Sách hướng dẫn hoạt động - Ngày Lương thực Thế giới 2016

Sách Hướng dẫn Hoạt độngNgày 16 tháng 10 năm 2016Ngày Lương thực Thế giới

Khí hậu đang biến đổi.Lương thực và nông nghiệp cũng cần thay đổi.

Ngày Lương thực Thế giới 2016

www.fao.org/WFD2016-contest

Sách hướng dẫn Hoạt độngChúng ta hãy làm cho nông nghiệp thích ứng với biến đổi khí hậu để kiến tạo một Thế hệ Không còn Nạn đói


Ngày 16 tháng 10 năm 2016Ngày Lương thực Thế giới

2

Chúng ta hãy làm cho nông nghiệp thích ứng với biến đổi khí hậu để kiến tạo một Thế hệ Không còn Nạn đói


Ngày 16 tháng 10 năm 2016Ngày Lương thực Thế giới

Sách Hướng dẫn Hoạt động

3

Ngày Lương thực Thế giới

Ngày Lương thực Thế giới, ngày 16 tháng 10 hàng năm, cũng là ngày ra đời của Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp của Liên hợp quốc (FAO). Chính là vào ngày này năm 1945 Tổ chức được thành lập. Các sự kiện kỷ niệm Ngày Lương thực Thế giới được tổ chức tại hơn 150 quốc gia quanh thế giới giúp nâng cao nhận thức về nạn đói và sự cần thiết phải đảm bảo rằng tất cả mọi người đều có khả năng tiếp cận lương thực thực phẩm an toàn và bổ dưỡng.

Chủ đề của Ngày Lương thực Thế giới năm 2016 là “Khí hậu đang biến đổi. Lương thực và nông nghiệp cũng cần thay đổi.”

FAO giúp các quốc gia đang phát triển chống đói nghèo và đảm bảo rằng mọi người dân đều có đủ lương thực thực phẩm bổ dưỡng để có thể sống một cuộc sống khỏe mạnh, tích cực. Hoạt động của chúng tôi chủ yếu được thực hiện ở các vùng nông thôn, là nơi sinh sống của gần 80% số dân nghèo đói của thế giới. Mục tiêu chính của chúng tôi là chấm dứt nạn đói nghèo, đảm bảo cho mọi người đều được ăn thực phẩm bổ dưỡng, và giúp các quốc gia quản lý tốt hơn nguồn tài nguyên thiên nhiên của mình. FAO có mặt tại hơn 100 quốc gia quanh thế giới, và đặt trụ sở tại Rome, Italy.

Sách hướng dẫn Hoạt động Ngày Lương thực Thế giới

Điều gì sẽ xảy ra nếu chúng ta chặt phá tất cả các khu rừng và nếu chúng ta không làm gì hết để bảo vệ các đại dương của chúng ta và những người dân phải chịu ảnh hưởng của biến đổi khí hậu? Sách hướng dẫn Hoạt động Ngày Lương thực Thế giới 2016 đề cập đến những vấn đề chủ chốt liên quan đến biến đổi khí hậu và nông nghiệp trong một thế giới tưởng tượng, với tranh minh họa của Lorenzo Terranera. Mỗi tranh minh họa mở ra một thông điệp quan trọng liên quan đến chủ đề của Ngày Lương thực Thế giới.

Hãy cùng các nhân vật cổ tích yêu thích của bạn tham gia tìm kiếm giải pháp cho biến đổi khí hậu và nạn đói. Mỗi giải pháp đều có thể thành hiện thực nếu tất cả chúng ta đều làm phần việc của mình, và những lời mách nhỏ mà chúng tôi đưa ra ở cuối cuốn sách này chính là điểm xuất phát tuyệt vời! Mọi bức tranh trong sách đều chưa hoàn chỉnh, và chúng tôi cần bạn phát huy trí tưởng tượng của mình tô màu thích hợp vào các khoảng trắng. Hãy cho chúng tôi biết làm thế nào mà khi cùng nhau hành động, chúng ta có thể đối phó với biến đổi khí hậu, bảo vệ hành tinh của chúng ta, và chấm dứt nạn đói.

Cuộc thi Ngày Lương thực Thế giới

Khí hậu của chúng ta đang biến đổi. Và chúng tôi muốn bạn cho chúng tôi biết tại sao lương thực và nông nghiệp cũng cần thay đổi theo. Có hai cách để bạn làm việc này. Nếu bạn nằm trong độ tuổi từ 5 đến 19 tuổi, bạn có thể vẽ tranh cổ động cho chủ đề Ngày Lương thực Thế giới, và nếu bạn nằm trong độ tuổi từ 13 đến 19, bạn cũng có thể làm 1 đoạn băng ghi hình, không lâu hơn 1 phút, kể cho chúng tôi biết bạn nghĩ gì về biến đổi khí hậu, lương thực và nông nghiệp.

Thủ tục tham dự cuộc thi rất đơn giản. Trẻ em, giáo viên, các nhà giáo dục, đều có thể truy cập: www.fao.org/WFD2016- Contest để nộp tranh hay đoạn băng ghi hình.

Hạn chót nộp tác phẩm dự thi là 30/9/ 2016. Những người đoạt giải cuộc thi vẽ tranh và làm băng ghi hành sẽ được công bố trên trang website của FAO, các kênh truyền thông xã hội của FAO, cũng như qua các cơ quan đại diện FAO trên toàn thế giới. Họ cũng sẽ được vinh danh tại cuộc triển lãm tổ chức tại Trụ sở FAO ở Rome trong Tuần Lương thực Thế giới (10-14/20/ 2016) và sẽ được nhận Giấy chứng nhận Công nhận đoạt giả cuộc thi và túi quà tặng bất ngờ.

GIỚI THIỆU

Thông điệp gửi các nhà giáoSách Hướng dẫn Hoạt động nhân Ngày Lương thực Thế giới là công cụ giảng dạy cho giáo viên, học sinh, và tất cả những ai mong muốn tìm hiểu nhiều hơn nữa về chủ đề của Ngày Lương thực Thế giới 2016. Cũng nên sử dụng sách này để truyền cảm hứng cho những người trẻ muốn tham dự cuộc thi vẽ và làm băng ghi hình cho Ngày Lương thực Thế giới. Tranh minh họa trong cuốn sách này chưa hoàn chỉnh, cho phép học sinh của bạn phát huy trí tưởng tượng và họa nên một tương lai tích cực hơn cho hành tinh của chúng ta.

4

Biển đổi khí hậu, lương thực và nông nghiệp

Các hành động, các quyết định, và cách ứng xử thường nhật của chúng ta, tất cả đều tác động đến khí hậu. Biến đổi khí hậu đang ảnh hưởng đến sức khỏe của hành tinh của chúng ta và làm thay đổi thế giới của chúng ta. Biến đổi khí hậu đang gây ra nhiều thiên tai và vấn đề về môi trường hơn bao giờ hết, và làm cho chúng ta gặp nhiều khó khăn hơn trong việc trồng lương thực. Trồng lương thực cũng là một phần trong những vấn đề mà chúng ta phải đối diện, vì để làm ra những gì chúng ta cần, chúng ta đã và đang đi tắt quá nhiều, làm tổn hại hành tinh của chúng ta. Để cung cấp thực phẩm cho số dân ngày càng tăng trên toàn thế giới, dự kiến sẽ đạt 9,6 tỷ người vào năm 2050, chúng ta sẽ phải học cách làm ra những gì chúng ta cần theo cách không tiếp tục phá hoại hành tinh của chúng ta.

Điều này có nghĩa là gì?

Thích ứng với biến đổi khí hậu

Thích ứng với biến đổi khí hậu có nghĩa là thay đổi cách chúng ta trồng lương thực để đảm bảo rằng hành tinh của chúng ta vẫn vững mạnh và vẫn có thể tạo ra những lương thực mà chúng ta cần trong tương lai. Điều này cũng có nghĩa là giúp cho những người nghèo nhất, chịu ảnh hưởng nặng nề nhất của biến đổi khí hậu, bằng cách chuẩn bị cho họ sẵn sàng đối phó với thiên tại như hạn hán và tăng cường khả năng giúp họ hồi phục nhanh hơn sau những thiên tai không thể tránh khỏi. Chúng ta cần làm cho lương thực và nông nghiệp thích ứng với biến đổi khí hậu theo cách bền vững. Bền vững là tất cả những gì chúng ta cần làm cho tương lai– đó là kiến tạo và duy trì một hành tinh lành mạnh có thể nuôi sống dân số ngày càng tăng của chúng ta cũng như các thế hệ tương lai.

Chúng ta thuộc về thế hệ không còn nạn đói Bạn có biết hàng đêm cứ trong 9 người lại có 1 người đi ngủ mà bụng vẫn đói không? Như vậy là tất cả có khoảng 800 triệu người đói bụng khi ngủ. Chúng ta đã sản xuất ra đủ lượng lương thực cần thiết cho tất cả mọi người trên toàn thế giới, vậy tại sao vẫn còn có những người bị đói? Nạn đói tồn tại vì nhiều nguyên nhân: người nghèo có thể không có tiền mua lương thực, chiến tranh có thể khiến người dân không thể tiếp cận được lương thực, thiên tai có thể gây ra nạn đói, và quá nhiều lương thực bị sử dụng lãng phí. Tin tốt là các nhà lãnh đạo toàn cầu đều muốn chấm dứt nạn đói. Năm ngoái, 193 quốc gia đã cam kết thực hiện 17 mục tiêu Phát triển Bền vững, với mục đích tổng thể là chấm dứt nạn đói vào năm 2030. Nhưng chỉ riêng các nhà lãnh đạo không thôi thì không thể làm được điều này. Họ cần sự giúp đỡ từ các tổ chức quốc tế, những người nông dân, các trường học, các trường đại học, các công ty, và các bạn. Chúng ta có thể trở thành thế hệ đầu tiên quét sạch được nạn đói ra khỏi hành tinh của chúng ta – Thế hệ không còn nạn đói – nếu chúng ta cùng nhau hành động. Chấm dứt nạn đói là trách nhiệm của mọi người và tất cả chúng ta đều có thể góp phần làm nên việc này, ngay cả chỉ bằng cách thay đổi những hành động, quyết định đơn giản hàng ngày của chúng ta.

Khí hậu đang biến đổiLương thực và nông nghiệp cũng cần thay đổi.


5

Bảy lĩnh vực để thay đổi

Ngày Lương thực Thế giới 2016 quan tâm đến bảy lĩnh vực khác nhau có liên quan đến lương thực và nông nghiệp mà ở đó cần có sự thay đổi, nếu chúng ta muốn giải quyết vấn đề biến đổi khí hậu. Đây là cách duy nhất giúp chúng ta chấm dứt nạn đói trên toàn thế giới.

Những lĩnh vực này là:Lâm nghiệpNông nghiệpQuản lý chăn nuôiLãng phí thực phẩmTài nguyên thiên nhiênThủy hải sảnCác hệ thống lương thực thực phẩm

6

Lâm nghiệp

Có nhiều người trên thế giới sinh sống trong rừng hay sống phụ thuộc vào rừng để kiếm thực phẩm. Rừng không chỉ cung cấp nơi trú ẩn và thực phẩm cho con người và nhiều sinh vật khác, mà còn tạo ra ôxy, làm sạch không khí mà chúng ta hít thở do hấp thụ được nhiều loại khí như carbon dioxide, và cũng cung cấp nhiều nước sạch cho chúng ta. Các khu rừng của chúng ta đang biến mất nhanh chóng, với hàng nghìn cây rừng bị đốn hạ hàng năm để khai hoang đất cho canh tác cùng nhiều mục đích sử dụng khác. Chúng ta phải bảo vệ và quan tâm chăm sóc nguồn tài nguyên rừng của chúng ta để giữ cho hành tinh của chúng ta cùng những người sinh sống trên đó luôn được khỏe mạnh.


7

Nông nghiệp

Vì khí hậu biến đổi, cách gieo trồng và sản xuất lương thực cũng cần phải thay đổi. Biến đổi khí hậu khiến việc trồng lương thực trở nên khó khăn hơn do gây ra nhiều thiên tai, như lũ lụt, hạn hán, và các mùa trở nên ấm hơn. Lương thực và nông nghiệp cần thích ứng với tác động của biến đổi khí hậu để sản xuất được nhiều hơn cho số dân ngày càng tăng một cách bền vững. Đa số những người nghèo nhất trên thế giới là nông dân, những người chịu ảnh hưởng nặng nề nhất của sự gia tăng thiên tai do biến đổi khí hậu. Chúng ta cần tăng cường khả năng chuẩn bị sẵn sàng đối phó với khí hậu xấu cho họ, và khi không thể tránh khỏi khí hậu rất xấu và thiên tai, chúng ta cần giúp họ phục hồi bằng cách giảm thiểu thiệt hại và tổn thất.

8

Quản lý chăn nuôi

Cách nông dân chăn nuôi gia súc, gồm bò, dê, cừu, lợn, lừa và lạc đà, tạo ra hầu hết lượng khí nhà kính do ngành nông nghiệp thải ra. Thay đổi cách nông dân chăn nuôi những gia súc này là bước quan trọng giúp đảm bảo rằng họ tạo ra ít khí nguy hại hơn. Việc này đặc biệt quan trọng, nếu xét rằng chúng ta sẽ cần nuôi nhiều gia súc hơn nữa trong tương lai để cung cấp thực phẩm cho dân số ngày càng tăng. Cũng phải sử dụng nhiều nguồn tài nguyên thiên nhiên hơn, nhất là nước, để sản xuất ra thịt so với rau hay đậu (như đậu lăng, đậu Hà Lan hay đậu xanh). Hàng tuần ăn ít nhất một bữa không thịt là việc mà bạn có thể làm để giúp cho vấn đề này.


9

Lãng phí thực phẩm

Một lượng lớn khí nhà kính được phát thải khi sản xuất ra thực phẩm mà chúng ta tiêu thụ hàng ngày. Nhưng điều xấu nhất là hàng năm có hơn một phần ba lượng thực phẩm sản xuất ra trên thế giới bị thất thoát hay lãng phí. Lãng phí thực phẩm nghĩa là lãng phí tiền bạc, sức lao động, và tài nguyên như năng lượng, đất, và nước là những đầu vào cho sản xuất lương thực. Chất thải thực phẩm tại các bãi chôn rác thải bị thối rữa, có hại cho môi trường của chúng ta, vì chúng tạo ra khí methane, một trong những loại khí nhà kính nguy hại nhất. Bạn có thể bỏ đi ít thực phẩm hơn bằng cách tiết kiệm những thứ còn lại sau khi ăn, đông lạnh một phần thực phẩm, giúp cha mẹ bạn lên kế hoạch cho bữa ăn của bạn, chỉ mua những gì bạn cần ở siêu thị, và cố gắng mua hoa quả, rau xanh trông không đẹp.

10

Tài nguyên thiên nhiên

Vào lúc này, chúng ta đang sử dụng nhiều hơn rất nhiều nguồn tài nguyên thiên nhiên mà chúng ta cần để sản xuất ra lương thực. Các nguồn tài nguyên thiên nhiên này hiện chỉ còn rất hạn chế trong khi mọi gia đình đều cần có chúng trong tương lai. Chúng ta hiện cũng đang sử dụng rất nhiều các nguồn tài nguyên quý giá của thế giới và làm hư hại các hệ sinh thái quan trọng. Chúng ta đang chặt phá rừng, gây ô nhiễm nguồn nước, và phá hoại chất đất của chúng ta. Khi được quản lý theo cách bền vững, đất đai có thể lưu trữ một lượng lớn carbon, nhờ thế có tiềm năng to lớn trong việc giảm lượng khí nhà kính trong khí quyển. Nếu chúng ta quản lý tài nguyên thiên nhiên một cách bền vững, chúng ta không chỉ góp phần chấm dứt nạn đói, mà còn đối phó được với biến đổi khí hậu.


11

Thủy hải sản

Trên thế giới nhiều người sống phụ thuộc vào các đại dương và các vùng đất ngập nước. Đại dương cũng lưu trữ một lượng lớn carbon dioxide dưới đáy biển sâu và là nơi sinh sống của hơn nửa sự sống trên trái đất. Mực nước biển dâng, nhiệt độ nước ấm hơn, ô nhiễm, và nạn đánh bắt thủy hải sản quá mức có nghĩa làm các đại dương và đất ngập nước của chúng ta không lành mạnh nữa, và bên cạnh tất cả những nguy cơ khác, chúng ta sẽ nhanh chóng mất hết cá nếu không sớm làm gì đó. Thay đổi cách đánh bắt và thay đổi loài cá mà chúng ta ăn sẽ giúp cho các đại dương của chúng ta lại đầy cá cho những năm tiếp theo.

12

Các hệ thống lương thực thực phẩm

Một trong những việc giúp chúng ta chấm dứt được nạn đói vào năm 2030 là đảm bảo rằng chúng ta xây dựng được các hệ thống lương thực thực phẩm bền vững. Hệ thống lương thực thực phẩm là gì? Lương thực thực phẩm phải đi qua nhiều giai đoạn trước khi đến được bàn ăn của bạn, từ nông trại, đồng ruộng đến chợ, siêu thị, và cuối cùng là đến nhà bạn. Quá trình lâu dài này được kết nối giống như một chuỗi mắt xích và được gọi là hệ thống lương thực thực phẩm. Nếu một mắt xích bị vỡ (hay không hoạt động được như chúng ta nghĩ, ví dụ như do không đủ lương thực thực phẩm), toàn bộ quá trình sẽ bị gián đoạn. Một hệ thống lương thực thực phẩm bền vững có thể nuôi sống dân số đang ngày càng tăng của chúng ta mà không gây hại cho hành tinh. Đó là chìa khóa giúp chấm dứt nạn đói vì những điều tốt đẹp và trở thành thế hệ Không còn Nạn đói. Bạn có thể đóng góp bằng cách chọn mua những lương thực thực phẩm được làm ra theo cách bền vững, ngay tại địa phương, và có dấu được phép lưu hành.


13

Các hành động vì khí hậu để thay đổi thế giới của chúng ta

Hành tinh của chúng ta đang nóng dần lên. Băng đang tan chảy, mực nước biển đang dâng, và các hiện tượng thời tiết cực đoan như hạn hán, lốc xoáy, và lũ lụt đang ngày một phổ biến hơn. Tất cả những hiện tượng này có hai điểm chung: 1. Chúng gây ra những ảnh hưởng xấu nhất cho những người nghèo nhất trên thế giới, mà phần đông trong số họ là nông dân, và khiến họ gặp nhiều khó khăn hơn trong việc trồng lương thực; và 2. Chúng đe dọa khả năng đạt được mục tiêu toàn cầu là chấm dứt nạn đói vào năm 2030.

Tin vui là chúng ta có thể góp phần giải quyết vấn đề này. Chúng ta cần giảm lãng phí lương thực, cứu lấy các khu rừng, bảo vệ các nguồn tài nguyên thiên nhiên quý giá của trái dất như nước và đất, và tiêu thụ ít năng lượng hơn hoặc sử dụng những nguồn năng lượng gây ô nhiễm ít hơn, v.v…

BẠN có thể làm gì? Bạn có thể góp phần giải quyết vấn đề biến đổi khí hậu bằng cách thay đổi thói quen hàng ngày của bạn và đưa ra những quyết định đơn giản. Chúng tôi đố bạn tìm ra và đánh dấu bốn hành động đúng trong số các hành động dưới đây.

Khí hậu đang biến đổiLương thực và nông nghiệp cũng cần thay đổi.

Ngày Lương thực Thế giới 2016

14

Đừng lãng phí nước.Tắm nhanh bằng vòi hoa sen hơn là tắm bồn. Bồn tắm sử dụng nhiều gallon nước hơn 5-10 phút tắm bằng vòi sen. Và hãy khóa vòi nước khi bạn đang chải răng. Đánh răng với vòi nước chảy liên tục tốn đến 6 lít nước, trong khi đánh răng mà tắt vòi khi chải răng sử dụng ít hơn 1 lít nước. Hãy nhắc cha mẹ bạn sửa chữa tất cả những chỗ rò rỉ - một vòi nước rò rỉ lãng phí hơn 11 000 lít nước mỗi năm! Bạn có thể giữ gìn quần áo của bạn cẩn thận hơn, để cha mẹ bạn không cần phải giặt chúng sau mỗi lần bạn mặc; hãy cố gắng mặc cùng bộ quần áo ít nhất ba lần trước khi đem giặt. Bạn cũng có thể nói với cha mẹ bạn chỉ chạy máy giặt khi đã bỏ đầy quần áo và phơi khô trên dây phơi hơn là sấy khô chúng bằng máy. Việc này sẽ giúp tiết kiệm nước, điện, và bột giặt. Cũng có thể tưới cây cối trong vườn nhà bạn bằng nước mưa thu gom và “nước thải sinh hoạt”, là thứ nước bạn đã từng dùng để rửa tay và/hoặc rửa bát đĩa.

Ăn những thứ mới. Hàng tuần hãy cố gắng ăn một bữa toàn rau (trong đó có các loại đậu như đậu lăng, đậu Hà Lan, đậu xanh) thay cho một bữa thịt. Nhiều tài nguyên thiên nhiên được sử dụng để làm ra thịt hơn là rau hay đậu, đặc biệt là nước. Hàng triệu mẫu rừng nhiệt đới cũng đang bị chặt hạ và đốt để biến những vùng đất này thành đồng cỏ cho chăn nuôi trong đó có nuôi bò.Hãy khám phá một vài công thức nấu bữa ăn rau đậu ngon và một số thực tế thú vị được đặc biệt phổ biến cho Năm Quốc tế về Đậu.

Giữ cho đại dương luôn đầy cá. Hãy thuyết phục bạn bè và gia đình bạn ăn những loài hải sản vẫn còn phong phú về trữ lượng, như cá thu hay cá trích, hơn là những loài có nguy cơ bị khai thác quá mức, như cá tuyết hay cá ngừ. Bạn cũng có thể mua những hải sản được đánh bắt hay nuôi theo cách bền vững, chẳng hạn như được dán nhãn sinh thái hay được xác nhận, và nếu bạn gọi món hải sản ở nhà hàng, hãy luôn nhớ hỏi xem món đó có được khai thác hay nuôi bền vững không.

Tiết kiệm năng lượng là tốt nhất. Nếu gia đình bạn đang cân nhắc việc thay đồ gia dụng, như tủ lạnh hay máy giặt, bạn có thể đề xuất ý kiến là nên mua những thứ tiết kiệm năng lượng, nghĩa là tiêu thụ ít điện năng hơn. Bạn cũng có thể tiết kiệm năng lượng bằng cách tắt đèn khi ra khỏi phòng, rút phích cắm TV, dàn stereo hay máy tính, thay vì để chúng ở chế độ chờ. Bạn cũng có thể mặc thêm áo vào mùa đông và nói với cha mẹ bạn hạ thấp nhiệt độ sưởi ấm, hoặc che cửa kính trước ánh nắng mặt trời vào mùa hè.

Mua thực phẩm hữu cơ. Canh tác hữu cơ giúp cho đất đai của chúng ta giữ được độ màu mỡ và duy trì được khả năng lưu trữ carbon, giúp giảm thiểu biến đổi khí hậu. Hãy giúp cha mẹ bạn tìm ra những sản phẩm hữu cơ đóng dấu được phép lưu hành trong siêu thị hay chợ buôn bán của nông dân ở địa phương bạn ở.

Giữ cho đất và nước luôn sạch. Hãy thu lượm rác và đề nghị cha mẹ bạn chọn mua những chất tẩy rửa gia dụng, sơn và các sản phẩm khác không chứa thuốc tẩy hoặc hóa chất mạnh khác. Bằng cách giảm bớt rác và sử dụng các sản phẩm thân thiện với môi trường chúng ta có thể hạn chế tình trạng nhiễm bẩn nguồn nước và làm suy thoái đất đai.

Sử dụng tấm pin mặt trời hoặc các hệ thống năng lượng xanh khác. Hãy tìm hiểu xem liệu bạn có thể làm vậy ở nhà, ở trường hay tại nơi làm việc không? bằng cách đề nghị giáo viên hay cha mẹ bạn nghiên cứu những tài trợ hiện có và ưu đãi của chính phủ cho việc này.

Bảo tồn các nguồn tài nguyên thiên nhiên quý giá của trái đất

Trái đất cung cấp cho chúng ta tất cả những gì chúng ta cần để làm ra lương thực thực phẩm và sống một cuộc sống mạnh khỏe, dưới hình thức tài nguyên thiên nhiên. Những tài nguyên này gồm đất, nước, vật nuôi, và cây trồng. Chúng ta không thể trồng lương thực mà không có nước và đất, và chúng ta sẽ vất vả hơn rất nhiều để làm ra đủ số thực phẩm lành mạnh và bổ dưỡng cần thiết nếu nguồn nước mà chúng ta có bị ô nhiễm và đất đai bị khai thác hết những khoáng chất phong phú giúp đất đai trở nên màu mỡ. Nếu chúng ta muốn có thể tiếp tục làm ra đủ thực phẩm an toàn và bổ dưỡng cho tất cả mọi người trên hành tinh này thì chúng ta phải bảo vệ tài nguyên thiên nhiên của chúng ta.


15

Chỉ mua thứ bạn cần. Giúp cha mẹ bạn lập kế hoạch bữa ăn gia đình bằng cách lên danh sách mua sắm hàng tuần và chỉ mua những thứ trong đó! Gia đình bạn sẽ không chỉ bớt lãng phí thực phẩm mà còn tiết kiệm được tiền bạc!

Mua hoa quả và rau xanh không đẹp. Những hoa quả, rau xanh nom ngồ ngộ thường bị quẳng đi vì mọi người không muốn mua chúng nhưng, trên thực tế, chúng vẫn có hương vị giống y chang, nếu không nói là ngon hơn. Nói với cha mẹ bạn về việc mua những hoa quả, rau xanh nom không đẹp và tận dụng những thực phẩm mà nếu họ không mua có thể bị vứt đi.

Đừng để những gì ghi trên nhãn mác đánh lừa bạn.Có sự khác biệt lớn giữa “sử dụng tốt nhất trước này” và “sử dụng đến ngày”. Đôi khi thực phẩm vẫn an toàn sau ngày “sử dụng tốt nhất trước ngày”, trong khi nếu nhãn ghi “sử dụng đến ngày”, điều đó có nghĩa là đến ngày đó thì thực phẩm không còn an toàn nữa. Nói với gia đình bạn sự khác biệt đó và đề nghị cha mẹ bạn kiểm tra mọi thứ cẩn thận trước khi vứt bỏ.

Hạn chế đồ nhựa.Đề nghị gia đình bạn mua thực phẩm ít bao gói hơn, mang theo túi riêng khi mua sắm, và sử dụng chai nước, tách cà phê có thể dùng lại.

Tái chế.Tái chế giấy, đồ nhựa, thủy tinh và đồ đồng, và giảm lượng rác thải đưa vào bãi rác (hố chôn rác).

Tích trữ thực phẩm một cách thông minh.Khi gia đình bạn sắp xếp lại chạn bát hay tủ lạnh, bạn nên chuyển thực phẩm cũ ra phía trước và đưa thực phẩm mới vào phía sau. Sử dụng hộp thực phẩm kín hơi để giữ cho thực phẩm được tươi trong tủ lạnh hay bao gói chặt thực phẩm để tránh côn trùng làm hư hại.

Yêu quý những thứ bạn để lại. Nếu gia đình bạn chót nấu quá nhiều, đừng bao giờ vứt bỏ! Nói với cha mẹ bạn làm đông lạnh một phần để dùng cho một ngày khác hoặc nấu thành một thứ khác để ăn ngày hôm sau. Nếu bạn ăn ở nhà hàng, thì càng ít là càng tốt. Chỉ gọi nửa phần nếu bạn nghĩ cả phần có thể là quá nhiều và đề nghị mang đồ thừa về nhà. Như vậy bạn sẽ lại tiết kiệm được thực phẩm và tiền bạc.

Trồng cây bằng thực phẩm. Đôi khi chấi thải thực phẩm là không thể tránh khỏi, nhưng điều đó không có nghĩa là thực phẩm cần phải kết thúc trong một bãi rác. Thay vì vứt vỏ rau quả và vỏ trứng vào thùng rác, hãy nói với cha mẹ bạn giúp bạn làm một thùng ủ phân. Đây là một cách tuyệt vời để tái chế thực phẩm mà, nếu không làm như vậy, sẽ phát thải khí nhà kính vào bầu không khí, và đồng thời, bạn cũng có thể giúp khu vườn của bạn phát triển sum suê nhờ được cung cấp chất dinh dưỡng này.

Bớt lãng phí và giảm dấu chân của bạn

Cũng giống như dấu chân carbon mà chúng ta tạo ra hàng năm, qua phát thải các loại khí nhà kính như carbon dioxide (ví dụ do di chuyển bằng xe hơi hay máy bay hay sử dụng điện), chúng ta cũng để lại dấu chân qua lượng khí phát thải mà chúng ta không nhìn thấy từ thực phẩm mà chúng ta chọn để ăn. Không giống như xe hơi, bạn không thể nhìn thấy khí nhà kính thải ra từ bữa tối của bạn, nhưng toàn bộ chuyến đi của một bữa ăn từ trang trại đến bàn ăn của bạn là một chặng đường chứa đầy những quá trình làm phát thải khí carbon mà bạn không nhìn thấy.

Bên cạnh việc ăn nhiều rau đậu hơn, ít thịt hơn, chúng ta còn có thể giảm bớt lãng phí bằng những cách sau:

16

Am hiểu về rác.Bên cạnh việc giảm thiểu, tái sử dụng, và tái chế, hãy học cách tái chế hoặc tiêu hủy những thứ mà không bào giờ nên vứt vào thùng rác thông thường- như pin hay ắc quy, sơn, điện thoại di động, thuốc, hóa chất, phân bón, săm lốp, khay mực in, v.v… Đây là những thứ thật khủng khiếp cho môi trường, nhất là khi chúng lọt vào các hệ thống nước. Ví dụ, nhựa nếu không được loại bỏ đúng cách có thể gây tổn hại nghiêm trọng đến các môi trường sống ở biển và giết hại một số lượng lớn các loài động vật biển mỗi năm.

Đạp xe, đi bộ, hoặc sử dụng phương tiện giao thông công cộng.Giảm dấu chân carbon của gia đình bạn bằng cách hỏi xem liệu bạn có thể đi bộ hay đi xe đạp đến những nơi gần nhà không hoặc, nếu có thể, đề xuất rằng thỉnh thoảng cho bạn sử dụng phương tiện giao thông công cộng.

Mua sắm ngay gần nhà.Mua sắm ngay tại KM số 0. Bằng cách mua sản phẩm cùa địa phương bạn ở, gia đình bạn có thể giúp cho các điểm kinh doanh láng giềng và giảm bớt dấu chân của bạn vì đã, ví dụ, góp phần không để xe tải phải chạy đường dài.

Làm cho thành phố xanh hơn.Thêm một chút màu xanh vào cảnh quan bằng cách đề nghị giáo viện của bạn giúp tạo dựng và duy trì một khu vườn ở trường học. Bạn cũng có thể trồng vườn rau riêng của mình ở nhà, hoặc trên mái nhà hay ngoài ban công. Nếu không có diện tích nào cho việc này, hãy bàn với cha mẹ bạn hợp tác với nhà hàng xóm trồng chung một vườn rau ở khoảng đất trống giữa hai nhà. Cây cối và những diện tích được phủ xanh sẽ tạo nên bóng râm, làm sạch không khí, làm mát cảnh quan đô thị, và giảm ô nhiễm nguồn nước.

Bảo vệ rừng và tiết kiệm giấy.Sử dụng càng ít giấy càng tốt: photocopy và in hai mặt, và chỉ in khi bạn thật sự cần phải in ra. Thu lượm giấy vụn ở trường và ở nhà và dùng để vẽ hoặc ghi chép và khuyến khích trường học, gia đình bạn mua và sử dụng giấy tái chế thân thiện với rừng, khăn giấy, giấy vệ sinh, v.v… Bạn cũng nên khuyên gia đình bạn mua đồ nội thất được làm từ gỗ có nguồn gốc bền vững hay gỗ dán, và thiết kế dấu hiệu “Không thư rác” rồi dán vào thùng thư của bạn.

Cập nhật thông tin về biến đổi khí hậu.Theo dõi bản tin địa phương và luôn truy cập trang website về biến đổi khí hậu của FAO hoặc các kênh truyền thông xã hội tại @FAOclimate.

Phổ biến thông tin cho mọi người!Nếu bạn thấy một bài truyền thông xã hội thú vị về chống biến đổi khí hậu, hãy nhấp “chia sẻ” thay vì nhấp “thích”. Và hãy để mọi người nghe được ý kiến của bạn! Hãy tìm hiểu thêm về chính quyền địa phương và chính quyền nước bạn, và hãy nghĩ xem họ có thể tham gia như thế nào vào các sáng kiến trợ gúp hành tinh.

Chuyển cho người khác. Hãy xem thứ quần áo, đồ chơi, sách truyện nào bạn có thể chuyển cho bạn bè, gia đình, các tổ chức từ thiện để họ tiếp tục sử dụng. Tốt hơn nữa là mua sách báo, quần áo cũ và những thứ đã dùng khác càng nhiều càng tốt để tiết kiệm năng lượng và tiền bạc.

Hãy là một nhà du lịch sinh thái.Khi đi nghỉ cùng gia đình, hãy cân nhắc việc không di bằng máy bay nếu có thể. Máy bay phát thải một lượng khí CO2 khổng lồ vào trong khí quyển. Nếu không thể tránh khỏi việc đó, thì hoặc là cố gắng lựa chọn một hãng hàng không có chương trình bù đắp phát thải carbon, hoặc tham gia một chiến dịch trồng cây hay một dự án năng lượng tái tạo để góp phần bù đắp lượng carbon do chuyến đi của bạn thải ra.

Thúc đẩy sinh thái trẻ sơ sinh.Hãy khuyên cha mẹ bạn mua tã vải cho em trai hay em gái mới sinh của bạn, hoặc chuyển sang sử dụng một thương hiệu tã dùng một lần có trách nhiệm với môi trường.

Cách khác để thích ứng thông minh với khí hậu

Chúng tôi đã chỉ cho bạn những cách khác nhau để chăm sóc tài nguyên thiên nhiên của trái đất và giảm lãng phí lương thực, nhưng cũng có những việc khác bạn có thể làm để góp phần giữ cho hành tinh của chúng ta luôn được khỏe mạnh và chấm dứt nạn đói. Bạn đã từng làm việc nào trong số những việc này chưa? Liệu có việc nào mà bạn có thể cố gắng thử không?

Cho chúng tôi biết bạn sẽ tham gia chống biến đổi khí hậu như thế nào bằng cách sử dụng hashtag #WFD2016 trên các mạng xã hội!

Hãy nói với chúng tôi!

17

Bây giờ, bạn đã đọc xong và hiểu tại sao chúng ta cần thay đổi hành vi và hành động để đối phó với biến đổi khí hậu và chấm dứt nạn đói, hãy viết xuống đây bốn hành động mà bạn đã chọn:

1.

2.

3.

4.

Hãy xem các bức tranh từ trái sang phải.

Bạn nhìn thấy gì? Có phải cảnh này tốt hơn cảnh kia? Bạn nghĩ cả hai có nghĩa là gì?

Biến đổi khí hậu có thể thay đổi thế giới của chúng ta theo rất nhiều cách, một số tốt hơn, nhưng một số khác lại xấu đi. Chúng ta cần đảm bảo rằng mọi gia đình không phải chịu khổ vì biến đổi khí hậu, và rằng những biến đổi này không ngăn cản các gia đình trồng đủ lương thực nuôi sống dân số ngày càng tăng trên toàn cầu.

Để đảm bảo rằng biến đổi khí hậu không làm thay đổi thế giới của chúng ta theo chiều hướng xấu đi, chúng ta cần thay đổi cách chúng ta làm mọi thứ NGAY TỪ HÔM NAY. Bốn hành động mà bạn chọn có thể là những hành động nhỏ, nhưng nếu tất cả mọi người cùng chung tay và làm tốt phần của mình, chúng ta sẽ có thể giữ cho thế giới của chúng ta cùng mọi người dân trên thế giới được no đủ, và trở thành Thế hệ Không còn Nạn đói.

I568

5Vi/1

/07.

16

HÃY NÓI VỚI CHÚNG TÔI!

Cho chúng tôi biết bạn sẽ tham gia chống biến đổi khí hậu như thế nào bằng cách sử dụng hashtag #WFD2016 trên các mạng xã hội!

Hoặc liên hệ với chúng tôi:

FOOD AND AGRICULTURE ORGANIZATIONOF THE UNITED NATIONS

304 Kim Ma, Ba Dinh Ha Noi, Viet Nam

[email protected]@fao.orgwww.fao.org/world-food-day

© FAO, 2016

Documents

Sách hướng dẫn hoạt động - Ngày Lương thực Thế giới 2016