Sportske povrede kuka,natkoljenice,koljena

Donji ekstremitet

• Ilijačna kost • Natkoljenica • Patela • Potkoljenica • Skočni zglob • Stopalo

Mnogobrojni uzroci (Tendinitis aduktora, Tendinitis pravog trbušnog mišida, Tendinitis m. Iliopsoasa, Preponska kila, artropatija pubične simfize)

Razlog pojavljivanja disbalans mišida koji se pripajaju na preponsku kost

Mora se isključiti i postojanje ostalih oboljenja tumora, artroze kuka, infekcije mokradnih kanala, i.t.d.

Sindrom bolne prepone

Tendinitis hamstringsa na pripoju za izbočenje sjedalne kosti

Once a strain, always a strain (teško se liječi)

Uzrok takođe disbalans (60% snage kvadricepsa)

Sindrom zadnje lože

• Najčešde saobradajna trauma,pad sa visine i sl • Rijetko izolovana,češde sa prelomom acetabuluma • Zadnja najčešda,prednja rijedja,centralna najrj. • Kl.slika zadnje luksacija-noga u unutrašnjoj rotaciji,flexija u koljenu,jak bol Često sa povredom ishiadicusa RTG dijagnostika HITNA zatvorena ili otvorena repozicija!!!

Luksacije zgloba kuka

• Patela je najveda sezamoidna kost u organizmu čovjeka • Funkcija- da pojačava ekstenziju potkoljenice,zaštita trochlee

• Prelomi patele nastaju direktnim i indirektnim djelovanjem sile

na patelu • Nedislocirani,dislocirani • Kominutivni prelomi

• Hirurško zbrinjavanje-osteosinteza • Kod velikih kominucija se rade patelektomije Kvadriceps bez patele ima manju snagu za oko 30%

Prelomi čašice koljena-patele

Mnogobrojna stanja (Hondromalacija patele, skakačko koljeno, Plivačko koljeno, Sindrom iliotibijalnog traktusa, Mb Osgood – Schlatter, Mb Hoffa, Sindrom sinovijlnih nabora, Prelom zamora patele, Bursitisi,...)

Najčešdi uzroci su loše usmjerenje ekstenzornog aparata koljena i DE u cjelini, labavost medijalnih stabilizatora i prenapetost lateralnih stabilizatora patele, te promijenjeni odnosi patelofemoralnog zgloba

Uzrok takođe disbalans mišida

Sindromi prenaprezanja u koljenu

Osnovni modaliteti liječenja su: odmor, fizikalni postupci, vježbe (kineziterapija), lijekovi, hirurški postupci

Ovi modaliteti se mogu primjenjivati pojedinačno, mada se uglavnom koristi kombinacija metoda uz individualno prilagođavanje s obzirom na lokalizaciju sindroma, te stadij oštedenja

Cilj svih modaliteta liječenja je ublažavanje boli i kontrola upale, pospješivanje cijeljenja, te kontrola daljnje aktivnosti i uklanjanje uzroka sindroma prenaprezanja

Liječenje

Potpun prestanak aktivnosti (zbog velikih zahtijeva u savremenom sportu rezervisano za uznapredovale stadije)

Modifikacija sportskih aktivnosti

Sve vrste imobilizacija: gips imobilizacija, ortoza, steznik, bandaže, kinesiotaping

Odmor

Led (krioterapija)

Elektroterapija (TENS)

Ultrazvuk

Ultra radial shock wave (terapija zvučnim udarnim talasima)

Fizikalni postupci

Vježbe istezanja (stretching)

Vježbe jačanja (strengthening)

Vježbe (kineziterapija)

• Lig kvadicepsa,kolateralni lig,LCA,LCP,retinakuli,meniscusi • Pojedinačne ili udružene povrede • Luksacija koljena-najteža povreda mekih struktura koljena • Često sa vaskularnim i neurološkim ispadima • Višestruki op zahvati,rezultati osrednji

Povrede mekih struktura koljena

• Indirektna sila-rotacija na fiksiranoj potkoljenici • Češde povrede medijalnog(oko 90%) • Bol, ograničeni pokreti koljena,vrlo rijetko otok • Nepotpuna ekstenzija-znak inkarceracije meniscusa • Dg:-Klinički pregled,NMR • Tretman hirurški-artroskopija

Povrede meniscusa koljena

• Rijetko izolovane,uglavnom udružene • Bolnost,patološko otvaranje koljena medijalno ili lateralno • Često pradene hemartosom • Krv u koljenu je ozbiljan znak-lezija lig.,hrskavice,kosti

• Dijagnoza:klinički pregled,potvrda dg NMR • Tretman uglavnom neoperativni • 6 nedjelja mirovanje,ortoza,te potom rehabilitacija

Povrede kolateralnih ligamenata

• Povreda LCA mnogo češda,LCP vrlo rijetka • LCA rijetko izolovana povreda,obično sa meniscusom • Klinički pregled,potvrda NMR • Dobra procena pacijenta za vrstu tretmana • Tretman –hirurška rekonstrukcija(tetive hamstringsa,BTB) • Fiz tretman po protokolu

Povrede ukrštenih ligamenata koljena

Tendinitis tibialis posteriora

Prelom zamora tibije

Periostitis tibije

Hronični sindrom prednjeg fascijalnog prostora

Trkačka potkoljenica

Tendinitis Ahilove tetive

Tendinosis Ahilove tetive

Entesitis Ahilove tetive

Retrokalkanearni bursitis

Prisutan bol i otok

Sindrom prenaprezanja Ahilove tetive

• Najjača tetiva u tijelu • Ruptura nastaje zbog deg promjena,ponekad i obostrano • Parcijalna i kompletna rutura • Dg:otok potkoljenice,Tomsonov test +,hod na prstima nemogud • Parcijalne rupture-konz tretman,gips imobil. 6 nedjelja • Akutne kompl-perkutane suture • Stare rupture-hir rekonstrukcija • Može se tretirati i neoperativno

Rupture Achilove tetive

Spazam mišića ( najčešće potkoljenice) dolazi kada se mišić naglo i jako kontrahuje.

Grč mišića je izazvan potrošnjom rezervi kiseonika i glikogena.

Bol je od lakog do jakog intenziteta.

Noga treba da bude fiksirana za podlogu stopalo ekstenzirano a lekar ekstenzirano stopalo

dovodi u položaj dorzifleksije do 90 stepeni (nikad preko 90. stepeni) Flektiranjem stopala unutara smanjuje

spazam i često ga potpuno otklanja (prosta kontrakcija antagonista dovodi do opuštanja grča).

Na samom terenu se vrši procena da li sportista može ili ne da nastavi sa takmičenjem.

Mišićni grč (grč mišića nakon povećanja mliječne kiseline)

• Mehanizam nastanka-indirektni(uvrtanje stopala) • Prelom jednog ili oba maleola,te lezija ligamenata • Deltoidni ligament-glavni stabilizator skočnog zgloba • Podjela vrsta preloma-prema oštedenju ligamenata i visini

preloma maleola • Izolovani prelomi –konzervativni tretman • Kompleksni prelomi –operativni tretman • Komplikacije:kontrakture,artroze,poremedaji osovine

Prelomi skočnog zgloba

Bol u peti (petni trn?)

Bol na pripoju plantarne fascije za medijalnu kvrgu kalkaneusa Karakteristika izražen bol nakon ustajanja, koji se tokom aktivnosti smanjuje

Plantarni fascitis

• Mehanizam povrede-direktan udarac u petu,pad sa visine • Extraartikularni i intraartikularni • Ekstraartkularni se obično tetiraju neoperativno-dugotrajno lij. • Intraartikularni –osteosinteza

Prelomi kalkaneusa

• Banovid D.,Traumatologija koštano-zglobnog sistema,

Zavod za udžbenike i nastavna sredstva,Beograd 1998

• Savid D.,Milankov M.,Ortopedija i traumatologija (za studente medicinske rehabilitacije),Medicinski fakultet Novi Sad,2013

Literatura

•Walter B.Greene Netter’s orthopaedic, 2006, Saunders Elsevier, Philadelphia

Fritz Uwe Niethard, Joachim Pfeil, Peter Biberthaler, 2014, 7.überarbeitete Auflage, Thieme (Verlag)

•Duale Reihe Orthopädie undUnfallchirurgie