Upload
others
View
2
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
Rehabilitatie onmisbaar voor herstel ondersteunende zorg?
.
Individuele Rehabilitatie Benaderingerkende participatiemethodiek
21-9-2017 Sjaak Roza & Birgit Sporken
Kennis maken:
Wie zijn wij?Wie zijn jullie?
Wat vinden wij belangrijk?
21-9-2017 Sjaak Roza & Birgit Sporken
Vergelijk
Wat vinden de mensen belangrijk in hun leven die wij behandelen of begeleiden?Bereiken zij dit?
?21-9-2017 Sjaak Roza & Birgit Sporken
Trimbos Monitor ‘Ambulantisering’ (2016)
Wonen
50% alleenstaand
35% partner e/o kinderen
overig: thuis, familie of anders
Werk/opleiding
20% betaald werk
10% opleiding/studie
40% -80% eenzaam
( heel erg) eenzaam
Ervaren beperkingen:75% beperkingen sociale
contacten80% beperkingen
werk/onderwijs65% slechte lichamelijke
gezondheid
40% lage maatschappelijke participatie:vindt “ik doe niet mee”
21-9-2017 Sjaak Roza & Birgit Sporken
Dus gevolgen minstens zo naar als de aandoening zelf
Kwetsbare mensen hebben dezelfde behoeften als ieder ander;
de grootste knelpunten ervaren zij op ‘gewone’ levensgebieden
(Zelf)stigmatisering
Discriminatie
Kwaliteit van leven matig/slecht
21-9-2017 Sjaak Roza & Birgit Sporken
Goede zorg > gericht op herstel
• Gezondheid
• Persoon
• Maatschappelijke rollen
21-9-2017 Sjaak Roza & Birgit Sporken
Wat is herstel?
Herstel is een diepgaand, persoonlijk proces van verandering van iemands denk- en zienswijzen, waarden, gevoelens, vaardigheden en/of rollen.
Het is een manier om, ondanks stoornis en beperkingen, een bevredigend, hoopvol en productief leven te leiden.
Herstellen betekent: de catastrofale gevolgen van een stoornis ontgroeien en daarbij nieuwe betekenissen en nieuwe zingeving ontwikkelen.
(Anthony, 1993)
21-9-2017 Birgit Sporken en Sjaak Roza
1. Overweldigd door de aandoening
2. Worstelen met de aandoening
3. Leven met de aandoening
4. Leven voorbij de aandoening
Fasen van Herstel
21-9-2017 Sjaak Roza & Birgit Sporken
• Het gaat om een proces van attitudeverandering
• Met vallen en opstaan
• Je eigen verhaal maken
• Je eigen reacties leren kennen
• Individueren
• Je houvast: anderen die in je geloven
• Loslaten: wie niet met je meegroeien
Herstel een zoek- en leerproces
21-9-2017 Sjaak Roza & Birgit Sporken
Nodige zorg: alle zorgaspecten voor herstel herstel ondersteunende zorg (HOZ)
Proces Resultaat
Herstel van gezondheid
Bemoeizorg
Behandeling
Zelfmanagement
Minder symptomen
Genezing
Herstel van rollen
Rehabilitatie
Stigmabestrijding
Rolherstel
Maatschappelijke identiteit
Herstel van persoon
Ruimte en steun voor
Eigen verhaal
Empowerment Ervaringskennis
Persoonlijke
identiteit Zingeving
21-9-2017
Behandeling Rehabilitatie Herstel
Doel individueel Symptomen en ziekte bestrijden
Beter rolfunctioneren Eigen levensverhaal en zingeving vormen
Doel sociaal genezen en/of resocialisatie
Empowerment, eerherstel
Emancipatie, empowerment
Diagnostiek Anamnese/verleden Doelen/toekomst (H)erkenning/heden
Proceseigenaar Hulpverlener + cliënt Cliënt + hulpverlener Cliënt
Relatie (principieel)
Asymmetrisch
(arts-patiënt)
Groei naar symmetrie (leraar/ coach-leerling)
Symmetrisch (medemensen, lotgenoten)
Deskundigheid Professional Professional + cliënt Cliënt
Basis (nadruk in
professionele vorming)
Kennis en ervaring Attitude en vaardigheden
Ervaring en attitude
Ontwikkeling(nadruk in bijscholing)
Kennis vergroten Vaardigheden ontwikkelen
Attitude veranderen
Dwang Mogelijk Onmogelijk Niet aan de orde21-9-2017
Benaderingen in de zorg: PROBLEEM-
GERICHT
ONTWIKKELINGS-GERICHT
MILIEU
GERICHT
GERICHT OP
GEGEVENS UIT
DIAGNOSTIEK
INTERVENTIES
RESULTAAT
RELATIE
ROL CLIËNT
DISCIPLINES
Probleem, klacht
Verleden (anamnese)
Probleemdiagnose
Behandeling
Probleem opgelost/verminderd
Stopt als probleem opgelost
Patiënt
Arts, verpleegkundige
Wens/behoefte
Toekomst (doel)
Vaardigheden en hulpbronnen diagnostiek
Leren & omgevingssteun
Iets erbij geleerd/ steun vergroot
Verandert door leren en steun
Leerling
Coach, werkbegeleider
Plaats, tijd, personen
Heden (omgeving)
Analyse rollen
Interactie
Integratie
Rollen duidelijker
Groepslid
Groepswerker, team 21-9-2017 Sjaak Roza & Birgit Sporken
Praktijk is weerbarstig….Moeite met het behoud/ of het ontbreekt aan: een diploma,betaald werk,een huis,een partner,contact met familie & vrienden,voldoende geld…..
21-9-2017 Sjaak Roza & Birgit Sporken
Ervaringen ervaringswerker
21-9-2017 Sjaak Roza & Birgit Sporken
Willem, 49 jaar
Wanneer start je als hulpverlener met de ondersteuning van maatschappelijke
doelen?
Ik wil zelfstandig wonen en
betaald werk
Welke vorm van zorgkrijgt prioriteit?
21-9-2017 Sjaak Roza & Birgit Sporken
Rehabilitatie onmisbaar?
Wat hebben kwetsbare mensen nodig om te kunnen participeren?
Realisatie doelen:- School- Werk- Zelfstandig wonen- Weinig inzet
professionals- Sociale contacten- Steun en
wederkerigheid- Financiële
zelfredzaamheid- Vrijetijd
doelgerichte & continu
beschikbare participatie
ondersteuning van hulpverleners
21-9-2017 Sjaak Roza & Birgit Sporken
Amerikaanse stroming
• Individueel
• Ontwikkelingsgericht
• Doelen van de cliënt
• Leren van vaardigheden
• Hoop
- IRB-
Engelse stroming
• Fysieke omgeving (normaliseren), wonen in de wijk, kleinschalig
• Sociale omgeving (respectvolle attitude)
• Omgevingsprothesen (woonvormen, dagbesteding etc),
• Accepteren van de beperking
Twee hoofdstromingen
21-9-2017 Sjaak Roza & Birgit Sporken
- Attitude
- Methodiek
Ondersteuning gericht op de uitkomst:
Realiseren participatiedoelen
Vervullen van maatschappelijke rollen
Individuele Rehabilitatie Benadering
21-9-2017 Sjaak Roza & Birgit Sporken
“Mensen met psychiatrische beperkingen helpen beter te functioneren zodat ze met succes en naar tevredenheid kunnen wonen, werken, leren en sociale contacten hebben in de omgeving van hun keuze met zo min mogelijk professionele hulp.”
Cohen, Farkas, Unger,
Boston University, Center for Psychiatric Rehabilitation
Missie rehabilitatie
21-9-2017 Sjaak Roza & Birgit Sporken
Missie rehabilitatie R’92
Rehabilitatie is mensen met beperkingen ondersteunen bij het verkennen, kiezen, verkrijgen en behouden van hun eigen doelen zodat zij tevreden en succesvol zijn in hun activiteiten en in hun deelname aan de samenleving.
21-9-2017 Sjaak Roza & Birgit Sporken
8 Uitgangspunten IRB
1. Persoonlijke benadering (persoon ≠ gehandicapte)
2. Ontwikkelen van dagelijks functioneren: wonen, werken, leren, sociale contacten en vrijetijd, € .
3. Betrokkenheid en keuze van de persoon
4. Individuele benadering
5. Omgeving specifiek
6. Steun
7. Autonomie
8. Succes en tevredenheid
21-9-2017 Sjaak Roza & Birgit Sporken
IRB &Bondgenootschap
Uitgaan van
wat ons met anderen verbindt,
en niet van datgene
wat ons van anderen onderscheidt
21-9-2017 Sjaak Roza & Birgit Sporken
21-9-2017 Birgit Sporken en Sjaak Roza
Terreinen & doelfasen van rehabilitatie
21-9-2017 Sjaak Roza & Birgit Sporken
Is er een wens en/of is de persoon er aan toe is om daar een doel van te maken en hieraan te gaan werken
IRB ondersteund de cliënt bij het maken van een keuze van doel als blijkt dat de cliënt nog niet precies weet wat hij wil.
Er is een doel
gesteld
Er is nog geen
concreet doel
IRB ondersteunt de mogelijkheden van de cliënt door kansen te vergroten dat
hij zijn doel kan realiseren21-9-2017
Er is een doel > Werkwijze IRB
Burgerrol + omgeving (van eigen voorkeur/keuze)
Vaardigheden + Steun/hulpmiddelen
Eigen kracht Sociaal Netwerk
Zelfredzaamheid Vrijwilligers/ maatjes
Professionele ondersteuning
Succes + Tevredenheid
21-9-2017 Sjaak Roza & Birgit Sporken
Participatie doelen ondersteunenin BEELD
21-9-2017 Sjaak Roza & Birgit Sporken
Aanpakken van knelpunten / hindernissen
21-9-2017 Sjaak Roza & Birgit Sporken
Resultaat
21-9-2017 Sjaak Roza & Birgit Sporken
Wat levert werken met de IRB op? is bewezen effectief als participatie methodiek,
2 x zoveel participatie doelen dan via ‘de gezond verstand’ benadering.
cliënten zijn beduidend meer tevreden over de bereikte participatie resultaten én over de kwaliteit van leven als zij met de IRB ondersteund zijn.
je krijgt als hulpverlener een methodiek aangereikt die concrete handvatten geeft hoe je de participatie van GGz-cliënten kunt ondersteunen en HOZ werkt.
je spreekt als team eenzelfde taal, je kunt duiden in proces en werkwijze kant wat je doet.
je hebt als organisatie een werkwijze en format om de participatie doelgericht te bevorderen ( individueel als collectief bijv. via zorgprogramma’s, modulen).
Resultaatuitkomsten van zorg aan cliënten kunnen in kaart gebracht worden.
21-9-2017 Sjaak Roza & Birgit Sporken
Vragen/ discussie
Als onderdeel van herstel
ondersteunende zorg……
Rehabilitatie onmisbaar?
21-9-2017 Sjaak Roza & Birgit Sporken
IRB experts (in opleiding)
Kirsten Schuer Nele NouwenEgon Heeren
21-9-2017 Sjaak Roza & Birgit Sporken
Dank voor uw aandacht!
21-9-2017 Sjaak Roza & Birgit Sporken