Skąd nasz wzrok!Skąd nasz wzrok!

JAK TO JEST?JAK TO JEST?

Ewolucja oczu, choć wydaje się bardzo Ewolucja oczu, choć wydaje się bardzo zawiła i różnorodna, ma jeden punkt zawiła i różnorodna, ma jeden punkt wyjścia w dziejach życia. Owady, wyjścia w dziejach życia. Owady, meduzy, kałamarnice i ludzie – wszystkie meduzy, kałamarnice i ludzie – wszystkie stworzenia duże i małe widzą dzięki stworzenia duże i małe widzą dzięki pradawnym stułbiom pradawnym stułbiom

CZYM DLA NAS SĄ CZYM DLA NAS SĄ OCZYOCZY Oczy zawsze były dla Oczy zawsze były dla

nas bardzo ważne. nas bardzo ważne. Dostarczają nam Dostarczają nam mnóstwa informacji o mnóstwa informacji o otaczającym nas otaczającym nas świecie. Patrzymy w nie, świecie. Patrzymy w nie, rozmawiając z innymi rozmawiając z innymi osobami, by odczytać osobami, by odczytać ich intencje. Zwracamy ich intencje. Zwracamy uwagę na to, czy są uwagę na to, czy są szeroko otwarte (ze szeroko otwarte (ze strachu lub podziwu) strachu lub podziwu) albo błyszczące (z albo błyszczące (z podniecenia). ;Ppodniecenia). ;P

Nie radzimy sobie zbyt Nie radzimy sobie zbyt dobrze po zmroku, nie dobrze po zmroku, nie dostrzegamy ultrafioletu dostrzegamy ultrafioletu ani podczerwieni, a pole ani podczerwieni, a pole naszego widzenia jest naszego widzenia jest stosunkowo wąskie. Z stosunkowo wąskie. Z drugiej strony – mamy drugiej strony – mamy tylko jedną parę oczu, tylko jedną parę oczu, więc nie oczekujmy zbyt więc nie oczekujmy zbyt wiele.wiele.

PAJĄKIPAJĄKI ………………:\:\

Jeden typ narządu wzroku – tak jak w Jeden typ narządu wzroku – tak jak w naszym przypadku – wcale bowiem nie naszym przypadku – wcale bowiem nie musi być optymalnym rozwiązaniem. musi być optymalnym rozwiązaniem. Dowodzi tego przykład pająków, które Dowodzi tego przykład pająków, które dysponują kilkoma parami ściśle dysponują kilkoma parami ściśle wyspecjalizowanych oczu. Jest to wyspecjalizowanych oczu. Jest to rozwiązanie bardziej ergonomiczne rozwiązanie bardziej ergonomiczne zwłaszcza że ich budowa jest wówczas zwłaszcza że ich budowa jest wówczas prostsza. prostsza.

W ROZMAITOŚCI SIŁA !W ROZMAITOŚCI SIŁA !

Pierwsze dwie pary ich oczu działają na zasadzie obiektywów Pierwsze dwie pary ich oczu działają na zasadzie obiektywów szerokokątnych o stosunkowo prostej budowie i nieruchomej szerokokątnych o stosunkowo prostej budowie i nieruchomej soczewce. Odbierany przez nie obraz nie jest wprawdzie zbyt soczewce. Odbierany przez nie obraz nie jest wprawdzie zbyt wyraźny, ale wystarcza w zupełności, by dostrzec zmiany w wyraźny, ale wystarcza w zupełności, by dostrzec zmiany w natężeniu światła, czyli ruch. Te położone po bokach ciała natężeniu światła, czyli ruch. Te położone po bokach ciała wypukłe narządy zapewniają bardzo szerokie pole widzenia – wypukłe narządy zapewniają bardzo szerokie pole widzenia – pająk jest w stanie zauważyć potencjalną ofiarę (lub potencjalnego pająk jest w stanie zauważyć potencjalną ofiarę (lub potencjalnego wroga) z każdej niemal strony. Kolejna para oczu pozwala na wroga) z każdej niemal strony. Kolejna para oczu pozwala na ocenienie odległości od obiektu. Skakuny jednym susem potrafią ocenienie odległości od obiektu. Skakuny jednym susem potrafią przeskoczyć odległość równą 20–30-krotnej długości ich ciała. przeskoczyć odległość równą 20–30-krotnej długości ich ciała. Dzięki stereoskopowemu systemowi widzenia oceniają Dzięki stereoskopowemu systemowi widzenia oceniają precyzyjnie odległość, by spaść bezpośrednio na ofiarę. precyzyjnie odległość, by spaść bezpośrednio na ofiarę.

CDCD …………..

Ostatnia wreszcie, Ostatnia wreszcie, położona z przodu położona z przodu głowotułowia para to głowotułowia para to prawdziwy majstersztyk. prawdziwy majstersztyk. Oczy te wyposażone są Oczy te wyposażone są w ruchomą matówkę, w ruchomą matówkę, działają jak teleskop – są działają jak teleskop – są niezwykle dokładne i niezwykle dokładne i umożliwiają znaczne umożliwiają znaczne powiększenie obrazu powiększenie obrazu widzianego obiektu. widzianego obiektu.

NA POCZĄTKUNA POCZĄTKU ……

Jak wczesnym? Odpowiedź Jak wczesnym? Odpowiedź udało się znaleźć dzięki udało się znaleźć dzięki badaniom nad morskimi badaniom nad morskimi pierścienicami z gatunku pierścienicami z gatunku Platynereis dumerilii, które Platynereis dumerilii, które można uznać za „żywe można uznać za „żywe skamieliny”. Ich budowa nie skamieliny”. Ich budowa nie zmieniła się prawie wcale od zmieniła się prawie wcale od 500 mln lat. Dorosłe osobniki 500 mln lat. Dorosłe osobniki mają wyposażone w soczewki mają wyposażone w soczewki oczy z r-opsyną oraz oczy z r-opsyną oraz dodatkową, ukrytą w dodatkową, ukrytą w mózgowiu parę z c-opsyną. mózgowiu parę z c-opsyną. Jednak nauce udało się Jednak nauce udało się sięgnąć jeszcze dalej… sięgnąć jeszcze dalej…

BYŁY PLAMKIBYŁY PLAMKI ……;P;P

…„Ostatni wspólny przodek …„Ostatni wspólny przodek stworzeń wyposażonych w stworzeń wyposażonych w narząd wzroku mógł być narząd wzroku mógł być stworzeniem podobnym do stworzeniem podobnym do stułbi, żyjącym co najmniej stułbi, żyjącym co najmniej 600 mln lat temu” – ogłosili 600 mln lat temu” – ogłosili uczeni z University of uczeni z University of California w Santa Barbara. California w Santa Barbara. Zwierzę to prawdopodobnie Zwierzę to prawdopodobnie nie miało nawet oczu, a tylko nie miało nawet oczu, a tylko światłoczułe plamki na światłoczułe plamki na powierzchni swego ciała powierzchni swego ciała zawierające obydwa rodzaje zawierające obydwa rodzaje opsyn. opsyn.

OKOK

Powiedzą przeciwnicy Powiedzą przeciwnicy ewolucjonizmu – ale jak to się ewolucjonizmu – ale jak to się ma do skomplikowanej ma do skomplikowanej budowy ludzkiego oka? budowy ludzkiego oka?

Otóż nasza siatkówka też jest Otóż nasza siatkówka też jest „żywą skamieliną”. Oprócz „żywą skamieliną”. Oprócz znajdującej się w czopkach i znajdującej się w czopkach i pręcikach c-opsyny zawiera pręcikach c-opsyny zawiera też niewielkie ilości r-opsyny, też niewielkie ilości r-opsyny, która wchodzi w skład która wchodzi w skład odkrytego kilka lat temu odkrytego kilka lat temu trzeciego typu receptorów trzeciego typu receptorów światła u człowieka. Trudno o światła u człowieka. Trudno o bardziej wymowny dowód na bardziej wymowny dowód na to, że nasze oczy mają to, że nasze oczy mają ewolucyjny rodowód ewolucyjny rodowód sięgający setek milionów lat sięgający setek milionów lat wstecz, aż do prymitywnych wstecz, aż do prymitywnych jamochłonów.jamochłonów.

Ilu bitowe są nasze oczy?Ilu bitowe są nasze oczy?

Podczas kichania zawsze Podczas kichania zawsze zamykamy oczyzamykamy oczy

Kichanie z otwartymi Kichanie z otwartymi byłoby wręcz groźne - byłoby wręcz groźne - trzeba uchronić je przed trzeba uchronić je przed bardzo wysokim bardzo wysokim ciśnieniem powstającym ciśnieniem powstającym w zatokach podczas w zatokach podczas kichnięcia (powietrze kichnięcia (powietrze wylatujące z dróg wylatujące z dróg oddechowych osiąga aż oddechowych osiąga aż 170 km/h) 170 km/h)

85% procent wiedzy o świecie 85% procent wiedzy o świecie ......

dostarczają naszemu dostarczają naszemu mózgowi 85% wiedzy o mózgowi 85% wiedzy o świecie. Wykorzystują świecie. Wykorzystują przy tym 2/3 wszystkichprzy tym 2/3 wszystkichbezpośrednio łączących bezpośrednio łączących z mózgiem połączeń z mózgiem połączeń nerwowych. A w nerwowych. A w procesie analizy procesie analizy sygnałów odbieranych sygnałów odbieranych przez narząd wzroku przez narząd wzroku zaangażowane jest aż zaangażowane jest aż 10% wszystkich 10% wszystkich komórek mózgowych! komórek mózgowych!

Siła oka !Siła oka !

Mięśnie Mięśnie odpowiedzialne za odpowiedzialne za ruch gałki ocznej ruch gałki ocznej mają największy mają największy "zapas" siły wśród "zapas" siły wśród wszystkich mięśni w wszystkich mięśni w organizmie. Są w organizmie. Są w przybliżeniu przybliżeniu stukrotnie silniejsze stukrotnie silniejsze niż muszą być. niż muszą być.

Czy koń widzi jak każdy?Czy koń widzi jak każdy?

Średnio człowiek a Średnio człowiek a około 150 rzęs na około 150 rzęs na powiece dolnej i powiece dolnej i górnej. górnej.

"Kurze łapki" pojawiają się zwykle "Kurze łapki" pojawiają się zwykle już w 25 roku życia!już w 25 roku życia!

Dlatego, że skóra w Dlatego, że skóra w okolicach oczu okolicach oczu starzeje się znacznie starzeje się znacznie prędzej niż na prędzej niż na reszcie twarzy.reszcie twarzy.Związane jest to o Związane jest to o wiele mniejszą wiele mniejszą ilością gruczołów ilością gruczołów łojowych. łojowych.

(żart;p)(żart;p)

Wzór tęczówki kształtuje się w Wzór tęczówki kształtuje się w drugim roku życia i jest drugim roku życia i jest unikalny unikalny …… dla każdego człowieka. Jego dla każdego człowieka. Jego

niepowtarzalność jest podobna jak niepowtarzalność jest podobna jak układu linii papilarnych, dlatego wkrótce układu linii papilarnych, dlatego wkrótce zdjęcia tęczówki będą służyć w biometrii zdjęcia tęczówki będą służyć w biometrii do skutecznej identyfikacji osób. do skutecznej identyfikacji osób.

Tęczówka lewego jest różna od Tęczówka lewego jest różna od tęczówki prawego okatęczówki prawego oka

Różnice w Różnice w tęczówkach są tęczówkach są wyraźne nawet u wyraźne nawet u bliźniąt bliźniąt jednojajowych! jednojajowych!

Noworodek potrafi skupić Noworodek potrafi skupić wzrok na przedmiotach ...wzrok na przedmiotach ...

umieszczonych nie umieszczonych nie dalej niż 25 cm od dalej niż 25 cm od oczu. I co ciekawe oczu. I co ciekawe niemowlęta płaczą niemowlęta płaczą dopiero w drugim dopiero w drugim miesiącu życiamiesiącu życia, , wcześniej ich kanaliki wcześniej ich kanaliki łzowe nie wydzielają łzowe nie wydzielają łez. łez.

Irydologia to nauka ...Irydologia to nauka ...

która zajmuje się która zajmuje się diagnozowaniem chorób z diagnozowaniem chorób z wyglądu oczu.wyglądu oczu."Po oczach" podobno "Po oczach" podobno świetnie można ocenić świetnie można ocenić funkcjonowanie układu funkcjonowanie układu nerwowego i nerwowego i odpornościowego oraz odpornościowego oraz procesy trawienia i przemiany procesy trawienia i przemiany materii. materii. Wzmianki o Wzmianki o irydologii pojawiają się w irydologii pojawiają się w Chinach już 3000 lat temu.Chinach już 3000 lat temu. Z Egiptu, z czasów Z Egiptu, z czasów Tutenchamona pochodzą Tutenchamona pochodzą papirusy, które również papirusy, które również zgłębiały tę gałąź wiedzy.. zgłębiały tę gałąź wiedzy..