510
¡siqgur pRswid ] sRI gur pRqwp sUrj gRMQ ruiq pMjvIx Rut 5 Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gujrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq Dedicated to 300 th Martyrdom Anniversary of Guru Gobind Singh ji’s Four Sahibzadas & Mata Gujri ji vlox: BweI blijMdr isMG jI (rwVw swihb) Bhai Baljinder Singh ji © Baljinder Singh 16914 Lassen Street, Northridge, CA 91343 USA

Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

  • Upload
    others

  • View
    7

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

¡siqgur pRswid ]

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ

ruiq pMjvIx Rut 5

Sri Gur Partap Suraj Granth

ikRq:

BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By

Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’

sRI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gujrI jI dy

300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

Dedicated to 300th Martyrdom Anniversary of Guru Gobind Singh ji’s

Four Sahibzadas & Mata Gujri ji

vlox: BweI blijMdr isMG jI (rwVw swihb)

Bhai Baljinder Singh ji © Baljinder Singh 16914 Lassen Street, Northridge, CA 91343 USA

Page 2: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

2

þ ¡siqgur pRswid ] þ

do Sbd

vlox: isrjk ‘eIsr mweIkRo mIfIaw’ Gir Gir aMdir Drmswl

vlox: sMq hrI isMG jI rMDwvw (jnrl skzqr gurmiq isDWq pRcwrk sMq smwj)

sMdyS vlox: fw. gurcrn isMG

pRo. (rItwierf) pMjwbI XUnIvristI, pitawlw (aYks PYlo sRI gurU gRMQ swihb aiDaYn ivBwg)

sMKyp ilûk kI-stRok sUcI

qqkrw ruiq pMjvIx ruiq pMjvIx

Page 3: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

3

do Sbd iksy vI kOm dy ieiqhws dy mUl sRoq Aus kOm vwsqy iezk aijhw

srmwieaw huMdy hn, ijs AuØzqy Auh kOm ãÞr kr skdI hY[ ieh kOmI srmwieaw hI Aus dy pYrokwrW leI pRyrnw dw sRoq bNdw hY[ iszK ieiqhws nwl sMbMDq aijhy sRoq swfy pws Bwvyx igNqI ivzc bhuq iZawdw qW nhIx pr ijqny ku vI AuplbD hn, AunHW L ßnImq smJ ky ijzQy AunHW dw aiDaYn ZrUrI hY, AuQy AunHW dI sMBwl vI awvzSk hY[

ienHW ivzcox iezk sRoq ‘kiv cUVwmiN’ BweI sMqoK isMG jI duawrw ricq ‘sRI gur pRqwp sUrj’ gRMQwvlI hY[ ‘sRI gur pRqwp sUrj’ gRMQwvlI iszK ieiqhws dw iezk vfmuzlw sRoq hoN dy nwl nwl BweI sMqoK isMG jI L siqgurU jI vlox bÞSI adBuq ivzdvqw dw ÞZwnw vI hY[ awkwr aqy guNwqmk idRStI qox ieh sRoq ieqnw vzfw hY ik iszK ãlsãy aqy ieiqhws dy KojI iesdy aiDaYn qox ibnW awpNI ivzdvqw aDUrI mMndy hn[ iszK jgq ivzc iesdI hrmnipawrw aqy pRmwiNkqw dw aMdwZw ies gzl qox lwieaw jw skdw hY ik iZawdwqr ieiqhwsk aqy hor pRiszD gur-asQwnW qy roZwnw ies gRMQwvlI dI kQw dI prMprw qurI aw rhI hY[ iksy vI ieiqhwsk rcnw L Bwvyx mukMml qW nhIx ikhw jw skdw pr jo SrDw, isdk aqy iszKI nwl pRym BweI swihb jI dI rcnw L pVHn AuprMq pRwpq huMdw hY, Auh szcmuzc byimswl hY[

sUcnw qknwlojI dy nvInqm aqy qyZ qrwr swDnW duawrw iszK ieiqhws dI mUl swmgRI L dunIaW dy hr kony ivzc vsy gurU nwnk nwm lyvw guriszKW qzk phuMcwAuN dI syvw inBwAuNw, dws dw AudyS hY[ siqgurU jI dI ikRpw sdkw sRI gurU gRMQ swihb ivzc drj gurbwNI, vwrW/kibzq BweI gurdws jI dw iezk SkqISwlI src tUl AuplbD krwAuNw; BweI kwhn isMG ‘nwBw’ jI dI mhwn rcnw ‘gur Sbd rqwnwkr mhwnkoS’, inrmlw sMpRdwie dy ivdvwn mhWpurKW duawrw iqawr kIqw sMpRdweI arQW vwlw gurbwNI dw tIkw ijhVw iszK jgq ivzc ‘PrIdkot vwlw tIkw’ krky pRiszD hY (ikAuxik ies dy tIkwkwrW L Aus smyx PrIdkot irawsq dy mhwrwjw dI srpRsqI hwisl sI), BweI sMqoK isMG jI duawrw ricq ‘sRI gur pRqwp sUrj’ gRMQwvlI ivzcox sRI ‘nwnk pRkwS’ ifijtl rUp ivzc AuplbD krvwAuN dI syvw krvw ky ies AudyS L hwisl krn vwsqy iezk pVwa mukMml ho czukw hY[ aweI. tI. dy mwiDam rwhI iszK ieiqhws aqy gurmiq drSn dw aiDaYn aqy Koj krn vwly ivdvwnW leI sRI gurpRqwp sUrj gRMQ dIaW 12 rwsW, 6 ruqW aqy 2 aYn ifijtl rUp ivzc AuplbD krvwAuN dI syvw sMpUrn ho cuzkI hY[ siqgurU jI ny hI mhwn bKiSS krky ieh syvw ies kIt pwsox leI hY[

sRI gurpRqwp sUrj gRMQ dw swrw mUl pwT pwTkW dI suivDw leI pMkqI-Cyd aqy pd-Cyd ivDI anuswr idzqw igaw hY[ keI ku szjNW dI vIcwr sI ik sRI gurpRqwp sUrj ivzcox kuzJ byloVy aqy mnmzq vwly aMS kzF ky iesdI soD kr idzqI jwvy pr dws ny awpNI quzC mzq anuswr gRMQ dI mOilkqw brkrwr rzKN

Page 4: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

4

leI aYsw krnw munwisb nhIx smiJaw[ vYsy vI sRI nwnk pRkwS aqy sRI gur pRqwp sUrj gRMQwvlI ivzc pMQ rqn fw. BweI vIr isMG jI vlox QW QW idzqIaW itzpNIaW pwTkW L gurmiq qox dUr nhIx jwN idMdIaW[ ies leI BweI vIr isMG jI vlox idzqy pRXwX, itzpNIaW, hvwly aqy Puztnot nwl nwl dy ky mUl pwT nwl koeI CyV CwV nhIx kIqI geI[ BweI swihb vlox bNwieaw qqkrw Ausy qrHW rzK ky, iksy vI aMsU qzk iszDI phuMc leI awswn ilûk dy idzqy gey hn[

nwl hI Koj kwrj leI s. hrbMs isMG jI aYm.ey. (jMmU) duawrw ricq sRI gur pRqwp sUrj gRMQ dI ‘sMbMD sUck anukRmiNkw’ (nwvW aqy QwvW dw koS) vI idzqw jw irhw hY[ ies vwsqy dws vlox ijzQy s. hrbMs isMG jI dw DMnvwd hY, AuØzQy fw. gurcrn isMG jI (aYks PYlo sRI gurU gRMQ swihb aiDaYn ivBwg, pMjwbI XUnIvristI pitawlw) dw vI dws irNI hY ijnHW dy sihXog nwl ieh sMBv ho sikaw hY[ fw. gurcrn isMG jI dw dws ies krky vI ikRqzg hY AunHW ny dws L ‘srkwrI kwilj krmsr’ ivzc awpNw Swigrd hoN dy nwqy ‘eISr mweIkRo mIfIaw’ L Koj kwrj leI vzD qox vzD shwiek bNwAuN leI smyx smyx bhuq hI kImqI suJwa idzqy hn[ nwl hI dws fw. kulbIr isMG jI ‘iQMd’ (sYn mtyE, kYlyPornIaw) dw DMnvwd kIqy ibnW vI nhIx rih skdw, ijnHW ny jdox vI ZrUrq peI, awpNy fwktrI ikzqy dy ruJyivaW dy bwvjUd awpNw BrpUr qknIkI sihXog idzqw[

mMiZl hwlW dUr hY[ ajy qvwrIK gurU Kwlsw pwTkW qzk awAuNw hY[ iPr BweI nûd lwl rcnwvlI, jnm swKI BweI bwly vwlI, mihmw pRkwS, dovyx guriblws (pw: 6 aqy pw: 10), gurU kIaW swKIaW, igawn rqnwvlI, iszK rihqnwmy, gurbwNI dy pRiszD tIky aqy iszK ieiqhws dI hor mUl swmgRI… kwrj ieqnw vzfw hY, ijhVw siqgurU jI dI bÞSIS aqy swD sMgq dI awsIs nwl hI nypry cVH skdw hY[

sMpUrn sRI gurpRqwp sUrj gRMQwvlI ieMtrnYØzt AuØzpr AuplbD krwAuN dI ieh syvw dws vlox sMq ikSn isMG jI mhwrwj rwVw swihb vwilaW dI Xwd ivzc sRI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq hY[ siqgurU jI bÞiSS krn, kiv cUVwmiN BweI sMqoK isMG jI dI ieh mhwn rcnw jo ik hwlW qzk isrP kuJ ivdvwnW, lweIbRyrIaW aqy gurduawiraW qzk hI sIimq hY, huN kMipAUtr aqy ieMtrnYt dy mwiDam rwhIx dunIaW dI hr nuÜkr ivzc vsdy gurU nwnk nwm lyvw gurisKW dy Gr Gr qzk phuMc sky aqy ‘hAu mUrK’ iesy qrHW ‘kwry’ lÜigaw rhy:

pUrI SY L fr Gwty dw, fr nhIx azDI qweIx[ rzbw! ipawr myry dI mMiZl, pUrI kdy nw hovy[

dws blijMdr isMG

gurduawrw krmsr, rwVw swihb[

Page 5: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

5

Gir Gir aMdir Drmswl swihby kmwl gurU goibMd isMG jI dy ainûn ‘ipawry’ BweI dieaw isMG

jI qox clI aw rhI jgq pRiszD sMpRdwie, ijhVI hoqI mrdwn vwlI sMpRdwie krky vI pRiszD hY, dy mhWpurK sMq eISr isMG jI aqy sMq ikSn isMG jI mhwrwj dIaW SKSIaqW iksy jwNkwrI dIaW muQwj nhIx[ ies sMpRdwie dy mOjUdw muKI, nwm bwNI dy rsIey, sMq bwbw qyjw isMG jI dI awigaw anuswr bwbw blijMdr isMG jI ny ijs FMg nwl guriszKI dw pRcwr krn vwsqy bIVw cuzikaw hY, Auh awpNy awp dy ivzc iezk imswl hY[ iszDIaW Dwrnw duawrw gurbwNI dy kIrqn aqy viKawn duawrw bwbw blijMdr isMG jI ny nw kyvl sMq eISr isMG jI mhwrwj rwVw swihb vwilaW dI rvwieq L brkrwr rziKaw hY, blik AunHW ny kMipAUtr aqy ieMtrnYØzt dy mwiDam rwhIx gurbwNI aqy gurmiq nwl sMbMDq swmzgrI L Gr Gr phuMcw ky ‘Gir Gir aMdir Drmswl’ BweI gurdws jI dy ies vcn L iezk invykly qrIky duawrw sãl krn dI iezk hor nvIx rIiq clweI hY[

dws dw ipCly keI swlW qox gwhy bgwhy jdox ikqy vI AunHW nwl myl huMdw irhw hY, dws AunHW L awpNy iesy kwrj ivzc ruziJaw dyKdw irhw hY[ sB qox pihlW mhwn koS L ieMtrnYØzt qy ilaw ky, iPr ‘eISr mweIkro mIfIaw’ gurbwNI aqy BweI gurdws jI dI rcnw dw src tUl iqawr kr ky ijzQy awp ny huN qzk ies Kyqr ivzc vzfI sãlqw hwisl kIqI hY, AuØzQy ‘kiv cUVwmiN’ BweI sMqoK isMG jI dI mhwn rcnw ‘sRI gurpRqwp sUrj gRMQ’ ieMtrnYØzt qy ilaw ky ies Kyqr ivzc iezk hor mwarkw mwiraw hY[

sMn 2004 eI. iszK ieiqhws nwl sMbMDq SqwbdI smwrohW dw swl irhw hY[ ies swl dOrwn iszK jgq ny gurU aMgd dyv jI dw 500 swlw pRkwS purb, sRI gurU gRMQ swihb jI dI isrjNw dw 400 swlw smwroh aqy sRI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dI Shwdq dw 300 swlw idhwVw mnwieaw hY[ bwbw blijMdr isMG jI ny sRI gurU gRMQ swihb jI dw sMpRdweI ‘PrIdkot vwlw’ tIkw gurU aMgd dyv jI dy 500 swlw pRkwS purb L, ‘eISr mweIkRo mIfIaw’ sRI gurU gRMQ swihb jI dI isrjNw dy 400 swlw purb L aqy ‘sRI gur pRqwp sUrj gRMQ’ sRI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dI Shwdq dy 300 swlw idhwVy L smripq krky ijzQy gurU swihbwn dy AupkwrW aqy kurbwnIaW pRqI awpNI SrDw aqy ikRqzgqw pRgt kIqI hY, AuQy nwl hI kMipAUtr aqy ieMtrnYØzt nwl jwNkwrI rzKN vwly ‘gurmuK hMsW’ vwsqy awp ny gurU swihbwn dI bwNI aqy Aupmw dw ‘mwn srovr’ AunHW dy iblkul nyVy kr idzqw hY[ Xwd rhy ik BweI kwnH isMG nwBw jI dI mhwn rcnw ‘mhwnkoS’ awp pihlW hI ieMtrnYØzt qy AuplbD krvw ky Kwlsy dI isrjnw dy 300 swlw purb L smripq kr cuzky hn[

Page 6: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

6

bwbw blijMdr isMG jI dI ies GwlNw Aupr isrP rwVw swihb sMpRdwie hI nhIx, blik smuzcw sMq smwj mwN kr skdw hY[ gurmiq dw pRMprwgq qrIky duawrw pRcwr krnw, aMimRq CkwAuNw, lûgr clwAuNy, smwj aqy mwnvqw dI syvw krnw awidk syvwvW qW pihlW hI sMq smwj dy ihzsy aw cuzkIaW hn, bwbw blijMdr isMG jI ny awDuink FMg duawrw kMipAUtr aqy ieMtrnYt dy mwiDam rwhIx gurbwNI aqy gurmiq dw pRcwr krn dI syvw awrMB krky ‘gurmiq isDWq pRcwrk sMq smwj’ dw nW hor AuØzcw kr idzqw hY[ nwl hI bwbw blijMdr isMG jI ny sMq smwj, iszK ivdvwnW aqy hor iszK sMsQwvW L ies gzl dw aihsws vI krvwieaw hY ik azj dy kMipAUtr Xug ivzc gurmiq dy pRcwr aqy Koj kwrj vwsqy jykr ienHW swDnW dI vrqox nw kIqI geI qW gurU swihbwn dy sMdyS L Gr Gr phuMcwAuN dw sMklp pUrw nhIx ho skygw[

dws L aws hY ik gurmiq nwl sMbMDq mUl swmgRI kMipAUtr aqy ieMtrnYØzt rwhIx Gr Gr phuMcwAuN dy ies SuB mnorQ ivzc bwbw blijMdr isMG jI L pUrn kwmXwbI pRwpq hovygI[ aÞIr ivzc dws awpNy vlox aqy ‘gurmiq isDWq pRcwrk sMq smwj’ vlox bwbw blijMdr isMG jI dy ies purSwrQ dI BrpUr SwlwGw krdw hoieaw AunHW L huN qzk pRwpq kIqI sãlqw leI vDweI idMdw hY aqy AunHW dy bwkI rihMdy mhwn kwrj dI sMpUrnqw vwsqy siqgurU jI dy crnW ivzc ardws krdw hY[ 21 jnvrI 2005 sMq hrI isMG rMDwvw rMDwvw jnrl skzqr, gurmiq isDWq pRcwrk sMq smwj[

Page 7: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

7

sMdyS bwbw blijMdr isMG jI sMq smwj nwl sMbMiDq pRcwr dI supRiszD sMsQw

sMq eISr isMG jI qy sMq ikSn isMG jI rwVw swihb vzlox vroswie sQwn dy pRmuzK pRiqinD hn[ cyqMn qy sUJvwn hoN dy nwqy Auh iszKI dw pRcwr pRMpk qy awDuink ivigawnk sUJ dw sumyl krky krn dy cwhvwn hn[ ijzQy Auh hoqI mrdwn vwlI sMpRdwie nwl sMbMiDq sMq eISr isMG jI dy iszDIaW DwrnW duawrw gurbwNI kIrqn qy viKawn dI pRMprw L agWh qor rhy hn, AuØzQy AunHW L ivdySW dy rtn qox ieh vI anuBv ho igaw hY ik smuzcy qOr qy, ivSyS krky ivdySW ivzc vsdI ajokI pIVHI L Drm, aqy ies rwhIx jIvn dIaW AuØzcIaW suzcIaW kImqW vzl awkrSq krn dy pRmuzK swDn ieMtrnYØzt aqy kMipAUtr hI hn[ azj dy ies pIVHI dy ivdvwn qy Kojkwr vI gurmiq aiDaYn leI nvInqm sUcnW qy pRswr dy swDnW dIaW shUlqW dI Gwt L bVy qIbr rUp ivzc anuBv krky, ies qox dUr huMdy jw rhy hn[ Auh pIVHI ijs ny awpNI swrI isziKaw hI ies mwiDam rwhIx leI hY, AuhnW L ieh Gwt hor vI iSzdq nwl mihsUs huMdI hY[

bwbw blijMdr isMG jI akwl purK dI apwr bÞiSS dy pwqr hn ijs sdky AunHW L siqgurU jI ny ieh syvw bÞSI hY[ keI swlW qox ijzQy Auh gurmiq dy pRoK qy apRoK soimaW L pRogRwmf rUp ivc sI.fI. aqy vYØzbsweIt qy ilaw rhy hn, AuØzQy nwl hI Auh ies L inÜq hor suDwrn qy vDyry aiDaYn-shwiek bnwAuN ivzc ruzJy hoey hn[ ivakqI rUp ivzc ibnW iksy sMsQwgq shwieqw dy Auh aYØznw kMm kr cuzky hn ik sMq smwj, vzK-vzK fyry qy vzfIaW sMsQwvW AunHW dy ies kwrj aqy lgn Aupr mwN kr skdIaW hn[ ‘eISr mweIkro mIfIaw’ dy nvInqm sMskrn ivzc AunHW ny sRI gurU gRMQ swihb jI, BweI gurdws jI dIaW vwrW qy svYXy; sRI gurU gRMQ swihb jI dw PrIdkot vwlw tIkw (4 ijldW); s. mnmohn isMG ricq pMjwbI aMgryjI stIk (8 ijldW); pRo. swihb isMG jI ricq ‘gurU gRMQ swihb drpn’ (10 ijldW); BweI kwnH isMG jI dw ‘mhwn koS’ qy pMjwbI XUnIvristI, pitawlw duawrw pRkwSq myrw ‘sRI gurU gRMQ swihb koS’ (2 ijldW) L BweI sMqoK isMG jI dy ‘sRI gurpRqwp sUrj gRMQ’ (14 ijldW) smyq Br idzqw igaw hY aqy ienHW swiraW L awps ivzc sMbMiDq kr idzqw igaw hY[ ieh sRI gurU gRMQ swihb ivzc awey iksy vI Sbd aqy quk dI Bwl leI src ieMjn qW hY hI pr jy Auprokq iksy vI tIky ivzcox quk-ivSyS dy arQ vyKNy hoN, aijhI suivDw vI ies ivzc AuplbD hY[ iksy ivSyS Sbd dy arQW L loV anuswr mhwn koS aQvw ‘sRI gurU gRMQ koS’ ivzcox vI vyiKaw jw skdw hY[ SbdW dI FUMf sImq rUp ivzc sRI gurU gRMQ swihb dy iksy vI XogdwnI aQvw rwg ivzcox vI kIqI jw skdI hY[ ieh swrI Bwl iksy Sbd dy vzK-vzK joVW vwly SbdW dI iekzTI vI ho skdI hY[ swrIaW qukW L

Page 8: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

8

aglIaW-ipClIaW qukW smyq vzKry vI kziFaw jw skdw hY[ ies qrHW dI Koj aqy swPtvyar dI isrjnw vfyrIaW ivzidak aqy Dwrimk sMsQwvW leI anusrn krnXog hY[

siqgurU jI bwbw blijMdr isMG jI qy hor bÞiSSW krn, AunHW L ies syvw leI hor AuqSwh bÞSN qW jo Auh gurmiq dy sunyhy dy pRswr ivc juty rihN[ swfI siqgurU jI dy drbwr ivzc ieh hI ardws hY[

pitawlw fw. gurcrn isMG 28 jnvrI, 2005 pRo. (rItwierf) pMjwbI XUnIvristI, pitawlw (aYks PYlo sRI gurU gRMQ swihb aiDaYn ivBwg)

Page 9: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

9

sMKyp ilûk

ruiq pMjvIx (ivsQwr ivzc qqkrw dyKN vwsqy qqkrw ruiq 5 Aupr kilk kro jI)

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51

52

Page 10: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

10

kI-stRok sUcI sRI gur pRqwp sUrj gRMQ ivzcox koeI azKr lÜBN vwsqy gurmuKI PWt

leI inrDwrq kI-stRok dI sUcI

A a e s h k K g G ù

A a e s h k K g G Alt+249

c C j J ø t T f F N

c C j J Alt+248

t T f F N

q Q d D n p P b B m

q Q d D n p P b B m

X r k v V S Þ ß Z ã

X r k v V S Alt+222

Alt+223

Z Alt+227

ý L Î ì w W i I u ü

Alt+ 253

L Alt+ 206

Alt+236

w W i I u Alt+252

U Á Ø y Y o O x M û

U Alt+ 193

Alt+ 216

y Y o O x M Alt+251

z Ü Ä ´ H ç à œ Í R

z Alt+

Alt+ 196

Alt+180

H Alt+231

Alt+195

Alt+156

Alt+ 205

R

Ø æ Ú

Alt+ 216

Alt+ 230

Alt+ 218

Page 11: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

11

qqkrw ruiq 5 pMjvIx ruiq 1 1. [mMgl[ mwqw swihb dyvW awgmn]

1. sMq mMgl[ 2. ‘kiv-sMkyq’ imrÄXwdw dw mMgl[

3. ieSÃ gurU-dsox gurU swihbwn dw-mMgl[ 2 2. [BweI jzgw isMG SrDwlU syvk] 3 3. [pMmw mwcV dUq hoky irhw[ GoVy cory] 4 4. [rvwlsr dw mylw] 5 5. [rvwlsr rwijaW nwl myl[ cMbÎwl kumwrI] 6 6. [mwlvIh prbq qy sYl] 7 7. [mwlvIh Auqy nwgW qy jzCW dw myl krwieaw] 8 8. [mMfI pqI pws fyrw] 9 9. [mhWdwn bRwhmNW ny nw ilaw] 10 10. [kvIXn sMbwd] 11 11. [lwl isMG dI Fwl dI pRIKÎw] 12 12. [hir gupwl AujYnI, iDawn isMG mwjrIaw] 13 13. [ibSMBr dws AujYnI] 14 14. [ardwsW] 15 15. [ardwsW-jwrI] 16 16. [DÎwn isMG L vr[ Snwn Pl[ BivzK] 17 17. [BivzKq[ ibSMBr dIaW iesqRIaW] 18 18. [SRwD inrNY] 19 19. [mwqw jIqo jI szcKMf pXwn] 20 20. [pwrDI iesqRI qox mrd] 21 21. [sonw iekzqR krvwXw] 22 22. [Qwn swVny ny KZwnw sqluj ivzc] 23 23. [PkIr PuzlW dw buzk Bytw ilawieaw] 24 24. [kvIaW nwl pRSnoqr] 25 25. [pRSnoqr[ kil vrqwrw] 26 26. [aMimRq rwX kvI[ cMdn kiv] 27 27. [suKmnI qy jp mihmw]

Page 12: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

12

28 28. [jpujI mhwqm] 29 29. [qMbwkU] 30 30. [kyS] 31 31. [iek mweI kolox duzD pIqw[ Dn dyvWgy mrvwvWgy] 32 32. [sYdw byg Srn awXw] 33 33. [iek idj dI iesqRI pTwn ny KohI] 34 34. [idj L iesqRI idvweI[ isMGW ny isr szdk Koihaw] 35 35. [rwijaW dI gurU jI nwl jMg dI iqawrI] 36 36. [rwijaW nwl jMg[ isMGW dw mwn htwXw] 37 37. [‘Kwlsw’ pd dy arQ[ BivzKq vwk] 38 38. [pwhul Byd[ rhq[ bRhmn lÜCN] 39 39. [bRwhmN KIr mws Bugwey[ bRhmN dy lÜKN] 40 40. [sMgq L SsqR Dwrn dw hukm[ swl pzqR[ joDw 3

pRkwr] 41 41. [BweI dXw isMG vlox krm inrNX] 42 42. [awqm ivcwr] 43 43. [awqm vIcwr-jwrI] 44 44. [jog vrNn] 45 45. [vydWq ivcwr] 46 46. [gurmq dy swDnW dw vrNn] 47 47. [bRhm gÎwn AupdyS] 48 48. [bRhm igawn AupdyS] 49 49. [bRhm igawn AupdyS] 50 50. [gurmq dw gÎwn inrNY] 51 51. [hZUrI kvIaW dy kibzq] 52 52. [kvIaW dy kibzq]

Page 13: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

13

ruiq pMjvIx czlI @ siqgur pRswid ]

@ sRI vwihgurU jI kI Pqh ]

aQ pMcm ruq kQnû ] aMsU 1. [mMgl[ mwqw swihb dyvW awgmn] <<ipClw aMsU qqkrw ruiq 5 aglw aMsU>>2

1. sMq mMgl[

dohrw: gÎwnI DÎwnI skl jn, ismrYx nwm ibaMq[ ijn jwnÎo buiD sÍzC qy, pry pwr Bv sMq ]1] as prmwqm sMq gn, sdw szicdwnûd[ krhu gRMQ pUrn srb, bMdox dÍY kr bMid ]2]

buiD sÍzC=ml rihq buzDI, awqm ivsYNI buzDI[ ibaMq=ibaMq dw[ Bwv vwihgurU dw[ arQ: swry sjN (kI) igawnI (kI) iDawnI, ibaMq (akwl purK) dy nwm L

hI) ismrdy hn[ (ismridaW hoieaW) ijnHW sMqW ny awqm ivSYNI buzDI nwl (Aus akwl purK L) jwN (Bwv lK) ilaw hY (Auh ies sMswr swgr qox) pwr ho gey[

sdw szq icq awnûd srUp prmwqmW dy jo aYsy smUh sMq hn (mYx) dovyx hzQ joV ky AuhnW swiraW L bMdnw krdw hW qy ieh bynqI krdw hW ik) ieh gRMQ (inrivGn) pUrn krvw dyvo[

2. ‘kiv-sMkyq’ imrÄXwdw dw mMgl[ sÍYXw: ijh pwr n pwviq hY cqurwnn

awn pMcwnn gÎwn gqI[ Kt awnn BRwq gjwnn gwviq vwiD sdw kmqI n rqI[ AucrMiq hZwr hI awnn qy iqs qy khu dIrGu kWih mqI? kr byNvqI* SuB dyhu mqI ibGnwin hqI Bij swrsuqI ]3]

*SuD pwT-bINvqI hoNw hY ikAuxik byNu dw arQ hY-murlI qy srzsÍqI dy hzQ hY ‘bIN’ qy eyQy ‘N’ L aOxkuV bI nhIx[ jogI jo ‘ikMg’ vjWdy hn Aus L vWs dI fMfI hoN krky byn kihÀdy hn[ XQw:-hiQ kir qMqu bjwvY jogI Qobr vwjY byn[ byNumqI nwm iek ndI dw bI hY[

Page 14: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

14

cqurwnn=bRhmW[ pMcwnn=iSvjI[ gÎwngqI=(iSvjI dy) gÎwn dI gqI dI inivrqI hY ijzQy[ (a) (gÎwn+agqI) gÎwn dI aphuMc[ Bwv ijzQy phuMc nhIx gÎwn dI[ Ktwnn BRwq gjwnn=kwrqkyX dw BweI gNyS[ (a) kwrqkyX qy Aus dw iBrw gNyS[ rqI kmqI n=QoVI vI Gzt nhIx Bwv vD qox vzD[ hZwr hI awnn qy=hZwr hI muK qy (SySnwg)[ dIrG kwih mqI=iqs qox vzfI iks dI buzDI hY[ kr eyNvqI=hzQW ivc vINw vwlI[ (a) (mYx) bynqI krdw hW[ arQ: ijs dw pwr bRhmw nhIx pw skdw ar iSvjI dy igawn dI bI ijzQy

phuMc nhIx qy kwrqkyX dw BweI gNyS vI (ijs L) sdw vzD qox vzD gwAuxdw hY kdy rqI Br Gzt (gwien) nhIx krdw[ (qy) hZwr hI muK qox (SySnwg ijs dy nwmW L) Aucwrdw hY (Blw) dzso KW Aus qox iks dI buzDI vzfI hY? aYsI (kvIaW dy) ibGnW dy nwS krn vwlI srzsÍqI L, (ijsdy) hQ ivc vINW hY mYx Bjdw hoieaw (kihÀdw hW ik) mYL sB miq idE (ik gurU XS vrNn krW)[

hor arQ: ijs (prmwqmw) dw pwr bRhmw nhIx pw skdw, iPr iSvjI dy igawn dI ijs qk phuMc nhIx, kwrqkyX qy gNyS ijs dw (js) gwAuxdy hn (pr ijs ivc kdy) rqI Br vwDw Gwtw nhIx huMdw, (aqy) sB qox ivSyS buzDI vwlw (SySnwg awpNy) hZwr mMUh qox ijs dy (nwm) Aucwrdw hY qy hzQ ivc bINw Dwrn vwlI srsÍqI ijs L BzjdI hY, (hy aYsy prmwqmw) mYL SuBmqI idE qy myry ivGn dUr kro[

3. ieSÃ gurU-dsox gurU swihbwn dw-mMgl[ kibzq: byd byid inrwkwr jW ko khYx Kyd ibn

soAU hÍY awkwir gurU nwnk anûd mY[ aMgd, amrdws, rwmdws, arjn, SRI hirguibMd Bey soAU suKkMd mY[ gurU hirrwie hir ikRSn prm joiq qyg ky bhwdr ibSwrd mukMd mY[ SRI guibMd isMG lO pdwribMd siBin ky bMdox ibRMd duMd hir duMd hwQ bMd mYx ]4]

byd=vyd[ byid=ivcwrky[ inrwkwr=akwr rihq[ awkwir=srUp ivc[ anûd mY=awnûdmX=awnûd srUp[ suKkMd mY=suKkMdmX=suKdweI srUp[ (a) myry suKW dy dwqy[ prm joiq=mhwn joiq[ ibSwrd=cqur[ ivSwrd mukMd mYx=mukqI dyN ivc cqur[ duMd=duzK[ (a) dovyx[

Page 15: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

15

arQ: vyd ivcwrky ijs (akwl purK) L inrwkwr qy Kyd ibn dzsdw hY AuhI (inr awkwr) awnûd srUp gurU nwnk dyv jI dy awkwr ivc hoieaw, (Pyr gurU) aMgd, amrdws, rwmdws, (gurU) arjn, sRI hir goibMd Ausy dy suKdweI rUp hoey, (iPr AuhI) prm joiq gurU hirrwie, hirikRSn (bNI qy iPr AuhI) mukqI dyN ivc cqur (gurU) qyg bhwdur dy (rUp ivc aweI); (iPr AuhI) sRI gurU goibMd isMG jI (dy rUp ivc joq aweI), (AunHW) qzk smUh duMdW dy nwS krnhwry swry siqgurW dy crnW kvlW L dovyx hzQ joVky nmskwr krdw hW[

dohrw: SRI klgIDr kI kQw, SRoqn ko suKdwie[ ruiq ric kir aib pMcmI nIky siBin sunwie ]5] arQ: huN SRoiqaW L suK dyN vwlI SRI klßIDr jI dI kQw pMjvIx ruq ivc

rcky swiraW L suNwAuxdw hW[ cOpeI: ies pRkwr dsmy piqSwhU[

rcÎo pMQ dy rN AuqswhU[ dyS ibdySin sMgiq awvY[ aink pRkwr akorin lÎwvY ]6] gur kI sMgq suin kr swry[ nihÀ ibKwd ko dyiq inhwry1[ jib kI mwr leI klmot[ qib qy gRwm bfy kY Cot ]7] gur sMgiq sox dÍYK n krqy[ jihÀ icq cwhiq qhW Auqirqy[ sgry qRws pwie hit rhy[ koml bwk iblokiq khy2 ]8] ‘joDw mhW pRBU bil Bwrw[ gurU mrYlw3’ krYx Aucwrw[ ‘ko smrQ iqh sMgq Cyry[’ jo Cyry inj jIX inbyry4 ]9] iezqÎwidk kih gRwm ibswly[

1swry gurU dI sMgq suNdy koeI duK dyxdw nhIx idzsdw[ 2(sMgq L) dyKky koml vwk kihÀdy hn[ 3jo iksy qox mwr n Kwvy, sgox jrvwiNaW L mwr sky[ ieh nwm Fyr icr gurU jI dw mShUr irhw hY[ 4jIvn dw aMq krwvy[

Page 16: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

16

qRws DrihÀ pRBu qy siB kwly[ pScm idS qy sMgq aweI[ drSn krn aiDk Dn lÎweI ]10] awin awnûdpuir GwlÎo fyrw[ insw ibqweI sUrj hyrw[ sOc Snwn Twin kir swry[ drSn kirby hyqu Aucwry1* ]11] sBw sQwn gurU cil awey[ SsqR bsqR juiq aiDk suhwey[ lgÎo idvwn Kwlsy kyrw[ awXuD Dir Dir drSn hyrw ]12] gXo myvVw sMgiq pws[ ‘drSn krhu clhu ijh pÎws[’ suin kir Bey qÎwr hrKwey[ cly Byt ly kir smudwey ]13]

sMgq mihÀ iek KzqRI awXo[ kMnÎw gur arpin ihq lÎwXo[

rwvw goq bsih rvqws2[ fory mihÀ ibTwie qnujw su3 ]14] sBw sQwn ikRpwl suhwey[ skl awie qihÀ drSn pwey[ arip arip kir aink akor[ pd aribMd bMid kr joir ]15] rwvw KzqRI isK kr bMid[ TWFo awgy BXo mukMd[ ‘hy pRBu! mYx hOx SriN quhwrI[ ghÎo awsrw rwvir BwrI ]16] inj kMnÎw mYx ly kir awXo[

1gzlW krdy hn[ *pw:-Audwry[ 2ruhqws, nwm hY ngr dw jo SyrSwh dy bNwey iklHy ivc ijhlm dy iZly ivc hY[ 3puzqRI L[

Page 17: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

17

gur dwsI kirby llcwXo[ icrMkwl ko mYx Aur Dwrw[ iehI mnorQ Plih Audwrw ]17] syvih syv awp kI sdw[ krih ikRqwrQ kul ko qdw[ mnhu kwmnw purhu gusweIx! bWCiq iszK awp qy pweI1’ ]18] iem ibnqI suin kY isK kyrI[ SRI muK qy boly iqs byrI[ ‘jib kI hm dyvI ibdqweI[ drSn krÎo kwlkw mweI ]19] qib ko igRhsq krn hm Corw[ bRhmcrj mihÀ inq mn jorw[ XW qy bnY nhIx ieh bwq[ CpÎo ibRqWq n siB bzKÎwq’ ]20]

ieh suin isK kY bhu duicqweI2[ kTn bnI ibiD ikm binaweI[

nIcy muK kir iQrÎo agwrI[ jory hwQ kSt Aur BwrI ]21] ikiqk smyx lO kIn ibcwrw[ pun ibnqI ky sihq Aucwrw[ ‘pRBu jI! sunIaih, bhu ibzpRIq[ muJ ko BeI, dyiq duK cIq3 ]22] jib qy mYx Aur mYx iem DrI[ kMnÎw gur ko arpn krI[ qib kI mwqw sm siB kyrI[ mn su Bwvnw* kIin bfyrI4 ]23] ijsI dyS mihÀ moih avwsw[

1iczq dI cwhI (murwd) iszK awp qox pwAuxdy hn[ 2duibDw, icMqw[ 3(jo ibpRIq ik) icq L duzK idMdI hY[ *pw:-sMBwvn[ 4qy vzfI SuB SrDw mn ivc DwrI hY[

Page 18: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

18

siBin ibKY iem BeI pRkwSw[ kyiqk brs Bey muK kihqy[ lÎwvn hyq rhy inq cihqy ]24] aib mm Gr mYx rhY kumwrI[ ko kir skih n aMgIkwrI[ mwqw ky sm rwKihÀ BwAU[ bMdn TwnihÀ hoiq agwAU ]25] jib ko nwm qumwro lXo[ qib ko hI siB mihÀ ibdqXo[ jy mm Gr mihÀ iQrih kumwrI[ siB ko huie klyS qib BwrI ]26] Xw qy awp ikRpw Aur DrIXih[ aMgIkwr suqw mm krIaih[ qjÎo igRhsq qO BI rih pws[ syv krn kI ijh Aur aws ]27] BwAu irdy kw prKhu, sÍwmI! Git Git ky qum aMqrjwmI[ mm mn aru kMnÎw mn kyr[ dyKhu pRym pRvwh bfyr ]28] krunw krhu syv inj lwvhu[ siB sMgiq kO icq hrKwvhu[ iqsI dyS ky isK prvwry1[ phuÀcy2 iehI kwmnw Dwry ]29] gun gwviq rwvr ky awey[ SrDw BwAu Driq aiDkwey[’

iem kr joir khI bhu ibnqI[ suin siqgur qij kir siB ignqI ]30]

sMgiq krI iblokn TWFI[ -purihÀ aws ien mn ruic bwFI-[ SRI muK qy muskwie bKwnw[

1prvwrW smyq[ 2awey hn[

Page 19: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

19

‘purhu kwmnw skl sQwnw1 ]31] rhY kuawro forw nwmU*[ krih syv bwshu hm DwmU[’ sMgiq sihq iszK so rwvw[ sunÎox bwk jib SRI muK gwvw ]32] hrKiq Bey mnhuÀ iniD+ pweI[ qib kMnÎw gur sdn pucweI[ gujrI mwq rhY Gr jWih[ krI ibTwvn ly kir qWih ]33] swihbdyiv nwm ijs kyrw[ msqk tyik sws ky pYrw[ nûimR hoie kY bYTI pws[ gujrI awiSK krI pRkwS ]34] sMgiq rhI pWc idn aOr[ ibdw hoie phuÀcI inj TOr[ pICy swihbdyvI rhI[ irdY pRqzgÎw kInis ahI ]35] -drSn krih q Bojn pwvY[ nqu ins bwsur CuiDiq ibqwvY++[ pRym iblok nym ijn kInw[ SRI klgIDr siB ibiD cInw ]36] iqsI hyq kir kY iek bwr[ drSn dyiq su krunw Dwir[ iks kwrn qy jy nihÀ hoie[ iqs idn Kwie ahwr n soie ]37] iehI nym kir smw ibqwXo[

iek idn SRI pRBu drs idKwXo[

1(gurU Gr qox) sB QweIx (quhwfIaW) kwmnw pUrn hoN[ *gurU Gr ivzc iek qox vDIk ivawhvW sMbMDI dyKo sPw 2616 rws 5 aMsU 27 aMk 46 dI hyTlI tUk[ ‘kuawro forw’ dw mqlb ieh hY ik mwqw swihb dyvW jI swrI Aumr kMvwry rhy[ so iesL gurU jI dw SrIrk ivvwh nhIx igNnw cwhIey[ +pw:-isiD[ ++pw:-ibhwvY[

Page 20: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

20

hwQ joir kir msqk tykw[ ‘kÎw mnsw?’ kihÀ jlD ibbykw1 ]38] nûimR slwj qry kir nYn[ ibnqI sihq khiq muK bYn[ ‘pRBu jI! iek suq kI aiBlwKY[ apr bwSnw koie n rwKY ]39] ikRpw awp kI qy mYx pwAUx[ iesqRI jnm apn suPlwAUx[ jQw ahYx mm spqin2 kyry[ chOx qQw mn awpn hyry’ ]40] suin kir SRI muK qy PurmwXo[ ‘Blo mnorQ irdy AuTwXo[ khW mnorQ iek suq kyry[ puzqR Kwlsw hoXis qyry ]41] lwKhuÀ ko iehu gNq n awvY[ jg mYx iQr inq, jnm su pwvY3[ skl isMG apny suq jwno[ sujsu pRqwp bDwie mhwno ]42] puzqR Kwlsw qyro BXo[ god pwie quJ hm ny dXo[ mihd pRqwp smyq inhwrhu[ sdw anûd iblûdY Dwrhu’ ]43] suin SRI muK qy BeI anûd[ mwnÎox bwk hwQ kir bMd[ msqk tykiq inj Gr geI[ sMqiq jwin hrK inj* BeI ]44]

ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy pMcmruqy ‘swihbdyvIko forw awvn’ pRsMg brnnû nwm pRQmo aMsU ]1]

1gurU jI ny ikhw[ 2sOkNW[ 3Bwv nvyx qox nvW huMdw rhygw[ *pw:-icq[

Page 21: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

21

2. [BweI jzgw isMG SrDwlU syvk] 1<<ipClw aMsU qqkrw ruiq 5 aglw aMsU>>3

dohrw: iek isK pRymI gurU pg, syv krY idn rYn[ pzKw gih kir bwAu ko, Joliq dyKiq nYn ]1]

cOpeI: nwm jzgw isMG iqs ko khyx[ crn pKwrih kr mihÀ ghy[ cWpI krih pRym Aur Dir kY[ pnhI Jwrih Drih suDir kY ]2] apr ij iKjmq dwr inhwrYx[ iqs ky sMg eIrKw DwrYx1[ ktk bwk2 bhu bwr khMqy[ jib gur qy ikq dUr lhMqy ]3] inkt rihn gur ko nihÀ shYx[ mnhu SrIk awpno lhYx[ jzgw isMG kuC mn nihÀ DrY[ pRym aiDk qy syvw krY ]4] bhuqw nihÀ bolY ikh swQ[ eyk prwien syvw nwQ3[ kml iblocn ko ibkswvY[ siqgur sUrj drSn pwvY ]5] jib dyKY SRI muK sis Erw[ locn krY ckorn jorw[ Aur kI pRIiq gurU BI* jwnYx[ XQw Bgiq ko ibSnu pCwnY ]6]

iek idn SRI pRBu pOFiq Bey[ dwsin lKÎo supiq hÍY gey[

jzgw isMG ko inTur bKwnYx[ -‘jib kib syv azgR huie TwnYx4 ]7]

1Bwv Aus nwl dUjy iKdmqgwr eIrKw krdy sn[ 2kOVy vwk[ 3mwlk dI iezk syvw dy awsry rhy[ *pw:-hI[ 4krdw hY[

Page 22: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

22

syvk apr ij krihÀ inkwsin1[ awgY qUM hoviq siB dwsin2[ qyry sm kyiqk bin awgy3[ Coir tihl ko inj Gr Bwgy ]8] aib qyrI bwrI idiK4 kYsy[ gur kI syv kmwvihÀ jYsy[’

suin kY jzgw isMG nihÀ BwKw[ pRym Dry syvw aiBlwKw ]9]

SRI guru jwgiq+ qUSin suny5[ ibnw BwvnW qy so ignyx[ rwiq ibqwie AuTy liK pRwiq[ SRI gur ismrn kir so bwq ]10] bYiT idvwn mJwr hkwrw[ jzgw isMG ky sMg Aucwrw[ ‘qo khu insw ibKY gn dws[ khiq huqy kÎw? krhu pRkwS ]11] igrw kTor sunweI priq[ kOn qoih sn mqsr Driq?’ suin kY hwQ joir iqn awKw[ ‘pRBu jU! muJ ko ikh++ nihÀ BwKw ]12] kÎox mqsr ikn krnI ahY6[ mm Aur cwh ikRpw qv¶ lhY7[ ies mihÀ sWJ iksy kI nWihn[ apr irdy mm ko kib cwh n’ ]13]

1kzF dysyx[ 2dwsW qox[ 3qyry jhy keI azgy bNy[ 4dyKIey[ +pw:-jwgRq[ 5jwgdy sn, cuzp cwp suNdy rhy[ ++pw:-kuC[ 6iksy ny ikAux eIrKw krnI hY[ ¶pw:-qum[ 7myry irdy ivc awpdI ikRpw lYN dI cwh hY[

Page 23: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

23

jzgw isMG ky suin bc swry[ sgry iKjmqdwr hkwry[

inkt ibTwie idvwn mJwrI[ mMgvwiev bwsn Bir bwrI1 ]14] iek pQrI iek dXo pqwsw[ awiesu dInis dws ij pwsw[ ‘ien doien ko jl mihÀ DirXih[ eyk jwm lO ienhuÀ inhirXih’ ]15] bwsn mihÀ donhuÀ qib() pwey[ apr KÎwl mihÀ pun ibrmwey[ eyk pihr bIqÎo qib chÎo[ dwsn swQ bwk as khÎo ]16] ‘pQrI apr pqwsw joAU[ nIr inkwis awnIaY doAU[’ pwNI ibKY pwn jib fwrw[ pwhn ko qqkwl inkwrw ]17] FrÎo2 pqwsw pwnI hovw[ iqsu akwr ko nWihn jovw[

iem idRSÃWq idKwie siBin ko[ ibdiq krn ko3 khÎo bcn ko ]18]

‘koml mDur pqwsw joie[ imil jl sMg eyk rs hoie[ huqo kTor ju pwQr ibrs[ iqs ky aMqr nIr n prs ]19] iqm jwno iehu dws hmwry[ sunhuÀ Kwlsw kir inrDwry[ sdw smIp hmwry rhy[ eyk nhIx gun mn mYx lhy ]20]

1pwNI dw Biraw BWfw[ ()pw:-iqn[ 2Guilaw[ 3(idRStWq) Kuhlky dzsN leI[

Page 24: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

24

dUr dyS qy isK cl awviq[ SrDwlU Dir BwAu smwviq[ swkq dwdr jl mihÀ bwsw[ gur gun kml1 swr nihÀ qwsw ]21] avgun jy isbwl ky gRwhI2[ gÎwn anÀd sm gMD n pwhIx3[ SrDwlU ail inkt n rhYx4[ Koij Koij gur kml ij lhYx5 ]22] qwqkwl rs ly suK pwvYx[ swr gRhIn aswr lKwvYx6[ swkq bwies, sMq mrwl[ sMg rhy BI apunI cwl7 ]23] cIcV jok lgYx Qn mWhI[ ruDr pwn, pY gun liK nWhI8[’ iezqÎwidk kih aink pRkwrw[ qwVn kry dws iqs bwrw ]24] ‘isK SrDwlu ibswl ik nwl9[ kriq mUF miq mqsr jwl[ jy kr hmny pun pihcwny[ qum ko dyieÀ sZwie mhwny’ ]25]

jzgw isMG ko inkt ibTwie[ snmwnÎo koml bc gwie[

hwQ joir kr qib siB dws[ kir bMdn pg pMkj pws ]26]

1gurU jI dy guNW rUpI kvl dI[ 2avguNW rUpI jwly (isvwl) dy gRhN krn vwly ho jWdy hn[ 3Bwv, ijvyx fzfU kml dI sugMDI nhIx mwNdw iqvyx swkq igawn anûd siqgurW dw nhIx mwNdw[ mwrU m: 1 ivc dy ‘ibml mJwr’ vwly Sbd dw Bwv iezQy kQn ho irhw hY[ 4SRDwlUaW rUpI BOry, (Bwvyx gurU jI dy) kol nhIx rihÀdy[ 5Koj Koj ky gurU rUpI kvl L lÜB lYxdy hn[ 6swr L gRihN krdy hn (qy sMswr) L aswr jwNdy hn[ 7(kW, hMs Bwvyx) nwlo nwl Bwv iekzTy hI rihN (pr iPr) bI awpNI cwl nhIx Czfdy[ 8pr duzD dw guN nhIx jwNdy[ ieSwrw hY ik duzD dI swr vzCw jwNdw hY[ 9bhuqy SrDwlU iszK dy nwl[

Page 25: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

25

bÞSwvn aOgun siB krYx[ gur ko bwk irdy mihÀ DrYx[ ies pRkwr iszKÎw idKrweI[ aMqrjwmI gur gosweIx ]27]

BImcMd kptI miqmMd[ lriq mriq duK pwie iblûd[

vihr myl kI bwq bnweI[ aMqrgqI ivroD AuTweI ]28] *inj mMiqRn ko inkt ibTwie[ mslq kInI imil smudwie[ ‘aib qo SWiq bKyrw BXo[ qAU pMQ dyKAu ibrDXo ]29] lVn gurU sMg bnih n koeI[ suBt hZwrhuÀ mwriq soeI[ idn pRiq hovih Krc ibswlw[ rwKhu sMiD gurU ky nwlw ]30] jbih dwv kuC lgih hmwry[ awnÀdpuir qy dyihÀ inkwry[ Swm1 Aupwie ipRQm ieh khYx[ jy n bnY qO dUjy2 ghYx ]31] rwjnIq krnI bin awvY[ sMiD kry kwrj huie jwvY[ gur iFg rhY vkIl hmwro[ lyih Byq siB kir inrDwro ]32] iek qO isMG krYx nukswn[ brjiq rhY hoih iqs Qwn3[ cqr sumiq mihÀ4 jo imil jwie[ as nr ByjihÀ mqo pkwie’ ]33]

*ieh sO swKI dI 39vIx swKI hY[ 1mYqRI[ 2dUjy (Aupwv)[ 3(swfw vkIl) rokdw rhygw iqzQy rihky[ 4sumq ivc pRbIn (vkIl) jy imly[

Page 26: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

26

apny sicvn mihÀ qy bIn[ pMmw mwcV1+ lKÎo pRbIn[ iqs ko siB gwQw smuJweI[ ‘siqgur inkt rhhu qihÀ jweI ]34] dwv Gwq siB miq mihÀ Dro[ hm pY iliK iliK pTvn kro[ jib jwnihÀgy2 sr hY kwr[ qib hI puir qy dyihÀ inkwr’ ]35]

iezqÎwidk bhu kpt isKwXo[ kuC akor dY chiq pTwXo[

suMdr cMcl blI qurMg[ fwir ZIn Zir kis ky sMg3 ]36] jug bMdUk ajwieb aweI[ so BI siqgur hyq pTweI[ ‘hwQ bMid ibnqI bhu kir ky[ mhW sumiq qy rhu iFg gur ky’ ]37] bhu iszKÎw ko dIin, pTwXo[ ciVH pMmw pRBu kI idS awXo[ AuqrÎo awin anûdpuir mWhI[ pUrb suD piT dÍwry qWhI ]38] pRBu suin kY kirvwXhu fyrw[ ihq syvw nr piT iqs byrw[ rwjnIiq jgmihÀ iQr jYsy[ klßIDr brqYx siB qYsy ]39] 4‘rihn hyq iFg sdw qumwry[ ByjÎo BImcMd ihq Dwry[ ihq rwvr ky pTI AupwXn[

1mclw, iZzdI[ (a) mwcy qoV dw sMKyp mwcV, aPImI[ (e) inrlÜj[ +ilKq ivc pwT mwcV hY Cwpy ivc pwT pwcV hYsI[ sO swKI ivc bI pwT mwcV hY[ mwcy qoV vfy aPImI L kihÀdy hn[ Ausy dw sMKyp mwcV hY[ pwcV bhuqw KwN vwly dw nwm hY[ 2(asIx) jwNWgy[ 3ZrI nwl kzsI hoeI[ 4pMmw boilaw:-

Page 27: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

27

prsn crn kml sm pwXn1’ ]40] inj awgvn hyq siB BinXo[ gur prvwr sBw juiq suinXo[ Auqr prÎo so insw ibqweI[ pRwiq BeI bhuro idKrweI2 ]41]

ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy pMcm ruqy ‘dwsn’ pRsMg brnnû nwm duqIE aMsU ]2]

1(awp dy) kmlW vrgy crnW L hzQW nwl sprS krnw (kihÀdy sn) Bwv mzQw tykdy sn[ 2iPr svyr hoeI idKweI idqI[ (a) (Bytw) svyr hoeI L idKweI[

Page 28: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

28

3. [pMmw mwcV dUq hoky irhw[ GoVy cory] 2<<ipClw aMsU qqkrw ruiq 5 aglw aMsU>>4

dohrw: siqgur sBw lgwie kir, ibRMd Kwlsw awie[ soFI bydI ibRMd iFg, SoBiq ijAux surrwie ]1]

cOpeI: pMmw mwcV inkt hkwrw[ ley akorn awvin Dwrw[ Kro qurMg1 Kro kir awgy[ qupk DrI dÍY dyKin lwgy ]2] kir joriq Twniq Bw nmo[ bYTÎo inkt sCl iqh smo[ ‘BImcMd inRp kInis ibnqI[ krI sMiD qum sox qij ignqI ]3] jwniq Bw icq hhu gur swcy[ pRIiq krn mihÀ ijs icq rwcy[’ sBw ibKY suin kir as bYn[ khÎo pRBU iqs idiS kir nYn ]4]

SRI muKvwk ] ‘pMmw vZIr[ awKr ibpIr2[

bwmn kw bol[ smJ ibn sol3*[ rwjpUq kI jwq[

n mIq swDU n qwiq mwiq4+[

1cMgw GoVw[ 2aMq L bypIrw (inklygw)[ 3TûF pwAuN vwlw (suKdweI) hY pr ibsmiJaW L[ [sMs:, sol=TûFw][ (a) solW (awn) by smJI dw hY (ies bRwhmN dw bcn) *pw:-smJ ibnmol[ 4nw swDU dI qy nw hI ipqw mwqw dI imzqR hY[ +ies dw Bwv rwj krnhwrW qox hY jo rwj dI Kwqr mwqw ipqw swDU iksy dw ilhwZ nhIx krdy ijvyx aKOq hY ‘rwj ipawry rwijaW vIr dupirawry’[

gurU jI L jo phwVIaW rwijaW vlox dgy qy qjrby ho cuky hn, AuhnW vl sYnq hY[ ieho Bwv agly vwk (aMg 10) ivc hY ik rwj GrwiNaW ny keI vyr jMmN vwly mwry hn, eyh lok pwlNhwiraW qy puzqR imzqRW qzk L bI mwrno nhIx tldy[ gurU jI jNw ieh rhy hn ik ieh pMmw bI dßy krn vwlw hY qy ies L GzlN vwly bI kpt kr rhy hn[

Page 29: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

29

] hor ] jy rqu lgY kpVY jwmw hoie plIqu ]

jo rqu pIvih mwNsw iqn ikAu inrmlu cIqu++ ] cOpeI: qrkiq gur ky bwk suny jib[

hyq htwvin pMmw kih qib[ ‘sunhu pRBU! ko krih kukrnI[ iPr pCuqwie prY jo SrnI ]5] iqs ko qÎwgin nihÀ bin awvY[ eyv awp sm gurU alwvYx1[’ apr iszK soFI gn pws[ suin duie idS qy kriq pRkwS ]6] ‘mhwrwj! ies hI ibiD ahY[ ijs pRkwr rwvr aib khYx[ qAU dyKIaih awp ibcwr[ inq hI krn jMg bl Dwir ]7] mwrn mrn hoiq smudweI[ XW qy BlI n nIq lrweI2[ krnI sMiD3 ahY aib nIkI[ iem iezCw hY siB ky jI kI ]8] juzD ibswl Bey bhuqyry[ lriq hZwrox suBt inbyry[’ iem suin kY siB qy gunKwnI[ kriq sunwvin boly bwnI ]9]

SRI muKvwk ] ‘aiDk Blw rjpUiq kul, ijnHW jMmnw Sqru4[

pwlnhwiraW mwir kY, pUiq mIq isr kqr5 ]10]

++ieh slok mwJ rwg dI vwr ivc hY[ 1awp vrgy gurU ieMø kihÀdy hn[ 2inÜq dI lVweI[ 3sulh[ 4rwjpUqW dw kul fwFw mwVw hY ik jyhVy jMmN AunHW dy vYrI ho jWdy hn [aiqBlw, vzkRokqI hY][ 5pwlNhwiraW L mwrky puzqRW imzqRW dw isr (qk) kt lYxdy hn[

Page 30: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

30

Blw n hoie phwVIaw, smuiJ ibswhI lyX1[ awie BIV swDU bnyx, dßw bwp ko dyX2 ]11] 3Gir mYx aÀn duD Bwq bhu, SrDw dyvn mwJ[ kro mIq qib prbqI, smy kwm ky bWJ8 ]12] bwq krYx aiq* moih kI, aMqr duibDw pUr4[

lYNy isAux KwNy Blw, ibpqw idiK rihÀ dUr5 ]13] cOpeI: suno sBw siB eyv phwrI[

krihÀ dgw inj bwp sMgwrI[ hmry sMg khW suD hoieÀ[ ktu qMUbI kib mDur n joie ]14] sÍWn pUC kib hoie n sUDI[ jy nlkI mihÀ rwKihÀ rUDI6[ ijs iks ko ijm sihj suBwie[ kbhuM n ibnsY krY Aupwie ]15] hm kÎw khYx skl qum jwno[ pr ieh bwq BlI nihÀ mwnox[’ suin gur qy siBihin qib khÎo[ ‘aib qy myl aCyro lhÎo’ ]16]

swihb pun qUSin kir rhy[ siB kI miq lK kÎohuÀ n khy7[

pMmw rhn lgÎo gur pws[ aink ibiDin kI buiD pRkwS ]17] inq hZUr ko drSn krY[ skl Byd ko inj miq DrY[

1phwVIaW kolox Blw kdI nhIx huMdw, ienHW dw ivswh smJ ky kro[ 2(awpNy qy) BIV aw bNy qW swD (qzk) bNky bI (Cutkwrw pw lYxdy hn qy awpiNaW qy aw bNy qW) ipAu L bI dßw dy jWdy hn[ 3(jy awpNy) Gr ivc aMn duD Bq bhuq hovy qy dyN ivc bhuqI SrDw hovy qW phwVIey L imzqR bNw lE; pr jd quhwL kMm peygw phwVIaw bWJ iesqRI vWg inkMmw swbq hovygw, ieh AuhI lokokqI hY ‘phwVIey imq iks ky Bq Kwieaw aO iKsky’[ *sO swKI dw pwT ‘aiq’ hY, horQy ‘aQ’ qy ‘ab’ bI hY[ 4ipawr dIaW glW krdy hn pr aMdrox duibDw nwl Bry hoey hn[ 5lYN KwN nwl qW Bly rihÀdy hn, pr ivpqw dyKky pry ht jWdy hn[ 6Bwvyx nlkI ivc pwky rok ky rzKIey[ 7kuJ nw ikhw[

Page 31: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

31

sumiqvMq bhu cqur isawnw[ imil imil siBin sMg ihq Twnw ]18] gur BI lgy ivswhu1 krn ko*[ bolihÀ iqh sox, hyq Drn ko2[ gur iFg ibnY BnY bhu ibiD kI[ mn mihÀ Kot kpt kir suD kI3 ]19] BImcMd iFg ilKY pTwvY[ iniq ibRqWq brqin ijm awvY[ ‘aib myry bs mYx gur hoey[ bolYx mDur su awdr joey4 ]20] aink bwq mYx khOx krwvOx[ kyiqk ky kwrj suDrwvOx[’ piF piF BImcMd hrKwvY[ ‘awCI BeI ju gur bs awvY’ ]21] iszKin ky sm bin kir pMmw[ ibnqI krih suDwrih kMmw[ ijs pRBu hrKiq iqm hI khY[ iqm hI kwr krn icq chY ]22] iek idn iliK ByjI suD aYsy[ ‘gur ky hX koql bl hYsy5[ qskr pThu lyhu kFvwie[’ srb Byq ko idXo jnwie ]23] igrpiq BImcMd suD+ pwey[ Byv jnwXo cor pTwey[ insw aMDyrI mihÀ so lwgy[

1ieqbwr[ *Bwv ieh hY ik Aus Aupr byvswhI L pihly idn vWgUM huN qwany bolI ivc smJwAuxdy nhIx sn[ 2jdox (pMmy nwl suBwvk bI) boldy hn Auh (azgox) ipawr idKwAuN dI krdw hY[ 3kpt krky Kbr (BIm cMd L) krdw hY[ 4imzTw boldy hn qy awdr nwl qzkdy hn[ 5gurU kI Kws svwrI dy GoVy bVy qkVy hn[ +pw:-suK[

Page 32: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

32

ly kir gmny mUF aBwgy ]24] BUpiq ko dIny qib jwie[ dyKiq cpl rhÎo hirKwie[ pun pMmw gur kyr KZwnw[ krih idRSit mihÀ Dir ijs Qwnw1 ]25] ijiqk Sumwr2 srb hI lhY[ qskr krm swDu bin rhY[ gur aMqrjwmI siB jwnYx[ qAU n muiK qy ibdq bKwnYx ]26] apr Kwlsw soFI awid[ siB sox pMmw kir sMbwid[ ilXy irJwie lKY ihq swcw[ knk kls ijm ibc ibK rwKw3 ]27] ijm bk ibsd brn kO DwrI4[ DÎwn prwien rih iekswrI[ aMqr mhW mnorQ Kotw[ iqm pMmw gur iFg miqmotw5 ]28] skl kwrdwrin ko hyrY[ jmw pCwnih alp bfyrY6[ drb awmdn brK ijqyk[ aru jo KrcihÀ jliD ibbyk ]29] jmw aMnwid awid kI jyqI7[ isqw8 snyh9 iGRzq10 kI kyqI[

1ijzQy Drdy sn (KZwnw)[ 2igNqI[ 3sony dy GVy ivc ijvyx ibK rzKI hovy[ 4bgly vrgw AuØzjl rMg Dwrky[ 5buDI dw Kotw[ motw aMdrox polw huMdw hY, Bwv Kotw[ (a) mUrK, ikAuxik gurU dRoh krn vwlw asl ivc mUrK hY, (e) moTw-muzTN vwlI buzDI vwlw[ 6awmdn pCwNdw hY ik QoVI hY ik bhuqI[ 7aMn awidkW dI jmW awidk[ 8KMf[ 9qyl[ 10iGAu[

Page 33: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

33

gulkw ar bwrUd ij qÎwrI[ sdw smIp ij awXuDDwrI ]30] cwkr ihMdU qurk ikqyk[ gur iszKI qy isMG ijqyk[ gurU ßrIbinvwj smwjw[ ly siB Byq ilKy inj rwjw ]31] eyk bwr iliK Kbr pTweI[ qurkwny kI POj cVweI1[ ‘gurU sMg huie jMg’ sunwXo[ apnI idS qy nyh jnwXo2 ]32] BIm cMd iFg ilKÎo pTweI[ ‘klßIDr sox qurk lVweI[’ ihq shwie ky sYn mMgwie[ anÀdpury ky iFg Auqrwie3 ]33] krÎo idKwvw kpt pRbIn[ 4‘rN mihÀ krihÀ gurU bl hIn[ smYx kwm ky trihÀ, n lrihÀ5[ klßIDr ky hOrw krihÀ’ ]34] nihÀ mUrK miq mihÀmw jwnih[ Cl iezqÎwid aink* ibiD Twnih[ qurk sYn tir kY hit geI[ igrpiq dl ko ruKsd deI ]35] apno awpw krih jnwvin[ ‘hm hYx dws awp ky pwvn[’ iszKIDr sm nûmRI hoie6[

1Bwv qurkW L Kbr Gzl ky AuhnW dI POj gurW qy cVHweI[ 2iszKW L suNwieaw ik (qurkW dw) gurU nwl jMg hoeygw, pr nwl awpNw ihq jnwieaw ik asIx mdd krWgy[ 3Bwv iek pwsy qW qurk cVHwey dUjy pwsy gurU kI shwieqw leI rwjy dI POj mMgw DrI[ mqlb rwijaW dw gurU nwl ihq dzsNw sI[ 4(pr ivcox ieh nIaq sI ik)[ 5tl jwvWgy lVWgy nhIx[ *pw:-krn[ 6Bwv iszKI Dwrn vwilaW (iszKW) vWùU inûmRqw kr dzsdw sI[

Page 34: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

34

jQw pwrDI rIqI soie1 ]36] *eyk idvs kih kY bhu bwrI2[ -cFihÀ vihr- kI mslq DwrI[ ‘krhu aKyr iPrhu bn hyrhu[ jhW kol3 pwVHy imRg Syrhu’ ]37] SRI klgIDr kIin cFwie[ sMg Kwlsw Bt smudweI[ bn mihÀ ibcriq ieq Auiq hyry[ iem ly gmnÎox dUr bfyry ]38] iliK kir pTÎo ‘aey ieq swihb[ igrpiq Byjhu apn muswihb[’ BIm cMd Bt bIn bIn kir[ huqy smIpI pTy SIGR Dir ]39] ieq qy gur phuMcy jib dUr[ awin imly qqkwl hZUr[ nmo Twin snmwn krMqy[ krin aKyr suQl idKrMqy ]40] phuMcy bf arMn4 mihÀ jwey[ qihÀ qy inkis Syir duie awey[ rjpUqn kr joir Aucwry[ ‘Kry awp pRBu krhu inhwry ]41] krwcol sox jMg hmwrw[ ien qy mrihÀ ik lYhYx mwrw[’ bl idKwie cihÀ pRBU irJwey[ dÍY rjpUiq smuK huie Dwey ]42] Syrin ko sih ispr agwry5[ apny KVg Ej kir mwry[

1ijvyx iSkwrI dI rIqI huMdI hY Bwv iSkwrI bwN mwrn vyly inAuxdw hY[ *ieh sO swKI dI 40vIx swKI hY[ 2bhuq vwrI kihky[ 3sUr[ 4bn[ 5SyrW L azgox FwlW qy shwr ky[

Page 35: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

35

Gwq kry igr BUmI pry[ ipiK gur Aur pRsMnqw Fry ]43] bKSÎo isrypwAu aru Dn ko[ Auqry vihr dyiK SuB bn ko[ mhWpRSwd qÎwr kirvwey[ acÎo pRBU aru Bt smudwey ]44] rwjpUiq bMdn kir gey[ SRI pRBu ciF kir puir mihÀ aey[ Auqir qurÀg qy ikX ibsrwmU[ sMkt imtihÀ ilXy ijin nwmU ]45]

ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy pMcm ruqy ‘pMmy ko’ pRsMg brnnû nwm iqRqIE aMsU ]3]

Page 36: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

36

4. [rvwlsr dw mylw] 3<<ipClw aMsU qqkrw ruiq 5 aglw aMsU>>5

dohrw: ies pRkwr pMmw rhY, kpt rKY icq mWih[ isK sm bwhr pRym ko, krih jnwvn pwih1 ]1]

cOpeI: lgih idvwn gurU ky pws[ bYTih awin snyh pRkwS[ aink pRsMgin bwq clwvih[ SRI pRBu ko bhu ibiD smuJwvih ]2] ‘rwjin ko inj pws hkwrAu[ krhu imlwvin bwq AucwrAu[ ikMvw2 awp aKyr isDwrhu[ cwr pWc idn vihr guZwrhu ]3] qhW myl rwjin ko hoie[ inqpRiq icq aiBlwKI joie3[ ibnw imly qy imtY n aMqr4[ dÍYS ibnwshu awp inrMqr ]4] imlhu, aKyr clhu iek swQ[ siBin kwmnw purvhu nwQ! qumry pd aribMd s pRym[ siB igrpq qum qy cihÀ Cym’ ]5]

ieqny mYx ruvwlsr mylw[ awviq Bw nr puMj skylw[

qib pMmw liK avsr Blo[ khY ‘gurU jI myly clo ]6] qumro jib suin hYx awgvnU[ sgl sYlpiq qÎwgYx BvnU[ ims myly ky siB cil awvihÀ[ rwvir pd sroj lptwvihÀ ]7] iszKI DrihÀ awp kI swry[

1pws rihky[ 2aQvw[ 3jo (rwjy awpdy drSn dy) inqpRqI aiBlwKI hn[ 4Prk[

Page 37: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

37

inj gur krihÀ Bwvnw Dwry[ aink akorin ko arpwvYx[ rwvr kI kIriq ibrDwvYx’ ]8] ieh mslq suin isMG anûdy[ khYx: ‘pRBU! qihÀ nr huieÀ ibRMdy[ qIrQ kI mihmw kihÀ BwrI[ igrvr qrqy bwir mJwrI1 ]9] acrj hyrin ko cihÀ swry[ qruvru dl sm igrvr qwry2[’ SRI gujrI suin kir cil aweI[ ‘clhu puzqR so dyhu idKweI ]10] suniq rhy kib ky ibsmwey3[ aru qIrQ mihÀmw aiDkwey[ ibRD bX myrI bhur n awsw[ krihÀ Snwn dwn qt qwsw4’ ]11] pun AuiT jd mMdr mihÀ gey[ qihÀ jIqo suMdrI suin ley[ hwQ joir iqn BI qib khÎo[ ‘pRBu jI! qIrQ hm nihÀ lhÎo5 ]12] ikRpw krhu iek bwr idKwvhu[ jihÀ igr qrihÀ Snwn krwvhu*[’ bhur ajIq isMG jI BwKw[ ‘hmry icq mihÀ bI aiBlwKw’ ]13] Cl pMmy ko siB gur jwnYx[

1pzQr qrdy hn jl ivzc[ 2ibRzKW dy pziqaW vWg pzQr (phwV) qrdy hn[ 3hYrwn hoky kdy dy suNdy rhy hW[ 4iqs dy kMFy[ 5nhIx dyiKaw[ *gurU jI dI mwqw qy supqnI jI L pzQr qrdy dyKN dw KÎwl qW awieaw hovy pr gurU ‘qIrQ’ dy pws huMidaW AunHW L kilawn ihq qIrQ Snwn dI loV nhIx sI[ jdox ik gurU dsm jI qIrQW dI vrjnW awp kr cuky hn[ iPr jd pihly siqgurW dy hukm bI ieho hn:-‘gur qIrQ guru pwrjwqu’ punw:-‘qIrQ nwvN jwAu qIrQu nwmu hY ] qIrQu sbd bIcwru aMqir igawnu hY ] gur igawnu swcw Qwnu qIrQu ds purb sdw dswhrw’ ]

Page 38: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

38

ijm rwjin sMg myl bKwnYx[ qAU srb cwhiq prvwrw[ imlÎo Kwlsw cln Aucwrw1 ]14] siB ko sMmiq2 liK kir sÍwmI[ CwnI bwq n kCU bKwnI3[ kih kr qib qÎwrI kirvweI[ sBw srb mihÀ iQry gusweIx ]15] eyk huqo hX ko Gurvwr4[ nwm mdn isMG jwiq cmwr[ iqs mihÀ Skiq huqI, siB jwnI5[ siBin sunwvn bolÎo bwnI ]16]

bcn: krYgw su BrYgw[ gurU kw kI krYgw6[ syvk qy kwj srYgw[ duSmn doKI mrygw’ ]17]

cOpeI: sBw ibKY isMGn jib sunÎox[ irs Aur Dir siBihin qib BnÎox[ ‘ieh kÎw boliq bwAu duaweI7[ nIT nIT mslq TihrweI ]18] ibGn krn ko krih jnwvn[ qIrQ chY Snwn htwvn[’

suin kY mdn isMG muskwXo[ Dir qUSn ko kuC n alwXo ]19]

qib siqgur kih siBin sunwXo[ ‘syvk hX ko swc alwXo8[ ijs asu pr cFqy gurdyvw[ dÍwdS mws krI ien syvw ]20]

1Bwv prvwr qy Kwlsw clN L kih irhw hY[ 2ieko rwie vwly[ 3guzJI gzl kuC nw khI[ 4sweIs[ 5Ausny (BivzKq) jwN leI[ 6kI nukswn krygw[ 7vwhduvwh, byQvIaW gzlW[ 8GoVy dy syvk ny szcI gl awKI hY[

Page 39: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

39

jo inSkwm hoie kir Aur ko[ syvih Bly qurMg siqgur ko[ qQw gurU kI syvw DynU1[ so SkqI ko kir hY lynU ]21] BUq BivzKÎq kyr ibRqWq[ iqs ky irdy hoie bzKÎwq[ siB ikC jwin lIn ien irdy[’ syvk sMg bKwnÎox qdy ]22]

bcn swihb jI kw ] ‘GoVy dI syvw kir[ hovygI so jr[

gurU kw Gr[ rwKw swcw siqgur isKw! icMqw nw kr[ cuzp kw smw sr2 ]1]

cOpeI: qib siqgur qÎwrI kirvweI[ siBin qurMgn ZIn sjweI[ kMcn swj sMg iSMgwry[ koql pMc gurU ky pÎwry ]23] inKl Kwlsw lwls kry3[ Bey snÜDbzD mud Dry[ fory cly qIn gur mihlw[ gujrI cFI pwlkI pihlw* ]24] awnÀdpuir qy cFiq isDwry? swihbZwdy lY sMg cwry[ isK sMgq ko vwr n pwry[ cFÎo Kwlsw gurU ipCwry ]25] mwrg ibKm igrin ko joAU[ sny sny AulÀGiq siB koAU[ ies ibiD klßIDr awgvnU[ phuMcI suiD siB igrpiq BvnU ]26] suin kir cFy skl qqkwlw[

1jW gurW dI gAU dI syvw kry[ sO swKI mUjb eyh arQ TIk hY[ 2cup dw smW hI cMgw hY[ 3swrw Kwlsw cwhuMdw hY (myly jwN L)[ *pw:-bihlw[

Page 40: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

40

isrI ngrIey aru cMibawlw1[ ciF ndUnIey+ inRp biGawly[ apr mMfYl2 cmMU ly nwly ]27] huqo kwmgVIaw3 ju isDwrw[ nwm GmMf cMd Bt Bwrw[ BImcMd igrnwQ klUrM[ BUpcMd ciF clÎo hMfUrM ]28] bIr isMG jspwil pDwrw[ cFy bsYhrI4 awnÀdDwrw[ kuzlU kYTl qy cil awey[ iezqÎwidk igrpiq ciF Dwey ]29] lry ibswl ij SRIgur swQw[ dyKy bfy jMg mihÀ hwQw5[ iqs klßIDr hyrn hyiq[ bf joDw aiqrQI sucyq6 ]30] Dir Dir Aur dIrG aiBlwKw[ gey aiKl sYlin mg nwKw7[ qIrQ Ql ruvwlsr awXo[ pRQm pRBU fyrw qihÀ pwXo ]31] iqn pwCy rwjy siB awey[ hyir hyir Ql ijq icq Bwey[ siBihin isvr krÎo hirKwey[ Kwn pwn kir supiq suQwey ]32] aglI BeI jbih Bunswrw[ sOc Snwn skl qn Dwrw[

1cMby vwlw[ +pw:-mdUNIey[ 2mMfI dy[ 3kwmgV dw rwjw[ 4iek irawsq hY iSmly dy ielwky ivc[ 5cMgy hzQ jMg ivc vyKy sn (ijnHW ny)[ 6gurU jI[ 7phwVW dw rwh lûGky[

Page 41: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

41

SRI gur iFgu siB ky nr awey[ ‘igrpiq cwhiq drSn pwey’ ]33] pMmw iPrY bIc ieq Auq mYx[ chY pRBwv1 idKwvin icq mYx[ qib swihb iem hukm bKwnw[ ‘krhu mKmlI PrS mhWnw ]34] sBw iSMgwr suDwro swro[ iQrYx awin jihÀ mnuj hZwrox[’ suin dwsin qqkwl suDwrU[ qnÎo ibqwn cOkno cwrU ]35] mukqw Jwlr ZrI proey[ rySm forYx kisbo hoey[ ibRMd drb lwgy bnvwXo[ riv pRkwS qy bhu cmkwXo ]36] PrS ibswl dUr lg kInw[ awie Kwlsw pRQm asInw[ sgry snDbzD Bt Bwry[ SoBiq ijm kyhir bil Bwry ]37] SRI klßIDr bsqR sjwey[ jwmw bhu sUKm Cib pwey[ muSt hym kI jViq su hIry[ suMdr kor krI br cIry ]38] pwie pulwdI gr SmSyr[ swXuD Bey2 idpihÀ sm Syr3[ isr suMdr dsqwr sjweI[ dmkiq rqn ijgw Cib pweI ]39] JUliq klßI mod bFwviq[ mukqw sÍzCin guzC suhwviq[ qrgs jtiq gry gih pwXo[

1(awpNw) pRBwAu, pRqwp[ 2SSqR pihny hoey[ 3Syr vq[

Page 42: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

42

Kr qIrin sox BrÎo suhwXo ]40] cWp kTor hwQ mihÀ lIin[ goSy1 jug kMcn ky kIin[ fsÎo2 pRXMk PrS pr cwrU[ syjbMd guMPy idS cwrU3 ]41] ibsd ibCOnw suMdr sohiq[ imRdul aiDk mnuhrqw johiq4[ iqs pr iQry awn gunKwnI[ hyir AuTy siB ihq snmwnI ]42] cmr cwru Furqo chuÀPyry[ mnhuÀ hMs Juk mukqw hyry5[ friq n ghY Pyr Auf jwhI6[ bwrbwr iqn ipKih BRmwhI7 ]43] ies pRkwr siB sBw lgwie[ jnu sur gn mihÀ iQr surrwie[ ikDox kubyr mhW Cib pwvY[ rwmcMd kY sBw suhwvYx ]44] ijm jwdv mihÀ goivMd cMd8[ iqm isMGn mihÀ goibMd isMG[ kMcn lSt Dry iQr awgy9[ siB gur* rUp ipKihÀ anurwgy ]45]

ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy pMcm ruzqy ‘ruvwl sr jwvn’ pRsMg brnnû nwm cqurQo aMsU ]4]

1DnuK dy kony[ 2ivCwieaw[ 3chuM pwsIx[ 4kUlw qy bhuq mnohr idKweI idMdw hY[ 5mwnox hMs Jukky moqIaW L vyKdw hY[ 6frdw (moqIaW) L PVdw nhIx qy Auf jWdw hY[ (a) frdw hY ik mqW mYL PV lYN ies krky Auf jWdw hY[ 7GVI muVI vyKky ieDr AuDr iPrdw hY[ 8ikRSn cMd[ 9cobdwr azgy KVy hn[ *pw:-siqgur[

Page 43: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

43

5. [rvwlsr rwijaW nwl myl[ cMbÎwl kumwrI] 4<<ipClw aMsU qqkrw ruiq 5 aglw aMsU>>6

dohrw: sYlpqI imil kir skl, cmU sMg smudwie[ SRI klßIDr ky inkt, awey Aur hirKwie ]1]

cOpeI: inj inj Byt agwrI Dry[ pd aribMd bMdnw kry[ kMcn ZIn qurMg iSMgwry[ Kry kry siqgurU agwry ]2] DnuK qupk aru ispr ikRpwn[ dyS ibdySin mol mhWn[ KVg ispr siB aMg lgwey[ bYTy inkt pRBU smudwey ]3] hyir hyir suMdr gur sUriq[ mwnhuÀ idpih kwm kI mUriq[ kY smyt suMdrqw swrI[ DrÎo srIr awin duiq BwrI1 ]4] awid sUrqw gun smudwey[ iek Ql mYx ibiD rcy itkwey[ mnhuÀ rUp2 inj DrÎo srUpw[ ies pRkwr pRBu idpihÀ anUpw ]5] iqs iCn ijn ijn dyKin kIny[ iek sm siB ky mn hir lIny[ icrMkwl ky cwhiq icq mYx[ drSn krÎo Bey siB ihq mYx ]6] kuSl pRSn pRBu siB ko bUJy[ AuØzqr dXo anûd arUJy3[ apr bwrqw bhuq clweI[

1Bwv swrI suMdrqw ny mwno kzTy hoky rUp Dwiraw hY[ 2mwnox rUp Bwv suMdrqw ny[ 3anûd ivc rziqaW ny[

Page 44: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

44

bcn sunin ko bhu llcweI ]7] BImcMd qy awidk rwjy[ BUpcMd bhu sMg smwjy[ Coty bfy sYlpiq hyry[ suin suin bwk anûd bfyry ]8] ijnhu ipRQm hI1 drSn pwXo[ so* kr joriq bwk alwXo[ ‘SRI siqgur ky gun ijm suny[ khiq huqy ijm suMdr Gny ]9] iqsI rIiq ky awj inhwry[ drSn2 sPly jnm hmwry[’ rwjpUq aru siB igrpwl[ khYx skl ‘hm Bey inhwl ]10] SRI nwnk ko qKiq suhwXo[ qIn lok piq qn Dir awXo[’ bhuq smY lg bYTy rhy[ AuiT gmny koie n icq chy3 ]11] dyKin ky lwlc anurwgy[ bwk sunin ihq bwqin lwgy[ bwr bwr gur ko jsu khYx[ ‘hm rwvr ky isK hI ahYx ]12] krunw kriq rhhu liK dws[ qum drSn qy nihÀ jm pws[ apny jwin ismrqy rho[ pUrb doSu nhIx aib lho4 ]13] hm hYx alp ibgwrn hwry[ qum smrQ ho bKSnhwry[’

iezqÎwidk kih ibnY GnyrI[ 1(ajy) pihlI vwr hI[ *pw:-sy[ 2drSn krn nwl[ 3jwN L iksy dw icq nhIx krdw[ 4Bwv Bulw idE[

Page 45: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

45

nIT nIT AuiT kir iqs byrI ]14] kir kir nmo jnwie snyhU[ gmny fyrin ibKY aCyhU1[ pun sgry rwjn kI rwnI[ drSn ko icq chiq mhwnI ]15] bUiJ bUiJ rwjn ky sMgw[ aweI dyKin Dry AumMgw[ ipRQk ipRQk inj DrI Aupwien[ prsy awin kml sm pwien ]16] pUrn cMd bdn kI Erw[ siB rwnI idRg kIn ckorw[ gur srUp sUrj sm Bwsy[ kml iblocn siBin ibkwsy ]17] eyk bwr qn kI suiD BUlI[ ipiK srUp siB rwinin JUlI2[ khYx prspr ‘hy ail3! jwn[ suMdr ikRSn sunÎo hm kwin ]18] ijn kAu ipiK ibrmihÀ nr nwrI[ bIc purwnn kQw AucwrI[ so ien sm hÍYgo kY nWihn[ kwm khW sm qn Bw dwhin4 ]19] lwj jhwj5 nXn ainXwry6[ KMjn kMjn kOn ibcwry7[ DMn qRIaw bfBwgI soeI[ ien sox his boliq hY joeI ]20] suniq rhI hm sd hI SRon[

1swry[ 2sB rwNIaW JMUm peIaW[ 3hy sKI[ 4kwm ny kI (ienHW dy) brwbr hoNw hY (Ausdw qW) srIr swiVaw hoieaw hY (iSvjI dw)[ 5lÜjw dy jhwj hn[ 6aNIawly nYN[ 7mmoly qy kvl ivcwry (ienHW nYNW agy) kON hn[

Page 46: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

46

gur sm rUp nhIx ikq lon1[ rhI ishwviq hyrin kwrn2[ bfy Bwg ikX awj inhwrin’ ]21] gur srUp bf jwl PsI hYx3[ imRgI smwn nhIx inksI hYx[ iek tk dyiK, n plk imlwvihÀ[ ‘hy siK! kh drs pun pwvihÀ’ ]22] BeI ibbs TihrI icr kwl[ iqn mihÀ huqI ij ibrDw bwl4[ siB rwinin ky mn kI jwin[ AuTI gurU pg bMdn Twin ]23] nIT nIT AuiT gvnI swrI[ bMDI lwj sukcqy nwrI5[ jib siB geI kQiq gun gn ko6[ clI hwr kir jnu inj mn ko ]24] sYlpqI cMbÎwl kumwrI[ nihÀ bÎwhI so huqI kumwrI[ huqI iczqRnI* iczqR srUpw+[ kivqw krqI gunin anUpw ]25] suniq huqI gur rcI su bwnI[ CMd svYXy awid mhwnI[ piF piF hrKiq irdy GnyrI[ rs iSMgwr aiDk jihÀ hyrI7 ]26] mn mihÀ aYsy icqviq rhI[

1suMdr[ 2drSn krn vwsqy iskdIaW rhIaW hW[ 3srUp rUpI vzfy jwl ivc PsIaW[ 4ibrD iesqRIaW[ 5lwj nwl bzDIaW sukcky nwrIaW[ 6smUh guNW L kihÀdIaW[ *iesqRI jwiq ivzcox dUsrI[ fIl fOl ivcly myl dI, nYN kml vrgy nÜk iqlPul jyhw[ kivqw inRq sMgIq dI rucI Aus ivc huMdI hY[ awid[ +pw:-cqur srUpw[ 7ijs ivc iSMgwr rs (bzDw hoXw bhuq) dyiKaw sI (Aus ny)[

Page 47: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

47

-1bwnI rsviq gur bhu khI[ neI, brIk, krI rs Gno[ rOdR, iSMgwr, ibdiq kir mno ]27] aiDk snyh sMg so pFy[ drs krn kI bWCw bFy[ ipq sox pUiC ilKI iqn pwqI[ inj aDInqw kir bhu BWqI ]28] SRI siqgur kI bhuq bfweI[ iliK kir dwsI hwQ pTweI[ awin deI siB kih kir gwQw[ bwcI qbih Koil jgnwQw ]29]

bcn: ‘swrw, pAuNw, dUjw gAuNw?

nr nwrI Qy dono BAuNw[ kuC KwDw, kuC lYky sAuNw[

AuØzqr dyhu gurU jI kAuNw2?’ ]30] dohrw: iem pwqI piF dyiK kY, siqgur cqur ibswl[

kwgd pr AuØzqr ilKÎo, piT dIno qqkwl ]31] ‘3jwNo swrw dyv dyih, pAuNw mwNs dyih[

duibDw dUjI krI gvn, nr nwrI lg hUey Kyh ]32] AuBY lok BAuxdw iPrY, kuJ KwDw Krc j mwl[

1gurU jI ny rsIlI bwNI bhuqI khI hY, jo nvIn hY brIk hY qy bhuqy rsW ivc rcI hY ijs ivc rOdR iSMgwr (awid rs) mwnox prqzK kr (idKwey) hn[ 2pRSnW dw arQ AuØzqr qox smJ aw jwvygw[ 3‘dyv qn’ qW swrw hY, qy ‘mnuÜK qn’ pONw hY, (huN ivcwr ieh hY ik swrw Btkdw nhIx qy pAuNW Btkdw hY ies krky ik pAuNw duibDw ivc clw jWdw hY so dUjw kON hoieaw, dUjw duibDw hY, ijs ivc gvn krky nr qy nwrI Kyh ho jWdy hn[ (ies lok ivc) kuC mwl Kw Krcky (duibDw kwrn sB koeI) dohW jhwnW ivc Btkdw iPrdw hY[ (ienHW dw) sAuNw pRlY ivc huMdw hY, (nhIx qW Btk hI Btk hY[) hy kwkI qyrw ieh AuØzqr hY[ (a) ivcwr krn qy ivSyS Bwv ieh bI pRqIq huMdw hY:-dyhI ivc jo ‘dyv’ (rUp hY Auh) swrw (mukMml) hY, (aqy) dyih ivc jo ‘mnÜs’ (mn Xw ilûg SrIr) hY so pAuxNw hY (ikAuxik dyv dI szqw dw muQwj hY)[ ‘dUjI’ Xw dUjw (arQwq) pAuNw jo hY so duibDw (ivc pYky gvn krdw arQwq nr nwrI) rUp Dwrdw hY (qy aMq eyh doie rUp) nr qy nwrI Kyh ho jWdy hn[ (jo mnÜs hY Auh) dohW lokW ivc BAuxdw iPrdw, jmW mwl L (arQwq kIqy krmW dy Pl L) KWdw Krcdw (Btkdw hI rihÀdw hY, jdox) pRlY hoeI qdox sMicq krmW L lYky sOx jWdw hY[ kwkI ieh qyrw AuØzqr hY[

Page 48: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

48

pRlY BeI sAuNw hUaw, AuØzqr qumrw bwl4!’ ]33] cOpeI: so dwsI ly qqiCn aweI[

rwjsuqw gih* piF hirKweI[ drSn pÎws pRQm hI lwgI[ AuØzqr piF dUnI mn jwgI ]34] inj ipq sMg bUiJ kir aweI[ phuÀic gurU qt gRIv invweI[ hwQ joir jib bMdn Twin[ huqI kmwn pRBU ky pwn ]35] rwj suqw kI ipRStI pr Dir[ QwpI DnuK swQ iqs dy kir[ bhur hwQ mihÀ lIn AuTweI[ ihq bUJin iqn igrw alweI ]36] ‘mm ipRStI pr apno hwQ[ kÎox n DrÎo ab hy gurnwQ! aiDk Bwvnw qum mYx myrI[ jwnhuÀ kÎox n awpnI cyrI’ ]37] qib siqgur siB hyq sunwXo[ ‘pRQm qurknI ko qn pwXo[ bygm BeI nurMgy kyrI[ dyih apwvn huqI bfyrI ]38] jmnw Gwt jhW ibsrWqw1[ qhW prb idn BeI snwqw2[ so qij dih ihMdu qn pwXo[ prb Snwn qWih Pl dwXo ]39] aib lO suziD nhIx qUM hoeI+[

*pw:-qib[ 1jmnw ndI dw iek Gwt jo mQurw ivc hY ijzQy ikRSn jI kMs mwrky itky sn[ 2Bwv Snwn kIqw sI qUM[ +ieh hwsy vwlI bwq sO swKI dy awKypkwrW dy idmwß dI GwVq hY[ gurU jI qW aMimRq Ckwky Ausy jnm dy qurkW (iebrwhIm ajmyr isMG vrigaW) L SuzD kr lYxdy rhy hn, jnm plt jwvy qy iPr vI SuD nhIx hoeI, ieh kIkUM gurU jI awK skdy hn[ jnm plt jwN qy Zwq dI aSuzDI rihNI qW ihMdU SwsqR BI nhIx mMndy[

Page 49: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

49

huqI qurknI smuJI soeI1[ Xw qy hm aib hwQ n CuhwXo[ DnuK awpno quv qn lwXo ]40] hm mihÀ kir Bwvnw joie[ ies ko Pl hÍY sunIaY soie[ jMgl dyS dmdmw Qwnu[ qihÀ fzlw bYrwV mhwnu ]14] ieih++ qn qjihÀ Qor idn mWhI[ iqsI dyS mihÀ jnmihÀ jwhI[ iszK hmwro fzlw nwie[ iqs ko bnihÀ kbIlw2 jwie ]42] 3iszK iszKnI qihÀ smudwie[ syvw kirhYx qUM icq lwie5[ qib qyro hm krihÀ AuDwir[ drSn dyihÀ awie quv dÍwr’ ]43] iem bÞSIS krI gur jbY[ ibsmY BeI bhur suin qbY[ bwr bwr bMdn khu krY[ liK iqRlokpiq SrDw DrY ]44] ikiqk kwl drSn ko pwie[ geI irdy guru rUp bswie[ brq nym sMjm mYx rhI[ apno bÎwhu krwXo nhIx ]45] guru gur ismriq kyiqk idn mYx[ qn kO qÎwig mrI qqiCn mYx[ dyS mwlvy jnmI jwie[ fzly sMgu bÎwh kirvwie ]46] gur jo khÎo skl hI BXo[ {ivSyS tUk}

1(qUM) qurkNI sYx (qYL asW) EhI (qurkNI) smiJaw hY[ ++pw:-ieq[ 2iesqRI[ 3smUh iszK qy iszKNIaW dI iqzQy syvw kryxgI qUM iczq lwky[

Page 50: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

50

pRBu jI isvr qhW hI ikXo[ prbqbwsI jy nr nwrI[ drSn krihÀ Bwvnw DwrI ]47]

ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy pMcm ruqy ‘rwjn myl’ pRsMg brnnû nwm pMcmo aMsU ]5] ivSyS tUk:- rvwlsr jwN dw sMmq 1758 ib: (ieiqhws, ikRq s: KZwn

isMG ivc idzqw) hY[ anûdpur dw awKrI juzD 1761 ib: ivc hoieaw, gurU jI fzly pws 1762 dy kzqk ivc azpVy ilKy hn[ cwr swlW ivc ieh bIbI cMibawlI (pdmw) mr bI geI, mwlvy ivc jwky jMm bI peI, vr pRwpqI dI Aumrw L bI azpV peI, qy fzly nwl ivawhI bI geI qy gurU jI dI syvw bI kr leI[ ies QW qox vrHy ku mgrox siqgurU jI dzKN L tur bI jWdy hn[ huN vIcwr dI bwq ieh hY ik chuM virhW ivc Gzt qox Gzt 16 vrHy dw kMm kIkUM ho igaw? ieho ivcwr spSt dzs dyvygI ik kiv jI ny swKI vwlI gzl eyQy Boly Bw dy idzqI hY, pVcol nhIx kIqI[ qy sO swKI vwly ny kmwn nwl QwpVw dyN dw kwrn awpNy BrmI idmwß qox jo Puiraw ilK idzqw hY, iqvyx hI im: mYkwlP ny sO swKI ivc dzsy kwrn L pisMd nw krky iek kwrn kolox ilK idzqw hY ik gurU jI L jd cMibawlI ny puziCaw ik mYL hzQ nwl QwpVw ikAux nhIx ny idqw, qW awp ny AuØzqR idqw ik mYx awpNI vhutI dy isvw iksy dUsrI iesqRI L hzQ nwl nhIx Cuihaw krdw[ ieh kihNw siqgurU jI dI rUhwnI szqÎw qy mhwn AuØzcI ieKlwkI iZMdgI L nw smJ skNw hY[ gurU jI QwpVy nr nwrI sB L idaw krdy sn, qy AuhnW dy Drm pivzqR nwm rs nwl fulH fulH pYxdy hzQW dI Cuh nwl jigawsUaW L nwm dI pwrs Cuh lÜigaw krdI sI[ gurU dI qW inSwnI ieho ilKI hY ‘ijin mwNs qy dyvqy kIey krq n lwgI vwr’[ punw:-‘siqgur mhw purKu hY pwrsu jo lwgy so Plu pwvYgo’ ] punw:-‘jwky dyKq duawry kwm kRoD hI invwry’ punw:-‘prsq crn giq inrml rIiq’ ] qQw:-‘prsq pYr isJq qy suawmI’ Aus gurU L dUsry dI Coh dw kI BY ho skdw hY[ qW qy ieh kwrn bI klpiq hY[

asl ivc DnuK nwl QwpVw dyNw iek coj mwqR hY, ies ivc arQ ho skdw hY qW bIrrsI siqgur dw SWiqrsI Bwv drswAuN dw ho skdw hY, ik mYx iezko kmwn ivc SWiqrs qy bIrrs rzK skdw hW[ ijs kmwn ivcox jwn hrn qIr inkilaw krdy hn Ausy ivcox awqm jIvn dwn krn vwlI rUhwnI Jrnwt BI mYx Byj skdw hW[ Auho

Page 51: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

51

ibzlI dw mMUh cUihaW leI ‘mOq’ arQ rKdw hY, (Auho mMUh ibzlI dy awpNy bzicaW leI ‘ipawr’ arQ rzKdw hY, Auho DnuK mrnwAU qIr tordw hY, Auho DnuK jIvwlN hwr jIvn rO dwn kr irhw hY[ SRI gurU jI dI Cuh dI qwsIr dI hzfbIqI qy azKIx ifzTI AugwhI leI dyKo klßIDr cmqkwr dw pRsMg ‘bMdw imlwp’ dw sPw 901 (qIjI aYfISn) dw hyTlw not jo aYAux hY:-

BweI pRBuidawl jI ipSOr ivc iek bYirstr sy jo aYbtwbwt vwly srdwr rocwrwm jI dy spuzqR sihjDwrI isK sy[ awp dzsdy sy ik Eh jd iclws dy ielwky iksy kMm gey qW iek suhNw ijhw pTwN AuhnW L imilaw, ies ny dzisaw ik myrw bwbw mhwrwjw rNjIq isMG pws nOkr sI[ myry bwby ny awpNI azKIx ifzTw iek smwcwr suNwieaw sI jo aYAux sI ik-‘‘iek idn mhwrwjw jI kIrqn suNky AuTy qW iksy ipawr ivc hukm idqw: koeI isMG myry rwj ivc lÜBo ijs ny SRI gurU goibMd isMG jI dy awp drSn kIqy hoey hoN[ hukm hoN pr swry dyS ivc qlwS awrMB ho geI[ aMq iek ibrD inhMg isMG lÜBw ijs dI Aumr 115 brs dI sI, ies L pIns ivc bhwky ilawey[ jd mhwrwjw jI ny SRI gurU goibMd isMG jI dy drSnW dw hwl puziCaw qW Aus ny dzisaw ik AuhnW dw srIr pqlw qy lûmw sI, pr blkwr ibaMq sI, azKW dw qyj aJzl sI qy crnW ivc koeI aYsI qwkq sI ik jd iksy dw mzQw AuhnW qy itky ik isr crnW L Cuh jwvy qW iek ibjlI vrgI lihr awpNy srIr ivc Cuzt pYxdI sI qy Jrnwt koeI ajyhI iCVdI sI ijs qox ieAux jwpdw sI ik ijs SrIr nwl asIx Cohy hW ibjlI Xw JrnwtW dw biNaW hoieaw hY, ieh iksy ipMf dw nhIx[ inhMg isMG awKdw sI ik myrw qy swry isMGW dw ieh inÜq dw qjrbw hzf bIiqaw sI[ ieh kihky inhMg isMG vYrwg ivc jl pUrq ho igaw[” pRBuidawl jI dzsdy sn ik myry nwl iZkr krdw Auh pTwN bI iesy qrHW adb ivc nYN Br awieaw qy kihN lÜgw “ik myrw bwbw jdox ieh gzl suNwieaw krdw sI, Auhdw hwl bI ieAux hI ho jWdw sI[” so Kwlsw jI! ieh azKI ifzTI, hzf vrqI AugwhI SRI gurU jI dy ‘Cuh’ dy pRBwv dI asW qzk azpVI hY[

Page 52: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

52

6. [mwlvIh prbq qy sYl] 5<<ipClw aMsU qqkrw ruiq 5 aglw aMsU>>7

dohrw: skl sYlpiq myl kir, qIrQ myly mWih[ dwn mhWn Snwn qn, bhuq Twin icq lwih1* ]1]

cOpeI: kMcn ZIn qurMg iSMgwry[ iknhuÀ mqMg idXy mul Bwry[ bsqR SsqR aru drb ibswlw[ inRpin dwn dy2 bhu iqs kwlw ]2] kir kir mylw bwsur qIn[ mudiq Bey nwrI nr pIn3[ ruKsd hyq gurU iFg awey[ siB ko isropwAu pihrwey+ ]3] kir kir nmo inkyq isDwry[ mg mihÀ gur ko sujs Aucwry[ inj inj ngr phUcy jweI[ purI kwmnw ipiK suKdweI ]4] klßIDr qihÀ rhy ipCwrI[ mzjn TwnihÀ qIrQ bwrI4[ vihr aKyr krihÀ bn mWhI[ sYlin sYl krihÀ avgwhI ]5] jwiq anyk5 qrovru TWFy[ dl Pl sMkl6 CwXw gwFy[ ciF kir dUr sucyqw kirhIx[ ney sQl sYlnpr iPirhIx ]6] ++iekidn dUr gey jgsÍwmI[

1icq ivc lwhw (smJky)[ *pw:-cwih[ 2rwijaW ny dwn idqw[ 3swry[ (a) bhuq[ +pw:-isropwAu hrKwey[ 4jl ivc[ 5anyk jwqIaW dy[ 6pzqy qy PlW nwl pUrn[ ++ieh sO swKI dI 41vIx swKI hY[

Page 53: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

53

sYl ¶iblokiq AUrD gwmI1[ mwlvIh prbq ko nwmU[ iSKr cly iqs liK aiBrwmU ]7] srb sMg qy brij htwey[ ‘iQry rho nqu isvr isDwey2[’ pMc isMG inj swQ imlwie[ iqn ky nwm sunhu hrKwie ]8] dXw isMG pUrn bRhm gÎwnI[ Audy isMG joDw bl KwnI[ awlm isMG crn sox cwly[ muhkm isMG imlwie su nwly ]9] swihb isMG quPMg sMBwry[ pMchuÀ gmny gurU ipCwry[ dwsin ko dy qurÀg htwey3[ qUrn pwien swQ isDwey ]10] quMg sQl ciF kY gur Kry[ cwrox idSw iblokn kry[ qihÀ iek ibcriq huqo gMDIlw4[ krÎo inhwrn rUp CbIlw ]11] SIGR kriq crnin pr prÎo*[ hwQ joir snmuiK pun KrÎo[ dyKiq klßIDr kihÀ bwnI[ ‘khW jwin qYx bMdn TwnI? ]12] ko hYx? khW bws? scu BwKo[ awie khW? kiq gmn iBlwKo5?’

¶pw:-sQl[ 1Aucy cVHdy hoey[ 2nhIx qW fyry L cly jwE[ 3moV idzqy[ 4iek jMglI ZwqI dw nwm hY jo isrox pYrox nûgdy rihÀdy qy kihÀdy hn ik awpNy vifaW dw igaw rwj pRwpq krky pihnWgy[ (a) gDy hzkN vwlw[ (e) ßrIb, kMgwl[ (s) igawnI gMDRb arQ bI lw lYxdy hn[ *pw:-isr DrÎo[ 5ikzQy jwN dI cwh hY?[

Page 54: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

54

suin kir BnÎox bwk muskweI[ ‘kÎox n pCwniq ho suKdweI! ]13] sRI siqgur! sunIeyx mm gwQw[ pRQm ibRqWq khOx qum swQw[ mYx ryvw kw nûdn pÎwro1[ jg ryvwl nwm muJ fwro2 ]14] iem mwqw BwKÎo AupdySU[ -hy suq qp ko qphu ivSySU[ jgq ibKY jyqI vifaweI[ ijn ikin qp ko qp kir pweI ]15] qp qy kCU dulB jg nWhI[ aiq q aiq SkqI qpu mWhI[ ibSnu awid jy bfhuÀ bfyry[ qp mihÀ pRIq kriq inq hyry ]16] mhW dyv ko nym sdIvw[ ins bwsur qp mihÀ iQr QIvw[ kmlwsn jib Auqpiq BXo[ bYTÎo kml kml inpjÎo3 ]17] qib akwSbwNI smuJwXo[ ‘qp ibn bl nihÀ iknhUM pwXo[ Skiq ibswl chYx jy pweI[ qpu krIXih icr lg smudweI’ ]18] suin qpu aiqSY bRhmw kIn[ jg isrjn kI SkqI lIin[ sur nr mihÀ ey qIn bfyry4[ qpu ko qpihÀ mhwqm hyry ]19] aprn kI ignqI khu khW[ XW qy puzqR! krhu qp mhW-[

1ryvw dw mYx ipawrw puzqR hW[ 2jgq ivc myrw nwm rvwl pwieaw hoieaw sI[ 3kml qox pYdw hoky kml qy bYiTaw[ 4ieh iqMny vfy hn[

Page 55: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

55

suin jnnI qy as AupdySU[ qp ko qwpiq rhÎo ivSySU ]20]

iQr huie AuØzqr KMf sQwey1[ qp krqy jug qIn ibqwey[ qib kmlwsn2 cil kir awXo[ awgy iQr huie drs idKwXo ]21] ibbD ibiDin mYx Ausqiq kIin[ crn kml pr isr Dir dIin[ huie pRsMn ibiD7 bwk bKwnw[ -aho nwg nûdn3! suin kwnw ]22] qp qYx swDn kIn Gnyry[ br cwho ijm hÍY Aur qyry-[ suin bRhmw qy jug kr jory[ jwcÎo jQw mnorQ mory ]23] -aiDk ibBUiq rwjsI pwAUx[ inj br dIjY rwj kmwAUx-[ iem hI hoie -ibrMc4 Aucwrw[ ibSÍkrmw qqkwl hkwrw ]24] mMfp ngr krwvin kirXo[ aib mMfI jihÀ nwm AucirXo[ iqs ko moih bnwXo rwjw[ aiDk ibRDwXo rwj smwjw ]25] jIqy dyS ibdyS ibswly[ krÎo rwj mYx bhu bl nwly[ qRyST jug bIqy ies rIiq[ Bogiq anÀd irpuin khu jIq ]26]

qib jzCn sox rN mm pirXo[ hqy hZwrhuÀ snmuK lirXo[

1dyKo agy aMk 29[ 2bRhmw[ 3hy nwg dy puzqR[ 4bRhmW ny[

Page 56: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

56

bjÎo loh sox loh krwrw[ mcÎo mhW sMgRwm aKwrw ]27] jzCn lÜCin1 GwlÎo hylw[ krÎo Dkyln ryl ru pylw[ bhuqin imil muJ ko bD kIno[ rwj skl myro qib CIno ]28] jihÀ pUrb mYx qp bhu qwpw[ ibiD br qy qIrQ ieh2 qwpw[ lGu igrvr qruvru dl smsr3[ qriq iPriq hyriq4 siB jlpr* ]29] inhklûk avqwr n jwviq5[ bws krOx mYx ies Ql qwviq[ krunW kir aib qum cil awey[ apno drSn ruicr idKwey ]30] nr avqwr awp qum aho6[ skl Skiq Dr irpu gn dho[ mYx aib prÎo awp kI SrnI[ chOx inKl ibpqw inj hrnI ]31] ikRpw krhu pRBu bnO shwie[ dws jwin kir lyhu bcwie[ ijiqk surwsur jg smudwey[ qum inj awgÎw ibKY clwey ]32] jo nihÀ mwnY so qum mwrw[ siB pr hukm awp ko Bwrw[ jzCn ko bl qy smuJwvo[

1lÜKW hI jzCW ny[ 2ieh qIrQ (rvwlsr)[ 3Coty phwV ibRzCW dy pziqaW vq[ 4idKweI idMdy hn[ *Gws PUs lÜkVW dy FyrW pr imztI pzQr kzTy hoky qrdy hn AunHW pr bUty ibRzC bI ho pYxdy hn, ijnHW dy jVHW dy jwl hyTW bzJ jWdy hn[ kSmIr dI fl JIl ivzc iesy qrHW bnwvtI Kyq bnwey hoey hn, ijnHW pr KyqI huMdI hY[ 5inhklûk avqwr nhIx huMdw jd qk[ 6nr rUp ivc (awp eISÍr dw) avqwr ho[

Page 57: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

57

biDE bYr ibswl imtwvo’ ]33] iem ruawl+ kI ibnqI suin kY[ Srin prÎo apnI mn guin kY[ SRI klßIDr DnuK sMBwrw[ qwnÎox pwn qwn qy Bwrw1 ]34] ghI jyh jib kwn lgweI[ cWp nwd bf BXo qdweI[ iqn qy gn prbq arVwey2[ Bey hlwcl Sbd AuTwey ]35] siB qy3 qib avwZ iem aweI[ ‘rwK lyhu hm qum SrnweI[’ ieqny ibKY purK iek awXo[ siqgur ky snmuK idRStwXo ]36] qn mihÀ rom jtw sm jWhI[ imRg ko crm EiF kir qWhI4[ lwl iblocn aMg bfyry[ muK pr Sms awie iqs byry5 ]37] smuK Kro huie bMdn TWnI[ hwQ joir bolÎo iem bwnI[ ‘pRBu jI aib nihÀ smw qumwrw[ ieq awvn ko lyhu ibcwrw ]38] aib qum gmnhu awpn fyry[ icrMkwl pun krIaih Pyry6[ jib PYlYgo pMQ ibswlw[ rcÎo Kwlsw jo SuB cwlw* ]39]

+ies qox sr dw nwm ruawlsr hY[ 1bVy bl nwl[ 2gzjy[ 3sB (prbqW) ivzcox[ 4iqs ny[ 5huNy aw rhI sI[ (a) Aus vyly awieaw[ 6Bwv muVky awAuNw[ *Kw:-jwlw[

Page 58: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

58

qib qum jzCn ky huie nyry[ krny Bly awin kir fyry[ myro srdDwr jC nwmU[ nwgn sMg sdw sMgRwmU ]40] kriq rhy jC mwrn mrno[ ibjY prwjY huie inq lrno[ krhu n pzK awp iks kyry[ siB ky sWJy sdw bfyry ]41] jib qum aYho pwm hmwry1[ fyrw krhhu lY dl Bwry[ ds hZwr dl hm qib dY hYx[ pMQ qumwry ibKy imlY hYx ]42] sgry kwrj Bly suDwrYx[ SzqRü pMQ ky siB inrvwrYx[ lKhu BivzKq eyv ibRqMq[ hmry ho alûb BgvMiq’ ]43]

ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy pMcm ruqy ‘rvwlsr’ pRsMg brnnû nwm KStmo aMsU ]6]

1Bwv iezQy Pyrw pwEgy[

Page 59: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

59

7. [mwlvIh Auqy nwgW qy jzCW dw myl krwieaw] 6<<ipClw aMsU qqkrw ruiq 5 aglw aMsU>>8

dohrw: gn jzCn ko jUQpiq1, jbih khÎo ies BWiq[ SRI klßIDr suin skl, boly bc bzKÎwq ]1]

cOpeI: mhW bIr rs ibKY iBgovw[ iCmw krn awSY ijs jovw[ aiDk pRqwp sMg BrpUrw[ ibjY sihq boly bc rUrw ]2] ‘jg mihÀ qurkn sYnw angn[ spqhuÀ aMg sihq aiq durjn2[ ijn qy khUM mvwis n rhÎo[ siB dy dMf Ej qy lhÎo ]3] dIn dws iqn ky bin rwAU3[ hukm krihÀ ien pr mn BwAU[ jg mihÀ BXo aSzqRü4 pRqwpU[ huqy SzqRü kIny siB KwpU ]4] iqn qurkin an gn kO mwrOx[ iek sr sMg Bsm kir fwrox[ swXuD eyk rhn nihÀ pwvY[ CutÎo bwn iek swQ KpwvYx ]5] qAU smw hm klU ibcwrw[ bhur dyih mwnuK ko Dwrw[ rhn Blo ien ky anuswrI[ nihÀ chIXq imrjwd ibgwrI ]6] sny sny siBhUMin KpwvYx[ qurk ngwrbMd nihÀ pwvYx5[’

1jQydwr[ 2(qurk) durjn (rwj smzgRI dy) sqW aMgW (KZwnw, POj, iklHy awid) vwly hn[ 3rwjy dIn hoky iqnHW dy dws bN rhy hn[ 4ijs dw koeI vYrI nw hovy[ 5ngwr bMd nw rihN qox Bwv hY qurk pwqSwh koeI nhIx rhygw, ijs azgy ngwrw vzj sky[

Page 60: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

60

suin ryvwl gurU kI bwnI[ BrI bIr rs awp bKwnI ]7] ‘anIknI1 ly sMg kror[ phucOx awie awp kI Er[ sYn BXwnk bnihÀ BujMgI[ sunhuÀ ipqw jI huie iek rMgI ]8] jbih smw phuÀcYgo aweI[ SzqRüin sn qib krOx lrweI[ jIqOx gMDRb dyS ibswlw[ lrY Kwlsw imil iqs kwlw ]9] grdS krOx2 qurk sMGwr3[ nhIx rihn pwvY iqs bwr[ brK pcws cwnNw krOx4[ swgr lg pRqwp js DrOx ]10] jo kpIS gMDRb5 kI sMqiq[ iZmI dbwie lyXgI sMqiq[ Drih mlyC Bwv jo qn mYx[ siBin plwie dyh hOx rn mYx ]11] pMQ Kwlsw rwiK idKwvOx[ qyj iblûd jgq ibdqwvOx[ krOx bÎwh ly mdnw6 nwrI[ puzqR AupwvOx dÍY bl BwrI ]12] jib vih rwj swj pr aYhYx[ qib srIr awpn qij dYhYx7[ muJ pICy bf hoie lrweI[

1POj, anIknI kror=kroV POj[ (a) Auxj akRohNI Xw swrI sYnW dy dsvyx ihzsy L anIknI kihÀdy hn, ijs ivc 2187 hwQI, 2187 rQ, 6561 GoVy qy 10935 pYdl hoN[ 2Bwv prIvrqn krWgw[ (a) grd ivc rulwvWgw[ 3mwrky[ 4Bwv rwj krUMgw[ 5sO swKI dy igawnI ies dw Bwv aMgryZ dzsdy hn[ ieho hI arQ sr s: aqr isMG jI ny kIqw hY[ [dyKo ‘swKI buk’ dw sPw 81][ 6nwm[ 7mYx iqawg idaWgw[

Page 61: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

61

KMfn krYx pRjw smudweI1 ]13] iek suq ko huie rwj ivSySU[ dyS kwmgV2 lgOx aSySU[ idzlI qIrQ bfo pRXwgU3[ jihÀ lg pUrb kyr ivBwgU4 ]14] siB ko rwj krY mm nûd[ sujs pRqwp vDwie iblûd[ isMD mhW nd bhiq JnwAU5[ rwvI squzdRv lgo pRBwAU6 ]15] duqIey nûdn ko huie rwj[ vDih ibBUiq ibswl smwj[ puir kSmIr su pScm idS ko[ siB mihÀ rwj hoie hY iqs ko ]16] vrn awlmI krY Aucwrw7[’ iem kih gur ky sMg isDwrw[ srdDwr ibnqI kih aYsI[ ‘hy pRBu! muJ ko awgÎw kYsI? ]17] mhwrwj Dnpq ailkyS8[ iqs pRiq khIaih kuC sMdys[ iqs ko pTÎo9 awp iFg awXo[ ijm BwKÎo mYx awin* sunwXo ]18] qum ijm kho sunwvn kirhUM[ skl jzC rwvir anusrhUM[ nqu mYx gmnOx sMg qumwry[

1swrI prjw dI vMf krngy[ 2nwm dyS[ 3ielwhwbwd[ 4pUrb dw ihzsw hY[ 5ijQy mhWnd isMD qy JnwAu vihÀdy hn[ (a) ibhQ=jyhlm[ 6qk pRqwp hovygw (myry puzqR dw)[ 7(Auh awpNw) vrN awlmI khwvygw[ 8kubyr (jo hY)[ 9iqs dw Byijaw hoieaw[ *pw:-awiK[

Page 62: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

62

cil anûdpuir krhuÀ Aucwry’ ]19] suin kY SRI muK bcn Aucwry[ ‘srdDwr! aib hthu ipCwry[ khhu kubyr sMg sMdyS[ kir1 anûdpuir jMg ivSyS ]20] pun cmkOr krihÀ Gmswnw[ bhur mukiqsr kir air hwnw[ ihMdU Drm sQwpn kir kY[ bhu qurkin ky pRwn inkir kY ]21] pMQ qurk ko aiDk ivroD[ krOx Kpwvn nIky soiD[ avrMg jo muhMmdI BwrI[ iqs ibnwiS kY BlI pRkwrI ]22] pun hm dzKN ko ciF jY hYx[ qhW phuÀc prlok isDY hYx[’ pun irvwl sMg khÎo gusweIx[ ‘aib ibroD qum dyhu imtweI ]23] icrMkwl kir cuky lrweI[ idS donhuÀ iqm+ hI bin aweI[ smw pwie inj lIjY rwjU[ Boghu aYSÍrj rwj smwjU ]24] nwhk rN ric Pshu klySU[ idiS donhuÀ qij dÍYS aSySU[’

iem hI srdDwr smuJwXo[ kih irvwl iqh sMg imlwXo ]25]

2‘kho kubyr sMg smuJwie[ nwgn swQ ibroD imtwie[ hmry khy sMiD kir lIjY[ nwhk sMGr nWih krIjY’ ]26]

1(asIx) krky[ +pw:-iem[ 2gur jI ny ikhw[

Page 63: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

63

suin irvwl pun Aucrin kIn[ ‘mYx qumro bc isr Dir lIn[ pRQm bKyrw mYx nihÀ krOx[ jzC hMkwry qy nihÀ trOx’ ]27] SRI muK khÎo ‘hmwro bYn[ idF kubyr mwnihÀ icq cYn1[ ijm qUM khI hmwrI mwnYx[ quJ qy dsgun so2 mn mwnY’ ]28] iem kihÀ dono sMg imlwey[ qib irvwl Aur bhu hirKwey[ hwQ joir kir gwQ sunweI[ iek sMmq apdw qum pweI3 ]29] aink ibDn ky AuTihÀ klySU[ ibpqw qum ko prih ivSySU[ qib mYx imlOx awie iek bwrI[ iqs* ko kwrn krOx AucwrI ]30] gwiezqRI siB bydn mwqw[ iqs ky irdy kop Auphwqw4+[ -myro krÎo gurU apmwnw[ aMgIkwr krn nihÀ Twnw++ ]31] nhIx pMQ mYx idX AupdySU[ moih ibswrÎo irdY aSySU5[ srb imRXwd sQwpn kIin[ ihMdu Drm Dir rKÎo pRbIn ]32] eyk moih kAu irdY ibswrw-[

1kubyr bVI pRsMnqw nwl mMnygw[ 2Bwv kubyr[ 3iek swl awp ny apdw pwvNI hY[ *pw:-ies 4Aupijaw[ +pw:-Auprwqw, Aumhwqw[ ++pw:-mwnw[ 5swiraW dy irdy ivcox[

Page 64: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

64

XW qy irs kir sRwp Aucwrw¶[ -Boghu ibpqw sMmq eykU-[ ieh kwrn hY jliD ibbykU! ]33] -pwhul deI pMQ Aupjwey[ awp leI pwhul hirKwey[ myry ibnW kIin siB kwrw-[ XOx ibcwr kir kop Aucwrw ]34] XW qy qum sucyq inq rhIXih[ sRwp gwiezqRI ko Aur lhIXih[ smy smyx mYx phuÀuic imlY hOx[ qumry bwk sunOx, AucrY hOx1’ ]35]

ies pRkwr kir kY sMbwdw[ dono hty irdy aihlwdw[

pd aribMd bMdnw kir kY[ gey awpny Qwn isDir kY ]36] srdDwr jC alkw purI2[ imil kubyr ko¶¶ siB suD krI[ siqgur ky sMdys sunwey[ suin Dnpiq3 mn mihÀ hrKwey ]37] bYr Bwv nwgn sMg Corw[ imly myl ihq kir jug Erw4[ ies pRkwr qihÀ BXo pRsMg[ {ivSyS tUk} siqgur pMc isMG lY sMg ]38] prbq pr qy Auqriq Bey[ isvr awpny awvn key[

¶ieh iKawl bI iksy guzsy KwDy bRhmN awKypkwr dw sO swKI ivcox hI kiv jI ny lYky ilK idzqw hY qy pVcol nhIx kIqI ik gwXqRI ar AupinKD ar swry AuØzcy qox AuØzcy iKawl SRI gurU gRMQ swihb jI dI azDI azDI quk ivc awey hn[ jpjI dw mUl mMqR gwXqRI qox ivSyS mMqR hY[ 1suNWgw qy AucrWgw[ 2kubyr dI purI (igaw)[ ¶¶ pw:-sox[ 3kubyr[ 4dohIx pwsIx pRym krky[

Page 65: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

65

cwrhuÀ swihbZwdy hrKy[ mylw hyriq qIrQ prKy ]39] mwqw gujrI kIin Snwn[ kInis kMcn ko bhu dwn[ bsqR ibBUKn jIqo awid[ dy kir gur mihlw aihlwd ]40] srb anûd iblûd krMqy[ siqgur mihmw Aur prKMqy[ kyiqk idvs iQrÎo qihÀ fyrw[ dyS igrin ko iPir iPir hyrw ]41] pun siqgur kir kUc pDwry[ skl Kwlsw hoXhu qÎwry[ bij AuTÎo rNjIq ngwrw[ igrvr ky mg pRBU pDwrw ]42] cFI pwlkI gujrI clI[ sny sny igr mg ibiD BlI[ qInhuÀ gur mihlw ciF fory[ gmn kIn awnÀdpuir Ery ]43]

ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy pMcm ruqy ‘irvwl’ pRsMg brnnû nwm spqmox aMsU ]7] ivSyS tUk:- ieh kQw pOrwNk qRIky dI hY, jzC qy nwg kuC dyviqaW dy lÜCN

qy kuC mnuÜKW dy lÜCNW nwl imldI rlvIx gl bwq aweI hY[ jzC iek pRkwr dy dyvqy mMny gey hn qy nwg kzSÎp dI Aulwd kzdRÁ qox mMny gey hn[ ‘rvwl’ nwgW dw rwjw qy srdDwr jzCW dy rwjy dw vZIr jwpdw hY[

ies pRkwr dI kQw ivcox aslIaq lÜBNI kTn hY, jd qk ivSyS Koj nwl koeI hor swmwn rOSnI pwAuN vwly nw imlN[ ieh jwpdw hY ik ryvwl jo ryvw dw puzqR nwgvMSI dzisaw hY, Aus nwgvMS qox murwd ‘Swkw kul’ dI nwg jwqI qox hY, jo ihmwlX dy dUsry pwsy rihÀdI sI, ieh ihMd dy ies pwsy phwVW ivc awky rwjy hoey[ mYdwnW ivc bI ienHW dw rwj irhw[ ibzkRmI sMmq dI qIsrI sdI qk ienHW dy rwj simaW dy iszky imldy hn, ijnHW pr rwijaW dy nwm ‘dyv nwg’ ‘rNpiq nwg’ awid krky imldy hn[ ielwhwbwd dy ikly dy iSlw lyK qox pqw lzgdw hY ik ‘smuMdR

Page 66: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

66

gupq’ ny ‘rNpiq nwg’ qy Pqh pweI[ goXw ‘gupq’ kul ny ‘nwg’ kul ijqI[ iskMdr dy hmly vyly tYkislw dw rwjw bI ‘nwg’ vMSI sI, ijs dw vYr awrIaw kul dy rwjw prUrvs nwl sI qy ieh nwg iskMdr nwl rlky Aus dy ivruzD ciVHaw sI[ ieh nwg ZwqI dy rwjy szpW dw icMnH Dwrdy qy szpW L pUjdy bI sn, ieh pUjw iskMdr ny tYkislw ivc qzkI sI[ iqzbq dy lok huN qk awpNI bolI L nwg BwSw kihMdy hn[ phwVW ivc nwg qy nwgw ZwqI dy lok vsdy hn[ sox ieAux pRqIq dyxdw hY ik irvwl qox murwd nwg ZwqI dy rwjw dI hY aqy jzC qox murwd dyvqw dI hY qy awrIaw awp L dyvqw mMndy rhy hn[ so awrIaw kul qox murwd hY XW jzK qy jzC pwT dzC dI QW Buzl nwl ho igaw hY, ieh Bul sO swKI dy ilKwrI dI hovy qW acrj nhIx jzC Xw dzC qox murwd awrIaw kul dI jwpdI hY[ awrIaw kul qy nwg kul dohW dw vYr irhw hY qy jMg juzD huMdy rhy hn[ aksr kQw qy rvwieqW ienHW dy prspr anykW juzDW dy purwNy pRsMg hn[ pMjwb dy AuØzqrI phwVW ivc rwjpUq (jo KzÎqrI qy awrIaw mMny jWdy hn) ienHW phwVW qy jw cVHy qy nwg ZwqIaW qox rwj Kuhky awpNy rwj kYm kIqy, ienHW GmswnW dy pRsMg aYAux khwNIaW bN gey[ ieh juzD jMg ies smyx qk bI rhy hn, so ieh koeI Aus smyx dIaW BuzlIaW cukIaW rvwieqW hYn[

ies qox ikaws ieh bI ho skdw hY ik rvwlsr qox dUr dUr dy phwVI rwijaW qy dohW iksmW dy rwijaW dw iekzT sI cwhy nwg vMSZ rwjy QoVy sn pr pRjw ivc anawrXw kul bQyrI sI[ so pihlW rwjpUq rwijaW dw siqgurW nwl myl hoieaw, Pyr awp ny dohW jwqIaW dw ieqPwk krwieaw[ acrj nhIx hY ik dyS qy pRjw dy AuDwr leI sWJy bwhU bl dI koeI ivAuxq iezQy bNI hovy, ijs pr ipzCox rwjy kwiem nhIx rhy[ jo hoNhwrW iezQy dzsIaW hn, Eh awKypkwrW ny aYsI bolI ivc kr idqIaW hn ik awpo awpNy ikaws duVwky lokI Bwv kzFdy hn[ aslI swKI ivc pqw nhIx ieh hoNhwrW sn bI ik nhIx, jy sn qW awKypkwrW ny kIh kuC bNw kziFaw hY[

Page 67: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

67

8. [mMfI pqI pws fyrw] 7<<ipClw aMsU qqkrw ruiq 5 aglw aMsU>>9

dohrw: mMfIpiq mihpwl ko, suD kInI ikn1 awie[ ‘aib lO gur fyrw qhW, cmUM sMg smudwie’ ]1]

cOpeI: suin kir apny irdy ibcwrI2[ -gur awnOx ies pMQ mJwrI[ imlOx jwie qihÀ inj sMg lÎwAUx[ inj puir mihÀ fyrw AuqrwAUx ]2] syvw krOx pRIq ko Dir kY[ dIndunI suK pYhOx kir kY3[ SRI muiK qy ijm bwk bKwnYx[ hoie su inScy siB jg jwnY- ]3] kir iezqÎwid kwmnw cFÎo[ gurU imilin ko awnÀd bFÎo[ ly kir sMg cmMU inj kyrI[ kyiqk dUr gXo iqs byrI ]4]

awviq gurU agwrI cly[ hrKiq hoie pMQ mox imly[

Auqir qurMgm qy iFg gieAU[ crn sroj bMdnw kieAU ]5] hwQ joir pun ibnqI BnI[ ‘mYx jib rwvr kI suiD sunI[ ies mg lÎwvn hyq isDwrw[ qum pUrb hI ieq pg Dwrw ]6] Git Git siB ky jwninhwry[ jn iszKin ky kwj suDwry[ mm puir mihÀ pwvn kir pwvn4[ pwvn kro5 srb hI Qwvin’ ]7]

1iksy ny[ 2mMfIpqI ny[ 3(syvw) krky[ 4crnW dw pwAuNw krky[ 5pivzqR kro[

Page 68: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

68

SRI pRBu khÎo ‘iesI mg awey[ qv puir mihÀ AuqrihÀ aib jwey[ cFhu qurMgm pr cil awgy[ hm awvihÀ quJ pwCy lwgy’ ]8] suin igrpiq kih ‘clOx ipCwrI[ hujY pRBU jI! awp agwrI[ rwvr ko fyrw kirvwvOx[ pun mYx apny sdn isDwvOx’ ]9] iem kih sMg qurMgm kIn[ cliq pMQ kih suniq1 pRbIn[ idvs FrÎo cwliq mg jbY[ sirqw qIr phUcy qbY ]10] Auqry qt pr lYby aml*[ Dry Drw pg jug pg kml[ dws awie SuB PrS ivCwvw[ qib suzKw qqkwl bnwvw ]11] AuqrÎo igrpiq cmU smyq[ SRI pRBu inkt hoie sih cyq2[ Qwn Qwn qt3 isMG iQry hYx[ BMg aPImW Kwn kry hYx* ]12] donhuÀ mwidk4 gur Cik lIny[ sOc Snwn siBin qn kIny[ SRI pRBu qib dsqwr sjweI[ AUpr bMiD ijgw dmkweI ]13] JpJUliq klgI br quMg5[ lgy jvwhr jgmg rMg[

1rwh ivc kihÀdy suNdy jWdy hn[ *dyKo ruq 2 aMsU 44 aMk 20 dI hyTlI tUk[ 2nyVy qy sucyq hoky[ 3pws[ 4dovyx aml[ (a) do mwvy[ 5sRySt qy AuØzcI klgI dIaW bwrIk qwrW dw ihlwAu CyqI-CyqI ho irhw hY[

Page 69: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

69

awie Kwlsw lgÎo idvwn[ hyriq sirqw suMdr pwn1 ]14] mMfIpiq bYTÎo pRBu pws[ iqs iCn boly bwk pRkwS[ ‘mMd mMd cil nIr gÀBIr[ suMdr SoBiq hYx jug qIr2 ]15] iek Gt ly jl pr Dir awvhu+[ hqhu inSwnw qupk clwvhu[’

hukm Kwlsy pr iem BXo[ eyk isMG Gt lY qib gXo ]16]

ijq qy jl awvq qihÀ DirE[ sUDo Gtw nIr pr qirE[ skl isMG lY jÍwlw bmNI3[ CorI gn gyrI airdmNI4 ]17] rhy clwie isMG bhuqyry[ iek n lgI Gt ky iqs byry[ Coir Coir Aur mihÀ ibsmwey[ -ieh kÎw BXo n jwnI jwey- ]18] qib siqgur kr qupk AuTweI[ dy igrpiq ko igrw alweI[ ‘qUM pRhwr gorI ies mWhI[ hiqby ibnw lÜC rih nwhIx5’ ]19] hwQ bMid gur pg kir nmo[ mMfI piq ly kir iqh smo[ pRQm pRhwrI Gt AultÎo[ sUDy qy mUDw kir dXo ]20] Bey pRsMn ibloik gusweIx[

1jl[ 2odovyx kMFy[ +jwpdw hY ik ieh GVw iksy DwqU dw sI[ 3bMdUkW[ 4vYrI nwSk[ 5PuMfy ibnW inSwnw nw rhy[

Page 70: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

70

mMfI piq sox igrw alweI[ ‘irdy kwmnw jo quv hoeI[ jwic lyhu hm purvihÀ soeI ]21] hqÎo inSwnw hyir pRsMn1[ gorI mwir skÎo nihÀ aMn[’ suin igrpiq kr joir bqweI[ ‘SRI pRBu muJ ko cwh n kweI ]22] dUD pUiq Dn Dwm Gnyry[ ikRpw awp kI qy Gr myry[ khW jwcnw krOx2 gusweIx[ pRQm krI pUrn smudweI’ ]23] suin pun BnÎo pRBU kCu mWg[ pUrn hoie dyr nihÀ lwg[ irs pRsMn nihÀ inPl hmwrI3[ XW qy dXo chYx, Aur DwrI4’ ]24] qib mMfI pq hrK Aucwrw[ ‘bhu puSqin lg rwj hmwrw[ rhY iesI ibiD jwcn krOx[ ieh iezCw iek Aur mihÀ DrOx ]25] Aupjih pMQ smUh qumwry5[ krih rwj CInihÀ inRp swry[’

suin siqgur qqkwl Aucwrw[ ‘jo CInihÀgo rwj qumwrw ]26]

ies Gt sm mUDw Gr hovY[ jo CInih ieq awie n jovY6[’ suin BUpiq kInis pg nmo[ ciF qurMg cwly iqh smo ]27]

1dyKky (asIx) pRsMn hoey hW[ 2kwhdI mMg krW[ 3irs pRsMnqw (dovyx) swfIaW inPl nhIx hn[ 4qUM (jo cwhyx) idl ivc Dwr lY[ 5quhwfw swrw pMQ Aupjygw[ 6(Auh iPr) nZr nhIx awvygw[

Page 71: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

71

silqw AulûGiq mMfI awey[ AuqrÎo isvr awin smudwey[ srb rIq kI inRp ikX syvw[ kry irJwvn SRI gurdyvw ]28] kyiqk idn pRBu qhW itkwey[ syvih BUpiq kir bhu Bwey[ iek idn ihq aKyr ly gXo[ sMg awp huie bn ibcrÎo ]29] gVH kmlwh* inkt cil gey[ mhW mvwsI Ql idKrey[ iqs ky inkt isvr kir dXo[ iek gF gurU qhW ric lXo ]30] bYTy, bcn BXo gur kyro[ ‘ies Ql pMQ awie jib myro[ qib kmlwh mvwsI lY hY1[ rwj awpnw iehW itkY hY’ ]31] suin mMfI piq kQw bKwnI[ ‘siB qy rihÎo mvws mhWnI[ pRQm iskMdr ies Ql awXo[ icq mihÀ cwhiq iesY CutwXo ]32] kir bhu jqn gXo so hwrw[ iqs iFg aPlwqUn2 Aucwrw+[ ijs ky sm buiD iks kI nWhI[ adBuiq miq aiq QI iqs pwhI ]33] iqs ny prbq kI ns jwnI3[

*kmlwh gVH nwmy iklHw jo huN mMfI rwj ivc hY[ 1kmlwh awkI iklHy L lY lvygw (Kwlsw)[ 2aPlwqUn ny[ +ihMdusqwn qy iskMdr dw hmlw 327 sMn (eIsw qox pihly) ivc hoieaw hY, aPlwqUn (plyto) jI dw idhWq 347 (sMn eI: qox pihly) dy lg pg hoieaw[ so duie jNy ihMd ivc iekzTy nhIx awey[ suNI suNweI rvwieq mMfI dw rwjw iezQy dzs irhw hY[ iskMdr dw jnm sMn 356 (eIsw qox pihlW) qy iskMdr dw clwNw sMn 323 (eI: qox pihlW) hY[ aPlwqUn dw jnm sMn 427 (eI: qox pihlW) hY qy pRlok gmn 347 (eI: qox pihlW) hY[ 3nwVI jwnI[

Page 72: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

72

tMk deI1 qib inKutÎo2 pwnI[ aqr inRp jp surpiq kyrw3[ BXo pRsMn4 awie iqs byrw ]34] iek pQrI Gn juiq kir dIn5[ so sMpt mihÀ6 pwvn kIn[ pYsw Br Gn kyr akwrw7[ jib Kolih qib kir ibsqwrw8 ]35] ies igr9 sm huie kir brswvY++[ aiDk nIr kInis mn BwvY[ jib sMput mihÀ pQrI DrY[ lG huie sMput mihÀ Gn, brY ]36] jib cwhih qib lyih inkwrI[ brKwvY brKw br bwrI[ hyir skMdr eyv mvws[ qÎwg deI gF lYby aws ]37] gXo apr Ql rhÎo mvws[ apr kOn lYby kir aws[’ siqgur khÎo ‘smw as hoie[ awin Kwlsw qorih soie’ ]38] iem kih bsy durg ric qhW[ nwm guibMdgVH iqs ko khw[

kyiqk idn pRBu qhW guZwry[ bhur pRBU hÍY kir asuvwry ]39]

SRI anûdpur kO cil awey[

1bMd kr idqI [sMs:, tMkN][ (a) kzt idqI[ 2muzk igaw[ 3aMdr rwjw ny ieMdr dw jp kIqw[ 4(ieMdr) pRsMn hoieaw[ 5bdlI vrgI kr idqI[ 6fzby[ 7pYsw Br awkwr sI bzdl dw[ 8(pzQrI) PYl jwvy[ 9(kmlwh) dy phwV ijzfI[ ++pw:-brKwvY[ punw:-brpwvY[

Page 73: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

73

sMg Kwlsw ciF smudwey[ kvI khY jo gur br dIno[ so hm ny aivlokn kIno ]40] ijs BUpiq isMG mMfI lIin1[ qzqkwl iqs ko Pl dIn[ ipq suq dono imRqu ko pwie[ iqn kO sdn idXo Aultwie ]41] mUDw Gir hm aWKn dyKw[ apr isMG inRp iQrÎo ivSyKw*[ gur ko bwk inPl ikm jwie[ gF kmlwh Kwlsy pwie ]42] gur bc sPl jnwvn kwrn[ ieh pRsMg BI krÎo Aucwrn[ suin SRoqw rs pUrn kQw[ BeI jQw pwvn kihÀ qQw ]43] ieiq sRI gur pRqwp sUrj igRMQy pMcm ruqy ‘mMfI’ pRsMg brnnû nwm

aStmox aMsU ]8]

1ijs isMG rwjy ny mMfI leI[ *Koj qox pqw cldw hY ik mhwrwjw rNjIq isMG jI dy clwNy qk mMfI qy hmlw nhIx hoieaw[ 1839 eI: ivc ‘ivjny’ (G. T. VIGNE) nwm dy XUropIan ny, jo mhwrwjw dy iszK aPsrW nwl mMfI igaw sI, dzisaw hY ik isK aPsr Sihr ivc nhIx sn vVy ik dsvyx pwqSwh dw hukm nhIx hY[ pr 1840 ivc kMvr nOinhwl isMG dy hukm nwl jnrl vnqUrw ny mMfI qy hmlw kIqw qy rwjw blbIr sYn L aMimRqsr Gzilaw[ prMqU QoVy hI idnW bwd mhwrwjw Syr isMG ny rwjy L irhw kIqw qy mMfI vwps dy idqI[ kvI jI dw ieSwrw kMvr nOinhwl isMG qy Aus dy ipqw mhwrwjw KVg isMG vzl jwpdw hY jo bwp bytw AuqoQlI mwry gey sn[ ‘apr isMG inRp’ qox murwd mhWrwjw Syr isMG dI hY jo kMvr jI dy clwNy mgrox gzdI qy bYTw sI[

Page 74: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

74

9. [mhWdwn bRwhmNW ny nw ilaw] 8<<ipClw aMsU qqkrw ruiq 5 aglw aMsU>>10

dohrw: *kRmkRm pMQ AulûiG kir, SRI anûdpur+ awie[ krÎo bws SRI siqgurU, sMg q awvY jwie ]1]

cOpeI: aink akorin ko arpwvY[ mno kwmnw pRBu qy pwvY[ dyß inqwpRiq inKutiq nWhI[ imlihÀ iszK gn Kwls mWhI ]2] KMfy kI pwhul ko DwrihÀ[ SsiqRn ko azBÎws ibcwrihÀ[ gur bwNI khu pVihÀ pVwvihÀ[ gur js ko inq sunihÀ sunwvihÀ ]3]

*ieQox huN sO swKI dI 59vIx swKI awrMB huMdI hY[ +gurU swihb jI dy ies sPr dI Koj BweI DMnw isMG jI (gurdvwrw sweIkl XwqRÁ) ny AunHIx rwhIx jwky awp kIqI sI, jo AunHW ny Kw: smwcwr ivc CpvweI sI[ Auh sMKyp mwqR ieAux hY:-anûdpur qox turky gurU jI ny Auqr L 5 mIl qy kdror fyry kIqy[ fmiNaW ny syvw kIqI, eyQy iek QVw gurU jI dI Xwdgwr hY[ ieQox clky idvwry pzqNox pwr hoey[ eyQy huN nvW lohy dw pul hY[ gurU jI dy itkwNw krn dI QW ieQox mIl ku vI ivzQ qy ajy dzsIdI hY[ ieQox awp 13 mIl qy sukyq pujy, eyQox dw rwjw jIq sYn drSn L awieaw qy syvw kIqI[ ieQox 12 mIl czl ky rvwlsr phuMcy qy pUrbly pwsy fyrw kIqw[ ieQy swry rwjy imly qy sulh dy sMbMD hoey[ myly qox bwd gurU jI eyQox turky mMfI dy rwjw isD sYn dI ibnY krn qy mMfI phuMcy[ isD sYn gurU jI dw SrDwlU sI Aus ny bVI syvw qy BwAu kIqw[ mMfI dy srkwrI kwgZwq ivc iliKaw hY ik rwjy ny pwlkI awp cweI qy pwlkI dw fMfw moiFaW qox Aucw irhw[ mMfI dy gurduawry gurU jI dI Xwdgwr ivc rwjy isD sYn ny bNvwey[ iek pfl ivc hY ijzQy gurU jI itky sn, dUsrw hQlI ivc ‘gurU kot’ hY[ ienHW duhW mMdrW nwl rwjy vlox kuC mwPI, kuC nkdI qy lUN awid huN qk lgy hoey hn[ iezQy gurU jI dI qsvIr qy bKSy hoey ikRpwn awid SSqR qy smwn hYn[ mMfI dw rwjw iSkwr ivc bI gurU jI dy nwl keI vyr igaw[ gogry dI Dwr dy hyTwV mMfI qox Cy mIl qy iek cSmw hY ijs L gurU jI dw cSmw kihÀdy hn[ ieQy rwjy ny gurU jI qox pwNI mMigaw qy gurU jI dy Bwlw mwrn qox ieh cSmw tur ipaw[ mMfI qox turky gurU jI gurU kot azpVy jo 16 mIl hY, ieQox qweIx rwjw ivdw krn awieaw sI[ do idn Tihrky gurU jI lydy ipMfox huMdy hoey iskMdry dI Dwr lûGky 7 mIl qy jwky JMfyvwl Tihry ijs L Knot bI kihÀdy hn[ fyrw ippl hyT kIqw jo ajy hY qy XwdgwrI bVw bI hY[ syvw bRwhmNW ny kIqI[ ieQox turky awp qlvwVw, mtIal, swAU, qox bMDw Gwt dI Dwr lûG kotlU awey[ ieQox sqluj pwr hoky kclor ipMf fyry kIqy jo Knot qox 31 mIl hY[ ipzpl ijs hyT awp itky sn ajy hY[ lokIx dzsdy hn ik iezQy gurU nwnk dyv jI bI awey sn[ ieQox clky SRI dsmy pwqswh jI mloqy huMdy hoey anûdpur jI azpVy[

Page 75: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

75

siQr1 kysgV pih* iek idn mihÀ[ pRym surs inmgn Qy mn mihÀ+[ sMgq pRiq as hukm bKwnw[ ‘nûdlwl juiq sumiq sujwnw ]4] jo bUJin cwhih kuJ bwq[ so ieh khih Bly bzKÎwiq2[’

ibRMd ilKwrI kry iekzqR[ inq bwNI kAu ilKihÀ pivzqR ]5]

jy piqSwhI cwr ilKwrI3[ kvI skyly ijn miq BwrI[ krihÀ kibzq sunwvihÀ gur ko[ AupjwvihÀ bhu awnÀd Aur ko ]6] pRQm gurU dyvI ibdqweI[ pun pwhul dy leI4 gusweIx[ kys rKwvin kIn siBin ko[ kC pihrwie DrÎo SsqRin ko ]7] sMgq cwrhuÀ brnin kyrI[ gur qy muK mory iqs byrI[ bymuK hÍY hY bwq bnwvYx[ nhIx drs kirby khu awvYx ]8] ‘aib siqgur Aur iSrr5 BXo hY[ krm ajog ibswl kXo hY[ sB ky gry jMøU Auqrwey[ Jwrn pr fwry pihrwey6’ ]9] suin iek idn qib gurU Aucwrw[

1(gurU jI) siQr sn[ *pw:-mih[ +pw:-pRmysur sin mgn Qy mn mihÀ[ 2so ieh (sumqIvwn nûd lwl jI) cMgI qrHW Kolky dzsNgy[ 3Bwv gurU jI dy cwr ilKwrI jo Kws sn[ 4idzqI qy leI[ 5hzT[ (a) iSrr (iSrwrw) jwdU, kmlwpn[ 6(gly) pihny hoey (Auqrwvky) JwVW qy pwey[ (a) mwnox JwVW L pihnwey[

Page 76: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

76

‘gur kI sMgq Jwr Audwrw1[ ies ibiD ky isK sMgiq hoey[ bMDy jwiq iSRMKlw joey2’ ]10]

iek idn klßIDr ikX dwn[ lohw mWh snyh3 mhwn[ sO sO mN ieh vsqU qIn[ hukm pRBu ny ies ibiD kIn ]11]

‘bWt dyhu AuØzqm idj gn ko[’ gey dws ly mwin bcn ko[ vihr dXo jib, lyx idj nWih4[ kihÀ ardwsI qib gur pwih ]12] ‘idjbr lyiq nihÀ, dy rhy[’ swcy pwqSwhu bc khy[ ‘kÎo nihÀ lyiq? khY ko khW5?’ Aur BY Dir arwdsI mhW ]13] suniq arj kr joir AucwrI[ ‘qum hI jwno gqI qumwrI[ swcy swihb! avr n jwnY[ aMqrjwmI nWih n CwnY’ ]14] swihb isMG bYTÎo qib pwsI[ jwnÎox frÎo khY ardwsI6[ iqs ny kihÎo su ‘idjn AucwrI7[ -aib gur rhy nhIx aiDkwrI ]15] KzqRI hÍY kir lwih jnyAU-[

1Bwv JwV JwV ivc Xw JwVW vWùU bhuq hovygI[ (a) JwV qox murwd mwlvw bI lYN dw Xqn huMdw hY[ 2(pr jo) ZwqI dy bMDnW ivc bzDy pey hn ies pRkwr dy isK sMgq hoey (ho muzky hn)[ (a) jwqI ivc bzDy pey isK jo hn so qW JwVW vWùU hI hn Bwv inkMmy hn, AunHW dy gly qy JwVW L pihnw ley jMøU ieko ijhy hn[ 3qyl[ 4bRwhmN lYN nw[ 5kI kihÀdy hn? 6jwN ilaw ik ardwsIaw hoieaw (Jkdw kihÀdw hY[) 7bRwhmN kihÀdy sn[

Page 77: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

77

iem hI kihÀ soFI kul jyAU[ -Bey gurU ky bwvr abY-[ iezqÎwidk boliq hYx sbY’ ]16] suin klßIDr bwk Aucwry[ ‘krhu mWhu ky Bzly swry[ kVy aMgUTI mNky mwlw[ ilhu krvwie loh qy jwlw’ ]17] SÎwmisMG suin kir ly gXo[ qUrn skl krwviq BXo[ smW jbY piFby1 rihrws[ lgÎo idvwn gurU ky pws ]18] qib ly kir phuÀcÎo kirvwie[ Dir idvwn mihÀ gur agvwie[ dyiK siBin ko pRBu iqs bwrI[ dÍY quk ko inj bdn AucwrI ]19]

sRI muKbwk: dwqw krqw awip qUM quis dyvih krih pswAu ]

qUM jwNoeI sBsY dy lYsih ijMdu kvwAu2 ]

cOpeI: iem piF kY gur hukm Aucwrw[ ‘ibc idvwn ky bMthu swrw[’ AuiT qib SÎwm isMG vrqwey[ doie kVy iek Cwp suhwey ]20] doie czkR jMjIrI dIn[ eyk krd pMc Bzly lIn[ skl Kwlsy aMgIkwry3[ KuSI hoie Aur gurU Aucwry ]21]

dohrw: ‘Kwls gur, gur Kwlsw, huie hY mihd mhwn[ qwN inqwNy nrn ko, hoie inQwvy Qwn ]22]

1pVn dw awieaw[ 2ijMd qy srIr[ (a) kvwAu=vcn, hukm[ 3aMgIkwr kIqy[

Page 78: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

78

cOpeI: jg ky bRhmN hYx pRiq gRwhI1[ lyihÀ kudwn ibcwrYx nWhI[ iqn gur Cofw, so gur2 Cofy[ goVW qy huie gOV su rofy3 ]23] skl snOVI Bey phUVI4[ jo gur inûdw kir hYx kUVI[ hoey kwn kubj siB mwQr5[ krihÀ AuTwvn isK ien swQr6’ ]24] dyiK kop gur ky Aur bwFo[ Bw kr joir prohq TWFo[ ‘bKShu mhwrwj hm Kry[’ iqsih dyiK kihÀ krunw Fry ]25]

bcn[ ‘swrsuq Kwlsy kI jugq7[

rho kwhU ByS8[ Kwlsy ky drvyS9[ qumrw hÍY bMs[ sMBl pur bMs10[

ibSnu js kul qumwrI11[ prjw kI rKvwrI12[ inhklûk hovY13[ kul sQwn so hY14 ]1]

1jgq dw dwn lYN vwly [sMs: pRiqgRh=dwn lYN vwlw][ 2gurU ny[ 3Bwv gOV (CVk dy) roiVaW vWù (inkMmy) ho jwNgy, sO swKI mUjb arQ ieh hY[ igawnI, gOVW ivcox gOV roVy ho jwNgy, arQ bI krdy hn[ aQvw gOVW qox gOV (gol mol) roVy ho jwNgy[ 4soFI hoey PUhV [PUhV=mUrK, kuFzby[ a:, PUhV=sP, Bwv nIvyx][ (a) snOVI qox snOF bRwhmN bI murwd lYxdy hn[ pr agy clky soFI hzQ joVdy hn[ 5kwn kubj qy mwQur do bRwhmNW dIaW jwqW[ (a) ikqy pwT ‘pwQr’ bI suiNaW hY[ 6iszK ienHW dw szQr cuzk dyNgy[ Bwv siqkwr nhIx rhygw[ (a) iszKW dy ibsqry cuzkNgy Bwv syvw krngy[ ies arQ ivc ‘isKien’ ieh pwT kzTw rhygw[ 7Kwlsy ivc imly rihNgy[ 8Bwv iksy Bys ivc rho[ 9Kwlsy dy PkIr (Xwck) hoky rhogy[ 10nwm purI dw, AuQox vMS hovygw[ 11ivSn js nwmy bRwhmN quhwfI kul ivc hovygw[ 12rwKI vwsqy[ 13inhklûk avqwr hovygw[ 14kul inhwl hovygI[

Page 79: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

79

cOpeI: sBw ibKY soFI jy ahYx[ so kir joir bynqI khYx[ ‘hm ko bkShu irs inrvwrw[’ qib SRImuK qy iqnhuÀ Aucwrw ]26]

bcn ‘myrI guiraweI[ ijn kymn BweI[

vDhu kul qWih kw[1 mm pMQ ko nwihkw[ mwnih muJ smwn[ bsIahu mm Dwm13’ ]2]

cOpeI: KzqRI sRwp sunÎox smudwey[ Dir kir qRws gurU iFg awey[ hwQ joir snmuK huie Kry[ khYx ‘awin hm SrNI pry’ ]27] ipiK iqn SRI muK qy bc khÎo[ ‘myro pMQ dXwiniD lhÎo[ iqs ky rho aDIn hmySU[ qO suK pwvhu skl ivSySU ]28] rcih ibroD duKI hÍY soie[ pun pCuqwvih SrnI hoie[ siB jg kwr anyk pRkwrI[ leI Kwlsy skl sMBwrI ]29]

bcn[ aMbIrI[ vZIrI[ PkIrI[ qqbIrI2[

juhIrI3 aklgIrI4[ dwn kI dhIrI5[ bMdUk qrgs gIrI6 ]3]

cOpeI: rwj mMqR kI dwq bfweI7[ AudyisMG mohr isMG pweI[

1jo soFI myry nwih dy (kIqy) pMQ L myry quzl smJygw Auh myry Dwm L pRwpq hovygw [nwih=mwlk, akwl purK][ 2jugqI, inpuMnqw[ 3puSqpnwh hoNw, shwieqw dw bl[ [a:, iZhIr=puSqo pnwh][ (a) pUjÎ hoNw [jhwr=nmskwr][ 4dwnweI[ 5dwqw hoNw[ 6SsqRDwrI hoNw[ 7rwj swj qy mMqRI puNy dI dwq vfweI[

Page 80: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

80

DMnwisMG mwnisMG jwn[ dwn isMG cVq isMG pRmwn ]30] ijmIdwrey goq ibswlw[ bKSÎo rwj bnYx mihpwlw[’

iem kihqy AuiT mMdr bry[ awie ajIqo hyrin kry ]31]

hwQ joir pdpMkj lwgI[ BeI dIn bolI vfBwgI[ ‘pwqSwhu! byty kÎw kir hYx[ isK srdwrI ly bl Dir hYx’ ]32] hyir ajIqo idS muskwey[ khÎo BivzKiq giq smuJwey[ ‘qum szcw Gir acl1 sMBwlo[ jhW klyS nhIx iks kwlo ]33] qoih kutMb Bwg mihÀ BwrI2[ deI arS kI3 br srdwrI[ ijs Ql bin hY bws hmwrw[ qhW bws quv juiq prvwrw ]34] jyiqk pMQ Kwlsw BwrI[ so siB qumry awgÎw kwrI[ inq mwnih bMdn ko Twnih[ gur Aupkwr apn pr jwnih ]35] avnI pr jsu krih ibswlw[ gur ko puzqR Kwlsw jwlw[ bfI Gwl GwlI vQu pweI4[ inq mihÀmw mih mihÀ bhu CweI’ ]36]

iem kih kir iQr Bey gusweIx[ locn mMUid smwiD lgweI[

1Bwv acl sc KMf[ 2BwrI BwgW vwlw hY qyrw kutMb[ 3scKMf dI[ 4Kwlsy ny[

Page 81: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

81

siq, cyqn, awnûd, mJwrI[ inj srUp mihÀ ibRiq iQr DwrI ]37] dyiK kMq ko muK siB BWqI[ BeI ajIqo sIql CwqI[ mwnÎox bcn jQw PurmwXo[ hwQ joir kir sIs invwXo ]38] geI awpny Qwn mJwrI[ nihÀ iks ky iFg bhur AucwrI[ piq awSY liK irdY CpwXo[ rih anuswr qQw mn BwXo ]39]

iem siqgur ky cirqR ibswly[ suin SRoqw hiq klml kwly1[ kiv sMqoK isMG kir bMdn*[ bMdn krOx crn aribMdin* ]40]

ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy pMcm ruqy ‘dwn dyN’ pRsMg brnnû nwm nOmox aMsU ]9]

1kljug dy kwly pwpW L[ *pw:-bMd[ *pw:-aribMd[

Page 82: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

82

10. [kvIXn sMbwd] 9<<ipClw aMsU qqkrw ruiq 5 aglw aMsU>>11

dohrw: +eyk bwr SRI siqgurU bYTy apny Bwie1[ kQw BeI qihÀ pWfvin pMfq Bwrq awie2 ]1] qihÀ pwCy crcw BeI ‘mrÎo n awvY koie3[ kÎw jwnY kÎw hoie qihÀ hY vw nWhI hoie4’ ]2] qib boly nûd lwl jI ‘krnI kml++ jmwl5[ iszK isdk gurmuiK bfy6 iqn ko Blo hvwl7’ ]3] sYnwpiq kivqw khY8 ‘gur drSn qy pwr[ kry BlI vw burI inq siqgur lyie¶ svwr’ ]4] Audyrwie kiv ieAux khY ‘jYsI kwhUM Gwl[ qYsw Pl dRüm hoiegw jYsw bIj ibswl’ ]5] rwvl9 boly ‘jIv ko

+ieh aglI lgpg swrI iebwrq 63vIx swKI dw Auqwrw hY[ 1suqy iszD, awpNI mOj ivc[ 2pMfq ny awky mhW Bwrq ivcox pWfvW dI kQw kIqI[ 3miraw muVky koeI nhIx aWvdw (sMswr ivc)[ 4koeI (rUp biNaW) rihÀdw hY jW nhIx[ ++pw:-krm[ 5krnI (rUpI) kvl suMdr (ijnHW dw iKiVaw hY)[ 6isdkI qy vfy gurmuK iszK (jo hn)[ 7(pRlok ivc) iqnHW dw hwl Blw huMdw hY[ 8kivqw (krn vwlw Bwv kvI) sYnwpq qdox kihN lgw[ ¶pw:-lyiq[ 9nwm kvI dw hY[

Page 83: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

83

eIsur aMS inhwr1[ nhIx dMf apnI suriq ibcrY loB pswr2’ ]6] azlU bolY ‘dyih jVH, pMc qzq Cuit jwih[ buzD pRwn qk awih¶¶ jV cyqn awpy awih3’ ]7] 4mzDU bolY ‘jO shI cyqn prm srUp[ nw mwrY mrqw nhIx dUjw ko n anUp ]8] agin agin ijm sIq sIq iGRq iGRq pwnI vwr[ Brmhwr dyKhu kivq* dUjw khW ivcwr5’ ]9] cMdw ‘cMd ckor jÎox bwl mwie kI rIiq[ qÎox giq eISÍr jIv kI

1jIv L eISr dI aMS jwN[ 2(ies) loB dy pswry (jgq) ivc (jo) awpNI surq (dy mMfl) ivc ivcry (Aus L) dMf nhIx hY[ (a) awpNI surq ivc ivcrn vwly L dMf nhIx, pr pswry dy loB ivc ivcrn vwly L dMf hY[ (e) jy ‘pswr’ dI QW pwT ‘ibswr’ hovy qW arQ spSt hY[ BweI igawn isMG igawnI ny arQ kIqw hY ik awpNI aMs L koeI dMf nhIx dyxdw[ ¶¶pw:-awie[ 3azlU boilaw ‘dyh jVH hY qy buzDI pRwNW qk (bI swry) jVH hn, cyqnqw (ivcox) awpy hI (Bwv ienHW dy myl nwl pYdw) hoeI sI; so (mrn nwl) pMj qzq Cuzt jwNgy[ arQwq alÜg alÜg ho jwNgy (bwkI kuC rihNw hI nhIx)’[ (a) ‘dyh jVH hY qy pRwNW qox buzDI qzk (swry) jVH hn, (mrn nwl) pMj qzq alÜg alÜg ho jwNgy qy cyqn awpy ivc iesiQq hY, Bwv Auh alÜg awpy ivc iesiQq ho jweygw’[ 4dyKo agly sPy dw pRXwX 1[ *pw:-kivn[ 5mDU boilaw ‘jd ik prm srUp cyqn hI shI (aivnwS) hY aqy jo nw mwrdw hY nw mrdw hY, dUjw Aus dy quzl koeI hY nhIx, (aqy jd) azg ivc azg, brP ivc brP, iGAu ivc iGAu, pwNI ivc pwNI vWùU (jIv bRhm dI eykqw hY qW) hy kvI jnox Brm dUr krky dyKo ik dUjw kON hY (ijs dI) ivcwr krdy ho, aQvw iPr BRmNy vwlw kON hY[ (aCyd Bwv iezko cyqn aKMf hY dUjw hY hI nhIx qW iPr jnm mrn qy dMf awid iksny iksL dyNy hn)[

Page 84: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

84

jwNY pRwnI mIq1’ ]10] bzlU ‘ibSnu PkIr kI bolI sunY n koie[ qÎox eISÍr aru jIv kI duibDw jIa mYx hoie2’ ]11] lÜKw ‘lK mN boJ ijh soeI mrqw Bwr[ hsqy hlky logu siB, pwp puMn ieAux Dwir3’ ]12] eISÍr kih ‘swDhu sunhuÀ qIn kwl ieh nWih[ jo dIsY+ lo azgqw nihÀ sMsY XW mWih4’ ]13] 5suKIaw ‘supnY eyk nr klpY rUp anyk[ qYsy eISur iczq qy AupjY, inpj ibbyk6’ ]14]

1cMd (kvI boilaw) ijvyx cMd dI ckor nwl (pRIq hY qy jo) rIqI (pRym dI) mW qy bzcy dI hY, AuhI gqI (pRym sMbMD vwlI) eISÍr qy jIv dI hY[ (ies gzl L) imzqR pRwNI (eISÍr nwl imzqRqw Bwv vwly Bwv Bgq jn hI) jwNdy hn[ Bwv pRymw BgqI nwl sdgqI imldI hY[ 2duibDw jI ivc huMdI hY (qW) ijvyx ‘ivSL’ qy ‘Aupwsk’ (dI) iqvyx jIv qy eISÍr (dI bolI suNIxdI hY, duibDw mn ivc nw hovy qW ies Byd dI) bolI hI nhIx suNweI dyxdI[ Bwv ieh hY ik Bgq jn ‘AupwsÎ Aupwsk’ qy vydWqI ‘jIv qy eISÍr’ dI duibDw ivc hn, duibDw aMdrox dUr kr dyN qW iPr iek hI iek hY[ (a) blU vYSnv PkIr dI bolI ieh hY ik jd qk koeI sq SwsqR L nhIx suNdw qd qk jIv qy eISÍr dI duibDw jI ivc rihÀdI hY[ duhW arQW dw Bwv ieh hY ik ‘duibDw’ dUr krnI cwhIey[ 3lÜKy ny awiKaw ik ‘ijs dy (isr qy) lÜK mN boJ hovy AUho Bwr hyT mrdw hY, hlky lok (ijnHW isr Bwr nhIx) hzsdy hn (pRsMn hn) iesy qrHW pwp puMn (dy boJ qy hlkwpn) L smJ lE’[ +pw:-sMsY[ 4eISr ny ikhw ‘hy swDo suNo, ieh (jgq) iqMn kwl hY hI nhIx, jo (sMswr) idzs irhw hY aigawn krky idzsdw hY, ies (gl ivc) koeI Szk nhIx hY’[ murwd ieh ik aigawn dUr kro iPr jgq hY nhIx[ 5dyKo agly sPy dw pRXwX 1[ 6suKIaw boilaw, ijvyx supny ivc iek awdmI anyk rUpW dI klpnw kr lYxdw hY iqvyx iek eISÍr dy icMqn (Purn) qox (anyk rUpW vwlw jgq) Aupjdw hY (qy) gÎwn hoN (nwl)

Page 85: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

85

1Drm isMG ‘inj Drm hY apno ieSt pRDwn[ awn Drm skly inPl, XW mYx byd pRmwn2’ ]15] ‘qÎwg mUl hY’ iDawn isMG ‘ivKY Bog qy dUr[ DÎwn DrY ieh prm Dn siqgur pd kI DUr2’ ]16] 3‘mwlw siqgur jwp kI mwlw isMG kI jwn[ jw qy ko aziBaws hY cqur vrg ko swn? ]17] anhd swDn jMg ko smq DÎwn iek aWk4[’

suin sMbwd ieh siBin ko siqgur Aucry bwk ]18]

smwpq ho jWdw hY[ Bwv ijvyx supny dI klpnw jwgN nwl imt jWdI hY iqvyx jgq dI klpNw igawn hoN nwl imt jWdI hY[ tuk-suKIaw dw arQ kvI dy nwm dI QW ‘iek muKIaw nr’ bI lw lYxdy hn ik ijvyx iek awdmI suKI suzqw hoieaw supny ivc ‘anyk’ rUp klp lYxdw hY[ aYAux arQ lwAuN nwl ieh dohw BI eISr kvI dI AukqI hI rih jWdw hY[ azgy huN mukqI dy swDnW pr kvI jI kihNgy[ 1Drm isMG boilaw:-awpNy ieSt L pRDwn mMnNw iehI awpNw Drm hY, hor swry Drm inSPl hn, ies ivc vyd dw pRmwN (mOjUd) hY[ (a) awpNy ieSt dw (dzisaw) Drm hI pRDwn Drm hY ijs nwl kilawn hoNI hY, dUjy dy (dzsy) Drm sB inSPl hn, lyKk jI dw iKawl gIqw dy qIsry aDÎwX dy Slok 35 ivc igaw jwpdw hY[ 2iDawn isMG boilaw:-‘sB swDnW dw mUl iqawg hY jo ivKy BogW (ivc ligaW) dUr ho jWdw hY, aQvw ivKY BogW qox dUr rihky iqawg (ibRqI Dwrn krnI swry swDnw dw) mUl hY (ieAux ivrwg krky) iDawn pRwieN ho jwvy ieh prm Dn hY (ieAux krky iPr) siqgurW dy crnW dI DUV (biNaw rhy)[ Bwv vYrwg iDawn qy siqgur syvw[ 3(mwlw isMG boilaw) siqgur (nwm) dI jp mwlw mwlw isMG dI jwn (ipRXvsqU) hY, ijs qox (vfw ikhVw aBÎws hY jo cwr pdwrQW (Drm, arQ, kwm, moK) sMXukq hY[ [sMs:, cqyr vrg=chuM dw iekzT, Drm, arQ, kwm, moK dyKo rws szqvIx aMsU 3 aMk 44-6] (a) mwlw isMG dI mwlw siqgur (dy nwm dy jp dI hI jwNo)[ 4..... aqy iek rs juVy rihN dw ieho swDn hY, aqy eyho iDawn hY jo smœv (ihrdy dI qulvIx avsQw bNwAuxdw hY, hW) ieho iek inSicq iszDWq hY[ anhd=ijsdI sImw n hovy, iek rs, anûq[ smq=smzqÍ=quzl[ Bwv, ihrdy dI hyTW AuqWh nw hoN dI avsQw[ aWk=aMk=inSicq iszDWq[ XQw qulsI jI kihÀdy hn:-eykih aWk iehY mn mWhI][

Page 86: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

86

‘1qIn purK pr byd bwk cOQy nihÀ aiDkwr[ mukiq mumuzKU ivKX ko pwmr cOQy Dwr1 ]19] inj srUp ko smuiJ kY mukqI* Cutkw awn[ mYx ko, ko sMswr ieh, mumuzKU Kojin Qwn2 ]20] 3ivKeI iviD siB byd kir qÎwgy skl inKyD[ ivKY Bog vWCw aiDk smJiq suin kir Byd3 ]21] 4ivKY Bog nihÀ qij skY ivD krqo alswie[ nihÀ Aupwsnw kwm ibnu pwmru DUm ivhwie4+ ]22] 5lgY jwih ko Bwvnw sUJw mrnw awj[

1iqMnW purKW pr vyd dw vwk (qurdw) hY, cOQy (Auqy vyd dw koeI) hzk nhIx hY[ (Eh cwr kON hn?) (Auqr-) mukq, mumuzKU=jigawsU), ivSeI qy pwmr[ (ienHW ivcox mukq Auqy vyd vwk nhIx turdw)[ *pw:-mklI[ 2mukiq (purK Auh hY ik jo) apNy srUp L smJ ky (swry bMDnW qox) Cuzt cukw hY[ [dyKo agy aMk 25][ mumuzKU Auh hY jo ‘mYx kI hW ieh sMswr kI hY’ (dw ivqRyk krdw hoieaw, apNy) Qwn (srUp dI) Koj kr irhw hY[ (a) ‘mYx kI hW, sMswr kI hY’ ienHW (gzlW dI) Koj ivc jo lÜg irhw hY Auh mumuzKU hY[ 3ivKeI Auh hY jo vyd (ivcox ivhq aivhq dw) Prk suNdw qy smJdw hY qy SwsqR ivhq gzlW L krdw hY qy nKyDI gzlW L qÎwgdw hY, pr ivKy Bog dIaW vwSnw pRbl (rihÀdIaW hn) 4pwmr (Auh hY jo) iviSaW dy BogW L iqawg nhIx skdw, (SwsqR dy dzsy) ivhq krm krnox awls krdw hY qy kwmnw (pUrn krn dy suawrQ) ibnw (kdy) Aupwsnw nhIx krdw, (Aus) pwmr dI (Aumrw) aMDkwr ivc bIq rhI hY[ (aMDkwr ivcox inklN dI gzl agly aMk ivc dzsNgy[ +pw:-ivawie[ 5ijs L azj awpNy mrny dI soJI ho jwvy qy SrDw lÜg pvy Auh gurU smwj L imldw qy gÎwn dI smJ pRwpq krky awpy L lK lYxdw hY[

Page 87: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

87

gÎwn smJ awpw lKÎo BytÎo gurU smwj ]23] 1jYsI jYsI vwSnw++ qYsw iczq qrMgu[ jW qy skly suKI hÍY ibKY bRhm ko rMgu ]24] 2pUrn ¶gur qy pUrno pUrn Gty n aMgu[ mukq jugiq bpurI khW aYsw gUVw rMgu ]25] 3pvn qzq siB iBMn jib mrnw kihqy mUVH[ iPr sMjogI supn ijm gfI vwSnw gUVH4 ]26] 5vwSn KY mn nws hÍY inq aBÎws ivcwr*[

1ijho ijhI ijs dI vwSnw hY Auho ijhy (Aus dy) iczq dy qrMg huMdy hn[ pr (qrMgW qox pry) ijs gzl nwl swry suKI ho skdy hn Auh bRhm dy ipawr dw ivSw hY[ ++pw:-Bwvnw[ 2(ieh pRym dw rMg) pUry gurU qox (lgdw qy jigaws L) pUrn bNwAuxdw hY (iPr) pUrn (bRhm dw Aus nwl) aMg (pRym) Gtdw nhIx[ (Auh prspr lgw) pRym aYsw gUVHw huMdw hY ik jugqIaW (nwl pRwpq hoN vwlIaW) mukqIaW Ausdy agy quC hn[ (a) mukqIaW jukqIaW kON ivcwrIaW hn[ ¶pw:-pUry[ 3iesdw pRXwX dyKo agly sPy dw aMg 1[ 4pON (awidk) qzq jd swry azf azf ho jWdy hn Aus L mUrK mrnW kihMdy hn, (prMqU mrnW qW aYAux hY)[ ijvyx supny (ivc jwNw hY[) ijvyx mn ivc gfIaW vwSnW supnwvI L muV srIr nwl sMjogI kr dyxdIaW hn, iqvyx) gupq gfIaW vwSnW (moey hoey L qzqW nwl muV sMjogI kr dyxdIaW hn Bwv muV jnm dyxdIaW hn[ (a) Auh (pRwNI) iPr sMjogI huMdw hY awpNIaW vwSnW nwl jo Aus dy aMdr gupq gfIaW hoeIaW huMdIaW hn, iqvyx (jIAuxdy) L supny ivc (jwgRq dIaW sMcIaW vwSnW pRqzK aw huMdIaW hn)[ 5(nwm dy inÜq) aiBaws qy vIcwr krn nwl vwSnW dw KY qy mn dw nwS huMdw hY, ies (swDn) nwl jnm mrn kztIdw hY, hor Aupwv SRySt nhIx hY[ (a) mn dI nwS, vwSnw dw KY qy igawn dw inq aiBaws hovy ies nwl jnm mrn ktIdw hY, hor Aupwv ies qox SRySt koeI nhIx[ *sO swKI dw pwT hY:-vwSnw KX ar mnonws hoie aiBaws ivcwr[

Page 88: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

88

ies qy ktIey jnm mrn apr Aupwv n swr ]27] 1siB Aupwv sm, dm, crj, jog, jzgÎ, qp, dwn[ siq sMgq ibnu ibPl hÍY bWJ suvn sm mwn+ ]28]

sÍYXw: kMq ++ky kwrn2 bÎwh rcÎo nr ibMRd ko swij jnyq mMgweI[ dyv ko pUjn, bMD su bMDn3 aO buiD pMfq lIn bulweI[ Sok qjy SuB Bwmin4 gwviq mMgl gIq su vwidn CweI5[ qYsy hI swDn awqm kwrn, nWih lKÎo iqh kOn shweI6? ]29]

dohrw: 7Blo jnm Bl kul ngr Blo guNI so kzb[ smuiJ awp jg jwl bc eyk myk liK rzb’ ]30] bRhmgÎwn crcw sdw hoiq inkit gurdÎwlu[ sunYx iszK idRVH DÎwn juiq*

1swry Aupwv sm, dm, bRhm crj, jzg, jog, qp, dwn, siqsMgq ibnW inSPl mMny, bWJ iesqRI (ijvyx) puzqR (ibnW inSPl hY)[ +pw:-awn[ ++pw:-miq[ 2lwVy dy vwsqy[ 3gwnw bMnHNw[ (a) swk qy nyVy dy swk[ 4iesqRIaW[ 5su Auh idn (cMgw) Pibaw[ (a) vwjy vzjy[ 6iqvyx hI ijs ny awqmw vwsqy (anykW) swDn krky bI (awqmw L) nw liKaw iqsdI kON shwieqw kr skdw hY? 7soeI kvI Blw guNI hY jo awpy L smJky jgq jwl qox bcy qy rzb L iek myk (swiraW ivc rivaw hoieaw) lKy[ *pw:-igawn SuB[

Page 89: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

89

Bv BX imtih smwl1’ ]31] cOpeI: +iek idn gur smIp suKdweI[

guNI purK crcw suc lweI[ ‘swcy pwqSwhu iek sMsw[ dy Auqr ko krhu ibDuMsw2 ]32] iek nr mUriq Blo bnwie[ pUjiq hY nIky icq lwie[ iek DÎwviq hY muK mn mWhI3[ dÍY mihÀ Blo kOn, ko nWhI4?’ ]33] suin boly qib swihb swcy[ ‘5pRym ibnW ilKIaiq hYx kwcy[ mn kw cAukw sq kw Bwie[ mUrq nklI, aslI nwie5 ]34] krnI krm pUrb prqIq6[ Driq DÎwn jm kI hiq++ BIiq7[ pRBu ko ismrn hY suK swr[ kÎw mUriq mihÀ? lKhu aswr ]35]

sÍYXw: DÎwn DrY ijh kwrn swDk so jgÎwsih moK pCwnox8¶[

1isK (AunHW crcw) L idRV iDawn nwl suNdy hn (qy AunHW qy) aml kridaW BYjl (dy kSt) imtdy hn [smwl=smÍwlidaW, aml kridaW, Xwd kridaWæ ][ +ieh sqwhTvIx swKI hY qy lgpg AuQox dw hI Auqwrw[ 2nwS kro (sMsw)[ 3mUMh qy mn nwl ismrdy hn[ 4duhW ivcox ikhVw Blw hY qy ikhVw nhIx[ 5(swL qW) pRym ibnW sB kzcy idzsdy hn, mn dw cOxkw idzqw hovy (Bwv mn swP hovy Aus ivc) szc dw pRym hovy[ mUriq (pUjNI) nklI (kMm) hY, aslI kMm nwm (jpNw) hY[ (a) aslI (SY) nwm hY (nwm jpidaW) mn qy cAuksqweI rzKy qy szc nwl pRym kry qy mUrq pUjNI nklI kMm hY[ 6pihlW krny Xog kMm isdk hY[ (a) pihly SuB krm kry Pyr (vwihgurU qy) pRqIq Dwry[ ++pw:-KeI[ 7fr dUr kro[ 8ijs vwsqy swiDk iDawn Dwrdw hY Auh mukqI dI iezCw hY, pCwN lE[ ¶pw:-DÎwn DrY ijhkw nr swDk so jgÎwsI moK pCwno[

Page 90: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

90

kwmnw puMj ibnwS kry ihX, so qum swiDk aml isrwno1[ mUriq sUriq bMD DrI ijn mUVHn kI prqIq bKwno2[ myro sueI jn iszK suSIl hY DÎwn akwl ky bIc smwno ]36]

dohrw: aiDk DÎwn hirnwm inq, bwNI ibnY suSIl3[ Ssqr sUrw4 dÎwvwn qW sm aOr n SIl5 ]37] eyk smwlY nwm ko, eyk krMqw DÎwn[ eyk krMqw islw pUj, qIno Bgiq pCwnu ]38] nwm jpiq hY hir Bgq6, DÎwn DrY suK gÎwn7[ islw pUjqy qwmsI, qIno Bgq sujwin8 ]39] hmro miq hY Bjn ko, DÎwn jugq rihrws9[ krnI gur nwnk krI, vrqI gur kul Bws10 ]40] kljug Drm hir nwm aiq11, jWih Bjy Bv pwr12[ so krnI BrnI rihq13 iszKn krI smwr14 ]41]

1jo irdy ivcox nwS kry swrIaW kwmnW Auh qusIx AuØzjl qy sIql swDk jwNo[ (a) aml=krm[ isrwno=bIq igaw[ Bwv Aus leI krm krn dI loV muzk geI[ 2mUrqW sUrqW ivc ijs ny (pRqIq) bMnH rKI hY, Aus pRqIqI L mUrKW dI pRqIq kihMdy hn[ (a) mUrqW ivc ijsny surq (Xw pRIq) bMnÍ rKI hY Aus L mUrKW dI pRqIq kihMdy hn[ sUrq=surq[ su+riq=cMgI pRIq[ 3bwNI inûmRqw vwlI qy (SIl=) imzTI hY[ 4SsqRW dw sUrmw[ 5Aus vrgw Bly suBwv vwlw hor koeI nhIx[ 6hrI Bgq nwm jpdw hY[ 7jo iDawn Drdw hY Aus L suK dw igawn huMdw hY[ 8(pzQr pUjk) qwmSI (Bgq hY) hYn iqMny hI Bgq, jwN lE BlI pRkwr (Prk ienHW iqMnW dw)[ 9swfw mq hY ik Bjn kry iDawn sihq hoky qy rihNI rhy[ 10SRI gurU nwnk ny krnI kIqI soeI gurU kul ivc vrq geI (Bwvyh ik swry gurU swihbW ivc vrqI qy Ausy dw) pRkwS (jgq qy) hoieaw[ 11(sB qox) vzfw hY[ 12sMswr qox pwr hoeIdw hY[ 13lyKy qox rihq hY[ 14iszKW ny sMBwlI hY[

Page 91: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

91

1skl mulk ko mylIey dil kY qurkn pIr[ hmro awvn BUm pr smJo iszK qqbIr13 ]42] bwNw kys, mUMfw qurk, kwC hmwrw ibrd2[ qMbw Pwrw bWg hn qurk n Coro igrd3 ]43] sUr Kwie so Kwlsw sUr mrdnI iszK4[ gur kw isK su mwnIaY sdw smwlY iBzK5 ]44] kwl burw, ar burw sIq, burI rWf6 kI pRIq[ burI bfweI awpnI, burI amwnI rIq7 ]45] burw krj, aiq burI pRIq8, siB sox Byd n dyX9[ Xw ibiD brqy jgq mYx

1swry mulk L mylIey (Kwlsy ivc qy) qurkW (qox iml rhI) pIVw dUr krIey aQvw pIVw dyN vwly qurkW L dl suztIey, (ies leI hoieaw hY) swfw awAuNw DrqI pr, hy iszKo smJo (ies dy isry cVHn dI) fol:- 2kysW dw bwNw (Dwrn kro), muMny hoey L qurk (smJo), kzC pihnNI swfw Drm (jwNox[) 3qMby dw pihrwvw qy bWg (qurkW dIaW cIZW) hn, qurkW dy igrdy nw iPro [Pwrw=pihrwvw][ (a) igawnI aYAux BI arQ krdy hn[ qMby PwVny bWgW dUr krnIaW qy qurkW L nyVy nyVy nw rihN dyNw[ (e) sr s: aqr isMG jI ny aYAux lwieaw hY:- qMbw qurk pihndy qy gAUaW mwrdy hn aYsy doSIaW dI sMgq qox dUr rho[ 4jo sUr Kwvy soeI Kwlsw hY jo sUr mwr lvy soeI iszK hY[ (a) sUrimaW L jo KwN vwlw sUrmw hY Aus L ml isztN vwlw Kwlsw hY qy AuhI iszK hY[ 5jo sdw (ByK=) iszK Drm dI sMBwlnw (shYqw) kry[ (a) nwm rUpI iBziKaw L sMBwly[ 6vySvw[ 7amwnq rzK lYNI[ (a) a+mwn=iqRskwr sihNw[ 8bhuqI pRIq krnI burI[ 9swiraW L Byd nw dyvy (awpNw)[

Page 92: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

92

ieSt GtI* nihÀ lyX1 ]46] bYd n kIjY imzqRqw, bYrI krY n bYd2[ joiqS bhuqw sunY nihÀ pUiC n gRYh kI kYd3 ]47] kwier slwhI Bwrjw kwrj Pokw hoie4[ pUCy ibn kwrj burw, burw puCY nihÀ goie5 ]48] Qorw Kwie Gr mYx suKI loB iqawgY joie6[ Dn ko, mn ko, supn ko, apnO krY n goie7 ]49] sll syvIaY8 pRwiq AuiT, sIq mWJ qp awg9[ jgY BUK BugqI BKY10 aMimRq Gr kw swg11 ]50] pr Ssqr, pr GoVkw, pr nwrI, pr gyh12[ pr Dn, pr mn, dyS pr

*pw:-GNy[ 1(awpNy) ieSt dw Gwtw nw vyKy[ (a) mubwrk GVIaW nw ipaw AufIky[ (e) jy pwT GtI dw QWvyx ‘GNy’ TIk smJIey qW-bhuqy Xwr n bNwvy[ 2vYd nwl imzqRqw vI nw kry qy nw hI vYd L vYrI bNwvy[ 3gRYh dI kYd (swVHsqI) kdy nw puzCy[ 4ijs dw slwhI kwier aQvw iesqRI hovy Auhdw kMm nwkwmXwb rih jWdw hY[ 5(isawNy qox) puzCy ibnW kMm krnw burw hY[ Eh bI burw hY jo puiCaW slwh nw dzsy[ 6jo loB iqawgy Auh QoVw Kw ky Gr ivc suKI rhygw[ 7iksy L nw dzsy[ 8Bwv pwNI nwl ieSnwn kry[ 9isawly ivc (pwNI) grm kr lvy[ 10BuzK lgy qW Bojn Kwvy (ibnW BuzK dy nw Kwvy)[ 11Gr dy (irzDy) swg L aMimRq (jwNyx)[ 12prwieaw Gr[

Page 93: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

93

ies ko khW snyh1 ]51] 2DrnI, Dynu, suvrn, asu, nwrI, mMdr, pwT[ iehI dwn siB dwn isr aMn siBin qy swT ]52] nwm jpq siB pwT qy3 aMn dwn siB dwn[ siB jUnI qy aiDk nr, khÎo iszK sur gÎwn4 ]53] myG srb ko awsrw siB ko rwKI CqR5[ Gr kI rwKI nwir jÎox, aMq rzKÎ hir imzqR6’ ]54] burw mrN jIvn burw krNI ibn ikih kwm7[ SsqRhIN CzqRI burw, aNpV idj byrwn8 ]55] ibzpR SsqRDwrI burw, burw ibzpR mm isMG[ vYS pVHw siB qy burw CzqRI dyvI isMG9* ]56] SUdR pVHY byd bwkÎ,

1ienHW nwl kI pRIq (krnI) hoeI[ 2DrqI, gAU, sonw, GoVw, lVkI, mMdr qy poQI aQvw sMQwdwn ieh swry dwn iSromNI dwn (igNy jWdy) hn, pr aMn dwn sB qy sRySt Xw szT guNW vDIk hY[ 3swry pwTW (Xw pVHn) qox nwm jpNw qy[ 4dyviqaW qox igawnIaW qox iszK (aiDk, sRySt) ikhw igaw hY[ (a) hy iszK! dyviqaW qy gÎnIaW ny aYAux ikhw hY:- 5CzqRpqI Bwv rwjw[ 6iqvyx aMq dw rwKw hrI imzqR hY[ 7krnI ibnW iks kMm hY jMmNw mrnw, dovyx bury hn[ 8inkMmw, byPYdw[ 9dyvI L pUjN vwlw isMG burw[ *pw:-bydI isMG[

Page 94: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

94

qÎwgI DwrY nwir1+[ iszK ju, qÎwgY isdk ko kÎw iqn ko ieqbwr ]57] mMqR qMqR kw burw sMg2, pRyq syvnI nwir3[ burw bwl surw pIqw++ rhIey awp sMBwr4 ]58] bhuqw KwNw, bwq bhu, bhuqw aml su qÎwg5[ myrw huie su mwin sc6 rihnI rih inq lwg’ ]59] ies pRkwr pRBu siq gurU, iszKn dy AupdyS[ sunih awin sMgiq imlY, drsiq hqihÀ klyS ]60] ly pwhul gur pws qy, nvyx isMG Dir kys[ pihrihÀ kC awXuD DrYx, ismrYx nwm hmyS ]61]

ieiq SRI gur pRqwp sUrj igMRQy pMcm ruqy ‘iszKn AupdyS’ pRsMg brnnû nwm dSmo aMsU ]10]

1iqawgI hoky qRImq kr lvy[ +aMg 56 qy 57 dI pihlI sqr ivc jo iliKaw hY so gurmq qy gur ieiqhws ivruzD hY[ ies krky ieho jyhIaW glW sO swKI ivc iksy mgrox pweIaW hn ikAuxik Cyvyx pwqSwh dIaW POjW ivc anykW bRwhmN joDw hoey, AuhnW ny awp bNwey, ieQox qWeI ik awpNy pRoihq isMG L bI joDw bNw ilaw sI[ dsmyx pwqSwh dy dlW ivc bI dXwrwm awid keI bRwhmN joDy hoey qy anykW aMimRqDwrI isMG hoey[ vYS bI bVy hoey qy anykW isMG hoey qy vydI vI isMG sjy qy dyvI Aupwsk bI isMG sjy[ kWSI pVHn leI siqgurW ny isMGy awp Gzly, anûdpur ivc dsm gurU jI ny rGunwQ dws pMfq L ikhw ik iszKW L sMsikRq pVHwE Aus ny ikhw ik quhwfy iszKW ivc SUdr hn ienHW L aiDkwr nhIx, qW siqgurW ikhw Auh idn awvygw ik myry isMG ijnÍW L qusW SUdr ikhw hY bRwhmNW L sMsikRq pVHwieaw krngy, jo gl ik szc muc vrq rhI hY, anykW bRwhmN inrmly isMGW qox sMsikRq pVHy hn[ 2mMqR qMqR (krny vwly purK) dw sMg burw[ 3pRyqW dI pUjw krn vwlI nwrI[ ++pw:-surw ipqw, sUrw ipqw[ 4gBrU Srwb pIN vwlw burw Aus qox bcky rho[ 5bhuq KwNw bhuq bolN dw aml jo hY so mUlox iqawgy (a) bhuq KwNw, bhuq bolNw, niSaW dw bhuq iqawg kry[ 6(eyh vwrqw) szcI mMny[

Page 95: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

95

11. [lwl isMG dI Fwl dI pRIKÎw] 10<<ipClw aMsU qqkrw ruiq 5 aglw aMsU>>12

dohrw: eyk isK siqgurU ko, pUrb qy cil awie[ lwl isMG iqs nwm hY, kir drSn ko cwie ]1]

cOpeI: jQw Skiq kir arip akor[ bMdn krI hwQ jug joir[ bYTÎo sBw mWih gur awgY[ huqI ispr1 isMG dyKin lwgy ]2] gih gih hwQn ibKY srwhYx[ ‘awCI awCI’ siBin khwhY2[

idRSit clwie pRBU qib dyKI[ khÎo ‘smwn ahY avryKI3 ]3]

jo SuB hY iqs lg kir gorI4[ pwr n prY Poir kir morI5[ ies mihÀ gulkw hovih pwr6[ khW srwhYx ispr Audwr7’ ]4]

suin kY lwl isMG nihÀ jrI[ grbiq bolÎo bc iqs GrI[

‘mor ispr ko crm kTûn8[ gorI khW skih ies BMin ]5] lgih qVk kY igrih su pwCy[ XW qy bhu Dnu qy leI awCy[’ suin klßIDr pun smuJwie[ ‘ieh gorI hY burI blwie ]6]

1Fwl sI (iqs isMG dy kol)[ 2swry kihÀdy hn[ 3swmwn ijhI idKweI idMdI hY[ 4jo cMgI huMdI hY Aus L golI lgky[ 5PoVky morI krky pwr nhIx lûGdI[ 6pr ies ivcox golI lÜgky pwr ho jwvygI[ 7(iPr) bhuqw kI slwhuMdy ho Fwl L[ 8sKq hY[

Page 96: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

96

qhW invwrn kir hY kOn1[ jhW lgiq Poriq Ql qOn2*[ ies awgy nihÀ iks kI atk[ lwgI chY n pun ikm htk3’ ]7]

lwl isMG bhuiqin mihÀ cip kir4[ khiq BXo pun icq mihÀ hT Dir[

‘jÍwlwbmNI kÎox n mMgwvhu[ priK lyhu aib kih cilvwvhu5 ]8] mor ispr ko iBdY n gorI[ lig kY igrY, n kir hY morI[’ lKÎo gurU -isK ny hT Dwrw-[ ‘sodr smw’ BwiK kY twrw+ ]9] ‘pRwq hoiq hm prKin krYx[ qupk hqihÀ hyrihÀ ikm arY6[’ iem huie iZkr DrI pun mOn[ suin rihrws gey siB BOn ]10] lwl isMG fyry mihÀ jwie[ smJ irdy mihÀ bhu pCuqwie[ -mUrK pnO kOn mYx lXo[ gur ky snmuK boliq gXo ]11] pRwiq hoq hiq hYx jib gorI[ ispr Poir kir fwrYx morI*[ lXo ibgwr awpno kwjw[ krqw purK rKY mm lwjw- ]12] lÎwie iqhwvl kir bhu ignqI[

1(jdox golI lÜgy) iqs L kON pry htw skdw hY? 2ijzQy lgdI hY soeIE QW pwV dyxdI hY[ *pw:-jOn[ 3lÜgI cwhIdI hY iPr ikvyx nhIx ht skdI hY[ 4iKJky[ 5huN kihky clvw ky prK lvo[ (a) abkih=huNy hI[ +iesqox pRgt huMdw hY ik gurU swihb jI inqnym dI ikqnI pikaweI idRVwAuxdy sn[ 6vyKWgy (azgy) ikvyx aVdI hY[ *pw:-gorI[

Page 97: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

97

muK qy isMGin sox kih ibnqI[ ‘pMc isMG ko dyAux ahwrw[ pRwq moih rwKhu sicawrw’ ]13] Kry hoie ardws krweI[ ‘siqgur rKY iszK vifaweI[ ins mihÀ kir ikRq corI gur qy1[ pRBU arwDih inScw Aur qy ]14] pRwiq Bey gur sBw lgwie[ ly kir ispr gXo iqs QwieÀ[ qib siqgur qihÀ2 qupk mMgweI[ ispr inSwnw Dir agvweI ]15] awlm isMG sMg pRBu khÎo[ ‘hqhu quPMg inSwnhuÀ lhÎo[’ hukm sWQ AuiT qupk clweI[ gorI nhIx lgI ibc jweI3 ]16] kis brUd sox Pyr pRhwrI[ nWihn lwgI ispr mJwrI[ ibsm rhÎo -aib kÎw iehu BXo[ inkt inSwnw4 bc kir gXo- ]17] iqRqI bwr qib kir kY qÎwrI[ qwik iSsq ko Bly pRhwrI[ so nihÀ lgI hyir pRBU irsy[ qupk ghI apny kr ibsy5 ]18] irdy ibcwrÎo siqgur jbY+[ lwl isMG kI ikRq liK qbY6[ -siq sMgq mihÀ krÎo krwhU[

1ieh ikRq (pMjW ipawiraW dw pRSwid awid dI) rwqIx gurW qox corI kIqI[ 2iqzQy hI[ 3(Fwl dy ivc) nW lÜgI[ 4nyVy dw inSwnw hI[ 5hzQ ivc[ +pw:-qby[ 6smJ lIqI[

Page 98: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

98

iQr ardws krwieis qwhU ]19] XW qy lgiq nhIx ibc gorI[ lIn ihmwieq1 muJ qy corI-[ irs kir hwQ bMdUk sMBwrI[ lwl isMG ky swQ AucwrI ]20] ‘ilhu kir abY ihmwieq aOr2[ dyiK! ispr PyrOx ies TOr[’ irs juiq sunI lKI -aib mwrYx[ nhIx bcih gulkw huie pwrY- ]21] dOr isMG pwien pr prÎo[ ‘iCmhu nwQ mYx sT hT DrÎo[ Por dyhu qum avnI swrI[ ispr bwpurI khW agwrI’ ]22] ipiK gur BnÎo BnÎox ‘BXo idF aqy3[ rwqo rwq kry gurmqy[ ley iqhwvl iPrÎo Ckwviq[ bhu suzKW suiK4 ispr bcwviq ]23] jyiqk jor aOr ilhu lwie[ POrOx ispr n bcih kdwie[’ suin kir lwl isMG kr jory[ ‘myro kihn BXo pRBu aOry5 ]24] rwvir kr qy Cutih quPMgw[ acl sumyru qurq kir BMgw[ aib Erk nihÀ krhu gusweIx[ syvk lwj rKin bin aweI’ ]25] suin kY ibks pry gur nwQ[ khÎo ‘AuTwie ispr ilhu hwQ[ cihXih SsqRin kyir Brosw[

1mdd (swD sMgq dI)[ 2hor ihmwieq krw lY[ 3(apny hT qy) aiq pzkw hoieaw hYx[ 4suzKNw suzKky[ 5hornW lokW (dI golI bwbq sI awpdI golI bwbq nhIx sI)[

Page 99: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

99

hqIXih SzqRÁ juzD srosw1 ]26] awXuD awCo hI cih pws[ ijs qy awp bcih irpu nwS[’ ispr AuTwie isMG kir nmo[ bYTy skl sBw iqh smo ]27]

jMgl2 ibKY kpUrw jwt[ kyiqk gRwmn ko piq rwT3[

iek sO iek hZwr4 Dn dY kY[ cMcl blI qurMgm lY kY ]28] so hZUr mihÀ dXo pucweI[ dyKÎo bhu bl sox* cplweI5[ apno ciFby hyq bÀDwXo[ ‘dl iSMgwr iqs nwm6 bqwXo ]29] tihl krwvn hyq qbyly[ bMDÎo syviq dws suhyly[

+iek idn siqgur cFy aKyr[ bn mihÀ ibcry ijq ikiq hyir ]30]

iPir kir cil awey ijs kwlw[ dzKN ngr AujYn ibswlw[ qihÀ qy ikiqk swD cil awey[ isK sMgiq imil kY smudwey ]31] drSn krn kwmnw Dwry[ iqs hI iCn siqgurU inhwry[ imRg Kg mwr ikiqk lY awey[ czKI7 bwj dyiq ibgswey ]32]

1guzsy nwl[ 2mwlvy[ 3rwjw [sMs:, rwSÃr=rwjw[ rwT=rwjw][ 4XwrW sO[ *pw:- dyKÎo so bl sox[ dyKÎo so bl kr[ 5bhuq blI qy cMclqw vwlw[ 6‘POj dw iSMgwr’ nwm GoVy dw[ +ieh sO swKI dI 73vIx swKI hY[ 7bwZ L sÍyry mws dI QoVI botI KwN L dyNI[

Page 100: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

100

sMgiq mihÀ iek Swh kumwrw1[ igRhsqI huqo sihq suq dwrw[ rihq bYsno ijs kI ahY[ mdrw mws qrkqo rhY ]33] jwiq bwNIaw, gur jib dyKY2[ klpÎo irdy ikRaw avryKYx3[ -ieh kYsy gur ijn ihq awey? kos hZwrhuÀ mg AulÀGwey ]34] ikRaw ijnhuÀ kI mhW kuFwlI[ ihMsw kriq dXw Aur KwlI[ pMCI hiq kir bwZ acwvYx[ bn mihÀ ibcriq imRg gn GwvYx- ]35] mn mihÀ ignqI gnY anyk[ siB jwnI gur jliD ibbyk[ qib siB mihÀ gur bwk sunwXo[ ‘ipRQm cor ien Kg qn pwXo ]36] qbih bwj rwjy kI dyih4[ iek idn qskr pkrÎo eyh[ duSt dmn qib nwm hmwrw[ kriq huqy qp ibibD pRkwrw ]37] vsqu curweI qy nit gXo5[ rwjy bhu ibiD bUJin kXo[ nihÀ mwnI qib spQ6 idvweI[ kUrI awn4 hmwrI KweI ]38] huqo BUp so iszK hmwrw[ inq pRiq krqo BwAu Audwrw[ spQ hmwrI suin kY rwAU[

1syT dw lVkw[ 2(Aus bwNIaW jwqI dy ny jd gurU jI L (ies hwl) ivc vyiKaw[ 3dyKky[ 4qdox bwj rwjy dI dyh (ivc sI)[ 5muzkr igaw[ 6shuÀ[

Page 101: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

101

krI pRqIq rwiK Aur BwAU* ]39] lwKhuÀ brs bIq kir gey[ donhuÀ jnm Driq aib Bey[ JUTI spQ krI ko pwp[ Kg qn Dir kY BogÎo pwp ]40] XW qy isK sMgq! siB sunIey[ swcI JUTI spQ n BnIeyx[ ey Kg Bogiq nrk Audwr[ bhuro ies ko hoiq AuDwr ]41] aib hm ny Pl pwp BugwXo[ apr klySn qy CutvwXo[ kUrI spQ krih nr joie[ jnm hZwrhuÀ Dir kir soie ]42] jnm krorhuÀ BogY nrk[ sdw klySin mihÀ rih ßrk[ spQ Kwie so iszK n myrw[ qskr hÍY lih kSt bfyrw1 ]43]

dohrw: spQ n kir gur swc pr+, JUTw itkY n pwie2[ swcw jonI pr BugY, kUry kYsw Qwie3 ]44] bdlw dyvY4 pwp kw, mMdw krhu n koie[ huie hY BwgI pwp ko, jy gur jwmn hoie ]45] krhu n gur kI spQ, kib kYshuÀ bnih jrUr[ kib swcI BI nihÀ kro, nrk prY nr kUr’ ]46]

ieiq SRI gur pRqwp sUrj igMRQy pMcm ruqy ‘iszKn’ pRsMg brnnû nwm iekwdSmo aMsU ]11]

*pw:-prBwAU[ 1(jo) cor bNygw qW bVw kSt pweygw[ +sO swKI dw pwT hY:-shuM n krIey swc pr[ 2szcI gzl pr bI gurU dI shuÀ nw Kwhu (iPr) JUT pr shuÀ Kwky pYr ikzQy lÜgNgy, Bwv qbwh ho jweygw[ 3szcI shuM KwN vwlw jonIaW (ivc) pYky (duzK) Bogygw qy JUTy L qW ikqy QW hI nhIx lÜBNw, Bwv qbwh ho jwsI[ 4dyNw pYxdw hY[

Page 102: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

102

12. [hir gupwl AujYnI, iDawn isMG mwjrIaw] 11<<ipClw aMsU qqkrw ruiq 5 aglw aMsU>>13

dohrw: khiq huqy gur bwrqw,

qib pRswid ko Qwr[ sUpkwr lÎwXo qhW, aink pRkwr ahwr ]1]

cOpeI: suq bnIey ko isK qihÀ Kro[ ipiK qib irdy mnorQ kro[ -nihÀ gur iFg qy dyihÀ ahwrw1[ awimK awidk jWih mJwrw- ]2] iqh mn kI siqgurU pCwnI[ sUpkwr ky sMg bKwnI[ ‘suD cOxky mihÀ Bojn jhW[ ies isK ko acvwvhu qhW’ ]3] suin bnIeyx ky icq BeI SWqI[ irdy pRqIq awie BilBWqI[ Bojn acÎo jwie kir jbY[ bIqÎo idvs BeI ins qbY ]4] supiq2 ibcwriq ignqI nwnw[ qrkiq gur kI ikRXw mhwnw[ -ipRQm ipqw myro cil awXo[ iks pRkwr ko gurU bnwXo ]5] jIv Gwq awimK ko KwvY[ dXw awid gun nhIx kmwvY[ jYsy SwsqR ibKY AucwrI[ qÎwgin md, ihMsw, prnwrI ]6]

1awpNy pwsox Bojn nw dyN[ 2nIxdr ivc Bwv AuxGlwiraw qy supinaW ivc ivcwrW krdw hY[ supny dw Drm hY ik hUbhU nhIx awAuxdw, ijzDr ruK pY jwvy Ausdy arQ ivarQ vzD Gzt iKawl dyKdw hY, iqvyx iesny aNhoey iKawl dyKy[

ieh hwlq iksy vyly sOx jwN qy supny dyKN Pyr jwg ky alswey mn socW socN Pyr sOx jwN dI hY[

Page 103: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

103

jUp awid ky nyr n jwvY[ swD Drm aYsy bin awvY[ so gur ibKY n pzXiq koeI*[ sMq krm qy ibRzpY soeI ]7] drb pMc sYx mYx aib awnw[ ikm arpOx mYx jog n jwnw1[ rIiq gurU kI gur mihÀ nWhI[ ihMsw inrdXqw ijn mWhI ]8] gmnOx hoie pRwiq ijs byrI[ iszKI lyhuÀ bYSno kyrI[ md awimK ko brjn qhW[ BlI bwrqw pzXiq jhW ]9] dey rjqpN sO mm bwp[ ien ko gur kir isK Bw awp[ drb pMc sY lY ieh mor2[ iek hZwr mYx dyqo aOr ]10] khW krOx pr gurU n pwXo[ ikRXw Drm SuB jWih kmwXo3-[

iezqÎwidk Twniq duicqweI[ srb srbrI qbih ibqweI ]11]

BeI pRBwiq gurU iFg gXo[ msqk tykiq pg pr BXo[ bYTÎo smuK aOr smudweI[ dÍY boql pRBu qib mMgvweI ]12 ] {ivSyS tUk}

*iSkwr ivc mwry pMCIaW L qzk ky bNIaW ieMnw Gbrwieaw ik nIxd AuxGlwey dIaW ibPlIaW socW ivc srb guN sMpMn ivc AusL huN guN hI koeI nhIx Bwsdw[ jo avguN Auh vihm ivc icqv irhw hY gurU jI ny awp ivvrjq kIqy hn, AunHW dI bwNI spSt dzs rhI hY[ SsqR qW duKI prjw leI qy KzsI ho gey dyS ivc bIr rs Brn leI pkVy sn, bwZ L idzqy mws dw kwrn nÎwX qolNw awp siqgurW ny disaw hY, pr jwq dw bNIaW qy mws qox nPrq hoN krky bAurw igaw hY[ Aus dI icqvnI Aus dy bAurw jwN krky atptI hY[ kvI jI ny Aus dIaW socW dw bI sO swKI ivcox qrjmW by iKawly kr idzqw hY[ 1jog nhIx jwNdw hW[ 2mYQox[ 3krm kWf ijsny cMgI qrHW kmwey hoN aYsw gurU nw lÜBw[

Page 104: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

104

SRI muK qy iem bwk alwXo[ hirgupwl ko Bly sunwXo[ ‘siB isKhu! sunIaih icq lweI[ mn qy sÍwd ijiqk smudweI1’ ]13] iQry inkt suin boly soeI2[ ‘sÍwd skl ijhvw ky hoeI[’ ‘sÍwd krm ky’ kyicq khYx3[ kyicq khYx ‘jIv ky ahYx’ ]14] BwKY ko ‘suBwv ko hoie[’ ko kih ‘Drm dyih4 ko joie[’ hirgupwl bnIaW isK khY[ ‘sÍwd isdk jIvih ko ahY5’ ]15] iqs qy suin gur kihÀ iqs byrw[ ‘ipqw ibSÍMBr dws su qyrw[ suin iszKw! isK isdkI soie[ khu iqs sMg imilin jib hoie6 ]16]

dohrw: -SRI gur hukm ju Bwv kw7, dXo su qyry pws[ iqs ko lIno hm abY, krhu n kYsy aws-’ ]17]

cOpeI: hirgupwl suin kwn bKwnw[ ‘pRBu jI! mYx kuC smJ n jwnw[ mYx BI isK hOx rwvr kyrw[ smuJwvin kIjY pun Pyrw’ ]18] suin kir SRI muK qy muskwey[ qrk kriq boly smuJwey[

1swry suawd mn dy ijMny ku hn[ 2jo (isK) kol KVy (sn Eh) boly[ 3keI kihÀdy hn svwd krm dy hn[ 4dyhI dw Drm hYn[ 5jIv L qW isdk dw suawd hY[ 6iqs L jdox imlyxgw ieAux khIx[ 7pRym dw vwk (SrDw Bwv)[

Page 105: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

105

‘hmrI iszKI qYx kib pweI? dws bYSno kw qum BweI1! ]19] ikRXwvwn2 ko Kojin krIey[ iqs AupdyS irdy inj DrIey[ jo hm ny aib dIn sunyhw[ smJY qyro ipq hÍY jyhw3’ ]20] hirgupwl bnIaw qqkwlw[ pd aribMdin pr Dir Bwlw[ ‘SRI siqgur swcy piqSwhU[ rKhu rKhu inj crnin mwhU ]21] nihÀ Corhu mUrK mn myrw[ mihÀmw mY n lKI iqs byrw[’ pIT Toik kir siqgur khÎo[ ‘hmry hrK dÍYK nihÀ rhÎo ]22] aib qUM bKSÎo AuT pg Coir[’ suin bYTÎo liK apno Kor4[ pun anûdpuir bsÎo mhInw[ drSn kriq rhÎo suK lInw ]23] cln lgÎo pRswid gur dXo[ ‘awp KwAu Gr idhu jo lhÎo[’ bKSÎo srbloh ko kVw[ qoly cwr qol ko GVw ]24] ‘irdy kwmnw jib kib hoie[ ies ko pUjhu purvih soie[ lY bKiSS ko sIs invwie[ drb pMj sY dXo cVwie ]25] *ruÞsd huie gur qy cil pirXo[ mwrg mYx ibcwr icq kirXo[

1hy BweI qUM qW bYSnox dw dws hYx[ 2krm kWfI[ 3jYsw (ieh sunyhw) hY qyrw ipqw smJygw[ 4Kot[ *ieQox sO swKI dI 74vIx swKI awrMB huMdI hY[

Page 106: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

106

-Kt sY Dn gur kO hm dXo[ bKiSS loh kVw hm lXo ]26] Bwie lYn1 ko khÎo snyhw-[ gmniq bnIaw sociq eyhw[

phuÀcÎo jhW gRwm cmkOr[ clÎo jwq awgy iqs TOr ]27]

DÎwn isMG mwjrIaw2 rwhI[ imlÎo iblokiq bUJiq qWhI[ ‘ikq qy awXo’ iszKw kOn! ikq ko jwq, kOn puir BOn? ]28] smYx ahwr krn ko jwin[ ahY qÎwr kir lIjY Kwn[ pun ijq bWChu qhW pXwnhu[ apn bwrqw skl bKwnhu’ ]29] hirgupwl suin bwk alwXo[ ‘gur ko isK drs ihq awXo[ dzKN mihÀ AujYn puir bwsI[ ieqI dUr qy awXo pwsI3 ]30] kir drSn mYx deI akor[ bMdy gurU crn kr joir[ qAU n KuSI BXo mn myro[ ikRXw ibKy gur awC n hyro ]31] ruKsd ibKY4 nhIx kuC dXo[’ suniq DÎwn isMG bUJiq BXo[ ‘khhu khW bc khÎo gusweIx5[ qum ko dXo6 su dyhu bqweI’ ]32]

1sO swKI mUjb ies dw arQ cwhIey ‘pRym dw bcn’ XQw:-‘gurU jI bKSIS dIaw kVw, aqy bcn Bwie kw[ ’ 2mwjrI ipMf dw[ 3(gurU jI) pws[ 4ivdw krn vyly[ 5dzs KW kIh bcn qYL gurU jI ny ikhw hY[ 6jo vsq qYL idzqI hY[

Page 107: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

107

hir gupwl qib khÎo pRsMg[ DÎwn isMG gur isK ky sMg[ ‘pRQm bwp myro isK hoXo[ sO Dn dy kir drSn joXo ]33] dXO pMc sY mYx aib awin[ rhÎo mws lg drSn Twin[ mor ipqw ny dy AupdyS[ ieqI dUr ByjÎo prdyS ]34] Kt sY drb gurU ny lIn[ bcn BwAu kw iek aib dIn[ igniq gtI iezqÎwid bqwviq[ clÎo jwq Gr ko pCuqwviq’ ]35]

suin kY DÎwn isMG Aur jwnw[ -gurU SrDw qy hIn mhwnw-[

‘suin iszKw! qUM hYx mm BweI[ Gr ko cil ahwr ilhu KweI ]36] mq pCuqwv krhu mn mWhI[’ iem kih ly gmnÎo sMg qWhI[ awCI QWie ibTwies jbY[ iszK iszKNI donhuÀ qbY ]37] syvw krI ahwr acwXo[ kih kir apny Gr TihrwXo[ supq jQw suK rwiq ibqweI[ BeI pRwq cilbo icq BweI ]38] DÎwn isMG BwKÎo iqs byrI[ ‘suin iszKw! jy mrZI qyrI[ gur ko bcn hmY dy jwie[ Kt sY Dn apno ilhu pwie ]39]

dohrw: -1iszK iszK kw sq vNj, iszK iszK kw BwAu2[

1ieh gurU vcn krky dzisaw igaw hY[ 2iszK dw iszK dy nwl vNj szc dw hovy aqy iszK L isK nwl pRym krnw cwhIey[

Page 108: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

108

dgw iszK mm nw krY, pwnI aMn BugwAu1- ]40] jy pRqIq gurvwk pr, qO qUM Gr ly jwie2[ jy BuzKw qUM dwm kw, lIjY apno pwie3’ ]41]

cOpeI: bnIaw iszK bolÎo hrKwviq[ ‘Dn kI mn pRqIq muih Bwviq[ bcn gurU ky Bwviq nWhI[ dyhu drb lIjih inj pwhI4’ ]42] suin kY DÎwn isMG llcwXo[ jihÀ kihÀ qy Dn jÎox kÎox lÎwXo[ sdn ibBUKn qrnI bwlw5[ igrvI sgry Dir qqkwlw6 ]43] awnÎox Kt sY drb btoir[ hirgupwl ko dy kr joir7[ pMc rjqpN dey svwie8[ ‘Dn ko bÎwj lyhu suK pwie’ ]44] bnIeyx ly Dn mn hirKwXo[ nihÀ jwniq jV9 skl gvwXo[ -DÎwn isMG hwrÎo- Aur jwnY10[ apn awp ko cqur pCwnY11 ]45] -khW bcn mUrK ny lXo12[

1aMn pwNI Bwv Bojn Ckwvy[ 2jy qW pRIq hY qYL qW (gurU kw vcn apny) Gr lY jwh[ 3apNw (Dn) lY lE[ 4bcn gurW dw qUM awpNy pws lY lY[ 5awpNI iesqRI qy bzcI dy gihNy[ 6swry Ausy vyly igrO rzKky[ 7hzQ joV ky dy idzqy[ 8vzD[ 9mUrK[ 10bNIaW iDawn isMG L hwiraw jwNdw hY[ 11awpNy awp L cqr pCwNky (idh idl ivzc kihÀdw hY:-)[ 12mUrK (iDawn isMG) ny bcn (KrId ky) kIh lIqw hY[

Page 109: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

109

siB ikC byic drb muih dXo1[ gXo huqo jÎox pUrb myro2[ ies ny siB ikC kIn inbyro3 ]46] aib mYx jIiq leI siB bwZI-[ iek ins bsÎo aOr hÍY rwZI4[ BeI pRwiq qy pMQ pDwrw[ jwniq DÎwn isMG ko hwrw ]47]

ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy pMcm ruqy ‘iszKin’ pRsMg brnnû nwm dÍwdSmo aMsU ]12] ivSyS tUk:- iszK dy atpty iKawlW L hor pRIiKaw krn vwsqy gurU jI ny do

boqlW mMgvweIaW, ienHW ivc Srwb nhIx sI, pr bNIey L Bulyvw ieho ipaw[ ies swKI ivc lPZ boql dzsdw hY ik ies ivc hsqwKyp bhuq hoey hn, ikAuxik pd ‘boql’ aMgRyZI lPZ ‘bwtl (BoUUlI) qox ivgVky biNaw hY[ gurU jI dy smyx boql lPZ awm pRivrq nhIx sI hoieaw, qdox Srwb pwAuN dw bwsn ‘surwhI’ huMdw sI, jYsy dsm gurU jI ny awp ieho lPZ vrqky disaw hY XQw:-‘sUl surwhI KMjr ipawlw’[ ies pd ‘boql’ dI vrqox qox jwpdw hY ik ieh awKypW vwlI sO swKI Aus smyx dI hY jdox ik lPZ boql pMjwb ivc awm ho igaw sI, jo smW ik mhwrwjw rNjIq isMG dy nyVy jw Fukdw hY[ swfy pws iek 1817 eI: dI CpI ‘ihMdusqwnI’ bolI dI ifkSnrI hY, ijs ivc aMgRyZI dw lPZ plYtUn (Xw btYlIan) jo ihMdusqwn ivc pltn dw rUp lYky pRivrq ho cukw sI awieaw hY pr boql lPZ nhIx awieaw ijs qox pqw lgw ik boql lPZ qdox (1817 eI:) qk privrq nhIx sI[ kuC smyx bwd ieho ifkSnrI dUNy qox vzfI krky CwpI geI, Aus ivc bI pd boql nhIx awieaw[ ies koS dy aMq pr iek ieMfYks aMgRyZI qox ihMdusqwnI pdW dy arQW dw idqw igaw hY, ies ieMfYks ivc aMgRyZI lPZ ‘bwtl’ qW hY pr arQW ivc ‘boql’ nhIx idqw igaw, hwlW ik iesy qqkry ivc aMgRyZI pd btYlIan qy plYtUn dy arQW ivc pd ‘pltn’ idzqw hY[ pqw lÜgw ik qdox aMgRyZI qox ivgVky biNaw ‘pltn’ lPZ qW awm pRivrq sI,

1(Gr dw) sB kuC vycky Dn swrw mYL dy idzqw hY[ 2ijvyx myrw pihlox gvwicaw hoieaw sI (Dn)[ 3iqvyx ies ny (awpNw) sB kuC inbyVw kr ilaw hY[ 4iek rwq rwZI hoky hor irhw[

Page 110: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

110

ikAuxik koSkwr ny Aus L ihMdusqwnI pd dI qrHÄW arQW ivc vriqaw hY, pr ‘boql’ pd pRivrq nhIx sI ikAuxik koSkwr ny Aus L ihMdusqwnI pd dI Qwvyx nhIx vriqaw[ so shI hoieaw ik sMn 1817 eI: arQwq 1874 ib: ivc qy Fyr mgrox qzk pd boql ihMd ivc bI awm pRivrq nhIx sI, pMjwb qW ikqy irhw[ qy jo lyKk ies L vrqdw hY Eh sMmq 1781 Xw 1791 ivc nhIx hoieaw pr 1874 ib: qox Fyr mgrox hoieaw hY, jdox ieh lPZ pRivrq ho cuzkw sI[ ies qox ieh swKI qy poQI ivc awKypkwr dy hsqwKyp hoN dw vI pUrw pqw lÜg igaw[

Page 111: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

111

13. [ibSMBr dws AujYnI] 12<<ipClw aMsU qqkrw ruiq 5 aglw aMsU>>14

dohrw: *pMQ clÎo qib bwnIaw, hirgupwl ijs nwie[ gur qy lXo krwhu kuC, bMiD gWT mihÀ jwie ]1] iek idn KolÎo dyiK kY, jo krwhu so mws1[ dyKiq hI lÜjw krI, DrI bMiD gTqws2 ]2] ipqw awpNy pr iKJÎo, -Blo bqwXo dyv[ mws Kwie ibnsY Drm, kÎw kInw sq+ syv3- ]3]

cOpeI: inj puir ky mg gmnÎox gXo[ eyk ngr bf awivq BXo[ qhW dyiK kInis ibAuhwr[ mukqw pMnw priK Audwr ]4] kir KrId pun awgy cwlw[ pun puir pwlI++ awie ibswlw[ iqs mihÀ byc idXy so rqn[ pwXo lwB mhW kir jqn ]5] jmw kIn Dn qIn hZwrw[ inj Gir phuÀcÎo kir ibAuhwrw[ ipq isAux imlÎo jwie suK pwXo[ ‘drsÎo mYx siqgurU’ bqwXo ]6] srb drb kr grb idKwXo4[ ‘krÎo bNj mYx mg mihÀ lÎwXo[’ inj suq ipKÎo¶ ibSÍMBr dws[ bUJÎo siB ibRqMq iqs pws ]7] ‘ikm siqgur qy ly piqXwrw5?

*ieh sO swKI dI 75vIx swKI hY[ 1kVwh mws (nZr awieaw)[ 2gMF bMnHky iqsdI (awpNy pws) rzKI[ +pw:-iqh[ 3kIh sq dI syvw kIqI (ipqw ny)[ (a) ikho ijhy sq purK L syivaw hY (ipqw ny?)[ ++pwlI iek ngr hY joDpur qox azgy qy AujYn qox do FweI sO mIl Aury hY[ 4swrw Dn hMkwr krky ivKwieaw (ipqw L)[ ¶pw:-lKÎo[ 5pRIiKaw[

Page 112: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

112

khW1 myl Bw khW Aucwrw2?’ hir gupwl qib KolÎo pwly[ dXo ipqw ky hwQ sMBwly ]8] ly juiq BwAu3 ibSÍMBrdws[ Dir isr idRg pr hrK mhW su[ sÍzC krwh inhwrin kInw[ siB kutMb ko bMit su dInw ]9] jib bMtÎo ar KwXo sbY[ hirgupwl ibsmwXo qbY[ khÎo acMBw ipq ky sMg[ ijm gur ko ar pMQ pRsMg4 ]10] ‘mg mihÀ ipKÎo mws iFg joie5[ abih krwhu ipKÎo mYx soie6[’ ‘bycÎo gur ko bwk’ sunwXo[ ‘aiDk btoir drob ko lÎwXo’ ]11]

dohrw: ipqw DunÎo isr XOx khÎo, ‘suq! gur pUrn swc[ qo ko Byjw lwB ihq, qUM ly awXo kwc ]12] BlI n kInI’ ipq* khÎo, ‘dyKÎo prcw nXn7[ ihXw miln8+ prqIq nihÀ, kÎw kir hYx gur bXn9’ ]13]

1kIkUM[ 2kI bcn hoey[ 3SrDw nwl[ 4rsqy dw hwl[ 5vyiKaw (myry) pws mws sI[ 6EhI (mws)[ *pw:-suq[ 7krwmwq azKIx dyKky vI[ 8ihrdw qyrw mlIn hY[ +pw:-mih[ 9Pyr gurW dy bcn kI krdy[

Page 113: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

113

cOpeI: suin kukrm iqh mwq duKwrI[ ‘suq! kÎox Bw gurbc ibvhwrI1? kÎox n pRqIq BeI Aur qyry? pUrn purK ipqw qv hyry2’ ]14] hirgupwl suin mwq ipqw qy[ Bey CuiBq3 icq bhu irs rwqy[ khiq BXo ‘mYx KuSI n hoXo[ ikRXw ibKY gur awC n joXo ]15] bwk BwAu ko bycÎo XW qy[ Kt sY drb ilXo isK qW qy[ awviq rqn ivhwJy Kry[ pun iek puir mYx vycn kry ]16] qIn hZwr nPy juiq pwey[ iem Dn qy Dn ilXo vDwey[ qRY shMsR qy siB ikC sry[ kwrj kOn bwk so kry? ]17] Dn ibn nr ijm sr jl hIn[ pr ibn pMCI hÍY duK KIn4++[ Dn smyq nr ibSnu smwnw[ chY su krY pRqzK pRmwnw5’ ]18] suin kY Bniq ibSÍMBrdws[ ‘hy suq! kUro Dn hÍY nwS[ khW drb ko Aur hMkwr[ ijs ko ibnsiq lgY n bwr ]19] swcw siqgur pUrn myrw[ qYx durws Dir Aur mYx hyrw6[

1Bwv gur bcn vycN vwlw[ 2qyry ipqw ny (Auh gurU) pUrn purK prKy hn[ 3duKI[ 4duKI qy inqwNw ho jWdw hY pr SuzD pwT cwhÎy ‘duiKpIn’=bhuqw duKI[ ++pw:-pIn[ 5ieh pRqzK pRmwN hY[ 6qYx KotI aws idl ivc Drky drSn dyiKaw hY (gurW dw)[

Page 114: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

114

buiD AuqwvlI hY bhu qyrI[ miq inûdw kir SRI pRBu kyrI ]20] jy kir qUM myry sMg clYx[ srl irdw kir gur sMg imlYx[ qO ibzsRwm pwie qn qyrw[ cwr idvs jIvn jg kyrw ]21] Dn ko dyiK khW qUM BUlw[ KoXo skl bÎwj sn mUlw1[’ ieqÎwidk kih kih smuJwXo[ hirgupwl kÎoxhuÀ n mn lÎwXo ]22] gur SrDw hir BwAu ibhInw[ AupdyS n Tihrwvn kInw2[ krI mOn ipq jwnI mn mihÀ[ -prih awpdw kyiqk idn mihÀ- ]23] inj pqnI juiq bhu iblKwvY3[ kCU puzqR pr bs n bswvY[ lgÎo bNj ko hirgopwl[ idn pRiq hoXhu drb ibswl ]24] ds hZwr kr bNj kmwey[ grbÎo dIrG Aur hrKwey[ PUl gXo mUrK aiBmwnI[ giq eISÍr kI nWihn jwnI ]25] pun Dn CIn hoin ko lwgw[ qib gur idS ko mn anurwgw[ prÎo ipqw ky pg pr jweI[ ‘rwiK! rwiK! cil gur SrnweI’ ]26] siB kutMb iekTo huie gXo[ gur drSn ihq cilbo ikXo[ kRm kRm pMQ AulûGn ko kir[

1mUl sihq ibawj[ 2(ipqw dw) AupdyS vI nw (idl ivc) Tihrwieaw[ 3aPsos krdw hY[

Page 115: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

115

awey DÎwn isMG mwjrIey Gr ]27] sihq kutMb ibSÍMBrdws[ imlÎo BwAu Dir pRym pRkwS[ isvr krwie ahwr acwiev[ pun crcw siqgurin clwiev ]28] ‘DÎwn isMG! sunIaih icq lweI[ ihqkwrI qUM mm gurBweI[ suq qy bcn Bwie kw lIn1[ ibdq sdn phuÀcÎo qib kIin2 ]29] aib myrI khu kÎw huie gqI? suq3 ibn SrDw ijs lGu mqI[ aib quv hwQ ahY insqwrw[ krhu dIn pr bhu Aupkwrw ]30] siqgur ijm pRsMn huie jwvYx[ so Aupwv quJ qy bin awvY[’ suniq DÎwn isMG qbih bKwnw[ ‘mYx BI qum sMg krOx pXwnw’ ]31] iem kih supiq ibqI jib rwqI[ Bey qÎwr gmny mg pRwqI[ cil anûdpuir phuÀcy awie[ jihÀ sohYx goibMd isMG rwie4 ]32] sgry Dwie pry gur crn[ ‘pRBu bÞiSMd! rwKIaih Srn[’ avlokiq klßIDr hsy[ mhW ikRpwlu ikRpw idRg rsy5 ]33] kuSl pRSn kir bYTy pws[ apr bwq nihÀ kIin pRkwS[ fyrw kir Auqry puir mWih[

1(qUM) ilaw hY (muzl) pRym dw bcn[ 2(jd) ieh Gr puzjw qd[ iesny (myry pws) pRgt kIqw (Bwv, dzisaw)[ 3ijsdw puzqR SRDw hIn qy quzC buzDI vwlw hY[ 4pRkwS rUp[ 5aqI ikRpwl hn qy ijMnHW dy nyqR myhrW nwl fuzlH fuzlH pY rhy hn[

Page 116: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

116

inq drSn bWCiq icq cwih ]34] Bojn kriq dyß qy lY ky[ bwsur qIn ibqwvn kY kY[ puzqR smyq ibSÍMBr dws[ awXo pCuqwviq gur pws ]35] awgY Kro BXo kr bMid[ ‘bKShu ikRpw Twin bKiSMd! hy pRBu pUrn! bIrj Blw[ ibRzC fwl sUDw nihÀ clw1 ]36] hm mUrK Koty mn kwmI[ ikRqGN ikrpN lUN hrwmI[ nwm ßulwm n krihÀ gulwmI[ qAU ikRpwl awp hhu suawmI ]37] ibrd ßrIb invwj qumwrw[ nwm piqq pwvn suK swrw2[ aDm AuDwrN sdw suBwAU[ ipKhu dws ko doS n kwAU3 ]38] ibRzC fwl sUDw aib krIXih[ mo pr krunw idRSit inhrIXih[’ suin SRI muK pMkj ibkswey[ pUrb ibqÎo pRsMg bqwey ]39] ‘SRI nwnk iszDn sMg imil kir[ phuÀcy qor ipqwmw ky Gr[ ‘nwnU’ nwm ipKy gur awey[ aink rIiq kir syv irJwey ]40] cilby qÎwr Bey ijh smyx[ pUCy kuC sMsY pg nmy4[ hs kir SRI nwnk kihÀ bwq[

1(ijvyx) ibzRC dw bIj qW Blw sI pr fwl iszDI nhIx turI (iqvyx myrw puzqr Bly bIj dI ivMgI fwl hY[ 2swr suK dw (dwqw hY)[ 3dwsW dw koeI doS nhIx dyKdy[ 4crnW qy nmskwr krky kuzC sMsw puiCaw[

Page 117: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

117

-jib qUM aOrih DirhYx gwq ]41] dsmw jwmw hoie hmwrw[ qib qum bUJhu krihÀ Aucwrw-[ so qUM ieh qn pRwpiq BXo[ dsm srIr iehI hm BXo ]42] bcn drb so DrÎo amwn1[ cho so pÎwry pUC pCwn2[ qum nwnU so hm gur qyry[ pRQm imlin qy myl bfyry3 ]43] imilby BwNw huqo hmwrw4[ nhIx doS qv puzqR mJwrw[’ suniq ibSÍMBr dws acMBw[ hwQ bMid kir khiq adMBw ]44] ‘DÎwn isMG gq vNj sucwlw5[ BeI sMpdw skl ibswlw[ bcn isdk ko suq mm dInw[ aib cwhiq hOx so mm6 lInw’ ]45] gurU khÎo* ‘hm dIno qoih[ ibnw qot+ ijs qy Dn hoih[ Kwvhu Krc krhu mn BwXw[ idn pRiq siB ikCu vDY svwXw ]46] qAU jwin jihÀ nyq ibswly7[ grj grj Gn bhu jl fwly[ qUM pRymI iek sm hI jwnw8[

1(Edox dw) bcn (rUpI) Dn amwnq Diraw ipaw hY[ 2puzC puCw lY[ (a) smJky puC[ 3pihlox imlN qy hI (Edox dw) bVw myl hY[ 4swfy nwl qyrw imlNw (ieh krqwr dw hI) BwNw sI[ 5iDawn isMG dy vNj dI hwlq suhNI tur peI[ 6mYx[ *pw:-khiq[ +pw:-qor[ 7ijzQy nyq (BweI pRbl) hovy[ 8qYL pRymI (asW aMdrox bwhrox) ieko ijhw jwiNaW hY[

Page 118: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

118

quv suq SrDw hIn mhwnw ]47] syv Bwvnw quv mihÀ jYsy[ siqgur krihÀ pRwiq AuiT qYsy1[’ iem kih SRI gur mMdr gey[ Kwn pwn kir insw ibqey ]48]

ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy pMcm ruqy ‘ibSMBr dws’ pRsMg brnnû nwm qRÎodSmo aMsU ]13]

1svyry AuTky siqgurU iqvyx hI (pUrn) krngy[

Page 119: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

119

14. [ardwsW] 13<<ipClw aMsU qqkrw ruiq 5 aglw aMsU>>15

dohrw: siqgur awey sBw mihÀ, iszKin SRyX krMiq[ iszK bNIaW qib nmo kir, iQrÎo inkt BgvMq ]1]

cOpeI: SRI muK qy gur imRdul bKwny[ ‘khu iszKw iezCw kÎw Twny? hm pg ko inriml1 isK ahYx[ idS dzKn mihÀ iek qUM rhYx ]2] dzKN ibKY iszK hihÀ Qory[ qum smsr qihÀ koie n aOry[’ qib kr joir ibSÍMBr dws[ gurU pws iem krÎo pRkwS ]3] ‘pRBu jI! dwird Bw Gr mory[ skl pdwrQ hiq Bey Qory2[ pUrb krhu sMpdw BwrI3[ pICy pUCOx mmqw twrI4’ ]4] suin kir SRI siqgur muskwey[ ‘vDih sMpdw’ qQw bqwey[ ‘drSn kir Gr jYho jibhUM[ krhu krwhu pRSwd su qibhUM ]5] AUpr Cwd bsqR ko dIjY[ pwT anûd qIn kir lIjY[ pRQm pFhu jp bYThu pws[ siqgur ihq idhu pMc igrws5 ]6] pMc iszK ko krhu acwvn6[ qn mn qy hÍY kY iQq pwvn[ rhiq ardws Byv jo jwnY[

1Bwv SuzD irdy vwlw[ 2nwS hoky QoVy ho gey[ 3pihly (myrI) dOlq BwrI kro[ 4iPr ipCox mmqw dUr krn dI gzl puzCWgw[ 5Bwv Bog lwAuN vwly kOl ivc pMj CWdy pwE[ 6pMjW iszKW L KulwE murwd pMjW ipawiraW qox jwpdI hY[

Page 120: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

120

kÎw kir hY qib mMqR mhwnY1 ]7] dohrw: rihq ardws ij jwnIaY

kÎw kir hY qib mMq[ jp pRXog ar iszDqw isK ardws isiD sMq2 ]8] iszK vNj gur Drm ko siqgur dyvY lwB3[ boil bulwvY sMgqI dy krwh kI sWB4’ ]9]

suin bolÎo isK ‘gurU jI! dyS hmwrw kTn[ siB ardws ko Byv khu jÎox iszKin suK sdn5’ ]10]

siqgur boly ‘iszK! suin kro kVwh pRSwd[ huie n awie jy iszK qy guV dwNw Pl awid6 ]11] suc pivzqR siB idvs mYx sMq swD muK jwp7[ nwm pRqwp qy kwj sir8 suN ardws klwp9* ]12]

1Bwv (vzfy) vzfy mMqR Aus dy swhmNy kIh kr skdy hn[ (a) Aus L Pyr mhwn mMqRW dI loV nhIx hY[ 2jpujI dw pRXog (pwT) Aus dI iszDI qy swrIaW ardwsW sMqW L iszDI dyN jog hn[ 3(gurU kw) iszK (XW) gurW dI isziKaw (lYky) Drm dw vNj kry qW siqgurU (iqsL) lwB dyNgy[ 4jd kVwh pRSwd iqawr hovy qd sMgq L szdw Byjy (sB L) kVwh dw CWdw dyvy[ pMjwbI, sWB=sMBwlw[ ivawhW ivc jd szjNW L kuC imTweI awid Gzldy hn qy inAuxdRw lYNw pRXojn nhIx huMdw Aus L sMBwl kihÀdy hn][ (a) sMBwl ky vrqwvy[ 5jYsy iszKW dy Gr suK hovy[ 6jy (kVwh pRSwd) nW bN szky iszK qox qW guV, dwNw, Pl awid[ 7sMq swD pivzqR rihky swrw idn muzKox jwp (jpdw rhy)[ (a) AuhnW qox jwp jpwvY[ 8kMm pUry huMdy hn[ 9smUh, swrIaW [sMs:, klwp=smUh][ *pw:-ko lwp=dw kQn[

Page 121: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

121

1DrmbIj2, awKMf ibRiD3 sPl pUr ieh qIn4[ kSt hrY5 bylI PlY6 gur pUjk7 iss sIn8*’ ]13] abih khOx ardws mYx ijm SRI muK kih dIn[ CMd bMd kuC ignq nihÀ, spiq pRQm kI cIn9 ]14] awTY BojY pIn10[ Bug bsqRin mihÀ gur sys dIn11 ]15] 12KulwvY bwlk quSt puSt dsmI kir ardws[ 13qIn grB prsUq kI

1ieQox ardwsW turIaW gyNqI vwr[ 2(pihlI ardws): Drm ankUl bIrj dwn krn smyx[ Bwv ieh ik: ivvwihqw sÍXM pqnI dw myl hI Drm anukUl ho skdw hY hor dw nhIx, qy ardws krn qox murwd hY ik sMqwn AuqpqI dy pRXojn leI ardws hovy qW jo inrI pSU ibRqI nw vrqy pr SuB sMqwn dI AuqpqI dI SuzD BwvnW hovy ijs nwl sMqwn BlI AupjdI hY[ 3dUjI: (grB hoey dy) inrivGn vDN leI (ardws krnI)[ 4qIjI: pUrn sPlqw leI Bwv grB pUiraW mhIinaW dw isry cVHy[ eyh iqMn hoeIaW[ 5cAuQI: (pRsUq pIVw dy) kSt hrn leI[ 6pMjvIx: aOlwd (suK pUrbk) jMmN qy jIvNy leI [vyl Plnw=aOlwd jMmNI][ 7CyvIx: gurU pUjw vyly arQwq jMmy bwlk L jo kMn ivc gur mMqR pVHky suNweIdw hY[ 8szqvIx: bzcy L sIny lwAuN vyly arQwq jd BYN Xw koeI bzcI QN DoxdI hY qy Pyr bzcy L mW dw duzD pIN L lwAuxdy hn[ *aMk 14 ivzc eyh szq ardwsW igNIaW hn, eyh gyNqI CoV ky keI lok ienHW qukW dy hor hor arQ krdy hn so ßlq ho jWdy hn[ 9CMdwbMdI (dy ihswb dI drusqI dI) igNqI nw krnI[ sq pihly (mYx kih awXw hW Eh) smJ lYNIaW[ 10azTvIx: (bzcy L duzD dy) iplwAuN vyly (ardws kry bzcw) qkVw hovy[ 11(nOvIx): vriqaw hoieaw gurU (gRMQ jI) dw bsqr (jy) vwDU (hovy) dyN ligaW, Bwv jdox ds bwrW idn mgrox bzcy dw jnm sMskwr krIdw hY qy colw pweIdw hY qdox purwqn irvwj hY ik gRMQI isMG gurU gRMQ swihb jI dy vrqy hoey rumwlW ivcox jy koeI vwDU hovy qW bzcy L isrypwAu vjox dyxdw hY[ so murwd ieh hY ik ies sMskwr vyly ardws krnI nOMvIx ardws hY[ 12dsvIx: bzcy L (jdox aMn) Kulwvy qW ardws kry ik irSt puSt hovy, (ieh) dsvIx ardws Bwv duzD CfwAuN qy aMn mUMh lwAuN vyly dI hY[ 13XwrHvIx: (ipClIaW L muV igNky XwrvIx dzsdy hn) iqMn grB dIaW (kih awey hW, Drm, bIj, awKMf, ibRiD, sPl pUr) (iek) pRsUq dI (kih awey hW qy) Cy (hor dzs awey hW,)

Page 122: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

122

drSn gur Gr gws ]16] 1bYTin mYx, prswid mYx, pihrn mYx, huie rog[ Kyln mYx jIv myil kir, siQr mYx, kho arog ]17] pVqy rsnw cyq gur2, pwhul gur Gr myl3[ BeI cqur ds pRQm kI kir ardws4 suhyl ]18]

sRI muKvwk* ] ‘pMdRvIx[ Ssqr Dwr syl[ bwjI pIT isMG acl myl5 ]19]

solHvIx[ imRg duSt myl[ huie SsqRpyl6 ]20]

sqwrvIx[ qv pRswid[ duK dUr suK awid7 ]21]

aTwrvIx[ awigaw kw sMjog[

XwrvIx gurU Gr (jwN vyly kry) arQwq jdox bzcy L gurduawry mzQw itkwAuN jwN qdox[ [drSn dw arQ eyQy Cy hY qy gws hY gÎwrs dw sMKyp=XwrHvIx[ (a) drSn gurU Gr gws dw arQ gurU Gr ivc drSn leI jwNw bI krdy hn[ 1bwrHvIx: (bzcy dy) bYTN, rotI KwN, kzpVy pihnN hornW jIvW (Bwv bzicaW) nwl imlky KylN aqy sON vyly ieh ardws krNI (ik bzcw sdw) rogW qox arog rhy [siQr mYx=itkN Xw sON vyly][ 2qyrHvIx: pVHnw (arMB krnw) vyly rsnw nwl gurU cyqy Bwv gurU azgy ardws kry[ 3cOdHvIx: gurU Gr ivc pwhul imlN vyly Bwv aMimRq CkN vyly (ardws kry)[ 4muFlIaW cOdW suKdweI ardwsW krnIaW (ieh) hoeIaW (so iszK) kry[ *1912 qy 1917 dy ilKqI sUrj pRkwSW ivc ‘sRI muKvwk’ pwT hY qy sO swKI ivc nhIx hY[ 5pMdRvIx: nyjw SsqR Dwrn krky GoVy dI ipzT qy isMG dy acl hoky fty rihN dI (ardws) Bwv nyZw bwZI arMB krn smyx dI[ 6Syr biGawV awd dy imln pr SsqR mwrn vyly[ [duSt imrg=biGawV, Syr awdI ihMsk pSU][ 7sqwrvIx: qyrI ikRpw nwl duK dUr hoN, suK AuqpMn hoN[ [awid=awid hoN, AuqpMn hoN, ieh pRSwd CkN vyly dI ardws hY[ rihq nwimaW ivc iliKaw hY:-qv pRswid kih muK mYx pwvYx][

Page 123: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

123

vDY kwXW GtY rogu1+ ]22] AunIsvIx[

imly mMq[ siqgur mhMq2 ]23] bIsvIx[

hoie kwj pUr[ siqgur hZUr3 ]24] iekIsvIx[

gur mylI dwsI[ pweIey suK pRgwsI4 ]25] bweIsvIx[

rwKw myrw isdk[ pUrI gur Bgiq5 ]26] qyeIsvIx[

corI kw DMDw++[ gurU rwKy Gr DMDw6¶ ]27] cObIsvIx[

rwjw kw imlwp[ shweI gur awp7 ]28] pzcIsvIx[

siqgur pwvY myG[ duriBzK vymuK ghI inmyK8 ]29] CbIsvIx[

Drm kw fMf[ 1aTwrHvIx: (bImwrI vyly ieh jwNy ik dyhI nwl duzK) dw sMjog (gurU kI) awigaw hY (qy ardws kry ik hy vwihgurU) rog myrw imty qy sRIr (nroaw hoky) vwDy pvy[ +pw:-awg kw sMXog, vDy kwXW Gty sog ] sO swKI dw ieh pwT hY[ 2AunHIvIx: (iksy muSkl gzl dy hzl krn vyly ardws kry) hy pUjÎ siqgur awpdw mSvrw (=slwh mYL) imly[ (a) iesdw arQ gur dIKÎw imly lwAuNw TIk nhIx[ ikAuxik 14vIx ardws ivc ieh gzl aw geI hY[ 3vIhvIx: siqgur dy hZUr (ardws kry ik myrw) kwrj pUrn hovy[ (ieh kwr ivhwr kMm kwj arMB krn vyly qox murwd hY) 4iekIvIx: (hy) gurU mylNI (aYsI) dwsI ik ijsqox suzKW dI pRgtqweI pRwpq hovy[ ieh vhutI dI FUMf arMB krn vyly dI ardws hY[ 5bweIvIx: (hy) gurU myry isdk dw rwKw (awp hovIx) (jo myrI) BgqI pUrn hovy[ (ieh ardws mn foln vyly dI hY)[ ++pw:-aMDw[ 6qyeIvIx: (jdox) corI (ckwrI) dw rOlw pvy (qW ardws kry ik) hy gurU myry Gr dw vlyvw bcw lYNw[ [DMDw=rOlw[ DMDw=vlyvw][ ¶pw:-bMDw[ 7cAuvIvIx: rwjy dy imlwp (vyly Bwv srkwrI kMm pYN vyly ardws kry ik) hy gurU awp sheI hovIx[ 8pzcIvIx: (jy) kwl (ipaw hovy qy mn L) inmK mwqR bI ivmuKqw aw PVy (qW ardws kry) ik hy siqgurU mIxh pwE, Bwv jy kwl qox Gbrwvy qW vwihgurU jI L doS nw dyvy BwNw mMny qy ardws kry[

Page 124: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

124

qnKI bKSIaw dUKin ibhMf1 ]30] sqweIsvIx[

mwrg kI BUl[ bKSw gurU clUl2 ]31]

aTweIsvIx[ cUk siB jwie[ ipqrin suK Bwie3 ]32]

AunÜqIsvIx[ mn Syr vzs[ siqgur bKS4 ]33]

dohrw: BUK pÎws sgrI trI*, siqgur pUrI pwie5[’ qIs khI ardws gur6, sunY isK icq lwie ]34] +sunY ++iszK crnI lgw, gurU khYx hulswie7[ ‘joVI acl br nwr kI, khOx iszK smuJwie8 ]35]

1CzbIvIx: (jdox iksy Buzl hoN pr) Drm dy dMf (pwAuN dy Xog hovy qW) qnKwh bKSwvy (Aus Buzl dw) dUSn dUr ho jweygw (qnKwh Kwlsy ivc ardws soDky hI bKSdy hn) so CzbIvIx ardws qnKwh bKSwAuN dI hY[ 2sqweIvIx: (prdyS jwN vyly ardws kry) hy suhNy gurU jI! rsqy ivc hoN vwlIaW BuzlW qox bKS leIx[ (a) kurwhy pYNox bKS lYNw hy gurU suhNy jI! 3aTweIvIx: ipqrW dy suK vwsqy (ardws kry) ik AuhnW dI Buzl sB dUr hovy, ieh vfikaW dy clwNy Xw Bog awid smyx dI ardws hY[ 4(jy mn mMd vwSnw ivc jwey qW ardws kry) hy siqgurU (myrw) mn Syr myry vzs rhy ieh bKiSS kro[ *pw:-geI[ 5qRIhvIx: (ivhwr ibRDI leI ardws kro) BuzK ipaws swrI tlI rhy qy siqguro myrI pUrI pwE (kwmXwbI bKSo)[ 6qIh ardwsW (ieQox qweIx) gurU jI ny awKIaW[ +ieQox sO swKI dI 76vIx swKI clI hY[ ++pw:-khY[ 7gurU jI (hor ardwsW azgy) anûd hoky kihÀdy hn[ 8(iekzqIhvIx): ivawh smyx ardws kry) iesqRI Brqw dI joVI atzl rhy hy iszK qYL smJwky kihÀdy hW[

Page 125: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

125

1hIlw nis hY¶ bhwl bin hY, aMn pzQ pc jwie[ duSt KpY swXw BgY, prY ShIdI Dwie19 ]36] 2cOqI sovY* suKwDIS, ieh ardws kir lyih3[ pYxqI gur pswrw krY, vDY psU kI vyih4 ]37] CzqI ardws huie Bwvnw aMqR Bwv Pl dyS5[ sYxqI vyl bwg Ply, aPl+ sPl vih SyS6 ]38]

aTqIsvIx[ mnmuK AuTY snmuK JukYx, nvyx gRih awrMB7[ pRvyS AuNqwlI acl bs, isMG vsq asMB8 ]39]

cwlIsmI[ KyqI pr[ mwqw ko amwn[

1bzqIvIx qy qyqIvIx: (jy idzsdy sMswr ivcox vYhI sqwvy Xw aidRSÎ ivcox swieaw qYL aw pvy qW ardws kry) duSt Kp jweygw, swieaw nÜs jweygw (ßYb qox) ShIdI (POjW) Dwky (qyrI mdd L awAuNgIaW) (qyrw) duzK ns jweygw ijAux kw iqAux ho jweyxgw aMn jl qYL pc jweygw Bwv arog ho jweyxgw[ [sMs:-pwQs=jl][ (ies dw dUjw arQ dyKo agly pMny dw aMk 1) ¶pw:-nwsY[ 2aMk 35, 36 dw aYAux bI arQ lgdw hY:-hy vr qy iesqRI dI acl joVI! (mYx quhwL) smJw ky kihÀdw hW (ik jdox bImwrI awvy qW ardws kro) duzK nÜs jweygw, arog ho jwEgy, aMn jl pc jweygw, (ieh 31vIx hoeI), (32vIx ieh hY ik jdox vYrI aw Gyrn qW ardws kro iPr) duSt Kp jwNgy[ (33vIx ardws CwXw pYN qy kro) CwXw dUr ho jweygI (AunHW qy) ShIdI sYnw Dwky aw pvygI[ *pw:-cOqIs[ 3cOqIvIx: ardws sON vyly ieh kr lvy ik mYx huN suzKW dw rwjw hovW Bwv arwm nwl sovW[ 4pYxqIvIx: (ieh hY ik) gurU vwDw kry pSUaW dI sU vDy[ [pM:, ivAuNw=pRsUq hoNw][ 5CqIvIx: ardws SrDw leI hovy (ik hy guro myry) aMqRIv dyS (aMqh krN) ivc pRym pRPuzlq hovy[ +pw:-atl[ 6sYxqIvIx: bwß dIaW vylW (qy ibzK jo) aPl hn Pl pYN (qy jo) Pl dyxdy hn Eh bhuqw (Pln)[ [vih=Auh[ SyS=bhuqw[ ho skdw hY ik sO swKI vwly ny ivSyS L hI vihSyS iliKaw hovy][ 7aTÜqIvIx: nvyx Gr arMB vyly (ardws kry ik jo) mnmuK hoky (myry) swhmNy AuTy so snmuK hoky arQwq myry anukUl hoky myry agy Juk jwvy[ 8AuNqwlIvIx: (ardws nvyx Gr ivc) pRvyS (krn vyly kry ik isMG dw invws acl hovy qy (Gr ivc) vsqUaW bhuq hoN [sMs:, asMBwr=bhuq][

Page 126: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

126

vwDY kw aswn1 ]40] iekqwlI[

kUaw aKMf[ gur pUrn bRhmMf2 ]41] ibawlI[

vMfy irziD ibzRD[ siqguru siB iszD3 ]42] qyqwlI[

siqgur tyk rwK[ idKwvY isdk swK4 ]43] cOqwlI[

gupiq kwm[ aMqrjwmI sPl jwn5 ]44] pYxqwlI[

bwhr eIq AUq DwvY[ jwhr pRdys jwvY6 ]45] iCawlvIx[

Gr PUt mYx[ Gr siB ibhwl[ Bgq pRiqpwl7 ]46]

sYxqwlI[ KZwny awkrK tyk[ rwKw qUMhI eyk8 ]47]

1cwlIsvIx: (ardws) KyqI prQwie (kry jdox bIjy ardws kry ik hy guro DrqI) mwqw pws (bIj) amwnq Diraw hY Aus dw suKYn vwDw hovy, [Pw:, awswn=sOKw][ 2iekqwlIvIx: (KUh dy jl dI atuztqw dI ardws KUh lwAuN vyly kry) hy bRhmMf ivc pUrn gurU (myrw) KUh aKMf (jl vwlw) hovy[ 3ibqwlI: (ijs vyly bohl) vMfy (qW ardws kry) hy sB iszDIaW dy dwqw gurU jI (myrI) iriD vDy[ Bwv FyrI brkq pvy[ 4iqrqwlvIx: (jy ivhwrI hovy qW ardws kry ik) hy siqguro myrI swK (ivhwrk abro dI tyk rK idKwAuNI (qy aMdrox mYL) isdk ivc rzKNw[ (a) swK (AugwhI Brn vyly ardws kry) ik hy siqguro myry isdk dI tyk rzK idKwE Bwv ieh hY ik AußwhI vyly mYx szc qox nW iQVkW[ 5cOqwlvIx: (koeI) gupq kMm (aw pvy qW ardws kry) hy aMqrjwmI myry kMm sPly ho jwN[ (a) myry gupq kMm jo hy aMqrjwmI! qUM jwNdw hYx sPl hoN[ 6pYxqwlvIx: (Grox) bwhr ieDr AuDr ikqy sihsuBw jwNw hovy jW pRdyS L KuzlmKuzlw jwNw pvy (qW bI ardws kry)[ (a) Zwhr qox ieh murwd bI ho skdI hY ik myrI pRgtqweI hovy Bwv prdyS ivc mYL siqkwr imly[ 7iCqwlIvIx: Gr ivc Put prQwie (ardws kry) (ik hy dwqw!) swrw Gr byhwl ho irhw hY[ qusIx Bgq pRiqpwl ho (syvk dI shwieqw kro)[ (a) Bgq dI pRiqpwlw kro[ 8sYxqwlvIx: KZwnw (awkrK=) kzFN ligaW qy itkwAu (rzKN) ligaW (ardws kry hy siqgur) qUMhox ieko hI rwKw hYx[ [awkrK=iKzcNw, kzFNw[ tyk=itkwAuNw][ (a) pwTWqR-KZwny aWk rK tyk=KZwny igNky rzKN ligaW (ardws kry) iek (qyrI) tyk hY qUMhyx rwKw hYx[

Page 127: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

127

aTqwlI[ rogu jury[ siqgur SWq[ isK ko anwgq1 ]48]

2AuNMjw[ imly ivCuVy ko[ awvY gur jwlm[ jwnY siB awlm ]49]

pMcws[ SwdI kI[ Kulw gur drbwr[ iezCw ibhwr3 ]50]

iek pMcws[ bwj jMg[ gur bKSI asMg4 ]51]

bvMjw[ gur dInw gNyS[ suPlw kwm mwnY awdyS5 ]52]

iqRpMjw[ icq QMBN mYx[ drIawAu QMB pRvwhu[

1aTqwlIvIx: jd vbw pY jwvy (qW ardws kry ho guro) iszK pws ieh nw apVy (qy cuPyirEx ieh) SWq ho jwvy [rog juVy=rog juV ky awvy Bwv vbw pvy[ anwgq=aN+awgq=Bwv hY nw awvy][ 2AuNMjvIx: (ieh gl swrw jhwn jwNdw hY (ik awp ivCuiVaW L myldy ho ikrpw kro ik) Zwlm (dy Zulm nwl) ivCiVaW (myrw ipawrw muV Gr) awvy (qy mYL) imly[ ieh ardws kYd ipaW szjNW dI bMd KlwsI leI hY)[ (a) pr SuD pwT jwpdw hY, awvY Gr bwlm=arQ-ivCuVy dy imlwp leI ardws kry (hy guro) myrw ipawrw Gr awvy swrw jhwn jwNdw hY (ik ivCuiVaW myly pRBu) aQvw qUM swry jg L jwNdw hYx qYL myry ipawry dw pqw hY[ (e) jdox imilaw hoieaw ivCVy qd ardws kry ik hy siqguro (Zwlm=) fwFw ivCoVw aw irhw hY ijs L swrw awlm jwNdw hY (Aus ivKy shweI hoNw)[ 3pMjwhvIx: ivvwh dI (ardws, arQwq) ivvwh (rcwAuN) dI awigaw siqgurW qox lYN vyly ardws kry hy guro (awpdI) iezCw (anuswr ivvwh dw) ivhwr gurU ky KuzlHy drbwr ivc hovy[ murwd gurU imrXwdw dy anuswr ivawh hovy[ 4iekvMjvIx: (GoVy lYN vYly dI ardws) guro aYsw jMgI GoVw bKSo ik atk Ptk qox rihq hovy [a+sMg=sMgy nw, Bwv aVI nw kry][ (a) hy guro jMg bwjI (jMgI qwkq aYsI) bKSo ik ibnW iksy dI mdd dy (Pqy hovy)[ 5bvMjvIx: (hwQI pRwpqI qy ardws kry hy) guro awp ny hwQI bKiSaw hY, (ies pr cVHky ijs) kMm (jwvW) suPlw hovy (qy ieh hwQI) myrw hukm mMny[ aQvw lokI mYL nmskwrW krn[ [gNyS=gNyS dw isr hwQI dw hoN krky Kwlsy dy boly ivc gNyS hwQI L kihMdy hn[ [awdyS=hukm, nmskwr][

Page 128: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

128

mn awshu1 ]53] curMjw[

azsunI kumwr[ ihrdw suK swr2 ]54] pcvMjw[

ibawh kI ikRq mYx[ awrMB qv ikRpwl[ iszK ko inhwl3 ]55]

iCpMjw[ bMDn mYx[ aMDw hUaw ivroD[ iszK ko, soD4 ]56]

sqvMjw[ mohnI mYx[ dyKiq KuSwl[ iszK kwrj sMBwl5 ]57]

aTvMjw[ kIrqn kI[ gurox kw Aucwr[ nwm Pl suN ho AuDwr6* ]58]

AuNwhT[ ibGn htwvn mYx[

1iqRvMjvIx: (iKMfy icq eykwgr krn leI ardws[ hy guro) mn dirawAu dy prvwh (vWgUM) vygvwn hY[ (ies L awp hI) QMmo [aswhu=jo swh n ley Bwv iekqwr tuiraw jwvy, vygvwn][ (a) aswDÎ[ (e) asw+h=aswfw[ XQw ‘aAugN siB aswh’][ 2curMjvIx: (GoVI dw vCyrw hovy qW ardws kry hy guro) vCyrw ihrdy L cMgw suKdweI hovy[ [sM:, aSÍnI kumwr[ aSÍnI=GoVI dy (kumwr=) puzqR[ ‘sMgÎw’ sUrj dI vhutI sI, jo GoVI bN geI sI ies qox jMmy puzqRW dw nwm aSÍnI kumwr hY (dyKo -inrukœ dYvq kWf); ies krky KwlseI boly ivc vCyry L aSÍnI kumwr kihÀdy hn][ 3pcvMjvIx: ivawh rcwAuN vyly (dI ardws) hy ikRpwlU (guro) qyrw (krwieaw) kwrj arMB krn lÜgy hW (iszK L inhwl krnw)[ 4iCvMjvIx: bMDn (dy dUr krn vwsqy ardws:-hy guro) ivroDI ny (bl awid md ivc) aMnHy hoky (iszK L bMDn pwey hn) awp AuDwr kro[ aQvw iszK L FUMf ky awp lY awE [soDNw=FUMfNw][ (a) duSmn L bMnH lYN leI ardws-(hy guro) ivroDI aMnHw hoky iszK L (duzK dyNw cwhuMdw hY Aus L soDo)[ [Kwlsy dw bolw hY soDo=TIk kro][ 5sqvMjvIx: (ijs gocrw kMm hovy Aus L awpNy qy) moihq kr lYN nimzq (ieAux ardws kry:-hy guro! Eh) dyKdw hI KuShwl ho jwvy (qy qyry) iszK dw kwrj sMvwr dyvy[ 6aTvMjvIx: (kIrqn krn ligaW ardws kry:-) (hy guro) gurU bwNI suNn dw Pl lÜgy nwm (pRwpq hovy qy) AuØzDwr arQwq insqwrw hovy [gurox kw Aucwr=Auh jo gurW ny Aucwiraw hY, Bwv gurbwNI][ *pw:-aDwr[

Page 129: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

129

ShId isMG AumMf[ ibroDI rukY ibhMf1 ]59] swTmI[

swD imilin mYx[ mn hovY aDIn[ swD imlY Pl pIn2 ]60]

dohrw: swT ardwsw mMglI, dIn ibSMBr iszK[ qoih Bwv jYso PlÎo, aYsw iszK n idzK3 ]61]

+iekwhTmI[ mn swl hoie myr[ qum rwKo jg Jyru4 ]62]

bwhTI[ gur pg ibsRwm[ Tihry mn iDawn5 ]63]

qRyhTI[ qrN kI qrNwie[ siqgur shwie6 ]64]

cOsTI[ 7cwkr DwrNY[ mn mYN[ pUrw idn rYN ]65]

1AunwhTvIx: (ivGnW dy dUr krn smyx ardws kry:-ik hy guro) ShId isMG Aumf ky pYN (ikAux ik myrw) ivroDI myrw nwS krn qox ruk jwvy[ (a) ivroDI rukjwN (qy ivGn) nwS ho jwN[ 2szTvIx: swDU dy imln leI (ardws, hy guro myrw) mn inûmRqw vwlw hovy, swDU imly, qy pUrn Pl pRwpq hovy[ ieh roZ ardwsy ivc khIdw hY:-gurmuK dw myl swD dw sMg syeI ipawry mylIx ijnHW imilaW qyrw nwm iczq awvy[ 3szT mMglmeI ardwsW hy ibSMBr iszK qYL dzsIaW hn jYsw qyrw pRym Pilaw hY aYsw iszK (dzKN ivc koeI hor) nhIx dyiKaw[ aQvw jYsw qyrw pRym Pilaw hY[ (iszKn idK) iszKW ny vyiKaw hY Bwv pRgt hY[ +ieQox sO swKI dI 77vIx swKI czlI hY[ 4iekwhTvIx: (jgq dy JgiVaW qox bcn leI ardws:-hy guro) myrw mn (awp dy crnW nwl) iszDw rhy (qusIx mYL) jgq dy JgiVaW qox rzK lvo[ 5bwhTvIx: (gurU crnW dy iDawn iszDI leI ardws hY guro myrw mn gurU crnW dy iDawn ivc itk ky ivSRwm pwvy [sMs:, ivSRwm=arwm, suK][ 6qRyhTvIx: juawn dI juawnI (L BuzlW qox rzKN leI ardws:-hy) siqgurU awp (sdw) shweI rho, Bwv kukrm qox bcwE[ 7cAuTvIx: (nOkrI sMbMDI ardws:-) nOkr rzKN vyly (khy:-hy guro) myrw mn momvq (nrm hovy) Bwv mYQox nOkr qy Zulm nw hovy[ (a) awp nOkrI krn vyly dI (ardws) (hy guro) myrw mn momvq (nrm rhy qy idn rwq pUrw AuqrW (kdy kzsw nw inklW) Bwv ieh hY ik mwlk dI rZw ivzc turW[

Page 130: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

130

pYxsTI[ amwn scwie[ siqgur shwie1 ]66]

CysTI[ aml suKdwie[ qn suK Cwie2 ]67]

sqwhTI[ myTr[ gurU kry syTr3 ]68]

aTwhTI[ modIKwny mYx*[ 4mulk mwlk[ suK kw qwlk ]69]

AuNzHqRI[ idvwn mYx[

1pihTvIx: (amwnq rzKN dI ardws) hy siqgur jI! awpNI shwXqw nwl amwnq (rzKN) ivc mYL sicawr rzKNw[ 2iCawhTvIx: (SuB amlW leI ardws:-(hy guro) aYsy suKdweI kMm krvwE ik SrIr ivc suK Cwieaw rhy [aæ:, aml=kMm][ (a) (hy guro) aYsw suKdweI aml (nSw) lgwE ik srIr ivc suK Cwieaw rhy[ Bwv ‘nwm aml’ qox hY[ XQw ‘khu nwnk aml hir lwie’ pun: ‘rwm rswieiN jo rqy nwnk sc amlI[ ’ (e) suzKy awidk dy pRymI aYAux arQ krdy hn, aml aYsw suKdweI hovy qy srIr ivc suK Cwvy[ pr nwm ibnw koeI aml aYsw nhIx jo srIr L duKI nw kry qy inrol suKdweI hovy[ 3sqwhTvIx: (gRIb qox amIr bNn leI ardws:-hy guro! mYx) gRIb hW mYL amIr bNwE[ [myTr=hwQIaW dw GwhI Bwv gRIb[ syTr=sRySt, DnI, SwhUkwr][ (a) gurU swdy kmwdW L imziTaW kr dyvy[ *gu:pR:sU: ivc isrnwmy pihly cl rhy hn, sO swKI ivc ikqy pihly hn ikqy ipCy[ aMk 67 qox 73 qzk sO swKI ny isrnwmy mgrox idzqy hn, pr sUrj pRkwS ny eyQy bI pihlox idzqy hn, ies krky asW sUrj pRkwS mUjb arQ AuØzqy idzqy hn, pr sO swKI mUjb arQ vDyry Fukdy hn jo aYAux lÜgdy hn:-myTr, gurU kry syTr modI Kwny my=ik mYx (myTr=) iFzlw mzTw hW awp ny modI Kwnw bKiSaw hY mYL (syTr=) sRySt bI bnw idE Bwv ies kMm dI Xogqw bKSo[ (ieh modI Kwny dI nOkrI vyly dI ardws hY) ] 67 ] mulK mwlk suK kw qwlk idvwn pY=idvwngI (imln vyly ardws kry) mulk dy mwlk nwl myrw suK dw qazlk inBy ] 68 ] isdk swbq Bwv awgq iDawn mYx=iDawn (vyly ardws) kry myrw isdk swbq rhy qy pRym mYL pRwpq hovy[ [awgq=awvy] ] 69 ] agn sUr vpu myrw pUr sqrvyx lVweI mYx=sqwrvIx ardws lVweI vyly kry ik agnI qy sUrj vWg qyj nwl myrw srIr Br jwvy ] 70 ] suK swT idn rYn awh inq mYx=hr roZ dI (ardws ieh hovy ik hy guro myry) idn rYn azTy pihr suK nwl bIqN ] 71 ] pwlkI pwl iszK sdw suKwl=(hy guro) pwlkI ik suKpwl ivc (cVHky qyrw iszK) sdw suKwlw rhy ] 72 ] pwp pyl qrk qyl pIVn mYx=pIVw vyly ardws kry hy guro myry pwpW L pIV suto (qy iszK) qyl (awid dyNy) dUr kry ] 73 ] 4aTwhrvIx: modIKwny dw (kwrdwr bNn vyly dI ardws:-) mulk dy mwlk nwl (myry) suK dy qazlk (sMbMD) rihN[

Page 131: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

131

isdk swbq[ Bwv awgq1 ]70] szqRI[

iDawn mYx[ agin sUr[ vpu myrw pUr2 ]71]

iekzqRI3[ lVweI mYx[ suKswT*[ idn rwq+ awT idn mYx++ ]72]

bhzqRI[ pwlkI pwl[ iszK sdw suKwl4 ]73]

iqhzqRI[ pwp pyl[ qrk qyl, pIVn mihÀ5 ]74]

chuzqRI[ brn kw awgm[ aqul jl rwgm6 ]75]

pCzqRI[ isr mukt kI lwj[

1AunÜHqrvIx: dIvwn (iksy kMm dw iZMmyvwr bNn vyly dI ardws) (hy guro! aMdrox myrw) isdk swbq rhy qy (bwhrox) myrw Bwv qy awdr (bNyx) [Bwv=BwAu, siqkwr[ awgq=awgq Bwgq, awdr][ 2szqrvIx: (DÎwn joVn smyx dI ardws hy guro) myrw srIr agnI qy sUrj (sm qyj nwl) BrpUr kro[ 3iekzqRvIx: lVweI ivc jwN vyly (ardws kry) hy guro idn rwq azTy (pihr) suK nwl joVI rKo[ [sWT=joVnw, dyKo gurU gRMQ koS][ *pw:-swr[ +pw:-rYN[ ++pw:-inq mYx[ 4bhzqrvIx: (pwlkI cVHn vyly dI ardws:-hy guro) pwlkI ik suKpwl (ivc qyrw iszK) sdw suKwlw rhy[ 5iqhzqrvIx: gRYh pIVw vyly (arQwq jd jÎoqSI) kihN ik quswfI pIVw ainSÃ gRYh krky hY qW gRih dI pUjw leI) qyl (mWh awid dyNy) qrk kro (qy ardws kro ik hy guro awp myry) ainSÃ gRYh L twl idE[ [pwp qox murwd pwp gRYh dI hY[ pwp gRYh kihÀdy hn ainSÃ gRYh L kRÁr gRYh L[ Auh gRYh ijs dy asr nwl duK pIVw aweI mMndy hn[ pyl, pylnw=Dkylnw, dbwAuNw, twlNw[ qrk=dUr krnw, iqawgNw[ pIVn=pIVw, Bwv gRYh pIVw][ 6cuhzqrvIx: (ijnHW QweIx drXwvW dy cVHn nwl islwb huMdI hY qy ies islwb nwl KyqIaW Psl huMdy hn, AuQox dy iszK jd ruq awvy qy pwNI nw cVHn qW ardws krn hy guro) vruN (awp) awvy, (swfIaW) jUhW ivc aquzl jl cVHy, [vruN=pwNIaW dw dyAuqw: murwd hY hVH awAuN qox[ rwßm PwrsI pd hY, rwß=sbZw Zwr, mlguZwr, jUh[ rwß+m=jUhW ivc][

Page 132: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

132

ibrd qv swj1 ]76] iChzqRI¶[

dohrw: iszK sKw, sq iszK mm, iszK hmwrw DÎwn[ syvY isK inj rUp kO iszK suKW kI Kwn2 ]77] sunO ibSMBr kOfIaW inÜq gurU ihzq pWc[ Dn hovY bKSw skl suK sMpiq riq rWc3 ]78] 4myrI iszKÎw jwin kY nr nwrI ihX cyiq[ bwNI gur sur kI* rhiq, rihnI rho sucyq3 ]79] 5jwm nhweIey+ nwm iDaweIey++

1pMjHqrvIx-(kyswDwrI isMG ardws kry, hy guro) isr (pr Dwrn kIqy kysW rUpI) mukt dI lwj awp L hY, awpNy ibrd (bwNy) dI swjnw inbwh idE[ (a) mukt dw arQ pg qy rwijaW dy gdI nSInI vyly klßI ijgw Dwrn vyly dI ardws bI ho skdI hY[ ¶eyQox sO swKI ivc 75 aMg hY qy azgy 76 nhIx iliKaw hY[ azgy clky 26 ardwsW hor awAuNgIaW qy joV 101 idqw hY, so eyQy ‘iChzqRI’ pd glq lgdw hY[ bwkI 26 ardwsW dw arMB agly aMsU dy aMk 19 qox huMdw hY[ keI igawnI 76 L eyQy drusq mMnky azgy awAuN vwlIaW ardwsW 25 igNdy hn qy agly aMsU dy aMk 27 ivc awey pd ‘CzbI’ L ‘CbI’ pVHky PbI Xw suMdrqw arQ krdy hn, pr CMd dI cwl EQy pwT ‘CzbI’ hI drusq dzsdI hY[ 2iszK hI sKw hY, iszK hI myrw puzqR hY qy iszK ivc hI myrw iDawn lÜg irhw hY, qy iszK hI suzKW dI KwN hY, jo iszK L syxvdw hY (so myry) inj rUp L syAuxdw hY[ 3hy ibSMBr! suNo (jo iszK) pMj kAufIaW roZ gurW ihq (rzKky ardws kry) iqsL Dn bhuqw bKSIvygw qy swry suK sMpdw (AusL) imlngy (qy Auh gurW dI) pRIqI ivc ricaw rhygw (a) suK sMpdw ivc ricaw hoieaw bI (nr nwrIaW L myrI isziKaw) idE[ 4myrI ies isziKaw L smJky nr nwrIaW (szBy) ihrdy ivKy Xwd rzKo qy gurbwNI (gwvo), dyviqaW (vrgw) awcrn rzKo qy rihq imrXwdw ivc sucyq rho[ *pw:-gur kI[ 5pihr rwq rihÀdI nhweIey, nwm iDaweIey, qy (idny) Gr dI kwr krIey, QoVw bolIey, szc L gRihN krIey, mn L itkwAu ivc rzKIey (eyh swDn) sMkt hrn hwrw hY[ [rol=cuNky kzTy krunw][ +pw:-nhweI[ ++pw:-iDaweI[

Page 133: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

133

Gr kI kIjY kwr[ QoVw bol, swcw rol, iek mn, sMkt hwr4 ]80] mn kw mwrn sugm hY qn ko bWDo awid[ suzD ibhwrI kwr gur doK CofIey bwd1 ]81] 2mwl lwl aru swl mYx Kwl cwl vwcwl[ isdk gurU kw aYn iFgu iehI iszK kw sÍwl3 ]82] 4aYxfw kYxfw bYnVw kMnÎw burw mnwie[ vymuK ien siB qy bchu PUl sMpdw awie2 ]83] 5nwrI kI mwnY nhIx bwl n krnw mIq[ folY nihÀ mn juzD mihÀ inrduK krnI rIq3’ ]84]

1mn dw mwrNw sOKw hY (jy) pihlox qn L bMnH lvo, suzD ivhwr vwly bNo qy gurW dI kwr (dyvo), dUSN (CWtNy qy) JgVy krny Czf dyvo[ (a) mwr n sugm-mn dw mwrnw sOKw nhIx hY[ 2(hr iek) iszK dI ieh mMg hoNI cwhIdI hY ik hy guro mwlW, qy lwlW (jvwhrwqW) qy duSwilaW ivc (rihMdIaW) aQvw tuztI juzqI nwl turnw pvy (hr hwly) gurU kw isdk ijAux kw iqAux (myry) pws rhy[ [lwl=jvwhrwq][ (a) puzqR[ Swl=duSwly, (a) Gr[ vw=aQvw[ Þwl=Kzl, juzqI, (a) AUT, [Pw, Þwl=kwlw AUT][ cwl=jo czl cuzkI hovy Bwv tuztI hoeI[ cwl=czlNw, pYdl turnw[ 3iesdw pRÎwX ipCly pMny dy aMk Cy ivzc aw cukw hY[ 4awkiVaw hoieaw (hMkwrI), duzK dyN vwlw, gzpI, kMinaW dw burw mMgN vwlw (mwrn Xw vycN vwlw aqy jo gurU qox) bymuK hovy, ienHW sBnW qox bco (quhwfI) sMpdw pRPulq hoiegI[ [aYxfw=aYxT vwlw, awkV vwlw[ kYxfw=kTor, kMfy vq cuBN vwlw[ bYnVw=bhuqw bolN vwlw[ bYxfVw=ivMgw, hr gzly puzTw pYN vwlw[ (a) kYxfw bYnVw=kTor vwk bolN vwlw][ 5iesqRI dy awKy nw lÜgy qy bwl L imzqR nw bnwvy qy mn L juzD ivc fulwvy nW qy krnI dI rIqI inrdUKN rzKy[ murwd ieh hY ik awpNI buzDI L ipCy rzKky iesqRI azgy szq bcnIaw nW bNy qy nW hI bzcy dI pRIq qy Brosw Dwry ik vzfw hoky inBygw[ [krnI dI rIiq=vrqox[ bwl=bzcw, mUrK][

Page 134: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

134

isK kIaw qib hirgupwl crn pwhulI dyX[ siqgur pUrn vwk suin iszK khYx gw SRyX1 ]85*]

ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy pMcm ruqy ‘ardws Byd’ kQnnû nwm cqurdSmy aMsU ]14]

1(kvÎokqI hY:-) crnW dI pwhul dyky hrgupwl L iszK kIqw (koly bYTy) iszK pUrn siqgurU dw vwk suNky kihN lÜgy (ieh huN) kilawn L phuMcw [gw=igaw, phuMcw[ SRyX=klÎwN][ (a) (huN agly aMsU ivc) pUrw siqgurU (jo) vwk iszK dI klÎwN bwbq awKygw so suN:- [khygw SRyX=klÎwN bwbq khygw][ *ies aMsU dy aMk azf azf nusiKaW ivc bhuqy CMdW dy aMq qy nhIx idzqy[ pr eyQy asW ienHW dI qrqIb TIk kr idzqI hY[

Page 135: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

135

15. [ardwsW-jwrI] 14<<ipClw aMsU qqkrw ruiq 5 aglw aMsU>>16

dohrw: hirgupwl isK hoie kir, ipqw ibSMBrdws1[ hwQ joir bUJn lgÎo, SRI siqgur ky pws ]1] +‘2jy nihÀ iszK ibhwl huie, huvY n isdkI myl[ kYsy pwhul crn kI iszK bqwvhu Kyl3?’ ]2]

siqgur boil sunwieE ‘sunhu ibSMBr rIiq[

bc ivSvwsI hovnw mo pd rwKhu pRIiq4 ]3] 5ds avqwr gur eyk sm jÎox jwnYx jo myr[ iekdSmo gur gRMQ jI bwNI siqgur hyir3 ]4] Doie rumwl gur gRMQ ko pwhul lyvY dyie6[ isdk smwlY7 kir kVwh

1qy (Ausdw) ipqw ibSMBr dws[ +sO swKI dI ieh 78vIx swKI hY[ 2jy iszK iqawr br iqawr (isMG nw sj szky) hovy isdkI qy awp dw myl bI nw ho sky[ (jo crn pwhul lY lvy) qW ieh Kyl (jugq) dzso ik iszK crnW dI pwhul ikvyx lvy? Bwv ieh hY ik pwhul kyvl gurU dy skdw hY[ aMimRq huN awp ny Kwlsy L CkwAuN dI KulH dy idzqI hY, huN ieh dzso ik jy koeI iszK hovy qW isdkI, aMimRq Ck n sky, awp pws puzj nw sky Auh crn pwhul kYsy lvy[ [bhwl=pUrI hwlq ivc, mqlb hY iqawr br iqawr aMimRqDwrI isMG][ 3iesdw pRÎwX ipCly sPy dy aMk 6 ivc aw cukw hY[ 4bcnW qy Brosw rzKo qy myry crnW ivc pRIqI rKo[ 5jo myry hn ijvyx dsW gurU avqwrW L iezk qul jwNdy hn iqvyx siqgurW dI bwNI gurU gRMQ jI L igawrvyx pwqSwh jwNn[ 6(adIKÎq) lvy qy (dIKÎq) dyvy[ 7(pwhul lYky iPr) Brosw sMBwlky rzKy[

Page 136: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

136

bWty aiQqI lyie ]5] nwm DrY siqgur khy quk igawrvyx mwn1[ pzq isry azKr Dry pun pun Dry sujwn2 ]6] 3aws gurU kI mMqR isK kwj sMswrI kIn[ bolI grIbI iszK kir kMnÎW dyie mskIn ]7] jg CofY KMfy crn pwhul iszKW swr4[ pwhul KMfy hoie ijs crnn kI nihÀ Dwr5 ]8] crn pwhulI KMf dy, isK kw nwqw mwn[ jhW n hovY qihÀ krhu vY qo awpnI Swn6 ]9] aDr dsn mihÀ Byd nihÀ Byd n ipq ar suvn[ qÎox iszKÎw kI eykqw

1gÎwrvyx siqgur (SRI gurU gRMQ swihb jI) dI khI quk qox (Aus pwhul DwrI dw) nwm Dry[ 2pzqRy dy isry dy (Sbd dw pihlw) azKr (lYky) vwrI vwrI nwm rzKy sujwn (gRMQI isMG)[ punw punw qox Bwv hY jy bhuqy iszK hoN qW[ jW ieh Bwv hY ik azKr lY ky iPr bhuqy nwm Aus azKr qox SurU hoN vwly igNy jwN (qy kul ivc dy agly nwvW dI ivcwr krky) nwm rzKy[ 3(gur) mMqR (dw DwrNI) iszKjd) sMswirk kwrj kry qW gurU dI aws qy kry Bwv gurmq kry[ DI dyvy qW isK (shI) krky (cwho) gRIb hovy[ (qy gRIb L bI dyky bcn hlImI dw kry[ Bwv ieh ik pwhulI iszK kMinaw pwhulI iszK L dyvy, aiszK L nw dyvy, gRIbI amIrI nw prKy pr dIKÎq ZrUr dyKy qy hlImI ivc vrqy[ 4jgq rIqIaW Czfky hy iszKw azvl qW sRySt KMfy dI pwhul lY lvy (nhIx qW) crn pwhul lvy, (a) jg CofY=jgq (dy swk aMg) Czfy Bwv pwhul ipCy jy swk qÎwgNy pYN qW qÎwgy[ 5ijs ny KMfy dw aMimRq Cikaw hovy Eh crn pwhul nW lvy[ 6(pr) crn pwhulI L KMfy dw aMmRq (bySzk) Ckw dyvy, iszKI dw sMbMD (dohW ivc hY ieh gzl) mMny, ijzQy (dohW pwhulW ivcox koeI nw CkI) hovy EQy (ijsdw aiBlwKI jgÎwsU hovy Auh pwhul dyky) iszK kr lE, (Auh iszK iPr) awpNy quzl (iszK jwNo)[

Page 137: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

137

pwhul Byd n qvn1 ]10] 2bfy lGU ko Byd nihÀ iszKÎw lyvY iszK[ brN jwq ko dUr Dir aYsy iszK sulÜK2 ]11] dyvY lyvY pRIq kir, KwvY krj duvwie*[ iszKI pd jo dßw kir TOr n kqhUM pwie3 ]12] pRIq nwm kI, nwm jp nwm rmY ivc pRwN4[ nwm AupdysY nwm suK sKw swclw nwm5 ]13] jIvn jwkw Drm ihq clnw gur kI rIq[ Bojn jW kw dyh ihq, rhY vYrwgI mIq6 ]14]

1(huN dzsdy hn ik aMmRqDwrIaW dw awpo ivc vifaweI, CuitaweI, jwq jnm krky koeI Prk nw rhy) ijvyx hoTW dMdW ivc Prk nhIx ipqw qy puzqR ivc Prk nhIx hY, iqvyx AunHW ivc isKÎw dI eykqw hY qy pwhul dw Byd bI nhIx[ 2(ies krky AunHW ivc) vzfy Coty dw (amIrI gRIbI krky) koeI Prk nhIx, vrN qy jwq (dy Prk) L (bI) dUr kr idE, jo iszKÎw qy (dIKÎw=KMfy dw aMimRq lY) lvy so isK hY[ aYsy iszK (sulÜKÎ=pUry lÜCNW vwly=) awdrSk iszK hYn[ (a) sulÜKNy iszK hn[ (e) aYsy L iszK smJo[ Bwv ieh hY ik aMimRq DwrIaW ivc jo Prk jwq jnm amIrI gRIbI dw hY Auh Prk nw smiJaw jwvy, sgox ipqw puzqR dI eykqw Xw iezk srIr dy aMg hoN krky aMg aMgI’ Bwv dI eykqw smJI jwvy[ *pw:-krY dvwie[ 3dyN lYN pRIq nwl kry[ jy krZ lYky Kwvy qW (muVky) adw kry[

asl pwT ‘krj duvwie’ hI hY[ gu:pR:sU: ivc aksr pwT hY ‘krY duvwie’ pr aglI quk dzsdI hY ik pwT ‘krj duvwie’ TIk hY[ iszKI pd qy (KVoqw hoieaw) dßw kry Aus L TOr ikqy nhIx imldI[ 4pRwNW ivc nwm rmy Xw rc jwvy, XQw:-eyku sbdu myry pRwin bsqu hY[ 5nwm dw hI AupdyS dyvy, nwm dw hI suK mwNy, szcw imzqR nwm hI hY[ 6ijs dw jIvn Drm leI hY, qy cln ijsdw gurU rIqI pr hY, jy Bojn (BogW leI nhIx pr) dyh (rzKÎw) leI krdw hY, qy jo vYrwg ivc rihÀdw hY, hy imzqR!

Page 138: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

138

jÎox rwhI pRdyS jwie inq mwrg kI aws1[ iqAux awqm ihq awcrY rhIey iczq Audws2 ]15] suno sKw! icq lwie kY clny kyrI pRIq3[ moih qoih sib clYxgy, cln n koeI rIq4 ]16] ieh bYrwg ihq kihn hY nihÀ awvn nihÀ jwie5[ 6apnI vwSn awp mihÀ sm supny imil jwie ]17] awid aMq ijAux nIxd mihÀ awqm jwno Bwie2[ iehI jog kI rIiq hY mYx quih khI bnwie7 ]18] pMc ardwsw jog kI sohM hMsw hyq8[ kuMflI pRwN apwn kO

1AusL sdw hI sPr dI qWG rihMdI hY[ 2iqvyx awqmW dI pRwpqI vwsqy hI ivcrIey (Xw, krm kry) qy iczqox Audws rhIey[ 3clN ivc hI pRIq rzKy[ 4clN qox KwlI koeI nhIx[ Bwv sB czlNgy[ sMs:, irkœ[ ihM:, rIqw=szKNw][ 5ieh (gl) vYrwg (krwAuN) leI khIdI hY, (asl ivc qW) awAuNw jwNw hY hI nhIx[ 6(igawn hoN qy) supny vWùU awpNIaW vwSnW apNy ivc hI smw jWdIaW hn[ ijvyx nIxd dy SurU hoN qox pihlW jwgRq sI, nIxd KuilHaW iPr jwgRq hI hY iqvyx jgq rUpI supny dy awid qy aMq ivc iek awqmw hI jwNo[ (a) nIxdr ivc (AupjIaW) supny dIaW vwSnW (jwg pYN nwl) awpo awpNy ivc smw jWdIaW hn, iesy qrHW (ivzdÎw rUpI nIxd dy) awid aMq ivc (ieko) awqm Bwv hI hY[ ijvyx jwgRq ivc supny dI rcnw nhIx sI, jd nIxd aweI qW supny dI rcnw rcI geI, jd Pyr jwgRq ho aweI qW Eh rcnw hY nhIx[ iqvyx aivzdÎw rUpI nIxd dy kwrn awqmw ivc vwSnw pRgt ho BwsIaw, jd lIn ho geIaW[ 7pihly igawn dI rIiq dzsI sI huN kihÀdy hn ik Xog dI rIiq BI ieho hY[ azgy jog dIaW ardwsW kihNgy[ 8pMj jog dIaW ardwsW hn[ (pihlI hY) sohM hMsw (dy jwp) leI[ [sohM hMsw=Auh mYx hW, mYx Auh hW][

Page 139: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

139

siqgur rwKY cyq1 ]19] anhd AuTY JuNkwr jib siqgur nwm icqwr2[ guhX DÎwn gur gÎwn mYx cOQI lIjY Dwr3 ]20] cwr pdwrQ hwQ gur pMjvIx ieh ardws4[ pUrn pUrI pwiego CyvI Cdm pRkwS5 ]21] szqvIx SrnI awie pr siqgur pUrI pwie6[ azTvIx mwlw PyrIey sws sws gur DÎwie7 ]22]

1(dUjI ardws kry ik hy) siqgur jI! pRwN apwn (dy aBÎws dy ivGnW qox) rzKÎw kro qy kuMflnI jwg pvy[ [cyq=jwg pvy][ 2(qIjI ardws:-hy siqgurU!) jdox anhd dI Junkwr AuTy (qW BI mYx) siqgur dy nwm dI Xwd ivc irhW[ sUcnw-kMnW dI GUM GUM leI ieh ardws nhIx hY ikAuxik Auh qW kyvl kMn muMdN nwl suNweI peI dyxdI hY, Aus leI Xqn qy ardws dI kI loV hY? ieh qW kuMflI dy (sulJn) mgrox dzs rhy hn[ ] dyKo gurU gRMQ koS Kwlsw tRY: su: vwlw pd ‘anhd’ qy ‘Sbd’ 6. 7. ][ 3cOQI (ardws ieh) krIey ik hy guro gupq DÎwn qy gupq isawN (gÎwn ivc awp shweI hovo)[ sUcnw=guhX qox Bwv pRmwqmw dw jwpdw hY jo gupq qox gupq hY[ 4pMjvIx (ardws ieh hY ik) hy guro cwr pdwrQ myry hzQ kr idE[ 5(CyvIx ardws ieh kry ik hy guro! mwXw dy) Cl (myry qy) pRkwS krI rzKo[ (ies ardws nwl) pUrn (akwl purK) pUrI pweygw[ Bwv, guhX gÎwn ho jwN qy BI Bwvyx gÎwn muV agÎwn nhIx ho jWdw pr kusMg aqy swvDwn nw rihN nwl gÎwn isQlqw ho jWdI hY[ ieh ardws eys isQlqw qox bcN leI hY ik huN rzb pUrI pwvy, gÎwn dI sPlqw hovy[ mwXw iksy Cl nwl gÎwn isQlqw nw kr dyvy[ sUcnw=gÎwnI gÎwn pwky sPl gÎwnI qW hI ho skdw hY jy BgqI dI vrqN qy SRyStwcwr dw krqzvÎ rzKy, ies leI huN Eh ardwsW dzsdy hn jo gÎwnI ivc BgqI Bwv kwiem rzKN vwlIaW hn qy jzgÎwsU L isry cwVHn vwlIaW hn[ 6szqvIx, pUrI (gÎwn avsQw) pwky (bI) siqgurU dI Srn pey rihN (dI ardws kry)[ (a) (hy iszK! guhX gÎwnI ho ky bI) siqgurU dI SrnI awky pAu (qy inq ardws kr ik myrI) pUrI pwE, Bwv gÎwn sPlqw bKSo[ (e) jzgÎwsU ardws kry mYL Srn ivc lE qy pUrI pwE[ 7(‘gÎwnI hoky BI nwm dw aBÎws’ nw CoVy ies leI PurmwAuxdy hn ik) azTvIx (ardws ieh kry ik) mYx sÍws sÍws gurU jI dy nwm jpN rUpI mwlW PyrW[ (a) Bwv Srn awXw

Page 140: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

140

nwvIx inq gur syvny nrk invwrin jogu1[ dsmI dgD n hoieXy SWiq Xog mYx hogu2 ]23] iszKw! Brm n kIjIey buziD rwKIey TOr3[ rwKw siqgur iszK kw jÎox acwr ihq aOr4 ]24] bwlI ibhwey gurU iFg5, qory gurU inbwh6[ bcn mwn ihq pMdRvIx7, dInw siqgur rwh8 ]25]

jgÎwsU huN nwm jpN leI ardws kry qy sÍws sÍws nwm jpy qy (jy awls pvy qW) mwlw Pyrky nwm jpy[ 1nwvIx (ardws ieh hY ik) nrk invwrN jog siqgurU jI L inÜq mYx syvW Bwv ieh hY ik gÎwnI bI nwm ivc vsdw hoieaw gurU nwnk dyv jI dI tyk Dwry qy inj L AunHW dy syvk Bwv ivc rKy, ijvyx BweI buzFw qy BweI gurdws awidkW ny kIqw hY[ 2dsvIx (ardws ieh kry ik hy guro) sMswr qox aw rhI eIrKw, iqRSnw awid agnI) nwl (mYx) dgD nW hovW, (mYx aMdrox awp nwl) juiVaw rhW (qy vrqox myrI) SWiq dI hovy[ Bwv-sPl gÎwnI-bRhm igawnI prAupkwr Aumwhw-dy mhW vwk anuswr jd jgq jlûdy L nwm dwn dyvygw qW sMswr vlox keI agnIaW awAuNgIaW[ vwc igawnI awidk eIrKw dy cMgwry sztNgy, sMswr dy pdwrQ iqRSnW dw syk lYky awAuNgy qd aMdrox sweIx nwl juVy rihNw qy dÍYKIaW awidkW nwl SWiq nwl vrqNw loVIey, ies dwq leI gurU muhry ardws kry[ 3(XwrvIx-) hy iszK! (kdy) Brm nW krIey (pr jy kdy mq Brm ivc jwvy qW ardws krIey ik hy guro) myrI buzDI L (awpNI) tyk qy rzKIey[ 4(bwrHvIx) ijvyx (aOr=) ieqr lokW dw ihq awpNy krqzvÎ Auqy hY, (iqvyx hy siqgur myrI tyk awpNI krnI krqUq qy nhIx) myry qW kyvl siqgurU jI awp rzKÎk ho, (myrI rziKaw kro)[ (a) ‘aOr’ dw arQ ‘rweI’ bI krdy hn[ iPr arQ lgygw:- ijvyx rweI acwr dI ihq nwl rKÎw krdI hY iqvyx siqgurU jIE isK dy rwKy bNo[ 5(qyrHvIx ardws-) bzicaW vwùUM gurU smIp rihÀidaw myrI Aumrw bIqy, Bwv ieh hY-‘pwieE nwl buiD suKudy’[ (a) ikqy pwTWqR hY ‘blI bhwey gurU ibn’ qW arQ aYAux lÜgygw-(dyvI dyAuiqaw L) blIaW dyNIaW Czf dyvy qy gurU azgy (ibn=) ibnqI kry[ (e) gurU qox ibnW (hor dyvW L) Bytw dyNIaW Czf dyvy[ 6cAuDvIx-hy guro myrw inbwh qoro, Bwvyh ik iksy dw muQwj nW kro[ 7pMdRvIx-(ardws:-hy guro) awp dy bcn mMnN ivc hI myrw pRym hovy[ 8solHvIx-awp dy dzsy rwh (arQwq iszKI mwrg ivc mYx) inûmRI BUq hovW

[dInw=dIn hovW][ (ieh vrqox dI ßrIbI hY idl dI azgy awvygI dyKo 20vIx ardws)[

Page 141: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

141

mwn dyie1, kul kI rhY2, bnYx sMbMDI sMq3[ ibRzq invYx4 iQq SuzD igRh5, iehI KUb klkMq6 ]26] qyvI qrgs gurU kw7 cOvI ktwrI iszD8[ pcvIx pq isAux gurU iQr9* CzbI gur iFg ibRzD10 ]27] 11iek sO iek ardws kir, sO brsW ky doK[ gurU gvwvY isK ky5, pwvY gur pd moK12 ]28]

1sqwrHÄvIx-hy guro (awp hI mYL dIn dunI ivc) mwN idE[ 2(aTwrvIx)-(hy guro) kul ivc myrI (abro bNI rhy[ (a) myrI kul dI awbro bNI rhy[ 3AunIvIx-myry sMbMDI sMq bN jwvN, Bwv gurmuK bN jwN[ (a) gurmuK lok myry sMbMDI bN jwN[ 4(vIhvIx)-(hy guro myrI) ibRqI inAux jwvy Bwv idl ivc grIbI vzsy[ 5iekIvIx-SuD Gr ivc myrI iesiQqI hovy[ Bwv aMqhkrN ml qy ivKÎyp qox rihq ho jwvy[ (a) myry Gr ivc SuzDI itkI rhy[ Bwv myrw Gr suzD qy (bwNI nwm) nwl pivzqR rhy[ 6(bweIvIx)-(hy guro) ies lok ivc vihgurU dI suMdrqw hI cMgI qrHW lÜgy, Bwv ieh ik ielwhI suMdrqw hI ipawrI lÜgy[ iehI=iesI lok ivc, XQw:-iehwmUqR=lok qy pRlok[ kl=suMdrqw[ kMq=pqI=vwihgurU[ KUb=cMgw][ (a) (iehI=) jo ipCy khI hY ibRqI KUb klky, Bwv ibRqI juzD smyx KUb klky=grm hovy, bIr rsI hovy, ikAuxik azgy huN bIr rsI ardwsW czlNIaW hn[ (e) (iehI=) myrw srIr (KUb=) ivkwr hIn hoky (klkMq=) cmky[ 7qyeIvIx (ardws qIr qrkS pihnN vyly) hy guro (mYx) qrkS (pihiraw hY) (ieh) gurU kw (smJ kry prsuawrQ ivc vrqW)[ 8cAuvIvIx-(mYx) ktwrI (pihrI hY) ieh (awpdI awgÎw anuswr kwrjW ivc) iszDI (pRwpq) kry[ 9pzcIvIx (ardws ieh hovy ik) gurU jI pws pq nwl kwiem rhW[ *sO swKI dw pwT:-Gr[ 10CzbIvIx-(ieh aMq smyx dI ardws hY ik) (hy) guro (mYL awpNy) smIp hoN dI (ibRzDI=) vifaweI bKSo Bwv SrIr iqawg AupRWq awp dy crnW ivc invws hovy[ 11(ipCy aweIaw 75 qy eyQy aweIaw 26 joV) 101 jo krygw ardwsW Aus iszK dy sO brsW dy dUSN gurU dUr krygw[ 12(qy Auh iszK) gurW dy crnW dI pRwpqI rUp mukq pwvygw Bwv swmIp mukqI[

Page 142: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

142

+æso ardwsIaw jog hY qW ky1 pUjY pwie[ iszK suKI so hoiegw sO ardws krwie ]29] siqgur ihq dsvMD dyie iszKI jugq rhwie2[ nHwn3 dwn siqnwm mihÀ brqy++ bYs ibqwie ]30] prnwrI Dn Coif kY inScw gur pd Srin[ bwNI siqgurU kI pVHY kwtY jnmw mrn ]31]

cOpeI: ¶Bzdn nwm iszK nihÀ krY4[ mUey bMDU nihÀ rodn DrY5[ bury krm qy awip bcwie6[ siB kutMb7 SuB mwrg pwie ]32] Ply n bycIey aMn bpwr8[ iqRN, kwSt, ar cwm invwr9¶¶[

+æilKqI sO swKI ivc eyQy iezk hor quk hY:-jb AuqrY qb iszK Gr, dsvMDI giq pwie[ arQwq (swmIp mukqI vwlw aYsw iszK jy sMswr Aupkwr ihq kdy jgq ivc) Auqrygw qW isK dy Gr jnm leygw qy Pyr dsW srUpW ivc (aByd rUp=swXuj) mukqI pweygw[ 1iqs (ardwsIey dy)[ 2iszKI dI rihq ivc rhy[ 3ieSnwn[ ++krqy[ ¶ieh sO swKI dI 79vIx swKI hY[ 4jo iszK nwm hY Eh Bdn nw kry[ 5sMbMDI dy moieaw nW rovy[ 6awpNy awp L bcwvy[ 7(awpNy) swry kutMb L[ 8nw Pl vycy nw aMn dw vpwr kry[ 9(.... dw vpwr bI) nw kry[ ¶¶ieh iKawl lyKk Xw awKypkwrW ny Aus smy dy pwey hn jdox PlW dy bwß bpwr vwsqy nhIx sn lgdy, sgox bnW qy sVkW qy KUhW qy lÜgy ibRzCW dy Pl sB dy sWJy qy bwnpRsQIaW leI iedM krky inXq huMdy sy[ kNk Gws dy vpwr ivc iesdy mihÀgy hoN dI iezCw Klkq dw burw icqvn dw sUck smJI jWdI sI[ qy cMm dy bpwr ivc jwnvrW dI ihMsw dw iKawl qy

Page 143: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

143

krj n dyeI nIc cMfwl[ vySvw nwrI irn nihÀ swl1 ]33] kwhUM isAux Jgrw nihÀ mWfo2[ rhq awpnI mUl n Cwfo[ durjn syqI pRIq n kro[ ihrdy ros kwm prhro3 ]34] chuM mwrg4 mihÀ bYTy nWih[ tUtw bwsn mMjI lwih5[ AurD sÍws, Doie awDw pwie6[ dWqin sox nK dyiq irqwie7 ]35] Kwviq byr hsY bkbwd8[ Bojn pICy pyt ju Qwp9[ rovY hsY n kib gur awgY[ lKmI nwS dirzdRI pwgY10 ]36] mg mYx sXn, rwh mYx Boj11[ ml mUqR nihÀ mg mYx roj12[ gWie ibzpR ko pwie n CuvY[

keI vYr AuØzdm Aupjdw sI[ lkVI qy Gwh bnW ivc KulHy huMdy sy qy hr koeI jo isr qy cweI jw skN vwlI pMf Gwh Xw lkVW dI lY awvy qW bnW dy mwlk guzsy nhIx sn huMdy, qdox ienHW L vpwr ivc lY awAuN vwlw Klkq dw doKI iKawl kIqw jWdw sI[ 1vySvw iesqRI L (krjw dyNw Xw Aus qox lYNw) cMgw nhIx[ (a) vySvw nwl nwrI Bwv krnw cMgw nhIx qy nw krjw (cwAuNw) cMgw hY[ 2nW kro[ 3kRoD kwm (awid pMj ivkwr) irdy qox dUr kro[ 4cursqy[ 5tuztw BWfw qy tuztI mMjI lwh dyvo (vrqy nw)[ 6(nw SukrI nwl) hwhuky lYNy qy (gurduawry jWidaW, Gr vVidaW qy sON vyly) azDy pYr DoNy (TIk nhIx, swry Dovy)[ 7dMdw nwl nhuM ryqNy Bwv kztNy[ 8KwvN vyly hzsNw qy bkvws krnw[ 9pyt qy hzQ mwrnw Bwv pyt vjwAuNw[ 10(jo ienHW glW L krygw) Ausdw Dn nwS ho jwAU qy Auh kMgwl ho jwvygw[ 11rwh ivc sONw qy rsqy (tury jWidaW) KwNw nw kry[ 12rsqy ivc nw suzty [Pw:, ryZ=gyry, szty][ (a) rsqy ivc qy awm QWeIx ml mUqR nw kry [Pw:, roZ=idn, pRgt, pRkwS][ ieQy Bwv hY pRgt QwvW awm QwvW jo Klkq dy vrqox dIaW hn[

Page 144: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

144

aMn Bugq kI inûd n BuvY1 ]37] rhY iekWq bYiT kir DÎwnw2[ ihrdY gnY n icqviq nwnw3[ pWbr, nwrI pr kI burI4[ rwjdUq kI mYqRI CurI5 ]38] skl rwiq jwgiq nihÀ rhY[ mYQun bhuq bwr nihÀ ghY[ isQl dUq anÜBÎwsI iszK6[ kwcw sUkw qÎwgy awimK7 ]39] pr kI rmqI nwrI Coir[ jy apnI ieMdRI hY TOr[ dMB nwsqkI mqsr qjy8[ asUaw, inûdw, icMq n Bjy9 ]40] Kg qruvru jg bws inhwrY10[ rYn idnw inj qzqÍ ivcwrY[ ihX ivrwK liK jgq aswrw11[ dyh pRwN gNu awqm nÎwrw12 ]41] suin kir SwsqRn grb gvwvY13[ kwhuÀ vsq sox nyhuÀ n lwvY[ DIrj sox ivvhwr14 GtwvY[

1jo aMn Kw ilaw hovy Aus aMn dI inûdw nw kry[ 2iekWq bYTky iDawn kry[ 3bhuqIaW icMqW nw kry[ 4bdcln (awdmI), pRweI iesqRI bury hn [pWbr pd dy arQ leI dyKo ru: 5 aMsU 10 aM: 22][ 5rwjy dy sUMhIeyx dI imzqRqw CurI vq hY[ 6awlsI dUq qy an azBÎwsI iszK[ 7kzcw qy suzkw mws (ey szBo) iqawgy[ 8dMB qy nwsqkqw qy eIrKw L Czfy[ 9dUSN aropNy, inûdw qy icMqw nw kry[ 10jgq ivc vwsw ibzRCW pr pMCI vq jwNy[ 11ihrdy ivc ivrwg (rzKky) jgq L aswr jwNy[ 12dyh pRwN qy awqmw L iqMnW guNW qox inawrw jwNy[ 13Drm pusqkW L pVHky hMkwr gvwvy[ 14Bwv iZmyvwrIaW jgq dy jMjwl[

Page 145: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

145

sihj sihj siB sox CutkwvY ]42] dIsy kuDI sumiq kw boDk1[ pRwN apwn kI giq kw soDk2[ bfI byr3 Bojn nihÀ Kwie[ mwn bfweI apn n gwie ]43] kusq, kuBoj, sÍnwrI SoBw4[ ien ko qjY, n Dir Aur loBw[ Kl kI, ml kI, nt kI pMgq5[ puzqR pVHwvY swDU sMgiq ]44] dyv Bvn mihÀ icr nihÀ rhY6[ krnI Byd n ikh sox khY7[ smqw8 inÜq siBin ko hyrY[ nÎwie smY kuC pzC n tyrY9 ]45] Bogn kI kIriq nihÀ kIjY10[ Kwn pwn mihÀ iQq mn BIjY11[ sUDwhwr, ibhwr ju sUDw12[ kriq rhY isK, Gr Dn rUDw13 ]46]

ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy pMcm ruqy ‘rihq iszKI’ brnnû nwm pMcdSmo aMsU ]15]

1jy awpNI buzDI KotI idzsy sumq dw jwNnhwr bNy[ (a) jo KotI buzDI vwlw idzsy qW Aus L sumqI dw boDk hovy[ 2Bwv svwsW nwl nwm jpy[ 3 bhuqI vyr[ 4Kotw hzT, Koty Bojn qy awpNI nwrI dI SoBw[ 5mUrK dI, pihlvwnW dI, nt dI suhbq (Czf)[ 6pUjw mMdr ivc iZawdw dyr nw rhy[ 7(awpNI Bjn bMdgI) krnI dw Byd nw iksy L khy[ 8smidRStI nwl......[ 9pzK iksy dw nw kry[ 10BogW dI AusquqI nw kry[ 11KwN pIN ivc mn L iQq kry Bwv rzb ivc itikaw rKy[ 12awhwr sUDw qy ivhwr vI suD rKy[ 13jo iszK krdw rhy Aus dw Gr Dn nwl Biraw rhygw[

Page 146: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

146

16. [DÎwn isMG L vr[ Snwn Pl[ BivzK] 15<<ipClw aMsU qqkrw ruiq 5 aglw aMsU>>17

dohrw: *DÎwn isMG gur Sbd pr, dInw siB Gir byic1[ pws hI bYTw pUiCaw, ‘khu iszKw qUM cyq2’ ]1] DÎwn isMG gur Sbd suin, bolw bcn rswl[ ‘myrI iszKI idRV BeI, siqgur hoie ikRpwl3 ]2] jW idn4 sOdw hm ikXw, sunIey SRI pRBu dÎwl[ hirgupwl byciq BXo, mo ko ikXo inhwl ]3]

cOpeI: spiq idvs pICy mYx gXo[ Kyq ibKY hl joriq BXo[ kwFÎo bwhiq jib sIawr5[ Dn pRwpiq muJ keI hZwr ]4] ihrdy hrKÎo lIn KZwnw[ gur mihmw pr mn Tihrwnw[ Gir mYx awie krwh gur dInw[ Bojn iszK+ aiqzQin kInw ]5] ++gur dsOxD gur ky Gir awnw[ gur snmuK Dn kIn ibfwnw[ -qumrI vsqu kho so krOx[ KrcOx kY ikhTW Dn DrOx¶ ]6]

*ieh sO swKI dI 80vIx swKI hY[ 1vyc idqw sI (bcn KrIdN vyly)[ 2icq dI gl dzs[ 3jdox awp ikRpwl hoey qdox myrI iszKI idRV hoeI sI[ 4(pr) ijs idn........[ 5vwhuMidaW jd isawV kziFaw[ +pw:-ibzpR[ ++ienHW qukW dw Bwv eyQy sMsy vwlw hY[ prMqU sO swKI dy pwT qox arQ spzSt ho jWdw hY jo aYAux hY:-gur kI dsvIx gur igRh awNI[ gur snmuK Dn kIn ivfwNI[ ‘qumwrI vsq kho so krW’[ qum gur awpNI rsn Aucrw[ ‘qumrw sOdw nPw ieh awvw[ gur dsvMD quih dIn cVHwvw[ ’ msqk tyk gieaw mYx qb hI[ Auicq krm Dn so qb kir hI[ ijsdw arQ ieAux hY:-gurU dw dsvMD mYx gurW dy Gr lY aWdw[ ieh dyky bwkI dI vMf ivc irhw bI mYx gurW dy snmuK kr idzqw qy awiKaw hY-hy guro eyh quhwfI vsqu hY ijvyx kho ies nwl krW[ hy guro qusW qdox awpNI rsnW qox Aucwiraw sI ‘ik ieh Dn qyry (gupwl nwl kIqy) sOdy dw nPw awieaw hY, gurU dsvMD qUM cVHw hI idzqw hY’[ (so mYx bcn mMn ky bwkI Dn lYky) awp L mzQw tykky qdox clw igaw qy Aus Dn nwl munwsb kMm krdw irhw hW[

Page 147: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

147

sOdw siqgur qy ieh awXo[ gur dsOxD mYx awin cVHwXo-[ msqk tyik gXO mYx qbY[ Auicq krm mYx Dn idX sbY1++ ]7] Blo BXo ieh isK2 hY sunmuK[ SrnI qumrI awXo gurmuK[’ suin siqgur SRI muK qy khÎo*[ ‘DÎwn isMG! isK isdkI lhÎo3* ]8]

dohrw: cUk mUk isK, rUk duK, ibSnu Qwn quih lIn4[ igrw prw snmuK Krw nw tUtw nw hIn5 ]9] 6shjDwrIaw awid isK gur nwnk kI Cwp[ KMfy pwhul hqn ko qurkin isMGin Qwp4 ]10]

cOpeI: isdkI isK hzd qUM myrw[ mo crnn mihÀ pRym Gnyrw[’ muskwviq muiK bhur Aucwrw7[ ‘DÎwn isMG qUM iszK hmwrw ]11] jo icq iezCw jwchu pÎwry!

¶pw:-Krcox kY ikh rwKn DrOx[ 1Xog kMmW ivc (bwkI dw) swrw Dn dy idzqw[ 2Bwv hrgupwl[ *sO swKI ivc ieh do qukW eyQy nhIx hn qy ‘quih lIn’ dI QW pwT ‘qih lIn’ hY[ DÎwn isMG ajy kih irhw hY:-

iszK dI Buzl muzk geI hY duzK ruk igaw ies ny vYkuMT ilaw hY, sihjDwrI gur nwnk dI Cwp dw iszK hY, KMfy pwhul (Cwp) awp ny huN torI hY[ 3hy iDawn isMG (qYL) asW isdkI iszK jwiNaW hY[ 4(ies iszK dI) Buzl muzk geI hY qy duzK ruk gey hn qy qYL huN (vcn lYN krky ivSnu Qwn=) vYkuMT pRwpq hoieaw hY[ 5(ikAuxik) swhmNy KVoky (crnI) jo ifzg ipaw, huN tuztw qy hIn nhIx irhw[ 6awid gurU nwnk dyv jI ny sihjDwrIaW dI Cwp ‘iszK’ rKI (pr huN asW) KMfy dw aMimRq Ckwky (AuhnW iszKW dI Cwp) isMG QwpI hY qy Eh qurkW L mwrngy[ 7ikhw (iDawn isMG L)[

Page 148: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

148

isdk bcn kw pRym Audwry1[’ klßIDr qy suin kir kwnw[ hwQ joir kir iszK bKwnw ]12] ‘SRI pRBu! bhu icMqw mn myry2[ aib qum bKShu apn agyry3[ abih iszK murJwviq aYsy4[ pICy isdk hoie idRVH kYsy? ]13] ies ihq jwcOx awp agwry[ idhu iszKin ko isdk Audwry[’ hs kir SRI muK qbY bKwnw[ ‘DÎwn isMG suin awgl Bwnw5 ]14] 6isMD lsn mukqw aru hIrw[ kmI TOr mihÀ mol ghIrw[ qÎox pwCy isK isdkI myry[ lwKhuÀ hovihÀ vDihÀ vDyry ]15]

dohrw: hmrI qn kI sUr giq asr rwiq huie jwie[ GUk AuTiq jg mihÀ lsiq iqAux isMGI mm awie7 ]16]

1(swfy) bcnW Auqy isdk dw qyry ivc bVw pRym hY[ 2agy huN iszKW leI ardws krdw hY[ 3huN awp dy swhmNy (jy koeI isdk qox foldw hY, qW qusIx (isdk) bKSdy ho[ 4(qy Pyr bI) ajy (hr gupwl) vrgy iszK murJw jWdy hn Bwv fol jWdy hn[ 5agy hoN vwlw BwNw[ 6pRÎwX agly sPy dy aMk 1 ivc dyKo[ 7kiv jI ny iDawn isMG dy vr mMgN vyly sO swKI dy pwT ivcox ‘sWJ’ pd Czf idzqw hY[ ies krky ieh arQ rly ivc pYxdy hn[ sO swKI dw pwT hY:-‘mWgw vr qb iDawn isMG icMqw mo mn mWJ[ qumry awgy bKiSaw pICY BwNw sWJ’[ ijsdw Bwv ieh hY ik mYL ieh icMqw hY ik ies iszK dw isdk awpdy bYiTaW foilaw qW awp ny isdk bKS ky iszK L bcw ilaw, awp dy mgrox qW BwNw sMiDaw pY jwN dI hI hY nw, jIkUM khIdw hY ‘kwlI rwq pY jweygI’[ ies qox agy sO swKI dw pwT hY ‘hs kr pRBU jI qb khw swihb isMG sun bwq[ isMD lsn hIrw mukq kmI TOr khUM jwq[ hmrI qn kI sUrgiq asiq rwiq huie jwie[ GUk AuTq jg mih lsq iqAu isMGI mm awie’[ gur pRqwp sUrj dIaW do qukW:-‘qÎox pwCy..... qox...... vDih vDyry’ vwlIaW nhIx hn so arQ srl ieh biNaw ik hzs ky pRBU jI ny ikhw: hy swihb isMG (aQvw iDawn isMG) gl suN, isMD ivc do hIry moqI qy lsnIeyx dI kImq iksy hor QW igaW Gt jWdI hY? Bwv smuMdr dy pws huMidaW rqn rqn hn kzc nhIx

Page 149: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

149

isdk dIaw ivBuqw deI ivzdÎw dInI pUr[ rtiq isMG mm qyj viD bYTiq mq ho mUr1 ]17] 2sUr hUr siB kUr qij dur dur BU bn mWih[ rwj bwj gj swj siB isdk dIaw mm pWih1’ ]18]

cOpeI: ies pRkwr kih kir jg sÍwmI[ mMdr gmny aMqrjwmI[ Kwn pwn kir insw gujwrI[ awie pRwiq pun sBw mJwrI ]19] *bYTy kir kY sOc Snwnw[ awie Kwlsw lgÎo idvwnw[ mwG mws qib sIq mhwny[ nr nwrI bhu pRwiq Snwny ]20]

hn, jdox Auh dUr ivzQ qy ho jWdy hn Bwv dunIaW ivc jOhrIaW qy DnIaW pws jWdy hn AunHW dw kuC Gt jWdw hY? kI Auh kzc ho jWdy hn? nhIx Auh qd bI rqn hn sgox dUr jwky vDyrI kImqI smJy jWdy hn? iesI qrHW myry iszK iszK hn, isdk AunHW ivc mYx rqn Bwv pwieaw hY Auh sdw rqn rihNgy[ dUsrw idRStWq dyxdy hn ik myry qn dI gqI sUrj vq hY[ sUrj huMidaW qwry asq jwpdy hn pr jd rwq ho jwey qW (ieAux qwry) AuTdy (idzsdy hn ijvyx) jwgy hn qy suzqy jgq ivc cmkdy hn, ies qrHW myrI iszKI hY[ Bwv do idRStWq gurU jI ny idzqy hn[ smuMMdr gurU jI hn[ iszK rqn hn dUjy gurU jI sUrj hn, isK qwry hn[ smuMdr ivcox ivzQ pYky rqn rqn hn qy vDyry muzl pwAuxdy hn, sUrj dy Auhly ho jwN qy qwry Auvyx hI hn qy rOSn hn ijvyx idn vyly sn pr huN vDyry cmkdy idzsdy hn iqvyx iszK iszK hn gurU jI dy mhwn qyj krky mwq idzsdy hn, mgrox iszK iszK hI hoNgy qy vDyry cmkNgy[ azgy iPr isdk dw iszKW L vr idMdy hn[ iDawn isMG L smJwky iPr AusdI ardws mMnky vrdwn krdy hn[ 1(mYx isMGW L) isdk idzqw hY, ivBUqI idzqI hY[ (qy AunHW ivc) ividaw Br idzqI hY[ (huN qW mYx bYTw hW pr myry mgrox) ijAux ijAux isMG myrw (nwm) rtNgy (iqvyx iqvyx) qyj vDygw qy mUrK bI sumiqvwn hoky bYTNgy[ [mUr=mUlH, jVH, mUrK][ 2jo myry isMG bNngy Auh hOly (kwier) hn qW sUrmy ho jwNgy; kUVy hn qW kUV AuhnW qox Cut jweygw[ (myry isMG) bnW ivc qy ipRQvI Auqy moqIaW vWùU cmkNgy [pMjw:, hUr=hOly; kwier[ Pw:, dUr=moqI][ (a) qurkW dy sUrmy qy suMdrIaW BUmI (dI mwlkI dy) JUTy (dwvy) CoVky bnW ivc luk luk (ky idn kztNgy) qy mYx awpNy pwsox[ (isMGW L) rwj GoVy, hwQI, swry swmwn qy isdk idzqw hY[ *ieh sO swKI dI 81vIx swKI hY[

Page 150: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

150

qib iszKin kir joir Aucwrw[ ‘mwG mws aru kwiqk swrw[ nr nwrI gn pRwqI1 jwgihÀ[ sIq nIr sox mzjn lwgihÀ ]21] apr mws ky idvsuin mWhI[ ijs iks vyly lok nhwhIx2[ siqgur pwiqSwh ien bwq[ ikm hoviq brnhu bzKÎwq’ ]22] suin iszKin ky sMsY bYn[ SRI muK qy boly suK aYn[ ‘suin BweI siB jgq qmwSw[ kÎw ies kI giq krihÀ pRkwSw ]23]

CMd: mqlb kI kÎw pRIq, icr nhIx TihrdI3[ dUD dyiq jw Dynu, dyvqw imhrdI4[

pUjw dyvy dyv, qW pRIq ho Sihr dI5[ puzqR jNMdI nwir, Gr BIqr BWvdI[

dwn dyX jjmwn, idj gl kih BWvdI6[ mwlk dyvY Kwn, qW cwkr cWdnI7+[

ho mKztU hovY purK, nwir idl mwdnI8++[ dyKw dyKI rIq, siBihin mn BWvdI¶[

iszKo! szcI siqgur pRIq, sdw hI BWvdI[ BweI myrw iszK! suno siB kwm dI9[

1suvyry hI[ 2nHwAuxdy hn[ 3mqlb dI pRIqI icr qk nhIx TihrdI[ 4jy gW duzD dyvy qW kihÀdy hn dyvqw imhr dI hY, Bwv gAU dyvqw hY qy myhr kr rhI hY[ 5jy dyv (murwdW) dyvy qW pUjw ivc Sihr dI pRIq huMdI hY[ 6jy jjmwn idj L dwn dyvy qW idj L Aus jjmwn dI gl khI BWvdI hY[ (a) idj jjmwn L mn BWvdIaW glW kihÀdw hY Bwv KuSwmd krdw hY[ 7nOkr cWdnI vWùU iKiVaw imldw hY[ +pw:-qwn dI=qn idhI[ 8qW nwrI dw idl Audws rihÀdw hY[ ++pw:-mwndI[ ¶pwT sO swKI:-aWvdI[ 9hy myry swry iszK BweIE suno sihkwmqw dI gzl[ (a) ieh dunIaW kwmnw dI (bzDI hoeI kMm krdI hY) (e) hy BweI! sB dy kMm dI isziKaw suNox[

Page 151: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

151

inÜq jzgu Pl dwn hoiq, isdk gurDwm dI1[ pihr rwq ieSnw,n sdw hI BWvdI2[ asÍmyD gomyD, GtI* Gt jWvdI3[ qIjI agn-hoqRstom joq mwvdI4[ sÍrn cWdI duD, qWbw dyie swmdI5[ rsm dyK jl dwn, pwp hn jwmdI6[ hoie pivzqr kwXW, nHwie dupihr jo7[ qIjY mlyC Snwn, cqrQy kihr jo8[

rwq rwKsI9 nHwie, arD huie pwqkI10[ ihMsw siB kI pwp, jl kwl n SWq kI11[ iehI nym kI rIiq, nwie Bij nwm ko12[ hUaw jgq qy pwr, socu bRq rwm ko13[ hor kpt kI rIiq, jo awl jMjwl kI14[ 15arGy kuMfI jwlin, nwm sÀBwl kI16[

1gurU Gr dy isdk ivc jo rihÀdw hY (Aus L) inÜq jzg dw Pwl dwn huMdw hY[ ktwKÎ ieh hY ik Auh qW inrMqr ismrn duawrw inrMqr myl ivc aw cukw hY[ (a) inÜq Xzg qy inq dwn dw Pl huMdw hY[ 2(gurU iszKW L) pihr rwq (rihÀdI) dw ieSnwn sdw ipawrw lgdw hY[ *ieh pwT sO swKI dw gu: pR: sU ivc aksr QweIx pwT ‘Gty’ hY[ 3(azgox Pyr hr) GVI GtdI jWidaW (nHwAuNw Pl L GtwAuxdw hY, ieMø ik iek GVI Gty qy nHwAuNw) aSÍmyD (do GVI Gty qy) gomyD (quzl Pl dwqw hY)[ 4(qIjI GVI Gty qy nHwiqaW) jÎoxiqKoÃm agnIhoqRI dy quzlÎ Pl huMdw hY, jÎoxiqSoÄm iek Xzg dw nwm hY)[ 5(cOQI dy GitaW) sony (dwn dw) (pMjvIx dy GitaW) cWdI (dwn dw) (CyvIx dy GitaW) duzD (dwn dw) qy (szqvIx dy GitaW) qWby (dwn dy) smwn hY[ 6(azTvIx GitaW qy arQwq sUrj dIaW) ikrnW dyKky (ieSnwn krnw) jl dwn dy Pl quzl hY[ (ijs nwl) pwp cly jWdy hn, Bwv nwS huMdy hn[ 7jy dupihry nHwvy qW kyvl kwXW hI pivzqR huMdI hY[ 8qIjy (pihr) Snwn mlyC Snwn hY qy cOQy pihr (awpNy awp qy) kihr krnw hY, Bwv qmoguNI kMm hY[ 9(pihly pihr) rwq nHwAuNw rwKSI Snwn hY[ 10azDI rwq nHwiqaW pwpI huMdw hY[ 11(jl vwsI) sB jIvW dI ihMsw (huMdI hY ies krky) pwp hY[ (ikAuxik azDI rwq dw smW) jl SWqkI huMdw hY, ies krky Aus L (CyVn dw) kwl nhIx huMdw[ 12nym dI rIqI iehI Dwry ik nwm Bjn dy vsqy ieSnwn kry[ 13(ijs ny) rwm (dw nwm jpN) dw szcw bRq Dwiraw hY Auho jgq qy pwr hoieaw hY[ 14hor rIqW jo Gr dy jMjwl (ivc Ps ky kIqIaW jwN) kpt dIaW (rIqW hn)[ 15pRÎwX dyKo agly sPy qy aMk 1[ 16(jo) arGy (mMqR pVHky dyxdy Bwv fuhldy hn) kuMfI jwl (lwAuxdy hn) AuhnW L nwm dI sMBwl ikzQy[

Page 152: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

152

siqgur hoie idawl, ibzRq rih szcu kI1[ szcw jgu ibAuhwr2, qjY siB kzcu kI[

BweI! jg qrnw hY sugm, qmwSw ivSn kw3[ rhY ikRXw mih DÎwn, dws nihÀ issn kw4[

eyhw jugq vrqnI, alÜg vrqNw5[ iehI jgq kw myl, pr kw idl prcNw6[ ijAu cOpV, SqrMj, gMjPw7, rwmcOk8[

lwB nwih kuC rMc, iqAux hI ieh mn ky SOk ]1] cOpeI: *pRym ibnW siB Poky kwm[

9pRyym krY ismrY sziqnwm[ myl skl ko pRym mhwno[ pRym ibnw siB kyir indwno10 ]24]

sÍYXw: jw qn pRym pRvwh bhY suK so nr pwvn, byd AucwrY11[ kMcn kzsp pRym ibnw KX nrhir suq ihq ky vpu DwrY12[ iszD aTwrihÀ jWih aDIn hYx shsR Bujw idj sUn+ ibfwry13[

1szcy nwm ivc ibRqI rihÀdI hY Aus dI[ 2ivhwr scweI nwl kry[ 3BweI jzg qrnw sOKw hY jy ies L (prmwqmw dw) qmwSw smJy[ 4kMm kridaW iDawn (sWeIx ivc lgw) rhy qy ieMdRIaW dw dws nw bNy[ 5(sMswr qox) alÜg vrqNw[ 6jgq dw myl qW ieho hY (ik iek) pl mwqR idl dw prcwvw hY[ (a) iek dUey dw idl prcwvw hY[ 7iCawnvyx pziqaW dw qwS ies dy 12. 12 pziqaW dy 8 rMg huMdy hn[ 8iek 12 twhN dI Kyl vWùU 81 twhN dI Kyl jo TIkrIaW awid nwl Kyldy hn[ *sO swKI dI ieh 82vIx swKI hY[ 9(qWqy......)[ 10sB dw aMq huMdw hY[ 11 vyd kihÀdw hY ik Eh nr suKI qy pivzqr hY ijs dy srIr ivc pRym dw pRvwh vihÀdw hY[ 12ihrnkSp pRym ibnW nwS ho igaw[ (qy Ausy dy) puzqR dy ihq (L dyKky hrI ny) nrisMG dw rUp Dwiraw[ +pwT sO swKI-sÍn[ 13(Aus pRym dy nw hoN krky) shzsR bwhU L idj sUn (=jmdgnI nwmy bRwhmN dy puzqR) prsrwm ny mwr idzqw[

(ikAuxik shzsR bwhU ny iek gW bdly jmdgnI L mwr idzqw sI)[

Page 153: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

153

byd Aucwriq -ivSRvw puzqR1 hI pRym ibnw surlok isDwrY ]25] pulkiq gwq anwhq bwq2 su BUl n awn khu cyqhu pRwnI3! qyry hI BIqr EDj4 mwKn sYl ky aMqr pwvk BwnI5[ eyk hI Bwsiq SWiq ko rwKiq qÎox quih aMqr cyqn mwnI6*[ jW lgu nyh kI pwl tutI nihÀ sziq srUp snyih smwnI7 ]26]

dohrw: sziq rUp prmwqmw, siB Git rhÎo ibawp[ ijn jwnw qW ko anÀd aOr n jwniq awp8 ]27] sziq, sUMin, cyqn, aml, sÍY pRkwS, aibnwiS[ awqm rwm sÍCMd inq, jwniq pUrn aws9 ]28] ssy isMRg ijAux jgu idKih,

1rwvN[ 2iek rs prmwqmw dw ismrn kridaW pulkwvlI aw jwvy (aYsw pRym hovy)[ 3Buzlky hor iksy L hy pRwNIE nw cyqo[ 4duzD [sMs:, AUDnÎ, AUdsÎ=jo QNW ivcox hovy so duzD[ ifMgl Bw:-AuDs][ 5ijvyx duzD ivc mzKN hY, ijvyx pzQr ivc (BwnI=) pRkwS rUp azg hY, iqvyx qyry hI aMdr (Auh jÎoqI srUp hY)[ 6pzQr qy azg ieko rUp Bwsdy hn qy (azg AuQy) SWqI rUp rKdI hY[ Bwv dwh SkqI pRgt nhIx krdI iqvyx qyry aMdr Auh cyqn smwieaw hoieaw hY[ [mwnI=mwieaw hoieaw, smwieaw hoieaw][ *pwT sO sw:- pRwnI[ 7jd qk ik (sMswr dy moh dI pwl nhIx tutdI Edox qzk szq pRmwqmw dy pRym ivc qyrI smweI nhIx huMdI hY[ 8hornW L nhIx (anûd ijnHW ny AusL) awpy ivc nhIx pCwiNaW[ 9jy jwNdw hY AusdIaW awsW pUrn huMdIaW hn[

Page 154: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

154

bMDÎw suq kw Bws1[ ggn sumn, bwrU isÂgD, qÎox JUTw awBws2+ ]29] sunhu ibSMBr dws iszK! pUrihÀ awsw jwn3[ jnm mrn quih imtihgo, aSt jnm Dir awn4’ ]30] qib pUCÎo isK socky, ‘khIey jwmw mor5[ iszKI mWgOx gurU iFgu, rhOx dws inq qor6’ ]31] ‘sziqnwm ismrO sdw’, siqgur khÎo sunwie[ ‘SRI nwnk aMgd gurU, amrdws suK pwieÀ7 ]32] rwmdws arjn gurU, hirguibMd hirrwie[ SRI siqgur hir ikRSn juiq, qyg bhwdr rwie ]33] iqs ko suq dsvOx gurU, pMQ Kwlsw kIn[’ apr BivzKÎq bwrqw, pRBU bqwie su dIin ]34] ‘dXw isMG qy awid iszK, idjbr kySo dws[ DrihÀ pMQ mihÀ jnm pun, kir hYx rwj pRkwS ]35]

1ijvyx shy dy isMgW dw qy bWJ iesqRI dy puzqR dw awBws JUTw huMdw hY iqvyx ieh dIsNhwrw jgq hY[ 2awkwS dy Puzl qy ryqy ivc icknqw ijvyx JUTI hY iqvyx ies jgq dw awBws arQwq pRqIqI JUTI hY[ +pw:-azBÎws[ 3jwN lY awSw pUrIaW hoNgIaW[ 4azT jnm hor Dwrny pYNgy[ 5(agly) jnm myry dzso[ 6inÜq qyrw dws rhW[ 7jI qox suK pwvyxgw[

Page 155: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

155

cOpeI: jy jy gur iFg GwlihÀ Gwlw1[ qy siB jnm DrihÀ iqs kwlw[ aivqir hYx2 qib Bgq aTwrW[ CInYx rwj siBin qy swrw ]36] awie mon3 kyiqk idn vDYx[ pUrb dyS aiDk hI sDYx4[ qyj ikiqk isMGin pr CwvY[ arihÀ pMQ sox pun Git jwvY ]37] prbq mYx pRvyS huie jwie5[ lyih Kwlsw drb dbwie[ jy aib hmry SzqRü phwrI[ sYlin qy jr dyih AuKwrI6 ]38] kWgVyS BUpiq ko nûd[ kryx inkwsn isMG iblûd[ so gMgw ibc qÎwgY pRwn[ iSv ko syvk dwin mhwn7 ]39] pun isMGn mYx so jnmY hY[ kWsI rwj krY ibdqY hY[’ kih kiv SRoqw sunhu aSyKw! mrÎo gMg pr hmhuÀ pryKw8 ]40]

dohrw: nwm qWih anruD ssI9, aib qÎwgI iqn dyh*[ hoih BivzKq mYx jnm, kWsI jY kir lyih ]41]

ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy pMcm ruqy ‘rihq’ pRsMg brnnû nwm KoVsmo aMsU ]16]

1kmweI krngy[ 2avqwr Dwrngy[ 3monI[ sO swKI dy pRymI ies dw arQ PrMgI krdy hn[ 4swDNgy[ 5(Kwlsw) ho jwvygw[ 6AuKwV dyvygw (Kwlsw)[ 7mhW dwnI hovygw[ 8asW pwT ifzTw hY[ 9anuruD cMd sI[ *kvI jI awpNI inj dI vwkPIaq dy awDwr qy dzs rhy hn[

Page 156: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

156

17. [BivzKq+[ ibSMBr dIaW iesqRIaW] 16<<ipClw aMsU qqkrw ruiq 5 aglw aMsU>>18

dohrw: ‘rwj krYgw++ Kwlsw, rhY mvws1 n koie[ krY nOkrI moih2 jo, jIvw¶ pwvY soie ]1]

cOpeI: qurk fogry igljy ibRMd[ siB cwkr huieÀ pMQ iblûd3[ jMbuk ngr4 BUp hÍY Bly[ rwj krihÀgy isMGin imly¶¶ ]2] qIn hZwr kos ky aMdr[ iPrY Kwlsw pwvY duMdr5[ ikshUM dyS dwm ly Byt6[ kwhUM lÎwvih rwj smyt7 ]3] sunhu ibSMBr dws sujwn[ eyv ibcwrhu and mhwn[ phuÀchu inj Gr qUM mm iszK[ hovYgI suiD BUq BivzK8 ]4] kwrj skl spUrn hovYx[ duK aru dwird Gr qy KovYx[ iezqÎwidk kih siqgur pUry[ AuTy sBw qy dy br rUry ]5] srb awpny fyry gey[

+sO swKI dI 82vIx swKI hI cl rhI hY[ ++pw:-rwj krY sb[ 1awkI[ 2myrI vw myry Kwlsy dI[ ¶pw:-jIvkw[ 3AuØzcy Kwlsw pMQ dy[ 4jMmU ngr dw[ ¶¶ieQox pqw lgdw hY ik ieh awKyp ienHW ny hI krwey hn[ 5rOlw[ 6Bwv iksy dyS qox iKrwj lvygw (Kwlsw)[ 7Bwv keI irawsqW awpNy ivc imlw lvygw (Kwlsw)[ 8qUM awpNy Gr phuMcyxgw qW qYL BUq BivzKÎq dI soJI ho awvygI[

Page 157: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

157

*moih1 sMg iem BwKiq Bey[ ‘suin gurbKS isMG! ieh bwq[ rwq ibqIqih huie jib pRwiq ]6] gmnhu iszK AujYnI pws2[ awnhu sMgu ibSMBrdws[’ swihb isMG awid suin SRoqy3! mMdr mihÀ gur pRivSn hoqy ]7] suin kir mYx bMdn kir muirXo[ inj bl Qwn pwn ko kirXo[ supq jQw suK rwiq ibqweI[ jwgy jib pRBwiq+ huie aweI ]8] cwr GtI jib idnhUM cirXo[ iszK AujYnI4 lÎwvn kirXo[ siB iqRX ly aru suq ko swQ[ phuÀcÎo jihÀ bYTy gur nwQ ]9] Byt rjqpN SwhjhwnI5[ Dry hZwr, bMdnW TwnI[ suq juiq ly gur KuSI GnyrI[ ruKsd hoin lgÎo iqs byrI ]10] iqs kI juvqI6 aMqr geI[ gur mihlw ko drsiq BeI[ drb Aupwien Dir kir awgI[ SrDw juiq pd pMkj lwgI ]11] clin smYx siqgur iFgu aweI[ nwm mdnvMqI hrKweI[

*ieh sO swKI dI 83vIx swKI hY[ 1Bwv BweI rwmkuier jI pRiq[ 2Bwv ibSMBr dws pws[ 3BweI rwmkuier jI kihÀdy hn hy swihb isMG qox awid lYky SRoiqE suNo:- +pw:-pRwqI[ 4ibSMBr dws[ 5SwhjhwnI rupzXW dI[ 6iesqRIaW[

Page 158: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

158

crin kml pr inj isr DrÎo[ azSRin ko jl AUpr1 prÎo ]12] siqgur rhy htwie ipCyry[ qAU DrÎo isr hoie agyry[ pg pr azSRÁ ipiK++ hs khÎo[ ‘kÎox quv icq icMqw mihÀ bhÎo ]13] gur Gr dyiq lyiq nihÀ jovY2[ quv suq dws hmwro hovY[ apr jnm mihÀ iem bn jwie3[ aib dIno quih inScY pwie4 ]14] swbq hovw5 Bly pCwn[ gorK jwnY kY qUM jwn6[’ suniq mdn- vMqI qib khÎo[ ‘moh n hoie7 iehI mYx chÎo’ ]15] gurU khY:- ‘huSnwk8 AudwrI! qUM gurbKS isMG dI nwrI[ pun pCuqwviq suq ko rhYx[ agly jnm ibKY nihÀ lhYx ]16] jwmw jwnhuÀ qRImqu kyrw9[ ahY suBwv purK ko qyrw[’ suniq mdnvMqI hirKwnI[ smuiJ vwrqw muK muskwnI ]17] huqI modnI dUsir dwrw[

1(crnW) Aupr[ ++pw:-dyK[ 2sO swKI dw pwT hY:-gurU kw Gr dyxdw hY lYxdw nhIx, ieho Bwv quk dw hY[ 3ieh (bwrqw) bN jwvygI Bwv qyrI sMqwn isMG hovygI[ 4inScw kr lY[ 5(huN qyrw puzqR iszKW ivc) swbq ho igaw[ 6(gorK=) prmwqmw jwNdw hY jW qUM jwNyxgI[ 7mYL moh nw (kdy) vwpry[ 8hoS vwlI[ kvI jI ny sO swKI dy pwT ‘Aus inky’ L AuSnwk smiJaw hY[ Aus inky qox murwd EQy rwmkOr jI dI hY, ijnHW L Pyr pMj szq sqrW bwd ‘lVky’ krky iliKaw hY[ 9(huN) jwN qyrw jwmw iesqRI dw hY[

Page 159: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

159

phuÀic inkt pg pr isr Dwrw[ qib siqgur qUSn huie rhy[ isr ko DunÎox bwk nihÀ khy ]18] Xuiq pirvwr ibSMBr dws[ ruÞsd hÍY kir siqgur pws[ msqk tykiq kIn pXwnw[ dzKN idS AujYn puir jwnw ]19] siqgur hsy iqnhuÀ ky pwCy[ mYx1 iFg Kro KuSI ipiK awCy[ bUJin kriq BXo iqs byrw[ ‘khW hukm hY rwvr kyrw?’ ]20] suin klßIDr bwk Aucwrw[ ‘nwm mdnvMqI jo dwrw[ jib gurbKS isMG qn qyrw2[ quv isKNI hovY iqs byrw ]21] huie3 dono iFg rwj ibswlw[ qihÀ lg krhu jhW lg jÍwlw4[ jg mihÀ jIvN huie quv Qorw[ iszD mnorQ bin hY qorw ]22] sunhuÀ nIxgrw! gXo hkwrin[ qhW luBwXo5 krI inhwrin[ -mokhu nihÀ bKSI gur eyh-[ krÎo mnorQ dyKiq dyh ]23] BUlÎo khW iblokiq aYsy6[ aib hm ny bKSI quih qYsy[ duqI iszKNI rj juiq EhI[

1Bwv gurbKS isMG jI[ 2jdox (hy) gurbKS isMG (hor) qn qyrw hovygw[ (a) jdox qyrw qn Pyr gurbKS isMG (bNygw)[ 3hovygw[ 4jÍwlwmuKI qzk[ 5(qUM) luBw igaw[ 6dyKky Buzlky (qUM) aYAux ikhw sI[ (a) aYAux vyKky qUM ikzQy Buzl (Brm) igaw?

Page 160: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

160

hmry crn sMg so CohI ]24] XW qy hm nihÀ awdr dInw[ bwk n kCU Aucwrin kInw[ muslI bysÎw* bin hY soie[ nyq pRmySur kI iem hoie ]25] hmro isdk Bwv kir aweI[ ies ko Pl pY hY bifaweI[ kySo dws jbY qn Dry[ rN isMG1 nwm rwj bf kry ]26] aMgIkwr krYgo soie[ mir kir pun ihMdvwNI hoie[ rwjpUqNI jnmYx Pyr[ aib bKSI kySo ko hyir2’ ]27] ies pRkwr kih kir gur sÍwmI[ BUq BivzKiq aMqrjwmI[ pun muJ ko brjÎo ‘bs krhu[ apr n bUJhu qUSin Drhu ]28] aOr KÎwl ko bylw BXo[’ iem siqgur qy mYx suin lXo[ DrI mon nihÀ kCU Aucwrw[ kyiqk icr iQr sBw mJwrw ]29] AuiT kir pun mMdr ko gey[ iqs idn vihr n awviq Bey[ rhy awpny sdn mJwrw[ mn Bwviq so acÎo ahwrw ]30] kih kiv hm so ipKÎo ibRqWq[ sunÎo3 gurbKS isMG ijs BWq[ sdw kuier BeI iqs kI nwrI[

*pwT sO swKI-muslI vyisaw hog[ 1rNjIq isMG[ 2kySo L vyKky bKSI[ 3ijvyx suiNaW sI[

Page 161: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

161

so hm ny inj nXn inhwrI ]31] BeI dUsrI bysÎw qbY[ bÎwhI rN isMG jwnI sbY[ gur ky bwk suPl huie gey[ so iqRX hyrI qn Dir ley ]32 ] {ivSyS tUk} *iek idn kirvwvin ihq SRwDw[ kry iekzTy pMifq pWDw[ Drm SWiq ko BXo smwjw1[ kriq anyk imly nr kwjw ]33] siqgur dInis dwn mhwnw[ ishjw cwru ibCOny nwnw[ Zyvr ibRMd dey mrdwny[ jry jvwhr jbr Znwny ]34] kMcn ZIn qurMg iSMgwry[ AuØzqm Dynu smwj svwry[ idj DrmzgÎ ibswl acwrI[ pMfq jy jwniq ibiD swrI ]35] bYTy bhuq gurU ky pws[ kriq prspr bwd2 pRkwS[ nûdrwm pMfq buiDvMqw[ siB mYx khÎo SRwD ibrqMqw ]36] ‘ipzqRin ko nihÀ phuÀciq kbY[ ijm jg ibKY kriq nr sbY[’ nûdrwm ky bwk suny jib[ SRI muK qy siB ibKY khÎo qib ]37] ‘imil kY Drm SwsqRin awid[ inrnY kwrn khÎo sMbwd3[’ gur awiesu qy boliq Bey[

*sO swKI dI ieh 72vIx swKI hY[ 1sO swKI ivc ieAux hY:-sRwD dI Drm SWiq krI[ 2crcw[ 3Drm SwsqR awidkW dvwrw inrnY krn leI imlky crcw kro[

Page 162: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

162

SwsqRin ky pRmwn bhu dey ]38] qib ml mws1 inKyDY kXo[ SuzD pzC kO inScY BXo2[ qbY iszK iFg sunqy rhy[ pun siB idj sox siqgur khy ]39] ‘ijm inrvwd BXo sMbwd3[ krhu ibidq awCI ibiD awid4[ ijs qy ipzqRn ko phuÀcMiq[ so aib inrnY krhu mMqq*’ ]40]

ieiq SRI gur pRqwp sUrj igMRQy pMcm ruqy ‘SRwD ibiD inrnY’ pRsMg brnnû nwm spqdSmo aMsU ]17] ivSyS tUk:- jY isMG knHzXw imsl dw srdwr vtwly mukyrIaW awid ielwky dw

iszK rwjw sI, ies dy puzqR dw nwm gurbKS isMG jI[ swihb rwm kOr jI dw aMmRq dw nwm bI gurbKS isMG sI, ies qox kvI jI ny sO swKI dy ilKy L pUrw ho igaw smiJaw hY qy knÜHXy gurbKS isMG L swihb rwm kOr dw qn plitaw isawiNaw hY qy Aus dI vhutI sdw kOr L mdnvMqI dw aAuqwr jwqw hY; ijs dy Gr puzq nhIx sI iek DI sI jo mhwrwjw rNjIq isMG jI nwl ivawhI sI[ iesy qrHW kySo dws dw avqwr mhwrwjw rNjIq isMG L mMnky morW kMjrI dI khwNI Xw AUj L swKI dI pUrnqw smJI hY[ pr iesy swKI dy ilKN vwlw qy swKIaW dI poQI ivc pw dyN vwlw gur ieiqhws dw AuØzkw jwNU nhIx[ qRY vyrI ies swKI ivc Aus ny

1iqQIaW dy ihswb hr swl vrHy dy bwrW ku idn Gt jWdy hn[ ies qrHW pMj brs bwd iqQIaW vwly ihswb ivc do mhIny dw Prk pY jWdw hY[ ies Prk L kzFN leI qRY brK bwd 1 mhInw vDwky pUrw krdy hn, ies L awm qOr qy ‘ml mws’ kihÀdy hn[ ieh jo juzt mhInw huMdw hY iksy ivc sMgRWd pYxdI hY iksy ivc nhIx[ sMgRWd vwlw ‘mhW SuzD’ kihlwAuxdw hY, qy dUsrw mhInw ‘mlmws’[ Auxø mlmws mhIny bI qRY pRkwr dy hn:-BwL lûiGq, kSÎ qy mlmws[ quk dw Bwv ieh hY ik SrwD krnw SuzD pzK ivc ivhq qy mlmws ivc aivhq inScy hoieaw[ 2Bwv SRwD SuzD pzK ivc hovy[ 3sMbwd kridaW jo inrivvwd (isDWq iszD hoieaw[) 4Kohlky ivDI awidk[ *ieh swKI dzs rhI hY ik koeI pMifq jI muVky Kwlsy ivc SwsqRW dy mlmws awidk Brm qy rsmI Skl dy SRwD awid L iks KUbI nwl swKIaW ivzc pw rhy hn, mhIny idnW vwsqy gurvwk hY:-‘mwh idvs mUrq Bly’[ ijs siqgur ny aYlwn kr idzqw hY ik ‘dwn dIE ien hI ko Blo’ AunHW ny muV bRwhmNW L kIh szdNw sI qy ijs rsmI SRwD L gurU gRMQ swihb jI cMgw nhIx kih rhy AusL Pyr gurU jI ny ikAux krnw sI qy Aus dw inrnw kwhL krwAuNw sI[

Page 163: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

163

dsm siqgur dy muKwribMdox swihb rwm kOr jI L inÜkw, lVkw qy nIxgr aKvwieaw hY[ Aus L ieqnW bI pqw nhIx sI ik swihb rwm kOr jI dSmyS ipqw jI qox Aumr ivc QoVw hI Coty Xw hm Aumr sn[ ieMny Coty nhIx sn ik gurU jI AuhnHW L nIxgr, lVkw qy inÜikaw szddy[ dsmyS jI 1732 ivc gzdI qy bYTy Aus vyly lg pg awrblw 9-10 brs dI sI qy gur pRqwp sUrj dI ilKq mUjb BweI rwmkuier jI qdox 3 brs dy sn (dyKo ruq 1 aMsU 5 aMk 5) Aupr ilKI vwrqw sMmq 1758 ivc dI hY ies vyly swihbW dI Aumrw 35 brs dI hY qy rwmkuier jI 29 brs dy[ so ‘nIxgr’ ‘inÜky’ qy ‘lVky’ nhIx sy[

dUsry, swihb rwm kOr jI bIq rwg igawnI qy jIvn mukq sy, ieh kvI jI ny keI vyr iliKaw hY[ iek swKI ipCy aweI hY ik mwqw jI dy bRhm igawnI dy drSn dI Xwcnw pr swihbW ny rwm kOr jI dy drSn krwey sy[ igawnI qy jIvn mukq dw punr punr jnm ho nhIx skdw[ ies qox bI swP pqw lgw ik ies swKI dw GVnhwrw nw qW rwm kOr jI dI Aumrw dw jwNU hY qy nw hI AuhnW dI jIvn mukqI dw jwNU hY qy nw hI AuhnW dI bIqrwg qy moh mwieaw qox alypqw dw jwNU hY qW hI AuhnW ivc prweI iesqRI L dyKky kwm Purny dI sMBwvnw kr irhw hY[ eysy sO swKI dI hI 68vIx swKI ivc BweI rwm kOr jI L mrny bwd siqgurW dy crnW ivc vzsNy dw vr pRwpq dzisaw hY[ klßIDr jI AuhnW L kihÀdy hn:-qum Bogo riqnwd[ aMqkwl mm drs hoie, qum icq mm pd awid[ arQwq-hy rwmkuier qUM Sbd dw pRymI hYx, qYL aMqkwl myrw drSn hovygw ar qyrw cyqn myry crnW L pRwpq hovygw qy kvI sMqoK isMG jI ny awp aYAux iliKaw hY:-

khÎo sbd mY jo qq swr[ so quv pRwpiq ahY Audwr[ aMqkwl jib hovih qorw[ qWih smYx drSn huie morw ] 32 ] moih crn ko isK muiK ahYx[ mm smIpqw sd hI lhYx[ ins idn mn siqgur mihÀ lwXhu[ nhIx ibkwr Cuhn ko pwXhu ] 33 ]

[ruq 5 aMsU 19 ieQy huN kvI jI awp mMn rhy hn ik ‘nhIx ibkwr Cuhn ko pwXhu’ ijs L

ibkwr kdy Cuihaw nhIx qy ijs ny ‘ins idn mn siqgur mihÀ lwXhu’ Aus L kihNw ik kdy AuhnW dw mn priesqRI dy Purny ivc igaw anhoNI bwq hY qy vdqovÎwGwq hY, iPr aYsy iszK L kdy punr jnm ho skdw hY ieh bI kihNw asMgiq hY[ iPr dyKo kvI jI awp swihb rwm kOr jI bwbq ruq 4 aMsU 33 ivc jo

Page 164: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

164

ilK awey hn SRI klßIDr jI awpNI mwqw jI pws swihb rwm kOr jI dw vrNn krdy hn:-

as pursoqm sMq sucwlI[ ipKhu insMsY hoviq kwlI[ drSn kirkY achu ahwrw[ krhu pRqIKn Bwv Audwrw ] 10 ] aYisn khu ricky krqwrw[ lKih sPl isrjn jg swrw[ SyK swrdw byd ibrMc[ kr n skih ijh mihÀmw rMc ] 11 ] sm idRStI iek rs mn SWiq[ mhW purK pUrn aivdwiq[ mnhu kwmnw pUrn hovhu[ inhsMsY drSn khu jovhu ]12]

punw:- jnu dIpk qy dIp jgwÎo[ gÎwn assQw mihÀ idpqwXo[ iszKÎ muziK siqgur Gr kyry[ ijn kI smqw apr n hyry ]17]

iPr ienHW L mwqw jI ny pRSwd Ckwieaw, awp pzKw Jzilaw qy rwie kwiem kIqI sI ik ieh pUrn purK hY:-

mMd mMd kr pMK Julwvw[ Dry Bwv Bojn acvwvw ]40] mhW purK pUrn mn jwny[ drSn kriq BwAu bhu Twny ]

ieQox huN kvI jI dI awpNI ZbwnI SpSt ho igaw ik swihb rwm kOr jI inrivkwr, pUrn bRhm igawnI, nwmrsIey, bIqrwg qy isromNI iszK sn, AunHW L nw aYsw Purnw sMBv hY nw punr jnm sMBv hY qWqy swKI awKypk hY[ iesI qrHW morW L ibSMBr dws dI dUjI vhutI dzsNw bI jy szc muzc morW hoeI hY qW sO swKI dy awKypkwr dw ilKNw ies Xqn leI jwpdw hY ik mhwrwjy L jo muslmwnI qy vySvw dy ivawh lYN dw dUSN lgdw sI Auh dUr ho jwvy[ dYvnyq qy gurU jI dw vwk Aus dw iZmyvwr Tihr jwvy[ lyKk ny ieh nhI soicaw ik ibSMBr dws jI jYsy isdkI iszK nwl jo awid pwqSwhI qox bKiSS ivc sI qy dsm gurU jI awp vI Aus L vrW nwl BUiSq kr rhy hn, ikqnw aznÎwie ho igaw hY[ Aus dw kIh ksUr sI ik doie iesqRIaW piqq hoeIaW? mdnvMqI qW moh dw dUr krnw siqgur qox dwn mMg rhI hY AusL bIqrwgqw dyN dI QW gurU jI qox punr jnm qy iek rwjy dI rwNI bNnw qy puzqR hIn rihNw, ieh vr iml irhw hY ik sRwp? iPr dyKo Purnw qW kwm dw rwm kOr jI L Puiraw qy mdnvMqI L ‘gurbKS isMG dI rMny’ dw aSlIl vwk ikAux ikhw[ iPr kdy ho skdw hY ik iszKW dIaW bhU bytIaW L awpNIaW bytIaW kihN vwly siqgurU aYsy vwk awKN; iPr rjzsÍlw iesqRI dI CUq aYnI burI SY hY ik Aus L qurkNI qy vySvw hoN dw mhwn kRÁr sRwp imly ieh iksy BrmI vihmI lyKk dy idmwg L hI Pur skdw hY[ ieKlwk dy aiDSÃwqw iksy pqIbRqw L vySvw hoN dw sRwp dyN, ieh iqMn kwl anhoNI bwq hY[ ienHW gzlW qox srIhn pqw lg

Page 165: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

165

igaw ik ieh swKI AuØzkI inrmUl hY[ qy kiv jI ny jo toh lwky ienHW dI pUrNqw hoeI smJI hY Auh bI ieiqhws ivruzD bwq hY[ ikAuxik TIk mdnvMqI hI sdw kOr bNI dUsrI iesqRI TIk morW hI bNI ies gl dw koeI ieiqhwsk sbUq nhIx idzqw hY, sO swKI ivc ieh swKI Ausy smyx GVI qy pweI geI qy ieho gzl ies dI pUrNqw dzsky PYlweI geI, soeI gzl kvI jI ny ibn pVqwly sO swKI dw Brosw krky kyvl ‘gurbKS isMG’ nwmW dI eykqw krky shI mMnky ‘inj nXn inhwrI’ iliKaw hY[ awp L ies dI pUrI Koj pVqwl dw avsr nhIx imilaw[

Page 166: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

166

18. [SRwD inrNY] 17<<ipClw aMsU qqkrw ruiq 5 aglw aMsU>>19

dohrw: SRI muK qy jib iem khÎo, suniq Swsqr ibzpR1[ boly iek mq hoie ky, gur smIp qy iCzpR2 ]1]

cOpeI: ‘ibzpR inmMqRiN ins ky kry3[ SRwD ibDI dopihry Fry4[ Auicq ibzpR ko inj Gr awnY[ jo pRiqgRwhI, ly n kudwnY5 ]2] mUriq CwXw dwn n lyih6[ aMg hIn kulhIn n jyie7[ mhWdwn8 ko hoie n gRwhI[ qulw dwn pr iqRX nihÀ cwhI9 ]3] pwqk sUqk qulw n dwn10[ qÎwgih juvqI BogI awn11[ cor n ClIaw dUq12 n hoie[ CzqRI krm n Dwrih joie13 ]4] qkrI DrY n kudRb BogI14[ gRhn dwn ko lyie n15 rogI+[

1SwsqRI bRwhmN suNky boly[ 2CyqI[ 3bRwhmN L inAuqw rwq L dyvy[ 4dupihr FlidaW kry[ 5iviD pUrbk dwn lYN vwlw qW hovy pr kudwn lYN vwlw nw hovy[ 6mUrqI dI Cwieaw dw dwn nw lvy (Bwv CwXw pwqR dw dwn nw lvy)[ 7...... L nw Kuawvy (a) jyhVw[ 8ipRQvI, hwQI, rQ, kMnÎW, sony dI gW Xw GoVy awid dw dwn[ 9iesqRI dwn dy bdly Ausdy qol ivc Dn lYN dw cwhvwn nw hovy[ 10pwqk sUqk qy qulw dw dwn nw lvy[ 11awpNI vhutI Czfky dUjIaW nwl Bog krn vwlw bRhmN (Xog nhIx)[ 12sUMhIaW[ 13CzqRI krm jo (bRwhmN) nw krdw hovy[ 14qzkVI nw qoly qy kudRv nw Kwvy[ [kudRv=mws SRwb awid][ 15lYN vwlw nw hovy[ +pw:-sogI, punw:-BogI[

Page 167: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

167

aj, gj, qurÀg dwn ly nWhI[ aMq avsQw dwn1 n cwhI2 ]5] gnk n vYd n Ssqr DwrI3[ suc ibhIn rih jMøu AuqwrI4[ skl aMn Bugqw qy hInw5[ krm iBRSit6 bRhmgÎwn n cInw ]6] bhuq pwn gRhNI nihÀ hoie7[ lwg vÎwh ko lyX n joie[ kir kY jwp mol qy dyX n8[ rMfw muMfw muMfiq jy n9 ]7] jtl SRwD ko hoie n qÎwgI10[ sMnÎwsI anpFiq ibrwgI11[ 12CzqRI bYs SUdR kI nwrI[ bkbwdI hoie n ibBcwrI9 ]8] DrmDujI n aml ko KwvY13[ nIlo rkq n bsqR hMFwvY[ puir ko pWDw pRoihq hoie n[ nIc mlyC dwn ly joie n ]9] KyqI krY n gwfI bwhY[ iezqÎwidk doS n ijs mWhY[ Auicq SRwD ky idjbr soie[

1bkrI, hwQI, GoVy dw dwn[ 2Bwv mrnwAU dw idzqw dwn nw lvy[ 3(bRwhmN) nw hI joqSI hovy nw vYd hovy qy nw hI SsqRDwrI hovy[ 4suc qox ibnW hovy qy jMøU lÜQw hYs[ 5sB iksy dy aMn KwN qox rihq hovy Bwv jo hr iksy dw nw Kwvy[ 6jo inÜq nimzq krm nw kry[ 7bhuqy ivvwh BI nw kIqy hoN ijs ny[ 8Bwv jwp krky jo jwp dw muzl lvy Auh bI nw lE[ 9jo rMfw, bwlk qy isr muMinaW hovy (Auh bI) nw lE[ 10jtW vwlw qy SRwD dw iqawgI (jo hovy Auh bI) nw lE[ 11anpVÍ sMnÎwsI qy bYrwgI (bI nw lE)[ 12CzqRI, vYS, sUdR, qy ienHW dIaW iesqRIaW, bkvwsI qy ivBcwrI (SRwD) dy (aiDkwrI) nhIx huMdy[ 13nw hI pKMfI qy nw hI jo nSw KWdw hovy[

Page 168: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

168

ien doSin qy nÎoqy joie1 ]10] iqn ky ipzqR jwiq hYx KwlI[ dy kir sRwp awpdw GwlI2[’ skl sBw suin jib iem lhÎo[ SRI muK qy klßIDr khÎo ]11] ‘sunhu skl nr! SwsqR ju ibiD hY[ so bhu dUr, hoiq nihÀ isziD hY[ ibrlw hI pRwpq ko ahY[ pRwpiq nhIx khW ko lhY3 ]12] qIrQ pr SrwD kirvwvY[ ikDOx aiQq ky muK mihÀ pwvY[ ien dÍY ibiD hÍY ipqr AuDwrw[ krYx SRwD iem aMgIkwrw4*’ ]13] pMfq ibRMd bhur gur bUJy5[ ‘sUqk gRhN ibDI ijn sUJy6+? SwsqRin ibKY ilKy ikm kho? inrnY krÎo munI gn lho’ ]14] pMfq ihmwdRI dyvrwj qihÀ7[ suin siqgur qy awSY ko lih[ 8eyk mws kI kQw purwN[

1jo ienHW doSW vwilaW L inAuxdw dyAU[ 2sRwp dyky apdw pwky KwlI cly jWdy hn[ 3ikQox koeI lÜBy[ 4(ipzqR) ieAux aMgIkwr krdy hn SRwD[ *ipzqRW dw AuDwr qW SRI gurU jI ny aYAux iliKaw hY “ijsu ismrq siB iklivK nwsih ipqrI hoie AuDwro ] ” qIrQW qy rsmI SRwDW nwl ipqr AuDwr gurmq ivhq nhIx hY[ ipqRW leI pwT, Bog, kIrqn, ardws krny suKdweI hn qy dwn gurmq ivc kdy mnHy nhIx[ 5swry pMfqW L gurW ny puziCaw[ 6ijnHW L sUqk qy gRhN dI ivDI dI soJI hY, qy SwsqRW ivc kIkUM (ivDI) ilKI hY, dzso[ +gurU jI dy awpNy SwsqR ivc ‘sBo sUqk Brm hY’ iliKaw hY, AunHW L huN sUqk dI ibDI puCN dI kI loV sI? ieh bI sO swKI dw qrjmw hI kvI jI ny kIqw hY[ 7ihmwly dw (a) ihmWidR nwmy pMifq dy ricq ‘cqur vrg icMqwmiN’ nwmy gRMQ dw jo pMifq hovy so ihmWdRI, ijs dw nwm dyvrwj sI[ (e) sumyr dw[ 8iek mhInw Br kQw purwN dI hoeI (ijs ivc) Drm SwsqR dI (gl) vrNn kIqI[

Page 169: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

169

Drm SwsqR kI krI bKwn ]15] mYx1 BI suNI ibsr aib geI[ XW qy nhIx khOx ijm BeI[ aru kihby ko arQ n koeI2[ gurU kQw sunIey ijm hoeI ]16]

SRoqw swihb isMG qy awid[ boly kQw suniq aihlwd[

‘BweI jI! qum kO siB gÎwqw[ jyiqk inrnw Aur bzKÎwqw ]17] ‘gurU iFg ko inrnw ju ibswl[ khhu alp BI3 qum ies kwl[ nqu gur iszK sunihÀgy khW[ jy kir qum aib nWihn khw’ ]18] suin kY rwmkuvr qib khÎo[ SRI gur muK qy ijm suin lhÎo*[ idj ky ds idn sUqk hoie[ CzqRI ky dÍwdS4 liK soie ]19] idvs pMc dS bYS pCwn[ sdn SUdR ky qIs bKwn[ dUD Dynu ko ds idn joie[ mihKI ko dÍwdS liK soie ]20] SRwD n jzg krhu iqh sMgw[ jo KwvY rogI huie aMgw[

1Bwv BweI rwmkuier jI[ 2loV vI koeI nhIx[ ies qox pqw lÜgw ik ieho ijhIaW kQW iszKW dy iksy pRXojn iszDI dIaW nhIx hn[ 3QoVw ijhw hI kho[ *aMk 15 ivc kih awey hn ik ihmWdRI dyvrwj ny sUqk pwqk dI ivDI dI mhIny ivc kQw suNweI qy mYL Buzl geI hY qy SRoqw kihÀdy hn ik nhIx awp gÎwqw ho suNwE[ huN cwhIdw sI ik awp kihÀdy ik ihmWdRI bRwhmN qox asw aYAux suiNaw sI, pr awKdy hn ik asW siqgurW qox aYAux suiNaW sI[ siqgurW dy sUqk sunwAuN dw iZkr ipCy koeI nhIx hY, qWqy ieh bI sO swKI vwly dI bnwvt dw sUck hY jo cyqw KuMJ igaw hY, bnwvt krn ivc cyqw KuMJ jwNw mwmUlI bwq hY[ sO swKI ivc ieh iebwrq hY:-‘bol vwk gurU jI pwqSwhI dsvIx[’ 4bwrW (idn)[

Page 170: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

170

sUqk qy pwqk1 siB imtY[ pwqk qy sUqk nihÀ hty ]21] sUqk pwqk sdn rhyX2[ qib lO dwn dyX nihÀ lyX[ jO lyvY bMdr qn pwvY[ dwn dyX so nrk isDwvY* ]22]

dohrw: gRhN ju KÎwhI aStkw, rogI dyvY qÎwg3[ aMq dwn ikRaw imRqk kI, krY sUqkI rwg4 ]23] qIrQ jwvY SRwD ibiD, ar jo krY n dwn5[ rwKS huie cMfwl Gr, BogY dIaw awn6 ]24] 7gRhN awid gMgw sll, puzqR jnm jib hoie[ bÎwh smYx nûdI krY, doK SMk dy Doie ]25] 8apdw ibpd ibdyS mihÀ aNsun doK n hoie[ SuziD krm ibzpR n krY, skl doS ly soie6 ]26] loBI ibzpR ju pwqkI, loBI swk ru iszK9[ Bogy nrk ipSwcu huie, iehI byd kihÀ irziK10 ]27] myro iszK siB jwiq kw,

1sUqk=jMmy dI Cuh[ pwqk=mry dI Coh[ 2(jd qk) Gr rhy[ *eyh vihm sRI gur gRMQ swihb jI dI isziKaw dy ivruzD hn[ hW sPweI qy sÍzCqw dw qÎwg kdy nhI krnw[ 3gRhN dw, KÎwh dw, aSt (jogNI) dw qy rogI dw dwn iqawg dyvy[ 4(mrnhwry dy) aMqly dwn dw, moey dI ikiraw dy (dwn) dw qy sUqk dy dwn dw jo lwlc krygw[ 5jy qIrQ qy qW jwvy qy ibiD sMXukq SRwD qy dwn nw kry (so.....)[ 6qy dUjy dw idzqw Kweygw[ 7gRhN awid (smyx) gMgw jl ivc (nÍwvy qy) puzqR jnm jd hovy jW ivawh hovy qW nûdI muK kry qW doK qy SMk Doqy jwNgy[ [nûdI muK=ivvwh, puzqR jnm, ibRDI awid mMgl simaW qy iek SRwD krdy hn, Aus L nWdI muK kihÀdy hn][ 8awpq kwl ivc, ivpqw ivzc ivdyS gey hoieaW nw suNn dI hwlq ivc doS nhIx lÜgdw, (pr jy ienHW gzlW qox) SuzD avsQw ivc bRhmN (loVIxdw) krm nW krygw Auh swry dUSN lY lvygw[ 9loBI bRwhmN, loBI swk qy loBI iszK pwpI hn[ 10irKI qy byd kihÀdy hn[

Page 171: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

171

pMdRw idn kI mwn1+[ ipzqR idvs pC eyk kr, so mm inkit jwn2++ ]28] Blw bhuq aNpVH ju nr, vw gÎwnI inrloB3[ piVaw pwpI nwrkI, jo loBI bhu KoB4’ ]29] iezqÎwidk inrnY BXo, Drm SwsqRn mWih[ inj iszKin pih¶ gur khI5, siBhUM bYTy pwih ]30] ¶¶kih kir mMdr mox gey, iQry syj pr jwie[ qib gur mihlw dIrGw6, jIqo ijs kw nwie ]31]

cOpeI: phuÀcI SRI klßIDr pws[ ijs ky irdy SRyX kI aws[ bwr bwr pd bMdn krI[ Bniq ibnY kr joir huie KrI ]32] kml iblocn qy gur hyrI[ huie pRsMn boly iqs byrI[ ‘Gr vwlÎo mn mqw quhwrw[ iks ibD ko hY7? kro Aucwrw ]33] kihby Auciq hoie kCu kho[ jQw kwmnw qYsy lho[’ suin aDIn huie jIqo qbY[ mn ko mqw Bniq BI sbY ]34] ‘jg gur! mYx hOx qumry gRyh[ hm BI ahYx mwnuKI dyh[

1pMdRW idnW dw sUqk mMny[ +iks clwkI nwl koeI awKypkwr iszKW L awpNy ihswb vYS dw drjw dy irhw hY[ dyKo ipCy aMk 20[ 2(swry) ipzqR pzK ivc iek idn kry (SrwD) Auh myrw inktI jwNo[ ++sUqk qy imRqk dy SRwD awid gurmq ivc ivhq nhIx[ kIrqn pwT ardwsy puMn dwn awid sdw ivhq hn[ 3jo nr anpVH hY cwho igawnI hY jo inrloB hY qW bhuq Blw hY[ 4piVaw loBI qy guzsy vwlw nwrkI hY[ ¶pw:-pir[ 5Bwv iszKÎw[ ¶¶ieh sO swKI dI 68vIx swKI hY[ 6vfy mihl[ 7mn dw mqw quhwfw kIh hY[

Page 172: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

172

khW BXo jy qRImq jwmw[ bIqI bYs awp ky Dwmw ]35] pRwpiq nihÀ siqsMg ivSyShu[ qum hI gur siB ko AupdyShu[ inj ipRX iszKin ijm smuJwvhu[ iqm mo kAu AupdyS idRVwvhu ]36] inq hI icq kI cwh bKwnI1[ mn iQrqw lih ijm inj QwnI[’

SRI siqgur sun pqnI bwq[ boly jog rIqI bzKÎwq ]37]

dohrw: ‘mn qy siB swDn bny, mn lg siB AupdyS2[ mnUaw pltY gÎwn huie, mn lwgy riq SyS3 ]38] muK rUDY liK sÍws ko, ibRq aMqr muiK dyie4[ iehY rIiq krnw duriq, mnUaw imRg suK lyie5 ]39] nYn lgy bYnin lgy, SRvn Sbd ky mzD[ AupRMq mnUaw ibKY qy, bRhmnûd suK suzD6 ]40] ijhbw qwlU mzD dy, nYn lgwvY nwk7[ pihlW aYsy syvIaY, siqgur pd mn Bwk8 ]41] nwiB TihrwvY sÍws jb, ibzRiq QMBwvY aMiq9[ bhI bwsnw rokIey, qIn mws lgu sMq10 ]42]

1mYx khI hY[ 2mn qk sB swDn qy mn qk hI sB AupdyS hn[ 3jd mn (sMswr vlox) pltdw hY qy igawn ho jWdw hY qd mn dI pRIqI ivsyS (krky) lgdI hY (vwihgurU ivc)[ (a) mn dI pRIq lgdI hY SyS (=bRhm) ivc[ 4mUMh roky (mon kry) sÍwsW L vyKy (ik nwm nwl imly aw jw rhy hn ieAux) ibRqI L aMqrmuKI kry[ 5ieh rIq krn nwl mn rUpI imRg (dRüq=)CyqI suKI ho jWdw hY[ (a) jy pwT ‘nwd riq’ krIey qW sO swKI ny ieho pd ‘riq nwd’ kihky Pyr vriqaw hY[ Ausdw tIkw kiv jI ny agly aMsU dy aMk 31-32-33 ivc kIqw hY[ 6iviSaW qox mn dy AupRwm hoN nwl awnûd rUp bRhm dy suK dI soJI huMdI hY[ 7nÜk dI kolI Xw BrvitaW dy ivc nÜk dI jVH qox Bwv hY[ (ieh hT Xog dI KyclI muzdRw hY, dyKo hT Xog pRw: 30 qox 35)[ 8Bwv SRwD [dyKo gIqw 9. 30 ijQy pd Bwk vriqaw hY][ 9jdox svwsW L nwBI ivc Tihrwvy (qdox) ibRqI L aMqrmuK Tihrwvy[ 10hy sMq jI! jd qRY mhIny qk cl rhIaW vwSnW L rokIey qW......[

Page 173: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

173

1cOQ mws iQq pwie kY, nwm vsqu jo dyiK[ soeI aMg awpn lKY, iehI jugISr pyiK3 ]43] qIbr bwSnw dUr kir, ijAux jl mkrI Dwie2[ aYsI swDo swDnw, mnUaw iczq iblwie3 ]44] pMc BUq4, BUM5, bwir6, hir7, bwXU, ggn8, sQUl9[ gMD, rs, rUp, sprs10, Duin11, sUKm kRm ieh mUl12 ]45] pRwn, apwn, smwn, qRY, pun ibawn, AuØzdÎwn13[ Aur14, pwXU15, ird16, sMD17*, liK nwVI pMc sQwn* ]46]

1cOQy mhIny itkwAu pRwpq ho jwky nwm (rUpI) vsqU L lK lYxdw hY, AuhI (nwm iPr) awpNy (aMg=ihrdy ivc aQvw) aMg aMg ivc lK lYxdw hY, ieho vfy jogIaW ny liKaw hY[ (a) keI isawNy vydWq pzK ivc ies dw arQ aYAux lwAuN dw Xqn krdy hn :-4 mhIny (mn dy) itk igaW jo vsqU (bwhr) dyKIdI hY (so) nwm (rUp, Bwv imiQaw) idzsdI hY qy Auho (swDk iPr) awpNy (aMg=) srUp L lK lYxdw hY[ 2iqRKIaW vwSnW L jo ql Auqy mkVI vWgUM dOVdIaW hn dUr kry[ (a) qIbr vwSnw dUr kry qy bRhm vl aYAux cly ik ijvyx jl qy mkrI cldI hY[ [sMsikRq, mkrI=mwgr muzKI][ [pMjw:, jlmkVI=jl qy dOVn vwlw iek inÜkw jMqU][ 3mn dIaW icqvnW nwS ho jwN[ 4pMj qzq[ 5ipRQvI[ 6jl[ 7agnI[ 8akwS[ 9(ieh pMjy) sQUl hn[ 10Cuh[ 11Sbd[ 12ieh sUKm qzq (dUjy pMjW) dw kRmvwr mUl hn[ 13(ieh pMj pRwN hn)[ 14ihrdw[ 15ugudw[ 16nwiB[ 17kMT[ *sO swKI ny nwiB dI QW pd ‘ihrdw’ vriqaw hY qy kiv jI ny ies L ‘ird’ iliKaw hY qy sO swKI ny ‘kMT’ dI Qwvyx ‘sMD’ iliKaw hY qy kvI jI ny vI ‘sMD’ hI ilK idzqw hY[ jwpdw hY ik sO swKI ivc pd ‘sMG’ sI, ilKwrI dI Bul ny ‘sMD’ kIqw hY qy sU: pR: ivc bI ieho ßlqI mzKI qy mzKI vWùU jw vzjI hY[ sMD dw arQ kMT nhIx hY[ qy AudÎwn nwmy pRwN kMT Xw sMG ivc hYn so eyQy kRm BMg doS bI hY ikAuxik nw: pR: pU: iD: 60 aMk 50, 51 anuswr TIk kRm ieh hY:- pRwn, apwn, smwn, AudÎwn qy bÎwn[ iehI kRm ivcwr cMdodwX dw hY[ *ieh pMj pRwNW qy pMj AunHW dy itkwiNaW dw vyrvw kiv jI ny sO swKI mUjb idzqw hY:- pRwN (Aur=) idl ivc, apwn (pwXU=) gudw ivc, smwn (ird=) nwBI ivc, bÎwn (sMG=) kMT

Page 174: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

174

nwg, kzCUE, ikzRklI, dyv dzq, Dn jIq1[ Audgwr2, nyqR3, iCk4, jMBNw5, mUey kpwlI rIq6 ]47] iBMn iBMn sB bWt kir qzqÍin DwqU bWt7[ aMqhkrn su iBMn kir SyK awqmw swt8+ ]48] iehI gÎwn ieh jog hY iehI Bgiq kw kwj[ jzg dwn qIrQ qpin jW ibD mn ko swj9 ]49]

cOpeI: idn kY ins mihÀ alp ahwrI[ dm ko10 swDY mnihÀ suDwrI[ imziQaw qn Dn suq aru dwrw[ imziQaw jgu ko ibRMd pswrw ]50] pRwpiq jogu bnY azBÎwsI11[

ivc qy AudÎwn (nwVI=) nwVIaW ivc[ ies ihswb ivc ßlqI hY, AudÎwn kMT ivc qy ibawn swry srIr aQvw nwVIaW ivc hYn[ ieh drusq ihswb kiv jI awp nw: pR: pU: iD: 60 aMk 50-51 ivc dy awey hn, eyQo sO swKI ivc jo SrDw awp dI sI Aus krky ies ßlqI L bI Aus dy muqwibk tIkw kr gey hn, drusq krn vl iDawn nhIx igaw[ 1ieh pMjy Aup pRwN hn[ 2fkwr[ 3plk AuGwVnw[ 4inÜCNw[ 5AubwsI[ 6pRwN moieaw qy (Dnûjy) kpwl ikRXw nwl (inkldy hn) Bwv ieh hY ik pMjy kRmvwr Aup pRwNW dIaW ikRXW hn[ 7qzqW dIaW pRikRqIaW bI vMf dyvy[ 8bwkI awqmw L[ CWt lvy Bwv ipRQk ipRQk lK lvy[ (a) ‘swt’ dw arQ sRySt BI krdy hn[ +ieh hT Xog dw ivSw SRI gu: nwnk pRkwS pUr: iDaw 60 ivc KuzlHw aw cuzkw hY[ 9ijs qrHW mn svwiraw jWdw hY[ 10sÍwsW L[ 11(ipClIaW do qukW ivc vYrwg dzisaw ny qy kihÀdy hn ik vYrwg nwl) aBÎwsI jog L pRwpq huMdw hY[

Page 175: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

175

ibn azBÎws prY jm PwsI[ rwj jog ieh qoih bqwXo[ kir swDn jy icq llcwXo’ ]51 ] {ivSyS tUk} suin siqgur ky bc giq jogu1[ SRI jIqo jI lwgI jogu[ bMdn kir bYTI iek Qwn[ swDn lwgI sÍws mhwn ]52]

ieiq SRI gur pRwqp sUrj igRMQy pMcm ruqy ‘sRI jIqo jI’ pRsMg brnnû nwm aStdSmo aMsU ]18] ivSyS tUk:- ieh AupdyS ivSyS krky hT Xog dw hY ijs L kiv jI kiljug

leI nw munwsb dzs awey hn (dyKo nw: pR: pU: iDaw 48 aMk 91) qy awp ies dw ‘kSt Xog’ nwm Dr awey hn[ ieh pRikRaw sO swKI dI hY:-aMk 39 qox 47 qk hT Xog dI pRikRaw kihky aMk 48 ivc sWK qy vydWq dI sYnq mwrdy hn, aMk 50 ivc vYrwg qy azBÎws gIqw dw AupdyS idqw hY, ies swry imsRq L rwj Xog ikhw hY[

ieh AupdyS gurmq dy rwj jog dy ankUl nhIx hY, ieh sO swKI dw awKypkwr muV BgqI mwrg dy nwm AupwskW qy pRym Bwvnw dy azBÎwsI isKW L iek imiSRq ijhw qRIkw isKwldw hY qy mOikaw kYsw lYxdw hY ik swihb awp prm pwvn jIqo jI L AupdyS dy rhy hn qy PrZ kr lYxdw hY ik mwqw jI huN qk prm pd dI pRwpqI qox szKNy sn[

biczqR isMG qy AudX isMG vwlw jMg ijs ivc jsvwlIaW dy hwQI dw mukwblw biczqR isMG jI ny kIqw sI kvI jI ipCy dy awey hn, ies jMg dw sMmq 1758 ib: shI huMdw hY[ mwqw jIqo jI dw dyhWq azsU 1757 ib: ivc hoieaw hY jo ik AupRokq juzD qox pihlox dw vwikaw hY[ ies ihswb dyKIey qW eyQy ieh swKI dyNI hI ieiqhwsk ihswb qox anbn peI BwsdI hY[ ieh bwq inrsMsy hY ik mwqw jI prmpd L pRwpq sy ar AunHW L idzb idRStI pRwpq sI[ gur AupdyS qy AunHW dy Bjn bMdgI krn dI swKI ies qox bhuq pihlox dI vrq cuzkI hosI[ hW ijs hoNhwr L dyKky mwqw jI ny colw CoiVaw Auh AunHW L ids pYNI, AunHW dy azBÎwsI mn leI mwmUlI bwq sI[ sRI muKvwk pwqswhI 10 kSt Xog awidkW dy Ault ieAux hn:-

1mukqI dy dyNy (lwiek Xw) vwly[

Page 176: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

176

sRwvg suD smUh isDwn ky dyK iPirE Gr jog jqI ky ] sUr surwrdn sRwvg suD suDwidk sMq smUh anyk mqI ky ] swry hI dys ko dyiK rihE mq koAU n dyKIaq pRwn pqI ky ] sRI Bgvwn kI Bwie ikRpw hUM qy eyk rqI ibn eyk rqI ky ] 1 ] qIrQ nwn dieaw dm dwn su sMjm nym anyk ibsyKY ] byd purwn kqyb kurwn iZmIn jmwn sbwn ky pyKY ] pAuN ahwr jqI jq Dwr sbY su ibcwr hjwrk dyKY ] sRI Bgvwn Bjy ibn BUpiq eyk rqI ibnu eyk n lyKy ] 4 ]

jo iqRkwl igawn hT Xog nwl XogI mMndy hn Auh suqy hI rwj Xog vwilaW L pRwpq huMdw hY[

XQw:- gupqu pRgtu sBu jwNIaY jy mnu rwKy Twie”[ pun:- iehu mnu ly jAu Aunmin rhY ] qAu qIin lok kI bwqY khY” ]

gur Gr dw rwj jog ieh hY[ XQw iQr iQr icq iQrhW ] bnu igRh smsir hW[

aMqir eyk iprhW ] bwihr anyk DirhW ] rwjn jogu kirhW ] khu nwnk log alogI rI sKI ]

[awswvwrI m: 5[ jd mn nwm ismrn nwl itkdw hY qW sÍws awpy itkvyx awAuxdy hn, qy itkwvy

sÍwsW dw bI mn pr asr pYxdw hY[ rwj Xog ivc ieh gzl suzqy hI hY[ aMk 30 ivc swihb rwmkOr ieho hT jog iszKNw cwhuMdy hn qd gurU jI AusL inrivkwrqw, pRym, qy gÎwn dw AupdyS idMdy hn, hT jog nhIx isKwldy[

Page 177: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

177

19. [mwqw jIqo jI szcKMf pXwn] 18<<ipClw aMsU qqkrw ruiq 5 aglw aMsU>>20

dohrw: alp ahwrn hoie kir, bYTih1 awsn Dwir[ idRSit TihrwvY nwskw*, mn qy bwSn fwr2 ]1]

cOpeI: KSt mhIny swDÎo jbY[ iszDW pRwpiq hoeI sbY[ swDiq dÍwdS mws ibqwey[ aMqRjwmqw Aur ibdqwey ]2] BUqq BivzKq kI siB bwq[ BeI irdy mihÀ siB bzKÎwq[ gur kI giq3 jibhUM mn jwnI[ -jMg bIc huie sMqiq hwnI- ]3] apr bwrqw siB ibdqweI[ iek idn puin siqgur iFg aweI[ ‘skl klw smrQ gur pUrn[ Qphu AuQwphu rwvr qUrn ]4] KwlI Bro Bry kir KwlI[ Qwphu* nwshu chhu AuqwlI[ jg mihÀ bMs rwiKbo krIXih[ purhu aws ieh awp ibcrIXih’ ]5] sRI jIqo qy suin muskwey[ ‘BUq BivzKq quv liK pwey[ sMqiq ky ihq jog kmwXo4? kY prlok Blo Aur BwXo ]6] moh awid sy skl ibkwrw[ ien qy chIXih binbo nÎwrw[ qYx ibzpRIq sgl ieh DwrI[

1(mwqw jI) bYTdy hn[ *ieh gIqw dw AupdyS hY[ 2vwSnw dUr krky[ 3gurW (dy BwNy) dI gqI[ *pw:-bKShu[ 4kI qUM awpNI Aulwd vwsqy Xog kmwXw hY?

Page 178: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

178

kÎox nihÀ lKI arS isrdwrI1 ]7] suq smyq jo pd aibnwSI[ qihÀ ko bno sdw qum bwsI[ nÜsÍr jgq dyiK kÎox BUlI[ jog Dry awnÀd ibRiq JUlI2 ]8] bRhmwqm khu gÎwn AupMnw[ sPl jnm hoXis qUM DMnw[ Auicq nhIx iezqÎwidk kihbo[ qn qy iBMn awp ko lihbo3+’ ]9]

suin jIqo kr joir AucwrI[ ‘mYx sdIv rwvir anuswrI[

dyiK jgq idS kInis arZI[ brqhu jQw awp kI mrZI ]10] muJ kO KuSI kro qn CorOx[ mihd ibGn gn ipKÎO n lorOx[ pICy rco jQw mn BwXw[ as apdw mYx ipiK n skwXw4’ ]11] qib gur khÎo ‘qoih icq jYsy[ krhu awp Bwviq SuB qYsy[ cwr idvs jIvn jg mWhI[ inj inj vwrI siB cil jWhI ]12] awgy pICY clin ZrUr[ duK kY suKI* nyr kY dUr5[ rwAu rMk siB eyk smwnw[ Aupjn hwry ibns indwnw6’ ]13]

1arSW dI pwqSwhI[ 2jog Dwrky qyrI ibrqI anûd ivc JUlI hY Bwv mgn ho rhI hY[ 3jwNnw[ +pw:-qy bihbo[ 4dyK nhIx skdI[ *pw:-duKIey suKIey[ 5Bwv CotI vzfI awXU vwlw[ 6aMq L nwS hoNw hY[

Page 179: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

179

suniq kMq qy bMdn TwnI[ drSn krÎo siQr hÍY QwnI[ piq mUriq ko irdy bsweI[ kir bhu nmo apin Gr aweI ]14] kir Snwn pwvn qn hÍY kY[ kuSko awsn fwsin kY kY[ dwsI awid apr bhu nwrI[ kriq ij syvw rKiq suKwrI1 ]15] kyiqk pws rhiq iqn swQ[ inj cilby kI kih kir gwQ2[ jo ijn jwcÎo so iqn dIXo[ mn Bwviq siBhMU br lIXo ]16] awsn kir bYTI qqkwlw[ swDÎo pUrb jog ibswlw[ iqs azBÎws bl qy iKic sÍws[ dsm dÍwr mihÀ kir iqh3 bws ]17] pwie jor bRhmrMDr4 Porw[ gmnI gur puir qn ko Corw[ dyKiq dwsI dOriq geI[ mwqw gujrI kAu suiD deI ]18] suniq acMBY huie kir aweI[ dyiK nuKw giq ko iblKweI5[ pun suin suin suMdrI qy awid[ imlI awie ikX rodin nwd ]19] qib siqgur piT dws htweI[ ‘krhu dwhu iehu surg isDweI[’ suin awiesu qÎwrI kirvwie[ kir Snwn pt nv pihrwie ]20]

1suKI rKdIaW sn (mwqw jI L)[ 2kQw[ 3Bwv sÍwsW dw[ 4Bwv dsm duawr dw Cyk[ 5GbrweI[

Page 180: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

180

swihbZwdy cwrhuÀ swQ[ kry ibbwn AuTwieis hwQ1[ awid Kwlsw lok Gnyry[ gmny sMg vihr iqs byry ]21] nwm agMm purw ijs Qwnw[ qihÀ lO phuÀcy gurU bKwnw2[ gwviq Sbd rbwbI awgy[ ismrYx nwm iszK vfBwgy ]22] gn cMdn kI icKw bnweI[ suq ny gih kir agin lgweI[ iql jv iGRq pwey smudwey[ krI pRkrmw iPir chuÀGwey3 ]23] avlokI jib awiDk jrI4[ puzqR kpwl ikRaw qib krI[ squzdRv inkt gey cil Pyr[ krÎo Snwn siBin iqs byr ]24] ibiD sox idXo iqlWjuil* qbY[ awey gur ismriq puir sbY[ SRI klßIDr ky iFgu bYsy[ clÎo pRsMg qjÎo qn jYsy ]25]

iek qihÀ prsrwm bYrwgI[ suin kY jogu bwq anurwgI5[

‘bRhmrMDr ko Poir isDwrI[’ ibsmn bUJn hyq AucwrI6 ]26] ‘ijm bfBwgn ko AupdySw[ ikRpw krhu muJ khIaih qYsw[

1ibbwn krky (Bwv bNwky) hzQW nwl AuTwXw[ 2gurU jI dy kihN qy[ 3cOPyry iPrky[ 4azDIku sV geI[ *pw:-iqlwvin[ dyKo rws 2 aMsU 24 aMk 41 dI hyTlI tUk[ 5pRymI hoXw[ 6ascrj hoky puzCN vwsqy (ieh) khI[

Page 181: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

181

Qory idvsn mYx isD hovw1[ ibdiq dyih qÎwgin mihÀ jovw2 ]27] prÎo awin mYx Srin qumwrI[ AupdySo liK kir aiDkwrI[’ BXo dIn klßIDr jwnw[ iqs hI ibiD ko jog bKwnw ]28] siB ibiD qy smuJwvn kirXo[ jQw jogu iqn swDn DirXo[ siqgiq3 ko pRwpiq so BXo[ jog swD riv Bydiq gXo4+ ]29] BwKiq rwmkuier kQ5 BweI[ -sunhu Kwlsw! ihq icq lweI[ mYx BI so ibiD bUJn kInI[ prsrwm sox jo kih dInI ]30] suin kir klßIDr muskwey[ mo sMg khÎo aiDk apnwey6[ ‘bRhm awqmw szicdwnûd[ gÎwn BXo suK Bog iblûd7 ]31] khÎo Sbd mYx jo8 qqswr[ so quv pRwpiq ahY Audwr[ aMqkwl jib hovih qorw[ qWih smY drSn huie morw ]32] moih crn ko isK muiK ahYx[ mm smIpqw sd hI lhYx[ ins idn mn siqgur mihÀ lwXo[

1(ijvyx mwqw jI dw Xog) QoVy idnW ivc iszD ho igaw[ 2pRgt hI (mwqw jI dy) sRIr qÎwgN qox mYx dyiKaw hY[ 3AuØzqm gqI[ 4Bwv sUrj mMfl L Byd ky (bRhmlok L) igaw[ +pw:-jog swD qv dyh qj gieE[ 5kQw[ 6awpNw (dws jwNky)[ 7(qYL Aus dw) gÎwn hoXw hY qUM bVy suK L Bog[ 8(gurU) SbdW ivc jo kihaw hY[

Page 182: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

182

nhIx ibkwr Cuhin ko pwXo’ ]33] iezqÎwid muJ sox qib khÎo[ gurU ikRpwl apn pr lhÎo1[ hwQ bMid mYx bMdn kIin[ pd aribMdin isr Dir dIn ]34] suinXih swihb isMG ilKwrI[ ieh swKI* gur awp AucwrI[ mo khu dInI ikrpw kir kY[ qUM iliK iszKin hyq suDir kY ]35] siB suKdwiek gur kI kQw[ SRoqw ijm bWCiq dy qQw[ adBuq lIlw kriq gusweIx[ dyiK dyiK jg rih ibsmweI ]36] skl klw smrQ bil BwrI[ brqihÀ mwnuK qn anuswrI[ BUq BivzKq aMqrjwmI[ purvihÀ skl kwmnw sÍwmI ]37] bYiT sBw mihÀ drSn dyiq[ iszK sMgq icq bWCiq lyiq[ gunI kvISur pMifq Gny[ brnihÀ gur gwQw, an sunyx2 ]38] kIriq ky kl3+ krihÀ kibzq[ awin sunihÀ biczqR pivzq[ bKSihÀ kMcn ZIn qurMg[ Zyvr jry jwvhr sMg ]39] drb ibRMd mukqw br hIrM[ pSm4 rySmI sUKm cIrM[

1gurW L (mYx jdox) awpNy Aupr ikRpwlU jwiNaw[ *pw:-swKw[ 2hor (lokIx) suNdy hn[ 3suMdr[ +pw:-kiv[ 4pSmIny dy[

Page 183: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

183

gunI iekwkI1 Gr qy awvYx[ sYn syvkin sihq isDwvYx2 ]40] isMDu myKlw avnI swrI[ kIriq psrI sis AuijawrI3[ aiq Audwrqw brnihÀ jihÀ kihÀ[ mhd bIrqw, sm nihÀ mih mihÀ ]41]

ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy pMcm ruqy ‘sRI ajIqo jI pRlok’ pRsMg brnnû nwm eyk AUnibMsqI aMsU ]19]

1iekzly[ 2nOkrW dI sYnw vwly hoky jWdy hn Bwv amIr hoky[ 3cMdRmw vq AuØzjl[

Page 184: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

184

20. [pwrDI iesqRI qox mrd] 19<<ipClw aMsU qqkrw ruiq 5 aglw aMsU>>21

dohrw: iek idn klßIDr inkt, iszK iszKNI ibRMd[ sRI jIqo qn qjn ko, kriq pRSMS iblûd ]1]

cOpeI: ‘gur pqnI jg mwqw dyvI[ bRhmrMDr qij dyh aByvI1[’ siB qy suin kY bcin ikRpwlw[ *SRI muK qy boly iqs kwlw ]2]

dohrw: ‘DMn nwrI+ DÀn Bjn hY, DÀn kljug jug eIS2[ mhW ibkwrI jug qry Bjn qrwey kIs3 ]3] nwrI dieaw anûq hY jW jgu BIqr BwiK4[ Kt SwsqR pV++ ikXw krY nwm jpiq mn rwiK5 ]4] ies pr iek ieiqhwis6 hY dXw iqRXw ijm kIin[ sMgiq sunIaih bwrqw

1bRhmrMDR (Byd ky) dyh Cfky (vwihgurU nwl) iek ho geI[ *sO swKI dI ieh 69vIx swKI hY[ +sO swKI qox pqw lgdw hY ik ieh swKI nvIx czlI hY, nûbr 69 hY[ sO swKI ny iesL ipCly iksy pRsMg nwl joiVaw nhIx[ 2(Bjn vwn) iesqRI DMn hY, Bjn DMn hY kljug DMn hY qy jug dw eISÍr (gurU nwnk) DMn hY[ 3(ijs ivc) jgq dy mhW ivkwrIx qry hn, hW Bjn ny (SuB guNW qox nûigaW Bwv) guNhInW L vI qwiraw hY[ [sMs:, kIS=nûgy[ bWdr][ (a) bWdrW L[ 4ies jgq ivc khI geI hY ik nwrI ivc dieaw bVI hY[ ++pw:-pd[ 5ijs ny nwm dy jwpN ivc mn rziKaw hY Aus Kzt SsqR pVHky kI krny hn[ 6Bwv kQw[

Page 185: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

185

ijm Pl pRwpiq pIn ]5] cOpeI: eyk pwrDI1 bn mihÀ gXo[

Kg imRg ko sMGwriq BXo[ icrIaw hqI Pswviq jwrI2[ apr ibhMgm kyiqk mwrI3 ]6] pMCI imil ieq Auq smudwieaw[ nwdiq bhuq ibRlwp sunwXw[ bn mYx bÎwkul ipKy ibhMg[ bzDk¶ sociq irdy iblûd ]7] mn sox khY dieaw Aur DrY4[ -bn mihÀ qpsI qpu ko krYx[ mihpwlk BI rwj qjiq hY[ bin mihÀ qpu kir eIS Bjiq hY ]8] hm nr qn hoey as pwpI[ bn mihÀ BI hm¶¶ awieÀ jdwpI5[ hqYx jIv gn mhW sMqwpI[ Blo krm nihÀ kIn kdwpI ]9] jhW awie nr jnm suDwrY[ qhW phuMic hm jIvin mwrYx[ iDk hm jnm krm iDk ibRMd6[ ijs qy ihMsw kriq iblûd- ]10] htÎo qbY Aur ibKY ibcwrI[ -ibzkRmjIq abY7 AupkwrI[ iqs iFg cil kir jnm suDwrox[

1iSkwrI[ 2jwlI ivc Pswky icVIaW mwrIaW sn[ 3hor ikMny pMCI mwry sn[ ¶pw:-PMDk[ 4idl ivc dXw Dwrky mn L kihaw (a) mn L kihÀdw hY ik mYx bI dieaw Dwrn krky qpzsI ho ky qp krW awid[ ¶¶pw:-mYx[ 5jdox bI[ 6swry krmW L iDRkwr hY[ 7huN hY[

Page 186: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

186

shOx dMf aG Bwr1 AuqwrOx- ]11] iem ibcwir iqs puir ko cwlw[ awgy awviq huqo Buvwlw[ cFÎo qurMg sMg ijhÀ sYnw[ smuK pwrDI dyKÎo nYnw ]12] pwpI jwin lIn pkrwie[ bMiD pMc idn deI sZwie[ iek dwsI ny mwriq dyKw[ mn mihÀ AupjI dXw ivSyKw ]13] purK byK Dir awp bÀDwXo[ qqiCn PMDk ko CurvwXo[ bIq gXo jib eyk mhInw[ Xwd nrySur ny Aur kInw ]14] Swhu bnk kI huqI ju dwsI[ qqiCn gmnI2 BUpiq pwsI[ Dn kuC dy mukrwie ispwhI3[ TwFI BeI jwie inRp pwhI ]15] dyiK icMnH rwjw BRm gXo[ sBw ibKY kih bUJiq BXo[ -nwrI ikDOx purK qUM ahY? kÎox qUM pwp kriq bhu rhYx- ]16] suin bolI -hy BUpiq pwpI! mYx PMDk pwpI sMqwpI[ mhW pwp qyr mYx dyKo[ mo mn acrj BXo ivSyKo ]17] quv Gr ko Bojn ar bwrI[ Kwviq hI pltÎo qn nwrI[ purK dyih kir dIjY mohI[

1pwpW dw Bwr[ 2(bzDk dy Bys ivc) phuMcI (Auh nwrI)[ 3ispwhIaW L Dn dyky mukrw idzqw (ik drbwr ivc ieh nw kihNw ik PMDk Czfky dwsI PVI hY[)

Page 187: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

187

nqu mYx mrxO azgR aib qohI- ]18] suin mhIp mn hÍY ibsmwnw[ mihd Sok mihÀ Bw ßlqwnw[ -krOx jqn mYx, nihÀ qij pRwnw1-[ bhu icMqw kir bhur bKwnw ]19] iem dy DIrj rwiq guZwrI[ AuTÎo pRwiq kInis qib qÎwrI[ ciF qurMg pru bn mihÀ gXo[ ieq Auq dyKiq ibcriq BXo ]20] qhW pwrDI bYTÎo soie[ qp ihq bys qwpsI2 hoie[ mihpiq ny aivloik asInw3[ jwin qpI pd bMdn kInw ]21] hoie ainÜCiq4 so iQr rhÎo[ mhIpiq sox kuC khÎo n lhÎo[ bf mhwqmw qpsI jwnw[ -moh n kRoh n loB n mwnw- ]22] swdr iqh cFwie kir lÎwXo[ inj gwdI pr awin ibTwXo[ siB sicvn ky sMg bKwnw[ -ieih mm gur hY qpI mhwnw ]23] hitkY mYx n awie hOx jwvd[ ies awgÎw mihÀ rhIE qwvd-[ inj inj Ql pr siBin itkwie[ kih kir gmnÎo ibzkRm rwie ]24] kwnn mihÀ qp krnY lwgw[ -qRImq krOx purK-ikRq pwgw5[ qpsI PMDk bYTÎo rwjw[

1mYx jqn krWgw qUM pRwN nw qj[ 2qpzsÍI dy vys ivc[ 3bYTw vyKky[ 4iezC rihq hoky[ 5ies ikRq ivc rzp igaw[

Page 188: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

188

siB syviq By rwj smwjw ]25] gn mMqRI inj inkt bulwey[ siB sox mn ko mqo bqwey[ ghI ju dwsI so mMgvweI[ rwj krn pr* qurq ibTweI ]26] awp gXo bn iqsI sQwnw[ lwgÎo qpu ko qpin mhwnw[ sicv skl imil dwsI pws[ hwQ joir kInis ardws ]27] -gur sQwn bYTI kir rwj1[ quv anuswrI srb smwj[ awgÎw kho krYx hm soeI[ bis brqI2 quv hY siB koeI ]28] suin dwsI ny hukm bKwnw[ -pkrhu jihÀ SRI ibSnu+ mhwnw[ sicv sYn inRp ky nr jyeI[ Kojn jWih3 skl imil qyeI ]29] ibn pkry nihÀ hit kir awvO[ dyS ibdySn mYx iPr pwvOx-[ suniq hukm ko jihÀ qihÀ Dwey[ aink Aupwv krYx bl lwey ]30] sgro nÜgR BXo bYrwn[ KojihÀ ijq ikq ibSnu sujwn[ kriq jqn ko puSkr awey[ eyk guPw dyKI iqs Qweyx ]31] Kojiq aMqr jwie pRvySy[ qihÀ pwXo iek iszD ivSySy[ nmo krI inj kwj sunwXo[

*pw:-ko[ 1YbYTI rwj kry[ 2Bwv hukm hyT[ +pw:-ikRSn[ 3lÜBN cly jwN[

Page 189: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

189

-hwr pry hm, ibSnu n pwXo ]32] pRwn dwn idhu krhu bqwvin[ mhW purK qum suK Aupjwvn-[ suin kY isD siB ibiD mn mwnI1[ hT kir rhy pRwn huie hwnI ]33] dieaw krI isD ly siB sMg2[ cFy jwie igrnwr3 AuqMg[ iqs mihÀ iszD rhYx smudwXw[ AUcy cFy iblok inkwXw4 ]34] iek jgrwj5 iszD qihÀ pUrw[ imly jwie kir iqs js rUrw[ skl pRsMg sunwvn kIn[ ijs ibiD rwj iqRaw ny lIn ]35] -bnÎo chY nr, hukm bKwnw6[ pkrhu awnihÀ7 ibSnu sujwnw-[ ies kir lok hZwrhuÀ iPry[ nhIx ibSnu ko kqhUM Dry8 ]36] suin jgrwj iszD br dInw[ -qumro inRp nr huie ilhu cInw-[ pun mMqRI kih -ibSnu ij cwhY9[ qO hm khw khYx iqs pwhY- ]37] iem suiniszD swQ qib hoey[ ibzkRm inkit gey siB koey[ iqs ko ly kir sMg isDwry[

1mn ivc mMnI[ 2iszD ny swiraW L nwl lYky[ 3‘igrnwr’ nwmy prbq Auqy[

igrnwr prbq gujrwq kwTIawvwV ivc hY[ 4smUh dyKy[ 5iszD dw nwm[ 6(Eh iesqRI) nr biNaw cwhuMdI hY (qy Aus swL) hukm kIqw hY[ 7PV ilawE[ 8PiVaw[ 9(jy swfw rwjw) ivSL L mMgy[

Page 190: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

190

sgly phuÀcy purI mJwry ]38] dwsI iqRXw purK kir dXo[ srb rwj pr ibzkRm ikXo[ bhur miCMdr* gorKnwQ[ awviq Bey myl kir swQ ]39] imil kir rwjw rwj ibTwXo[ so dwsI mMqRI TihrwXo[ khÎo -mnuÜK dyih hY ivSL1[ qurq dXw ko Pl idX iqs L2- ]40] jug ko Drm iehI idKrwXo[ gurU pwrDI inRp TihrwXo3[ sgry pwp kty iqs kyry[ XW qy iszKhu suno Blyry ]41] nwm pRqwp Bly ipiK lXo[ rwjw gurU4 pwrDI BXo[ dwsI dyih purK hÍY gXo[ bhur inRpiq mMqRI TihrXo ]42]

BXo dXw ko Pl qqkwlw[ krI khW qy khW5 ibswlw[ mihpwlk prmwrQ6 kInw[ gn iszDin kO drSn lInw ]43]

aMq smY qn qÎwig isDwry[ bsy ibSnupuir mihÀ pun swry+[ iem kljug ko DMn bKwnw[ Pl siB jug qy dyiq mhWnw ]44]

*pw:-miCMdR su[ 1mnuKw dyhI hI ivSL hY[ 2iqs (iesqRI) L[ 3rwjy ny PMDk L gurU kIqw[ 4rwjy dw gurU[ 5kI qox kI kr idzqI[ 6bn ivc jw ky qp krn rUpI prmwrQ[ +ajyhIaW khwNIaW sO swKI vwlw gurU jI dy mUMhox khwAuxdw hY[ prMqU eyh ‘lok gwQw’ (Folk lore) ivc vDyry PbdIaW hn[

Page 191: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

191

dohrw: DÀn ieh kljug jug Krw, krnI QorI hoie[ aOr jugin qy aiq Blo pwr Auqwry soie’ ]45]

ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy pMcm ruqy ‘inRp ibzkRm’ pRsMg brnnû nwm ibMsqI aMsU ]20]

Page 192: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

192

21. [sonw iekzqR krvwXw] 20<<ipClw aMsU qqkrw ruiq 5 aglw aMsU>>22

dohrw: CutI msMdn qy skl, sMgiq dyS ibdyS[ aiDk BeI iszKI jgq, SrDw sihq ivSyS ]1]

cOpeI: awp kwr sMgiq lY awvY[ BWiq BWiq kI Byt cVHwvY[ an gn Dn BUKn arpMqy[ bhuq mol ky bsqR suBMqy ]2] ZrI bwdlw ky bf Qwn[ lÎwieÀ rySmI rMgu mhwn1[ aink rIiq* ky msrU2 awvYx[ pSmMbr kSmIrI lÎwvYx ]3] KInKwb ky Qwn Gnyry[ sUKm aMbr mol bfyry[ ijs ijs dyS vsqu SuB hoie[ krihÀ pRym isK, awnihÀ soie ]4] Xuiq imrXwdw pUjw krYx[ arip arip kir Aur mud BrYx[ vwsI vwsI ky iek QwieÀ3[ sihq4 iqhwvl dyß bnwieÀ ]5] inj inj fyry Bjn krMqy[ iszKÎn sox iszK pRym DrMqy[ imil imil Aupjiq aiDk anûd[ ijm BRwqw sMgu BRwqw5 ibRMd ]6] BXo Kwlsw SsqRin DwrI[ pUjw myly pr huie BwrI[

1suhNy rMgW dy[ *pw:-rMg[ 2iek rySmI kpVw DwrIdwr [aæ:, mSrUa=rySm qy sUq dw imlw ky biNaw kpVw ijs L pihny hoey muslmwn L inmwZ pVHnI jwieZ hY][ 3nÜgr ngr dy iek QW ho krky[ 4pRym nwl[ 5ijvyx Brw L Brw imly[

Page 193: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

193

iek idn isMG sumiq ky DwrI[ bYiT prspr igrw AucwrI ]7]

‘siqgur ko drSn aiq sohiq[ dyKin kry1 siBin mn mohiq[ eyk bnih kMcn ko mMdr2[ Zyb jvwhr bwhr aMdr3 ]8] dr pr mukqw Jwlr hoie[ rcihÀ cqr kwrIgr joie[ SRI siqgur bhu moly cIr[ eyk rMg ky Dryx srIr ]9] dmkihÀ hIry awid jrwAU[ pihr ibBUKn ko smudwAU[ ijgw su klßI isr pr DwrYx[ gr mihÀ SRI ikRpwN ko fwrihÀ ]10] qrkS jry jvwhr jwl[ bnI cuigrdy mukqw mwl[ iqs ko DrihÀ4, DnuK lyx hwQ[ as SoBw Xuq huieÀ gur nwQ ]11] kMcn sdn ibrwjihÀ Pyry[ ies pRkwr hm drSn hyryx5[ suMdr SoBw huie ibswlw[ nihÀ iqRpqihÀ ihm ipiK iqs kwlw’ ]12]

imly isMG as msliq krihÀ[ siqgur pRym irdy bhu DrihÀ[

sRI goibMd isMG siB ky sÍwmI[ lKI bwq ieh aMqrjwmI ]13] SrDw pUrin ihq inj dws[ lXo bulwie ilKwrI pws[

1dyKidaW[ 2sony dw mMdr[ 3aMdrox bwhrox[ 4pihrn[ 5dyKIey[

Page 194: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

194

SRI muiK qy as awgÎw krI[ ‘hrI moih sMgq suK BrI1 ]14] ilKhu hukmnwmy siB dyS[ lÎwvihÀ suienw kwr aSyS*[ hym bMglw gurU bnwvihÀ[ XW qy siB hI kMcn lÎwvihÀ’ ]15] suniq ilKwrI iliK smudwey[ dyS ibdySn ibKY pTwey[ ‘huie iek bIsu rjqpN qolw2[ as kuMdn3 awnih bhu molw ]16] as nihÀ hoie qW lIjY mol4[ awnhu jihÀ kihÀ qy ilhu qol[’ nyry dUr hukm iliK pTÎo[ KolÎo kwgd iszKin pTÎo ]1] lY lY kMcn ko cil awey[ kuMdn kI SuiB+ ijns ilawey[ sRI klßIDr khÎo ‘ilKIjY[ jgMnwQ5 pr hukm pTIjY’ ]18] purSoqm pr ilKÎo pTwXo[ hukm myvVw ly kir DwXo[ huqy ju pWfy iqh prDwnw[ kwgd idXy iqnHo ky pwnw ]19] piF suin hukm skl ibsmwey[ -jgMnwQ pr kOn pTwey6? hm qo iks ko jwnihÀ nWhI[

1myrI sMgq suKW dy nwl hrI BrI rhy[ *pw:-hmyS[ 2iekIs rupY qoly vwlw[ 3SuzD sonw[ 4jy aYsw (Gr) nw hovy qW muzl leI awAuNw[ +pw:-sm sB[ 5jgn nwQ[ 6jgn nwQ qy kON (hukm) Byj skdw sI?

Page 195: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

195

aYso kAun BXo jg mWhI- ]20] rhÎo myvVo ins ibsrwmU[ lKih -krihÀgy siqgur kwmU1[ iqn ko ilKÎo ibarQ n jwvY[ purSoqm gur kwr idvwvY- ]21] qihÀ ko jo rwjw Drmwqm[ lKih su Twkr bfo++ mhwqm2[ BeI jwmnI eykl iQirXo[ jgMnwQ qib Sbd AucirXo ]22] apr n sunihÀ, srb pr soey3[ BUpiq sunih khÎo pRBu joey[ ‘Bo mihpwlk! mm avqwr[ lInhu siqgur ko qn Dwir ]23] rwKin ihMdupny kI lwj[ apr anyk suDwrin kwj[ idzlI mihÀ qurkyS inkyq[ rwj qyj iqn Kovin hyqu ]24] siB pr hukm gurU ko BXo[ kuMdn dyS bdySn lXo[ so myro hI hukm pCwn[ Aur sMdyh n awnhu awn ]25] hmrI idS qy idhu sO qolw[ kuMdn ijns4 hoie bhu molw[ ahY myvrw purI mJwry[ iqs ko inkt hkwir skwry ]26] swdr dIjih hmrI idS qy[ ibrQw hukm iPrih nihÀ ijs qy[’ suin mihpwlk insw ibqweI[

1jwiNaW ik gurU jI kwj svwrngy[ ++pw:-mhW[ 2TwkrW dw bVw mhwqm jwNdw sI[ 3hor ny nhIx suiNaw ikAuxik Auh swry (lûmy) pY ky suzqy sn[ 4kuMdn dI iksm[

Page 196: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

196

hoq pRwiq ky ilXo bulweI ]27] sO qolw kuMdn mMgvwies[ pwruK iFg nIky prKwieis[ idXo qol kir ly so awXo[ siqgur inkt awin arpwXo ]28] BeI bwrqw iqh TW jYsy[ hym lyin kI brnI qYsy[ suin klßIDr bhu ibkswey[ purSoqm kI mihmw gwey ]29] duhUM log kI siB vifaweI[ SRI siqgur ky sIs itkweI1[ dyS ibdySin hukm pTwey[ suin suin ijn mwnÎo hrKwey ]30] kuMdn mol lIn prKwey[ ByjÎo siqgur iFg suK pwey[ mno kwmnw pUrn BeI[ pwp qwp sgry ibnsweI ]31]

mIaW dOlw ibc gujrwq[ mhW PkIr DIr ibzKÎwq[

awrblw bpu2 ibqI ibswl[ srb isziD Drqw siB kwl ]32] jib gujrwq hukm gur gXo[ isK lokin qy iqn suin lXo[ bhuq ibsUrq Aur ky mWhI[ -hm pr hukm ilKÎo gur nWhI ]33] qn mn qy mYx hW isK gur ko[ nhIx apr awSw mm Aur ko-[ bhuq ibcwriq Aur pCuqwXo[ sO qolw kuMdn SuB lÎwXo ]34] SRI siqgurU hdUr pTwXo[

1(akwl purK ny)[ 2SrIr dI awXU[

Page 197: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

197

ibnqI ilKI ‘n mYx icq awXo*[ ins bwsur mYx ismrOx nwm[ sdn ju qum ko sdw ßulwm ]35] syvw smY moih icq krIaY1[ apno dwsn dws ibcrIaY[’ iqs ko kuMdn ly piT arZI2[ Bey pRsMn aiDk Aur gur jI ]36]

‘dOlwSwhu su mOlw pÎwro[ prAupkwr sdw Aur Dwro[ siB jIvn ky ihq ko krqw[ dyiK duKIin dXw idl Drqw ]37] rhY inmwno ahY mhwno3[ lhÎo itkwno awnÀd Qwno4[’

iem SRI muiK qy mihmw gweI[ inj Bgqin ko dy vifaweI ]38] jhW jhW pRBu hukm pTwXo[ srb Qwn qy kuMdn awXo[ pUrn hoXo eyk KZwnw[ igNqI ijs kI jwie n jwnw ]39] ieh mwieaw ko kIn cilÜqRw[ inj sMgq ko ikXo pivzqRw[ jib qy koS ivKY DirvwXis[ pun gur Aur cyqw nihÀ awXis ]40] koS ibKY koSp Dir lIn[ nih ikC kIn5 n iks ko dIn[ BeI iekzqr lÜKmI BwrI[ nihÀ iqs qy kuC kwr suDwrI ]41]

*pw:-lÎwXo[ 1cyqy kro[ 2sonw lYky qy arZI pVHky[ 3hY qW mhwn pr rihÀdw hY inmwNw hoky[ 4anûd dy QW Aus itkw ilaw hY[ 5Bwv nw vriqaw[

Page 198: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

198

acrj lIlw siqgur krYx[ nihÀ iks ky mn jwnI prYx[ SRI hirrwie bwk jo BXo[ ‘SRI nwnk jhwj Pt gXo’ ]42] pMQ Kwlsw Aupjin ikXo[ so jhwj swbq kir dXo[ tUty PUty bhu Pt gey1[ qyj pMQ ko ipiK iek Bey2 ]43] XOx siqgur siB kwj svwry[ mhW ibGn qy dws AuDwry[ gurmiq iszKI bhu ibsqwry3[ kiv sMqoK isMG hÍY bilhwry ]44]

dohrw: klßIDr siqgurU kI5, bwiq bwq mYx bwq[ jo swDy isD hoiq iqs, inSklûk ijm Dwq4 ]45]

ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy pMcm ruqy ‘kMcn iekzqR krn’ pRsMg brnnû nwm iek ibMsqI aMsU ]21]

1tuztidaW tuztidaW bhuq tuzt gey[ 2pMQ dy qyj L vyKky iPr iek ho gey[ 3gurmq qy iszKI bVI PYlweI[ 4(sDwrn) gzlW bwqW ivc guhX isDWq huMdy hn, ijnHW nwl mn L swiDaW iszDI pRwpq huMdI hY, ijs qrHW pwry DwqU L swiDaW iszDI pRwpq huMdI hY Bwv iszDI aOKDI Xw rswXN pRwpq ho jWdI hY[ [‘inSklûk’ nwm vYdÎk ivc ‘pwry’ dw hY][ (a) ‘inSklûk’ nwm SuD dw bI hY, Bwv SuzD DwqU[ [bwq=gl[ bwq=buJwrq, guhX Bwv][

Page 199: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

199

22. [Qwn swVny ny KZwnw sqluj ivzc] 21<<ipClw aMsU qqkrw ruiq 5 aglw aMsU>>23

dohrw: isK sMgiq ko brs mihÀ, kyiqk CTvYx mws[ awvihÀ aprihÀ pwieÀ Pl, hoiq ibswl pRkwS ]1]

cOpeI: Dn an- gnq clÎo inq awvih[ kuC ignqI iks ko nihÀ pwvih[ iek idn bYTy gurU ikRpwlw[ lIlw acrj krihÀ ibswlw* ]2] dwsin sox iek hukm bKwnw[ ‘skl inkwshu qoSyKwnw[ awin awin kir Drhu agwrI[ bhu lgu jwhu1 n krhu avwrI’ ]3] suin awgÎw ko kriq inkwsy[ ZrI bwPqw mlml Kwsy[ qws2 bwdlw3 cmkiq Gny[ KInKwb Zr bUty sny4 ]4] Bwr AuTwviq ly ly awvihÀ[ SRI siqgur ky azgR itkwvihÀ[ bsqRin jwiq anyk pRkwro[ siB dySin qy lÎwie hZwrox ]5] so sgry bwhr inkswey[ judy judy kir gurU idKwey[ aink jwiq ky suMdr Gny[ chuÀidiS qy awey Zir sny5 ]6] ijn ky dyKiq hoiq hulws[ mnhuÀ dyiq kir aiDk pRkwS6[

*pw:-ikRpwlw[ 1bhuqy lÜg pvo[ 2iqzly dw kpVw [ihMdI, qwS][ 3ZrbPq dI iksm dw kpVw rySm qy sony cWdI dIaW qwrW nwl AuiNaw[ 4ZrI dy bUitaW smyq[ 5ZrI dy nwl (kzFy hoey)[ 6bhuq cwnNw (a) jd cmkdy hn mwno ikrnW CutdIaW hn[

Page 200: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

200

kwrIgr cqrin ky kry1[ siB idKwie kir awgy Dry ]7] bhur jOnpur awidk jyqy[ aink Aupwien pTviq qyqy[ aqr Pulyl ibswl qhW ko[ kih kir so inkswie mhW ko ]8] jbih ibRMd ko DrÎo agwrI[ dwsn pRiq siqgurU AucwrI[ ‘aqr Pulyln Qwn iBgovhu[ qws bwdlw awidk jovhu’ ]9] bfy bfy puir qy bhu awey2[ kih kir aMqr Pulyl iBgwey[ dws smIpI ibsmq joviq[ kÎw lIlw siqgur kI hoviq ]10] kih sBihin ko awg lgweI[ jir bir Bsm BeI iqs QweIx[ aqr smyq Pukwey Qwn[ jo pRwpq huie mol mhwn ]11] iqn qy inksÎo rjq Gnyrw3[ iekTo kirvwXo iqs byrw[ bMiD potdy gMF siBin ko4[ hukm mMin dwsin Dir iqn ko ]12] vihr Drwie AuTy gosWeI[ nhIx koS mihÀ5 sOxip DrweI[ iem cirzqR kir sdn mJwry[ bdn pRPuliq vih pDwry ]13] squzdRv ndI iknwry gey[ dwsn swQ hukm as key[

1cqur kwrIgrW dy bNwey hoey[ 2bVy bVy SihrW qox jo (kpVy) awey sn[ 3bhuq sonw cWdI[ [sMs:, rjq=sonw, cWdI][ 4swiraW L gMF bMnH idzqI[ 5KZwny ivc[

Page 201: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

201

eyk hwQ pr ijhTW pwnI[ qhW pRXMk fswXhu* awnI ]14] iqs pr bYTy gur mhwrwj[ joiq bdn pr rhI ibrwj[ bhuq iszK iqs Qwn lgwey[ jl mihÀ eyk grq Knvwey ]15] bhur hukm bhuqin ko dInw[ isK dwsin so mwnin kInw1[ ‘kMcn mhW rjqpN joAU[ koS ibKY qy awnhu soAU’ ]16] iszK sYxkry lgy hZwry[ kMcn pot bMiD isrDwry[ jo chuÀidiS qy kih mMgvwXo2[ apr huqo so skl anwXo ]17] mhW rjqpN isr* Dir lÎwvihÀ3[ grq gurU awgY qihÀ pwvihÀ4[ Gir silqw lg hoXhu lwrw5[ iek awviq iek jwq isDwrw ]18] qory awn rjqpN kyry6[ bhuq aSrPI ly ly gyry[ rjq hym ko ijqo KZwnw[ iszK hZwrox isr Dir awnw ]19] bhur hukm siqgurU bKwnw[ ‘lÎwvhu abih jvwhr Kwnw7[’ lÎwvn lwgy mukqw hIry[

*pw:-fswvhu[ 1Auh (hukm) mMn lIqw[ 2kIh kih ky mMgwXw sI[ *pw:-sr 3isrW qy Dr Drky leI awAuxdy hn[ 4gurW agy jo toaw sI iqs ivc pweI jWdy hn[ 5Gr qox ndI qk iek kqwr bzJ geI (mnuzKW dI)[ 6rupzXW dy qoVy ilaw ky (qoVw=iek hZwr rupY dI QYlI, do hZwr vwlI L vI kihÀdy hn][ 7jvwhrKwny ivcox jvwihr ilawE[

Page 202: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

202

gyry silqw jl mihÀ qIry1 ]20] kMcn cWdI ky bhu bwsn[ hym jrwAU lÎwie su dwsin[ fwriq hYx siB grq mJwry[ lop hoiq nihÀ prihÀ inhwry ]21] jyiqk iszK sMgq qihÀ pws[ krihÀ kwr ijm hukm pRkwS[ punih islhKwnw2 mMgvwiev[ bhuq mol qy SsqR suhwiev ]22] kMcn muSt jrwv jvwhr[ KMfy KVg duDwry Zwhr[ mukqw hIry jry ij sMg[ ies pRkwr ky aink inKMg ]23] ibRMd srwsn kImq mhW[ siB AuTwie kir lÎwey qhW[ qib iek iszK ny pnc3 Auqwrw[ kt lpyt kir FWpÎo swrw ]24] kIn durwvn Bly bnwie[ ibRMd srwsn fwry awie[ aMqrjwmI ny so jwnw[ inkt iszKÎ Bw qbhu bKwnw ]25] ‘kt sox khW lpytn kirXo?’ suniq bwk ko so Aur firXo[ hwQ joir kir kInis ibnqI[ ‘sunhu pRBU! mYx TwnI ignqI ]26] mm kmwn ko pnc purwnw[ SzqRüin sMg lrihÀ ijs Qwnw[ ieh+ jy tUt jwie ijs bwrI[

1iknwry KVoky[ 2SsqR Gr[ 3iczlw[ +pw:-ien[

Page 203: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

203

qbih cFwvhuÀ ieh gun DwrI1 ]27] rhiq pMQ kI nIiq lrweI[ chuÀidS ibKY SzqRü smudweI[’ boly soFI kul aivqMS[ ‘iehu pUjw kI hY siB aMS ]28] ibK smwn siB iszKn ko hY[ hIn bIrqw krqI jo hY2[ dono lokin kriq ibrwg[ lynhwr ky puMn invwr* ]29] jpu qpu aYxic lyiq ies Bwie[ pol qIl qy jl ijm jwie3[ iezqÎwidk ko krhu ibbyk4[ aOgun ies mihÀ lKhu anyk’ ]30] suniq iszK so Qrhr kWpw[ crn prÎo bKSwvn awpw[ ‘pRBU lgÎo aib rwvir SrnI[ mwP avzgÎw ieh mm krnI ]31] nwm ßrIbinvwj qumwrw[ aDm AuDwrn ibrd qumwrw[’ suin SRI muK qy hukm bKwn[ ‘qÎwghu pnc Drhu ies Qwn ]32] vsqU apr koS mihÀ jyqI[ phuMchu qUrn awnhu qyqI[ koSpqI ky sMg Aucwrin5[ siB sQwn qy hyir sMBwrin6 ]33]

1ies iczly L PVky cVHwvWgw, [sMs:, guN=iczlw][ 2jo bIrqw qox hIn krdI hY[ *pw:-puninhwir[ 3polI qIl ivc dI ijvyx jl iKzc leIdw hY[ 4ivcwro[ 5jwky kho[ 6sMBwlky vyKky[

Page 204: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

204

siB inkws isMGn kr dyhu1[ Kry n hovihÀ lÎwieÀ aCyhu[’ gur Gr ko bf qoSyKwnw[ iks qy hoie skih prmwnw2 ]34] siqgur iszK hZwrhuÀ FovYx[ mhW anUTI vsqU jovYx[ qUrn dOir dOir kir awnihÀ[ kMcn awXuD rjq mhWnih ]35] jbr jvwhr joiq jgy qy[ jl mihÀ gyriq awin quryqy3[ aYso kOn hukm ko horih[ gurU qjih iqs sMgRih lorih4 ]36] angn iszK anignqI vwrI[ angn Dn awniq jl fwrI+[ gurU hukm qy dOriq jWhI[ awie SIGR qihÀ iblmiq nWhI ]37] sMDÎw lg Fovn gn kirXo[ nIT nIT kirqy qib BirXo[ jib siB awie cukÎo asbwb[ siB idn Drqy rhy iSqwb ]38] siB ko SRI muK qy PurmwXo[ ‘aib qO srb pdwrQ awXo[ siB sMgq aib fyro clo[ ibsrwmhu qn qy SRm dlo5’ ]39] iem kih gmny gur gosweIx[ isMG smUh sMg suK pweI[ suMdr sdn ibrwjy awie[

1isMGW hzQIx[ 2aMdwZw[ 3CyqI CyqI ilawky[ 4gurU (ijs Dn dw) qÎwg krn (qy iszK) Ausdw sMgRh loVy (aYsw kON iszK hY)[ +pw:-BwrI[ 5Qkwn lwho[

Page 205: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

205

siB isK phuÀcy inj inj QwieÀ ]40] jib gur pRwiq hukm ko dXo1[ prbq pqI dUq suin lXo[ iliK kir suD qqkwl pTweI[ ‘gwfÎo Dn silqw jl QweIx’ ]41] suin kY SROn mUF llcwny[ Bey iqmr awey iqs Qwny[ gXo dyiK iqn QwieÀ bqweI2[ ‘iehTW DrÎo koS smudweI’ ]42] suBt snÜD bzD kir TWFy[ puir idS kry lrn ihq gwFy[ lgy sYxkry Kojin qhW[ nihÀ jwnY mUrK hY khW ]43] siB jwmin lO Kojiq rhy[ ndI bIc jihÀ jihÀ ijn khy3[ ‘ies Ql bYTy gur idn swry[ iqn awgY sgro Dn fwry’ ]44] jwir mswlYx Kojiq rhy[ KnihÀ imzqRkw jl mihÀ lhy[ hoq pRwiq so AuiT kir gey[ irdY ibsUriq jnu lut ley ]45] cFÎo idvs isK dyKin awey[ bhuq sQwn grq Knvwey4[ Koj5 sYxkry mnmuiK kyrw[ ieq Auiq ibcry so siB hyrw ]46] iem aivloik gey gur pwsI[ squzdRv qt kI bwq pRkwSI[ ‘KnI QwAux qihÀ dUr GnyrI[

1hukm svyry idzqw sI (Dn luÜtN dw)[ 2jo dyK igaw sI[ (dUq) iqs ny QW dzsI[ 3ijzQy ijzQy ijs ny kihaw[ 4pzty hoey toey (iszKW ny vyKy)[ 5pYrW dy inSwn[

Page 206: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

206

GnI pYV6 lokin kI hyrI’ ]47] suin SRI muK qy bwk bKwnw[ ‘hYx phwrIey nr anjwnw[ siB mwieaw asbwb ju rwsI1[ hm sOxpÎo squzdRv ky pwsI ]48] DrI DRohr2 hm siB sMBwir[ rih icrkwlih iesI mJwr[ pMQ hmwro pRgtih Bwro[ ipRQI rwj ly* krihÀ Audwro ]49] isMG purK jnmih bil BwrI[ mhW qyjsI irpuin pRhwrI[ iqs ky ihq hm ny ieh rwKI[ so awvY ies ko aiBlwKI ]50] lyih amwnq apnI awie[ phuÀcih smW skl bn jwie[ nhIx apr ky ieh kr awvY[ jy kir jqn anyk bnwvY’ ]51] ijqno Dn gur silqw fwrw[ gur iszKin ikCu ignÎo ibcwrw[ nO kroV ngdI TihrwXo[ vsqu mol kCu nihÀ n lKwXo ]52] kMcn kI kCu ignqI nWhI[ mhW jvwhr mol n qWhI[ gur Gr jihÀ lKmI qihÀ rhy3[ iqs kI ignqI khu ko khy ]53]

ieh* siqgur ky ruicr iblws[ pTin sunin ko krox pRkwS[

1swrw hI[ 2amwnq [pMjw:, Drohr=iksy pws amwnq rzKI SY][ *pw:-ko[ 3Bwv, ijzQy gurW dw Gr EQy qW lKmI vwsw krdI hY[ *pw:-iek[

Page 207: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

207

sdw ibaMq aMq ijs nWhI[ sMKÎw krn kOn iqn cwhI ]54]

ieiq sRI gur pRqwp sUrj igRMQy pMcm ruqy ‘squzdRv mYx dRzbDrn’ pRsMg brnnû nwm dÍYibMsqI aMsU ]22]

Page 208: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

208

23. [PkIr PuzlW dw buzk Bytw ilawieaw] 22<<ipClw aMsU qqkrw ruiq 5 aglw aMsU>>24

dohrw: +iek ibr dyS ibdyS qy, gn sMgiq cil awie[ prI rhI anûdpuir, kir drSn kI cwih++ ]1]

cOpeI: krI myvry suiD siqgur ko[ ‘sMgiq drs mnorQ Aur ko[ GnI btorn hÍY cil aweI[ bIqy kyiqk idvs ieQweI’ ]2] suin klßIDr igrw AucwrI[ ‘krhu pRwq ko siB ikC qÎwrI[ bYTy sBw sQwn ipCwrI¶[ kih dIjih jihÀ kihÀ nr nwrI’ ]3] suniq hukm iem insw ibqweI[ AuTy pRwiq syvk smudweI[ aink brn ky kry ibCOny[ hym pRXMk fswXhu lOny1 ]4] awsqrn qy sihq suhwviq[ syjbMd suMdr Cib pwviq[ kt sox kis inKMg SmSyr[ Dnu2 kir ghy bny sm Syr ]5] awin ibrwjy sBw sQwn[ isMG puMj ko lgÎo idvwn[ siqgur kI suD sMgiq pweI[ hum humwie drsn kAu aweI ]6] aink akorin khu arpMqI[ bMdiq pd aribMd pujMqI3[

+sO swKI dI ieh 70vIx swKI hY[ ++pw:-ko cwie[ ¶pw:-mJwrI[ 1suMdr[ 2DnuK[ 3pUjdI hY[

Page 209: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

209

bfI BIr hoeI gur qIr[ ruiq grmI kI sÍyd1 srIr ]7] iszKin idS qy huie ardws[ klßIDr purvihÀ Aur aws¶¶[ chuÀidiS mnuj hZwrhuÀ Kry[ ZrI doZ br ibjnw iPry ]8] cwmr cwru clwcl ForihÀ[ pRymI jn ky mn gur corihÀÀ2[ kriq KuSI iszKin pr BUrI[ ijs qy skl kwmnw pUrI ]9] iqs iCn iek PkIr mMdwrI3[ awXuh bl qy BIr mJwrI[ ibsd ibRMd ly PUlin mMjul4[ Bir kir donhuÀ kr ko aMjul ]10] phuÀcÎo SRI siqgurU hjUir[ clih sÍyd ijh kWXw BUr5[ ngn aMg qy dOriq awXo[ bfI BIr cIriq inkswXo ]11] PUl gulwb cMbylI kyry[ DrI Byt siqgurU agyry[ bMdn kir jib TWFo hoXo[ sÍyd sny klßIDr joXo ]12] SRI muK qy boly aivloik[ ‘sWeIvwly swihb lok! ieqo kSt ikAux qn ko dIno[ lÎwvn PUl jqn bhu kIno ]13] drSn qum siB sMqn kyrw[

1muVHkw[ ¶¶pw:-ardws[ 2curw lYxdy hn[ 3bdIAuØzdIn mdwr, jo knOj ivc hoieaw hY, dI sMpRdw dw PkIr[ 4Aujl qy AuØzjl Puzl[ 5muVHkw czly swry srIr qox[

Page 210: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

210

Byt ahY so hm ny hyrw1[ iek jwnÎo qib Byd n koeI2[ duibDw ijs Aur mwnihÀ doeI3’ ]14] irdy anûd PkIr mMdwrI[ ihq AuØzqr ky cqur AucwrI4[ ‘dsq ju KwlI rUh su sÎwh[ dsq su awmd vy prvwh ]15] avwZ KwlI jhwn ibpIr[ bdn suMn kwPl byvZIr*[’

dsq=hzQ rUie isawh=mUMh kwlw Bwv SrimMdw[ rUh isawh=awqmw kwlw, mYlw idl[ awmd=awmdn[ avwZ=szd, vMgwr, sdw[ ibpIr=by Ausqwdw, bymurSdw[ kwPr=jo dIn hzk qy nw tury, Bwv bydIn[ vZIr=jo iksy dy Bwr vMfwAuN ivc SrIk hovy[ by vZIr=by mddgwr[ by awSRw[ bdn suMn=mUMh suMøw[ (a) [Pw:, bdn =srUr][ srIr suMøW[ arQ: jo hzQ KwlI hY Aus dw rUh kwlw hY[ ijs dy hzQW ivc awmdn hY Auh by

prvwh hY, ijs dI jhwn ivc sdw KwlI jWdI hY Auh by pIrw hY, (Bwv gurmuK dI awvwZ sdw siqkwrI jWdI hY)[ (by pIrw hY jo, Aus dw) mUMh suMøw huMdw hY Auh by dIn hMdw hY qy by awsrw huMdw hY[

gur kihÀ ‘rUh KwlsI dIdih[ bwZI bgYr sWeI murIdih ]16] Þudw bMdw bßYr hvwie[ Þudwie cSm so byprvwih[ bdn Purmwn KlwsI jhwn[ bMdgI dwr drgih prvwn ]17]

rUh KlwsI=rUh dI awZwdgI, rUh ijs dI awZwd hoeI hY[ Bwv srb bMDnW qox jo inrbMD hoieaw hY[ dIdih=dyKo Xw dIdh bwXd=Aus L dyKNw cwihXy[ drSn jog[ bwZI-Kyl, bwZIgrI, bnwvt[ bgYr=ibnW[ 1(Eho drSn hI) swfI Bytw hY, (soeI drSn) asW ieh dyK ilaw hY[ 2jd iek mMn ilaw qd Pyr koeI Byd nhIx[ 3ijs ny do kr mMinaw hY Ausdy aMdr duibDw hY[ 4cqur ny kihaw[ (a) cqurweI nwl ikhw[ *ies guPqgU dI PwrsI iebwrq sPw nhIx[

Page 211: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

211

sWeI murIdih=rb dw iszK[ sWeIx dw syvk[ Kudw bMdw=rzb dw dws[ hvwie=ihrs, lwlc, iqRSnW[ cSm=azK[ Kudwie cS=rzb qy hY qzk ijsdI[ bdn Purmwn=mUMh dw hukm, Bwv qorw[ KulwsI=by rok, KulHw czlN vwlw[ bMdgIdwr=bMdgI krn vwlw[ arQ: gurU jI ny ikhw:-(ijsdI) awqmw awZwd hoeI hY (AuhI) dIdwr jog hY

(Bwv Auh rUh isawh nhIx)[ sweIx dw syvk (Aus lYN dyN qox) ibnW hY ik jo bwZIgrI (vWùUM bnwvtI gurU cyilaW ivc privrq hY), (ikAuxik) rzb dw bMdw hvw (iqRSnw) qox KwlI huMdw hY (ies leI ik) Aus dI azK (qzk) Kudw Auqy huMdI hY Auh byprvwh rihÀdw hY[ Aus dy mUMh dw Purmwn (qorw, hukm) jhwn Aupr KuzlHw qurdw hY, drgwh ivc (vI Auh) bMdgI vwlw (hI) prvwn hY (cwho hzQ Aus dw KwlI hY cwho awmdn vwlw hY)[

sUcnw: jy PkIr dy vwkW dy twkry qy Aus dI Buzl dUr krn vwly gurvwkW L vyKNw hovy qW PkIr bcn qy gurbcn dI vMf aYAux lgdI hY:-

PkIr bcn gur bcn

dsqju KwlI rUh su isawh dsq ju awmd by prvwh avwZ KwlI jhwn ibpIr bdn suMn kwPl by vZIr

rUh KlwsI dIdih[ bwZI bgYr sweIx murIdh[ Kudw bMdw bgYr hvwie[

Kudwie cSm so byprvwh[ bdn Purmwn KulwsI jhwn[ bMdgIdwr drgih prvwn[

ivSyS vIcwr: vwrqk mihÀmw pRkwS purwNw gRMQ hY Aus ivc jo vwrqwlwp

awieaw hY so QoVw hY, iszDw hY qy swP hY, Auh aYAux hY:- qb PkIr kihaw: dsq KwlI rUeI Swh[ hukm hoaw dsq KwlI pwqSwh[ idl

KwlI rUeI Swh[ sO swKI vwly ny ieh bcn bhuq kTn krky khy hn qy Auho bcn kiv jI ny lg pg rcy hn ijnHW dw arQ Bwv Auqy dy awey hW[ ienHW vwkW dy horvyx arQ bI lwAuN dw jqn huMdw hY jo ies pRkwr hY:-

PkIr bcn:- 1. jo vifaW pws KwlI hzQ awvy Aus dw mUMh kwlw (Xw awqmw kwlI) hY[ 2. jo hzQ ivc kuC lYky awvy so by prvwh ho jWdw hY[ 3. (KwlI hzQ vwly dI) awvwZ KwlI hY Auh jhW ivc by pIrw hY[ (a) jo PkIr dI awvwZ suNky KwlI moVdw hY so by pIrw hY[ 4. mUMh Aus dw suMøw hY kwPr hY qy ibnW slwhIey dy hY[ (a) (nwm qox)

suMøw hY ijs dw mUMh Auh kwPr hY, Ausdw iszKÎw dwqw koeI nhIx hY[

Page 212: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

212

gurvwk:- 5. gurW ikhw (qusW) awqmw dI KlwsI L ifzTw hY? (a) gurW ikhw (Auh) jIv bMDnW qox rihq dyKIdw hY jo......[ 6. jgq rUpI bwZI qox bgYr hoky sweIx dw murId hY[ (a) sMswr bwZI qox

rihq hoky Aus dw murId bNy[ 7. kwmnw ibhIn Þudw dw bMdw hovy[ 8. jo azKW nwl vyKdw hY (prI pUrn) Þudw L so by pRvwh hY[ 9. gurW dw Purmwn hI jhwn qox mukqI hY[ (a) jo gurW dy muK dw Purmwn

mMndw hY so jhwn qox mukq huMdw hY[ 10. bMdgI vwlw drgih prvwn hY[

suin kir hoXo KuSI ivSyS[ bolÎo pRBu isAux pun drvyS[ ‘Zwrq mzky kI mYx mwnI1[ roZ ibaYb awp SuB jwnI2 ]18] dIdm cSm Kudwie alwih3[ KUb iddwr su by prvwr4[ eyk bwq hYgI gunKwn5! qUM swco gur pIr jhwn ]19] bMdw bdn kdm dr cUnih[ qUM6 Kudwie brqihÀ bhu gUnihÀ7[ eyk idvs mYx dir dirawAu[ dyih KYr ihq dInis pwAU8 ]20] ßusl kund9 mYx fubk lgweI[ eyk purK qib dIn idKweI[ ly kir dUr gXo muJ soeI[

1(awp dw drSn) mzky dw drsn mMndw hW[ [Pw:, ZÎwrq=drSn][ 2aj (byaYb=) puMnW vwlw idn hY, (mYx) awp BlI pRkwr ieh gzl jwN leI hY[ 3mYny Þudwie dw drSn azKIx dyiKaw hY[ 4awp byprvwh dw bVw (cMgw) dIdwr hY[ 5hy gunKwn! ieh iek gzl hY[ 6mYx bMdw muK (ivc pWvdw hW) awpdy crnW ivc dI DUVI[ 7qUM Kudw hYx qy bhuq rMgW ivc vrqdw hYx[ 8dirawAu ivc awpNI dyh dI suK vwsqy pYr riKaw (Snwn leI) 9Snwn krn ligaW mYx (jd) tuzbI lweI[

Page 213: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

213

mm mn Brm Kwb sm hoeI1 ]21] qhW phuÀic iek dyKI dwrw2[ ijs ky qn mihÀ jIv hZwrW3[ mMdr aMdr so ly geI[ mm snmwn kriq bhu BeI ]22] pUjw kir akor muJ dIin[ pun iek purK iblokn kIin[ bhu bwhU bhu bdn suhyly4[ nwg lpyty mnhuÀ spyly5 ]23] moih sMg bolÎo -suKdweI6-! muJ ky kCU n jwnÎo jweI7[ khÎo qbY -mYx nhIx pCwno[ ko qUM, kYsy kriq bKwno-? ]24] suin kir khÎo sMdysw rUrw8[ -dsmy pwqSwh gur pUrw[ iqn iFgu phuÀchu krhu bqwvn[ nAux kror aru lwK pcwvin ]25] drb qumwro aib ko DirXo[ moih Bwrjw ky iFg pirXo[ ds kror ar szqr lwKw[ duqI Bwrjw ky iFg rwKw ]26] pRQm dyih ko DrÎo qumwro9[ ikAux kir iqs kI bwq Aucwro10[

1supny vWg JWvlw ipaw[ 2iesqRI[ 3mzC kzC awid[ 4bhuqIaW bwhW bhuqy muK suhNy[ 5mwno spwDy ny lwg lpyty hn[ 6Auh myry nwl boilaw:-hy sweIx jI suK hY? (a) hy suKW dy sweIx (gurU jIE!)[ 7pr mYL kuC pqw nw lgy[ 8(Aus ny) ikhw suMdr snyhw[ 9quhwfy pihly jnm dw rziKaw hoieaw hY jo[ 10Bwv dzso Aus dw kI kIqw jwvy[

Page 214: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

214

AunI svw kror BXo siB1[ vwDy sihq2 lIjIaY so aib ]27] kY siB Dn ko lIjY dyS[ chhu qusIx jihÀ lyhu* aSyS3[ dyndwr+ mYx rwvir eyho++[ jihÀ jib cwho qihÀ qb lyho-’ ]28] hs kir SRI pRBu igrw alweI[ ‘Blw PkIr! Blw suin sweIx4! jwn lIn hm srb sMdysw[ smuJÎo pwCl pRQm aSySw’ ]29] suin PkIr huie dIn bKwnY[ ‘Zwhr krhu jQw hm jwnYx[ qhW n Byd pCwnÎo koeI[ iehW awp BwKI riK goeI5 ]30] qhW Kwb sm kCU n jwnw[ kCU myro bs clÎo n sÎwnw6[ qum aib krunw kir smuJwvo[ khW bwq ey skl bqwvo?’ ]31] ibnY suniq siqgurU AucwrI[ ‘purK AudiD7, squzdRv8 so nwrI[ dUjI godwvrI su dwrw[ iqnhuÀ sunyhw qoih Aucwrw ]32]

1AuØznIx+svw kROV (=svw vIh kROV)[ ipCy ikhw ihswb ieAux hY[ -95500000[ 107000000=202500000[ 2Bwv ibawj smyq[ *pw:-lhhu[ 3swrw[ +pw:-dynhwr[ ++pw:-eyvo[ 4hy Bly PkIr sweIx suN (ilaw hY) Blw[ (a) (Blw Blw=) bhuq Blw, suN ilaw hY PkIr sweIx[ 5gupq rzKky khI[ 6myrI pCwN dI koeI vwh nw czlI[ 7Eh purK smuMdr sI[ 8sqluj[

Page 215: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

215

so lyKw hm smJihÀ swrw[ drb iekzqR ju DrÎo Audwrw[ isK puzqRW ko lY hm dYhYx1[ jbih pMQ jg mihÀ ibrDY hY ]33] rwj krn kI lwiek hovih[ avnI qy duStn ky Kovih[ iqn mihÀ eyk iszK hÍY Bwrw[ iqs hzQIx lyKw huie swrw ]34] so lyvY inj mwqw shiq2[ smuJihÀgy, lyKw hY mihq[ iesI hyqu dÍY bwr Aucwrw[ Blw Blw jI jwnÎo swrw ]35] hYgw szcu PkIrih sWeI3[ siB hm smuJÎo jQw bqweI[’ suniq PkIr JukÎo kir nmo[ bUJin hyq khÎo iqh smo ]36] ‘mo khu lwB khW kCu hovw[ drSn rwvr ko br jovw[’ SRI klßIDr qib muskwey[ ‘pMQ ibKY qum* Aupjhu awey ]37] qum BI qpu ko Pl huie jyqw[ Boghu Bog hrK kir qyqw[ kro rwj ko ly kir DrnI[ ijs pRkwr kI kInis krnI’ ]38] ikRpw idRSit ko jwin PkIr[ pun bolÎo juiq ibnY ghIr[ ‘BAujl qy pRBu hmih bcwvo[ Bog rog mihÀ nwihn pwvo ]39]

1iszKW puzqRW L lY ky idaWgy[ 2mwqw (DrqI) smyq awp Eh lvygw (rupzXw) (a) Aus dI awpNI mwqw vI nwl hovygI[ 3hy PkIr sweIx ieh szc hY[ *pw:-qb[

Page 216: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

216

szcu hzk sox moih imlwvo1[ ijs qy awvwgvN imtwvo[’ suin SRI muK qy mwlk boly[ ‘sWeI jI! pRBu pUrw qoly ]40]

dohrw: BwNw hY ies rIiq ko, iks ibiD imtY n koie[ hukmY aMdir siB ko, bwhr hukm n koie ]41] ql qRImq AUpr mrd, dono ky dr joie[ PYsl dIdm cSm siB, swbq rhY n koie2’ ]42]

suin klßIDr ky bcn KuSI BXo mn mWih[ ijq iezCw iqq ko gXo gur drSn ko cwih ]43]

ieiq SRI gur pRqwp sUrj igMRQy pMcm ruqy ‘drvyS’ pRsMg brnnû nwm qRY ibMsqI aMsU ]23]

1inScy krky vwihgurU nwl mYL imlwE[ 2(mYx ieh) PYslw (drgwh dw) azKIx ifzTw hY ik (qyry Aupr) mrd (rzb) hovygw qy qyry qly qRImq (mwieaw) hovygI Bwv qUM mwieaw ivc alyp rzb dw pRymI hovyxgw (ies hukm dI gzl L smJy ibnW) koeI swbq nhIx rihÀdw Bwv pUrw nhIx Auqr skdw (a) Aupr mrd (akwS) hY, qly qRImq (DrqI) hY dohW dy ivc jo koeI awieaw hY mYx ieh PYslw azKIx ifzTw hY ik swbq koeI nhIx rihÀdw, (Bwv sweIx ivc juVy ibnW) koeI nhIx bcdw[ ieSwrw hY ies gurvwk vl-duie puV ckI joiV ky pIsN awie bihTu ] jo dir rhy su Aubry nwnk ajbu ifTu ]

[vwr mwJ m: 1

Page 217: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

217

24. [kvIaW nwl pRSnoqr] 23<<ipClw aMsU qqkrw ruiq 5 aglw aMsU>>25

dohrw: *supqy+ ins mihÀ siqgurU, mn Bwviq kir Kwn[ aMimRq vylw mihÀ AuTy, kIno sOc Snwn ]1]

cOpeI: bsqR SsqR ko pihrin kir kY[ suMdr aMg ibBUKn Dir kY[ sBw ibKY klßIDr awey[ cwmIkir pRXMk ijs Qweyx ]2] awsqrn mKml ko kisXo[ jrI sihq guMPn Xuiq lisXo[ iqs pr iQry ibswl ikRpwlw[ awie Kwlsw gn iqs kwlw ]3] nmo kriq aru bYTiq hyry[ lgÎo idvwn awin iqs byry[ hym lStkw Dwrn kry[ awgy cobdwr qihÀ Kry ]4]

SRI muK qy qib hukm bKwnw[ ‘gunI kvISur pMfiq nwnw[

siBihin ko hkwir ly awvhu[ jihÀ jihÀ fyry qhW isDwvhu’ ]5] suin kY siB qqkwl bulwey[ iqn ky dY hOx nwm bqwey[ kySodws puzqR kuvryS[ dRoN prb ijn kIn aSyS1 ]6] guNIaw, suKIaw, bzlB awXo[ DÎwn isMG gur drSn pwXo[ iezqÎwidk phuÀcy kuC aOr[ bMdiq By soFI isrmOr ]7] swdr bYTy sBw mJwrI[

*ieh sO swKI dI 84vIx swKI hY[ +pw:-supqih[ 1ijs (kySodws dy puzqR kuvryS) ny mhWBwrq ivcox dRoN prb swrw (BwSw) kIqw sI[

Page 218: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

218

siB pRiq SRI pRBu igrw AucwrI[ ‘qum sgly buiDvMiq ibswly[ krhu ibcwrn ivzdÎw jwly ]8] kihÀ qy supnw pwvih pRwnI? ikm inspiq mYx Swm inSwnI1? ikm gofy pr pwg rKMqy? ikm cIqy pwCy QuikXMqy2? ]9] cUn3 pkwvn jib hI lwgy[ qoir ipCy ikm joriq awgy4? ruÞ ibgYr ikAux boln kirhY? Dnu5 tMkwr krYx ikAux nr hYx? ]10] khhu qumwkU ikAux nihÀ CuhYx? kQw dÍwdSI ikm nihÀ khYx?’ ies SRI siqgur qy siB sunYx6[ kiv kuvryS pRQm hI BnY ]11]

dohrw: ‘Kwie skl rs* aMn, dy dpty nwrI Bwv7[ GUMm8 nId pICY pcy+ jIv klw Cut dwv9++ ]12] Pury supn siB jMqu kO swc JUT mn bUiJ10[ ieqnI jwnI gÎwn qy,

1ikAux cMdRmw ivc kwly dwß hn[ 2ipSwb krky ipCox ikAux Quzkdy hn[ [KwlsweI bolw:, cIqw BjwAuNw=pySwb krnw][ 3awtw[ 4(qwAuN dy) agox awtw qoV ky ipCy ikAux lwAuxdy hn[ 5DnuÞdw[ 6sB ny suiNaW[ *pw:-nr[ 7swry aMn awid rs Kwky nwVIaW dy (sUKm) Bwv db jWdy hn[ 8GUrm hoky[ +pw:-pry[ 9aMn pcy qy ipCox gwVHI nIxd pYxdI hY qy jIvklw (aMn rs dy) dbw qox Cuzt jWdI hY[ ++pw:-jwv[ 10Aus vyly supny L jo JUTw huMdw hY qW szc smJdw hY[

Page 219: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

219

qW pr qumrI sUJ1’ ]13] 2blB: ‘kwlS pwp Pl goqm pqnI pRIq[ sis AuTwie iriK nwHN ko kwmI bwSv mIq9’ ]14] gunIaw: ‘jwnU jwnvI SuzD TOr vr eIS3[ mIq pwg SrnwgqI gof lwg suK sIs4’ ]15] suKIaw: ‘qMqr mMqR ky nwS krn ky hyq[ QUk kIey hiq hoiq hYx jW qy kInw cyiq5’ ]16] gurdws: ‘dws pg siqgurU ahM imtY qum Srn[ quvn ikRpw ibn ahMmqI bolq pRIqI hrn6¶’ ]17] sYnwpiq kihqw ‘iehI pRQm brkqI jwn[

1ies qox pry awp L Kbr hY (hy klgIDr jI)! 2bzlB (kvI ny ikhw):-(cMd dI) kwlox pwp dw Pl hY jo goqm dI vhutI nwl pRIq kIqI sI (ieMdr ny); qdox cMdRmW ny vkq qox pihly Audy hoky irKI (goqm) L nHwAuN leI AuTwieaw kwmI ieMdR dw imzqR bNky[ 3gunIaW (kvI ny ikhw):-(vr+eIS=) sRySt iSvjI dy SuzD TOr (Bwv jtW ivcox inklI) gMgw L jwnU irSI ny pI ilaw iPr Ausny (awpNy) jwnU (gofy qox kzFI qWqy gofw pivzqR mMinaW igaw)[ 4(dUjw kwrN) imzqR dI Srn awieaW pg isr smyq goifaW L lg jWdI hY (qW ies L Aus qox) suK imldw hY[ 5suKIaw (kvI ny ikhw):-ikAuxik Quzk suitaw qMqR mMqR nwS ho jWdy hn (qy KÎwl ieh hY ik ipSwb kIiqaW apivzqR hoeIdw hY qy apivzqR qy qMqR mMqR cl jWdw hY, ies krky Quk sutNI sB dy) cyqy ivc hY[ (a) kInwcyq=cIqw krky, ipSwb krky[ 6(ruK ibgYr bolN dw Auqr) gurdws (ny ikhw:-mYx) siqgurU dy crnW dw dws hW, awpdI Srn awieaw ahMkwr imt jWdw hY (pr) jo jI quswfI ikRpw qox ibnW hn Eh (ieMny) hMkwrI (mUrK) ho jWdy hn (ik jdox iksy dI ivc) pRIqI nhIx bI hY qW bI bolI jWdy hn[ ¶pw:-srn[

Page 220: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

220

gnpiq awid mnweIey awid qvn kI kwn1’ ]18] suzKw isMG ‘tMkwr kI SzqRüin dXo vMgwr2[ hY bl ibzdÎw jws kY awvY mm iFgu swr3’ ]19] 4klUaw: ‘qurkin rwj jib rhÎo BUm pr Cwie[ jUT pwn jp mMqR Pl ihMdU ky Cp jwie4 ]20] skl pwp jy BUm ky hir pY gey iPrÎwid[ kl mihÀ qumrI mih hnn hir kih SRüq kQ bwd5 ]21] nwnk jW qum dXwl huie skl doK imt jwieÀ[ sMkr ibdr, dwird ibzpR, ajiml, kubj, iBlwie6’ ]22]

cuzp hUey siB gur khYx ‘lVky gurbÞS isMG!

1sYnwpq ny ikhw ik pihlW ieh (awtw qON ivcox) brkq vwsqy jwNky kzFdy hn, ijvyx gNpq L (hr gl dy) awid ivc mnwky (Ausdw ihzsw kFIdw hY iqvyx) qON ivcox (Ausdw ihzsw) pihlox kFIdw hY[ [kwn=kzFIdw hY] [ (a) qvnkI kwn=Aus gNyS dy vwsqy[ 2(DnuK dI) tMkwr pihlox qW krIdI hY ik vYrIaW L vMgwr dyeIdw hY ik.....[ 3ik ijs pws bl qy ivdÎw hY Auh lohw (SsqR) lYky myry swhmNy awvy[ 4klUaw (kvI kihMdw hY) qurkW dw rwj jdox ipRQvI qy Cw irhw sI, (AuQox) jUT pwn (=qMbwkU) clI (qWik) ihMdUaW dy mMqR jpN dw Pl Cp jwvy[ [huzkw iek dUjy dI jUT vrqNw hY ies krky qmwkU dw nwm ‘jT pwn’ hY][ 5(dÍwdSI sMbMDI Auqr) DrqI dy swry pwp hrI PrXwdI hoky gey ik kljug ivc quhwfI mihmw (Bwv quhwfI kQw swL) mwrnhwrI hY qW hrI ny ikhw (dÍwdSI dy idn myrI) kQw suNnI (ieh Pl dyNo) ibrQw jweygI, Bwv dÍwdSI L myrI kQw suNn dw Pl pwpW dw nwS hoNw nhIx hovygw[ 6(pr hy gurU) nwnk dyv jdox qusIx idawl ho jwE swry dUSn imt jWdy hn jYsy ik SMkr vrnI ibdr dy, dirzdRI bRhmN (sudwmW) dy, ajwiml dy, kubjW dy qy BIlnI dy (pwp quhwfI ikrpw nwl imt gey sn)[ (sUcnw-nwnk iksy kvI dw 52 ivcox nwm nhIx hY)[

Page 221: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

221

qUM kÎox boliq nihÀ abY, kihn hog mm isMG1’ ]23]

qib mYx bolÎo smuiJ kY ‘mn prcw qum crn2[ 3jMqI ky kÎw bs shI? krqw qumrI Srn9 ]24] awT pihr kI cyStw bYiT smrpÎo DÎwn[ nÜQ hmwrI kzQ kir qumry hmrw gÎwn4’ ]25] suin swihb isMG! suin hsy qib hAux kihÀ5 kr joir[ ‘siB ko AuØzqr awp hI khIey sMgq qor6’ ]26] *boly pRBu qib dÎwl huie ‘jnm join BRm jIv[ inûdRw viS eykWq icq lKY BRmY supnIv7 ]27] qwrw gur pqnI BugI cMd kwlKw dyiK[

1myry isMGW pRqI qUM kihNw hovygw, Bwv qUM agox L Kwlsy ivc kQw kryxgw[ (a) hy myry isMG qUM bI kuC khu[ 2myrw pRym awp dy crnW nwl hY[ 3vwjy dy kIh vzs hY, inScy hy krqwr jI! mYx qyrI Srn hW[ 4swfI kQw dI nÜQ quhwfy hzQ ivc hY gÎwn swfw quhwfw (idqw) hY[

(a) swfI nÜQ awp dy (kr=) hzQ ivc hY qy swfw kQn (awp dy bKSy) igawn (L kQn krnw hY)[ 5awiKaw[ 6ieh sMgq awp dI hY[ *ieh sO swKI dI 85vIx swKI hY[ 7jonIaW ivc BRmN qy ar ies jnm dy (aMdr dby sMskwr) inûdRw dy vzs ivc (ipaW) jIv iczq dI eykWq lKky supny ivc (Auh dby sMskwr) BKlwAuxdw hY[ Bwv ies jnm qy agly jnmW dy icq (fUMGy mn) ivc pey sMskwrW L supinaW ivc ilawky jIv dyKdw hY[ (a) jIv ijvyx jnm (lY lY) jUnW ivc Btkdw hY iqvyx inûdRw dy vs eykWq hoky supinaW ivc awp L Btkdw lKdw hY[

Page 222: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

222

pr nwrI prsn aGI lok idKwXo lyK1 ]28] 2rwm lKin imRgIaw gey ivCury dono BRwq[ ins gofy pgVI DrI imzqR khwnI bwq ]29] iBawn imly prcw pgV vr dInw qib eyh[ gofy pr dsqwr Dir pwvih inrduK dyih6 ]30] 3BUq jwiq BU pr ijqy mUqR doK imit jwie[ QUk idey suiD kwie huie pICy shI bnwie4 ]31] 5pwp gRsY jib awin kY iqRskwrY ibiD awn[ ibnw bulwey bolIey jW ibiD BlI n mwin2 ]32]

1gurU (=bRhspqI) dI qwrw nwmy iesqRI (cMdRmW ny) BogI sI (ies krky) cMd ivc kwlK dyKIdI hY[ pr nwrI dy prsn (nwl) pwpI (hoieaw cMdRmw huN) lokW ivc (awpNy pwp dw) lyK idKw irhw hY[ 2rwm lCmn iSkwr L gey qy donox BweI awps ivc ivzCuV gey, svyry (dovyx Brw) iml pey (rwq L) pgVI dy prcy (dI gl bwq suNky) ieh vr qdox idzqw ik jo gofy pr pzg rKygw Auh awpNI dyhI inrduK kr leygw[ kQw ieAux hY ik iSkwr ivc imRg dy mgr rwm lCmn jI ny GoVw suzitaw qW awpo ivc ivCV gey[ rwq L dovyx suqy nhIx iek ibzRC nwl Fo lwky gofy AuØzqy awpo awpNI pg rzKky bYT gey qy lCmn jI pzg L rwm smJky qy rwm dI pg L lCmN smJky pzg nwl swrI rwq guNwnuvwd krdy rhy[ svyry dovyx iml pey qW pg nwl rwq dy prcwvy dI gzl dzsI, qdox ieh vr idzqw jo gofy pr pg Drygw AusdI dyih duK rihq rhygI[ 3pRXwX dyKo aMk 1 agly sPy dw[ 4DrqI Auqy (ijqy=) ijzQy ikqy BUq jwqI (hovy qy AuQy) ipSwb (koeI kr bYTy qW Aus qy ipSwb kr bYTN dw) doS dUr krn leI (ipSwb, krn mgrox) Quzk dyvy ipCox (Quzk dyN dy mgrox iPr shI bNwvy Bwv hzQ awidk DoNy Quzk suztN qox kry, iPr srIr SuzD ho jwvygw[ 5jdox pwp awky gRsdy hn qy iqRskwr dI ibDI aw bNdI hY qdox ibnW bulwey bolI dw hY ies ibDI L cMgw nw jwNyx Bwv jdox ibn bulwey bolN L jI kry qW smJ lE ik pwp Audy hoey hn qy inrwdr dI ibDI bNn lgI hY[

Page 223: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

223

1awid aMiq rotI igRhI dyv ipqR ihq dyin[ byd Aukiq qy Drmvwin eyk ipCwVI lyin3 ]33] sgun hoih siB sUrmy dyv dwihny hoih[ rn SzqRüin ko swmny kry tMkwrI kRoih2 ]34]

cOpeI: ajmyr Swh kI kMnÎW hoeI[ ipq awiesu ko ly kir soeI[ cihiq kMq ko krin inhwrY3[ Kojin krih n inScY DwrY ]35] -qp ibswl ko qwpiq joie[ qyj sihq, mm piq hÍY soie-[ Kojiq rhI ibzpR iek hyrw[ ijn qn qwpÎo bhuq bfyrw ]36] byd mMqR hsqwml jWhI[ idRV qpu rhY AuxCibRq4 mWhI[ rwhk ikRKI bwF lY jwvY[ bIn bIn dwny qihÀ lÎwvY ]37]

1igRhsqI (rotI pkwAuN dy) awid aMq ivc (do rotIaW) dyv qy ipqRW nimzq dyxdy hn, vyd dI AukqI mUjb clN vwly Drmvwn iek ipClI rotI hI lYN[ Bwv ieh (ik qON qox pihlW tukVw jo qoVIdw hY Auh dyv (Bgvwn) nimzq huMdw hY Aus L pkwAuN vwlI qON dy ipCy lw dyxdI hY ik CWdw dyv dw kzFky rzK ilaw hY[ iPr Auh dUsrw tukVw kztky pyVw bNwAuxdI hY ieh ipqrW nimzq huMdw hY[ ies L hMdw awKdy hn qy bRwhmN lY jWdw hY[ pr jo awtw pihlox kztky qON dy aMq rzK ilaw hY ies dI rotI aKIr pzkdI hY[ ieh swDU aBÎwgq Drm avlûbIaW L dyeIdI hY, ies L mMfw awKdy hn[ arQwq jo aBÎwsI leI mMfn kIqw igaw hY[ ies pr lyKk kihÀdw hY iek ipClI rotI jo hY Drmvwn Auho aMgIkwr kry ieh vyd dw hukm hY, ikAuxik Auh eISvr nimzq huMdI hY[ 2jo rN ivc SqRÁaW dy swhmNy kRoD ivc Brky (DnuK dI) tMkwr krdw hY Aus sUrmyx dy swry (SuB) Sgn ho jWdy hn qy dyv Aus dw shweI ho jWdw hY (ikAuxik Sgn vyly BI vwjy dw Sbd huMdw hY qy dyv pUjn vyly BI GiVawl, CYNy, kYxsI awid dw SuB Sbd huMdw hY, so DnuK dI tMkwr duvzlI asr krdI hY)[ 3kMq awp dyKky krnw cwhuMdI sI[ 4Bwv islw cugky guZwrw krn vwlw sI (Auh bRwhmN)[

Page 224: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

224

Kwie inRbwihn krih srIr[ byd KVMgn iQq icq DIr1[ iqs ibloik ajmyr kumwrI[ qp ibswl kI iniD ijn BwrI2 ]38] buiD bl qy kir ibibD Aupwieaw[ iqsI ibzpR sox bÎwh krwieaw[ idjbr ky Aur aiq duicqweI[ mYQun kry Drm ibnsweI ]39] BwjÎo jwie n ikshUM dyS[ ienhuÀ gMmqw Qwn aSyS3[ rhÎo ibcwriq bs n bswXo[ pkir mlyCin sdn suvwXo4 ]40] dÍwr ikvwr asMjiq kry[ insw ibKY bwso kir iQry5[ ies ibiD idj bybis Bw jbY[ byd mMqR ko piT kir qbY ]41] kot loh ko chuÀidiS rcÎo[ iqs aMqr iQr hÍY kir bcÎo[ qib ajmyr suqw avlokw[ loh durg qy chuÀ idS rokw ]42] kuC nihÀ jqn clÎo ibiq rwqI6[ Koil ikvwr dey ipiK pRwqI ]43] bhur jwmnI pRwpiq jbY[ Gr mihÀ rok idXo idj qbY[ iQr aMqr supqin ky kwl[ pTih mMqR aXkot ibswl7 ]44]

1vyd dy Kt aMg pVHy qy icq DIrj Dwry[ 2dw KZwnw ijs ny lÜiBaw sI[ 3ienHW dI phuMc hr QW hY[ 4mlyCW ny pkV ky Gr sulw idzqw[ 5itk ky vwsw kry[ 6rwq bIq geI[ 7lohy dw krVw kot (bNw lvy)[

Page 225: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

225

ibn icMqw supqih suK pwvY[ BeI Bor bwhr inkswvY[ kyiqk bwsr ies ibiD kIn[ nr nwrI siBhUM suin lIn ]45] qib ajmyr Swh ky pws[ mMqR Skiq idj krq pRkwS1[ khÎo mlyCin siB smuJwie[ -ies ko jwno sugm Aupwie ]46] qnk qmwkU iesy iplwvhu[ siB ihMduin ky mMqR nswvhu[ iksU mMqR kI Skiq n rhY[ qnk qmwkU ihMdu ij CuhY- ]47] as mslq kir kY smudwie[ sBw ibKY idj lIn bulwie[ siBin mlyCin awdr kInw2[ inkt ibTwie qpoDn lInw3 ]48] kMcn ko huzkw bnvwXo[ idj idKwie guV sMg imlwXo[ apr ibzpR ky hwQ ghwie[ iqs ky awgy DrÎo bnwie ]49] iriK ipiK kY siB sMg Aucwrw[ -mYx n krhuÀ* ieh aMgIkwrw[ Blo ik buro nhIx suD koeI[ nhIx sprsOx doS ij hoeI- ]50] suin kir jy mlyC buiDvMqy[ ihq inrdoK krn AucrMqy[ -skl sBw ko kÎox n inhwry[ imil pIviq hYx sÍwdiq swry ]51]

1idj dI mMqR SkqI dw pRkwS (iZkr) kIqw (lokW ny)[ 2sO swKI ivc ieQy aYAux iliKaw hY:-pIr mlyCI bYT ky kr awdr bYTwie[ iesy pIr mlyCI dw iZkr 29 aMsU dy aMk 9, 15 qy 17 ivc awXw hY[ 3qpzsÍI L kol ibTw ilaw[ *pw:-kbih[

Page 226: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

226

ies mihÀ doS khW avlokw[ kMcn pwvn ko bn hokw1[ guV sn imlÎo, ibzpR ly awXo-[ iezqÎwidk kih kY ibrmwXo ]52] khy siBin ky kInis pwn[ BeI jwmnI idj ju ibhwn2[ Gr ajmyr suqw ky gXo[ qQw mMqR piT kir iQr BXo+ ]53] bnÎo n kot mMqR nihÀ PurÎo[ ibzpR ibbis hÍY kir pun iQrÎo[ imil ajmyr suqw inj aMg[ mYQun krÎo iqsI ky sMg++’ ]54] jgq jUT mihÀ doS bfyrw[ krÎo bqwvin pRBu iqs byrw[ ‘Drm ihMd ko mMqR smyq[ krm* ibnwSin ko bf hyq3 ]55] cobdwr kljug ko jg mYx4[

1huzkw[ 2bIq igaw[ +pw:-ibrmXo[ ++ieho jyhIaW rvwXqW dy awDwr qy kQIaW sO swKI dIaW kQwvW dw ieiqhwsk pqw krnw kTn hY[ pr Szk huMdw hY ik lyKk ‘muazXnuÜdIn icSqI‘ qox ‘ajmyrSwh’ dI murdw lY irhw hY[ awp ny 1166 sMn eI: dy lg pg ihMd dy rwjpUqwny dy ajmyr Sihr jwky fyrw lwieaw[ ienHW ny ieslwm dw aiq pRcwr kIqw[ ienHW dI Kwnkwh EQy hoN krky muslmwn ajmyr SRIP kihÀdy hn[ awp ny ajmyr dy sB qox vzfy bRwhmN mhMq L awpNy dIn ivc aWdw sI[ ies mhMq dy ieslwm ivc dwKl hoN bwbq ies pRkwr dIaW rvwXqW ihMdUaW ivc hoNgIaW[ pIr jI dI puzqRI ny bI dIn PYlwAuN ivc bhuq ihzsw ilaw sI[ qmwkU amrIkw qox 1558 eI: ivc pihlo pihl XUrp ivc awieaw hY qy ihMd ivc lg pg 1605 eI: ivc awieaw hY[ iesy swl akbr guZiraw hY[ AuØzpr kQy pIr ajmyrI sMn 1635 ivc cV cuky sn[

ieiqhwsk ihswb qW ies pIr qk TIk nhIx bYTdw, pr mgrox khwNI GVn vwly L qwrIKW dw kI Qhu qy kI prvwh[ ieh bI ho skdw hY ik mgrox dy iksy pIr vl sYnq hovy[ pihly pIr qox mgrox pIr ajmyrI ienHW dI azl qW pY geI sI[ *pw:-krn[ 3vzfw kwrn hY[ 4jgq ivc kljug dw cobdwr hY[

Page 227: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

227

sOc awid gun nwSk lig mYx1[ aiDk apwvn kirby hwro[’ kivin sBw mihÀ gurU Aucwro2 ]56]

ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy pMcm ruqy ‘kivXin’ pRsMg brnnû nwm cqur ibMsqI aMsU ]24]

1sOc awid dy (swry) guNW L nwS krn vwlw hY nwl lgN nwl hI[ 2kvIaW dI sBw ivc ieh gurU jI ny ikhw[

Page 228: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

228

25. [pRSnoqr[ kil vrqwrw] 24<<ipClw aMsU qqkrw ruiq 5 aglw aMsU>>26

dohrw: AuØzqr apr ij rih gey siqgur siBin bqwie1[ suin kY ijn kAu2 irdy mihÀ inScY qqiCn awie ]1] ‘3qW iriK SuB gopd suvn dInw SRwp bnwie[ mrn kwl nB Sbd huie go krnI qij jwie7 ]2] skl pwp jy BUm mihÀ bsyx awie pd mWJ[ SRoqw bkqw ko lgY kbY n pUj krWJ4 ]3] 5anÜDÎwie ibzdÎw GuKY so bwdI jg mWih[ dwird awrbl nwS huie

1swiraW L dzso[ 2ijnHW AuqRW L[ 3Aus SuB irKI ny gAU dy pYrW dy pzqR Bwv qmwkU L mwrn smyx SRwp idzqw jo akwS bwNI (hoky suNweI idqw ik qmwkU dy pIN vwly L) SuB krnI Czf jweygI[ sO swKI ivc ipCly aMsU vwly irKI dI jd qmwkU pIN nwl mMqR SkqI dUr ho geI aglI quk iPr ieho hY ik ‘qW irK suq.... ’ qW Aus vyly irKI suq ny sRwp idzqw[ ijs qox iszD hoieaw ik gur pRqwp sUrj ivc ipCly aMsU vwlI kQw hI cl rhI hY[ prMqU keI igawnI ies dohy dw hor arQ krdy hn, ik XmdgnI ny jdox shzsR bwhU L kwmDyn gW, jo Aus ny surgW qox mWgvI mMgweI sI, nw idzqI qW gAU akwSW L AuØzf clI[ shzsR bwhU ny qIr mwiraw gAU dy pYrox lhU FzTw ijs qox qmwkU Aupijaw, shzsr bwhU ny XmdgnI dw isr kt idzqw, Aus vyly awkwS bwNI hoeI ik qmwkU vrqN vwly dI go krnI nSt ho jweygI [go krnI=DrqI qy rihky kIqI SuB krnI Xw vyd anuswr kIqI krnI][ 4BUmI dy jo swry pwp hn Auh qmwkU ivc awky vzsNgy, (Aus qmwkU pIN vwly) vkqw (bRwhmN qox) jo SRoqw kQw suNygw Aus L vI lÜgNgy, ies krky (aYsy bRwhmN dI) pUjw kdy nw kro[ [pd dw Bwv hY;-go pd suvn=qmwkU[ tUk-agy 29 aMsU ivc ies iZkr dw pqw skMD sMihqw ivcox idzqw hY (dyKo aMsU 29 aMk 4) qy skMD sMihqw ivc aYAux iliKaw hY;-dwqwrM nrkM XwqI bRwhmNo gRwm SUkrw[ arQwq-qmwkU pIN vwlw dwnI nrk L jweygw qy qmwkU pIN hwr dwn lYN vwlw bRwhmN ipMf dw sr bNygw[ 5dyKo agly sPy dw aMk 1[

Page 229: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

229

awpd iehu Auhu awih1 ]4] *rj nwrI2 qÎwgn bnY qjY rWf kw Bog[ ibn bÎwhI, anruc iqRXw3 qÎwgY kul aru rog4 ]5] sOc SyK jl asuzc huie5, ingury kr apivzqR6[ sÍwn, supc jUTw, alp, Git bMDw, jl aisq7 ]6] aYsy vyd purwn suc sMkr miln n jog[ SRoqw suin nwrk psU hwn, kulInI jog8 ]7]

1jo CuztI vwly idn ivzdÎw pVHygw (Bwv hrI dI kQw krygw) Auh jgq ivc JgVwlU bNygw, Aus L dirzdR peygw, Aumrw nwS hoeygI[ ieh qy Auh (Bwv swrIaW) apdw Aus L pYNgIaW [anazDÎweI=Auh idn ijs idn pVHnw ivvrjq hY[ CuztI dw idn[ so awm krky aStmI, cOds, amwvs qy pUrNmw hn, ar eykm vI ivc Swml smJI jWdI hY[ pr ipCy pRSn ivc dÍwdSI L kQw mnHy dw kwrn puziCaw sI[ eyQy Auqr nw pVHn dy idn dy awey hn][ *pRSnW dy Auqr muk gey, agy KuzlHy iKawl czly hn[ 2irqU vwlI iesqRI[ 3ijs iesqRI dI rucI (Bog ivc) nw hovy[ 4(awpNI kul dI (awpNI Zwq dI qy) rogN Bwv bImwr iesqRI bI iqawgy[ 5sOc dw bicaw jl apivzqR huMdw hY[ 6qy ingury dy hzQW dw (pwNI bI) apivzqR huMdw hY[ 7kuqy qy cUVHy dw jUTw QoVw KVoqw hoieaw qy GVy ivc (bhuq idnW dw) bMd ipaw hoieaw qy mYlw (pwNI apivzqR hY) [asiq=jo icztw nw hovy Bwv mYlw][ 8aYsy hI pivzqR vyd ar purwN SMkr vrn qy mYlIaW (Bwv nIc) jwqIaW dy (pVHn) jog nhIx hn[ (aYisaW qox) suNn vwlw nwrkI qy pSU hovygw[ (qy Aus dI hr qrHW) hwnI hovygI (ieh kMm kQw vwrqw krn dw) kulIn purKW L hI jog hY[ [siqgurU jI iszKW L ividaw dy rhy sn[ ies krky AuØzc jwq dw koeI aiBmwnI awKypkwr pySbMdIaW kr irhw hY ik awm iszKW L kQw vrqw dw aiDkwr nw rhy][ (a) ienHW dy arQ aYAux bI lgdy hn:-aYsy vyd purwn suzcqw (kihN vwly kihÀdy hn ik qmwkU) SMkr (vrN krn vwlw hY qy) mlIn hY (ies krky vrqNy) jog nhIx[ hy SRoqw jno suNo (pIN vwlw nwrkI pSU qy AuØzc kulqw L hwnI dyN vwlw hY[ jYsy ik (sÍY) iesqRI iesiqRqX krky burI nhIx, pr rjsÍlw (mnHy hY)[ ivDvw rMfI, anivawhI qy anruc Bwv ivDvw, kuawrI, qy jbrI sB mnHy hY kyvl ivawhI ivhq hY[ qy jYsy pwNI pwNIpuNy krky qÎwgny jog nhI pr sOc dI apivzqRqw krky, ingury dy bury pRBwv krky, kuzqy cUVy dw jUTw hoN krky, mYlw qy bzDw hoN krky qÎwgny Xog hY[ aYsy hI vyd purwN qW suzcy hn pr dÍwdSI vwly idn anazDÎwXI idn hoN krky nhIx suNny

Page 230: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

230

pMQ rcÎo mYx Drm ihq pUjw dwn n Kwie[ loB bMD1 mwniq nhIx SUkr jonI pwie ]8] idvs rYn gur crn Bij, kul kI kir hY kwr[ pwp ibfwrY iszK mm swKI suin Aupkwr2 ]9] KMfy kI pwhul ijnhu so SsqRin ko Dwir[ krYx jIvkw awpnI prwlbD anuswr ]10] rN mihÀ sÍwmI Drm ko, pIT n irpu ko dyih3[ snmuK huie SsqRin hqih, surpuir kY js lyih4 ]11] qij DIrj rN qy Bjih jg mihÀ ly apvwd5[ mry pwp Pl Boig hY pwie n ikq aihlwd ]12] jwq brN kI kwn qij imlih Kwlsy sMg[ gurbwNI sox pRym kir mn rp gUVHw rMgu6 ]13]

cwhIey[ jo SRoqw suNngy Eh SMkr brnI qy mYly ho jwNgy, nwrkI pSU qy akulIn hoky iksy gl jogy nhIx rihNgy[ 1jo loB dy vzs ho ky[ 2iszK myrI iszKÎw suNky pwp dUr kry, Aupkwr kry[ (a) gur Aupkwr dIaW swKIaW suNy aqy prAupkwr vwsqy swKIaW suNwvy[ 3suawmI Drm=mwlk nwl aMg pwln qox mUMh nw moVy qy (SzqRÁ dy swhmNy hoky lVy), Aus L ipzT dyky Bzjy nw[ 4(aYQy) js qy (azgy) surg L lvygw[ 5inûdw[ 6gUVHy rMg (pRym) ivc mn rMgy[

Page 231: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

231

hmro hY AupdyS as jo Dwrih suK pwie[ vDih Kwlsw jgq mihÀ siB avnI pr Cwie ]14] *vDYx pMQ pr Drm nihÀ1 Xw ibiD kil kw Drm[ vrqih skl jhwn mihÀ ivrlw jwnY mrn ]15] krqw hukm huieE hmY qib kil jory hwQ2[ -rwj qumwro byr hm hmY pMQ ky swQ3 ]16] jgMnwQ dI TAur muih dÍwrkw mihÀ rnCor[ kWSI ibsÍw nwQ mYx kur mihÀ Drmin vor4 ]17] qYsy qum mmu rwKIXo skl krOxgw kwj[ skl lok mihÀ jwnIXox mor qumwro rwj5- ]18] qib hm aYsy khÎo iqh -qum ko krnI iszD6-? bolw -krnI nWih ko krOx nwm kI ibzRD7 ]19]

*ieh sO swKI dI 86vIx swKI hY[ 1kiljug ivc hor pMQ (bQyry) vDNgy pr AunHW ivc Drm Bwv nhIx hovygw[ 2kiljug ny (qdox) hzQ joVy sn[ 3quhwfw (arQwq Kwlsy dw) rwj myry smyx ivc hY qWqy mYL vI pMQ dy nwl rzKo[ 4jYsy jgnnwQ ivc (jgn nwQ ny) qy rNCor (Bgvwn) dÍwrkw ivc, kwSI ivSySÍr nwQ qy kurCyqr ivc Drm vwilaW ny mYL TAur idzqI hY [Drmin vor=Drm vwilaW ny][ 5ik myry smyx awp dw rwj hoXw hY[ (a) jwinaw jwey ik myrw quhwfw rwj (iekzTw ho irhw) hY[ 6qyry smyx ivc kyhVI krnI iszD hosI, Bwv iks krnI nwl Pl dI pRwpqI hovygI[ 7nwm dw vwDw krWgw[

Page 232: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

232

klih krwvOx bwp suq nwir purK ko juzD[ BYn mwie ko Coif kY pwlY gRyhn suzD1 ]20] suq nwrI ssurw BjY swsU BjY jmwq2[ dws BjY BUpiq juviq3 ibzpRn AupjY SWiq ]21] SUdR nyxvdw jyxvdy ibzpRihÀ dyx iDDkwr[ AupkwrI sUJy nhIx4, bhuqy bDYx ibkwr ]22] puzqR jnY nwrI BlI, kMnÎW jnnI dUr5[ suq smuJwvY bwp ko, nuih6 kih swsU kUr7 ]23] isK AupdySY gurU ko aMn apwvn KwieÀ8[ nHwN qjYx kwXW duKI9 KwvYx bhu ruic Bwie10 ]24] pRIq Qor KuSmiq bcn Audr Brn ky kwj11[ nwrI imlnw Bog kiv

1inrol vhutI L pwlNgy (kljug dy jIv)[ 2jvweI[ 3rwjy dI iesqRI[ 4...... lÜBygw nhIx[ (a)...... dI soJI nhIx rhygI[ 5kMnÎW jMmN vwlI L iqawgNgy[ 6Lh[ 7szs JUTI hY[ 8aMn apivzqR KwNgy[ 9nHwAuNw Czf dyNgy (kihNgy ik) srIr duKI hY[ 10rucI qox bhuq, (Bwie=) loB nwl[ 11KuSwmd dy bcn (kihNgy) pyt pwlN leI[

Page 233: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

233

igRh igRh jjIey swj1 ]25] byd bycdy bydDr2 BUim bycqy CziqR3*[ Gr bycy bnIey4 bhuq, SUdR bycqy puzqR ]26] BUKy mrqy kwm ibn Bgvw kir kY ByK5[ jtw bMiD krqy surg imRgCwlw prvyK6 ]27] lokn kAu aYsy khYx sMq sMg hÍY Bwg7[ awp nrk avrn nrk krnI bnY n lwg8 ]28] lokin ko bMcn krYx kQYx gÎwn kI bwq[ isr Dun9, locn jl SRvq10, kptI aiDk suhwq ]29] grB igrwvYx rMf kw, suBgw hoih n grB11[

1(mrd qW swrw idn ienHW mMd socW ivc rihNgy ik) kdox (rwq awvy qy) nwrI dw Bog imly (qy iesqRIaW swrw idn) Gr Gr ivc (sMBog) dy smwn iekzqR krngIaW[ (a) kvI nwrIaW dy imlN qy Bog iblws dI swjnw (rcnw) rcNgy qy Gr Gr (ieh soihly) suNwky mMgdy iPrngy[ 2bRwhmN[ 3CzqRI iZmIn vycNgy[ *pwTWqR-BUp bycqy CqR=rwjy Czq (Bwv) rwj vycNgy, Xw rwjy BUmI=iZmInW vycNgy[ 4vYS[ 5kMm qox ibnW (byruZgwry hoky) swD bNngy[ 6jtW bMnHky qy imRgCwlw pihnky ivSy Bog BogNgy [sMs:, pirivÞ=lpyty hoey[ rs=ivSy rs][ 7BwgW nwl imldw hY[ 8SuB krnI nwl lÜgNW hI nw bNygw Bwv CuhNgy nhIx[ 9isr JumwAuNgy[ 10Bwv azQrU ikrngy[ 11suhwgNW L grB nhIx hovygw[

Page 234: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

234

BUq pRyq syvn krYx, nihÀ ismrYx SRI pRBu ]30] jhW cwh1 qihÀ ibGn bhu, ibnW cwh2 huie kwm[ imzqR krYx aiq SzqRüqw SzqRü mIq kw kwm3- ]31] suin boly -kAuqk Bly qUM qw nt ijAux pMQ[ nwm dwn huie pMQ mihÀ krIahu apnI sMQ4’ ]32] 5qib boly siqgurU ‘shI sunY sunwv Audwq[ hm hmry sMgiq Bgq khW qumwrI bwq6- ]33] kljug bol sunwieE -suno hmwrI KÎwq[ kQw sunwvhuÀ awid kI

1SuB kMm dI iezCw[ 2aSuzB iezCw[ 3(kMm aw pey qy) imzqR aiq SzqRüqw krygw, (pr jd awpNw kMm aw peygw qW Eho) SzqRü imzqRqw dw kMm aw krygw Bwv, Aus L Srm nw aweygI ik mYx azgy vYr kmwXw sI huN myrI imzqRqw dw kI arQ hY prMqU sÍwrQvS Pyr bnwvtW aw krygw (a) ijzQy (imzqR L iksy kMm dy isry cwVHn dI qIbr) iezCw hovygI EQy qW bhuqy ivGn (pwAuNy cwhuNgy qy ijzQy awpL iksy) kMm dI cwh hovygI (EQy cwhuNgy ik) ibnW ivGn kMm ho jwey[ 4suN ky awp boly (qyry) krm qW acrj hn, qUM qW aYAux gzlW krdw hYx ijvyx nt pMQI (huMdw hY), qy swfy pMQ ivc nwm qy dwn ny (pRDwn) hoNw hY, (myl kIkUM bNy? qd kljug boilaw, ikvyx ijvyx ho sky awpNy pMQ nwl) myrI sWJ rlwE[ [sMQ=sMiD=myl] (a) (ipClI quk dw) myry pMQ ivc nwmdwn hovygw (qUM koeI awpNI) imRXwdw (vzKrI tor) [sMs:, sMsQw=imRXwdw][ 5BweI rwmkuier jI kihÀdy hn[ 6qd siqgur jI boly:-

scI suNnw hYx? (lY qYL) AuØzcI Aucwr ky suNwAuxdy hW ik swfy Bgq qW swfy nwl juVy rihÀdy hn, quhwfI gzl hI kI hY Bwv koeI QW nhIx

[sMgiq=imly hoey, juVy hoey][

Page 235: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

235

mq krIahu ibzKÎwq1-’ ]34] ‘kil nwmw gurbKS isMG qo ko dIno eyh[ siqgur awp sunwieaw swcu sunwvOx qoihÀ2 ]35] kiljug kihqw -awid mYx bRhmw jnqw kIn3[ khYx skl hm hYx aiDk hMkwrI liK lIn4 ]36] qib bRhmw smuJwXhu -qumwrw nÎwie smwj5-[ kih smwiD kir* mOn huie icqvw purK jurwj6 ]37] eyk Krw dUvw hUXw qIjw cOQw suvn7+[ pRQm jnm ko sOxp kir nIiq pVweI guMn8 ]38] ibiD bUJhu –kÎw vrqNI puqR kryxgw jwie9?

1kljug ny Pyr bolky suNwieaw:-swfI pRgtqweI (dI gzl) suNox mYx muzFlI kQw suNwAuxdw hW ies L ivSyS krky pRgt nw krnw [sMs:, KÎwq=pRgt, pRgtqweI[ ibzKÎwq=ivSyS krky pRgt][ 2(suNox swihb isMG jI! siqgur jI mYL kihN lÜgy) (huN rwm kOr jI swihb isMG L kihÀdy hn ik gurU goibMd isMG jI boly ik hy) gurbKS isMG asIx ieh kilnwmW qYL idzqw hY[ so siqgurU jI ny mYL kihky suNwieaw sI (hy swihb isMG!) Auh qYL mYx szco szc suNwAuxdw hW[ 3kljug kihÀdw hY ik muzFkwl ivc jd bRhmw jI ny swfI AuqpqI kIqI[ 4(asIx swry) awKIey asIx vzfy hW qW bRhmw jI ny swL hMkwrI jwN ilaw[ 5(hy byitE!) quhwfw (jd rwj) smwj (hovygw qdox) nÎwX krnw[ *pw:-kih[ 6(ieh gl) kihky bRhmw cup krky itk igaw qy Xuvrwj (itzky vl) qzikaw [sMs:, purK=bRhmw[ Xuvrwj L jurwj iliKaw hY][ 7iek KVo igaw Pyr dUjw (vI KVo) igaw Pyr qIjw cOQw puzqr (KVy ho gey)[ +pw:-suMin[ 8pihly jMmy Bwv (siqjug) L (rwj) sOxpky pVHweI hoeI nIqI pr vIcwr arMBI [guNnw=vIcwrnw][ 9bRhmw ny puiCaw ik hy puzqr (nÎwX dI) vrqox qUM jwky kIh kryxgw?

Page 236: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

236

so eIhW khu moih iFg hukm rwj mihÀ++ dwie1- ]39] sq bolÎo qib -puriK nY dyS dyS idXo bWt[ ijsY dyS qW kw ilKOx pwp puMn kI sWt2 ]40] qip, sq, aru mK, arcnw, lok krwAUx roj3[ bRwhmN bRhm prwXNI AUcw bn bis joj4¶ ]41] bIj PlwAU byr sOx Aumr lwiK iek brs5[ jog ibKY lwAUx nrin SuB gun AupjYx srs6 ]42] SsqR Drm CzqRI krYx, puMnÎ ibhwrI bYs7[ qIn byd qIno brn siBin lKwAUx aYs8- ]43] dUjw9 bolÎo -ipqw jI!

++pw:-muih[ 1jo hukm rwj ivc dyvyxgw[ 2qb siqgur boilaw ik (jo pwp puMn iksy) dyS dy purK ny (kIqw so mYx Ausdy awpNy) dyS ivc vMf idaWgw[ ijs (dyS ny) pwp puMn kIqw Aus dyS dw ilK lvWgw (qy Aus dyS L pwp puMn dw sWt=) bdlw idaWgw[ 3qpzsÎw, szc, jzgÎ, pUjw, (cwry Drm dy kMm) roZ krvwvWgw (lokW qox)[ 4bRwhmN bRhm pRwXN hoNgy, bnW ivc vzsky Xog krky AuØzcy hoNgy (a) AUcw bn bs soj=sOj (igRhsq dI smzgrI ivc) vsdy hoey AuØzcy bNngy[ (e) bn bs sOj=bnW ivc vzsNw AunHW L Pbygw[ ¶pw:-soj[ 5iek vyr dw bIijaW sO vyr PlwvWgw[ (a) Bwv eyQy iek bIijaw agly lok ivc sO guNW hoky Plygw[ Aumr lÜK vrHy dI idaWgw[ 6bhuqy[ 7vYS Drm dw ivhwr krngy[ 8iqMnW vrnW L iqMnW vydW dy Drm aYs qrHW lKw idaWgw[ 9Bwv qRYqw[

Page 237: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

237

SsqR Drm muih KUb1[ sBY clwAUx rIq2 mYx dyvOx syvw hUb3 ]44] jzgÎ krwAUx arQ sMij pwp imtwAUx log4[ surg lok lg krm hI ds boeI ly Bog5 ]45] ds shMsR jIvYx skl, pwp frn siB awh6[ bfy BRwq qy AUn ds Drm clwAUx rwh7- ]46] cuzp hoie, qIjw khY -arcw Gr kI vMf[ shMsR jIvnw, cwr bIj8, arD puMn aG KMf9 ]47] aiDk ibzpR ar CzqR kI vNj krY jn awp[ rwjw ko gur mwin kY nÎwie krwvY awp10- ]48]

1myry smyx ivc SsqR Drm cMgw hovygw[ 2sB L imrXwdw ivc clwvWgw[ 3syvw ivc Bwvnw lw idaWgw [huzb (=muhzbq) qox hUb][ 4Dn kzTw krky jzg krvwvWgw qy lokW dy pwpW L imtwvWgw[ 5surg lok qk (azpVn leI SuB) krm hI krngy, qy iek vyr bIijaw ds vyrI lYky BogNgy [boeI=bIijaw][ (a) jo krmW dw (boeI=) bIj bIjNgy Auh surg lok ivc ds ihzsy ZÎwdw BogNgy[ 6ds hZwr (vrK) swry (jIv) jIivaw krngy, pwpW qox swry frngy[ 7vfy iBrw (Bwv siqjug) qOx ds ihzsy Gzt Drm dw rwh clwvWgw[ 8(jdox dUjw jug) cup ho igaw qW qIjw (=duawpr) kihÀdw hY ik mYx Gr Gr ivc pUjw vMf idaWgw qy awrblw hZwr vrHy dI hosI (iek vyr dw) bIijaw cwr (vyr Plygw)[ (a) ieQy iek idzqw azgy czlky cOguNw imlygw[ 9azDw puMn qy azDw pwp dw ihzsw (rih jweygw)[ (a) pwpW dy KMfn leI (jIv dy kIqy) puMn azDy (kzty jwNgy, aziDaW dw Pl Bogygw)[ 10bhuq bRhmn qy CzqRI (loB vS hoey) vpwr krn lg pYNgy, koeI awp (krngy koeI) jn (=nOkr rzKky AunHW dy ZrIey vpwr krngy)[ rwjw L vzfw mMnky Aus qox jw ky nÎwie krONgy (Bwv pMcYq dw Xw Gr dw Gry PYslw nhIx nijziTaw jw skygw[ [CzqRkI=CzqRI vMS dy][

Page 238: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

238

cuzp hUaw cup cqurQw bRhmw kih -qUM bol-[ qib hm kir jory nûmR -awiFs qumrI kol1- ]49] hskir bRhmw boilXo:-puzqR ipCwrI mor[ qyrI iezCw hoie jo so myry mn lor2- ]50] -3kuCqo* hOx kihny lgw jm Gr puMn ru pwp[ bX sO brK du bIj ly krY su BogY awp4 ]51] 5bhuq puzqR bhu bwSnw iezCÎw iszCÎw swr[ SUdR rwj Gr, hIXrn byd jwp hir Dwr2 ]52] 6Bgq krY pwpI qrY

1(qIjw) cuzp hoXw (qy) cOQw (mYx) jo cuzp (sW mYL) bRhmW ny ikhw:-qUM bol; qd mYx hzQ joVky inivaW (qy ikhw ik) qusW kol (myrI) nmskwr hovy[ [awiFS= awids, awdyS=nmskwr hovy][ (a) qusIx myrw awsrw ho[ [awiF+s=awsrw ho][ 2hzsky bRhmw boilaw:-qUM myrw ipClw puzqR hYx, jo qyrI iezCÎw hovy so myrw mn (suNnw) loVdw hY[ 3dyKo aglw sPw aMk 1[ *pw:-khqo-sO swKI dw pwT hY[ 4sMkucidaW hoieaW mYx kihN lg ipaw ik puMn qy pwp (jo) jn (krygw awpNy Gr=) dyh (Aupr hI krygw,) jo krygw so awp Bogygw, Aumrw sO vrHy dI hovygI, jo bIjygw dUNw lvygw[ [kuCqo=sMkocdw][ (a) jo eyQy bIjygw agy clky dUNw hovygw[ (e) do bIj dw arQ nwm dwn qy pwp puMn bI krdy sn[ 5(ivSy) vwSnw bhuq (hovygI), puzqR bhuqy (hoNgy), iszKÎw dw swr iezCÎw hovygI Bwv mnmqIey hoNgy, jo jI krygw Aus L swr isDWq awKNgy[ SUdRW dy Gr rwj hovygw qy ahIr (nIvyx lok) vydW dw (pwT) krngy qy hrI dw jwp Dwrn krngy[ (a) SUdr rwj krngy Gr (Gr ivc hI) (rn=) juzD mcygw qy vyd Aucwrn qy Aus dw Dwrnw (hir=) dUr ho jweygw[ (e) iek Qwvyx ‘hIXrn’ dI Qwvyx pwT hY ‘hI arn’ ies nwl arQ lgygw ‘SUdR’ rwj krngy, Gr hI bn (hoNgy qy) hr koeI vyd jp L Dwrygw, Bwv siqgur vWgUM bnW ivc vyd pwT dI imRXwdw nhIx rhygI qy vrNwSRm dI soJI Auf jweygI[ 6(myry rwj ivc) jo BgqI krygw Auh qrygw (cwho) pwpI hovy (cwho) nwrI hovy, (cwho) bRhmN (cwho) SUdR (hovy, cwho) nIc hovy, (cwho) bwl (hovy) cwho jÍwn (hovy, cwho) qurk (hovy, cwho) SMkr brnI hovy qy cwho anwSRmI hovy[ awsm KUd=awSRm KUMd[ ihMdI, KUMdnw=qoVnw, kuclnw[ [sMs:, KuÀfn qox KuMd qoiVaw hoieaw, ivhUNw[ Bwv awSRm qox ivhUNw[ anwSRmI][

Page 239: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

239

nr nwrI idj sUd[ nIc bwl jÍwnI qurk sMkr awsm KUd3 ]53] 1nwm ibnw dMfox skl nrk surg mm rwj4[ BUhI donox gqrdy jonI arQ smwj2 ]54] ieh BwvI pUrn kro qib jwvOxgw KUb3[ eyk qumwry dMf shuÀ avr n jwnOx dUb4-’ ]55] *siqgur kihÀ ‘iek smy mYx bRhmw khiq suhwq[ -suin suq! BUmI jweIahu Drm krm ivzKÎwq5 ]53] suin kljug! myro hukm qUM mm awgÎwvwru[ srb mMqR quih rwj rzd nwm mMqR isD swru6 ]57]

1nwm qox ibnw srbzq L mYx dMf idaWgw, nrk surg (sB QW) myrw rwj hovygw[ 2ipRQÍI pr dy hI qory qorWgw:-ivSy Bog qy pdwrQW dI iekzqRqw [sMs:, gqÍr[] [ihMdI, gqr=turny Xog[ qorw][ 3ieh BwvI (iezCw pUrn kro qW mYx jOxkI sMswr ivc jwvWgw[ [Pw:, KUb=cMgI qrHW jOxkI[ sUcnW=BwvI dw eyQy BivzKÎq arQ krnw pRkrN ivruzD hY, sO swKI ivc ‘BwvnI’ pwT hY jo sMsw dUr kr idMdw hY][ 4iek awp dw (bRhmw dw) dMf shWgw hor iksy dUsry L nhIx pCwNWgw Bwv prvwh nhIx krWgw[ [dUb=dUsrw][ *ieh sO swKI dI 88vIx swKI hY[ 5(rwmkuier jI kihÀdy hn ik) siqgurU jI (mYL Pyr) kihN lgy (ik suN rwm kuier!) iek smyx bRhmW ny (kljug L) SoBnIk bcn khy ‘suN hy puzqR ipRQvI ivc jwE qW AuQy (awpNy) Drm krm pRgt kro’[ (a) (EQy ipCly jug dy) Drm krm (azgy) pRgt hI hoNgy[ 6suN hy kiljug myrw hukm, qUM myrw awigawkwrI hYx; swry mMqR qyry rwj ivc mYx rzd idaWgw; nwm mMqR hI swr iszD (mukqI dw dwqw) hovygw[

Page 240: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

240

1aOr jugin mihÀ awsrw bhuq jzg qpu arc[ rwm nwm jpu rsn sÍws kil mihÀ kwrj src3 ]58] qoih rwj huie puzqR! jib, siB dyvn2 dÎox vrj[ ijAux iezCw iqAux vrqIey nwm mhwqm grj3 ]59] Blw qumwrw rwj huie skl iszD huie vwc4[ QoVI krnI Pl aiDk qIn rwKIE swcu5 ]60] pr aMSI pr nwr qij nwm srwhY sÍws[ hir Bj, hir icq, hyq hir6, hir isdkI kul aws7 ]61] dyh aMq BI8 hir Bjy qAu BI huie insqwr[ aYsy hir ko inq BjY BAujl AuqrY pwru ]62] bRhm prwieN9 hoie kY qn mn arpY joie[

1hor jugW ivc qW jzg qp arcnw awid dw awsrw bhuqw hovygw pr rsnW qox svws svws eISÍr dw nwm jpNW qyry rwj ivc kwrj swrn vwlw hovygw [src=swrny vwlw][ 2dyviqaW L[ 3nwm mhwqm gzjky (suNwvIx)[ 4sO swKI dw pwT hY-quih vwc=qyry bcn jo qUM khy hn iszD ho jwNgy[ 5iqMnW (jugW nwlox ieh gl awpNy smyx) szc jwN rKIx ik (nwm dI) QoVI krnI dw vI bhuq Pl hosI[ (a) iqMn glW sc rKIx jo agy dsdy hn[ pr aMS rihqqw, pr nwr qox bcNw, svws svws nwm jpNw[ 6hir jpnw, hir ismrnw qy hir pRym[ 7hir qy Brosw qy sB awsW (hrI pr rzKNIaW)[ 8Bwv dyhI dy aMq smyx bI jy[ 9vwihgurU ivc BgqI Bwv[

Page 241: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

241

qW kw BI qUM BY krIx iehY hmwrI Koie1 ]63] apr skl qij awsro eyk nwm ko pRym2[ qIn lok kAu byiD kY jwie swjusI Kym3 ]64] apnI nwrI, szc ibRq, Kwj aKwjI ibRzq4[ soeI sMq guru mwnIXhu klU puzqR! siq iczq5 ]65] siqjug myry isr bshu, Bujw bshu iqRqyX6[ duawpur bsIXhu jMG7 mm, qUM crnn ko syX8 ]66] aMg aMg kI mukiq ieh byd mWJ iliK dIn9[ soeI so swcI BlI skl smwlw kIn10 ]67] apno apno rwj kir

1Kslq hY, Bwv ieh hY ik ieh EprI isiKaw nhIx swfy suBwv BUq ho cukI hY qUM ies dw AulûGn kryxgw qW asIx byvsy ivroDI ho jwvWgy[ 2(jo koeI) iek nwm nwl pRym krygw so......[ 3iqMnW lokW L cIr ky (AulûG ky) swXuj mukqI (pweygw) [swjujI Kym;-swXuj=aByd[ kSyÄm=mukqI][ 4awpNI nwr (qy sMqoK), szc (dI) vIcwr (Xw szc dw vrq) qy KwNy Xog kI hY qy nw KwNy jog kI hY (ies dw) vIcwr (jo Dwrygw)[ (a) awpNI nwrI ivc siqibRq hovy qy aKwj dy KwN ivc ibRqI (vYrwgvwn hovy)[ 5iczq ivc szc krky (Dwr lY)[ 6qRyqw[ 7lÜqW ivc[ 8syvw kr[ 9vyd ivc ieh gl ilK idzqI hY ik (Drm dy ikhVy) aMg nwl (bRhmw dy ikhVy) aMg (Bwv juzg ivc) mukqI hoNI hY[ 10Auho (ipCy khI gl) szcI hY, Auho BlI hY swrI dw smwlHw quhwL kr idzqw hY[ aQvw qusW smwlHw krnw[

Page 242: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

242

qum aweIahu mm Dwm[ kir kir krnI klp lg1 pweIahu awie arwm ]68] bRhm vwk kih sMGqw2, prw psMqI jwpu[ mDmw, vYKrI jwp ris3 cwr vyd* ies Qwpu4 ]69] nwrwien dyv hY prw kw, nr psÎMqI ieSt5[ vwgdyvI6 mzDmw bsY, bÎws bYKrI isRSit7 ]70] sÍws TihrwvY nwiB Gr AuTy qrMgI qOj8[ nwm Bjn kI jugq ieh mQrw9* bKSI mOj-’ ]71] kih kir swihb isMG sunhuÀ,

1qk[ 2sMihqw ivc bRhmw dy ieh vwk khy hn[ (a) ieh vwk bRhm sMihqw ivc khy hn[ 3ik jp (cwr pRkwr dw hY) prw, psMqI, mDmW; bYKrI, (ienHW ivcox iksy dÍwrw nwm dy) jwp dw rs (lvy, dyKo j: sw: Bw: mnI isMG:-pr soeI bwNI ivsyK hY jo Xk idl hoky krqwr L Xwd krIey)[ *sO swKI ivc pwT ‘dyv’ hY, ikAuxik aglI quk ivc cwr dyvqw igNy hn ies krky ‘dyv’ pwT SuzD smJNw cwhIey[ 4cwr ienHW dy dyvqy hn[ 5prw dw dyvqw nwrwXN qy psÎMqI dw dyv nr hY[ (nr nwrwXN dovyx ivSL dy avqwr mMny jWdy hn)[ 6srzsÍqI[ 7bYKrI dw sRySt (dyvqw) bÎws hY[ 8nwBI dy itkwNy svws itkwvy qW anûd dI lihr AuTdI hY [qurMg-lihr[ qOj=KuSI[ sUcnw-nwBI ivc ‘minpUr czkR’ L keI vyr anûd dw itkwNw vI jogI dzsdy hn:-dyKo vsMq ryly dI kuMflnI sPw 40][ (a) nwBI itkwNy svws itkwAuN nwl dUr huMdI hY sMklpW dI qyZI[ [AuTy=dUr huMdI hY[ qrMg=lihr, skMlp[ qOj dI Qwvyx sO swKI ivc pwT qyj hY][ 9mQurw kihÀdw hY ik nwm Bojn dI ies jugqI dI mOj (=suK) mYL (rwm kuier jI ny) bKSI hY[ *sO swKI dy muzF ivc mQrw awpNy awp L ‘pRSnoqr krqw’ swKIaW dw dzsdw hY, pr eyQox bVw sMsw pY jWdw hY ik sO swKI dw lyKk mQrw imsr awp hI nw ikqy hovy[

Page 243: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

243

cup kInI, kil gMm1[ ieh swKI siqgur deI pViq suniq suK sMm2 ]72]

ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy pMcm ruqy ‘kljug’ pRsMg brnnû nwm pMc ibMsqI aMsU ]25]

1hy swihb isMG suNo (ieh gzlW kihky bRhmw ny) cup kIqI qy klI clw igaw[ 2suK sMjugq hovygw[

Page 244: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

244

26. [aMimRq rwX kvI[ cMdn kiv] 25<<ipClw aMsU qqkrw ruiq 5 aglw aMsU>>27

dohrw: sBw srb kvIain ibKY, ies ibiD BXo sMbwd[ DMn DMn siB hI khYx, irdY aiDk aihlwd ]1]

cOpeI: AuTy pRBU mMdr ko gey[ nwnw rs ahwr aic ley[ pun pRXMk pr krÎo arwmU[ iem sMbwd kivin1 aiBrwmU ]2] dyS ibdySin mihÀ kiv gunI[ awvYx cly su kIriq sunI[ ‘drb krorhuÀ lg bKSMqy[ jug lokin ky suKin lBMqy’ ]3] aMimRqrwie kvI iek awXo[ kir kIrq+ ko kivzq ilawXo[ imlÎo pRQm hUM kIin pRNwmU[ bhur sunwie sujs aiBrwmU ]4]

kibzq: jWhI Er jwAUx, aiq awdr qhW qy pwAUx, qyry gun gn ko agwAU gnY SyS jU2[ hIr cIr mukqw jy dyiq idn pRiq dwn iqnY dyK dyK aiBlwKiq DnyS jU3[ gunn mYx gunI kiv aMimRq pFzÎw myro jb ienY hyro pÎwr kIjy amryS jU4[

1kvIaW dw[ +pw:-kir kiv gur[ 2ijs qrP mYx jWdw hW EQox hI awdr pWvdw hW[ qyry swry guNW L qW SySnwg pihly qox hI igN irhw hY[ Bwv ieh hY ik mYx hornW drbwrW ivc jwky swry QW hI awdr pwAuxdw hW pr qyry drbwr ivc mYx nûmRIBUq hoky hI aw skdw hW ikAuxik qyrw guN gwXk kvI qW SySnwg awp hY Ausdy swhmNy hor kvI mwq hYn, ikAuxik AusdI hZwr jIB hY qy myrI iek hY, Auh awid qox kIrq kr irhw hY mYx aj krn lgw hW[ 3hIry, bsqr, moqI, jyhVy awp hr roZ dwn dyxdy ho iqMnHW L vyK vyK ky kubyr vI cwhuMdw hY (ik mYL vI ieho ijhw dwn imly)[ 4hy amrW (dyviqaW) dy eISÍr jI! awp guNIaW qox vzfy guNI ho qy aMimRq kvI L (jd ieh dyKogy ik) myry (guNW dw) pVHn vwlw (=Aucwrn vwlw) hY qW pÎwr krogy[ (a) iesy sqr dw arQ horvyx vI krdy hn:-(awp dy) guNW (dy gwien ivc mYx) gunI hW, aMimRq kvI myrw nwm hY (qy jdox amRyS=) ieMdr mYL (awp dI kIrqI) pVHdy dyKdw hY qW ipawr krdw hY[ (e) pMRqU jy ies crN ivc awey pd ‘hyro’ qy ‘kIjY’ L SuD vÎwkrNk arQW ivc lweIey

Page 245: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

245

SRI goibMd isMG CIr iniD pwr BeI kIriq iqhwrI qumYx kihky sMdys jU1 ] 1 ]

cOpeI: suin pRsMn klßIDr hÍY ky[ rwKÎo inkt mwn bhu kY kY[ roj dXo kir drb Gnyrw2[ iem suin suin kir sujsu bfyrw ]5] krN prb* BwKw iqn kInI[ CMd bMd suMdr giq lInI3[ lwK drb kI bKiSS pweI+[ gur kI kIriq mihd bnweI ]6] hMsrws kiv prb bnwXo[ dRoNprb kuvryS sunwXo4[ iesI rIiq bhu BwKw bnI[ imly awin ies hI ibiD gunI ]7] bwvn kiv ignqI mihÀ nIiq[ rhYx inkt hrKwvYx cIiq[

iek idn siqgur sBw lgwie[ bYTy huqy mhW duiq++ pwie ]8]

eyk kvI cil kir qihÀ awXo[ inj ibzdÎw hMkwr bFwXo[

qW aYAux jwpdw hY ik ieh iczTI aMimRq rwie dw Ausqwd Aus L dyky gurU jI pws Gzl irhw hY qy kih irhw hY ik:-hy amryS jU! guNIaW ivcox guNI hY aMimRq rwie kvI qy myrw pVHwieaw hoieaw hY ies L jd vyKo qW ipawr krnw mYx ies L ieh sunyhw dy ky Gl irhw hW ik awpdI kIrqI huN KIr smuMdrW qox pwr inkl geI hY awid[ 1hy SRI gurU goibMd isMG jI! awpdI kIrqI KIr smuMdrox bI pwr inkl geI hY (kyvl ieqnw) sMdysw kihky awp jI L (sunwAuxN leI mYx awieaw hW)[ 2Bwv, bhuqw roZInw lw idzqw[ *hMsrwm kvI dI AuQwnkw qox pqw lgdw hY ik ‘krN prb’ dw tIkw Ausny kIqw hY, aMimRq rwie ny nhIx kIqw XQw:-hMsrwm qW idn krÎo krN prb awrMB[ aMimRq kvI ny ‘sBw prb’ bNwieaw hY jo pitawlw lwiebRyrI ivc hY[ 3CMdw bMdI ny suhNI cwl leI[ +hMsrwm ilKdw hY ik 60 hZwr rupzXw mYL krN prb dw ienwm imilaw[ XQw:-pRQm ikRpw kir rwK kr gurU goibMd Audwr[ tkw kry bKSIS qb moko swT hZwr[ ieh ‘krN prb’ bI pitawlw lwiebRyrI ivc hY[ 4kuvryS ny dRoN prb (BwKw krky) suNwieaw[ ++pw:-suK[

Page 246: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

246

kIn svYXw arQ CpwXo[ aiBlwKiq gur qy prKwXo ]9] hwQ bMid kir bMdn TwnI[ bYiT pRBU ky inkt bKwnI[ ‘dyS dyS mihÀ rwvir kIriq[ ijs ijs qy suinXiq ibsqIriq ]10] siB ibzdÎw ky gunI bKwny[ rhYx sBw qumrI snmwny[ CMd rcihÀ lwKhuÀ rihÀ qIr[ prKhu siB ky gunI ghIr ]11] eyk sÍYXw rcÎo nvInw[ arQ ajwieb SuB Dir dInw*[ sBw awp kI nihÀ mihÀ aYsw[ Zwhr khY arQ ko jYsw’ ]12]

suin hMkwr smyq Aubwcw[ bolÎo pwqSwhu gur swcw[

‘inj miq kir kY kInis jQw[ sBw mJwr Aucwrhu qQw’ ]13] ijs pRkwr kir kY kvI lÎwXo[ SRI siqgurU ko qbY sunwXo[ sBw ibKY siBhUM suin lXo[ so mYx iehW pwT iliK dXo ]14]

sÍYXw: nvswq iqXy nvswq ikXy nvswiq ipXy, nvswq ipXwey1[ nvswq rcy, nvswq bdy, nvswq pXw pih dwXk pwey2[ jIq klw nvswqn kI

*pw:-suDrI dInw[ 1solHW (vrHy dI) qRImq ny solHW (iSMgwr) kIqy (Ausdw) solW (vryH dw) pqI sI so pqI solW (mhIny mgrox prdysox awXw[ (a) solW ‘rs ipawey’ vI arQ krdy hn[ 2solW (GrW vwlw cOpV) ivCwieaw, solHIaw (dwAu hwr ijzq dw) bidaw[ aQvw solW (dwAu pwAuN dI) Srq lweI, pr solHIaw dwAu pIaw dw pY igaw Bwv puzg igaw[ (a) dwX dw arQ ‘dwAu’ dy QW ‘dyNy Xog Dn’ bI huMdw hY[

Page 247: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

247

nvswqn ky muK aMcr Cwey1[ mwnhu myG ky mMfl mYx kvI cMdn cMd klyvr Cwey2 ] 1 ]

cOpeI: SRI klßIDr suin muSkwey[ kih cMdn ko grb gvwey[ ‘ies jYsin3 ko arQ ibcwrn[ hmry GwhI krihÀ Aucwrin ]15] ieh lwiek kivXin ky nWhI[ imil awps mihÀ krqy GwhI[ CMd sBw hmrI mihÀ srsiq4[ ijn ky pwT kry rs brsiq ]16] kvXin ky hmry hX dws5[ pTiq suniq awniq jib Gws[’ cMdn kiv gur ky bc suny[ bolÎo Dir kir acrj Gny ]17] ‘iek GwhI ko lyhu bulwie[ jo ies ky dy arQ sunwie[ ijs qy awvY moih pRqIq[ sBw gurU kI hY kvI jIq6’ ]18] hym lStkw juiq qihÀ KirXo7[ pRBu suin, qWih pTwvin kirXo[ ‘awnhu DMnw isMG hkwir[ ies hI iCn kuC lgih n bwr’ ]19] siqgur hukm mwin so gXo[ DMnw isMG sMg kih dXo[ suin kY iqn so bUJn kInw[

1solW (nrdW vwly cOpV) dI bwjI (pqI ny) ijzq leI, qW solW klW vwly cMd vrgy (muKVy vwlI ny) pzly nwl mUMh kzj ilaw[ [klw=bwZI][ 2cMdn kvI kihÀdw hY ik mwnox bdlW dy mMfl ivc cMd dw srIr Cup igaw hY[ 3eyho jyhy (CMdW) dw[ 4rs vwly[ (a) vDIaw[ 5swfy kvIaW dy GoiVaW dy dws[ 6kvIaW L ijzqN vwlI hY[ 7(jo cobdwr) KVw sI[

Page 248: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

248

‘ikm ismrÎo muJ krhu pRbInw1?’ ]20] cobdwr qib khÎo pRsMg[ ijm gur BnÎo kvI ky sMg[ DMnw isMG sujwn siB jwnI[ sPl krI cwhY* gurbwnI ]21] bhuq mol ky bsqR Auqwry[ jIrN mot dyih pr Dwry[ iek Kurpw2 ly kir juq jwrI3[ iekTI kir iskMD pr fwrI ]22] siB GwhI ko byK bnwXo[ SMk ibhIn sBw mihÀ awXo[ gur pd pdm kIn qib nmox[ Auciq Qwn bYTÎo iqh smo ]23] SRI klßIDr hukm Aucwrw[ ‘ieh kiv hY miqvwn Audwrw[ ric kir awnÎo eyk svYXw[

arQ ibcwrhu dyh sunYXw’ ]24] suN DMnw isMG arQ bKwnw[

-iqX KoVs4 brKn bXvwnw[ qn KoVs iSMgwr suhwXo[ +KoVs mwsn mihÀ ipX awXo5 ]25] KoVs Gr ko cOpr ricXo[ KoVs dwv lwie suK micXo[ soeI KoVs pÎwro lÎwXo6[ KoVs kI bwjI jY pwXo7 ]26]

1Bwv pRbIn gurU jI ny[ *pw:-cwhOx[ 2cMbw[ 3qMgV[ jwlI[ 4solW[ nv swq (9+7) dw arQ hY[ +‘nvswq ipXy’ dw arQ nhIx awXw[ 5(pRdysox) awieaw[ 6soeI solHIaW dwAu pÎwry (pqI ny) ilaWdw Bwv pw ilaw[ 7cOpV dI bwZI ijzq leI[

Page 249: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

249

KoVs klw cMd muK joeI1[ hwr pwX iqRX Cwdiq soeI2[ mnhuÀ myG mihÀ inspiq3 CwXo[ iem aMcr mihÀ4 muiK drswXo5- ]27]

siqgur sihq sBw siB suinXo[ arQ jQwviq ijm ieh BinXo[

suin cMdn kiv qij hMkwrw[ hwQ joir gur swQ Aucwrw ]28] ‘mhwrwj! bl nihÀ buiD kyrw[ krwmwq swihb ko cyrw6[ grb n clih awp ky awgy[ ismrih nwm bnwvn lwgy7’ ]29] qib klßIDr bwk sunwXo[ ‘DMnw isMG ju qoih bnwXo[ so piT, ies qy arQ krwvhu[ sunhu Bly pun awp sunwvhu’ ]30] sBw ibKy jib siqgur kihXo[ awSY skl isMG ny lihXo8[ ‘kQhu arQ jy kir liK pwXo9[’ AuBY* svYXw krÎo sunwXo ]31]

sÍYXw: mIn mry jl ky prsy kbhUM n mry pr pwvk pwey[ hwQI mry md ky prsy kbhUM n mry qn qwp ky awey[ qIX mry pIX ky prsy

1solW klW (sMpUrn) cMd vrgy muzK vwlI[ 2iqRXw ny hwr pwky mUMh Fk ilaw[ 3cMdRmW[ 4pzly ivc[ 5mUMh idzisaw[ 6krwmwq dy (awp) swihb hoqy ieh awp dw cyrw hY[ 7jo (awp dy) nwm L ismrdw hY Auh hI (kivqw) bNwAuN lÜg jWdw hY[ 8DMnw isMG ny swrw awSw jwN ilaw[ 9(hy cMdn!) jy qUM arQ smJ lvyx qW kQn kr dyeIx[ *pw:-eyk[ DMnw isMG[

Page 250: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

250

kbhUM n mry prdyS isDwey[ gUVH mYx bwq khI idjrwj1! ibcwr sky n ibnW icq lwey ]1]

kAul mry riv ky2 prsy kbhUM n mry sIs kI Cib3 pwey[

imzqR mry imq ky imilby kbhUM n mry jib dUr isDwey[ isMG mry jib mws imly kbhUM n mry jib hwQ n awey4[ gUVH mYx bwq khI idjrwj!5 ibcwr sky n ibnW icq lwey+ ]2]

cOpeI: DMnw isMG bnwie sunwey[ cMdn kiv qy arQ n awey[ rhÎo ibcwriq iQr icr kwlw[ pun lÜjw Dir rhÎo ibswlw ]32] BXo dIn qib gur aguvweI[ muiK qy kCU n bolÎo jweI[ mihÀmw mhW jwin pRBu kyrI[ ibnqI kriq BXo iqs byrI ]33] ‘jy6 rwvr kI crnI lwgy[ mUrK BI cwqur bfBwgy[ kOn chY smqw iqn kyrI[ chY ju hoie dSw jsmyrI7’ ]34] bolÎo dIn grb jib hrÎo[ SRI gur so BI rwKin krÎo[

1hy cMdn kvI! 2sUrj dI Duzp[ 3cWdnI-cMd dIaW ikrnW[ 4(mws) hzQ nw awvy qW[ 5hy idjrwj (cMdn)! +ienHW dohW sÍYXW dy arQ krn dI kuMjI ieh hY ik pd ‘kbhUM n’ dy azgy ivrwm kr idzqw jwvy arQwq ies dw arQ pihly azD nwl lÜg jwvy, XQw-mzCI jl dy sprS nwl mrygI kdy nw, pr (azg=) syk pwky mr jweygI[ 6ijhVy[ 7jo (smqw krnI) cwhygw Aus dI aYsI dSw hovygI jYsI myrI hoeI hY[

Page 251: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

251

iesI pRkwr aink gunvMqy[ suin suin js ko awie rhMqy ]35] kir crcw pRBu ko prcwvYx[ aink jugq juiq kivq sunwvYx[ bKiSS lyiq mhW mn BweI[ rIJihÀ irdy gunin aiDkweI ]36]

ieiq SRI gur pRqwp sUrj igMRQy pMcm ruqy ‘kivXin’ pRsMg brnnû nwm KSt ibMsqI aMsU ]26]

Page 252: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

252

27. [suKmnI qy jp mihmw] 26<<ipClw aMsU qqkrw ruiq 5 aglw aMsU>>28

dohrw: *iek idn gur kihÀ sBw mihÀ, ‘SRI arjn kI rihq[ kil1 mihmw suKmnI bhu, jpujI mihmW mihq ]1] ijn ky syvn qy imtYx, ibGn kluK smudwie[ inÜq pwT+ icq pRIq qy, aMq BlI gq pwie’ ]2] suin kir qib nûdlwl iek, pMfq ipMfI lwl[ donhuÀ bUJin lgy SuB, mihmw jQw ibswl ]3] ‘SRI arjn jI rcI ey2, SRI nwnk jpu kInw[ SRI muK qy brnhuÀ abY, jQw mhwqm pIn’ ]4]

cOpeI: ieqny ibKY nûd isMG kihXo[ ‘mhwrwj mYx acrj lihXo[ ibc srwie ky iek isK hyrw[ iqs mihÀ pRivSÎo pRyq bfyrw’ ]5] ieqno eI pRsqwv clwey3[ kvI gunI gn gur iFg awey[ pTin sunin ko prcw joie[ ijn ky sMg krYx rs soxie4 ]6] ibDIcMd, pMfq ibRjlwl[ KwncMd, aru cMd inhwl[ mwndws bYrwgI jyv[ sYnwpiq, pMfiq suKdyv ]7] awlmSwh++, mdn igr awXo[

*sO swKI dI 89vIx swKI czlI[ 1kljug ivc[ +pw:-pwT kih[ 2Bwv suKmnI[ 3ieqnw pRsMg cl hI irhw sI ik........[ 4ijnHW nwl gurU jI imlky rs nwl (crcw) krdy huMdy sn[ ++iSv isMG sroj qy ihMdI Sbd swgr koS qy ihMdI azKrW ivc ilKy mwDvwnl kwm kMdlw dy aMqly dohy qox bI shI ho igaw hY ik ieh kvI dsm gurU jI dy smyx hoieaw hY[ 991 ih: sMmq ies dy dIbwcy ivc idqw joD kvI sMsikRq dy lyK dw sMmq hY[ joD ny rwgmwlw nhIx idzqI[ gurdrbwrI hoN krky awlm ny rwgmwlw gurU gRMQ swihb jI qox lY ky awpNy qrjmy ivc idqI hY[ dyKo sRI gur gRMQ koS dI aMqkw punw dyKo ipCy rws 3 aMsU 48 aMk 41 dI hyTlI tUk[

Page 253: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

253

ibRzKw¶, suzKU, gunIaw BwXo[ guznw, alI husYn ru azl[ Audyrwv, rwvl, kiv bzl¶¶ ]8] suKIaw, Drm isMG aru cMdw[ bzlB kiv, kuvryS iblûdw[ mzDU, lÜKw, eISurdws[ DÎwn isMG, DMnw isMG dws ]9] hMs rwm awidk, kiv aOrõ[ ibzdÎwvMqin ky isrmOr[

ipRQk ipRQk siB tykÎo mwQw[ bYTy sBw dyiK gur nwQw ]10]

ien pScwqI awie iSqwbI[ szdU mzdU dOn rbwbI[ ikrqn krin lgy qib awey[ iQr icq jbih iQry smudwey ]11] qib SRI muK qy AuØzqr khÎo[ ‘pRyq lgÎo ijh isK ky lhÎo1[ so nihÀ pFiq hog jpu rsnw[ ijnhuÀ kMT iqn pr kCu bs nw2’ ]12] inkt Kwlsw gur bc suinXo[

¶pw:-szKw[ ¶¶pw:-AuØzdy rwvl hY kvI bzl[ õswihb sRI gurU goibMd isMG jI dy hZUr 52 kvI hYsn pRiszD bwq hY, pr ieh gyNqI vDdI GtdI bI sI[ AunHW bvMjw kvIaW ivcox hyT ilKy 41 kvIaW dy nwm gu: pR: sUrj dI iesy ruq ivc azf azf QweIx awey hn:- Audy rwie, azlU, awsw isMG, awilm, alI husYn, aMmRqrwie, eISr, suKwisMG, suKdyv, suzKU, suKIaw, sudwmw, sYnw pq, hMs rwm, klUaw, kuvryS, Kwn cMd, guNIaW, gurdws, cMdn, cMdw, Drm isMG, iDawn isMG, DMnw isMG, inhwl cMd, nûd lwl, nûd isMG, ipMfI lwl, bzlB, bzlU, ibDI cMd, ibRzKw, ibRj lwl, mdn igr, mzDU, mwn cMd, mwn dws, mwlw isMG, mMgl, rwvl, lÜKw[ bwkI 11 kvIaW dy nwm ieh hn:- aNIrwie, SÎwm, suMdr, sohn, hIr, tihkn, dXw isMG, nwnU, inScl dws, rwm cMd, rOSn isMG[ ienHW qox Cuzt acl dws, jmwl, bulûd, mQurw, mzlU, gopwl qy mdn isMG, hor nwm kvIaW dy hn jo gur drbwr ivc rhy hn[ 1pRyq lÜgw hoXw ijs iszK dy (qusIx) vyiKaw hY[ 2Bwv ijnHW L jpujI kMT hY AunHW pr BUq dw vzs nhIx cldw[

Page 254: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

254

bUJin kwrn nIky BinXo[ ‘SRI pRBu pwqSwh gur swcy! idhu bqwie sMsY icq rwcy ]13] lyiq mukiq jpu pwTk joie1? kY srIr kI rzCw hoie? ieh inrnY hm pwvihÀ jYsy[ iszKn hyq Aucwrhu qYsy’ ]14]

SRI muK qy Purmwvn kIn[ ‘aMimRq Pl ikshUM kr lIn2[

jo aic lyh amr huie jwie[ BUK iqRKw BI duK ibnswie ]15] aMimRq Pl ijm donox kry3[ qQw Skiq jpujI jug4 Dry[ qn kI rzCw mukiq pdwrQ5[ dy donox ko sdw skwrQ’ ]16]

suin kir qib pMfiq ibRjlwl[ ibnqI kriq BXo iqs kwl[

‘pwiqSwhu! suin myrI bwq[ iek idn supny mihÀ ibzKÎwq ]17] SRI nwnk ko drSn kIno[ jnm ikRqwrQ mYx inj cIno[ prm arQ6 jpujI ko hoie[ mYx BI sunÎo, suNwvOx soie ]18] krÎo Slok sunwvn chOx7[ qihÀ qy suin jyiqk mYx lhox8[’

1kI (jpujI pwTk) mukqI lYxdw hY? 2(jy) aMimRq Pl iksy hzQ ivc ilaw hY[ 3ijvyx dovyx (asr) krdw hY (amr vI qy BuzK iqKw dw nwS vI)[ 4dovyx SkqIaW[ 5moK pdwrQ[ 6gUF arQ[ 7(jo) mYx Slok ricaw sI so sunwXw cwhuMdw hW[ 8ijqnw ku mYx smiJaw hY[

Page 255: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

255

siqgur qbY Aucwrn kIno*[ ‘gur Gr ko pMfq mq pIno+ ]19] gur mihÀ quv pRqIq hY BwrI[ sunÎo jQw aib krhu AucwrI[’ suin klßIDr qy idjbr qib[ krÎo sunvwn awSY inj sib ]20]

slok: ‘hir SqRÁin mm igRhy idvwrw qRoih duK dwin[

qRwihmW dRSX guro sÍpn slokokiq Aukqvwin1’ ] 1 ]

cOpeI: iem piVE pMfq ibRjlwl[ pun bolÎo sMgq ky nwl[ ‘SRI nwnk gur arjn joAU[ sÍpn ibKY drsy qib doAU ]21] qhW sunÎox so krhuÀ sunwvin[ sunhuÀ Bly SuB crcw pwvn[ mihÀmw gur bc ar gur kyrI[ khY kOn jO bifhuÀ bfyrI ]22]

slok: moKy c pRwNy guNy dRbÎ lwBy Brmy ivrkqo sur syvny vw[ XoKq su dwsy sq puzqR Xwny sMgRih suBwvy irsto prmdy[ mno inroDy XuiD siq pRgRhy Drmyc nIqO dwny guNw kry[ eyqy Ku kurXwiq siqnwm bwiN mo kwir mwdo kils dDwn2 ] 2 ]’

cOpeI: suin kY sMgiq bhur sunwXo[ *pw:-kInw[ +pw:-pInw[ 1gur ky bcn[

2XoiÞqR sudwsy, sqÄ puqR, Xwny, sMgRh, vBwvy, òirSÃo pRmody[ mno inroDy, XuDÎsqR, pRgRhy, DrÄmycnIqO, dwny, guNwkry[ eyqy Þu kurÄXwqÄ sqÎnwm bwNI mokwr mwdO kil sÀdDwn:[

arQ: mukqI ivc, pRwNW (dI rzKÎw) ivc, guN qy Dn dy lwB ivc, Drm ivc, AudwsI ivc, dyvqw pUjn krn ivc, (dwsw Bwv vwlI Bwv) awgÎwkwr sRySt iesqRI (ivawhuN) ivzc, sRySt puzqR (dy pRwpq krn) ivc, sPr krn ivzc, sRySt suBwv dy gRhN krn ivc, duKdweIaW L pRsMn krn ivc, mn rokN ivzc, XuzD ivzc asqR gRhN krn ivzc, vsIkwr krn ivzc, Drm nIqI (=rwj nIqI) ivc, dwn ivzc, guNW dy KZwny Bwv guN kzTy krn ivzc, ieqinaW (swiraW) ivzc siqnwm bwNI ijsdy awid EaMkwr hY klXug ivc Dwrn kry[

Page 256: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

256

‘supny mihÀ slok isK awXo[ Bwv arQ ies ko smuJwvo[ kih SRImuK qy awp sunwvo’ ]23] suin klßIDr AucrÎo nIko[ ‘jwnhuÀ prmmMqR jpujI ko1[ ahYx mwnsI pMcI azCr2[ bWCiq dy3 ismrÎo ijn ird Dir’ ]24] iqs ko arQ khÎo gur dÎwl[ ihq iszKin ky krn inhwl[ ‘brn pcIh ajzpw jpY4[ kY rsnw rs qy mn rpY5 ]25] *iqs qy dUKn, duK, ruj qIn6[ bwq ipzq kP krqw hIn7[ mukiq jugiq AuØzqm pd pwvY[ suKI hoie nihÀ avgiq jwvY ]26]

1jpujI L SromNI mMqR smJo[ sO swKI vwlw aYAux ilKdw hY:-BweI ieh jpujI kw mwnsI prm mMqR dw arQ hY[ 2mwnsI-mnox vWiCq dy dyN hwry[ (a) mn nwl jpy jwN vwly hn pMcI aKr[ 25 aKr, Bwv ‘eykoxkwr’ qox lYky ‘akwl mUriq’ qk 25 azKr hn[ Xwd rhy ik ‘@’ L iek aKr igNnw hY, ikAuxik gurmq ivc vwihgurU jI dw icMnH ‘@’ hY ‘inrw ‘Ex’ nhIx[

inrw ‘Ex’ iqRDw mUrqI dw arQ keI mqW ivc rKdw hY, Aus Bwv qox SuzD krky eykqw (vwhdwnIaq) dI murwd Auqy sMkyq krn ihq ies dw gurmq ivc sMpUrn rUp ‘@’ hY, ijzQy Exkwr pwT azgy awvygw sB jgw murwd ‘@’ qox lYNI hY, gurmq ivc ivhq rUp ieho ‘@’ hY[ jYsw ik sO swKI dy krqw ny mMinaw hY ik mUl mMqR dy muzF ivc eykoxkwr dw pwT kro; dyKo aMsU 28 aMk 34[ 3Bwv (mn) mMgI murwd dy dyNhwry hn[ 4Bwv mn nwl jpy[ 5Xw rsnw nwl (jpy qy) mn rs ivc ricaw rhy[ *ieQox dUjy Slok dw arQ cilaw pr ieh AuQy idqy kRm nwl kRm vwr nhIx hY[ 6(‘moKy’ dw arQ quiraw) iqMn qrHW dy dUSn, iqMn qrHW dy duK qy iqMn qrHW dy rog[ dUKn=mn dy, bwNI dy, srIr dy[ duK=awiD ibawiD AupwiD[ ruj=vwq ipq kP[ (a) dUKn duzK qy ruj ey qRY cIZW[ 7aqy vwq ipzq qy kP (dy ivgwV L) hIn krnhwry hn (25 azKr) sUcnw-vwq ipq kP dw Bwv loB kRoD qy kwm vI ho skdw hY, ikAuxik loBI L vwq, kRoDI L ipzq qy kwmI L kP dy ivgwV ho jWdy hn[ Xw ipzq vwly dw suBwv kRoDI, loBI dw vwqI qy kPI dw kwmI ho jWdw hY[ sO swKI dy pwT qox pqw lgdw hY ik qRY doK, vwq ipzq kP qox kyvl murwd hY[

Page 257: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

257

jy Bojn pr krihÀ Aucwrin[ vDY iriD huie aMn ibkwr n1[ suK sox* pcih, n ruj AupjwvY[ kwl rihq huie doK imtwvY2 ]27] 3drb lwB mihÀ, Drm mJwrw[ bIc AudwsI ky suKkwrw[ iesqrI bÎwhin, suq AupjMqy[ dyS ibdySn ko gmnûqy ]28] juzD cFin nihÀ SsqR pRhwrin[ hoin arUFin bwjI bwrn4[ sur pUjn mihÀ+ mohn krn5[ ismrin kir hY pcIh brn6 ]29] sdn pRvySin7, bwhr jwn[ iezqÎwidk jy kwij mhwn[ msqk nûimR krih gur awgy[ idRV pRqIq kir ismrn lwgy ]30] dy dsvMD gurU ko iszK[ krn krwh krih su BivzK8[ dwn dyin lyny mihÀ pRwih9[

1(‘pRwNy’ dw arQ:-) aMn dw ivgwV nhIx hosI[ *pw:-puin so, suin so[ 2Bwv lûmI awXU vwlw hovygw qy arog rhygw[ 3azgy dzsy dsW kMmW ivc ieh mMqR shweI hY:-sMsikRq slok dw Bwv arQ hI mwno czl irhw hY[ 4GoVy hwQIaW Auqy[ +‘@ siq nwm..... akwl mUriq’ mMqR qW iek akwl L inrUpn kr irhw hY qy ies dy jpu ny iek akwl dI pRwpqI krwAuNI hY[ gurU arjn dyv qy dsmy gurU jI ny ies mMqR L dyviqaW dI syvw qy mohn vsIkwr awid leI ikAux dzsNw sI? ieh sO swKI dw awKypkwr hI mzlo mzlI iKawl pw irhw jwpdw hY[ ipzCy aMsU 25 aMk 61 ivc prnwrI pr aMS dw iqawg isKlw hI awey hn[ XQw-pr aMsI prnwr qj nwm srwhY svws[

ieh pwT sO swKI dI 88vIx swKI dw hY[ 5vsI krn ivc[ 6pzcIaW aKrW L[ 7nvyx Gr ivc pRvyS krn[ 8Bwv, (BivzK=) azgox L mYx kVwh krwvWgw (aYsI suzKNw suzKy)[ 9jpy[

Page 258: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

258

aiq suBwv kI pltn mWih1 ]31] BUq, ik pRyq, fwknI fIiT2[ sihq pRqIq pTih idF nIT3[ supny mihÀ SRI arjn khÎo[ idj ibRjlwl su pMifq lhÎo’ ]32] dsmy pwqSwhu gur swcy[ ilKvwey SRI bcn++ Aubwcy[ awgy lwgy ilKin ilKwrI[ ijm mihÀmw ibiD sihq AucwrI ]33]

dohrw: ‘¶cln smY, sMgRihN mihÀ4, dwn dyin aO lyin[ aiq suBwv kI plt mihÀ, BUq fwknI syn5 ]34] mn jIqn, rN mihÀ Drw6 rwj kwj suKvwih7[ imlny iglny bMDu mihÀ rwj jog Auqswih ]35] ien kwrj kI atk mihÀ pMc pcIsw jwp[ CzqI aTqI jwp kir lwK arD qy lwK*8 ]36]

1aqXMq suBwv dy pltny ivKy Bwv awpNw BYVw suBwv ies mMqR nwl bdldw hY[ 2nZr[ 3cMgI qrHW[ ++pw:-bdn[ ¶ipCy sO swKI dy vwrqk bcn kivqw ivc khy hn qy huN sO swKI dI kivqw hI nkl krn lgy hn jo aMk 34, 35, 36 ivc hY[ 4iekzT ivKy (a) SuB guNW dy sMgRih krn ivKy[ 5sYnq, nZr[ 6aMk 29 mUjb ‘juzD ivc SsqR Dwrn smyx’ lÜgygw[ 7suKW vwsqy[ *pw:-lwp[ 8brNpMc=pMc aKrwmMqR=@ siqnwm[ pcIs=pzcI aKrw mMqR jo ‘......... mUriq’ qk hY[ CzqI=‘pRswid’ qk mMqR 36 azKrW dw igiNaw ny ‘sYBM’ L qRY azKr mMnky (iesy aMsU dy aMk 45 dy 29, 30, 31, ivc lyKk ny sYBM dy azKr ‘s. ie. BM. ’ igNy hn) iPr ‘jpu’

Page 259: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

259

brN pMc pMcIs kY aQvw CzqI hoie[ jp hZwr sm vrN ky pwT krih nr joie1 ]37] krY hom gurmMqR ko skl ibGn dy Kwp[ kwrj huie bMDn qutYx SRI muK gurU pRqwp2 ]38] bRhmN ividaw Xuq pFY eyk Bwg duie mUV[ CqRI qRYx, SUdRM cqr, swFy qRY ivS gUV3+ ]39] gÎwnI, DÎwnI, jogDir4, krmI, suzikRq5 mzD[ Auqnw hI iliKaw shI jy gur SrDw iszD6* ]40]

qk 38 azKrW dw mMqR dzs rhy hn, so ienHW ivcox koeI mMqR lY ky Auhdw lÜK Xw fUF lK jpy aQvw[ 1pMj, pMJI Xw CzqI aKrw (koeI bI mMqR) hovy aKrW mUjb Auny hZwr jpy Bwv pMj aKrw mMqR pMj hZwr vyrI, pMJI aKrw 25 hZwr vyrI, CzqI aKrw 36 hZwr vyrI pVy[ 2suhNy mUMh vwly gurU dy pRqwp nwl[ (a) SRI gurU jI dy muK dy (Aucwry hoey mMqR jp) dy pRqwp nwl[ 3Bwv, ivdÍwn bRwhmN qW ijnW ikhw hY Enw hI pVHy jYsy pMj hZwr dw pMj hI pVHy aivd bRwhmN dUNw, CzqRI qINw, vYS qy gUV gwFy iqMn guNW qy SUdR cwr guNW[ [sMs:, gUFjw, gUF=guzJy jnm vwly Bwv hY ainsicq ipqw qox turI jwq dy log, ihMdU lw dy 12 puzqRW ivcox iek[ (a) Bwv, gupq pwT kry][ +iks cwqurI nwl eISÍr Aupwsnw ivKy vrNwSRm dI vMf muV iszKW ivc rlweI jw rhI hY[ gurmq qW spSt dzs rhI hY ‘bIj mMqR’ srb ko igawnu ] chu vrnw mih jpY koAU nwm ] jo jo jpY iqskI giq hoie ] ’ punw:-‘KzqRI bRwhmN sUd vYs Aupdysu chu vrnw kAu swJw ]’ eyh AupdyS pMcm gurU jI apnI bwNI ivc dy rhy hn[ huN ibRj lwl L pMcm gurU jI ny supny ivc vrNwSRm dw ivqkrw ikvyx isKw idzqw? 4jogI[ 5SuB krmI[ 6gÎwnI, DÎwnI, jogI, suzikRqkrmI aqy Aus iszK leI ijs dI SrDw gurU pr hY Auqnw hI shI hY ik ijqnw ilKÎw hY [sO sw: dw pwT hY ‘SRDw iszK’ jo shI jwpdw hY[ sRDw iszD=ijHdI pzkI SRzDw hY][ *pw:-bRDw isD[ sO sw: dw pwT hY:-SRDw iszK[

Page 260: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

260

gur pRswid lg mukiqmX, pMc gÎwnky jog1[ ihrdy SoDn sMgRh mYx pzcI lig sMjog2 ]41] pRQm mwrjn hom ibiD3 iliK kir siB smuJwie4[ mhW mhwqm mMqR ieh cwr pdwrQ dwie ]42]

5EaMkwrwX nmh ]1] sqÎwX nmh ]2] qgÎwX6 nmh ]3] nwrwieNwX nmh ]4] mKÎwX7 nmh ]5] krqRy nmh ]6] rKqRy8 nmh ]7] qwrkwX9 nmh ]8] purÞoqmwX nmh ]9] rukmw krqRo10 nmh ]10] Kwqmny11 nmh ]11] inrMjnwX nmh ]12] rQWgwqmny12 nmh ]13]

1gurpRswid qk (mMqR) mukqI dwqw hY, pMj (azKrw @ siqnwm’) gÎwn dyN jog hY[ 2ihRdy dI SuDI qy (SuBguNW) dy sMgRhN ivc pMJI (azKrW qk dy pwT dw) sMbMD hY[ (a) sMjog kry=pwT kry[ 3pihlW hom dI ibDI (Pyr) jl Auqy mMqR Aucwrky aMgW L Aus nwl pivzqR krnw[ 4smJwAuxdy hW[ sO swKI ivc hY:-ilKÎqy=ilKdy hW[ 5huN azgy sO swKI dy lyKk jI mUl mMqr dy pdw dy pihly pihly azKr lY lY ky pRmwqmw dy nwm bNwky nmskwrW krdy hn, hom krn leI nvyx pd bI GVdy hn, SwsqRk hom dI rIs pUrI krn leI[ gurmq ivc hom bwbq kI KÎwl hY, ‘hom jzg qIrQ kIey ivc hAumY bDY ibkwr[ ’ punw dyKo nwnk pRkwS pUr: aDÎwX 48 aMk 55 qox 58[ 6qzq gÎwqw L[ 7jzgÎ rUp[ 8rzKÎw krn vwlw[ 9qwrn hwr[ 10AuØzjlqw krn hwr[ (a) sÍrnrUp[ 11awkwS rUp[ 12srIr rUpI rQ ivc awqm rUp krky ibrwjmwn[

Page 261: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

261

BvWqkwX1 nmh ]14] AuØzqm Xssy2 nmh ]15] inÜq rpwX nmh ]16] rjwqmny3 nmh ]17] bYkuMTwX+ nmh ]18] rmwX nmh4 ]19] aKrwX5 nmh ]20] kwlwX nmh ]21] lKmIpiqXwX6 nmh ]22] mUriq DrwX7 nmh ]23] rmwpqIXy8 nmh ]24] ++iqRlokySwX9 nmh ]25] aKÎwX10 nmh ]26] jgdISwX nmh ]27] inrwkwrwX nmh ]28] sdmyswX11 nmh* ]29] iekwr vwg vwieny12+ nmh ]30] BMjnwX13 nmh ]31] AukwrwX14 nmh ]32]

1sMswr dy aMq krn vwly[ 2Auqm Xs vwly L[ 3qyj rUp[ +mUl mMqR dy azKrW anuswr pwT vYkuMT ‘vvy’ nwl cwhXy[ 4vÎwpk[ (a) rmÎ=suMdr rUp[ 5nwS rihq[ 6mwXw dy sÍwmI[ 7mUrq DwrI L[ 8lCmI dy pqI L[ ++mUl mMqR dy azKrW mUjb ‘qqw’ cwhIey[ 9iqRlokI dy nwQ L[ 10KX qox rhq[ 11inÜqÎ eISÍr[ (a) bRhmMf rUp Gr dw mwlk[ *pw:-dsmyswX nmh[ 12eyk vwk dy Aucwrn vwly L (eyko kvwAu)[ +pw:-iekwr vwg vwdny[ 13nwS krqw[ 14EaMkwr rUp L[

Page 262: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

262

sÍwhw pRwN huqo jpu ieiq1[ iszK suKwX nmh2 ]33]

dohrw: azKr CzqIs pMc pun, pzcI qzq sujwn[ gur pRswid piF azgR qRY, lKhu iszK buiDvwn3 ]43] aru iliKby mYx brn aT, pWc pRwN ky mWJ4[ pzcI siB ivvhwr myx CzqIs liK gun sWJ5 ]44] CzqIs lwK awhUiq dy mukiq6 hoie qqkwl[ jp qy awqm SuzD huie mwrjn dUKn twl7 ]45] pRQm slok jpu ko Blo iqs kI ibiD kih dIn[ awgY siB pOVIn ko khYx su sunhu pRbIn ]46]

ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy pMcm ruqy ‘jpu slok mhwqm’ brnnû nwm spq ibMsqI aMsU ]27]

1jwpdw hY ik suzD pwT aYAux sI: ‘sÍwhw pUrNwhuqI jp ieq[ ’=(hr pd dy Aucwrn qy awhUqI dyN vyly) sÍwhw (pd khy qy aMqlI awhUqI dyN vyly ‘jp’ (eyh do azKr khy) pr jy pwT ‘pRwN huqo’ L hI sPl krnw hovy qW aYAux arQ lgygw:-pRwNwhuiq=Auh pMc gRws jo rotI KwN qox pihlW ‘pRwNwXsÍwhw’ apwnwX sÍwhw’, ‘vÎwnwX sÍwhw’ smwÎwX sÍwhw’ ‘AudwnwX sÍwhw’ mMqR Aucwr ky KwDy jWdy hn ieh iPr hom qox mgrox Xg nwl jw sbMD rzKNgy[ 2iszKW L suK dyN vwly (gurU nwnk jI) L nmskwr (iek aSIrvwd) hY[ 3hy sujwn (qzq=) isDWq dI gl (ieh hY ik) pMj, pMJI qy 36 azKrW dy jo mMqR rUp hYn iqMnW dy azgy gurpRswid pVHo[ 4aqy ilKN ivc azT azKr ilKy Bwv iczTI poQI dy muF ivc ‘@ siqgur pRswid’ ilKy prMqU (jpN) leI pRwNW ivc pMj aKrw (nwm Dwrn kry ‘@ siqnwmu’[ 5(hor) swry ivhwrW ivc pzcI azKrW qy sB guNW dy Dwrn leI 36 azKry (mMqR dw jwp kry)[ 6mukqI vwsqy ies dIaW 36 lÜK ahUqIaW dyvy[ 7Bwv pwNI qy mMqR pVHky iCVky qW dUKn tlNgy[

Page 263: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

263

28. [jpujI mhwqm] 27<<ipClw aMsU qqkrw ruiq 5 aglw aMsU>>29

dohrw: SRI jpujI pOVI pRQm, krih kwmnw pUr[ pwTk siB suK pwie kY, ibGn ibnwsY kUr1 ]1] awSw pr dUjI pVY2, ‘awid szcu’ ijh nwm[ dyv mMqR3, ar cln mYx, aOSiD4, rswÎn5, Swm6* ]2] ibpdw kwrj hwn mihÀ, ‘gwvihÀ ko7’ rih lwgu[ kwrj kwhUM atk mihÀ, dyX Byt gur Bwg8 ]3]

1BÎwnk, krVy[ 2awSw pUrN ihq dUjI (pOVI) pVHy[ 3dyv mMqR=ieSt dyv inmMqRn=awpNy ieSt dyv L awvwhn leI[ (a) dyvqw dw mMqR awrwDn leI vI arQ lgdw hY pr dyv mMqR vI hY qy iek Slok mhW mMqR hY ies leI Auh arQ Pbdw nhIx[ 4dvw vrqn vyly[ 5rswXn bnwAuN leI[ 6Srn lYN leI[ *sO sw: dy krqw ny eyQy tplw KwDw hY[ jpujI ivc pihlW mUl mMqR awAuxdw hY, qy ‘hosI bI sc’ pr aMk 1 awAuxdw hY[ sO sw: vwly ny ies L dUjI pOVI ikhw hY goXw Ausny ‘gur pRswid’ qk 1 qy ‘hosI bI sc’ qk 2 pOVIaW klp leIaW hn pr azgy clky ies ny ‘gwvY ko’ L cOQI pOVI jNwieaw hY[ ies dy awpNy ies lyKy ‘gwvY ko’ dI pOVI pMjIvIx hoNI cwhIdI sI[ jpujI ivc ‘gwvY ko’ dI pOVI pr aMk 3 hY, sO swKI dy krqw ny pihlox do dw vwDw krky ‘gwvY ko’ qy jwky 1 dw vwDw rihN idzqw hY[ swrIaW pOVIaW ies ny 40 igNIaW hn, ies qrHW ies ny awpNy ihswb aKIrlw Slok pOVIaW dI gyNqI ivc Swml kIqw hY[ so ies dI igNqI smJN leI ies dI pMjvIx pOVI L ‘swcw swihb’ vwlI smJ leIey qW agox pOVIaW dI smJ pYxdI jwAU, ies ihswb huN gwvY ko qox pihlIaW qy ‘hosI BI sc’ qox mgrlIaW dw vyrvw ieh bNU:-dyv mMqR ar cln mYx ‘socY soc dI’ qy aOSiD rswXn Swm mYx ‘hukmI hovn awkwr’ dI pOVI qy iPr ‘gwvY ko’ dI pOVI ivc aw jwNgy ivpdw kwrj, hwn mihÀ, kwrj atk, nv Gr qy nv guN[ 7‘gwvy ko’ vwlI pOVI[ 8gurU Bwg Bwv dsvMD dyvy Bytw[ (a) (Dn) Bytw dyvy qW (atk) Bzj jwvygI[

Page 264: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

264

nv Gr, nv guN sMgRhY1, cOQI ko kir DÎwn[ jpu jpu sm piV spq+ idn, spq Byt Dir mwn2++ ]4] AuØzdm pMjy3, juzD mYx CyvIx, spqm bMD4[ atkI nwrI5 awTvIx, nwvIx mMqRih sMD6 ]5] dsvIx dsdy vnj jY vwhn lYby bIc7[ cVny ikRX ivzkRX ivKy8 gÎwrw pOVI KIc ]6] bwrHI pV klpn kry duK airSt ko nwS9[ qyrW qy iszDn BjY kwrj rwjis rws10 ]7] jMqRin mihÀ11 cOdS khÎo, pMcdSI qy BUq12[

1nvW Gr (rcn) leI Xw nvyx guN Dwrn leI[ +pw:-swq[ 2jpy (jp sm=jpujI dy quzl Bwv) cwlI vwr sq idnW (qk roZ qy) szq Bytw DrnIaW snmwn leI[ ++pw:-swn[ 3Audm leI pMjvIx pOVI[ 4iksy bMDn dy ipaW[ (a) bMDU dI rzKÎw leI szqvIx[ 5Bwv pRsUq ivc atk ipaW[ 6iksy dy mMqR dy asr L soDN leI jo awpNy pr burw asr nw pvy[ (a) sulwh awdk dy mSvry smyx (sMiD=myl)[ 7dsvIx dsdy hW vNj ivc (jY=) kwmXwbI qy vwhn dy KrIdn ivc[ (a) dsvIx dzs dysn jjY=dyviqaW qox murwd mMgN leI dzsI hY[ 8Aus KrId PRoKq ivc jo cVky krIdI hY Bwv sOdwgrI[ (a) KrId PRoKq leI jd cVHy (Bwv qury)[ 9bwrHvIx pVHky klpnw (awiD), duK (bÎwiD) qy airSt (AupwiD) dw nwS kry[ 10qyrvIx pOVI iszDIaW dy syvn qy rwjsI kMmW dy rws pYN leI hY[ 11jMqR (ilKN vyly) Xw jMqRW qox rzKÎw leI[ 12pMdRvIx nwl BUq (nÜTy)[

Page 265: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

265

KoVis qy fwkn1 qjY, sqds mohn kUq2 ]8] pVih aTwrih awTds inq AuiT ivzdÎw hyq3[ Kt mwhy ivzdÎw vDy4 inrml buziD sucyq ]9] AuØznI suMnI jog mihÀ5, ibMsInwr sMjog6[ sMqiq ihq7 iezkIsvIx, imRq suq bwvI jog8 ]10] qyeI irDn aKuzt mYx9, cOvI cwqurpRIq10[ pMcivMsvI awdry siB ko mohnrIq11 ]11] CzbI Cl mYx12, bl Dry spq ivMSkw jwpu13[ aTwivMs BY dUr ko hoie bzjR sm pwpu14 ]12] ivK pIvY ibKIaw kty

1BYN[ 2sqwrHvIx mnmohn Bojn pRwpqI leI[ 3aTwrW ividaw dy pVn ivc aTwrvIx[ 4Cy mhIny ivc ividaw vDygI[ 5aPur Xog ivKy[ 6vIhvIx nwrI ivawhuN leI[ 7aOlwd vwsqy[ 8bweIvIx dw myl hY puzqr dy mrn nwl Bwv aTrwh awid ksr hovy qy puzqR jMmky mr mr jWdy hoN[ 9aKuzt irzDIaW (dI pRwpqI) leI[ (a) pwTWqR-irpn aKut=vYrIaW dy inKuztN leI[ 10isawiNaW nwl pRIqI lwAuN ivc[ 11awpNy awdr leI jo swry moihq ho jwN[ 12(dUsiraW dy) ClW ivcox bcN leI[ 13sqweIvIx dw jwp bl Dwrn leI[ 14BY dy dUr krn leI cwhy bzjR pwp ho igaw hovy[

Page 266: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

266

AunqIsy kw JwV1[ dUD vDwvY vZn mYx qIs pOVIaW gwV2 ]13] 3eykI Cyko, dokI Bwgy qRY, qyqy iek qwp[ inÜq jÍrI cOqI pVY cwlI cwlI mwpu4 ]14] 5krm mWJ ds ko pVY, arQ mWih vIh pwT[ qIh kwmnw sMcriq, cwlI mukq su rwT2 ]15] pYxqI pMgq, CzqI gVH, sUr kwj sYxqIs6[ aTÜqI imlny swD ky, kY inRp pOr asIs7 ]16] AunqwlI qn dyv ko8, cwlI cqrBuj rUp9[

1Zihr pIqI hovy, jW szp (awid jMqU) kzt jwvy, qW AunÜqIvIx pOVI dw pwT Aus L JwV dyvygw[ (a) JwVW kry AunzqIvIx dw[ 2qIsvIx pOVI nwl duzD qol ivc vDdw qy gwVHw ho jWdw hY[ 3dyKo agly pMny dw aMk 1[ 4(eykI=) iekzqIvIx pOVI dy jp qox (Cyko=) kdy lihN kdy cVHN vwlw (qp qy do kI=) bzqIvIx pOVI qox (Bwgy qRY=) qyeIaw Bj jWdw hY, qy (qyqy=) qyqIvIx dy pwT nwl ieko ijhw ciVHaw rihN vwlw (qwp Bzj jWdw hY qy) ijs L roZ qwp cVHdw hovy Auh cOqIvIx pVHy[ (ienHW swiraW leI iek iek pOVI) cwlI cwlI vwr pVy[ 5(pOVIaW dy pwTW dI igNqI dw awm inXm dzsdy hn) ik:-krm (prQwie jo pOVI khI hY Ausdy) 10 pwT pVHy, arQ (Dn awidk) leI (jo khI hY Aus dy) 20 pwT qy kwmnw pRwpqI leI (jo khI hY Aus dy) 30 pwT qy sRySt mukqI leI (jo khI hY Aus pOVI dy) 40 pwT kry[ (a) iksy kwrj dI iszDI leI 10 (pwT pUry jpujI dy kry) Dn leI (20 pwT jpujI dy qy), (surwT kwmnw sMcrq=) rwj dI kwmnw pUrn hoN leI 30 qy mukqI leI 40 pwT (jpujI dy kry)[ 6pYxqvIx pOVI BweIcwry (ivc mwn leI, qy) CzqIvIx iklw (Pqy krn leI qy) sYxqIvI sUrmgqI dy kwrj leI[ 7Xw rwjdÍwry aSIrvwd dyN vyly[ (a) rwj duawry itkN leI [awsIs=itkwNw][ 8dyv rUp hoN leI[ 9ivSL rUp hoN leI[

Page 267: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

267

cwr BWq jp iliK huqy Bojn aKY srUp1 ]17] jwp mihÀmw pOVI pVY kirhY gur sn pRIq2[ inhcw jWkw gurin mYx hoie sPl iqh rIq ]18] 3ieh jp gur arjn sibiD gur nwnk muK mMq*[ ilKÎo su kr gur rwj sq gur snmuiK suK sMq1 ]19] siB swDn pRgt kIey nhIx duSt ko dyh4[ PlihÀ iszK prqIq qy5

1aKY srUp hoN leI Bwv kyvl mukqI leI cwr qrHW nwl (jpujI) syvn kry:-jpy, ilKy, hom kry qy Bojn dyvy Bwv Xzg kry[ sUcnw-sO swKI vwlw ieQy vI mMqR SwsqR dI ivDI hI gurmq ivc pw irhw hY[ ieh asUl AuQox dw hY ik ijqnw mMqR pVy Ausdw dsvW ihzsw hom kry, ijqnw hom kry Ausdw dsvW ihzsw Xzg kry arQwq Bojn dyvy[ mMqR ilKky jl pRvwh krny vI mMqR ividaw ivc ilKy hn[ (a) cwr BWq jp qox jy cwr bwNIaW vl ieSwrw koeI iKawl kry qW Eh ivSw azgy aMk 27 ivc sÍYXM awvygw[ (e) ‘Bojn aKY srUp’ dw keI gÎwnI arQ lwAuxdy hn ik:-jy ilKky jpujI L Bojn ivc rKygw qW Bojn aKY srUp ho jweygw[ 2jpujI dI pOVIaW dI jo mihmW (asW ilKI hY Aus L Aus Aus kwrj leI) pVHy gurU nwl pRIqI Dwrn krky[ (a) igawnI mihmw dI pOVI dw ieSwrw jnm swKI dI ies pOVI vzl bI dsdy hn ‘ieh jpu krqy purK kw..... ’[ 3ieh jpujI gur nwnk dyv jI (dy) muKox (Aucwiraw) mMqR hY qy gurU arjn jI (ny iesL) ivDI sNy (huN) pRgt kIqw hY qy gur rwj (gurU rwmdws jI ny) hzQIx iliKaw (Aus qox Pyr) sMqW dy suK leI siqgurU snmuK (BweI gurdws jI) ny (iliKaw) sI[ Bwv ieh hY ik gurU rwmdws jI ny jpujI swihb dy SuzD pwT dI iek sYxcI awp ilKI sI, BweI gurdws jI ny ilKqI SRI gurU gRMQ swihb jI dy ivc jpujI dw Auqwrw Aus qox kIqw[ Ausqox hoey keI AuqwiraW ivc aYAux iliKaw hY—‘jpu gurU rwmdws jIAu ky nkl kw nkl Qw iqs kI nkl[ ’ (ieh pwT bwbw jI dI iek bIV sMmq 1736 azsU sudI 3 dI ilKI hoeI ivcox hY)[ ijMnIvIx nkl huMdI hY AunI vyr ‘nkl’ iliKaw huMdw hY[ (a) jo sMq gurU snmuK ho ky pwT krdw hY suK pwAuxdw hY[ (e) keI gÎwnI siqgur dI QW suqgur pwT pVHky ies dw arQ gurU arjn dyv jI krdy hn ik AunHW ny BweI gurdws jI qox ilKvwieaw[ *pw:-suK mMq[ 4Bwv (pRXojn iszDI leI) swry swDn (asW eyQy) pRgt kIqy hn eyh duStW L nhIx dzsNy[ 5isK dy Brosy nwl (swDn) Plngy[

Page 268: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

268

ibzpR+ swD kI syv ]20] Ausqiq inûdw prhrY, klih eIrKw mwn[ byd bcn sm gur bcn siB sMqn prmwn1 ]21]

sÍYXw: jpu jwpu ikXy2 aG kot hrY, inq dwn vDY, buiD++ swr DrY[ mn Bwv3 vDY suK kwm sDY4, sur swDn mYx qm puMj hrY5[ Dn mYx, qn mYx, Gr mYx, suq mYx, aru nwir ibKY siB doK trY[ ijh pRIq nhIx, prqIq nhIx iqs ko isK dyih6 su doK krY¶ ]22] ijs kI ibiD eyh krI gur pUrn7 hÍY isK pRwpq swDn qy8[ 9siB pwTin gIq KVMgn qy AupjÎo Pl ko qq jogn qy[ iqm swDn iszD sucyq BlI ibiD kwj sry suK Bogn qy10[

+pw:-eyQy iek igawnI jI dy nusKy ivc pwT ‘isMG’ vI vyKN ivc awXw hY[ 1cMgI qrHW mMndy hn[ 2jpujI dy jwp kIiqaW[ ++pw:-mq[ 3pRym[ 4suK dIaW kwmnW iszD huMdIaW hn[ 5dYvI guNW Xw dYvI swDnW ivc swrw azgÎwn nwS krygw[ 6Bwv jo iszK ieh ivDI dzs dyvygw[ ¶sO swKI dw pwT hY:-nihÀ pRIq krY ivSvwS nhIx jihÀ qwihÀ ko dyie so doK krY[ 7pUry gurU ny khI hY[ 8iszK L pRwpq huMdI hY swDn krn qy[ 9dyKo aglw sPw aMk 1[ 10(ijvyx) Cy inXm Dwrn krky vyd dy pwT (qy ijvyx Cy krmW nwl) joV krn qy qzq rUpI Pl pRwpq huMdw hY, iqvyx (jpujI dw) swDn sucyq hoky isDI sihq BlI qrHW nwl krny qy iszDI pRwpq huMdI hY, kwj sMvrdy hn qy suKW dy Bog imldy hn[ (a) ijvyx swry gIqW Kzt SwsqW Xw vydW dy Cy aMgW (dy vIcwrn) qy qzq jog dy krn qy jo Pl huMdw hY[

Page 269: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

269

siB iszD kIey gur Byt dIey ieh bIj* Dry gur modn qy1 ]23]

dohrw: gur nwnk krunw krI pMQ bqwXo iszK[ gur arjn brnn krI arQ KÎwiq Bw ilÜK2+ ]24] 3supin bwq prgt krI siqgur pUrn KÎwq[ iehW arQ ibdqwie so ilKÎo ju iszK suhwq4++ ]25] pwTk pr pUrn ikRpw arjn gurU pRqwp4[ dyiK, pVy, dy ilK, suny kir pUjw, gur jwp5 ]26] kljug mYx chu brN ko cwr BWq kw jwp¶[ prw, mzDmw, vyd kih pzsXMqI ijs mwp ]27]

*pw:-bIc[ 1ieh jo bIj Dry hn gurU Bytw idziqaW qy gurU dy pRsMn hoieaW sB iszD kIqy (jwN lE)[ 2ies quk dw Bwv aglIaW do qukW ivc hY[ [KÎwq Bw ilÜK=pRgt hoieaw arQ iliKaw igaw][ +sO sw: pw:-iszK[ 3siqgur pUrn anuBv vwly ny jo supny ivc bwq pRgt kIqI sI Esy dw arQ eyQy pRgt krky iliKaw hY jo iszKW L suhwAuxdw hY[ ++aMsU 27 dy aMk 35 ivc dzisaw hY ik dsmyx gurU jI ny azgy awAuN vwlI gl khI qy ilKwrIaW ny ilK leI[ pr ies aMsU 28 dy aMk 24 qox mlUm huMdw hY ik pMfq ibRj lwl ilKwrIaW dy ilK lYN bwd iPr boldw hY ik gurU nwnk jI ny myhr krky rwh toiraw qy ies jp pwT dI gurU arjn jI ny mYL Auh ibDI supny ivc pRgt kIqI[ myry supny dy arQ dsmyx pwqSwh ny Kuhlky dzsy hn jo ilKwrIaW ilK ley hn awid[ 4gurU arjn dy pRqwp krky (Aus) pwTk qy pUrn ikRpw hY jo....[ 5gur jwp=gurU (ikRq) jpujI swihb L (cwr qrHW ivcox iksy qrHW nwl syxvdw hY XQw:-) (1 dyK kr pUjw=) drSn krky pUjn krdw hY, (2) pVHdw hY, (3) (pwT) suNdw hY, (4) ilKky (dUijaW L gutky) dyxdw hY[ ¶ienHW qox aglIaW qukW dy pwT sO swKI dy nusiKaW nwl rqw rqw Prk rKdy hn, Bwv ieko hY[

Page 270: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

270

bYKrI cwry Qwn mihÀ qn mYx kir ho vws[ pRgt hoq muK mihÀ vsih siB nr kriq pRkwS1 ]28] nwBI pihlI2, irdy duie3, kMT iqRqI4, muK bol5*[ ijAux ikAux pT Pl aiDk huie iehI jwp ko mol6 ]29] jwp ajpw jp pThu idjbr kul nûd nûd[ gur arjn iFg dws ko pwieE prmwnûd7 ]30]

cOpeI: ies ibiD pMfiq ipMfI lwl[ ibDIcMd, nûd lwl, gupwl[ Kwn cMd, aru awlmSwhU[ swD mdn igr suniq AumwhU8 ]31]

1Bwv swry ijs L boldy hn[ 2Bwv nwBI ivc prw[ 3irdy ivc mzDmw[ 4kMT ivc psÎMqI[ 5muKox bolN ivc bYKrI[ *aMk 27 ivc idqw cwr bwNIaW dw kRm qy Aus anuswr aMk 29 ivc idqI QwvW dI vMf ivc kRm BMg dUSN hY, kvI jI ny kyvl sO swKI dw Auqwrw kIqw hY[ SuD vyrvw aYAux hY:- ‘prw nwBO qu pSÎMqI ihRid dySy pir klpq: mzDmw kMT dySyc vySÍrI rsnwgRqw[ ’ SwSqRkwrW ny cwr bwNIaW qy cwr QwAux AuhnW dy mMny hn; vyrvw ies Slok ivc hY qy Bwv ies pRkwr hY-nwBI qox AuTN vwlI dw nwAux ‘prw’ qy AuQy AuTky ihRdÎ ivc aweI dw nwAux ‘psÎMqI’ mMinaw hY, ihRdÎ qox AuT kMT aweI dw nwm‘mDmw’ qy kMT qox AuØzT AucwrI geI dw nwm ‘vYKrI’ hY[ prw bwNI mUlwDwr qox inklI hoeI bI ilKdy hn[ 6mUl[ 7(iPr) ibRjlwl hI kihÀdw hY) ik dws ny gurU arjn jI pwsox bVw anûd pwieaw qy AunHW ny mYL ikhw hY hy ibRjlwl jp dw ajpw pwT kiraw kro[

[nûd dw nûd hY ikRsn[ ikRSn dw iek nwm hY ibRjlwl, ies krky nûd nûd dw arQ hY[ ibRjlwl][ 8huN cOpeI 31 ivc sO swKI dy krqw dI kvÎokqI hY ik mdn igr awidk swry suN ky pRsMn hoey[

Page 271: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

271

dohrw: 1mwnÎo gur qy rwq ky AufÎo ivhMgm BWiq[ BytÎo purK pUrn qhW pUCÎo pun ko SWiq ]32] qIn vwr gur iev khI ‘ieh jpu rqn amol[ jW qy muJ kO ByitE iehI aMq ko col9 ]33] eyko EaMkwr khu, pun siqgurU pRswid[ sziqnwm krqw purK, jpih jwp aihlwd2 ]34] 3jpy jwp qn qwp Kpu, awrblw vD jwie[ krih kwmnw jQw Aur, qQw jwp qy pwie ]35] nwrI suq ky kwrny azKÎr jp arDYn4[ skl kwm swDn isDY5,

1huN Pyr ibRjlwl sBw ivc boldw hY, ik mYx rwq L (supny ivc) jd pMCI vWùU Aufky igaw (sW qW huN qk dzsI gl bwq) gurU (arjn dyv) qox (suNky) mMn leI[ (a) ‘mwnÎo..... ’=ipMfI lwl awidkW ny KuSI nwl mMn ilaw jo gurU arjn jI ny ibRj lwl L supny ivc ikhw sI ik jdox Auh rwq L pMCI vWù Auifaw sI:-ik EQy mYx pUrn purK (gur arjn dyv jI L jd) imilaw sW[ AunHW qox mYx (muV) puiCaw sI ik SWq hoN (mrN vyly) kON (pwT kIqw jwvy? qW) iqMn vwr gurU jI ny ieAux ikhw ik ieh jpu amolk rqn hY iesy nwl qusIx mYL aw imlogy, (qyrw) aMq dw colw iehI hY, Bwv ieh qyrw awKrI jnm hY[ (a) aMq ko col=srIr dy aMq vyly ieh (pwT krnw)[ 2ipCy awey mUl mMqR dy jwp ivc koeI BulyvW nw rih jwey eyQy dzsdy hn awid aMq ivc ijs mUl mMqR dy ‘@’ qy ‘gurpRswid’ hY qy ivcwly ‘siqnwm krqw purK’ awidk pwT hY[ (ies swry mUl mMqR) dw jp jo jpygw awnûd (L pRwpq hovygw[ mUl mMqR dw rUp ieh hY:-) @ siqnwmu krqw purKu inrBAu inrvYr akwl mUriq ajUnI sYBM gurpRswid[ dyKo aMsU 27 aMk 42 qox azgy[ 3huN sO swKI dy krqw dI kvÎokqI turdI hY:- 4puqR nimq iesqRI ienHW hI aKrW dw jwp kry Aus L awDwn ho jweygw[ [sMs:, awDwn=grB[ aDrYn=bulHW nwl][ 5(jpujI swihb dy) swDn nwl sB kwmnw iszD hoNgIaW[

Page 272: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

272

swDk suK bhu cYn ]36] slok: 5SuBÀ pRBwqy sÍrQy c mzDXy kwmy prwhny moKXyc isDXy[

mohn pRdoKy vsqYk Xwmy irpUd GwqY rjMnÎrD bIqy[ mukqI prwXNy pRhryc SyÞy sUrjodeyc ikMnYv iszDXM[ iedM Plû vY ivrcqM idjy nO SRI gurU krM SRI kySvy nW1 ]

dohrw: sRI gurU arjn bcn jib sunÎo iszK smudwie*[ qW idn qy Gr surpVY+, imtÎo dUK ko Bwie2 ]37] aib sunIey iek jp pVY, siqgur iszK ky sMg3[ Bugq mukiq bÞSI gurU, drgih jwih insMg ]38] siB pRsMg ky aMq mihÀ, kihÀ dsmy pqSwhu[ krÎo nym inq jp pVy, siB bX lg inrbwhu4 ]30] awqm drsI kI gqI

1ies Slok dw SuzD pwT aYAuxku dw hY:- SuBÀ pRBwqy sÍrÄQyc mDÎmy, kwmÎy prwhyN Klu mokS isDDÎY, mohn pRdoÞy vsYœk Xwmy, irpUdGwqy ih rjnÎrÄD vIqy, muikœ prwXNy pRhryc SyÞy, sUrÎodÎyc ikÀ nYv iSdDÎmÄ, iedÀ PlÀ vY ricqÀ idÍjyn sRI gurU krÀ ih SRI kySÍyn ] arQ: pRBwq L qW (jpu pwT vYsy hI) SuB hY, pr jy iksy kwrj iszDI leI krnw hovy qW

aYAux kry), awpNy sÍwrQ leI dupihry, kwmnw qy mukqI dI iszDI leI inScy krky dupihr qox ipzCy, mohn krn vwsqy sMJW vyly, iksy (gupq) vsqU leI pihr rwq bIiqaW, vYrIaW dy nwS leI azDI rwq, mukqI dy awsry hoN leI pihr rwq bwkI rhy vyly, sUrj AudY hoN vyly kIh isD nhIx ho skdw (Bwv swrIaW glW vwsqy sUrXodX)[ SRI gurU jI dI kIqI hoeI (bwNI jpujI) dw ieh Pl bRhmN ibRjlwl ny ricaw hY[ [‘SRI kySv’ nwm ‘ikRSn’ jI dw hY qy ‘ibRjlwl’ nwm bI ‘ikRSn’dw hY ies krky ‘SRI kySv’ dw mqlb ‘ibRjlwl’ hY[

*pw:-smudwie[ +pw:-surg myx[ 2Bwv ijs L BUq lgw ipCy ikhw sI Auh Es idn qox sur nwl jpujI dw pwT krn lg ipaw qW Aus dw duzK imt igaw[ 3jo kyvl iek jpu pVHy gurU jI Aus dy aMg sMg hn[ 4swrI Aumr qk inrbwh kry[

Page 273: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

273

pRwpqI iqs ko hoie[ rhY sMg iqh siqgurU pwie shwiek soie1++ ]49] ijAux DMny kI Dynu ko Twkr cwry inÜq[ kir pRqIq inq jp2 pVy iqm iqh siqgur imzq¶ ]41] ¶¶pVY sunY icq lwie kY jO iliK dyX spRIq[ mn icMqiq Pl pwie kY3 qir hY suK BY BIq4 ]42] Bytw kir AupdyS gur qbI PlY gur iszK5[ jQw Skiq jp ko jpY

1gurU L awpNw shwiek pweygw[ ++pw:-hoie[ 2jpujI[ ¶jpujI dy prmarQ mhwqm Pl bwbq ieh supnw ibRjlwl dw dyKNw qy azgox dzsNw qy gurU dSmyS jI dw ilKvwAuN dw sMmq ies Qwvyx sO swKI ny idqw hY 1730 ibzkRmI[ ‘XQw:- ‘sMmq ivkRm rwie ko sqRh sY iqRMs mws[

jp prmwrQ Pl iliKE krI srlqw qws’[ vIcwr: 1730 ivc SRI dSmyS jI szq brs dy sy, ajy ptny swihb rihÀdy sy[ 1732 ivc

nwvyx gurU jI dw swkw hoieaw[ 1730 ivc nw dSmyS gurU jI gzdI pr sy, nw kvIaW dw drbwr sI, nw ibRjlwl sI[ [sqRh sY iqRMs=1730[ mws=mWh=ivc][ ieho arQ s: sr aqr isMG jI ny kIqw hY[ ieho sO swKI dy gÎwnI lwXw krdy sn[ ies dw ieh Bwv nhIx ik jpujI dw mhwqm nhIx Xw dSmyS ipqw jI ny ikhw nhIx hoNw[ jpujI akwl purK dy gÎwn dI, BgqI dI juVn dI qy iPlsPy dI bwNI hY[ mn L, SWiq rs, eykwgRqw, inrmlqw qy jIv L klÎwn dwqI hY[ ieh anyk SkqIaW dI pRdwqw hY[ dsy siqgurU awp pVHdy pVHwAuxdy mihÀmW qy mhwqm dzsdy rhy hn[ swihb rwmkOr jI ny dSmyS jI qox suNI mihÀmW ilKI bI hoNI hY pr jo kuC ieQy idqw hY ies ivc awKyp bhuq kuC hY qy sMmq vwlI gl Aus hsqwKyp dw pRqzK sbUq hY[

¶¶ieh sO swKI dI 90vIx swKI hY[ 3mn iezCq Pl pwvygw[ 4BY BIq (sMswr) qox suKYn qr jweygw[ 5qd hI Plygw gur AupdyS (Bwv jpujI jy) gurU iszK (jpujI dI) Bytw pUjw kry (dyKo aMk 26 iesy aMsU dw)[

Page 274: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

274

iszD hoie gurmuzK ]43] ‘awid szc jugwid sc hY BI szc bKwn[’ ‘nwnk hosI BI szc’ ieh pOVI1 pVhu pRmwn ]44] isrY mMqR siB pOVIain ieh pOVI liK swr2[ aMq smY cilby gurU kIno iehI Aucwr3 ]45] sziqnwm siqgur pRswid4 iszD mMqR ieh jwn[ rwmkuier BwKY5 Bly swihb isMG! suin kwn ]46] hm BI jib kib jpiq hYx iehI mMqR br swr6[ gur Dir kY avqwr ko kIno jgq AuDwr ]47] siqgur cliq idKwieaw dyh Dwir kY mIq! siB dyKw7 siqgur cilq ismrYx8 aihins cIq ]48] eyk bwr siqgur khÎo ‘mMqR jMqR kil mWih[ log krihÀgy jgq mihÀ myrw iszK n cwih ]49]

1ieh Slok hY, pOVIaW ‘socY soc’ qox SurU huMdIaW hn[ 2sB pOVIaW qox isry vwlw mMqr qy ieh pOVI (Bwv Slok) L swr lKo[ 3joqI joq smwAuN vyly gurU (klßIDr) jI ny iehI Aucwrn kIqI sI[ 4‘@ siqnwm’ qox ‘gurpRswid’ qk[ 5rwmkuier jI kihÀdy hn[ 6‘@ qox hosI BI szc’ qk[ 7swrw (mYx) vyiKaw hY[ 8ismrdy hn[

Page 275: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

275

eyk smYx mMqRI bhuq Gir Gir bwjih bwj1[ jp qp inhcw n rhY kirhY dyKq swj2 ]50] jYsI gur kI3 Bwvnw qYsI giq huie Skiq4[ Srn Bjhu SRI rwm kI5 kil mihÀ inhcw mukiq6* ]51] vwihgurU ieh mMqR jpu sgl srYxgy kwm[ iszK gurU ky ihq krhu inq svwr arwm7+’ ]52] GoVw atkÎo cliq hI bfo juzD8 iek byr[ siqgur boly ‘mdn isMG! ++Gorw Gws ju hyr9’ ]53] dyKiq inksÎo Gwh mihÀ prw qmwkU rMc[ boly siqgur ‘pwhulI10

1iek smyx mMqRW vwly bhuq (kzTy hoNgy) qy Gr Gr ivc (mMqRW dy) vwjy vjNgy (Bwv) qorw qurygw[ 2jp qp ivc inhcw nhIx rhygw qy idKwly dy bnwAu bnwAuNgy[ (a) bnwAut dyKky krn lÜg jwNgy[ 3ivc[ 4qYsI SkqI pRwpq hovygI[ 5vwihgurU jI dI[ (a) sRI rwm qox Bwv gurU rwmdws jI dw vI ho skdw hY ikAuxik ipCy jpujI dy AunHW dy hsqwKrI ilKy nusKy dw iZkr kr awXw hY[ 6kljug ivc inhcy nwl hI mukqI hY[ *pw:-sdw mukiq, pr sO swKI dw pwT ‘inhcw mukq’ hY[ 7svyry qy rwq [svwr=svyr[ arwm=arwm dw vylw=rwq][ +pw:-svwry rwm[ 8juzD ivc[ ++sO swKI dw pwT-bdn isMG[ 9hy mdn isMG (GwhI!) GoVy dy (azgy) Gwh L dyK[ 10jo aMmRqIaw hY[

Page 276: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

276

ies qy rhY skuMc ]54] myry Gory Gwh mihÀ dyiK sMBwro iszK1! duSt bIj qurkn krÎo ihMdI qorI irzK2 ]55] ihMdU hlkw mukiq hY qjY duSt gurvwk3[ jhW qmwkU hoiq hY so KyqI nwpwk4’ ]56]

ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy pMcm ruqy ‘jpu mihmw’ pRsMg brnnû nwm aSt ibMsqI aMsU ]28]

1myry GoVy ny Gwh (Augy) ivcox (hy) isKo (qMmwkU) dyKky (awpNy awp L) sMBwl ilaw hY[ 2ihMdI (irKI dI) irK SkqI qoV idzqI, qurkW ny ieh duSt bIj (qmwkU) L (pRclq) krky[ 3ies quk dw pwT ilKwrI dI klm AukweI nwl ivgwV igaw hY, ies leI ijMny arQ lwey jWdy hn atpty bNdy hn, SuD pwT ieAux jwpdw hY-ihMdU hl kwm kriq hY qjY duSt gurvwk=jo ihMdU hl (vwhuN) dw kMm krdw hY, Auh gurvwk mMnky duSt (duSt bIj=Bwv qmwkU) L (bIjNw) Czf dyvy[ aglI quk ivc iesy Bwv dI pUrNqweI hY ik Auh KyqI nwpwk hY[ sUcnw-ipCy hukm sI ik gur iszK qW vpwr bIjN awid vrqN kuC nw kry, ieQy ihMdU L bI mnwhI kIqI hY[ 4apivzqR[

Page 277: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

277

29. [qMbwkU] 28<<ipClw aMsU qqkrw ruiq 5 aglw aMsU>>30

dohrw: ies pRkwr kih siqgurU, sdn pRvySy jwie[ bhur sBw mihÀ iQr Bey, imly iszK smudwie ]1] *Blk1 BXo siqgur sBw, isK sMgiq kI BIr[ hwQ joir siqgur puCy2, sulqwnI+ isK bIr ]2] doie BRwq ko Aumgqw, KzqRI qn sulqwn3+[ pwVy sMgq suvn do, khYx ‘qmwkU kwn4?’ ]3] SRI++ siqgur boliq Bey, ‘myrI bwq pRqIq[ skMD sMGqw¶ iSv khI, kQw BivzKq rIq5 ]4] skMD puCw -hy ipqw jI! jgq jUT kÎw inûd6? kiljug kYsy vrqIey, iehu ikn kIn muinûd7-? ]5] iSv kihnw -sun pUiq ihq8 jW kI crcw awih9[ aG mrKN qy SuzD mn Cuhy gMg jl nwie10 ]6] Kwviq jpu qpu nwS huie,

*ieQox sO swKI dI 91vIx swKI czlI[ 1(dUjy) svyr[ 2gurW pwsox puiCaw[ +sO swKI dw pw: hY ‘mulqwnI’, qy ‘mulqwn’ jo shI jwpdw hY[ 3dohW BrwvW L (pRym) Aumigaw, KzqRI (jnm) sI, pr sulqwnIey sn[ 4sMgq ivc ieh dovyx lVky pVHy hoey sn[ (a) sMgq (nwmy isK dy) do puzqR pwVHy (jwq) qy sulqwnIey sn (AunHW puiCaw) qMmwkU dy vwsqy Xw bwbq (ik ikAux mnHw krdy ho?) ++pw:-qb[ ¶sO sw: dw pwT ‘sMkd sMiGqw’ hY, jo SuzD pwT hY[ 5pySIn goeI dI sUrq ivc iSv ny khI hY, ik joskMd sMihqw ivc hY[ skMd nwm iSv dy puzqR kwrqkyX dw hY ijs L kQw khI geI dzs rhy hn, ies krky pwT ‘skMd’ TIk hY[ 6skMd ny (iSv jI L) puiCaw hY ipqw jI qmwkU ikAux inûdn Xog hY? 7kljug ivc ikvyx vrq igaw (hY iek qmwkU) qy iks munI rwj ny ies L pYdw kIqw hY? 8pÎwry! (a) ihq nwl suN[ 9ijs dI crcw ho rhI hY Bwv qmwkU[ 10qmwkU (Xwd kIiqaW) mn dI SuDI aG mrKn pwT nwl huMdI hY qy qmwkU CuihaW gMgw jl wl nHwiqaW (SrIr) SuDI huMdI hY[

[aG mrKN=irgvyd dw iek mMqR jo jl hQ ivc lY ky nwsW L Cuhwky pVHdy hn qy jl dyxdy hn ies nwl pwp dUr hoey smJdy hn[ sM:, aG+mrÄÞN][

Page 278: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

278

mMqR iBRst1 ikXy pwn2[ KyqI mghr sm ijmI suzD brK qy jwn3 ]7] kQw suno: siqjug nhIx, qRyqw nih jug dUj4[ nym nwQ inRp pMf kul pRjw duKwie akUj5 ]8] pRjw vwr6 tUtI jbY duKiq Bey siB logu[ pIr mlyC pScm qpy7 qW pih gey ssogu8 ]9] iqn myly burkwn inRp bfw mlyCin rwj9[ qW ky Gr ajmyr suq sMgI pRjw smwj10 ]10] 11munI rUp idiK dyS mnu gXo su puSkr mwJ[ iSv bn gihr gÍwl aj pwie* Koj iek sWJ15+ ]11]

1mMqR SkqI nwS ho jWdI hY[ 2pIN nwl[ 3(ijzQy bIijaw jwvy) Auh KyqI hVMbw DrqI sm ho jWdI hY qy iek vrHy ipCox SuzD huMdI hY[ (a) brKqy=mIxh vzsN nwl[ 4Bwv iqMnHW juzgW ivc nhIx sI[ 5nym nwQ pWfvW dI kul ivcox sI qy ibnW iksy kwrn dy Ausny pRjw duKweI[ 6pRjw dI vwV (inaW rUpI)[ 7pzCm ivzc mlyCW dw pIr qp krdw sI[ 8Audws hoey hoey lokI Aus pws gey[ 9Ausny mlyCW dy vfy rwjy burkwn nwl myilaw (pRjw L)[ 10Ausdy Gr ajmyr nwmy puzqr sI (ijs L) swrI pRjw dw sMgI bNw idzqw (burkwn ny)[ Bwv puzqR L AunHW dy nwl toiraw jo AunHW L mdd dyvy[ 11su (ajmyr) mnU dy dyS (Bwrq vrS) ivc puSkr (dy itkwNy) iek munI srUp L dyKN vwsqy igaw[ (AuQy iek) Gnw (jMgl sI) iSvbn (nwmy, ijzQy jwky ajmyr) bkrIaW dw guawlw bN igaw, (bkrIaW bn ivc crdIaW Aus L) iek SwmW vyly (Aus munI dw) Koj iml igaw qy Auh Aus pws puzj igaw[ *pw:-Gwih[

Page 279: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

279

1iqn kihaw: suin swD jI! muih jl pwqR su coie[ pRgtÎo nr muih kih AuTÎox mWg, Drn jsu hoie2 ]12] 3ly qw ko qp krqbo, iek idn qihÀ ajmyr[ purK vwj go myD kXo, aOKD dy isD qyr2 ]13] 4pScm gomyDI Drm, iszD Kwl qy lÎwie[ iehW awie prgt ikXo vDI mlyCI dwie ]14] 5ajwpwl rwjw BXo qwkI bytI suMT[ muin suq jIqw pwn qy, pUCI pIr smuMT ]15] gAU myD ky kuMf qy, AupjI pwpin pwiq[ 6jpu qpu bRq sMjm dhY,

+pw:-swj[ 1pRÎwX leI dyKo aglw sPw aMk 1[ 2iqnH (Bwv ajmyr ny) ikhw hY swDU jI suno (bynqI) mYL awpNw jl pwqR idE (mYx Aus ivc awp L duzD) co idaW[ (Bwvyh ik ajmyr ny munI L duzD iplwAuN dI syvw cw leI ijs pr munI rIJ ipaw)[ Auh nr (jo pihlW ajmyr qox Auhly sI qy huN Aus L) pRqzK ho igaw sI, mUhox bol AuiTaw, qUM kuC mMg, (ajmyr boilaw:-) DrqI idE ijs nwl awpdw js hovy, Bwv DrqI dw rwj mMigaw[ 3(munI ny vr idzqw, Aus vr L lYky Auh qdox hI qp krn lg ipaw, AuQy (qp krdy) ajmyr L iek idn (Aus) purK Bwv munI ny vwj idzqI: (ik kdy iks ny) gomyD jg kIqw sI[ (EQy iek) aOKDI (pYdw) hoeI sI, Auh qYL (mnorQ dI) iszDI dyvygI[ 4(ieh suN ky ajmyr) pzCm L clw igaw (AuQox) gomyDI DrqI qox iszD (aAuSDI Bwv qmwkU) AUTW qy (lÜdky lY awieaw), ieQy aw ky (Aus ny Aus aAuKDI L) pRgt kIqw Bwv pRcwr kIqw, ies dwAu nwl mlyCI (BwrqvrS ivc) vD geI[ Bwv nymnwQ rwjw qy AusdI pRjw qmwkU pI pI ky kmZor ho gey, bl buziD DYrX Gt igaw qy ajmyr qy Ausdy mlyCW ny dyS sWB ilaw[ sUcnw-Bwv ieh jwpdw hY ik kljug ivc gomyD jzg krnw mnHy hY, pzCm ivc iksy ny kIqw AuQy gomyD kuMf qox qmwkU Auigaw KVw sI[ Bwv go hzqÎw krn krky aYsI pwp dI iek bUtI pYdw hoeI sI[ [purK dw arQ ‘iSv jI’ bI krdy hn ik ‘iSvboly’[ Kwl=AUT][ 5aYAux bzkrIaW dw crvwhw (ajmyr) rwjw ho igaw[ ieh rwjw ajmyr dy Gr suMdr bytI hoeI (ijs ny iek mhwn qpzsÍI nwl ivawh krn dw pRN kIqw, ieh kQw ipzCy aMsU 24 aMk 34-54 ivc aweI hY ik iek qpI lÜBw ijsny ivawh qox nWh kIqI[ bdobdI ivawh kIqw igaw qW Auh qpI rwq lohy dw kot mMqRW nwl Audwly bNw lvy, ajmyr suqw ny Aus L cMgI qrHW muzTN leI pIr qox (ivDI) puzCI, (Aus ny qmwkU iplwAuNw dzisaw ijsdy) pI lYN nwl muin dw suq (Auh qpI jo lohy dw kot Auswr lYxdw sI) ijziqaw igaw[ 6gAU myD dy kuMf qox pwpN pzqI (qmwkU dI) pYdw hoeI ieh jp qp sMjm dwh krdI hY, qIrQ XwqRw dy swry Pl L Kw jWdI hY[

Page 280: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

280

qIrQ Pl siB Kwiq1 ]16] go hzqÎw sm jgq jUT pIr* ajmyr ilawie[ ihMd dyS PYliq shI kil kI aYsI vwie2 ]17] 3poqy Qom aru krn qy hoie qmwkU inûd[ mn murqw sÍY ieSt qy qW qy qij pUiqMd3! ]18] 4jW idn awieaw bIj iqs qÎwgI BU sur ipqr[ soeI idj kySv khÎo swcI qÎwgI imzqR- ]19] qW qy hm CorÎo sunÎo khÎo sMgqI brij[ kQw iehI brnn krI doK klûkI Krj5 ]20] +suno isK mm rihq jo

1dyKo ipCly pMny dw aMk 5 dw pRXwX[ *ajmyr L rwjw hoN krky ‘Swh’ qy qpzsÎw krn krky ‘pIr’ iliKaw hY[ 2gAU hzqÎw dy quzl (ieh) qmwkU hY jo ajmyrSwh ilawieaw; kljug dI vwAu sB L aYsI vg geI ik (iPr) ihMd dyS ivc (ieh) PYl geI[ 3Qom dI gMFI ar qmwkU (gW dy) kMnW qox hoey hn (ies krky) inûdnIX hn[ (a) kMnW qox pqr qy poitaw qox Qom [poqo=poty][ (iesdy vrqN nwl) mn muVdw hY apNy ieSt qox qWqy hY sRySÃ puqr ies L Czf idE[ (Bwv iSv awpNy puqr skMd L ieh kuC kih irhw hY)[ sUcnw-Qom purwqn ihMdI SY hY[ vYdk ivc iesdw vrqNw iliKaw hY[ huN bhuq guNdwiek swbq ho rhI hY[ isKW L gurU jI ny qmwkU vrijaw, ijs L vYd, hkIm qy fwktr sB hwnIkwrk dzsdy hn[ Qom gurisKW leI gurmq ivc kdy vrijq nhIx sI qy nW hY[ 4ijs idn qox (ihMdI ivc) iqs (qmwkU) dw bIj awieaw hY dyviqaW qy ipqrW ny (ieh) DrqI Czf idzqI hY, kySv bRwhmN ny bI ikhw sI ik ieh gzl swrI szcI hY (iesdy) qÎwgI bNo hy ipawry jI[ 5qW qy asW ny kihky sMgqW L vrj idzqw hY, (ijs idn qox sMgqW ny swfw ieh hukm) suiNaw hY (AunHW ny qmwkU) CoV idzqw hY[ ieho kQw ipCy vrNn kIqI hY, qmwkU L doKI qy klûkI jwNky Kwrj kIqw hY[ +swKI 92vIx czlI[

Page 281: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

281

qjhu qmwkU sMg[ mrn mry qo aiq Blo jgq jUT nihÀ aMg1 ]21] qnk qmwkU syvIey dyv ipzqR qij jwie[ pwnI qW ky hwQ ko mdrw2 sm aG dwie3 ]22] mdrw4 dihqw spiq kul BMgu dhY qn eyk5[ Sq6 kul dihqw jgq jUT7 inûdw dhY anyk ]23] qjY qmwkU mnuK kil8 AuDiraw dr prvwn9[ pUrI prI iqs Bwvnw sPl kmweI mwin ]24] SwsqR aKwij Xw ko khY10, khY apyXw mzd11[ inûdw kihÀ ieh nIcnI12 purK kusMgu kubuziD13 ]25] GoVI cVnw KziqRkw14,

1aMg nw lwvy, Cohy nw[ 2Srwb[ 3pwpdwiek[ 4Srwb[ 5ieQy gurU jI dI ZbwnI ikhw jw irhw hY ik BMg srIr L swV sutdI hY, iPr gurU jI L suzKw CkN vwlw kihNw ikqnw aMnÎwX hY[ 6sO[ 7qmwkU[ 8kljug ivc jo qmwkU Czfy[ 9(sweIx) dr pRvwn hoky AuDr igaw smJo[ 10SwsqR ies (qmwkU) L nw KwNy jog kihÀdw hY[ 11Srwb nw pINy jog hY[ 12cMfwlnI[ 13jo (ienHW dw) kusMg krdw hY Auh purK durmqI hY[ (a) kusMgI purK dw sMg mUrKqw hY[ 14KzqRI dw GoVI cVHnw burw hY[ Bwv GoVy qy cVHy[ aQvw gzBN GoVI qy nw cVHy[

Page 282: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

282

ibzpR cVY jo bYl[ GoV cVy sMnÎsq jo1, nwrI purKn Kyl2 ]26] pMifq ierKwvwn jo, SUdR pzC mihÀ ibzpR3[ rwjw huie vzFI ley, mqsr gÎwnI iKzpR4 ]27] kMnÎw jwrI, ibzRD kwm, bhu nwrI prsMg5[ bÎwh dwm dY6, Kr vIrj lY, bYl inpuMsk pMg7 ]28] Dynu lwdu8, pr bsqR lY9, AuicSÃ Bog10, kul rIq11[ jIv jIvkw ap hry cuglI qorY pRIq12 ]29] iDk jIvn ieh pwp hY surg n lih ikh kwl[ isdk Coir gur bcn hiq doK aNgNy Bwl13 ]30]

1sMnÎwsI dw GoVy cVHnw[ 2nwrI jo mnuÜKW nwl Kyfy[ 3bRwhmN jo SUdr dw pzK kry[ 4gÎwnI jo eIrKw ivc Kcq hY[ 5kMnÎW nwl XwrI, ibzRD (iesqRI) nwl kwm Bog, bhqu iesqRIaW nwl Bog[ 6rupzXy dy ky ivawh[ 7Bwv Kzcr Auqpq krnI, bYl L KzsI krnw qy bYl L pMgw coBNw[ [bYlW L mwrn vwlI prwNI Xw CWty dI lÜkV dy isry ivc lohy dI cuMJ ijhI huMdI hY ijs L awr BI kihÀdy hn iesdy coiBaw bYl duKI huMdy hn][ 8gAU qy Bwr lÜdNw[ 9prwieaw kpVw Auqy lYNw[ 10jUTw KwNw[ 11(gurmq dy ivruzD) kulwrIq krnI ijs L lokw rIq kihÀdy hn XQw ‘duqIaw iqawgI logw rIiq’[ 12jIvW dI AupjIvkw (roZI) mwry, cuglI mwrky (pRIqvwnW dI) pRIq qoVy[ (a) awpNI jIvkw leI jIvW L mwry[ 13mzQy qy aNigNq doK mlIxdy hn[

Page 283: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

283

ds krmin ky swlsI kwXW mn ar bwc1[ cwr brn mihÀ swD so jm igRh jwie n swc2 ]31] ihMsw, priqRX, prdRv, qIn qjY ieh dyh3[ burw n icqvY awn kw asq vsqu nihÀ kyh4 ]32] prnwrI icMqw qjY, qIn mwnsI qÎwg5[ pruK6, asiq7, swlwG nihÀ8, airq mMd qju vwg9 ]33] pICy BUlw bKSIaY, sdw krY idRVH mUVH10[ kihnI ey rihnI sdw SRI gur bKSI gUVH11* ]34] nwm jpn idRVH swDnw iszK hmwrw soie[ qrn Aupwv qW ieh khy

1jo mn bcn qy kwXW krky ds krmW dw AupykSI Bwv qÎwgI hY[ [a:, swils=qRÎwkl, AupkySw vwlw, anrukq nw hovy jo[ ds krm azgy igNngy[ 2chuM vrnW ivc Eho swDU hY, szc jwNo Eh jm Dwm nhIx jweygw[ 3ieh dyhI dy iqMn (krm) qÎwgy[ 4aszq vsqU ivc nw inScw kry[ 5ieh iqMny mn dy qÎwg hn[ 6kTor vcn kihNy[ 7JUT bolNw[ 8inûdw krnI [swlwG nihÀ=Auh vwk jo SlwGw dy nhIx, Bwv inûdw dy][ 9vwclqw, bhuqw bolI clnw [airq mMd vwg=Auh vwk ijsL bolidaW awp awrq ho jwvy, Qzk jwvy qy suNn vwlw mMd pY jwvy, azk jwvy][ 10jo krky ipCox Buzl mMny Auh bKiSaw jWdw hY pr jo krky sdw idRVH rhy sO mUrK hY[ 11swr rUp[ *sO swKI dw pwT:-

krnI ey rihnI isdk gur nwnk bKSI gUVH[

Page 284: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

284

fUbn khy n koie1 ]35] smqw2 nmqw bMkqw3, isdk swbqI jWih[ so myrw inq imlÎo muih mn qn muih iqs awih ]36] 4mrny kw sihsw nhIx jIv n lInw nwm[ sBI doK sMskq mihÀ moih ibgwrw kwm19 ]37] Kwdy kI Aupmw burI, burI KuSwmiq inÜq5[ burw bhuq boln aiDk, burw prbqI imzq ]38] nwm n Cory, SsqR ihq, iszK smwlw hOhu6[ Kuzjiq qrk n kIjIey myrI krY n sOhu7’ ]39]

cOpeI: *iek idn ipiK siqgur kI mrZI[ sMgq hwQ joiV ikX arZI[

1(so swfw iszK jo ipClI quk ivc awXw hY Auh) qrn dw ieh AupwAu (Bwv nwm) qW dzsy, pr fuzbN dw AupwAu koeI nw khy, Bwv pwpmX vwk nw khy[ XQw-ijQY jwie bhIaY Blw khIaY[ 2Bwv sm idRSty hoNw[ 3inûmRqw qy srlqw [nmqwvMkqw=nmqw avMkqw=inûmRqw qy srlqw][ 4(ijs L) mrny dw kdy BY nhIx awXw, jIAuxidaW kdy nwm nhIx ilaw, (sgox) swry doKW ivc moh krky jo awSkq hY (Aus ny awpNw) kMm ivgwV ilaw hY [sM:, ssqœ=awSkq][ (a) ijsny jIAuxidaW nwm jipaw hY Aus L mrn dw koeI BY nhIx, swry doSW ivc awSkqI dw, kwm dw qy moh dw ijs ny kMm ivgwV idzqw hY[ 5Kw ky Aupmw krn vwly dI Aupmw burI hY qy KuSwmd sdw hI burI hY Bwv KuSwmdI qy Kw ky Aupmw krn vwly qy Brosw nhIx krnw[ 6jo nwm nw Czfy qy jo SsqR nwl ipawr kry mYL Aus iszK dI sMmHwl hY[ 7huzjqW qy qrk nw kry nw myrI shuM Kwvy[ (a) ‘Kujq qurk’ pwT krky arQ krdy hn ik ‘qurkNI nwl juzD nW kry’, pr 1905 dI sO swKI qy 1912 dy gur pRqwp sUrj dy ilKqI nusKy ivc pwT ‘qrk’ hY, ‘qurk’ nhIx hY[ *huN kvI jI sO sw: dI 93vIx swKI dw Bwv apnI kivqw ivc KulHy qOr qy dyN lgy hn, qy awpNI vDIaw vwkPIaq bI ivc ivc drj krdy jwNgy[

Page 285: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

285

‘swcy pwqSwhu! ieh khIey[ cqur brN muMfiq hI lhIey1 ]40] pUrb qIn jugiq kI bwq[ sunI purwnn+ mihÀ bzKÎwq[ siB ky isr pr huqy su kyS2[ SmS3 mUC ko Driq ivSyS ]41] iks pRkwr siB muMfn Bey[ Jgriq abih bMiD pK ley4[ jg hoXhu sgro iekswry[ jy bUJihÀ kihÀ SRüqI Aucwry5 ]42]

kibzq: suMdr srUp qy krUp bn rofy hoiq jYsy BUp dMf dyiq++ nYk n Srm hY[ ml mUq bwsn mlIn qy mlIn mhW, issnU lgiq6 AUc nIc ky crm hY[ pwk muK mUMf pY inpwk7 ko iPrwvYx inq8 awgY kir dyq jYsy rWf9 ko krm hY[ SoBw lok10 giq prlok kI11 ibgwrYx mUF muMfn krwie Pyr BwKqy Drm hY ]43]

cOpeI: ieh ikm hoey krhu bqwvn? awp pMQ mihÀ kry rKwvn12?’

suin SRI klßIDr iqs kwl[

1(ies jug ivc) cwrox vrN isrox muMfy hI idzsdy hn[ +pw:-purwqn[ 2kyS huMdy sn[ 3dwVHw[ 4pzK bMnH ley hn[ 5jy puzCy qW kihÀdy hn ik SwsqR aYAux Aucwrdw hY[ ++purwqn smyx isr muMnNw isr kztNy smwn dMf huMdw sI[ 6gMdy ieMdRy L lgdw hY (Ausqrw)[ 7Bwv Ausqrw[ 8aYsy nwpwk (Ausqry) L pivzqR mUMh aqy isr qy inÜq iPrwAuxdy hn[ 9vySvw[ 10jgq dI SoBw qy[ 11prlok dI mukqI[ 12Bwv kyS[

Page 286: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

286

khÎo pRsMg siBin ky nwl ]44] ‘rwj pWfvn ko CY BXo[ icrMkwl bhuro ibq gÎo[ BUp nûd ky By iCq mwilk1[ vDÎo rwj bhu SzqRüin Gwilk ]45] CIn lIn BUpiq smudweI2[ PyrI siB jgu apin duhweI[ cwrox brn cly anuswry[ prsrwm sm CzqRI mwry ]46] fyF hZwr brs qk rwjU[ kriq rhy bf BXo¶ smwjU[ sMgÎw siBin nûd ky rhI[ eyk ibswl vDÎo iqn mhI ]47] jy mhIp iqn dyS* inkwry[ iqn qy irdy qRws iem Dwry3[ -4ibzpRn qy brnI kirvwie[ myro rwj dyihÀ ibnswie2 ]48] duir duir mMqR jwp idj krYx[ mo qy rwj qyj siB hrYx-[ kry iekzqR sicv inj swry[ apno qRws sunwie Aucwry ]49] imil siBihin mslq miq DwrI[ -mMqR iszD nihÀ hoie- ibcwrI[ -idjbr ibzdÎw ijiqk pRbInw5[ siB ko kIjih kyS ibhInw ]50]

1nûdrwjy dy (puzqR) ipRQvI piq hoey[ 2Bwv swry rwjy ijzq ley[ ¶pw:-Bog[ *pw:-CIn[ 3(nûd vMS dw Auh vzfw rwjw) fr igaw[ 4ikqy Auh (rwjy ijnHW dy rwj mYx Kohy hn) bRhmNW qox brnI krvwky myrw rwj nwS nw kr dyN[ 5ividaw ivc jyhVy ibzpR pRbIn hn[

Page 287: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

287

SUdR Cwp1 apnI idhu lwie[ mUMfy sIs mMqR inPlwie[ brnI iszD n iks kI hoie[ aink Aupwie krih jy koie- ]51]

suin mihpq ky mn mihÀ BweI[ jihÀ kihÀ qy idj lIey bulweI[

inj bl kir kY isr muMfvwey[ Sms smyq kyS ibnswey ]52] kvIain qy Slok bnvwie[ bhu gRMQin mihÀ dey ilKwie[ siB jg muMfiq Bey ibzpR jib2[ ieh BI Drm bKwniq By qib3 ]53] pTihÀ Slok sunwvin kry[ CzqRI bYSin ky kc hry4[

skl lok hYx psU smwny[ ibzpR cugwvnhwr mhwny5 ]54] pTin Slok lStkw hqYx6[ ijq ko chYx clwvYx iqqY[ ibzpRin apny isr muMfvwey[ apr log mg iesI clwey ]55]

jgq jUT khu aMgIkwrw[ sIs muMfwvin pMQ ibQwrw7[ ien dono qy kil ko kwlw[ jihÀ kihÀ dIKiq BXo ibswlw8’ ]56]

ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy pMcm ruqy ‘isr muMfwvin idj ko’ pRsMg brnnû nwm eyk AUniqRMsqI aMsU ]29] 1Ausqrw lw idE Bwv isr muMn idE[ (a) SUdR pny dI inSwnI jo isr muMfn sI[ 2swry jg ivc bRwhmNW dy isr jd muMny gey[ 3(qd isr muMny bRwhmN) ies (isr muMnN) L vI Drm kihN lg pey[ 4KzqRIaW qy vYSW dy bI kyS nwS kIqy[ 5bRwhmN mwnox vfy crvwhy hn[ 6SlokW dw pVHn rUpI sotw mwrdy hn qy........[ 7....... dw pMQ PYlwXw[ 8Bwv kljug vD igaw[

Page 288: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

288

30. [kyS] 29<<ipClw aMsU qqkrw ruiq 5 aglw aMsU>>31

dohrw: ‘1suin sMgiq aru Kwlsw! qW idn qy as rIiq[ jgq ibKY idnpRiq vDI klU kIn ibzpRIq ]1] mihpiq dIno dMif jo so aib Drm sQwp2[ Jgriq jugiq anyk qy bny chYx scu awip3 ]2] 4cor Tgin ky kwrny bMDn sMgl kIn[ iviD inKyD sur pur nrk jg logn khu dIn*3 ]3] sMq Bgq BgvMiq ky ien pr duMd n joie5[ jQw muswihb BUp ky nihÀ atkih ikq koie ]4] ijin jwinaw iqn jwinaw bhuqw ikaw bkbwd6[ krnI vwlw qr igaw fUbw bkih ju bwd7 ]5]

1gurU jI suNw rhy hn[ 2Bwv isr muMnN L lokW Drm sQwp ilaw[ 3awp szcy bNnw cwhuMdy hn[ 4ijvyx corW TÜgW L bMnHN vwsqy sMgl GVIdy hn, iqvyx jgq dy lokW L (ienHW bRwhmNW ny) iviD inKyiD qy surg nrk (dy sMgl) pwey hn[ *sO swKI dw pwT arQ Kohldw hY-cor TÜg ky kwrny bMDn sMgl kIn[ iqAux inKyD ibD syvkn surg nrk ibD eIn[ 5(iviD inKyD, suvrg nrk awid duMd=) joVy nhIx hn sMqW qy Bgvq BgvMqw dy isr[ (a) duMd=duzK[ 6ijs ny (AupdyS qy kmweI L) smiJaw hY Aus ny (aslIaq) L anuBv kr ilaw hY (iPr Auh cup hY, jo bhuqw bkvws krdw hY Aus dw kIh biNaw Bwv nw jwnNy vwlw) boldw hY bhuqw pr Aus dw bNdw kuC nhIx[ 7ivarQ[

Page 289: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

289

1sgl eISqw gÎwn kI, Bgq rwj kI mMf[ Xuiq ivkwr prjw srb ivpul duK kRm kMf ]6] qIrQ, jpu, qpu, dzKNw, nym, sMjm ar dwn[ vrNwSRm ieh vyd ivD rcÎo ibDwqy Qwn ]7] mn ko mn ieMdRin ieMdR miq mo miq anurwg[ eIS jIv kI Bydqw mUrK ihX rih lwgu2’ ]8]

swihb isMG! qUM jwin aib hmihÀ dÍYq nihÀ idzs3[ siqgur drSn sPl Bw, pwie rUp ihX srs4 ]9]

rwmkuvr BweI BnY -ipKÎo awqmw rUp[ brnÎo jwie n ijh kCU prm anûd anUp ]10]

1gÎwn dI (pRwpqI) swrI eISÍrzqÎ hY, BgqI (dI pRwpqI) swry pRqwp dy bnwvN vwlI hY, (hor) swrI pRjw jo ivkwrW sihq hY Auh mhwn duzK ivc hY, (aYsy lokW dw Drm) krm kWf hY (XQw-) qIrQ, jp, qp krny, dzKNw dyNI, nym Dwrny, sMjm krny qy dwn dyNy[ vrNwSRm (leI) ieh ivDI bRhmw ny vyd ivc rcky DRüvw (mrXwdw) bMnHI hY[ [sMs:, eISqw=eISÍrpnw, eISÍr nwl aBydqw[ (a) aYSÍrj[ (e) iek iszDI[ ivpl=bhuq[ kRm kMf=krm kWf[ ibDwqw=bRhmw[ Qwn=itkwNw, DRüvw, imrXwdw][ 2sO swKI dw pwT hY ‘BeI jIv kI Bydqw’ ies qox arQ cMgw KulHdw hY:-mn L mn qy ieMdrIaW L ieMdRy qy buziD ivc buzDI L hI (sqÎ) smJky jo anurukq rihNw hY (so jIv eISÍr dI Bydqw hY[ ieh jo) jIv eISÍr dI Bydqw hY mUrKW dy ihrdy L lg rhI hY[ Bwv ieMdRÎW dy ipCy mn, mn dy ipCy buziD qy buzDI dy ipCy ienHW dy pRyrk awqmw L lK nw skNw ieh Byd buzDI hY[ (a) aYAux vI arQ krdy hn:-mn dw mn, ieMdRÎW dw ieMdRY, buzDI dI buzDI (awqmw) L jwNky pRym kry[ 3dÍYq nhIx idzsdI[ (a) dÍYq idRStI nhIx rhI[ 4sÍrUp pRwpqI ho jwN krky idl rs ivc rihÀdw hY[ (a) srUp dy aiDk (anûd) L ihrdy ivKy pwieaw hY[

Page 290: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

290

suin kY inhsMsY Bey1 SRI muK qy siB bwq[ bhur AuTy2 dyKin lgy hX bygI sm bwiq3 ]11]

cOpeI: ies pRkwr iszKin AupdySYx[ suin DwrihÀ jy Bwg ivSySY[ vihr aKyr ibzRiq ko krYx[ sMg Kwlsw bn mihÀ iPrY ]12] kyiqk gRwm CIn kir lIny*[ kyiqk Byt dyihÀ fr BIny[ jy nihÀ imly grb kuC DrYx[ iqn ihq ibRMd Kwlsw crY ]13] krihÀ iSkwr qhW mn BwXo[ BwjihÀ qjihÀ gRwm fr pwXo4[ ikRKI bFwie puMj ly awvYx[ awnÀd pur qurMg so KwvYx ]14] BImcMd dyKY duK lhY[ lr nihÀ skY qRws min lhY[ klßIDr rs bIr mJwrw[ chYx jMgu ko sdw aKwrw ]15] isMGn ko inq lrn isKwvin[ qurkn gn sn5 bYr bDwvn[

-rN jy kriq rhYgo pMQw[ sB SsqRin kI sIKih sMQw ]16] juzD krn hiQawrn mwrih[

1inrsMsy ho gey[ 2(klßIDr jI) AuTy[ 3hX vygI nwmy GoVy L dyKN lgy jo pON smwn iqRzKw sI[ (a) hvw smwn vyg vwly GoiVaW L vyKN lgy[ pwTWqR-SuB BWiq vI hY[ *murwd hY awlsUn vrgy sMgqW L duK dyN vwly[ akwrN ipMfW L KuhNw mwrnw murwd nhIx hY[ 4gRwm qjky fr pwky Bzj jwN[ 5nwl[

Page 291: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

291

qO iCq bl qy rwj sMBwrih-[ ieh awSY siqgur ky mn ko[ ijs qy icq cwhiq inq rn ko ]17] XW qy aink pRkwr bKyrw[ prbiq piq+ puMjin sn Jyrw[ qRwsiq hoie lriq nihÀ koeI[ qurkin kI shwie cihÀ soeI ]18] drb pTwviq rhy ibswlw[ jwq vkIl sunwie kucwlw[ avrMg inkt ikqyk isDwvYx[ ko sUbyin smIp sunwvYx ]19] ‘dsmy gurU AuqwrI DUm1[ rwj krn ko CIniq BUm[ igr ky dyS ij2 gRwm Aujwry[ lUtihÀ kUtihÀ siB hm hwry*’ ]20] iem pukwr inq krqy rhYx[ gur sn sMiD bwrqw khYx3[ iem hI kyiqk smw ibqwXo[ sUrj gRhN prb idn awXo ]21] kuCk sYn lY isMGin kyrI[ Bey qÎwr cilby iqs byrI[ SRI gujrI mwqw qy awid[ ruK gur ko liK sdn abwd4 ]22] gmny pRBu asvwrI CVI5[ pRyir qurMg bwg kr PVI[ mZl dUr kI kriq isDwry[

+pw:-prbqyS[ 1DuMm pweI hoeI hY[ 2ijMny hn[ *pw:-mwry[ 3(ieDr) gurW dy nwl myl krn dI vwrqw krdy rihÀdy hn[ 4Gr hI vzsy (nwl nw gey)[ 5Bwv prvwr nwl nw igaw, iekzly gey[

Page 292: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

292

gRhN ibKY idn alp ibcwry ]23] ijs Ql mihÀ qIrQ smudwey[ +ngr Qnysur mihÀ cil awey[ dzKN1 idS mihÀ qIrQ mhW[ fyry ihq cwhiq By qhW ]24] Auqry puMj qIr nr nwrI[ mylw BXo gRhN ko BwrI[ Aury ngr qy++ prI jmwq2[ jy jogI jg mihÀ ibzKÎwq ]25] mdn nwQ siB ibKY mhMq[ iqn dyKy awviq BgvMiq[ awgy hoie imlÎo iqs bwrI[ muK ‘awdys adys’ AucwrI ]26] Kry Bey aivloik gusweIx[ ‘siqgur ko awdys’ bulweI¶[’ pun jogI ny bUJin kry[ ‘burkw Syrin ko qn Dry3 ]27] krnI iszDhuÀ kI SuB DwrI[ qumrI adBuq bwq ibcwrI[’ qib klßIDr bhu snmwnw[ ‘sunhuÀ nwQ jI’ kIn bKwnw ]28] ‘qurk guPqwr aiDk jg mWhI4[ dMf ibnw bis hoieÀ su nWhI5[’ kih jogI:-‘crcw su cvwie6¶¶[

+sO swKI dI 49vIx swKI clI[ 1Bwv Qnysr dy dzKn L[ ++pw:-Aury nIr ky[ 2(jogIaW dI) jmwq[ ¶pw:-buJweI[ 3qn qy Syr dw burkw Dwiraw hY[ 4qurkW (dy Zulm dI) gl bwq jzg ivc bhuq (czl rhI hY)[ 5(Zulmox) bzs nhIx krngy[ (a) qurk vzs nhIx hoNgy[ 6so crcw (=qurk dy Zulm dI, Gr Gr) khI jw rhI hY[ [cvwAuNw=kihNw][ ¶¶pw:-suc Bwie[

Page 293: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

293

huie kbUl iszDI piqSwih1 ]29] rihNI iszD nwnk ky PkIr2[ Kyrj ByK kwj dsœgIr3[ 4ijAux idl nykI hoie jvwl[ krNI kudriq kyr iKawl2’ ]30]

iem kih suin kY awps mhIaw[ rIJy duih idS awnÀd lhIaw[

bolÎo nwQ ibnY iqh swieq5[ ‘6kuC jogI kI cihX ihmwXq? ]31] myl skwrQ rwvr kyrw4[’ suin boly siqgur iqs byrw[ ‘Prkw amuMf dÍY Prkzs7[ Kwlsh blI su ksy qrkzs8’ ]32] suin jogI ny bwk bKwnw[ ‘moih idKwvhu Corhu bwnw9[ Dn ibzdÎw mihÀ sunox ibswlw10[

1hy pwqSwh! (awp dI Bwvnw prmySr dr) prvwn hovy qy (awp L kwrj dI) iszDI (pRwpq hovy)[ 2(ikAuxik) hy gurU nwnk ky PkIr! rihNI (awp dI TIk) iszDW vwlI hY[ 3(aqy awp dw) bwhrlw (SyrW vwlw) vys (pRjw dI) dsqgIrI (mdd vwsqy hY)[ [aæ:, Þyrj=Kwrj=bwhr; bwhr dw][ 4jd ik (awp dy) idl ivc nykI hY (qW qurkW dw ZrUr) Zvwl hovygw, (ikAuxik) quhwfI krnI kudrq dy iKawl (dy anukUl) hY[ Bwv kudrq sdw Zulm dw nwS mMgdI hY[ [aæ:, Zvwl=igrwAu, pqnqw, GtweI][ (a) ijvyx iksy dy idl ivc nykI hovy qW AuQy jmwl huMdw hY qy (ijs dy) iKawl ivc (nykI hY, AusdI) krnI ivc qwkq huMdI hY[ [jmwl=ichry qy pRgt rhI KUbsUrqI[ aæ:, kudrq=kwdr hoN dw Bwv, qwkq][ 5iqs GVI [aæ:, swieq][ 6kI kuC jogI dI mdd dI loV hY? qW jo (swfw) awp L imlnw skwrQ ho jwvy[ 7iPrkw (swfw) kySwDwrI hY (ies krky ihMdU qurk) dohW qox vzKrw hY[ [Prkw=iPrkw[ amuMf=muMfN rihq, kySwDwrI[ PrkS=Prk vwlw, vzKrwæ[ (a) do (fOly Kwlsy dy bl nwl) PVkdy hn qy GoVy dI ipzT qy (bYTk ienHW dI) amuV hY, ies leI........ [Pw:, PrKS=GoVy dI ipzT][ (e) isr kySwDwrI hY (ies krky Kwlsw) do isrW vwlw hY[ (do isrW vwlw Aus sUrmy L kihÀdy hn jo jMg ivc mrn qy cwAu nwl fuzlH fuzlH pvy[ kyS Dwrn L bl vDN dw kwrn dzs rhy hn)[ 8Kwlsw (ies krky kzlw hI) blI hY qy KUb qIr iKzcygw[ 9qIr clwky ivKwE[ 10quhwL mYx bVy (cqur) suNdw hW[

Page 294: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

294

XW qy chOx ipKin ies kwlw’ ]33] qib siqgur sr gun pr Dirky1[ aYxic DnuK CorÎo bl kirky[ iklw mußl ko huqo su kos[ iqs kI idS mwrÎo Xuiq ros ]34] iSKr durg ky jibhUM gXo[ jogI dyKiq boliq BXo[ ‘ibzdÎw Dnu ijhÀ hoih kmweI[ koie n kir sk hY smqweI ]35] qRyqy mihÀ rGubr kI sunI[ dÍwpur mihÀ arjn kI gunI[ moih BXo aib idRV inScw su[ huie qum hwQ qurk gn nwS ]36] hm ktws pr kir hYx bwsin[ bwl guÀdweI isD* ky awsn2[ qhW phuÀcnw jliD ibbyk[ rwKhu Bly PkIrI tyk3 ]37] siB iszDn ko drSn dIjY[ srb dyS kI sYl krIjY[’

SRI muK qy muSkwie bKwnw[ ‘sunhu nwQ jI! qhW n jwnw4 ]38]

hoXhu hukm n fwFy kyrw5[ jo siBihin qy bfhuÀ bfyrw[ sdI qyrHvIx6 jibhUM awvY[

1(qIr) iczly qy rzKky[ *pw:-dyS[ 2ktws qy bwl gudweI dw itzlw duie ijhlm dy iZly ivc hn[ ktws purwNW qIrQ hY qy KIAuVy stySn qox ktws L jWdy hn[ bwl gudweI L ijhlm XW dIny qox jWdy hn (dIny qox 13 ku mIl hY) dohW ivc pMJI ku mIl dI ivzQ hY[ pr rsqw dohW dy ivcwly hY[ Bwv ieh hY ik ktws pr jo fyrw bwl gudweI jogI dw hY AuQy asIx rihMdy hW[ 3swfI PkIrW dI tyk rzKNI[ 4iqzQy asW nhIx jwNw[ 5fwFy dw hukm nhIx hoieaw[ 6Bwv ihjrI qyrHvIx sdI[

Page 295: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

295

qurkin rwj qyj ibnswvY ]39] qib phuÀcihgo pMQ hmwrw[ rwj lyih iqs dySin swrw[ qIr gudwvir1 ky hm jY hYx[ qihÀ qy pun prlok isDY hYx’ ]40]

suin kir isD sgry hrKwey[ lIn pRswid dIn iqs Qwey2[

siBihin bhur adys bKwnI[ snmwniq klßIDr mwnI ]41] cly azgR ngrI mihÀ awey[ ieq Auq bcry dyKiq Qwey[ puir iblok kir grI bjwry[ bhur agwrI inkis pDwry ]42] dzKN idS qIrQ pr awey[ isMG Auqwry dUr ikQwey[ awp ibloky suMdr qIr[ mylw hoie rhÎo bhu BIr ]43] eyk atwrI aztN SwhU3[ Auqry pRBU jwie iqs mwhU+[ pScm idS qIrQ kI bwhI[ ins mihÀ bws kriq By qWhI ]44] BeI pRBwiq puMj idj awey[ suiD ko suin suin bhu Auqlwey[ siB ko drb iekzqRY4 dIno[ awps mihÀ iqn bMtn kIno++ ]45] rwmdzq ikMgrIaw eyk[ ijs ky Aur kuC gurin ibbyk[

1godwvrI dy kMFy[ 2AuQy siqgurW pRswid idzqw qy jogIaW lIqw[ 3(iksy PkIr) aztN Swh dI[ +pw:-pwhU[ 4iekzTw[ ++pw:-awps mih iqnhUM bMt lIno[

Page 296: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

296

rhÎo hZUr iblokiq drSn[ aiBlwKiq kilawn apin mn ]46] ikRpw idRSit ipiK khÎo sMg iqh[ ‘jwchu idij! siB kuC gur Gir mihÀ[’

suin klßIDr qy vfBwgI[ bolÎo ibzpR SRyX anurwgI1 ]47]

‘mYx loBI nihÀ lyvin kyrw[ kr pkrhu Corhu nihÀ myrw[ ikshUM kI hÍY phuÀc n jhW[ moih dIn ko rwKhu qhW’ ]48] SRI gur* khÎo ‘sihq prvwrw[ qhW bulweIaYgw suK Bwrw2[’ iem kih GoVw eyk ktwr[ deI aSrPI ikiqk inkwir ]49] dy kir khÎo ‘sdn BrpUr[ gurU idXo kir qyro rUr3[

bhuq rwmdzq kI gih bwhU[ qIrQ ky qt qt cil jwhUM ]50] bwXu kon4 qIrQ kI bYsy[ drsihÀ lok dUj sis jYsy5[

eyk sudwgr qib qihÀ awiev[ kir bMdn ko bwk sunwiev ]51] ‘pRBu jI! ahY qurMg ivkwAU[ aib lig nihÀ lIno ikn rwAU[ rwvr lyihÀ qu krOx idKwvn[’ pwie hukm qihÀ kIno lÎwvn ]52] ciF kY AUpr Pyr Dvwey[

1mukqI dw ipawrw[ *pw:-SRI muK[ 2qYL AuQy bulwXw jwvygw ijzQy BwrI suK hovygw[ 3gurU ny qyrI BilaweI kr idzqI hY[ 4AuØzqr pzCm dI lWB[ 5ijvyx dUj dy cMd L[

Page 297: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

297

cwl idKwvin krI kudwey[ qIn qurMgm kIn psMd[ cMcl bygI blI iblûd ]53] pun bYTy dIvwn lgwey[ iQrÎo Kwlsw iFg smudwey[ myly kI sMgiq suin kir kY[ mhW lwB ko irdY ibcir kY ]54] -klßIDr ko Bw awgvL-[ imil isK sMgiq jIvn ru kvnU1[ drSn krn hyq cil awey[ jQw Skiq ko Byt ilawey+ ]55] dyiK dyiK mnu kwmn pweI[ siB idn iQry rhy iqs QWeI[ suzKw Cik aPIm++ ko Pyr[ sOc Snwn kry iqs byr ]56] mol hXin ko drb hZwr[ gieE sudwgr bMdn Dwir[ iqs ins bis kir pRwiq Snwny[ ciF qurMg pRBu ikXis ipXwny ]57]

ieiq sRI gur pRqwp sUrj igRMQy pMcm ruqy ‘kurCyqR’ pRsMg brnnû nwm iqRMsqI aMsU ]30]

1jyhVI kyhVI[ +pw:-Bytn ko lÎwey[ ++dyKo ruq 2 aMsU 44 aMk 20 dI hyTlI tUk[

Page 298: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

298

31. [iek mweI kolox duzD pIqw[ Dn dyvWgy mrvwvWgy] 30<<ipClw aMsU qqkrw ruiq 5 aglw aMsU>>32

dohrw: cFy iekwkI siqgurU, awvlKyVI1 gRwm[ phuÀcy iqs Ql jwie kir, Auqry ihq ibsrwm ]1]

cOpeI: iek ibzRDw ny gurU pCwny[ SrDwiDk2 pRNwm pg Twny[ pun gih kir gur hX ko lIno[ eyk jwm jib bIqn kIno ]2] dyKiq Koj isMG cil awey[ syvk aru smwj smudwey[ qib kr joir ibRDw kih mweI[ ‘pRBu jI! kuC pRswid ilhu KweI ]3] ibn iblûb qy krhuÀ qÎwrI3[ achu iehW, pun kir asvwrI[’ dyiK SRDw ko siqgur boly[ ‘hwZr jo pRswid huie so ly4’ ]4] suin ibrDw qqkwl isDwrI[ bwsn dugD AuTwXhu BwrI[ ly kir mDur sihq5 qihÀ aweI[ DrÎo srb pRBu ky aguvweI ]5] juiq imStwn su dugD mlweI[ sIql kInis bwXu JulweI[ sRI pRBu ko Bir dIXo ktorw[ krÎo pwn ruic ijiqk, su Corw6 ]6] pICy kIn siBin hI pwnw[

1nwm ipMf dw[ 2SrDw vDI qy[ 3mYx qXwr krdI hW[ 4EhI lY aw[ 5imTy sNy[ 6(bwkI) Czf idzqw[

Page 299: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

299

pun isMGin ipiK bwk bKwnw[ ‘SrDw GnI ipKI ies mweI[ syvw krI dugD bhu lÎweI’ ]7] SRI muiK qy boly muskwq[ ‘Audy isMG! suin ies kI bwq[ idn Qorin kwieaW ieh qÎwgih[ jwt sdn jnmih bfBwgih ]8] qib ies qy iek isD jnmY hY[ -jMmn jqI- nwm iqs hÍY hY[ mwnnIX siB lokin kyrw[ bcn Skiq Dir gunn bfyrw’ ]9] acrj Audy isMG suin hÍY kY[ bUJin kry apn ihq pY kY1[ ‘SRI pRBu! BUq BivzKÎq gÎwqw[ jQw bzidR Pl kr pr2 jwqw ]10] krhu bqwvin kuC giq myrI[ khW jnm kO Dir hOx PyrI?’ ipRX syvk qy suniq AucwrI[ ‘pMQ Kwlsw kI isrdwrI3 ]11] cwr bwr lY kir huie mwilk[ krihÀ rwj BwrI mihpwlk4[ bwr pMcmI AupjihÀ qbY[ mOn ßwrkI5 pRwpiq jbY ]12] huie krqwr ko iem hI BwNw[ rwj Kwlsy krih mhwNw[’

iem kih siqgur ciF kir cly[ fyrw awin krÎo iek Qly ]13]

1Bwv awpNI bwbq[ 2hzQ qy Dry byr vWùU[ 3(qYL idzqI)[ 4rwjw Xw srdwr hoky[ 5sO swKI ivc PrMgI ßwrkI pd ipaw hY ies krky mOn ßwrkI dw Bwv iPrMgI lgdw hY, sO sw: dy tIkwkwr bI ieho arQ krdy awey hn[

Page 300: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

300

kRm kRm mg AulûG kir awey[ bsih gRwm cmkOr ijQwey1[ Auqr pry kirby ihq fyrw[ awieE skl vhIr ipCyrw ]14] sgl qurMgm dey lgwie[ iqRN dwNw awnÎo smudwie[ Kwn pwn siBihin qihÀ kir kY[ BeI jwmnI supqy pir kY ]15] rwq pwClI jwgin kry[ gurbwNI ko isMGin rry[ szdU mzdU2 awswvwr[ kIrqn krqy rwg suDwir ]16] sOc Snwn krÎo pRBu iQry[ vsqR SsqR ko pihrn kry[ BeI pRwq ipiK Ql aiBrwm[ siqgur kInis qhW mukwm ]17] idvs cFy qy isK smudwey[ nmo krihÀ dIvwn lgwey[ jihÀ jihÀ suD hoeI ijs gwAUx[ drSn ihq* awey icq cwAU ]18] dugD dhIx ly rsq GnyrI[ arp Aupwien bhu iqs byrI[ +pScm idS kI sMgiq GnI[ siqgur kI suD ieq kI sunI3 ]19] iek idn bIqy so cil aweI[ pRymI iszK huqy aiDkweI[ blK buKwrw aru kMDwr[ ßZnI, kwbl ngr Audwr ]20]

1ijs Qwvyx[ 2nwm rbwbIaW dy[ *pw:-kir[ +ieh sO swKI dI 71vIx swKI hY[ 3ieQy aON dI Þbr sunI[

Page 301: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

301

purI jlwlwvwd ipSOr[ siB puir kY hÍY kY iek TOr[ drSn kwrn imil kir cly[ awie gRwm cmkOr su imly ]21] siqgur bYTy sBw lgwie[ sMgiq ly akor smudwie[ arp arp kir pg isr DrYx[ bYiT smIp drs ko krYx ]22] iszK muKI jy sMgq kyry[ hwQ joir boly iqs byry[ ‘pRBu jI! drSn hoieE Bly[ gur Gr qy bKiSS kuC imly’ ]23] ‘Tihrhu’ SRI gur bwk alwvihÀ[ ‘Dn ko dyvYxgy mirvwvYx1*[’

suin isK qUSn By Dir qRwsw[ -khW bwk ieh gurU pRkwSw- ]24]

kir ibcwr boly iqih smY[ ‘dyhu hukm DMd ko hmYx2[ ar bKShu jIvn kI KuSI[ ikRpw krhu sMgiq pr qusIx ]25] pRym Dry drSn ko awey[ cwhYx mnokwmnw pwey[ sPl iblokin ahY qumwrw[’ suin SRI muK qy bcn Aucwrw ]26]

CMd: ‘brsY bwdl KuSI kir jl lyX n Kyq[ cwiqRk cupkw huie rhÎo kÎw bwdl hyq3[ cMdn prAupkwr ihq bn rhy sucyq4[

1Dn dyvWgy qy mrvwvWgy[ ies dw arQ azgy KuzlHygw dyKo aMk 28[ *pw:-Dn ko dy vYrI mrvwvYx[ 2(Gr bwhrdy) kMm DMdy dw swL hukm idE[ dyKo agy aMk 29[ 3Bwv, jy cwiqRk cup rhy Bwv mUMh bMd rKy qW bzdl dw ihq (sÍWqI bUMd vswAuN dw) kI krygw[ 4cMdn qW prAupkwr vwsqy hY pr vWs sucyq rhy (ik sugMDI nhIx lYNI qW cMdn kI kry)[ [bn=bynu-vWs][

Page 302: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

302

gMgw pwpW dUr ihq kÎw nHwie acyq1[ gurU ibcwrw kÎw krY, isK Pisaw eyq2[ mITw dyvY bwl L Eh mWgy ryq3[ GVw lÜj hQ Ksm dy kÎw kUp n dyiq4[ bwp mwie ihq kÎw kry suq dyiq n Byq5[ lIpn hwry doS kÎw BIq igrdI ryq6[ atkw jl qW bMDIey jW bMD inkyq7[ Dn vifaweI dyie iks Kr DUVI lyiq8[ BwV ivcwrw sIq ikAux jW Julkw dyiq9[ DMdy atky iszK! suN prvwr smyq10[ kwrIgr KwqI11 kÎw kry kwSt nhIx Kyq[ ndI bwr ikAux pIvIey kuNIaw nW lyq12[ KwNw kIkUM pzkNW jy azg n inkyq[ ibnw smyx qy buzD nihÀ ikaw hT kw hyq13[ mn hI czkR Gumwr kw GiV BWfy dyiq14[ muh kw awKN rIs hY* iPr mn hI cyiq1[

1gMgw dw pwpW L dUr krny dw ihq kI kry jy koeI ieSnwn krn qox acyq rhy Bwv gwPlI kry[ 2ies lok dy pdwrQW ivc[ 3Bwv, mW kI kry jy Eh dyvy KMf qy bwl mMgy ryq[ 4GVw qy lÜj (jy hzQ ivc lYky) Ksm (vhwvy nW qW kI khogy ik) KUh (pwNI) nhIx dy irhw[ 5jy puzqR (awpNy duK suK dw) Byq nw dyvy qW mwipaW dw ihq kIh kry[ 6ryq dI kMD jy FihÀdI hY qW......[ 7jl agy atkw (bMnH) qW bMnHIey jy Gr bMnHN dI (swmzgRI) hovy qW[ (a) (hVH dy) jl agy atk (=bMnH) qW pwvy jy Gr bMnHNy (Auswrny) hoN qW[ (e) jy Gr ivc bMD (Bwv GVw) hovy qW jl (Gr ivc) rK skIey[ 8jy Koqy L DUVI ivc hI lytNw hY qW vifaweI qy DMnqw iks L idzqI jwvy[ (a) (Auqy lÜdy) Dn dI vifaweI iks Koqy L idqI jwvy jy Auh (imztI dy bory qy Dn) L (ieko jyhw lYxdw hY)[ (e) prMqU suzD pwT ‘Kr’ dI QW ‘rK’ jwpdw hY[ iPr arQ aYAux hoAU:-jy Dn L imtI ivc (dzb) rKy qW Dn vifaweI kIkUM dyvy? 9BzT ivcwrw ikvyx Try jy (Julkw dyN vwlw) Julkw dyeI jWdw hY qW[ 10suN hy iszKw! jy qusIx prvwr sNy DMiDaW ivc Psy ho (qW gurU kI kry[ 11kwrIgr iqRKwN[ 12buzk nhIx Brdw[ (a) kMFy qy nhIx jWdw[ 13buzDI qW smW lÜgky hI awAuxdI hY hT dw kI lwB hY (Bwv hT nwl buzDI nhIx aw skdI)[ 14(jy) Gumwr dw mn hI czkR bNy qW kIh Eh BWfy GV skdw hY, Bwv sMklp mwqR nwl ibnW imztI qy czk dy BWfy nhIx GVy jw skdy[ (a) Bwv, jy Gumwr dw mn czkRW ivc hY qW BWfy nhIx GV skdw[

Page 303: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

303

pihlW mMgy sMgqI gur dyNm hyq2[ krm kVwkw hwQ kw muh mwrY syq3[ hAux bwr bwr bilhwrny ijh mr mn nyq4 ] 1 ]

cOpeI: suin iszKhu mn nhIx ibcwrI[ qumry ihq hm igrw AucwrI[ Tihrhu mn Tihrwvn khÎo[ ieh qum arQ n Aur mihÀ lhÎo ]27] dyihÀ mukiq Dn siqgur Bly5[ ieh BI arQ n miq mihÀ imly[ -mrvwvihÀgy- kIn Aucwry[ arQ6 -ik kwtihÀ jnm qumwry ]28] Gir ko hI DMdw qum cihXo[ ajhUM SyS krm ko rihXo7[ qAU n sihÀsw Aur mihÀ Dro[ iblm kCU8, n Auqwvl kro ]29] prco Sbd swQ ilvlIn[ hir kIrqn qum ko gur dIn[ qwrihgo jg isdk qumwrw[ rhhu sucyq’ su hukm Aucwrw ]30] ‘hm BI ndI n AuqrihÀ pwr[ bis hYx awnÀd purI Aurwr[ SRI aMimRqsr phuÀchuÀ nWih[ rhYx Aury ky dySin mWih ]31]

CMd: rwmdws sr sMgqI nwvY siB inÜq[ *pw:-awKN hI shY[ 1mUMh dw kihNw qW rIs mwqR hY Pyr (bNygw qW kuC jy) mn ivc icMqn krygw qW[ (a) mUMhox kihNw (qW) rIs mwqR hY (ies L) Pyr awpNy mn ivc hI soc lE[ 2pihlW sMgq ny mMigaW (jdox gurU dw) dyN ivc ihq hoieaw (qdox.....)[ 3(apny hI) krm dw qmwcw (apNy) hzQIx (apNy) mUMh qy mwrky (mUMh) bzgw (kr ilaw)[ 4ijs L mOq inq Xwd hY Aus dy vwr vwr sdky hW[ (a) ijs ny mn L mwiraw hY......[ 5jo Dn dyNw ikhw sI so mukiq rUpI Dn dyNw ikhw sI[ 6(Ausdw ieh) arQ sI ik[ 7pr qusW Gr dw DMdw hI cwihaw, ajy quhwfw koeI krm (mukqI dw bwDk) bwkI hY[ 8QoVI dyr hY[

Page 304: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

304

Cy jojn gur ngr vs hm awvihÀ imzq1[ bYT dulIcy cmr Ful iszK drSn iczq2[ isMG lwK ds eykTy gj bwj smyq[ lUt ipawrI myiraW Gr Dn kw Kyq3[ sB sMgq L myl lY ko krOx n Cyq4[ pihlW awvY Audy isMG iPqkwrI Pyq5[ BwNw mMinaW sIs pr hoie jIvn jyiq6*’ ] 2 ]

cOpeI: iem siqgur ky bwk suhwey[ suin kir isK mn mhuÀ pCuqwey[ -gur ko bwk n Auicq htwvn[ mwnihÀ SrDw juiq suK pwvn ]32] apno ihq+ mwnn mihÀ7 jwnihÀ[ mhW aihq jy morn TwnihÀ8-[ skl Kwlsy gur bc suny[ dwq pRBU kI lKI n guny9 ]33] SRI guru bws kIn cmkOr[ sMgiq GnI bsI ies TOr[ awnûdpuir mihÀ suiD jib geI[ sYnw isMGn awviq BeI ]34]

1(qdox asIx) hy imzqR awvWgy[ 2drSn krngy[ 3(myry iszKW dy GrW ivc ieMnw Dn hovygw ik mwnox) Gr Dn dw Kyq hovygw qy (Dn) lutwAuNw myiraW L ipawrw hovygw Bwv ieh ik jo myry hoNgy Eh bVy dwnI hoNgy[ (a) ‘myry iszKW L luÜt nwl ipawr hovygw’ ieh arQ lwAuNw gurU jI dy AupdySW ivruzD hY, dUjI ivcwr ieh hY ik ijnHW dw Gr Dn dw Kyq hovygw AunHW L luÜtN dI kIh loV hoAU? 4CykNw nhIx krWgy[ 5Pqh krn vwilaW L Pqh krygw Bwv qurkW L[ (a) iPtkwiraW hoieaW L Pqh krygw[ 6(Audy isMG) ny isr qy BwNw mMnNw hY ies krky iZMdgI dy ijzqN vwlw hovygw[ sUcnw:- Audy isMG jI cmkOr juzD vwlI rwq cmkOr qox pihly mhW juzD krky ShId hoey sI[ (a) ijnHW ny isr qy BwNw mMn ilaw hY AunHW ny jIvn ijzq ilaw hY[ *pw:-cyq[ +pw:-apny ihq[ 7(bcn) mMnN ivc[ 8jy moVnw krIey qW[ 9gurW dI dwq L lK ilaw (qy jwN ilaw ik asIx) inrguNy hW[ (a) gurW dI dwq ivcwr ky smJ nw sky[

Page 305: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

305

apr smwj Gno cil awXo[ jo jo cihXih so mMgvwXo[ fyrw BXo gurU ko BwrI[ rwKy dUq1 lgwie phwrI2 ]35] icqviq dÍYS gurU ky sMg[ -sYnp qurk krih ko jMg3-[ krqy rhy pRqIKn sdw[ -ko Aumrwv lrwvYx kdw4- ]36]

ieiq SRI gur pRqwp sUrj igMRQy pMcm ruqy ‘sMgiq’ pRsMg brnnû nwm eyk iqRMsqI aMsU ]31]

1sUMhIeyx[ 2phwVIaW ny[ 3koeI qurk sYnwpqI (gurU jI nwl jMg kry[ 4Bwv phwVI rwjy sdw AufIkdy rhy ik koeI qurkW dw sYnwpqI gurW nwl lVy[ (a)..... kdy asIx iksy (qurk) Aumrwv nwl lVw dyeIdy gurW L[

Page 306: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

306

32. [sYdw byg Srn awXw] 31<<ipClw aMsU qqkrw ruiq 5 aglw aMsU>>33

dohrw: ++dÍY Aumrwv lhOr ky, idzlI ky mg jwiq[ BIm cMd suin bwq ko, Gwq jwin Bil BWiq ]1]

cOpeI: awidk BUpcMd¶ hMfUrI[ siB ky sMg ignI ibiD rUrI[ ‘aOck awin bnI kÎox tro[ qurk lrwvhu awp n lro ]2] kyiqk drb dyAu AumrwAU[ siqgur puir bwhr prQwAU1[ nhIx durg bf lirby kwrn[ Qory isMG Dry hQIawrin ]3] awp awpny ahYx itkwny2[ so nihÀ phuÀc skihÀ iqs Qwny3[ ByV acwnk hI bn jwie[ kOn lrY qurkin agvwie ]4] lut jwvih siqgur ko fyrw[ ikm hUM bcY n, huie Bt Byrw[ hqÎo jwie gur ikDOx plwey[ hmrI bwq BlI bin jwey ]5] nihÀ klßIDr krih ibgwrw4[ hmro dyS inRBY huie swrw[’

iem igin siBin pRDwn pTwey[ imly pMQ mihÀ huie aguvwey ]6]

siB rwjn ko khÎo sunwXo[ lGu dl juiq gur isvr bqwXo[

++sO swKI dI 20vIx swKI clI[ ¶purwqn nusKy dw pwT ‘BUpcMd’ hY, mgrilaW qy BIm cMd hY[ hMfUr dw rwjw BUp cMd sI[ 1siqgurU jI (anûd) purox bwhr prweI QW ivc hn[ 2itkwny hn (isMG)[ 3Bwv cmkOr swihb[ 4iPr swfw ivgwV nhIx kr skygw[

Page 307: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

307

mjl mjl pRiq drb hZwr[ hmro kwrj dyhu suDwir ]7] hZrq ky sMg1 sdw bKyrw[ KuSI hoie suin kY iqs byrw[ ludk2 ngr ky pMQ n jwvhu[ Gwt3 dUsry sugm isDwvhu ]8] prly pwr gRwm cmkOr[ burj n durg atw iqs TOr4[ Ql mdwn mihÀ AuqrÎo fyrw5[ prhu acwnk lIjY Gyrw’ ]9] sYdwbyg eyk ko nwAux[ alãKwn dUsr AumrwAu[ suin kir dOn loB ky pRyry[ iqsI pMQ mihÀ pwien gyry6 ]10] squzdRv AulûiG awie dl swrw[ sunÎox Kwlsy bjiq ngwrw[ ieqny mihÀ iek nr cil awXo[ dl mihÀ huqo7 Byq siB lÎwXo ]11] hwQ joir gur swQ Aucwrw[ ‘ikm nicMq pRBu! fyro fwrw? qum pr ds hZwr asvwr[ do Aumrwv awie irs Dwir ]12] pRyir igrySur8 ieq ly awey[ swvDwn pRBu rcAu Aupwey[ mYx rwvir isK suin kY DwXo[

1aOrMgZyb nwl[ 2luiDawNw[ 3pzqN[ 4Bwv gurU jI dy pws EQy burj vI nhIx iklw vI nhIx qy koeI atwrI vI nhIx[ 5mdwny QW Auqiraw ipaw hY fyrw[ 6pYr Dry[ 7(qurkW dy) dl ivc sIgw[ 8phwVI rwjy[

Page 308: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

308

awin Byq gn irpuin1 bqwXo’ ]13] suin klßIDr hukm Aucwrw[ ‘idhu bjwie rNjIq ngwrw[ fIl hXin pr ZIn Auqwly[ qupk KVg Dnu Fwl sMBwly ]14] swvDwn hÍY rokÎo awgw2[ isMGin irdY bIr rs jwgw[ dl mukwbly donhuÀ hoey[ gocr idRSit prspr doey3 ]15] pMj hZwrI iek Aumrwv[ sYdwbyg ijsI ko nwv[ iqn siqgur idS idRSit clweI[ qqiCn irdy sumiq huie aweI ]16] jwg prY pUrbly Bwgw[ supiq AuTÎo ijm lg anurwgw4[ jyiqk cmUM khy mYx huqI[ siB kI apn sMg kr mqI5 ]17] jyiqk huqI Swh idS kyrI[ siB ko qÎwg kIn iqs byrI[ ipRQk hoih duMdiB bjvwXo[ sny sny sMgRwm mcwXo ]18] jib GmMf kI mcI lrweI6[ jÍwlw bmNI7 ibRMd clweI[ Pyir hXin ko isMG pRhwrYx[ qQw qurk snmuK hÍY mwrYx ]19] suBt qurMg aMg lg gorI[

1vYrIaW dw swrw Byq[ 2hoky azgw roikE[ 3dovyx (dl) iek dUey L idzs pey[ 4mwnox pRym (agy hI) ligaw hoieaw sI, (qy suzqw ipaw sI huN) suzqw jwg AuiTaw hY[ 5swiraW dI slwh awpNy nwl rlwky[ 6jdox Zor dI lVweI mcI[ 7bMdUkW[

Page 309: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

309

igrihÀ Drn pr muK nihÀ morI1[ idS doiein qy itkI lrweI[ avlokihÀ iQr hoie gusweIx ]20] nhIx pRhwr srin ko krYx2[ gwFy hoie3 Kwlsw lrY[ ikqik byr jib lriq ibqweI[ sYdw byg chY SrnweI4 ]21]

qij qurkin ky dl ko swQ5[ imlÎo Kwlsy sn kih gwQ6[

‘ijm qum gur ky iszK bfyry[ qQw ipKIjY mo ko cyry ]22] jMg jIiq kY imilhOx Pyr7[ iem kih imil kir BXo dlyr[ isMGn qy awgY huie lirE[ gn qurkn ko mwrn kirE ]23] alã Kwn ipiK kir ibzpRIq[ -swQI PtÎo khW aib jIq? -[ sny sny inj sYn htweI[ qAU Kwlsw mwriq jweI ]24] sYdwbyg isMG imil swry[ dUr Bjwviq lg bhu mwry8[ ly kir Pqy hty pScwqI[ qurk puMj ky bn kir GwqI ]25] jhW Kly klßIDr DIr[ Aur pRmod Dir phuÀcy qIr[

1Bwv sUrmy mUMh nhIx moVdy[ 2(awp gurU jI) qIrW dy vwr nhIx krdy[ 3qkVy hoky[ 4Srn awieaw cwhy[ 5dl dw sMg qjky[ 6apNw hwl kihky[ 7imlWgw Pyr (klßIDr jI dy crnI sIs itkwvN ihq)[ 8bhuq dUr qk Bjwey qy mwry[

Page 310: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

310

sYdwbyg Auqir hX qry[ gur ky crn bMdnw kry ]26] boly pRBU, ‘Aumr br krwr1[ imly su KUb eIn qkrwr2*[ sYdwbyg smJ qUM byg3[ aho kMDwrI bWDhu qyß4 ]27] pUrb gur nwnk qum imly[ syvw krI huqI qib Bly+[ qib hm qo sox iem kih gey[ -kbih bulwvihÀgy ihq ikey5 ]28] SsqR iblokn krYx iqhwro[ qib prKihÀgy jQw Aucwro-[ prcw pRQm Sbd ko kIaw6[ pwCy ies pRkwr kih dIaw ]29] -7qupk kmwiel krwmwq[ ic n KYr iKls jznwiq7-[’ eyqI bwq gur aib khI[ smJÎo mußl irdy qib shI ]30]

1qyrI Aumr vzfI hovy[ 2qusIx aYn iekrwr (mUjb) cMgy imly ho[ *pw:-lIn qkrwr[ punw:-imly su KUb qum eIkrwr[ sO sw: dw pwT hY, imly KUb eIn qkrwr[ 3CyqI smJ[ 4qUM kMDwrI sYx qy qyß bMnHdw huMdw mYx[ +sO swKI dw pwT hY:- bwg myx syvw krI QI[ 5kdI ãyr szdWgy pRym krky[ 6qdox nwm dw prcw kIqw sI pihlox, Bwv nwm ivc lwieaw sI qYL[ 7jy qupk pwT shI smJIey qW arQ aYAux hosI:-bMdUk dI kmweI Xw kmwl (aYsw hovy ik lok ies L) krwmwq (smJN)[ (a) bMdUk dw kmwl krwmwq hY[ (ies kmwl vwly L) ikhVI nykI nhIx (imlygI dosqW vwlI ik) bihSqW vwlI (Bwv duie imlngIaW, dosq qW aS aS krngy kmwl qy, qy kmwl hoN krky sUrbIrqw hovygI, sUrbIr surgW ivc jWdy hn)[ [Pw:, icn=ich nw=ikhVI nhIx[ a:, ÞYr=nykI[ iKils=szcw dosq, dosqI[ jznwq=jznq dw bhuvcn, surgW][ (e) sO swKI dw pwT hY qubk[ arQ iPr aYAux bI lgdw hY:-(ik qdox) qUM ikhw sI ik (qusW ivc) krwmwq dw kmwl hY[ iksy dI ÞYr nhIx (isvw awpdI) dosqI dy, (ienswn kIh) ijMnW qk (eyh gl mMndy hn) [qubk=quv+k=qUM ikhw sI][

Page 311: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

311

prÎo agwrI dMf smwn[ ‘rwiK rwiK muJ pIr mhwn! rwvir drs suny bc jbY[ pUrb isMmRq BI1 aib sbY ]31] BeI Skiq muJ ibKY ibswl[ rKhu pIr jI! lyhu sMBwl[ ijiqk pRQm kI2 bwiq AubwcI[ siB jwnI mYx ibqI su swcI’ ]32] dy DIrj qib pRBu iFg rwKw[ ijs ko inq drSn aiblwKw[ mußl pRmod3 Gno Aur pwXo[ jyiqk fyrw skl lutwXo ]33] siB ikC qÎwig rhÎo pRBu pws[ -huie pRlok suK- lwgI aws[ sgly qurk gey jib dUr[ Auqry fyry ibKY hZUr4 ]34]

Kwn pwn dwnw iqRn pwie[ bsy insw pUrb kI5 Qwie[

BeI pRBwiq kUc kir dIn[ sYdwbyg hkwrin kIn ]35] bKSy SsqR gurU jI Pyr[ ciF qurMg pr mudiq bfyr[ clÎo sMg imil isMGin swQ[ gmny awnÀdpuir idS nwQ ]36] sglo pMQ AulûGin kirE[ duMdiB Sbd SRon mihÀ pirE[ puir jn suin kY bhu aihlwdy[ inksy cwrox swihbZwdy ]37]

1Xwd aw geI hY[ 2ipCly jnm dI[ 3KuSI[ 4(qd) gurU jI awpNy fyry Auqry[ 5pihly ijzQy Auqry sn[

Page 312: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

312

imil mwnv siB vihr pDwry[ drSn kriq bMdnw Dwry[ kuSl pRSn pRBu siB pRiq gwey[ imly azgR jy drSn pwey ]38] aink ibiDin kI arip Aupwien[ prsiq SRI siqgur ky pwiein[ azgR awie siB imil nr hrKy[ puir mihÀ bry puSp gn brKy ]39] gey qurMgm1* pMQ bjwry[ sgry nr bMdn khu Dwry[ Auqr pry inj mMdr gey[ pRQm mwq ko bMdn key ]40] awiSK dy isr pr kr Pyrw[ SRI gujrI Aur anÀd bfyrw[ bYTn ky sQwn pur gey[ ruicr pRXMk fswvin key ]41] idn kyiqk puir bsy gusweIx[ sMgq clI awie smudweI[ drSn krihÀ kwmnw pwvihÀ[ bsih inkt pun sdn isDwvihÀ ]42]

ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy pMcm ruqy ‘sYdwbyg’ pRsMg brnnû dÍYØziqRMsqI aMsU ]32]

1Bwv, GoiVaW Auqy svwr[ *pw:-durg mihÀ[

Page 313: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

313

33. [iek idj dI iesqRI pTwn ny KohI] 32<<ipClw aMsU qqkrw ruiq 5 aglw aMsU>>34

dohrw: sYdbyg qy sib sunÎo, igreISÍrn1 ibRqWq[ ‘sYn gurU pr drb dy, lÎwey lrn pRXwiq2’ ]1]

cOpeI: Audy isMG awlmisMG awid[ siB suin kir hoey ibsmwd[ -mMd mqI siB duSt phwrI[ rcÎo kpt awnÎo dl BwrI— ]2] iek idn siqgur sBw mJwrw[ iQry, Kwlsw awXhu swrw[ dieaw isMG muhkm isMG DIr[ Drm isMG ihMmq isMG bIr ]3] eISr isMG tyk isMG awey[ iezqÎwidk gur ko drswey[ awlm isMG khI qib bwq[ ‘pRBu jI! igrpiq giq ibzKÎwq3 ]4] AUpr qy imil kIns mylw[ rwKÎo aMqr kpt duhylw[ sYn acwnk qurkin kyrI[ lirby hyq awin kir gyrI4 ]5] sYdwbyg bqwvin swr5[ gihby ihq qum ko Cl Dwir[ rwvr ko pRqwp hY Bwrw[ Cuie n Cwv BI skYx gvwrw6 ]6] dy kir drb qurk gn awny[ iesI jqn mihÀ lgy mhwny[’ suin kir Audy isMG BI khÎo[

1phwVI rwijaW dw[ 2ik (swfI) sYnw L dOlq dyky gur jI nwl lVn vwsqy ilawey sn[ 3phwVIaW dI (aMdr bwhr) dI gqI pRgt ho geI hY[ 4FoeI[ 5swry (hwl)[ 6pr gMvwr awp dI CwXw L BI nhIx Cuh skdy[

Page 314: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

314

‘isr lg bYr ienhu ko lhÎo ]7] siqgur iCmw Driq hYx ijAux ijAux[ mUrK kpt rciq hYx iqAux iqAux[ lYin dyin ien ko nihÀ koeI[ qAU mUF Cl TwnihÀ soeI’ ]8]

SRI klßIDr bwk alwey[ ‘ieh* plto siB lyihÀ bnwey[

krY Kwlsw mihd bKyrw[ dUNin ibKY pwie hY Pyrw ]9] smW pwie ien kI jr jwie1[ rwj Kwlsw krY bnwie[ aib BI suK sox supiq n dIjY[ khI gRwm ikRzKI kir lIjY2 ]10] KVg kyqu inq hmhu shwiek[ ko gih skY, kOn huie Gwiek? pRQm myl BI ienhUM kIno[ bhur kpt mUFin icq dIno ]11] pltw lyih Kwlsw ien qy[ rwj qyj ibnsih inq hnqy3[’ SRI muK qy iem hukm bKwnw[ suin hrKÎo siB pMQ mhwnw ]12] -isKqw AuicqY khW phwrI4[ suDrihÀ mUF prih jib mwrI-[ so bwsur ins jugq ibqwXo5[ BeI Bor duMdiB bjvwXo ]13] isMGin ZIn qurMgin fwly[ ksI kmr gn qupk AuTwly[

*pw:-‘iek’[ ies qox Bwv bMdy lw lYxdy hn[ 1jV nwS ho jweygI[ 2gRwvW dI KyqI dI khI kr lE[ (khI krnW dy arQ leI dyKo r: 4 aM: 1-26)[ 3mwridaW mwridaW[ 4iszKÎw dy lwiek ieh phwVIey ikzQy hn? 5idn smyq rwq ibqweI[

Page 315: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

315

cFÎo Kwlsw hyq iSkwrw[ gey dUr lg dUn mJwrw ]14] suin duMdiB Duin ko cil awvih[ arpih Bytin ibnY alwvih[ iqs ko qÎwgihÀ, bsih su cYn[ bcihÀ pdwrQ sgry aYn1 ]15] awgY awie imlih nihÀ joAU[ 2rwjin Ej hMkwrihÀ EAU[ iqn pr huie siB kI hQCor3[ khI krihÀ dyx sMkt Gor ]16] lUt kUt kir gRwm AujwrihÀ[ siB ibiD ko hMkwr invwrihÀ[ jwieÀ pukwrU rwjin pws[ dIn hoie krqy ardws ]17] suin igrpiq Aur kupihÀ Gnyrw[ DrihÀ qRws lr skihÀ n Pyrw[ -Bly sUr nr4 pRQm sMGwry[ awid kysrI cMd juJwry ]18] qAU n siqgur lir iqRpqwXo[ dl qurkn ko angn awXo[ mwrn mrn hZwrox kyrw[ imtÎo n kYsy isMGin Jyrw- ]19] iek duie mws iesI ibiD bIqy[ cFih aKyr Kwlsw nIqy[ lUt kUt kir ikiqk Aujwry[ kyiqk apny kr pRiqpwry ]20] KyqI bMtn pr isK rhy5[ iFg iFg gRwm ij gur puir ahy[

1swry Gr dy pdwrQ bc jwN[ 2qy Eh (jyhVy) rwijaW dy bl krky hMkwr krn[ 3Bwv hzQW dI mwr[ 4cMgy cMgy sUrmy[ 5KyqI dy vMfON qy isK rhy[

Page 316: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

316

prjw Brn lgI siB hwlw1[ KuSI bsn lwgy iqs kwlw ]21] idnpRiq vDiq pRqwp Aucyrw[ mwnihÀ awn bws ijn nyrw2[ nhIx anIiq krn ko pwvY[ cor jwr pkrÎo dRüq3 jwvY ]22] nihÀ btpwr krihÀ btpwrI[ krY su pkrÎo jwie duKwrI[ ipiK rwjy duK pwieÀ sicMqw[ gurU Kwlsy qyj bDMqw ]23]

iek idn SRI siqgur Bgvwn[ bYTy sBw sihq Auc Qwn[

cwmr cwru clwcl4 PyrY[ iszK hZwrhÀu drsn hyrYx ]24] iek idj dIn duKI cil awXo*[ rodiq AUcy bwk sunwXo[ ‘hy pRBu! ihMdu Drm kI Dujw! dIn dÎwl dIrG bl Bujw ]25] siB Ql qy mYx hoie inrwsI[ iPr awXo rwvr ky pwsI[ aiq ainawie moih sMg kInw[ duSt pTwn* grb duK dInw’ ]26] qnk prI Dun SRüiq duK BrI[ qbih dXwiniD awgÎw krI[ ‘ko boliq hY Sok smyqw? ikn mwrÎo dohI5 ieh dyqw’ ]27]

1mwmlw[ 2ijnHW dw nyVy vwsw hY awn mMndy hn[ 3CyqI[ 4cMcl[ *qvw: Kw: ny ies bRwhmN dw nwm dyv dws swrsuq bRwhmN disaw hY, qy pTwn dw nwm jwbrKW idzqw hY[ 5duhweI[

Page 317: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

317

cobdwr qib bUJin gXo[ inkt hoie siB Aucriq BXo[ ‘puir huSIawr inkt iek bsI1[ bsY pTwn qhW miq nsI2 ]28] mYx muklwie bDU ko forw[ gvniq jwiq apn Gr Erw[ krI iblokin iqn mm dwrw3[ CIn brÎo ly sdn mJwrw ]29] jo jib AUcy kIn pukwrw[ nr qy gihvwXo bhu mwrw4[ iqs ihq mYx bhuqin iFg gXo[ qurk jhW kihÀ Dn iqn dXo5 ]30] nhIx iPrwd lgn ikq dIn6[ ijAux ikAux jqn aink mYx kIn[ kwZI kotvwr7 iFg iPirXo[ iknhUM nÎwAux n myro kirXo ]31] liK ky gur ihMdUin isrmOr[ prm duKI awieE ies TOr[ ‘siB ibRqMq suin kY hit gieAU8[ gur smIp invydiq BieAU9’ ]32] suin idj ko qib inkt bulwXo[ hwQ joir gur snmuiK awXo[ CInI dwrw skl ibRqMqw[ krÎo sunwvin pun BgMvqw ]33] ‘sRI pRBU! kY aib iqRX ko pwAUx[

1nwm ipMf[ 2(nÎwX) buzDI ivnwS hoeI hY ijs dI[ 3iesqRI[ 4(mYL) mwiraw[ 5Aus ny qurk (hwkmW) L (ijzQy ikzQy) Dn (Bwv vzFI) idzqI hY[ 6myrI PrXwd ikqy azpVn nhIx idzqI[ 7kuqvwl[ 8(cobdwr) muV awieaw[ 9gurU jI L dzisaw[

Page 318: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

318

nqu mYx dÍwr azgR jr jwAUx[ jIvn Drm nhIx aib myrw[ qum ibn jqn nhIx ko hyrw’ ]34] suin klßIDr DIrj dIn[ ‘jrhu n, duK icMqw kir hIn[ krYx jqn quv dwrw hyq[ ijAux ikAux kir lY dyihÀ inkyq1 ]35]

iqs iCn puzqR ibswl2 bulwXo[ suniq hukm ko ipq iFg awXo[

qrun avsQw ijs qn sohY*[ jnu arjn suq aiBmMnu EhY3+ ]36] KVg ispr ijh aMg lgwey[ aiDk spUq4 suMdrI jwey[ skl kutMb mod ko dwiek[ imzqRin suKd SzqRü gn Gwiek ]37] cpl iblocn Xuiq ibsqwrw5[ ipq ky gun aru qn anuhwrw6[ sBw mJwr gurU iFg awXo[ Aufgn riv sis sm drswXo7 ]38] ipqw gurU ky pg kir nmo[ swdr bYiT gXo iqh smo[ srb sBwsd bMdn kIn[ dyiK dyiK ids mwn su lIn8 ]39]

1Gr vwlI qYL lY idaWgy[ 2Bwv swihb ajIq isMG jI L[ *pw:-mohY[ 3ijvyx Eh arjn dw puzqR aiBmML (soihÀdw hY sI) +pw:-mohY[ 4vzfy puzqR[ 5Bwv vzfy[ 6quzl[ 7qwiraW (rUp smUh iszKW L gurU jI) sUrj (qy swihb ajIq isMG jI) cMdRmw vq nZrIx awey[ 8(nmskwrW) mMn leIaW (AunHW dIaW)[

Page 319: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

319

ipiK spUq ko hukm bKwnw[ ‘lyhu isMG sMg krhu ipawnw[ blI qurMgm pr SuB ZIn[ Kr Kpry Dir kY Dnu pIn ]40] idj ko duK, CInI Kl dwrw1[ dohI dIn, dIn liK mwrw2[ bsI3 bsI iek iqs mihÀ bsy[ kir* aznÎwie KuSI Xuiq hsy ]41] awnuh idj kI iqRXw smyq4[ aOck Gyrhu jwie inkyq[ awviq jwiq n iblm lgwvhu[ gih donhuÀ ko qUrn lÎwvhu+’ ]42] ipqw hukm ko suin pd bMdy[ qurq qÎwr huie irdY anûdy[ sO asvwr isMG ciF cwly[ jÍwlw bmNI hwQ sMBwly ]43] squzdRv ko jl Auqry pwr[ dÍY Gitkw bwsur iqs bwr[ ibzpR sMg ly ins mihÀ cwly[ gRwm gRwm qy nrih inkwly5 ]44]

ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy pMcm ruzqy ‘idj’ pRsMg brnnû nwm iqRMsqI aMsU ]33]

1bRwhmN L duK dyky mUrK ny (ies dI) iesqRI KohI hY[ 2(swfy nwm dI) duhweI ies ny idqI hY (ik mYL) dIn jwNky Aus ny mwiraw hY (awp hmwXq kro)[ 3bsI nwmy iek bsqI hY[ *pw:-Gr[ 4ilawE (pTwN L) idj iqRXw sNy[ +pw:-gih dien ko qUrn awvhu[ 5(rsqw dzsN leI) ipMfW ivcox awdmI kzFky nwl lYxdy gey[

Page 320: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

320

34. [idj L iesqRI idvweI[ isMGW ny isr szdk Koihaw] 33<<ipClw aMsU qqkrw ruiq 5 aglw aMsU>>35

dohrw: Gory qUrn qor kir, bsI bsI1 ijs QwieÀ[ bis hY bws pTwN ko2, dIno ibzpR bqwie ]1]

cOpeI: qurk supq jihÀ sihj suBwie[ jwie acwnk Gyro pwie[ skl gRwm ky jyiqk Kwn[ dyiK sYn ko Bey ihrwn ]2] ikiqk dury ko pUCn lwgy[ kyiqk dwv pwie kir Bwgy[ kyicq khÎo ‘n doS hmwro[ doKI qjhu gh kY mwro3 ]3] ikshuÀ n awgy SsqR AuTwXhu[ ghÎo pTwn su bMiD clwXo[ idjnI ko iek qurMg cFwXo[ ieh kurIiq Pl siBin sunwXo ]4] gih donhuÀ ko, apr n Cyrw[ SIGR kriq gmny iqs byrw[ ijs mg gey iqsI mg awey[ ikiqk cFy idn puir4 inXrwey ]5] siqgur sBw mWih jib aey[ qib ly dono phuÀciq Bey[ ‘vwihgurU jI kI kih Pqy[’ siB ko BXo hrK Aur aqy ]6] donhuÀ ko gur inkt ibTwey[ awp Auqr kir SRm5 ibsrwey[ idj kI dwrw idj ko deI[ awiSK bwd khÎo suK meI ]7]

1bsI nwmy bsqI sI ijzQy[ 2pTwN dw Gr ijzQy vsdw sI[ 3jo doKI hY Aus L Cfo Bwvyx mwro[ 4anûdpur dy[ 5awp swihb ajIq isMG jI ny Qkwn lwhI (Bwv awrwm kIqw)[

Page 321: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

321

qurk pTwn arD gfvwXo[ qIrn sox iqs ko mrvwXo[ ies cirzqR ko suin jg swrw[ sRI siqgur js mihd Aucwrw ]8] jQw cWdnI inrml hoiq[ iqm Gr Gr mihÀ sujs Audoq[ mnhuÀ mwlqI PUliq JUlI[ rwiebyl kY suMMdr PUlI ]9] jihÀ kihÀ kIriq brnn* krqy[ ‘DMn DMn pRBu DMn’ Aucrqy[

iek idn SRI gur ciFby cihXo[ bwjI ky1 syvk sMg kihXo ]10]

‘jwt kpUry qurMg pTwXo[ dl ibfwr ky inkt bMDwXo2[ imSt iGzRq ko rwqb kirXo3[ aib lO BlI BWq pRiqpirXo ]11] awj pwie kr ZIn iSMgwro[ BUKn krn hmylW fwro4[ kMcn ky Zyvr5 pihrwvo[ Bly qÎwr kir kY lY awvo’ ]12] hukm mwin syvk ikX qÎwrw[ alûkwr7 kMcn iSMgwrw[ klßI DrI sIs pr KrI6[ lUl hmyl sjwvn krI7 ]13] qihrU fwl, bsqnI8 lwlw[

*pw:-bMtn[ 1GoVy dy[ 2dl ibfwr (nwmy) GoVy dy pws bzDw hY[ 3imlw krky[ 4kMnW dy gihNy qy (hmyl=) gly dw gihNw pwE[ 5gihNy[ 6GoVy dy isr qy AuØzcI klßI lgweI[ 7Czby qy hmyl pwky sjwvt kIqI[ [pMjw:, lUl=Czbw[ aæ:, lUlU=moqI][ 8cwr jwmy AuØzqy pwieaw jwN vwlw kzpVw[

Page 322: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

322

jy bhu molw huqo duSwlw[ qMg rySmI aYxcin kIn[ dono cwru1 rkwbin pIn2 ]14] kvkw dy kir lÎwXhu qhW[ pRBU ibrwjihÀ bYTy jhW[ aivlokn kir suMdr Gorw[ syvw kry BXo qn jorw ]15] AuiT krunwiniD qib cil awey[ iek rkwb pg pMkj pwey[ gRIv kys gih hX ky jbY[ Auksy AUpr ciFqy qbY ]16] AuCrÎo Gorw bl ko BirXo[ nihÀ awsn pr SRI pRBu iQirXo[ avnI pr iqs qy iQr Kry[ dwhn Bujw Jtkbo kry3 ]17] cFy bhur, pIVw kuC BeI[ syq rumwl sMg bMiD deI[ ipRQm qurMg qor kir cwlw[ PyrÎo Pyr sqyj ibswlw ]18] bhu Dvwie kir Bly PMdwieE[ pun jnnI mMdr pRBu awieE[ Auqir qurÀg qy aMqr bry[ mwqw inkt bYiTbo kry ]19] gur spUiq pr idRSit pswrI[ aiq ipRX hyriq hÍY bilhwrI[ muK ko ipiK, skMD4 pun pyKw[ bMDÎo bsqR swQ avryKw ]20] huie SMkiq5 suq ko pun khXo[

1suMdr[ 2vzfIaW[ 3szjI bWh Jtkw Kw geI[ 4moFw[ 5Kuhl ky dzso[

Page 323: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

323

‘ieh kÎw BXo bsqR bMD rhXo[ ahY kuSl siB dyh qumwry? ko kwrn kihXiq inrDwry1’ ]21] suin jnnI qy khÎo ikRpwlw[ ‘cFn lgy jib qurÀg ibswlw[ AuCrÎo bl qy Buj atkweI[ Kwie Zor pun pIr AuTweI’ ]22] suin sMkiq jnnI qib BeI[ ibRMd smzgRI sMcn keI[ kwrdwr sn Bin qqkwlw[ krI mMgwvin, suq bYTwlw ]23] qyl mWih sqnwj2 aNwie[ lohw, iql, kMcn mMgvwie[ gur spUq ky aMgn lwey[ iem Cuhwie kir idjn idvwey ]24] qib idj ly kir inksÎo bwhr[ iQry pOr pr isMG su Zwhr[ bUJÎo ibzpR ‘khW3 ieh lÎwXo?’ ‘isr sdkw siqgurU idvwXo ]25] so ibzpRin ko jnnI dIn[ jWih sdn ko hm siB lIn4[’ jib isr szdk isMGin suinE[ imil awps mihÀ nIky guinEx ]26] -isr szdk nihÀ dYbo bnY[ hm isK gur ky hYx ihq snYx[ -iem ibcwr kir lInis CIn[ ibzpR pukwr rhÎo, nihÀ dIn ]27] kriq pukwr mwq iFg awXo[

1socvwn[ 2szq anwj[ 3kIh[ 4(asIx) lY ky Gr jw rhy hW swry[

Page 324: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

324

‘isMGn CInÎo’ skl sunwXo[ suin jnnI kir kop ibswlw[ AUcy boil khÎo iqs kwlw ]28] ‘kYsy isMG pOr pr rwKy[ lyin dwn pr jy aiBlwKy1[ awvn jwno bMd krMqy[ idj awidk siB sMg lrMqy ]29] khy suny mihÀ iks ky nWhI[ Auicq anuicqY liK n skwhIx[’ AUcy bol mwq ky suny[ SRI siqgur SRI muK qy Bny ]30] ‘mwq! kop ikh sn as kInw? hukm qumwro ko nihÀ cInw2?’ suin suq qy pRsMg kih dXo[ ‘qAu isr szdk ibzpRin lXo ]31] ley jwq so isMGin CIny[ huie insMg as AUDm3 kIny[’ SRI siqgur suin ibzpR bulwXo[ bUJin hyq inkt TihrwXo ]32] ‘khu idj! isMGn sMg pRsMg[ ikm boly ikm kIn kuFMg?’ ‘mhwrwj hm ly kir gey[ pOr sQwn phuÀcqy Bey ]33] bUJin lgy khW qum awnÎox? -gur isr szdk- hmYx bKwnÎox[ iem suin isr qy pot AuqwrI[ khYx ik -ies ky hm aiDkwrI ]34] apr iksI ko hm nihÀ dyiq-[ ies ibiD kih ly DrI inkyiq[’

1dwn lYN pr jo iezCw rKdy hn[ 2iksny nhIx jwiNaw Bwv mMinaw[ 3AupzdRv[

Page 325: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

325

suin siqgur jnnI sMg kihXo[ ‘apr dwn jyiqk bc rihXo ]35] so ien ko idhu, inkshu pOr[ jy bUJihÀ isK pun iqs TOr[ khhu -sMklp kir dIaw dwn[ so hm ley jwq inj Qwn-’ ]36] bhur bMiD kY pot pXwno[ isMGin bUJy qbih bKwno[ ‘kir sMklp dXo gur dwnw[ so swimgRI hm aib awnw’ ]37] suniq Kwlsy qib kih dXo[ ‘jwhu imsr jU! awCo BXo[’ pRQm simgRI CInI joie[ aMn dyß mihÀ pwXo soie ]38] kMcn awidk vsqu ibkweI1[ ly kir mYdw iGzRq imTweI2[ pMcWimRq siB ko kirvwXo[ skl Kwlsy mihÀ vrqwXo ]39] jihÀ kihÀ ByjÎo siB ky fyry[ suin kY sMgiq sMq aCyry[ BXo pRmod khYx ‘ikX nIko[ isr szdk SRI siqgur jI ko* ]40] bhur hoie ijs pr ardws3[ mwlk qWih Kwlsw Kws[ ijs ko jogI Kojiq hwry[ pwie n skihÀ surwsur pwry ]41] so srUp jg qwrN hyqw[ pRgt Bey bydI kul kyqw[

1vycI[ 2KMf[ *pw:-hIko[ 3iPr Auh (vsq ik) ijnHW pr ardwsw soiDaw igaw hovy[

Page 326: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

326

iqs ko dsm rUp avqwrw[ isr szdk pRBu hoin suKwrw1 ]42] iqh ly jwiq apr ko BOn2[ qbih Kwlsw hoviq kOn3[’ iem ibcwr sgry hrKwey[ ies ibiD kyiqk idvs ibqwey ]43]

ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy pMcm ruqy ‘siqgur’ pRsMg brnnû nwm cqr iqRMsqI aMsU ]34]

1pRBU dy suKwly hoN dw isrszdk[ 2hor koeI Gr lY jwvy[ 3qW Pyr Kwlsw kON hoXw[ Bwv iqRawkl ho igaw[

Page 327: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

327

35. [rwijaW dI gurU jI nwl jMg dI iqawrI] 34<<ipClw aMsU qqkrw ruiq 5 aglw aMsU>>36

dohrw: *iem bIqy kyiqk idvs, BImcMd duK pwie[ pTy dUq igrpiqin iFg, apno kSt bqwie ]1]

cOpeI: ‘SRI gur goibMd isMG Audwrw[ inq cwhiq sMgRwm apwrw[ pMQ rcÎo inq SsqRDwrI[ mwrn mrn bnihÀ bl BwrI+ ]2] awgY rN Gwly Gmswnw[ mry bIr lir lir kir jwnw1[ idzlI piq ky dl bhu awey[ ikis ibiD iks ko bs n bswey ]3] ghÎo n gXo n mwrÎo gXo[ ieh pRsMg qO dUrih BXo[ lriq juzD nihÀ iknhuÀ Bjwvw[ arÎo rhÎo, jY ko kir dwvw’ ]4]

iezqÎwidk iliK skl hkwry[ pTy pzqR piT2 huie inRp qÎwry[ imzqR ik SzqRü ik sm gur swQ[ cil awey iek Ql igrnwQ ]5]

pRQmy BImcMd kihlUrI[ BUpcMd sYlp hMfUrI[ awie cMbyl, Pqypuir vwro3[ nwm vZIr isMG bil Bwro ]6] dyv SrN nwhN ko rwjw++[

*ieh sO swKI dI 21vIx swKI hY[ +pw:-DwrI[ 1jwnW lVw lVwky[ 2Byjy hoey pzqR pVHky[ 3vwlw[ ++nwhN dy rwjy nwl pwAuxty invws qox qazlkwq imzqRqw dy sn qy aKIr qk rhy hn ikAuxik cmkOr sMgRwm qox pihlI rwq awpNy dohW BrwvW gulwb isMG Swm isMG L gurU jI ny nwhN dy rwjy pws puzqR dyky toiraw sI ik ienHW L ipMf dyky awpNy pws bswE[ [dyKo ruq 6 aMsU 32] jy pzkI imzqRqw nw huMdI qW BrwvW dI slwmqI EQy kIkUM smJI jWdI[ ies krky

Page 328: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

328

ly kir sMg ispwh smwjw[ dyKI dyKI bhu cil awey[ ‘igrpiq hm BRwqw smudwey ]7] hwn lwB mihÀ cihXiq myly[’ iem ibcwr siB Bey skyly1[ kir kir siB snmwn Auqwry[ Kwn pwn kir rwiq mJwry ]8] supiq jQw suK BI Bunswrw[ sOc Snwn Twin huie qÎwrw[ lGu dIrG imil kir smudweI[ Bey eyk Ql sBw lgweI ]9] mIeyx, rwjy, rwv ik rwNy[ sicv smIpI jy miq sÎwNy[ bYiT siB inScl jib hÍY kY[ awps mYx jYdyvw kY kY ]10] BImcMd sYilûdR iblûdw[ BnÎo ‘sunhu qum skl igirMdw! kÎox n BivzKq bwq ibcwro[ isr pr SzqRÁ pRbl ibcwro ]11] idnpRiq vDiq dUj ijm cMd[ dyKiq vyKiq BXo iblûd[ ijnhu ierwdw lYby dyS[ lrn mrn kI kwr ivSyS ]12] hm qum siB ko iek sm jwno[ awj moih pun qo khu mwno2[ gurU guibMd isMG Buj BwrI[ Swhu awid qy qRws n DwrI ]13]

pzkw sMsw huMdw hY ik iezQy nwhNyS L Swml krnw sO swKI vwly dI AukweI hY[ Aus ny dyvSrN L nwhNIaW smJN ivc AukweI kIqI hY ikAuik pWvty invws vyly nwhn dw rwjw mydnI pRkwS sI jo gurU jI dw SrDwlU sI, ies dw dyhWq sM: 1751 ib. ivc hoieaw[ huN jo rwjw gzdI qy bYTw Aus dw nwm ‘hrI pRkwS’ sI[ 1iekzTy[ 2azj myry qy hY iPr quhwfy qy ipaw jwNo[

Page 329: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

329

dyS AujwrÎo, CIny gRwm[ keI byr kIno sMgRwm[ muiK sYnw ky mry hmwry[ awid kysrI cMd juJwry ]14] pujih n smqw lirby mWih[ prKy keI bwr bl jWih1[ jy aib bYiT rhihÀ kir twrw[ rwj dyS ko CInih swrw* ]15] inqpRiq dl isMGn ko awvY[ lUt kUt kir imit hit jwvY[ bwjiq rhY bMdUk sdweI[ mrihÀ ik mwrihÀ Pqy bulweI ]16] Swhu pukwr sunI iekswrI[ lrÎo awin lSkir qib BwrI[ aib kY jwie khW kihÀ SwhU2? inrbl aiDk lKih mn mWhU ]17] bwir bwir kI sunih pukwr3[ kY iKJ prih krih buirawr[ iek sO jy gur ky isK mrYx[ awie hZwrhuÀ kysin DrYx ]18] nihÀ inptihÀ nihÀ pwieÀ prwjY4[ hwn lwB ko lKihÀ n kwjY[ sunhu igrIShu! krhu Aupwie[ XOx ibgriq kwrj smudwie’ ]19]

suniq GmMf cMd qib BwKw[ ‘ko Aupwie qum ny aiBlwKw?

ibnw lrn qy apr n koAU[ imly n bchu, CIn ly soAU ]20]

1ijnHW dw bl keI vwr priKaw hY[ *pw:-CIn hZwrw[ 2aYq kW jwky pwqSwh L kIh awKIey? 3bwr bwr dI kIqI hoeI swfI pukwr suN ky[ 4nW qW inbVdy hI hn qy nW hwrdy hI hn[

Page 330: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

330

pRQm Swh iFg bnih n jwnw[ sYnw sMic Gwil Gmswnw[ lirby khu inRp Drih ij awls[ rwj krn kI Drih n lwls* ]21] irpu bs hoih n dMf ibhInw1[ vDih pRqwp su dMf aDInw2[ ibnW dMf qy koie n jwnih[ pRjw dIn BI iqRsikRq Twnih3 ]22] jg mihÀ AUc ik nIc smwjw[ dMf dyin qy srY su kwjw[’

suniq GmMf cMd ko awSY[ BUpcMd pun bwk pRkwSY ]23]

‘jQw jog qum nIiq AucwrI[ Auicq n imtihÀ mwn kir hwrI4[ mry juzD mihÀ bIr Gnyry[ ismrihÀ iqnhuÀ mrn fr hyry5 ]24] rwjin ko ieh bwq n nIkI[ AuØzdm krn bniq hY TIkI[ Qory isMG abih gur qIr[ lrhu Bly lY kir Bt BIr ]25] hmrI BUm ibKY nihÀ iPrY[ jy nihÀ imtiq Auicq hm lrY6[’

iezqÎwidk imil mslq krI[ Erk7 lrn hyq buiD DrI ]26]

skl smwj qÎwr ko kIin[ *pw:-kirh ju awls[ 1dMf idzqy ibnW[ 2(SzqRü) dMf nwl aDIn rhy qW pRqwp vDdw hY[ 3dIn pRjw BI Aus rwjy dw iqRskwr krdI hY[ 4hwr mMnky tly rhIey, ieh bI jog nhIx[ 5AunHW L Xwd kr krky jo mrdy vyKy hn fry rhIey[ (a) AunHW L Xwd krky (awpNI) mOq dw fr qzkky (jy hty rhIey qW)[ 6tln nw qW swL iPr lVnw Xog hY[ 7aMq L[

Page 331: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

331

gulkW ar brUd Bir lIin[ siqgur ky iFg ilKy pTwey[ ‘aib lO try rhy ßm Kwey1’ ]27] inq ibgwr kir isMG isDwrYx[ lUt kUt ikRiK mwnv mwrYx[ qum nihÀ tro hyir hm hwry[ aib bwjihÀgy loh krwry ]28] nWih q ieq ko pwX n Pyry[ bYTy rhhu hrK juiq fyry[’

sBw mJwr ilKÎo jib awXo[ SRI klßIDr so pFvwXo ]29]

‘siB rwjy iekTy pun hÍY kY[ sYn skylI Dn bhu dY kY[ cwhiq lrÎo Pyr qum sMg[’ rn ipRX suin kY inRpin kuFMg2 ]30] ilKvwXhu AuØzqr qqkwlw[ igr dySin ko rwj3 ibswlw[ ‘krihÀ aKyr ibzRq jib jY hYx[ ko ar prih q isMG lrYx hYx ]31] iPriq dUN mihÀ dyK n sko[ nwhk jMg krn ko qko[ qO ieq khW qRws ko DwrY4[ bYiT rhYx, nihÀ vihr pDwrYx5* ]32] lirby chO6, Kwlsw lrY[ mwrn mrn juzD mihÀ iQrY[

1Bwv shwrw krky tly rhy hW[ 2rN dy ipawry Bwv gurU jI ny rwijaW dw Kot suNky[ 3phwV dy vfy hMkwrI rwijaW vzl[ 4qW eyQy kyhVy asIx (quhwQox) frdy hW[ 5ik (aMdr) bYTy rhIey, qy bwhr nw inklIey[ *ieQy swP ho igaw ik isMG awpUM Dzkw nhIx krdy, koeI aVy qW lVdy hn, aYvyx ivgwV nhIx krdy[ jMg L Eh nwhk mMgdy hn[ 6jy qusIx lVnw cwho[

Page 332: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

332

cFhu ij qum ieh TW nihÀ dyr[ dyKhu pun kir kY Bt Byr’ ]33]

ilKÎo gurU ko phuÀcÎo jwie[ piTvwXhu suin siB igrrwie[

sYn skylin kInis qÎwrI[ aib huie TwT1 trY nihÀ twrI ]34] siB rwjn ky bjy ngwry[ ZIn qurMgin qqiCn fwry[ mujrw2 siB suBtin ko lXo[ ds hZwr ignqI mihÀ BXo ]34] ciF anûdpuir kI idS awey[ awXuD ghy Btin smudwey[ qomr, qIr, qupk, qrvwr[ ispr, kmwn, jmDrw Dwr3 ]36] cil Qory4 hI kIns fyry[ skl sMBwry ijs ijs kyry[ suD siqgur pih qqiCn aweI[ ‘igrpiq ciF awey smudweI ]37] phuÀcy lKhu awpny qIr[ ghy qupk, qomr, Dnu, qIr[’ suin siqgur qÎwrI kirvweI[ gulkw aru brUd+ smudweI ]38] ly ly isMG DrYx AuqswhU[ khYx ‘pRhwrhu irpu rN mWhU[’ hukm dIn ‘rNjIq ngwrw[ idhu bjwie dl hÍY siB qÎwrw’ ]39] skl Kwlsy gr Dir asI5[

1jMg dw TwT[ 2slwmI leI Bwv igNqI kIqI[ 3jmDrW Dwrky[ 4QoVI dUr jwky[ +pw:-dwrU[ 5ikRpwN gl ivc DwrI Bwv gwqRy pweI[

Page 333: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

333

ispr smyq++ qurq kt ksI[ lrn ijnhuÀ ko inq ibvhwry[ Bey snÜD bzD siB swry ]40] awp cFy qib goibMd isMG[ mzq gjin pr ijm kUp isMG1[ jrwsMD pr goibMd2 jYsy[ jwdv sMg Kwlsw qYsy3 ]41]

isMGn BnÎo ‘pRBU suin lIjY[ clo azgR hI rN ko kIjY[

iehW n phuÀcYx irpu smudweI[ viD awgy hI lyihÀ lrweI’ ]42] dUr anûd puir ko qij gey[ rwjin ky mukwbly Bey[ ihq sMgRwm hoih kir qÎwry[ hrK smyq sucyq Audwry ]43]

ieiq SRI gur pRqwp sUrj igMRQy pMcm ruqy ‘rwjn ko rN’ pRsMg brnnû nwm pMc iqMRsqI aMsU ]35]

++pw:-smyt[ 1msq hwQIaW qy ijvyx kRoD krky Sor (cVHdw hY)[ 2ikRSn[ 3ijvyx jwdv (sn) iqvyx Kwlsw gurU jI nwl hY[

Page 334: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

334

36. [rwijaW nwl jMg[ isMGW dw mwn htwXw] 35<<ipClw aMsU qqkrw ruiq 5 aglw aMsU>>37

dohrw: Aumfy dl idS duhin qy, krI quPMgYx qÎwr[ dsqrvW kr qij deI, hoin lgI qib mwr ]1]

cOpeI: ihq hyrin ky jMg qmwSw[ SRI klßIDr hÍY iek pwsw[ AUcy Ql pr hÍY iQq rhy[ donhuÀ idS ky dl ko lhy1 ]2] isMG awT sY huie svDwny[ ds hZwr igrpiq Bt awny[ jÍwlw bmNI kI iQr mwlw2[ Cuit iekbwr pRkwSI jÍwlw ]3] Gtw cmUM mihÀ qiVqw jwgI[ krkw brKiq gulkW lwgI[ hX ko Pyir quPMg clwvYx[ vDy azgR ko mwr igrwvYx ]4] dyiK prspr BnihÀ phwrI[ ‘ieh ibzdÎw isMGn mihÀ BwrI[’ hX Dvwie pun hqYx inSwny[ inj bcwie kir bhur pXwny ]5] kir hMkwr Kwlsw irdy[ ErV pry3 azgR ko qdy[ BImcMd inj aMg bcwey[ rN ky snmuK skY n awey ]6] BUpcMd hMfUrI DwXo[ dyv SrN ko sMg imlwXo[ bhur vZIr isMG rN Gwlw[ CUtiq gulkW nwd krwlw ]7] siB ispwh ko awgY DirE[

1dyKdy hn[ 2bzDI hoeI kqwr[ 3tuztky pey[

Page 335: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

335

awp iB lrn hyq mn kirE[ hoiq qVwBV Sbd quPMgin[ igrihÀ sUr lwgI ijn aMgin ]8] ruDr inkis iCq rkq ibswlw[ lgy krwhin Gwiel jwlw1[ pun cMbyl awin kir lry[ awXuD aink pRhwrn kry ]9] kuzlU kYxTl kY jsuvwrI[ bIr isMG phuÀcÎo bil BwrI[ ieq qy awlm isMG agwry[ Audy isMG gn bwn pRhwry ]10] iqs iCn ByjÎo nr gosweIx[ skl Kwlsy dXo sunweI[ ‘vDhu n awgy iQr hÍY lro[ jÍwlw bmNI Corn kro’ ]11] sunÎo hukm ko itik itik lry[ awgy nhIx bDY Bt iBry[ imil phwrIXin GwlÎo hylw[ mwir mwir kir rOrihÀ mylw ]12] duMdiB Fol ptih bhu bwjy[ mwrU rwg suniq Bt gwjy[ nt ijm AuCly Cwl ClûgI2[ gih kY ispr ikRpwnYx nûgI ]13] ErV pVy bIr iek bwrI[ isMGin lg phuÀcy bil BwrI[ syly brCy awin clwey[ isMGin snmuK Gwv su Kwey ]14] Qwv n qjI ary rN rhy[ gur pRqwp qy irpu gn dhy[ GwlI hyl Jwl* Bt Kry1[

1swry ZKmI hwey hwey krn lÜgy[ 2CYl aMgW vwly Bwv sUrmy nt vWùUM CwlW mwrky AuCly[

Page 336: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

336

ieqny ibKY isMG irs Bry ]15] KVg mÎwn qy KYxic inkwry[ qurq Purq kir hqy juJwry[ jib ds bIs azgR ky mwry[ hty kuCk SzqRÁ fr Dwry ]16] dyKiq BXo Kwlsw awgy[ muhrw Coif phwrI Bwgy2[ pry gYl mihÀ3 tly n twly[ KVkÎo KVg krwl ibswly ]17]

CMd+: jbY juzD jwgw[ kty sIs bwgw4[ bFy Kzg Dwrw5[ jQw kwT awrw6 ]18] igry juzD sUrw[ inRpY nûd kUrw7[ gurU dyiK dUrM[ BXo jMg BUrM ]19] kVwkVy mwcI[ iZmIx SRON rwcI[ Bjy fogrwny8[ qjÎo Kyq bwny ]20] jbY isMG Dwey[ phwrI plwey[ qjÎo nWih gYlû[ fry nwQ sYlû9 ]21] n awgÎw gusweIx10[ -agwry isDweI11-[ su bwqY ibswrI12[

*pw:-cwl[ 1jy hzlw (phwVIaW) kIqw so (isMG) sUrmy Jzl KVoqy[ 2phwVIey nÜs pey[ 3(iszK) ipzCy pey[ +ieQy keI QweIx CpY CMd iliKaw hY, pr cwl rswvl CMd dI hY[ 4isr qy vwgW (vwly hzQ)[ (a) puSwkW smyq isr kzty[ 5KMfy dI Dwr nwl vzFy[ 6ijvyx awrw kwT L (cIrdw) hY[ 7rwjkumwr JUTy pY gey[ sO swKI dw pwT hY:-rwjsuq kUrw[ (a) rwijaW dw anûd JUTw pY igaw[ 8phwVIey[ 9phwVI rwjy fry[ 10gurU jI dI (ieh) awigaw nhIx sI[ 11ik azgy vDy jwE[ 12(azgy vDN dI awgÎw nhIx sI) ieh gzl isMGW ny ivswr idzqI sI[

Page 337: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

337

nhIx Xwd kwrI ]22] gur hY++ ibcwry1[ -mhW ey hMkwry[ bfI jIq pwey[ cly jwiq Dwey- ]23] AuTy awp sÍwmI[ cVHy qyj gwmI2[ hXM rMg nIlw3[ iSMgwrÎo CbIlw ]24] pry pMQ pwCy4[ bfI cwl gwCy5[ su qÎwgy lrweI[ cly jwiq DweI ]25]

dohrw: isMG iblokiq By ikiqk, gey gurU rN Coir[ pwCY kriq n fIT BI6, jwiq anûdpuir Er ]26]

cOpeI: gurU cirzqR ko ipiK ibsmwey[ nihÀ mwrn ko SsqR AuTwey[ kyiqk lriq pwC ko htky*[ rN ko qÎwgiq ieq Auq stky ]27] qib phwrIain ien giq jwin[ hit GwlÎo hylw Gmswn7[ prI Kwlsy mihÀ bhu Bwj8[ pICy Bjy qÎwg siB lwj ]28] GnI prI SsqRin kI mwr[ kyiqk AUcy kIin pukwr[ ‘SRI pRBu! pMQ awp ko ahY[ ktIaw hoiq prwjY lhY ]29] ikAux n sMBwriq hit ipCvweI?

++pw:-so[ 1gurU jI ny ivcwiraw[ 2qyZ cwl vwly........[ 3nIly rMg vwly GoVy AuØzqy[ 4ipCy tur pey Bwv anûdpuir L muV pey[ 5iqzRKI cwl nwl tury[ 6ipCly pwsy qzkdy bI nhIx[ *pw:-stky[ 7muVky hzlw kIqw qy Gmswn mcw idzqw[ 8hwr[

Page 338: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

338

kOn Kqw ien ky gr pweI[ jy kir isMG hY avguinXwry[ qAU awp ky jgq Aucwry1’ ]30]

iezqÎwidk boliq smudwey[ imly awin ko hXin Dvwey[

kriq pukwr su awie GnyrI[ ihq hyrin gur gRIv n PyrI ]31] khYx bhuq ‘pRBu iCn Br iQro[ lriq pMQ avlokin kro[’ kih jib rhy, Kry nihÀ hoey[ nOrMg isMG imlXo pRBu joey ]32] qurq qurÀg AuqrÎo agvweI[ aYxic lkIr deI sihsweI[ BwKÎo ‘nIlÎw! iQro ieQwey2[ gur kI awn azgR nihÀ jwey’ ]33] suin kir dl ibdwr3+ Qm gXo[ pwie azgR nihÀ pwviq BXo[ qib gur mwrÎo eyfin jorw[ lûGÎo++ lkIr nhIx ikm Gorw ]34] CrI hwQ mYx pqrI4 huqI[ dÍY cwirk kir bl qy hqI[ Kwie mwr nihÀ crn AuTwvw[ Purkiq ieq Auq azgR n jwvw ]35] jÎox nhrI kMtk5 muK dInI[ rukÎo iqsI qYsI ibiD cInI[ jib siqgur hX eyv iblokw[

1jgq awpdy hI (isMG) khygw[ 2hy nIly GoVy! eyQy Tihr jwh[ 3nwm GoVy dw[ +pw:-dl ibfwr[ ++pw:-lKÎo[ Bwv lûGN dw hI hY[ 4pqlI CVI[ 5mwnox kMifawlw kiVawlw[

Page 339: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

339

dy kir awn clin qy rokw ]36] qry Auqir kir qihÀ qqkwly[ klßIDr BwKÎo asu nwly1[ ‘pRQm jnm qyro hm jwnÎox[ ijs qy iQrÎo bwk isK mwnÎo ]37] huqo msMd lyiq bhu Dn ko[ rhÎo aciq¶ Bojn qib ien ko[ iszKn qy ly kir gur kwr[ Kwviq rhÎo anyk pRkwr’ ]38] suin siqgur qy jQw alwXo[ isr ihlwie Gorw PurkwXo[ qib SRI pRBu bYTy iqs Qwnw[ siBin sunwviq AUc bKwnw ]39]

dohrw: ‘Kwls guru guru Kwlsw2, iQrhu Kwlsw juzD3[ hqAu irpuin dl ko dlhu, pkrhu SsqRin kRüzD’ ]40]

cOpeI: suin siqgur ky vr sm bYn[ htÎo Kwlsw irs kir nYn[ Dir jÍwlwbmNI air dmNI4[ CorI gulkW gn irpu SmNI5 ]41] SRI gur iQr hÍY DnuK sMBwry[ spq bwn aYxcn kir mwry[ prI ggn mihÀ grv6 guMjwr[ ibsmwny irpu suin DuMkwr ]42] iek hI bwr hty siB isMG[ imRg ibloik ijAux BUKw isMG7[

1GoVy L[ ¶pw:-aicMq[ 2Kwlsw gurU rUp hY qy gurU Kwlsw hY[ 3juzD ivzc itk (ky lVo)[ 4duSmn mwrn vwlI[ 5irpU L Smn (nwS) krn vwlIaW golIaW[ 6BwrI[ 7imRgW L vyK ky ijvyx BuzKw Syr[

Page 340: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

340

azgR ju mwriq awviq Dwey[ ikiqk hqy ko mwir htwey ]43] qomr, syly, sWg pRhwry[ ispr azgR kir iks Kg mwry1[ gur bc qy ShId gn dAury[ pry hyl kir, By irpu bOry ]44] mcI mwr dIrG iek bwrI[ mir mir prqy pwie pswrI[ jnu mlûg BMgihÀ ko Kwie[ iltihÀ pry ies ibiD smudwie ]45] suBt qurÀg mir Kyq mJwrw[ loQin sox pUrn Ql swrw[ srb igrySur Ej lgwey[ prI BWj ikm pg n jmwey ]46] Pyir qurMg ispwh htwvYx[ imRg sm Bwjy ikm atkwvYx[ bjI bMb rNjIq ngwry[ Bwjy SzqRÁ kyiqk mwry ]47] ruMf muMf huie pry hZwrW[ igRzD ibRzD Auif ggn mJwrw[ kihÀ lg brnOx juzD ibswlw[ BeI ibjY isMGin iqs kwlw ]48] sgrI suK hoeI siB mWhI[ Gwiel imRqk qjÎo ko nWhI[ cFy anûdpuir ko cil awey[ hty phwrI gy inj QWey ]49]

ieiq SRI gur pRqwp sUrj igMRQy pMcm ruqy ‘sMgRwm’ pRsMg brnnû nwm KSt iqRMsqI aMsU ]36]

1iksy ny qlvwr mwrI[

Page 341: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

341

37. [‘Kwlsw’ pd dy arQ[ BivzKq vwk] 36<<ipClw aMsU qqkrw ruiq 5 aglw aMsU>>38

dohrw: gey phwrI JUrqy, clÎo nhIx bis koie[ suBt mrwey sYxkry, jg mihÀ apjs hoie ]1]

cOpeI: pun iek Ql huie mslq kInI[ ‘BlI lrweI kÎoxhuÀ n cInI1[’ BImcMd siB ibKY AucwrI[ ‘mYx pUrb hI ignqI DwrI ]2] gurU sMg jMg nihÀ bin awvY[ ijn qy jY kÎoxhuÀ n2 ko pwvY[ gur cil gey Bwg ikC prI3[ Tihry bhur bwhnI murI ]3] prI mwr aYsI ikC awie[ nhIx sMBwl BeI iks QWie[ ds hZwr sMg huqI ispwh[ rhy htwie htI ikm nWihÀ4 ]4] aib qurkin kI sYn cFwvhu[ dyhu drb qUrn anvwvhu[ siB igrpiq ky sicv isDwvYx[ gYl5 awpny lY kir awvYx’ ]5] mwnI BUp cMd hMfUrI[ BnI GmMf cMd BI ‘rUrI6[’ qqiCn idzlI sicv pTwey[ imly su avrMg ky Aumrwey ]6] skl iZkr iqn Koil sunwXo[ ‘drb ieiqk qum inkt pTwXo[

1lVweI krnI ikvyx bI BlI nhIx dyKI geI[ (a) asW jMg krky (awpNw) Blw kdy nhIx ifzTw[ 2ikvyx bI nhIx[ 3BwjV kuC isMGW L peI sI[ 4(isMGW Auqy) moV rhy pr moVI nhIx[ 5nwl[ 6suhNI (slwh hY)[

Page 342: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

342

pun kdIm hYx pRjw qumwrI[ bnhu awp siB kI rKvwrI ]7] gur qy dy kir hwQ bcwvhu[ pun Dn pTYx aiDk ieq1 awvhu*[’

iem igrpiq bhu sicv pTwey[ ieq anûd puir siqgur awey ]8]

krÎo krwh bhu vjI vDweI[ awey jIq SzqRü smudweI[ dwn ibMRd rMkin ko dIno[ sujs pswrn jihÀ kihÀ kIno ]9] mMgl kry anyk pRkwrw[ mMgl mUl gurU dwqwrw[ bjihÀ imRdMg rbwb Gnyry[ gwvYx Sbd suKd gur kyry ]10] Gwiel swl pzqR ko lwey[ imly GwAu AuiT qurq nhwey[ kyiqk idn ies rIq ibqIqy[ awieÀ jwieÀ isK sMgq pRIqy ]11]

+iek idn siqgur sBw lgwey[ bYiT isMG awin smudwey[

bIr isMG jspwlI awXo[ imil SRI pRBu ky sIs invwXo ]12] mdn isMG rjpUq drs kir[ bMdn krI sBw mihÀ hÍY iQr[ ien qy awidk apn ibrwny2[ bYTy skl sunihÀ bc kwny ]13] SÎwm isMG pRBu ky iFg bYsw[ hwQ joir bUJiq Bw aYsw[

1ies qox vDIk[ *pw:-pwvhu[ +ieQox sO swKI dI 60vIx swKI czlI[ 2awpNy qy Epry[

Page 343: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

343

‘SRI pRBu icq sMsY bhu myry[ AuØzqr kho awp ies byry ]14] ihMdU muslmwn hYx Gny[ jihÀ kihÀ jg mihÀ duSt su bny[ pMQ Kwlsw hoXis Qorw[ pzXiq khUM khUM ko torw1 ]15] skl SzqRü ko hiq kir kYsy[ rwj pwie ikm? khIXih qYsy[ vDih qyj ikm lY hY DrnI? Tihrih rwj kOn kir krnI ]16] bhuqin kI ikRq alp krYx ikm2? bnih alp kI bhuqin qy iqm3[ ihMdU qurkin bfo smwjU[ siB irpu pr ikm Tihrih rwjU ]17] khIXih pMQ sunih pRBu! qyrw[ hwn lwB jwnihÀ ies byrw[’

vrqih vrqwrw4 jg jQw[ SRI muK suMdr qy kih qQw ]18]

dohrw: ‘vrqwrw vrqY4 jgq, suno iszK icq lwie[ siqgur jYsI BwvsI qYsI clsI vwie ]19] *Kwiego Krc lyiego lwl5[ srkYgo6 juzD mWih, krYgo inhwl ]20]

1ikqy ikqy koeI lÜiBaw imldw hY[ 2bhuiqaW dI kwr QoVy ikvyx krngy? 3iqvyx (kIkMU) bNygI QoiVaW dI ikRq bhuiqaw AuØzqy, Bwv bhuiqaW AuyØzqy QoiVaW dw rwj (jy ho vI jwey qW) rhygw kIkUM? 4jo vrqwrw vrqygw[ *ienHW qukW ivc pd Kwlsw dy azKr azKr dy arQ kIqy hn dyKo agy aMk 31, 32[ 5(Kw=) Kwvygw, Krcygw, (l=) lwl rqn lvygw[ 6(s=) azgy vDygw[

Page 344: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

344

*KwrI lg lCmI ismtI, sgrI awny swr1[ *KV lVy sMgRwm mihÀ, Kylk krogy pwr2 ]21] *Þwn Kwie lSkr pry, krY swr kw myl3[ qbY Kwlsw jgYgo, jwnhu BwrQ pyl4 ]22] KM jogI lû Bog mihÀ, swr sMgRhNy mWJ5[ suMMn DÎwn guN gÎwn mihÀ, krY Kwlsw sWJ6 ]23] Kwdru lw dru swgry, bIc krYgo rwj7[ idzlI itkY n rwj isK,

1KwrI qox ‘Kw’, lg qox ‘l’, swr qox ‘sw’[ smuMdr qk dI sRySt lCmI swrI kzTI krky ilawvygw[ (a) swr=lohw bjwky[ 2KVy qox ‘K’, lVy qox ‘l’ sMgRwm qox ‘sw’[ juzD ivc ftky lVygw, Klkq L duzKW qox pwr krygw[ 3(KW) KwnW L Kw jweygw, (l) lSkrW AuØzqy pweygw, (sw) swr SsqRW dw myl krygw, Bwv sdw sMBwlygw[ 4aYsw dbw pwvygw ik mwnox mhW BwrQ (dw juzD) ho irhw hY[ 5(KM=Kw qox) jog, (lû=l qox) Bog, (sM=qox sw=) swr gRhN (lohw Xw SsqR Dwrn) ivc arQwq jog, Bog qy bIrrs qRYhW dw Kwlsw myl krygw[ (a) jo ‘swr’ dw ‘rwrw’ ilKwrI dI Buzl smJIey ikAuxik iek mwqRw vzD hY qy pwT aYAux khIey[ ‘KM jogI, lû Bog mihÀ, sw sMgRhNy mwJ’, qW arQ bNygw=(Kwlsw) jog qy Bog (dohW L) imlky (ivcrygw)[ [K, (KM=nB) qox murwd ‘icdwkwS’[ lûBog mihÀ=lûpt qox lû ‘Bog’ arQ ivc lIqw hY[ sMghN iekzT, myl][ 6(aqy) aPur smwDI, dYvI guN qy igawn (sBnW) ivc) Kwlsw sWJ krygw[ 7Kwdr (qox lY) isMD (dyS) qk (Kwlsw) rwj krygw[ [Kwdr=qrweI, Auh DrqI ijs pr drXw dw pwNI cVHky sYlwb krky ickVwlI kr jwey[ Bwv pMjwb dy pMjW drXwvW dy imlky vihN qox aMdr bwhr dI Box qy sqluj srzsÍqI jmunw dI Box, murwd jo jIxd qox lY ky pSOr qk[ lw=qk[ dr swgr=smuMdr dw drvwZw=isMD dyS jo pMjwb qox smuMdr dy ivckwry hY qy ijs ivcox pMjwb dy pwNIaW L smuMdr ivc jwN dw rwh hY][ sUcnw-ies ivc Kwlsw dy qRY azKrW pr iliKaw hY:-Kw-qox Kwdr[ lw-qox lw dr[ sw-qox swgr[ (a) Kwdr=mwlvw mYndwb awid jIxd ielwky qzk[ lwdr=pMjwb sqluj qox pSOr qk[ swgyr=isMD dyS qk[

Page 345: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

345

gur nwnk bKSI sWJ1* ]24] mwlv2, kur, jWgul3, ikly, mwJw, prbq, atk[ kSmIrI E hMspur4, mlk pury mYx stk5 ]25] ipSOr, jlwlw kwblI, lyvYxgy jAu kys6[ qbY Kwlsw isMD dur, idzlI ky sur Bys7 ]26] 3rUp rMg siB iCpYgI, dIp isMG nvrMg[ joqI joq smwie kir, lohy Coh BujMg8* ]27]

1(bKiSS krky) gurU nwnk jI ny sWJ bKSI hY, idzlI ivc rwj nhIx itkygw[ ieh ieSwrw sRdwr bGyl isMG nwl pMQ dy idzlI kbZw krky Czf awAuN vzl jwpdw hY[ *iek Cwpy dy nusKy ivc, jo kYkstn pRYs lwhOr ivzc Cipaw hY ies Qwvyx iek dohw vzD hY jo aYAux hY:-“iPr awvihÀ aMgRyZ cV pUrb pzCm krYxgy rwj[ Kwlsw swQ imlwp kir SRI gurU nwnk bKSI sWJ[ ” ieh dohw ies qox pihly dy dIvwn bUtw isMG vwly Cwpy dy nusKy ivc jo awPqwb pMjwb pRYs ivc 1892 eI. (1949 ib.) ivc Cipaw hY, bI nhIx, hor vI iksy ilKqI nusKy ivc nhIx, ilKqI qy Cwpy dIaW sO swKIaW ivc vI nhIx hY[ qy sO swKIaW dy aMgRyZI tIkw (ikRq sr. s: aqr isMG) ivc vI ies dohy dw tIkw nhIx hY[ swry pihlUaW qox soicaW ieh dohw awKypk iszD huMdw hY[ sO swKI ivc eyQy sMmqW dy hor dohy hn, jo SwXd kvI jI vwly nusKy ivc nw hoN, AunHW tIkw ju nhIx kIqw[ 2mwlvw[ 3kurKyqR qy Ausqox aglw jMgl dyS[ 4hWsI[ 5jwvygw[ htygw[ 6kyswDwrI lY lYNgy[ (a) jAuk sy, SOxk nwl[ 7qd Kwlsw dUr isMD qk rwj krygw idzlI ky eISÍr quzl Bys krky, Bwv pwqSwhI TwT nwl[ [idlIkySur Bys=idzlI ky eISÍr dy Bys ivc][ 8(qurkW pTwNW dy rwj swj dy purwNy) rUp rMg Cp jwNgy, nvIn rMg dy isMGW dw (dIp=) qyj pRqwp PYlygw[ (mYx qW) joqI joq smw jwvWgw, pr BuMjgIaW (Kwlsy L) lohy dI Coh lw jwvWgw, (jo sBo kuC krngy) sUcnw-sO swKI dy pRymI eyQy dIp isMG qox murwd mhwrwjw dlIp isMG hI lYxdy hn[ *ieQy iek hor dohw kYkstn pRYs vwly Cwpy dy nusKy ivc hY jo ilKqI nusiKaW qy awPqwb pRYs vwly Cwpy dy nusKy ivc nhI, nw hI sO swKI ivc hY, qWqy awKypk hY[ Auh dohw ieh hY:-“pihly myrw eyk isK kry pMjwbI rwj[ prjw suKI vswiesI kry Drm ky kwj[ ”

Page 346: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

346

koAU idn Kwhy1 shI, lvpuir aru kSmIru[ swDYgw so Kwlsw, huie mm dsqMgIr2 ]28] ahY gurU kw Kwlsw, gurU Kwlsw hoie[’ iem suin kY siB isMG qib, nmo krY siB koie ]29] gur bUJy3 ‘pun awp ko, drSn hoie ik nWh?’ boly ‘hOx bn Kwlsw, vrqOxgy siB mWih+ ]30] KwrI lg lÜCmI jhW, quzkW ilKI bnwie[ iqn ky arQ ibcwrIey, qIn brN inkswie ]31] iek Þkwr ko lIjIey, bhur lkwr skwru[ qInhuÀ ko pd Kwlsw, kIno arQ Aucwru4++ ]32]

cOpeI: ¶iem kih qUSin Bey gusweIx[ dyKq siB idS idRSit clweI[ lKÎo suBwie Kwlsy gur ko[ bUJÎo pun jo sMsY Aur ko ]33]

1pw:-sO sw: dw-Kwey[ Bwv mwmlw Kweygw[ 2Auh Kwlsw (mulk L) swDygw myrI Aus L dsqgIrI hovygI[ 3(isMGW ny) gurW qox puiCaw[ +eyQy spSt gurU jI awpNw avqwr Kwlsy ivc vrqNw dzs rhy hn[ 4‘KwrI lg lÜCmI’ dIaW qukW ijQy ku ilKIaW hn bNwky AunHW dy arQ ivcwro qW qRY aKr inklNgy[ iek KKw lE, iPr llw, (qy) ssw, iqMnW qox pd Kwlsw biNaw hY, ijs dw arQ AunHW qukW ivc ikhw hY[ [ipCy awey aMk 20, 21, 22, 23, 24 ivc ieho gl muV muV aweI hY, sgox aMk 21 ivc do vyr ieho pd awieaw hY][ ++pw:-ivcwr[ ¶ieQox 61vIx swKI czlI[

Page 347: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

347

‘SRI pRBu! ikm vrqih vrqwrw? ikm BwNw hovY krqwrw1? smY klU ko ko ko hoie? vDih rwj inRp khIaih soie ]34] irdY Kwlsy lwls lho[ BUq BivzKq kI giq kho[’

iem suin isMGin kI ardws[ SRI klßIDr kIin pRkwS ]35]

‘cwr lÜK bzqIh hZwrw[ klU awrbl krI Aucwrw2[ ijs mihÀ sMq hoie bRhm gÎwnI[ sgry doK krih so hwnI3 ]36]

dohrw: kil drSn ky kwrNy AuTy pRwq iek brK4[ ngr dUr huie dyKIaY qib drswvY hrK5 ]37] ngn iSSn6, bwql vpU7, kr mYx Bojn Kwie[ nIl vsn8, bolY hsY9, sihj suBwie nhwie10 ]38] drSn qy pwqk gey, imtI sMk siB dyh11[

1krqwr dw[ 2kljug dI awrblw 432000 khI hY[ 3ieh ieSwrw SRI gurU nwnk dyv jI vzl hY[ 4iek swl kljug gur nwnk dy drSn L svyry AuTky tuiraw[ 5ngr qox dUr jwky ifzTy su qW Auh drSn krky KuS hoieaw[ 6ngn iSSn kr mYx=ieMdRI nûgI hzQ ivzc[ 7Bwv dw vwroly dw srIr sI Ausdw[ 8nIly kpVy swsu[ 9hs hs boldw sI[ 10pRym nwl sihjy Juk igaw[ [inhwie=inAuxky, sO swKI dw pwT hY nwie=inAuxky][ 11drSn krn nwl (kljug dy) pwp imt gey, (qy gurU jI dy vwk suNky) Ausdy srIr aMdrlIaW Bwv mn dIaW SMkW swrIaW imt geIaW[

Page 348: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

348

jo bolY so vwk AuiT icqviq pUrn lyih1 ]39]

cOpeI: jib pWfv hit gXo smwjw[ mwGD2 iek hZwr ikX rwjw[ iqn pScwq nûd ky rwjy3[ fyF hZwr su BugÎo smwjy ]40] prsrwm sm sy jg hoie[ SUdR Cwp4 kInI siB koie[ jg mihÀ idj awidk jy Bey[ isr muK siBin muMfwie su dey ]41] kyS dUr siB iek sm kry[ doK aiDk bÎwpÎo smsry[ rwjpUq jy dwsI nûd5[ pMc puSq ikX rwj iblûd6 ]42] sOrj,7 mOrj8, qUrj9 hoie[ bhur pTwn rwj ilX soie[ mußl Bey iqn qy pScwqI[ pRjw BeI siB aOry jwqI ]43] pun rOrw kyiqk idn prY[ sYn kwblI qy siB frY[ dzCn ky dl10 AumfihÀ Gny[

1gurU ky vwk (=bwNI) jo (koeI svyry) AuTky pVHygw Auh awpNIaW icqvnIaW pUrn huMdIaW vyKygw[ ‘moqI q mMdr AUsrih’ dw AupdyS kljug L gurU nwnk jI ny kIqw sI ies Sbd qox murwd hY (a) ienHW qukW ivc ieAux arQ bI lwAuN dw Xqn huMdw hY:-svyry AuTky iek vrHw jy koeI ngrox dUr jwky nZr joVy qW Auh kljug L dyKygw ijs dw srIr nûgw awidk hY[ 2mwGDIaW ny[ 3nûd azl vwly rwjy dyKo aMsU 29 aMk 44 qox azgy[ 4muMfn kr idqy[ (Au) Ausqrw[ 5nûd jo dwsI dy puzqR rwjpUq sn[ 6pMj puSqW qk bVw rwj kIqw[ 7sUrjvMSI, (a) sUrmy morIaw Kwndwn vwly[ 8morIaw Kwndwn ijnHW ivc cMdR gupq hoieaw hY[ 9qUrj qox murwd qUrwnIaW dI hY jo pwrsI kOm dy sn, pr ieQy murwd rwjw jYpwl vMSjW dI hY Xw cOhwn rwjpUqW qox hY ijnHW dw idzlI dw rwj pTwNW ny mytky awpNw rwj SurU kIqw sI[ 10mrhitaW vl ieSwrw hY[

Page 349: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

349

lUt kUt jg ko duK bny ]44] qbih isMG grjYx bf* BwrI[ prih jMg sMg sYn kMDwrI[ pUrb ibKY mOn1 vD jwvYx[ lr kir siB kI sPw AuTwvYx ]45] ieqY isMG Auq hoieÀ iPrMgI7[ dl donhuÀ ky hÍYx bf jMgI[ kyiqk sMmiq iemhu ibqwvYx[ imil kir mslq rwj kmwvYx ]46] vDih Kwlsw ly bf rwjw[ siB ibiD qy aiDkwie2 smwjw+[ ijq ikq isMG nwm gur jpYx[ chYx AUQpih iks hUM QpY3++ ]47]

dohrw: Gr Gr AujrY Gr Gr vzsY Gr Gr rovY nwir[ Gr Gr pUjw, Gr GmMf4¶, Gr Gr huie mrswr5¶¶ ]48]

cOpeI: icrMkwl lO rwj kmwvYx[ pwCY pun mlyC viD jwvYx[ kljug Gor hoie ijs kwl[ inhklûk qib qyj ibswl’ ]49]

*pw:-bl[ 1aMgRyZ[ 2vDygw[ +ies qox agy kYkstn pRYs vwly nusKy ivc do qukW hor hn, jo Cwpy dy dUjy nusKy qy ilKqIaW ivc nhIx hn, qukW ieh hn:-“ijq ikq lSkr lY muK DirhYx ] ijs ko cihÀ gwdI pr kir hYx” qW qy awKypk hn[ 3cwhy iksy L Qwp dyN cwhy AujwV dyN[ ++pw:-khYx AUc pih ikshUM QpYx[ 4juzD[ ¶pw:-Gr Gr GmMf ] 5mswN[ Gr Gr dw Bwv ieh bI lYxdy hn=iksy Gr ivc[ ¶¶ies dy agy kYkstn pRYs dy Cwpy vwly nusKy ivc do qukW hor hn, jo Cwpy dy dUjy aqy ilKqI nusiÞaW ivc nhIx hn, qukW ieh hn:-“Gr Gr dAulq Gr Gr KuSIaW Gr Gr mMgl cwr[ Gr Gr pUjw Gr Gr ivzidaw Gr Gr huie hY nwr” qWqy awKypk hn[

Page 350: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

350

ies pRkwr gur skl sunwXo[ suin isMGin siB sIs invwXo[ kih1 gurbKS isMG SuB kQw[ isK SRoqw pRymI suin qQw ]50]

dohrw: rwmdws kul rwm kuier gur AukqI kih cuzp[ kihqy lgI smwiD pd leI gupiq* rs guzp2 ]51] kl vrqwrw piF suny kljug qW kw dws[ pwp BgY, BgqI jgY, DMn iszK kI aws ]52]

ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy ruqy ‘klu’ pRsMg brnnû nwm spq iqRMsqI aMsU ]37]

1kih krky[ *sO sw: dw pwT hY-mukiq[ 2gur crnW ivc smwD lgI qy (gup=) lIn hoky gupq rs lIqw[

Page 351: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

351

38. [pwhul Byd[ rhq[ bRhmn lÜCN] 37<<ipClw aMsU qqkrw ruiq 5 aglw aMsU>>39

dohrw: +kyiqk idn bIqy bhur, bYTy sBw mJwr[ krYx rbwbI kIrqn, suMdr Sbd Aucwir ]1]

cOpeI: rwmkuier inj qÎwg smwiD[ irdy DÎwn Dir gurU agwD[ isK sMgq gn isMG ij SRoqw[ suin suin siB ky anÀd Audoqw++ ]2] siqgur kQw krn lg BweI[ gur syvk ky qn mn BweI[ Bgiq gÎwn qy pUrn joeI[ iszKI aru ivrwg mihÀ BoeI1:- ]3] szdU mzdU donhuÀ BRwqw[ gwvYx rwg surin ky gÎwqw2[ krI iblwvl cOxkI cwru3[ Bog pwie ardws Aucwir ]4] pICy isMGn ibnqI kIin[ skl klw smrzQ pRbIn[ kl mihÀ krÎo Kwlsw bIr[ siB qy AuØzqm gunI ghIr ]5]

dohrw: srb iSromN Kwlsw rcÎo pMQ suKdwie[ ibn iek gMdy DUm qy jg mihÀ aiDk suhwie¶ ]6] pUCYx prm su pRym kir rihnI ko ibrqMq[

+sO swKI dI ieh bwhTvIx swKI huN czlI hY[ ++pw:-awnûd hoqw[ 1imlI hoeI[ 2sur qwrW dy jwNU[ 3iblwvl dI cOxkI jo svyry szq azT vjy huMdI hY[ cOxkIaW dy vyrvy leI qzko rw: 5 aMsU 43 aMk 35 dI hyTlI tUk[ ¶ieh CMd ipCy rws 1 aMsU 1 aMk 43 ivc aw cuzkw hY[

Page 352: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

352

iqs ko dyvy1, ikm rhY2, kYsy vrqox sMq?’ ]7] gurU khYx ‘suin Kwlsw! kys pwhulI mukiq[ KMfy kI siB qy BlI kY crnn kI jugq ]8] jug jug mihÀ hm avqrYx apny Bgqin kwj[ rihnI rhY su Kwlsw so myro isrqwj ]9] DrY kys pwhul ibnw ByKI mUrK iszK3[ myrw drSn nhIx iqs pwpI qÎwgy iszK4* ]10] eyk mjb rihnw Blw do mYx rhy n koie[ myro iszK khwie kY BrmY5 pwpI soie ]11] qRY pRkwr mm iszK hYx sihjI6, crnI7, KMf8[ XW qy kysI hoie iszK

1(dwn) iks L dyvIey[ 2iks rihNI ivc rhIey[ 3Bwv ieh ik aMimRq ZrUr Cko, ikAuxik aMmRq CikaW rihq dw DwrnI huMdw hY[ aYvyx rihq nhI koeI rKdw, rihq ibnW jIvn pltw nhIx KWdw ies leI kys, aMimRq qy rihq prspr ZrUrI cIZW hn[ (a) ies dw ieSwrw AunHW vl bI hY ijnHW ny iszK pRqwp vyly ByK mwqR kys rzKky iszK reIsW qy mhWrwijaW L awpNy mqlb swDN leI DoKy idzqy, ienHW ivcox hI keI ByKI iszK rwj fobN dw kwrn bNy[ 4Auh pwpI hY Ausdw iszK qÎwg krn[ *sO sw: pw:-iBK[ 5jo Brmyxgw[ 6sihjDwrI, Auh iszK jo gurU swihbW L ieSt dyv qy SRI gurU gRMQ swihb jI L awpNI Drm pusqk mMndw hY, pr jo ajy KMfy dw aMimRq dw DwrnI nhIx hY[ 7Bwv ijs crn pwhul leI hY[ 8ijs KMfy dw aMmRq iekaw hY[

Page 353: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

353

qIno krY ibhMf1 ]12] cOpeI: myrw so jo rwKY rihq2[

gur awiesu mihÀ ins idn rhiq3[ pihr rwq qy krY Snwn[ suc sMjm sox huie svDwn ]13] jp awidk gurbwNI pwT[ pFY gurmuKI qij an TwT4[ SRüq aru siqgur bwkin DwrY+5[ aOr bÎwD sm sgrI twrY6 ]14] nhIx pwrsI arbI pFY++[ muK qy ins idn gur gur rFY7¶[ nhIx qurk ko sIs invwvY[ nihÀ sMgiq bYTih, nihÀ KwvY ]15] cwkr bnY jIvkw hyq8[ DrY SsqR rN rhY sucyq[ kbhuM n TihrY loBI mIq9[

1qWqy (KMfy dy aMmRq vwly) kyswDwrI isK ny iqMny iszKIaW pUrn kIqIaW hn[ [ib+hMf=ibnW hMfN qox Bwv pUrn][ (a) ies leI isMG kyswDwrI hovy qy iqMnW (SYaW dw) qÎwg kry[ (ieh qRY cIZW aMk 26 ivc igNIaW hn:-mVIaW mTW dw mMnNw, ByKI L dwn dyNw qy hr iksy dw pRSwd CkNw)[ 2rihNI[ 3rihMdw hY[ 4hor bnwvtW qÎwgy[ +sO sw: pw:-byd SwsqR gurvwk ko DwrY[ 5vyd ar siqgur dy vwkW L Dwry[ 6hor bwNIaW rog smJky nw Dwry[ ++ieh AupdyS dsmyx pwqSwh jI dy nhIx ho skdy ikAuxik AunHW ny awp Zãrnwmw ãwrsI ivc iliKaw hY[ ieh ßwlbn, ‘mQrw’ lyKk dy iKawl hn jo ãwrsI arbI qox hoV ky iszKW L SwsqRW dy pVHn dw inj pzK dw AupdyS dy irhw hY[

Bw: dysw isMG dy rihqnwmy ivc ilKÎw hY:- aOr ij ivdÎw jihÀ qihÀ hoeI, avrn qy bI lyvY soeI[ 7rrY, jpY[ ¶ieh gurmq TIk hY[ 8jy AupjIvkw vwsqy nOkrI krnI pvy qW......[ 9loBI imzqR pws nw rhy[ (a) loBI imzqR nwl nhIx inB skdI[

Page 354: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

354

iszK phwVI krY n pRIq ]16] cwr brn sox brqY aYsy[ suno iszK mm bc hYx jYsy[ bwhmN crn pwhulI hovY[ aQvw sihjy iszKI jovY ]17] myro iszK awn siB qÎwgY1[ ByKI bwhmN dwn2 n lwgY[ idj loBI nihÀ inkt bulwvY[ myro hoie su muK nihÀ lwvY ]18] 3srvr gugw awid ij pIr[ idj idjnI syvY huie BIru[ iqs kI sMgiq iszK n bYsy[ dyno dwn khW Pl hYsy4 ]19] gur gurisK kI inûdw krY4[ iqs idj ko dy so duK BrY*[ jy ko myrw hoie n iszK5[ iqs bwmN ko dyie n iBzK6 ]20] 7idj ibn kys ju pwhul Dwry+[ iqs pwKMfI dUr invwry8[ suc sMqoK rihq ko rwKN[ DwrY Drm, SRüq8 krY ju BwKN ]21]

1(bwhmnW L qÎwgy)[ (a) sOxh (KwNI) Czf dyvy[ 2ByKI bRwmN L idzqw dwn[ 3Auh bwhmN qy bwhmNI jo kwier hoky srvr qy guzgy awid pIrW L syxvdy hYn AunHW dI qW sMgq ivc nw bhy, idzqw dwn qW aYisaW L ikzQox Pl skdw hY (dyKo aMk 23)[ 4(Auh bwhmN jo) gurU qy gurisK dI inûdw kry.......[ *aYho jhy itkwNy keI QweIx sO swKI ivc keI pwT vwDU hn[ 5jo bwhmN myrw iszK nw hovy[ 6KYr bI nw pwvy[ 7(Auh) bwhmN (jo KMfy dI) pwhul qox ibnW kys Dwrdw hY AusL pKMfI smJky dUr rKy, [Dwry pd kysW nwl lgdw hY][ +so sw: pwT-

bwhmn kys ibn pwhul DwrY[ pwKMfI ko dUr invwrY[ 8vyd[

Page 355: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

355

dohrw: 1myry iszKin byK Dir dwn lUitby hyq[ Dry kys irK DMD qij kptI pwpI kyq ]22] ibzpR brN Auqm bfw qIn dyv ko rUp[ plt mjb pIrn jjY2 so pwpI pry kUp3 ]23] 4Bys kys Dir awn iszK, pUjiq quzCn dyv[ qWih n pwnI dIjIey, myrw iszK su syv13 ]24] 5kysw DwrI ByKIaw jIvn ky iqn kwj[ Dry kys cMfwl sm dyie dwn huie pwj1 ]25]

cOpeI: mVI mswNI gor n mwnY*[ ByKI ko6 nihÀ dyvY dwnY[ jihÀ kihÀ ko nihÀ Kwie pRswid[ krY ij qIno iszK su bwd7 ]26]

1myry isKW dw dwn lutN vwsqy jo (iszKI dw) vys ‘kys’ Dwrn krdw hY, pr irK DMidaW (ivc Kcq hY) Aus L qÎwg idE Auh kptI hY, pwpI hY, kyqU vq hY[ [irK DMD=ieMidRaW dy ipztNy[ kwm awid kukrm arQwq jo lûpt hovy (a) iriK DMD=krm kWf awid dy DMDy[ kyqU=isr viFaw rwhU nwmy rwKS[ (a) pwpI kyqU=pwpIaW dw SromNI][ 2guzgy awid pIrW L pUjy[ [dyKo aMk 19][ 3(nrk) kUp ivc[ 4(jo bRwhmN) iszK kysW dw Bys Dwrn krky hor quzC dyviqaW L pUjdw hY AusL pwNI qzk bI nw dyvy, (pr jo) myrw iszK hY AusdI syvw kro[ (a) sO sw: dw pwT ‘awn iszK’ dI Qwvyx hY ‘awnirK’, ijsdw arQ hY hornW irKIaW qy dyviqaW L[ 5ByKI kysW L Dwrn vwlw cMfwl sm hY Ausny AupjIvkw vwsqy kys Dwry hn (AusL) dwn idzqw inSPl jweygw [iqn=AusL[ pwj=bnwvt, inSPl[ sO sw: dw pwT hY ‘bwd’][ *sO swKI dw pwT-myrw iszK sIqlw mwnY....... ’ awid ilKky agy kihMdy hn:-‘myro iszK n awid jugwid’ ik sIqlw mMnN vwlw awid jugwid myrw iszK nhIx hY[ 6hr iksy dw[ 7ibarQ hY[

Page 356: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

356

ibn bUJy1 dyvin ko jjY[ mYx Cofw, so isK mm qjY[ 2myrw iszK ju qIrQ jwvY[ dyih aiQq ko Bog BugwvY ]27] dyX ju dwn prb ko mwin[ gur ivSvwSI gurU sQwn[ 3vyKo nWih qIrQn pWfy[ kry ByK bn awvihÀ aWfy ]28] 4rhY iekWq pRIq jn dUr[ mm ibcwr sox inq BrpUr[ iszK BugwvY myrw iszK[ kys Bys nihÀ myro ibRzK ]29]

dohrw: 5huie skys kY kys ibn myrw hoie insMg[ bwmN soeI bÎws sm dyvY dwn AumMg ]30] kMnÎW dyvY iszK ko lyvY nihÀ kuC dwm[ soeI myrw iszK hY phuÀcy lY mm Dwm6 ]31]

1(gurW dy hukm) smJy ibnW[ 2myrw isK jo qIrQ jwvy jW aiQqIaW L kuC dyNw cwhy jW Bojn CkwAuNw cwhy jW gurpurb pr dwn dyNw cwhy Eh gurU ivSvwSIaW L dyvy qy gurU asQwnW qy dyvy[ 3(qIrQW qy jwky) qIrQW dy pWifaW vl qzky (bI) nw, Eh ByK krky qy idKwvy bNwky awAuxdy hn[ [aWfy qox mqlb awfwtIkw hY, dUj dy cMd vrgw iqlk jo SYvI lwAuxdy hn[ vYSnv ies L mwVw dzsdy hn[ murwd iqlk awidk bnwvt krn qox hY][ 4iekWq rihÀdw hovy, purKW dI pRIq qox pry hovy, myry ivcwr nwl inq Biraw hovy Bwv gurU DÎwnI hovy, aYsy iszK L myrw isK pRSwd Ckwvy, (Auh bRwhmN ijsny) kysW dw Bys (mwqR) Dwiraw hY myry pMQ ivcox nhIx (ibzRC qox AuplKq pMQ)[ sUcnw-sO swKI dw pw:-‘ibKY’ hY, arQ:-myrw vys kysW dw ijs ny nhIx ilaw Auh Zihr quzl hY[ 5sO swKI ivc pwT ‘kY’ nhIx hY[ aYAux pwT hY:-kysvwn ibn kys hoie myrw hoie insMg[ arQ:-jo myrw (DÎwnI) hY Auh (bRwhmN) kysW ibnW jy hY qW insMg hoky kysvwn ho jwvy[ Auh bRwhmN bÎws quzl hY Aus L dwn KuSI nwl idE[ ipCox cly aw rhy pRsMg anuswr ieh arQ SuzD jwpdw hY[ 6Auh (puMn) lYky myry Dwm azpVygw[

Page 357: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

357

srvr guzgw* pIr jy, jogI, BUq n syv[ gur pUjy siB kwm mihÀ phuÀcih mm Gr eyv ]32] jpu, anûd, piF jwp inq QoVw swrw iszK[ rihrws, awrqI Sbd pun kIrqn krY su iBzK1 ]33] iszK iszKNI imil bhYx crcw krYx apwr[ Bjn isKwvYx puzqR ko inq Bij bwrM bwru ]34] KzqRI vYS ik SUdR isK SRwD ipqR+ ko jwin[ krY krwvY ibzpR isK awn ibzpR nihÀ mwn2 ]35] dyie kudwn ju iszK mm gRwhk jwvY nrk3[ apn Blw qW ko buro qWhI qy kir Prk4 ]36] gurU Brosw, aws gur, nihÀ ko lok pRlok5[ gÎwn, DÎwn, ieSnwn juiq iszKI rIiq aSok ]37]

*sO sw: ivc eyQy ‘sIqlw’ pd hY[ 1SuB iezCw nwl [SuB+iezC][ (a) kIrqn dw suiBzK (=sukwl) kr dyvy[ +ipqrW leI kIrqn pwT Bog aKMf pwT ardws qW gurmq ivc ivhq hn, pr SRwD nhIx, dyKo rws 3 aMsU 62 aMk 10 hyTlI tUk[ 2bRwhmN iszK kolox krwvy hor ibzpR L nw mMny[ 3gRhN krn vwlw nrk jwAU[ 4(dyN vwlw) awpNw Blw krdw hY pr lYN vwly dw burw huMdw hY (lYN ivc); ies krky lYN vwlw qmIZ kry Xw Aus dwn qox dUr rhy[ 5(qy smJy ik gurU ibnW) lok pRlok ivc myrw koeI nhIx[

Page 358: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

358

pr nwrI rmqw jueI, pVY pwrsI jIv++[ nW mYx qW kw nWih mm iszK n iqs jl pIv ]38] pFY pwrsI jWih Gr qW kw nhIx ivswhu[ qW kw Cuihaw n KweIey qjÎo Drm ko rwhu ]39] SRwD krweI bÎwh Dn, mm isK ibzpR ij Kwih1[ so ByKI pwpI aiDk aiqQin dyih ju nWih ]40] gRh pUjw, pun gwieqRI byic dwm lY, ibzpR2[ gRhN dwn, Cwieaw3 psU4 Kwviq nrkI iCzpR5 ]41] gRhN smY pUjw, jpY, qrpN hom, Snwn6[ Cuty gRhN dy dwn ko¶ so mm isK SuB jwn¶¶ ]42] dwn lyie jo gRhN mYx awqm GwqI mUVH[ myrw isK iqs ibzpR ko

++ibnW PwrsI pVHy Zãrnwmw kIkUM pVH sky[

qWqy ieh KÎwl dsmyS jI dw nhIx ho skdw[ lPZ Kwilsw, dIvwn awid bI PwrsI qox awey hn, lyKk L SwXd pqw nhIx[ 1myrw bRwhmn iszK jy Kwvy qW[ 2jo bRhmN[ 3CwXw pwqR dw dwn[ 4pSU dwn[ 5(ienHW dwnW dy) KwN vwlw CyqI nwrkI bN jWdw hY[ 6eyh glW kry[ ¶ieQy Cy krm idÍjwqIaW dI SwsqRW mUjb igNy hn[ ¶¶pw:-isK sujwn[

Page 359: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

359

gyry kUpn gUVH* ]43] 1dwn piqzgRh inrDnw lyiq kulInI joie[ sm mlyC huie ibzpRqw qWih sÍrg nihÀ hoie1 ]44] kMnÎw Dn, jo gRhN Dn, dyv2 pUj jo Kwie[ iehW3 qjYx iqh ko skl, BlI n gq ko pwie4 ]45] myrw iszK grMQ kI pUjw ly ardws+[ iliK++ KwvY JUTw cugl so myrw nihÀ dws ]46] jo ly pUjw drb ko dyg dyie bMt Kwie5[ krih n mn mihÀ loB ko, krY ju lhY sZwie ]47]

Kwlsw so jo lyie n dwn[ ihMdU qurk kI rKY n awn6[

*aYsy vwk ik-aMnHy KUhW ivc szto gurU jI dy kdy nhIx ho skdy[ sO swKI dy krqw dw Bwv bI iGRNW pRgt krn qox hY azKrI arQ nhIx lYNy cwhIdy[ 1jo kulIn bRhmn inrDn (hoN dI hwlq ivc bI ipCy ikhw) dwn gRhN kry Aus dI bRhmNqweI mlyCqw quzl ho jweygI qy surg Aus L nhIx imlygw[ [dwn piqgRh=krVw dwn jYsy gRhN smyx dw][ 2mhW dyv dw Dwn [=iSv inrmwlX][ 3Bwv eyQox[ 4Bwv azgy SuB gqI nw pwAU[ +sO sw: dw pwT hY ‘myrw iszK gRMQIaw pUjw Kwie ardws’ Bwv hY ik jo myrw isK gRMQI hoky pUjw dw Dn ardws krky pwvy (aQvw gurU gRMQ) ilKky (vycy)[ ++ieQy SuD pwT ‘ibK’ hoNw hY ikAuxik sO sw: dw pwT hY, ‘ibK KwvY’[ ieh BweI gurdws jI nwl gl jw imldI hY ik ‘iqAu Drmswl dI Jwk hY[ ivhu KMfU pwj[ ’ 5pr jo lvy so vMf Kwvy qy dyg clwvy Bwv loB nw kry[ Bwv jo vrqy qy vMf Cky mn ivc loB nw kry[ 6kwn, eIn[

Page 360: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

360

idj piqgRwhI1 CuvY n aMg[ so myrw hAux iqs ky sMg ]48]

dohrw: SsqR Dwir ky KweIey ieh CziqRn kI rIiq[ idj sMqoKI dwn Bl2 KwvY BjY su mIq ]49] ByK n pÎwro moih ko, vrn nhIx ipRX kwih[ rihq su pÎwrI moih kAu isdk mhW ipRX awih ]50] rihnI siqgur iszK kI khI ju ihq icq lwie[ pVY sunY BgqI lhY mukiq gurU Gr jwie’ ]51]

ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy pMcm ruqy ‘rihq’ pRsMg brnnû nwm aSt iqRMsqI aMsU ]38]

1krVy dwn lYN vwly[ 2sMqoKI (iszK) bRwhmn L dwn dyNw Blw hY[

Page 361: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

361

39. [bRwhmN KIr mws Bugwey[ bRhmN dy lÜKN] 38<<ipClw aMsU qqkrw ruiq 5 aglw aMsU>>40

dohrw: ¶pRQm smYx SRI gurU jI, ¶¶Drm su pRICw hyq1[ krÎo jzg invqw dXo, Bojn krÎo sMkyq ]1] BwKÎo huqy sunwie kY, ‘mws Kwie idj soie[ SrPI iek dCnw iqsY, lY gmnY Gir soie ]2] KIr KMf ko Bogqw, eyk ruzpXw pwie[’ Kwie cuky bhu loB kir, mws ahwrI awie ]3] ‘KIr ahwrI muhr dYx, mws rupzXw dIn[’ bwk khÎo SRI gur qbY, ‘Dn loBI DRm hIn ]4] ieh swDU ijn loB nihÀ, Drm kmwieE sziq[ mws Kwie ibzpr khW, so cMfwl kw imzq’ ]5] pICY siqgur iem khÎo, ‘suno iszK! icq lwie[ iszK hoie awimK BKY, ibzpR nhIx so Kwie’ ]6] bcn sunÎo siB* sMgqI, krI bynqI eyh[ ‘jo idj huie isK pwhulI2, qw kI krnI kyh?’ ]7] bwk BXo qib gurU kw, ‘awlm isMG spUq3! CzqRI Drm su pwie ky, idj qy Bw purhUq4 ]8] qW kI idjqw CzqR kI, krY KVg kI syv5[ invqw dwn n pUj ly, jo dyXs duK qyv6 ]9] jWhI qy hm AuqirE, jgupvIq kI awn7[

¶ieh sO swKI dI 64vIx swKI hY[ ¶¶pw:-siqgurU[ 1(bRwhmNW dy) Drm dI pRIKÎw vwsqy[ *pw:-SRüiq[ 2aMmRqDwrI[ 3hy awlm isMG puzq! 4(ijs bRwhmn ny) CzqRI Drm (Kwlsw Drm) Dwrn kr ilaw hY Auh bRwhmn qox (mwnox) ieMdR bN igaw hY[ 5(Kwlsw Drm) pwky Aus dw bRhmn punw ieh hY ik CzqRI Drm Dwrky qlvwr dI syvw kry[ 6jo dyvygw Aus L duzK hovygw[ 7iesy krky asW jo jMøU dI awn sI Auqwr idzqw hY[

Page 362: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

362

mdrw awimK Cornw, iehI ibzpR kI mwn1 ]10] bRwhmN ho kY ibiD+ krY, ihMsw mwsu n Kwie2[ KwvY jo luÜcw su idj, sm cMfwl khwie ]11] loB hIn smqw DrY, krY gÎwn ko aMgu3[ dyv irKI so hoiq hY, myry bwk aBMg ]12] jo gRyhI4 jMgl bsY, byd pVY icq lwie[ AUC islw kir jIv hY5, so idj munI khwie ]13] ngr bws igRh Drm juiq, inûd eIrKw Coir6[ so bRwhmn hY ibzpR br, aYsy jwnhu mor7 ]14] SsqRin qy CzqRI BXo, hztI qy hY bYs8[ ksbdwr huie SUdR so, idj ky jwnhu bys9 ]15] 10gwie inrq qy ibzpR nt, cugl su dUq mlyC[ Kt krmin qy hIn idj, aGI su brqy sÍyC11 ]16] BzKwBK smJY nhIx, mzd12 mWs pr nwr[ so cMfwl, iqh qÎwg kir, myro isK n inhwr* ]17] awp lyX loBI bfw, avrn ipiK Gurrwie13[

1aYsy (Kwlsw sjy) bRhmn dw mws Srwb Czf dyNw iehI bRwhmnpnw mMny[ +sO sw: dw pwT ‘ibiD’ hY pr pwTWqR ‘bD’ bI hY ik hzQIx mwry nw iksy jIv L[ pRsMgk arQ ieho jwpdw hY[ 2bRhmn hoN krky ivDI krm kry, nw ihMsw kry nw mws Kwey[ (a) bRhmN (isMG jo) hovy so kY ibD=) kIh ibDI kry? (agy AuØzqr hY)[ 3loB hIn hovy smqw Dry gÎwn L idl ivc Dwry[ 4gRhsqI[ 5islw cugwky jIvkw kry [sMs:, AuxC iSl][ 6jo Czf dyvy[ 7myrw (isDWq) jwNo[ 8vYS[ 9jo bRwhmn SsqR Dwry so CzqRI jo hztI qy bhy vYS, jo kwrIgrI dy (Xw syvw dy) kMm kry so SUdR hY Ausdw vys mwqr bRhmn hY[ 10jo gwvY nwc kry Auh bRwhmN nt hY, qy jo jwsUsI qy cuglI kry so mlyC hY[ (a) jo gwvY, nÜcy, qmwSw kry, jo jwsUsI qy cuglI kry so mlyC hY[ 11Kt krmW qox hIn, sÍYiezCw nwl vrqN vwlw Auh bRwhmN pwpI hY[ 12Srwb[ *pw:-myro isK inhwr[ pr pu: nusKy dw pwT-‘myro isK n inhwr’ hY[ 13Gurky[ Bwv GUry[

Page 363: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

363

so mMjwr idj1 jwnIEx, qWih n dyvY Bwie2+ ]18] pwDw bRwhmN bÎwh Dn, dKNw lyie pRXog3[ ksbI ibzpR su pwp Gr, qihÀ dwqw aG Bog4 ]19] ibzpR pFY, pRBu ko BjY, inûdw Ausqiq qÎwg[ krY suBwvk krm ko, so pwqr SuB vwg5 ]20]

cOpeI: ibzpR hoie kY eyko bÎwh[ ibzpR brn ky bÎwhn bÎwh6[ bÎwh krweI lyie n dwn[ awn dyv kI krY n kwn ]21] ibiD kir qwgw7 ibD kir byd[ ibiD kir dwn n DwrY Byd8[ Bojn dwn kudwn su qÎwgY9[ so idjbr pUjiq bfBwgY ]22] gRhn10 n lyvY, qulw n mUriq[ CwXw11, imRqk, jnm ik++ dUriq12[ ibn mWgy piF byd purwn[ dyv dzq BogY sur gÎwin13 ]23] lyvY dyvY moh n krY[ so idj skl jgq qy prY[

1ibzlw bRÄwhmN[ 2pRym krky[ +eyh bRwhmn dy lÜCN Bwgvq purwN dy 11vyx iskMD ivcox idqy jw rhy shI huMdy hn[ 3mMqR pVn dI qy ivawh krwAuN dI (dzKNW dw) Dn jo pWDw bRhmN lvygw........[ 4Auh bRwhmn ksbI qy pwpW dw Gr hY, iqsL dyN vwlw pwpW (dw Pl) Bogygw[ 5SRySÃ bwNI vwlw pwqR hY dwn dw[ (a) gurbwNI pVHn vwlw[ 6ivawh pr ivawh n kry Bwv dUjw ivawh nw kry[ (a) bRwhmn jwqI (dI qIvIx) ivawh (hor jwq dI) nw ivawhy[ 7jMøU[ 8ivqkrw nw kry Bwv eyh krm krky dwn nw mMgy[ 9Dwn kuDwn dw Bojn Czfy[ 10gRhn lgy ivc dwn[ 11CwXw pwqR[ ++pw:-sO swKI dw-gRih[ 12(ienHW dwnW qox) dUr rhy[ (a) CwXw pwqR, imRqk qy jnm smyx dy bVy kTn dwn hn [sMs:, durzqÎ=kTn swDÎ][ 13jo rb dyvy so Kwvy Auh dyvqw hY qy gÎwnI hY[

Page 364: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

364

iqn ky pwie prY huie qyj1[ dyv igawnI krm Dryj2 ]24] mYx jo pMQ krÎo iqs kwrn*[ nihÀ qO myro jnm akwrn[ myrw iszK bYrwgI rhY[ awj kwl kir kwl sMg hY3 ]25] sÍwmI Drm sdw pRiqpwlY[ Drmpwl SuB rsqw BwlY[ smYx smYx isr Bojn syvw[ jVHqw4 qij bwNI gur gyvw5 ]26] sunhuÀ iszK mmqw nihÀ krnI[ Bly bury kI syvw DrnI[ nIc sMg nihÀ kIjY imzqR[ bcn hwr kw JUT cirzqR6 ]27] jo myrw SuB iszK khwvY[ pwhul ly SuB krm kmwvY[ ipCly aG siB jwieÀ iblwie[ gurSrnI jib hI pir jwie ]28] asur BUq kI syvw qjY[ pwhn kI pUjw nihÀ jjY[ pwhn pUjw kwil kw BwAu7[ mVI mswNI JUT suawAu8 ]29] ifMB krih mUMdih jy nwk[ jpnI PyrY bfw npwk9[

1qyj pRwpq huMdw hY[ 2Auh idzvÎ gÎwnI hY qy (SuB) krmW dw Dwrn hwr hY[ *ieh swry isMG bRhmn dy lCn kih rhy hn, dyKo iesy aMsU dw aMk 7. 8[ 3(ieh smJy ik) kwl nwl hI hY[ 4inûdRw, awls[ 5gwvy[ 6bcnhwrn vwly dw cirzqR JUTw hY[ 7kljug dw pRcwr Xw qRIkw hY[ 8JUTy pRXojn hn[ 9apivzqR[

Page 365: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

365

ijn ky BwAu n aMqr Purw1[ ikAux mUrK qIrQ BRim iPrw ]30] kIrqn Bjn gMg jl Dwr2[ soeI mukiq ju BjY murwru[’

iem iszKin sox pRQm pRsMg[ krÎo sunwvn icq ihq sMg ]31]

dohrw: +‘dIp isMG huie avqrY, kUVy krsI rws3[ iszK hmwry amd sd, qn kI krI pRkwS4 ]32] eyk byr siqgur khÎo, ‘kil mihÀ iszKI mor[ Drm kmwvY bcY so, isdk ibnW siB Kor5 ]33] BMgwNI ky Kyq mihÀ jUJy, isK bhu qWih[ suK Bogy awnûdpuir, mwKovwl ik mWih6 ]34] 7BXo XuzD nwdON mihÀ, gey phwVI Bwj[ awey qurk lhOr qy, nurMg ßulwmI pwg ]35] rwjy PUty awp mihÀ, mrÎo qurk srdwr8[ hmYx bcwXo hwQ dY, so mwry krqwr ]36] 4lKNAuqI ky guMm puir*, Bey juzD siB suzD[ idzlI piq kI POj ciV, mwry qurkin ibRzD9 ]37]

1ijnHW dy aMdr pRym nhIx Puiraw[ 2kIrqn qy Bjn iehI gMgw dI jl Dwrw hY[ XQw gurvwk ‘gMgw jl gur goibMd nwm’[ +ieh sO swKI dI 65vIx swKI hY[ 3(mZhbW) swiraW L kUVw krygw[ (a) kUiVaW L rws krygw Bwv soDygw[ 4iqMnHW dw pRkwS krygw[ 5pRwlI Bwv qzC[ 6BMgwNI dy rN Kyq ivc bhuqy iszK EQy hI lVdy Sihd hoey sn (AuQox awky asW iPr) mwKovwl anûdpur ivc bhuq suK Bogy[ 7(ies qox mgrox) ndON ivc juzD hoieaw ijs ivc phwVIey Bwv alP KW qy Ausdy nwl awey kWgVy qy jMmU dy phwVIey nÜT gey, (ies qox mgrox lwhOr qox qurk awey aOrMgZyb dI ßulwmI ivc rcy hoey, murwd husYnI dy hmly qox hY)[ 8Bwv husYnI[ *sO sw: pwT bI ieho hY[ 9lKNAuqI ky guMmpur dw SuD pwT ‘lKno qwrw pur’ cwhIdw sI[ ieh do ipMf hn lwg lwg, awnûdpurox AuØzqr pzCm L do FweI koh pry, iezQy dsmyS jI dw iklHw sI ‘qwrw gV’ nwmy, jo imsmwr ho cukw hY, ieh ‘lKno’ ipMf dI hzd ivc sI[ prMqU iek suMdr bwvlI qy bwß gurU jI dy lvwey hoey eyQy ajy hYn, gurdvwrw bI hY ijsdw nwm ‘qwrw gV’ hY’ jo rÎwsq

Page 366: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

366

bfy juzD kir Kwlsw, jIqy SzqRü Audwr[ jIq Kwlsw+ kul nwS kir, sIs idey DRmkwr1 ]38] aib BI mlyCI bhu vDI, isMG KpwvYx bIr[ myrI iszKÎw sziq liK2, nWih Bulwvhu DIr3! ]39] iszK hmwry hoihÀgy++, Gir Gir huiegw rwj[ qW pICy iek iszK mm4, Dry pMQ kI lwj ]40] bhuq brK bIqihÀ lriq, siB iszKn ko BUp5[ qyjvwn rwjy aiDk, huvYx Kwlsw rUp6 ]41] iPr pICy bhu idno qy, rwj Kwlsw Tihr7[ pScm jIqy prbqI, pun kSmIr ju Sihr8 ]42] hukmI isK ar* prbqI, krY Kwlsw dRoh9[ mwr mwr kir mrYgo, jÎox Ely ko boh10 ]43] ijAux hIrw nUqn mukiq, lsY dIp kI kRWq11[ 12kUt arQ iszKin vrj, awp awp mYx SWq4’ ]44]

cOpeI: BwKY rwmkuier kQ BweI[ idRSt kUt13 jib SRI muK gweI[ {ivSyS tUk 1}

iblwspur dI hzd ivc pYxdw hY[ ieh bI ho skdw hY ik ‘lKnAuqI’ qox ‘lKno’ murwd hovy qy ‘guMm pur’ qox ‘agm purw’ murwd hovy[ agm pury ivc hI iklHw holgVH dy inSwn hn[ +pw:-sMq Kwlsw[ sO sw: pw:-jIq Klk, kul nwS kr sIs dIey Drmkwr[ 1jIq Kwlsy ny pweI (vYrI) swry nwS kIqy, Drm vwsqy sIs idzqy[ 2szc jwNo[ 3hy buzDImwnox[ ++pw:-rhyxgy[ 4iek iszK qox Bwv mhwrwjw rNjIq isMG lYxdy hn[ 5swry iszKW dw rwjw ho jweygw[ 6hor rwjy qyjvwn hoNgy Kwlsw rUp vwly[ rwjw DÎwn isMG awidkW vl ieSwrw jwpdw hY[ 7itkygw[ 8pscm Bwv srhzd, phwV qy kSmIr L ijzqNgy[ *sO swKI ivc ‘ar’ pwT nhIx, aYAux hY:-prbqI hukmI iszK mm krY Kwlsw dRooh=iek prbqI myrw iszK hoiegw Aus nwl Kwlsw dRoh krygw[ 9myry ieh phwVI isK hukm (hwsl) vwly nwl Kwlsw vYr krygw[ [sM:, dRoh=prwey dw burw icqvnw, vYr][ 10mwr mwr ky gVy dy Fyr vWùU mrygw (Kwlsw)[ 11dIvy dI kRWqI sm[ 12‘ies idRSt kUt dw arQ puzCo nw’ ieh vrijaw iszKW L qy ikhw ik awpNy awp ivc SWq rho[ aMk 45 ivc iesy kUt L idRSt kUt ikhw hY[ 13buJwrq[ iksy vwk ivc ruziKaw arQ jo pd arQ krn mwqR nwl smJ nw pY sky[

Page 367: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

367

mYx qib BwKÎo pMQ mJwrI[ ‘hoie Kwlsy mihÀ avqwrI* ]45] ieqnI kih kir bolY nWhI[ prcy SsqR iblokin mWhI[ awlm isMG kI idS qib hyir[ cwr GrI mihÀ boly Pyr ]46]

dohrw: SRI muiK qy muskwie kih krunw idRSit inhwir[ ‘awlm isMG! rMGV bfw qUM hm ipKÎo ibcwr’ ]47] kih awlm isMG joir kr ‘mYx isK rwvr kyr[ jwnhu apno dws muJ rKox Bros bfyr’ ]48]

cOpeI: khÎo ‘loh ko kwtih lohw[ rMGV ko rMGV hiq rohw[ jnm Pyr rMGV Gr Dry[ rwjy siB mOjUd quv kry1 ]49] idXo rwj qo khu hm swrw[ iszKI arD deI ihq Dwrw*[’ awlm isMG bMid kr doie[ khÎo ik ‘drSn BI qum hoie’ ]50]

dohrw: khÎo gurU ‘hm BI rKihÀ, ihRdy BwvnI soie2[ SRI aMimRqsr phuÀicby, rwm srovr joie ]51]

cOpeI: byr gÎwrvIx hm cil awvih+[

*so swKI dw pwT:-‘ies kUt idRSt myx Kwlsy ky avqwrI rwjy hovyxgy[ ’ 1qyry aDIn kIqy[ *rwiekot dy rMGVW dy srdwr vl sYnq smJdy hn, pr s: Syr isMG qox bI murwd ho skdI hY, ienHW dw suBwv Zrw krVw sI[ 2Bwv muVky awAuN dI[ +pwTWqR-hm bpu lÎwvihÀ[

Page 368: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

368

ijs qy koie n hm liK pwvih++[ pMQ Kwlsw KyqI myrI[ krOx sMBwlin mYx iqs byrI ]52 ] {ivSyS tUk 2}

dohrw: vDih rwj iCq isMG gn AuØzmq hoie ibnws[ Tyfy KwvY Kwlsw moih sMBwlY sws1 ]53] Auqroxgw mYx qbI idn jw idn mukqy isMG[ PUV gUV ar mUV inRp jwie KpYxgy ipMG2 ]54] sBY isrMdI3 nwS huieÀ kul myrI huie nwS4[ ijAux jwdv lY gy ikRSn kwtox kul ijm Gws5 ]55] pMc iszK srdwr6 mm kIny kUt bKwn7[ ien ko arQ n bUJIE’ mm hm suq kw awn8*’ ]56]

++pw:-ijm qoko nwihn lK pwvih[ punw: ijs qy ko nwihn liK pwvih[ sO swKI dw pwT hY-koeI nw jwN sky[ murwd hoeI ik jy iksy ny pCwN kr leI qW Auh siqgurU nhIx hovygw[ ikAuxik ieQy nym bzJdw hY ik iksy ny nhIx pCwN skNw[ ieh ieSwrw bI ‘hIrw isMG’ vMny jwpdw hY ikAuxik agy aMk 54 ivc gUV PUV mUV qRYey qrHW dy rwijaW dy mr jwN dw pqw idqw hY[ gUV qox murwd-dwny m: rNjIq isMG vrgy, PUV qox murwd m: Syr isMG vrgy qy mUV qox murwd KVg isMG qy nO inhwl isMG qy dlIp isMG, AuhnW dy mrn mgrox hIrw isMG L gurU jI awieaw dzsN leI ieh BivzKq vwk sony qy suhwgy dw kMm krdy[ 1sÍws sÍws[ 2PUV mUrK qy kptI rwjy (jMg ivc) ipMgly (kmZor hoky) Kp jwNgy[ 3isrhMd dy vwsI qurk[ 4myrI kul bI nwS ho jwvygI[ 5ijvyx jwdvW L lY gey ikRSn (pRBws qy) kul L Gwh (nwl lVw lVw ky) ktvw idzqw[ (a) iqvyx mYx kztWgw[ 6... srdwr (hoNgy)[ 7ieh buJwrq khI hY[ 8(quswL) myrI qy myry spuzqRW dI shuM hY[

Page 369: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

369

ieqnI kih sRI pRBu AuTy prcy ipiKin qurMg[ igny1 qbyly mihÀ skl KuSI Bey mud sMg ]57] pun sRI gur lûgr gey CzkÎ Ckwie pRswid[ lyty punw pRXMk pr isMG Dry aihlwd ]58] inj inj fyry Kwlsw gXo mhW suK pwie[ kiv sMqoK isMG bMdnw krI gurin ky pwie ]59]

ieiq SRI gur pRqwp sUrj igMRQy pMcm ruzqy ‘BivzKq’ pRsMg brnnû nwm eyk AUnczqÍwirMsqI aMsU ]39] ivSyS tUk 1:- arQ ivc gupq arQ kI hY? ik phwVIey hukm hwsl

vwly myry iszK nwl Kwlsw dRoh krygw, qdox nvyx moqI vWgUM hIrw cmkygw ijvyx dIvy dI lwt huMdI hY[ Bwvyh ik prbqI iszKW (fogiraW) nwl KuNsdw Kwlsw awpo ivc lV mrygw qdox dlIp isMG dI Qwvyx hIrw isMG (rwjw DÎwn isMG fogry dw puzqR) cmkygw, rwj krygw (m. rNjIq isMG dy qKq qy)[

ieQy Aus smyx dy ieiqhws jwNn dI loV hY[ kinûGm ilKdw hY ik iszK drbwr ivzc jMmU vwilaW dI hukm hwslI isK logW ivc nPrq dI nZr nwl vyKI jWdI sI (dyKo, sPw 177, aYif: 1)[ ieho gl sO swKI ny aMk 13 (gu: pR: sU: aMk 43 Auprly) ivc dzsI hY[ s: gMfw isMG jI kyvl ny DÎwn isMG dy qopKwny dy kmWfYxt qy inktvrqI alYgZYxfr gwrfnr dw hvwlw dy ky dzisaw hY ik ‘fogrw iqRzkVI, gulwb isMG, DÎwn isMG qy sucyq isMG, aMdro aMdr mhwrwjw rNjIq isMG jI dy jIAuxdy jI hI AuhnW dI mOq ipCox rwj dy aslI vwrsW L itkwNy lgwky vZIr DÎwn isMG dy

*apnI qy puzqRW dI shuM dyky vwk krny siqgurU jI dy suBwv dy AuØzicqw dy ivruzD hn[ eyh gurvwk nhIx hn, ieh GVy hoey lPZ hn qy ipCy ilKy not anuswr pMj isK srdwr ßwlbn jmwdwr KuSwl isMG qy qyjw isMG awidkW vrgy fogrw pwrtI dy pzKI srdwrW vl ieSwrw hY[ iszKW dy rwj dy aDÎw: 7 ivc m: Syr isMG dy lwhOr awAuN pr gulwb isMG ienHW srdwrW nwl mSvry krdw hY[ 1(GoVy) igNo[

Page 370: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

370

puzq hIrw isMG L rwj gzdI qy ibTwAuN dy suPny dyK rhy sn[ ” alYgZYxfr gwrfnr ienHW ByqW L kIkUM jwNdw sI, ies dw pqw Auh awp aYAux idMdw hY:-

Being as I was, the commandant of Raja Dhyan Singh's artillery and high in his confidence, I was closely connected with the events which I am about to describe.

[Memoirs of Colonel Alexander Gardner. arQwq cUMik mYx rwjw DÎwn isMG dy qopKwny dw kumydwn sW qy Aus dw bVw

ieqbwrI sW, mYx AuhnW vwkÎwq dw ijMnHW L ik mYx bÎwn krn lÜgw hW bhuq inktvrqI (jwNU) sW[ Auh Byq alY: gwrfnr aYAux dzsdw hY:-

The dream was that Hira Singh the heir of their family, or at least the most promising of its rising generation, might eventually succeed to the throne of Ranjit Singh. Those to be swept away were the male members of the Maharaja's family, and all those ministers, advisers, and chiefs who would not join the Dogra party.

arQwq:-‘ienHW dw supnw ieh sI ik AunHW dy tzbr dw jwnSIn Xw Gzto Gzt AuhnW dI AuØzcI AuT rhI nsl dw swiraW nwlox hoNhwr ‘hIrw isMG’ awKr mhwrwjw rNjIq isMG jI dI gzdI dw mwlk bNy[ ijnHW dI sPweI krnI (Xw ijnHW L itkwNy lwky rsqw swP krnw) sI, Auh mhwrwjw swihb dy Kwndwn dy mrd mYxbr AunHW dy SwhZwdy) qy Auh swry vZIr slwhkwr qy srdwr sn jo fogrw pwrtI nwl Swml nhIx sn huMdy[ ’ rwjw iDawn isMG dy Gr ivc ieh KÎwl iezfw prpzk sI ik Aus dI rwNI ny sqI hoN vyly awKrI iezCw ieho khI ik ‘hIrw isMG dy sIs qy slqnq dw qwj Dr idE’ jW srdwrW ny aYsw kr idzqw qW KuS hoky sqI ho geI[

[dyKo isKW dy rwj dI ivQÎw sPw 92, aMgRyZI qrjmw][ ienHW pRmwNW qox pqw lÜgw ik iszKW ivc fogiraW dy lwhOr drbwr ivc vDdy

hukm hwisl nwl Kwlsy ivc qOKlw qy iGRNw sI[ fogiraW dw iKawl mhwrwjy dy vwrsW L sPw krky lwhOr dy qKq qy DÎwn isMG dy awpNy puzqR hIrw isMG L ibTwAuN dw sI[ ies muKwlP Bwv L TûF pwAuN qy awpNy ieMdIey L isry cwVHn leI gurU jI dy muKvwk BivzKq vwkW dI pRmwNIkqw dyky Kwlsy L awpNy pzK vl pRyrnw qy muKwlPq L TûFw krnw bI iek vsIlw sI[ cMUik ieh vwhVy awp vrqwAuNy sn ies krky kuC swl pihlox ienHW dw BivzKq bNw ky iliKaw jwNw kuC aOKw nhIx sI, idRSt kUt ies vwsqy rzKI ik arQW L Gzt vzD krn Xw hyr Pyr krn dI

Page 371: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

371

guMjwieS rhy qy pihlox lokIx nw smJN qy mgrox idRSt kUt Kuhlky ieho arQ smJw idzqy jwN[ ieh GwVqW ies poQI ivc mhwrwjw dlIp isMG dy jnm sMmq 1894 qox aqy mhw: rNjIq isMG dy clwNy 1996 qy ‘m: Syr isMG’ dy smyx peIaW hn[ sr s: aqr isMG jI ny vI sO swKI dy pd ‘hIry’ dw Bwv hIrw isMG fogrw qy dIp dw Bwv ‘m: dlIp isMG’ smiJaw hY[

ieh hor iKawl krn vwlI gzl hY ik sO swKI dy aMk 13 ivc prbqI L gurU jI ‘isKmm’ kih rhy hn qy gu: pR: sU: dy aMk 43 ivc Kwlsy L giVaW vWùU nwS huMdw dzs rhy hn[ pr asl bwq ieh hY ik phwVIey dw ivswh krn qox iesy sO swKI ivc gurU jI mnHy krdy rhy qy SRI muKvwkW ivc Kwlsy L awpNw srUp dzsdy rhy qy ies Qwvyx phwVIey dI mihmw qy Kwlsy dI hyTI hY[ kdy ho skdw hY ik aYsy kOVy vwk kdI Kwlsy L gurU jI kihMdy, ijs L ik awpNw rUp kihMdy rhy? ieh bI idRSt kUt dy arQ L Aupr ilKy Bwv ivc rihnumweI krdI hY[ iPr swKI 97 iesy gzl L spzSt krdI hY ik ‘hIrw isMG’ L qKq qy bhwlN dy sMklp L pUrw krn vwsqy ikzQox qzk sOhw: ivc GwVqW GVIaW geIaW[ kinûGm ilKdw hY:-

Golab Singh the eldest of three sons claimed that his grandfather was the brother of the well known Ranjeet Deo, but the family was perhaps illegitimate and had become improverished and Golab Singh took service as a horseman in a band commanded by Jamadar Khoshal Singh.

[Phag. 189. Ed. I ies dw Bwv ieh hY ik sB qox vzfw rwjw gulwb isMG (mhwrwjy dy srdwr)

KuSwl isMG dI POj ivc aw ky asvwr BrqI hoieaw qy Auh awpNy awp L rNjIq dyv (jMmU dy iksy purwNy rwjy) dy iBrw dw poqw dzsdw sI[ huN jdox ieh gulwb isMG dw Kwndwn lwhOr drbwr ivc blvwn hoieaw qW jYsw alY: gwrfnr ny iliKaw hY qW lwhOr qKq L hI sWB lYN dy sÍpn dyKN lg ipaw[ hornW jqnW ivc sO swKI ivc ies gl dIaW GwVqW GVIaW jwNIaW iek vsIlw sn ijs nwl ik gurU goibMd isMG jI vlox hor mohr lg jwvy ijnHW ivcox iek ieh hY:-(dyKo swKI 97 aMk 13 qox) ijzQy kihMdy hn ik jMmU dw rwjw rNjIq dyAu Aus dw ipqw rqn dyAu jo kihlUrI dw duihqw sI gurU dsmyS jI pws sq brs irhw qy siqgur L irJwky KVg, ktwr, brCI, qupk, lhOrI kmwn awid SsqR pwey qy ieh vr pRwpq kIqw:-‘qumry bMs awieaw hI

Page 372: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

372

jwno, moko quJ mYx Byd n Bwno[’ Pyr iesy rqn dyAu L gurU jI supny ivc imlky kihÀdy hn, ‘qyry vMs awvoxgw qW idn[ SsqR jwihÀgy qyry mrikn[’ goXw gurU jI kih rhy hn ik hy rqn dyAu qyry vMS ivc myrw avqwr hovygw[

ies qox spzSt ho igaw ik rNjIq dyAu nwl awpNw swk dzsdy hoey Ehdy ipqw L vr pRwpq dzsky ipzCy khy (hIrw isMG) L gurU jI dw avqwr dzsN dw jqn ho irhw hY[ jy hIrw isMG dy gzdI qy bYTN dw vkq awAuxdw qW hIrw isMG nw kyvl gurU jI dy BivzKq vwk qox rwjw hoieaw dzisaw jWdw (swKI 65 mUjb) blik gurU jI L Aus dy rUp ivc awXw (swKI 97 mUjb) pRgt kIqw jWdw[

ivSyS tUk 2:- gurU jI dy dubwrw awAuN bwbq arQwq AuhnW dy gÎwrvyx rUp Dwrn bwbq sO swKI ivc keI qrHW dy vwk hn, qy kiv jI ny vI ijMny vwk ilKy hn EQox hI lYky rzKy hn, ienHW L kzTy kIqy ibnW TIk ivcwr nhIx ho skdI, ies leI nmUnw hyTW dyxdy hW[ ienHW L pwTk awp ivcwr lYN[ ienHW dy prspr ivroDW qox awpy pqw lg jWdw hY ik aYsy vwk jo awpo ivc hI ivroD rzKdy hoN, kdy SRI muK vwk nhIx ho skdy[ vDyry tIkw itzpNI dI loV nhIx hY[

1

sO sw: dI swKI 78- ds avqwr gur eyk sm ijAu jwnY jo myr[ eyk dsw gurU gRMQ jI bwNI siq Bw hyr[

Doie rumwl qb gur gRMQ pwihl lyvY dyie[ (gu:pR:sU:ru:5 aM: 15)

ds avqwr gur eyk sm ijAux jwnYx jo myr[ iekwdSmo gur gRMQ jI bwNI siqgur hyir ]4]

Doie rumwl gur gRMQ ko pwhul lyvY dyie[

11vW rUp gurU gRMQ sw: jI hYn[

arQwq 11vW rUp gurU gRMQ swihb jI hYn[

2

sO sw: dI swKI 60:- bcn hUaw Kwilsy mYx hOx avqroxgw[

g: pR: sU:, ru: 5 aM: 37:- boly ‘hAux bn Kwilsw vrqOxgy sB mWih’ ]30]

agox L Kwlsw gurU rUp hY[ arQwq mYx Kwlsy ivzc vrqWgw Kwlsw myrw

rUp hY[ Bwv hor srIr nhIx Dwrnw[

3

sO sw: dI swKI 97:- qumry vMs awieaw hI jwno[

aM:17 qyry vMs awvoxgw qw idn[

aM: 24 ieh swKI gu: pR: sU: ivc nhIx aweI[

fogry rwj Gr ivc avqN[

arQwq jMmU dy fogry rjpUq rwjy dy Gr

avqrWgw[

4 sO sw: dI 70vIx swKI:-

qW hzsky boly, agÎwq mUriq hmwrI AuqrygI[ bypqw awAuNw

aMimRqsr iTkwNw hosI

Page 373: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

373

sO sw: dI swKI 65:- bcn hoieaw:- hm bI aMmRqsr rwm sr dI BwvnI rKdy

hW, qW AuqrWgy gÎwrvIx vyr apnI KyqI Kwlsy L sMmwlN, koeI n jwN skygw[

gu:pR:sU:ru:5 aM: 39:- khÎo gurU ‘hm BI rKihÀ ihRdy BwvnI soie[ sRI aMmRqsr phuMicby rwm srovr joie ]51]

byr gÎwrvIx hm cil awvihÀ[ ijsqy koie n hm liK pwvih[

pMQ Kwlsw KyqI myrI[ krox sMBwln myx iqs byrI ]52]

pr pqw iksy L nw lgsI[ nqIjw-so ijs L ienHW qukW anuswr iedM krky kih idqw jwAU ik ieh hY 11vW rUp, qW Auh mMnNy Xog nw rhU ikAuxik Srq ieh hY ik Aus L gÎwq ivc ilaw skNw sMBv nhIx

hovygw[

5

sO sw: dI swKI 71vIx:- rwmdws sr sMgqI nwvY siB inÜq[

Cy jojn gur ngr vs hm awvYx imzq[ bYT dulIcy cmr Ful isK drSn icq[ isMG lwK pMj eykTy gj bwj smyq[

gu:pR:sU:ru: 5, aMsU 31- pihlIaW iqMn qukW ieho hn, cOQI hY:- isMG lwK ds eykTy gj bwj smyq[

pqy dzsky awAuNw[

1. aMimRqsr drbwr swihb, awky klIcw ivCwky cOr Fuldy hyT bYTWgy, pMj lÜK Xw ds lÜK iszK GoVy hwQIaW sNy nwl

hosn[ 2. aMmRqsr qdox Cy

jojn=24 kohW Xw 32 mIlW ivc hosI[

vIcwr ajy aMmRqsr 32 mIl ivc nhIx hY qy dsmyS jI qox mgrox koeI vÎkqI ajy

drbwr swihb awky cmr hyT dulIcy qy nhIx bYTI, ijs nwl pMj Xw ds lÜK gj bwj vwly isMG hoN[

6

so sw: dI swKI 82:- rwmdws pur jnm Dr AuØznI sY ky mWJ[

gu: pR: sUrj ivc ieh swKI ilKidaW ieh quk nhIx aweI, pqw nhIx sO swKI ivc iksy mgrox pweI ik kvI jI

ny nhIx pweI[ 1900 ivc kvI jI awp jIAuxdy sn[

sMmq dw pqw dy ky awAuNw

vIcwr-1900 sMmq ivc koeI vÎkqI

pRiszD nhIx ik ijsL gurU kw avqwr

mMinaW igaw hovy[ ies swKI ivc hor

pqy bI pUry nhIx hoey, ijvyx idzlI dy qKq qy

bYTNw awid[

Page 374: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

374

ieh gu:pR:sU: dI iesy ruq dy vdqovÎGwq sO swKI dy qrjmy hn vrnW sRI gur nw: pR: qox lY ky 12 rwsW qzk ijzQy ikqy siqgurU jI dy BivzKq jwimaW bwbq bcn awey hn qW kiv jI ny ds jwmy hI dzsy hn, ienHW qox vDIk dw ikqy iZkr nhIx[ jYsw ik SRI gu:nw:pR: ivKy Bw: mUly dy pRsMg ivc ikhw ik dsmox jwmyx iesdw AuDwr krWgy[ iksy QW qy bI dsvyx qox bwd iksy hor jwmyx ivc awky iksy L AuDwrn dw iZkr kvI jI ny nhIx kIqw[ Pyr ijzQy mMgl nûbrvwr SRI gu:nw:pR: ivc hn aDÎwvW dy isrW qy, EQy 10 siqgurU qy 11vyx sRI gurU gRMQ swihb jI dw mMgl hY[ ikqy bI iZkr 11vyx mnuÜKI jwmyx dw kvI jI ny nhIx kIqw[

Page 375: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

375

40. [sMgq L SsqR Dwrn dw hukm[ swl pzqR[ joDw 3 pRkwr] 39<<ipClw aMsU qqkrw ruiq 5 aglw aMsU>>41

dohrw: +iek idn bYTy sBw mihÀ, sRI goibMd isMG rwie[ iQrÎo Kwlsw chuÀ idSin, XQw kubyr suhwie ]1]

cOpeI: iszKin ko AupdyS bqwviq[ ijn qy1 jmn mrN Cuit jwviq[ ‘BRwqw iszKhu2! ihq kI sunhu[ sziqnwm siqgur inq Bnhu ]2] ijn qy3 pwie prm suK iQrhu[ lK cAurwsI jUn n iPrhu[ bfy Bwg mwnuK qn pwXo[ hwn lwB ijs myx drswXo ]3] mhW rqn4 ko pwie n Kovhu[ rihn siQr nihÀ5 nIky jovhu[ ismrn sRI siqgur siqnwmU[ lwhw nr qn ko aiBrwmU’ ]4]

ies ibiD khiq huqy ijh smYx[ iek isKnI aweI ikX nmY6[

iQr smIp huie lwgI rovin[ azSRüpwq qy bsqR iBgovin ]5] SRI muK qy qib bUJn krI[ ‘ikAux ibrlwpiq kÎw duK BrI?’ pun kr joir Aucwrin lwgI[ ‘sunhuÀ gurU jI mYx duK pwgI ]6] mm Brqw drSn ihq awXo[ ieq mir gXo aiDk duK pwXo[

+ieh sO swKI dI 66vIx swKI hY[ 1ijnHW (AupdySW) nwl[ 2hy BweI iszKo[ 3ijs (ismrn) qy[ 4Bwv mnuÜKw jnm[ 5iezQy rihNw sdw nhIx[ 6nmskwr kIqI[

Page 376: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

376

swcy pwqSwhu kÎw krOx[ mYx prdySin aib ikq iQrOx ]7] ngr jlwlwvwd su dUr[ ivDvw BeI prÎo duK BUr[ aib myrw koie n ies dyS[ ies pRkwr ko prÎo klyS’ ]8]

dohrw: hUaw bcn qib ‘sMgqI!1 awXuD bWDhu inÜq[’ suiNaW mMinaW bwk iqn, SsqR sMgqI imzq2 ]9] lVqI sMgiq gurU kI, suin ipiK siqgur dÎwl[ vwr BgOqI pTn kir, sMgiq qurkin swl3 ]10] iszK bfweI kriq awp, SsqR krYx bhu juzD4[ qurkin sox vDqw gXw, siB sMgq ko kRzüD ]11] vDqI hovY mrY mwr, krY pXwnw nwk5[ bFÎo hOxslw jgq ko, hoviq isK gur vwk6 ]12] pRIqo pRIqw mIqo mIqw, lgy hoin qib log7[ Bly bury ibdqYx durY8, khUM hrK khUM sog ]13] nwm jpYx Aur isdk gur, hovY aiDk pRswid[ SRI gur ky pwien prYx, mytYx jgq ibKwd ]14] swlpzqR siqgurU jI, iszKin dyiq anwie[ ZKm imtY Gwiel Kro9, ieh ibiD deI bqwie ]15] Swh iskMdr gurm kw, awXo ivc pMjwb10[

1hy sMgq! 2sMgq ny SsqR imzqrW vWg rzKy Bwv Dwry[ 3pwT krdI hY sMgq qy qurkW L szldI hY[ 4iszK awpNy SsqRW dI bfweI krdy qy SsqRW nwl juzD bhuq krdy hn[ (a) jo iszK SsqR Dwr ky bhuq juzD krdw hY (Aus) iszK dI vifaweI (gurU jI) awp krdy hn[ 5ijzQy (qurkW vlox) vDIkI hovy, (iszK) mrn mwrn L jw pYN, (Xw ijzq lYN Xw) ShId ho jwN[ [ipawnw-nwk=surg jwNw, ShId hoNw][ 6gurvwk (mMnky) iszK hoN lg pey[ 7dosq qox dosq imzqR qox imzqR lokI (iek dUjy dy AupdyS nwl) (iszK) hoN lgy[ 8Bly pRgt hoN lÜgy qy bury lukN lÜg pey[ 9bhuq GwielW (dw bI)[ 10Swh iskMdr (nwmy iek hkIm gurm) dyS dw pMjwb ivc awieaw sI[

Page 377: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

377

iqn Gr ielmI qbk ko, qwlb kIn iSqwb1 ]16] ibzdÎw iqs ky sdn ieh2, bIqy brK pcws[ ludk ngr mihÀ bws hÍY3, szq vsq cih qws4 ]17] 5rhI brK bX imlÎo qib, srruvwl ky swQ[ brK rhÎo mrny smY, dIns ibzdÎw pwQ3 ]18] *qihÀ qy ibzdÎw gurU Gir, swl pzqR kI awie+[ kYso Gwiel vfo huie, lgy qWih suK pwie’ ]19] isKNI msqk tyik kY, pwie kwmnw jwic[ geI awpny dyS ko, jpiq rhI gur swc ]20] inqpRiq gur AupdyShIx, suK swDn ko muzKÎ6[ sugm pwieÀ kzlÎwN ko, krihÀ invwrn duzK7 ]21] sUKm mq nihÀ pFn mihÀ, iqm hI SRvn mJwr[ krn jMg iqn pRiq khYx, ‘sur puir bsihÀ juJwr ]22] 8pIT dyin kir pRwn ipRX, kwqur SuB miq hIn[ awp plwvY apr kY, DIrj krqw CIn6 ]23] bhu pwpin Pl Bogqw, prY nrk mihÀ soie[ pwie BWj inj Bwj kY, Drm pRhwrI hoie9 ]24]

1Aus dy pws cikqsw dw ielm sI (ijs L mMgN vwsqy) qwlb (=ivdÎwrQIaW) ny CyqI kIqI[ [aæ:, iqzb=cikqsw, jwdU[ ‘ielim Auqb’ L kvI jI ny ielmI qbk ilKÎw jwpdw hY[ qwilb=mMgN vwlw, ividawrQI][ 2Ausdy Gr ieh ivdÎw (swlpzqR) dI hYsI[ 3Auh luiDawny Sihr ivc 50 vrHy irhw[ 4(pr) Aus L szq vsqU=(pRmwrQ pRwpqI) dI loV sI[ 5jW Aus dI Aumr iek swl rih geI qW Eh rvwlsr qy gurU jI nwl aw imilaw[ vrHw idn Eh (gurU jI nwl) irhw, mrn vyly Ausny ies ivdÎw dw rsqw dzs idzqw[ prMqU kiv jI rvwl sr qox pihly juzDW ivc swlpzqR dy vrqIN dw pqw dy awey hn dyKo ruq 4 aMsU 16 aMk 26 qy aMsU 19 dy aMk 8 qy 10[ *sO swKI dI 66vIx swKI ieQy muzk jWdI hY azgy kvÎokqI czlI hY[ +swl pzqR mwqR lwAuN dI ivdÎw qox murwd nhIx ikAuxik vrqdy qW pihlox bI sy, pr swlpzqR L iksy Kws ivDI nwl iqawr krky lwAuN qox murwd jwpdI hY[ 6muzKÎ swDn suK dy[ 7(ijMnHW nwl iszK awpNy) duzK dUr krky klÎwN sOKy pw lYN[ 8pRwN ipawry krky ipzT dyky Auh jo kwier SuB buzDI qox KwlI hn, awp Bzj AuTdy hn qy hornW dy DIrj L nwS krdy hn[ 9awp Bzjky (swrI sYnw L) BwjV pwAuxdw hY Auh Drm dw nwS krqw hY[

Page 378: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

378

jMg ivKY nihÀ sMg ilhu, sMg ij rhY ipCwr1[ XoDw azgR vDY aiDk inrBY DIrj Dwir ]25] AuØzqm mzDm aDm hYx joDw qIn pRkwr2[ aBÎwsY SsqRin hqin inq pRiq bwrMbwru ]26] itkY jMg lrqw rhY, bwm dwhny hoie[ 10snmuK hqY ik hyl mihÀ SzqRü ibnwsY joie3 ]27] 4itky jMg mihÀ azgR viD mwrih irpu ko Dwie[ mzDm joDw jwnIey pr dl dyie clwie5 ]28] 6BwjÎo pr dl dyiK kY dy iDRq siBin htwie7[ iPrY awp irpu smuK hiq AuØzqm lKhu suBwie ]29] dl plwie Dir qRws ko itkih n pwie jmwie8[ duSqr iqnhuÀ bhornw ijm jl hV ko jwie ]30] imRg gn QMBYx n Bwjqy

1jo sMg krky ipCy rhy Aus L jMg ivc nwl hI nw lE[ 2aDm dy lCn czly[ 3snmuK awey L Xw hzly ivc jo vYrI L mwry[ 4mzDm dy lÜCN cly[ 5vYrI dl L Bjw dyvy[ 6AuØzqm dy lÜCN czly[ 7DIrj dy ky BjidaW L moV lvy[ 8jdox POj frdy AuØzT Bzjy qy pYr jmwky itk nw sky[

Page 379: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

379

iqm plwiebo jMg1[ qib DIrj Dir huie Kro ijm rN QMB insMg ]31] krih vwr qib awpny, irpu qy sih kY aMg[ Kry kry Bt sMg kY rokih SqRzün jMg2 ]32] Bey plwien bIr jy jo rokih Dir DIr*[ Pl pRwpiq asumyD ko AuØzqm sUr aBIr3 ]33] suBtin qy prvwirE4 mwrih shih pRhwr[ phuÀcY aCY su lok5 mihÀ qn klûk siB fwir ]34] khY klIv n bwk ko6, bÎwkul hoie n joie[ asqR SsqR ko nihÀ gnih mwrn mihÀ irs hoie+ ]35] mrn ibKY inScY ijsY rN ipRX DIr smyq[ pÎwry krY n pRwn ko lrY Drm ky hyq ]36] cmU bÎUh ky azgr mYx7 TihrwvY br bIr[

1jMg ivcox nÜsNw (aYsw) hY[ 2nwl dy sUrimaW L KVy rKy qy vYrIaW L jMg ivc roky[ *pw:-kO rokih Dr DIr[ 3inrBY[ bhwdr[ 4vyiVHaw hoieaw[ 5nwS rihq lok[ (a) cMgy lokW ivc[ 6kwier vwk jo nw khy[ +pw:-mwrn mrih su hoie[ 7swrI sYnw dy TwT azgy[

Page 380: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

380

huieÀ joDw iek jor ky ibc qy++ BjY n BIru1 ]37] muK lÜCn ieh jIq ko, ihXy hrK Bt hoie2[ hqY SzqRü ko jMg mihÀ XhY chY siB koie ]38] 3bwXu ipRSit, riv ipSt pr, Gn BI huie pScwq[ pICy bol ibhMg huie lKY jIq kI bwq ]39] bX bwkI jwvd ahY mrY nhIx iks QWie[ pUry awrbl hoin qy bcih n kot Aupwie ]40] iem liK kY DIrj DrY pr dl krY ibnwS[ jIqy¶ Dnu jsu pRwpqI, mry surg mihÀ bws ]41] SsqRin mihÀ kir pRym ko inq ly swr sMBwl[ inrml kir Dir kr ibKY4, arpih puSpin mwl ]42] DUp Dupwie, cMdn cric5, sOrB6 arip* cFwie[ DwrY awdr sihq Bt

++pw:-BY[ 1iek joV dy joDw hoN AunHW ivcox kwier hoky koeI nw BzjN vwlw hovy[ 2sUrmy dy idl ivc Auqswh hovy[ 3ieQox jY dy Sgn czly[ ¶pw:-jY qy[ 4(SsqR L) inrml krky hzQ ivc pkVy[ (a) inrml hzQW ivc Dwrn krky (SsqR L)[ 5iCVky[ 6sugMDI[ *pw:-awp[

Page 381: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

381

rwKY aMg lgwie ]43] 1pRQm itkwvih hwQ inj aink gulyly mwir2[ pun Dnu KYxcin ky ibKy3 inq hI jqn sMBwir ]44] hwQ iskMDY sm krY inScl nYn smyq4[ idRSt muSt qy lÜC ko Cwdih iekqw lyq5 ]45] idRSit6, muSt7, mn, lÜC8 jib iek sMgq ko pwieÀ9[ nihÀ cUkih so hqin qy10 iem azBÎws kmwie ]46] bwm muSt Dnu pr itkI11 qQw qupk ky swQ[ bl pr12 inhcl hoiq hY nihÀ folih pun hwQ ]47] 13dIdmwn, mn, idRSt, lÜC mzKI juq siB soie[

1DnuK clwAuN dw vzl tuiraw[ 2gulyly mwr mwrky hzQ itkwvy (inSwny mwrn qy)[ 3kmwn iKzcN ivc[ 4hzQ moFy dy brwbr krky nYNW sNyx itkwvy[ 5Bwv ieh ik nZr L muzT dI syD qy rzKky inSwny nwl aYsI eykqw (isDweI) kry ik lÜC muzT dy aYn Auhly pvy[ 6nZr[ 7muzT[ 8inSwnw[ 9iek syD ivc aw jwN[ 10PuMfN qox[ 11huN bMdUk czlI hY[ 12bl nwl[ 13dIdmwn (=Cyk) ijs ivcox bMdUk dI syD lYxdy sn, mn (aMdrox dyKNhwrw), idRStI (nZr), inSwnw (=ijs L mwrnw hY), mzKI (jo bMdUk Auqy huMdI hY), jy eyho pMjy iek syD ivc hoNgy qW (bMdUk) clweI dy azgy koeI nhIx bcygw[ [mzKI=bMdUk Auqy syD bMnHN leI lwieaw iek inSwn[ dIdmwn=bMdUk dI iSsq lYN dw Cyk][

Page 382: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

382

pMchuÀ jy iek sUq hÍYx hqÎo bcY nihÀ koie16 ]48] inq azBÎwsih, kr itkih imlÎo rhY iqn sMg[ so awXuD Bt hwQ ky kÎox n kwj dy jMg ]49] isr qn rKih n SsqR ko adb sihq Dir pws[ aMg sMg lwXo rhY krhu n irpu ibsvws’ ]50]

ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy pMcm ruqy ‘SsqRn azBÎws’ pRsMg brnnû nwm czqÍwirMsqI aMsU ]40]

Page 383: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

383

41. [BweI dXw isMG vlox krm inrNX] 40<<ipClw aMsU qqkrw ruiq 5 aglw aMsU>>42

dohrw: inq pRiq bYTihÀ isMG iFg rihNI rihq bqwie[ Bgq gÎwn kI bwrqw sunihÀ sdw icq lwie ]1]

cOpeI: siB iszKn bUJy kr joir[ ‘pRwnI krm bMD pr Gor1[ iqn ko2 inrnw krhu sunwvn[ ijs ky jwnih krih bcwvn3’ ]2] SRI muK qy siBhUMin Aucwrw[ ‘dieaw isMG mm rUp Audwrw[ krhu pRSn jyiqk ruic hoie[ AuØzqr khY skl hI soie4 ]3] iem kih kY gur aMqr gey[ apr srb qihÀ bYTiq Bey[ inrnY krn ibKY icq dXo[ dXw isMG qib boliq BXo ]4] ‘srb pRkwr gurU srbzgÎ[ hm iqn azgR khW alpzgÎ[ iqm bolYx mYx jQw bulwvYx[ nr puqlI ko jQw ncwvYx ]5] soAU inj muK boil sunwvihÀ[ lok lKihÀ puqlI su alwvih[

pUrb sunh krm kI gwQw[ nrk surg huie ijn Pl swQw ]6]

qIn ibiDin ky krm pCwn[ sMciq, prwlbD, ikrymwn5[

1pRwNI BÎwnk krmW dy bMDnW ivc ipaw hY[ 2Bwv krmW dw[ 3ijs (krmW dy inrny) dy jwNn qy (pRwNI awpNy awqmw) L bcwvNw kry[ 4soie=dXw isMG[ 5ikRX mwn[

Page 384: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

384

qrkS aMqhkrn mJwr1[ qRY ibiD bwN is bisbyhwr2 ]7] cyqn awqm CwXw joie3[ pRiqibMbiq aMqhkrN hoie4[ aru azgÎwn aMs ky sihq5[ iqs mihÀ krm bIj gn rhiq6 ]8] aMqhkrn awp jV ahY[ jib lO szqw iczqMn n lhY7[ qib lO krm DrN smrQ nihÀ8[ cyqn Cwieaw qy smrQ lih9 ]9] aMqhkrN ahY mn joie10[ jib azgÎwn smyqY hoie[ qib smrzQ krm Dir swry11[ ibn azgÎwn krm nihÀ Dwry ]10]

dohrw: aMqhkrN, azgÎwn dÍY, cyqn awqm qIn[ hÍY iekzqR DwrihÀ krm, DrY n hÍY iek hIn12 ]11]

cOpeI: ies ko khOx shq idRStWq[ sunhu Kwlsw! hY ijs BWiq[ -siqguN rUp imRzqkw awih13[ aMqhkrN ipMf hY qWih14 ]12]

1aMqh krn rUpI BzQy ivzc[ 2iqMny pRkwr dy krm rUpI bwN vsdy hn[ 3cyqn awqmw dI jo CwXw hY[ arQwq awBws (=aks)[ 4(dUsrw) iqs awBws krky pRiqibMbq aMqhkrN hY[ 5(qIsry) azgÎwn aMs dy smyq[ 6ienHW (iqMnW dy smudwie) ivc swry krmW dy bIj rihMdy hn[ 7jd qk (aMqhkrN) cyqn dI szqw nhIx lYxdw[ 8krmW dy Dwrn ivc (aMqhkrN) qdo qzk smrzQ nhIx[ 9(aMqhkrn) cyqn dy awBws (aks) pYN nwl smrQw pRwpq krdw hY (krm Dwrn dI)[ 10mn jo aMqhkrN hY[ 11qd swry krmW dy Dwrn L huMdw hY smrzQ[ 12iek jy nw hovy (qW iPr krm) nhIx Dwr skdw[ 13sqoguN rUpI (mwnox) iek imztI hY[ 14(imztI) dw ipMf (Fylw) hY[

Page 385: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

385

awqm cyqn rUp akwS1[ aru azgÎwn rUp jl rws2[ imRqkw ipMf imlY jl sMg[ qib Gt rUp bnih srbMg3 ]13] aMqr ley ggn ko hoie4[ krm anwj Dry qib soie5[ qInhuÀ imil kir Gtw suDwry6[ smrQ hoie pdwrQ Dwry7 ]14] qInhuÀ inj inj hÍY kir nÎwry[ Drn pdwrQ Skiq n Dwry8[ iqs pRkwr iek awqm joie[ krm DrY9 smrQ nihÀ soie ]15] kyvl aMqihkrN n Dwry[ iqm azgÎwn n Drih, invwry10[ qInhuÀ ko sMjog jib hoie[ krm Drin smrQ hYx soie ]16] aMqihkrN rUp qrkS mihÀ[ krm bwN bwsw inq pRiq lihÀ11[ jo qrkS qy qIr inkwrw[ aYxic DnuK Cuit clÎo agwrw ]17] apno bygsu siB hI kir ky[ inSPl hoiq rhY Dr pir ky12[

1cyqn awqmw rUpI akwS hY[ 2swrw azgÎwn jl rUpI hY[ 3sB qrHW nwl[ 4GVw hoky aMdr akwS L lYxdw hY[ 5krmW rUpI anwj L qd Auh (aMqhkrN rUpI) GVw Dwrdw hY[ 6GVw bNdw hY[ 7(qd GVw) pdwrQ Dwrn L smrQ huMdw hY[ 8pdwrQ Dwrn dI SkqI nhIx rzKdy[ 9krm Dwrn krn ivc[ 10judw hoky[ 11prwrbD krm quiraw[ 12iZmIx qy ifzgky inPl ho jWdw hY[

Page 386: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

386

prwrbD hY XW ko nwm[ dy Pl siB ko hoie ivrwm1 ]18] 2iQr qrkS mihÀ jyiqk bwn3[ iqn ko sMicq nwm bKwn[ 4DnuK jyh sox jorÎo joie5[ nwm su ikrymwn iqs hoie ]19] ijn krmin ko idXo srIr[ prwrbD so jwnhuÀ DIr! aink jnm ky kry iekzqR[ so sMciq hYx nwm biczqR6 ]20] ikRaw hoiq inq juiq aiBmwn[ ikrymwn jo jwn sujwn7[ ikrymwn jo* khÎo bnwie[ qRY sMgÎw ies kI huie jwieÀ8 ]21] pRQm avsQw mihÀ ‘ikrymwn[’ duqIey mihÀ ‘sMicq’ ieh jwn[ iqRqI avsQw jib hI pwie[ ‘prwrbD’ sMgÎw huie jwie ]22] ijm iek kwl BivzKq9 hoie[ bhuro brqmwn10 hY soie[ soeI kwl BUq11 hÍY jwie[ lKhu Kwlsw iqs hI Bwie ]23]

1Pl dyky SWq ho jWdI hY[ 2sMicq tuiraw:- 3ijMny bwN itky pwey hn[ 4ikRXmwn try:- 5jo DnuS dy iczly nwl joiVaw hY[ 6AunHW dw nwm sMicq hY qy Eh (biczqR=) keI pRkwr dy hn[ 7ijhVy aiBmwn nwl (ik mYx kr irhw hW) krm roZ kIqy jw rhy hn eyh ikrymwn krm jwNo[ *pw:-so[ 8iesy (ikrymwn) dy hI qRY nwm ho jWdy hn[ 9awAuN vwlw[ 10huN dw smW[ 11bIq igaw smW[

Page 387: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

387

prwrbD ky Pl hYx qIn[ jwiq1, awrbl2 Bog3, su cIn4[ 5sur nr awid crwcr dyih6[ AuØzqm mzDm aDm aCyh7 ]24] siB ky ivKY hoiq hY nwnw8[ ieh jwnhu Pl jwiq bKwnw9[ 10inmK awid huie jIvn jyiqk11[ awrblw Pl jwnhu qyiqk12 ]25] 13duK suK, ko jo anuBv rUp[ ibRzD ikDox lGu krn anUp[ ies ko nwm Bog buiD khYx14[ cOdih lok ibKY jn lhY ]26] dÍY ij krm sMciq ikrymwn[ awqm gÎwnI ky huieÀ hwn[ ijm qrkS mihÀ sr su imtwie15[ DrÎo pnc pr so ip htwie16 ]27] 17prwrbD jo CutÎo su bwn[

1jwqI[ 2Aumr[ 3Bog[ dyKo hyTW aMk 19[ 4jwNo[ 5huN jwqI qurI[ 6jV jMgm dy srIr[ 7jo hYn (a) iek rs[ 8Bwv jwqI dIaW iksmW[ 9jwqI rUp Pl vrNn kIqw hY[ 10huN awrblw czlI[ 11inmK awidk qox lYky ijMnw vI iksy dw jIvn hY[ 12Aus swrI L awrblw jwNo (jo prwrbD dw iek) Pl hY[ 13huN Bog tuiraw[ 14duK, suK dw srUp anuBv krnw, vfweI CutweI, suMdrqweI (Xw koJw pn anuBv krnw)[ iesdw nwm buDIvwn Bog kihÀdy hn[ (a) bhuq jW QoVw jW drmÎwnw (anuBv krnw) hY[ [an Aup=ijs L nÎUn Xw Auc nw ikhw jw sky so drmÎwnw][ 15ijvyx BzQy ivc pey qIr clwAuNox roky jw skdy hn[ 16Bwv jo qIr iczly pr Diraw hY Auh vI clwAuNox roikaw jw skdw hY[ 17pr prwrbD Cuty hoey bwN (vWùU hY) ijs L koeI twl nhIx skdw[

Page 388: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

388

iqs ko kr n skY ko hwinx22[ azgÎ qzgÎ1 kY iek sm hoie[ prwrbD Pl dy sm doie2 ]28]

dohrw: sMciq gÎwn pRBwv sox, gÎwnI krih ibnws3[ ijm anwj mMdr shq, dwhY agin pRkwS4 ]29] mMdr shq anwj ky, jib Bw jil kY Cwr5[ aMkur ko n smRzQ pun6, jwno iqsI pRkwr ]30]

cOpeI: sMicq krm7 so aMqh krN8[ gÎwn agin qy krY pRhrN9[ bhur jnm dwiek nihÀ soie[ jly10 anwj aMkUr n hoie ]31] aMqhkrN nwS11 ies BWq[ icq siq hoie jwiq siB SWiq12[

icq siq ko aib arQ bKwnox13[ aMqhkrN14 rUp as jwno ]32]

15ijs qy drs asMmk ipKY16[ awqm buziD anwqm ibKY17[ jgq asziq ibKY siq buzD[

1azgÎwnI qy gÎwnI[ 2dohW L ieko ijhw Pl dyxdI hY prwrbD[ 3sMcq krmW L gÎwn dy pRBwv nwl gÎwnI nwS kr lYxdw hY[ 4ijvyx azg bwlky mMdr ivc ipaw anwj mMdr sNy swV leIdw hY[ 5bl ky suawh hoieaw[ 6Bwv muV PuztN L aMgUr koeI nhIx smrQ rihÀdw hY[ 7(anwj smwn) sMcqkrm (qy mMdr smwn) aMqhkrN[ 8(anwj smwn) sMcqkrm (qy mMdr smwn) aMqhkrN[ 9nwS kr lYxdw hY[ 10(ijvyx) siVaw anwj Augdw nhIx[ 11nwS ho jWdw hY[ 12iczq sziq srUp hoky SWq ho jWdw hY[ 13kihÀdw hW[ 14Bwv mn qox hY[ 15huN mn dw rUp dzsN lÜgy hn:- 16ijs (mn) krky ijAux kw iqAux drSn nhIx dyKIdw [asmÎk=aXQwrQ][ 17anwqm ivc awqm buzDI huMdI hY[

Page 389: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

389

awqm sziq asziq kI suzD1 ]33] nwm iesI ko mn pihcwn[ jib hY pRwpiq awqm gÎwn[ qib ies ibiD ko Bwv ibnwsy[ ijAux kw iqAux su pdwrQ Bwsy2 ]34] jib icq sziq ies ibiD ko BXo[ qib sMciq juiq3 mn jil gXo[ ijm mMdr juiq jlÎo anwj[ pun aMkUr nhIx Auprwj4 ]35] ikrymwn jo krn krwhIx5[ gÎwnI ky Aupjiq so nWhI[ 6prwrbD kir ikRaw ju Twin7[ hoiq anwqm juiq aiBmwn8 ]36] vhI ikRaw hovY ikRXmwn9[ jwiq pRNMmiq apr ibDwn10[ soeI ikRXw hIn aiBmwn11[ AupjY nhIx kdwicq jwn12 ]37] 13prwrbD qy huie ikrmwn[ Bojn rUp ikRXw ijm Twin14[

1awqmw sziq hY Aus ivc asziq dI soJI kr lYxdw hY[ 2Bwv awqmw awqmw idzsdw hY qy anwqmw anwqmw idzsdw hY[ 3sMicq krmW smyq[ 4Augdw nhIx[ 5ikrymwn Eh krm hn jo kIqy jw rhy hn (roZ)[ 6nw AupjN dw pRkwr dzsdy hn[ 7prwrbD krky ijhVI ikRaw krIdI hY[ 8Eh anwqm dy aiBmwn sMjukq huMdI hY, Bwv dyh aiBmwn nwl[ 9AuhI ikRXw ikRXmwn krm bN jWdI hY[ Bwv Auh krm jo asIx dyh aiBmwn sMjukq kr rhy hW[ 10EhI ikRXmwn hor rUp bdldy jWdy hn, Bwv ikRXmwn hI sMicq qy prwrbD bNdy jWdy hn[ 11so (gÎwnI) aiBmwn hIn hoN krky ikRXw hIn ho igaw hY[ 12Ausdy qW (krm) kdwicq Aupjdy hI nhIx[ 13huN prwrbD qox ikRXmwn krm (jIkMU) huMdy hn AunHW dw pRkwr dzsdy hn[ 14Bojn rUpI ikRXw (jIkUM) krIdI hY[

Page 390: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

390

prwrbD ko rUpih soie1[ Bojn kry puStqw joie2 ]38] so ikRXmwn rUp pihcwn3[ dyih sruj so puSt n jwn4[ jy arog so puSt bfyrI5[ iqsI pRkwr jugiq ilhu hyrI6 ]39] hoie ikRXw juiq qn aiBmwn[ soie ikRXw hY Aupjnvwn7[ qn aiBrwm n gÎwnI DrY[ XW qy nhIx bMD ko krYx8 ]40] krm mwl9 siB ky gr prI[ qn hMqw qÎwgy iqn hrI10[ ibnw qÎwg qy aink klyS[ jnm mrn ky kSt aSyS ]41] XW qy siqgur ny bhu bwr[ brnn kIno gRMQ mJwr11[ ‘hAu ivic awieaw hAu ivic gieaw[ hAu ivic jMimaw hAu ivic muaw’ ]42] iezqÎwidk kuC igny n jWih[ khÎo dyih hMqw kir nWih12[

1Auh prwrbD dw rUp smJo[ 2Bojn kIiqaW jo puStI huMdI hY[ 3so ikRXmwn dw rUp pCwN lE[ 4jo dyh bImwr hY so (Bojn Kwky) puSt nhIx huMdI[ 5jo arog hY Auh (dyh) puSt bhuq huMdI hY[ 6iesy qrHW jugiq smJ lE[ Bwv ijvyx rotI KwNw iek ikRXw hY ies L smJo ik prwrbD hY, ies ikRXw qox srIr puSt huMdw hY, ieh puStI Auho prwrbD ikRXmwn bN geI hY[ pr jy rogI Bojn Kwey qW puSt nhIx huMdw iqvyx gÎwnI dy prwrbD anuswr kIqy krm ikRXmwn nhIx bNdy arQwq Ausdy krm bMDn dw kwrn nhIx bNdy[ 7jo ikRXw qn aiBmwn sihq huMdI hY Auho ikRXw AugN vwlI hY Bwv Pl dyN vwlI hY[ 8ies qrHW krm Aus (gÎwnI) L bMnHdy nhIx[ 9krmW dI mwlw[ 10ijn qn hMqw qÎwgI Ausny Auh mwlw lwh suztI hY[ 11sRI gurU gRMQ jI ivzc[ 12ikhw hY (gurU gRMQ jI ny) ik dyh hMqw nw kro[

Page 391: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

391

qn hMqw mihÀ siB Auqpwq1[ duK pRwpiq pun pun pCuqwq ]43] jnm asMK iesI qy DrY[ azpRmwn2 sMkt qy mrY[ mmqw awid ibkwr anyk[ qn hMqw jnqI aibbyk3 ]44] ijs jn pr hovY gur krunw[ qn hMqw ko krih pRhrnw[ qzq AupdyS nwm ilvlwvY[ jnm mrn duK qy Cuit jwvY’ ]45] ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy pMcm ruqy ‘krm inrnY’ pRsMg brnnû

nwm iek czqÍwirMsqI aMsU ]41]

1swry AupzdRv qn hMqw (dyh aiBmwn) ivc hn[ 2bhuqy[ 3qn hMqw pYdw hoeI hY agÎwn qox, Bwv aibbyk qox qnhMqw, qn hMqw qox mmqw, mmqw qox ivkwr[

Page 392: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

392

42. [awqm ivcwr] 41<<ipClw aMsU qqkrw ruiq 5 aglw aMsU>>43

cOpeI: pun isMGn bUJin krÎo ‘kho rUp azgÎwn1[ mwXw2, bhur aibzidaw3, bMDn4, moK5 bKwin ]1]

cOpeI: jwgRq6, supn7, sKopiq8 qIn[ eyh avsQw kho pRbIn! murCw rUp9, smwiD10 khIjY[

qurI avsQw11 rUp BnIjY ]2]

iek swKI12 aru jIv13 ij hoie[ js ien rUp bKwnhu soie[ pRnhu bRhm14 inrnY* kir lho[

pMc koS15 ko rUp su kho’ ]3] pMdRh pRSn suny siB kwn[ dieaw isMG jI kriq bKwn[

‘ijs pr gurU pRsMnqw DrYx[ suin kY idF inScY so krY ]4] sunIaih siB ky rUp bKwnox[ gur krunw qy mYx ijm jwnox[ ijs jwny ar inrnY kry[ jg swgr qy so nr qry ]5]

sÍYXw CMd: 1ibn akwr, ibn jnm, anwdI rih iek dyS bRhm ky mWih[ nwm azgÎwn2, iley Kt sMgÎw iek icqMn vÎwpk1 ivc qWih3[

cyqn2, so sbMD eISÍrqw3, cqurQ sMgÎw jIv bij awih[ eISur jIv ivBwg5 pMcmo icdw Bws6 KStm liK vwih ]6]

*pw:-pun bRhm ko[ 1agÎwn dy lÜCN czly[ 2(ipCy khy dw) nwm agÎwn hY[ 3(ies agÎwn dy kwrn) Cy sMgÎw (ho geIaW hn, XQw-) vÎwpk cYqMn iek[

Page 393: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

393

ijs azgÎwn ibKY ieh Kt hYx sUKm BUq pRgt huie nWih1[ ijm bt bIj ibKY jt, quk2, dl3, SwKw4, kWf5, shiq Pl awih[ iqs hI ko -azbÎwikRq khIXih pun ‘azbÎkq’ nwm BI qWih[ swmÎ avsQw6 pRQm iehI hY bydn awid sMq* pRwihÀ7 ]7] iqRguNwqmkw8 swmÎ avsQw cyqn Bws sihq pihcwn[ hoie ivkwr avsQw iqskI ipRQk ipRQk bn qY gunvwn[ 9sq, rj, qm guN suzDw suzD ieh icdwBws juiq iley pRDwn3[ sunhuÀ iszK so ‘mwXw’ lKIaih10, smuiJ irdy siB krihÀ bKwn ]8] swmÎ avsQw icdwBws ly BeI ibkwrwvsQw soie[ 11SuD SzqRü ly mwieaw ijm BI miln SzqÍ muK qRY guN joie[ iqs ko ley ‘aivzdÎw’ jwnhu

1Bwv sUKm rUp hoky rihÀdy hn qy pRgtdy nhIx[ 2jVHW qy iCzl[ 3pzqy[ 4twhNIaW[ 5twhNy[ 6Auh avsQw ijs ivc sq rj qm qRYey guN bRwbr hoN iksy qrHW dw ivkwr AuhnW ivc nw hovy[ [sMs: swmÎwvsQw][ *pw:-awid aMq[ 7kihÀdy hn[ 8qRY guNW dy srUp vwlI[ 9(2. mwXw qurI) sq, rj, qm qRYey guN nwl ley hoey (awpNy) SuD SuD rUp ivc icdwBws nwl imlky pRDwn kihlwAuxdI hY[ 10Aus L mwXw smJo[ 11(3. aivzdÎw turI) sqÍ awid dy qRY guNW dI milnqw muK hY ijs ivc Aus L aivdÎw jwNo[ Auh aivdÎw gurU dy AupdyS nwl nwS huMdI hY[

Page 394: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

394

gur AupdyS ibnwSI hoie5[ 1aMqSkrN ibriq jib AupjI ahMbRhmwsim dÍYq n koie2 ]9]

dohrw: ibrq aKMfwkwr as ‘ivzdÎw’ nwm sujwn3[ kwrN kwrj Byd qy duibDw hwn azgÎwn4 ]10]

cOpeI: 5qn ieMdRI, mn, pRwN, anwqm6[ ies sMGwq ivKY buiD awqm7[ ‘bMDn’ iehI, sdw duK kwrN[ ahM dyh, liK krih AucwrN8 ]11]

dohrw: 9azBÎwsY gur Sbd ko, imtih dyih aiBmwn[ sq cyqn awnûd mX, ‘mukiq’ sujwn sujwn ]12]

sÍYXw CMd: 10azDÎwqm go rUp cqrds, ieqy+ ibKX aDBUq sujwn[

ienhuÀ dyv aiDdyv cqrds, bÎwlI* PurihÀ Bwv ibdmwn[ suKpiq supn aBwv, PurY gn mUriq bÎiSÃ smiSÃ pCwn11[

1(huN ivdÎw dw srUp kihNgy jo aivzdÎw nwSk hY)[ 2aMqhkrn ivc jdox ‘ahM bRhmwsim’ dI ibrqI Aupj peI iPr dÍYq koeI nhIx rihÀdI[ 3aYsI aKMfwkwr ibRqI dw nwm ivdÎw jwNo[ 4ies ivdÎw nwl do qrHW dw azgÎwn-kwrn qy kwrj-rUp nSt ho jWdw hY[ 5(huN bMDn dw rUp cilaw)[ 6ieh anwqmw hn[ 7ienHW dy smudwie ivc jo awqmw buzDI krnI hY, Bwv jo ienHW L awpNw awp smJNw hY[ 8dyh L awpNw awp lKky Aucwrdw hY (ik mYx dyh hW)[ 9(huN 5. mukq turI)[ 10(6. jwgRq clI)[ pRÎwX leI dyKo agly sPy qy aMk 1. +pw:-ienky[ *vyrvy leI dyKo aMsU 44, aMk 12 qox 15[ 11cOdW ieMdRIaW dy smudwX L aDÎwqm (kihÀdy hn), ienHW dy ivSy bI ieqny (Bwv 14) hn, AunHW L ‘aDBUq’ jwNo, ienHW dy dyvqy bI 14 hn AunHW L ‘aiDdYv’ jwNo (ijs hwlq ivc ieh) 42 prqzK Pur rhy hn, sKopqI qy sÍpn dw aBwv hY ijs ivc vÎStI qy smSÃI dIaW swrIaW mUrqW sPurn ho rhIaW hn [bÎSit=pRIq eykqw, vzKo vzKqw[ smSit=smudwie, smUh][

Page 395: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

395

PrY srb swKI mihÀ ‘jwgRiq ivSÍ aiBmwnI kI’ ilhu mwin1 ] 13] 2QUl srIr n QUl ivKX nihÀ suKpiq ko aBwv ijs mWih3[ 4jy cOdih azDÎwqmwid kI rhiq smzgR vwSnw jWih[ aivzdÎw mX sUKm ivvhwr ju PurY amUriq swKI mWih[ ‘qYjs aiBmwnI kI’ jwnhu ‘supnwvsQw’ khIXY qWih5 ] 14] 5smzgR vwSnwmX ju amUriq srv aivzdÎw ko ivvhwr[ kwrN dyh aivzdÎw mihÀ ey Bey lIn sUKmqw swr[ swKI gÎwn rhÎo sn6 mwqRM, ‘pRwg aiBmwnI kI’ inrDwr[ ieh ‘suKpqI avsQw’ liK isK7! qInhuÀ BlI Bly Aur Dwir ]15] 8jwgRiq mihÀ iks kwrN qy ikq

1ijs vyly ieh swry swKI ivc sPurn ho rhy hn, Auh jwgRq avsQw hY ies L ivSÍ aiBmwnI dI jwgRq avsQw awKdy hn [swKI=idRSÃw, aMdrlw, inrlyp dyKNhwr[ ivSv aiBmwnI=azKW ivc bYTky ivSv (jgq L) jo dyKdw hY Aus vyly jIv dw nwm ivSÍ kihÀdy hn[ ieh jwgRq avsQw L anuBv krdw hY ik mYx jwgdw hW, ies krky ies L jwgRq dw aiBmwnI kihÀdy hn][ 2(7 sÍpn cilaw:=) 3ijs avsQw ivc nw sQUl srIr nw sQUl ivSy sPurn) huMdy hn, qy sKopqI dw ijs ivc aBwv hY[ 4jo ipCy 14 aDÎwqm awidk (Bwv 42) khy hn aqy ijzQy swrIaw vwSnW rihÀdIaW hn, EQy jo ‘swKI’ L aivzdÎw meI sUKm amUrq ivvhwr Purdw hY Aus L supn avsQw khIdw hY, Auh avsQw qYjs aiBmwnI dI jwNo[ 5(8. sKopqI turI)[ 6szqÎ[ 7swrIaW vwSnW rUp jo amUrq ivvhwr hY qy aivzdÎw dw srb ivvhwr hY, (ieh) kwrn dyh rUpI aivzdÎw ivc sUKm hoky ijzQy swrw lIn ho igaw, ijQy sqÎ mwqR dw gÎwn swKI rih igaw Aus L ‘sKopqI’ avsQw lK hy iszK, ieh avsQw pRwg aiBmwnI dI hY[ 8(9. mUrCw czlI)[

Page 396: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

396

lgih cot jihÀ mrm sQwn[ ikDOx rog, kY apr hyq huie, jO lO rhy acyq mhWn1[ qO lO swKI kyr avWqr ivzSÍ aiBmwnI ko pihcwn2[ khYx ‘mUrCw’ ko srUp ieh, jwvd nhIx pRwn ko hwn3 ]16] 4iqRputI gÎwqw gÎwn gyX jihÀ BwsY bRhm Bwv ko lIn[ iqh ‘smwiD sivklp’ khiq hYx, jihÀ iqRputI ivklp ivhIn[ iek bRhm Bwv ‘smyq smwDI inrivklp’ iqh ko mn cIn5[ ivzSÍ aiBmwnI kI swKI mihÀ duie pRkwr kI khYx pRbIn6 ]17] 7smwiD, mUrCw, qIn avsQw, siBin pRkwSY BwvwBwv[ inj ansUq siBin mihÀ dyKY, hAux hI ipKnhwr Aur lÎwv[ jwgRiq QUl ibriq sox imil kY supny sUKm ibriq imlwv[ ibriq aivzdÎw suKpiq mihÀ imil ipKih ju ‘qurIXwvsQw’ gwv8 ]18]

1(gl ik) jd qk bhuq byhoS rhy[ 2qd qk swKI dy ivc (ieh sPurn ho rhI hY) iesdw aiBmwnI bI ivSÍ hY[ 3Bwv jd qk miraw nhIx[ 4(10. smwDI qurI)[ 5ijzQy bRhm Bwv L lYky iqRputI arQwq gÎwqw igawn gyX Bws rhI hY Aus L sivklp smwDI kihÀdy hn (pr) ijzQy iqRputI ivklp qox KwlI iek bRhm Bwv mwqR hY Aus L inrivklp smwDI mn ivc smJ lY[ 6swKI ivc ivSÍ aiBmwnI dI smwDI dI avsQw do pRkwr dI kihÀdy hn pRbIn[ 7(11. qurIaw czlI)[ 8mUrCw, smwDI, qRY avsQw (jwgRq, supn, sKopiq, sBnW dy hoN nw hoN L pRkwSy qy awpNy awp L sB ivc imilaw hoieaw dyKy qy anuBv kry ik mYx hI (sB dw) dyKNhwr hW, jwgRq

Page 397: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

397

dohrw: inrivklpqw qy rhiq siB mihÀ moih srUp1[ qurIXwvsQw jwnIey qurIXw qzq anUp2 ]19]

sÍYXw CMd: 3jwgRiq awid smwiD aMq lO iqRDwiBmwnI miln su ‘jIv4[’ qurIXw 5jwigRqwid siBihin khu ahY pRkwSI swKI QIv[

so srUp hY suzD jIv ko bRhm rUp liK awnÀd sIv6[ qurIaw swKI swKI qurIaw XW qy eyk rUp liK lIv7 ]20] 8eISur, bRhmW, ibSnu, ruzdR khu mUriq DwrI iqRDw anUp[ bRhm srUp su qurIXw jIvih eISur qurXw bRhm srUp[ eISur jIv eyk iem jwnhu dÍY qurIXw hI ien ko rUp*[ swKI ko srUp inrivklp

ivc sQUl ibrqI nwl imlky, supny ivc sUKm ibrqI nwl imlky, sKopqI ivc aivdÎw ibrqI nwl imlky, (sB L) jo dyKo, Aus L qurIaw avsQw kihMdy hn[ 1swiraW ivc myrw hI srUp hY[ 2ieh qurIaW (avsQw jwNo, nhIx nhIx ieh qW) byimswl qzqÍ (XQwrQ) hY[ 3(12. 13, jIv qy swKI tury)[ 4jwgRq qox awid lYky smwDI dy aMq qk qy iqMnW (srIrW) dw aiBmwnI jo hY so jIv hY, (pr ieh jIv dw) miln srUp hY[ 5qurIaW qy jwigRq awid sBnW dw jo pRkwSk hY swKI hY, Auh jIv dw SuD srUp hY, AuhI bRhm rUp hY ijs L jwNky awnûd dI avDI ho jWdI hY [awnûd+awsIv=awnûd (rUp) ho jWdw hY[ (a) awnûd+sImw=awnûd dI hd, pUrn awnûd][ 6lK lE[ 7bRhmw ivSL qy iSv iqMny Auqm mUrqIaW eISÍr dIaW hI hn, ijvyx jIv dw qurIaw srUp bRhm hI hY iqvyx eISÍr dw bI qurIaw srUp bRhm hI hY[ aYAux eISÍr qy jIv L ieko jwNo, ienHW dohW dw rUp ieko qurIaw hI hoieaw[ swKI dw jo inrivklp srUp hY soeI suK rUp bRhm jwN[ 8(15. huN koS czly, pihlw koS awnûdmX tuiraw, pMCI dy srUp ivc vrNn krngy:-) *pw:-dÍY ko qurIaw hI anurUp[

Page 398: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

398

soeI bRhm jwn suK rUp1 ]21] dohrw: so bRhm ikh sox imlÎo nihÀ

nÎwro nihÀ ikh swQ[ inrivklp so bRhm hY Aur jnwie gur nwQ ]22] bRhm rUp awnûd hY awnÀd so bRhm rUp[ ijs jwny bMDn ktYx imtih aMD qm kUp ]23]

sÍYXw CMd: ‘4ieSt’ khYx ipRX bsqu ik drSn sIs iehI pMCI ko jwn[

so pRwpiq liK ‘mod’ dihn pr, Bogn hÍY, ‘pRmod’ pr awn[ hoin ‘anûd srUp koS’ ko, ‘bRhm’ pUC lKIXih iDStwn[ bRhm avYv BXo nihÀ SMkhu awiSRq qy kih puMC smwn5 ]24] dohrw: 2kwrN iehI srIr hY

bÎiSÃ jIv iek kyr[ iqm smiSÃ hY eISu ko aMqr siB qy hyir3 ]25] 4ies AUpr qRY koS jo jwno ilûg srIr[

1ieSt ipawrI vsqU dy drSn (dy awnûd) L kihÀdy hn, ies L iek pMKI dw isr smJo, Aus (ieSt vsqU dI) pRwpqI (dy awnûd) L mod (kihMdy hn Auh) pMCI dw dihnw pr smJo, (pRwpq ieSt vsqU dy) BogN (dy awnûd L) pRmod kihMdy hn, (ies L) dUsrw KMB (smJo)[ awnûdmX koS dw srUp (pUrw) hoN ivc aiDSTwn jo bRhm hY Aus L pUC jwNo[ ieh SMkw nw kro ik bRhm aMgW vwlw ho igaw hY, awSrw rUp (aiDSTwn) hoN krky Aus L pUC dy quzl ikhw hY[ 2iek jIv dw ieh ‘vÎSÃI kwrN srIr’ hY iqvyx eISÍr dw (iek) ‘smSÃtI kwrN srIr’ hY, jo swiraW (srIrW qy koSW) qox aMdrlw hY[ 3pRXwX ipCy aw cukw hY[ 4ies dy Aupr qRY koS jo hn, Eh ilûg SrIr ivc jwNo[ vÎStI (ilûg srIr) hryk jIv dw hY qy SmSÃI (ilûg srIr) eISÍr dw hY, hy dwinEx!

Page 399: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

399

bÎiSÃ jIv ky eyk hY smiSÃ eIS ko DIr2 ]26] 1‘koS aMnmX’ vihr ko jwnhu skl srIr[ isr isr bwhU bwhu dÍY ipRSt iQrY jihÀ DIr3 ]27]

cOpeI: 2pMc koS pMCI pMc khy[ bIc byd ky sMqin lhy[ pMc krm ieMdRI, pMc pRwn[ ‘koS pRwNmX’ jwn sujwn4 ]28] 3eyk pRwN kI cwrhuÀ pON[ isr iek pr dÍY pUC iek qOn5[ krm ieMdRIaW mn ky shiq[ ‘koS mnomX’ ies ko khq4 ]29] igrw bYKrI5 ies ko isr hY[ pSXMqI, mDmw, jug pr hYx6[ prw puMC7 ieh jwn sujwn[ BXo ibhMgm iesI ibDwn8 ]30] pMchuÀ ieMdRY gÎwn suhwie9[ aOr KStmI buziD imlwie[ ‘koS ibgÎwn mXM’ ieh jwno[ iqn sm ieh pMCI pihcwno ]31] qIn koS jo kry bKwn[

1bwhr dy swry srIr L aMnmX koS jwNy (pMCI dy) isr dI QW isr, prW dI QW do bwhW qy bwkI dw DV pMCI dI pUC (dI Qwvyx) hY[ [iQry jihÀ=ijs nwl iesQiq hn isr qy bwhW Auh kI hY? bwkI dw DV[ ipRSt=ipzT, pUC][ 2pMj krm ieMdRy pMj pRwN, ies L hy sujwn! pRwNmX koS jwN[ 3iek pRwN dIaW cwr pONW (jo hn AuhI) iek isr hY, do pr hn qy iek pUC hY[ 4(mnomX koS czilaw:-) krm ieMdRIaW mn dy smyq ies L mnomX koS awKdy hn[ 5bYKrI bwNI[ 6dovyx KMB hn[ 7prw bwNI pUC hY[ 8ies qRIky nwl ieh bI pMCI (dw rUpk) ho igaw[ 9pMj gÎwn ieMdRy[

Page 400: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

400

ey hYx ilûg SrIr pCwn[ pMchuÀ koS ru1 qIn srIr[ brnn kry lKhu Aur DIr2 ]32] siq cyqn awnûd srUp[ sUKm qy sUKm anrUp3[ ieMdRX QUl ibSY ikm hoie4? buiD sUKm qy lKIey soie ]33] iqs ky iFg vrqI buiD eyk5[ XW qy ieh liK skih ibbyk6[ 7rcÎo ju mn ko mihd pRvwh[ krÎo vihr ko aMqr nWih2 ]34] iqm ieMdRY jy pMchuÀ gÎwn[ ien ko BI ikX vihr pXwn8[ pMchuÀ ivSY vihr ko ghYx9[ iks pRkwr mn ko nihÀ lhYx10 ]35] mn svDwn hoie ien pRyrY[ pRyriq ko hit kir nihÀ hyrYx11[ mn sUKm ieMdRY hYx QUl[ XW qy ien ko ibSY n mUl12 ]36] qYsy mn ko ibSY n awqm13[

1ar[ 2dwinE! idl ivc smJo, vrNn kIqy hn[ [sUcnw:-pr kRmvwr koSW qy srIrW dw vrNn nhIx hoieaw, so kRmvwr aYAux hY:-aMnmX koS, pRwNmX koS, mnomX koS, ivgÎwnmX koS qy awnûdmX koS, qy srIr iqMn ieh hn:-sQUl, sUKm (ilûg) qy kwrN][ 3rUp rihq[ 4QUl ieMdRIaW dw ivSw kIkUM bNy Bwv Eh kIkUM ies L lK lYN[ 5Bwv awqmw dy nyVy vrqN vwlI iek buzDI hY[ 6(Ausdw) gÎwn[ 7mn dw vyg ivSyS krky bwhr muK hY, aMqr muK nhIx ricaw igaw[ 8bwhr jwN vwly rcy hn[ 9(eyh) bwhr dy pMj iviSaW L gRhN krdy hn[ 10nhIx lKdy[ 11(eyh) nhIx dyK skdy[ 12mn ienHW ieMdRIaW dw ivSw nhIx[ 13iqvyx awqmw mn dw ivSw nhIx hY[

Page 401: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

401

jwn skY nihÀ ahY anwqm1[ sUKm awqm, mn hY QUl[ nhIx jwie iqs kI idS BUl2 ]37] pMchuÀ ieMdRY mn KStm hY[ vihr muKI ieh kry pRQm hY3[ XW qy hiq hoey ies rIiq4[ iqRpqihÀ nhIx Dwvqy nIiq ]38] ibn siqgur kI SrnI pry[ aMqrmuKI n ibRq ko kry[ ijs qy iQr hÍY lhYx arwm[ pRwpiq hoihÀ apn Dn Dwm5 ]39] ibgr gey ijm psu hirawAu6[ ijq ikq dOriq sihj suBwAu[ sdw jIv ko bf duKdwnI7[ imRg iqRSnw ky hrn smwnI ]40] ijm ksqUrI imrg plwvY[ Tihrih, muK jib nwiB lgwvY[ iqm hI bRhm ko jib ieh jwnihÀ[ ghYx siQrqw awnÀd mwnihÀ ]41]

dohrw: vsqu ivcwr iDawvqy8 mn pwvY ibsrwm[ rs sÍwdiq suK AUpjY anuBv jW ko nwm9 ]42] ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy pMcm ruqy ‘sUKm ibcwr’ pRsMg

brnnû nwm ibawlIsmo aMsU ]42]

1(ikAuxik mn) anwqmw hY[ 2Bwv mn awqmw vl nhIx jWdw[ 3muzF qox bwhr muKI rcy gey hn[ 4ies krky srUp qox iBRSt hoey hn[ 5awpNy Gr (srIr) ivc hI awqmDn L pRwpq ho jwN[ 6hirawry psU vWùU[ 7(CIey) duKdweI hYn[ 8(awqm) vsqU dI ivcwr kridaW (qy nwm) iDawAuxidaW[ 9(nwm) rs dw sÍwd lYxidaW suK Aupjdw hY anuBv (aMqRIv gÎwn) iesdw nwm hY[

Page 402: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

402

43. [awqm vIcwr-jwrI] 42<<ipClw aMsU qqkrw ruiq 5 aglw aMsU>>44

dohrw: aQ krqw:- nK iSK lO1 qn QUl mihÀ ‘ahM’ ibriq2 ijn kIin[ so ‘krqw’ lKIXih irdy cInhu iszK pRbIn ]1] ikRXw:- ieMdRX dÍwrw inkis kY ivriq ivKX lO jwie3[ ‘ikRXw’ khYx iqs ivriq ko4 siqgur dyiq sunwie ]2] krm:- ibKX ahYx Sbdwid jy siB ky sihj suBwie[ iqn sMg bÎwpih ivriq jib khIXih krm bnwie5* ]3] gÎwqw ar gÎwn:- 6ahMivriq icd Bws juiq so gÎwqw pihcwn[ ikRXw ivriq mihÀ Bws icd qW ko ‘gÎwn’ bKwn4 ]4] gyX ar pRmwqw+:- 7krm ivriq mihÀ Bws icd

1nhuvW qox cotI qk[ 2‘mYx pny’ dI buzDI, hAux[ 3ibRqI iviSaW qk jwvy[ 4ibRqI L[ 5Sbd (sprs rUp) awid jo ivSy hn iqnW swiraW nwl jy sihj suBwv ibrqI ivawpy (jW lgy) qW Aus L krm khIdw hY[ *pw:-krIaih krm kmwie[ 6icdw Bws sihq jo ahM (mYx hW) dI ibRqI (aMdr) hY, Aus L gÎwqw smJo[ ikRXw ibRqI ivc jo cyqn dw awBws hY Aus L ‘gÎwn’ kihÀdy hn[ +eyQy kyvl ‘gyX’ pwT cwhIey[ pRmwqw nwl ilKNw ilKwrI dI Buzl hY[ 7krm ibRqI ivc jdox icdw Bws imly so gyX hY[

Page 403: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

403

ies juiq gyX su hoie5[ ++gÎwqw prmwqw ahY iek ky awKX doie1 ]5] gÎwn khYx pRmwN ko gyX pRmyX sujwn2[ ¶iqRputI mYx liK awp ko khYx aprmw gÎwn3 ]6] pRmw gÎwn:- iqRputI ko ju pRkwS hI ar siB ko iDsTwn4[ apno awp sujwn hI so kihÀ prmw gÎwn5 ]7]

sÍYXw CMd: 6mhWvwk vydWq ik siqgur iqs ko hoin XQwrQ gÎwn7[

8aiDkwrI ju¶¶ cquSYà swDn9 ivKX jIvySÍr iekqw jwn10[ boD bRhm boDk vydWq su ieh sbMD nIky pihcwn11[ 12duK inivriq prmwnûd pRwpiq

++eyQy-gÎwqw pRmwqw-isrnwvW dyNw cwhIdw sI, ilKwrI dI Buzl nwl rih igaw hY[ 1gÎwqw dy pRmwqw iek dy hI do nwm hn[ 2(iqvyx) gÎwn L pRmwN qy gyX L pRmyX kih lYxdy hn[ ¶eyQy isrnwmw cwhIdw sI, ‘aprmw gÎwn’, ilKwrI dI Buzl nwl rih igaw jwpdw hY[ 3iqRputI ivc awp L jwNnw ieh aprmw gÎwn khIdw hY[ 4jo sB dw aiDStwn hY[ 5Aus L awpNw awp jwNnw ieh ‘prmw gÎwn’ hY[ 6siqgurU:- 7ieh XQwrQ gÎwn Aus L (pRwpq) huMdw hY ik ijs L ik vydWq dy mhW vwk (dy AupdyStw) siqgurU (imln)[ siqgurU qox murwd ieQy ies ividaw dy Ausqwd dI hY[ 8cwr anubMD cly[ ¶¶pw:-jugq[ 9pihlW, ‘aiDkwrI’ (Eh hY) jo cwr swDn sMpMn hY[ 10dUjy ‘ivKX’, jo ieh hY: ‘jIv eISÍr dI eykqw’[ 11qRwsRy ‘sMbMD’ (anubMD) ieh hY:-bRhm boDÎ hY qy vydWq boDk hY ies gl L cMgI qrHW smJ lE[ (iesy L pRqI pwdX pRqIpwidk anubMD kihÀdy hn)[ 12cOQy ‘pRXojn’ cilaw:-

Page 404: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

404

iehI pRXojn krihÀ bKwn1 ]8] dohrw: 2ieh cwrox anubMD ko

gÎwn irdy jib hoie[ khYx igawn pRkrN so, sMqn ky mq joie4 ]9] 3bRhm aKMf cYqMn ko gÎwn jQwrQ jwn[ ijsI vwkÎ qy hoq hY mhWvwk so mwn4 ]10]

cOpeI: ‘5pRgÎwn mwnûd bRhm’ ieh[ mhW vwkÎ irg byd ibKy* kih6[ ‘ahM bRhmw sim’ jujr bKwny7+[ Swmbyd ‘qqÍMmis’ mwny8++ ]11] ‘awXM awqmw bRhm’ aQrbN9¶[ mhWvwkÎ ey cwrhuÀ SRüq gN10[ ieh cwrox hI jpujI ibKy¶¶[ SRI nwnk jI kih kir ilKy ]12] ‘qUM sdw slwmq inrMkwr[’ cwr bwr quk krI Aucwr[

1duK dI nivrqI qy prm awnûd dI pRwpqI ies L ‘pRXojn’ kihÀdy hn[ 2gÎwn dw ivSw Aus L sunwAuNw cwhIey ijsdy ihrdy ivc ienHW chuM anubMDW dw gÎwn hovy, (ieh) sMqW dI mq hY[ (a) sMqW dy mq ivc ies L gÎwn pRkrN kihÀdy hn[ 3mhW vwk dw rUp tuiraw:- 4ijs vwk qox aKMf cyqMn bRhm dw gÎwn hovy Aus L mhW vwk jwNo[ 5mhW vwk tury:- *(irgyvd) eyqryX AupinÞd, aDÎwX 3 KMf 1[ 6‘ieh jIv anûd srUp bRhm hY’ ieh mhW vwk irgvyd dw khIdw hY)[ 7‘mYx bRhm hW’ Xujrvyd dw mhW vwk ieh khIdw hY[ +bRhdwrNÎk AupinÞd[ aDÎwX 1, bRhmN 4 KMf 20[ 8Swm vyd mMndw hY ‘Auh qUM hY’[ ++swm vyd dI CWdog AupinÞd[ pRpwTk 6, KMf 8[ 9ieh awqmw bRhm hY’ aQrbN (dw mhW vwk khIdw hY)[ ¶(aQrv vyd) mWfUkÎ AupinÞd KMf 1, mMqR 2[ 10vydW dy jwNU[ ¶¶huN kvI jI dw Xqn eyh czilaw hY ik vydWq jpujI ivcox iszD kr dyN[ ivSyS vyrvw awpdy jpujI dy tIky ivc hY[

Page 405: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

405

‘SRvN’ ‘mnn’ ieh pUrb lhXo1[ ‘pMc pRvwN’ inDÎwsn khXo2 ]13] swKXwq pr ey quk cwr3[ cwrhuÀ mhWvwk inrDwr[ pun SRI arjn qukYx bnweI[ mhWvwk ijs ibKY lKweI4 ]14]

sRI muKvwk: srguN inrguN QwpY nwAu ]

duh imil eykY kIno TwAu ]3] punw:-

inrgunu awip srgunu BI EhI ] klw Dwir ijin sglI mohI ]

punw:- mY nwhI pRB sBu ikCu qyrw ]

eIGY inrgun AUGY srgun kyl krq ibic suawmI myrw ]1] rhwAu ] cOpeI: pun iekqw jpujI mihÀ khI[

so mYx krAux sunwvn shI[ jIv eIS iek bRhm srUp5[ siB ibiD kIn aByd anUp6 ]15]

sRI muKvwk: swlwhI swlwih eyqI suriq n pweIaw ]

ndIaw aqY vwh pvih smuMid n jwNIaih ] cOpeI: 7sdw slwmiq qzq pd jwn[

qUM qy pUrb aznÍY Twn[ qq qUM donhuÀ hY inrMkwr8[

1suiNaY’ qy ‘mMnY’ dIaW poVIaW qox Bwv hY[ 2‘pMc prvwN’ vwlI pOVI inDÎwsn (pr) khI hY[ 3Bwv ‘qUM sdw slwmq inrMkwr’ eyh quk swKÎwqkwr pirQwie cwr (vyr khI hY)[ 4lKwey hn[ 5jIveISÍr iek rUp hYn[ 6‘aByd’ dw vrNn sB pRkwr nwl dzisaw hY (XQw:-) 7‘sdw slwmq’ (pd L) ‘qq’ pd smJo (iesqox) pihly (pd) ‘qUM’ dw aMnÍY kro Bwv nwl joVo[ 8(huN ieh bN igaw:-) qq qUM dovyx inrwkwr ho, Bwv qq=eISÍr[ qUM=jIv[ inrMkwr=bRhm[ jIv eISÍr bRhm hYn (AupwDI qÎwg ky)[

Page 406: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

406

sq cyqn awnÀd iek swr1 ]16] inrguN jIv ru eISr sgunw2[ cyqn klw duhn sm, Bnw3[ 4ndI eIS vwhw liK jIv[ pry smuMdR rUp jl QIv5 ]17] iezqÎwidk ilhu arQ ivcwr[ vDY gRMQ ij krhuÀ ivsQwr[ sUCm ibiD6 mYx skl jnweI[ mhWvwk iem dey idKweI ]18] SRI gRMQ swihb mihÀ aOr[ eyk aByd khÎo bhu TOr[ sumiq vMiq jy arQ ibcwrihÀ[ mhWvwk ies ibiD inrDwrihÀ ]19] pRikRiqvwk7*:-

sÍYXw CMd: nihÀ ibnwS suK duK DRmvMq n8 swDn nhIx mmuzK n koie[

mukiq inivriq n ibzdÎw koeI lok alok dyv nihÀ hoie[ bydw bydw9, mwqw mwqw10 ipqw ipqw11, iem lKIXih soie[ suKpiq mihÀ12 nihÀ jIv bRhm hY

1(‘qq’ qy ‘qMU’ dohW ivc) sq cyqn iek swr hoN krky (dohW dw, vwsqv ivc ieko rUp hY)[ 2(ies ivc) ‘inrguN awp srguN bI EhI’ quk dw Bwv dyxdy hn[ 3dohW ivc cyqn klw ieko jyhI hY[ 4huN ‘ndIaW aqy vwh’ dw Bwv kihÀdy hn[ 5ho jWdy hn[ 6Bwv sMKyp krky[ 7ijs ivc pUrn bRhm gÎwnI dI suBwivk iesiQqI hY aYsw vwk[ *pw:-pRikrq vwk[ 8nw suK duK L Dwrny vwlw (Bwv) aMqhkrN koeI nhIx[ 9nW jwNnw qy nW nw jwNnw[ 10nw mW qy nw nW mW, 11nw ipqw qy nw nW ipqw (koeI nhIx)[ 12 suKopq ivzc[

Page 407: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

407

ijs qy nihÀ sMswr ko joie1’ ]20] dohrw: ieqÎwidk jy vwkÎ hYx

arQ n ijh ibbcwr2[ vwk pRikrq pCwinXy ijn ko iem inrDwr3 ]21] sivklp vwkÎ:-

sÍYXw CMd: ijs qy BUq Bey siB Auqpq pun ijs qy jIviq iQq hoie4[

aMq smY siB lY hÍY iqs mihÀ5 kr inScY AurDwrhu soie[ jwgRiq supn kUl AuiBXin mihÀ mhW miqs ibcriq liK joie6[ ‘iqs awqm qy nB sM BUqM*’ vwkÎ iezqÎwid sivklp Eie7 ]22] inrivklp vwk:-

cOpeI: sqÎM gÎwn mnûqM bRhm+[ aXM ivgÎwn rUp ibn Brm8[ pRwn irdÎMqr joqI joie9[ inrivklp vwkÎ as hoie10 ]23]

1mYx soKpqI (Bwv ilvlInqw) ivc hW, myry ivc jIv bRhm nhIx hY, ijs krky sMswr bI nhIx (myry ivc) dyKIdw[ 2Eh vwk jo ivkwr Xw dUeI dy lKwXk nw hoN[ Bwv ijnHW dy arQ iek rs Gnwnûdqw dy lKwXk hn[ 3ijnHW dw aYAux (Aupr mYx) inrNw kIqw hY[ 4ijs qox swry pRwNI Aupjy hn qy ijs krky jIAu rhy hn[ 5Ausy ivc aMq smyx lY ho jwNgy[ 6jwgRq qy supn rUpI do iknwiraW dy aMdr (Purny rUpI nd ivc) vfy mzC ivcr rhy hn (rwg dÍYK awid)[ *awqmnw awkwS: sMBUq:[ 7Aus awqmw qox akwSwid Aupjy hn’ ies pRkwr dy vwk ‘sivklp vwk’ khIdy hn[ +sqÎM gÎwn mnÀqÀ bRhm[

qYqRIX Aup: bRhm vlI, anu: 1[ 8bRhm szqÎ hY, gÎwn hY, anûq hY[

ieh (bRhm) ivgÎwn rUp hY Brm qox ibnW hY[ 9ihRdy dy aMqr (Auh) jÎoq (srUp siQq hoky) pRwNW L (clw irhw hY)[ 10aYsy vwk inrivklp khIdY hn[

Page 408: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

408

dohrw: 1inrivklp awidk lKo mhWvwkÎ qy awn[ vwk avWqr jwn siB jYsy kry bKwn11 ]24] krmkWf:-

dohrw: 2kwmÎk krm iniKzD ibn inÜq nimzq ij doie12[ krm pRwXSicq qIn ign3, ‘krmkWf’ ieh hoie ]25]

sÍYXw CMd: ‘inÜqÎ krm’ sMDÎw bMdnwidk, suq jnmwid ‘nimzqÎk’ jwn[

‘pRXwSicq’ ikRC cMdRXn awidk klml CY swDn pihcwn4[ agnI joiqStomwidk jy ‘kwmk’ aYsy byd bKwn5[ hnin bRhmwidk ieh ‘niKzD’ hYx6, krm pMc ey jwn sujwn ]26]

dohrw: 7ikMvw cwrhuÀ vrN ko awSRm Drm ijqyk[ ‘krmkWf’ so jwnIXih, BwKiq sumiq ibbyk ]27] Aupwsnw:-

sÍYXw CMd: iqRguN rUp: ibiD, ibSnu, rudR jo, bRhmwqm liK icqvn qIn8[

1mhW vwkW qox vzKrw jo (mYx) inrivklp (sivklp vwk) vrNn kIqy hn AunHW sBnW vwkW L ‘avWqwr vwk’ (bI kihMdy hn) jwN lE[ 2kwmnw arQ kIqy kMm aqy mwVy kMm (ienHW dohW) qox vzKry do (pRkwr dy krm hor hn) inÜq qy nimzq[ 3qIsrw (ienHW dy nwl) pRwXsicq krm igNox[ 4pwpW dy nSt dy swDn (leI kIqy krm) ibRC cMdRwXN awid (bRq) pRwsicq krm pCwNo[ 5aginhoqR qy jÎoqiStom awid ‘kwmÎ’ krm hn, vyd ny aYsy ikhw hY[ 6bRwhmN awidkW dw mwrnw ieh ‘niKzD’ krm hY[ 7(hor glW kihÀdy hn, krm kWf sMbMDI[ 8iqMn guN rUp bRhmw ivSL iSv iqMnW L ‘bRhm awqmw’ jwNky icqvnw (ieh AupwSnw hY)[

Page 409: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

409

abÎwikRq ik vYSÍwnr ko ihrNgrB awqm icq cIn1[ icqvih eyk awqmw ien pRiq, ikDOx Aupwsih sguN pRbIn2[ ahM bRhmwsim icMqn ikMvw inRguN Aupws Bwv iek BIn3 ]28] aQ pzKÎWqr4:-

sÍYXw CMd: akwr, Aukwr, mkwr, nwd ivMd, ibDu, hir, iSv, ik sdwiSv jwn5[

iCq, ap, qyj, vwXu, nB, riv sis, purK s eyqq awqm mwn6[ iek AupwsÎ, aru kir Aupwsnw, bRhm awqmw eyk smwn7[ iek pRqIk AupsnW ikMvw8 khYx apr sunIaih dY kwn9 ]29] 10aQvw ivlY akwr Aukwry, ivlY Aukwr mkwr mJwr[ arD mwqR mihÀ kir mkwr ly, arDmwqR ko purK Audwr[

1(aQvw abÎwikRq) eISr Xw vYrwt (Xw) hrn grB L cyqn awqmw pCwN ky[ 2ienHW L awqmw (awpNy awp nwl) iek jwNky icqwvY[ aQvw sguN dI Aupwsnw kry aiDkwrI [pRbIn=isawNw purK Bwv aiDkwrI][ 3(aQvw) ahMbRmwsim dy icMqn ivc rhy, aQvw ieko inrguN dI Aupwsnw dy Bwv (pRym Bwv) ivc iBzjw rhy[ 4iesy pzK dw hor rUp dzsdy hn:- 5(Ex dI Aupwsnw dI iviD:-) aYVy L bRhmW, AUVy L ivSL, mMmy L iSv qy nwd ibMdU (arD mwqRw L) sdw iSv smJky (Aupwsnw kry)[ 6vYrwt smyq ienHW L awqmw mMnky (Aupwsnw kry)[ 7iek AupwsÎ hY (qy iek) Aupwsnw krn vwlw hY, (AupwsÎ bRhm hY, Aupwsk) awqmw hY, (dohW L) iek krky Aupwsy[ 8iek pRqIk Aupwsnw hY [pRqIkypwsnw=iksy vsqU Xw mUrqI awidk ivc bRhm dI Bwvnw krky Aupwsnw krnI][ 9kMn dyky suNo hor kihÀdy hW:- 10aQvw akwr L Aukwr ivc lIny kry qy Aukwr L mkwr ivc qy mkwr L arD mwqRw ivc, arD mwqRw L purK ivc (lIn kry), qy purK L pRmwqmw ivc iesiQq, (huN) bRhm awqmw hI bwkI rih igaw, ivcwr lE[ Bwv awqmw bRhm rUp liKaw igaw[

Page 410: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

410

purK pRmwqm eyv iqSÃqy, bRhm awqmw SyK ibcwr2[ ieq Aupwsnw nr kurXwqih, iBMn iBMn lIjih AurDwr1 ]30] aQ igawn kWf:-

sÍYXw CMd: ‘sqÎM gÎwn mnûqM bRhm*’ ju ‘qzqÍmsÎwid+’ vwkÎ jy cwr[

‘srbwqm bRhm2’ ‘bRhm sRbwqm3’ aduqI dÍYq nwsqI Dwr4[ 5sqÎM gÎwn mnûq awqmw bRhm eyk azdÍY inrDwr7[ sqÎM sqÎM gÎwnû gÎwnû iekM, anûq mnûq ibcwr6 ]31] iek myvw duqIXM bRhmM nyh nwnwsiq ikMcn soie7[ krm Aupwsn duAU ibvrjiq8, purK swDÎ qy brjiq hoie9[ kyvl gÎwn mwqR hI iqSÃiq gÎwn kWf kO lÜCn joie10[ gÎwnkWf AupinSd khYx siB

1aYAux awdmI Aupwsnw kry, azfo azf sB L smJ lE[ *ieh avWqr vwk hY jo ipCy awieaw hY[ qYiqrIX AupinÞd bRhmvlI-anuvwk 1 ivcox hY[ +ieh mhW vwk hY ar cwry mhWvwk ipCy aw cuky hn[ 2ieh sB awqm bRhm hY, sB dw awqmw bRhm hY[ 3bRhm srbwqm hY, bRhm sB dw awqmw hY[ 4(bRhm) aduqI hY, Aus ivc dÍYq nhIx hY, (aYsw Bwv) Dwrn krnw[ 5awqmw sqÎ hY, gÎwn hY, anûq hY (Aus awqmw L) iek adÍYq bRhm inScy kry[ (kIkUM? aYAu:-) 6(Auh bI) szqÎ hY (Auh bI) sqÎ hY, (Auh bI) gÎwn hY (Auh bI) gÎwn hY, (Auh bI) iek hY (Auh bI) iek hY, (Auh bI) anûq hY (Auh bI) anûq hY (aYsw) ivcwrky[ 7inScy krky iek hI aduqI bRhm hY ies ivc nwnqÍ ikMcq bI nhIx hY[ [eykM, eyv, aidÍqIX, bRhm, n, nwnw, asiq, ikMcn][ 8dovyx mnHy hn[ 9purK dy swDny jog hoNy krky mnHy hn[ 10kyvl gÎwn mwqr ivc hI itk jwvy, ieh gÎwn kWf dw lÜCN hY[

Page 411: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

411

vyd aMq vydWqk hoie1 ]32] 2jihÀ lO purK swDÎ krqzbÎM purb immWsw krihÀ bKwn3[ qihÀ lg Sbd byd ieh khIXih jhW jwin vo jwn sujwn[ so vydWq BwKIXih awKX4 iesI pRkwr Byd pihcwn[ kvI sMqoK isMG liK srUp ko sgry sPl qbih mn mwn’ ]33] ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy pMcm ruqy ‘gÎwn ibcwr’ pRsMg

brnnû nwm iqRqwlIsmo aMsU ]43]

1swrIaW AupinsdW L gÎwn kWf kihÀdy hn, qy vyd dw aMq hoN krky vydWq bI khIdw hY[ 2(vyd qy vydWq dw Prk dzsdy hn:-) 3ijzQox qk ienswn dy swDNy Xog krqzb hY Aus L purb immWsw kihÀdy hn[ 4AuQox qweIx pd ‘vyd’ khIdw hY, pr ijQy jwky jwNn Xog L jwN leIdw hY hy sujwn, Aus dw nwm ‘vydWq’ khIdw hY[

Page 412: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

412

44. [jog vrNn] 43<<ipClw aMsU qqkrw ruiq 5 aglw aMsU>>45

aQ jog:- sÍYXw CMd: ‘aMg jog ky aSt ignIjih

jm1, ar nym2, su awsn, qIn[ pRwNwXwm3, ru pRqwÎwhwrih, aOr Dwrnw DÎwn, pRbIn[ aStm aMg smwiD, lKIjY, 1pUrb Xm: pMdrW ibiD cIn*[ lX, ivKyp, prmwid, ju inûdRw, ien cwrn qy mn huie hIn2 ]1] jQw lwB sMquSt rihn dÍY3, ‘mOn’ qjin imQÎw bc hoie4[ Sbdwidk ky ivKX qXwgin ‘ieMdRX ingRih’ XW ko joie5[ ‘dXw’ BUq pRwNI sMg vYr n6, ‘awrjv’ ibnw kutlqw joie7[ ‘dwKN’ ivvhwrn mihÀ cwqur ‘awgRih+ ko qXwgno soie8 ]2] mn qy krY++ n dMB kmwvY iek lwls kirby klÎwn9[

1(huN 1. Xm cilaw)[ *Xog drSn ivc pMj Xm igNy hn pr Xwgvlk isMmRqI pwrskwr gRh sUqRW ivc Xm 10 igNy hn[ 2(pihlw Xm hY inrawlsqw:-) lX, ivKyp, pRmwid, inûdRw ienHW cOhW qox mn sPw kry[ 3dUjw (sMqoK) jo imly Aus pr rwZI rihNw[ 4(qIsrw hY) mOn (arQwq) imiQaw bcnW dw iqawg[ 5(cOQw hY) ieMdRX ingRh:-(ieMdRIaW) dw Sbd awid iviSaW L qÎwgNw[ 6(pMjvW hY) dieaw, iksy pRwNDwrI jIv nwl vYr nw hoNw[ 7(CyvW hY) awrjv:-jo kuitlqw qox ibnW hoNw hY[ +pw:-azgRwh[ 8(szqvW hY) dwKN:-ivvhwrW ivc cqur hoNw qy hT dw iqawg[ ++iek QW pwT ‘kdy’ bI dyKN ivc awXw hY[ 9(azTvW hY) inrdMBqw:-nW mn nwl dMB kry nW kmwvY (kyvl) iek (awpNy) klÎwN dI iezCw rKy[

Page 413: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

413

prwrbD kir pRwpiq hoie ju iqs ko brqY awnÀd mwin1[ hyir pdwrQ aprn ky iFg nihÀ mqSr ko Drhu sujwn2[ ‘awsqzkÎ’ jo gRMQ mukiq dy iqn mihÀ ivSvwSI mn jwn3 ]3] komlqw ko khYx ‘mwrdv4’, Aur inSkRoD ‘iCmw’ ies nwm5[ rj qm guN ibn aMqS krNM ‘Bwv SuzD’ BwKihÀ aiBrwm6[ pr ko pIr n dy bc kRm qy nwm ‘aihMsw’ liK suK Dwm7[ bRhmcrj so aSt pRkwrin mYQun qÎwgin hÍY inSkwm8 ]4] 9ismrN, SRvN, kyl ar dyKN, guhÎ BwKN, sMklp su kIn[ aziDvswXM, ikRXw invrqY ieh mYQun aStWg ibhIn8[ jnm rog duK qQw jrw duK qRY ko icqvn isMmRq cIn10[

1jy prwrbD nwl (pdwrQ) pRwpq hovy Aus L KuSI mMnky vrqy[ 2hornW pws pdwrQ dyKky eIrKw nw kro hy buzDIvwno! 3(nOvW hY) awsqzkÎ:-ijhVy gRMQ mukqI dyN vwly hn AunHW ivc mn dw isdk hoNw ieh jwN lE[ 4(dsvW hY) mwrdv:-komlqw L kihÀdy hn[ 5(gwÎrvyx dw) nwm hY iKmw:-idl ivcox kRoD dUr rihNw[ 6(bwrvyx L) ‘Bwv SuiD’ kihÀdy hn:-aMqhkrN L rjo qm sqo guN qox suhNW swP rzKNw[ 7(qyrvyx dw) nwm aihMsw hY:-bwNI jW srIr nws dUsry L pIVw nw dyNI, ieh jwNo suzKW dw Gr hY[ 8(cOdvW hY) bRhm crj:-azT pRkwr dy mYQn dw iqawg krky kwm rihq hoNw[ 9azT pRkwr dw mYQn ieh hY:-1. (iesqRI dw) ismrN[ 2. (iesqRI dIaW glW) suNnIaW[ 3. kyl krny[ 4. dyKNw[ 5. luk ky gzlW krnIaW (iesqRI nwl)[ 6. icq ivc sMklp (pzkw) krnw[ 8. mYQun dI ikRXw ivc vrqNw[ mYQun dy ienHW azT aMgW qox rihq hovy[ 10(pMdRvW Xm hY) isMmRqI dy iDRqI:-jnm rog qy buFYpy dy duzKW L Xwd rzKNw ieh isMmRqI jwNo[ (keIaW dy ihswb ivc iDRqI qy isMmRqI vKo vzK do Xm hn)[

Page 414: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

414

mn qn pRwN irKIikn duK qy inScl rhY su iDRq pRbIn1 ]5] Xm ds pMc khy ieik aMgih, dUsr aMg nym aT swq2*[ smY Auicq aSnwn krY jl, jog swDÎ ieh sOc su gwq3[ aMqhkrN sOc iem jwno Bwv SuzD Xm qy huie jwiq4[ jog swiDby mihÀ pRBU pUjn ‘ikRqU’ nwm nymsu bzKÎwq5 ]6] szqÎ arQ ly khY ‘szqÎ so6, pRNv jwp ko ‘jpu’ kihXMiq7[ jTrwgn mihÀ jugq ahwrM homih Blo ‘hom’ liKXMiq8[ ‘qrpN’ jl pIvih sursir ky9, ieMdRI inÜgRih ‘qpu’ su qpMiq10[ mmuKI ko AupdySin ‘dwn’ su11, ‘qiqzKÎw’ rwg ru dÍYK shMiq12 ]7] Kwie ahwr sUr sur ‘bRq’ so13,

1(so) mn pRwN qy ieMdRIaW qy duK awey qy inscl rihNw ieh iDRqI hY[ 2(Xog dy) pihly aMg ‘Xm’ dy pMdRh pRkwr khy hn, dUsrw aMg nym bI pMdRW (pRkwr dw hY)[ *Xog drSn ny 5 qy Xwg: ismR: ny 10 inXm igNy hn[ 3(pihlw nym hY ieSnwn)-TIk smyx jl nwl nHwvy Xog swDny leI ies nwl srIr dI SuDI ho jWdI hY[ 4(dUsrw inXm hY)-aMqhkrN dI sOc:-ieh suzcqw (Aupr dzsy bwrvyx Xm) ‘Bwv SuzDI’ qox ho jWdI hY[ 5(qIsrw) nym ‘ikRqU’ nwm krky pRiszD hY, (Auh hY) Xog swDnw leI pRBU dw pUjn[ 6(cOQw hY sqÎ:-) szc awKy qy soeI (szc hI) Bwv hovy[ 7(pMjvW hY) jp:-pRNv ‘Ex’ dw jwp krnw Bwv nwm jpNW[ 8(CyvW nym) hom L lKy:-jTr agnI ivc munwsb Bojn hom krnw[ 9(szqvW hY) qrpN, jo gMgw dw jl pIvNw[ 10(azTvW hY) qp:-ieMdRIaW L rokN rUp qp krnw[ 11(nwvW hY) dwn:-mmuzKU L AupdyS dyNw[ 12(dsvW hY) qiqzKÎw, (Auh hY) rwg qy dÍYK L sihNw[ 13(11vW) bRiq hY:-awhwr Aus vyly Kwvy jd sUrj sur Bwv szjI sur cldI hovy[

Page 415: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

415

Kwie aXukiq n ieh ‘Aupvws1[’ ‘inragnI’ so agn n qwpih2 ‘iesqRI brjn’ sMg n qws3[ ‘mwdk brjN’ BMg awid jy pwin n krih aml inrjws4[ ieh pMdRW ign nym khy siB aMg jog ko duiqX pRkwS ]8] 5lK cOrwsI join jIv kI bYTk iqqI su awsn jwin6[ iqn mihÀ swr curwsI lKIXih, swr ienhuÀ mihÀ KoVs mwn[ 7‘sÍsq1, ‘pdm2’, ‘gomuK3, aru ‘hMsM4’, awsn cwr bRhmw ky sÎwn8[ ‘gruV5, ‘nwg6’, ‘kUrm7’, ‘nrisMGih8’, cwrhuÀ ibSnu kyr pihcwn9 ]9] ‘vIr9’, ‘mXUr10’, ‘vzj11’, ‘iszD12’ cwrhuÀ rudRwsn ieh krY bnwie10[ hoiq ‘Bgwsn13’ khYx Skiq ko11, iSv ko ‘pscmqwn14’ suhwie12[ ‘DnuK15’ ‘Auqwn16’ doie ieh13, siB ky solih awsn dey bqwie14[

1(bwhrvW) hY Aupvws, Auh ieh hY ik pzQ kupzQ nw Kwvy[ 2(qyhrvW hY) inragnI (Auh hY ik) azg nw syky[ 3(cODvW hY) iesqRI vrjn (Auh hY) iesqRI dw sMg nw krnw[ 4(pMdRvW hY) mwdk brjn (Auh hY) BMg awdk aml nw pIvy inScy krky[ 5huN awsn tuiraw:- 6curwsI lÜK jUnIaW dIaW ijMnIaW bYTkW hn Auqny awsn jwNo[ 7(huN 16 awsN cly:-) 8ieh crw awsN bRhmw dy jwNo[ 9ibSL dy (ieh) cwry awsn pCwNo[ 10ieh cwry ruzdR dy awsn hn[ 11Bgwsn dyvI dw awsn kihÀdy hn[ 12‘pscmqwn’ (nwmy) SoBnIk (awsn) iSv dw hY[ 13eyh do hor hn[ 14sBnW dy imlwky eyh 16 awsn dzs idzqy hn[

Page 416: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

416

pKÎWqr KoVs mihÀ cwrhuÀ hYx sRySt so dyAux sunwie1:- ]10] ‘isMG’, ‘pdm’, ‘iszD’, ‘BzdR’ cwr ign, ien mihÀ dÍY SRySt liKXMiq[ iszD, pdm, ien dÍY mihÀ ‘isD’ br2 ies pRkwr awsn kirXMq*[ 3pRwNwXwm iqRDw4, iek ‘AuØzqm1, ’ ‘mzDÎm2,’ aru ‘kinSt3,’ jinXMq[ dÍwdS mwqR cMd kir pUrY kuMBk Skiq pRmwN rKMiq5 ]11] rycY KoVs mwqR sUrj kir6 pRwNwXwm ‘kinSt’pCwn[ iesY krih dugunI kihÀ ‘mzDÎm7’, iqRguNI mwqR+ su ‘AuØzqm’ jwin8[ AuTY ibriq iek gRhN krY iqh ‘pRzqÎwhwr’ nwm pihcwn9[ ibiD, hir, hr kI, kY pMc qq kI krN ‘DwrNw’ iesY bKwn10 ]12] eyk ibKY ibRq itkih ‘DÎwn’ so

1hor pzK ivc 16 ivcox 4 muzK mMny hn so dzsdw hW:- 2‘iszD’ sRySt hY[ *isD awsn qy pdmwsn dy pRkwr leI dyKo SRI gu: nw: pRkwS, pUr: aDÎwX 48 aMk 60 qox azgy[ 3huN pRwNwXwm tuiraw:-[ 4ieh iqMn pRkwr dw hY[ 5cMdR sur (KzbI nwskw) ivc 12 mwqRw (Bwv bwrWvwr EaMkwr) Aucwrky pUry Bwv sÍws iKzcy qy ijMnI imNqI dI qwkq hovy Aunw kuMBk rzKy[ 6KoVs mwqRw Aucwrky sUrj sur duawrw ryck kry Bwv kzFy[ 7iesqox dugNw kry qW Auh mzDm pRwNwXm hY[ +mwqRw dw Bwv Exkwr dy Aucwrn ivc jo smW lgdw hY[ 8Aus L Auqm jwNo[ 9pRqÎwhwr nwm iesdw pCwNo ik jdox iek ibRqI AuTy Aus L pkV lvy Bwv rok lvy[ 10(icq L) bRhmw Xw iSv Xw ivSL Xw pMjW qzqW ivc Dwr lYN L Dwrnw kihÀdy hn Bwv ienHW ivc itkwAu krnw[ pr Xog drSn ivc iliKaw hY ik iksy dyS ivc icq L bMnH rzKNw Dwrnw hY][

Page 417: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

417

lKhu1, ‘smwDI’ doie pRkwr2[ iek ‘sivklp’ duqI ‘inrivklp++’, aMg jog ky aSt ivcwr[ 3SRoqR4, qucw5, cKu6, jIh7, ru nwsw8, gÎwinûdRI eyh pMc Aucwr9[ vwk10, pwn11, pd12, gudw, AupsQM13, pMc krm ieMdRy AurDwr14 ]13] Sbd15, sprs16, rUp17, rs, gMDÎM18, ibKX pMc gÎwinûdRI kyr19[ kihN20, gRhN21, giq22, anÀd23, ibsrgM24, krmyxdRI ky ibKX bfyr25[ mnu, buD, icq, ahMkwr cquStY

1iek ivSy ivc ibRqI itkNI (ies L) ‘DÎwn‘ jwNo[ 2(agy) smwDI hY sy do qrHW dI hY[ ++vyrvy leI dyKo SRI gu: nwnk pRkwS, pU: aDÎw: 48 aMk 73 qox azgy[ 3ipCy (aMsU 42 aMk 13 khy ieMdRy AunHW dy ivSy qy dyvqw dw pRkwr tuiraw[ 4kMn[ 5KlVI[ 6azKW[ 7jIB[ 8nÜk[ 9eyh pMj gÎwnieMdRX hn[ 10mUMh[ 11hzQ[ 12pYr[ 13ilûg ieMdRy[ 14eyh pMj krm ieMdRy smJ lY[ 15avwZ[ 16Cuhnw[ 17suawd[ 18KuSbo[ 19(pMj) gÎwn ieMdRIaW dy eyh pMj ivSy hn[ 20bolNw[ 21lYNw[ 22clNw[ 23(kwm) suawd[ 24ml qÎwg[ 25eyh krm ieMdRIaW dy ivSy hn[

Page 418: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

418

aMqSkrN rUp ieh hyir1[ sMklp2, inScY3, anusMDwnû4, grv5, jQw kRm ibKX inbyr6 ]14] idSw1, pOn2, riv3, jl piq4

7 , iCq58, sur9,

10agnI6, ieMdR7, AuipMdR8, bKwn[ pRjw pqI9, imRzqÎU10

33, sis1111, bRhmw12,

KyqRzg1312, rudR14, dyvqw jwn13[

14pRwn1, apwn2, smwn3, Audwnû4, bÎwn5, nwg6, kUrm7, pihcwn[ ikrkl8, dyvMdzq9, DnûjX10, ieh ds bXSÃ ignIjY pRwn15 ]15] ikRXw Skiq ny pRwn smSty, kwrn sUKm QUl srIr16[ vYrwt, sUqR; azbÎwikRq17 jyeI iehI smSit srIr gMBIr18[

1Bwv eyh cquSty aMqhkrN hn[ 2Purnw (ieh mn dw ivSw hY)[ 3(ieh buzDI dw ivSw hY)[ 4icMqn (ieh icq dw ivSw hY)[ 5ahM ibRqI (ieh ahMkwr dw ivSw hY)[ 6ipCy khy cOhW dy kRm anuswr smJ lE[

(ieh cOdW ieMdRy qy ivSy muzky)[ 7vrN[ 8DrqI[ 9(eyh pMjy gÎwn ieMidRaW dy) dyvqw hn[ 10agnI, ieMdR; AuipMdR; pRjwpqI qy jm (eyh pMj krm ieMidRaW dy dyvqw hn)[ 11cMd[ 12vws dyv[ 13eyh cwr dyvqy aMqhkrN dy hn (eyh 42 dI igNqI muzkI)[ 14ds pRkwr dy pRwN czly[ 15eyh (ipCy khy) ds vÎStI (pRqÎykqw) pRwN hn (SRI gu: nwnk pRkwS pUrbwrD dy aDÎwX 60 aMk 49, 50 ivc aw cuky hn)[ 16ikRaw SkqI krky ‘pRwN’ pd smStI hY[ kwrN, sUKm qy asQUl (eyh iqMn) srIr hn[ eyh qRYey srIr vI vÎStI smStI Byd krky do qrHW dy hn, vÎStI qRY srIr jIv dy ipCy kih awey hn, eISÍr dy smStI srIrW dy nwm huN dzsdy hn:-vYrwt, SUqR; abÎwikRq[ 17avÎwikRq=mwieaw[ 18ieh qRY mhwn smStI dy srIr hn[

Page 419: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

419

1aiBmwnI ivSÍ, qyjs, pRwgih ieh bXSit ky qIn sDIr[ eISÍr ihrN grB bYSÍwnr ieh smSit aiBmwnI bIr2 ]16] bXSit smSt aDXSœ lKhu dÍY ijm srpwid jyvrI mWh2[ sIp ibKY rUpo ijm klpiq3 iqm bRhmwqm cyqn awih[ hY azgÎwn kir klpiq siB jg4, aiDSÃwin awqm iek cwih5[ nhIx jyvrI jwnih jO lg qO lg klp klp duK pwih6 ]17]

[pRlX:-] 7qpMcIikRq pMc apMicikRq jib sgry lYqw khu pwieÀ[ BUq apMcIikRq* pun swry azbÎwikRq mYx lY huie jwihÀ8[ BUq sQUl hoieÀ lY jbhUM Xw ko ‘pRlY rYn idn’ nwie8[ sUKm BUq hoiq lX jwnhu

1(ijs qrHW) vÎStI kwrN sUKm qy sQUl iqMnW srIrW dy aiBmwnI ivSv, qyjs, pRwg hn iqvyx hI smStI qRYaW srIrW dy aiBmwnI, eISÍr, ihrNgrB qy vYSÍwnr hn[ 2(bRhm ivc) vÎStI qy smStI dovyx klpq jwNo ijvyx rzsI ivc szp awidk [aDÎsœ=ijsdw BRm iksy aiDSœwn ivc hovy, jYsy szp[ aiDSTwn=ijs ivc BRm dw awrop hovy, jYsy rzsI][ 3iszpI ivc ijvyx cWdI BulyvW mwqR hY[ 4iqvyx bRhm awqm cYqnÎ ivc (agÎwn krky) klpq hY swrw jg[ 5ies dw aiDSTwn (szq srUp) iek awqmw L hI dyKo[ 6jd qk rzsI L nhIx pCwNdw qd qweIx klp klp ky duK pwAuxdw hY[ 7(jd) pMcI ikRq qzq apMcI ikRq qzqW ivc swry lXqw pw jWdy hn, (qd) iPr swry apMcI ikRq qzq azbÎwikRq ivc lY ho jWdy hn[ *ijs vyly pMj qq pMJI pRikRqIaW dy rUp ivc aw jWdy hn, AunHW L pMcIikRq kihÀdy hn[ ijhVy pMJI pRikRqIaW dy rUp ivc nhIx awey AunHW L apMcI ikRq kihÀdy hn[ pihilaW L sQUl qy dUijaW L sUKm BUq khIdw hY[ 8jdox sQUl BUq lY ho jWdy hn ies dw nwm ‘rwqidn dI pRlY’ hY[

Page 420: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

420

‘pRwikRq pRlY’ su nwm khwie1* ]18] bRhm szicdw nûd gÎwn qy siB ko jib aBwv huie jwie[ sIp rzjU ko gÎwn hoie jib rUpw srp nhIx ijs Bwie2[ qQw aDÎSt gÎwn qy nwnw3 huie aBwv siB dÍYq iblwie4[ ‘gÎwn pRlY’ ies nwm kihq hYx5 siqgur AupdySin qy pwie ]19]

[Auqpiq:-] BUq apMcIikRq juiq kwrj pMcIikzRq skwrj hoie6[ ien ko Aupjn awid purK qy ‘Auqpiq’ nwm jwnIey soie7[

[siQqI:-] Aupij pRpMc iQrY ibiD bX lg ies ko nwm ‘siQq8’ qUM joie[ 9‘siQiq avWqr’* Byd ju ibiD insidn ‘ibiD pRlY’ khYx siB koie10 ]20] pUrN awXU bRhmw lY huie duqI pRlY siB ko CY jwin11[

1jdox sUKm BUq lX ho jWdy hn (avÎwikRq ivc) qW Aus L ‘pRwikRq pRlY’ kihÀdy hn[ 2ijs qrHW iszpI qy rzsI dy gÎwn hoN qy cWdI qy szp nhIx rihMdy[ 3nwnÜqÍ[ 4iqvyx aiDSTwn dy gÎwn hoN qy nwnÜqÍ (klpq jgq) aBwv ho jWdw hY qy swrI dÍYq dUr ho jWdI hY[ [aDÎSt qox murwd aiDSTwn dI hY][ 5iesdw nwm ‘gÎwn pRlY’ kihMdy hn[ 6apMcI ikRq BUq awpNy kwrj smyq jd pMcIikRq skwrj ho jwN[ 7ienHW dw AupjNW bRhm qox jd hovy Aus L ‘AuqpqI’ kihÀdy hn[ 8jgq Auqpq hoky bRhmW dI Aumrw qk itikaw rihÀdw hY ies dw nwm ‘siQqI’ hY[ 9avWqr iesiQiqI’ dw Byd suNo:- *avqwr pRlY L ‘nYimzqk pRlY qy mnvMqr pRlY’ bI kihÀdy hn[ 10ik bRhmw dy idn L ‘avWqr iesiQqI’ kihÀdy hn qy bRhmw dI rwq L ‘avWqr pRlY’ kihÀdy hn[ 11dUjI pRlY ieh hY ik ijs vyly bRhmw dI awXU pUrI ho jwvy sB dw nwS ho jwvygw[

Page 421: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

421

ijs mihÀ Auqpiq, siQq n prlY, iqRqI hoiq hY ‘pRlY gÎwn1[’ mukiq kwl azdÍYq aKMf iek aYso rUp qWih pihcwn2[ jO lg ivzdÎw gÎwn n AupjY kwl aKMf aivzdÎw mwn3 ]21] 4sMicq, prwrbD, ikRXmwN ju iqDw krm jwvq nihÀ gÎwn[ BUq, BivzKÎiq, brqmwn ko ieh pRiqbMD ley pihcwn11[ iqRguNI mwXw iley cYqMn mihÀ jIv sÍBwg gÎwn ibn jwn5[ sq, rj qm guN qInhu qib lO jib lO gÎwn n BXo mhwn ]22] guN kI pirvrqn qy rihqn, iBMn lKih inj, ‘inrguN’ soie6[ 7jbih iqRgun mihÀ icqMn apinpO liK azgÎwn qy ‘srguN’ hoie[ 8nwSvMq awkwr pCwnhu, inrwkwr aibnwSI joie[ kvI sMqoK isMG, kihÀ siqgur jI swr gRhN ibn swr sKoie9 ]23]

1qIjI gÎwn pRlY ieh hY ik ijs ivc AuqpqI, iesiQqI, pRlY, iqMny nhIx hn[ 2iek, adÍYq, aKMf, aYsw rUp krky Aus L pihcwnNw ‘mukqI kwl’ hY[ (a) ijs ny aYsw pihcwinaw Auh kwl qox mukq ho igaw[ 3jd qk (bRhm) ivdÎw duawrw igawn nhIx Aupjdw Aus kwl qk aivzdÎw L aKMf mMno[ (a) qd qk aivzdÎw qy kwl Ausdy nhIx tuztdy[ 4jd qk gÎwn nhIx qd qk sMcq pRwrbD ikRXmwn iqMny krm hYn, (qd qk hI) BUq BivzKq vrqmwn eyh pRiqbMD (rukwvt) pCwNny (gÎwn pRwpqI ivc[ 5iqRguNI mwXw jd cyqn ny awpNy ivc lY leI qd gÎwnhIn hoky jIv sÍBwv vwlw ho igaw[ 6(jd cyqn) guNW dI privrqI qox rihq hY qy awpNy awp L iBMn lKdw hY qd qk Auh ‘inrguN’ (khIdw) hY[ 7jdox cyqn awpNy awp L azgÎwn krky iqMnW guNW ivc jwNdw hY qdox Auh ‘srguN’ hY[ 8awkwr L nwSvMq jwNo qy inrwkwr L aibnwSI jwNo[ 9siqgur jI kihÀdy hn ik awqmw L gRihN kIqy ibn qzq L Ko lYxdw hY[

Page 422: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

422

cOpeI: 1qn, ieMdRY, mn, pRwN anwqm[ lKhu akwr azgÎwn sihq qm[ inrMkwr swKI bRhmwqm[ apnpO jwnih ju anwqm4* ]24]

sorTw: 2icq bRhm inj liK nWih so akwr inrkwr nihÀ[ ikXo apnpO nWih ibsr prÎo jo awp hI ]25] ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy pMcm ruqy ‘ivcwr inrnY’ pRsMg

brnnû nwm cOqwlIsmo aMsU ]44]

1qn, ieMdRYx, mn, pRwN (sB) anwqmw hn, (ies) anwqmw L qUM jo apnpO (awpNw awp) jwNdw hYx, lK lY ik (ieh swrw) awkwr vwlw agÎwn dy hnyry sMXukq hY, (kyvl) swKI awqmw inrwkwr bRhm hY, aQvw bRhmwqmw inrwkwr qy swKI rUp hY[ *pw:-jo awqm[ 2qUM awp L cyqn bRhm nhIx liKaw Auh qW inrakwr qy inrkwrN hY, (jd) qUM awp hI ivsr igaw hYx qdy hI qW qUM awpNw awp (shI) nhIx kIqw[ [akwr inrkwr nih[ ‘inr’ dyhurI dIpk hY[ akwrinr+inrkwrnih][ (a) akwr inrkwrnihÀ L ‘akwr inrkwr nihÀ’ pVHky arQ krdy hn Auh nw awkwr vwlw hY nw inr akwr hY[

Page 423: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

423

45. [vydWq ivcwr] 44<<ipClw aMsU qqkrw ruiq 5 aglw aMsU>>46

dohrw: [gurU:-]+ 1eISr mUrq gÎwn kI, isK sMswr qy pwr[ so siqgur AuØzqm aiDk, ieqr gurU ivvhwr6 ]1]

cOpeI: [iszK:-]++ ibbyk1, ivrwg2, mmuKqw3

2, qIn[ 3KtDw4 cqurQ, sm1, dm2, cIn[ Aupriq3, qiqzKÎw4, SrDw5, krY1[ smwDwn6, cwquStY Dry4 ]2] ‘isK’ soeI lK lih kzlÎwN5[ apr dyh poKin ky jwin6[

[AupdyS:-] 7hoie ibcwr awqmw nwqm[ gÎwn srUp pwie Aur hwqm5 ]3] isK ky nwSihÀ bMD klyS8[ iqs ko nwm BnYx ‘AupdyS[’

+‘gurmq ivc gurU dw kI drjw hY’? agly aMsU ivc dzsNgy[ 1isK L sMswr qox pwr krny vwlw Auh siqgurU aiDk AuØzqm hY ijs ivc (bRhm) gÎwn dI iesiQqI hY Auh eISÍr mUrqI hY[ hor gurU ivvhwr (mwqR) hn[

(ijnHW arQW ivc gurU pd dsW pwqSwhIaW nwl vrqIxdw hY Auh arQ eyQy nhIx[ SwsqRI lok ‘gurU’ pd awm Ausqwd dy arQW ivc vrqdy hn, cwho iksy ivdÎw dw Ausqwd hovy)[ ++gurU, iszK, AupdyS awidk isrnwmyx pwTkW dy suK leI asIx dy rhy hW ies krky ienHW [ ] inSwnW dy ivc idzqy hn[ 2moK dI iezCw[ 3cOQy KtsMpzqI jo ieh hY:-sm, dm, AupRiq, qiqzKÎw, SrDw, smwDwn[ sUcnw-vyrvw dyKo azgy aMk 30 qox 34 qk[ 4jo ieh cwr (ibbyk, vYrwg, moK iezCw, KtsMpzqI) Dwry[ 5Auh iszK hY qy jwN lE ik Auh kzlÎwn L pw lvygw[ 6hor (iszK) dyh pwlnhwry jwNo[ 7(ijs ivc) awqmw anwqmw dw ivcwr hovy (aqy) srUp dy gÎwn L pwky (agÎwn) dw aMDyrw idl ivcox dUr ho jwvy[ 8(ijs nwl) iszK dy bMDn qy klySU dUr ho jwN[

Page 424: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

424

[dIKÎw:-] 1ibml gÎwn dy gur Bwv hwnw[ ieh ‘dIKÎw’ siB kSt imtwnw ]4]

[mMqR:-] mMqR iSromiN kihÀ siqnwm2[ ijs ky ismrN lih suK Dwm[

[aQvw:-] 3azdÍYq vwk qzqÍMmis joie[ qUM hY bRhm sunY isK soie9 ]5] ‘ahMbRmwsim’ bhur Aucwry[ mhwvwkÎ eyh mMqR su Dwry4[

[vrN:] ley pRikriq siqguN idÍj jwiq5[ sq rj imsRq CzqRI BWiq6 ]6] rj qm ley pRikRq qn bYs7[ qm pRikRiq qy SUdRn hYs8[ iqRguNI pRikRqI cwr vrN gN9[ iek iek brN mihÀ cwrhuÀ brN10 ]7] aQvw vrN doie ies Fwl11[ bRhmn awid aMq cMfwl12[ bRhm aiBmwnI13 bRhmN khIey[

1jo inrml gÎwn gurU dyky jnm mrn qy swry kst imtw dyvy so dIKÎw hY[ 2‘siqnwm’ L iSromN mMqR kihÀdy hn[ 3adÍYq vwk ‘qq qÍM ais’

arQwq ‘qUM hYx bRhm’ iszK suNy[ 4ies mhW vwk L hI mMqR Dwrn kry[ 5sqoguN L lY ky pRikRqI idj jwqI (AuqpMn krdI hY)[ 6sq qy rj L imlwky CzqRIaW dI iksm pYdw krdI hY[ 7rjo qy qmo L lYky pRikRqI vYS srIr pYdw krdI hY[ 8pRikRqI ny qmo L lY ky SUdRW (L ricaw) hY[ 9qRYguNI pRikRqI qox cwr vrN (aYAux) igNIxdy hn[ 10pr (krmW anuswr) iek iek vrN dy cwrox vrN bN skdy hn[ 11Xw vrn do hn jo ies qrHW hn:- 12muzFlw bRwhmN qy aMqlw cMfwl[ 13(mYx bRhm hW) aYsI nyStw vwly L[

Page 425: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

425

qn aiBmwin cMfwl su lhIey1 ]8] bRhmN so jo bRhm jwnwiq2[ byd gRMQ BwKiq bzKÎwiq3[

[awSRm:] awSRm bRhmcwrI czqÍws[ gRhsQ bwn pRsQM sMnÎws4 ]9]

[aiq vrNwSRm:-] 5AulûGihÀ vrNwSRm aiBmwn[ aiq vrNwSRmvwn su jwn2[ aiq vrNwSRmIX ibBcwr n6[

[Drm:-] bRhminST awqm DRm Dwrn7 ]10]

[aDrm:-] 8Drm awqmw qy jib hIn[ rhY anwqm DrmM lIn[ ieh aDrm krIjY brN5[

[mrN:-] 9sziqnwm ismrN nihÀ mrN ]11] aQvw scudwnûd srUp[ inh ismrN so mrN kurUp6[

[jnm:-] sziqnwm ilv ahM bRhmwsim[

1qn dy aBmwnI L cMfwl smJIey[ 2jo bRhm L jwNdw hY[ 3vyd qy SRI gurU gRMQ jI awKdy hn pRgt[ 4awSRm cwr hn- bRhmcwrI, gRhsQ bwnpRsQ qy sMnÎws[ 5vrNwSRm dy aiBmwn qox pry ho jwvy Aus L aiq vrNwSRm vwlw jwn lE[ 6aiq vrnwSRmI Auh hY jo ainûn hY Bwv bRhm Bwv Czfky horQy nhIx jWdw[ 7awqmw ivc bRhm nySTw dw Dwrnw ‘Drm’ hY[ 8awqmw (nySTw rUpI) Drm qox jd hIn hY qy anwqm Drm ivc lIn rihÀdw hY, ies L aDrm vrNn krIdw hY[ 9sziqnwm dw ismrN nhIx, ieh imRqÎU hY,

aQvw scwdnûd srUp dw (awqmw rUp krky) jo icMqn nhIx hY AuhI bI burI imRqÎU hY[

Page 426: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

426

ies ivzdÎw kI Auqpiq jnm1 ]12] [ibK, aMimRq:-]

2hÍY sMswr kI pRwpiq joie[ inj srUp ibsrih ibK soie[ 3huie ju gÎwn qy sPurN sÍrUp[ soeI aMimRq moK anUp9 ]13]

[guN, doK:-] 4ibn ibvhwr awqmw dyK[ iehI bfo guN sumiq pryK[ iqRguN smyq awqmw ipKy*5[ bfo doK gÎwnI ieh lKy6 ]14]

[js, apjs:-] 7gÎwn Bey qy jIvn mukiq[ sujs ibswl iehI huie jugiq13[ 8jIvn mukiq n awqm gÎwn[ soeI apjs mihd mhwn14 ]15]

dohrw: [pMfq sMq:-] 9buziD rhih bRhmBwv mihÀ, bRhmwid SyK prXMq[ iekqw mih inScw lhY, soeI pMfiq, sMq ]16]

1(jnm kI hY?) siqnwm ivc ilv juVI hovy (aQvw) ahM bRhmwismI (ivc ilv juVI hovy) ies ivdÎw dI jo AuqpqI hY, ieh jnm hY! 2inj srUp L jo ibsr jwNw hY so ibK hY Aus qox sMswr dI pRwpqI (jnm mrN) huMdw hY[ 3igawn duawrw jo (inj) srUp dI sPurNqw huMdI hY Auh aMimRq hY ijsqox kyvl moK imldI hY[ 4awqmw L ibvhwr qox ibnw dyKNw Bwv iqRguNWqIq qzkNw ies L buDIvwn bVw guN dyKdy hn[ *pw:-ibKy[ 5iqMnW guNW smyq awqmw L dyKy[ 6gÎwnI ieh bfw doK lKdy hn[ 7sRySt js dy hoN dI iehI jugq hY ik igawn hoN qy jIvn mukq hovy[ 8bVw BwrI apjs Auh hY ik awqm igawn pwky jIvn mukqI nw hovy[ aQvw jIvn mukqI dyNy vwlw awqmgÎwn nw imly[ 9bRhmw awidkW qox lY ky SySnwg qk (Bwv akwS vwsIaW qox lYky pwqwl vwsIaW qk) buzDI bRhmBwv ivc rhy, eykqw ivc inScw pkw lvy AuhI pMfq hY EhI sMq hY[

Page 427: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

427

cOpeI: [rogI, arogI:-] 1hM mmqw aiBmwnI QIv[ rogI so sMswrI jIv2[ ahM mmqw iBmwn qY hIn[ gÎwn srUp arogI cIn ]17] buziD anwqm mihÀ so rogI[ bRhmbuziD iqh jwn arogI2[

[DnI inrDnI:-] awqmDn pRwpq so DnI[ ibn awqm pwey3 inrDnI ]18]

[inSkwmqw:-] jgÎwsI nr chY ju SyX4[ AUØzqm krm krY ihq dyX5[ nihÀ aiBlwKw Pl kI krY[ huie inSkwm ibRq idF DrY ]19]

[pMckrm:-] kirby krm pMc prkwr[ iekqO ‘inÜq krm1’ ihq Dwr[ mzjn6 gurbwNI ko pTnw[ sMDÎwidk sziqnwm mu rtnw ]20] SRwD awid ‘nYimzqÎk2’ ahYx7[ ikh nimzq qy krn ju lhY8[ ‘pRwSicqwidk3’ iqRqIE DrYx9[ brq cMdRwieNwid jy krYx10 ]21]

1jo sMswrI jIv dw ahMqw mmqw krky aiBmwnI hY so rogI hY[ 2ijsdI buzDI bRhm ivc hY so arogI hY[ 3awqmw pwey qox ibnW[ 4klÎwN[ 5pRym nwl[ 6ieSnwn krky[ 7SRwD awid nYimRzqk krm hn[ 8jo iksy nimzq krky krnw bNdw hY[ 9pRwsicq awid (jo pwp AuqwrN leI krIdy hn) qIjy hn[ 10cMdRwieN awid vrq jo rzKIdy hn[

Page 428: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

428

cqurQ hY ‘Aupwsnw4’ rUp[ pUjn apno ieSt anUp[ ieh cwrhuÀ SuB krY sdIv[ huie inSkwm Bly inr nIv1 ]22] prmySur kY siqgur pws[ arpih skl krm inrjws[ krm pMcmo ‘iniKD5’ pCwn[ awidk pr iesqRI riq Twin ]23] ien ko aMgIkwr n krY[ jO nr SRyX cwh ko DrY[ Bgiq jog kir jib inSkwm2[ SuD aMqhkrN huie aiBrwm ]24] jQw mlIn bsqR bhu kwry3[ AuØzjl swbN swQ pKwry[ iem Aupwie qy mn SuiD jbY[ eIS pRsMn hoiq hY qbY ]25]

[cwr swDn:-] cwrhuÀ swDn4 Aur AupjwvY[ suDry Kyq aMn ijm pwvY5*[ iek ‘bYrwg1’ PurY mn aYsy[ ivStw kwg surg suK qYsy6* ]26] lok pRlok ivSX suK jyqy[ bmn7 smwn n BwvYx qyqy[ qzq imiQaw ko PurY ibcwr8[

1nIvW hovy[ (a) inrNY krky[ 2inSkwm BgqI jog krky[ 3kwly[ 4vYrwg, Kt sMpzqI, mmoKÎw[ 5suDry hoey Kyq ivc ijvyx bI pweIdw hY[ *pw:-jwvy[ 6surg dy suK L kwk ivStw vq jwNy[ *pw:-jYsy[ 7AultI, kY[ 8qzq qy imiQaw dw ivcwr Pury[

Page 429: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

429

swDn duiqX ibbyk Aucwr ]27] rUp jQwrQ awqm1 jwny[ sdw szq hY qzq pCwnY[ swc JUT hÍY iek hI ibKY2[ imiQaw nwm iesI ko lKY ]28] jib aiDStwn swc kir jwnw[ iqs mihÀ klpiq JUT pCwnw[ rju mihÀ srp, sIp mihÀ rUpw3[ BUKn hym ibKY anrUpw4 ]29] iqm awqm siB rUp mJwrw[ dyhwidk prpMc pswrw[ iem qq imiQaw krn ivcwr5[ swDn duiqX ‘ibbyk2’ ibcwr ]30]

6ijiqk bwsnw mn mihÀ joie[ qÎwgN iqnhu nwm ‘sm1’ hoie7[

ibiSXin siB qy rukY irKIk8[ ieh ‘dm2’ nwm khYx miq nIk ]31] pRwpiq Bey awn kir ibsY[ PurY n iqRSnw mn mihÀ ijsY[ aMgIkwr n kirby BwvYx[ nwm ‘Aupriq3’, iesI ko gwvYx ]32] sIq AuSn awidk duK swry[ shY ‘qiqzKÎw4’ nwm Aucwry[ ieSt dyv mihÀ irdY lgwie[ ‘smwDwn5’ ies nwm khwie ]33]

1awqmw dw XQwrQ rUp[ 2iek pdwrQ ivc[ 3cWdI[ 4Bwv sony ivc gihNy Bwvnw krnw[ 5dI ivcwr krnI[ 6(qIsrI Kt sMpdw czlI)[ 7....... qÎwgN dw nwm hY ‘sm’[ 8swry iviSaW qox ieMdRIaW L rokNw[

Page 430: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

430

gurU bcn pr swc pRqIq[ ‘SrDw’ nwm khYx suD cIq[ KSt sMpdw BnI sunwie[ swDn iqRqI irdy huie awie1 ]34]

2CuiDiq iqRKiq ko aMn ru pwnI[ ien ibn nihÀ BwvY kuC pRwnI[

qQw awqmw pRwpiq kWKw13[ nwm ‘mumuKqw’ ies ko BwKw ]35] jib ey cwrox swDn pwey[ siqgur SriN rhih aiDkwey[

[bRhm nySÃI qy bRhm SRoqRI gurU:-] SRoqI bRhm inSTI gur pUrw[ iqs qy lhY prm pd sUrw ]36] 3kyvl SRoqRI qy kzlÎwn[ pwie gÎwn nihÀ hÍY duK hwn4[ kyvl bRhm inSt Qy nWhI5[ ies pr jugq sunhu SRüiq mWhI ]37] byd SwsqR siB hI piF lhÎo[ bRhm swKÎwqkwr nihÀ BXo[ so SRoqRI6 sMsy kir dUr7[ hoie n anuBv awqm pUr8 ]38] sirqw pwr Auqrny hwr[ awie ipKÎo aMDw krÄnDwr9[

1qIsrw swDn ihrdy ivc pRgt ho awvy (ienHW iCaW L iek swDn igiNaw jWdw hY)[ 2(ijvyx) BuzKy iqhwey pRwNI L aMn pwNI dI aYnI iezCw huMdI hY ik ienHW ibnW kuC BwAuxdw nhIx, Aus ijhI awqmw dI pRwpqI dI iezCw (qIbr) hovy[ 3kyvl (bRhm) SRoqRI hovy qW (SwsqRW dw) igawn (qW iml jWdw hY pr) klÎwn nhIx huMdI qy nw hI duK dUr huMdy hn[ 4dyKo ipClw pRXwX aMk 14[ 5kyvl bRhm nySTI qox vI nhIx hovygI (kzlÎwn)[ 6bRhm sRoqRI[ 7dUr krdw hY[ 8pUrn awqmw dw anuBv nhIx huMdw Ausqy[ 9aMnHw mlwh[

Page 431: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

431

pwr krwr idRSit nihÀ awvY1[ awp qrY nihÀ apr qrwvY ]39] ipMg guMg hY kyvt dUjw[ so BI imly n kwrj pUjw2[ bRhm inSt qO ikm huie gXo3[ byd SwsqR ko lKiq n BXo ]40] so BI dyX n skhI SRyX[ kihby kI smrQ n jyX[ awp qrin ko smrQ doAU[ apr qrwie skihÀ nihÀ koAU ]41]

4‘XW qy sunhu Kwlsw SRon! hmry gurU skl gun BOn[

SRoqRI, bRhminStI, ihqkwrI5[ krihÀ ikRpw qy SRyX hmwrI6 ]42] ieSt dyv BI iehI hmwry[ siqgur rUp pRqwpI Bwry[ ahY jgqpiq ky avqwr7*[ cwr pdwrQ dyiq Audwr ]43] ien kI Srn n qÎwgn jog[ igRhsq Bog mihÀ dyqy jog[ inj krunw bl qy kilawn[ dyiq iszK Aur bRhm igawn ]44]

1pwr dw iknwrw AusL nhIx idzsdw[ 2puzjdw[ 3iksy qrHW ho igaw hY[ 4eyQox qweIx kvI jI ny SwsqRW dIaW gzlW duhrw duhrw ky dzsIaW hn[ huN azgox jo kuC awvygw Aus ivc gurmq dI Jlk idKwAuNgy[ 5jo ipawr krn vwly hn. bRhm SRoqRI qy bRhmnySTI bI hn[ 6ikRpw (mwqR) nwl swfI klÎwn kr dyxdy hn[ 7jgq dy mwlk (rzb) dy avqwr hn[ *dso gurU swihb ‘hir avqwr gurU’ hn, gurmq ivc gurU dy eyh arQ hn[ pu: j: swKI ivc vwihgurU jI ny gurU nwnk dyv jI L ‘gur prmysur’ awiKaw hY[ SwsqRW ivc qy awm bolI ivc gurU pd dw vrqwAu swDwrn ‘Ausqwd’ arQW ivc hY[ ieh Prk igawnIaW qy gur iszKW L ivswrnw nhIx cwhIey[

Page 432: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

432

ds piqSwh iesI ibiD Bey[ kotn iszK AuDwrin key[ gurU rUp hÍY hir avqwr*[ qum ko pRwpq Bey Audwr ]45] Bly Bwg apny mn jwnox[ ien ko sMg sdw qum Twno[ qn mn arphu bin kir dws[ jg swgr Aubrhu anXws1*’ ]46] ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy pMcm ruqy ‘sUKm ivcwr’ brnnû nwm

pYqIlsmo aMsU ]45]

1inrXqn[ *ipCly swDn kvI jI ny BweI dXw isMG jI dI ZbwnI purwNy SwsqRW dy mq anuswr kQy sn, koeI vK vK qy koeI rlvyx sn[ huN gurmq dy swDn dzsN lÜgy hn[ ipCly swDn kyvl jwNny nimzq khy swny huN Eh swDn kihN lgy hn jo iszKW dy krny Xog hn, swDn kRm anuswr dzsNgy[ asIx ies krky hr swDn dy muzF ivzc isrnwvW qy ikqy ikqy gurmq dI quk ijs dy awiSRq kvI jI ilKdy hn, dyN dw Xqn krWgy[

Page 433: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

433

46. [gurmq dy swDnW dw vrNn] 45<<ipClw aMsU qqkrw ruiq 5 aglw aMsU>>47

dohrw: [gurU:-] ‘aYsy siqgur+ pws qy lhiq jIv kzlÎwn[ js dyKiq aiDkwir jn qs AupdyS bKwn1 ]1]

cOpeI: Kt guN2++ shiq gurU Bgvwn[ jQw ibSnu ky mhd mhwn3[ XW qy inj SkqI qy lKYx4[ gun avgun jzgÎwsI ibKY ]2] jQw jrwh5 hoiq miqvMqw[ Gwv mJwr ibkwr lhMqw6[ qO myln aAuKD nihÀ lwvY7[ myly qy nsUr¶ rih jwvY ]3] tUtÎo asQI8 awid ibkwr[ iqs ko pUrb lyiq inkwr[ punh Gwv myliq suK dyiq[ kwc jrwh hoiq duK hyq9õ ]4] iem hmry siqgur gunvMqy¶¶[ isK ko nIkI ibiD prKMqy[

+BweI dieaw isMG jI ipCly aMsU ivzc SRI gurU goibMd isMG qy dsW siqgurW L ‘hr gur avqwr’ krky gurU rUp vrNn krdy awey hn qy huN bI Auho ivSX jwrI hY[ 1gurU jI dyKdy hn jn dw jYsw aiDkwr qYsw AupdyS kihÀdy hn[ 2Cy guN[ ++KtguN-dyKo iesy ruq dw aMsU 49 aMk 24[ 3ijvyx ivSL ivc Cy guN vfy hn, pr (jIvW ivc alp huMdy hn)[ 4XW qy jwN lYxdy hn (gurU jI) awpNI SkqI nwl[ 5nweI, ZÞmW dI cIr PwV krn vwlw[ 6ZKm ivc ivgwV (jd) dyKdw hY[ 7qd (ZKm) myln vwlI dvweI nhIx lwAuxdw[ ¶pw:-ksUr[ 8tuztI hzfI[ 9duzK dw kwrn bN jWdw hY[ õpw:-dyiq[ ¶¶pw:-buiDvMqy[

Page 434: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

434

ijs kir pwvihÀ jn kilawn[ iem** AupdySiq hYx ihq Twin ]5]

[aiDkwrI:-] ijn kI1 ibRiq suK duK mihÀ BwrI2[ rwg dÍYK ky+++ inq anuswrI[ suq ibq awid pdwrQ swry[ ien ihq bYs ibqwieÀ ibcwry3 ]6]

[syvw:-]‚ iqs ko khYx4 krhu DRmkwr[ syvhu iszKin dyhu ahwr[ jQw Skiq idhu Cwdn5 awCy[ cWphu pg, krIaY isK bWCy6 ]7] mrdn kir ieSnwn krwvhu*[ bsqR pKwrhu suzD bnwvhu[ hWkhu pOn sÍyd7 jib hoie[ Jwrhu pnhI, pg ko Doie ]8] jUTy BWøin mWøn krhu[ sIql nIr kUp qy Brhu[ rdDwvn8 ko arphu awin[ krh rsoeI suzD mhWn ]9] iezqÎwidk syvw bhu BWiq[ iszKn kI kIjih idn rwiq[

**pw:-iqm[ 1ijnHW (jIvW) dI[ 2BwrI (Kcq hoeI hY)[ +++pw:-qy[ 3(jo) ivcwry (purS)[ ‚XQw:-

guriszKI dw iszKNw gurmuK swD sMgq dI syvw[ [Bw:gu:] 4(gurU jI) kihÀdy hn[ 5kpVw[ 6iszKW dI iezCw anuswr kro[ *pw:-Snwn krvwvhu[ 7muVHkw[ 8dwqNW[

Page 435: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

435

[gurbwNI:-] siqgur igrw sIiK iniq pTo1+[ sziqnwm khu muK qy rto2++ ]10] inj inj Drm rhhu svDwn[

[ieSnwn:-] bfI rwiq qy kir aSnwn¶[

[dieaw:-¶¶] CuDiq ik ngn ibnw Dn koie[ idhu Bojn Cwdn iqs joie ]11] dyiK duKI ky dieaw Aupwvhu[ jQw Skiq iqs kSt imtwvhu[ krn dieaw ko puMn Gnyrw[ dieaw kriq huie bifhuÀ bfyrw ]12] jy jy bfy dXw Aurõ DwrYx[ mn koml qy kSt invwrYx[ krihÀ dIn3 ko suKI ibswlw[ awid pRmySur bfy ikRpwlw4 ]13]

[scu:-] scu bolhu suiK dyiq bfyrw**[ qjhu kUr duK dwX Gnyrw[

[mYqRI Bwv:-] pr suiK ipiK qpqAu Aur nWhI[ pwp ibarQ hoiq isr qwhI ]14] iek qO irdw qpih duK pwvY[

1gurbwNI iszK ky inq pVHo[ +XQw:-‘pRBu bwNI sbdu suBwiKaw ] gwvhu suNhu pVhu inq BweI gur pUrY qU rwiKaw ] [sor: m: 5][ 2jpo, Aucwro[ ++jip jn sdw sdw idnu rYNI ] [suKmnI][ ¶Audmu kry Blky prBwqI iesnwnu kry aMimRqsir nwvY[ [gAu: vw: m: 4][ ¶¶puMn dwn kw kry srIru ] punw:-DOlu Drmu dieaw kw pUqu ] õpw:-siB[ 3gRIb[ 4prmySr qox awid lYky swry vfy ikRpwl ho jWdy hn[ **scu sBnw hoie dwrU[

Page 436: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

436

ipKhu Bly1 kuC hwQ n awvY[ pun prmySur kop krMqw[ -moih idXo, ipiK eyh jrMqw2- ]15] iezqÎwidk ies mihÀ bhu doK+++[

[sMqoK:-] lwlc qjY DrY sMqoK‚[ [qÎwgNy jog krm:-] priqRX prDn pr kI aMS*[ nih ilhu, lyih+ ju krih ibDÍMs3 ]16]

[iKmw:-] apny qy inrbl ko jwin[ iqs pur kop n krhu sujwn[

[inr aiBmwnqw:-] ibzidaw kY srUp hY qn ko4[ buiD ibswl kY dIrG Dn ko5 ]17] iezqÎwidk qy grb6 n DrIXih[ dwqw eISur eyk ibcrIaih[ qIrQ brq awid kir krm[ nihÀ aiBmwn Drhu juiq Srm7 ]18] krih su krm DrihÀ aiBmwn[ inPl jwiq ijAux gj ieSnwn[

1cMgI qrHW smJ lvo[ 2ik myry idqy L dyKky ieh sVdw hY[ +++rosu n kwhU sMg krhu ] [gAu: bwv: m: 5][ ‚sMqoKu Qwip riKaw ijin sUiq ] *prDn prdwrw prhrI ] qwkY inkit bsY nrhrI ] punw:-ho prDn pwhn qul, iqRaw pr mwq hmwry[

[dsm gurU jI][ +pw:-eyh[ 3jo lvygw qW (Ausdw) nwS kr dyvygw (ieh pwp)[ 4bVw ivzdÍwn hY Xw bhuq suMdr srIr vwlw hY[ 5Bwv akleIaw hY Xw bhuqy Dn vwlw hY[ 6aiBmwn[ 7Xqn nwl qIrQ brq awid krm krky aiBmwn nw Dwrn kro[

Page 437: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

437

apno js, prinûd n khY[ khY q ies qy BI aG lhY ]19] dwn krÎo muKqy nihÀ BwKY[ sdw Cpwvn ko aiBlwKY++[

[imzTw bolnw:-] mDur khY siB ko iqRpqwvY[ PIkw bol n iksI duKwvY¶ ]20]

[Drm ikrq:-] Drm ikRzq¶¶ kr drb kmwvY[

[vMf CkNw:-] bMt aiqzQin ko pun KwvYõ[

[sÍzCqw:-] AUpr bsqR n rKY mlIn[ iqm kwXw ko inq mlhIn1 ]21]

[kusMg:-] cor, jwr, btpwr, juawrI[ ikRqGn, bMck, ClI kucwrI[ supny mihÀ BI ien kI sMgiq[ kry n kibhUM, iQry n pMgiq2 ]22] ibiSXin qy ibSeI nr buro3[ liK durjn qqiCn prhro[ jQw agin qy loh qpwXo[ idpiq, jwiq nihÀ hwQ CuvwXo ]23]

[siqsMg:-] jn suSIl kI sMgiq krIey[

++qIrQ brq aru dwn kir mn mY DrY gumwn ] nwnk inhPl jwq iqih ijAu kuMcr iesnwnu ] [slok m: 9][ ¶nwnk iPkY boilaY qnu mnu iPkw hoie ]

[vwr awsw m: 1][ ¶¶pw:-ikrq[ õGwil Kwie ikCu hQhu dyie ] 1AuØzjl rzKy[ 2Bwv KwN pIN dy smwgmW ivc nwl nw rly[ 3iviSaW qox ivSeI purS bury hn[

Page 438: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

438

ijn imilqy avgun prhrIey**[ [kQw SRvN:-]

sunIaih avqwrn ieiqhws1[ siqgur ds ijm kry iblws2 ]24] bhur bRhm ko inrnY jhW[ sUKm buiD kir sunIaih qhW[

[SRI aMimRqsr XwqRw:-] SRI aMmRqsr mzjn krIey[ jnm mrn ky aG prhrIey ]25] hir mMidr drshu drbwr[ hoiq sdw gur igrw Aucwr[ shiq adb ky bYTih mWih3[ gur ibn mn n fulwvY kWih ]26] siqgur joiq jwgqI jhW[ inq pRiq swdr drshu qhW[ ikDOx prb ky idn cil jwvhu[ ikDOx KStmy mws isDwvhu ]27] aiDk dUr huie sMmq mWih4[ siqgur Gr ko drsih jwih[ qn mn qy gur isK huie kir ky[ gXo n drSn aMimRqsr ky ]28] ikAux iqn jnm DrÎo jg awie[ inSPl BXo gXo pCuqwie[

-jy drsihÀ aru sruvru mzjYx5[ pwieÀ pdwrQ, siB aG BzjYx- ]29]

as AupdyS pRQm gur krYx6[

**ijnHW idsMdiVaw durmiq vMøY imqR aswfVy syeI ] 1dsW gurU swihbW qox murwd hY jo aglI quk ivc Kuhldy hn[ 2dso siqgurW ny ijvyx (suhNy) coj kIqy hn (Auh ieiqhws suNox)[ 3ivc (hir mMidr dy)[ 4jy bhuq hI dUr hovy qW vrHy mgrox[ 5srovr ivc ieSnwn krn[ 6aYsw AupdyS pihlW gurU jI krdy hn (ijs qy aml krn nwl)[

Page 439: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

439

aMqhkrN suzDqw DrY[ sziqnwm ismriq jn joie*[ hir gur sMg pRym ijs hoie1 ]30]

[BgqI:-] iqsY inqwpRiq Bgq idRVwvYx[ BwNw mMnN ko isKrwvYx[ kSt awpdw prY ij koeI[ ikDOx srIr ibKY ruj hoeI ]31] ibzprY2 suq ibq awidk mWhI[ prwrbD kir huie kuC jwhI3+[ pRBu mihÀ doS aropy koie n[ nIko lKY, dIn mn hoie n4 ]32]

-Blw krih prmysr myrw[ aG Pl inbrih5, mYx inq cyrw-[

iezqÎwidk bhu irdY mJwr[ hrKY eISur ikRziq ibcwr6 ]33] krnY hwr n dUjw koeI[ jy hir krY q burI n hoeI[ ieh inScw gur Bly itkwvY[ eISur kI ikRiq pr hirKwvY* ]34] ins idn ilvlwvn siqnwm[ pun AupdySY ieh aiBrwm[ -AUTiq bYTiq soviq cwlhu[

*pw:-ismrn jn koie[ 1Bwv ijsdw aMqhkrN SuzD ho igaw Auh siqnwm ismrdw hY qy ismrn nwl Aus dw vwihgurU qy gurU nwl pRym ho igaw hY[ 2koeI AultI gl ho jwvy[ 3(cwho) kuJ ho jwvy[ +pw:-nwhIx[ 4Audws nw hovy[ 5pwpW dw Pl (Bwv duzK) inbV irhw hY[ 6prmySur dw kIqw ivcwrky[ *mIqu krY soeI hm mwnw ] mIq ky krqb kusl smwnw ] [gAu: m: 5 ] ]

Page 440: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

440

ikRiq kirby mihÀ nwm sMBwlhu+ ]35] hwQ pWv qy kwr suDwrhu[ mn qy muK qy nwm Aucwrhu++[ sny sny qn hMqw qÎwgn[ pun AupdyS kriq iem lwgn1¶ ]36] -siB mihÀ rmÎo eyk pRBu myrw[ SzqRü imzqR ar Twkr cyrw2¶¶[ XW qy rwg dÍYK ko qÎwghu[ nIxd aivdÎw qij kir jwghu ]37] gur kI igrw ibcwrhu nIky[ ijs qy Bly hoiq ies jI ky[ kIrqn krhu, pRym ko sIxic3[ lKhu skl gun pRBu ky bIc ]38] awid SrIr pdwrQ swry4**[ ijs pRBu dIny hmY ibcwry5[ as eISur ikAux ‘irdy ibswrhu[ ins bwsur mn jIh sMBwrhu6+++ ]39] SRI gur gRMQ swihb ky mwih[ Bgiq AupdyS aiDk aiDkwih7[ iek qO sziqnwm ko ismrn[ ilv lgwie, nihÀ qÎwgih ins idn ]40] duqIey BwN pRBu ko mwny[

+AUTq bYTq sovq nwm ] ++hwQ pwAu kir kwmu sBu cIqu inrMjn nwil ] 1(aYAux iszK) L AupdyS krdy hn[ ¶pw:-krn mihÀ lwgn[ 2Bwv hriek ivc[ ¶¶srb mY pyKY Bgvwnu ] [suKmnI] 3pRym (jl) nwl isMc ky[ 4SrIr awid swry pdwrQ Bwv jnm pdwrQ, (pRym pdwrQ, gÎwn pdwrQ qy nwm pdwrQ)[ **pw:-cwry[ 5ieh vIcwr kro ik:[ 6idn rwq mn qy jIB nwl sMBwlo[ +++pw:-inh ins bwsur jIa sMBwrhu[ 7BgqI dw AupdyS vzD qox vzD hY[

Page 441: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

441

pRBu ikRq qy Aur hrK su Twny[ iqRqIey qnhMqw ko qÎwgy[ qij kUry sc pr anurwgy ]41] ien qInhu mYx prpk hoie[ bRhm gÎwn aiDkwrI soie-[ PurihÀ cquStY swDn irdY1[ lKYx Auicq AupdySin qdY2 ]42] SrN prÎo isK ko pihcwn[ pry kubMDn krY pRhwn3[ as ds gur swcy piqSwh*[ ismrhu vwihgurU gur vwih’ ]43] ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy pMcm ruqy ‘AupdyS’ pRsMg brnnû

nwm iCqwlIsmo aMsU ]46]

1Bwv ipCly aMsUaW ivc kQy cquSty swDn:-1. ivrwg, 2. ivvyk, 3. Kt sMpzqI qy 4. moK iezCw, ies BgqI swDn vwly dy aMdr (suqy hI sPurn ho jWdy hn)[ 2(gurU jI) Aus L AupdyS dw aiDkwrI lKdy hn[ 3Bwv jnm mrn awid Koty bMDnW L dUr kr idMdy hn[ *BweI dieaw isMG jI dsW gurU swihbW L aYsw moK dwqw gurU kih rhy hn[

Page 442: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

442

47. [bRhm gÎwn AupdyS] 46<<ipClw aMsU qqkrw ruiq 5 aglw aMsU>>48

dohrw: +‘cwrhuÀ swDn pwie kY siqgur SriN isDwie[ prKYx mhW sujwn1 qib bRhm ibidaw isKrwieÀ ]1]

cOpeI: cwr pRkwr ahY bRhm gÎwn[ SRvN, mn, inÜDÎwsn jwn[ cOQy swKÎwq gur khYx[ ijs ko pwie n jg mihÀ bhY2 ]2]

[SRvn:-] pRQm sRvN Kt ilûg pRkwr3[ 4ijs qy cyqn aduiq mJwr[ qwqprX ko inScY hoie[ SRI siqgurU ‘SRvN’ kihÀ soie4 ]3] iek ‘Aupkrm aru Aup sMhwr1[’ dUjy ko ‘aBÎws2’ Aucwr[ ‘SRvN apUrbqw2’ liKqIn[ ‘Pl4’ pun ‘arQbwd5’ ko cIn ]4] ‘Auppiq6’ KStm krihÀ Aucwrn[

aib ien ky kir arQ ibcwrn[ 5arQ ju awid gRMQ mihÀ Drnw[

iqs ko pRiq pwdn bhu krnw ]5] iqsI arQ mihÀ hoih smwpiq[ AupkRm AupsMhwr jwn icq5[

+huN Pyr bRhm gÎwn dw ivSw vrNn krngy qy gurbwNI ivcox Ausdy pdwrQ idKwlNgy[ 1prKdy hn (gurU jI) iszK L mhW sujwn[ 2ruVHdw nhIx[ 3pihlW SRvN hY ijs dy Kt ilûg (icMnH) hn, Ausdw pRkwr kihÀdy hn:-Bwv bRhm pRiqpwdn krn vwly gRMQ dw ijs L suNnw hY Ausdy Cy icMnH hn[ 4Bwv ijnHW KtilûgW krky aduqI cyqn dy ivc qwqprX dw inScw ho jwey Aus L siqgur ‘SRvN’ kihÀdy hn[ 5jo arQ Bwv gRMQ dy awid ivc rKNw Ausy dw pRiqpwdn krdy hoey aMq Ausy arQ ivc smwpq krnw, ies dw nwAux ‘AupkRm AupsMhwr’ icq ivc jwNo[

Page 443: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

443

SRI nwnk jI kIn bnwie[ AudwhrN suin ilhu suK pwie ]6]

awid scu jugwid scu ] hY BI scu nwnk hosI BI scu ]1]

cOpeI: awid jgq ky szc idKwXo[ aMq skl ky szc bqwXo++[ awid aMq mihÀ brnÎo eyk[ ‘AupkRm Aup sMhwr’ ibbyk1 ]7]

[azBÎws:-] jog inrUpN ky jo ahY2[ 3vsqu aduqI ju cyqn lhY[ bwr bwr iqs krih pRkwSw[ gRMQ ibKY, so liK azBÎwsw3 ]8] jpujI ibKY inrUpN kirE[ bwrih bwr arQ so DirE[

swcw swihbu swcu nwie BwiKaw BwAu apwru ] punw:

Qwipaw n jwie kIqw n hoie ]

iezqÎwidk pAuVI bhu mWih[ brnn krÎo szcu suK pwih4 ]9]

[apUrvqw:-] 5jo pRiq pwdÎ aduqI vsqu huie[

++kvI jI ny ‘AupkRm AupsMhwr’ dw lÜCN krn vyly ‘gRMQ’ pd vriqaw hY qy AudwhrN ivc iek slok dy awid aMq qy mzDÎ ivc iek ivSy dI hoxd idKweI hY, pr jy swry jpujI dy ivSy ivc ieh lÜCN Gtwieaw jwvy qW bI TIk hY, awid mzD qy aMq iek akwl purK dy srUp qy pRwpqI L pRiqpwdn kIqw hY[ swry gurU gRMQ swihb jI ivc bI iesy pRkwr hY[ 1jwNo[ 2jo (gl) inrUpN krn dy Xog hY[ 3azBÎws ilûg ies L smJo ik inrUpN krny jog jo hY aduzqI cyqn vsqU Aus L lKON leI bwr bwr gRMQ ivc Ausdw pRkwS kry[ 4Bwv szc dw (aduqI bRhm dw) bhuq pOVIaW ivc vrNn kIqw hY, ijs qox suK pRwpq hovygw[ 5qIjw SRvN ilûg ‘apUrvqw’ hY so ieh hY:-pRiqpwdn krny jog jo aduqI (=cyqn) vsqU hY Auh hor pRmwNW dy aivSY kihÀdy hn[ Bwv pRqzK pRmwN awid pRmwN Aus pr nhIx cldy[ murwd ieh hY ik ies qrHW dy lÜCN rUp bMnHNy Cutyry idmwgW dw kMm hY ijnHW dy ivdÎw dy pRkrN bMnHNy huMdy hn, ielhwmI qy bRhm awvySÎ vwly bRhm rUp mhW purK siqgurW L ieh loV nhIx ik inÜky vyrivaW dy lyKy ilKI jwN[

Page 444: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

444

pRmwNWqr kihÀ aibSY suie[ SRvN apUrbqw liK qIjw5[ szc eyk hY avr n bIjw1 ]10]

kQnw kQI n awvY qoit ] punw:

kiQ kiQ kQI kotI koit koit ] punw:

jy hAu jwNw awKw nwhI khNw kQnu n jweI ] punw:

vwiraw n jwvw eyk vwr ]

pRqzC pRmwN awid siBihin qy[ ibSY n hoie skih ijn iknqy2 ]11]

[Pl cilaw] 3pRiqpwdn kirby ko jog[ awqm gÎwn khYx pRBu log*[ iqsI gÎwn ko jo anuSTwn[ syvn krno mihd mhwn ]12]

cOQy SRvN pRXojn soie[ Pl BI nwm, sunhuÀ ijm hoie4[

‘gurmuiK nwdM gurmuiK vydM[’ ‘gurw iek dyih buJwiev BydM5*’ ]13] inq siqgur kI syvw krnI[ gur qy gÎwn pRwpqI brnI[ mukiq dyiq hY awqm gÎwn[

1eyk (aduqI vsqU hI) szc hY dUsrI koeI nhIx[ 2Bwv ieh ik pRqzC awid pRmwNW krky (Auh aduqI) iksy krky bI ivSy nhIx ho skdw[ pRmwNW dy vyrvy leI dyKo aMsU 48 dy aMg 19 qox azgy qy aMsU 49 dw awrMB[ 3pRBu dy log (sMq) kihÀdy hn ik pRkrN krky pRiqpwdn krn dy Xog jo awqmw igawn hY, ar iqs awqm igawn dw jo anuSTwn (arQwq) syvn krnw hY bhuq SRySt hY ieh SRvN dw cOQw aMg ‘pRXojn’ hY, ‘Pl’ bI iesy dw nwm hY, suNo Auh jIkUM pYdw huMdw hY:-Bwv azgy idRSÃWq dyxdy hn[ *pw:-sB log[ 4iesdw pRXwX ipCly pMny dy aMk 8 ivc aw igaw hY[ 5gurW ny iek Byq (aYsy) smJw idzqw[ [buJweI[ iev][ *SuzD pwT hY:-gurw iek dyih buJweI ]

Page 445: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

445

iezqÎwidk jihÀ kIn bKwn ]14] 1pMcm ‘arQvwd’ suin lÜCn[ jo BwKiq hYx gÎwn ibczCn[

brnn jog vsqu hY joie[ iqs mihÀ iqs kI Ausqq hoie3 ]15] ‘nwnk inrguiN guNih ‘kryie[’ ‘guNvMiqaw’ jo huie ‘guN dyie+[’ ‘qyhw koie n suJeI’ pry[ ‘jy iqsu’ ko ‘guNu koie kry’++ ]16] siB qy gÎwnvwn huie dIhw2[ iqs pr ko Aupkwr krIhw3? ¶[ chY su krY awp smrzQ[ bRhmgÎwnI kY siB ikC hzQ ]17]

4‘Auppiq’KStm SRvN su lÜCn[ khiq byd siqgurU ibczCn[

jo pRkrn kir kY SuB arQ[ pRiqpwdn ky jog smrQ6 ]18]

dohrw: iqsI arQ isD krn mYx iqsI pRkrN mJwr[ SRvN krI hY jugiq jy

1pMjvyx ‘arQ vwd’ dw lÜCN suN, gÎwn ivc cqur purK ijvyx kihÀdy hn ik vrNn jog jo (aduqI) vsqU hY, iqs (gRMQ) ivc AusdI AusqqI hovy[ +SuzD pwT aYAux hY:-nwnk inrguiN guNu kry guNvMiqaw guNu dy ] ++SuzD pwT aYAux hY:-qyhw koie n suJeI ij iqsu guNu koie kry ] 2vfw hY[ 3Aus (bRhm gÎwnI qy) kON Aupkwr kr skdw hY, Bwv koeI nhIx kr skdw[ ¶dyKo kvI jI ikRq grb gMjnI tIkw jp swihb pOVI szqvIx[ 4CyvW ilûg SRvN dw ‘AuppqI’ hY, kihÀdy hn vyd qy cqur siqgurU[ jo pRkrN krky SuB arQ iszD huMdw hovy qy jo Ausy arQ L kQn krn ivc smrzQ hovy arQwq Aus jugqI L AuppqI vIcwr lE ik Ausy pRkrN ivc Ausy arQ L iszD krny ivKy SRvN kIqI jwey[ [sUcnw-kvI jI ny Auppiq dw lÜCN apNy grb gMjnI tIky ivc aYAux idzqw hY:-pRkrN kirkY pRiqpwdn ky jog jo arQ hY, iqs arQ ky iszD krn mYx iqsI pRkrN ivKy SRvN krI hY jo jgq, iqs jugq SRvN ko nwm Auppiq (11vIx pOVI smwpqI AupRMq) kvI jI dI kivqw ivc ieQy kIqy lCN ivc qy jpujI tIky ivc kIqy arQ ivc ieh Prk hY ik kivqw ivc do pd ‘SuB’ qy ‘smrQ’ vwDU hn][

Page 446: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

446

so Auppziq ibcwr ]19] swlwhI swlwih eyqI suriq n pweIaw ]

ndIaw aqY vwh pvih smuMid n jwNIaih ] smuMd swh sulqwn igrhw syqI mwlu Dnu ]

cOpeI: ndI eIS hY, jIv su vwhw1[ donhuÀ imly AudiD bRhm mWhw2[ nwm ndI vwhw imt jwieÀ3[ iqm hI eIS jIv n rhwie ]20] isMDu rUp bin isMDu khwvYx[ qQw bRhm sox dÍY4 imil jwvYx[ kot jqn qy nÎwry hoieÀ n[ imly ivByd5 skY kir koie n ]21] jukiq Aukiq iekqw mihÀ aYsy6[ Auppiq SRvN rUp liK qYsy7[ 8byd CWdog KStmy DÎwie*[ qhW kry Kt SRvN bnwie8 ]22] so jpujI mihÀ gur idKwey+[ SRvN poVIaW cwr bNwey[ SRvN mhwqm ko idKrwXo[ SRvN rUp ko nhIx bqwXo+ ]23] so Kt rUp pRgt idKrwey[

1jIv nwlw hY[ 2bRhm rUpI smuMdr ivc jw imly[ 3ndI qy vwhw donox nwm imt jWdy hn (smuMdr ivc ipaW)[ 4jIv eISr[ 5Prk[ 6eykqw dI AukqI ivc XukqI ies qrHW hY (a) eykqw ivc AukqI XukqI aYAux hY[ 7‘AuppqI SRvN’ dw rUp iesI qrHW smJ lE[ 8CWdog AupinÞd dy Cyvyx iDawie ivc ‘Cy SRvN’ vrNn kIqy hn[ [eyQy vyd pd qox murwd AupinÞd dI hY][ *CWdog AupinÞd dy Cyvyx iDawie ivc Cy ilûg nwm dyky nhIx idzqy hoey, awqm purwN dI tIkw ivc ienHW dw iZkr hY qy qqÍwnusMDwn ivc bI hY[ +gurU jI ny qW vwihgurU jI qox pRwpq igawn idqw hY, iknHW vyrivaW hyT ivdÍwn AuhnW dI vMf krdy hn, ieh ivdvwnW dw kMm hY, siqgurU jI L ienHW ivsQwrW, vMfW, vyrivaW dI coN dI loV nhIx sI[

Page 447: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

447

iszK mumoKI ko smuJwey[ [mnn:]

mnn gÎwn ko Byd bqwviq1[ ijs ky kry prm giq pwviq ]24] mnn kry mn hoiq iblwie2[ jo mn dÍYq rhÎo lptwie[ siq cyqn awnûd apwr[ bRhm awqmw hIn ibkwr3 ]25] iek rs sdw, bwl nihÀ qruN4[ nhIx jrw qy jr jr mrN5[ jV so nhIx, nhIx duK rUp[ eyk awqmw acl anUp ]26] qIn srIrn qy inq iBMn6[ swKI rUp, nhIx priCMn7[ QUl dyih ibnsiq aru jnmih8[ awqm ijAux kw iqAux liK mn mihÀ ]27] avnI kY ishjw pr prY9[ QUl dyh jV smsr iQrY10[ awqm ilûg dyh prkwSY11[ aink pRkwrin supnw BwsY12 ]28] supny kyr pdwrQ Bwry13[

1mYx dzsdw hW[ 2lY ho jWdw hY[ 3ivkwr rihq hY[ 4juawn[ 5buFypy qox jrjrw ho ko mrnw nhIx[ 6iqMnW (sUKm, sQUl kwrn) srIrW qox iBMn hY[ 7nhIx pRCMn-nw awCwidq, pRgt [sMs:, pRcCnÂ][ (a) aivrl [pRCwidq][ (e) jo iek dySI nw hovy[ 8asQUl dyhI qW jnmdI qy mrdI hY[ 9sON vyly ipRQvI qy Xw syjw qy ipaW[ 10sQUl dyh jVH vrgI hoky peI rihÀdI hY[ 11awqmw ilûg dyh (=sUKm srIr) pRkwSdw hY[ 12anyk pRkwr dy supny Bwsdy hn[ 13bhuqy[ (a) phwV awid Bwry[

Page 448: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

448

aru supny prkwSih swry1[ jib suKpqI avsQw hoie[ qbY aBwv ilûg qn hoie ]29] jIv awqmw ieMdR srUp2[ ieMdRwNI ly buziD anUp3[ irdy sdn mihÀ lih ibsrwm4[ qib lO suKpiq hY suK Dwm5 ]30] bhur AuTih lY ky inj rwnI[ srb srIr krh svDwnI[ jwgRiq avsQw ko jib pwie[ ghY ibSY ko sihj suBwie ]31] lhY siQrqw locn dwey6[ buziD ieMdRwNI iQr hÍY bwey7*[ ieMdRX ibSY pRkwSin TwnY8[ supn sKopiq qib dÍY hwnY9 ]32] XW qy imzQÎw qIn avsQw10[ imzQÎw qIn srIr ibvsQw11[ bwrMbwr ibcwrn aYsy[ ‘mnn’ ibcwr nwm ies hYsy12 ]33] mn kI ibRqW pMc ibiD hoie13[ iek prmwn1, ivprjY2 doie[

1(awqmw) supny dy swry swmwn) L pRkwSdw hY[ 2jIvwqmw mwno ieMdr hY[ 3buzDI mwnox ieMdRwNI hY Aus L nwl lYky[ 4irdw mwno Gr hY ijzQy dovyx ibsrwm krdy hn[ 5qd qk suKW dw Gr rUp suKupqI hY[ 6szjy nyqR ivc (jIvwqmw rUp ieMdr) siQr huMdw hY[ 7Kby pwsy[ *pw:-QWey[ 8awqmw pRkwSdw hY ieMidRaW qy iviSaw L[ 9qdox suKupqI qy sÍpn dovyx nhIx huMdy[ 10jwgRiq, supn, suKopiq[ 11iqMnW srIrW dI rIqI bI imiQaw hY[ 12ies ivcwr dw nwm mMnn hY[ 13pMj pRkwr dIaW ibRqIaW hn mn dIaW[

Page 449: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

449

ivklp3, inûdRw4, isMimRiq5, jwin[ sunhu srUp ju ibRiq pRmwn1 ]34]

[pRmwN:-] aMqihkrN krN ibRiq hY joie2[ ieMdRX dÍwrw inkrY soie3[ nwnw Gt pt Dry pdwrQ[ iqnih jwinbo hoie jQwrQ4 ]35]

[ivprjY:-] duqI ‘ivprjY’ ies ko khYx[ rzjU prI srp iqs lhY[

[ivklp:-] ibRiq ‘ivklp’ rUp ieh mwn5[ Sbd arQ ko lIjY jwin ]36] qwqprX mihÀ rhY sMdyih6[ inhcY BXo n lKIaih eyh[

[inûdRw:] 7aBwv gÎwn ko awSRY ibRiq[ ‘inûdRw’ ibRiq kihÀ smJhu icq6 ]37] 8jwgRiq supn ju ibRiq aBwv[ krN hwr so qumu guN Bwv7[ suKpiq qmu guN gRihN ju krY[ inûdRw ibRqI nwm iqs rhYx ]38]

[isMmRqI:-] 9pRQm smyx kuC anuBv kIn [ apr smYx icqvY sq cIn[

1(pihlI) pRmwN ibRqI dw rUp suNo[ 2aMqhkrN dI (Auh) ibRqI jo[ 3ieMdRIaW dÍwry (bwhr) inkldI hY Auh[ 4AunHW L ijAux dw iqAux jwN lYxdI hY (ieh pRmwN ibRqI hY)[ 5qIjI ivklp ibRqI dw rUp ieh mMny[ 6Sbd dy arQ L jwN lYN pr bI qwqprX smJN ivc sMsw rhy[ 7aBwv igawn L awlûbn krn vwlI ibRqI L inûdRw ibRqI kihÀdy hn, icq ivc smJ lE[ 8jwgRq supn dy (gÎwn dIaW) ibRqIaW L aBwv krky jo qmo guN L awsry krky qy sKypqI ivc qmo guN Bwv L gRihN krn vwlI hY Aus dw nwm inûdRw ibRqI hY[ 9koeI gl smJI sI[ Pyr iksy smyx (Aus dI) hoxd pCwNky Xwd kry[

Page 450: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

450

1jQw BnY ieh nr hY soeI[ pUrb ipKÎo Qwv iks joeI ]39] ijs kr icq krnw2 ieh hoie[ isMimRq ibRziq jwnIaih soie[

[siQqI:-] pMc ibRqW ibn icq huie jwvY3[ awqm ky srUp idS DwvY ]40] mn pRvwh4 jib ies ibiD hoie[ nwm ‘siQqI’ bKwnYx soie[

[azBÎws:-] 5iesiQiq pRwpiq hyq pRXws[ iqs ko nwm lKo azBÎws14 ]41] so aBÎws hY doie pRkwr[ eyk ‘alp’ dUsr ‘idRVH’ Dwir[ kib kib awqm ko azBÎwsY[ ieh qO ‘alp’ nwm khu BwsY ]42] swdr, dIrG kwl, inrMqr6[ so ‘idRVH BUim’ rUp liK aMqr7[

[vYrwg:-] imtI pRIq iviSXin qy jbY[ nwm ivrwg hoiq ihX qbY ]43] so vYrwg hY cwr pRkwr8[ iek ‘Xqmwn1’ ‘ivqRyk2’ ibcwr[ ‘iek ieMdRY3, aru ‘vsIkwr4’ kihÀ[ ien ky lÜCn BnOx jQw lih9 ]44]

1ijvyx koeI awky ik ieh awdmI Auho hY jo mYx pihlox iksy QW ifzTw sI[ 2cyqy krnw[ 3pMjW ibRqRIaW qox iczq jdox ibnW ho jwvy[ 4mn dw pRvwh[ 5iesiQqI dI pRwpqI vwsqy jqn krnw ies dw nwm aiBaws jwNo[ 6awdr nwl Fyr icr qy lgwqwr[ 7ies L icq ivc idRV BUimkw rUp lKo[ 8azgy iZkr hY[ 9jIkUM mYx smiJaw hY[

Page 451: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

451

[Xqmwn:] duzK rUp sMswr pCwnw[ sMqn syvw rucI mhwnw[ sziq rUp prmySr pwAUx1[ bMDn krm pey CutkwAUx ]45] ies ko Xziqmwn mn jwin[ sMqn sMgq kIn mhwn[

[ivzqRyk:-] lgÎo ibcwrn gun aru doK[ 2doK qjox, iks gun qy moK? ]46] siq sMqoK awid ibrDwvY[ kwm kRoD moh awid GtwvY[ ieh vYrwg ‘ivzqRyk’ pCwn[

[eyk ieMdRY vYrwg:-] iekieMdRI ko suin dY kwn ]47] vihr ibSY gun qÎwgn kIn3[ mn mihÀ qnk hoie ilvlIn4[

[vsIkwr:-] vsIkwr ko suin ies byry[ ibSY Bog jug lokin kyry5 ]48] Sbd, sprS, rUp, rs, gMD[ ien qy CUit gXo mn bMD[ bwies ivStw sm siB ibSy[ bmn srs6 nihÀ Bwviq ijsy ]49] as vYrwg sMg mn jIq*[ ghy siQrqw awqm nIq*[ bRhm gÎwn sUrj ky sMg[

1(ieh rucI ho awvy ik) szq srUp prmySur L pwvW[ 2(ivcwrdw hY ik......)[ 3bwhrox ieMdRIaW dy ivSy (Sbd awid) qÎwgy hn[ 4mn ivc QoVy QoVy cMbVy hoey hn[ 5dohW lokW dy ivSy Bog[ 6AultI smwn[ *pw:-qw[

Page 452: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

452

qm azgÎwn skl dy BMg ]50] ieiq sRI gur pRqwp srUj igRMQy pMcm ruqy ‘igawn inrnY’ pRsMg

brnnû nwm sYxqwlIsmo aMsU ]47]

Page 453: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

453

48. [bRhm igawn AupdyS] 47<<ipClw aMsU qqkrw ruiq 5 aglw aMsU>>49

dohrw: [inÜDÎwsn:-] kriq mnn nIkI ibiDin1 pun inDÎwsn hoiq[ rwq idns azBÎws qy2 pun szKÎwq Audoq ]1]

cOpeI: suinXih inÜDÎwsn ko lÜCn[ ijm BwKiq hYx sMq ibczCn[ 3dyhwidk pRqIq kir joie[ KMfI jwie n iks qy soie ]2] ibRiq srUp azBÎwsn BeI[ iks qy nSt hoiq nihÀ jueI4[ moh awidk* jo aiKl ivkwr[ ien ibGnin qy rih iek swr5 ]3] siq sMqoK awid gun pwie[ bRhm ibKY ibRiq lwgiq jwie[ alK lKn ky ihq anurwgI6[ pRQm lKÎo iqs qy huie qÎwgI7 ]4] kwrn kwrj iekqw krnI[ jl qrMg kI rIqI brnI8[ 9awid Aukwr+ brN jy nwnw[

1dyKo 24 qox 33 aMk ipCly aMsU dw[ 2Bwv inÜDÎwsn dy azBÎws nwl[ 3dyh awidkW dIaW pRqIqIaW jo hYn ienHW ivcox iksy qox jo ibRqI nw KMfI jwey qy jo ibRqI srUp dI azBÎwsn ho geI hY[ 4jo iksy qox nwS nhIx kIqI jw skdI[ *pw:-mohwidk[ 5ienHW ivGnW dy pYN qy bI jo ibRqI iekwgR rhy[ 6pRmwqmw dy lKNy vwsqy (jo ibRqI) pRymI rihÀdI hovy[ 7pihly jo (anwqm) liKaw hoieaw hY Aus dI iqawgI huMdI jwey[ 8kwrN qy kwrj dI eykqw dI smJ krnI, Bwv kwrn bRhm qy kwrj jgq L jl qy qRMg vWg iek rUp smJNW[ 9AUVw awidk jo nwnw pRkwr dy azKr hn SwhI ibnW hor kuC nhIx hn (ieh smJ lYNw)[ +pw:-awkwr[

Page 454: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

454

mzsU ibnw nhIx kuC awnw6++ ]5] aMqih krN ibRiq AuiT jbY[ hÍY ansUq icMqn ky qbY1[ 2inksI bwihr locn duawry[ gyX pdwrQ awgy swry ]6] qdwkwr iqn ky sMg hoie8[ pRwpiq gÎwn qbih iqh soie3[ 4ibRq aviCMn icq Gt aviCn icq[ donhuÀ ky avrn sMGwr ikq ]7] jib¶ iekqw ko pRwpq hoie[ ibKY anyk gÎwn lih soie10[ 5iqRputI gÎwqw gyX ru gÎwn[ imlÎo bRhm siB ibKY smwn11 ]8] jQw qwl mihÀ nIr ibswlw6[ kUl ky dÍwrw hÍY kir cwlw7[ kÎwrI rUp bnihÀ so jwie8[ qInhu mihÀ akwS iek Bwie9 ]9] qwl, kUl, kÎwrI10 mYx nB hY11[

++pw:-ibnw akwr nhIx kuC awn[ 1aMqhkrN dI ibRqI cyqn dy nwl imlI hoeI jdox (aMdrox) AuØzTI.....[ 2qy azKW rsqy bwhr inklI, jwNny Xog swry pdwrQ jo azgy pey hn AuhnW nwl qdwkwr ho jweygI[ 3qdox Aus (gyX) dw igawn pRwpq hovygw[ 4ibRqI nwl imilaw cyqn qy GoVw (awid gyX pdwrQ) nwl imilaw cyqn, dohW cyqnW dy ivc jo awvrn (prdw sI) so nwS ho igaw, aYAux jd (dovyx cyqn) eykqw L pRwpq ho gey qW anykW ivSÎW dw igawn Auh (jIv) lK lYxdw hY[ ¶pw:-qb[ 5gÎwqw gÎwn gyX jo iqRputI hY, sBnW ivc bRhm iek quzlÎ imilaw hoieaw hY[ 6ijvyx qlw ivc ivSwl pwNI hY[ 7Auh awfW dy rsqy ho ky tur irhw hY[ 8Auho (pwNI kÎwrI ivc jwky) ikawrI rUp ho jWdw hY[ 9akwS ieko ijhw hY[ 10qlwb, awf, ikawrI[ 11Bwv aMqhkrN rUpI qlw hY, ibRqI rUp awf hY, Gt pt awidk kÎwry, AuhnW ivc ibRqI dw jwky jo awkwr Dwrnw hY ieh pwNI dw pYNw hY, ienHW iqMnW ivc bRhm akwS dI nÎweIx ieko hY[

Page 455: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

455

iqm iqRptI mihÀ bRhm su lB hY1[ bÎwpk hY2 akwS kI nÎwie[ siBin pRkwSihÀ siBnI QWie ]10] 3aMqihkrN ibRiq ies kyr[ ahY pRkwSk duhn bfyr6[ 4ahMibRqwid ibnW iks koie n[ awqm ko pRkwS isD hoie n7 ]11] ahMibRqwid jugq icq hoie5[ qbih pRkwS hoiq hY soie6[ bÎwpk apr pRkwSk Bwv[ vwsqv bRhm mihÀ nhIx lKwv7 ]12] 8vwsqv awqm qq inrMkwr[ inrivklp aru ibnw ivkwr11[ 9ahM ahM kI ibRqI ju sbY[ hoie sbMD qdwqm jbY ]13] jQw lohy ky goly sMg[ agin qdwqm huie iek rMg[ pwie agin ky gun ko lohw[ iqRN awidk ko dwihq Ehw ]14] awqm ahM sbMD ko pwie[

1(ieko) lBdw hY[ 2akwS vWùU vÎwpk hY[ 3aMqhkrN ar aMqhkrN dI (ibRqI) duhW dw pRkwSk bRhm hY[ 4Bwv ‘ahM’ ibRqI qox ibnW iksy L iksy qrHW bI awqmW dw pRkwS iszD nhIx huMdw[ 5(icq=) cyqn jd ahMibRqI dy sihq hovy[ 6qdox hI Aus (cyqn) dw pRkwS huMdw hY[ 7vÎwpk qy pRkwSk Bwv vwsqv bRhm ivc nhIx hn (eyh AupwDI krky hn)[ 8jo vwsqv awqm qzq hY so hY inrwkwr, inrivklp qy ivkwr rihq[ 9ienHW qukW dw arQ pihlIaW do L ipClIaW dy nwl imlwky qy ivclIaW cwr lohy-azg dy idRStWq vwlIaW L mgrox lwieaW KuzlHygw: XQw:-ahM ahM ibRqI dw jo smudwie hY jdox AuhnW nwl awqmw dw qdwqm sbMD huMdw hY qW awqmw ‘ahM’ dw sbMD pwky vÎwpkqw ar pRkwSkqw nwm pwAuxdw hY, ijs qrHW lohy dy goly nwl azg dw jd qdwqm sMbMD huMdw hY (qW Auh lohw azg nwl) iek rMg ho jWdw hY qdox agnI dy guN (qpq) L pwky lohw kzKW L swVdw hY[ (ies ivc ieh ieSwrw vI jwpdw hY ik ibRqI arUF cyqn aivzdÎw dw ivroDI hY)[ [qdwqm=Ausy dw rUp ho jwNw[ do vzKo vzK cIZW dw awpo ivc imlky iek rUp ho jwNw][

Page 456: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

456

bÎwpk apr pRkwSk qwie12[ iezqÎwidk inqpRiq ibcwrY*[ inÜDÎwsn ko nIky Dwry* ]15] qIn srIrn qy mYx nÎwro1*[ qIn avsQw swKI Dwro2*[ inÜq suzD hY gÎwn srUp3[ iek rs acl anûd anUp ]16] ies ibiD ‘pRoK gÎwn+’ huie awvY[ qn aiBmwn KIn huie jwvY[ aru jib mnn inÜDÎwsn dÍwrw[ hoiq BXo szKÎwq Audwrw ]17] bRhmwkwr ibRziq idRV BeI[ mUl aivzdÎw4 CY huie geI[ qn aiBmwn khW pun rhY[ apn srUp jQwrQ lhY ]18] Aur ismrN awqm ivzgÎwn5[ gÎwn ivzgÎwn pRkwS mhwn6[

[Cy pRmwN cly:-] Kt pRmwN kir lhÎo pRkwS[ iqn qy BeI aivzdÎw nwS ]19] 7apn moh kwrj khu kirby[ nhIx aivzdÎw smrQ Dirby7[ so pRmwN Kt suin icq lwie8[

*ieh cwry qukW purwqn nusiKaW ivc nhIx hn, hornW ilKqIaW ivc hYn[ 1mYx iqMnW srIrW qox nÎwrw hW[ 2mYx iqMnW avsQW dw swKI hW (aYsw) smJo[ 3(awqmw vwsqv ivc) inq SuzD qy gÎwn srUp hY[ +dyKo iesy pMny dw aMk 6 vwlw pRXwX[ 4mUlwivzdÎw=jo srUp L Fwpy[ (qUlwivzdÎw=jo Gt pt awid ivc vÎwpk cyqn L Fwpy)[ 5ihRdy ivc ismrn (inDÎwsn) nwl awqm swKÎwqkwr ho jWdw hY[ 6gÎwn=pRoK gÎwn[ ivgÎwn=apRoK gÎwn, dw mhwn pRkwS ho jWdw hY[ (=qUlwivdÎw dw ivroDI Bwv pRoK gÎwn qy mUlwivzdÎw dw ivroDI Bwv apRoK gÎwn)[ 7moh awidk apny kwrj krny L aividaw smrQw nhIx rKdI[ 8Auh (Kt pRmwn) icq lwky suN[

Page 457: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

457

ijs qy sMsy siB ibnswie ]20] [1. Sbd pRmwN:-]

1byd ru siqgur Sbd ju suin kir++[ mhWvwk qy inrnY Aur Dir[ ‘sbd pRmwN’ iehI iek jwn[ bRhm awqmw inrnY Twin9 ]21]

[2. anumwn:-] dUsr jo anumwn kihq hYx2[ icMnH dyiK kir vsqu lhiq hYx[ mn czKÎwid suqy jV joie3[ ijsqy gÎwn pwie siB koie4 ]22] -so awqm hY- jwnÎox jwie5[ swKI qIn avsQw gwie6[ inq suD sziq ju prmwnûd7[ SRvN krÎo jo pRQm iblûd8 ]23] Sbd, sprS, rUp, rs, gMD[ ijs qy lKiq ieMdRY* sMbMD9[ so awqm swKI hY koie10[ iem jib smJ iblokn hoie ]24] ies ko nwm jwn ‘anumwn[’

1vyd qy siqgur dy AupdyS suNky mhWvwk dy iszDWq ihrdy Dwrny qy bRhmwqmw dw inrNY gRhN krnw Sbd pRmwN hY[ ++pw:-

byd SwsqR gur Sbd ju suin kir[ 2(koeI) inSwnI vyKky vsqU L smJ lYNw (ijvyx DUaW vyKky azg L smJ lYNw)[ 3nyqR mn awid jo suqy jV hn[ 4ijs (awqmw) qox swry gÎwn pRwpq krdy hn[ 5(ies gl qox) jwiNaW jWdw hY ik Auh awqmw hY[

Bwv, mn ieMidRaW dI cyStw dyKky ienHW L sPurN krn vwly krqw awqmw dw anumwn huMdw hY[ 6iqMnW avsQW dw swKI khIdw hY[ 7jo inÜq hY, SuzD hY, sziq hY, prmwnûd hY[ 8jo pihlW vfw suiNaw sI[ *pw:-lKiqMdRY, lKIaqieMdR[ 9ijs qox ieMdRIaW dw sMbMD liKaw jWdw hY[ 10so koeI awqmw swKI rUp (ZrUr) hY[

Page 458: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

458

[3. Aupmwn:-] SRvN AuprMq mnin ies jwn[ sziq, inrMs, anûq, aKMf1[ vihrMqr pUrn bRihmMf2 ]25] bÎwpk hY akwS kI nÎweIx[ Gt mt mihÀ lKIey siB QweIx[ ieh ‘Aupmwn pRmwN’ lKIjY[ jihÀ dUsr kI sm jwnIjY3 ]26]

[4. arQwpqI pRmwN:-] 4ieh nr dIKiq pIn mhwn[ 5idn mihÀ Bojn krY n Kwn[ 6ies qy lKIXiq ins mYx Kwie[ dyh pInqw dyiq jnwie7 ]27] jo ieh rwq ahwr n Kwie[ nih srIr motw huie jwie[ XW qy ins mihÀ Bojn KwXo[ Xih inScY inrnY TihrwXo ]28] 8iqm awqm ky ivKY ivcwrY[ jwgRiq awid pdwrQ swrY[ ijs awqm kir jwny jwihÀ[ suKpiq awid aBwv ij awihÀ ]29] so awqm hI kir iszD hoie15[ iszD krqw hY apr n koie[

1aMS (Bwg) rihq, aMq rihq qy aKMf[ 2bwhr aMdr swry bRhmMf ivc pUrn hY[ 3Bwv ijQy dUsry dI Aupmw dyvIey[ 4idRSÃWq dyky dzsdy hn:-(ik koeI kihÀdw hY ik)[ 5(dUsrw kihÀdw hY ik)[ 6(pihlw kihÀdw hY ik)[ 7(rwq dy Bojn L) srIr dw mutwpw jNw idMdw hY[ Bwvyh ik iksy dw mutwpw cwho Eh idny Bojn nw Kwvy jNw dyxdw hY ik eyh rwq L KWdw hY, mutwpy rUpI ‘kwrj’ ny rwq L KwNw rUpI ‘kwrn’ inScy kr idzqw[ 8iqs pRkwr awqmw dy ivSy ivcwr kry ik ijs awqmw krky jwgRq awid swry pdwrQ aqy suKupqI dy aBwv awid jwNy jWdy hn Eh awqmw krky hI iszD huMdy hn[

Page 459: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

459

jy kir hÍY n awqmw prY[ awid aBwv iszD ikm krY1? ]30] kwrj ijs ko jgq pRqzC2[ ‘arQwpiq’ ivKY iem lÜC3[

[5. aeIqyjk pRmwN*:-] khÎo iksI ny ies qru ivKY[ -XzKÎ bsiq hY, iks nihÀ ipKY- ]31] jwnÎox jwie n ikX anumwn4[ nihÀ ikh SwsqRih kIn bKwn[ prMprw suinby mihÀ awvY[ ‘aeIqyjk prmwN’ khwvY ]32] iqm awqm ieh khYx snwqn[ prMprw siB kQYx purwqn[ sziq prwqm eISur joie[ siB ko ahY awqmw soie ]33]

[6. pRqzKÎ:-] aib pRqzKÎ suin nIky Aur Dir[ -5aMqhkrN kI ibRziq inkl kir[ ieMdRX duawrw vihr pRkwSY[ swQ pdwrQ imil kir BwsY ]34] siq icq awnÀd ibKY pRqzC5[ 6asiq BWiq ipRX awqm lÜC[ ieh qInhuÀ ijq ikq idRStwvYx6[ ien ibhIn ikCu ikq n jnwvY7 ]35]

1jy (suKopqI qy aBwv awidk qox pry awqmw nw hovy qW aBwv awid L iszD ikvyx kry[ 2ijs (awqmw dw) kwrj jgq pRqzK hY[ 3arQwpiq ivc ieh lÜCN hY[ [arQwpziq=Bwv ijzQy kwrj qox kwrN jwiNaW jwey][ *SuzD pwT cwhIey ‘aYiqhÎ pRmwN’[ 4nw (pRqzK) jwiNaW jWdw hY nw anumwn ho skdw hY[ 5jdox aMqhkrN dI ibRqI ieMdRIaW dÍwrw inkl ky bwhr geI (qdox bI cyqn ny Aus L) pRkwiSaw, (jd) pdwrQW nwl imlI (qd vI Auh cyqn hI) pRkwSdw hY, (aYAux) sq, icq, awnûd pRqzK (pRmwN dw) ivSY iszD ho igaw[ 6asqI, BWqI, pRyX awqmW dy lÜCN hn ieh iqMny hI ijzQy ikqy (dyKo pey) idzsdy hn[ 7ienHW ibnW ikqy kuC nhIx[

Page 460: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

460

1asqI hY su pdwrQ swcu[ icq BWqI prkwS Aubwc[ pwie pdwrQ ipRX awnûd[ iem qInhuÀ siB mihÀ brqMd8 ]36]

[iqMn Byd:-] 2inrwvYv bRhm Bly pCwnY[ qIno Byd iqsI qy hwnY[ iek qru qy ijm hY qru awn3[ Byd ‘sjwqI’ lIjY jwn ]37] iek bRhm qy dUsr bRhm nWhI[ Byd sjwqI qO huie kWhI4[ iek qru pwQr dUsr lhXo5[ Byd ‘ivjwqI’ hY iem khXo6 ]38] bRhm qy apr nhIx iqs pws[ XW qy Byd ibjwqI nwS[ qru ky hYx skMD aru SwKw[ Byd ‘sugiq’ dl awidk BwKw7 ]39] ieh BI Byd nhIx bRhm mWhI[ 8lKÎo aByd awqmw jWhI[

1asqI BWqI pRyX qy sq icq awnûd L iek rUp krky dzsdy hn, asqI qy szq duhW dw pd arQ hY ‘sqÎ’, icq qy BWqI dw Bwv hY ‘pRkwS’, awnûd qy ipRX ieko hn ikAuxik ipRX vsqU pwky awnûd huMdw hY aYAux iqMny sB ivc vrq rhy hn[ 2bRhm L avYv (=aMg) rihq cMgI qrHW pCwNy, iesI krky ik iqMny Byd Aus ivc nhIx hn, Bwv sugiq, sjwqI, ivjwqI iqnW BydW qox rihq hY[ 3ijvyx iek ibRzC dUsry ibRzC qox vzKrw hY[ 4ikzQy hY Bwv nhIx hY[ 5iek ibzRC hY iek pzQr hY[ 6ieh ivjwqI Byd ikhw hY[ 7(ijvyx) ibRzC dy fwl qy twhNIaW qy pzqy awidk hYn ies L sugiq Byd ikhw hY[ [sÍgq=apNy ivc pRwpiq][ 8ijs (purK) ny Aus bRhm L (awpNy) awqmw nwl aByd jwiNaW hY, (ik awqmw) iek hY, aKMf hY, scdwnûd rUp hY (Aus ny ieh gl) sUKm buzDI krky lKI hY, jYsy kT AupinKd ivc ikhw hY:- “byK srÄvyÞu BUqyÞu gUFoòò qÄmw n pRkwSqy[ idRSÎqy qÍgRXXw buDDÎw sUkSÄmXw sUkSm drÄiSiB: ] ”

Page 461: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

461

iek aKMf sicdwnûd rUp[ buiD sUKm qy lKÎo anUp6 ]40] imlÎo anûd ibRziq mihÀ soeI[ jnm mrn ky sMkt KoeI1[

2KSt pRmwNin kr ijs awpiq[ BeI awqmw kI suiD pRwpiq ]41]

iqsY aivzdÎw Aupjy nWih[ nwS BeI qy nihÀ Aupjwih8[ ajw aivzdÎw qW qy nwie3[ ibnsI jnm nhIx pun pwie4’ ]42] ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy pMcm ruqy ‘igawn inrny’ pRsMg

brnnû nwm aTqwlIsmo aMsU ]48]

arQwq—ieh awqmw sB BUqW ivc iCipaw hoieaw hY, bwhr nhIx pRkwSdw ikMqU qIkSn ar sUKm buziD nwl AuhnW logW L idzsdw hY jo sUKm drSI hn[ [kT AupinKd-iDaw 1 vlI 3 aMk 12][ 1Auh awnûd rUp awqmw ibRqI ivc imilaw hoieaw jnm mrn dy sMkt Koeygw[ 2Cy pRmwNW dI pRwpqI krky ijs L awqmw dI suiD pRwpqI hoeI hY Aus L aivdÎw AupjdI nhIx, jo nwS ho geI hY Auh Pyr nhIx AupjdI[ (a) (awpq=) awpq vkqw (bRhm igawnI) qox Cy pRmwNW krky ijs L awqmw dI suzD pRwpq hoeI hY....[ 3‘a+jw’ nwm hY qWqy aivzdÎw dw [a+jw=jo nSt hoky Pyr nw jMmy][ 4(qWqy ajw aivdÎw ijs dw nwm hY Auh) ibnsI hoeI muV nhIx pYdw huMdI[

Page 462: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

462

49. [bRhm igawn AupdyS] 48<<ipClw aMsU qqkrw ruiq 5 aglw aMsU>>50

dohrw: ‘ibSY pRmwNin ko BXo, khÎo aibSY srUp1[’ ieh sMsY bUJin krÎo2, suin kY gwQ anUp ]1]

cOpeI: SMkw krI Kwlsy jbY[ dXw isMG bolÎo SuB qbY[ ‘iviD muK isK jnwieby hyq[ khÎo bRhm ko ibSY sMkyq3 ]2] 4nyiq nyiq kir iniKD pCwn[ qO pRmwn ko ibSX n jwn4[ ijm nihÀ ibSY sunhu dy SROn[ -agm agocr khIaY qOn5 ]3] ieMdRI qy pRqzC nihÀ soie[ pRqzC pRmwn aibSXY hoie6[ icMnH bRhm kY koie n ahY[ jQw DUm qy pwvk lhYx ]4] nihÀ anumwn ibSY7 iem jwin[ azdÍY eyk awqmw mwin[ cyqn sm cyqn nihÀ koie8[ ibSY ‘Aupmwn’ n XW qy hoie9 ]5] kwrN kwrj Byd n ahYx10[

1(bRhmwqmw dy) srUp L (qusW ipCy pRmwNW dy) aivSX ikhw hY (qy huN jo kuJ qusW ikhw hY Aus nwl Auh) pRmwNW dw ivSX ho igaw[ 2(Kwlsy ny) puziCaw[ 3ivDI pzK duawrw iszK L jnwvN vwsqy (pRmwNW dw) sMkyq krky bRhm L (AuhnW dw) ivSX ikhw hY[ 4inKyDI pzK duawrw nyqI nyqI krky jy pCwN krweIey qW (bRhmwqmw L) pRmwNW dw ivSX nw jwNo[ 5iqs (bRhm) L[ 6ies krky pRqzC pRmwn dw aivSX ho igaw[ 7‘anumwn’ (pRmwN) dw ivSX nhIx hY[ 8Aus cyqn dy quzl koeI hor cyqn nhIx hY[ 9ies krky ‘Aupmwn’ dw ivSw nhIx hY[ 10Aus bRhm ivc kwrN kwrj (awid) Byd nhIx hn[

Page 463: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

463

‘arQwpziq’ ibSY nihÀ lhY1[ mn bwnI ko ibSY n joie2[ Sbd ‘aeIqyjk’ ibSY n hoie3 ]6] dyS kwl nihÀ vsqu pRiCMn4[ eyk awqmw anÀd* aiBMn[ dyS nhIx aYso ikq lho[ cyqn bRhm nhIx ijh, kho5 ]7] skl dyS mihÀ pUrn ipKIey[ dyS pRCyd n XW qy lKIey[ BUq BivzKq aru bRqmwn[ bRhm awqmw eyk smwn ]8] vwD n Gwt, jnm nihÀ nwS[ iekrs sdw rhÎo su pRkwS[ XW qy kwl pRCyd n koie6[ azkRY, acl kUt sm7 soie ]9] srb awqmw siB mihÀ bwsw[ srbwDwr smsiq pRkwSw[ XW qy vsqu pRCyd n koeI8[ qInhuÀ qy priCMn n hoeI9 ]10]

dohrw: awSRY ivKY azgÎwn ko, hoiq bRhm hI eyk10[ sunIaih juiq idRStWq ky, kIjY bhur ibbyk ]11]

1ies krky ‘arQw piq’ dw ivSw nhIx hY[ 2jwN lE (bRhm) mn bwNI dw ivSX nhIx[ 3Sbd qy aYiqhX pRmwN dw Auh ivSX nhIx ho skdw[ 4dyS kwl vsqU qy Auh pRCyd nhIx huMdw[ *pw:-awqmw nûd[ 5aYsw dyS ikqy nhIx idzsdw ijzQy ikqy ik cyqn bRhm nhIx hovy[ (a) kho=dzso[ 6qWqy kwl krky pRCydn nhIx huMdw[ 7prbq vWù aczl[ 8qWqy vsqU krky pRCydn nhIx huMdw[ 9Bwv dyS kwl vsqU dy Byd qox rihq hY[ [sM:s, pRcCnÂ=Fzikaw hoXw][ 10aduqI bRhm hI azgÎwn dw awSRX ar ivSX hY[

Page 464: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

464

cOpeI: ijm koSt ky bIc1 aMDyrw[ Cwdn kIns prY n hyrw2[ 3koST krÎo ivKY qm hoie[ idiKby mihÀ nihÀ awviq soie6 ]12] aru koSt hI awSRY qm ko4[ iem hI jwno rUp bRhm ko[ iqs qy hI AupjÎo azgÎwn[ XW qy ahY awsro jwn5 ]13] bRhm ko lKn dyiq nihÀ soie6[ XW qy ibSY bRhm hI hoie[ dÍY SkqI Dwriq azgÎwn[ iek awvrn, ivKypY awn7 ]14]

[awvrn SkqI:-]8 bRhm krÎo awCwdn jWih[ ijs qy jwn skihÀ ikm nWih11[ ieh awvrn Skiq idRV ahY[ ijs ky Bey jIv jg bhY9 ]15]

[ivKyp SkqI:-] 10pun nwnÜqÍ idKwvn kry[ gj, bwjI, bn, gn qru hry13[ Skiq ivKyp iehI iqs mWih[ eyk rUp ikm jwniq nWih ]16] SRvN, mnn, inÜDÎwsn dÍwrw[

1koTy ivc[ 2koTy L qm ny Cwdn kIqw hoXw hY qy koTw hI nhIx idzsdw[ 3koTy L hnyry ny ivSX kIqw hY (Bwv koTy dy hnyry ivc KVoiqaW) koTw nZr nhIx awAuxdw[ 4qy koTw hI hnyry dw awsrw hY[ 5Bwv azgÎwn dw awsrw bRhm hY[ 6AuhI (azgÎwn) bRhm L nhIx lKN dyxdw[ 7dUjI ivKyp hY[ 8ijs (SkqI) ny bRhm L awCwdn kIqw hY, ijs krky bRhm L jwN nhIx skIdw iksy qrHW bI[ 9ijs awvrn dy hoieaW jIv jgq ivc ruiVHaw jWdw hY[ 10(iek dI QW qy) bhuqwXq idKwAuxdw hY jYsy, hwQI, GoVy, bn, swvy ibRzC, (awid)[

Page 465: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

465

jib hoieE szKÎwq Audwrw[ qRY guN qIn avsQw Coir[ iQrI ibzRiq cil qurIaw Er1 ]17] anûdwqm mihÀ iQrqw BeI[ ijq ikq eyk rUp hÍY geI[ donhuÀ Skiq sihq azgÎwn2[ gurU bwk qy kIXis hwn ]18] jIv eIS nid vwhw rUp[ pry bIc By smuMdR anUp[ jihqI qy n eykqw bny3[ gMg GoK iek qijbo Bny4 ]19] jIv eIS donhuÀ prhry[ qib iekqw khu iks kI kry5[ qQw ajihqI gRhn krn mYx6[ ieh BI bnih n, sunhÀu SRvN mYx ]20] 7jIv eIS donhuÀ ko rwKY[ aOr gRhn ikh krn iBlwKYx5[ arQ n iszD duhin qy8 hovw[ qib siqgurin iqRqI pK jovw ]21]

1qurIaw vzl czlky iesiQq hoeI[ 2agÎwn dohW SkqIaW smyq[ 3jihqI (lÜKNw) eykqw dvwrw iszD nhIx huMdI[ 4(ijvyx jd) khIey ik gMgw ivc Gr hY qW iek CfNw ikhw hY[ Bwv, jd iksy ikhw gMgw ivc Gr hY qW gMgw pd dw arQ hY jl dw pRvwh, Aus ivc Gr sMBv nhIx, qW qy smJWgy ik Gr gMgw dy iknwry hY[ ies qrHW ‘gMgw’ pd Cfky ‘iknwrw’ pd gRhN krWgy, iesdw nwm jihqI lÜCNw hY[ 5Bwv, ijvyx jd khIey ik jIv eISÍr do hn, huN ienHW ivcox koeI iek pd Cf dyeIey qW bwkI ieko rih igaw Aus dI eykqw iks nwl krWgy? 6iqvyx hI ‘ajihqI lÜCnw’ hY kuC hor gRhn krn ivc (arQwq ijzQy kuC hor arQ bI gRhN krIdw hY)[ 7jIv eISr dohW L rzKky hor kuC gRihN krn dI loV bwkI nhIx rih jWdI hY[ [Bwv ijvyx iksy ny ikhw ik lwl dOiVaw jWdw hY, ieQy ‘GoVw’ pd nwl lwAuNw peygw ikAuxik lwl rMg qW dOVdw nhIx, lwl GoVw dOVdw hY ieh ajihqI lÜCNw hY, ijqy vwcÎ arQ nwl kuC aiDk rlwAuNw pvy][ 8Bwv jihqI qy ajihqI dohW qox arQ iszD nw hoieaw[

Page 466: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

466

lCNW dOn imlwie ibcwrw1[ ‘Bwg qÎwg’ iqh nwm Aucwrw*[

iekqw krn arQ Bw iszD2[ SRoqw! sunhuÀ khÎo ijm ibRzD3 ]22]

4jIv vwcÎ kir hY alpzgÎ[ eISur vwcÎ ahY srbzgÎ[ jnm mrN AurmI qn doie[ CuDw iqRKw pRwNin kI hoie ]23] hrK sog mn kI pihcwn[ ien Kt sihq jIv ko mwn5[ 6lÜCmI1, gÎwn2, ivrwg3, Audwr4[ js5, aYSÍrj6, guN KSt Aucwr ]24] jIvn mihÀ ien ko ikq aMS[ eISur ibKY KSt srbMs[ XW qy isRSit Aupwvin, pwrin[ nwSn krin eIS qRY kwrn2 ]25] 7jIv pRqMqR duKI guN hIn[

1(huN) dovyx lÜCNw imlwky ivcwr kIqI[ *BwgÎ qÎwg L jhqwjhiq lÜCNw bI kihMdy hn[ 2(jIv eISÍr dI) eykqw krn dw arQ iszD ho igaw[ 3ibRDW ny[ 4(‘qzq qÍm ais’ mhwvwk ivc jIv eISÍr dI eykqw ‘Bwg qÎwg’ lÜCNW duawry dzsN lgy hn)[ [sUcnw-jo pd khIey Aus L vwck kihÀdy hn[ ijs L pd vrNn kry Xw jo Aus ivc iszD arQ hY Aus L vwcÎ kihÀdy hn, jYsw ‘qUM’ pd vwck hY qy ies dw arQ ‘jIv’ vwcÎ hY][ (qMÍ pd) krky vwcÎ jIv alpzg hY[ Xw ieAux kho ik ‘qUM’ pd dw vwcÎ arQ hY ‘jIv’ jo alÜpg hY[ (qq pd dw) vwcÎ ‘eISÍr’ hY, Auh srbzgÎ hY[ jW ieAux kho ik ‘qzq’ pd dw vwcÎ arQ ‘eISÍr’ hY jo srbzgÎ hY[ (jIv jo hY so Cy AurmIaW arQwq duzKW vwlw hY XQw:-) jnm mrn srIr dIaW, BuK qRyh pRwNW dIaW, qy hrK sog mn dIaW AurmIaW hn[ jIv ienHW iCaW sMjugq hY[ 5pRXwX ipCly pMny dy aMk 10 ivc aw cukw hY[ 6(eISur ivc Cy guN sMpUrn hn, XQw:-) lCmI, gÎwn, ivrwg, Audwrqw, js qy aYSÍrj; (ieh) Cy guN jo khIdy hn so jIvW ivc ikqy ikqy ienHW dI aMS (mwqR) hY, (pr) eISÍr ivc CIey sMpUrn hn, ies krky isRStI Aupjwvn, pwln, nwS krn iqMnW dw kwrn eISÍr hY[ 7jIv prwDIn hY, duKI hY, guN hIn hY, ienHW dohW dI eykqw ikvyx leI jwvy?

Page 467: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

467

ikm doiein kI iekqw lIin1[ vwcÎ ivKY iekqw nihÀ joie[ lKNw kry lKÎ mYx hoie ]26] duKI, pRqMqR, alpqw, jIv[ qIno qij pwCY jo QIv[ srbgqw, Kt guN, suK eIS[ qIno qij pScwiq rhIs2 ]27] 3szicdwnûd duhin mihÀ rhXo[ XW qy iekqw donhuÀ lhXo6[ jQw agin ky gun hY qIn[ dwhk4, AuSn5, pRkwSk6, cIn ]28] iqsI agin ky qInhuÀ rUp[

1bn dOx7, 2dIp8, 3mswl9 anUp[ qRYguN qInhuÀ rUp mJwr10[ eIS jIv iqm bRhm ibcwr11 ]29] iek akwS qRY Byd bnwey[ ‘Gt1, mt2’, ‘mhWkwS3’ idRStwey12[ Coty bf AupwiD qy hoie13[ nwS AupwiD eyk hI soie14 ]30]

1(AuqR:-) vwcÎ ivc eykqw nhIx hY, lÜCNw krn nwl lÜKÎ ivc ho jWdI hY[ 2Bwv, jIv dy qRY qy eIS dy qRY Czfky jo bwkI rhy[ 3siq, icq, awnûd, ieh rUp dohW dw bwkI irhw[ ies krky dohW dI eykqw ho geI[ 4swVnw[ 5grmI[ 6cwnNw[ 7bn agnI[ 8dIvw[ 9imswl, (lIrW dy guzQy pr qyl pwky jo bwlIdI hY)[ 10iqMnW agnIaW ivc qRYey guN (dwh, AuSn, pRkwS) hYn[ 11iqvyx jIv, eISÍr qy bRhm (ivc qRYey sWJy guN sq icq awnûd srUpqw dI eykqw) ivcwr lY[ 12hor idRSÃWq dyxdy hn[ awkwS dy qRY Byd bNdy hn, GoVy ivc dw, mT ivc dw qy mhW akwS[ 13akwS dw Cotw vfw pn (Bwv GoVy dw akwS qy mzT dw akwS awid) (GoVy qy mT dI) AupwDI krky hoieaw hY[ 14jd AupwDIaW nwS hoeIaW qW Auh iek hI ho igaw[

Page 468: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

468

iem swKÎwqkwr mYx eyk[ rhY n BwvwBwv ibbyk1[ ‘qqÍMmsI’ ‘ahMbRhmwsim2[ iek rs ibRziq n AuQqY Brm3 ]31] SRoqRI bRhm inSTI qy gÎwn4[ pwie mmoKU bMDn hwn[ jo kwcy gur qy lih koie[ ikDOx gRMQ piT awpy hoie ]32] iqn kI giq SRI nwnk khI[ ahMbRhmwsim boly shI5[ gÎwnvwn kI bnY n rIs[ huie kUVin kI kUrI TIs* ]33]

sRI muKvwk ] nwnk gurU n cyqnI min awpNY sucyq ] Cuty iql bUawV ijAu suMøy aMdir Kyq ] KyqY aMdir Cuitaw khu nwnk sAu nwh ]

PlIaih PulIaih bpuVy BI qn ivic suawh ]3] cOpeI: +pFy gRMQ bn bYTy gÎwnI[ 1iek rih jWdw hY qy Bwv aBwv (hY ik nhIx) dw gÎwn nhIx rihÀdw[ 2qqÍMmsI (smJky Aupr ilKI Bwv qÎwg lÜKNw anuswr bRhm awqm dI eykqw jwNky) ahM bRhmwsim (sPurN huMdw hY)[ 3Aus ivc ibRqI iek rs rihÀdI hY Brm nhIx AuTdw[ 4bRhm nySTI bRhm SRoqRI (gurU qox) gÎwn pwky[ 5Bwv boldw qW hY[ *iek dU jIBO lK hoih’ vwlI pwAuVI vl ieSwrw hY[ +gurmqwvlûbI iszK sMgqW ivc vydWq dy pRcwrk gÎwnIaW L kvI jI dI ies iszKÎw L gRihN krnw cwhIey[ awm qOr qy dyiKaw jWdw hY, ik vydWq dy vwcÎ gÎwnIaW ny-awp mwXw dy iSkMjy ivc jkVy rihky, pUjw dy loB ivc-vwkÎ rcnw suNw suNw ky syvw, bwNI, nwm, awidk jIvn mukq dy aslI qy rsdwqw swmwnW qox ivCoV ky ihrdy AUKr DrqI vWùU AujwV kr idqy hn[ aMk 33 ivc ‘iek dU jIBO lK hoih’ vwlI pOVI vl ieSwrw krky kvI jI dzsdy hn ik ies gurU vwk ivc nwm jpy ibn iek eISqw hoNI kIiVaW L rIs awAuN vq (=asMBv) dzisaw hY[ gurmq ivc nwm sB qox AuØzcw mrhlw hY, nwmI purK L sB kuC suqy pRwpq huMdw hY[ nwm ibnW gÎwn awidk kyvl imRg iqRSnw dy Jlkwry hn, SRI gurU amr dyv jI dI awgÎw hY:- vydu pVih hir rsu nhIx awieaw ] vwdu vKwNih mohy mwieaw[ [mwJ m: 3 punw:-gurbwNI vrqI jg aMqir iesu bwNI qy hir nwmu pwiedw ] [mwrU so: m: 3

Page 469: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

469

nwnw jugiqin krihÀ bKwnI[ ‘ahMbRhmwsim’ khYx sunwie[ qnhMqw nihÀ CutI blwie ]34] iqn mihÀ swr1 n pzXiq kYsy[ Bsm bUawV iqlin mihÀ jYsy[ ikDOx gÎwn ibRiq kwcI rhI[ iQrqw Bly n mn ny lhI ]35] krmin mihÀ insMg huie brqw[ bhY su jnm mrn kI sirqw[ sunhuÀ Þwlsw! siqgur mq ko[ ijs qy jIv pwie sd giq ko ]36] byd SwsqR ko swr inkwrw*[ ihq iszKin siqgurU Aucwrw[ skl mqin sox imlÎo pCwno2[ ar siB qy nÎwro pihcwno ]37] +jwq iSMRKlw ar jg lwjw3[ ien qy duiK kY dwird swjw[ inksin chÎo lyin suK hyq[ qij kutMb ko bnÎox sucyq ]38]

kibzq: sdn kI kwr hoiq aink pRkwr bhu kriq kriq hwr jwiq duKI mn mYx[ suin kY su pMQ kI bfweI awXo Kwlsy mYx,

gurmq qy turn vwly aiBlwKIaW L aglw aMsU iDawn nwl pVHnw qy Aus Auqy aml

krnw cwhIey, ijzQy hr kdm qy nwm ismrn dI qwkId hY qy AuØzcI qox AuØzcI gqI L pwky bI nwm dw qÎwg vrijq hY qy ahMbRhmwsim Aucwrn qox bI roikaw igaw hY,

dyKo aMk 20[ 1qqÍ igawn[ *dyKo rws 3 aMsU 41 aMk 11 qy aMk 50 qy aMsU 42 aMk 35 dIaW hyTlIaW tUkW[ 2Bwv gurW dw mq[ +ipClw ivSw muzkw hY ijs ivc SwsqRmq idKwky gurmq dI ivSySqw sUcn kIqI ny[ huN gurU Gr dI (lOikk qy pwrlOikk dovyx bKSISW dI) pROFqw dzsdy hn, pihlW ieh idKwlNgy ik jo jIv duKW suKW dy mwry bI gurU Srn AupjIvkw mwqR vwsqy awey hn so BI gurU crnW dw siqsMg pwky AuØzc jIvn vwly ho gey hn[ 3Zwq qy jgq dw lwj rUpI sMgl[

Page 470: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

470

jIvkw kI cwh bis rhI1 rYn idn mYx[ aMimRq ko pwn kIn gurbwnI irdy BIn, isMG nwm lIn, BXo bIr DIr rn mYx[ ies lok ibKY suK pwie siB BWiqin ko swdr so jwiq hY pRlok surgin mYx ]39]

cOpeI: dshuÀ gurin kI SrnI pry[ ibbD ibiDin qy pRwnI qry[ gur kI syv kI siqsMg syvw[ kry irJwvn SRI gurvydw ]40] kY inj Gr qy pRym Aupwie[ Cwdn Bojn dy smudwie[ XW qy BI pRsMn gur kry[ jg sMkt qy iszK su qry ]41] ikDOx rhY siqgur ky qIr[ KVg, qupk, kY++ Dir Dnu qIr[ lrih juzD mihÀ SzqRüin hqy[ gurin irJwvY lY kir Pqy ]42] ikDOx jMg mihÀ qij kY pRwn[ siqgur awgY bhu bil Twin2[ ikDOx BivzKq mihÀ gur hyq[ lrih mrih mwrih rNKyq ]43] iqn ko BI gur sdgiq3 dY hYx[ jnm mrN sMkt nihÀ pY hY[ iezqÎwidk kwrn gn, jwn[ ijs qy bMDn jg ky hwn ]44] gÎwn dyin kI giq4 hY jQw[ AupdySiq hYx siqgur qQw[ so mYx brnOx BlI pRkwr[

1(ijsdy kdy) vsdI huMdI sI[ ++pw:-ko[ 2bl krky (idKwvy)[ 3SuB gqI[ 4rIqI[

Page 471: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

471

sunhu Kwlsw! siB inrDwr1’ ]35] ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy pMcm ruqy ‘igawn inrnY’ pRsMg brnnû nwm eyk AUn pMcwsqI aMsU ]49]

1ipCy gurmq dzsdy awey hn huN gurmq dI pROFqw ivc muV ilKN lgy hn:-

Page 472: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

472

50. [gurmq dw gÎwn inrNY] 49<<ipClw aMsU qqkrw ruiq 5 aglw aMsU>>51

dohrw: [ieSnwn:-] ‘svw jwm, kY jwm ins, Kt Gitkw kY cwr[ sOc Snwny iszK qnu, sirqw sru br bwr1 ]1]

cOpeI: [nwm:-] sziqnwm ismrn ko lwgY[ pwCl rwiq inqw pRiq jwgY[ gurbwNI piT arQ ibcwrY[ gun sMgRh, avgun gn twrY2 ]2] idns cFy kwrj jo krY[ sziqnwm muiK qy Aur DrY[ ins idn mihÀ nihÀ kbhuM ibswrY[ ijAux loBI Dn mihÀ mn DwrY* ]3] ilv lg jwie pky aiBawsw[ sny sny qn hMqw nwsw[ SRvN gÎwn mihÀ pun lg jwie[ sicdwnûd bRhm ijs Bwie3 ]4] kr inrnY mn dy kir suny[ qjih n qib ismrn inq Bny[ mnn krih pun jugiq anyk[ bRhm awqmw kyr ibbyk ]5] qib BI inq ismrih siqnwm[

1ndI Xw srovr dy sÍzC jl ivc[ 2swry avguN qÎwgy[ *SRI gurU rwmdws jI dy hukm dI ieh ivawiKaw hY[ hukm ies pRkwr hY, XQw- gur siqgur kw jo isK aKwey su Blky AuiT hirnwmu iDawvY ] Audmu kry Blky prBwqI iesnwnu kry aMimRqsir nwvY ] iPir cVY idvsu gurbwNI gwvY bhidaw AuTidaw hir nwmu iDawvY ] jo swis igrws iDawey myrw hir hir so gur isKu gurU min BwvY ] ijsno dieawlu hovY myrw suawmI iqsu gur isKu gurU Aupdysu suNwvY ] jnu nwnku DUiV mMgY iqsu gurisK kI jo awip jpY avrhu nwmu jpwvY ] 2 ] [vw: gAu: m: 4 3ijs pRkwr (inrNY hovy)[

Page 473: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

473

nihÀ qÎwgih jwnih suK Dwm[ puin ibRiq cFI inDÎwsn jwie[ anÀd awqmw ibKY itkwie ]6] sjwqI pRqY ibhY pRvwh1[ pRwpiq BXo anÀd ky mWih[ qib BI nWihn nwm ibswrhu[ irdY ibKY kY muKhuÀ Aucwrhu ]7] pun szKÎwqkwr huie jwie[ qib iek huie awpy imt jwie2[ jb lg awpw jwnih nÎwrw[ nihÀ aBydqw BlI pRkwrw ]8] qib lO sziqnwm ilv lwvY3[ nwnw ibGn hoin nihÀ pwvY[ SuB gun SRvn mnn inÜDÎws[ ieh PulvwVI rhI pRkwS ]9] kwm kRoD qy awid ibkwro[ ieh imRg nwnw ibiDin hZwrox[ sziqnwm ko hir bil BwrI[ ienhuÀ ibnwSY ibnw avwrI4 ]10] inÜDÎwsn lg chY shwie[ rQI, mhwriQ hY ijs Bwie5[ hY aiqrQI gÎwn szKÎwq6[ sgry ibGn kriq hY SWiq ]11] cwh shwXk kI nihÀ DrY[ juiq azgÎwn ibkwrn hrY[

1sjwqI ibRqIaW dw (bRhm) ivc pRvwh czl pYxdw hY[ 2awpw imt jWdw hY[ 3Bwv ieh ik Xqn nwl vI ienHW swrIaW avsQW ivc sziqnwm ivc ilv lwvy, ikAuxik azgox qW aCl nwm czlNw hY, ijs bwbq vwk hY:-‘soeI nwmu aClu Bgqh Bwv qwrNu amrdws gur kAu Puiraw” ] 4kwm kRoD awid imRgW L nwS kry, XQw-“kwm kRoD md mqsr iqRsnw ibnis jwih hirnwmu AucwrI” ] 5rQI qy mhWrQI L ijvyx shwieqw dI loV hY[ 6swKÎwq gÎwn jo hY so aiqrQI vWùU hY[

Page 474: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

474

swlwhI swlwhhu1 qib lO*[ suriq n imlih bRhm mihÀ jib lO ]12] ijm nd vwh smuMdR mihÀ imly[ eyk rUp nihÀ hoviq Bly[ qib lO sziqnwm ko ismrn*[ rhhu slwhiq pRBu ko ins idn ]13] iem siqgur ko miq pihcwn[ sUKm miq qy inScY Twin[ eyk rUp hovn lg nIky[ sziqnwm ismrih ivc jI ky ]14] pRBu kI Bgiq nhIx kib qÎwgY[ swiKXwq lg Aur anurwgY[ swlwhI swlwh mJwr[ ieh awSY gur kIn Aucwr ]15] swiKawq pr quk jihÀ bnI[ qhW Bgiq SRI nwnk BnI[

1pRmwqmW L swlwho[ *ienHW qukW qox nwm dy qÎwg dw BulyvW nhIx KwNw cwhIey ikAuxik kvI jI awp ipCy nwm L bRhm dzs awey hn, jd SRI gu: nw: pR: aDÎw: 1 aMk 54 ivc vcn kIqw ny ik KMf bRhmMf srIr sB nwm ny swjy hn, iPr aMk 55 ivc ikhw ny ik gurU dy mq ivc inrguN qy srguN sB qox vzfw nwm hY, ieh kvI jI Buzl nhIx skdy ik gurmq ivc nwm srb iSromN hY qy gÎwn pzK ivc ‘ibRqI arUV bRhm’ nwm nwl hI rihÀdw hY, XQw-“nwvY aMdir hAu vsw nwAu vsY min awie” ] SRI gurU gRMQ swihb jI ivc spSt vwk ies ivSy qy ieh hn:-‘ijAu mwqw bwil lptwvY ] iqAu igawnI nwmu kmwvY” ] punw:-“bRhm igawnI kY nwmu aDwru” ] so gurmq ivc bRhm igawnI vI nwm dw qÎwg nhIx krdw[ XQw:-“igawnIaw kw Dnu nwmu hY shij krih vwpwru” ] jIvn mukqI dw rs lYN vwly qW ieMø hI sPl gÎwnI rih skdy hn[ pr jo gÎwnI srIr klw nwlox mUlox qRütdw hY qy vydWq ivdÎw dy awpNy inXmW mUjb ibRqIaW L szqÎw dyNox bI alÜg hoky lIn ho jWdw hY, ijs L szqvIx BUmkw kihÀdy hn, qW Aus dy srIr dI ikRXw bI rih jWdI hY qy Eh vDIk qox vDIk 7 idn jIAuxdw rih skdw hY[ Aus bwbq kuC bI nhIx ikhw jw skdw[ prMqU jIvn mukqI dy alOikk rs L mwnN vwly gÎwnI L jo awp rs mwNdw qy jgq L qwrn ihzq Aupkwr krdw hY (bRhm igawnI prAupkwr Aumwhw) Aus L awpNy AupkwrW qy srIr rzKÎw awid ikRXwvW dy krn ivc jo ivKypW dy prCwvyx pYxdy, isQlqW awAuxdIaW hn, AuhnW dy dUr krn leI inrml nwm dw awDwr nw kyvl suKdweI qy shweI huMdw hY sgox ZrUrI hY, iesy krky SRI gurU jI ny PurmwXw hY:- ‘inrml nwmu myrw awDwru’[

Page 475: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

475

‘jo quDu BwvY sweI BlI kwr[ qUM sdw slwmiq inrMkwr*’ ]16] SRvn mnn inÜDÎwsn pwCy[ pRBu BwNw pun mwnih awCy[ swiKXwq kI quk ny nyry[ cwr hI Qwn khI chuÀ byry ]17] SRüiq mihÀ mhWvwk ijm cwr[ iqm jpujI mihÀ cwr Aucwr[ imlÎo Bgiq sox gÎwn bKwnw1[ kl mihÀ kyvl2 nihÀ SuB jwnw ]18] SuB giq qo koeI nr pwvY[ suin bRhm gÎwn ibgr bhu jwvYx[ XW qy rUKo3 gÎwn n BnÎo[ jihÀ kihÀ khÎo Bgiq ky snXo ]19] ahMbRhmwsim vihr n gwvo[ ieh ibRiq ihXry ibKY itkwvo[ bwhr pRBu* ky dws Aucwrhu[ sMqn ibKY BwAu ko Dwrhu+ ]20]

*ieh apny cwey pRkrN dy inbwh ivc koiSS kr rhy hn ik ikvyx jpujI ivcox vydWq shI ho jwvy, ienHW qukW dI inrpzK ivcwr ieh BwvwrQ shI nhIx krdI, ikAuxik ies pOVI ivc ijs L ‘quzD’ pd ikhw hY Aus L dUsrI ivc ‘qUM’ ikhw hY, duie pd pRmwqmW dy vwck hn, jIv pd dw vwck pd duhW ivc koeI nhIx Bwsdw[ 1BgqI nwl imilaw gÎwn[ 2kyvl (gÎwn)[ 3suzkw[ *pw:-siB[ +kiv jI dI ieh quk kQnI mwqR nhIx awpdI krnI bI ieho hY[ ieqny Aucy drjy dy kvI ivdvwn qy bRhm gÎwn dy vyqw ho ky awp L jd smW mMgN dw awXw hY qW siqgurU jI qox BgqI dwn, iszKI dwn, nwm dwn hI mMigaw hY[ XQw:-lwj rKhu inj nwmih kI isK mYx qumro jg mWih khwviq[ [nw: pR: pU: aDÎw: 1 aMk 31] punw:-guriszKI jwcAux hAux dwnw[ ijs qy hoie prm kzlÎwnw[ [nw: pR: aDÎw: 57 aMk 109] punw:-ais iqzKI iszKI as jwc[ icq kI ibRqI swc mihÀ rwc[ [gu: pR: sU: aYn 2 aMsU 36-38] iPr awp dI rcnw gurU XS, gurU SrDw qy gur BgqI nwl ieqnI BrI peI hY ik ijs dy azgy iksy hor sbUq dI loV nhIx rihMdI ik kvI jI pUrn gur iszK, nwmI iszK, qy gurU pRym nwl rzqy gurmuK sy[ vwc igawnIaW L awp dy aml vl qzk ky iszKÎw lYNI cwhIey[ AuhnW dy vydWq inrUpN L pVHky AuhnW L KuSk vydWqI smJky vydWq dI vwk rcnw iszKky Poky kQnI dy gÎwnI bNn

Page 476: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

476

ijAux ikAux Skiq mihq ko Drhu[ qÎox qÎox iCmw ajr ko jrhu[ ++Aur mihÀ nB aMguSt pRmwn1[ jIvwqm ko bws pCwn ]21] 2buiD mihÀ pRiqibMbiq Bw bRhm[ jV cyqn iml By iek Drm2[ mn swDn sMklp krn ko3[ aiq cMclqw krih Drn ko4 ]22] riv ky azgR iqrvrw5 jYsy[ mn srUp sUKm liK qYsy[ ieMdRY gÎwn Aupwvn hwro[ mn qy ibnw n apr ibcwro ]23] quc ky sMg sprS hoie mn[ pMchuÀ gÎwn Aupwvn qqiCn6[ 7suKpiq mihÀ iek nwir mJwry[ nihÀ sprS quc sox qib Dwry ]24]

L kvI jI dw awSÎ smJNw Buzl hY[ kvI jI ny swry aYsy ivSy guriszKW dI vwkPI leI idzqy hn, nwik gurmq Auqy iksy SY L qrjIh dyky gurmq qox ivmuK hoN leI[ gurmq dy ies asUl L kdy nhIx BuzlNw cwhIey:- jgu kAUaw muiK cuMc igawnu ] aMqir loBu JUTu aiBmwnu ] ibnu nwvY pwju lhgu indwin ]

[iblw: m: 3 punw:- jig igawnI ivrlw awcwrI ] jig pMifqu ivrlw vIcwrI ]

[aw: m: 1 ++huN awqm purwN dy Bwv tur pey hn[ 1irdy rUpI awkwS ivc aMgUTy pRmwn hY[ 2buDI ivc bRhm dw aks ipaw (ies qrHW) jVH (buzDI qy) cyqn (bRhm) dy Drm imlky iek ho gey[ 3(jIv leI) sMklp krn dw swDn (vsIlw) mn hY[ 4(mn) cMclqw L aqI krky Dwrn krdw hY[ 5qRSryNU, inÜky inÜky cmkdy ikNky jo iksy Cyk ivcox lûGdI Duzp ivcox idzsdy hn[ iqMn Xw 30 pRmwNU dw iek qRSryNU mMinaw hY[ 6pMjW hI ieMdRIaW L gÎwn Auqpq huMdw hY Aus vyly[ 7suKopqI ivc nwVI ivc jwky mn rihÀdw hY qdox qucw nwl sprS nhIx krdw[

Page 477: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

477

lptÎo* rihiq nwr ky mWhI1[ pRwpiq qbih gÎwn kI nWhI2[ jwgRiq mihÀ sprS quc3 hoie[ gÎwn pwie siB ko qib soie ]25] sOmo Bwg cIirXy bwr4[ as aiq sUKm hY iek nwir5[ supnwvsQw iqs mihÀ pwvY[ iQr nwrI mihÀ skl bnwvY6Ú- ]26] sB iCq, isMDu, DrwDr Bwry7[ sUrj, cMd, ggn, gn qwry+[ Skiq bRhmMf rcn kI hoie[ sUKm ibKY QUl iem joie8 ]27] ijm supnw jIvwqm kyrw[ jo cwhY ric lyiq bfyrw[ iqm eISur ko supnw ahY9[ ibiD pRpMc jyiqk idRS lhY10 ]28] ies jg mihÀ siB jIv duKwry[ bis azgÎwn bMD mihÀ++ Bwry11[ aiq sMkit qy qn ko qjY[ aG qy dUq swsnw sjY12 ]29]

*pw:-ltikE[ 1(Aus) nwVI ivc ilpitaw rihÀdw hY[ 2(bwhrly) gÎwn dI pRwpqI Aus L nhIx rihÀdI[ 3qucw nwl[ 4vwl cIrIey qW Aus dy sOvyx ihzsy (brwbr)[ 5nwVI[ 6(Aus) nwVI ivc bYTw hoieaw sB kuC bNwAuxdw hY[ 7BwrI prbq[ +pw:-ggn giq qwry[ 8bRhmMf rcn dI SkqI (ies mn ivc huMdI hY, aYAux sUKm ivc asQUl idKweI idMdw hY[ 9iqvyx eISÍr dw supnw hY (jgq)[ 10ijqnw ku bRhmw dI rcnw sMswr idKweI idMdI hY Bwv ieh eISÍr dw supnw hY[ ++pw:-ihq[ 11agÎwn dy Bwry bMDn ivc hYn[ 12pwpW dy kwrn jm dIaW qwVnw sihÀdw hY (jIv)[

Page 478: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

478

nwnw nrkin kSt BugwvY[ aG Pl Bugy vihr inkswvY[ iqm hI nwnw suK ko dyiq[ kriq puMn jo rhY sucyq ]30] pwpI puMnI duK suK pwie[ cMd aMs mihÀ pun iml jwie1[ iqn dÍwrw2 aMnn mwihÀ awvY[ cwkI mUsl qy3 duK pwvY ]31] agnI ibKY pkwviq Pyr[ Bogih nwnw kSt bfyr[ pun pRwnI ky dwVin mwihÀ[ iciQ¶ bhu BWqin qy duK pwih ]32] Audr ibKY jTrwgin qyj[ qihÀ sMkt lih asn amyj4[ pun rs sMg nsw mihÀ bsY[ qn ko ruDr hoiq duK gRsY ]33] bhur SRon qy awimK bnY[ qhW phuMic bf sMkt snY[ sny sny pun myd mJwrw5[ qWih bsih siB rIiq duKwrw ]34] asQI mihÀ muSklqw pwie[ iem hI spq Dwq6 mihÀ jwie[ pun bIrj ky imil kY sMg[ pRwnI ky Aupjwie anûg7 ]35] iesqRI ky sMjog ko pwie[

1cMdRmW dI ikrn ivc iPr iml jWdw hY[ (jIv)[ 2(cMd dIaW ikrNW) dÍwrw[ 3czkI qy mUsl awid qox[ ¶pw:-bc[ 4Bojn ivc imilaw[ 5imzJ ivc[ 6rkq, rom, nwVI, qucw, asiQ, imzJ (crbI), vIrj[ 7kwm[

Page 479: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

479

inks ilûg1 qy Bg2 mihÀ jwie[ rj ko ruDr bIrj lptMiq3[ gulkw sm gRB Ql iQirXMiq4 ]36] qihÀ nO mws bws ko pwie[ duK BogY bin isr qrvwie5[ imlÎo rhY ml mUqR ky sMg[ bnih bRDih kwieaW srbMg6 ]37] kSt grB ky igny n jwieÀ[ ijn ko suin rumMc hÍY awie7[ Bg dÍwrw inksiq duK pwvY[ nIT nIT bwhr ko awvY ]38] dÍwr qMg qn QUl bfyrw8[ jMqI sm9 KYxicX iqs byrw[ awp duKI, jnnI duK dyiq[ inksiq igrqw hoiq acyq ]39] jQw ibrN qy prih su kIrw10[ iqm bwhr Bw bhu duK pIrw[ ikiqk smyx mihÀ cyqn hoie[ suD ko pwie AuTiq hY roie ]40] bwl avsQw mihÀ duK Gny[ rwv rMk ky ieh siB bny11[ sgry grB ibKY pirawvYx12[

1ieMdRI[ 2XonI[ 3rj dy lhU ivc jd vIrj lpitaw[ 4grBwSX ivc itkky gol mol (ijhw) bNdw hY[ 5isr qlvwieaw rihky[ 6(Aus goly dy Pyr) swry aMg bNdy vDdy qy srIr (bNdw hY)[ 7rom KVy ho jWdy hn[ 8(jonI dw) dvwrw qMg hY qy (bzcy dw) srIr bhuq QUl qy vfw huMdw hY[ 9(ijvyx sunwrw) qwr (iKzcdw hY) bwry (ivcox iqs) vWg[ 10ijvyx PoVy ivcox kIVw (ifzg pYxdw hY)[ 11Bwvyx rwjw hovy Bwvyx kMgwl sB L ieh (duzK) bNdy hYn[ 12swry grB ivc pYky hI (sMswr ivc) awAuxdy hn[

Page 480: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

480

bwl mUV1 rodn2 qpqwvY ]41] kSt hoiq nihÀ jwiq bqwXo[ sdw aSuic3 fihkiq4 frpwXo5[ rhY aSkiq ikRXw nihÀ hoie[ jwcih cMd khW dy koie6 ]42] iezqÎwidk sMkt gn pwie[ BXo qurn qrunI icq lwie[ bDy ibkwr anyk pRkwrw[ SzqRü imzqR kir bMD aKwrw7 ]43] chÎo pdwrQ hwQ n awie8[ jo pRwpiq so nihÀ Kus jwie9[ ijq ikq Dn ko lYby hyq[ jqn kriq bl buziD smyq ]44] iqRpiq hoin lg pRwpiq nWhI10[ bolY kUr, n Drm rKwhI[ BXo ibRzD inrbl qn rihXo[ jIrN aiDk jrjrI lihXo ]45] KWsI awid bÎwiD huieÀ ibRMd[ apmwnq prvwr iblûd11[ sMkt aiDk pwie mir rhY[ jIv gqI ijm, kÎw kir khYx12 ]46] lyS mwqR duK brnn kry[

1bzcw mUrK huMdw hY[ 2roxdw hY[ 3mYlw[ 4qRbHkdw hY[ 5frdw hY[ 6cMdRmw mMgdw hY Blw kON ilawky dyvy[ 7szjn qy vYrI Qwp ky (juzD) aKwVy mcwAuxdw hY[ 8jo pdwrQ cwhuMdw hY so hzQ nhIx awAuxdw (qW sVdw hY qy)[ 9qy jo pRwpq hY, Auh Kuzs nw jwvy (ieh icMqw rihÀdI hY)[ 10Bwv rzjvW (pdwrQ) nhIx imldw[ 11Bwv tzbr Ausdw awdr nhIx krdw[ 12Bwv jIv dI (duK BrI) gqI khI nhIx jw skdI[

Page 481: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

481

srb* ij khYx gRMQ iek Bry[ jnm krorhuÀ Dir Dir mirXo[ iksI SrIr ibKY nihÀ iQirXo ]47] jnm asMK BivzKiq1 lhY[ duK suK kUr Bog mir rhY2[ ibn siqgur kI SrnI pry[ koie n+ bMd KlwsI kry ]48] BUr Bwg qy BwAu Bgiq lih[ bnih iszK gur crn Srn rih[ qn kir mn kir Dn kir syvw[ Cl ibn hÍY irJwie gurdyvw ]49] ly AupdyS kmwvY mn qy[ syvw krih srb hI qn qy[ qO ies ko hoviq Cutkwrw[ krm bMD qij3 bnih suKwrw ]50] nWih q vhÎo iPriq++ iblpwviq¶[ jg smuMdR ko pwr n pwviq[’ dieaw isMG AupdyS bqwXo[ suniq Kwlsy Dir suK pwXo ]51]

ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy pMcm ruqy ‘isMGn AupdyS’ brnnû nwm pMcwsqI aMsU ]50]

*pw:-bhu[ 1agox L[ 2kUVy duK suK Bogky mr rihÀdw hY[ +pw:-nihÀ[ 3krmW dy bMDn qjky[ ++pw:-iPrY[ ¶pw:-iblpwvih[

Page 482: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

482

51. [hZUrI kvIaW dy kibzq] 50<<ipClw aMsU qqkrw ruiq 5 aglw aMsU>>52

dohrw: ¶¶aib awgy brnn krOx kiv ij rhYx gur pws[ sujs kibzqn mihÀ krÎo lyiq Bey Dn rws ]1]

cOpeI: Dn arQI Dn gn ko pwXo[ inj buiD kir gurdyv irJwXo[ apr pdwrQ ijn ikin cwhw[ dsm gurU qy lInis pwhw1 ]2] mhW Audwr mukiq lO dyiq[ chuÀidiS qy kiv qÎwig inkyq[ awin anûd puir kInis bwsw[ suq ibq awid pwie suK rwsw ]3] jy inSkwm mukiq hI deI[ ikiqk sMpdw aru giq leI2[ cwrhuÀ czkin gur js PYlw[ mnhuÀ cMd AuØzjl ibn mYlw ]4] kyiqk kvIXin kyr kibzq[ ilKOx sunwvin ky ihq imzq! gur iszKin ky hyq irJwvin[ ar pRBu login ijn mn pwvn ]5] SRI klßIDr kI br kQw[ kQox jQwmiq sunIXih qQw[ adBuiq kry cirq gun KwnI[ khy ijnhuÀ BeI pwvn bwnI3 ]6]

¶¶kvI jI ies aMsU ivc kvIaW dy kibzq dyNgy Aus sMcy ivcox jo awp L pRwpq hoieaw hY[ lwiek kvI hoN krky ienHW kibzqW L ilKidaW awp L keI QweIx awpNI kivqw krn dw hulws aw jWdw hY so awp ny awpNy CMd rcky eyQy idqy hn, AunHW ivc awpNw nwm dy idqw hY ijs qox koeI Bulyvw nhIx pYxdw[ 1pw ilaw[ 2keIaW ny Dn qy mukqI (duie) ley[ 3ijnHW ny cirzqR khy hn AunHW dI bwNI pivzqR hoeI hY[

Page 483: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

483

gur kI dwq bIrqw BwrI[ bIc kibzqin jQw AucwrI[ aib so ilKOx kivin kih jYsI1[ sunhuÀ Kwlsw! Aupmw qYsI:- ]7]

kibzq: avD2 anwey khW, iqlk bnwey khW, dÍwrkw Cpwey khW qn qweIXiq hY5? koivd3 khwey khW, bynI4 ky muMfwey khW kwSI ky bswey khW lwhw lKIXiq hY5*? mohn mnwey khW6, BUpiq irJwey khW, khW hMsrwm jo Drw mYx DweIXiq hY7? cwrhUM brn qW ky hyrin klyS gur goibMd ky crn mukiq pweIXiq hY8 ]8] jhW idnkr ko pRqwp idnmwn nWhI9, jhW n idlyS ko pRqwp CweIXiq hY[ 10jhW n klwiniD kI klw kI ikrn eyk, jhW imRg rwjn ky Qr DweIXiq hYx11[ jhW surpiq12 kI n giq, riq pziq kI n miq13, khW DOlpiq hUM mYx pweIXiq hY14[ jhW SRüiq isMimRiq sunI n SRon supny hUM

1kvIaW ny jYsI khI hY[ 2aXuziDaw (jwky srjU ndI ivc) nHwiqaW kI, (mzQy qy) iqlk bnON nwl kI, dÍwrkw Cwpy lvwAuN nwl kI qy qn qpwvN qox kI [qn qpwAuNw=pMc agnI qpnI][ 3pMfq[ 4bodI[ 5kwSI ivc vsN qy lwB kI imldw hY? *pw:-hlwhl KweIaq hY[ 6ikRSn mnwvN qy kI[ 7DrqI ivc dOVn qy kI? Bwv (mukqI leI dyS dyS iPrn aQvw ipRQvI pRkrmw krn qy kI lwB?) 8AunHW dy klyS nwS krn vwly gurU goibMd isMG jI dy crn hn ijnHW qox mukqI pweIdI hY[ 9ijzQy sUrj dy pRqwp krky idn vwr dI igNqI nhIx hY[ 10ijzQy cMdRmW dI klw dI iek ikrN nhIx pRkwSdI, ijs QW qy SyrW dy JuMf dOVdy hn[ 11dyKo pRXwX ipClw pMnw aMk 13[ 12ieMdR[ 13kwmdyv dI buzDI (ijQy nhIx phuMcdI)[ 14iSvjI ivc bI ieh mqI ikQox pweI jWdI hY (jo AuQy apVy)[

Page 484: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

484

qhW gurU goibMd ko js gweIXiq hY ]9] sÍYXw: kOn bnwrsI bws krY

jihÀ bwSk nwg hIXy mYx lsY1[ aOD ko aOsr nwQ BieE rGunwQ ky pwie n pwp nsY2*[ kir muMfn kO n isqwisq myx jihÀ+ dyiK kY lok ru dyv hsYx3[ iem qyg bhwdr nûd jgy, ikn goibMd rwie gurU drsY4? ]10]

kibzq: cwrox czk syvYx gurU goibMd iqhwry pwie, myry jwnY awj qUMhI dUjo krqwr hYx[ 5pbl pRcMf KMf KMf mih mMfl mihÀ, swco pwqSwhu, jW ko swco isr Bwr hY[ kwmnw ky dwn bwn jW kI6, hMsrwm khY, prm Drm dyKY ibbD ibcwr hY7[ prm Audwr, pr pIr ko hrnhwr, kOn jwnY kAunY BWiq lIno avqwr hY8 ]11]

1ijQy (iSvjI dy) bwSk nwg CwqI qy ilSk irhw hY[ 2(awpNy) smyx isr aXuziDaw dy pqI rGunwQ jI hoey (pr huN Eh EQy) imldy nhIx, (ies leI aXuziDaw igaW huN) pwp dUr nhIx huMdy[ [pwie nw=imldy nhIx, ‘n’ dyhurI dIpk hY][ *pw:-pwien pwie nsy[ +keI gÎwnI ‘my jihÀ’ L ‘mzjihÀ’ smJky ‘ieSnwn kry’ arQ krdy hn[ 3pRXwg ivc keI jwky ikAux isr munwvy ijs (muMny hoey isr) L dyKky dyvqy qy mnuÜK mKOl krn[ [isqwisq=isq+aisq=icztw qy kwlw, gMgw qy jmnw[ Bwv hY gMgw jmnw dw sMgm, pRXwg][ 4(ies vyly) eyQy (anûdpur ivc gurU) qyg bhwdr jI dy spuzqR pRkwS rhy hn, ikAux nW (ienHW) SRI gurU goibMd isMG jI dw (pRqzK) drSn (eyQy awky) kry[ 5mhI mMfl dy KMfW KMfW ivc bl Dwrky (awp ny) cMgI qrHW (ZwlmW L) dMifaw; awp szcy pwqSwh ho qy szco (=krqwr vlox isSRtI AuDwrn dw awpdy) isr Bwr hY Bwv PrZ hY[ 6murwdW dy pUry kr dyNy vwlw ijnHW dw suBwv hY[ 7(dyKY=) drSn krn nwl prm Drm qy dYvI ivcwr (dy dwqy hn) ibbuD=dyvqw[ [ibbuD ivcwr=dYvI ivcwr[ ibibD=qrHW qrHW dw, viczqR][ 8kI jwNIey ikvyx avqwr lIqw hY[ ibsmwd dw vwk hY ik aYsy kTn smyx aYfy AuØzcy hoky swfy aDrmI jIvW ivc ikvyx aw gey[

Page 485: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

485

aQ iSkwr brnnû[ kibzq: byS bysrw hY gurU goibMd isMG kI srkwr,

jW kI dihSq igry kuhn ky Gr hYx1[ jW kI dihSq br bwjn br n DrYx, jW kI dihSiq Cuty bihrI ky br hYx2[ jW kI dihSq cwrw cugiq n czkRvwk, jW kI dihSq SwrdUl surq rhY3[ sgry jhwn ky ibhMg ijn BMg kIny, kop suin awviq kulûg pwie qr hYx4 ]12] grur5 ßrUr qjÎo, bwZ siB bwZ awey6, Zorwvr jurRw jwin Zyr awn hYx Bey7[ hwQ gurU goibMd ky bysrw isDwXo mwno CUtÎo liK lwKn ibhMg lIn hÍY gey8[ crn cpyt, icMc coB qy icimt cip mwrÎo kulmurg, klol jIa mYx Bey9[ qW hI iKn qIKy qyZ qrl qurMg kyqy mOj sox mMgwie mol mhWbwhu! qYx dey10 ]13] sYlihÀ dibq, aYl priq alûk pir

1gurU goibMd isMG jI dI srkwr dw bysrw buhq vDIaw hY ijs dy BY nwl kUhIaW dy Gr ifzg pey hn[ [byS=vDIaw[ bysrw=bwZ dI qrHW dw iek iSkwrI pMCI[ kUhI=iek iSkwrI pMCI][ 2ijs dy fr krky sRySt bwZ bI bl nhIx Dwrdy qy bihrIaW dy bl Cuzt gey hn[ 3SyrW dI surq rih geI hY, Bwv hoS Buzl geI hY[ (a) SwrdUl sur qr hY=Syr dI grj nIvIx pY jWdI hY[ 4kulûg (pMCI awpy) pYrW hyT aw jWdy hn[ [Pw:, kulûg=kUMj, swrs][ 5grV ny[ 6bwZ ipCy ht gey[ 7Zurry (bysry L) Zorwvr jwNky qwbydwr ho gey hn[ 8(jdox) gurU goibMd isMG jI dy hzQox Cotw bysrw Cuzitaw lÜKW pMKI Aus L Cuitaw dyKky guMm ho gey[ 9(pihlW ies ny) pYrW dI cpyt mwrI (Pyr) cuMJ dI coB idzqI, (iPr) guzsy ivc awky cMbV ky klmurg L mwr ilaw, dyKky (gurU jI) jI ivc pRsMn hoey[ [Pw:, kl murß=igzD dI iek iksm ijs dw isr lwl qy gMjw ijhw huMdw hY, GogV][ 10Esy smyx CyqI nwl ikMny hI cMcl GoVy (bhuqy) muzl vwly KuSI nwl mMgwey qy hy mhwbwhU! (=hy ajwn bwhU) qusW dwn kIqy[

Page 486: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

486

KYl BYl Klk Kln Gr bwr hY1[ kwnn kurMk, bwcy md ky mqMg, khUM bwGn, ibhMg, ibRk, bwnr khW rhYx2[ JwK, roJ, rIC, Gr JwKr, brwhin ky, dwhin drn dyiv bwhn su mwr hYx3[ prn pukwr air Cofy Gr bwr Bwjy, so qO gurU goibMd kI sihj iSkwr hY4 ]14]

sÍYXw: swj iSMgwr cFy gur goibMd pzbÎn iSRMg ipswn Bey inq5[ lûk alûk pukwr prI, puir SMk ibBIKn rMk BXo iqq6[ tUit PnI Pn, hUitgy idzgj, DIrj Dol kI jwie rhI ikq7[ kzCp kol ibhwl Bey siB, cwl pry cqurMg cmUM icq8 ]15]

dwn ky kibzq:- 9eyk sMg pFy avMqkw sMdIpn ky, soeI suD aweI qo bulwie bUJI bwmw mYx1[

1(jd iSkwr cVHdy hn qW) phwV dbdy hn, rOlw awkwS ivc pYxdw hY; KlkqW (ivc) qy KlW (duStW dy) Gr bwrW ivc hlcl mc jWdI hY[ 2jMgl ivc hrn qy mdmzqy hwQI, Syr, pMCI, biGawV qy bWdr bcky ikzQy rihN[ 3JWK, roJ, irzC; bwrWisMgy qy surW L (AunHW dy) Gr (=bn) ivc SyrW L kMdRW ivcox cwhuMdy qy mwrdy hn[ [dwhn qox murwd bMdUk nwl qy mwr qox murwd qlvwr qIr nwl mwrn dI hY[ dyivbwhn=dyvI dI asvwrI, Bwv Syr[ JWK=cIql imRg[ roJ=nIl gwie[ JWKr=bwrW isMgw][ (a) dwhn drn=(sUrW dIaW) dwhVW dldy hn[ 4iSkwr dI aYAux pukwr pYN qy vYrI Gr bwr Cofky Bzj AuTdy hn; ieh gurU jI dy sihjy BwNy dy iSkwr (dw rUpk) hY[ (a) pukwr pY jwN qox mqlb ‘duhweI ey rK lo’ dI avwZ dyN lg pYxdy hn[ 5iSMgwr swjky gurU goibMd isMG jI cVHdy hn qW phwVIaW dIaW cotIaW inq ipsdIaW hn[ 6BY dI pukwr lûkw ivc pY geI, (lûkw) pur qy ibBIKn SMkmwn hoky (idlox) rMk ho igaw, Bwv kwier ho igaw[ 7SySnwg dy Pn tuzt gey idgpwl (hwQI) Qzk gey qy DOl dw DIrj ikqy clw igaw[ 8(DrqI hyTly) kzCU qy sUr Gbrw gey (gurU jI dI) cqurMgnI sYnw L cwly ipaW vyKky[ 9sudwmw nwmy kvI jo gurU drbwr ivc irhw hY[ awpNy awpL SRI ikRSn jI dy imzqR sudwmw dw avqwr imQ ky kihÀdw hY[

Page 487: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

487

puMgIPl hoiq qO asIs dyqo nwQ jI ko, qMdul ly dIjY bWD lIjY Pty jwmw mYx2[ dIn duawr suin kY dXwl drbwr imly eyqo kuC dIno pweI agnq swmw mYx3[ pRIiq kir jwny gur goibMd kY mwny, qW qy vhY qUM goibMd vhY bwmn sudwmw mYx4 ]16] iBRgunûd dwn dIn, qW ky hI azCq CIn, jwciq iPriq dIn idzjn ko goq hY[ rwmcMd anÀd sMdoh asumyD ibKY pwXo dwn, KwXo pUq poqy nwqI poq hY[ pMf pUq, sUr suq, awid jy sMqoK isMG dIno ijn dwn pun CInqw Audoiq hY[ SRI gurU goibMd isMG dwn dIno ko n sm, idn idn dUno dUno cOno cOno hoiq hY* ]17]

1avMqkw purI ivc sMdIpn (Ausqwd pwsox) iekzTy pVy sI (ikRSn qy sudwmw), ieh gl jd cyqy aweI qW mYx (awpNI) iesqRI L bulwky puziCaw[ 2jy (Gr ivc) supwrI huMdI qW mYx jwky nwQ (Bwv gurU goibMd isMG jI) L (Bytw Dwrky) asIs dyxdw[ (iesqRI ny ikhw) cwvl hI iljw (ky Bytw) dy idE, qy bMnH iljwE pwty tzly ivc[ (a) (iesqRI ny ikhw:-) qMdul ly[ (mYx ikhw:-) dIjY bWD[ (iesqRI bolI:-) lIjY Pty jwmy mYx (Bwv hor kpVw nhIx Gr ivc)[ 3(nwQ jI) duawry awieaw grIb suNky drbwr ivc (agox AuØzTky) aw imly qy ieMnw kuJ idzqw ik mYx aNigNq simzgRI pw leI[ [swmW=swmwn, smzgRI][ 4pRIiq krky (mYx quswL) jwN (prK) ilaw hY qy mMn (=inScy kr) ilaw hY ik qUM hy gurU goibMd isMG jI Auho goibMd isMG hYx qy (mYx) AuhI sudwmw (bRhmn) hW[ (a) hy gurU goibMd isMG jI! (awp ny jo) pRIq krky (mYL) mwN idzqw hY Aus qox (mYx) jwN ilaw hY ik EhI qUM goibMd (ikRSn) hYx qy EhI mYx sudwmw hW[ *sRI ikRSn jI qox dwn pwky sudwmw kvI ieh gl mMnN ivc ik mYx Auho sudwmw hW mwnox ieh kih irhw hY ik Pyr kMgwl ho irhw hW[ ies KÎwl qox kvI jI L ho bIqy vfy dwnIaW dy dwnW L pwky idjW dy Pyr loVvMd dy loVvMd bNy rihN dy Bwv ny gurU jI dy dwn dI ivSySqw drswAuN leI ieh kibzq ilKN leI pRyiraw jwpdw hY, ijs L awp ny do QweIx vriqaw hY (dyKo rws 6, aMsU 1 aMk 12)[ SRI ikRSn jI dy idzqy dwn dw inKuzt jwNw qW sudwmw jI ny ieQy awp mMinaw hY, hor mhW dwnIaW dy dwn bwbq kvI jI ies CMd ivc iZkr krdy hn[ ies kibzq dy arQ qy Bwv seI dyKo rws 6, aMsU 1, aMk 12[ pwT ivc QoVw Prk hY jo aYAux hY:— 6. rws 5. ruq Bwv arQ qWhI ky qWky hI ieko hI hY[ SRI goibMd isMG mhW dwn SRI gurU goibMd isMG dwn ieko hI hY[

Page 488: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

488

arb arwkvY dÍY nwQ dÍY rkwb vwry, bwry bfy fIl pIl sYnk hYx kUq ky1[ 2cplw sy cpl, clwk chUM pwie pUry, pOn gOn, pl kO sky n idn dUq ky3[ mn ky hrn, mn mIn ky drn, ijnY cwhn kI cwh pwqSwhn ky pUiq ky4[ bKSy iqhwry gurU goibMd jI aYsy hY ibrQ hYx, n jwie pwie gey purhUq ky5 ]18] pwrQ6 smwn mhWBwrQ7 mcwXo qhW KwXo mwshwrnI ahwr jyqo Kwiego8[ mMdr sy mokl gieMdin kI grjin DOxsw kI DuMkwr Drw sIs akulwiego9[ aYso kIno smr apr lok suinXiq qyro hI bKwn Kwn pwn so Bulwiego10[

1(hy nwQ) ierwk arb dy do asvwrI vwly GoVy, dovyx nwXwb, (bwry=Aumr dy kumwr Bwv) cVHdI jvwnI vwly, vfI fIl vwly (aYsy ik) mwnox hwQIaW dy srdwr hn kuzvq ivc [aæ:, arb arwk=ierwkæ aærb nwm hY dyS dw, Pw:, nwb=nwXwb, durlb[ Pw:, nwb=suMdr, sÍC[ Pw:, rkwb=sÍwrI dw GoVw][ (a) pIl+sYn+kwhY+kU qkY=Bwv ienHW L qzk ky Pyr hwQIaW dI sYnw L ikAux koeI qzky[ 2ibjlI vWg cMcl hn, chuM pYrW qox pUry clwk hn, cwl ivc pON (vrgy hn;) sUrj dy (GoVy ienHW) dI brwbrI nhIx kr skdw[ [idndUq=aruN, sUrj[ sUrj dw rQvwhI[ pl=pzlw=brzbrI][ 3ies dw pRXwX ipCly pMny dy aMk 3 ivc hY[ 4mn dy hrn vwly (Bwv suhNy) hn, mzCI dy mn L dlN vwly (Bwv cMclqw qox hY), ijnHW dy (cwhn=) dyKN dI cwh pwqSwhW dy puzqRW L bI hY[ 5hy gurU goibMd isMG jI quhwfy bKSy hoey GoVy aYsy ivrQ (GoVy hn ik) ieMdr kol igaW bI nhIx lÜB skdy[ [hY ivrQ=iv+rQ+hX=Eh GoVy jo rQ ivc nw lÜgy hoN, Kws sÍwrI dy GoVy][ (a) hy gurU jI quswfy bKSy GoVy aYsy hn ik ijnHW ny pw ley so ibrQw nhIx gey, ieMdR ho gey[ 6arjn[ 7Bwv juzD[ 8Bwv, mwswhwrI pMCIaW iezl awidkW ny rzj rzj ky mws KwDw muridaW dw[ 9mMdrW qox inklky hwQIaW dI grj qy DOxisaW dI DuMkwr suNky rwjy Gbrw gey[ (a) mMdRwcl vrgy msq hwQIaW dI grj....[ 10aYsw juzD kIqw ik jd surg lok ivc suiNaw igaw qW dyvqy awpdy hI iZkr ivc lg gey, KwN pIN qzk Buzl igE ny[

Page 489: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

489

mwir kY mdwn air fwry gur goibMd ky kwl klw Pyr koAU kwlih suhwiego1 ]19] mhW bwhu bIr gur goibMd iqhwry qRws bYirin kI sYnw bn bn ibcriq hY2[ gih krvwr kwiF kwit kY dRüjn dl joig jury jogin jmwq ibhriq hY3[ 4sYhiQin hny irpu hwQin ky Gwien qy ruzDR Dwr aYsI bhI aws n Driq hY*[ awg lwgy DUm Bey Grin akwr sm mwnhu JroKin Jrzpin kriq hY5 ]20] idS idS dyS dyS eyS idgpwl+ kyqy awj kry kwl kyqy gunih ghiq hYx6[ pRbl pRqwpI pwqSwh swcy sunIaiq qyry isr Bwr BU ko swrdw kihq hY7[ Ejn ky sUr mhW mOjn sox Gyr mwr aOr n ibcwr kIjY dwird dhiq hYx8[

1sRI gurU goibMd isMG jI dy mYdwn ivc mwrky suzty hoey vYrI (aYsy huN mry hn ik) kwl hI awpNw ckr (Pyrky koeI smW bIqNy pr muV) surjIq kr sky qW kr sky[ 2Bwv lukI iPrdI hY[ 3(imawn qox) qlvwr PVky kzFI qy durjnW dy dlW L kzt ilaw (ijnHW dy mws qy isrW leI) iSv qy jognIaW dI jmwq juVky mYdwn ivc iPr rhI hY[ [joig=jogI Bwv iSv][ 4(awp dy sUrimaW dy) hzQW qox sYhQI (brCI) nwl mwry gey duSmnW dy GwvW qox aYsI lhU Dwrw vhI ik bcN dI aws cuk geI, (jYsy ik) azg lÜigaw DUaW GrW dy awkwr dw ho jWdw hY (GrW ivc Br jWdw hY) qW JroiKaW ivcox Jzp Jzp krky (azg) inkldI hY (aYAux lhU Dwrw cl rhI hY, qd iPr kI aws bcN dI ho skdI hY][ *pw:-ruDR kI Dwr aYsI aws nw Driq hY[ 5ies dw arQ ipCly pMny dy aMk 12 ivc hY[ +pw:-igRMdpwl[ 6idSw idSw dy sÍwmI idgpwl qy dyS dyS dy rwjy azj dy smyx ikMny hI (awp dy) guNW L gRihN krdy hn aQvw ikMny aj gRihN krdy hn, ikMny (kl=) azgy L gRihN krngy[ 7awp pRbl pRqwp vwly qy szcy pwqSwh suNIxdy ho, qy Swrdw kihÀdI hY ik awp dy isr qy hI ipRQvI dw Bwr hY, Bwv awp dy awSRX hY[ [sUcnw-ho skdw hY ‘swrdw’ kvI dI bI Cwp hovy][ 8AumMg qy Auqswh dy mhW sUrmy ho, bKiSSW nwl Gyrky mwr idMdy ho (myry mn) hor ivcwrW ivc nw pAu, Auh qW aYAux (krn ivc) dirzdR (grIbI) dw nwS kr rhy hn[ [Ej=Auqswh, AumMg, joS[ bl] [sUcnw-awp dI sKwvq dI mihmw hY][ (a) blW dy vfy sUrmyx hn, mOj

Page 490: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

490

hir mWgy br dyiq mWg gur goibMd ko krqwr mWgy krqwr dy rhiq hYx1 ]21] jOnY dyS jzXiq2 nrySin ky pws qhW, TOr TOr qumro hI js gweIXiq hY[ pwie ghy qyry pwie ghy pweIXiq, khUM aOr jwie grZwie gro pweIXiq hY3[ aYsy gur goibMd kI sukib Srzn qwko pUrn pRqwp jWko jzg CweIXiq hY4[ rwjI hUjIXiq gwjIXiq jW ky drbwr Gr bwjI bWD bwjI lYin aweIXiq hY5 ]22]

sÍYXw: 6SRI gur goibMd Kzg ghÎo air POjin ky ieB sYl ibBYlih7[ sWg sMBwir deI gj sIs, asIs deI hir GUmiq gYlih1[

nwl Bwv sih suBw hI vYrI L Gyr mwrdy hn, (dwn dyN vyly iksy dy aiDkwr awid dI) vIcwr nhIx krdy Aus dw dirzdR dUr kr dyxdy hn[ 1hrI qox kuC mMgIey qW Eh vr dy dyxdy hn, (pr myry mn qUM) gurU goibMd isMG qox mMg (jo) mMigaW hzQW (dy dwn) nwl qwr dyxdy hn (qy nwl) krqwr bI dy dyxdy hn, Bwv vwihgurU pRwpq (bI) krw dyxdy hn[ [kr qwr=hzQW nwl qwrnw, krqwr=eISÍr][ (a) ienHW dy hQox qMd mMgo qW hzQW (dy dwn) nwl qwr dyxdy hn[ [kr=hzQ[ qwr=qMd[ qMd cMd L dyxdy hn, Aus qox dyN nwl qMd pd vrqdy hn, mqlb hY QoVw dwn[ Bwv qMd mwqR mMgIey qW......[ (e) mMgIey krqwr (KVqwl) qW Eh smJdy hn ik mMg irhw hY so krqwr (pRwpqI dw dwn) dy dyxdy hn[ [sMs:, pd krqwr dw dUsrw rUp hY krqwr[ krqwl nwm hY KVqwl dw][ (s) mMg gurU goibMd isMG jI qox jo hr mMg mMigaW vr bI dyxdy hn qy krqwr mMigaW krqwr bI dy dyxdy hn[ vr qW murwd sMswrk ivBUqI dw vr qy krqwr qox murwd krqw pd=bRhmw vwlI pdvI hY[ 2jWdy hW[ 3(jd) qyry crn pkV leIdy hn qW mrqbw pw leIdw hY, ikqy horQy jwky ßrZmMd hoeIey qW igrwAu pweIdw hY[ [Pw:, pweygwh=drjw, mrwqbw[ ßrZwie=ßrZmMd hoeIey[ aæ:, ßrZ=loV][ 4hy kiv! aYsy gurU goibMd isMG jI dI Srn qzko ijsdw pUrn pRqwp jgq qy Cw irhw hY[ 5ijsdy drbwr ivc jd gzjIdw hY (Bwv kvIqw khIdI hY) (qW dwn snmwn aYnw imldw hY ik) rwZI ho jweIdw hY, (iek) GoVw (dwn imilaw) Gr bMnHky (iek hor) GoVw lYN aw jweIdw hY[ 6(biczqR isMG dy pRoey hwQI dw rUpk hY:-)[ 7SRI gurU goibMd isMG jI ny qlvwr pkVI qW vYrI phwVIaW ny POjW (dy azgy) hwQI pRyiraw[ (a) ieB sYl=phwV ijzfw hwQI azgy toiraw [sMs:, ieB=hwQI][

Page 491: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

491

Gwien qy BBkY inj SROn Puhwrin lO Aupmw Cib PYlih2[ do Buj hyl mno hnmwn ihlwviq jwin sMjIvin sYlih3 ]23]

kibzq: mhWbwhu ibrc bnYiq gur goibMd jI air gj mwir fwry mwno drKq hYx4[ BYrox aO ibqwl BUq kriq ibhwr qhW5 hwr kirby ko muKI pMc prKiq hY6[ 7lhUkIc Bry gj moqI lY ggn gID grjy agn dyKy hr hrKiq hY[ DoKy n BKiq, CUt Drn lKiq mno ibQry hÍY bwdr nKq brKiq hYx8 ]24]

CpX CMd: fuzliq apr nryS pziq hzQin ijm hzlY9[ sUKiq swier sll,

1(ijvyx biczqR isMG ny) sWg sMBwlI qy hwQI dy isr ivc KoB idzqI qW hwQI ny (isr invwieaw mwno) asIs idzqI qy ipCly pwsy muV ipaw[ [hr=hwQI[ GUmqgYlih=rsqw moV (igaw)][ 2(hwQI ny) apny GwvW qox lhU aYAux Puitaw ik PuhwiraW dI Aupmw dI suMdrqw PYlI[ 3(sWg kzFN vyly dI Aupmw:) mwnox hnUmwn apNIaW do bwhW nwl Gumw ky sMjIvnI bUtI dy prbq L ihlw irhw hY[ Bwv, biczqR isMG hnUmwn, hwQI prbq hY, lhU dw Puhwrw sMjIvnI bUtI[ 4awjwn bwhU (gurU jI) snÜDbD hoky jd (juzD ivc) ivcry hn qW duSmn aYAux mwr ijvyx hwQI ny ibRzC qoVy hn[ (a) vYrI qy hwQI ibRzCW vwùU kzty[ 5Bwv, iPrdy hn EQy[ 6iSv jI hwr pRoN leI (kzty pey isrW L) prKdy hn[ 7lhU dy ickV dy Bry gjmoqI igzDW lY ky akwS ivc jd AufdIaW (AunHW moqIaW L) agn rUp dyKky gjdIaW hn (qW) iSv jI (ieh dyKky) KuS huMdy hn[ (igrJW gj moqIaW L azg dy) BulyKy KWdIaW nhIx, (so Auh) Cuztky DrqI vl ifgdy hn, ibQry hoey (ifgdy) moqI aYAux lKIdy hn ik-mwnox bzdlW qox qwry brs rhy hn[ (a) lhU ickV Bry gj moqI aNigNq igrJW lY ky Gur Gur krdIaW akwS cVdIaW hn, iSvjI dyKky hzsdy hn, rzjIaW hoeIaW (igrJW) moqIaW L KWdIaW nhIx, DrqI qy iszt dyxdIaW hn, (igrJW) akwS qy AufdIaW idKweI dyxdIaW hn ik mwnox iKzlry hoey bzdl hn (qy moqI AunHW qox ifgdy aYAux lgdy hn ik mwnox) qwry brs rhy hn[ [gj moqI=Auh moqI jo hwQI dy msqk ivcox inkldw hY[ agn=azg ivcox aQvw anignq[ hr=iSv[ DoKy=BulyKy, aQvw rzjIaW hoeIaW] 8iesdw arQ ipCly pMny dy aMk 12 ivc hY, qy Aus dw bkwXw ies pMny dy hyT qzko[ 9foldy hn hor rwjy ijvyx hQ PiVaw pzqw (hvw nwl) ihldw hY[

Page 492: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

492

sMk DUa Dwm n czlY1[ Klk KYl KlBliq BYl Bgih iqlok mihÀ2[ plk pyl giF lyiq hyq huMkiq su jMg mihÀ3[

kih hMsrwm siq ismr kY skc rhiq idgpwl qib4[ Dsmsiq Drn dl Bwr qy so ibrc rwie goibMd jib5 ]25]

kibzq: bwjiq inSwn ky idSwn BUp Bihriq, hwlw fol priq kubyr hUM ky Gr mYx6[ hoiq hY aqMk SMk lok hUM mYx mwnIXiq rMk hÍY ibBIKn so foliq fhr mYx7[ BUmYx gur goibMd sox BUpiq khiq TWFy BU mYx hmYx rwK jo quhwry awvY DrmYx8[ airin kI rwnI ibllwnI chYx pwnI qyvYx moiqn kI mwl lY incovqI aDr mYx9 ]26] SoBw hUM ky swgr nvl nyh nwgr hYx, bil BIm sm, SIl khW lO ignweIey1[

1smuMdR dw pwNI sukdw hY qy DRüa dw acl Gr SMkmwn ho jWdw hY, Bwv foldw hY[ 2smUh Klkq ivc KVbVwt pYxdI hY (qy Auh) AuT BzjdI hY ar iqRlokI qy BY Cw jWdw hY [BYl=BY sMXukq hoNw][ 3iklHw lYN vwsqy jMg ivc jd hMgUrw mwrdy hn qd pl ivc mwr lYxdy hn[ [pyl=dbw lYxdy[ mwr lYxdy[ huMkq=huMgwrw mwrdy hn][ 4qdox (gurU jI dI) szqÎw L Xwd krky hI idgpwl fry rihMdy hn, [siq=squ=sqÎw][ (a) hMsrwm siq kihÀdw hY.....[ (e) siq=siqgur dw sMKyp[ 5jd gurU jI dlW L nwl lY ky iPrdy hn qd Bwr nwl DrqI DskdI hY[ 6ngwry dy vjidaW idSW dy rwjy frdy hn qy kubyr dy Gr ivc qW hlclI mc jWdI hY[ 7(aYsw) huMdw hY fr ik lûkw dy ivc bI BY mMinaW jWdw hY, qy ibBIKn kwier hoky jMglW ivc iPrdw hY foldw[ (a) foldw qy DVkdw hY[ 8ipRQvI qy KVy rwjy gurU goibMd isMG jI L kih rhy hn:-iZmIx qy swL rK lY (ikAuxik) quhwfI (Srn) (jo) awvy (Aus L rzKNw quswfw) Drm hY[ (a) jo asIx quhwfI (Dr-mYx) Srn ivc awey hW[ 9vYrIaW dIaW rwNIaW (BY nwl) ivlpdIaW dy (hoT sukdy hn qW) pwNI mMgdIaW hn, (pwNI Gbrw ivc lÜBdw nhIx qW) moqIaW dI mwlw hoTW qy ncoVdIaW hn[

Page 493: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

493

BUm ky ibBUKn, ju dUKn ky dUKn smUh suK hUM ky muK dyKy qy aGweIey2[ ihMmq inDwn, awn dwn ko bKwny? jwny awlm qmwm jwm awTox gun gweIey3[ pRbl pRqwpI pwiqSwhu gurU goibMd isMG jI! Boj kI sI mOj qyry roj roj pweIey4 ]27] SIl rs swier, rjIlo rN rMg DIr, jMg jury jYqvwr krnI kubyr kI5[ khY kib kOn, qyj qrin lO qpy quaMg* pwrwvwr lig PYlI jIq SmSyr kI6[ kr rN ros Kl KMfin ktk kUt, duzjn dryr jg jIq iZmI Zyr kI7[ qyg qRws swco gurU goivMd jU qyro js jgr mgr Bey SoBw geI myru kI8 ]28]

1SoBw dy smuMdr ho, (inÜq) nvyx pRym vwly dwny (Xw CbIly ho)[ (Bwv BgqW nwl awp dw pRym buzFw nhIx huMdw), BIm ijhw bl hY, qy SIl (suBwv dI SRySÃqw) dI igNqI hI nhIx hY[ 2ipRQvI dw iSMgwr ho, doKIaW L nwS krdy ho, swry suzKW dy dwqy ho, dyKky iqRpq hoeIdw hY[ [sUcnw-jwpdw hY ik drusq pwT aYAux sI:-‘smUh suK hUM ky suK dyKy qy aGweIey’[ ilKwrI dI klm AukweI ny pwT ‘suK’ dw ‘muK’ kr idzqw hY][ 3ihMmq dy KZwny ho, hor dwnW L kON vrNn kry? (Aus L) swrw jhwn jwNdw hY, aTy pihr awp dw guN gweIdw hY [‘awlm’ pd kvI dI Cwp bI jwpdI hY][ 4(rwjy) Boj vrgI bKiSS (jo Boj L qW kdy kdy awAuxdI sI pr) qusW dy hr roZ pweIdI hY[ SWqrs dy (awp) smuMdr ho, bIrrs ivc awp rN dy (swry) rMgW ivc DIr ho (ieMny ik) jMg aw pey qy (sdw) ijzqN vwly ho qy kubyr quzl awp dI krnI hY (juzD qy dwn duhW ivc)[ [aæ:, rjIl=mrdwngI, murwd hY bIr rs qox][ 5kyhVw kvI (awp dy) qyj dw vrNn kry jo Aupr L qW sUrj qIk qp irhw hY (qy hyTW) smuMdr qk (awp dI) sRI swihb dI Pqh (dI kIrqI) PYl rhI hY[ [quaMg=quMg=AuØzcw[ (a) quaMg=qv, qÍM=quswfw][ *pw:-qpY qn aMg=Bwv awp dy srIr dw qyj[ 6pRXwX ipCly sPy dy aMk 9 ivc aw cukw hY[ 7juzD mcy ivc guzsy ivc awky KlW dy kUtW (Bwv ClIey phwVIaW) dy lSkrW L KMf suitaw, durjnW (Bwv qurkW) L dryV ky jgq L ijzq iZmIx qwby kIqI hY[ (a) juzD ivc bIr rs Dwrky KlW L KMifaW hY, ktkW (lSkrW L) kzitaw, durjnW L driVaw hY, jg ijzqky iZmIx qwby kIqI hY[ 8hy szcy gurU goibMd isMG qyrI qyß dw fr qy qyrw js (dovyx aYny) jg mgw AuTy hn ik huN sumyr dI SoBw koeI nhIx rhI, [jgr mgr=jg mg, roSn][

Page 494: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

494

duMdBI DuÀkwry bwjy1 mwno jlDr2 gwjy, rwjiq inSwn BX Bwnu iCpy jwiq hYx3[ hwiQin ky hlkw hZwrin, gny ko hX, jtiq jvwhr jo jgmg gwq hY4[ kor swjy jor kr nwln ko Sor suno sMkiq suryS aO nryS iblKwiq hYx5[ hMs rwm kihq ibrwjo ijn Bwjo gur goibMd ko mWgy kvIrwj cly jwiq hYx6+ ]29] swDn ko iszD SrNwgq, smr isMDu, suDwsr suMdr srs pdpwXo hY7[ kul ko kls8, kiv kwmnw ko kwmqru9, kop kIey kwl10, kvIXin gun gwXo hY[ dyvin mYx, dwnv mYx11, mwnv, muinin hUM mYx jW ko js Zwhr jhwn cil awXo hY[ qyß swco dyß swco sUrmw Srn swco, swco pwqSwhu gurU goibMd khwXo hY ]30]

1duMdBI DuMkwrdI qy vjdI hY (aYsI ik)[ (a) duMdBI qy vwjy DuMkwrdy hn[ 2bzdl[ 3JMifaW dy PihrwAuN nwl fr Kwky sUrj hurIx Cupy jw rhy hn[ 4hwQIaW dy ng hZwrW hn qy GoiVaW L igNy hI kON? ijnHW dy srIr jVwAU gihiNaW nwl jgmg kr rhy hn [aæ:, hælkæh=ng[ add][ 5(ienHW dIaW) kqwrW juVky (jdox cldIaW hn qW) AunHW dIaW nwalW dw Sor suNky (ipRQvI dy) rwjy Gwbrdy hn qy (surgW dw) ieMdr frdw hY[ (a) ‘krnwln’ pwT krky bMdUk arQ lgdw hY, pr aglI quk Aus L KMfdI hY[ (e) krnwie=nrisMGW arQ bI lwAuxdy hn[ 6hMs rwm kihÀdw hY ik (hy surySo nrySo) itky rhy nÜso nw (ieh POj nhIx cVHky aweI ieh qW gurU goibMd isMG jI qox dwn lYky kvI rwj (GoVy hwQIaW qy cVHy) cly jw rhy hn[ +ienHW glW L inry mubwlgy nhIx smJNw cwhIdw, ivdÍwnW dI kdr awp aiq krdy qy KuzlHy dwn dyxdy sy[ mhWBwrQ dy iek ‘krn prb’ dw AulQw krn qy ieho kvI awp ilKdw hY ik ies prb dy AulQy dw ienwm gurU jI ny szT hZwr rupzXw mYL bKiSaw[ dyKo ipCy iesy ruq dy aMsU 26 aMk 6 dI hyTlI tUk[ 7SrNwgq swDkW dI awp iszD ho (iszDIdwqw ho) juzD dy smuMdr ho, suMdr cMdRmW qox AuØzcI pdvI pweI hY, Bwv awp dI suMdrqw inSklûk hY[ 8iSromNI[ 9kvIaW dI iezCw pUrn leI klp ibRzC ho[ 10kop kIiqaW kwl rUp ho[ 11dYqW ivc[

Page 495: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

495

kibzq: byidn mihÀ Swm suno, isMDu mrjwdw, myru mMfl mhI mYx, guiraweI gun gwey ho1[ Srm ky swgr, spUqin ky isrmOr, suMdr suDwsr sy suMdr gnwey ho2[ rcn myx dwn bwin bwnI hrI cMd kI sI3, ibdq ibnX bfy bMs cil awey ho4[ qyj ko qrin5 qrvwr ko prsrwm6 gurin mihÀ aYsy gurU goibMd khwey ho ]31] suMdr anûg, ikDOx cpl kurMg sm, grur ky sMg cil awgy hI ko cyq hYx7[ pvn ko pwCy kir, mn ko gvn hir, dOr mYx plk mWih PWD jwihÀ syq hYx8[ riv rQ cFiq Auqr jwiq XW hI lIey myry eyk, ey anyk swjn smyq hYx9[ aYsy bwjI dyKIaY nW khUM qIn Bvn mYx* kivin ko jYsy gurU goibMd jI dyiq hYx10 ]32]

sÍYXw: hUrin ko nr sUr imly br, cOsT jogin sYn aGweI1[

1vydW ivc Swm, imrXwdW ivc smuMdR, ipRQÍI dy mMflW ivc sumyru (asW iSromNI suNy hn), (pr qusIx ienHW) guNW ivc (ienHW qox bI) aiDk guNW vwly gwey gey ho[ Bwv gÎwn, imrXwdw pRSoqmqw qy aczl AuØzcqw ivc qusIx ienHW qox bI aiDk ho[ (a) vydW ivcox Swm (vzfw) suiNaw hY, Ausny awpdI guiraweI dy gÎwn dy guN gwey hn, smuMdr ny awpdI guiraweI ivc imrXwdw dI avDI vyK ky guN gwey hn[ 2sohNy cMd qox suhNy igNy gey ho[ [‘suMdr’ kvI dI Cwp vI jwpdI hY][ 3bwNI rcn ivc (bwnI=) swrdw ho qy dwn hrI cMd vWùUM (dyxdy ho)[ (a) rcnw (rcn ivc bwnI=) Swrdw quzl ho, bwNW (ivc rwm ho) dwn ivc hrI cMd ho[ 4vfy bMs (Bwv gurU pRNwlI) ivcox cly awey ho (iPr awp dI) inûmRqw ividq hY[ 5qyj dy sUrj ho[ 6prsrwm (ijvyx kuhwVy PVn ivc iqvyx awp) qlvwr (PVn ivc iszD) ho[ 7kwm vrgy suhNy hrn vrgy cMcl (awp dy GoVy hn) gruV (jy awp dy GoiVaW nwl czly (qW GoiVaW L) azgy jWdy hI vyKygw[ 8pON L ipzCy sztky mn dI gqI L hrwAuxdy hn, dOV ivc pul L pl ivc tzp jWdy hn[ 9sUrj (awpNy GoiVaW dy) rQ qy (idny) cVHky rwqIx Auqr jWdw hY ik myry pws (aYsy GoiVaW vwlw rQ) ieko hY pr gurU jI pws aYsy (rQ) swjW smyq anyk hYn[ *pw:-Bvnn mYx[ 10iqMnW lokW ivc aYsy GoVy ikqy nhIx dyKIdy jYsy GoVy ik gurU jI kvIaW L dyxdy hn[

Page 496: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

496

dyiq asIs sbY imil jMbuk2, gIDin qy rNBUm suhweI3[ Cwif suhwg lIey ibDvw iek bYrn kI iqX ko duKqweI4[ Kzg ghy gur goibMd kyhir nwrd ky Gr hoiq vDweI5 ]33]

kibzq: awviq n qIr qIr, mwn n kmwn kry6, goln kI gUMd dUMd bUMd mno bwr hY7[ CIn brCIn lyX, sYhQI hY ko itk, ktwrn ko bIr aiq bYTI brdwr hY8[ CurI n Cuhiq, gurjn hUMkI gurj n9, br qbrin ko invwriq inhwr hY10[ sYnw air Gw kIey, khW khUM sUhw kI gurU goibMd ky kr aYsI bWkI qrvwr hY11 ]34] inksiq mÎwn qY hI Ctw Gn mÎwn* qY hI, kwl jIh lih lih hoie rhI hil hil12[ lwgY air gr gyrY Dr pr Dr isr,

1hUrW L sUrmy mrd vr iml gey, cOhT jogNIaW dI sYnw rzj geI[ 2swry igdV imlky asIsW idMdy hn[ 3igzDW nwl rNBUmI suhw geI[ 4(ijnHW) L suhwg CzfNw pAU qy ibDvwpn lYNw pAU vYrIaW dIaW iesqRIaW L duK huMdw hY[ (a) ijnHW ny suhwg (dy vys) Czfky ivDvw (dw vys) lYNw hY[ 5gurU goibMd isMG jI dy hzQ pkVidaW nwrd dy Gr vDweI huMdI hY (ikAuxik AusdI vhutI dw nW klhw hY)[ 6qIr nyVy nhIx awAuxdy, kmwn mwn nhIx krdI[ 7jMg ivc golIaW dw buCwV mwno pwNI dIaW bUMdW hn[ [gUMd=iekzT Bwv buCwV[ (a) gUMj[ dUMd=duMd=jMg][ 8brCIaW L CIn kr dyxdI hY, aQvw Kuh lYxdI hY[ sYhQI L kI itkwAu (ho skdw hY)? vfy bIrW dIaW ktwrW L JzpN leI (qÎwr) bYTI hY[ [brdwr=czkN vwlI, JzpN vwlI][ 9CurI (nyVy) nhIx CuÀhdI, gurjW dI bI eyQy [gurzj+n=) vifaweI nhIx rihÀdI[ 10cMgy kuhwiVaW L pry sztdI dyKIdI hY, [Pw:, qbr=kuhwVw][ 11gurU goibMd isMG jI dy hzQ ivc aYsI (bWkI) qlvwr hY ik ijs ny vYrI dI sYnw Gw ky sPweI kr idzqI (Aus dI hor Aupmw) mYx kI khW[ [sUhw=buhwrI dy idzqI, sPweI kr idzqI][ *pw:-sÎwn[ 12mÎwn ivcox aYAux inkldI hY ijvyx ibjlI bzdlW ivcox (aQvw) kwl dI jIB hl hlky lih lih kr rhI hY[ [mÎwn=qlvwr dw Kol[ mÎwn=ivcox][

Page 497: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

497

Driq n DIr cwrox cik prY cil cil1[ kOn rhY TWFo SRI guibMd isMG! awp awgy jl Ql AuQl pQl hoie Qil Qil2[ BwjY ibn dyr, nyr krYx n sMqoK isMG, hyir SmSyr sm Syr qyrI+ pl pl3++ ]35]

ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy pMcm ruqy kvIXin ky kibzq brnnû nwm eyk pMcwsqI aMsU ]51]

1lgdI hY jd vYrI dy gly L DrqI qy fyg idMdI hY DV qy isr L, (vYrI iPr) DIrj nhIx Dwrdw, chuÀ czkW ivc hlclI pY jWdI hY (Bwv Bzj AuTdy hn)[ 2jl dy QwAux Ault ky Ql ho gey jo Ql sn Eh pQl (pX+Ql=pwNI dy Ql) ho gey[ +pw:-hyr SmSyr qyrI sm Syr[ 3(kvI) sMqoK isMG jI (kihÀdy hn) ik vYrI Bzjdy hn CyqI, nyVy nhIx Fuzkdy, qyrI Syr vrgI qlvwr L pl pl ivc vyKky[ (a) pl pl krdI=ilSkdI[ ++ieh kibzq BweI swihb jI ny awpNy grb gMjnI tIkw SRI jpujI dy mMglw crn ivc bI idzqw hY[

Page 498: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

498

52. [kvIaW dy kibzq] 51<<ipClw aMsU qqkrw ruiq 5 aglw aMsU>>

dohrw: bwvn kvI1 hZUr gur, rihq sdw hI pws[ awvYx jwihÀ anyk hI, kih js, lyx Dn rws ]1] iqn kvIain bwnI rcI, iliK kwgd qulvwie[ nO mN hoey qol mihÀ, sUKm2 ilKq ilKwie ]2] ‘ivzdÎwDr’ iqs gRMQ ko, nwm DrÎo kir pRIq[ nwnw ibiD kivqw rcI, riK riK nO rs rIiq¶ ]3] mcÎo jMg gur sMg bf, rhÎo gRMQ so bIc3[ inksy awnûd puir qjÎo¶¶, lUtÎo pun imil nIc4 ]4] pRQk pRQk pzqRy huqy, lutÎo su gRMQ bKyr5[ iek Ql rhÎo n, iem gXo, ijs qy imlÎo n Pyr ]5] bwhT pzqRy khUM qy rhy anûdpuir mWih[ iqn qy ilKy kibzq iehu gur jsu brnÎo jWih ]6] ikiqk ilKOx awgy avr suin SRoqw icq lwie[ gur js qy Aucthu nhIx6 cqur pdwrQ dwie7 ]7]

kibzq: anûd dw vwjw inq vzjdw anûdpuir, suiN suiN suiD BuzldI ey nrnwh dI8[ BO BXw ibBICNy L lûkwgV vzsNy dw,

1bvMjw kvI[ 2brIk[ ¶pw:-nIq[ pw:-nIq[ 3(anûd pur dy) ivc[ ¶¶pw:-awnûdpurw[ 4nIcW ny[ 5ibKr igaw[ 6gurU XS (dy suNidaW) Audws nw hovo[ 7jo (js) ik cwr pdwrQW dw dwqw hY[ 8rwijaW dI hoS Buzl jWdI hY[

Page 499: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

499

-Pyr asvwrI aWvdI ey mhWbwhu dI1-[ bl Cf bil2 jwie Cipaw pqwl ibc, Pqy dI inSwnI jYx dy dÍwr drgwh dI3[ svN n dyxdI suK duzKNw L rwq idn nObq goibMd isMG gurU pwqSwh dI ]8] AUpr nryS hMÀU kI, hoihÀ SuB byS hUMkI, kwSmIr dyS hUM kI BrI awn DwmrI4[ bunI kwrIgr BwrI, krI KUb gulkwrI, pihryx iBKwrI, mol pwvYx lwK dwmrI5[ sIq hUM ko jIq lyiq, aYsI SoBw dyh dyiq mMgl sukib jÎox knHzXw jI ko kwmrI6[ SÎwm, syq, pIrI*, lwl, Zrd, sbZ rMg gurU jI goibMd aYsI dyiq mOj pwmrI7 ]9] cFiq hI bwjI cFÎo gwFy gF cwhby ko, dwihby ko duzK rIJY br jÎox BvwnI ko8[

1ibBICN L lûkw gVH vzsN dw BY pY irhw hY ik mhWbwhU jI dI asvwrI Pyr aw rhI hY[ Bwv, ik azgy rwvN L kzFky mYL dy gey sn, huN mqW mYL kzFky iksy hor L dyN nw aw rhy hoN[ [mhWbwhU=lûmIaW bwhW vwly[ gurU goibMd isMG jI, dyKo aMk 10 iesy aMsU dw][ (a) mhWbwhU dw arQ bhuiqaW bwhW vwlw krky ‘rwvN’ bI lwAuxdy hn[ prMqU iek qW rwvN nwl Aupmw dyNI aXog hY, dUjy ibBICN L kvI ‘dujnW’ ivc igN irhw hY[ kI jwNIey kvI Aus dy rwKS hoN L Xw BRwqRI dRoh L Xwd krky dujnW ivc igN irhw hovy[ 2bil rwjw bl Czfky[ 3drgwh dI imlI Pqh dI inSwnI ijs (gurU jI) dy dÍwr qy hY[ 4kSmIr dyS dIaW (bNIaW hoeIaW) rwijaW dy Aupr lYN vwlIaW jo pihnIaW hoeIaW (AunHW Auqy bI) cMgIaW lgdIaW hn, Gr ivc (mMgky) Br rzKIaW hn[ 5Bwry kwrIgrW dIaW buNIaW hoeIaW, Aupr cMgy PulW dI kwF kzFI hoeI, lÜKW rupzXy ijnHW dw muzl pvy, (myry vrgy) iBKwrI pihn rhy hn[ (a) jy iBKwrI pwvy qW lÜKW dw bN jwvy[ 6mwno ikRSn jI dI kMblI hY[ *pw:-pITI[ 7gurU jI aYsIaW pwmrIaW bKSdy hn[ [ihM:, pwmrI=dupztw[ sMs:, ‘pRwvwr:’=Auprlw kpVw Xw cogw[ ies kibzq ivc jo vÎwKÎw aweI hY Aus qox spzSt hY ik ieh kSmIrI duSwly sn, kSmIr dy jwmyvwr AuNI hoeI gulkwrI dy bVy kImqI huMdy hn[ iPr ies CMd ivc pwmrI L Aupmw kMblI nwl idzqI hY ies vwsqy ‘Auqy lYN dw kpVw’=duSwlw hI TIk Bwv hY][ 8GoVy qy cVHidaW hI (isMG) qkVy iklHy dy (Pqh) krn dI cwh krdw hY, (jgq dy) duzKW L swVn leI Auh aYAux rIJdw hY ijvyx iSv[ Bwv dunIaW dy duK dUr krn L Auh klÎwn srUp hY [BvwnI ko br=pwrbqI dy pqI=iSvjI[ iSv=klÎwn srUp][

Page 500: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

500

awviq hI dwFI CwqI dwFI iCq pwlin kI rj ky krzXw Aun hI kI rjDwnI ko*1[ mhWbwhu gurU jI goibMd isMG pwrQ ijAux BwrQ ko jIq lyiq bsuDw ibrwnI ko2[ pwg hUM ko bWDbo kCuÀk idn pwCy sIKÎo pihly hI su sIKÎo isMG+ bWiDbo ikRpwnI ko3 ]10] jwcy DRÁ pwXo hY amrpd surlok, nwmw jU ky jwcy dIE dyhurw iPrwie jI4[ ibpdw mYx lûkw dInI jwcY qy ibBIKn ko, mMgl su kib jwcOx mMgl sunwie jI5++[ dRopqI ngr hoiq¶ jwcÎo sBw mWih TWFo, aMbr lO aMbr mhI pY rhy Cwie jI6[ aYso dwn dYbo kOn koAU siqgurU ibnW aOr kAu n jwcIey ibnW goibMd rwie jI ]11] asur ibdwirby ko surpiq pwirby ko,

*kvI jI ny 62 pzqiraW ivcox cuNky QoVy ijhy kibzq idzqy dzisaw hY[ swry nw hoN krky pRikRaw lÜgNI kTn ho jWdI hY[ jwpdw hY ik iesqox pihlW koeI swDwrN kibzq hosI ijs ivc AunHW vYrIaW dy Kwlsy nwl akwrN dRoh krn qy duK dyN dw hwl hovy ijs pr vYrIaW Auqy isMGW dy BY CwAuN dw nkSw qy isMGW dI SsqR pRIqI dw hwl ies kibzq ivc iksy kvI ny idzqw hY[ 1dwVHI awAuxidaW hI rwijaW dI CwqI swVdw hY qy AuhnW dI rwjDwnI L (rj=) DUV krdw hY[ 2lûmy BujW vwly gurU goibMd isMG jI (dy isMG) vYrIaW dI DrqI aYAux ijzq lYxdy hn ijvyx arjn ny BwrQ ijziqaw sI[ +ieh pd spSt krdw hY ik ieh kibzq gurU ky isMGW dw vrNn krdw hY, gurU jI dw nhIx[ 3pg bMnHNI qW isMG (bzcw) kuC idn mgrox iszKdw hY pr ikRpwn bMnHNI pihlox iszKdw hY[ 4(awp qox) DRÁ ny mMgky sur lok ivc amr pdvI pweI qy nwm dyv dy jwcN nwl (awp ny Es dw) dyhurw Pyr idqw[ 5ibBIKN ibpqw Psy L mMgN qy (awp ny) lûkw idqI pr mMgl kvI ieh jwcdw hY ik mYx sdw awp dy mMgl suNwAuxdw irhw[ ++ieQy mMgl kvI ‘gurU kIrqI’ dw dwn mMg irhw hY[ kvI mMgl ny mhW Bwrq dy Sl prb dw qrjmw gurU jI dy drbwr kIqw, jo sMmq 1753 vYswK qROdSI mMglvwl L muzikaw, kvI kihÀdw hY ik ies pr mYx (arb Krb) aqÎMq Dn pwieaw[ ieh aSIrvwd bI EQy ilKI hY:-jO lO Drn akwS igr cMd sUr surieMd[ qO lO icr jIvy jgq swihb gur goibMd[ [dyÞo pitawlw lwiebRyrI dw nû: 1 dw aMk 11][ ¶pw:-hoin[ 6akwS qk kpVy (awpdy bKSy) ipRQÍI qy Cw gey[

Page 501: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

501

Bgq AuDwirby ko mukiq kI jrI hY1[ air dl BMijby ko, gwVHy gV gMijby ko2 siB suK sMijby ko3 mhW suK BrI hY[ kriq klol gur goibMd ky kr mWih czkR4 swQ hUM qy mwirby kI ibiD prI hY[ Pqy kI inSwnI Xih pUrb jnm hUM kI qib huqI gdw aiS SÎwm rMg CrI hY5 ]12] kuMj kuMj gilin bjweI bn bWsrI sI6 AunhI ky sMg soeI swrdw khiq hY7[ jmnw ky qt bMsI bt ky inkt soeI qt squdzRv awin swihbI kriq hY8[ dyKo BUp BUpin ky BUm ky Bgq logo, Bwg Xw CrI ky mo sox kihby bniq hYx9[ kwnH hÍY kY aOqrÎo qo muzK hI rhoiq lwgI, goibMd hÍY aOqrÎo qo hwQ hI rihq hY ]13]

kibzq: pUrn purK avqwr awin lIin awp, jW ky drbwr mn icqvY so pweIey[ Git Git bwsI, aibnwSI nwm jW ko jg, krqw krnhwr soeI idKrweIey10[ nOmy gur nûd jg bMd, qyg qÎwg pUry11 mMgl su kib kih mMgl suQweIey1*[

1jVI bUtI hY[ 2pzky ikly qoVny L[ 3kzTy krn leI[ 4ieSwrw sudrSn czkR vl hY ik Es czkR dy nwl gdw dI Skl ivc ieh CVI ivSL dy hzQW ivc rhI hY, gurU jI kvI ieQy ivSL rUp vrNn kr irhw hY[ 5huN kwly rMg dI sotI hY[ 6(ibMdRw) bn dI kuMj kuMj qy glI glI ivc bWsrI bjweI sI[ 7swrdw kvI kihÀdw hY ik Auho (bWsrI) hI huN AunHW dy nwl hY (CVI dy rUp ivc)[ 8jmnW dy iknwry jo bt hY (EQy jo) bMsI (bjwAuxdw sI) Auho sqluj dy iknwry awky huN swihbI kr irhw hY[ (a) bMsI bMt dy nyVy (jo ivcrdw sI) Auho huN.....[ 9hy (isMGwsN qy ivrwjy) rwijaW dy rwjy (gurU jI!) qy hy ipRQvI (qy bYTy) Bgq jno (swD sMgq jI) dyKo ies CVI dy Bwg mYL kihNy hI bNy hn[ 10bRhmw dw rcnhwr Bwv pRmwqmw Ausy L dyKIdw hY[ 11nwvyx gurW dy spuzqR qy jgq dy bMdn krny Xog qyß (vwhuN qy mwXw) iqawgn ivc pUry[

Page 502: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

502

awnÀd ko dwqw gur swihb goibMd rwie, cwhY jo anûd qO anûd puir aweIey2 ]14]

kibzq: idzjn ky dl, jogI jMgm jmwq dÍwr, bMdI jn ikqk hYx3, jgq mYx jWih kI[ SuBw SuB lyiq dyiq lÜCn ko lÜC roj dyiK dyiK suiD BUl jwiq sur nwih kI4[ guibMd gurU ko dwn mwlm jhwn BXo5, iBzCk kIey hYx BUp, prvwh n kwih kI*[ bil, bYn, ibzkRm n Boj hUM mYx mOj aYsI jW kI eyk mOj nv roj pwqSwih kI6 ]15]

kibzq: rwvn qy CIin deI bKS ibBIKN ko, bwvn hÍY bWDÎo bil7 jib qum cwhI hY[ kib cwrmuK rcÎo QMB bIc nrisMG pRihlwd jU kI pYj pUrn inbwhI hY8[ gurU jI guibMd rwie cwho qum soeI kro, bUiJ dyKo byd ies bwq ko AugwhI hY9[ aOr pwqSwhI siB login ko pwqSwhu,

1mMgl kvI kihÀdw hY ik ies QW qy kuSl hY[ [jwpdw hY ik mMgl kvI iksy imzqR kvI L ilK irhw hY ik eyQy suK sWd hY qy jy qusW L suKI hoN dI loV hY qW eyQy aw jwE][ *pw:-sunweIey[ 2Bwv gurU jI awnûd dy dwqw hn jy awnûd dI loV hY qW anûdpur awE[ 3(ijsdy) dÍwry qy bRwhmNW dy dl, jogI jMgmW dIaW jmwqW, ikqny hI XS gwieN vwly hn[ 4jgq ivc ijsdI SoBw (ho rhI hY ik) KuSI nwl idMdy hn (gurU jI qy) lYxdy hn (Xwck) lÜKW dy lÜK ik vyK vyKky ieMdr dI hoS Buzl jWdI hY[ 5jhwn L mwlUm ho igaw hY[ *pw:-prvwih nwih kwih kI[ 6(ipCly smyx) bil, bYn, ibzkRm qy Boj rwijaW ivc Eh bKiSS nhIx hYsI, (jo gurU jI dy hY qy aj kl) pwqSwhW dy nO roj jYsI bKiSS gurU jI dI ieh (roZ dI) bKiSS dy smwn huMdI hY [nO roj=swl dw nvW idn, jo eIrwnI ihswb mUjb 22 mwrc qy Fuzkdw hY[ pwqSwh dw nO roZ=pwqSwh dI vrHy gMF Xw gzdI nSInI dy jSn dw idn][ (a) ‘nvIx qox nvIx qy roj roj bÞiSS imldI hY’ ieh arQ vI lwAuxdy hn[ 7bwvn avqwr hoky bzDw bil rwjw L[ 8bRhmw ny QMmHy ivc nr isMG kdox ricaw sI (pr qusW nr isMG rUp Dwrky) pRhlwd dI pUrn pYj inbwhI sI[ [pRihlwd dy ipAu ny vr ilaw hoieaw sI ik bRhmw dy ricaW ivcox mYx iksy dy hzQox nw mrW so nrisMG AusdI rcnw qox bwhr sI][ 9vyd ies gzl dI AugwhI hY ik jo qusIx cwho kr skdy ho[

Page 503: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

503

pwqSwhox pr swcI qyrI pwqSwhI hY ]16] kibzq: BwvYx jwie qIrQ BRmiq1 syqu bMd hMU lO,

BwvY jwie kMdrw mYx kMd mUl KweIey[ BwvYx dyih dÍwrkw dgD kry Cwpy lwie2 BwvYx kwSI mWih jwie juzg lO bsweIey*[ BwvYx pUjo dyhury idvwlY siB jzg hUMky, BwvYx Kt drSn ky ByK mYx iPrweIey[ jO qUM cwhyx mnsw ko mMgl qurq Pl3 goibMd gurU kI eyk mOj4 hUM mYx pweIey ]17] smuMdr dy vwr pwr, ivzc mhI mMfl dy, jYx dw5 js dyS dyS szBy lok gWvdy[ syxvdy iBKwrI syeI hoxdy nI hZwrI6 huN, vwrI vwrI piFky kibzq nI sunWvdy[ cwrox hI brn Kt drSn jYx dy dÍwr ‘mMgl su kib’ mn iezCw Pl pWvdy[ vyKIx bl vWgUM koeI ClI gurU goibMd jI iek lY lY jWdy iek lyvNy L aWvdy7 ]18] qo so bYr bWiD bYrI DIr n Driq khUM, DOxsw kI DuMkwr DrwDr Dskziq hYx8+[ dl ky cliq mih hwliq9 hliq kol, kUrm khzl1, PnI Pin n Skziq hY2[

1iPrIey[ 2Cwpy luawky dyh swVy[ *pw:-Bwvyx jwie dÍwrkw dugD dyh kry Cwpy lwie, Bwvyx kWSI mwih juzg lO bsweIey[ 3hy mMgl kvI jy qUM BwvnI dw qurq Pl cwhuMdw hYx qW[ 4bKiSS[ 5ijs (gurU goibMd isMG jI) dw[ 6iBKwrI hZwrW vwly ho jWdy nI[ 7hy gurU goibMd isMG! vyKIx mqW koeI (dwn dy bhwny) bl vWgUM quswL Cl nw jwvy (ikAuxik AuQy qW Xwck iek awieaw sI qy eyQy) iek lY lY jWdy ik lYN L hor aw rhy hn Bwv anûq Xwck hn[ [sUcnw-idRStWq dw iek aMg kyvl dwn dI bhulqw mwqR dw lYNw][ 8.... nwl phwV kMbdy hn[ +pw:-DuMdkwr kwhUM Drw Dskq hYx[ 9POj dy tuiraW ipRQvI ihldI hY[

Page 504: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

504

pRbl pRqwpI pwiqSwhu gurU goibMd isMG jI! qyry BXBIq BwrI BUp sskziq hYx3[ hoiq BUmcwl4, idgpwl pwiemwl hoiq5, hlky hhzl hwQI mwQy mskziq hYx6++ ]19]

kibzq: mhWbwhu bIr gurU goibMd iqhwry ros bYirin kI bDU bn bn iblKwnI hYx7[ kro n gvn BUl Bvn ky BIqr qy cFqI phwr inrwDwr akulwnI hYx8[ suMdr srojmuKI9 duKI BeI BuzK pÎws, piqin sox KIJyx khyx moqn mihÀ pwnI hY10[ cMd sI ckor jwnYx, ibMb sy sUaw kY mwnYx, kokl sI kwk, nwg morn kI mwnI hYx11* ]20]

1ihldw hY sUr qy kzCU L Gbrw pY jWdw hY[ [khzl=kwhl, Gbrw[ sUr kzCU qox murwd DrqI hyTly sUr kzCU dI hY][ 2SySnwg dy PnW ivc SkqI nhIx rhI hY[ 3Bwry rwjy sihkdy hn[ 4Bucwl[ 5idgpwl duKI huMdy hn [Pw:, pwmwl=duKI, musIbq Zdh][ 6(awpNy apNy hlikaW ivc Bwv) idSw ivc EhI (idgpwl) hwQI fry hoey (awp azgy) mzQy rgVdy hn[ (a) hwQIaW dy hlky (smudwie) frky mzQy (DrqI qy) rgVdy hn[ ++ienHW CMdW ivc idgpwlW dw dihlnw, SySnwg kzCU awidkW dw ihzl pYNw bl qy ibBICN awidkW dw Gbrw jwNw awidk pRsMg kvIaW gurU dI dI jMgI qwkq qy bIrrsI pRwgzlBqw dy aiqSY pRBwv L dzsN leI bMnHy hn ik vYrI qy nr vYrI qW GbrwAuxdy hn; AuhnW dI aiqSY pRwgzlBqw ipRQvI dy hr Bwg hyTW qy idSw qzk jw asr krdI hY qy iek vyrI Eh vÎkqIaW vI dihl AuTdIaW hn ik jo avqwrW dIaW ipRX qy awgÎwkwrI huMdIaW hn[ ienHW ivc ieh Bwv nhIx ik Auh vÎkqIaW ivroDI hn qy duKI huMdIaW hn[ idRSÃWq dw iek aMg leIdw hY qy ieko aMg eyQy bIrrsI pRBwv mwqR dy asr dI ivSwlqw dy dzsN dw hY[ 7duKI hn[ 8(ijnHW ny kdy) Buzlky Gr dy aMdrox bwhr jwNw nhIx kIqw sI Eh huN iekzilaW phwV qy cVHdIaW ibawkul ho rhIaW hn[ (a) qusIx awpNy Grox bwhr nw jwieaw kro nhIx qW Eh phwVW qy cVHdIaW Gbrw AuTNgIaW[ 9kvlmuKI[ 10moqIaW dy awb L pwNI smJdIaW hn [jOhrI rqnW dI awb L pwNI bI awKdy hn][ 11ckor (AunHW dy muKVy L) cMd ipaw smJdw hY qy qoqw hoTW L kuMdrU Pl qy kW (AuhnW dI awvwZ qox AuhnW L) koiel qy mor (AunHW dI guq L) nwgnI smJ rhy hn (aYsIaW suMdr hn)[ *ies CMd ivc gurU jI dI iksy krnI dw iZkr nhI, vYrIaW dy GrIx gurU jI dy rusyvyx mwqR dI Kbr suNky Gbrw pY jwN dw rUpk aqÎokqI alûkwr ivc bzDw hY[

Page 505: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

505

ijn ko pRqwp pir pUrn puhim1 pir soAU qyry crn ko kriq bKwn hYx[ ijnY cwh czkRvY cikq hoiq hMsrwm qyAU qyry cwihby ko Dwriq iDawn hYx2[ ijn ko ibjX pwrwvwr pwr dyKIXiq pRbl pRcMf suny Zwhr jhwn hY3[ ijn kO n drbwr pwXiq mhIink lO4+ qyAU qyry drbwr dyKy drvwn hYx5 ]21]

kibzq: krn sy dwqw ho, ibDwqw6 mhI mMfl ky, bYrI ky ibhMfin7, pRcMf BUa Bwr ko8[ purK purwn sy purwnn myx gweIXiq9 swcy gur goibMd aDwr inrwDwr ko10[ jOn qyrI kIriq jgwqo jMbU dIp kY kY, psry Aujwro prsiq pwrwvwr ko11[ gurin ky bMs cil aweI hMsrwm sdw -gunI sox Audwr, qorwdwr qrvwr ko12- ]22]

kibzq: siqjug* pRbl pRgt prspr hÍY kY

1ipRQvI[ 2ijnHW (irKIaW munIaW iszDW) L czkRvrqI rwjy dyKky czikRq huMdy hn, Eh awp dy drSnW leI iDawn Dwrdy hn[ 3ijnHW dI Pqh smuMdrox pwr dyKIdI hY qy ijnHW dw pRbl qyj jgq ivc pRgt suNIdw hY[ [pwrwvwr=smuMdr][ 4ijnHW (rwijaW) dy drbwr ivc (jwNw nhIx) pw skIdw mhIinaW qk[ +pw:-mn hInk lO[ 5Eh (rwjy) qyry drvwjy qy drbwn qzkIdy hn[ (a) drvwZy qy AufIkdy dyKIdy hn[ 6rcNhwr[ 7nwS krn L (aqy)[ 8DrqI dy Bwr Auqwrn L mhW qyjzsÍI ho[ (a) ipRQvI qy Bwr rUp jo vYrI hn AuhnW dy nwS krqw ho[ 9purwNW ivc qusIx purwqN purK krky gwien kIqy gey ho[ [sMs:, pOrwqn purK=anwdI prmwqmW][ 10awp inawsiraW dy awsrw ho[ 11jMbU (dIp) ivc awp dI ijs kIrqI L asIx dIvy bNw bNwky jgw rhy hW, Auh awp dI kIrqI cWdnI hoky szqW smuMdrW qox pwr awpNw Aujwlw pswr rhI hY[ 12gurU swihbW dy bMs ivc ieh gl clI aweI hY ik guNIaW nwl sdw Audwr rhy hn qy qlvwr (iKzcN vwly L) sdw bMdUk vwly hoky tzkrdy hn[

Page 506: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

506

Cyk Cwfy CzqRI kr kwhUM azqR nw DrÎo1[ qRyqY rGunwQ hÍY ky rwvn snwQ kIno gIDn KuvwXo mws lûkpiq jo lrÎo2+[ dÍwpr knHweI bin3 bWsrI bjweI suin suir muin nr kwhUM DIr n qbY krÎo4[ kljug qwirby ko swDn ky pwirby ko, suMdr srUp gurU goibMd hÍY avqrÎo ]23]

sÍYXw: gOir durwviq god gnySih aMg ibBUq mhyS mlY inq5[ Sor pry idgpwln kY Buvpwln ky mn mWih nhIx iQq6[ dÍwr muMdy puir SzqRüin ky gur goibMd KÎwl hI Kzg ghy ieiq7[ hwQI n swQI sMBwr skY koAU cwl pry cqurMg cmUM icq8 ]24]

CpX: bn tutiq, igr Ptiq, Cutiq DIrj su Drn qn9[ idzgj idg klmliq,

*siqjug dw avqwr prsrwm L ilKNw rwmwXN anuswr AukweI hY[ dyKo aglw aMk 26 ijs ivc siqjug dw avqwr bwvn dzisaw hY[ 1mukwbly qy koeI hzQ ivc SsqR PVky nw awXw[ 2lûkwpqI rwvN jW liVaw qW Aus dy (lSkr dw) mws igzDW L Kuvwieaw[ +pw:-jor lrÎo[ 3ikRSn bNky[ 4iksy ny bI DIrj nw kIqw, Bwv swry mohq ho gey[ 5pwrbqI god ivc gnyS L lukwAuxdI hY qy iSv sdw aMgW L suawh mldw hY[ 6Bwv mn fol irhw hY[ 7SzqRÁ SihrW dy drvwZy bMd kr lYxdy hn (jdox) ieDr gurU jI qlvwr pkVn dw iKawl hI krdy hn[ 8(SzqRÁaW) dI cqurMgnI sYnW dy icqW ivc hl cl pY jWdI hY[ iPr hwQI (rQ GoVy qy) swQI iksy L koeI sMBwl nhIx skdw[ (a) (hwQIaW dy swQI Bwv) mhwvq hwQI nhIx sMBwl skdy, koAU (koeI bI, Bwv svwr GoiVaW L, rKvwn rQW L, gzl kI sB) cqurMgnI sYnw cwly pY jWdI Bwv AuT BzjdI hY[ (e) (iPr jd gurU jI) hwQI (qy sÍwr ho jwN qd qW dyKdy swr) cqurMgnI sYnw hI vYrI dI AuT BjdI hY, koeI awpNy swQI L bI nhIx sMBwl skdw[ 9jMglW dy ibRzC tutdy hn, phwV Ptdy hn qy DrqI dy dyh DwrIaW dy DIrj Cuzt jWdy hn[

Page 507: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

507

hliq ql SyKnwg mn1[ AuifX ryn hX Krin sUr br khUM luÜk igX2[ ibBICn Bihriq mUMid gV dÍwr duriq BXo3[ kr gih ikRpwN goibMd gun jib sloh pzKr sjiq4[ klmliq hriq pur czkvY su Grn Cwf Gr qy Bjiq5 ]25]

kibzq: siqjug bwvn srUp hÍY n Aupjiq, ‘bil’ kr jzgÎ surpuir dYxq bwsqy6[ Bniq sMqoK isMG qRyqy jy n7 rwmcMd, rwvn ko rwj rhy koAU n ibnwSqy8[ dÍwpuir mYx SÎwmGn hoqy n kriq kOn, doKIn ko duK, suK sMqn ky vwsqy[ qYsy klI kwl mwihÀ gurU rUp hoviq n, kOn ihMdwvno rwiK DRm ko pRkwSqy9 ]26] Cwie jwqI eykqw, anykqw iblwie jwqI, hovqI10 kucIlqw ikqwbin kurwn kI[ pwp hI pRpzk jwqy, Drm Dszk jwqy11,

1idgpwl hwQI klmlw jWdy hn, (ipRQvI dy) hyT (pwqwl ivc) SySnwg dw mn ihzl jWdw hY[ 2GoiVaW dy KurW nwl aYsI imztI AufdI hY ik SRySÃ sUrj hurIx bI (mwnox) ikqy luk gey (jwpdy hn)[ 3ibBIKn BY BIq hoky (lûkw) gV dw duawr bMd kr lYxdw hY qy BY nwl luk jWdw hY[ 4hQ ivc qlvwr pkVky jdox gurU goibMd isMG jI SsqR DwrI hoky (GoVy dI) kwTI qy (awky) sjdy hn[ 5czkRvrqI (ieh smJky ik swfy) Sihr huNy hrdy hn, Gwbrdy vhutIaW L bI Cfky GrW qox AuØzT Bjdy hn[ (a) klmlq hriq=Gbrwky qy swvy pIly hoky...[ 6bil dy jzg krn nwl dYxq surgW ivc jw vzsdy[ 7jy nW (huMdy)[ 8rwvn dw rwj rihÀdw sdw hI qy (rwKS) kdy nw nwS huMdy[ 9ihMdUaW dy Drm L rzKky Drm dw kON pRkwS krdw[ 10Bwv PYl jWdI[ 11Drm ßrk ho jWdy[

Page 508: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

508

brn ßrzk jwqy1 sihq ibDwnkI2[ dyvI dyhury sMqoK isMG dUr hoqy, rIiq imt jwqI kQw bydin purwn kI[ SRI gurU goibMd isMG pwvn prm sUr, mUriq n hoqI jAupY kruNw inDwn kI ]27] rwm CziqR, bMD pr, rwm dskMD pr, rwm jrwisMD pr, qRYjÎox nr isMG hYx3[ ruzdR ijAux mwr pr4, bYnqyX mwr pr5, pOn dIpmwr pr6, mwr pr isMG hY7[ sUr qm ibRMd pr8, sUrrN duMd pr9, sUridzqI nûd pr10, dUjy nrisMG hY11[ kwl srbMs pr12, dwv bn bMs pr13, qÎox mlyC bMs pr14 SRI guibMd isMG hYx ]28]

dohrw: SRI gur dshuÀ srUp kI, mihmw mhW mhwn[ khiq jQw miq jy su kiv, pTiq suniq duK hwin ]29] sIp n isMD AulIcIey15,

1fuzb jWdy[ 2ibDIaW shq[ 3(ijvyx) prs rwm CzqRIaW dy bMnHN (jW mrn) pr, rwm ijvyx rwvN Auqy, blrwm ijvyx jrwsMD Auqy, ijvyx iqMny nrW ivc isMG hYn, Bwv nr iSromN hn[ (a) bMDU CzqRI=nIc CzqRI[ 4ijvyx iSv jI kwm Auqy[ 5gruV szpW Auqy[ 6hvw ijvyx dIpmwlw pr[ (a) dIvy dI lwt pr[ 7Syr ijvyx iSkwr pr[ 8sUrj swry hnyry Auqy[ 9sUrmW duMd juzD pr[ [duMd=doxh purSW dw prspr juzD[ (a) ies qox vzD vYrIaW dy mukwbly qy iekzlw juzt jwNw][ 10sUr (bRwh avqwr) hirnkzSÎp pur[ 11dUjy (=ihrnkzSÎp dy dUjy Brw hrnwkS pr ijvyx) nrisMG sI[ 12kwl ijvyx sBnW pr[ 13dwvw agnI bwsW dy bn pr[ 14mlyCW dy bMs pr[ 15iszpI nwl smuMdr Jzitaw nhIx jw skdw[

Page 509: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

509

rj kn igny n jwihÀ[ SRI gur goibMd isMG kI* mihmW pwr n pwih ]30] bWCiq suK prlok jy1 SuB gn suin lyx Dwir2[ iqn pRsMn ihq gur kQw mYx brnI ibsqwr ]31] mihK3, kol4, Kr5, sÍwn6 imil chYx miln kir gMg[ iqm bwdI gur kQw ko clY n bs kuC sMg ]32] pr gun nhIx srwihqy, apny mihÀ gun nwih[ iehW qpy icq duK lhYx7 mrihÀ nrk mihÀ pwihÀ ]33] ruq pUrn aib pMcmI kiv sMqoK isMG kIin[ gur js kivin kibzq ieh Koij Koij iliK dIin ]34] pThu sunhu SrDw Drhu, hrhu Brm, kir pRym[ prhu*, sumg, ismrn krhu, lhhu sugm hI Cym ]35] siBin sMg mm bMdnw sunhuÀ kRoD nihÀ Dwir[

*pw:-SRI guibMd isMG kI kQw[ 1(jo) pRlok dy suK cwhuMdy hn qy......[ 2jo Dwr lYxdy hn[ 3mhyx[ 4sUr[ 5gDy[ 6kuzqy[ 7iezQy awpNy icq L qpwky duzK lYxydy hn (Eh)[ *pw:-pThu[

Page 510: Sri Gur Partap Suraj Granth - Damdami · 2014-09-06 · Sri Gur Partap Suraj Granth ikRq: BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’ By Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’ sRI gurU

sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (ruiq 5)

srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq

510

jhW BUl mo qy prI pTIXih awp suDwir+ ]36] igrw krin apnI sPl jug lokin suK hyq[ gurU kQw brnn krI cwr pdwrQ dyiq ]37] jIviq jg mihÀ suK dey, bWCiq pRwpiq kIin[ irdY Bros pRlok ko hoieÀ shwie pRbIn1 ]38]

ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy pMcm ruqy gur js kiv sMqoK isMG ibrcqwXW BwKwXW ‘gur mihmw kibzq’ pRsMg nwm duie pMcwsqI aMsU ]52]

[pMjvIx ruiq sMpUrn hoeI]

+ies ruq dy swry aMsU asl ivc 52 hI TIk hn pr Cwpy qy ilKqI nusiKaW ivc 23 qy 24 aMsU dy aMq QweIx 23 aMsU dyky iek aMk Gtwky swry 51 ilKy hn[ asW ieh aSuzDI SuzD krky pwTkW dI suKYnqw leI ies dy aMk qrqIbvwr kr idzqy hn[ 1irdY ivc Brosw hY ik pRlok ivc shweI hoNgy skl guN sMpMn (gurU jI) [pRbIn=guN sMpMn, Bwv skl guN sMpMn][ dyKo aglI ruq aMsU 1 aMk 4 qy 5 ivc ieho iKawl Pyr awieaw hY[