65
اوراق ﺳﻠﻒ ﻧﻔﺘ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﯾﺰي ﺗﻠﻔﯿﻘﯽ ﺷﺮﮐﺖ ﻣﻠﯽ ﻧﻔﺖ اﯾﺮان

ßýþŸþÔþç þÒþàþ‡ B’1H’ - سايت مديريت برنامه ريزي ...cpm.nioc.ir/Monthly_OilReport/Finantial/Salaf.pdf١١.....نﺎﮔژاو و تﺎﺣﻼﻄﺻا

  • Upload
    ngohanh

  • View
    227

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

یاوراق سلف نفت

مدیریت برنامه ریزي تلفیقی شرکت ملی نفت ایران

1

دنامه عرضه و معامله اوراق یامیسلف نفت

:کننده عرضهرانینفت ایشرکت مل

:عامل عرضه بانک سپه

:ه و بازارگردانید در عرضه اولیمشاور عرضه، متعهد خردیه امین سرمایشرکت تأم

يرش بورس انرژیات پذیران و با مجوز هیایاسالميجمهوريبانک مرکزیبا هماهنگرانیا

1391ماه آذر

2

ک نگاهیدر یاوراق سلف نفت

ين مالینام ابزار تام

) يھـــا(اســـتناد قـــراردادورقـــه ســـلف نفـــت خـــام کـــه بـــه ره يئـــت مـــدیھ١٩/٩/٩٠اســـتاندارد مصـــوب يســـلف مـــواز

ــ ــادار تنظــ ــورس و اوراق بھــ ــازمان بــ ــورت یســ ــه صــ م و بــ.شوديده میناميخالصه اوراق سلف نفت

ک بشکه نفت خامياندازه ھر قرارداد

)ون دالریلیم١٠٠معادل (ون بشکه نفت خامیلیک ميهیحجم عرضه اول

٢٨/١٠/١٣٩١يال١٦/١٠/١٣٩١خ ياز تارزمان و مدت عرضه

الير-دالريپوليواحدھا

سال٣مدت اوراق

مقاطع پرداخت سود

ــر اوراق ــود در طـــول دوره عمـ ــدر پا. داردنـــپرداخـــت سـ ان يـــدوره خر ــيـ ــبت بـــه تســـو يدار مـ ــيزیه فيتوانـــد نسـ ا يـــيکـ

ــ مــت روز یبــه ق ينقــد ــ مــت اعمــال در اخت یا قي ار فــروش ی.دياقدام نمايضمن

در يار فـــــروش ضـــــمنیـــــمـــــت اعمـــــال در اختیقد اوراقیسررس

ــه اولیق٣/١ ــمــــت عرضــ ــاد دالریــ مــــت یق٨/١و يه در نمــ.ياليه در نماد ریعرضه اول

بانـــک ) يمرکـــز مبـــادالت ارز(يابراســـاس نـــرخ آزادمبادلـــهر دالرینرخ تسعران ياياسالميجمھوريمرکز

رانينفت ايشرکت ملعرضه کننده

رانياياسالميجمھوروزارت نفتضامن

ــپه از طر عامل عرضه ــک س ــبان ــارگزار ي ــرکت ک ــب و ش ــعب منتخ يق شبانک سپه

دیه امين سرمایشرکت تامس و بازارگردانيره نويمشاور عرضه؛ متعھد پذ

رانيايق شرکت بورس انرژياز طريه و بازارگردانیعرضه اول

مشترک نفت و گازيھادانیتوسعه ممحل مصرف منابع حاصله

3

بر اساس دستورالعمل سازمان بورس و اوراق بهاداریمشخصات اوراق سلف نفترانين اینفت خام سنگهيپاييدارا

ــات دارا ــيمشخصـ ــپايـ ــتاندارد يـ ــورد اسـ ــب مـ ه و حسـ)٣فصل (APIداستاندارهيپاييدارا

)٧فصل(ران ينفت ايشرکت ملکنندگاندکنندگان و عرضهینام و مشخصات تول

ک بشکه نفت خامياندازه ھر قرارداد

٢٨/١٠/١٣٩١يال١٦/١٠/١٣٩١دوره عرضه اولیه قرارداد

١٦/١٠/١٣٩٤يال٠٨/٠١/١٣٩٢قرارداديدوره معامالت

١٧/١٢/١٣٩٤يال١٧/١٠/١٣٩٤ليدورة تحو

١٦/١٠/١٣٩٤د قراردادیسررس

ون بشکه نفت خامیلیک ميهیحجم عرضه در عرضه اول

الير–دالر هيمت و ارز مورد تسویقيپوليواحدھا

ره خارکيجزليتحومکان

مطابق دستورالعمل سازمان بورس و اوراق بھادارکارمزدھا

ھاخسارتــعــدم تحو ــيل داراي ــپاي ــخريه از ســوي ــدار و ي ا شــرکت ي

)٦مطابق فصل(ران يانفت يمل

متیر قییحداقل تغيدالريسلف نفتيسنت برا١

ياليريسلف نفتيال براير١٠٠

٦ط مندرج در فصل يمطابق شراشرايط الزم جھت تحويل فیزيكي كاال

قیمت اعمال در اختیار فروش ضمنييدالريه در سلف نفتیمت عرضه اولیمازاد ق% ٣٠ياليريه در سلف نفتیمت عرضه اولیمازاد ق% ٨٠

ر ارزینرخ تسعيبانــک مرکــز ) يمرکــز مبــادالت ارز (يانــرخ آزادمبادلــه

ران ياياسالميجمھور

)٥مطابق فصل (شرايط بازارگرداني طي دوره معامالتي

4

:مـر مهتذکــه ا ــا توجــه ب ــه قيب ــر اســاس م ینک ــمــت نفــت خــام در دوره عرضــه ب مــت نفــت خــام ین قیانگی

ــ ــان و دب ــه اول يعم ــروع عرض ــل از ش ــدر روز قب ــ ی ــبه م ــلف محاس ــداد يه اوراق س ــردد، اع گ

منــد بــه گــذاران عالقــههيســرمايياســت و بــه منظــور آشــنايدنامــه فرضــین اميــدر اياعالمــ

ــخر ــوان گرد ي ــت عن ــلف نف ــد اوراق س ــتي ــا یام. ده اس ــه نھ ــام ييدنام ــداد و ارق ــر اســاس اع ب

ــ ــيواقعـ ــه يو قطعـ ــاز طر) ١٦/١٠/١٣٩١(در روز عرضـ ــالع يق پايـ ــاه اطـ ــانگـ ــرکت يرسـ شـ

منتشــر خواھــد يد و بــورس انــرژیــه امين ســرمایپه، شــرکت تــأمبانــک ســران،يــنفــت ايملــ

.ديگرد

5

فهرست

٩..............................................................................................اتیکل: اولفصل١

١٠...........................................................................................................مقدمه١.١

١٠..................................................................نفتسلفيھاقراردادعرضهازھدف١.٢

١١..........................................................................................واژگانواصطالحات١.٣

١٣.............................................................................ندھايفرآخالصه: دومفصل٢

١٤............................................................نفتسلفيھاقراردادديخرنديفراخالصه٢.١

١٤........................................هيثانوبازاردرنفتسلفيقراردادھامعاملهنديفرآخالصه٢.٢

١٥.................................................................دیسررسزماندرهيتسونديفراخالصه٢.٣

١٦...........................................................................نفتسلفيقراردادھاضمانت٢.٤

١٧............................................................نفتسلفقرارداديمعرف: سومفصل٣

١٨.........................................................................استاندارديمفھومقراردادسلفمواز٣.١

١٨...حوالهويموازسلفدربارهبھاداراوراقوبورسسازمانيفقھيتخصصتهیکممصوبه٣.٢

٢٠...............................................................ينفتسلفاوراقيھاتيمزوھايژگيو٣.٣

٢٤.......................................................................نفتسلفيقراردادھامشخصات٣.٤

٢٥.................................................................................................سکيرعوامل٣.٦

٢٨....................................................نفتسلفقراردادعرضهارکان: چھارمفصل٤

٢٩....................................................................................................کنندهعرضه٤.١

٣٠....................................................................................................عرضهعامل٤.٢

٣١..............................................بازارگردانوهیاولعرضهددريخرمتعھدعرضه،مشاور٤.٣

٣٣.....................................................................معامالتانجامنحوه: پنجمفصل٥

٣٤......................................................هیاولعرضهدرخامنفتسلفاوراقديخرنحوه٥.١

٣٦................................................................................سلفاوراقهيثانومعامالت٥.٢

٣٩......................................................................................هيتسو: ششمفصل٦

٤٠..................................................................................................هيتسونديفرآ٦.١

٤٠................................................................................................يکيزیفهيتسو٦.٢

٤٠.....................................................…….......کااليکيزیفليتحوجھتالزمطيشرا٦.٢.١

6

٤١.................................................................................................:ينقدهيتسو٦.٣

٤٢.....................................................رانيانفتيملشرکتيمعرف: ھفتمفصل٧

٤٤................................................................................................تیفعالموضوع٧.١

٤٥................................................................رانيانفتيملشرکتتیفعالچهخيتار٧.٢

٤٥.....................................................................................................سھامداران٧.٣

٤٥...........................................................رعامليمدورهيمدئتیھياعضامشخصات٧.٤

٤٦...................................................................شركتبازرس/حسابرسمشخصات٧.٥

٤٦...............................................................................................شرکتيهسرما٧.٦

٤٧........................................................................................شرکتيمالتیوضع٧.٧

٥٠................................................................رانيانفتيملشرکتياعتبارتیوضع٧.٨

٥٠..............................................................................................ھايبدھ٧.٨.١

٥١.......................................................................................ضمائم: ھشتمفصل٨

٥٢......................................................APIاستاندارداساسبرخامنفتشناسهفرم٨.١

٥٣..................................................................................ينفتسلفيفقھيمبان٨.٢

٥٦..............................................................سلفاوراقازاستفادهيھاحلراه٨.٢.١

٥٩................................................................حوالهبايموازسلفيھايژگيو٨.٢.٢

٦١.............................................................................سپهبانکمنتخبيھاشعبه٨.٣

7

ینفتمشخصات اوراق سلف.گردديسلف صادر م) يھا(که به استناد قراردادياوراق سلف نفتين مالینام ابزار تأم

استاندارد يسلف موازنوع قرارداد

رانين اینفت خام سنگهيپاييدارا

مشترک نفت و گاز يھادانینگھداشت و توسعه مھدف از عرضه

ياليو ريسلف دالريانواع قرارداد بر اساس واحد پول

ــ مــت خر یق ھــر بشــکه نفــت يد ارزيدالر١٠٠خام

ــمــت خریق ــد ري ھــر بشــکه نفــت ياليخام

ياليـــر در ســـلف ریبـــه عنـــوان نـــرخ تســـعيانـــرخ آزاد مبادلـــه(ال يـــر٢.٥٠٠.٠٠٠)ال فرض شده استير٢٥٠٠٠ر ینرخ تسع. ردیگيمبنا قرار م

ساله ٣مدت قرارداد

يدالريبازده قراردادھا

ــه ميدر صــورت ــک ــام ین قیانگی ــت خ ــ مــت نف ــان و دب ــورس عم د یدر سررســيدر بــه فــروش نفــت خــام يگــذاران مــهيدالر باشــد ســرما١٣٠کمتــر از تواننــد نســبت ب

ــه ق ــود ب ــت یخ ــ ١٣٠م ــرکت مل ــه ش ــت ايدالر ب ــدام نماينف ــديراناق ــورت. ن يدر صر بـــه یـــدار مخيـــدالر باشـــد خر١٣٠ش از ید بـــیمـــت نفـــت خـــام در سررســـیکـــه قــو ــديتس ــيه نق ــام يا دري ــت خ ــت نف ــود اف ــد ب ــد. خواھ ــن ترتيب ــازدھی اوراق يب ب

.خواھد بود% ٣٠زان یسال حداقل به م٣يطيسلف دالر

ياليريبازده قراردادھا

نــرخ يبــر مبنــايمــت نفــت خــام در بــورس عمــان و دبــ ین قیانگیــکــه ميدر صــورتــه ــياآزاد مبادلــ ــر٤.٥١٦.٠٠٠دکمتر از یدر سررســ ــرمايــ ــد ســ ــذاران هيال باشــ گــ

ار فــروش خــود اســتفاده نمــوده و نســبت بــه فــروش نفــت خــام یــتواننــد از اختيمــــه ق ــود ب ــر٤.٥١٦.٠٠٠مــت یخ ــ ي ــه شــرکت مل ــت ايال ب ــنف ــدام نماي ــديران اق از . ن

ــکــه معــادل ريگــر در صــورتيديســو ھــر (ھــر بشــکه نفــت خــام يمبلــغ ارزياليــ ــ ) يورقــه ســلف نفت ــ دار مخيــباشــد خر ٤.٥١٦.٠٠٠ش از ید بــیدر سررس ر بــه ی

ــو ــديتس ــيه نق ــود يا دري ــد ب ــام خواھ ــت خ ــت نف ــد. اف ــن ترتيب ــازدھی اوراق يب ب.خواھد بود% ٨٠زان یسال حداقل به م٣يطياليسلف ر

ون دالریلیم١٠٠ون بشکه معادل یلیک ميحجم کل عرضه

.باشديک بشکه ميحداقل اندازه ھر قرارداد اندازه ھر قرارداد

يمعامله در بورس انرژات و قابل یبا نام، معاف از مالاوراق سلفيژگيو

ارکان عرضهران ينفت ايشرکت ملکنندهعرضه

کل کشور١٣٩١قانون بودجه سال ١١-٣وزارت نفت به استناد بند ضامن

بانک سپهيشعب منتخب بانک سپه و شعب کارگزارعامل عرضه

دیه امين سرمایشرکت تأممشاور عرضه

دیه اميسرمانیشرکت تأمهید در عرضه اوليمتعھد خر

د یه امين سرمایشرکت تأمبازارساز/ بازارگردان

بانک سپهيشرکت کارگزارکارگزار بازارساز

8

هیه و معامالت ثانویعرضه اوليق شعب منتخب بانک سپه و شبکه کارگزاران بورس انرژياز طرهیعرضه اول

١٣٩١ماه يد٢٨ت يلغا١٦خ ياز تاريروز کار١٢به مدت هیعرضه اولمھلت

ــاز طرهيمعامالت ثانو ــورس انرژ ي ــارگزاران ب ــق شــبکه ک ــر اســاس ي ــک ســپه ب و شــعب منتخــب بان١٣٩٢ن ماه يفرورد٨خ ياز تاريزم معامالت بورس انرژیمکان

هین روز عرضه اولیپس از اوليسال شمس٣-١٣٩٤ماه يد١٦د قراردادھایخ سررسيتار

.ن دوره نداردیپرداخت سود بينفتاوراق سلف ن دورهیپرداخت سود ب

ــوندگ ــل از ينقـــــد شـــ ــرارداد قبـــ قـــدیسررس

ــأم ــه امين ســرمایشــرکت ت ــه پشــتوانه تضــام ی ــابع شــرکت ید ب ــک ســپه و من ن باند تعھـــد یرا قبـــل از سررســـياوراق ســـلف نفتـــيران نقدشـــوندگيـــنفـــت ايملـــ

ــ و اوراق% ٦انه یرا بــا نـــرخ مــؤثر ســـال يدالرينمــوده اســت و اوراق ســـلف نفتــ ــريســلف نفت ــؤثر ســال يالي ــرخ م ــا ن ــبازخر% ٥٥/٢١انه یرا ب ــر . د خواھــد نمــودي ب

ــرکت ســپرده یاســاس مکان ــذارســم ش ــزيگ ــادار و تســو يمرک ــوه، ياوراق بھ ه وج.ه مبالغ سه روز بعد از فروش اوراق انجام خواھد شديتسو

يطبق مقررات بورس انرژنحوه انجام معامالت

دستورالعمل سازمان بورس و اوراق بھادارمطابق کارمزد معامالت

مھميھاخيتار

٢٨/١٠/١٣٩١ت يلغا١٦/١٠/١٣٩١:ه قراردادیدوره عرضه اولــامالت ــرارداديدوره معــــ ــلغا٨/١/١٣٩٢:قــــ ــاس ١٦/١٠/١٣٩٤ت يــــ ــر اســــ بــــ

يمعامالت در بورس انرژيبندزمانــ ٣-١٦/١٠/١٣٩٤: د قــراردادیسررســ ــ يســال شمس ن روز عرضــه یپــس از اول

هیاول١٧/١٠/١٣٩٤:کااليکيزیل فيارائه درخواست تحو٢١/١٠/١٣٩٤:قرارداديه نقديتسوــتأ ــراد ذيیــــ ــصــــــالح جھــــــت تحويد افــــ ــيزیل فيــــ ــاق ياز ســــــويکــــ اتــــ

٢٠/١٠/١٣٩٤:ياپايپا ــران جھــت تحويــنفــت ايمھلــت ارســال مــدارک و مســتندات بــه شــرکت ملــ ل ي

٢٥/١٠/١٣٩٤:يکيزیفــدوره تحو ــ١/١١/١٣٩٤: ليــ ــرکت ملــــ ٢٩/١٢/١٣٩٤يالــ ــق اعــــالم شــ يطبــ

رانينفت ا

ياطالع رسان

يشـــرکت ملـــيگـــاه رســـميدر پايمـــرتبط بـــا اوراق ســـلف نفتـــيھـــاهیـــاطالعــانيــــنفــــت ا ــه www.nioc.irيران بــــه نشــ ، ســــازمان بــــورس و اوراق بھــــادار بــ

ه ين ســرمایران و شــرکت تــأم يــاي، شــرکت بــورس انــرژ www.sena.ir: ينشــان.درج خواھد شدwww.omidib.comيد به نشانیام

نکات مھم

ــا ــمــت نفــت خــام در کــل دوره عرضــه اول یقيمبن ــر اســاس قی ــیه ب يمــت اعالم.متھا لحاظ نخواھد شدیدر قيرییه عرضه خواھد بود و تغیانیدر ب

ــه اول ــدر مھلـــت عرضـ ــاره و پـــس از آنیـ ــا تـ ــروش ٨/١/١٣٩٢خ يتـ ــان فـ ــامکـ ا يـدارنــــدگان ٨/١/١٣٩٢خ يوجــــود نــــدارد و از تــــاريد اوراق ســــلف نفتــــيــــبازخر

ــرا ــاس ش ــر اس ــلف ب ــياوراق س ــ یدر اميط اعالم ــه م ــه يدنام ــبت ب ــد نس توانن.نديفروش اوراق خود اقدام نما

ــ يھــاخيکــه تــار يدر صــورت باشــد، روز يل رســم یــدنامــه تعط یدر امياعالم.مبنا خواھد بوديخ اعالميل بعد از تاریر تعطیغ

9

اتیکل: فصل اول1

:فصل اولکلیات

10

مقدمه1.1ــه ســرما يرشــد و توســعه اقتصــاد ھــر کشــور ــد و يدر ســطح کــالن ملــ يگــذارهيوابســته ب ــه صــورت ھدفمن ب

ــا برنامــه ــرب ــدقيزي ــيصــنعت نفــت يبخــش باالدســت.باشــديمــقی ــايمھــم اقتصــاديھــااز بخــشيک اســت راني

ــه از اھم ــوتیــک ــت ياژهي ــالیو در تــأمبرخــوردار اس ــابخــشين م ــزا يديھ ــاد نقــش بس اگرچــه .داردييگــر اقتص

ا بـــا عـــدم يـــبلندمـــدت بـــه اقتصـــاد بـــدون نفـــت يھـــاانـــداز و در افـــقدر ســـند چشـــميگـــذاران اقتصـــاداســـتیس

ــه نفـــت مـــيوابســـتگ ــاهيانديبـ ــند؛ امـــا در کوتـ ــمـــدت و مشـ و روابـــط يگـــاه نفـــت در اقتصـــاد داخلـــ يمـــدت جاانیـ

ن مشــترک يادیــژه در ميــون صــنعت بــهيــنــه از ایبھيبــرداربھــرهاســاسنيــابــر. ســتیده نیپوشــيالملــل بــر کســنیبــ

يگــذارهيضــرورت ســرماگــردد،يمــيرفــتن ثــروت ملــمنجــر بــه از دســتيبــردارنفــت و گــاز کــه ھــر نــوع تعلــل در بھــره

.سازديان ميش نمایپش از ین بخش را بيدر ا

ــاده ) ف(طبـــق بنـــد ــال ٢٢٤از مـ ــانون بودجـــه سـ ــه پـــنجم توســـعه و قـ ــانون برنامـ ، بـــه وزارت نفـــت و ١٣٩٠قـ

ــ ــنفــت ايشــرکت مل ــأم راني ــه منظــور ت ــالیاجــازه داده شــده ب ــروژهين م ــذارهيســرمايھــاپ صــنعت يباالدســتيگ

ــت از طر ــنف ــدام نما ي ــار صــکوک اق ــديق انتش ــپ. ن ــرو ای ــا، مطاي ــهن مجوزھ ــالع ــاديھ ــوقياقتص ــالي، حق ــت يو م جھ

ــب ــاب مناس ــرانتخ ــرا يت ــکوک ب ــواع ص ــأمين ان ــالیت ــرما ين م ــت در س ــنعت نف ــذارهيص ــايگ ــتيھ ــهيباالدس ــوب ژه ي

ن يــاين مــالیتــأميدھــد کــه بــرايھــا نشــان مــقیــتحقجــهینت. ن مشــترک نفــت و گــاز آغــاز شــديادیــاز ميبــرداربھــره

ر اوراق مشـــارکت، اوراق استصـــناع و اوراق یـــنظ) صـــکوک(ياســـالميمـــاليتـــوان از انـــواع ابزارھـــايھـــا مـــپـــروژه

.سلف استفاده کرد

سلف نفتيهاهدف از عرضه قرارداد1.2ــرژي و نقــش مســلط نفــت و گــاز در ــداز آينــده اقتصــاد جھــان، نشــانگر افــزايش قابــل توجــه تقاضــاي ان چشــم ان

ــرژ ــه عمــل آمــده نشــان بینــيپــیش. باشــديجھــان مــيســبد ان ســال ٢٠دھــد كــه تقاضــاي نفــت طــي مــيھــاي ب

ــر ٢آينــده، بــیش از ــدا خواھــد ٢٠براب ــرن ســال گذشــته افــزايش پی ــوان ســوخت منتخــب ق ــه عن كــرد و گــاز طبیعــي ب

ــا دارا بــودن بــیش .حاضــر از بیشــترين رشــد درمجموعــه اقــالم ســبد انــرژي برخــوردار خواھــد شــد ــران ب در ايــن بــین اي

ــل ١٥٥از ــي قاب ــاير نفت ــكه ذخ ــارد بش ــال ومیلی ــاير ٣٣استحص ــوع ذخ ــر مجم ــازي، از نظ ــاير گ ــب ذخ ــون مترمكع تريلی

.تھیدروكربوري جايگاه ممتازي را در بین ديگر كشورھاي جھان به خود اختصاص داده اس

ــرداراستحصــال و بھــره ــاز ايب ــابع نین حجــم عظــي ــم من ــه ســرمای ــه يابیدارد کــه دســتيمــیعظيه گــذارياز ب ب

ــا ــابع از طر ي ــم من ــن حج ــواع ي ــا ق ان ــف ابزارھ ــاميمختل ــالیت ــذ ين م ــان پ ــود يامک ــد ب ــدر ا.ر خواھ ــتا ي ــين راس از يک

. نفــت و گــاز خواھــد بــود يه گــذاريســرمايھــاطــرحين مــالیکارآمــد اســتفاده از قــرارداد ســلف جھــت تــام يابزارھــا

ــاز ا ــه ني ــه گون ــلف ب ــرارداد س ــيارو ق ــگرديطراح ــت ي ــمن دس ــه ض ــت ک ــرمايابیده اس ــودآور يس ــه س ــذاران ب يه گ

.ز به ھمراه داشته باشدیکشور را نيصرفه و صالح اقتصادار مطمئن،یبسيک ابزار ماليق ياسب از طرمن

ره ســـازمان بـــورس و يأت مـــدیـــب ھيبـــا تصـــو١٩/٠٩/١٣٩٠خ ياســـت کـــه در تـــاريقـــرارداد ســـلف نفـــت ابـــزار

ــه عمل ــادار جنب ــاوراق بھ ــر اســاس آن شــرکت ملــ يياتی ــت و ب ــنفــت اياف ــه عرضــه ي ــدام ب ســلف يقراردادھــاران اق

.نفت نموده است

ــی، مالــک مقــدار معقــرارداد ســلف نفــتداريــخر.شــوديمــيســلف طراحــعیــبه يــبــر پاقــرارداد ســلف نفــت ين

ــاال ــيکـ ــد يکلـ ــر عھـ ــتاندارد بـ ــههاسـ ــدهعرضـ ــکننـ ــوديمـ ــهو شـ ــدهعرضـ ــ کننـ ــت در سررسـ ــد اسـ ــدیمتعھـ ايـ

11

و قـــرارداددارنـــده (نیطـــرفليـــدر صـــورت تماايـــدھـــد ليـــمـــورد معاملـــه را تحو يکـــاالنیمعـــيدھایسررســـ

.کنندينقدهيبا ھم تسو) کنندهعرضه

ــرخالف ــه بـ ــناع کـ ــارکت و اوراق استصـ ــااوراق مشـ ــاليابزارھـ ــروژهيمـ ــل از پـ ــوه حاصـ ــتند و وجـ ــور ھسـ محـ

ــا با ــروش آنھ ــف ــرادي ــروش منحص ــل از ف ــوه حاص ــرف شــود، وج ــاص مص ــروژه خ ــت در پ ــلف نف ــرارداد س ــه مالکق ــب تی

ھــا و پــروژه،ھــاطـرح يالمــنیمأتــيتـا بــرا دھــديمــکننــده عرضـه امکــان را بــهنيــاجـه یدر نت؛ديــآيدر مــکننــدهعرضـه

نــده،ياز محصــول آيبخشــفــروششیدر گــردش، بــا پــهيمــدت و ســرماکوتــاهيھــايگــذارهيســرمانیمأتــيبــرايحتــ

١.دکننیمأخود را تيمالازین

قــرارداد ي، ابتــدا بــه معرفــين مــالید تــاميــن ابــزار جديــبــا ايگــذاران گرامــهيســرماييدر ادامــه بــه منظــور آشــنا

ــر يســلف، نحــوه معاملــه و شــرا يســپس ســاز و کــار عرضــه قراردادھــا . ســلف نفــت پرداختــه خواھــد شــد ط حــاکم ب

ــه وضــع . قــرار خواھــد گرفــت يآن مــورد بررســ ــيت مــالیســپس ب ــنفــت ايشــرکت مل ــوان عرضــه ي ــه عن ــده ران ب کنن

.ن شرکت پرداخته خواھد شديايماليسلف بر اساس صورتھايقراردادھا

اصطالحات و واژگان1.3ف يـــتعردنامـــهین اميـــدر ابــا اصـــطالحات بـــه کـــار رفتــه يگـــذاران گرامـــهيشــتر ســـرما یبييبــه منظـــور آشـــنا

:گرددير ارائه ميدر زياز اصطالحات تخصصيمختصر

:قرارداد سلفــرارداد ــه يق ــاس آن عرض ــه براس ــت ک ــدار مع اس ــده مق ــیکنن ــياز داراين ــپاي ــوم ي ــات معل ــاس مشخص ه را براس

ــ يبھــايدر ازا توانــد معــادل يدار مــيــخر. م کنــدیدار تســليــل بــه خريــتحوهرســاند تــا در دور ينقــد بــه فــروش م

ــپايــيدارا ــه خري ــه فــروش رســاند يقــرارداد ســلف مــواز يشــده را طــيداري ــز در ایــقــرارداد مــذکور ن. اســتاندارد ب ن ي

.شوديده میدنامه به اختصار قرارداد سلف نفت نامیام

:اوراق سلفين ورقه در طول دورۀ معامالتيا. باشديسلف ميدار از قراردادھايخرييانگر مجموع دارایاست که بيسند

.قرارداد سلف نفت خواھد بوديکيزیل فيا تحوييه نقديتسويد، مبنایانجام معامالت و در زمان سررسيمبنا

:اختیار فروشتواند بر اساس يدار ميشود و خركننده به خريدار داده مياست كه ھمراه با معامله سلف، از سوي عرضهياختیار

ار به ین اختيا. بفروشدکننده مت تعیین شده در قرارداد به عرضهیار در تاريخ سررسید، دارايي پايه را به قین اختيا.ابديياستاندارد انتقال ميدار ورقه سلف موازياستاندارد منحصرا به خريموجب قرارداد سلف مواز

:مت اعمالیق.گردديد میباشد که در مشخصات قرارداد قيه ميپاييفروش داراياراعالم شده برایمت اختیق

١١٣٩٠اسالمی،ھای باالدستی صنعت نفت، فصلنامه اقتصاد عباس؛اوراق سلف، ابزاری برای تامین مالی پروژهموسویان، سید

12

:فصل دومخالصه فرآیندها

13

سلف نفتيهاد قراردادیند خریخالصه فرا1.4ــ ســلف نفــت توســط يقراردادھــا ــنفــت ايشــرکت مل ــوان عرضــه ي ــه عن ــا عامل ران ب ــده ب ــکنن ــک ســپه و ی ت بان

ــازارگردان ــأميب ــه امين ســرمایشــرکت ت ــه عمــوم عرضــه مــ ی ــ. شــوديد ب ــنفــت ايشــرکت مل ) خــاصيســھام(راني

ــم ــیتصـ ــام تول يم دارد بخشـ ــت خـ ــاز نفـ ــه م يدیـ ــود را بـ ــخـ ــد میـ ــلیزان پانصـ ــون دالر از طریـ ــه يـ ــاال بـ ــورس کـ ق بـ

ــذاران حقهيســرما ــیگ ــوقيق ــعرضــه نمايو حق ــا از عواي ــد ت ــرح ي ــاد آن در توســعه ط ــتوليھ ــاز اســتفاده ی ــت و گ د نف

.دينما

ــرما ــه هيس ــذاران عالق ــه خر گ ــد ب ــمن ــ ي ــت م ــلف نف ــرارداد س ــب ق ــام در قال ــت خ ــس از بررســ يد نف ــد پ و يتوانن

ا شــبکه يــ) شــعب منتخــب بانــک ســپه (دنامــه بــا مراجعــه بــه عامــل عرضــه ین اميــط منــدرج در ايمطالعــه شــرا

ــرژ ــورس ان ــارگزاران ب ــه خر يک ــ، نســبت ب ــو يســلف دالريد قراردادھــاي ــا ري ــدام نمايالي ــدياق ــدرصــورت تما. ن ــه ي ل ب

ــيـــ، خريدالريدر اوراق ســـلف نفتـــيگـــذارهيســـرما ــدر اختيســـت وجـــوه خـــود را بـــه صـــورت دالر يبايداران مـ ار یـ

ــه عا ــل عرضـ ــپه (مـ ــک سـ ــب بانـ ــعب منتخـ ــ) شـ ــرژ يـ ــورس انـ ــارگزاران بـ ــبکه کـ ــورت يا شـ ــد و در صـ ــرار دھنـ که یقـ

ــذاران تماهيســرما ــگ ــه خري ــل ب ــد اوراق ســلف ري ــه صــورت ر يالي ــورد نظــر را ب ــالغ م ــداشــته باشــند مب پرداخــت يالي

شـــعبه ممھـــور بـــه مھـــر ق شـــعب منتخـــب بانـــک ســـپهيـــشـــده از طريداريـــســـلف خريقراردادھـــا. نـــدينمايمـــ

.برخوردار نخواھد بوديباشد و بدون پرفراژ بانک از وجاھت قانونيممربوطه

ــا ــه قراردادھ ــا ک ــام مــ ياز آنج ــا ن ــلف ب ــازار ثانو يس ــال در ب ــل و انتق ــد، نق ــباش ــه ي ــوي ــان يا تس ــرارداد در زم ه ق

ــا یسررســ ــدارک شناس ــه م ــا ارائ ــان ييد ب ــر امک ــذمعتب ــرما يپ ــذا س ــود؛ ل ــد ب ــذاران باهير خواھ ــگ ــات دقد مشخي ــص ق ی

.گذار خواھد بودهيح اطالعات با سرمایت عدم اظھار صحیند و مسئوليخود را در قرارداد اظھار نما

ــس از پا ــت عرضـــه اول يـــپـ ــان مھلـ ــک نســـخه از کليـــه، یـ ــپه بـــه شـــرکت یـ ــط بانـــک سـ ه قراردادھـــا توسـ

ــذارســپرده ــزيگ ــادار و تســو يمرک ــرارداد در ياوراق بھ ــات ق ــت مشخص ــس از ثب ــال و پ ــوه ارس ــرکت ه وج ســامانه ش

.گردديک ورقه سلف نفت به نام دارنده قرارداد صادر و به بانک سپه ارسال مي، يمرکزيگذارسپرده

ــروزپــس از پا١٥دارنــدگان قــرارداد ســلف نفــت ــان مھلــت عرضــه اولي ــه ی ــا در دســت داشــتن اصــل قــرارداد ب ه، ب

ــي ــلف ن يک ــه س ــرارداد، ورق ــل ق ــه اص ــا ارائ ــه و ب ــپه، مراجع ــک س ــعب بان ــود را در از ش ــت خ ــت مــ يف ــه ينماياف ــد ک ن

ــب ــيانگر مجمــوع دارای ــخري ــامالت يســلف مــ يدار از قراردادھــاي ــايباشــد و در طــول دورۀ مع ــامالت و يمبن انجــام مع

.قرارداد سلف نفت خواھد بوديکيزیل فيا تحويیه نقديتسويد، مبنایدر زمان سررس

هیسلف نفت در بازار ثانويند معامله قراردادهایخالصه فرآ1.5ــه ورقــه ســلف نفــت قابل يپــس از تبــدســلف نفــتيقراردادھــا ــل شــدن ب ــازار ثانوی ه را خواھنــد يــت معاملــه در ب

ــت، فروشــنده طــ . داشــت ــه ســلف نف ــروش ورق ــا ف ــه، خر يب ــد حوال ــعق ــت تحوي ــدار را جھ ــاال در سررســ ي ــه یل ک د ب

ــ ــنفــت ايشــرکت مل ــه مــ ي ــنمايران حوال ــنفــت ايد و شــرکت ملــ ي ــه تحو ي ــران متعھــد ب ــيال داري ــپاي ــده ي ــه دارن ه ب

.حواله مذکور خواھد بود

ــ ــت م ــلف نف ــه س ــدگان ورق ــپه يدارن ــک س ــب بان ــعب منتخ ــه ش ــه ب ــا مراجع ــان ب ــر زم ــد در ھ ــتوانن ــبکه ي ا ش

ــرژ ــورس ان ــارگزاران ب ــام يک ــروش تم ــه ف ــبت ب ــر کشــور نس ــدر سراس ــايا بخشــي ــدام ياز قراردادھ ــود اق ســلف خ

ــرژيتقاضــاورقــه ســلف نفــت در ســامانه عرضــه و . نــدينما ــورس ان ــاالتريب ــه ب ــه فــروش خواھــد ین قيب مــت ممکــن ب

ــ ــلف دالریرس ــلف ر يد و در اوراق س ــه روز و در اوراق س ــس از س ــپ ــس از يالي ــپ ــاب ي ــه حس ــرارداد ب ــه ق ک روز، وج

14

ــفروشــنده وار ــد شــد ي ــورت. ز خواھ ــان روز مشــتر يدر ص ــه در ھم ــرايک ــخريب ــود نداشــته ي ــت وج ــه ســلف نف د ورق

ــ و بــازارگردان اوراق، نســبت بــه خر يد بــه عنــوان ضــامن نقــد شــوندگ یــه اميمان ســریباشــد، شــرکت تــأم د آن ي

. اقدام خواھد نمود

ــازارگردانیمکان ــه نحــويســم ب ــگرديطراحــيب ــذاران نهيده اســت کــه ســود ســرما ي ــگ ــوان بخشــ ی ــه عن از يز ب

فــروش ورقــه يزمــان بــراگــذاران در ھــر هين معنــا کــه ســرمايــبــه ا. شــان پرداخــت گــردديد بــه ایمــت قبــل از سررســیق

ــدام نما ــود اقـ ــود يخـ ــاالنه سـ ــداقل سـ ــد، حـ ــادل ينـ ــلف دالريدر ازا% ٦معـ ــادل ياوراق سـ يدر ازا% ٥٥/٢١و معـ

ــاوراق ســلف ر ــود يدريالي ــد نم ــت خواھن ــد. اف ــن ترتيب ــذاران مــ هيب ســرمای ــا اطم يگ ــد ب ــاطر در خصــوص یتوانن ــان خ ن

.نديقدام نمادر آن ايگذارهين اوراق، نسبت به سرماياينقدشوندگ

دیه در زمان سررسیند تسویخالصه فرا1.6ــ يگــذارانهيســرما ــ یکــه در زمــان سررس ط يه شــرایــاوراق ســلف نفــت باشــندو کل يد مالــک تعــداد مشخص

ــياعالمــ ــتواننــد نســبت بــه تحويشــان صــادق باشــد، مــ يدنامــه در مــورد ایران منــدرج در اميــنفــت ايشــرکت مل ل ي

.ندينفت خام اقدام نمايکيزیف

ــدم تما در ــورت ع ــص ــرماي ــه در هيل س ــذاران ب ــت فيگ ــيزیاف ــاال يک ــک ــرا ي ــول ش ــدم حص ــط تحويا ع ــيزیل في در يک

ــدگان اوراق ســلف دالر یسررســ ــه دارن ــل پرداخــت ب ــوه قاب ــداکثر يد، وج ــار٣ح ــس از سررســ يروز ک ــورت یپ ــه ص د ب

ــدگان اوراق ســلف ر ــه دارن ــل پرداخــت ب ــدالر و وجــوه قاب ــه صــورت ریپــس از سررســيروز کــار١حــداکثر يالي ــد ب ال، ي

ــ ــط شــرکت مل ــت ايتوس ــ يــنف ــپرده يايران بــه حســاب اعالم ز يــواريمرکــزيگــذارشــان در ســامانه شــرکت س

.ديخواھد گرد

ــار ــس از تـ ــيپـ ــان یخ سررسـ ــال اوراق امکـ ــل و انتقـ ــه و نقـ ــلف، معاملـ ــذد اوراق سـ ــاد يپـ ــود و نمـ ــد بـ ر نخواھـ

ــامالت ــرژ يمع ــورس ان ــه در ب ــد گر يمربوط ــف خواھ ــدمتوق ــد و اوراق در اختي ــود ی ــد ب ــد ارزش خواھ ــدگان آن فاق ار دارن

.وجود نخواھد داشتيگذارقهیو امکان وث

:دهدیل رخ میاز دو حالت ذیکیيد اوراق سلف دالریدر زمان سررســر از یق.١ ــدر ا: دالر باشــد١٣٠مــت نفــت کمت ــه ســلف نفــت اخت ي ــدگان ورق ــن صــورت دارن ــد، در ازای يار دارن

.نديافت نمايران درينفت ايدالر از شرکت مل١٣٠مبلغ يھر قرارداد سلف نفت دالر

ــدر ا: دالر باشــد١٣٠ش از یمــت نفــت بــ یق.٢ ــدگان ورقــه ســلف نفــت مــ ي ــه صــورت ين صــورت دارن تواننــد ب

ــد ــ ينق ــرکت مل ــا ش ــت ايب ــنف ــوي ــد يه نمايران تس ــن ــه تحو ي ــبت ب ــا نس ــيزیل في ــدام يک ــام اق ــت خ نف

.ندينما

:دهدیل رخ میاز دو حالت ذیکیز ینیالید اوراق سلف ریسررسدر زمان ــادل ر.٣ ــمع ــغ ارزيالي ــام در سررســ يمبل ــت خ ــر بشــکه نف ــر از یھ ــر٤.٥١٦.٠٠٠د کمت ــدر ا: ال باشــدي ن ي

ــت اخت ــلف نف ــه س ــدگان ورق ــورت دارن ــص ــد، در ازای ــت مبلــغ يار دارن ــلف نف ــرارداد س ــر ق ٤.٥١٦.٠٠٠ھ

.نديافت نمايران درينفت ايال از شرکت ملير

15

ــادل ر.٤ ــمع ــغ ارزيالي ــام در سررســ يمبل ــت خ ــکه نف ــر بش ــیھ ــر٤.٥١٦.٠٠٠ش از ید ب ــدي ــدر ا:ال باش ن ي

ــت مــ ــلف نف ــه س ــدگان ورق ــادل ر يصــورت دارن ــد مع ــتوانن ــغ ارزيالي ــه يمبل ــام را ب ــت خ ــکه نف ــر بش ھ

ــد ــورت نق ــ يص ــرکت مل ــت اياز ش ــنف ــت نمايران دري ــد ياف ــن ــه تحو ي ــبت ب ــا نس ــيزیل في ــام يک ــت خ نف

.نديام نمااقد

سلف نفتيضمانت قراردادها1.7ــم ــائق و تض ــل وث ــت از مح ــانیوزارت نف ــ يھ ــرکت مل ــت ايش ــنف ــرارداد ي ــغ ق ــل مبل ــت ک ــمانت پرداخ ــران ض ا ي

ــ يه اســـميســـرما . تعھـــد نمـــوده اســـت د رایدر سررســـيکـــيزیل فيـــتحو ران معـــادل يـــنفـــت ايشـــرکت ملـ

ــلیم٥٢١٫٣٣١ ــارد ری ــي ــ باشــيال م ــه ب ــل قراردادھــا ٢٠٨ش از ید ک ــر ارزش ک ــســلف در ايبراب ــه مــ ي باشــد و ين مرحل

. ديآيسلف به شمار ميقراردادھايبراار مطمئنیبسيضمانت

ــه م يشــا ــر اســت ک ــان ذک ــت تولی ــزان نف ــ يدی ــت ايشــرکت مل ــنف ــر ي ــالغ ب ــلیم١٤٦٠ران ســاالنه ب ون بشــکه ی

ــن ترتيباشــد و بــدينفــت خــام مــ ــب حجــم کــل عرضــه نفــت خــام از طر ی ن مرحلــه تنھــا يــســلف در ايقراردادھــاق ي

.باشديد نفت خام کشور میک روز توليکمتر از يساالنه و به عبارتيدیدرصد از نفت تول. ٠٦

16

قرارداد سلف نفتیمعرف: فصل سوم2

:فصل سوممعرفی قرارداد

سلف نفت

17

استاندارديمفهوم قرارداد سلف مواز2.1ــيســلف ــاز اقســام بيک ــا ع اســت ی ــر اســاس آن بھ ــه ب ــاال يک ــن(ک ــت ) ثم ــرارداد پرداخ ــاد ق ــا انعق ــان ب ھمزم

ــ ــاال يم ــل ک ــردد و اص ــثمن(گ ــان) م ــيدر زم ــه خر ين در آیمع ــده ب ــن ــدار تحوي ــي ــردديل م ــر در . گ ــا اگ ــر فقھ ــق نظ طب

.نديگويع سلف مین گردد، معامله را بییمدت تع) عیمب(ل کاال يتحويع برایقرارداد ب

ــان ــق مب ــه شــ يطب ــه ثانو عه و یفق ــان معامل ــاھــل ســنت امک ــواز ي ــرارداد ســلف م ــب ق ــرارداد ســلف در قال يه ق

ــوجــود دارد؛ کــه در آن خر ــي ــازار ثانويداران م ــد در ب ــتوانن ــه يه کــاالي ــرارداد اول معامل ــا ھمــان مشخصــات ق ســلف را ب

ــه طــور کلــ ــد و خر ينمــوده و ب ــه خــارج گردن ــاز معامل ــدار جدي ــه فروشــنده اصــل ي ــديارجــاع نمايد را ب ــ. ن ــه اب ــن بي ان ی

ــمــت کــاال، ورقــه ســلف نفــت را بــه خر یافــت قي، بــا در)کننــدهعرضــه(کــه فروشــنده نخســت ســلف دھــد کــه يمــداري

د یرا بـــه عرضـــه کننـــده حوالـــه دھـــد، حـــق دارد در سررســـ يدار ويـــکـــه خريا ھـــر کســـيـــداريـــبـــه ســـبب آن خر

د منتظــر یتوانــد تــا سررســيدار ســلف مــيــنــک خريا.ردیــبگل يــکــاال تحوينــیکننــده مراجعــه کــرده و مقــدار معبــه عرضــه

ــافــت کــاال اقــدام کنــد يبمانــد و نســبت بــه در ــا فــروش ســلف مــواز اي ــ، خريب افــت کــاال يد ســلف را جھــت دريــدار جدي

ــه عرضــه ــه ب ــده حوال ــرا کنن ــد و ب ــايدھ ــه و ي ــت را ب ــه ســلف نف ــور، ورق ــذار ين منظ ــدواگ ــزینيو. کن ــا سررســ ي د یا ت

ــد و خــو يمنتظــر مــ ــه درمان ــاال از عرضــه يد ب ــت ک ــدام مــ اف ــده اق ــديکنن ــکن ــواز ي ــروش ســلف م ــد از ف ــا يديا بع ــر، ب گ

ــورقــه ســلف نفــت، خر ليــتحو ــدھــد و ايکننــده حوالــه مــ افــت کــاال بــه عرضــه يد ســلف را جھــت دريــدار جدي ه يــن روي

.ن مرتبه تکرار شوديد چندیتواند تا سررسيم

ــاز آن جھـــت کـــه در قـــرارداد کل ــامل حجـــم، نـــوع، محـــل تحو ه مشخصـــات کـــاال یـ ــات يل و ســـايـــشـ ر مشخصـ

ــرارداد معــ ــن و غیق ــل تغی ــر قاب ــیی ــرژ ير م ــورس ان ــازار رســم يباشــد و در ب ــوان ب ــه عن ــه مــ يکشــور ب ــردد يمعامل گ

.شوديده میاستاندارد نام

و اوراق بهادار دربارهسازمان بورس یفقهیتخصصتهیکممصوبه2.22و حوالهيسلف مواز

ــهیکم" ــتــ ــيتخصصــ ــ يفقھــ ــادار در طــ ــورس و اوراق بھــ ــازمان بــ ــاهجلســــيســ ــورخ يھــ ، ١٨/٨/١٣٩٠مــ

نظــران صــاحبله یوســبــهفــروش نفــت، شیپــيو مــالياقتصــادهیــو توجنیــیبعــد از تب٣٠/٩/١٣٩٠و ١٦/٩/١٣٩٠

ــال ــ فــتو کارشناســان وزارت نيو اقتصــاديم ــت ايو شــرکت مل ــنف ــراني ــهيبررســن یو ھمچن ــاجنب ــاگونيھ گون

:کردندبيتصوليبه شرح ذرامعامله نيايفقھابعاد ،فروش نفتشیپيو اقتصاديمال،يفقھ

کــل يبــا پرداخــت نقــدليــتحوتیــفیاوصــاف، زمــان، مکــان و کنیــینفــت خــام بــا تعينــیمقــدار معفــروششیپــ

نفــت ينــیبــا فــروش مقــدار معتوانــديفروشــنده ســلف مــ. اســتحیعقــد ســلف بــوده و صــحيھــاقااز مصــدمــت،یق

ــام، اوراق ــدر اخت) اســتاندارد(کســانيخ ــخراری ــا و داري ــذارد ت ــد در سررســ يبگ ــردیبتوان ــتحوياب ــاال لي ــک هيتســواي

کند؛به فروشنده مراجعه ينقد

ــاوديـــخر)١ ــازار ثانويســـلف نفتـــيفـــروش قراردادھـ ــدر بـ ــد و فـــروش ه، مصـــداق يـ ــمبخريـ ــیـ ش از یع ســـلف پـ

ــه مشــھور فق یسررســ ــان شــ ید اســت ک ــالف یھ ــوده و باطــل مــ عه مخ ــد، ايآن ب ــدانن ــه از د ي ــن مســئله اگرچ د ي

2–٥٦–٥٤پایگاه اطالع رسانی مدیریت پژوھش، توسعه و مطالعات اسالمی ، صورتجلسه کمیته تخصصی فقھی، جلسه شماره

http://www.rdis.ir،دسترسی ٣٠/٠٩/١٣٩٠و ١٦/٠٩/١٣٩٠–١٨/٨/١٣٩٠مورخ ٥٧

18

ــ ــرا يعلمــيمحــل بحــث و گفتگــو يفقھ ــا ب ــنيابزارســازياســت؛ ام ــار ی ــه راھک ــوا ياز ب مشــھور يمطــابق فت

است؛

ــیراھکــار ترک)٢ ــازار ثانو يو حوالــه بــرايقــرارداد ســلف مــواز يب ــحــل مشــکل ب ــن بيــح اســت؛ بــه ایه صــحي ان کــه ی

ــخر ــروش مقــ يدار ســلف نفتــ ي ــه ف ــیدار مع، ب ــه ين ــرده و جھــت در نفــت ب ــدام ک ــت يصــورت ســلف مســتقل اق اف

دھد؛يحواله م) رانينفت ايشرکت مل(کاال به فروشنده نخست سلف

:توان به دو روش عمل کرديداران سلف نفت ميسک خريپوشش ريبرا

در ضمن قرارداد سلفدیخراریشرط اخت: نخستروشــخر ــندداراني ــت گانو فروش ــلف نف ــ (س ــرکت مل ــت ايش ــنف ــ ) راني ــرط م ــلف ش ــرارداد س ــمن ق ــديض ــه کنن ک

ــخر ــاختســلف حــقداري ــیفــروش مقــدار معاری ــه قين جــهیرا داشــته باشــد کــه در نت دیدر سررســنیمعــمــتینفــت ب

ــه خر ــزم ب ــفروشــنده ســلف مل ــود دي ــد ب ــ.خواھ ــت نیھمچن ــ (فروشــنده ســلف نف ــت ايشــرکت مل ــنف ضــمن ) راني

.دکننفت منتقل يسلف موازداريبه خرار را یاختنيسلف اداريکه خردھدياجازه مقرارداد سلف نفت

)يقراردادجیپک(يانعقاد بسته قرارداد: دومروشــادر ــروش، خرني ــ(ســلف نفــت گانو فروشــندداراني ــنفــت ايشــرکت مل ــا انجــام قــرارداد ســلف نفــت، ) راني ب

:کننديمءانشاليرا به شرح ذيبسته کامل قراردادقتیحقدر

؛فروشديمدارينفت خام به خرينیسلف مقدار معفروشنده. ١

ــا انجــام قــرارداد ســلف مــواز دھــدياجــازه مــداريــارائــه ورقــه ســلف نفــت بــه خر بــا. ٢ را بــه ديــجدداريــخر،يب

؛فروشنده سلف حواله دھد

ســلف داريــرا بــه خردیدر سررســنیمعــمــتینفــت بــه قينــیفــروش مقــدار معاریــاختســلف حــقفروشــنده. ٣

؛فروشديم

ــنده. ٤ ــه خر فروش ــلف ب ــس ــازه مــ داري ــلف اج ــديس ــدھ ــرارداد ترکنیچن ــیق ــواز يب ــلف م ــاس س ــا يرا براس ب

.داشته باشدديجدداريخر

ــرا ســازمان ــق دارد ب ــادار ح ــورس و اوراق بھ ــل يب ــر تس ــدرت ب ــرط ق ــراز ش ــطم،یاح ــ فق ــه شــرکت مل ــت يب نف

ــا ــ(راني ــرکتاي ــاش ــهيھ ــان ) تابع ــه کس ــواز يو ب ــلف م ــروش س ــازه ف ــد اج ــت را دارن ــلف نف ــه س ــه ورق ــت را يک نف

؛بدھد

و نامــــهنيــــیآهیــــو مقــــررات ســــازمان درخواســــت دارد تــــا در تھنیاز اداره قــــوانکمیتــــه تخصصــــي فقھــــي

ــيدســتورالعمل اجرا ــه ســلف نفتــ ي ــت الزم صــورت گ يورق ــدق ــا قراردادھــا ردی ــواز يت ــه يســلف م ــه ب صــورت و حوال

ــح ــحیص ــذ يو واقع ــام پ ــروش مب رديانج ــداق ف ــه مص ــت ک ــلف نف ــه س ــروش ورق ــو از ف ــلف عی ــس ــشیپ دیاز سررس

.زدیبپرھ،است

یاوراق سلف نفتيهاتیها و مزیژگیو2.3ــســلف و اوراق مؤيقراردادھــا ــباشــد کــه در زيمــياتیھــا و خصوصــيژگــيويد آن داراي ــه ي ــه طــور خالصــه ب ر ب

:گردديآنھا اشاره م

19

ییبر دارایمبتن)أــ ــت مبتن ــلف نف ــر داراياوراق س ــيب ــتند) Asset Based Securities(ي ــه ا. ھس ــب ــلف ي ــه س ــه ورق ــا ک ن معن

ــر مالک ــت ب ــت، دالل ــنف ــداد ی ــه تع ــبت ب ــده آن نس ــا خصوصــ يت دارن ــام ب ــت خ ــکه نف ــخص دارد و از ایبش ــات مش ن ي

يکــه مبتنــين مــالیتــأميابزارھــانگونــه يا. ديــآياســت از خــانواده صــکوک بــه شــمار مــيــيبــر دارايجھــت کــه مبتنــ

ــر دارا ــيب ــتند، در ادبي ــھس ــالی ــدنيات م ــئن ی ــزو مطم ــرا ج ــايت ــأمين ابزارھ ــالیت ــه ين م ــت ک ــتند و از آن جھ ھس

.نديآيبه شمار مياسالميھستند، جزو ابزارھايبر عقود اسالميمبتن

ن دورهیعدم پرداخت سود ب)بــر خــالف ســا ــأمير ابزارھــايب ــالیت ــراين م ــازار ســرماج در ي ــه ايب ــي ــدگان اوراق ين دوره ســودیران، در ب ــه دارن ب

تــوان ين جھــت مــيــن از ايبنــابرا. گــردديد پرداخــت مــیشــود و کــل ســود در زمــان سررســ يپرداخــت نمــســلف نفــت

ــ ا در اوراق قرضـــه . ســـه نمـــوديمقا) zero coupon bonds(را بـــا اوراق قرضـــه بـــدون کــوپن ين مــال ین ابـــزار تـــأمي

بــه فــروش يمــت اســمیر قيــه زیــکن در زمــان عرضــه اولیگــردد؛ لــيمنتشــر مــيمــت اســمیاوراق بــه قبــدون کــوپن،

ــ ــابرا. رســديم ــان سررســ يبن ــد اوراق نزدین ھرچــه زم ــر مــ کي ــزا یشــود، قيت ــازار اف ــيمــت اوراق در ب ــد و در ييش م اب

ــع خر ــواق ــهي ــه کســر خريادار اوراق، برگ ــرا ب ــان سررســ يداري ــه زم ــدد نزینمــوده اســت و ھرچــه ب ــر مــ کي ــردد، يت گ

.شوديتر مکيخود نزديمت اسمیز به قیمت ورقه بھادار نیق

ــلف ن ــابه ا یــز از حیــاوراق س ــ يث کــارکرد مش ــ ينگونــه اوراق م ــوان ايباشــد و م نگونــه اســتنباط نمــود کــه يت

ــرارداد ســلف نفــت ارز يمــت اســمیق ــان عرضــه اول ١٣٠يھــر ق ــه در زم ــدالر اســت ک ــه قی دالر عرضــه ١٠٠مــت یه ب

ــ ــان سررســ يم ــه زم ــه ب ــردد و ھرچ ــد نزدیگ ــ کي ــر م ــود، قيت ــ یش ــت واقع ــآن نيم ــه قی ــم یز ب ــت اس ــنزديم ــر کي ت

.شوديم

ــا وجــود ا ــ يــنکــه ايب اوراقيشــنھادید پيــمــت بازخریندارنــد امــا حــداقل ق يان دورهین اوراق پرداخــت ســود ب

ــازارگردان طــ ــط ب ــامالتيتوس ــبيدوره مع ــود اوراق طــ ی ــداقل س ــيانگر ح ــديدوره م ــ باش ــه م ــوان يک ــه عن ــد ب توان

.شان لحاظ گردديايمالدر صورتحساب) عمر سه ساله اوراقيط(شرکتھا يان سال ماليسود در پا

ن حداقل سود در قرارداد سلف نفتیتضم)تــي ــايژگــياز ويک ــود تضــم يبــارز قراردادھــا يھ ــلف نفــت، س ــ يــدر ينیس ــازه مشــخص م بــه باشــد، يک ب

ــگــذاران در قالــب اختهيســرمايرا بــرايک ســود حــداقليــمــت نفــت یرانفــارغ از قينفــت ايکــه شــرکت ملــ ينحــو ار ی

.ن نموده استید تضمیفروش در سررس

ــر ســود قطعــ يگــر ســوديدياز ســو ــازاد ب ــرايم ــذار لحــاظ گرد هيســرمايب ــگ ــه قطعــ ي ســت و ینيده اســت ک

ــر افــزا ــه ســرما یمــت نفــت و قیش قيمشــروط ب ــه. گــذار تعلــق خواھــد گرفــت هيمــت ارز ب ــوان مثــال ســرما ب گــذار هيعن

ــه خر ــنســبت ب ــه ق ي ــرارداد ســلف نفــت ب ــدام مــ١٠٠مــت ید ق ــنمايدالر اق د یمــت نفــت در سررســ یکه قیدر صــورت. دي

ــز ــرما ١٣٠ر ي ــد، س ــ هيدالر باش ــذار م ــه ق يگ ــت را ب ــد نف ــت یتوان ــ ١٣٠م ــرکت مل ــه ش ــت ايدالر ب ــنف ــد؛ ي ران بفروش

ــي . باشــديدرصــد مــ٣٠خواھــد شــد يب وینصــيســلف دالريســال در قراردادھــا٣يکــه طــيحــداقل ســوديعن

ــ يجھـــانيمــت نفـــت در بازارھــا یاگــر ق گــذار ورقـــه خــود را بـــه هيدالر باشــد، ســـرما ١٣٠ش از ید بـــیدر روز سررس

گـــردد؛ بـــه عنـــوان مثـــال اگـــر در زمـــان يمـــيد ويـــعايشـــتریرســـاند و ســـود بيمـــت روز نفـــت بـــه فـــروش مـــیق

20

ــت ید قیسررســ ــر بشــکه نف ــت ھ ــادل يســال ســود ٣ير باشــد، طــ دال١٦٠م ــدرصــد عا٦٠مع ــذار در هيد ســرماي گ

. گردديميقرارداد سلف نفت دالر

ــلف ر ــدگان سـ ــدارنـ ــنياليـ ــه خر یـ ــبت بـ ــز نسـ ــه ق يـ ــت بـ ــلف نفـ ــرارداد سـ ــت ید قـ ــر٢.٥٠٠.٠٠٠مـ ــدام يـ ال اقـ

ال يـــر٤.٥١٦.٠٠٠د کمتـــر از یھـــر بشـــکه نفـــت خـــام در سررســـيمبلـــغ ارزياليـــکه معـــادل ریدر صـــورت.ديـــنمايمـــ

ــباشــد، در ا ــه ســلف نفــت اخت ي ــدگان ورق ــن صــورت دارن ــد، در ازای ــغ يار دارن ــرارداد ســلف نفــت مبل ٤.٥١٦.٠٠٠ھــر ق

ــر ــ ي ــرکت مل ــت ايال از ش ــنف ــت نمايران دري ــود ياف ــد و س ــادل ين ــب نما% ٨٠مع ــديکس ــورت. ن ــر یکه قیدر ص ــت ھ م

ــبشــکه نفــت خــام ــهي ــتغيابگونــهياا نــرخ آزاد مبادل ــر کنــد کــه معــادل ر یی ھــر بشــکه نفــت خــام در يمبلــغ ارزيالي

ــ ــیسررس ــر٤.٥١٦.٠٠٠ش از ید ب ــد، در اي ــال باش ــ ي ــت م ــلف نف ــه س ــدگان ورق ــورت دارن ــادل ر ين ص ــد مع ــتوانن يالي

ــغ ارز ــد يمبل ــورت نق ــه ص ــام را ب ــت خ ــکه نف ــر بش ــ يھ ــرکت مل ــت اياز ش ــنف ــت نمايران دري ــد ياف ــن ــه ي ــبت ب ا نس

.نديافت نمايدر% ٨٠از ش یبيند و سودينفت خام اقدام نمايکيزیل فيتحو

سکیپوشش انواع ريبرايابزار)ث

دکنندگانیسک تولیرــیاشــخاص حق ــنظيو حقــوقيق ــر تول شــگاهير پاالی ــه در ام ــھــا ک ــد مشــغول فعالی ــه ی ت ھســتند و نفــت خــام ب

از يســک ناشــياز خــود، ریــنفــت مــورد نيھــاد بشــکهيــتواننــد بــا خريد آنھــا کــاربرد دارد مــیــه در تولیــعنــوان مــاده اول

توانــد در حــال يشــگاه نفــت الــف مــ يبــه عنــوان مثــال پاال. را پوشــش دھنــديآتــيســالھايمــت نفــت طــیش قيافــزا

ــه ق ــرا١٠٠مــت یحاضــر نفــت را ب ــده خريســال آ٣يدالر ب ــن ــنمايداري ــه قيدر صــورت. دي ــزا یک ــد، يش يمــت نفــت اف اب

ــ يپاال ــ يشــگاه الــف م مــت را یش قيســک افــزا يد و ريــافــت نفــت خــام اقــدام نما يد نســبت بــه در یتوانــد در سررس

ــزا یکــه قيدر صــورت. پوشــش دھــد ــد و یش نيمــت نفــت اف ــاب ــي ــد پااليکــاھش يا حت ــف، نفــت مــورد ن ياب ــشــگاه ال از ی

ــازار تھ ــود را از ب ــخ ــی ــنمايه م ــه ق ي ــود را ب ــه خ ــکه ید و ورق ــر بش ــت ھ ــت مــ ١٣٠م ــه شــرکت نف ــد و از يدالر ب فروش

يق بــورس انــرژيــتوانــد از طريدا کنــد مــیــپينگياز بــه نقــدیــه نن دوریکــه بــيدر صــورت. ديــنمايســود آن اســتفاده مــ

.ابديخود با سود مورد انتظار دست ينگيحداکثر ظرف مدت سه روز به نقد

سک نرخ ارزیپوشش ريبرايابزارــده ــه تماياواردکننـ ــکـ ــول ٣ل دارد يـ ــد محصـ ــال بعـ ــور وارد نما يسـ ــه کشـ ــرا بـ ــار دارد قيـ ــت دالر ید و انتظـ مـ

ــش پيافــزا ــدا ی ــا خريکنــد م ــد ب ــتوان ــي ــرخ ارز پوشــش دھــد يســک افــزاي، خــود را در مقابــل ريد اوراق ســلف نفت . ش ن

.باشنديز مصون میسک کاھش نرخ ارز نيار فروش از ریبا در دست داشتن حق اختياليدارنده اوراق ر

یسک نقد شوندگیر.شوديپوشش داده ميدر طول دوره معامالتيق بازارگردانياز طريگذارهين مخاطره سرمايا

ق مختلفیگذاران با سالهیسرمايبرايابزارــا ــوع ر يقراردادھ ــت در دو ن ــســلف نف ــذارانهيســرما. عرضــه خواھــد شــد يو دالريالي ــزا يگ ــار اف ــه انتظ ش يک

ــالھا ــيارزش دالر در س ــرا يآت ــاي ــذ يليا تم ــه پ ــ يرش ريب ــد، م ــرخ ارز را ندارن ــک ن ــا خر يس ــد ب ــتوانن ــلف ي د اوراق س

21

ــر ــدون ر يالي ــود ب ــه س ــکيب ــداقل يس ــادل ح ــرا ٨٠مع ــد ب ــت ٣دوره يدرص ــاله دس ــديس ــدگان اوراق . ابن ــه دارن البت

.مند گردندز بھرهیمت نفت نیش نرخ ارز و قياز افزايتوانند از سود ناشيمذکور م

ــرما ــذارانهيسـ ــد ق يگـ ــار دارنـ ــه انتظـ ــزا یکـ ــت افـ ــت نفـ ــد مـــ يش يمـ ــا يابـ ــد در قراردادھـ ــلف دالريتواننـ يسـ

ــر دســت ينمايگــذارهيســرما ــد و عــالوه ب ــه ســود تضــم يابین ــه میب ــن شــده ب ســاله از ٣دوره يدرصــد طــ٩.١٤زان ی

.مند گردندز بھرهیمت نفت نیش قيسود حاصل از افزا

يسک تجاریسک نکول و ریرد يــســه بــا عواين شــده در مقایتــاميز بــودن منــابع مــالیران و نــاچيــنفــت ايشــرکت ملــيبــاال بــودن تــوان مــال

.دھديرا به حداقل ممکن کاھش ميسک تجاريسک نکول و رين شرکت، ريت ایحاصل از فعال

یاتیت مالیمعافقـــانون بـــازار اوراق بھـــادار ) ١(مـــاده ) ٢٤(موضـــوع بنـــد يمـــاليقراردادھـــا و اوراق ســـلف نفـــت جـــزو ابزارھـــا

ــور ــالميجمھ ــاياس ــوب ي ــ١٣٨٤ران مص ــا يم ــا و نھادھ ــعه ابزارھ ــانون توس ــاس ق ــد و براس ــاليباش ــوب يم مص

ــا ١٣٨٨ ــل از قراردادھـ ــود حاصـ ــدھا يسـ ــلف نفـــت و درآمـ ــه يناشـــيسـ ــر گونـ ــال آن از پرداخـــت ھـ ــل و انتقـ از نقـ

.ات معاف خواھند بودیمال

يگذارهیسرمايهار فرصتیمطلوب نسبت به سایبا بازدهيابزارــازدھ ــلف نفتـــ يبـ ــيدالرياوراق سـ ــداقل ٣يطـ ــال حـ ــلف نفتـــ ٣٠سـ ــد و اوراق سـ ــريدرصـ ــداقل ياليـ حـ

ــه شــده اســت و در طراحــ ٨٠.٦٤ ــايدرصــد در نظــر گرفت ــؤثر اســتفاده شــده اســت ي ــره م ــرخ بھ ــوم ن ــزار از مفھ ن اب

ــرخ ــاالتر از ن ــه ب ــاک ــميھ ــياس ــديم ــدول ذ.باش ــدر ج ــ ي ــلف نفت ــابه اوراق س ــادار مش ــلف يدالريل اوراق بھ و س

.ده استيساله، ارائه گرد٣ک تا يیھادیموثر در سررسينرخ بازدھبه ھمراه ياليرينفت

نام اوراق بھادار

موثرينرخ بازدھمقاطع پرداخت

سود

ک يساله

دو ساله

سه ساله

سه ماه ياوراق مشارکت ارز%٢٦.٨٢%١٧.١٧%٨.٢٤کباري

%٣٠%١٩.١١%٩.١٤ان دورهيپايدالرياوراق سلف نفت

22

اوراق بھادارنام موثرينرخ بازدھ

پرداخت سود

ک يساله

دو ساله

سه ساله

٪٨١.٣١٪۴٨.۶٩٪٢١.٩۴ماھانه*يسپرده بانکياوراق گواھ

٪٨٠.۶۴٪۴٨.٣٢٪٢١.٧٩ان دورهيپاياليرياوراق سلف نفت

٪٧٩.۵٩٪۴٧.٧۵٪٢١.۵۵کباريسه ماه يالياوراق مشارکت ر

ــ ــه م ــه مالحظ ــه ک ــلف ر يھمانگون ــوثر اوراق س ــرخ م ــردد ن ــاله ییاليگ ــ٢١.٧٩کس ــه در مقا يم ــد ک ــا يباش ــه ب س

ــواھ ــذاب ياوراق گـ ــپرده از جـ ــریسـ ــت و تقر يت کمتـ ــوردار اسـ ــ يبرخـ ــارکت مـ ــابه اوراق مشـ ــا مشـ ــديبـ ــذا . باشـ لـ

.ن اوراق صورت نگرفته استيدر ايپولياستھایاز سيچگونه تخطیھ

سلف نفتيمشخصات قراردادها2.4:باشدير ميبه شرح زسلفيھاقراردادياطالعات کل

قراردادیمشخصات کلرانياين صادراتینفت خام سنگ:هیپاییدارا

ه بر اساس استاندارديپاييمشخصات دارا:هیپاییمشخصات داراAPIات آن در فرم یباشد و جزئيم٣

.ده استيوست ارائه گردیشناسه کاال به پ

هیپاییدارایمعرف:ــين یســنگنفــت خــام ــواع نفــت خــام مــ يک ــا نفــت خــام ســبک چگــال يباشــد کــه در مقاياز ان و يســه ب

ــراکم ب ــتریت ــوا يدارد و در مقايش ــت محت ــه عل ــبک ب ــام س ــت خ ــا نف ــه ب ــولفور بيس ــتر و ھزیس ــهيش ــان يھ

.روديبه فروش ميترنيیپايھامتیه باالتر به قیتصف

مصرفيهاکاربرد و کانون:نيل و بنزید انواع محصوالت مانند گازوئیتولينفت خام برايھاشگاهيدر پاال

دیت تولیظرف:ــه ــلیم٤روزان ــدود ی ــه در ح ــکه ک ــل تول ٤.٩ون بش ــد از ک ــدرص ــ ی ــامل م ــان را ش ــوديد جھ ــا . ش ــل ذخ ر يک

.گردديارد بشکه برآورد میلیم١٥٥قابل استحصال کشور

3American Petroleum Institute

23

حجم عرضه:ون دالریلیکصد ميون بشکه معادلیلیک مي

يگذارمتیقنحوه:قراردادھاييه نھايه و تسویعرضه اوليو عمان برايدبيھامت بورسین قیانگیميبر مبنا

نوع قرارداد:ات و قابل معامله در بورس کاالیبا نام، معاف از مال

یانواع قرارداد از نظر واحد پول:کايران و دالر آمريال ايدر قالب قرارداد به صورت ر

قراردادحداقل اندازه هر:ــرارداد ــر ق ــدازه ھ ــداقل ان ــح ــ ي ــام م ــت خ ــکه نف ــا يک بش ــه در قراردادھ ــد ک ــه قيارزيباش ــت یب ١٠٠م

ــا ــريدالر و در قراردادھـ ــه قياليـ ــتیبـ ــر٢.٥٠٠.٠٠٠مـ ــه (ال يـ ــرخ آزاد مبادلـ ــر٢٥.٠٠٠يانـ ــده يـ ــرض شـ ال فـ

.عرضه خواھد شد) است

يد هر مشتریسقف خر:هیکل عرضه اول% ٣٥حداکثر

ار فروشیدر اختمت اعمال یق:ــرا ــايبـ ــت دالريقراردادھـ ــلف نفـ ــرا١٣٠يسـ ــايدالر و بـ ــت ريقراردادھـ ــلف نفـ ــسـ ٤.٥١٦.٠٠٠ياليـ

الير

هیمعامالت ثانو:در سراســـر کشـــور و شـــعب منتخـــب بانـــک يتوســـط شـــبکه کـــارگزاران بـــورس انـــرژيدر بـــورس انـــرژ

سپه

:مهميهاخیتار

٢٨/١٠/١٣٩١ت يلغا١٦/١٠/١٣٩١:ه قراردادیدوره عرضه اول

ــامالت ــراردادیدوره مع ــلغا٠٨/٠١/١٣٩٢:ق ــان ١٦/١٠/١٣٩٤ت ي ــاس زم ــر اس ــدب ــورس يبن ــامالت در ب مع

کاال

هین روز عرضه اولیپس از اوليسال شمس٣-١٦/١٠/١٣٩٤:د قراردادیسررس

١٧/١٠/١٣٩٤:کاالیکیزیل فیارائه درخواست تحو

٢١/١٠/١٣٩٤:قرارداديه نقدیتسو

24

٢٠/١٠/١٣٩٤:ياپایاتاق پاياز سویکیزیل فیصالح جهت تحويافراد ذد ییتأ

٢٥/١٠/١٣٩٤:یکیزیل فیران جهت تحوینفت ایمهلت ارسال مدارك و مستندات به شرکت مل

١٩/١٢/١٣٩٤يال٠١/١١/١٣٩٤:لیدوره تحو

ــه ران باشــد، روز يــاياســالميجمھــوريالت رســمیفــوق جــزء تعطــيھــاخيک از تــاريــکــه ھريدر صــورت:نکت

.بعد از آن مالک خواھد بوديکار

سکیعوامل ر2.5ــ ــدات يعل ــهالزمرغــم آنکــه تمھی ــااســتآمــدهعمــلب ــا حــداقل در اوراق ســلفگــذاريســرمايهت ســودآور و ب

ــرو ــاطره روبـ ــرمامخـ ــد، سـ ــذارهيباشـ ــا ريگـ ــرح بـ ــاســـکيطـ ــراه اســـتييھـ ــرما.ھمـ ــذاران باهيسـ ــگـ ــيـ ش از ید پـ

ــم ــگمیتص ــرما يری ــوص س ــذارهيدر خص ــد يگ ــرار دھن ــر ق ــد نظ ــده را م ــرح ش ــل مط ــا. عوام ــرح ز ي ــه ش ــل ب ــن عوام ر ي

:باشنديم

ــاریر)1 ــک تج بــه طــور . گــردديشــرکت اطــالق مــياتیــبــه ھرگونــه نوســان نــامطلوب در ســود عمل :يس

ــال کــاھش ســطح فــروش در نت ــرا یمث ــه ر ينفــت خــام مــ يجــه کــاھش تقاضــا ب ــد منجــر ب يســک تجــاريتوان

ــرا ــيب ــنفــت ايشــرکت مل ــواره تقاضــا . ران شــودي ــر اســت کــه ھم ــه ذک ــانيالزم ب ــرايجھ نفــت خــام يب

ــ ــن امکـــان تحویوجـــود دارد و ھمچنـ نفـــت خـــام در قـــرارداد ســـلف بـــه دارنـــدگان اوراق ســـلف يکـــيزیل فيـ

ــ ــ یبشیپـــينفت ک يـــن مرحلــه معـــادل يـــگـــر حجـــم عرضــه اوراق ســـلف در ا يدياز ســو . شـــده اســـتين

ــلیم ــام ی ــت خ ــون بشــکه نف ــه در مقا يم ــا حجــم تول يباشــد ک ــســه ب ــام ا ی ــت خ ــد نف ــه (ران ي ــلیم٤روزان ون ی

ســـک يز بـــه عنـــوان پشـــتوانه اوراق ســـلف، ریـــضـــمانت وزارت نفـــت ن. باشـــديار انـــدک مـــیبســـ) بشـــکه

ــاھش خواھــد داد يتجــار ــه شــدت ک ــوارد . را ب ــه م ــه ب ــا توج ــب ــار ياد شــده ري شــرکت در ســطح يســک تج

.ددگريميابيارزين و قابل قبوليیپا

داران اوراق يـ ان خريـ سـبب ز يمـت نفـت خـام در حالـت عـاد یکـاھش ق :مـت نفـت یسک کـاهش ق یر)2

گــردد و يدار ارائــه مــيــار فــروش بــه خریــنکــه ھمــراه بــا قــرارداد ســلف اخت يباتوجــه بــه ا.ســلف خواھــد شــد

ــيو ــورت تما يم ــد در ص ــتوان ــه ق ي ــود را ب ــک خ ــت تمل ــام تح ــت خ ــه یل نف ــرارداد ب ــده در ق ــت مشــخص ش م

يمـــت نفـــت خـــام بـــرایســـک کـــاھش قين ريبنـــابرابفروشـــد،) عرضـــه کننـــده(رانيـــنفـــت ايشـــرکت ملـــ

ــ ــش داده م ــه پوش ــدگان ورق ــوديدارن ــه در سررســ . ش ــال چنانچ ــوان مث ــه عن ــا ید قیب ــت در بازارھ ــت نف يم

ن یمـــت تضـــمیار را دارنـــد تـــا بـــه قیـــن اختيـــايدالر باشـــد آنگـــاه صـــاحبان اوراق دالر١٣٠کمتـــر از يجھـــان

ــده ــو دالر١٣٠ش ــود را تس ــدياوراق خ ــدينمايه نق ــورت. ن ــا یدر ص ــت در بازارھ ــانيکه نف ــيجھ ١٣٠ش از یب

. ه خواھند شديتسويجھانيمت روز بازارھایدالر معامله گردد آنگاه اوراق به ھمان ق

25

ــرخ ارزیر)3 ــک ن ــراوراق ســلفال باعــث کــاھش بــالقوهيــدالر در مقابــل ريکــاھش نــرخ برابــر:س ، يالي

د، یدر سررســـياليـــار فـــروش توســـط دارنـــدگان اوراق ســـلف ریـــامکـــان اســـتفاده از حـــق اختباتوجـــه بـــه

ــ يدرصـــد ٨٠يکســـب بـــازدھ ن شـــده اســــت، یســـاله فــــارغ از نوســـانات نـــرخ ارز تضـــم ٣دوره يطـ

ــ ــردديمـ ــ. گـ ــارياز طرفـ ــتغيخيتـ ــاکییـ ــرخ ارز حـ ــد تغ يرات نـ ــه رونـ ــت کـ ــاز آن اسـ ــرات در مییـ ــدت یـ ان مـ

ــيافزا ــیو غيشـ ــوده اســـتيرکاھشـ ــ. بـ ــرما یھمچنـ ــان سـ ــود امکـ ــذارهين وجـ ــلف دالريگـ ــب سـ يدر قالـ

.دھديگذاران قرار مهيار سرمایسک کاھش نرخ ارز را در اختيامکان پوشش ر

سـک بـازار را يش نـرخ سـود بـدون ر يجـه افـزا یکـاھش ارزش ورقـه سـلف نفـت در نت :سک نـرخ سـود یر)4

ر نــرخ ســود ییــپــول و اعتبــار و تغ يشــورا١١/١١/١٣٩٠بــا توجــه بــه مصــوبه . نــد يســک نــرخ ســود گو ير

ــانک ــزايب ــازار در آ ي، اف ــره ب ــرخ بھ ــده نزديش در ن ــن ــ ي ــور نم ــل تص ــديک قاب ــرف د. باش ــرخ بازخر ياز ط ــر ن ــگ د ي

ســـک يدنامـــه رین اميـــدر اياعالمـــد طبـــق نـــرخیمانـــده تـــا سررســـيدوره بـــاقيتوســـط بـــازارگردان طـــ

.دھديسک را پوشش ميش نرخ سود بدون ريافزا

ــکیر)5 ــوندگس . نامنــديمــيســک نقدشــوندگيل اوراق ســلف بــه وجــه نقــد را ريتبــديدشــوار:ینقدش

ــا ــرما ي ــاطره س ــذارهين مخ ــاز طريگ ــازارگرداني ــامالت يق ب ــول دوره مع ــ يدر ط ــش داده م ــوديپوش ــه . ش ب

ــارت د ــه ق يعب ــواره ب ــازارگردان ھم ــر ب ــیگ ــدار يمت ــا دوره نگھ ــب ب ــرما يمتناس ــط س ــه هياوراق توس ــذار، ب گ

ــه ــازدھ ياگون ــداقل ب ــه ح ــق نما % ٥٥/٢١يک ــروزشــمار را محق ــواز ي ــت م ــه ســلف نف اســتاندارد را يد، ورق

الزم بـــه ذکـــر اســـت کـــه شـــرکت . باشـــدين بابـــت متصـــور نمـــيـــاز ايســـکين ريد کـــرده و بنـــابرايـــبازخر

ن الزم را از بــازارگردان اوراق ســلف نفــت یز تضــامیــه وجــوه نياوراق بھــادار و تســو يمرکــزيگــذارســپرده

.اخذ نموده است) دیامهيسرمانیتامتشرک(

دوره، يتوســط بــازارگردان طــيد اوراق دالريــبــا توجــه بــه الـزام بازخر :دورهین ارز طــیســک تــأمیر)6

ــابع ارز ير ــود من ــود يســک کمب ــد ب ــل تصــور خواھ ــه منظــور پوشــش ا . قاب ــب ــ ين ري نفــت يســک، شــرکت مل

ــا ــپه از طر ي ــک س ــران و بان ــابع ارزي ــتجميق من ــل ی ــده از مح ــه اولع ش ــعرض ــا ی ــلف و س ــابع يه اوراق س ر من

.ن نموده اندیدوره تضمياز بازارگردان را طین ارز مورد نیار، تأمیدر اخت

ــول یر)7 ــک نکـ ــدم پا:سـ ــديعـ ــه يبنـ ــط عرضـ ــدات توسـ ــه تعھـ ــا بـ ــده قراردادھـ ــت يکننـ ــلف نفـ سـ

ــشــرکت( ــانفــتيمل ــا توجــه بــه ا . نامنــديســک نکــول مــ يرا ر) راني ــنفــت اينکــه شــرکت ملــ يب ــوان ران از ي ت

ــال ــه يم ــل مالحظ ــت، ر ياقاب ــوردار اس ــرا يبرخ ــول ب ــک نک ــرمايس ــن تقل هيس ــداقل ممک ــه ح ــذاران ب ــگ ل ی

ســه ين شــده در مقایتــأميز بــودن منــابع مــالیران و نــاچيــنفــت ايشــرکت ملــيبــااليتــوان مــال. ابــدييمــ

:باشديل قابل مشاھده مين شرکت به شرح ذيت اید حاصل از فعاليبا عوا

بــه يمنتھــيســال مــاليمــاليران بــر اســاس صــورتھايــنفــت ايثبــت شــده شــرکت ملــه ين ســرمايآخــر

برابـــر ارزش کـــل اوراق ســـلف ٢٠٨ش از یباشـــد کـــه بـــيال مـــيـــارد ریـــلیم٥٢١.٣٣١مبلـــغ ٢٩/١٢/١٣٩٠

ــ. باشـــدين مرحلـــه مـــيـــنفـــت قابـــل عرضـــه در ا ن شـــرکت بـــالغ بـــر يـــايھـــاين خـــالص دارائـــیھمچنـ

ــلیم١.٠١٣.٩٩٨ ــارد ری ــي ــيھــايــيه و دارايســرما.باشــديال م ــنفــت ايشــرکت مل ــي ــر ٥٠ش از یران ب براب

26

ــک ايبزرگتــريھــايــيه و دارايســرما ــن بان ــران اســت، کــه اي ــد اطمين امــر مــي ــان خــاطر و آســودگ یتوان ين

.ديگذاران فراھم نماهيسرمايرا برايال مطلوبیخ

ن حجــم يــاســت کــه از اون بشــکه نفــت خــام بــرآورد شــده یــلیم٤ران، يــنفــت ايد روزانــه شــرکت ملــیــتول

ــتول ــلیم٢د، ی ــابق ی ــ يون بشــکه نفــت خــام صــادر و م ــدر اختيجھــت مصــارف داخل ــرار شــگاهيار پاالی ھــا ق

ــ ــگيم ــا. ردی ــالي ــأم ين درح ــه حجــم ت ــالیاســت ک ــاز طرين م ــادل ي ــت مع ــق اوراق ســلف نف ــلیک مي ون ی

.باشدين شرکت ميک روز ايد کمتر از یمعادل توليا به عبارتيبشکه نفت خام

ــه ميمقا ــس ــالص دارای ــيان خ ــاي ــ يھ ــرکت مل ــت ايش ــنف ــأم ي ــم ت ــالیران و حج ــاز طرين م ــار ي ق انتش

. اســتين مــالیھــا نســبت بــه حجــم تــأم يــيبرابــر بــودن ارزش دارا ٤٠٥اوراق ســلف نفــت نشــان از

.گردديميابين ارزيیار پایران بسينفت ايسک نکول شرکت مليب رین ترتيبد

27

:فصل چهارمارکان عرضه قرارداد سلف نفت: فصل چهارم3عرضه ارکان

قرارداد سلف نفت

28

ارکان عرضه قرارداد سلف نفت خام عبارتند ازرانينفت ايشرکت مل:کنندهعرضه

رانينفت ايشرکت مليھانیوزارت نفت از محل وثائق و تضم:ضامن

بانک سپهيبانک سپه و کارگزار:عامل عرضه

دیه امين سرمایشرکت تأم:هیدر عرضه اولیسینورهیمتعهد پذمشاوره عرضه و

دیه امين سرمایشرکت تأم:بازارگردان

.آنھا پرداخته خواھد شديکه در ادامه به معرف

کنندهعرضه3.1ران يـــنفـــت ايشـــرکت ملـــ. باشـــديران مـــيـــنفـــت ايســـلف نفـــت، شـــرکت ملـــيکننـــده قراردادھـــاعرضـــه

ــت تحویمســئول ــالغ تعیکــاال در سررســيکــيزیل في ــید و پرداخــت مب ط ين شــده در قــرارداد ســلف نفــت را طبــق شــرا ی

ــرارداد برعھــده دارد ــنفــت ايه ثبــت شــده شــرکت ملــ ين ســرمايآخــر. ق ــر اســاس صــورتھا ي ــه يمــاليران ب ــوط ب مرب

ــال ــيســال م ــه يمنتھ ــغ ٢٩/١٢/١٣٩٠ب ــلیم٥٢١.٣٣١مبل ــارد ری ــي ــ. باشــديال م ــ یھمچن ــالص دارائ ــاين خ ــايھ ن ي

ــر ــر ش ــالغ ب ــلیم١.٠١٣.٩٩٨کت ب ــارد ری ــي ــديال م ــرما. باش ــيه و دارايس ــ يھاي ــرکت مل ــت ايش ــنف ــي ٥٠ش از یران ب

ــر ســرما ــيه و دارايبراب ــريھــاي ــک ايبزرگت ــن بان ــي ــه ا يران م ــباشــد، ک ــر مــ ي ــد اطمين ام ــوب یتوان ــان خــاطر مطل را ين

ــرا ــراھم نماهيســرمايب ــگــذاران ف ــذيدر نمودارھــا. دي ــه شــرکت يت ســرمایل وضــعي ــنفــت ايمل ــا يران در مقاي ســه ب

ــرما ــوع س ــکيمجم ــاه بان ــ يھ ــورد بررس ــب م ــت يمقايمنتخ ــه اس ــرار گرفت ــه ق ــ. س ــ یھمچن ــه تفص ــه ب ل ین در ادام

28

ارکان عرضه قرارداد سلف نفت خام عبارتند ازرانينفت ايشرکت مل:کنندهعرضه

رانينفت ايشرکت مليھانیوزارت نفت از محل وثائق و تضم:ضامن

بانک سپهيبانک سپه و کارگزار:عامل عرضه

دیه امين سرمایشرکت تأم:هیدر عرضه اولیسینورهیمتعهد پذمشاوره عرضه و

دیه امين سرمایشرکت تأم:بازارگردان

.آنھا پرداخته خواھد شديکه در ادامه به معرف

کنندهعرضه3.1ران يـــنفـــت ايشـــرکت ملـــ. باشـــديران مـــيـــنفـــت ايســـلف نفـــت، شـــرکت ملـــيکننـــده قراردادھـــاعرضـــه

ــت تحویمســئول ــالغ تعیکــاال در سررســيکــيزیل في ــید و پرداخــت مب ط ين شــده در قــرارداد ســلف نفــت را طبــق شــرا ی

ــرارداد برعھــده دارد ــنفــت ايه ثبــت شــده شــرکت ملــ ين ســرمايآخــر. ق ــر اســاس صــورتھا ي ــه يمــاليران ب ــوط ب مرب

ــال ــيســال م ــه يمنتھ ــغ ٢٩/١٢/١٣٩٠ب ــلیم٥٢١.٣٣١مبل ــارد ری ــي ــ. باشــديال م ــ یھمچن ــالص دارائ ــاين خ ــايھ ن ي

ــر ــر ش ــالغ ب ــلیم١.٠١٣.٩٩٨کت ب ــارد ری ــي ــديال م ــرما. باش ــيه و دارايس ــ يھاي ــرکت مل ــت ايش ــنف ــي ٥٠ش از یران ب

ــر ســرما ــيه و دارايبراب ــريھــاي ــک ايبزرگت ــن بان ــي ــه ا يران م ــباشــد، ک ــر مــ ي ــد اطمين ام ــوب یتوان ــان خــاطر مطل را ين

ــرا ــراھم نماهيســرمايب ــگــذاران ف ــذيدر نمودارھــا. دي ــه شــرکت يت ســرمایل وضــعي ــنفــت ايمل ــا يران در مقاي ســه ب

ــرما ــوع س ــکيمجم ــاه بان ــ يھ ــورد بررس ــب م ــت يمقايمنتخ ــه اس ــرار گرفت ــه ق ــ. س ــ یھمچن ــه تفص ــه ب ل ین در ادام

28

ارکان عرضه قرارداد سلف نفت خام عبارتند ازرانينفت ايشرکت مل:کنندهعرضه

رانينفت ايشرکت مليھانیوزارت نفت از محل وثائق و تضم:ضامن

بانک سپهيبانک سپه و کارگزار:عامل عرضه

دیه امين سرمایشرکت تأم:هیدر عرضه اولیسینورهیمتعهد پذمشاوره عرضه و

دیه امين سرمایشرکت تأم:بازارگردان

.آنھا پرداخته خواھد شديکه در ادامه به معرف

کنندهعرضه3.1ران يـــنفـــت ايشـــرکت ملـــ. باشـــديران مـــيـــنفـــت ايســـلف نفـــت، شـــرکت ملـــيکننـــده قراردادھـــاعرضـــه

ــت تحویمســئول ــالغ تعیکــاال در سررســيکــيزیل في ــید و پرداخــت مب ط ين شــده در قــرارداد ســلف نفــت را طبــق شــرا ی

ــرارداد برعھــده دارد ــنفــت ايه ثبــت شــده شــرکت ملــ ين ســرمايآخــر. ق ــر اســاس صــورتھا ي ــه يمــاليران ب ــوط ب مرب

ــال ــيســال م ــه يمنتھ ــغ ٢٩/١٢/١٣٩٠ب ــلیم٥٢١.٣٣١مبل ــارد ری ــي ــ. باشــديال م ــ یھمچن ــالص دارائ ــاين خ ــايھ ن ي

ــر ــر ش ــالغ ب ــلیم١.٠١٣.٩٩٨کت ب ــارد ری ــي ــديال م ــرما. باش ــيه و دارايس ــ يھاي ــرکت مل ــت ايش ــنف ــي ٥٠ش از یران ب

ــر ســرما ــيه و دارايبراب ــريھــاي ــک ايبزرگت ــن بان ــي ــه ا يران م ــباشــد، ک ــر مــ ي ــد اطمين ام ــوب یتوان ــان خــاطر مطل را ين

ــرا ــراھم نماهيســرمايب ــگــذاران ف ــذيدر نمودارھــا. دي ــه شــرکت يت ســرمایل وضــعي ــنفــت ايمل ــا يران در مقاي ســه ب

ــرما ــوع س ــکيمجم ــاه بان ــ يھ ــورد بررس ــب م ــت يمقايمنتخ ــه اس ــرار گرفت ــه ق ــ. س ــ یھمچن ــه تفص ــه ب ل ین در ادام

29

. قرار خواھد گرفتيکننده مورد بررسعرضهيماليھاصورت

: ران در قرارداد عبارتند ازینفت ایت در خصوص تعهدات شرکت ملیاز نکات با اهمیبرخ

ــ وار- ــ يک روزکــار يـــز اصـــل و ســود اوراق ســـلف نفــت حـــداقل ي يھـــابــه حســـاب ييد نھـــایقبـــل از سررس

مقرر؛پرداخت به دارندگان اوراق سلف نفت در زمانيمربوطه نزد بانک سپه برا

ــرا - ــالم ش ــط تحوياع ــيزیل في ــا يک ــاال در قراردادھ ــت و تحو يک ــســلف نف ــيزیل في ــاي يک ــورت تقاض ــاال در ص ک

دارندگان اوراق سلفنفت در سررسید؛

ــتود- ــامي ــ یع تض ــرکت مل ــت و ش ــط وزارت نف ــت اين توس ــنف ــاق پا ي ــزد ات ــايران ن ــرژ ياپ ــورس ان ــوان يب ــه عن ب

عرضــه و معاملــه قــرارداد ســلف نفــت بــه منظــور يــيدســتورالعمل اجرا٧مــاده ١ن بــه اســتناد بنــد یامــ

؛يمرکزيسپرده گذارتعھدات خود طبق ضوابط شرکتيفايا

عامل عرضه3.2ــت ــوان نخس ــه عن ــپه ب ــک س ــک ایبان ــين بان ــال يران ــ١٣٠٤در س ــس گردیتأس ــون داراي ــعبه ١٨٤١يده و اکن ش

.باشندين بانک مشغول خدمت ميپرسنل در ا٢٣٫٠٠٠باشد و يدر سراسر کشور م

29

. قرار خواھد گرفتيکننده مورد بررسعرضهيماليھاصورت

: ران در قرارداد عبارتند ازینفت ایت در خصوص تعهدات شرکت ملیاز نکات با اهمیبرخ

ــ وار- ــ يک روزکــار يـــز اصـــل و ســود اوراق ســـلف نفــت حـــداقل ي يھـــابــه حســـاب ييد نھـــایقبـــل از سررس

مقرر؛پرداخت به دارندگان اوراق سلف نفت در زمانيمربوطه نزد بانک سپه برا

ــرا - ــالم ش ــط تحوياع ــيزیل في ــا يک ــاال در قراردادھ ــت و تحو يک ــســلف نف ــيزیل في ــاي يک ــورت تقاض ــاال در ص ک

دارندگان اوراق سلفنفت در سررسید؛

ــتود- ــامي ــ یع تض ــرکت مل ــت و ش ــط وزارت نف ــت اين توس ــنف ــاق پا ي ــزد ات ــايران ن ــرژ ياپ ــورس ان ــوان يب ــه عن ب

عرضــه و معاملــه قــرارداد ســلف نفــت بــه منظــور يــيدســتورالعمل اجرا٧مــاده ١ن بــه اســتناد بنــد یامــ

؛يمرکزيسپرده گذارتعھدات خود طبق ضوابط شرکتيفايا

عامل عرضه3.2ــت ــوان نخس ــه عن ــپه ب ــک س ــک ایبان ــين بان ــال يران ــ١٣٠٤در س ــس گردیتأس ــون داراي ــعبه ١٨٤١يده و اکن ش

.باشندين بانک مشغول خدمت ميپرسنل در ا٢٣٫٠٠٠باشد و يدر سراسر کشور م

29

. قرار خواھد گرفتيکننده مورد بررسعرضهيماليھاصورت

: ران در قرارداد عبارتند ازینفت ایت در خصوص تعهدات شرکت ملیاز نکات با اهمیبرخ

ــ وار- ــ يک روزکــار يـــز اصـــل و ســود اوراق ســـلف نفــت حـــداقل ي يھـــابــه حســـاب ييد نھـــایقبـــل از سررس

مقرر؛پرداخت به دارندگان اوراق سلف نفت در زمانيمربوطه نزد بانک سپه برا

ــرا - ــالم ش ــط تحوياع ــيزیل في ــا يک ــاال در قراردادھ ــت و تحو يک ــســلف نف ــيزیل في ــاي يک ــورت تقاض ــاال در ص ک

دارندگان اوراق سلفنفت در سررسید؛

ــتود- ــامي ــ یع تض ــرکت مل ــت و ش ــط وزارت نف ــت اين توس ــنف ــاق پا ي ــزد ات ــايران ن ــرژ ياپ ــورس ان ــوان يب ــه عن ب

عرضــه و معاملــه قــرارداد ســلف نفــت بــه منظــور يــيدســتورالعمل اجرا٧مــاده ١ن بــه اســتناد بنــد یامــ

؛يمرکزيسپرده گذارتعھدات خود طبق ضوابط شرکتيفايا

عامل عرضه3.2ــت ــوان نخس ــه عن ــپه ب ــک س ــک ایبان ــين بان ــال يران ــ١٣٠٤در س ــس گردیتأس ــون داراي ــعبه ١٨٤١يده و اکن ش

.باشندين بانک مشغول خدمت ميپرسنل در ا٢٣٫٠٠٠باشد و يدر سراسر کشور م

30

ــا ــک داراي ــوز فعالين بان ــمج ــز ی ــک مرک ــوريت از بان ــاياســالميجمھ ــي درصــد ســھام آن ١٠٠و باشــد يران م

.ران استياياسالميمتعلق به دولت جمھور

ــورتھا ــاس ص ــر اس ــاليب ــيم ــ يحسابرس ــه يشــده منتھ ــپه، ســرما ٢٩/١٢/١٣٨٩ب ــک س ــميبان ــايه اس ن ي

.باشديال ميون ریلیم١٢,٨٥٥,١٢٩آن يھاييال و خالص دارايون ریلیم٧,٨٢١,٥٢٢بانک مبلغ

ــرارداد ف ــر اســاس ق ــابیب ــفــت انين شــرکت ملــ یم ــک ســپه در سراســر ي ــک ســپه، شــعب منتخــب بان ران و بان

. اندسلف را بر عھده گرفتهيه قراردادھایت عرضه اولیبانک سپه مسؤوليو کارگزارکشور

: ت در خصوص تعهدات بانک سپه در قرارداد عبارتند ازیاز نکات با اهمیبرخــايعرضـــه عمـــوم- ــر اســـاس شـــرا يقراردادھـ ــیط تعيســـلف بـ ــازمان بـــورس و اوراق ن شـــده توســـطیـ سـ

ق شعب منتخب خود؛يبھادار، از طر

خود؛يق کارگزارياز طريسلف نفت در بورس انرژيفراھم نمودن امکان عرضه قرادادھا-

ــت در سررســ - ــدگان اوراق ســلف نف ــه دارن ــق ب ــالغ متعل ــانک یپرداخــت مب ــه حســاب ب ــام ياعالمــيد ب ــه ن ب

ــق ل ــت طب ــلف نف ــه س ــدگان ورق ــپرده یدارن ــرکت س ــت ش ــذس ــزيارگ ــو يمرک ــادار و تس ــوه ياوراق بھ ه وج

ران؛ينفت ايز توسط شرکت مليپس از وار

بــورس بــه منظــور انجــام معــامالت يخــود بــه ســامانه معــامالتشــعبيط اتصــال برخــيفــراھم نمــودن شــرا-

يک مـــاه پـــس از امضـــايـــق شـــعب منتخـــب حـــداکثر يـــاز طريه اوراق ســـلف نفـــت در بـــورس انـــرژيـــثانو

قرارداد؛

يگــذاراز شــرکت ســپردهیــداران درقــرارداد ســلف نفــت؛ ارســال اطالعــات مــورد ن يــموقــت بــه خرد یارائــه رســ-

ــھريک بــرایــه وجــوه جھــت صــدور ورقــه ســلف نفــت؛ بــه تفک ياوراق بھــادار و تســويمرکــز يک از واحــدھاي

ــحـــداکثر ســـه روز پـــس از پايپـــول ــتـــا و توزيه، و نھایـــان مھلـــت عرضـــه اوليـ ــيـ ن یبـــيع اوراق ســـلف نفتـ

ــدگان ــس از در دارنـ ــت پـ ــلف نفـ ــرارداد سـ ــو يقـ ــادار و تسـ ــذارس اوراق بھـ ــپرده گـ ــرکت سـ ــت آن از شـ ه يافـ

وجوه؛

ــمانتنامه - ــدور ضــ ــاصــ ــازارگردان يھــ ــت بــ ــرکت يالزم جھــ ــت شــ ــق درخواســ ــت، طبــ ــلف نفــ اوراق ســ

ــ ه وجــوه ياوراق بھــادار و تســو يمرکــزيگــذارســپرده ) مشــاور عرضــه (د یــه امين ســرما یا شــرکت تــام ي

اوراق بھـــادار و يمرکـــزيگـــذاربـــه نفـــع شـــرکت ســـپردهينظـــام بـــانکيارمطـــابق ضـــوابط و مقـــررات جـــ

ه وجوه؛يتسو

ه و بازارگردانید در عرضه اولیمتعهد خرمشاور عرضه،3.3ــه امين ســـرمایشـــرکت تـــأم ــلیھـــزار مکییه اســـميبـــا ســـرما٢٣/٠٨/١٣٩٠خ يدر تـــار) خـــاصيســـھام(د یـ ارد یـ

ــر ــه ثبــت رســ ي ــاریال ب ــا ٠٩/٠٩/١٣٩٠خ يد و در ت ــه اخــذ مجــوز فعال ١٠٩٣٥شــماره ب ــق ب ــموف ــورس و ی ت از ســازمان ب

.دياوراق بھادار گرد

ــأم ــه امين ســرمایخــدمات ت ــأم ی ــب ســه حــوزه ت ــذين مــالید در قال ھــا و خــدمات يــيت دارايري، مــديســيره نويو پ

.ده استيگرديزيطرح ريمال

ــا ــه قراردادھ ــام يدر عرض ــرکت ت ــت، ش ــلف نف ــرمایس ــه امين س ــاور ی ــوان مش ــه عن ــه،د ب ــد خرعرض ــمتعھ د در ي

.دينماينقش ميفايه و بازارگردان ایعرضه اول

31

ـ ه امین سـرما یت در خصوص تعهدات شرکت تامیاز نکات با اهمیبرخ د در قـرارداد ی:عبارتند از

يدنامه اوراق سلف نفتیه امیتھ-

ــخر- ــل از سررســ ي ــت قب ــلف نف ــورس ید اوراق س ــادار در ب ــامالت اوراق بھ ــررات مع ــاس مق ــر اس ــرژد ب ــق يان طب

يد بورس انرژیمورد تائيمدل بازارگردان

ــتود- ــازارگردانیع تضــامي ــزد اتــاق پا ين الزم جھــت ب ــاياوراق ســلف نفــت ن طبــق ضــوابط شــرکت يبــورس انــرژياپ

ــپرده ــذارسـ ــزيگـ ــويمرکـ ــادار و تسـ ــره ياوراق بھـ ــتناد تبصـ ــه اسـ ــوه بـ ــاده ٢ه وجـ ــتورالعمل اجرا٢٩مـ ــيدسـ يـ

١٣٩٠عرضه و معامله قرارداد سلف نفت مصوب

32

نحوه انجام معامالت: پنجمصل

:فصل پنجمنحوه انجام

معامالت

33

هید اوراق سلف نفت خام در عرضه اولینحوه خر3.4در شــــعب منتخــــب يروز کــــار١٠بــــه مــــدت ٢٨/١٠/١٣٩١ت يــــلغا١٦/١٠/١٣٩١خ ياوراق ســــلف نفتــــاز تــــار

.عرضه خواھد شديو دالرياليدر سراسر کشوردر قالب دو نماد ريبورس انرژيبانک سپه و کارگزار

ــرما ــه س ــدان ب ــذاريعالقمن ــ يه گ ــت م ــلف نف ــه يدر اوراق س ــد ب ــيتوانن ــاز دو روش زيک ــه خر ي ــبت ب ــر نس د ي

.ندينفت در قالب قرارداد سلف اقدام نما

د اوراق سلف نفت خام یسپه و خربانکمراجعه به شعب منتخب 1.1.5ــ و ) ياليــد اوراق ســلف ر يــدرصــورت خر (ياليــز وجــه ر يــن روش پــس از وار يــدر ا ــ در صــورت خر(يا دالري د ي

ــلف دالر ــ ) ياوراق س ــاب اعالم ــه حس ــويب ــا ياز س ــه امض ــخه ب ــه نس ــت در س ــلف نف ــرارداد س ــپه، ق ــک س يبان

ا يـــار شـــعبه بانـــک یـــک نســـخه در اختيـــگـــذار و هيســـرماار یـــک نســـخه در اختيـــد کـــه یگـــذار خواھـــد رســـهيســـرما

ــارگزار ــاقيک ــک يب ــط بان ــوم توس ــخه س ــد و نس ــد مان ــخواھ ــارگزاري ــپرده يا ک ــرکت س ــه ش ــپه ب ــک س ــذاربان يگ

ــادار و تســويمرکــز ــه وجــوه ارســال خواھــد گرد ياوراق بھ ــس از پا١٥گــذار هيســرما. دي ــروز پ ــت عرضــه اولي ــان مھل ه ی

ن ورقــه يــا. ديــنمايافــت مــيســلف نفــت مراجعــه نمــوده و ورقــه ســلف نفــت خــود را در ننــده اوراق کبــه شــعبه عرضــه

ــقابليدارا ــرژ ی ــورس ان ــه در ب ــيت معامل ــديم ــه ثانو . باش ــان معامل ــامک ــه اوراقي ــار س ــت از ت ٠٨/٠١/١٣٩٢خ يلف نف

.وجود خواھد داشتيدر بورس انرژ

ــت دالر ــلف نفـ ــه قياوراق سـ ــت یبـ ــکه و اوراق ١٠٠مـ ــر بشـ ــت ھـ ــت ر دالر بابـ ــلف نفـ ــسـ ــه قياليـ ــت یبـ مـ

ــر٢.٥٠٠.٠٠٠ ــع (ال يـ ــرخ تسـ ــر٢٥.٠٠٠ر ینـ ــت يـ ــده اسـ ــرض شـ ــه ازا)ال فـ ــ يبـ ــه مـ ــکه عرضـ ــر بشـ ــردد و يھـ گـ

ــذاران مــ هيســرما ــرب يبايگ ــت در مض ــاز ايس ــه خر ي ــدام ب ــالغ اق ــن مب ــت نما ي ــلف نف ــديد اوراق س ــه ا . ن ــا ک ــاز آنج ن ي

از شــرکت یــد اطالعــات مــورد نيــد و پرداخــت وجــه بايــگــذاران ھمزمــان بــا خرهين ســرمايباشــد بنــابراياوراق بــا نــام مــ

ــپرده ــذارس ــزيگ ــو يمرک ــادار و تس ــانوادگ ياوراق بھ ــام خ ــام، ن ــامل ن ــوه ش ــنامه، يه وج ــماره شناس ــدر، ش ــام پ ، ن

ــار ــ يمحــل صــدور، ت ــد مل ــد، ک ــامالت يخ تول ــد مع ــانک ي، ک ــادار و شــماره حســاب ب ــورس اوراق بھ خــود را )شــبا(يدر ب

.نديارائه نما

ــه ــور: نکت ــرما يتدر ص ــه س ــامالت هيک ــد مع ــادار ک ــورس اوراق بھ ــذار در ب ــد با يگ ــته باش ــنداش ــ ي ــل و کپ يد اص

.ديبانک سپه ارائه نمايا کارگزاريز به شعبه بانک سپه یخود را نيشناسنامه و کارت مل

ــدود ــه مح ــه ب ــا توج ــت، اولو يب ــت حجــم عرضــه اوراق ســلف نف ــا ســرما ي ــذاراهيت ب ــر ينگ ــه زودت ــود ک ــد ب خواھ

. نديد اوراق نماياقدام به خر

34

نمونه ورقه سلف نفت

در سراسر کشوريمراجعه به شبکه کارگزاران بورس انرژ1.2.5ــدر ا ــه هين روش ســرماي ــال در بــورس انــرژ ياز کارگزارھــايکــيگــذار ب ــه نمــوده و تقاضــا يفع د يــخريمراجع

ــکــارگزار وارياز ســوياعالمــخــود را ارائــه و وجــه را بــه حســاب د يــخريکــارگزار بــا وارد نمــودن تقاضــا . ديــنمايز مــي

ــه خر ــامالت نســبت ب ــدر ســامانه مع ــت ي ــه ســلف نف ــود (د ورق ــرا) در صــورت وج ــدام مــ هيســرمايب ــذار اق ــنمايگ . دي

ــس از خر ــپ ــات خري ــد اوراق، مشخص ــرما ي ــام س ــه ن ــت ب ــلف نف ــه س ــت و ورق ــامالت ثب ــامانه مع ــادر هيدار در س گذارص

ــ ــردديم ــا. گ ــه از قابلي ــن ورق ــه ثانوی ــت معامل ــرژ ي ــورس ان ــار يه ب ــپه از ت ــک س ــب بان ــعب منتخ ٠٨/٠١/١٣٩٢خ يو ش

.باشديبرخوردار م

34

نمونه ورقه سلف نفت

در سراسر کشوريمراجعه به شبکه کارگزاران بورس انرژ1.2.5ــدر ا ــه هين روش ســرماي ــال در بــورس انــرژ ياز کارگزارھــايکــيگــذار ب ــه نمــوده و تقاضــا يفع د يــخريمراجع

ــکــارگزار وارياز ســوياعالمــخــود را ارائــه و وجــه را بــه حســاب د يــخريکــارگزار بــا وارد نمــودن تقاضــا . ديــنمايز مــي

ــه خر ــامالت نســبت ب ــدر ســامانه مع ــت ي ــه ســلف نف ــود (د ورق ــرا) در صــورت وج ــدام مــ هيســرمايب ــذار اق ــنمايگ . دي

ــس از خر ــپ ــات خري ــد اوراق، مشخص ــرما ي ــام س ــه ن ــت ب ــلف نف ــه س ــت و ورق ــامالت ثب ــامانه مع ــادر هيدار در س گذارص

ــ ــردديم ــا. گ ــه از قابلي ــن ورق ــه ثانوی ــت معامل ــرژ ي ــورس ان ــار يه ب ــپه از ت ــک س ــب بان ــعب منتخ ٠٨/٠١/١٣٩٢خ يو ش

.باشديبرخوردار م

34

نمونه ورقه سلف نفت

در سراسر کشوريمراجعه به شبکه کارگزاران بورس انرژ1.2.5ــدر ا ــه هين روش ســرماي ــال در بــورس انــرژ ياز کارگزارھــايکــيگــذار ب ــه نمــوده و تقاضــا يفع د يــخريمراجع

ــکــارگزار وارياز ســوياعالمــخــود را ارائــه و وجــه را بــه حســاب د يــخريکــارگزار بــا وارد نمــودن تقاضــا . ديــنمايز مــي

ــه خر ــامالت نســبت ب ــدر ســامانه مع ــت ي ــه ســلف نف ــود (د ورق ــرا) در صــورت وج ــدام مــ هيســرمايب ــذار اق ــنمايگ . دي

ــس از خر ــپ ــات خري ــد اوراق، مشخص ــرما ي ــام س ــه ن ــت ب ــلف نف ــه س ــت و ورق ــامالت ثب ــامانه مع ــادر هيدار در س گذارص

ــ ــردديم ــا. گ ــه از قابلي ــن ورق ــه ثانوی ــت معامل ــرژ ي ــورس ان ــار يه ب ــپه از ت ــک س ــب بان ــعب منتخ ٠٨/٠١/١٣٩٢خ يو ش

.باشديبرخوردار م

35

ه اوراق سلفیمعامالت ثانو3.5ــرما ــه هيس ــذاران عالق ــل از سررســ گ ــروش اوراق قب ــه ف ــد ب ــیمن ــه يد م ــود ب ــروش اوراق خ ــه ف ــبت ب ــد نس توانن

ــاالتر ــورس ین قيب ــرژمــت ممکــن در ب ــاز طريان ــک ســپه و شــبکه کــارگزار ي ــورس در سراســر يق شــعب منتخــب بان ب

ــديکشــور اقــدام نما ــکــه خريدر صــورت. ن ــرايداري ــأم يب ه ين ســرمایاوراقســلف نفــت وجــود نداشــته باشــد شــرکت ت

.دنامه اقدام خواھد نمودیدر امياعالميھامتید اوراق طبق قيد به عنوان بازارگردان نسبت به خریام

ــازارگردان در صــورت در مــدل ــکــه خريارائــه شــده توســط ب ــاالتر از قیورقــه بــه قيبــرايداري يمــت اعالمــیمــت ب

ــرژ ــورس ان ــازارگردان در ب ــود داشــته باشــد، فروشــنده مــ يب ــه و يوج ــود را ب ــت خ ــه ســلف نف ــد ورق بفروشــد؛ يتوان

متناســب بــا دوره يمتــید بــه عنــوان بــازارگردان بــا ق یــه امين ســرمایدار، شــرکت تــأميــدر صــورت عــدم وجــود خريولــ

ــر اســاس نــرخ ســود ســاالنه مشــخص بــه صــورت روزشــمار محاســبه مــ ينگھــدار د يــشــود، نســبت بــه بازخر يکــه ب

ــدام مــ ــت اق ــنماياوراق ســلف نف ــرخ روزشــمار بازخر .دي ــن ــل از سررســ ي ــرخ اوراق يد اوراق ســلف دالرید قب ــادل ن مع

.باشديم% ٥٥/٢١النه زان سایبه مياليو اوراقر% ٦زان ساالنه یبه ميمشارکت ارز

دارنـــدگان اوراق وجـــود داشـــته باشـــد،يبـــورس انـــرژيدر ســـامانه معـــامالتيداريـــکـــه خريالبتـــه در صـــورت

. مند شوندبھرهيشتریمت بازارگردان بفروشند و از بازده بیتوانند ورقه خود را با نرخ باالتر نسبت به قيم

.آغاز خواھد شديدر بورس انرژ٠٨/٠١/١٣٩٢خ يه اوراق سلف نفت از تاريمعامالت ثانو

ســـازمان ياز ســـويدار و فروشـــنده اوراق ســـلف نفـــت طبـــق ضـــوابط اعالمـــيـــد و فـــروش از خريـــکـــارمزد خر

.ديبورس و اوراق بھادار کسر خواھد گرد

36

ــا ه مطـــابق دســـتورالعمل ســـازمان بـــورس و اوراق بھـــادار خواھـــد يـــد و فـــروش معـــامالت ثانويـــخريکارمزدھـ

ــود ــذار . ب ــزيکارمزدھــا توســط شــرکت ســپرده گ ــادار و تســويمرک ــه کســر شــده یه وجــوه از طــرف ياوراق بھ ن معامل

براســـاس نـــرخ آزاد يکـــارمزد معاملـــه اوراق ســـلف نفـــت دالر. شـــوديکـــارگزاران لحـــاظ مـــياپـــايو در محاســـبات پا

.ز خواھد شديال به حساب کارگزار واريمحاسبه و به صورت ريامبادله

در صـــورت وجـــود . ابـــديياختصـــاص مـــياجداگانـــهينمادھـــاياليـــو ريســـلف نفـــت دالريادھـــاقرارديبـــرا

ــان خر ــنده، امک ــفروش ــرا ي ــلف ب ــرمايد اوراق س ــازار ثانو يس ــذاران در ب ــه گ ــاس ي ــر اس ــه ب ــت ک ــد داش ــود خواھ ه وج

.ر صورت خواھد گرفتيند زيفرا

37

38

هیتسو: فصل ششم4

:فصل ششمتسویه

39

هیند تسویفرآ4.1ــ، وارد دوره تحوين روز معــامالتيپــس از آخــرورقــه ســلف نفــت ــي ــرارداد بایشــود و طــرفيل م ــن ق ــه ي د نســبت ب

.نديل کاال اقدام نمايند تحويفرايط

:ر استير امکان پذيو به شرح زين روز معامالتيار فروش صرفا در آخریاعمال اخت

ــده)١ ــاختدارن ــت با ی ــلف نف ــروش اوراق س ــار ف ــال اخت ي ــب اعم ــد مرات ــا پا ی ــداکثر ت ــود را ح ــار خ ــري ن روز يان آخ

.دياعالم نماياپايکند به اتاق پاين مییبورس تعرهيأت مدیھکه ياهيطبق رويمعامالت

ان يــان در پايمشــتريــيزان دارایــاعمــال ارائــه شــده بــا م يھــاق درخواســتیــپــس از تطبياپــاياتــاق پا)٢

.دينمايارات را به بورس ارائه میمنتج از اعمال اختست معامالت ی، لين روز معامالتيآخر

ه معــــامالت در يبــــورس ثبــــت و طبــــق ضــــوابط تســــويدر ســــامانه معــــامالت٢معــــامالت موضــــوع بنــــد )٣

.گردديه ميعرضه و معامله قرارداد سلف نفت تسوييدستورالعمل اجرا

ل يــار فــروش بــه منزلــه تمایــاختل بــه اســتفاده از يــبــر تمايعــدم اعــالم دارنــدگان ورقــه ســلف نفــت مبنــ : نکتــه

.استيکيزیل فيار فروش و انصراف از تحویشان به استفاده از اختيا

یکیزیفه یتسو4.2بعـــد طبـــق يروزکـــار١٦د حـــداکثر تـــا ســـاعت يـــ، باين روز معـــامالتيدارنـــدگان ورقـــه ســـلف نفـــت در آخـــر)١

ــرو ــه ھياهي ــک ــدی ــورس تعيأت م ــیره ب ــی ــنماين م ــادگ ي ــب آم ــخــود را جھــت تحو يد مرات ــيل داراي ــپاي ــه ي ه ب

ــاق پا ــايات ــالم نماياپ ــدياع ــادگ . ن ــالم آم ــدم اع ــت تحويع ــجھ ــيزیل في ــيک ــة يط ــه منزل ــذکور ب ــت م مھل

.خواھد بوديه نقديه و انجام تسويپاييل دارايانصراف از تحو

ــرا)٢ ــتحويب ــيزیل في ــيدارايک ــپاي ــه، خري ــدار باي ــط تحويشــرايد داراي ــيزیل في ــدرج در يک ــاال من مشخصــات ک

دار از يــ، بــه منزلــۀ انصــراف خر ين روز معــامالتيان آخــريــط مــذکور تــا پا يعــدم احــراز شــرا . قــرارداد باشــد

.ه استيپاييدارايکيزیل فيتحو

کاالیکیزیل فیط الزم جهت تحویشرا4.2.1 ــ:يکــيزیل فيــالزم جھــت تحويحــداقل قراردادھــا ــلیمکي ــادل ی ــلیک ميــون قــرارداد مع ون بشــکه ی

نفت خام

ره خارکيجز: ليتحومکان

ــت ــه درخواس ــ :ارائ ــت مبن ــه درخواس ــر تحويارائ ــب ــيزیل في ــاق پا يک ــه ات ــايب ــق روياپ ــطب ــي از يه اعالم

ين روز معامالتيبعد از آخريدر روز کار١٦تا ساعت يره بورس انرژيأت مدیھيسو

مســتندات د اطالعــات و يــباياپــايد اتــاق پايیــ، پــس از تأيکــيزیل فيــتحويمتقاضــ:ارســال مســتندات

ــالزم جھــت تحو ــيزیل في ــه ر يک ــق برنام ــاال را طب ــک ــه شــرکت ملــ یدر امياعالمــيزي ــه ب ــنفــت ايدنام ران ي

.ديارسال نما

معاف استياتین قرارداد از ھرگونه ماليا:اتیت از مالیمعاف.

40

ــارت ــ :خس ــتندات ط ــات و مس ــه اطالع ــدم ارائ ــورت ع ــرر يدر ص ــت مق ــمھل ــودداري ــاز تحويا خ ــرفتن ي ل گ

ــيدارا ــپاي ــه ھــر ي ــترته ب ــخريب از ســوی ــه منفســخ شــده و عرضــه ي ــرارداد دار، معامل ــادل ارزش ق ــده مع کنن

دار مســـترد يـــل بـــه خريـــان دورة تحويـــدرصـــد خســـارت انفســـاخ، تـــا پا٥ه را پـــس از کســـر یـــدر عرضـــه اول

.دينمايم

شــرکت يه فروختــه شــده از ســويــپايــير دارایل بــا تــاخيــا تحويــل يــدر صــورت عــدم تحو:جبــران خســارت

ک درصــد يــر معــادل یھــر روز تــأخيران بابــت جبــران خســارت در ازايــنفــت ايران، شــرکت ملــيــنفــت ايملــ

ــه خر %) ١( ــه را ب ــل معامل ــارزش ک ــ ي ــت م ــنمايدار پرداخ ــدم تحو ي ــورت ع ــد و در ص ــت ي ــس از گذش ــاال پ ل ک

.واھد نمودز خيدار واريرا به حساب خريه نقديبرابر مبلغ تسو١.٣٥ل معادليک ماه از دوره تحوي

:يه نقدیتسو4.3ــاق پا ــايات ــه تســو ي، ارزش قراردادھــاياپ ــديســلف نفــت را ک ــر اســاس ق يمــيه نق ــردد، ب مــت نفــت در یگ

ط يطبـــق شـــرا) ين روز معـــامالتيآخـــريمـــت نفـــت طـــیحاصلضـــرب انـــدازۀ قـــرارداد در ق(ين روز معـــامالتيآخـــر

ــ ــ یدر امياعالم ــالم م ــپه اع ــک س ــه بان ــبه و ب ــه محاس ــنمايدنام ــا در د و ي ــپه ب ــک س ــرکت يبان ــه از ش ــت وج اف

ــ ــ يــنفــت ايمل ــه ســلف نفت ــا ياليــريران وجــوه مربــوط ب ــ يروز کــار١را حــداکثر ت د و وجــوه یبعــد از سررس

ــ ــلف نفتـ ــه سـ ــوط بـ ــا يدالريمربـ ــداکثر تـ ــار٣را حـ ــ يروز کـ ــد از سررسـ ــاب یبعـ ــه حسـ ــاد بـ ــيھـ ياعالمـ

ــذاران وارهيســرما ــگ ــي ــنمايز م ــا. دي ــ، ميه نقــديتســومــت نفــت جھــت یمحاســبه قيمبن مــت نفــت در ین قیانگی

.خواھد بودين روز معامالتيدر آخريبورس عمان و دب

ــورت ــایدرصـ ــريکه در قراردادھـ ــ، مياليـ ــ ین قیانگیـ ــان و دبـ ــورس عمـ ــام در بـ ــت خـ ــت نفـ ــرخ آزاد يمـ و نـ

ــه ــهیدر سررســيامبادل ــادل ر ياد بگون ــه مع ــباشــد ک ــغ ارزيالي ــام يمبل ــر بشــکه نفــت خ ــه ســلف (ھ ھــر ورق

ــ ــ ر٤.٥١٦.٠٠٠کمتـــر از )ينفتـ ــ ر٤.٥١٦.٠٠٠ه يتســــويال باشـــدمبنا يـ گــــر در يدياز ســـو . ال خواھـــد بـــود يـ

ــورت ــادل ر يص ــه مع ــک ــغ ارزيالي ــام يمبل ــت خ ــکه نف ــر بش ــ (ھ ــلف نفت ــه س ــر ورق ــ) يھ ــیدر سررس ش از ید ب

ــادل ر ٤.٥١٦.٠٠٠ ــباشــد مع ــايالي ــه يبھ ــرخ آزاد مبادل ــه ن ــده اوراق پرداخــت ياھــر بشــکه نفــت خــام ب ــه دارن ب

.خواھد شد

دالر باشـــد ١٣٠د کمتـــر از یمـــت ھـــر بشـــکه نفـــت خـــام در سررســـ یکه قی، درصـــورتيدالريدر قراردادھـــا

ــا ــا ســرمايتســويمبن ــود١٣٠ه گــذاران يه ب ــه قيدر صــورت. دالر خواھــد ب ش از یمــت ھــر بشــکه نفــت خــام بــ یک

.بودگذاران خواھد هيه با سرمايتسويھر بشکه نفت خام مبنايدالر باشد بھا١٣٠

41

42

رانینفت ایشرکت ملیمعرف: فصل هفتم5

:فصل هفتمشرکتی معرف

رانیانفتی مل

43

تیموضوع فعال5.1

:باشدير ميشرح زن شرکت بهيايت اصلیران، موضوع فعالينفت ايمطابق اساسنامۀ شرکت مل

ــاده ــق م ــنامه موضــوع فعال ۴طب ــاساس ــال ی ــارت اســت از اعم ــرکت عب ــق مالکت ش ــح ــت ای ــت مل ــبت ي ران نس

ــ ــابع نفت ــه من ــازيب ــه عمل يو گ ــتغال ب ــاره و اش ــالت ق ــور و ف ــر کش ــسرتاس ــاز و پتروشــ اتی ــت و گ ــنعت نف و يمیص

:ريع وابسته در داخل و خارج کشور به شرح زيصنا

ــه )١ ــص و نقشـ ــردارتفحـ ــف يبـ ــل و تصـ ــل و نقـ ــتخراج و حمـ ــاف و اسـ ــاز طب یو اکتشـ ــام و گـ ــت خـ ــیه نفـ و يعـ

ــھ ــیطبيدروکربورھای ــا يديع ــر اعــم از م ــد ع ويگ ــه اســتثنا (جام و ســاختن و عمــل آوردن ھــر ) ذغــال ســنگ يب

ــاز قبينفتــياصــليھــانــوع فــرآورده اقســام نفــت ن ويع و انــواع مشــتقات گــاز و اقســام بنــز يل گــاز و گــاز مــا ی

ن یھمچنــ.ديــرو نمایــد نیــکــه تولير و آســفالت و ھــر نــوع مــواد نفتــیــســوخت و قيھــاگــاز و نفــتد و نفــتیســف

ــه عمل ــل عرضــه یــھــر گون ــه منظــور قاب ــور و حمــل و نقــل و پخــش و صــدور و فــروش آنھــا در ات ب کــردن مــواد مزب

.داخل و خارج کشور

ــوق ــور ف ــه ام ــده شــرکت مــ اشــتغال ب ــه عھ ــرا ب ــاره منحص ــالت ق ــذکر در سراســر کشــور و ف ــر در يال باشــد مگ

ــوارد ــوان يم ــه موجــب ق ــه ب ــه مشــارکت یک ــر يمؤسســات دن جداگان ــاز ايدر بعضــگ ــو ي ــور تج ــز شــده و ين ام ا ي

.ان امور مزبور به عمل خواھد آوردين صورت شرکت نظارت کامل در حسن جريبشود و در ا

ــرآورده )٢ ــاختن ف ــاس ــيھ ــت از قب يفرع ــتقات نف ــو مش ــر ی ــور و گ ــن موت ــارافيل روغ ــیس و پ ــل و ین و وازل ن و حم

.داخل و خارج کشورنقل و پخش و صدور و فروش آنھا در

ــ ــات خصوص ــخاص و مؤسس ــتغال اش ــه اياش ــب ــ ي ــرکت و تحص ــت ش ــه موافق ــوط ب ــورد من ــر م ــور در ھ ل ین ام

ــنا ــوص از وزارت ص ــه مخص ــد يپروان ــادن خواھ ــور تطب ع و مع ــه منظ ــرکت ب ــود و ش ــب ــق ای ــرآورده ي ــه ف ــا ن گون ــا ب ھ

ــتانداردھا ــملياس ــیی ــرد و تع يالمللــنیا ب ــال خواھــد ک ــارت الزم را اعم ــینظ ــت این قی ــرآوردهيــم ــن ف يا بــراھ

ــ ــه در بــازار داخل ــنا يعرض ــورت شــرکت صــورت خواھــد يع و معــادن و وزارت بازرگــان يتوســط وزارت ص بــا مش

.گرفت

ــه موجــب قســمت اخ يدر صــورت ــه ب ــه اشــخاص و مؤسســات ک ــک ــه تھ ی ــدام ب ــوق اق ــد ف ــر بن ــرآوردهی ــاه ف يھ

ــيو مشــتقات نفتــ يفرعــ ــد ضــمن عمل يم ــکنن ــودی ــدارات خ ــرآوردهيمق ــااز ف ــف ياصــليھ ــد ال ــذکور در بن م

ــه در انحصــار شــرکت اســت تول ــوق را ک ــف ــول ی ــورد موک ــذکور در ھــر م ــواد م ــروش و صــدور م ــد، پخــش و ف د کنن

. ديخواھد بود که شرکت ابالغ نماياجازه شرکت و طبق مقرراتبه

ــدام مقتضــ )٣ ــام و اق ــت و اھتم ــرايمراقب ــعه و پيب ــنا یتوس ــت و ص ــنعت نف ــرفت ص ــاظ يش ــه آن از لح ــته ب ع وابس

. رهیغويو اقتصاديو بازرگانيو فنيعلم

ــ حفــظ مخـــازن ز )٤ از تلـــف يریجلـــوگير الزم بــرا یگــر و اتخـــاذ تـــداب يديدروکاربورھایـــنفـــت و گــاز و ھ ينـــیر زمي

در سراسر کشور و فالت قاره ير نفتياز ذخاحیصحيبردارشدن مواد مذکور و بھره

ع وابسته به آنھا يو صنعت گاز و صنايمیصنعت پتروشيھات در رشتهیھر گونه فعال)٥

ــ )٦ ــه اقــدامات عمران ــادرت ب ــداريو کشــاورزيمب ــوارديو دام ــوزه يدر م ــعمليھــاکــه در ح شــرکت الزم ياتی

. باشد

. يب مجمع عموميگر با تصويديا بازرگانيو يت صنعتیمبادرت به ھر گونه فعال)٧

44

رانینفت ایت شرکت ملیفعالچهخیتار5.2ــ ــنفــت ايشــرکت مل ــانون مــورخ نھــم ارد ي ــه موجــب ق ــب شــرکت ســھام ١٣٣٠بھشــتيران ب خــاص و يدر قال

ــت ــه شــماره ثب ــس گردیتاســ١٠١٠٠٢٦٠٨٣٨يو شناســه ملــ ٤٩٧٦ب ــه عملي ــد؛ ک ــه وظــا ی ــا توجــه ب ف يات خــود را ب

ــو حقــوق و اخت ــرداد ی ــانون نفــت مصــوب ھشــتم م ــرر در ق ــوانيســاو١٣۵٣ارات مق ــاز یر ق ــه نفــت و گ ــوط ب ن خــاص مرب

.دينماياجراء ميبه موجب اساسنامه و طبق اصول بازرگانيمیو پتروش

ا يـــتوانـــد شـــعب ي، تقـــاطع پـــل حـــافظ اســـت و شـــرکت مـــيابـــان طالقـــانیشـــرکت تھـــران، خيمرکـــز اصـــل

. ديس نمایکشور تأسات مقرر در اساسنامه در داخل و خارجیعملياجرايبراييھايندگينما

سهامداران5.3.باشديران مياياسالميمتعلق به دولت جمھور٣٠/٠٩/٩٠خ يران در تارينفت ايملدرصد سھام شرکت ١٠٠

رعاملیره و مدیئت مدیهيمشخصات اعضا5.4:باشديل ميران به شرح ذينفت ايره شرکت مليات مدیھياعضا

رانینفت ایره شرکت ملیات مدیهياعضا

نـــــــــــــوع التیتحصسمتينام و نام خانوادگتيعضو

مديرعامل شركت ملي نفتر و يمعاون وزيباناحمد قلعهكارشــناس مھندســي صــنايع و

كارشناس ارشد مديريت عـالي اجرايي

اصلي

معــاون وزيــر و مــدير عامــل شــركت پــااليش و علیرضا ضیغمياصليكارشناس برقپخش

مــدير عامــل شــركت ملــي منــاطق نفــت خیــز د بوردیحمجنوب

ــد ــد مــ ــناس ارشــ ت يريکارشــياصليياجرا

اصليدكتراي حقوقمشاور وزير در امور حقوقي و بین المللولي اله احمدوند

ــي مديرعامل شركت نفت مناطق مركزي ايرانمھدي فكور ــد مھندسـ ــناس ارشـ كارشـاصليشیمي

ــگاه مدير برنامه ريزي تلفیقيدلپريشعبدالمحمد ــت از دانشـ ــي نفـ مھندسـاصلينفت آبادان

انداز و رفاه کارکنان صـنعت صندوق پسس یرئيد دستجردیاحمد وحنفت

ــد جغراف ــناس ارشـ ــکارشـ يایـياصلياسیس

علي البدلدكتراي مھندسي نفت مدير پژوھش و فناوريعماديمحمدعلي

علي البدلدكتراي زمین شناسيمدير اکتشاف ھرمز قالوند

علي البدلنفت و گازدكتراي حقوق مدير امور حقوقي شركت ملي نفت ايرانفیروزمندمحمودرضا

45

بازرس شرکت/ مشخصات حسابرس5.5بـــه شناســـه ي،ســـازمان حسابرســـ٢٥/١٠/١٣٨٩انه مـــورخ یســـاليعـــاديبراســـاس مصـــوبۀ مجمـــع عمـــوم

.استدهيک سال انتخاب گرديمدت يبرايبه عنوان حسابرس و بازرس قانون١٠١٠١١٣٦٣٣٢يمل

شرکتیهسرما5.6١٠ســھم ٥٢,١٣٣,٠٦٠ال منقســم بــه يــون ریــلیم٥٢١،٣٣٠،٦٠٠ۀ ثبــت شــدۀ شــرکت مبلــغ ين ســرمايآخــر

ــلیم ــون ری ــار يمــيالي ــه ثبــت رســ ٠٦/٠٦/١٣٨٩خ يباشــد؛ کــه در ت ــتغ. ده اســتیب ســه يشــرکت طــيهرات ســرمایی

:ر بوده استير به شرح زیسال اخ

رانینفت ایه شرکت ملیزان سرمایمش يخ ثبت افزايتار

هيسرماــرما ــيســ ية قبلــ

دية جديسرماشيمبلغ افزا)اليون ریلیم()اليون ریلیم(

ــد درصـــــــــــهيش سرمايمحل افزاشيافزا

ياهياندوخته سرما٢٢.٨٤%٠٦/٠٦/١٣٨٩٤٢٤,٣٩٢,٦٠٠٩٦,٩٣٨,٠٠٠٥٢١,٣٣٠,٦٠٠

46

شرکتیت مالیوضع5.7ــترازنامــه، صــورت ســود و ز ــاخيشــده ســه ســال مــال يان و صــورت گــردش وجــوه نقــد حسابرســ ي ر شــرکت ی

ــينترنتــيت ايدرســاھمــراهيھــاادداشــتيو يمــاليھــاصــورت. باشــديرمــي، بــه شــرح زياصــل نفــت يشــرکت مل

.باشديسازمان بورس و اوراق بھادار موجود ميت رسميو ساwww.nioc.comران به آدرس يا

رانینفت ایر شرکت ملیاخیسه دوره مالياسهیان مقایصورت سود و ز٢٩/١٢/١٣٩٠

)اليارد ریلیم(٢٩/١٢/١٣٨٩

)اليارد ریلیم(٢٩/١٢/١٣٨٨

)اليارد ریلیم(

٢,١٩٤,١٧٨١,٥٣٥,٥٧٦١,٠٨٨,٠٦٣فروش خالص و درآمد ارائه خدمات

ــا ــه يبھ ــرآورده فروخت ــام شــده نفــت خــام و ف تمشده

)٨٤٦,٦٤٠()١,٣٣٣,٤٠٠()٢,٠١٥,٤٤٧(

١٧٨,٧٣١٢٠٢,١٧٦٢٤١,٤٢٣سود ناخالص

)١٩,٠٣٤()٢٧,٢٧٤()٣٥,٨٩٨(و فروشي، اداريعموميھانهيھز

١٤٢,٨٣٣١٧٤,٩٠٢٢٢٢,٣٨٩ياتیسود عمل

ــغيھــــانــــهير درآمــــدھا و ھزيخــــالص ســــا ر یــياتیعمل

٣,٩٢٦(٥,١٠٥٤,٠٤٨(

)١٠,١٤١()٢,٠٤٨()١,٧٢٢(يماليھانهيھز

)٥,٠٦٧(٢,٠٠٠)٦,٨٢٧(ياتیر عملیغيھانهيھز/ جمع درآمد

١٣٦,٠٠٦١٧٦,٩٠٢٢١٧,٣٢٢اتیسود قبل از مال

)٥٣,٦٠٠()١١,٧٩٨()٤,٩٧٨(اتیمال

١٣١,٠٢٨١٦٥,١٠٤١٦٣,٧٢٢سود خالص

٧٣١٢,٨٦٤١,٧٨٤ت از سود خالصیسھم اقل

47

رانینفت ایر شرکت ملیاخیسه دوره مالياسهیترازنامه مقا٢٩/١٢/١٣٩٠اقالم ترازنامه

)اليارد ریلیم(٢٩/١٢/١٣٨٩

)اليراردیلیم(٢٩/١٢/١٣٨٨

)اليارد ریلیم(ير جاریغيھاييدارا٩٣٦,٦٨٤٧٩٦,٢٥٤٦٦٥,٠٠١ثابت مشھوديھاييدارا

٧٦,٣٨٥٨٠,٦٥٩١١٦,٧١٧بلندمدتيھايه گذاريسرما٢٧,٤٦٤١٣,٤٨٧١٠,٩٧٩ھاييار داريسا

١.٠٤٠.٥٣٣٨٩٠,٤٠٠٧٩٢,٦٩٧ير جاریغيھاييجمع دارا

يجاريھاييدارا

٢٦,٤٤٧١٥,١٩١٩,٨٤٦ش پرداخت ھایسفارشات و پ١١٧,٦٦٣١١٧,٥٩٧٦٩,٧٥٠مواد و کااليموجود٤٧٠,٧٧٣٣٥٣,٢٩٤٢١٨,٠١٢يافتنيدريھاحساب

٢٠١,٢٤٦١٠٦,٨٢٦٤٧,٠٤٠يان نفتيمشتر-بدھکاران---)کليخزانه دار(-دولت

٦٠,١٣٩٩٢,٠٧١٦٣,١٦٩نقديموجود٨٧٦,٢٦٨٦٨٤,٩٧٩٤٠٧,٨١٧يجاريھاييجمع دارا

يجاريھايبدھ

١٦٠,١١٦١٣٩,٠٩٢١٤١,٩٢٤يپرداختنيھاحساب٣٥٤,٤٦٥٢٢٣,١٦٩٨٣,٤٨٩دولت

٢٢,٠١٠٢١,٠٥١٢٠,٠٩٢.ا.ا.جيبانک مرکز٧,٧٣٤٤,٦٦٥١,١٩٧افت ھايش دریپ

١,١٧٨٧,٣٩٨١٤,٧٦٠اتیره مالیذخ١٧,٦١٧١٧,٧٦٧١٢,٠٥٦سود سھام

٥٦٣,١٢٠٤١٣,١٤٢٢٧٣,٥١٨يجاريھايجمع بدھ٣١٣,١٤٨٢٧١,٨٣٧١٣٤,٢٩٩يجاريھايھا و بدھييخالص دارا

١,٣٥٣,٦٨١١,١٦٢,٢٣٧٩٢٦,٩٩٦يه ايمنابع سرما

ير جاریغيھايبدھ٠٣٦٦٣٦٦ياعتبارات دولت

١٧٨,١٨٨١٠٥,٢٠٤٤١,٣٧٤يافتنيالت دریتسھ٤٧,٣٨٣٣٠,٦٧٥١٨,٩٧٧نانسيفاع متقابل و یحصه بلندمت ب

١٢,٠٥٩١٠,٥٣٨٢٢,١٧٣ان خدمت کارکنانيپايايره مزایذخ١٠٢,٠٥٣١٠٤,٨٥٠٤٩,٥٤٢بلندمدتيھاير بدھيسا

٣٣٩,٦٨٣٢٥١,٦٣٣١٣٢,٤٣٢ير جاریغيھايجمع بدھ

حقوق صاحبان سھام

٥٢١,٣٣١٥٢١,٣٣١٤٢٤,٣٩٣هيسرما٨٨,١٧٣--انيه در جريش سرمايافزا

٤٤طبـــق اصـــل يفرعـــيھـــاشـــرکتيواگـــذاريقانون اساس

٦٩,٣١٩٥٧,٢٦٥-٧٧,٧٨٨٧٧,٧٨١٧٢,٥٥٨يافتياعتبارات در

١٣,٠٨٩١٢,٠٨٩١٠,٧٠٦يره عمومیذخ٤٦٣,٠٢٤٣٣٨,٥٨٩١٧٥,٣٤٥ر اندوخته ھايسا

٢,٢٢١٥,٦٦٦١٤,٦٢٦سود انباشته١,٠٠٨,١٣٤٨٩٨,١٩١٧٨٥,٨٠١يجمع حقوق صاحبان سھام شرکت اصل

٥,٨٦٤١٢,٤١٣٨,٧٦٣تیسھم اقل١,٠١٣,٩٩٨٩١٠,٦٠٤٧٩٤,٥٦٤جمع حقوق صاحبان سھام

١,٩١٦,٨٠١١,٥٧٥,٣٧٩٩٢٦,٩٩٦و حقوق صاحبان سھاميجمع بدھ

48

رانینفت ایر شرکت ملیاخیسه دوره مالياسهیصورت گردش وجوه نقد مقا٢٩/١٢/١٣٩٠

)اليارد ریلیم(٢٩/١٢/١٣٨٩

)اليارد ریلیم(

٢٩/١٢/١٣٨٨ارد یلیم(

)الير

ياتیعمليھاتیفعال

١٢١,٦٦٤١١٤,٥٦٨٢٤١,٥٥٤ياتیعمليتھایاز فعاليان ورود وجه نقد ناشيخالص جر

ين مالیبابت تأميھا و سود پرداختيه گذاريبازده سرما

٧٦٧٢٢٥٧٦مدتکوتاهيگذارهيسرمايھابابت سپردهيافتيسود در

)٩٤,٢٤٤()١٠,٢٦٩()١٣,٨٥٦(يسود سھام پرداخت

ھا و سود يگذارهياز سرمايان خالص خروج وجه نقد ناشيجر)٩٣,٦٦٨()٩,٤٩٧()١٣,٧٨٠(ين مالیبابت تأميپرداخت

ات بر درآمدیمال

)٦١,٩٩٠()١٤,٨٠٥()١٦,٦٨١(يات بر درآمد پرداختیمال

يگذارهيسرمايھاتیفعال

٢٨,٦٨٤)١٨,٥٣٧()٦,٥٧١(بلندمدتيگذارهيل سرمایبابت تحصيوجوه پرداخت

)١٣٢,٣٠٢()١٦٤,٧٤٢()١٦٩,٠٢٥(ثابتيھاييد داريجھت خريوجوه پرداخت

)١,٠٤٥()٢,٥٠٨()١٣,٩٦٥(ھايير دارايبابت سايافتيوجوه در

يھاتیاز فعاليان خالص خروج وجه نقد ناشيجر)١٠٤,٦٦٣()١٨٥,٧٨٧()١٨٩,٥٦١(يگذارهيسرما

)١٨,٧٦٧()٩٥,٥٢١()٩٨,٣٥٨(ين مالیتأميھاتیان خالص خروج وجه نقد قبل از فعاليجر

ين مالیتأميھاتیفعال

)١(-)٣٦٦(يخالص وجوه عمران

٩٥٩--يبانک مرکز

٦٥,٧٠٨١٢٤,٣٦١٤٦,٨٤٧يالت مالیتسھ

٦٥,٣٤٢١٢٤,٣٦١٤٧,٨٠٥ين مالیتأميھاتیاز فعاليناشان خالص ورود وجه نقديجر

٣٣,٠١٦٢٨,٨٤٠٢٩,٠٣٨در وجه نقد) کاھش(ش يخالص افزا

١,٣٥٤٦٢٢٥٣رات نرخ ارزییر تغیتأث

خارج شده از شمول (شماليمانده اول دوره شرکت حفار--)٢٧٠()قیتلف

٩٢,٠٧١٦٣,١٦٩٣٣,٨٧٨مانده وجه نقد در آغاز سال

٦٠,١٣٩٩٢,٠٧١٦٣,١٦٩ان ساليمانده وجه نقد در پا

٤٣,٠٠٠٦٦,٩٧٥٩,٩٤٣ير نقدیمبادالت غ

49

رانینفت ایشرکت مليت اعتباریوضع5.8هایبده5.8.1

ــ ــور ارز يبرخـ ــه منظـ ــه بـ ــات کـ ــاطالعـ ــعيابيـ ــاریوضـ ــ يت اعتبـ ــرکت ملـ ــت ايشـ ــنفـ ــتفاده يـ ــل اسـ ران قابـ

.ر استيشدۀ به شرح زيحسابرس٢٩/١٢/١٣٩٠به يمنتھيماليھان صورتيباشند، مطابق آخريم

رانینفت ایشرکت مليهایحجم بده)اليون ریلیم(مبلغ شرح

ھا مطابق يبدھ

يااقالم ترازنامه

مدت کوتاهيتجاريھا و اسناد پرداختنحساب

و بلندمدت

٢٦٢.١٦٩.٠٠٠

٧,٧٣٤,٠٠٠ھاافتيدرشیپ

١٧,٦١٧,٠٠٠يسود سھام پرداختن

١٢,٠٥٩,٠٠٠ان خدمت کارکنانيپايايرۀ مزایذخ

١٠٢.٠٥٣.٠٠٠التیتسھ

٣٥٤.٤٦٥.٠٠٠)کليدارخزانه(به دولت يبدھ

٢٢.٠١٠.٠٠٠ا.ا.جيبه بانک مرکزيبدھ

٤٧,٣٨٣,٠٠٠نانسيع متقابل و فایحصۀ بلندمدت ب

50

ضمائم: فصل هشتم6

:فصل هشتمضمائم

51

APIفرم شناسه نفت خام بر اساس استاندارد

کاالفرم شناسه

51

APIفرم شناسه نفت خام بر اساس استاندارد

کاالفرم شناسه

51

APIفرم شناسه نفت خام بر اساس استاندارد

کاالفرم شناسه

52

4یسلف نفتیفقهیمبان6.1

ــيبررســ ــط حقــوق يفقھ ــازار اول يســلف نفــت نشــان مــ يرواب ــه ب ــدھــد ک ــه ای ــا ين اوراق مشــکلي ــدارد؛ ام ن

ــه ــانويھــامعامل ــازار ث ــا مشــکل جــد يب ــا ب ــهيآنھ ــه از منظــر فقھــ روب ــااليرو اســت؛ چــرا ک ــخريک ــه شــده يداري ب

ــوان پــيقــرارداد ســلف را نمــ ــانو/ ديــن خريد بــه فــروش رســاند؛ بنــابرا یش از سررســیت اوراق ســلف کــه در يفــروش ث

ــت بیحق ــق ــروش انگر ی ــد و ف ــمالکخري ــاال ی ــدگان اوراق از ک ــاع دارن ــخريت مش ــ يداري ــکل فقھ ــت، مش ــده اس يش

ــپ ــی ــديدا م ــأم . کن ــه منظــور ت ــر از اوراق ســلف فقــط ب ــالیاگ ــازار ثانوياســتفاده شــود و درصــدد پد ين م ــدســاختن ب ه ي

ــرا ــيب ــ یآن نباش ــکل خاص ــ يم، مش ــت فقھ ــياز جھ ــیپ ــآيش نم ــ ي ــلف حت ــرارداد س ــتفاده از ق ــان اس در يد و امک

ــه ــامعامل ــالن نيھ ــک ــه ی ــود دارد؛ ب ــورز وج ــه يط ــد ب ــراد بتوانن ــه اف ــه ک ــک شــوند؛ ب ــاال را مال ــور صــورت مشــاع آن ک ط

ــ ــده م ــه کنن ــال، عرض ــد يمث ــال توان ــابع م ــتفاده از من ــا اس ــلف و ب ــار اوراق س ــا انتش ــاحبان اوراق، يب ــص ــلیک مي ون ی

ــبشــکه نفــت ــايا ده ھــزار تــن فــوالد ي تواننــد پــس يصــاحبان اوراق مــ. کنــديداريــصــورت ســلف خرمــا را بــهیک ھواپي

ــا اگــر بخــواھ یاز سررســ ــد؛ ام ــه و از ســود آن اســتفاده کنن ــاال را فروخت ــانوید، ســھم خــود از ک ــازار ث ــرايم ب اوراق يب

.مید مشکل را حل کنيم بایداشته باش

ــدر ا ــ ي ــش م ــمت کوش ــرح عم ين قس ــا ط ــود ب ــش ــر اقی ــت ــ ي ــکل فقھ ــ، راهين مش ــرايحل ــآن پيب ــی م و یدا کن

ــه کام ــچنانک ــودی ــد ياب نب ــام بع ــلراهيم در گ ــاح ــريديھ ــه يگ ــه ب ــل ک ــورت مکم ــص ــاي ــرح يگزيا ج ــلف مط ــد س ن عق

. م کردیشوند را ارائه خواھيم

ک صــورت آن دربــاره مســئله يــع قــرارداد ســلف، ســه صــورت قابــل تصــور اســت کــه فقــط یــمســئله فــروش مبدر

:مورد بحث ما مرتبط است

د؛یش از سررسیع پیفروش مب. 1

ش از قبض؛ید و پیع بعد از سررسیفروش مب. ٢

.د و بعد از قبضیع بعد از سررسیفروش مب. ٣

و دهيــرا کــه خرييوجــود نــدارد کــه شــخص کــاال ياشــبھهرايــز؛اســتزياخــتالف، جــاچیســوم بــدون ھــصــورت

ــبــه خــود فروشــنده توانــديقــبض کــرده، مالــک شــده اســت و مــ ــاره صــورت دوم . بفروشــديگــريبــه ھــر فــرد د اي درب

يصــورت، بــرادونيــجــواز امــاا؛اصــل جــواز را ھــر چنــد بــا کراھــت قبــول دارنــد ھــانیھــم اخــتالف وجــود دارد، اکثــر فق

ــاســتفاده از ا ــکــه جــواز يصــورتگانــهي. ســتینيکــافيعقــد در ابزارســازني دخالــت يعــدم جــواز آن در ابزارســاز اي

آن ھــم بــه شــخص ثالــث اســت کــه در ادامــه بــه د،یاز سررســشیپــعیــفــروش مبيعنــيدارد، صــورت نخســت

.ميپردازيآن ميبررس

و هیــــغنح،یآن را اجمــــاع منقــــول از تنقــــلیــــو دلدانــــدينمــــزيرا جــــايامعاملــــهنیجــــواھر چنــــصــــاحب

ــامع ــديالمقاصــد مــ ج ــواز صــاحب وســ دان ــه ج ــول ب ــلهیو ق ــأخرانيو برخ ــد؛از مت ــاندیشــھ: مانن ــه ا یث ــرا مضــر ب ني

؛دانــدينمــعیــمبمیتســلرقــادر نبــودن بــايــداريــخرتیــعــدم جــواز را عــدم ملکلیــدلنیھمچنــيو. دانــدياجمــاع نمــ

٥.حاصل استدیدر سررسزیبا خود عقد حاصل شده و قدرت نتیملکيبه باور ورايز

٤١٣٩٠ھای باالدستی صنعت نفت، فصلنامه اقتصاد اسالمی،اوراق سلف، ابزاری برای تامین مالی پروژهعباس؛موسویان، سید

٥دار إحیاء التراث العربي: ھفتم، بیروت؛جواھر الكالم في شرح شرائع اإلسالم، محمدحسن؛نجفي

53

ــه ن ــاح الکرامـ ــدر مفتـ ــدد زیـ ــابع متعـ ــواز، از منـ ــدم جـ ــر عـ ــاع بـ ــد؛ياجمـ ــه، : ماننـ ــیح، غنیـ ــوز، تنقـ ــف الرمـ كشـ

٦.البرھان، كفايه و حدائق نقل شده استالمقاصد، مجمعجامع

ــن) اضيـــصـــاحب ر(، ييطباطبـــايدعلیســـ ــبزیـ زيطـــور مطلـــق جـــارا بـــهدیاز زمـــان سررســـشیســـلف پـــعیـ

٧.داندينم،متأخران نقل شده استياز آنچه از برخریدر مسئله غيندانسته و خالف

ــر اجمــاع منقــول، د ــدر براب گــاه ھــر«ســند کــه ينويمــلهیحمــزه در وســابــن. ھــم وجــود دارديگــريديھــادگاهي

ــخر ــدیبخواھــد در زمــان سررســ داري ــاي ــاز آن مبشیپ ــه ھمــان جنســ عی ــه خــود فروشــنده و ب ــکــه خريرا ب ــه دهي و ب

٨.»اشکال نداردگرياما فروش به جنس د؛ستینزيبفروشد، جايترشیمبلغ ب

ــدائق نصــاحب ــح ــر برخــ زی ــا ذک ــاع، ب ــل اجم ــد از نق ــوال مخــالف، در آن خدشــه مــ يبع ــدياز اق دیشــھ،يو. کن

ــان ــدر مســالک و ن، يث ــرا متمادر روضــهزی ــه جــواز دانســته و ھمچنــ لي ــه نیب ــه عالم ــه جــواز را ب ــول ب ــذکره و ،ق در ت

٩.دھدينسبت ميلیو محقق اردببر شرح لمعهيويدر حواش، يثاندیپسر شھزین

ــاندیشــھ ــد از توضــ ، يث ــالک بع ــارت شــرا حیدر مس ــکالع،يعب ــرح مــ ياش ــديرا ط ــکن ــر ايمبن ــهيب ــخرنک داري

ــ يحــق مـــال د،یاز سررســـشیآن را پـــتوانــد ينمـــيونکــه يبفروشـــد و ايگــر يحــق خـــود را بـــه د توانـــديدارد و م

ــر الیــمطالبــه کنــد، دل ــب ــد آن را بفروشــد شــودينمــني ــا ايو. کــه نتوان ــب ــمااســتدالل، تني ــه جــواز چنــ لي نیخــود ب

١٠.دارديرا اظھار ميامعامله

١١.انددانستهزيجازیصلح بر آن را ن، يسیو فاضل م،يثاندیشھ،اولدیشھ

ــانیفق ــاھــل ســنت ن ھ ــ زی ــروش ســلف پ ــادیاز سررســشیف ــزيرا ج ــدينم ــاج. دانن ــالھدادر منھ ــده اســت هي آم

و هینســايــصــورت نقـد فروختــه شــود بــهنکــهياعــم از اسـت ینزيطــور مطلــق جــابــهدیاز سررسـ شیســلم پــعیــب«کـه

١٢.»استزياما بنابر اصح صلح آن جا،آنریغايباشد هیتول،يگريشخص دايباشد يبه خود فروشنده اول

ــدالبرابــن ــورفــه،یھــم عــدم جــواز را قــول ابوحن عب ــو ليشــافع،ياوزاعــ،يث ــو دلدانــديمــثی ــان را نھــلی يآن

ــپ ــرمامبری ــاز ب)ص(اک ــ «عی ــا ل ــالم سیم ــح م ــدک و رب ــمنيعن ــت »ض ــمرده اس ــ. برش ــک را در يونیھمچن ــول مال ق

ریــدر نــزدش عمــل خهیــدانســته کــه شــرکت و تولنيــرا ھــم ايولیــدر ســلف نقــل کــرده و دلهیــجــواز شــرکت و تول

١٣.است)ص(اکرمامبریپبیو ترغقيو معروف است که مورد تشو

ــادر ــقســمت دالني ــعــدم جــواز بلي ــيمــيرا بررســدیاز سررســشیپــعی ــه ھفــت ھــانیفق. میکن در مجمــوع ب

:تمام آنھا قابل پاسخ باشندرسدينظر ماند که بهاستناد کردهلیدل

.نشده است تا بتواند آن را بفروشدعیھنوز مالک مبداريخرد،یاز سررسشیدر قرارداد سلف، پ. ١

ــا:پاســخ ــز؛ســتینحیاســتدالل صــحني ــمالکراي ــمبتی ــا انشــاعی ــعقــد ســلف پديب ــدي ــآيم ــدي از شیو پ

.کنديمنتقل ميگريدوم ھمان را به دعیاست و در بعيدر ذمه بايمالک کلداريخردیسررس

.نداردعیمب) ليتحو(میقدرت بر تسلداريخرد،یاز سررسشیدر قرارداد سلف، پ. ٢

٦)القديمة-ط(ةمفتاح الكرامة في شرح قواعد العالم؛عاملي، جواد

٧ق١٤١٨، إلحیاء الثراثالبیتمؤسسه آل: ؛قمرياض المسائل في تحقیق األحكام بالدالئلطباطبایي، سیدعلي؛

٨ق١٤٠٨، انتشارات مرعشی نجفی:؛قمالوسیلة إلى نیل الفضیلة؛حمزه طوسيبنعليحمزه، محمدبنابن

٩ق١٤٠٥مؤسسه نشر اسالمي، : ؛قمالحدائق الناضرة في أحكام العترة الطاھرةاحمد؛بنبحراني، يوسف

١٠ق١٤١٦مؤسسه معارف اسالمی، : ، اول، قم١٢؛ جمسالک االفھامالدین؛ ، زین)شھید ثانی(عاملی

١١ق١٤١٦مؤسسه معارف اسالمی، : ، اول، قم١٢؛ جمسالک االفھامالدین؛ ، زین)شھید ثانی(عاملی

١٢مخطوط:]جابی[؛منھاج الھدايةابراھیم؛كلباسي،

١٣ق١٣٨٧، ]نابی:جابی[؛؛التمھیدعبدالبرابن

54

میبلکه قدرت بر تسل؛ستیعقد، شرط صحت معامله نيدر زمان انشامیقدرت بر تسلع،یدر قرارداد ب:پاسخ

.وجود داردمیشرط است که در آن موقع امکان تسلدیھنگام سررس

. استيمعامله غررد،یاز سررسشیسلف، پعیفروش مب. 3

طـور کامـل قـرارداد را بـه د،یو زمان سررسـ عیمبيھاوصف،طيشراقیدر قرارداد با ذکر دقتوانياوال، م:پاسخاشکال بـر فـرض وجـود بـر سـلف اول ھـم وارد اسـت، چـون نیھما،یثان؛بردنیرا از بيھر نوع غررنهیمنضبط کرد و زم

.شوديفروخته مشده،يداريکه در سلف اول خريياست ھمان کاالنيفرض بر ا.استحقاق مطالبه نداردداريخرد،یاز سررسشیدر قرارداد سلف، پ. 4

ــ :پاســخ ــ وگرنــه باســتیشــرط صــحت ســلف ن د،یاز سررســشیاســتحقاق مطالبــه پ ــ ســلف اول ندي زی

. شديباطل م

.استنيبه دنيدعیبيھااز مصداقد،یاز سررسشیفروش سلف پ. ٥

ــخ ــه :پاسـ ــا بـ ــواوال در اغلـــب موردھـ ــد اســـت ژهيـ ــه نقـ ــن معاملـ ــلف، ثمـ ــئله اوراق سـ ــابرا؛در مسـ از نيبنـ

از شیو ثمـن پـ عیـ باطـل اسـت کـه مب نيـ بـه د نيـ دعیـ بيدر صـورت ایـ ثان؛نخواھـد بـود نيـ بـه د نيـ دعیـ بيھـا مصداق

ايــشــود از نظــر صــحت نيــدردادمــثمن بــه خــود قــرا ايــاز ثمــن يکــيباشــند نــه بــه خــود قــرارداد و اگــر نيــقــرارداد د

.نظر وجود داردبطالن اختالف

.از قبض استشیپنيدعیبيھااز مصداقد،یاز سررسشیفروش سلف پ. ٦

ــانیمشــھور فق:پاســخ ــبعه،یشــھ ــدعی ــزيرا جــاني ــد،يم ــه ب دانن ــوم ادل ــچــون عم ــد؛عی ــآ: مانن فهيشــرهي

شـــده و يامعاملـــهنیشـــامل چنـــ،در کـــار نباشـــديخاصـــلیـــو اگـــر دلشـــوديشـــامل آن مـــ» أحــل اللـــه البیـــع «

.کنديآن را اثبات متیمشروع

.اندنقل اجماع کردهيامعاملهنیچنتیبر ممنوعيفراوانھانیاجماع، گذشت که فق. ٧

شیســلف پــعیــفــروش مبتیــگانــه نخســت ممنوعشــشليــدالشــوديگونــه کــه مشــاھده مــ ھمــان:پاســخ

بــر لیــدلنيتــرصــورت مھــممشــکل عمــده وجــود اجمــاع بــرخالف اســت کــه بــه. اســتييگــوقابــل پاســخد،یاز سررســ

:قابل تأمل استليذيھانکتهزیاجماع ننيدرباره ا. عدم جواز آورده شده است

ــ . 1 ــل ب ــاق کام ــدارد؛ ز یفقن یاتف ــود ن ــان وج ــھ ــاني ــد، را ھم ــه اشــاره ش ــه ک ــنگون ــزهاب ــدائق، صــاحب حم ، ح

اند؛رفتهيحا قول به جواز را پذيا تلويا با صراحت يگريديو برخيد ثانیشھ

اســتناد کــردهيلــیک بــه دليــگــان ھــر کننــدگفتــه احتمــال فــراوان وجــود دارد کــه اجمــاعشیل پــيــبــا وجــود دال. ٢

. شوديت ساقط میمال، اجماع از اعتبار و حجن احتيباشند و با ا

ــا وجــود ا ــب ــکــه نزدين، فتــوا دادن در برابــر شــھرت ي ــه اتفــاق اســت، دشــوار اســت و از طــرف د ي ــه يک ب ــا توجــه ب گــر، ب

ــه اغلـــب متعـــامالن و ســـرما يا ــذاران اوراق ســـلف، مقلـــد فق هينکـ ــ يھـــانیگـ ــتند کـــه چنـ ز يرا جـــايان معاملـــهیھسـ

ــ ــه ينم ــاشــمارند، معامل ــانو يھ ــازار ث ــدل عمل يب ــلف در م ــاوراق س ــدل عمل يبحرياتی ــو در م ــن ــوميشــنھادیپياتی يعم

. خواھد بودي، دچار مشکل جديو سلف نفت

55

استفاده از اوراق سلفيهاحلراه6.1.1ــرا ــکل فقھــ يب ــل مش ــا يح ــلف راھکارھ ــت، در ا يياوراق س ــرح اس ــمط ــد و بررســ ي ــه نق ــمت ب ــا ين قس آنھ

:ميپردازيم

يسلف مواز.1ه بـــه معاملـــه ســـلف یـــتوانـــد در کنـــار ســـلف اوليدار ســـلف مـــيـــآن اســـت کـــه خريمقصـــود از ســـلف مـــواز

را يياز کـــااليکـــه مقـــداريکســـ. در عـــرف بـــازار متـــداول اســـتيان معاملـــهیچنـــ. اقـــدام کنـــديگـــريمســـتقل د

ــکــل يگــرياز ســود، بــا انعقــاد معاملــه ســلف د يتوانــد بــه منظــور برخــوردار يد کــرده اســت، مــيــخرشیپــ يا مقــداري

زمــان د ھــميــد ســلف دوم بایاســت کــه سررســيعــیطب. بفروشــديتــرشیمــت بــیبــه قيگــرياز آن کــاال را بــه افــراد د

ــ ــ ي ــه پ ــد، در معامل ــأخر از ســلف اول باش ــه، خرشیا مت ــگفت ــود؛ ي ــد ب ــنده در ســلف دوم خواھ ــلف اول، فروش دار در س

ــمتعــدد ســلف، از ده کشــاورز ھــر کــدام يکــه بــه قراردادھــايطــور مثــال، تــاجر جزئــ بــه ــک تــن بــرنج خري ده اســت، ي

طـور کـه کنـد، ھمـان يفـروش ده تـن بـرنج بـه تـاجر عمـده اقـدام مـ شیسـک خـود بـه پـ يا پوشـش ر ییـ ن مالیجھت تـأم

مشــھور بــه ســلف ييھــان معاملــهیچنــ. واگــذارديگــريبــه شــخص ديگــريز ممکــن اســت در قــرارداد ســلف د یــنيو

ــر رومعاملــهھســتند و تمــام يمــواز ــمبيھــا ب ــی ــیآن در معاملــه تعيھــاکــه وصــفيع کل ــگيشــده، انجــام مــ نی . ردی

ــھــر دا یــســلف مشــکل پياز قراردادھــايکــين جھــت اگــر یاســت، بــه ھمــيگــريھــا مســتقل از دن معاملــهيــک از اي

ــه ســلف د ــد، ب ــديکن ــر تع ــپيگ ــی ــديدا نم ــ. کن ــهیچن ــيان معامل ــدارد؛ زيمشــکلياز نظــر فقھ ــن ــي ــروش پ از شیرا ف

ــد مبیسررســ ــامل آن نمــ ی ــلف، ش ــنت ن . شــوديع س ــل س ــه اھ ــدر فق ــی ــهیز چن ــده يان معامل ــته ش ــروع دانس مش

ــه ھمــ . اســت ــه مؤسســه ین مناســبت ھیب ــت محاســبه و مراجع ــائ ــاليھ ــانیدر بياســالميم ــود ١٠ه شــماره ی خ

١٤د کرده استيیرا تأيقرارداد سلف و سلف مواز

ــ دشــوار بــه يســلف از راه ســلف مــواز اوراقين، حــل مشــکل بــازار ثــانو يــبــا وجــود ا را يــرســد؛ زينظــر م

ــاوراق ســلف بايطراحــ ــهي ــاط ويگــريدارنــده اورق ســلف، آن را بــه د يباشــد کــه وقتــ ياگونــهد ب ــا يفروخــت، ارتب ب

ــاال ــازار و ک ــهيب ــارج شــود فروخت ــازار خ ــه اصــطالح از ب ــال. شــده قطــع شــود و ب ــواز يدر ح ــه فروشــنده ســلف م يک

ــام سررســ ــد بایھنگ ــاالد ي ــود را تحويک ــخ ــه خر ي ــه و ب ــل گرفت ــلف دوم تحوي ــدار س ــدي ــنيو. ل دھ ــلف ی ــه س ــه ب ز ک

ــواز ــريديم ــرده، با يگ ــدام ک ــاق ــاال را تحوي ــد ک ــد ي ــر بع ــه نف ــه و ب ــتحويل گرفت ــه ي ــر ل دھــد و ھمــه معامل ــران در براب گ

ر خــارج شــده گــران حــد وســط از بــازاھمــه معاملــهيمــاليکــه در بازارھــايدر حــال. ب مســئول ھســتندیــھــم بــه ترت

.ت دارندیاست که در برابر ھم مسئولييدار نھايه و خریرند و فقط فروشنده اوليپذينميتیو مسئول

ــت خر ــن اس ــممک ــ داري ــه دوم ــه در سررســ ياول ب ــد ک ــت دھ ــب ودیوکال ــاال را تحوياز جان ــک ــبگلي ــه ردی و ب

زیــنلیــوکالــت در توکيبعــدداريــبــه خرليــافــزون بــر وکالــت تحو داريــخر. قــرار دھــد يطلــب خــودش از و يجــا

.وکالت بدھدزینيگريکه بتواند به افراد ددھديم

ــکــه ممکــن اســت در ايمشــکل ــازار، اوال، عــرف و معاملــه؛اســت کــهنيــروش وجــود داشــته باشــد اني گــران ب

در . شـــونديھـــا را متوجـــه نمـــو اســـتقالل معاملـــهداننـــدينخســـت مـــيھمـــان کـــااليرا بـــر رويامعاملـــهنیچنـــ

ــهینت ــلف ج ــد س ــاقص ــواز يھ ــتقل و م ــوده، ن يمس ــازار ب ــاھم ب ــالف متف ــدیخ ــدوازمن ــتورانيت ــالعملدس ــفاف يھ ش

اســتقالل قراردادھــا چنانکــه فروشــنده اول يبــه مقتضــا ا،یــثان؛کنــديرا عرفــديــجداتیــادبجيتــدراســت تــا بــه

ــدربــاره تعھــد خــود تخلــف کنــد با از شیبــه نفــر پــ ياز خــود و وشیبــه نفــر پــ يآخــر بــه فروشــنده آخــر و و داريــخردي

ــا بــه فروشــنده اول منتھــ بــه جــز فروشــنده يمــالياســت کــه در بازارھــا يحــالنــدريشــود؛ ايخــود مراجعــه کنــد ت

14Shariq ,Nisar, Islamic Bonds (Sukuk): Its Introduction and Application

56

ــاول و خر ــاداري ــبق،يينھ ــههی ــارج شــده معامل ــازار خ ــران از ب ــهگ ــول دسترســ و ب ــور معم ــدارد و يط ــود ن ــان وج ــه آن ب

ــان ن ــآن ــازار مســ زی ــروج از ب ــد از خ ــده يتیولئبع ــه عھ ــب ــدیگينم ــابرا؛رن ــبانيبن ــتيدر دردي ــهیوثاف ــاق ــانیو تضــمھ ھ

.رو نشودمعامله با نکول روبهيياجرانديتا فراردیدقت الزم صورت گ

یوکالتيواگذار.2کــه قصــد دارد اوراق ســلف يه، ھنگــامیــدار اوليــن صــورت اســت کــه خريــع ســلف بــه ایــاســتفاده از عقــد وکالــت در ب

ــر مالک ــر کــااليت مشــاع ویــخــود را کــه ســند دال ب ــا گــرفتن مبلغــ ياســت بفروشــد، بــه جــا يخاصــيب يفــروش ب

وکالـــت يگـــذارد و بـــه ويوامـــيگـــريصـــورت قـــرض، اوراق ســـلف خـــود را بـــه دمـــت روز اوراق ســـلف بـــهیمعـــادل ق

ــ ــا در سررســ يم ــد ت ــب و یدھ ــاال را از جان ــه و يد، ک ــرده و ب ــبض ک ــت از وق ــودش يکال ــه خ ــب ــريا دي ــان يگ ــه ھم ب

ــت طلبــ یق ــردارد کــه بــهيمــت بفروشــد و باب ــده اوراق ســلف دارد ب ــ. صــورت قــرض از واگــذار کنن ــرایھمچن نکــه ياين ب

ــراد د ــرياف ــانو يگ ــازار ث ــه ب ــد ب ــم بتوانن ــايھ ــه در ين اوراق وارد شــوندمي ــد ب ــتيتوان ــر اف ــزون ب ــده اوراق ســلف اف کنن

ــت در ــروش، وکال ــت در ف ــتوکوکال ــد ی ــم بدھ ــه ا. ل ھ ــب ــن بي ــه وی ــنيان ک ــ ی ــرفتن مبلغ ــا گ ــد ب ــته باش ــق داش يز ح

ــ مــت روز اوراق ســلف، وکالــت در تحو یمعــادل ق ــ ه کنــد؛ البتــه ضــرور اســت ا يل و فــروش و تســو ي ن وکالــت از راه ي

. عقد خارج الزم، الزم شده و نتوان آن را فسخ کرد

نکــه يکشــد و بــا توجــه بــه ايخــود را از معاملــه کنــار مــياپــيدار بــا دادن وکالــت بــه افــراد بعــد يــن روش، خريــدر ا

ــد ــه بع ــد از سررســ يمعامل ــیبع ــبض صــورت مــ يد و حت ــد از ق ــگيبع ــواز ی ــدارد؛ يرد، مشــکل ســلف م ــود ن در آن وج

ــواز ــد ســلف م ــا مانن ــاه واپســ يام ــن وکی، ھــر گ ــه دری ــاال از فروشــنده اصــل يل ب ــبض ک ــکاميافــت و ق ــه ی اب نشــود، ب

ــکــه مطــابق رويافــت خســارت کنــد؛ در حــال ين مراجعــه کــرده و دریشــیافــراد پد بــه يــوکالــت بايمقتضــا يه بازارھــاي

ــال ــدارد يم ــود ن ــان وج ــه آن ــه ب ــان مراجع ــدر ا. امک ــن روش ني ــز بای ــد روش پي ــید مانن ــن بایش ــمي ــانید تض ــافيھ يک

.گرفته شود

ــکل دوم ا ــا يمشـ ــه مقتضـ ــه بـ ــرا ينکـ ــه بـ ــت چنانکـ ــد وکالـ ــنده اوليعقـ ــھیفروشـ ــاز خريکيایـ ــطه دارايـ ن واسـ

. شوديه ميد، قرارداد وکالت باطل، و باعث اختالل در بازار ثانويایش بیمرگ و جنون پ: ؛ ماننديمشکل

ييدار نھــايــعقــد وکالــت خريدا کنــد بــه مقتضــایــشــده کــاھش پيداريــخريمــت کــاالینکــه اگــر قيمشــکل ســوم ا

ــرض داده يحــق خواھــد داشــت تقاضــا ــغ ق ــاال مبل ــد و ک ــذارد و و يشــده را بکن ــه فروشــنده واگ ــنيســلف را ب ــه ی ز ب

.ستیسازگار نيماليت بازارھاین با ماھيش مراجعه کند و اینفر پ

سلفعیصلح مب. 3ــر امــر يصــلح، عقــدعقــد ــتمل: ماننــد؛ياســت کــه دو نفــر ب ــاســقاط دايــمنفعــت ن،یعــکی و حــق و ماننــد ني

؛ ســتیعقــد معتبــر ننيــآنھــا در اطيامــا شــرا؛را داشــتهگــريديعقــدھادهيــعقــد صــلح فا. و تســالم کننــديآن تراضــ

ــقــبض ثمــن در ب،مثــالطــو بــه ــر آن الزم ن ؛ســلف الزم اســتعی ــزوم يديژگــيو. ســتیامــا در صــلح ب گــر عقــد صــلح، ل

يھــر دو راضــنکــهيمگــر ا؛آن را فســخ کنــدييبــه تنھــاتوانــدينمــنیاز طــرفکيــبعــد از انعقــاد، ھــر يعنــيآن اســت

ــ اســاس، در ســلف، خر نيــبــر ا . باشــند ــ داري ــ توانــدياول م و قــبض کــاال، آن را از راه صــلح بــه دیاز سررســشیپ

.ستیوجود دارد، نعیکه در بييھاتيمحدودلحبه آن جھت است که در قرارداد صنيا. واگذارديگريد

ــادر ــراھکــار خرني ــداري ــه خر يداريــخريکــاالنکــهيايجــاه ســلف ب ــه قــرارداد ســلف را بفروشــد ب ــشــده ب داري

ــد،يمصــالحه مــيبعــد ــراد بعــد نکن ــاف ــزی ــدياز راه صــلح م ــاتوانن ــد ني ــار را ادامــه دھن ــدر ا. ک ــه مقتضــاني يروش ب

57

ــلح خر ــرارداد ص ــق ــاداري ــک مب يينھ ــلف مال ــاوراق س ــده عی ــنده اول ش ــه فروش ــازار ودر ذم ــط از ب ــندگان واس فروش

. کنديمافتيسرانجام نفر آخر با مراجعه به فروشنده اول، کاال را درنيبنابرا؛شونديخارج م

ــدود ــاتيمح ــر فق ني ــاور اکث ــه ب ــه ب ــت ک ــایروش در آن اس ــل ســنت و برخــ نھ ــایاز فقياھ ــرارداد عه،یشــنھ ق

ــ ــوده و در چن ــتقل نب ــد مس ــلح عق ــواردنیص ــتفاده ن يم ــل اس ــت؛یقاب ــهیدر نتس ــانو ج ــازار ث ــايب ــاربرد ني ــزار ک ياب

.نخواھد بودنینشيمسلمان سنيخواھد داشت و قابل عرضه در مناطق و کشورھايداخل

با حوالهيسلف موازبیترک.4بــا يقــرارداد ســلف مــوازبیــاوراق ســلف، ترکيحــل مشــکل بــازار ثــانويراھکــار بــرانيبھتــررســدينظــر مــبــه

ــه اســت ــه ا. قــرارداد حوال ــب ــبني ــان(کــه فروشــنده ســلف نخســت انی ــا در)يب ســلف، در ورقــهکــاال، مــتیقافــتي، ب

حـــق دارد در ،را حوالـــه دھـــديو،داريـــکـــه خريھـــر کســـايداريـــب آن خرســـبکـــه بـــه گـــذارديمـــداريـــخراریـــاخت

ــان دیسررســ ــه ب ــرر ب ــرده يمق ــه ک ــدار معومراجع ــیمق ــاال تحوين ــک ــبگلي ــال خررد،ی ــح ــســلف داري ــا سررســ اي دیت

ســلف را جھــت ديــجدداريــخر،يبعــد از فــروش ســلف مــوازايکنــديکــاال اقــدام مــافــتيو خــود بــه درمانــديمنتظــر مــ

ــتيدر ــان اف ــه ب ــاال ب ــهحويک ــال ــديم ــرادھ ــايو ب ــور، ني ــلف منظ ــه س ــه وورق ــذار مــ يرا ب ــد،يواگ ــزینيوکن ــا اي ت

ــه درمانــديمنتظــر مــدیسررســ ــانافــتيو خــود ب ــدياقــدام مــيکــاال از ب ــا گــر،يديبعــد از فــروش ســلف مــواز ايکن ب

ــا توانــديمــهيــرونيــو ادھــديحوالــه مــيکــاال بــه بــانافــتيســلف را جھــت درديــجدداريــســلف، خرورقــهليــتحو ت

.مرتبه تکرار شودنيچنددیسررس

با حوالهيسلف موازيهایژگیو6.1.2يرا بررســـنيـــايھـــايژگـــيبـــا حوالـــه، ويســـلف مـــوازبیـــراھکـــار ترکيياز صـــحت و کـــارانـــانیاطميبـــرا

:میکنيم

ــه عقــددر اصــطالح فقــه، )١ ــة مــد يحوال ــه ســبب آن طلــب شــخص از ذم ــة شــخص ياســت کــه ب ــه ذم ون ب

دار اســت بــا يــاش بــدھکار بــه خرکــه ذمــهيز فروشــنده ســلف مــوازیــنجــا نيدر ا١٥.شــوديمنتقــل مــيثــالث

کند؛يمنتقل مين را از ذمه خود به ذمه بانيدادن، دحواله

ــه ا )٢ ــه ب ــجــاب محيعقــد حوال ــال ن ی ــول محت ــل و قب ــعلمحــالاز دارد و ی ــا ای ــد ن يه ب ــه طــرف عق ــا ینک ســت؛ ام

ت يجــاب و قبــول را واقــع ســاخته و رضــا يکــه ايز الزم اســت؛ البتــه آنــان بــا ھــر لفــظ و زبــان یــنيت ويرضــا

ــهيو اراده خــو ــش را از حوال ــد، صــح شیپ ــه اعــالم کنن ــدر ا١٦.ح اســتیگفت ــار ني ــن راھک ــانی ــا صــدور يز ب ب

ــيش رضــایشــاپیپورقــه ســلف، ــمح. حوالــه اعــالم کــرده اســت يخــود را بــرايت کل فروشــنده ســلف (ل ی

ــال ) يمــواز ــخر(و محت ــوازي ــن) يدار ســلف م ــا تحوی ــز ب ــدادن و تحولي ــه ســلف،ا لي ــول يگــرفتن ورق جاب و قب

کنند؛يعقد حواله را ابراز ميخود برا

امــا در حوالــه ؛ھســتيفقھــيگــووبحــث و گفــتســتیکــه بــدھکار نياهیــعلگرچــه در حوالــه بــر محــال )٣

نيــدر ا. و اھــل ســنت قبــول دارنــد عهیشــنھــایو ھمــه فقســتینياختالفــچیبــدھکار ھــهیــعلبــر محــال

15اهللا؛خمیني، سیدروحموسوی/ دار إحیاء التراث العربي: ھفتم، بیروت؛جواھر الكالم في شرح شرائع اإلسالمنجفي، محمدحسن؛

دارالعلممؤسسه :قم؛تحرير الوسیله16

مؤسسـه نشـر :قـم ؛العروةالـوثقی یزدی، سیدمحمدکاظم؛ ./ مؤسسه دارالعلم:قم؛تحرير الوسیلهاهللا؛خمیني، سیدروحویموس

.ق١٤٢٠اسالمی،

58

١٧.است) يفروشنده سلف مواز(لیبدھکار مح،)يبان(هیعلمحالزیراھکار ن

هیــو ذمــة محــال علشــوديمــيبــرنيــاز دلیــذمــه مح،کــرددایــق پتحقــطشيحوالــه بــا تمــام شــرايوقتــ)٤

ــر و ــه ب ــه ک ــه آنچ ــغول مــ يب ــت مش ــده اس ــه ش ــود،يحوال ــر اش ــب ــاسني ــلف ،اس ــنده س ــه فروش ذم

يعنــينيــو اشــوديمشــغول مــيشــده و ذمــه بــانيبــرنيــاز ديســلف مــوازداريــنســبت بــه خريمــواز

؛شودياز بازار خارج ميسلف موازهفروشندنکهيا

ــ)٥ ــرا يوقت ــا ش ــه ب ــرف طشيحوال ــه ط ــر س ــه ھ ــبت ب ــد نس ــد ش ــمح(منعق ــال عل ل،ی ــال و محت ــمحت ) هی

ــابرا؛الزم اســتيعقــد ــه خرنيبن ــن ــواز داري ــواز يســلف م ــه فروشــنده ســلف م يحــق فســخ و رجــوع ب

.دارديسلف موازداريحق نکول نسبت به خريدارد و نه بان

17خمیني، موسوی./ ق١٤٠٣داراالضواء، : بیروت؛شرایع االسالم فی مسائل الحالل و الحرامحسن؛، جعفربن)محقق حلی(حلي

.مؤسسه دارالعلم:قم؛تحرير الوسیلهاهللا؛سیدروح

59

منتخب بانک سپهيهاشعبه6.2تعداد

شـــاخص شـــــــعبه

منتخب

نـــــــام شـــــــعبه آدرس مننتخب

تھران میدان امام خمیني اول خیابان امام خمیني روبروي درب مترو يشعبه مرکز١١٧میدان آرژانتین روبروي پاركینگ بیھقي پالك يشعبه بیھق١٢٠٠٠

ــ ١٢٢٠٠ ــعبه نگـــ ن یشـــسپه

ســاختمان نگــین -جنــب ســاختمان وزارت راه و ترابــري -بزرگــراه آفريقــا -تھــرانسپه

١٥

٦٦تھران خ ولیعصر روبروي بزرگراه نیايش بلواراسفنديار پالك بلوار اسفنديار١٨٥٤تھران فرمانیه تقاطع كامرانیه كامرانیه١٥٩٦میدان نوبنیاد چمران١١٧٧نیاوران روبروي مھماندوست -تھران شھید باھنر١٩٦٠٣٠٨پالك -نرسیده به بزرگراه آفريقا-تھران میرداماد میرداماد غربي١٣٤٩تھران خ شريعتي باالترازپل سیدخندان روبروي خواجه عبداله انصاري سید خندان٥٣٩تھران خ دكترشريعتي داوديه روبروي خیابان ظفر بعد از پمپ بنزين داوديه١٩١تھران میدان تجريش ابتداي خ ولیعصر شمیران١٩٢

ــالك نفت شمالي١٨٥٢ ــم پ ــان نھ ــبش خیاب ــمالي ن ــت ش ــان نف ــر خیاب ــريعتي خ ظف ــران خ ش تھ١١٤

تھران خیابان پاسداران ساختمان برج سفید سپید پاسداران١٣٢٢

ــاد ١٢٣١ میردامـــــــــــــتھران خیابان میرداماد باالتر از میدان مادر شرقي

شھرك امید كتھران تھرانپارس خیابان كوثر شھرك امید١١٨٦

ــرانپل رومي٢٢٣٢ ــدر -تھـ ــاالتر از پـــل صـ ــريعتي بـ ــر شـ ــان دكتـ ــان شـــھید -خیابـ روبـــروي خیابـ١پالك -نبش كوچه باران-)سھیل(میرزاپور

ــاي ١٠٧٤ آفريقــــــــــــــ١٠٢تھران خ آفريقاي شمالي نبش بلوارناھیدجنب قنادي شھاب پالك شمالي

لواسان میدان بزرگ لواسان روبروي شھرداري لواسان لواسان١٨٤٧

١٥

١٨تھران ضلع شمال شرقي میدان ونك پالك میدان ونك١٧٧٨تھران خیابان ولیعصر نرسیده به میدان ونك جنب پل ھمت توانیر ولیعصر١٦١٦تھران میدان ونك خیابان مالصدرا غربي بعد از چھار راه شیراز مالصدرا١٢٦٤

عالمـــــــــــــــــــه ١٧٩٨تھران سعادت آباد خ عالمه طباطبايي شمالي نبش خ چھاردھم طباطبائي

مـــــــیالد نـــــــور ١٧٨٥تھران شھرك قدس خ شھید فرحزادي مجتمع تجاري میالد نور شھرك قدس

١٥٦تھران شھرك قدس خ ايران زمین مجتمع تجاري گلستان واحد شھرك قدس١٢٥٧

ــتگاه ٢٥٠ ايســـــــــــــتھران خ ولیعصر باالتر از چھار راه پارك وي ايستگاه محموديه محموديه

٥٨تھران خ توحید نبش كوچه صائب پالك میدان توحید٢٣٥جاده مخصوص كرج جنب كارخانه سايپا ١٥تھران كیلومتر سايپا١١٠٢

خ گلســــــــــــتان ١٦٤٩تھران شھرك قدس فاز يك خ ايران زمین خ گلستان مقابل مسجد النبي شھرك قدس

ــاد ١٤٩٦ ــت آبـــــ جنـــــغربي ٣تھران خ آيت اله كاشاني بلوار جنت آباد نبش جنوبي

بلــــــوار دريــــــاي ٢٢٢٩٢٦٤ا ، پالک ي، بلوار دريتھران ، شھرک قدس ، بلوار فرحزادشھرك قدس

تھران سعادت آباد میدان سرو جنب داروخانه سرو سروستان٢٠٢٠تھران فلكه دوم صادقیه بلوار فردوس ايستگاه حق آباد بلوار فردوس١٧٧٩تھران خ ولیعصر روبروي پارك ملت نبش خ ناھید پارك ملت٢٠٢١

تھران خ طالقاني شرقي نرسیده به خیابان دكتر شريعتي طالقـــــــــــــــاني ١٥١٦٨

60

تعدادشـــاخص شـــــــعبه

منتخب

نـــــــام شـــــــعبه آدرس مننتخب

شرقي

ــھروردي ١٩٧ ســــــــــتھران خ سھروردي شمالي باالتر از چھارراه بھشتي شمالي

تھران خیابان كريمخان زند خیابان ايرانشھر شمالي كريمخان زند٢٧٠خ شھید كابلي -سیدخندان -بزگراه رسالت -تھران خیابان دبستان٨١٨

ــھید ٨١٩ ــدان شــ میــتھران انتھاي خیابان پیروزي جنب ستاد مشترك سپاه كالھدوز

ــد ١٢٤٥ خالـــــــــــــــــــتھران ابتداي خیابان خالداسالمبولي تقاطع شھید بھشتي اسالمبولي

ــتي ١٢٦٢ بھشـــــــــــــشرقي

ــالك ــد از ســھروردي پ ــار راه پاشــا بع ــه چھ ــر بھشــتي نرســیده ب تھــران خ دكت١٧٦/١

تھران خیابان سھروردي شمالي آپادانا آپادانا١٣٠٩تھران خیابان دكتر بھشتي غربي نبش سرافراز سرافراز١٦٠٠١تھران خ مطھري خیابان سلیمان خاطر نبش خیابان وراويني پالك سلیمان خاطر١٧٧٦تھران خیابان قائم مقام فراھاني نبش خیابان مشاھیر مشاھیر١٨٠٢٤٦پالك -خیابان آيت -تھران نارمك خیابان آيت١٨٢١٢١٣تھران خ استاد مطھري نرسیده به بزرگراه مدرس پالك مطھري مدرس١٨٥٨

قـــــــائم مقـــــــام ١٩٥٧٢١٦تھران خیابان قائم مقام فراھاني نرسیده به بھشتي ساختمان فراھاني

١٧پالك -نبش خیابان دھم-خیابان شھید احمد قصیر-تھراناحمد قصیر٢٢٢٠

١٥

٤٤٨تھران خیابان مطھري روبروي ھتل بزرگ تھران پالك مطھري غربي٤٥٩٣٢٠تھران خیابان جمھوري اسالمي ابتداي خیابان سي تیر پالك سي تیر١٦٠تھران خ آزادي تقاطع خیابان آذربايجان مقابل خ بھبودي شريف٢٤٨

تھـــران خیابـــان اســـتادنجات الھـــي شـــمالي بعـــد از طالقـــاني نـــبش خیابـــان سپند١٣١٢٢٣٩سپند پالك

ــدان ١٢٠٠ میـــــــــــــــــتھران میدان فردوسي ضلع جنوب غربي میدان فردوسي

ــر ١٧٠ ــان دكتـــ خیابـــتھران میدان فاطمي مقابل خیابان شھید گمنام جنب مسجد نور فاطمي

١٠٩٧تھران خیابان ولیعصر جنب پارك ساعي پالك پارك ساعي١٢٣٥تھران میدان انقالب ضلع شمال شرقي دانشگاه٥٧تھران خیابان جمھوري بعد از شیخ ھادي نبش كوچه رم يغما٥٦٨

١٠٥٠ســــــید جمــــــال ــد ــدين اســــ الــــ

آبادي٤٠تھران خیابان سیدجمال الدين اسدآبادي نبش كوچه

تھران خیابان سعدي جنوبي اول كوچه بوشھري سعدي جنوبي٢٢٨تھران میدان ولیعصر جنب بانك ملي میدان ولیعصر١٧٨

ــال زاده ٤٠٧ جمــــــــــتھران خیابان جمھوري اسالمي نبش جمالزاده جنوبي

تھران خیابان آزادي نبش رودكي شمالي رودكي شمالي٤٣٦تھران میدان انقالب خ كارگر شمالي روبروي پمپ بنزين جاللیه١٩٨

١٤

تھران خیابان پانزده خرداد بین پامنار و سیروس بازار آھنگران بازار تھران٢تھران چھار راه گلوبندك خیابان خیام جنوبي نبش كوچه احتشامي خیام٤

شھر ري خیابان حرم پاساژ مرمر جنب داروخانه مرمر شھر ري١٣١تھران میدان شوش میدان شوش١٦٩تھران نازي آباد بازار دوم خیابان مداين نازي آباد٢٢٩تھران خیابان ولیعصر میدان منیريه جنب دادسرامیدان منیريه٢٥٤

61

تعدادشـــاخص شـــــــعبه

منتخب

نـــــــام شـــــــعبه آدرس مننتخب

)پارچین(جاده خاوران٣٥كیلومتر پارچین٢٩٢ورامین ابتداي خیابان مسجد جامع ورامین٥٣٥اسالمشھر ايستگاه نوري جنب سوپر گوشت نمونه اسالم شھر٨٤٤٢٥٠تھران خیابان سعدي شمالي مقابل مسجد قائم ساختمان قائم سعدي١٢٦١تھران میدان خراسان اول خیابان خاوران میدان خراسان١٣٠٠

تھـــران خیابـــان وحـــدت اســـالمي خیابـــان بھشـــت جنـــب ســـاختمان مركـــزي خیابان بھشت١٩٧٧شھرداري تھران

خیابــان مولــوي بــه ســمت میــدان محمديــه بعــد از بــازار -چھــارراه مولــوي-تھــرانچھارراه مولوي٢٢٢٨٣٤٧سمت راست پالك-حضرتي

جاده ساوه رباط كريم بلوار اصلي روبروي داروخانه شبانه روزي گلزار رباط كريم٩٠٧

٣كیش خیابان سنايي مجتمع بانكھا كیش١١٥٧قشم خیابان امام خمیني جنب بازار قديم قشم٧٣٧چابھار جنب بازار صالحیار چابھار١٦٧٠

٤

رشت خ امام خمیني روبروي حاجي آباد مركزي رشت١٢رشت خیابان استاد مطھري ساختمان مديريت طبقه ھمكف مطھري رشت١٢٩

ــزي ٢٢ مركـــــــــــــــالھیجان

الھیجــان خیابــان امــام خمینــي روبــروي دانشــگاه پیــام نــور جنــب كیوســك راھنمائي و رانندگي

بندرانزلي میدان امام خمیني جنب بانك ملي مركزي انزلي٣٦

٥

اھواز خیابان طالقاني نبش خیابان نظامي اھواز٧اھواز خیابان انقالب بین خیابان امیركبیر و ناصرخسرو انقالب اھواز٣١٨اھواز چھار راه زند به سمت فرماندھي نیروي انتظامي اباذر اھواز٥٤٦

شــــھید چمــــران ٩٤٩اھواز خیابان شھید چمران فلكه سوم كیانپارس نبش خیابان اول اھواز

ــھر ١٢٩٢ ــاداد شــــ پــــپادادشھر ١٠اھواز خیابان اھواز

٤

قزوين ضلع شمالي میدان آزادي مركزي قزوين١٧٢٠پالك ياچھار راه ولیعصر ابتداي بلوار آيت اهللا خامنهولیعصر قزوين٧٤٦تاكستان خیابان امام خمیني چھار راه غفاري تاكستان٨٢٥

میــــــدان عــــــدل ١١١٦قزوين خیابان فردوسي میدان عدل قزوين

٤

ھمدان ابتداي خیابان دكترشريعتي ھمدان٢٥نھاوند خیابان ابوذر نھاوند١١٥مالير خیابان امام خمیني مالير ١٣٠اسدآباد میدان آيت اهللا طالقاني اسد آباد١٧٤

۵

آمل خیابان فرھنگ جنب سینما بھمن آمل٣٠ساري خیابان انقالب جنب استانداري ساري۵١بابل خیابان مدرس روبروي فرمانداري بابل۶۵تنكابن خیابان امام خمیني جنب خیابان خیام تنكابن٨۴قائمشھر ابتداي خیابان دكتر شريعتي میدان طالقاني قائمشھر٨٨

۵

تبريزخیابان دارايي بازاركفاشان روبروي تمیچه حاج ابوالقاسم تبريز٩مراغه خیابان دكتر بھشتيمراغه٣١

ــه ۵١٨ ــت و نـــ بیســـتبريز خیابان امام خمیني سه راه طالقاني بھمن تبريز

پائین تر از طیبتبريز خیابان راه آھنراه آھن١٠٧٢

ــريعتي ١۶۶٧ ــه شـ فلكـتبريز ولیعصر فلكه شريعتي ولیعصر

ارومیه خیابان امام جنب پاساژ صولت مركزي ارومیه۵١۴

62

تعدادشـــاخص شـــــــعبه

منتخب

نـــــــام شـــــــعبه آدرس مننتخب

مھاباد خیابان شھرداري خیابان طالقاني روبروي قنادي كريم ضمايري مھاباد٣٨خوي خیابان آيت اله طالقاني روبروي بازار فرش فروشان خوي۶١میاندوآب خیابان امام خمیني جنب پاساژ امیركبیر میاندوآب٧٨روبروي شھرداري ماكو-خیابان امام خمیني -ماكو ماكو١٢۵

۴

ــزي ٢٠ مركـــــــــــــــكرمانشاه میدان آزادي مقابل مخابرات كرمانشاه

بھمـــــــــــــــن ٧٢۴٢٢كرمانشاه چھارراه سي متري دوم كرمانشاه

ــاد ١١٠ ــالم آبــــ اســــاسالم آباد غرب خیابان شھید مصطفي امامي غرب

كنگاور میدان امام خمیني كنگاور٨۶

۴

خرم آباد چھار راه بانك خیابان طالقاني خرم آباد١٠روبروي مسجد سید-بروجرد خیابان بحرالعلوم بروجرد۶٩الیگودرز خیابان امام خمیني الیگودرز٣۶۴كوھدشت خیابان رھبري كوھدشت۴٣٠

۴

سنندج میدان انقالب سنندج١۵سقز خیابان امام خمیني سقز۵۵مريوان خیابان شھید رجائي مريوان٢۴٠قروه خیابان شريعتي مقابل دبستان حافظ قروه٢۴۴

۴

اردبیل خیابان سي متري روبروي بیمارستان آرتا اردبیل۴٩اردبیل خیابان حافظ شھرك رضوان روبروي ورزشگاه پھلوان رضازاده رضوان اردبیل١٩٨٨پارس آباد مغان خیابان امام خمیني باالتر از چھار راه امام خمیني پارس آباد مغان٨۴١

مشـــكین شـــھر خ امـــام خمینـــي چھـــار راه امـــام خمینـــي بـــه طـــرف میـــدان مشكین شھر٢٧۵آزادي

٤

كرج چھار راه دانشكده جنب اداره پست مركزي كرج٥٤كرج عظیمیه میدان مھران رسالت كرج٤٧٦كرج حصارك نبش پمپ بنزين روبروي اداره آگاھي حصارك كرج٥١٩

ــي ١٨٣٥ ــان درختـ خیابـكرج خیابان درختي روبروي میدان عطار كرج

٣

قم اول خیابان طالقاني سه راه بازار قم١٨قم خیابان صفايیه مقابل سپاه صفائیه قم١٠٣٨

امــــام خمینـــــي ١٢٩٠قم خیابان امام خمیني نبش خیابان تولید دارو قم

٣زنجان خیابان امام خمیني میدان انقالب روبروي سینما استقالل مركزي زنجان۴٨ابھر بلوار طالقاني روبروي آموزش و پرورش قديم مركزي ابھر١۴٨خدابنده خیابان امام خمیني روبروي بانك كشاورزي خدابنده١٨٠٩

٢ايالم خیابان فردوسي ايالم١٢۶ايوانغرب خیابان امام خمیني ايوان٩٧٩

٤

) پاسداران ( اراك خیابان حصار اراك٥ساوه خیابان امام خمیني ساوه٢١١دلیجان خیابان امام خمیني نبش كوچه ارشاد دلیجان٣٩٨

شــــھید رجــــائي ١٩٢٩اراك ابتداي خیابان شھید رجايي نبش كوچه وزيري اراك

٥

سمنان خیابان امام خمیني نبش چھار راه مازندران مركزي سمنان٦٨

ــزي ٤٧ مركـــــــــــــــبھمن مقابل شھرباني قديم سپه مركزي ٢٢شاھرود خیابان شاھرود

سمنان خیابان امام خمیني نبش چھار راه مازندران مركزي دامغان٨٧

63

تعدادشـــاخص شـــــــعبه

منتخب

نـــــــام شـــــــعبه آدرس مننتخب

گرمسار خیابان امام نبش خیابان شھید رجايي مركزي گرمسار٢٨١مھدي شھر میدان امام خمیني شھرمھدي ٤٥٤

۵

يزد خیابان امام خمیني چھارراه شھدا مركزي يزد٢٦

ــدان آزادي ٤٩٢ میـــــــيزد میدان آزادي مقابل شھرداري يزد

ــت اهللا ٥٢٤ آيــــــــــــــيزد خیابان آيت اهللا كاشاني مقابل بیمارستان مجیبیان كاشاني يزد

اردكان بلوار شھید بھشتي طالقاني اردكان١٤٩٤يزد بلوارجمھوري اسالمي ساختمان مديريت شعب طبقه ھمكف صنعتي يزد١٨٩١

٦

كازرون خیابان شھداي شمالي چھار راه مخابرات كازرون٤١شھريور ١٧جھرم اول خیابان جھرم٥٨الرستان خیابان آيت اهللا طالقاني الرستان٦٢

ــوار ١٢٢٨ ــتارخان بلـ سـشیراز بلوار ستارخان نبش خیابان ولیعصر شیراز

شیراز خیابان زند جنب بیمارستان شھید فقیھي دانشگاه شیراز١٣٢٥

بلــوار معــالي آبــاد ١٧٤٥شیراز بلوار معالي آباد ساختمان دنا شیراز

۶

كرمان خیابان دكتر علي شريعتي نرسیده به قدمگاه مركزي كرمان١٩رفسنجان خیابان سعدي مقابل اداره مخابرات رفسنجان٣٢بم خیابان شھید صدوقي بم٧۵سیرجان خیابان امام خمیني روبروي بازار سیرجان١١٧جیرفت خیابان طالقاني جیرفت١۴۶كرمان جاده تھران بعد از چھارراه فیروزه ھزار١١٢٢

۶

خیابان سپه ـ شعبه مركزي مركزي اصفھان۶

اصـــفھان چھـــار راه حكـــیم نظـــامي اول خیابـــان نظرشـــرقي جنـــب فروشـــگاه جلفاي اصفھان٢٧٩بزرگ

ــالب ٧٣۵ ــدان انقــ میــاصفھان میدان انقالب جنب مجتمع تجاري اصفھان

اصفھان چھارراه شیخ صدوق آزادگان اصفھان۵٧۶

ــي ٨٢٩ فردوســـــــــــاصفھان خیابان فردوسي جنب كمیته امداد امام خمینین اصفھان

كاشان خیابان میرعماد مركزي كاشان۴٠

۶

ــاد ١٢٣٨ ــد آبـــــ احمـــــمشھد خیابان احمدآباد نبش میدان طالقاني مشھد

بلـــــوار ســــــجاد ۶١۴مشھد بلوارسجاد نبش چھار راه بزرگمھر مشھد

ــي ١۶٠٧ ــز عباسـ فرامـمشھد بلوار فردوسي چھار راه فرامرز عباسي مشھد

مشھد خیابان خسروي نرسیده به میدان بیت المقدس بازار مشھد٢۴٩نیشابور خیابان امام خمیني روبروي میدان باغات نیشابور۴۵تربت حیدريه خیابان صاحب الزمان جنب میدان مركزي امام خمیني تربت حیدريه٣۴

٣خرداد فلكه برق ١٥بندرعباس بلوار امام خمیني نبش میدان بندر عباس٣٩میناب نبش میدان شھدا میناب جنوب۵٣٢بندرلنگه ضلع شمالي میدان ساعت بندرلنگه۶۵٧

٣زاھدان تقاطع خیابان امام خمیني و طالقاني مركزي زاھدان٢٧زابل خیابان فردوسي جنب بانك ملت شعبه زابل٨٩ــھر ٢٧٧ ايرانشھر خیابان معلم ايرانشــــــــــــ

64

تعدادشـــاخص شـــــــعبه

منتخب

نـــــــام شـــــــعبه آدرس مننتخب

بلوچستان

٣بندربوشھر خیابان شھدا بندر بوشھر۴۴

بوشھر خیابان امام خمیني جنب بسیج مقابل خیابان توحید توحید بوشھر١٧۶۵برازجان چھار راه مخابرات برازجان٢٠٩

٢ــزي ٢١۶ مركـــــــــــــــ

شھركرد میدان دوازده محرم شھركرد

فارسان خیابان شھید داوري فارسان۴٨٨

٣گرگان خیابان امام خمیني روبروي كفش ملي گرگان٢١گنبد كاووس خیابان امام خمیني فلكه مركزي گنبد كاووس٢٨گرگان خیابان ولیعصر روبروي بیمه آسیا ولیعصر گرگان٩٢٢

٣

بجنورد خیابان شھید بھشتي بجنورد٣۵

ــدان طالقاني بجنورد۵۴١ ــابرات و میـ ــار راه مخـ ــل چھـ ــرقي حدفاصـ ــاني شـ ــان طالقـ ــورد خیابـ بجنـشھید

ــي ١۶۵٢ فردوســـــــــــبجنورد خیابان امام خمیني غربي نبش سه راه بسیج میدان فردوسي بجنورد

٣

بیرجند ابتداي خیابان جمھوري اول بازار مركزي بیرجند۵٩

فــــــــــــــــردوس ۴٩١فردوس خیابان انقالب میدان انقالب خراسان

قاين خیابان طالقاني جنب شھرداري قاين٢٣۴

٢دوگنبدان خیابان بشارت دوگنبدان٢١٢ياسوج خیابان جمھوري ياسوج٨٠٧