13
15.05.2018 1 Seveso Direktifi Kapsamında Güvenlik Yönetim Sisteminin (GYS) Sistem Dinamik Modelinin Oluşturularak Performans Ölçümlemesinin Yapılması ÖZLEM ÖZKILIÇ Önder Akademi AŞ. & Özlem Akademi 14-15 MAYIS 2018 3. AMAÇ Yüksek seviyede, etkili ve sürekli korumayı sağlamak için alınması gerekli önlemlerin alınması, 1. AMAÇ Tehlikeli maddeler bulunduran kuruluşlarda büyük endüstriyel kazaların önlenmesi, 4. AMAÇ Bu çerçevede usul ve esasların belirlenmesi. 2. AMAÇ Muhtemel kazaların insanlara ve çevreye olan zararlarının en aza indirilmesi, AMAÇLAR Büyük Endüstriyel Kazaların Önlenmesi ve Etkilerinin Azaltılması Hakkında Yönetmelik

Seveso Direktifi Kapsamında Güvenlik Yönetim Sisteminin ......2019/02/08  · 15.05.2018 1 Seveso Direktifi Kapsamında Güvenlik Yönetim Sisteminin (GYS) Sistem Dinamik Modelinin

  • Upload
    others

  • View
    7

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Seveso Direktifi Kapsamında Güvenlik Yönetim Sisteminin ......2019/02/08  · 15.05.2018 1 Seveso Direktifi Kapsamında Güvenlik Yönetim Sisteminin (GYS) Sistem Dinamik Modelinin

15.05.2018

1

Seveso Direktifi Kapsamında Güvenlik Yönetim

Sisteminin (GYS) Sistem Dinamik Modelinin

Oluşturularak Performans Ölçümlemesinin Yapılması

ÖZLEM ÖZKILIÇ

Önder Akademi AŞ. & Özlem Akademi

14-15 MAYIS 2018

3. AMAÇ

Yüksek seviyede, etkili ve süreklikorumayı sağlamak için alınmasıgerekli önlemlerin alınması,

1. AMAÇ

Tehlikeli maddeler bulundurankuruluşlarda büyük endüstriyelkazaların önlenmesi,

4. AMAÇ

Bu çerçevede usul veesasların belirlenmesi.

2. AMAÇ

Muhtemel kazaların insanlara veçevreye olan zararlarının en azaindirilmesi,

AMAÇLAR

Büyük Endüstriyel Kazaların Önlenmesi ve Etkilerinin Azaltılması Hakkında Yönetmelik

Page 2: Seveso Direktifi Kapsamında Güvenlik Yönetim Sisteminin ......2019/02/08  · 15.05.2018 1 Seveso Direktifi Kapsamında Güvenlik Yönetim Sisteminin (GYS) Sistem Dinamik Modelinin

15.05.2018

2

Büyük Endüstriyel Kazaların Önlenmesi ve Etkilerinin Azaltılması Hakkında Yönetmelik

Seveso ll'nin Kilit MaddesiMadde 6:

İşletmecinin Genel Yükümlülüğü

İşletmeci, büyük kazaları önlemek ve önleyemediği durumlarda bunların etkilerini çevreve insanlara en az zarar verecek şekilde sınırlamak için gerekli tüm tedbirleri almaklayükümlüdür.

Büyük Endüstriyel Kazaların Önlenmesi ve Etkilerinin Azaltılması Hakkında Yönetmelik

Seveso kuruluşları,

Kuruluşta Büyük Kaza Önleme Politikası

oluşturulduğunu ve bu doğrultuda Güvenlik

Yönetim Sisteminin (GYS) uygulandığını,

Büyük kaza tehlikeleri bakımından BKÖP ve

GYS’nin işletme için yeterli olduğunu kanıtlamak

zorundadır.

Büyük Kazaların Önlenmesi İçin Yönetimsel Yaklaşım

Page 3: Seveso Direktifi Kapsamında Güvenlik Yönetim Sisteminin ......2019/02/08  · 15.05.2018 1 Seveso Direktifi Kapsamında Güvenlik Yönetim Sisteminin (GYS) Sistem Dinamik Modelinin

15.05.2018

3

Büyük Endüstriyel Kazaların Önlenmesi ve Etkilerinin Azaltılması Hakkında Yönetmelik

G. Denetleme & Değerlendirme

F. İzleme Performansı

A. Organizasyon

& Personel

Büyük

Kaza

Önleme

Politikası

B. Büyük Kazaların

Belirlenmesi ve

Değerlendirilmesi

C. İşletim

Kontrolü

D. Değişimin

Yönetimi

Güvenlik Yönetim Sistemi

Seveso II

Yapı Taşları

E. Acil Durum Hazırlığı

Seveso DirektifiYapı Taşları

Büyük Endüstriyel Kazaların Önlenmesi ve Etkilerinin Azaltılması Hakkında Yönetmelik

G. Denetleme & Değerlendirme

F. İzleme Performansı

A. Organizasyon

& Personel

Büyük

Kaza

Önleme

Politikası

B. Büyük Kazaların

Belirlenmesi ve

Değerlendirilmesi

C. İşletim

Kontrolü

D. Değişimin

Yönetimi

Güvenlik Yönetim Sistemi

Seveso II

Yapı Taşları

E. Acil Durum Hazırlığı

Seveso DirektifiYapı Taşları

Bugüne kadar çoğu SEVESO firması “GüvenlikRaporu” hazırlanmasına veya Kantitatif Risk Değerlendirmesi çalışmasına kanalize olmuştur.

Oysa; Güvenlik Yönetim Sistemi SEVESO direktifinin en önemli parçasıdır ve birçokfirmada düzgün yürümemektedir.

Page 4: Seveso Direktifi Kapsamında Güvenlik Yönetim Sisteminin ......2019/02/08  · 15.05.2018 1 Seveso Direktifi Kapsamında Güvenlik Yönetim Sisteminin (GYS) Sistem Dinamik Modelinin

15.05.2018

4

Büyük Endüstriyel Kazaların Önlenmesi ve Etkilerinin Azaltılması Hakkında Yönetmelik

G. Denetleme & Değerlendirme

F. İzleme Performansı

A. Organizasyon

& Personel

Büyük

Kaza

Önleme

Politikası

B. Büyük Kazaların

Belirlenmesi ve

Değerlendirilmesi

C. İşletim

Kontrolü

D. Değişimin

Yönetimi

Güvenlik Yönetim Sistemi

Seveso II

Yapı Taşları

E. Acil Durum Hazırlığı

Seveso DirektifiYapı Taşları

Bu sunumda Güvenlik Yönetim Sistemi’nin SONDAJ USULÜ DENETİMyöntemi ile eksiklerinin belirlenmesi ile;

Sistem Dinamik Modelleme aracı kullanarak performansının ölçülmesianlatılacaktır.

Büyük Endüstriyel Kazaların Önlenmesi ve Etkilerinin Azaltılması Hakkında Yönetmelik

Sistem Dinamik Model İle GYS Çözümleme

Page 5: Seveso Direktifi Kapsamında Güvenlik Yönetim Sisteminin ......2019/02/08  · 15.05.2018 1 Seveso Direktifi Kapsamında Güvenlik Yönetim Sisteminin (GYS) Sistem Dinamik Modelinin

15.05.2018

5

Büyük Endüstriyel Kazaların Önlenmesi ve Etkilerinin Azaltılması Hakkında Yönetmelik

Amaç;• GYS mevcut durumunu tespit ederek ulaşılması gereken

noktaya varmak için yapılması gerekenleri ortaya koymak veuygulanmasını desteklemektir.

G. Modülü: Denetim ve inceleme

Büyük Endüstriyel Kazaların Önlenmesi ve Etkilerinin Azaltılması Hakkında Yönetmelik

• Denetleyici kişi veya kişiler tarafından,denetlenecek olan tüm dokümanlarıntamamının değil aralarından rastgele seçilendosyaların doğruluğunun kontrol edildiğidenetim usulüdür.

• Uygulama yapılan Fabrikada Hollanda DCMRkurumunun uyguladığı sondaj usulüdenetim modeli uygulanmış ve PGSuygulama rehberleri kullanılmıştır.

Güvenlik Yönetim SistemiSondaj Usulü Denetim

ven

likYö

netim

Sistem

i

Page 6: Seveso Direktifi Kapsamında Güvenlik Yönetim Sisteminin ......2019/02/08  · 15.05.2018 1 Seveso Direktifi Kapsamında Güvenlik Yönetim Sisteminin (GYS) Sistem Dinamik Modelinin

15.05.2018

6

Büyük Endüstriyel Kazaların Önlenmesi ve Etkilerinin Azaltılması Hakkında Yönetmelik

Denetim sonu değerlendirme

• Denetim sonucuna göre model kurgula

• Kritik hedefleri ve performansdeğerlerini sisteme gir

• Bütün yılı dikkate alan bütüncül bir değerlendirme uygula

GYS Denetim Planlama ve hedefler

• Beklentileri ortaya konması

• Denetim amaçlarının belirlenmesi

• GYS iç tetkik planı oluşturulması

• API, PGS, vb. uygulanılacak denetimkriterlerini oluşturulması

Süregelen değerlendirme, gözden geçirme ve geri besleme

Odaklanılacak alanlarınbelirlenmesi

Belge ve bilgilerin incelenmesi

Geri besleme yapılması

I.GYS denetimplanlaması ve

beklentilerin ortaya konması

III.Sistem Dinamik

Model İle Değerlendirme

II.Süreç içinde gözden

geçirme ve geri besleme yapma

Sondaj Usulü DenetimPlanlanması

Büyük Endüstriyel Kazaların Önlenmesi ve Etkilerinin Azaltılması Hakkında Yönetmelik

Büyük Kaza Önleme Politikası

A. Organizasyon & Personel

B. Büyük Kazaların Belirlenmesi ve Değerlendirilmesi

C. İşletim Kontrolü

D. Değişimin Yönetimi

E. Acil Durum Hazırlığı

F. İzleme Performansı

G. Denetleme & Değerlendirme

Modüllerin tamamını karşılayan prosedürler var mı?

Prosedürler içerik olarak yeterli ve tatmin edici mi?

Alınan önlemler ile uyumlu mu?

Uygulamaya ne kadar geçilmiş? Ne kadarı kağıt üzerinde kalmış?

Uluslararası standartlara ne kadar uyum var?

GYS ile ilgili iç veya dış tetkik yapılarak sistemdeki açıklar tespit edilmelidir.

G. Modülü: Denetim ve inceleme

Page 7: Seveso Direktifi Kapsamında Güvenlik Yönetim Sisteminin ......2019/02/08  · 15.05.2018 1 Seveso Direktifi Kapsamında Güvenlik Yönetim Sisteminin (GYS) Sistem Dinamik Modelinin

15.05.2018

7

Büyük Endüstriyel Kazaların Önlenmesi ve Etkilerinin Azaltılması Hakkında Yönetmelik

Proses Performans Göstergeleri, proses güvenliği sisteminin gelişimihakkında bilgi verir, hataların nedenlerinin altını çizerek önleyici aksiyonlaralınmasını ve böylece kazaların azaltılmasını sağlar. Amaç, kazalarıönlemektir.

PERFORMANS GÖSTERGELERİ (Performance Indicators)

F. Modülü: İzleme Performansı

Büyük Endüstriyel Kazaların Önlenmesi ve Etkilerinin Azaltılması Hakkında Yönetmelik

PERFORMANS GÖSTERGELERİ NASIL BELİRLENİR?

API 754 RP kullanılarak performans

göstergeleri belirlenir.

API 754 standartı, rafineri ve petrokimya tesisleri için geliştirilmiş olmasına karşın,

kaza olup zarar verme potansiyeli yüksek olan proseslere de ugulanabilmektedir.

F. Modülü: İzleme Performansı

Page 8: Seveso Direktifi Kapsamında Güvenlik Yönetim Sisteminin ......2019/02/08  · 15.05.2018 1 Seveso Direktifi Kapsamında Güvenlik Yönetim Sisteminin (GYS) Sistem Dinamik Modelinin

15.05.2018

8

Büyük Endüstriyel Kazaların Önlenmesi ve Etkilerinin Azaltılması Hakkında Yönetmelik

API 754 RP; gecikmeli (lagging) ve öncü (leading) göstergeleri tanımlamaktadır.Performans göstergeleri 4 kategoriye ayrılmaktadır.

Seviye 1 (Tier-1) Seviye 2 (Tier-2)

Seviye 3 (Tier-3) Seviye 4 (Tier-4)

PerformansGöstergeleri

F. Modülü: İzleme Performansı

Büyük Endüstriyel Kazaların Önlenmesi ve Etkilerinin Azaltılması Hakkında Yönetmelik

0

10

20

30

40

50

60-62 71-74 76-80 88-94 95-96 2010 2020 2030 2040

Sistem Dinamik Modeli İleGüvenlik Yönetim Sistemini Çözümlemek

Güvenlik Yönetim Sistemi Performansı

Geçmiş data: Kök Neden Analizleri

API 754; Seviye-1, Seviye-2, Seviye-3, Seviye-4

Davranış Odaklı İş Güvenliği performans krtiterleri

DeğişikDurumlar

İçinSimülasyon

API 754 Seviye Göstergeleri

• Davranış Odaklı Güvenlik Kültürü

PerformansData

Gerçek Performans

Page 9: Seveso Direktifi Kapsamında Güvenlik Yönetim Sisteminin ......2019/02/08  · 15.05.2018 1 Seveso Direktifi Kapsamında Güvenlik Yönetim Sisteminin (GYS) Sistem Dinamik Modelinin

15.05.2018

9

Büyük Endüstriyel Kazaların Önlenmesi ve Etkilerinin Azaltılması Hakkında Yönetmelik

Prof.Dr. Robert KAPLAN

Harvard Business School

‘’ÖLÇÜMLEYEMEDİĞİNİZİ YÖNETEMEZSİNİZ.TANIMLAYAMADIĞINIZI DA ÖLÇÜMLEYEMEZSİNİZ’’

•Niçin Performans Yönetimi?

PERFORMANS YÖNETİM SİSTEMİ

Büyük Endüstriyel Kazaların Önlenmesi ve Etkilerinin Azaltılması Hakkında Yönetmelik

• Sistem dinamikleri, karmaşıksistemlerin davranışını anlamayıve istenen yönde değiştirmeyeyönelik politikalar geliştirmeyiamaçlayan sayısal bir modellemeyöntemidir.

NEDEN Sistem Dinamiği Analizi?

Page 10: Seveso Direktifi Kapsamında Güvenlik Yönetim Sisteminin ......2019/02/08  · 15.05.2018 1 Seveso Direktifi Kapsamında Güvenlik Yönetim Sisteminin (GYS) Sistem Dinamik Modelinin

15.05.2018

10

Büyük Endüstriyel Kazaların Önlenmesi ve Etkilerinin Azaltılması Hakkında Yönetmelik

• Bir Nedensel Döngü Şeması (CLD), bir sistemdeki farklı değişkenlerinbirbiriyle nasıl ilişkide olduğunu görselleştirmeye yardımcı olan nedenselbir diyagramdır.

Nedensel Döngü Şemaları (CLD),

Büyük Endüstriyel Kazaların Önlenmesi ve Etkilerinin Azaltılması Hakkında Yönetmelik

Nedensel Döngü Şemaları(Casual Loop Diagram -CLD)

• Sistem dinamik model programları, NedenselDöngü Şemaları ile sistemlerin geribildirimlerini bilgisayar ortamında oluşturupyorumlar yapabilmemizi sağlamaktadır.

Page 11: Seveso Direktifi Kapsamında Güvenlik Yönetim Sisteminin ......2019/02/08  · 15.05.2018 1 Seveso Direktifi Kapsamında Güvenlik Yönetim Sisteminin (GYS) Sistem Dinamik Modelinin

15.05.2018

11

Büyük Endüstriyel Kazaların Önlenmesi ve Etkilerinin Azaltılması Hakkında Yönetmelik

• Sistemi sistem yapan parçaların aralarındaki ilişkilerdir.

• Bu ilişkiler çeşitli sembollerle gösterilir.

Akış Diyagramı Sembolleri

Level

Oran

Destek

Kaynak

Sabit

Akış Yönü

Sebeb-Sonuç

Nedensel Döngü Şemaları(Casual Loop Diagram -CLD)

Büyük Endüstriyel Kazaların Önlenmesi ve Etkilerinin Azaltılması Hakkında Yönetmelik

Sistem Dinamiği Hangi Ögelerden Oluşur

Dört öğeden oluşur:

• Neden/sonuç ilişkisi ile birbirlerine bağlanmış değişkenler,

• Hangi değişkenin hangi değişkeni etkilediğini gösteren oklar,

• Okların yanında, ilişkinin etkisinin yönünü belirten simgeler,

• Döngünün yapısını gösteren merkezde ana hedefler.

Page 12: Seveso Direktifi Kapsamında Güvenlik Yönetim Sisteminin ......2019/02/08  · 15.05.2018 1 Seveso Direktifi Kapsamında Güvenlik Yönetim Sisteminin (GYS) Sistem Dinamik Modelinin

15.05.2018

12

Büyük Endüstriyel Kazaların Önlenmesi ve Etkilerinin Azaltılması Hakkında Yönetmelik

• Tüm değişkenler artabilmeli ve azalabilmelidir.

• " + " simgesi, iki değişkenin aynı yönde hareket ettiğinigösterir. İlk değişken artıyorsa, ikinci değişken öncekiduruma göre daha büyük bir değer alacaktır.

• "-“ simgesi, iki değişkenin farklı yönlerde değiştiklerinigösterir. İlk değişken artıyorsa, ikinci değişken öncekidurumuna göre daha düşük bir değer alacaktır.

Sistem Dinamiği İlişkileri

Sistem Dinamik Model Uygulama Örneği

Page 13: Seveso Direktifi Kapsamında Güvenlik Yönetim Sisteminin ......2019/02/08  · 15.05.2018 1 Seveso Direktifi Kapsamında Güvenlik Yönetim Sisteminin (GYS) Sistem Dinamik Modelinin

15.05.2018

13

Özlem ÖZKILIÇ

[email protected]

Kimya Yük. Müh. - E. İş Başmüfettişi

A Sınıfı İş Güvenliği Uzmanı - E. İş Teftiş İst. Grp. Bşk. Yrd.

Senior Non-Key Expert - EuropeAid Turkey Project - (EuropeAid130724/D/SER/TR)

ASQ- Reliasoft Reliability ExpertFunctional Safety Expert- CFSE