-
Sodræina
2 VOVED
3 BOLESTI I ©TETNICI NA VINOVATA LOZA 4 Plamenica na v.
loza(Plasmoparaviticola) 6 Pepelnica na v. loza(Uncinulanecator) 8
Sivo gniewe na grozjeto(Botrytiscinerea) 10 Crna damkavost na v.
loza(Phomopsisviticola) 12 Crvena paleæ na v.
loza(Pseudopezizatracheiphila) 13 Kiselo gniewe 14 Eska na vinovata
loza - apopleksija (Phaeomoniella
chlamydospora,Stereumhirsutum,Phellinusignirarius)
16 Zlatno æoltilo(Flavescensdoree) 18 Æolt grozdov
molec(Eupoeciliaambiguella) 18 Siv grozdov molec(Lobesiabotrana) 19
Akarini(Phylocopteravitis) 20 Erinozi(Eriophyesvitis) 21
Cigaraπ(Byctiscusbetulae) 22 Lozini pipi(Otiorrynchusspp.) 23
Lozovi sovici(fam.Noctuidae) 24
Cikadi(Scaphoideustitanus,Empoascavitis)
26 PLEVELI VO LOZOVITE NASADI 27 Zaπtita na pove¸egodiπnite
nasadi od pleveli
28 IZBOR NA PREPARATI ZA ZA©TITA NA VINOVATA LOZA
38 PROGRAMA ZA PRSKAWE PROTIV BOLESTI 41 Programa za zaπtita na
vinovata loza so fungicidi od Syngenta
42 Programa za zaπtita na vinovata loza so herbicidi i
insekticidi od Syngenta
43 PREPARATI ZA ZA©TITA NA LOZOVITE NASADI 46 PLAMENICA -
strategija na zaπtita 47 PEPELNICA - strategija na zaπtita
-
Bolesti i πtetnici na vinovata loza
�
Voved
Ve¸e so vekovi lozovite nasadi im davaat poseben peËat na
makedonskite kraevi. Lozarstvoto ne e samo vaæna ekonomska granka,
tuku e i silno vkoreneta tradicija. Se pogolemite barawa na pazarot
i rasteËkata ponuda na vrvni vina, postavuvaat pred lozarite barawe
da sekoja godina osiguraat konstanten i kvaliteten prinos. Samo
zdravo grozje vo esen dava vino koe gi zadovoluva barawata i na
najprebirlivite potroπuvaËi. Eden od najznaËajnite komponenti vo
proizvodstvoto na grozje e zaπtitata na vinovata loza od bolesti,
πtetnici i plev-eli.
Efikasna zaπtita na vinovata loza ne e ednostavna zadaËa,
bidej¸i od lozarite bara znaewe za bolestite i πtetnicite, za
uredite za prskawe, za pravilnite postap-ki pri prskaweto i dobro
poznavawe na sredstvata za zaπtita na rastenijata. I vo Makedonija
se pove¸e se ceni integriranoto proizvodstvo na grozje, koe πto
stana dobra i postojana praksa na mnogu lozari. Pred vas e broπura
koja ednostavno i jasno gi iznesuva kluËnite podatoci za najvaænite
bolesti i πtetnici na vinovata loza, i preporaki za upotreba na
sredstva za zaπtita na rastenijata na naËin koj garantira uspeπno i
prifatlivo proizvodstvo za Ëovekot i okolinata. PreporaËanite
sredstva i programi za prskawe reËisi vo celost se vklopuvaat vo
naËelata na integrirano proizvodstvo na grozje (tamu kade πto
odstapuva toa e navedeno).
Broπurata e zbir na bogati iskustva na firmata Syngenta, koja
nastana so zdruæuvawe na Novartis i Zeneca, i e vo svetski razmeri
nesporedlivo najgolem provajder na kval-itetni proizvodi za
zemjodelieto (sredstva za zaπtita na rastenijata i semiwa).
�
-
Plamenicata, zaedno so pepelnicata, e
najopasna i najËesta bolest kaj vinovata
loza i ne pominuva nitu godina bez da
predizvika pogolemi ili pomali πteti
na vinovata loza. Plamenicata moæe da
gi napadne site delovi na vinovata loza,
iako najmnogu πteti pravi na grozjeto i
listot.
BIOLOGIJA NA BOLESTA: Gabata
prezimuva vo oblik na zimski spori na
opadnatite listovi. Prvite proletni
zarazi se moæni koga ¸e se ispolnat sood-
Plamenica na vinovata lozaPlasmopara viticola
�
vetnite vremenski uslovi (koga proseËnata
temperatura tri dena ne padne pod 110 S,
koga vo tekot na 24 Ëasa padne barem 10mm
voden talog, a goleminata na listovite
e 2-3 sm). Zimskite spori na opadnatite
listovi rtat vo prolet vo posebni tvor-
bi makrosporangii, od koi se razvivaat
zoospori. Veterot i doædovnite kapki
gi prenesuvaat zoosporite na livËiwata,
na koi rtat. Prvite zarazi vo naπi kli-
matski uslovi obiËno se pojavuvaat vo
vtorata polovina na maj. Zoosporite rtat
niz stomite. Duri po nekolku dena (zavis-
no od temperaturata i vlaænosta) moæat
da se primetat prvite vidlivi znaci
æoltenikavi masleni damki. Istovremeno
za den ili dva se pojavuva bela prevlaka
vo vid na muvla vo koja se sozdavaat let-
nite spori priËiniteli na natamoπnite
zarazi. Vremeto od poËetokot na zara-
zata do pojavata na prvite vidlivi znaci
(inkubacija) kon krajot na Maj moæe da
iznesuva 12-15 dena, a kon krajot na juni
4-6 dena. Plamenicata moæe da gi zafati
zrnata od grozdot se dodeka ne postignat
golemina na zrno graπok (5-7mm) i dodeka
ne se prepokrijat so vosoËen polep, iako
i podocna e moæna zaraza preku raËkite,
kade stomite se seuπte otvoreni.
Zaπtita: Prskawe spored preventivnata
programa; treba da se zapoËne so fungicidot
BRAVO 500 SC, potoa (2-3 pati) so RIDOMIL
GOLDMZ68WGiRIDOMILGOLDCOMBI45WG,
a potoa so QUADRIS25SC(2-3 pati).
�
Micelium na listot
Micelium na mlad grozd
Masleni damki
- karakteristiËni
simptomi na zaraza
na listovite so pla-
menica
-
Pepelnicata na vinovata loza e dobro
poznata bolest koja stanuva se pogolem
problem, bidej¸i poslednite godini
praveπe pogolemi πteti otkolku plameni-
cata. Na toa mu odeπe vo prilog i povoln-
ite klimatski uslovi za razvoj na bolesta,
intervalite meÛu prskawata koi voglavno
se prilagoduvaat na zaπtitata od pla-
menica, docno ili loπo izvrπeni zeleni
intervencii i gusti sistemi na odgledu-
vawe.
BIOLOGIJA NA BOLESTA: Pepelnicata na
vinovata loza prezimuva kako micelium vo
Pepelnica na vinovata lozaUncinula necator
�
papkite, od kade vo prolet gi puπta svoite
hifi na ve¸e poteranite lastari i lis-
tovi. Gabata ja prerasnuva povrπinata na
listot i od niv rti vo vnatreπnosta na
tkivoto i cica hranlivi materii. Podocna
se sozdavaat konidii koi so veterot se
raznesuvaat po nasadot. Na konidiite za
rtewe ne im se potrebni vodeni kapki
bidej¸i samite sodræat dovolno vlaga.
Poslednite godini struËwaciteustanovi-
ja deka pepelnicata prezimuva i vo oblik
na polni plodiπta na listovite, lastar-
ite i jaguridata, koi vo tekot na zimata
ostanuvaat vo nasadot. Polnite spori
ovozmoæuvaat rana zaraza.
Prvite zarazi obiËno ne se zabeleæuvaat.
NajËesto pepelnicata se razviva vo oblik
na sivkasta povrπinska prevlaka na zrna-
ta, listovite i krakovite. Gabata ja preras-
nuva pokoæicata na zrnoto, koja se stvrd-
nuva, prestanuva so rast i ako se zarazi vo
golemina pogolema od zrno graπok podocna
puka, taka da se gledaat semkite. Vo leto
gabata se razviva na krakovite vo oblik
na yiyakova-rÛava prevlaka. Periodite
na golemi razliki meÛu dnevna i no¸na
temperatura i visoka relativna vlaænost
na vozduhot izvonredno pogoduvaat za
razvoj na pepelnicata. Vremeto od zaraza
do nova pojava na konidii trae 7 - 14
dena, zavisno od vremenskite uslovi.
Pepelnica na vinovata
loza - zaraza na lastarot
Grozd zarazen od
Pepelnica
Zaπtita: Vaæni se prskawata so THIOVITJET80WG. Vo vreme na
buen
porast (cvetawe) lozata treba da se prska so TOPAS100EC (do
3
pati), odnosno QUADRIS .
�
-
Sivoto gniewe e parazit na slabostite i
povredite koi nastanuvaat kako posledica na
ubodi od insekti, bolesti ili grad. Vo okoli-
nata e mnogu rasprostraneta, bidej¸i æivee na
izumreniot rastitelen materijal. Akouslovite
za razvoj na gabata se povolni (hrana, toplina,
vlaænost), moæe brzo da se transformira vo
πtetnik i da napadne brojni kulturi.
BIOLOGIJA: Gnieweto go predizvikuva bez-
poloviot oblik na sivoto gniewe (Botrytis cyne-rea). Sivoto
gniewe prezimuva na mrtvite ras-titelni materii, od kade na prolet
se πiri.
�
Zarazata vo soodvetni uslovi, (pogodna
temperatura, visoka relativna vlaænost)
e moæna od prolet pa se do esen. Sivoto
gniewe najËesto se pojavuva na grozdot,
lastarite i listovite. Posle jaki zimi so
izmrznuvawa, no i vo prenaÛubreni nasadi,
sivoto gniewe moæe da gi zarazi lastar-
ite, listovite i grozdovata resa. PoËesta e
zarazata koja se pojavuva posle cvetaweto,
koga bolesta se naseluva na opadnatite
cvetni kapiËki, odkade vo pogodni vre-
menski uslovi se πiri na celiot grozd.
Ponekogaπ sivoto gniewe se javuva ve¸e
vo sredinata na juli na zelenite zrna koi
se ispaknuvaat, a ja narekuvame zeleno ili
kiselo gniewe. Najgolemi πteti sivoto
gniewe pravi na grozdovite koi dozrevaat.
So dozrevaweto na grozdovite se zgole-
muva moænosta za zarazi. PoËnuva gniewe
koe predizvikuva golemi πteti. Vo godini
koi se pogodni za razvoj na sivoto gniewe
moæe da propadne i do 80% od prinosot.
Podocna, vo podrumite, vinoto proizvede-
no od grozje jako zarazeno so sivo gniewe,
¸e ima nesakan miris, brzo ¸e menuva boja,
slabo ¸e se bistri, a crvenite vina nema
da bidat dovolno oboeni. Pojavata na sivo
gniewe se smaluva so umereno Ûubrewe
so azot i pravovremeni izvrπeni zeleni
intervencii, iako e najvaæna pravilno
nasoËena hemiska zaπtita.
�
Sivo gniewe - na
nodiite
Gniewe na
grozjeto
Sivo gniewe na grozjetoBotrytis fuckeliana
Zaπtita: Upotreba na botriticid SWITCH 62,5 WG ili CHORUS
75WG, spored programata, 2 pati vo godinata, ili
BRAVO500SC..
-
Bolesta vo posledno vreme, osobeno vo
doædlivi proletni uslovi, predizviku-
va πteti na osetlivi sorti vinova loza.
Zarazenata loza poleka zakrælavuva i go
smaluva prinosot.
BIOLOGIJA: Gabata prezimuva kako
micelium vo vidlivo pobeleniot
krak, od kade se πiri na papkite koi
neramnomerno poteruvaat. Vo ladni i
doælivi proletni uslovi, koga lozata
raste po sporo, gabata se πiri i pravi
najgolema πteta na lastarite. Korata na
10
lastarite lesno puka. Bolesta poretko gi
zafa¸a listovite i grozdot. Pri pojaki
vetrovi zarazenite krakovi moæe da se
skrπat. Osven odstranuvawe na zarzen-
iot krak mnogu e vaæna hemiskata zaπtita
vo ranite razvojni fazi na vinovata loza
(B-C).
Zaπtita: Prvoto prskawe so kontakt-
ni fungicidi treba da se izvrπi koga
izbojcite se so golemina 1-2 sm. Podocna, vo
vreme na zaπtitata od plamenica, lozata,
treba da se zaπtiti so RIDOMIL GOLD ili
QUADRIS ili BRAVO.
11
Crna damkavost na
vinovata loza - na
mlad grozd
KarakteristiËni
simptomi na crnata
damkavost - na
mladi izbojci
Crna damkavost na vinovata loza Phomopsis viticola
-
Crvenata paleæ na listot e bolest koja
vo minatoto, pred se na nasadite na lesni
pesoËni poËvi, moæeπe da napravi golemi
πteti. Bolesta se javuva pred plamenicata i
zatoa Ëesto gi iznenaduva lozarite.
BIOLOGIJA: Rano vo prolet od opadna-
tite listovi izbivaat posebni spori, koi
veterot i doædot gi prenesuvaat na livËi-
wata, kade rtat. Gabata vo listot raste vo
sprovodnite sadovi i spreËuva protok na
sokovite. Zaradi nedostatok na voda napad-
natoto tkivo meÛu nervite se suπi i opaÛa. Se
pojavuvaat zabeleæitelni damki oiviËeni
so nervite. ©tetata se pojavuva posredno,
poradi namalena lisna povrπina vo vreme na
bujniot porast na lozata pred cvetawe.
1�
Se poËesto vo lozovite nasadi e prisutno
t.n. "kiselo gniewe" koe e predizvikano od
kompleks na kvasci i bakterii priËinite-
li na kiselinskata fermentacija. ©tetite
se javuvaat samo kaj grozje koe na bilo
koj naËin e oπteteno (ubodi od insekti,
mehaniËki oπtetuvawa od grad, pukawe
od pepelnica i dr.). Ova zaboluvawe oso-
beno pretstavuva problem kaj trpeznite
sorti grozje (koi voglavno se navodnuvaat)
zaradi zgolemenata vlaænost na poËvata
doaÛa do omeknuvawe na pokoæicata na
zrnata, a so toa i poosetliva na mehaniËki
oπtetuvawa.
Kiselo gniewe na grozdKarakteristiËni
simptomi na crve-
nata paleæ - na list
Crvena paleæ na vinovata lozaPseudopeziza tracheiphila
Kiselo gniewe
Zaπtita: Prvoto prskawe so kontaktni fungicidi treba da se
izvrπi vo vreme koga izbojcite se so golemina 8-10 sm, a
podocna
koga se prska za zaπtita od plamenica, so Ridomil GOLD ili
Quadris ili Bravo.
Zaπtita: Bidej¸i ne postojat preparati za direktno suzbivawe
na
priËinitelite na ova zaboluvawe, edinstvena merka za nivno
suz-
bivawe e so spreËuvawe na pojava na oπtetuvawa na zrnata
(redov-
na zaπtita od pepelnica, kvalitetna zaπtita od πtetnici,
pravilno odreduvawe na zalivnite normi, upotreba na bakarni
preparati vo poslednite tretirawa).
1�
-
æoltenikavi (kaj belite sorti) ili crven-
kasti (kaj crnite sorti) nekrotiËni damki
meÛu nervite, prvo gi zafa¸a listovite vo
osnovata na lastarite, a potoa i ostan-
atite. Nekrozite se πirat, listot se
suπi i predvremeno otpaÛa. Zarazenite
grozdovi izgledaat normalno no zrna-
ta ne se razvivaat pravilno i ne zreat
navremeno. Ponekogaπ na epidermisot na
zrnata se javuvaat temno qiqakovi damki,
zrnoto moæe da raspukne i da se isuπi, a
moæe i da go zadræi turgorot do kraj.
Simptomite na ovaa bolest moæe da
se pojavat samo na listot ili samo na
grozdot, a simptomite na lastarite ne se
javuvaat sekoja godina.
Zaπtita: Suzbivaweto na ovaa bolest se
sveduva na preventivni agrotehniËki merki
zatoa πto hemiski sredstva nema. Pri rez-
idbata treba da se izbegnuva formirawe na
golemi rani na vinovata loza. Odstranetite
delovi od ve¸e zabolenite lozi treba da se
zapalat. Preventivna merka za zaπtita e
i podigaweto na novi nasadi so zdrav posa-
doËen materijal, a moæno e (ima odredeni
rezultati) da se vrπi zamena na zabolenoto
steblo so novo "od koren".
1�
Eskata e kompleksna bolest koja
sukcesivno ja predizvikuvaat pove¸e gabi,
a se manifestira vo vid na belo gniewe na
"Ëokotot". Ovaa bolest e prisutna sekade
vo svetot so mali neznaËitelni razliki
od Evropa do Amerika, najverojatno poradi
klimatskite i agrotehniËkite razliki.
NajËesto se javuva vo uslovi na topla
klima, a vo Makedonija doaÛa do izraz
uπte pove¸e ne samo poradi suπnite i
æeπki letni temperaturi tuku i poradi
zimskite periodi so niski temperaturi.
Postojat dva tipa na ovaa bolest i toa
hroniËen kaj koj lisjata se suπat i opa|aat,
a drugiot e akutniot tip koga nenadejno
i brzo moæe da se isuπi celata loza.
Simptomite se javuvaat na site delovi
na lozata, a prvite moæe da se zabeleæat
posle cvetaweto i vo tekot na celata
vegetacija. Na listot se javuvaat
1�
Eska na vinovata loza - apopleksija(Phaeomoniella chlamydospora,
Stereum hirsutum, Phellinus ignirarius)
Eska - simptomi
na list
-
fitoplazmozite moæat da bidat sliËni so
virozite i lesno moæe da se zamenat.
Vo prirodata Flavescens doree se πiri isk-luËivo so vektorot -
cikada Scaphoideus tit-anus. Hranej¸i se so sokovi od zarazenite
rastenija gi usvojuvaat i fitoplazmozite,
a posle Ëetiri do pet nedeli inkubacija vo
samiot insekt patogenot moæe da se pren-
ese na zdrava loza. Fitoplazmozite ne
se prenesuvaat preku jajcata na cikadata.
Zarazenite zdravi lozi ja manifestiraat
bolesta narednata vegetacija.
Zaπtita: Direktna zaπtita od fitoplaz-
matskite æoltila na vinovata loza ne pos-
toi, no so odredeni indirektni merki moæe
znaËajno da se spreËi pojavata vo regioni
kade se uπte ja nema ili da se namali tamu
kade e prisutna. Mnogu znaËajno e koristewe
na zdrav posadoËen materijal, πto sekako
treba da se regulira so zakon. Suzbivaweto
na vektorot na bolesta moæe da se izvrπi
vo vreme na pileweto na larvite, a se pre-
poraËuvaat Basudin, Karate Zeon Zeon,
Vertimec,Ultracid,ChromorelD.
1�
Æoltilata na vinovata loza e ime za
bolesti na vinovata loza predizvika-
ni od fitoplazmozi. Porano se smetaπe
deka predizvikuvaË na ovie zaboluvawa
se virusi, meÛutoa vo 1967 godina grupa
Japonski nauËnici dokaæaa deka stanuva
zbor za prokariotski organizmi bez kle-
toËen ıid - fitoplazmozi. Prv pat edna
takva bolest e opiπana pred polovina vek
vo Francija i e nareËena Flavescens doree, a podocna e utvrdena
i vo drugite evropski
zemji. Æoltilata na vinovata loza gi
predizvikuvaat fitoplazmozi od 5 grupi
no sekako najopasna i najdestruktivna e
Flavescens doree.Na zarazenite lozi papkite vo prolet
ne poteruvaat ili poteruvaat podoc-
na od zdravite, porastot na lastarite
e zabaven, internodiite se pokratki, a
nekoi delovi od listovite atrofiraat. Vo
tekot na letoto lastarite se iskrivuvaat
kon poËvata, ne lignificiraat vo pot-
polnost i na vrvot im se javuva nekroza.
Takvite lastari vo tekot na zimoto izm-
rznuvaat. Listovite stanuvaat cvrsti i
kruti ("krπlivi"), se vitkaat po ivicite,
kaj belite sorti dobivaat æolta boja, a kaj
crnite crvena. Po dolæinata na glavniot
nerv se javuvaat damki koi nekrotiraat. Vo
zavisnost od jaËinata i vremeto na napa-
dot se suπi i cvetot, a zrnata se zbrËku-
vaat i imaat loπ kvalitet. Simptomite na
1�
Zlatno æoltilo(Flavescens doree)
Simptomi na list
-
Akarini (Phylocoptera vitis)
Naprolet so poËetokot na vegetacijata se
zabeleæuva da poedini papki slabo se
razvivaat ili voopπto ne poteruvaaat.
Na lastarite se zabeleæuva skratuvawe
na internodiite, a ponekogaπ od edna
papka izbivaat i pove¸e lastari. Na lis-
tovite se zabeleæuvaat sitni ubodi koi
postepeno se πirat. ©tetite gi prediz-
vikuvaat mali pajaËiwa so crvena ili
æoltenikava boja koi imaat 4 para noze.
Prezimuvaat pod korata i pod luπpata
na papkite i rano na prolet poËnuvaat
so ishrana - pravat πteti. Vo tekot na
vegetacijata imaat golem broj na
generacii.
1�
Grozdovite molci se πtetnici od redot
Lepidoptera, koi se pojavuvaat reËisi vo site lozarski regioni
vo Makedonija. ©tetite
gi priËinuvaat gasenicite na dvata vida.
Gasenicite od prvata generacija vo poËetokot
na juni gi jadat cvetnite resi, cvetovite,
malite zrna i delovi od grozdot. Prvata
generacija obiËno ne predizvikuva ekonom-
ski znaËajni πteti, iako na sekoi nekolku
godini ima pogolema pojava na gasenici od
prvata generacija koi moæat da priËinat
pogolemi πteti. Vtorata generacija peperut-
ki se pojavuva vo sredina na juli, a larvite se
vbuπuvaat vo zrnata na gfrozdot, koi moæat
da se isuπat ili gi napaÛa sivoto gniewe.
©tetata moæe da bide mnogu golema, osobeno
vo godini so obilni vrneæi, koga uslovite za
razvoj na sivo gniewe se mnogu povolni. Vo
godini koga vtorata generacija premnogu ̧ e se
razmnoæi, neposrednata πteta na grozdot e
golema poradi izbuπenite zrna, koi se suπat
i dobivaat kafena boja. Vtorata geracija gas-
enici treba da se suzbiva sekoja godina.
Zaπtita: MATCH050EC i KARATEZEON5SC
odnosno KARATE MAX WG 3,75 uspeπno gi
uniπtuvaat grozdovite molci, a BASUDIN
600EW i ULTRACID40WP osven dejstvoto na
molcite gi suzbivaat i podviænite formi
na πtitestite voπki od podredot Coccina,
familiite Pseudococcidae, Lecanidae,
Dispididae i drugi πtetnici.
1�
Æolt grozdov molec Eupoecilia ambiguella
Siv grozdov molec Lobesia botrana
Gasenica na xoltiot
grozdov molec
Siv grozdov molec
Simptomi na list
-
Cigaraπ (Byctiscus betulae)
©tetite gi pravi so zavitkuvawe na
listovite i grizewe na ostanatite
listovi. Na prolet se javuva rano so samoto
poteruvawe na vegetacijata. Vo poËetokot
se hrani so mladite papki, a pokasno so
listovite. Prezimuva kako imago, bojata mu
e od sina do bakarno crvena boja. ©tetite
koi gi pravi se karakteristiËnite svitku-
vawa na listovite vo t.n. "cigari".
Zaπtita: Suzbivaweto e so sobirawe na
svitkanite cigari, ako se malku, a moæe da
se upotrebat hemiski srestva - insekticidi:
Basudin,KarateZeon,Ultracid,ChromorelD.
Lozini pipi (Otiorrynchus spp.)
I lozinata pipa kako i cigaraπot πtetite
gi pravi rano na prolet so nagrizuvawe
na papkite i mladite listovi. Larvite
æiveat na korenot na v. loza. Ovie
πtetnici se polifagni i napaÛaat i drugi
kulturi (drvenesti i poljodelski).
Zaπtita: Suzbivaweto se vrπi vo tekot
na vegetacijata so insekticidite Basudin,
Ultracid,KarateZeon,ChromorelD.
�1
Erinozi (Eriophyes vitis)
Rano na prolet, a Ëesto i vo tekot na
celata vegetacija ¸e najdeme na listovite
"poduvani " mesta, a koga ¸e go zavrtime
od opaËinata na listot se zabeleæuvaat
na poËetokot beluzlavi, a podocna crven-
kasto temni prevlaki (erion). Vo ovie
ispupËuvawa se naoÛaat sitni pajaËiwa so
dva para noze. So samoto cicawe na lis-
tovite se stvara "poduvuvawe" na listot.
PajaËiwata laËat "preÛa" a taa moæe da
se vidi od dolnata strana na listot, koja
Ëesto pati moæe da se zameni so simpt-
omite na plamenicata.
Zaπtita: Suzbivaweto na akarinite i
erinozite e vo tekot na zimata, so zim-
sko prskawe so Oleoultracid, a vo tekot na
vegetacijata so akaricidot Vertimec i redov-
na upotreba na ThiovitJet vo site prskawa.
�0
Erinozi - simptomi na
list
Imago
Larva
-
Lozovi sovici (fam. Noctuidae)
Æiveat vo zemja, a vo nedostatok na druga
vegetacija na prolet moæe da se kaËat na
vinovata loza i da vrπat grizewe na mla-
dite papki i lastarËiwa. Prezimuvaat vo
larva i se javuvaat rano na prolet.
Zaπtita: Suzbivaweto se vrπi so zimsko p
rskawe so Oleoultracid, a vo tekot na veg-
etacijata so KarateZeon,Basudin,Ultracid,
ChromorelD.
��
Pedomerka (Boamia rhomboidaria)
Na prolet Ëesto se sre¸avaat delumno
izedeni papki i mladi lastari i pri
pregled ¸e se najdat gasenici so boja na
lastarite od lozata. ©tetite moæe da
bidat golemi vo zavisnost od brojot na
gasenici. Ima dve generacii, a vtorata se
javuva vo avgust.
Zaπtita: Suzbivaweto se vrπi preven-
tivno so zimskoto prskawe so Oleoultracid,
a vo tekot na vegetacijata so Basudin,
ChromorelD,KarateZeon,Ultracid.
��
Gasenica Larva
-
Cikadite moraat da se razgleduvaat i
kako znaËaen vektor na fitoplazmatiËni
zaboluvawa (æoltila na vinovata loza).
So ishrana na zarazenite lozi larvite
ili imagata ja usvojuvaat fitoplazmata, a
posle periodot na inkubacija na patogenot
(4-5 nedeli) koga ¸e se preselat so ishra-
nata na zdravi lozi moæat da izvrπat
nejzino zarazuvawe.
Zaπtita: Suzbivaweto se vrπi so zimski
tretirawa so Oleoultracid, a podocna vo
tekot na vegetacijata so insekticidite
KarateZeon,Ultracid,Basudin,ChromorelD.
��
Cikadi (Scaphoideus titanus, Empoasca vitis)
Cikadata Scaphoideus titanus, se pove¸e e prisutna vo lozovite
nasadi vo Makedonija,
osobeno vo juænite reoni. Ovoj πtetnik
e izrazit monofag i se hrani iskluËivo
so cicawe sokovi od rastenija od rodot
vitis. Æenkata polaga po dvaesetina jajca
od krajot na Juli do krajot na Septemvri
pod korata na dvogodiπnite lastari.
Prezimuva vo jajca, a kon krajot na Maj
poËnuva pilewe na larvite koe moæe da
trae do poËetokot na Juli. Larvenite sta-
diumi traat od 30 do 50 denovi. Larvite
vednaπ po pileweto se selat na opaËinata
od listot kade praktiËno neprestajno se
hranat. Larvite cicaat sokovi od lisnite
nervi, a imagata pokraj toa cicaat sokovi i
od lisnite drπki i seuπte nezdrvenetite
lastari.
��
Imago
-
Na kvalitetot na prinosot na ovoπkite
i vinovata loza sekako vlijaat i
plevelite. So svojata prisutnost go
smaluvaat snabduvaweto na lozata i
ovoπkite so voda, ovozmoæuvaat pov-
olni uslovi za pojava na bolesti i ja
oteænuvaat upotrebata na sredstvata za
zaπtita na rastenijata. Mnogu nasadi so
vinova loza se naoÛaat na strmni tereni,
kade koseweto e oteænato. Upotrebata na
herbicidite vo pove¸egodiπnite nasadi,
pred se vo redovite, sekako e opravdana.
Zaπtita: Vo vreme na buen porast na
plevelite vo prolet - za pove}egodiπnite
pleveli, preporaËlivo e i korektivno -
povtorno prskawe vo esen - prskame so
herbicidot TOUCHDOWNsystem4. Za tesno-
lisni ednogodiπni Ë pove¸egodiπni plev-
eli moæe da se upotrebi Ë selektivniot
herbicid FUSUILADE FORTE. Herbicidot
GRAMOXONE moæe da se upotrebi za mnogu
zapleveni povrπni vo sluËaj za brzo
dejstvo protiv plevelite kako "hemiska
kosa".
Zaπtita na pove¸ekodiπnite nasadi od pleveli
��
Pleveli vo lozovite nasadi
��
-
�� ��
So pojavata na preparatite od grupata na strobilurini, prv
pat vo istorijata na zaπtitata na vinovata loza samo so eden
preparat, na primer Quadris so samo edna aktivna materija, se
postignuva odliËna zaπtita od site najopasni bolesti na
vinovata loza.
Aktivnata materija vo Quadris 25 SC, azoksistrobin, lesno
pominuva niz ıidovite na gabite i deluva na mitohondriite
vo koi se sozdava energija za æivot na gabite. So spreËuvawe
na sozdavaweto na taa energija gabata umira. Zaradi noviot
naËin na dejstvo nema opasnost od vzaemna rezistentnost so
ve¸e poznatite grupi na fungicidi, inhibitorite na bios-
inteza na ergosterol, fenilamidite, dikarbo-ksimidite i
benzimidazolite.
Quadris25SC registriran e kako preparat protiv najpoznatite
bolesti na vinovata loza, i toa pepelnica (Uncinula necator),
pla-menica (Plasmopara viticola) i crna damkavost (Phomopsis
viticola). Istovremeno, Quadris mnogu dobro deluva i na crvenata
paleæ (Pseudopeziza tracheiphilla) i na crno gniewe na grozdovite
(Guignardia bidwellii). OdliËnoto dejstvo na navedenite bolesti se
postignuva so doza 0,75 l/ha ili vo koncentracija 0,075%
so potroπuvaËka na 1000 l voda. Poradi izvonredno dobrata
zaπtita od bolesti, posebno zrnata na grozdot, vo programata
za prskawe Quadris25SC se upotrebuva posle izrazitiot sis-temik
Ridomil Gold MZ 68WP. Ako Quadris 25SC se primeni posle Ridomil
Gold intervalot meÛu niv treba da bide 8-12 dena, a podocna 10-12
dena. Karencijata za Quadris25SC na vinovata loza e 28 dena.
QUADRIS25SC- PRIPA£A VO NOVATA HEMISKA GRUPA STROBILURINIIzbor
na
preparati za zaπtita na vinovata loza
RIDOMILGOLDMZ68WG-EFIKASEN I SIGUREN PROTIV PLAMENICATA
RidomilGold e spoj na dve aktivni materii-metalaksil-M i
mankozeb, πto mu dava odluËuvaËka prednost vo suzbivaweto
na plamenicata na vinovata loza.
-
�1�0
RIDOMILGOLDCOMBI45WG-NOVA POMO© PROTIV PLAMENICATA
RidomilGoldCombi e kombiniran fungicid vo oblik na vodo-toplivi
granuli, a e sostaven od dve aktivni materii. Sodræi
Metalaksil-M 5% i Folpet 40%.
Se upotrebuva za suzbivawe na plamenicata na vinovata loza
(Plasmopara viticola) vo doza od 2 kg/ha. Prvoto tretirawe se
pre-poraËuva da se izvrπi pred cvetawe, a drugite vo intervali
od 10 -14 dena ili da se kombinira so RidomilGoldMZ68WG.
RidomilGold e spoj na dve aktivni materii-metalaksil-M i
mankozeb, πto mu dava odluËuvaËka prednost vo suzbivaweto
na plamenicata na vinovata loza.
• Izvonredno brzoto prodirawe na Ridomil Gold vo rastenieto se
postignuva so metalaksil-M, koj navleguva
vo rastitelnoto tkivo za 30 minuti i osiguruva zaπtita od
vnatre. Doæd ne moæe da go izmie.
• OdliËno gi zaπtituva novite lastari. Ridomil Gold ima izrazito
sistemiËno dejstvo. Niz rastenieto se πiri nagore
(akropetralno) i nadolu (bazipetalno), no i preku listot
(translaminarno), so πto gi zaπtituva i novite lastari koi
izrasnale posle prskaweto.
• Vinovata loza ja zaπtituva 10-14 dena. MeÛu sredstvata za
zaπtita od plamenica kaj vinovata loza Ridomil Gold ima najdolgo
kurativno dejstvo (4 dena).
• Mankozeb ima odliËno preventivno dejstvo. Deluva dolgotrajno i
mnogu e perzistenten na listovite. Osven
dejstvoto na plamenicata gi suzbiva i crvenata paleæ
crnata damkavost i crnoto gniewe na zrnata.
Primenata na Ridomil Gold ja preporaËuvame vo doza od 2,5 kg/ha,
2-3 pati vo vreme na buen porast, vo promenlivi
vremenski uslovi i pri silni zarazi (od poËetok na cvetawe
pa se do faza na golemina na zrno graπok). Na lozarite togaπ
im garantira sigurna zaπtita na lozata so svoeto izrazito
sistemiËno i kurativno dejstvo.
Treba da se prska pomalku no pravilno.
1. RidomilGold treba da se primeni samo vo kritiËnite
perio-di-pred cvetawe i posle cvetawe (vo vreme na buen
porast).
PreporaËuvame 2-3 prskawa vo intervali od 10-14 dena.
2. Lozata treba da se prska sekogaπ pred pojava na zaraza
(preventivno).
3. Pri preod na kontaktni fungicidi intervalite treba da bidat
pokratki.
BRAVO500SC - NEZAMENLIV PRED I POSLE UPOTREBA NA SISTEMICI
Bravo500SCe kontakten fungicid so πirok spektar na delu-vawe na
pove¸e bolesti. Sodræi 515 g/l aktivna materija
Hlortalonil, a formuliran e vo oblik na koncentrirana sus-
penzija (SC). Hlortalonilot e kontakten fungicid koj se
vrzu-
va za aminokiselinata glutation i go spreËuva deluvaweto na
enzimite. Kako kontakten fungicid ne se premestuva, tuka
ostanuva i postepeno se razgraduva. Deluva na pove¸e vaæni
bolesti na vinovata loza i toa: Plamenica (Plasmopara
viticolla), Crvena paleæ na V. loza (Pseudopeziza tracheiphila),
Sivo gniewe na grozjeto (Botrytis fuckeliana), Crna damkavost
(Phomopsis viti-cola). Se upotrebuva 2-3 pati vo tekot na
vegetacijata vo dozi od 2-3 kg/ha. OdliËno se nadopolnuva vo
programata so sitem-
iËnite fungicidi za odredeni bolesti.
TOPAS100EC-IDEALEN PARTNER ZA SUZBIVAWE NA PEPELNICATA
Topas 100 EC e vodeËki triazolen fungicid za zaπtita na vinovata
loza od pepelnica. Prednosta na Topas 100 EC e sistemiËnoto dejstvo
bidej¸i istovremeno gi zaπtituva i
novo porasnatite lastari (posle prskaweto). Intervalot meÛu
prskawata e 10-14 dena. Vo rastitelnoto tkivo vleguva brzo i
-
��
Glavni odliki na botriticidot Switch se:• kombinacija na dve
aktivni materii so potpolno razliËni
naËini na dejstvo (ciprodinil i fludioksonil),
• ednata aktivna materija deluva sistemiËno, a drugata
kon-taktno,
• nema vkrstena rezistentnost so dosega poznatite botriti-cidi
(triazoli, benzimidazoli i dikarboksimidi),
• izvonredno deluva na sivoto gniewe,• za rani i sredno docni
sorti, Switch prv pat se
primenuva vo vreme na zatvarawe na grozdovite (B) a vtor pat vo
vreme na proπarok i omeknuvawe na zrnata (C),
• Za docni sorti i docni berbi, Switchtreba da se upotrebi prv
pat vo vreme na proπarok i omeknuvawe na zrnata (C) a vtor pat tri
nedeli pred berba.
SWITCH62,5WG-DVOJNA ZA©TITA OD SIVOTO GNIEWE
MATCH050EC- INSEKTICID PRIFATLIV ZA OKOLINATA
Match 050 EC e insekticid koj gi uniπtuva grozdovite molci taka
πto go popreËuva nivniot razvoj (IRI) deluvaj¸i na jajcata i site
stadiumi na larvi. Ja spreËuva sintezata na hitin.
Bidej¸i hitin sozdavaat samo poniskite stadiumi na insekti,
Match050EC ne deluva na vozrasni insekti. Match050EC od site
insekticidi pogodni za integralna zaπtita ima najdolgo
dejstvo i izvonredno e otporen na izmivawe. NaËinot na
dejstvo
(larvicidno i ovicidno) i golemata perzistentnost mu ovoz-
moæuvaat golema prilagodlivost vo vreme na prskaweto (mala
moænost za greπka) i dolgo dejstvo. ObiËno vo naπi uslovi
lozata treba da se prska protiv vtorata generacija na
grozdovi
molci. Prvata generacija obiËno se suzbiva zavisno od
progno-
zata na Zemjodelsko-sovetodavnata sluæba. PreporaËan termin
za suzbivawe na grozdovite molci so insekticidot Match e
pojavata na vtorata i tretata generacija (so pratewe na letot).
ToËnoto vreme za prskawe so Match050EC najdobro go odreduva
prognostiËkata sluæba. PreporaËana doza e 0,8 - 1,0 l/ha.
SistemiËen botriticid so nov naËin na deluvawe. Deluva
so inhibicija na biosintezata na aminokiselinite na
gabata i inhibicija na laËewe na hidrolitiËki enzimi.
Go inhibira procesot na penetracija i postignuva odliË-
na inhibicija na porastot na miceliumot. Ima dolgotrajno
protektivno i dobro kurativno dejstvo. Poradi karakter-
istiËniot naËin na dejstvo nema vkrstena rezistentnost so
dosega poznatite botriticidi. Otporen e na ispirawe od
doædovi ve¸e 2 Ëasa posle tretiraweto.
Pokraj odliËnoto dejstvo protiv sivoto gniewe, Chorus 75WG ima
odliËno dejstvo protiv priËinitelite na kiseloto gniewe i
Glomerella cingulata, a dobro sporedno dejstvo protiv pepelnica i
Guignardia bidwellii.
CHORUS75WG- NOVI MOÆNOSTI ZA SUZBIVAWE NA SIVOTO NIEWE
THIOVITJET80WG-NOVA SOVRE-MENA I EKOLO[KA FORMULACIJA
Thiovit80WG e izvonredno vaæen partner vo programata za
suz-bivawe na pepelnicata kaj vinovata loza. Zoπto se veli deka
Thiovit80WG e najdobar preparat na baza na sulfur?Thiovit e
sulfur vo oblik na vodotopivi granuli koi izvonredno dobro
samodispergiraat vo voda. Na listot ne predizvikuva
oæegotini. Posebnite dodatoci ovozmoæuvaat podobro dejstvo
na sulfurot, ja zgolemuvaat negovata perzistentnost na listot
i
zrnata i spreËuvaat ispirawe. Thiovit reËisi voopπto ne praπi.
Se preporaËuva doza od 3-5 kg/ha pri pojava na bolesta.
posle 2 Ëasa doædovi ne go izmivaat. Mnogu e vaæno πto
Topas100EC ne predizvikuva oæegotini, ne go popreËuva rastot i ne
ostava damki na desertnoto grozje. So Topas100EC treba da se prska
vo doza 0,25 l/ha, od poËetok na cvetaweto pa natamu,
najmnogu 3 pati vo edna vegetacja.
-
����
ULTRACID40WP - PROTIV NAJOTPORNITE ©TETNICI
preparat zavzema svoe mesto vo programata za zaπtita koga
so nasoËenoto suzbivawe sakame da go namalime brojot na
prskawata. Sepak ne smee da se upotrebuva nepromisleno,
tuku tamu kade specifiËnite problemi so πtetnicite baraat
energiËna akcija Ultracid40WP dava edinstveno reπenie. Ima
dolgotraen efekt duri i pri promenlivi vremenski uslovi so
odliËno kontaktno i stomaËno dejstvo. Ultracid40WP e insek-ticid
namenet za suzbivawe na πtetni insekti vo lozarstvoto
koj sodræi aktivna materija metidation (40%).
Uspeπno gi suzbiva grozdovite molci i toa:
Clysia ambiguella (æolt grozdov molec) i Lobesia botrana (siv
groz-dov molec) vo doza od 0,75 do 1 kg/ha. Zelenata cikada
(Empoasca flavescens) i πtitestite voπki (Eulecanium corni,
Pseudococcus citri, Pulvinaria vitis) gi suzbiva vo doza od 1 do
1,5 kg/ha.
BASUDIN600EW- NOVA FORMULACIJA NA SIGURNIOT
INSEKTCID
Basudin e poznato sredstvo za zaπtita na lozata od molci.
Istovremeno uspeπno suzbiva πtitesti voπki i drugi
πtetnici. Novata EW formulacija (koncentrirana emulzija - maslo
vo voda) za korisnicite e mnogu podobra, a bioloπkata
aktivnost e potpolno soËuvana.
Za suzbivawe na grozdovite molci preporaËuvame upotreba na
Basudin 600 EW vo doza 0,75 do 1,0 l/ha. Za suzbivawe na
πtitestite voπki potrebno e upotreba na pogolema doza 1,5 l/ha.
KARATEZEON 5 SC - BRZO I EFIKASNOE
Novata ZEON tehnologija e mikrokapsularna formulacija na dobro
poznatiot preparat KARATE. Goleminata na kapsulite e idealno
podesena da moæe maksimalno da se pokrie lisnata
masa koja se tretira (odnosno rastenieto vo celost), bez da
ostanat nezafateni delovi. Prednost na novata formulacija
e i izvonredniot toksikoloπki odnos kon kulturite, okoli-
nata, rakuvaËite so prskalicite i krajnite konzumenti na
plodovite.
KarateZeon sodræi aktivna materija lambda - cihalotrin, od
Ëetvrta generacija vo grupa na piretroidi. Dejstvoto mu e brzo
i efikasno, osobeno na insekti koi aktivno se dviæat. Osven
brzo, preparatot ima i mnogu dobro rezidualno dejstvo, koe e
rezultat na UV zaπtitnata obvivka na mikrokapsulite.
KarateZeon se primenuva vo koncentracija od 0,01 - 0,015%,
odnosno 0,1 - 0,15 l/ha (10-15 ml za 100 litri voda).
VERTIMEC1,8%EC- AKARICID
BROJ EDEN VO SVETOT
Vertimec 1,8% EC sodræi aktivna materija Abamektin koja brzo
navleguva vo vosoËnite sloevi na rastenieto
kade sozdava depozit koj dolgo ostanuva aktiven i ne se
ispira. Deluva kontaktno i translaminarno i nema vkrstena
rezistencija so nitu eden od postoeËkite akaricidi i insek-
ticidi, a istovremeno ja namaluva pojavata na rezistencija
kaj niv. Izvonredno deluva i na najtvrdokornite πtetnici i
so mnogu mali dozi na aktivna materija so πto stanuva mnogu
pogoden preparat za antirezistentna strategija i integralna
zaπtita na vinovata loza. KarakteristiËno e πto ne se
zadræuva na povrπinata na listot i ve¸e posle 12 Ëasa ne e
πteten za korisnite insekti. Deluva na site vidovi akari-
nozi - pajaci (Panonychus, Tetranychus, Epitrimerus) vo dozi od
0,4 - 0,5
l/ha so preporaka za prskawe pri pojava na prvite podviæni
formi (deluva na site razvojni fazi osven na jajca). Vo
istite
dozi ima dejstvo i na grozdovite molci. Ultracid40WP ve¸e mnogu
godini se primenuva so golem uspeh za suzbivawe na πtetnicite vo
lozarstvoto. I denes ovoj
-
��
TOUCHDOWNSYSTEM4 - TOTALEN SISTEMI»EN HERBICID
Touchdownsystem4 e neselektiven herbicid za uniπtuvawe na site
ednogodiπni i pove¸egodiπni pleveli. Rastenijata go
primaat preku listovite i stebloto, a vo niv se premestuva
sistemiËno (akropetalno i bazipetalno) i gi uniπtuva kako
nadzemnite taka i podzemnite organi. Na pazarot ima mnogu
totalni herbicidi na baza na glifosat, koj e voedno najpro-
davana aktivna materija vo svetot no
Touchdownsustem4 e 4 pati podobar:1. toa e glifosat sonajbrzo
deluvawe
2. ima najdobar ekoloπki profil
3. najpogoden za manipulacija (nema neprijaten miris, ne
peni)
4. najprilagodliv za upotreba (nema potreba od dodavawe na
navlaænuvaË, dobro se meπa so drugi preparati, lesno se
upotrebuva vo kulturi tolerantni na glifosati)
©to e system4 tehnologija ?System 4 tehnologija e glifosat vo
oblik na amoniumovi
soli so aditivi, odnosno t.n. "korisni joni" i komplesen
APGnavalænuvaË. System4 tehnologijata e patentirana i mu
ovozmoæuva na Touchdown system 4 da lesno gi nadmine ve¸e
nabroenite 4 prednosti za uπte novi 4:
1. najdobro se prima vo rastenieto
2. go neutralizira vlijanieto na "slabite joni"
3. najbrzo prodira vo vosoËnite sloevi na kutikulata
4. vo najgolema mera vleguva vo samoto rastenie i najdobro
se
premestuva kon vrvot na rastenieto.
Touchdown system 4 e mnogu fleksibilen herbicid, koj lesno moæe
da se upotrebuva na strniπta, ovoπtarnici, lozovi
nasadi, æelezniËki prugi, nezemjodelski povrπini i drugo.
Vo sluËaj na meπovita zaplevenost se koristi doza od 4-8
l/ha. Ako se prisutni samo ednogodiπni pleveli se primenuva
doza od 2-3 l/ha, za pove¸egodiπni pleveli (pirika, kiselec
i gluvarËe) 5-6 l/ha, a za povivka i zubac 7 l/ha.
Najdobro vreme za upotreba na Touchdown system 4 e vo pro-
let. Po potreba moæe da se povtori prskaweto vo esen posle
berba.
FUSILADEFORTE- SELEKTIVEN GRAMINICID
- SIGURNO I EFIKASNO
Fusilladeforte-sodræi 150 g/l aktivna materija
Fluazifop-p-butil. Toa e selektiven herbicid za uniπtuvawe na
trevni
pleveli. Selektiven e za vinovata loza kako i drugite
πirokolisni kulturi, vo site razvojni fazi. Najdobro e da
se upotrebi vo faza koga plevelite se vo intenziven porast
odnosno koga se visoki 15-20 sm. Posebniot dodatok t.n.
"izolink" tehnologija, ja podobruva primenata na herbicidot
i toa : mnogu teπko se ispira od doædovi, brzinata i inten-
zitetot na vnesuvawe vo rastenijata, selektivnosta i kompat-
ibilnosta so drugite herbicidi. Se preporaËuva upotreba vo
dozi od 0,8-2,0 l/ha, vo zavisnost od prisustvoto i vidovite
na pleveli koi gi suzbivame.
��
PraktiËna primena naoÛa vo korekcija na poniknatite plev-
eli pri poslaboto dejstvo na prethodno primenetite poËveni
rezidualni herbicidi vo uslovi na suπa. Se koristi 1-2 pati
porano naprolet (mart-maj) za uniπtuvawe na ednogodiπnite
pleveli, a pokasno (juni-avgust) so Touchdown se suzbivaat i
pove¸egodiπnite. Gramaxone se koristi i za desikacija - uniπtuvawe
na lisnata masa.
GRAMOXONE50EC-HEMISKA MOTIKA
-
��
Preduslov za uspeh e dobroto poznavawe
na bolestite i sredstvata za zaπtita
na rastenijata. Osnovno naËelo vo
programata za prskawe za zaπtita na
vinovata loza od bolesti e upotrebata
na sredstva od pove¸e hemiski grupi.
Taka se izbegnuva opasnosta od pojava
na otpornost (rezistencija). Vaæno e i
vremeto na primena na fungicidite. Za
sekoja hemiska grupa fungicidi bitno e
da vo programot na prskawe ja primen-
ime vo momentot koga nejzinite svojstva
¸e bidat najdobro iskoristeni. Vo loz-
arstvoto sistemiËnite kurativni fun-
gicidi najdobro e da se primenat pre-
ventivnopred pojava na vidlivi znaci na
bolesta.
Nestabilnite vremenski uslovi (vrneæi),
buen porast i zamav na bolesta vo vreme
na cvetaweto uslovuvaat upotreba
na fungicidi koi se odlikuvaat so
sistemiËnost (brzo navleguvawe vo
rastenieto-bez opasnost od ispirawe,
πto obezbeduva zaπtita na noviot
prirast) i kurativnost (deluvawe na
gabata i posle infekcijata). Za zaπtita
od plamenicata na ovie barawa im
odgovara fungicidot Ridomil Gold, koj pravilno upotreben sekoja
godina, gi
dokaæuva svoite vrvni svojstva. Protiv
pepelnicata vo toa vreme e najuspeπen
fungicidot od triazolnata grupa Topas100EC.
Programa za prskawe protiv bolesti
��
-
�1
Pro
gram
a za
zaπ
tita
na
vino
vata
loz
a so
fun
gici
di o
d Sy
ngen
ta
0113
1557
6171
7581
Apr
ilM
ajJu
niJu
li
Avg
ust
BR
AV
O
RID
OM
IL G
OLD
RID
OM
IL G
OLD
CO
MB
I
SWIT
CH
CH
OR
US
TOPA
S 10
0
Plas
mo
par
avi
tico
la
Pho
mo
psi
s
Un
cin
ula
nec
ato
r
Bo
tryt
is
THIO
VIT
JET
QU
AD
RIS
Pho
mo
psi
s (C
rn
a d
am
ka
vo
st)
Plas
mo
par
a vi
tico
la (
Pl
am
en
ic
a)
Un
cin
ula
nec
ato
r (P
ep
el
ni
ca
)B
otr
ytis
(S
iv
o g
ni
ew
e)
�0
Plamenicata moæe da gi napadne zrna-
ta na grozdot se dodeka ne dostignat
golemina na zrno graπok (5-7mm) i dode-
ka ne poprimat vosoËen polep, iako i
posle ovoj period moæna e zaraza preku
drπkite na zrnata kade lisnite stomi se
uπte otvoreni. Vo toj period preporaËuva
me upotreba na fungicidot Quadris 25SC, bidej¸i so svoeto
specifiËno dejstvo bez konkurencija najdobro gi zaπtituva
listovite od plamenica i pepelnica.
Vo periodot pred i posle upotrebata
na sistemiËni fungicidi preporaËuvame
upotreba na kontaktniot fungicid Bravo500SCkoj izvonredno se
nadopolnuva vo programata za zaπtita od bolesti.
-
��
Preparati za zaπtita na lozovite nasadi
��
Pro
gram
a za
zaπ
tita
na
vino
vata
loz
a so
her
bici
di i
ins
ekti
cidi
od S
ynge
nta
0113
1557
6171
7581
Apr
ilM
ajJu
niJu
li
Avg
ust
MA
TCH
, ULT
RA
CID
, BA
SUD
IN, K
AR
ATE
ZEO
N
OLE
OU
LTR
AC
ID,
VER
TIM
EC
Gr.
Mol
ec
Aka
rino
za
erin
oza
Ple
veli
Hlo
rozaA
kari
noza
, eri
noza
L. b
otr
ana,
E a
mb
igu
ella
(G
ro
zdo
vi
mo
lc
i)
Hlo
roza
Ple
veli
SEQ
UES
TREN
E
TOU
CH
DO
WN
, FU
SILA
DE
FOR
TE,
GR
AM
OX
ON
E
-
RidomilGoldCombi45WG• sodræi metalaksil -M 5%, i Folpet 40%•
zaπtita od plamenica vo faza pred cvetawe: 2 kg/ha
RidomilGoldMZ68WG• sodræi metalaksil-M- 40g/kg i mankozeb - 640
g/kg• zaπtita od plamenica vo vreme na cvetawe: 2,5 kg/ha
Quadris25SC• sodræi azoksistrobin - 250 g/l• zaπtita od
plamenica i pepelnica: 0,75 l/ha
Topas100EC• sodræi penkonazol - 100 g/l• zaπtita od pepelnica:
0,25 l/ha
Bravo500SC• sodræi hlortalonil 515 g/l• zaπtita od plamenica,
crvena paleæ, sivo gniewe, crna
damkavost, vo doza 2 - 3 l/ha
ThiovitJet80WG• sodræi granuliran sulfur - 800 g/kg• zaπtita od
pepelnica: 3-5 kg/ha
Switch62,5WG• sodræi ciprodinil - 375 g/kg i fludioksonil - 250
g/kg• zaπtita od sivo gniewe: 0,4-0,8 kg/ha
Chorus75WG• sodræi ciprodinil 750 g/kg• zaπtita od sivo gniewe:
0,3 kg/ha
Basudin600EW• sodræi diazinon - 600 g/l• zaπtita od molci:
0,75-1,0 l/ha, πtitesti voπki 1,5 l/ha
��
Ultracid40WP• sodræi metidation 40%• zaπtita od molci 0,75 -1
kg/ha, πtitesti voπki 1 - 1,5 kg/ha
Karate2,5EC• sodræi lambda-cihalothrin - 25 g/l, odnosno 37,5
g/kg• zaπtita od grozdovi molci: o,2-0,3 l/ha, odnosno 250 g/ha
Match050EC• sodræi lufenuron - 50 g/l• suzbiva grozdovi molci:
0,8-1,0 l/ha
Vertimec1,8%EC• sodræi abamektin 18 g/l• zaπtita od pajaci i
grozdovi molci vo doza od 0,4-0,5 l/ha
TouchdownSystem4• sodræi sulfosat- 480 g/l• od 1,5 do 8 l/ha:
zavisno od plevelite
Fusiladeforte• sodræi fluazifop - p - butyl 150 g/l• selektivno
suzbivawe na trevni pleveli vo doza od 0,8 -
2,0 l/ha zavisno od plevelite.
Gramoxone• sodræi Parakvat 20 g/l• suzbiva ednogodiπni i
pove¸egodiπni pleveli - totalen
herbicid
• deluva mnogu brzo - za 3-5 dena se suπat • ne ostanuvaat
rezidui vo poËvata
��
-
��
PE
PE
LN
IC
A -
st
rat
egi
ja n
a za
πt
it
a
01 -
13
pote
ruva
we
nal
asta
ri
55 -
57
pred
cut
ewe
69 -
71
posl
e cu
tew
e75
- 7
9go
lem
ina
nagr
aπok
79 -
85
proπ
arok
TOPA
S 10
0 (2
-3X
) Q
UA
DR
IS (
2-3X
)
po
Ëe
tok
na
up
otr
eb
a z
ae
dn
oso
si
ste
mi
k p
ro
tiv
pl
am
en
ic
ata
Thio
vit
Jet
��
PL
AM
EN
IC
A -
st
rat
egi
ja n
a za
πt
it
a
01 -
13
pote
ruva
we
nal
asta
ri
55 -
57
pred
cut
ewe
69 -
71
posl
e cu
tew
e75
- 7
9go
lem
ina
nagr
aπok
79 -
85
proπ
arok
BR
AV
ORI
DO
MIL
GO
LD C
OM
BI,
RID
OM
IL G
OLD
MZ
(2-3
X)
QU
AD
RIS
(2-
3X)
las
tari
naj
mno
gu 3
0 cm
:po
Ëeto
k na
upo
treb
a na
sis
tem
ik !!
!
-
��
75 - 79golemnina na
graπok
79 - 85proπarok
Plamenica (Plasmopara)
Pepelnica (U. necator)
Prihrana
Plamenica (Plasmopara)
Pepelnica (U. necator)
Grozdovi molci
(L. botrana, E.ambiguella)
Sivo gniewe
Prihrana
2,5
0,75 ili 2,5
0,75 ili
0,25 ili 0,2
2-4
1 ili 1
1 ili 0,8
0.4 ili 0,2-0,3
0,4-0,6 ili 0.3
0.3-0.5kg/Dek
2,5
0,75 ili 2,5
0,75 ili
0,25 ili 0,2
2-4
0.3-0.5kg/Dek
Ridomil Gold MZ 68 WG
Quadris 25 SC ili Bravo 500 EC
Quadris 25 SC ili
Topas 100 EC ili Tilt 250 EC
+ Thiovit Jet 80 WG
Fertilider 9-5-4 FL Magical
Ridomil Gold MZ 68 WG
Quadris 25 SC ili BRAVO 500 EC
Quadris 25 SC ili
Topas 100 EC ili Tilt 250 EC
+ Thiovit Jet 80 WG
Match ili Chromorel D
ili Ultracid 40 WP ili Basudin 600 EW
Vertimec 1,8 EC ili
Karate Zeon 5 SC
Switch 62,5 WG ili Chorus 75 WG
Fertilider 4-6-9 ili FL Magical
87 - 88pred berba
Sivo gniewe
(B. cinerea)
Pepelnica
(U. necator)
0,4-0,6 ili 0.3*
3-6
Switch 62,5 WG ili Chorus 75 WG
Thiovit Jet 80 WG
* pomalata doza (0,4kg/ha) ako se prska samo vo zonata na
grozdovite.
��
RAZVOJNA FAZA
BIOLO©KI PROBLEM
PREPARAT DOZA(l,kg/ha)
PROGRAMA ZA ZA©TITA NA VINOVATA LOZA
01 - 05babrewe na papki
11 - 13poteruvawe na
lastari
55 - 57pred cutewe
69 - 71posle cutewe
Eskorioza (Phomopsis)
Akarinoza, erinoza
Hloroza
Pepelnica (U. necator)
2,5-3
4
25 g/Ëokot
3 - 6
Bakarna var ili Folpet
Oleo Ultracid 100 EC
Seqestrene 138
Thiovit Jet 80 WG
Eskorioza (Phomopsis)
Plamenica (Plasmopara)
Pepelnica (U. necator)
Plamenica (Plasmopara)
Pepelnica (U. necator)
Grozdovi molci
(L. botrana, E. ambiguella)
Prihrana, Hloroza
Ridomil Gold Combi 45 WG
Topas 100 EC ili Tilit 250 EC
+ Thiovit Jet 80 WG
Match ili Chromorel D ili
Ultracid 40 ili Basudin 600 EW
ili Vertimec ili Karate Zeon 5SC
Fertilider Fe-Mn ili FL 9-5-4
2
0,25 ili0,20
2-4
0,8 ili 1
1ili 0,8
0,4; 0,2-0,3
0,3-0,5 l/dek
Plamenica (Plasmopara)
Pepelnica (U. necator)
Grozdovi molci
(L. botrana, E. ambiguella)
Sivo gniewe (B. cinerea)
Metla-koπtan (Sorghum),
edno i pove¸egod. pleveli
Prihrana
Ridomil Gold MZ 68 WG
Topas 100 EC ili Tilt 250 EC
+ Thiovit Jet 80 WG
Match ili Basudin 600 ili
Ultracid 40 ili
Vertimec ili Chromorel D
Karate Zeon 5 SC
Switch 62,5 WG ili Chorus 75 WG
Fusilade Forte
Touchdown System 4
Fertilider 9-5-4
2,5
0,25 ili 0,20
2-4
0,8 ili 0,8
1 ili
0,4 ili 1
0,2-0,3
0,4-0,6 ili 0.3
1-1,2
1,5-7
0.3-0.5kg/Dek
2
3 - 6
Bravo 500 EC
Thiovit Jet 80 WG
-
Zabeleπki
�0
Zabeleπki
�1
-
��
Za site ponatamoπni informacii obratete se na:
HROMOS-PESTICIDI d.o.o.Skopje, ul.: Dame Gruev 5/3
Tel.: 02 3113 292
Faks: 02 3115 061
e-mail:[email protected]
