Raport: Diagnoza poczucia bezpieczeństwa uczniów ...szkoła baletowa 61,1 26,2 41,5 38,9 73,8 58,5 TAK NIE gimnazjum liceum 67,6 48,6 32,4 51,4 szkoła muzyczna TAK NIE gimnazjum

Raport: Diagnoza poczucia bezpieczeństwa uczniów ogólnokształcących szkół i burs artystycznych Rok Bezpiecznej Szkoły 2012/2013

mgr Magdalena Krygier ZSP im. C.K. Norwida w Lublinie mgr Barbara Wojtanowska-Janusz SPPP CEA Region Lubelski, OSM I i II st. im. K. Lipińskiego w Lublinie

Lublin 2013

Raport: Diagnoza poczucia bezpieczeństwa uczniów ogólnokształcących szkół i burs artystycznych Rok Bezpiecznej Szkoły 2012/2013

mgr Magdalena Krygier ZSP im. C.K. Norwida w Lublinie mgr Barbara Wojtanowska-Janusz SPPP CEA Region Lubelski, OSM I i II st. im. K. Lipińskiego w Lublinie

Lublin 2013

Raport: Diagnoza poczucia bezpieczeństwa uczniów ogólnokształcących szkół i burs artystycznych

Copyright © Centrum Edukacji Artystycznej & Magdalena Krygier & Barbara Wojtanowska-Janusz Strona 1

Spis treści I. Wprowadzenie .......................................................................................................................................................................................................................................... 2

II. Cel badań ................................................................................................................................................................................................................................................. 2

III. Metodologia ........................................................................................................................................................................................................................................... 2

IV. Narzędzie ................................................................................................................................................................................................................................................ 2

V. Grupa badawcza ...................................................................................................................................................................................................................................... 3

VI. Interpretacja wyników badań ................................................................................................................................................................................................................ 5

A. Ankieta Bezpieczna Szkoła ...................................................................................................................................................................................................................... 5

B. Ankieta Bezpieczna Bursa ...................................................................................................................................................................................................................... 37

C. Arkusz Zbiorczych Działań Ogólnoszkolnych ......................................................................................................................................................................................... 47

VII. Podsumowanie .................................................................................................................................................................................................................................... 51

A. Ankiety: Bezpieczna Szkoła, Bezpieczna Bursa ...................................................................................................................................................................................... 51

B. Arkusz Zbiorczych Działań Ogólnoszkolnych ......................................................................................................................................................................................... 54

VIII. Wnioski………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………52

IX. Zalecenia ............................................................................................................................................................................................................................................... 55

X .Załączniki ............................................................................................................................................................................................................................................... 58



I. Wprowadzenie

W dzisiejszym świecie coraz częściej pojawiają się informacje o przemocy międzyrównieśniczej. Ponieważ znaczną część swojego czasu młodzież

spędza w szkole, to w naturalny sposób stała się ona miejscem, w którym manifestują się różnorodne zachowania, w tym fizyczne

i psychiczne formy agresji, takie jak m.in.: bicie, popychanie, wymuszanie pieniędzy i wartościowych rzeczy, przezywanie, obmawianie, izolowanie,

umieszczanie obraźliwych wpisów na portalach społecznościowych. O występowaniu zjawiska przemocy decyduje wiele czynników, wśród których

można wymienić np.: ubóstwo, dysfunkcjonalne rodziny, brak emocjonalnej więzi rodzinnej, brak pozytywnych wzorców, odreagowanie własnych

napięć emocjonalnych czy niskie poczucie własnej wartości. Przeprowadzając niniejsze badanie zastanawiano się, w jakim stopniu młodzież rozwijająca

swoje uzdolnienia i zainteresowania w szkołach artystycznych doświadcza przemocy rówieśniczej. Czy większa wrażliwość będzie czynnikiem

ochronnym przed agresją, czy wręcz przeciwnie?

II. Cel badań Celem niniejszego badania było zdiagnozowanie poziomu poczucia bezpieczeństwa psychicznego i fizycznego uczniów ogólnokształcących szkół

artystycznych oraz zebranie informacji na temat działań wykonywanych przez szkołę w wyżej wymienionym zakresie w roku 2012/2013. Wyniki badań posłużą Centrum Edukacji Artystycznej do zweryfikowania problemu, poznania skali zagrożenia oraz do dostosowania strategii działań profilaktycznych.

III. Metodologia Sondaż diagnostyczny został przeprowadzony wśród uczniów I klas gimnazjum i I klas liceum ogólnokształcących szkół muzycznych,

plastycznych, baletowych oraz burs z 14 regionów CEA. Ważnym kryterium wyboru szkoły, w której prowadzono badania był zatrudniony w niej specjalista szkolny – psycholog i/lub pedagog, którego obecność stanowiła gwarancję rzetelności wykonania badań. Od dyrektorów szkół i burs artystycznych zebrano informację o prowadzonych działaniach ogólnoszkolnych w ramach realizacji priorytetu MEN „2012/2013 – Rok Bezpiecznej Szkoły” pod postacią arkuszy zbiorczych.

IV. Narzędzie Wśród młodzieży szkół i burs artystycznych przeprowadzono dwie ankiety: „Bezpieczna Szkoła” dla uczniów szkół i „Bezpieczna Bursa” dla

wychowanków burs.



Kwestionariusze składały się z metryczki oraz 10 pytań, w tym 9 pytań zamkniętych oraz jednego otwartego. Metoda sondażu została dostosowana do złożonego charakteru eksplorowanego problemu oraz do wieku respondentów. W badaniu wykorzystano następujące zmienne: płeć, wiek i rodzaj placówki.

Drugi rodzaj narzędzia badania stanowił Arkusz Zbiorczych Działań Ogólnoszkolnych dla dyrektorów szkół, w którym wyodrębniono takie kryteria jak: obszar działań, forma i tytuł zadania, cel, odbiorcy z zaznaczeniem liczby, termin realizacji, efekt i osoby odpowiedzialne.

V. Grupa badawcza

W badaniu ankietowym udział wzięło łącznie 1199 uczniów i wychowanków szkół i burs artystycznych i w tym: 539 uczniów z 12 szkół plastycznych, 509 uczniów z 12 szkół muzycznych, 53 uczniów 2 szkół baletowych i 98 wychowanków z 2 burs. Na poniższych wykresach zaprezentowane są procentowe stosunki wewnątrz grupy.

RODZAJ SZKOŁY GIMNAZJUM LICEUM OGÓŁEM

DZIEWCZYNY CHŁOPCY RAZEM DZIEWCZYNY CHŁOPCY RAZEM

SZKOŁA MUZYCZNA 219 117 336 113 60 173 509

SZKOŁA BALETOWA 29 6 35 12 6 18 53

SZKOŁA PLASTYCZNA 148 50 198 295 46 341 539

BURSY 16 11 27 55 16 71 98

RAZEM 412 184 596 475 128 603 1199

Arkusz zbiorczych działań ogólnoszkolnych wypełniło 28 dyrektorów szkół i burs artystycznych.



Zdecydowaną większość ankietowanych stanowiły dziewczęta - 74%, natomiast grupa chłopców stanowiła 26% respondentów. Zbliżoną grupę ankietowanych stanowią uczniowie I klas gimnazjum (49,7%) i I klas liceum (50,3%)

Najliczniej reprezentowaną w badaniach placówką były szkoły plastyczne (44,9%), następnie muzyczne (42,5%), bursy (8,2%) oraz szkoły baletowe (4,4%). We wszystkich placówkach zdecydowaną większość ankietowanych stanowiły dziewczęta (73,9%).

74%

26%

dziewczyny chłopcy

Muzyczna Plastyczna Baletowa Bursy

27,736,9

3,4 5,9

14,8

8,0

1,02,3

dziewczyny chłopcy

gimnazjum liceum

34,4 39,6

15,3 10,7

dziewczyny chłopcy



VI. Interpretacja wyników badań

A. Ankieta Bezpieczna Szkoła

Pytanie 1. Czy w swojej szkole czujesz się bezpiecznie?

Zdecydowana większość ankietowanych uczniów (97%) odpowiedziała na to pytanie twierdząco. Jedynie 3% badanych nie czuje się bezpiecznie w swojej szkole.

Z 97 %-wej grupy uczniów szkół artystycznych czujących się bezpiecznie w swoich szkołach 49, 5% to uczniowie gimnazjum a 47% uczniowie liceów – jak widać wyniki te są zbliżone.

97%

3%

TAK NIE

TAK NIE

49,5

2,2

47,0

1,2

gimnazjum liceum



Pyt. 2. Czy spotkałeś/łaś się z przejawami przemocy na terenie szkoły?

Ze zjawiskiem przemocy w szkole zetknęło się 43% ankietowanych natomiast 57% uczniów stwierdziło, że nie doświadczyło ani nie zaobserwowało agresji.

Analizując uzyskane w tym pytaniu odpowiedzi pod kątem wieku, można dostrzec wyraźne różnice. Wśród licealistów zdecydowanie większa część osób (68,4%) zdeklarowała, że nie zetknęła się w szkole z przemocą, natomiast w grupie gimnazjalistów takiej odpowiedzi udzieliła mniej niż połowa badanych (46,2%). Młodsi uczniowie blisko dwa razy częściej odpowiadali twierdząco na to pytanie

43%57%

TAK NIE

gimnazjum liceum

53,8

31,6

46,2

68,4

TAK NIE



Dokonując porównania pomiędzy uczniami wszystkich szkół artystycznych można zauważyć, że największą grupę spotykającą się z przejawami przemocy w szkole stanowią uczniowie szkół muzycznych (61,1%), natomiast najliczniejszą grupą nie doświadczającą ani nie obserwującą agresji w szkole są ankietowani ze szkół plastycznych (73,8%). W szkołach plastycznych i baletowych padło również więcej odpowiedzi zaprzeczających występowaniu przemocy, natomiast w szkołach muzycznych szczególnie uczniowie I klas gimnazjum częściej wybierali odpowiedzi potwierdzające istnienie badanego zjawiska.

szkołamuzyczna

szkołaplastyczna

szkołabaletowa

61,1

26,241,5

38,9

73,8

58,5

TAK NIE

gimnazjum liceum

67,6

48,6

32,4

51,4

szkoła muzyczna

TAK NIE

gimnazjum liceum

45,7

33,3

54,3

66,7

szkoła baletowa

TAK NIE

gimnazjum liceum

31,8

22,9

68,277,1

szkoła plastyczna

TAK NIE



Pyt. 3. Jeżeli TAK, zaznacz w jakich sytuacjach uczestniczyłeś/łaś .

Najczęściej zaznaczaną przez ankietowanych formą przemocy, w jakiej uczniowie uczestniczyli jako sprawcy jest obmawianie i plotkowanie (15,4%). Kolejne, rzadziej wskazywane lecz wyróżniające się alternatywy to: kłótnie, awantury, krzyki (7,8%), obraźliwe przezwiska i obelgi (5,4%), izolowanie w grupie (4,1%) oraz wyśmiewanie i poniżanie (3,8%). Nie dostrzega sie znaczących różnic w odpowiedziach pomiędzy uczniami gimnazjum i liceum.

Analizując uzyskane w tym pytaniu odpowiedzi pod kątem typu szkoły, można dostrzec, że najczęściej wskazywanymi przez sprawców przejawami przemocy były:

1. obmawianie i plotkowanie (49,6%), przy czym najczęściej tę odpowiedź zaznaczali uczniowie szkół muzycznych; 2. kłótnie i awantury (28,5%), w tym największa liczba wyborów należy do ankietowanych ze szkół baletowych; 3. obraźliwe przezwiska i obelgi (16,8%), najczęściej zaznaczane przez uczniów szkół muzycznych;

1,35,2

0,4 1,0 0,73,5 2,3

9,3

1,7 0,4 0,9 0,2 0,1 0,8 0,00,8

2,6

0,20,4

0,11,9

1,5

6,1

2,4 0,3 0,5 0,0 0,20,6 0,1

Uczestniczenie w sytacjach przemocy w charakterze sprawcy

gimnazjum liceum



4. izolowanie w grupie (15,3%), a najwięcej wyborów należy do badanych ze szkół baletowych; 5. wyśmiewanie i poniżanie (11,3%), najczęściej zaznaczane przez uczniów ze szkół muzycznych.

Najrzadziej (w granicach 1%) uczniowie stosowali takie formy przemocy jak: 1. wymuszanie; 2. niszczenie rzeczy uczniów; 3. obraźliwe smsy; 4. okradanie; 5. groźby i zastraszanie.

3,3

11,0

0,42,01,0

8,3

5,5

21,6

4,5

1,02,00,40,4

2,00,0

1,1

4,3

0,70,70,72,82,0

9,1

3,30,4

0,70,00,20,90,2 0,0

13,2

0,01,9

0,0

5,73,8

18,9

7,5

0,01,9

0,00,01,9

0,0

Sprawca przemocy

szkoła muzyczna szkoła plastyczna szkoła baletowa



bicie i kopanie

kłótnie awantury

wymuszanie

niszczenie szkolnego…

niszczenie rzeczy uczniów

obraźliwe przezwiska i…

wyśmiewanie i poniżanie

obmawianie i plotkowanie

izolowanie w grupie

groźby i zastraszanie

obrażliwe wpisy w…

obraźliwe smsy

okradanie

zamykanie w…

3,9

11,9

0,6

2,1

1,5

9,2

6,5

23,2

3,0

0,9

2,7

0,6

0,3

2,1

2,3

9,2

0,0

1,7

0,0

6,4

3,5

18,5

7,5

1,2

0,6

0,0

0,6

1,7

szkoła muzyczna - SPRAWCA

gimnazjum liceum

bicie i kopanie

kłótnie awantury

wymuszanie


niszczenie rzeczy…


wyśmiewanie i…

obmawianie i…

izolowanie w grupie



obraźliwe smsy

okradanie

zamykanie w…

0,0

8,6

0,0

2,9

0,0

2,9

2,9

22,9

11,4

0,0

0,0

0,0

0,0

0,0

0,0

22,2

0,0

0,0

0,0

11,1

5,6

11,1

0,0

0,0

5,6

0,0

0,0

5,6

szkoła baletowa - SPRAWCA

gimnazjum liceum

bicie i kopanie

kłótnie awantury

wymuszanie





obmawianie i…

izolowanie w grupie



obraźliwe smsy

okradanie

zamykanie w…

inne

0,5

7,1

1,0

1,5

1,5

3,5

1,0

8,1

2,5

0,5

0,5

0,0

0,0

1,0

0,0

1,5

2,6

0,6

0,3

0,3

2,3

2,6

9,7

3,8

0,3

0,9

0,0

0,3

0,9

0,3

szkoła plastyczna- SPRAWCA

gimnazjum liceum



W pytaniu o sytuacje przemocowe, w jakich uczniowie uczestniczyli jako poszkodowani, ankietowani wskazali, że najczęściej ucierpieli z powodu:

1. obmawiania i plotkowania (55,1% wszystkich ankietowanych), które dotyczy głównie uczniów szkół muzycznych i baletowych; 2. kłótni i awantur (42,9%), które dotknęły przede wszystkim ankietowanych ze szkół baletowych i nieco mniejszym stopniu ze szkół muzycznych; 3. obraźliwych przezwisk i obelg (38,6%), które najczęściej zaznaczali badani w szkołach muzycznych; 4. okradania (35,9%), które dotknęło bardzo dużą grupę uczniów ze szkół baletowych (26,4%); 5. wyśmiewania i poniżania (30%), dotyczące głównie uczniów szkół muzycznych i baletowych;

W nieco mniejszym stopniu w szkołach dochodzi do: 1. bicia i kopania (19,9%), 2. izolowania w grupie (17,9%); 3. niszczenia rzeczy uczniów (17%); 4. gróźb i zastraszania (14,3%); 5. zamykania w pomieszczeniach (12,9%); 6. obraźliwych wpisów w Internecie (10,6%).

4,8 7,40,9 0,2 3,5

9,7 7,513,1

4,3 2,6 2,4 1,5 3,3 2,9 0,5

1,44,0

0,5 0,1 1,3

3,62,1

7,4

1,50,5 1,7 0,3 2,5 0,7 0,1

Uczestniczenie w sytuacjach przemocy w charakterze poszkodowanego

gimnazjum liceum



Na wykresie można dostrzec również, że uczniowie szkół plastycznych zdecydowanie rzadziej doświadczali wszystkich wymienionych form przemocy niż ankietowani w pozostałych szkołach. Widoczna jest również duża dysproporcja we wskazaniach na sytuacje kradzieży między uczniami szkół baletowych w stosunku do pozostałych uczniów.

9,8

14,5

1,80,4

7,1

20,2

16,1

29,3

9,2

4,35,5

3,1

6,3 5,9

1,22,6

7,6

0,60,2 2,4

7,1

2,61,3

3,00,6

3,20,6

3,21,3

0,0

7,5

20,8

5,7

0,0

7,5

11,3 11,3

24,5

5,7

9,4

1,90,0

26,4

5,7

0,0




bicie i kopanie

kłótnie awantury

wymuszanie





obmawianie i plotkowanie

izolowanie w grupie



obraźliwe smsy

okradanie

zamykanie w…

inne

11,9

17,3

2,1

0,6

8,3

23,5

20,5

31,5

10,4

6,3

6,0

4,2

6,0

7,4

1,5

5,8

9,2

1,2

0,0

4,6

13,9

8,7

24,9

6,9

0,6

4,6

1,2

6,9

2,9

0,6

szkoła muzyczna -POSZKODOWANY

gimnazjum liceum

bicie i kopanie

kłótnie awantury

wymuszanie





obmawianie i…

izolowanie w grupie



obraźliwe smsy

okradanie

zamykanie w…

11,4

22,9

5,7

0,0

8,6

14,3

17,1

28,6

8,6

8,6

0,0

0,0

31,4

5,7

0,0

16,7

5,6

0,0

5,6

5,6

0,0

16,7

0,0

11,1

5,6

0,0

16,7

5,6

szkoła baletowa -POSZKODOWANY

gimnazjum liceum

bicie i kopanie

kłótnie awantury

wymuszanie





obmawianie i…

izolowanie w grupie



obraźliwe smsy

okradanie

zamykanie w…

4,5

8,1

0,5

0,0

4,0

11,6

9,1

14,1

4,5

2,5

3,0

1,0

2,5

2,5

1,5

7,3

0,6

0,3

1,5

4,4

2,3

10,6

1,5

0,6

2,9

0,3

3,5

0,6

szkoła plastyczna-POSZKODOWANY

gimnazjum liceum



Ankietowani uczniowie w sytuacjach przemocy głównie uczestniczyli jako świadkowie i są to takie sytuacje jak: obmawianie i plotkowanie (34,5%), kłótnie awantury i krzyk (33,7%) obraźliwe przezwiska i obelgi (32,1%) wyśmiewanie i poniżanie (28,3%) ale również 22% ankietowanych było świadkami przemocy fizycznej – bicia i kopania. Analizując te sytuacje w odniesieniu do uczniów poszczególnych szkól widzimy, że najczęściej świadkami różnych sytuacji przemocowych są uczniowie szkół muzycznych i baletowych przy czym w szkołach baletowych prócz wcześniej wymienionych sytuacji uczniowie są świadkami sytuacji związanych z izolowaniem w grupie, obraźliwymi wpisami w Internecie i okradaniem.

16,921,0

3,813,0 12,1

19,7 17,8 21,311,4

5,312,1

4,4 4,3 6,70,4

5,2

12,7

1,5

7,42,9

12,410,5

13,2

8,8

1,3

7,6

1,3 2,52,2

0,2

Uczestniczenie w sytuacjach przemocy w charakterze świadka

gimnazjum liceum



37,1

48,1

4,9

34,6

25,9

45,641,3

53,6

27,9

9,8

27,1

9,6 8,3

15,9

1,0

7,1

18,9

5,6 6,34,3

18,716,5

33,8

11,7

3,3

11,7

1,9 3,3 2,00,2

30,2

45,3

7,5

28,3

18,9

39,6

24,5

45,3

34,0

7,5

30,2

5,7

26,4

11,3

0,0




bicie i kopanie

kłótnie awantury

wymuszanie





obmawianie i…

izolowanie w grupie



obraźliwe smsy

okradanie

zamykanie w…

inne

43,5

50,9

4,5

36,0

31,3

48,2

44,6

49,4

29,5

13,7

28,0

12,5

8,6

19,6

1,2

24,9

42,8

5,8

31,8

15,6

40,5

34,7

61,8

24,9

2,3

25,4

4,0

7,5

8,7

0,6

szkoła muzyczna - ŚWIADEK

Serie1 Serie2

bicie i kopanie

kłótnie awantury

wymuszanie





obmawianie i…

izolowanie w grupie



obraźliwe smsy

okradanie

zamykanie w…

34,3

45,7

5,7

31,4

25,7

42,9

22,9

45,7

40,0

8,6

34,3

2,9

34,3

8,6

22,2

44,4

11,1

22,2

5,6

33,3

27,8

44,4

22,2

5,6

22,2

11,1

11,1

16,7

szkoła baletowa - ŚWIADEK

Serie1 Serie2

bicie i kopanie

kłótnie awantury

wymuszanie





obmawianie i…

izolowanie w grupie



obraźliwe smsy

okradanie

zamykanie w…

inne

14,1

22,2

12,6

5,6

9,6

20,2

19,2

26,3

6,6

4,5

13,6

2,5

3,0

2,5

0,0

2,9

17,0

1,5

6,7

1,2

17,9

15,0

38,1

14,7

2,6

10,6

1,5

3,5

1,8

0,3

szkoła plastyczna - ŚWIADEK

gimnazjum liceum



Pyt. 4. Jak często doświadczasz agresji w szkole?

Uczniowie szkół artystycznych w głównej mierze nie doświadczają agresji w szkole – 46,1% wskazań na odpowiedź nigdy. Sytuacje agresji, której doświadczyli były to zazwyczaj pojedyncze sytuacje, które zdarzały się bardzo rzadko (40,2%) lub rzadko (13,9%). Analizując odpowiedzi uczniów poszczególnych szkół możemy zauważyć, iż uczniami którzy nie doświadczają agresji w szkole są w zdecydowanej większości uczniowie szkół plastycznych (60,1%).

nigdy

bardzo rzadko - pojedynczasytuacja

rzadko

sporadycznie

często

bardzo często

19,1

17,2

8,6

5,2

1,5

0,6

27,0

13,0

5,3

2,5

0,6

0,1

gimnazjum liceum

nigdy

bardzo rzadko

rzadko

sporadycznie

często

bardzo często

32,0

35,2

18,7

10,6

2,9

1,2

60,1

24,1

9,3

4,6

1,7

0,4

37,7

43,4

15,1

5,7

0,0

0,0

szkoła baletowa szkoła plastyczna szkoła muzyczna



Pyt. 5. W jakich sytuacjach doświadczałeś/łaś agresji?

nigdy

bardzo rzadko -pojedyncza sytuacja

rzadko

sporadycznie

często

bardzo często

26,8

36,3

21,1

11,6

3,6

1,5

42,2

32,9

13,9

8,7

1,7

0,6

szkoła muzyczna

liceum gimnazjum

nigdy

bardzo rzadko -pojedyncza sytuacja

rzadko

sporadycznie

często

bardzo często

31,4

45,7

17,1

8,6

0,0

0,0

50,0

38,9

11,1

0,0

0,0

0,0

szkoła baletowa

liceum gimnazjum

nigdy

bardzo rzadko - pojedynczasytuacja

rzadko

sporadycznie

często

bardzo często

55,1

25,8

9,1

7,6

2,5

1,0

63,0

23,2

9,4

3,8

1,2

0,0

szkoła plastyczna

liceum gimnazjum



Analizując odpowiedzi uczniów szkół artystycznych widzimy, iż

większość uczniów nie doświadcza agresji w żadnej z wymienionych sytuacji (47,6%), natomiast wśród odpowiedzi wskazujących na sytuację doświadczania agresji są - przerwy (37,5%), następne wskazania to kolejno: szatnia (11,7%), zajęcia ogólnokształcące (9,1%), droga do szkoły lub domu (5,6%) i zajęcia artystyczne (4,5%). Pozostałe wskazania są rzędu 3 i mniej. Analizując wskazania uczniów poszczególnych szkół możemy stwierdzić, iż proporcje odpowiedzi są zbliżone do odpowiedzi ogółu badanych przy czym w przypadku uczniów szkół muzycznych widzimy większy procent uczniów doświadczających przemocy na przerwach (48,5%) niż nie doświadczających w ogóle (37,1%) – na taki wynik miały wpływ odpowiedzi uczniów gimnazjum. Znaczące jest również w większym stopniu doświadczanie agresji w różnych sytuacjach głównie przez uczniów gimnazjum.

nie doświadczam

w czasie zajęć ogólnokształcących

w czasie zajęć artystycznych

podczas przerw

w szatni

w czasie wycieczek/plenerów/wyjść

w drodze do szkoły/ do domu

w czasiekoncertów/popisów/przeglądów

w innych sytuacjach

20,3

5,8

2,5

24,2

7,5

2,3

2,7

0,6

2,2

27,3

3,9

2,0

13,3

4,2

0,8

2,9

0,2

0,5

gimnazjum liceum



10,6

2,6

48,5

17,5

5,1 5,70,8

5,1

37,1

8,9 6,7

26,7

5,81,1

5,60,6 0,6

57,1

9,4

1,9

39,6

17,0

3,8 5,7 3,80,0

50,9




w czasie zajęćogólnokształcących

w czasie zajęćartystycznych

podczas przerw

w szatni

w czasiewycieczek/plenerów/wy…

w drodze do szkoły/ dodomu

w czasiekooncertów/popisów/p…

nie doświadczam

Inne

11,3

2,1

54,5

19,3

6,3

5,4

1,2

32,4

6,3

9,2

3,5

37,0

13,9

2,9

6,4

0,0

46,2

2,9

szkoła muzyczna

gimnazjum liceum


w czasie zajęćartystycznych

podczas przerw

w szatni

w czasiewycieczek/plenerów/wyjś

ć


w czasiekooncertów/popisów/prz

eglądów

nie doświadczam

14,3

2,9

42,9

22,9

5,7

8,6

2,9

31,4

0,0

0,0

33,3

5,6

0,0

0,0

5,6

50,0

szkoła baletowa

gimnazjum liceum



podczas przerw

w szatni

w czasiewycieczek/plenerów/wyjść


w czasiekooncertów/popisów/prz…

nie doświadczam

Inne

10,6

10,1

34,3

5,1

1,0

4,5

1,0

50,0

1,5

7,9

4,7

22,3

6,2

1,2

6,2

0,3

61,3

0,0

szkoła plastyczna

gimnazjum liceum



Pyt. 6. Od kogo doświadczałeś/łaś najczęściej przemocy w szkole i jak na nią reagowałeś/łaś?

58% ankietowanych najczęściej przemocy doświadcza od rówieśników, kolejną grupą wobec której uczniowie stosują różne reakcje obronne w odpowiedzi na przemocowe zachowania są nauczyciele – 33%, w tym 19% ankietowanych wskazuje na nauczycieli przedmiotów ogólnokształcących a 14% na nauczycieli przedmiotów artystycznych.

Analizując odpowiedzi uczniów poszczególnych szkół widać, uczniowie szkół baletowych, a dokładniej I klas gimnazjum, w większym stopniu niż inni uczniowie wskazują grupę nauczycieli przedmiotów artystycznych jako przemocową.

Można zauważyć również, iż w przypadku doświadczania agresji przez uczniów szkół plastycznych i muzycznych ze strony nauczycieli większość takich wskazań jest od uczniów I klas liceum, natomiast dla uczniów gimnazjum dominującą grupą agresorów jest grupa rówieśników (gimnazja plastyczne – 68%, gimnazja muzyczne – 60,9%). Inaczej sytuacja wygląda w przypadku uczniów szkół baletowych gdzie na grupę rówieśników jako osób stosujących przemoc wskazuje większy procent uczniów liceum (60%) niż gimnazjum (43,4%), natomiast na nauczycieli przedmiotów artystycznych więcej wskazań ze strony gimnazjalistów niż licealistów.

58%19%

14%

6% 3%

Ilość reakcji obronnych uczniów w stosunku do osób stosujących przemoc w szkołach

artystycznych

koleżanki/koledzy

nauczycieleprzedmiotówogólnokształcących

nauczycieleprzedmiotówartystycznych

inni pracownicy szkoły



koleżanki/koledzy

nauczyciele przedmiotówogólnokształcących

nauczyciele przedmiotówartystycznych


inne osoby

60,8

16,3

12,8

6,3

3,8

53,7

24,6

15,2

5,7

0,8

Ilość reakcji obronnych uczniów w stosunku do osób stosujących przemoc

gimnazjum liceum



koleżanki/koledzy


nauczyciele przedmiotów artystycznych


inne osoby

58,0

19,7

14,6

5,4

3,8

61,4

19,1

11,6

7,1

0,7

47,4

20,2

23,7

7,9

2,6

Ilość reakcji obronnych uczniów w stosunku do osób stosujących przemoc w poszczególnych

szkołach




koleżanki/koledzy




inne osoby

60,9

17,0

11,8

5,8

4,5

50,2

25,3

18,3

4,4

1,8

szkoła muzyczna

gimnazjum liceum



koleżanki/koledzy




inne osoby

43,4

19,2

25,3

9,1

3,0

60,0

26,7

13,3

0,0

0,0

szkoła baletowa

gimnazjum liceum

koleżanki/koledzy

nauczycieleprzedmiotów

ogólnokształcących

nauczycieleprzedmiotówartystycznych


inne osoby

68,0

12,7

10,5

7,0

1,8

56,5

23,9

12,4

7,2

0,0

szkoła plastyczna

gimnazjum liceum



Ponad 48% uczniów szkół artystycznych nie doświadcza

przemocy, z czego najliczniejszą grupą ankietowanych są uczniowie szkół plastycznych (60,3%). Natomiast w sytuacjach zachowań agresywnych ze strony rówieśników, nauczycieli i innych osób najczęstszymi reakcjami, które stosują ankietowani są – próba rozmowy i wyjaśniania sytuacji - 35,9% oraz ignorowanie – 34,4% ankietowanych. Kolejnymi reakcjami jest poszukiwanie wsparcia – 17,5% oraz bezradność – 13,6%.

Analiza odpowiedzi uczniów szkoły plastycznej i muzycznej również wskazuje na podobną kolejność wyboru reakcji. Inaczej sytuacja wygląda w przypadku uczniów szkoły baletowej, gdzie pojawia się na pierwszym planie – ignorowanie (34%), bezradność (30,2%), próba rozmowy (30,2%), poszukiwanie wsparcia (26,4%) ale również płacz (26,4%). Uczniowie szkół baletowych również w większym stopniu niż uczniowie innych szkół artystycznych w sytuacjach doświadczania przemocy odreagowują poprzez sport i ćwiczenia fizyczne (20,8%) widać to szczególnie wyraźnie w odniesieniu do uczniów klas I gimnazjum baletowego.

nie doświadczam przemocy

ignoruję i odchodzę

nic nie robię - czuję się bezradny

płaczę

bronię się ucieczką

bronię się atakuję

próbuję rozmawiać i wyjaśniać sytuację

szukam wsparcia

zajmuję się aktywnością artystyczną

odreagowuję poprzez ćwiczenia…

inna reakcja

22,2

19,3

9,4

6,4

4,1

8,0

21,4

12,9

6,4

5,6

2,3

25,9

15,1

4,2

3,1

0,8

4,3

14,5

4,6

3,1

3,3

0,8

Najczęstsze reakcje na przemoc

gimnazjum liceum



42,0

18,1

10,86,7

16,5

49,7

25,5

11,8 10,26,3

35,8

27,3

8,5 6,72,8

7,8

23,6

9,16,5 6,5

0,7

60,3

34,030,2

26,4

9,4

17,0

30,226,4

17,020,8

1,9

41,5

Najczęstsze reakcje na agresję




nie doświadczamprzemocy


nic nie robię - czuję siębezradny

płaczę



próbuje rozmawiać iwyjaśniać sytuację

szukam wsparcia

zajmuję się aktywnościąartystyczną

odreagowuję poprzezćwiczenia fizyczne i sport

inne

32,7

44,3

18,5

12,5

8,9

19,0

51,5

30,1

13,1

11,9

7,1

41,6

37,6

15,0

7,5

2,3

11,6

46,2

16,8

9,2

6,9

4,6

szkoła muzyczna

gimnazjum liceum




płaczę




szukam wsparcia



inne

37,1

40,0

45,7

34,3

14,3

22,9

37,1

37,1

20,0

25,7

2,9

50,0

22,2

0,0

11,1

0,0

5,6

16,7

5,6

11,1

11,1

0,0

szkoła baletowa

gimnazjum liceum




płaczę




szukam wsparcia



inne

61,1

25,3

13,1

8,6

5,1

8,1

25,3

14,1

9,6

6,6

1,5

59,8

28,4

5,9

5,6

1,5

7,6

22,6

6,2

4,7

6,5

0,3

szkoła plastyczna

gimnazjum liceum



Pyt. 7. Które miejsce w szkole jest dla Ciebie najbardziej niebezpieczne W przypadku wskazań większości uczniów szkół artystycznych (59%) - wszystkie miejsca wymienione jako potencjalnie niebezpieczne – są

uważane przez nich za bezpieczne. Wskazując miejsca, w których ankietowani doświadczyli przemocy, najczęściej wymieniali korytarz (14,6%) oraz okolice szkoły (14,4%), a w przypadku uczniów szkół muzycznych i baletowych dodatkowym wymienianym miejscem była szatnia (13,2% ankietowanych z tych szkół)

korytarz

sala lekcyjna

sala ćwiczeń/zajęć artystycznych

łazienka

sklepik/barek/stołówka

sala gimnastyczna/boisko

szatnia

okolice szkoły

wszystkie miejsca są bezpieczne

inne miejsce

10,0

2,5

1,5

3,3

1,0

4,0

6,7

9,1

26,9

0,5

4,6

2,1

1,2

2,0

0,5

1,5

1,2

5,3

32,1

0,3

gimnazjum liceum

korytarz

sala lekcyjna

sala ćwiczeń/zajęć artystycznych

łazienka



szatnia

okolice szkoły


inne

21,6

5,5

2,8

7,5

2,0

7,5

13,2

24,0

45,4

1,2

8,2

4,1

3,0

3,3

1,1

4,3

2,4

5,0

71,2

0,4

13,2

1,9

0,0

3,8

0,0

0,0

13,2

17,0

64,2

0,0




korytarz

sala lekcyjna

sala ćwiczeń/zajęćartystycznych

łazienka



szatnia

okolice szkoły

wszystkie miejsca sąbezpieczne

inne miejsca

24,7

5,4

2,7

8,0

2,4

8,6

17,0

21,4

44,9

0,9

15,6

5,8

2,9

6,4

1,2

5,2

5,8

28,9

46,21,7

szkoła muzyczna

gimnazjum liceum

korytarz

sala lekcyjna


łazienka



szatnia

okolice szkoły


48,6

2,9

0,0

5,7

0,0

0,0

20,0

20,0

54,3

0,0

0,0

0,0

0,0

0,0

0,0

0,0

11,1

83,3

szkoła baletowa

gimnazjum liceum

korytarz

sala lekcyjna


łazienka

sklepik/barek stołówka

salagimnastyczna/boisko

szatnia

okolice szkoły


inne miejsca

10,1

4,5

4,0

3,5

1,5

7,6

5,1

10,6

63,6

1,0

7,0

3,8

2,3

3,2

0,9

2,3

0,9

1,8

75,7

0,0

szkoła plastyczna

gimnazjum liceum



Pyt. 8.Kogo najczęściej informujesz o tym, że doświadczasz przemocy?

Ankietowani uczniowie w większości nie doświadczają przemocy

(53,7%), natomiast te osoby, które jej doświadczają, informują o tym kolegę bądź koleżankę (20,3%), rodziców (17,6%) bądź nie mówią nikomu (11%). Najmniej osób w takich sytuacjach jest skorych informować dyrektora (1,1%), nauczyciela (3,3%) i psychologa i/lub pedagoga (3,6%), przy czym uczniowie szkól baletowych w porównaniu z uczniami innych szkół bardziej skłonni są z problemem agresji zwrócić się do wychowawcy (22,6%), rodzica (20,8%) a dopiero potem do rówieśników (18,9%). Więcej też wskazań jest na kontakt z psychologiem/pedagogiem niż u uczniów szkół plastycznych i muzycznych (11,3%).

wychowawcę klasy

pedagoga/psychologa

dyrektora szkoły

nauczyciela

rodziców

kolegę/koleżankę

rodzeństwo

nie mówię o tym nikomu


inną osobę

6,8

2,2

0,8

2,4

12,2

12,2

2,9

6,6

22,5

0,2

2,5

1,4

0,3

0,9

5,4

8,1

2,4

4,4

31,2

0,4

gimnazjum liceum

wychowawcę klasy

pedagoga/psychologa

dyrektora szkoły

nauczyciela

rodziców

kolegę/koleżankę

rodzeństwo



inną osobę

11,4

3,3

1,4

4,3

23,6

26,5

8,1

13,6

42,4

0,8

6,5

3,0

0,7

2,4

11,7

14,5

2,8

9,3

64,7

0,2

22,6

11,3

1,9

1,9

20,8

18,9

3,8

3,8

49,1

0,0




wychowawcę klasy

pedagoga/psychologa

dyrektora szkoły

nauczyciela

rodziców

kolegę/koleżankę

rodzeństwo



inna osobę

14,0

3,0

2,1

5,1

27,4

28,6

7,4

15,2

35,4

0,6

5,2

4,0

0,0

2,9

16,2

22,5

9,2

10,4

56,1

1,7

szkoła muzyczna

gimnazjum liceum

wychowawcę klasy

pedagoga/psychologa

dyrektora szkoły

nauczyciela

rodziców

kolegę/koleżankę

rodzeństwo



34,3

17,1

2,9

2,9

25,7

22,9

5,7

5,7

40,0

0,0

0,0

0,0

0,0

11,1

11,1

0,0

0,0

66,7

szkoła baletowa

gimnazjum liceum

wychowawcę klasy

pedagoga/psychologa

dyrektora szkoły

nauczyciela

rodziców

kolegę/koleżankę

rodzeństwo

nie mówię o tymnikomu


inna osobę

8,1

4,0

0,5

4,0

16,7

15,2

2,5

10,1

58,1

0,5

5,6

2,3

0,9

1,5

8,8

5,3

2,9

8,8

68,6

0,0

szkoła plastyczna

gimnazjum liceum



Pyt. 9. Jak myślisz dlaczego młodzi ludzie stosują przemoc?

Zdaniem ankietowanych uczniów szkół artystycznych powodem, dla którego młodzi ludzie stosują przemoc jest głównie chęć imponowania rówieśnikom- na ten powód wskazuje ponad 60% respondentów. Pozostałymi motywami zachowań przemocowych jest potrzeba rozładowania emocji i rewanż za krzywdy – 38% ankietowanych wskakuje na te powody. Zdaniem blisko 15% badanych uczniów przemoc może być spowodowana zazdrością o sukcesy artystyczne, a tylko 5,2% uczniów uważa, że jest to sposób na odreagowanie porażki artystycznej. W grupie ankietowanych uczniów jedynie uczniowie szkół baletowych w większym stopniu niż pozostali ankietowani motywów zachowań agresywnych upatrują w zazdrości związanej z sukcesami artystycznymi – takie wskazania podają głównie licealiści.

10,4 17,6 18,233,5

5,0 5,4 8,7 2,3 2,4

10,520,4 19,3

27,3

4,1 4,7 6,1 2,9 3,0

gimnazjum liceum

nuda i chęćzabawy

rozładowanieemocji

rewanż zakrzywdy

imponowanierówieśnikom

przeznamowę

bez powodu zazdrość osukcesy

artystyczne

odreagowanieporażki

inny powód

19,6

34,8 36,1

64,4

11,6 10,818,9

4,1 6,9

23,2

39,3 39,9

59,6

6,9 9,6 9,3 5,4 3,99,4

37,7

24,5

39,6

7,5 7,5

32,1

13,25,7




nuda i chęć zabawy

rozładowanie emocji

rewanż


przez namowę

bez powodu

zazdorść o sukcesyartystyczne

odreagowanie porażki

inny powód

18,5

31,8

35,7

67,0

12,2

9,8

20,5

3,3

6,0

22,0

40,5

37,0

59,5

10,4

12,7

15,6

5,8

8,7

szkoła muzyczna

gimnazjum liceum



rewanż


przez namowę

bez powodu

zazdorśc o sukcesyartystyczne


inny powód

5,7

40,0

25,7

54,3

8,6

5,7

28,6

5,7

5,7

16,7

33,3

22,2

11,1

5,6

11,1

38,9

27,8

5,6

szkoła baletowa

gimnazjum liceum



rewanż


przez namowę

bez powodu

zazdorść o sukcesyartystyczne


inny powód

25,3

36,9

35,9

63,1

5,6

12,1

8,6

6,1

2,5

22,0

40,8

42,2

57,5

7,6

8,2

9,7

5,0

4,7

szkoła plastyczna

gimnazjum liceum



Pyt. 10. Jakie działania Twoim zdaniem należałoby podjąć, abyś poczuł/a się bezpieczniej w swojej szkole?

Większość ankietowanych to pytanie pozostawiła bez odpowiedzi. Natomiast 30,2% uczniów podkreśliło, iż nie ma powodu do podejmowania

jakichkolwiek działań w celu zwiększenia poczucia bezpieczeństwa. Uczniowie odpowiadający na to pytanie w większości zadeklarowali, że ich szkoły są bezpieczne. W pozostałych odpowiedziach ankietowani wskazywali między innymi na takie działania jak:

zwiększenie czujności i reakcji na zachowania uczniów nauczycieli dyżurujących – 15%

edukowanie uczniów poprzez zajęcia psychoedukacyjne, warsztaty psychologiczne i rozmowy z psychologiem/pedagogiem o problemach młodzieży – 6,3%

zaostrzenie kar dla sprawców i np. usuwanie ze szkoły osób agresywnych – 4%

zwiększenie ochrony szkoły i okolic szkoły również w godzinach wieczornych – kamery, ochroniarze, patrole – 5,8%

traktowanie ucznia z szacunkiem – 1,3%

organizowanie czasu młodzieży, wspieranie jej, realizowanie więcej wyjść, wycieczek i zajęć integracyjnych aby młodzież poznawała się lepiej – 1,4%

zadbanie o teren wokół szkoły – bezpieczne boisko, naprawa ogrodzenia – 0,9%

zwrócenie większej uwagi na zachowania w łazienkach i szatniach – 0,8%

zmiana nauczycieli – 0,5%

nie wpuszczanie obcych osób na teren szkoły – 0,5%

organizowanie więcej apeli – 0,5%



B. Ankieta Bezpieczna Bursa

Pyt. 1. Czy w swojej bursie czujesz się bezpiecznie?

Zdecydowana większość ankietowanych wychowanków czuje się bezpiecznie w bursie. Jedynie 2% respondentów udzieliła odpowiedzi przeczącej. Nie dostrzega się znaczących różnic w zakresie poczucia bezpieczeństwa pomiędzy wychowankami z liceum i gimnazjum. Wśród starszych wychowanków ok. 98% , a wśród młodszych ok. 96% udzieliło twierdzącej odpowiedzi na to pytanie. Pyt. 2. Czy spotkałeś się z przejawami przemocy na terenie bursy?

Różnych przejawów przemocy doświadczyło trzy czwarte osób ankietowanych. Starsi wychowankowie częściej zaprzeczali występowaniu

przemocy w bursie (80%) niż ich młodsi koledzy (63%).

98%

2%

tak nie

liceum gimnazjum

98,5 96,3

1,5 3,7

tak nie



Pyt. 3. Jeżeli TAK, zaznacz, w jakich sytuacjach uczestniczyłeś - SPRAWCA

Wśród wychowanków burs, najczęściej stosowanymi przez sprawców formami przemocy były: 1. kłótnie, awantury, krzyki (34,3%) 2. obraźliwe przezwiska, obelgi (14,3%) 3. obmawiania, plotkowanie (14,2%) 4. zamykanie w pomieszczeniach (11,4%)

Rzadziej wybieranymi formami przemocy były: 1. wyśmiewanie, poniżanie (8,5%) 2. okradanie (5,7%) 3. niszczenie sprzętu w bursie (5,7%) 4. bicie, kopanie popychanie (5,7%)

Wśród licealistów sprawcy przemocy wykorzystują więcej jej form niż gimnazjaliści.

25%

75%

tak nie

liceum gimnazjum

2037

8063

tak nie



Pyt. 3. Jeżeli TAK, zaznacz, w jakich sytuacjach uczestniczyłeś – POSZKODOWANY Mieszkańcy burs zasygnalizowali, że osobiście doświadczali przemocy. Najwięcej osób ucierpiało w wyniku:

1. okradania (17,7%) 2. obmawiania, plotkowania (12,9%) 3. obraźliwych przezwisk, obelg (11,7%) 4. kłótni, awantur, krzyków (8,3%).

5,7

25,7

05,7

05,7 5,7 8,5

0 0 0 05,7 5,7

0

8,6

0

0

0

8,62,8

5,7

0 0 0 00

5,7

liceum gimnazjum



Pyt. 3. Jeżeli TAK, zaznacz, w jakich sytuacjach uczestniczyłeś - ŚWIADEK Wychowankowie deklarują, że na terenie bursy byli świadkami wielu form przemocy. Najczęściej obserwowano sytuacje takie jak:

1. obmawianie plotkowanie (18,7%) 2. kłótnie, awantury, krzyki (17,1%) 3. obraźliwe przezwiska, obelgi (15,5%) 4. wyśmiewanie, poniżanie (14,7%)

Nieco rzadziej wychowankowie byli świadkami: 1. okradania (8,1%) 2. izolowania (8,1%) 3. zamykania w pomieszczeniach (6,4%)

2,3 1,3 2,3 3,5 2,3

9,47

9,44,7

2,3 3,51,2

11,8

2,30

70

00

2,3

0

3,5

2,3

00 1,2

5,9

2,3

liceum gimnazjum



2,4

11,4

0 1,6 0,8

10,6 10,613

5,70,8 0,8 0

4,9 3,20,8

5,7

01,6

0,8

4,9 4,1

5,7

2,4

0,8 1,60

3,23,2

liceum gimnazjum



Pyt. 4 Jak często doświadczasz agresji w bursie? Oceniając częstotliwość występowania przemocy w bursie, ok. 69% ankietowanych stwierdziło, że nigdy jej nie doświadczyło, ok.14%

wychowanków styka się z nią bardzo rzadko natomiast ok. 11% rzadko.

Pyt. 5. W jakich sytuacjach doświadczyłeś agresji?

Blisko 70% ankietowanych nie doświadcza przemocy, 15% zetknęło się z nią w czasie wolnym, natomiast ok. 9% w innych sytuacjach (przykładowe stwierdzenia: dla zabawy, w pokoju innej osoby).

nigdy bardzo rzadko rzadko sporadycznie często bardzo często

50

10,4 6,2 3,1 0 2,1

18,7

3,1 5,2 1 0 0

liceum gimnazjum

nauka własna posiłki nastołówce

zajęciapozaszkolne

w czasie wolnym nie doświadczamagresji

inne

4,5 1,1 06,4

52,7

7,51,1 0 0

8,617,2

1,1

liceum gimnazjum



Pyt. 6. Od kogo najczęściej doświadczyłeś przemocy w bursie i jak na nią reagowałeś?

Ankietowani najczęściej doświadczają sytuacji przemocowych w kontakcie z koleżankami i kolegami z pokoju (21,3%), następnie innymi wychowankami (20%) i na końcu wychowawcami (ok.9%). Najliczniejsza grupa respondentów (42,5%) nie doświadcza przemocy.

Wychowankowie, którzy znaleźli się w sytuacjach przemocy stosowali różne sposoby poradzenia sobie z takim zdarzeniem. Jak wynika z zebranych danych, najczęściej młodzi ludzie starają się skonfrontować z drugą osobą, podejmując próby rozmowy i wyjaśnienia sytuacji konfliktowej (ok. 15%). Nieco rzadziej ignorują zaczepki i odchodzą (10%) oraz zajmują się aktywnością artystyczną (ok. 7%). Bardzo rzadko uczniowie reagują w niekonstruktywny sposób taki jak płacz, ucieczka czy poczucie bezradności.

koledzy/koleżankiz pokoju

inniwychowankowie

wychowawcy inni pracownicybursy

inne osoby nie doświadczamprzemocy

16,3 159,2

2,8 0

30,5

5 50 0 2,8

12

liceum gimnazjum



Pyt. 7. Które miejsce w bursie jest dla Ciebie niebezpieczne?

Jak wynika z analizy uzyskanych odpowiedzi, wychowankowie czują się bezpiecznie na terenie bursy (ok.70%). Jedynie ok. 12% mieszkańców

stwierdziło, że zetknęło się z jakąś formą agresji we własnym pokoju, ok. 6% w okolicy bursy, zaś blisko 5% na korytarzu.

8,7

0,7 3,3 1,3 4

12,7

4,7 60,7

30,5

1,3 0,7 0,7 03,3 2 2,7 0,7 0,7

12

Reakcje na przemoc

liceum gimnazjum

korytarz klatkaschodowa

łazienka świetlica stołówka okolicebursy

własny pokój wszędziejest

bezpiecznie

inne

4,3 0 1,1 0 1,1 5,3 7,5

51,6

2,11,1 0 0 0 0 1,1 4,3

19,3

1,1

liceum gimnazjum



Pyt. 8. Kogo najczęściej informujesz o tym, że doświadczasz przemocy?

Ankietowani którzy zetknęli się z przemocą najczęściej informują o tym rodziców (9%), koleżankę/kolegę (8%) i wychowawców (5%), natomiast 7% wychowanków nie powiadamia nikogo o takim zdarzeniu. Badani nie zgłaszają sytuacji przemocy dyrektorom placówek ani psychologom pracującym w bursie. Ponad 70% respondentów nie doświadcza przemocy.

Pyt. 9. Jak myślisz, dlaczego młodzi ludzie stosują przemoc?

Wychowankowie mieli możliwość wyrażenia swoich przekonań odnośnie motywów, którymi kieruje się młodzież dopuszczając się agresji względem innych. Zdaniem wychowanków burs, najczęstszym powodem agresji jest chęć rozładowania emocji (24%). W dalszej kolejności wskazywano na nudę i brak rozrywki (ok.14%) oraz chęć zaimponowania rówieśnikom (ok. 10%) i rewanż za własne krzywdy (ok. 10%).

2 0 0 6 60 5

51

13 0 03 2 1 1

20

0

liceum gimnazjum



Pyt. 10. Jakie działania Twoim zdaniem należałoby podjąć abyś poczuł się bezpieczniej w swojej szkole?

Nieco ponad połowa ankietowanych wychowanków nie udzieliła odpowiedzi na to pytanie. Natomiast pozostała grupa respondentów w przeważającej liczbie stwierdziła, że czuje się bezpiecznie na terenie bursy (70%). Wśród pomysłów młodzieży podnoszących poczucie bezpieczeństwa znalazły się:

działania wychowawcze (6%);

usuwanie agresywnych osób (6%);

monitoring (4%). Pozostałe propozycje były pojedynczymi przykładami rozwiązań i znalazły się wśród nich:

wyprowadzenie z bursy uczniów uczęszczających do innych szkół niż artystyczne;

klucze do pokojów;

zajęcia profilaktyczne uczące postępowania w sytuacjach konfliktowych;

patrole w okolicach bursy;

kary dla sprawców;

podnoszenie kompetencji wychowawców;

rozdzielenie sprawcy i poszkodowanego.

11,518,8

7,82,1 4,2 3,7 4,2 2,6 2,1

2,1

5,2

2,1 8,4 1 1,6 1,6 0,5 1,6

liceum gimnazjum



C. Arkusz Zbiorczych Działań Ogólnoszkolnych

Na podstawie arkuszy działań ogólnoszkolnych prowadzonych w ramach priorytety MEN „2012/2013 Rok Bezpiecznej Szkoły” przeanalizowano

działania 26 szkół i burs artystycznych na 28 nadesłanych. Można było wyodrębnić następujące obszary działań: A. Profilaktyka uzależnień, B. Bezpieczeństwo w sieci, C. Profilaktyka zagrożeń, D. Edukacja prawna, E. Profilaktyka agresji, F. Bezpieczeństwo, G. Zdrowy styl życia, H. Kompetencje wychowawcze, I. Profilaktyka uprzedzeń i nietolerancji, J. Kompetencje społeczne, rozwój osobisty i integracja, K. Działalność charytatywna – wolontariat.

A. Profilaktyka uzależnień W obszarze profilaktyki uzależnień w ankietowanych szkołach realizowano następujące formy:

Warsztaty profilaktyczne dotyczące uzależnień (alkohol, narkotyki, papierosy) oraz konsekwencji zdrowotnych używania środków psychoaktywnych, papierosów i alkoholu ( FAS). W wymienianych warsztatach uczestniczyło łącznie 19 rodziców, 11 nauczycieli i 1104 uczniów z 26 szkół i burs artystycznych. Warsztaty prowadzone były przez pedagogów, psychologów szkolnych, specjalistów z centrów profilaktyki i psychoterapii, profilaktyki uzależnień, przez policję – pokaz z udziałem psa do wykrywania narkotyków, we współpracy z Fundacją "Praesterno" Towarzystwem Profilaktyki Środowiskowej oraz pracowników centrum profilaktyki i edukacji.

Konkursy w ramach akcji profilaktycznych, w których wzięło udział 436 uczniów i 16 nauczycieli.

Ankiety diagnozujące poziom wiedzy i skale problemu uzależnienia przeprowadzone wśród 523 uczniów.

Festyn profilaktyczny organizowany przez uczniów i rodziców jednej klasy (26 uczniów, 23 rodziców).

Spektakle i happeningi profilaktyczne. 206 uczniów brało udział w tego typu formie działań.

Działania informacyjne: gazetki, broszury, publikacje angażujące 14 nauczycieli i 528 uczniów.

Projekcje filmów profilaktycznych i prezentacje multimedialne – 188 uczniów.

Debaty szkolne oraz debaty w bibliotekach pedagogicznych, w których uczestniczyło 96 uczniów i 2 nauczycieli.



Badanie szkoły na posiadanie przez uczniów narkotyków przy udziale policji i psa tropiącego oraz strażników miejskich. Takiemu badaniu podanych zostało 232 uczniów.

Godziny wychowawcze dotyczące profilaktyki uzależnień (43 godzin) prowadzone dla 743 uczniów.

Prelekcje i szkolenia dot. uzależnień, rozpoznawania sygnałów ostrzegawczych, konsekwencji zdrowotnych i prawnych uzależnień prowadzone przez psychologów i pedagogów szkolnych, zaproszonych terapeutów uzależnień, policję, straż miejską oraz zaproszonych prelegentów. W szkoleniach i prelekcjach uczestniczyło 151 rodziców, 192 nauczycieli oraz 562 uczniów.

Projekty edukacyjne dotyczące konsekwencji uzależnień i udzielania pierwszej pomocy realizowane przez 7 nauczycieli, 70 uczniów i 32 rodziców.

B. Bezpieczeństwo w sieci W ramach tego obszaru przeprowadzono następujące działania:

Warsztaty na temat uzależnienia od komputera i Internetu oraz bezpieczeństwa w sieci i cyberprzemocy prowadzone przez policję, straż miejską, psychologów i pedagogów szkolnych dla 775 uczniów.

Szkolenia i prelekcje prowadzone przez psychologów szkolnych oraz policjantów dotyczące bezpiecznego korzystania z Internetu oraz cyberprzemocy. Ta forma zostało objętych 9 nauczycieli, 62 rodziców oraz 260 uczniów.

Otwarte spotkania dla 20 rodziców.

Godziny wychowawcze dotyczące zagrożeń płynących z mediów i Internetu - cyberprzemoc (21 godzin) prowadzone dla 422 uczniów

Gazetki tematyczne angażujące 78 uczniów.

Edukacja prawna dotycząca cyberprzemocy, która objęła grupę 155 uczniów. C. Profilaktyka zagrożeń

Warsztaty dotyczące zagrożeń, zachowań ryzykownych pigułek GHB, spotkań ze nieznajomymi prowadzone dla 221 uczniów.

Warsztaty dotyczące samookaleczeń dla 30 uczniów.

Diagnozowanie problemu zachowań ryzykownych, autoagresji i poczucia bezpieczeństwa uczniów w szkole. Ankietami objęto grupę 30 uczniów i 144 rodziców.

Projekcje filmów nt. subkultur młodzieżowych – 5 nauczycieli i 35 uczniów.

Godziny wychowawcze dotyczące zachowań ryzykownych dla grupy 16 uczniów.

Pogadanki i szkolenia prowadzone przez policję, psychologów dotyczące współczesnych zagrożeń i zachowań ryzykownych. Tą formą działań zostało objętych 251 uczniów, 75 nauczycieli i 77 rodziców.

Spotkanie z księdzem egzorcystą, w którym uczestniczyło 60 uczniów i 7 nauczycieli.

Happening dot. prewencji zagrożeń 108 (nauczyciele, rodzice, uczniowie).



D. Edukacja prawna Wzrost świadomości prawnej prowadzono przez następujące formy:

Warsztaty dotyczące odpowiedzialności prawnej prowadzone przez psychologów i pedagogów szkolnych, straż miejską i policję dla 280 uczniów.

Prelekcje, spotkania i szkolenia dotyczące odpowiedzialności prawnej prowadzone przez prawników, straż miejską oraz policję dla 40 nauczycieli oraz 406 uczniów.

Konkursy wiedzy, w których uczestniczyło 27 uczniów.

Działania informacyjne – pedagogizacja dot. praw i obowiązków ucznia – 125 uczniów. E. Profilaktyka agresji

W obszarze dotyczącym profilaktyki agresywnych i przemocowych zachowań realizowano następujące formy działań:

Warsztaty dotyczące bezpieczeństwa psychicznego i fizycznego w odniesieniu do przemocy obejmujące grupę 330 uczniów.

Apele szkolne dla 273 uczniów.

Prelekcje i szkolenia dotyczące rozpoznania i zapobiegania zachowaniom agresywnym i przemocy oraz dot. zachowań autodestrukcyjnych prowadzone przez policję, psychologów, lekarzy i terapeutów. Tą formą działań objęto grupę 111 uczniów i 57 nauczycieli.

Debaty uczniowskie – 50 uczniów.

Godziny wychowawcze i zajęcia profilaktyczne dotyczące radzenia sobie z agresją oraz kształtowania postaw asertywnych prowadzone dla 964 uczniów.

Aktualizacja procedur dot. sytuacji kradzieży na terenie szkoły obejmująca 224 uczniów.

Działania informacyjne – gazetki, broszury nt. przemocy: mobbingu i bullyngu angażujące 270 uczniów.

Działania sportowe, w które zaangażowanych zostało 8 uczniów. F. Bezpieczeństwo

W ramach tego obszaru zrealizowano następujące formy działań:

Warsztaty i szkolenia na temat zachowania zasad bezpieczeństwa w szkole i podczas wypoczynku oraz w drodze do szkoły, zasad udzielania pierwszej pomocy, ewakuacji szkoły oraz samoobrony. W tej formie działań wzięło udział 1860 uczniów i194 nauczycieli.

Prelekcje, dyskusje oraz pogadanki podczas godzin wychowawczych na temat zasad bezpieczeństwa w czasie wolnym, w których uczestniczyło 813 uczniów, 17 nauczycieli oraz 60 rodziców.

Badania ankietowe dotyczące poczucia bezpieczeństwa oraz potrzeb i oczekiwań wobec szkoły, w których wzięło udział 849 uczniów, 70 nauczycieli i 362 rodziców.

Działania informacyjne takie jak gazetki szkolne dotyczące bezpieczeństwa w szkole i poza nią, informacje nt. bezpłatnego Telefonu Zaufania dla Dzieci i Młodzieży oraz szkolnego Złotego Telefonu w sytuacjach zagrożenia, propagowanie zasad bezpieczeństwa w szkole i internacie, które były skierowane do 801 uczniów i 33 nauczycieli.

Badania ankietowe dotyczące zaburzeń depresyjnych, którymi objęto 173 uczniów.



Powyższe działania realizowane były we współpracy ze Strażą Miejską. G. Zdrowy styl życia

Realizując tematykę z tego obszaru wykorzystano następujące formy działań:

Warsztaty i szkolenia na temat zaburzeń odżywiania, depresji i zachowań autodestrukcyjnych, radzenia sobie ze stresem, oraz przeciwdziałanie zachowaniom ryzykownym. Tymi działaniami objęto 831 uczniów, 20 rodziców i 38 nauczycieli.

Akcje, takie jak: gry i zabawy sportowe promujące aktywność fizyczną, konkursy na temat zdrowego stylu życia, spektakl profilaktyczny propagujący zdrowy styl życia, promowanie właściwej diety oraz spożywania mleka, happening dotyczący profilaktyki AIDS i wystawa plakatów wykonanych przez uczniów na temat działań prozdrowotnych skierowane do 688 uczniów, 12 nauczycieli i 30 rodziców.

Prelekcje i pogadanki realizowane podczas godzin wychowawczych na temat: zaburzeń odżywiania, ochrony kręgosłupa, higieny, konstruktywnego radzenia sobie ze stresem, profilaktyki raka piersi i szyjki macicy, profilaktyki AIDS, racjonalnego odżywiania, higieny pracy umysłowej i odpoczynku. Działania te były skierowane do 1448 uczniów i 16 nauczycieli.

Działania informacyjne obejmujące kolportaż materiałów nt. zagrożeń wieku dorastania, gazetki tematyczne dotyczące zdrowego stylu życia i depresji, które objęły 302 uczniów i 180 rodziców. W spotkaniach z uczniami brała udział pielęgniarka.

H. Kompetencje wychowawcze W ramach tego obszaru przeprowadzono następujące formy działań:

Warsztaty i szkolenia na temat: rozwoju kompetencji wychowawczych rodziców i wychowawców, seksualności młodzieży, motywowania uczniów do nauki, roli wychowawczej nauczyciela, metod pracy z uczniem objętym pomocą psychologiczno-pedagogiczną, pomocy uczniom z ADHD oraz uczniom z autoagresją, zapobiegania niepowodzeniom szkolnym. Wymienione formy działań były skierowane do 48 rodziców i 158 nauczycieli.

Prelekcje i wykłady dotyczące granic samodzielności młodzieży i odpowiedzialności rodzicielskiej, pracy z dzieckiem przewlekle chorym i dzieckiem z zaburzeniami psychicznymi, które były skierowane do 221 rodziców i 28 nauczycieli.

Konsultacje na temat umiejętności stawiania granic, motywowania uczniów i konsekwencji, z których skorzystało 60 rodziców. I. Profilaktyka uprzedzeń i nietolerancji

Przeciwdziałając tym zjawiskom organizowano:

Warsztaty dla 20 uczniów.

Materiały informacyjne skierowane do 61 uczniów.

Badanie ankietowe, którym objęto 15 uczniów.

Pogadanki podczas godzin wychowawczych, których odbiorcami było 35 uczniów.

Dzień Tolerancji, w którym uczestniczyło 410 uczniów. J. Kompetencje społeczne, rozwój osobisty, integracja



Treści z tego obszaru były realizowane w poprzez poniższe działania:

Warsztaty, zajęcia socjoterapeutyczne i szkolenia na temat: rozwoju osobistego, dojrzewania dziewcząt, integracji, asertywności rozwoju osobistego, myślenia twórczego, komunikacji interpersonalnej, wyrażania emocji, rozwiązywania sytuacji trudnych, negocjacji, wzorców i wartości, kompetencji społecznych. Powyższe działania były skierowane do 1757 uczniów i 110 nauczycieli.

Akcje, imprezy okolicznościowe takie jak: piknik rodzinny, plenery, wyjazdy i rajdy integracyjne, zawody sportowe, Wigilia szkolna, spektakle profilaktyczne. Z tych zajęć skorzystało 1140 uczniów, 52 nauczycieli i 50 rodziców.

Dyskusje, debaty dotyczące kultury osobistej w życiu społecznym i emocji, w których wzięło udział 88 uczniów.

prelekcje, wykłady i pogadanki podczas godzin wychowawczych na temat odpowiedzialności i godności osobistej, umiejętności komunikowania, planowania kariery zawodowej, wzajemnego szacunku oraz etyki zawodu nauczyciela, w których uczestniczyło 443 uczniów i 85 nauczycieli.

Powyższe działania realizowane były we współpracy z psychologiem z Akademii Humanistyczno-Ekonomiczną w Łodzi, Ośrodkiem Socjoterapeutycznym dla Dzieci i Młodzieży w Bydgoszczy oraz lekarzem psychiatrą.

K. Działalność charytatywna, wolontariat Prowadząc działania mające na celu wspomaganie osób potrzebujących organizowano:

kiermasze i zbiórki funduszy dla chorych dzieci, rodziny poszkodowanej w pożarze, dla Bractwa św. Alberta, w których uczestniczyło 630 uczniów.

Akcje: Szlachetna Paczka, Góra Grosza, w które zaangażowane było 20 uczniów.

Honorowe krwiodawstwo, bank dawców szpiku, do których przyłączyło się 48 uczniów.

VII. Podsumowanie

A. Ankiety: Bezpieczna Szkoła, Bezpieczna Bursa

Zdecydowana większość, bo aż 97% uczniów szkól artystycznych i 98% wychowanków burs czuje się w swoich szkołach i bursach bezpiecznie. Natomiast z przejawami przemocy spotkało się w swoich szkołach 47% uczniów i są to głównie uczniowie I klas gimnazjum. Na taki wynik wpływ mają w większości twierdzące odpowiedzi uczniów szkół muzycznych (61%). Analizując formy przemocy z jakimi spotykają się uczniowie i rolę w jakiej występują respondenci widzimy, iż najczęściej w sytuacjach przemocowych uczniowie są świadkami przemocy psychicznej, a mianowicie: obmawiania i plotkowania (34%), kłótni i awantur (33%), obraźliwych przezwisk i obelg (32%) oraz wyśmiewania i poniżania(28%).



Uczniowie wskazują również na podobne sytuacje, w wyniku których byli osobami poszkodowanymi. Przez obmawianie i plotkowanie ucierpiało ponad 20% uczniów, obraźliwe przezwiska i obelgi dotyczyły 13% uczniów, natomiast poszkodowanymi w wyniku kłótni i awantur zostało 11% respondentów. Dało się również zauważyć, że uczniowie szkół baletowych często są zarówno świadkami, jak i poszkodowanymi w sytuacjach związanych z okradaniem. Najmniej osób badanych przyznaje się do bycia sprawcami przemocy – jest to niewielki procent i dotyczy głównie takich form jak: obmawianie i plotkowanie (15%) oraz wszczynanie kłótni i awantur (blisko 8%). W prezentowanych wynikach wyraźnie można zauważyć, że w szkołach plastycznych uczniowie doświadczają i obserwują znacząco mniej różnych przejawów agresji niż w szkołach muzycznych i baletowych. Natomiast porównując gimnazja i licea wszystkich typów szkół, częściej do sytuacji przemocowych dochodzi w klasach młodszych.

W przypadku wychowanków burs aż 75% badanych nie spotkało się z przejawami przemocy. Najczęściej wychowankowie w sytuacjach

przemocy uczestniczyli jako świadkowie i były to podobnie jak w przypadku uczniów szkół takie sytuacje jak obmawianie i plotkowanie (ponad 18%), kłótnie i awantury (17%), obraźliwe przezwiska i obelgi (15%) oraz wyśmiewanie i poniżanie (14%). Najczęściej ankietowani wychowankowie byli poszkodowani w wyniku kradzieży(17%) oraz w wyniku obmawiania i plotkowania, przezywania, kłótni i awantur a także izolowania w grupie. Ankietowani wychowankowie są sprawcami głównie sytuacji związanych z kłótniami i awanturami (34%) mniej ok. 14% badanych sprawcami obmawiania i plotkowania oraz przezywania.

Uczniowie, którzy doświadczają agresji w szkole wskazują, że zazwyczaj była to pojedyncza sytuacja (30%) lub zdarza się to bardzo rzadko

(14%). Tylko 4% badanych wskazuje, że są to sytuacje bardzo częste lub częste. Sytuacje w jakich doświadczają przemocy związane są głównie z zachowaniami podczas przerw (37%), blisko 14 % uczniów doświadcza przemocy w trakcie zajęć ogólnokształcących (10%) i artystycznych (4%).

Wychowankowie bursy natomiast w większości w ogóle nie doświadczają przemocy w bursie (ok. 69% badanych), pozostali głównie wskazują

na pojedyncze (13%) lub bardzo rzadkie (11%) incydenty przemocowe. Badani doświadczają przemocy głównie ze strony koleżanek i kolegów z pokoju (21%) oraz innych wychowanków(20%) i zdarza się to przede wszystkim w czasie wolnym (15%). W takich sytuacjach wychowankowie najczęściej próbują rozmawiać i wyjaśniać sytuację (13%) lub ignorują zaczepki (10%).

Uczniowie doświadczają nie tylko przemocy od rówieśników (58%), ale również od nauczycieli (33%), w tym uczniowie szkół baletowych od

nauczycieli przedmiotów artystycznych w większym stopniu niż uczniowie innych szkół. Na sytuacje przemocy ze strony tych osób respondenci najczęściej reagują zadaniowo, próbując rozmawiać i wyjaśniać sytuację (36%), poszukując wsparcia (17%), ale również zdarzają się reakcje związane z unikaniem – ignorowaniem sytuacji (34%) oraz z bezradnością (13%). Poczucie bezradności i reagowanie płaczem widoczne jest w głównej mierze wśród repertuaru reakcji uczniów szkół baletowych.



Według większości osób badanych (71% wychowanków burs, 59% uczniów szkół) wszystkie miejsca w szkole i w bursie są bezpieczne, natomiast miejscami gdzie można spotkać się z przemocą w szkole są, zadaniem 14% uczniów, korytarz i okolice szkoły. W przypadku uczniów szkół baletowych i muzycznych dodatkowym takim miejscem jest szatnia, natomiast w bursie własny pokój (12%) i okolice bursy (6%).

Największa liczba badanych uczniów, w razie zagrożenia przemocą w szkole, o pomoc zwróciłaby się do rówieśników (20%), rodziców (17%)

i w trzeciej kolejności do wychowawcy (9%). Około 3% badanych uczniów zwróciłaby się do psychologa bądź pedagoga i nauczyciela, natomiast do dyrektora 1% ankietowanych. Analizując odpowiedzi uczniów poszczególnych szkół widzimy, że największe zaufanie do wychowawcy (22%) i psychologa (11%) mają uczniowie szkół baletowych.

Wychowankowie bursy w większości nie doświadczają przemocy ale w przypadku zaistnienia takich sytuacji również po pomoc zgłosiliby się

do rodziców (9%) i rówieśników (8%). Niestety nie było żadnego wskazania na pedagoga/ psychologa bądź dyrektora. Należy jednak dodać, iż w większości burs szkolnictwa artystycznego psycholodzy nie są zatrudnieni (w chwili obecnej w 8 bursach zatrudnionych jest 2 psychologów). Jedynie 5% ankietowanych wychowanków burs poinformowałoby wychowawców o byciu ofiarą przemocy.

Ankietowani uczniowie najczęściej upatrują przyczyn zachowań przemocowych w chęci zaimponowania rówieśnikom – blisko 61% wskazań.

Innymi powodami stosowania przez młodych ludzi przemocy, w opinii uczniów są także potrzeba rozładowania emocji (38%) i rewanż za krzywdy (37%). Ponad 20% respondentów również nudę i chęć zabawy uważa za powód stosowania przemocy, natomiast zazdrość o sukcesy artystyczne jest zdaniem ok. 15% badanych motywem takich zachowań – przy czym głównie na ten motyw wskazują uczniowie szkół baletowych (32%). Natomiast wychowankowie burs najczęściej w potrzebie rozładowania emocji (24%) upatrują przyczyny stosowania przemocy. Kolejnym powodem ich zdaniem jest nuda i chęć rozrywki (blisko 14%) oraz ok. 10% ankietowanych jako przyczynę zachowań agresywnych podaje chęć zaimponowania rówieśnikom i rewanż za własne krzywdy.

Uczniowie i wychowankowie w większości nie widzą potrzeby podejmowania jakichkolwiek działań w celu poprawy poczucia bezpieczeństwa

ponieważ uważają, że ich szkoły i bursy są bezpieczne, natomiast z działań, które pojawiają się w odpowiedziach uczniów należałoby wymienić to między innymi: zwiększenie czujności i reakcji nauczycieli na negatywne przemocowe zachowania uczniów oraz wzmocnienie ochrony okolic szkoły poprzez kamery, patrole. Uczniowie uważają również że należałoby położyć większy nacisk na edukowanie uczniów poprzez zajęcia psychoedukacyjne, apele, warsztaty, pedagogizację oraz rozmowy z uczniami, jak również zaostrzenie kar wobec uczniów stosujących przemoc. Natomiast wychowankowie burs wskazują również na takie działania jak: psychoedukacja, monitoring oraz zaostrzenie kar wobec sprawców przemocy prze np. – usuwanie takich osób z bursy.



B. Arkusz Zbiorczych Działań Ogólnoszkolnych Wymienione w arkuszach formy działań, które były realizowane we wszystkich typach szkolnictwa artystycznego oraz bursach obejmowały

różne kategorie. Były to: profilaktyka uzależnień, bezpieczeństwo w sieci, profilaktyka zagrożeń, edukacja prawna, profilaktyka agresji, bezpieczeństwo, zdrowy styl życia, kompetencje wychowawcze, profilaktyka uprzedzeń i nietolerancji, kompetencje społeczne, rozwój osobisty i integracja oraz działalność charytatywna i wolontariat.

W szkołach i bursach zastosowano dużą różnorodność form realizacji, wśród których znalazły się: warsztaty, szkolenia, prelekcje, pogadanki podczas godzin wychowawczych, badania ankietowe, debaty, dyskusje, konkursy, zawody sportowe, happeningi, przedstawienia profilaktyczne, wykłady, kolportaż materiałów informacyjnych, rajdy, obchody świąt okolicznościowych i uroczystości szkolnych.

W ramach realizowanych dla uczniów tematów poruszano treści dotyczące: szkodliwości picia alkoholu, palenia papierosów, zażywania substancji psychoaktywnych, asertywności i nieulegania wpływom rówieśniczym, uzależnienia od komputera, cyberprzemocy, zachowań ryzykownych, subkultur, okultyzmu, odpowiedzialności prawnej, przemocy, rozwiązywania konfliktów, bezpieczeństwa fizycznego, pomocy przedmedycznej, radzenia sobie ze stresem, chorób nowotworowych i AIDS, zaburzeń odżywiania, depresji, rozwoju kompetencji społecznych, poczucia własnej wartości, integracji, kultury osobistej. Z kolei do nauczycieli najczęściej kierowano treści związane z: problematyką uzależnień młodzieży, zaburzeń odżywiania, pracą wychowawczą i dydaktyczną z uczniami ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, cyberprzemocą, zachowaniami ryzykownymi młodzieży, edukacją prawną, zapobieganiem zachowaniom agresywnym, zdrowym stylem życia, zachowaniami autodestrukcyjnymi, chorobami cywilizacyjnymi, rozwojem kompetencji wychowawczych, integracją. Natomiast rodzice mieli możliwość uczestniczenia w spotkaniach, na których były poruszane takie tematy jak: profilaktyka uzależnień, cyberprzemoc, uzależnienie od komputera, autoagresja, zachowania ryzykowne, bezpieczeństwo dzieci w czasie wolnym, depresja młodzieńcza, kompetencje wychowawcze. Najczęściej wykorzystywaną formą działań były warsztaty i szkolenia (7468 uczniów, 520 nauczycieli, 149 rodziców) oraz prelekcje i pogadanki (6458 uczniów, 486 nauczycieli, 494 rodziców).

Powyższe działania były realizowane przez psychologów i pedagogów szkolnych, pielęgniarkę oraz wychowawców we współpracy ze specjalistami oraz instytucjami, wśród których znalazły się: Straż Miejska, Policja, duchowni, psychoterapeuci i terapeuci uzależnień, specjaliści z Ośrodka Socjoterapii Dzieci i Młodzieży, pracownicy fundacji i stowarzyszeń.

VIII. Wnioski Ogólnie uczniowie szkół artystycznych i burs czują się w swoich szkołach i bursach bezpiecznie. Z takimi przejawami przemocy jak: obmawianie

i plotkowanie, kłótnie i awantury, obraźliwe przezwiska i obelgi oraz wyśmiewanie i poniżanie - spotykają się przede wszystkim uczniowie I klas gimnazjum, a w szczególności uczniowie szkół muzycznych. Natomiast w szkołach plastycznych uczniowie doświadczają i obserwują znacząco mniej różnych przejawów agresji niż w szkołach muzycznych i baletowych. Niepokojącą sytuacją są kradzieże, na które wskazują uczniowie szkół baletowych i wychowankowie burs.

Wszystkie miejsca określane są przez ankietowanych jako bezpieczne, z wyjątkiem korytarzy, szatni i okolic szkoły, a w przypadku wychowanków burs- własnych pokoi. Widzimy, że uczniowie i wychowankowie burs nie doświadczają przemocy w ogóle albo doświadczają jej incydentalnie, zazwyczaj



ze strony rówieśników. Co trzeci badany uczeń doświadcza przemocy również ze strony nauczycieli. Wartym odnotowania jest fakt, iż przemocy ze strony nauczycieli doświadczają częściej licealiści niż gimnazjaliści, a uczniowie szkół baletowych w większym stopniu od nauczycieli przedmiotów artystycznych niż uczniowie pozostałych szkół. Na sytuacje przemocy ze strony tych osób respondenci najczęściej reagują zadaniowo- próbują rozmawiać i wyjaśniać sytuację oraz poszukiwać wsparcia bądź też ignorują sytuację. W przypadku uczniów szkół baletowych widoczne są również w większym stopniu reakcje związane z bezradnością i płaczem w porównaniu z uczniami innych szkół.

Uczniowie i wychowankowie najczęściej upatrują przyczyn zachowań przemocowych w chęci zaimponowania rówieśnikom, potrzebie rozładowania emocji oraz jako rewanż za krzywdy. Tylko niewielka liczba badanych podaje zazdrość o sukcesy artystyczne jako motyw stosowania przemocy, a skłonność tę obserwuje się częściej wśród uczniów szkół baletowych.

Uczniowie i wychowankowie w większości nie widzą potrzeby podejmowania jakichkolwiek działań w celu poprawy poczucia bezpieczeństwa ponieważ uważają, że ich szkoły i bursy są bezpieczne. W szkołach plastycznych obserwuje się zdecydowanie mniej zachowań przemocowych niż w pozostałych typach kształcenia artystycznego. Może się to wiązać z mniejszą presją związaną z ekspozycją społeczną uczniów szkół plastycznych w porównaniu z uczniami szkół muzycznych i baletowych.

IX. Zalecenia Przeprowadzona analiza wyników ankiet Bezpieczna Szkoła i Bezpieczna Bursa oraz obszarów i form działań profilaktycznych

w poszczególnych szkołach artystycznych i bursach, upoważniają do stwierdzenia, że uczniowie i wychowankowie czują się bezpiecznie w swoich placówkach. Aby utrzymać tak wysoki poziom poczucia bezpieczeństwa i jednocześnie wzmocnić obszary, w których dostrzega się jeszcze pewne uchybienia, zaleca się podjęcie następujących działań skierowanych do:

1. Uczniów:

rozwijanie umiejętności społecznych takich jak np. asertywność, konstruktywne radzenie sobie ze stresem, radzenie sobie z agresją, zarządzanie emocjami;

angażowanie uczniów do tworzenia programów profilaktycznych z wykorzystaniem działań alternatywnych takich jak: teatr, performance, wystawy, koncerty, happeningi;

systematyczne informowanie na temat łatwości uzależnienia, płynących z niego zagrożeń, wpływu alkoholu, papierosów i narkotyków na organizm, zwłaszcza na układ nerwowy i zdolność uczenia się.

2. Rodziców:



edukowanie rodziców z zakresu przejawów przemocy domowej oraz szkolnej, zachowania dzieci będących ofiarą przemocy, form pomocy psychologicznej i prawnej;

zwiększenie współpracy z rodzicami, którzy powinni być głównym filarem każdego programu profilaktycznego;

stała współpraca rodziców z pracownikami szkoły w celu szybkiej interwencji w sytuacjach grożących powstaniem i rozwojem problemów alkoholowych, narkotykowych czy przemocowych;

rozwijanie umiejętności wychowawczych rodziców;

szeroka współpraca szkoły z rodziną, połączona z angażowaniem rodziców do określonych działań wychowawczych (wspólne spotkania rodziców i młodzieży prowadzone przez specjalistów i dotyczące problematycznych tematów);

3. Nauczycieli i wychowawców:

uwrażliwienie nauczycieli i wychowawców na problemy uczniów;

podnoszenie kwalifikacji kadry nauczycielskiej w zakresie własnych kompetencji oraz działań profilaktycznych: szkolenia z umiejętności komunikacji z uczniami i rodzicami, budowanie autorytetu poprzez kompetentne wypowiedzi na temat środków psychoaktywnych, szkolenie w zakresie metod mówienia o uzależnieniach z uwzględnieniem młodzieżowych slangów i kodów językowych, w sposób pozbawiony monotonii i moralizowania;

poprzez właściwą realizację lekcji wychowawczych, stwarzanie młodym ludziom możliwości kształtowania zdrowych nawyków i pozytywnych modeli spędzania wolnego czasu;

większa uważność i szybsze reagowanie nauczycieli i wychowawców na wszelakie przejawy agresji i przemocy i patologii - konsekwencja w działaniu;

intensyfikacja oddziaływań wychowawczych w klasach gimnazjalnych, koncentracja na doskonaleniu umiejętności rozładowywania emocji, rozwiązywania sytuacji konfliktowych;

4. Dyrektorów szkół artystycznych i burs:

w dalszym ciągu podejmowanie działań na rzecz utrzymania i podnoszenia poczucia bezpieczeństwa uczniów na terenie szkół i burs artystycznych;

zatrudnianie psychologów, szczególnie w bursach szkół artystycznych;

organizowanie czasu wolnego dla uczniów oraz aktywne włączenie rodziców;

dalsza współpraca szkół i burs z policją, strażą miejską, specjalistycznymi ośrodkami profilaktycznymi, terapeutycznymi i psychoedukacyjnymi;

podjęcie skutecznych środków przeciwdziałania kradzieżom, szczególnie w szkołach baletowych i bursach;

5. Psychologów i pedagogów szkolnych:



aktywne role pedagogów i psychologów szkolnych koordynujących działania wychowawcze oraz diagnozujących istnienie zagrożeń;

bycie w dobrym kontakcie z młodzieżą i uświadamianie, jak ważne jest zgłaszanie sytuacji, w których doświadczają przemocy.



X. Załączniki

Spis załączników:

Załącznik nr 1 – Wykaz szkół i burs biorących udział w badaniu Załącznik nr 2 – Ankieta Bezpieczna Szkoła - wzór Załącznik nr 3 – Ankieta Bezpieczna Bursa - wzór Załącznik nr 4 – Arkusz Zbiorczych Działań Ogólnoszkolnych - wzór Załącznik nr 5 – Arkusz Zbiorczych Działań Ogólnoszkolnych - zestawienie



Załącznik nr 1

Wykaz szkół i burs artystycznych biorących udział w sondażowych badaniach w ramach projektu

„Rok Bezpiecznej Szkoły 2012/2013”

Szkoły muzyczne: 1. Poznańska Ogólnokształcąca Szkoła Muzyczna II st. Im. M. Karłowicza w Poznaniu 2. Ogólnokształcąca Szkoła Muzyczna I i II st. im. F. Nowowiejskiego w Gdańsku 3. Ogólnokształcąca Szkoła Muzyczna I i II st. im. H. Wieniawskiego w Łodzi 4. Ogólnokształcąca Szkoła Muzyczna I i II st. im. K. Lipińskiego w Lublinie 5. Zespół Państwowych Szkół Muzycznych im. G. Bacewicz w Koszalinie 6. Zespół Państwowych Szkół Muzycznych im. K. Szymanowskiego w Katowicach 7. Zespół Państwowych Szkół Muzycznych im. K. Szymanowskiego w Warszawie 8. Zespół Państwowych Szkół Muzycznych im. M. Karłowicza w Krakowie 9. Zespół Państwowych Szkół Muzycznych im. A. Malawskiego w Przemyślu 10. Zespół Szkół Muzycznych im. S. Moniuszki w Wałbrzychu 11. Zespół Szkół Muzycznych im. I. Paderewskiego w Białymstoku 12. Zespół Szkół Muzycznych im. K. Szymanowskiego w Toruniu

Szkoły baletowe:

1. Ogólnokształcąca Szkoła Baletowa im. Olgi Sławskiej-Lipczyńskiej w Poznaniu 2. Ogólnokształcąca Szkoła Baletowa w Gdańsku

Szkoły plastyczne:

1. Zespół Szkół Plastycznych w Koszalinie 2. Zespół Szkół Plastycznych w Warszawie 3. Zespół Szkół Plastycznych w Łodzi 4. Zespół Szkół Plastycznych w Lublinie 5. Zespół Szkół Plastycznych w Jarosławiu 6. Zespół Szkół Plastycznych w Dąbrowie Górniczej 7. Zespół Szkół Plastycznych we Wrocławiu 8. Zespół Szkół Plastycznych w Kole 9. Zespół Szkół Plastycznych w Bydgoszczy 10. Zespół Szkół Plastycznych w Gdyni Orłowie 11. Zespół Państwowych Szkół Plastycznych w Kielcach 12. Zespół Państwowych Placówek Kształcenia Plastycznego w Opolu

Bursy artystyczne:

1. Bursa Szkół Artystycznych w Krakowie 2. Bursa Szkolnictwa Artystycznego w Warszawie



Załącznik nr 2 ANKIETA „Bezpieczna szkoła”

Drogi Uczniu

Celem ankiety jest zebranie informacji o występujących zagrożeniach w środowisku szkół artystycznych. Twoja opinia na temat bezpieczeństwa w szkole jest bardzo ważna. Nie ma tu ani złych ani dobrych odpowiedzi. Zakreślaj te, które są najbardziej trafne według Ciebie. Ankieta jest anonimowa a jej wyniki posłużą do zaplanowania takich działań, które pozwolą Ci bezpieczniej poczuć się w swojej szkole. Zaznacz odpowiedzi dotyczące Twojej osoby Płeć:

chłopak

dziewczyna

klasa:

I gimnazjum

I liceum

szkoła:

muzyczna

plastyczna

baletowa

1. Czy w swojej szkole czujesz się bezpiecznie?

Tak Nie 2. Czy spotkałeś/łaś się z przejawami przemocy na terenie szkoły?

Tak Nie

3. Jeżeli TAK, zaznacz w jakich sytuacjach uczestniczyłeś/łaś (wstaw X w odpowiedniej rubryce, możesz zaznaczyć więcej niż jedną

odpowiedź)

Sytu

acje

bic

ie, k

op

anie

, po

pyc

han

ie

kłó

tnie

, aw

antu

ry, k

rzyk

wym

usz

anie

pie

nię

dzy

,

war

tośc

iow

ych

prz

edm

iotó

w

nis

zcze

nie

szk

oln

ego

sp

rzęt

u

nis

zcze

nie

rze

czy

inn

ych

ucz

nió

w

ob

raźl

iwe

prz

ezw

iska

i o

be

lgi

wyś

mie

wan

ie i

po

niż

anie

o

bm

awia

nie

, plo

tko

wan

ie

izo

low

anie

w g

rup

ie,

celo

we

ign

oro

wan

ie

gro

źby

i zas

tras

zan

ie

ob

raźl

iwe

wp

isy

i ko

men

tarz

e w

In

tern

ecie

ob

raźl

iwe

smsy

o

krad

anie

zam

ykan

ie w

po

mie

szcz

enia

ch

Inn

e …

……

……

……

……

……

……

……

.

Ucz

est

nic

zyłe

m/ł

am ja

ko: ŚW

IAD

EK

PO

SZK

OD

OW

AN

Y

SPR

AW

CA

4. Jak często doświadczasz agresji w szkole?

nigdy nie doświadczyłem/am

bardzo rzadko – była to pojedyncza sytuacja

rzadko – raz na kilka miesięcy i rzadziej

sporadycznie – kilka razy w miesiącu

często – kilka razy w tygodniu

bardzo często - codziennie

5. W jakich sytuacjach doświadczałeś/łaś agresji?

w czasie zajęć ogólnokształcących


podczas przerw

w szatni

w czasie wycieczek / plenerów / wyjść grupowych

w drodze do szkoły / do domu

w czasie koncertów / popisów / przeglądów

nie doświadczam agresji w żadnej sytuacji

w innej sytuacji (jakiej?)………………………………………………………………………………………………………………………………………………….…….



6. Od kogo doświadczałeś/łaś najczęściej przemocy w szkole i jak na nią reagowałeś/łaś? Wybierz te reakcje, które są dla Ciebie

typowe w odniesieniu do konkretnych osób i wstaw X.

Two

ja r

eak

cja

Ign

oru

ję z

acze

pki

i

od

cho

dzę

Nic

nie

ro

bię

– c

zuje

si

ę b

ezra

dn

y/a

Pła

czę

Bro

nię

się

uci

eczk

ą

Bro

nię

się

- a

taku

ję

Pró

bu

ję r

ozm

awia

ć i

wyj

aśn

iać

sytu

ację

Szu

kam

wsp

arci

a

Zajm

uję

się

akty

wn

ośc

ią

arty

styc

zną

Od

reag

ow

uję

po

prz

ez ć

wic

zen

ia

fizy

czn

e i s

po

rt

Inn

a

……

……

……

……

……

……

. …

……

……

……

……

……

……

……

.

Nie

do

świa

dcz

am p

rzem

ocy

w s

zko

le

Oso

by

sto

sują

ce p

rzem

oc

Inn

e o

sob

y (w

pis

z ja

kie?

)

……

……

……

……

……

……

……

Inn

i p

raco

w.

szko

ły

Nau

czyc

iel

prz

edm

iotó

w

arty

styc

znyc

h

Nau

czyc

iel

prz

edm

iotó

w

ogó

lno

kszt

ałcą

cych

Ko

led

zy /

ko

leża

nki

7. Które miejsce w szkole jest dla Ciebie najbardziej niebezpieczne (miejsce gdzie doświadczałeś/łaś agresji)?

korytarz

sala lekcyjna

sala ćwiczeń / zajęć artystycznych

łazienka

sklepik / barek / stołówka

sala gimnastyczna / boisko

szatnia

okolice szkoły


inne miejsce…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….…… 8.Kogo najczęściej informujesz o tym, że doświadczasz przemocy?

wychowawcę klasy

pedagoga / psychologa

dyrektora szkoły

nauczyciela

rodziców

kolegę / koleżankę

rodzeństwo



inna osobę ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….…. 9. Jak myślisz dlaczego młodzi ludzie stosują przemoc? Zaznacz maksymalnie 2 odpowiedzi, które Twoim zdaniem są najbardziej trafne.

nudzą się i chcą się rozerwać

chcą rozładować emocje

rewanżują się za własne krzywdy

dla zaimponowania rówieśnikom

są namawiani przez innych

bez powodu

z zazdrości o sukcesy artystyczne

odreagowują porażkę artystyczną

Inny powód (jaki?)…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….…. 10. Jakie działania Twoim zdaniem należałoby podjąć, abyś poczuł/a się bezpieczniej w swojej szkole? ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………...…………...………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….…



Dziękujemy za wypełnienie ankiety !

Załącznik nr 3

ANKIETA „Bezpieczna bursa”

Drogi Wychowanku Celem ankiety jest zebranie informacji o występujących zagrożeniach w środowisku Burs Szkolnictwa

Artystycznego. Twoja opinia na temat bezpieczeństwa w bursie jest bardzo ważna. Zakreślaj te odpowiedzi, które są najbardziej trafne wg Ciebie. Nie ma tu ani złych ani dobrych odpowiedzi. Ankieta jest anonimowa a jej wyniki posłużą do zaplanowania takich działań, które pozwolą Ci bezpieczniej poczuć się w swojej bursie. Zaznacz odpowiedzi dotyczące Twojej osoby Płeć:

chłopak

dziewczyna

Klasa:

I gimnazjum

I liceum

1. Czy czujesz się bezpiecznie w bursie?

Tak Nie 2. Czy spotkałeś/łaś się z przejawami przemocy na terenie bursy?

Tak Nie

3. Jeżeli TAK, zaznacz w jakich sytuacjach uczestniczyłeś/łaś (wstaw X w odpowiedniej rubryce, możesz zaznaczyć więcej niż jedną

odpowiedź)

Sytu

acje

bic

ie, k

op

anie

, po

pyc

han

ie

kłó

tnie

, aw

antu

ry, k

rzyk

wym

usz

anie

pie

nię

dzy

,

war

tośc

iow

ych

prz

edm

iotó

w

nis

zcze

nie

sp

rzęt

u w

bu

rsie

nis

zcze

nie

rze

czy

inn

ych

wyc

ho

wan

ków

o

bra

źliw

e p

rzez

wis

ka i

ob

elg

i

wyś

mie

wan

ie i

po

niż

anie

o

bm

awia

nie

, plo

tko

wan

ie

izo

low

anie

w g

rup

ie,

celo

we

ign

oro

wan

ie

gro

źby

i zas

tras

zan

ie

ob

raźl

iwe

wp

isy

i ko

men

tarz

e w

In

tern

ecie

ob

raźl

iwe

smsy

o

krad

anie

zam

ykan

ie w

po

mie

szcz

enia

ch

Inn

e …

……

……

……

……

….

Ucz

est

nic

zyłe

m/a

m ja

ko:

ŚWIA

DEK

PO

SZK

OD

OW

AN

Y

SPR

AW

CA

4. Jak często doświadczasz agresji w bursie?

nigdy nie doświadczyłem/łam

bardzo rzadko – była to pojedyncza sytuacja

rzadko – raz na kilka miesięcy i rzadziej

sporadycznie – kilka razy w miesiącu

często – kilka razy w tygodniu

bardzo często - codziennie

5. W jakich sytuacjach doświadczałeś/łaś agresji?

w czasie nauki własnej



podczas posiłków na stołówce

w czasie wolnym

podczas zajęć pozaszkolnych

nie doświadczam agresji w żadnej sytuacji

w innej sytuacji (jakiej?)…………………………………………………………………………………………………………………………….……. 6. Od kogo doświadczałeś/łaś najczęściej przemocy w bursie i jak na nią reagowałeś/łaś? Wybierz te reakcje, które są dla Ciebie

typowe w odniesieniu do konkretnych osób i wstaw X.

Two

ja r

eak

cja

Ign

oru

ję z

acze

pki

i

od

cho

dzę

Nic

nie

ro

bię

– c

zuje

si

ę b

ezra

dn

y/a

Pła

czę

Bro

nię

się

uci

eczk

ą

Bro

nię

się

- a

taku

ję

Pró

bu

ję r

ozm

awia

ć i

wyj

aśn

iać

sytu

ację

Szu

kam

wsp

arci

a

Zajm

uję

się

akty

wn

ośc

ią

arty

styc

zną

Od

reag

ow

uję

po

prz

ez

ćwic

zen

ia f

izyc

zne

i sp

ort

Inn

a

……

……

……

……

……

……

. …

……

……

……

……

……

……

……

.

Nie

do

świa

dcz

am p

rzem

ocy

w s

zko

le

Oso

by

sto

sują

ce p

rzem

oc

Inn

e o

sob

y (w

pis

z

jaki

e?)

……

……

……

…

……

……

……

……

……

……

……

Inn

i p

raco

wn

icy

bu

rsy

Wyc

ho

waw

cy

Inn

i w

ych

ow

anko

wie

Ko

led

zy /

ko

leża

nki

z

po

koju

7. Które miejsce w bursie jest dla Ciebie najbardziej niebezpieczne (miejsce gdzie doświadczałeś/aś agresji)?

korytarz

klatka schodowa

łazienka

świetlica

stołówka

okolice bursy


własny pokój

inne miejsce…………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 8.Kogo najczęściej informujesz o tym, że doświadczasz przemocy?

wychowawcę w bursie

pedagoga / psychologa w bursie

dyrektora bursy

rodziców

kolegę / koleżankę

rodzeństwo



inna osobę …………………………………………………………………………………………………………………………………………………….…. 9. Jak myślisz dlaczego młodzi ludzie stosują przemoc? Zaznacz maksymalnie 2 odpowiedzi, które Twoim zdaniem są najbardziej trafne.

nudzą się i chcą się rozerwać

chcą rozładować emocje

rewanżują się za własne krzywdy

dla zaimponowania rówieśnikom

są namawiani przez innych

bez powodu

z zazdrości o sukcesy artystyczne

odreagowują porażkę artystyczną

Inny powód (jaki?)…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 10. jakie działania Twoim zdaniem należałoby podjąć, abyś poczuł się bezpieczniej w swojej bursie? ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….…..



……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

Dziękujemy za wypełnienie ankiety !



Załącznik nr 4

ARKUSZ ZBIORCZY DZIAŁAŃ OGÓLNOSZKOLNYCH

PRZEPROWADZONYCH W RAMACH REALIZACJI PRIORYTETU MEN

„2012/2013 - ROK BEZPIECZNEJ SZKOŁY”

Region CEA ………………………………………………………………………

Nazwa szkoły, adres ………………………………………………………………

Dyrektor szkoły …………………………………………………………………...

Obszar działań*

Forma i tytuł

zadania*

Cel

Odbiorcy Termin

realizacji Efekt

Osoby odpowiedzialne rodzice nauczyciele

uczniowie (klasa)

liczba

*Objaśnienia: Obszar działań: profilaktyka uzależnień, prewencja, bezpieczeństwo fizyczne, bezpieczeństwo psychiczne i in. Forma zadania: happening, warsztaty, badania ankietowe, debaty, prelekcje i in.



Załącznik nr 5 ARKUSZ ZBIORCZYCH DZIAŁAŃ OGÓLNOSZKOLNYCH

PRZEPROWADZONYCH W RAMACH REALIZACJI PRIORYTETU MEN

„2012/2013 – ROK BEZPIECZNEJ SZKOŁY” – zestawienie działań

Obszar działań* Forma i tytuł zadania* Odbiorcy

Rodzic

e

Nauczyciele Uczniowie

(klasa)

Liczba ogółem

Profilaktyka

uzależnień

Warsztaty realizowane w ramach programu

profilaktycznego „Cukierki”

X 56

Warsztaty dotyczące FAS X 30

Warsztaty dotyczące uzależnień (alkohol,

narkotyki) oraz skutków zażywania substancji

psychoaktywnych

4 218 222

Warsztaty o tematyce profilaktycznej prowadzone

przez specjalistów z Centrum Profilaktyki i

Psychoterapii

X 84

Warsztaty – biblioterapia dot. przeciwdziałaniu

uzależnieniom

X 52

Warsztaty prowadzone przez policję – pokaz z

udziałem psa do wykrywania narkotyków

7 91 98

Warsztaty prowadzone przez Centrum Profilaktyki

Uzależnień: „Nowe uzależnienia i ich

konsekwencje”

19 148 167

Warsztaty antynarkotykowe we współpracy z

Fundacją "Praesterno" w Łodzi.

X 131

Warsztaty antynarkotykowe we współpracy z

K.M.Policji w Łodzi.

X 75

Konkursy i zajęcia w ramach ogólnopolskiej akcji

„Zachowaj trzeźwy umysł”

16 kl. I – III - 144

Kl. 3-III – 260

420

Konkursy profilaktyczne - plastyczne 32 32



Festyn profilaktyczny „Zachowaj Trzeźwy Umysł –

Jedź Bezpiecznie”

3 23 26

Spektakl teatralny „la Dolce Vita’ dot. zagrożeń

uzależnieniami

X 78

Spektakl profilaktyczny "Asertywność-

narkotykom mówię NIE".

X 21

Happening- Program słowno-muzyczny "Zastopuj-

stop uzależnieniom"

X 107

Rada szkoleniowa dot. profilaktyki uzależnień 5 150 155

Kampania Urzędu Miasta w Jarosławiu

"Uzależnieniom mówimy NIE. Warsztaty,

spotkanie z policjantem.

X 10

Prelekcja prowadzona przez terapeutę Centrum

uzależnień

30 10 28 68

Prelekcje dotyczące uzależnień – narkotyki,

dopalacze. Sygnały ostrzegawcze i wpływ na

zdrowie

116 11 127

Prelekcja- debata „Muza w świecie uzależnień”

prowadzona przez ks. P. Sobierajskiego z Akademii

Muzycznej w Katowicach

20 210 230

Prelekcja prowadzona przez policję dot.

Uzależnienia od papierosów „Ślepy zaułek

uzależnienia”

1 61 62

Prelekcja prowadzona przez strażnika miejskiego

dot. narkotyków i dopalaczy

X 26

Spotkanie z policjantami dotyczące konsekwencji

prawnych i zdrowotnych uzależnień

X 237

Debaty w Bibliotece Pedagogicznej dotyczące

profilaktyki antyalkoholowej i antynarkotykowej

2 39 41

Debaty: niebezpieczeństwo uzależnień, jakie

używki znamy, narkomania i zagrożenia z nią

związane.

X 55



Projekcje filmów profilaktycznych: „Życie pod

murem”, „Obietnica”, „Dziękuję nie pije”,

„Dziękuje nie biorę”

X 108

Działania informacyjne dla wychowawców-

omówienie scenariuszy publikacji

rekomendowanych przez Krajowe Biuro ds

Przeciwdziałania Narkomanii, oraz prezentacja nt.

dopalaczy.

X 14

Działania informacyjne - rozpropagowanie ulotek i

broszur nt. uzależnień

X 270

Gazetki „Zachowaj Trzeźwy Umysł”, „Sięgnij po

zdrowie – rzuć palenie”

X 78

Gazetka tematyczna-Kampanie ogólnokrajowe:

Dzień Rzucenia Palenia, Dzień Bez Papierosa,

Dzień Zapobiegania Narkomanii.

X 180

Godziny wychowawcze dotyczące profilaktyki

uzależnień (43 godzin)

X 743

Realizacja programów profilaktycznych "Noe" i

"Debata" przy współpracy z Centrum Psychoterapii

"Promedic" oraz warsztaty prowadzone przez

pracowników Świętokrzyskiego Centrum

Profilaktyki i Edukacji.

X 59

Prezentacja multimedialna nt. uzależnień. X 180

Profilaktyka uzależnień - zajęcia Towarzystwa

Profilaktyki Środowiskowej

X 150

Projekty edukacyjne dotyczące konsekwencji

uzależnień i udzielania pierwszej pomocy

32 7 70 109

Ankieta diagnozująca poziom wiedzy i skalę

problemu uzależnień

X 144

Badania ankietowe- diagnoza środowiska.

X 379



Kontrola uczniów przez patrol Straży Miejskiej dot.

posiadania narkotyków

X 52

Badanie szkoły na posiadanie przez uczniów

narkotyków (pies tropiący)

X 130

Kontrola wewnętrzna wychowawców- kontrola

działań na rzecz profilaktyki uzależnień i

bezpieczeństwa w poszczególnych klasach.

X 14

Bezpieczeństwo

w sieci

Warsztaty ze strażą miejską dotyczące

bezpieczeństwa w sieci i cyberprzemocy

X 75

Warsztaty- "Cyberprzemoc- jak bezpiecznie

korzystać z Internetu".

X 340

Warsztaty- mobbing i prześladowanie w szkole i w

Internecie.

X 180

Warsztaty nt. uzależnienia od komputera i

Internetu.

X 180

Otwarte spotkanie „W jakim świecie żyje Twoje

dziecko?” – dot. cyberprzemocy i uzależnienia od

Internetu

20 20

Prelekcja policjanta oraz projekcja filmu dot.

bezpieczeństwa w sieci

X 150

Prelekcje dotyczące bezpiecznego korzystania z

Internetu oraz zagrożeń związanych z przemocą w

sieci

22 20 42

Szkolenie przez policję dotyczące cyberprzmeocy i

przestępstw w sieci

X 9

Prelekcja- Cyberprzemoc- bezpieczeństwo dziecka

w sieci".

X 40

Prelekcje, zajęcia multimedialne nt.

cyberprzemocy.

X 90

Gazetka „Stop cyberprzemocy” X 78

Godziny wychowawcze dotyczące zagrożeń

płynących z mediów i Internetu (21 godzin)

X 422



Edukacja prawna pt. "Przemoc w

cyberprzestrzeni".

X 155

Prelekcja nt. prawnych skutków naruszania

godności drugiej osoby za pośrednictwem

Interrnetu - spotkanie z psychologiem policyjnym

X 160

Profilaktyka

zagrożeń

Warsztaty dotyczące pigułek GHB X 30

Warsztaty w ramach programu „Bezpieczny

Gimnazjalista” – dot. zapobieganiu zagrożeniom

X 144

Warsztaty nt. samookaleczeń X 30

Warsztaty ze strażą miejską dot. zachowań

ryzykownych

X 90

Warsztaty ze strażą miejską dot. spotkań z

nieznajomymi

X 34

Badania ankietowe dot. autoagresji. X 30

Badania ankietowe nt. zachowań ryzykownych i

poczucia bezpieczeństwa uczniów w szkole

oczami rodziców.

X 144

Prelekcja nt. uzależnień, zachowań ryzykownych i

sekt.

X 180

Projekcja filmu „W sidłach” i dyskusja dot.

subkultur młodzieżowych

5 35 40

Pogadanka z policjantką na temat współczesnych

zagrożeń

X 71

Wykład – szkolenie rady pedagogicznej dot.

zapobieganiu zagrożeniom

X 75

Happening dot. prewencji zagrożeń X X Klasy II i III 108

Spotkanie z księdzem egzorcysta Okultyzm –

współczesne zagrożenia

7 60 67

Spotkanie z duchownym nt. zagrożeń wynikających

z praktyk okultystycznych.

X 200

Pedagogizacja rodziców dotycząca problemów

ucznia i zagrożeń współczesnego świata

X 77



Godzina wychowawcza – dotycząca zachowań

patologicznych

X 16

Edukacja

prawna

Warsztaty profilaktyczno-dydaktyczne nt.

odpowiedzialności prawnej nieletnich oraz zasad

zachowania bezpieczeństwa.

X 59

Warsztaty, prelekcje- "Młodzież a prawo". X 60

Warsztaty- "Prawa i obowiązki dziecka i ucznia". X 40

Warsztaty ze strażą miejską o odpowiedzialności

prawnej nieletnich

X 56

Spotkanie z prawnikiem – zwiększanie

świadomości prawnej uczniów

X 65

Spotkanie z policją – prelekcja o odpowiedzialności

karnej nieletnich

X 110

Prelekcja obowiązki ucznia w świetle przepisów

szkolnych

X 33

Prelekcje- "Odpowiedzialność prawna nieletnich". X 69

Spotkania z funkcjonariuszami ze Straży Miejskiej

- rozwijanie świadomości prawnej

X 84

Prelekcja Prezesa Sądu Rejonowego w

Bydgoszczy

9 44 53

Prelekcja- spotkanie z policjantem nt.

odpowiedzialności karnej nieletnich.

X 66

Rada szkoleniowa- "Procedury postępowania z

nieletnimi zagrożonymi czynem karalnym i

demoralizacją"

X 31

Konkurs „Prawo i my” organizowany przez Straż

Miejską

X 27

Pedagogizacja- przekazanie wiedzy nt. praw i

obowiązków ucznia, zapoznanie

X 125

Profilaktyka

agresji

Warsztaty dotyczące bezpieczeństwa psychicznego

i fizycznego w odniesieniu do przemocy

X 54



Psychoedukacja- warsztaty: radzenie sobie w

sytuacji zagrożeń, presji rówieśników, grup

subkulturowych.

X 57

Warsztaty- "Plecak Daniela- tolerancja w grupie,

zapobieganie mobbingowi".

X 49

Warsztaty- "Przemoc i agresja w relacjach

międzyludzkich".

X 50

Warsztaty, prelekcje- przeciwdziałanie

dezintegracji i wyalienowaniu.

X 120

Prelekcja policji dotycząca przemocy i zachowań

agresywnych

X 111

Prelekcja terapeuty „Powrót z U” dot. zapobiegania

przemocy w szkole i w rodzinie

X 40

Szkolenie z programu profilaktycznego „Spotkania

z Leonem”

X 5

Szkolenie „Porozumienie bez przemocy”

X 5

Szkolenie „Autoagresja w okresie adolescencji –

rodzaje zachowań, postepowanie wychowawcze”

X 7

Zajęcia profilaktyczne w ramach programu

„Spotkania z Leonem”

X

40

Debaty w Bibliotece Pedagogicznej dotyczące

postawy agresywnej i asertywnej

X

50

Blok godzin dotyczący radzenia sobie z agresją,

emocjami, kształtowania postaw asertywnych

X 728

Godziny wychowawcze dotyczące asertywności

(11 godz.)

X 180

Godzina wychowawcza – film i dyskusja dotycząca

agresji, korupcji i nieuczciwości

X 16

Działania informacyjne - rozpropagowanie ulotek i

broszur nt. przemocy: mobbingu i bullyngu.

X 270



Apel ogólnoszkolny dotyczący zachowań

agresywnych

X 273

Działania sportowe -SKS- uwalnianie energii i

emocji w akceptowany społecznie sposób

X 8

Aktualizacja procedur dot. sytuacji kradzieży na

terenie szkoły.

X 224

Bezpieczeństwo Warsztaty dotyczące bezpiecznego wypoczynku

latem i zimą

7 558 565

Warsztaty dotyczące bezpieczeństwa na drodze X 292

Warsztaty w ramach programu „Dobry start” dot.

bezpieczeństwa na terenie szkoły

X 20

Szkolenie – pierwsza pomoc 124 228 352

Szkolenie z zasad pierwszej pomocy X 215

Szkolenie po sprawdzeniu organizacji i warunków

ewakuacji szkoły.

X 35

Szkolenie we współpracy ze Strażą Miejską-

samoobrona.

X 12

Prelekcja i dyskusja dla wychowawców-

bezpieczne ferie.

X 14

Pogadanki dotyczące zasad bezpiecznego

zachowania uczniów w szkole i poza nią

60 3 137 200

Gazetki szkolne: „Bezpieczna droga do szkoły”,

„Bezpieczne ferie zimowe”, „Nie daj się grypie”

5 61 66

Spotkania ze strażnikami miejskimi dotyczące

bezpieczeństwa w drodze do szkoły i w czasie

wolnym – ferie, wakacje itp. (7 spotkań)

X 199

Godzina wychowawcza- dotycząca idei fair – play

X 20

Godziny wychowawcze dotyczące bezpiecznego

zachowania w szkole i poza nią (17)

X 457

Procedura "Złoty telefon" - w sytuacjach

zagrożenia

33 246 279



Ankiety dot. poczucia bezpieczeństwa

362 70 809 1240

Badanie ankietowe- potrzeby i oczekiwania

uczniów wobec szkoły

X 40

Działania informacyjne- umieszczenie inf. o

bezpłatnym Telefonie Zaufania dla Dzieci i

Młodzieży (116 111).

X 246

Działanie informacyjne: zasady bezpieczeństwa

w szkole i internacie.

X 210

Ćwiczenia- próba ewakuacji w szkole, próbny

alarm pożarowy

70 389 459

Zdrowy styl

życia

Warsztaty – profilaktyka zaburzeń odżywiania

(anoreksja, bulimia)

2 132 134

Warsztaty o znaczeniu dla zdrowia aktywności

fizycznej, zdrowego żywienia i higieny

X 50

Warsztaty w ramach programu „Bezpieczna

Młodzież” dot. profilaktyki zaburzeń depresyjnych

i zachowań autodestrukcyjnych

X 129

Warsztaty nt. zaburzeń odżywiania. X 37

Warsztaty nt. radzenia sobie ze stresem. X 127

Cykl warsztatów dotyczących sposobów relaksacji

i radzenia sobie ze stresem (11 warsztatów)

20 7 235 265

Warsztaty- "Świadome dojrzewanie-

przeciwdziałanie zachowaniom ryzykownym"

X 54

Warsztaty- "Stres pod kontrolą". X 78

Psychoedukacja- warsztaty: radzenie sobie ze

stresem związanym z obroną pracy dyplomowej.

X 19

Spotkanie ze specjalistą dot. niebezpieczeństw

wynikających z niewłaściwych nawyków

żywieniowych (anoreksja, ortoreksja, bulimia)

10 19 29

Konkurs nt zdrowego stylu życia X 101

Spektakl profilaktyczny „Trzymaj formę” X 61



Gry i zabawy sportowe „Trzymaj formę” X 61

Akcja Mleko z klasą X 180

Spotkanie z firma cateringowa dot. zdrowego

żywienia dzieci

30 12 42

Profilaktyka ochrony kręgosłupa, żywienie a

prawidłowy rozwój – spotkania z pielęgniarką

165 165

Pogadanka pielęgniarki szkolnej dot. higieny i

zdrowego stylu życia

X 180

Prelekcje - zdrowy styl życia, radzenie sobie w

konstruktywny sposób ze stresem.

X 98

Prelekcja nt. HIV i AIDS- spotkanie z

pracownikiem SANEPID-u

X 30

Prelekcja, ankieta, impreza profilaktyczna i

prezentacja multimedialna (Program "Różowa

wstążeczka", Wybierz życie Pierwszy krok -

profilaktyka raka szyjki macicy.

X 79

Program HIV, AIDS- ankieta, warsztaty,

happening

X 26

Poradnik dla ucznia „Trzymaj formę” X 61

Prezentacja i warsztaty nt. radzenia sobie ze

stresem.

28 18 46

Pogadanki- Światowy Dzień Zdrowia. X 129

Wystawa plakatów uczniów ZSP na temat działań

prozdrowotnych.

X 108

Wystawa prac plastycznych „Trzymaj formę” X 61

Kolportaż materiałów nt. zagrożeń wieku

dorastania (materiały z kampanii " Zdrowie

psychiczne dzieci i młodzieży- wspólna sprawa")

oraz danych teleadresowych instytucji pomocnych.

X 180

Gazetka tematyczna- Ogólnopolski Dzień Walki z

Depresją

X 180



Gazetka szkolna „Żyj zdrowo” X 61

Zajęcia nt. HPV i raka piersi X 40

Zajęcia profilaktyczne- "Trzymaj formę". X 85

Zajęcia sportowe, warsztaty, prelekcje nt.

zdrowego stylu życia.

X 90

Godzina wychowawcza - pogadanka dot.

racjonalnego odżywiania i zasad zdrowego stylu

życia

3 60 63

Godziny wychowawcze dotyczące higieny pracy

umysłowej i odpoczynku (14 godzin)

X 340

Godz. wychowawcza - pogadanka dot. HIV –

AIDS (5 godz.)

3 80 83

Badanie ankietowe - epidemiologia zagrożenia

depresją

X 173

10 godz. wych. nt. zdrowego stylu życia X 225

Kompetencje

wychowawcze

Warsztaty „Szkoła dla rodziców i wychowawców” X 6

Warsztaty dotyczące umiejętności rozmowy z

uczniami o ich seksualności

X 22

Warsztaty – jak motywować dzieci do nauki i

ćwiczeń

X 20

Pedagogizacja rodziców „Granice samodzielności

młodzieży”

X 11

Prelekcja dotycząca odpowiedzialności za

wychowanie dzieci

X 9

Konsultacje dla rodziców dotyczące umiejętności

stawiania granic, motywowani uczniów i

konsekwencji rodzicielskiej

X 60

Szkoleniowa rada pedagogiczna dot. roli

wychowawczej nauczyciela

X 34

Szkolenie pt.:" Zapobieganie niepowodzeniom

szkolnym jako ochrona przed podejmowaniem

zachowań ryzykownych".

X 13



Szkolenie" Motywowanie uczniów i budowanie

nauczycielskiego zespołu przez coaching".

X 25

Szkolenie "Metody pracy z uczniami objętymi

pomocą psychologiczno-pedagogiczną".

X 25

Szkolenie " Dokumentowanie pomocy

psychologiczno-pedagogicznej".

X 20

Warsztaty „Zasady organizacji i udzielania

pomocy…”

X 20

Prelekcja dot. pracy z dzieckiem przewlekle

chorym

X 13

Spotkanie z lekarzem psychiatrą dot. pracy z

dzieckiem z zaburzeniami psychicznymi

X 15

Szkolenie „Profilaktyka autoagresji. jak pomagać

uczniom z ADHD”

X 21

Prelekcja nt. kompetencji wychowawczych

rodziców, stawiania granic i budowania relacji -

spotkanie z psychoterapeutą.

X 150

Profilaktyka

uprzedzeń i

nietolerancji

Warsztaty –wychowanie do równości X 20

Poradnik dla ucznia „Tolerancja na co dzień” X 61

Dzień Tolerancji – koncerty, happeningi, zabawy X X 410

Ankieta dotycząca tolerancji X 15

Godziny wychowawcze- pogadanki dotyczące

tolerancji (2)

X 35

Kompetencje

społeczne,

rozwój osobisty,

integracja

IV Szkolny Piknik Rodzinny X X X 600

Warsztaty integracyjne 2 208 210

1. Plenery, wyjazdy integracyjne, imprezy

okolicznościowe.

X 424

2. Rajd integracyjny klas I-ych, ich ślubowanie oraz

zajęcia adaptacyjne.

X 65

Ankieta dotycząca szacunku X 16

Warsztaty dla dziewcząt o dojrzewaniu X 30



Warsztaty rozwoju osobistego i myślenia

twórczego we współpracy z psychologiem z

Akademii Humanistyczno-Ekonomicznej w Łodzi.

X 6

Dyskusje i debaty w ramach godzin

wychowawczych dotyczące odpowiedzialności,

godności osobistej, rozwoju, poczucia wartości,

samooceny itp.(12 godz.)

X 221

Prelekcja- "Jak odnaleźć się na rynku pracy.

Planowanie kariery zawodowej".

X 60

Działalność teatru profilaktycznego "Alter Ego". X 16

Rekrutacja do grup rozwoju osobistego

prowadzona przez Ośrodek Socjoterapeutyczny dla

Dzieci i Młodzieży w Bydgoszczy

X 45

Obchody Dnia Dziecka, Dnia Kobiet, Mikołajek,

Wigilia Szkolna.

X 230

Zawody sportowe „kibicuje fair play” X 144

Szkolenie „Mówić ale jak mówić – oto jest pytanie.

Komunikacja interpersonalna w szkole”

X Ok. 70

Szkolenie " Psychologiczne mechanizmy dobrego

kontaktu".

X 34

Spektakl profilaktyczny „historia o molu Zbyszku”

dot. Radzenia sobie w sytuacjach trudnych

X 61

Warsztaty dotyczące umiejętności komunikowania

się kontroli emocji (złości) i rozwiązywania

sytuacji trudnych

4 573 577

Cykliczne warsztaty dla uczniów dotyczące

rozwiązywania konfliktów i radzenia sobie w

trudnych sytuacjach umiejętności rozwiązywania

konfliktów i umiejętności negocjacji i mediacji (43

godz.)

X 205

Warsztaty- strategie rozwiązywania konfliktów. X 65



Psychoedukacja - warsztaty: rozwijanie

umiejętności radzenia sobie z przykrymi emocjami,

podejmowaniem decyzji, rozwijanie asertywności.

X 57

Warsztaty- "Komunikacja interpersonalna". X 40

Warsztaty: systemowa praca dotycząca

kształtowania wzorców i wartości.

X 56

Warsztaty kompetencji społecznych we współpracy

z Fundacją "Praesterno" w Łodzi

X 52

Warsztat kompetencji społecznych i integracja z

psychologiem SPPP CEA w Zduńskiej Woli.

X 28

Debata:" Znaczenie kultury osobistej i jej rola w

życiu społecznym".

X 45

Dyskusja- emocje, jak je rozpoznawać? Ukrywać

czy wyrażać?

X 43

Godzina wychowawcza – pogadanka dotycząca

umiejętności komunikowania się (3 godz.)

X. 47

Godziny wychowawcze – dyskusja dotycząca

wzajemnego szacunku, kultury osobistej i zasad

zachowania (5 godz.)

X 115

Zajęcia psychoedukacyjne i socjoterapeutyczne X 62

Warsztaty i treningi asertywności X 196

Warsztaty- "Wypalenie zawodowe pod kontrolą". X 33

Wykłady: „Etyka zawodu nauczyciela” X 85

Działalność

charytatywna -

wolontariat

Spektakl musicalowy „Przybłęda” – akcja

charytatywna dot. ludzi bezdomnych

100 40 200 340

Kiermasze charytatywne:

-zbiorki funduszy dla chorych dzieci,

- zbiórka funduszy dla rodziny poszkodowanej w

pożarze

Zbiórka funduszy dla bractwa św. brata Alberta

Ok.40 Ok. 70 520 630



- świąteczne kiermasze charytatywne (łącznie 5

kiermaszy)

Szkolny wolontariat- akcje: "Szlachetna Paczka",

Góra "grosza".

X 20

Honorowe krwiodawstwo, bank dawców szpiku. X 48

Documents

Raport: Diagnoza poczucia bezpieczeństwa uczniów ...szkoła baletowa 61,1 26,2 41,5 38,9 73,8 58,5 TAK NIE gimnazjum liceum 67,6 48,6 32,4 51,4 szkoła muzyczna TAK NIE gimnazjum