SINIF TEFSİR ETKİNLİK KİTABIdogm.eba.gov.tr/panel/upload/etkinlik/11-TEFSİR 2... · 2020. 11. 17. · Tefsir “açıklamak, ortaya çıkarmak, kelime veya sözdeki kapalılığı

11.SINIF

DİN ÖĞRETİMİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

TEFSİR

ETKİNLİKKİTABI



Dr. Fatma BALCI ARVASDr. Numan KONAKLI

Ayşe SAĞLAMHüseyin ÇINAR

Süleyman EMİROĞLU

TEFSİR11. SINIF

YAZARLAR

ETKİNLİK KİTABI

3

İÇİNDEKİLER

EditörSüleyman EMİROĞLU

Dil UzmanıMehmet Emin SARIKAYA

Program Geliştirme UzmanıTalip AYDEMİR

Ölçme ve Değerlendirme UzmanıHülya ERDUL

Rehberlik ve Psikolojik Danışma UzmanıKenan PINARBAŞI-Mevlüt SELVİ

Görsel Tasarım UzmanıHakan AVLUKYARI

Meryem ÜNSELYahya ÖZTÜRK

4

İÇİNDEKİLER

1. KAZANIM: Tefsir ilminin tanımını ve amacını açıklar.1. Etkinlik:BoşlukDoldurma2. Etkinlik:Bulalım

2. KAZANIM: Tefsir ile ilgili temel kavramları açıklar.3. Etkinlik:Bulalım-Yazalım4. Etkinlik:Bulalım-Yazalım

3. KAZANIM: Tefsir, tevil, meal ve tercüme kavramları arasında ilişki kurar.5. Etkinlik:Doğru-Yanlış6. Etkinlik:BoşlukDoldurma

4. KAZANIM: Tefsirle ilgili terim ve ilimlerin Kur’an’ı yorumlamada önemini fark eder.7. Etkinlik:Oku-Yorum8. Etkinlik:Eşleştirme

5. KAZANIM: Fil suresi ile ilgili verilen tefsirleri değerlendirir.9. Etkinlik:Varsayı-Yorum

10. Etkinlik:Yazı-Yorum

6. KAZANIM: Kureyş suresi ile ilgili verilen tefsirleri değerlendirir.11. Etkinlik:Yazı-Yorum12. Etkinlik:Eşleştirme

7. KAZANIM: Hucurât suresi 10-12. ayetleri ile ilgili tefsirleri değerlendirir.13. Etkinlik:Bulalım14. Etkinlik:Bulalım

............................................................... 8

............................................................... 11

............................................................... 14

............................................................... 17

............................................................... 20

............................................................... 23

............................................................... 26

............................................................... 28

............................................................... 31

............................................................... 33

............................................................... 36

............................................................... 39

............................................................... 42

............................................................... 45

2. Ünite Tefsir İlmi ve Kavramları

5

KİTABIMIZI TANIYALIM

11ETKİNLİK

Süreç

Değerlendirme

8

1. Ek-1’deki etkinlik öğrenci sayısınca çoğaltılır ve dağıtılır.

2. Ek-1’deki “anahtar sözcükler” öğretmen tarafından okunur.

3. Öğrencilerden metinde boş bırakılan yerleri anahtar sözcüklerden biriyle doldurmaları istenir.

4. Boşluklarda ölçmenin güvenirliğinin düşmemesi için yardımcı fiiller ve kelime ekleri kullanılmamıştır.

5. Etkinlik sonunda her bir cümle üzerinde öğretmenin kısa bir açıklama yapması, konunun iyi anlaşılması açısından faydalı olur.

Öğretmen cevap kâğıtlarını ve boşluklara yazılan ifadeleri kontrol ederek kazanımın gerçekleşip gerçekleşmediğini takip eder.

1TEFSİR 15 dk.

2. Ünite: Tefsir İlmi ve Kavramları

Kazanım: Tefsir ilminin tanımını ve amacını açıklar.

EK-1

ETKİNLİK

9

11ETKİNLİK

Süreç

Değerlendirme

Aşağıdaki cümlelerde boş bırakılan yerlere doğru sözcüğü yazınız.

115 dk.

BOŞLUK DOLDURMA

Tefsir “……………………, ortaya çıkarmak, kelime veya sözdeki kapalılığı gidermek” demektir. Kur’an-ı Kerim’in yorumu için fesr ve aynı anlamda tefsire kelimeleri kullanılırsa da …………………… yaygınlık kazanmıştır. Sefr kelimesinin kadının yüzünü açması, baştaki sarığın alınmasıyla başın ortaya çıkması ve sabahın aydınlıkla belirmesi gibi “bir şeyin üzerindeki perdenin kalkması ve belli olması, kapalı bir şeyin ………………………..” anlamlarında kullanıldığı bilinmektedir. Çeşitli tanımları bir araya getirerek tefsiri şöyle tarif etmek mümkündür: “Tefsir; sarf, nahiv ve belâgat gibi …………………… bilimlerinden; esbab-ı nüzul, nasih-mensuh, muhkem-müteşabih gibi Kur’an ilimlerinden; hadis ve tarih gibi …………………………... ilimlerinden; mantık ve fıkıh usulü gibi yöntem bilimlerinden yararlanılarak Kur’an’ın manalarının açıklanmasını ve ondan hüküm çıkarılmasını öğreten ilimdir.” Bu tanımla başka eserlerin yorumu kapsam dışında tutulmuş ve tefsirin mutlaka bir dayanağının olmasına, tefsir işini yapacak kişinin başta dil ve Kur’an ilimleri olmak üzere pek çok konuda bilgisinin bulunmasına vurgu yapılmıştır. Tefsiri, “Allah’ın (c.c.) Kur’an-ı Kerim’deki …………………….. beşerin gücü oranında bulmaya yardımcı olan bir ilim dalı” şeklinde kısaca tarif etmek de mümkündür. Ebû Hayyân el-Endelüsî’nin, “Tefsir Kur’an lafızlarının söyleniş keyfiyetinden, lafızların müfred ve terkip hâlindeki ………………………. ve hükümlerinden, terkip hâlinde iken ortaya çıkan manalarından bahseden ilim dalıdır.” biçimindeki tanımı ise tefsirin hem dil ilimleriyle ilişkisine dikkat çekmekte hem de maksadının ……………………… ve cümlelerdeki anlamı ortaya çıkarmak olduğunu belirtmektedir. Cürcânî’ye göre tefsir ayetin ………………………, onunla ilgili kıssaların ve sebeb-i nüzulünün anlama çok açık biçimde delâlet eden kelimelerle açıklanmasıdır. Müfessir İbn Akîle, İmam Mâtürîdî’nin “Tefsir Kur’an lafzı ile kastedilenin ne olduğunu kesin olarak bildirmek ve Allah (c.c.) üzerine, lafızdan kastettiği anlamın o olduğu hususunda şahitlikte bulunmaktır. Bu anlamı kesin olarak bildiren bir delil ortaya konursa bu doğru bir tefsirdir, aksi takdirde yapılan iş ………………………… ile tefsir olur ki bu yasaklanmıştır.” şeklindeki sözlerini uygun bulur.

delâlet

açıklamak

tefsir

lafız

rivayet

murat

anlam

açığa çıkmak

re’y dil

EK-2

ETKİNLİK

10

115 dk.

BOŞLUK DOLDURMA

CEVAP ANAHTARI

Tefsir “açıklamak, ortaya çıkarmak, kelime veya sözdeki kapalılığı gidermek” demektir. Kur’an-ı Kerim’in yorumu için fesr ve aynı anlamda tefsire kelimeleri kullanılırsa da tefsir yaygınlık kazanmıştır. Sefr kelimesinin kadının yüzünü açması, baştaki sarığın alınmasıyla başın ortaya çıkması ve sabahın aydınlıkla belirmesi gibi “bir şeyin üzerindeki perdenin kalkması ve belli olması, kapalı bir şeyin açığa çıkması” anlamlarında kullanıldığı bilinmektedir. Çeşitli tanımları bir araya getirerek tefsiri şöyle tarif etmek mümkündür: “Tefsir; sarf, nahiv ve belâgat gibi dil bilimlerinden; esbab-ı nüzul, nasih-mensuh, muhkem-müteşabih gibi Kur’an ilimlerinden; hadis ve tarih gibi rivayet ilimlerinden; mantık ve fıkıh usulü gibi yöntem bilimlerinden yararlanılarak Kur’an’ın manalarının açıklanmasını ve ondan hüküm çıkarılmasını öğreten ilimdir.” Bu tanımla başka eserlerin yorumu kapsam dışında tutulmuş ve tefsirin mutlaka bir dayanağının olmasına, tefsir işini yapacak kişinin başta dil ve Kur’an ilimleri olmak üzere pek çok konuda bilgisinin bulunmasına vurgu yapılmıştır. Tefsiri, “Allah’ın (c.c.) Kur’an-ı Kerim’deki muradını beşerin gücü oranında bulmaya yardımcı olan bir ilim dalı” şeklinde kısaca tarif etmek de mümkündür. Ebû Hayyân el-Endelüsî’nin, “Tefsir Kur’an lafızlarının söyleniş keyfiyetinden, lafızların müfred ve terkip hâlindeki delâletlerinden ve hükümlerinden, terkip hâlinde iken ortaya çıkan manalarından bahseden ilim dalıdır.” biçimindeki tanımı ise tefsirin hem dil ilimleriyle ilişkisine dikkat çekmekte hem de maksadının lafız ve cümlelerdeki anlamı ortaya çıkarmak olduğunu belirtmektedir. Cürcânî’ye göre tefsir ayetin anlamının, onunla ilgili kıssaların ve sebeb-i nüzulünün anlama çok açık biçimde delâlet eden kelimelerle açıklanmasıdır. Müfessir İbn Akîle, İmam Mâtürîdî’nin “Tefsir Kur’an lafzı ile kastedilenin ne olduğunu kesin olarak bildirmek ve Allah (c.c.) üzerine, lafızdan kastettiği anlamın o olduğu hususunda şahitlikte bulunmaktır. Bu anlamı kesin olarak bildiren bir delil ortaya konursa bu doğru bir tefsirdir, aksi takdirde yapılan iş re’y ile tefsir olur ki bu yasaklanmıştır.” şeklindeki sözlerini uygun bulur.

Dersadı

Değerlendirmeyöntemi

Etkinlikadı

EtkinliksıranumarasıEtkinliksüresi

Üniteadı

Etkinliksüreciaçıklaması

Etkinlikyönergesi

Etkinlikalanı

SınıfKazanım

Cevapanahtarı

6

KİTABIMIZI TANIYALIM

ÜNİTE2

TEFSİR İLMİ VE TEFSİR İLMİ VE KAVRAMLARIKAVRAMLARI

7

11ETKİNLİK

Süreç

Değerlendirme

8

1. Ek-1’dekietkinliköğrencisayısıncaçoğaltılırvedağıtılır.

2. Ek-1’deki“anahtarsözcükler”öğretmentarafındanokunur.

3. Öğrencilerden metinde boş bırakılan yerleri anahtar sözcüklerden biriyledoldurmalarıistenir.

4. Boşluklarda ölçmenin güvenirliğinin düşmemesi için yardımcı fiiller ve kelimeeklerikullanılmamıştır.

5. Etkinliksonundaherbircümleüzerindeöğretmeninkısabiraçıklamayapması,konununiyianlaşılmasıaçısındanfaydalıolur.

Öğretmen cevap kâğıtlarını ve boşluklara yazılan ifadeleri kontrolederekkazanımıngerçekleşipgerçekleşmediğinitakipeder.

1TEFSİR 15 dk.


Kazanım: Tefsirilminintanımınıveamacınıaçıklar.

EK-1

ETKİNLİK

9

11ETKİNLİK

Süreç

Değerlendirme


115 dk.

BOŞLUK DOLDURMA

Tefsir“……………………,ortayaçıkarmak,kelimeveyasözdekikapalılığıgidermek”demektir. Kur’an-ı Kerim’in yorumu için fesr ve aynı anlamda tefsire kelimelerikullanılırsada……………………yaygınlıkkazanmıştır.Sefrkelimesininkadınınyüzünüaçması, baştaki sarığın alınmasıyla başın ortaya çıkması ve sabahın aydınlıklabelirmesi gibi “bir şeyin üzerindeki perdenin kalkması ve belli olması, kapalı birşeyin………………………..”anlamlarındakullanıldığıbilinmektedir.Çeşitli tanımlarıbir araya getirerek tefsiri şöyle tarif etmekmümkündür: “Tefsir; sarf, nahiv vebelâgatgibi……………………bilimlerinden;esbab-ınüzul,nasih-mensuh,muhkem-müteşabih gibi Kur’an ilimlerinden; hadis ve tarih gibi …………………………...ilimlerinden; mantık ve fıkıh usulü gibi yöntem bilimlerinden yararlanılarakKur’an’ınmanalarınınaçıklanmasınıveondanhükümçıkarılmasınıöğretenilimdir.”Butanımlabaşkaeserlerinyorumukapsamdışındatutulmuşvetefsirinmutlakabir dayanağının olmasına, tefsir işini yapacak kişinin başta dil ve Kur’an ilimleriolmak üzere pek çok konuda bilgisinin bulunmasına vurgu yapılmıştır. Tefsiri,“Allah’ın(c.c.)Kur’an-ıKerim’deki……………………..beşeringücüoranındabulmayayardımcıolanbirilimdalı”şeklindekısacatarifetmekdemümkündür.EbûHayyânel-Endelüsî’nin,“TefsirKur’anlafızlarınınsöylenişkeyfiyetinden,lafızlarınmüfredveterkiphâlindeki……………………….vehükümlerinden,terkiphâlindeikenortayaçıkan manalarından bahseden ilim dalıdır.” biçimindeki tanımı ise tefsirin hemdil ilimleriyle ilişkisinedikkatçekmektehemdemaksadının………………………vecümlelerdeki anlamı ortaya çıkarmak olduğunu belirtmektedir. Cürcânî’ye göretefsirayetin………………………,onunlailgilikıssalarınvesebeb-inüzulününanlamaçok açık biçimde delâlet eden kelimelerle açıklanmasıdır. Müfessir İbn Akîle,İmamMâtürîdî’nin “Tefsir Kur’an lafzı ile kastedilenin ne olduğunu kesin olarakbildirmekveAllah(c.c.)üzerine, lafızdankastettiğianlamınoolduğuhususundaşahitliktebulunmaktır.Buanlamıkesinolarakbildirenbirdelilortayakonursabudoğrubirtefsirdir,aksitakdirdeyapılan iş…………………………iletefsirolurkibuyasaklanmıştır.”şeklindekisözleriniuygunbulur.

delâlet

açıklamak

tefsir

lafız

rivayet

murat

anlam

açığa çıkmak

re’y dil

EK-2

ETKİNLİK

10

115 dk.

BOŞLUK DOLDURMA

CEVAP ANAHTARI

Tefsir “açıklamak, ortaya çıkarmak, kelime veya sözdeki kapalılığı gidermek”demektir. Kur’an-ı Kerim’in yorumu için fesr ve aynı anlamda tefsire kelimelerikullanılırsadatefsiryaygınlıkkazanmıştır.Sefrkelimesininkadınınyüzünüaçması,baştakisarığınalınmasıylabaşınortayaçıkmasıvesabahınaydınlıklabelirmesigibi“birşeyinüzerindekiperdeninkalkmasıvebelliolması,kapalıbirşeyinaçığaçıkması”anlamlarındakullanıldığıbilinmektedir.Çeşitlitanımlarıbirarayagetirerektefsirişöyletarifetmekmümkündür:“Tefsir;sarf,nahivvebelâgatgibidilbilimlerinden;esbab-ınüzul,nasih-mensuh,muhkem-müteşabihgibiKur’anilimlerinden;hadisvetarihgibi rivayet ilimlerinden;mantıkvefıkıhusulügibiyöntembilimlerindenyararlanılarakKur’an’ınmanalarınınaçıklanmasınıveondanhükümçıkarılmasınıöğretenilimdir.”Butanımlabaşkaeserlerinyorumukapsamdışındatutulmuşvetefsirinmutlakabirdayanağınınolmasına,tefsirişiniyapacakkişininbaştadilveKur’anilimleriolmaküzerepekçokkonudabilgisininbulunmasınavurguyapılmıştır.Tefsiri,“Allah’ın(c.c.)Kur’an-ıKerim’dekimuradınıbeşeringücüoranındabulmayayardımcıolanbirilimdalı”şeklindekısacatarifetmekdemümkündür.EbûHayyânel-Endelüsî’nin,“TefsirKur’anlafızlarınınsöylenişkeyfiyetinden,lafızlarınmüfredve terkiphâlindekidelâletlerindenvehükümlerinden, terkiphâlinde ikenortayaçıkanmanalarındanbahsedenilimdalıdır.”biçimindekitanımıisetefsirinhemdililimleriyle ilişkisine dikkat çekmekte hem de maksadının lafız ve cümlelerdekianlamı ortaya çıkarmak olduğunu belirtmektedir. Cürcânî’ye göre tefsir ayetinanlamının,onunla ilgilikıssalarınvesebeb-inüzulününanlamaçokaçıkbiçimdedelâlet eden kelimelerle açıklanmasıdır. Müfessir İbn Akîle, İmam Mâtürîdî’nin“TefsirKur’anlafzıilekastedileninneolduğunukesinolarakbildirmekveAllah(c.c.)üzerine, lafızdan kastettiği anlamıno olduğuhususunda şahitlikte bulunmaktır.Buanlamıkesinolarakbildirenbirdelilortayakonursabudoğrubirtefsirdir,aksitakdirde yapılan iş re’y ile tefsir olur ki bu yasaklanmıştır.” şeklindeki sözleriniuygunbulur.

11ETKİNLİK

Süreç

Değerlendirme

11

EK-2

ETKİNLİK

1. Ek-1’dekietkinliköğrencisayısıkadarçoğaltılarakdağıtılır.

2. Ek-1’in sol tarafındaki kutucuklarda tefsirle ilgili cümleler, sağ tarafındakikutucuklardaisedoğru-yanlışseçenekleriolduğuöğrencileregösterilir.

3. Öğrencilerden sol taraftaki cümleleri tefsir ilminin amaçları açısındandikkatlibir şekilde okumaları ve eğer cümle tefsir ilminin bir amacı ise doğru şıkkıişaretlemeleriistenir.

4. Öğrencilerin her bir cümleyi doğru-yanlış şıklarıyla işaretlemeleriyle etkinliksonaerer.

Öğrencilerin kâğıtları ve cevap şıkları kontrol edilerek kazanımıngerçekleşipgerçekleşmediğitakipedilir.

2TEFSİR 15 dk.


Kazanım: Tefsirilminintanımınıveamacınıaçıklar.

EK-1

ETKİNLİK

12

Tefsir ilminin amacını ifade eden maddelerin yanına tik ( ✓ ) işareti koyunuz.

215 dk.

BULALIM

İbadetlerdenasılKur’anokunacağınıMüslümanlaraöğretmek

Kur’an’ıninsanhayatındakirolününkavranmasıveKur’an’lainsanarasındasağlıklıbirilişkininkurulmasınayardımcıolmak

Kur’an-ıKerim’inanlaşılmasınayardımcıolmak

YüceAllah’ınKur’an-ıKerim’deifadeettiğimanalarıbilmek

Kur’an-ıKerimayetlerininmanavemaksatlarınıaçıklamak

Hz.Peygamber’inKur’an’ınnekadarınıtefsirettiğiniaraştırmak

Kur’an’ınindiğidönemdeyazılanşiirmetinleriniyorumlamak

Tefsirleilgilirivayetlerinhadisilmiaçısındantenkidiniyapmak

İlahîmesajolanKur’an-ıKerim’iinsanlığatanıtmayaçalışmak

Kur’anayetlerindegeçeninançkonularıylailgilidoğrularısavunmak

EK-2

ETKİNLİK

13

EK-1

ETKİNLİK 215 dk.

BULALIM

CEVAP ANAHTARI

İbadetlerdenasılKur’anokunacağınıMüslümanlaraöğretmek

✓Kur’an’ıninsanhayatındakirolününkavranmasıveKur’an’lainsanarasındasağlıklıbirilişkininkurulmasınayardımcıolmak

✓ Kur’an-ıKerim’inanlaşılmasınayardımcıolmak

✓ YüceAllah’ınKur’an-ıKerim’deifadeettiğimanalarıbilmek

✓ Kur’an-ıKerimayetlerininmanavemaksatlarınıaçıklamak

Hz.Peygamber’inKur’an’ınnekadarınıtefsirettiğiniaraştırmak

Kur’an’ınindiğidönemdeyazılanşiirmetinleriniyorumlamak

Tefsirleilgilirivayetlerinhadisilmiaçısındantenkidiniyapmak

✓ İlahîmesajolanKur’an-ıKerim’iinsanlığatanıtmayaçalışmak

Kur’anayetlerindegeçeninançkonularıylailgilidoğrularısavunmak

11ETKİNLİK

Süreç

Değerlendirme

14


2. Ek-1’in sol tarafındaki kutucuklarda tefsirin 4 kavramıyla (tefsir, tevil, meal,tercüme)ilgilicümleler,sağtaraftaiseboşkutucuklarınbulunduğuöğrencileregösterilir.

3. Öğrencilerden sol taraftaki cümleleri dikkatli şekilde okumaları ve cümlelerinhangikavramaaitolduğunuboşkutularayazmalarıistenir.

4. Öğrencilerin her bir cümlenin karşısındaki boşluğa ilgili kavramı yazmasıylaetkinliksonaerer.

Öğrencilerinkâğıtlarınaveboşluklarayazdıklarıcevaplarabakılarakkazanımıngerçekleşipgerçekleşmediğikontroledilir.

3TEFSİR 10 dk.


Kazanım: Tefsirleilgilitemelkavramlarıaçıklar.

15

11ETKİNLİK

Süreç

Değerlendirme

EK-1

ETKİNLİK

Verilen ifadelerin tefsirin 4 kavramından (tefsir, tevil, meal, tercüme) hangisine ait olduğunu bularak boş kutulara yazınız.

310 dk.

BULALIM-YAZALIM

Açıklamak,üzerikapalıbirşeyiaçmak,aydınlatmakvekeşfetmek

Birsözünveifadeninanlamınıyaklaşıkolarakçevirmek

Birsebepveyadelildendolayıbirayetizahirîanlamınındışındaaçıklamak

Kur’an-ıKerim’inbirbaşkadileçevrilmesi

Kur’an-ıKerim’iAllah’ın(c.c.)muradınauygunbirşekildeyorumlamak

Kur’anayetlerininokunuşlarını,manalarınıvedelaletettiklerihükümleriinceleyenilim

Birsözünbaşkabirdildekikarşılığınıbularakanlamıodileaktarmak

Birsözüsöylendiğidildetefsiretmek

Birayetinmuhtemelanlamlarındanbirinitercihederekonagöreyorumlamak

Kur’anlafızlarındançıkarımyaparakdoğruanlamaulaşmaçabası

EK-2

ETKİNLİK

16

310 dk.

BULALIM-YAZALIM

CEVAP ANAHTARI

Açıklamak,üzerikapalıbirşeyiaçmak,aydınlatmakvekeşfetmek

Birsözünveifadeninanlamınıyaklaşıkolarakçevirmek

Birsebepveyadelildendolayıbirayetizahirîanlamınındışındaaçıklamak

Kur’an-ıKerim’inbirbaşkadileçevrilmesi

Kur’an-ıKerim’iAllah’ın(c.c.)muradınauygunbirşekildeyorumlamak

Kur’anayetlerininokunuşlarını,manalarınıvedelaletettiklerihükümleriinceleyenilim


Birsözüsöylendiğidildetefsiretmek

Birayetinmuhtemelanlamlarındanbirinitercihederekonagöreyorumlamak

Kur’anlafızlarındançıkarımyaparakdoğruanlamaulaşmaçabası

Tefsir

Meal

Tevil

Tefsir

Tercüme

Tevil

Meal

Tefsir

Tercüme

Tevil

11ETKİNLİK

Süreç

Değerlendirme

17

EK-2

ETKİNLİK


2. Ek-1’de tefsir ilminin 4 kavramı (tefsir, tevil, meal, tercüme) ile ilgilinumaralandırılmışcümle,görselveolaylarverilmişvealtbölümebunlarlailgiliboşluklarkonulmuştur.

3. Öğrencilerdennumaralandırılmışherbirifadeyidikkatlibirşekildeincelemelerive bunların hangi kavrama ait olduğunu alt bölümdeki boşluklara yazmalarıistenir.

4. Öğrencilerin numaralandırılmış ifadelerin hangi kavrama ait olduğunu bulupalttakiboşluklarayazmasıylaetkinliksonaerer.

Öğrencilerinkâğıtlarınaveboşluklarayazdıklarıcevaplarabakılarakkazanımıngerçekleşipgerçekleşmediğikontroledilir.

4TEFSİR 10 dk.


Kazanım: Tefsirleilgilitemelkavramlarıaçıklar.

EK-1

ETKİNLİK

18

Numaralandırılmış kutucuklarda yer alan cümle, görsel ve olayların tefsir ilminin 4 kavramından (Ek-1’de tefsir, tevil, meal, tercüme) hangisine ait olduğunu bularak boşluklara yazınız.

410 dk.

BULALIM-YAZALIM

01 06

02

07

03

08

04

09

05 10

Birayeti,muhtemelanlamlarındanbirinitercihederekyorumlamak

Kur’an’ınharfiyendeğilmanavemef-humbakımındançevrilmesi

BirmüfessirinÂl-iİmrânsuresi27.ayetindegeçen“…Ölüdendiriyi

çıkarırsın,diridenölüyüçıkarırsın...”ifadesinizahirîşekilde“AllahTeâlâ’nınyumurtadankuşu,kuştanyumurtayı

çıkarması”diyeaçıklaması

Kur’an’ınkendisideğilçevireninKur’an’dananladığı


BirmüfessirinÂl-iİmrânsuresi27.ayetindegeçen“…Ölüdendiriyiçıka-rırsın,diridenölüyüçıkarırsın..”ifade-sini“Müslümanolmayanebeveyndenmüminçocuk,cahildenâlimmeydana

getirirsin.”diyeaçıklaması

Kur’anayetlerininokunuşlarını,ma-nalarınıvedelaletettiklerihükümleri

inceleyenilim

BirKur’anayetinizahirîanlamınındışındayorumlamak

01...............................................................

06...............................................................

02...............................................................

07...............................................................

03...............................................................

08...............................................................

04...............................................................

09...............................................................

05...............................................................

10...............................................................

EK-2

ETKİNLİK

19

EK-1

ETKİNLİK

01 Tevil 06 Tercüme

02 Meal 07 Tevil

03 Meal 08 Tefsir

04 Tefsir 09 Tevil

05 Tefsir 10 Meal-tercüme

410 dk.

BULALIM-YAZALIM

CEVAP ANAHTARI

11ETKİNLİK

Süreç

Değerlendirme

20


2. Ek-1’in sol tarafındaki kutucuklarda tefsir kavramlarıyla ilgili cümleler, sağtarafındaki kutucuklarda ise doğru-yanlış seçenekleri olduğu öğrencileregösterilir.

3. Öğrencilerden sol taraftaki cümleleri tefsir, tevil,meal ve tercüme gibi tefsirkavramlarıaçısındandikkatlibirşekildeokumalarıistenir.

4. Soltaraftakicümlelerindoğru-yanlışdeğerlerinegöreişaretlenmesiöğrencilerebildirilir.

5. Öğrencilerin her bir cümleyi doğru-yanlış şıklarıyla işaretlemeleriyle etkinliksonaerer.


5TEFSİR 10 dk.


Kazanım: Tefsir,tevil,mealvetercümekavramlarıarasındailişkikurar.

EK-1

ETKİNLİK

21

11ETKİNLİK

Süreç

Değerlendirme

Doğru

Yanlış

Doğru

Yanlış

Doğru

Yanlış

Doğru

Yanlış

Doğru

Yanlış

Doğru

Yanlış

Doğru

Yanlış

Doğru

Yanlış

Doğru

Yanlış

Doğru

Yanlış

Sol taraftaki cümleleri tefsir, tevil, meal ve tercüme gibi kavramlar açısından doğru-yanlış şeklinde işaretleyiniz.

510 dk.

DOĞRU-YANLIŞ

Kur’an’ı bütün incelikleri ve anlamlarıyla bir başka dileçevirmekmümkündür.

Tercüme veya meal, Kur’an’ın aslının yerini tutmaz venamazdakıraatolarakokunmaz.

Kur’an ayetleri tefsir veya tevil edilirken birtakım usulve kurallara uyulmalı, zorlama veya rastgele tevilleregidilmemelidir.

Tefsir bir ayetin zahirinden anlaşılan, tevil ise zahirdençıkarılabilecekmuhtemelanlamlardır.

Tefsir ve tevil, başlangıçta aynı anlamdakullanılmış fakatzamanlafarklıikikavramadönüşmüştür.

Kur’an-ı Kerim’in bir başka dile çevrilmesine meal değiltercümedenilmektedir.

Mütercimler,tercümeyadamealdeKur’an’ıherzamanaynışekildeanlarlar.Bunedenlemeallerdefarklılıklargörülmez.

Ayetlerle ilgili kesinlik ifade eden yorumlara tevil denir.Tefsirdeisekesinliksözkonusudeğildir.

Mealler Kur’an ayetlerini anlamada her zaman yeterlidir,tefsirleremüracaatetmeyegerekyoktur.

Tefsirdahaçoklafızlar içintevil isemanalar içinkullanılır.Tevil, ayetin mana çerçevesi içinde yapılan en genişfaaliyettir.

EK-2

ETKİNLİK

22

510 dk.

DOĞRU-YANLIŞ

CEVAP ANAHTARI

Doğru

Yanlış

Doğru

Yanlış

Doğru

Yanlış

Doğru

Yanlış

Doğru

Yanlış

Doğru

Yanlış

Doğru

Yanlış

Doğru

Yanlış

Doğru

Yanlış

Doğru

Yanlış

Kur’an’ı bütün incelikleri ve anlamlarıyla bir başka dileçevirmekmümkündür.

Tercüme veya meal, Kur’an’ın aslının yerini tutmaz venamazdakıraatolarakokunmaz.

Kur’an ayetleri tefsir veya tevil edilirken birtakım usulve kurallara uyulmalı, zorlama veya rastgele tevilleregidilmemelidir.

Tefsir bir ayetin zahirinden anlaşılan, tevil ise zahirdençıkarılabilecekmuhtemelanlamlardır.

Tefsir ve tevil, başlangıçta aynı anlamdakullanılmış fakatzamanlafarklıikikavramadönüşmüştür.

Kur’an-ı Kerim’in bir başka dile çevrilmesine meal değiltercümedenilmektedir.

Mütercimler,tercümeyadamealdeKur’an’ıherzamanaynışekildeanlarlar.Bunedenlemeallerdefarklılıklargörülmez.

Ayetlerle ilgili kesinlik ifade eden yorumlara tevil denir.Tefsirdeisekesinliksözkonusudeğildir.

Mealler Kur’an ayetlerini anlamada her zaman yeterlidir,tefsirleremüracaatetmeyegerekyoktur.

Tefsirdahaçoklafızlar içintevil isemanalar içinkullanılır.Tevil, ayetin mana çerçevesi içinde yapılan en genişfaaliyettir.

11ETKİNLİK

Süreç

Değerlendirme

23

EK-2

ETKİNLİK

1. Ek-1’dekietkinliköğrencisayısıncaçoğaltılırvedağıtılır.

2. Öğrencilerdenmetindeboşbırakılanyerlerianahtarsözcüklerdenbiriyledoldur-malarıistenir.

3. Boşluklarda ölçmenin güvenirliğinin düşmemesi için yardımcı fiiller ve kelimeeklerikullanılmamıştır.

4. Etkinliksonundaherbircümleüzerindeöğretmeninkısabiraçıklamayapması,konununiyianlaşılmasıaçısındanfaydalıolur.

5. Öğrencilerinmetiniçindekiboşluklarıanahtarsözcüklerledoldurmasıylaetkin-liksonaerer.

Öğretmen cevap kâğıtlarını ve boşluklara yazılan ifadeleri kontrolederekkazanımıngerçekleşipgerçekleşmediğinitakipeder.

6TEFSİR 15 dk.


Kazanım: Tefsir,tevil,mealvetercümekavramlarıarasındailişkikurar.

EK-1

ETKİNLİK

24


615 dk.

BOŞLUK DOLDURMA

EbûHayyânel-Endelüsî’yegöreKur’an’ıtefsiredecekkişidebulunmasıgerekenilimlerdil,sarfvenahiv,…………………..,rivayetvehadis,……………………...,kelamvekıraattir.ŞâtıbîisemüfessirinbilmesigerekenilimleriKur’an’ın…………………….maksadınanlaşılmasıiçinlazımolan ilimlerdiye ifadeetmiştir.Nitekim……………………….vebazı tabiinbüyükleri-nindurumubunugöstermektedir.Zerkeşî’yegöredeKur’an’ıtefsiredecekkişiönceliklegenişbilgiyeve takvayasahipolmalı,şüphelişeylerdenkaçınmalı,…………………….sayı-lanişlerdeısraretmemeli,kibirdenvedünyasevgisindenuzakbulunmalıvetahkiki ima-nasahipolmalıdır.Ayrıca…………………………….vesahabedengelenbilgilerebaşvurma-lıdır.İmamSuyûtîbirkişininmüfessirolabilmesiiçinihtiyaçduyduğuilimlerişöylesıralar:…………………………..,belâgat,kıraat,usûlü’d-din,fıkıhvefıkıhusulü,…………………………..ve kıssa, nasih-mensuh, ayetlerdeki mücmel ve mübeyyeni açıklayan hadisler ve veh-bîilim.Vehbîilimdeinsanıniyibirniyettaşımasıvedinîkonulardabildiğiyleameletmesineticesindeeldeedilir.Zamanla toplumların ilerlemesive teknolojiningelişmesiylemü-fessirinbilmesigereken ilimlerkonusuherdevirdegüncelliğinikorumuştur.Sözüedilenşartlarayenişartlarilaveedilmiş,bazılarıüzerindedeğişikliklerönerilmiştir.Enönemlide-ğişiklikrivayet-dirayetoranındameydanagelmiştir.Hicriilkdörtasırdayazılantefsirlerde…………………………ağırlığınıkorurkenzamanlamüfessirler,dil tahlilleri vediğer ilimlerinortayakoyduğuverilerle……………………………….dahaçokyervermiştir.

esbab-ı nüzul Resul-i Ekrem

akli tefsir günah belâgat sahabe

fıkıh usulü

EK-2

ETKİNLİK

25

EK-1

ETKİNLİK 615 dk.

BOŞLUK DOLDURMA

CEVAP ANAHTARI

EbûHayyânel-Endelüsî’yegöreKur’an’ıtefsiredecekkişidebulunmasıgerekenilimlerdil,sarfvenahiv,belâgat,rivayetvehadis,fıkıhusulü,kelamvekıraattir.ŞâtıbîisemüfessirinbilmesigerekenilimleriKur’an’ınhitabındakimaksadınanlaşılmasıiçinlazımolanilimlerdiyeifadeetmiştir.Nitekimsahabevebazıtabiinbüyüklerinindurumubunugöstermekte-dir.Zerkeşî’yegöredeKur’an’ıtefsiredecekkişiönceliklegenişbilgiyevetakvayasahipol-malı,şüphelişeylerdenkaçınmalı,günahsayılanişlerdeısraretmemeli,kibirdenvedünyasevgisindenuzakbulunmalıvetahkikiimanasahipolmalıdır.AyrıcaResul-iEkrem’denvesahabedengelenbilgilerebaşvurmalıdır.İmamSuyûtîbirkişininmüfessirolabilmesiiçinihtiyaçduyduğuilimlerişöylesıralar:Dililimleri,belâgat,kıraat,usûlü’d-din,fıkıhvefıkıhusulü,esbab-ınüzulvekıssa,nasih-mensuh,ayetlerdekimücmelvemübeyyeniaçıklayanhadislervevehbîilim.Vehbîilimdeinsanıniyibirniyettaşımasıvedinîkonulardabildiğiyleameletmesineticesindeeldeedilir.Zamanlatoplumlarınilerlemesiveteknolojiningeliş-mesiylemüfessirinbilmesigereken ilimlerkonusuherdevirdegüncelliğinikorumuştur.Sözüedilenşartlarayenişartlarilaveedilmiş,bazılarıüzerindedeğişikliklerönerilmiştir.Enönemlideğişiklikrivayet-dirayetoranındameydanagelmiştir.Hicriilkdörtasırdayazı-lantefsirlerderivayetağırlığınıkorurkenzamanlamüfessirler,diltahlillerivediğerilimlerinortayakoyduğuverilerleaklitefsiredahaçokyervermiştir.

11ETKİNLİK

Süreç

Değerlendirme

26


2. Ek-1’detefsirilimlerindenesbab-ınüzul,muhkem-müteşabihvenesihleilgiliüçilimadamındanseçmemetinleryeralmaktadır.

3. Öğrencilerdenverilenmetinleridikkatlibirbiçimdeokumalarıistenir.

4. Ardından öğrencilerden sözü edilen ilimlerin Kur’an tefsirindeki önemini yazılışekildeyorumlamalarıistenir.

5. Öğrencilerinyapacaklarıyazılıyorumlarlabirlikteetkinliksonaermektedir.

Öğrencilerinkâğıtlarıveverdiklericevaplarkontroledilerekkazanı-mıngerçekleşipgerçekleşmediğitakipedilir.

7TEFSİR 20 dk.


Kazanım: TefsirleilgiliterimveilimlerinKur’an’ıyorumlamadaöneminifarkeder.

EK-1

ETKİNLİK

27

11ETKİNLİK

Süreç

Değerlendirme

Aşağıda verilen esbab-ı nüzul, muhkem-müteşabih ve nesihle ilgili metinleri Kur’an tefsirindeki önemleri açısından yorumlayınız.

720 dk.

OKU-YORUM

.................................................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................................................

“Birayetinnüzulsebebinibilmedenkonuşmakoayetleilgilibirşeyleruydurmakanlamına gelir. Ayetlerin iniş sebepleri bilinmedikçe onları anlamakmümkündeğildir.”(Ebu’l-Hasanel-Vâhidî)

“Kur’an muhkem ve müteşabih ayetlerden oluştuğu için bu ayetleri karşılıklıanlama ve yorumlamada dil, gramer, belâgat, fıkıh usulü vb. birçok ilminöğrenilmesine ihtiyaç duyulur. Kur’an’ın hepsi muhkem olsaydı akli delillereihtiyaçduyulmaz,insanaklıdondurulmuşolurdu.”(Prof.Dr.İsmailCerrahoğlu)

“Kur’an önce indiği dönemin ve toplumun şartlarına uygun hükümlergetirmektedir.Sonraşartlardeğiştiğindeveyaşartlarıyönlendirmekgerektiğindenesihsayesindeaynıkonudadahauygunhükümlerdevreyegirmiştir.Budurumtoplumueğitmekveyetiştirmekaçısındanuygunbiryöntemdir.”(Prof.Dr.MehmetPaçacı)

11ETKİNLİK

Süreç

Değerlendirme

28


2. Ek-1’inüst tarafındakikutucuklardaKur’an-ıKerim’i yorumlamadaönemliolanilimlerleilgilibilgiler,alttaraftaisebuilimlerinisimlerininbulunduğuöğrencileregösterilir.

3. Öğrencilerdenüsttaraftakicümleleridikkatlibirşekildeokumalarıvebunlarıalttaraftakinumaralıilimlerleeşleştirmeleriistenir.

4. Her bir ilmi temsil eden rakamın kutucuklardaki boşluklara yazılmasıylaeşleştirmeyapılacaktır.

5. Öğrencilerin her ilme ait rakamları kutucuklarla eşleştirmesiyle etkinlik sonaerer.

Öğrencilerinkâğıtlarıveyaptıklarıeşleştirmelerkontroledilerekka-zanımıngerçekleşipgerçekleşmediğitakipedilir.

8TEFSİR 15 dk.


Kazanım: TefsirleilgiliterimveilimlerinKur’an’ıyorumlamadaöneminifarkeder.

EK-1

ETKİNLİK

29

11ETKİNLİK

Süreç

Değerlendirme

Kur’an’ın yorumlanmasında önemli rolü olan alttaki ilimlerin rakamlarını ilgili cümlelerin başındaki boşluklara yazarak eşleştiriniz.

815 dk.

EŞLEŞTİRME

Şer’ibirhükmünsonradaninenbaşkabirşer’idelililekaldırılmasıayetlerintarihîbiryollaizahedilipaçıklanmasındaönemliroloynar.

Kur’an’ınArapedebiyatınınbirşaheseriveaynızamandaHz.Peygamber’innübüvvetininenbüyükmucizesiolmasıayetlerintefsirindemutlakadikkatealınmasıgerekenbirgerçektir.

Birayetinhangiolayla ilgili indirildiğinibilmekoayetidoğruanlamaya,ayetlerveyasurelerarasındabağlantıkurmayayardımcıolur.

Kur’an’da farklımanalarda kullanılan ortak sözcükleri bilmek tefsirin en önemli ilimlerdenkabuledilir.

BaşkadillerdenArapçayagirenkelimelerin temelanlamlarını tespitetmekKur’an’ındoğruanlaşılmasıkolaylaştırır.

Kur’an-ı Kerim’de birçok anlama ihtimali olan ayetlerin bulunmasından dolayı ayetlerintefsirindesarf-nahiv,belâgat,fıkıhusulüvb.birçokilminöğrenilmesineihtiyaçduyulur.

Ayetlerin veya surelerin indirildiği ortamın şartlarını bilmek, dinî hükümlerin daha kolayanlaşılmasınaimkânverir.

İlahî bilgileri insan diliyle ulaştıran Kur’an-ı Kerim sözcük ve ifadelerin gerçek anlamlarıyanındayananlamlarınıdakullanmıştır.

......

......

......

......

......

......

......

......

01 NasihveMensuh

05 VücuhveNezâir02 MuhkemveMüteşabih

06 Garibu’l-Kur’an03 MekkîlikveMedenîlik

07 İ‘câzu’l-Kur’an04 Esbab-ıNüzul

08 Mecazlar

EK-2

ETKİNLİK

30

815 dk.

EŞLEŞTİRME

CEVAP ANAHTARI

Şer’ibirhükmünsonradaninenbaşkabirşer’idelililekaldırılmasıayetlerintarihîbiryollaizahedilipaçıklanmasındaönemliroloynar

Kur’an’ınArapedebiyatınınbirşaheseriveaynızamandaHz.Peygamber’innübüvvetininenbüyükmucizesiolmasıayetlerintefsirindemutlakadikkatealınmasıgerekenbirgerçektir.

Birayetinhangiolayla ilgili indirildiğinibilmekoayetidoğruanlamaya,ayetlerveyasurelerarasındabağlantıkurmayayardımcıolur.

Kur’an’da farklımanalarda kullanılan ortak sözcükleri bilmek tefsirin en önemli ilimlerdenkabuledilir.

BaşkadillerdenArapçayagirenkelimelerin temelanlamlarını tespitetmekKur’an’ındoğruanlaşılmasıkolaylaştırır.

Kur’an-ı Kerim’de birçok anlama ihtimali olan ayetlerin bulunmasından dolayı ayetlerintefsirindesarf-nahiv,belâgat,fıkıhusulüvb.birçokilminöğrenilmesineihtiyaçduyulur.

Ayetlerin veya surelerin indirildiği ortamın şartlarını bilmek, dinî hükümlerin daha kolayanlaşılmasınaimkânverilir.

İlahî bilgileri insan diliyle ulaştıran Kur’an-ı Kerim sözcük ve ifadelerin gerçek anlamlarıyanındayananlamlarınıdakullanmıştır.

01

07

04

05

06

02

03

08

11ETKİNLİK

Süreç

Değerlendirme

31

EK-2

ETKİNLİK


2. Ek-1’deFilsuresiningenelkabulgörmüşanlamlarıdışındabazıiddiavevarsayımlarvebunlarıtartışmaküzereboşsatırlaryeralmaktadır.

3. Öğrencilerdenverilenüçvarsayımıdikkatlibirbiçimdeokumalarıistenir.

4. Ardındanöğrencilerebuüçvarsayımıtefsirlerdenhareketleyazılışekildetartışıpyorumlamalarıiletilir.



9TEFSİR 20 dk.


Kazanım: Filsuresiileilgiliverilentefsirlerideğerlendirir.

EK-1

ETKİNLİK

32

Aşağıda verilen Fil suresi ile ilgili bazı iddia ve varsayımları tefsirlerden hareketle yazılı olarak tartışıp yorumlayınız.

920 dk.

VARSAYI-YORUM

Varsayım 1: 1.ayetteki“filsahipleri”ifadesininkimlereişaretettiğibelirsizdir.........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

Varsayım 2: 3.ayetteki“sürülerhalindekuşlar”ifadesindekikuşlarsözcüğübildiğimizanlamdakuşlaraişaretetmez.........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

Varsayım 3: 4.ayettegeçen“Onlargöktentaşyağdırıyorlardı.”ifadesindekigöktenatılanşeylerintaşolmaihtimalizordur.........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

Fil Suresi1.Rabbininfilsahiplerineneyaptığınıbilmezmisin?2.Onlarınkötüplanlarınıboşaçıkarmadımı?3.Üzerlerinesürülerhâlindekuşlargönderdi.4.Onlargöktentaşyağdırıyorlardı.5.Veböyleceonlarıyenmişekinyapraklarıgibiyaptı.

11ETKİNLİK

Süreç

Değerlendirme

33

EK-1

ETKİNLİK

1. Ek-1’dekietkinlik(2sayfa)öğrencisayısıkadarçoğaltılarakdağıtılır.

2. Ek-1’degüncelcoronasalgınıileFilveKureyşgibibazıKur’ansureleriarasındabağlantıkuranbirköşeyazısıyeralmaktadır.

3. Öğrencilerdenverilenköşeyazısınıdikkatlibirbiçimdeokumalarıistenir.

4. Ardındanöğrencilerebuyazıçerçevesindesorulanüçsoruyuyazılışekildeyo-rumlamalarıiletilir.



10TEFSİR 20 dk.


Kazanım: Filsuresiileilgiliverilentefsirlerideğerlendirir.

EK-1

ETKİNLİK

34

Aşağıdaki köşe yazısını okuyarak soruları cevaplayınız.

1020 dk.

YAZI-YORUM

…Bundanbirkaçseneönceydi.Filsuresi’nintefsiriniokumuştum.Oradafilordusununnasılyokedildiğin-denbahsediyordu.Yokedilmeşekliyleilgiliolaraksürühâlindegelenufacıkbiryokedicidenbahisvardı.TefsiredenlerbukonudaisteruçanbircanlınınağzındakitaşolsunistervolkanikbirpatlamaolsunAllah’ın(c.c.)müdahalesiniyazmışlardı.Bununlaberaberbiryorumdahavardı.Bu“Birmikrop,birsalgınhastalıkdaolabi-lir.”diyordu.Bunuokumuştumiştebirkaçseneönce.

Hani“EnMasumuCoronaMıYoksa?”başlıklıikiöncekiyazımdaacizliğimizianlatmaküzeregayriihtiyarigeçmiştimya“Nemrut’ubirsivrisinekle,Ebrehe’yideebabilleringagaucundataşıdığıiledümdüzedenAllah’tır(c.c.).”diye.Bumalumvirüsbizievekapattıktansonradahasıkelimealdığımablamınveenişteminbanahediyeettiğitefsiridüngeceyinekitaplıktançektimaldım.Birdahaokudum.ÖğrendimkihemenakabindegelenKureyşsuresi,Filsure-si’neatıftabulunuyor…Benkomploya,oyuna,hesaba,stratejikkumpaslaragirmemlakinbunlarakörükörüneinanmadığımgibitümüylekulaktıkayıpretdeetmem.Bununlaberaberyücekitabımınmucizeolduğunainanıyorum,amaburadanmatematikselanlamlarçıkartmanoktasındabirçabamdayok.Şayetvarsada-kivardır-bubenimimanımıdahadapekiştirir.Sadeceaklımadüşen-leriverastgeldiklerimisöyleyeyim:Dünyacoğrafyasındakocakocasilahlarıolanzalimlervarmı?Dünyacoğrafyasındamazlumlarvarmı?Dünyacoğrafyasındazulümlervarmı?Şuandahiçbirininfaydaetmediğidünyanıntümpara,silah,teknoloji,ilaçvb.karşısındaenminiğindenkoronamız(Covid-19)varmı?Dünyaüzerindeticaretveseyahatözgürlüğükısıtlanmış,sınırkapılarındabek-leyen,vatanlarındangöçetmişzulümgörenmazlumlarvarmı?ŞuandatümdinlerinmensuplarınaYaratan“Zulmetmeyin,öldürmeyin,se-vin,kötülükyapmayın,iyilikyapın,emirlerimeuyun!”demesinerağmeninatlauymayanlar,Covid-19’akarşıçaresizkalıpçilyavrusugibidağılmışhaldeherşeylerinibirkenarabırakıpduayadönüyorlarmı?SankişuandayaşadıklarımızFilsuresi’nde,kurtuluşmüjdesideKureyşsuresi’ndeverilmişhissihasıloldubende.Buaradaenteresanbirşeylekarşılaştımkiovakithayretedüştüm.Mushafsırası105olanFilsuresi,nüzulsıralamasında19oluncaaklımadirekCovid-19geldi.FilordusununcesetlerininemareleriyağmurlatemizlendiğigibiacabadedimbuRamazanAyı’nınrahmetyağmurlarıylabirandakurtulurmuyuz?DoğrusunuAllahbilir.

https://yenikapihaber.com/covid-19-virusu-ile-fil-ve-kureys-sureleri-kehanet-de-gil-hayret-ve-rahmet-66247yy.htm

EK-1

ETKİNLİK

EK-1

ETKİNLİK

35

1020 dk.

YAZI-YORUM

1. Fil suresinde anlatılan orduyu yok eden faktörle ilgili yazarın “Tefsir edenler bu konuda ister uçan bir canlının ağzındaki taş olsun ister volkanik bir patlama olsun Allah’ın (c.c.) müdahalesini yazmışlardı. Bununla beraber bir yorum daha vardı. Bu ‘Bir mikrop, bir salgın hastalık ta olabilir.’ diyordu.” şeklinde dile getirdiği seçeneklerden hangisi sizce ayette kast edilen anlama uygundur?

........................................................................................................................................

........................................................................................................................................

........................................................................................................................................

........................................................................................................................................

........................................................................................................................................

2. “Sanki şu anda yaşadıklarımız Fil Suresi’nde verilmiş hissi hasıl oldu bende.” ifadesiyle yazar sure ile günümüz arasında nasıl bir ilişki kurmaktadır?

........................................................................................................................................

........................................................................................................................................

........................................................................................................................................

........................................................................................................................................

........................................................................................................................................

3. “… Ablamın ve eniştemin bana hediye ettiği tefsiri dün gece yine kitaplıktan çektim aldım. Bir daha okudum. Öğrendim ki…” diyen yazarla birlikte tefsir okumanın ufuk açıcı ve öğretici bir faaliyet olduğunu düşünüyor musunuz? Neden?

........................................................................................................................................

........................................................................................................................................

........................................................................................................................................

........................................................................................................................................

........................................................................................................................................

11ETKİNLİK

Süreç

Değerlendirme

36


2. Ek-1’degüncelcoronasalgınıileKureyşsuresiarasındabağlantıkuranbirköşeyazısıyeralmaktadır.

3. Öğrencilerdenverilenköşeyazısınıdikkatlibirbiçimdeokumalarıistenir.

4. Öğrencilerdenbuyazıçerçevesindesorulanüçsoruyuyazılışekildeyorumlamalarıistenir.


11TEFSİR 20 dk.


Kazanım: Kureyşsuresiileilgiliverilentefsirlerideğerlendirir.


EK-1

ETKİNLİK

37

11ETKİNLİK

Süreç

Değerlendirme

1120 dk.

YAZI-YORUM

… Zaman zaman toplumun çoğunluğunun yaptığı gibi zammı sure olarak “Elemtera”danaşağısınıokuruz.BugrubuniçindeçoğunluklamanasınadeğildetelaffuzunayoğunlaştığımızsurelerdenbirisideKureyşsuresidir.KüçücükbirmikrobunkendisiniyaratanvenimetlendirenRabbiniunutuphevavehevesininardındangitmeyiyolbelleyeninsanlığanekadarçaresizvegüçsüzolduğunuhatırlattığıgünlerdengeçiyoruz…Kâbemahzun,camilermahzun,heryerboş…Buboşlukhayatınkendisininde-dünyadayaygınyaşamfelsefesiyle-boşolduğunundelili…Bu,öylebirmusibetkisadecekötülere,zalimlere, inkârcılara,suçlularabulaşmıyor,insan türünün tamamı içinbir tehditolarakmeydanda… İnsanlık yaşamınnekadardeğerliolduğunun farkına varıyor. Tedbir; bela ve musibeti önlemeye yönelik birer gayret ve fiilîduadırancakAllah’ın(c.c.)dilediğibelavemusibetdedilediğikullarınaisabeteder…ŞanıYüceAllah’ınverdiğihanginimetinhakkınıgereğinceödedik,hangisininşükrünüedaedebildikkiemniyet/güven nimetinin kıymetini bilelim! Ne buyuruyordumübarek surede Cenabı Hak?“Kendilerinidoyuran,açlıkvekorkudaneminkılanşuevinRabbinekulluketsinler.”Emniyetne büyük nimetmiş Ya Rab! Ancak şimdi anladı insanlık değerini…Elimizi günde kaç defayıkayacağız,insanlardannekadaruzakduracağız,nezamanakadarhijyenedikkatedeceğizvs...Pekibudevasaçabalarneiçin?Tabikigüvenlikiçin.HâlbukiRabbimizbizekorkudaneminolmanın kadrini-kıymetini, kendi küçük fakatmanası derin olan Kureyş suresinde her günhatırlatıyordu…İnsanlığıbiryanakoyarsakbizMüslümanlarlütfedilenhanginimetindeğerinikavramıştık.Bahşedilenhangihibeninfarkındaydık!İnanınçokaznimetlerdenhaberdardık…

(http://www.asikpasagazetesi.com/kureys-suresi-nin-hatirlattiklari-ve-korana-gunleri-31407.html)

Aşağıdaki köşe yazısını okuyarak soruları cevaplayınız.

KUREYŞ SURESİ’NİN HATIRLATTIKLARI VE KORANA GÜNLERİ

EK-1

ETKİNLİK

38

1120 dk.

YAZI-YORUM

1. Yazıda geçen “Kendi küçük fakat manası derin olan Kureyş suresi” ifadesi nasıl yorum-lanmalıdır?

........................................................................................................................................

........................................................................................................................................

........................................................................................................................................

........................................................................................................................................

........................................................................................................................................

2. Yazar korona günleriyle Kureyş suresi arasında nasıl bir ilişki kurmaktadır?

........................................................................................................................................

........................................................................................................................................

........................................................................................................................................

........................................................................................................................................

........................................................................................................................................

3. Kureyş suresi, yazarın çok az haberdar olduğumuzu söylediği Allah’ın (c.c.) başka hangi nimetlerinden söz etmektedir?

........................................................................................................................................

........................................................................................................................................

........................................................................................................................................

........................................................................................................................................

........................................................................................................................................

11ETKİNLİK

Süreç

Değerlendirme

39

EK-1

ETKİNLİK


2. Ek-1’in sol tarafındaki kutucuklarda Kureyş suresinin ayetleri, sağ tarafındakikutucuklardaisebunlarıntefsirveyorumlarıolduğuöğrencilerebildirilir.

3. Öğrencilerdensoltaraftakiayetlerdegeçenaltıçiziliifadeleridikkatlibirşekildeokumalarıvebunlarınsağtaraftakidoğrutefsirinibularakeşleştirmeleriistenir.

4. Öğrencilerin altı çizili ifadelere karşılık gelen şıkları eşleştirmeleriyle etkinliksonaerer.

12TEFSİR 15 dk.


Kazanım: Kureyşsuresiileilgiliverilentefsirlerideğerlendirir.


EK-1

ETKİNLİK

40

1215 dk.

EŞLEŞTİRME

Kureyş suresindeki altı çizili ifadeleri doğru tefsirleri ile eşleştiriniz.

1-2.ayet:Kureyş’ealıştırılıpkolaylaştırıldığı için.Evet,kışveyazseyahatlerionlarakolaylaştırıldığıiçin.

Allah’ın(c.c.)nimetlerinikullanma

Allah’a(c.c.)ibadetvekulluketme

Güveniçindeticarifaaliyetyapma

2.ayet:Evet,kışveyazseyahatlerionlarakolaylaştırıldığıiçin.

Çevrekabilelerehayvanalımsatımıiçinyapılanyolculuklar

Güney ve kuzey bölgelerine yapılan ticariamaçlıyolculuklar

Arabistan Yarımadası içinde yapılan dinî veturistikgeziler

3.ayet:“OnuniçinbuEv’inRabbinekulluket-sinler!

Mescid-iHaram

Kâbe

Mescid-iNebevî

3.ayet:OnuniçinbuEv’inRabbinekulluketsinler!

Başka rableri bırakıp sadece O’na ibadetyapsınlar!

Kâbe’de sergiledikleri putları hemenkaldırsınlar!

Şirk inancını bırakıp tevhid inancını kabuletsinler!

4. ayet: O kendilerini açlıktan doyurmuş vekorkudaneminkılmıştır.

Kabilelerarasıyaşanançatışma

Dışsaldırılarakarşıgüvensizlik

Geçimleriniteminedebilme

EK-2

ETKİNLİK

41

EK-1

ETKİNLİK

1-2.ayet:Kureyş’ealıştırılıpkolaylaştırıldığı için.Evet,kışveyazseyahatlerionlarakolaylaştırıldığıiçin.

Allah’ın(c.c.)nimetlerinikullanma

Allah’a(c.c.)ibadetvekulluketme

Güveniçindeticarifaaliyetyapma

2.ayet:Evet,kışveyazseyahatlerionlarakolaylaştırıldığıiçin.

Çevrekabilelerehayvanalımsatımıiçinyapılanyolculuklar

Güney ve kuzey bölgelerine yapılan ticariamaçlıyolculuklar

Arabistan Yarımadası içinde yapılan dinî veturistikgeziler

3.ayet:“OnuniçinbuEv’inRabbinekulluket-sinler!

Mescid-iHaram

Kâbe

Mescid-iNebevî

3.ayet:OnuniçinbuEv’inRabbinekulluketsinler!

Başka rableri bırakıp sadece O’na ibadetyapsınlar!

Kâbe’de sergiledikleri putları hemenkaldırsınlar!

Şirk inancını bırakıp tevhid inancını kabuletsinler!

4. ayet: O kendilerini açlıktan doyurmuş vekorkudaneminkılmıştır.

Kabilelerarasıyaşanançatışma

Dışsaldırılarakarşıgüvensizlik

Geçimleriniteminedebilme

1215dk.

EŞLEŞTİRME

CEVAP ANAHTARI

11ETKİNLİK

Süreç

Değerlendirme

42


2. Ek-1’inüsttarafındaHucurâtsuresi10-12.ayetlerin,altbölümdeisebuayetlerdençıkarılanbazıilkelerinolduğuöğrencilerebildirilir.

3. Öğrencilerdenöncelikleayetleridikkatlibirşekildeokumalarıistenir.

4. Dahasonraöğrencilerdenalttakikutucuklaraayetlerdençıkarılabilecekilkeleriçin(✓),çıkarılamayacakolanlariçinde(x)işaretikoymalarıistenir.

5. Öğrencilerin kutucuklara yapacakları işaretlemelerden sonra etkinlik sonaermektedir.

13TEFSİR 15 dk.


Kazanım: Hucurâtsuresi10-12.ayetleriileilgilitefsirlerideğerlendirir.


EK-1

ETKİNLİK

43

11ETKİNLİK

Süreç

Değerlendirme

1315 dk.

BULALIM

Aşağıdaki ayetlerden çıkarılabilecek ilkeler için kutucuklara tik (✓), çıkarılamayacak olanlar için de (X) işareti koyunuz.

“Müminler ancak kardeştirler. Öyleyse kardeşlerinizin arasınıdüzeltin.Allah’akarşıgelmektensakınınkisizemerhametedil-sin.Eyimanedenler!Birtoplulukbirdiğerinialayaalmasın.Bel-kionlarkendilerindendahaiyidirler.Kadınlardadiğerkadınlarıalayaalmasın.Belkionlarkendilerindendahaiyidirler.Birbirini-zi karalamayın,birbirinizi kötü lakaplarlaçağırmayın. İmandansonrafasıklıknekötübirnamdır!Kimdetövbeetmezse, işteonlarzalimlerintakendileridir.Eyimanedenler!Zannınbirçoğundansakının.Çünküzannınbirkısmıgünahtır.Birbirinizinkusurlarınıvemahremiyetleriniaraştırmayın.Birbirinizingıybetiniyapmayın.Herhangibirinizölükardeşininetiniyemektenhoşlanırmı?İştebundantiksindiniz!Allah’akarşıgelmektensakının.ŞüphesizAllahtövbeleriçokçakabuledendirvesonsuzmer-hametsahibidir.”

(Hucurâtsuresi,10-12.ayetler.)

[……..] İnanan insanlar toplumsal anlaş-mazlıklarıçözmekleyükümlüdürler.

[……..]Hembirgrupiçindehemdegrup-lar arasında üstünlüğün ölçütü ahlak ol-malıdır.

[……..] İnsanlararasındaçıkanhuzursuz-luklarkarşısındabirşeyleryapılmalıdır.

[……..]Bazıtahminveihtimaledayalıhü-kümlerzanyasağıkapsamınagirmez.

[……..]Gerçekbilgivekanıtadayanmayansöz ve tutumlardan olabildiğince kaçın-makgerekir.

[……..]İnsanındeğerikendiiradeveçaba-sıylaeldeettiğikazanımlarabağlıdır.

[……..] Bir kimseyi geçmişteki nitelik vetutumlarıylaanmakyakışıksızdır.

[……..]İnsanlarhakkındaverilenyanlışveonurkırıcıyargılarkişiyigünahkâryapar.

[……..]Müminlerhaksızlıktaısraredenle-re karşı haklının yanında yer almakla yü-kümlüdürler.

[……..] Vicdan özgürlüğü başta olmaküzere temel hürriyetlerin uygulanmasınakatkıdabulunmakesastır.

EK-2

ETKİNLİK

44

1315 dk.

BULALIM

CEVAP ANAHTARI

“Müminler ancak kardeştirler. Öyleyse kardeşlerinizin arasınıdüzeltin.Allah’akarşıgelmektensakınınkisizemerhametedil-sin.Eyimanedenler!Birtoplulukbirdiğerinialayaalmasın.Bel-kionlarkendilerindendahaiyidirler.Kadınlardadiğerkadınlarıalayaalmasın.Belkionlarkendilerindendahaiyidirler.Birbirini-zi karalamayın,birbirinizi kötü lakaplarlaçağırmayın. İmandansonrafasıklıknekötübirnamdır!Kimdetövbeetmezse, işteonlarzalimlerintakendileridir.Eyimanedenler!Zannınbirçoğundansakının.Çünküzannınbirkısmıgünahtır.Birbirinizinkusurlarınıvemahremiyetleriniaraştırmayın.Birbirinizingıybetiniyapmayın.Herhangibirinizölükardeşininetiniyemektenhoşlanırmı?İştebundantiksindiniz!Allah’akarşıgelmektensakının.ŞüphesizAllahtövbeleriçokçakabuledendirvesonsuzmer-hametsahibidir.”


[✓] İnanan insanlartoplumsalanlaşmaz-lıklarıçözmekleyükümlüdürler.

[X] Hem bir grup içinde hem de gruplararasındaüstünlüğünölçütüahlakolmalı-dır.

[✓] İnsanlararasındaçıkanhuzursuzluk-larkarşısındabirşeyleryapılmalıdır.

[✓]Bazıtahminveihtimaledayalıhüküm-lerzanyasağıkapsamınagirmez.

[✓] Gerçek bilgi ve kanıta dayanmayansöz ve tutumlardan olabildiğince kaçın-makgerekir.

[X]İnsanındeğerikendiiradeveçabasıylaeldeettiğikazanımlarabağlıdır.

[✓] Bir kimseyi geçmişteki nitelik ve tu-tumlarıylaanmakyakışıksızdır.

[✓] İnsanlar hakkında verilen yanlış veonurkırıcıyargılarkişiyigünahkâryapar.

[X] Müminler haksızlıkta ısrar edenlerekarşıhaklınınyanındayeralmaklayüküm-lüdürler.

[X] Vicdan özgürlüğü başta olmak üzeretemel hürriyetlerin uygulanmasına katkı-dabulunmakesastır.

11ETKİNLİK

Süreç

Değerlendirme

45

EK-2

ETKİNLİK


2. Ek-1’inüsttarafındaHucurâtsuresi10-12.ayetlerin,altbölümdeisehadislerinolduğuöğrencileregösterilir.

3. Öğrencilerdenöncelikleayetleridikkatlibirşekildeokumalarıistenir.

4. Daha sonra öğrencilerden alttaki kutucuklara ayetlerdeki mesajlarla uyumluhadisleriçintik(✓),ayetlerinmesajlarındanfarklıhadisleriçindeçarpı(x)işaretikoymalarıistenir.

5. Öğrencilerin kutucuklara yapacakları işaretlemelerden sonra etkinlik sonaermektedir.

14TEFSİR 10 dk.


Kazanım: Hucurâtsuresi10-12.ayetleriileilgilitefsirlerideğerlendirir.


EK-1

ETKİNLİK

46

1415 dk.

BULALIM

Aşağıda yer alan ayetleri okuyunuz. Verilen hadislerden ayetlerdeki mesajlarla ilgili olanlara tik ( ✓), ilgili olmayanlara çarpı ( X ) işareti koyunuz.

“Müminler ancak kardeştirler. Öyleyse kardeşlerinizin arasınıdüzeltin. Allah’a karşı gelmekten sakının ki size merhametedilsin.Eyimanedenler!Birtoplulukbirdiğerinialayaalmasın.Belki onlar kendilerinden daha iyidirler. Kadınlar da diğerkadınlarıalayaalmasın.Belkionlarkendilerindendahaiyidirler.Birbirinizikaralamayın,birbirinizikötülakaplarlaçağırmayın.İmandansonrafasıklıknekötübir namdır! Kim de tövbe etmezse, işte onlar zalimlerin ta kendileridir. Ey iman edenler!Zannın birçoğundan sakının. Çünkü zannın bir kısmı günahtır. Birbirinizin kusurlarını vemahremiyetleriniaraştırmayın.Birbirinizingıybetiniyapmayın.Herhangibirinizölükardeşininetiniyemektenhoşlanırmı?İştebundantiksindiniz!Allah’akarşıgelmektensakının.ŞüphesizAllahtövbeleriçokçakabuledendirvesonsuzmerhametsahibidir.”


[……..] “Kim Allah için sever, Allah içinbuğzeder,Allahiçinverir,Allahiçin(onunrızasınauygunolmayanyerlerde)vermez-seimanınıkemaleerdirmişolur.”

(EbûDâvûd,Sünnet,15.)

[……..] “Müslüman, elinden ve dilindenbaşkaMüslümanlarınzarargörmediğikim-sedir.”

(Buhârî,Îmân,4-5;Müslim,Îmân,64-65.)

[……..] “Kötülük yapabileceği kaygısındankomşusu güven içinde olmayan kimseimanetmemiştir.”

(Buhârî,Edeb,69.)

[……..] “Müminlerin iman bakımından enmükemmeli, ahlak bakımından en güzelolandır.”

(EbûDâvûd,Sünnet,15;Tirmizî,Radâ‘,11.)

[……..] “Birkimse için,birMüslümankar-deşinihakirgörmekkadarbüyükbirkötü-lükyoktur.”(Müslim,Birr,32;EbûDâvûd,Edeb,35;Tirmizî,Birr,18.)

[……..] “Bir insanın kalbinde cimrilik veimanaslabiraradabulunmaz.”

(Nesâî,Cihâd,8;Ahmedb.Hanbel,Müsned,C4,s.639.)

[……..] “…Müslümana kötü söz söylemekfasıklık,onunlasavaşmakküfürdür.”

(Buhârî, Îmân, 36, Edeb 44, Fiten 8;Müslim, Îmân, 116.)

[……..] “İmanın en üstün derecesi ‘Lâ ilâ-he illallâh’ sözü, en alt derecesi ise yoldainsanları rahatsız eden şeyleri kaldırıp at-maktır…”

(Müslim,Îmân,58;Nesâî,Îmân,16.)

[……..]“Müminlerbirbirlerinisevmekte,birbirlerineacımaktavebirbirlerinikoru-maktabirvücudunuzuvlarınabenzerler...”

(Buhârî,Edeb,27;Müslim,Birr,66.)

EK-2

ETKİNLİK

47

EK-1

ETKİNLİK 1415 dk.

BULALIM

CEVAP ANAHTARI

“Müminler ancak kardeştirler. Öyleyse kardeşlerinizin arasınıdüzeltin. Allah’a karşı gelmekten sakının ki size merhametedilsin.Eyimanedenler!Birtoplulukbirdiğerinialayaalmasın.Belki onlar kendilerinden daha iyidirler. Kadınlar da diğerkadınlarıalayaalmasın.Belkionlarkendilerindendahaiyidirler.Birbirinizikaralamayın,birbirinizikötülakaplarlaçağırmayın.İmandansonrafasıklıknekötübir namdır! Kim de tövbe etmezse, işte onlar zalimlerin ta kendileridir. Ey iman edenler!Zannın birçoğundan sakının. Çünkü zannın bir kısmı günahtır. Birbirinizin kusurlarını vemahremiyetleriniaraştırmayın.Birbirinizingıybetiniyapmayın.Herhangibirinizölükardeşininetiniyemektenhoşlanırmı?İştebundantiksindiniz!Allah’akarşıgelmektensakının.ŞüphesizAllahtövbeleriçokçakabuledendirvesonsuzmerhametsahibidir.”


[✓] “KimAllah için sever,Allah için buğzeder,Allahiçinverir,Allahiçin(onunrızası-nauygunolmayanyerlerde)vermezseima-nınıkemaleerdirmişolur.”

(EbûDâvûd,Sünnet,15.)

[✓]“Müslüman,elindenvedilindenbaşkaMüslümanlarınzarargörmediğikimsedir.”

(Buhârî,Îmân,4-5;Müslim,Îmân,64-65.)

[X] “Kötülük yapabileceği kaygısındankomşusu güven içinde olmayan kimseimanetmemiştir.”

(Buhârî,Edeb,69.)

[✓] “Müminlerin imanbakımındanenmü-kemmeli,ahlakbakımındanengüzelolan-dır.”

(EbûDâvûd,Sünnet,15;Tirmizî,Radâ‘,11.)

[✓]“Birkimseiçin,birMüslümankardeşinihakirgörmekkadarbüyükbirkötülükyok-tur.”(Müslim,Birr,32;EbûDâvûd,Edeb,35;Tirmizî,Birr,18.)

[X] “Bir insanın kalbinde cimrilik ve imanaslabiraradabulunmaz.”

(Nesâî,Cihâd,8;Ahmedb.Hanbel,Müsned,C4,s.639.)

[✓] “…Müslümanakötüsözsöylemekfa-sıklık,onunlasavaşmakküfürdür.”

(Buhârî, Îmân, 36, Edeb 44, Fiten 8;Müslim, Îmân, 116.)

[X]“İmanınenüstünderecesi‘Lâilâheillal-lâh’sözü,enaltderecesiiseyoldainsanlarırahatsızedenşeylerikaldırıpatmaktır…”

(Müslim,Îmân,58;Nesâî,Îmân,16.)

[✓]“Müminlerbirbirlerinisevmekte,birbir-lerineacımaktavebirbirlerinikorumaktabirvücudunuzuvlarınabenzerler...”

(Buhârî,Edeb,27;Müslim,Birr,66.)

Documents

SINIF TEFSİR ETKİNLİK KİTABIdogm.eba.gov.tr/panel/upload/etkinlik/11-TEFSİR 2... · 2020. 11. 17. · Tefsir “açıklamak, ortaya çıkarmak, kelime veya sözdeki kapalılığı