12
ALARKO CARRIER BÜLTENLERİ - Yeni Ürün - Haberler - Gerçek Konfor Bu bültenleri e-bülten olarak e-mail ile almak isterseniz, lütfen www.alarko-carrier.com.tr adresinden abone olunuz. Bu bülteni almak istemiyorsanz lütfen ebulten@ alarko-carrier.com.tr adresine boş e-posta gönderiniz. Haberleşme Adresi: [email protected] Sayın Okurumuz, Bu bültenle, çalışma alanımızda Alarko Carrier ve iş ortaklarımızın teknik ve geliştirme çalışmalarımızın açıklandığı makaleleri sizlerle paylaşmak istiyoruz. Amacımız bir süre sonra okurlarımızın bilgisayarla- rında her zaman başvurabilecekleri bir Alarko Carrier kütüphanesi oluşturmaktır. Bülten konusundaki düşünceleriniz bizler için yol gösterici olacaktır. Haberleşme adresimiz aşağıda verilmiştir. Yararlı görürseniz bültenimizi çevrenizde duyurmanızdan memnun oluruz. Bültenin gönderil- mesini istemiyorsanız aşağıdaki adresimize tıklamanız yeterlidir. Saygılarımızla... Sirkülasyon pompaları ve motorları miçin Bkz. alarko-carrier.com.tr Pompa Ekodizayn Geliştirmeleri için EPA (Extended Product Approach / Genişletilmiş Ürün Yaklaşımı) ve HEO (House of effici- ency / Verimli Bölge) Yaklaşımı Enerji tasarrufu, enerji kaynaklarının korunması, sera gaz- larının azaltılması, sürdürülebilir bir enerji kaynağına ulaş- mada en hızlı ve ucuz yol olması, en az ve bir o kadar önemli olarak yeni iş fırsatları sağlaması bakımından ol- dukça önemli bir konudur. Ekim 2013 Sayı 57 Isıtma, Hava Koşullandırma, Bina Otomasyonu, Otomatik Kontrol, Su Basınçlandırma, Su Arıtma, Enerji, Yedek Parça Su Basınçlandırma

Split Klimalarda Inverter Teknolojisi TOSHİBA DOĞRU AKIM (DC) … · 2019-03-26 · aşamasında, yaşam boyu tüketeceği enerjiye ve çevreye ve- ... rans kontrol eğrisinin nasıl

  • Upload
    others

  • View
    4

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Split Klimalarda Inverter Teknolojisi TOSHİBA DOĞRU AKIM (DC) … · 2019-03-26 · aşamasında, yaşam boyu tüketeceği enerjiye ve çevreye ve- ... rans kontrol eğrisinin nasıl

ALARKO CARRIER BÜLTENLERİ

- Yeni Ürün- Haberler- Gerçek Konfor

Bu bültenleri e-bülten olarak e-mail ile almak isterseniz, lütfen www.alarko-carrier.com.tr adresinden abone olunuz.

Bu bülteni almak istemiyorsanz lütfen [email protected] adresine boş e-posta gönderiniz.

Haberleşme Adresi:[email protected]

Sayın Okurumuz,

Bu bültenle, çalışma alanımızda Alarko Carrier ve iş ortaklarımızın teknik ve geliştirme çalışmalarımızın açıklandığı makaleleri sizlerle paylaşmak istiyoruz. Amacımız bir süre sonra okurlarımızın bilgisayarla-rında her zaman başvurabilecekleri bir Alarko Carrier kütüphanesi oluşturmaktır.

Bülten konusundaki düşünceleriniz bizler için yol gösterici olacaktır. Haberleşme adresimiz aşağıda verilmiştir. Yararlı görürseniz bültenimizi çevrenizde duyurmanızdan memnun oluruz. Bültenin gönderil-mesini istemiyorsanız aşağıdaki adresimize tıklamanız yeterlidir.

Saygılarımızla...

Sirkülasyon pompaları ve motorları miçin Bkz. alarko-carrier.com.tr

Pompa Ekodizayn Geliştirmeleri için EPA (Extended Product Approach / Genişletilmiş Ürün Yaklaşımı) ve HEO (House of effici-ency / Verimli Bölge) Yaklaşımı

Enerji tasarrufu, enerji kaynaklarının korunması, sera gaz-larının azaltılması, sürdürülebilir bir enerji kaynağına ulaş-mada en hızlı ve ucuz yol olması, en az ve bir o kadar önemli olarak yeni iş fırsatları sağlaması bakımından ol-dukça önemli bir konudur.

Ekim 2013Sayı 57

Isıtma, Hava Koşullandırma, Bina Otomasyonu, Otomatik Kontrol, Su Basınçlandırma, Su Arıtma, Enerji, Yedek Parça

Su Basınçlandırma

Haziran 2006Sayı 11

Isıtma, Hava Koşullandırma, Bina Otomasyonu, Otomatik Kontrol, Su Basınçlandırma, Su Arıtma, Enerji, Yedek Parça

Hava Koşullandırma

ALARKO CARRIER BÜLTENLERİ

- Yeni Ürün- Haberler- Gerçek Konfor

Bu bültenleri e-bülten olarak e-mail ile almak isterseniz, lütfen www.alarko-carrier.com.tr adresinden abone olunuz.

Bu bülteni almak istemiyorsanz lütfen [email protected] adresine boş e-posta gönderiniz.

Haberleşme Adresi:[email protected]

Sayın Okurumuz,

Bu bültenle, Alarko Carrier’ın pazara sunduğu yeni ürünlerin teknik özelliklerini sizlerle paylaşmak istiyoruz. Bülten konusundaki düşünceleriniz bizler için yol gösterici olacaktır. Haberleşme adresimiz aşağıda verilmiştir. Yararlı görürseniz bültenimizi çevrenizde yaymanızdan memnun oluruz. Bültenle ilgilenmiyorsanız, zamanınızı gereksiz yere almak istemiyoruz, adresinizin silinmesi için bu sütunun altındaki e-posta adresimize tıklamanız yeterlidir.Saygılarımızla.

Split Klimalarda Inverter Teknolojisi Uygulaması-1

TOSHİBA DOĞRU AKIM (DC) HİBRİT INVERTER TEKNOLOJİSİSon yıllarda bireysel ve ticari klimalarda YENİ “Inverter Teknolojisi”nden daha sık söz ediliyor. Bu yeni teknoloji ile önce ticari tip VRF’li (Değişken So-ğutucu Akışlı) klimalarda karşılaşmıştık. Daha sonra, ge-liştirilen İnverter Teknolojisi bireysel klimalar alanında da uygulanmaya başlandı. Bugün tüm dünya pazarında bireysel klima alanında in-verterli klimaların payı %25’i bulmuş durumda ve İnverterli klimalar Avrupa pazarında giderek daha fazla ilgi görüyor. Toshiba Carrier, Avrupa pazarına sunduğu cihazların %70’inin inverterli olduğunu açıkladı. Bu eğilimin önümüzdeki yıllarda artarak sürmesi bekleniyor.Inverter teknolojisinin önümüzdeki yıllarda dünyadaki ve Avrupa’daki gelişmelere benzer şekilde Türki-ye’de de daha fazla benimsenmesi bekleniyor.Bu beklentinin nedeni ise çok açık: INVERTERLİ KLİMALAR BAŞKA BİR ÇOK ÜSTÜNLÜKLERİNİN YANI SIRA, GELENEKSEL TİP KLİMALARA GÖRE %50’LERE VARAN BİR ENERJİ TASARRUFU SAĞLIYOR.

Özet: Inverter Teknolojisinin EsasıGeleneksel klimalarda kompresörün hızı sabittir. Başka bir deyişle güç ihtiyacı ne olursa olsun klima aynı güçte çalışır. Klimanın kapasitesi ancak fan hızı yardımı ile ortama giren hava miktarı ayarlanarak değiş-tirilebilir. Klima ayarlanmış ortam koşulları sağlanıncaya kadar sabit hızda ve seçilenm fan hızında (hava akışında) çalışır. Ortam koşulları sağlanınca durur. Sıcaklık belli bir değerin altına düşerse (ısıtmada) ya da yükselirse (soğutmada) klima tekrar çalışmaya başlar. Ayar sıcaklığı sağlanınca durur. Böylece geleneksel klima ortam koşullarına ulaşınca belirli bir sıcaklık aralığında, sabit hız ve kapasitede çalışır ve durur. Bu döngüsel çalışma sisteminde fazla güç tüketimi, konfor koşullarının hızlı sağlanamaması ve sürdürül-memesi, dur-kalklarda yüksek ses seviyesi vb gibi bir çok sorun yaşanıyordu. Oysa kullanıcıların konfor koşullarındaki beklentileri sürekli artıyordu, buna karşılık ay sonunda ödenen faturaların azalması da iste-niyordu. Özetle kullanıcıların talebi “daha ekonomik koşullarda daha yüksek konfor”du.

Klima sektörü bu talebe Toshiba’nın keşfettiği “Inverter Teknolojisi” ile cevap verdi. Bu yeni teknoloji Toshiba’nın öncülüğünde sürekli geliştirildi ve bugün hava koşullandırma pazarında gelişen ana eğilim haline geldi. Bu sonuç karşısında Inverter Teknolojisi’nin kullanıcıların beklentilerini başarıyla karşıladığını söyleyebiliriz.

Inverter teknolojisinin esası besleme gücünün frekansının değiştirilerek klima kompresörünün hızının is-tenilen güce göre değiştirilmesidir. (Bkz. ”Değişken Frekanslı Sürücü- Variable Frequency Drive: VFD, İşletme ve Uygulamalar, Alarko Carrier Teknik Bülten, No 10). Buna bağlı olarak klimanın kapasitesi de talebe göre kontrol edilebilir. Inverterli sistemlerde klima sürekli çalışır. İlk çalıştırmada klimanın komp-resörü konfor ayar sıcaklığı sağlanıncaya kadar sürekli sabit hızda ve yüksek basınçta çalışır. Klimanın yakıtı olarak kabul edebileceğimiz soğutucu akışkanı soğutucu devresinde maksimum debide dolaştırır ve yüksek verimli bir ısı transferi işlemi gerçekleştirir. Böylece ortam koşullarına geleneksel klimalara göre çok daha hızla ulaşılır.

Ortam konfor koşullarına ulaşılınca klima durmaz, daha düşük hızda, talebe göre kapasitesini ayarlayarak sürekli çalışır. Böylece ortam konforunun sürekliliği çok ekonomik olarak korunur. Sistem daha sessiz ça-lışır. Dur-kalklar rtadan kalktığı için enerji tüketimi azalır, klimanın elektronik ve mekanik donanımlarında arıza olasılığı azalır, klimanın yıllık kullanılabilme süresi artar.

Bu teknik bültende Inverter teknolojisinin esasları açıklanacak ve Toshiba’nın geliştirdiği en ileri inverter teknolojisi olan “DC Hibrit İnverter Teknolojisi” incelenecektir.

Inverter Teknolojisi ve Split Klimalar

TOSHIBA RAS SerisiBireysel KlimalarDijital Inverter Teknolojisi

TOSHIBA RAV SerisiHafif Ticari KlimalarDijital ve Super Dijital Teknolojisi

Carrier- Silentech SerisiBireysel KlimalarDijital İnverter Teknolojisi

Ürün Tanıtımları>>>Dijital Inverter Teknolojisi >>>Teknik Özellikleri için >>>www.alarko-carrier.com.tr

Page 2: Split Klimalarda Inverter Teknolojisi TOSHİBA DOĞRU AKIM (DC) … · 2019-03-26 · aşamasında, yaşam boyu tüketeceği enerjiye ve çevreye ve- ... rans kontrol eğrisinin nasıl

TEKNİK BÜLTEN Sayfa 2 Ekim 2013 - Sayı 57

Pompa Ekodizayn Geliştirmeleri için EPA ve HEO Yaklaşımı

ÖzetEnerji tasarrufu, enerji kaynaklarının korunması, sera gazla-rının azaltılması, sürdürülebilir bir enerji kaynağına ulaşma-da en hızlı ve ucuz yol olması, en az ve bir o kadar önemli olarak yeni iş fırsatları sağlaması bakımından oldukça önemli bir konudur. Genel olarak kabul edilmektedir ki bir ürünün yaşam döngüsü boyunca enerji kullanımı o ürünün tasarım aşamasından güçlü bir şekilde etkilenmektedir. Ekodizayn kelimesinin anlamı üretim gerçekleştirilmeden ve ürün pazara sunulmadan önce, daha fikir ve tasarım aşamasında, yaşam boyu tüketeceği enerjiye ve çevreye ve-receği etkiye odaklanılmasıdır. Ekodizayn direktifi üreticile-rin, üretmiş oldukları ürünlerle yasal olarak pazara sunmak zorunda oldukları performansın kriterlerini belirler.Genişletilmiş ürün tanımı belirli bir ürünü ifade etmesine rağmen, Genişletilmiş Ürün Yaklaşımı, genişletilmiş ürünün belirli bir enerji seviyesi için tanımlanan metodoloji ve pro-sedürler olarak ifade edilebilir. Aynı zamanda Genişletilmiş ürün (EPA) yaklaşımı, genişletilmiş Ürünün (EP) enerji verim indeksinin (EEI) hesaplanmasında yükleme profile ve kont-rol metodunun dahil edildiği bir hesaplama metodolojisi-dir. Genişletilmiş pompa ürünleri pazarda tümleşik olarak bulunabilirler. Örneğin; aynı üreticiden temin edilmiş bir pompa ve dahili değişken hız kontrollüne sahip yada hariç bir motor. Bunlar aynı zamanda farklı üreticilerden temin edilmiş bağımsız üniteler şeklinde de pazarda yer alabilir-ler. Genişletilmiş ürün yaklaşımının her iki durum içinde ge-nişletilmiş pompa ürünleri için işlemesi zorunludur.Klasik ürün yaklaşımı (PA – Product Aproach) genellikle tek bir ürünün (pompanın) verimliliğine odaklanırken, Geniş-letilmiş Ürün Yaklaşımı temelinde (EPA – Extended Product

E.Cüneyt BULCAAlarko Carrier - Ürün Müdürü Su Basınçlandırma Sistemleri

Aproach) genişletilmiş ürün bulunmaktadır. Pompa sistemleri için EPA’nın anlamı pompa, motor, kavrama, yol verme siste-mi vs. gibi parçaların bir bütünün olarak bir arada düşünül-mesidir. Tüm bu çalışmaları sonuçları açısından daha anlamlı kılacak yaklaşım ise Sistem Yaklaşımıdır. (SA- System Aproach) Bu yaklaşımın temelinde de pompa sistemlerinin optimizasyo-nu bulunmaktadır.

Şekil 2’de ürün yaklaşımı ile genişletilmiş ürün yaklaşımı ara-sındaki farlılık çok daha net olarak görülmektedir. Ürün yak-laşımında yapılan ölçümlerde pompanın en verimli olduğu nokta dikkate alınırken, genişletilmiş ürün yaklaşımında yükle-me profili ve referans kontrol eğrisi üzerinden basınç düşümü de dikkate alınmaktadır. Genişletilmiş ürün yaklaşımı ve bu yaklaşım temelli oluşturulan enerji verim indeks değerleri ıs-lak rotorlu sirkülasyon pompaları için Avrupa’da 22 Temmuz 2009 tarihinde (EC) No 641/2009 direktif ile yayınlanmış, ilgili direktifin iyileştirmesi 11 Temmuz 2012 tarihinde (EU) 622/2012 numarayla ayrıca yayınlanmıştır. Bu direktife paralel direktif Türkiye de 7 Eylül 2010 tarihinde 27222 RG numarası ile yayınlanmış ve 25 Aralık 2012 tari-hinde 28508 RG no ile revize edilmiştir. Diğer ürün grupları için enerji verim gereklilikleri ve hangi tarihlerde hayata geçi-rileceğine dair yol haritası Şekil 3’te verilmiştir.Genişletilmiş Ürün (EP) pompa ve komponentlerden oluşan fi-ziksel bir tanım olup, Genişletilmiş Ürün Yaklaşımı (EPA) Ge-nişletilmiş Ürünün mutlak verim seviyesinin tanımlanmasında kullanılan metot veya prosedür olarak adlandırılabilir.

Şekil 2

Page 3: Split Klimalarda Inverter Teknolojisi TOSHİBA DOĞRU AKIM (DC) … · 2019-03-26 · aşamasında, yaşam boyu tüketeceği enerjiye ve çevreye ve- ... rans kontrol eğrisinin nasıl

TEKNİK BÜLTEN Sayfa 3 Ekim 2013 - Sayı 57

EuP/ErP : Energy Using Product/Energy related Product (Enerji kullanan/ilişkili Ürünler)MEI : Minimum Efficiency Index ( Minimum verim indeks değeri)EEI : Energy Efficiency Index ( Enerji Verimlilik İndeksi)Genişletilmiş Ürün tanımında yer alan fiziksel komponontler pazara üreticiler tarafından genellikle birbirlerine entegre edil-miş olarak sunulurlar. Pompa kaidesi, pompa, kavrama, motor, yol verme panosu, frekans invertörü, vs. parçalar genellikle birbirlerine akuple edilmiş olarak satışa sunulmakla birlikte, ayrı ayrı olarak bir veya birden farklı üretici tarafından satışa sunulabilmektedir.

Page 4: Split Klimalarda Inverter Teknolojisi TOSHİBA DOĞRU AKIM (DC) … · 2019-03-26 · aşamasında, yaşam boyu tüketeceği enerjiye ve çevreye ve- ... rans kontrol eğrisinin nasıl

TEKNİK BÜLTEN Sayfa 4TEKNİK BÜLTEN Sayfa 4 Ekim 2013 - Sayı 57

Yükleme Profili ve Referans Kontrol Eğrileri :Genişletilmiş pompa ürünleri çok farklı uygulamalarda, fark-lı yükleme profillerinde farklı kontrol metotları ile kullanıl-maktadır. Genişletilmiş Ürün Yaklaşımı metodoloji için bu yükleme ve kontrol metotlarını aşağıdaki şekilde gruplandı-rabiliriz. 1) Kapalı / Açık Çevrimli Sistemler 2) Sabit / Değişken Akışlı Sistemler

Kapalı Çevrim Değişken Debili Sistemler : Kapalı çevrimli sistemlerde pompaların temel amacı sistem sürtünme kayıplarını yenmeleri ve vana, fitre gibi fitinkslerin ihtiyacı olacak basınç değerlerini üretmekten ibarettir. En ti-pik kapalı çevrim ısıtma veya soğutma sistemlerinde kullanı-lan aışkanın kapalı bir devrede dolaştığı hidrolik sistemlerdir. (HVAC Sistemleri) Buradaki pompaların temel görevi enerji kaynağı tarafından üretilen enerjinin emisyon sistemlerinde (Radyatör, fankoil vs.) dolaşımını sağlamaktır. Bu sistemlere ait yükleme profile tablo 1’deki gibidir.

Tablo 1: Kapalı Çevrim Değişken Debili Sistemlerde Yükleme Profili

Şekil 5: Kapalı Çevrim Değişken Akışlı Sistemler için Yükleme Noktaları ve Kontrol Eğrisi

Bu sistemler için referans kontrol eğrileri Şekil 5’te verilmiştir.

Kapalı Çevrim değişken akışlı sistemlerde kullanılan sabit hızlı veya değişken hızlı pompalar için EEI (Enerji Verim İn-deks – Energy Eficiency Index) hesabı yukarıdaki referans kontrol eğrisi ve yükleme noktaları dikkate alınarak yapıl-maktadır.

Page 5: Split Klimalarda Inverter Teknolojisi TOSHİBA DOĞRU AKIM (DC) … · 2019-03-26 · aşamasında, yaşam boyu tüketeceği enerjiye ve çevreye ve- ... rans kontrol eğrisinin nasıl

TEKNİK BÜLTEN Sayfa 5 Ekim 2013 - Sayı 57

Açık Çevrim Değişken Akışlı Sistemler :Bu sistemlerde yer alan pompaların temel amacı gerekli olan statik basınç ve toplam sürtünme kaybını için gerek-li olan enerjiyi üretmektir. Açık çevrimli sistemlere en tipik örnek şehir ve binalara su dağıtım şebekeleri verilebilir. Bu sistemler için tipik yükleme profile Tablo 2’de verilmiştir.

Tablo 2: Açık Çevrim Değişken Debili Sistemlerde Yükleme Profili

Şekil 6: Açık Çevrim Değişken Debili Sistemler için Yükleme Noktaları ve Kontrol Eğrisi

Şekil 6’da yukarıdaki yükleme profile ile ilişkili olarak refe-rans kontrol eğrisinin nasıl oluşturulduğu görülmektedir.

Page 6: Split Klimalarda Inverter Teknolojisi TOSHİBA DOĞRU AKIM (DC) … · 2019-03-26 · aşamasında, yaşam boyu tüketeceği enerjiye ve çevreye ve- ... rans kontrol eğrisinin nasıl

TEKNİK BÜLTEN Sayfa 6 Ekim 2013 - Sayı 57

Genişletilmiş Ürünler (EP) için Enerji Verim İndeks (EEI) Hesap Metodolojisi Öncelikle pompaların yukarıda anlatılan sınıflandırma tek-niklerine göre sınıflandırılarak yükleme-zaman profilleri belirlenir. EN1151’e göre pompaların bu yükleme nokta-ları için şebekeden çekmiş oldukları güç değerleri hesap-lanır. Yükleme noktalarındaki çalışma süreleri dikkate alı-narak çalışma süreleri ile çekilen güçler ağırlıklandırılarak

ortalama güç hesaplanır (Zamana göre ağırlıklı ortalama). EEI indeks’i hesaplanan bu ortalama gücün referans güce bölünmesiyle bulunan birimsiz bir sayıdır. Pazarda yer alan pompaların ağırlığıyla orantılı olarak maksimum su gücü (Phyd) ile maksimum giriş gücü (P12) arasında bir grafiksel ilişki kurulur. Grafik üzerinden bu ilişkinin matematiksel mo-dellemesi (formülasyon) yapıldıktan sonra maksimum debi değeri kullanılarak referans güç (Pref) değeri hesaplanabilir. Islak rotorlu sirkülasyon pompaları için Avrupa’da yapılmış bir çalışmanın sonuçları örnek olarak incelenebilir.

Enerji Verim İndeks’i hesap tekniğinin grafiksel gösterimi Şe-kil 9’da görülebilir.

Şekil 8: Pompaların ürettikleri hidrolik güç karşılığı giriş güçlerinin dağılımı.

Sabit Debili Sistemler (Açık veya Kapalı Çevrimler İçin):Sabit debili sistemlerde çalışan pompaların görevi talep edi-len debiyi sağlarken kapalı çevrimli sistemlerde sürtünme ka-yıplarını, açık çevrimli sistemlerde statik basınç ve sürtünme kayıplarını karşılamaktır. Açık çevrimli sabit debili sistemlere örnek olarak bir rezervuardan sabit bir debide akışkanı diğe-rine transfer eden transfer pompalarının bulunduğu sistem-leri gösterebiliriz. Kapalı çevrim sabit debili sistemlere örnek boyler besleme pompalarının yer aldığı boyler sistemleri gösterilebilir. Bu sistemlerde çalışacak pompalar, pompa-nın en verimli olduğu nokta (BEP) dikkate alınarak seçilseler de, tesisat karakteristik eğrisiyle ilişkili olarak bu noktanın bir miktar sağında veya solunda çalışacaklardır.Bu sistemlerle ilgili yükleme profili Tablo 3’te, bu yükleme profiliyle ilişkili olarak ise çalışma noktaları ve referans eğrisi Şekil 7’den görülebilir.

Page 7: Split Klimalarda Inverter Teknolojisi TOSHİBA DOĞRU AKIM (DC) … · 2019-03-26 · aşamasında, yaşam boyu tüketeceği enerjiye ve çevreye ve- ... rans kontrol eğrisinin nasıl

TEKNİK BÜLTEN Sayfa 7 Ekim 2013 - Sayı 57

Şekil 9: Enerji Verim Index Hesap Tekniği ( Grafiksel)

HOE ( House of Efficiency ) / Verimli Bölge Yaklaşımı :Pompaların genellikle seçildikleri en verimli noktada veya bu noktanın çok yakınında çalıştıkları düşünülür fakat ger-çekte bu noktanın çevresinde geniş bir bölgede çalışırlar. (Q/QBEP) Bu durumda pompalar için kısmi yükleme (Q < QBEP) veya aşırı yüklemeden (Q > QBEP) bahsedebiliriz.Enerji verimliliği ile ilişkili olarak pompaların değerlendirme-leri bu üç Q/QBEP noktasındaki verimle ilişkili olarak ya-pılmaktadır. Bu yaklaşım genel olarak Enerji Verimli Bölge Yaklaşımı olarak adlandırılmaktadır.

Pompalar için minimum gerekli verim değerleri, Avrupa da üreticilere uygulanan bir anketle, 2.400 pompa üzerinden toplanmış veriler kullanılarak istatiksel bir çalışma sonucun-da belirlenmiştir. Benzer bir çalışma ülkemizde yapılsa çok daha farklı bir sonuç ortaya çıkmayacaktır.Gerekli olan minimum verim değerini hesaplamak için top-lanan veriler üzerinden istatistik çalışmalar yapılarak aşağı-daki formülasyon geliştirilmiştir.

Page 8: Split Klimalarda Inverter Teknolojisi TOSHİBA DOĞRU AKIM (DC) … · 2019-03-26 · aşamasında, yaşam boyu tüketeceği enerjiye ve çevreye ve- ... rans kontrol eğrisinin nasıl

TEKNİK BÜLTEN Sayfa 8 Ekim 2013 - Sayı 57

Kısmi yükleme ve aşırı yükleme durumları için minimum ge-rekli verim değeri ise aşağıdaki formüller yardımıyla hesap-lanabilir.

Pompalar için minimum gerekli verim değerleri, Avrupa da üreticilere uygulanan bir anketle, 2.400 pompa üzerinden toplanmış veriler kullanılarak istatiksel bir çalışma sonucun-da belirlenmiştir. Benzer bir çalışma ülkemizde yapılsa çok daha farklı bir sonuç ortaya çıkmayacaktır.Gerekli olan minimum verim değerini hesaplamak için top-lanan veriler üzerinden istatistik çalışmalar yapılarak aşağı-daki formülasyon geliştirilmiştir.

Tablo 4: Pompalar için C değeri

Page 9: Split Klimalarda Inverter Teknolojisi TOSHİBA DOĞRU AKIM (DC) … · 2019-03-26 · aşamasında, yaşam boyu tüketeceği enerjiye ve çevreye ve- ... rans kontrol eğrisinin nasıl

TEKNİK BÜLTEN Sayfa 9 Ekim 2013 - Sayı 57

Formülasyonları kullanarak Şekil 11’deki pompa tipleriyle ilişkili pompalar için gerekli minimum verim (MEI) indeksi hesaplanmalı ve bu değerler ilgili direktiflerde yayınlanan MEI değerlerine uygun olmalıdır. Avrupa da üretim yapan tüm pompa üreticilerine üretmiş oldukları pompaların MEI değerlerini hesaplayarak ürün üzerinde tüketicinin bilgisine sunma zorunluluğu getirilmiştir. Özetle MEI değeri ilgili di-rektife (EU 547/2012) uygun olmayan pompalar piyasaya arz edilememektedir. Sanayi ve Ticaret Bakanlığı tarafından bu direktif Türkiye’ye uyumlaştırıldığı zaman ki çok yakında yayınlanacağını düşünüyoruz, tüm üreticilerimizin benzer ça-lışmayı kendi ürünleri için yapmaları, uygun olmayan MEI değerine sahip modellerini piyasaya arz etmemeleri gere-kecektir.

EU 547/2012 regülasyonuna göre tüm su Pompaları için olması gereken MEImin değeri

1 Ocak 2013 tarihinden itibaren MEImin ≥ 0,1

1 Ocak 2015 tarihinden itibaren MEImin ≥ 0,4

Alarko Carrier olarak sahip olduğumuz sosyal sorumluluk prensibi ile ilişkili olarak (SA 8000) tüm pompalarımız için bu çalışmaları yaparak ilgili direktif ülkemizde yayınlamış gibi hareket ediyor, ürünlerimizi geleceğe hazırlıyoruz.

Özetle, artan özgül hızla birlikte öngörülen MEI değeri ile ilişkili olarak gerekli minimum pompa verim değeri ortala-ma %5 artmış, dolayısıyla %5 enerji tasarrufu söz konusu olmuştur. Öngörülen MEI değerleri arttıkça sağlanan enerji tasarrufuda o oranda artacaktır.

Bu yönetmeliklerin ülkemizde hayata geçirilmesiyle pompa piyasasında haksız rekabetin önüne geçilebileceği görül-müştür. Piyasa kontrolünü ve ürün denetimini yapacak ku-rum aşağıdaki yönergeyi izleyerek elde edeceği sonuçlarla incelediği ürünle ilgili piyasaya arz, piyasaya arzı durdurma veya piyasadan toplatma kararı alabilecektir. Çünkü incele-nen ürün ilgili direktife uygun değilse, 4703 sayılı Çerçeve Kanuna göre (11 Temmuz 2001 – 24459 Resmi gazete) tüketici açısından güvenliğini yitirerek piyasaya arz edileme-yecektir.

Şekil 11: Pompa Tipleri

Page 10: Split Klimalarda Inverter Teknolojisi TOSHİBA DOĞRU AKIM (DC) … · 2019-03-26 · aşamasında, yaşam boyu tüketeceği enerjiye ve çevreye ve- ... rans kontrol eğrisinin nasıl

TEKNİK BÜLTEN Sayfa 10 Ekim 2013 - Sayı 57

Örnek Uygulama :

Alarko Carrier 6010 Serisi Dalgıç Pompa için EU 547/2012 direktifi kapsamında MEI hesap ve kontrolü .

Model : 6010/6

Kullanılacak formülasyon aşağıda hatırlatma amacıyla ve-rilmiştir. Hesaplamalarda kullanılacak C değeri hem dalgıç pompa hem de dik kademeli pompa olarak ayrı ayrı alınmış olup, amaç her iki sınıf için de kontrolü yapmaktır.

Page 11: Split Klimalarda Inverter Teknolojisi TOSHİBA DOĞRU AKIM (DC) … · 2019-03-26 · aşamasında, yaşam boyu tüketeceği enerjiye ve çevreye ve- ... rans kontrol eğrisinin nasıl

TEKNİK BÜLTEN Sayfa 11 Ekim 2013 - Sayı 57

İlgili direktif kapsamında formülasyondan elde edilen olması gereken veriler.

Performans testi sonucu elde edilen değerlerle, minimum gerekli değerler karşılaştırıldığında,

6010 serisi Alarko Dalgıç pompaların ecodizayn gerekli-liklerini tam olarak sağladığı ve 2020 yılına kadar piyasa-ya arz edilebileceğini görmüş oluyoruz. Benzer şekilde bu çalışmaları tüm pompalarımız için yapıyor, uygun olmayan modellerimiz içerisinden geliştirilmesi fizibil olmayanları pi-yasadan çekiyor, fizibil olanları geliştirme projeleriyle yeni-liyoruz. Özellikle son dönemde dokümanlarımızda görülen değişiklik ve revizyonların temel nedeni de budur.

Yerli pompa üreticilerimiz için yol haritası :

1- Performans Testleri ve Test sonuçlarının ilgili EN standart-larına göre değerlendirilmesi.

2- Kısmi Yük, En Verimli Nokta ve Aşırı Yükleme durumlarına göre oluşacak gerekli minimum pompa verim değerlerinin bulunması. Bulunan bu üç verim değerinin elde edilen so-nuçların en kötüsü olmasına dikkat etme. (Denetimin farklı bir test laboratuarında yapılabileceği ihtimalini göz ardı edil-memeli)

3- Ortalama MEI için C değerinin bulunmasında tabloda yer alan verilerden lineer interpolasyonla C değerini hesap-lanması.

4- MEI ortalama hesabında, ölçüm kararsızlıkları ve üretim toleranslarının etkisini hesaba katılması

5- MEI değerinin direktiflere uygunluğunun kontrol edilmesi ve ürün üzerinde bu değerin deklare edilmesi.

Sonuç olarak, tüm bu direktifler kapsamında yapılan de-ğerlendirmeleri dikkate alan geliştirmeler yapıldığında çok ciddi bir miktarda enerji tasarrufu elde edilecektir. Su pom-palarında enerji tasarrufu potansiyelinin diğer pompalara göre oldukça yüksek olduğu tahmin edilmektedir. Avrupa Birliği’nde yapılmış istatistik çalışmada enerji tasarruf po-tansiyelinin pompalarda ne denli büyük ve önemli olduğu ortaya konmuştur. (Bkz Tablo 5)

Page 12: Split Klimalarda Inverter Teknolojisi TOSHİBA DOĞRU AKIM (DC) … · 2019-03-26 · aşamasında, yaşam boyu tüketeceği enerjiye ve çevreye ve- ... rans kontrol eğrisinin nasıl

TEKNİK BÜLTEN Sayfa 12 Ekim 2013 - Sayı 57

KAYNAKLAR

[1] Energy Savings 2020 , How to triple the impact of energy saving policies in Europe, Bart Wesselink (Ecofys), Robert Harmsen (Ecofys), Wolfgang Eichhammer (Fraunhofer ISI), September 2010, www.roadmap2050.eu

[2] European Energy Efficiency Policies , Paolo Bertoldi, European Commission DG http://www.europump-stresa2012.com/download-europump/07_European_Energy_Efficiency_Policies.pdf

[3] Extended Product Approach for Pumps, A Europump Guide 8 April 2013

http://europump.net/uploads/Extended%20Product%20Approach%20for%20Pumps%20-%20A%20Europump%20guide%20-08APR2013-%20final%20b.pdf

[4] Product , Extended Product and Systems Approach Developments within the Pump Industry across Europe, Steve Scho-field Technical Director British Pump Manufacturers Association Limited ( Presentation)

Tablo 5: Su Pompaları için Enerji Tasarruf Potansiyeli (Örnek - Avrupa)