyola (Storytelling); es meTodi uzrunvelyofs gamokiTxuli pirebis pirdapir CarTvas Q4C standartebis safuZvlis SeqmnaSi.

kvlevis obieqts warmoadgenda dadebiTi gamocdilebis amsaxveli istoriebi - monaTxrobi im mxareebis

mier, romelTac aqvT ojaxis Camnacvlebel mzrunvelobaSi monawileobis gamocdileba. Q4C proeqtis farglebSi Segrovda da analizi gaukeTda 332 moTxroba/istorias 26 qveynidan. TiToeuli

qveynidan Segrovili istoriebis saSualo raodenoba iyo 10.5. istoriebis 49% im bavSvebisa da

axalgazrdebis mier iyo moTxrobili, romelTac aqvT ojaxis Camnacvlebel mzrunvelobaSi cxovrebis

gamocdileba (yvelaze mniSvnelovani demografiuli jgufi proeqtisaTvis); istoriebis 11.5% moTxrobil

iqna biologiuri ojaxebis mier; 32% - mzrunveli pirebis mier (mimRebi da SOS ojaxebi, axalgazrda

liderebi da mzrunveli organizaciebis sxva personali) da 7.5% sxvebis mier (socialuri muSakebi,

iuristebi da sxv.). monacemTa analizi da Sedegebi

am midgomis ZiriTadi idea mdgomareobda xarisxiani Sinaarsobrivi analizis gakeTebaSi, rac ganxorcielda

teqstobrivi informaciis (moTxrobebis) wakiTxvis meSveobiT, raTa gamovleniliyo Wdis tipis cvladebi:

kategoriebi, koncefciebi, maxasiaTeblebi da maTi urTierTdamokidebuleba istoriebSi. jgufma, romelic akeTebda istoriebis analizs, daajgufa Sedegebi informaciis matricad da am

monacemebze dayrdnobiT warmoadgina angariSi. es angariSi Seicavda informacias gamokiTxuli adamianebis

gamocdilebis, molodinebisa da saWiroebebis Sesaxeb. moTxrobebSi gamokveTili kategoriebi aRniSnulia zemoT (ix. zemoT: ZiriTadi koncefciebi).

-11-

Page 12: standartebi nvelobisaTvis evropaSi...warmoadgens Suquras mTeli danarCeni msofliosaTvis. bavSvTa uflebebis propaganda, dacva da ganxorcieleba evrokavSiris saSinao da sagareo politikis

gadawyvetilebis miReba da

bavSvis miRebis procesi

Sesavali

standartebis SemuSaveba Q4C proeqtis gundma wamoiwyo erovnuli konsultaciebi 32 evropul qveyanaSi, sadac sami partniori

organizaciidan erT-erTi mainc aris warmodgenili. am konsultaciebis erTi ZiriTadi Sedegi iyo

erovnuli koordinatorebis dasaxeleba, romelTac erovnul gundebTan erTad unda ganexorcielebinaT

kvleva da SeemuSavebinaT standartebi erovnul doneze. erovnuli gundebis pirveli amocana iyo,

SeegrovebinaT da gaeanalizebinaT dadebiTi gamocdilebis amsaxveli istoriebi im pirebidan, romlebic

uSualod iyvnen CarTulni ojaxis Camnacvlebel mzrunvelobaSi. am analizis Sedegebi ki safuZvlad

daedo xarisxis standartebis Seqmnas. Q4C standartebis pirveli monaxazi-proeqti SemuSavda erovnuli gundebis mier proeqtis gundis

daxmarebiT. es pirveli saproeqto dokumenti SemdgomSi ganviTarda saerTaSoriso gundebis sami

Sexvedris ganmavlobaSi, romelSic aseve monawileobdnen axalgazrdebi Q4C proeqtidan. saproeqto versiis dasrulebis Semdeg gamokiTxul adamianebs (mTxrobelebs) da erovnuli gundebis wevrebs

SesaZlebloba hqondaT proeqtis gundisaTvis gaegzavnaT TavianTi ukukavSiri. maTi rekomendaciebi

gaTvaliswinebuli iqna standartebSi saerTaSoriso gundis bolo Sexvedrisas.

gundma, romelic Sedgeboda erTi axalgazrdis, proeqtisa da erovnuli gundebis wevrebisagan,

Caaswores da saboloo forma misces standartebs.

Q4C standartebis ganxorcieleba Tanasworobis, CarTulobisa da monawileobis urTierTdakavSirebuli ZiriTadi principebis safuZvelze

gamoikveTa Q4C misiis SesrulebisaTvis saWiro Semdegi ori mizani:

• ojaxis Camnacvlebel mzrunvelobis qveS myofi bavSvebisaTvis xarisxis standartebis miRebis

advokatireba erovnul da evropul doneze;

• Q4C standartebis, maTi midgomisa da filosofiis popularizacia erovnul, evropul da

msoflio doneze.

-12-

Page 13: standartebi nvelobisaTvis evropaSi...warmoadgens Suquras mTeli danarCeni msofliosaTvis. bavSvTa uflebebis propaganda, dacva da ganxorcieleba evrokavSiris saSinao da sagareo politikis

zrunvis procesi zrunvidan gasvlis procesi

Q4C standartebis struqtura da mokle Sinaarsi Q4C standartebi SemuSavda evropaSi ojaxis Camnacvlebel mzrunvelobis qveS myofi bavSvebisa da

axalgazrdebis cxovrebisa da ganviTarebis SesaZleblobebis gaumjobesebis uzrunvelsayofad.

standartebis mizania, daexmaros ojaxis Camnacvlebel mzrunvelobaSi CarTul mxareebs; eseni arian

bavSvebi da axalgazrdebi, biologiuri ojaxebi, mzrunveli pirebi, mzrunveli organizaciebi, bavSvTa

dacvis samsaxurebi, da erovnuli da saerTaSoriso saxelmwifo institutebi. struqtura Q4C standartebi Sedgeba 18 standartisagan, romelic dayofilia zrunvis fazebis Sesabamisad kvlevis

Sedegebidan gamomdinare (a). TiToeuli standarti Seicavs oTx elements (b).

a) standartebis jgufebi am dokumentSi ojaxis Camnacvlebeli mzrunvelobis procesi dayofilia sam jgufad:

gadawyvetilebis miReba da bavSvis miRebis procesi:

es procesi Sedgeba ori fazisagan: bavSvis situaciis Sefaseba, raTa gadawyvetilebis miReba efuZnebodes

bavSvis WeSmarit interesebs da Semdgomi nabijebis gansazRvra, romlebic xels Seuwyobs bavSvis

integracias mis momaval sacxovrebel garemoSi.

zrunvis procesi:

zrunvis procesi aris periodi bavSvis miRebisa da zrunvidan gasvlis procesebs Soris. is moicavs

Tavad zrunvas da mxardaWeras mzrunveli piris mxridan.

zrunvidan gasvlis procesi:

es aris procesi, romlis saSualebiTac bavSvi/axalgazrda xdeba damoukidebeli, ubrundeba biologiur

ojaxs, an gadadis sxva adgilas. is moicavs Semdgom daxmarebas/mxardaWeras, romelsac bavSvi/axalgazrda

iRebs yofili (im droisaTvis) mzrunveli pirisagan. b) standartebis elementebi

standartis saTauri da aRweriloba

naTeli ganacxadi xarisxis moTxovnil donesTan dakavSirebiT. standartSi mocemulia struqtura da

mimarTuleba ojaxis Camnacvlebel mzrunvelobis sistemaSi muSaobisTvis.

citatebi

SerCeuli citatebi gamokiTxuli adamianebis mier naambobi istoriebidan; isini kodirebulia Q4C monacemTa bazis Sesabamisad.

pasuxismgeblobebi

mTeli rigi amocanebisa, movaleobebisa da kompetenciebisa, romelic exeba Sesabamisi standartis

ganxorcielebaSi CarTul monawile yvela mxares.

rekomendaciebi

Sesabamisi standartis ganxorcielebasTan dakavSirebuli moTxovnebi.

gamafrTxilebeli niSnebi

aRweriloba imisa, Tu ra ar unda moxdes Sesabamisi standartis ganxorcielebis SemTxvevaSi.

-13 -

Page 14: standartebi nvelobisaTvis evropaSi...warmoadgens Suquras mTeli danarCeni msofliosaTvis. bavSvTa uflebebis propaganda, dacva da ganxorcieleba evrokavSiris saSinao da sagareo politikis

gadawyvetilebis miReba da

bavSvis miRebis procesi Sesavali

“Q4C” standartebis mokle Sinaarsi

standartebis jgufi 1: gadawyvetilebis miReba da bavSvis miRebis procesi

standarti 1: bavSvi da misi biologiuri ojaxi iReben mxardaWeras gadawyvetilebis miRebis procesSi

bavSvs da mis biologiur ojaxs aqvT Carevis ufleba, Tu isini gamoTqvamen survils

sacxovrebeli garemos Secvlis Sesaxeb, an rodesac es saWiroa Seqmnili situaciidan

gamomdinare. upiratesoba eniWeba bavSvis usafrTxoebasa da WeSmarit interesebs. bavSvs

da mis biologiur ojaxs yovelTvis usmenen da pativiscemiT epyrobian.

standarti 2: bavSvs aniWeben uflebamosilebas da uweven mxardaWeras, rom miiRos monawileoba

gadawyvetilebis miRebis procesSi

yvela CarTuli mxare usmens bavSvs da pativiscemiT epyroba mas. bavSvi iRebs saTanado

informacias misi mdgomareobis Sesaxeb, xdeba misi waxaliseba, rom man gamoxatos

Tavisi azri da monawileoba miiRos am procesSi Tavisi aRqmis SesaZleblobis

Sesabamisad.

standarti 3: profesiulad warmarTuli gadawyvetilebis miRebis procesi uzrunvelyofs bavSvze

SeZlebisdagvarad saukeTeso zrunvas

gadawyvetilebis miRebis procesi moicavs or SekiTxvas: problemis mogvarebis romeli

gza Seesabameba yvelaze ukeT bavSvis WeSmarit interesebs? unda gamoikveTos Tu ara

ojaxis Camnacvlebeli mzrunvelobis saWiroeba, da Sesabamisad romelia saukeTeso

adgili, sadac SeiZleba moxdes bavSvis ganTavseba?

bavSvis ganviTarebis procesSi CarTuli yvela mxare TanamSromlobs Tavisi Sesabamisi

eqspertizis gamoyenebiT. isini iReben da erTmaneTs uziareben Sesabamis informacias

gadawyvetilebis miRebis procesis Sesaxeb. rodesac saqme exeba gansakuTrebuli

saWiroebebis mqone bavSvebis miRebas, mxevdelobaSi iReben maT gansakuTrebul

moTxovnebs.

standarti 4: zrunvis procesSi dedmamiSvilebi erTad rCebian

ojaxis Camnacvlebel mzrunvelobis procesSi dedmamiSvilebi erTad rCebian.

dedmamiSvilebis cal-calke ganTavseba xdeba mxolod im SemTxvevaSi, Tu es saWiroa

maTi keTildReobisTvis. am SemTxvevaSi, uzrunvelyofil unda iqnas maT Soris

kontaqti, Tu es uaryofiT zegavlenas ar axdens maTze.

standarti 5: axal saxlSi gadasvla kargad aris momzadebuli da xorcieldeba emociuri fonis

gaTvaliswinebiT

mas Semdeg, rac SerCeuli da SeTanxmebulia bavSvze zrunvis forma, momavali

mzrunveli organizacia srulyofilad amzadebs bavSvis miRebis process. bavSvis miReba

unda iyos TandaTanobiTi da iwvevdes rac SeiZleba mcire diskomforts. axal garemoSi

gadasvla organizebul unda iqnas rogorc procesi, romlis ZiriTadi mizanic aris

bavSvis WeSmariti interesebis uzrunvelyofa da yvela Sesabamisi CarTuli mxaris

keTildReoba.

-14-

Page 15: standartebi nvelobisaTvis evropaSi...warmoadgens Suquras mTeli danarCeni msofliosaTvis. bavSvTa uflebebis propaganda, dacva da ganxorcieleba evrokavSiris saSinao da sagareo politikis

zrunvis procesi zrunvidan gasvlis procesi

standarti 6: ojaxis Camnacvlebeli mzrunvelobis procesis warmarTva xdeba zrunvis individualuri

gegmis mixedviT

zrunvis individualuri gegmis Sedgena xdeba gadawyvetilebis miRebis procesSi da

saWiroebs Semdgom damuSavebas, ganviTarebas da ganxorcielebas ojaxis Camnacvlebeli

mzrunvelobis mTeli procesis ganmavlobaSi. es gegma miznad isaxavs warmarTos

bavSvis yovelmxrivi ganviTarebis procesi. zogadad, zrunvis gegma gansazRvravs bavSvis ganviTarebis mdgomareobas, masSi

dasaxulia gegmebi da RonisZiebebi da naTlad aris miTiTebuli bavSvis yovelmxrivi

ganviTarebis xelSewyobisaTvis saWiro resursebi. yoveli mniSvnelovani

gadawyvetilebis miReba ojaxis Camnacvlebeli mzrunvelobis dros xdeba am gegmis

Sesabamisad.

standartebis jgufi 2: zrunvis procesi

standarti 7: bavSvis ganTavsebis adgili Seesabameba mis saWiroebebs, cxovrebiseul situacias da

Tavdapirvel, biologiur socialur garemos

bavSvi izrdeba inkluziur, mxardamWer, dacul da mzrunvel garemoSi. am kriteriumebis

dakmayofileba xdeba im SemTxvevaSi, Tu bavSvs eZleva SesaZlebloba aRizardos

mzrunvel ojaxur garemoSi;

axal garemoSi bavSvs SesaZlebloba aqvs, daamyaros stabiluri urTierToba mzrunvel

pirTan da SeinarCunos kontaqti Tavis Tavdapirvel socialur garemosTan.

standarti 8: bavSvi inarCunebs kontaqts biologiur ojaxTan

waxalisebulia, SenarCunebulia da mxardaWerilia bavSvis urTierToba biologiur

ojaxTan, Tu es ar ewinaaRmdegeba bavSvis WeSmarit interesebs.

standarti 9: mzrunvel pirebs aqvT Sesabamisi kvalifikacia da adekvaturi samuSao pirobebi

xdeba mzrunveli piris winaswari srulyofili Sefaseba, SerCeva da momzadeba, sanam is

aiRebs bavSvze zrunvis pasuxismgeblobas. is gadis uwyvet momzadebas, iRebs profesiul

mxardaWeras, raTa uzrunvelyofil iqnas bavSvis yovelmxrivi ganviTareba.

standarti 10: mzrunveli piris urTierToba bavSvTan efuZneba urTierTgagebasa da pativiscemas

mzrunveli piri individualur yuradRebas uTmobs bavSvs da Segnebulad cdilobs

Camoayalibos ndoba da gaugos mas. mzrunveli piri yovelTvis urTierTobs bavSvTan

Riad, gulwrfelad da pativiscemiT.

-15-

Page 16: standartebi nvelobisaTvis evropaSi...warmoadgens Suquras mTeli danarCeni msofliosaTvis. bavSvTa uflebebis propaganda, dacva da ganxorcieleba evrokavSiris saSinao da sagareo politikis

gadawyvetilebis miReba da

bavSvis miRebis procesi Sesavali

standarti 11: bavSvs aniWeben uflebamosilebas da uweven mxardaWeras aqtiuri monawileoba miiRos

im sakiTxebis gadawyvetaSi, romlebic uSualo gavlenas axdenen mis cxovrebaze

bavSvi aRiarebulia, rogorc sakuTari cxovrebis saukeTeso mcodne/eqsperti. bavSvs

awvdian informacias, usmenen da mis azrs seriozulad aRiqvamen da misi Sinagani

simtkice aRiqmeba rogorc Zlieri potenciali. bavSvi waxalisebulia, rom man

gamoxatos Tavisi grZnobebi da gamocdileba.

standarti 12: bavSvze zrunva xorcieldeba saTanado sacxovrebel pirobebSi

mzrunveli organizaciis sacxovrebeli standartebi da infrastruqtura

akmayofilebs bavSvis saWiroebebs da uqmnis mas komfortul, usafrTxo, jansaR

sacxovrebel pirobebs; amasTanave, bavSvisaTvis SeuzRudavad xelmisawvdomia

ganaTleba da sazogadoebasTan urTierToba.

standarti 13: gansakuTrebuli saWiroebebis mqone bavSvebze xorcieldeba saTanado zrunva

mzrunveli pirebi iReben uwyvet da specifiur momzadebas da mxardaWeras, raTa maT

SeZlon maTi mzrunvelobis qveS myofi bavSvebis gansakuTrebuli saWiroebebis

dakmayofileba.

standarti 14: bavSvs/axalagazrdas mudmivad amzadeben damoukidebeli cxovrebisaTvis

xdeba bavSvis/axalgazrdis mxardaWera, rom man SeZlos Tavisi momavlis Seqmna da

gaxdes sazodagoebisagan damoukidebuli, Tavis TavSi darwmunebuli da aqtiuri

wevri. misTvis xelmisawvdomia ganaTleba da SesaZlebloba aqvs, SeiZinos

cxovrebiseuli unar-Cvevebi da Rirebulebebi.

xdeba bavSvis/axalgazrdis mxardaWera, rom mas ganuviTardes TviTSefaseba. es mas

saSualebas aZlevs igrZnos Tavi Zlierad da usafrTxod da gadalaxos sirTuleebi.

-16-

Page 17: standartebi nvelobisaTvis evropaSi...warmoadgens Suquras mTeli danarCeni msofliosaTvis. bavSvTa uflebebis propaganda, dacva da ganxorcieleba evrokavSiris saSinao da sagareo politikis

zrunvis procesi zrunvidan gasvlis procesi

standartebis jgufi 3: zrunvidan gasvlis procesi

standarti 15: zrunvidan gasvlis procesi srulyofilad igegmeba da xorcieldeba

zrunvidan gasvlis procesi aris gadamwyveti etapi ojaxis Camnacvlebeli

mzrunvelobis procesSi da xdeba misi srulyofili dagegmva da ganxorcieleba. is

ZiriTadad efuZneba bavSvis/axalgazrdis zrunvis individualur gegmas.

bavSvi/axalgazrda iTvleba saukeTeso mcodned/eqspertad masze ganxorcielebuli

zrunvis xarisxTan dakavSirebiT. misgan miRebul ukukavSirs arsebiTi mniSvneloba aqvs

zrunvis sistemis xarisxisa da Sesabamisi zrunvis modelis Semdgomi ganviTarebisaTvis.

standarti 16: komunikacia zrunvidan gasvlis procesSi myardeba sasargeblo da saTanado gziT

zrunvidan gasvlis procesSi CarTul yvela mxares miewodeba am procesSi maTi

rolisaTvis Sesabamisi mTeli mniSvnelovani informacia. amave dros, bavSvs/axalgazrdas

da mis biologiur ojaxs aqvT piradi cxovrebis xelSeuxeblobisa da usafrTxoebis

ufleba.

mTeli informaciis miwodeba xdeba iseTi gziT, romelic gasagebia

bavSvisTvis/axalgazrdisTvis da misi biologiuri ojaxisaTvis.

standarti 17: bavSvs/mozards aniWeben uflebamosilebas da uweven mxardaWeras, rom man monawileoba

miiRos zrunvidan gasvlis procesSi

zrunvidan gasvlis procesi efuZneba zrunvis individualur gegmas. bavSvs/axalgazrdas

SesaZlebloba aqvs gamoxatos azri da Tqvas, Tu ras aniWebs upiratesobas Tavis

arsebul situaciaSi da momavali cxovrebisaTvis. is monawileobas iRebs zrunvidan

gasvlis procesis dagegmvasa da ganxorcielebaSi.

standarti 18: uzrunvelyofilia zrunvis Semdgomi grZelvadiani mxardaWera (follow up) da

bavSvs/axalgazrdas aqvs urTierTobis saSualeba

mas Semdeg, rac bavSvi/axalgazrda datovebs ojaxis Camnacvlebel mzrunvelobas, mas

SesaZlebloba aqvs miiRos daxmareba da mxardaWera. mzrunveli organizacia cdilobs

uzrunvelyos, rom bavSvma/axalgazrdam ar aRiqvas zrunvidan gasvlis procesi, rogorc

didi axali usiamovneba.

Tu axalgazrdam miaRwia zrdasrulobis asaks, mzunvelma organizaciam unda gaagrZelos

misTvis mxardaWeris SeTavazeba da unda misces axlagazrdas masTan kontaqtis

SenarCunebis SesaZlebloba.

-17-

Page 18: standartebi nvelobisaTvis evropaSi...warmoadgens Suquras mTeli danarCeni msofliosaTvis. bavSvTa uflebebis propaganda, dacva da ganxorcieleba evrokavSiris saSinao da sagareo politikis

gadawyvetilebis miReba da

bavSvis miRebis procesi Sesavali

standartebis jgufi 1

gadawyvetilebis miReba da bavSvis miRebis procesi

gadawyvetilebis miRebis procesi Sedgeba ori fazisagan:

gadawyvetilebis miRebis procesis pirveli faza ZiriTadad moicavs bavSvis saWiroebebis

da misi ojaxis situaciis Sefasebas da bavSvisaTvis SeZlebisdagvarad saukeTeso

gadawyvetilebis miRebas. im SemTxvevaSi, Tu ojaxis Camnacvlebeli mzrunveloba aris

saukeTeso arCevani da Seesabameba bavSvis WeSmarit interesebs, gadawyvetilebis miRebis

Semdegi faza iwyeba bavSvisaTvis SeZlebisdagvarad saukeTeso gansaTavsebeli garemos

gamovleniT. gadawyvetilebis miRebis procesi mTavrdeba maSin, rodesac gadawydeba da

yvela CarTuli mxaris mier SeTanxmdeba bavSvis ganTavsebis adgili.

miRebis procesi moicavs yvela im RonisZiebas, romelic mimarTulia bavSvis integraciaze

mis momaval sacxovrebel garemoSi. bavSvis ganviTarebaSi CarTuli yvela mxare iRebs da

erTmaneTs uziarebs mniSvnelovan informacias gadawyvetilebis miRebis procesis Sesaxeb.

rodesac saqme exeba gansakuTrebuli saWiroebebis mqone bavSvebis miRebas, iTvaliswineben

maT specifiur moTxovnilebebs. standartebis es jgufi Seicavs Semdeg standartebs:

standarti 1: bavSvi da misi biologiuri ojaxi iReben mxardaWeras gadawyvetilebis miRebis

procesSi;

standarti 2: bavSvs aniWeben uflebamosilebas da uweven mxardaWeras, rom miiRos monawileoba

gadawyvetilebis miRebis procesSi;

standarti 3: profesionalurad warmarTuli gadawyvetilebis miRebis procesi uzrunvelyofs

bavSvze SeZlebisdagvarad saukeTeso zrunvas;

standarti 4: zrunvis procesSi dedmamiSvilebi erTad rCebian;

standarti 5: axal saxlSi gadasvla kargad aris momzadebuli da xorcieldeba emociuri fonis

gaTvaliswinebiT;

standarti 6: ojaxis Camnacvlebeli mzrunvelobis procesis warmarTva xdeba zrunvis

individualuri gegmis mixedviT.

-18-

Page 19: standartebi nvelobisaTvis evropaSi...warmoadgens Suquras mTeli danarCeni msofliosaTvis. bavSvTa uflebebis propaganda, dacva da ganxorcieleba evrokavSiris saSinao da sagareo politikis

zrunvis procesi zrunvidan gasvlis procesi

standarti 1 bavSvi da misi biologiuri ojaxi iReben

mxardaWeras gadawyvetilebis miRebis procesSi

bavSvs da mis biologiur ojaxs aqvT Carevis ufleba, Tu isini gamoTqvamen survils

sacxovrebeli garemos Secvlis Sesaxeb, an rodesac es saWiroa Seqmnili situaciidan

gamomdinare. upiratesoba eniWeba bavSvis usafrTxoebasa da WeSmarit interesebs. bavSvs da mis

biologiur ojaxs yovelTvis usmenen da pativiscemiT epyrobian.

„saSinlad meSinoda Cemi Svilebis dakargvis [...]. magram maSinve vigrZeni, rom jer kidev Zalian mniSvnelovani adamiani viyavi maT cxovrebaSi. me CarTuli viyavi yvelaferSi rac bavSvebTan dakavSirebiT xdeboda. me mTeli am procesis nawilad vgrZnobdi Tavs [...]. yovelTvis SemeZlo meCvenebina Cemi SvilebisaTvis, rom dainteresebuli viyavi maTi cxovrebiT da swored amitom neba damrTes bavSvebTan erTad vyofiliyavi, rodesac xdeboda maTTvis mniSvnelovani movlenebi“.

(deda luqsemburgidan, kodi 18.04.01) „gogona 14 wlisaa da mas ar surs saxlSi wasvla. isini xvdebian bavSvebis momsaxurebis centrs, raTa isaubron Seqmnili situaciis Sesaxeb. mas gansakuTrebuli Txovna aqvs: mas unda axali ojaxi. Cven davadgineT gogonas urTierTobebis qseli, vis icnobs da a.S. raTa migveRo sruli suraTi. aRmoCnda, rom gogonasa da dedas sakmaod uWirT erTmaneTTan urTierToba. me veubnebi gogonas, rom kargi iqneboda yvelas Sekreba da saubari imis Sesaxeb, Tu ra miaCnia mas sirTuled mis axlandel, Seqmnil situaciaSi“.

(bavSvTa dacvis samsaxuris TanamSromeli norvegiidan, kodi 22.07.01)

a) pasuxismgeblobebi

bavSvTa dacvis samsaxuri • is dauyovnebliv niSnavs adamians, romelic iRebs pasuxismgeblobas

daexmaros bavSvs da mis ojaxs gadawyvetilebis miRebis procesis da,

Tu SesaZlebelia, ojaxis Camnacvlebeli mzrunvelobis mTeli procesis

ganmavlobaSi.

b) rekomendaciebi

1. bavSvze pasuxismgebeli piri bavSvisTvis yovelTvis xelmisawvdomia;

bavSvze pasuxismgebeli piri xelmisawvdomia gadawyvetilebis miRebis mTeli procesis ganmavlobaSi

raTa xeli Seuwyos bavSvis situaciis garkvevas da daexmaros bavSvs da mis biologiur ojaxs. Tu

SesaZlebelia, pasuxismgebeli piri axdens ojaxis Camnacvlebeli mzrunvelobis mTeli procesis

monitoringsa da mxardaWeras;

-19-

Page 20: standartebi nvelobisaTvis evropaSi...warmoadgens Suquras mTeli danarCeni msofliosaTvis. bavSvTa uflebebis propaganda, dacva da ganxorcieleba evrokavSiris saSinao da sagareo politikis

gadawyvetilebis miReba da

bavSvis miRebis procesi Sesavali

2. yvela Sesabamisi mxare CarTulia procesSi emociuri fonis gaTvaliswinebiT;

pasuxismgebeli piri iCens aqtiur interess bavSvis situaciis ganviTarebis sxvadasxva SesaZleblobis

mimarT da informacias awvdis yvela CarTul pirs maTi uflebebis Sesaxeb. is uzrunvelyofs yvela im

Sesabamisi mxaris CarTulobas, romelTac SeuZliaT wvlili Seitanon bavSvis situaciis garkvevaSi da

problemis mogvarebis gzis povnaSi.

aRniSnuli pasuxismgebeli piri usmens yvela CarTul mxares, avlens maTdami Tanaswor pativiscemas

da obieqturad warudgens maT bavSvis problemis mogvarebis SesaZleblobebs.

g) gamafrTxilebeli niSnebi

• bavSvi da misi ojaxi ver iReben daxmarebas, rodesac isini saWiroeben an moiTxoven mas;

• xdeba bavSvis istoriis ignorireba an mas ar ijereben;

• mosmenisas igeben istoriis mxolod erT mxares;

• CarTul mxareebs ar eqcevian Tanaswori pativiscemiT;

• ar xdeba bavSvTa uflebebis Sesaxeb informaciis saTanadod miwodeba.

-20-

Page 21: standartebi nvelobisaTvis evropaSi...warmoadgens Suquras mTeli danarCeni msofliosaTvis. bavSvTa uflebebis propaganda, dacva da ganxorcieleba evrokavSiris saSinao da sagareo politikis

zrunvis procesi zrunvidan gasvlis procesi

standarti 2 bavSvs aniWeben uflebamosilebas da uweven

mxardaWeras, rom miiRos monawileoba

gadawyvetilebis miRebis procesSi

yvela CarTuli mxare usmens bavSvs da pativiscemiT epyroba mas. bavSvi iRebs saTanado

informacias misi mdgomareobis Sesaxeb, xdeba misi waxaliseba, raTa man gamoxatos Tavisi

azri da monawileoba miiRos am procesSi Tavisi aRqmis SesaZleblobis Sesabamisad.

„me mivmarTe bavSvTa dacvis samsaxurs da isini dainteresdnen da Tavis Tavze aiRes Seqmnili situaciis marTva. isini maSinve gamomexmaurnen. im dRes mivxvdi, rom bavSvTa dacvis samsaxuri namdvilad Cems saukeTeso interesebs iTvaliswinebda. me im gadawyvetilebis miRebis procesSic ki CamrTes, Tu sad unda gadavsuliyavi“.

(gogona norvegiidan, kodi 22.02.03) „gogonas TviTon undoda, rom igi zrunvis sistemaSi ganeTavsebinaT. es moxda mas Semdeg, rac man meored iTxova amis Sesaxeb. Tavdapirvelad is dedasTan erTad cxovrobda, magram rodesac deda avad gaxda, mamasTan wavida sacxovreblad. gogona stumrobda erT damxmare ojaxs SabaT-kviris ganmavlobaSi da mogvianebiT kidev erT damxmare ojaxs, romelic misi mimRebi ojaxi gaxda“. (fineli gogonas istoria, kodi 8.02.02)

a) pasuxismgeblobebi

bavSvTa dacvis samsaxuri - uflebamosilebas aniWebs bavSvs da uwevs mas mxardaWeras monawileoba

miiRos gadawyvetilebis miRebis mTel procesSi;

- awvdis bavSvs mTel mniSvnelovan informacias da uzrunvelyofs mis

monawileobas.

b) rekomendaciebi

1. bavSvs awvdian srul da detalur informacias bavSvisaTvis Sesabamisi formiT;

pasuxismgebeli piri awvdis bavSvs mTel mniSvnelovan informacias arsebuli situaciisa da momavali

alternativebis Sesaxeb da uzrunvelyofs, bavSvis mier am informaciis gagebas.

2. bavSvs ekiTxebian azrs delikaturad da emociuri fonis gaTvaliswinebiT;

bavSvTa dacvis samsaxuris profesionalurad momzadebuli personali esaubreba bavSvs bavSvisaTvis

Sesabamisi formiT.

3. bavSvis azrs pativs scemen da yuradRebiT iTvaliswineben;

pasuxismgebeli piri yuradRebiT afasebs bavSvis situacias da eZebs gzebs, rom uzrunvelyofil iqnas

bavSvis azris/azrebis gaTvaliswineba.

g) gamafrTxilebeli niSnebi

• bavSvi ar flobs sakmao informacias Tavisi situaciis Sesaxeb an ver igebs miRebul

informacias;

• xdeba bavSvis azris ignorireba;

• bavSvi ar eTanxmeba miRebul gadawyvetilebas.

-21-

Page 22: standartebi nvelobisaTvis evropaSi...warmoadgens Suquras mTeli danarCeni msofliosaTvis. bavSvTa uflebebis propaganda, dacva da ganxorcieleba evrokavSiris saSinao da sagareo politikis

standarti 3 profesionalurad warmarTuli gadawyvetilebis

miRebis procesi uzrunvelyofs bavSvze

SeZlebisdagvarad saukeTeso zrunvas

gadawyvetilebis miRebis procesi moicavs or SekiTxvas: problemis mogvarebis romeli gza

Seesabameba yvelaze ukeT bavSvis WeSmarit interesebs? unda gamoikveTos Tu ara ojaxis

Camnacvlebeli mzrunvelobis saWiroeba, da Sesabamisad romelia saukeTeso adgili sadac

SeiZleba moxdes bavSvis ganTavseba?

bavSvis ganviTarebis procesSi CarTuli yvela mxare TanamSromlobs Tavisi Sesabamisi

eqspertizis gamoyenebiT. isini iReben da erTmaneTs uziareben Sesabamis informacias

gadawyvetilebis miRebis procesis Sesaxeb. rodesac saqme exeba gansakuTrebuli

saWiroebebis mqone bavSvebis miRebas, mxedvelobaSi iReben maT gansakuTrebul moTxovnebs.

„mimRebi ojaxebis konsultanti atyobinebs potenciur mimReb ojaxebs bavSvis saWiroebebs da Tu isini Tanxmdebian bavSvis miRebaze, centri atyobinebs amis Sesaxeb bavSvs. bavSvic iRebs detalur informacias potenciuri mimRebi ojaxebis Sesaxeb. centri warudgens bavSvs da mis biologiur ojaxs mimReb ojaxs bavSvis mimReb ojaxSi ganTavsebamde. amis Semdeg xdeba yvela CarTul mxares Soris SeTanxmebis dadeba“.

(bavSvTa dacvis samsaxuris TanamSromeli sloveniidan, kodi 27.08.03)

bavSvTa dacvis samsaxuri - uzrunvelyofs gadawyvetilebis miRebis procesis profesionalurad

warmarTvas; - uzrunvelyofs monawileobriv da gamWvirvale process.

mzrunveli organizacia - awvdis bavSvTa dacvis samsaxurs mTel mniSvnelovan informacias

zrunvis im formis Sesaxeb, romelsac es organizacia sTavazobs bavSvebs.

gadawyvetilebis miReba da

bavSvis miRebis procesi Sesavali

a) pasuxismgeblobebi

b) rekomendaciebi

1. procesi aris monawileobrivi da gamWvirvale

pasuxismgebeli piri uzrunvelyofs, yvela CarTuli mxaris procesSi monawileobas. is agrovebs

mTel informacias da axdens mis garkveulad dokumentirebas. pasuxismgebeli piri delikaturad

awvdis informacias yvela CarTul mxares da uzrunvelyofs, rom yvelam gaigos mis mier

miwodebuli informacia. igi aseve uzrunvelyofs, rom Sesabamisi informacia xelmisawvdomi iyos

yvela CarTuli mxarisaTvis. 2. uzrunvelyofilia TanamSromloba sxva organizaciebTan da uwyebebTan;

pasuxismgebeli piri uzrunvelyofs, rom bavSvis situaciis Sefasebas akeTeben profesionalebi

sxvadasxva organizaciebidan da iZlevian Sesabamis konsultaciebs.

-2 2-

Page 23: standartebi nvelobisaTvis evropaSi...warmoadgens Suquras mTeli danarCeni msofliosaTvis. bavSvTa uflebebis propaganda, dacva da ganxorcieleba evrokavSiris saSinao da sagareo politikis

zrunvis procesi zrunvidan gasvlis procesi

3. xdeba informaciis miwodeba bavSvis ganTavsebis mosalodneli Sedegebis Sesaxeb;

pasuxismgebeli piri srulyofilad afasebs situaciis ganviTarebis SesaZleblobebs da uzrunvelyofs,

rom yvela CarTuli piris informirebas bavSvis ganTavsebis mosalodneli Sedegebis Sesaxeb.

4. im SemTxvevaSi, Tu bavSvis Tavdapirveli ganTavsebis adgili araadekvaturi aRmoCndeba, ganixileba

bavSvis gansaTavsebeli alternatiuli garemo;

im SemTxvevaSi, Tu aRmoCndeba, rom Tavdapirveli ganTavsebis adgili araadekvaturia gadawyvetilebis

miRebis procesSi pasuxismgebeli piri uzrunvelyofs bavSvis gansaTavsebeli alternatiuli garemos

gansazRvras. 5. gadawyvetileba efuZneba Sesabamis faqtebs

pasuxismgebeli piri uzrunvelyofs, rom tardeba srulyofili kvleva da xdeba Segrovili

dokumentaciis analizi. saTanado gadawyvetilebis miReba, romelic uzrunvelyofs bavSvis WeSmarit

interesebs, unda moxdes am monacemebze dayrdnobiT.

6. SeirCa bavSvisaTvis SeZlebisdagvarad saukeTeso gansaTavsebeli garemo;

bavSvTa dacvis samsaxuri arCevs SeZlebisdagvarad saukeTeso gansaTavsebel garemos bavSvis eTnikuri,

socialuri, religiuri da samedicino warsulis seriozuli gaTvaliswinebiT. is, mzrunvel

organizaciasTan erTad uzrunvelyofs, rom bavSvis ganTavseba moxdes inkluziur, mxardamWer, damcav da

mzrunvel garemoSi.

potenciuri mzrunveli piri unda iyos kvalificiuri da unda iRebdes sakmaris resursebs, iseve

rogorc uwyvet treningsa da supervizias, raTa man SeZlos bavSvze (an dedmamiSvilebze) zrunva. 7. mzrunveli organizaciebi TanamSromloben erTmaneTTan im SemTxvevaSi, Tu bavSvi gadadis zrunvis

erTi formidan meoreSi;

Tu bavSvi gadadis zrunvis erTi formidan meoreSi, arsebuli mzrunveli piri da mzrunveli

organizacia xels uwyoben am process da exmarebian momaval mzrunvel pirs da awvdian mas mTel

saWiro informacias bavSvis Sesaxeb.

g) gamafrTxilebeli niSnebi

• gadawyvetilebis miReba ar xdeba bavSvis WeSmariti interesebis Sesabamisad;

• bavSvis ganTavsebis garemo ar Seesabameba bavSvis saWiroebebs, cxovrebiseul situacias

da/an bavSvis warsul socialur garemos;

• ar aris gansazRvruli bavSvis gansaTavsebeli alternatiuli garemo im SemTxvevisaTvis,

Tu aRmoCndeba, rom Tavdapirveli ganTavsebis garemo araadekvaturia;

• miRebuli gadawyvetileba ar efuZneba faqtebs;

• ar arsebobs procesis dokumentacia;

• informacia ar aris gamWvirvale;

• bavSvi, misi biologiuri ojaxi da sxva Sesabamisi mxareebi ar arian CarTulni procesSi

da ver igeben mimdinare process;

• miRebuli gadawyvetileba aris uecari/swrafi da moulodneli bavSvisa da misi

biologiuri ojaxisaTvis;

• ar xdeba sxva/gare profesionalebTan/eqspertebTan TanamSromloba.

-2 3-

Page 24: standartebi nvelobisaTvis evropaSi...warmoadgens Suquras mTeli danarCeni msofliosaTvis. bavSvTa uflebebis propaganda, dacva da ganxorcieleba evrokavSiris saSinao da sagareo politikis

standarti 4 zrunvis procesSi dedmamiSvilebi erTad

rCebian

ojaxis Camnacvlebel mzrunvelobis procesSi dedmamiSvilebi erTad rCebian.

dedmamiSvilebis cal-calke ganTavseba xdeba mxolod im SemTxvevaSi, Tu es saWiroa

maTi keTildReobisTvis. am SemTxvevaSi, uzrunvelyofil unda iqnas maT Soris

kontaqti, Tu es uaryofiT zegavlenas ar axdens maTze. „biWi, Tavis or ZmasTan da or dasTan erTad ganaTavses SOS sofelSi. bavSvebs SesaZlebloba miecaT erTad ecxovraT erT saxlSi, axal ojaxSi TavianT SOS dedasTan da or sxva bavSvTan erTad. is siwynaresa da simSvideSi izrdeboda sofelSi da inarCunebda kontaqts mamasTan, romelic maT xSirad xvdeboda“. (istoria italieli biWis Sesaxeb, kodi 15.01.01)

mzrunveli organizacia - aqvs iseTi struqtura, romelic iZleva sxvadasxva asakis

dedmamiSvilebis erTad ganTavsebis SesaZleblobas. mzrunveli piri - xels uwyobs dedmamiSvilebs Soris regularul kontaqts im

SemTxvevaSi, Tu maT ar aqvT erTad aRzrdis SesaZlebloba/erTad

ar arian ganTavsebulni.

gadawyvetilebis miReba da

bavSvis miRebis procesi Sesavali

a) pasuxismgeblobebi

bavSvTa dacvis samsaxuri - mimarTavs yvela saWiro RonisZiebas imisaTvis, raTa uzrunvelyos

dedmamiSvilebis erTad ganTavseba;

- arCevs mzrunvel organizacias, romelic iZleva sxvadasxva asakis

dedmamiSvilebis erTad aRzrdis saSualebas;

- uzrunvelyofs dedmamiSvilebs Soris regularul kontaqts im

SemTxvevaSi Tu isini erTad ar arian ganTavsebulni.

b) rekomendaciebi

1. dedmamiSvilebis ganTavseba xdeba erTad;

bavSvTa dacvis samsaxuri uzrunvelyofs dedmamiSvilebis erTad ganTavsebas. yovel SesaZlo

SemTxvevaSi xdeba dedmamiSvilebis survilebis dakmayofileba. igi mxardaWerasa da praqtikul

daxmarebas sTavazobs mzrunvel organizaciebs, romlebSic SesaZlebelia dedmamiSvilebis erTad

ganTavseba.

mzrunveli organizacia uzrunvelyofs dedmamiSvilebze zrunvisaTvis saWiro adekvatur struqturas. 2. im SemTxvevaSi, Tu dedmamiSvilebi erTad ar arian ganTavsebulni, xdeba maT Soris kontaqtis

SenarCuneba;

bavSvTa dacvis samsaxuri da mzrunveli organizacia uzrunvelyofen saWiro resursebs (mag. finansuri

daxmareba) da mxardaWeras, raTa im dedmamiSvilebs, romlebic erTad ar arian ganTavsebulni, mieceT

kontaqtis SenarCunebis saSualeba. momaval mzrunvel pirs atyobineben bavSvis dedmamiSvilebis

Sesaxeb, romlebic ar cxovroben am bavSvTan erTad. g) gamafrTxilebeli niSnebi

• dedmamiSvilebi daSorebuliadedmamiSvilebze zrunvisaTvis saWiro adekvaturi struqtura;

• daSorebul dedmamiSvilebs erTmaneTTan an iSviaTad aqvT kontaqti an saerTod ar aqvT

kontaqti;

• mzrunveli pirebi ar floben informacias bavSvis dedmamiSvilebis Sesaxeb;

• dedmamiSvilebis daSorebis mizezebi arc gamarTlebelia da arc bavSvis WeSmarit interesebs

Seesabameba;

• mzrunvel organizacias ar gaaCnia.

Page 25: standartebi nvelobisaTvis evropaSi...warmoadgens Suquras mTeli danarCeni msofliosaTvis. bavSvTa uflebebis propaganda, dacva da ganxorcieleba evrokavSiris saSinao da sagareo politikis

zrunvidan gasvlis procesi

zrunvis procesi

standarti 5 axal saxlSi gadasvla kargad aris momzadebuli

da xorcieldeba emociuri fonis

gaTvaliswinebiT

mas Semdeg, rac SerCeuli da SeTanxmebulia bavSvze zrunvis forma, momavali mzrunveli

organizacia srulyofilad amzadebs bavSvis miRebis process. bavSvis miReba unda iyos

TandaTanobiTi da iwvevdes rac SeiZleba mcire diskomforts. axal garemoSi gadasvla

organizebul unda iqnas rogorc procesi, romlis ZiriTadi mizanic aris bavSvis WeSmariti

interesebis uzrunvelyofa da yvela Sesabamisi CarTuli mxaris keTildReoba.

„momavalma mimRebma mSoblebma daiwyes bavSvebTan Sexvedrebi, magram bavSvebis gadayvanis procesi daCqarebulad ar mimdinareobda [...]. isini erTi an ori saaTiT xvdebodnen; Semdeg kontaqtis sixSire gaizarda. is ixsenebs, rom misi qmari [...] krebda bavSvebs samzrunvelo dawesebulebidan da isini skolaSi mihyavda. gakveTilebis damTavrebis Semdeg isic (mimRebi deda) rCeboda maTTan erTad da exmareboda saSinao davalebis SesrulebaSi da Semdeg mihyavda isini samzrunvelo dawesebulebaSi. [...] am procesis ganmavlobaSi bavSvebi aseve warudgines maT gafarToebul ojaxs. am process 6 Tve dasWirda, da bolos da bolos bavSvebi sabolood gadavidnen mimReb ojaxSi. yvela momzadebuli iyo am gadasvlisTvis“. (mzrunveli piri maltidan, kodi 19.06.01)

a) pasuxismgeblobebi

bavSvTa dacvis samsaxuri - uzrunvelyofs miRebis procesis profesionalurad momzadebasa da

ganxorcielebas mzrunvel organizaciasa da mzrunvel pirTan TanamSromlobiT;

mzrunveli organizacia - uzrunvelyofs, rom mzrunvel pirs aqvs bavSvis miRebisaTvis da

masze zrunvisaTvis Sesabamisi resursebi da mxardaWera;

mzrunveli piri - saTanadod xvdeba bavSvs da uzrunvelyofs miRebis procesis

profesionalurad ganxorcielebas.

b) rekomendaciebi

1. miRebis procesi profesionalurad aris momzadebuli da ganxorcielebuli;

miRebis procesis momzadeba da ganxorcieleba xdeba yvela Sesabamis CarTul mxaresTan TanamSromlobis

gziT.

gamoyofilia sakmarisi dro da resursebi bavSvis miRebis mosamzadeblad.

pasuxismgebeli piri bavSvTa dacvis samsaxuridan uzrunvelyofs, winaswari mosamzadebeli zomebisa da

SeTanxmebebis ganxilvas yvela CarTul mxaresTan da rom es zomebi da SeTanxmebebi aris realuri,

obieqturi da savaldebulo yvelasaTvis.

unda gakeTdes analizi, Tu ra SesaZleblobebi aqvs mzrunvel organizacias da mzrunvel pirs, rom

ganaxorcielon bavSvze saWiro mzrunveloba. es analizi gansakuTrebiT amaxvilebs yuradRebas Tu

ramdenad kvalificiuria mzrunveli piri, iRebs Tu ara uwyvet momzadebas/trenings da supervizias da

aRWurvilia Tu ara is saWiro resursebiT.

-2 5-

Page 26: standartebi nvelobisaTvis evropaSi...warmoadgens Suquras mTeli danarCeni msofliosaTvis. bavSvTa uflebebis propaganda, dacva da ganxorcieleba evrokavSiris saSinao da sagareo politikis

gadawyvetilebis miReba da

bavSvis miRebis procesi Sesavali

2. biologiuri ojaxi mTlianad aris CarTuli miRebis procesSi;

bavSvTa dacvis samsaxuri da momavali mzrunveli organizacia uzrunvelyofen, rom miRebis procesSi

CarTulebi arian bavSvi da misi biologiuri ojaxi, maT rCevas ekiTxebian da uweven mxardaWeras.

3. bavSvi ecnoba momaval saxls;

pasuxismgebeli piri uzrunvelyofs, rom bavSvs aqvs momavali saxlisa da mzrunveli piris gacnobis

SesaZlebloba.

4. bavSvis ganTavseba iwvevs rac SeiZleba nakleb diskomforts;

pasuxismgebeli piri uzrunvelyofs, rom bavSvis ganTavsebam gamoiwvios rac SeiZleba naklebi diskomforti bavSvisaTvis da misi biologiuri ojaxisaTvis.

g) gamafrTxilebeli niSnebi

• miRebis procesi ar aris sakmarisad momzadebuli da/an ganxorcielebuli;

• mzrunveli piri ar aris momzadebuli bavSvis miRebis da/an masze zrunvisaTvis;

• mzrunveli pirisaTvis xelmisawvdomi ar aris sakmarisi resursebi;

• mzrunveli piri ar TanamSromlobs bavSvTa dacvis samsaxurTan;

• bavSvs da mis biologiur ojaxs aqvT Zalian cota informacia an saerTod ar aqvT informacia

axali saxlis Sesaxeb;

• bavSvis miRebisaTvis miRebuli winaswari zomebi ar aris realuri, obieqturi da savaldebulo;

• Sesabamisi mxareebi ar arian CarTulni procesSi;

• miRebamde bavSvsa da momaval mzrunvel pirs ar aqvT erTmaneTTan kontaqti;

• ar ewyoba bavSvis miRebis aRsaniSnavi wveuleba;

• bavSvi grZnobs, rom misi miReba iwvevs mniSvnelovan diskomforts misi ojaxisaTvis da/an

socialuri garemosaTvis.

-2 6-

Page 27: standartebi nvelobisaTvis evropaSi...warmoadgens Suquras mTeli danarCeni msofliosaTvis. bavSvTa uflebebis propaganda, dacva da ganxorcieleba evrokavSiris saSinao da sagareo politikis

zrunvis procesi zrunvidan gasvlis procesi

standarti 6 ojaxis Camnacvlebeli mzrunvelobis procesis

warmarTva xdeba zrunvis individualuri

gegmis mixedviT

zrunvis individualuri gegmis Sedgena xdeba gadawyvetilebis miRebis procesSi da

saWiroebs Semdgom damuSavebas, ganviTarebas da ganxorcielebas ojaxis Camnacvlebeli

mzrunvelobis mTeli procesis ganmavlobaSi. es gegma miznad isaxavs warmarTos bavSvis

yovelmxrivi ganviTarebis procesi.

zogadad, zrunvis gegma gansazRvravs bavSvis ganviTarebis mdgomareobas, masSi dasaxulia

gegmebi da RonisZiebebi da naTlad aris miTiTebuli bavSvis yovelmxrivi ganviTarebis

xelSewyobisaTvis saWiro resursebi. yoveli mniSvnelovani gadawyvetilebis miReba ojaxis

Camnacvlebeli mzrunvelobis dros xdeba am gegmis Sesabamisad.

„samzrunvelo dawesebulebis gundma [...] da socialurma muSakma [...] moawyves rigi Sexvedrebisa personalTan, bavSvTan da mis ZmasTan, raTa ukeT garkveuliyvnen situaciaSi. maT gansazRvres biWis saWiroebebi da SeimuSaves samoqmedo gegma SesaZlo resursebis gamoyenebisa da profesionaluri intervenciis sazRvrebis gaTvaliswinebiT“. (istoria bulgareli biWis Sesaxeb, kodi 3.01.03)

a) pasuxismgeblobebi

bavSvTa dacvis samsaxuri - pasuxismgebelia bavSvis potencialis multidisciplinarul Sefasebaze

da zrunvis individualuri gegmis SemuSavebaze, romlis mixedviTac warimarTeba bavSvis yovelmxrivi ganviTarebis procesi.

mzrunveli organizacia - uzrunvelyofs, rom ojaxis Camnacvlebeli mzrunvelobis procesi

efuZneba zrunvis individualur gegmas.

- uzrunvelyofs, rom zrunvis procesi warmarTulia zrunvis gegmis

mixedviT;

- exmareba mzrunvel pirs zrunvis gegmis SemuSavebaSi.

mzrunveli piri - pasuxismgebelia zrunvis individualuri gegmis ganxorcielebasa

da Semdgom ganviTarebaze.

b) rekomendaciebi

1. Seqmnilia zrunvis individualuri gegma;

multidisciplinarul gundTan konsultaciebis meSveobiT bavSvTa dacvis samsaxuri qmnis zrunvis individualur gegmas xelmisawvdomi resursebisa da bavSvis potencialis gaTvaliswinebiT.

-27-

Page 28: standartebi nvelobisaTvis evropaSi...warmoadgens Suquras mTeli danarCeni msofliosaTvis. bavSvTa uflebebis propaganda, dacva da ganxorcieleba evrokavSiris saSinao da sagareo politikis

gadawyvetilebis miReba da

bavSvis miRebis procesi Sesavali

2. bavSvi monawileobs zrunvis individualuri gegmis SemuSavebaSi;

uzrunvelyofilia zrunvis individualuri gegmis Seqmnasa da mis Semdgom ganviTarebaSi bavSvis

monawileoba. bavSvis monawileobis xarisxi damokidebulia misi aRqmis doneze.

3. xdeba zrunvis individualuri gegmis perioduli gadaxedva;

mzrunveli piri pasuxismgebelia zrunvis gegmis ganxorcielebasa da mis Semdgom ganviTarebaze. xdeba

zrunvis gegmis periodulad ganaxleba yvela Sesabamis CarTul mxaresTan konsultaciebis gziT.

g) gamafrTxilebeli niSnebi

• arsebobs dokumenturad dadasturebuli Sefasebis nakleboba da ar arsebobs bavSvze zrunvis

individualuri gegma;

• zrunvis gegma ar Seesabameba bavSvis individualur saWiroebebs;

• zrunvis individualuri gegmis ganviTarebis procesSi ar aris CarTuli yvela Sesabamisi mxare;

• CarTuli mxareebi ver Tanxmdebian zrunvis individualur gegmasTan dakavSirebiT;

• ar xdeba gegmis perioduli ganaxleba.

-28-

Page 29: standartebi nvelobisaTvis evropaSi...warmoadgens Suquras mTeli danarCeni msofliosaTvis. bavSvTa uflebebis propaganda, dacva da ganxorcieleba evrokavSiris saSinao da sagareo politikis

zrunvis procesi zrunvidan gasvlis procesi

-2 9-

Page 30: standartebi nvelobisaTvis evropaSi...warmoadgens Suquras mTeli danarCeni msofliosaTvis. bavSvTa uflebebis propaganda, dacva da ganxorcieleba evrokavSiris saSinao da sagareo politikis

gadawyvetilebis miReba da

bavSvis miRebis procesi Sesavali

standartebis jgufi 2

zrunvis procesi

zrunvis procesi ganisazRvreba, rogorc periodi miRebisa da zrunvidan gasvlis

procesebs Soris.

ojaxis Camnacvlebeli mzrunvelobis qveS myof bavSvebsa da axalagzrdebs uweven

mxardaWeras, rom maT SeZlon TavianTi momavlis Seqmna da gaxdnen sazogadoebis

damoukidebeli, sakuTar TavSi darwmunebuli da aqtiuri wevrebi. amas xeli ewyoba bavSvis/axalgazrdis mxardamWer, dacul da mzrunvel garemoSi cxovrebis gziT.

standartebis es jgufi moicavs Semdeg standartebs:

standarti 7: bavSvis ganTavsebis adgili Seesabameba mis saWiroebebs, cxovrebiseul situacias da

Tavdapirvel, biologiur socialur garemos

standarti 8: bavSvi inarCunebs kontaqts Tavis biologiur ojaxTan

standarti 9: mzrunveli pirebs aqvT Sesabamisi kvalifikacia da aqvT adekvaturi samuSao

pirobebi;

standarti 10: mzrunveli piris urTierToba bavSvTan efuZneba urTierTgagebasa da pativiscemas; standarti 11: bavSvs aniWeben uflebamosilebas da uweven mxardaWeras aqtiuri monawileoba

miiRos im sakiTxebis gadawyvetaSi, romlebic uSualo gavlenas axdenen mis

cxovrebaze;

standarti 12: bavSvze zrunva xorcieldeba saTanado sacxovrebel pirobebSi;

standarti 13: gansakuTrebuli saWiroebebis mqone bavSvebze xorcieldeba saTanado zrunva;

standarti 14: bavSvs/axalgazrdas mudmivad amzadeben damoukidebeli cxovrebisaTvis.

-30 -

Page 31: standartebi nvelobisaTvis evropaSi...warmoadgens Suquras mTeli danarCeni msofliosaTvis. bavSvTa uflebebis propaganda, dacva da ganxorcieleba evrokavSiris saSinao da sagareo politikis

zrunvis procesi zrunvidan gasvlis procesi

standarti 7 bavSvis ganTavsebis adgili Seesabameba mis

saWiroebebs, cxovrebiseul situacias da Tavdapirvel,

biologiur socialur garemos

bavSvi izrdeba inkluziur, mxardamWer, dacul da mzrunvel garemoSi. am kriteriumebis

dakmayofileba xdeba im SemTxvevaSi, Tu bavSvs eZleva SesaZlebloba aRizardos mzrunvel

ojaxur garemoSi.

axal garemoSi bavSvs SesaZlebloba aqvs, daamyaros stabiluri urTierToba mzrunvel

pirTan da SeinarCunos kontaqti Tavdapirvel socialur garemosTan.

„mimRebi mSoblebi yovelTvis imas akeTebdnen, rac CemTvis kargi da sasargeblo iyo. CemTvis Zalian mniSvnelovania, rom maT me iseTi mimiRes, rogoric var da rom isini pativs scemen Cems azrs, religias, pirad cxovrebas da me SesaZlebloba maqvs, vilaparako Cems mSobliur enaze“. (gogona sloveniidan, kodi 27.02.01)

a) pasuxismgeblobebi

bavSvTa dacvis samsaxuri - aris iniciatori da poulobs bavSvis ganTavsebisaTvis

SeZlebisdagvarad saukeTeso garemos da aTavsebs bavSvs am garemoSi

bavSvis saWiroebebis, cxovrebiseuli situaciisa da warsuli

socialuri garemos gaTvaliswinebiT.

mzrunvel organizacias - mas aqvs zrunvis iseTi modelebi, romlebic Seesabameba bavSvis

saWiroebebs da bavSvTa dacvis samsaxuris moTxovnebs.

- bavSvTa dacvis samsaxurTan TanamSromlobiT afasebs Seesabameba Tu

ara SeTavazebuli gansaTavsebeli garemo bavSvis saWiroebebs,

cxovrebiseul situacias da warsul socialur garemos.

mzrunveli piri - uzrunvelyofs, raTa axali saxli Seesabamebodes bavSvis

saWiroebebs, cxovrebiseul situacias da warsul socialur

garemos.

- am procesSi TanamSromlobs bavSvTan da mis biologiur ojaxTan.

b) rekomendaciebi

1. bavSvi da misi biologiuri ojaxi informirebulia ojaxuri zrunvis formaTa alternativebis Sesaxeb;

Tu xelmisawvdomia/arsebobs Sesabamisi ojaxuri zrunvis formebi, xdeba bavSvisa da misi biologiuri

ojaxis informireba am formebis Sesaxeb.

bavSvTa dacvis samsaxuri waaxalisebs mzrunvel organizaciebs, rom SesTavazon bavSvebs ojaxuri

mzunveloba.

Tu bavSvis miReba dawesebulebaSi xdeba mkurnalobis mizniT, mzrunvelma organizaciam unda ipovos

saSualeba, raTa moxdes mkurnalobis ojaxur mzrunvelobasTan kombinireba.

-31-

Page 32: standartebi nvelobisaTvis evropaSi...warmoadgens Suquras mTeli danarCeni msofliosaTvis. bavSvTa uflebebis propaganda, dacva da ganxorcieleba evrokavSiris saSinao da sagareo politikis

gadawyvetilebis miReba da

bavSvis miRebis procesi Sesavali

2. bavSvis ganTavseba xdeba SeZlebisdagvarad saukeTeso garemoSi;

bavSvTa dacvis samsaxuri da mzrunveli organizacia uzrunvelyofs, rom bavSvis gansaTavsebeli

momavali garemo warmoadgens inkluziur, mxardamWer, dacul da mzrunvel garemos. 3. bavSvis ganTavsebis garemo Seesabameba bavSvis saWiroebebs, cxovrebiseul situacias da warsul

socialur garemos;

mzrunveli organizacia Segnebulad cdilobs uzrunvelyos, rom bavSvis ganTavsebis adgili

Seesabamebodes mis saWiroebebs, cxovrebiseul situacias da warsul socialur garemos.

iTvaliswineben bavSvis sazogadoebasa da misi ganTavsebis axal garemos Soris fizikur

daSorebas/manZils. 4. bavSvis ganTavsebis axali garemo xels uwyobs, rom bavSvSi ganviTardes siaxlovisa da

mikuTvnebulobis grZnoba;

mzrunveli piri gamouyofs bavSvs pirad sivrces da uqmnis mas garemos, romelSic mas SesaZlebloba

aqvs ganaviTaros siaxlovisa da mikuTvnebulobis grZnoba.

5. xdeba zrunvis xarisxis perioduli gadaxedva;

bavSvTa dacvis samsaxuri da mzrunveli organizacia periodulad afaseben bavSvze gaweuli zrunvis

xarisxs. g) gamafrTxilebeli niSnebi

• bavSvs ara aqvs SesaZlebloba aRizardos ojaxuri zrunvis garemoSi;

• bavSvs ara aqvs kontaqti mis biologur ojaxs da/an mis warsul socialur garemosTan;

• fizikuri daSoreba/manZili bavSvsa da mis biologiur ojaxs da/an mis warsul socialur

garemosTan abrkolebs maT Soris kontaqts;

• bavSvs ar aZleven nebas gamoiyenos sakuTari ena, misdios sakuTar religiasa da kulturas;

• SeTanxmebebi ar aris realuri, obieqturi da/an savaldebulo;

• bavSvi grZnobs, rom misi ganTavsebis garemo ar aris inkluziuri, mxardamWeri, daculi da

mzrunveli;

• bavSvi grZnobs, rom mas ar SeuZlia hqondes mzrunvel pirTan stabiluri urTierTobis

damyarebis imedi;

• bavSvs ara aqvs ganmartoebis SesaZlebloba;

• bavSvs mudmivad ecvleba mzrunveli piri;

• mzrunveli piri delikaturad ar ekideba bavSvis situacias.

-32 -

Page 33: standartebi nvelobisaTvis evropaSi...warmoadgens Suquras mTeli danarCeni msofliosaTvis. bavSvTa uflebebis propaganda, dacva da ganxorcieleba evrokavSiris saSinao da sagareo politikis

zrunvis procesi zrunvidan gasvlis procesi

standarti 8 - bavSvi inarCunebs kontaqts Tavis biologiur ojaxTan

waxalisebulia, SenarCunebulia da mxardaWerilia bavSvis urTierToba biologiur

ojaxTan, Tu es ar ewinaaRmdegeba bavSvis WeSmarit interesebs.

„kontaqts didad uwyobda xels socialuri muSaki[...]. faqtobrivad, mimRebi deda, garda imisa, rom zrunavs bavSvze da mihyavs is Tavisi biologiuri dedis sanaxavad, aseve sargeblobs SeTxveviT da Sexvedris am ramodenime saaTis ganmavlobaSi aswavlis bavSvis biologiur dedas bavSvze zrunvis garkveul unar-Cvevebs. maT Soris arsebul dadebiT urTierTobas gadamwyveti mniSvneloba aqvs bavSvisaTvis. mas Zalian exmareba imis codna, rom mis biologiur dedas da mimReb dedas erTmaneTTan kargi urTierToba aqvT“. (socialuri muSaki maltidan, kodi 19.08.04) „unda xdebodes bavSvsa da mis biologiur mSoblebs Soris kavSirisa da urTierTobis mxardaWera da [...] bavSvs unda hqondes SesaZlebloba TviTon gadawyvitos, Tu rogori urTierToba unda hqondes mas Tavis biologiur mSoblebTan“. (socialuri muSaki estoneTidan, kodi 7.08.01)

a) pasuxismgeblobebi

bavSvTa dacvis samsaxuri - uzrunveloyofs, rom xdeba bavSvsa da mis biologiur ojaxs

Soris kontaqtis SenarCuneba.

mzrunveli organizacia - uzrunvelyofs da xels uwyobs kontaqts biologiur ojaxTan.

- exmareba mzrunvel pirs;

mzrunveli piri - xels uwyobs bavSvsa da mis biologiur ojaxs Soris

kontaqts; - TanamSromlobs bavSvis biologiur ojaxTan.

b) rekomendaciebi

1. bavSvTa dacvis samsaxuri xels uwyobs kontaqts bavSvsa da mis biologiur ojaxs Soris;

bavSvTa dacvis samsaxuri cdilobs bavSvs, mzrunvel pirsa da bavSvis biologiur ojaxs Soris

kontaqtis waxalisebas, mxardaWeras da monitorings. igi aseve xels uwyobs TanamSromlobas aRniSnul

sam mxares Soris. bavSvTa dacvis samsaxuri konsultacias uwevs bavSvs, mis biologiur ojaxs da mzrunvel pirs.

-33 -

Page 34: standartebi nvelobisaTvis evropaSi...warmoadgens Suquras mTeli danarCeni msofliosaTvis. bavSvTa uflebebis propaganda, dacva da ganxorcieleba evrokavSiris saSinao da sagareo politikis

gadawyvetilebis miReba da

bavSvis miRebis procesi Sesavali

2. mzrunveli organizacia da mzrunveli piri mxars uWeren kontaqts bavSvsa da mis biologiur

ojaxs Soris;

mzrunveli organizacia amzadebs mzrunvel pirs bavSvis biologiur ojaxTan muSaobisaTvis da

exmareba mas amaSi. mzrunveli piri exmareba bavSvs gaicnos sakuTari cxovrebis istoria da xels uwyobs mas

SeinarCunos urTierToba Tavis biologiur ojaxTan da socialur, religiur da kulturul

warsulTan.

mzrunveli piri periodulad awvdis biologiur ojaxs informacias bavSvis ganviTarebis Sesaxeb. 3. biologiuri ojaxi CarTulia bavSvis cxovrebaSi;

mzrunveli organizacia da biologiuri ojaxi naTlad gansazRvraven bavSvis ganviTarebasTan

dakavSirebul rolebs, uflebebsa da pasuxismgeblobebs erovnuli kanonmdeblobis Sesabamisad.

mzrunveli organizacia exmareba biologiur ojaxs bavSvis situaciis gagebaSi da mouwodebs ojaxs

daexmaros bavSvs.

4. xdeba kontaqtis sixSirisa da xarisxis perioduli Sefaseba;

bavSvsa da mis ojaxs Soris kontaqtis sixSire da xarisxi unda iqna Sefasebuli regularulad.

kontaqts adgili aqvs zrunvis individualuri gegmis an am sakiTxTan dakavSirebul SeTanxmebaTa

Sesabamisad. g) gamafrTxilebeli niSnebi:

• bavSvsa da mis biologiur ojaxs ar aqvT erTmaneTTan kontaqti, miuxedavad imisa, rom es

iqneboda bavSvis WeSmarit interesebSi;

• bavSvsa da mis biologiur ojaxs aqvT erTmaneTTan kontaqti, miuxedavad imisa, rom es ar

Seesabameba bavSvis WeSmarit interesebs;

• biologiuri ojaxi iqceva bavSvis WeSmariti interesebis sawinaaRmdegod;

• ar xdeba bavSvsa da mis biologiur ojaxs Soris kontaqtis xelSewyoba;

• mizezebi imisa, rom ar xdeba bavSvsa da mis biologiur ojaxs Soris kontaqtis xelSewyoba, kargad ar ari dasabuTebuli/usafuZvloa.

-34-

Page 35: standartebi nvelobisaTvis evropaSi...warmoadgens Suquras mTeli danarCeni msofliosaTvis. bavSvTa uflebebis propaganda, dacva da ganxorcieleba evrokavSiris saSinao da sagareo politikis

zrunvis procesi zrunvidan gasvlis procesi

standarti 9: mzrunveli pirebs aqvT Sesabamisi kvalifikacia

da adekvaturi samuSao pirobebi

xdeba mzrunveli piris winaswari srulyofili Sefaseba, SerCeva da momzadeba, sanam is

aiRebs bavSvze zrunvis pasuxismgeblobas. is gadis uwyvet momzadebas, iRebs profesiul

mxardaWeras, raTa uzrunvelyofil iqnas bavSvis yovelmxrivi ganviTareba.

„mimRebi mSoblebisaTvis Catarebuli treningi SesaniSnavi iyo. me da Cems qmars bavSvebi manamde gvyavda miRebuli, magram treningis ganmavlobaSi mivxvdiT, Tu ramdenad cota vicodiT [...]. axla Rrmad mwams, rom aravis ar unda darTon neba miiRos bavSvi foster mzrunvelobaSi, sanam ar gaivlis mimRebi (foster) mSoblis trenings“.

(mzrunveli piri islandiidan, kodi 13.06.01)

a) pasuxismgeblobebi bavSvTa dacvis samsaxuri - gansazRvravs mzrunveli piris kvalifikaciis

profils/moTxovnebs.

- uzrunvelyofs, raTa yvela mzrunveli piri

akmayofilebdes kvalifikaciis profils/moTxovnebs.

mzrunveli organizacia - uzrunvelyofs, rom yvela mzrunveli piri akmayofilebs bavSvTa

dacvis samsaxuris mier gansazRvrul kvalifikaciis

profils/moTxovnebs.

- uzrunvelyofs mimdinare treningsa da mxardaWeras.

mzrunveli piri - monawileobs mimdinare profesiul

treningSi.

b) rekomendaciebi

1. mzrunvel pirTa SerCeva da momzadeba xdeba dadgenili kvalifikaciis profilis/moTxovnebis

Sesabamisad;

bavSvTa dacvis samsaxuri uzrunvelyofs, rom bavSvis ganTavseba xdeba iseT mzrunvel organizaciaSi,

romelic profesionalurad amzadebs da mxardaWeras sTavazobs mzrunvel pirebs kvalifikaciis

profilis/moTxovnebis Sesabamisad. mzrunveli piris kvalifikaciis profili/moTxovnebi unda iTvaliswinebdes mzrunveli piris

SesaZleblobas warmarTos Tavisi qmedebebi UN CRC-is, bavSvTa dacvis moTxovnebis (qcevis kodeqsi) da bavSvis ganviTarebis Sesaxeb codnis safuZvelze. maT utardebaT treningi, rom isaubron iseTi eniT,

romelic Seesabameba bavSvis/axalgazrdis azrovnebas. isini amyareben axlo urTierTobas

bavSvTan/axalgazrdasTan, gaaCniaT mosmenisa da gagebis kargi unari, arian emfatiurebi da momTmenebi. mzrunveli organizacia uzrunvelyofs, rom moxdes mzrunveli piris srulyofilad Sefaseba, SerCeva,

momzadeba, mxardaWera da monitoringi.

-35 -

Page 36: standartebi nvelobisaTvis evropaSi...warmoadgens Suquras mTeli danarCeni msofliosaTvis. bavSvTa uflebebis propaganda, dacva da ganxorcieleba evrokavSiris saSinao da sagareo politikis

gadawyvetilebis miReba da

bavSvis miRebis procesi Sesavali

2. mzrunveli pirebisaTvis xelmisawvdomia profesiuli treningi da mxardaWera;

mzrunvel pirs uzrunvelyofen profesiuli treningiTa da mxardaWeriT misi saWiroebebisa da

Txovnis Sesabamisad;

zogadad, mzrunveli organizacia sTavazobs mzrunvel pirs gamocdilebis gaziarebis, Sesabamis

Sexvedrebsa da konferenciebSi monawileobis, iseve rogorc treningis, konsultaciisa da superviziis

miRebis SesaZleblobas. 3. mzrunvel pirebs aqvT adekvaturi samuSao pirobebi;

mzrunveli piris mxardaWera xdeba misTvis adekvaturi samuSao pirobebis Seqmnis gziT. is cxovrobs

adgilze, sadac arsebobs adekvaturi infrastruqtura. mzrunvel pirs SeuZlia hqondes Tavisi

pasuxismgeblobebis saTanadod SesrulebisaTvis saWiro finansuri da adamianuri resursebis miRebis

imedi.

4. xeli ewyoba TanamSromlobis qseluri struqturis Seqmnas;

bavSvTa dacvis samsaxuri da/an mzrunveli organizacia xels uwyobs formalur da araformalur

qselTa Seqmnas, raTa mzrunvel pirebs hqondeT gamocdilebis gaziarebis SesaZlebloba.

g) gamafrTxilebeli niSnebi:

• ar aris gansazRvruli mzrunveli pirebis kvalifikaciis profilTan dakavSirebuli

minimaluri moTxovnebi;

• ar xdeba mzrunveli pirebis srulyofilad Sefaseba da SerCeva;

• mzrunveli pirebisTvis ar aris xelmisawvdomi adekvaturi profesiuli treningi da/an

mxardaWera;

• mzrunveli pirebi uars acxadeben profesiul treningsa da mxardaWeraze;

• ar xdeba treningisa da mxardaWeris xelis Sewyoba.

-36 -

Page 37: standartebi nvelobisaTvis evropaSi...warmoadgens Suquras mTeli danarCeni msofliosaTvis. bavSvTa uflebebis propaganda, dacva da ganxorcieleba evrokavSiris saSinao da sagareo politikis

zrunvis procesi zrunvidan gasvlis procesi

standarti 10: mzrunveli piris urTierToba bavSvTan efuZneba

urTierTgagebasa da pativiscemas

mzrunveli piri individualur yuradRebas uTmobs bavSvs da Segnebulad cdilobs

Camoayalibos ndoba da gaugos mas. mzrunveli piri yovelTvis urTierTobs bavSvTan Riad,

gulwrfelad da pativiscemiT.

„isini (mimRebi mSoblebi) gulwrfelad zrunavdnen masze. iyvnen momTmenni da far-xmals ar hyridnen, amyarebdnen komunikacias Zalzed Riad da Zalzed kargad saubrobdnen sxvadasxva sakiTxis Sesaxeb. saubrobdnen yvelaferze, maT Soris sirTuleebzec. isini aseve amJRavnebdnen Tu rogor moswondaT biWi da mas xSirad ixutebdnen gulSi“. (Svedi biWis istoria, kodi 29.01.01) „me Zalian madlobeli var Cemi mimRebi (foster) mSoblebis. maT mimiRes TavianT ojaxSi, rodesac me 14 wlis viyavi. maT maswavles, Tu ras niSnavs ojaxi: xalxis siyvaruli, erTguleba da pativiscema. maT maswavles saWmlis momzadeba. maswavles, ar SemSineboda sakuTari grZnobebis gamoxatva da imis Tqma, rac suls miforiaqebda. maT me ubralod vuyvardi da es grZnoba maTgan viswavle. ar viyavi miCveuli sinazes da Tavdapirvelad cota uxerxulad vgrZnobdi Tavs amis gamo. Zalian morcxvi viyavi. vafasebdi im faqts, rom Cemi foster deda arasodes mcemda. es ukve Zalian bevrs niSnavda CemTvis. Cemi bavSvobis saSineli mogonebani Savi aCrdilebiviT damyvebodnen didi xnis ganmavlobaSi“. (gogona latviidan, kodi 16.02.01)

a) pasuxismgeblobebi

bavSvTa dacvis samsaxuri - awvdis mzrunvel organizacias da mzrunvel pirs mTels

informacias bavSvis warsulis Sesaxeb.

- uzrunvelyofs TanamSromlobas biologiur ojaxsa da mzrunvel

pirs Soris.

mzrunveli organizacia - exmareba mzrunvel pirs bavSvTan stabiluri urTierTobis

damyarebasa da SenarCunebaSi.

- uzrunvelyofs, rom mzrunvel pirs hqondes bavSvTan kargi

urTierTobis damyarebisaTvis saWiro unar-Cvevebi.

mzrunveli piri - aZlevs bavSvs ndobis Camoyalibebis

SesaZleblobas.

-37-

Page 38: standartebi nvelobisaTvis evropaSi...warmoadgens Suquras mTeli danarCeni msofliosaTvis. bavSvTa uflebebis propaganda, dacva da ganxorcieleba evrokavSiris saSinao da sagareo politikis

gadawyvetilebis miReba da

bavSvis miRebis procesi Sesavali

b) rekomendaciebi

1. mzrunveli piri iRebs informacias, treningsa da mxardaWeras;

bavSvTa dacvis samsaxuri awvdis mzrunvel organizacias da mzrunvel pirs informacias bavSvis

warsulis Sesaxeb raTa maT hqondeT SesaZlebloba hqondeT bavSvisadmi Sesabamisi midgoma;

mzrunveli organizacia trenings utarebs da mxardaWeras aRmouCens mzrunvel pirs bavSvTan

stabiluri urTierTobis damyarebasa da SenarCunebaSi. 2. mzrunveli piri sTavazobs bavSvs SesaZleblobas daamyaros stabiluri urTierToba;

mzrunveli piri qmnis mxardamWer garemos, romelic dafuZnebulia gagebasa da pativiscemaze, rac

iZleva axlo, gulwrfeli, konfidencialuri da stabiluri urTierTobis Camoyalibebis

SesaZleblobas.

3. mzrunvel pirs aqvs TiToeuli bavSvisadmi individualuri midgoma;

mzrunveli piri yovelTvis iTvaliswinebs bavSvis warsuls, individualur saWiroebebs,

SesaZleblobebs da aRqmis dones.

g) gamafrTxilebeli niSnebi:

• mzrunvel pirsa da bavSvs Soris urTierTobaSi aris pativiscemisa da urTierTgagebis

nakleboba;

• xdeba bavSvis Sesaxeb informaciis gaJonva;

• bavSvi Sors iWers Tavs mzrunveli pirisagan;

• mzrunveli pirebis denadobis gamo bavSvs xSirad ecvleba mzrunveli piri.

-38-

Page 39: standartebi nvelobisaTvis evropaSi...warmoadgens Suquras mTeli danarCeni msofliosaTvis. bavSvTa uflebebis propaganda, dacva da ganxorcieleba evrokavSiris saSinao da sagareo politikis

zrunvis procesi zrunvidan gasvlis procesi

standarti 11: bavSvs aniWeben uflebamosilebas da uweven

mxardaWeras aqtiuri monawileoba miiRos im

sakiTxebis gadawyvetaSi, romlebic uSualo

gavlenas axdenen mis cxovrebaze.

bavSvi aRiarebulia, rogorc sakuTari cxovrebis saukeTeso mcodne/eqsperti. bavSvs awvdian

informacias, usmenen da mis azrs, seriozulad aRiqvamen da misi Sinagani simtkice aRiqmeba

rogorc Zlieri potenciali. bavSvi waxalisebulia, rom man gamoxatos Tavisi grZnobebi da

gamocdileba.

„im daxmarebas, romelsac viRebdi bevri mzrunveli pirisagan, arsebiTi mniSvneloba hqonda[...]. Zalian mniSvnelovania, mzrunveli piri geubnebodes, rom Sen mniSvnelovani xar, rom Sen SegiZlia “vinme gaxde cxovrebaSi”[...]. me vfiqrob pedagogebi swored is xalxia, romlebic yvelaze metad mafasebdnen da mexmarebodnen[...]. isini yovelTvis mexmarebodnen (damexmarnen SemerCia sauniversiteto ganaTleba socialur sferoSi). isini arasodes mewinaaRmdegebodnen“.

(gogona espaneTidan, kodi 28.02.01)

a) pasuxismgeblobebi

bavSvTa dacvis samsaxuri - eweva bavSvis monawileobis monitorings yvela im

gadawyvetilebis miRebis procesSi, romelic uSualo gavlenas axdens mis cxovrebaze.

mzrunveli organizacia - uzrunvelyofs, rom monawileoba aris zrunvis procesis

ganuyofeli nawili.

mzrunveli piri - waaxalisebs bavSvs da uwevs mas mxardaWeras, rom bavSvma

TviTon miiRos gadawyvetileba, romelic uSualo gavlenas axdens

mis cxovrebaze.

- aqtiurad uwyobs xels bavSvis monawileobas.

b) rekomendaciebi

1. mzrunveli organizacia xels uwyobs bavSvis monawileobas;

mzrunveli organizacia:

• gamoyofs resursebs bavSvis monawileobis xelSesawyobad;

• SeimuSavebs da gamoiyenebs sxvadasxva instrumentebs, romlebic uzrunvelyofs bavSvis aqtiur

monawileobas;

• xels uwyobs monawileobrivi damokidebulebis ganviTarebas TanamSromelTa CarTvis gziT;

• uzrunvelyofs, rom yvela, bavSvze zrunvis procesSi CarTuli mxare aris profesionalurad

momzadebuli imisaTvis, raTa xeli Seuwyon bavSvis monawileobas.

2. mzrunveli piri xels uwyobs bavSvis aqtiur monawileobas;

mzrunveli piri:

• atyobinebs bavSvs Tavis uflebebs da yvela mniSvnelovan sakiTxs misi cxovrebis Sesaxeb;

• usmens, waaxalisebs da exmareba bavSvs miiRos gadawyvetilebebi sakuTari cxovrebis Sesaxeb;

-39 -

Page 40: standartebi nvelobisaTvis evropaSi...warmoadgens Suquras mTeli danarCeni msofliosaTvis. bavSvTa uflebebis propaganda, dacva da ganxorcieleba evrokavSiris saSinao da sagareo politikis

gadawyvetilebis miReba da

bavSvis miRebis procesi Sesavali

3. mzrunvel pirs sjera bavSvis da xels uwyobs bavSvis SesaZleblobebisa da sruli portencialis

gamovlenas;

mzrunveli piri:

• amCnevs bavSvis potencials da exmareba bavSvs, mis gamoyenebasa da ganviTarebaSi;

• pativs scems bavSvis individualobas, iTvaliswinebs mis azrs da xels uwyobs mis swrafvas

damoukidebeli cxovrebisaken;

• akeTebs bavSvis mniSvnelobis demonstrirebas misi saWiroebebisadmi interesis gamovlenis

gziT. g) gamafrTxilebeli niSnebi:

• monawileobisaTvis saWiro instrumentebi ar aris SemuSavebuli da/an ar xorcieldeba;

• bavSvi ar monawileobs sakuTar cxovrebasTan dakavSirebuli gadawyvetilebis miRebis

procesSi.

• bavSvi grZnobs, rom mis potencials verc amCneven da arc mxars uWeren;

• bavSvi ver grZnobs, rom mas usmenen an ugeben;

• bavSvi grZnobs, rom ar flobs sakmaris informacias mniSvnelovani sakiTxebisa da misi

uflebebis Sesaxeb.

-40-

Page 41: standartebi nvelobisaTvis evropaSi...warmoadgens Suquras mTeli danarCeni msofliosaTvis. bavSvTa uflebebis propaganda, dacva da ganxorcieleba evrokavSiris saSinao da sagareo politikis

zrunvis procesi zrunvidan gasvlis procesi

standarti 12: bavSvze zrunva xorcieldeba saTanado

sacxovrebel pirobebSi

mzrunveli organizaciis sacxovrebeli standartebi da infrastruqtura akmayofilebs

bavSvis saWiroebebs da uqmnis mas komfortul, usafrTxo, jansaR sacxovrebel pirobebs;

amasTanave, bavSvisaTvis SeuzRudavad xelmisawvdomia ganaTleba da sazogadoebasTan

urTierToba.

„zustad ar maxsovs rodis vigrZeni pirvelad Tavi kargad Cems mimReb (foster) ojaxSi. SeiZleba maSin, rodesac abazana miviRe. sisufTave Zalian mniSvnelovania CemTvis. warmoidgineT, rodesac 7 saaTsa da 30 wuTze dasaZineblad gawvenen, SesaZloa pirsaxocSi gaxveuls, vaza xiliTaa savse, saWmeli yovelTvis erTsa da imave dros, yvelaferi mowesrigebulia. wvrilmanebic ki iseTi mniSvnelovania“.

(gogona irlandiidan, kodi 13.02.06.) „me viyeneb [...] faqtobrivi monacemebis anketebs [...] raTa Sevafaso im bavSvebis ganviTareba, romlebic imyofebian saxelmwifo mzrunvelobis yvela formaSi. formebis/anketebis regularulad Sevseba da faqtebis dokumentacia xels uwyobs bavSvis ganviTarebasa da zrunvasTan dakavSirebul dagegmvis, gadawyvetilebis miRebis, bavSvis ganviTarebis mdgomareobis Semowmebisa da monitoringis process[...]. magaliTad, (erTxel) samzrunvelo dawesebulebaSi myof erT-erT biWs rZis alergiis diagnozi dausves [...]. am informacias uaRresad didi mniSvneloba hqonda mimRebi mSoblebisaTvis”.

(socialuri muSaki ungreTidan, kodi 12.08.01)

a) pasuxismgeblobebi

bavSvTa dacvis samsaxuri - uzrunvelyofs bavSvis iseT garemoSi ganTavsebas, sadac aris

adekvaturi sacxovrebeli pirobebi da romelic akmayofilebs bavSvis materialur saWiroebebs.

mzrunveli organizacia - uzrunvelyofs usafrTxo, jansaR da stabilur garemos

bavSvisaTvis.

mzrunveli piri - uqmnis da sTavazobs bavSvs komfortul, usafrTxo, jansaR da

stabilur keras.

b) rekomendaciebi

1. bavSvze zrunva xorcieldeba saTanado sacxovrebel pirobebSi;

bavSvTa dacvis samsaxuri atarebs bavSvis sacxovrebel pirobebTan dakavSirebuli minimaluri moTxovnebis

Sesrulebis monitorings; am pirobebSi igulisxmeba komfortuli, usafrTxo, jansaRi sacxovrebeli

pirobebi, iseve rogorc ganaTlebisa da sazogadoebasTan urTierTobis SeuzRudavi xelmisawvdmoba. ufro

metic, bavSvTa dacvis samsaxuri uzrunvelyofs bavSvis iseT garemoSi ganTavsebas, romelic akmayofilebs

am minimalur moTxovnebs.

-41-

Page 42: standartebi nvelobisaTvis evropaSi...warmoadgens Suquras mTeli danarCeni msofliosaTvis. bavSvTa uflebebis propaganda, dacva da ganxorcieleba evrokavSiris saSinao da sagareo politikis

gadawyvetilebis miReba da

bavSvis miRebis procesi Sesavali

2. mzrunveli organizacia akmayofilebs minimalur moTxovnebs;

mzrunveli organizacia iZleva xarisxiani zrunvis garantias werilobiTi ganacxadis saxiT. am

xarisxis uzrunvelyofa xdeba bavSvis iseT garemoSi ganTavsebiT, romelic akmayofilebs savaldebulo

minimalur moTxovnebs.

werilobiTi ganacxadi xelmisawvdomia yvelasaTvis.

3. uzrunvelyofilia bavSvis keTildReoba da saTanado materialuri sacxovrebeli pirobebi;

mzrunveli piri asrulebs savaldebulo minimalur moTxovnebs raTa uzrunvelyos komfortuli,

usafrTxo, jansaRi sacxovrebeli pirobebi, iseve rogorc ganaTlebisa da sazogadoebasTan

urTierTobis SeuzRudavi xelmisawvdomoba. g) gamafrTxilebeli niSnebi

• ar arsebobs savaldebulo minimaluri moTxovnebi, romlebic miznad isaxavs bavSvis

sacxovrebeli pirobebis uzrunvelyofas;

• bavSvis ganTavsebis garemo ar akmayofilebs savaldebulo monimalur moTxovnebs;

• mzrunvel organizacias ar gaaCnia werilobiTi ganacxadi da/an ar xdis mas xelmisawvdoms

yvelasaTvis.

-42-

Page 43: standartebi nvelobisaTvis evropaSi...warmoadgens Suquras mTeli danarCeni msofliosaTvis. bavSvTa uflebebis propaganda, dacva da ganxorcieleba evrokavSiris saSinao da sagareo politikis

zrunvis procesi zrunvidan gasvlis procesi

standarti 13 gansakuTrebuli saWiroebebis mqone bavSvebze

xorcieldeba saTanado zrunva

mzrunveli pirebi iReben uwyvet da specifiur momzadebas da mxardaWeras, raTa maT SeZlon

maTi mzrunvelobis qveS myofi bavSvebis gansakuTrebuli saWiroebebis dakmayofileba.

„mimRebi (foster) dedis ganaTleba, unar-Cvevebi da bavSvebTan muSaobis gamocdileba Zalian sasargeblo da damxmare aRmoCnda[...]. bavSvTa saxlSi momuSave fsiqologebma [...] Seatyobines mimReb mSoblebs biWis anamnezisa da misi mdgomareobis Sesaxeb [...]. aucilebeli iyo misTvis yovelde drois daTmoba, ZiriTadi Cvevebis swavleba da unarebis ganviTareba, misTvis Cacmis swavleba, ZiriTadi koncefciebis axsna, winadadebebis meSveobiT laparakis swavleba, formebisa da ferebis garCevis swavleba. misTvis TamaSis swavlebac ki dasWirdaT“.

(mzrunveli piri CexeTidan, kodi 5.06.05) „logopedTan TanamSromlobis wyalobiT, mimRebma mzrunvelma iswavla, Tu rogor daxmareboda biWs smenis nakliT gamowveuli komunikaciis problemebis gadalaxvaSi“.

(mzrunveli piri CexeTidan, kodi 5.06.0)

a) pasuxismgeblobebi

bavSvTa dacvis samsaxuri - uzrunvelyofs, rom gansakuTrebuli saWiroebebis mqone bavSvis

ganTavseba moxdes Sesabamis/saTanado garemoSi.

mzrunveli organizacia - uzrunvelyofs, rom gansakuTrebuli saWiroebebis mqone bavSvma

miiRos saTado mzrunveloba.

- uzurnvelyofs, rom gansakuTrebuli saWiroebebis mqone bavSvs,

saWiroebis SemTxvevaSi, Cautardes mkurnaloba.

mzrunveli piri - sTavazobs gansakuTrebuli saWiroebebis mqone bavSvs saTanado

zrunvas.

- uzrunvelyofs, rom gansakuTrebuli saWiroebebis mqone bavSvs,

saWiroebis SemTxvevaSi Cautardes profesionaluri mkurnaloba.

b) rekomendaciebi

1. bavSvis miRebamde xdeba gansakuTrebuli saWiroebebis mqone bavSvis ganTavsebisaTvis srulyofilad

momzadeba;

bavSvTa dacvis samsaxuri awvdis mzrunvel organizacias da mzrunvel pirs mTel im informacias, rac

saWiroa bavSvis gansakuTrebuli saWiroebebis dasakmayofileblad.

-43-

Page 44: standartebi nvelobisaTvis evropaSi...warmoadgens Suquras mTeli danarCeni msofliosaTvis. bavSvTa uflebebis propaganda, dacva da ganxorcieleba evrokavSiris saSinao da sagareo politikis

gadawyvetilebis miReba da

bavSvis miRebis procesi Sesavali

2. gansakuTrebuli saWiroebebis mqone bavSvebze xorcieldeba saTanado zrunva;

mzrunveli piri xels uwyobs bavSvis yovelmxriv ganviTarebas bavSvis individualuri potencialis

Sesabamisad. igi uzrunvelyofs bavSvis CarTulobasa da monawileobas. 3. mzrunvel pirebs, romlebic zrunaven gansakuTrebuli saWiroebebis mqone bavSvebze, utardebaT

damatebiT specializirebuli treningi da iReben mxardaWeras;

bavSvTa daxmarebis samsaxuri da/an mzrunveli organizacia uzrunvelyofs mzrunveli pirebisaTvis

mimdinare treningsa da mxardaWeras, raTa mzrunveli piri iyos kvalificiuri gansakuTrebuli

saWiroebebis mqone bavSvze mzrunvelobisaTvis.

4. mzrunveli piri TanamSromlobs specialistebTan;

mzrunveli piri iTxovs daxmarebas da TanamSromlobs kompetentur dawesebulebebTan da

specialistebTan raTa man SeZlos gansakuTrebuli saWiroebebis mqone bavSvis moTxovnebis

dakmayofileba g) gamafrTxilebeli niSnebi

• ar arsebobs gansakuTrebuli saWiroebebis mqone bavSvebze zrunvis saTanado formebi;

• bavSvis ganTavsebis garemo ar iTvaliswinebs bavSvis gansakuTrebul saWiroebebs;

• gansakuTrebuli saWiroebebis mqone bavSvi ver iRebs saTanado zrunvas;

• mzrunveli piri ar flobs Sesabamis informacias, ver iRebs Sesabamis momzadebasa da

mxardaWeras, rom SeZlos gansakuTrebuli saWiroebebis mqone bavSvze zrunva;

• ar xdeba an araadekvaturad mimdinareobs TanamSromloba mzrunvel pirebsa da specialistebs

Soris;

• bavSvis mkurnal specialistebs ara aqvT saWiro kvalifikacia imisaTvis, rom umkurnalon

gansakuTrebuli saWiroebebis mqone bavSvs.

-44-

Page 45: standartebi nvelobisaTvis evropaSi...warmoadgens Suquras mTeli danarCeni msofliosaTvis. bavSvTa uflebebis propaganda, dacva da ganxorcieleba evrokavSiris saSinao da sagareo politikis

zrunvis procesi zrunvidan gasvlis procesi

standarti 14: bavSvs/axalagazrdas mudmivad amzadeben

damoukidebeli cxovrebisaTvis

xdeba bavSvis/axalgazrdis mxardaWera, rom man SeZlos Tavisi momavlis Seqmna da gaxdes

sazogadoebis damoukidebuli, Tavis TavSi darwmunebuli da aqtiuri wevri. misTvis

xelmisawvdomia ganaTleba da SesaZlebloba aqvs SeiZinos cxovrebiseuli unar-Cvevebi da

Rirebulebebi.

xdeba bavSvis/axalgazrdis mxardaWera, rom mas ganuviTardes TviT-Sefaseba. es mas saSualebas

aZlevs igrZnos Tavi Zlierad da usafrTxod da gadalaxos sirTuleebi.

„dedis valdebulebaa aRzardos bavSvi ise, rom bavSvi Tavs miiCnevdes adamianad, romelsac gaaCnia Rirebulebebi, Rirseba, unari da Zala imisaTvis, rom gadalaxos tkivili da sirTuleebi da SeZlos cxovrebis gagrZeleba“.

(mzrunveli piri litvidan, kodi17.08.02) „unda aRiniSnos pedagogis didi mniSvneloba. mas unda mimarTon xolme daxmarebisTvis. [...] mzrunvel organizaciaSi ostati pedagogiviT unda iyos da SesaZlebeli unda iyos misgan durglobis Seswavla; aseve sasargeblo iqneboda manqanis an binis garemontebis swavla. [...] Tu moaxerxebT sadme muSaobas axalgazrdul saxlSi cxovrebis periodSi, [...] araferi mogakldebaT. [...] isini, romlebic mets akeTeben, mets iReben; isini romlebic naklebs akeTeben, naklebs iReben“.

(biWi estoneTidan, kodi 7.01.02)

a) pasuxismgeblobebi

bavSvTa dacvis samsaxuri - atarebs bavSvis/axalgazrdis ganviTarebis monitorings misi

damoukidebeli cxovrebisaTvis momzadebasTan dakavSirebiT, rogorc es

zrunvis gegmaSia SeTanxmebuli.

- uzurnvelyofs, rom bavSvisaTvis/axalgazrdisaTvis xelmisawvdomia

optimaluri ganaTleba.

mzrunveli organizacia - uzrunvelyofs saTanado pirobebs da programebs, raTa xeli Seuwyos

bavSvs/axalgazrdas gaxdes damoukidebeli.

mzrunveli piri - exmareba bavSvs/axalgazrdas gaxdes damoukidebeli.

-45-

Page 46: standartebi nvelobisaTvis evropaSi...warmoadgens Suquras mTeli danarCeni msofliosaTvis. bavSvTa uflebebis propaganda, dacva da ganxorcieleba evrokavSiris saSinao da sagareo politikis

gadawyvetilebis miReba da

bavSvis miRebis procesi Sesavali

b) rekomendaciebi 1. mzrunveli piri uzrunvelyofs bavSvisaTvis/axalgazrdisaTvis individualur treningsa da

mxardaWeras;

mzrunveli piri uzrunvelyofs, rom bavSvi/axalgazrda emzadeba da iRebs daxmarebas damoukideblobis

ganviTarebaSi im saWiroebebis Sesabamisad, romelic gamoikveTa zrunvis gegmaSi. mzrunveli piri

gansakuTrebiT yuradRebas aqcevs Semdeg sakiTxebs:

• xdeba bavSvis/axalgazrdis waxaliseba, rom Tavis Tavze aiRos yoveldRiuri pasuxismgeblobebi.

bavSvis/axalgazrdis aRqmis donis gaTvaliswinebiT mas miandoben sakuTar Tavze zrunvas,

iseve rogorc fulTan urTierTobas, iuridiul sakiTxebs, dazRvevasa da sxva praqtikul

sakiTxebs;

• bavSvs/axalgazrdas exmarebian socialur qselSi integraciaSi da am qselSi xalxTan

urTierTobis CamoyalibebaSi;

• mzrunveli piri ikvlevs bavSvis/axalgazrdis interesebs da gegmavs iseT RonisZiebebs,

romlebic xels uwyobs bavSvis/axalagazrdis codnisa da cxovrebiseuli unar-Cvevebis Semdgom

ganviTarebas.

2. damoukidebeli cxovrebisaTvis momzadeba aris uwyveti procesi;

mzrunveli piri, mzrunveli organizaciis mxardaWeriT amzadebs bavSvs/axalgazrdas damoukidebeli

cxovrebisaTvis. es procesi efuZneba zrunvis individualur gegmas.

zrunvis gegma ganixilavs bavSvis/axalgazrdis momzadebas damoukidebeli cxovrebisaTvis, rogorc

uwyvet process. is iTvaliswinebs saTanado pirobebs da SesaZleblobebs da/an programebs, romlebic

exmareba bavSvs/axalgazrdas damoukideblobis miRwevaSi. 3. bavSvs/axalgazrdas sTavazoben TviTganviTarebis SesaZleblobebs/programebs;

mzrunveli organizacia da mzrunveli piri qmnian SesaZleblobebs da programebs, romlis farglebSic

bavSvi/axalgazrda swavlobs sakuTar Tavze pasuxismgeblobis aRebas, Rirebulebebisa da normebis

gansazRvras da cxovrebiseuli unar-Cvevebis ganviTarebas.

bavSvi/axalgazrda monawileobs TviTganviTarebis SesaZleblobebis/programebis SemuSavebaSi,

ganxorcielebasa da SefasebaSi.

-46-

Page 47: standartebi nvelobisaTvis evropaSi...warmoadgens Suquras mTeli danarCeni msofliosaTvis. bavSvTa uflebebis propaganda, dacva da ganxorcieleba evrokavSiris saSinao da sagareo politikis

zrunvis procesi zrunvidan gasvlis procesi

4. bavSvisaTvis/axalagzrdisaTvis xelmisawvdomia ganaTlebis saukeTeso done;

bavSvisaTvis/axalgazrdisaTvis xelmisawvdomia ganaTlebis SeZlebisdagvarad saukeTeso formebi da mas

saSualeba aqvs isargeblos amiT Tavisi potencialisa da interesebis Sesabamisad.

bavSvs/axalgazrdas aqvs meti xelSewyoba, rom monawileoba miiRos saklaso da klasgareSe

RonisZiebebSi misi individualuri interesebis Sesabamisad. g) gamafrTxilebeli niSnebi

• damoukidebeli cxovrebisaTvis momzadeba ar aris gaTvaliswinebuli zrunvis gegmaSi;

• bavSvisaTvis/axalgazrdisaTvis xelmisawvdomi ar aris TviT-ganviTarebis

SesaZleblobebi/programebi;

• bavSvs/axalgazrdas ar aZleven SesaZleblobas – gamoiyenos TviTganviTarebis

SesaZleblobebi/programebi;

• bavSvi/axalgazrda grZnobs, rom is ar aris kargad momzadebuli da ver iRebs saTanado

mxardaWeras damoukidebeli cxovrebisaTvis;

• bavSvi/axalgazrda ar aris integrirebuli socialur qselSi;

• ar xdeba bavSvis/axalgazrdis ganaTlebis xelSewyoba;

• bavSvi/axalgazrda ar atarebs Tavisufal dros produqtiulad;

• bavSvs/axalgazrdas ar usmenen.

-47-

Page 48: standartebi nvelobisaTvis evropaSi...warmoadgens Suquras mTeli danarCeni msofliosaTvis. bavSvTa uflebebis propaganda, dacva da ganxorcieleba evrokavSiris saSinao da sagareo politikis

gadawyvetilebis miReba da

bavSvis miRebis procesi Sesavali

zrunvidan gasvlis procesi

termini zrunvidan gasvlis procesi aRniSnavs im process, romlis saSualebiTac

bavSvi/axalgazrda xdeba damoukidebeli, ubrundeba Tavis biologiur ojaxs an gadadis

sxva adgilas. es procesi moicavs gadawyvetilebis miRebas, gadasvlis process da

Semdgom daxmarebas/mxardaWeras (after-care support). standartebis es jgufi moicavs Semdeg standartebs:

standarti 15: zrunvidan gasvlis procesi srulyofilad igegmeba da xorcieldeba;

standarti 16: komunikacia zrunvidan gasvlis procesSi myardeba sasargeblo da saTanado gziT;

standarti 17: bavSvs/mozards aniWeben uflebamosilebas da uweven mxardaWeras, rom man

monawileoba miiRos zrunvidan gasvlis procesSi;

standarti 18: uzrunvelyofilia zrunvis Semdgomi grZelvadiani mxardaWera (follow up) da bavSvs/axalgazrdas aqvs urTierTobis saSualeba;

-48-

standartebis jgufi

3

Page 49: standartebi nvelobisaTvis evropaSi...warmoadgens Suquras mTeli danarCeni msofliosaTvis. bavSvTa uflebebis propaganda, dacva da ganxorcieleba evrokavSiris saSinao da sagareo politikis

zrunvis procesi zrunvidan gasvlis procesi

standarti 15: zrunvidan gasvlis procesi

srulyofilad igegmeba da xorcieldeba.

zrunvidan gasvlis procesi aris gadamwyveti etapi ojaxis Camnacvlebeli mzrunvelobis

procesSi da xdeba misi srulyofili dagegmva da ganxorcieleba. is ZiriTadad efuZneba

bavSvis/axalgazrdis zrunvis individualur gegmas.

bavSvi/axalgazrda iTvleba saukeTeso mcodned /eqspertad masze ganxorcielebul zrunvis

xarisxTan dakavSirebiT. misgan miRebul ukukavSirs arsebiTi mniSvneloba aqvs zrunvis

sistemis xarisxisa da Sesabamisi zrunvis modelis Semdgomi ganviTarebisaTvis.

„aRmzrdelma/mentorma wamoiwyo saerTo dagegmvis Sexvedrebis regularulad gamarTva, romlebSic monawileobda yvela CarTuli mxare, am SemTxvevaSi ojaxi (bebia da babua da mama), bavSvebi da bavSvTa dacvis samsaxuris warmomadgeneli. erT-erTi dagegmvis Sexvedris ganmavlobaSi yvelam gadawyvita, rom ufrosi da unda darCeniliyo mzrunvel organizaciaSi da or danarCen bavSvs ufro meti dro unda gaetarebina ojaxTan. yvela CarTuli mxare kmayofili iyo miRebuli gadawyvetilebiT“.

(socialuri muSaki bulgareTidan, kodi 3.08.01)

a) pasuxismgeblobebi

bavSvTa dacvis samsaxuri - monitorings uwevs da xels uwyobs zrunvidan gasvlis procesis

dagegmvasa da ganxorcielebas. - axdens yvela CarTul mxares Soris TanamSromlobis koordinirebas.

mzrunveli organizacia - uzrunvelyofs, rom zrunvidan gasvlis procesis dagegmva da

ganxorcieleba xdeba zrunvis gegmis Sesabamisad.

- gverdiT udgas bavSvs/axalgazrdas profesionalizmiTa da

delikaturi midgomiT mTeli procesis ganmavlobaSi.

- TanamSromlobs biologiur ojaxTan.

mzrunveli piri - gegmavs zrunvidan gasvlis process yvela Sesabamis CarTul

mxaresTan erTad.

- anxorcielebs zrunvidan gasvlis process zrunvis gegmis

Sesabamisad.

- TanamSromlobs biologiur ojaxTan.

b) rekomendaciebi

1. zrunvidan gasvlis procesi srulyofilad igegmeba da xorcieldeba;

zrunvis gegmis safuZvelze da bavSvTan/axalgazrdasTan erTad mzrunveli piri gegmavs da anxorcielebs

zrunvidan gasvlis process. am procesis ganxorcieleba xdeba etapobrivad/TandaTanobiT, ramdenadac es

aris bavSvis WeSmarit interesebSi.

-49-

Page 50: standartebi nvelobisaTvis evropaSi...warmoadgens Suquras mTeli danarCeni msofliosaTvis. bavSvTa uflebebis propaganda, dacva da ganxorcieleba evrokavSiris saSinao da sagareo politikis

gadawyvetilebis miReba da

bavSvis miRebis procesi Sesavali

bavSvs/axalgazrdas SeuZlia monawileoba miiRos im sakiTxis gadawyvetaSi, Tu ra doziT unda

miiRos monawileoba misma biologiurma ojaxma zrunvidan gasvlis procesis dagegmvasa da

ganxorcielebaSi.

saWiroebis SemTxvevaSi, mzrunveli piri konsultaciisTvis mimarTavs multi-profesionalur gunds. 2. bavSvi/axalgazrda miiCneva saukeTeso mcodned/eqspertad masze zrunvis xarisxTan dakavSirebiT;

mzrunveli piri sTxovs bavSvs/axalgazrdas Seafasos zrunvis xarisxi. mzrunveli piri gadascems

bavSvisagan/axalgazrdisagan miRebul ukukavSirs mzrunvel organizacias raTa organizaciam SeZlos

misi gaTvaliswineba zrunvis sistemis xarisxis da Sesabamisi zrunvis modelis Semdgomi

ganviTareba-gaumjobesebisaTvis.

3. zrunvidan gasvlis procesi zrunvis individualur gegmazea dafuZnebuli;

zrunvis gegma gansazRvravs bavSvis/axalgazrdis ganviTarebis mdgomareobas, masSi dasaxulia miznebi

da RonisZiebebi da naTlad aris miTiTebuli is resursebi, romlebic saWiroa zrunvidan gasvlis

procesSi bavSvis/axalgazrdis mxardasaWerad. regularulad xdeba zrunvis gegmisa da misi

Sesrulebis Sefaseba.

zrunvis gegma aseve iTvaliswinebs bavSvis/axalgazrdis momaval cxovrebas zrunvidan gasvlis Semdeg

Semdgomi mxardaWeris etapisaTvis (after care) rekomendaciebis gansazRvris gziT. 4. biologiur ojaxSi dabruneba an sxva adgilas gadasvla srulyofilad aris momzadebuli;

bavSvis/axalagzrdis biologiur ojaxSi dabrunebis an misi sxva adgilas gadasvlis SemTxvevaSi

bavSvTa dacvis samsaxurs, axlandel da momaval mzrunvel pirebs, iseve rogorc biologiur ojaxs

Soris unda arsebobdes TanamSromloba.

bavSvi/axalgazrda aqtiurad monawileobs gadawyvetilebis miRebis procesSi da momzadebaSi misi

aRqmis donis Sesabamisad.

5. ewyoba damSvidobebis wveuleba im bavSvisaTvis/axalgazrdisaTvis, romelic tovebs zrunvis

sistemas;

ewyoba saTanado gamosamSvidobebeli wveuleba bavSvisaTvis/axalgazrdisaTvis raTa aRiniSnos misi

cxovrebis axali fazis dawyeba. es keTdeba bavSvis warsulis saerTo tradiciebis mixedviT da

miznad isaxavs bavSvis/axalgazrdis survilebis Sesrulebas. 6. ojaxis Camnacvlebeli mzrunvelobidan gasvlis Semdeg, bavSvisaTvis/axalgazrdisaTvis

xelmisawvdomia daxmareba da konsultaciebi;

bavSvTa dacvis samsaxuri da mzrunveli organizacia uweven mas zrunvis Semdgom daxmarebasa da

konsultaciebs.

g) gamafrTxilebeli niSnebi

• ar xdeba zrunvidan gasvlis procesis srulyofilad dagegmva da ganxorcieleba;

• zrunvidan gasvlis procesi ar aris gaTvaliswinebuli zrunvis gegmaSi;

• CarTuli mxareebi ar eTanxmebian zrunvidan gasvlis gegmas;

• bavSvi/axalgazrda ver grZnobs Tavs CarTulad zrunvidan gasvlis procesSi;

• bavSvi/axalgazrda da/an biologiuri ojaxi ar monawileoben zrunvidan gasvlis procesis

dagegmvasa da ganxorcielebaSi;

• ar interesdebian bavSvis/axalgazrdis azriT masze gaweul zrunvis xarisxTan dakavSirebiT;

• ar xdeba ojaxis Camnacvlebeli mzrunvelobis Sefaseba;

• zrunvidan gasvlis procesi ar Seesabameba bavSvis/axalgazrdis individualur saWiroebebs;

• ar aris bavSvisaTvis/axalgazrdisaTvis xelmisawvdomi zrunvis Semdgomi mxardaWera (after-

care support) an es mxardaWera araadekvaturia.

• bavSvs/axalgazrdas ara aqvs damSvidobebis SesaZlebloba.

-50-

Page 51: standartebi nvelobisaTvis evropaSi...warmoadgens Suquras mTeli danarCeni msofliosaTvis. bavSvTa uflebebis propaganda, dacva da ganxorcieleba evrokavSiris saSinao da sagareo politikis

zrunvis procesi zrunvidan gasvlis procesi

standarti 16: komunikacia zrunvidan gasvlis procesSi

myardeba sasargeblo da saTanado gziT zrunvidan gasvlis procesSi CarTul yvela mxares miewodeba am procesSi maTi rolisaTvis

Sesabamisi mTeli mniSvnelovani informacia. amave dros, bavSvs/axalgazrdas da mis

biologiur ojaxs gaaCniaT piradi cxovrebis xelSeuxeblobisa da usafrTxoebis ufleba.

mTeli informaciis miwodeba xdeba iseTi gziT, romelic gasagebia

bavSvisTvis/axalgazrdisTvis da misi biologiuri ojaxisaTvis.

„is faqti, rom mas mouxdeba axalgazrdul saxlSi marto gadasvla da Tavisi dedmamiSvilebis datoveba, cota ar iyos aRelvebs da anerviulebs. [...] erT dRes gogona axalgazrdul saxls estumra, raTa gacnoboda axal garemos. iq gogona Sexvda meore gogonas samzrunvelo dawesebulebidan, [...] romelmac uTxra, rom axalgazrdul saxlSi Zalian komfortulad grZnobda Tavs; rom iq mas hqonda sakuTari, piradi adgili. [...] gogonas moewona rac naxa da gaigona axalgazrdul saxlSi. uecrad, mTeli misi Relva da nerviuloba warsulSi darCa. axla is bevrad ufro optimisturad aris ganwyobili da axali ocnebebi gauCnda Tavis momaval cxovrebasTan dakavSirebiT“.

(CrdiloeT kviproseli gogonas istoria, kodi 21.02.05)

a) pasuxismgeblobebi

bavSvTa dacvis samsaxuri - uzrunvelyofs, rom yvela CarTuli mxare iRebs da igebs informacias,

romelic saWiroa zrunvidan gasvlis procesis srulyofilad dagegmvisa

da ganxorcielebisaTvis.

- uzrunvelyofs, rom daculi iyos mTeli informaciis

konfidencialuroba.

mzrunveli organizacia - uzrunvelyofs, rom mzrunveli piri saTanadod amyarebs komunikacias

bavSvTan/axalgazrdasTan.

mzrunveli piri - uzrunvelyofs, rom bavSvi/axalgazrda iRebs da igebs Sesabamis

informacias zrunvidan gasvlis procesis Sesaxeb.

- amyarebs bavSvTan/axalgazrdasTan iseT komunikacias, romelic

bavSvs/axalagzrdas komfortulad agrZnobinebs Tavs zrunvidan gasvlis

procesis ganmavlobaSi;

- TanamSromlobs biologiur ojaxTan.

b) rekomendaciebi

1. Sesabamisi informaciis marTva mimdinareobs profesionaluri midgomis safuZvelze;

bavSvTa dacvis samsaxuri, mzrunveli organizacia da mzrunveli piri aRiareben

bavSvisaTvis/axalgazrdisaTvis da misi biologiuri ojaxisaTvis mTeli Sesabamisi informaciis

gadacemis mniSvnelobas.

bavSvTa dacvis samsaxuri profesionalurad marTavs mTel Sesabamis informacias. igi uzrunvelyofs

informaciis konfidencialurobas, saTanado dokumentacias da CarTuli mxareebisaTvis

xelmisawvdomobas.

-51-

Page 52: standartebi nvelobisaTvis evropaSi...warmoadgens Suquras mTeli danarCeni msofliosaTvis. bavSvTa uflebebis propaganda, dacva da ganxorcieleba evrokavSiris saSinao da sagareo politikis

gadawyvetilebis miReba da

bavSvis miRebis procesi Sesavali

2. bavSvi/axalgazrda saTanadod aris informirebuli zrunvidan gasvlis procesis Sesaxeb;

mzrunveli piri uzrunvelyofs, rom bavSvi/axalgazrda flobs da igebs mTel Sesabamis informacias

zrunvidan gasvlis procesis Sesaxeb. gansakuTrebiT, bavSvi/axalgazrda informirebulia momavali

cxovrebis sxvadasxva SesaZleblobebisa da aspeqtebis Sesaxeb, romelSic is gaxdeba damoukidebeli,

daubrundeba biologiur ojaxs an sacxovreblad gadava sxva adgilas.

3. saTanado komunikaciis uzrunvelsayofad gaTvaliswinebulia rigi moTxovnebisa;

yvela Sesabamisi mxare, romelic daxmarebas uwevs bavSvs/axalgazrdas zrunvidan gasvlis procesSi,

unda akmayofilebdes Semdeg moTxovnebs mainc:

• maT gaaCniaT bavSvisaTvis/axalgazrdisaTvis saTanado enis gamoyenebis unari. isini axlo

urTierTobas amyareben bavSvTan/axalgazrdasTan, aqvT mosmenis kargi unari, ugeben

bavSvs/axalgazrdas, arian empaTiurebi da momTmenebi raTa komfortulad agrZnobinon Tavi

bavSvs/axalgazrdas;

• isini qmnian megobrul da komfortul sakomunikacio garemos.

4. bavSvi, biologiuri ojaxi, mzrunveli piri, mzrunveli organizacia da bavSvTa dacvis samsaxuri

erTad muSaoben;

TanamSromloba im Sesabamis mxareebs Soris, romlebic exmarebian bavSvs/axalgazrdas zrunvidan

gasvlis procesis ganmavlobaSi, kidev ufro Zlierdeba Sesabamisi informaciis gacvliT, saTanado

komunikaciiTa da ormxrivi ndobiT. isini:

• akmayofileben kanonmdeblobas, dadgenil wesebsa da Q4C standartebs;

• rTaven am standarts (16) bavSvTa dacvis samsaxurisaTvis, mzrunveli organizaciebisa da

mzrunveli pirebisaTvis gankuTvnil rekomendaciebsa da samuSao meTodebSi;

• warmoadgenen bavSvze zrunvis qselis nawils.

g) gamafrTxilebeli niSnebi

• bavSvi/axalgazrda grZnobs, rom ver ugeben;

• darRveulia bavSvis/axalgazrdis piradi cxovreba;

• bavSvisaTvis/axalgazrdisaTvis da/an sxva Sesabamisi CarTuli mxarisaTvis xelmisawvdomi ar

aris informacia an isini ver igeben maTTvis gadacemul informacias;

• ar xdeba informaciis gacvla;

• bavSvi/axalgazrda ganicdis mzrunvel pirTan komunikaciis naklebobas;

• bavSvi/axalgazrda ganicdis biologiur ojaxTan da mis socialur garemosTan komunikaciis

naklebobas.

-52-

Page 53: standartebi nvelobisaTvis evropaSi...warmoadgens Suquras mTeli danarCeni msofliosaTvis. bavSvTa uflebebis propaganda, dacva da ganxorcieleba evrokavSiris saSinao da sagareo politikis

zrunvis procesi zrunvidan gasvlis procesi

standarti 17: bavSvs/mozards aniWeben uflebamosilebas da

uweven mxardaWeras, rom man monawileoba miiRos zrunvidan

gasvlis procesSi

zrunvidan gasvlis procesi efuZneba zrunvis individualur gegmas. bavSvs/axalgazrdas

SesaZlebloba aqvs gamoxatos azri da Tqvas, Tu ras aniWebs upiratesobas arsebul

situaciasa da momaval cxovrebaSi. is monawileobas iRebs zrunvidan gasvlis procesis

dagegmvasa da ganxorcielebaSi.

„gogonas monawileoba procesis dagegmvaSi aZlevs mas SesaZleblobas TviTon dainaxos, Tu rogor xdeba gadawvetilebis miReba, icodes, kidev ramden xans darCeba dawesebulebaSi da daelodos moments, rodesac is saxlSi wava“.

(socialuri muSaki portugaliidan, kodi 24.07.01)

„rodesac dedaCemma [...] ipova sacxovrebeli adgili, mamam miTxra, rom SemeZlo saxlSi dabruneba, magram ar mindoda, radgan skolac momwonda da klasgareSe aqtivobac.[...] saxlSi maSin davbrundi, rodesac 18 weli Semisrulda. [...] me kmayofili var Cemi arCevaniT“.

(biWi saberZneTidan, kodi 11.02.04)

a) pasuxismgeblobebi

bavSvTa dacvis samsaxuri - uzrunvelyofs bavSvis/axalgazrdis monawileobas.

mzrunveli organizacia - uzrunvelyofs, rom sruldeba yvela moTxovna zrunvidan gasvlis

procesSi bavSvis/axalgazrdis monawileobasTan dakavSirebiT.

mzrunveli piri - aZlevs bavSvs/axalgazrdas zrunvidan gasvlis procesSi

monawileobis SesaZleblobas.

- bavSvis/axalgazrdis aRqmis donis Sesabamisad rTavs mas zrunvidan

gasvlis procesis dagegmvasa da ganxorcielebaSi;

- TanamSromlobs biologiur ojaxTan.

b) rekomendaciebi

1. bavSvis/axalagazrdis monawileobis uzrunvelsayofad xdeba Semdegi moTxovnebis gaTvaliswineba;

yvela Sesabamisi mxare, romelic CarTulia zrunvidan gasvlis procesSi iTvaliswinebs da asrulebs sul mcire Semdeg moTxovnebs, romelTa Sesrulebac uzrunvelyofs rom:

-53-

Page 54: standartebi nvelobisaTvis evropaSi...warmoadgens Suquras mTeli danarCeni msofliosaTvis. bavSvTa uflebebis propaganda, dacva da ganxorcieleba evrokavSiris saSinao da sagareo politikis

gadawyvetilebis miReba da

bavSvis miRebis procesi Sesavali

• bavSvi/axalgazrda iyenebs Tavis uflebas, monawileoba miiRos zrunvidan misi gasvlis

procesis dagegmvasa da ganxorcielebaSi;

• bavSvs/axalgazrdas usmenen da xels uwyoben, rom gamoxatos Tavisi gegmebi, eWvebi da

molodinebi;

• bavSvs/axalgazrdas xels uwyoben, rom man TviTonve miiRos gadawyvetileba misi aRqmis

donis Sesabamisad;

• bavSvi/axalgazrda iTvleba Tavisi cxovrebis saukeTeso mcodned/eqspertad;

• biologiuri ojaxi monawileobs zrunvidan gasvlis procesSi;

• bavSvs/axalgazrdas saSualeba aqvs gadawyvitos, Tu ra odenobiT unda CaerTos procesSi

misi biologiuri ojaxi;

• bavSvs/axalgazrdas usmenen da exmarebian biurokratiuli da iuridiuli procedurebis

Sesrulebisas.

2. bavSvi/axalgazrda iRebs mTel Sesabamis informacias;

mzrunveli piri uzurnvelyofs, rom bavSvi/axalgazrda iRebs mTel Sesabamis informacias, raTa

xeli Seuwyos mas zrunvidan gasvlis procesSi gadawyvetilebebis miRebaSi.

igi uzrunvelyofs, rom bavSvi/axalgazrda igebs miRebul informacias.

3. zrunvidan gasvlis procesis dagegmva da ganxorcieleba dafuZnebulia zrunvis individualur

gegmaze;

bavSvi/axalgazrda monawileobs Tavisi zrunvis gegmis SemuSavebaSi. zrunvis gegmaSi

gaTvaliwinebulia misi Sexedulebebi da aseve masSi dasaxulia miznebi da resursebi, romlebic

saWiroa zrunvidan gasvlis procesis srulyofilad dagegmvisa da ganxorcielebisaTvis. g) gamafrTxilebeli niSnebi

• ar arsebobs minimaluri moTxovnebi bavSvis/axalgazrdis zrunvidan gasvlis procesSi

monawileobis Sesaxeb;

• ar xdeba minimaluri moTxovnebis Sesruleba;

• bavSvi/axalgazrda grZnobs, rom is sakmarisad ar monawileobs zrunvidan gasvlis procesSi;

• bavSvi/axalgazrda grZnobs, rom kargad ar aris informirebuli;

• zrunvidan gasvlis procesis dagegmva da ganxorcieleba ar aris dafuZnebuli zrunvis

individualur gegmaze;

• bavSvi/axalgazrda grZnobs, rom mas seriozulad ar aRiqvamen;

• mniSvnelovani gadawyvetilebebis miReba xdeba bavSvis/axalgazrdis monawileobis gareSe;

• bavSvs/axalgazrdas akisreben ufro met pasuxismgeblobas, vidre mas SeuZlia Tavis Tavze

aiRos;

• bavSvs/axalgazrdas arc usmenen da arc exmarebian biurokratiuli da iuridiuli procedurebis Sesrulebisas.

-54-

Page 55: standartebi nvelobisaTvis evropaSi...warmoadgens Suquras mTeli danarCeni msofliosaTvis. bavSvTa uflebebis propaganda, dacva da ganxorcieleba evrokavSiris saSinao da sagareo politikis

zrunvis procesi zrunvidan gasvlis procesi

standarti 18: uzrunvelyofilia zrunvis Semdgomi

grZelvadiani mxardaWera (follow up) da bavSvs/axalgazrdas aqvs

urTierTobis saSualeba mas Semdeg, rac bavSvi/axalgazrda datovebs ojaxis Camnacvlebel mzrunvelobas, mas

SesaZlebloba aqvs miiRos daxmareba da mxardaWera. mzrunveli organizacia cdilobs

uzrunvelyos, rom bavSvma/axalgazrdam ar aRiqvas zrunvidan gasvlis procesi, rogorc

axali didi usiamovneba.

Tu axalgazrdam miaRwia zrdasrulobis asaks, mzunvelma organizaciam unda gaagrZelos

misTvis mxardaWeris SeTavazeba da unda misces axalgazrdas masTan kontaqtis SenarCunebis

SesaZlebloba.

„karze zaris xma gaisma. [...] vaReb karebs da vxedav Cems socialur muSaks, xelSi saWmeli ukavia da mekiTxeba: ginda CemTan erTad Wama? es swored is iyo, rac mWirdeboda. [...] is Semovida da cota xniT darCa, mxolod da mxolod CemTvis – kargi saRamo iyo da im Rames kargad meZina“.

(biWi norvegiidan, kodi 22.01.01) „yovelTvis arsebobs nugeSi, romelic SeiZleba SOS bavSvTa sofelSi ipovo, radgan bavSvebis/axalgazrdebis soflidan wasvlis Semdeg Cven ar vtovebT maT da zogierT SemTxvevaSi CvenTan sul mcire periodiT dabrunebis SesaZleblobac maT aZlevs im stabilurobis SegrZnebas, rac ase Zalian sWirdebaT“.

(mzrunveli organizaciis direqtori portugaliidan, kodi 24.07.02)

a) pasuxismgeblobebi

bavSvTa dacvis samsaxuri - uzrunvelyofs zrunvidan gasvlis Semdgom grZelvadian mxardaWeras

(follow up) bavSvis zrdasrulobis asakis miRwevamde da miRwevis Semdeg.

- xels uwyobs kontaqts bavSvs/axalgazrdasa da im adamianebs Soris,

romlebTanac mas Camouyalibda emociuri kavSiri zrunvis periodSi.

mzrunveli organizacia - uzurnvelyofs zrunvis Semdgomi etapis gegmis (after care plan) SemuSavebasa da ganxorcielebas.

- uzrunvelyofs saWiro resursebs zrunvis Semdgomi RonisZiebebisa (follow up) da ganuwyveteli mxardaWerisaTvis da aseve uzrunvelyofs,

rom bavSvs hqondes SesaZlebloba SeinarCunos urTierToba Tavis

yofil mzrunvel pirTan da im adamianebTan, romlebTanac mas

Camouyalibda emociuri kavSiri mzrunvelobis periodSi.

mzrunveli piri - SeimuSavebs da ganaxorcielebs zrunvis Semdgomi etapis gegmas

bavSvTan/axalgazrdasTan erTad.

- zrunvis Semdgomi periodis ganmavlobaSic agrZelebs

bavSvis/axalgazrdis dakvirvebasa da mxardaWeras da xels uwyobs

bavSvs/axalgazrdasa da im adamianebs Soris urTierTobis SenarCunebas,

romlebTanac bavSvs Camouyalibda emociuri kavSiri mzrunvelobis

periodSi.

-55-

Page 56: standartebi nvelobisaTvis evropaSi...warmoadgens Suquras mTeli danarCeni msofliosaTvis. bavSvTa uflebebis propaganda, dacva da ganxorcieleba evrokavSiris saSinao da sagareo politikis

gadawyvetilebis miReba da

bavSvis miRebis procesi Sesavali

b) rekomendaciebi

1. zrunvis Semdgomi RonisZiebebi (follow up) da mxardaWera dafuZnebulia zrunvis Semdgomi etapis

gegmaze (after-care plan); mzrunveli organizacia da mzrunveli piri bavSvTan/axalgazrdasTan erTad SeimuSaveben da

axorcieleben zrunvis Semdgomi etapis gegmas. es gegma efuZneba ukve arsebul zrunvis

individualur gegmas. zrunvis Semdgomi etapis gegmis SemuSavebisas gamoyenebuli meTodebi

aRiniSneba mzrunveli organizaciis werilobiT ganacxadSi.

mniSvnelovania, rom zrunvis Semdgomi etapis gegma iyos individze orientirebuli da masSi

integrirebuli iyos bavSvis/axalgazrdis warsuli. zogadad, zrunvis Semdgomi etapis gegma

gansazRvravs bavSvis/axalgazrdis gaviTarebis mdgomareobas, masSi dasaxulia miznebi da RonisZiebebi

da miTiTebulia resurebi, romlebic saWiroa bavSvis/axalgazrdis mxardasaWerad misi zrunvidan

gasvlis Semdeg. 2. uzrunvelyofilia bavSvis/axalgazrdis zrunvis Semdgomi RonisZiebebi (follow-up) da mxardaWera; mzrunveli piri akvirdeba Tavis yofil aRsazrdels da, Txovnis SemTxvevaSi, exmareba

bavSvs/axalgazrdas zrunvis Semdgomi etapis gegmis Sesabamisad. mas gaaCnia amisaTvis saWiro

resursebi. mzrunveli piri maqsimalurad cdilobs SeinarCunos urTierToba

bavSvTan/axalgazrdasTan. 3. bavSvs/axalgazrdas SesaZlebloba aqvs SeinarCunos urTierToba im adamianebTan, romlebTanac

emociurad aris dakavSirebuli;

yofili mzrunveli organizacia gamoyofs resursebs, raTa SenarCunebuli iyos urTierToba

bavSvs/axalgazrdas da im adamianebs Soris, romlebTanac bavSvs Camouyalibda emociuri kavSiri

mzrunvelobis periodSi. yofili mzrunveli piri xels uwyobs am urTierTobas. g) gamafrTxilebeli niSnebi

• ar arsebobs zrunvis Semdgomi etapis gegma;

• ar xdeba zrunvis Semdgomi dakvirveba (follow-up) da/an mxardaWera; • bavSvi/axalgazrda ar aris an sakmarisad ar aris CarTuli zrunvis Semdgomi etapis gegmis

SemuSavebaSi;

• bavSvi/axalgazrda uars ambobs zrunvis Semdgom dakvirvebaze da/an mxardaWeraze;

• axalgazrdas aRar exmarebian mas Semdeg rac is miaRwevs 18 wels;

• bavSvs/axalgazrdas ara aqvs SesaZlebloba SeinarCunos kontaqti im adamianebTan,

romlebTanac mas Camouyalibda emociuri kavSiri mzrunvelobis periodSi.

-56-

Page 57: standartebi nvelobisaTvis evropaSi...warmoadgens Suquras mTeli danarCeni msofliosaTvis. bavSvTa uflebebis propaganda, dacva da ganxorcieleba evrokavSiris saSinao da sagareo politikis

zrunvis procesi zrunvidan gasvlis procesi

-57-

Page 58: standartebi nvelobisaTvis evropaSi...warmoadgens Suquras mTeli danarCeni msofliosaTvis. bavSvTa uflebebis propaganda, dacva da ganxorcieleba evrokavSiris saSinao da sagareo politikis

gadawyvetilebis miReba da

bavSvis miRebis procesi Sesavali

ZiriTadi terminologiis nusxa

biologiuri ojaxi

ojaxis wevrebi, romlebTanac bavSvi biologiurad aris dakavSirebuli, rogoricaa biologiuri

mSoblebi, dedmamiSvilebi da sxva naTesavebi.

mzrunveli piri

ojaxis wevri an profesionali aRmzrdeli, romelic zrunavs bavSvze/axalgazrdaze. es termini

gamoiyeneba rogorc ojaxuri zrunvis, aseve samzrunvelo dawesebulebis mzrunveli piris

aRsaniSnavad.

mzrunveli organizacia

organizacia, romelic pasuxismgebelia uzrunvelyos bavSvi yoveldRiuri zrunviT ojaxis

Camnacvlebel mzrunvelobaSi. es SeiZleba ganxorcieldes mimRebi (foster) ojaxebis an ojaxuri

zrunvis sxva formebis (rogoricaa SOS bavSvTa soflebi) an samzrunvelo dawesebulebebis

meSveobiT.

zrunvis individualuri gegma

gegma, romelic miznad isaxavs warmarTos bavSvis individualuri fizikuri, emociuri da socialuri

ganviTareba. misi SemuSaveba xdeba gadawyvetilebis miRebis procesSi da Semdgomi ganviTareba da

ganxorcieleba – ojaxis Camnacvlebeli mzrunvelobis mTeli procesis ganmavlobaSi. zogadad,

zrunvis gegma gansazRvravs bavSvis ganviTarebis mdgomareobas, masSi dasaxulia miznebi da

RonisZiebebi da miTiTebulia is resursebi, rac saWiroa bavSvis yovelmxrivi ganviTarebis

mxardasaWerad. ojaxis Camnacvlebeli mzrunvelobis procesSi miRebuli yvela mniSvnelovani

gadawyvetileba efuZneba am gegmas. bavSvi

18 wlamde asakis nebismieri adamiani.

bavSvTa dacvis samsaxurebi

organizaciebi, dawesebulebebi, samsaxurebi (servisebi) da/an uwyebebi, romlebic pasuxismgebelni

arian uzrunvelyon zrunva, mxardaWera da/an dacva im bavSvebisa da axalgazrdebisaTvis, romelTa

biologiuri ojaxi an mzrunveli piric ver akmayofilebs maT saWiroebebs. bavSvTa dacvis

samsaxurebi iZlevian informacias da axdenen socialuri, samedicino, iuridiuli zrunvisa da/an

sameurveo mzrunvelobis organizebas. bavSvTa dacvis samsaxurebi SeiZleba iyos saxelmwifo an

kerZo (axalgazrdebis keTildReobis samsaxurebi, arasamTavrobo organizaciebi da sxva). gansakuTrebuli saWiroebebis mqone bavSvebi

bavSvebi, romelTa fsiqologiuri darRvevebi, fizikuri nakli an inteleqtualuri uunaroba,

romlebic aRmoCndnen socialur-kulturuli fonis, Zaladobis, ugulvebelyofis an sxva

faqtorebis msxverpli, saWiroeben gansakuTrebul dacvasa da mzrunvelobis RonisZiebebs

specializirebuli mzrunveli pirebis an Terapevtebis mier ojaxis Camacvlebel mzrunvelobis qveS

yofnis ganmavlobaSi. multi-profesionaluri gundi

gundi, romelic xelmZRvanelobs bavSvis yovelmxriv ganviTarebas misi ojaxis Camnacvlebel

mzrunvelobis qveS yofnis ganmavlobaSi. mis SemadgenlobaSi Sedian mzrunveli pirebi, pedagogebi da

mzrunveli organizaciis damxmare personali (fsiqologebi, socialuri muSakebi da sxva).

axalgazrda

mozardi, romelic ukve gaxda 18 wlis an gadaabija am asaks, magram misi gansakuTrebuli situaciis

gamo jer kidev sargeblobs uflebiT icxovros ojaxis Camnacvlebel mzrunvelobaSi.

-58-

Page 59: standartebi nvelobisaTvis evropaSi...warmoadgens Suquras mTeli danarCeni msofliosaTvis. bavSvTa uflebebis propaganda, dacva da ganxorcieleba evrokavSiris saSinao da sagareo politikis

zrunvis procesi zrunvidan gasvlis procesi

danarTi

SeniSvenebi gaeros bavSvTa uflebebis konvenciasTan

dakavSirebiT1

1989 wels gaerTianebuli erebis generalurma asambleam miiRo bavSvTa uflebebis konvencia da is

ratificirebisaTvis Ria dokumenti gaxda; evropis yvela qveyanam moaxdina misi ratificireba.

konvenciis ratificirebiT, monawile saxelmwifo adasturebs, rom maqsimalurad Seecdeba

ganaxorcielos konvenciaSi mocemuli debulebebi da daicvas mis iurisdiqciaSi myofi yvela bavSvi maTi

uflebebis darRvevisagan. arsebobs gaeros bavSvTa uflebebis konvenciis gamoyenebis ramdenime gza,

romelTagan sami ZiriTadia:

• rogorc iuridiuli instrumenti: gaeros bavSvTa uflebebis konvencias SeuZlia Tavisi roli

Seasrulos iurisprudenciaSi an precendentul samarTalSi;

• rogorc saganmanaTleblo saSualeba;

• rogorc socialur-politikuri instrumenti.

bavSvTa uflebebi ufro metia, vidre bavSvTa iuridiuli mdgomareoba. igi gulisxmobs ara mxolod

kanonebs, gadawyvetilebebsa da wesebs, aramed aseve moiazrebs mTavrobaTa valdebulebas daicvan

bavSvTa uflebebi sazogadoebis cxovrebis yvela aspeqtSi. gaeros bavSvTa uflebebis konvencia SeiZleba

gamoyenebul iqnas mTavrobisaTvis misaTiTeblad, rodesac igi ver asrulebs Tavis pasuxismgeblobebs.

bavSvTa uflebebis konvencia Seicavs saganmanaTleblo misias. is aseve mniSvnelovania ojaxis

Camnacvlebeli mzurnvelobisaTvis. konvenciaSi saganmanaTleblo misia gamoxatulia koncefciebSi,

romlebic momdinareobs saganmanaTleblo an bavSvTa fsiqologiis Teoriebidan. konvenciaSi am

koncefciebis magaliTebia:

• bavSvis WeSmariti interesebi (muxli 3, paragrafi 1);

• mzardi SesaZleblobebi (muxli 5);

• simwife (muxli 12);

• Rirseba (7 sxvadasxva adgilas mTels konvenciaSi). pedagogebis, fsiqologebis, magram amasTanave mSoblebis an mzrunveli pirebis amocanaa am koncefciebis

praqtikaSi ganxorcieleba. zogierT nawilSi konvencia pirdapir mimarTavs pedagogebs, iseve rogorc

mSoblebs (muxli 3,5,18), pedagogiur muSakebs/skolebs (muxli 28, 29) da bavSvTa keTildReobis

institutebs (muxli 3, paragrafi 1 da 3). am SeniSvnebSi warmodgenilia gaeros bavSvTa uflebebis konvenciis muxlebis mimoxilva, romlebSic

mocemulia Q4C standartebis SinaarsisaTvis mniSvnelovani debulebebi.

am debulebebis mimoxilva SegiZliaT ixiloT Q4C kompaqt diskze.

SeniSvnebi bavSvTa ufeblebebis kovenciasTan dakavSirebiT SemuSavda Defence for Children International-is mier, niderlandebi

-59-

Page 60: standartebi nvelobisaTvis evropaSi...warmoadgens Suquras mTeli danarCeni msofliosaTvis. bavSvTa uflebebis propaganda, dacva da ganxorcieleba evrokavSiris saSinao da sagareo politikis

gaeros bavSvTa uflebebis konvenciis muxlebi,

romlebSi mocemuli debulebebic exeba Q4C

standartebs

-60-

gadawyvetilebis miReba da

bavSvis miRebis procesi Sesavali

standarti 1: bavSvi da misi biologiuri ojaxi iReben mxardaWeras gadawyvetilebis miRebis

procesSi

bavSvTan mimarTebaSi: muxlebi: 3 (paragrafi 1), 6 (paragrafi 2), 9 (paragrafi 2), 12, 13 da 39

mSoblebTan mimarTebaSi: muxlebi: 3 (paragrafi 1), 5, 6 (paragrafi 2), 9 (paragrafi 2), 12, 13 da

18 (paragrafi 2)

bavSTa dacvis samsaxurebTan da/an mzrunvel organizaciebTan mimarTebaSi: muxlebi: 2, 3 (paragrafi

1, 2 da 3), 5, 6 (paragrafi 2), 9 (paragrafi 2), 12, 13, 18 (paragrafi 2), 19, 20 (paragrafi 1), 39

pasuxismgebel pirTan da/an mzrunvel pirTan mimarTebaSi: muxlebi: 2, 3 (paragrafi 1 da 2), 5, 6

(paragrafi 2), 9 (paragrafi 2), 12, 13, 19, 20 (paragrafi 1), 39

standarti 2: bavSvs aniWeben uflebamosilebas da uweven mxardaWeras, rom miiRos monawileoba

gadawyvetilebis miRebis procesSi

bavSvTan mimarTebaSi: muxlebi: 9 (paragrafi 2), 12, 13, 17

mSoblebTan mimarTebaSi: muxlebi: 3 (paragrafi 1), 5, 6 (paragrafi 2), 9 (paragrafi 2), 12, 13, 17,

18 (paragrafi 1)

bavSTa dacvis samsaxurebTan da/an mzrunvel organizaciebTan mimarTebaSi: muxlebi: 2, 3 (paragrafi

1 da 3), 6 (paragrafi 2), 9 (paragrafi 2), 5, 12, 13, 17, 39

pasuxismgebel pirTan d/an mzrunvel pirTan mimarTebaSi: muxlebi: 2 (paragrafi 1), 3 (paragrafi 1),

5, 6 (paragrafi 2), 9 (paragrafi 2), 12, 13, 17

standarti 3: profesiulad warmarTuli gadawyvetilebis miRebis procesi uzrunvelyofs bavSvze

SeZlebisdagvarad saukeTeso zrunvas

bavSvTan mimarTebaSi: muxlebi: 3 (paragrafi 1 da 2), 6 (paragrafi 2), 19, 20 (paragrafi 1), 23

(paragrafi 1, 2 da 3), 23 (paragrafi 1), 39

mSoblebTan mimarTebaSi: muxlebi: 3 (paragrafi 1), 5, 6 (paragrafi 2), 18 (paragrafi 1), 20

(paragrafi 3), 23 (paragrafi 1, 2 da 3), 39

bavSvTa dacvis samsaxurebTan da/an mzrunvel organizaciebTan mimarTebaSi: muxlebi: 2, 3 (paragrafi

1 da 3), 5, 6 (paragrafi 2), 23 (paragrafi 1, 2 da 3), 39

pasuxismgebel pirTan da/an mzrunvel pirTan mimarTebaSi: muxlebi: 2, 3 (paragrafi 1), 5, 6

(paragrafi 2), 20 (paragrafi 3), 23 (paragrafi 1, 2 da 3), 39

standarti 4: zrunvis procesSi dedmamiSvilebi erTad rCebian

muxli 16

standarti 5: axal saxlSi gadasvla kargad aris momzadebuli da xorcieldeba emociuri fonis

gaTvaliswinebiT

bavSvTan mimarTebaSi: muxlebi: 3 (paragrafi 1 and 2), 19, 20 (paragrafi 1 and 3), 39

mSoblebTan mimarTebaSi: muxlebi: 3 (paragrafi 1), 5, 6 (paragrafi 2), 18 (paragrafi 1), 20

(paragrafi 3), 23 (paragrafi 1), 39

Page 61: standartebi nvelobisaTvis evropaSi...warmoadgens Suquras mTeli danarCeni msofliosaTvis. bavSvTa uflebebis propaganda, dacva da ganxorcieleba evrokavSiris saSinao da sagareo politikis

zrunvis procesi zrunvidan gasvlis procesi

bavSvTa dacvis samsaxurebTan da/an mzrunvel organizaciebTan mimarTebaSi: muxlebi: 2, 3 (paragrafi 1

da 3), 5, 6 (paragrafi 2), 20 (paragrafi 3), 23 (paragrafi 1), 39

pasuxismgebel pirTan da/an mzrunvel pirTan mimarTebaSi: Articles: 2, 3 (paragraph 1), 5, 6 (paragrafi

2), 20 (paragrafi 3), 23 (paragrafi 1), 39

standarti 6: ojaxis Camnacvlebeli mzrunvelobis procesis warmarTva xdeba zrunvis individualuri

gegmis mixedviT

bavSvTan mimarTebaSi: muxlebi: 3 (paragrafi 1 da 2), 6 (paragrafi 2), 9 (paragrafi 2), 12, 13, 17, 19,

20 (paragrafi 1 da 3), 23 (paragrafi 1), 25, 39

bavSvTa dacvis samsaxurebTan da/an mzrunvel organizaciebTan mimarTebaSi: muxlebi: 2, 3 (paragrafi 1

da 3), 6

(paragrafi 2), 9 (paragrafi 2), 12, 13, 17, 20 (paragrafi 3), 23 (paragrafi 1), 25, 39

pasuxismgebel pirTan da/an mzrunvel pirTan mimarTebaSi: muxlebi: 2, 3 (paragrafi 1 da 3), 6 (paragrafi 2), 9 (paragrafi 2), 12 da 13, 17, 20 (paragrafi 3), 23 (paragrafi 1), 25, 39

standarti 7: bavSvis ganTavsebis adgili Seesabameba mis saWiroebebs, cxovrebiseul situacias da

Tavdapirvel, biologiur socialur garemos

bavSvTan mimarTebaSi: muxlebi: 3 (paragrafi 1 da 2), 6 (paragrafi 2), 8, 19, 20 (paragrafi 1 da 3), 23

(paragrafi 1), 39

bavSvTa dacvis samsaxurebTan da/an mzrunvel organizaciebTan mimarTebaSi: muxlebi: 3 (paragrafi 1), 8,

20 (paragrafi 3), 6 (paragrafi 2), 20 (paragrafi 3), 23 (paragrafi 1), 39

pasuxismgebel pirTan da/an mzrunvel pirTan mimarTebaSi: 3 (paragrafi 1), 6 (paragrafi 2), 8, 20

(paragrafi 3), 23 (paragrafi 1), 39

standarti 8: bavSvi inarCunebs kontaqts biologiur ojaxTan

bavSvTan mimarTebaSi: muxlebi: 9 (paragrafi 3), 20 (paragrafi 3),

mSoblebTan mimarTebaSi: muxlebi: 3 (paragrafi 1), 5, 6 (paragrafi 2), 9 (paragrafi 3), 18 (paragrafi

1) da 2

bavSvTa dacvis samsaxurebTan da/an mzrunvel organizaciebTan mimarTebaSi: muxlebi: 3 (paragrafi 1), 5,

6 (paragrafi 2), 9 (paragrafi 3), 18 (paragrafi 2), 20 (paragrafi 3)

pasuxismgebel pirTan da/an mzrunvel pirTan mimarTebaSi: 3 (paragrafi 1), 5, 6 (paragrafi 2), 9

(paragrafi 3), 18 (paragrafi 2), 20 (paragrafi 3)

standarti 9: mzrunvel pirebs aqvT Sesabamisi kvalifikacia da adekvaturi samuSao pirobebi

bavSvTan mimarTebaSi: muxlebi: 3 (paragrafi 1), 2, 3 6 (paragrafi 2), 19, 20 (paragrafi 1), 23

(paragrafi 1), 39

bavSvTa dacvis samsaxurebTan da/an mzrunvel organizaciebTan mimarTebaSi: muxlebi: 3 (paragrafi 1 da

3), 6 (paragrafi 2), 3 (paragrafi 3), 23 (paragrafi 1), 39,

pasuxismgebel pirTan da/an mzrunvel pirTan mimarTebaSi: muxlebi: 3 (paragrafi 3), 39, 23 (paragrafi 1)

-61-

Page 62: standartebi nvelobisaTvis evropaSi...warmoadgens Suquras mTeli danarCeni msofliosaTvis. bavSvTa uflebebis propaganda, dacva da ganxorcieleba evrokavSiris saSinao da sagareo politikis

gadawyvetilebis miReba da

bavSvis miRebis procesi Sesavali

standarti 10: mzrunveli piris urTierToba bavSvTan efuZneba urTierTgagebasa da pativiscemas

bavSvTan mimarTebaSi: muxlebi: 23 (paragrafi 1), 39

bavSvTa dacvis samsaxurebTan da/an mzrunvel organizaciebTan mimarTebaSi: muxlebi: 2, 3 (paragrafi

1 da 3), 6 (paragrafi 2), 23 (paragrafi 1), 39

pasuxismgebel pirTan da/an mzrunvel pirTan mimarTebaSi: muxlebi: 2, 3 (paragrafi 1), 6

(paragrafi 2), 23 (paragrafi 1), 39

standarti 11: bavSvs aniWeben uflebamosilebas da uweven mxardaWeras aqtiuri monawileoba miiRos

im sakiTxebis gadawyvetaSi, romlebic uSualo gavlenas axdenen mis cxovrebaze

bavSvTan mimarTebaSi: muxlebi: 9 (paragrafi 2), 12, 13, 17

bavSvTa dacvis samsaxurebTan da/an mzrunvel organizaciebTan mimarTebaSi: muxlebi: 2, 3 (paragrafi

1 da 3), 6 (paragrafi 2), 9 (paragrafi 2), 12, 13, 17

pasuxismgebel pirTan da/an mzrunvel pirTan mimarTebaSi: 2, 3 (paragrafi 1), 6 (paragrafi 2), 9

(paragrafi 2), 12, 13, 17

standarti 12: bavSvze zrunva xorcieldeba saTanado sacxovrebel pirobebSi

bavSvTan mimarTebaSi: muxlebi: 3 (paragrafi 1 da 2), 6 (paragrafi 2), 15, 20 (paragrafi 1), 26, 27,

28, 31

bavSvTa dacvis samsaxurebTan da/an mzrunvel organizaciebTan mimarTebaSi: muxlebi: 3 (paragrafi 1

da 3), 6 (paragrafi 2), 15, 23 (paragrafi 1), 25, 26, 27, 28, 31, 39

pasuxismgebel pirTan da/an mzrunvel pirTan mimarTebaSi: muxlebi: 6 (paragrafi 2), 3 (paragrafi

1), 11 (paragrafi 1), 15, 23 (paragrafi 1), 25, 26, 27, 28, 31, 39

standarti 13: gansakuTrebuli saWiroebebis mqone bavSvebze xorcieldeba saTanado zrunva

bavSvTan mimarTebaSi: muxlebi: 3 (paragrafi 1, 2 da 3), 6 (paragrafi 2), 19, 20 (paragrafi 1), 23

(paragrafi 1, 2 and 3), 39

bavSvTa dacvis samsaxurebTan da/an mzrunvel organizaciebTan mimarTebaSi: muxlebi: 2, 3 (paragrafi

1 da 3), 6 (paragrafi 2), 23 (paragrafi 1, 2 da 3), 39

pasuxismgebel pirTan da/an mzrunvel pirTan mimarTebaSi: muxlebi: 2, 3 (paragrafi 1 da 3), 6

(paragrafi 2), 23 (paragrafi 1, 2 da 3), 39

standarti 14: bavSvs/axalagazrdas mudmivad amzadeben damoukidebeli cxovrebisaTvis

bavSvTan mimarTebaSi: muxlebi: 3 (paragrafi 1 da 2), 6 (paragrafi 2), 9 (paragrafi 2), 12, 13, 17,

19, 20 (paragrafi 1), 26, 28, 39,

bavSvTa dacvis samsaxurebTan da/an mzrunvel organizaciebTan mimarTebaSi: muxlebi: 3 (paragrafi 1

da 3), 6 (paragrafi 2), 9 (paragrafi 2), 12, 13, 17, 26, 28, 39

pasuxismgebel pirTan da/an mzrunvel pirTan mimarTebaSi: muxlebi: 3 (paragrafi 1 da 3), 6

(paragrafi 2), 9 (paragrafi 2), 12, 13, 17, 26, 28, 39

-62-

Page 63: standartebi nvelobisaTvis evropaSi...warmoadgens Suquras mTeli danarCeni msofliosaTvis. bavSvTa uflebebis propaganda, dacva da ganxorcieleba evrokavSiris saSinao da sagareo politikis

zrunvis procesi zrunvidan gasvlis procesi

standarti 15: zrunvidan gasvlis procesi srulyofilad igegmeba da xorcieldeba

bavSvTan mimarTebaSi: muxlebi: 3 (paragrafi 1), 3 (paragrafi 2 da 3), 6 (paragrafi 2), 9 (paragrafi 2),

12, 13, 17, 19, 20 (paragrafi 1), 25, 39

bavSvTa dacvis samsaxurebTan da/an mzrunvel organizaciebTan mimarTebaSi: muxlebi: 3 (paragrafi 1 da 3),

6 (paragrafi 2), 9 (paragrafi 2), 12, 13, 17, 26, 39

pasuxismgebel pirTan da/an mzrunvel pirTan mimarTebaSi: muxlebi: 3 (paragrafi 1 da 3), 6 (paragrafi

2), 9 (paragrafi 2), 12, 13, 17, 26, 39

standarti 16: komunikacia zrunvidan gasvlis procesSi myardeba sasargeblo da saTanado gziT

bavSvTan mimarTebaSi: muxlebi: 3 (paragrafi 1 da 2), 9 (paragrafi 2), 12, 13, 16, 17, 19, 20 (paragrafi

1), 23 (paragrafi 1), 39

mSoblebTan mimarTebaSi: muxlebi: 5, 17, 3 (paragrafi 1), 6 (paragrafi 2), 9 (paragrafi 2), 12, 13, 16, 18

(paragrafi 1 da 2)

bavSvTa dacvis samsaxurebTan da/an mzrunvel organizaciebTan mimarTebaSi: muxlebi: 3 (paragrafi 1 da 3),

5, 6 (paragrafi 2), 9 (paragrafi 2), 12, 13, 16, 17, 39

pasuxismgebel pirTan da/an mzrunvel pirTan mimarTebaSi: muxlebi: 3 (paragrafi 1 da 3), 5, 6 (paragrafi

2), 9 (paragrafi 2),12, 13, 16, 17, 39

standarti 17: bavSvs/mozards aniWeben uflebamosilebas da uweven mxardaWeras, rom man monawileoba

miiRos zrunvidan gasvlis procesSi

bavSvTan mimarTebaSi: muxlebi: 3 (paragrafi 1 da 2), 5, 6 (paragrafi 2), 18 (paragrafi 2), 19, 20

(paragrafi 1), 26, 39

bavSvTa dacvis samsaxurebTan da/an mzrunvel organizaciebTan mimarTebaSi: 3 (paragrafi 1), 5, 6

(paragrafi 2), 18 (paragrafi 2), 39, 23 (paragrafi 1), 26

pasuxismgebel pirTan da/an mzrunvel pirTan mimarTebaSi: muxlebi: 3 (paragrafi 1), 5, 6 (paragrafi 2), 3

(paragrafi 1), 39, 23 (paragrafi 1), 26

standarti 18: uzrunvelyofilia zrunvis Semdgomi grZelvadiani mxardaWera (follow up) da

bavSvs/axalgazrdas aqvs urTierTobis saSualeba

bavSvTan mimarTebaSi: muxlebi: 3 (paragrafi 1 da 2), 6 (paragrafi 2), 19, 20 (paragrafi 1), 26, 39

mSoblebTan mimarTebaSi: muxlebi: 3 (paragrafi 1), 5, 6, 18 (paragrafi 1 da 2), 26

bavSvTa dacvis samsaxurebTan da/an mzrunvel organizaciebTan mimarTebaSi: muxlebi: 3 (paragrafi 1), 5, 6

(paragrafi 2), 18 (paragrafi 2), 23 (paragrafi 1), 26, 39

pasuxismgebel pirTan da/an mzrunvel pirTan mimarTebaSi: 3 (paragrafi 1), 5, 6 paragrafi, 23 (paragrafi

1), 26, 39

-63-

Page 64: standartebi nvelobisaTvis evropaSi...warmoadgens Suquras mTeli danarCeni msofliosaTvis. bavSvTa uflebebis propaganda, dacva da ganxorcieleba evrokavSiris saSinao da sagareo politikis

gadawyvetilebis miReba da

bavSvis miRebis procesi Sesavali

bavSvis uflebaTa konvencia

miRebul iqna da ratificirebisaTvis Ria gaxda generaluri asambleis rezoluciiT 44/25 1989

wlis 20 noembers ZalaSi Sevida 1990 wlis 2 seqtembers, 49-e muxlis Sesabamisad

preambula winamdebare konvenciis monawile saxelmwifoebi miiCneven ra, rom gaerTianebuli erebis organizaciis mier deklarirebuli principebis Sesabamisad

sazogadoebis yvela wevris Rirsebis, Tanaswori da xelSeuvali uflebebis aRiareba aris dedamiwaze

Tavisuflebis, samarTlianobisa da mSvidobis uzrunvelyofis safuZveli,

mxedvelobaSi iReben ra, rom gaerTianebuli erebis organizaciis xalxebma wesdebaSi cxadyves

TavianTi erTguleba adamianis ZiriTadi uflebebis, adamianis pirovnebis Rirsebisa da

Rirebulebisadmi da mtkiced aqvT gadawyvetili meti Tavisuflebis pirobebSi xeli Seuwyon

socialur progressa da cxovrebis pirobebis gaumjobesebas,

aRiareben ra, rom gaerTianebuli erebis organizaciam adamianis uflebaTa sayovelTao deklaraciaSi

da adamianis uflebaTa Sesaxeb saerTaSoriso paqtebSi gamoacxada, rom yovel adamians unda hqondes

am dokumentebSi miTiTebuli yvela ufleba da Tavisufleba ganurCevlad iseTi niSnebisa, rogoricaa

rasa, kanis feri, sqesi, ena, religia, politikuri Tu sxva mrwamsi, erovnuli Tu socialuri

warmoSoba, qonebrivi mdgomareoba, dabadeba Tu sxva viTarebani, iTvaliswineben ra, rom adamianis uflebaTa sayovelTao deklaraciaSi gaerTianebuli erebis

organizaciam gamoacxada bavSvTa ufleba, gansakuTrebuli mzrunvelobiT iyvnen garemosilni,

darwmunebuli arian ra, rom ojaxi, rogorc sazogadoebis ZiriTadi ujredi da misi wevrebis,

gansakuTrebiT ki bavSvebis, zrdisa da keTildReobis bunebrivi garemo, aucilebelad unda iyos

daculi da mas aucileblad unda gaewios Tanadgoma, raTa man Tavis Tavze srulad aiRos

sazogadoebrivi valdebulebani, aRiareben ra, rom bavSvis pirovnebis sruli da harmoniuli ganviTarebisaTvis aucilebelia igi

izrdebodes ojaxur garemoSi, bednierebis, siyvarulis da urTierTgagebis atmosferoSi,

miaCniaT ra, rom bavSvi srulyofilad unda iyos momzadebuli sazogadoebaSi damoukidebeli

cxovrebisaTvis da aRizardos gaerTianebuli erebis organizaciis wesdebaSi gacxadebuli idealebis,

gansakuTrebiT ki mSvidobis, adamianis Rirsebis pativiscemis, Semwynareblobis, Tavisuflebis,

Tanasworobisa da solidarobis suliskveTebiT,

mxedvelobaSi iReben ra, rom bavSvis aseTi gansakuTrebuli dacvis

aucilebloba gaTvaliswinebulia bavSvis uflebaTa Jenevis 1924 wlis deklaraciiT, 1959 wlis 20

noembers generaluri asambleis mier miRebuli bavSvis uflebaTa deklaraciiT da aRiarebulia

adamianis uflebaTa sayovelTao deklaraciiT, moqalaqeobrivi da politikuri uflebebis

saerTaSoriso paqtiT (kerZod, misi 23-e da 24-e muxlebiT), ekonomikuri, socialuri da kulturuli

uflebebis saerTaSoriso paqtiT (kerZod, me-10 muxliT), agreTve bavSvTa keTildReobis sakiTxebze

momuSave specializebuli dawesebulebebisa da saerTaSoriso organizaciebis Sesabamisi dokumentebiT,

-64-

Page 65: standartebi nvelobisaTvis evropaSi...warmoadgens Suquras mTeli danarCeni msofliosaTvis. bavSvTa uflebebis propaganda, dacva da ganxorcieleba evrokavSiris saSinao da sagareo politikis

zrunvidan gasvlis procesi

zrunvis procesi

mxedvelobaSi iReben ra bavSvis uflebaTa deklaraciis miTiTebas, rom `bavSvs, misi fizikuri da

gonebrivi moumwifeblobis gamo, esaWiroeba specialuri dacva da zrunva, Sesatyvisi samarTlebrivi

dacvis CaTvliT, rogorc dabadebamde, ise dabadebis Semdeg~, eyrdnobian ra deklaraciis debulebebs im socialuri da samarTlebrivi principebis Sesaxeb, romlebic

moicavs bavSvebis dacvasa da keTildReobas, gansakuTrebiT erovnul da saerTaSoriso doneze bavSvTa

aRsazrdelad gadacemisa da Svilad ayvanisas, arasrulwlovanTa mimarT marTlmsajulebis aRsrulebis

gaerTianebuli erebis organizaciiseul minimalur standartul wesebs (“pekinis wesebi”), gansakuTrebul

viTarebaSi da SeiaraRebuli konfliqtebis dros qalTa da bavSvTa dacvis Sesaxeb deklaracias,

aRiareben ra, rom msoflios yvela qveyanaSi arian bavSvebi, romlebic cxovroben gansakuTrebiT rTul

pirobebSi da rom aseTi bavSvebi saWiroeben gansakuTrebul yuradRebas, saTanadod iTvaliswineben ra bavSvis dacvisa da harmoniuli ganviTarebisaTvis yoveli xalxis

tradiciebisa da kulturuli faseulobebis mniSvnelobas,

aRiareben ra yvela qveyanaSi, kerZod, ganviTarebad qveynebSi bavSvTa cxovrebis gaumjobesebisaTvis

saerTaSoriso TanamSromlobis mniSvnelobas,

SeTanxmdnen Semdegze: nawili I

muxli 1 winamdebare konvenciis miznebisaTvis bavSvad iTvleba 18 wlamde asakis yoveli adamiani, Tuki romelime

qveynis kanonmdeblobis mixedviT bavSvi ufro adre ar aRwevs srulwlovanebas.

muxli 2 1. monawile saxelmwifoebi pativs scemen da uzrunvelyofen maTi iurisdiqciis farglebSi myofi

TiToeuli bavSvis yvela uflebas, romelic winamdebare konveciiTaa gaTvaliswinebuli, nebismieri saxis

diskriminaciis gareSe, rasis, kanis feris, sqesis, enis, religiis, politikuri Tu sxva mrwamsis,

erovnuli, eTnikuri Tu socialuri warmoSobis, qonebrivi mdgomareobis, bavSvis, misi mSoblebisa da

kanonieri meurveebis janmrTelobisa da dabadebis mdgomareobis an sxva ram viTarebis ganurCevlad.

2. monawile saxelmwifoebi yovelgvar aucilebel zomas Rebuloben diskriminaciis yvela im formisa da

sasjelisagan bavSvis dacvis uzrunvelsayofad, romlebic ukavSirdeba bavSvis, bavSvis mSoblebis,

kanonieri meurveebis an ojaxis sxva wevrTa statuss, saqmianobas, maT mier gamoTqmul Sexedulebebs da

maT gamJRavnebul mrwamss.

muxli 3 1. bavSvis mimarT nebismier qmedebaTa ganxorcielebisas, miuxedavad imisa, Tu vin aris maTi

ganmaxorcielebeli, - saxelmwifo Tu kerZo dawesebulebebi, romlebic muSaoben socialuri

uzrunvelyofis sakiTxebze, sasamarTloebi, administraciuli Tu sakanonmdeblo organoebi - upirvelesi

yuradReba eTmoba bavSvis interesebis dacvis ukeT uzrunvelyofas. 2. monawile saxelmwifoebi, iTvaliswineben ra bavSvis mSoblis, bavSvis mimarT pasuxismgeblobis

mtvirTveli kanonieri meurveebisa da sxva pirebis uflebebsa da movaleobebs, valdebulebas iReben

uzrunvelyon bavSvi iseTi dacviTa da mzrunvelobiT, romelic aucilebelia misi keTildReobisaTvis da

amisaTvis iReben yvela sakanonmdeblo da administraciul zomas.

-65-

Page 66: standartebi nvelobisaTvis evropaSi...warmoadgens Suquras mTeli danarCeni msofliosaTvis. bavSvTa uflebebis propaganda, dacva da ganxorcieleba evrokavSiris saSinao da sagareo politikis

3. monawile saxelmwifoebi uzrunvelyofen, rom bavSvisaTvis zrunvaze an mis dacvaze pasuxismgebeli

dawesebulebebi, samsaxurebi an organoebi Seesabamebodnen kompetenturi organoebis mier dawesebul

normebs, kerZod, usafrTxoebisa da janmrTelobis dacvis sferoSi maTi personalis ricxobriobisa da

vargisianobis, agreTve kompetenturi zedamxedvelobis TvalsazrisiT. muxli 4 monawile saxelmwifoebi Rebuloben yvela aucilebel sakanonmdeblo, administraciul da sxvagvar

zomas winamdebare konvenciiT aRiarebul uflebaTa gansaxorcieleblad. monawile saxelmwifoebi

ekonomikur, socialur da kulturul uflebaTa realizaciisaTvis aseT zomebs Rebuloben maT xelT

arsebuli resursebis maqsimaluri gamoyenebiT, aucileblobis SemTxvevaSi ki - saerTaSoriso

TanamSromlobis farglebSi. muxli 5 monawile saxelmwifoebi pativs miageben mSoblebisa da Sesabamis SemTxvevebSi adgilobrivi adaT-

wesebis Sesatyvisad farTod gagebuli ojaxis wevrebis an Temis, meurveebisa da sxva pirebis

uflebebsa da movaleobebs, romlebic kanonis mixedviT pasuxismgebelni arian bavSvze, imaze, rom

saTanadod xelmZRvanelobdnen bavSvs winamdebare konvenciiT aRiarebul uflebaTa ganxorcielebaSi da

akeTebdnen amas bavSvis unarTa ganviTarebis gaTvaliswinebiT.

muxli 6 1. monawile saxelmwifoebi aRiareben, rom yovel bavSvs aqvs sicocxlis xelSeuxebeli ufleba.

2. monawile saxelmwifoebi SesaZleblobisamebr maqsimalurad uzrunvelyofen bavSvis sicocxlis

SenarCunebasa da jansaR ganviTarebas.

muxli 7

1. bavSvi registracias gadis dabadebisTanave da mas dabadebidanve gaaCnia ufleba, hqondes saxeli da

SeiZinos moqalaqeoba, agreTve, ramdenadac es SesaZlebelia, uflebamosilia icnobdes Tavis mSoblebs

da garemosili iyos maTi mzrunvelobiT.

2 monawile saxelmwifoebi uzrunvelyofen am uflebaTa ganxorcielebas sakuTari erovnuli

kanonmdeblobis Sesatyvisad da Tavisi movaleobebis Sesrulebas am sferoSi Sesabamisi saerTaSoriso

dokumentebis Tanaxmad, kerZod, im SemTxvevaSi, Tuki sxvagvarad bavSvs ar eqneba moqalaqeoba.

muxli 8

1. monawile saxelmwifoebi valdebulebas iReben pativi scen bavSvis uflebas, SeinarCunos Tavisi

individualoba, moqalaqeobis, saxelisa da ojaxuri kavSirebis CaTvliT, rogorc es

gaTvaliswinebulia kanoniT da ar dauSvan amaSi kanonsawinaamRdego Careva.

2. Tu bavSvi ukanonod kargavs Tavisi individualobis nawils an mis yvela elements, monawile

saxelmwifoebi uzrunvelyofen mas aucilebeli mfarvelobiT da daxmarebas aRmouCenen misi

individualobis uswrafesi aRdgenisaTvis.

muxli 9

1. monawile saxelmwifoebi uzrunvelyofen, rom bavSvi ar daSordes Tavis mSoblebs maTi survilis

sawinaaRmdegod, im SemTxvevaTa gamoklebiT, roca kompetenturi organoebi, sasamarTlo

gadawyvetilebis Tanaxmad, saTanado kanonisa da proceduris Sesabamisad gansazRvraven, rom aseTi

gadawyvetilebis miReba da

bavSvis miRebis procesi Sesavali

-66-

Page 67: standartebi nvelobisaTvis evropaSi...warmoadgens Suquras mTeli danarCeni msofliosaTvis. bavSvTa uflebebis propaganda, dacva da ganxorcieleba evrokavSiris saSinao da sagareo politikis

daSoreba aucilebelia da ukeT emsaxureba bavSvis interesebs. es SeiZleba aucilebeli gaxdes ama Tu im

konkretul SemTxvevaSi, magaliTad, roca mSoblebi sastikad eqcevian bavSvs da ar zrunaven masze, an roca

mSoblebi cxovroben cal-calke da aucilebelia bavSvis sacxovrebeli adgilis Taobaze gadawyvetilebis

miReba.

2. am muxlis pirveli punqtis Sesabamisad, nebismieri ganxilvis dros yvela dainteresebul mxares

SesaZlebloba eZleva, monawileoba miiRos saqmis ganxilvaSi da gamoTqvas sakuTari mosazrebebi.

3. monawile saxelmwifoebi pativs scemen erT an orive mSobels dacilebuli bavSvis uflebas,

regularuli piradi urTierTobebi da pirdapiri kontaqtebi hqondes orive mSobelTan, im SemTxvevis

garda, roca es ewinaamRdegeba bavSvis yvelaze WeSmarit interesebs.

4. im SemTxvevaSi, roca aseTi daSoreba gamomdinareobs monawile saxelmwifoTa romelime

gadawyvetilebidan, anu roca saqme exeba, magaliTad, erTi an orive mSoblis an bavSvis dapatimrebas,

gasaxlebas, deportacias an sikvdils (mocemuli piris saxelmwifo gamgeblobaSi yofnisas nebismieri

mizeziT gamowveuli sikvdilis CaTvliT), monawile saxelmwifo aseT mSoblebs, bavSvs an, Tu es

aucilebelia, ojaxis sxva wevrs maTi TxovniT aZlevs aucilebel informacias ojaxidan wasuli

wevris/wevrebis adgilsamyofelis Sesaxeb, Tu am informaciis micema zians ar ayenebs bavSvis

keTildReobas. monawile saxelmwifoebi SemdgomSi uzrunvelyofen, rom aseTi Txovna TavisTavad ar

iwvevdes Sesabamisi pirisaTvis (pirTaTvis) arasasurvel Sedegebs.

muxli 10

1. monawile saxelmwifoTa mier me-9 muxlis 1-li punqtiT Tavis Tavze aRebuli valdebulebis Sesabamisad,

bavSvis an misi mSoblis gancxadeba ojaxis gamTlianebis mizniT monawile saxelmwifoSi Sesvlis an iqidan

gasvlis Taobaze monawile saxelmwifoebma unda ganixilon pozitiurad, humanurad da operatiulad.

monawile saxelmwifoebi SemdgomSi uzrunvelyofen, rom aseTi Txovnis wardgenas ar mohyves arasasurveli

Sedegebi ganmcxadeblis an maTi ojaxis wevrebisaTvis.

2. bavSvs, romlis mSoblebic sxvadasxva saxelmwifoSi cxovroben, ufleba gaaCnia, gansakuTrebuli

viTarebis garda, regularuli piradi urTierTobebi da pirdapiri kontaqtebi hqondes orive mSobelTan. am

mizniT monawile saxelmwifoebi, me-9 muxlis 1-li punqtis Sesabamisad, pativs scemen bavSvisa da misi

mSoblebis uflebas datovon nebismieri qveyana, sakuTari qveynis CaTvliT, da dabrundnen Tavis qveyanaSi.

nebismieri qveynis datovebis uflebis mimarT moqmedebs mxolod iseTi SezRudvebi, romlebic dadgenilia

kanoniT da aucilebelia saxelmwifo uSiSroebis, sazogadoebrivi wesrigis (ordre public), mosaxleobis

janmrTelobis an zneobis, an sxva pirTa uflebebisa da Tavisuflebis dacvisaTvis da SeTavsebadia

winamdebare konvenciaSi aRiarebul sxva uflebebTan.

muxli 11 1. monawile saxelmwifoebi Rebuloben zomebs bavSvTa ukanonod gadaadgilebis an sazRvargareT maTi

ukanonod datovebis winaaRmdeg sabrZolvelad.

2. am mizniT monawile saxelmwifoebi xels uwyoben ormxrivi an mravalmxrivi SeTanxmebebis dadebas an

moqmed SeTanxmebebTan SeerTebas.

muxli 12

1. monawile saxelmwifoebi uzrunvelyofen sakuTari Sexedulebebis Camoyalibebis unaris mqone bavSvis

uflebas, Tavisuflad gamoTqvas Tavisi Sexedulebebi nebismier sakiTxze, romelic mas exeba, amasTan,

bavSvis Sexedulebebs saTanado yuradReba eTmoba misi asakisa da simwifis Sesabamisad.

zrunvis procesi zrunvidan gasvlis procesi

-67-

Page 68: standartebi nvelobisaTvis evropaSi...warmoadgens Suquras mTeli danarCeni msofliosaTvis. bavSvTa uflebebis propaganda, dacva da ganxorcieleba evrokavSiris saSinao da sagareo politikis

2. am mizniT bavSvs, kerZod, eZleva SesaZlebloba, mousminon mas sasamarTlo Tu administraciuli

wesiT nebismieri saqmis ganxilvisas, romelic bavSvs exeba, rogorc uSualod, aseve warmomadgenlis an

Sesabamisi organos meSveobiT, erovnuli kanonmdeblobis procesualuri normebiT gaTvaliswinebuli

wesiT.

muxli 13

1. bavSvs ufleba aqvs Tavisuflad gamoTqvas Tavisi azri; es ufleba moicavs Tavisuflebas, sazRvrebis

arsebobis miuxedavad moiZios, miiRos an gadasces nebismieri saxis informacia an idea zepiri,

werilobiTi Tu beWduri formiT, bavSvis arCevanisamebr.

2. am uflebis ganxorcieleba, SesaZloa, erTgvarad SeizRudos, magram es SezRudva kanoniT

gaTvaliswinebuli da aucilebeli unda iyos:

a) sxva pirTa uflebebisa da reputaciis pativiscemisaTvis;

b) saxelmwifo uSiSroebis an sazogadoebrivi wesrigis (ordre public), an mosaxleobis

janmrTelobis an zneobis dacvisaTvis.

muxli 14

1. monawile saxelmwifoebi pativs scemen bavSvis azris, sindisis da religiuri rwmenis Tavisuflebas.

2. monawile saxelmwifoebi pativs scemen mSobelTa da Sesabamis SemTxvevaSi kanonier meurveTa

uflebebsa da movaleobebs, uxelmZRvanelon bavSvs misi uflebebis im meTodiT ganxorcielebaSi,

romelic Seesatyviseba bavSvis ganviTarebad unarebs.

3. religiuri aRmsareblobis an rwmenis Tavisufleba SeiZleba daeqvemdebaros mxolod im SezRudvebs,

romlebic dadgenilia kanoniT da aucilebelia saxelmwifo uSiSroebis, sazogadoebrivi wesrigis,

mosaxleobis zneobisa da janmrTelobis an sxva pirTa ZiriTadi uflebebisa da Tavisuflebis

dacvisaTvis.

muxli 15

1. monawile saxelmwifoebi aRiareben bavSvis uflebas, sargeblobdes asociaciebisa da mSvidobiani

Sekrebebis TavisuflebiT.

2. mocemuli uflebis ganxorcielebis mimarT ar SeiZleba dawesdes raime SezRudva, garda

SezRudvebisa, romlebic dawesdeba kanonis Sesabamisad da aucilebelia demokratiul sazogadoebaSi

saxelmwifo uSiSroebis an sazogadoebrivi usafrTxoebis, sazogadoebrivi wesrigis (ordre public)

interesebisaTvis, an mosaxleobis janmrTelobis an zneobis, an sxva pirTa uflebebisa da Tavisuflebis

dacvisaTvis.

muxli 16

1. arc erTi bavSvi ar SeiZleba iyos piradi da ojaxuri cxovrebis, sacxovrebeli binis

xelSeuxeblobis an korespondenciis saidumloebis uflebaTa mis mier ganxorcielebaSi TviTneburi an

ukanono Carevis, an misi Rirsebisa da reputaciis ukanono xelyofis obieqti.

2. bavSvs ufleba aqvs, kanoniT iyos daculi msgavsi Carevis an xelyofisagan.

gadawyvetilebis miReba da

bavSvis miRebis procesi Sesavali

-68-

Page 69: standartebi nvelobisaTvis evropaSi...warmoadgens Suquras mTeli danarCeni msofliosaTvis. bavSvTa uflebebis propaganda, dacva da ganxorcieleba evrokavSiris saSinao da sagareo politikis

zrunvis procesi zrunvidan gasvlis procesi

muxli 17

monawile saxelmwifoebi aRiareben masobrivi informaciis saSualebaTa mniSvnelovan rols da

uzrunvelyofen bavSvisaTvis sxvadasxva erovnuli da saerTaSoriso wyaroebiT gavrcelebuli

informaciisa da masalebis misawvdomobas, gansakuTrebiT iseTi informaciisa da masalebisa, romlebic

mimarTulia bavSvis socialuri, sulieri da moraluri keTildReobisaken, agreTve jansaRi fizikuri da

fsiqikuri ganviTarebis xelSewyobisaken. am mizniT monawile saxelmwifoebi –

a) axdenen masobrivi informaciis saSualebebiT im informaciisa da masalebis gavrcelebis waxalisebas,

romelic sasargebloa bavSvis socialuri da kulturuli ganviTarebis TvalsazrisiT da gamoxatavs 29-

e muxlis suliskveTebas;

b) axdenen saerTaSoriso TanamSromlobis waxalisebas sxvadasxva kulturuli, erovnuli da

saerTaSoriso wyaroebidan mopovebuli amgvari informaciisa da masalebis momzadebis, gacvlisa da

gavrcelebis mizniT;

g) axdenen sabavSvo literaturis gamocemisa da gavrcelebis waxalisebas.

d) axdenen masobrivi informaciis saSualebebis waxalisebas, raTa maT gansakuTrebuli yuradReba

dauTmon im bavSvis enobriv moTxovnilebebs, romelic miekuTvneba romelime umciresobis jgufs an

mkvidr mosaxleobas;

e) axdenen im saxis informaciisa da masalebisagan bavSvis dacvis saTanado principebis SemuSavebis

waxalisebas, romelic sazianoa misi keTildReobisaTvis, me-13 da me-18 muxlebis debulebaTa

gaTvaliswinebiT.

muxli 18

1. monawile saxelmwifoebi yvelafers akeTeben, raTa uzrunvelyon bavSvis aRzrdasa da ganviTarebaze

orive mSoblis saerTo da Tanabari pasuxismgeblobis principis aRiareba. mSoblebs an Sesabamis

SemTxvevebSi kanonier meurveebs ekisrebaT ZiriTadi pasuxismgebloba bavSvis aRzrdasa da ganviTarebaze,

bavSvis yvelaze WeSmariti interesebi warmoadgens maTi zrunvis mTavar sagans.

2. winamdebare konvenciaSi gamokveTil uflebaTa ganxorcielebis garantiis Seqmnisa da xelSewyobis

mizniT monawile saxelmwifoebi saTanado daxmarebas uweven mSoblebsa da kanonier meurveebs maTi

movaleobis SesrulebaSi, aRzardon bavSvi da uzrunvelyofen sabavSvo dawesebulebaTa qselis

ganviTarebas.

3. monawile saxelmwifoebi yvela aucilebel zomas Rebuloben imis uzrunvelsayofad, rom bavSvebs,

romelTa mSoblebic muSaoben, ufleba hqondeT isargeblon maTTvis gankuTvnili samsaxurebiTa da

dawesebulebebiT, romelTac bavSvTa movla-patronoba ekisrebaT.

muxli 19

1. monawile saxelmwifoebi yvela aucilebel sakanonmdeblo, administraciul, socialur da

saganmanaTleblo zomas Rebuloben im mizniT, raTa bavSvi daicvan mSoblebis, kanonieri meurveebis an

bavSvze mzrunveli nebismieri sxva piris mxridan yvelanairi formis fizikuri Tu fsiqologiuri

Zaladobisagan, Seuracxyofisa Tu borotad gamoyenebisagan, mzrunvelobis moklebisa Tu daudevari

mopyrobisagan, uxeSi moqcevisa Tu eqspluataciisagan, seqsualuri borotebis CaTvliT.

2. dacvis aseTi RonisZiebebi aucileblobis SemTxvevaSi moicavs efeqtur procedurebs socialuri

programebis SemuSavebisaTvis im mizniT, raTa aucilebeli mxardaWera aRmouCinon bavSvs da im pirebs,

vinc masze zrunavs, agreTve xeli Seuwyon bavSvTa mimarT sastiki damokidebulebis zemoTaRniSnuli

gamovlinebebis Tavidan acilebis, winaswari gamomJRavnebis, Setyobinebis, gansaxilvelad gadacemis,

gamoZiebis, mkurnalobis da sxva RonisZiebebis ganxorcielebas, aucileblobis SemTxvevaSi ki -

sasamarTlo proceduris aRZvras.

-69-

Page 70: standartebi nvelobisaTvis evropaSi...warmoadgens Suquras mTeli danarCeni msofliosaTvis. bavSvTa uflebebis propaganda, dacva da ganxorcieleba evrokavSiris saSinao da sagareo politikis

muxli 20

1. bavSvs, romelic droebiT an mudmivad moklebulia ojaxur garemos, anda, misive yvelaze WeSmariti

interesebidan gamomdinare, ar SeiZleba darCes aseT garemoSi, ufleba aqvs saxelmwifos

gansakuTrebuli mfarvelobiTa da daxmarebiT sargeblobdes.

2. monawile saxelmwifoebi TavianTi erovnuli kanonmdeblobis Sesabamisad uzrunvelyofen aseTi

bavSvis mimarT mzrunvelobis formis Secvlas.

3. aseTi mzrunveloba SeiZleba moicavdes, kerZod, bavSvis aRsazrdelad gadacemas, muslimanuri

samarTlis “kafalas”, Svilad ayvanas an aucileblobis SemTxvevaSi bavSvTa movla-patronobisaTvis

mowodebul Sesabamis dawesebulebaSi mis moTavsebas. mzrunvelobis formis Secvlis variantebis

ganxilvisas aucilebelia saTanadod iqnes gaTvaliswinebuli bavSvis aRzrdis memkvidreobiTobis

sasurveloba da misi eTnikuri warmomavloba, religiuri da kulturuli kuTvnileba da mSobliuri

ena.

muxli 21

monawile saxelmwifoebi, romlebic aRiareben an Tanxmdebian Svilad ayvanis sistemis arsebobas,

uzrunvelyofen, rom bavSvis yvelaze WeSmariti interesebi gaTvaliswinebuli iqnes uwinares yovlisa,

da isini:

a) uzrunvelyofen, rom bavSvis Svilad ayvanis nebarTvas iZleodes mxolod kompetenturi

xelisufleba, romelic saTanado kanonebisa da procedurebis Sesabamisad da saqmesTan dakavSirebuli

sarwmuno

informaciis safuZvelze gansazRvravs, rom Svilad ayvana dasaSvebia mSoblebTan, naTesavebTan da

kanonier meurveebTan mimarTebaSi bavSvis statusis gaTvaliswinebiT da rom, Tu es saWiroa,

dainteresebuli pirebi Segnebulad daTanxmdnen Svilad ayvanas iseTi konsultaciis safuZvelze,

rogoric SeiZleba aucilebeli iyos;

b) aRiareben, rom Svilad ayvana sxva qveyanaSi SeiZleba ganxiluli iqnes, rogorc bavSvis movlis

alternatiuli saSualeba, Tu bavSvi ar SeiZleba aRsazrdelad gadaeces an SeuerTdes ojaxs, romelic

SeZlebda uzrunveleyo misi aRzrda an Svilad ayvana da Tu im qveyanaSi, sadac bavSvi daibada,

SeuZlebelia misi Sesaferisi ramenairi movla-patronobis uzrunvelyofa;

g) uzrunvelyofen, rom sxva qveyanaSi bavSvis Svilad ayvanis SemTxvevaSi arsebobdes iseTive

garantiebi da normebi, rogoric arsebobs qveynis SigniT Svilad ayvanis dros;

d) iReben yvela aucilebel zomas imis uzrunvelsayofad, rom sxva qveyanaSi Svilad ayvanis dros am

saqmesTan dakavSirebul pirebs ar mieceT gaumarTlebeli finansuri mogebis miRebis saSualeba;

e) aucilebel SemTxvevaSi xels uwyoben winamdebare muxlis miznebis miRwevas ormxrivi da

mravalmxrivi xelSekrulebebisa da SeTanxmebebis dadebis gziT da cdiloben am safuZvelze

uzrunvelyon, rom bavSvis mowyoba sxva qveyanaSi xorcieldebodes kompetenturi xelisuflebis an

organoebis mier.

muxli 22

1. monawile saxelmwifoebi aucilebel zomebs iReben, raTa uzrunvelyon, rom bavSvma, romelsac surs

miiRos ltolvilis statusi an romelic Sesatyvisi saerTaSoriso an saSinao samarTlisa da

procedurebis ZaliT iTvleba ltolvilad da romelsac Tan axlavs an ar axlavs mSoblebi an

nebismieri sxva piri, isargeblos saTanado dacviTa da humanitaruli daxmarebiT winamdebare konveciaSi

da adamianis uflebebisadmi miZRvnil im sxva saerTaSoriso an humanitarul dokumentebSi aRiarebuli

uflebebis gamoyenebisas, romelTa monawileni arian aRniSnuli saxelmwifoebi.

gadawyvetilebis miReba da

bavSvis miRebis procesi Sesavali

-70 -

Page 71: standartebi nvelobisaTvis evropaSi...warmoadgens Suquras mTeli danarCeni msofliosaTvis. bavSvTa uflebebis propaganda, dacva da ganxorcieleba evrokavSiris saSinao da sagareo politikis

zrunvis procesi zrunvidan gasvlis procesi

2. am mizniT monawile saxelmwifoebi, roca amas aucileblad miiCneven, xels uwyoben gaerTianebuli

erebis organizaciisa da im sxva kompetenturi samTavrobaTaSoriso an arasamTavrobo organizaciebis

mcdelobas, romlebic TanamSromloben gaerTianebuli erebis organizaciasTan, daicvan aseTi bavSvi,

daexmaron mas da moZebnon nebismieri ltolvili bavSvis mSoblebi Tu ojaxis sxva wevrebi, raTa miiRon

misi ojaxTan SeerTebisaTvis aucilebeli informacia. im SemTxvevaSi, roca ar xerxdeba mSoblebis an

ojaxis sxva wevrebis moZebna, maSin bavSvi, rogorc amas iTvaliswinebs winamdebare konvencia,

uzrunvelyofilia iseTive dacviT, rogoriTac sxva nebismieri bavSvi, romelic raime mizezis gamo

mudmivad an droebiT moklebulia ojaxur garemos.

muxli 23

1. monawile saxelmwifoebi aRiareben, rom gonebrivad an fizikurad unarSezRuduli bavSvi

srulfasovnad da Rirseulad unda cxovrobdes imgvar pirobebSi, romlebic uZlierebs mas Rirsebis

grZnobas, sakuTari Tavis rwmenas da uadvilebs sazogadoebis cxovrebaSi aqtiur monawileobas.

2. monawile saxelmwifoebi aRiareben unarSezRuduli bavSvis uflebas, sargeblobdes gansakuTrebuli

mzrunvelobiT da saTanado resursebis arsebobis pirobebSi, axaliseben da uzrunvelyofen am uflebis

mqone bavSvisaTvis da mis mimarT mzrunvelobaze pasuxismgebeli pirebisaTvis iseTi daxmarebis gawevas,

rogorsac iTxovdnen da romelic Seesabameba bavSvisa da misi mSoblebis, an im sxva pirTa mdgomareobas,

romlebic uzrunvelyofen bavSvze mzrunvelobas.

3. unarSezRuduli bavSvis gansakuTrebul saWiroebaTa aRiarebis niSnad, winamdebare muxlis me-2

punqtis Sesabamisad, daxmareba, mSoblebisa da bavSvze mzrunvelobis uzrunvelmyofi sxva pirebis

finansuri resursebis gaTvaliswinebiT SeZlebisdagvarad ufasoa, da miznad isaxavs unarSezRudul

bavSvs misces imis efeqturi SesaZlebloba, rom man isargeblos saganmanaTleblo, samedicino,

janmrTelobis aRmdgeni, profesiuli da SromiTi saqmianobisaTvis mosamzadeblad saWiro momsaxurebiT

da dasvenebis saSualebebiT, rac bavSvs maqsimalurad srulad CarTavs socialur cxovrebaSi da xels

Seuwyobs misi pirovnebis ganviTarebas, rac kulturuli da sulieri TvalsazrisiT mis zrdasac moicavs.

4. monawile saxelmwifoebi saerTaSoriso TanamSromlobis suliskveTebiT xels uwyoben informaciis

gavrcelebas unarSezRuduli bavSvebis profilaqtikuri jandacvisa da samedicino, fsiqologiuri da

funqcionaluri mkurnalobis dargSi, saTanado reabilitaciis, zogadsaganmanaTleblo da profesiuli

momzadebis meTodebze informaciis gavrcelebis CaTvliT, agreTve am informaciis xelmisawvdomobas

imisaTvis, rom monawile saxelmwifoebma gaifarTovon am dargSi TavianTi SesaZleblobebi, codna da

gamocdileba. amasTan dakavSirebiT gansakuTrebuli yuradReba unda daeTmos ganviTarebadi qveynebis

saWiroebebs.

muxli 24

1. monawile saxelmwifoebi aRiareben bavSvis uflebas, isargeblos janmrTelobis dacvis sistemis

yvelaze ufro srulyofili momsaxurebiT da daavadebaTa mkurnalobisa da janmrTelobis aRdgenis

saukeTeso saSualebebiT. monawile saxelmwifoebi cdiloben uzrunvelyon, rom arc erT bavSvs ar

CamoerTvas ufleba, isargeblos janmrTelobis dacvis sistemis aseTi momsaxurebiT.

2. monawile saxelmwifoebi cdiloben miaRwion mocemuli uflebis srul ganxorcielebas da, kerZod,

aucilebel zomebs iReben:

a) CvilTa sikvdilianobis donisa da bavSvTa sikvdilianobis SemcirebisaTvis;

b) yvela bavSvisaTvis aucilebeli samedicino daxmarebisa da janmrTelobis dacvis uzrunvelyofisaTvis,

imisaTvis, rom upiratesi yuradReba daeTmos pirveladi samedicino sanitaruli daxmarebis gawevas;

-71-

Page 72: standartebi nvelobisaTvis evropaSi...warmoadgens Suquras mTeli danarCeni msofliosaTvis. bavSvTa uflebebis propaganda, dacva da ganxorcieleba evrokavSiris saSinao da sagareo politikis

gadawyvetilebis miReba da

bavSvis miRebis procesi Sesavali

g) daavadebebTan da SimSilobasTan brZolisaTvis, maT Soris pirveladi samedicino-sanitaruli

daxmarebis farglebSi, advilad xelmisawvdomi teqnologiisa da sakmao sursaTiTa da sasmeli wyliT

momaragebis gziT, garemos dabinZurebis saSiSroebisa da riskis gaTvaliswinebiT;

d) dedebisaTvis mSobiarobamde da mSobiarobis Semdgom periodSi janmrTelobis dacvis saTanado

momsaxurebis gawevisaTvis;

e) sazogadoebis yvela fenis, kerZod, mSoblebisa da bavSvebisaTvis bavSvTa janmrTelobisa da kvebis

Sesaxeb informaciis miwodebis, ZuZuTi kvebis upiratesobebis gacnobis uzrunvelyofisaTvis, higienis,

bavSvis sacxovrebeli garemos sanitariis dacvisa da ubeduri SemTxvevebis Tavidan acilebis, agreTve

maTTvis ganaTlebis xelmisawvdomobisa da codnis gamoyenebaSi daxmarebis gawevisaTvis;

v) profilaqtikuri samedicino daxmarebis da ojaxis dagegmvis sferoSi saganmanaTleblo muSaobis

gaSlisa da momsaxurebis ganviTarebisaTvis.

3. monawile saxelmwifoebi atareben yovelgvar efeqtur da aucilebel zomebs im tradiciuli

praqtikis aRmofxvrisaTvis, romelic uaryofiTad moqmedebs bavSvTa janmrTelobaze.

4. monawile saxelmwifoebi valdebulebas iReben waaxalison saerTaSoriso TanamSromloba da

ganaviTaron igi mocemul muxlSi aRiarebuli uflebis sruli ganxorcielebis TandaTanobiT

miRwevisaTvis. amasTan dakavSirebiT gansakuTrebuli yuradReba unda daeTmos ganviTarebadi qveynebis

saWiroebebs.

muxli 25

monawile saxelmwifoebi aRiareben kompetenturi organoebis mier movlis mizniT sameurveod

gamwesebuli bavSvis uflebas, iyos daculi da isargeblos fizikuri Tu fsiqikuri mkurnalobiT;

aRiareben bavSvis uflebas, periodulad xdebodes misTvis gaweuli mkurnalobis da mis mimarT aseT

meurveobasTan dakavSirebuli sxva pirobebis Sefaseba.

muxli 26 1. monawile saxelmwifoebi aRiareben yoveli bavSvis uflebas, isargeblos socialuri uzrunvelyofis

yvela sikeTiT, socialuri dazRvevis CaTvliT, da aucilebel zomebs iReben am uflebis sruli

ganxorcielebisaTvis TavianTi erovnuli kanonmdeblobis Sesabamisad.

2. es SeRavaTebi bavSvs eZleva aucileblobisamebr, misi da mis rCenaze pasuxismgebel pirTa

resursebisa da SesaZleblobebis, agreTve bavSvis mier an misi saxeliT am SeRavaTebis miRebasTan

dakavSirebuli nebismieri sxva mosazrebis gaTvaliswinebiT.

muxli 27

1. monawile saxelmwifoebi cnoben yoveli bavSvis uflebas, uzrunvelyofili iyos cxovrebis iseTi

doniT, romelic aucilebelia misi fizikuri, gonebrivi, sulieri, zneobrivi da socialuri

ganviTarebisaTvis.

2. mSobels (mSoblebs) an bavSvis sxva aRmzrdelebs ekisrebaT ZiriTadi pasuxismgebloba, Tavisi

unarisa da finansuri SesaZleblobebis farglebSi uzrunvelyon bavSvis ganviTarebisaTvis saWiro

cxovrebis pirobebi.

-72-

Page 73: standartebi nvelobisaTvis evropaSi...warmoadgens Suquras mTeli danarCeni msofliosaTvis. bavSvTa uflebebis propaganda, dacva da ganxorcieleba evrokavSiris saSinao da sagareo politikis

zrunvis procesi zrunvidan gasvlis procesi

3. monawile saxelmwifoebi, erovnuli pirobebis Sesabamisad da TavianTi SesaZleblobebis farglebSi,

aucilebel zomebs iReben imisaTvis, raTa daxmareba gauwion mSoblebsa da bavSvTa aRmzrdel sxva pirebs

am uflebis ganxorcielebaSi, aucileblobis SemTxvevaSi materialurad exmarebian da Tanadgomas uweven

programebs, uwinaresad sakvebiT, tansacmliTa da sacxovrebliT uzrunvelyofis TvalsazrisiT.

4. monawile saxelmwifoebi yvela aucilebel zomas axorcieleben imisaTvis, raTa uzrunvelyon mSoblebis,

an bavSvze finansurad pasuxismgebel sxva pirTa mier bavSvis rCenis aRdgena, rogorc monawile

saxelmwifos SigniT, ise mis sazRvrebs gareT. kerZod, Tu bavSvze finansurad pasuxismgebeli piri da

bavSvi cxovroben sxvadasxva saxelmwifoSi, monawile saxelmwifoebi xels uwyoben saerTaSoriso

xelSekrulebebTan SeerTebas an aseTi xelSekrulebebis dadebas, agreTve sxva Sesabamisi SeTanxmebebis

miRwevas

muxli 28

1. monawile saxelmwifoebi aRiareben, rom bavSvs aqvs ganaTlebis ufleba da Tanabari SesaZleblobebis

safuZvelze am uflebis TandaTanobiT ganxorcielebis mizniT isini, kerZod:

a) aweseben ufaso da savaldebulo dawyebiT ganaTlebas;

b) xels uwyoben rogorc zogadi, ise profesiuli saSualo ganaTlebis sxvadasxva formebis ganviTarebas,

uzrunvelyofen yvela bavSvisaTvis maT xelmisawvdomobas da Rebuloben iseT aucilebel zomebs,

rogoricaa ufaso ganaTlebis SemoReba da aucileblobis SemTxvevaSi finansuri daxmarebis gaweva;

g) yvela aucilebeli saSualebis gamoyenebiT uzrunvelyofen umaRlesi ganaTlebis xelmisawvdomobas

yvelasaTvis TiToeulis unaris Sesatyvisad;

d) uzrunvelyofen ganaTlebisa da profesiuli momzadebis sferoSi informaciisa da masalebis

xelmisawvdomobas yvela bavSvisaTvis;

e) Rebuloben zomebs skolebSi regularuli daswrebis xelSesawyobad da skolidan ganTesil moswavleTa

ricxvis Sesamcireblad.

2. monawile saxelmwifoebi yvela aucilebel zomas mimarTaven, raTa uzrunvelyon saskolo disciplinis

dacva im meTodebiT, romlebic bavSvis adamianuri Rirsebis pativiscemasa da winamdebare konvencias

efuZneba.

3. monawile saxelmwifoebi axaliseben da aviTareben saerTaSoriso TanamSromlobas im sakiTxebSi,

romlebic exeba ganaTlebas, kerZod, mTel msoflioSi umecrebisa da wera-kiTxvis ucodinarobis

likvidaciisa da samecniero-teqnikuri codnisa da swavlebis Tanamedrove meTodebis misawvdomobis

xelSewyobis mizniT. amasTan dakavSirebiT gansakuTrebuli yuradReba unda daeTmos ganviTarebadi qveynebis

saWiroebebs.

muxli 29

1. monawile saxelmwifoebi eTanaxmebian imas, rom bavSvis ganaTleba mimarTuli unda iyos:

a) bavSvis pirovnebis, niWis, gonebrivi da fizikuri unarebis sruli

ganviTarebisaken;

b) bavSvisaTvis adamianis uflebebisa da ZiriTadi Tavisuflebebisadmi, agreTve gaerTianebuli erebis

organizaciis wesdebaSi gancxadebuli principebisadmi pativiscemis gaRvivebisaken;

g) bavSvisaTvis Tavisi mSoblebisadmi, Tavisi kulturuli TviTmyofadobis, enis da faseulobebis

pativiscemis Canergvisaken; bavSvis aRzrdisaken im qveynis erovnuli faseulobebisadmi pativiscemis

suliskveTebiT, romelSic is cxovrobs, aseve im qveynisa, saidanac igi aris warmoSobiT; bavSvis

pativiscemis gaRvivebisaken misi sakuTari civilizaciisagan gansxvavebuli civilizaciisadmi;

-73-

Page 74: standartebi nvelobisaTvis evropaSi...warmoadgens Suquras mTeli danarCeni msofliosaTvis. bavSvTa uflebebis propaganda, dacva da ganxorcieleba evrokavSiris saSinao da sagareo politikis

gadawyvetilebis miReba da

bavSvis miRebis procesi Sesavali

d) Tavisufal sazogadoebaSi urTierTgagebis, mSvidobis, Semwynareblobis, qalisa da mamakacis, yvela

xalxis, eTnikuri, erovnuli da religiuri jgufebis, maT Soris mkvidri mosaxleobis

warmomadgenelTa mimarT Tanasworobisa da megobrobis suliskveTebiT bavSvis Segnebuli

cxovrebisaTvis momzadebisaken;

e) garemosadmi pativiscemis suliskveTebiT bavSvis aRzrdisaken.

2. winamdebare an 28-e muxlis arc erTi nawili ar zRudavs calkeuli pirebisa da organoebis

Tavisuflebas, Seqmnan saswavlo dawesebulebebi da uxelmZRvanelon maT winamdebare muxlis pirvel

punqtSi mocemuli principebis mudmivi dacvisa da im moTxovnis gaTvaliswinebiT, rom asset saswavlo

dawesebulebebSi miRebuli ganaTleba Seesabamebodes saxelmwifos mier dadgenil minimalur normebs.

muxli 30

im saxelmwifoebSi, sadac arseboben eTnikuri, religiuri an enobrivi umciresobebi an pirebi,

romlebic mkvidr mosaxleobas miekuTvnebian, bavSvs, romelic aseT umciresobas an mkvidr mosaxleobas

miekuTvneba, ar SeiZleba uari eTqvas uflebaze, rom Tavisi jgufis sxva wevrebTan erTad eziaros

sakuTar kulturas, aRiaros Tavisi religia da Seasrulos misi wes-Cveulebebi, agreTve gamoiyenos

mSobliuri ena.

muxli 31

1. monawile saxelmwifoebi aRiareben, rom bavSvs gaaCnia dasvenebisa da Tavisufali drois qonis

ufleba, misi asakisaTvis Sesaferis TamaSobebsa da gasarTob RonisZiebebSi monawileobis ufleba,

agreTve ufleba, Tavisuflad monawileobdes kulturul cxovrebaSi, eziaros xelovnebas.

2. monawile saxelmwifoebi pativs scemen da axaliseben bavSvis uflebas, yovelmxrivi monawileoba

miiRos kulturul da SemoqmedebiT cxovrebaSi, xels uwyoben misTvis saTanado da Tanaswori

SesaZleblobebis Seqmnas kulturuli da SemoqmedebiTi saqmianobisaTvis, Tavisufali droiT

sargeblobisa da dasvenebisaTvis.

muxli 32

1. monawile saxelmwifoebi aRiareben bavSvis uflebas, daculi iyos ekonomikuri eqspluataciisa da

nebismieri iseTi samuSaos Sesrulebisagan, romelic SeiZleba emuqrebodes mis janmrTelobas da xels

uSlides ganaTlebis miRebaSi, an zians ayenebdes mis janmrTelobas, fizikur, gonebriv, sulier,

moralur da socialur ganviTarebas.

2. monawile saxelmwifoebi Rebuloben sakanonmdeblo, administraciul da socialur zomebs, atareben

RonisZiebebs ganaTlebis sferoSi, raTa ganxorcieldes winamdebare muxli. am mizniT, xelmZRvaneloben

ra sxva saerTaSoriso dokumentebis Sesabamisi debulebebiT, monawile saxelmwifoebi, kerZod:

a) adgenen samuSaoze miRebis minimalur asaks an minimalur asakebs;

b) gansazRvraven samuSao dRis xangrZlivobasa da Sromis pirobebTan dakavSirebul aucilebel

moTxovnebs;

g) iTvaliswineben sasjelis Sesabamis saxeobebs an sxva sanqciebs winamdebare muxlis efeqturi

ganxorcielebis uzrunvelsayofad.

muxli 33

monawile saxelmwifoebi Rebuloben yvela aucilebel zomas, sakanonmdeblo, administraciuli da

socialuri zomebis CaTvliT, agreTve RonisZiebebs ganaTlebis sferoSi, raTa daicvan bavSvebi

Sesabamisi saerTaSoriso xelSekrulebebiT gansazRvruli narkotikuli saSualebebisa da

fsiqotropuli nivTierebebis ukanono xmarebisagan da ar dauSvan bavSvebis gamoyeneba am nivTierebaTa

kanonsawinaamRdego warmoebaSi an vaWrobaSi.

-74-

Page 75: standartebi nvelobisaTvis evropaSi...warmoadgens Suquras mTeli danarCeni msofliosaTvis. bavSvTa uflebebis propaganda, dacva da ganxorcieleba evrokavSiris saSinao da sagareo politikis

muxli 34

monawile saxelmwifoebi valdebulebas kisruloben, daicvan bavSvi seqsualuri eqspluataciis da

seqsualuri cdunebis yvela formisagan. am mizniT monawile saxelmwifoebi, kerZod, ormxriv da

mravalmxriv erovnul doneebze Rebuloben yvela aucilebel zomas, raTa Tavidan aicilon:

a) bavSvis dayolieba nebismier ukanono seqsualur qmedebaze an bavSvis iZuleba, monawileobdes aseT

qmedebaSi;

b) eqspluataciis mizniT bavSvis gamoyeneba prostituciaSi an sxva ukanono seqsualur praqtikaSi;

g) eqspluataciis mizniT bavSvis gamoyeneba pornografiasa da pornografiul masalebSi.

muxli 35

monawile saxelmwifoebi erovnul, ormxriv da mravalmxriv doneebze Rebuloben yvela aucilebel zomas,

raTa Tavidan aicilon bavSvTa motaceba, bavSvebiT vaWroba an maTi kontrabanda nebismieri miznebiT da

nebismieri formiT.

muxli 36

monawile saxelmwifoebi bavSvs icaven eqspluataciis yvela sxva formisagan, romelic zians ayenebs

bavSvis keTildReobis nebismier aspeqts.

muxli 37

monawile saxelmwifoebi uzrunvelyofen, rom:

a) arc erTi bavSvi ar iyos wamebis, saerTod, sastiki, araadamianuri an Rirsebis Semlaxveli mopyrobis an

sasjelis msxverpli. arc sikvdiliT dasja, arc mudmivi patimroba, romelic ar iTvaliswinebs

ganTavisuflebis SesaZleblobas, ar SeiZleba Seefardos 18 wlamde asakis pirTa mier Cadenil

danaSaulebebs;

b) arc erT bavSvs ar unda aRekveTos Tavisufleba ukanonod an TviTneburad. bavSvis dapatimreba, dakaveba

an cixeSi moTavseba xorcieldeba kanonis Tanaxmad da ganixileba, rogorc mxolod ukiduresi zoma rac

SeiZleba naklebi periodis ganmavlobaSi.

g) yovel TavisuflebaaRkveTil bavSvs epyrobodnen humanurad da pirovnebis ganuyreli Rirsebis

pativiscemiT, ise, rom gaTvaliswinebuli iyos misi asakis pirTa moTxovnilebebi. kerZod, yoveli

TavisuflebaaRkveTili bavSvi unda gancalkevdes ufrosebisagan, Tu ar miiCneva, rom bavSvis yvelaze

WeSmariti interesebisaTvis amis gakeTeba ar aris saWiro; bavSvs hqondes ufleba, kavSiri iqonios Tavis

ojaxTan mimoweris an Sexvedrebis formiT, gansakuTrebul garemoebaTa gamoklebiT;

d) yovel TavisuflebaaRkveTil bavSvs hqondes ufleba, dauyonebliv miiRos samarTlebrivi da sxva

Sesabamisi daxmareba, agreTve ufleba, gaaprotestos misi Tavisuflebis aRkveTis kanoniereba sasamarTlos

an sxva kompetenturi damoukidebeli da miukerZoebeli organos winaSe da rom maT dauyonebliv

gamoitanon gadawyvetileba nebismieri aseTi procesualuri qmedebis Taobaze.

muxli 38

1. monawile saxelmwifoebi valdebulebas iReben, pativi scen SeiaraRebuli konfliqtebis dros maT

mimarT Zalis mqone saerTaSoriso humanitaruli samarTlis bavSvebTan dakavSirebul normebs da

uzrunvelyon maTi dacva.

zrunvis procesi zrunvidan gasvlis procesi

-75-

Page 76: standartebi nvelobisaTvis evropaSi...warmoadgens Suquras mTeli danarCeni msofliosaTvis. bavSvTa uflebebis propaganda, dacva da ganxorcieleba evrokavSiris saSinao da sagareo politikis

gadawyvetilebis miReba da

bavSvis miRebis procesi Sesavali

2. monawile saxelmwifoebi iReben yvela SesaZlo zomas, raTa uzrunvelyon, rom 15 wels miuRweveli

pirebi pirdapir ar monawileobdnen samxedro moqmedebebSi.

3. monawile saxelmwifoebi Tavs ikaveben TavianT SeiaraRebul ZalebSi yvela im piris gawvevisagan,

romelTac ar miuRweviaT 15 wlis asakisaTvis. 15 wels gadacilebul im pirTa gawvevisas, romelTac

jer ar SesrulebiaT 18 weli, monawile saxelmwifoebi cdiloben SearCion ufro asakovani pirebi.

4. SeiaraRebuli konfliqtebis dros samoqalaqo mosaxleobis dacvasTan dakavSirebuli saerTaSoriso

humanitaruli samarTlis winaSe Tavisi valdebulebebis Sesabamisad, monawile saxelmwifoebi movaleni

arian miiRon yvela aucilebeli zoma SeiaraRebul konfliqtebSi moxvedril bavSvTa dacvisa da

movla-patronobis uzrunvelsayofad.

muxli 39

monawile saxelmwifoebi yvela zomas iReben, raTa xeli Seuwyon im bavSvis fizikur da fsiqologiur

gajansaRebas da socialur reintegracias, romelic nebismieri saxis ugulebelyofis, eqspluataciis an

borotad gamoyenebis, wamebis, sastiki, araadamianuri da Rirsebis Semlaxveli mopyrobis, sasjelis an

SeiaraRebuli konfliqtis msxverplia. aseTi gajansaReba da reintegracia unda xorcieldebodes

bavSvis janmrTelobis, sakuTari Tavis pativiscemisa da Rirsebis grZnobis SenarCunebis uzrunvelmyof

pirobebSi.

muxli 40

1. monawile saxelmwifoebi cnoben yoveli bavSvis uflebas, romelmac, rogorc Tvlian, daarRvia

sisxlis samarTlis kanonmdebloba, bralad edeba misi darRveva an aRiarebulia mis damrRvevad, rom

misdami mopyroba xels uwyobdes misi Rirsebisa da sakuTari mniSvnelovnebis grZnobis ganviTarebas,

ganumtkicebdes mas adamianis uflebebisadmi da sxvaTa ZiriTadi Tavisuflebebisadmi pativiscemas,

iTvaliswinebdes bavSvis asaks da misi reintegraciis, sazogadoebaSi mis mier sasargeblo rolis

SesrulebisaTvis xelSewyobis sasurvelobas.

2. am mizniT da saerTaSoriso dokumentebis Sesabamisi debulebebis gaTvaliswinebiT monawile

saxelmwifoebi, kerZod, uzrunvelyofen, rom:

a) arc erTi bavSvi ar iTvlebodes sisxlis samarTlis kanonmdeblobis damrRvevad, mas bralad ar

daedos misi darRveva da is ar iqnes aRiarebuli damnaSaved im qmedebis an arqmedebis mizeziT,

romlebic maTi Cadenis dros ar iyo akrZaluli erovnuli an saerTaSoriso samarTliT;

b) yovel bavSvs, romelmac, rogorc Tvlian, daarRvia sisxlis samarTlis kanonmdebloba, an brali

edeba mis darRvevaSi, hqondes, sul cota, Semdegi garantiebi:

I) udanaSaulobis prezumpcia, sanam misi danaSauli ar iqneba damtkicebuli kanonis Sesabamisad;

II) misi dauyovnebeli da uSualo informireba - aucileblobis SemTxvevaSi ki informireba mSoblebis

an kanonieri meurveebis meSveobiT – misTvis wayenebuli braldebis Sesaxeb da samarTlebrivi an sxva

aucilebeli daxmarebis miReba Tavisi dacvis momzadebisa da ganxorcielebisaTvis;

III) kompetenturi, damoukidebeli an miukerZoebuli organos an sasamarTlo organos mier samarTliani

ganxilvis Sedegad gansaxilvel sakiTxze dauyovnebeli gadawyvetilebis miReba kanonis Tanaxmad,

advokatis an sxva Sesabamisi piris TandaswrebiT da, Tuki es ar ewinaamRdegeba bavSvis yvelaze

WeSmarit interesebs, misi asakis an misi mSoblebis an kanonieri meurveebis mdgomareobis

gaTvaliswinebiT;

-76-

Page 77: standartebi nvelobisaTvis evropaSi...warmoadgens Suquras mTeli danarCeni msofliosaTvis. bavSvTa uflebebis propaganda, dacva da ganxorcieleba evrokavSiris saSinao da sagareo politikis

zrunvis procesi zrunvidan gasvlis procesi

IV) imisaken mimarTuli Zaldatanebisagan Tavisufleba, rom bavSvma mowmis saxiT misces Cveneba an aRiaros

danaSauli; braldebis mowmeTa Cvenebebis Seswavla an damoukideblad, an sxva pirTa daxmarebiT da dacvis

mowmeTa Tanasworuflebiani monawileobisa da maTi Cvenebebis Seswavlis uzrunvelyofa;

V) Tu iTvleba, rom bavSvma daarRvia sisxlis samarTlis kanonmdebloba, zemdgomi kompetenturi,

damoukidebeli da miukerZoebuli organos an sasamarTlo organos mier kanonis Tanaxmad Sesabamisi

gadawyvetilebis da masTan dakavSirebiT miRebuli nebismieri RonisZiebis xelaxali ganxilva;

VI) Tarjimnis ufaso daxmareba, Tu bavSvs ar esmis gamoyenebuli ena an ver laparakobs am enaze;

VII) misi piradi cxovrebis sruli pativiscema saqmis garCevis yvela stadiaze.

3. monawile saxelmwifoebi cdiloben xeli Seuwyon im bavSvebTan uSualo damokidebulebis mqone

kanonebis, procedurebis, organoebisa da dawesebulebebis Camoyalibebas, romlebmac, rogorc iTvleba,

daarRvies sisxlis samarTlis kanonmdebloba, bralad edebaT misi darRveva an aRiarebuli arian mis

damrRvevebad da, kerZod:

a) minimaluri asakis dadgenas, romlis miRwevamdec, rogorc iTvleba, bavSvebs ara aqvT sisxlis

samarTlis kanonmdeblobis darRvevis unari;

b) roca es aucilebeli da sasurvelia, aseTi bavSvebis mimarT zomebis miRebas sasamarTlo ganxilvis

gareSe, adamianis uflebaTa da samarTlebrivi garantiebis sruli dacviT;

4. aucilebelia iseTi sxvadasxvagvari RonisZiebebi, rogoricaa movla, meurveobisa da meTvalyureobis

debuleba, sakonsultacio momsaxureba, gamosacdeli vadis daniSvna, aRzrda, swavlebisa da profesiuli

momzadebis programebi da movlis iseTi formebi, romlebic dawesebulebebSi movlas SeiZleba Seenacvlos.

Aam RonisZiebaTa mizania bavSvisadmi imgvari mopyrobis uzrunvelyofa, rogoric Seesabameba bavSvis

keTildReobis interesebs, agreTve mis mdgomareobas da danaSaulis xasiaTs.

muxli 41

winamdebare konvencia ar abrkolebs imgvar debulebaTa ganxorcielebas, romlebic yvelaze metad uwyobs

xels bavSvis uflebaTa realizacias da SeiZleba dafiqsirebuli iyos:

a) monawile saxelmwifos kanonSi;

an

b) mocemuli saxelmwifos mimarT moqmedi saerTaSoriso samarTlis normebSi.

nawili II

muxli 42

monawile saxelmwifoebi valdebulebas iReben, saTanado da qmediTi

saSualebebis gamoyenebiT farTo informacia miawodon rogorc mozrdilebs, aseve bavSvebs konvenciis

principebisa da debulebebis Taobaze.

muxli 43

1. monawile saxelmwifoebis mier winamdebare konvenciis Sesabamisad aRebuli valdebulebebis SesrulebaSi

miRweuli progresis ganxilvis mizniT fuZndeba bavSvis uflebebis komiteti, romelic asrulebs qvemoT

miTiTebul funqciebs.

-77-

Page 78: standartebi nvelobisaTvis evropaSi...warmoadgens Suquras mTeli danarCeni msofliosaTvis. bavSvTa uflebebis propaganda, dacva da ganxorcieleba evrokavSiris saSinao da sagareo politikis

gadawyvetilebis miReba da

bavSvis miRebis procesi Sesavali

2. komiteti Sedgeba aTi eqspertisagan, romlebsac aqvT maRali zneobrivi Tvisebebi da kompetenturad

arian aRiarebulni winamdebare konvenciiT mocul sferoSi. komitetis wevrebs irCeven monawile

saxelmwifoebi TavianT moqalaqeTa Soris da isini warmodgenilni arian damoukidebel pirovnebaTa

statusiT, amasTan, yuradReba maxvildeba samarTlian geografiul ganawilebaze, agreTve ZiriTad

samarTlebriv sistemebze.

3. komitetis wevrebi airCevian monawile saxelmwifoebis mier wamoyenebul, siaSi Setanil pirTagan

faruli kenWisyriT. yovel monawile saxelmwifos SeuZlia wamoayenos erTi piri Tavisi

moqalaqeebidan.

4. komitetSi pirveli arCevnebi tardeba winamdebare konvenciis ZalaSi Sesvlidan araugvianes eqvsi

Tvisa, Semdgom ki - or weliwadSi erTxel. yovel arCevnebamde oTxi TviT adre mainc gaerTianebuli

erebis organizaciis generaluri mdivani monawile saxelmwifoebs mimarTavs weriliT da sTavazobs maT

wamoayenon TavianTi kandidaturebi ori Tvis vadaSi. Semdeg generaluri mdivani anbanis rigis mixedviT

adgens amgvarad dasaxelebuli yvela kandidatis sias, miuTiTebs ra monawile saxelmwifoebs,

romlebmac wamoayenes es pirebi, da am sias warudgens winamdebare konvenciis monawile saxelmwifoebs.

5. arCevnebi tardeba monawile saxelmwifoTa TaTbirze, romelic moiwveva generaluri mdivnis mier

gaerTianebuli erebis organizaciis centralur dawesebulebebSi. am TaTbirze, sadac monawile

saxelmwifoTa ori mesamedi qmnis qvorums, komitetis SemadgenlobaSi arCeulad CaiTvlebian is

kandidatebi, romlebic miiReben damswre da xmis micemaSi monawile saxelmwifoTa warmomadgenlebis

xmaTa absolutur umravlesobas.

6. komitetis wevrebi airCevian oTxwliani vadiT. maT aqvT ufleba, xelaxla iqnen arCeuli maTi

kandidaturebis ganmeorebiT dasaxelebis SemTxvevaSi. pirvel arCevnebSi arCeuli xuTi wevris

uflebamosilebis vada mTavrdeba orwliani periodis bolos; pirveli arCevnebisTanave am xuT wevrs

wilisyriT gansazRvravs TaTbiris Tavmjdomare.

7. komitetis romelime wevris sikvdilis an gadadgomis SemTxvevaSi, an Tu mas raime mizeziT aRar

SeuZlia Seasrulos komitetis wevris movaleobebi, am wevris wamomyenebeli monawile saxelmwifo

Tavis moqalaqeTagan darCenili vadisaTvis niSnavs sxva eqsperts, komitetis mier misi mowonebis

SemTxvevaSi.

8. komiteti adgens proceduris sakuTar wesebs.

9. komiteti Tavis Tanamdebobis pirebs irCevs ori wlis vadiT.

10. komitetis sesiebi, rogorc wesi, tardeba gaerTianebuli erebis organizaciis centralur

dawesebulebebSi an komitetis mier gansazRvrul nebismier sxva Sesaferis adgilas. komiteti, rogorc

wesi, Tavis sesiebs atarebs yovelwliurad. komitetis sesiebis xangrZlivoba ganisazRvreba da

aucileblobis SemTxvevaSi icvleba winamdebare konvenciis monawile saxelmwifoTa TaTbirze

generaluri asambleis TanxmobiT.

-78-

Page 79: standartebi nvelobisaTvis evropaSi...warmoadgens Suquras mTeli danarCeni msofliosaTvis. bavSvTa uflebebis propaganda, dacva da ganxorcieleba evrokavSiris saSinao da sagareo politikis

zrunvis procesi zrunvidan gasvlis procesi

11. gaerTianebuli erebis organizaciis generaluri mdivani gamoyofs aucilebel personalsa da

materialur saSualebebs, raTa komitetma, winamdebare konvenciis Sesabamisad, efeqturad ganaxorcielos

Tavisi funqciebi.

12. winamdebare konvenciis Sesabamisad dafuZnebuli komitetis wevrebi gaerTianebuli erebis

organizaciis saxsrebidan Rebuloben generaluri asambleis mier dawesebul anazRaurebas generaluri

asambleis mier dadgenili wesiTa da pirobebiT.

muxli 44

1. monawile saxelmwifoebi valdebulebas iReben, gaerTianebuli erebis organizaciis generaluri mdivnis

meSveobiT komitets warudginon moxsenebebi maT mier miRebuli zomebis Sesaxeb konvenciiT ganmtkicebul

uflebaTa damkvidrebisa da am sferoSi miRweul progresTan dakavSirebiT:

a) monawile saxelmwifosaTvis konvenciis ZalaSi Sesvlidan ori wlis vadaSi;

b) yovel momdevno xuT weliwadSi;

2. winamdebare muxlis mixedviT wardgenil moxsenebebSi miTiTebulia faqtorebi da sirTuleebi, Tuki

aseTi arsebobs, romlebic zemoqmedebs am konvenciis valdebulebaTa Sesrulebis xarisxze. moxsenebebi

agreTve Seicavs sakmaris informacias imisaTvis, raTa komitetisaTvis sruliad gasagebi iyos, rogor

moqmedebs konvencia mocemul qveyanaSi.

3. monawile saxelmwifos, romelic komitets warudgens yovlismomcvel pirvelad moxsenebas, ar

sWirdeba winamdebare muxlis 1b punqtis mixedviT wardgenil Semdgom moxsenebebSi gaimeoros adre

gadmocemuli ZiriTadi informacia.

4. komitets SeuZlia monawile saxelmwifos mosTxovos damatebiTi informacia, romelic exeba

winamdebare konvenciis ganxorcielebas.

5. moxsenebebi komitetis saqmianobis Sesaxeb ekonomikuri da socialuri sabWos meSveobiT or weliwadSi

erTxel waredgineba generalur asambleas.

6. monawile saxelmwifoebi sakuTar qveynebSi uzrunvelyofen TavianTi moxsenebebis farTo sajaroobas.

muxli 45

konvenciis ganxorcielebisaTvis efeqturi xelSewyobisa da winamdebare konvenciiT mocul sferoSi

saerTaSoriso TanamSromlobis waxalisebis mizniT:

a) specializebul dawesebulebebs, gaerTianebuli erebis organizaciis bavSvTa fonds, gaerTianebuli

erebis organizaciis sxva organoebs ufleba aqvT warmodgenilni iyvnen winamdebare konvenciis iseTi

debulebebis ganxorcielebis Sesaxeb sakiTxTa ganxilvaSi, romlebic maT uflebamosilebaSi Sedis.

mizanSewonilad miCnevis SemTxvevaSi komitets SeuZlia specializebul dawesebulebebs, gaerTianebuli

erebis organizaciis bavSvTa fondsa da sxva kompetentur organoebs SesTavazos, warmoadginon eqspertTa

daskvna konvenciis ganxorcielebis Taobaze im sferoebSi, romlebic Sedis maTi Sesabamisi

uflebamosilebis farglebSi. komitets SeuZlia specializebul dawesebulebebs, gaerTianebuli erebis

organizaciis bavSvTa fondsa da gaerTianebuli erebis organizaciis sxva organoebs sTxovos,

warmoadginon moxsenebebi konvenciis ganxorcielebis Sesaxeb im dargebSi, romlebic maTi saqmianobis

sferoSi Sedis;

-79 -

Page 80: standartebi nvelobisaTvis evropaSi...warmoadgens Suquras mTeli danarCeni msofliosaTvis. bavSvTa uflebebis propaganda, dacva da ganxorcieleba evrokavSiris saSinao da sagareo politikis

gadawyvetilebis miReba da

bavSvis miRebis procesi Sesavali

b) mizanSewonilad miCnevis SemTxvevaSi komiteti specializebul dawesebulebebSi, gaerTianebuli

erebis organizaciis bavSvTa fondsa da sxva kompetentur organoebSi gadagzavnis monawile

saxelmwifoebis nebismier moxsenebas, romelic Seicavs Txovnas teqnikuri konsultaciis an

daxmarebis Sesaxeb, an miuTiTebs mis saWiroebaze, agreTve komitetis SeniSvnebsa da winadadebebs

msgavsi Txovnisa da miTiTebebis Taobaze.

g) komitets SeuZlia rekomendacia gauwios generalur asambleas, winadadeba misces generalur

mdivans, raTa man asambleis saxeliT Caataros kvleva calkuli sakiTxebis Sesaswavlad, romlebic

bavSvTa uflebebs exeba.

d) komitets SeuZlia waradginos winamdebare konvenciis 44-e da 45-e muxlebis Sesabamisad miRebul

informaciaze dayrdnobili zogadi xasiaTis winadadebebi da rekomendaciebi. aseTi zogadi xasiaTis

winadadebebi da rekomendaciebi egzavneba nebismier dainteresebul monawile saxelmwifos da ecnobeba

generalur asambleas monawile saxelmwifoTa SeniSvnebTan erTad, Tuki aseTi ram arsebobs.

nawili III.

muxli 46.

winamdebare konvencia Riaa yvela saxelmwifos mier xelmosawerad.

muxli 47

winamdebare konvencia eqvemdebareba ratifikacias. saratifikacio sigelebi Sesanaxad bardeba

gaerTianebuli erebis organizaciis generalur mdivans.

muxli 48.

winamdebare konvencia Riaa masTan nebismieri saxelmwifos SeerTebisaTvis. dokumentebi SeerTebis

Sesaxeb bardeba gaerTianebuli erebis organizaciis generalur mdivans.

muxli 49.

1. winamdebare konvencia ZalaSi Sedis gaerTianebuli erebis organizaciis generaluri mdivnisaTvis

meoce saratifikacio sigelis an SeerTebis Sesaxeb dokumentis Sesanaxad Cabarebidan ocdameaTe dRes.

2. yoveli saxelmwifosaTvis, romelic winamdebare konvenciis ratificirebas moaxdens an mas

SeuerTdeba meoce saratifikacio sigelis an SeerTebis Sesaxeb dokumentis Sesanaxad Cabarebis

Semdeg, winamdebare konvencia ZalaSi Sedis aseTi saxelmwifos mier misi saratifikacio sigelis an

SeerTebis Sesaxeb dokumentis Sesanaxad Cabarebidan ocdameaTe dRes.

muxli 50.

1. nebismier monawile saxelmwifos SeuZlia Sesworebis SeTavazeba da wardgena gaerTianebuli erebis

organizaciis generaluri mdivnisaTvis. amis Semdeg generaluri mdivani Sesworebas warudgens

monawile saxelmwifoebs TxovniT - miuTiTon, mxars uWeren Tu ara am winadadebis gansaxilvelad da

kenWis sayrelad monawile saxelmwifoebis konferenciis mowvevas. Tu aseTi Setyobinebis miRebidan

oTxi Tvis ganmavlobaSi monawile saxelmwifoebis Tundac erTi mesamedi mainc mxars dauWers aseT

konferencias, generaluri mdivani iwvevs am konferencias gaerTianebuli erebis organizaciis egidiT.

am konferenciaze damswre da kenWisyraSi monawile saxelmwifoTa umravlesobis mier miRebuli

Sesworeba dasamtkiceblad waredgineba generalur asambleas.

-80-

Page 81: standartebi nvelobisaTvis evropaSi...warmoadgens Suquras mTeli danarCeni msofliosaTvis. bavSvTa uflebebis propaganda, dacva da ganxorcieleba evrokavSiris saSinao da sagareo politikis

zrunvis procesi zrunvidan gasvlis procesi

2. winamdebare muxlis pirveli punqtis Sesabamisad miRebuli Sesworeba ZalaSi Sedis gaerTianebuli

erebis organizaciis generaluri asambleis mier misi damtkicebisa da monawile saxelmwifoTa ori

mesamedis momcveli umravlesobis mier misi miRebis Semdeg.

3. Sesworeba ZalaSi SesvlisTanave xdeba savaldebulo im monawile saxelmwifoebisaTvis, romlebmac igi

miiRes, sxva monawile saxelmwifoebisaTvis ki savaldebulo rCeba winamdebare konvenciis debulebebi da

nebismieri wina Sesworeba, romelic maT mier aris miRebuli.

muxli 51.

1. gaerTianebuli erebis organizaciis generaluri mdivani Rebulobs da yvela saxelmwifos ugzavnis

ratifikaciis an SeerTebis momentSi saxelmwifos mier gakeTebuli SeniSvnebis teqsts.

2. ar daiSveba SeniSvna, romelic SeuTavsebelia winamdebare konvenciis miznebTan da amocanebTan.

3. SeniSvnebis moxsna SesaZlebelia nebismier dros gaerTianebuli erebis organizaciis generaluri

mdivnisaTvis Sesabamisi Setyobinebis gagzavnis gziT, romelic Semdeg amis Taobaze acnobebs yvela

saxelmwifos. aseTi Setyobineba ZalaSi Sedis generaluri mdivnis mier misi miRebis dRidan.

muxli 52.

nebismier monawile saxelmwifos SeuZlia winamdebare konvenciis denonsireba gaerTianebuli erebis

organizaciis generaluri mdivnisaTvis werilobiTi Setyobinebis gagzavnis gziT. denonsireba ZalaSi

Sedis generaluri mdivnis mier Setyobinebis miRebidan erTi wlis gasvlis Semdeg.

muxli 53.

gaerTianebuli erebis organizaciis generaluri mdivani iniSneba winamdebare konvenciis depozitarad.

muxli 54.

winamdebare konvenciis dedani, romlis inglisuri, arabuli, espanuri, Cinuri, rusuli da franguli

teqstebi Tanabrad avTentikuria, Sesanaxad bardeba gaerTianebuli erebis organizaciis generalur

mdivans. ris dasamowmebladac qvemore xelismomwerni, TavianTi Sesabamisi mTavrobebis mier saTanado

rwmunebiT aRWurvili sruluflebiani warmomadgenlebi, xels aweren winamdebare konvencias.

-81-

Page 82: standartebi nvelobisaTvis evropaSi...warmoadgens Suquras mTeli danarCeni msofliosaTvis. bavSvTa uflebebis propaganda, dacva da ganxorcieleba evrokavSiris saSinao da sagareo politikis

gadawyvetilebis miReba da

bavSvis miRebis procesi Sesavali

Q4C proeqtis partniori organizaciebi

FICE (Federation Internationale des Communautes Educatives - saganmanaTleblo

sazogadoebis saerTaSoriso federacia). FICE-s ZiriTadi mizania bavSvebze da axalgazrdebze zrunvis xelSewyoba mTels msoflioSi.

FICE: • aRiarebs bavSvebis, axalgazrdebisa da maTi mSoblebis individualobas da ar aiZulebs maT

Seesabamebodnen winaswar gansazRvrul normebs;

• exmareba ojaxebs, rogorc bavSvTa aRzrdisaTvis saWiro ZiriTadad socialur struqturas;

• eweva zrunvisa da ganaTlebis umaRlesi xarisxis ganaTlebas im bavSvebisa da

axalgazrdebisaTvis, romelTac ara aqvT SesaZlebloba icxovron sakuTar saxlSi;

• cdilobs ipovos problemebis individualuri gadawyveta, raTa moxdes TiToeuli bavSvisa da

axalgazrdis saWiroebebis dakmayofileba;

• xels uwyobs bavSvebisaTvis momsaxurebebis mudmiv ganviTarebas kvlevisa da Teoriuli

inovaciebis gziT;

• misi muSaobis safuZvels warmoadgens gaeros bavSvTa uflebebis konvencia;

• icavs mkacr religiur da politikur neitralitets;

• pativs scems sxvadasxvaobas/mravalferovnebas da uaryofs yvela formis diskriminacias rasis,

feris, sqesis, enis, religiis, politikuri azris an socialuri warmoSobis safuZvelze; Tavisi miznebis misaRwevad FICE International :

• muSaobs erovnuli organizaciebis meSveobiT, romlis wevrebic bavSvebsa da axalgazrdebs

sTavazoben momsaxurebebs, an muSaoben damxmare momsaxurebebSi (servisebSi), rogoricaa

TanamSromelTa treningi an momsaxurebebis menejmenti;

• exmareba erovnul wevr organizaciebs sakontaqto qselTa Seqmnis gziT;

• awyobs udidesi saerTaSoriso kongresebis organizebas, Cveulebisamebr, yovel or

weliwadSi;

• mxars uWers, proeqtebs, romlebic xels uwyoben bavSvebs, axalgazrdebsa da maTze

mzrunvel pirebs Soris saerTaSoriso kontaqtebis damyarebas, rogoricaa balkaneTis

samegobro banakebi;

• xels uwyobs TanamSromlebis, da/an bavSvebisa da axalgazrdebis saerTaSoriso gacvlebis

ganxorcielebas;

• gamocdil TanamSromlebs sTavazobs profesionaluri gacvlis programas;

• awyobs saerTaSoriso seminarebs, eqspertTa seminarebsa da samuSao Sexvedrebs iseT

sakiTxebTan dakavSirebiT, romlebic exeba momsaxurebebs/servisebs bavSvebisa da

axalgzardebisaTvis;

• konsultaciisTvis mimarTavs UNESCO-s, evrokavSirs, evrosabWos, ECOSOC-s da sxva

saerTaSoriso organoebs;

• Tavisi veb gverdis saSualebiT iZleva qseluri muSaobisaTvis saWiro informaciasa da

SesaZleblobas;

• Tavisi publikaciebis meSveobiT avrcelebs axal ideebsa da kvlevis Sedegebs.

-82-

Page 83: standartebi nvelobisaTvis evropaSi...warmoadgens Suquras mTeli danarCeni msofliosaTvis. bavSvTa uflebebis propaganda, dacva da ganxorcieleba evrokavSiris saSinao da sagareo politikis

zrunvis procesi zrunvidan gasvlis procesi

IFCO (International Foster Care Organisation) – saerTaSoriso foster zrunvis organizacia

IFCO aris erTaderTi saerTaSoriso organizacia, romelic emsaxureba mxolod da mxolod ojaxuri

zrunvisa da foster zrunvis popularizacias, xelSewyobasa da mxardaWeras msoflioSi. IFCO Seiqmna 1981 wels oqsfordSi (didi britaneTisa da CrdiloeT irlandiis gaerTianebuli samefo), rogorc

mTels msoflioSi mimReb ojaxSi (foster) mzrunvel organizaciebsa da mimReb ojaxSi (foster)

zrunvis mxareebs Soris informaciis, codnisa da gamocdilebis gaziarebis platforma. arsebobis 25

wlis ganmavlobaSi IFCO-m didi zegavlena moaxdina msoflioSi ojaxuri zrunvis ganviTarebaze. IFCO qmnis regionalur qselebs, awyobs saerTaSoriso konferenciebsa da trening-seminarebs, uSvebs Jurnals,

sainformacio biuletens da aqvs informaciuli veb-gverdi. IFCO-s muSaobaSi sakmaod Zlieria

axalgazrdebis komponenti ramdenadac axalgazrdebi warmodgenilni da CaTulebi arian yvela donis

RonisZiebebSi. IFCO -s wevrebi hyavs 60-ze met qveyanaSi. garda imisa, rom organizacias valdebulebad aqvs aRebuli

Tavisi mravalricxovani wevrebisaTvis xarisxiani momsaxurebis miwodeba, man bolo wlebSi ganaviTara

Zlieri proeqtis komponenti, romlis koordinirebac xdeba haagaSi, niderlandebSi mdebare centraluri

ofisidan. Tavisi wevrebis da partniori organizaciebis da saproeqto muSaobis meSveobiT, IFCO iZleva

konsultaciebs da sTavazobs daxmarebas msoflios sxvadasxva nawilSi foster momsaxurebebis

ganviTarebasTan dakavSirebiT. konsultaciis miwodeba yovelTvis xdeba Sesabamis qveyanasTan da regionSi

arsebul partniorebTan mWidro TanamSromlobiT. arsebobs saerTaSoriso eqspertebis biuro, romlebic

sTavazoben mokle vadian eqspertizas aseT proeqtebSi. ufro meti informacia IFCO –s Sesaxeb SegiZliaT ixiloT veb-gverdze www.ifco.info an miiRoT informacia sakoordinacio ofisidan, romelic mdeareobs haagaSi (niderlandebi).

SOS bavSvTa soflebi pirveli SOS bavSvTa sofeli daarsda 1949 wels imstSi (avstria). igi Seiqmna im valdebulebis

safuZvelze, rom daxmarebodnen gaWirvebaSi myof bavSvebs – bavSvebs, romlebmac dakarges saxli,

usafrTxoeba da TavianTi ojaxebi meore msoflio omis Sedegad. dRes, SOS-Kinderdorf International aris msoflioSi 130-ze meti wevri erovnuli asociaciis qolga

organizacia. igi ojaxur mzrunvelobas sTavazobs bavSvebs, romelTac dakarges mSoblebi an ara aqvT

SesaZlebloba aRizardnon maTTan. organizacia aseve exmareba daucvel bavSvebsa da maT ojaxebs im

programebis meSveobiT, romelTa mizanicaa maTi unar-Cvevebis gaZliereba, arsebiTi momsaxurebebis

xelmisawvdomoba da samedicino, saganmanaTleblo da fsiqo-socialuri daxmarebis aRmoCena. SOS bavSvTa soflebi muSaobs gaeros bavSvTa uflebebis konvenciis suliskveTebiT da xels uwyobs

bavSvTa uflebebis ganxorcielebas mTels msoflioSi. mas gaaCnia sakonsultacio statusi gaeros

ekonomikur da socialur sabWoSi da aris bavSvTa uflebebis samoqmedo jgufis wevri, romelic mxars

uWers evrokavSiris bavSvTa uflebebis strategiis ganviTarebas.

-83-

Page 84: standartebi nvelobisaTvis evropaSi...warmoadgens Suquras mTeli danarCeni msofliosaTvis. bavSvTa uflebebis propaganda, dacva da ganxorcieleba evrokavSiris saSinao da sagareo politikis

gamocemis Sesaxeb

iniciativa FICE, IFCO da SOS bavSvTa soflebis mier Hermann Gmeiner Str. 51 A-6010 Innsbruck Austria telefoni: +43-512-3316-0 faqsi: +43-512-3316-5686 Email: [email protected] www.quality4children.info

Sinaarsze pasuxismgebeli: “xarisxi bavSvTa keTildReobisaTvis – Q4C”

sandra burgeri (AT), amalia serbani (RO)

iudit iohanseni, (NO), emanuel Servini (IE) kersti kuki (EE), rinske van sloteni (NL) aleqsandar milanovi (BL), od eigil Spiorki (NO)

ingrida peciulite (LT), iohan vaisenStaineri (AT)

gadawyvetilebis miReba da

bavSvis miRebis procesi Sesavali

gamocemis Sesaxeb

proeqtis direqtorebi: verner hilvegi

kristian poSi

proeqtis koordinatori: oskar germes kastro

mai nguen-faixtneri

Q4C axalgazrdebi: svein even borgeni (NO), Helen ridi (AT)

sakoordinacio jgufi : sandra biurgeri, monika niderle

else dugstadi kristian poSi

kris gardineri ivanka Salapatova

oskar germes kastro emanuel Servini

verner hilvegi betina terpi

ianeke holverda-kuipersi, bep van sloteni

mai nguen-faixtneri, rinske van sloteni

-84-

Page 85: standartebi nvelobisaTvis evropaSi...warmoadgens Suquras mTeli danarCeni msofliosaTvis. bavSvTa uflebebis propaganda, dacva da ganxorcieleba evrokavSiris saSinao da sagareo politikis

zrunvis procesi zrunvidan gasvlis procesi

erovnuli koordinatorebi: karola bengstoni (SE), riSard kuxa (PL)

franCesko kolizi (IT), ana mari le torneo (GB) kurt de bakeri (BE), irena lipina (LV)

maria danCeva (BG), iuha luomala (FI), karmen delgado (ES), mixaela marksova-tominova (CZ) tania gregoreki (SI), slavenka marinoviCi (HR) bragi gudbrandsoni (IS), elmet pumi (EE) sabine hartigi (DE), jon role (MT) soren hegstrupi (DK), izabel rufino (PT) qeiT handersoni (IE), daniela serbani (RO)

maria hercogi (HU), Stergios sifniosi (GR) emine insai (Norther Cyprus), katerina slesingerova (CZ) dale kabasinskaite (LT), anegret vigeri (CH)

gunsirai koSuni (TR), zilinCikova (SK)

miSel krieri (LU)

koreqtorebi : katrin bielovski beatriqs flaiSmani

qristine davi Tomas harvi timlini

markus klaus egeri

sainformacio partniorebi : veronik lerSi raluka verveien-slamnesku

kelig pueti anegret vigeri

elizabet ulmani

SeniSvnebi konvenciasTan dakavSirebiT : Defence for Children International, niderlandebi

-85-

Page 86: standartebi nvelobisaTvis evropaSi...warmoadgens Suquras mTeli danarCeni msofliosaTvis. bavSvTa uflebebis propaganda, dacva da ganxorcieleba evrokavSiris saSinao da sagareo politikis

gadawyvetilebis miReba daSesavali bavSvis miRebis procesi

SeniSvnebi SeniSvnebi

-86-

Page 87: standartebi nvelobisaTvis evropaSi...warmoadgens Suquras mTeli danarCeni msofliosaTvis. bavSvTa uflebebis propaganda, dacva da ganxorcieleba evrokavSiris saSinao da sagareo politikis

SeniSvnebi

-86-

gadawyvetilebis miReba daSesavali bavSvis miRebis procesi

SeniSvnebi

Page 88: standartebi nvelobisaTvis evropaSi...warmoadgens Suquras mTeli danarCeni msofliosaTvis. bavSvTa uflebebis propaganda, dacva da ganxorcieleba evrokavSiris saSinao da sagareo politikis

daxmarebiTa da mxardaWeriT