20
เอกสารประกอบการฝึกอบรม เรื่อง การสืบค้นฐานข้อมูลอิเล็กทรอนิกส์ Database Searching ศิรชีพ ขอนดอก บรรณารักษ์ หอสมุดและคลังความรู้มหาวิทยาลัยมหิดล

Search techniques

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Search techniques

เอกสารประกอบการฝกอบรม เรอง

การสบคนฐานขอมลอเลกทรอนกส Database Searching

ศรชพ ขอนดอก บรรณารกษ หอสมดและคลงความรมหาวทยาลยมหดล

Page 2: Search techniques

ลกษณะการใชงานของฐานขอมลตางประเทศทมหาวทยาลยมหดลบอกรบ

ใชเครอขายอนเตอรเนตของมหดล (On-campus)

ใข username และ password ทมหาวทยาลยมอบให

ไมไดใชเครอขายอนเตอรเนตของมหดล Off-campus

เขา website http://ejournal.mahidol.ac.th

แลวใข username และ password ทมหาวทยาลยมอบให

หรอ ตดตงระบบ Virtual Private Network (VPN) ดคมอการตดตง

การสบคนฐานขอมลอเลกทรอนกส

Page 3: Search techniques

การสบคนฐานขอมลอเลกทรอนกส หลกการสบคนฐานขอมล

1. ก าหนดเรองทตองการคน

2. เลอกฐานขอมลทเกยวของ

3. ศกษาการใชฐานขอมล

4. การใสค าคน

5. วเคราะหผลการคน

6. การจดเกบผลการคน

Page 4: Search techniques

1. ก าหนดเรองทตองการคน 1.1 ก าหนดจากเนอหาวชา หรอ Subject เชน Industrial

1.2 ก าหนดจากหวขอทจดท า

การสบคนฐานขอมลอเลกทรอนกส

Page 5: Search techniques

2. เลอกฐานขอมลทเกยวของกบเรองทจะคน 2.1 ฐานขอมลมเนอหาตรงตามสาขาวชา

2.2 ฐานขอมลมขอมลตามขอบเขตทก าหนด

การสบคนฐานขอมลอเลกทรอนกส

Page 6: Search techniques

3. ศกษาการใชฐานขอมล 3.1 วธการคน

การคนอยางงาย Simple Search, Quick Search, Advanced Search

การคนอยางช านาญ Expert Search

คนตามชอวารสาร Journal Browse

คนดวยหวเรอง Subject lists

คนการอางถง Citation Search

คนดวยรายการบรรณานกรม Bibliography

การสบคนฐานขอมลอเลกทรอนกส

Page 7: Search techniques

การสบคนทรพยากรจากฐานขอมลตางประเทศอยางงาย

การคนคนทรพยากรสารสนเทศจากฐานขอมลตางประเทศอยางงาย

เปนการคนคนโดยไมมการก าหนดขอบเขตของขอมล หรอก าหนดขอบเขตขอมลแตไมไดจ ากดการสบคนอน ๆ ซงผลการคนจะไดขอมลเปนจ านวนมาก อาจตองเวลาในการคดเลอกเพอใหไดสารสนเทศตรงตามความตองการ

การสบคนฐานขอมลอเลกทรอนกส

Page 8: Search techniques

3.2 การจ ากดการคน Limit a Search

ประเภทของเอกสาร/ขอมล เชน หนงสอ วารสาร เปนตน

เขตขอมล เชน ผแตง หนวยงานผแตง เปนตน

ระยะเวลาของเอกสาร/ขอมลทม หรอบนทกลงในฐาน

การจ ากดพเศษอนๆ ทอาจม เชน เพศ อาย สตว ฯลฯ ภาษาทใชเขยนเอกสารฉบบเตม

การสบคนฐานขอมลอเลกทรอนกส

Page 9: Search techniques

4. การใสค าคนหรอสรางประโยคค าคน (Search

Formulation, Search Strategy, Search Query,

Search Sentence, Search Criteria)

การสบคนทรพยากรอยางงาย

4.1 ใชค าส าคญทฐานขอมลจดท าขน

ใชค าจากดชน Index หรอ บญชศพท Headings/ Thesaurus ทมในฐานขอมล

4.2 ก าหนดค าส าคญขนมาเอง เชน จากชอผแตง ชอเรอง ค าศพทเฉพาะ (Technical Terms)

4.3 ไมใชค าทวไปทพบมาก General words เชน Introduction, method, etc.

4.4 ไมใชค าทเรยกวา Stop Words เชน as, of, for, before, after, then,

again, since, because, about, can, just, out, those, after, could,

like, said, through, also, do, make, should, to, an, each, many,

so, use, and, for, more, some, was, any, from, most, such, we,

are, had, much, than, were, as, has, no, that, what, at, have,

not, the, when, be, how, now, their, which, because, if, of,

them, while, been, into, only, there, who, between, is, or, these,

will, both, it, other, they, with, but, its, our, this, would, by

Page 10: Search techniques

Subject headings และ keywords คออะไร? Subject headings จะจดเกบเนอหาของขอมลแตละรายการในฐานขอมล เปนเรองทเกยวของในหวขอเดยวกน การคนหาขอมลโดยหวเรองเปนวธทแมนย าทสดในการคนหาฐานขอมลบทความ แตการก าหนดหวเรองของผคนอาจจะไมตรงกบหวเรองทฐานขอมลก าหนดขน Keyword searching บนเครองมอคนหาเวบ (search engines) เรามกจะใชวธน(ค าหรอวล)ในการคนคน ซงอาจจะคดวาเปนวธทดทสด แตในฐานขอมลอาจจะไมใช เพราะค าบางค าใชกนอยท วไป ผลการคนทไดจงมจ านวนมาก

การสบคนฐานขอมลอเลกทรอนกส

Page 11: Search techniques

ทมา : http://libguides.mit.edu/content.php?pid=36863&sid=271371

Keywords Subjects

ค าทเปนภาษาธรรมชาต ทใชกนอยทวไป เปนการเรมตนคนคนทด

เปนค าศพทควบคม ทก าหนดไวลวงหนา จะอธบายเนอหาของแตละรายการ (หนงสอ, บทความวารสาร) ในฐานขอมล

มความยดหยนในการคนคน - สามารถใชไดหลาย ๆ ค า

มความยดหยนนอย - ตองรค าศพททควบคม

ฐานขอมลจะมองหาค านนจากทกเขตขอมล - ค าอาจจะไมตดกน

ฐานขอมลจะมองหาเฉพาะในเขตขอมลหวเรองเทานน จะแสดงผลเรองทเกยวของมากทสด

อาจใหผลลพธทมากเกนไปหรอนอยเกนไป

หากผลลพธมากเกนไป - ยงใชหวเรองยอยประกอบการคน

อาจใหผลลพธทไมเกยวของจ านวนมาก ผลลพธมกจะเกยวของกบหวขอทสบคน

การสบคนฐานขอมลอเลกทรอนกส

Page 12: Search techniques

การสบคนฐานขอมลอเลกทรอนกส

4. การใสค าคน หรอการสรางประโยคค าคน (ตอ)

การใชเครองหมาย Wildcard ส าหรบค านามเอกพจน และพหพจน

==> wom?n

student และ students

การใชเครองหมาย Wildcard ส าหรบค าศพททมค าขนตนหรอรากศพทเหมอนกน

==> indust*

woman และ women

==> student*

industry, Industrial

Page 13: Search techniques

4. การใสค าคน หรอการสรางประโยคค าคน การเชอมค าคนดวย Operators

- Boolean Operators: AND, OR,

NOT X AND Y ==> มทง X และ Y

X OR Y ==> ม X หรอ Y

X NOT Y ==> ม X แตไมม Y

การสบคนฐานขอมลอเลกทรอนกส

X

Y X

X Y

Y

Page 14: Search techniques

4. การใสค าคน หรอการสรางประโยคค าคน

การสบคนฐานขอมลอเลกทรอนกส

Proximity Operators บอกระยะหางของค าคน

NEAR/n เชน A near/5 B หมายถง A และ B อยหางกนไมเกน 5 ค า

Pre/n เชน A pre/5 B หมายถง A และ B อยหางกนไมเกน 5 ค า แต A อยหนา B

SENTENCE เชน A sentence B หมายถง A และ B อยในประโยคเดยวกน

PARAGRAPH เชน A paragraph B หมายถง A และ B อยในยอหนาเดยวกน

etc.

Page 15: Search techniques

4. การใสค าคน หรอการสรางประโยคค าคน

การสบคนฐานขอมลอเลกทรอนกส

การคนวล Phrase Searching

จะใสเครองหมาย “ ” ครอมวลทตองการสบคน เชน “Health for All”

Page 16: Search techniques

5. การวเคราะหผลการคน หากขอมลทคนไดมปรมาณมากหรอนอย ไมเปนไปตามทตองการ ตองปรบปรงการคนเดม Modifying a Search

5.1 หากขอมลมจ านวนนอยเกนไป ขยายการคนใหกวางขน Broadening

-- เพมค าส าคญทมความหมายเหมอนกนโดยใช OR

-- ลดการจ ากดอนๆ หรอ -- ตดค าส าคญบางค าทเชอมดวย AND ออก

5.2 หากขอมลมจ านวนมากเกนไป จ ากดการคนใหแคบลง Narrowing

-- เพมค าส าคญโดยใช AND หรอ -- เพมการจ ากดอนๆ

การสบคนฐานขอมลอเลกทรอนกส

Page 17: Search techniques

6. การจดเกบผลการคน 6.1 การพมพ

6.2 การบนทก หรอ สงทาง E-mail

6.3 สงผลไปยงโปรแกรมจดการบรรณานกรม

การสบคนฐานขอมลอเลกทรอนกส

Page 18: Search techniques

Alert

การสบคนฐานขอมลอเลกทรอนกส

Page 19: Search techniques

แหลงสารสนเทศงานวจย

โครงการความรวมมอพฒนาหองสมดสถาบนอดมศกษา TDC:

http://tdc.thailis.or.th/tdc/

ศนยดชนการอางองวารสารไทย TCI:

http://www.kmutt.ac.th/jif/public_html/

การสบคนฐานขอมลอเลกทรอนกส

สหบรรณานกรมหองสมดสถาบนอดมศกษาไทย UCTAL:

http://uc.thailis.or.th/main/index.aspx

Page 20: Search techniques

Beall’s List

LIST OF PUBLISHERS

http://scholarlyoa.com/publishers/

LIST OF STANDALONE JOURNALS

http://scholarlyoa.com/individual-journals/

การสบคนฐานขอมลอเลกทรอนกส

แหลงสารสนเทศงานวจย