Embed Size (px)
Citation preview
Tamer BOZKURT
THEMIS
TİCARET HUKUKU - CİLT II
ŞİRKETLER VE KOOPERATİFLER
HUKUKU
6102 sayılı yeni Türk Ticaret Kanunu ve 6098 sayılı yeni Türk Borçlar Kanunu’na göre hazırlanmış,
26.6.2012 tarih ve 6335 sayılı Kanun ile yapılan değişiklikler ilgili yerlere işlenmiştir.
İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ ...................................................................................................................VII
YAZAR HAKKINDA ...................................................................................................IX
BİRİNCİ BÖLÜMGENEL OLARAK ŞİRKETLER HUKUKU vE BU
KONUDA YAPILAN AYIRIMLAR
§ 1 – GENEL OLARAK ŞİRKETLER HUKUKU ................................................ 1
§ 2 – “ŞİRKET”İN UNsURLARI ..................................................................... 2I. GENEL OLARAK ................................................................................2II. UNSURLAR ........................................................................................3
A – Kişi ...............................................................................................3B – Sözleşme .......................................................................................5C – Sermaye ........................................................................................6D – Ortak Amaç...................................................................................8E – Ortak Amaç İçin Faal Katılım (Affectio Societatis) ..........................8
§ 3 – ŞİRKETLER HUKUKU ALANINDAKİ TAsNİfLER .................................. 9I. DÜZENLENDİĞİ YERE GÖRE ...........................................................9II. TÜZEL KİŞİLİĞİN OLUP OLMAMASINA GÖRE ....................................9III. ORTAKLARIN ŞİRKET İÇİNDEKİ KONUMLARINA GÖRE ...................11
A – Genel Olarak ...............................................................................11B – Şahıs ve Sermaye Şirketleri (Karşılaştırmalı) ...............................11
1. Sorumluluk Bakımından ........................................................112. Yönetim Bakımından .............................................................123. Yeni Ortak Girmesi Bakımından .............................................134. İç İlişkiler Bakımından ...........................................................135. Kâr ve Zarara Katılım-Oy Hakkı Bakımından ..........................146. Getirilen Sermayenin Sorumluluğa Etkisi Bakımından ..........157. Denetim Hakkı ve Rekabet Yasağı Bakımından .......................158. Haklı Sebep Bakımından .......................................................16
IV. SERMAYE YAPILARINA GÖRE ..........................................................16A – Esas = Muayyen = Sabit Sermayeli Şirketler ................................17B – Değişir Sermayeli Şirketler ..........................................................18C – Basit Sermayeli Şirketler .............................................................18D – Kayıtlı Sermayeli Şirketler ...........................................................18E – Şarta Bağlı (Şartlı) Sermaye .........................................................21
V. ŞİRKETİN ÜÇÜNCÜ KİŞİLERE OLAN BORCU NEDENİYLE ORTAKLARA BAŞVURULUP BAŞVURULAMAYACAĞINA ve BAŞVURULABİLECEKSE SORUMLULUĞUN DERECESİNE GÖRE ...22A – Sınırlı - Sınırsız Sorumluluk ........................................................22
XII THEMIS | Ticaret Hukuku - Şirketler ve Kooperatifler Hukuku
B – Doğrudan (I. Dereceden) – Dolaylı (2. Dereceden) Sorumluluk .....23C – Adi - Müteselsil Sorumluluk ........................................................24D – Sonuç ........................................................................................24
İKİNCİ BÖLÜMADİ ŞİRKET
§ 4 – GENEL OLARAK ADİ ŞİRKET ............................................................ 27
§ 5 – ADİ ŞİRKETİN ÖzELLİKLERİ ............................................................. 28I. TÜZEL KİŞİLİĞİN OLMAMASI ve SONUÇLARI ..................................28II. ORTAKLAR ve ORTAKLARIN TACİR SIFATI .......................................29III. İŞLEVLERİ ......................................................................................29IV. KONUSU ve AMACI ..........................................................................30
§ 6 – ADİ ŞİRKETİN KURULUŞU ................................................................. 30
§ 7 – ADİ ŞİRKETİN İŞLEYİŞİ .................................................................... 31I. İÇ İLİŞKİ ..........................................................................................31
A – Sermaye Koyma Borcu ................................................................31B – Kâra Katılma - Zararı Paylaşma ...................................................33C – Ortaklık Kararları .......................................................................34D – Şirketin Yönetimi ........................................................................34
1. Genel Olarak Şirketin Yönetimi ile İdare Hak ve Yetkisinin Kazanılması ...........................................................34
2. İdare Hak ve Yetkisinin Kullanımı ..........................................353. Yönetim Yetkisinin Kapsamı (Olağan ve Olağanüstü İşler) .....364. İdare Hak ve Yetkisinin Geri Alınması/Sınırlandırılması .........37
E – Yöneticilerin Hak ve Yükümlülükleri ...........................................381. Haklar ....................................................................................392. Yükümlülükler .......................................................................39
F – Rekabet Yasağı ............................................................................40G – Ortaklar Arasında Değişiklik (Girme, Çıkma, Çıkarılma) ..............41
1. Yeni Ortak Girmesi ve Alt Katılım ...........................................412. Çıkma ve Çıkarılma ...............................................................41
II. DIŞ İLİŞKİ ........................................................................................44A – Genel Olarak ...............................................................................44B – Temsil ........................................................................................44
1. Dolaylı Temsil .......................................................................442. Doğrudan Temsil ....................................................................453. Yetkisiz Temsil .......................................................................46
C – Sorumluluk ve Malvarlığı Rejimi ..................................................461. Sorumluluk ............................................................................462. Malvarlığı Rejimi ....................................................................47
III. SONA ERME ....................................................................................48
XIIIİçindekiler
A – Kendiliğinden Sona Erme (İnfisah)...............................................48B – İradî Sona Erme (Fesih) ...............................................................50
1. Taraf İradesi İle .....................................................................502. Mahkeme Kararı İle ...............................................................51
IV. SONA ERMENİN SONUÇLARI...........................................................52A – Genel Olarak (Tasfiye) .................................................................52B – Zamanaşımı ................................................................................53
ÜÇÜNCÜ BÖLÜMTİCARET ŞİRKETLERİ TİCARET ŞİRKETLERİ
HAKKINDA UYGULANACAK GENEL HÜKÜMLER
§ 8 – TİCARET ŞİRKETLERİ HAKKINDAKİ GENEL HÜKÜMLER .................. 55I. GENEL OLARAK ..............................................................................55II. TİCARET ŞİRKETLERİNİN ÖZELLİKLERİ .........................................56
A – Tüzel Kişilik ve Sonuçları ............................................................56B – Tacir Sıfatı ..................................................................................56C – Yeni TTK Ultra Vires İlkesini Kaldırmıştır ....................................57D – Sınırlı Sorumluluk İlkesine Getirilmiş Bir İstisna: “Perdenin
Kaldırılması Teorisi” ....................................................................58III. TİCARET ŞİRKETLERİNDE ŞİRKET İLE ORTAKLAR
ARASINDAKİ MUHTELİF İLİŞKİLER HAKKINDAKİ HÜKÜMLER ........59A – Katılma Payı ................................................................................59
1. Genel Olarak .........................................................................592. Sermaye Taahhüdü ile İlgili Özellikler ve İstisnaî
Hükümler ..............................................................................613. Şirketin Sermaye Taahhüdü ile İlgili Sahip Olduğu
Haklar ....................................................................................68B – Faiz ve Ücret İsteme ...................................................................71C – Ortakların Kişisel Alacaklıları ......................................................71
1. Genel Olarak .........................................................................712. Şahıs Şirketi Ortağının Şahsî Alacaklısının Durumu .............723. Sermaye Şirketinin Ortağının Şahsî Alacaklısının
Durumu .................................................................................73D – Zamanaşımı ................................................................................75E – Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’nın Ticaret Şirketleri ile İlgili
Düzenleme ve Denetleme Yetkisi ................................................75
DÖRDÜNCÜ BÖLÜMŞİRKETLER TOPLULUğU (KONzERNLER)
§ 9 – ŞİRKETLER TOPLULUğU ................................................................. 79I. GENEL OLARAK ..............................................................................79II. ŞİRKETLER TOPLULUĞU TÜRLERİ ..................................................81
XIV THEMIS | Ticaret Hukuku - Şirketler ve Kooperatifler Hukuku
A – Genel Olarak ..............................................................................811. Hâkim ve Bağlı Şirket İlişkisinin Kesin Olduğu Hâller ............822. Hâkim ve Bağlı Şirket İlişkisinin Karine Olarak Var
Olduğu Hâller ........................................................................843. Dolaylı Hâkimiyet ...................................................................854. Karşılıklı İştirakler ve Karşılıklı İştirakten Doğan Hâkim-
Bağlı Şirket İlişkileri ...............................................................85B – Oy ve Pay Oranlarının Hesaplanması ..........................................86
III. BİLDİRİM-TESCİL ve İLÂN YÜKÜMLÜLÜKLERİ, RAPORLAR ve BİLGİ ALMA HAKKI .........................................................................87A – Bildirim-Tescil ve İlân ................................................................87B – Bağlı ve Hâkim Şirketin Raporları ...............................................88C – Bilgi Alma Hakkı ........................................................................88
IV. SORUMLULUK ................................................................................89A – Genel Olarak ...............................................................................89
1. Tam Hâkimiyetin Olmaması Durumunda Hâkimiyetin Kötüye Kullanılması: Bağlı Şirkete Yaptırılan Bazı İşlemler .....89
2. Bağlı Şirketin Yapısal Dönüşümlere Uğratılması, Ona Önemli Bazı Kararlar Aldırılması ve Dava Hakları ..................91
B – Tam Hâkimiyet Hâlinde ...............................................................921. Talimatlara Uyma ...................................................................922. İstisna ...................................................................................923. Sorumsuzluk ........................................................................924. Şirket Alacaklılarının Dava Hakkı ...........................................93
V. DİĞER HÜKÜMLER .........................................................................93A – Özel Denetim ..............................................................................93B – Azınlık Pay Sahiplerinin Payını Satın Alma Hakkı ........................94C – Güvenden Doğan Sorumluluk ....................................................94
BEŞİNCİ BÖLÜMKOLLEKTİf ŞİRKET
§ 10 – KOLLEKTİf ŞİRKET ........................................................................ 97I. GENEL OLARAK ..............................................................................97II. TANIM ve UNSURLAR ......................................................................97
A – Tanım .........................................................................................97B – Unsurlar .....................................................................................97
1. Ticarî İşletme İşletmek ...........................................................972. Sermaye .................................................................................983. Ticaret Unvanı .......................................................................984. Ortakların Sadece Gerçek Kişilerden Oluşması .......................985. Ortakların Şirket Borçlarından Dolayı Sınırsız,
Müteselsilen ve II. Dereceden Sorumlu Olması .......................986. Tüzel Kişilik ...........................................................................99
XVİçindekiler
III. KURULUŞU ......................................................................................99A – Genel Olarak ...............................................................................99B – Kuruluş Aşamaları ......................................................................99
1. Şirket Sözleşmenin Hazırlanması ..........................................992. Sözleşmenin Noter Onayından Geçirilmesi ............................1003. Tescil ve İlân ........................................................................100
C – Eksiklikler ...............................................................................100IV. KURULUŞTAN ÖNCEKİ DÖNEME AİT SORUMLULUK ....................101
A – yTTK m. 12/3’ün Uygulama Alanı .............................................101B – Yazılı Sözleşmeden Önceki Safha ...............................................101C – Yazılı Sözleşmenin Yapılmasından Sonraki Aşama ....................101D – Tescil ve İlandan Sonraki Aşama ...............................................102
§ 11 – KOLLEKTİf ŞİRKETİN İŞLEYİŞİ .................................................... 104I. KOLLEKTİF ŞİRKETTE İÇ İLİŞKİLER ..............................................104
A – Genel Olarak .............................................................................104B – Sermaye Koyma Borcu ..............................................................104C – Kârı Paylaşım - Zarara Katılım Esasları .....................................105D – İdare Hak ve Yetkisi ..................................................................106
1. Kazanılması ve Kullanımı .....................................................1062. Tek Ortağın Şirket Sözleşmesi ile İdareci Seçilmesi ...............1073. İdare Yetkisinin Kısıtlanması ve/veya Geri Alınması .............1074. İdare İşlerinin Sınırı ve Kapsamı [Olağan ve Olağanüstü
İşlemler] ...............................................................................1085. Rekabet Yasağı .....................................................................1086. Denetim ...............................................................................110
II. KOLLEKTİF ŞİRKETTE DIŞ İLİŞKİLER ve TEMSİL ..........................111A – Genel Olarak .............................................................................111B – Temsil Yetkisinin Kazanılması ve Kaybedilmesi .........................111C – Temsil Yetkisinin Kapsamı ve Sınırlandırılması .........................112
1. Kapsamı ...............................................................................1122. Sınırlandırılması: Sınırlandırmanın Sınırı: Birlikte Temsil
veya Şube İşleri ...................................................................112D – Temsil Yetkisinin Kullanılmasının Sonuçları ............................113
III. ŞİRKET ve ORTAKLARIN SORUMLULUĞU .....................................114A – Kural: Şirketin Birinci Dereceden Sorumluluğu .........................114B – İstisna: Ortakların Sorumluluğu ve Koşulları ............................114
1. Şirkete Karşı Yapılan İcra Takibinin Semeresiz Kalması ........1142. Şirketin Herhangi Bir Nedenle Sona Ermesi..........................1143. Şirket Aleyhine Alınan Mahkeme Kararı (İlâm) .....................115
C – İstisnaen Ortakların Birinci Derece Sorumlu Olduğu Haller ......115D – Kollektif Şirket Ortaklarının İflâsı ..............................................115
1. Genel Olarak ve Koşulları .....................................................1152. İlamlı İcra Takibi Sonucu (Takipsiz İflâs) .............................116
XVI THEMIS | Ticaret Hukuku - Şirketler ve Kooperatifler Hukuku
3. İlamsız İcra Takibi Sonucu (Takipli İflâs) .............................116IV. ORTAKLAR ARASINDAKİ DEĞİŞİKLİKLER .....................................117
A – Yeni Ortak Girmesi ...................................................................1171. Genel Olarak .......................................................................1172. Ortağın Ölümü ....................................................................118
B – Ortağın Ayrılması ......................................................................119C – Ortağın Çıkarılması ...................................................................119D – Çıkma ve Çıkarılmanın Sonuçları ..............................................121
1. Genel Olarak .......................................................................1212. Zamanaşımı .........................................................................122
V. SONA ERME ve TASFİYE ...............................................................124A – Genel Olarak .............................................................................124B – Kendiliğinden Sona Erme (İnfisah).............................................124C – İradî Sona Erme ........................................................................125
1. Ortakların İradesi .................................................................1252. Mahkeme Kararı İle ..............................................................1253. Ortağın Kişisel Alacaklısının Tek Taraflı Feshi ......................126
D – Şirketin Tasfiyesi.......................................................................1281. Genel Olarak .......................................................................1282. Tasfiye Memurları ................................................................128
ALTINCI BÖLÜMKOMANDİT ŞİRKET
§ 12 – GENEL OLARAK KOMANDİT ŞİRKET ............................................. 131I. I. TANIM ........................................................................................131II. UNSURLAR ....................................................................................131III. KURULUŞ ......................................................................................131IV. İÇ İLİŞKİLER ..................................................................................132V. DIŞ İLİŞKİLER ve SORUMLULUK ...................................................133VI. SONA ERME ..................................................................................134VII. KOLLEKTİF, KOMANDİT, LİMİTED VE SERMAYESİ
PAYLARA BÖLÜNMÜŞ KOMANDİT ŞİRKETLER BAKIMINDAN ELEKTRONİK ORTAMDA YAPILACAK KURULLARLA İLİGİLİ ORTAK NOKTA ...............................................................................135
YEDİNCİ BÖLÜMANONİM ŞİRKET
§ 13 – GENEL OLARAK ANONİM ŞİRKET ................................................. 137I. GENEL OLARAK ............................................................................137II. KAVRAM ve TANIM ........................................................................138III. UNSURLAR ....................................................................................139
XVIIİçindekiler
A – Unvan .......................................................................................139B – Sermayesi ve (Esas) Sermayenin Özellikleri: Belirlilik
(Muayyenlik) ve Paylara Bölünme ..............................................1391. Belirli (Muayyen) Sermaye İlkesi ..........................................1392. Sermayenin Paylara Bölünmesi ve Bununla İlgili Değişik
Sonuçlar .............................................................................140C – Tüzel Kişilik ..............................................................................148D – Şirket Tüzel Kişiliğinin Borçlarından Tüm Malvarlığı İle
Sınırsız Sorumluluğu ................................................................148E – Ortakların (Şirkete Karşı) Sınırlı Sorumluluğu ..........................149F – Şirketin Konusu ........................................................................149G – Kurucu Sayısı ...........................................................................149H – Sermaye Miktarı (Esas ve Kayıtlı Sermaye) ................................150
IV. ANONİM ŞİRKETLERE HÂKİM OLAN İLKELER ...............................150A – Çoğunluk İlkesi .........................................................................150B – Sınırlı Sorumluluk ve Malvarlığının Korunması İlkesi ................151C – Devletin İlgilenmesi ve Denetlemesi İlkesi ..................................153D – Yabancı Bir Malvarlığının İşletilmesi İlkesi ................................154E – Kamuyu Aydınlatma İlkesi ........................................................154F – Kurumsal Yönetim İlkesi ...........................................................154G – Eşit İşlem İlkesi ........................................................................155H – Pay Sahiplerinin Şirkete Borçlanma Yasağı ...............................156I – Pay Devrinin Serbestliği İlkesi ...................................................156J – Emredici Hükümler İlkesi .........................................................157
§ 14 – KURULUŞ ...................................................................................... 158I. ANONİM ŞİRKETİN KURULUŞU .....................................................158
A – Genel Olarak ve Türleri .............................................................158B – Kurucular, Kurucuların Sayısı ve Nitelikleri ..............................158C – Kuruluş İşlemleri ......................................................................160
1. Esas Sözleşme ve İçeriği .......................................................1602. Noter Onayı- Şerh ve Ön-Anonim Şirket Aşaması ................1673. Kurucular Beyanı .................................................................1684. Sermaye Taahhüdü ile İlgili Bazı Özellikler ...........................1685. İşlem Denetçisi Raporu ........................................................1706. Kuruluş Belgeleri .................................................................1707. Gerekiyorsa Bakanlık İzni ....................................................1708. Tescil ve İlân ile Tescilin Sonuçları .......................................172
II. HALKA ARZ TAAHHÜDÜ ................................................................174A – Türk Ticaret Kanunu’nun 346. Maddesinin Sistemi ..................174B – Sermaye Piyasası Kanunu’nun Sistemi .....................................175
III. KURULUŞTAKİ SAKATLIKLAR ve FESİH DAVASI ...........................176IV. KURULUŞTAN ÖNCEKİ PAY TAAHHÜDÜNÜN DEVRİ .....................177
XVIII THEMIS | Ticaret Hukuku - Şirketler ve Kooperatifler Hukuku
V. KURULUŞTAN ÖNCEKİ İŞLEMLERDEN DOĞAN SORUMLULUK ve MASRAFLAR ..............................................................................178
VI. KURULUŞTAN DOĞAN SORUMLULUK ...........................................179VII. KURULUŞ FORMALİTELERİNİN ARKADAN DOLANILMASI ve
KANUNA KARŞI HİLE ....................................................................179A – Genel Olarak .............................................................................179B – Koşulları ...................................................................................180C – Yaptırım ...................................................................................181
sEKİzİNCİ BÖLÜMANONİM ŞİRKETTE İŞLEYİŞ vE ORGANLAR
§ 15 – GENEL OLARAK ............................................................................ 183
§ 16 – YÖNETİM KURULU (YK) ................................................................. 184I. GENEL OLARAK ............................................................................184II. SEÇİM, ATAMA ve GÖREVİN SONA ERMESİ ..................................185
A – Genel Olarak, Belli Pay Gruplarının Temsili, Süre, Seçilme Koşulları ve Ehliyet ...................................................................1851. Genel Olarak ........................................................................1852. Belli Pay Gruplarının Temsili ...............................................1863. Süre .....................................................................................1864. Ehliyet ve Seçilme Koşulları .................................................187
B – Üyelik Sıfatının Kazanılma Yolları-Kural: Genel Kurul Seçimi (GK) ..........................................................................................1881. Ana Kural ...........................................................................1882. İstisnalar .............................................................................188
C – Üyelik Sıfatının Kaybedilmesi ve Yapılması Gereken İşlemler .....1891. Genel Olarak .......................................................................1892. Kendiliğinden Kaybetme .......................................................1893. İradî Kaybetme .....................................................................190
III. YÖNETİM KURULUNUN ÇALIŞMA ŞEKLİ, TOPLANMASI ve KARAR ALMASI ..............................................................................192A – Genel Olarak ............................................................................192B – Toplantı ve Karar Yetersayısı ile Çalışma Esasları ......................192C – Yönetim Kurulu Kararlarının Sakatlığı ......................................193
1. Genel Olarak .......................................................................1932. İptal ....................................................................................1943. Butlan ................................................................................194
IV. YÖNETİM KURULU ÜYELERİNİN GÖREV ve YETKİLERİ ................195A – İdare Hak ve Yetkisi ..................................................................195
1. Genel Olarak .......................................................................1952. Yönetimin Devri ...................................................................195
B – Temsil Yetkisi ............................................................................1971. Genel Olarak ve Temsil Yetkisinin Kullanılması ....................197
XIXİçindekiler
2. Temsil Yetkisinin Kapsamı ve Sınırlandırılması ....................1983. Temsil Yetkisinin Devredilmesi ve Murahhaslara
Bırakılması ..........................................................................2004. Temsil Yetkisinin Kullanımının Sonuçları .............................201
C – Sermaye Piyasası Kanunu’nda Yönetim Kurulu .........................202V. YÖNETİM KURULU ÜYELERİNİN HAK ve YÜKÜMLÜLÜKLERİ .......203
A – Hakları (İdarî ve Malî Haklar) ...................................................203B – Borçları .....................................................................................205
1. Özen ve Sadakat Borcu ........................................................2052. Müzakereye Katılmama Yükümlülüğü ..................................2063. Sermayenin Kaybı ve Borca Batıklık Durumundaki
Yükümlülükler ....................................................................2064. Şirket Paylarını Edinmeme Yükümlülüğü .............................2075. Ortaklıkla İşlem Yapma ve Şirkete Borçlanma Yasağı ...........2076. Rekabet Yasağı .....................................................................211
§ 17 – MÜDÜRLER ................................................................................... 213
§ 18 – ANONİM ŞİRKETLERDE DENETİM ................................................. 214I. GENEL OLARAK ............................................................................214II. HESAP DENETÇİSİ ........................................................................215
A – Genel Olarak ve Denetimin Konusu ...........................................215B – Denetçi Olma Koşulları ve Denetçi Olmaya Engel Durumlar ......216C – Denetçinin Seçimi, Görevden Alınması, Denetçinin
Sözleşmeyi Feshi .......................................................................2171. Seçimi .................................................................................2172. Görevden Alınması ...............................................................219
D – Denetçinin Görevleri, Hak ve Yükümlülükleri ............................2201. İbraz Yükümü-Bilgi Alma ....................................................2202. Denetim Raporu Verme ve Görüş Yazıları .............................2203. Tarafsızlık ve Sır Saklama Yükümü .....................................2234. Sorumluluk .........................................................................224
III. DİĞER DENETÇİLER .....................................................................224A – İşlem Denetçisi..........................................................................224B – Özel Denetçi .............................................................................224
§ 19 – GENEL KURUL (GK) ....................................................................... 226I. GENEL OLARAK ............................................................................226II. GENEL KURULUN TOPLANMASI (Olağan ve Olağanüstü) ...............227
A – Toplantıya Davete Yetkili Olanlar ..............................................228B – Davetin Şekli ve İçeriği ..............................................................231
1. Genel Olarak ........................................................................2312. Şekil, İçerik ve Gündem .......................................................2313. Genel Kurula Katılmaya Yetkili Olan Pay Sahipleri ...............232
C – Çağrısız Genel Kurul ................................................................233
XX THEMIS | Ticaret Hukuku - Şirketler ve Kooperatifler Hukuku
D – Tek Ortaklı Anonim Şirketlerdeki Durum ile Elektronik Ortamdaki Genel Kurullar ........................................................233
III. GENEL KURUL TOPLANTISININ YÜRÜTÜLMESİ ...........................234A – Toplantı Yeri .............................................................................234B – Toplantıya Katılım, Oy Hakkının Sahibi ve Hazır Bulunanlar
Listesinin Oluşturulması ...........................................................2341. Genel Olarak .......................................................................2342. Hazır Bulunanlar Listesi ve Oy Hakkının Sahibi ...................235
C – Toplantı ve Karar Yetersayısı .....................................................2361. Basit Nisap (Oran) ................................................................2362. Ağırlaştırılmış Nisaplar (Oranlar) ..........................................236
D – Genel Kurulda Görüşmelerin Yapılması, Sonuçlanması ve Yapılması Gereken Usulî İşlemler .............................................242
E – Kararların Etkisi ......................................................................242F – Özel Durumlar .........................................................................243
IV. PAY SAHİPLERİNİN GENEL KURULDA KİŞİSEL HAKLARINI KULLANMASI .................................................................................243A – Genel Olarak ve Sıfatın Kanıtlanması ........................................243B – Oy Hakkı ...................................................................................244
1. Kazanılması ve Doğumu .......................................................2442. Kullanılması ........................................................................2463. Oy Hakkından Yoksunluk Hâlleri .........................................2534. Yetkisiz Katılım ve Oy Hakkı ile İlgili Hükümleri Dolanma ....253
C – Pay Sahibinin Bilgi Alma ve İnceleme Hakkı ..............................254D – Özel Denetim İsteme Hakkı .......................................................254E – Genel Kurul Toplantısının Ertelenmesini İsteme Hakkı .............254
V. GENEL KURUL KARARLARININ HÜKÜMSÜZLÜĞÜ .......................254A – Genel Olarak .............................................................................254B – Genel Kurul Kararlarının Sakatlık Nedenleri .............................255
1. Yokluk .................................................................................2552. Butlan .................................................................................2553. İptal Edilebilirlik ..................................................................256
C – İptal Davasının Tarafları............................................................2571. Davacı Olabilecekler .............................................................2572. Davalı ..................................................................................259
D – İptal Davasının Dayanakları ......................................................2591. Kanuna Aykırılık ..................................................................2592. Esas Sözleşmeye Aykırılık ....................................................2603. Objektif İyiniyet Kurallarına Aykırılık ...................................260
E – Dava ile İlgili Usul ....................................................................2611. Yetkili ve Görevli Mahkeme .................................................2612. Süre ....................................................................................2613. Teminat Yatırılması ve Tazminat Sorumluluğu .....................2614. Davaların Birleştirilmesi ve Diğer Usul Sorunları ..................262
XXIİçindekiler
F – Davanın Sonuçları ....................................................................262
§ 20 – ANONİM ORTAKLIKTA PAY sAHİPLERİNE İLİŞKİN BAzI HAKLAR . 265I. ÇOĞUNLUK HAKLARI ....................................................................265II. BİREYSEL HAKLAR ........................................................................265III. AZINLIK HAKLARI ..........................................................................265
A – Genel Olarak .............................................................................265B – TTK’daki Azınlık Hakları ............................................................265
1. Olumsuz Azınlık Hakları .....................................................2652. Olumlu Azınlık Hakları .........................................................266
C – SPKn’da Azınlık Hakları ............................................................268IV. MÜKTESEP ve VAZGEÇİLMEZ HAKLAR .........................................271
DOKUzUNCU BÖLÜMANONİM ŞİRKETTE PAY, PAY sAHİPLİğİ vE
MENKUL KIYMETLER
§ 21 – PAY .............................................................................................. 273I. GENEL OLARAK PAY .....................................................................273II. PAY KAVRAMININ İFADE ETTİĞİ ANLAMLAR .................................273
A – Belirli Sermayeyi Oluşturması Açısından ...................................273B – Paydaşlık Mevkii ve Paydaşların Hak ve Yükümlülükleri
Açısından ..................................................................................274C – Pay Senedi ile İlişkisi Bakımından ............................................276
III. KAZANMA ve KAYBETME ...............................................................277IV. ANONİM ŞİRKETLERİN KENDİ HİSSE/HİSSE SENETLERİNİ
KAZANIM-REHİN ile KENDİ PAYLARINI TAAHHÜT YASAĞI ............277A – Şirketin Kendi Paylarını Edinme veya Rehin Olarak Kabul
Etme Yasağı ve İstisnaları .........................................................2771. Genel Olarak ve Koşullar .....................................................2772. İstisnalar ............................................................................2793. Sonuçlar .............................................................................279
B – Şirketin Kendi Payını Taahhüt Yasağı .......................................280V. PAY SAHİBİNİN HAK ve BORÇLARI ................................................281
A – Haklar ......................................................................................2811. Kâr Payı ..............................................................................2812. Tasfiye Payı ..........................................................................2823. Oy Hakkı ..............................................................................2824. Rüçhan (Öncelik) Hakkı .......................................................2835. Bilgi Alma ve İnceleme Hakkı ...............................................286
B – Borçlar .....................................................................................2871. Sermaye Koyma ve Taahhüt Edilen Sermayeyi İfa Borcu.......2882. Sadakat Borcu .....................................................................292
XXII THEMIS | Ticaret Hukuku - Şirketler ve Kooperatifler Hukuku
§ 22 – ANONİM ŞİRKETTE MENKUL KIYMETLER .................................... 292I. GENEL OLARAK ...........................................................................292II. PAY SENETLERİ ...........................................................................292
A – Genel Olarak ve Türleri .............................................................2921. Hâmiline Yazılı Pay Senetleri ................................................2942. Nama Yazılı Pay/Pay Senetleri ..............................................294
B – Anonim Şirkette Pay Devri.........................................................2951. Çıplak Payların Devri ...........................................................2952. Senede Bağlanmış Payların Devri .........................................296
C – Pay/Pay Senetleri Üzerindeki Diğer Hukukî İşlemler (Rehin ve İntifa Hakkı) .........................................................................313
D – Pay Defteri ...............................................................................314E – Pay Senetleri İle İlgili Değişik Olasılıklar (Payların
Dönüştürülmesi, Pay Senedinin Çıkarılma Zamanı ve Senetlerin Şekli) .......................................................................315
F – İmtiyazlı Pay/Pay Senetleri ve İmtiyaz Sistemi ...........................3161. Genel Olarak ve Koşullar ......................................................3162. Oyda İmtiyaz .......................................................................3173. İmtiyazlı Pay Sahipleri Özel Kurulu ......................................318
III. İLMÜHABERLER ............................................................................320IV. İNTİFA SENETLERİ ........................................................................321V. BORÇLANMA SENETLERİYLE ALMA VE DEĞİŞTİRME HAKKINI
İÇEREN MENKUL KIYMETLER .......................................................322A – Genel Kurul Kararıyla ...............................................................322B – Yönetim Kurulu Kararıyla .........................................................323C – Sınır ........................................................................................323
ONUNCU BÖLÜMANONİM ŞİRKET EsAs sÖzLEŞMEsİNİN
DEğİŞTİRİLMEsİ İLE sERMAYE ARTIRIMI-AzALTIMI
§ 23 – EsAs sÖzLEŞMEsİNİN DEğİŞTİRİLMEsİ vE sERMAYE ARTIRIMI-AzALTILMI ................................................................... 325I. GENEL OLARAK ............................................................................325II. SERMAYENİN ARTIRILMASI/AZALTILMASI ....................................326
A – Sermayenin Artırılması .............................................................3261. Genel Olarak, Türleri ve Ortak İlkeler ..................................3262. Esas Sermaye Sisteminde.....................................................3273. Kayıtlı Sermaye Sisteminde ..................................................3274. TTK’nın Getirdiği Yeni Bir Kurum: Şarta Bağlı Sermaye
Artırımı ................................................................................3295. İç Kaynaklardan Sermaye Artırımı ........................................331
B – Sermayenin Azaltılması ............................................................332
XXIIIİçindekiler
1. Genel Olarak ve Koşullar ......................................................3322. Alacaklılara Çağrı ................................................................3333. Kararların Yerine Getirilmesi ................................................333
ON BİRİNCİ BÖLÜMANONİM ŞİRKETİN fİNANsAL TABLOLARI vE
YEDEK AKÇELER
§ 24 – fİNANsAL TABLOLAR vE YEDEK AKÇELER .................................. 335I. FİNANSAL TABLOLAR ...................................................................335II. YEDEK AKÇE ................................................................................335
A – Genel Olarak .............................................................................335B – Türleri ......................................................................................335
1. Kanunî Yedek Akçe ..............................................................3352. İhtiyarî Yedek Akçeler ..........................................................336
ON İKİNCİ BÖLÜMANONİM ŞİRKETLERDE HUKUKÎ sORUMLULUK
§ 25 – ANONİM ŞİRKETLERDE sORUMLULUK ......................................... 339I. GENEL OLARAK ............................................................................339II. SORUMLULUK NEDENLERİ ...........................................................339
A – Genel Olarak .............................................................................339B – Belge ve Beyanlarda Kanuna Aykırılık .......................................339C – Sermaye Hakkında Yanlış Beyanlar ve Ödeme Yetersizliğinin
Bilinmesi ...................................................................................340D – Ayınlara ve Devralınan İşletmelere Değer Biçmedeki
Yolsuzluklar ..............................................................................341E – Halktan Para Toplama...............................................................341
III. SORUMLU OLANLAR .....................................................................342A – Kurucular, Yönetim Kurulu Üyeleri, Yöneticiler ve Tasfiye
Memurları ................................................................................3421. Genel Olarak ve Kusurun İspatı Sorunu ..............................3422. Sorumlulukla İlgili Temel Noktalar ......................................3443. Doğudan Zarar-Dolaylı Zarar Ayırımı....................................345
B – Denetçinin Sorumluluğu ..........................................................348IV. TESELSÜL ve BAŞVURU ................................................................349V. SORUMLULUĞU ORTADAN KALDIRAN NEDENLER ve DAVA
İLE İLGİLİ USUL KURALLARI .........................................................352A – Sorumluluğu Kaldıran Nedenler ................................................352
1. İbra .....................................................................................3522. Zamanaşımı .........................................................................354
B – Usul ..........................................................................................354
XXIV THEMIS | Ticaret Hukuku - Şirketler ve Kooperatifler Hukuku
VI. YÖNETİM KURULU ÜYELERİNİN KAMU BORÇLARINDAN SORUMLULUĞU ............................................................................354
ON ÜÇÜNCÜ BÖLÜMANONİM ŞİRKETİN sONA ERMEsİ
§ 26 – ANONİM ŞİRKETİN sON BULMAsI ................................................. 355I. GENEL OLARAK ............................................................................355II. SONA ERME NEDENLERİ ..............................................................355
A – Genel Nedenler ..........................................................................355B – Özel Nedenler ...........................................................................355
1. Organların Eksikliği .............................................................3552. Haklı Nedenlerle Fesih .........................................................356
III. SONA ERMENİN SONUÇLARI.........................................................356IV. TASFİYE .......................................................................................356
A – Genel Olarak ............................................................................356B – Tasfiye Memurları .....................................................................357
1. Atanma, Görevden Alınması ve Aktifleri Satma Yetkisi .........3572. Yetkilerin Kapsamı, Devri, Kullanım Şekli ve Sonuçları ........358
C – Tasfiyenin Yürütülmesi ............................................................3581. İlk Envanter ve Bilânço ........................................................3582. Alacaklıların Çağrılması ve Korunması ................................3583. Tasfiyeye İlişkin Diğer İşler ...................................................3594. Tasfiye Artığının Dağıtılması .................................................3595. Şirket Unvanının Sicilden Silinmesi .....................................3606. Uygulanacak Diğer Hükümler .............................................360
D – Ek Tasfiye ve Tasfiyeden Dönülmesi ........................................360
ON DÖRDÜNCÜ BÖLÜMLİMİTED ŞİRKET
§ 27 – GENEL OLARAK LİMİTED ŞİRKET ................................................. 361I. GENEL OLARAK ............................................................................361II. TANIM ve UNSURLAR ....................................................................361
A – Tanım .......................................................................................361B – Unsurlar ..................................................................................362
III. ŞİRKETİN KURULUŞU ...................................................................363A – Genel Olarak .............................................................................363B – Kuruluş Aşamaları ....................................................................364
1. Yazılı Şirket Sözleşmesi ve Sözleşmenin İçeriği ....................3642. Noter Onayı .........................................................................3653. Kurucular Beyanı ................................................................3654. Sermaye Taahhüdü ile İlgili Bazı Özellikler ...........................366
XXVİçindekiler
5. Bakanlık İzni ........................................................................3666. Tescil ve İlân .......................................................................3667. Kuruluştaki Sakatlıklar ve Fesih ..........................................367
C – Şirketin Kuruluşundan Önceki İşlemler ve Masraflar ...............367
§ 28 – LİMİTED ŞİRKETİN İŞLEYİŞİ vE ORGANLAR ................................. 368I. GENEL OLARAK ............................................................................368II. GENEL KURUL .............................................................................368
A – Genel Olarak ve Yetkileri ..........................................................368B – Çağrı ve Toplantı İle İlgili Özel Düzenlemeler .............................369
1. Genel Olarak ........................................................................3692. Genel Kurulda Yetersayılar ..................................................3703. Genel Kurul Kararlarının Sakatlığı .......................................372
III. MÜDÜR/MÜDÜRLER.....................................................................372A – Genel Olarak .............................................................................372B – Müdür Sıfatını Kazanma, Birden Fazla Müdürün Durumu ........372
1. Genel Olarak .......................................................................3722. Birden Fazla Müdür Olması Durumu ...................................373
C – Müdürlerin Görevleri, Yetkileri ve Yükümlülükleri .....................3731. Genel Olarak .......................................................................3732. Özen ve Sadakat Borcu, Rekabet Yasağı ile Eşit İşlem
Yükümü ..............................................................................3743. Temsil Yetkisi (Kapsam, Sınırlandırma, Görevden Alma) .......3744. Diğer Görev ve Yetkiler ........................................................375
D – Sorumluluk...............................................................................375IV. DENETİM .......................................................................................375
§ 29 – LİMİTED ŞİRKETTE PAYDAŞLIK sIfATI, ORTAKLARIN HAK, BORÇ vE sORUMLULUKLARI ........................................................ 376I. PAYLAR, PAY SAHİPLİĞİ ve PAY DEFTERİ ......................................376
A – Genel Olarak ............................................................................376B – Kazanma ...................................................................................376C – Pay Defteri ...............................................................................376
II. PAY SAHİPLİĞİ KONUSUNDA DEĞİŞİK OLASILIKLAR ....................377A – Esas Sermaye Payının Geçiş Hâlleri...........................................377
1. Genel Olarak ........................................................................3772. Esas Sermaye Payının Devri .................................................3773. Birden Fazla Ortağa Ait Esas Sermaye Payı ..........................379
B – Paylar Üzerinde Rehin ve İntifa Hakkı ......................................379C – Esas Sermaye Payının İadesi ve Ortağın İbrası Yasağı ...............380
III. ORTAKLIK SIFATININ KAYBEDİLMESİ ...........................................380A – Pay Devri ..................................................................................380B – Çıkma ......................................................................................380C – Çıkarılma ..................................................................................381
1. Şirket Sözleşmesinde Öngörülen Nedenlerle ........................381
XXVI THEMIS | Ticaret Hukuku - Şirketler ve Kooperatifler Hukuku
2. Mahkeme Kararı İle .............................................................3813. Ayrılma Akçesi ....................................................................381
IV. ORTAKLARIN HAK ve BORÇLARI ...................................................382A – Haklar .....................................................................................382
1. Kâr Payı (ve Yedek Akçe ile İlişkisi) ve Hazırlık Dönemi Faizi ....................................................................................382
2. Tasfiye Payı ve Yeni Payları Alma Hakkı ................................3833. Genel Kurula Katılma ve Oy Hakkı .......................................3834. Bilgi Alma ve İnceleme Hakkı ..............................................3845. İptal Davası Açma Hakkı ......................................................3846. Şirketin Feshini İsteme .......................................................3847. Pay Devri, Çıkma Hakkı .......................................................385
B – Borçlar .....................................................................................3851. Sermaye Taahhüdünü Yerine Getirme .................................3852. Sır Saklama, Bağlılık Yükümü ve Rekabet Yasağı .................385
V. ORTAKLARIN SORUMLULUĞU .....................................................386A – Genel Olarak .............................................................................386B – İstisnalar .................................................................................386
1. TTK’dan Kaynaklı Olanlar: Ek Ödeme Yükümlülüğü ve Yan Edim Yükümlülüğü .......................................................386
2. Vergi Mevzuatından Kaynaklı İstisna (Kamu Borçlarından Sorumluluk) .........................................................................388
VI. ŞİRKETİN KENDİ PAYLARINI EDİNMESİ .......................................388
§ 30 – LİMİTED ŞİRKETTE sÖzLEŞME DEğİŞİKLİKLERİ ......................... 389I. GENEL OLARAK ............................................................................389II. SERMAYE ARTIRIMI veya AZALTMA .............................................389
A – Sermaye Artırımı ve Rüçhan Hakkı ...........................................389B – Sermaye Azaltımı ......................................................................390
§ 31 – ANONİM ŞİRKETE YAPILAN ATIfLAR ............................................ 390
§ 32 – LİMİTED ŞİRKETİN sONA ERMEsİ ................................................ 391I. SONA ERME NEDENLERİ ..............................................................391II. SONA ERMENİN SONUÇLARI.........................................................392
ON BEŞİNCİ BÖLÜMTİCARET ŞİRKETLERİNDE YAPIsAL
DEğİŞİKLİKLER (BİRLEŞME, BÖLÜNME vE TÜR DEğİŞTİRME)
§ 33 – GENEL OLARAK ............................................................................ 393
§ 34 – BİRLEŞME ................................................................................... 395I. GENEL OLARAK ............................................................................395II. İLKELER, BİRLEŞME TÜRLERİ ve GEÇERLİ BİRLEŞMELER ..........395
XXVIIİçindekiler
A – Türleri ve İlkeler .......................................................................395B – Geçerli Birleşmeler ...................................................................397
1. Temel Kural ........................................................................3972. İstisnaî Durumlar ................................................................398
III. BİRLEŞMEDE ORTAKLIK PAYLARI ve HAKLARININ KORUNMASI ..................................................................................399A – Genel Olarak ve Paydaşlık Haklarının Devamlılığı İlkesi ............399
1. Genel Olarak ........................................................................3992. Devrolunan Şirket Ortaklarının Talep Hakları (yTTK m.
140/2-3-4) ...........................................................................399B – Paydaşlık Haklarının Devamlılığı İlkesinin İstisnaları ................400
1. Devamlılık İlkesinin Gerçek İstisnası: Ayrılma Akçesi ...........4002. İntifa Senedi Sahiplerinin Durumu .......................................402
IV. BİRLEŞME İŞLEMLERİ ve SÜRECİ .................................................402A – Genel Olarak, Birleşme Sözleşmesi ve Sözleşmenin İçeriği .........402B – Devralma Yoluyla Birleşmede Sermaye Artırımı, Bilânço
Hazırlanması, Birleşme Raporu .................................................4031. Bilânço ................................................................................4032. Sermaye Artırımı ..................................................................4043. Birleşme Raporu ..................................................................405
C – Birleşme Raporu ve Sözleşmenin Denetlenmesi .........................406D – İnceleme Hakkı ve Malvarlığındaki Değişimler ...........................406
1. İnceleme Hakkı ...................................................................4062. Malvarlığındaki Değişikliklerle İlgili Bilgiler ..........................407
E – Birleşme Kararı ve Nisaplar ......................................................4071. Sermaye ve Şahıs Şirketleri Ayrımına Göre Temel
Nisaplar ..............................................................................4072. Devralan-Devrolunan Şirketler Ayırımına Göre ....................4083. Ayrılma Akçesi ve Devrolunan Şirketin İşletme
Konusunda Değişiklik Durumu ............................................409F – Birleşmenin Kesinleşmesi ..........................................................411
1. Tescil-İlân ............................................................................4112. Hukukî Sonuçlar ..................................................................411
V. ALACAKLILARIN, ÇALIŞANLARIN KORUNMASI ve ORTAKLARIN SORUMLULUĞU ............................................................................414A – Alacaklıların Korunması ............................................................414B – Ortakların Sorumluluğu, İş İlişkilerinin Geçmesi ......................415
1. Ortakların Sorumluluğu ......................................................4152. İş İlişkilerinin Geçmesi ........................................................417
VI. ÖZEL KOŞULLARA TÂBİ BİRLEŞMELER (SERMAYE ŞİRKETLERİNDE KOLAYLAŞTIRILMIŞ BİRLEŞMELER ) .................417A – Genel Olarak .............................................................................417B – Olasılıklar .................................................................................418
1. Ana Şirket-Yavru Şirket Birleşmeleri ile %100 Hâkimiyetin Sağlandığı Kardeş Şirket Birleşmeleri ..............418
XXVIII THEMIS | Ticaret Hukuku - Şirketler ve Kooperatifler Hukuku
2. %90’lık Hâkimiyetin Sağlandığı Durumlar ...........................4193. Kolaylıklar ...........................................................................420
§ 35 – BÖLÜNME ..................................................................................... 421I. GENEL OLARAK, KAVRAM ve AMAÇLAR ........................................421II. İLKELER, BÖLÜNME TÜRLERİ ve GEÇERLİ BÖLÜNMELER ...........421
A – Türleri ......................................................................................4211. Genel Olarak .......................................................................4212. Tam Bölünme- Kısmî Bölünme .............................................4223. Devralma Yoluyla Bölünme-Yeni Kuruluş Yoluyla
Bölünme ..............................................................................4234. Simetrik Bölünme-Asimetrik Bölünme (Oranların
Korunduğu-Oranların Korunmadığı Bölünme) ......................424B – İlkeler ......................................................................................425C – Geçerli Bölünmeler ..................................................................425
III. BÖLÜNMENİN UYGULANMASINA İLİŞKİN HÜKÜMLER ..................426A – Sermaye Azaltımı .....................................................................426B – Sermaye Artırımı .......................................................................426C – Yeni Kuruluş .............................................................................427D – Ara Bilânço ...............................................................................427
IV. BÖLÜNME İŞLEMLERİ ve SÜRECİ .................................................427A – Genel Olarak, Bölünme Sözleşmesi- Bölünme Plânı ve İçerik ....427
1. Bölünme Sözleşmesi-Bölünme Plânı Ayırımı .........................4272. Bölünme Sözleşmesi ve Plânının İçeriği ................................428
B – Bölünmenin Dışında Kalan Malvarlığı Değerleri (ve Borçlar) ......428C – Bölünme Raporu ve Denetleme .................................................429
1. Bölünme Raporu ..................................................................4292. Denetleme ...........................................................................429
D – İnceleme Hakkı ve Malvarlığındaki Değişimler ...........................4291. İnceleme Hakkı ...................................................................4292. Malvarlığındaki Değişikliklerle İlgili Bilgiler ..........................430
E – Bölünme Kararı ........................................................................4311. Genel Olarak ve Birleşmeden Farklılıklar .............................4312. Alacakların Güvence Altına Alınması ...................................4313. Nisaplar (Oranlar) ................................................................4324. Asimetrik Bölünmelerde .......................................................433
V. BÖLÜNMEYE KATILAN ŞİRKETLERLE ORTAKLARIN KİŞİSEL SORUMLULUĞU ve İŞ İLİŞKİLERİNİN GEÇMESİ ............................434A – Bölünmeye Katılan Şirketlerin Sorumluluğu..............................434B – Ortakların Kişisel Sorumluluğu ................................................434C – İş İlişkilerinin Geçmesi .............................................................435
VI. BÖLÜNMENİN KESİNLEŞMESİ ......................................................435
§ 36 – TÜR DEğİŞTİRME ........................................................................ 437I. GENEL OLARAK, KAVRAM ve AMAÇLAR ........................................437
XXIXİçindekiler
II. İLKELER ve GEÇERLİ TÜR DEĞİŞTİRME ŞEKİLLERİ .....................437A – İlkeler .......................................................................................437B – Geçerli Tür Değiştirme Şekilleri ...............................................438
1. Genel Olarak ........................................................................4382. Kollektif ve Komandit Şirketin Tür Değiştirmesi ile İlgili
Özel Hükümler (Kolaylaştırılmış Tür Değiştirme) .................4393. Ticarî İşletme ile Ticaret Şirketleri Arasındaki Tür
Değiştirme ..........................................................................439III. ŞİRKET PAYLARI ve HAKLARININ KORUNMASI ..............................440IV. TÜR DEĞİŞTİRMENİN UYGULANMASI ve SÜREÇ ..........................441
A – Kuruluş ve Ara Bilânço .............................................................441B – Süreç ........................................................................................441
1. Tür Değiştirme Plânı ve İçerik...............................................4412. Tür Değiştirme Raporu .........................................................4423. Tür Değiştirme Plânı ve Raporunun Denetlenmesi ................4424. İnceleme Hakkı ...................................................................4425. Tür Değiştirme Kararı ve Tescil.............................................443
C – Alacaklılar ve Çalışanların Korunması .......................................444
§ 37 – BİRLEŞME, BÖLÜNME vE TÜR DEğİŞTİRME İLE İLGİLİ ORTAK HÜKÜMLER .................................................................................. 444I. GENEL OLARAK ............................................................................444II. ORTAKLIK PAYLARI ve HAKLARININ İNCELENMESİ ......................444III. BİRLEŞMENİN, BÖLÜNMENİN VE TÜR DEĞİŞTİRMENİN İPTALİ
VE EKSİKLİKLERİN SONUÇLARI ....................................................445IV. SORUMLULUK ...............................................................................446
ON ALTINCI BÖLÜMKOOPERATİfLER
§ 38 – GENEL OLARAK vE TANIM ........................................................... 447
§ 39 – KURULUŞ ...................................................................................... 448I. GENEL OLARAK ............................................................................448II. ANA SÖZLEŞME ve İÇERİĞİ ...........................................................448
A – Zorunlu Hükümler ....................................................................448B – İhtiyarî Hükümler .....................................................................449
III. İZİN AŞAMASI, TESCİL ve İLÂN-TÜZEL KİŞİLİK ............................450
§ 40 – ORGANLAR .................................................................................. 450I. GENEL OLARAK ............................................................................450II. YÖNETİM KURULU ........................................................................451
A – Genel Olarak .............................................................................451B – Üye Sayısı, Seçilme Koşulları, Süre ...........................................451C – Yönetim ve Temsil Görevi ..........................................................452
1. Genel Olarak ........................................................................452
XXX THEMIS | Ticaret Hukuku - Şirketler ve Kooperatifler Hukuku
2. Kapsamı ve Sınırlandırılması ................................................452D – Yönetim Kurulu Üyelerinin Hak, Yükümlülük ve
Sorumlulukları .........................................................................4531. Genel Olarak ........................................................................4532. Kooperatifin Aczi Hâlinde Yükümlülük .................................4543. İşlem Yapma Yasağı .............................................................4544. Rekabet Yasağı .....................................................................4555. Çalışma Yasağı .....................................................................4556. Haklar ..................................................................................4567. Sorumluluk ..........................................................................456
III. GENEL KURUL ..............................................................................456A – Genel Olarak ve Yetkileri ...........................................................456B – Genel Kurulun Toplanması .......................................................457
1. Toplantıya Çağrıya Yetkili Olanlar ........................................4572. Davetin Şekli ve İçeriği (Gündem) .........................................4573. Çağrısız Genel Kurul ............................................................458
C – Genel Kurul Toplantısının Yürütülmesi ile İlgili Hususlar ..........4591. Toplantıya Katılma ve Oy Kullanma ......................................4592. Kooperatiflere Özgü Bir Oy Kullanma Şekli: Mektupla Oy
Kullanma .............................................................................4603. Toplantı ve Karar Yetersayıları..............................................4604. Oy Sınırlamaları ...................................................................461
D – Genel Kurul Kararlarının İptali ..................................................4611. Genel Olarak ........................................................................4612. Davacı Olabilecekler (Taraflar) ve Davanın Dayanakları ........4613. Usulle İlgili Diğer Hususlar ve Davanın Sonuçları .................462
IV. DENETÇİLER .................................................................................462A – Genel Olarak ve Seçim ..............................................................462B – Görev, Yetki ve Yükümlülükler ..................................................462
1. Görev ve Yetkiler .................................................................4622. Yükümlülükler .....................................................................463
§ 41 – ORTAKLARIN HUKUKÎ DURUMU ................................................... 463I. GENEL OLARAK ............................................................................463II. ORTAKLIK SIFATININ KAZANILMASI ve KAYBEDİLMESİ ................463
A – Ortaklığa Girme .......................................................................463B – Ortaklık Sıfatının Sona Ermesi ve Değişik Görünüm Şekilleri
(Ortaklıktan Çıkma, Çıkarılma ve Sıfatın Kendiliğinden Sona Ermesi ile İlgili Esaslar) .............................................................4651. Genel Olarak ........................................................................4652. Çıkma Hakkı, Serbestîsi ve Sınırları .....................................4653. Ortaklıktan Çıkarılma ..........................................................4674. Sermaye Payının Ödenmemesi Nedeniyle Ortaklık
Sıfatının Kendiliğinden Sona Ermesi ....................................4695. Çıkma ve Çıkarılmanın Sonuçları .........................................469
XXXIİçindekiler
6. Ortaklık Sıfatının Sona Ermesi ile İlgili Özel Durumlar .........469III. HAKLAR .........................................................................................470
A – Hak ve Yükümlülüklerde Eşitlik İlkesi .......................................470B – Ortaklık Senedi, Ortaklık Payları ve Şahsî Alacaklılar ................470
1. Ortaklık Senedi ....................................................................4702. Ortaklık Payları ve Şahsî Alacaklıların Durumu ....................471
C – Aynî Sermaye Taahhüdü ...........................................................4711. Genel Olarak ........................................................................4712. Değer Biçme Esasları ...........................................................4723. Karar Nisabı .........................................................................472
D – Bilgi Edinme Hakkı ...................................................................4721. Genel Olarak ........................................................................4722. Ticarî Defterler ve Sır Saklama Yükümlülüğü .......................473
E – Genel Kurula Katılma ve Oy Hakkı ............................................473F – İptal Davası Açma Hakkı ...........................................................473
IV. YÜKÜMLÜLÜKLER.........................................................................473A – Genel Olarak .............................................................................473B – Ortağın Taahhütleri ve Sorumluluğu ile Bununla İlgili
Değişik Olasılıklar .....................................................................4741. Genel Olarak ........................................................................4742. Sınırlı ve Sınırsız Sorumluluk ile Ek Ödemeler .....................4743. Sorumluluk Hükümlerinde Yapılacak Değişiklikler ...............4764. Yeni Giren Ortağın Sorumluluğu ..........................................4765. Bir Ortağın Ayrılması veya Kooperatifin Dağılmasından
Sonraki Sorumluluk .............................................................4776. Zamanaşımı ........................................................................477
§ 42 – KOOPERATİfİN HEsAPLARI ......................................................... 477A – Genel Olarak .............................................................................477B – Yedek Akçeler ...........................................................................478C – Diğer Fonlar ..............................................................................478
§ 43 – KOOPERATİf BİRLİKLERİ ............................................................ 478I. GENEL OLARAK ...........................................................................478II. KOOPERATİF BİRLİKLERİ ..............................................................479III. KOOPERATİF MERKEZ BİRLİKLERİ ...............................................479IV. TÜRKİYE MİLLÎ KOOPERATİFLER BİRLİĞİ ....................................479
§ 44 – sONA ERME ................................................................................. 480I. SONA ERME NEDENLERİ ..............................................................480II. SONUÇLAR ....................................................................................481
A – Tasfiye ve Ticaret Siciline Bildirim .............................................481B – Tasfiye Bakiyesinin Paylaşımı ....................................................481
XXXII THEMIS | Ticaret Hukuku - Şirketler ve Kooperatifler Hukuku
§ 45 – KOOPERATİfLERLE İLGİLİ DEğİŞİK vE sON HÜKÜMLER ............. 481
ON ALTINCI BÖLÜMTÜRK TİCARET KANUNU’NUN YÜRÜRLÜğE
GİRMEsİ vE DEğİŞİK OLAsILIKLAR
§ 46 – YÜRÜRLÜK ................................................................................... 483I. GENEL OLARAK ............................................................................483II. İSTİSNAÎ DURUMLAR ....................................................................483
EK6102 sAYILI YENİ TÜRK TİCARET KANUNU İLE
6098 sAYILI YENİ TÜRK BORÇLAR KANUNU’NUN ŞİRKETLER HUKUKU ALANINDA YAPTIğI BELLİ
BAŞLI ÖNEMLİ DEğİŞİKLİKLER [26.6.2012 TARİH vE 6335 sAYILI KANUN’LA YAPILAN
DEğİŞİKLİKLER DâHİL-ANA HATLAR]
1. ADİ ŞİRKETTE ...............................................................................4852. TİCARET ŞİRKETLERİNDE .............................................................486
A – Genel Hükümler........................................................................486B – Birleşme-Bölünme-Tür Değiştirme ............................................487C – Şirketler Topluluğu ...................................................................488D – Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’nın Denetim Yetkisi ......................488E – Kollektif-Adi Komandit Şirket ....................................................489
1. Kollektif Şirket ....................................................................4892. Komandit Şirket ...................................................................489
F – Anonim Şirket ...........................................................................4901. Genel Hükümler- Kuruluş ....................................................4902. Yönetim Kurulu ..................................................................4923. Denetim ...............................................................................4944. Genel Kurul ........................................................................4955. Pay Sahipliği Hakları ............................................................4966. Menkul Kıymetler ................................................................4967. Esas Sözleşme Değişiklikleri ve Sermaye Artırımı-Azaltımı ....4988. Finansal Tablolar-Yedek Akçeler ..........................................4989. Sorumluluk ..........................................................................49910. Sona Erme ..........................................................................500
G – Limited Şirket ..........................................................................5001. Genel Olarak ........................................................................5002. Organlar .............................................................................5013. Ortakların Hakları-Yükümlülükleri-Sorumlulukları ..............501
KAYNAKÇA ........................................................................................................... 503
