Upload
victoria-kamasa
View
664
Download
3
Embed Size (px)
Citation preview
RÓŻNE KULTURY, RÓŻNE JĘZYKI, RÓŻNE AKTY MOWYANNA WIERZBICKA
GŁÓWNA TEZA
„Różne kultury znajdują wyraz w różnych systemach aktów mowy” (s. 194)
KIERUNEK WPŁYWU
KULTURA JĘZYK
KIERUNEK WNIOSKOWANIA
WIDZĘ/ WIEM
SPRAWDZAM WNIOSKUJĘ
KIERUNEK WYJAŚNIANIA
WIDZĘ/ WIEM
• RÓŻNICE KULTUROWE
• RÓŻNICE JĘZYKOWE
SPRAWDZAM
• RÓŻNICE JĘZYKOWE
WNIOSKUJĘ
• WPŁYW KULTURY NA JĘZYK
KIERUNEK WYJAŚNIANIA
KULTURA JĘZYK
STRUKTURA WYJAŚNIANIA
PRZYKŁADYJĘZYK.
INTERPRET. SEMANT.
PRZYKŁADÓW
WYJAŚNIENIE KULTUROWE
WYBRANE AKTY MOWY
RADY polski: zwykle forma rozkaźnika; angielski: bardziej pośrednio;
metoda: relacjonowanie przy pomocy czasownika radzić
PROŚBY ANGIELSKI:
bardzo rzadkie używanie rozkaźnika; przede wszystkim w formie pytań; m.in. pytania typu: Why don’t you… specyficzne środki do wyrażania próśb w stylu pytajnym;
INTERPRETACJA: założenie kulturowe: każdy ma prawo do własnych uczuć (…) jeśli chcę wpływać na czyjeś działania, muszę uświadomić sobie, że inni też mają własne uczucia, pragnienia i przekonania i nie muszą być one zgodne z moimi (s. 203)
PROŚBY POLSKI:
przede wszystkim użycie rozkaźnika; łagodzone zdrobnieniami; silniejszy środek: bezokolicznik:
PYTANIA DODANE ANGIELSKI:
wielka rozmaitość form; używane bardzo często;
INTERPRETACJA: „głęboko zakorzeniony zwyczaj „odnotowywania możliwych różnic w zakresie indywidualnych punktów widzenia” (s.204) POLSKI:
pięć czy sześć słów; używane znacznie rzadziej;
INTERPRETACJA: „polska tradycja kulturowa nie składnia do nieustannego zwracania uwagi na „głos” innych ludzi, na inne punkty widzenia” (s.206)
OPINIE ANGIELSKI:
powściągliwość opinii; wyrażana zawsze jako opinia; bogactwo środków (także bardzo potocznych) do mówienia „moim zdaniem”
INTERPRETACJA: „powściągliwość opinii idzie w parze z powściągliwością pytań pośrednich, sugestii czy próśb. Mówiący unikają wywierania nacisku (…)” (s.209) POLSKI:
wyrażane stanowczo; nie różnią się od stwierdzania faktów; rzadko wyrażane jako czyjaś opinia;
OKRZYKI ANGIELSKI:
częste; dotyczą przeważnie rzeczy miłych; mogą być w formie z pytaniem; konwencjonalny środek uprzejmości;
INTERPRETACJA: „powściągliwość w mówieniu stosuje się w angielskim do opinii i odczuć wyrażanych spontanicznie, nie zaś do tych, które, jak się przypuszcza są podzielane przez innych” (s.210)
POLSKI: wyłącznie twierdzące; dotyczą raczej rzeczy niemiłych niż miłych;
ŚWIADECTWA LEKSYKLANE
privacy; personal remarks; compromise;
WARTOŚCI KULTUROWE
obiektywizm; serdeczność; kurtuazja;
PODSUMOWANIE
PO CO?
podróżnicy; uczący się języków obcych; biznesmeni międzynarodowi;
JAK TO SPRAWIDZIĆ?
1. Wybierz dowolną tezę z tekstu.2. Wybierz metodę, przy pomocy której można ją sprawdzić.3. Zaproponuj szkic takiego badania.
TEKST:A. Dąbrowska, Tę żabę trzeba
zjeść… Językowo-kulturowy obraz żaby w polszczyźnie, Język a
kultura, t. 13
DEBATA OKSFORDZKA: podział ról;
propozycja bibliografii;