Pokrajinski sekretarijat za zaštitu životne sredine i održivi razvoj

PROBLEMI NEKONTROLISANIH DIVLJIH DEPONIJA I

SANACIJA I REKULTIVACIJA OPŠTINSKIH DEPONIJA

MIRJANA KASTRATOVIĆ dipl inž tehnologijePOKRAJINSKI INSPEKTOR

Propusti u upravljanju komunalnim otpadom u Srbiji

• organizovanim sakupljanjem komunalnog otpada obuhvaćeno 50,5% stanovništva (seoska sredina uglavnom nije)

• Nedovoljan broj i nepravilna rasporedjenost kontejnera• Nedovoljna učestalost sakupljanja otpada• Nerešen problem sakupljanje pojedinih vrsta otpada iz npr,

kabastog • Nacionalna strategija-procenjene količine komunalnog otpada 0,8

kg/d/g (zemlje EU za 2005: prosečno 1,37 kg/d/g )

KO STVARA DIVLJE DEPONIJE?• industrija

preduzetnici

građanielektronski

animalni

• pesticidi

• i drugi

Kako izmeniti stanje

• Primaena državne regulative (strategije, zakoni) + prinuda (dozvole, inspekcijska kontrola);

• Finansijska potpora (opštinski budžet,državni i inostrani fondovi, privatni biznis);

• Uticaj na javnost/ podizanje javne svesti

NAČIN REŠAVANJA PROBLEMADIVLJIH DEPONIJA (DD)

SPREGA:• inspekcija zaštite živ. sredine i

komunalne inspekcije sa zavodom za izgradnju grada ili opštinom

• Poljočuvarske službe / mesne zajednice/ milicije• Poljočuvarska služba /opština

Zakon o zaštitu životne sredine ("Službeni glasnikRS", broj 135/04)

Član 105.• Zagađivač je odgovoran za štetu nanetu životnoj sredini i i snosi

troškove procene štete i njenog uklanjanja za:• 1) hitne intervencije preduzetih u vreme nastanka štete, • 2) sanaciju, obnavljanja prethodnog stanja životne sredine i prostora,;• 3) sprečavanja nastanka iste ili slične štete po životnu sredinu i

prostor;• 4) troškove naknade licima direktno ugroženim štetomČlan 111. • inspektor je ovlašćen da naredi sprovođenje mera zaštite životne

sredine u skladu sa ovim zakonom ( tačka 26)

Član 117.• kazna za Prekršaj • ako ne omogući inspektoru obavljanje kontrole, odnosno ne

postupi po rešenju inspektora

Zakon o postupanju sa otpadnim materijama ("Službeni glasnik RS", broj 26/96)

• Čl. 5.• zabrana odlaganja

otpada na mestima koji nisu određeni za tu namenu

• zabrana spaljivanja otpada

• Čl.10.• Spaljivanje otpada se

vrši po prethodno pribavljenom odobrenju od Ministarstva

Inspekcijska kontrola:radnji, preduzetnika, industrije

• Da li:• je sklopljen ugovor sa JK Preduzećem• Poseduje odgovarajući kontejner• Razvrstava otpad na osnovu

Pravilnika o razvrstavanju sek. sirovina i otpada

• Ako je opasan otpad ima uverenje o karakterizaciji otpada....

• Ako ima i sekundarnu sirovinu kome prodaje (dokument o preuzimanju)

• Na osnovu studije o proceni uticaja na životnu sredinu- sprovode mere zaštite

Preventivne mere za rešavanje problema divljih deponija

• DOBRO ORGANIZOVANO JAVNO-KOMUNALNO PREDUZEĆE

• Sakuplja smeće iz svih naselja• Postavlja dovoljan broj

kontejnere i korpi za otpatke• Sakuplja kabasti otpad• Reciklažna dvorišta• Ne naplaćuje građanima

odlaganje otpada kada donesu otpad na deponiju ?

JKP I OPŠTINE• Koristi sredstva fondovaInformisanje javnosti

/podizanje javne svesti(TV, novine, tribine, flajeri..)

edukacija: đaka, penzionera, novinara...

Inspekcijska kontrola

SANACIJA I REKULTIVACIJA OPŠTINSKIH DEPONIJA

Zakon o zaštitu životne sredine

obaveza rekultivacije isanacijedegradirane životne sredine

Čl. 16

Primer rekultivacije deponije smeća

• Ova deponija je korišćena od 1960 do 2000•Površina:110,000 m2

•V= 1,250,000 m3

•Budzet =2,250,000 €•2001

Započinjanje postupka rekultivacije•Hidro-geološkaispitivanja : propustljivost, smer kretanja vode sa deponije.

•Ocedne vode ne smeju proći kroz nepropusni sloj gline.

rekultivacije deponije smeća nastavak

• Plave strele pokazuju smer površinskih voda• Crvene strele nagib

• Plava isprekidana je linija drenaže

• Linija granice deponije

rekultivacije deponije smeća nastavak – gasna mreža

• Crveni kvadrati su gasni bunari

• Plavi trokutovi su cevovodi• Žuti krug je baklja

Rekultivacija deponije- mreža bunara ocednih voda

plavi kvadrati pokazuju bunare za kontaminiranu ocednu vodu; •Crveni kvadratići pokazuju bunare sa obezbeđenjem od istovremenog oslobađanja gasa sa deponije i ocedne tečnosti•Plave strelice pokazuju cevi koje vode do tanka za ocednu tečnost.

Rekultivacija deponije smeća

•Sagrađena je nova mreža za sakupljanje deponijskog gasa i gas se

sagoreva na baklji.•Sagrađen je bazen i mreža za

sakupljanje ocedne vode.

Primer rekultivisane deponije

Primer rekultivisane deponije

•rekultivacija deponije

• RADOVI• Stabilizacija kosina i površine deponije.•Površinska zaštita : geotextil+ PEHD + geotextil + drainažni pokrivač + humus•Popravka degazacionog sistema, dodavavljanje novih cevi. Novi biogas sistem sa bakljom.•Ispitivanje i popravka naprslina u podlozi za obezbeđenje od curenja, vađenje mulja iz bazena za akumulaciju ocedne tečnosti•Izgradnja novog bazena za ocednu vodu i njeno prečišćavanje•Remedijacija delova deponije zagađenih od ocedne tečnosti i odlaganja otpada•Podizanje samoniklog bilja.

komunalne deponija za koje je urađen Projekat sanacije i rekultivacije:

• INĐIJA, VRŠAC, BEČEJ, VRBAS, PLANDIŠTE, SREMSKA MITROVICA, KIKINDA, ADA, RUMA, BAČKA TOPOLA, PANČEVO,NOVI SAD, SUBOTICA, IRIG,BAČKA PALANKA

Lekcije koje smo/treba da usvojimo

• da je neophodna inicijativa državnih organa da bi se izmenila postojeća situacija

• Da moramo neprestano dograđivati i sistem upravljanja otpadom;

• Da smo mala zemlja sa stalno prisutnim finansijskim ograničenjima, pa moramo pažljivo birati tehnologije i buduća razvojna usmerenje.

• Rad na javnoj svesti može nemoguće da učini mogućim;