16
Slí na nOileán Fómhar / Autumn 2011 Eagrán / Issue 06 Maoinithe ag Rialtas na hÉireann faoin bPlean Forbartha Náisiúnta, 2007 - 2013 San Eagrán Seo 2 Cartlann Digiteach Raidió & Scannáin Oileáin Dhún na nGall Donegal Islands Film and Radio Digital Archive 3 Caomhnú & Uasghrádú Oidhreacht na Tuaithe Conservation & Upgrading of the Rural Heritage 4 An Clár Forbartha Tuaithe Deontais íoctha 5 The Rural Development Programme Grants Paid 7 The Ocean Runner ag sábháil sár-luamh Rambler 100 Ocean Runner rescues Super Yacht Ramber 100 8 Dhá Thogra Nuálacha Cultúrtha Inis Oírr 9 Two Innovative Cultural Projects Developed in Inis Oírr Contents 10 Bíodh a Fhios Agat do Chearta! Cártaí Leighis Know Your Rights! Medical Cards 11 Athruithe sa Phacáiste Sochar Teaghlaigh Changes in the Household Benefits Package 12 Pinsin leasa shóisialaigh agus céilí féinfhostaithe Social welfare pensions & spouses of self- employed 13 An Scéim um Rothaíocht chun na hOibre Cycle to Work Scheme 14 Cúrsa Léiriú ar na Meáin Sóisialta CourseIntroduction to Social Media 15 Taispeántas Ealaíne, Féile Ceoil agus Lá Oidhreachta ar Oileán Chliara, Maigh Eo Art Exhibition, Music festival & Heritage Day on Clare Island, Mayo The Ocean Bank ag sábháil an Sár-Luamh Rambler 100 The Ocean Bank rescues the Super Yacht Rambler 100 (Scéal Iomlán Lthn 7/ Full Story P7)

Slí na nOileán¡n-06... · 2019-05-20 · Slí na nOileán 2 Fómhar / Autumn 2011 Cartlann Digiteach Raidió agus Scannáin Oileáin Dhún na nGall Donegal Islands Film and Radio

  • Upload
    others

  • View
    13

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Slí na nOileán¡n-06... · 2019-05-20 · Slí na nOileán 2 Fómhar / Autumn 2011 Cartlann Digiteach Raidió agus Scannáin Oileáin Dhún na nGall Donegal Islands Film and Radio

Slí na nOileán

Fómhar / Autumn 2011 Eagrán / Issue 06

Maoinithe ag Rialtas na hÉireann faoin bPlean Forbartha Náisiúnta, 2007 - 2013

San Eagrán Seo

2 Cartlann Digiteach Raidió & Scannáin Oileáin Dhún na nGall Donegal Islands Film and Radio Digital Archive 3 Caomhnú & Uasghrádú Oidhreacht na Tuaithe Conservation & Upgrading of the Rural Heritage 4 An Clár Forbartha Tuaithe – Deontais íoctha 5 The Rural Development Programme — Grants

Paid 7 The Ocean Runner ag sábháil sár-luamh Rambler 100 Ocean Runner rescues Super Yacht Ramber 100 8 Dhá Thogra Nuálacha Cultúrtha Inis Oírr 9 Two Innovative Cultural Projects Developed in Inis Oírr

Contents

10 Bíodh a Fhios Agat do Chearta! Cártaí Leighis Know Your Rights! Medical Cards 11 Athruithe sa Phacáiste Sochar Teaghlaigh Changes in the Household Benefits Package 12 Pinsin leasa shóisialaigh agus céilí féinfhostaithe Social welfare pensions & spouses of self- employed 13 An Scéim um Rothaíocht chun na hOibre

Cycle to Work Scheme 14 Cúrsa Léiriú ar na Meáin Sóisialta Course—Introduction to Social Media 15 Taispeántas Ealaíne, Féile Ceoil agus Lá Oidhreachta ar Oileán Chliara, Maigh Eo

Art Exhibition, Music festival & Heritage Day on Clare Island, Mayo

The Ocean Bank ag sábháil an Sár-Luamh Rambler 100

The Ocean Bank rescues the Super Yacht Rambler 100

(Scéal Iomlán Lthn 7/ Full Story P7)

Page 2: Slí na nOileán¡n-06... · 2019-05-20 · Slí na nOileán 2 Fómhar / Autumn 2011 Cartlann Digiteach Raidió agus Scannáin Oileáin Dhún na nGall Donegal Islands Film and Radio

Slí na nOileán 2 Fómhar / Autumn 2011

Cartlann Digiteach Raidió agus Scannáin Oileáin Dhún na nGall

Donegal Islands Film and Radio Digital Archive

Tá ábhar ó Oileáin Dhún na nGall seo a leanas sa chartlann

There is material from the following Donegal islands in the archive:

Toraigh, Árainn Mhóir, Inis Fraoigh, Inis Caorach, Inis Mhic an Doirn, Gabhla, Uaighe, Inis Meáin, Inis

Oirthir, Inis Bó Finne & Oileán Ruaidh.

Bhunaigh Féile Ealaíona Earagail cartlann

digiteach le maoiniú ó Chomhar na nOileán,

Comhairle Contae Dhún na nGall agus na

heagraíochtaí pobail a dhéanann ionadaíocht ar na

hoileáin amach ó chósta Dhún na nGall. Is ábhar

teilifíse, físeáin agus raidió a bhaineann leis na

hoileáin amach ó chósta Dhún na nGall ó na

1950ídí go dtí an lá atá inniu ann atá sa chartlann

seo.

Tá comhpháirtithe an tionscadail fíor-bhródúil as.

Tá an cartlann digiteach seo ar fáil don phobal le

féachaint air saor in aisce in Árainn Mhór, in

Oileán Thoraigh, i Leabharlann Ghaoth Dobhair

agus i Músaem Contae Dhún na nGall. Insítear

s t a i r c h u l t ú r t h a ,

s h ó i s i a l t a a g u s

eacnamaíochta Oileáin

Dhún na nGall den chéad

uair. Tríd an ábhar atá sa

chnuasach seo is féidir

éisteacht le saothair

Bhéaloidis Seamús Ennis

agus Seán Ó hEochaidh a

rinneadh taifeadadh orthu

sna 50ídí. Tugtar léargas

ar na cinntí deacra a bhí

ar na hoileánaigh a

dhéanamh sna 1960ídí

agus a n-oileáin á

bhfágáil agus iad ag

athlonnú go dtí an mórthír. Feictear chomh gar is a

chuaigh Toraigh go dídhaonrú sna 70ídí; na

feachtais a tharla chun seirbhísí bunúsacha uisce,

iompair, calafoirt agus oideachais a bhaint amach

ar Thoraigh agus ar Árainn Mhór sna 80ídí; an

ghluaiseacht chun athdhaonrú a dhéanamh ar na

hoileáin bheaga sna 90ídí agus na seirbhísí a

baineadh amach sa mhílaois nua a chabhraigh le

buanú daonraí na n-oileán.

Tá pleanáil ar siúl i láthair na huaire maidir le

céim 2 agus beidh tuilleadh ábhair á chur isteach

sa chartlann, ar nós griangrafanna agus altanna

clóite, chomh maith le taighde ar úsáid ionaid

ríomhairí chun eolas a chur ar fáil do thurasóirí.

Earagail Arts Festival, with funding from

Comhar na nOileán Teo, Donegal County

Council and the community organisations that

represent the offshore islands in Donegal have

established a digital archive of television, video

and radio material relating to the offshore islands

of Donegal from the 1950s to the present day.

This project is one that the project partners are

rightfully proud of. This digital archive, which is

available for free public viewing in Árainn

Mhóir and Oileáin Thoraigh and also in

Leabharlann Ghaoth Dobhair and the Donegal

County Museum tells the social, cultural and

economic history of the islands of Donegal for

the first time. Through

the material contained in

this collection it's

possible to listen to the

folklore collections of

Seamús Ennis and Seán

Ó hEochaidh that were

recorded on the islands

in the 1950s; understand

the painful decisions that

s o m e i s l a n d

communit ie s were

taking in the 1960s to

leave their islands and re

-locate to the mainland;

see how close Toraigh

actually came to depopulation in the 1970s; the

campaigns for basic services such as water,

transport, harbours and education on Toraigh and

Árainn Mhóir in the 1980s; the drive to re-

populate the smaller islands in the 1990s and the

achievement of services which allow

stabilization of island populations in the new

millennium.

A phase 2 is currently being planned that will see

further material inputted into the archive such as

photographs and printed articles. The use of the

computer outlets for visitor information is also

being examined.

Máirín Uí Fhearraigh

©Eoghan Mac Gairbheith

Page 3: Slí na nOileán¡n-06... · 2019-05-20 · Slí na nOileán 2 Fómhar / Autumn 2011 Cartlann Digiteach Raidió agus Scannáin Oileáin Dhún na nGall Donegal Islands Film and Radio

Slí na nOileán 3 Fómhar / Autumn 2011

Comhar na nOileán is issuing a special call for

projects in the area of Conservation, Culture,

Heritage and Alternative Energy as we still

have a lot of funds in this measure.

Please see below examples of the types of

projects which can be funded in this area:

Comhar ag lorg iarratais ar leith faoi Chaomhnú, Cultúr, Oidhreacht agus Fuinneamh

Inathnuaite

Special Call for Conservation, Culture, Heritage and Alternative Energy Projects!

Má tá aon smaointe nó cheisteanna agat faoi seo, téigh i dteagmháil le d‘Oifigeach Forbartha

If you have any ideas or questions about this, please do not hesitate to contact your Project

Development Officer

Mary Lavelle (087) 287 2929 [email protected]

Máire Uí Mhaoláin (099) 75096 [email protected] (Gaeltacht)

Tá Comhar na nOileán ag lorg iarratais ar leith

faoin rannóg Caomhnú, Cultúr, Oidhreacht

agus Fuinneamh Inathnuaite mar go bhfuil go

leor maoiniú fágtha don bheart seo.

Féach thíos samplaí den chineál tograí ar féidir

maoiniú a fháil orthu sa rannóg seo:

Samplaí de thograí a mhaoinigh Comhar

na nOileán sa rannóg go dtí seo:

Ceannacht brúiteoir gloine

Ceannacht fearas taifeadadh d‘Ionad

Oidhreachta

Cur le chéile cartlann closamhairc na n-oileán

Ceannacht innill cuilteála

Cur le chéile agus léiriú dráma pobail

bunaithe ar stair agus ar bhéaloideas an

oileáin

Taispeántas Éadaí Traidisiúnta an Oileáin

Foilsiú saothair grúpa scríbhneoirí áitiúla

Foilsiú leabhar logainmneacha

Clár faisnéise

Samplaí de thograí atá maoinithe ag

comhlachtaí LEADER eile:

Staideár Féidearthachta ar phoitéinseal mhicri

-hidrileictreachas

Staideár Féidearthachta ar chaomhnú Séipéal

Meánaoiseach áitiúil

Taighde, fearas agus bailiúchán béaloidis

agus staire áitiúil

Tógáil áis stórála do shíolta prátaí oidhreachta

Staideár ar bhainistiú bruscair

Staideár Féidearthachta ar Fhuinneamh

Inathnuaite— díleá anaeróbach

Examples of projects already supported by

Comhar na nOileán under this measure:

Purchase of glass crusher

Purchase of equipment for heritage centre

Compilation of audio visual island archive

Purchase of quilting machine

Production and performance of community

drama based on island history and folklore

Exhibition of traditional island clothing

Publication of the work of local writers‘

group

Publication of a book of place names

Documentary film

Examples of projects supported by other

Leader Companies:

Feasibility study on the potential of micro

hydro electricity

Feasibility study on the conservation of a

local Medieval Church

Research, equipment and collection of oral

history and folklore

Construction of storage facility for heritage

potato seeds

Waste management study

Feasibility study on Renewable Energy –

Anaerobic Digestion

Griangraf ó Nuacht RTÉ

Still from RTE News 1960

Patsy Dan Rodgers & Derek

Hill, Oileán Thoraigh

Page 4: Slí na nOileán¡n-06... · 2019-05-20 · Slí na nOileán 2 Fómhar / Autumn 2011 Cartlann Digiteach Raidió agus Scannáin Oileáin Dhún na nGall Donegal Islands Film and Radio

Slí na nOileán 4 Fómhar / Autumn 2011

Murray Grant

Fuair Murray Grant deontas de €1,025.00 le turas lae

eachtraíochta a eagrú ó Chathair na Mart go hInis Bó

Finne. D‘úsáid sé an deontas le haghaidh fógraíocht ar

an mionbhus, comharthaíocht, foilsiú 20,000 bróisiúr

agus réiteach an suíomh idirlín.

Gerard Sullivan, Bád Chlós Oileán Bhéara

Tugadh deontas €3,490.00 do Gerard Sullivan, Bád

Chlós Oileán Bhéara le fearas & aonad aisghabhála a

cheannacht chun fáil réidh le hábhar dramhaíola go

sábháilte. De bhrí gur b‘é nádúr an ghnó a bheith ag

déanamh athchóiriú ar bháid, bíonn go leor ábhar

tuaslagóra as péint agus ábhar eile ar gá fáil réidh leis

ar bhealach sábháilte. Faoí láthair stóráiltear an t-

ábhar i ndrumaí agus tugtar as sin é go dtí an mórthír 4

h-uaire sa mbliain áit a bhfuil comhlacht ábalta é a

thógáil agus é a phróiseáil. Leis an gcóras atá

beartaithe beidh Bás Clós Oileán Bhéarra ábalta an

obair seo a dhéanamh ar an láthair. Tar éis próiseála,

ní bheidh ach 5% den ábhar dramhaíola le dul chuig an

mhór thír mar gur féidir an chuid eile de a úsáid mar

thanaítheoirí péint. Níos tábhachtaí fós, laghdófar an

lorg carbóin agus an chontúirt a bhaineann lena bheidh

ag iompar ábhar dramhaíola mar seo.

Seán Harrington

Íocadh deontas de €14,050.00 le Sean Harrington le

craein a shuiteáil ar a bhád tuga.

Inis Toirc

Tugadh deontas de €1,690.00 le traenáil

cócaireachta a chur ar fáil do sholáthraí

turasóireachta ar Inis Toirc.

Comharchumann Oileán Árainn Mhór

Fuair Comharchumann Oileán Árainn Mhór

€1,680.00 i gcomhair ranganna cócaireachta le

Frank Moynihan do dhaoine atá ag obair i dtionscal

na turasóireachta. Tugadh cúnamh deontais freisin

de €2,700.00 le físeán a dhéanamh faoi Oileán

Árainn Mhóir.

Comharchumann Chléire

Fuair Comharchumann Chléire €3,020.25 chun

athfheistiú a dhéanamh ar an gcaidéal breosla agus

díosail ar Oileán Chléire. Is córas cárta sochair/

dochair atá i bhfeidhm, rud a chiallaíonn nach

mbeidh ar bhall foirne a bheith i láthair chun

seachadadh a dhéanamh ar an mbreosla agus beidh

teacht i bhfad níos easca ag muintir an phobail air.

Tá an Comharchumann ábalta monatóireacht níos

fearr agus tomhais níos fearr a dhéanamh ar an méid

breosla a theastaíonn.

Fuair siad €5,707.50 chomh maith chun leabhar

grianghrafadóireachta ó Oileán Chléire le píosaí

próis le Chuck Kruger a dhéanann cur síos ar an saol

ar an oileán le 20 bliain anuas a fhoilsiú.

Clár Forbartha

Tuaithe -

Deontais íoctha

Obair ar Pháirc Uile Aimsire / Work in Progress on Astroturf

Page 5: Slí na nOileán¡n-06... · 2019-05-20 · Slí na nOileán 2 Fómhar / Autumn 2011 Cartlann Digiteach Raidió agus Scannáin Oileáin Dhún na nGall Donegal Islands Film and Radio

Slí na nOileán 5 Fómhar / Autumn 2011

Comhar Caomhán Teo

Fuair Comhar Caomhán Teo an chéad íocaíocht de

€8,590.31 le huasghrádú a dhéanamh ar leithris poiblí

an ionad campála agus iad a réiteach le bheith

feiliúnach do dhaoine faoi mhíchumas, agus le

painéil ghrianda, sorn comhdhlúthadáin, aláram tine,

fuinneoga, doirse agus leithris nua a shuiteáil. Fuair

siad €35,834.50 le Páirc Uile Aimsire 5 an taobh a

thógáil in aice le páirc peile Inis Oírr.

Seomraí Só Inis Meáin

Fuair Seomraí Só Inis Meáin cabhair deontas de

€10,938.57 le moltaí a rinne comhairleoir Michelin

maidir le huasghrádú a chur i bhfeidhm.

Tim O’Leary

€1,170.75 a fuair Tim O’Leary le gnó rothair ar cíos

ar an oileán a bhunú. Tá mapa simplí déanta aige den

oileán freisin.

Comharchumann Thoraí

Fuair Comharchumann Thoraí €1,760 do ranganna

cócaireachta le Frank Moynihan a chur ar fáil do

dhaoine atá ag obair i dtionscadal na turasóireachta

.

Majella McMullan

Tugadh deontas de €4,987.50, do Majella Mc Mullan

le staidéar féidearthachta a dhéanamh ar bhunú Ionad

Teiripe Iomlánaíoch ar Oileán Árainn Mhór, Dún na

nGall.

Áras Éanna, Inis Oírr

€4,903.16 a fuair Áras Éanna, Inis Oírr le treallamh

físe agus fuaime a fháil don amharclann.

Comhar na nOileán Teo

Fuair Comhar na nOileán Teo íocaíocht de

€27,802.02 do thogra faoi úsáid fuinnimh i mbealach

inmharthanacht sna oileáin. Is comhpháirtíocht atá

ann idir na grúpaí ar a bhfuil freagracht na n-oileán

sa Danmhairg agus sa tír seo.

Rural Development

Programme -

Grants Paid

Rothair ar Cíos / Bicycle Hire Tim O’Leary

Murray Grant

Murray Grant received grant aid of €1,025.00 for an

all inclusive adventure day trip from Westport to

Inishbofin. The promoter used the grant aid to part

fund the mini-bus graphics, signage, production of

20,000 brochures and the design of a website.

Gerard Sullivan- Bere Island Boat Yard

Grant aid of €3,490.00 was paid to Gerard Sullivan,

Bere Island Boat Yard for the purchase and

installation of a waste solvent recovery unit. The

repair and maintenance of boats results in large

quantities of waste paints, solvents etc., which need to

be disposed of in a safe manner. At present, the waste

is stored in non-leak drums and transferred to the

mainland approximately 4 times per year where a

company takes it away for safe processing. By using

this machine on Bere Island, the company will be able

to process the paints themselves. After processing,

only 5% of the waste will be transported as the end

processed product can be used as thinners for new

paint. More importantly, the carbon footprint and the

risk of an accident occurring while transporting waste

material will be greatly reduced

Sean Harrington

Seán Harrington received grant aid of €14,050 for the

installation of a crane on a tug boat.

Inishturk Community Club Limited

Inishturk Community Club Limited received funding

of €1,690.00 to run a cookery training course for the

tourism operators on the island.

Comharchumann Oileán Árainn Mhór Comharchumann Oileán Árainn Mhóir received

€1,680 for cookery demonstration classes by Frank

Moynihan for people working in the tourism industry.

They also got funding of €2,700 for a promotional

video showcasing Árainn Mhóir.

Comharchumann Chléire Teo

A grant of € 3,020.25 was paid to Comharchumann

Chléire Teo for the refit of fuel and diesel pump. The

system will be a credit/debit card user system and will

not require staff to be present to deliver fuel. This

will ensure efficiency and consistent provision and

will allow the Comharchumann to monitor quantities.

They also received funding of €5,707.50 to publish a

book of photographs of Oileán Chléire together with

selected writings from Chuck Kruger, reflecting on

life on the island over the past 20 years.

Page 6: Slí na nOileán¡n-06... · 2019-05-20 · Slí na nOileán 2 Fómhar / Autumn 2011 Cartlann Digiteach Raidió agus Scannáin Oileáin Dhún na nGall Donegal Islands Film and Radio

Slí na nOileán 6 Fómhar / Autumn 2011

Comhar Caomhán Teo Comhar Caomhán Teo received the first phase

payment of €8,590.31 to upgrade the public toilets in

the camp site, to provide disabled access, to install sun

panels, a condenser burner, fire alarm, new windows,

doors and toilets. They also got funding of

€35,834.50, which is the first phase payment, to

develop a 5 a side All-Weather Astroturf pitch beside

Inis Oírr football pitch.

Seomraí Só Inis Meáin

Seomraí Só Inis Meáin received grant aid of

€10,938.57 to implement the recommendations of the

Michelin advisor in terms of upgrading.

Tim O’Leary

Grant aid of €1,170.75 was paid to Tim O‘Leary , who

runs the registered ferry to and from Whiddy Island to

set up a bicycle hire business. He also printed out a

very simple map of the Island which promotes areas of

special interest.

Comharchumann Thoraí Comharchumann Thoraí received €1,760.00 for

cookery demonstration classes by Frank Moynihan

for people working in the tourism industry.

Majella Mc Mullan

Majella McMullan received funding of €4,987.50 for

a feasibility study for the setting up of a Holistic

Therapy Centre on Árainn Mhóir.

Áras Éanna, Inis Oírr

Áras Éanna received €4,903.16 for the purchase of

sound and recording equipment for the theatre and the

café.

Comhar na nOileán Teo

Comhar na nOileán Teo received €27,802.02, the first

phase payment for a project on the sustainable use of

energy on the small islands. Three Danish and three

Irish island energy groups are involved.

Muillte gaoithe gar don oileán Samsoe sa Danmhairg

Windmills near the island of Samsoe in Denmark

Do you have an idea for a business or

project?

To find out whether or not Comhar na

nOileán can help, contact your Project

Officer and have a chat about it!

Mary Lavelle (087) 287 2929

[email protected]

An bhfuil smaoineamh agat do ghnó

nó do thogra?

Le fáil amach an mbeadh Comhar na

nOileán ina ann cuidiú leat, téigh i

dteagmháil le d‘Oifigeach Forbartha

lena phlé!

Máire Uí Mhaoláin 099 75096

[email protected]

Page 7: Slí na nOileán¡n-06... · 2019-05-20 · Slí na nOileán 2 Fómhar / Autumn 2011 Cartlann Digiteach Raidió agus Scannáin Oileáin Dhún na nGall Donegal Islands Film and Radio

Slí na nOileán 7 Fómhar / Autumn 2011

Seán Harrington, Oileán Bhéara, i gceannas ar mhisean sábhála an Rambler 100 tar éis an Tubaiste a

tharla ag an Rása Rolex Fastnet

Bere Island’s Sean Harrington, leads mission to save Rambler 100 after disaster at the Rolex Fastnet

Race.

Sean Harrington is a native and resident of Bere Is-

land and has been involved with boats and marine

activity all his life. He is passionate about the sea and

all things nautical. Sean at the tender age of 26, owns

and runs a number of small businesses on Bere Island.

Bere Island Sea safari is a business that caters for

tourism in the area of Bantry Bay and Bere Island,

offering reasonable tours of the Bay, Whale and Dol-

phin watching trip, water sports and an out of hour

taxi service.

Sean is a fully qualified skipper. The boat, Ocean

Runner, is a 12 seater R.I.B that is fully equipped with

a state of the art navigation, communication and

safety equipment and licensed by the Dept of Marine.

This business is seasonal and weather dependent so

during the rest of the year Sean operates Atlantic

Towage and Marine Co. This business was estab-

lished in 2008 and since then has established itself as

one of the leading companies servicing towage and

salvage needs on the southern coastline. They special-

ise in harbour, coastal and international salvage, wind

farm support and the provision of a work boat and

barge for hire. The crew are highly experienced and

trained, are locally based and thus able to sail at short

notice. The boat used in the salvation operation (see

page 1) is the Ocean Bank, a 33 metre, 600 tonne

Voith Schneider Tractor tug. She has a 3000 horse-

power engine and has a bollard pull of 32 tonne with a

top speed of 12.5 knots. In 2010 she was fitted with a

30 tonne metre deck crane 50% funded by Comhar na

nOileán, through the Rural Development Programme

(RDP).

On the 16th August 2011, Sean received a call to go to

the assistance of the stricken super yacht Rambler 100

that had almost sank at the Fastnet Rock during the

Rolex Fastnet Race. The crew were rescued earlier in

the day by the marine emergency services. The yacht,

one of the most sophisticated yacht of its kind cost

$18 million to build and it‘s hull alone is estimated to

cost $7 million got in to difficulty during the race and

overturned, breaking the keel.

The Ocean Bank crew established a tow on the 100ft

capsized vessel and towed it to a sheltered bay near

Brow head , an operation that took 7 hrs. After a num-

ber of days monitoring the situation she was upturned

and taken in to Baltimore.

The Board and Staff of Comhar na nOileán are de-

lighted for Sean and the success of this endeavour and

that we were involved in a small way by part funding

the crane in 2010.

Maireann Seán Harrington ar a oileán dhúchasach

Oileán Bhéara agus tá baint aige le báid agus an fhar-

raige ar feadh a shaoil. Tá grá a chroí aige don fhar-

raige agus do gach a bhaineann le loingseoireacht. Is le

Seán roinnt gnólachtaí bheaga ar an oileán agus gan é

ach 26 mbliana d‘aois. Is gnó é Bere Island Sea Safari a

fhreastalaíonn ar thurasóirí i mBá Bheantraí agus

Oileán Bhéara, trína ndéantar turais réasúnta den Bhá,

turais fairtheoireacht míolta móra agus deilfeanna,

spóirt uisce agus seirbhís tacsaí nuair nach bhfuil aon

cheann eile ar fáil.

Is scipéir láncháilithe é Seán. Is R.I.B. le dhá shuíochan

déag é an bád, Ocean runner, feistithe le fearas lo-

ingseoireachta, cumarsáide agus sábháilteachta den

chuid is nua-aimseartha ceadúnaithe ag Roinn na Mara.

Tá an gnó seo séasúrach agus braitheann sé ar an aim-

sir, mar sin don chuid eile den bhliain oibríonn Seán in

Atlantic Towage and Marine Co. Bunaíodh an gnó seo

in 2008 agus ó shin i leith tá ainm faighte aige mar

cheann de na comhlachtaí a chuireann an seirbhís tuála

agus tarrthála is fearr ar an gcósta ó dheas ar fáil. Dé-

anann siad sainfheidhmiú ar tharrtháil idirnáisiúnta,

cósta agus calafoirt, tacaíocht feirm ghaoithe agus

soláthraíonn bád oibre agus báirse ar cíos. Tá ardthaithí

agus ardoiliúint ag an gcriú atá bunaithe go háitiúil

agus mar sin tá siad abálta seoladh ar gearrfhógra. Is é

an bád atá in úsáid sa jab tarrthála seo (féach lthn. 1) ná

an Ocean Bank, tuga tarracóir Voith Schneider 33 mé-

adar, 600 tonna. Tá inneall de each-chumhacht 3000 air

le tarraingt ceap ceangail de 32 tonna agus uas-luas de

12.5 muirmhíle san uair. In 2010, feistíodh é le craein

deice 30 tonna méadrach a fuair maoiniú 50% ó Chom-

har an nOileán, tríd an gClár Forbartha Tuaithe (CFT).

Ar an 16 Lúnasa 2011, fuair Seán glaoch le dhul i gcab-

hair ar shár-luamh Rambler 100 a bhí ag dul go tóin le

linn an Rása Rolex Fastnet. Bhí an criú tugtha slán ag

na seirbhísí mara éigeandála níos luaithe sa lá. Bhuail

cruachás an luamh, luamh a bhí ar cheann de na cinn ba

sofaisticiúla dá chineál. Chosain sé $18 milliún chun é

a thógáil agus meastar gur chosain cabhail an bháid $7

milliúin ann féin. Tíontaíodh é agus déanadh damáiste

dhá chíle le linn an rása.

D‘éirigh le criú an Ocean Bank tarraingt a fháil ar an

soitheach 100 troigh a bhí iompaithe agus tharraing

siad chomh fada le bá foscaithe é in aice le Ceann Bró,

jab a thóg 7 n-uair a chloig. Tar éis roinnt laethanta

monatóireachta ar an gcás iompaíodh aníos é agus tu-

gadh isteach go Dún na Séad é.

Tá áthas an domhain ar Bhord agus foireann Comhar

na nOileán do Sheáin faoi chomh maith is a d'éirigh

leis an dianiarracht rathúil seo agus go raibh muid

páirteach ar bhealach beag tríd an páirtmaoiniú a rin-

neadh ar an gcraein in 2010.

Page 8: Slí na nOileán¡n-06... · 2019-05-20 · Slí na nOileán 2 Fómhar / Autumn 2011 Cartlann Digiteach Raidió agus Scannáin Oileáin Dhún na nGall Donegal Islands Film and Radio

Slí na nOileán 8 Fómhar / Autumn 2011

Dhá Thogra Nuálacha Cultúrtha in Inis Oírr

Two Innovative Cultural Projects Developed in Inis Oírr

Tháinig iarratas os comhair Chomhar na nOileán ó

Áras Éanna, an t-Ionad Ealaíon in Inis Oírr chun togra

Anailíse agus Forbartha bunaithe ar dhá tháirge

cultúrtha a chur ar fáil do thurasóirí ar an Oilean i rith

tréimhse an tSamhraidh 2011.

Cuid a hAon:

“Taispeántas d’éadaí traidisiúnta in

Inis Oírr”

Beartaíodh na baill éadaí a ainmniú

agus píosaí éadaí a bhailiú trí na

grúpaí áitiúla agus daoine aonaracha,

stair na n-éadaí a bhailiú, eolas faoin

gcaoi ar caitheadh iad, eolas faoi

shníomh, dathú, cniotáil, na

teaghlaigh a bhí ina bhun, an costas a

bhain leis, cé na píosaí a bhí ag na

daoine agus cén chaoi a bhfuair siad

iad, a chur le chéile. Cuireadh an t-

eolas ar fad ar Chláracha Fógraíochta

agus gléasadh mainicíní sna h- éadaí

agus bailiúchán de shean-phictiúir de

dhaoine ag caitheamh na h-éadaí.

Ba chúis iontais é gléas na n-

oileánach do chuid mhaith

scríbhneoirí, ealaíontóirí agus scoláirí

a thug cuairt ar Oileáin Árann ag

deireadh na naoú haoise déag nó tús

na fichiú haoise. Bhreathnaídís

difríúil ó dhreamanna eile in Iarthar

na hÉireann mar gheall ar an

mbealach a gcaithidís na héadaí

traidisiúnta. Cuireadh na héadaí in

oiriúint don bhunábhar áitiúil, do

scileanna traidisiúnta teicstílí, do choinníollacha

fisiciúla an oileáin, don éileamh oibre agus don tuairim

coiteann faoin rud a bhí slachtmhar. Bhíodh na héadaí

seo á gcaitheamh ag an dream a bhí suas sna blianta

suas chomh deireanach leis na 1960aidí. Mar go bhfuil

sé imithe uilig as an saol anois chuir grúpa ban in Inis

Oírr taispeántas d‘éadaí traidisiúnta an oileáin le

chéile, mar gur cuimhin leosan é. Chuaigh siad ag

cuardach na seanéadaí i gcófraí agus in áiléir agus le

cúnamh ó grianghraif agus a gcuimhní féin, tá

bailiúchán acu den ghléas traidisiúnta.

Cuireadh leabhrán eolais ar fáil freisin mar chuid den

taispeántas. Is cáipéis luachmhar í seo as a stuaim féin.

Cuirfear an taispeántas ar taispeáint arís gach séasúr

samhraidh sna blianta atá amach romhainn a fhad is a

sheasann an taispeántas. Tá sé i gceist an taispeántas a

thabhairt ar chamchuairt freisin, agus tá roinnt suime

léirithe anseo cheana féin. Táthar ag súil go mbeidh an

taispeántas ina thaifead stairiúil fadtéarmach de ghné

thábhachtach de shaol na n-oileán, agus mar sin is

saothar tábhachtach a bheidh ann do na glúnta amach

romhainn.

An application came before Comhar na nOileán, from

Áras Éanna, the Arts Centre on Inis Oírr, for an

Analysis and Development project, by which two

cultural/heritage products would be developed and an

analysis then carried out on

the demand for such products

in Inis Oírr during the Summer

of 2011.

Part One:

“Old-style clothes get new lease

of life in Inis Oírr exhibition”

Part one of this project in-

volved the compilation and

mounting of an exhibition of

traditional Aran Island Clothes

in the Áras Éanna Gallery dur-

ing July/August 2011.

A collection of old-style,

homespun, woollen clothes

dating from the 1920s and

1930s has been given a fresh

lease of life on Inis Oírr, in an

exciting new exhibition of the

traditional Aran island cos-

tume. Entitled, ‗Stitches in

Time/ Seanstíl Éadach in Inis

Oírr‘, was officially opened at

the island arts centre, Áras

Éanna, during the Summer of

2011 and will be running for

many summers to come.

The traditional Aran costume

attracted the attention of

many Irish and foreign scholars visiting the islands in

the 19th and early 20th centuries. Photographs of is-

landers dressed in homespun woollen clothes were

published around the world - women wearing red pet-

ticoats and shawls and men wearing colourful jackets

and wide trousers held up by a woven belt, the crios.

The exhibition has been created by Áras Éanna in

collaboration with an intergenerational group of is-

land women, Comhrá na nAosach. Local families

have lent the exhibition these cherished garments,

many of which have been stored in presses and trunks

for decades.

A brochure was also produced to support the exhibi-

tion which is a valuable collectable document in its

own right. The exhibition will be remounted for each

summer season in the years ahead for as long as the

exhibition lasts. It is proposed to bring the exhibition

on tour also and some interest has been generated

already. It is envisaged that this exhibition will be a

lasting historical record of a important aspect of life

on the Islands and as such will be a valuable piece of

work for generations to come.

“Stitches In Time Sean Stíl Éadach”

Page 9: Slí na nOileán¡n-06... · 2019-05-20 · Slí na nOileán 2 Fómhar / Autumn 2011 Cartlann Digiteach Raidió agus Scannáin Oileáin Dhún na nGall Donegal Islands Film and Radio

Slí na nOileán 9 Fómhar / Autumn 2011

Páirt A Dó:

“Slata Mara - Seó Samhraidh Inis Oírr”

‗Séard a bhí i gceist le cuid a dó den togra seo ná

Dráma nuascríofa dhátheangach, uair a chloig ar fhad,

á léiriú ag aisteoirí, ceoltóirí agus criú ó Inis Oírr,

faoi ghnéithe de scéal Inis Oírr, fite fuaite le ceol,

geaitsí, greann, draíocht, puipéid & amhránaíocht.

Tagann mairnéalach i dtír in Inis Oírr ón bPlassy i

1960, gan aithne, gan urlabhra! Chun a thuiscint cén

fáth gur sábháileadh é, léirítear aistir na manaigh,

Caomhán & Éanna ach tá duine éicint ann rompu ag

imirt chuile chleas urthu. Is beag nach bhfuil siad

sáraithe go dtagann bean láidir, Gobnait, i gcabhair

uirthi. Ag an am céanna, feictear an Tiarna Uí Bhriain

ó Chaisleán Uí Bhriain ar an Oileán, a chuireann cas

eile sa scéal.

Cé gur ficsean amach is amach atá sa scéal, tá sé

d‘aidhm ag an Seó carachtair sa gcultúr agus sa

mBeáloideas i.e Éanna & Caomhán, Gobnait,

Caisleán Uí Bhriain agus an Plassy a chur i mbéal an

phobail agus blaiseadh a thabhairt don chuairteoir de

Ghaeilge bhinn bhlasta Inis Oírr. Thug sé seo deis

freisin d‘oileánaigh a bhféiniúlacht sainiúil mar

oileánaigh a chur in íúl tré cheiliúradh a dhéanamh ar

a gcultúr agus a n-oidhreacht oileánda.

Part Two:

“Slata Mara- Inis Oírr Summer Show”

Part two of the project involved a summer show to be

staged by local actors and musicians on Inis Oírr. A

newly-written, bilingual, one hour show depicting the

story of Inis Oírr, through music, humour, antics,

magic, puppetry, and song. A sailor comes ashore in

Inis Oírr off the Plassy which was run aground in

1960, not knowing who he is or where he is! To un-

derstand his salvation, he must travel back in time to

the arrival of the monks, Caomhán & Éanna. Some-

one or something exists before the coming of Christi-

anity though, who is none too happy with their arrival

and sets out to torment the Saints. They need the

strong-willed, level headed Abbess Gobnait to come

to their aid. Lord O‘Brian also arrives to build his

castle, to further complicate matters.

Although the story is completely fictional, the plan

was that the visitor would go away being more famil-

iar with the main characters and events in the Island‘s

history i.e the Monks, Gobnait, O‘Briens Castle and

the Plassy Wreck notwithstanding the opportunity of

hearing the beautiful lilting Irish of Inis Oírr.and the

importance and richness of the Irish language on the

Island.

Bhí an-tionchar ag an togra, cuid a h-aon agus a dó ar

líon agus ar thaithí na gcuairteoirí a thug cuairt ar Áras

Éanna. Tá anailís á dhéanamh ar an tionchar seo agus

beidh tuairisc ar fáil go luath. Bhí an togra ar siúl i

rith Mhí Iúil agus Lúnasa, chuile oíche Céadaoin agus

bhí an amharclann lán chuile oíche den Seó.

Tá buíochas mór ag dul do chuile dhuine a ghlac páirt

idir cliar agus criú, agus go mór mór do mhuintir Inis

Oírr a thug a dtacaíocht go fonnmhar agus do na

cuairteoirí a tháinig amach ag breathnú ar an Seó.

Both elements of the project complemented each

other and many people attended the exhibition and

the Show. The project had a considerable impact on

visitor numbers and visitor experience to Áras Éanna.

Analysis is being carried out to establish what that

impact was and a report will be available shortly. The

show ran during the Month of July and August on a

Wednesday Evening and played to a packed theatre

throughout.

Many thanks to all the actors, musicians and crew

who took part and particularly to the people of Inis

Oírr who supported the show and all the visitors to

attended.

Cliar an Seó Samhraidh / Summer Show Crew Inis Oírr

Page 10: Slí na nOileán¡n-06... · 2019-05-20 · Slí na nOileán 2 Fómhar / Autumn 2011 Cartlann Digiteach Raidió agus Scannáin Oileáin Dhún na nGall Donegal Islands Film and Radio

Slí na nOileán 10 Fómhar / Autumn 2011

An Clár Forbartha Pobail Áitiúil

The Local Community Development Programme

Bíodh fhios agat do Chearta!

Know Your Rights!

Ceist 1: Cárta Leighis ―Tá m‘fhear céile díreach tar éis a phost a

chailleadh, mar sin ceapaim go bhfuilimid i

dteideal cárta leighis anois. Céard é an

bealach is fearr le hiarratas a chur isteach?‖

Freagra: Is é an bealach is tapa chun iarratas a

dhéanamh ná ar líne ag www.medicalcard.ie.

Má tá tú i dteideal beidh tú in ann pacáiste

iarratais a phriontáil amach, a shíníonn tú

agus a sheolann tú ar ais chuig FSS ag an

seoladh thíos.

Má tá d‘ioncam ró-ard, beidh tú in ann é seo a

fheiceáil láithreach agus cuirfidh FSS

measúnú ar d‘iarratas ar fáil duit taobh istigh

de 15 lá.

Is féidir leat foirm iarratais ar chárta leighis a

íoslódáil freisin ó shuíomh gréasáin FSS nó

foirm a fháil ó d‘Oifig Sláinte Áitiúil.

Ba cheart foirmeacha comhlánaithe a

sheoladh chuig:

Aonad Cláraithe Cliaint,

Bosca P.O. 11754,

Fionnghlas,

Baile Átha Cliath 11.

Má bhíonn aon cheist agat sula seolann tú

d'iarratas, cuir glaoch ar Íos-ghlao 1890 252

919 nó déan teagmháil le d‘Oifig Sláinte

Áitiúil.

Má tá tú taobh amuigh de na treoirlínte

ioncaim d‘fhéadfadh sé go bhfuil tú fós i

dteideal ar bhonn lánroghnach agus ba cheart

duit teagmháil a dhéanamh le d'Oifig Sláinte

Áitiúil.

Mura bhfuil tú i dteideal cárta leighis, déanfar

thú a mheas go huathoibríoch do chárta

leighis do sheirbhísí Dochtúra Teaghlaigh.

Clúdaíonn sé seo an costas a bhaineann le

cuairteanna chuig do Dhochtúir Teaghlaigh,

ach ní chlúdaíonn sé aon oideas a theastódh

uait.

Question 1: Medical Card ―My husband has just lost his job, so I think

that we will qualify for a medical card now.

What is the best way to apply?‖

Answer: The quickest way is to apply online at

www.medicalcard.ie. If you are eligible you

will be able to print out an application pack,

which you then sign and return to the HSE

at the address below.

If your income is too high, you will be able

to see this immediately and the HSE will

provide you with an assessment of your ap-

plication within fifteen days.

You can also download a medical card ap-

plication form from the HSE website or get

a form from your Local Health Office.

Completed forms should be sent to: Client Registration Unit,

P.O. Box 11745,

Finglas,

Dublin 11.

If you have any questions before you send

your application Lo-call 1890 252 919 or

contact your Local Health Office.

If you are over the income guidelines you

may still be eligible on a discretionary basis

and you should contact your Local Health

Office.

If you do not qualify for a medical card, you

will be automatically assessed for a GP Visit

Card. This covers the cost of visits to your

GP, but not any prescriptions that you may

need.

Page 11: Slí na nOileán¡n-06... · 2019-05-20 · Slí na nOileán 2 Fómhar / Autumn 2011 Cartlann Digiteach Raidió agus Scannáin Oileáin Dhún na nGall Donegal Islands Film and Radio

Slí na nOileán 11 Fómhar / Autumn 2011

Freagra: Tá roinnt athruithe ar luach an Phacáiste

Sochair Teaghlaigh ó Mheán Fómhair 2011.

Níl athrú ar bith ar na coinníollacha

cáilitheacha.

Tá an luach bliantúil den Liúntas

Leictreachais á laghdú ó 2,400 aonad in

aghaidh na bliana go 1,800 aonad. Ciallaíonn

sé seo go bhfuil tú i dteideal 300 aonad saor in

aghaidh i ngach tréimhse bhilleála dhá mhí.

Mura n-úsáideann tú d‘aonaid shaor in aisce

uile, is féidir suas go 1,200 aonad saor in aisce

nach raibh úsáidte a thabhairt ar aghaidh idir

gach tréimhse bhilleála. Leanann an liúntas ar

aghaidh ag clúdach an táille sheasta agus an

tobhach Oibleagáide Seirbhíse Poiblí (OSP).

Tá luach an Liúntais Leictreachais

(Grúpchuntas) á laghdú ó €43.80 in aghaidh

na míosa go €35.80.

Tá an Liúntas Gáis Nádúrtha á laghdú ó €52

gach dhá mhí sa samhradh (Meitheamh go

Samhain) go €42 agus ó €111 gach dhá mhí sa

gheimhreadh go €89. Is é €393 an liúntas

iomláin a bheidh ann don bhliain. Tá an

Liúntas d’Athlán Gáis Bhuidéalaithe á

laghdú ó €40.70 sa mhí (€489 sa bhliain) go

€32.70 sa mhí (€311 sa bhliain).

Tá an Liúntas Teileafóin á laghdú ó €21.41

móide CBL sa mhí (€311 sa bhliain) go

€18.36 móide CBL sa mhí (€267 sa bhliain).

Má tá lagú éisteachta nó radhairc agat,

clúdaíonn an liúntas an costas a bhaineann le

teileafóin speisialta a fháil ar cíos, ag brath ar

infhaighteacht.

Níl athrú ar bith sa Cheadúnas Teilifíse Saor

in Aisce.

Chomh maith leis sin, tá an Liúntas Breosla

le bheith caighdeánaithe ag €20 in aghaidh na

seachtaine ó Mheán Fómhair 2011. Ní bheidh

aon liúntas breise le bheith ag maireachtáil i

gceantar ina bhfuil cosc ar bhreosla toiteach a

úsáid.

Answer: There are a number of changes to the value

of the Household Benefits Package from

September 2011. There are no changes in the

qualifying conditions.

The annual value of the Electricity Allow-

ance is being reduced from 2,400 units a

year to 1,800 units. That means you are now

entitled to 300 free units in each two-

monthly billing period. If you do not use all

your free units, up to 1200 unused free units

may be carried forward between each billing

period. The allowance continues to cover the

standing charge and the Public Service Obli-

gation (PSO) levy.

The value of the Electricity (Group Ac-

count) Allowance is being reduced from

€43.80 to €35.80 a month.

The Natural Gas Allowance is being re-

duced from €52 every two months in the

summer (June to November) to €42 and from

€111 every two months in winter to €89. The

total allowance for a year will be €393. The

Bottled Gas Refill Allowance is being re-

duced from €40.70 a month (€489 a year) to

€32.70 a month (€311 a year).

The Telephone Allowance is being reduced

from €21.41 plus VAT each month (€311 a

year) to €18.36 plus VAT a month (€267 a

year). If you have a hearing or vision impair-

ment, the allowance also covers the cost of

renting a special telephone, subject to avail-

ability.

There is no change in the Free Television

Licence.

Also, the Fuel Allowance is to be standard-

ised at €20 a week from September 2011.

There will be no additional allowance for

living in a smokeless area.

Ceist 2: Is pinsnéir mé agus faighim an Pacáiste Sochar Teaghlaigh. Céard a chiallóidh na hathruithe nua sa scéim seo dom?

Question 2: I am a pensioner and I get the Household Benefits Package. What will the recent changes to this scheme mean to me?

Page 12: Slí na nOileán¡n-06... · 2019-05-20 · Slí na nOileán 2 Fómhar / Autumn 2011 Cartlann Digiteach Raidió agus Scannáin Oileáin Dhún na nGall Donegal Islands Film and Radio

Slí na nOileán 12 Fómhar / Autumn 2011

Ceist 3: Bhí gnó beag ag m’fhear céile, agus d’oibrigh mé ann go páirt-aimseartha. Tá sé

díreach tar éis é a dhíol agus tá sé imithe ar scor agus tá sé ag fáil Phinsean Stáit. Dúirt duine éigin liom go bhféadfainn, b’fhéidir, Pinsean Stáit a fháil mé féin. An bhfuil sé seo fíor?

Question 3: My husband had a small business, and I worked in it part-time. He has just sold it and

retired and is getting a State Pension. Someone said that I might get a State Pension in my own right?

Freagra: Más rud é go raibh tú féin agus d‘fhear céile ag

obair i gcomhpháirtíocht lena chéile, go praiticiúil,

ach nár éiligh tú aisíocaíochtaí cánach agus ÁSPC

amhail is go raibh tú i gcomhpháirtíocht, is féidir

leat stádas comhpháirtíochta a éileamh go

cúlghabhálach.

Déanann an Roinn Coimirce Sóisialaí imscrúdú ar

gach cás faoi na critéir comhpháirtíochta céile. Má

tá tú ag iarraidh páirtíocht a éileamh go

cúlghabhálach ní mór duit an cháipéisíocht

tacaíochta cuí a bheith agat do na blianta ábhartha.

Má chinneann Cigire Leasa Shóisialaigh ón

Rannóg Scóipe den Roinn Coimirce Sóisialaí go

raibh ann do chomhpháirtíocht gnó is féidir leat do

ranníocaíochtaí Aicme S a íoc go cúlghabhálach.

Déantar na ranníocaíochtaí le híoc amach tríd an

ioncam a scoilteadh ón gcomhpháirtíocht (do gach

bliain a raibh ann don chomhpháirtíocht) idir tú

féin agus d'fhear céile. Déantar na dliteanais

ÁSPC a athríomh ansin. Is féidir aon

ranníocaíocht ÁSPC breise atá le híoc a bhailiú

uait ansin. Má chinneann an t-oifigeach cinntí

nach raibh ann do chomhpháirtíocht is féidir leat

athbhreithniú a iarradh ón Oifig Achomharc Leasa

Shóisialaigh.

Tá sé tábhachtach a chuimhneamh fiú más rud é

go raibh ann do chomhpháirtíocht agus má íocann

tú aon ranníocaíocht árachais shóisialaigh

ilbhuaigh ní chiallaíonn sé seo go bhfuil tú i

dteideal Phinsean Stáit (Ranníocaíoch) ag 66

bliain d‘aois ach amháin má chomhlíonann tú na

critéir ar fad eile. Ba cheart duit na coinníollacha

teidlíochta uile a sheiceáil do shochair agus do

phinsin ar welfare.ie sula ndéanann tú an

cinneadh cibé an bhfuil tú chun iarratas a

dhéanamh ar stádas comhpháirtíochta go

cúlghabhálach nó nach bhfuil.

Mura gcáilíonn tú do Phinsean Stáit

(Ranníocaíoch) as do stuaim féin, is féidir le

d‘fhear céile éileamh a dhéanamh ar do shon mar

chleithiúnaí ar a phinsean, nó is féidir leat cur

isteach ar phinsean neamh-ranníocaíoch tástáilte

de réir acmhainne duit féin.

Answer: If, in practice, you and your husband were work-

ing in a partnership but did not claim to be in a

partnership when making tax and PRSI returns

you can claim partnership status retrospectively.

Each case is investigated by the Department of

Social Protection under the spouses‘ partnership

criteria. If you wish to claim partnership retro-

spectively you must have adequate supporting

documentation for the relevant years.

If a Social Welfare Inspector from the Scope

Section of the Department of Social Protection

decides that a business partnership existed you

can pay your Class S contributions retrospec-

tively. The contributions due are worked out by

splitting the income from the partnership (for

each year the partnership existed) between you

and your husband. The PRSI liabilities are then

recalculated. Any additional PRSI contributions

due can then be collected from you. If the decid-

ing officer decides that a partnership did not exist

you may appeal the decision to the Social Wel-

fare Appeals Office.

It is important to remember that even if a part-

nership existed and you pay any outstanding so-

cial insurance contributions this does not entitle

you to a State Pension (Contributory) at age 66

unless you meet all the other criteria. You should

check the full eligibility conditions for benefits

and pensions on welfare.ie before deciding

whether to apply for retrospective partnership

status.

If you don‘t qualify for a State Pension

(Contributory) in your own right, either your

husband can claim for you as a dependent on his

pension, or you can apply for a means-tested non

-contributory pension for yourself.

An bhfuil ceist agat faoi do chearta?

Cuir glaoch ar Chomhar na nOileán nó seol rphost

chugainn agus cuirfidh muid i dteagmháil leis an

duine cuí tú!

Do you have a question about your rights? Call

Comhar na nOileán or send us an email and we will

put you in touch with the right person!

(099) 75096 [email protected]

Page 13: Slí na nOileán¡n-06... · 2019-05-20 · Slí na nOileán 2 Fómhar / Autumn 2011 Cartlann Digiteach Raidió agus Scannáin Oileáin Dhún na nGall Donegal Islands Film and Radio

Slí na nOileán 13 Fómhar / Autumn 2011

Freagra: Is scéim dhreasacht cánach í an Scéim um

Rothaíocht chun na hOibre agus tá sé mar aidhm

aici fostaithe a spreagadh chun rothaíocht chun na

hoibre agus abhaile arís. Faoin scéim is féidir le

fostóirí suas go €1,000 a íoc ar rothar agus ar

threalamh rothair do gach duine dá bhfostaithe.

Ansin, asbhaintear an aisíocaíocht don rothar

agus don trealamh ó d'ollchaiteachas (ciallaíonn

sé seo sula n-asbhaintear do cháin ioncaim,

ÁSPC, éilimh phinsin nó Muirear Sóisialta

Uilíoch) thar tréimhse suas le 12 mhí.

Níl ar d‘fhostóirí páirt a ghlacadh sa scéim. Ach,

má ghlacann siad páirt ann, ní mór dóibh é a chur

ar fáil dá bhfostaithe uile.

Baineann an scéim le rothair nua agus rothair

leictreachuidithe (is iad sin rothair cuidithe ag

leictreachas ach a dteastaíonn iarracht éigin ón

rothaí uathu). Ní chlúdaíonn sí gluaisrothair,

scútair ná gléasanna dá leithéid. Baineann sí le

trealamh sábháilteachta áirithe freisin, cosúil le

clogaid agus éadach frithchaiteach.

Go ginearálta, tugann tú cuairt ar an siopa, chun

an trealamh atá tú ag iarraidh a cheannach a

roghnú agus is féidir leis an siopa sonrasc a chur

díreach chuig d'fhostóir le haghaidh an chostais.

Tabhair faoi deara nach bhfuil an díolúine cánach

i gceist má íocann tú as an rothar agus má íocann

d‘fhostóir ar ais thú – ní mór don fhostóir íoc as

an rothar.

Is féidir na hasbhaintí a dhéanamh go

seachtainiúil, go coicísiúil nó go míosúil ag brath

ar an tsocrú íoctha tuarastail atá agat. Is féidir le

d‘fhostóir an rothar a cheannach ar do shon agus

ní bheidh ort íoc as ansin.

Ní féidir leat leas a bhaint as an scéim ach uair

amháin gach cúig bliana. Tá an riail seo i

bhfeidhm fiú mura gceannaíonn tú trealamh suas

go dtí an t-uasmhéid de €1,000. Ní mór duit an

rothar agus an trealamh sábháilteachta a úsáid go

príomha do thurais cháilitheacha. Ciallaíonn sé

seo turas iomlán nó cuid de thuras (mar shampla

idir do bhaile agus an stáisiún traenach) idir do

bhaile agus do ghnátháit oibre.

Is féidir leat tuilleadh eolais a fháil faoin scéim ar

shuíomh gréasáin na gCoimisinéirí Ioncaim.

Answer: The Cycle to Work Scheme is a tax incentive

scheme which aims to encourage employees to

cycle to and from work. Under the scheme em-

ployers can pay up to €1,000 for a bicycle and

bicycle equipment for each of their employees.

The repayment for the bicycle and equipment is

then deducted from your gross salary (this means

before income tax, PRSI, pension levies or Uni-

versal Social Charge are deducted) over a period

of up to 12 months.

Your employer does not have to take part in the

scheme. However if they do, they must offer it to

all their employees.

The scheme applies to new bicycles and pedelecs

(electrically assisted bicycles which require some

effort from the cyclist). It does not cover motor-

bikes, scooters or mopeds. It also applies to cer-

tain safety equipment, such as helmets and re-

flective clothing.

Usually, you visit the shop, select the equipment

you wish to buy and have the shop invoice your

employer directly for the cost. Note that the tax

exemption does not apply if you pay for the bicy-

cle and are reimbursed by your employer – the

employer must pay for the bicycle.

These deductions can be made weekly, fort-

nightly or monthly depending on your salary

payment arrangement. Your employer can also

buy the bicycle on your behalf and not require

you to pay for it.

You can only avail of the scheme once in a five-

year period. This applies even if you do not pur-

chase equipment up to the €1,000 limit. You

must use the bicycle and safety equipment

mainly for qualifying journeys. This means the

whole or part (for example between home and

train station) of a journey between your home

and your normal place of work.

You can find out more about the scheme on the

Revenue Commissioner‘s website

Ceist 4: Tá mé ag smaoineamh ar airgead a shábháil trí thosú ag rothaíocht chun na hoibre in ionad an bus a fháil. Cén chaoi a n-éilím an faoiseamh cánach ar rothar nua?

Question 4: I am thinking of saving money by cycling to work instead of getting the bus.

How do I claim the tax relief on a new bike?

Page 14: Slí na nOileán¡n-06... · 2019-05-20 · Slí na nOileán 2 Fómhar / Autumn 2011 Cartlann Digiteach Raidió agus Scannáin Oileáin Dhún na nGall Donegal Islands Film and Radio

Slí na nOileán 14 Fómhair / Autumn 2011

Bunchúrsa ar na Meáin Sóisialta Facebook, Flickr, Twitter, Linkedin...

Tá Comhar na nOileán ag reachtáil sraith cúrsaí a eagrú i nGaillimh, i Maigh Eo, i nDún na nGall agus i gCorcaigh go luath i mí na Samhna a bheidh díríthe ar dhaoine aonaracha nó gnóthaí beaga

ar na hOileáin.

An duine nó gnó tú a dteastaíonn uait do chaidreamh le do chustaimeirí a fheabhsú?

Díreoidh an oiliúint seo ar:

Céard atá tú ag iarradh a chur trasna? Cá bhfuil do mhargadh?

Cén árdán is fearr a d’fheilfeadh duit? Céard iad na h-uirlísí is fearr le n-úsáid?

Spásanna Teoranta agus caithfear spás a chur in áirithe don chúrsa roimh ré!

Tuilleadh eolais: Comhar na nOileán (099) 75096 nó [email protected]

_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _

Introduction to Social Media Facebook, Flickr, Twitter, Linkedin…

Comhar na nOileán will be running a series of courses in Galway, Mayo, Donegal and Cork early in

November (dates to be confirmed) aimed at individuals and small business providers on the Islands.

Are you a business owner or operator seeking to engage with customers and create

awareness of your business using the tools of social media?

This training will cover:

What do you want to be known for? What is your unique story?

Public – Whom do you want to know about you? Platforms – what media will best suit your message and your target audience?

What tools to use?

Limited Spaces Available and Pre-Booking is a requisite!

Further information: contact Comhar an nOileán (099) 75096 or [email protected]

Déan cairdeas linn ar facebook

Become our friend on facebook

Seol rphost chuig [email protected] le sonraí imeachtaí atá ag tarlú ar d’oileán

Please email [email protected] with details of any upcoming events on your island

Page 15: Slí na nOileán¡n-06... · 2019-05-20 · Slí na nOileán 2 Fómhar / Autumn 2011 Cartlann Digiteach Raidió agus Scannáin Oileáin Dhún na nGall Donegal Islands Film and Radio

Slí na nOileán 15 Fómhair / Autumn 2011

Taispeántas Ealaíne, Féile Ceoil agus Lá Oidhreachta

23, 24, 25 M’Fómhair 2011, Oileán Chliara, Co. Mhaigh Eo

Art Exhibition, Féile Ceoil and Heritage Day

23, 24, 25 September 2011 Clare Island, Co Mayo

Beth Moran, Oileán Chliara Páistí ó Oileán Chliara ag damhsa le Margaret O‘Grady

Clare Island Children Dancing with Margaret O'Grady

Potadóireacht / Pottery; Lorraine McClean

Déanamh Ciseáin / Basket Making

Bernie Winters

Kathleen Winters & Patsy Winters

Michael MacNamara, Niall McCabe

& Charles O'Malley

Page 16: Slí na nOileán¡n-06... · 2019-05-20 · Slí na nOileán 2 Fómhar / Autumn 2011 Cartlann Digiteach Raidió agus Scannáin Oileáin Dhún na nGall Donegal Islands Film and Radio

Comhar na nOileán Teoranta

Sonraí Teagmhála / Contact Details

Majella Ní Chríocháin

P.O.F / C.E.O, Inis Oírr 099-75096 [email protected]

Marian Uí Chonghaile

Riarthóir Airgeadais / Financial Administrator, Inis Oírr 099-75096 [email protected]

Máire Uí Mhaoláin

Riarthóir/Oifigeach Forbartha / Administrator/Development Officer, Inis Oírr 099-75096 [email protected]

Gráinne Ní Chonghaile Rúnaí/Riarthóir S.S.T / Secretary/RSS Administrator, Inis Oírr 099-75096 [email protected]

Mary Lavelle

Oifigeach Forbartha / Projects Development Officer, Inishbofin 095-45016 [email protected]

Foilsithe ag / Published by Comhar na nOileán Teo. Inis Oírr, Oileáin Árann, Cuan na Gaillimhe, 099 75096

Comhar na nOileán Teo is a Limited Company incorporated under the Companies Act 1963 to 2006, No. 448764

Fómhar / Autumn

Oileán Árainn Mhóir

© Séamus Ó Cnáimhsí