REALIZACJA PROGRAMU ZDROWOTNEGO

W SZKOLE PODSTAWOWEJ W KLUSZKOWCACH

W każdej kompozycji zasad zdrowego stylu życia systematyczny ruch jest

najważniejszy. Jest on nie tylko czynnikiem wspomagania rozwoju i warunkiem zdrowia,

ale spełnia też rolę katalizatora, bo wzmacnia znacząco efekty działań prozdrowotnych

podejmowanych w innych dziedzinach, w tym przede wszystkim w zakresie żywienia.

Dlatego też aktywny ruch i zdrowe odżywianie są najważniejsze dla każdego człowieka. Ale

wiemy też dobrze, że tylko nieliczni potrafią tak zorganizować swe życie, aby tych

elementarnych zasad przestrzegać. Trzeba zatem wciąż podejmować wysiłki edukacyjne

i motywujące, by wzrastała liczba ludzi, którzy chcą zdrowo się odżywiać i być aktywni

fizycznie. Te przesłanki towarzyszą nam przy realizacji programu zdrowotnego w naszej

szkole.

Aktywność fizyczną uczniów propagujemy i rozwijamy przede wszystkim na

lekcjach edukacji przedszkolnej, wczesnoszkolnej, wychowania fizycznego oraz na

zajęciach z UKS –u, na których doskonali się umiejętności gier zespołowych oraz

przygotowuje do zawodów sportowych.

O wysokim poziomie i atrakcyjności

prowadzonych zajęć świadczą bardzo dobre

wyniki (czołowe lokaty w gminie, powiecie,

województwie oraz w Polsce).

Aktywność ruchową uczniów rozwija się również podczas przerw poświęconych na zabawy

na korytarzu lub boisku szkolnym oraz gry

np. w tenisa stołowego. Każda klasa bierze

udział w wycieczkach pieszych,

prowadzonych po okolicznych szlakach

przez naszych nauczycieli przewodników

górskich. Wieloletnią tradycją naszej szkoły

jest organizowanie masowych imprez

sportowych i rekreacyjnych np. „Dzień

Sportu”, „Dzień Dziecka na sportowo”,

„Zimowa olimpiada”.

Najlepszym sposobem kształtującym

prawidłową sylwetkę jest pływanie. Dlatego

szkoła w ramach programu „Już pływam”

organizowała dla uczniów wyjazdy na basen, z których skorzystało wielu uczniów.

W czasie ferii zimowych nasza szkoła, w ramach gminnej akcji Sportowe Ferie,

organizowała bezpłatne

zajęcia ruchowe na hali

sportowej w Maniowach.

W grach i zabawach

uczestniczyło wielu

uczniów z naszej szkoły.

Konkurencje dostosowane

były do wieku dzieci.

Obecnie uczniowie

również korzystają z hali

sportowej w ramach zajęć

pozalekcyjnych.

Od ośmiu lat w naszej szkole organizowane są rodzinne festyny pod hasłem

„Zdrowo i wesoło”. Liczne grupy uczniów

przygotowują inscenizacje poświęcone

zdrowiu, zachęcają rodziców do wspólnej

zabawy w organizowanych na festynie

konkurencjach sportowych, podczas

których wszyscy świetnie się bawią.

Głównym celem organizowanego

przez naszą szkołę festynu jest

promowanie rodzinnego i aktywnego

spędzania wolnego czasu na świeżym

powietrzu. Ponadto przygotowane przez

nauczyciela wychowania fizycznego

zabawy można zorganizować

w dowolnym miejscu i wykorzystać

jako rekwizyty dostępne w każdym

domu przedmioty.

Co roku organizujemy badania pod względem wad postawy uczniów. Badania te

przeprowadza pani dr chirurg ortopeda

z Kliniki Ortopedycznej w Zakopanem.

Pozwalają one wcześnie wykryć

nieprawidłowości w rozwoju fizycznym

dzieci i kwalifikują dzieci do zajęć

gimnastyki korekcyjnej.

Wady postawy powstają na

wskutek niewłaściwego siedzenia, czy

nierównego obciążania ramion. Dlatego,

w celu przeprowadzenia analizy

zgodności z przepisami bhp, po raz

kolejny dokonano przeglądu ławek

i krzeseł oraz mierzenia wzrostu dzieci.

Dzięki wygospodarowanym funduszom

analiza w/w danych pomoże przy zakupie nowych

sprzętów do niektórych klas lekcyjnych.

Promocję zdrowego odżywiania rozpoczęto od

wycofania ze sklepiku szkolnego chipsów i napojów

gazowanych na rzecz mleka, wody mineralnej i soków

dla dzieci.

Zaproszono do szkoły uczniów Zespołu Szkół

Gastronomicznych w Krościenku n/Dunajcem.

Młodzież z Technikum

Gastronomicznego przygotowała dla

uczniów naszej szkoły pokaz

przyrządzania zdrowych potraw i ich

degustację. Zaproszeni goście

uświadomili młodszym kolegom jak

należy się zdrowo odżywiać.

Przypominali o konieczności częstego

sięganiu po owoce i warzywa, które są

źródłem witamin. W kolejnych latach

na spotkania rodziców byli zapraszani

dietetycy, którzy przedstawiali

przykładowe jadłospisy dla całej

rodziny. Zwracali głównie uwagę na

kaloryczność przyrządzanych posiłków

oraz zawarte w nich substancje

odżywcze, potrzebne każdemu

organizmowi do prawidłowego

funkcjonowania.

Odżywianie dzieci uzależnione

jest od rodziców, dlatego też na

spotkaniach ogólnych z rodzicami

podkreślano wagę spożywania przez

dziecko w domu śniadania,

właściwego przygotowania posiłku dla

dziecka, przypominano o zdrowotnych

walorach owoców i warzyw.

Zdrowo i wesoło

Na stałe, jako realizacja zagadnień edukacji zdrowotnej wpisane są zajęcia, zwłaszcza

edukacji wczesnoszkolnej i techniki, na których uczniowie samodzielnie przyrządzają

zdrowe potrawy składające się z kanapek, surówek i soków. Na zdjęciach można zobaczyć

uczniów klasy I, którzy przygotowują

smaczne, zdrowe kanapki. Poprzez zbiorowe

przygotowanie i spożywanie tych potraw

zachęca się uczniów do częstego sięgania po

naturalne witaminy.

Co roku w klasach starszych organizowany

jest konkurs sałatek. Biorą w nim udział

drużyny z klas IV – VI. Uczniowie wykazują

się niezwykłą pomysłowością w znakomitym

doborze składników i sposobie prezentacji

samodzielnie przygotowywanych sałatek.

W naszej szkole od wielu lat

organizujemy apele o tematyce zdrowotnej.

Oprócz inscenizacji przygotowanych

przez naszych uczniów nawiązujemy również

współpracę z różnymi instytucjami.

Firma Swedeponic przygotowała prezentację i pokaz zdrowej żywności do smaku

doprawianej naturalnymi ziołami.

W ramach godzin wychowawczych

i pozalekcyjnych uczniowie z klas starszych

przygotowują prelekcje dla najmłodszych

dzieci na temat zasad zdrowego stylu życia.

Na podstawie utworów literackich lub

własnego tekstu prezentują krótką

inscenizację, pokazują piramidę zdrowia

wraz z instruktażem oraz zadają młodszym

kolegom zagadki. Zachęcają ich do

zdrowego odżywiania i zwracają uwagę na

potrzebę ruchu. Szkoła aktywnie włącza się

do akcji propagujących zdrowe odżywianie

i aktywne spędzanie wolnego czasu,

organizowanych przez rożne instytucje. W celu poprawy bezpieczeństwa w naszej szkole zorganizowano kilka spotkań

z osobami, które się zajmują tym

zagadnieniem. Jednym z nich

było spotkanie uczniów klas 0-

III z pracownikami

Małopolskiego Ośrodka Ruchu

Drogowego. Zaproszeni goście

przypomnieli zasady ruchu

drogowego. Zwrócili uwagę na

to jak i w których miejscach

można przechodzić przez drogę.

Zachęcali do noszenia

odblasków. Uczniowie z uwagą

słuchali prelekcji i czynnie brali

udział w pogadance. Każdy

z uczestników otrzymał małą

niespodziankę w postaci

odblasków.

Na spotkania dotyczące bezpieczeństwa wielokrotnie zapraszano policjantów. Każde

spotkanie dotyczyło innej tematyki.

Jedno z nich dotyczyło zagrożeń, jakie

niosą materiały pirotechniczne.

Zaproszeni goście przestrzegali dzieci, że

zakupu i odpalania środków

pirotechnicznych mogą dokonywać

jedynie osoby pełnoletnie. Wspomnieli

jak należy zachować się w przypadku

znalezienia podejrzanych przedmiotów.

Największą atrakcją dla dzieci był pokaz

pirotechniczny. Na przykładzie arbuza,

który zniknął w sekundzie z pola

widzenia, pokazano skutki, jakie mogą

spotkać tego, kto będzie bawił się materiałami pirotechnicznymi.

Innym razem policjanci zaprezentowali uczniom film na temat przemocy w Internecie.

Zwrócili uwagę na skutki długotrwałego korzystania z sieci oraz zawierania znajomości

przez Internet. Uczniowie

z zaciekawieniem wysłuchali

komentarza. Następne spotkanie

z pracownikami policji dotyczyło zasad

bezpiecznego poruszania się po

drogach, uprawiania sportów zimowych,

korzystania z komunikatorów

internetowych, zwłaszcza GG lub Tlen

(nie udzielanie informacji o danych

osobowych i miejscu zamieszkania).

Policjant zwrócił też uwagę dzieci na

sposób rozmowy z nieznajomymi,

przestrzegł przed wsiadaniem do

nieznanego samochodu, otwieraniem

drzwi obcym osobom i braniem

słodyczy od przygodnie

spotkanych ludzi. Kolejnym

ważnym tematem była

prezentacja sposobu zachowania

się człowieka w obecności

atakującego psa. Dzieci

samodzielnie ćwiczyły pozycję

ciała, która chroniła głowę i szyję

przed atakującym zwierzęciem.

W naszej szkole odbyła się

również prelekcja przygotowana

przez pracowników z Wodnego

Komisariatu Policji w Krakowie.

Tematem spotkania dla uczniów

klas O-VI było bezpieczeństwo

nad wodą. Panowie policjanci opowiedzieli uczniom jak bezpiecznie korzystać

i zachowywać się na kąpielisku, jak odczytywać znaki ostrzegawcze, jak prawidłowo

ubierać kamizelkę ratunkową, pokazali jak zbudowana jest łódka, przypomnieli zasady

udzielania pierwszej pomocy i telefony alarmowe.

Oprócz policji naszą szkołę odwiedzili również ratownicy GOPR, którzy przypomnieli

o zasadach bezpiecznego korzystania z tras narciarskich, opowiedzieli o sposobie udzielania

pomocy osobom chorym lub zaginionym w górach.

Realizacja zagadnień bezpieczeństwa

na drodze miała miejsce również

w ramach akcji „Odblaskowa szkoła”.

Dzieci zostały wyposażone w elementy

odblaskowe, zorganizowano spotkanie

z policjantem, które dotyczyło zasad

ruchu drogowego.

W czasie lekcji wychowawczych

uczniowie starszych klas rozwiązywali

łamigłówki, krzyżówki i rebusy,

poznawali znaki drogowe, dla klas I-III

zorganizowano szkolny konkurs plastyczny na temat bezpieczeństwa w ruchu drogowym.

Oprócz utrwalania teorii na zajęciach

pozalekcyjnych zorganizowano sprawdzenie

umiejętności praktycznych. Uczniowie, którzy

wykazali się znajomością przepisów ruchu

drogowego mogli przystąpić do egzaminu na

Kartę rowerową.

Ponadto każdy nowy temat, poruszany

w ramach promocji zdrowia, umieszczany jest

na szkolnych tablicach informacyjnych. W ostatnich latach na prelekcjach i spotkaniach

ogólnych z rodzicami poruszano zagadnienia dotyczące Europejskiego Kodeksu Walki

z Rakiem. Pracę nauczycieli wspierali zapraszani do szkoły lekarze specjaliści oraz

pielęgniarki. Wiele materiałów dostarczających wiedzy o chorobach cywilizacyjnych

otrzymywaliśmy z Małopolskiej Sieci Szkół Promującej Zdrowie. W ramach kampanii

prowadzone były szkolenia nauczycieli z innych szkół, przygotowujące do przeprowadzenia

pogadanek dla uczniów, rodziców oraz grona pedagogicznego. Zachęcano palaczy do

rzucenia nałogu, a mamy do zgłoszenia się na badania profilaktyczne mammografii

i cytologii.

Dzięki podjętym działaniom

nasza szkoła w 2005 r. otrzymała

Certyfikat przynależności do sieci

Szkół Promujących Zdrowie. Realizacja zadań sprawiła,

że uczniowie bardziej dbają

o własne zdrowie, są sprawniejsi fizycznie, bardziej zahartowani i odporniejsi psychicznie.

Oprócz tego mają wyrobione umiejętności i nawyki służące poprawie bezpieczeństwa

w życiu osobistym i publicznym.

Program adresowany jest do uczniów klas I – VI oraz oddziałów przedszkolnych.

Jego realizacja następuje podczas zajęć lekcyjnych, w czasie wycieczek, imprez

okolicznościowych oraz spotkań z różnymi zaproszonymi osobami zajmującymi się

zdrowiem i bezpieczeństwem. Przy wykonywaniu poszczególnych zadań programu szkoła

współpracuje z różnymi instytucjami. Działy tematyczne programu to: wady postawy

u dzieci, higiena osobista i otoczenia, aktywność uczniów, bezpieczeństwo na co dzień,

zdrowy sposób odżywiania oraz prawidłowe relacje międzyludzkie.

Szkoła tworzy warunki do kształtowania zachowań sprzyjających zdrowiu

i bezpieczeństwu. Rozbudza zainteresowania dzieci własnym zdrowiem i rozwojem oraz

ułatwia nabywaniu podstawowych umiejętności dbania o zdrowie. Uwzględnia edukację

zdrowotną w programach nauczania, wychowania i profilaktyki. Wyposaża uczniów

w wiedzę i umiejętności niezbędne do podejmowania wyborów dla poprawy własnego

zdrowia oraz tworzenia zdrowego i bezpiecznego środowiska fizycznego.

Opracowanie: Wiktoria Koszyk - koordynator ds. realizacji programu zdrowotnego w Szkole

Podstawowej w Kluszkowcach