11
893 jungregatis omnibus in ecclesia, benediclionem acci- A (lianl. Eodemquc modo hebdomadarius, vel quilibet revtmi dispensalores; sed dum pro necessitate aliqua inonasteriidiriguniur, duo fraires spirilualesac pro- baiissimi eliganiur. Adolesrentuli autem vel nuper conversi a lali minislerio removeudi sunt, ne autin- lirina ;i ias carnis desiderio pollualur, ant rudiscon- vorsatio ad saeculi desiderium reverlalur. 3. Monaclius, dum ad.aliquod nionaslerium mitte- (nr visilandum, qnandiu cum eis fuerit, ad quos de- siii.aiusesl, ita euin ibi oportet vivcre, siciitreliqoum f.u iuin sanctorum viriet, propler scandaluui, scilicet, cl pttrluibationem inlirmoruni. CAPUT XXIV. DC (tcftinciis. i. Transcuntibus de liac luce fratribus, antequam B tepeliiotur, pro diniittcndis eoruin peccatis, sacrifi- dnrii, vel qwumliliet rerv.ni dispentatores, sive dum promvveniur, sive dum recedunt. Propter neceuilatem aliquant monaiterii duo (nitres spiriluales comprobatis- simi eligantur, qui ad urbem, ret ad possessionein (vil- lain, rnrtem) mittaniur. Adolesceniuli autem , elc. Menardus vebenienter lauJal has iustilutiones, seu regulas. AREV. CAP. xxiv. N. De more auiiquo oflerendisacrifi- cium pro mortuis, sive de igue purgatorio ex inente Isidpii vide Isidoriuiia, cup. 25, n. 17 et 18, et not. ad lib. de Ordinecreaiurarum, c. H, u. 13. Menardus, pag. 217, inulia in bane senientianicongeril exsant-to Auguslino, Ca-osiano, voncilio Bracaiensi, Aureiia- jiensi, Vasensi i et n, etc. Ilecensel alios auctores qui prxter exsequias in die obiius nieminere di i ter- lii, septimi, nom, irigesiini et qiiadraiiesimi. Pi sete- rea beauis ^Egil, abliag Fulileusis, quod in Gimcordia re^iilanun, loc. cit., nolalur, iustituil ut prol ratribus ddnnriis annlvvrsariu; pi-eres et uiissau quolamiisilie saucii !giiaiiimartyrisa5!ereUir.Saiictus Hugo, abbas C Cluiiiaceusis idem staluit lion feriu quinta post octa- vas Peiilecustes. Alii aliuin diem desi^narunt. AREV. 5. El majors pneceptu Palrnm per omnia oiiserven- tur, Golli.,sed nun convonil cum pra?faiione. (JUIAL Ibid. In Concordia regiilarum, m major um pnuie- pla patruni, quod Menardo quoque displicuil. 1 dSt hoc uliiiimin capui in iioiiuullis Mss. adjicilur caput EPISTOLA PRIM A. 894 ciuni Domino offeratur. Corpora 556 fralruin u"o sepelieuda sunt loeo, ul quos viveules cliarilatis te- nuil nnitis, morienles uinis locus ampleetaiur. 2. Pro spiritibus defunctorum altera die postPen- tecosieu sacriflcium Domino offeralur, ut beat* vitae participes facti, purga tiores corpora sua indieresur- rectionisaccipiant 5. ll;c igitvir, o servi Dei, el milites Christ!, con- tempiores mundi, ita vobis cuslodienda volumus, ut niajoi a praecepta poiius servetis. Susoipile igitur in ter ilia ct bane admimitionem noslrain, buniili corde cusludu nies quae dicimus, libenter sumeiites quoil dispensamus; qualenus el vobis de fructu operis sit gloria, et noliis pro ipsa admonitiouc postulata pro- venial veuia. Deus autem oiunipotens custodial vos in omnibus bouis, utqiiomodocoeiiii, sic et conlirinel gratiam suam in vobis. Amen. aliud De regula devotarum, de quo egi in Isidorianis, cap. 71, n. 28 et seqq. lla autem se balicl. Senlentia de regula devotarum. i Nemo ad eas vadalvisilnmlas, nisi qui babet ibi mairem, vel soiorem, aut flliaiu, et propioquas, et consobrinas, sive mairem filinrum suorum. Si autem necessiias fue.ril ut videant eas, ut antequam remmtiarent saecuio, el inirareni in mn- nasterio, palerna eis debetur aiictoritas, aut aliqua causa manifestoes!, mittent cum IMS probate virum aetatis, ac vitae, videbuui eas, et pariler reverientur. Nemo vadat ad illas, ni-;i (]nos supra diximus. Si eas videre voluerint, primuin 1 aciant mint ari patri mo- nasierii, et ille millet adseniores, qui adiniiiislerium viriginum delegali sunt. Qui occurreui eis, et cum ip- sis videbunt, qnas necesse li buerint, cum omni dis- cipliua et timore Dei. Cuin<|ue eas viderint, non eis loqueutur de rebus ssecularibus. Quieunque de bis maiidatis pnelerierit, absque ulla relraciaiione negli- geutiai, atijue contempius agct pulilice poeniteiuiani, ul possidere vjleaiiiusregnacueim-um.* Furie, (iossi- dere valeul reqna caehrum. in Isidorianis eliam. loc. cil., di\i, in iioiiuullis Mss. post caput reguku devo tarum adili conslilulioiicm il concilii 11 Hispalensis, cui Isi.iorus pr:i ( uil, quae cstrfe monasteriis ciryiman, ul a monueliii tueiintur, ellegi polest in ipso concilio descript in Ap[iendice 4, ad Uidoriana, pag. 5-25, ac propterea buc loco prasienniuitur. AREV. SANGTI ISIDORI HISPALENSIS EP1SCOPI EPISTOLyE. EPISTOLA PKIMA. ISlDOIil LKLDKl- REDO EP1SCOPO, 557 Domino moo Dei servo Leudelredo episcopo Isldomi. D quod optalam salulem tuam earnhi relatu cognovi , de iis autem qua; in conseqtienlibus iiisiuuare eloijuii tui sermo slinluit, gratias ago Deo, quod solliciuidi- nem offn ii pastoralis impendis, rl qualiier ecclesia- 1. Perlectis saHCiiiatis luae litleris, gavisus sum stica oflicia ordinentur perquiris. Et licet omnia miina sit Isidori. Helegendi etiam sunt libri Oflicio- rum saiK-ti Isldofi.qui Uieode i arjjumenioversaiiiur. Episiolas, nt uxsianiin Editionc (irialiaua, i|iiam se- quiinur, lolh gil, iioiisqun noiiimllis illlisiravit vir in piimis dO( uis Joannes Uaplisia I erez. AREV EPIST. i. N. \. Ciiaiur a Graiiano, dist. 2S. Pro fraterno, al. paleniu. PKUKZ. Ibid. Mulla ,|iia: ail li.nic, epistidam illustrandam perlinere possunt, explicala jam sum in Isidorianis, cap. 75, num. 5 el seqq., uni etiam suspiciones quo- rumdam exposui, qui dubitarunl an epialola bxc ge-

SANGTI - Documenta Catholica Omnia · 2009. 9. 30. · 897 KPISTOLA 111. 898 lion valet, ennui) excessus nd agniiionem cpiscopi Ate constituam (Malik, xxv, 21). Qui vero adhuc suli

  • Upload
    others

  • View
    4

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: SANGTI - Documenta Catholica Omnia · 2009. 9. 30. · 897 KPISTOLA 111. 898 lion valet, ennui) excessus nd agniiionem cpiscopi Ate constituam (Malik, xxv, 21). Qui vero adhuc suli

893

jungregatis omnibus in ecclesia, benediclionem acci- A(lianl. Eodemquc modo hebdomadarius, vel quilibet

revtmi dispensalores; sed dum pro necessitate aliqua

inonasteriidiriguniur, duo fraires spirilualesac pro-

baiissimi eliganiur. Adolesrentuli autem vel nuper

conversi a lali minislerio removeudi sunt, ne autin-

lirina ;i ias carnis desiderio pollualur, ant rudiscon-

vorsatio ad saeculi desiderium reverlalur.

3. Monaclius, dum ad.aliquod nionaslerium mitte-

(nr visilandum, qnandiu cum eis fuerit, ad quos de-

siii.aiusesl, ita euin ibi oportet vivcre, siciitreliqoum

f.u iuin sanctorum viriet, propler scandaluui, scilicet,

cl pttrluibationem inlirmoruni.

CAPUT XXIV.

DC(tcftinciis.

i. Transcuntibus de liac luce fratribus, antequam Btepeliiotur, pro diniittcndis eoruin peccatis, sacrifi-

dnrii, vel qwumliliet rerv.ni dispentatores, sive dumpromvveniur, sive dum recedunt. Propter neceuilatem

aliquant monaiterii duo (nitres spiriluales comprobatis-simi eligantur, qui ad urbem, ret ad possessionein (vil-

lain, rnrtem) mittaniur. Adolesceniuli autem , elc.

Menardus vebenienter lauJal has iustilutiones, seu

regulas. AREV.CAP. xxiv. N. ->. De more auiiquo oflerendisacrifi-

cium pro mortuis, sive de igue purgatorio ex inente

Isidpiivide Isidoriuiia, cup. 25, n. 17 et 18, et not.

ad lib. de Ordinecreaiurarum, c. H, u. 13. Menardus,pag. 217, inulia in bane senientianicongeril exsant-to

Auguslino, Ca-osiano, voncilio Bracaiensi, Aureiia-

jiensi, Vasensi i et n, etc. Ilecensel alios auctores

qui prxter exsequias in die obiius nieminere di i ter-

lii, septimi, nom, irigesiini et qiiadraiiesimi. Pi sete-

rea beauis ^Egil, abliag Fulileusis, quod in Gimcordia

re^iilanun, loc. cit., nolalur, iustituil ut prol ratribus

ddnnriis annlvvrsariu; pi-eres et uiissau quolamiisiliesaucii !giiaiiimartyrisa5!ereUir.Saiictus Hugo, abbas CCluiiiaceusis idem staluit lion feriu quinta post octa-vas Peiilecustes. Alii aliuin diem desi^narunt. AREV.

5. El majors pneceptu Palrnm per omnia oiiserven-

tur, Golli.,sed nun convonil cum pra?faiione. (JUIAL

Ibid. In Concordia regiilarum, m majorum pnuie-pla patruni, quod Menardo quoque displicuil. 1 dSt

hoc uliiiimin capui in iioiiuullis Mss. adjicilur caput

EPISTOLA PRIM A. 894

ciuni Domino offeratur. Corpora 556 fralruin u "o

sepelieuda sunt loeo, ul quos viveules cliarilatis te-

nuil nnitis, morienles uinis locus ampleetaiur.

2. Pro spiritibus defunctorum altera die postPen-tecosieu sacriflcium Domino offeralur, ut beat* vitae

participes facti, purga tiores corpora sua indieresur-

rectionisaccipiant

5. ll;c igitvir, o servi Dei, el milites Christ!, con-

tempiores mundi, ita vobis cuslodienda volumus, ut

niajoi a praecepta poiius servetis. Susoipile igitur in

ter ilia ct bane admimitionem noslrain, buniili corde

cusludu nies quae dicimus, libenter sumeiites quoil

dispensamus; qualenus el vobis de fructu operis sit

gloria, et noliis pro ipsa admonitiouc postulata pro-

venial veuia. Deus autem oiunipotens custodial vos

in omnibus bouis, utqiiomodocoeiiii, sic et conlirinel

gratiam suam in vobis. Amen.

aliud De regula devotarum, de quo egi in Isidorianis,

cap. 71, n. 28 et seqq. lla autem se balicl. Senlentiade regula devotarum. i Nemo ad eas vadalvisilnmlas,nisi qui babet ibi mairem, vel soiorem, aut flliaiu,

et propioquas, et consobrinas, sive mairem filinrum

suorum. Si autem necessiias fue.ril ut videant eas, ut

antequam remmtiarent saecuio, el inirareni in mn-nasterio, palerna eis debetur aiictoritas, aut aliquacausa manifestoes!, mittent cum IMS probate virum

aetatis, ac vitae, videbuui eas, et pariler reverientur.

Nemo vadat ad illas, ni-;i (]nos supra diximus. Si eas

videre voluerint, primuin 1 aciant mint ari patri mo-

nasierii, et ille millet adseniores, qui adiniiiislerium

viriginum delegali sunt. Qui occurreui eis, et cum ip-

sis videbunt, qnas necesse li buerint, cum omni dis-

cipliua et timore Dei. Cuin<|ueeas viderint, non eis

loqueutur de rebus ssecularibus. Quieunque de bis

maiidatis pnelerierit, absque ulla relraciaiione negli-

geutiai, atijue contempius agct pulilice poeniteiuiani,ul possidere vjleaiiiusregnacueim-um.* Furie, (iossi-

dere valeul reqna caehrum. in Isidorianis eliam. loc.

cil., di\i, in iioiiuullis Mss. post caput reguku devo

tarum adili conslilulioiicm il concilii 11 Hispalensis,cui Isi.iorus pr:i ( uil, quae cstrfe monasteriis ciryiman,ul a monueliii tueiintur, ellegi polest in ipso concilio

descript : in Ap[iendice 4, ad Uidoriana, pag. 5-25,

ac propterea buc loco prasienniuitur. AREV.

SANGTI ISIDORIHISPALENSIS EP1SCOPI

EPISTOLyE.EPISTOLA PKIMA.

ISlDOIil LKLDKl- REDO EP1SCOPO,

557 Domino moo Dei servo Leudelredo episcopoIsldomi.

D quod optalam salulem tuam earnhi relatu cognovi ,

de iis autem qua; in conseqtienlibus iiisiuuare eloijuii

tui sermo slinluit, gratias ago Deo, quod solliciuidi-

nem offn ii pastoralis impendis, rl qualiier ecclesia-

1. Perlectis saHCiiiatis luae litleris, gavisus sum stica oflicia ordinentur perquiris. Et licet omnia

miina sit Isidori. Helegendi etiam sunt libri Oflicio-

rum saiK-ti Isldofi.qui Uieode i

1

arjjumenioversaiiiur.

Episiolas, nt uxsianiin Editionc (irialiaua, i|iiam se-

quiinur, lolh gil, iioiisqun noiiimllis illlisiravit vir in

piimis dO( uis Joannes Uaplisia I erez. AREV

EPIST. i. N. \. Ciiaiur a Graiiano, dist. 2S. Profraterno, al. paleniu. PKUKZ.

Ibid. Mulla ,|iia: ail li.nic, epistidam illustrandam

perlinere possunt, explicala jam sum in Isidorianis,

cap. 75, num. 5 el seqq., uni etiam suspiciones quo-rumdam exposui, qui dubitarunl an epialola bxc ge-

Page 2: SANGTI - Documenta Catholica Omnia · 2009. 9. 30. · 897 KPISTOLA 111. 898 lion valet, ennui) excessus nd agniiionem cpiscopi Ate constituam (Malik, xxv, 21). Qui vero adhuc suli

895 S. ISIDOR1 HISPALENSIS EPISCOPI 896

prudentiaj vestrse sint cognila, tamen quia affeclu A "nciio aliaris, confectio chrismatis, ipse prsedicta

oflicia et ordines ecclesiasticos constituit, ipse sa-

cras virgines benedicit; et dum praesit unusquisquein singulis, hie tamen est in cunctis. Hi sunt ordines

et rnmisteria clericorum , qua>tamen auctoriiate

ponlilicali 559 m archidiaconi cura, el primiccrii,

ac lliesaurarii solliciludine dividunlur.

11. Archidiaconus eoim imperal subdianonibtis el

Leviiis, ad quern ista ininisteria pertinent : ordinatio

vesiiendi altaris a Leviiis, cura inceusi, et sacriflcii

deferendi ad altare, cura subdiaconorum de subin-

leiendis ad aitare in sacrilicio necessariis, solliciludo

quis Leviiarum Apostolum et Evangeliuni legal ,

quis preces dicat, sen responsorium in Dominicis

diebus, aut solemniiatum. Solliciludo quoque paro-

fraierno me consulis, ex parte qua valeo expcdiam,

et de omnibus Ecclesice gradibus, quid ad quern

perliuoai elorjuar.

2. Ad osliarinm nami|iie perlinent claves ecdesiae,

ut claudal el aperiai templuin Dei; et omnia quae

sunt inius extraqiie custodial, lideles recipial, ex-

commimicaios et inlidelcs rejiciat.

3. Ad acolylliiim peniiiet praeparatio lumin.irio-

nun in sacrario, ipse cereuni poriat, ipse suggesta,

pro KiR barislia subdiaconis calicem praeparal.

4. Ad exorcisiain pertinei exorcismos meinoriier

retinere, rnanus super energnmenos el calechumeiios

exoicizandos inipouere.

5. Ad psalmisiam periinet officium canendi, di-

cere benedictiones, psalmos, laiules , sacrilicii B chilanorurn, el ordinatio, et jurgia ad ejus pertinent

curam; pro reparundis dioecesanis basilicis ipse sug-

gerit sacerdoli ; ipse inquirit parochias cum jussione

episcopi, et ornamenia, vel res basilioarura paroclii-

tanarum, gesia libertatum ecclesiasticarum episcopoidem defert.

responsoria, et quidquid periinet ad caniandi peri-

liam.

558 C. Ad lectorcm pertinet lecliones pronun-

tiare, et ea qua; propbeice annuniiaverunt populis

pradicare.

7. Ad stibdi.iconum periinet calicem et pati namad altarinm Christ! delerre, et Levitis iradere, eisque

administrare; uneolum quoque, el aqnamaniletn, et

manutergium tenere, et episcopo, et presbyteris, et

Leviiis pro lavandis ante allarium manibus aqmun

proebere.

8. Ad diaconum perlinel assislere sacordoiibtis,

et minisirare in omnibus i\n&. agunlur in sacramen-

tis Christ!, in baptismo scilicet, in cbri-mate, in pa- (

tena et calice; oblaiiones inlerre, el disponere in

aliario, componere mensam Domini, at(|(ie vestire,

crucem (Vrre, pracdicare Evangelitim el Apostolum.Nam sicul lectoribus Velus Testatneninm, iia diaco-

nibus rSovum pru:dicare prwreptum est; ad ipsum

quoque perlinel ollicium precum, recitatio nominum ;

ipse prsemonel aures ad Dominuin babere, ipse bor-

latur darnorc, parent ipse annunliat.

D. Ad presbyienim perlinel sacramcnliim corpoi is

ct Banguinis Domini in aitati Domini conlicere, ora-

tione-; dicere, el benedicere poptilum.

10. Ad cpiscopum periinet basilicarum consecratio,

9. In Codic. Val. 378SS, ui in Isidorianis, loc. cil.,

n. 10. iiidicavi, qiwdam proferuntur ex tticlii, beali

Isidori ad Laudefredutu episcopntti, qua bic exsuri-bere juvai potitis quam ad appendices rejieore. Adpresbylpros periinet sacramentum corp tis et san-

guinis Domini aliari Dei conficere, el orationem di

cere, et benedicere dona Dei. Itaque per omneshorns canonicas indeclinabiHter in sancla pedeshperseverent, ui opus Dei digne et infucati* perficia-lur ab eo cui roimniililur, verens sonlentiam illins

Sapipntis, ulii dicilur : Maledictus qui opus Dei ne-

(jligemer feceril ; au|iie pni ceptis episcori sui ubie.m-

perando, non aliqua arcidia aut scitrrililaie lorpoant,sed remmiscantur iiuod labia sacerdotis cu iodiunl

scienliam. D ehi-nt eiiam as^idue in eccle-ia slare, ac

providere ne desit Eucbaristia Chrisii propter inlir-

mos. 0^ iniirmis quoqiie debent provider?, ne forte

sine ci-nfessione vel confirrnationf sanguinis Domininostri Jesu Cluisti inoiiaulur. Confessions* aulemI eccaniium relijjiosissime recipere, el exinde per

12. Collectam pecuniam dc communione ipse ac-

cipil, el episcopo ipse deleil, et clcricis paries pro-

prias ipse disiribuii. Ab arcbidiacono nuniiantur epi-

stopo excessus diaconorum; ipse denuntiat sacerdoti

in sacrario jejuniorum dies, atque solemniiaium; ab

ipso publice in ecclesia prxdicaniur. Qnando aulem

arebidiaconus absens est, viceni ejus diaconus te-

quens adimplet.

13. Ad primicerium perlinent acolylhi, et exor-

cisla : , psalmist*, atque lectores , signum qnoqnedandum pro officio clericorum, pro vit;e bonesiaie,

et orficiuin mediiaodi, et peragendi solliciludo. Le

cliones, benediciiones, psalmuni, laudes, ofTeriorium,

el responsoria quis clericorum dicere debeai ; ordo

quoque et modus psallendi in cboro pro solemniiaie

el lempore; ordinalio pro luminariis deporlandis ; >i

quid etiam neces-arium pro reparaiione basilicarum,

qua1, sunt in urbe, ipse denuntiat sacerdoli; epistolas

episcopi pro diebus jejuniorum parocbitanis per

usliarios isle dirigil; clericos quos delinquere co-

gnoscii iste dislringii : 560 auos vero emendare

jussiouem pnntificis inagna illis dpbet ese cura. AdChrislianos quoque et infantes bapiizandns, el ad

D succurrenduin omnia a presbyieris in cede ia (iant.i

H i C,. ul dixi in Isidoriaiiis, addila sunl Isidoro, non

minus qiiam ea<|u:ie

de archidiaconis, ad num. i2,

Peri zius exscripsit. AREV.

11. Al., refer!, pro defert. PEREZ.

12. Posi archidiaconi oflidum ante primiceriumin uno Conipliitensi Codice, leguntur baac : Archipre-

sbytei ver / se esse sub archidiacono, ejusque prn cepiis,

sicut episcopi sui, scial obedire; el(f/i<orf spcciulilei ad

ejus minister::Wn perlinel) super onines prttbyterot in

ordine positos ciiramayere. fl assidne in cccteiia stare,

et quundo episcopi sui absentia ainliiierit ipse vice ejimitsarum noietwii: celebrft, it cvlieclns dicrtt, rel cm

ipse injunxerit. QIKR in reliquis Codicibns uoii sum,

neque ex Isidore, sed ex condlio Tolelano ab aliis

cilanttir. Vid. not a. ad Gralian. et fragmenta con-

cil. Toleian. PEREZ.

15. Al., caniandi, pro meditandi. PKRBZ.

Page 3: SANGTI - Documenta Catholica Omnia · 2009. 9. 30. · 897 KPISTOLA 111. 898 lion valet, ennui) excessus nd agniiionem cpiscopi Ate constituam (Malik, xxv, 21). Qui vero adhuc suli

897 KPISTOLA 111. 898

lion valet, ennui) excessus nd agniiionem cpiscopi A te constituam (Malik, xxv, 21). Qui vero adhuc suli

defert. Basilicarios ipse conslifuil, ei matricolas ipse

d sponil. Quando aii em pihniceriiis absens esi, ea,

qua: prsdicla sunt, ille exsequilur, qni ei aut loco

est proximus, aut erudilione in fiis expedient/is in-

tentus.

14. Ad ihesaurarium peninet bnsilicarii et osiiarii

ordinalio, incensi eura, chrisiuaiis cura ronficieiidi,

Ijaptislerii ordinandi, pr.cp.ir.itio sacrilicii de bis

quse iminnlnnda sunl; ad eum venient de parochiis

pro elirismate;cereos et oblaiiones aliaris ipse ac-

cipit a populo; ipse colligit per eeclesias cereos in

festivitalibns. Ad. eum pertinent ornamenta, et ve-

stimenta altaris, quidquid in usu templi est, sub ejus

ordinatione existit, vela et ornamenta basilicarum

regimine positus imprnbe visit, 561 et fralnbus

fraudem laccre non pertimuil, liic prielalus licenler

ac libere majora et deteriora commiilel, iliim se ia

potentate el libertale aspexerij.

18. De lalibus enini dicit Apostoliis: Sed vos inju-

riam facitis, et hoc fratribni. An nescilis qiiiu iniqui

regnum Dei non possidebunt (I Cor. vi, 8)? Sed no-

bis isia sufficiat dicere tibi, quod Deo dignum exi-

stimas adirnple. Post lisec autem precari tuam sancti-

laiem non desino, ui pro me intercessor apud Donri-

nmii exisias, ut, quia meo viiio lapsus sum, per te

remissionem consequar pcccatorum.

EP1STOLA II.

ISIDOBI RRAULIOM ARCHIDIACONO.qua; in time sunt, et non nabenl presbyterum. ij>se B > /-i.

.,. _..1:_^ In thnsto charissmio, etdilecmsimo filio, Braulionicustodit. De candelis antein et cereolis quoiidanis

qnidquid superesl in basilicis, basilicarius per s-in-

gulos menses huic deportat. Ex quibus tliesaurarius

dat quartam basilicario, ires reliquas paries dividenl

xquaiiler sibi cum. pritnicerio, et presnytero, qui

missam celebrat in eamdem basiiicam.

15. Ad oeconoimun peninet reparatio basilicarum,

atque constructio, actiones ecclesi* in judiciis vel iit

prolerendo, vel in respondendo, tributi quoque ac-

cepiio, et rationes eoruin qua3 inferuntur. Cura apro-

runi el culturae vinearum, causae possessionum, el

servitialiiim stipendia clericorum, viduarum, el de-

votarum pauperum ; dispeusatio vestimenti, et vicius

doine^ticorum. cleiicorum, servilialium quoque, el

ariificum, quse oninia cum jussu el arbitrio sui epi-

scopi ab eo implenitir.

Itj. Haec snnt qua? vel a majoribns per officiorum

ordines dislributa sunt, vel consneludine ecclesiarura

in ununu|uemque servata. Nee aliquid ex bis noslri

judicii deputes, nisi quod aul ratio docuil, aui velu-

statis intiquttas Mfliil.

17. Patrem auiem monasterii, unde innotuistis,

ilium prxl erri oportel, quern sancla vita et probitas

inorum comruendat, quique dum subjcctiis exsiiiit,

fraus in illo non fuii. Huic juste gratia cunmlaiur,

dicente Domino : Quia in jiauca fnhli ftdelis, in multa

arcliidiacono, Isidorus.

I. i>mn amici liileras, cbarissime lili,suscipis,eas

pro ainico amplecti non rnoreris. Jpsa est enini se-

cunda inter absentes eonsolatio, ut si non estpra>

sens qui diligitur, pro eo lilterae amplexenlnr. Dire-

xinius tibi annuliim prcpier nostrum aninium, et pai-

lium pro amiciliaruni nosirarum amictu, unde anti-

quitas line iraxil vocabulum. Ora igitisr p?o me, in-

spiret tibi Dominus ut merear adbuc in vita videre le.

El qucm moesiilicasli abeundo, aliquando iierum

Isetifices tc pr;esentando. Qnaternionein regularuni

ptn- Maureuiionem primicerium direxinms. De ca:te-

ro aulem opto mam semper cognoscere saluiciti, di-

leclissime mi domino, et cbarissime iili.

EPISTOLA 111.

ISIDORI BRAULIOM ARCHIDIACONO.

562 In Christo cliarissimo el dilcctissimo fratri

Itrauiioni arcbidi.icono Isidorus.

1. Quia non valeo te frui oculis carnis, perl ruar

saltern alloquiis, ui ipsa amici sit consolalio incolu-

mem litleris cognoscere quern cupio vid^re. L trum-

que bonutn esset, si licerei ; sed vel mente de le re-

(iciar, si corporali obtutu non valeo. Durn pariter es-

semus, postiilavi te, ut mihi decadem sextam sancti

Augusiini transtniueres; posco ul quoquomodo ma

cognilum ei facias.

H. In eamdem basiiicam ; al., in eadem basilica.

AREV.EV.

17. De elections abbatis monasterii agilur in Re-

giila monacb., cap. 2. AHEVt. n. N. 1. Quaternioiieni regularum. Inlelli-. .

gii, ui puto, el dixi in isidorianis, cap. 71, num. I,

regiilam, quant pro nionacliis Isidums scripsil. In

Editions epislnlaium Isidori ad liraulioncm apud Mis-

cum li*c e t ordine secundii, cui cjiisdeni liisci h;cc

apponitur noia : Per Uaurenlionem primieierlum.Sic Edili quos viderim

; legotamcn primicleruw, aut

P imicerium. De primiclori dignit;ite ineulin lit in

concilio Emeritensi, cap. 10 el II, el in Tofcbmoxv, in subscripiionibus, el in Coniposlellano, cap. 1.

Ad bujns ollicium speciabal rblaliones clericis dis-

Iribuere secundumuuiuscujiisque diKniiiiieni.elvirui-

teni. Do primicei iatu vero videsis Lsidoruiii opisl. adLaudefrediim Cordubensem episcopum. i In bae

episiola. nun). 15, vocalur primicerius, alii dicunl

primielerum, alii primiclerium, alii primicerium. PJ-J-

nia iioininis origo videlur ease primicerius ; iia cnim

dicebatur primus cujusque c.assis, quasi primus in

ceram, sen tabiilain relatus. Plura de bis DucajigiusAREV.

D EpiST. in. N. i. Decadem sextant. Bollamliani, torn:

II, Manii, pag. 058. divinari facile non posse dicunt

i|iiriiiini sancli Augusiini (ipuscuk in ista decade

conlincrenlur, cura obliuerata sitejusmndi divisionis

memoria. Sed reci reponit Kiscus non esse dubitan-ilnni sexiam Augusiini decadem esse Augustin>anae

explanations in I salmos ceriam pariem, e.nn nempei|ii,i complectitur a psalmo u ad i.x. Nam loium Augusiini cominenlariiim in decailes luisse aliquandodislribiiluni, et C:isiodorus in suo prologo ad Psal-

mos testuiur, el aliquot mss. Codices ostendunt, ut

cusial ex praafatione .Maurinorum ad loin. VI ope-riini Augusiini. Cerie in bibliotbeca Valicana exslant

etianmum nnnnulli Codices, quibus per decades psaNinorum explaimio sancli Augusiini in eos disiribui-

lur ; el in quodam privilegio Urdonii II, apud Flo-

rezium, lorn. XIV llisp. sacr., pag. 370, iii meniiudecadis psalraorum. Felix quoque, in Vjia Juliani

Page 4: SANGTI - Documenta Catholica Omnia · 2009. 9. 30. · 897 KPISTOLA 111. 898 lion valet, ennui) excessus nd agniiionem cpiscopi Ate constituam (Malik, xxv, 21). Qui vero adhuc suli

S. ISIDORI I11SPALENSIS EPISCOP1 o6 o2. Misimus vobis Synonymorum libellum, non pro A nece.se .it illos restaurari in locum honoris, qui perOllOd allCUHIS Ulllllalis Sil tpH nn\a onm .,! -. ..

<* UI

poenitenuam reconcihationem 564 meruerunt divi-

-j j L>V>IIUIII, null IIIU

id quod alicujus mililaiis sil, sed quia euro volueras.Commendo autem hunc puerum^ commendo et me-melipstim, ut ores pro me misero, quia valde langueoel inftrmilalibiis carnis, el culpa mentis. In utroqnetuum prsesidium posco, quia per me nihil mereor;de caetero pele ut dura vita comile portilori ad nos

regredi fuerit opporlunitas, veslris nos jubeatis Ise-

lificare eloquiis.

EPISTOLA IV.

ISIDORI MASSON.E EPISCOPO.

563 Domino sancto meritisquc bealo Massonaeepiscopo Isidorus.

1. Veniente ad nos famulo vesiro viro religioso

Nicetio, litteras lionorifieentiaj vestraj nobis delulit,in quibus agnilio salmis vesira) nihilominus perpa- ]

tuit maxime per eum portiiorem, cujus lingua epi-stola vivens eral. Unde pro salute vesira graiiarnmaclionibus Deo nostro repensis, in quantum valuit

mediocrilas noslra vice inquisiiionis sludio poscenlesnrerilorum veslrorum suffragiis divinis voscommen-dare conspectibus.

2. Verum quod sequenier in epistolis venerabilis

fraiernitas vestra innoiuit, nulla esl in hujusmodisententiis decretorum diversitas intelligenda, quodalibi legitur in lapsu corporal! resiaurandiim honoris

graduin post pcenilenliam, alibi, post hujusmodi de-lictum , uequaquatn reparandum anliqui ordinis

meritum.

5. Hiec enim diversitas hoc mododislinguilur:illosenim ad prislinos officii gradus redire canon prwci- Cpit, quos poenitentiae pracessit saiisfactio, vel dignapeccaiorum confessio; at contra ii qui neque a viiio

corruptions emendantur, alque hoc ipsuui carnale

delictum quod admiltunt etiam vindicaie quadamsuperstiiiosa lemeriiale nilunlur, nee gradurn niiquo

honoris, nee graiiam communionis recipiunt.4. Ergo ila est ulraque dirimenda scnicntia, ul

1133 pieiaiis. Hi neque immerilo consequuntur adeiu-

ptae dignitaiis slatum, qui per emendationem poeni-tentiie recepisse noscuntur vitae remedium. Id enim,ne forte magis ambigmnn sit, divinap auctoritalissen-lenlia conlirmelur.

5. Ezechielenim propheia sub lypo prssv.iricalricisJerusalem oslendit posi posnileniije satisfactionem

pristinum posse restaurari honorem. Confundtre

(inquit), o Juda, tt porla ignoininiam tuam. El posl

paululum : Et lu, inquil, el filial lute revertimini ad

anliquitatem vestram (Ezeck. xvi, 5-2). Quod dixil,

confundere, osiendil posl cniifusionein, id esl, pec-caii opus, debere quemque ernhescere, ei pro ad-

8 missis sceleribus verecnndam Irontem bumi prosira-tam demergere, pro eo quod dignmn confusionis

perpelraverit opus.

0. Deinde prsecipil ut portet ignominiam, id est,

dehonorationem nominis, sive digniiatis, et reverta-

tur ad antiquilalem suam. Ergo dum quisque post

opera confusionis suse confundilur, alque ignoininiam depositions suae cum humililate portaveril, re-

vocari secundum prophetam ad priorem stalum

poterit. Iiem Joannes evangelisla angelo EphcsiEcclesiae inter cactera simile quiddam scribit : Memoreslo unde ceciderii, et age paenitentiam, el prima operatua fac, a/ioquin veniam tibi, el movebo candelabrumtuinn de loco suo (Apoc. n, o).

7. In ungelo Ecclesia; praposiium inique, id esl,

sacerdotem ostendil, juxla Malachiam, qui dicit :

Labia sacerdotis cnslodiunt scientiam, et lex requiriturex ore ejus, quia tingslu* Domini exercituum esl (Ma-tach. n, 7). Prapositus ergo Japsus in viiium perevangelisiam monelur, ul memor sil unde cecide-ril,

et agat poanileniiam, el prima opera facial, m nonmovcatur candelabrum ejus.

meininit decadis vel decaduui psalniorum sancii An-guslini. Hiscus ilia verha, quoquomodo mr cor/nilum ei

facias, aliens esseasserita rnenle Isidoii, ctprorsusinepla. Qui enim lieri polerai ut Braulio Isidoruiucogmlum lacerel Augusiino, ante duo propeniodumsa-eiila morlun? Ilaque restituendum censel, ut quo-quomodo milii cognitam earn (decadem) facias. M;iliinauiem, me cogmlum ejus facia*, scilicel ejus decadis ; n lib. iv vers 8nani cognttut pro guaro et perito Isidoriano aavousurpahatur, ui ignotus pro ignaro. Sic lib. in Etymo-log.,cap. 4, n. 5 : Quorum ftgunis non nisi NOTI HUJUSAKTIS scienter auh cre possum. Et Braulio, in Vitasancii Isidori : Non IGNOTUS divinarnm humanarum-que scietitiurum merilo urit. Vide Isidoriana, cap. 5,num. 10. Verum relineri ijiioque potest me cagnitnmei facias, ut in lihro de Vir. illuslr., cap. 3i, quibus in-

cogniti sumus. Pro decadem in Grialii Edilione esldecadam ; sed fortasse contra mentem Editoris id ac-cidil. ARKV.

"2. Pro id (juoA; lorle pro eo-quod. AREV.EPISI. iv. N. 1. Maswni, cilalur hauc episl. a GM-

lian., disl. 5(1, c. Domino sanc/o, el 55, q. 2, c. Hocipsum. Fuil aulcm Miissoiui, sive Masi-aua, sive Mas-son, sive Massanus, sive Massenus, Etueiiteiisis epi-scopus, qui primus subscribil in coiicil. Tolftt. in.Pro Nicetio, al. VttittnHo, Et pro peruaiuit, -,\\ wee-patuit, vel apparuit. PEREZ.

Ibid. Pro hac epistola ad Massonam, ejusque do-clrina defensionem adornavi in Isidorianis, cup. 73,n. H et seqq. In evoidio saiis inter ;e cxcniplariadiscrepanl. lu nonnullis magis ad grami!ialic;c re u-las : Veniens ad nos famulut vesler tir religiosus 5Vi-ceiius... detulit. Sed reiineri potest cum vei ustissiinismss. Veniente, etc., ex his quae dixi ad Sedulium,

!Vani quidquid natura negat, se juilico, praestal.

Pro vice inquisiiionis, etc. alii inquisition vesira; tin-duil respondere, poscenles, etc. AREV.

2. / lapsu corporM. (Jua; arilo luce leguiitnr in

quibusdam libris : Idem in canone Ancyritani com-i-

lii, cap. 19, insena e margine sunt, nequ: enim apudKalian., neque in aliis melioris noise Codicibus repc-riuuiur. PEREZ.

Ibid. Innoiuitpmnotum fecit, nlalihi jam notaium.AREV.

4. Alii udeplir, pro ailemptce, et con/irmatur, proconnrmetnr. ARKV.

0. Deinde prac .pit, <[?. Hie .ociis alio alque aliomodo legilur, O uli in lauieu SIMISII. Opera tua fac, voxtua noii est apud l!ab;m., est tauten in vet. Cod., el

apud Anibros. PEREZ.Ibid. Al., succ luyeiu cum humililate. AREV.

Page 5: SANGTI - Documenta Catholica Omnia · 2009. 9. 30. · 897 KPISTOLA 111. 898 lion valet, ennui) excessus nd agniiionem cpiscopi Ate constituam (Malik, xxv, 21). Qui vero adhuc suli

!01 EPISTOLA VI.

8. Nam candelabrum doclrina saeerdoiahs, vel A aucmritas. Datum pridie Kal. Mart., anno terlio

quern gestat, inielligitur, juxla rcgni domini nostri gloriosissimi Wilerici regis.lion <r polestaus

quod scriptiim est apud Samuelem in damnationem

Heli : Oculi ejus caligaveranl, nee poteranl ridere In-

centum Dei, anlcquam exstinyueretur (1 Keg. in, 2) ;

lucerna quippe Dei fuerat, quod dignitale sacerdotali

pollens, justiliae claritaie565 I ulgebat; exsiinctam

propheia asserii, diim ob sce era filiorum sacerdotii

potestalem meritorumque lumen amisit. Candela

brum ergo, sive lucerna saccrdolis (qua? inlelligunlur

ciiarismnta honoris )tune penitus juxta Joannem

exstinguiiur, vel movetur, quando post delicti casum,

neglecta poeniumia, admissa scelera non deflenlur.

9. Non enim dicit : Pro eo quod cecidhti, commo-

vebo candelabrum itium; fed, nisi pcenitentiam egeris,

EPISTOLA V.

IS1DOBI HELLADIO ALIISQCE EPI3COPIS.

568 Dominis meis et Dei servis Helladio csfiterisque

qui cum eo sum coadunaii episcopis Isidorus.

I. Afficimur lacrymis, compungimur stimulis pec-

calorum nostrorum, cum ruinam fratris agnoscimns,

quia sicut de salute laelitia, ita de periculo aniina.-

gemitus est. Cognovimus enim Ilispaleusem Cordu-

bensis ecclesiae sacerdoiem in pontifical! culmine

carnali labe dilapsum, el de aliitudine honoris in

profundo flagiliorum fleuda niina demersum; etquia

vobis solliciiudo pastoralis incumbil, vestroque jndi-

cio delinquenlium errores discutieudos censura divina

movebo candelabrum titum. Ergo ad qucmquo prs-po- B disposuil, dicens : Sacerdoles slabunl in judiciis meis,

sitiini peccaniein, si prsevenerit pcenitentia delicti,

ulique sequitur venia, et reparalio meriti. Et in

Proverbiis scriplum esi : Qui abscondit scelera sua,

non dirige.w ; qui vero con[esus fuerit, et dercliquerit

ea, misericordiam consequetur (Proverb, xxvm, 13).

10. Nam et ipsmn, quod canonum censura post

septem annos rcmeare pcenitenlem in staliim pristi-

num proecipil, non ex electlone proprii arbitrii sancti

Paires, sed polius ex senlenii.t divini judicii sanxe-

runt. Nam legilui quod Maria soror Moysi prophe-

tissa, dum obireclationis. adversus Moysen incurris-

set delictum, illico stigmale leprae perfusa est; cum-

qne peteret Moyses ui emundareiur, pracepit earn

Deus extra castra septem diebns egredi , atquc

et judicabunl inter sanctum el pollutum (Esecli. XLIV,

24), bane igitur vocein Domini cognoscenies, cum

effusione lacrvmarum restrain sanctiiaiwn deposci-

mus, ut idem lapsus sancto coeuii vestro praisentalus,

agnito a vobis confessionis eloi|uio, synodali seiiten-

tia a gradti sacerdotii duponutur.

2. Melius est illi ut lemporaliter judicelur a vobis,

quam seterno dauinetur judicio. Levior e^t illi pr;i;-

sentis tempoiis ignominia, quam lutura gebmiihu

turmenta. Sciat enim se amisisse nomen, cl officium

sacerdotis, qui nierilum perdidit sanclitaiis. Qui-

pro|iter judicii vesiri decreio pcenilealue perpei it:

ilagitia perpctrata lainenialione deploret; plangit

sacerdotii cultuin, quern male vivendo perdidit; lu-

post emendationem rursus earn in castra admilti Q geai animx sux slalum, quern tanto putrcdinis cosiio

coinquinavil ; fortasse porriget illi manuiu quandu-

que Spirilus sanctus, ut per dignam satisfaction^!!

merealur peccaioruni remissionem. Pro me quoque

deprecor, sanctissimi saeerdotes, ut pietatem divi-

nam exorare digncmini, ut irnmemor malorum meo-

rum, quibus et ipse collapsus sum, a peccatorum

vinculo, quibus hue usque sum colligalus, dissolvat,

et fructum indulgent!* vestris meritis tribuat.

EPISTOLA VI.

XII).

11. Maria ergo, soror Aaron, caro intelligittir

sacerdoiis, quae dum superbise dedita, sordidissimis

fomipiionum contagiis maculalur, extra castra se-

piem diebus, id est, extra collegium sanctse Ecclesine

septem annis projicilur, qui post emundaiionem

vitiorum loci, sive pristiuoe digriilalis recipil me

rit urn.

12. Ecce in quantum valui, concilii Ancyriloni

antiquani et plenam auctorilale senteniiam sacris

testimoniis plane explanavi, ostendens eum posse

restaurari in proprio honore, qui per pcenilentiae

satisfactionem novit propria delicla deflere : qui veto

neque lugel quse gessit, sed lugenda sine ullo pudore

religionis, vel timore judicii divini coinmitlii, eum]

nullo modo posse ad pristiuurn gradum restaurari.

13. In fmem autem epistolse liujus hoc aiijicien-

dum pulavi, ut quoiiescunque in geslis conciliorum

discors sentenlia invenilur, illius concilii magis te-

neatur sentcntia, cujus aniiquior aut potior exstat

8. Alii, nam candelabrum angeli doctrina, etc. Et,

mentisque, pro meritommque. Vulgala, nee polerat

viderc; lucerna Deiantequam, etc. ARF.V.

EPIST. v, N. 1. Forte rednndal vox Hispalensem.PEREZ.

Ibid. Veliementerdubitnnt nonnulli an genuina sit

haec epistola. Raliones qua? genuinam e.-mi esse pro-bant videri possum in Isidorianis, cap. 71, num. 1 et

seqq., quae etiam ad explanationetn episiolse lacere

IS1DORI CLAI UIO OUCI.

567 Dilecto in Cliristo filio Claudio duci Isidorus.

1. Catholic* strenuilatis tuse siiscipiens schedulas,

Domini nostri Jesu Christ ornnipotenliain collauda-

i mus, qui de prosperis luis successibus et triumphis

Ecclesise sanctas suse misericordiler in prse.senti de

inimicis triumphare largilur. Te quidem me piis ur-

genie pelitionibus, luis inquisitionibus respondere,

laeior in Domino, quia ea quse suntde tide catholica,

sollicile perquiris. Ad id ergo quoil objecisti primo,

possum. ARI.V.

EPIST. vi. N. 1. Ad hunc Claudium scribit Ore;, .,

lib. vn. regist. ep. I2J. PEREZ.

Ibid. Pleriqiie aflirmant , praoipue heterodox!,

episjolarn ad Chiudium Isidori lelinn geniiiiium non

essf. In liidorianis, cap. 71, r.uin. 9 el feqq , argu-meiiia attuli, quibus h.i.r, cpi-ioln Isidoro

;i.s>eriiur;

in :lta (juoque exposui, quibus eadem epistola ilhi-

sirari potesi. AREV.

Page 6: SANGTI - Documenta Catholica Omnia · 2009. 9. 30. · 897 KPISTOLA 111. 898 lion valet, ennui) excessus nd agniiionem cpiscopi Ate constituam (Malik, xxv, 21). Qui vero adhuc suli

905 S. ISIDORl HISPALENSIS EPISCOPI

pnelerrnissis plurimis rationihus, tibi rationabiliter A liarurn prohilJitiones de contrarielale lisereseum esse

ac simpliciier respondemu

2. Sic nos seimus praeesse Ecclesia? Chrisli, quate-

nus riomano [lOntifici reverenler, liumililer el devole,

lanquam Dei vicario, prae caeieiis Ecclesiae prrelalis

specialius nos faleamur debitam in omnibus obedien-

liam exhibere. Conlra quod quemquam procaciter

venientem, tanquam bserelicum, a consortio fidelium

onmino decernimus alienum. Hoc vero non ex ele-

ciione proprii arbitrii, sed potius auctoritate Spiritus

sancli habemus firmum, ralumque credimus, et te-

nemus.

3. Si vero (quod absit) infidelis sit non manifesie,

in nullo Isediiur obedienlia nostra, nisi praeceperil

conira lidem. Praelerea pravis pi--latis obedienduin

in ju-sionibus bonis Dominus priecipil, obi dicit :

Quod dicunt, facile, eorum prava opera praecipil evi-

taud .i, cum subjungil : Quod autem faciunt, nolite

facere (Matih. xxm, 5). In dubiis etiain prsecepiis,

pravis praelaiis obeiiii iidum est, quandiu cos Ecclesia

toieraverit, nisi ex manilesta pruelaii infamalione in

praeceplo juste possil bocresis suspicio provenire. De

similibus quoque illaquealionibus idem videlur. In

prseceptis manifesie malis nullatenus est obedien-

duin, etiam bonis praelaiis, quia quandoque Deus

occultat majori quod revelat minori.

4. Item nobis insinuare curasli quorumdam Grae-

cnrtim objeclionem, 568 qi1 d in Nicaena vel Con-

sianlinoi olilana synodo sub anaibemaie probibiium

legiiur in Symbolo, el in ilio sancli Alhanasii de tide

caibolica diminuere vel addere aliquid; alque ideo

quidam ex Graecis Laiinos prolerve niluulur repre-

hendere, quod in professione sanclse fidei Deo corde

el ore decantent : Qi ex Patre Fiiioque procedil,

cum in prrrdiciis conciliis fuerit positum ex Patre

procedit, el sancta Homana Ecclesia ex Palre Fiiio

que Spiritual sanctum procedere approbat atque

credit.

5. Quae suprndicia prohibhio, si subtiliter et recte

perspicilur, omnis ambiguilas removeiur;cum onim

addere, seu diminuere probibuil, de re comraria

intellexit, cui senlenti;e illud Apostoli congruii :

Si quis vobii aliud evangelizacerit, prceter id quod ac-

cepislis a nobis, anathema sit (Gulat. i, 9). lit Joannes

recipiendas.

7. Spiritual vero sanctum esse Patris, et Filii, el

a Palre, et a Filio mini, alque procedere ab utro-

que, sanctae Scripiurae testimoniis clarius demoiir

streams. Apostoli verba sunt baec : Si spintus ejus,

qui su$citavil Jesum a mortuis, habitat in vobis, et ca3r

lera (Coloss. n, 12). El alibi : Misit Deus Spiritum

Filii sui in corda nostra (Galat. iv, 6). Ecce manil e>.le

palet aposiolicis verbis Spiritum sanctum e^se Dei

1 atris suscilanlis a morie, et Dei Filii susciiati, qui

non Ires dii, sed iinus est credendus, el adorandiis,

sicut Moyses testalur : Audi, inquil, Israel, Dommtis

Deus luus, Deus unus esi (Deut. vi, 4).

8. A Palre Spiritum sanctum mini, Dominus in

\B Evangelic loquitur dicens : Paracletus Spiritus san-

clus, quern millet Pater in nomine meo , ille vos do-

cebil oinnia (Joan, xiv, 26). Et quod millatur a Filio,

ipsa verilas dicit : Cum venerit Paracletus, quern ego

vobis mittum a Palre (Joan, xv, 26). His iiaque pie-

narie declaratur, sancli Spirilus mission, rn a Patre

esse, 569 el a Filio. A Patre nempe Spirilus san-

clus procedere osiendilur, cum dicitur : Spiritus

I eriiutis, qui a Patre procedit (Joan, xv, 26); a Fi!io

vero, cum post resurrectionem suani insufflavit, et

discipulis suis dixit : Accipite Spiritum sanctum IJoan.

xx, 22).

9. Isaias etiam in persona Pairis dicit : Spirilus a

facie mea egredietur. Dei Pairis verbum, vel facies

Unigeiiiius ejus est, bomo enim per faciem a nobis

agnoscitur.ei Deus Paler per Filium innotuil mundo;unde Filius ail : Paler, manijestavi nomen luum, ho-

minibus, quos dedisti milii (Isai. LVH, 56). El iliud :

Notum fed eis nomen tuum, et notum fuciam (Joan.

XVH, (i, 26). Possumus ad liaec latius probanda plura

inducere; sed forsiian, cui non sufnciunl isla, multa

lion prodertint ad saluiem, quia animalis homo non

percipit ea qua: Dei Spirilus sunt (I Cor. u, 14), arbi-

irans esse siuliiiiam quae dicunlur, et quia |>rolecto

hoc ex coniempm ignoranliae provenit, ignorans igno-

rabitur.

10. Dum autem sanclse Trinitalis personas lo-

qucndo disiinguimus, summopere curemus ne indi-

viduam, ac siniplicissimam essentiam unius Dei di-

videre videamur. Sed quid sil illud ineflaliile Paiiis

Ap^siolus ait : Si i,uis venerii ad vos,aliamdoctrinam D </euer<ire,illud etiani insesliinabi e Filii ntisci, gene-

a/ferens, non eum recipiatis, neque ei ave dixeritit

(II Joan, i, 10). Cum dixit aliam doctrinam, h-jere-

sifn praecavendo, absque ambignilatc de ducirinie

conirarieiate nobis voluit demonsirare.

6. Plura quidem alia praudicaverum apnstoli, mar-

lyres et liccleMse oriliodoxi dociores; sed quia non

conlraria, prohibilio aposiolica bujusinodi non inlelli-

gilur conlraire, eo quod sini ad iinuin veriiaiis liueiu

tendentia. Cum ergo de similibus idem consiet esse

judicium, paiet procul dubio pricdiciarum senien-

rari, vel cxire; aii|iie illud incomprebensibile Spirilus

sancli 11 Palre el Filio mitti, vel procedere, el CLCtcr.i,

quac huji smodi de personaruin varielale dicunlur, si

non C pimus nieiilc, capiamus lide, ul salvi esse

perpeiuo mereamur.

11. Kccy breviialc qua valui luis inqui.-itinniliiii

saiisfeci. Sed quod siibjecisii, habere te baereiico-,

cum i]iiil)us assidue dispuias, el quns ad (idem ra-

lliolioarn stud.fs revocarc, laudaniiis zelurn, sed ai:-

daciani reprebendimus. Dicil namque Scriplura di-

4. Quorumdam Graicorum objeclionem, clc. Ilinc Isidorum, sed aliurn longe posleriorem, cui dilOcul-

Ulurarguinenium ne bxcepislola auciorem babcal tali facere satis loc. til. conalus sum. AKEV,

Page 7: SANGTI - Documenta Catholica Omnia · 2009. 9. 30. · 897 KPISTOLA 111. 898 lion valet, ennui) excessus nd agniiionem cpiscopi Ate constituam (Malik, xxv, 21). Qui vero adhuc suli

90S EP1STOLA VIF. 906

vina : Quitetigerit picem, inqninabitur ab ea(Eccli. \ consuevit aqua adhiberi, quia 57 J_ iitrumquede la.

xin, 1). Cave igitur, dilecti?sime fill, ut quia Deus

triuniphalibus trophaeis arnnonim sirenuilnle prosira-

lis iniinicis le fecit vicloriosum, lire relicis suasionibus

ignnminiose ne vicins surcumbas ;le enim laborante

eos ah errors mortis eniere, ipsi invigilant te in

praecipiliuin erroris demergere ,a quorum confabu

lations vel solalio quemlibet Chrislicolam, lanquama lelhifero veneno, sub obiestatione divini judicii

prscipimus absiinere, nisi fuerit in divinis praceplis

xperienlia operum probatns ,ct sacris erudilus

Scripluris.

12. Tesiamur igilur coram Deo, moncmus, et quid-

quid possumus, Mortando praecipinuis, ut quam cilius

eos, zehim Dei legis 570 esercens, nisi calholicam

lere Chrisli, videlicet, sanguis et aqua profluxit. Cae-

tera vero pprlinent ad decorem sacramenli, futiirornm

exemplum, ad nostram et eorum humiliationem,

alque in Dei lande exerciiaiionem, et cum praedi-clorum facia fuerit consecratio, non, ulquidam pulanl

indocli, sub panis specie sola caro Chrisli, et in calice

tanlummodo sumitur sanguis; sed in ulroque Deuset homo, in corpore glorilicato lotus et integer Chri-

sins, integer Chrislus in calice, panis vivus, qui da

coelo descendit, lotus est in utrnque.

5. Ipse est panis qui reficit, non deficit; panis qui

lotus a singulis sumitur, et in nulla sni parle minui-

lur; isibilis angelis, lide non dubia creditur a nobis

miraculose el invisibiliter lotus in sumentibus sin-

professi fuerint veritaiem, a te repellas, alque dicta B gulis, et Integra sui essentia visibiliier lotus sempercomm et objectiones nobis scribendo minere non

moreris. Deo lesie fralcrniialem dilectionis lu* in

visceribus Jesu Christi ampleclimur charius ; et sin-

gula, quantum Deus dederit, ad salulem animae ct

lui corporis honestalem deierminabimus, sacris ea

fulciendo auctoritatibus, ut falsitas veriiati cedai, et

Ecclesiae Christi gloria roborelur, etcrescal. Memento communh nosiri docioris Leandri, et rjus fidem

atque doclrinam pro viribus imitare, ut in prccscnli

bonis perfrui, et in fuluro coelcstium bononmi par-

licipalionem v.ileas adipisci. Arnen. Ora pro me; do-

net Dominus ut animae, corporis, fidei el honoris lilii

servaia iniegritale, merear le videre de caetero, mi

Domine et charissime fili.

EPISTOLA VII.

ISIDORI REDEMPTO ARCHIDUCONO.

Dilecto filio in Christo Redempto archidiacono

Isidorus.

\. Mnliis non modo ecclesiaslicis, verum eliam

hujus periiuri regni praepedilus negoiiis, proul opla-

mus, luae cbaritaiis quaesiiouibus ad praesens saiisfa-

cere non valemus. Verum, quia, impelli nte charitale,

omnibus snmiis debiiores, ex parle qua v;>leo pareo

dileciioni luae, ad inquisita compendiose respondere

params. Iniioluisli quippe nobis, in animo lib: ver-

sari scrnpulum, eo quod orienlalis Chrisli licclesia

ex Iermenialo pane, occidenlalis ex a/ymo sacralis-

simi corporis saciamenium conficere consuevit ; et

quia ipsi Orientales Lalinos super hoc reprehendtTe

regnrit in coelis ; quia vero Orienlales Romanorum,sive nostras consiietudines impudenler obtrectando

reprehensionis aboliiione impugnare niluntur, adarrna divini oraculi concurrentes nos, quantum pohie-

rimus, easdem del endere veritaleprsevia insurgemus.

4. Dominus enim nosier Jesus Chrislus, quandodiscipulis corporis sui myslerium agendum iradidit,non legitur accepisse panem fermeniatum, vel azy-mum, sed accepil panem, et dedit discipulis suis,dicens : Hoc esi corpus meum ; hoc

facile, qttoties-

cunque snmitis, in meam commemoralionem (Luc.xxii, 19). Legilur lamen prscepisse Dominum Moysiut pascha cum azymis pai ibus et lactucis agreslibusmanderelur, et apud quemcunque Hebraorum fer-

;meniatus panis per septem dies pascha? inveniri

posset, occiderelur (Exod. xn). Dominus igitur no-ster pascha secundum legem celebravit, el in ccenasuum corpus sub panis et vini specie discipulis eden-dnm Iradidii, et eis eumdem conliciendi Iradidit

potestaiem, alque panem azymum cum quo paschaagebaiur obtulit.

5. Similiier sacraiissimum corpus ejus non legitur

paunis sericis, vel laneis, sed mundis liuieaminibus

in sepultura involuiiim fnisse. Ergo, cujus myste-rium passionis el sepuliuraa, eum quotidic immo-

lando, geritur in allare, a iramile reclo deviare lion

possuni, qui in pane azymo, vino et aqua, addilis et

mundis, sanclisque linteamimbus, secundum consue-

liidinem Ecclesia* Romanac corporis et sanguinis Do-

non verenlur, illud etiam animo tuo insedii, quod I>

lnini s:icrosanclum sacrilicium siiident ronlicere.

illi sericos pannos, nos auiem linens, quos corporalia

dicimus, ad oinamenla tanii sacrilicii eshibemus.

2. Scias iiaque eorum jam diclis consueludinibus

minime nos opponere reprelieusionis obsiaculum,

quandiu eas Romana Ecclesia duxeril lolerandas,

maxime cum non sint de essentia, sive siibstfinlia

sccramenti. De substanlia sacramenli sum verba Dei

a sacordole in s.icro prolaia minislerio, sciliccl, Hocett corpnt meum, panisque frumemi el vinuin, cui

EPIST. vu. ll;ec episiola ad Redemptiim multomagis suspccia plerisque videiur. In Isidnrianis, loc.

Cil., ea omnia protuli quaead cam illusimndam per-

P4TBOL. LXXXIU.

Videiur eliam Dominus nobis favere in Kxodoilirens;

Nou 572 immolabis, inquil, super [ermenlo santiui-

nem liostia; mett

G. Quod etiam de vase .igitur ligneo ficiili, vel

metnllino, quo agitur immolatio sacrificii, quia nul-

lus evangelisiarum expresse ostemlit cnj-isrundi fue

rit, ad legis vi.leiur rerurreuduin poiitis auctorila-

tem, quia in miuisterio labernaculi, aut domus Dei

nulla vasa sacrae unctionis oleo delibula

tinent, rntionesque proposui quibus Isidoro pcssit

asseri. -ABEV.

29

Page 8: SANGTI - Documenta Catholica Omnia · 2009. 9. 30. · 897 KPISTOLA 111. 898 lion valet, ennui) excessus nd agniiionem cpiscopi Ate constituam (Malik, xxv, 21). Qui vero adhuc suli

907 S. IS1DORI HISPALENS1S EPISCOPI

lignea, vel fictilia, sed raagis ex metallo erant. Do- A EPISTOLA VIII.

minus etiam qurcque de meliuribus sibi oflVrri prae- ISIBORI ECGEMO EPI^COPO.

908

cepit, et labernaculum tesiinionii cum maxima dili-

gentia auri el argenli niira piilcliritudiiie adornare.

De Salomonico lemplo quid ? Re vera idem. Quod si

c.Tretnonialia ilia, qua1 umbra erant veritalis future,

quibus pecndiim carnes inimolabaiitur, vel sanguis,

Iniilo voluit Dcus decore perfrui, quanlo niagis sa

crum altare, sanctiunque vas, in quo ipsa veritas,

scilicet unigeniius Deus, quotidie Deo Patri olferiur,

quanlo honore, revcrenlia, gloria el decore debent

studio et diligenlia adornari !

7. Liquide p.uet lam iosestimabile sacrificium in

vase luieu, vel ligueo, nisi necessitate urgente, vel

cogeiue iiiojiU, offerie lurpe ac vile, nrxsuniptuosum

esse et (cinerarium , quod potest justo examine

reprobari. Sed forsan objicis pannuin sericum pre-

tiosiorem esse lineo, et idcirco magis divinis (isibus

apliim. Ad quod DOS in ntrnque Teslamenio dici-

mus candorem vestinm maxime approbari, eo quod

in eo ineniis sincerilus requiraiur, qnain constat

inter cameras virtuies Deo esse graiiosiorem, ad

quam pervenire cupienti cliarilati vestrse, ut pa-

leal cl;irius, sacrae Seriplura lestimoniis oslenda-

mus.

8. Dicit riiini, oinni lompore sint vestimcnla lua

Candida, el Domini sacerdoles Epliod lineo excellen-

tiae causa erant siiperiuduti. Evangulium eliam in

transliguralioue Dominica, quoil apparnerinl vesii-

mema Domini t.iiii|u:un nix, evidenier iesl:iiur; el

Domino charissimo el virniiibus inclyto Euge;iioepiscopo Isidorus.

1. Yestrae sanctilalis litteras per miuliu.n susci-

piens Verecundum, rerum omnium Conditori grates

impendimus, quod Ecelesiu: sanclju su.c mentis el

corporis veslri valeliidinem conservare dignatur ;

alque ad inquisila pro modulo parali s.lislacorc,

exoramus orationiini vesiiarum sulfragiis ab ivriiin-

nis oppriinenlibusa Domino sublevari. Verum quodin quibusdam qussstionibus venfrabilis vestra fra-

lemilas, licel vos non ignoremus perilos, me com-

pulit respnndere, majoris seniemix innodalio, nisi

ex dispensalionis articulo a minori nequaquam va

le. it enodaii, sed potius ab ml eriori prol.ita, a supe-

riure jure nudi.inte ca-sel ir. Orilmdoxi (|uidem

Palres Sp iitus sancii aucturilite prxvia sanxerunl;

aliter autein quolibel aslruenie, sicut esi vusiraj

pnideniiu! cugiiitum , praviim suborietur , scilicet

gioriatiu .-earns contra cum qui scunt in earn

(luii. \, 15).

2. Quod vero de pariiiiale agilur apostolorum,

Petrus piieaninei CKteris, quia a Domino amlire

meruil : Tu vocaberis Gepliai, tu es Petrus (Joan, i,

42), el cetera, et non ab alio aliquo, sed ab ipso

Dei et virginis lilio Imnorem pontilicatus in Chrisli

Eiele-ia primus suscepit. 574 " eliain post re-

surrectionem Filii Dei ab eudem diclum e-1 : I usce

aijnos meos (Juan. \\i, i5), auimiiiiii ncmine Lccle-

. C siarum ura laios noians. Cuitis diunitas i ote;.laiisin Apocalypsi, qui in conspeitu Agin sialiani, el iiui V

etsi ad omne- calbuiicaruin episcopos est trausfusa,sequuntur ipsuin quocmn|ue ieril, stolis alliis p- r-

hibenlur aniicli, el quam plurima alia. Quis inler

pannos inundus ul linens, cui ex alilutione freqnenii

candor augeiur, cum in seiicis magis ex eadem otf-

scari videalur? Mentis antcin inuiiditiam niillalenus

esse intelligaa ubi inlidel.ias viuef non enim esl

convenlio C bri-ii ad Belial.

9. De incongriiilaie vero grammniicse locuiionis,

qute in Veleri Teslamenio repulatitr, vel Novo, re-

spond inus, verba eoelestis 573 oraciili non subja

cent Prisciani regulis, vel Donali, el quamvis sit

analogia sciemla ,usus prse omnibus ocmtiliindus

esl. Dummodo senlentia a verilate non discrepet, cl "

a sanctorum Pairum vesligiis nullaienns receden-

dum. Lucide babes lili cbanssime, in quam pariein

tui animi inlellcctiun debeas inclinare, aiigne tui

cordis scrnpulmn super boc omnino deponere. Dili-

genter per ontnia inspire, el reperies, sancirc Ro

man i- Ecclesiae consneuulines a divinis aucioriiati-

bus in nullo aliqualenus deviare. Pro me ad Domi-

iimn orare, quseso digueris.

EPIST. VIH. N. 1. Hie full Eugenius secundus sue

ceS ior Jusii. PEREZ.Ibitl. Minorem esse ralinnem dubiMndi de bac

epislola iiuain de prscedenli ad Redeinpium dixi

in Isid iriatiis, cap. rit. 7-4, num. 5. ,Md ita tiinun,

Ul concluserim deuique, qualuor pi;vdicl:iS episioijs,ad Claiidium, ad llelladium, ad Uedemptuni. el ad

spccialius lamen Romano autisl.li singnlari quodam

privilegin, velut capili, cseleris membiis celsiur ner-

tnaiu l in xierniim.

3. Qui igitur debitam ei non exbibel reverenter

obedieiiliain, a capite sejunctus, Acephaloium scbi-

smali se redd I obnoxium, quod sicut illud saacii

Atlianusii de (ide sanrtx Truiitatis sancia Ecclesia

approbal, el cusiodii, quasi sil li.lei talholicae arli-

culus : Quod msi quisque fiddlier firmilerque creilide-

rn, sad iis esse non pottrn. lla C vrslrae dulcissimaa

cbaritiiti breviter pr.i l.bavi, considerans illud plii-

losoubi pauca sul liccre sapienti.

EPISTOLA IX..

ISIDORI BRAUI.IOM EPI. COPO.

Domino meo et Dei servo, Brauli >ui episcopo,Isidnriis.

\. Omni desiderio desideravi iiunc videie faciem

luarn, ct iitinam aliquando impleret Dcus votum

meuni, anieqiiiiin moriar. Ad praesens auiem depre-

cor ul commendes me Deo oiaiionibus luis, el, ut ia

liac vita spent meam impleal, et ih fulura beaiiliidi-

Eugeniuirt, saheni dubias esse. Ul sensus commo.-lug

eruaiiir, fona^se le^enduin esi, jure inedianie cas-

setnr, ut orllwrtoxi I i.ties, elc. A.K..V.

KPI T. ix. N. 1. I .pis.ulas Midori ad Braiilioiieni,ei liiijiia ad ilium gi iiuina&esse, ueuio iniicias neii .

AREV.

Page 9: SANGTI - Documenta Catholica Omnia · 2009. 9. 30. · 897 KPISTOLA 111. 898 lion valet, ennui) excessus nd agniiionem cpiscopi Ate constituam (Malik, xxv, 21). Qui vero adhuc suli

909 EPISTOLA XII. 910

,iis lure consortium mihi concedat. Et maun sua. A. vus Domini Braulio Isidore : in Domino fruar te, iu-

Ora pro nobis, beatissime domine et frater.

EPJSTOLA X.

BBAULIOSIS EPISCOPI 1SIDORO.

Domino meo et vere domino, Christique eteeto, Isi-

doro, episcoporuin suinnio, Braulio semis inutilis

sanctorum Dei.

I. pie domine, et virormn praestaniissime ,

sera est inquisilio el tarde dala milii scrlbendi optio,

<|iiia peccalis meis ingrui nlibus nun modo slerilrtalis

vel inopiu; malo, veruin eliam luis et hosliliiatis, quo-

minus inquirerem ,horribiii sum prsepeditus in-

cursu.

-2. Nunc autem etsi mille necessitatibus, mille

curis allrilus, post longum miserise lempus, veluli

al) improbi soporis, ut iia 575 dixerim, gravedine

susciiains, istius nie.r suggestions aflaiibus depen-

dere prxsumo salutis obseqiiium, el cordis eicurpo-

ris liuniililatepvostratus, imprecans excelleniissimam

luae beatitudinis polestatein, ut peculiaiem famulum,

quein pio illo sacrae dignationis iniuitu semper ba-

buisii susceptum, usque in linera habere jubeas com-

mendattim.

3. Nam et ego (Chrisms novii) gravi dolore dis-

erucior, quod, emenso tetnporetam prolixo, vel nunc

vestrmn non mereor vidcre conspectuin, sed spero

in ilium qui non obliviscitur misereri, nee repellit

in linem, qnia exaudiet precein pauperis, et vestro

me niiscriiin repraesentabil aspeciui. Suggero sane,

el omnimoda suuplicaiione deposco, ul libruiu Eiy-

mologiarum, quern jam, favente Domino, atidivimus

consummalum, promissioms vesirse memores, servo

vestro diiigere jubealis, quia, ut milii sum conscius,

magna ibi ex parle servi lui posiulatione sudasli.

!El ideo in me primuin exisle munihcus; sic in san

ctorum ccelibus et felix Uabearis, et primus.

4. Gesta etiam synodi, in qua Sintharius exaininis

vesiri igni elsi non purificatus , inveniiur lamen de-

coctus, quaeso ut vestro instinctu a filio vesiro d-niino rege noliis diriganlur cito. Nam el ni Stra ejus

sic flagilavit gloriam siiggeslio, quia mulium in con-

:ilio [iro invesliganda opus est veriiate. De caetero

Crealoris aliissimi pietaluiu elflagito, ut coroninu

beaiiiudinis veslra; pro inlegriiaie lidei cl statu Ec-

:lesiae suaj longo tempore prx-cipiat conservare, me-

]ue inter oblalraruia praiseiiiis mundi varia el innu

cerna ardens, et non marcescens I

EPISTOLA XI.

lilDOIil riK.HI.IOM FPISCOPO.

Domino ineo, et Deiseivo Uraulioiii episcopoIsidorus.

1. Quia le incolumem cognovi, gratias Christo egi;

el ulinam 576 cujus cognovi salulem in boc corpo-

re aspicerem el visionem ! Quid autem milii evenit

pro peccalis meis, manifeslabo, quia mm fui dignustua perlegere eloqnia ,

stalim ul accepi piitatiiini

timin, puer regiusad me venit, dedi cubiculnrio meoillud pilintium ; et confeslim ambulavi ad principem,ut poslca perlegerem et rescriberem.

2. Reversns e palalio regis, non solum scripta tua

B noninveni, sed eliam quidijuid aliud in cbartis fuit

periit. Etidciico, scit Dominus, luxi meritum ineum,

quia non perlegi eloquium tumc, sed rogo ut quae-

cunque occasio venerit, rescrine milii. Et graliamverbi tui non auferas, ut quod ex meo delicto per-

didi, iterum gratia lua recipiam. /:."( manu tua. Ora

pro nobis, beatissime domine.

EPISTOLA XIIBRAULIOKIS EPISCOPI ISIDORO.

.Domino meo et vere domino, Clirisiique electo, Isi-

doro episeoportim sniiimo, Braulio servus inmilis

sanctorum Dei.

1. Solet repleri Iseliiia homo interior ac spiritua-

li--, cum inquisilione lungitur amantis. Ob id veile

meum est, mi domine reverenlissime, nisi culparum

maceria mearum obsisial, el benigne te inquisitio-

ncni ine-mi amplecli, et querelarum calnmniam pa-

tienter accipere. Utrumi|iie eniui ago, et officium in*

qiiisitionis persolvo, et tibi contra le causarum niea-

JIIIM necessitaies dirigo, <|uodtit benignissime tuo

audiiui admiuas, in ingressu luijus dictationis por-

laque prostratus, pelo a culmine vrstri apostolaius ;

et quaiiquam vacidet calumniue objectio, ubi t.icry-

in.irmn esl inlerceMiio, cum lacrymae iiou ginl sigaa

calumniu;, lamcn sinl, opio, ct lacrymabiles caluiu-

niae, el calumniabiles lacrym:c. Sed utrumque pro

Jicentiosa amoris prasumpiione, non auiein pio

;iiTog;inii;i: temeriiale. Sed jam causam exordiar.

577 - Sepliminn, ni fallor, annum luiupura gy-

rani ex quo me memini libros a te coudiios Origi-

ii>:ui posiulasso , et vjrio diversoque modo prxsea-- " icm vi-s me frustraiumesse, el absent! niliil inde vos

neraLilia discriiiiina munUuiD reddat luie inierces-

ionisgralia, ac, reconditimi in gremiiirn memoriae

Uiae, luiiim :ib oinni lempeslale peccali drain vestro

;!liciai Trinitas sacratissima. El muuu sua. Ego ser-

EPIST. x. N. 1. Notsndum quod Isidorus in tiuilo

|iilolx episcoporum SHIHIIIUS ditilur. I ro ingrucnti->us uli: liilieni fxigentibus, et addunl : tieium . liuin

lis, mvflalflatii //us, elc. De luvc epislula vide Isi-

Joriana, c. ill el 4S. AREV.2. Gruvedine. Al., ynivitudine. AREV.

5. Alii, ul libros Etymologiarum,quos... audimus

omnmmatos, elc. AHEY.

EPIST. xi. N. 1. I itiaciitm. In Glossis Isidorianis,

i Piclatium, epiitvla brei is et modica. Pictatiuncula,

rescripsisse, sed sulit.Ji diluiiune modo uecdum esse

perleclus, modo uecdum scriplog, modo me;is lilte-

ras inleicidibse, aliaque mulla uppuneuies, ad tianc

usque diem pervenimus ,el sine peiilionis c/lecln

memhrana. Pro voce pittacium Riscus alleg.il sanctum

Aiigu-linimi. serin. 178, de verbis Aposioli, cp. 7,

alios Dncangiuii. Forcisse non mulium aberrabit quidixeiii Yocem llispanaiu pedato, fragmeuium, sive

paiiL in rei alicujus, ex pitiacio origiuein traliere.

AREV.I .pisr. xn. N. I. In epistahB Hiscripiioue, pro

Cliiislique, alii, bic el alibi, Ckristoque. fro portaque,ut exemplaria mas. exlnbfiit, (Jrialiu* tdidit ptttu-

gue, forlase per rrorem. ARKV.

Page 10: SANGTI - Documenta Catholica Omnia · 2009. 9. 30. · 897 KPISTOLA 111. 898 lion valet, ennui) excessus nd agniiionem cpiscopi Ate constituam (Malik, xxv, 21). Qui vero adhuc suli

9U S. ISIDORl HISPALENStS EP1SCOP1 914

Tnanemtis.Obhocclego veriam preces in qnerelam, nt A pr.rmisi reeurro, ad imporiunitalem scilicet amiram

quod supplicatione neqnivi , vel calumnia laeessen-

do valeam adipisei. Saepe namqiie solet mendico

prodesse vociferalio.

3. Quocirca cur, qtiaeso to, mi domme, non tri-

bnas quod rogaris? Unum scias, non dimitiam, qua

si lingens me nolle negala. Sed qurcram, et insianler

qusram , quoiisque aulem accipiam , aut eliciam,

piissimo Redemptore jubenie : Quteriie, el invenietis,

et adjicienle: pulsate, el nperictur vobis (Luc. xi, 9).

Quaesivj ,el qiisero , eliani pnlso. Unde et clamito,

ut aperias. Nam hiijiis argiimenli me consolutiir in-

venlio, qiiia qui couiempsisli postulantem, exaudies

forte calumniantem.

4. Ilitic et ego scicnti tna ingero, nee styli jacla-

amicitia desiiiulis, ac milla membrorum lionostmim

gratia decorntis. Ucirco andi vocem meani lot in-

terjaceniibus lerris. Redde, rodde quod debes. Nam

servus, servus cs Clirisli el Clirisiianonmi, 11! iilic

sis major omnium nostrum,el qiiia no-Uri causa tibi

collaiam prasentis graiiam , sitieniiuiis animis scion-

liseqiie fame cruciaiis iinpertiri non dedigneris.

8. Non sum saltern pes , qni ad injuncta dUcur-

rens possim alvo eoclesiai , membrorum scilicet

judici , obedientiae disciirsn parere, nee principatui

capiiis impcranii obsequendo placere. Qiiin eisi de

inlioneslioribus memhris me esse sciam, sufh cial,

quia qua; le constat a capile pcrccpisse, per me est

dignuin pgerere ,nee le me non pgerere, quamvis

tione novi aliquid snggerere insipiens perfeclo pr- > minimum, Cbrisii tarnen sanguine redemplum. Namsumo. Nee tamen erubesco imperilus diserlissiino

!o()iii , aposlolici memor prsrcepli , quo prseciperis

libenter sufferre insipientem. Quamobrem accipe

clamores calumniae. Cur rogo talentorum disiribu-

tionem et ci oariorum dispensalionem tibi creditam

biicusque relentas? Jam solve mamim, imperiire

familiis, ne inopia pereant farnis. Nosli quid creditor

veniens reposcat a le. Non minueiur libi qiiidquid

dederis nobis. Memor esto parvis panibus miiltilndi-

nem saiiaiam , el superasse reliijuias fragmenioriiirT

magnitudine panum.

5. An pulas doniim libi collatnm pro te solum-

modo esse datum ? Et veslrum est, et nostrum com

mune est, non privaluni. El quis dieere vel insanus

nee dicit caput pedibus : Non eslis mibi necessarii,

quoniam quai videnlur membra cordons infirniion

esse, necessariora sunt; et quse pnlanlur ignobiliora

esse, liis bonorem abundanliorem circumdamiis ; et

qnse inbonestiora sum noslra , majnrem bonestatem

habent.

9. Sic itatiue creator nosier ac. dispensalor cuncla

dispensat, ut cum in altero alieri dona divina , quae

in se non percipit, possidenda irihiiunlur, cbariias

ciimuletur. Dcniqne turn bene 579 mnltiformis

gratia dispensaliir, qnando accepium donumcteis

qui lioc non habent creditur, qnando propter emn

cui impenditur dalum puiaiur. Hoc Aposioli capitu-

lum a nobis in paite pr.icmissuin optinie novil pru-

pr.TSiimal , ut privato luo gatideas, qui de rommimi C denlia charitatis vesirae huic rei congruere lotum;

et quidquid summalim leligi , le procul dtibio nosse

melius, laiel niillnm.

10. Ilaqne hoc sohmi snperest , quod et ningno-

pere pelo , ui prastes posinlala, c isi non pro me,

saltern pro ipsa chariiale diviniius imperlila. Pro

qua jiihemnr et uosse et proes are omnia, el sine qua

nihil surii omnia. Sed el si qua siiperfliia, si qua ne-

gligenler, si qua minus liumiliier, aut inulililer po-

tius effudi quani dixi, cunrta, quapso, benigne siisci-

pias, cniK ta ignoscas, cuncla ores, ul Dens ignoscal.

Ergo et lioc noiesco, liliros Elymologiarmn, quos a

le domino ineo posco, etsi detruncalos corrososque,

jam a miiltis haberi

H. Inde rogo ut eos milii traiifcriplos integros,

emendates et bene eoaptafns digneris triiliere, ne

raplns avidilate in perversum cogar vitia pro virlu-

libus ab aliis sumere. Ego autem opto, quamvis

nnllius egeas , el ultrone;c dicuniur pulere merces,

nldignatio vestra benignitaiis imperet nobis in id

quod possiimus et valemus, lantiim nl ob?equio no-

stro niaris, imo ciiariiaie, qua? Deus est, perfruaris.

12. His igiiur explelis , eriinl mibi qu^sliones da

sacris divinisque paginis, quarum mibi exposilionem

tanium inciilpabiliter gaudere scias? Nam cum Dens

tibi ceconomiam sui ibesauri et diviiiarum , salulis,

sapientirc el sciential lenere concesseril , cur larga

manii non effundis quod dando non minues?An

cum in membrissuperni capiiis umisquisque 578quod non accepit sic in aliero possideal, nt alteri

quod babel possidendum sciat, tn forsilan ideo no

bis parcus exislis, quia quod muluo a nobis resumas

non invenis?

6. Sed si habenli das, lantillae mercedis fruclum

reportas. Sin vero non halienti tribuis , pr;eceplis

evangelicis salisfacis, ul reddatur libi in reiribuiione

juslorum. Proinde et ego remordcor conscientia,

eo qnod in me communicabile nihil boni senliam,

quoniam jubemur per cbaritaiem servire in\iuem,

et unusquisque quam accepit gratiam in aliernm

illam administrare ,sicul boni dispensitores innlii-

formis grali.ne Dei (1 Pefri iv, 10); aiqne unicuique,

sicul divisil Deus mensuram hdei , in unain compa-

gem membrnrum debeal earn caetcris partibus comnm-

nicare , quia hxc omnia operalur nniis, auiue idem

Epiritus dividens singulis proul vull (Rom. xn, 5).

7. Sed ad unum ac peculiare suhsidium quod

3. Calumriantem , ex Ovet. (iotliico; ctamitanlem,

Rom. Cod. PERES.4. Ex Ovei. Goibico , voce slulti in styli i.iniiim

mutata. PEREZ.Ibid. Alii, nee slulta jnctatione. Et famutit pro fa-

miKit. Pro (amis forte fame. AREV.

6. Alii, in una compage. ABF.V.

8. Nee temenon egerere. Codex Csesenas, nee le

me nonegere. Ulrolibel modo coiriiptum id videlur.

AKF,V.

11. Fortasse legendum dieantur pro dicuntvr.

12. Reteras. line esl, aperis. AREV.

Page 11: SANGTI - Documenta Catholica Omnia · 2009. 9. 30. · 897 KPISTOLA 111. 898 lion valet, ennui) excessus nd agniiionem cpiscopi Ate constituam (Malik, xxv, 21). Qui vero adhuc suli

915 DE ORDiNE CREATUHARUM LIBER.

corilis vestri lumen aperiret, si tnmen el nobis jubes A iilium prxseritern beatissimaj potesiati veslrae per

resplendere , el divinae legis obscura reserare. Nee

si isia quae pelo percepero, de illis silebo,

seil viaiu

reseras caiuendae fiduux. Cuminhac prima fronle

non me coiifoderis siimulis verecundix , el ignavias

nie-c , locum dederis veiiio, quod \quem diligebas,

quamlibet iiniiieriunn , non jusseris reprobare, quia

igiinniiiiiosiiin valde videlur, ac vile, si necdum sa-

tiains quis chariiale ab co quern aiuabat inveniiur

secodere.

13. ObsequiO aulem menu survilulis depeiido jura

saluiis , e( quaeso pieialem sanciissimac vesirx po-

lesialis, ul pro me -orare digueris ; (juaienus quoli-

die lliK-liianiem aniinain in malis luo inlcrcessu lu-

creris, el ad porlum Iranquillilalis scicrna; dedncas,

oninia commendo, el lam de his qua; bic suggessi-

iniis , quam etiam de bis quas supra quest! sumus,

eloquio veslro per eum illuslrari mereamur.

EPISTOLA XI.I.

ISIDORI BRAULIOM EPISCOPO.

Domino raeo el Dei servo Braulioni episcopo Isidorus.

1. Tux sanciilalis epistolse me in urbe Toletana

invenerunl. Nam permoius fueram causa concilii.

Sed quamvis jussio principis in ilinere posiiiim re-

iiiearo me admonuissei, ego [anicn, quia proptnqiriur

eram pra senlise ipsius quam regression!, malui po-

lius cursiim iliueris non inlercludcre. Veni ad pru:-

senii.un piincipis, inveni praseniem iliacoiiuin tuiirn,

per eum eloquia tua su-cipiens, antplexus sum, el

ernlani a miseriis tl a scandalis. Dulee milii full B leg - el de salute lua Deo graiias egi ;desiderio oinui

din ;id le loqui , 580 (l"

as corarn posilus vullum

vidercm lux- faciti. Itleo nee verbosiialem cavi, el

lenieiitalem loriassis incurri. Sed aui hoc aui aliud

agere debui, lanium ul quod noluiMi per huniilita-

tem tallem iribuas per lumulluaniern improbi-talem.

Ik. Ecce quantum aud;icia; dedii inihi gratia ve-

Strx benevoleiilia.-. El ideo si quid in hoc displi-

cueril, sibi impulel , qua; lanluni amal, ul limorcm

tollat. Nam perfecla ciiaritas Coras iniuii limorem.

desiderans, quamvis debilis aique lessus, fuiuciam

tamen habens per Clirisium in hac vita videndi le,

quia spes nun conCundilnr per charilalem , quae d>l-

fusa est in cordibus noslris.

2. Codieem Liymolugiarum cum aliis Codicibus

de ilinere iransmisi, el licet inemendalum pr;e inva-

liludine , tamen libi modo ad emendandum slaiue-

ramoflerre, si ad deslinalum concilii locum 581pervenissem. De consliiuendo auiem episcopo Tar-

raconensi non earn quam pelisli scnsi sentenliam

Speeiali quoquegraiia frelus speciali domino, in quo regis; sed tamen el ipse adhuc ubi cerlius converlat

vires sancix Ecclesise consislunl, suggero ut, quia animum , illi manet incerlum. Peto auiem ul pro

Eusebius nosier nieiropolitaniis decessit, habeas ineis peccaiis spud Dominum exisiere digueris in-

inisericordia! curam. El hoc lilio luo nostro domino lercessor, ul impeiralu tuo delcanlur delicia mea,

sugguras, ul ulilem illi loco prxficial, cujus doctrina Q ct remillanlur facinora. llem manu sua. Ora pro nobis,

et banciitas c.t ieris sit vitas forma. Hunc auiem bealissime domine, et egregie fraler.

li. Mss. de curam veleres libri, per compendium, vocaius eral, quod aliqua de causa celebralum non

pro mUtricordia curam. I EBEZ.EPIST. xiii. N. 2. Alii

, prte valituiline ; el siudue-ram , pro slalueram. Confer Isidoriana

, cap. 48,

lull. Forlasse bic essel locus ul in noia epislolammedicam Isidore riosiro alliciam , dequa dixi in Isi-

dorianis, cap. 75, n. 5, adderem ; sed lam eerie

mm. 7 el seqq., ubi conjiciebam legeniluni csse, Isidori nustri non esi, el lam corruple descripia est

si ad detlinatum concilii locum pervenisses ; ium Isi- in Codice Yaiicano ibi luudalo, ul nullum operae pre-

dorus, ut videlur, ad aliquod concilium Tulelanum lium fore vidcalur earn relerre. AREV.

SANGTI ISIDORIH1SPALEXSIS KPISCOP1

DE ORDINE CREATURARUM LIBER.

582 CAPUT PRIMUM.

De Fide Triiriialis.

I. Universilalis disposilio bifaria raiiono debet

inlelligi : in Deo, videlicet, el rebus, hoc est, in

Creaiore el creaiuris; non quod Deum in parle

CAP. i. N. 1. In Isidorinnis, cap. 23, muliis

rationibus osiendi hoc opus Isidori videri, ac coniia-riis (lillicnllalibiis salis, opiunr, feci. Quod aulemlesliinoniuu) ^Ene* Parisiensis, (|iii hoc opus Isidoro

accribii, a me rejierlum non I uisse lunc assemi, id

Jam inihi dicere non -licet; nam poslinodum obser-

I) p&namus, aui ccquiparare Creaiorem creaiur.i possil,

sed quia oiune quod est, aut lacium imelligitur aui

infadum,auipotens, anlsubjetlum, aulaslerni\i,aiit

lemporaneum. Factum ergo, ct subjeclum, el lem-

poraneiun , ipsa csl creaiura. Inlacium auiem , et

poiens, aique aeiernum, ipse tsl Deus.

vavi, c. 94 operis JEncx Parisiensis adversusGraecos

Isidori non iine ex libro de Ui dme crealurarum verba

qn;Kt!ain laudari. In Isidorianis eliam, cap. 83, n. 9,

exsci ipsi pra-faiidiirm Dachcrii, sive Acherii ad hunclibri in. Ea prxfaiio in Editione I ausiensi anni

In :. ) aliquaiuulum discrep it, ut : Cudicein non procul