Upload
others
View
4
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
2
Spis Treści Wstęp.................................................................................................................................................. 3
I. Podstawowe uwarunkowania rozwoju turystyki przyjazdowej, krajowej i wyjazdowej. .......... 4
1.1 Ogólne informacje o regionie ................................................................................................... 4
1.2 Przykładowe atrakcje turystyczne znajdujące się na terenie Sycylii ........................................ 5
1.3Infrastruktura na Sycylii ............................................................................................................ 7
1.4 Podstawowe determinanty konsumpcji turystycznej ludności ................................................. 9
1.5 Narodowa administracja turystyczna ..................................................................................... 10
II. Turystyka krajowa .................................................................................................................... 11
2.1 Charakterystyka turystyki krajowej dla mieszkańców Włoch ............................................... 11
2.2 Charakterystyka rynku hotelarskiego regionu Sycylii ........................................................... 18
III Turystyka przyjazdowa ............................................................................................................... 21
3.1 Charakterystyka turystyki przyjazdowej ................................................................................ 21
IV Rynek emisji turystycznej ............................................................................................................ 24
4.1 Poziom aktywności turystycznej ............................................................................................ 24
4.2 Charakterystyka wyjazdów pod względem noclegów ........................................................... 25
4.3 Sposoby spędzania czasu wolnego Włochów ........................................................................ 31
4.4 Rynki recepcyjne znajdujące się w Europie Środkowej......................................................... 32
4.4 Przyjazdy do Polski ................................................................................................................ 33
V. Marketing ..................................................................................................................................... 37
5.1 Użyteczność turystyki zagranicznej ....................................................................................... 37
5.2 Marketing ............................................................................................................................... 38
Zakończenie ..................................................................................................................................... 40
Spis ilustracji ................................................................................................................................ 41
Bibliografia ...................................................................................................................................... 42
Wykaz stron internetowych .............................................................................................................. 43
3
Wstęp Praca którą teraz czytacie jest próbą dogłębnej analizy pod względem rynku
turystycznego regionu Sycylii która jest częścią państwa znanego jako Włochy. Wyspa ta
kwitła już od starożytności a na przestrzeni wieków zderzały się tam różne kultury oraz
religie, co nadaje Sycylii takiej wyjątkowości. Mimo że należy ona do Włoch posiada
swoja kulturę oraz na przestrzeni historii mogła pochwalić się okresami niepodległości.
Głównym założeniem pracy była próba analizy rynku turystycznego zawierającego
rynki emisyjne oraz recepcyjne. Na podstawie danych statystycznych oraz innych danych
dostępnych w Internecie podjąłem próbę analizy oraz starałem się określić trendy jakie
będą cechowały tamtejszy rynek turystyczny. Z powodu tego że w sieci jest bardzo mało
materiałów odnośnie Sycylii posiłkowałem się również danymi statystycznymi dla całego
kraju.
Informacje jakie zawarłem w pierwszym rozdziale są podstawą do dalszego
rozważania odnośnie rynku turystycznego Sycylii. Zawiera w sobie ogólne informacje o
regionie wliczając takie informacje jak infrastruktura oraz inne informacje polityczne
ważne pod względem turystycznym.
Drugi rozdział mówi o turystyce krajowej poruszający zagadnienia związane z
turystyką wewnątrz Włoch. Porusza takie zagadnienia jak charakterystyka turystyki
krajowej oraz omawia rynek hotelarski dotyczący regionu.
Trzeci rozdział dotyczy turystyki przyjazdowej do Włoch. Charakteryzuje którzy
obywatele krajów obcych najchętniej przyjeżdżają do Włoch by spędzić czas wolny.
Czwarty rozdział bada rynek emisyjny. Omówiono w nim takie aspekty wyjazdów
Włochów do obcych krajów.
Piąty rozdział do szersze omówienie marketingu oraz użyteczności turystyki
zagranicznej dla Włoch
Jako źródła informacji służyły mi dane z Urzędu Statystycznego Włocha także
informacje zawarte w ministerstwie turystyki Włoch oraz dane statystyczne opublikowane
przez polskie organizacje turystyczne oraz Światową Organizacje Turystyki.
4
I. Podstawowe uwarunkowania rozwoju turystyki przyjazdowej,
krajowej i wyjazdowej.
1.1 Ogólne informacje o regionie
Sycylia jest to wyspa na Morzu Śródziemnym która ma 25 710 km2, jest największa
wyspą na morzu śródziemnym. Położona jest na południe od Półwyspu Apenińskiego, od
kontynentu odseparowana jest Cieśniną Mesyńska. Zamieszkuje ją 5 milionów
mieszkańców.
Do składu Sycylii należą mniejsze wyspy takie jak :
Wyspy Liparyjskie
Egady
Wyspy Pelagijskie
Pantelleria
Od 1946 roku regionem autonomiczny Włoch. Najwyższym wzniesieniem na wyspie jest
wulkan Etna która wysokość wynosi 3323 m n.p.m. Wyspa ma klimat śródziemnomorski.
Większe rzeki znajdujące się na wyspie to:
Salso
Simeto
Platani
Sycylia posiada 9 prowincji:
Palermo
Katania
Mesyna
Syrakuzy
Trapani
Ragusa
Caltanissetta
Agrigento
5
Enna 1
Sam klimat Sycylii jest zróżnicowany: wzdłuż wybrzeży zimy są raczej łagodne średnia
temperaturą w styczniu ok. 11 - 13 C), jesień i wiosna są stosunkowo ciepłe, a lata bardzo
gorące.
W głąb wyspy i wyższych partiach klimat surowy: na górze Ennie (950 m.n.p.m) zimą
temperatura spada do 4C Taka sama sytuacja dotyczy również innych wyższych partii
znajdujących się na wyspie. Latem temperatura jest niższa niż w innych partiach wyspy.
Na Etnie długo utrzymuje się pokrywa śnieżna co daje warunki do uprawiania sportów
zimowych. W pozostałej części wyspy zimy są łagodne, a temperatury latem dochodzą do
40C.
Od października do marca na wyspie występują duże opady deszczu co może stwarzać
sytuacje niebezpieczne (powodzie podtopienia).2
Gospodarka Sycylii głownie opiera się na rolnictwie od czasów starożytnych uprawiane są
winorośle.
Walutą na Sycylii jest euro ponieważ jest ona położona we Włoszech (członek EU).
Obywatele unii europejskiej mogą podróżować na Sycylię nie posiadając wizy, gdyż
Włochy należą do strefy Schengen.3
1.2 Przykładowe atrakcje turystyczne znajdujące się na terenie Sycylii
Do głównych atrakcji Sycylii należą:
1.Syrakuzy Ortygia
Przybrzeżna wysepka która dała początek miastu. Całe Syrakuzy powstały już w
starożytności jako kolonia grecka.
1 https://pl.wikipedia.org/wiki/Sycylia
2 http://www.jedziemynasycylie.pl/meteo/15-klimat-sycylii.html
3 https://pl.wikipedia.org/wiki/Sycylia
6
2. Spiaggia dei Conigli
Plaża Królików to cudownie biały piasek i krystalicznie czysta woda. Nic dziwnego, że
została okrzyknięta najpiękniejszą plaża świata.
3. Valley of the Temples (Valle dei Templi) (Agrygent)
Dolina świątyń zbudowana przez greków. Spośród dziesięciu świątyń znajdujących się na
terenie Valle dei Templi największa poświęcona jest Zeusowi.
4. Ex Stabilimento Florio delle Tonnare di Favignana e Formica (Favignana)
Jest to kompleks który już od czasów starożytnych służył do połowu i przechowywania
tuńczyka. Jego powierzchnia to 32 000 m2.
5. Duomo di Monreale (Monreale)
Kościół katedralny umiejscowiony w Monreale pod wezwaniem Matki Boskiej. Ma
honorowy tytuł bazyliki mniejszej.
6. Tempio della Concordia (Agrygent)
Starożytna świątynia greckiego miasta Akragas. Położona w dolinie świątyń.
7. Villa Romana del Casale (Piazza Armerina)
Jest to rzymska willa zbudowana w starożytności. Położona niedaleko miasta Piazza
Armerina.
8. Monte Etna (Katania)
Jest to wulkan położony we wschodniej części wyspy. Obecnie wulkan jest najwyższym i
największym wulkanem w europie.
9. Centro Storico di Noto (Noto)
Włoska gmina położona na południu Sycyli. Nazywana stolicą baroku ponieważ znajdują
się tam liczne zabytki pochodzące z okresu baroku.
7
10. Ragusa Ibla (Ragusa)
Jedna z dwóch dzielnic tworząca historyczna cześć Ragusy.4
1.3 Infrastruktura na Sycylii
Sycylijscy touroperatorzy zrzeszeni są w Italian Tour Operators Association.
Zrzeszenie ma charakter ogólno-krajowy. Wspiera i promuje turystykę Włoch oraz
przedsiębiorców. Przykładami lokalnych sycylijskich touroperatorów są takie
przedsiębiorstwa jak:
Sicilian Secret
Sicilia convention
Tour of Sicily
Państwowymi liniami lotniczymi które funkcjonują na Sycylii jest Alitalia. Powstały w
1949 roku. Największym udziałowcem jest skarb państwa reszta należy do pracowników.
Baza linii lotniczej znajduje się w Rzymie. Sycylia posiada sieć lotnisk cywilnych takich
jak:
Port lotniczy Comiso (położone na południowo wschodniej części wyspy)
Port lotniczy Katania-Fontanarossa (największe lotniska na Sycylii położone
niedaleko Katani)
Port lotniczy Lampedusa (duże lotnisko międzynarodowe położone niedaleko
Palermo)
Port lotniczy Pantelleria (położony na wyspie znajdującej się na południu Sycyli)
Port lotniczy Trapani (Typ lotniska cywilno/wojskowego)
Linie lotnicze Ryanair oraz Wizzair obsługują połączenia z Polski na Sycylie.5
Aby dostać się na Sycylie samochodem należy przekroczyć cieśninę Mesyńską która
oddziela wyspę od południowej części Półwyspu Apenińskiego. Na tym obszarze znajduje
się połączenie promowe między miastem Villa San Giovanni a Messyną i jest to
najbardziej popularny sposób dostania się na wyspę.
4 https://pl.tripadvisor.com/Attractions-g187886-Activities-Sicily.html
5 http://www.bestofsicily.com/mag/art414.htm
8
Można również skorzystać z drogi morskiej Sycylia ma dobrze funkcjonującą sieć portów.
Z kontynentalnej części Europy na wyspę możemy się dostać przykładowo z portów takich
jak:
Neapol
Cagliari
Genui
Rzym
Salerno
Sycylia ma rozbudowana sieć kolejową. Można w ten sposób łatwo i szybko podróżować
po głównych ośrodkach wyspy.
Rysunek 1 Siec kolejowa Sycylii
Źródło: http://kolej.darlex.pl/artykuly/wlochy/mapy/sycylia.jpg
Najbardziej popularnym sposobem podróżowania po Sycylii jest podróż samochodem.
Wyspa posiada płatne autostrady łączące ważniejsze miejsca.6
6 https://pl.wikipedia.org/wiki/Sycylia
9
Rysunek 2 Autostrady na Sycylii
Źródło: https://brokeinlondon.com/wp-content/uploads/2014/09/Autostrade-Sicilia-Highway.jpg
1.4 Podstawowe determinanty konsumpcji turystycznej ludności
Sycylia jest jednym z biedniejszych regionów Włoch. Turystka odgrywa tutaj
ważna rolę ponieważ wielu sycylijczyków utrzymuje się z Turystyki. Na Sycylii znajdują
się również bogactwa naturalne takie jak: Cynk, Ołów, Siarka, Ropa Naftowa.
PKB Sycylii w roku 2015 wynosiło 87,383 milionów euro ( Włochy jako cały kraj
posiadały PKB w wysokości 1,645,439 miliona euro) co dawało Sycylii 5.31 % udziału w
PKB kraju. 7
Rysunek 3 PKD per Capita Regionów Włoch
Źródło:https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/43/GDP_per_capita_Italian_regions_bar_graph.j
pg
7 https://pl.wikipedia.org/wiki/Sycylia
10
1.5 Narodowa administracja turystyczna
Jeżeli chodzi o narodową administracje turystyczną to dla całego Kraju wygląda
ona następująco8:
8 OECD Tourism Trends and Policies 2012 – 2016
Ministerstwo Kultury i Turystyki
Generalna Dyrekcja do spraw
Turystyki
Komitet ds. Koordynacji polityki
turystycznej
Nadzór w:CAI (włoski klub
alpejski) oraz w ACI (włoski
automobil klub)
Nadzór nad ENIT
(Narodowa Agencja
Turystyki)
Sprawy ogólne i prawne oraz nadzór
nad sprawami dotyczącymi turystyki
Promocja, programowanie i
koordynacja działań
krajowych, Polityka
turystyczna i Krajowe
Realizacja projektów
turystycznych
Stosunki między UE oraz stosunki
międzynarodowe, Stosunki między
przedsiębiorstwami turystycznymi
11
II. Turystyka krajowa
2.1 Charakterystyka turystyki krajowej dla mieszkańców Włoch
Sycylia jest prowincja Włoch. Choć ma swój rząd to polityka turystyczna jest
realizowana pod skrzydłami Ministerstwa Kultury i Turystyki Włoch.
Jeżeli chodzi o grupy wiekowe o najwyższym poziomie uczestnictwa w turystyce
stworzyłem diagram który idealnie odzwierciedla trzy podstawowe grupy.
Rysunek 4 Grupy o najwyższym poziomie uczestnictwa
Źródło: https://www.pot.gov.pl/component/rubberdoc/doc/5948/raw
Możemy tutaj wyczytać że najbardziej aktywną grupą pod względem turystycznym są
dorośli w wieku pomiędzy 25 – 44 rokiem życia. Drugie miejsce zajmuje grupa dorosłych
w wieku pomiędzy 35 rokiem życia a 44 rokiem życia. Na trzecim miejscu zajmuje grupa
inni ponieważ w moich danych statystycznych nie podano nazwy tej grupy.9
9 Analiza rynków za rok 2016 objętych działaniami zagranicznych ośrodków polskiej organizacji turystycznej
(zopot).
Dorośli pomiędzy 25 - 44 rokiem życia
Dorośli pomiędzy 35-44 rokiem życia
Inni
12
Jeżeli chodzi o preferowany rodzaj noclegów włosi najbardziej preferują hotele
poniżej przedstawiam wykres preferencji doskonale prezentujący preferencje:
Rysunek 5 Preferencje oraz liczba noclegów za rok 2016
Źródło: https://www.pot.gov.pl/component/rubberdoc/doc/5948/raw
Na pierwszym miejscu preferowanego zakwaterowania zakwalifikował się hotel.
Na drugim miejscu widzimy zainteresowanie apartamentami. Natomiast trzecie miejsce
zajmuje zakwaterowanie u przyjaciół. Na przestrzeni lat będziemy obserwować wzrost
tych trzech rodzajów zakwaterowania. Spowodowane to będzie zrostem aktywności
turystycznej obywateli Włoch oraz stopniowa rozbudową infrastruktury turystycznej.10
10
Analiza rynków za rok 2016 objętych działaniami zagranicznych ośrodków polskiej organizacji turystycznej (zopot).
0100002000030000400005000060000700008000090000
100000
Preferencje oraz liczba noclegów za rok 2016
13
Najbardziej preferowanym środkiem podróży był Samochód. Sycylia oraz Włochy
mają bardzo dobrze rozbudowaną infrastrukturę drogową. Najmniej preferowanym
sposobem były środki transportu które zakwalifikowały się jako inne.
Rysunek 6 Preferowany środek transportu w roku 2015
Źródło: https://www.pot.gov.pl/component/rubberdoc/doc/5948/raw
Turystyka to istotny element gospodarki Włoch dużym wzrostem oraz potencjałem do
wykorzystania. Sycylia miała 9 miejsce we Włoszech jeśli chodzi o ofertę
zakwaterowania, w 2015 r. pod względem liczby ośrodków turystycznych (5,875) i 12 w
liczbie łóżek ogółem (193,634).11
Chodzi zamiast procentowy rozkład obecności pobytu na różnorodne prowincje rozkład
wygląda następująco.
Messina ( 24,3%)
Palermo ( 20,2%),
Trapani (14,9%),
Katania (13,6%),
Syrakuzy (9,7%)
Agrigento (8,9%).
11
www.istat.it
14,70%
12,80%
2,70%
60,70%
4,70%
2,30%2,20%
Samolot
Pociąg
Statek
Auto
Autokar
Kamper
Inne
14
W raporcie podkreślono następnie główne źródło rynkach zagranicznych na Sycylii w
2015 roku były w porządku,. Ponadto, sycylijska sektor turystyki posiada 5,4% udziału w
krajowym PKD, i zatrudnia ponad 66.000 pracowników (którzy są rozproszeni pomiędzy
sektorem zakwaterowaniem i wyżywieniem) stanowiących 8,9% ogółu zatrudnionych we
Włoszech.
Innym aspektem były główne źródła rynków zagranicznych który wygląda następująco:
Francja (20,8%),
Niemcy (15,6%)
Wielka Brytania (9,3%)
Rynek turystyczny Sycylii zatrudnia 66.000 pracowników rozproszonych między sektorem
wyżywienia oraz zakwaterowania stanowiący 8,9 % zatrudnionych we Włoszech.12
Jeżeli chodzi o przedsiębiorstwa turystyczne to ich rozkład wygląda następująco:
Rysunek 7 Liczba przedsiębiorstw turystycznych we Włoszech
Źródło: https://www.pot.gov.pl/component/rubberdoc/doc/5948/raw
12
www.istat.it
289 000
289 500
290 000
290 500
291 000
291 500
292 000
292 500
293 000
293 500
294 000
294 500
2008 2009 2010
Liczba przedsiębiorstw turystycznych we Włoszech
15
W roku 2008 liczba przedsiębiorstw zajmujących się turystyką wyniosła 291 000.
W 2009 odnotowano spadek liczby przedsiębiorstw ale już w 2010 liczba przedsiębiorstw
wyniosła 294 000. Prognozy mówią jednak o tym że liczba przedsiębiorstw związanych z
sektorem turystycznym będzie się zwiększać na przestrzeni lat. Spowodowane to będzie
coraz to większą aktywnością turystyczną Sycylijczyków.13
Pojemność recepcyjna Sycylii w 2013 r. Wykazała wzrost liczby obiektów o (+
4,2%) i liczby łóżek (+ 0,7%).Małe zakłady dominują w regionie jeżeli chodzi o wzrost i
rozwój. Sektor hotelarski, pozostaje bez zmian w porównaniu do 2012 r..Dane statystyczne
dotyczące regionu Sycylii odnośnie rodzajów zakwaterowania pokazują że rozkład dzieli
się na następujące obiekty:
Rysunek 8 Pojemność recepcyjna dla obiektów hotelarskich
Źródło:Il turismo in Sicilia Rapporto 2012—2013
13
OECD Tourism Trends and Policies 2012 – 2016
16
Źródło:Il turismo in Sicilia Rapporto 2012—2013
Analizując te dane można stwierdzić że najbardziej popularnym środkiem
zakwaterowania na Sycylii były hotele 4 gwiazdkowe (55 951 za rok 2013), Na drugim
miejscu znajdują się hotele 3 gwiazdkowe (46 167). Trzecie miejsce zajmują kampingi
turystyczne (31 829). Czwarte miejsce to wynajmowanie mieszkań/apartamentów dla
turystów (15 669). Piąte miejsce zajmują obiekty typu Bed&Breakfast (14 340). Szóste
miejsce zajmują różnego rodzaju rezydentury turystyczne (11 441). Siódme miejsce to
przedsiębiorstwa agroturystyczne (9.712). Ósme miejsce to hotele 5 gwiazdkowe ( 5 919).
Dziewiąte miejsce to hotele 2 gwiazdkowe. dziesiąte miejsce to inne obiekty. Natomiast
ostatnie miejsce to hotele jedno gwiazdkowe.
Według danych przedstawionych przez urząd statystyczny Włoch w 2012 roku
turystyka stanowiła 3,7 PKB całego kraju. Natomiast zatrudnienie w sektorze
turystycznym wynosiło 5,6 za rok 2012.14
14
Il turismo in Sicilia Rapporto 2012--2013
Rysunek 9 Struktura rozkładu zakwaterowania dla regionu Sycylii
17
Rysunek 10 PKB Włoch
Źródło:http://www.mlit.go.jp/kankocho/naratourismstatisticsweek/statistical/pdf/2014_OECD_Tourism_Tren
ds.pdf
Wedle danych statystycznych przeciętny turysta przyjeżdżający na Sycylie
wybierze hotel 4 gwiazdkowy jako miejsce zakwaterowania. W 2013 r. Ruch turystyczny
na Sycylii wykazywał niewielką ekspansję stopy wzrostu 2,3% dla przylotów i 1,6 % na
rzecz innych środków. Największy odsetek noclegów zanotowano w prowincjach Messina
i Palermo, te regiony stanowią 46% całego terytorium aktywności turystycznej.
Zanotowano wyraźny spadek przyjeżdżających z Włoch natomiast wzrosła aktywność
turystów z zagranicy, których Francja i Niemcy stanowią główne kraje pochodzenia.
Rysunek 11 Aktywność turystyczna dla regionu Sycylii
Źródło:Il turismo in Sicilia Rapporto 2012--2013
18
2.2 Charakterystyka rynku hotelarskiego regionu Sycylii
Diagram przedstawiający procentowy rozkład najbardziej popularnych prowincji pod
względem turystycznym wygląda tak:
Rysunek 12 Najpopularniejsze prowincje Sycylii pod względem turystycznym
Źródło:Il turismo in Sicilia Rapporto 2012--2013
W prowincji Messina oraz Palermo koncentrują się główne atrakcje Sycylii maja one
również najbardziej rozbudowaną sieć hotelarską w regionie. Jeżeli chodzi o infrastrukturę
hotelarską przedstawia się ona tak:
Rysunek 13 Dystybucja obiektów hotelarskich na Sycylii
Źródło:Il turismo in Sicilia Rapporto 2012—2013
Na mapie przedstawiono rozkład obiektów hotelarskich na wyspie. Im kolor jest bardziej
granatowy tym więcej obiektów hotelarskich posiada. Widać tutaj większa liczbę hoteli na
19
wybrzeżu szczególnie na południowo wschodniej części wyspy. Po mapce możemy
wywnioskować że turyści preferują spędzanie czasu na obszarach z dostępem do morza.
Sycylia jako destylacja dla turystów z zagranicy jest bardzo atrakcyjna. Zgodnie z danymi
statystycznymi za rok 2013 rozkład wygląda następująco:
Rysunek 14 Turyści zagraniczni
Źródło: https://www.pot.gov.pl/component/rubberdoc/doc/5948/raw
Największą grupą turystów z zagranicy są turyści z pomniejszych krajów. Natomiast
największą grupą turystów pochodzących z dane kraju jest Francja z 21% udziałem w
strukturze. Na drugim miejscu są Niemcy z 17% udziałem w rynku. Te dwie grupy są
podstawą dla turystyki uprawianej na Sycylii. Dane w postaci liczbowej wyglądają
następująco:
Francja 399.192 przyjazdów w roku 2013
Niemcy 300.089 przyjazdów w roku 2013
Wielka Brytania 138.310 przyjazdów w roku 2013
Rosja 141.825 przyjazdów w roku 2013
USA 66.483 przyjazdów w roku 2013
Inne Kraje 1.989.746 przyjazdów w roku 2013
21%
17%
7%6%6%
43%
Francja Niemcy Wielka Brytania USA Rosja Inne kraje
20
Rozkład przyjazdów do danych regionów wygląda tak
Rysunek 15 Rozkład przyjazdów do danych regionów
Źródło:Il turismo in Sicilia Rapporto 2012--2013
Mapka potwierdza to co dają nam dane najbardziej popularnymi regionami Sycylii jest
Palermo oraz Messyna. Jest to spowodowane tym że w tych regionach koncentrują się
atrakcje turystyczne oraz są to regiony z dostępem do morza co powoduje większy napływ
turystów. Turyści odwiedzając Wyspę preferują pobyt nad morzem ponieważ klimat i
bardzo ciepłe lata sprawiają że można skorzystać z kąpieli oraz innych atrakcji związanych
z morzem.15
15
Il turismo in Sicilia Rapporto 2012--2013
21
III Turystyka przyjazdowa
3.1 Charakterystyka turystyki przyjazdowej
Rysunek 16 Tabela przedstawiająca rozkład turystyki przyjazdowej
Źródło:http://www.mlit.go.jp/kankocho/naratourismstatisticsweek/statistical/pdf/2014_OECD_Tourism_Tren
ds.pdf
Powyżej przedstawiam tabele pokazującą rozkład turystyki przyjazdowej dla Włoch. Z
tabeli dowiadujemy się że w roku 2008 przyjazdy zagranice wyniosły 70719 natomiast w
roku 2012 przyjazdy zagraniczne osiągnęły liczbę 76 293 co oznacza że jest wyraźna
tendencja wzrostowa. W głównymi krajami z których przyjeżdżają turyści są :
Szwajcaria
Niemcy
Francja
Austria
Słowenia
.
22
Wpływy z turystyki między narodowej dla Włoch mają się tak:
Rysunek 17 Wpływy z turystyki międzynarodowej
Źródło:https://data.worldbank.org/indicator/ST.INT.RCPT.CD?end=2015&locations=IT&start=1995&view=
chart
Można tu wyraźnie zanotować tendencje spadkową. Włochy mają coraz to
mniejsze wpływy z turystyki międzynarodowej. Wartości są wyrażone w dolarach. Za
rok 1995 wynosiły one 30,426,000.00 $ natomiast w 2015 wynosiły 39,420,000.00.16
Rysunek 18 Wielkość wydatków w Polsce
Źródło: https://www.pot.gov.pl/component/rubberdoc/doc/5948/raw
16
OECD Tourism Trends and Policies 2012 – 2016
188,3137,9 156,8 149,8 137,8
99,8136,25
2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
Wielkość wydatków w Polsce w mln $
23
Poniżej przedstawiam tabele krajów które turyści przynoszą największe dochody dla
Włoch.
Rysunek 19 Tabela przedstawiająca frekwencje turystów z poszczególnych nacji
Źródło: http://www.istat.it/en/files/2013/12/Cap_18.pdf
24
IV Rynek emisji turystycznej
4.1 Poziom aktywności turystycznej
Jeżeli chodzi o wyjazdy turystyczne Włochów kraj wykazuje tutaj wyraźną tendencje
wzrostową jeżeli chodzi o rozwój turystyki dla przykładu w 2014 r. ilość wyjazdów
zagranicznych dla Włochów z co najmniej jednym noclegiem wyniosła 27.192 tys. a w
2016 wynosiła 28.654. Rysunek 20 Ilość wyjazdów zagranicznych z co najmniej 1
noclegiem(wtyś)
Źródło: https://www.pot.gov.pl/component/rubberdoc/doc/5948/raw
26000
26500
27000
27500
28000
28500
29000
2014 2015 2016
Ilość wyjazdówzagranicznych z conajmniej1 noclegiem (w tyś)
25
4.2 Charakterystyka wyjazdów pod względem noclegów
Jeżeli chodzi o liczbę wyjazdów zagranicznych bez noclegów wykres ma się tak:
Rysunek 21 Liczba wyjazdów zagranicznych bez noclegów (w tyś).
Źródło: https://www.pot.gov.pl/component/rubberdoc/doc/5948/raw
Jak możemy zauważyć Włosi preferują bardziej wyjazdy zagraniczne bez noclegów. Być
może jest to związane ze strefą finansową wyjazdów.
Kolejnym aspektem jest wykres prezentujący wyjazdy zagraniczne ogółem w tyś. który
wygląda następująco:
Rysunek 22 Liczba wyjazdów zagranicznych ogółem
Źródło: https://www.pot.gov.pl/component/rubberdoc/doc/5948/raw
31000
31500
32000
32500
33000
33500
34000
34500
2014 2015 2016
Liczba wyjazdówzagranicznych beznoclegów (w tyś).
57000
58000
59000
60000
61000
62000
63000
2014 2015 2016
Liczba wyjazdów zagranicznych ogółem (w tyś).
26
Sprawa wygląda podobnie jak w przypadku podróżujących poprzednich wykresów
zauważamy wyraźną tendencje wzrostową.
Liczba noclegów którzy włosi preferują pokazuje nam że rokiem gdzie było
najwięcej podróżujących za granicą był 2015.17
Rysunek 23 Liczba noclegów podróżujących za granicę ogółem (w tyś).
Źródło: https://www.pot.gov.pl/component/rubberdoc/doc/5948/raw
Z roku na rok możemy zaobserwować wyjazdy których głównym motywem jest
turystyka biznesowa. Poniższy diagram prezentuje zmianę oraz wyraźną tendencje
wzrostową.
17
Analiza rynków za rok 2016 objętych działaniami zagranicznych ośrodków polskiej organizacji turystycznej (zopot).
266000
267000
268000
269000
270000
271000
272000
273000
2014 2015 2016
Liczba noclegówpodróżujących za granicęogółem (w tyś).
27
Rysunek 24 Liczba wyjazdów zagranicznych w celach służbowych/biznesowych
Źródło: https://www.pot.gov.pl/component/rubberdoc/doc/5948/raw
Włosi preferują wyjazdy z co najmniej 4 noclegami. Korzystając z danych
statystycznych stworzyłem diagram który wygląda następująco:
Rysunek 25 Częstotliwość noclegów w czasie trwania podróży turystycznej
.
Źródło: https://www.pot.gov.pl/component/rubberdoc/doc/5948/raw
14500
15000
15500
16000
16500
17000
17500
2014 2015 2016
Liczba wyjazdówzagranicznych w celachsłużbowych/biznesowych(w tyś)
0
2
4
6
8
10
12
2014 2015
1-3 noclegi
co najmniej 4 noclegi
wakacje razem
28
Rysunek 26 Wydatki na podróże zagraniczne
Źródło: https://www.pot.gov.pl/component/rubberdoc/doc/5948/raw
Widzimy tu wyraźnie tendencje wzrostową. Włosi będą z biegiem czasu wydawać coraz
więcej pieniędzy w czasie wyjazdu turystycznego. Ma to związek z bogaceniem się i
większa świadomością turystyczna dla obywateli Włoch. Polska również gości coraz to
więcej podróżujących z Włoch. 18
Widać tutaj że Włosi z roku na rok wykazują tendencje wzrostową. Chętnie podróżują i
przyszłości te miary będą większe z rokiem na rok co oznacza że rynek włoski będzie
dochodową gałęzią dla turystyki.19
Zgodnie z danymi udostępnionymi prze Banca Italia turystyka wyjazdowa Włoch
rozwinęła się w stosunku do roku 2015 gdzie wartość wynosiła 62 mln 870 tys. do 64 mln
583 tys. za rok 2016. Noclegi zanotowały spadek z poziomem w porównaniu z rokiem
18
Analiza rynków za rok 2016 objętych działaniami zagranicznych ośrodków polskiej organizacji turystycznej (zopot). 19
Analiza rynków za rok 2016 objętych działaniami zagranicznych ośrodków polskiej organizacji turystycznej (zopot).
21400
21500
21600
21700
21800
21900
22000
22100
22200
22300
22400
Wydatki
2014
2015
2016
29
ubiegłym z 272 mln do 269 mln. Tutaj warto podkreślić, sytuacja polityczna w Europie,
ataki terrorystyczne, Brexit a także brak spójnego stanowiska Unii Europejskiej w sprawie
imigrantów, nie wpłynęły w tak dużym stopniu na zmianę planów wakacyjnych
mieszkańców Włochów. Destynacje zagraniczne w roku 2016 które cieszą się największą
popularnością to kolejno20 :
Szwajcaria,
Francja,
Słowenia,
Austria.
Na dłuższy pobyt wakacyjny Włosi chętniej udają się na wakacje nad morzem w swoim
kraju. Za 2016 wydatki turystyczne Włochów oscylowały na poziomie 22,3 mld euro.
Natomiast długość pobytu była na poziomie od 7 do 13 dni. Najpopularniejszym
miesiącem turystycznym urlopu był sierpień. Zgodnie z danymi statystycznymi za rok
2015 wnioskujemy, że organizacja podróży nie uległa znaczącej zmianie.
Najpopularniejszą formą organizacji była rezerwacja bezpośrednia. Włosi preferują
Internet, stanowi on około 50% z ogółu sposobów organizacji wyjazdu. 19% mieszkańców
Włoch wyrusza w podróż bez uprzedniej organizacji które mają charakter spontaniczny.
Biura podróży są na dalszym miejscu. Rezerwacje za pomocą smartfonów cieszą się coraz
to większą popularnością. W stosunku do roku poprzedniego wzrosły o +46% oraz
stanowiły 23% ogółu rezerwacji. Włosi najchętniej dokonują rezerwacji tydzień przed
planowaną podróżą co stanowi 15% wszystkich rezerwacji, średnia europejskiej to (11%) .
Najbardziej popularnymi motywami wyjazdów w 2016 r. to:
wakacje, kursy, zdrowie, wizyta u rodziny, przyjaciół (198 882 tys.).
inne cele podróży stanowiły wyjazdy najczęściej związane z pracą (70 793 tys.).
W 2016 r. najpopularniejszym rodzajem kwaterowania w czasie wyjazdu to:
hotele,
domy/apartamenty na wynajem
nocleg u rodziny, znajomych.
20
Analiza rynków za rok 2016 objętych działaniami zagranicznych ośrodków polskiej organizacji turystycznej (zopot).
30
Samochód jest najczęściej wybieranym środkiem transportu. Ma to związek przede
wszystkim z wyborem destynacji na wyjazd które są zlokalizowane niedaleko Włoch
takich jak:
Słowenia,
Francja,
Austria.21
Jak poprzednio pokazałem Włosi oraz Sycylijczycy są aktywni i bardzo chętnie
podróżują. Zgodnie z danymi opublikowanymi przez Banca Italia turystyka wyjazdowa
wykazuje tendencje wzrostową. Poniżej przedstawiam tabelkę z danymi pokazującymi
wyjazdy z kraju przez obywateli Włoch.
Wydatki na podróże zagraniczne wpasowały się na poziomie następującym:
Rysunek 27 Turystyka wyjazdowa obywateli Włoch
Źródło: Bank of Italy
Dane dotyczą liczby noclegów Włochów w poszczególnych latach. Jak możemy
przeczytać w roku 2010 wyjazdy międzynarodowe z noclegiem wynosiły 55 304 natomiast
w 2011 wynosiły one najmniej 52 618. Jeżeli chodzi o wydatki na podróże to włosi
najwięcej wydali w roku 2008 gdzie wynosiło to 20 848 Milionów euro. Rokiem w którym
włosi najmniej wydali pieniędzy był rok 2009 tutaj stanowi ona wartość 20 015 Milionów
euro. Z kolei najnowsze dane potwierdzają to że wydatki z rokiem na rok będą coraz
21
Analiza rynków za rok 2016 objętych działaniami zagranicznych ośrodków polskiej organizacji turystycznej.
31
większe. Rok 2016 był rokiem w którym włosi wydali najwięcej pieniędzy 22 336
milionów euro. Najmniej wydali w 2014 gdzie wartość wyniosła 21 713 milionów euro.
Rysunek 28 Wydatki na podróże zagraniczne
Źródło: Bank of Italy
4.3 Sposoby spędzania czasu wolnego Włochów
Rysunek 29 preferowane sposoby spędzania czasu wolnego
Źródło: Bank of Italy
0
20 000
40 000
60 000
80 000
100 000
120 000
Wak
acje
Nau
ka
Mo
tyw
y R
elig
ijne
Zdro
wie
Po
dró
że p
osł
ub
ne
Inn
e m
oty
wy …
Wiz
yta
u r
od
zin
y
Wiz
yta
u p
rzyj
ació
ł
Sho
pp
ing
Inn
e m
oty
wy …
Pra
ca
Sposób spędzania czasu
32
Tabelka z dokładnymi danymi wygląda tak:
Rysunek 30 Tabelka z preferowanymi sposobami spędzania czasu wolnego
Źródło: Bank of Italy
Rokiem gdzie było najwięcej wyjazdów był 2015 suma wszystkich wyjazdów wynosiła
272 628 tys. Z kolei rok 2014 był najmniej popularnym rokiem jeżeli chodzi o przyjazdy
268 861 tys. Motywy takie jak: wakacje, inne motywy osobiste, wizyta u rodziny, wizyta u
przyjaciół mają wyraźną tendencje wzrostową. Natomiast motywy takie jak: nauka, inne
oraz podróże związane z pracą mają tendencje wyraźnie spadkową. 22
4.4 Rynki recepcyjne znajdujące się w Europie Środkowej
Rysunek 31 Najważniejsze rynki recepcyjne krajów Europy Środkowej
Źródło: Bank of Italy
22
Analiza rynków za rok 2016 objętych działaniami zagranicznych ośrodków polskiej organizacji turystycznej (zopot).
33
Największa popularnością cieszy się Polska z wynikiem 452 000 na drugim miejscu
możemy znaleźć Czechy 428 000. Trzecie miejsce przypada Rumuni z wynikiem 415 000.
Natomiast ostatnie miejsce to Węgry 331 000. Mimo że z każdym rokiem liczba turystów
z Włoch będzie wzrastać to najbardziej popularnymi kierunkami podróży nadal są kraje
sąsiadujące z Włochami.
Głównymi motywami podróżowania dla Włochów są wakacje ( 106 593 tys. )
natomiast motywem najmniej popularnym jest shopping ( 393 tys. ). Poniżej przedstawiam
wykres prezentujący główne motywy podróży oraz ich liczbę Włosi bardzo chętnie
odwiedzają region środkowej europy. Poniżej przedstawiam tabelkę z danymi odnośnie
liczby odwiedzin krajów europy środkowej.23
23
OECD Tourism Trends and Policies 2012 – 2016
34
4.4 Przyjazdy do Polski
Sycylia jako część Włoch przyjmuje statystyki dla całego kraju. Jeżeli chodzi o liczbę
przyjazdów Włochów do Polski dane statystyczne wyglądają następująco
Rysunek 32 Liczba przyjazdów w 2016
Źródło :Ministerstwo sportu i turystyki „Charakterystyka przyjazdów nie rezydentów do polski”
Możemy tutaj wyczytać że największą grupę turystów pochodzi z krajów tak zwanej starej
Unii 37 773 tys. przyjazdów ogółem w tym 10 568 tys. przyjazdów do polski gdzie główny
motyw to był przyjazd turystyczny. Włochy posiadały 561 tys. przyjazdów w tym 513
przyjazdów była spowodowana turystyką. Interesującym faktem jest dynamika przyjazdów
ponieważ ma ona najwyższa wartość spośród krajów starej Unii 117,9%, a dla przyjazdów
pod względem turystycznym dynamika przyjmuje wartość 120 %.
Według danych z GUS’u jeżeli chodzi o liczbę osób korzystających z rejestrowej bazy
noclegowej w 2016 dane przyjmują że 252 515 Włochów skorzystało z rejestrowej bazy
noclegowej co w porównaniu z rokiem 2015 widać wyraźny wzrost o 22 228 (9,7%).
35
Jeżeli chodzi o rejestrowaną bazę noclegowa to w 2016 577 033 skorzystało z takiego
typu zakwaterowania w porównaniu z rokiem 2015 zmiana wynosiła 47 207 (8,9%).
Rysunek 33 Baza noclegowa
Źródło:https://bip.stat.gov.pl/files/gfx/bip/pl/.../2/.../rejestry_i_bazy_danych_gus_2016.docx
Zgodnie z danymi obserwacji oraz analiz najbardziej cieszą się popularnością miasta w
Polsce które mają bezpośrednie połączenie lotnicze z Włoch do Polski. Niezmiennie
najpopularniejszymi miastami są:
Kraków
Warszawa
Gdańska
Wrocław
Linie lotnicze są zdominowane przede wszystkim przez: WizzAir oraz RyanAir.
Obywatele Włoch są bardzo zainteresowani kulturą oraz kuchnią polską dlatego też w
okresie Wielkanocy oraz bożego narodzenia zwiększa się ilość turystów. Turyści sami
zdobywają informacje odnośnie zakwaterowania, odwiedzanego miejsca oraz sami kupują
bilety i sami rezerwują miejsca w hotelach za pomocą Internetu. Analiza wykazała że
0
100000
200000
300000
400000
500000
600000
700000
2015 2016
Rejestrowa baza noclegowa
Rejestrowana baza noclegowa
36
rzadko korzystają z pomocy biur podróży. Na zwiększającą się popularność polski
przyczyniają się pochlebne artykuły zamieszczone we włoskiej prasie, Internecie oraz
innych źródłach informacji.
Mimo że włosi preferują samodzielne organizowanie podróży to możemy zauważyć w
ostatnich latach żywe zainteresowanie ofertą touroperatorów. Motywem tego jest
niestabilna sytuacja w Unii Europejskiej i potrzeba bezpieczeństwa wynikająca z takowej
sytuacji. Najpopularniejszymi trasami były:
Wyjazdy objazdowe z dużymi miastami jak np. Kraków – Wieliczka – Auschwitz
Oferty łączone z wyjazdem do Czech Austrii Lwowa
Oferty związane z religią jak np. „śladami Jana Pawła II”
Jarmarki Bożonarodzeniowe oraz Wielkanocne
Wyjazdy Edukacyjne np. Auschwitz- Birkenau
Turystyka ekskluzywna z wydarzeniami kulturalnymi24
24
Analiza rynkow za rok 2016 objetych działaniami zagranicznych ośrodków polskiej organizacji turystycznej
37
V. Marketing
5.1 Użyteczność turystyki zagranicznej
Jeżeli chodzi o wskaźnik użyteczności turystyki prezentuje się on tak
Rysunek 34 Wskaźnik użyteczności turystyki zagranicznej WUTZ 2015
Źródło: wskaznik-uzytecznosci-turystyki-zagranicznej-2015
Możemy tu wyczytać że w 2014 r. Włosi wydali 135,25 mln USD w czasie wyjazdu do
polski. Jeden turysta z Włoch wydał w Polsce 330 USD. Do Polski w 2014
przyjechało 398 tyś. turystów z Włoch, jednak z danych wynika że udzielono 443 tyś.
noclegów w hotelu.
W roku 2014 Włosi wydali 135,25 mln dolarów. W czasie wyjazdu turysta wydał
średnio 330 $. Diagram przedstawia jak zmieniała się struktura wydatków na
przestrzeni lat.25
25
Charakterystyka krajowych i zagranicznych podróży mieszkańców Polski w 2016 roku
38
5.2 Marketing
Strona Internetowa. Zgodnie z analizowanymi danymi w roku 2016 roku opublikowano
84 artykuły odnośnie polski na włoskiej wersji NPT. Sporo uwagi poświęcono na
eliminacje błędów oraz nieścisłości w starych artykułach. Poniższy diagram prezentuje
wzrost liczby użytkowników gdzie możemy zaobserwować wzrost o 59,15 %. Widać tu też
wyraźny wzrost odsłon strony o 34,40%.
Rysunek 35 Liczba odsłon użytkowników korzystających ze strony NPT
Największą grupą która odwiedzała stronę to Kobiety 56,3% gdzie największą grupą
wiekową to 25 – 34 lat ( 23,67% ). Największy wzrost odnotowała grupa w przedziale
wiekowym 18 – 24 lat gdzie sesje zwiększyły się tu o 305 %. Spowodowane to było
popularnością światowych dni młodzieży.
Media społecznościowe najskuteczniejszym kanałem dystrybucji w mediach
społecznościowych nadal był Facebook gdzie ZOPOT regularnie redagował oraz
umieszczał około 6 postów tygodniowo. Polubienia strony internetowej zwiększyły się z
10 036 w 2015 do 11 385 w roku 2016 . Podobnie jak to miało miejsce główną grupą
docelową były kobiety w wieku 35 – 44 lat.
Liczba użytkowników
w 2015
Liczba użytkowników
w 2016
Liczba odsłon w 2015
Liczba odsłon w 2016
Liczba odsłon i użytkowników korzystających ze strony NPT
88 314 140 549 263 062 353 567
0
50 000
100 000
150 000
200 000
250 000
300 000
350 000
400 000
39
Newslettery w roku 2016 wysłano 18 newsletterów. Ten rodzaj mediów odebrało 1972.
Największą popularnością cieszyły się tematem związanym z ESK Wrocław 2016. Oraz na
temat ŚDM.
Ankiety dotyczące trendów oraz popytu wykazały że największy popyt na polskie
produkty przedstawia następujący ranking:
1. Miasta
2. Parki narodowe
3. Jeziora
4. Obiekty UNESCO
5. Morze
6. Sporty zimowe 26
26
Analiza rynkow za rok 2016 objetych działaniami zagranicznych ośrodków polskiej organizacji turystycznej str.290
40
Zakończenie
Sycylia jako region turystyczny posiada w sobie potencjał który należy
wykorzystać. Dla turystów jest to kierunek nie odkryty. Może być ona świetnym miejscem
na spędzenie wakacji z powodu swoich atrakcji oraz klimatu. Przede wszystkim turyści
odwiedzający Włochy skupiają się na północnej oraz środkowej części kraju. Potencjał
turystyczny dla Sycylii marnuje się co pod względem biznesowym jest ogromnym błędem.
Również turystyka dla regionu Sycylii może okazać się bardzo pomocna ponieważ może
pobudzić rozwój gospodarczy wyspy oraz zmniejszyć bezrobocie.
Rynek kraju Włoch ma w sobie bardzo duży potencjał do wykorzystania dla
rynków recepcji turystycznej ponieważ charakteryzuje się w porównaniu z innymi krajami
europejskimi mniejszą aktywnością obywateli Włoch w wyjazdach zagranicznych. Sycylia
posiada ugruntowaną pozycje na rynku. Innym problem który trapi rynek Sycylii jest małe
wykorzystanie atrakcji wyspy oraz sezonowość. Marketing oraz promowanie
różnorodnych form spędzania czasu wolnego na wyspie mogłoby polepszyć sytuacje
regionu.
Mimo wszystko jak wskazują analizowane dane rynek włoski oraz sycylijski będzie
się cieszył coraz to większą popularności nie tylko ze strony polskich turystów ale także
innych narodowości. Również włosi oraz sycylijczycy będą chętnie odwiedzać nasz kraj.
Wyrażam zgodę na opublikowanie wykonanego przeze mnie projektu na stronie AWF Kraków poświęconej
realizacji przedmiotu „Rynki turystyczne i rekreacyjne”. Oświadczam, że został on wykonany zgodnie z obowiązującymi
zasadami i nie narusza niczyich praw autorskich.
41
Spis ilustracji
Rysunek 1 Siec kolejowa Sycylii ....................................................................................................... 8
Rysunek 2 Autostrady na Sycylii ....................................................................................................... 9
Rysunek 3 PKD per Capita Regionów Włoch ................................................................................... 9
Rysunek 4 Ilość wyjazdów zagranicznych z co najmniej 1 noclegiem (w tyś) ............................... 24
Rysunek 5 Grupy o najwyższym poziomie uczestnictwa ................................................................ 11
Rysunek 6Liczba wyjazdów zagranicznych bez noclegów (w tyś). ................................................ 25
Rysunek 7 Liczba wyjazdów zagranicznych ogółem ....................................................................... 25
Rysunek 8 Liczba noclegów podróżujących za granicę ogółem (w tyś). ......................................... 26
Rysunek 9 Liczba wyjazdów zagranicznych w celach służbowych/biznesowych ........................... 27
Rysunek 10 Rodzaj preferowanych noclegów ................................................................................. 27
Rysunek 11 Wydatki na podróże zagraniczne ................................................................................. 28
Rysunek 12 Preferencje oraz liczba noclegów za rok 2016 ............................................................. 12
Rysunek 13 Preferowany środek transportu w roku 2015 ............................................................... 13
Rysunek 14 Tabela przedstawiająca wielkość dochodów turystów z poszczególnych nacji ........... 23
Rysunek 15 Tabela przedstawiająca rozkład turystyki przyjazdowej .............................................. 21
Rysunek 16 Liczba przedsiębiorstw turystycznych we Włoszech ................................................... 14
Rysunek 17 Pojemność recepcyjna dla obiektów hotelarskich ........................................................ 15
Rysunek 18 Struktura rozkładu zakwaterowania dla regionu Sycylii .............................................. 16
Rysunek 19 PKD Włoch .................................................................................................................. 17
Rysunek 20 Wpływy z turystyki międzynarodowej ......................................................................... 22
Rysunek 21 Aktywność turystyczna dla regionu Sycylii ................................................................. 17
Rysunek 22 Najpopularniejsze prowincje Sycylii pod względem turystycznym ............................ 18
Rysunek 23 Dystybucja obiektów hotelarskich na Sycylii .............................................................. 18
Rysunek 24 Turyści zagraniczni ...................................................................................................... 19
Rysunek 25 Rozkład przyjazdów do danych regionów ................................................................... 20
Rysunek 26 Turystyka wyjazdowa obywateli Włoch ...................................................................... 30
Rysunek 27 Wydatki na podróże zagraniczne ................................................................................. 31
Rysunek 28 Najważniejsze rynki recepcyjne krajów Europy Środkowej ........................................ 32
Rysunek 29 preferowane sposoby spędzania czasu wolnego........................................................... 21
Rysunek 30 Tabelka z preferowanymi sposobami spędzania czasu wolnego ................................. 32
Rysunek 31 Liczba przyjazdów w 2016........................................................................................... 34
Rysunek 32 Rejestrowa i Rejestrowana baza noclegowa ................................................................ 35
Rysunek 33 Wskaźnik użyteczności turystyki zagranicznej WUTZ 2015 ...................................... 37
Rysunek 34 Wielkość wydatków w Polsce ...................................................................................... 22
Rysunek 35 Liczba odsłon użytkowników korzystających ze strony NPT ...................................... 38
42
Bibliografia
1. Analiza rynków za rok 2016 objętych działaniami zagranicznych ośrodków
polskiej organizacji turystycznej (zopot).
2. OECD Tourism Trends and Policies 2012 – 2016
3. Charakterystyka przyjazdów nierezydentów do Polski w 2016 roku
4. Charakterystyka krajowych i zagranicznych podróży mieszkańców Polski w 2016
roku
5. Uczestnictwo Polaków w wyjazdach turystycznych w 2013 roku
6. Il turismo in Sicilia Rapporto 2012--2013
43
Wykaz stron internetowych 1. www.istat.it
2. data.worldbank.org
3. bdl.stat.gov.pl
4. www.pot.gov.pl