10
ن خوارزمی زمی علوم جلد3 ، شمار ۀ1 ابستان ، بهار و ت1331 111 ( ه خوارزمینشگا نشريه علوم دا) نهرتباط په ا گستره ازبکد درانه گسلی کلمر دگرسانی با سام های کوه،ران مرکزی ایريم دهمسری، مد مؤمنی طارحم م بزرگی؛انشکده خوارزمی، دنشگا دا ۀ علوم زمین علی قربانی؛ پیشرفته، کرمان و فناوریلی صنعتی تکمیتنشگاه تحصی دا تهران،نشگاه نوزعیم؛ دا رضا پرديس علوم،انشکد د ۀ زمین شناسی دريافت13 / 01 / 31 پذيرش13 / 01 / 31 چکیده سنجش ازر شناسايی پديده دمندر ابزاری سود دوواحی که سنگی است، در ن زمین هایبی داشته ومون خو ها رخند، سنجشندک باشهی اش گیا پوش ازاسايی کانی دور در شن ها و سنگ عوارض زمین ها و ديگراوانی داردبرد فر شناسی کار. اطق دگرسانی به منعمول با کانی طور م هستندمراه مشخصی ه های ، در اين پژوهش دگرسانی کانی رسی از جمله هایت و دگرسانی کانییت، کائولینی ايلند گو مان اکسید آهنای گروه ه يروسیت در منطقه ازبکیت و جا، هماتیت ت کوهرسی بر شده است. کوهی ازبک هاستای شمال شرق را کوه با- ارندار دنه گسلی کلمرد قرکزی در پهقه ايران مرب در ور جنوب غر. درهش از تصوير اين پژوASTER اسايی کانی برای شن هان در کوه اکسید آهن و هیدروکسید آه ی گروهی ازبک ها کوه اس تفاده ش د. بدينز روش لگاريتم باقی منظور اطبیق يافتهيش تز روش پا پردازش و ا پیشنده برای ما(MF) برایاسايی دگرسانی شن ها گرفته شدره به. پس نقش س ۀ کانی هريک از اين دگرسانی مربوط بهیه مطالعاتی ته برای منطقه ها ش د، دگرسانیط اينرتبا و ا ها با گسل اصلی منطقه های ازبکیل تجزيه و تحل کوه شد. شان نتايج حاصل نهند د ۀرتباط آشکار ا دگرسانی اصلی منطقه ازبکه گسلج شده با سی استخرا ها کوه(F1, F2, F3) ايی صورتيدهای صحر، که در بازد هستند گرفته از منطق ۀرسی شده بر ، اين گسل اندازه هاری و برداشت گی ش دند. روند گسلی اندازه هاری شده گید روند اصلین مان کوهی ازبک ها کوه، شمال شرق- جنوبشی مربوط به اين گسل شواهد جنب غرب است و هااد لغز امتد راست اندکی م بر با ؤ لف ۀ ايراند در کلمری گسلبه روند اصلين حرکت مشا شد، که ا معکوس تشخیص داده مرکزی است وشان ن گر تأثیرنه اين پهی در منطقه ازبکازهای مختلف دگرسان گسلی بر ف کوه است. واژهدی کلی های: سنجش از دور،نه په دگرسانی، های زونلمرد، ازبکانی، گسل ک های دگرس کوه، ايران مرکزی مقدمه سنجش از دور به امروزهکتشاف کانیده در ا گستر طورستفاده می ا ها به مان رامکاد و اين ا شو میهد تا کانی د هایان کمينه و زم با هزنی را دگرسا تشخیص دهیم تری] 1 [ ، ] 2 [ ، ] 3 [ . اطق دگرسانی به منعمول با کانی طور م های هستندمراه مشخصی ه دگرسانی و بارزسازیرسی، شناسايیش به بر ، در اين پژوه کانی رسی های( یت، کائولینیت ايل) هم کانیین چن اکسید آهنای گروه ه( یت گوتیت و ژاروسیت ، همات) در منطقه ازبک کوهد و نقش پرداخته ش ۀ دگرسانی کانی هريک از اين مربوط به برای گستر ها ۀیه مطالعاتی ته شتباط و تأثیر گسل د، و اری منطقه ازبک هاوه بر تشکیل ک* ویسنده مسئول ن[email protected] Downloaded from gnf.khu.ac.ir at 23:35 IRDT on Wednesday May 2nd 2018

Relationshiprelationship between aleteration zone and ...gnf.khu.ac.ir/article-1-2589-en.pdf · ½Y€ËY,d‹ {€‡µ Z¼‹Á[€ £É ZÅdÌÀ̇ dÌÀ̇ʷZ°·MÊËZ

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Relationshiprelationship between aleteration zone and ...gnf.khu.ac.ir/article-1-2589-en.pdf · ½Y€ËY,d‹ {€‡µ Z¼‹Á[€ £É ZÅdÌÀ̇ dÌÀ̇ʷZ°·MÊËZ

111 1331، بهار و تابستان 1 ۀ، شمار3جلد علوم زمین خوارزمی (نشريه علوم دانشگاه خوارزمی)

کوه، های دگرسانی با سامانه گسلی کلمرد در گستره ازبک ارتباط پهنه

ایران مرکزی

زمین علوم ۀدانشگاه خوارزمی، دانشکد بزرگی؛ محمد مؤمنی طارمسری، مريم ده

دانشگاه تحصیالت تکمیلی صنعتی و فناوری پیشرفته، کرمانعلی قربانی؛

شناسی زمین ۀدانشکدپرديس علوم، رضا نوزعیم؛ دانشگاه تهران،

13/01/31پذيرش 13/01/31دريافت

چکیدهها رخنمون خوبی داشته و های زمینی است، در نواحی که سنگ دور ابزاری سودمند در شناسايی پديده از سنجش

. شناسی کاربرد فراوانی دارد ها و ديگر عوارض زمین ها و سنگ دور در شناسايی کانی از پوشش گیاهی اندک باشد، سنجش

های رسی از جمله کانی دگرسانی پژوهش، در اين های مشخصی همراه هستند طور معمول با کانی مناطق دگرسانی به

بررسی کوه تیت، هماتیت و جاروسیت در منطقه ازبکيهای گروه اکسید آهن مانند گو ايلیت، کائولینیت و دگرسانی کانی

در . جنوب غرب در ورقه ايران مرکزی در پهنه گسلی کلمرد قرار دارند -کوه با راستای شمال شرق های ازبک کوه. شده است

کوه های ازبک ی گروه اکسید آهن و هیدروکسید آهن در کوهها برای شناسايی کانی ASTERاين پژوهش از تصوير

برای (MF)مانده برای پیش پردازش و از روش پااليش تطبیق يافته منظور از روش لگاريتم باقی بدين. دشتفاده اس

د، شها برای منطقه مطالعاتی تهیه دگرسانی مربوط به هريک از اين کانی ۀسپس نقش. بهره گرفته شد ها شناسايی دگرسانی

ارتباط آشکار ۀدهند نتايج حاصل نشان. شدکوه تجزيه و تحلیل ازبکهای اصلی منطقه ها با گسل و ارتباط اين دگرسانی

هستند، که در بازديدهای صحرايی صورت (F1, F2, F3)کوه های استخراج شده با سه گسل اصلی منطقه ازبک دگرسانی

مانند روند اصلی گیری شده های اندازه روند گسل. دندشگیری و برداشت ها اندازه ، اين گسلبررسی شده ۀگرفته از منطق

ۀلفؤبر با اندکی م راست امتداد لغزها غرب است و شواهد جنبشی مربوط به اين گسل جنوب -شرق کوه، شمال های ازبک کوه

اين پهنه تأثیرگر نشان و استمرکزی معکوس تشخیص داده شد، که اين حرکت مشابه روند اصلی گسل کلمرد در ايران

.استکوه گسلی بر فازهای مختلف دگرسانی در منطقه ازبک

کوه، ايران مرکزی های دگرسانی، گسل کلمرد، ازبک زون های دگرسانی، پهنه سنجش از دور،: های کلیدی واژه

مقدمه

های دهد تا کانی میشود و اين امکان را به ما ها استفاده می طور گسترده در اکتشاف کانی امروزه سنجش از دور به

های طور معمول با کانی مناطق دگرسانی به. ]3[ ،]2[ ،]1[ تری تشخیص دهیم دگرسانی را با هزينه و زمان کم

(ايلیت، کائولینیت)های رسی کانی ، در اين پژوهش به بررسی، شناسايی و بارزسازی دگرسانیمشخصی همراه هستند

دگرسانی ۀپرداخته شد و نقش کوه در منطقه ازبک( ، هماتیت و ژاروسیتگوتیت)های گروه اکسید آهن چنین کانی هم

کوه بر تشکیل های منطقه ازبک د، و ارتباط و تأثیر گسلش مطالعاتی تهیه ۀها برای گستر مربوط به هريک از اين کانی

[email protected] نویسنده مسئول*

Dow

nloa

ded

from

gnf

.khu

.ac.

ir at

23:

35 IR

DT

on

Wed

nesd

ay M

ay 2

nd 2

018

Page 2: Relationshiprelationship between aleteration zone and ...gnf.khu.ac.ir/article-1-2589-en.pdf · ½Y€ËY,d‹ {€‡µ Z¼‹Á[€ £É ZÅdÌÀ̇ dÌÀ̇ʷZ°·MÊËZ

علوم زمین خوارزمی 1331بهار و تابستان 1 ۀ، شمار3جلد 111 (نشريه علوم دانشگاه خوارزمی)

های رسی نزديک و کانی قرمز مادون -طیفی مرئی ۀهای گروه اکسید آهن در گستر کانی. شدهای دگرسان بررسی زون

های جذب و بازتاب مشخص هستند که از اين خصوصیت موج کوتاه دارای عارضه مادون قرمز طیفی ۀدر گستر

( قرمز موج کوتاه مادون) SWIRۀ های دگرسانی در محدود کانیطورکلی به. دکرها استفاده توان برای شناسايی آن می

ها در صورت بالقوه در شناسايی کانی تواند به دهند که می تر خاصیت جذب نشان می بیش ،طیف الکترو مغناطیسی

کوه از تصاوير ازبکهای کوهۀ در محدود دگرسانیی ها منظور تشخیص زون به. کردسنجش از دور استفاده تحقیقات

افزايش تعداد باندها موجب افزايش دقت و صحت شناسايی در سنجش دور . دشاستفاده (ASTER)ای استر ماهواره

وضوح باندی باالی از اين رو، باند است، 5ون سنجنده استر دارای میکر 2/1تا 2طول موج ۀدر محدود. شود ها می کانی

بررسی های دگرسان در منطقه منظور بارزسازی زون ها دلیل انتخاب اين تصاوير به اين سنجنده برای شناسايی کانی

دار مانند هماتیت های آهن کانیچنین سازی رسی و هم دارای کانی ۀ بررسی شدههای زيادی از منطق قسمت .است شده

برایی سنجنده استر ها از داده ،ی الزمها پس از انجام پیش پردازش ها اين کانیمنظور تشخیص که به است گوتیتو

ی دگرسان ها سنگا استفاده از تصاوير سنجنده استر، در اين پژوهش ب .دشهای دگرسان استفاده اکتشاف اين نوع زون

برداری بارزسازی و نقشهمنظور به. دندششناسايی دار های آهن رسی و کانی های کانیرخداد گرمابی مرتبط با

.دشاستفاده (MF) پااليش تطبیقی روش ازپردازش تصوير های روشدگرسانی با واحدهای

عمومی شناسی زمین

های عربستان و گسترده از فالت ايران است که در زون برخوردی بین ورقه ای منطقه ايران مرکزی شامل محدوده

دگرريختی در . استنظیر کلمرد یمهم بزرگ وهای ترين ويژگی آن وجود گسل و مهم ]1[اوراسیا محصور شده است

شدگی در ايران مرکزی باعث کوتاهکه ]5[ ای بین صفحات عربستان و اوراسیا است فالت ايران مربوط به برخورد قاره

شمال -نیز با روند شمالکوه های ازبک کوه. ]1[ میلی متر بر سال شده است 2 تقريباًجنوبی و با نرخ -در جهت شمالی

کوه در های ازبک کوه رشته. (1شکل) جنوب غرب در شمال بلوک طبس، در ورقه ايران مرکزی قرار دارند-شرق، جنوب

30 تقريباًدلیل تغییر روند ساختارها است که خورده و گسلیده قرار دارند که اين امر تا حدی به شدت چین يک زون به

های جنوب شرق کوه شمال شرق در رشته-های شتری شرق طبس، تا شرق شمال غرب در کوه-درجه از جهت شمال

جنوب غرب -شمال شرق ،کوه روند عمومی ساختارها های ازبک در مناطق پیرامونی نهشته. ]7[کند دورونه تغییر می

ها وسیله گسل هدر يک آمیزه تکتونیکی ب شکل، شامل سازندهای مختلف پالئوزوئیک عدسیهای سنگی توده .است

با (steeply inclined)شدت کج شده اند عمودی و به های سنگی را احاطه کرده هايی که اين توده گسل. اند ترکیب شده

و ی فراوانها با شکستگی گرمابیشده سانواحدهای سنگی دگر .]7[سوی شمال غرب و جنوب شرق هستند شیب به

شويی سولفیدها ، اکسیداسیون وسیع و آبهای لیمونیتی سنگ سبب تشکیل های به وقوع پیوسته در منطقه، دگرسانی

.ده استشها در واحدهای رسوبی متاثر از اين گسل کوه ازبک های اصلی در امتداد گسل (رنگ مايل به زرد و قرمز)

شمال -با امتداد شمالاصلی و بزرگ گسل 3در امتداد کوه های ازبک نهشته دگرسان شده واحدهای طیف وسیعی از

(.1شکل) اند جنوب غرب واقع شده -شرق، جنوب

Dow

nloa

ded

from

gnf

.khu

.ac.

ir at

23:

35 IR

DT

on

Wed

nesd

ay M

ay 2

nd 2

018

Page 3: Relationshiprelationship between aleteration zone and ...gnf.khu.ac.ir/article-1-2589-en.pdf · ½Y€ËY,d‹ {€‡µ Z¼‹Á[€ £É ZÅdÌÀ̇ dÌÀ̇ʷZ°·MÊËZ

115 های غرب و شمال سردشت، ايرانسینیت-تکامل ژئوشیمی و تکتونوماگمايی آلکالی سینیت

Google earthکوه در ایران مرکزی روی تصویر ازبک ۀموقعیت منطق .1شکل

ها مواد و روش

ای ماهوارههای تجزیه و تحلیل دادهپردازش و

LEVEL (ASTER)ای سنجنده استر ازبک کوه از تصوير ماهواره ۀواحدهای دگرسانی در منطقمنظور شناسايی به

1T های روی داده پیش پردازش تصوير، ۀدر مرحل .دشاستفادهLEVEL 1T کهاست گرفته انجام تصحیحات هندسی

استفاده شده در اين پژوهش ASTERتصوير . و نیازی به تصحیح هندسی ندارند دندشبا دقت بسیارخوبی زمین مرجع

مربوط به هندسی و اتمسفری تصحیحات تر، بیشگیری با دقت نتیجه برای .است 2001اوت سال ماه مربوط به

برای ]8[ (Log Residuals)های لگاريتمی مانده در تصحیح اتمسفری از روش باقی. شدروی آن انجام SWIRباندهای

های لگاريتمی يک روش مانده باقی. دشستفاده ا ها يافته برای شناسايی دگرسانیپردازش و از روش پااليش تطبیق پیش

اين تبديل يک . و اثر توپوگرافی است ، خطای ابزاریکالیبراسیون برای حذف اثر تابندگی خورشید، پراکنش جوی

و مواد معدنی مفید ها ی جذبی مربوط به کانیها کند که برای تجزيه و تحلیل شاخصه تصوير شبه بازتاب تولید می

اين روش مشابه روش میانگین بازتاب داخلی نسبی است که بر اساس پارامترهای آماری تصوير ورودی انجام . است

از حاصل تقسیم ورودی با میانگین هندسی طیفی، سپس تقسیم بر ای همانده مجموعه داد لگاريتم باقی. گیرد می

منظور تخمین فراوانی اعضای انتهايی انجام جداسازی بخشی از طیف بهروش . آيد دست می میانگین هندسی مکانی به

پاسخ اعضای انتهايی شناخته شده را بیشینه کرده و پاسخ ترکیب ،طیف مرجع ای از مجموعه ،کاربر راتعريف شده

یص داده های تشخ طیف کانی. دهد برد، سپس امضای طیفی شناخته شده را تطبیق می ناشناخته زمینه را از بین می

که برای شناسايی مناطق هستندو هماتیت گوتیتشامل ايلیت، کائولینیت، جاروسیت، ASTERشده از تصاوير

يک MFتصوير (. 2شکل) اند شدهاستفاده MFکارگیری الگوريتم ها و به های اين کانی طیفاز با استفاده دگرسانی

و فراوانی زيرپیکسل تقريبی نسبت به طیف مرجع دگرسانی استخراج شده تخمین نسبی از مقدار مطابقت و هماهنگی

.]10 [،]3[د کن فراهم می 1تا 0با مقادير

Dow

nloa

ded

from

gnf

.khu

.ac.

ir at

23:

35 IR

DT

on

Wed

nesd

ay M

ay 2

nd 2

018

Page 4: Relationshiprelationship between aleteration zone and ...gnf.khu.ac.ir/article-1-2589-en.pdf · ½Y€ËY,d‹ {€‡µ Z¼‹Á[€ £É ZÅdÌÀ̇ dÌÀ̇ʷZ°·MÊËZ

علوم زمین خوارزمی 1331بهار و تابستان 1 ۀ، شمار3جلد 111 (نشريه علوم دانشگاه خوارزمی)

(MF)پاالیش تطبیق یافته

منظور تخمین فراوانی اجزای انتهايی تعريف شده توسط کاربر از يک مجموعه طیف در اين روش بخشی از طیف به

اعضای انتهايی شناخته شده را بیشینه کرده و پاسخ ترکیب ناشناخته زمینه را از مرجع جداسازی شده سپس پاسخ

.]12 [،]11[دهد می برد و در انتها سپس امضای طیفی شناخته شده را تطبیق می بین

( پدگرسانی ایلیت، ( ب، گوتیتدگرسانی ( الف. کوه های استخراج شده از منطقه ازبک دگرسانی ۀنقش .2شکل

دگرسانی هماتیت( ثدگرسانی جاروسیت، ( تدگرسانی کائولینیت،

Dow

nloa

ded

from

gnf

.khu

.ac.

ir at

23:

35 IR

DT

on

Wed

nesd

ay M

ay 2

nd 2

018

Page 5: Relationshiprelationship between aleteration zone and ...gnf.khu.ac.ir/article-1-2589-en.pdf · ½Y€ËY,d‹ {€‡µ Z¼‹Á[€ £É ZÅdÌÀ̇ dÌÀ̇ʷZ°·MÊËZ

117 های غرب و شمال سردشت، ايرانسینیت-تکامل ژئوشیمی و تکتونوماگمايی آلکالی سینیت

ی ساختاری و شواهد صحراییها داده

F1گسل

های شرقی و جنوب شرقی کیلومتر در بخش 2با طول حدود بررسی شده ۀبا گسترش کم در منطق F1گسل

. (3شکل) کوه در مجاورت روستای گزو رخنمون دارد ازبک

در حالی که مرز زيرين . های سازند نیور است واحدهای کنگلومرای نئوژن و سنگ آهک ۀاين گسل جدا کنند

های نئوژن است اما عملکرد اين گسل سبب شده تا کنگلومرای نئوژن پايانی، کنگلومرای سازند قرمز فوقانی و تبخیری

متعلق به)شیل سازند نیور دار و های مرجان کنگلومرای مذکور که سن آن اواخر ترشیاری است در کنار سنگ آهک

که ( الف و ب 3شکل)وضوح قابل تشخیص است ای به موقعیت اين گسل روی تصوير ماهواره. قرار گیرد( کمر گروه گوش

ای رخنمون دلیل فرسايش زياد، اين واحد چینهبه. کنگلومرای قرمز رنگ نئوژن را در کنار سازند نیور قرار داده است

گسل برداشت شده در مرز اين (. پ 3شکل)شود صورت تپه ماهورهايی ديده می به عمدتاً زيادی در منطقه ندارد و

از Sas planet (Bing map satellite)ای تصویر ماهواره( الف F1. های گسل مشخصات و ویژگی .1شکل

گسل،همراه تصویر استریوگرافیک این در بازدید صحرایی به F1نمایی از گسل (ب، F1موقعیت گسل شکستگی ریدل و خش خط گسل( پ

Dow

nloa

ded

from

gnf

.khu

.ac.

ir at

23:

35 IR

DT

on

Wed

nesd

ay M

ay 2

nd 2

018

Page 6: Relationshiprelationship between aleteration zone and ...gnf.khu.ac.ir/article-1-2589-en.pdf · ½Y€ËY,d‹ {€‡µ Z¼‹Á[€ £É ZÅdÌÀ̇ dÌÀ̇ʷZ°·MÊËZ

علوم زمین خوارزمی 1331بهار و تابستان 1 ۀ، شمار3جلد 118 (نشريه علوم دانشگاه خوارزمی)

حرکت غالب (. تو ب 3شکل)است ( غرب از سمت جنوب)درجه 25ريک ۀبا زاوي SE012285 واحد دارای مشخصات

(.ب 3شکل)بر تشخیص داده شد لغزهای روی صفحه آن امتدادلغز راست اين گسل با توجه به خش

F2گسل

شمال شرق و جنوب غرب روستای معدن )دو بخش شمالی و جنوبی کیلومتر در 5/3اين گسل به طول تقريبی

مشخصات . (الف 1شکل)ده است شديگر های پالئوزوئیک در کنار يک باعث قرار گرفتن سازند سردر و دولومیت( قلعه

سازوکار اين گسل نیز با . (ب 1شکل)غرب است درجه از سمت جنوب 15با ريک حدود NW 82/225اين گسل

صورت حرکت امتداد لغز گیری شده به های مختلف آن مشاهده و اندازه که در قسمت C-Sختارهای توجه به سا

های عمومی اين ويژگی. است F1که اين حرکت هماهنگ با جهت برش گسل (پ 1شکل)شود بر معرفی می راست

.به نمايش در آمده است( 1 شکل)گسل در

همراه تصویر استریوگرافیک و نمایی از گسل در بازدید صحرایی به( الف ،F2های گسل مشخصات و ویژگی .4شکل

سازوکار گسل ۀدهند نشان C-Sصفحات ( پ، F2لغز گسل خش( بموقعیت خش لغز روی آن،

F3گسل

Dow

nloa

ded

from

gnf

.khu

.ac.

ir at

23:

35 IR

DT

on

Wed

nesd

ay M

ay 2

nd 2

018

Page 7: Relationshiprelationship between aleteration zone and ...gnf.khu.ac.ir/article-1-2589-en.pdf · ½Y€ËY,d‹ {€‡µ Z¼‹Á[€ £É ZÅdÌÀ̇ dÌÀ̇ʷZ°·MÊËZ

113 های غرب و شمال سردشت، ايرانسینیت-تکامل ژئوشیمی و تکتونوماگمايی آلکالی سینیت

کوه است و در دو بخش کیلومتر مرز بین پالئوزوئیک و مزوزوئیک در منطقه ازبک 3اين گسل با طولی بیش از

های پالئوزوئیک آهک اين گسل سنگ. در شمال شرق و جنوب غرب روستای معدن قلعه رخنمون داردشمالی و جنوبی

با توجه به . دهد های خاکستری رنگ اواخر کرتاسه در کنار هم قرار می سنگ کامبرين سازند اللون را با مارن و ماسه

ای آسانی روی تصوير ماهواره ، اين گسل بهبررسی شده ۀها در منطق ساز بودن آهک ها و صخره پذير بودن مارن فرسايش

های مختلف آن صورت گرفته که چندين برداشت در امتداد اين گسل در قسمت(. الف 5شکل )قابل تشخیص است

(. ب 5شکل)دهند غرب را برای اين گسل نشان می سمت شمال درجه به 80درجه و شیب 235طور متوسط امتداد به

. غرب دارند درجه از سمت جنوب 20 ۀطور متوسط زاوي به( پ 5شکل)لغزهای برداشت شده روی صفحه اين گسل خش

اند که برای تعیین جهت حرکت آن در مقیاس بزرگ و کوچک مشاهده شده S-Cدر امتداد اين گسل صفحات

چنین گسل هم اين(. ت و ث 5شکل)دهند می بر را نشان اند که در مجموع سازوکار امتداد لغز راست گیری شده اندازه

های های پالئوزوئیک روی مارن آهک لغز اين گسل سبب شده تا سنگ دهد، مؤلفه مورب جزئی معکوس نشان می ۀلفؤم

بر با مؤلفه جزئی معکوس صورت امتداد لغز راست براين سازوکار عمومی اين گسل به بنا(. ب 5شکل)کرتاسه قرار گیرند

.نمايش داده شده است( 5 شکل)های عمومی اين گسل در ويژگی(. ب 5شکل)شود معرفی می

نمایی از گسل در (ب، (Google Earthل ای گس تصویر ماهواره( الف ،F3های گسل مشخصات و ویژگی .5شکل

لغزها،همراه موقعیت خش همراه تصویر استریوگرافیک گسل بهبازدید صحرایی روستای معدن قلعه به سازوکار گسل ۀدهندبزرگ و کوچک مقیاس نشان C-Sصفحات ( ت، ث، F3لغزهای مرتبط با صفحه گسلی خش( پ

Dow

nloa

ded

from

gnf

.khu

.ac.

ir at

23:

35 IR

DT

on

Wed

nesd

ay M

ay 2

nd 2

018

Page 8: Relationshiprelationship between aleteration zone and ...gnf.khu.ac.ir/article-1-2589-en.pdf · ½Y€ËY,d‹ {€‡µ Z¼‹Á[€ £É ZÅdÌÀ̇ dÌÀ̇ʷZ°·MÊËZ

علوم زمین خوارزمی 1331بهار و تابستان 1 ۀ، شمار3جلد 120 (نشريه علوم دانشگاه خوارزمی)

گیری نتیجه بحث وهای اکسید آهن در های طیفی کانی موج کوتاه و شاخصه مادون قرمز ۀهای رسی در محدود های طیفی کانی شاخصه

تر ويژه شناسايی دقیق هها ب منظور برای شناسايی هر دو گروه کانی بدين. نزديک است مادون قرمز مرئی و ۀمحدود

اساساً. کنند می قابلیت مناسبی را برای اين منظور ايجاد ASTERديگر، تصاوير يک ازها های رسی و تفکیک آن کانی

فناوری سنجش از دور . شود می شناسی محسوب زمین تحقیقاتمهمی در ۀشناسايی و تفکیک واحدهای سنگی مرحل

ۀ شناسی پايه و تهی زمین های پژوهشهای مناسب و پوشش نواحی وسیع، کمک شايانی در دلیل قابلیت در اين مورد به

. دکرهای در دسترس اطالعات بسیار ارزشمندی را استخراج توان با داده نحوی که می به. دکن می شناسی های زمین نقشه

ۀدر محدود. شوندعنوان کلید اکتشاف مواد معدنی استفاده توانند به های گروه اکسید آهن می نیهای رسی و کا کانی

گیری و استخراج اطالعات حاصل از با بهره. يیدی بر اين مدعا استأتعدادی معدن وجود دارد که ت نیز بررسی شده

روش . دست آورد به بررسی شده ۀاز منطقتوان ارزيابی بسیار خوبی می های سنجش از دور و مطالعات صحرايی داده

ها و پديدهای است که قابلیت خوبی در شناسايی کانی (Subpixel)های زير پیکسلی از روش پااليش تطبیقی يکی

های رسی ايلیت و کائولینیت از از روش پااليش تطبیق يافته برای تفکیک کانی پژوهشدر اين . زمین شناختی دارد

هماتیت و ژاورسیت و گوتیت استفاده شد که نتايج مانند های گروه اکسید آهن ناسايی کانیچنین ش ديگر و هم يک

-1) زياد بازتاب. کند يید میأهای ذکر شده ت اکتشاف دگرسانی برایرا دست آمده نیز مناسب و دقیق بودن اين روش به

های برداشت. با درجات باال وجود دارند (در مقادير کم و متوسط)کوه ازبک ۀکائولینیت و جاروسیت در منطق( 75/0

مناطق شاخص دگرسانی در منطقه . دهد ی ضعیف تا متوسط را نشان میها دگرسانی بررسی شده ۀصحرايی از منطق

و اکسید آهن های رسی دگرسانی کانی. دهند با معیارهای صحرايی نشان می زيادبا دقت گیری چشمکوه مطابقت ازبک

های مرکزی و قسمتکوه مخصوصا ی ازبکها تر قسمت در بیش و هماتیت گوتیت، ینیت و ايلیتشامل جاروسیت، کائول

اند با مناطق اکسیدی عنوان جاروسیت شناسايی شده ها که به عالوه بر اين تعداد زيادی از پیکسل. غربی گسترش دارند

در . دورسنجی بودند های پژوهش يدؤم گرفته نیز های صحرايی بازديد .دهند خوانی نشان می وسیع در ازبک کوه هم

کلی انطباق قابل طور هد که بشمشخص های سنجش از دور ها با روش نآهای صحرايی انجام شده و انطباق بازديد

ارتباط بین ۀدهند های میدانی برقرار است که نشان های برداشت شده در بازديد قبولی بین مطالعات دورسنجی و گسل

صورت سازی در اين منطقه است که در اين تیجه کانیهای اصلی منطقه و در ن کوه با گسل های منطقه ازبک دگرسانی

دن عملیات میدانی کردست اوردن ديد کلی و تسهیل همقدماتی و ب تحقیقات برایهای سنجش از دور توان از روش می

اين مهم مؤيد( 1شکل) بررسی شده ۀهای صحرايی اخذ شده از منطق همیدانی و داد تحقیقات. بهره مناسب را برد

های دورسنجی صورت گرفته بررسی ۀيیدکنندأصحرايی انجام شده ت های پژوهشها و و بازديد های صحرايی داده. است

صورت خطی است هها ب يکی از موارد قابل توجه نیز حضور کانی. استها ها با گسل ها و ارتباط آن در شناسايی دگرسانی

های همراه کانی ای به دگرسانی استخراج شده از تصاوير ماهواره تمامی. اند های منطقه قرار گرفته گسل تأثیرکه تحت

های پژوهشطبق . اند غرب قرار گرفته جنوب -شرق گیری شمال ها در يک روند خطی با جهت شاخص مرتبط با آن

کوه بوده و در های اصلی منطقه ازبک های عمدتا مرتبط با گسل دگرسانی ساختاری انجام گرفته در اين تحقیق، اين

Dow

nloa

ded

from

gnf

.khu

.ac.

ir at

23:

35 IR

DT

on

Wed

nesd

ay M

ay 2

nd 2

018

Page 9: Relationshiprelationship between aleteration zone and ...gnf.khu.ac.ir/article-1-2589-en.pdf · ½Y€ËY,d‹ {€‡µ Z¼‹Á[€ £É ZÅdÌÀ̇ dÌÀ̇ʷZ°·MÊËZ

121 های غرب و شمال سردشت، ايرانسینیت-تکامل ژئوشیمی و تکتونوماگمايی آلکالی سینیت

ها در يک گیری آن افزايش يافته است و جهت گیری چشمطور ها نیز به ها غلظت و تراکم دگرسانی راستای اين گسل

.استدر اين ناحیه از ايران مرکزی ( تشديد کننده دگرسانی)راستا و مرتبط با گسل اصلی مسبب آن

ASTERهای استخراج شده از تصویر کوه با دگرسانی های اصلی منطقه ازبک ارتباط گسل .6شکل

منابع

1. Abrams M. J., Brown D., Lepley L., Sadowski R., "Remote sensing for porphyry copper

deposits in southern Arizon", Econ, Geol., vol. 78, no. 4 (1983) 591-604.

2. Loughlin W., "Principal component analysis for alteration mapping", Photogrammetric Eng.

Remote Sens, vol. 57 (1991) 1163-1169.

3. Crosta A. P., Filho C. R., "Targeting key alteration minerals in epithermal deposits in

Patagonia, Argentina, using ASTER imagery and principal component analysis", Int. J.

Remote Sens, vol. 24, no. 21 (2003) 4233-4240.

4. Allen M., Jackson J., Walker R., "Late Cenozoic reorganization of the Arabia-Eurasia

collision and the comparison of short-term and long term deformation rates", Tectonics, 23,

TC2008 (2004) doi:10.1029/2003TC001530.

Dow

nloa

ded

from

gnf

.khu

.ac.

ir at

23:

35 IR

DT

on

Wed

nesd

ay M

ay 2

nd 2

018

Page 10: Relationshiprelationship between aleteration zone and ...gnf.khu.ac.ir/article-1-2589-en.pdf · ½Y€ËY,d‹ {€‡µ Z¼‹Á[€ £É ZÅdÌÀ̇ dÌÀ̇ʷZ°·MÊËZ

علوم زمین خوارزمی 1331بهار و تابستان 1 ۀ، شمار3جلد 122 (نشريه علوم دانشگاه خوارزمی)

5. Allen M. B., Blanc E. J. P., Walker R., Jackson J., Talebian M., Ghassemi M. R.,

“contrasting styles of convergence in the Arabia-Eurasia collision, why escape tectonics does

not occur in Iran“, Geological Society of America Special Paper 409 (2006) 579-589.

6. Vernant Ph., Nilforoushan F., Hatzfeld D., Abassi M. R., Vigny C., Masson F., Nankali H.,

Martinod J., Ashtiani A., Bayer R., Tavakoli F., Chery J., "Present day crustal deformation

and plate kinematics in the Middle East constrained by GPS measurements in Iran and

Northern Oman", Geophys. J. Int., 157 (2004) 381-398.

7. GSI (Geological Survey of Iran)., "Geology and mineralization in the Ozbak-Kuh area (East

Iran)" (1964) 21.

8. Green A. A., Craig M. D., "Analysis of aircraft spectrometer data, with logarithmic

residuals", Proceedings of the Airborne Imaging Spectrometer Data Analysis Workshop,

April 8-10, G. Vane and A. Goetz editors, JPL (1985) 111-119.

9. Research Systems Inc., "ENVI Tutorial“, ENVI Software Package. ver. 4.0, (2003).

10. J W. Boardman., F A. Kruse., “Analysis of imaging spectrometer data using N-dimensional

geometry and a mixture-tuned matched filtering approach", IEEE Trans, Geosci. Semote

Sens, vol. 49, no. 11 (2011) 4138-4152.

11. Harsanyi G. C., Farrand W. H., Chang C. S., "Detection of subpixel signatures in

hyperspectral image sequences", Proceedings of 1994 ASPRS Annual (1994).

12. Boardman J. W., Kruse F. A., Green R. O., "Mapping target signatures via partial unmixing

of AVIRIS data", summaries, Proceedings of the Fifth JPL (1995).

Dow

nloa

ded

from

gnf

.khu

.ac.

ir at

23:

35 IR

DT

on

Wed

nesd

ay M

ay 2

nd 2

018