12>CULTUUR Den Haag Centraal > Vrijdag 4 januari 2013

Geen dag gaat de in Nederland geboren Amerikaan Marc Susan (66) zonder zijn camera naar buiten. In 2004 streek hij neer in de Stationsbuurt en sindsdien fotogra-feerde hij alles wat los en vast zit aan zijn directe leefomgeving. Een vuistdik fotoboek ‘The street where I live’ is het resultaat.

Door Coos Versteeg

Je ziet dat de geportretteerden hem vertrouwen; dat het vrienden en be-kenden van de fotograaf zijn. Marc Susan is iemand uit de buurt, eentje die hier hoort en die net zo makkelijk leuke jonge meisjes in een verleidelij-ke pose vastlegt, als een verkeersonge-val op de hoek, of zwervers en bede-laars én verliefde zoenende stelletjes op straat.Tegenwoordig heet de Stationsbuurt een probleemgebied, een krachtwijk waar de criminaliteitscijfers hoger lig-gen dan elders in de stad. Maar de Sta-tionsbuurt werd tweede helft negen-tiende eeuw gebouwd voor de betere stand. Den Haag werd een steeds be-langrijker bestuurscentrum in ons land, ook voor het beheer van de kolo-niën, de overheidsadministratie werd aanzienlijk uitgebreid en veel ambte-naren vestigden zich in Den Haag. Nieuwe wijken als het Zeehelden-kwartier, de Archipelbuurt en de Schilderswijk verrezen in ijltempo. In 1843 opende – op wat toen nog Rijs-wijks grondgebied was – het station Hollandse Spoor. In 1870 werd Den Haag aangesloten op het Europese spoorwegnet.De oudste huizen langs de Stations-weg dateren van 1858 en stralen nog altijd een zekere allure uit, ook al bie-den ze inmiddels onderdak aan de meest curieuze winkels en bedrij$es. Hetzelfde zie je aan het Oranjeplein en delen van de zijstraten. De status van de buurt is niet lang erg hoog ge-weest, want de kapitaalkrachtige klas-se waarvoor de woningen waren be-doeld, vond de aangrenzende Schil-derswijk, gebouwd op de drassige veengrond van de Zusterpolder, veel te dichtbij. Daar woonden ‘de kleine luyden’, winkeliers, kleine handela-ren en lagere ambtenaren en in de hof-jes de eenvoudige arbeiders, meren-deel arme boeren van de Zuidholland-

se eilanden, die hoopten op werk in de snel groeiende stad.Zodoende is de elitaire opzet van de buurt al snel mislukt. Toch hielden de Stationsweg en het Stationsplein tot begin jaren zeventig een zekere klas-se. Het internationale treinverkeer was nog een factor van betekenis en rond het station hing de zinderende sfeer die past bij vertrekkende en arri-verende reizigers, compleet met lunchrooms die de geur van verse kof-fie en warme kroketten uitwasemden. Grand Hotel Terminus, de opvolger van het oorspronkelijke Grand Hotel Neuf tegenover het station, had lange tijd een chique reputatie. De Rolling Stones logeerden er in augustus 1964.Maar eind jaren zestig kwamen hier in de zijstraten de eerste pensions voor gastarbeiders en veertig jaar later was 61% van de bevolking in de buurt al-

lochtoon (vooral Surinamers, Marok-kanen, Antillianen en Turken). In combinatie met de nabijgelegen pros-titutiestraten, overlast van junks, dea-lers, straatrovers en hangjongeren van uiteenlopende etnische achtergrond, zakte de Stationsbuurt af tot een ge-bied waar cameratoezicht noodzake-lijk werd en de vrijheid tot preventief fouilleren door de politie werd inge-voerd.

Potentie

Toch wordt de buurt gezien als een ge-bied met potentie. Als het aan de ge-meente en projectontwikkelaar Geste ligt, wordt de Stationsbuurt straks een soort Quartier Latin; een kosmopoliti-sche buurt met studenten, kunste-naars, vol terrasjes en hippe eetgele-genheden.Voor Marc Susan en degenen die tekst-

bijdragen aan zijn boek leverden zijn alle ingrediënten daarvoor al aanwe-zig. ‘... hier haal je adem. Hup ... de Sta-tionsstraat in. Het ruikt meteen lek-ker naar vers brood en ... ja ja ja ... naar het visbroodje van de Marokkaanse bakker’, schrijft cartoonist Bert Dek-ker in een woord vooraf. Buurtbewo-ner en journalist Martinus Potman voegt daaraan toe: ‘Er is altijd leven en beweging. Misschien 's nachts tussen een en 's ochtends vijf is het even stil. (...) De winkels lijken wel altijd open en hebben iets wat je vroeger in onze dorpen op het platteland aantrof: ach-terom kun je altijd nog wel wat krijgen en groot geld wisselen we morgen wel’.Marc Susan zelf doet zijn verhaal voor-namelijk in beelden, honderden beel-den gerubriceerd in onbenoemde cate-gorieën. Straatoverzichten, waar de

kratten van de Arabische groenteboer op de stoep staan uitgestald, terwijl een bladzijde verder het oer-Holland-se draaiorgel langs tuft, het dichtge-timmerde belastingkantoor met ob-scure winkeltjes op de begane grond waar je de sim op je telefoon kan laten verwijderen. Marc Susan heeft oog voor detail, zoals het mos op kaderan-den bij de brug en allerhande objecten in de etalages van winkels. Hij portret-teert de winkeliers, zoals de bakker, de

drogist, de slijter en de sigarettenboer. Hij fotografeert vrouwen met hoofd-doekjes in tal van varianten en duikt het aangrenzende China Town in met zijn kappers en massagesalons tot en met de deurbel van Miss Wa Suk, die getuige de tekst bij de intercom een massage met happy ending voor only € 24,99 belooft.

Groothoek

De fotograaf is duidelijk weg van de straat waarin hij woont, van de hapjes uit Marokkaans restaurant Le Souk tot de kunst in galerie Jan Huijgen. Niet alle opnamen zijn even geweldig van kwaliteit en het gebruik van een ex-treme groothoek is soms wat irritant. Maar geen foto is saai. Susan bezoekt de kroegen, de snackbars en alles wat hij op weg daarheen tegenkomt. Of het nou Tai Chi beoefenende dames in het Huijgensparkt zijn of de mannen die achteloos hun tatoeages van de jeugdbende de plu of van de White Trash Clan tonen. Een liefdesverkla-ring van 380 pagina’s.

‘The street where I live’ - Marc Susan.

Eigen uitgave, te bestellen via www.blurb.

com  Prijs € 89,95 (paperback) en € 107,95

(hardcover).

Verliefd op de Stationsbuurt

De winkels lijken wel altijd open en hebben iets wat je vroeger in onze dorpen op het platteland aantrof

>Foto's:Marc Susan.