EYHL HAZN HAZRETLERN'N SALVATI
GAYTL-HAYRT
TRKES: 1) Allahumme salli adde meskli zerreyti'l-vcdi
bi'd-devmi
Ve adde ma kad ehta bihi ilmuke y Allmi Mimm kne ve m kad yeknu
ebede'l-bidne Al seyyidin Muhammedin ve lihi ve sahbihi ve cemi'il
enbiyi aleyhimu's-selmi
Allahumme salli adde meskli zerreyti'l-vcdi bi'd-devmi Ve adde
ma kad ehta bihi ilmuke y Allmi Mimm kne ve m kad yeknu
ebede'l-bidne Al seyyidin Muhammedin ve lihi ve sahbihi ve cemi'il
enbiyi aleyhimu'sselmi
2) Ve salli RABBi adde meskli m kad hasale bi't-temmi
Min darbi zerreyti'l-vucdi f nefsih bi'd-devmi Ve mislihi lfi
ulufi elfi merreten y Kermu Al Raslike'l-Mustafa Muhammedin
Seyyidi'l-enmi.
Ve salli RABBi adde meskli m kad hasale bi't-temmi Min darbi
zerreyti'l-vucdi f nefsih bi'd-devmi Ve mislihi lfi ulufi elfi
merreten y Kermu Al Raslike'l-Mustafa Muhammedin Seyyidi'l-enmi
.
. 3) Ve salli Rabbi adde meskili ma takdiru entucdehu
mine'l-a'demi
Fi'l-kevni ve l mekni' hatte m ba'de'l-hari yevme'l-kymi Ve adde
m yahsilu min darbih fi nefsiha dimen y Almu Al menillez ihtertehu
al kullu'l-haliki ve rafa'tehu il ale'l-makmi .Ve salli Rabbi adde
meskili ma takdiru entucdehu mine'l-a'demi Fi'l-kevni ve l mekni'
hatte m ba'de'l-hari yevme'l-kymi Ve adde m yahsilu min darbih fi
nefsiha dimen y Almu Al menillez ihtertehu al kullu'l-haliki ve
rafa'tehu il ale'l-makmi .
. 4) Ve salli Rabbi adde'l-evmiri ve'n-nevh ve'l-yti
ve'l-ahkmi
Ve addem veka'a fi'l-kulbi mine'l-havtiri ve'l-vesvsi ve'l-ilhmi
Ve adde'l-harekti ve's-sekenti ve'l-enfsi ve elvni'l-haliki Al
menillez faddaltehu ve karrabtehu ve nezzelte aleyhi ahsene'lkelmi
.Ve salli Rabbi adde'l-evmiri ve'n-nevh ve'l-yti ve'l-ahkmi Ve
addem veka'a fi'l-kulbi mine'l-havtiri ve'l-vesvsi ve'l-ilhmi Ve
adde'l-harekti ve's-sekenti ve'l-enfsi ve elvni'l-haliki Al
menillez faddaltehu ve karrabtehu ve nezzelte aleyhi ahsene'l-kelmi
.
. 5) Ve salli Rabbi adde efradi cuziyyti envi'l-ervhi ve'l-ecsmi
Ve adde m halaktehu
Ve kevventehu fi haze'd-dri ve fi dri's-selmi Ve adde
mevcdti'l-kevneyni ve m fh mine'l-hakiki ve'ddekik Al menillezi
levlhu lem halakte'l-halka vele'l-eflke'l-azmiVe salli Rabbi adde
efradi cuziyyti envi'l-ervhi ve'l-ecsmi Ve adde m halaktehu Ve
kevventehu fi haze'd-dri ve fi dri's-selmi Ve adde
mevcdti'l-kevneyni ve m fh mine'l-hakiki ve'd-dekik Al menillezi
levlhu lem halakte'l-halka vele'l-eflke'l-azmi .
. 6) Ve salli Rabbi adde meskli zerreyti dirati'l-imkni
Min thti's-ser il a'le'l-ari vem kad yeknu fi'l-cinni Ve adde m
hasale min darbih f nefsih bi adedih y Muhtu Al Habbike'l-Muhtr
Muhammed'n-nebiyy hiri'z-zamni.
Ve salli Rabbi adde meskli zerreyti dirati'l-imkni Min
thti's-ser il a'le'l-ari vem kad yeknu fi'l-cinni Ve adde m hasale
min darbih f nefsih bi adedih y Muhtu Al Habbike'l-Muhtr
Muhammed'n-nebiyy hiri'z-zamni .
. 7) Ve salli RABBi adde m keeftehu likulbi'l-rifne fi'l-kevni
vel mekni
Ve adde m tealleka't bihi's-seb'u's-sfti bi'l-'cdi ve'l-imkni Ve
adde m yahsilu min darbi'l-madrbi fi'l-madrbi fi kullu
tarfeti'l-ayn Al men'illez rafa'tehu il bisati'l-kudreti hatt rake
bi'l-'iyni .Ve salli RABBi adde m keeftehu likulbi'l-rifne
fi'l-kevni vel mekni Ve adde m tealleka't bihi's-seb'u's-sfti
bi'l-'cdi ve'l-imkni Ve adde m yahsilu min darbi'l-madrbi
fi'l-madrbi fi kullu tarfeti'l-ayn Al men'illez rafa'tehu il
bisati'l-kudreti hatt rake bi'l-'iyni .
. 8) Ve salli Rabbi adde m fi'l-ari ve'l-kursiyyi ve's-sidreti
ve'l-cinni
Mine'l-meliketi ve'l-hri ve'l-kusri ve't-tuyri ve'l-vildni Ve
adde vezni meskilihim bim fhim kez m'a's-sebi't-tbki Al menillez
karrabtehu kbe kavseyni ve kellemtehu bi eblei'l-beyni .Ve salli
Rabbi adde m fi'l-ari ve'l-kursiyyi ve's-sidreti ve'l-cinni
Mine'l-meliketi ve'l-hri ve'l-kusri ve't-tuyri ve'l-vildni Ve adde
vezni meskilihim bim fhim kez m'a's-sebi't-tbki Al menillez
karrabtehu kbe kavseyni ve kellemtehu bi eblei'l-beyni .
. 9) Ve salli Rabbi adde m'fi'l-ard mine'l-insi ve'l-cinni
ve'l-envi'l-hayevni
Ve adde m'fi'l-enhri ve'l-uyni ve'l-buhri kez mea m fi'n-nrni Ve
adde vezni mesklihim bim fhim mea adde ecz' i cem'i'l-haliki Al
menillez isteraka fi cemlke ve hatabeke bi efsahi'l-lisni .Ve salli
Rabbi adde m'fi'l-ard mine'l-insi ve'l-cinni ve'l-envi'l-hayevni Ve
adde m'fi'l-enhri ve'l-uyni ve'l-buhri kez mea m fi'n-nrni Ve adde
vezni mesklihim bim fhim mea adde ecz' i cem'i'l-haliki Al menillez
isteraka fi cemlke ve hatabeke bi efsahi'l-lisni .
. 10) Ve salli Rabbi adde m fi'l-levhi'l-mahfzi kez mea m
fi'l-Kur'n
Mine'l-yti ve'l-lugti ve'l-hurfi ve'l-elfzi ve'l-men Ve adde
eczi cuz'iyyti'l-ekvni ve m fh mine'l-'iberi ve'l-esrri Al
nri'l-kevneyni srru'l-vucdi Muhammedin seyyidi ehli'l-cinniVe salli
Rabbi adde m fi'l-levhi'l-mahfzi kez mea m fi'l-Kur'n Mine'l-yti
ve'l-lugti ve'l-hurfi ve'l-elfzi ve'l-men Ve adde eczi
cuz'iyyti'l-ekvni ve m fh mine'l-'iberi ve'l-esrri Al
nri'l-kevneyni srru'l-vucdi Muhammedin seyyidi ehli'l-cinni
. 11) Ve salli Rabbi adde meskli cemi'i m zekertu fi'l-ebyti
bi'l-mekli
Mea adde m kad hasale min darbi'l-mecm'i fi'l-mecmu'i bi'ddevmi
ve'l-kemli Al ruhi'l-vucdi emsi'd-duh Muhammedin Ve'l-enbiy-i
cemi'an Ve Ebi Bekri's-sddk ve 'Umera ve 'Usmne ve Alyyi
ve's-sahbeti ve'l-liVe salli Rabbi adde meskli cemi'i m zekertu
fi'l-ebyti bi'l-mekli Mea adde m kad hasale min darbi'l-mecm'i
fi'l-mecmu'i bi'd-devmi ve'l-kemli Al ruhi'l-vucdi emsi'd-duh
Muhammedin Ve'l-enbiy-i cemi'an Ve Ebi Bekri's-sddk ve 'Umera ve
'Usmne ve Alyyi ve's-sahbeti ve'l-li .
. 12) Ve salli Rabbi adde meskli kullu m halaktehu f hze'l-kevni
ve fi'lkevni'lbeki
Al nri'l-hud Muhammedini'l-meb'si rahmeten li'l-lemne
hatemi'l-enbiyi Ve effi'hu ilhi fi'l-hakri'l-fakri'l-musemm bi
ismihi'l-Hazn Ve fin ve fi cemi'il muznibne kem effe'tehu f
ehli'l-'ibi .Ve salli Rabbi adde meskli kullu m halaktehu f
hze'l-kevni ve fi'lkevni'lbeki Al nri'l-hud Muhammedini'l-meb'si
rahmeten li'l-lemne hatemi'l-enbiyi Ve effi'hu ilhi
fi'l-hakri'l-fakri'l-musemm bi ismihi'l-Hazn Ve fin ve fi cemi'il
muznibne kem effe'tehu f ehli'l-'ibi .
. Salavtullahi ve cemi'i'l-halki bi'd-devmi Adde m kad ehta bihi
ilmuke y Allmi!
Al Seyyidin Muhammedini'l-meb'si rahmeten li'l-lemne ve lihi ve
sahbihi ve'l-enbiyi aleyhimi's-selmi
Salavtullahi ve cemi'i'l-halki bi'd-devmi Adde m kad ehta bihi
ilmuke y Allmi! Al Seyyidin Muhammedini'l-meb'si rahmeten
li'l-lemne ve lihi ve sahbihi ve'l-enbiyi aleyhimi's-selmi
MNSI: 1 -Ey ALLAH'm! - Mevcd zerrelerin arl ve devmnca - Ey Alm,
ilmiyin kuattnca - Ebediyete kadar olacaklar ve olanlarca -
Efendimiz MUHAMMED (sav)'e-line-ashabna cemi'l-enbiyya salt
getir...
2 -Y RABB! - Tam olarak meydana gelen (kemlt) lerin saysnca -
Mevcdtn zerreleri ve devmlar saysnca - Ey Kerm; bir milyar mislince
- Peygamberin MUHAMMED MUSTAFA (sav)ya btn varlklarn Efendisine
salt et.
3 -Y RABB! - Takdir edip yoktan vucda getirdiin ve getirecein
eyler saysnca - Kintta ve L meknda kymete kadar .... hatta hardan
sonra bile... - Ey Alm; dim meydana gelecek eyler ve bir kat
saysnca - Btn varlklara Peygamber olarak seip, en yce makama
ykselttiin Zt'a salt et.
4 -Y RABB! - Emirler, nehiyler, yetler, hkmler saysnca - Kalbde
meydana gelen dnceler, ilhmlar, vesveseler saysnca... - Hareketler,
sknetler, nefes alp vermeler ve mahlkatn renkleri saysnca... - stn
kldn, kendine yaklatrdn ve en gzel sz indirdiin Zt'a salt et...
5 -Y RABB! - Ferdler, paralar, envi eit ruhlar ve bedenler
saysnca... - Bu lemde ve selmet yurdunda yarattklaryn ve var
ettikleriyin saysnca... - ki lemdeki varlklar ve ilerindeki
hakikatler ve incelikler saysnca... - O, olmasayd halk ve byk
felekleri yaratmazdm!buyurduun Zt'a salt et...
6 -Y RABB! - mkan diresindeki btn zerreler saysnca... - Yerlerin
altndan yce AR'a kadar ve Cennetinde olacaklar saysnca... - Ey
Mhit; onlarn (yukardakilerin) kendileri ve kat kat fazlas
saysnca... - hir zaman Peygamberi olarak setiin Sevgilin MUHAMMED
(sav)'e salt et...
7 -Y RABB! - riflerin kalplerine kintta ve L Mekn da
kefettirdikleriyin saysnca... - Yaratma ve icbla alkal yedi sfatn
tallk ettii eyler saysnca... - Gz ap kapayncaya kadar meydana
gelecek eylerin kat ve kat adedince... - Kudret Makamna ulatrdn ve
Seni ayn-beyn gren Zt'a salt--selm et...
8 -Y RABB! - AR'da, Krs'de, Sidre'de ve Cennet'te olan, -
Melekler, Hurler, Saraylar, Kular ve Vildnlarn (arlnca) ve
ilerindekilerin saysnca... - Ve kez yedi tabak (yedi kat sem)
arlnca... - Kbe Kavseyn'e yaklatrp en beltl szle konutuun Zt'a salt
et...
9 -Y RABB! - Yeryznde bulunan insan, cin ve her eit hayvan
saysnca... - Ve nehirlerde, kaynaklarda, denizlerde, niranda
(narlar-nurlarda) olan eyler saysnca... - Bunlarn ve
ilerindekilerin arlklaryla beraber onlarn ve onlarn her zerresi ve
btn varlklarn da saysnca... - Senin Cemline gark olan (dalan) ve
Sana en gzel hitbda bulunan Zt'a salt et...
10 -Y RABB! - Levh-i Mahfuz'da bulunan ve kez Kur'n'da bulunan,
- yetler, lugtlar, harfler, lfzlar ve mnlar saysnca... - Kintn en
kk zerresi ve onun iindeki (tad-gsterdii) ibre, ibret ve srlar
saysnca... - ki lemin nuru, varln srr ve Cennet ehlinin Efendisi
olan Zt'a salt et...
11- Y RABB! - Beyitlerde szl olarak zikrettiim (sylediim) eyler
saysnca... - Ve bunlarn kat kat fazlasyla, devmlar ve kemlleri
saysnca... - Varln ruhu, kuluk vaktinin (Duh) gnei, - Hazreti
MUHAMMED (sav)'e ve tm peygamberlere... Ebu Bekir'e, mer'e, Osman'a
ve Al'ye... Ashabna ve Ailesine de salt et...
12- Y RABB! - Bu lemde ve Beka leminde yarattklaryn saysnca... -
Hidyet nuru ve lemlere rahmet olarak gnderdiin, Peygamberlerin
sonuncusu MUHAMMED (sav)'e salt et... - O'nu bu fakr ve hkir, HZN
ismiyle msemm olana (isimlendirilene) efati kl. - Bize ve btn
gnhkrlara, ab ehline efati kldn gibi efati kl Y RABB!
ALLAH'n ve btn mahlkatn salt ve selm; devmla ve ilminin kuatt
eyler saysnca, Efendimiz Rahmetenlil lemin olarak gnderilen
MUHAMMED (salallallahu aleyhi ve sellem)'e, line, ashabna ve btn
peygamberlere olsun! min!
EYH MUHAMMED EL-HAZN . (1231-1309m.) eyh Muhammed el-Hazn Hz.
(ks.), Osmanl Devletinin son dneminde, Anadoluda yetien byk
evliydan biridir. Neseb bakmndan eriftir. Yani Hz. Hasan (ra)n
soyundan gelmektedir. Bilindii zere; Hz. Hasan (ra)n soyundan
gelenlere erif, Hz. Hseyin (ra)in soyundan gelenlere ise seyyid
denir. Ksaca eyhl-Hazn olarak anlan bu byk vel, h. 1231/m. 1816
ylnda Siirtin Fersaf kynde dnyaya geldi. Onun iin eyh Muhammed
el-Fersf unvanyla da bilinmektedir. lk tahsilini babasnn talebe
yetitirdii aile medresesinde yapt. Daha sekiz yandayken Kurn-
Kerimi hfzetti. Yksek ilimleri tahsil etmek zere babas eyh Musa
Efendi Hazretleri Onu Siirt'e gtrd. Devrin en byk ilim
merkezlerinden olan Hamid Aa Medresesine Onu kaydetti. Bu
niversitenin ba mderrisi, Molla Halil Efendi Hazretleri idi. Bu
zat, Hz. merin otuzuncu gbek torunlarndandr. Hayatnda yzlerce
talebe yetitirip mezun etmi ve ok kymetli eserler brakmtr. Bursal
merhum Mehmed Tahir Efendi, Osmanl Mellifleri adl eserinde bu
hretli limin hayat ve eserleri hakknda bilgi vermektedir. Molla
Halil el-mer Hazretleri, kendisine emanet edilen Muhammedi ok sevdi
ve ona daima iltifatta bulundu. lk balarda Onu, maiyetindeki
limlerden birinin ders halkasna tayin etti ise de ok gemeden
huzuruna ararak bizzat halkasna katlmasn emretti. Ondan sonra
Muhammed el-Fersf tam on drt yl boyunca bu stadn rahle-i tedrisinde
ilim tahsil etti. Bu mddet ierisinde hocasnn derin sevgisini kazand
ve hususi sohbetlerinde de bulundu. Molla Halil Efendi Hazretleri
(rahmetullahi aleyh), bazen talebesi Muhammed elFersafyi arr, san
ona tra ettirir, bu vesile ile de kendisine dua ederdi. Muhammed
el-Fersaf, Siirtde Hamid Aa Medresesinden byk bir muvaffakiyetle
mezun olduktan sonra Mardine giderek burada Kasm Padiah
Medresesinde iki yl daha ilim tahsil etti ve yksek icazetle mezun
oldu. Zahir ilimlerde kazand bu stn derecelerden sonra tasavvuf
yoluna girmek zere Iraka gitti. Badadda bir mddet, eyh Mahmud
el-Behdini, eyh Haydar es-Sohrani ve eyh Abbas El-Badadinin manevi
terbiyesinde piti. Sonra tekrar memleketine dnerek eyh Salih Sibk
Hazretlerini ziyaret etti. Onun iareti zerine, uzaktan akrabas ve
medrese arkada olan Hakkarili Seyyid Th (ks.) Hazretlerine mracaat
ederek onun tavsiyelerini ald. Seyyid Th Hazretleri, eyh Muhammed
el-Fersafden yaa bykt. Onun iin eyh Muhammed Ona derin bir sayg
gsterir, nasihatlerini dinlerdi. Gyabnda, Amcamz, byk stadmz diye
kendisinden bahsederdi. Seyyid Th Hazretleri, Muhammed el-Fersafye:
Sevgili yeenim, senin kalbinin anahtar Halepede, eyh Osman Efendi
Hazretlerinin elindedir, buyurdu.
Bunun zerine Muhammed el-Fersaf, Halepeye giderek eyh Osman
Tavil (ks) Hazretlerinin manevi terbiyesine girdi. eyh Osman
Hazretleri, Mevln Hlid-i Badd (ks), Hazretlerinin
halifelerindendir. Muhammed el-Fersaf burada bir mddet seyr slk ile
olgunlatktan sonra tasavvuf icazetnamesini de ald ve stad tarafndan
ird vazifesiyle grevlendirildi. Bylece zahir ve batn ilimlerde
kemale eren eyh Muhammed el-Fersaf, 1844 ylnda, Iraktan dnerek
doduu Fersaf kyne gelip yerleti. Burada ird ve tedris hayatna
balad. Kurduu medresede yzlerce talebe yetitirdi. nsanlara daima
zhd ve takva yolunu gsterdi. ok gemeden blgenin limleri Ona byk bir
hrmet duymaya baladlar. Onu ziyaret ederek ilminden istifade etmeye
altlar. Bunlarn banda vaktiyle ona ders veren Molla Halil Efendi
Hazretlerinin ocuklar ve yaknlar gelmektedir. Bunlardan, Molla mer
Efendi ve Zokaydal Molla Abdlkahhr Efendi en mehurlardr. Ayrca
Nuvinli eyh brahim Efendi, Halid bin Velid (ra)in soyundan gelen
Siirtli eyh Abdullah Efendi, Siirtli Mahmud Cemaleddin Efendi,
Siirtli eyh Hattb Efendi, Zadolu eyh Muhammed Efendi, Huvitli eyh
Abdullah Efendi, skambolu eyh Dervi Efendi, Fersafl eyh Abdlhakim
Efendi ve Verknisli eyh Fethullh Efendi gibi ahsiyetler, onun
yannda tasavvuf terbiyesi aldlar. Bu zatlardan Fersafl eyh
Abdlhakim Efendi, Zokaydal eyh Abdlkahhr ve Verkanisli eyh
Fethullah Efendi Hazretleri, daha sonra stadlar eyh Muhammed
Fersafnin iareti zerine Seyda-yi T Hazretlerine giderek seyr slk
terbiyesini Onun yannda tamamlamlardr. simleri geen bu zatlardan
Verkanisli eyh Fethullah Efendi, Hz. meri (ra)in soyundan
gelmektedir ve Hocas Fersafl eyh Muhammed el-Haznin kayn
biraderidir. Fersafl eyh Abdlhakim Efendi ise Onun yeenidir. Mild
1258 de Badad'n Moollar tarafndan istila edilmesi zerine eyh
Muhammedin atalar gelip Siirtin Fersaf kyne yerlemilerdir. Buras,
Siirtin bugnk Tillo (Aydnlar) ilesinin bir mahallesi gibidir. Ayn
tarihlerde Abbasi saray erknndan baz ahsiyetler de Mool zulmnden
kurtulup hicret ederek buraya yerlemilerdir. Siirt erafndan bu
mehur aile, bilindii zere Hz. Abbasn soyundan gelmektedir. smail
Fakirullah Hazretleri bu ailenin son byklerindendir. Osmanl son
devrinin byk evliy ve ulemsndan, (Marifetnmenin mellifi) Erzurumlu
brahim Hakk Efendi Hazretleri, bu ztn yannda yetimitir. eyh
Muhammed el-Fersaf Hazretleri, Asrlar boyu bir ilim ve irfan
merkezi haline gelen bu muhitte doup bymtr. II. Sultan Mahmud Hn,
Sultan Abdlmecid Hn ve II. Abdlhamid Hn dnemlerini idrak etmitir.
Onun, on iki olu da birer lim olarak yine bu muhitte yetimilerdir.
eyh Muhammed, bir gn derin bir cezbeye kaplarak syledii kuds
kasidede Ya Hazin diye muhatap olduu ilham zerine o gnden sonra
eyhl-Hazin olarak tannmaya balamtr.
Muhitinde ve adnn zikredildii kitaplarda eyh Muhammed el-Fersf,
ayrca eyh Muhammed el-Hazin diye anlmaktadr. lhi aka dair
kasidelerinden baka Onun Hz. Peygamber (sav)e GAYTLHAYRT ad altnda
manzum olarak yazp hediye ettii n kta salevt erifeleri vardr. Bu
salevt, douda geni bir muhitte namazlardan sonra okunmaktadr. Doduu
Fersaf kynde, h. 1309/m. 1892 ylnda vefat eden eyh Muhammed
el-Hazn, kyn yukarsnda nceden gsterdii yere defnedilmitir. Henz
hayattayken buray iaret ederek : Beni buraya defin ediniz, nk Halid
bin Veld Hazretleri Siirti fethettii srada adrn buraya kurmutur der
idi. Nitekim, vefatndan bir yl sonra, zerine yaplan trbenin inaat
srasnda temel hafriyatnda kvrck sal bir ehid ile ona ait yay ve
oklar bulunmutur. Birok kerametleri olan eyh Muhammed el-Haznin
soyundan birok deerli lim yetimitir. Bata oullarndan eyh Fahreddin,
eyh Muhiddin, eyh Abdullah, eyh erafeddin ve eyh Aladdin Efendiler
olmak zere btn ocuklar ve gnmzde yaayan torunlar onun ilim ve
irfanna laykyla veraset etmilerdir. Bunlardan bilhassa, eyh
Zeynelabidin, eyh Muhammed Musa Kzm ve eyh Takyeddin Efendiler,
insanlara daima zhd ve takv yolunu gstermi, birok talebe yetitirmi
ve ehl-i Snnet velcemaat itikad anlatmaya almlardr. eyh Muhammed
el-Hazn Hazretlerinin mahdumlarndan eyh erafeddin Efendi
Hazretleri, birinci dnya harbi srasnda maiyetindeki bin kiilik
milis mcahit kuvvetlerle Ruslara kar verdii cihadda byk bir stnlk
gstermitir. Bu sayede Ruslarn Bitlisi gemeleri engellenmitir.
Risale-i Nur enstits
