SEKTOR NOWOCZESNYCH USŁUG BIZNESOWYCH W POLSCE … · Rynek pracy i wynagrodzenia w centrach usług Zachęty inwestycyjne 6 46 54 76 Spis treści 1 3 2 4. Sektor nowoczesnych usług

SEKTOR NOWOCZESNYCHUSŁUG BIZNESOWYCH W POLSCE 2016

® ABSL 2016Wszystkie prawa autorskie do niniejszego utworu należą do ABSL. Z wyłączeniem wyjątków przewidzianych prawem, korzystanie lub rozporządzanie utworem, w tym używanie, udostępnianie, odsprzedawanie, przetwarzanie, kopiowanie, dokonywanie adaptacji, modyfikowanie niniejszego utworu, w części lub w całości, dokonane w jakiejkolwiek formie, bez uprzedniej zgody ABSL wyrażonej na piśmie, jest naruszeniem prawa autorskiego. W razie jakichkolwiek wątpliwości, prosimy kierować pytania na adres [email protected]

Raport przygotowany przezZwiązek Liderów Sektora Usług Biznesowych (ABSL)

we współpracy z: Baker & McKenzie, JLL, Randstad

Koordynator projektu:

Janusz Górecki Head of Research, ABSL e-mail: [email protected] Projekt graficzny i skład: www.ponad.pl

Autorzy raportu:

Janusz Górecki Head of Research, ABSL | rozdział 1

Katarzyna Gurszyńska Communications Manager, Randstad | rozdział 3

Łukasz Karpiesiuk Senior Associate, Baker & McKenzie | rozdział 4

Mateusz Polkowski Associate Director, JLL | rozdział 2

Charakterystyka sektora nowoczesnych usług biznesowych w Polsce

Rynek nieruchomości biurowych

Rynek pracy i wynagrodzenia w centrach usług

Zachęty inwestycyjne

6

46

54

76

Spis treści

1

3

2

4

Sektor nowoczesnych usług biznesowych w Polsce 2016Przedmowa

5

Sektor nowoczesnych usług biznesowych w Polsce był przez wiele lat jedną z najbardziej skrywanych tajemnic. Wyrósł trochę w cieniu budowanych autostrad i kolorowych stadionów. Jednak w pewien sposób wyhamował emigrację na zachód i przyciągnął ponad dwieście tysięcy utalentowanych ludzi, dzięki którym Polska stała się rozpoznawalną i strategiczną marką w rozmowach zarządów globalnych korporacji. Niskie koszty pracy, proste zadania, tony papierów przekładanych z kartonów na biurka to nadal jeszcze popularny stereotyp myślenia o przeciętnym centrum usług dla biznesu. Dziś to miejsca pracy gdzie cyfryzacja, najnowsze technologie i innowacje pojawiają się w tym samych czasie co w biurach w Dolinie Krzemowej. Nie znam lepszego miejsca, gdzie utrzymujący się latami rynek pracownika wymusił standardy, o których inne branże mogą tylko pomarzyć.

W tegorocznym badaniu zdecydowaliśmy się rozszerzyć naszą analizę o podmioty z polskim kapitałem. Z dumą obserwujemy rodzime przedsiębiorstwa, które wchodzą na rynek usług biznesowych, czerpiąc z najlepszych doświadczeń firm zagranicznych w Polsce i w wielu obszarach im nie ustępują.

Pozostaje mi życzyć Państwu miłej lektury i analizy, która z pewnością przyniesie wiele nowych wniosków i spostrzeżeń, o których celowo ekstensywnie nie chcieliśmy pisać w części analitycznej raportu. Zapraszam do kontaktu i współpracy z ABSL.

Wojciech Popławski Wiceprezes ABSL Dyrektor Zarządzający, Accenture Operations

Przedmowa

1 | Charakterystyka sektora nowoczesnych usług biznesowych w Polsce

Umocnienie się Polski w gronie czołowych lokalizacji na globalnej mapie usług dla biznesu jest możliwe dzięki uznaniu jej przez inwestorów za stabilne i sprawdzone miejsce prowadzenia działalności. Kraj trwale wpisał się w sieć transgranicznych powiązań międzynarodowych korporacji i polskich przedsiębiorstw świadczących usługi dla biznesu. Umiejscowienie działalności w Polsce jest dla nich źródłem przewagi konkurencyjnej oraz pozytywnie wpływa na możliwości rozwojowe. W niniejszym rozdziale przedstawiliśmy najważniejsze charakterystyki dotyczące sektora nowoczesnych usług biznesowych w Polsce. Lektura tych informacji pozwala na poznanie skali działalności i specyfiki branży jako jednej z najszybciej rozwijających się gałęzi gospodarki kraju.

Opracowanie treści rozdziału: ABSL

Sektor nowoczesnych usług biznesowych w Polsce 2016Charakterystyka sektora nowoczesnych usług biznesowych

7

CENTRA BPO, SSC, IT, R&D W POLSCE 2016

212 tys. osóbCałkowite zatrudnienie w centrach usług, w tym 177 tys. osób w centrach zagranicznych i 35 tys. osób w centrach polskich.

936Całkowita liczba centrów usług w Polsce, w tym 676 centrów zagranicznych.

37Liczba centrów usług, w których zatrudnienie wynosi co najmniej 1 tys. osób.

25%Wzrost zatrudnienia w centrach zagranicznych w Polsce w ostatnim roku (I kw. 2015 – I kw. 2016) – większy niż w poprzednich latach.

300 tys. osóbPrognozowane przez ABSL zatrudnienie w sektorze w 2020 roku.

593 Liczba firm-inwestorów posiadających swoje centra usług w Polsce (w tym 461 inwestorów zagranicznych).

73 Liczba inwestorów z listy Fortune Global 500 posiadających w Polsce centra usług. Należące do nich podmioty wygenerowały w sumie 30% zatrudnienia w sektorze.

7Liczba ośrodków usług biznesowych, w których zatrudnienie w centrach usług przekracza 10 tys. osób.

9%Średni udział cudzoziemców pracujących w centrach usług w Polsce.

Rycina 1Sektor nowoczesnych usług biznesowych w Polsce – kluczowe informacje

Źródło: opracowanie własne ABSL, dane aktualne na I kw. 2016

Charakterystyka sektora nowoczesnych usług biznesowych8 Sektor nowoczesnych usług biznesowych w Polsce 2016

O Raporcie Celem niniejszego raportu ABSL jest kompleksowa charakterystyka sektora nowoczesnych usług biznesowych w Polsce, wraz z omówieniem wybranych aspektów rynku pracy, rynku nieruchomości biurowych oraz systemu zachęt inwestycyjnych.

Ważnym elementem projektu związanego z przygotowaniem publikacji było uzyskanie informacji na temat centrów usług funkcjonujących w Polsce bezpośrednio od ich przedstawicieli. Kwestionariusz ankiety ABSL wypełnili przedstawiciele 170 firm zatrudniających w Polsce łącznie 120 tys. osób czyli większość pracowników sektora. Informacje uzyskane dzięki ankiecie wzbogaciły bazę danych o sektorze oraz pozwoliły na wykonanie zbiorczych opracowań statystycznych dotyczących działalności omawianych podmiotów (analizy tematyczne).

Wszelkie dane liczbowe dotyczące centrów usług są aktualne na koniec I kwartału 2016 roku. Warto zaznaczyć, że ze względu na odmienną metodykę badania, wartości liczbowych zawartych w raporcie nie powinno się porównywać z opracowaniami ABSL powstałymi przed 2016 rokiem.

W publikacji przyjęto szeroką definicję branży, obejmującą również działalność badawczo-rozwojową. Rozważania dotyczące sektora oparto na analizie centrów usług z kapitałem zagranicznym oraz polskim: centrów outsourcingu procesów biznesowych (BPO), centrów usług wspólnych (SSC), centrów IT oraz centrów badawczo-rozwojowych (R&D). Należy zauważyć, że niektóre centra obsługują zarówno firmę macierzystą, jak i klientów zewnętrznych (hybrydowy model świadczenia usług). W raporcie nie wydzielono jednak oddzielnego, mieszanego typu centrów BPO/SSC lecz przyporządkowano poszczególne podmioty do podsta-wowych typów (BPO, SSC, IT, R&D) biorąc pod uwagę dominujący profil ich działalności. Centra typu „contact center” działające na rzecz klientów zewnętrznych zaliczono do kategorii BPO. Centrami IT określono podmioty świadczące usługi outsourcingu rozwiązań IT (m.in. utrzymanie systemów, aplikacji, infrastruktury, wsparcie techniczne) i / lub tworzące oraz sprzedające (wdrażające) oprogramowanie dla zewnętrznych klientów.

W analizach nie uwzględniono firm, które świadczą usługi wyłącznie w języku polskim dla klientów zlokalizowanych w Polsce. Dotyczy to w szczególności centrów tworzonych przez instytucje finansowe, takie jak banki czy firmy ubezpieczeniowe. Ograniczenie to nie dotyczy centrów IT oraz R&D zajmujących się rozwojem oprogramowania (software development). Proces ten, co do zasady, wymaga bowiem tworzenia „produktu” w języku angielskim.

W publikacji zastosowano kryterium geograficzne. Poszczególne lokalizacje centrów usług są uznawane za odrębne jednostki analityczne, jeżeli znajdują się w różnych miejscowościach / aglomeracjach. Uwzględniono centra, w których zatrudnienie przekracza 25 osób. Nie dotyczy to firm, które są w trakcie tworzenia i przewidują zatrudnienie docelowe wyższe niż 25 osób. Przyjęcie kryterium minimalnego zatrudnienia nie ma zastosowania w odniesieniu do centrów IT oraz R&D.

Pragnę podziękować wszystkim przedstawicielom firm oraz instytucji, którzy poświęcili swój czas na wypełnienie ankiety lub przygotowanie informacji wykorzystanych na potrzeby niniejszej publikacji.

Janusz Górecki Head of Research, ABSL

170 Liczba firm, które wzięły udział w tegorocznym badaniu ABSL.

120 tys. Tylu pracowników zatrudniają respondenci badania ABSL w swoich centrach usług w Polsce.


9

Wprowadzenie Zatrudnienie w sektorze nowoczesnych usług biznesowych systematycznie wzrasta, sytuując branżę w gronie tych, które odgrywają duże znaczenie na rynku pracy w Polsce. W ciągu ostat-niego roku (I kw. 2015 – I kw. 2016) tylko w centrach z kapitałem zagranicznym przybyło aż 35 tys. nowych miejsc pracy. Tym samym liczba pracowników tych podmiotów wzrosła o 1/4 – ze 142 tys. do 177 tys. osób. Do wspomnianych wartości należy dodać wzrost zatrudnienia wygenerowany przez polskie firmy, czyli kolejne tysiące miejsc pracy.

Łącznie w Polsce w I kw. 2016 roku funkcjonowało 936 centrów usług biznesowych (polskich i zagranicznych) zatrudniających 212 tys. osób. Biorąc pod uwagę dotychczasowy rozwój branży można szacować, że w 2020 roku centra usług w Polsce będą zatrudniać co najmniej 300 tys. osób.

Wśród blisko sześciuset firm, które posiadają w Polsce swoje centra usług jest 73 inwestorów z listy Fortune Global 500 (2015) zatrudniających 64 tys. pracowników w 123 centrach usług (30% zatrudnienia w sektorze). Do pierwszej setki listy Fortune Global 500 należy 21 inwestorów obecnych w Polsce, zatrudniających 29 tys. pracowników w 40 centrach usług.

Centra zagraniczne

Centra polskie

72%

28%

Ogółem: 936 centrów

Ogółem: 212 tys. osób

Rycina 2Struktura centrów usług w podziale na podmioty polskie i zagraniczneŹródło: opracowanie własne ABSL

Rycina 3Struktura zatrudnienia centrów usług w Polsce w podziale

podmioty polskie i zagraniczne Źródło: opracowanie własne ABSL

83%

17%


Największą część zatrudnienia w sektorze (34%) generują centra usług wspólnych (SSC), następnie: centra IT, centra outsourcingowe oraz centra R&D. Warto zauważyć, że struktura zatrudnienia w podziale na typy centrów jest znacząco odmienna gdy weźmiemy pod uwagę centra polskie oraz centra zagraniczne. Najbardziej widoczną różnicą jest bardzo niski udział zatrudnienia w centrach usług wspólnych firm polskich1 oraz wysoki udział zatrudnienia w centrach IT (wynikający z dużej liczby rodzimych firm informatycznych świadczących usługi będące przedmiotem zainteresowania w badaniach ABSL, w tym obecności kilku czołowych polskich przedsiębiorstw informatycznych). Uwagę zwraca również wysoki udział zatrudnienia w zagranicznych centrach R&D, który w dużej mierze został wygenerowany przez podmioty takie jak: Nokia, Intel, GE, Samsung, Motorola (łącznie prawie 40% zatrudnienia w zagranicznych centrach R&D w Polsce).

1 Wynika to ze sposobu doboru firm do analiz – w badaniach ABSL ujęto bowiem tylko podmioty świadczące usługi w językach obcych. Tym samym wykluczono wszelkie centra świadczące usługi tylko w języku polskim na rzecz firm w Polsce. Udział polskich centrów usług wspólnych w strukturze zatrudnienia odnosi się zatem do podmiotów obsługujących w językach obcych zagraniczne oddziały polskich firm. W tym miejscu warto jednak wspomnieć o kilkudziesięciu polskich centrach usług wspólnych pracujących w języku polskim na rzecz firm macierzystych w Polsce. Często są to jednostki dużych polskich przedsiębiorstw: Tauron, Poczta Polska, PZU, Enea, Grupa Azoty, Energa itd. Można szacować, że zatrudnienie w tego rodzaju jednostkach znalazło nawet kilkanaście tysięcy osób.

10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90%0 100%

40% 21% 22% 17%

Centra zagraniczne

10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90%0 100%

63% 30% 5%

Centra polskie

10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90%0 100%

34% 28% 23% 15%

Ogółem

SSC IT BPO R&D

2%

Rycina 4Struktura zatrudnienia w centrach BPO, SSC, IT, R&D w podziale na centra polskie i zagraniczneŹródło: opracowanie własne ABSL


11

W Polsce funkcjonuje 37 centrów, w których zatrudnienie wynosi co najmniej 1 tys. osób. Łącznie pracuje w nich 74 tys. osób (35% zatrudnienia w sektorze). Prawie wszystkie największe centra to jednostki należące do podmiotów zagranicznych (35 z 37).

Centra usług w Polsce zatrudniają średnio 227 osób (mediana to 100 osób2). Najwyższe średnie zatrudnienie cechuje centra usług wspólnych, a najniższe centra IT (na co wpływ ma m.in. duża liczba niewielkich polskich firm informatycznych w gronie centrów usług).

2 Wartość mediany wskazuje, że połowa centrów usług w Polsce zatrudnia więcej niż 100 osób, a druga połowa mniej niż 100 osób

Ośrodki usług biznesowych w Polsce Jedną z najważniejszych przewag konkurencyjnych Polski dla inwestorów planujących otwarcie centrum usług lub rozszerzenie działalności (w przypadku dotychczasowej obecności w kraju) jest dostępność wielu ośrodków mogących stanowić miejsce lokalizacji takiej inwestycji.

Analiza polskiej mapy sektora nowoczesnych usług biznesowych pozwala zauważyć, że w jede-nastu ośrodkach zatrudnienie w centrach usług BPO, SSC, IT, R&D wynosi co najmniej 3,5 tys. osób (w tym w siedmiu – ponad 10 tys.). Zdecydowanym liderem pod względem zatrudnienia w sektorze w Polsce pozostaje Kraków, w którym w centrach usług pracuje już ponad 50 tys. osób. Tym samym jest to najważniejszy ośrodek usług biznesowych w Europie Środkowo-Wschodniej.

0

50

100

150

200

250

300

350

SSC

298296

188

BPO

311280

207

R&D

203184

72

IT

224173

125

Ogółem Centra zagraniczne Centra polskie

Rycina 5Przeciętne zatrudnienie w centrach BPO, SSC, IT, R&D w podziale na centra polskie i zagraniczneŹródło: opracowanie własne ABSL

Średnia dla kraju: 227 osób


Rycina 6Zatrudnienie w centrach BPO, SSC, IT, R&D w poszczególnych ośrodkach usług biznesowychŹródło: opracowanie własne ABSL

Trójmiasto

Szczecin

Bydgoszcz

Poznań

Warszawa

Łódź

Wrocław

Rzeszów

Kraków

Aglomeracja Katowicka

Zatrudnienie

powyżej 50 tys.

Olsztyn

KielceCzęstochowa

Zielona Góra

Elbląg

Piła

Radom

od 25 do 50 tys.

od 10 do 25 tys.

od 3,5 do 10 tys.

Lublin

50,3

34,2

16,5

15,6

11,4

16,5Największe ośrodki usług biznesowych w Polsce, w których zatrudnienie w centrach usług wynosi co najmniej 3,5 tys. osób

Białystok

36,7

16,9

7,8

3,8

3,7

3,5

Bielsko-Biała

Toruń

Opole

Wybrane inne miasta, w których zatrudnienie w centrach usług nie przekracza 3,5 tys. osób


13

Pod względem liczby centrów usług, pierwsze miejsce w Polsce zajmuje Warszawa (155 centrów). W gronie miast skupiających ponad 100 centrów znajdują się również: Kraków, Wrocław i Trójmiasto.

20 40 60 80 100 120 140 160 1800

Bydgoszcz 29

Rzeszów 27

Szczecin

Poznań 72

Łódź 66

Lublin

Wrocław 111

Trójmiasto 104


Warszawa 155

Kraków 138

74

41

26

126 29

122 16

90 21

50 24

74 30

60 12

52 14

15 26

13 16

10 17

20 6

Centra zagraniczne Centra polskie

Rycina 7Liczba centrów usług w największych ośrodkach usług biznesowych Polski Źródło: opracowanie własne ABSL

Centra usług funkcjonują w ponad 40 polskich miastach, których zdecydo-wana większość stanowi również miejsce inwestycji zagranicznych podmiotów z sektora. W siedmiu głównych ośrodkach usług biznesowych w Polsce (Kraków, Warszawa, Wrocław, Trójmiasto, Aglomeracja Katowicka, Łódź, Poznań) pracuje 86% ogółu zatrudnionych w sektorze (w tym 89% zatrudnio-nych w centrach zagranicznych i 68% pracowników centrów polskich).


Najwyższe przeciętne zatrudnienie (w gronie siedmiu głównych ośrodków usług bizneso-wych) charakteryzuje centra krakowskie. Wynika to z obecności w tym mieście największej liczby podmiotów zatrudniających co najmniej 1 tys. osób – jest ich aż 17, czyli blisko połowa wszystkich w Polsce. Duża skala działalności cechuje również grupę największych centrów we Wrocławiu (cztery podmioty zatrudniające ponad 2,5 tys. osób), co wpłynęło na drugie miejsce miasta w omawianym zestawieniu.

Kraków

Warszawa

Wrocław

Trójmiasto


Łódź

Poznań

Bydgoszcz

Rzeszów

Lublin

Szczecin

Inne miasta

2%

Rycina 8Udział poszczególnych ośrodków* w ogólnym zatrudnieniu w centrach usług w PolsceŹródło: opracowanie własne ABSL* Należy uściślić, ze jednostką analityczną w raporcie są aglomeracje. Przykładowo: Kraków analizowany jest łącznie z podmiejskim Zabierzowem, a Trójmiasto jako Gdańsk, Gdynia i Sopot. Na pozycję Aglomeracji Katowickiej w poszczególnych zestawieniach składają się dane centrów usług funkcjonujących w: Katowicach, Gliwicach, Dąbrowie Górniczej, Sosnowcu, Rudzie Śląskiej, Tychach i Bytomiu.

24%

17%

16%

8%

8%

7%

5%

4%

5%

2%2%

Ogółem: 212 tys. osób


15

50 100 150 200 250 300 350 400 4500

Aglomeracja Katowicka 223

Trójmiasto 162

Poznań

Wrocław 308

Warszawa 238

Łódź

Kraków 365

237

159

Rycina 9Przeciętne zatrudnienie w centrach usług w głównych ośrodkach usług biznesowych w PolsceŹródło: opracowanie własne ABSL

Średnia dla kraju: 227 osób

Trójmiasto

Szczecin

Toruń

Poznań

Łódź

Wrocław


Częstochowa

Zielona Góra

Opole

Bielsko-Biała

Piła Bydgoszcz

Rycina 10Lista wybranych centrów usług dla biznesu w PolsceŹródło: opracowanie własne ABSL

AtosBeckton Dickinson

BNY MellonCapgemini

Contract AdministrationCredit Suisse

CRISIL Global Research & AnalyticsDeLaval Operations

EspotelEY Global Services

Fresenius Medical CareGeoban

getsixGlobalLogic

GoogleHewlett Packard Enterprise

IBM GSDCLuxoft

McKinsey Knowledge CenterMerck

Nokia NetworksParker Hannifin

Qatar AirwaysQIAGEN

Red EmbeddedSii

SMT SoftwareSoftServe

SSABTietoUBS

Unit4UPS

ViessmannVolvo IT

XL Catlin

ArcelorMittalCapgemini

DunlopEUVIC

Future ProcessingGallup Arteria Management

General Motors

Grupa ArchiDocIBM GSDC

ING Servicesista Shared Services

JcommerceKroll Ontrack

NGA Human Resources

PwC Service Delivery CenterRockwell Automation

Saint GobainSopra Steria

Unilever Poland ServicesWincor Nixdorf

Wipro IT Services

AvioCooper Standard

EnerSysFiat Services

ZF TRW

Alexander Mann SolutionsAmazon

Arla Global Financial Services CentreAsseco Data Systems

AtenaBayer

Coleman ResearchCompetence Call Center

EUVIC

FINEOSGeoban

IntelKemiraLuxoft

Metsa Group ServicesNordea Bank AB

PwCSii

Sony PicturesStaples

State StreetThomson Reuters

ThyssenKrupp Group ServicesTranscom Worldwide

UnifeederWipro IT Services

WNS Global Services

ADM Shared Services Centre Europearvato Polska

Carl ZeissCenturyLink

CiberDuni EFF

Exide TechnologiesFranklin Templeton Investments

GFTGrant Thornton Frąckowiak

GSK ServicesJeronimo Martins

MAN Accounting CenterMARS Global Services

McKinsey EMEA Shares ServicesO-I Business Service Center

Roche Global IT Solutions CenterSii

VeoliaWavin

arvato PolskaBLStreambrightONEColoplast

Convergys InternationalCSP

Dansk Supermarked Group

DGS Business Services

Genpact

GlobalLogic

Metro ServicesObjectConnect

TietoUnicredit Business Integrated Solutions

Wincor Nixdorf

AllegroOpusCapita

AtosNokia Networks

UniCall Communication GroupiQorSDL

MobicaTeleplan

ADB PolskaGlobalLogic

ZF TRW

PhilipsQuad/Graphics

AxxiomeAtosFuture Processingifm Ecolinkista Shared Servicesopta data

Pozn

ań

Trój

mia

sto

Wro

cław

Aglo

mer

acja

Ka

tow

icka

Centra zagraniczne Centra polskie


Olsztyn

Toruń Białystok

Warszawa

Łódź

Kielce

Lublin

Rzeszów Kraków


Częstochowa

Bielsko-Biała

Bydgoszcz

Radom

AccentureASTEK PolskaAVON Global Shared ServicesBeckton DickinsonBNP Paribas Securities ServicesCBRE Corporate OutsourcingCiti Service CenterCoca-Cola Poland ServicesCONNECTISContract AdministrationCybercom PolandDemant Technology CentreDSV International Shared Services

GFTGoogleGrupa ArchiDocHewlett Packard EnterpriseIT KontraktITMAGINATIONJDA SoftwareJones Lang LaSalleLinklatersLionbridgeMercerMoneyGramOEX Business Services

OriflamePandora Jewelry Shared ServicesProcter & GambleProService ATRaya Contact CenterRBS Global Hub EuropeRoche Global IT Solutions CenterSchneider ElectricSiemensSiiVELUXWincor NixdorfXerox

ABBAdAc DFKAkamaiAlexander Mann SolutionsALK-AbelloAon HewittBrown Brothers HarrimanCapgeminiCH2M HillCiscoElectroluxEPAM Systems

EricpolEuroclearFEV PolskaHays Centre of ExcellenceHeinekenHitachi Data SystemsHSBCIBM BTOIG KnowhowInternational Airlines Group International PaperkCura

Lufthansa Global Business ServicesLuxoftMota-Engil Motorola SolutionsNokiaPerkinElmerPhilip Morris InternationalRWESabreState StreetTeleTechUBS

CERI InternationalIntrum JustitiaQBurstTransition Technologies

Iron MountainMillward Brown

Call Center Inter GalacticaUCMS Group

Asseco Business SolutionsBritnet CompuGroup MedicalConvergysDataArtEOS KSIGenpact

InfiniteMobicaMTBC – EUROPEOrangeSiiTransition TechnologiesTrimetis AG

UniCall Communication GroupAssecoAilleronBorgWarnerCarlson Wagonlit TravelDeloitteG2A.COM

Hamilton SundstrandMobicaMTU Aero EnginesNestléOPTeamPratt & WhitneySoftSystem

AccentureBusiness Support SolutionCERI InternationalCiti Service CenterClariant Plastics & CoatingsCybercomDHL ExpressEricpolFlint GroupFujitsu Technology SolutionsGFT

Grupa ArchiDocHarman InternationalHewlett Packard EnterpriseInfosysMcCormick & CoNordea Bank ABTakeda SCETomTomUPS GLOBAL BUSINESS SERVICESVeoliaXerox

Aviation Services IrelandCiti Service CenterTranscom

AllegroOpusCapita

War

szaw

a

Łódź

Krak

ów


17


Ocena miejsca prowadzenia działalności Jak przedstawiają się opinie centrów usług dla biznesu na temat poszczególnych ośrodków jako miejsc prowadzenia działalności? Zapytaliśmy o to w badaniu ABSL. W przypadku firm mających centra w kilku miastach, ocena dotyczyła rynku, na którym ich firma zatrudnia najwięcej pracow-ników. Generalnie, respondenci dobrze i bardzo dobrze ocenili przedstawione czynniki wpływające na prowadzenie działalności w polskich miastach. Najbardziej pozytywnie oceniono: dostępność nowoczesnej powierzchni biurowej (średnia 8,2 na skali od 1 do 10), dostępność komunikacyjną, a także wizerunek biznesowy analizowanych miejsc (średnia 8,1).

8,2 Dostępność nowoczesnej powierzchni biurowej

8,1 Dostępność komunikacyjna (lotniska, pociągi)

8,1 Wizerunek ośrodka w opinii inwestorów

7,8 Dostępność wysoko wykwalifikowanej kadry

7,6 Jakość komunikacji miejskiej

7,0 Współpraca z lokalnymi uczelniami

6,4 Współpraca z lokalnymi władzami

Generalnie, najlepiej ocenianymi ośrodkami są: Wrocław (średnia 8,0 na skali od 1 do 10), Trójmiasto (7,9) i Warszawa (7,9). Pod względem opinii na temat poszczególnych czynników czołowe miejsca zajmują miasta wyszczególnione w Tabeli 1.

Rycina 11Ocena miejsca prowadzenia działalności (średnia na podstawie ocen dla: Krakowa, Warszawy, Wrocławia, Trójmiasta, Katowic, Łodzi i Poznania)Źródło: opracowanie własne ABSL na podstawie wyników ankiety skierowanej do centrów usług (N=134 firmy)

Ocena konkurencji między centrami BPO, SSC, IT, R&D na lokalnych rynkach pracy: 7,5 / 10 pkt. (w tym przypadku 10 oznacza bardzo dużą konkurencję).

Skala od 1 do 10, gdzie 10 to najlepsza możliwa ocena


19

Oceniany czynnik 1 2 3

Dostępność nowoczesnej powierzchni biurowej Trójmiasto Katowice Warszawa

Dostępność komunikacyjna (lotniska, pociągi) Katowice Trójmiasto Warszawa

Wizerunek ośrodka w opinii inwestorów Wrocław Kraków Trójmiasto

Dostępność wysoko wykwalifikowanej kadry Warszawa Wrocław Kraków

Jakość komunikacji miejskiej Trójmiasto Warszawa Katowice

Współpraca z lokalnymi uczelniami Wrocław Katowice Kraków

Współpraca z lokalnymi władzami Łódź Wrocław Poznań

Źródło: opracowanie własne ABSL na podstawie wyników ankiety skierowanej do centrów usług (N=134 firmy)* ze względu na konieczność przeprowadzenia analizy w oparciu o wystarczająco liczne grono respondentów, wzięto pod uwagę oceny dla: Krakowa, Warszawy, Wrocławia, Trójmiasta, Katowic, Łodzi i Poznania

Tabela 1Ranking ośrodków usług dla biznesu pod względem oceny miejsca prowadzenia działalności przez centra BPO, SSC, IT, R&D*

Firmy z sektora oceniają poziom konkurencji na lokalnych rynkach pracy średnio na 7,5 pkt. w skali od 1 do 10, gdzie 10 oznacza bardzo dużą konkurencję między centrami. Generalnie oznacza to, że rywalizacja centrów jest dostrzegalna, jednak sytuacji w tym zakresie daleko do „drenażu” dostępnej puli pracowników w większości miast. Najlepiej pod tym względem oceniana jest sytuacja w Poznaniu, Katowicach i Trójmieście. Respondenci w większości zwracają uwagę, że potencjał tych ośrodków pozwala na kolejne inwestycje w centra usług bez widocznej presji na obecnie działające podmioty z sektora. W opinii firm największą konkurencją na rynku pracy cechuje się Kraków.

Przeciętna wartość poziomu rotacji pracowników w centrach usług (w 2015 r.) wyniosła 15%. Poziom rotacji w centrach polskich (12%) był niższy w porównaniu do centrów zagranicznych (16%). Biorąc pod uwagę modele organizacyjne centrów, można zauważyć, że centra usług wspólnych charaktery-zowały się niższym poziomem rotacji od centrów outsourcingowych i organizacji hybrydowych.

15%Przeciętna wartość poziomu rotacji pracowników w centrach usług. Nieco niższa rotacja cechuje mniejsze podmioty, zatrudniające <200 osób (13%). W centrach komercyjnych dostawców usług średni poziom rotacji jest wyższy (16%) niż w jednostkach wewnętrznych / centrach usług wspólnych (14%).

55%Przeciętny udział kobiet w strukturze zatrudnienia centrów usług w Polsce. W przypadku kadry zarządzającej ten odsetek wynosi 43%.


Struktura zatrudnienia sektora w podziale na rok powstania centrów

Od początku 2013 roku powstało 27% centrów usług funkcjonujących w Polsce, które wygenero-wały już ponad 25 tys. miejsc pracy (według stanu na I kw. 2016). Oznacza to, że za zdecydowaną większość (88%) zatrudnienia w sektorze odpowiadają podmioty, które rozpoczęły działalność do 2012 roku włącznie.

Rycina 12Struktura zatrudnienia w sektorze w podziale na przedziały czasoweŹródło: opracowanie własne ABSL

Udział w zatrudnieniu (I kw. 2016)

Rok powstania centrum

10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90%0 100%

przed 2005 2005-2008 2009-2012 2013-2016

34% 20%34% 12%

Struktura zatrudnienia centrów usług w podziale na branże ich firm macierzystych

Rycina 13Struktura zatrudnienia centrów usług w podziale na branże ich firm macierzystychŹródło: opracowanie własne ABSL

10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90%0 100%

Technologie i telekomunikacja

Usługi biznesowe i profesjonalne

Usługi finansowe (bankowe, ubezpieczeniowe, inwestycyjne)

Produkcja towarów przemysłowych i konsumenckich

Usługi konsumenckie (w tym handel i dystrybucja)

Energia, usługi komunalne (media), surowce i półprodukty

Ochrona zdrowia

Inne branże

32%34% 13% 13%

2%2%

2%2%Udział w zatrudnieniu (I kw. 2016)


21

Inwestycje zagraniczne W 676 centrach zagranicznych w Polsce pracuje 177 tys. osób (I kw. 2016). Oznacza to, że kapitał zagraniczny odpowiada za 83% zatrudnienia w sektorze, zarządzając zdecydowaną większością (72%) centrów usług. W ostatnich trzech latach (I kw. 2013 – I kw. 2016) firmy zagraniczne wygenerowały 77 tys. nowych miejsc pracy w sektorze, zatem średnioroczny wzrost wyniósł w tym okresie 21%. Przyjmując dość ostrożny szacunek bazujący na dotychczasowym wzroście zatrudnienia można założyć, że w 2017 roku w zagranicznych centrach usług w Polsce będzie zatrudnionych 200 tys. osób.

Zagraniczne centra usług zlokalizowane w Polsce zatrudniają przeciętnie 261 osób (czyli zdecy-dowanie więcej niż firmy polskie, w których średnia to 136 osób). Wartość ta z roku na rok wzrasta (w sumie o 41 osób od 2013 roku). Średnia deklarowana docelowa wielkość zatrudnienia nowo-powstałych centrów (2015-2016) jest niższa i wynosi 134 osoby. Nie można jednak zapominać, że w większości przypadków ma miejsce późniejszy wzrost zatrudnienia w porównaniu do wcze-śniej przyjętych przez inwestorów założeń.

0

20 000

40 000

60 000

80 000

100 000

120 000

140 000

I kw. 2013

160 000

180 000

I kw. 2014 I kw. 2015 I kw. 2016

Liczba pracowników

101 000

200 000

I kw. 2017*

100

200

300

400

500

600

700

800

900

Liczba centrów

1 000

120 000

142 000

177 000

200 000*

0

458

546587

676712*

Rycina 14Zatrudnienie w zagranicznych centrach usług w PolsceŹródło: opracowanie własne ABSL* prognoza

CAGR (skumulowany roczny wskaźnik wzrostu zatrudnienia) = 21%


Rycina 15Udział centrów zagranicznych w strukturze zatrudnienia w największych ośrodkach usług biznesowych w PolsceŹródło: opracowanie własne ABSL

W prawie wszystkich głównych ośrodkach usług biznesowych za większość zatrudnienia w sektorze odpowiadają centra zagraniczne. Wyjątkami na mapie są Lublin i Rzeszów, w których o przewadze polskich centrów w strukturze zatrudnienia decyduje przede wszystkim silna pozycja rodzimych przedsiębiorstw informatycznych. Najwyższy udział miejsc pracy wygenerowanych przez centra zagraniczne charakteryzuje: Kraków, Wrocław i Warszawę.

Ostatnie trzy lata to również znaczny przyrost liczby nowych centrów usług zagranicznych firm. Średniorocznie powstawały w tym okresie 73 jednostki.

Warszawa

KrakówCentra zagraniczne

Centra polskie

Wrocław

Łódź

Szczecin

Poznań

Bydgoszcz

Trójmiasto


Lublin

Rzeszów

80%

20%

19%

81%

15%

85%

17%

83%14%

86%

11%

89%

11%

89%

9%

91%

27%

58% 42%

61%73% 39%


23

Kraków Cathay Pacific, Guidewire Software, IG Knowhow, Pearson, Uber, Zurich Insurance Group

Warszawa Bain & Company, DLA Piper, F5 Networks, Groupon, KMD, Raya Contact Center, William Demant

Wrocław 3M, Axiom Law, DataArt, Ocado Technology, Ryanair (Travel Labs), Toyota, UBS

Trójmiasto Alexander Mann Solutions (AMS), Ciklum, Coleman Research, Luxoft, PwC, Staples, State Street

Aglomeracja Katowicka Dunlop Conveyor Belting, General Motors, Sapiens

Łódź Barry Callebaut, Flint Group, Lumileds

Poznań A. Schulman, Archer Daniels Midland Company (ADM), John Deere

Źródło: opracowanie własne ABSL

Tabela 2Przykłady nowych inwestycji w wybranych ośrodkach usług biznesowych w Polsce (2015-2016)

Co interesujące, kilkanaście nowych centrów usług, które rozpoczęły działalność w 2015 roku i I kw. 2016 (lub których otwarcie zapowiedziano na pozostałą część 2016 roku) to reinwestycje firm, które z powodzeniem prowadzą działalność w innych miastach Polski. Przykładami mogą być tu nowe centra: AMS, Luxoft, State Street, PwC w Trójmieście, Luxoft i Credit Suisse w Warszawie, GlobalLogic (REC) w Krakowie, UBS we Wrocławiu, Atos w Opolu, CERI International w Białymstoku, Capgemini w Poznaniu czy Wincor Nixdorf w Szczecinie. Tak znaczną liczbę rein-westycji można uznać za początek nowego trendu, wzbogacającego krajobraz usług dla biznesu w Polsce, pod warunkiem, że w kolejnych latach omawiana tendencja zostanie podtrzymana.

W ostatnich trzech latach (od I kw. 2013) zatrudnienie w centrach zagranicznych w każdym z jedenastu największych ośrodków usług biznesowych wzrosło o co najmniej 40%. Rekordowy wzrost zanotowano w Lublinie, Rzeszowie i Trójmieście, gdzie poziom zatrudnienia w 2016 roku był wyższy o ponad 100% w porównaniu do 2013 roku. Bardzo wysokim przyrostem miejsc pracy (80-100%) charakteryzują się także Aglomeracja Katowicka i Kraków. W tym ostatnim mieście powstało w omawianym okresie najwięcej nowych miejsc pracy w centrach z kapitałem zagra-nicznym (ponad 20 tys.).

W kontekście powyższych informacji warto dodać, że pomimo wysokich wzrostów w dużych ośrodkach, na polskiej mapie usług biznesowych wyraźnie zaznaczają swoją obecność średniej wielkości miasta. W szczególności można przytoczyć przykłady Lublina, Bydgoszczy i Rzeszowa, których łączny udział w strukturze zatrudnienia w centrach zagranicznych w Polsce wzrósł w porównaniu do 2013 roku z 4,6% do 5,3%. Pomimo licznych nowych inwestycji, bardziej wyraźny wzrost w omawianej strukturze jest trudny do osiągnięcia ze względu na niższą przeciętną wartość poziomu zatrudnienia w nowych centrach, w porównaniu ze skalą inwestycji w najwięk-szych ośrodkach. Nie należy również zapomnieć o mniejszych miastach, w których w ostatnich latach pojawiły centra usług zagranicznych firm, w szczególności o Opolu z kilkoma nowymi inwestycjami.



Kraków

Lublin

Rzeszów

Trójmiasto

Bydgoszcz

Warszawa

Poznań

Łódź

Szczecin

Wrocław

Rycina 16Zmiany zatrudnienia w zagranicznych centrach usług w Polsce w latach 2013-2016Źródło: opracowanie własne ABSL

Wzrost zatrudnienia w % (2013-2016)

>100%

80-100%

70-80%

<70%

Wzrost zatrudnienia (2013-2016)

>20 tys.

10-20 tys.

5-10 tys.

<5 tys.


25

Rycina 17Struktura centrów usług w podziale na miejsce siedziby centrali firmy macierzystejŹródło: opracowanie własne ABSL na podstawie bazy danych centrów usług* Kraje nordyckie: Szwecja, Finlandia, Dania, Norwegia** Kraje azjatyckie: Indie, Japonia, Korea Południowa, Chiny, Izrael, Katar, Turcja, Singapur, Australia

10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90%0 100%

Polska

USA

Kraje nordyckie*

Wielka Brytania

Niemcy

Francja

Kraje azjatyckie**

Szwajcaria

Inne

25%28%

3%

Kraje pochodzenia centrów usług Rodzime centra usług stanowią największą grupę podmiotów w strukturze centrów (28% ogółu). Pod względem zatrudnienia najwyższy jest jednak udział centrów z USA (32%). Centra z krajów nordyc-kich zajmują trzecie miejsce zarówno w strukturze liczebności podmiotów (11%) jak i zatrudnienia (10%).

11% 7% 7% 7% 5% 7%

Rycina 18Struktura zatrudnienia w centrach usług w podziale na miejsce siedziby centrali firmy macierzystejŹródło: opracowanie własne ABSL na podstawie bazy danych centrów usług* Kraje nordyckie: Szwecja, Finlandia, Dania, Norwegia** Kraje azjatyckie: Indie, Japonia, Korea Południowa, Chiny, Izrael, Katar, Turcja, Singapur, Australia

10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90%0 100%

USA

Polska

Kraje nordyckie*

Francja

Wielka Brytania

Niemcy

Szwajcaria

Kraje azjatyckie**

Inne

17%32% 10% 9% 8% 6% 7%6% 5%


10% 20% 30%0 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%

USA

Polska

Francja

Kraje nordyckie*

Wielka Brytania

Niemcy

Szwajcaria

Kraje azjatyckie**

Inne

Firmy z USA mają największy udział w strukturze zatrudnienia centrów usług w czterech z siedmiu głównych ośrodków usług biznesowych (w Krakowie, Warszawie, Wrocławiu i Trójmieście). Najwyższy w Warszawie, gdzie zatrudniają 47% pracowników sektora. Firmy polskie zajmują pierwsze miejsce w strukturze zatrudnienia w Aglomeracji Katowickiej (27%), firmy azjatyckie w Łodzi (24%), a niemieckie w Poznaniu (24%). Warto zwrócić uwagę na znaczny udział centrów z krajów nordyckich w zatrudnieniu w Trójmieście (18%), Wrocławiu (17%) i Łodzi (16%), centrów szwajcarskich we Wrocławiu (17%) oraz francuskich w Aglomeracji Katowickiej (17%).

17%23% 8% 9% 8%

Rycina 19Struktura zatrudnienia centrów usług w głównych ośrodkach usług biznesowych w podziale na miejsce siedziby centrali firmy macierzystejŹródło: opracowanie własne ABSL na podstawie bazy danych centrów usług* Kraje nordyckie: Szwecja, Finlandia, Dania, Norwegia** Kraje azjatyckie: Indie, Japonia, Korea Południowa, Chiny, Izrael, Katar, Turcja, Singapur, Australia

3%

24%

2%

6%

Poznań

14%10% 16% 12%11%

2%

24%

Łódź

5% 6%

27%20% 17% 6%

2%

12%

1%Aglomeracja Katowicka

14%

20%35% 18% 6%7%

1%

4%

Trójmiasto

6% 4%

11%38% 17%

3%Wrocław

5% 5%

3%2%

17%

11%47% 7% 6%4%

2%

6%

Warszawa

10% 7%

9%37% 7% 5%4% 5%

Kraków

10% 14% 9%


27

N O W E PERSPEK T Y W Y

www.ktw.com.pl | +48 32 832 00 00 | al. W. Roździeńskiego 1, 40-202 Katowice

Rodzaje usług świadczonych przez centra Struktura usług dla biznesu świadczonych w centrach w Polsce charakteryzuje się znacznym zróżnicowaniem. Firmy z sektora obsługują szeroki wachlarz procesów dla klientów z całego świata reprezentujących różnorodne branże. Zdecydowana większość podmiotów świadczy usługi w zakresie kilku kategorii procesów biznesowych. Na rycinie 20 zaprezentowano strukturę zatrudnienia centrów usług, w podziale na obsługiwane kategorie procesów. Zestawienie oparto na odpowiedziach firm zatrudniających łącznie 110 tys. osób. Największym udziałem w strukturze zatrudnienia analizowanych podmiotów odznaczają się usługi IT, które świadczy 37% pracowników. Działalność finansowo-księgowa generuje 19% zatrudnienia, a usługi finansowe (bankowe, ubezpie-czeniowe, inwestycyjne) 11%. Znaczącą rolę w strukturze zatrudnienia odgrywają również – z 10% udziałem – usługi kontaktu z klientem. Łącznie cztery wspomniane kategorie procesów generują ponad ¾ zatrudnienia w sektorze.


IT Services (incl. software development)

Finance & Accounting (F&A)

Banking, Financial Services & Insurance (BFSI) specific services

Customer Operations

Supply Chain Management

Research & Development

HR

Procurement

Document Management

Inne

Rycina 20Struktura zatrudnienia centrów usług w podziale na obsługiwane kategorie procesówŹródło: opracowanie własne ABSL na podstawie wyników ankiety skierowanej do centrów usług (N=169 firm zatrudniających 110 tys. osób)

37%

2%

19%11%

10%

4%3%

3%

2%

9%

10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90%0 100%

IT Services (incl. software development)

Finance & Accounting (F&A)

Customer Operations

Banking, Financial Services & Insurance (BFSI) specific services

HR

Procurement

Supply Chain Management

Document Management


Inne

Rycina 21Struktura zatrudnienia centrów usług w podziale na obsługiwane kategorie procesów w modelach organizacyjnych centrówŹródło: opracowanie własne ABSL na podstawie wyników ankiety skierowanej do centrów usług (N=169 firm zatrudniających 110 tys. osób)

19%26% 16%

2%Jednostka działająca na rzecz firmy macierzystej / centrum usług wspólnych

10% 5% 8%

25%39% 8% 13%

Model hybrydowy (klienci zewnętrzni i wewnętrzni)

4%

16%49% 6% 7%

Komercyjny dostawca usług / centrum outsourcingu

1%

4% 8%

1% 1%

3%3%

2%

14%

2% 1%2% 2% 2%


29

10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90%0

Industrial & Consumer Goods 32%

100%

Consumer Services (incl. Media, Retail, Travel & Leisure) 25%

Health Care 22%

Rycina 22Struktura branżowa firm (klientów zewnętrznych i wewnętrznych) obsługiwanych przez centra usług zlokalizowane w PolsceŹródło: opracowanie własne ABSL na postawie wyników ankiety skierowanej do centrów usług (N=170 firm)

Business and Professional Services 37%

Technology & Telecom 40%

Banking, Financial Services & Insurance (BFSI) 43%

Energy, Utilities and Basis Materials 19%

Public Sector 10%

Inne branże 14%

Większość analizowanych centrów świadczy usługi na rzecz klientów z Niemiec (68%). Poza Niemcami, Wielką Brytanią i USA centra usług pracują najczęściej dla klientów z Polski, Francji i Szwajcarii.

Rycina 23Główne kraje pochodzenia klientów (wewnętrznych i zewnętrznych) na rzecz których świadczone są usługi w centrach w PolsceŹródło: opracowanie własne ABSL na podstawie wyników ankiety skierowanej do centrów usług (N=154 firmy)

1. Niemcy2.

Wielka Brytania 3. USA

Udział centrów


F&A: Accounts Payable

F&A: Accounts Receivable

10% 20% 30% 40% 50%

F&A: Travel & Expenses

0 60%

F&A: Master Data Management

F&A: General Ledger & Reporting

F&A: Business Controlling

IT: User support / Service Desk

F&A: Treasury

IT: Application Lifecycle Management (incl. software development)

IT: Information Security

IT: Infrastructure Management / Support

IT: Automatization / Optimization of Service Delivery (cost, quality)

IT: Request Fulfillment / process execution (BPO)

IT: Enabling Services

IT: Other IT services

HR: Payroll

HR: HR Administration & Reporting

HR: Recruitment

HR: Compensation & Benefits

HR: Talent Management

HR: Mobility

Customer Operations: Customer Helpdesk

Project Management Services

Customer Operations: Sales & Account Mgmt Support

Document Management

Customer Operations: Fulfillment

Business Transformation Services


Knowledge Management

Supply Chain Management (Plan to Deliver)

Procurement

Marketing

BFSI: Banking Specific Processes

BFSI: Insurance Specific Processes

BFSI: Capital Markets Specific Processes

10% 20% 30% 40% 50%0 60%

Health Care Specific Processes

59%59%

55%54%

47%33%33%

45%43%

40%33%

30%27%

21%33%

42%35%35%

30%29%

22%47%

28%22%

17%28%28%

24%19%19%

18%18%

16%10%9%

9%

Udział centrów obsługujących poszczególne procesy

Rycina 24Kategorie procesów obsługiwanych w centrach usług w PolsceŹródło: opracowanie własne ABSL na podstawie wyników ankiety skierowanej do centrów usług (N=164 firmy)

Public Sector Specific Processes 7%Inne kategorie procesów 9%

Legal Processes 16%


31

F&A: Accounts Payable

F&A: Accounts Receivable

F&A: Travel & Expenses

F&A: Master Data Management

F&A: General Ledger & Reporting

F&A: Business Controlling

IT: User support / Service Desk

F&A: Treasury

IT: Application Lifecycle Management (incl. software development)

IT: Information Security

IT: Infrastructure Management / Support

IT: Automatization / Optimization of Service Delivery (cost, quality)

IT: Request Fulfillment / process execution (BPO)

IT: Enabling Services

IT: Other IT services

HR: Payroll

HR: HR Administration & Reporting

HR: Recruitment

HR: Compensation & Benefits

HR: Talent Management

HR: Mobility

Customer Operations: Customer Helpdesk

Project Management Services

Customer Operations: Sales & Account Mgmt Support

Document Management

Customer Operations: Fulfillment

Business Transformation Services


Knowledge Management

Supply Chain Management (Plan to Deliver)

Strategic Procurement

Marketing

Operational Procurement

Legal Processes

BFSI: Banking Specific Processes

10% 20% 30% 40% 50%0 60%

Udział poszczególnych etapów dojrzałości

Rycina 25Zestawienie wybranych kategorii procesów w centrach usług w podziale na etapy dojrzałości Capability Maturity Model (CMM)Źródło: opracowanie własne ABSL na podstawie wyników ankiety skierowanej do centrów usług (N=164 firmy)

70% 80% 90% 100%

10% 20% 30% 40% 50%0 60% 70% 80% 90% 100%

4% 7% 21% 32% 36%

8% 15% 30% 44%

6% 23% 29% 40%

6% 21% 37% 36%

3%

2%

10% 18% 32% 38%

6% 15% 20% 35% 24%

1%

4% 6% 35% 22% 33%

4% 7% 19% 42% 28%

3%3% 28% 32% 34%

3% 23% 38% 35%

4% 6% 20% 33% 37%

8% 29% 29% 33%

2%

9% 5% 20% 30% 36%

6% 32% 29% 29%

6% 26% 24% 24%

2%

3%

6% 38% 36% 20%

4% 5% 30% 35% 26%

7% 29% 41% 19%

37% 37% 18%

2%

3%

6% 35% 33% 25%

6% 11% 42% 31% 11%

26% 36% 32%

4% 19% 28% 47%

6%2%

3%3%

5% 22% 35% 35%

4% 4% 25% 36% 32%

9% 24% 39% 26%

4% 13% 26% 28% 28%

2%

3%

2%

10% 36% 18% 36%

10% 22% 19% 29%

21% 5% 16% 28% 30%

13%

16% 22% 31% 28%3%

28% 11% 19% 25% 17%

20% 8% 32% 16% 24%

15% 7% 44% 33%

19% 8% 31% 23% 19%

Początkowy Powtarzalny Zdefiniowany Zarządzany Optymalizowany

Realizowane procesy mają charakter nieformalny, zdezor-ganizowany i doraźny, pomimo intuicyjnego ich zrozumienia. Powodzenie zależy od jednost-kowego heroicznego wysiłku.

Znane/zdefiniowane są niektóre procesy dla poszczególnych obszarów. Powodzenie jest w znacznej mierze niemożliwe do przewidzenia i uzależnione od wsparcia ze strony kierownictwa.

Procesy są ujednolicone we wszystkich obszarach, a zasoby są podporządkowane przyjętym zamierzeniom. Powodzenie jest możliwe do przewidzenia oraz występuje poprawa bilansu kosztów i efektywności harmonogramów.

Wszystkie procesy są dobrze zdefiniowane i nie pozostawiają wątpliwości, mają ustalone wskaźniki i są wykorzystywane przez kierownictwo przy podej-mowaniu decyzji. Powodzenie ma charakter jednolity.

Informacje zwrotne na temat procesów umożliwiają ciągłe ich ulepszanie. Powodzenie jest normą i występuje poprawa bilansu kosztów/efektywności harmonogramów.


Trendy w sektorze nowoczesnych usług biznesowych w Polsce

Sektor nowoczesnych usług biznesowych stał się znaczącym pracodawcą na rynku polskim, każdego roku tworząc atrakcyjne miejsca pracy w większości oparte o umowy o pracę dla wysoko wykwalifikowanych kadr. Wysoki wzrost zatrudnienia w branży w ostatnich latach sytuuje nowoczesne usługi dla biznesu jako najszybciej rosnącą branżę gospodarki w Polsce.

Rozszerzenie portfela usług i udziału zaawansowanych, wiedzochłonnych zadań w strukturze usług realizo-wanych w centrach wskazuje na postępującą ewolucję sektora i zwiększenie roli centrów w realizacji globalnej strategii spółek macierzystych.

Większość procesów biznesowych wpieranych przez centra usług charakteryzuje się wysokim stopniem dojrzałości, co wskazuje na znaczące zwiększenie poziomu transformacji organizacji pracy i kompleksowości wykonywanych zadań w oparciu o wiedzę w ciągu ostatnich kilku lat. Rozwój tych kompetencji i dalsze inwe-stycje w kapitał ludzki nie pozostaną bez znaczenia dla rozwoju polskiej gospodarki i innowacyjności poprzez transfer wiedzy.

Wokół sektora nowoczesnych usług biznesowych wytworzył się stabilny ekosystem powiązań i współ-pracy z branżą nieruchomości komercyjnych, firmami rekrutacyjnymi, administracją kluczowych miast, ośrodkami akademickimi oraz niezliczoną liczbą start-up’ów i mikroprzedsiębiorstw. Obawy o niską trwałość inwestycji w centra usług w Polsce i związany z nią exodus miejsc pracy do Azji nie znajdują pokrycia w rzeczywistości.

Postępujący proces automatyzacji prostych procesów lub przenoszenie tych zadań do krajów azjatyckich nie przekłada się na znaczącą redukcję miejsc pracy w centrach usług.

Stosowana na coraz szerszą skalę robotyzacja procesów (rozpatrując ją również w kontekście nowych technologii w otoczeniu których funkcjonuje) prowadzi do przedefiniowania niektórych stanowisk, obszarów działalności centrów. RPA jest również otwarciem drzwi dla nowego rodzaju zadań np. zarządzania automaty-zacją, interpretacji danych itp.

Rośnie konkurencja o talenty (w tym znajomość języków obcych) we wszystkich kluczowych aglomera-cjach z największym natężeniem problemu w Krakowie. Będzie to miało wpływ na migrację pracowników pomiędzy ośrodkami i możliwość zwiększenia napływu nowych kadr z krajów ościennych. Nie bez znaczenia będą wspólne inicjatywy z ośrodkami akademickimi, w celu większego dostosowania kompetencji absol-wentów do stanowisk na które jest największe zapotrzebowanie. Udział obcokrajowców w strukturze zatrudnienia (obecnie na poziomie 9%) będzie zwiększać się w kolejnych latach.

Coraz więcej podmiotów z rodzimym kapitałem organizuje własne centra usług dla biznesu. Transfer talentów, wdrażanie nowoczesnych modeli organizacyjnych oraz wykorzystanie doświadczeń centrów zagranicznych w Polsce mogą w znaczącym stopniu przyczynić się do unowocześnienia, poprawienia konkurencyjności i poziomu innowacyjności polskich przedsiębiorstw.


33

4%

45%51%

Globalny zasięg świadczonych usług

Usługi świadczone dla wybranych krajów lub regionów świata

Usługi świadczone na rzecz odbiorców z jednego kraju

92%

Europa Zachodnia

67%

Kraje nordyckie

Europa Środkowo- -Wschodnia (bez Polski)

68%

Azja, Australia i Oceania

51%

Ameryka Północna

Bliski Wschód i Afryka

35%

22%

Ameryka Południowa

Rycina 26Zasięg geograficzny usług świadczonych przez centra usług w Polsce (1)Źródło: opracowanie własne ABSL na podstawie wyników ankiety skierowanej do centrów usług (N=170 firm)

29%

Polska

83%

Rycina 27Zasięg geograficzny usług świadczonych przez centra usług w Polsce (2)Źródło: opracowanie własne ABSL na podstawie wyników ankiety skierowanej do centrów usług (N=170 firm)

Większość analizowanych firm działa w skali globalnej, na rzecz podmiotów ze wszystkich wyszczególnionych obszarów. Usługi świadczone dla wybranych krajów lub regionów świata są przedmiotem działalności 45% podmiotów. W przypadku 4% firm usługi są skierowane do odbiorców z jednego kraju. Największy odsetek centrów koncentruje się na obsłudze klientów z Europy Zachodniej i Polski. Warto dodać, że globalny zasięg świadczonych usług charakteryzuje przede wszystkim działalność dużych centrów, zatrudniających w Polsce ponad 500 osób.

Zasięg geograficzny świadczonych usług


Plany firm w zakresie prowadzonej działalności

88%udział firm, które w ciągu ostatniego roku zwiększyły zakres realizowanych usług (N=168)

91%analizowanych centrów usług ma w planach w planach zwiększenie zatrudnienia (I kw. 2016 vs I kw. 2017)

10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90%0

Stabilizacja i optymalizacja obecnych działalności 8%

100%

Redukcja aktywności – offshoring 5%

Brak planów zmiany obecnych aktywności 2%

Rycina 28Plany centrów usług dotyczące rozszerzenia działalności w ciągu najbliższego roku*Źródło: opracowanie własne ABSL na podstawie wyników ankiety skierowanej do centrów usług (N=169 firm)* respondenci mieli możliwość wskazania więcej niż jednej odpowiedzi

Zdecydowana większość (92%) analizowanych centrów usług planuje w ciągu najbliższego roku poszerzyć zakres swojej działalności.

Wśród form redukcji działalności centrów wraca uwagę niski udział offshoringu usług (5%). Automatyzacja procesów rozpatrywana w kontekście planów redukcji aktywności została wskazana przez 11% respondentów. Biorąc pod uwagę, że jest wykorzystywana w zdecydowanej większości centrów (patrz: kolejny podrozdział) oznacza to, że należy ją rozpatrywać nie tyle w kategoriach chęci ograniczenia portfolio obsługiwanych procesów, ale jako środek służący wzrostowi efektywności usług świadczonych przez firmy.

Redukcja aktywności – automatyzacja 11%

Rozszerzenie działalności – nowe aktywności, ci sami klienci 54%

Rozszerzenie działalności – nowe aktywności, nowi klienci 69%

Udział centrów


35

Automatyzacja procesów Zdecydowana większość centrów usług (81%) wykorzystuje w swojej działalności automatyzację obsługiwanych procesów. Automatyzacja w firmach jest obecna na różnym poziomie zaawanso-wania: od podstawowego związanego z prostymi skryptami VBA opartymi na arkuszach kalkula-cyjnych, poprzez bardziej zaawansowaną związaną z wprowadzaniem kompleksowych form VBA, narzędzi RPA (jak Blueprism i Automation Anywhere), aż do najbardziej zaawansowanych form, związanych na przykład z rozwiązaniami kognitywnymi. Warto dodać, że bardziej zaawansowana automatyzacja charakteryzuje większe centra, zatrudniające ponad 500 osób. W firmach o zatrud-nieniu poniżej 200 osób najczęściej spotykaną formą automatyzacji jest ta podstawowa.

10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90%0 100%

Podstawowa automatyzacja procesów (proste skrypty VBA, oparte na arkuszach kalkulacyjnych)

Zwiększona automatyzacja procesów (kompleksowe formy VBA, narzędzia RPA np. Blueprism, Automation Anywhere)

Zaawansowana automatyzacja procesów (np. rozwiązania kognitywne)

Rycina 29Stopień zaawansowania automatyzacji procesów w centrach usług Źródło: opracowanie własne ABSL na podstawie wyników ankiety skierowanej do centrów usług (N=162 firmy)

47%41% 12%

Języki wykorzystywane w centrach usług

30największa liczba języków wykorzystywanych w pojedynczym centrum usług

38%centrów usług wykorzystuje co najmniej 10 języków

8średnia liczba języków wykorzystywanych w centrach usług

62%centrów usług wykorzystuje co najmniej 5 języków

Udział centrów


0

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

100%

włoski

rosy

jski

niderlan

dzki

szwed

zki

czes

ki

angiel

ski

polski

niemiec

kifra

ncusk

ihisz

pańsk

i

portugals

kiduńsk

iwęg

iersk

ifińsk

inorw

eski

arab

ski

bułgarsk

ich

orwac

kiheb

rajsk

i

litewsk

i

słowac

kiukr

aińsk

itu

reck

iru

muńsk

igre

cki

chińsk

ies

tońsk

isło

weńsk

ijap

oński

łotewsk

iko

reań

ski

inne*

37liczba języków wykorzystywanych w centrach usług w Polsce

Udział centrów

Rycina 30Języki używane w centrach usługŹródło: opracowanie własne ABSL na podstawie wyników ankiety skierowanej do centrów usług (N=170 firm)* w kategorii „inne” znalazły się: hindi, suahili, urdu, wietnamski oraz odmiany językowe: flamandzki, brazylijski portugalski oraz latynoamerykański hiszpański

serb

ski

białoru

ski

Cudzoziemcy pracujący w centrach usług

86%centrów usług zatrudnia cudzoziemców (N=166)

9%średni udział cudzoziemców wśród wszystkich pracowników centrów usług (12% w centrach komercyjnych dostawców usług / centrach BPO, 7% w jednostkach pracujących na rzecz firmy macierzystej / centrach usług wspólnych)

80%maksymalny udział cudzoziemców zatrudnionych w pojedynczym centrum usług

34%udział centrów usług zatrudniających co najmniej 10% cudzoziemców wśród ogółu pracowników


37

10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90%0

Marketing, np. CIM 7%

100%

Łańcuchy dostaw, np. APICS 3%

Inne*

Rycina 32Szkolenia oferowane pracownikom przez centra usługŹródło: opracowanie własne ABSL na podstawie wyników ankiety skierowanej do centrów usług (N=169 firm)* wśród szkoleń wymienionych w kategorii „Inne” znalazły się m.in: IFRS (Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości Finansowej), certyfikacja księgowa, kursy związane z RPO, kursy copywritingu, testowania (certyfikacja ISTQB), kursy Microsoft Office, szkolenia umiejętności negocjacyjnych i liderskich

Technologie komputerowe i internetowe, np. CISA, ITIL

48%

Analityka biznesowa, np. 6 Sigma, CBAP 39%

Finansowe, np. CIMA, CIA, ACCA, CFA

Manager coaching 69%

Zarządzanie czasem 59%Zarządzanie projektami,

np.PMP, Agile, Scrum

Szkolenia wprowadzające

Umiejętności miękkie np. komunikacja, inteligencja emocjonalna

Umiejętności językowe (w tym certyfikacja)

80%

57%

39%

15%

Udział centrów oferujących szkolenia

96%

84%

Szkolenia oferowane pracownikom przez centra usług

Krajem zdecydowanie najczęściej wskazywanym jako miejsce pocho-dzenia cudzoziemców pracujących w centrach usług jest Ukraina. Okazuje się, że w blisko połowie firm Ukraińcy należą do grona najliczniejszych cudzoziemców.

Rycina 31Główne kraje pochodzenia cudzoziemców w centrach usługŹródło: opracowanie własne ABSL na podstawie wyników ankiety skierowanej do centrów usług (N=137 firm)

1. Ukraina2.

Hiszpania 3. Niemcy


90%średni udział pracowników centrów usług z wykształceniem wyższym (N=160)

70%udział centrów usług, w których co najmniej 90% pracowników posiada wyższe wykształcenie (N=160)

92%średni udział pracowników centrów usług zatrudnionych na pełen etat (N=163)

85%centrów usług zatrudnia co najmniej 90% pracowników na pełen etat (N=163)

Niepełnosprawni pracownicy

45%centrów usług zatrudnia osoby niepełnosprawne (N=162)

2%średni udział pracowników niepełnosprawnych wśród wszystkich pracowników centrów usług (w firmach, które zatrudniają osoby niepełnosprawne) (N=57)

Centra usług zatrudniające osoby niepełnosprawne wśród udogodnień dla takich pracowników wymieniają: specjalne miejsca parkingowe przeznaczone dla osób niepełnosprawnych, odpo-wiednie dla osób niepełnosprawnych urządzenie miejsc pracy i toalet (np. szersze wejścia), odpo-wiednie wyposażenie budynku umożliwiające swobodne poruszanie się osób niepełnosprawnych, specjalne oprogramowanie dla osób z niepełnosprawnością wzroku, dodatkowe dni wolne od pracy, elastyczne godziny pracy, dodatkowe przerwy w pracy, badania lekarskie oraz zapewnienie wsparcia dla niepełnosprawnych kolegów przez innych pracowników.

10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90%0

200-500 41%

100%

<200 23%

Ogółem

Rycina 33Centra usług zatrudniające niepełnosprawnych w podziale na przedziały zatrudnieniaŹródło: opracowanie własne ABSL na podstawie wyników ankiety skierowanej do centrów usług (N=162 firmy)

>500 69%

45%

Udział centrów


39

10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90%0

11%

100%

10%

Rycina 34Świadczenia pozapłacowe oferowane przez centra usług (dostępne dla wszystkich pracowników)Źródło: opracowanie własne ABSL na podstawie wyników ankiety skierowanej do centrów usług (N=168 firm* wśród benefitów wymienionych w kategorii „Inne” znalazły się odpowiedzi: dzienna opieka nad dzieckiem , 13. Pensja, darmowe śniadania w biurze, cztery dni rocznie poświęcone na działalność charytatywną, ubezpieczenie od następstw nieszczęśliwych wypadków, dodatkowy dzień wolny, dni dziecka dla dzieci pracowników, wsparcie klubów sportowych, masaże i programy odnowy biologicznej, dofinansowanie do przedszkoli dla dzieci pracowników, kursy językowe

18%

17%

23%

23%

23%

20%

14%

10%

38%

29%

Świadczenia pozapłacowe

49%

45%

60%

56%

67%

67%

Karta multisport / fitness

68%

65%

54%

38%

91%

72%

30%

Prywatna opieka medyczna

Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych

Grupowe ubezpieczenie na życie

Bonusy za indywidualny wkład

Świeże owoce w biurze

Zwroty za szkolenia

Elastyczne godziny pracy

Laptop

Możliwość pracy z domu

Bonus relokacyjny

Dodatkowa premia za osiągnięte cele

Miejsce parkingowe

System kafeteryjny

Vouchery na lunche / karty lunchowe

Udział w rocznych wynikach

Produkty firmy ze zniżką

Telefon komórkowy

Specjalne wsparcie dla młodych matek

Dodatkowe płatne dni wolne

Fundusz emerytalny

Wsparcie dla niepełnosprawnych pracowników

SodexoFlexiPass

Udziały w firmie

Inne*

Pokrycie kosztów podróży / dojazdów do pracy

94%

Udział centrów


Team leaderzyTelefon komórkowy (49%) / Laptop (29%) / Miejsce parkingowe (27%) / Możliwość pracy z domu (13%) / Elastyczne godziny pracy (7%)

ManagerowieTelefon komórkowy (60%) / Karta biznesowa do prywatnego użytku (45%) / Miejsce parkingowe (45%) / Laptop (35%) / Możliwość pracy z domu (22%)

Źródło: opracowanie własne ABSL na podstawie wyników ankiety skierowanej do centrów usług (N=168 firm)

Tabela 3Świadczenia pozapłacowe najczęściej oferowane przez centra usług tylko dla Team Leaderów oraz Managerów

13%średni udział kosztów niezwiązanych z wynagrodzeniami na jednostkę FTE rocznie (N=112)

Współpraca firm z sektora nowoczesnych usług biznesowych z uczelniami wyższymi

Zdecydowana większość (87%) centrów usług w Polsce współpracuje z uczelniami wyższymi. Najczęściej współpraca ma miejsce w zakresie pozyskiwania przyszłych pracowników wśród studentów i absolwentów uczelni. Centra usług wraz z uczelniami przygotowują również konfe-rencje, szkolenia i kursy, czy projekty edukacyjne. Mniej powszechnymi formami współpracy są wspólne studia czy projekty badawcze.

10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90%0

Wspólne studia 22%

100%

Projekty badawcze 14%

Inne*

Rycina 35Formy współpracy centrów usług z uczelniami wyższymiŹródło: opracowanie własne ABSL na podstawie wyników ankiety skierowanej do centrów usług (N=144 firmy)* wśród form współpracy wymienionych w kategorii „Inne” znalazły się odpowiedzi: partnerstwo, targi pracy, ABSL Academy, „Sukienka w biznesie – czyli kobieca droga do sukcesu”, praktyki dla studentów, programy ambasadorskie, współpraca z organizacją AIESEC, dni otwarte, konkursy organizowane dla studentów.

Konferencje 47%

Szkolenia i kursy 39%

Projekty edukacyjne

Rekrutacja przyszłych pracowników 85%

33%

15%

Udział centrów


41

Tabela 4Wybrane przykłady współpracy centrów usług z uczelniami wyższymi

Firma Przykładowe działania w ramach współpracy firm z uczelniami wyższymi

Accenture » Udział w Dniach Otwartych Łodzi Akademickiej; w targach edukacyjnych, m.in. na Wydziale Matematyki i Informatyki UJ czy na Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie; w Warszawskich Dniach Informatyki; w Maratonie Firm Konsultingowych i Graduate Programme Day na SGH; w Akademickich Targach Kariery na Politechnice Wrocławskiej.

» Akademia Accenture – szkolenia i warsztaty; wykłady na uczelniach. » Praktyki i staże dla studentów i absolwentów. » Udział w programie Młodzi w Łodzi – dla łódzkich studentów, obejmującym m.in. portal praktyk

i staży, program stypendialny, bezpłatne szkolenia, wizyty w firmach czy konkurs dla młodych przedsiębiorczych.

» Organizator, wraz z łódzkimi firmami z sektora IT, Łódzkiego Testu Informatyki dla studentów Politechniki Łódzkiej.

» Partnerstwo z Akademią Leona Koźmińskiego – wykłady i warsztaty prowadzone przez managerów Accenture Operations jako część programu studiów.

» Partnerstwo z SGH – regularne warsztaty dla studentów, dni otwarte dla studentów.



Alexander Mann Solutions

» Akademia profesjonalistów – seria bezpłatnych warsztatów prowadzonych przez pracowników AMS, przygotowujących studentów do udziału w programach rekrutacyjnych.

» Program praktyk dla studentów (2-3 miesiące praktyk po 20-30 godzin tygodniowo). » Udział w targach pracy, na przykład w Międzynarodowych Targach Pracy Bilingual People w Krakowie. » Wymiana wiedzy i doszkalanie studentόw w ramach warsztatόw I dedykowanych wydarzeń

(np. Dni Otwarte), wspόłtworzenie programόw edukacyjnych.

Atos » Współpraca z uczelniami z województwa kujawsko-pomorskiego: uczelnie partnerskie Atosa to Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy w Bydgoszczy, Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy oraz Wyższa Szkoła Bankowa w Toruniu i Bydgoszczy. Atos jest partnerem strate-gicznym studiów podyplomowych „Zaawansowane zarządzanie projektami i programami” ofero-wanych przez Wyższą Szkołę Bankową. We współpracy z Atosem powstały studia podyplomowe „Zarządzanie infrastrukturą IT w przedsiębiorstwie”, oferowane przez Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy w Bydgoszczy.

» Współpraca z Uniwersytetem Mikołaja Kopernika w Toruniu, firma m.in. jest konsultantem studiów podyplomowych „IT w językach obcych”.

» Program ambasadorski dla studentów. » Wiosna z Atosem – cykl bezpłatnych warsztatów sieciowych na Uniwersytecie Technologiczno-

Przyrodniczym. » Atos Academy – bezpłatne szkolenia z zakresu m.in. obszaru sieci IT. » Cykl „Atos Poland GDC – kreujemy trendy IT” – merytoryczne spotkania z pracownikami. » Atos IT Challenge – konkurs dla studentów na przygotowania aplikacji do zarządzania i ochrony

danych osobowych. » Atos Days – seria wykładów prowadzonych przez ekspertów z firmy Atos na Uniwersytecie Mikołaja

Kopernika w Toruniu. » Udział w Programie Młodzi w Łodzi – dla łódzkich studentów, obejmujący m.in. portal praktyk



Capgemini » Program ambasadorski dla studentów II, III i IV roku, wiążący się m.in. z możliwością odbycia płatnych praktyk w Capgemini oraz udziałem w szkoleniach.

» Akademia biznesu Capgemini – program szkoleniowy dla studentów. » Organizacja szkoleń, wykładów i wydarzeń branżowych, np. Career Meetings z Capgemini Software

Solutions Center dla studentów informatyki lub kierunków pokrewnych, zainteresowanych pracą w IT. » Szkoła Talentów Capgemini dla studentów Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach. » Capgemini IT Survival – dedykowane studentom wydarzenie organizowane w Przemęckim Parku

Krajobrazowym. Przez 3 dni studenci mają okazję m.in. poznać narzędzia, techniki i najlepsze praktyki programowania Java oraz wiedzę i umiejętności tworzenia nowoczesnych aplikacji w AngularJS.

» TechTalk with Capgemini – bezpłatne spotkania otwarte, podczas których eksperci Capgemini dzielą się swoją wiedzą, prowadząc wykłady.

» Capgemini Challenge – szkolenia dla studentów, np. z zakresu autoprezentacji, komunikacji w biznesie.

» Udział w wydarzeniach dedykowanych studentom i absolwentom, np. IT Academic Day Opole, Career Expo, w Akademickich Targach Pracy, Speed Recruiting na Politechnice Wrocławskiej.

» Caseweek – spotkania na uczelniach w różnych miastach, dotyczące zagadnień informatycznych. » Spotkania „Przymierzalnia Kariery” dedykowane studentom. » Uczestnictwo w radach naukowych uczelni.


43


Credit Suisse » Programy rekrutacyjne dla studentów i absolwentów. » 3 miesięczny program stażowy w działach: Chief Risk Officer, Finance , Global Operations, HR, IT,

Investment Banking, Private Banking and Wealth Management. » Private Banking Academy – praca po 20-40 godzin tygodniowo w ramach programu stażowego Private

Banking Academy realizowanego we wrocławskim Center of Excellence w dziale Private Banking & Wealth Management.

» Compliance Academy (General Counsel Academy) – realizowany we Wrocławiu roczny płatny staż. » Full Time Analyst Program – realizowany we Wrocławiu program analityczny na podstawowym stano-

wisku w następujących działach biznesowych: IT, Operations, Quantitative Strategies.

Ericpol » Ericpol Science Ecosystem – platforma współpracy z uczelniami wyższymi oraz otoczeniem naukowym, mająca na celu połączenie w praktyczny sposób teorii naukowych z praktyką produkcji i rozwoju oprogramowania.

» Stała współpraca z ośrodkami akademickimi – Politechniką Łódzką, Uniwersytetem Jagiellońskim, Uniwersytetem Łódzkim i Akademią Górniczo-Hutniczą w Krakowie. Aktywne uczestnictwo firmy w procesie dydaktycznym studentów telekomunikacji, matematyki stosowanej oraz informatyki poprzez wykłady i seminaria, które prowadzą specjaliści Ericpola.

» Międzynarodowa Nagroda im. Stefana Banacha – wspólna inicjatywa Ericpol oraz Polskiego Towarzystwa Matematycznego. Celem nagrody jest zarówno promowanie, jak i wsparcie finansowe najbardziej obiecujących młodych naukowców w dziedzinach matematycznych, którzy legitymują się tytułem doktora tych nauk.

» Ericpol jest również partnerem strategicznym konkursu „Matematyka – moja pasja”, organizowanego przez Liceum Uniwersytetu Łódzkiego oraz Wydział Matematyki i Informatyki UŁ oraz głównym sponsorem konkursu dla młodych programistów z szkół średnich – „Zobaczyć Matematykę”.

» Udział firmy w projekcie „Dziewczyny w nowych technologiach” –nagrodą są staże w firmie dla studentek.

» Udział w Programie Młodzi w Łodzi – dla łódzkich studentów, obejmujący m.in. portal praktyk i staży, program stypendialny, bezpłatne szkolenia, wizyty w firmach czy konkurs dla młodych przedsiębiorczych.


Future Processing

» Współpraca z Politechniką Śląską w Gliwicach, z Uniwersytetem Śląskim. » Ufundowanie dwóch laboratoriów komputerowych na tych uczelniach. » Praktyki, staże, seminaria i szkolenia dla studentów. » Organizacja cyklu warsztatów i wykładów „Dobre Praktyki Tworzenia Oprogramowania” dla studentów

Politechniki Śląskiej i Uniwersytetu Śląskiego. » Organizacja międzynarodowego maratonu programistycznego „Deadline 24”. Konkurs polega na

rywalizacji trzyosobowych drużyn, zmagających się z zadaniami algorytmicznymi przez 24 godziny. » Przygotowanie programu i prowadzenie kursu „Tworzenie oprogramowania w zmiennym środowisku

biznesowym” (dla studentów Informatyki na Politechnice Śląskiej).

GFT » Program stażowy dla studentów. » Udział w Dniu Wydziału Elektrotechniki, Elektroniki, Informatyki i Automatyki Politechniki Łódzkiej. » Udział pracowników w audycjach Studenckiego Radia Żak Politechniki Łódzkiej, m.in. „W Łodzi

Kultury” odnośnie ŁódQA – łódzkiej grupy fanów testowania oprogramowania. » Wykłady eksperckie na Politechnice Łódzkiej w Centrum Technologii Informatycznych. » Organizator, wraz z łódzkimi firmami z sektora IT, Łódzkiego Testu Informatyki dla studentów

Politechniki Łódzkiej. » Udział w programie Młodzi w Łodzi – dla łódzkich studentów, obejmujący m.in. portal praktyk




IBM BTO » Współpraca z wydziałami filologicznymi i ekonomicznymi. » Ufundowanie specjalizacji „Modern Business Communications” na Uniwersytecie Pedagogicznym. » Wykłady dla różnych uczelni z zakresu m.in. zarządzania zasobami ludzkimi, współpracy z międzynarodo-

wymi klientami, etyki w biznesie, strategii CSR, różnorodności kulturowej, procesów finansowych i księgo-wych czy zarządzania projektami.

» IBM Academy – we współpracy z Uniwersytetem Jagiellońskim – 2 semestry szkoleń dla studentów, po których mogą oni odbyć staż w IBM BTO.

» Program praktyk dla studentów (1-3 miesiące praktyk po 20 godzin tygodniowo), z możliwością późniejszego zatrudnienia.

Jcommerce » Akademia Kompetencji Jcommerce dla studentów. » Dzień Otwarty Jcommerce. » Wykłady i warsztaty na uczelniach, m.in. podczas IT Academic Day. » Program Ambasador Jcommerce dla studentów kierunków IT na Uniwersytecie Śląskim, Uniwersytecie

Ekonomicznym w Katowicach oraz Politechnice Śląskiej. » JPoint – przyjazna przestrzeń biurowa Jcommerce przeniesiona w mury uczelni, wspólne tworzenie

tej przestrzeni wraz ze studentami – ma pokazać studentom, że ich przyszłe miejsce pracy może być dla nich przyjazne.

Motorola Solutions

» Udział w projekcie „Dziewczyny w nowych technologiach” – nagrodą są staże w firmie dla studentek. » Zajęcia „Cybersecurity” dotyczące bezpieczeństwa w sieci, dla studentów Politechniki Śląskiej. » Udział w ABSOLVENT Talent Days. » Warsztaty i wykłady dla studentów, m.in. T3W – MOTOrolowa wiedza praktyczna dla studentów

Uniwersytetu Jagiellońskiego i Politechniki Krakowskiej; warsztaty T1 MotoEDU na Politechnice Śląskiej.

» Wykłady podczas Studenckiego Festiwalu Informatycznego na Uniwersytecie Jagiellońskim. » Program rocznych staży studenckich. » Organizacja dni otwartych. » Współdziałanie z Uniwersytetem Jagiellońskim w ramach prowadzenia kursów z ogólnej dziedziny

inżynierii oprogramowania. » Opieka mentorska doświadczonych programistów, realizacja tematów z wykorzystaniem najnowszych

technologii oraz praktycznych projektów z zastosowaniem biznesowym podczas przygotowania prac magisterskich.

» Warsztaty z rachunkowości dla studentów Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie.

Philip Morris International

» Staże dla studentów i absolwentów uczelni: zdobywanie doświadczenia poprzez pracę przy zagad-nieniach związanych z realnym biznesem oraz uczestnictwo w projektach realizowanych przez różne działy firmy.

» Udział w targach pracy, na przykład w Międzynarodowych Targach Pracy Bilingual People w Krakowie.

Sii » Letnia Akademia Talentów – program letnich praktyk w Gdańsku i Warszawie, dla studentów i absol-wentów kierunków informatycznych lub pokrewnych zainteresowanych pracą w branży IT.

» Staż intensywnie informatyczny – program stażowy w obszarze IT przy procesie wytwarzania oprogra-mowania w technologiach Java i .Net, nabór do programu trwa cały rok. W ramach stażu studenci mają możliwość uczestniczenia w szkoleniach i warsztatach organizowanych przez Sii.


45


State Street » „Słoneczna kawa” – seria spotkań pracowników State Street ze studentami w Krakowie i w Trójmieście.

» Udział w Festiwalu BOSS – Trójmiasto 2016 organizowanym przez Studenckie Forum Business Centre Club Trójmiasto.

» Udział w ABSOLVENT Talent Days w Gdańsku, w Krakowie, w Warszawie. » Akademia State Street – program szkoleniowy dla studentów na temat funkcjonowania rynków kapita-

łowych, obsługi księgowej funduszy inwestycyjnych, funduszy wysokiego ryzyka, derywatywów oraz wyceny funduszy a także specyfiki pracy w międzynarodowym środowisku. Dla najlepszych uczest-ników – płatne staże w firmie. Odbywa się na uczelniach: Uniwersytet Gdański, Politechnika Gdańska , Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie , Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach.

» Program ambasadorski na uczelniach: Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie, Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie, Uniwersytet Jagielloński oraz Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach.

» Możliwość odbycia trzymiesięcznego stażu w 8 departamentach przez cały rok.

Źródło: opracowanie własne ABSL na podstawie stron internetowych poszczególnych firm i uczelni: Accenture.com; facebook.com/Accenture-Lodz-Delivery-Center-116247701825110/timeline; pl.atos.net; pl.capgemini.com; capgeminisoftware.pl; facebook.com/CapgeminiPl; atp.manus.pl/new/pracodawcy; careerexpo.pl; credit-suisse.com/pl; ericpol.pl/firma/nauka; future-processing.pl; facebook.com/KlasterICTLodz; mlodziwlodzi.pl; IBM BTO: prezentacja o współpracy z uczelniami otrzymana od firmy; jcommerce.pl; pracawmotoroli.pl/motorola-solutions-w-srodowisku-akademickim; facebook.com/MotorolaSolutionsPolska; pmi.com/pl_pl/careers/Pages/careers.aspx; facebook.com/PwC.Polska; kariera.sii.pl; facebook.com/StateStreetCorp

12 295 08 08 www.dotoffice.com.pl

Nowoczesny kompleks biurowy

ul. Czerwone MakiKraków

Specjalna Strefa Ekonomiczna

Rynek nieruchomości biurowych46 Sektor nowoczesnych usług biznesowych w Polsce 2016

2 | Rynek nieruchomości biurowych

Polska to obecnie nie tylko największy, ale także najszybciej rozwijający się rynek biurowy w regionie Europy Środkowo-Wschodniej, oferujący łącznie ponad 8 mln m2 nowoczesnych powierzchni biurowych w ramach istniejących inwestycji oraz kolejne 1,5 miliona m2 w aktywnej budowie. To, co wyróżnia ją na tle innych państw regionu to również znacząca liczba bardzo dobrze rozwiniętych lokalizacji biurowych o szerokich możliwościach wyboru nowego biura, takich jak Warszawa, Kraków, Wrocław, Trójmiasto, Katowice, Poznań, Łódź, Szczecin czy Lublin.

Opracowanie treści rozdziału: JLL

Sektor nowoczesnych usług biznesowych w Polsce 2016Rynek nieruchomości biurowych

47

8 300 000 m2 to całkowite zasoby nowoczesnej powierzchni biurowej w Polsce. Największy rynek biurowy w CEE

54%popytu wygenerowały firmy z sektora usług biznesowych na rynkach poza Warszawą w 2015 roku

11-14,50 €wynoszą miesięczne transakcyjne stawki czynszu za m2 na największych rynkach biurowych w Polsce

1 323umów najmu podpisali najemcy w nowoczesnych budynkach biurowych w 2015 roku

1 516 000m2 wyniósł ich łączny wolumen w 2015 roku

23umowy najmu na powyżej 10 000 m2 zostały zawarte w 2015 roku

POLSKA RYNEK NOWOCZESNYCH POWIERZCHNI BIUROWYCH W LICZBACH

9 rozwiniętych rynków biurowych

1 500 000 m2 powierzchni biurowej w budowie

900 000m2 powierzchni biurowej trafi na rynek w 2016 roku

374 000m2 biur wynajęły firmy z sektora nowoczesnych usług biznesowych w 2015 r. poza Warszawą

1 050 000m2 istniejącej powierzchni biurowej czeka aktualnie na najemców

72%zarejestrowanego popytu we Wrocławiu w 2015 roku zostało wygenerowane przez firmy z sektora nowoczesnych usług dla biznesu

Rycina 36Rynek nowoczesnych powierzchni biurowych w liczbach

Źródło: JLL, I kw. 2016 roku


Trójmiasto

Szczecin

Poznań Warszawa

Łódź

Wrocław Lublin

Kraków

Katowice

Zasoby powierzchni biurowej (m2)

Wskaźnik pustostanów (%)

Popyt (m2)

Wysokość czynszów transakcyjnych (€ / m2 / mies.)

W budowie (m2)

(m2) 324 000

(%) 7,7

(m2) 11 400

(€ / m2 / mies.) 11,5-12,9

(m2) 106 000

(m2) 622 200

(%) 14,0

(m2) 12 200

(€ / m2 / mies.) 12,75-13,5

(m2) 92 600 (m2) 166 200

(%) 18,3

(m2) 1 600

(€ / m2 / mies.) 11,5-13

(m2) 9 400

(m2) 388 500

(%) 14,4

(m2) 11 200

(€ / m2 / mies.) 14-14,5

(m2) 45 000

(m2) 724 800

(%) 7,3

(m2) 18 900

(€ / m2 / mies.) 14-14,5

(m2) 170 000

(m2) 4 751 400

(%) 14,1

(m2) 142 200

(€ / m2 / mies.) 21-23,5 11-18

(m2) 662 000

(m2) 129 000

(%) 9,8

(m2) 1 900

(€ / m2 / mies.) 11-12

(m2) 55 700

(m2) 394 000

(%) 17,4

(m2) 11 200

(€ / m2 / mies.) 12,5-13,5

(m2) 47 000

(m2) 800 800

(%) 5,7

(m2) 39 400

(€ / m2 / mies.) 13,6-14,5

(m2) 284 000

Rycina 37Rynek nieruchomości biurowych w Polsce w liczbachŹródło: JLL, PORF, I kw. 2016


49

Wstęp Rynek najmu rośnie w siłę. Popyt brutto w największych polskich miastach w całym 2015 r. wyniósł około 1,5 mln m2, co stanowiło spektakularny, 42% wzrost r-d-r. Podobnie jak w ubiegłych latach, kluczowym najemcą pozostawał sektor usług dla biznesu, który wygenerował łącznie około 54% całkowitego wolumenu najmu zarejestrowanego na regionalnych rynkach biurowych poza Warszawą.

Najwyższemu poziomowi popytu w historii rynku biurowego w Polsce sprzyjały bogata oferta w ramach nowopowstających projektów biurowych oraz obniżające się stawki czynszowe, które pozostają w trendzie spadkowym na większości rynków, a w miastach takich jak Trójmiasto czy Łódź osiągnęły już swoje minimum. Obecnie najwyższe czynsze transakcyjne za najlepsze powierzchnie biurowe, spełniające wymagania firm z sektora nowoczesnych usług dla biznesu kształtują się na poziomie od 11 do 14,5 € / m² / miesiąc w największych miastach w Polsce oraz około 8 – 12 € / m2 / miesiąc na rynkach wschodzących.


Warszawa » Warszawa to największy rynek biurowy w Europie Środkowo-Wschodniej, oferujący łącznie około 4,75 mln m2 biur.

Jeszcze w 2016 r. podaż powierzchni biurowej w stolicy przekroczy poziom 5 mln m2. » 2015 r. był niezwykle aktywnym okresem na rynku biurowym w Warszawie. Popyt sięgnął rekordowych 834 000 m2, co stanowi

36% wzrost w porównaniu do 2014 r. W pierwszych trzech miesiącach 2016 r. popyt brutto wyniósł 142 200 m2, co stanowi 15% spadek w porównaniu z I kw. rekordowego 2015 r., z drugiej zaś strony 10% wzrost względem I kw. 2014 r. Mimo, że dotychczas udział sektora nowoczesnych usług dla biznesu w całkowitym wolumenie najmu w stolicy był znikomy, można się spodziewać jego systematycznego wzrostu.

» W I kw. 2016 r. współczynnik pustostanów wyniósł około 14,1%. Ze względu na duży wolumen powierzchni przewidzianej do wprowadzenia na rynek w II-IV kw. 2016 r. oraz 2017 r. wskaźnik ten może wzrosnąć o kolejne 1-2 p.p.

» Aktywność budowlana pozostaje wysoka. Obecnie w budowie jest ponad 662 000 m2 biur. Szacujemy, że około 40% z 291 000 m2 powierzchni biurowych planowanych do oddania w okresie II-IV kw. 2016 r. jest już zabezpieczonych umowami najmu.

» W I kw. stawki czynszu pozostały stabilne. Najwyższe czynsze transakcyjne w Centrum wahają się od 21 do 23,5 € / m2 / miesiąc oraz od 11 do 18 € / m2 / miesiąc poza Centrum. Znacząca aktywność deweloperska może spowodować dalsze presje zniżkowe na czynsze najmu. Sytuacja ta dotyczyć będzie głównie starszych, niższej jakości zasobów biurowych.

Kraków » Z zasobami na poziomie około 800 800 m2, Kraków to największy regionalny rynek biurowy w Polsce poza Warszawą.

Ze względu na niezwykle ożywioną aktywność budowlaną, do 2018 r. podaż nowoczesnej powierzchni biurowej w stolicy Małopolski ma szansę przekroczyć 1 mln m2.

» W 2015 r. w Krakowie wynajęte zostało około 33% całkowitego wolumenu najmu zarejestrowanego na głównych rynkach biuro-wych poza Warszawą. Popyt brutto wyniósł około 226 000 m2, co stanowiło około 56% wzrost r-d-r i zarazem najlepszy wynik w historii rynku. W I kw. 2016 r. podpisano umowy najmu o łącznej powierzchni około 40 000 m2. Podobnie jak we wcześniejszych latach, także w pierwszych trzech miesiącach 2016 r. popyt generowany był głównie przez sektor nowoczesnych usług dla biznesu (74%).

» Poziom powierzchni niewynajętej w Krakowie utrzymuje się na niskim poziomie. Na koniec I kw. 2016 r. współczynnik pusto-stanów oscylował w granicach 5,7% (tj. około 45 000 m2 dostępnych od ręki w istniejących budynkach biurowych). Wraz z wejściem na rynek inwestycji w trakcie realizacji, spodziewamy się jednak presji zwyżkowych na wskaźnik (obecnie około 284 000 m2 w aktywnej budowie – najwięcej ze wszystkich regionalnych rynków biurowych poza Warszawą).

» Stawki najmu za najlepsze powierzchnie biurowe w Krakowie pozostają na zbliżonym poziomie do tych odnotowanych we Wrocławiu czy poza centralnych dzielnicach Warszawy. Obecnie kształtują się od 13,6 do 14,5 € / m2 / miesiąc.

Wrocław » Wrocław to trzeci co do wielkości rynek biurowy w Polsce (po Warszawie i Krakowie), o łącznej podaży powierzchni biurowej na

poziomie około 724 800 m2. » Wrocław umacnia swoją pozycję na biurowej mapie Polski. W 2015 r. popyt brutto wyniósł około 127 000 m2 i był najlepszym

odnotowanym dotąd wynikiem i drugim spośród wszystkich regionalnych rynków biurowych poza Warszawą. Głównym motorem dla rozwoju rynku pozostaje sektor nowoczesnych usług dla biznesu, który wygenerował około 72% wolumenu najmu. Popyt brutto w I kw. 2016 r. był na poziomie 19 000 m2.

» Obecnie we Wrocławiu powstaje 170 000 m2 biur, z czego około 16% zabezpieczonych zostało umowami przednajmu. Szacujemy, że w całym 2016 r. oferta rynkowa dla firm poszukujących nowych biur wzrośnie o około 134 000 m2.

RYNEK NIERUCHOMOŚCI BIUROWYCH W POLSCE, KLUCZOWE INFORMACJE


51

» Wysoki popyt i zbalansowana podaż znalazły swoje odzwierciedlenie w niskim wskaźniku pustostanów, który w I kw. 2016 r. wyniósł około 7,3%. Wzrost dostępności powierzchni, oczekiwany jeszcze w 2016 r. wraz z zakończeniem większości inwestycji w budowie, dotyczyć będzie jednak w głównej mierze budynków o niższym standardzie technicznym i oferujących ograniczone możliwości ekspansji.

» Najwyższe czynsze transakcyjne pozostają stabilne i wahają się w granicach od 14 do 14,5 € / m2 / miesiąc. Spodziewamy się, że 2016 r. może przynieść nieznaczną korektę efektywnych stawek czynszowych.

Trójmiasto (Gdańsk, Gdynia i Sopot) » W 2015 r. Trójmiasto przekroczyło poziom 0,5 mln m2 nowoczesnych powierzchni biurowych, dołączając tym samym do grona

największych rynków regionalnych w Polsce (czwarty co do wielkości po Warszawie, Krakowie i Wrocławiu). Według stanu na koniec marca 2016 r. całkowita podaż powierzchni biurowych w ramach aglomeracji wyniosła około 622 200 m2.

» Za najwyższym dotąd poziomem wynajmu (107 000 m2 w 2015 r.) stały zarówno rozwijające się firmy obecne już w Trójmieście, jak i nowi rynkowi gracze. Podobnie jak w ubiegłym roku, najbardziej aktywny pozostaje sektor nowoczesnych usług dla biznesu, który w I kw. 2016 r. wygenerował około 52% całkowitego wolumenu najmu.

» Obecnie w całym Trójmieście w trakcie realizacji jest około 92 000 m2 biur, z czego około połowa trafi na rynek jeszcze w II-IV kw. 2016 r. Około 13% tej powierzchni jest zabezpieczone umowami przednajmu.

» W I kw. 2016 r. poziom pustostanów wzrósł o 3,3 p.p. kw-d-kw. (do poziomu około 14,1%), w związku z oddaniem do użytkowania trzech budynków biurowych o łącznej powierzchni około 43 000 m2. Wolna powierzchnia biurowa to około 87 300 m2, dostępna w 49 budynkach biurowych.

» Najwyższe czynsze transakcyjne w Trójmieście pozostają relatywnie stabilne i wynoszą od 12,75 do 13,5 € / m2 / miesiąc. Z uwagi na ożywioną aktywność inwestycyjną, podobnie jak w latach ubiegłych, rynek biurowy w Trójmieście pozostanie rynkiem najemcy także w latach 2016-2017.

Katowice » Katowice są największym ośrodkiem biurowym Aglomeracji Katowickiej. Całkowite zasoby nowoczesnej powierzchni

biurowej na poziomie około 394 400 m2, pozwalają miastu utrzymać swoją piątą pozycję pod względem wielkości rynku (zaraz za Warszawą, Krakowem, Wrocławiem i Trójmiastem).

» Rok 2015 był rekordowy ze względu na wolumen wynajętej powierzchni biurowej w Katowicach. Łącznie najemcy podpisali umowy na ponad 62 500 m2, co jest wartością porównywalną z odnotowaną w 2013 r. oraz około 30% wzrost w porównaniu rok do roku. W I kw. 2016 r. aktywność najemców wyniosła 10 700 m2, w tym 70% stanowiły umowy przednajmu. Od 2010 r. głównym motorem napędowym popytu w Katowicach są firmy z sektora nowoczesnych usług dla biznesu, które obecnie zajmują jedną trzecią istniejących zasobów biurowych w mieście.

» Współczynnik powierzchni niewynajętych od II kw. 2010 r. (18,3%) systematycznie spadał, by osiągnąć najniższy odnotowany w mieście poziom 5,6% w I kw. 2014 r. Wskaźnik ten jednak ponownie wzrósł w okresie I kw. 2015 r. – I kw. 2016 r. i obecnie wynosi 17,4%, co przekłada się na 69 000 m2 wolnej powierzchni dostępniej w 48 budynkach biurowych. W perspektywie krótkoterminowej katowicki rynek biurowy pozostanie przyjazny najemcom, na co dodatkowo wpływa fakt budowy 47 000 m2, z czego około 30% jest obecnie wynajęte.

» Najwyższe czynsze transakcyjne w Katowicach na koniec I kw. 2016 r. pozostawały stabilne i oscylowały na poziomie 12,5 – 13,5 € / m2 / miesiąc.

Poznań » Pod koniec 2015 r. całkowite zasoby nowoczesnej powierzchni biurowej w Poznaniu wynosiły około 388 500 m2. W pierwszych

trzech miesiącach 2016 r. Poznań wzbogacił się o jedną nową inwestycję biurową o powierzchni jedynie 1 300 m2. » Aktualnie w trakcie realizacji pozostaje dodatkowe 45 000 m2 nowoczesnej powierzchni biurowej, a kilka inwestycji jest na

etapie planowania. Co ciekawe, w ciągu ostatnich 5 lat deweloperzy dostarczyli na rynek około 155 000 m2 biur, co stanowi ok. 40% aktualnej, całkowitej podaży biur w mieście.


» W 2015 r. popyt na powierzchnie biurowe w mieście trzykrotnie przewyższył poziom odnotowany w roku 2014 i osiągnął rekordowy poziom 65 000 m2. Początek roku 2016 jest również obiecujący, ponieważ w pierwszych trzech miesiącach najemcy zdecydowali się na wynajęcie około 11 000 m2 biur.

» Sektor nowoczesnych usług dla biznesu, podobnie jak w latach ubiegłych, odgrywał mniejszą rolę w strukturze popytu w Poznaniu niż w innych miastach Polski. Jest to spowodowane głównie wzrostem branż już mocno rozwiniętych w tym mieście (np. bankowo-finansowej, czy firm, które mają ulokowane tutaj swoje zakłady produkcyjne) oraz elementem kosztowym.

» Aktualnie około 14,4% zasobów biurowych w mieście pozostaje bez najemców. Ze względu na niską, planowaną nową podaż w tym roku (około 20 300 m2) współczynnik pustostanów powinien być w 2016 r. stabilny.

» Najwyższe czynsze transakcyjne w Poznaniu obniżyły się nieznacznie w ciągu ostatniego roku. Warto wspomnieć, że w latach 2013-2014 były one wyższe niż w innych miastach regionalnych. Aktualnie stawki za najlepsze powierzchnie biurowe oscylują w granicach 14-14,5 € / m2 / miesiąc i są porównywalne do tych z Wrocławia.

Łódź » Na koniec I kw. 2016 r. nowoczesne zasoby biurowe w Łodzi wynosiły 324 000 m2, kolejne 106 000 m2 było w trakcie realizacji,

co stanowi prawie jedną trzecią całkowitych istniejących zasobów biurowych w mieście. Warto zauważyć, że ponad 55% projektów będących w budowie jest już wynajęte.

» Zainteresowanie wynajmem powierzchni biurowych w Łodzi systematycznie rośnie. Rekordowy popyt zarejestrowany w 2014 r. spowodowany był głównie rozwojem obecnej już na łódzkim rynku firmy Infosys. 2015 r. przyniósł dalszy wzrost aktywności najemców. Wynajęto wtedy łącznie około 70 000 m2 biur. Pomimo sporego zróżnicowania sektorowego łódzkich najemców, firmy reprezentujące usługi biznesowe wiodą prym: w 2015 r. ich udział w całkowitym popycie stanowił 41%.

» W ostatnich kilku latach wskaźnik pustostanów w Łodzi znacząco się obniżył – z poziomu około 19,1% zarejestrowanego w IV kw. 2011 r. do 7,7% według stanu na koniec I kw. 2016 r. Było to częściowo wynikiem ograniczonej podaży; z drugiej zaś strony przyjazny klimat inwestycyjny oraz rosnący popyt na nowoczesne powierzchnie biurowe również przyczyniły się do spadku wolumenu dostępnej powierzchni w mieście.

» Łódź to wciąż jeden z najatrakcyjniejszych rynków biurowych pod względem kosztowym w Polsce, z czynszami na poziomie porównywalnym do tych w Szczecinie czy Lublinie. Najwyższe czynsze transakcyjne w mieście kształtują się na poziomie od 11,5 do 12,9 € / m2 / miesiąc i utrzymują się na podobnym poziomie już od pięciu-sześciu lat. W latach 2016-2017 spodziewamy się dalszej stabilizacji poziomu czynszów.

Szczecin » Szczecin poczynił wyraźne postępy w zakresie przygotowania zasobów nieruchomości dla potencjalnych najemców.

W ostatnich trzech latach całkowita podaż biurowa w mieście wzrosła o 50,4% i na koniec I kw. 2016r. zasób nowoczesnej powierzchni biurowej wyniósł 166 200 m2. Obecnie w mieście w trakcie realizacji znajduje się jeden projekt biurowy: Szczecin Odra Park I (9 350 m2).

» 2015 r. był też pozytywny pod kątem popytu w Szczecinie, który wyniósł 12 700 m2. Uważamy również, że aktywność najemców w mieście pozostanie na stabilnym, umiarkowanym jak dla tej wielkości rynku poziomie. Typowymi najemcami nowoczesnej powierzchni biurowej w Szczecinie są przede wszystkim firmy z sektorów takich jak finanse, ubezpieczenia oraz IT. W ostatnich latach Szczecin stał się atrakcyjny także dla firm z sektora nowoczesnych usług dla biznesu, które mogą stać się głównym motorem napędowym popytu.

» Wskaźnik pustostanów w istniejących biurowcach na poziomie 18,3% oraz 100% w projekcie w budowie pokazuje, że obecnie szczeciński rynek biurowy jest sprzyjający najemcy i pozostanie taki przynajmniej do końca 2016 r. W całym mieście 10 budynków oferuje na wynajem powierzchnię ponad 1 000 m2.

» Najwyższe czynsze transakcyjne w Szczecinie wahają się w przedziale między 11,5 oraz 13 € / m2 / miesiąc. Górna granica czynszu odnosi się do najlepszych budynków w Szczecinie takich jak Brama Portowa czy Baltic Business Park. W nowych obiektach w Szczecinie czynsze najczęściej podawane są w €, natomiast czynsze podawane w PLN dotyczą przede wszystkim odnowionych kamienic oraz starszych budynków biurowych.


53

20160427 ABSL advert production.indd 1 27/04/16 16:14

Lublin » Lublin jest ósmym z regionalnych rynków biurowych w Polsce. Na koniec I kw. 2016 r. całkowite zasoby nowoczesnej

powierzchni biurowej w mieście wynosiły 128 900 m2. Obecnie w aktywnej budowie pozostaje około 55 700 m2, z czego więk-szość zostanie dostarczona na rynek w 2017 r. Dodatkowo ponad 100 000 m2 nowoczesnej powierzchni biurowej oczekuje na kluczowego najemcę by rozpocząć budowę.

» Popyt w Lublinie utrzymuje się na średnim poziomie. W całym 2015 r. najemcy wynajęli łącznie 11 470 m2, co stanowi 38% wzrost w porównaniu z poziomem odnotowanym w 2014 r. Firmy z sektora bankowość i finanse oraz ubezpieczenia są głównymi wynajmującymi powierzchnię biurową w Lublinie. Można też zaobserwować rosnące zainteresowanie Lublinem ze strony firm z sektora nowoczesnych usług dla biznesu (BPO, SSC, IT, R&D), zarówno tych już działających w mieście jak i planujących dopiero rozpoczęcie działalności.

» Współczynnik powierzchni niewynajętej w Lublinie kształtuje się na umiarkowanym poziomie, w porównaniu z rekordowo wysokim odnotowanym w III kw. 2013 r. (15,9%). Obecnie wynosi on 9,8%, co przekłada się na 12 600 m2 dostępnych dla najemców w 17 istniejących budynkach. Tylko 4 biurowce oferują moduły powyżej 1 000 m2.

» Najwyższe czynsze transakcyjne za nowoczesną powierzchnię biurową w Lublinie oscylują w granicach 11-12 € /m2 / miesiąc. Czynsze i koszty eksploatacyjne w Lublinie są kwotowane przeważnie w PLN.

Rynek pracy i wynagrodzenia w centrach usług biznesowych54 Sektor nowoczesnych usług biznesowych w Polsce 2016

3 | Rynek pracy i wynagrodzenia w centrach usług biznesowych

Stabilna sytuacja rynkowa i dobre wskaźniki makroekonomiczne sprawiają, że sytuacja na polskim rynku pracy odznacza się wysokim popytem na pracowników. Na tle poprawiającej się kondycji rynku pracy, sytuacja sektora nowoczesnych usług biznesowych jest bardzo korzystna. Polska edycja największego na świecie badania wizerunku pracodawców Randstad Award pokazuje, że z perspektywy potencjalnych pracowników sektor ten oferuje atrakcyjne miejsce zatrudnienia. Przekłada się to na wysoki odsetek osób chętnych do podjęcia w nim pracy. Branża może liczyć też na duże zasoby absolwentów uczelni wyższych oraz relatywnie wysoką na tle Europy znajomość języków obcych przez potencjalnych pracowników.

Opracowanie treści rozdziału: Randstad

Sektor nowoczesnych usług biznesowych w Polsce 2016Rynek pracy i wynagrodzenia w centrach usług biznesowych

55

Rynek pracy

10%Stopa bezrobocia rejestrowanego w Polsce W marcu 2016 roku wskaźnik stopy bezrobocia zmniejszył się o 1,5 punkta procentowego w stosunku do analogicznego okresu 2015 roku oraz o 3,5 punkta procentowego do roku 2014.

4 351,45 PLNPrzeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto w sektorze przedsiębiorstw w Polsce W marcu 2016 roku odnotowano wzrost przeciętnego miesięcznego poziomu wynagrodzenia o 3,3% w stosunku do analogicznego okresu 2015 roku.

3,8%Przyrost PKB w 2016 roku Według Narodowego Banku Polskiego prognozowany wzrost PKB w 2016 roku wyniesie 3,8% przy inflacji CPI równej – 0,4.

POLSKA – WSKAŹNIKI MAKROEKONOMICZNE I KWARTAŁ 2016

NAJWAŻNIEJSZE ASPEKTY PRACY POSZUKIWANE PRZEZ POLSKICH PRACOWNIKÓW

64%Wynagrodzenie i świadczenia pozapłacowe W opinii 64% pracowników poziom płac jest jednym z pięciu najbardziej pożądanych wartości, jakimi kierują się pracownicy podejmując decyzję o zatrudnieniu (Randstad Award 2016).

5 miejscePozycja sektora nowoczesnych usług biznesowych w rankingu branż najbardziej atrakcyjnych dla pracowników (Randstad Award 2016).

Źródło: Główny Urząd Statyczny, Narodowy Bank Polski


10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90%0

wynagrodzenia i świadczenia

bezpieczeństwo zatrudnienia

przyjazna atmosfera pracy

stabilna sytuacja finansowa firmy

interesująca treść pracy

65%

100%

Najważniejsze aspekty pracy

58%

56%

51%

46%

Rycina 38Najważniejsze aspekty pracy poszukiwane przez polskich pracowników w 2016 rokuŹródło: Badanie Randstad Award 2016 realizowane przez Randstad we współpracy z instytutem badawczym ICMA International. Badanie Randstad Award to międzynarodowe badanie poświęcone tematyce wizerunku pracodawców. Pozwala na wskazanie najbardziej pożądanego przedsiębiorstwa z punktu widzenia potencjalnych pracowników oraz wyodrębnienie kluczowych czynników, jakimi kierują się kandydaci przy wyborze przyszłego pracodawcy (w Polsce wielkość badanej próby wyniosła 8 tys. osób).

POTENCJAŁ EDUKACYJNY RYNKU

20%99

2%7

3%16

6%18

7%27

3%17

4%18

10%35

6%25

4%14

2%14

13%30

8%37

2%6

9%36

1%6

Liczba szkół wyższych

Odsetek studentów w Polsce:

<5%

5-10%

>10%

Rycina 39Liczba szkół wyższych oraz udział studentów w podziale na województwa (stan na 30.11.2015)Źródło: opracowanie własne na podstawie danych GUS: Dane wstępne dotyczące szkolnictwa wyższego za 2015 rok


57

1095

8mazowieckie

1414

2

5438

826

214

1085

warmińsko-mazurskie

2980

3164

1918

7579

6871

2320

613

252

7144

1882

3

9671

małopolskie

8709

2897

023

074

5167

2980

513

264

4727

4293

1969

913

183

436061

90

1993

966

73

3533

2079

1238

437

70

4311

lubelskie

3105

1030

261

91

873 19

60

1420

1327 32

0423

53

2389

podkarpackie

2969

9576

8021

1590

podlaskie

1972

5465

3898

1235

świętokrzyskie

1318

4437

3106

2781

2192

5177

Kategoria studiów:

technologii teleinformacyjnych*

językowa

inżynieryjno-techniczna

biznesu i administracji

Rycina 40Studenci kierunków językowych, biznesu i administracji, technologii teleinformacyjnych oraz kierunków inżynieryjno-technicznych w Polsce (rok akademicki 2015/2016)Źródło: opracowanie własne na podstawie danych GUS: Dane wstępne dotyczące szkolnictwa wyższego za 2015, stan na 30.11.2015* wraz z podgrupą interdyscyplinarnych programów i kwalifikacji obejmujących technologie informacyjno-komunikacyjne

10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90%0 100%

5%4% 18%11% Pozostałe kategorie studiów

6884

2948

7

1440 27

48

lubuskie

2389

zachodnio-pomorskie

dolnośląskie

9635

wielkopolskie

pomorskie

kujawsko-pomorskie

opolskie

śląskie

łódzkie


1405 tys.Liczba studentów w Polsce w roku akademickim 2015/2016 (stan na 30.11.2015)

395 tys. Liczba absolwentów w Polsce w roku akademickim 2014/2015

93%Udział studentów uczących się jednego języka obcego w ramach obowiązkowego lektoratu Na wyższych uczelniach w Polsce podobnie, jak i na najniższych poziomach edukacji najczęściej uczono się języka angielskiego (79%), a w dalszej kolejności języka niemieckiego (10%).

Źródło: opracowanie własne na podstawie danych GUS: Dane wstępne dotyczące szkolnictwa wyższego za 2015 rok

9 miejscePozycja Polski wśród innych państw europejskich pod względem znajomości języka angielskiego w badaniu „English Proficiency Index” w 2015 roku Kobiety lepiej wypadają w badaniu znajomości języka angielskiego „English Proficiency Index” niż mężczyźni. Polacy wykazują się wyższą znajomością języka angielskiego w porównaniu do średniej dla Europejczyków.

Źródło: opracowanie własne na podstawie danych GUS: Szkoły wyższe i ich finanse

Źródło: Badanie znajomości języka angielskiego: http://www.ef.pl/epi/regions/europe/poland/

Wynagrodzenia w centrach usług Wynagrodzenia w centrach usług biznesowych są zróżnicowane geograficznie, ze względu na poziom stanowiska oraz obsługiwany proces. W ramach tych samych lokalizacji występują oczywiście także różnice pomiędzy kwotami oferowanymi przez różnych pracodawców. Przeciętnie wynagrodzenia mieszczą się w przedziale +/-20% względem wartości najczęściej oferowanej.

Najwyższe wynagrodzenia w sektorze nowoczesnych usług biznesowych charakteryzują Warszawę, drugą pod względem wysokości wynagrodzeń lokalizacją jest Kraków.


59

www.professionals.randstad.plRandstad in PolandJoanna DudarRandstad Professionals South Region ManagerM +48 501 332 261E [email protected]

Leszek Kurycyn Randstad Professionals Operations DirectorM +48 605 308 806E [email protected]

Magdalena Celmer Randstad Professionals North-West Region ManagerM +48 663 997 508E [email protected]

Michał TarnowskiRandstad ProfessionalsCentral Region MangerM +48 725 302 902E [email protected]

Permanent Recruitment Award 2016 by „Rekruter” Magazine

WarszawaWarszawa

TrójmiastoTrójmiastoTrójmiastoTrójmiastoTrójmiastoTrójmiastoTrójmiasto

WarszawaWarszawaWarszawaWarszawaWarszawaPoznańPoznańPoznańPoznańPoznańPoznańPoznań

WrocławWrocław

KatowiceKatowiceKrakówKraków

WarszawaWarszawaWarszawaWarszawaWarszawaPoznańPoznańPoznańPoznańPoznań

ŁódźŁódź

consultants in SSC/ BPO team45

candidates for SSC/ BPO85 000

sourcing HUBs for SSC/ BPO clients7 internal

employees 800

candidatesin database 930 000

candidates employed in 2015 70 000

Najniższe koszty wśród analizowanych siedmiu ośrodków poniosą pracodawcy zatrudniając specjalistów w Poznaniu, Łodzi i Aglomeracji Katowickiej1.

Pośród różnorodnych procesów, obsługiwanych w ramach centrów usług biznesowych, na najwyższą pensję mogą liczyć specjaliści z zakresu IT oraz R&D. Na drugim miejscu znaj-dziemy ekspertów z obszaru zakupów oraz osoby odpowiedzialne za rozliczanie księgi głównej.

Istotny wpływ na wysokość oferowanego przez pracodawców wynagrodzenia mają wymogi związane ze znajomością drugiego języka obcego. Rosnące zapotrzebowanie na kandydatów władających językiem niemieckim lub językami nordyckimi sprawia, że osoby znające te języki mogą liczyć na pensje nawet o 1500 PLN wyższe w stosunku do osób posługujących się tylko językiem angielskim.

Analizując siatki płac należy przyjąć, iż wynagrodzenia osób bez doświadczenia (absolwentów) są z reguły niższe o 20-30% w stosunku do osób z 1-rocznym lub dłuższym stażem pracy – o ile stanowiska te nie zostały wyszczególnione odrębnie w tabelach (5-11).

1 Koszty wynagrodzeń w nieuwzględnionych w zestawieniach mniejszych ośrodkach (m.in. Bydgoszcz, Lublin, Szczecin, Rzeszów, Opole) mogą być niższe od zaprezentowanych.


Tabela 5Miesięczne wynagrodzenia brutto [PLN] w centrach BPO/SSC/IT/R&D dla osób znających język angielski (Aglomeracja Katowicka)Tabele wynagrodzeń zostały przygotowane w oparciu o wnioski z wywiadów z kandydatami i pracodawcami oraz analizę procesów rekrutacyjnych dedykowanych branży nowoczesnych usług biznesowych w Polsce. Łącznie analizie poddano 2000 procesów rekrutacyjnych realizowanych przez Randstad. Dane aktualne na I kwartał 2016 roku.

F&A: GLMin Opt Max

Junior Accountant (1-2 lata doświadczenia) 3000 3500 4200

Accountant (2-3 lata doświadczenia) 4500 5000 6000

Senior Accountant (powyżej 3 lat doświadczenia) 5500 6500 8000

Team Leader (zespół 5-15 osób) 8000 9000 12000

Manager (zespół do 50 osób) 10000 13000 18000

F&A: AP / ARMin Opt Max



Senior Accountant (pow. 3 lat doświadczenia) 5000 6000 7500



BankingMin Opt Max

Junior Fund Accountant (do 1 roku doświadczenia) 3000 3500 4200

Fund Accountant (1-3 lata doświadczenia) 4200 4900 5600

Senior Fund Accountant (pow. 3 lat doświadczenia) 5600 6300 7700

AML/KYC Junior Analyst (do 1 roku doświadczenia) 3000 3500 4000

AML/KYC Analyst (1-3 lata doświadczenia) 3500 4000 4500

AML/KYC Senior Analyst (3-5 lat doświadczenia) 4500 5000 6500

Junior Analyst (Product Control, Reporting, Business Analysis / do 1 roku doświadczenia)

3500 4000 4500

Analyst (Product Control, Reporting, Business Analysis / 1-3 lata doświadczenia)

4500 6000 7500

Senior Analyst (Product Control, Reporting, Business Analysis / pow. 3 lat doświadczenia)

7000 8000 9500



Customer ServiceMin Opt Max

Junior Specialist (bez doświadczenia) 2500 3000 4000

Specialist (pow. 1 roku doświadczenia) 4200 5000 5500



AGLOMERACJA KATOWICKA


61

Procurement / Order ManagementMin Opt Max

Junior Specialist (do 1 roku doświadczenia) 4000 4500 6000

Specialist (1-3 lata doświadczenia) 5500 6500 7500

Senior Specialist (pow. 3 lat doświadczenia) 6500 7500 9000



HR processesMin Opt Max




Junior Payroll Specialist (do 1 roku doświadczenia) 3000 3500 3800

Payroll Specialist (1-3 lata doświadczenia) 4000 4500 5500

Senior Payroll Specialist (pow. 3 lat doświadczenia) 5000 6500 7000



ITMin Opt Max

1st Line Support (2 lata doświadczenia) 3500 4000 5500

2nd Line Support (2 lata doświadczenia) 4000 5000 7000

3rd Line Support (2 lata doświadczenia) 6000 7000 8000

IT Administration (3 lata doświadczenia) 6000 7500 9000

Network / Security (3 lata doświadczenia) 6000 8000 12000

Business / System Analyst (3 lata doświadczenia) 6200 8000 12000

Developer (3 lata doświadczenia) 6000 8000 12000

Tester (3 lata doświadczenia) 4200 5000 7000


Project Manager (zespół do 50 osób) 10000 12000 14000

R&DMin Opt Max

Laboratory Specialist (pow. 2 lat doświadczenia) 4000 5000 5500

Technologist (pow. 2 lat) 4500 5500 7000

Design Engineer (2-4 lata doświadczenia) 4000 6500 8000

Senior Design Engineer (pow. 4 lat doświadczenia) 6000 7000 9000

Product Development / NPI Engineer (2-4 lata doświadczenia)

4500 6000 8000

Senior Product Development / NPI Engineer (pow. 4 lat doświadczenia)

6000 8000 10000

Quality Engineer (2-4 lata doświadczenia) 4500 6000 8000

Senior Quality Engineer (pow. 4 lat doświadczenia) 6500 8000 9000

R&D Manager (zespół do 50 osób) 11000 14000 16000

Źródło: Randstad


Tabela 6Miesięczne wynagrodzenia brutto [PLN] w centrach BPO/SSC/IT/R&D dla osób znających język angielski (Kraków)Tabele wynagrodzeń zostały przygotowane w oparciu o wnioski z wywiadów z kandydatami i pracodawcami oraz analizę procesów rekrutacyjnych dedykowanych branży nowoczesnych usług biznesowych w Polsce. Łącznie analizie poddano 2000 procesów rekrutacyjnych realizowanych przez Randstad. Dane aktualne na I kwartał 2016 roku.

F&A: GLMin Opt Max












BankingMin Opt Max








3500 4500 5000


5000 6000 8000


7000 8500 10000








KRAKÓW


63
















ITMin Opt Max











R&DMin Opt Max






5000 7500 8500


7000 9000 10000




Źródło: Randstad


Tabela 7Miesięczne wynagrodzenia brutto [PLN] w centrach BPO/SSC/IT/R&D dla osób znających język angielski (Łódź)Tabele wynagrodzeń zostały przygotowane w oparciu o wnioski z wywiadów z kandydatami i pracodawcami oraz analizę procesów rekrutacyjnych dedykowanych branży nowoczesnych usług biznesowych w Polsce. Łącznie analizie poddano 2000 procesów rekrutacyjnych realizowanych przez Randstad. Dane aktualne na I kwartał 2016 roku.

F&A: GLMin Opt Max












BankingMin Opt Max








3500 4000 4500


4000 5000 6000


5000 6500 7500








ŁÓDŹ


65
















ITMin Opt Max











R&DMin Opt Max






6500 7000 7500


7500 9000 9500




Źródło: Randstad


Tabela 8Miesięczne wynagrodzenia brutto [PLN] w centrach BPO/SSC/IT/R&D dla osób znających język angielski (Poznań)Tabele wynagrodzeń zostały przygotowane w oparciu o wnioski z wywiadów z kandydatami i pracodawcami oraz analizę procesów rekrutacyjnych dedykowanych branży nowoczesnych usług biznesowych w Polsce. Łącznie analizie poddano 2000 procesów rekrutacyjnych realizowanych przez Randstad. Dane aktualne na I kwartał 2016 roku.

F&A: GLMin Opt Max












BankingMin Opt Max








3000 3500 4500


4500 5500 6500


6500 8000 9000








POZNAŃ


67
















ITMin Opt Max











R&DMin Opt Max






5000 6000 8000


7000 8000 10000




Źródło: Randstad


Tabela 9Miesięczne wynagrodzenia brutto [PLN] w centrach BPO/SSC/IT/R&D dla osób znających język angielski (Trójmiasto)Tabele wynagrodzeń zostały przygotowane w oparciu o wnioski z wywiadów z kandydatami i pracodawcami oraz analizę procesów rekrutacyjnych dedykowanych branży nowoczesnych usług biznesowych w Polsce. Łącznie analizie poddano 2000 procesów rekrutacyjnych realizowanych przez Randstad. Dane aktualne na I kwartał 2016 roku.

F&A: GLMin Opt Max












BankingMin Opt Max








3800 4200 4500


4500 5800 7000


6500 7500 9000








TRÓJMIASTO


69
















ITMin Opt Max











R&DMin Opt Max






5500 7000 8500


7000 9000 10000




Źródło: Randstad


Tabela 10Miesięczne wynagrodzenia brutto [PLN] w centrach BPO/SSC/IT/R&D dla osób znających język angielski (Warszawa)Tabele wynagrodzeń zostały przygotowane w oparciu o wnioski z wywiadów z kandydatami i pracodawcami oraz analizę procesów rekrutacyjnych dedykowanych branży nowoczesnych usług biznesowych w Polsce. Łącznie analizie poddano 2000 procesów rekrutacyjnych realizowanych przez Randstad. Dane aktualne na I kwartał 2016 roku.

F&A: GLMin Opt Max












BankingMin Opt Max








4500 5000 6000


5000 6500 7500


7000 8000 10000








WARSZAWA


71
















ITMin Opt Max











R&DMin Opt Max






7000 8000 9000


8000 9000 11000




Źródło: Randstad


Tabela 11Miesięczne wynagrodzenia brutto [PLN] w centrach BPO/SSC/IT/R&D dla osób znających język angielski (Wrocław)Tabele wynagrodzeń zostały przygotowane w oparciu o wnioski z wywiadów z kandydatami i pracodawcami oraz analizę procesów rekrutacyjnych dedykowanych branży nowoczesnych usług biznesowych w Polsce. Łącznie analizie poddano 2000 procesów rekrutacyjnych realizowanych przez Randstad. Dane aktualne na I kwartał 2016 roku.

F&A: GLMin Opt Max












BankingMin Opt Max








3500 4000 4500


4000 5000 5500


5000 6500 7500








WROCŁAW


73
















ITMin Opt Max











R&DMin Opt Max






5000 7000 7300


7300 8000 9000




Źródło: Randstad


Tabela 13Przeciętne wynagrodzenia w podziale na wybrane ośrodki i kategorie procesów

Rozpiętość stawek na stanowiskach specjalistycznych:* Przeciętne wynagrodzenie

brutto [PLN]

Zróżnicowanie [najczęściej oferowane wynagrodzenie = 100%]

Przeciętne minimum: 4847 83%

Najczęściej oferowane wynagrodzenie: 5832 100%

Przeciętne maximum: 7029 121%

Przeciętne wynagrodzenia na stanowiskach specjalistycznych*

w poszczególnych ośrodkach:Przeciętne

wynagrodzenie brutto [PLN]

Zróżnicowanie [Warszawa = 100%]

Warszawa 6468 100%

Kraków 6038 93%

Trójmiasto 5870 91%

Wrocław 5857 91%

Katowice [aglomeracja] 5564 86%

Łódź 5540 86%

Poznań 5487 85%

Przeciętne wynagrodzenia na stanowiskach specjalistycznych* w poszczególnych kategoriach:

Przeciętne wynagrodzenie

brutto [PLN]

Zróżnicowanie [najczęściej oferowane wynagrodzenie = 100%]

IT 6961 119%

R&D 6954 119%

Procurement / Order Management 5836 100%

F&A: GL 5551 95%

Banking 5333 91%

F&A: AP / AR 4939 85%

HR processes 4822 83%

Customer Service 3858 66%

Źródło: Randstad* stanowiska specjalistyczne = wszystkie stanowiska ujęte w tabelach wynagrodzeń, z wyłączeniem managerów i team leaderów

Tabela 12Bonusy językowe [PLN brutto]

Rozpiętość stawek na stanowiskach specjalistycznych:*Od Do

hiszpański / portugalski / rosyjski / włoski 300 800

francuski 500 900

niemiecki 500 1000

języki skandynawskie / fiński / niderlandzki 800 1500

Źródło: Randstad


75

Zachęty inwestycyjne76 Sektor nowoczesnych usług biznesowych w Polsce 2016

4 | Zachęty inwestycyjne

Polska polityka zachęt inwestycyjnych przyznaje szczególne preferencje sektorowi nowoczesnych usług biznesowych jako jednej z branż priorytetowych. Obok tradycyjnych instrumentów wsparcia inwestycji, w ostatnim czasie rośnie znaczenie instrumentów przeznaczonych na dofinansowanie działalności badawczo-rozwojowej (B+R; R&D).

Opracowanie treści rozdziału: Baker & McKenzie

Sektor nowoczesnych usług biznesowych w Polsce 2016Zachęty inwestycyjne

77

Zachęty inwestycyjne dla sektora nowoczesnych usług biznesowych: » ulgi podatkowe w Specjalnych Strefach Ekonomicznych

(zwolnienie z podatku CIT) » wsparcie działalności B+R:

» od 50 do 65% poniesionych kosztów w przypadku badań przemysłowych » od 25 do 40% poniesionych kosztów w przypadku prac rozwojowych

Sektor jest jednym z sektorów priorytetowych polityki gospodarczej.

Specjalne Strefy Ekonomiczne Specjalne Strefy Ekonomiczne (SSE) to wyznaczone obszary na terytorium Polski, na terenie których inwestorzy korzystają ze zwolnienia z podatku dochodowego od osób prawnych.

Zwolnienie jest dostępne dla inwestorów, którzy uzyskali zezwolenie na prowadzenie działalności w SSE. Zezwolenie określa minimalny poziom inwestycji oraz zatrudnienia, a także maksymalny poziom pomocy publicznej oraz zakres działalności, jaka może być wykonywana. Zwolnienie przy-sługuje zazwyczaj od momentu poniesienia pierwszych wydatków i obejmuje wyłącznie działalność zgodną z zakresem przedmiotowym w nim określonym (działalność niewymieniona w zezwoleniu może być wykonywana, jednak nie korzysta ze zwolnienia).

Nie wszystkie obszary działalności mogą być objęte zwolnieniem w SSE. Wyłączenia obejmują m.in. działalności wymagające uzyskania koncesji, czy usługi finansowe. Rozważając korzystanie ze zwolnienia z CIT w SSE, należy zatem zwrócić szczególną uwagę na klasyfikację wykonywanych usług/procesów.

Limit zwolnienia obliczany jest na bazie wydatków inwestycyjnych lub 2-letnich kosztów pracy, przy czym wartość ograniczenia zależy od regionu. Od 1 lipca 2014 r. intensywność pomocy została istotnie obniżona. W większości kraju jest to 35% wydatków – dotyczy to województw: kujawsko- -pomorskie, lubuskie, łódzkie, małopolskie, opolskie, pomorskie, świętokrzyskie, zachodniopomor-skie oraz obszarów należących do podregionów: ciechanowsko-płockiego, ostrołęcko-siedleckiego, radomskiego i warszawsko-wschodniego. Najwyższa intensywność w wysokości 50% wydatków przypada na tzw. ścianę wschodnią – województwa lubelskie, podkarpackie, podlaskie, warmińsko--mazurskie. Intensywność w wysokości 25% przypada na województwa dolnośląskie, wielkopolskie, śląskie. Intensywność w wysokości 20% przewidziana została dla obszarów należących do podregionu warszawskiego-zachodniego, z zastrzeżeniem, że dla Warszawy intensywność pomocy wynosi 15% wydatków, a od 1 stycznia 2018 r. jedynie 10% wydatków. Inwestor zwolniony jest całkowicie z CIT z tytułu działalności wymienionej w zezwoleniu do czasu wykorzystania limitu lub zakończenia działania SSE (obecnie 31 grudnia 2026 r.).


35% pomorskie

50% warmińsko-mazurskie

35% zachodniopomorskie

35% kujawsko-pomorskie

25% wielkopolskie35%

lubuskie

25% dolnośląskie

50% podlaskie

35% łódzkie

35% opolskie

35% świętokrzyskie

35% ciechanowsko-płocki

35% ostrołęcko-siedlecki

35% warszawski wschodni

20% warszawski zachodni

35% radomski

50% podkarpackie35%

małopolskie

25% śląskie

50% lubelskie

Warszawa*

Rycina 41Limity pomocy publicznejŹródło: Komisja Europejska [http://europa.eu/rapid/press-release_IP-14-180_pl.htm]* Warszawa: do 31.12.2017 – 15%, od 1.01.2018 – 10%


79

Dofinansowanie działalności B+R Dofinansowanie działalności B+R ma rosnące znaczenie w polityce gospodarczej Polski i coraz większy udział w zachętach inwestycyjnych zarówno krajowych, jak i finansowanych ze środków UE. Zgodnie z obowiązującą perspektywą finansową środków europejskich, obszar B+R jest praktycznie jedynym, w którym duże przedsiębiorstwa (w tym również sektora zaawansowanych usług bizneso-wych), mogą liczyć na dofinansowanie ze środków funduszy europejskich.

Ponadto, obszerną ofertę wsparcia działalności badawczo-rozwojowej ze środków krajowych (bez współfinansowania z UE) realizuje także Narodowe Centrum Badań i Rozwoju (NCBiR).

Przedmiotem działalności B+R mogą być różne procesy, kluczowym elementem jest jednak osią-gnięcie innowacyjnego efektu o walorach nowości, umożliwiającego znaczące ulepszenie usług. Pomocniczo o sklasyfikowaniu danej działalności jako badawczo-rozwojowej mogą decydować: zaangażowanie personelu w stopniu doktora lub wyższym, współpraca z uczelniami w sferze badawczej czy poniesienie określonego rodzaju kosztów.

C

M

Y

CM

MY

CY

CMY

K


Przykłady działań, które mogą być wspierane jako B+R w obszarze usług dla instytucji finansowych: » badania matematyczne w zakresie analizy ryzyka, » opracowanie nowych modeli ryzyka, badania nowych rodzajów lub cech

ryzyka ubezpieczeniowego, » prace B+R nad nowymi usługami czy metodami świadczenia usług

w drodze elektronicznej, » prace B+R nad nowymi lub znacząco udoskonalonymi usługami

finansowymi, » opracowanie nowych technik badań konsumenckich w celu tworzenia

nowych rodzajów usług finansowych, badania zjawisk społecznych mających wpływ na usługi finansowe.

Przykłady działań, które mogą być wspierane jako B+R w IT: » rozwój technologii internetowych, » badania metod projektowania, rozwijania i instalowania oprogramowania, » rozwój nowych algorytmów, badania służące rozwojowi na poziomie

systemów operacyjnych, zarządzania danymi itp.Nie są uznawane za B+R m.in.: tworzenie aplikacji i systemów IT na podstawie znanych metod i istniejących narzędzi, obsługa istniejących systemów, usuwanie błędów, adaptacje istniejącego oprogramowania, dodawanie funkcjonalności (w tym indywidualizacja) istniejących programów.

Przykłady działań, które mogą być wspierane jako B+R w innych obszarach usług biznesowych: » analiza wpływu otoczenia gospodarczego na zachowania konsumentów, » opracowywanie nowych metod pomiaru badań konsumenckich, » opracowywanie nowych metod i narzędzi sondażowych.


81

Dofinansowanie tworzenia i rozbudowy centrów B+R

W ramach działania 2.1 Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój możliwe jest uzyskanie dofinansowania na tworzenie lub rozbudowę centrów badawczo-rozwojowych poprzez inwe-stycje w aparaturę, sprzęt, technologie i inną niezbędną infrastrukturę, która służyć będzie prowadzeniu prac badawczo-rozwojowych na rzecz tworzenia innowacyjnych produktów i usług. Dofinansowane koszty obejmują:

» wydatki inwestycyjne (nieruchomość – do 10% wartości pozostałych kosztów projektu, środki trwałe, roboty budowlane)

» doradztwo » know-how/licencje » materiały i produkty bezpośrednio związane z realizacją projektu.

Wartość dofinansowania: » wydatki inwestycyjne – wg mapy pomocy regionalnej: od 10 do 70% » koszty wiedzy technicznej i doradztwa – (do 25% kosztów / 40% w przypadku efektywnej

współpracy z MŚP lub uczelniami, bądź przy rozpowszechnianiu wyników projektu). » wydatki na materiały – do limitu pomocy de minimis.

Dotacje dostępne w trybie konkursowym. Budżet programu 1 mld PLN w 2016 r. Nabory dwa razy do roku.

Przykład: Przedsiębiorca planuje rozbudować swoje centrum usług o Centrum Badawczo-Rozwojowe („CBR”) we Wrocławiu. Nakłady inwestycyjne na CBR wyniosą 15 mln PLN, w tym 5 mln PLN zakup nieruchomości, zaś 1 mln wyniosą koszty doradztwa. W ramach projektu współpracować będzie z lokalną uczelnią wyższą.

Maksymalne wartości wsparcia, na jakie może liczyć wyniosą:

Wydatki inwestycyjne: wartość wydatków kwalifikowalnych 12,1 mln (koszt kwalifikowalny nieruchomości nie może przekroczyć 10% pozostałych kosztów – tj. 1,1 mln).

Limit pomocy regionalnej: 25% (intensywność dla woj. dolnośląskiego) * koszty inwestycyjne 11,1 mln = 2,775 mln.

Limit pomocy R&D: 40% (z uwagi na współpracę z uczelnią) z 1 mln kosztów doradztwa = 400 tys. PLN.

Członkowie i partnerzy ABSL

Accent Group / Altkom Akademia / BUMA Nieruchomości / Chajec, Don-Siemon & Żyto (CDZ) / CGI / ETTA Global Leadership Consulting / HB Reavis Poland / Kancelaria Radcy Prawnego Marek Maciej Wiewiórski / Leanpassion / Legg Mason TFI / MT&DC / Nowe Motywacje / Olivia Business Centre / Orbis SA (Accor Hotels) / Vastint / White Star Real Estate / 4results

Stan na: 15.06.2016

3M Service Center EMEA / AdAc DFK / ADM SSC Europe / Alexander Mann Solutions / ALK Abello / Amway Business Centre Europe / Arcelor Mittal Shared Service Centre Europe / Aon Hewitt / Atos IT Solutions and Services & Atos IT Services / Avon EMEA Finance Service Centre / Banach Outsourcing / Barona ICT Services / Bayer / Becton Dickinson (BD) / BioMerieux SSC Europe / BNP Paribas Securities Services / Bridgestone EBS / Brown Brothers Harriman / Business Support Solutions / Capita / Carl Zeiss Shared Services / Catlin Shared Services / CERI International / CenturyLink Technology Solutions / CH2M Hill / Ciber / Clariant / Coca-Cola Poland Services / Coleman Resarch / Competence Call Center / Connectis / Contract Administration / Cooper Standard / Cybercom / DeLaval Operations / Demant Technology Centre / Display Link / DFDS / DUNI EFF / Ericpol / Euroclear Bank / Eurofins GSC Poland / EY Global Services / First Data Global Service Limited / Flint Group / Fresenius Medical Care SSC / Fujitsu Technology Solutions / Future Processing / Genpact / General Electric / General Motors Manufacturing Poland / getsix / GFT / Goldman Sachs International / Global Logic / Google / GSK Services / Grant Thornton Frąckowiak / Hays (Hays Talent Solutions Centre of Excellence) / Hitachi Data Systems / HRK Payroll Consulting / HSBC Service Delivery / IKEA Business Service Center / Impel Business Solutions / Infor / ING Services / ista Shared Services / IT Kontrakt / ITMAGINATION / Jeronimo Martins / Jones Lang LaSalle Group Services / Kemira / Kroll Ontrack / Leasing Team Group / Linklaters / Lionbridge / Lufthansa Global Business Services / Lundbeck Business Service Center / ManpowerGroup Solutions / McCormick Shared Services / McKinsey EMEA Shared Services / Mercer / Merck / Metsa Group Sevices / Mettler – Toledo / MoneyGram Payment Systems / Motorola Solutions Systems / NGA Human Resources / Nordea Bank / OEX / O-I Business Service Center / OpusCapita / Orange / Pandora Jewelry Shared Service / Parker Hannifin ESSC / Pearson / Philips / PMI Service Center Europe / PwC Service Delivery Center / ProService Agent Transferowy / Qatar Airways / QIAGEN Business Services / Raya Contact Center / RBS Global Hub Europe / Restaurant Partner Polska / Roche Global Information Technology Solutions / Rockwell Automation / RWE Group Business Services / Saint Gobain Glass / Schneider Electric / Siemens / Sii / SMT Software Services / Soft Serve / SONY / SSAB / Stanley Black & Decker / Staples Polska / State Street Bank / Sopra Steria / Takeda S.C.E. / Tate & Lyle Global Shared Services / TeleTech Europe / ThyssenKrupp Group Services / Tieto / TMF / Transcom Worldwide / TRW / UCMS Group / Unifeeder / Unilever Services / Unit4 / UPS Global Business Services / Veolia Centrum Usług Wspólnych / Velux / Viessmann Research & Development Center / Volvo / Wavin / Wincor Nixdorf / Wipro / WNS Global Services / Xerox/ACS

Członkowie

Partnerzy strategiczni Partnerzy merytoryczni

Członkowie wspierający

Założyciele

www.absl.pl

Documents

SEKTOR NOWOCZESNYCH USŁUG BIZNESOWYCH W POLSCE … · Rynek pracy i wynagrodzenia w centrach usług Zachęty inwestycyjne 6 46 54 76 Spis treści 1 3 2 4. Sektor nowoczesnych usług