Upload
others
View
2
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
ras warmoadgens SeTanxmeba
partniorobisa da TanamSromlobis
Sesaxeb?
evrokavSirsa da saqarTvelos Soris 1996 wlis 22 aprils
luqsemburgSi xelmowerili SeTanxmebis mokle mimoxilva
winamdebare dokumentSi farTo sazogadoebisTvis misawvdomi eniT aris
aRwerili SeTanxmeba partniorobisa da TanamSromlobis Sesaxeb. dokumenti
miznad isaxavs, gaacnos sazogadoebas SeTanxmebis im Tavebis Sinaarsi,
romlebic exeba politikas, ekonomikasa da urTierTTanamSromlobas, garda
amisa, miawodos SeTanxmebasTan dakavSirebuli informacia.
dokuments Tan erTvis ZiriTad terminTa CamonaTvali anbanis mixedviT.
2000 wlis marti, evropul gaerTianebaTa komisia
gamocemulia saqarTveloSi evrokomisiis warmomadgenlobis mier,
Tbilisi, nino CxeiZis q. #38
nebadarTulia xelaxla gamocema (garda komerciuli miznebiT gamocemisa),
Tuki cnobili iqneba gamomcemeli.
winamdebare mimoxilvis mizania mxolod informaciis gavrceleba. mas ara aqvs
pretenzia, iyos amomwuravi, ara aqvs, agreTve, iuridiuli Zala.
sarCevi
evrokavSiri
ras warmoadgens SeTanxmeba partniorobisa da TanamSromlobis Sesaxeb
zogadi principebi
politikuri dialogi
ekonomikuri partnioroba
sasaqonlo vaWroba
upiratesi xelSewyobis reJimi
raodenobrivi SezRudveis ararseboba
Tavisufali tranziti
biznesi da investiciebi
kompaniebis (maT Soris, erToblivi sawarmoebis) dafuZneba
da maTi funqcionireba
ucxouri personali
fuladi gadasaxadebi da kapitalis moZraoba
inteleqtualuri, samrewvelo da komerciuli sakuTrebis dacva
samarTlebrivi TanamSromloba
ekonomikuri TanamSromloba
TanamSromlobis sxva sferoebi
TanamSromloba kanonsawinaaRmdego qmedebaTa Tavidan
acilebisa da aralegaluri imigraciis kontrolis sferoebSi
kulturuli TanamSromloba
institutebi
TanamSromlobis sabWo
TanamSromlobis komiteti
saparlamento TanamSromlobis komiteti
gamonaklisi SemTxvevebi da sadao sakiTxebis gadawyveta
gamonaklisi SemTxvevebi
sadao sakiTxebis gadawyveta
ZiriTadi terminebi
evrokavSiri
evrokavSirSi Sedis 15 wevri saxelmwifo: avstria, belgia, dania, fineTi,
safrangeTi, germania, saberZneTi, irlandia, italia, luqsemburgi,
niderlandebi, portugalia, espaneTi, SvedeTi da gaerTianebuli samefo. wevri
saxelmwifoebi SeTanxmdnen, garkveul sferoebSi gaaerTianon TavianTi
suvereniteti da resursebi; politikas am sferoebSi atareben evropuli
Tanamegobrobis institutebi. Tanamegobrobis ZiriTad politikur institutebs
ekuTvnis ministrTa sabWo, gadawyvetilebaTa miRebis uflebamosilebiT
aRWurvili, wevri qveynebis warmomadgenlebisgan Semdgari organo, evrokomisia,
mTavari aRmasrulebeli organo, romelsac sakanonmdeblo iniciativis uflebac
aqvs, da pirdapiri gziT arCeuli evroparlamenti.
evrokavSiri saTaves iRebs ramdenime xelSekrulebidan, romelTa
umTavresi mizania omisSemdgom evropaSi mSvidobisa da stabilurobis dacva da
ekonomikuri integraciis meSeveobiT wevri qveynebis erToblivi ganviTareba.
pirveli xelSekruleba – evropis qvanaxSirisa da foladis gaerTianebis
Sesaxeb xelSekruleba _ daido 1951 wels, raTa sul cota xnis win saomar
mdgomareobaSi myofi qveynebis qvanaxSirisa da foladis produqcia erTian,
zesaxelmwifoebriv kontrols daqvemdebareboda. am xelSekrulebis ZiriTadi
mizani iyo evropis mrewvelobis aRorZineba da, amasTanave, imis uzrunvelyofa,
rom romelime erT qveyanas ar miscemoda saSualeba, xelaxla Seeqmna Semtevi
jarebi.
evropis qvanaxSirisa da foladis gaerTianebis Sesaxeb xelSekrulebis
warmatebam wevr saxelmwifoebs ubiZga, daedoT msgavsi, evropis atomuri
energiis gaerTianebis Sesaxeb xelSekruleba (`evratomi~), agreTve bevrad
ufro mravalmxrivi xelSekruleba evropis ekonomikuri gaerTianebis Sesaxeb;
es xelSekrulebebi 1957 wels daido. xelSekruleba evropis ekonomikuri
gaerTianebis Sesaxeb, aqtiuri, dinamiuri xelSekruleba, romelic, ZiriTadad,
`romis xelSekrulebis~ saxeliT aris cnobili, gansakuTrebuli movlena iyo:
igi iTvaliswinebda ufro mWidro ekonomikuri integraciis programas;
ekonomikuri integracia daiwyo Tavisufali savaWro zoniT, rac SemdgomSi
sabaJo kavSirad gadaizarda, xolo 1993 wlidan iqca erTian evropul bazrad
saerTo wesebiTa da kanonmdeblobiT ekonomikuri cxovrebis sxvadasxva
sferoSi.
1970-ian wlebSi evropis ekonomikurma gaerTianebam SeimuSava saerTo
damokidebuleba sagareo politikis sakiTxebisadmi, rac evropis politikuri
TanamSromlobis saxeliT aris cnobili. evropis politikuri TanamSromloba
oficialurad 1986 wels miRebul erTian evropul aqtSi gaformda. 1992
wels dadebul xelSekrulebaSi evrokavSiris Sesaxeb, romelsac `maastrixtis
xelSekrulebasac~ uwodeben, evropis politikuri TanamSromloba gadaizarda
ufro Tanmimdevrul da mravlismomcvel saerTo sagareo da TavdacviT
politikad. maastrixtis xelSekrulebam ekonomikuri integracia kidev ufro
win waswia ekonomikuri da fuladi erTianobis struqturis SemuSavebiTa da
1999 wels erTiani evropuli fuladi erTeulis, evros, SemoRebiT. garda
amisa, xelSekruleba evrokavSiris Sesaxeb aZlierebs politikur
integraciasac – igi evrokavSiris masStabiT TanamSromlobas amyarebs
samarTaldacvisa da saSinao saqmeTa sferoebSi da evropis politikur
TanamSromlobas ufro mravlismomcvel da daxvewil saerTo sagareo da
TavdacviT politikad aqcevs. 1997 wels evrokavSirma axali, amsterdamis
xelSekruleba dado. am xelSekrulebis oTxi mTavari mizania moqalaqeTa
dasaqmeba da maTi uflebebi, Tavisuflebis, usafrTxoebisa da samarTlianobis
zonis Seqmna, msoflio masStabis saqmeebSi evropis xmis momZlavreba da
evrokavSiris instituciuri struqturebis meti efeqtianobis miRweva
evrokavSiris gafarToebis gaTvaliswinebiT.
ras warmoadgens SeTanxmeba partniorobisa da
TanamSromlobis Sesaxeb?
SeTanxmebas partniorobisa da TanamSromlobis Sesaxeb 1996 wlis 22
aprils luqsemburgSi moaweres xeli evrokavSiris wevri saxelmwifoebis
warmomadgenlebma, evrokomisiis prezidentma da saqarTvelos prezidentma.
evropis Tanamegobroba da TiToeuli wevri saxelmwifo SeTanxmebis
sruluflebian mxareebs warmoadgenen.
partniorobisa da TanamSromlobis Sesaxeb SeTanxmebis mamoZravebeli
Zalaa evrokavSirsa da saqarTvelos Soris mWidro urTierTobis damyarebis
survili, urTierTobisa, romelic dafuZnebuli iqneba maT Soris arsebul
istoriul kavSirebze da saziaro faseulobebze. es SeTanxmeba didi win
wadgmuli nabijia; man Secvala evrogaerTianebasa da sabWoTa kavSirs Soris
1989 wels xelmowerili SeTanxmeba vaWrobisa da komerciuli da ekonomikuri
TanamSromlobis Sesaxeb. 1989 wlis SeTanxmebis Semdeg fundamenturi
politikuri da ekonomikuri cvlilebebi moxda. 1992 wels evrogaerTianebam
saqarTvelo damoukidebel saxelmwifod cno da mas Semdeg saqarTvelos
briuselSi evrokavSirSi Tavisi misia aqvs, garda amisa, oTxma wevrma qveyanam
TbilisSi Tavisi saelCo gaxsna, xolo 1995 wels warmomadgenloba
saqarTveloSi evrokomisiamac daaarsa.
partniorobisa da TanamSromlobis Sesaxeb SeTanxmebis mTavari miznebia:
• mxareebs Soris politikuri dialogisTvis saTanado struqturis
SemuSaveba, rac politikuri urTierTobebis ganviTarebis saSualebas
uzrunvelyofs;
• saqarTvelos Zalisxmevis mxardaWera demokratiis gaZlierebaSi,
ekonomikis ganviTarebasa da sabazro ekonomikaze sabolood gadasvlaSi;
• mxareebs Soris vaWrobisa da investirebis, agreTve harmoniuli
ekonomikuri urTierTobebis mxardaWera da am gziT maTi myari ekonomikuri
ganviTarebis xelSewyoba;
• samarTlebrivi, ekonomikuri, socialuri, finanasuri, samoqalaqo,
samecniero, teqnologiuri da kulturuli TanamSromlobisTvis safuZvlis
Cayra.
SeTanxmeba aTwliani periodiT daido, SemdgomSi ki avtomaturad
gagZeldeba, Tuki saqarTvelom an evrokavSirma ar moindomes misi Sewyveta. es
ar niSnavs, rom SeTanxmeba droTa ganmavlobaSi ar Seicvleba. is ar aris
ucvleli struqtura – piriqiT, SesaZlebelia misi ganviTareba evrokavSirisa
da saqarTvelosaTvis sasurveli mimarTulebiT, evrokavSirsa da saqarTveloSi
mimdinare ganviTrebis Sesabamisad, gansakuTrebiT ki sabazro ekonomikis
ganviTarebasa da demokratiis mSeneblobaSi saqarTvelos winsvlis
gaTvaliswinebiT.
SeTanxmeba partniorobisa da TanamSromlobis Sesaxeb gamsWvalulia orive
mxaris surviliTa da valdebulebiT, xeli Seuwyon demokratiisa da sabazro
ekonomikis ganviTarebas, ris Sedegadac mxareebs miecemaT saSualeba,
gaaZlieron politikuri, komerciuli da kulturuli kavSirebi da gaikvlion
gza Semdgomi ekonomikuri integraciisaken. zemoxsenebul sferoebSi SeTanxmeba
bevrad ufro mravlismomcvelia, vidre 1989 wlis SeTanxmeba, da
iTvaliswinebs saTanado struqturas evropasTan saqarTvelos ufro mWidro
integraciisaTvis. amave dros, is pativs miagebs saqarTvelosa da mis uaxloes
mezoblebs Soris arsebul tradiciulad mWidro kavSirebs, romlebic,
rogorc mxareebs miaCniaT, momavali keTildReobisa da stabilurobis
sawindaria. gansakuTrebuli mniSvneloba eniWeba im wamowyebebs, romlebic
miznad isaxavs amierkavkasiis damoukidebel qveynebsa da sxva mezobel
saxelmwifoebs Soris TanamSromlobisa da urTierTndobis xelSewyobas.
1997 wlis 1 seqtembers amoqmedebuli, Sualeduri SeTanxmebis dadebiT
saqarTvelo da evrokavSiri SeTanxmdnen, rac SeiZleba swrafad,
partniorobisa da TanamSromlobis Sesaxeb SeTanxmebis saboloo
ratificirebamde, ganaxorcielon am ukanasknelis debulebebi, romlebic exeba
vaWrobas da vaWrobasTan dakavSirebul sakiTxebs.
partniorobisa da TanamSromlobis Sesaxeb SeTanxmeba ZalaSi Sevida 1999
wlis 1 ivliss.
winamdebare mimoxilvaSi ganxilulia SeTanxmebis mamoZravebeli miznebi da
principebi, agreTve is garemoeba, Tu ra mniSvneloba eqneba SeTanxmebis
realurad ganxorcielebas.
zogadi principebi
SeTanxmeba emyareba sam `ZiriTad elements~: demokratiis pativiscemas,
saerTaSoriso samarTlisa da adamianis uflebaTa dacvis principebs
(gansazRvrulia gaero-s wesdebasa da euTo-s dokumentebSi) da sabazro
ekonomikis principebs.
SeTanxmebaSi partniorobisa da TanamSromlobis Sesaxeb naTqvamia, rom Tu
romelime mxare ver Seasrulebs Tavis movaleobebs, meores SeuZlia miiRos
`saTanado zomebi~. TanamSromlobis sabWom, romelic kurirebs am SeTanxmebas,
unda ganixilos SemoTavazebuli zomebi, garda gansakuTrebiT saswrafo
SemTxvevebisa.
mxareebs gadawyvetili aqvT, ufro intensiuri gaxadon regionuli
TanamSromloba yofili sabWoTa kavSiris qveynebSi.
politikuri dialogi
im politikuri principebis garda, romlebzec yvela mxare SeTanxmda da
romlebic SeTanxmebis preambulaSia Camoyalibebuli, SeTanxmeba partniorobisa
da TanamSromlobis Sesaxeb iTvaliswinebs saqarTvelosa da evrokavSirs
Soris seriozul politikur dialogs. amis saSualebas iZleva instituciuri
struqtura regularuli kontaqtebisTvis, romelsac SeTanxmeba gvTavazobs.
instituciur sakiTxebTan dakavSirebuli debulebebi kavSirebs amyarebs
evrokavSirisa da saqarTvelos mTavrobebsa da parlamentebs Soris
(dawvrilebiT ix. gv. 18).
politikuri dialogi gaaZlierebs politikur kavSirebs saqarTvelosa da
evrokavSirs Soris da, amave dros, ufro mWidro ekonomikur kavSirebsac
daudebs saTaves. ufro metic, amgvari dialogi regionul safuZvelzec
SeiZleba warimarTos, raTa Tavisi wvlili Seitanos regionuli
konfliqtebisa da daZabulobebis mogvarebaSi.
qvemoT moyvanilia politikuri dialogis miznebi, romlebic
Camoyalibebulia preambulaSi:
• saqarTveloSi mimdinare politikuri da ekonomikuri cvlilebebis
xelSewyoba.
dialogis warmmarTveli iqneba orive mxaris rwmena kanonis uzenaesobis
pirvelxarisxovan mniSvnelobaSi, adamianTa (gansakuTrebiT, umciresobebis)
uflebebisadmi pativiscema, mravalpartiuli sistemis Seqmna, Tavisufali
da demokratiuli arCevnebi, sabazro ekonomikis Camoyalibebisken
mimarTuli ekonomikuri liberalizacia. aRiarebulia, agreTve,
saqarTvelos Zalisxmeva, daaarsos am principebze damyarebuli
politikuri da ekonomikuri sistemebi.
• usafrTxoebisa da stabilurobis gazrda da amierkavkasiis Tavisufali
saxelmwifoebis momavali ganviTarebis xelSewyoba, orive mxarisaTvis
mniSvnelovan saerTaSoriso sakiTxebze SexedulebaTa harmonizebaSi
daxmareba.
politikuri dialogi asaxavs orive mxaris valdebulebas, xeli Seuwyon
saerTaSoriso mSvidobasa da usafrTxoebas da daicvan euTo-s (evropis
usafrTxoebisa da Tavdacvis organizacia) principebi da debulebebi. am
TvalsazrisiT evrokavSiri aRiarebs, rom saqarTvelos damoukideblobis,
suverenobisa da teritoriuli mTlianobis mxardaWera Tavis wvlils
Seitans evropaSi mSvidobisa da stabilurobis uzrunvelyofis saqmeSi.
ekonomikuri partnioroba
sasaqonlo vaWroba
evrokavSiri saqarTvelos erT-erTi umTavresi savaWro partnioria.
SeTanxmeba saqarTvelosa da evrokavSirisTvis ufro xelmisawvdoms xdis
erTimeoris bazars; ar unda moxdes erTmaneTis saqonlis diskriminacia,
e.i. damokidebuleba erTmaneTis mimarT damyarebuli unda iqnas sxva
savaWro partniorebTan Tanasworobaze, garda amisa, uzrunvelyofili
unda iqnas Tavisufali da samarTliani konkurencia importirebul da
Sinaur saqonels Soris.
upiratesi xelSewyobis reJimi
evrokavSiri da saqarTvelo SeTanxmdnen, mianiWon erTmaneTs
upiratesi xelSewyobis reJimi saqonliT vaWrobaSi. es niSnavs, rom
saeqsporto-saimporto urTierTobisas verc erTi mxare ver daawesebs
ufro maRal sabaJo gadasaxadebs da mosakreblebs, vidre msoflio
savaWro organizaciis nebismieri sxva qveynisaTvis, e. i. msoflios
umetesi danarCeni qveynebisaTvis aris dawesebuli. mxareebi erTmaneTs
verc imaze ufro mZime sabaJo procedurebs Tu naklebad xelsayrel
pirobebs dauweseben, vidre sxva qveynebi sargebloben, importirebul
saqonelze gadasaxadebisaTvis, vaWrobasTan dakavSirebuli
mosakreblebisaTvis da saSinao bazarze saqonlis yidvasTan, gayidvasTan,
tranportirebasTan, ganawilebasa da gamoyenebasTan dakavSirebuli
wesebisaTvis.
am zogad wess mxolod ori gamonaklisi aqvs, romlebic
gaTvaliswinebulia msoflio savaWro organizaciis wesebSi. jer erTi,
evrokavSiris an saqarTvelos mier im qveynebisTvis, romlebTanac maT
dadebuli aqvT xelSekrulebebi sabaJo kavSirisa da Tavisufali savaWro
zonebis Sesaxeb, SeTavazebuli gansakuTrebuli upiratesobebi ar
gavrceldeba partniorobisa da TanamSromlobis Sesaxeb SeTanxmebis
partniorebze (es gulisxmobs, rom zemoxsenebuli `upiratesi~
xelSekrulebebi Seesabameba msoflio savaWro organizaciis wesebs). meore
– igive wesi imoqmedebs, Tu xelsayreli pirobebi sasazRvro vaWrobis
stimulirebis mizniT aris SeTanxmebuli mezobel qveynebTan.
amgvarad, evrokavSiri aRiqmeba erT qveyanad da saqarTvelo ar
sargeblobs sabaJo gadasaxadisagan Tavisufali vaWrobis reJimiT,
romelsac evrokavSiris wevri qveynebi erTmaneTs aniWeben. is arc im
upiratesi xelSekrulebebidan miiRebs sargebels, romlebic evrokavSirs
dadebuli aqvs centraluri evropis im ramdenime qveyanasTan, sabolood
evrokavSiris sruluflebiani wevrebi rom unda gaxdnen.
SeniSvna: miuxedavad imisa, rom partniorobisa da TanamSromlobis
Sesaxeb SeTanxmebaSi araferia amis Sesaxeb naTqvami, sinamdvileSi
evrokavSiri im qarTuli produqciisTvis, romelic upiratesobaTa
ganzogadebul sqemaSi xvdeba (am sqemiT sargeblobis ufleba saqarTvelos
1992 wlidan mieniWa), kidev ufro nakleb sabaJo gadasaxadebs daawesebs.
raodenobrivi SezRudvebis ararseboba
SeTanxmeba krZalavs qvotebis (raodenobrivi SezRudvebis) dawesebas
saqarTveloSi warmoebuli produqciis evrokavSirSi importirebaze da
piriqiT. mxares mxolod gamonaklis SemTxvevebSi da sagangebo
proceduris Sesabamisad SeuZlia daawesos vaWrobis SemzRudveli zomebi,
Tumca orive mxares SeuZlia, msoflio savaWro organizaciis wesebis
dacviT, miiRos zomebi usamarTlo savaWro praqtikis (dempingisa da
eqsportis subsidirebis) winaaRmdeg.
partniorobisa da TanamSromlobis Sesaxeb SeTanxmebis vaWrobasTan
dakavSirebuli debulebebi ar Seexeba safeiqro produqciiT vaWrobas; am
nawarmiT vaWroba ganxorcieldeba calke SeTanxmebiT, romelic
aregulirebs saqarTvelos eqsports (romelic dResdReobiT ar
eqvemdebareba SezRudvebs); es mdgomareoba cota xnis win 2003 wlamde
gagrZelda. garda amisa, raodenobrivi SezRudvebis moxsna ar vrceldeba
im produqciiT vaWrobaze, romlebsac moicavs evropis qvanaxSirisa da
foladis gaerTianebis damaarsebeli xelSekruleba. birTvuli masalebiT
vaWroba warimarTeba evropis atomuri energiis gaerTianebis (`evratomi~)
damaarsebeli xelSekrulebis debulebaTa safuZvelze. saWiroebis
SemTxvevaSi evropis atomuri energiis gaerTianebasa da saqarTvelos
Soris SeiZleba daidos calke SeTanxmeba, romelic daaregulirebs
vaWrobas am sferoSi.
saqonlis Tavisufali tranziti
mxareebi erTmaneTs mianiWeben Tav-TavianT teritoriaze sxva
qveynebisTvis gamiznuli saqonlis Tavisufali tranzitis uflebas. am
sferoSi imoqmedebs msoflio savaWro organizaciis debulebebi: sxva
wesebs Soris, tranzituli saqoneli ar unda daeqvemdebaros sabaJo
gadasaxads da ar unda iyos usafuZvlod dayovnebuli. garda amisa,
saqarTvelo da evrokavSiri erTmaneTis saqonlis tranzits imaze
naklebad xelsayreli pirobebiT ar unda moekidon, vidre saqonlis sxva
qveynebidan tranzits ekidebian.
msgavsad amisa, saqoneli, romelic droebiT aris daSvebuli
saqarTvelos an evrokavSiris teritoriaze, anu romelic
importirebulia, raTa SemdgomSi xelaxla iqnas eqsportirebuli, ar
eqvemdebareba saimporto gadasaxadebsa da mosakreblebs.
biznesi da investiciebi
SeTanxmebaSi aris mniSvnelovani debulebebi, romlebic mimarTulia
investirebisa da momsaxurebis gawevisaTvis xelsayreli da stabiluri
garemos Seqmnisaken. kerZod, SeTanxmeba miznad isaxavs, gaaumjobesos
pirobebi evrokavSirSi qarTuli kompaniebisa da filialebis dasaarseblad
da samoqmedod da piriqiT. SeTanxmebaSi aris, agreTve, debulebebi
gadaxdebisa da sainvesticio kapitalis gadaadgilebisa da
dasaqmebulTaTvis da saqmian pirTaTvis pirobebis Sesaxeb.
zemoxsenebulis garda, saqarTvelosa da evrokavSiris calkeuli
wevri saxelmwifoebis urTierTTanamSromlobis erT-erT mxares
warmoadgens maT Soris axali SeTanxmebebis dadebis SesaZlebloba. am
SeTanxmebaTa saSualebiT moxdeba Semdegi sferoebis marTva:
• investirebisTvis usafrTxo garemos Seqmna da investirebis xelSewyoba.
mxareebi regularulad miawodeben erTmaneTs informacias kanomdeblobis,
kanonqvemdebare aqtebisa da sainvesticio bazrobebis, gamofenebis, savaWro
kvireulebisa da sxva RonisZiebaTa mowyobis gamocdilebis Sesaxeb.
• ormagi dabegvris Tavidan acileba.
unda aRiniSnos, rom calkeuli ormxrivi sagadasaxado SeTanxmebebis
safuZvelze miniWebuli upiratesobebi ar Seexeba sxva qveynebs. aseTi
upiratesobis miniWeba gaxdeba gamonaklisi upiratesi xelSewyobis
reJimis principidan.
kompaniebis (maT Soris, erToblivi sawarmoebis) daarseba da maTi funqcionireba
qarTuli kompaniebi evrokavSiris teritoriaze
evrokavSiri daawesebs upiratesi xelSewyobis reJims Tavis
teritoriaze qarTuli kompaniebis dasafuZneblad. amis Sedegad qarTuli
kompaniis daarseba evrokavSirSi iseve advili gaxdeba, rogorc umetesi
sxva qveynebis kompaniebisa.
dafuZnebis Semdeg qarTul kompanias igive pirobebi Seeqmneba
samuSaod da iseTive uflebebi mieniWeba, rogorc evrokavSiris kompaniebs,
Tumca SesaZlebelia, amgvari uflebebi yovelTvis ar iqnas miniWebuli,
magaliTad, iseT sferoebSi, rogoric aris samTo saqme, TevzWera, uZravi
qoneba, audio-video momsaxureba, telekomunikaciebi, garkveuli saxis
profesiuli momsaxureba, soflis meurneoba da axali ambebis saagentoebi.
am sferoebSi evrokavSiris zogierT nawilSi arsebobs garkveuli
SezRudvebi, Tumca qarTuli kompaniebisTvis dawesebuli wesebi nebismieri
mesame qveynis kompaniebisTvis miniWebul reJimze aranaklebi upiratesobiT
xasiaTdeba. zemoxsenebuli upiratesobebi ar mieniWeba, agreTve, qarTuli
kompaniebis filialebs, romlebsac ar gaaCniaT iuridiuli piris statusi.
maT mimarT imoqmedebs upiratesi xelSewyobis reJimi.
(seqtorebis mixedviT SezRudvebis Sesaxeb ixileT gv. 12, xolo
kapitalis brunvis Sesaxeb – gv. 13).
evrokavSiris kompaniebi saqarTvelos teritoriaze
saqarTveloSi evrokavSiris kompaniebs cota gansxvavebuli wesebi
miesadageba. saqarTvelos teritoriaze dafuZnebis msurvel evrokavSiris
kompanias SeuZlia gaakeTos arCevani qarTuli kompaniebis mimarT
damokidebulebis msgavs damokidebulebasa (wesebi, romlebic vrceldeba
qarTul kompaniebze) da upiratesi xelSewyobis reJims (sxva qveynebis
kompaniebisTvis moqmedi saukeTeso wesebi) Soris, imisda mixedviT,
romeli maTgani ufro xelsayrelia, Tumca zogierT seqtorSi ar
arsebobs amgvari arCevanis saSualeba da evrokavSiris kompaniebze
avtomaturad gavrceldeba sxva ucxouri kompaniebisTvis moqmedi
(upiratesi xelSewyobis) reJimi. es Seexeba garkveul saqmianobas
energetikisa da infrastruqturis seqtorebSi, fasiani qaRaldebis,
banknotebis, monetebisa da markebis sakiTxs, saxifaTo infeqciuri
daavadebiT daavadebul adamianTa da cxovelTa mkurnalobas, sufTa
spirtis warmoebasa da mineralebis sabadoebs. ucxouri investireba
akrZalulia iseT sferoebSi, rogoric aris saqarTvelos Tavdacva da
usafrTxoeba, narkotikul nivTierebaTa warmoeba da gayidva da
narkotikul nivTierebaTa Semcveli mcenareebis kultivireba da gayidva.
rac Seexeba saqarTvelos teritoriaze evrokavSiris kompaniebis
saqmianobis maregulirebel wesebs, dafuZnebul kompaniebs SeuZliaT
gaakeTon arCevani qarTuli kompaniebis mimarT damokidebulebis msgavs
damokidebulebasa da upiratesi xelSewyobis reJims Soris.
(seqtorebis mixedviT SezRudvebis Sesaxeb ixileT gv. 12, xolo
kapitalis brunvis Sesaxeb – gv. 13).
saqmianobis pirobebis Semdgomi ganviTareba
miuxedavad imisa, rom saqarTvelo da evrokavSiri saqmianobis
sawarmoeblad erTmaneTs xelsayrel pirobebs Seuqmnian, mainc iarsebebs
garkveuli SezRudvebi. SeTanxmeba saqarTvelos da evrokavSirs
avaldebulebs, erTmaneTis kompaniebis dafuZnebasTan da moqmedebasTan
dakavSirebiT `yovel Rones mimarTon~, raTa ar miiRon imaze ufro mkacri
zomebi, romlebic aqamde iyo miRebuli. es niSnavs, rom axali SezRudvebi,
umTavresad, Tavidan unda iqnas acilebuli SeTanxmebis xelmoweramde, anu
1996 wlis 21 aprilamde, erTi dRiT adre; Tumca,
• Tuki saqarTvelo daapirebs iseTi xasiaTis kanonmdeblobis miRebas,
romelic saqarTvelos teritoriaze moqmed evrokavSiris kompaniebs
naklebad xelsayrel pirobebs Seuqmnis, man Tavisi ganzraxva unda acnobos
evrokavSirs. evrokavSirma SeiZleba sTxovos saqarTvelos zemoxsenebuli
kanonmdeblobis proeqtebi da moawyos saqarTvelosTan konsultaciebi am
sakiTxTan dakavSirebiT;
• Tu SemoRebuli iqneba axali SezRudvebi, isini SemoRebidan sami wlis
ganmavlobaSi ar gavrceldeba SemoRebis momentisaTvis saqarTveloSi ukve
arsebul evrokavSiris kompaniebze.
bevri arsebul SezRudvaTagan momsaxurebis sferos Seexeba, Tumca
saqarTvelo da evrokavSiri, ZiriTadad, kisruloben valdebulebas,
erTmaneTis kompaniebs Tav-TavianT teritoriebze miscen momsaxrebis gawevis
saSualeba. am sferoSi saqmianobis sawarmoebeli pirobebi TandaTanobiT
gaumjobesdeba da moxdeba maTi liberalizeba. evrokavSiri da saqarTvelo
moeTaTbirebian erTmaneTs imis Taobaze, Tu rogor unda ganxorcieldes es,
raTa saqarTveloSi ganviTardes sabazro ekonomikaze orientirebuli
momsaxurebis seqtori. misaRwevi liberalizebis maqsimaluri dasaxuli
done gansazRvrulia im wesebSi, romlebsac iTvaliswinebs msoflio
savaWro organizaciis farglebSi dadebuli SeTanxmeba momsaxurebis
sferoSi vaWrobis Taobaze.
garkveul seqtorebSi arsebuli wesebi: transporti, finansuri momsaxureba
debulebebi, romlebic Seexeba kompaniebis dafuZnebasa da maT
moqmedebas, ar vrceldeba sahaero, Sida sawyalosno da sazRvao
transportze. es sakiTxebi unda moicvas saqarTvelosa da evrokavSiris
calkeul wevr saxelmwifoebs Soris dadebulma ormxrivma SeTanxmebebma.
miuxedavad zemoTqmulisa, SeTanxmebaSi gansazRvrulia, rom im
saerTaSoriso satransporto operaciebis SemTxvevaSi, romlebSic mTlianad
an nawilobriv aris CarTuli sazRvao transporti, qarTuli da
evrokavSiris gadamzidi kompaniebi, Tuki isini saTanadod arian
registrirebulni saqarTveloSi an evrokavSirSi, iseTive upiratesobebiT
isargebleben, rogorc nebismieri sxva kompaniebi.
unda aRikveTos yvela administraciuli da teqnikuri winaaRmdegoba
sazRvao satransporto kompaniebis Tavisufali da samarTliani
konkurenciisaTvis. evrokavSiri da saqarTvelo erTmaneTis gemebs Tav-
TavianT teritoriebze iseTive pirobebsa da uflebebs mianiWeben,
rogoriTac maTi sakuTari gemebi sargebloben.
SeTanxmebaSi partniorobisa da TanamSromlobis Sesaxeb garkveviT aris
akrZaluli tvirTis ganawilebis RonisZiebebi, im SemTxvevaSic ki, Tu isini
gaTvaliswinebulia ufro adrindeli SeTanxmebebiT evrokavSiris wevr
saxelmwifosa da yofil sabWoTa kavSirs Soris.
rac Seexeba finansur momsaxurebas, miuxedavad imisa, rom
kompaniebisaTvis am seqtorSi (bankebi, sadazRvevo kompaniebi da a.S.)
Cveulebrivi pirobebi moqmedebs, evrokavSirs da saqarTvelos aqvT ufleba,
miiRon nebismieri zomebi, romlebic saWiro iqneba finansuri sistemis Tu
calkeuli investorebisa da depozitorebis dasacavad.
ucxouri personali
qarTul kompaniebs aqvT ufleba, evrokavSiris teritoriaze TavianT
filialebsa da Svileul kompaniebSi samuSaoze aiyvanon ZiriTadi
personali – menejerebi da maRalkvalificiuri eqspertebi; igive
vrceldeba evrokavSiris kompaniebze. es SeiZleba moxdes im pirobiT, Tuki
ayvanili TanamSromlebi imuSaveben mxolod maTi damqiravebeli da
mimavlinebeli kompaniisaTvis, agreTve im pirobiT, rom TanamSromlebs am
kompaniaSi erTi weli mainc eqnebaT namuSevari.
ZiriTadad, evrokavSirSi dasaqmebuli qarTvelebi da saqarTveloSi
dasaqmebuli evrokavSiris moqalaqeebi, ramdenadac es SesaZlebeli iqneba,
samuSaos anazRaurebisa da samuSaodan gaTavisuflebis pirobebTan da
wesebTan dakavSirebiT iseTive uflebebiT isargebleben, rogorc
adgilobrivi mosamsaxureebi.
SeTanxmeba ar unda iyos interpretirebuli imgvarad, TiTqos is nebas
aZlevdes evrokavSiris an saqarTvelos romelime sxva moqalaqes, Sevides
da darCes saqarTveloSi an evrokavSirSi. SeTanxmeba ar cvlis saimigracio
wesebs; orive mxare kisrulobs, miiRos erToblivi zomebi aralegaluri
imigraciis gasakontroleblad. amave dros, evrokavSiri da saqarTvelo
ganixilaven im sakiTxs, Tu ra gziT SeiZleba gaumjobesdes pirobebi
saqmiani adamianebis evropaSi samogzaurod da piriqiT.
fuladi gadasaxadebi da kapitalis moZraoba
saqarTvelo da evrokavSiri SeTanxmdnen, dauSvan, rom fuladi
gadasaxadebi miRebuli saqonlisa Tu momsaxurebisaTvis, agreTve gadaxda
maTi moqalaqeebis gadaadgilebasTan dakavSirebiT ganxorcieldes
Tavisuflad konvertirebad valutaSi.
garda amisa, nebadarTuli iqneba kompaniebis dafuZnebasTan da maT
saqmianobasTan (rogorc es zemoT aris aRwerili) dakavSirebuli kapitalis
gadaadgileba (pirdapiri investireba). SesaZlebeli iqneba, agreTve, amgvari
investirebidan miRebuli Semosavlis Tavisufali repatriacia da
investiciebis amoReba.
SeTanxmebaSi partniorobisa da TanamSromlobis Sesaxeb ar aris
gansazRvruli likvidur saSualebaTa brunvasTan, magaliTad, fasian
qaRaldebSi investirebasTan, dakavSirebuli gadaxdis wesebi, magram
saqarTvelo da evrokavSiri moiTaTbireben, Tu ra saxiT Seuwyon xeli
amgvar gadaxdas.
mimdinare fulad gadasaxadTan da kapitalis moZraobasTan
dakavSirebiT ucxouri valutis gacvlaze ar SeiZleba arc erTi axali
SezRudvis SemoReba, xolo arsebuli wesebi ar unda gamkacrdes. amgvar
`status kvos~ mxolod ori gamonaklisi aqvs. saqarTvelos SeuZlia
mimarTos valutis gacvlis SezRudvebs, Tuki es iqneba piroba
saerTaSoriso finansuri dawesebulebisgan kreditis miRebisa da Tuki amas
sagangebod daamtkicebs saerTaSoriso savaluto fondi. valutis gacvlis
amgvari SezRudva unda gavrceldes saqarTvelos yvela savaWro partniorze
da ara mxolod evrokavSirze. meore gamonaklisis saxiT evrokavSirs da
saqarTvelos SeuZliaT SezRudon kapitalis moZraoba, Tuki es maTi
savaluto kursis operirebasa da monetarul politikas Seuqmnis
safrTxes, isic mxolod im SemTxvevaSi, Tu es SezRudvebi namdvilad
aucilebelia da im pirobiT, rom maTi moqmedeba eqvs Tveze metxans ar
gagrZeldeba.
inteleqtualuri, samrewvelo da komerciuli sakuTrebis
dacva
orive mxarem xeli unda SeuSalos inteleqtualuri, samrewvelo da
komerciuli sakuTrebis aralegalur importirebas an gayidvas. am
TvalsazrisiT saqarTvelom unda gaaumjobesos inteleqtualuri,
samrewvelo da komerciuli sakuTrebis uflebaTa dacva, raTa xeli
SeuSalos proeqtebis, savaWro niSnebis, patentebis, programebis, samxatvro
namuSevrebisa da a.S. ukanono gamoyenebas, da unda uzrunvelyos dacvis
iseTi done, rogoric evrokavSirSi arsebobs.
SeTanxmebaSi partniorobisa da TanamSromlobis Sesaxeb moxseniebulia
am sferoSi mravalmxrivi konveciebidan gamomdinare valdebulebebi da
naTqvamia, rom xuTwliani gardamavali periodis bolosaTvis saqarTvelo
unda SeuerTdes aRniSnul konvenciebs. im dromde damokidebuleba
evrokavSiris kompaniebisa da moqalaqeebis mimarT Tundac iseTi unda iyos,
rogorc damokidebuleba nebismieri sxva qveynisa da misi moqalaqeebis
mimarT, garda yofili sabWoTa kavSiris qveynebis da im qveynebisa,
romlebic ufro xelsayrel pirobebs sTavazoben.
samarTlebrivi TanamSromloba
saqarTvelosac da evrokavSirsac kargad aqvT gacnobierebuli is
garemoeba, rom rogorc amJamad arsebuli, ise momavali kanonmdeblobis
Tanamegobrobis kanonmdeblobasTan SesabamisobaSi moyvana, gansakuTrebiT ki
biznesTan dakavSirebul sakiTxebSi, mniSvnelovani winapirobaa ufro mWidro
ekonomikuri kavSirebis ganviTarebisaTvis. saqarTvelom Tavisi kanonmdebloba
TandaTanobiT evrokavSiris kanonmdeblobas unda miusadagos. Tavis mxriv,
evrokavSiri saqmiani partniorebisTvis evrokavSiridan da saqarTvelodan
erTimeoris teritoriaze investirebisa da biznesis sferoSi xelSewyobas
uzrunvelyofs. evrokavSiri mzad aris, saWiroebisTanave gauwios
saqarTvelos aRniSnuli daxmareba.
Tanamegobroba uzrunvelyofs saqarTvelos teqnikuri daxmarebiT
konkurenciis Sesaxeb kanonis SemuSavebis sferoSi, gansakuTrebiT, rodesac
saqme Seexeba xelSekrulebas sawarmoebs Soris, privilegirebuli
mdgomareobis borotad gamoyenebas, saxelmwifo daxmarebebs, saxelmwifo
monopoliebsa da saxelmwifo sawarmoebs. im SemTxvevaSi, Tu konkurenciis
Sesaxeb kanoni problemebs Seuqmnis vaWrobis ganviTarebas, mxareebi
kompetenturi komisiebis erToblivi moRvaweobis meSveobiT Seecdebian
Seqmnili situaciidan gamosavlis povnas.
ekonomikuri TanamSromloba
SeTanxmeba evrokavSirsa da saqarTvelos Soris urTierTTanamSromlobis
sferoebis farTo speqtrs moicavs. upirvelesi amocana ekonomikuri
reformebis procesis xelSewyobaa, aseve saqarTvelos ekonomikis aRdgenisa
da ganviTarebis saqmeSi daxmarebis gaweva. yovelive es unda moxdes
socialuri da garemosdacviTi problemebis gaTvaliswinebiT. am mizniT
SeTanxmebaSi gansazRvrulia is sferoebi, sadac evrokavSiri da saqarTvelo
urTierTTanamSromlobis gaRrmavebasa da gafarToebas gegmaven. es sferoebia:
• ekonomikuri da socialuri ganviTareba;
• saqonliTa da momsaxurebiT vaWroba msoflio savaWro organizaciis
standartebis gaTvaliswinebiT;
• adamianuri resursebis ganviTareba;
• mewarmeobis ganviTarebis (maT Soris, privatizaciis, investiciebisa da
finansuri samsaxurebis ganviTarebis) xelSewyoba;
• soflis meurneoba da sakvebi produqtebi;
• energetika;
• transporti;
• turizmi;
• garemos dacva;
• regionuli TanamSromloba.
evrokavSiri da saqarTvelo SeTanxmdnen, rom gansakuTrebuli yuradReba
im zomebs unda daeTmos, romlebic uzrunvelyofs TanamSromlobis
gaRrmavebas amierkavkasiis damoukidebel saxelmwifoebs, aseve sxva mimdebare
qveynebs Soris, rac SemdgomSi mTlianad regionis harmoniuli ganviTarebis
winapiroba unda gaxdes.
evrokavSiris ZiriTad instruments ekonomikuri TanamSromlobis
dasafinanseblad evrokavSiris teqnikuri daxmarebis programa `tasisi~
warmoadgens. programis ZiriTadi miznebi da moRvaweobis sferos gansazRvra
Camoyalibebulia mxareTa Soris miRebuli programis farglebSi. mxareebi
uzrunvelyofen Tanamegobrobis mier gaweuli teqnikuri daxmarebis mWidro
koordinacias sxva wyaroebidan, magaliTad, evrokavSiris romelime wevri
saxelmwifosgan, romelime mesame qveynisa Tu saerTaSoriso organizaciebisgan
momdinare daxmarebebTan.
TanamSromlobis sxva sferoebi
TanamSromloba kanonsawinaaRmdego qmedebaTa Tavidan
acilebisa da aralegaluri imigraciis kontrolis
sferoebSi
evrokavSiri da saqarTvelo SeTanxmdnen, erToblivad gauwion
winaaRmdegoba:
• ekonomikis sferoSi kanonsawinaaRmdego qmedebebs, maT Soris, korufcias;
• sxvadasxva saqonliT, maT Soris, sawarmoo narCenebiT, aralegalur
garigebebs;
• yalbi fulis damzadebas.
zemoT CamoTvlili problemebis mosagvareblad gaTvaliswinebulia
teqnikuri da administraciuli TanamSromloba.
garda amisa, evrokavSiri da saqarTvelo erToblivad SeebrZolebian:
• ukanono Semosavlebis legalizebas (fulis gakeTilSobilebas);
• narkotikuli da fsiqotropuli saSualebebis warmoebas, Senaxvasa da
transportirebas;
• aralegalur imigracias (mxareebi SeTanxmdnen erTimeoris teritoriaze
aralegalurad myofi sxva qveynis moqalaqeebis iZulebiT gaZevebis
Sesaxeb. amasTan erTad, saqarTvelo mzad aris, evrokavSiris wevr
saxelmwifoebTan gaaformos ormxrivi SeTanxmebebi, sadac ganisazRvreba
is SemTxvevebi, rodesac SeiZleba gamoyenebuli iqnas aRniSnuli
iZulebiTi gaZeveba).
kulturuli TanamSromloba
TanamSromloba kulturis sferoSi iTvaliswinebs:
• informaciisa da gamocdilebis gaziarebas istoriuli da arqiteqturuli
Zeglebis, samuzeumo faseulobebis Senaxvisa da dacvis sakiTxebSi;
• kulturul gacvlas sxvadasxva dawesebulebas Soris, aseve msaxiobebisa
da kulturis sxva dargSi moRvawe adamianebis kulturul gacvlas;
• literaturuli nawarmoebebis Targmnas.
demokratia da adamianTa uflebebis dacva
mxareebi SeTanxmdnen, iTanamSromlon yvela im sakiTxSi, romelic exeba
demokratiul institutebs, aseve adamianTa uflebebis dacvas. teqnikuri
daxmareba mimarTuli iqneba im kanonebis SemuSavebisa da gamoyenebisaken,
romlebic daaregulirebs samarTlebrivi sistemisa da saarCevno sistemis
normalur funqcionirebas. kontaqtebi da urTierTgacvla gaTvaliswinebulia
rogorc nacionalur, regionul da samarTaldamcav xelisuflebaTa doneze,
ise parlamentebsa da arasamTavrobo organizaciebs Sorisac.
institutebi
partniorobisa da TanamSromlobis Sesaxeb SeTanxmebiT gaTvaliswinebul
debulebaTa Sesrulebis gakontrolebis mizniT, SeTanxmebis Tanaxmad, unda
Seiqmnas sami makontrolebeli komiteti: TanamSromlobis sabWo,
TanamSromlobis komiteti da saparlamento TanamSromlobis komiteti.
TanamSromlobis sabWo
TanamSromlobis sabWos Sekreba ministrebis doneze unda moxdes, sul
mcire, weliwadSi erTxel. evrokavSiris mxridan Sexvedras daeswrebian
evrokavSiris wevri saxelmwifoebis ministrebi da evrokomisiis wevrebi. es
metad mniSvnelovani forumi politikuri dialogis gasamarTavad ewyoba.
TanamSromlobis sabWo Tvalyurs adevnebs SeTanxmebis Sesrulebas.
SeTanxmeba TanamSromlobis sabWos garkveuli specifiuri funqciebis
Sesrulebas avalebs, Tumca, amave dros, sabWos aqvs uflebamosileba,
ganixilos ormxrivi interesis mqone nebismieri sakiTxi da gasces Sesabamisi
rekomendaciebi.
zemoaRniSnuli konkretuli funqciebi gulisxmobs partniorobisa da
TanamSromlobis Sesaxeb SeTanxmebiT gaTvaliswinebuli vaWrobasTan
dakavSirebuli debulebebis Taobaze rekomendaciebis micemas, sxva qveynebis
moqalaqeTa Sroma-dasaqmebis pirobebis regulirebas, momsaxurebis bazris
ganviTarebas, inteleqtualur, samrewvelo da savaWro sferoebSi
mravalmxrivi SeTanxmebebis miRebas, saimigracio kontrolTan dakavSirebul
RonisZiebaTa Seswavlas. garda amisa, Tuki SeTanxmebasTan dakavSirebiT
warmoiSoba sadao sakiTxebi, TanamSromlobis sabWos SeuZlia am sakiTxebis
ganxilva da, saWiroebis SemTxvevaSi, momrigebelTa mowveva da maTgan
rekomendaciebis miReba (Tumca sabWo ar aris valdebuli, Seasrulos es
rekomendaciebi). TanamSromlobis sabWos SeuZlia, agreTve, sadao sakiTxebis
gadasaWreli procedurebis SemuSaveba.
im SemTxvevaSi, Tu gaTvaliswinebulia sagangebo pirobebis gamoyeneba
savaWro SezRudvebis SemoRebasTan, axal savaluti SezRudvebTan,
Tanamegobrobis miznebisa da finansuri daxmarebis sferoebTan anda romelime
mxaris mier partniorobisa da TanamSromlobis Sesaxeb SeTanxmebis
safuZvelze nakisr valdebulebaTa SeusruleblobasTan dakavSirebiT,
TanamSromlobis sabWo winaswar unda iqnas informirebuli.
TanamSromlobis komiteti
TanamSromlobis komitetSi Sedian maRali rangis saxelmwifo moxeleebi.
komitets evaleba TanamSromlobis sabWos Sexvedrebis momzadeba da
TanamSromlobis sabWos Sexvedrebs Soris samuSaoTa mimdinareobis
uwyvetobis uzrunvelyofa. amasTan erTad, TanamSromlobis sabWos SeuZlia
gadasces TanamSromlobis komitets nebismieri Tavisi ufleba.
TanamSromlobis sabWosa da TanamSromlobis komitetis saprezidento
samsaxurs rigrigobiT uxelmZRvaneleben evropis Tanamegobroba da
saqarTvelo.
saparlamento TanamSromlobis komiteti
saparlamento TanamSromlobis komiteti Sedgeba saqarTvelos da
evropis parlamentebis wevrebisagan. es komiteti saqarTvelosa da
evrokavSiris parlamentarebs Soris politikuri dialogis saSualebaa.
saparlamento komiteti da TanamSromlobis sabWo miawvdian erTmaneTs
informacias; saparlamento komitets SeuZlia, sabWos rekomendaciebic
gauwios.
gamonaklisi SemTxvevebi da sadao sakiTxebis
mogvareba
gamonaklisi SemTxvevebi
SeTanxmebis debulebaTa Sesruleba savaldebuloa saqarTvelosa da
evrokavSirisaTvis. aris mxolod ramdenime gansazRvruli SemTxveva, rodesac
mxareebs aqvT ufleba, sazogadoebrivi interesebidan gamomdinare ar
Seasrulon SeTanxmebiT gaTvaliswinebuli debuleba:
• rodesac saqme exeba saxelmwifo saidumloebis gamJRavnebas;
• iaraRis warmoebasTan da iaraRiT vaWrobasTan dakavSirebuli RonisZiebebi;
• sagangebo zomebi, mimarTuli kanonierebisa da wesrigis dacvisa da
mSvidobis SenarCunebisken;
• RonisZiebebi, romlebic aucilebelia samrewvelo produqciisa da
teqnologiebis ormxriv gamoyenebaze kontrolTan dakavSirebiT nakisr
saerTaSoriso valdebulebaTa Sesrulebis uzrunvelsayofad.
garda amisa, evrokavSiric da saqarTveloc itoveben uflebas, SemoiRon
garkveuli SezRudvebi vaWrobis sferoSi, Tuki es zomebi ar warmoadgens
savaWro urTierTobaTa faruli an diskriminaciuli SezRudvis saSualebas.
zemoaRniSnuli SezRudvebi SeiZleba gamoyenebuli iqnas Semdeg SemTxvevebSi:
• sazogadoebrivi zneobis, sazogadoebrivi wesrigis an sazogadoebrivi
usafrTxoebis, agreTve adamianTa, cxovelTa da mcenareTa sicocxlisa da
janmrTelobis uzrunvelsayofad (amgvari SezRudvebi exeba, agreTve,
biznesisa da investiciebis sferos);
• bunebrivi resursebis (maT Soris, oqrosa da vercxlis), xelovnebis
nimuSebis, inteleqtualuri sakuTrebis dacvis uzrunvelsayofad.
sadao sakiTxebis gadawyveta
evrokavSirsa da saqarTvelos Soris
im SemTxvevaSi, Tu SeTanxmebiT gaTvaliswinebuli debulebis
ganxorcieleba davis sagnad iqca, TanamSromlobis sabWo ecdeba davis
gadaWras rekomendaciebis micemis saSualebiT. SeuTanxmeblobis SemTxvevaSi
sabWos, saqarTvelosa da evrokavSirs ufleba aqvT, mimarTon momrigeblebs.
es momrigeblebi SeimuSaveben rekomendaciebs xmaTa umravlesobis safuZvelze,
Tumca am rekomendaciebis Sesruleba ar aris savaldebulo.
Tu romelime mxare miiCnevs, rom ar xdeba nakisr valdebulebaTa
Sesruleba, mas Sesabamisi zomebis miReba SeuZlia, Tumca amis Sesaxeb
winaswar unda ecnobos TanamSromlobis sabWos, romelsac garkveuli dro
eZleva gadawyvetilebis misaRebad. im SemTxvevaSi, Tu romelime mxare
daarRvevs SeTanxmebas an xelyofs demokratiisa da adamianis uflebebis
umTavres faseulobebs Tu sabazro ekonomikis ZiriTad principebs, meore
mxares eqneba ufleba, dauyovnebliv, winaswari moTaTbirebis gareSe SeaCeros
SeTanxmebis moqmedeba. nebismier SemTxvevaSi, amgvari sanqciebis
ganxorcielebam minimalurad unda Seaferxos SeTanxmebis moqmedeba.
evrokavSirisa da saqarTvelos moqalaqeebsa da kompaniebs Soris
bunebrivia, rom evrokavSirisa da saqarTvelos moqalaqeebsa da
kompaniebs unda hqondeT saSualeba, efeqtianad daicvan SeTanxmebiT, agreTve
sxva xelSekrulebebiTa da kanonmdeblobiT gaTvaliswinebuli TavianTi
uflebebi. am mizniT evrokavSiri da saqarTvelo valdebulni arian, Tanabari
pirobebi Seuqmnan sasamarTloebSi da sxva administraciul organoebSi ucxo
qveynebisa da sakuTar moqalaqeebs da maT teritoriaze ganlagebul
iuridiul pirebs. komerciis sferoSi warmoqmnili sadao sakiTxebis
mogvarebisas evrokavSiric da saqarTveloc unda daeyrdnon arsebul
saerTaSoriso gamocdilebas da saerTaSoriso kanonmdeblobis ZiriTad
principebs.
ZiriTadi terminebi
a
adamianTa uflebebi
arbitraJi
audio-video momsaxureba
axali ambebis saagentoebi
b
bazris xelmisawvdomoba
bunebrivi resursebi
g
gadamzidi saagentoebi
gadasaxadebi
sagangebo upiratesobebi
gadaxdebi
investirebasTan dakavSirebiT
likviduri kapitalis moZraobasTan dakavSirebiT
vaWrobasTan dakavSirebiT
gamonaklisebi
SeTanxmebidan
biznesisa da investirebis Taobaze wesebidan
garemo
garemosdacviTi problemebi
`gat~-i. ix. msoflio savaWro organizacia
d
davebi
kompaniebs Soris
saqarTvelosa da evrokavSirs Soris
calkeul pirebs Soris
daxmareba. ix. teqnikuri daxmareba
demokratia
e
`evratomi~. ix. evropis atomuri energiis gaerTianeba
evrokavSiri
evropis atomuri energiis gaerTianeba
evropis ekonomikuri gaerTianeba
evropis qvanaxSirisa da foladis gaerTianeba
ekonomikuri reforma
v
vaWroba
vaWrobasTan dakavSirebuli gadaxda
vaWrobis xelSewyoba
z zogadi SeTanxmeba tarifebisa da vaWrobis Sesaxeb. ix. msoflio savaWro
organizacia
T
Tavisufali savaWro zona
TanamSromloba
TanamSromlobis sferoebi
TanamSromlobis komiteti
TanamSromlobis sabWo
TevzWera
i
iaraRi
imigracia
aralegaluri imigracia
saimigracio kontrolis RonisZiebebi
investireba
informaciis gacvla
mogebis repatriacia
kapitalis gadaricxva
inteleqtualuri sakuTreba, uflebebis dacva
informacia
informaciis gacvla
valdebulebebi TanamSromlobis sabWos winaSe
k
kanoni da marTlwesrigi
kanonmdebloba, kanonmdeblobis SesabamisobaSi moyvana
kompaniebis dafuZneba
SezRudvebi
kompaniebis funqcionireba
SezRudvebi
konkurencia
saerTaSoriso sazRvao transporti
kanonmdebloba
m
momrigeblebi
momsaxureba
msoflio savaWro organizacia
o
oqro da vercxli
p partniorobisa da TanamSromlobis Sesaxeb SeTanxmebis ZalaSi Sesvla
personali
ucxour filialebSi
samuSao pirobebi
politikuri dialogi
miznebi
institutebi
profesiuli momsaxureba
r
raodenobrivi SezRudvebi. ix. qvotebi
s
sabazro ekonomika
sabaJo
sabaJo gadasaxadi
sabaJo procedurebi
satarifo upiratesobebi
sabaJo kavSiri
sabWoTa kavSiri, yofili
regionuli TanamSromloba
saidumloebebi
sakuTrebis uflebebi
sakuTari kompaniebisadmi damokidebulebis msgavsi damokidebuleba
investirebisaTvis
gadamzidi saagentoebisaTvis
samewarmeo
samTo saqme
samuSao pirobebi
saparlamento TanamSromlobis komiteti
sasamarTloebi
saqmiani adamianebi
socialuri
socialuri ganviTareba
suvereniteti
t
`tasisi~
telekomunikacebi
investicia
teritoriuli mTlianoba
teqnikuri daxmareba
tvirTis ganawileba
tranziti
transporti
sahaero
Sida sawyalosno
sazRvao
u
upiratesi xelSewyobis reJimi
investirebisaTvis
inteleqtualuri sakuTrebis dacvisaTvis
gadamzidi saagentoebisaTvis
dabegvrisaTvis
vaWrobisaTvis
tranzitisaTvis
upiratesobaTa ganzogadebuli sqema
usafrTxoeba, saerTaSoriso
uflebebi komerciul sakuTrebaze
uZravi qoneba
q
qvotebi
S
SezRudvebi
kapitalis moZraobaze
valutis gacvlis operaciebze
kompaniebis dafuZnebaze
kompaniebis funqcionirebaze SeiaraReba
SeTanxmeba
ormagi dabegvris Sesaxeb
investiciebis dacvis Sesaxeb
sahaero transportis Sesaxeb
sawyalosno transportis Sesaxeb
SeTanxmeba vaWrobisa da komerciuli
da ekonomikuri TanamSromlobis Sesaxeb
sabWoTa kavSirTan
TanamSromloba sabWoTa kavSirTan
SeTanxmeba partniorobisa da TanamSromlobis Sesaxeb
miznebi
sadao sakiTxebi
xangrZlivoba
Sualeduri SeTanxmeba
investireba
x
xelaxali eqsportireba
xelovnebis nimuSebi