دریای کابل

ارزش ها، شرایط، تاثیرات و

رویکردها یک تحلیل از وضع آب و محیط زیست در حوضه فرعی

دریای کابل

بانک جهانی ، کابل: انجنیر محمد عارف رسولی

مقدمه که زمینه را برای طرحهای مشخصی مساعد میسازد –مطالب عمومل.

نیست“ نو” معلومات ارایه شده

اینها خالصه ای از دانشی هست که در باره جریانها ی آب موجود میباشد —

هردو شرایط و تاثیرات –تصویر کلی را از جریانهای آب در منطقه

گوناگون باالی آن ارایه میکند

.موضوعات دریای کابل را در پس منظر منطقه ای نشان میدهد—

تحلیل چالشها برای سالمیت و پایداری دریای کابل

محیط زیست اکثراً اولویت نبوده چون فرسایش آن و منابع طبیعی کمتر قابل دید

و تدریجی میباشد

عدم موجودیت جریان الزم آب برای محیط زیست در دریای کابل در اکثر اوقات

سال

این پدیده ) فرسایش و تخریب خاک در تمام آبریزه و ترسبات آن در بستر دریا

(در زیر پولها درشهر کابل دیده میشود

در عصر حاضر در تمام کشور ها اگر کدام ارگانی توسط کار های پروژوی خویش —

تقریباً د و جریب زمین در هر نقطه ( از حالت طبیعی بیرو کردن )سبب مزاحمت

اعمار /کشور میشود، باید که اجازه کتبی آن بدست آورد وهم هم باید پالن انکشافی

مجدد آن ساحه به حالت قبلی و یا بهتر آن به اداره اجازه دهنده تسلیم نماید

تحلیل چالشها برای سالمیت و پایداری دریای کابل

انداختن مستقیم مواد فاضله شاروالی، ضایعات ساختمانی، و فاضله های انسانی در

دریا از هرطرف

داخل شدن آب ملوث از ساحات زراعتی و جاهای مالداری، آبهای سیالب جاری شدهکه نایتروجن و پاسفورس، مواد مضره کیمیاوی و غیره مواد –از ساحات شهری

. ملوث کننده را زیاد نموده و اکسیجن را کم میسازد

منتج به کمی حیات مفید آبی مانند ماهی، کرمها، زندجان های کوچک و غیره شده

گیاه هرزه مانند الجی و غیره میشود/ و در مقابل علت ازدیاد نباتات مضره

عدم موجودیت حریم در امتداد هردو طرف دریا تا احداث ساختمانهای عامه و

.خصوصی را جلو گیری نموده و ساحل دریا را تنظیم نماید

عدم موجودیت ساحه سبز جلو گیری کننده از داخل شدن مواد ملوث کننده به دریا

تحلیل چالشها برای سالمیت و پایداری دریای کابل

کشیدن جغل و ریگ از بستر دریا که خود بستر و هردو بغل دریا را خام میسازد، و سبب تخریب .بیشتر و رسوبات پایینی میشود، بگونه مثال، تخریب پل کمپنی را میتوان نام برد

،عدم موجودیت انتقال سیستم بدرفت و آب سیالب شهری، که در نتیجه مواد فاضله انسانی گریس، تیل، گرد و غیره ازین دوسیستم با آب یکجا شده و داخل دریا میشود

عدم مشارکت مردم در تصمیم گیری ها و آگاهی شان از موضوعات و مشکالت مربوطه در مورد سالمیت و پایداری دریا ها و دریاچه ها

حقوقی و طرزالعمل ها در کشور برای مدیریت بهتر دریا ها /عدم موجودیت یک چارچوب قانونی

و در یاچه ها و جلو گیری و یا برگشت فرسایش محیط زیستی

ضعف بنیه علمی و دانش تخنیکی در مورد رابطه منابع طبیعی، آب، محیط زیست و کاهش فقر و ستراتیژی ها ی مبارزه با آن

کمبود منابع مالی

تحلیل چالشها برای سالمیت و پایداری دریای کابل

مطبوعات نو بوده منابع، تخصص و تجربه کافی در دسترس ندارد تا

مشکالت را طوریکه الزم هست تحلیل نماید و رول خویش را ادا نماید

ستراتیژها و رهکارهای همه جانبه و مختلط، میکانیزم های موثر و

کارای همکاری و هماهنگی بین ارگانهای مربوطه دولتی، غیر دولتی و سکتور خصوصی و جامعه مدنی انکشاف الزم نکرده

انتخاب تدابیر

مشکل

علت

تد بیر

میکانیزم

نتیجه

از نگاه تخنیکی مناسب

اقتصادی و قابل برداشت

تبدیل نمودن مشکالت ذکر شده در باال به اهداف مشخص و ساختن برنامه برای تحقق آن

روش کار به دانش ستراتیژیکی و نو آوریکه باالی تشویش های منجران و پالیسی

سازان بنا باشدانکشاف دهید

پالیسی

ساینس/دانش

مدیریت

روند مدیریت آبریزه

نظارت و راپور دهی

برنامه ریزی

باز نگری و ارزیابی

تطبیق کردن

برنامه ریزی

انکشاف پالن ستراتیژیکی

بصورت مشارکتی اهداف کوتاه مدت، میان مدت و دراز مدت که همدیگر را تقویه و کمک نمایند انکشاف نمایید

ساله تهیه شود 10پالن تطبیقی ستراتیژیک

به تشویش ها و مسایل دارای اولویت وارسی نمایید

نتایج قابل لمس برای موفقیت پالن کلیدی و مهم میباشد

ورکشاپهای متنوع برای کمیته های مقدار آب، کیفیت آب، فرسایش محیط زیست و منابع طبیعی برای مردم عام و مسلکی با سویه های متفاوت دایر نمایید

انکشاف پالن ستراتیژیکی

،پالن ستراتیژیک همه جانبه و چندین سکتوری که دارای اولویت ها

رولها و مسولیتهای مشخص باشد با مشارکت تمام اطراف ذیعالقه تهیه

شود

میکانیزم های نظارت و راپور دهی با تارگیت ها و شاخص های معینی

تهیه شود تا موفقیت و عدم آن و درسها ی آموخته شده را نشان دهند

تکنالوجی های مورد نیاز بکمک متخصصین و تمویل کنندگان تهیه شود

انکشاف پالن ستراتیژیکی

پالن عملیاتی برای باال بردن آگاهی عامه راجع به رابطه فقر، صحت، منابع طبیعی و فرسایش محیط زیستی تهیه و تطبیق شود تا تعهد و کمک عامه را ایجاد نماید

رشد ظرفیت برای تطبیق ستراتیژی و کمک گرفتن از تکنالوجی مناسب جد ید

جمع آوری داتا و تاسیس سیستم مدیریت معلوماتی یا(MIS)

تخصیص بودجه الزمی

بعضی اصول برای پالن ستراتیژیک

اصل اول احیای مجدد دریا و دریاچه ها اینست

که در مرحله نخست از ضرر جلوگیری شود و

!اگر واقع شده باشد توقف شود

ضرر رساندن به آبهای جاری در دریا ها و

لیکن . دریاچه ها آسان، سریع و ارزان هست

آوردن آنها به حالت اول آن مشکل، آهسته و

.قیمتی میباشد

دره بشمول زمین/مدیریت همه جانبه آبریزه /

خاک، آب، نباتات و منابع طبیعی از شروع (تپه ها/فرق کوه )آبریزه

بعضی اصول برای پالن ستراتیژیک

، منابع ملوث کننده مفرط مانند منابع نقطه ای و یا منابع غیر نقطه ای یا پراگندهبد رفت ها، آب سیالب شهری، آب سیالب از قسمت باالی آبریزه، انداختن مستقیم

مواد جامد شاروالی، آب سیستم بدرفت و غیره که باالی دریا و دریاچه ها تاثیر .سوء میکنند شناسایی نموده و پالن عملیاتی رابرای آن تهیه نمایید

یک جریان حد اقل آب برای مقاصد محیط زیستی برای هر دریاچه الزمی میباشد و حتماً راه حل های مناسب را جستجو و پیشنهاد نمایید

سیستم های ایکولوجیکی در موجودیت جریان ایکولوجیکی آب کار میکند

جریان محیط زیستی آب فعالیت های سیستم های ایکولوجیکی آبی را ممکن میسازد که برای محیط زیست پاک حیاتی میباشند

بعضی اصول برای پالن ستراتیژیک

ایجاد یک ساحه عایق ایکالوجیکی متشکل از نباتات محلی، سرسبزیحتی در ساحات )بدو طرف دریاچه ها ( 33(m 50-به اندازه حد اقل )

(زراعتی جاییکه تنوع حیات متضرر شده باشد

ساحات عایق را در امتداد دریاچه از / بصورت فوری این ساحات سبز

در بعضی ساحات اعمارشده، مانند قریب پل باغ ) شروع تا تنگ غارو

(عمومی ممکن ساحه کم گرفته شود و درخت ها غرس شود

بعضی اصول برای پالن ستراتیژیک

ایجاد حریم قانونی برای دریای کابل که در ساحه آن حریم دریا فعالیتهای

مشخصی مانند ساختمانها مجاز نمیباشند

برگرداندن این ساحات سبز به پارکهای خطی ایکه دارای تمام سهولتهای

مانند، سیستم تنظیم آب، راه رو ها، تنظیم سهولتهای مواد فاضله جامد،

تشنابها و غیره

این کار سبب عالقه و بلند بردن آگاهی های مردم شده و در حفاظت سرسبزی و رغبت مردم به نگاهداشت آن کمک خواهد کرد

بعضی اصول برای پالن ستراتیژیک

تطبیق کارهای مدیریت آبریزه مانند مشارکت مردم، برعکس کردن روند

فرسایش، توسط چک دم ها، درخت شانی، بندکردن گلی ها ، تنظیم چراگاه ها و

غیره

ازدیاد فرش نباتی، برنامه ریزی استفاده از زمین، جلوگیری از بیخ کندن بوته

ها و گیاه ها، کشت للمی درساحات نامناسب و غیره

شاندن درختان مثمر و غیر مثمر، بوته ها و غیره

خصوصاً ساحات تپه زار ها و /جلوگیری از مزاحمت و تخریب زمین کشت ناشده

جلو گیری از فرسایش خاک و زمین رسوبات آن بطرف پایین

پاک کاری و تحکیم کاری بستر دریای کابل و تمام دریاچه ها و جوی ها ی منتج

شده به آن

فعالیت های ساحات سبز عایق

تاثیرات سیالب توسط جذب برخی از آب و کاهش جریان اعظمی، کاهش سرعت آبهای سیالب و تنظیم جریان اساسی یا عادی

در تحکیم کناره های دریاچه و جویها کمک نموده و سبب کاهشبغل /فرسایش کناره ها شده که منتج به کمبود انتقال رسوبات کناره ها

های در یاچه ها و جویها ی منتج به آن میشود

،مواد ملوث کنند ه را در جویها در وقت شدت سیالبها توسط فلتر نمودنزیر نشین شدن کاهش داده و سبب اصالح ملوث کنندگان از قبل موجود

در جویها میشود

فعالیت های ساحات سبز عایق

سبب کاهش ملوث کنند گان در جوی ها میشود و آن هم توسط عملیه

فلترشدن، زیر نشین شدن و اصالح آن در جریان آب قبل ازینکه به

دریاچه و جوی برسد

هبیتت جویها را به سایه و غذا مجهز /محل سکونت ارگانیزم های زنده

میسازد

حضور انواع مضره آبی را کم ساخته تا به تنوع سیستم ایکولوجیکی آبی دوام و مصونیت ببخشد

فعالیت های ساحات سبز عایق

جای مناسب بود وباش برا ی تعداد کثیری از حیات و /تهیه هبیتت

موجودات زنده توسط حفظ و اتصال تنوع نباتات در هردو طرف جوی و

در یاچه

نفع رساندن به ساحه آبریزه دریای کابل از نگاه اقتصادی توسط کاهش

تصرفات در حریم دریا و کاهش ضرورت راه حل های انجنیری مانند چک

دم ها، بند ها ی خورد بمقصد رسوب، دیگر ساختمان ها محافظتی برای

حفظ زیربنا ها

Hydrologic

Ecologic

Regenerative

Mitigative

سه فکتور عمده برای کامیابی در تطبیق مدیریت همه

جانبه و مختلط منابع آب

سیاسی/تاسیس چارچوب نهادهای حقوقی

اساس مناسب دانش تخنیکی

عامه شامل کردن مردم و انکشاف توافق نظر