27
Schoonmaakterminologie 2010 – www.factomediabase.nl 3136 3136-1 Schoonmaakterminologie Auteur: Cor van der Velden A Abrasief Schuurmiddel. Absoluutfilter Een luchtfilter dat 99,99% van stof met een korrelgrootte groter dan 0,3 tegenhoudt. Omdat bacteriën niet kleiner zijn dan 0,5 , worden deze filters in de gezondheidszorg ook wel bacteriefilters genoemd. Absorberen (absorptie) Opzuigen. Sommige materialen zijn in staat grote hoeveel- heden vocht te absorberen door dit vocht bijvoorbeeld in de capillaire ruimten op te slaan. Bij sponzen en werkdoeken is het absorptievermogen een belangrijk gegeven. Aciditeit Betekent zuursterkte. Niet te verwarren met zuurgraad! De zuursterkte is een maat voor de hoeveelheid neutralisatie- middel die nodig is om een zure stof een bepaalde zuurgraad (pH) te laten bereiken. Vergelijk: alkaliniteit. Acryl emulsie Zie polymeerdispersie. Acryl zelfglansemulsie Zie polymeerdispersie. Acryl zelfglanswas Zie polymeerdispersie. Adhesie Aantrekkingskracht die moleculen van verschillende stoffen tot elkaar hebben. Voorbeeld: de adhesie tussen water en schoon glas is groter dan die tussen kwik en schoon glas. Daarom staat water tegen de kant van een glas omhoog en kwik niet. Adhesie kan in en tussen alle aggregatietoestanden voorkomen, bijvoorbeeld roet en stof op vaste oppervlakken (vast/vast), tabakslucht op kleding (gas/vast) en het genoemde water en glas (vloeibaar/vast). Adhesie is ook een belangrijke factor in de hechting van vuil aan oppervlakken. Aërosol Een mengsel van lucht met daarin fijn verdeelde druppeltjes van een vloeistof; ontstaat vaak bij toepassing van de sproei- methode en bij reiniging met hogedrukapparatuur. Afnemen/afstoffen Zie stof afnemen. Afvalbak Zie afvalemmer. µ µ

Schoonmaakterminologie - FactoMedia-baseAfvalverzamelwagen Zie vuilverzamelwagen. Afvalzak Ben (meestal) kunststofzak om afval in te verzamelen. Afwasmiddel Een detergent die voor

  • Upload
    others

  • View
    3

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Schoonmaakterminologie - FactoMedia-baseAfvalverzamelwagen Zie vuilverzamelwagen. Afvalzak Ben (meestal) kunststofzak om afval in te verzamelen. Afwasmiddel Een detergent die voor

Schoonmaakterminologie

2010 – www.factomediabase.nl 3136

3136-1

Schoonmaakterminologie

Auteur: Cor van der Velden

AAbrasief Schuurmiddel.Absoluutfilter Een luchtfilter dat 99,99% van stof met een korrelgrootte

groter dan 0,3 tegenhoudt. Omdat bacteriën niet kleinerzijn dan 0,5 , worden deze filters in de gezondheidszorg ookwel bacteriefilters genoemd.

Absorberen (absorptie) Opzuigen. Sommige materialen zijn in staat grote hoeveel-heden vocht te absorberen door dit vocht bijvoorbeeld in decapillaire ruimten op te slaan. Bij sponzen en werkdoeken ishet absorptievermogen een belangrijk gegeven.

Aciditeit Betekent zuursterkte. Niet te verwarren met zuurgraad! Dezuursterkte is een maat voor de hoeveelheid neutralisatie-middel die nodig is om een zure stof een bepaalde zuurgraad(pH) te laten bereiken. Vergelijk: alkaliniteit.

Acryl emulsie Zie polymeerdispersie.Acryl zelfglansemulsie Zie polymeerdispersie.Acryl zelfglanswas Zie polymeerdispersie.Adhesie Aantrekkingskracht die moleculen van verschillende stoffen

tot elkaar hebben. Voorbeeld: de adhesie tussen water enschoon glas is groter dan die tussen kwik en schoon glas.Daarom staat water tegen de kant van een glas omhoog enkwik niet. Adhesie kan in en tussen alle aggregatietoestandenvoorkomen, bijvoorbeeld roet en stof op vaste oppervlakken(vast/vast), tabakslucht op kleding (gas/vast) en hetgenoemde water en glas (vloeibaar/vast). Adhesie is ook eenbelangrijke factor in de hechting van vuil aan oppervlakken.

Aërosol Een mengsel van lucht met daarin fijn verdeelde druppeltjesvan een vloeistof; ontstaat vaak bij toepassing van de sproei-methode en bij reiniging met hogedrukapparatuur.

Afnemen/afstoffen Zie stof afnemen.Afvalbak Zie afvalemmer.

µµ

Page 2: Schoonmaakterminologie - FactoMedia-baseAfvalverzamelwagen Zie vuilverzamelwagen. Afvalzak Ben (meestal) kunststofzak om afval in te verzamelen. Afwasmiddel Een detergent die voor

Schoonmaakterminologie

2010 – www.factomediabase.nl 3136

3136-2

Afvalcoördinator Functionaris in bedrijven of instellingen die verantwoorde-lijk is voor het op de juiste wijze inzamelen, verwerken enafvoeren van afvalstoffen.

Afvalemmer Een emmer of ton voor de opvang van nat en droog afval, aldan niet voorzien van een plastic zak.

Afvalinzamelbak Bak, collector of container waarin een bepaald soort afvalwordt ingezameld. Afhankelijk van het soort afval wordenspeciale eisen aan de bak gesteld.

Afvalpreventie Preventieve maatregelen waardoor minder afval wordt gege-nereerd, zoals maatregelen bij inkoop, eisen ten aanzien vanverpakking, en gebruik van meer duurzame en minder weg-werpgoederen.

Afvalscheiding Het apart inzamelen van afval bij de bron zodat het afvalsoort bij soort wordt ingezameld.

Afvalscheidingsbak Afvalbak met een voorziening om verschillende soortenafval gescheiden in te zamelen.

Afvalstoffenbeheer-systeem

Een stelsel van richtlijnen en procedures dat de mogelijkheidbiedt vrijkomende afvalstoffen te beheren. Beheren houdt indat op minimaal één locatie binnen de instelling vrij nauw-keurig bekend is waar de afvalstromen vrijkomen, hoeveelafval vrijkomt en in hoeverre de afvalstroom beïnvloed kanworden.

Afvalstoffenwijzer Een naslagwerk dat ter beschikking komt van iedere mede-werker in een bedrijf en dat op elke afdeling aanwezig is.Hierin worden de afvalstoffen benoemd en gecategoriseerdmet vermelding van voorschriften ten aanzien van scheiding,opslag, transport, verwerking en recycling.

Afvoer Opening in de vloer waardoor afvalwater kan worden afge-voerd. Uiteraard dienen deze afvoeren op het laagste punt inde vloer te worden aangebracht.

Afvalverzamelwagen Zie vuilverzamelwagen.Afvalzak Ben (meestal) kunststofzak om afval in te verzamelen.Afwasmiddel Een detergent die voor afwassen wordt gebruikt.Afwerkmaterialen Materialen waarmee het interieur van een gebouw is afge-

werkt, zoals plafond, wanden, vloeren.

Page 3: Schoonmaakterminologie - FactoMedia-baseAfvalverzamelwagen Zie vuilverzamelwagen. Afvalzak Ben (meestal) kunststofzak om afval in te verzamelen. Afwasmiddel Een detergent die voor

Schoonmaakterminologie

2010 – www.factomediabase.nl 3136

3136-3

Alkaliën (alkalische stoffen)

Een groep anorganischchemische verbindingen, die in staatzijn hydroxidemoleculen af te splitsen. Van deze moleculenwordt in de reiniging dankbaar gebruikgemaakt vanwege deontvettende werking. Voorbeelden van alkalische stoffenzijn natriumhydroxide (natronloog), kaliumhydroxide (kali-loog) en soda. Alkaliën zijn chemisch gezien het tegenge-stelde van zuren en kunnen daarmee ook wordengeneutraliseerd.

Alkaliniteit Een maat voor de hoeveelheid neutralisatiemiddel die nodigis om een alkalische stof een bepaalde zuurgraad (pH) telaten bereiken. Vergelijk: aciditeit.

Alkalische stoffen Stoffen waarvan de pH een hoge waarde heeft (arbitrairegrens: pH >10). Vergelijk zuren.

Allesreiniger Een in water oplosbare, neutrale tot lichtalkalische detergentdie gebruikt kan worden voor het reinigen van alle waterbe-stendige oppervlakken.

Alleszuiger Zie universeelzuiger.Ammonia (NH4OH) Ammoniakgas, opgelost in water.Anionogene oppervlakteactieve stoffen (anionics)

Stoffen die de oppervlaktespanning van een (meestal wate-rige) oplossing beïnvloeden en daardoor een reinigende wer-king hebben.

Antischuiminjecteur Een apparaat dat de toevoeging van antischuimvloeistof intapijtreinigingsmachines regelt.

Antischuimvloeistof Vloeibare of vaste stof die aan een detergent kan worden toe-gevoegd om overvloedig schuimen te voorkomen.

Asverzamelbak Een meestal metalen bak die wordt gebruikt voor verzamelenvan as en peuken uit asbakken.

AWOG Algemene Werkgevers Organisatie Glazenwassersbedrij-ven.

Automaat Zie schrobzuigmachine.

BBar Eenheid van druk die gebruikt wordt om de werkdruk van

schoonmaakapparatuur aan te geven.Base(n) Andere (meer chemisch/wetenschappelijke) benaming voor

alkali(ën).Basisreiniger Zie stripper.

Page 4: Schoonmaakterminologie - FactoMedia-baseAfvalverzamelwagen Zie vuilverzamelwagen. Afvalzak Ben (meestal) kunststofzak om afval in te verzamelen. Afwasmiddel Een detergent die voor

Schoonmaakterminologie

2010 – www.factomediabase.nl 3136

3136-4

Basisbehandeling Het bewerken van een oppervlakte waarbij één of meerbeschermlagen worden aangebracht om daardoor het dage-lijks onderhoud te vereenvoudigen.

Basisreiniging Het verwijderen van oude beschermlagen en/of vuil, waarnaeen basisbehandeling kan worden toegepast.

Bedrijfshygiëne Het geheel aan preventieve maatregelen om het doen ont-staan van ziekten in bedrijven te reduceren. Daaronder vallenbouwmaatregelen en voorzieningen (bijvoorbeeld op sani-tair gebied). Ook de reiniging en de ongediertebestrijdinghoren hierbij. Voor de handhaving van bedrijfshygiëne iskennis van procestechniek, biologie, chemie, reiniging enhygiëne vereist.

Bedrijfsstofzuiger Zie stofzuiger.Beschermingsfilm Zie beschermlaag.Beschermlaag Een op de vloer aangebrachte laag die:

– het onderhoud vereenvoudigt;– het aanzicht verbetert;– de levensduur van het materiaal verlengt.

Bevochtigingsmiddelen Producten met een lage oppervlaktespanning waardoor zever en snel uitvloeien over een oppervlak en ook gemakkelijkdieper gelegen delen van een ruw oppervlak bereiken. Ditwordt bereikt door het gebruik van oppervlakteactieve stof-fen. Reinigingsmiddelen hebben deze eigenschap dus ookmeestal.

Bezem Aan een steel bevestigd houten of synthetisch blok, bezet metnatuurlijke of synthetische vezels, gebruikt voor het bijeen-vegen van grof vuil.

Binnen gevelglas Zie gevelglas binnen.Biociden Stoffen ter bestrijding van bepaalde levende soorten. Hieron-

der vallen ongediertebestrijdingsmiddelen en desinfectie-middelen.

Bleekloog(chloorbleekloog)

Geconcentreerde vorm van bleekwater.

Bleekmiddel Product dat door middel van oxidatie bepaalde verkleuringenof gekleurde vlekken (verontreinigingen) kan ontkleuren.

Blokken Zie opwrijven.Blokmachine Zie eenschijfsmachine.

Page 5: Schoonmaakterminologie - FactoMedia-baseAfvalverzamelwagen Zie vuilverzamelwagen. Afvalzak Ben (meestal) kunststofzak om afval in te verzamelen. Afwasmiddel Een detergent die voor

Schoonmaakterminologie

2010 – www.factomediabase.nl 3136

3136-5

Boenen Zie opwrijven.Boenmachine Zie eenschijfsmachine.Bokkenpoot Een borstel met lange steel, waarbij de borstel haaks op de

steel is geplaatst om ook lastig bereikbare plaatsen schoon tekunnen maken.

Borstel Natuurlijke of synthetische vezels van verschillende hardhe-den die in een houder bevestigd zijn. De hardheid hangt afvan de taak die ermee uitgevoerd wordt, zoals schrobben,opwrijven of shamponeren.

Borstelwalsmachine Een machine waarin één of meer roterende borstels zijngemonteerd.

Borstelzuigen Tegelijkertijd borstelen en stofzuigen.Borstelzuiger Een stofzuiger uitgerust met roterende borstels.Borstelzuigmond Een zuigmond uitgerust met roterende borstel(s) die aange-

dreven wordt (worden) door de opgezogen lucht of door mid-del van elektriciteit.

Bouwschoonmaak Verwijderen van grof vuil, stof, cementen kitresten van vloe-ren, wanden, ramen en interieur voordat een gebouw opgele-verd wordt.

Branden In essentie dezelfde handeling als opwrijven, het verschil ligtalleen in de gebruikte machine en de keuze van de pad. Deomwentelingssnelheid van de machine is aanzienlijk hoger,terwijl de pads speciaal voor dit doeleinde bestemd zijn.

Buiten gevelglas Zie gevelglas buiten.Bijtippen Het lokaal verwijderen van zichtbaar losliggend vuil van

tapijten met behulp van een stofzuiger of rolveger.

CCaustic soda Een in de handel veelgebruikte benaming voor natrium-

hydroxide.Cementsluier Een dunne laag van cement die achterblijft na invoegen van

tegelwerk.Cementverwijderings-middel

Zie cementsluierverwijderaar.

Page 6: Schoonmaakterminologie - FactoMedia-baseAfvalverzamelwagen Zie vuilverzamelwagen. Afvalzak Ben (meestal) kunststofzak om afval in te verzamelen. Afwasmiddel Een detergent die voor

Schoonmaakterminologie

2010 – www.factomediabase.nl 3136

3136-6

Cementsluier-verwijderaar

Een zuur dat gebruikt kan worden voor verwijderen van kalk-c.q. cementsluier die is ontstaan door invoegen van tegel-werk. Het kan tevens worden gebruikt voor het verwijderenvan salpeter van plavuizen en klinkers.

Cohesie Aantrekkingskracht tussen moleculen van gelijke soort. Degrootte van de cohesiekrachten bepaalt de vorm van de vloei-stofdruppels. Daarom is een kwikdruppel (grote cohesie)veel boller dan een waterdruppel. Cohesie is één van dekrachten die van belang zijn bij de oppervlaktespanning vaneen vloeistof.

Complexvormers Chemische verbindingen die in staat zijn met veel metaleneen aparte soort verbinding (complexe verbinding) te vor-men. In de reinigingsbranche staan ze bekend alssequestreermiddelen.

Concentraat Een geconcentreerde detergent (verdunnen voor gebruik).Conserveren Zie basisbehandeling.Conserveringsmiddelen Chemische verbindingen die worden toegepast om de groei

van micro-organismen te remmen. Deze stoffen wordenonder andere aan voedingsmiddelen of reinigingsmiddelentoegevoegd om de houdbaarheid te verlengen.

Conserveringsproduct Zie polymeerdispersie.Corrigeren Het herstellen van de op een harde vloer aangebrachte

beschermlaag.

DDagbeurt Zie dagelijks onderhoud.Dagelijks onderhoud Schoonmaakactiviteiten die minstens eenmaal daags worden

uitgevoerd.Dagkant De kant van het raamkozijn waarin de ruit is geplaatst.Damesverband-container

Zie maandverbandcontainer.

Deodorant Een product dat geuren kan neutraliseren of verdrijven.Desinfectans Een chemisch product dat door zijn samenstelling in staat is

micro-organismen te doden. Voor toepassing als desinfec-tans is een toelatingsnummer vereist.

Page 7: Schoonmaakterminologie - FactoMedia-baseAfvalverzamelwagen Zie vuilverzamelwagen. Afvalzak Ben (meestal) kunststofzak om afval in te verzamelen. Afwasmiddel Een detergent die voor

Schoonmaakterminologie

2010 – www.factomediabase.nl 3136

3136-7

Desinfecteren Het terugbrengen van het aantal micro-organismen tot eenvoor de mens aanvaardbaar niveau of een niveau vastgelegdin speciale eisen (voor ziekenhuizen, voedselverwerkendeindustrie, dierenverblijven, enz.).

Desinfecterendedweilwas

Een emulsie met reinigende, desinfecterende en verzorgendewerking. Toepassing van deze dweilwas bij schoonmaakpro-gramma’s heeft veel voordelen.

Desinfecterendereiniger

Detergent met desinfecterende eigenschappen. NB Dit magniet verward worden met een desinfectans!

Desinfectiemiddel Zie desinfectans.Detergent Een reinigingsmiddel op synthetische basis.Dispenser Zie zeepdispenser.Dispersie Mengsel van twee of meer stoffen, waarbij de ene stof zeer

fijn verdeeld is tussen de andere, zonder opgelost te zijn. Hetbelangrijkste voorbeeld in de reinigingsbranche is de poly-meerdispersie, waarmee een beschermende laag op vloerenwordt aangebracht.

Dispergeren Een vaste stof fijn verdelen in een vloeistof.Disposable doek Zie wegwerpdoek.Doodle bug Zie steelpad.Doseerdop Een dop op productflacons waarmee een bepaalde hoeveel-

heid product kan worden afgemeten.Doseersysteem Stelsel van dispensers waarmee een bepaalde afgemeten

hoeveelheid product in een bepaalde hoeveelheid waterwordt gebracht.

Doseren Een afgemeten hoeveelheid van een product toevoegen aande juiste hoeveelheid water.

Droogschuimaggregaat Een apparaat waarmee een vloeistof kan worden omgezet ineen stabiel schuim.

Droog shamponeren Reiniging van tapijten en stoffering met behulp van een sta-biel schuim.

Droogtrekken Het verwijderen van vloeistof met behulp van een vloertrek-ker.

Dubbel moppen Vloer eerst bevochtigen met een natte mop, daarna met eenuitgeperste mop water en losgemaakt vuil opnemen.

Dubbele rolemmer Zie rolemmer-combinatie dubbel.

Page 8: Schoonmaakterminologie - FactoMedia-baseAfvalverzamelwagen Zie vuilverzamelwagen. Afvalzak Ben (meestal) kunststofzak om afval in te verzamelen. Afwasmiddel Een detergent die voor

Schoonmaakterminologie

2010 – www.factomediabase.nl 3136

3136-8

Dweil Katoenen doek met groot absorberend vermogen waarmeewater kan worden opgenomen of vloeren kunnen wordengereinigd.

Dweilwas Een gecombineerd reinigings- en onderhoudsmiddel dat nadroging een dun, soms opwrijfbaar laagje van hetzij natuur-lijke was, hetzij polymeer achterlaat, zodat reinigen enonderhouden één handeling is.

EEenschijfsmachine Een schoonmaakmachine met één enkele ronddraaiende

schijf. Met verschillende accessoires kan de machinegebruikt worden voor schrobben, opwrijven, shamponeren,of het schuren van houten vloeren. Het toerental van de con-ventionele eenschijfsmachine ligt tussen 150 en 300 omwen-telingen per minuut.

Eindbeurt Zie periodiek onderhoud.Emulgator Stof die het vormen van een emulsie tussen twee vloeistoffen

bevordert. Meestal zijn dit speciale typen oppervlakteactievestoffen.

Emulsie Fijne verdeling van een vloeistof in een andere vloeistof, ter-wijl deze twee niet mengbaar zijn.

Emulgeren Het verdelen van een olieachtige of vettige substantie in fijnedeeltjes, zodat deze opgenomen kunnen worden in eenandere vloeistof.

Enkele rolemmer Zie rolemmer-combinatie enkel.Enkelvoudig moppen Het verwijderen van lichtklevend vuil van waterbestendige

vloeren met behulp van een lichtuitgeperste mop.

FFilter Een accessoire in schoonmaakmachines dat vaste deeltjes

scheidt van lucht of vloeistof.Foam-ex Een product dat de oppervlaktespanning vergroot waardoor

schuimvorming wordt geremd

GGaasdoekje Zie stofwisdoek.Gebruiksklaar product Product klaar voor gebruik.

Page 9: Schoonmaakterminologie - FactoMedia-baseAfvalverzamelwagen Zie vuilverzamelwagen. Afvalzak Ben (meestal) kunststofzak om afval in te verzamelen. Afwasmiddel Een detergent die voor

Schoonmaakterminologie

2010 – www.factomediabase.nl 3136

3136-9

Gecombineerd reinigings- en desinfectiemiddel

Zie desinfecterende reiniger.

Geconcentreerd productZie concentraat.Geïmpregneerde doek Zie stofwisdoek.Gevelreiniging De schoonmaak van de gevelafwerking.Gevelglas binnen De binnenkant van een raam, waarbij voor schoonmaakdoel-

einden de sponningen zijn inbegrepen.Gevelglas buiten De buitenkant van een raam, waarbij voor schoonmaakdoel-

einden de sponningen zijn inbegrepen.Glans Verschijnsel dat stoffen of materialen in meerdere of mindere

mate licht weerkaatsen.Hoe gladder en geslotener een oppervlak is, des te groter deglans. Men kan glans meten met een reflectometer. Glans iseen belangrijke grootheid bij vloerbeschermingsproducten.

Glasreiniger Een detergent geschikt voor het reinigen van glasoppervlak-ken.

Graffiti (meervoudsvorm, enkelvoud = graffito). Benaming voormuurbekladdingen met verf, meestal uit spuitbussen. Oor-spronkelijk is graffito een kunstuiting. Later is het verwordentot een vorm van vandalisme, waaruit overigens opnieuwweer een kunstuiting is ontstaan. Het verwijderen van graffitiis moeilijk. Er worden oplosmiddelen voor gebruikt.

Graffitiverwijderaar Een detergent geschikt voor het verwijderen van graffiti.Grofvuilzuiger Een zuigmachine geschikt om grof afval op te zuigen.Grote beurt Zie periodiek onderhoud.

HHanddoekautomaat Een apparaat waarin gevouwen vellen papier, een rol papier

of een textielrol is geplaatst voor handdrogen.Handpad Een pad die geschikt is voor handgebruik.Handsprayapparaat Een reservoir met een vacuüm/drukpomp om een detergent

te kunnen vernevelen.Handborstel Zie borstel.Handstofzuiger Zie kruimelzuiger.

Page 10: Schoonmaakterminologie - FactoMedia-baseAfvalverzamelwagen Zie vuilverzamelwagen. Afvalzak Ben (meestal) kunststofzak om afval in te verzamelen. Afwasmiddel Een detergent die voor

Schoonmaakterminologie

2010 – www.factomediabase.nl 3136

3136-10

Handveger Een houten of synthetisch blok waarin natuurlijke of synthe-tische vezels zijn bevestigd waarmee geveegd kan worden.

Harde vloer Een vloer met een harde, al dan niet elastische afwerking.Geen textiel!

Hardheid De hardheid van water wordt veroorzaakt door de aanwezig-heid van kalk.

Highspeed machine Een eenschijfsmachine die 400 tot 500 omwentelingen perminuut kan maken.

Highspeed pad Zie pad.Hogedrukreiniger Een machine waarmee water, al dan niet gemengd met een

detergent, onder hoge druk op het schoon te maken opper-vlak wordt gespoten.

Hoofdreiniging Zie periodiek onderhoud.Huishoudtrapje Een kleine, vaak aluminium trap waarmee hoog stofwerk,

enz. kan worden uitgevoerd.Hulpmateriaal Materiaal dat gebruikt wordt om het schoonmaken te vereen-

voudigen.Hulpschijf Zie meeneemschijf.

IImpregneermiddel Een product waarmee de vloerafwerking waterafstotend en

vlekwerend wordt.Indicatorpapier Dit is een in bepaalde chemicaliën gedrenkt filtreerpapier,

waarmee men bepaalde chemische eigenschappen vanoplossingen kan bepalen of benaderen. Bekend en veelge-bruikt is bijvoorbeeld lakmoespapier om te bepalen of eenoplossing zuur of alkalisch is.

Industriezuiger Zie stofzuiger.Inloopmat Een mat die in de ingang ligt, en waarvan de structuur zoda-

nig is dat verspreiding van vuil en vocht zoveel mogelijkwordt voorkomen.

Interieurdoek Een niet-pluizende doek waarmee interieur kan wordengereinigd.

Interieuronderhoud Stof- en vlekvrij houden van het interieur van een gebouw.Interieurreiniger Reinigingsmiddel voor toepassing bij schoonmaak van het

interieur, meestal neutraal tot licht alkalisch (pH-waarde 7-8).

Page 11: Schoonmaakterminologie - FactoMedia-baseAfvalverzamelwagen Zie vuilverzamelwagen. Afvalzak Ben (meestal) kunststofzak om afval in te verzamelen. Afwasmiddel Een detergent die voor

Schoonmaakterminologie

2010 – www.factomediabase.nl 3136

3136-11

Inwasser Een houder met een verwisselbare synthetische vacht diegebruikt wordt om (meestal) glazen oppervlakken snel tebevochtigen.

JJaloezieborstel Borstel geschikt voor het stofvrij maken van jaloezieën.

KKaliloog Zeer sterke base, die gevormd wordt door kaliumhydroxide

(KOH) op te lossen in water. Bij het oplossen komt veelwarmte vrij.

Kalk Chemisch beschouwd een zout. De chemische benaming iscalciumcarbonaat (Ca2CO3). Het ontstaat overal waar hardwater (zie hardheid) is, door reactie van uit het water afkom-stige calciumionen met in de lucht aanwezig koolzuurgas.

Kalkaanslag Een overblijfsel dat wordt gevormd wanneer zeep gemengdwordt met hard water.

Kalkverwijderaar Een zure detergent die wordt gebruikt voor het verwijderenvan kalkaanslag; de pH-waarde ligt meestal tussen 1 en 2.

Kalk verwijderen Het verwijderen van kalkaanslag die ontstaat na verdampingvan hard water.

Kalkzeep Stof die ontstaat wanneer calcium- en magnesiumionen, ver-antwoordelijk voor de hardheid van water, in contact komenmet vetzure zepen. Er ontstaan dan stoffen die in water onop-losbaar zijn. Deze worden kalkzepen genoemd. Kalkzepenzijn moeilijk verwijderbaar.

Kationogeneoppervlakteactievestoffen (cationics)

Stoffen die de oppervlaktespanning van een (meestal wate-rige) oplossing beïnvloeden en daardoor een reinigende wer-king hebben. Er is een interne ladingsverdeling, waarbij hethydrofobe deel van het molecule een negatieve elektrischelading heeft ten opzichte van het hydrofiele deel.

Kauwgumverwijderaar Schoonmaakmiddel speciaal voor het verwijderen vankauwgum.

Kleurensysteem Schoonmaaksysteem waarbij verschillende doeken enemmers in overeenkomstige leuren zijn uitgevoerd, zodat hettoepassingsgebied, zoals sanitair, desinfectie, interieurreini-ging, duidelijk is.

Klamvochtig afnemen Zie stof afnemen.

Page 12: Schoonmaakterminologie - FactoMedia-baseAfvalverzamelwagen Zie vuilverzamelwagen. Afvalzak Ben (meestal) kunststofzak om afval in te verzamelen. Afwasmiddel Een detergent die voor

Schoonmaakterminologie

2010 – www.factomediabase.nl 3136

3136-12

Knijper Zie pers.Knijpspons Een spons die aan een steel is bevestigd, met een mecha-

nisme om de spons uit te kunnen knijpen.Koperpoets Een speciaal schoonmaakmiddel om koper en messing te rei-

nigen en te polijsten.Kristallisatieproduct Een product op zure basis dat wordt gebruikt voor het kristal-

liseren van zowel kalkhoudende vloeren zoals marmer, Soln-hofer, travertin, enz. als kalkhoudende terrazzo.

Kristalliseren 1. Zie kristallisatieproduct.2. Het vormen van kristallen uit een oplossing. In de reini-

gingsbranche wordt de uitdrukking ook gebruikt voorhet bewerken van een marmeren oppervlak met een pro-duct dat speciale fluorides bevat, waardoor het opper-vlak van het marmer wordt verhard en daardoorslijtvaster wordt.

Kruimelzuiger Een kleine handstofzuiger op (oplaadbare) batterij voor hetverwijderen van kleine hoeveelheden stof en vuil.

LLakmoes Indicator waarmee kan worden aangetoond of een oplossing

zuur of alkalisch is. Lakmoes wordt in de reinigingsbranchegebruikt om te controleren of na het strippen van een vloer involdoende mate is gespoeld.

Lamellenborstel Zie jaloezieborstel.Linoleumstripper Een speciaal reinigingsproduct voor linoleum gebruikt voor

het verwijderen van zelfglanswassen en opbouw van vuil.Logen Ander woord voor alkaliën.Lowspeed machine Een eenschijfsmachine die minder die 250 omwentelingen

per minuut maakt.Luchtfilter Een accessoire waarmee de uitblaaslucht van schoonmaak-

machines wordt gezuiverd.

MMaandverband-container

Een gesloten container voor de opvang van damesverband.

Maatbeker Een beker waarin een maatverdeling is aangebracht om op dejuiste wijze te kunnen doseren.

Page 13: Schoonmaakterminologie - FactoMedia-baseAfvalverzamelwagen Zie vuilverzamelwagen. Afvalzak Ben (meestal) kunststofzak om afval in te verzamelen. Afwasmiddel Een detergent die voor

Schoonmaakterminologie

2010 – www.factomediabase.nl 3136

3136-13

Materiaalwagen Zie werkwagen.Meeneemschijf Een schijf die in combinatie met een eenschijfsmachine

wordt gebruikt en waaraan diverse pads kunnen wordenbevestigd.

Meerschijvenmachine Vloerreinigingsmachine geschikt voor aandrijving vanmeerdere schijven.

Mengsproeiapparaat Machine waarin twee vloeistoffen worden gemengd welkevervolgens onder druk van water worden gespoten.

Mengsel Combinatie van twee of meer stoffen. Er zijn homogene enheterogene mengsels. Homogene mengsels hebben op elkpunt dezelfde samenstelling, heterogene niet. Vloeibaremengsels (reinigingsmiddelen bijvoorbeeld) die niet homo-geen zijn, zijn niet stabiel.

Meubelborstel Kleine ronde borstel om meubilair pluisvrij te kunnenmaken.

Microfilter Zie bacteriefilter.Microvezel Een speciaal ontwikkelde synthetische vezel die wordt

gebruikt in de vervaardiging van werkdoeken.Minimop Emmer met mandje waarin een kleine mop kan worden uit-

geperst, geschikt voor het reinigen van kleine vloeropper-vlakken.

Mop Een bundel bijeengehouden katoenen strengen die voorvloerreiniging kan worden gebruikt.

Mophouder Metalen of kunststof houder waarmee een mop aan een steelkan worden bevestigd.

Mopklem Zie mophouder.Moppen Het nat reinigen van een vloer. Het gereedschap bestaat uit

twee emmers (de ene met een zeepoplossing, de andere metspoelwater), een mop aan een mopsteel en een pers.

Mopwas Zie dweilwas.

NNalopen Een beperkte schoonmaak bedoeld om de reinheid op accep-

tabel niveau te houden.Neutrale reiniger Schoonmaakproduct met een pH-waarde die ongeveer 7 is.

Page 14: Schoonmaakterminologie - FactoMedia-baseAfvalverzamelwagen Zie vuilverzamelwagen. Afvalzak Ben (meestal) kunststofzak om afval in te verzamelen. Afwasmiddel Een detergent die voor

Schoonmaakterminologie

2010 – www.factomediabase.nl 3136

3136-14

Neutraliseren Wegnemen van het zure respectievelijk het alkalische karak-ter van een oplossing door toevoeging van basen respectieve-lijk zuren, waardoor de pH in de buurt van de waarde 7 komt.

Nonionogeneoppervlakteactievestoffen (nonionics)

Stoffen die de oppervlaktespanning van een (meestal wate-rige) oplossing beïnvloeden en daardoor een reinigende wer-king hebben. Er is geen interne ladingsverdeling.

Nylon borstel Zie schrobborstel.

OOnderhoudsmiddel Schoonmaakproduct dat reinigt en tegelijkertijd onderhoudt.Onderhoudsproduct Zie onderhoudsmiddel.Ontkalken Verwijderen van kalkaanslag door middel van een zure reini-

ger.Ontsmetten Verwijderen van ongewenste stoffen, zoals micro-organis-

men, toxinen en radioactieve stoffen.Ontsmetten Zie desinfecteren.Opblokken Zie opwrijven.Oplosmiddel In principe elk medium waarin iets kan worden opgelost. In

het dagelijks spraakgebruik wordt de term echter voorname-lijk gebruikt voor organische vloeistoffen, die veelvuldigworden gebruikt om stoffen op te lossen die niet in waterkunnen worden opgelost.

Oplosmiddelenwas Zie terpentinewas.Oppervlakteactievestoffen

Stoffen die de oppervlaktespanning van een oplossing kun-nen doen verminderen. Ze hebben daarom reinigingskracht.

Opwrijfbaaronderhoudsmiddel

Een schoonmaakmiddel dat reinigt en onderhoudt in éénarbeidsgang.Het laat een dun laagje was achter dat opgewreven kan wor-den.

Opwrijfborstel Een borstel waarmee de beschermlaag op een vloer metbehulp van een machine kan worden opgewreven.

Opwrijven Het herstellen van de glans (door opwrijven) van debeschermlaag met behulp van een eenschijfsmachine uitge-rust met een borstel of pad.

Organisch Alles wat van menselijke, dierlijke of plantaardige afkomstis. Vergelijk anorganisch.

Page 15: Schoonmaakterminologie - FactoMedia-baseAfvalverzamelwagen Zie vuilverzamelwagen. Afvalzak Ben (meestal) kunststofzak om afval in te verzamelen. Afwasmiddel Een detergent die voor

Schoonmaakterminologie

2010 – www.factomediabase.nl 3136

3136-15

Overwerpprincipe Systeem in een veegmachine waarbij het vuil door de centri-fugale kracht over de cilindervormige borstel in de vuilop-vang wordt gegooid.

Oxidatie Schoonmaakmethode waarmee vuil wordt verwijderd dooreen chemische reactie met zuurstof.

PPad Een al dan niet grof of fijn dik vlies van synthetisch materi-

aal. Het schurend vermogen kan in het algemeen wordeningeschat door de kleur: hoe donkerder, hoe grover. De struc-tuur (open c.q. gesloten) bepaalt de geschiktheid voor hogeof lage snelheden.

Padhouder Zie meeneemschijf.Papierbak Afvalbak die uitsluitend wordt gebruikt voor de opvang van

papier.Pedaalemmer Een afvalemmer waarvan het deksel met de voet geopend

kan worden.Periodiek onderhoud Schoonmaakonderhoud dat met een frequentie van minder

dan eenmaal per week wordt uitgevoerd. Er wordt onder-scheid gemaakt tussen:– tussenbeurt (tot eenmaal per zes maanden);– eindbeurt (minder dan eenmaal per zes maanden).

Periodiek reinigen Zie periodiek onderhoud.Periodieke schoonmaak Zie periodiek onderhoud.Pers Een apparaat dat op de rolemmer-combinatie wordt geplaatst

voor het uitpersen van de mop.pH In pH wordt uitgedrukt de zuurgraad van een oplossing,

gemeten op een schaal van 0 tot 14 van zuur naar alkalisch,waarbij 7 neutraal is.

pH-papier Een papieren strookje dat verkleurt wanneer het in een vloei-stof wordt ondergedompeld. De mate van verkleuring kan ineen bijgeleverde schaal worden afgelezen en geeft de zuur-graad of alkaliteit aan.

pH-waarde Indicatie van de zure of alkalische sterkte van een oplossing.Plaatselijk moppen Plaatselijke verwijdering van vuil met een uitgeperste mop.Plafondreiniger Een schoonmaakproduct geschikt voor het reinigen van pla-

fonds.

Page 16: Schoonmaakterminologie - FactoMedia-baseAfvalverzamelwagen Zie vuilverzamelwagen. Afvalzak Ben (meestal) kunststofzak om afval in te verzamelen. Afwasmiddel Een detergent die voor

Schoonmaakterminologie

2010 – www.factomediabase.nl 3136

3136-16

Plamuurmes Een handvat voorzien van een breed metalen taps toelopendmes waarmee aangekleefd vuil van krasgevoelige opper-vlakken kan worden verwijderd.

Plumeau Een langwerpige borstel van (meestal synthetische) vezelsdie gebruikt wordt (werd) voor het afstoffen van meubilair.

Poederreiniging ‘Droog’ reinigen van tapijten door middel van een poeder.Het poeder wordt in het tapijt geborsteld en later opgezogen.

Polymeerdispersie Een synthetische beschermlaag die wordt aangebracht opharde vloerbedekkingen om het schoonmaakproces te ver-eenvoudigen.

Polymeeremulsie Zie acryl zelfglanswas.Poriënvuller Een product waarmee de poriën in een harde oppervlakte

worden gevuld om het schoonmaakonderhoud te vereenvou-digen.

RRadiatorborstel Zie bokkenpoot.Radicale stripper Een stripper geschikt om metaalgekoppelde polymeren te

verwijderen, alsmede lagen die volgens de highspeed en ultrahighspeed methoden werden onderhouden. Door de relatiefhoge pH-waarde niet geschikt voor niet-alkalibestendigevloeren zoals linoleum.

Ragebol Een houten of synthetische halve bol aan een lange steel,bezet met natuurlijke of synthetische vezels waarmee spin-nenwebben van wanden en plafonds worden verwijderd.

Randenreiniger Een steel met een borstel of een roterende plaat met een reini-gingspad die wordt gebruikt voor het reinigen van randen.

Reinigings- enonderhoudsproduct

Een product waarmee zowel gereinigd als onderhouden kanworden, voor gebruik op waterbestendige vloeren.

Reformladder Een meestal metalen ladder die in Avorm geplaatst kan wor-den om hoger te kunnen reinigen.

Roestvaststaal reiniger Zie staalpolish.Rolemmer-combinatiedubbel

Een verrijdbaar frame met zwenkwielen waarop tweeemmers zijn geplaatst, een pers en een mop, en die gebruiktwordt voor het nat reinigen van waterbestendige vloeren.

Rolemmer-combinatieenkel

Zoals de dubbele rolemmer-combinatie, maar dan met éénemmer.

Page 17: Schoonmaakterminologie - FactoMedia-baseAfvalverzamelwagen Zie vuilverzamelwagen. Afvalzak Ben (meestal) kunststofzak om afval in te verzamelen. Afwasmiddel Een detergent die voor

Schoonmaakterminologie

2010 – www.factomediabase.nl 3136

3136-17

Rolveger Een met de hand voortbewogen borstelende veger waarbijhet losse vuil in een bak wordt opgevangen.

Ruitenreiniger Zie glasreiniger.

SSanitairdoek Een niet-pluizende doek die gebruikt wordt om in het sanitair

te reinigen. Vaak van een makkelijk te onderscheiden kleur,passend in een kleurensysteem.

Sanitairreiniger Een schoonmaakmiddel geschikt voor het dagelijkse reini-gen van sanitair. De pH-waarde is meestal ongeveer 5, zodathet product kalk verwijdert en opbouw daarvan verhindertc.q. vertraagt.

Schaamschot Een afscheiding tussen urinoirs.Schoon De afwezigheid van zichtbaar en storend vuil.Schoonmaakkwaliteit De graad van schoonmaak.Schoonmaakmethode Een bepaalde wijze van schoonmaken om de vereiste graad

van reinheid te bereiken.Schoonmaak-programma

Een overzicht van schoonmaakhandelingen, met frequen-ties, opgesteld om een bepaalde schoonmaakkwaliteit tekunnen realiseren.

Schoonmaaksysteem Een systeem van werken, waarbij door het gebruik vanbepaalde methoden, frequenties en producten de vereistegraad van schoonmaak kan worden gerealiseerd.

Schoonmaken Het verwijderen van (aangekleefd) vuil en andere verontrei-nigingen die storend en/of schadelijk zijn voor mens en/ofdier, materialen en omgeving.

Schoonwatertank Een reservoir voor vloeistoffen die tijdens schoonmakenworden gebruikt.

Schoonloopzone Een stuk van de entree van een gebouw met voorzieningenwaar de schoenen schoon ‘gelopen’ worden, zodat het vuilniet in het gebouw komt.

Schraper Een houder met al dan niet verwisselbaar mesje, gebruiktvoor verwijdering van sterk aangekleefd vuil van ruiten.

Schrobben Nat reinigen met een detergent en een schrobborstel of reini-gingspad. Voor schrobben met de hand wordt een luiwagen,‘doodle bug’ of randenreiniger gebruikt.

Page 18: Schoonmaakterminologie - FactoMedia-baseAfvalverzamelwagen Zie vuilverzamelwagen. Afvalzak Ben (meestal) kunststofzak om afval in te verzamelen. Afwasmiddel Een detergent die voor

Schoonmaakterminologie

2010 – www.factomediabase.nl 3136

3136-18

Schrobborstel Een accessoire voor de eenschijfsmachine, meestal bezetmet nylon borstels. Deze borstel wordt gebruikt voor hetschrobben van oneven vloeroppervlakken en voor stenenvloeren.

Schrobmachine Zie eenschijfsmachine.Schrobzuigmachine Een schoonmaakmachine die een combinatie vormt van een

een- of meerschijfsmachine en een waterzuiger. De machineis eveneens voorzien van een schoonwater- en een vuilwater-tank. De aandrijving kan door middel van elektriciteit meteen kabel of door middel van batterijen geschieden.

Schuim Toestand waarbij lucht gedispergeerd is in water.Schuimdoder Zie antischuimvloeistof.Schuimreiniger Een reinigingsmiddel waarmee stabiel schuim kan worden

gevormd voor reiniging van muren, plafonds, sanitair, appa-ratuur, tapijten of bekleding.

Schuimreiniging Schoonmaakmethode van muren, plafonds, enz. met behulpvan schuimreiniger.

Schuurmiddel Een poeder of een vloeistof die een schurende werking heeft.Schuurspons Een spons die aan één zijde voorzien is van padmateriaal.

Afhankelijk van de toepassing zal de kleur van de pad ver-schillen.

Separatieglas Een glazen wand of glazen vlakken in een wand die een com-plete of gedeeltelijke scheiding van ruimten veroorzaakt/ver-oorzaken.

Separatiewand Een scheidingswand in een ruimte.Sequestreermiddel Stof die in staat is calcium- en magnesiumionen te binden en

daardoor de hardheid van water op te heffen.Shamponeren Nat reinigen van tapijten of gestoffeerd meubilair met behulp

van een speciale shampoo.Shamponeerborstel Hulpstuk voor de eenschijfsmachine. Deze borstel is uitslui-

tend geschikt voor shamponeren.Shampoo Een detergent geschikt voor tapijtreiniging en reiniging van

andere textiele oppervlakken die in de vorm van schuimwordt gebruikt. Het schuim kristalliseert tijdens het droog-proces. Het ingekapselde vuil wordt na droging opgezogenmet een stofzuiger.

Page 19: Schoonmaakterminologie - FactoMedia-baseAfvalverzamelwagen Zie vuilverzamelwagen. Afvalzak Ben (meestal) kunststofzak om afval in te verzamelen. Afwasmiddel Een detergent die voor

Schoonmaakterminologie

2010 – www.factomediabase.nl 3136

3136-19

SI-stelsel van eenheden Internationaal vastgesteld en als zodanig vrijwel algemeengeaccepteerd systeem van eenheden van fysische groothe-den.

Slijpen Egaliseren en polijsten van een hard oppervlak.Slijpnet Een net dat onder een eenschijfsmachine wordt gebruikt om

bijvoorbeeld parketvloeren mee te schuren.Smeltwas Een geconcentreerde harde, smeltbare was die gebruikt

wordt voor verzegelde en onverzegelde vloeren, linoleum,kurk en houtcement.

Sopdoek Zie interieurdoek.Spaanse mopemmer Zie minimop.Spoelen Met schoon water nabehandelen van een oppervlakte om res-

ten van reinigingsmiddel en vuil te verwijderen.Spons Poreus materiaal van natuurlijke of synthetische oorsprong

waarmee vocht kan worden opgenomen.Sponsdoek Dunne, sponsachtige doek voor aanbrengen en verwijderen

van vloeistof.Sponspad Zie schuurspons.Sprayemulsie Een emulsie die gebruikt wordt in de reinigings- en onder-

houdsmethode.Sprayen Zie spraymethode.Sprayflacon Zie sproeiflacon.Spraymethode Een vloeronderhoudssysteem met een spraymiddel waar-

door de vloer wordt schoongemaakt en onderhouden.Spraypad Zie pad.Sprayreiniger Een detergent die in de spraymethode wordt gebruikt.Spraywas Zie sprayemulsie.Sproeidesinfectie Procédé waarbij men door middel van een sproeiapparaat

oppervlakken met een desinfectiemiddel besproeit. Voorsnelle desinfecties worden meestal alcoholische desinfectie-middelen gebruikt.

Sproei-extractie-machine

Tapijtreinigingsmachine gebruikt voor de sproei-extractie-methode.

Page 20: Schoonmaakterminologie - FactoMedia-baseAfvalverzamelwagen Zie vuilverzamelwagen. Afvalzak Ben (meestal) kunststofzak om afval in te verzamelen. Afwasmiddel Een detergent die voor

Schoonmaakterminologie

2010 – www.factomediabase.nl 3136

3136-20

Sproei-extractie-methode

Een schoonmaakmethode (al dan niet in combinatie met eendetergent) waarbij water in het tapijt wordt gesproeid en ver-volgens, tezamen met het losgeweekte vuil, weer wordtopgezogen.

Sproeiflacon Een flacon voorzien van een sproeimondstuk waarmee hand-matig een gebruiksklare oplossing van een reinigingsmiddelkan worden gedoseerd bij de sproeimethode.

Sproeilans Een metalen buis met handvat en sproeikop voor het verne-velen van vloeistoffen.

Staalpolish Een reinigingsmiddel dat geschikt is voor roestvaststalenafwerkmaterialen.

Steekmes Zie plamuurmes.Steelklem Een klem voor het bevestigen van een steel onder andere aan

een bezem.Steelpad Een steel met een borstel of een draaibare vloerplaat waaron-

der een pad kan worden bevestigd voor het reinigen van ran-den en hoeken.

Stof afnemen Verwijderen van stof van interieur en oppervlakken, al danniet klamvochtig.

Stofblik Een metalen of synthetische opvangplaat voor stof en losvuil, gebruikt in combinatie met een stoffer.

Stofblikprincipe Een veegmachine waar de vuilopvang voor de cilindervor-mige borstel is geplaatst, overeenkomstig het stoffer-en-blik-principe.

Stofdoek Zie interieurdoek.Stoffer (blik) Een kort handvat met natuurlijke of synthetische vezels voor

het opvegen van stof en los vuil.Stofwisapparaat 1. Een frame met (meestal) een kruiskoppeling waarop een

zwabberhoes kan worden bevestigd.2. Een plaat met (meestal) een kruiskoppeling waaronderstofwisdoeken kunnen worden bevestigd.

Stofwisdoek Reinigingsdoek die aan een stofwisapparaat wordt beves-tigd.

Stofwismethode Een stofbindende methode om stof en losse vervuiling vanharde vloeren te verwijderen waarbij speciale doeken wor-den gebruikt.

Stofwissen Zie wissen.

Page 21: Schoonmaakterminologie - FactoMedia-baseAfvalverzamelwagen Zie vuilverzamelwagen. Afvalzak Ben (meestal) kunststofzak om afval in te verzamelen. Afwasmiddel Een detergent die voor

Schoonmaakterminologie

2010 – www.factomediabase.nl 3136

3136-21

Stofzak Een zak van katoen of papier waarin stof en vuil wordenopgevangen.

Stofzuigen Het verwijderen van stof van tapijten, gestoffeerd meubilair,wanden, gordijnen en ventilatieroosters met een stofzuiger.

Stofzuiger Een machine waarmee los stof en vuil opgezogen kunnenworden.

Stoomreiniger Een elektrisch apparaat dat water tot stoom verhit. De stoomheeft een reinigend effect op de materialen.

Stoominjectie-extractie-reiniger

Een machine waarmee stoom wordt geproduceerd door mid-del van elektrische verwarming. Deze stoom wordt gebruiktvoor het reinigen van daarvoor geschikte oppervlakken. Hetlosgemaakte vuil wordt tezamen met de vloeistofrestenopgezogen.

Straatbezem Een bezem voor gebruik buitenshuis. Stripper Een detergent voor het verwijderen van oude beschermlagen

die op vloeren zijn aangebracht.Strippen Het verwijderen van oude beschermlagen van de vloer.Surfactants Andere (van Engelse herkomst) benaming voor oppervlak-

teactieve stoffen.Synthetisch reinigingsmiddel

Een detergent op basis van synthetische grondstoffen.

TTapijtborstel Een borstel met harde of zachte vezels speciaal ontworpen

voor tapijtreiniging.Tapijtreiniger Een reinigingsmiddel geschikt om verschillende soorten vuil

van het tapijt te verwijderen; de pH-waarde is meestal lichtalkalisch.

Tapijtreinigingspoeder Poeder dat gebruikt wordt bij het ‘droog’ reinigen van tapij-ten. Het poeder is meestal geïmpregneerd zodat het vuilbin-dende eigenschappen heeft.

Tapijtshampoo Een reinigingsmiddel geschikt voor het reinigen van tapijten.Door de neutrale pH (6,5-7) ook geschikt voor het reinigenvan tapijten van natuurlijke vezels.

Telescopisch handvat Een uitschuifbaar handvat waaraan een wisser kan wordenbevestigd.

Telescoopsteel Zie telescopisch handvat.

Page 22: Schoonmaakterminologie - FactoMedia-baseAfvalverzamelwagen Zie vuilverzamelwagen. Afvalzak Ben (meestal) kunststofzak om afval in te verzamelen. Afwasmiddel Een detergent die voor

Schoonmaakterminologie

2010 – www.factomediabase.nl 3136

3136-22

Tensiden Andere (uit het Duits afkomstige) benaming voor oppervlak-teactieve stoffen.

Terpentinewas Beschermingsmiddel voor houten vloeren op terpentineba-sis.

Tippend zuigen Zie bijtippen.Toiletborstel Een ronde borstel die voor het reinigen van het toilet wordt

gebruikt.Toiletpomp Een handpomp waarmee water uit toilet, urinoir of

schrobputje kan worden gepompt.Topcoaten Zie toplaag aanbrengen.Toplaag aanbrengen Het aanbrengen van een toplaag, al dan niet nadat de oude

toplaag door topstrippen is verwijderd.Topspeed machine Een eenschijfsmachine die meer dan 2.000 omwentelingen

per minuut maakt.Topstrippen Verwijderen van de toplaag van een beschermlaag met

behulp van een speciale detergent.Tussenbeurt Zie periodiek onderhoud.Tussenreiniging Zie periodiek onderhoud.

UUitstoten van matten Vuil verwijderen uit ruwharige matten of rubber ringmatten

door het maken van stotende bewegingen.Uitwrijfborstel Zie opwrijfborstel.Uitwrijfpad Zie pad.Uitwrijven Zie opwrijven.Ultrahighspeed machine

Een eenschijfsmachine die tussen 1.000 en 2.000 omwente-lingen per minuut kan maken.

Ultrasone trillingen Geluidsgolven met een frequentie van meer dan 16.000 Hz(Herz = aantal trillingen per seconde). Deze frequentie ligtboven het hoorbare gebied, dat loopt van 16 tot 16.000 Hz.Ultrasone trillingen zijn zeer energierijk. Om deze redenworden ze gebruikt als reinigingstechniek, waarbij door eenbak met reinigingsvloeistof ultrasone trillingen wordengestuurd, waardoor allerlei soorten moeilijk bereikbare ver-ontreiniging kunnen worden verwijderd uit bijvoorbeeld tex-tiel of glaswerk. Ook voor reiniging van jaloezieën wordt deultrasoontechniek veelvuldig ingezet.

Page 23: Schoonmaakterminologie - FactoMedia-baseAfvalverzamelwagen Zie vuilverzamelwagen. Afvalzak Ben (meestal) kunststofzak om afval in te verzamelen. Afwasmiddel Een detergent die voor

Schoonmaakterminologie

2010 – www.factomediabase.nl 3136

3136-23

Universeelzuiger Een gecombineerde machine waarmee zowel nat als droogvuil kan worden opgezogen.

VVacuüm Luchtledigheid. In de praktijk wordt het begrip ook gebruikt

om onderdruk aan te geven. Hiervan wordt gebruikgemaaktbij een stofzuiger.

Vaste zuigmond Een zuigmond die aan de voorzijde van een stof- en waterzui-ger is gemonteerd.

Veegzuigmachine Een machine voorzien van roterende borstels en een zuigeen-heid waarmee los vuil van de vloer wordt verwijderd.

Veegpoeder Poeder met stofbindende eigenschappen.Vegen Verzamelen van los vuil en stof.Veger Zie bezem.Vensterreiniger Zie glasreiniger.Vernevelapparatuur Zie sproeiflacon.Verzegelen Het aanbrengen van een afwerklaagje op een poreuze vloer,

zodanig dat de poriën zijn gevuld.Vetzure zepen Oppervlakteactieve stoffen, behorende tot de groep van de

anionogene oppervlakteactieve stoffen. Het zijn natrium-,kalium- of ammoniumzouten van vetzuren.

VIB Afkorting voor Veiligheids Informatie Blad.Vingertastenverwijderen

Het verwijderen van vinger- en handafdrukken op afwerk-materialen en meubilair.

Vlakmop Een vlakke mop van katoenen of synthetisch materiaal voorhet schoonmaken en drogen van waterbestendige vloeren.

Vlakmop-combinatieenkel

Een verrijdbaar onderstel met een emmer en een moppers.

Vlakmop-combinatiedubbel

Een verrijdbaar onderstel met twee emmers en een moppers.

Vlakmophouder Een metalen of synthetische plaat met een kruiskoppelingwaaraan een vlakmop kan worden bevestigd.

Vlakmoppenenkelvoudig

Schoonmaakmethode voor waterbestendige vloeren waarbijmet een uitgeperste mop aangekleefd vuil van de vloer wordtverwijderd.

Page 24: Schoonmaakterminologie - FactoMedia-baseAfvalverzamelwagen Zie vuilverzamelwagen. Afvalzak Ben (meestal) kunststofzak om afval in te verzamelen. Afwasmiddel Een detergent die voor

Schoonmaakterminologie

2010 – www.factomediabase.nl 3136

3136-24

Vlakmoppen dubbel Schoonmaakmethode voor waterbestendige vloeren waarbijde vloer eerst nat wordt gemaakt en vervolgens met een uit-geperste mop licht aangekleefd vuil en water worden opge-nomen.

Vlekkenborstel Handborstel voor het verwijderen van vlekken.Vlekverwijdering Plaatselijk verwijderen van vlekken van deuren, muren en

inventaris.Vliesdoek Zie stofwisdoek.Vloeistoftank Een ingebouwde of opgebouwde accessoire waaruit een

oplossing van een detergent kan worden gedoseerd tijdensschoonmaken.

Vloer opwrijven Zie opwrijven.Vloerafwerking Product of materiaal waarmee de ondervloer is afgewerkt.Vloermop Zie mop.Vloer schrobben Zie schrobben.Vloerstripper Zie stripper.Vloertrekker Een steel met een houder voorzien van een rubber strip waar-

mee de vloer drooggetrokken kan worden.Vlottersysteem Een drijver van synthetisch materiaal die voorkomt dat in

tanks of reservoirs een bepaalde grens wordt overschreden.Vochtig afnemen Zie stof afnemen.Vochtwisdoek Zie stofwisdoek.Vuilsluis Een stuk van de entree van een gebouw met voorzieningen

waar de schoenen schoon ‘gelopen’ worden, zodat het vuilniet het in gebouw komt.

Vuilverzamelwagen Een metalen frame waaraan één of meer afvalzakken zijnopgehangen.

Vuilwatertank Een reservoir in schoonmaakmachines waarin vuil waterwordt opgevangen.

WWap Zie mop.Wappen Zie moppen.

Page 25: Schoonmaakterminologie - FactoMedia-baseAfvalverzamelwagen Zie vuilverzamelwagen. Afvalzak Ben (meestal) kunststofzak om afval in te verzamelen. Afwasmiddel Een detergent die voor

Schoonmaakterminologie

2010 – www.factomediabase.nl 3136

3136-25

Wasemulsies Emulsies van wassen in water. Deze groep van productenwordt, naast de poly meerdispersies, veelvuldig gebruiktvoor het onderhoud van harde, watervaste vloeren. Eenwasemulsie is, in tegenstelling tot een polymeerdispersie,steeds weer opwrijfbaar. Voor watergevoelige vloeren wor-den producten gebruikt waarbij wassen opgelost zijn in orga-nische oplosmiddelen.

Wasmop Mop, gebruikt voor het aanbrengen van een waslaag.Was op terpentinebasis Een beschermende was op basis van terpentine die gebruikt

wordt voor het behandelen van onverzegelde vloeren.Wasverdeler Een apparaat waarmee was over de vloer kan worden ver-

deeld.Wassen Vetachtige verbindingen, bestaande uit tamelijk grote mole-

culen. Ze kunnen van plantaardige, dierlijke of minerale oor-sprong zijn. Ook bestaan er synthetische stoffen(polyethyleenwas) die vanwege hun uiterlijk en karakter totde wassen worden gerekend, maar chemisch eigenlijk tot depolymeren behoren. Wassen hebben in de reinigingsbrancheeen beschermende functie voor waterbestendige en waterge-voelige oppervlakken.

Waterdruk Zie bar.Waterglas Andere benaming voor natriumsilicaat.Waterhardheid Getal waarin de hoeveelheid kalk die in het water overblijft,

wordt uitgedrukt.Watertank Zie vloeistoftank.Waterzuiger Een zuigmachine geschikt om vloeistof op te zuigen. Voor-

zien van een stoffilter kan het apparaat ook als (indus-trie)stofzuiger worden gebruikt.

Wc-borstel Zie toiletborstel.Wegwerpdoek Een doek voor eenmalig gebruik.Werkdoekje Een textieldoekje gebruikt voor zowel nat als droog schoon-

maken.Werkwagen Een wagen waarop alle voor de schoonmaak noodzakelijke

materialen en gereedschappen kunnen worden aangebrachten vervoerd.

Wisdoekhouder Zie stofwisapparaat.

Page 26: Schoonmaakterminologie - FactoMedia-baseAfvalverzamelwagen Zie vuilverzamelwagen. Afvalzak Ben (meestal) kunststofzak om afval in te verzamelen. Afwasmiddel Een detergent die voor

Schoonmaakterminologie

2010 – www.factomediabase.nl 3136

3136-26

Wissen Een zeer efficiënte methode om los vuil en stof van hardevloeren te verwijderen, waarbij disposable doekjes of reus-able klamvochtige gaasdoekjes worden gebruikt.

Wiswas Zie dweilwas.Wrijf borstel Zie opwrijfborstel.Wrijven Zie opwrijven.Wringmop Een steel met mop waaraan een wringmechanisme is beves-

tigd.

ZZaalveger Een bezem voorzien van zachte vezels.Zachte vloer Vloer met een textiele bedekking.Zeem(leer) Een sterk absorberend materiaal, vaak van dierlijke huid,

gebruikt voor het drogen van gladde oppervlakken.Zeepautomaat Zie zeepdispenser.Zeepdispenser Een apparaat waarmee een bepaalde hoeveelheid zeep kan

worden gedoseerd.Zeepfilmmethode Reinigings- en onderhoudsmethode waarbij een dun laagje

zeep op de vloer achterblijft na droging.Zelfglansemulsie Zie zelfglanswas.Zelfglanswas Emulsie die op harde vloeren wordt aangebracht en die na

droging glans vertoont zonder te zijn opgewreven.Zepen Zouten van vetzuren. In de reinigingsbranche is het belang

van zepen sterk teruggelopen door de ontwikkeling vanandere oppervlakteactieve stoffen die de nadelen van zepenniet hebben.

Zuigmond Een accessoire bij water- en stofzuigers voorzien van eenborstel en/of strip.

Zuigslang Flexibele slang tussen zuigbuis en zuigaggregaat.Zuigstrip Een rubber of kunststof strip gebruikt in de zuigmond van

waterzuigers.Zure reiniger Een reiniger waarmee kalk, roest en sommige andere vlek-

ken kunnen worden verwijderd.

Page 27: Schoonmaakterminologie - FactoMedia-baseAfvalverzamelwagen Zie vuilverzamelwagen. Afvalzak Ben (meestal) kunststofzak om afval in te verzamelen. Afwasmiddel Een detergent die voor

2010 – www.factomediabase.nl 3136

3136-27

Zuren Verbindingen van waterstof met een negatief ion (anion). Ineen waterige oplossing vormen zich waterstofionen (H+,eigenlijk H3O+). In contact met basen (alkaliën) vormt zicheen zout en water. Zie ook alkaliën, base(n).

Zuurgraad Zie pH-waarde.Zwabberframe Zie stofwisapparaat.Zwabberhoes Een hoes voorzien van langharige katoenen of synthetische

vezels, die bevestigd kan worden aan een stofwisapparaat.